ISLAM

Arabskie sowo islam, wbrew obiegowym opiniom, ma niewiele wsplnego ze sowem salam
- pokj. Wywodzi si z arabskiego sowa aslama, ktre oznacza poddawa si,
podporzdkowywa, zdawa si na kogo. W tym te znaczeniu wyznawcw islamu nazywa
si muzumanami, po arabsku muslim, czyli tymi, ktrzy poddali si woli Boga (Allaha)

Oryginalne znaczenie sowa islam staje si kluczem do zrozumienia przesania, jakie otrzyma
w 610 r. Arab z Mekki, Muhammad Ibn 'Abd Allah, powszechnie znany jako Mahomet.
Muzumanie wierz, e w nocy podczas snu (w miesicu Ramadan), w jaskini Hira, nawiedzi
go archanio Gabriel (Gibril), karzc mu recytowa sowa, ktre weszy potem do 96 sury
Koranu: "W imi Boga, Miosiernego, Litociwego. Go w imi twego Pana, ktry stworzy
czowieka z grudki krwi. Go! A Pan twj jest Najhojniejszy, Ktry naucza pirem ()".

Burzliwe ycie Muhammada, walki, ktrymi torowa drog nowej religii, zarwno wrd
swoich, jak i obcych, nie tumacz jednak w peni tego, w jaki sposb ta nowa religia tak
szybko wesza w histori nie tylko caego Bliskiego Wschodu, ale i wiata, stajc si
"konkurencj" dla judaizmu i chrzecijastwa.

Islam sta si religi jednoczc rozbite plemiona arabskie. W swym pochodzie potrafi
wykorzysta take dramat rozbitego ju wwczas na rne odamy chrzecijastwa. W swej
zawiej i subtelnej teologii (spory chrystologiczne) uwikanej w polityk Bizancjum, zostao
ono w szybkim tempie niemale zupenie wyparte z Pwyspu Arabskiego

5 DOGMATW ISLAMU

1. Wiara w jednego Boga. Fundament. Wok niego koncentruje si w islamie dosownie

wszystko. Pozostae dogmaty wyrastaj z tej wanie prawdy. Czowiek jest winien Bogu
bezwzgldne posuszestwo (owo poddanie si - aslama). Bg istniejcy poza wiatem
ludzkich dowiadcze, dozna, myli, jest jeden jedyny i nie ma innego poza Nim. Dlatego
wanie dla muzumanw chrzecijaska wizja Boga Trjjedynego jest po prostu irk, czyli
najwikszym grzechem polegajcym na przypisywaniu Bogu wsplnikw. Bg w Koranie
jest opisywany w sposb absolutnie omijajcy antropocentryczne skojarzenia. Jest to owych
dziewidziesit dziewi najpikniejszych imion Boga (np. pierwszy, jedyny w swoim
rodzaju, ukryty, sprawiedliwy, przebaczajcy, mszczcy si, odradzajcy si, niezaleny,
ostatni), ktrych recytacja stworzya modlitw, podobn do chrzecijaskiego raca lub
Modlitwy Jezusowej - towarzyszy jej przesuwanie paciorkw tzw. sabhy (inna nazwa
misbah).

2. Wiara w anioy. Najwaniejsze z nich to: Gibril (Gabriel), Izrai'il (Izrael), Mika'il (Mika'al-
Micha), Israil (Rafa). Oprcz nich s take demony (dinny, Iblis, Szatan)

3. Wiara w Koran. Islam uznaje, e Bg powierza czowiekowi swoje Sowo, drog

objawienia - przez Tor, Psalmy, Ewangelie oraz Koran. Jednak wszystkie Ksigi, poza
Koranem, zawieraj znieksztacenia i przekamania dotyczce Objawienia Boego. Wedug
Koranu ydzi i chrzecijanie wypaczyli sens sw, zapomnieli cz tego, co im Bg
przykaza, a nawet zafaszowali niektre fragmenty. Chrzecijanie znieksztacili przede
wszystkim posannictwo 'Isy (Jezusa).
4. Wiara w wysannikw Boga. Wedug wyznawcw islamu Bg nieustanne przysya
ludzkoci posacw, ktrzy oznajmiali czowiekowi prawdy Boe i ostrzegali go przed
grzechem. Koran rozrnia dwa typy posacw: prorokw - ludzi Starego Testamentu i
Ewangelii, oraz wysannikw - tych, ktrzy znaleli si wrd Arabw. Pierwszym prorokiem
by Adam - pierwszy czowiek na ziemi. Pozostali to Nuh (Noe), Lut (Lot), Ibrahim
(Abraham), Musa (Mojesz) i oczywicie 'Isa (Jezus). Mahomet jest najwaniejszym i
ostatnim, spord wszystkich prorokw i wysannikw. Jest on "pieczci prorokw":
potwierdza misj pozostaych, ale przede wszystkim j wypenia. Z czasem wyraenie to
nabrao znaczenia zakoczenia wszelkich proroctw w osobie Mahometa.

