4kw08ml PDF

FUNDACJA PROGRAMW POMOCY DLA ROLNICTWA (FAPA)
ZESP MONITORINGU ZAGRANICZNYCH RYNKW ROLNYCH (FAMMU)

ul. Wsplna 30,
00-930 Warszawa
tel. 022 505 04 14, faks 022 629 26 79, fammu@fapa.org.pl, www.fapa.org.pl/fammu
RYNEK MLEKA I PRODUKTW

MLECZARSKICH
600 Nadwyka lub deficyt dostaw mleka w
500 pastwach UE w sezonie 2007/08, w tys. ton
400
300
200
100
0
-100
-200
czne nadmierne dostawy w 7 pastwach UE:
-300
1,22 mln ton.
-400 czna wysoko karnych opat:
339 mln EUR
-500 Oglna rnica midzy niewykorzystaniem a
przekroczeniem kwot mlecznych w skali UE:
-600 minus 2,23 mln ton (o tyle mniejsze od
-700 cakowitej kwoty UE-27 byy czne dostawy)
-800
Wochy
Sowenia
Bugaria
Sowacja
Cypr
Luksemburg
Niemcy
Czechy
Wgry
Holandia
Finlandia
Rumunia
Irlandia
Austria
Dania
Belgia
Malta
Hiszpania
Wlk. Brytania
Estonia
Portugalia
otwa
Litwa
Polska
Francja
Grecja
Szwecja
Opracowanie: FAMMU/FAPA na podst. danych KE, obliczenia wasne

FAPA
Autor opracowania: Sawomir Stepulak
Biece informacje i analizy funkcjonowania Wsplnej Polityki Rolnej UE

Opracowanie kwartalne Warszawa, grudzie 2008 r.
RYNEK MLEKA I PRODUKTW MLECZARSKICH
SPIS TRECI
Tematyka Strona
Wstp 3
Budet UE na 2008 rok z roku na rok coraz mniejsze wsparcie rynku mleka 3
Gwne produkty mleczarskie objte obowizujc polityk organizacji rynku w UE 4
Kwoty mleczne, OMP, PMP, maso, sery, pozostae produkty mleczarskie 4
Biecy stan realizacji instrumentw WPR w sektorze mleka i produktw mlecznych 8
Kwoty dostaw przekroczone w 7 pastwach UE, prawie 340 mln euro karnych opat 8
Dostawy mleka w UE po 9 miesicach 2008 r. o prawie 1% wiksze ni rok wczeniej 9
Ceny skupu jesieni 2008 r. ju niewiele wysze ni przed rokiem 9
Rynek mleka w proszku (OMP i PMP) 11
Zerowe refundacje do eksportu mleka w proszku, brak interwencji 11
Dalszy spadek notowa OMP jesieni 2008 r. 12
Zlikwidowanie wsparcia produkcji OMP do pasz i przetwrstwa chudego mleka na kazein 12
Rynek masa 13
Jesie roku 2008 r. dalsze silne spadki cen masa 13
W 2008 roku niewykorzystywany instrument interwencyjnego skupu masa w UE 13
Wczeniejszy o 2 miesice start prywatnego przechowywania masa z dopatami w roku 2009 14
Zlikwidowane instrumenty marketingowe na rynku masa 14
Rynek serw 15
Relatywnie mniejsze spadki cen serw pod koniec 2008 roku 15
Znacznie wolniejszy wzrost unijnego rynku serw w 2008 r., spadek eksportu 16
Od 2009 roku zniesione prywatne przechowalnictwo serw z dopatami UE 16
Ochrona gatunkowa i geograficzna serw jako produktw szczeglnych 17
Pomoc dla produktw mlecznych w artykuach przetworzonych nieobjtych zacznikiem I do Traktatu 18
Program wspierania przez UE spoycia mleka w placwkach owiatowych nowelizacja przepisw 18
Bieca polityka rolna i handlowa UE w sektorze mleka 20
Wyniki oceny funkcjonowania WPR (Health Check) w sektorze mleka: podwyki kwot (i zmiany 20
wysokoci kar za nadprodukcj), zmiany poziomu tuszczu w dostawach mleka, pozostawienie
interwencji, likwidacja niektrych programw wsparcia wewntrznego, przepisy z art. 68,
zmiany wykorzystania kwot w NPC-10
Opinie pastw czonkowskich Niemcy, Dania, Irlandia, Wielka Brytania 23
Kampania KE na temat picia mleka w szkoach, zielona ksiga ws. systemu oznacze 24
geograficznych, zaostrzenie przepisw w sprawie importu mleczarskiego z Chin (melamina) i
Indii, wyniki kontroli na Ukrainie, zgoda na pomoc pastwa w Bugarii, ochrona geograficzna
serw i inne kwestie
Polityka rolna UE - dziaania niektrych krajw UE na poziomie krajowym 27
Wielki strajk producentw mleka w Niemczech narusza zasady konkurencji; sprzeciw Bundesratu
na techniczne dostosowania poziomu tuszczu w dostawach mleka w Niemczech, wieci z gied
kwot mlecznych w Niemczech, Irlandii i Danii, pomoc rzdu woskiego dla producentw serw
Parmiggiano Reggiano i Grana Padano, inne zagadnienia
Zacznik I - Zaoenia budetu rolnego Wsplnot Europejskich na rok 2008 na tle lat poprzednich 31
Zacznik II Ostateczna wielko kwot mlecznych w UE w sezonie 2007/08 32
Zacznik IIa Kwoty mleczne w sezonie 2008/09 33
Zacznik III - Wykaz produktw mleczarskich o Chronionej Nazwie Pochodzenia (ChNP) lub 34
Chronionym Oznaczeniu Geograficznym (ChOG) w Unii Europejskiej
Zacznik IV: Wykaz produktw mlecznych klasyfikowanych jako Tradycyjna Gwarantowana Specjalno 37
FAMMU/FAPA Biece informacje i analizy funkcjonowania Wsplnej Polityki Rolnej UE XII 2008 r. str. 2
WSTP
Lato 2008 roku to oglnie okres stabilizacji unijnego rynku mleczarskiego po dekoniunkturze w I
poowie roku. Znika cen bya uwarunkowana sezonowo wiosn i latem produkcja mleka i
artykuw mlecznych jest wiksza, a rosnca poda wywiera presj na ceny. Nie skonio to wadz
Unii Europejskiej do zwikszenia wsparcia, ktre jest od poowy 2007 roku znaczco zredukowane,
a wrcz przeciwnie, pracowano nad dalsz liberalizacj sektora. W niniejszym raporcie
przedstawiamy aktualn sytuacj (i projekty zmian) w dziedzinie instrumentw polityki mleczarskiej
oraz biecy stan rynku mleka. Zaprezentujemy take informacje na temat dalszych prb
restrukturyzacji sektorw mleczarskich, podejmowane przez poszczeglne pastwa czonkowskie
na poziomie krajowym.
Budet rolny UE na 2008 r. z roku na rok coraz mniejsze wsparcie rynku mleka
Na kocu Raportu kwartalnego prezentujemy unijny projekt budetu na rolnictwo na 2008 rok, w
podziale na poszczeglne dziaania. Pomoc dla rolnictwa zwikszono w porwnaniu z 2007 r. o
niemal 2 mld euro (3,8%) do 54,4 mld euro. Na interwencj na rynkach rolnych przeznaczono
jednak w 2008 roku a o 17% (1 mld euro) mniejsze kwoty ni rok wczeniej (4,65 wobec 5,6 mld
euro), a na pomoc bezporedni tylko nieznacznie wicej (37,2 mld euro przewidziane na 2008 rok
to wzrost o 0,9%). rodki na rozwj obszarw wiejskich zwikszono o blisko 27% (lub 2,67 mld
euro). Ogem wydatki Unii na ca bran (Tytu 05 Rolnictwo i rozwj obszarw wiejskich)
maj w 2008 r., tak jak rok wczeniej, stanowi 42,5% budetu Wsplnoty.
Sektor mleka zosta dotknity kolejnymi ciciami. W czasie konstruowania budetu mona je byo
argumentowa wietn koniunktur na rynkach, jednak od tego czasu sytuacja na rynku mleka
znacznie si pogorszya. Redukcja wsparcia do sektora moe okaza si wic bardzo dotkliwa.
Bez doliczania wsparcia do eksportu artykuw mlecznych zawartych w produktach spoza
zacznika I, wydatki przewidziane na 2008 r. cechuje 35% spadek wobec wartoci zapisanych
nominalnie dla 2007 r. Te ostatnie byy efektywnie znacznie nisze od zakadanych; faktyczn
pomoc w ramach poszczeglnych mechanizmw przedstawia druga tabela. Wana uwaga: w
preliminarzu na 2008 r. nie uwzgldniono przychodw UE z tytuu karnych opat od nadprodukcji
mleka, ktre w 2007 r. przyniosy 363 mln euro wpyww do budetu Wsplnoty.
Planowane wydatki UE na WPR w sektorze mleka w 2008 r. wobec lat poprzednich
Udzia % 2008 2007 r. =100
rodki Wynik Wynik
Pozycja interwencja (2007 - (pomoc bezpor.
2008* 2007* 2006*
pomoc bezp.) 2006 r. = 100)
Interwencja na rynku mleka 380,1 587,0 1 009,6 100% 65
Refundacje do mleka i przetworw mlecznych 255,1 513,0 724,9 67% 70
Interwencyjne skadowanie OMP p.m. 0,0 -5,1 - -
Pomoc na zbyt mleka odtuszczonego i OMP p.m. 11,0 120,0 - -
Interwencyjne skadowanie masa i mietany 11,1 -58,0 -23,1 3% 58
Inne rodki w odniesieniu do tuszczu malanego 26,8 93,0 183,0 7% 32
Interwencyjne skadowanie sera 22,2 22,0 28,3 6% 92
Karna opata dla producentw mleka -363,0 -85,2 - -
Mleko podawane w szkoach 64,0 57,0 66,3 17% 98
Inne rodki (mleko i przetwory mleczne) 0,9 1,0 0,4 0% 92
Pomoc bezporednia dla producentw mleka p.m. 641,0 1 453,8 100% 44
Dodatkowe patnoci dla producentw mleka p.m. 199,0 452,7 31% 44
Wsparcie sektora mleka razem (NETTO) 380,2 1 228,0 2 463,4 50
Premia mleczna** p.m. 442,0 1 001,1 69% 44
Refundacje do produktw spoza Zacznika I**
(w tym artykuw mlecznych) 183,0 299,0 274,1 - 61
* Rok budetowy trwa od 16 X do 15 X 2007 nastpnego roku kalendarzowego

