Co to s witaminy?

WITAMINY - odkryto niespena sto lat temu. Dzi wiemy o nich ju duo, ale na
pewno nie wszystko. Nie ulega jednak wtpliwoci, e witaminy maj kluczowe
znaczenie dla zdrowia. Poznaj ich role w organizmie, zapotrzebowanie i
sprawd, gdzie ich szuka.

Witaminy niezbdne dla zdrowia

Z bada wynika, e dugotrway brak okrelonej witaminy moe powodowa

chorob zwan awitaminoz. Natomiast jej nadmiar powoduje
hiperwitaminoz. Niedobr powoduje rnorodne choroby i schorzenia.
Dlatego naley zadba, aby w naszej diecie znalazy si skadniki bogate w
witaminy.

Za co odpowiadaj witaminy?

Witaminy s substancjami organicznymi, biorcymi udzia we wszystkich

podstawowych czynnociach organizmu. Umoliwiaj odpowiedni wzrost,
aktywno yciow i dobre samopoczucie. Organizm czerpie witaminy gwnie
z poywienia, poniewa sam nie jest w stanie ich wytwarza.

Witamina A

bierze udzia w procesie widzenia i w prawidowym funkcjonowaniu skry,

zapewnia wzrost i rozwj. Jej niedobr moe spowodowa tzw. kurz lepot.
gwne rda wit. a :

pene mleko, Gwne rda wit. B :

maso i produkty mleczarskie,
wtroba, drode, jaja, ziarno zb, pestki
marchew, sonecznika, suszone owoce,
dynia, orzechy. Dzienne
szpinak, zapotrzebowanie zapewni np. porcja
bowina, wtrbki z kasz gryczan.
pomidory,
morele, B12 Do gwnych grup produktw
liwki, dostarczajcych ryboflawin w
zielone warzywa codziennej diecie nale: mleko i
jego przetwory, miso i jego
przetwory, produkty zboowe,
warzywa, jaja.
Witamina B2 odgrywa wan rol w
prawidowym funkcjonowaniu
narzdu wzroku, jej brak moe
wywoa wiatowstrt. Ryboflawina
jest niezbdna do prawidowego
funkcjonowania zarwno
orodkowego, jak i obwodowego
ukadu nerwowego oraz systemu
odpornociowego organizmu.
Podobnie jak inne witaminy z grupy
B, witamina B12 bierze udzia w
przemianie wglowodanowej,
biakowej, tuszczowej i w innych
procesach:
biologicznego, gdzie jej zadaniem
jest przenoszenie elektronw.
Skutki niedoboru witaminy E to:
oglne osabienie, parali misni,
degeneracja nerww.
Wystpowanie witaminy E: jaja,
mleko, miso, warzywa.
Do gwnych grup produktw
dostarczajcych ryboflawin w
codziennej diecie nale: mleko i
jego przetwory, miso i jego
przetwory, produkty zboowe,
warzywa, jaja.

uczestniczy w wytwarzaniu Kwas askorbinowy, czyli witamina

czerwonych krwinek,
wpywa na funkcjonowanie
ukadu nerwowego,
umoliwia syntez w
komrkach, przede wszystkim
szpiku kostnego,
zapewnia dobry nastrj,
rwnowag psychiczn,
odgrywa rol przy
odtwarzaniu kodu
genetycznego,
pobudza apetyt.
Tokoferol, czyli witamina
E rozpuszcza si w tuszczach. Jest
to substancja antyutleniajca. Jest
zadaniem jest chronienie komrek
organizmu przed samoutlenianiem.
Bierze udzia w procesie utleniania
C rozpuszcza si w wodzie. Bierze
udzia w procesie utleniania
komrkowego. Korzystnie wpywa
na odporno organizmu ludzkiego.
Jej zadaniem jest utrzymanie
w dobrym stanie cznej tkanki.
Bierze udzia w procesie wchaniania
elaza.
Nie zawsze jednak jest tak
kolorowo. W niektrych sytuacjach
zaywanie witaminy C jest
zabronione. Dotyczy to osb
obonie chorych, ktrzy nie rozstaj
si, z powodu stanu zdrowia, z
kiem. W takich sytuacjach
spoycie witaminy C sprawia, e
kwas askorbinowy czy si z naszym
elazem hemowym doprowadzajc
do anemii
Moesz by tym zaskoczony ale witamina D jest zupenie inna od wikszoci
innych witamin Witamina D w naszym organizmie moe pochodzi z dwch
rde syntezy skrnej oraz diety. Najwaniejszym rdem witaminy D jest
soce. Synteza skrna pod wpywem promieniowania sonecznego UVB moe
pokry a 90% dziennego zapotrzebowania na witamin D. Do produktw
bogatych w witamin B nale: wiey wgorz, oso, led w oleju,
marynowany led, sardynki, makrela, tuczyk, tko jaja, ty ser, mleko.

Witamina K

Witamina K to jedna z najwaniejszych witamin dla naszego organizmu.

Niestety ludzie nie zdaj sobie z tego sprawy. Niewiele osb wie, jak rol peni
ta witamina i do czego jest potrzebna. A tymczasem witamina K chroni przed
pojawieniem si sicw, niweluje popkane naczynka krwionone, wspomaga
krzepliwo krwi, umoliwia gojenie ran.

Witamina K zostaa odkryta przez duskiego badacza Henrika Dama w 1930

roku w trakcie bada nad kurcztami na sztucznej diecie. Zauway, e ich skr
pokrywaj krwawe wybroczyny, ktrych powodem by jadospis ubogi w
tuszcze, a co za tym idzie niedobr witaminy koagulacji, zwanej w skrcie
witamin K.

Witamina H

Witamina H nazywana rwnie biotyn naley do witamin rozpuszczalnych w

wodzie. Jest skadnikiem wielu enzymw, ktre s niezbdne w przemianach
tuszczw w organizmie. Witamina H odpowiada za prawidowy stan skry oraz
wosw, zapobiega siwieniu oraz ysieniu. Ma take duy wpyw na ukad
immunologiczny naszego organizmu. Zapotrzebowanie na t witamin dla osb
dorosych wynosi okoo 100 mikrogramw na dob

Witamina PP jest bardzo wana dla prawidowego funkcjonowania naszego

organizmu. Bierze udzia w wielu istotnych procesach, ktre zachodz w
naszym ciele. Jej nadmiar jest tak samo niebezpieczny, jak jej niedobr...
rda niacyny w poywieniu:
- sery, drode, soja,
- wtroba wieprzowa, cielcina, woowina,
- ryby: karp, led, oso,
- kasza jczmienna, ziarna zb, sonecznik,
- fasola, groszek zielony, groch,
- pomidory, ziemniaki,
- pomaracze i sok pomaraczowy