Professional Documents
Culture Documents
KapalYzmeHavuzlarndaKlima
veNemAlma
tesisat|22Aralk2015
Nemalmaveyanemgidermeileviinsanlarnyzmesporunukesintisizolarakyapmaistekleri,ak
havuzlarnkapalhavuzadnmesinenedenolmu,bunaparalelolarakklimatekniindenplana
kmtr.Nemalmaileminintemelimutlaknemidkbirhavann,gnderildiihacimdebulunan
subuharnyklenmesivedartamasprensibinedayanr.uhaldeieriyikurutacakhava,
ierideistenilenseviyedendahakuruolmaldrki,builemigerekletirebilsin.
Kapalhavuzklimatekniinde,yaknzamanlarakadarihavannnemininalnmasiin,kn,daha
kuruolandhavayeterliorandaihavailekartrlarakkullanlmaktayd.Fakatbuyntemini
ortamdarahatszlkvericibirortamoluturduuveyksekenerjimasraflarnayolat
anlalmtr.
1970liyllardayaananpetrolkrizi1952dedenenmiverafakaldrlmolanspompas=heat
pumpteknolojisinintekrargndemegelmesinisalamveikincidenemebaarlarakbuuygulama
tmdnyayayaylmtr.Bunaparalelolarakbenzerbiruygulamailekapalhacimlerinnemlerinin
alnmasilemindemekaniksoutmauygulamasnagidilmitir.Buuygulamayabazliteratrlerde
spompas,bazlarndaisesgerikazanm=heatrecoveryisimleriuygun
grlmtr.Termodinamikkanunlarnagres,kendihalindescaktansouadoruakar
souktanscaaise,akmasmmknolmadiinpompalanr.Ispompasad,budncetarznn
sonucundaortayakmtr.Havuzklimatesisatlarndauygulananmekaniksoutmalnemalma
sistemlerinde,sistemdekigazneitliakekilleridikkatealndndaspompastanmlamasnn
uygunolacagrndeyiz.
Kapalhavuzklimatesisatlarndadhavannkuruluuesasnadayananallagelmiuygulamalarn
yansra,spompassistemiilealantesisattrleridebuyaznnkonusunuoluturmaktadr.
KapalHavuzTipleri
Kullanmamalarnagre
1)SsHavuzlar:nsanlarndorudankullanmadklarbuhavuzlarnderinlikleriazdr.Su
yzeyindekibuharlamannsuktlesiileilgisiolmadiinbutiphavuzlardadaevreyirahatsz
edicibuharlamaolabilir,havuzsuyuscaklnndrlmesiilenlenebilir.
2)zelHavuzlar:Genelliklekonutlardabulunur.
3)YarzelHavuzlar:Geneldeotellerdebulunur.
4)SporAmalHavuzlar:Buhavuzlarolimpik(50m)veyarolimpik(25m)olarakikiayrkulvar
uzunluundayaplr.
5)HalkaAkHavuzlar:Soukiklimlilkelerdeyaygnolarakkullanlmaktadrlar.
BinaYaps
naatavanprojesiaamasndanitibarengznndetutulmasgerekennoktalarunlardr
1)BinannKonumu:
Binaarsazerindekonumlandrlrken,havuzunuzunkenarnaparalelolanbinadduvarnngney
ynnebakmassalanmaldr.Buradakiamakaylarndahaylieikolarakalnangne
nlarndaneniyiekildeyararlanmaktr.
2)DYapElemanlar:
Yapelemanlarnnsiletimkatsaylar(K),aadaaklanankriterleregrekontroledilmelidir.
nce,havuzholihavaartlarnagreinoktasbulunur.Bilindiigibinemlihavasoutulurken
bellibirscakladnceyoumayabalar.Buscaklkderecesineinoktasdenilmektedir.
iNoktasScakl:Birhavabuharkarmnnihtivaettiisubuhararlveyaksmibasnc
deimeksizintamamendoymuhalegeldiiscaklkderecesinedenir.
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 1/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
Yapelemanniyzeyscakl,tespitedileninoktasdeerindendahascakolmaldr.Yeterli
izolasyonunsalanmasndansonraayrcaizolemalzemesininscakyznebuharkesicitabaka
uygulanmaldr.