** Od roku budetowego 2006 "refundacje spoza zacznika I" (98 mln w 2006 r. i 72 mln w 2007 r.) oraz "premia mleczna"
(1,45 mld w 2006 i 637 mln w 2007 r.) nie s wczone w budet mleczarski.
Na refundacje eksportowe, ktre maj stanowi ponad 2/3 budetu na mechanizmy interwencyjne
w sektorze mleka, przeznaczono wier miliarda euro o poow mniej ni rok wczeniej. Pomoc
do interwencyjnego magazynowania OMP i jego rozdysponowania nie zostaa w ogle ustalona
(p.m. pro memoria oznacza ewentualne pniejsze okrelenie wydatkw). Trendy rynkowe
potwierdzaj, e akurat w tym segmencie jest to dziaanie uprawnione. Produkcja chudego mleka
w proszku w Unii w I poowie br. spadaa, zatem mimo sporego spadku wywozu raczej nie
powinno by problemw z rozdysponowaniem OMP (zerowy skup interwencyjny, puste magazyny).
I tak skromne rodki na zarzdzanie poda masa i tuszczu mlecznego ograniczono a o 2/3. W
ub. r. ze sprzeday zapasw dokonano wrcz oszczdnoci na kwot niemal 60 mln euro.
Niewielkie wsparcie rynku serw pozostawiono na stabilnym poziomie, a pomoc do spoycia mleka
w szkoach nieznacznie zwikszono. Nie ustalono poziomu wsparcia bezporedniego dla
producentw mleka w postaci premii mlecznych i patnoci dodatkowych.
Faktyczne wydatki na WPR w sektorze mleka w latach gospodarczych 2005-2007
Rok budetowy od 16 X do 15 X roku nastpnego 2007* 2006 2005
Interwencja na rynku OMP 0 -5 -60
Rozdysponowanie OMP, w tym: 11 120 283
na pasze dla zwierzt 9 95 165
na kazein 2 25 118
Przechowalnictwo masa, w tym: -58 -23 -56
interwencja -75 -52 -86
prywatne z dopatami UE 17 29 30
Rozdysponowanie masa, w tym: 93 183 283
ciasta i ciastka 65 135 211
lody 14 27 41
organizacje niedochodowe 12 16 22
maso skoncentrowane 2 5 8
Prywatne przechowalnictwo serw 22 28 31
Mleko w szkole 57 66 64
Refundacje 513 725 1 141
Karna opata od nadprodukcji mleka -363 -85 -447
Refundacje spoza zacznika I ** ** 143
Platnoci mleczarskie ** ** 1 370
Ogem 275 1 109 2 755
Udzia % 2008: wobec wydatkw cznych na interwencj

p.m. pro memoria: wysoko wsparcia do pniejszego rozpatrzenia
Kursyw zaznaczono planowane bd faktyczne wpywy do budetu UE rdo: KE
GWNE PRODUKTY MLECZNE W RAMACH WSPLNEJ ORGANIZACJI RYNKU UE

