BEZPATNA GAZETA TORUSKA | NR 99 | 17 LISTOPADA 2017 | ISSN 4008-3456 | NAKAD 25 000 EGZ.

www.tylkotorun.pl

Taki jest Tylko Toru

Nic nie musisz

rozumie
CSW od niedzieli jest bram do miasteczka Twin Peaks
i twrczoci Davida Lyncha. Na tyle dobr, e sam
artysta by zaskoczony wystaw wasnych prac

Tylko Toru . 17 listopada 2017

6
2 FELIETON DZIE DOBRY!
W ydawca T ylko T oru korzysta z usug i poleca usugi kancelarii prawnej P aza i W splnicy
#Zrozumienie
MARCIN CZYNIEWSKI
Przewodniczcy Rady Miasta Torunia
Z prezydentem Torunia prbuje odgadn polityczne
wsppracuj od 15 lat i, sowo sympatie Michaa Zaleskiego
honoru, nie znam jego poli- na podstawie kalendarza jego
tycznych pogldw. Prezydent spotka czy osb, ktrym ci-
traktuje je jako prywatn spra- ska rce, moe rwnie dobrze
w, nie rozmawia o nich, nie odda si astrologii. Przez te
afiszuje si nimi, a ju na pewno lata nabraem te pewnoci, e
nie podejmuje na ich podsta- prezydent nie robi niczego dla
wie adnych decyzji. Jeli kto siebie i z myl o wasnym inte-
resie. Udzia Michaa Zaleskie-
go w konwencji #Porozumie-
nia wzbudzi w Toruniu yw
dyskusj. Decyzja o wejciu do
grona doradcw nowej forma-
cji Jarosawa Gowina staje si
jednak zrozumiaa po lekturze
projektu ustaw dotyczcych
samorzdu. Obok pomysw
dobrych i wartych dyskusji
znalazo si tam kilka niebez-
piecznych i niezrozumiaych.
Wspomn tylko o tych, ktre
mog sparaliowa funkcjo-
nowanie rad gmin przyszej
kadencji: przeniesieniu upraw-
nie kontrolnych na pojedyn-
stopka redakcyjna
Redakcja Tylko Toru
czego radnego czy nowych
zasadach ustalania porzdkw Toru, ul. Skodowskiej-Curie 41
redakcja@tylkotorun.pl
sesji, mogcych rozdmucha je Wydawca
do absurdalnych rozmiarw. Fundacja MEDIUM
Skoro zmian w samorzdzie Redaktor naczelny
nie da si unikn, bo taka jest Radosaw Rzeszotek
wola obozu rzdzcego, trze- Sekretarz redakcji
ba zrobi wszystko, by miay ukasz Piecyk (tel. 733 842 795)
w miar sensowny ksztat. I pre- Redaktor wydania
zydent Zaleski waciwie zdefi- Kinga Baranowska
niowa rodowisko, ktre moe Dzia reportau i publicystyki
w tym pomc. Zaangauje w to Robert Kamiski
swoje dowiadczenie i autory- Dzia informacyjny
tet, godzc si na skrajne oceny Micha Ciechowski, Katarzyna Ochocka,
tego kroku. To nieduy koszt za Piotr Gajdowski
to, by zapewni samorzdom Kultura
swobod i sprawno dziaania. Micha Ciechowski
Sport
Karol ebrowski

Cytat numeru Zdjcia

ukasz Piecyk

Korekta
Piotr Gajdowski
REKLAMA
Justyna Tobolska
(GSM 603 285 530)
Iwona Zuchniak
(GSM 500 324 572),
Po ubiegym sezonie chcemy Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
przede wszystkim zapewni sobie spokoj- Magorzata Kramarz

ne utrzymanie (miech). Powanie jednak

(GSM 607 908 607),
Agnieszka Korzeniewska

mwic, patrzc na nasz skad i zawod-

(GSM 534 206 683)
reklama@tylkotorun.pl
nikw, ktrzy nas wzmocnili, mamy Skad
Studio Tylko Toru
prawo celowa w najwysze miejsca. Druk
Drukarnia Polska Press Bydgoszcz
Myl, e faza play-off bdzie naszym
minimum.
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.
Jacek Frtczak, ***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia
menader Klubu Sportowego Toru 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych. Fundacja MEDIUM zastrzega, e
dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowa-
nych w Tylko Toru jest zabronione bez zgody
wydawcy.