Yoksa
yiizoleedilmemibinadyzeyleri,ivedksmlardan,
zoleedilmifakatbuharkesicitabakayaplmambinadyzeyleriisedksmlardan,ar
slaklkproblemleriylekarlaacaktr.
Dyapelemannnitendadoruscaklkdeiimleriuekildehesaplanabilir:
ncemalzemecinsvekalnlklarnagresiletimkatsays(K)hesaplanr:
K=1/(1/&+d/y+..+1/dd)(1)
K:siletimkatsays(kcal/h.m.C)
&:iyzeyfilmkatsays(kcal/h.m.C)
&d:dyzeyfilmkatsays(kcal/h.m.C)
d:malzemekalnl(m)
y:malzemesiletimkatsays(kcal/h.m.C)
Dahasonra,1myapmalzemesiiinskayb(Q)bulunur.
Q=K.F.(ttd)(2)
Q:toplamskayb(kcal/h)
K:siletimkatsays(kcal/h.m.C)
F:yzey(m)
t:iscaklk(C)
td:dscaklk(C)
tendadoru,sraylatmmalzemelerinbalangnoktalarndakiyzeyscaklklar
hesaplanr.Buradafilmkatsaylardamalzemegibielealnr:
1)Birincimalzemeiyzeyscakl(filmtabakasnnarkas):
t=t(Q/F).(1/&)(3)
2)kincimalzemeiyzeyscakl(birincimalzemeninarkas):
t2=t(Q/F).(d/y)(4)
3)HavaKanallarGeiYerleriveSantralOdas:
Binannavanmimariprojeaamasndaelealnmasgerekenkonulardabiride,havalandrma
tesisatnnyerleimidir.Normalyaplarnprojelerindedahaileriadmlardagndemegelenbukonu,
kapalhavuzklimasndahavadebilerininbirhayliyksek(rnein1.000mhavuzyzeyiiin
80.000ila100.000m/h)olmasnedeniylebalangtazmlenmelidir.
flemeKanallar:Holnyapsndasizolasyonunenzayfolduumalzemepencerelerdir.Kn
scakolanflemehavasdpencerelerinyzeylerinedoruflenerekburalardakimuhtemel
youmaolaylarnlenmiolur.
a)Galeridenhavaflemesi,
b)Demeseviyesindenvestseviyedenfleme,
Yukardakiherikiflemeeklindemenfezler,altkattavanndangeenanakanaldanbeslenir.Alt
kattahavuzanabulunmaktadr.anandrtbiryzeyinievreleyenPVChavuzsuyutesisat
iinbraklmbirgaleriboluuvardrveanaflemekanalburadangeirilir.
Ortabyklktekivezelkkhavuzlardadzgnbirdcephevedpencereyapsolmayabilir.
flemekanallarihacimtavanndangeirilirvedpencereleredoruolanfleme,pencere
zerindenaadoruyaplabilir.Pencerelerinharicindeholedorudanflemeyaplacaksa,fleme
havasnnyzclerirahatszetmemesiiin,menfezleryerden2.02.5mkadarykseeyerletirilir.
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 2/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
DnKanallar:Havuzhavasndakiykseknemin,kimyasalbuharnveklorkokusununevredeki
blmlerderahatszlkyaratmamasiin,holhavabasncnnmmknse1530Pakadarnegatif
olmasistenir.Bunedenlednhavas,flemehavasdebisinden%5civarndadahayksek
seilmelidir.
Holdenemilecekhavannenuyguntoplamanoktalar,havuzsuyzeyininmmknolduukadarst
veortaksmlarolacaktr.Buekildehavuzunbirveyabirkayankenarboyuncaflenenhava,
havuzdankansubuharndaalarakykselecekvehacmiterkedecektir.Dnhavas,fleme
havadebisinden%5civarndadahayksekseilmelidir.
SantralOdas:Kkyzeylihavuzlarnyapmndasantralodasayrlmasnagerekyoktur.
Buralardaspompassistemiileyaplmkkveortakapasitelinemzmecihazlarile
kurutmailemiveksmendestmailemigerekletirilebilir.Bucihazlarnanagrevihavadaki
neminalnmasolduuiin,havuzholnnstlmasbilinenusullerlezlmelidir.
