Professional Documents
Culture Documents
(numer 6/ 2010)
Praktyka
Prawa
Gospodarczego
komornika do zatrudnienia wskazanego kobiercom prawa do prawomocnie ustalo- Ministerstwo Finansów zakłada, że część
asesora komorniczego, to ust. 7a przyznaje nych opłat egzekucyjnych, lecz niepobranych danych dotyczących osób fizycznych nie-
powyższe uprawnienie prezesowi właściwe- i ściągniętych przed jego odwołaniem albo prowadzących działalności gospodarczej
go sądu apelacyjnego jedynie w przypadkach śmiercią. zawartych w rejestrze PESEL będzie miała
określonych w Ustawie i dopiero po zaopi- charakter danych referencyjnych, czyli, że
niowaniu tego wyboru przez radę właściwej organy administracji będą mogły je wykorzy-
izby komorniczej. Uprawnienie prezesa sądu (Prawo podatkowe) stywać w celu identyfikacji osób fizycznych
apelacyjnego będzie ograniczone tylko do będących podatnikami i płatnikami.
dwóch sytuacji: gdy komornik nie wypełnia Tym nie mniej osoby nieprowadzące
ciążącego na nim obowiązku wykonywania Wkrótce PESEL zastąpi działalności gospodarczej będą miały obo-
czynności komorniczych w rewirze wska- NIP dla osób fizycznych wiązek zgłoszenia do właściwego Urzędu
zanym przez Ministra Sprawiedliwości oraz Skarbowego danych, które nie są zawarte
powstanie zaległość w przeprowadzaniu w rejestrze PESEL, czyli na przykład adresu
egzekucji przekraczająca 6 miesięcy. Zmiana Ministerstwo Finansów potwierdziło, od zamieszkania.
ta jest skutkiem uznania przez Trybunał za lipca 2011 będzie miała miejsce istotna Pomimo, że prace nad ustawą wciąż trwają
niezgodnego z Konstytucją uprawnienia pre- nowelizacja ustawy o zasadach ewidencji i dopiero w najbliższych tygodniach pozna-
zesa sądu apelacyjnego do wskazania asesora, podatników i płatników, która między inny- my oficjalnie zasadnicze założenia nowelizacji,
który ma być zatrudniony przez komornika mi przewiduje zniesienie obowiązku posługi- która ma wejść w życie już w 2011 roku,
bez chociaż pośredniego wpływu na tą de- wania się Numerem Identyfikacji Podatkowej zlikwidowanie Numeru Identyfikacji Podat-
cyzję właściwej izby komorniczej. (NIP) przez osoby fizyczne, które nie pro- kowej dla części podatników już w chwili
Projekt Ustawy zakłada również wyeli- wadzą działalności gospodarczej. Podmioty obecnej budzi wiele kontrowersji.
minowanie normy zwalniającej wierzyciela te po wprowadzeniu zmian posługiwać się Pomimo, że zmiany mają na celu uprosz-
– Skarb Państwa z obowiązku uiszczenia będą jedynie numerem Powszechnego Elek- czenie procedur, to nie do końca znane są ich
opłaty za dokonanie zabezpieczenia roszcze- tronicznego Systemu Ludności (PESEL). skutki, gdyż likwidacja Numeru Identyfikacji
nia pieniężnego w sprawach niezwiązanych Projekt ma na celu uproszczenie i ułatwie- Podatkowej będzie wymuszała zmianę sze-
z prowadzeniem działalności gospodarczej. nie procedur składania zeznań podatkowych, regu innych aktów prawnych. Liczba aktów,
Oznacza to, iż Skarb Państwa, tak jak każdy gdyż właśnie błędy w Numerze Identyfikacji których zmiana będzie konieczna nie została
inny wierzyciel będzie objęty obowiązkiem Podatkowej stanowią najczęstszy rodzaj jeszcze przez ustawodawcę określona, co
uiszczania zaliczki na wydatki oraz opłat pomyłek w składanych przez osoby fizyczne budzi obawy o sposób i zasady funkcjono-
w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpie- rozliczeniach rocznych. Dlatego też projekt wania systemu podatkowego w pierwszych
czającym. zakłada, że numer NIP co prawda będzie latach po wejściu w życie nowelizacji.
Ostatnia istotna zmiana związana jest dalej przydzielany osobom fizycznym, ale
z przyznaniem odwołanemu zastępcy ko- w rozliczeniach podatkowych będą one mo-
mornika, ustanowionemu w razie odwołania gły posługiwać się numerem PESEL .
albo śmierci komornika, a także jego spad-
(Prawo pracy) następującego stanu faktycznego: Mirosław nieruchomych, będących własnością dłużni-
K., lubelski adwokat wytoczył proces Gazecie ka. Tym samym na podstawie takiej umowy,
Orzeczenie Sądu może Wyborczej za artykuł: „Co przemycają ad- własność rzeczy przeniesiona została przez
zmienić treść umowy wokaci za kraty”. Obok wydawcy pozwany dłużnika na spółkę. W przypadku spłacenia
o pracę został portal internetowy Onet.pl, który pożyczki własność automatycznie przecho-
przedrukował artykuł Gazety Wyborczej, dziła z powrotem na dłużnika, natomiast
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 czerw- w taki sposób, że zataił istotne fakty. Artykuł w przypadku niedokonania spłaty przez
ca 2010 roku o sygnaturze akt I PK 27/10 sugerował, iż adwokat dostarczył swojemu dłużnika spółce, jako wierzycielowi, przy-
uznał, iż orzeczenie sądowe może zmienić klientowi Fadilowi B. oskarżonemu o kie- sługiwać będzie prawo zaspokojenia się z
w sposób definitywny postanowienia umowy rowanie grupą przemytników heroiny, do przewłaszczonej rzeczy poprzez definitywne
o pracę, jeżeli pracownik udowodni przed aresztu 560 stron akt ze śledztwa oraz dwa zachowanie jej własności.