Produkty objte Wspln Taryf Celn to mleko wiee, skoncentrowane i w proszku, mietana,
maso, sery i twarogi oraz pewne substancje produkowane na bazie laktozy i okrelone typy
produktw paszowych zawierajcych mleko. Dodatkowo istnieje wiele artykuw przetworzonych
zawierajcych mleko, do ktrych odnosz si midzynarodowe ustalenia handlowe.
Akt o jednolitej wsplnej organizacji rynku upraszcza funkcjonowanie WPR
Od 16 listopada 2007 r., kiedy to ukazao si rozporzdzenie Rady (WE) nr 1234/2007
ustanawiajce wspln organizacj rynkw rolnych i przepisy szczegowe dotyczce niektrych
produktw rolnych, zwane w skrcie rozporzdzeniem o jednolitej wsplnej organizacji rynku,
ten akt prawny zastpi poprzednie akty bazowe w sektorze mleczarskim rozporzdzenia nr
1255/1999 oraz 1782/2003. Po bardziej szczegowe informacje na ten temat odsyamy do
wczeniejszych Raportw kwartalnych.
Kwoty mleczne
W Unii Europejskiej produkcja mleka od 1984 r. podlega limitowaniu w narodowych kwotach
mlecznych. Przestan one obowizywa po trzydziestu latach, wraz z kocem sezonu 2014/15. Pod
koniec ub. roku Komisja Europejska oficjalnie poinformowaa o dodatkowym, 2% wzrocie kwot
mlecznych w biecym sezonie (2008/09). Znalazo to wyraz w rozporzdzeniu (WE) nr 248/2008 z
dnia 17 marca 2008 r., ktrego zacznik podaje zmienione wielkoci kwot na biecy rok kwotowy
2008/09 (bez rozbicia na dostawy i sprzeda bezporedniej) zobacz zacznik IIa niniejszego
opracowania. Faktyczne zwikszenie kontyngentw w skali caej Unii Europejskiej wynosi ponad
2,3%, a to wskutek faktu, e 11 pastw Pitnastki otrzymuje jeszcze wczeniejsz podwyk
kwot o 0,5% i dopiero od tej wielkoci liczony jest ustalony ostatnio 2% wzrost. W maju br.
Komisja postanowia zwiksza kwoty mleczne co roku o 1% w okresie 2009-2013.
Celem kwot byo ustabilizowanie poday na poziomie akceptowalnych nadwyek i zapewnienie

producentom atrakcyjnych cen. Krajowa kwota mleczna dzielona jest pomidzy indywidualnych
rolnikw, ktrzy otrzymuj kwot hurtow (dostawy do mleczarni) i kwot sprzeday bezporedniej
(produkty mleczne sprzedawane przez gospodarstwa). Przekroczenie narodowych limitw jest
przez Uni karane opatami wyrwnawczymi uiszczanymi przez tych rolnikw, ktrzy dostarczyli
wicej mleka ni przysugujce im indywidualne kontyngenty, ale jedynie wtedy, gdy kwota
narodowa zostanie przekroczona w skali caego kraju.
W 2003 r. postanowiono o corocznym zwikszeniu kontyngentw (dla 11 pastw dawnej UE-15) o
0,5% w latach 2006-2008. Po zniesieniu 1 lipca 2004 roku ceny docelowej mleka obowizuj
obliczone na jej bazie stawki karnych opat wyrwnawczych za nadprodukcj mleka (dawniej
115% ceny docelowej). Od sezonu 2007/08 jest to 27,83 euro/100 kg.
Rozporzdzenie Komisji (WE) nr 415/2008 z 8 maja 2008 roku w sprawie podziau midzy
dostawy i sprzeda bezporedni krajowych iloci referencyjnych ustalonych na rok 2007/2008
w zaczniku I do rozporzdzenia Rady (WE) nr 1788/2003, znowelizowao wysoko narodowych
kwot mlecznych podawanych we wczeniejszych rozporzdzeniach.
Cakowita kwota mleczna Unii Europejskiej w ub. sezonie to ponad 143 mln ton w podziale na
139,7 mln ton dostaw i prawie 3,4 mln ton sprzeday bezporedniej (2,4% caej kwoty). Kwota,
jak dysponowaa w sezonie 2007/08 Polska, wyniosa 9,38 mln ton w podziale na 9,21 mln ton
dostaw oraz 168,5 tys. ton sprzeday bezporedniej. Ta ostatnia stanowia 1,8% cznej iloci
referencyjnej. Dokadne wielkoci w zaczniku II niniejszego raportu.
ODTUSZCZONE MLEKO W PROSZKU (OMP)

OMP, kod CN 0402 10, naleao przez lata do najbardziej wspieranych produktw mleczarskich w
ramach WPR. Jednak od czasu reformy WPR w 2003 roku pomoc dla tego segmentu jest
systematycznie redukowana, czemu sprzyjaj do korzystne ostatnio warunki rynkowe.
Refundacje przetargowe i stae do eksportu chudego mleka w proszku
Refundacje eksportowe do OMP wypaca si handlowcom po wysaniu towaru poza Uni. Ma to
wyrwna rnic midzy (wysz zwykle) cen w UE a cen wiatow, i za dopat pozwala
na sprzedanie OMP, tak by nie trzeba go byo magazynowa. Aby zachci handlowcw do
aktywniejszego ksztatowania poziomu refundacji i pozwoli na oszczdnoci w budecie UE, w
marcu 2004 r. Komisja wprowadzia procedur przetargow na rynkach OMP i masa. Oglne
warunki zawarto w rozporzdzeniu nr 619/2008 z dnia 27 czerwca 2008 r., ktre uchylio
poprzednie bazowe rozporzdzenie nr 580/2004, i szczegowe dla OMP - rozporzdzenie nr
582/2004. Refundacje stae pozostaj na poziomie zerowym od czerwca 2006 r.
Interwencyjne zakupy odtuszczonego mleka w proszku
Jeeli cena OMP na rynkach UE spadnie poniej poziomu interwencyjnego (od 1 lipca 2006 r.
poziom 174,69 euro/100 kg, uznany wczeniej za docelowy, nastpnie obniony wskutek zmiany
standardu OMP do 169,80 euro/100 kg), Komisja rozpoczyna interwencyjne zakupy. Obowizujce
przepisy stanowi, i po wypenieniu limitu 109 tys. ton po cenie interwencyjnej, OMP kupuje si
na przetargach, uwzgldniajc najkorzystniejsze (najnisze) oferty.
Pomoc dla produkcji OMP i pynnego chudego mleka sucego jako dodatek do pasz
W UE funkcjonuje program wspierania produkcji pynnego chudego mleka oraz chudego mleka w
proszku jakoci paszowej, przeznaczonych na pasze dla zwierzt. Jest to rynek przewyszajcy
rozmiarami poziom OMP do spoycia przez ludzi. Reguluje go rozporzdzenie nr 2799/1999. Pomoc
w zakresie tego mechanizmu podlega w ostatnim czasie bardzo znaczcym redukcjom.
MASO
Maso to w Unii produkt mleczarski otrzymujcy najwiksze wsparcie. Mimo to istniej stale
nadwyki, ktrych nie mona, ze wzgldu na malejcy popyt, zagospodarowa po cenach
rynkowych we Wsplnocie. Konieczne s zatem pewne mechanizmy pomocowe.
Refundacje do eksportu masa przetargowe i stae