Ortalama100ila300msuyzeyindenitibarenmerkeziklimatesisatvedolaysylasantralodas
yaplmaskanlmazolur.Santralodas,egzostvetazehavadahiltmkanallarnnbodrumkattaki
geimesafelerinienazuzunluaindirecekekildeyerletirilmitir.Ayrca,havuzkimyasallarnn
pompalanddozajistasyonundanvestmamerkezindenuzakolmal.
Bykkapasitelisantrallerinvebunlaraaitkanallarnyerletirilmesindezorlukekildiiiin,byk
havuzlardaikiveyaadetsantralnparalelaltrlmaszorunluolmaktadr.Budurumaslnda,
dkykzamanlarndatekbirsantralnaltrlmasileenerjitasarrufusaladveayrcaarza
halindeyedeklemeolanayarattiiniletmedefaydasalamaktadr.Ayngrle,nispetendaha
kkkapasitelitesisatlardadaikiadetsantralkurulmasdnlebilir.
Santrallerindebivesaylaryaklakolarakavanprojeaamasndabelirlenmeli,kanalkesitleri
hesaplanmalvesantralodasbyklsaptanmaldr.Odanetyksekliiincelenmeli,
gerekiyorsabuksmiinzeminsuyukontroledilerekdkdemeuygulamasyaplmaldr.
NemAlmaveBuharlamaMiktarnnHesab
Birsuyzeyindenbuharlaansuyunbirimzamandakimiktar,suyzeyindekifilmtabakasnn
basncileortamhavasbasncnnfarknagredeiir.Miktar,bufarkiledoruorantlolarakartar.
Psikrometrikkartta,bilindiigibisuyzeyifilmdeeridoymaerisi(q=%100zerinde
belirtilmektedir.Dierbiranlatmla,suscakl=YTscaklolarakelealnmaktadr.
Basnfark(P)arttka,buharlaansumiktardaartacaktr.Bufarknazalmasylabuharlama
azalr,farksfrlanncabuharlamadururfarknegatifednrse,yanisuyzeyibasnchava
basncnnaltnadersebukezharekettersyneevrilirvehavadakisubuharyouaraksuya
karr.
Dahance(KapalHavuzTipleri)blmnn(SsHavuzlar)paragrafndayeralanhavuzsuyu
scaklnndrlmesiylebuharlamannnlenebileceiifadesi,yukardaverilenbilgilerin
altndaaklakavumuolmaktadr.Butipkkhavuzlardasuhavabasnfarknnminimuma
indirilmesi,yanisuyunbirazsoutulmas,problemizecektir.
Havuzlardakibuharlaansumiktarn,nemalmailemiadaltndaayrkaynaktaninceleyelim
1)VD2089Normunagre:KapalhavuzlarlailgiliAlmanyadagelitirilmibirnormdur.
W=Ab.e.(PsPd)(5)
W:buharlaansumiktar(g/h)
Ab:suyzeyi(m)
e:toplambuharlamasays(g/h.m.mbar)
Ps:suscaklndakihavanndoymaerisindekibasnc(mbar)
Ph:holhavasnnbasnc(mbar)
Norm,buharlamasaysiinayrkullanmetkinliinegredeervermektedir:
Dkiletmee=13g/h.m.mbar(zelhavuzlar,otelhavuzlar)
Ortailetmee=28g/h.m.mbar(normalkullanmlhavuzlar)
Ariletmee=35g/h.m.mbar(yataydalgalandrlmzelyarmahavuzlar)
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 3/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
2)Recknagelegre:
W=o.(xsxh)(6)
W:birimyzeydenbuharlaansumiktar(kg/h.m)
o:buharlamasays(kg/h.m.(kg/kg))
xs:suscaklndakihavanndoymaerisindekimutlaknemi(kg/kg)
xhholhavasnnmutlaknemi(kg/kg)
o=25+19.V(6a)
Havuzdakikullanmetkinliininiddetinebalolansuyzeyindekihavahznbelirmektedirve
aadakideerlertavsiyeedilmektedir.
zelhavuzlarV=0.1m/s
OtelhavuzlarV=0.3m/s
GenelhavuzlarV=0.5m/s
3)Ashraeyegre:
W=Ab.(0.0887+0.07815.v)/Y.(PsPh)(7)
W:buharlaansumiktar(kg/s)
Ab:suyzeyi(m)
v:suzerindekihavahz(m/s)
Y:suyunbuharlamagizliss(kJ/kg)
Ps:suscaklndakihavanndoymaerisindekibasnc(kPa)
Ph:holhavasnnbasnc(kPa)
Ashraedehavahzileilgiliayrntlarbulunmamakta,sadeceformlortalamabir(Y)deerive0.05
0.15m/shavahzlariinsadeletirilerek
W=Ab.(PsPh)/2500(8)eklinialmaktadr.
