6.

a) Dokonaj oceny jakoci zczy spawanych na podstawie bada

powierzchniowych w oparciu o normy europejskie
b) Scharakteryzuj prb pkania zimnego Tekken

13.
a) Wyka powizanie pomidzy podziaem konstrukcji na klasy i zakadw na
kategorie
b) Jaka jest rola Gwnego Spawalnika w systemie jakoci zgodnego z norm
PN- EN 729-2:1997

Ad 6. a)

Dokonaj oceny jakoci zczy spawanych na podstawie bada powierzchniowych w

oparciu o normy europejskie.

Badania zczy spawanych wg metody wizualnej VT, penetracyjnej PT, i magnetyczno

proszkowej MT nale do grupy bada powierzchniowych i umoliwiaj ocen jakoci
pocze spawanych. Z tego powodu opracowano w krajach UE szereg norm, ktre
porzdkuj i ujednolicaj przepisy odbiorowe w oparciu o wyniki tych bada.

Niezalenie od gatunku materiau , z ktrego wykonane s konstrukcje i wyroby

spawane, niezgodnoci spawalnicze wystpujce w zczach spawanych podzielono,
zgodnie z PN-ISO 6520 ( Klasyfikacja niezgodnoci spawalniczych w zczach
spawanych metali wraz z objanieniami ) na sze grup oznaczonych cyframi od 1 do
6, a mianowicie : 1 pknicia, 2 pustki, 3 wtrcenia stae, 4 przyklejenie i brak
przetopu, 5 niezgodnoci spawalnicze dotyczce ksztatu, 6 inne niezgodnoci
spawalnicze nie ujte w grupach od 1 do 6

Podstawowe wymagania dotyczce oceny jakoci wykonanych zczy ,wraz z

wytycznymi do okrelania poziomw jakoci, bez podania metod wykrywania
niezgodnoci spawalniczych , przedstawiono w normach PN-ISO 5817 ( zcza
stalowe i ich stopy ) oraz PN-ISO 10042 ( zcza aluminium i jego stopw ). Zakres
stosowania tych norm dotyczy bada VT, PT, MT ( tylko stal ).

Poziomy akceptacji w badaniach penetracyjnych PT przedstawiono w normie PN-EN

1289, natomiast poziomy akceptacji w badaniach magnetyczno proszkowych MT
przedstawiono w normie PN-EN 1291.

Ocena jakoci zcza spawanego polega na przyporzdkowaniu pomiarw i obserwacji do

poziomu jakoci lub poziomu akceptacji w zalenoci od zastosowanych metod i wykrytych
niezgodnoci lub obserwacji. Porwnanie tych wartoci z poziomami wymaganymi
umoliwia podjcie decyzji o odbiorze wykonanych i ocenianych pocze lub ich naprawie.
W normie PN EN 12062 Badania nieniszczce zczy spawanych. Postanowienia oglne
dla metali przedstawiono korelacj pomidzy poziomami jakoci a poziomami akceptacji
dla rnych metod bada nieniszczcych.

Przy ocenie wynikw bada naley rwnie zweryfikowa czy zostay spenione
obowizujce parametry bada dla kadej z zastosowanych metod i poziomw akceptacji .

W normie PN EN 12062 podano definicje ktre w sposb bezporedni zwizane s z ocen

jakoci zczy spawanych. Definicje te dotycz midzy innymi takich poj jak :

Poziom badania ( nazywany rwnie klas badania ) to miara kompletnoci i wyboru

nastawienia parametrw dla stosowanej metody bada. Rne poziomy badania
odpowiadaj rnej czuoci i/lub prawdopodobiestwu wykrycia. Wybr poziomu
bada zaley zazwyczaj od wymaga jakociowych.
Poziom oceny to poziom badania od ktrego naley ocenia wskazanie.
Poziom rejestracji to poziom badania od ktrego naley rejestrowa wskazania.
Poziom akceptacji okrela poziom badania poniej ktrego dane wyroby s
akceptowane