5. Wiara w dzie Sdu Ostatecznego (raj i pieko, zmartwychwstanie). Kady czowiek bdzie
sdzony osobno, bez jakichkolwiek porednikw. Za zgod Boga za muzumanw moe
jednak wstawia si Mahomet. Co do tego, jakie uczynki s ze, grzeszne, sprowadzajce
mier, toczya si w islamie wielka dyskusja. Islam, podobnie jak judaizm, nie posiada
odpowiednika Magisterium Kocioa, dlatego mona odnale w nim (zarwno wrd
teologw, jak i w samym Koranie) wiele opinii sprzecznych czy te nierozwizanych
problemw z zakresu etyki i moralnoci.

MUZUMASKIE OBOWIZKI - ARKANA (FILARY WIARY)

1. Wyznanie wiary w jednego Boga - sahada. Jest to formua, ktra brzmi: "Owiadczam, i
nie ma Boga prcz Allaha, oraz owiadczam, i Muhammad jest sug i Wysannikiem
Allaha". Wypowiedzenie tej formuy jest warunkiem zostania muzumaninem. Napis ten
mona czsto odnale w muzumaskim zdobnictwie w postaci wymylnych "arabesek".

2. Modlitwa - salat. Kady muzumanin powinien modli si pi razy dziennie, o cile

wyznaczonych porach. Jest to tak wity obowizek, e nawet Bg si modli. Salat jest
modlitw rytualn, towarzysz jej okrelone czynnoci (ich dokadne wypenienie sprawia, e
modlitwa jest uznana).

3. Post - sawm. Poci si przez cay miesic, przez powstrzymywanie si od jedzenia, picia,
palenia od wschodu do zachodu soca. Po zachodzie soca je si wicej i lepiej ni poza
Ramadanem.

4. Jamuna - zakat. Jej warunki s take okrelone przez Koran, sunn (Tradycj) i zasady
prawa muzumaskiego. Zdarza si czsto, e zakat to w pastwie muzumaskim specjalny
podatek.

5. Pielgrzymka - hagg. Jest to obowizek warunkowy, to znaczy naley go wypeni, o ile jest
to moliwe. Kto nie jest w stanie tego dokona, moe wysa swojego zastpc, ktry w jego
imieniu bdzie pielgrzymowa. Rwnie ten obowizek jest szczegowo regulowany przez
prawo muzumaskie. Celem pielgrzymki jest Mekka, w ktrej odbywaj si wszystkie
ceremonie.. Wspczenie staje si on nowym wyzwaniem dla chrzecijastwa, nie tylko w
kontekcie kontrowersyjnej tezy o konflikcie religii czy cywilizacji, ale i dlatego, e jest
atrakcyjny dla wielu chrzecijan.
 HINDUIZM