Grldgibi,herkaynaagrefarklsonulareldeedilmektedir.VDnormundakideerlerin
birazemniyetlitutulduuynndedir.
BuharlamannEtkisiyleSuyunSoumas
Bilindiigibi,buharlaansuevresindenseker.Busgeiincesuyunkendibnyesindeoluur
veayrlanksmgereklisnnkalanktledenalrsonuta,bakayerdensalmyorsakalanktlede
soumameydanagelir.Havuztesisatlarndabusoumamiktarhesaplanrvesuscaklnnayn
deerdekorunabilmesiiinaynmiktardastmayaplr.Konuedilenbus,buharlaansuilehavaya
gizlisolarakgemektedir.
Buharlamanngizliss,0Cdekisuyunfizikselzellikleribazalnarakuekildehesaplanabilir.
r=(597+0.46.ts)ts(9)
r:(ts)scaklndakisuyunbuharlamagizliss(kcal/kg)
597:0Cscaklndakisuyunbuharlamagizliss(kcal/kg)
0.46:subuharnnortalamasnmass(kcal/kg.C)
ts:buharlaansuyunscakl(C)
HavaDebisi
Havuzholndegerekliminimumhavadebisi,havadanalnmasgerekensubuharnagre
hesaplanr.Bulunacakmiktarstmaihtiyaciingenellikleyeterliolmaktadr.Yetersizlikhalinde
aradakikapasitea,radyatrveyakonvektrgibiilkyatrmveiletmemasraflardahadk
olanstcyzeylerlekapatlmaldr.Seilecekdebi,ierideyeterlihavadeiiminisalayacak
byklkteolmaldr.
M=(W/xhx).y(10)
M:holsirklehavadebisi(m/h)
W:holdenalnacaknem(=buharlaansu)miktar(kg/h)
xh:holhjavasmutlaknemi(kg/kg)
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 4/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
x:flemehavasmutlaknemi(kg/kg)
y:vantilatrgeiindekihavazglarl(kg/m)
Havamiktarntayinedenennemlifaktrnflemehavasnnkuruluuolduugrlmektedir.
flemehavasnnnemi
a)Dhavannkuruluuesasnadayanansistemlerde,dhavamutlaknemdeerine,
b)Ispompassistemiilealantesisatlarda,evrimintasarlanmscaklkdeerlerine,
gredeikenlikgsterecektir.Tesisattahavasirklasyonuiinbirenerjiharcanmaktadrbunedenle
istenilenhedeflerigerekletirebilecekmiktardakihavaileyetirilmelidir.
Dahancebelirttiimizgibi,havadebisininyksekliizorunuileveyayedeklemekamacylabirden
fazlasaydasantralkullanlyorsa,busantrallerkademeliveikikonumlubirhigrostatkumandasile
srayladevreyesokulmaldr.Bylecedkykzamanlarndaazsaydasantralnalmasyla
dkhavadebisiileenerjitasarrufuyaplabilir.Teksantralkullanlantesisatlardabiledkyk
zamanlarndavantilatrhavadebisininikidevirlimotorkullanlarakazaltlmasgibiuygulamalarson
yllardaskagrlmektedir.
DHavaKullanmlTesisatlar
Dhavakullanlaraknemalmaesasnadayananklasiktesisattrlerinde,dhavanndahayksek
miktardanemtadyazmevsimialmaartlarnemkazanmaktadr.Hernekadarkapalhavuz
kmevsimindesporyaplabilmesinisalamakamacylainaedilmiisede,yaplanyatrmdantm
ylboyuncayararlanlmakistenilmesidoalkarlanmaldr.
Malsahibininisteihavuzunyazmevsimindedekullanmynndeise,havadebisiyazmevsimi
artlarnagreseilmeli,dahasonrakmevsimineuygunluukontroledilmelidir.Yazmevsiminde
dhavadahanemlidirveayrcastlmasnagerekyoktur,bunedenleyazalmasnda%100d
havakullanlr,ama,dhavaartlarnolabildiinceieriyetamaktr.