Zasada dziaania refundacji staych i przetargowych do eksportu masa jest podobna jak dla OMP.
Szczegowe warunki refundacji przetargowych do masa i tuszczu malanego zostay okrelone
we wspomnianym rozporzdzeniu nr 619/2008, ktre uchylio poprzednie bazowe rozporzdzenie
dla masa, nr 581/2004. Podobnie jak w przypadku OMP, propozycje Komisji id w kierunku
zniesienia obligatoryjnej interwencji na rzecz przetargw, przy utrzymaniu limitu 30 tys. ton.
Interwencyjne zakupy
Dnia 5 lutego 2008 r. ukazao si rozporzdzenie Komisji (WE) nr 105/2008 ustanawiajce
szczegowe zasady stosowania rozporzdzenia Rady (WE) nr 1255/1999 w odniesieniu do
interwencji na rynku masa. Zastpio ono poprzednie bazowe rozporzdzenie (WE) nr 2771/1999.
Istniejcy do jesieni 2007 roku przepis stanowi, e jeeli w okresie interwencji, czyli od 1 marca
do 31 sierpnia ceny na rynkach wewntrznych w pastwach UE spadn poniej 92% ceny
interwencyjnej (obnionej od 1 lipca 2007 r. do 246,39 euro/100 kg) i pozostan na tym poziomie
przez dwa kolejne tygodnie, na obszarze niskich cen (czyli w danym pastwie czonkowskim)
otwiera si skup masa przez agencje interwencyjne po cenie rwnej 90% interwencyjnej.
Rozporzdzenie Rady (UE) nr 1787/2003 z 29 wrzenia 2003 r. podao obnione poziomy cen
interwencyjnych na okres 2004-2007 i kolejne lata. We wrzeniu 2007 r. dokonano nowelizacji i
postanowiono nie wdraa za kadym razem procedury przetargowej, lecz umoliwi agencjom
dokonywanie skupu masa za 90% ceny interwencyjnej.
Do koca 2003 r. skupowano maso bez ogranicze ilociowych i czasowych, wprowadzia je
dopiero reforma WPR: okres interwencji to od 1 marca do 31 sierpnia, limit skupu po staej cenie,
potem procedura przetargowa. Uzgodniono, e ceny interwencyjne masa bd obniane o 25% z
poziomu z dnia 30 czerwca 2004 r. (wwczas 328,20 euro/100 kg) - w cigu 4 lat: trzykrotne 7%
obniki w okresie 2004-06, i ostatnia 4% obnika do 246,39 euro/100 kg, w roku 2007.
Prywatne magazynowanie masa z dopatami z budetu UE
Do mechanizmw stabilizacyjnych mniej obciajcych budet unijny, korzystnych dla
przedsibiorcw na rynku masa UE, naley prywatne przechowywanie masa z dopatami, ze
szczegowymi przepisami w tym samym co powysze rozporzdzeniu (WE) nr 105/2008.
Agencje interwencyjne pastw UE zawieraj umowy na magazynowanie z podmiotami prywatnymi
i zlecaj im maso do przechowywania. Towar moe by wprowadzony do chodni w okresie 1
marca (to zmiana w stosunku do poprzednich przepisw, ktre rozpoczynay program dwa
tygodnie pniej) 15 sierpnia, a pomoc przyznana wtedy, gdy maso pozostaje w magazynie
przez 90-210 dni i nie zostanie wycofane przed 16 sierpnia. Stawki za przechowywanie okrelaj
odrbne przepisy.
Sprzeda masa z dopatami do przetwrstwa
Wikszo kwestii wobec rozdysponowania masa z dopatami na rynku wewntrznym UE opisuje
rozporzdzenie Komisji (WE) nr 1898/2005. Poszczeglne rozdziay jednego skonsolidowanego i
zmienionego aktu prawnego zastpiy rozporzdzenia wczeniej regulujce dane kwestie.
Nowelizacja obja instrumenty z rozporzdzenia nr 2571/97, rozdzielone poprzednio w 2003 roku:
zarwno masa z zapasw interwencyjnych, sprzedawanego po obnionych cenach, jak te
maksymalnego poziomu dopat do mietany, masa i masa skoncentrowanego, do wykorzystania
w ciastach, lodach i innych rodkach spoywczych. Potraktowanie w sposb rozczny masa
oferowanego do sprzeday z interwencji (istotna cena zakupu z zapasw proponowana w ofertach)
oraz wysokoci dopaty do wczenia w produkty finalne produktw bezporednio z rynku, miao
zapewnia lepsz przejrzysto mechanizmu. Sprzeda masa, masa skoncentrowanego
(i mietany) po obnionych cenach do przetwrstwa dla przemysu piekarniczego i lodziarskiego
celem wczenia masa w skad wytwarzanych produktw kocowych ma zachca zainteresowane
podmioty do stosowania przy produkcji wyrobw - masa zamiast tuszczw rolinnych. Pod
wzgldem wolumenu kana ten jest najwaniejszy przy rozdysponowaniu nadwyek masa w UE.
Rozdzia III omawianego rozporzdzenia to przepisy z zakresu dawnego rozporzdzenia Komisji