Caa tradycja indyjska bya przekazywana ustnie, a dopiero pniej spisana. Wedy
traktowano jako najwitsze teksty objawione, ktre zostay przez wieszczw riszich -
nienapisane, ale zobaczone, usyszane, dlatego Wedy nazywane s ruti to, co
usyszane. ruti to nazwa kanonu literatury objawionej, ktrej autorem nie by aden
czowiek, czyli takiej, ktra z zaoenia jest bezbdna, nieomylna i nikt nie moe jej narusza
czy zmienia. Weda czyli wiedza, spisana w sanskrycie, to nazwa zbioru, ktry powsta
mniej wicej od 1200 r. do 500 r. przed Chr. Literatura wedyjska skada si ze zbioru
hymnw sanhita. Wedy to zbir hymnw rytualnych wprowadzonych przez Ariw w
okresie ok., 1500 1000 roku Przed Chr. Cztery Wedy to:
Rygweda wiedza hymnw, najstarszy zbir Wed, datowany na ok. 1200 rok przed
Chr. Mona wykaza zwizki z religi Irask Zaratustra ok. 1000 r. przed Chr. Awesta.
Obejmuje ona hymny pochwalne wykorzystywane przez kapanw skadajcych bogom
ofiary.
Samaweda wiedza melodii, pieww, pieni. Jest to przetworzony materia z
Rygwedy poczony z muzyk, skadajcy si z niewielkiej liczby wersetw, tzw. mantr.
Jadurweda wiedza formu ofiarnych, Weda Ofiarna, podaje gwne szczegy
obrzdkw rytualnych dokonywanych przez kapanw w akcie ofiarniczym, a take omawia
wymagania dotyczce muzyki.
Atharwaweda wiedza zakl, formu magicznych. Spisana najpniej, ok. 900 r.
przed Chr. Posiada ona magiczne zabarwienie, zawiera zbir zakl, urokw. Przypuszcza
si, i materia Atharwawedy wywodzi si z prastarych kultw doliny Indusu. Recytowa
mog j jedynie kapani, nie publicznie. Znajduj si tu pocztki rozwaa filozoficznych.

Kult i wierzenia wedyjskie

Panteon bstw odnajdujemy w Rygwedzie, ktra wraz z tradycj irask, uznaje
istnienie 33 bogw zwizanych z niebem (Wisznu, Waruna, Surja), ziemi (Indra, Agni) i
wodami atmosferycznymi (Rudra, Waju i Wata, Maruty, Soma). Kult wedyjski nie uznawa
wizerunkw bogw, dopiero pniejszych formach i kulcie domowym pojawiy si wizerunki
bstw. Nie przywizywa wagi do sanktuarium. Wane znaczenie odgrywa sup ofiarny
upodobniony do Drzewa Kosmicznego, czcego trzy kosmiczne regiony. Podstawowymi
skadnikami ofiary by ogie i soma (sok rolinny fikus religiosus, pynna ofiara
halucynogenna) jak w Iranie (kaoma). Sedno caej religii wedyjskiej stanowia ofiara.
Panteon dzieli si na dwie klasy bstw asury, ktrymi rzdzi Waruna i dewy, ktrymi
rzdzi Indra.
Waniejsze bstwa okresy wedyjskiego
Na pierwszym miejscu umieszczone s hymny skierowane ku Agniemu bogowi
ognia, pniej ku Indrze i pomniejszym bstwom. Na czele panteonu stoi bg Waruna pan
sprawiedliwoci, opiekun, stranik rity bezosobowej siy utrzymujcej porzdek kosmosu.
Waruna to pan mioci, ale rwnie surowo karzcy za grzechy.
Indra bg walki, wojownik, najpopularniejsze bstwo Ariw. Ponad poowa hymnw w
Rygwedzie jest adresowana wanie do niego. Rzdzi on przestworzami rozcigajcymi si
pomidzy Niebem a Ziemi.
Agni bg ognia. W Rygwedzie powica si mu ponad 200 hymnw. Jest on panem ognia
lenego i ognia kremacji, ktry arem, czyli moc surowej ascezy (tapas) razi bezbonikw
wykorzystujcych rytuay do zych celw. Ucielenia take ar pragnie miosnych.
Soma jest on personifikacj soku z roliny (fikus, religiosus), ktrego picie stanowio
centraln cz rytuau wedyjskiego.
Aditi wolno, bogini przyrody. Reprezentuje przestrze kosmiczn wraz z przestrzeni
bogw. Jest matk i ojcem wszystkich bogw i caego stworzenia. Jej cech fizyczn jest
aspekt Bogini Matki.
Suria soce, syn Dajusa, bstwo solarne. Przemierza on niebo na rydwanie odgarniajc
ciemno, czasem przedstawiany jest jako jasniejcy ko lub orze.
Djaus i Prythiwi Niebo i Ziemia s to nierozczni bogowie, czsto zwani matk i ojcem
wszystkich bogw.
Wata bg wiatru (iraskie Waju). Jest zwizany z Indr i moe pi som. Jest tchnieniem
boga, ktre aktywizuje zasad caego kosmosu.
Uszas jutrzenka. Maonka Surii soca. Wyobraenie zwycistwa wiata nad ciemnoci
i ycia nad mierci. Jako jutrzenka obdarza ludzi dobrodziejstwami.
Awinowie bliniacze bstwa, wojownicy, bogowie podnoci. Pierwszy to Jami wadca
zmarych, a drugim jest jego bliniacza siostra. (por. Indoiraski mit o pierwotnych
blinitach powoujcych do ycia rodzaj ludzki).
Wisznu bstwo solarne. Dobroczynny i askawy bg, nie szkodzcy ludziom. Sojusznik i
przyjaciel Indry.
Rudra bg burzy, zoliwy i agresywny, przeciwiestwo, Wisznu. Bg budzcy lk swoim
nieustannym gniewem. Bg ten zamieszkuje gry, odziany jest w skry a wosy ma splecione
w wze, jest barwy brunatnej, posiada czarny brzuch i czerwone plecy. Jest on ojcem
Marutw wojownikw Indry, ale on sam nie jest wojownikiem. Zadowala si pokarmem w
postaci kulki rzuconej na ziemi w podobny sposb skaada si ofiary innym zoliwym
bogom. W powedyjskiej mitologii zastpuje go iwa.
Waju i Wata bstwa wichrowe.
Maruty zastp wojownikw Indry.