Kmevsimindedhavaoran(DHO)=%59dur.
DHO=(xxd)/(xhxd)(11)
ve
tk=DHO.(thtd)+td(12)
formlleriylehesaplanabilir.
Havannholartlarnakadargeristmailemiiinharcanacakenerjiyi,aadakiformlle
hesaplayabiliriz
Qg=M.ch.(thtk).y(13)
ch:havannsnmass=0.24kcal/kg.C
Yazvekevrimlerininincelenmesindegrldgibitesisat,nemliyazgnlerindemaximum,kuru
kgnlerindeiseminimumdhavailealacaktr.
Buuygulamadaminimumdeerdekidhavannbilebirhaylifazla(%59.4)kullanlmasnedeniyle,
dahanceaklananesaslaragrehesaplanacaktazehavanngereindenokdahafazla
miktarlardaalnmaktaolduugrlmektedir.
zmiriklimartlarndaalanbirhavuz,dahanemlidhavailealacaiinbirhayliyksekhava
debisigerekmektedir.
Havadebisinincekirnektekigibiaynmiktardasabittutarsak,knensoukgndealnand
havaoran%51ekadardecek,diergnlerdebuoranykselecektir.
Dhavasistemlitesisatlarda,dnhavasnkontroledenhigrostatoransalolarakegzost+
karm+tazehavadampersisteminekumandaederineminykselmesineparalelolarakd
havaorannarttrr,verilenrneklerdegrldgibidhavannnemlenmesiylebuoran%100
deerinibulur.Tesisatnstmakontrolisenormalkonfortesisatlarndaolduugibiyaplr.Dn
havasscaklizlenerekoransalservomotorilesantralstmaeanjrnnscaksuvanasna
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 5/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
kumandaedilir.eridesoyunukinsanlarbulunacandan,flemehavasaltsnrscaklkontrol
mutlakayaplmaldr.
IsPompalSistemliTesisatlar
Ispompassistemiileyaplmkapalhavuzklimatesisat,normalklimatesisatlarndabulunanlara
benzeyenbirmekaniksoutmadevresiyledonatlmtr.Busoutmasisteminde,evriminsouk
blgesinde(evaporatrde)youturulmaksuretiylehavannnemialnmaktavebuaradahava
istenilmedensoutulmuolmaktasisteminscakblgesinde(konsenderde)ise,birnceki
ilemdeistekdsoutulanhavabudefastlmaktadr,yleki,stmailemininsoutmaileminden
dahayksekkapasitedesalanmasmmknolmaktadr,itebuyksekstmakapasitesiok
zamanfazlagelmektefakatdaryaatlamayarakbakabiryerde(genelliklesuyunstlmasnda)
deerlendirilmektedir.
Ispompassisteminihareketegeirenolgu,holdekineminykselmesidir,nemykseldiinegre
havuzdabuharlamavardemektir.Buharlamaolduusrecesudasoumavardr.Dolaysylasya
gerekvardr.Sudakibuharlamanndurduuanda,suyunstlmagereksinimidebitecektir,zaten
buharlamadurduuiinspompassistemideduracakveartkenerjikalmayacaktr.Suyun
buharlamasveyoumasbirbirinezt,ancakedeerenerjilerileoluanfizikselolaylardr.
Buradabirparantezaarak,kondenserkapasitesininsoutmakapasitesindendaimabyk
olduunuhatrlyalm.
Qk=Qs+Pm.860(14)
Qk:kondenzasyonkapasitesi(kcal/h)
Qs:soutmakapasitesi(kcal/h)
Pm:kompresrmotorumilgc(kw)
Havannsoutularaknemininalndevaporatrileartkenerjiylestldkondenser,bakrboru
alminyumkanatlolarakyaplmbirerhavaeanjrdr.
HavannstlmasndanartanenerjininkullanlddierkondenserisegenellikleAISI316malzeme
ileyaplmkaynakllevhaltipbirseanjrdrvebirblmesindesoutucuakkan(R22
olabilir),dierblmesindefiltrelenmihavuzsuyudolar.uhaldesoutmakompresrnnbirisi
havadierisusoutmaltipolmakzereikiadetkondenserivesadecehavailealanbiradet
evaporatrbulunmaktadr.