(EWG) nr 429/90 z dnia 20 lutego 1990 r. w sprawie przyznawania w formie przetargu pomocy na
koncentrat masa przeznaczony do bezporedniego spoycia we Wsplnocie: przedsibiorcy
otrzymuj dopaty do masa (bd kupuj towar po obnionych cenach), a nastpnie po
przetworzeniu go na koncentrat zbywaj je do zakadw zbiorowego ywienia takich jak hotele,
restauracje, szkoy, szpitale, itp.
Zgodnie z rozporzdzeniem Komisji (WE) nr 1039/2007 z dnia 10 wrzenia 2007 r. w sprawie
zawieszenia procedury staych przetargw przewidzianej w rozdziale II i III rozporzdzenia (WE) nr
1898/2005, stosowanie procedury przetargowej w ramach niniejszego mechanizmu zostao
zawieszone od dnia 12 wrzenia 2007 r.
W zakres rozporzdzenia, jako jego rozdzia IV, weszy rwnie dziaania z zakresu dawnego
rozporzdzenia Komisji (EWG) nr 2191/81 z dnia 31 lipca 1981 r. w sprawie przyznawania pomocy
w odniesieniu do zakupu masa (po obnionych cenach) przez instytucje nienastawione na zysk:
organizacje niedochodowe, charytatywne, wizienia. Dopaty otrzymuj dostawcy.
SERY
Niezalenie od obnionych w poowie czerwca 2007 r. do zera refundacji eksportowych, sery
nale do mniej subsydiowanych produktw mlecznych. Pomoc to gwnie refundacje (stawki
zrnicowane dla typw i kierunkw eksportu) oraz prywatne przechowalnictwo. Wiele serw
cieszy si statusem produktw chronionego pochodzenia.
Prywatne przechowalnictwo serw z dopatami
Oprcz wspierania eksportu, UE stosuje w ograniczonym zakresie prywatne przechowalnictwo
serw z dopatami. Okresy skadowania rni si w zalenoci od rodzaju serw. Mechanizm ten
UE przedstawia kompleksowo w rozporzdzeniach Komisji (WE) nr 734/2006 i 735/2006 z 16 maja
2006 r. Ustanowiy one szczegowe zasady stosowania rozporzdzenia Rady (WE) nr 1255/1999
w zakresie przyznawania pomocy na prywatne skadowanie niektrych serw oraz kwoty pomocy
do prywatnego skadowania serw woskich (bazowe rozporzdzenie nr 2659/94). Najnowszy akt
prawny dotyczcy tego instrumentu (okres skadowania 2008/2009) to rozporzdzenie Komisji
(WE) nr 750/2008 z30 lipca 2008 r. Opis dziaa znajduje si w dalszej czci opracowania.
Ochrona serw jako produktw szczeglnych w Unii Europejskiej
Sery s szczeglnymi, czsto ekskluzywnymi produktami, a ich wytwrcy dbaj o ten wizerunek.
Unia przyznaje producentom niektrych serw specjalne prawa z tytuu ich ochrony. Podstaw
prawn s rozporzdzenia (WE) nr 509 oraz 510/2006, obowizujce od kwietnia 2006 r.
Dokadniej opisalimy je w poprzednich raportach kwartalnych. cznie w UE ok. 150 serw
posiada status Chronionej Nazwy Pochodzenia (ChNP), Chronionego Oznaczenia Geograficznego
(ChOG) lub Gwarantowanej Tradycyjnej Specjalnoci (GTS), najwicej we Francji i Woszech. Ich
wykaz przedstawia zacznik III Raportu.
WSPLNA POLITYKA ROLNA WOBEC INNYCH PRODUKTW MLECZARSKICH

Mleko skondensowane - udziela si refundacji eksportowych do mleka skondensowanego
(obecnie na poziomie zerowym , podobnie jak do innych produktw mlecznych).
Kazeina wsparcie do produkcji kazeiny polega na dopacaniu do pynnego chudego mleka
wykorzystanego do produkcji kazeiny i kazeinianw. Pomoc moe by przyznana producentom,
jeli ich wyroby zostay wytworzone z pynnego odtuszczonego mleka lub surowej kazeiny.
Mechanizm ten opisuje szczegowo rozporzdzenie nr 2921/90 (z pniejszymi zmianami).
Od padziernika 2006 r. poziom dopat w ramach tego mechanizmu wynosi zero.
Pomoc dla produktw mlecznych w artykuach nieobjtych zacznikiem I do Traktatu
W lad za refundacjami do wyej wymienionych produktw podstawowych, udziela si te zwrotw
do niektrych produktw mlecznych eksportowanych w formie wyrobw nieobjtych zacznikiem I
do Traktatu. Stawki rwnie wynosz obecnie zero.
Dopaty do spoycia mleka w szkoach

Podstawowym aktem prawnym regulujcym ten mechanizm jest rozporzdzenie Komisji (WE) nr
1234/2007 z 22 padziernika 2007 r., z przepisami wykonawczymi w rozporzdzeniu nr 657/2008 z
dnia 10 lipca 2008 r. Zastpio ono poprzednie rozporzdzenie bazowe nr 2707/2000 z 11 grudnia
2000 r. (zmienione przez rozporzdzenie Komisji (WE) nr 1544/2007 z 20 grudnia 2007 r.).
Subsydiowanie spoycia mleka i przetworw mlecznych w placwkach owiatowych od
przedszkoli do szk ponadpodstawowych wcznie (pastwa czonkowskie dotd same okrelay
zakres wsparcia dla poszczeglnych typw szk), w okresie od wrzenia do czerwca (lub lipca, w
krajach, gdzie edukacja trwa te w tym czasie), ma na celu promocj zdrowego odywiania dzieci i
modziey dziki monoci codziennej konsumpcji 0,25 l mleka bd jego ekwiwalentu w kupionych
po obnionej cenie przetworach mlecznych. Pastwa czonkowskie otrzymuj na wsparcie
programu rodki unijne, a zakady mleczarskie mog zyska nowy kana dystrybucji nadwyek
mleka. Szczegy najwaniejszych zmian w rozporzdzeniu podajemy w dalszej czci raportu.
BIECY STAN REALIZACJI INSTRUMENTW WPR W SEKTORZE MLEKA