Tylko Toru . 17 listopada 2017

 4 LUDZIE
Dwulatka z Torunia zmaga si z chorob. Jak? Nie wiadomo. Lekarze jeszcze nie postawili jasnej diagnozy
Rehabilitacja, specjalna dieta
i trudne prby stawiania na nki
to codzienno maej Zosi. Wraz
z rodzicami jedzi po caej Polsce,
by w kocu mc pozna przyczyn
powstania hipotonii miniowej,
czyli obnionego napicia mini.
Walczy, by widzie umiech na
twarzach najbliszych.
Na wiat Zosia Kryszewska
przysza zgodnie z terminem -
w dziewitym miesicu ciy. Od
lekarzy dostaa najwicej - dziesi
punktw - w oceniajcej stan no-
worodka skali Apgar. Komplikacji
nie zapowiadao nic. Dziecko roz-
wijao si prawidowo. Niepokojce
objawy rodzice dostrzegli dopiero
w sidmym miesicu ycia.
- Crka miaa problem z prze-
krceniem si na bok tumaczy
mama Kinga Kryszewska. Leka-
rze, ktrzy j pniej badali, nic nie
podejrzewali.
Dziewczynka, w porwnaniu do
swoich rwienikw, ruchowo nie
rozwijaa si prawidowo. Specjali-
ci jednak zapewniali rodzicw, e
stopie rozwoju u kadego dziecka
moe si rni.
Do dzi rodzice dwulatki nie
znaj przyczyny tych zaburze.
Jedc od roku po szpitalach, od-
wiedzajc specjalistw, za wszelk
cen prbuj je ustali. Niedugo
te bdzie uczestniczya w kolej-
nym ju obozie rehabilitacyjnym.
Z nim jednak wi si codzienne
podre do Wojewdzkiego Szpita-
la Dziecicego w Bydgoszczy. Ka-
dego dnia Zosia rehabilitowana jest
rwnie w domu.
- Kilka razy dziennie crka
musi mie robione masae do-
REKLAMA
MOEMY POMC DWULETNIEJ DZIEWCZYNCE
Przekamy Zosi umiech
daje Remigiusz Kryszewski, tata
dziewczynki. Ponadto wiczy na
pice oraz uczy si mwi podczas
specjalnych zaj logopedycznych.
Co dwie-trzy godziny podajemy
jej take specjalnie skomponowane
posiki.
Choroba jednak sprawia, e
nie przybiera na wadze. Dwulet-
nia dzi dziewczynka way osiem
kilogramw tyle, co dziewicio-
miesiczne dziecko. Najwikszym
problemem jest brak jasno posta-
wionej diagnozy. Choroba spowo-
dowaa hipotoni miniow, przez
co dziecko nie moe odpowiednio
napina mini. Jaka moe by tego
przyczyna? Jak podkrelaj rodzice,
objawy u dziewczynki jednoznacz-
nie nie sugeruj jednej choroby.
Gdy metody bada i konsultacji ze
specjalistami w kraju si wyczerpi,
pastwo Kryszewscy nie wyklucza-
Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk
j poszukiwania pomocy za grani-
c.
Mimo wielu przeciwnoci losu
Zosia jest radosnym dzieckiem.
Cho nie mwi i sama nie chodzi,
potrafi raczkowa i siada. Ska-
dow tego maego zwycistwa jest
profesjonalna terapia i wsplne
wiczenia z rodzicami.
- Jak najwicej staramy si wy-
kona w formie zabawy tumaczy
mama dziewczynki. - Zosia bardzo
lubi si huta, czsto wic wycho-
dzimy z ni na plac zabaw.
Duo serca w opiek nad wnucz-
k wkada take jej dziadek, sotys
Cierpic w gminie Wielka Nieszaw-
ka.
- Zosia jest moim oczkiem w go-
wie i jestem w stanie zrobi dla niej
wszystko mwi Ryszard Kryszew-
ski. Potrzebuje jednak duo wi-
cze oraz staej opieki. Prba zdia-
Tylko Toru . 17 listopada 2017
gnozowania choroby wymaga od
rodziny wielu wyjazdw i licznych
bada, ktre pochaniaj sporo
pienidzy. A liczy si kady grosz,
dlatego jako sotys staram si orga-
nizowa wydarzenia, dziki ktrym
ludzie dobrej woli bd mogli wes-
prze leczenie wnuczki.
Wsparcie pynie do rodziny
take ze strony dyrektorki Szkoy
Podstawowej w Cierpicach, ktra
podja si zorganizowania na tere-
nie placwki charytatywnego ma-
ratonu zumby.
- Serdecznie zapraszamy wszyst-
kich chtnych ju 9 grudnia na
godz. 17 do wzicia udziau w wy-
jtkowym tanecznym wydarzeniu,
poprzez ktre chcemy wesprze
leczenie dwuletniej Zosi dodaje
dyrektorka Ewa Baszkiewicz.
Paulina Sielska-Kamierczak z to-
ruskiego klubu Gracja Lady Fit-
ness poprowadzi maraton zumby,
a nasi wolontariusze zbiera bd
do puszek Fundacji Zotowianka
datki dla chorej dziewczynki.
W trakcie tego wydarzenia
zorganizowana zostanie rwnie
loteria fantowa. Jak podkrela dy-
rektorka szkoy, kilka osb ju za-
deklarowao wsparcie tej inicjaty-
wy. Wci jednak poszukiwane s
kolejne firmy czy przedsibiorstwa,
ktre zechc okaza swoje wielkie
serca. Wsparcie finansowe na le-
czenie Zosi z pewnoci si przyda.
- Dzieci do trzech lat z progra-
mu wczesnego wspomagania roz-
woju korzysta mog maksymalnie
przez dwie godziny tygodniowo,
a jest to zdecydowanie za mao
podkrelaj rodzice Zosi. Do-
datkowo w Toruniu brak jest inte-
gracyjnego obka. Oboje jestemy
aktywni zawodowo, a takie miejsce
cho w pewnym stopniu mogoby
nas wesprze w opiece.
Dziewczynka wymaga cao-
dziennego nadzoru, rehabilitacji
i wielokierunkowej stymulacji.
Odpowiednia terapia moe wic
da jej realn szans na popraw
stanu zdrowia. Przekazujc symbo-
liczn zotwk, przekaemy Zosi
umiech.
Zosia naley do Fundacji Zotowianka.
Dla wpat z 1% KRS: 0000308316
Gdy chcesz wesprze Zosi:
Spdzielczy Bank Ludowy Zakrze-
wo 25 8944 0003 0002 7430 2000
0010
W tytule przelewu wpisa naley:
darowizna dla Zofia Kryszewska
k/211
 6 DZIEJE SI
Zaczynaem jako malarz
David Lynch przyjecha do To-
runia, by w Centrum Sztuki
Wspczesnej w ramach festiwa-
lu otworzy najwiksz wystaw
swoich prac plastycznych Silence
and Dynamism. Towarzyszy mu
amerykaski fotograf Gregory
Crewdson, ktrego surrealistycz-
ne kompozycje budz skojarzenia
z twrczoci synnego reysera. przed wernisaem Silence and
Wystawa Silence and Dyna-
mism prezentujca pozafilmowy
dorobek Davida Lyncha, przysza
w idealnym momencie tu po
sukcesie kontynuacji serialu Twin
Peaks, ktry po latach przypo-
mnia publicznoci tego reysera.
Silence and Dynamism skupia si
na osigniciach Lyncha w dziedzi-
nie fotografii, sztuk plastycznych,
muzyki i animacji. Ekspozycja zaj-
muje cae pitro i obejmuje ok. 400
litografii, rysunkw, obrazw olej-
nych, zdj tworzonych przez niego
od lat 50. a po prace najnowsze.
W skad retrospektywy wchodz
REKLAMA
CENTRUM SZTUKI WSPCZESNEJ PRZEYO PRAWDZIWE OBLENIE
Twrca Twin Peaks otworzy w Toruniu wystaw swoich prac
Piotr Gajdowski | fot. ukasz Piecyk
take mniej znane dziea artysty: - W 2000 r. Marek odwiedzi
filmy krtkometraowe, wideokli- mnie w domu i spyta, czy przyje-
py, reklamy oraz utwory muzyczne. chabym do Polski na festiwal Ca-
- Szukam rnych rodkw wy- merimage. Powiedziaem: tak, ale
razu dla swoich pomysw. Zaczy- mam dwa warunki. Pozwolicie mi
naem jako malarz i chciaem by fotografowa stare fabryki i pikne
przede wszystkim malarzem. Film kobiety noc - wspomina pierwsz
przyszed pniej - mwi David wizyt w Polsce David Lynch.
Lynch na konferencji prasowej To wszystko reyser znalaz
w odzi, ktra przez wiele lat go-
Dynamism. Wartoci tej piknej cia festiwal Camerimage. Przypo-
wystawy jest, e zebrano tu wszyst- minaa mu przemysow Filadelfi,