Czowiek powstaje w wyniku podziau ciaa kosmicznego antroposa Puruszy, i w ten

sposb powstaj cztery kasty. Z ust Puruszy, najszlachetniejszej czci, zwizanej z
elementem sowa, powstaj kapani bramini. Z ramion rycerze kszatrijowie, z bioder
rzemielnicy wajjowie, a z ng poddani, sucy udrowie (bezkastowcy to parjasi,
nietyklani). wiat zosta zainicjowany w wyniku ofiary i dlatego ofiara staa si czynnikiem
utrzymujcym ad w wiecie, a najwysz warn, kasta kapanw braminw. Bramini,
narodzeni z ust, posiadaj bosk mow o charakterze stwrczym. Boska mowa jest, zatem
nieodzowna przy odprawianiu witych mantr, przez co wiat utrzymywany jest w harmonii.
 Judaizm
Judaizm jest to najstarsza monoteistyczna religia wiata, ktra dodatkowo bya podstaw
innych wyzna, takich jak chrzecijastwo czy islam. Jest to narodowa religia ydw, a
jednoczenie staa si zespoem wartoci norm i postaw etycznych. Jako twrc uznaje si
Mojesza. Zawar on przymierze midzy narodem wybranym a Bogiem, wyzwoli nard
ydowski spod egipskiej niewoli. Jako zaoyciel Mojesz da Tor, obejmujc pi ksig
Mojeszowych (Picioksig). Jest to pierwsza cz Starego Testamentu, w skad ktrej
wchodz ksigi: - Rodzaju, opisujca stworzenie wiata i prehistori - Wyjcia,
przedstawiajca dzieje wyjcia z Egiptu - Kapaska, przekazujca zasady prawa
kapaskiego, kultu, powinnoci religijnych - Liczb, rozpoczynajca si od relacji ze spisu
ludnoci
- Powtrzonego Prawa.

Doktryna
Podstaw judaizmu jest wiara w jednego Boga - Jahwe, ktry jest stwrc wiata, ale take
nadzorujcym jego poczynania. W przeciwiestwie do chrzecijastwa, Bg jest
niepodzielny. Bg w judaizmie jest uznawany jako: - najwyszy byt i stwrca wiata. -
sprawujcy opatrzno nad wiatem,- sprawiedliwy i miosierny, - wszechmocny, -
wszechobecny, - bezcielesny (czysty duch), co pociga za sob zakaz wyobraania Boga za
porednictwem materii, Boga mona jedynie przedstawi za pomoc sowa. Dodatkowo nard
ydowski uznaje siebie jako nard wybrany przez Boga, wierzy w swoje posannictwo.
Wyznawcy judaizmu uznaj, e prawo mojeszowe, ktre Mojesz otrzyma na grze Synaj,
jest ostatecznym wyrazem woli Boej. Poniewa ydzi nie uznaj Jezusa Chrystusa, nadal
czekaj na Mesjasza, ktry ma ustanowi krlestwo Boe na ziemi, ktre ma sta si
przygotowaniem do ostatecznego krlestwa niebiaskiego. Doktryna religii zapisana jest w
Talmudzie, ktry jest uzupenieniem Starego Testamentu. Podstaw religii judaistycznej jest
przestrzeganie 10 przykaza.