Kwoty dostaw przekroczone w 7 pastwach UE, prawie 340 mln euro karnych opat
Jak wynika ze wstpnych oblicze Komisji Europejskiej, opartych na corocznych deklaracjach
pastw czonkowskich, niektre z nich musz zapaci cznie 340 mln euro opat wyrwnawczych
za przekroczenie swoich kwot mlecznych w roku gospodarczym 2007/2008. W ub. roku opaty te
wyniosy ogem 221 mln euro. Siedem pastw czonkowskich (Austria, Cypr, Irlandia, Wochy,
Niemcy, Luksemburg i Holandia) przekroczyo przyznane im kwoty na dostawy mleka. Nadwyka
wynosi ogem 1 217 tys. ton, a wynikajca z niej opata wyrwnawcza siga 338,7 mln euro.
Okoo 47% tej kwoty wynika z 5,7% nadwyki dostaw we Woszech, a 30% opat wyrwnawczych
musz uici Niemcy (1,3%). Cypr przekroczy kwot na dostawy mleka o 3,9%, a Austria o 3,%.
Cypr, Luksemburg i Holandia odnotoway nadwyki w sprzeday bezporedniej konsumentom,
wynoszce ogem 4 673 tony i wice si z opat wyrwnawcz cznie 1,3 mln euro, z czego
92% musi uregulowa Holandia.
Za rok kwotowy 2007/2008 (od kwietnia 2007 r. do marca 2008 r.) czna kwota na dostawy do
mleczarni, podzielona na 1,05 mln kwot indywidualnych w caej UE-27, wynosia 139,6 mln ton.
Osobna kwota sprzeday bezporedniej konsumentom - 3,4 mln ton, podzielona jest na 527 646
indywidualnych iloci referencyjnych.
Cakowita kwota opaty wyrwnawczej do uregulowania znacznie wzrosa (o 53%) w roku
gospodarczym 2007/2008 w porwnaniu z rokiem 2006/2007, poniewa wzrost przeliczonej
wysokoci dostaw w niektrych krajach przekroczy wzrost kwot narodowych. Po wyczeniu
Rumunii i Bugarii, gdzie system kwot zosta po raz pierwszy wprowadzony w roku gospodarczym
2007/2008, przeliczona wysoko dostaw w 25 pastwach UE wynosia o 767 tys. ton wicej ni w
roku 2006/2007, podczas gdy kwoty zwikszyy si planowo o 491 tys. ton.
W 20 z 27 pastw czonkowskich producenci nie zapac karnych opat za dostawy, poniewa nie
przekroczono tam kwot krajowych. Rekordowa bya pod tym wzgldem Wielka Brytania 770 tys.
ton to ponad 5% jej kwoty dostaw. Szwedzi mogli dostarczy jeszcze 383 tys. ton (a 11,5%
kwoty), Francuzi 342 tys. ton (1,4%), Wgrzy 204 tys. ton (prawie 11% niewykorzystanie),
Hiszpanie 131 tys. ton (2,2%). Nie liczc Bugarii i Rumunii (niewykorzystanie kwot odpowiednio w
15% i 30%), a o 244 tys. ton mleka wicej mogli dostarczy Litwini stanowio to blisko 15%
narodowej iloci referencyjnej. Finowie nie wypenili limitu dostaw na 153 tys. ton (6,3%), a
rolnikom polskim (przy kontyngencie ponad 9,2 mln ton) zabrako do jego penego
wykorzystania 333 tys. ton (3,6%).
Z prowizorycznego zbilansowania dostaw na szczeblu UE wynika, e czne dostawy w Unii
Europejskiej byy o ponad 2,23 mln ton mniejsze od cakowitej kwoty unijnej. Koresponduje to z
porwnywaln iloci 1,92 mln ton w poprzednim roku kwotowym (przy karnych opatach
wyrwnawczych 221 mln euro) oraz zaledwie 525 tys. ton w sezonie 2005/06. Wwczas jednak za
przekroczenie kwot rolnicy z 7 pastw czonkowskich (w tym polscy) zapacili cznie a 355 mln
euro. Dodajmy, e w latach poprzednich kwota unijna bya nieco mniejsza.
Wyniki sezonu kwotowego 2007/08, dostawy

Pastwo Liczba kwota dostawy korekta na Po Nadwyka/ Opata
czonkowskie aktywnych dostaw faktyczne zawarto dosto- deficyt dostaw karna
dostawcw w tys. ton w tys. ton tuszczu sowaniu w tys. ton w% mln EUR
Belgia 11 667 3 306,0 3 092,0 210,5 3 302,6 -3,44 -0,1%
Bugaria 86 954 893,7 760,6 760,6 -133,12 -14,9%
Czechy 2 570 2 735,4 2 697,0 2 697,0 -38,45 -1,4%
Dania 4 927 4 499,6 4 497,5 4 497,5 -2,11 0,0%
Niemcy 98 276 28 043,8 27 681,0 728,3 28 409,3 365,52 1,3% 101,72
Estonia 1 150 635,9 594,7 594,7 -41,18 -6,5%
Irlandia 20 862 5 393,9 5 231,1 203,0 5 434,1 40,17 0,7% 11,18
Grecja 5 630 819,3 714,1 39,3 753,4 -65,91 -8,0%
Hiszpania 25 383 6 055,5 5 857,5 66,5 5 924,0 -131,50 -2,2%
Francja 93 447 24 135,2 23 491,5 302,0 23 793,5 -341,71 -1,4%
Wochy 40 895 10 227,2 10 803,2 1,3 10 804,4 577,21 5,6% 160,65
Cypr 221 143,2 146,3 2,5 148,8 5,56 3,9% 1,55
otwa 19 031 717,6 631,6 30,2 661,8 -55,81 -7,8%
Litwa 62 053 1 632,0 1 351,2 37,2 1 388,3 -243,65 -14,9%
Luksemburg 890 271,3 260,0 13,2 273,2 1,94 0,7% 0,54
Wgry 3 710 1 882,4 1 666,8 11,7 1 678,5 -203,91 -10,8%
Malta 143 48,7 40,1 40,1 -8,61 -17,7%
Holandia 20 373 11 113,5 10 987,8 268,0 11 255,7 142,21 1,3% 39,58
Austria 43 482 2 679,4 2 681,8 82,2 2 764,0 84,65 3,2% 23,56
Polska 206 613 9 211,6 8 764,6 114,1 8 878,7 -332,88 -3,6%
Portugalia 10 945 1 930,3 1 844,1 36,7 1 880,8 -49,50 -2,6%
Rumunia 242 303 1 344,6 937,7 937,7 -406,87 -30,3%
Sowenia 8 360 556,0 528,1 528,1 -27,85 -5,0%
Sowacja 711 1 029,9 962,5 4,2 966,7 -63,14 -6,1%
Finlandia 14 013 2 424,3 2 271,3 2 271,3 -153,00 -6,3%
Szwecja 7 838 3 332,6 2 949,2 2 949,2 -383,39 -11,5%
Wlk. Brytania 17 338 14 563,2 13 577,5 217,8 13 795,3 -767,93 -5,3%
UE-25 720 528 137 387,7 133 322,4 2 370,5 135 692,9 1 217,28 0,9% 338,77
NPCz-2 329 257 2 238,2 1 698,3 1 698,3 -539,99 -24,1%
EU-15 415 966 118 795,0 115 939,6 2 168,7 118 108,3 1 217,28 1,0% 337,22
NPCz-10 304 562 18 592,6 17 382,9 193,9 17 576,7 5,56 0,03% 1,55
UE-27 1 049 785 139 625,9 135 020,7 2 370,5 137 391,2 1 217,28 0,9% 338,77
rdo: obliczenia wasne na podst. danych Komisji Europejskiej