sądem, że jego wynagrodzenie jest niższe bilety lotnicze. Gazeta nie podała jednak Spółka złożyła wniosek o udzielenie pisem-
od wynagrodzenia pozostałych pracowników, informacji kluczowych: mianowicie, że nej interpretacji przepisów ustawy o podatku
pomimo, że wykonuje podobne czynności. prokuratura wyraziła zgodę na przekazanie dochodowym od osób prawnych w zakresie
Sąd Najwyższy wydał omawiane orze- akt i że bilety były już bezużyteczne. Sąd I skutków przewłaszczenia na zabezpieczenie.
czenie na podstawie następującego stanu instancji oddalił pozew przeciwko portalowi Zdaniem spółki zawarcie umowy prze-
faktycznego: internetowemu, uznając, że autor publikacji właszczenia na zabezpieczenie nie skutkuje
Pracownica wykonująca od wielu lat prace jak i redaktor naczelny nie przekroczyli bowiem powstaniem uprawnienia do doko-
jako pielęgniarka w szpitalu, otrzymywała granicy bezprawności, ponieważ poniżej nywania odpisów amortyzacyjnych.
niższe wynagrodzenie niż nowo zatrud- opublikowanego tekstu wskazane było źró- Kwestia wydaje się problematyczna z racji
niona pielęgniarka. Pracodawca odmówił dło z którego tekst pochodził i czytelnik bez różnego postrzegania charakteru umowy
podwyższenia wynagrodzenia, twierdząc, problemu mógł odszukać odpowiedni tekst przewłaszczenia na zabezpieczenia, a mia-
iż nowa pracownica otrzymywała takie w Gazecie Wyborczej. Sąd Apelacyjny w wy- nowicie czy przewłaszczenie dokonywane
wynagrodzenie w poprzednim miejscu niku zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej jest pod warunkiem zawieszającym czy też
pracy. Pracownica wytoczyła powództwo instancji uznał że naruszenie portalu interne- rozwiązującym. Wskazuje się bowiem, że
do Sądu I instancji, domagając się podwyż- towego polegało na tym, iż w tekście pominął umowa ta może być zawarta w dwojaki
szenia wynagrodzenia oraz odszkodowania, korzystne dla adwokata informacje, narażając sposób:
ten jednak oddalił powództwo. go tym samy na utratę renomy i zaufania, 1. pod warunkiem zawieszającym z okre-
Dopiero Sąd drugiej instancji stwierdził, która jest bardzo istotna z punktu widzenia ślonym w umowie terminie – wówczas, jeżeli
że praca nowozatrudnionej pracownicy zawodu adwokata. W przedrukowanym dłużnik nie dokona spłaty w przewidzianym
jest podobna do pracy pielęgniarki, i zasą- przez portal Onet.pl tekście adwokat został czasie, własność rzeczy przechodzi na wie-
dził odszkodowanie w wysokości 7,8 tys. przedstawiony jako osoba oskarżona, co rzyciela po upływie tego terminu.
złotych. Pełnomocnik pielęgniarki wniósł w sposób oczywisty było sprzeczne 2. pod warunkiem rozwiązującym (również
skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Sąd z prawdą. Sąd uznał, że przedruki nawet z określonym terminem spłaty) – w tym przy-
Najwyższy orzekł, iż Sąd nie może zasądzać z rzetelnych źródeł nie zwalniają portali inter- padku własność przechodzi na wierzyciela już
odszkodowania nie orzekając jednocześnie netowych od odpowiedzialności, co więcej z chwilą zawarcia umowy o przewłaszczeniu
o żądaniu podwyższenia wynagrodzenia, powodują zwiększenie odpowiedzialności rzeczy. Jeżeli dłużnik dokona spłaty w ter-
gdyż nie ma powodów dla których Sąd w przypadku gdy autor przedruku celowo minie przewidzianym w umowie, wówczas
nie mógłby orzec o tym żądaniu w sposób dokonuje selekcji materiału by przedstawić własność rzeczy wraca do dłużnika.
definitywny. W zaistniałej sytuacji orzeczenie kogoś ”w złym świetle”. W przedmiotowej sprawie Izba Skarbowa
sądowe zastąpi oświadczenie woli praco- poparła stanowisko przyjęte przez spółkę
dawcy, odnośnie wprowadzenia do umowy – zawarcie umowy przewłaszczenia na za-
zapisu o podwyższeniu wynagrodzenia pra- (Prawo podatkowe) bezpieczenie powoduje brak prawa do do-
cownika. Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony konywania odpisów amortyzacyjnych przez
wyrok i przekazał sprawę do ponownego wierzyciela od przewłaszczonej rzeczy. Izba
rozpoznania. Przy przewłaszczeniu Skarbowa powołała się przy tym na artykuł
rzeczy nie ma 16f ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku
(Prawo cywilne)
amortyzacji o podatku dochodowym od osób prawnych
(tekst jednolity Dz. U. z 2000 roku, Nr 54,
Izba Skarbowa w Warszawie w dniu 26 lip- poz. 654), który wskazuje, że odpisów
Przedruki będą karane ca 2010 roku dokonała interpretacji indywi- amortyzacyjnych od środków trwałych oraz
dualnej w zakresie dokonywania amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych, które
Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku przy przewłaszczeniu rzeczy. zostały przewłaszczone w celu zabezpie-
z dnia 15 lipca 2010 roku o sygnaturze akt W przedmiotowej sprawie, spółka pro- czenia wierzytelności, w tym pożyczki lub
I ACa 1402/09 uznał, iż portal internetowy, wadząca działalność gospodarczą polega- kredytu, dokonuje dotychczasowy właściciel,
który drukuje skróty informacji z gazet, nie jącą na oddawaniu towarów do używania w tym pożyczkobiorca lub kredytobiorca.
jest zwolniony z odpowiedzialności za na podstawie umów leasingu rozpoczęła Tym samym Izba Skarbowa dokonując
naruszenie dóbr osobistych opisywanych działalność w zakresie udzielania pożyczek interpretacji uznała, że powyżej zacytowany
osób. Ponadto odpowiedzialność portalu w formie gotówkowej swoim klientom. przepis znajduje zastosowania niezależnie
będzie większa gdy przedruk zaostrza wy- W celu zabezpieczenia spłaty spółka pla- od tego, czy przewłaszczenie zostało do-
mowę artykułu. nowała zawrzeć z pożyczkobiorcą umowę konane pod warunkiem zawieszającym czy
Powyższe orzeczenie zapadło na podstawie przewłaszczenia rzeczy ruchomych bądź rozwiązującym.