ko razem. Wielu z tych starszych
prac nie pamitaem. To dla autora ktra bya inspiracj jego modoci.
moe by inspiracja na przyszo. To byo naprawd brudne
Na pewno obejrz to wszystko jesz- miasto mwi.
cze raz. Zapytany, czy odbiorcy jego
Kuratorem wystawy jest Ma- filmw powinni mie jakie teore-
rek ydowicz twrca i dyrektor tyczne przygotowanie, by dobrze
festiwalu sztuki operatorskiej Ca- zrozumie jego twrczo, arto-
merimage, od ktrego zacza si wa: - Nic nie musisz rozumie, by
przygoda Lyncha z Polsk. Ame- mie z tego przyjemno.
rykaski reyser zrealizowa m.in. Reyser mwi sporo take
w odzi (i z polskimi aktorami) o medytacji transcendentalnej, kt-
swj ostatni penometraowy film r uprawia od ponad 40 lat.
Inland Empire, tam take chcia - Medytuj dwa razy dziennie
postawi studio filmowe. i nigdy nie przegapiem adnej
Tylko Toru . 17 listopada 2017
medytacji. Dziki niej zyskuje si
dostp do czystej wiadomoci.
Ona jest jak klucz, ktry otwiera
drzwi do gbszego, wewntrznego
wymiaru ycia. Uwalnia kreatyw-
no, rado, energi, mio i po-
kj mwi David Lynch. - Gdy
zaczniesz medytowa, opuszcz ci
stres, niepokj, zo i traumatycz-
ne wspomnienia. Medytacja trans-
cendentalna nie jest religi, nie jest
te skierowana przeciwko adnej
religii.
Dzie po wernisau odbyo si
drugie spotkanie Davida Lyncha
z publicznoci powicone wa-
nie medytacji transcendentalnej.
By dosta si do Dworu Artusa,
gdzie odbyo si spotkanie z twr-
c Twin Peaks, fani czekali ju od
witu. Sam wernisa przycign
take wielu fanw, ktrzy szczelnie
wypenili parter CSW. Jedna z osb
przysza nawet z... piekiem, bo-
haterem znanym z Miasteczka
Twin Peaks.
Lynchowi towarzyszy nowo-
jorski fotograf Gregory Crewd-
son, ktrego prace mona znale
w najsynniejszych galeriach wia-
ta. Crewdson realizuje swoje po-
mysy w domach i na ulicach ma-
ych amerykaskich miasteczek,
starannie aranujc kompozycje w CSW do 18 lutego. Obydwie wy-
z rozmachem reysera filmowego.
Prezentowany w CSW cykl Cathe-
dral of the Pines (201314) powsta
podczas trzech sesji w okolicach
miejscowoci Becket w Massachu-
setts. Gboko w lasach Becket po-
czuem, e w kocu opuszcza mnie
ciemno i doznaem ponownego
zjednoczenia ze sw artystyczn
natur. To tam rozpocz si dla
mnie okres odnowy i intensywnej
pracy twrczej deklaruje artysta.
Fotografie Crewdsona nawizuj
do XIX-wiecznego malarstwa, po-
ruszajc tematy samotnoci i od-
osobnienia.
- W fotografii szukam pikna
i tajemnicy mwi dziennikarzom
Gregory Crewdson.
Wrd inspiracji wymienia
m.in. malarstwo Edwarda Hoppe-
ra, ale take twrcw filmowych
takich jak Alfred Hitchcock.
- Gregory jest fotografem, ale
pracuje jak reyser filmowy m-
wi dyrektor festiwalu Camerimage
Marek ydowicz. Gdy pierwszy
raz zobaczyem jego zdjcia, pomy-
laem: ten go jest jak ze wiata
Davida Lyncha.
Ekspozycja fotografii Gregory-
ego Crewdsona Cathedral of the
Pines bdzie dostpna w Centrum
Sztuki Wspczesnej do 7 stycznia.
Wystaw Silence and Dynamism
Davida Lyncha mona oglda
stawy zorganizowano w ramach
Midzynarodowego Festiwalu Fil-
mowego Camerimage.
 8 WRACAMY DO TEMATU
Zima w domu ciepym i suchym
Straciy matk, a dach ich domu nadawa si wycznie do generalnego remontu. Matylda i Tymoteusz
O tragicznej mierci Beaty i god-
nej podziwu postawie jej przyja-
ciki Anny pisalimy w lipcu. Za-
miecilimy rwnie apel, proszc
o zbirk pienidzy na remont
dachu.
Zmara nagle Beata (l. 47) po-
zostawia dwoje dzieci: 13-letni
Matyld i 17-letniego Tymoteusza.
Zaopiekowaa si nimi przyjacika
Beaty Anna. Gdyby nie to, dzieci
trafiyby do domu dziecka.
Anna nie wahaa si ani chwili.
Byo dla niej oczywiste, e dzie-
ci zostan z ni. e nie ma mowy
o adnym domu dziecka. Beata zro-
biaby to samo dla niej.
Blisza i dalsza rodzina dzieci
nie wykazaa zainteresowania ich
losem. Anna Lamers wzia to na
siebie. Sama te zapacia za po-
grzeb przyjaciki.
- Chciaam, by dzieci zostay
w swoim domu mwi Anna.
Dlatego nie wziam ich do siebie.
To ich dom rodzinny. Tu si uro-
dziy i wychoway. To dom, w kt-
rym mieszkaj od zawsze. Tu cho-
dz do szkoy, tu maj przyjaci.
Nie chciay go opuszcza. S z tym
miejscem bardzo zyte. To bya
nasza wsplna decyzja, e to tutaj
bdziemy mieszka. Chciaam, by
nam si uoyo i jak dotd jest fan-
tastycznie.
Prcz troski o relacje z dziemi
Anna miaa jeszcze inne zmartwie-
nie. Czekao j znacznie bardziej
przyziemne wyzwanie: zatroszcze-
nie si o sam budynek, ktrego stan
pozostawia wiele do yczenia.
REKLAMA
DZIKI LUDZIOM DOBREJ WOLI UDAO SI WYREMONTOWA DACH
oraz ich opiekunka Anna zwrcili si do wszystkich ludzi dobrej woli o pomoc. Efekt?
Robert Kamiski | fot. ukasz Piecyk (archiwum)
Matylda i Anna ogromnie si ciesz z remontu.
Dom, w ktrym Anna chce wraz ktrej intencj bya zbirka pieni-
z dziemi tworzy rodzin, wyma- dzy na remont. Rwnie i w tym si do mieszkania strumieniami
ga generalnego remontu. Wybudo- wzgldzie rodzina dzieci nie wspar-
wany w 1972 r., nie by poddawany a Anny. Matylda i Tymoteusz
od tamtego czasu adnym pracom. niestety nie maj po matce renty,
Zwaszcza katastrofalny by stan poniewa nie bya ona ubezpieczo-
dachu. na. To dlatego Anna musiaa sama
Anna z pomoc przyjaci zor- opaci koszty pogrzebu.
ganizowaa akcj charytatywn, - Musielimy zacz zbirk na
Tylko Toru . 17 listopada 2017
remont dachu, poniewa woda laa
i z kadej strony odpada tynk do-
daje Anna Lamers. Dokonalimy
szacunkowej wyceny.
Aby przedsiwzicie zakoczyo
si pomylnie, potrzebowali zebra
ok. 30 tys. z.
- Nie oczekiwalimy litoci ani
wspczucia mwi Matylda.
Chcemy tylko normalnie mieszka.
eby nam si nie lao na gow.
Zbirka pienidzy rozpocza
si jeszcze w lipcu. Zorganizowano
rwnie koncert charytatywny dla
nowej rodziny Anny.
- Wierzyam w ludzi, ale to, co
nas spotkao, przeroso wszelkie
moje oczekiwania wyznaje Anna
Lamers. Udao si zebra cz-
nie a 60 tys. z! A to oznaczao, e
moglimy nie tylko wyremontowa
dach, ale i wymieni okna. Cieszy-
my si bardzo, bo rwnie na okna
czas by najwyszy. Miay ponad 40
lat.
Cz pienidzy pochodzi-
a z koncertu, cz z aukcji dzie
sztuki. Mnstwo od prywatnych
darczycw. W akcj zaangaowao
si wiele osb.
- Chc podzikowa imiennie
przede wszystkim Dorocie Nijak-
-Bujanowskiej, ktra aukcj wymy-
lia, przygotowaa i w caoci zor-
ganizowaa dodaje Anna Lamers.
Osobne podzikowania nale si
rwnie Rafaowi Rupniewskiemu
z Klubu Lizard King, ktry umo-
liwi organizacj koncertu. Chc te
podzikowa firmie Altom, ktra
na wymian okien daa nam due
upusty. Musz przyzna, e ludzie
zachowali si rewelacyjnie. Za-
rwno znajomi, jak i ofiarodawcy
anonimowi. Wiem ju, e zim sp-
dzimy w domu ciepym i suchym.
Dziki wszystkim ludziom dobrych
serc. Bardzo wam wszystkim ser-
decznie dzikuj!
 DZIE DOBRY!