Havailealanevaporatrvekondenserinkanatlar,havadabulunanandrckimyasal
buharlardankorunmasiinPVCfilmtabakasilekaplanmzelalminyumfolyoileimaledilmi
olmaldr.
Ispompalbirsantralnhavaakemasgrlmektedir.Holdendnenhavann%30ila40
oranndakibirblmevaporatregirmedenncebypassedilerekdorudankondenserblmne
verilmektedir,bundakiama,dahafazlahavadebisineihtiyagsterenkondenseribesleyebilmektir.
Bypassmiktar,seilecekkondenzasyonscaklnavekondenserbyklnegre
deiecektir,optimummiktaryaplacakbirkaayrhesapilebulunabilir.
Bypassedilenmiktardansonrakalanhava(toplamdebinin%60ila70i),evaporatrdengeirilir
vesoutularakiindekinemialr.
Hava,evaporatrkndansonrakarmhcresinegelmekteveburadagereklimiktardaegzost
yaplarakyerinetazehavaalnmaktadr.Dikkatedilirsedyerinetazekelimesi
kullanlmtr.nkspompassistemindekurutmailemimekanikolarakyapldndan,buiiin
dhavayagerekyokturvebununsonucudhavannartlardaneminikaybetmektedir.Bu
durumdadardanalnacakhavann,miktarlaramamasnadikkatedilmelidir.Gereklitazehavann
miktar,ierdekiinsanlarnsaysnavehareketliliinebalolarakdeiecektir.Gerekdeerlerin
teminiiingndebirkakezyeniayaryaplmasgerekir,pratiktebuimkanszolduuiinortalama
olarakyaplmbirayar,tesisatnmrboyuncagereksizenerjisarfiyatnayolaar.Havuz
tesisatlarnngeceleridealtdikkatealnrsa,tazehavaayarnnnemidahadaartar.Bu
konudahemkonforuhemdetasarrufusalamakiinhavakalitekontrolpanelikullanlmasuygun
olacaktr.Bupaneldehavaktlesideiikseviyeleregreayarlanabilmektevetazehavayaplan
ayarngerektirdiikadaralnmaktadr.
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 6/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
Dhavaalnmasylailgilibirayrntdahavardrkmevsimindedhavascaklevaporatrk
havasscaklndandahayksekvedmutlaknemflemehavasmutlaknemindendahakk
veyaeitise,havakarmdamperleriotomatikolarak%100dhavailealmayabalarve
artlardeiinceyekadarbualmadevamederekenerjitasarrufusalanmolur.
Yeterlimiktardatazehavannalnmasndansonra,salondandnennemlihavailebirleenvetoplam
debiyeulaanhava,ncehavasoutmalkondenserden,dahasonrasueanjrndengemekte
vevantilatrtarafndanhavuzholnegnderilmektedir.
Havuzsuyununstlmasiinayrcakaloriferkazanndanbeslenenstmaeanjrtesisedilir.Is
pompasnnalmadzamanlardaveilkaltrmailebakmsonrasdevreyealmailemlerinde
bueanjrkullanlr.
Kmevsimindebinaskaybasndanhavadebisininuygunluuaratrlrveyetersizkalyorsa,
dahancebelirtildiigibi,ucuzluunedeniylearadakifarkallmstclarla(radyatrvb.)
karlanr.Iskaybnnbirksmnda,butipyaplariinidealolanyerkaloriferitesisatile
salanabileceiunutulmamaldr.Binannsizolasyonuzorunluolarakokiyiyapldndan,
soutmakompresrnnkondenserenerjisikmevsimindestmailemiiinkompresrn
altzamanlardagenellikleyeterliolmaktadr.erdekinemindkolduuvedolaysyla
soutmakompresrnnalmadzamanlariinsantraldenormalstmaeanjrvekalorifer
kazanndabunagreayrlmskapasitesibulunmaldr.