(Prawo cywilne) Sąd Najwyższy rozpoznając powyższą jąc, że wyrok ETS nie zanegował krajowych
sprawę ograniczył się do tezy pozwalają- procedur pokrywania kosztów leczenia za
cej sądom na odmowę zwolnienia strony granicą. Tym jeśli Ustawa wymaga uzyskania
Bezzasadna skarga z kosztów sądowych w razie oczywistej uprzedniej zgody prezesa NFZ, konieczne
o stwierdzenie niezgod- bezzasadności skargi. jest wszczęcie tej procedury i wydanie cho-
ności z prawem prawo- ciażby odmownej decyzji przez prezesa NFZ,
mocnego orzeczenia w przeciwnym wypadku uznaje się, że zabieg
(Prawo medyczne) został wykonany prywatnie i pacjent nie jest
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca uprawniony do zwrotu kosztów z funduszu
2010 roku (sygn. III CZP 29/10) wskazał, że ubezpieczeń społecznych.
Sąd może odmówić zwolnienia strony od Konieczna decyzja
(Prawo podatkowe)
kosztów sądowych lub ustanowienia pełno- prezesa Funduszu
mocnika w celu wniesienia skargi o stwier-
dzenie niezgodności z prawem prawomoc- Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyro-
nego orzeczenia, jeżeli skarga z oczywistych ku o sygnaturze VI SA/Wa 686/10 podkreślił, Nieujawnione dochody
względów podlegałaby odrzuceniu. że wyrok Trybunału Sprawiedliwości w Luk- czekają w Trybunale
Uchwała została podjęta na wniosek Rzecz- semburgu zgodnie, z którym pacjent, który
nika Praw Obywatelskich w powiększonym wykona zabieg za granicą (ze względu na zbyt W najbliższym czasie Trybunał Konstytu-
składzie siedmiu sędziów, co oznacza jej długie oczekiwanie na zabieg we własnym cyjny ma rozstrzygnąć czy artykuł 30 ustęp
szczególny skutek w postaci związania tezą kraju) jest uprawniony żądać od swojego 1 punkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku
pozostałych składów Sądu Najwyższego. funduszu ubezpieczeń zdrowotnych zwrotu (tekst jednolity Dz. U. z 2010 roku, Nr 51,
Skarga o stwierdzenie niezgodności kosztów nie podważa krajowych procedur poz. 307) o podatku dochodowym od
z prawem prawomocnego orzeczenia pokrywania kosztów leczenia za granicą. osób fizycznych nakładający 75% podatek
jest nadzwyczajnym środkiem prawnym Wyrok zapadł na podstawie następującego od dochodów z nieujawnionych źródeł
i reguluje kwestie procesowe związane stanu faktycznego: Patrycja M. po wypadku przychodów lub nieznajdujących pokry-
z dochodzeniem odpowiedzialności Skarbu musiała być szybko operowana i przeszła za- cia w ujawnionych źródłach jest zgodny
Państwa za szkodę wyrządzoną przez wyda- bieg w klinice w Paryżu, a następnie wystąpiła z Konstytucją.
nie orzeczenia sądu drugiej instancji kończą- do Narodowego Funduszu Zdrowia, dalej Podstawą do wydania orzeczenia w po-
cego postępowanie w sprawie, jeżeli została jako „NFZ”, o zwrot około 6 tys. Euro. Jej wyższej sprawie jest skarga konstytucyjna,
wyrządzona szkoda a zmiana lub uchylenie rodzice dowodzili, że w świetle orzecznictwa która została złożona przez podatnika, który
tego orzeczenia w drodze przysługujących Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu w 1998 roku kupił dwie nieruchomości, spła-
stronie środków prawnych nie było i nie jest pacjent może podjąć leczenie za granicą bez cił kredyt samochodowy oraz wpłacił znaczną
możliwe. Ponieważ do skargi o stwierdze- uprzedniej zgody NFZ, gdy mimo starań sumę na rachunek bankowy. Tłumaczenia
nie niezgodności z prawem prawomocnego prawdopodobieństwo szybkiej operacji jest podatnika wskazujące na źródła dochodów
orzeczenia stosuje się odpowiednio przepisy znikome, a stan zdrowia nie pozwala na dłu- takie jak: działalność gospodarcza opodat-
o skardze kasacyjnej oznacza to, że skarga gotrwałą procedurę uzyskiwania takiej zgody. kowana ryczałtem, oszczędności itp. nie zo-
ta jest rozpoznawana przez Sąd Najwyższy Podnosili, że ich stan zdrowia ich córki nie po- stały uwzględnione przez organ podatkowy.
przed którym obowiązuje przymus adwo- zwalał na „przejście” całej procedury uzyski- Sprawa była następnie rozpoznawana przez
kacko-radcowski. Okoliczność ta stanowiła wania zgody na leczenie za granicą. Zgodnie wojewódzki sąd administracyjny, a następnie
podstawę dla wielu wątpliwości i powodo- bowiem z procedurą wniosek o skierowania Naczelny Sąd Administracyjny.
