0

Silniki Pneumatyczne
Przetwarzaj energi spronego gazu na ruch.

ZALETY
atwe sterowanie: moment obrotowy zaley
liniowo od cinienia podawanego powietrza.
atwo zmiany kierunku obrotu.
May stosunek masa/moc.
Moliwo osigania bardzo wysokich
obrotw.
Wzgldnie bezpieczny.
Nie emituje zanieczyszcze.
Krtki czas napeniania zbiornika.
Zadowalajca trwao.
WADY
Rozpranie si powietrza powoduje
ozibienie, co zmniejsza s prawno.
Sprone powietrze ma nisk gsto
magazynowanej energii.
Konieczno stosowania wytrzymaych
zbiornikw na sprone powietrze, co sprawia
e bywaj one cikie i tanie lub lekkie jednak
drogie.
Otrzymanie spronego powietrza moe
wiza si z uyciem mniej ekologicznego
rda energii ni ono samo i ze stratami
mocy w zwizku z podgrzewaniem powietrza
podczas sprania.

Podzia
Tokowe Zbatkowe opatkowe Turbinowe

Grafika #1 - schematyczne rysunki poszczeglnych typw silnikw pneumatycznych.

Kolejno od lewej: Tokowy, Zbatkowy, opatkowy i Turbinowy

0
1

Grafika #2 - Fotografie silnikw pneumatycznych

Grafika #3 - Przykadowa
charakterystyka dla silnika
pneumatycznego
O pionowa, od lewej:
Moc[kW], Moment obrotowy[Nm],
Pobr powietrza[l/s];
O pozioma: Obroty silnika [r/min].

1
2

Grafika #4 - Bardziej zoona, uoglniona charakterystyka dla silnikw

pneumatycznych uwzgldniajca rne cinienia.

Grafika #5 - Zasada dziaania na przykadzie silnika Tokowego

2
3

Mae silniki pneumatyczne s powszechnie uywane do napdu narzdzi rcznych,

takich jak wiertarki, moty udarowe, szlifierki, klucze itp. Obecnie silniki pneumatyczne s te
uywane do rozruchu silnikw spalinowych w samochodach wycigowych. Niemniej nie
sabnie zainteresowanie szerszym wykorzystaniem silnikw pneumatycznych.
Zainteresowanie dotyczy rwnie zastosowania silnikw pneumatycznych do napdu
pojazdw.Typowe rozwizania konstrukcyjne silnikw pneumatycznych przedstawiono na
Grafice #1.

W silnikach tokowych organem roboczym jest tok. Zasada dziaania jest podobna
jak w tokowych silnikach innego typu. Ruch posuwisto-zwrotny toka jest zamieniany na
ruch obrotowy przez zastosowanie wau korbowego (2). Rwnomiern prac uzyskuje si
przez wspprac kilku tokw z waem. Silniki tokowe s stosowane w zakresie mocy od
1,5 do 20 kW, a uzyskiwane obroty wynosz do 5000 obr/min, przy cinieniu zasilania do 6
barw.

Silnik zbatkowy. W korpusie (1) znajduj si dwa koa zbate (2) i (3), z ktrych koo
(2) jest sprzgnite z napdzanym wakiem (4), a koo (3) jest koem wsppracujcym.
Kierunek obrotw waka (4) zaley od kierunku doprowadzenia spronego powietrza. W
silnikach zbatkowych moment obrotowy powstaje w wyniku siy dziaajcej na
powierzchni zbw dwch wsppracujcych ze sob k zbatych. Warto siy, jaka
dziaa na koa zbate, zaley od cinienia gazu dolotowego, a jego obroty od strumienia
gazu. Silniki te znajduj zastosowanie w napdach o duych mocach, powyej 40 kW.

Typowy silnik opatkowy zbudowany jest z cylindra (1) oraz wirnika (2) z opatkami
(3) umieszczonymi w szczelinach wzdunych. Wirnik (2) zamontowany jest mimorodowo
w stosunku do osi cylindra (1), co powoduje, e pomidzy ciank wewntrzn cylindra,
opatkami oraz wirnikiem powstaj komory robocze o zmieniajcej si objtoci. Sprone
powietrze wprowadzane jest pomidzy dwie ssiadujce opatki. Wskutek rnicy cinie
przed i za opatk wirnik zostaje wprowadzony w ruch obrotowy. Powietrze, ktre znajduje
si pomidzy opatkami, ulega rozpraniu na skutek zwikszania si objtoci przestrzeni
midzy opatkami. Mimorodowo i rednic wirnika dobiera si w taki sposb, aby sia
dziaajca na opatki bya staa w caym cyklu pracy silnika. Jest to moliwe, gdy wraz z
obnianiem si cinienia wzrasta powierzchnia opatek. Podczas pracy opatki dociskane s
do powierzchni wewntrznej cylindra si odzxcrodkow, zapewniajc w ten sposb
efektywne uszczelnienie. Silniki tego typu pracuj przy obrotach od kilku tysicy do
kilkudziesiciu tysicy obrotw na minut. Liczba opatek w silniku zawiera si od 3 do 10.
Mniejsza liczba opatek zwiksza sprawno silnika, ale utrudnia jego rozruch.

W silnikach turbinowych w korpusie umieszczone jest koo opatkowe (1)
napdzajce waek (2). Zasilanie silnika odbywa si przez otwr wlotowy (3), a rozprenie
gazu wystpuje na wylocie (4). Ruch obrotowy waka (2) wymusza strumie gazu
przepywajcego przez silnik. Silniki tego typu s stosowane przy maych obcieniach,
mog natomiast osiga bardzo due obroty (nawet do 500 000 obr/min), na przykad w
napdach wiertarek dentystycznych. W pracy zaproponowano rozwizanie oparte na
zasadzie wirujcego toka, podobnie jak to ma miejsce w silnikach przepywowych

3
4