Yazmevsimindedenemzmekamacylahavaistekdsoutulduuiin,santraldekihava
soutmalkondenseryinestcgrevinisrdrecektir.Kompresrdurduunda,doalolarakbu
kezscaksuluhavastcsnndevreyegirmesinegerekkalmayacaktr.Yazmevsimindebina
genelindeskayplarnndkoluu,spompassistemininkondenserenerjisinintamolarak
kullanlmasnbirazzorlatrabilir.Kondenserenerjisininfazlaksmyinehavuzsuyunun
stlmasndakullanlr,buradanartacakenerjiileduboylerininstlmasve/veyaholscaklnn
birkaderecedahaykseltilmesidnlebilir.
Ispompassistemindekompresrkapasitesi,%100dhavaesasnagrehesaplanr.Tazelemek
amacylaalnacakdhavaihmaledilebilir.Zatenkmevsimindealnacakdhavannetkisinin
soutmakapasitesinidrmeynndeolacabellidir.
Qs=Me.(delta)i.y(15)
Qs:soutmakapasitesi(kcal/h)
Me:evaporatrdengeenhavadebisi(m/h)
(delta)i:evaporatrgirikhavaantalpifark(kcal/kg)
y:aspiratrgeiindekihavazglarl(kg/m)
Soutmakompresrnnseiminde,kapasiteyleberaberevaporasyonvekondenzasyon
scaklklarnndabilinmesigerektiinihatrlatrz.Buscaklklarseildiktensonraevaporatrve
kondenserimalatsileibirliinegidilerekdahaekonomikzmlerilegerekirsebazdzeltmeler
yaplmaldr.
Evaporasyonscakl5ila10Carasndaolabilir.Dahadkscaklklarextermartlarda
evaporatrdebuzlanmayanedenolacaiintehlikelidir.Kondenzasyonscakl4555C
arasndaseilebilir.
Soutmakompresrlerinin
a)evaporasyonscaklklarykseldike,
b)kondenzasyonscaklklardtke,
soutmakapasiteleriartmaktavedolaysylaenerjitketimleriazalmaktadr.
IsPompasveDHavaEsaslSistemlerinEnerjiGiderleri
Ispompassistemininaakan557472kcal/hlkskapasitesininharcamadalmnyle
zetleyebiliriz
a)havanngeristlmas(Qg):231684kcal/h
b)havuzsuyununstlmas(Qsugizli):192602kcal/h
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 7/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
c)binakaybnakatk(Qbina):133186kcal/h
Toplam:557472kcal/h
Bukapasiteninsalanmasiinharcananenerji140.2kw,1995haziranayndasanayikurulularna
uygulananTEKtarifesi,KDVhari2.800.TL/kw.holduunagrebirimharcama
140.2kw2.800.TL/kw.h=392.560.TL/holur.
Dhavalsistemdedekaloriferkazanlarnnaynenerjiyireterektesisattaharcanldnkabul
edelim.Harcamanndalmyleolacaktr:kmevsimialmasndaholhavasgeristlmasiin
194000kcal/hharcandgrlmektedir.Havuzsuyubuharlamakaybiinayndeerleringeerli
olduubellidir.Toplamkapasitenineitlenmesiiin,binaskaybnayaplankatkmiktar
bytldnde,dalmtablosu:
a)havannderistlmas(Qg):194000kcal/h
b)havuzsuyununstlmas(Qsugizli):192602kcal/h
c)binaskaybnakatk(Qbina):170870kcal/h
Toplam:557472kcal/h
BuenerjininHu=9700kcal/kgaltslkapasitelifueloilile,yanmarandmanhy=%80olanbir
kaloriferkazanndasalanacakabulilekullanlanyakt
m=Q/Hu.ny(16)=557472/97000.8=71.840kg/h
FueloilinKDVharibirimfiyat10.628.TL/kgolduunagrebirimharcama:
71.840kg/h10.628.TL/kg=763.516.TL/holur.
Grldgibi,spompassistemifueloilegre%50yeyaknbirenerjitasarrufugetirmektedir.
Aynkarlatrmaydoalgazagreyaparsak,
H=8250kcal/m,
ny=%90iin,(17)noluformlile75.08m/hyakttketimive523.082.TL/hlikharcamabulunur.
Ispompassisteminindoalgazagre%25civarndaucuzolduugrlmektedir.
NOT:Ispompasileyaplantesisatnhavadebisi,verilenrneklerde%40kadarfazlakmtr.