wała znaczne rozbieżności w orzecznictwie na leczenie lub badania diagnostyczne spo- W związku z wyczerpaniem drogi praw-
sądów. rządza lekarz specjalista z danej dziedziny nej, podatnik wniósł skargę konstytucyjną
Większość sądów podczas rozpoznawania z tytułem profesora lub doktora habilitowa- do Trybunału Konstytucyjnego, zarzucając
wniosków o ustanowienie pełnomocnika nego, wniosek ten trzeba następnie przesłać komentowanemu artykułowi niezgodność
kierowała się orzeczeniem Sądu Najwyż- do oddziału NFZ, a ten może go odesłać z artykułem 46 Konstytucji zgodnie z któ-
szego o sygnaturze akt III CZP 14/00, do konsultanta wojewódzkiego, krajowego rym przepadek rzeczy może nastąpić tylko
w którym Sąd Najwyższy opowiedział się za lub innych specjalistów. Ostatecznie decyzję w przypadkach określonych w ustawie i tyl-
niedopuszczalnością przedsądu kasacyjnego w tej sprawie wydaje zgodnie z ustawą z dnia ko na podstawie prawomocnego orzeczenia
w skardze o stwierdzenie niezgodności 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki sądu – podczas gdy w tym wypadku zdaniem
z prawem prawomocnego orzeczenia. zdrowotnej finansowanych ze środków pu- podatnika przepadek następuje na podstawie
Sądy interpretując powyższe orzeczenie i blicznych (Dz. U. z 2008 roku, Nr 164, poz. decyzji organu skarbowego. Inną sprzeczność
nie chcąc odmawiać stronie prawa do skargi 1027), dalej jako „Ustawa”, prezes NFZ. z Konstytucją konstytuuje dopuszczalność za-
o stwierdzenie niezgodności z prawem W przedmiotowej sprawie prezes NFZ stosowania wobec tej samej osoby i za ten
prawomocnego orzeczenia uwzględniały odmówił zwrócenia kosztów wskazując, że sam czyn odpowiedzialności za wykroczenia
wnioski o ustanowienie pełnomocnika bez skarżący nie wystąpili w ogóle o jego zgodę. i za przestępstwa skarbowe, co zdaniem po-
badania dopuszczalności i zasadności przed- Jego decyzja została zaskarżona i Wojewódzki datnika narusza zasadę Rzeczpospolitej jako
miotowej skargi w świetle obowiązujących Sąd Administracyjny orzekając w tej sprawie demokratycznego państwa prawnego.
przepisów. Inne natomiast powołując się na po raz pierwszy ją uchylił. Ponieważ również Już teraz, choć wyrok Trybunału Konsty-
bezzasadność skargi odmawiały uwzględnie- kolejna decyzja prezesa NFZ była odmowna, tucyjnego jest spodziewany dopiero za kilka
nia wniosku. Podobne rozbieżności pojawiały została ona ponownie zaskarżona. miesięcy sądy administracyjne zawieszają
się na tle rozpoznawania wniosku o zwolnie- Tym razem Wojewódzki Sąd Administracyj- toczące się w podobnych sprawach postę-
nie strony z kosztów sądowych. ny podzielił stanowisko prezesa NFZ wskazu- powania.
Aleksandra Ziętek
M i c h a ł To m c z a k
Szymon Kaczmarek
Podzielić światłowód
rozpoczynania i prowadzenia wspólnych inwestycji, których celem wanie, bo choć przepisy Kodeksu odnoszą te prawa tylko do rzeczy,
jest rozwój sieci. to jednak uznanie, że włókno, niebędące odrębną rzeczą, nie może
Zgodnie z artykułem 37 Ustawy włókno światłowodowe umiesz- być przedmiotem tych praw, w praktyce pozbawiłoby sensu artykuł
czone w kablu światłowodowym wchodzące w skład sieci telekomu- 37 Ustawy. Tym samym należy uznać, że możliwe jest ustanowienie
nikacyjnej może stanowić odrębny przedmiot własności i innych praw zastawu lub użytkowania włókna światłowodowego, pomimo, iż nie
rzeczowych w rozumieniu przepisów Kodeksu. stanowi ono odrębnej rzeczy.
Przepis ten wskazuje przede wszystkim warunki jakie muszą być
spełnione, by w ogóle powstała możliwość ustanowienia odrębne- Udział w części wspólnej kabla
go prawa własności włókna światłowodowego. Konieczne jest, by Zgodnie z artykułem 38 ustęp 1 Ustawy, w przypadku ustanowienia
włókno było umieszczone w kablu światłowodowym, a ten w sieci odrębnej własności włókna światłowodowego, właścicielowi włókna
telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy Prawo telekomunikacyjne. przysługuje udział w części wspólnej kabla światłowodowego, jako
Tym samym odrębna własność włókna światłowodowego może zostać prawo związane z własnością włókna. Nie można przy tym żądać
ustanowiona nie wcześniej niż po zakończeniu budowy sieci. zniesienia współwłasności części wspólnej kabla, dopóki trwa odrębna
własność włókien światłowodowych.