10 KULTURA KULTURALNE WIECI

Piosenka ci nie da zapomnie

W Toruniu ma rondo swojego
imienia i tablic pamitkow
wmurowan w cian Szkoy Pod-
stawowej nr 6, ktrej bya uczen-
nic. Mogoby si wydawa, e
naturaln kolej rzeczy szkoa ta
powinna nosi jej imi. Zwaszcza
e dotd nie ma adnego. Nie jest
to jednak wcale oczywiste.
Mionicy starego kina pami-
taj j doskonale. Starsi torunia-
nie zapewne te. A modsi? C
Grosswna urodzia si 25 listopa-
da 1904 r. w Toruniu. Mieszkaa
przy ul. Lipowej (dzi Kociuszki).
W miejscu rodzinnego domu ak-
torki znajduje si dzi rondo jej
imienia. Pniej przeprowadzia
si na ul. Wodn (obecnie PCK).
Chodzia do Szkoy Podstawowej
nr 6 przy ul. kowej. Do dzi za-
chowaa si ksiga dokumentujca
wpis modej Helenki Gross w po-
czet uczniw szkoy.
- Zapisaa si do naszej szkoy 1
kwietnia 1911 r. mwi Elbieta Ko-
massa, nauczyciel bibliotekarz z SP
nr 6. Pozostaa w tych murach do
roku 1918.
W 1924 r. zataczya w przedsta-
wieniu Ksiniczka Czardasza na
scenie Teatru Miejskiego (obecnie
Teatr Horzycy). W filmie debiuto-
Na ekranie kochali si w niej najwiksi amanci przedwojennego kina. Trudno si dziwi.
Torunianka Helena Grosswna, wielka gwiazda polskiego filmu, bya prawdziw piknoci
waa w 1935 r., w cigu kilku lat wy-
stpia w kilkunastu produkcjach
u boku takich saw jak Adolf Dym-
sza i Eugeniusz Bodo. W czasie II
wojny wiatowej dziaaa w akow-
skim podziemiu i walczya w po-
wstaniu warszawskim. Po wojnie
nie zgodzia si, by wstpi do
PZPR. Oznaczao to koniec dalszej
kariery. Zagraa wprawdzie w kilku
produkcjach z lat 60., ale by to ju
tylko jej abdzi piew. Zmara 1 lip-
ca 1994 r. w Warszawie.
Grosswna bya osob wszech-
stronnie utalentowan. Nie miaa
wprawdzie aktorskiego dyplomu,
ale kiedy do swojego czarujcego
umiechu dodawaa brawurowy
taniec i niemae zdolnoci wokalne
(miaa bardzo przyjemny sopran),
czynio to z niej aktork wybitn.
Nie ulegao wtpliwoci, e jest na
najlepszej drodze do wiatowej ka-
riery. Zwaszcza e ju kupia bilet
na statek do Hollywood. Byo to
w styczniu 1940 r. Wyjazd jednak
nie doszed do skutku. Wojna
Zapisaa si rwnie w dziejach
polskiej kinematografii jeszcze ina-
czej: to jej sowa zarejestrowano
jako pierwsze na polskiej tamie
dwikowej.
Czy posta Heleny Grosswny
zasuguje na to, by jej imieniem
Robert Kamiski
uczci szko, do ktrej chodzia?
- Nasza szkoa w ogle nie ma
patrona dodaje Elbieta Komassa.
Tak byo od 1906 r. Zawsze bya to
po prostu Szkoa Podstawowa nr 6,
bez patrona (z wyjtkiem lat 1966-
1993, kiedy nosia imi Hanki Sa-
wickiej). Grosswna to bya i aktor-
ka, i tancerka dusza artystyczna.
Moim zdaniem naleaoby nada
jej imi raczej szkole, ktra ma za-
cicie artystyczne. To idealna pa-
tronka dla kina czy teatru. Zwasz-
cza e jest to osoba mao znana Trwalsza ni wszystkie tablice ra-
Mao znana? Najwiksza ak-
torka, jaka wywodzi si z Torunia,
okazuje si by mao znana?
- Oczywicie, e najwiksza
przyznaje Elbieta Komassa. Tyl-
ko kto o tym wie? Bo mode poko-
lenia na pewno nie. Dopiero wraz
z zawieszeniem tablicy w 2016 r.
dzieciaki si o niej dowiedziay.
Sprawa nadania imienia szkole
jest jednak otwarta.
- Wysuchamy gosu rady peda-
gogicznej, samorzdu uczniowskie-
go, rodzicw i wtedy zdecydujemy
mwi Anna Kara, dyrektorka SP
6. Wiem, e nie brak i innych pro-
pozycji, np. prof. Leona Jemano-
wicza, ktry ma nieopodal kowej
swoj ulic.
Trzeba przyzna, e jak na jedno
miejsce kandydatw sporo. Bo gdy-
by jeszcze doda stojcych w nieco
dalszej kolejce: Leszka Balcero-
wicza, Bogusawa Lind, Grayn
Szapoowsk czy Janusza Leona
Winiewskiego, ktrzy take uczyli
si w tych murach, to jest w czym
wybiera.
Czy jednak poprzestanie na
skromnej tablicy nie zatrze z cza-
sem pamici o wielkiej gwiedzie?
A moe ju teraz mao kto o niej
sysza? Na szczcie jest piosenka.
zem wzite. Ktra ci nie da zapo-
mnie.

Na dnie japoskiej filianki

Skrzywienie krgosupa to abs-
trakcyjna sztuka niewtpliwie
o czym. O czym, co warto po-
dejrze. O dzi. Jakie jest to dzi?
To chaos ukadajcy si w porz-
dek bezsensu. Nie ma ju od niego
odwrotu. Bo czy od bycia ofiar
mona uciec?
Akcja toczy si dzi. Bardzo dzi.
Na scenie dzieje si duo, gono
i szybko. Kto na czyj widok naj-
chtniej by si porzyga, kto inny
czuje delikatny zapach tczy. Jeden
przegryzby drugiemu krta, inny
by uciek do Irlandii ziemi obie-
canej swoich marze. Ten, ktry
REKLAMA
bierze po pysku, uwaa to za nor-
m, ten, ktry po pysku daje, nawet
ju tego nie zauwaa. I bodaj naj-
waniejsze: nikt nikogo nie sucha.
Bo ju dawno sztuka ta posza w za-
pomnienie. Smutny, acz oczywisty
symptom naszych czasw.
Antypody czowieczestwa roz-
cigaj si szeroko. Chyba zbyt sze-
roko. Bo ci biedacy (a moe my?)
nie s ju w stanie si poapa, ani
co jest co, ani kto jest kto. Pytania,
jakie padaj raz po raz ze sceny,
pozostaj bo musz bez odpo-
wiedzi. Bo kto niby miaby si dzi
poway na odpowied na pytanie:
Kiedy z mioci zrobio si pie-
przenie?. No, kiedy? Prosz bar-
dzo: mona sprbowa swoich si.
Jedynym constans s drzwi, za
ktrymi jest No wanie, co? Co
kto chce. Moe sukces? Moe szef?
Moe mira kariery, czymkolwiek
ona jest? Moe inny wspczesny
boek? W kadym razie tego, co
za drzwiami boimy si. Parali-
uje nas myl, e ju nie moe by
inaczej. Tak ju jest, e jest jak jest.
Amen.
Drzwi nas wcign, to znw wy-
pluj. Czasem wejdziesz na czwora-
kach, czasem wyprostowany z god-
noci niemale. I ten przeraajcy
ryk syren przypominajcy o po-
rzdku wiata. Poddaj si mu, bo
innego nie ma. warto. A jak nie lubi? Nie trzeba
Dzieje si jednak jako tak, e si zaraz fatygowa do teatru. Wy-
raz po raz, na wasny uytek, szu- starczy zwyke lusterko. Kto jednak
kamy prawdy. Nawet jeli miaaby pjdzie, ten zrozumie, skd wziy
by to prawda przez mae p. No si te wszystkie powysze pytania.
i gdzie ona? Ot, jest i prawda: na ***
dnie japoskiej filianki. Premiera przedstawienia
Czasem przecie si zamylamy, Skrzywienie krgosupa w rey-
pijc herbat. Odpywamy, mimo serii Karoliny Kirsz odbya si 10
e ten wielki kto nie spuszcza z nas listopada w Teatrze im. Horzycy
oka. No i niech si gapi. W ciepej w Toruniu (Scena na Zapleczu).
filiance herbaty jest prawda. Sztuk Ingrid Lausund przeoy
Spektakl dopenia muzyka gra- Pawe Adamski, scenografi i ko-
na na ywo: kontrabas i harfa. Nie- stiumy zaprojektowaa Ola Szem-
za, ciekawa, dopasowana. pruch, muzyk skomponowa Jacek
Czy sztuk Ingrid Lausund war- Mazurkiewicz. Wystpili: Mago-
to zobaczy? Jeden z bohaterw rzata Abramowicz, Julia Sobiesiak,
mwi, e podtekst to najsilniej- Maciej Raniszewki, Grzegorz Wi-
sza bro. Jak kto lubi podtekst, to niewski, Bartosz Wony. (RK)