W 2008 roku w Unii nieco wicej mleka ni rok wczeniej
W 2008 roku produkcja mleka w Unii Europejskiej (UE-25) ma przekroczy 150 mln ton i o ponad
1% przewyszy poziom sprzed roku. W podobnym stopniu maj si te zwikszy dostawy i
osign poziom 135 mln ton. Po 9 miesicach 2008 r. do mleczarni we Wsplnocie dostarczono o
0,8% wicej surowca, a w NPCz-10 wzrost zbliy si do 2%. Dostawy w Niemczech byy w tym
czasie do stabilne (-0,1%), by moe na skutek protestu rolnikw w maju i czerwcu 2008 r. We
Francji natomiast doszo do najwikszego w skali Wsplnoty, ponad 5% wzrostu dostaw, w Polsce
mleka byo o 3,4% (a po 10 miesicach roku nawet o 4,6%) wicej, natomiast w Holandii wzrost
wynis w omawianym okresie 1,7%. Spord najwikszych unijnych producentw mleka w
wyranym kryzysie rwnie na rynku mleka jest wielka Brytania. Po 11 miesicach 2008 roku
dostawy byy tam o 2,2% mniejsze ni w i tak bardzo sabym poprzednim roku.
Ceny skupu jesieni 2008 r. ju niewiele wysze ni przed rokiem
Po bardzo wysokich cenach mleka w UE pod koniec 2007 roku, kolejny rok przynis spadki, ktre
z czasem przybray na sile. Poniewa jednak wzrost zacz si dopiero jesieni 2007 r., jeszcze we
wrzeniu 2008 r. za mleko wci pacono we Wsplnocie nieco wicej (+2%) ni przed rokiem w
UE-25 rednio prawie 35 euro/100 kg. Posiadane niepene dane za padziernik wskazuj jednak,
e rednia waona cena skupu wyniosa 34,80 euro/100 kg (linia UE-25 na wykresie) co
oznaczao 6% znik w porwnaniu z analogicznym miesicem 2007 r. rednia dla Pitnastki to
37,11 euro (-8,6%), a dla 10 nowych pastw czonkowskich (UE-10) 31,30 euro (minus 3,5%).
Spord istotnych producentw, ceny skupu w

Niemczech (wrzesie) 33,40 euro/100 kg - byy Ceny skupu mleka w Unii Europejskiej
42
o 1/10 nisze ni rok wczeniej, Wrzeniowe ceny
40
we Francji 36,11 euro, byy wysze o 7%, a w
Holandii 35,60 euro, padziernik nisze o 8%. 38
EUR/100 kg
Tradycyjnie drogie byo mleko we Woszech (42 36
euro, plus 20%). 34
We wrzeniu i padzierniku (nie dla wszystkich 32

pastw czonkowskich posiadamy dostpne dane 30 UE-15
EU-10
z tego samego miesica) najdroej mleko 28 UE-25
skupowano w Finlandii (50,61 euro, plus 26%), 26
Woszech (42 euro, plus 19%) i Szwecji (38,16 I II III IV V V IV II
V IIIIX X XI XII I II III IV V V IV II
V IIIIX X
2007 2008
euro, +20%) oraz Austrii (38,06 euro, plus 3%),
nie liczc Cypru (48,06 euro) i Grecji (42,72 euro), krajw o znikomym znaczeniu na rynku mleka.
Na uwag zasuguje ponad 20% spadek ceny skupu mleka w Irlandii (do 33,26 euro); podczas
hossy cenowej dynamika wzrostu naleaa tam do najwikszych w UE, przekraczajc 50%. Jeszcze
bardziej, bo o 27%, spady ceny skupu w Belgii (do 29,56 euro/100 kg), a niewiele mniej
znikoway ceny pacone za mleko producentom w Holandii (-14%, do 35,60 euro) i Hiszpanii (-
12%, do prawie 36 euro). Spord NPC-10 najdrosze w skupie byo mleko w Sowenii (prawie 33
euro/100 kg, o 16% wicej ni rok wczeniej) oraz, co do dziwne, w Bugarii i na Wgrzech
(31,7-31,6 euro/100 kg).
Najmniej za surowiec otrzymywali producenci mleka w krajach batyckich: na Litwie (23,72
euro/100 kg, o 2% poniej ceny sprzed roku), otwie (25,53 euro/100 kg, minus 7%) i w Estonii
(28,44 euro/100 kg, +2% wobec poziomu z czerwca ub. r.), a take, wedug Komisji Europejskiej,
w Polsce (29,56 euro/100 kg, o 5% poniej wartoci sprzed roku). Nie dysponujemy danymi
cenowymi z Rumunii i Malty.
Polska: nieustanny spadek cen skupu od pocztku 2008 r. dane GUS
W padzierniku 2008 roku ceny skupu mleka (Ekstra) w Polsce, liczone wedug metodologii
zblionej do stosowanej przez KE, wyniosy 27,10 euro/100 kg (o 19% poniej poziomu sprzed
roku) i naleay do najniszych we Wsplnocie. rednia cena skupu mleka podawana przez GUS
spada w tym czasie do 90,80 z/100 litrw, a tym samym bya ju o 1/4 nisza ni rok wczeniej.
W efekcie deprecjacji zotwki w wyniku masowej wyprzeday polskiej waluty, spadek w euro by
zbliony (-23%) - do 24,59 euro/100 kg.
Ceny skupu mleka w najwikszych firmach mleczarskich UE zgodne z trendem
Interesujce zestawienie na temat cen producentw, dotyczce nie krajw, lecz firm unijnych,
publikuje holenderski orodek analityczny LTO Netherlands. Dane zbierane s wrd najwikszych
europejskich firm mleczarskich, ponadto podaje si ceny w Stanach Zjednoczonych i Nowej
Zelandii. Ceny wyraone w euro/100 kg dotycz standardu mleka, ktrego litr zawiera 4,2%
tuszczu (a zatem wicej ni norma UE) i 3,4% biaka. Publikowane zestawienie odzwierciedla
trendy cenowe na poziomie pastw czonkowskich.
W padzierniku 2008 r. rednia cena skupu 100 kg mleka wrd 15 najwikszych unijnych firm
mleczarskich wyniosa 34,6 euro/100 kg, a tym samym bya o 3% nisza ni miesic wczeniej i o
10% nisza ni przed rokiem. Najwicej za surowiec otrzymywali dostawcy fiskiej firmy
Hmeenlinnan, przy czym godne podkrelenia, e mimo dekoniunktury na rynku byo to o 1/5
wicej i przed rokiem. Rwnie nieco wicej ni rok wczeniej pacia inna skandynawska
mleczarnia Arla Foods. W czowce, chocia ze znacznie niszym poziomem wypat, znalaza si
brytyjska Dairy Crest, co jest o tyle dziwne, e za mleko na Wyspach paci si zwykle mniej ni
przecitnie na kontynencie. W zestawieniu najwicej jest duych firm francuskich, jednak jeli
chodzi o poziom cen dla dostawcw, nie s ju one w czowce.
Najwiksz rnic in minus, w porwnaniu z cenami sprzed roku odczuli dostawcy w Holandii,
Irlandii, Niemczech (Nordmilch) i Belgii.
Dla porwnania cena skupu 100 kg mleka w Stanach Zjednoczonych wyniosa wg LTO w
padzierniku 2008 r. prawie 32 euro (nieco miej ni przed rokiem), a w Nowej Zelandii niespena
21 euro, co w skali 12 miesicy oznaczao znaczny, 20% spadek.
rednie ceny skupu mleka, w EUR/100 kg
Firma Kraj X 2007 IX 2008 X 2008 miesiac rok
Hmeenlinnan O. Finlandia 38,70 46,48 46,47 0,0% 20,1%
Dairy Crest (Davidstow) Wlk. Brytania 38,06 35,60 37,26 4,7% -2,1%
Danone (Pas de Calais) Francja 38,01 39,06 36,21 -7,3% -4,7%
Glanbia Irlandia 45,55 29,54 36,09 22,2% -20,8%
Humana Milch Union eG Niemcy 40,56 35,75 35,75 0,0% -11,9%
Arla Foods Denmark Dania 34,69 37,62 35,51 -5,6% 2,4%
Friesland Foods Holandia 44,13 35,40 35,47 0,2% -19,6%
Campina Holandia 40,32 35,80 34,80 -2,8% -13,7%
rednia cena skupu w gronie firm unijnych 38,67 35,58 34,61 -2,7% -10,5%
First Milk Wlk. Brytania 34,16 33,60 34,17 1,7% 0,0%
Bongrain CLE (Basse Normandie) Francja 35,83 36,89 32,92 -10,8% -8,1%
Lactalis (Pays de la Loire) Francja 35,44 36,41 32,68 -10,2% -7,8%
Sodiaal Francja 35,98 38,41 32,66 -15,0% -9,2%
USA - rednia cena skupu 32,24 28,31 31,98 13,0% -0,8%
Kerry Irlandia 38,80 31,83 31,83 0,0% -18,0%
Nordmilch Niemcy 40,70 31,79 28,82 -9,3% -29,2%
Milcobel Belgia 43,20 29,56 28,51 -3,6% -34,0%
Nowa Zelandia - rednia cena skupu 25,98 23,57 20,84 -11,6% -19,8%
rdo: LTO Netherlands, obliczenia wasne
RYNEK MLEKA W PROSZKU (OMP i PMP)