Prawo religijne
Prawo ydowskie reguluje take ycie wyznawcw. Obowizuje ich 248 nakazw i 365
zakazw. Oto niektre z nich:
- w cigu omiu dni po narodzinach potomek pci mskiej musi zosta obrzezany,
- dziewczynki w wieku 12, a chopcy w wieku 13 zostaj penoprawnym wyznawcami i
musz przestrzega prawa ydowskiego,
- obowizkiem kadego yda jest lub oraz posiadanie dzieci,
- naley czci swoich rodzicw oraz ludzi, ktrzy przekroczyli 80 rok ycia,
- w cigu dnia yd powinien odmwi trzy modlitwy rano, po poudniu i wieczorem,
- istnieje obowizek wicenia sobt (szabat), wynikajcy z Dziesiciu Przykaza

Symbole
- gwiazda Dawida, zwana take Tarcz Dawida, jest to szecioramienna gwiazda
- menora - wiecznik siedmioramienny wykonany z jednej bryy metalu. Suy do
owietlania witego miejsca. Miejscem kultu oraz centrum ycia wsplnoty jest synagoga.
 Buddyzm
Buddyzm to jedna z wielkich religii uniwersalistycznych, a zarazem jedna z najstarszych.
Obecnie uwaana jest jako system filozoficzno-etyczny. Zaoycielem i twrc
podstawowych zasad by syn wadcy jednego z pastw w Indii - Siddhartha Gautama.
Pochodzi z rodu akjw. Zgodnie z legend, narodziny Buddy zwizane byy z rnymi
znakami. Matce przyni si biay so, nioscy w trbie kwiat lotosu, ktry wszed do jej
ona. Kiedy zasign rady mdrca ojciec dowiedzia si, i jego syn zostanie wadc wiata
lub duchowym przywdc. Kiedy dors zacz poszukiwa swojej yciowej drogi. W tym
czasie uczy si medytacji, przewodzi grup ascetw, wsuchiwa si w gosy innych. Jednak
to nie dao mu penej satysfakcji. Zacz medytowa pod drzewem Bodhi i postanowi, i
bdzie tam tak dugo, a rozwie zagadk cierpienia. Podczas 49 dni nawiedza go duch
Mara. Uwaa, e zrozumia cierpienia wiata i co naley zrobi, aby nad nim zapanowa.
Tak powstay Cztery Szlachetne Prawdy, Gautama dozna stanu penego owiecenia i od tego
momentu nazywano go Budd przebudzonym, owieconym. Przy drzewie zosta jeszcze 7
tygodni, medytujc, co ma z t wiedz zrobi. Wtedy te zstpi na niego Brahma i kaza mu
uda si do ludzi, aby ich nauczy. Budda spdzi reszt swojego ycia na wdrwce po
Indiach

Buddyzm opiera si na Czterech Szlachetnych Prawdach oraz na przedstawionej przez

Budd Omiorakiej ciece.
Pierwsza Szlachetna Prawda o Cierpieniu
"Narodziny s dukkh, starzenie si jest dukkha, mier jest dukkha; rozpacz, lament, bl i
napicie s dukkha; powizanie z niechcianym jest dukkh; rozka z upragnionym jest
dukkha; nie osignicie podanego jest dukkha. Pokrtce, pi znikajcych zespow jest
dukkha."
Sowo "dukkha" tumaczone jest jako cierpienie, nie tylko w sensie dosownym, lecz take
jako brak penej satysfakcji w yciu. Cae nasze ycie jest cierpieniem. Powodem tego jest
brak trwaoci na ziemi
Druga Szlachetna Prawda o Przyczynie Cierpienia
"Pragnienie, ktre tworzy dalsze stawanie si - ktremu towarzyszy namitno i zachwyt,
znajdujce rozkosz to tu, to tam - pragnienie zmysowej przyjemnoci, pragnienie stawania
si, pragnienie niszczenia si."
Przyczyn cierpienia jest dza, ktra ciska czowiekiem - podanie, pragnienie czy
chciwo. Wanie te uczucia s przyczyn cigego odradzania si.
Trzecia Szlachetna Prawda o Ustaniu Ciepienia
"[To] cakowite zaniknicie i ustanie, wyrzeczenie si, zaniechanie, wyzwolenie, puszczenie
pragnienia."
Aby wyeliminowa cierpienie naley pozby si wszystkich pragnie i osign stan spokoju
doskonaego, zwanego Nirwan.
Czwarta Szlachetna Prawda o ciece Prowadzcej do Ustania Cierpienia
"Dokadnie ta Szlachetna Omioaspektowa cieka - waciwy pogld, waciwe
postanowienie, waciwa mowa, waciwe dziaanie, waciwy ywot, waciwe denie,
waciwe skupienie, waciwa medytacja."
W Czwartej Szlachetnej Prawdzie Budda mwi w jaki sposb mona doj do stanu wolnoci
od cierpienia.
Omioraka cieka
- suszny pogld (waciwy pogld) - zrozumienie koniecznoci przebywania w
medytacyjnym zrwnowaeniu
- suszne postanowienie (waciwe mylenie)
- wykorzenienie dzy i nieyczliwoci
- suszne sowo (waciwa mowa) - wstrzymanie si od kamstwa i obmowy, uywanie mowy
w celu przynoszenia poytku innym
- suszny czyn (waciwe postpowanie) - przestrzeganie Piciu Przykaza