Tylko Toru . 17 listopada 2017


Zamiast samochodu
Na obrzeach Torunia ju wkrtce powstan parkingi
typu park & ride
Micha Ciechowski | fot. Biuro Architektoniczne ComProjekt
Za dwa lata w czterech punk-
tach miasta powstan wielkopo-
wierzchniowe parkingi, poprzez
ktre magistrat chce zmniejszy
liczb samochodw nie tylko w re-
jonie starwki, ale take na osie-
dlach, w ktrych brakuje miejsc
postojowych. Obiekty cznie po-
mieszcz ponad 560 samochodw.
Ptle przy ul. Dziewulskiego, ul.
Olimpijskiej, ul. Gagarina (wizu-
alizacja) oraz ul. Turystycznej to
w tych czterech lokalizacjach po-
wstan miejsca, ktre maj odci-
y ruch samochodowy w Toruniu.
Projekt park & ride, czyli Parkuj
i jed, zachci ma kierowcw do
pozostawienia swoich pojazdw
w specjalnie do tego przystosowa-
nych miejscach i skoni ich do sko-
rzystania z komunikacji miejskiej.
- Rozwizanie to musi by na
tyle atrakcyjne, by zarwno turyci,
jak i mieszkacy chcieli skorzysta
z transportu autobusowego i tram-
wajowego, a auto mogli zostawi na
parkingu poza centrum tumaczy
Anna Kulbicka-Tondel, rzecznicz-
ka Urzdu Miasta. Na pewno
stworzona zostanie specjalna tary-
fa, dziki ktrej posiadacze biletu
MZK ze wskazanego biletomatu
bd parkowa za darmo.
Przy ul. Dziewulskiego powsta-
nie parking dwupoziomowy, kt- przypada do gustu wrocawianom.
ry zapewni kierowcom 105 miejsc
postojowych. Na parterze przewi-
dziano specjaln stref dla osb
niepenosprawnych. Tam take
znajd si przystanki autobusowe,
pomieszczenia techniczne, w tym
dyspozytornia Miejskiego Zakadu
Komunikacji czy toalety. Jak infor-
muje rzeczniczka prasowa Miej-
skiego Zarzdu Drg, zagospoda-
rowany zostanie rwnie okalajcy
budynek teren.
- Powstanie droga dojazdowa,
a take zjazdy z ul. Dziewulskiego
i Szosy Lubickiej dodaje Agniesz-
ka Kobus-Psko. Naturaln zie-
lon barier w postaci lasu oddzie-
lone zostanie rwnie drugie takie
miejsce przy ul. Olimpijskiej.
Tam powstanie przestrze na
140 samochodw oraz 24 punkty
dla rowerw, a wszystko to zloka-
lizowane bdzie na dwch pozio-
mach. Cao obejmie monitoring.
Trzeci z obiektw powstanie
przy skrzyowaniu ul. Gagarina
z Szos Okrn. Na trzech pozio-
mach udostpnionych zostanie 150
miejsc parkingowych. W przyszo-
ci za budynek bdzie mia szans
na rozbudow o kolejny poziom.
Styl parkingu przy ul. Tury-
stycznej znaczco bdzie si rni
od pozostaych. Tam bowiem nie
przewidziano obiektu zadaszonego.
46 miejsc, w tym 3 dla osb niepe-
nosprawnych, znajdowa si bdzie
w pobliu ptli autobusowej.
Parkingi typu park & ride przy-
jy si ju m.in. w Bydgoszczy
i w Krakowie. Idea ta jednak nie
Tylko Toru . 17 listopada 2017
CO SYCHA W MIECIE? DZIELNICE 11
Prg mocno zwalniajcy
Zbyt wysokie krawniki na dro- Jak podkrela Marcin owicki,
dze rowerowej przy skrzyowaniu ktry sprawuje rwnie funkcj
ul. Watzenrodego i ul. Freytaga to
problem nie tylko cyklistw, ale
radnego okrgu na Wrzosach, mia-
sto planuje na JAR-ze wybudowa
take pieszych. Mieszkacy osie- mieszkania przeznaczone dla se-
dla JAR interweniuj w tej spra- niorw.
wie w Miejskim Zarzdzie Drg, - Czsto s to osoby nieporusza-
liczc na szybkie rozwizanie pro- jce si tak sprawnie, jak dwudzie-
blemu. sto-, trzydziestolatki tumaczy.
Szczegln uwag trzeba wic
- Wystajcy krawnik, na kt- zwrci na niwelowanie barier ar-
ry trzeba uwaa przy wchodzeniu chitektonicznych, take na ulicy,
z pasw na chodnik, jest irytujcy aby zadba o ich bezpieczestwo.
komentuje spraw mieszkanka Zapoznana ze spraw rzecznicz-
osiedla. O ile wzkiem podbij, ka Miejskiego Zarzdu Drg w To-
tak synek jadcy rowerkiem musi runiu uspokaja.
si zatrzyma, podnie go i dopie- - Uskoki midzy jezdni ul.
ro ruszy dalej. Kto niestety znw
Watzenrodego a ul. Freytaga czy
nie pomyla.
Wedug cyklistw osobie po- innymi bocznymi drogami to stan
przejciowy informuje Agnieszka
ruszajcej si rowerem wygodniej
jest pokona wspomniane miejsce, Kobus-Pesko. - Wynika z faktu, e
zjedajc znajdujcym si obok na jezdni ul. Watzenrodego braku-
niszym progiem na chodnik. je warstwy grnej, czyli cieralnej,
- Prawidowo wykonany prze- z mieszanki mineralno-asfaltowej.
jazd, ktry czy si z pasami, Nie ma jej tam celowo, poniewa
powinien mie zniwelowany kra- trwa budowa osiedla. Dowz sprz-
wnik mwi Marcin owicki, tu czy materiaw znacznie by j
mieszkaniec osiedla. Obecne jego uszkodzi.
wymijanie moe skoczy si dla Zanim wic na drodze pojawi
rowerzysty niebezpieczn kolizj si ostatnia warstwa asfaltu, kra-
z pieszym. A jadcy prawidowo wniki w dalszym cigu bd trak-
cyklici, przy kontakcie z wysokim towane jako prg zwalniajcy, sta-
progiem, naraeni s na bolesny jc si zmor rowerzystw i czsto
upadek. wspdzielcych z nimi chodnik
Problem w tym miejscu mog pieszych.
mie obecnie take osoby porusza-
jce si na wzkach inwalidzkich. (MC)
REKLAMA
 12 DZIELNICE CO SYCHA W MIECIE?

Rzd wyremontuje nam dworce

Dworce Toru Miasto i Toru Wschodni zostan wyremontowane dziki inicjatywie rzdu i PKP
Dworce kolejowe Toru Mia-
sto i Toru Wschodni wreszcie
doczekaj si remontw. Oby-
dwa obiekty zmodernizuje PKP
w ramach Programu Inwestycji
Dworcowych. Inwestycje zostan
sfinansowane z budetu pastwa
i PKP S.A.
- Potwierdzam, e dworce To-
ru Miasto i Toru Wschodni zo-
stay objte Programem Inwestycji
Dworcowych informuje Szymon
Hupty, rzecznik prasowy Mini-
sterstwa Infrastruktury i Budow-
nictwa.
Kiedy dokadnie zacznie si mo-
dernizacja, jeszcze nie wiadomo.
Program zakada remonty ok. 200
obiektw w caym kraju do 2023 r.
- Przetarg na stworzenie doku-
mentacji projektowej bdzie ogo-
szony w pierwszej poowie 2018 r.
informuje Tomasz Le z PKP S.A.
O remontach toruskich dwor-
cw mwio si od dawna. Wedug
zaoe programu BiT City II po
remoncie w 2015 r. dworca Toru
Gwny, ktrym zarzdza miasto,
mia przyj czas na dworce zarz-
dzane przez PKP. Mimo podpisania
listu intencyjnego w tej sprawie
Dworzec Toru Wschodni nie jest wizytwk miasta.
nie pojawiy si adne konkrety.
Chocia obydwa obiekty obsuguj
rocznie nawet do 2 mln pasaerw,
podrujcych m.in. do Poznania,
Olsztyna i Bydgoszczy, od lat po-
zostaj w opakanym stanie. Nie
Piotr Gajdowski | fot. ukasz Piecyk
zmieni tego nawet gruntowny re-
mont pl. 18 stycznia i budowa wza
przesiadkowego, w ramach ktrej
powstaa kadka z dworca Toru
Miasto na perony tramwajowe.
W sprawie toruskich dworcw
kilkukrotnie interweniowaa po-
sanka Anna Sobecka (PiS). Jeszcze
w marcu tego roku na jej interpe-
lacj o uwzgldnienie modernizacji przedsiwzicia uspokaja rzecz-
dworca Toru Wschodni w Kra-
jowym Programie Kolejowym do
2023 r. wiceminister infrastruktury
i budownictwa odpowiada, e jest
to niemoliwe, bo nie ma na to pie-
nidzy. Teraz sytuacja wyglda zu-
penie inaczej.
- Mam nadziej, e moje zabiegi
si do tego przyczyniy deklaruje
dzi posanka.
Przedstawiciel PKP S.A. zastrze-
ga, e Program Inwestycji Dworco-
wych dotyczy wycznie dworcw.
Oznacza to, e ca reszt moder-
nizacj samej linii kolejowej i prze-
budow ukadu drogowego miasta
powinni zaj si samorzdowcy
w porozumieniu ze spkami PKP
w ramach projektu BiT City II.
Tymczasem losy tego porozumie-
nia dugo byy niepewne.
- Sprawa rzeczywicie przez
duszy czas tkwia w miejscu, ale
w kocu udao si nam uzgodni
wersj porozumienia z PKP S.A.
Czekamy jeszcze na uzgodnienia
z PLK. Po podpisaniu porozumie-
nia z PLK bdzie mona rozpocz
postpowanie na przygotowanie
dokumentacji projektowej dla tego
niczka Urzdu Miasta Anna Kul-
bicka-Tondel.