Art. 37 Ustawy
Art. 38 Ustawy
Włókno światłowodowe umieszczone w kablu światło-
wodowym wchodzące w skład sieci telekomunikacyjnej 1. W przypadku ustanowienia odrębnej własności
może stanowić odrębny przedmiot własności i innych włókna światłowodowego, właścicielowi włókna
praw rzeczowych w rozumieniu przepisów ustawy przysługuje udział w części wspólnej kabla świa-
z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. tłowodowego, jako prawo związane z własnością
włókna. Nie można żądać zniesienia współwłasno-
Nie sposób nie zauważyć, że konstrukcja odrębnej własności włókna
ści części wspólnej kabla, dopóki trwa odrębna
światłowodowego przypomina znaną już w prawie polskim konstrukcję własność włókien światłowodowych.
odrębnej własności lokali. Przy wykładni przepisów Ustawy zapew- 2. Część wspólną kabla światłowodowego sta-
ne nie da się więc uniknąć odwołania do teorii i praktyki związanej nowią wszystkie jego elementy oprócz włókien
z tą instytucją. Warto jednak pamiętać o podstawowej różnicy: lokal światłowodowych.
może być odrębną nieruchomością, natomiast włókno światłowodo- 3. Udział właściciela włókna światłowodowego
we może stanowić najwyżej przedmiot własności i wchodzi w skład w części wspólnej kabla światłowodowego od-
rzeczy ruchomej.
powiada stosunkowi liczby włókien przypadają-
Więcej niż część składowa, mniej niż rzecz cych temu właścicielowi do ogólnej liczby włókien
Ustawa nie przydaje wprost włóknu światłowodowemu przymiotu światłowodowych w kablu.
odrębnej rzeczy w rozumieniu Kodeksu cywilnego.
W przypadku włókna światłowodowego, postanowienie artykułu 37
Ustawy w tym zakresie nie jest do końca jasne. Użyte w tym przepisie
sformułowanie, że włókno światłowodowe może stanowić odrębny
przedmiot własności można rozumieć dwojako. Prawo odrębnej własności włókna światłowodowego jest więc nie-
Może to oznaczać, że (1) ustawodawca uznaje włókno światłowo- rozerwalnie związane z udziałem we współwłasności części wspólnej
dowe za odrębną rzecz lub też, że (2) ustawodawca uznaje, iż włókno kabla. Oznacza to w praktyce, ze nie można zbyć udziału we współ-
światłowodowe może być przedmiotem odrębnego prawa własności, własności kabla bez zbycia własności włókna światłowodowego.
bez rozstrzygania, czy włókno jest odrębną rzeczą.
W naszym przekonaniu należy się skłonić ku tej drugiej interpretacji, Ustawa definiuje także, co należy rozumieć przez część wspólną
co oznacza, że przepis art. 37 Ustawy wprowadza jedynie wyjątek od kabla światłowodowego. Zgodnie z art. 38 ust. 2 Ustawy, są to
art. 47 § 1 k.c., zgodnie z którym część składowa rzeczy nie może być wszystkie elementy kabla oprócz włókien światłowodowych. Nega-
odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. tywne zdefiniowanie części wspólnej kabla światłowodowego wydaje
Rozstrzygnięcie, czy włókno światłowodowe jest odrębną rzeczą czy się dość prostym i jasnym sposobem określenia, co wchodzi w jego
tylko częścią składową ma znaczenie nie tylko teoretyczne, bowiem skład i pozwoliło uniknąć wchodzenia w skomplikowane dywagacje
nie wszystkie instytucje prawne, które dotyczą rzeczy, będą mogły techniczne.
znaleźć zastosowanie w odniesieniu do włókna światłowodowego. Zgodnie z artykułem 38 ustęp 3 Ustawy, udział właściciela włókna
Dotyczy to na przykład przepisów dotyczących nabycia własności światłowodowego w części wspólnej kabla światłowodowego odpo-
rzeczy. Szczególnie kontrowersyjną kwestią może być, czy możliwe wiada stosunkowi liczby włókien przypadających temu właścicielowi
jest zasiedzenie włókna światłowodowego. Jeśli uznamy, że włókno do ogólnej liczby włókien światłowodowych w kablu.
nie jest odrębną rzeczą ruchomą, nie będzie to możliwe, ponieważ
przepisy Kodeksu przewidują jedynie możliwość zasiedzenia rzeczy Ustanowienie odrębnej własności
ruchomej bądź nieruchomości. Stąd też należałoby wykluczyć możli- Ustawa przewiduje cztery możliwości ustanowienia odrębnej wła-
wość zasiedzenia włókna światłowodowego. sności włókna światłowodowego:
Niemniej, włókno światłowodowe może stanowić nie tylko przed- 1) w drodze umowy między właścicielem kabla światłowodowego
miot odrębnego prawa własności, ale też innych praw rzeczowych wchodzącego w skład sieci telekomunikacyjnej a nabywcą własności
w rozumieniu prawa cywilnego. Pomimo, że pojawiają się na tym włókna,
tle wątpliwości Ustawa nie precyzuje jednak o jakie prawa chodzi. 2) w drodze jednostronnej czynności prawnej właściciela takiego
W naszym przekonaniu prawami tymi może być zastaw lub użytko- kabla,
3) w drodze orzeczenia sądu znoszącego współwłasność kabla, włókien będzie posiadał znacznie większą swobodę w zakresie usta-
4) w wykonaniu umowy zobowiązującej przedsiębiorcę do wybudo- nawiania czy znoszenia odrębnej własności włókien.
wania sieci telekomunikacyjnej oraz do ustanowienia po zakończeniu
budowy odrębnej własności włókna światłowodowego i przeniesienia Ciąg dalszy musi nastąpić
tego prawa na drugą stronę umowy lub na inną wskazaną w umowie Przyjęte rozwiązania, nie są one wolne od pewnych trudności, przy
osobę. czym inne jeszcze zapewne pojawią się w praktyce.