Poniewa do wykrywania niezgodnoci wystpujcych w zczach spawanych stosuje si

rne metody bada naley dokona oceny wyboru zastosowanej metody lub metod bada. W
zalenoci od odpowiedzialnoci i klasy konstrukcji dobiera si poszczeglne pojedyncze lub
zespoowe ( kombinacyjne ) niezalene metody bada. Przy wyborze metod bada
powierzchniowych oraz poziomw ( klas ) bada naley uwzgldni nastpujce czynniki :

Metody spawania
Materia podstawowy , materia dodatkowy, stan jego obrbki
Rodzaj zcza i jego wymiary
Ksztat elementu ( dostpno , stan powierzchni, itp. )
Poziomy jakoci
Spodziewane rodzaje niezgodnoci spawalniczych i ich usytuowanie.

Dokonujc oceny zcza spawanego naley rwnie zweryfikowa kwalifikacje personelu

prowadzcego odpowiednie badania w myl normy PN-EN 473
Ad . 6 b)
b) Scharakteryzuj prb pkania zimnego Tekken

Pierwsza charakterystyka prby Tekken

Druga charakterystyka prby Tekken
13.
a) Wyka powizanie pomidzy podziaem konstrukcji na klasy i zakadw na
kategorie
Ad. 13 b)
b) Jaka jest rola Gwnego Spawalnika w systemie jakoci zgodnego z norm
PN- EN 729-2:1997

1. Okrelenie zdolnoci wykonywania konstrukcji przy wykorzystaniu prac

spawalniczych,
2. Udzia w opracowaniu opinii do ofert z zakresu prac spawalniczych w zakresie:
stosowania odpowiednich norm spawalniczych,
usytuowanie zczy w stosunku do wymaga projektu,
moliwoci do przeprowadzenia spawania, bada i kontroli zczy.
3. Dobieranie i okrelanie wymaga dotyczcych warunkw technicznych zakupu
waciwych materiaw dodatkowych do spawania.
4. Wsppraca z Dziaem Zakupw w zakresie zakupu zgodnych z normami
materiaw podstawowych i dodatkowych do spawania.
5. Okrelenie warunkw przechowywania i postpowania z materiaami do spawania
oraz sprawowanie nadzoru nad ich przestrzeganiem.
6. Wprowadzanie najbardziej celowych i ekonomicznie najkorzystniejszych metod
spawania
7. Przeprowadzenie analizy poniesionych kosztw procesw spawalniczych, celem
wykrycia moliwoci dalszego ich obniania.
8. Planowanie szkole z zakresu spawalnictwa w zakadzie. Udzia w egzaminach po
zakoczeniu kursu oraz egzaminach kwalifikacyjnych i okresowych spawaczy.
9. Ocena kwalifikacyjna spawaczy pod ktem ich przydatnoci i wanoci ich
uprawnie
10. nadzr nad dokumentami osobistymi spawaczy (ksieczka, wiadectwo) w
zakresie ich bezpiecznego przechowywania.
11. Wnioskowanie w sprawach zapotrzebowania na sprzt i urzdzenia spawalnicze.
12. Opracowanie dokumentacji technologicznej dla procesw spawalniczych w
zakresie:
Instrukcji technologicznej spawania WPS,
Instrukcji technologicznej spawania i montau wyrobu,
13. Zgaszanie wnioskw i poprawek przy planowaniu nowych wyrobw lub zmianie
profilu produkcyjnego zakadu.
14. Wsppraca z Dziaem Technologicznym przy opracowaniu procesw
technologicznych pod ktem uwzgldnienia specyficznych wymogw procesw
spawalniczych.
15. Wsppraca z Dziaem Kontroli Jakoci przy opracowaniu zasad i metod odbioru
prac spawalniczych.
16. Analizowanie przyczyn powstawania wad i bdw w procesach spawalniczych.
17. Wsppraca z Dziaem BHP z zakresie spawalnictwa..
18. Sprawowanie nadzoru spawalniczego zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 719
19. Oceny kwalifikacji i przydatnoci kandydatw na pracownikw na stanowiskach
zwizanych ze spawalnictwem
20. Wnioskowanie w sprawie przyj, zwolnie, podwyek, kar i wyrnie odnonie
podlegych pracownikw.