Rozbudowa tramwaju ju pewna

Chocia najtasza oferta przekroczya budet o poow, przetarg na
rozbudow linii tramwajowej udao si rozstrzygn
Miejski Zakad Komunikacji ogosi wyniki
przetargu na przebudow torowiska tram-
wajowego od al. Jana Pawa II do Waw gen.
Sikorskiego. Za najkorzystniejsz uznano
ofert hiszpaskiej firmy Balzola, ktra wy-
cenia prace na 66,9 mln z.
Do rozstrzygnicia przetargu mogo w og-
le nie doj. Okazao si, e oferty wszystkich
startujcych w nim firm znacznie przekracza-
y zakadany budet. Urzdnicy szacowali, e
warto projektu nie przekroczy 39,5 mln z,
z czego 37 mln z miao pochodzi ze rodkw
Unii Europejskiej. Brakujce pienidze osta-
tecznie si znalazy i przetargu nie uniewa-
niono.
W ramach inwestycji zmieni si ukad ko-
munikacyjny w okolicy pl. Rapackiego. Prze-
budowa dotyczy przede wszystkim al. Jana
Pawa II. Na odcinku od mostu im. Pisud-
skiego do pl. Niepodlegoci powstanie w-
ze tramwajowo-autobusowy, a w czci od
Waw gen. Sikorskiego do Czerwonej Drogi
nowy dwutorowy odcinek torowiska, ktry
bdzie kolejnym cznikiem midzy trasami
tramwajowymi ze wschodu na zachd miasta.
Zmodernizowane zostan take Way gen. Si-
korskiego na odcinku od al. Jana Pawa II do
al. Solidarnoci ma tam by wydzielony pas
tramwajowo-autobusowy. Remont czeka take
krtkie odcinki torowisk przy ul. Kraszewskie-
go, Czerwonej Drodze i ul. Chopina. Rozebra-
ne zostan lepe tory w al. Jana Pawa II, czyli
pozostao po linii tramwajowej przez most
im. Pisudskiego w kierunku dworca Toru
Gwny, uywane dzi w razie wypadkw i do
zawracania taboru. Magistrat zapewnia jed-
nak, e nie wyklucza to ewentualnej budowy
linii przez most w przyszoci.
Projekt przewiduje budow trzeciego ju
cznika midzy torami gwnych tras red-
nicowych w miecie w odlegoci 600 m.
Pierwszy to nieuywany obecnie cznik na
ul. Uniwersyteckiej, kolejny znajduje si w al.
Solidarnoci ten ma by powizany z plano-
wan budow linii tramwajowej na tzw. osiedle
JAR, ktra pobiegnie od pl. NOT i dalej Szos
Chemisk. To samo zadanie miaby spenia
nowy cznik, cho pojawiaj si pytania o za-
sadno takiej inwestycji.
Zgodnie z warunkami przetargu cao
projektu ma by zrealizowana do koca 2020 r.
(PG)