Inwestycja w sieci telekomunikacyjne, zwłaszcza budowa ultraszyb-
Co zaskakujące Ustawa nie wskazuje jako sposobu ustanowienia kich infostrad, zawsze bardzo kosztowna, wymaga często współpracy
odrębnej własności włókien umownego zniesienia współwłasności grupy przedsiębiorców. Uzasadnia to różne formy organizowania wła-
kabla światłowodowego. Tymczasem rozwiązanie to może wystę- sności i korzystania z własności tych składników majątkowych.
pować najczęściej w praktyce, bo dotyczyć będzie przedsiębiorców, Wprowadzenie zasad wspólnego korzystania z elementów infrastruk-
którzy są już obecnie współwłaścicielami kabla światłowodowego bez tury telekomunikacyjnej oraz zagwarantowanie ochrony praw przed-
wyodrębnionej odrębnej własności włókien. Może się zdarzyć, że będą siębiorców w oparciu o konstrukcję prawa własności niewątpliwie
oni chcieli skorzystać z możliwości, jakie stawia nowa Ustawa. stanowi ukłon prawodawcy w kierunku przedsiębiorstw telekomuni-
W naszym przekonaniu niewskazanie tej możliwości wprost przez kacyjnych. Praktyka zweryfikuje nowe rozwiązanie prawne i przyniesie
ustawodawcę nie będzie uniemożliwiało zniesienia obecnej współ- pytania, na które na podstawie obecnej regulacji trudno udzielić od-
własności i ustanowienie odrębnej własności włókien, gdyż przyję- powiedzi. W każdym razie Ustawa przynosi otwarte zadeklarowanie
cie szerokiej interpretacji umożliwia zaliczeni tego rozwiązania do prawnej odmienności infrastruktury światłowodowej, wobec której
pierwszego z wymienionych wyżej sposobów. Ów nabywca włókna powszechnie obowiązujące przepisy nie tylko bywały często bezradne,
w takim przypadku nie będzie osobą trzecią, lecz dotychczasowym ale stanowiły wręcz barierę dla rozwiązań gospodarczych.
współwłaścicielem kabla.
Zniesienie współwłasności
Ustawa nie przewiduje także możliwości zniesienia odrębnej wła-
sności włókien światłowodowych. Oczywistym jednak jest, że należy
dopuścić taką możliwość chociażby w przypadku, gdy dojdzie do
skupienia własności wszystkich włókien w rękach jednego podmiotu.
Samo jednak skupienie przez jeden podmiot własności wszystkich
włókien nie spowoduje samo z siebie ustania ich odrębnej własności,
co powoduje, że w tej sytuacji w dalszym ciągu poszczególne włók-
na mogą stanowić przedmiot transakcji sprzedaży bez konieczności
ustanawiania ich odrębnej własności po raz kolejny.
Z praktycznego punktu widzenia wydaje się, że właściciele włókien
światłowodowych powinni mieć znaczną swobodę w kształtowaniu
wzajemnych stosunków. W odróżnieniu do odrębnej własności loka- szymon.kaczmarek@tomczak.pl
li, które jako nieruchomości podlegają znacznym rygorom prawnym, prawnik, w Kancelarii Tomczak & Partnerzy
w przypadku kabla światłowodowego nie jest konieczne spełnienie pracuje w dziale bankowości i finansów.
żadnych warunków ewidencyjnych, czy rejestracyjnych. Tym samym, Jest prawnikiem o umysłowości twórczej i
w przypadku odrębnej własności włókien światłowodowych właściciel oryginalnej.
Komentarze
Res in Commercio
Szósta część prezentowanego na
tych łamach komentarza do spółki
komandytowej stanowi dopełnienie
trzeciego rozdziału książki – wydane
właśnie nakładem wydawnictwa OD-
DiK z Sopotu.
Kwestia podziału zysku bywa jednym
z kluczowych zagadnień z punktu wi-
dzenia podatkowej przydatności spółki
komandytowej – czy też, jak byśmy to
określili, jej „wehikularnego” charakte-
ru .W praktyce powszechnie stosuje się
zbliżony model podziału zysku.
Zwykle chodzi bowiem o to, by zysk
w jak najmniejszym stopniu trafiał do
komplementariusza, którym jest spół-
ka kapitałowa, zaś w całości niemal
rozdysponowywany był pomiędzy
komandytariuszy, którym są osoby fi-
zyczne, obciążone jedynie podatkiem
liniowym.
Co do strat – tu również regułą są
rozwiązania umowne. W odmiennym
przypadku komplementariusze uczest-
niczą w stratach na równi z innymi
komplemtariuszami, natomiast ko-
mandatariusz – w braku uregulowania
umownego – uczestniczy w stratach do
wysokości umówionego wkładu.
W ten oto sposób jednak „domy- Komentarze Res in Commercio
kamy” trzeci rozdział opracowania w
odcinkach – po to, by siódmym nume-
rze rozpocząć prezentację czwartego
Spółka komandytowa.
rozdziału opracowania, poświęconego
tak ulubionemu przez praktykę prze- Instrukcja obsługi
kształceniu spółki kapitałowej w spółkę
komandytową właśnie. Część szósta.
Rozdział Trzeci
Stosunki wewnętrzne
3.5. Uczestnictwo w zyskach jednego procenta, by spełnić wymogi prawa. Ktoś powie
być może znów, że udział w zysku nie powinien być
symboliczny, lecz realny, jednak zupełnie nie wiadomo,
3.5.1 Pojęcie zysku z czego miałoby to wynikać. Kwestia ma znaczenie czysto
teoretyczne, by nie powiedzieć – symboliczne, ale taka
227 Modelowo rzecz ujmując zyskiem jest majątek spółki, który konstrukcja przepisów prowadzi do lekkiego traktowania
pozostaje w spółce po odjęciu kapitału założycielskiego rozwiązań normatywnych.
wniesionego przez wspólników, wszelkich kosztów dzia- 230 Wobec braku uregulowań kodeksowych zakazujących
łalności oraz zobowiązań cywilnoprawnych i publiczno- pobierania przez wspólników zaliczek na poczet udziału w
prawnych spółki. Prawo żądania przez wspólnika podziału zysku, przyznanie takiego prawa wszystkim lub niektórym
i wypłaty całości zysku powstaje z końcem każdego roku wspólnikom w umowie spółki jest dopuszczalne.