Aslndabufazlalkenerjikarlatrmasndadikkatealnmasgerekenekbirvantilasyon
harcamasngetirir.Ancakbusistemingnlkalmadilimindetoplam1012saattamyk
alaca,dierdkykzamanlarndakialmadaaspiratrntamamendurduuve
vantilatrnisekondenserbypassdamperindengeiyapanhavailedkdevirdeve%5060
debiilealtdikkatealnacakolursa,szkonusueksarfiyatnnemsizhalegeleceianlalr.
IsEkonomizrleri
Yaplacaktesisatntrneolursaolsun,klimasantralnabirsekonomizeritesisedilmesiok
bykekonomikfaydalargetirecektir.
Dhavaesasnadayanansantrallerdebuekonomizer,ekzosthavasilealnandhavaarasna
konulur.Ispompassistemlitesisatnsantralndaise,evaporatrgirivekhavalarnnarasna
yerletirilir.
Uygulamada,sborusu=heatpipevelevhaltipekonomizerleryaygnolarakkullanlmaktadr.Is
borusutipolanlarnyaps,santralhavastceanjrlerinebenzer,borularniersindesvbuhar
fazlararasndakolaydnebilenzelbirakkanvardr,fiyatlardahapahalolmaklaberaberok
azyerkapladklarvehafifolduklariinzelliklepakettipcihazlardakullanlrlar.Dahaeski
gemileriolanlevhaltipeanjrlerbykboyutvearlktaolmalarnakarndahaucuzdurlar.
Herikitipiin,nek=%4060randmanlseilmiekonomizerlerinuygunzmgetirecekleri
sylenebilir.Herikiyndekihavadebilerininbirbirineeitolmalarhalindeekonomizlerinrandman:
nek=(tdtd)/(titd)(17)
nek:ekonomizersrandman(%)
td:dhavannekonomizerdenkscakl(C)
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 8/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
td:dhavascakl(C)
ti:ihavascakl(C)
aynformlden,alnanhavanneanjrdenkscakl
td=td+(titd).nekolarakbulunur.(18)
ncelendiindegrleceigibiekonomizer,enerjitketimindekendirandmanorankadardme
yapmaktadr.rnein%40randmanlolarakseilmibirekonomizer,tketilecekenerjidede%40
oranndabirazalmasalayacaktr.
%50randmanlbirekonomizerinkullanlmasyla
a)Soutmakompresrsaysndabirazalmayagidilebilir.
b)Enerjiharcamasndayaryaryakazansalar.
c)Soutmakapasitesinindmesiyleilktesismasraflarnazaltr.
d)Ekonomizereyaplanyatrm,balangtaokfazlasilegerialnr.
Dhavalsistemlerdeekonomizerinamortismanmddetinintesisinalmayabalamasndan
sonrakitarihlerdefakatksabirvadedeolacatahminedilebilir,kesintespitekonomizerbykl
veyaktcinsiseimiyapldktansonragncelfiyatlaragrebelliolacaktr.
Yukardaverilennemalmahesaplamalarnnyansrahavuznemalmasantraliseiminindorubir
ekildeyaplabilmesiiinKapalYzmeHavuzlarndaIstmaYkHesabyaplarakhavuzuns
kaybveskazancdeerleridedikkatealnmaldr.
KapalYzmeHavuzlarnnNemKontrolveEkonomikolarakklimlendirilmesiileilgilidier
makaleyiinceleyebilirsiniz.[2]
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 9/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
BubilgilerndaKapalYzmeHavuzlarndaNemAlmaileilgilieitliexcelhesaplamalarn
indirebilirsiniz.
KapalYzmeHavuzuNemAlmaHesapProgramlar
Aklama ndirmeLinki
HavuzNemAlmaHesabExcel Havuznemhesabi.xls
Verdber3HavuzNemAlmaExcel Verdber3havuznemalma.xls
KapalYzmeHavuzuNemAlmaExcel Kapaliyuzmehavuzunemalma.xls
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 10/11
4/20/2017 KapalYzmeHavuzlarndaKlimaveNemAlma|Tesisat
Kaynak:
1brahimBLEN,MakineMhendisi,RefIs(zelizinalnmtr.)
2Yard.Do.Dr.MslmARICI(zelizinalnmtr.)
http://www.tesisat.org/kapaliyuzmehavuzlarindaklimavenemalma.html 11/11