Tylko Toru . 17 listopada 2017


Serduszka chopcw s w dobrych
rkach may Olek Magiera, po
narodzinach i pierwszej opera-
cji poowy serduszka, jest ju
w domu. Przed ni stoi dopiero
Ja uczyski, ktry od narodzin
rwnie zmaga si z hipoplazj
serca. Ju w styczniu pojedzie do
tej samej Kliniki Uniwersyteckiej
w Munster, oddajc si w rce naj-
lepszego dziecicego kardiologa
w Europie.
Monika i Tomasz Magierowie
w przyszo nie wybiegaj. Ciesz
si z tego, co jest tu i teraz. Olu
zdrowo ronie, patrzc kadego
dnia piknymi, duymi oczyma na
kochajcych rodzicw. Pierworod-
ny syn jest spenieniem ich naj-
skrytszego marzenia tego, o ktre
walczyli kilka ostatnich miesicy.
- Tu po narodzinach synek
przeszed pierwsz operacj ser-
duszka mwi Monika, mama
chopca. Termin drugiej, spord
trzech etapw, wyznaczony jest na
marzec. Wtedy te lekarze postaraj
si stworzy mu serce jednokomo-
rowe. A co pniej? Jeeli wszystko
pjdzie zgodnie z planem, z takim
serduszkiem bdzie mg normal-
nie funkcjonowa.
Nad jego zdrowiem czuwa
bd lekarze. Obecnie co dwa ty-
godnie chopiec badany jest przez
kardiologa. W przyszoci za Olek
bdzie musia zwraca uwag na
niewskazany dla niego wikszy wy-
siek fizyczny. Jego rodzice, szyku-
Bdzie okazja do zabawy, wsplnych obchodw wiatowego Dnia Walki z AIDS i do wsparcia stowarzyszenia Razem
Stowarzyszenie Wolontariuszy
Razem z Torunia rokrocznie or-
ganizuje koncerty charytatywne
z okazji wiatowego Dnia Walki
z AIDS. Tak bdzie i tym razem.
30 listopada w Od Nowie wystpi
zespoy Mikromusic i RYE, a do-
chd przeznaczony zostanie na
prospoeczne dziaania stowarzy-
szenia.
Grupa Mikromusic czy jazz,
trip-hop, rock, a nawet muzyk lu-
dow. Zesp nagra sze krkw,
a koncert w Od Nowie bdzie oka-
zj do zaprezentowania publicz-
noci pyty Tak mi si nie chce,
ktrej premiera odbya si 30 pa-
dziernika. Jako support wystpi ze-
sp RYE, ktry cho dziaa od nie-
dawna, jest mieszank wybuchow
tworzon przez wietnych muzy-
kw. Podczas koncertu usyszymy
ich autorskie kawaki w klimatach
rockowo-bluesowych.
- Jestemy muzykami, ktrzy
na co dzie graj w innych for-
macjach, ale poczya nas wspl-
na pasja tworzenia - mwi Artur
Muras, ktry gra na gitarze elek-
trycznej i akustycznej w RYE i jest
jednoczenie czonkiem oraz edu-
Wszystko bdzie dobrze
Na wyjazd do niemieckiej kliniki, skd niedawno wrci Olu, szykuje si trzyletni Ja
Rodzina uczyskich szykuje si do wyjazdu.
jc si do kolejnej walki o zdrowie,
s jednak dobrej myli.
- Niedugo dowiemy si, ile b-
dziemy musieli uzbiera na kolejne
etapy operacji dodaj. Z pewno-
ci kwota ta nie wyniesie tyle, ile
potrzeba byo uzbiera na pierwszy
zabieg.
Niezbdn sum 150 tys. z uda-
o si zebra rodzicom Jasia u-
czyskiego, dla ktrego operacja
Razem... dla potrzebujcych
Badania na obecno wirusa HIV s bezpatne.
katorem ze stowarzyszenia Razem.
- Nasze teksty pisze Adam Supicki,
ktry jest te wokalist i gitarzyst.
Kady z nas ma ogromny wkad
w twrczo grupy, bo wsplnie
wymylamy arane naszych kawa-
kw. Oprcz mnie i Adama zesp
ZDROWOTNE SPRAWY MIESZKACW TORUNIA ZDROWIE
Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk
jedynej komory serduszka przewi-
dziana jest na stycze 2018 r. Dzi
chopiec czuje si dobrze. Pod ko-
niec listopada wraz z mam i tat
wyjedzie do odzi, na kontrol do
kardiologa. Jeeli nie bdzie kom-
plikacji, za dwa miesice wyruszy
w jedn z najwaniejszych podry
swojego ycia.
- Termin dostalimy na jede-
nastego stycznia mwi Moni-
Katarzyna Ochocka | fot. ukasz Piecyk
cji prof. dr. hab. Andrzeja Gadysza
tworz Pawe Sas (klawisze), An-
drzej Markuszewski (bas) i Mirek
Cichy (perkusja).
Bilety na koncert (pocztek
o godz. 18.30) mona zakupi za 30
z, w dniu koncertu bd dostpne
za 40 z.
Tylko Toru . 17 listopada 2017
ka i ukasz uczyscy. Dwa dni
wczeniej powinnimy by ju na
oddziale, aby synek mg przej
jeszcze ostatnie badania. Staramy
si nie mie obaw, jednak za ka-
dym razem drobny niepokj si
pojawia.
Rodzice trzylatka nie kryj za-
dowolenia z szansy na operacj
w niemieckiej klinice. Jak podkre-
Rozmowa z Arturem Murasem
na temat koncertu bya te okazj
do poruszenia problemu wirusa
HIV.
- Praca naszego stowarzyszenia
polega m.in. na uczulaniu ludzi, by
nie prowadzili nieostronego trybu
ycia - mwi. - Robimy wszystko,
by uwiadamia, jak grony jest
przygodny seks, branie narkotykw
i inne czynniki niosce ryzyko za-
kaenia HIV.
Niestety, jak wynika z informa-
z Akademii Medycznej we Wro-
cawiu, zajmujcego si chorobami
zakanymi w Polsce, w cigu ostat-
nich 25 lat HIV rozpoznano u ok. 15
tys. osb. Szacuje si, e rzeczywista
ich liczba moe by trzy razy wy-
sza! Wirus coraz czciej rozprze-
strzenia si przez osoby, ktre nie
wiedz, e s nosicielami.
Heteroseksualici dowiaduj si
o zakaeniu HIV znacznie p-
niej ni narkomani czy mczyni
o skonnociach homoseksualnych.
- Ci ostatni maj wiadomo
ryzyka i czciej decyduj si na ba-
dania kontynuuje Artur Muras. -
Wszystko przez niestosowanie pre-
zerwatyw podczas stosunku. Tak
13
laj, maj wiadomo, e syn b-
dzie w dobrych rkach.
- Szpital ten oferuje o wiele lep-
sz opiek ni ta, ktr otrzyma
moglibymy w Polsce dodaje oj-
ciec chopca. Jestemy wic pozy-
tywnie nastawieni.
Jedna komora serduszka po
operacji bdzie musiaa pracowa
za cae serce. W ramach operacji,
oprcz korekty wady, poszerzone
zostan ttnice pucne.
- Musimy czeka podsumowu-
j rodzice chopca. Dbamy, aby
Ja si nie zazibi, poniewa kada
infekcja mogaby przekreli nasze
szanse na zabieg.
Operacje w niemieckiej klinice
s dla obu chopcw jedyn szans
na uratowanie malutkich serdu-
szek. Aby rodziny mogy tam wyje-
cha, przez kilka miesicy zarwno
ich najblisi, jak i mieszkacy To-
runia, a take osoby z caej Polski,
wsplnie si jednoczyli i zbierali
niezbdne pienidze. Ponad 350
tys. z dao szans Olusiowi, 150 tys.
z za Jasiowi. Za kilka lat sami bd
mogli przekona si jednak, e dla
nas ich serduszka s naprawd bez-
cenne.
Chopcom mona przekaza swj 1%
podatku:
KRS 0000266644, a w polu informacji
dodatkowych: ZC 8019 Jan uczy-
ski
KRS 0000290273, cel szczegowy:
Aleksander Magiera
naprawd heteroseksualni odkry-
waj, e maj HIV ju wtedy, gdy
rozwinie si u nich AIDS. Zdarzaj
si przypadki, gdy ludzie zakaeni
buduj zwizki, a pniej rodzin
i wci yj w niewiedzy, a co gor-
sza zakaaj partnera i dzieci.
Kolejn niepokojc tendencj
jest znaczny wzrost zakae m-
czyzn majcych kontakty seksualne
z mczyznami. wiadomo dale-
ko rozwinitej medycyny niejako
uspakaja te osoby, ktre zwyczajnie
przestaj obawia si zakaenia.
W rodowisku homoseksualnym
zakaeniom HIV czsto towarzyszy
kia, ktra obecnie przeywa rene-
sans. Nabywa si j gwnie przez
kontakty oralne. Wielu homosek-
sualistw myli, e taki stosunek
nie niesie ryzyka zakaenia HIV. S
w ogromnym bdzie - nie stosujc
prezerwatyw, naraaj si i na ki,
i na HIV.
Pamitajmy, e badania na obec-
no wirusa s bezpatne. Niestety
Polska w porwnaniu do innych
pastw europejskich nadal jest da-
leko w tyle, jeli chodzi o liczb wy-
konywanych testw.
14 ZA MIEDZ
Wszystkie cztery zwrotki hymnu
Ten jeden dzie w roku przypomina nam, e jako nard nie zawsze bylimy wolni. I komu t wolno zawdziczamy
Osiecka Grupa Teatralno-Wokal-
na przygotowaa przedstawienie
z okazji Narodowego wita Nie-
podlegoci. 11 listopada zosta
uczczony stosownie do swojej
rangi.
Osiecka Grupa Teatralno-Wo-
kalna dziaa od 2010 r. Jej pomy-
sodawczyni jest Ewelina My-
tlewska, cho wrd zaoycieli by
rwnie znany animator kultury
z gminy Obrowo Micha Kokot.
Do pomysu natychmiast zapalili
si mieszkacy Osieka nad Wis:
nauczyciele, rodzice i wszyscy, kt-
rzy pragnli wypowiedzie si arty-
stycznie.
Grupa skada si z dwch zespo-
w: wokalnego i teatralnego. cz-
nie naley do niej ponad 50 osb.
- Przede wszystkim staramy si
czy pokolenia mwi Ewelina
Mytlewska. Skupiamy czonkw
w kadym wieku. I stosownie do
tego dobieramy repertuar. Warto
podkreli, e s to ludzie pracujcy
zawodowo, std czsto jest im trud-
no wykroi troch czasu na prby.
