Test A

Absolutyzm czy republika?

Test podsumowujcy rozdzia III

1. Zapisz we waciwych rubrykach tabeli brakujce informacje. Wybierz je spord

podanych poniej. 04 p.

filozofowie: Thomas Hobbes, John Locke, Charles de Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau,

dziea: Dwa traktaty o rzdzie, Umowa spoeczna, O duchu praw, Lewiatan

Teoria polityczna Filozof Dzieo

Poza prawami obywatela istniej prawa
czowieka. Pastwa powstaj na drodze
dwuetapowej umowy midzy
czonkami spoecznoci oraz midzy
spoecznoci a wadz. Wadza
pastwowa dzieli si na prawodawcz,
wykonawcz i federacyjn.
Suwerenem wadzy jest lud, a
wynikajce z tego jego prawa czyli
rwno i wolno powinny zosta
zabezpieczone w umowie spoecznej.
Jest to moliwe jedynie w warunkach
demokracji bezporedniej.

2. Uszereguj wydarzenia w porzdku chronologicznym. Zapisz litery we waciwych

miejscach na osi czasu. 01 p.

A. pierwsze obrady dwuizbowego sejmu walnego w Piotrkowie,

B. pocztek rokoszu Zebrzydowskiego,
C. zniesienie poddastwa osobistego chopw w Ksistwie Warszawskim,
D. uchwalenie Konstytucji 3 maja,
E. restauracja dynastii Stuartw na tronie angielskim

3. Zaznacz trzy zjawiska charakterystyczne dla gospodarki Europy Wschodniej w XVI w.

03 p.

odbieranie dzierawcom pl uprawnych i przeksztacanie ich w pastwiska dla owiec,

zakadanie folwarkw nastawionych na eksport towarw rolnych i hodowlanych,
stopniowe zwikszanie wymiaru paszczyzny,
zawieranie z chopami krtkoterminowych umw o dzieraw gruntw,
 zagospodarowywanie nieuytkw i czciowy wykup gospodarstw chopskich przez
szlacht,
inwestowanie pienidzy uzyskiwanych z czynszw w handel i pomnaanie kapitau
4. Przyporzdkuj do kadego typu sejmiku ziemskiego waciwy opis celw jego zwoywania.
03 p.

A. sejmik przedsejmowy, B. sejmik elekcyjny, C. sejmik kapturowy

1. uzgodnienie stanowiska posw i senatorw z danej prowincji przed obradami sejmu,

2. wybr przez szlacht kandydatw na niektre urzdy ziemskie,
3. wysuchanie legatw krlewskich i wybranie posw na sejm walny,
4. ustalenie skadu sdw dziaajcych w okresie bezkrlewia

A ............, B ............, C ............

5. Podkrel waciwe fragmenty zda, tak aby informacje o postaci widocznej na reprodukcji
obrazu byy prawdziwe. 03 p.

Jest to portret polskiego publicysty owieceniowego Stanisawa Leszczyskiego / Stanisawa

Konarskiego. W latach 17601763 napisa on dzieo pt. O skutecznym rad sposobie /
Przestrogi dla Polski, w ktrym postulowa zniesienie liberum veto i wprowadzenie zasady
przyjmowania ustaw wikszoci gosw. da wykluczenia z udziau w sejmikach tzw.
gooty szlacheckiej / magnaterii oraz utworzenia Rady Rezydentw, obradujcej w przerwach
midzy posiedzeniami sejmu.

6. Wska opis rokoszu, a nastpnie podaj miejsce i dat roczn jego zawizania. 02 p.

A. Protest szlachty wobec polityki pary krlewskiej zainicjowany w czasie zbierania si

pospolitego ruszenia na wojn z Modawi. Jednym z powodw tego protestu byo
przeprowadzenie elekcji vivente rege. Magnateria zoliwie nazwaa to wystpienie wojn
kokosz. Dao ono pocztek ruchowi egzekucyjnemu.
 B. Zbrojny opr szlachty przeciw najazdowi wojsk szwedzkich, do ktrego wezwano
rwnie pozostae stany. Jednym z motyww podjcia walki bya ch obrony katolicyzmu.
Na czele zrywu stanli Stefan Czarniecki i Stanisaw Lanckoroski. Uczestnicy tego
wystpienia ostatecznie porozumieli si z krlem.

miejsce: ..................................................., data roczna: ............................

7. Wyjanij, dlaczego autor zamieszczonej poniej ryciny przedstawi krla Francji w taki
sposb. Odwoaj si do formy rzdw sprawowanych przez Ludwika XIV. 04 p.

Henri Gissey, rycina przedstawiajca Ludwika XIV w kostiumie

baletowym, Francja, 1653 r.

...
...
...
...
...
...