obrotowego. Prawo do udziału w zysku w określonej 231 Kodeks przewiduje unormowania dotyczące przeznacze-
kwocie lub w określonym okresie może zostać także, jak nia zysku komplementariusza w sytuacji, gdy jego udział
każde prawo, przeniesione na osobę trzecią. w spółce uległ uszczupleniu. Uszczuplenie udziału ma
miejsce przykładowo w sytuacji, gdy wkład rzeczowy
3.5.2 Uczestnictwo w zysku komplementariusza uległ częściowemu zużyciu, a więc jego wartość uległa
zmniejszeniu, lub takiemu zmniejszeniu uległ wkład
228 Przepisy Kodeksu dotyczące spółki komandytowej nie za- pieniężny w wyniku pobrania przez wspólnika zaliczki
wierają szczegółowych regulacji dotyczących uczestnictwa na poczet udziału w zysku. Zgodnie z art. 52 Kodeksu
komplementariusza w zysku spółki, co zawsze oznacza, odnoszącym się do spółki jawnej, który stosuje się odpo-
że w kwestii tej należy odpowiednio stosować przepisy wiednio do spółki komandytowej w takich sytuacjach zysk
dotyczące spółki jawnej. Stosując więc art. 51 Kodeksu przysługujący komplementariuszowi przeznaczany jest
należy przyjąć, że komplementariusz uczestniczy w zysku w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego uszczuplo-
w sposób określony w umowie spółki. Umowa może na nego udziału.
przykład uzależniać wielkość udziału w zysku poszczegól- 232 W rzeczywistości zastosowanie tego rozwiązania w przy-
nych komplementariuszy od wielkości ich wkładu. Nie ist- padku zmniejszającej się wartości wkładu rzeczowego oka-
nieje pełna swoboda w zakresie umownego regulowania że się po prostu i zwyczajnie niemożliwe, lub też będzie
tej kwestii, niedopuszczalne od strony czysto teoretycznej wymagało prowadzenia skomplikowanych wycen, na
jest bowiem całkowite pozbawienie komplementariusza które zwykle małych spółek nie stać. Lub też – kwestia ta
udziału w zysku, jednakże jest to nadal swoboda ogrom- stanie się przedmiotem dowodu ze strony odczuwającego
na. Możliwe jest ograniczenie takiego udziału w zysku krzywdę wierzyciela w sytuacji, gdy nie uzyska on zaspo-
do minimalnej wartości. Ta właśnie właściwość spółki kojenia ani z wartości wkładu ani z majątku osobistego
komandytowej, niezakwestionowana dotychczas przez komandytariusza do wysokości sumy komandytowej. Po-
organa podatkowe, jest istotnym źródłem powodzenia nieważ jednak wierzyciel i tak ma możliwość dochodzenia
tej spółki jako wehikułu optymalizacji podatkowej. Kwestię roszczenia z osobistego majątku komplementariusza bez
tę omawiamy szerzej w ostatnim rozdziale. ograniczeń, domaganie się zaliczenia wypłat z zysku na
229 Umożliwienie wspólnikom określenia udziału w zysku uzupełnienie wkładu nie będzie w tym przypadku pełniło
na podstawie umowy spółki przy jednoczesnym deklara- dla niego istotnej roli.
tywnym zakazaniu pozbawienia wspólnika zysku w ogóle
stanowi wyraz klasycznego myślenia prawniczego, które 3.5.3 Uczestnictwo w zysku komplementariusza
nie skłania uczestników obrotu do poważnego traktowa-
nia rozwiązań prawnych. Wystarczy bowiem, że umowa 233 Zgodnie z art. 123 par. 1 Kodeksu sposób, w jaki koman-
określi udział komplementariusza w zysku w wysokości dytariusz uczestniczy w zysku spółki, może zostać
233 uregulowany umową spółki. W przypadku gdy umowa 3.6. Uczestnictwo w stratach
spółki nie określa reguł podziału zysku, komandytariusz
uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do wkładu, 3.6.1 Pojęcie straty
który został przez niego rzeczywiście wniesiony. Jeśli więc
w danej spółce zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu, 237 Przez stratę rozumie się zmniejszenie w danym roku
udział każdego z komandytariuszy w zysku spółki ustala się obrotowym kapitału własnego spółki lub zwiększenie jego
co do zasady odrębnie, gdyż istnieje prawdopodobieństwo, ubytku, który może nastąpić poprzez wzrost wartości zobo-
że każdy z nich wniósł do spółki wkład w odmiennej wy- wiązań spółki lub zmniejszenie się wartości jej aktywów.
sokości. Nie sposób nie zauważyć, że reguły są tu inne, niż
w przypadku komplementariuszy, zgodnie z zasadą że zysk 3.6.2 Uczestnictwo w stratach komplementariusza
podąża za odpowiedzialnością i odwrotnie.
234 Kodeks reguluje w pewnym zakresie także przeznaczenie 238 Zgodnie ze stosowanym odpowiednio art. 51 Kodeksu
zysku przypadającego komandytariuszowi. Zgodnie z art. komplementariusz uczestniczy w stratach w sposób
123 par. 2 zysk przypadający komandytariuszowi za dany określony w umowie spółki. Na podstawie mającej tu
rok obrotowy przeznaczany jest w pierwszej kolejności zastosowanie regulacji zawartej w art. 51 par. 3 Kodeksu
na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego komplementariusz na mocy umowy spółki może być zwol-
do wartości wkładu umówionego. Komandytariusz ma niony od udziału w stratach. Możliwe i dozwolone jest
więc prawo jedynie do ewentualnej nadwyżki. Odmienne więc przyznanie komplementariuszowi prawa do udziału
uregulowanie tej zasady w umowie spółki jest niedopusz- w zysku przy jednoczesnym zwolnieniu go od partycypo-
czalne. Innymi słowy komandytariusz nie ma prawa do zy- wania w stratach spółki, lecz nie odwrotnie.
sku tak długo, jak długo nie doprowadzi swojego wkładu 239 Jeśli umowa spółki nie określa udziału komplementariusza
do zadeklarowanej wysokości. Jest to mądra zasada, choć w stratach, lecz reguluje kwestię udziału w zysku, przyjmuje
oczywiście i tak nie decyduje ona o spokoju wierzyciela. się na mocy przepisu Kodeksu, że uczestniczy on w stratach
w ten sam sposób, w jaki uczestniczy w zysku.