Staram si jednak by wyrozumia-
a. Najwaniejsze, e chc.
Grup tworz ludzie, ktrych
czy zamiowanie do sceny i sztu-
ki. Ich pasj, mimo najrniejszych
zawodw jakie wykonuj, jest teatr
i muzyka.
- Bardzo lubimy si spotyka
dodaje Ewelina Mytlewska. Za-
jcia s inspirujce dla wszystkich.
Twrczo pobudzaj kreatywno,
WIECI Z REGIONU
Grupa skada si z dwch zespow: wokalnego i teatralnego.
uruchamiaj wyobrani. Poza tym
daj szans uczenia si komunika-
tywnoci i wsppracy. No i oczy-
wicie integrujemy si. Po prostu
si lubimy.
Ta rnorodno wiekowa musi
wiza si oczywicie z najrniej-
szymi propozycjami i sugestiami
samych czonkw grupy co do re-
pertuaru.
- Bardzo mnie cieszy, kiedy spo-
tykam si z rnymi inicjatywami.
Robert Kamiski | fot. ukasz Piecyk
Wane, by kady mia poczucie, e
dokada wasn cegiek. e reyse-
rujemy wsplnie.
Dopenianie si modych i bar-
dziej dojrzaych artystw owocuje
wieloma interesujcymi poetycko-
-muzycznymi projektami.
W istocie lista przedsiwzi ar-
tystycznych, jakie udao si grupie
zorganizowa, jest duga.
Pierwszym spektaklem byy
jaseka, ktre odbyy si 6 stycz-
Tylko Toru . 17 listopada 2017
z okazji Dnia Dziecka (czerwiec
2011 r.), Krlewn niek (czer-
wiec 2012 r.), Kopciuszka (czer-
wiec 2013 r.), monta sowno-mu-
zyczny z okazji kanonizacji Jana
Pawa II (maj 2014 r.), Babciu,
opowiedz mi bajeczk (2014 r.),
monta sowno-muzyczny pt. Mi-
sterium Paschalne Niedziela Pal-
mowa (2016 r.) i wiele innych.
Grupa tradycyjnie organizuje
te przedstawienia z okazji Dnia
Niepodlegoci. Nie inaczej byo
i w tym roku.
- 11 listopada to wito bardzo
wane dodaje Ewelina Mytlew-
ska. Przygotowujemy si do nie-
go szczeglnie starannie. I to nie
tylko w wymiarze artystycznym,
ale i edukacyjnym. Staramy si
nie tylko piewa, ale kad pie
przybliy suchaczom. Jej histori,
twrcw, okolicznoci powstania.
W tym roku na przykad postano-
wilimy rozpocz od hymnu Pol-
ski, ktry wykonalimy w caoci.
Wszystkie cztery zwrotki. Kady
nia 2011 r. w kociele parafialnym mg piewa, poniewa sowa byy
w Osieku nad Wis. Publiczno wywietlone na cianie z pomoc
przyja przedstawienie bardzo cie- rzutnika. Podobnie byo z innymi
po, co byo dla grupy zacht do pieniami i wierszami. Jestemy
dalszej pracy i przygotowywania oczywicie nastawieni na nasz
kolejnych przedstawie. ma ojczyzn, ale nie zapominamy
Wrd innych spektakli, ktre o tej wielkiej. Osobicie uwaam,
grupa stworzya, warto wymieni: e to bardzo wane, by godnie ob-
Kawiarniane wspomnienia chodzi 11 listopada. Upamitnia
z okazji beatyfikacji Jana Pawa II to niesamowite wiadectwo. Bo nie
(maj 2011 r.), inscenizacje wierszy wszystkie pokolenia w naszej histo-
Jana Brzechwy i Juliana Tuwima rii rodziy si wolne. Pamitajmy.
 WIADOMOCI ZE SPORTOWYCH AREN SPORT
Bez ryzyka nie ma sukcesw
O czasie po zapewnieniu utrzymania w PGE Ekstralidze, zmianach kadrowych i celach na nowy
sezon - z Jackiem Frtczakiem, menaderem Klubu Sportowego Toru, rozmawia Karol ebrowski
Karol ebrowski | fot. ukasz Piecyk
Udao si panu odpocz po emo-
cjach zwizanych z dwumeczem
z Wybrzeem Gdask?
I tak, i nie. Odpoczywaem podczas
pracy w swojej firmie, tak wic na
rzeczywisty relaks czasu nie byo.
Przed rewanem w Gdasku nie
by pan przekonany co do swojej
przyszoci, 8 padziernika wieczo-
rem staa si ona ju jasna
Nie do koca.
W takim razie sucham.
Przez ponad miesic przerwy po-
midzy lig a baraami wypadem
z ulowego rytmu. Po pierwszym
meczu w Toruniu przeyem we-
wntrzny szok. Nie tak sobie to
zaplanowaem. Ten tydzie po-
midzy spotkaniami by dla mnie
bardzo trudny. Pojawi si znak
zapytania przy tym co robi, dua
niepewno, a przecie jako mena-
der powinienem dawa przykad
wiary, e zadanie zostanie wykona-
ne. Na szczcie znalazy si osoby
w Toruniu i Zielonej Grze, ktre
pomogy mi wrci na waciwe
tory. Przestaem czyta spekulacje
mediw, ktrych wtedy pojawiao
si mnstwo i skupiem si na swo-
Czempionat
dla Torunia
Mistrzostwa Polski w siatkw-
ce plaowej kobiet i mczyzn
w roku 2019 odbd si w grodzie
Kopernika.
Decyzja o przyznaniu Torunio-
wi tego sportowego wydarzenia
zapada w Spale, gdzie przewod-
niczcy Wydziau Siatkwki Pla-
owej Rafa Popiech przekaza
Tylko Toru . 17 listopada 2017
jej pracy. Udao si speni cel, ale
musiaem jeszcze raz przemyle,
czy w razie kolejnych kopotw
bd w stanie pomc zespoowi.
Doszedem jednak do wniosku, e
wyszedem z tego mocniejszy, a do-
datkowo jako sowny czowiek nie
chciaem ama umowy pomidzy
mn a zarzdem, wic decyzja mo-
ga by tylko jedna.
Kiedy w takim razie pojawi si
projekt druyny w sezonie 2018?
Prawd mwic, to w lipcu, kie-
dy pierwszego dnia pojawiem si
w klubie. Musimy jednak rozr-
ni dwie kwestie rozmowy z po-
tencjalnie nowymi zawodnikami
a pomys na zmian pewnych rze-
czy. Przedstawiem wizj szkieletu
druyny, ktra wraz z podjtymi
w pniejszym czasie rozmowami
stawaa si coraz bardziej rzeczy-
wista.
To oznacza, e Jason Doyle, Niels
Kristian Iversen i Rune Holta to
zawodnicy pierwszego wyboru,
o ktrych myla pan ju w lipcu?
Nie bd si angaowa w retoryk
pierwszego, drugiego czy trzeciego
wyboru. Jestem bardzo zadowolo-
ny, e ostatecznie to wanie ci za-
wodnicy doczyli do nas.
Szczeglnie elektryzujc kwesti
by transfer ulowca majcego
polskie obywatelstwo. Czy by te-
mat Szymona Woniaka zamiast
Runego Holty?
Nie byo.
Przez ponad miesic przerwy pomidzy
lig a baraami wypadem z ulowego rytmu.
pierwszym meczu w Toruniu przeyem wewntrz-
ny szok.
Porozmawiajmy wic o tym, co jest.
Dlaczego zdecydowa si pan na
44-latka, ktry co prawda ostatni
sezon mia dobry, ale w takim wie-
ku ze stabilizacj formy moe by
ju rnie? spokojny.
na rce Wojciecha Kaczmarka list
intencyjny potwierdzajcy organi-
zacj w naszym miecie tej imprezy
w sierpniu 2019 r.
- Mistrzostwa moglimy zorga-
nizowa ju w tym roku mwi
Wojciech Kaczmarek, organizator
toruskiego festiwalu siatkwki
plaowej Plaa Gotyku. Wyda- dziesiciolecia Play Gotyku oraz
rzenie miao odbywa si w Raci-
borzu, ale nie speniono tam wy-
mogw Polskiego Zwizku Piki
Siatkowej. Zwrcono si do nas,
jako organizatora najlepszych wy-
darze siatkwki plaowej w na-
szym kraju, o bycie zastpc, lecz zajmie si AZS UMK.
nie zgodzilimy si, poniewa nie
15
Wanie dlatego. Chcemy sprbo-
wa rzeczy nieszablonowych. By
moe podjlimy ryzyko, ale bez
ryzyka nie ma sukcesw. Dlaczego
Rune ma nie powtrzy takiego se-
zonu, a moe nawet jedzi jeszcze
lepiej? Ja jestem o niego spokojny
i powtarzam w tej kwestii jedno
zdanie: Po owocach ich poznacie.
W zespole nie ma za to Adriana
Miedziskiego, ktry przenis
si do Czstochowy. Na jego kon-
ferencji poegnalnej powiedzia
pan, e w przypadku pozostania
menaderem na rok 2019, wanie
od Adriana rozpocznie pan budo-
wanie skadu. To bardzo odwane
stwierdzenie.
Rzeczywicie. Powiedziaem te
jednak, e kady zawodnik nieza-
lenie od tego, czy posiada uprzy-
wilejowany status wychowanka,
musi zapewni odpowiedni po-
ziom sportowy. Jestem przekonany,
e Adrian w najbliszym sezonie
wykona sportowy krok do przodu
i dlatego za rok bdziemy chcieli go
przekona do powrotu na Motoare-
n.
Cho do pierwszego meczu ligo-
wego jeszcze troch czasu, to na
koniec pozwol sobie spyta o cele.
O co bdzie walczy druyna z To-
runia w sezonie 2018?
Po ubiegym sezonie chcemy
przede wszystkim zapewni sobie
spokojne utrzymanie (miech). Po-
wanie jednak mwic, patrzc na
nasz skad i zawodnikw, ktrzy
Po
nas wzmocnili, mamy prawo celo-
wa w najwysze miejsca. Myl,
e faza play-off bdzie naszym mi-
nimum. Jeeli uda si zrealizowa
w 100% prac, ktr sobie zaoy-
limy, to o wynik sportowy jestem
chcemy robi czego byle jak. Taka
impreza sportowa wymaga odpo-
wiednich przygotowa i powinna
zosta zorganizowana tak, aby bya
zapamitana na wiele lat.
Dlaczego ubiegano si o organi-
zacj MP w roku 2019, a nie 2018?
- Powody s dwa jubileusz
rok przedolimpijski odpowiada
Wojciech Kaczmarek. To sprawi,
e w Toruniu bdziemy mogli go-
ci krajow czowk siatkwki
plaowej.
Organizacj Mistrzostw Polski
(K)