Pi buddyjskich przykaza to:

1. Zobowizuj si przestrzega nakazu, nie niszczy ywych istot.
2. Zobowizuj si przestrzega nakazu, nie bra tego co nie dane.
3. Zobowizuj si przestrzega nakazu, powstrzymywa si od zego seksualnego
prowadzenia si.
4. Zobowizuj si przestrzega nakazu, powstrzymywa si od niewaciwej mowy.
5. Zobowizuj si przestrzega nakazu, powstrzymywa si przed spoywaniem napojw
odurzajcych i narkotykw, ktre prowadz do nieuwanoci.
- suszny ywot (waciwe ycie)
-utrzymywanie si z zajcia nie wymagajcego amania przykaza
- suszne denie (waciwe denie)
- denie do owiecenia
- suszne skupienie (waciwe rozwaanie)
- zastanowienie si nad sprawami myli i uczu
- suszna medytacja (waciwe skupienie)
- medytacja prowadzca do zrozumienia, e wszystkie rzeczy, jako zoone i zmienne,
pozbawione s realnego bytu, a wic zasadniczo nie rni si od siebie i cay wiat jest
jednoci

Cztery Szlachetne Prawdy s podstaw nauk buddyjskich, a Szlachetna Omioraka cieka

czci praktyczn, ktra mwi o dyscyplinie. Razem wic stanowi niepodzieln jedno:
Dharma (Nauka) i Vinaya (Dyscyplina). Buddyzm jest religi autosoteriologiczn, czyli
wskazuje drog do samowyzwolenia, jako doktryna bez Boga. Buddyzm zakada, i wszyscy
ludzie uwikani s poprzez swoje namitnoci i cierpienia w wiat zudze, nazywany Maja. Z
tego powodu nie mog doj do prawdy. Kada pozytywna rzecz obarczona jest negatywami,
np. narodziny - mierci, mio - jej brakiem, itp. Aby y naprawd, trzeba najpierw
zobaczy rzeczy takimi, jakimi s. Buddyci wierz, e karma oznaczajca prawo przyczyny i
skutku, przenosi energi z jednego ciaa do drugiego. Strumie wiadomoci, nioscy w sobie
karmiczne nasiona z poprzednich ywotw manifestuje si w kolejnym ciele, ktrego ksztat i
miejsce odrodzenia zalene jest od tyche nasion karmicznych.
 Chry anielskie
Surowo Rwnowaga Tolerancja

Kontemplacji
najbliej Boga. Trony Serafini Cherubini
Wyrniaj si Gruj mioci nad Pene wiedzy Boej
posuszestwem innymi chrami

Kosmosu
posiadajce
Potgi (Wadze) Moce (Cnoty) Panowania
Powstrzymujce wysiki Regulujce anielskie obowizki
wadze Przypisuje si im
demonw
nad ciaami moc czynienia cudw
niebieskimi.

wiata Archanioowie Zwierzchnoci (Ksistwa)

opiekujce si Anioowie
Speniaj najwaniejsze Kierujce pastwami i narodami
wiatem oraz Opiekunowie ludzi
zadania
ludmi.

Anioowie: Gabriel, Micha i Rafa

Chronologia religii:

Hinduizm

Judaizm

Buddyzm

Chrzecijastwo

Islam