3.5.4 Prawo do odsetek 240 Jeżeli jednak umowa spółki nie określa udziału komple-
mentariusza ani w stratach ani w zyskach, ma on prawo do
235 Zarówno komplementariuszowi jak i komandytariuszo- równego z innymi komplementariuszami udziału w stratach,
wi przysługuje prawo do corocznego żądania odsetek bez względu na rodzaj i wartość wniesionych przez każ-
w wysokości 5 proc. ich udziału kapitałowego. Wynika ono dego z nich wkładów. Nawiasem mówiąc i ten przepis, jak
z art. 53 Kodeksu, który odpowiednio stosuje się do spółki wiele innych, do tego stopnia lekceważy wysokość wkładu
komandytowej. Zgodnie z prawem przysługuje ono nawet komplementariusza jak i sam fakt jego wniesienia, że po-
wówczas, gdy spółka poniosła w danym roku obrotowym służyć on może jako jeszcze jeden argument za tezą, że
stratę. Umowa spółki może jednak unormować prawo w rzeczywistości od komplementariusza wnoszenia
do odsetek odmiennie, przewidując przykładowo inną zysku nikt, a zwłaszcza Kodeks spółek handlowych, nie
wysokość należnych odsetek. oczekuje.
236 W tak zwanej literaturze wyrażono pogląd, zgodnie
z którym pobieranie odsetek i zysku jest wobec siebie 3.6.3 Uczestnictwo w stratach komandytariusza
konkurencyjne, czyli nie można wziąć jednego i drugiego.
Naszym zdaniem nic nie wskazuje, by tak należało czytać 241 Sposób uczestnictwa w stratach przez komandytariusza
ten przepis. Jakby nie patrzeć jednak jest to przepis –art. może zostać określony w umowie spółki. Jeśli jednak
53 - przedziwny, stanowiący swoiste residuum dawnego brak w tym zakresie regulacji umownych, zgodnie z art.
kodeksu handlowego, opartego o bardzo konserwatywne 123 par. 3 Kodeksu komandytariusz uczestniczy w stracie
koncepcje gospodarcze pochodzące z lat dwudziestych do wysokości wartości umówionego wkładu. Czyli suma
ubiegłego stulecia. Dziś nie wiadomo doprawdy jaki komandytowa nie ma służyć pośredniemu zabezpie-
jest sens wynagradzania udziału kapitałowego w spółce, czeniu interesów komplementariuszy, uczestniczących
w której żądanie takie w istotnej mierze adresowane jest w stratach bez takiego kwotowego ograniczenia. W każ-
do siebie samego, i to zwłaszcza w przypadku wystąpienia dym razie mamy tu jeszcze jeden sposób zapewnienia
straty. Na szczęście w praktyce większość spółek osobo- bezpieczeństwa komandytariusza poprzez ograniczenie
wych działa w taki sposób, jakby tego przepisu nie było jego odpowiedzialności majątkowej.
i nikt się nim specjalnie nie przejmuje.
Załączniki
(1) Załącznik nr 18 - Protokół posiedzenia wspólników
- zatwierdzenie sprawozdania finansowego spółki
(2) Załącznik nr 19 - Wniosek do KRS - złożenie sprawoz-
dania finansowego spółki
!" #$
!
"
#
$
""
#%
% & &'
( $
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
% &
' (
)
$
!
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
" #
*) (
'
)
$ '
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
(
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
+(
( )) &() ,
! &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
-$.)
!
)
*+*,++
!
()
$
% & &'
( $
% &
' (
)
$
-$/0)
„MEGANTEX SPÓŁKA Z OGRANICZON ODPOWIEDZIALNOCI” SPÓŁKA KOMANDYTOWA 3. PROTOKÓŁ Z POSIEDZENIA WSPÓLNIKÓW SPÓŁKI 1 X
Pola o numerach 12 i 13 naley wypełni tylko wówczas, gdy w polu o numerze 11 zaznaczono „Inny wnioskodawca”. W pozostałych
przypadkach pola te naley przekreli. 9.
13. Imi
D.2 OSOBY SKŁADAJCE WNIOSEK
Imi i nazwisko Data Podpis
B.2 DANE ADRESATA KORESPONDENCJI
B.2.1 Oznaczenie adresata korespondencji 20.02.2011
14. Nazwa / firma lub nazwisko ŁUKASZ MORGA
„MEGANTEX SPÓŁKA Z OGRANICZON ODPOWIEDZIALNOCI” SPÓŁKA KOMANDYTOWA
PAWEŁ MAKULSKI
15. Imi
24. Imi
Cz C
Wnosz o dokonanie wpisu zgodnie z informacjami zamieszczonymi
we wniosku:
C.1 INFORMACJA O ZŁOONYCH SPRAWOZDANIACH FINANSOWYCH I INNYCH DOKUMENTACH
C.1.1 Roczne sprawozdanie finansowe
32. Okres, za jaki złoono sprawozdanie 33. Data złoenia sprawozdania (dzie – miesic –
rok)
01.01.2010 - 31.12.2010 - -
Materialne prawo cywilne zawiera bardzo Miesięcznik składany jest w programie InDesign
firmy Adobe. Autorem projektu graficznego jest
tradycyjne, raczej sztywne przepisy dotyczą-
Wojciech Wilk.
ce własności i możliwego podziału