Zerowe refundacje do eksportu mleka w proszku, brak interwencji
Od czerwca 2006 r. refundacje do eksportu OMP z Unii Europejskiej s na zerowym poziomie i nic
nie wskazuje na to, aby stan ten uleg rychej zmianie. Od tego czasu nie przyznaje si te
zwrotw do wywozu OMP w systemie przetargowym (dawne rozporzdzenie Komisji nr 582/2004,
obecnie rozporzdzenie nr 619/2008). Refundacje do eksportu penotustego mleka w proszku
(PMP) zostay zniesione w styczniu 2007 r.
Po 8 miesicach 2008 roku lekki spadek produkcji odtuszczonego mleka w proszku (OMP)
Po 4,5% wzrocie produkcji OMP w 2007 roku do prawie 0,9 mln ton, kontynuowanym jeszcze w I
kwartale 2008 roku. Kolejne miesice przyniosy znaczny spadek produkcji. Od stycznia do sierpnia
2008 roku wytworzono w UE-27 o 5% mniej OMP (669 tys. ton). Stao si tak pomimo wielkiego,
15% wzrostu we Francji. W Niemczech produkcja obniya si a o 9%, jeszcze wyraniej (o ponad
10%) w Polsce (chocia dane GUS informuj o mniejszym zakresie spadku), a w Irlandii spada o
1/3. Brak danych na temat produkcji w Wielkiej Brytanii.
Handel OMP
Po 9 miesicach 2008 r., w znacznie gorszych ni rok wczeniej warunkach rynkowych, dynamika
wywozu OMP spada o 18% do 138 tys. ton. Najwicej towaru wysyano do krajw trzecich z
Francji o dziwo, wywz z tego kierunku zwikszy si niemal dwukrotnie do 27 tys. ton. Eksport
OMP z Belgii zmala o do 26 tys. ton, z Niemiec o 11% do 20 tys. ton, a z Holandii o 2% do 18
tys. ton. Polscy eksporterzy wysali poza granice Wsplnoty 17 tys. ton OMP, o 16% mniej ni rok
wczeniej. Zaamaa si sprzeda chudego mleka w proszku z Irlandii (tylko 10 tys. ton, o ponad
60% mniej i w analogicznym okresie przed rokiem).
Import OMP do Wsplnoty praktycznie nie istnieje (w tym czasie wynis zaledwie 766 ton).
Penotuste mleko w proszku rosnca produkcja, dobry handel
W 2007 roku produkcja PMP ustabilizowaa si na poziomie 685 tys. ton, natomiast w pierwszym
proczu 2008 r. wzrosa a o 15% do 434 tys. ton. Produkcja PMP w Niemczech bya wiksza ni
w analogicznym okresie 2007 roku o 19%, we Francji o 17%, a w Holandii o 5%. Warto
odnotowa zwikszenie produkcji PMP w Polsce o 58%, iloci wytworzone (28 tys. ton) byy jednak
wci kilkakrotnie mniejsze ni w Niemczech czy Francji.
Warto podkreli, e w dobie pogorszenia Eksport PMP z UE w okresie I-IX

koniunktury handlowej na towary mleczarskie 2007 i 2008 r., wartoci na
udawao si pastwom UE zwiksza wywz wykresie dot. I-IX 2008 r.
PMP. Od stycznia do wrzenia 2008 roku 101
100
sprzedano ilociowo o 24% wicej tego
produktu - 366 tys. ton. W praktyce towar ten 80 2007 2008
tys. ton
58
pochodzi z obszaru dawnej Pitnastki (z 60 49
42
nowych pastw czonkowskich wysano bowiem 40 33
24 24
cznie tylko 17 tys. ton PMP). 20
Najwicej penego mleka w proszku wysyano 0
Irlandia
Holandia
Belgia
Dania
Francja
W.Brytania
Szwecja
tradycyjnie z Holandii (w omawianym okresie o
3% wicej ni po 3 kwartaach 2007 r.).
Eksport z Belgii zwikszy si o 37%, co z
powodzeniem zrekompensowao
kilkuprocentowe spadki wolumenu wywozu z Danii i Francji. Sprzeda PMP z Wielkiej Brytanii bya
ponaddwukrotnie wiksza ni rok wczeniej, eksport ze Szwecji wzrs o poow, a z Irlandii
zwikszy si o 37%.
Podobnie jak w przypadku OMP, import penego mleka w proszku by ladowy (114 ton).
Dalszy silny spadek notowa
mleka w proszku jesieni 2008 r.
Ceny na unijnym rynku OMP od VI 2006 r.
Na pocztku grudnia 2008 roku OMP (od redukcji refundacji eksportowych do zera)
na gwnych rynkach unijnych 4 100
(Holandia, Niemcy, Francja) 3 900
3 700 Niemcy
kosztowao 1600-1750 euro/t, czyli o 3 500
ponad 40% mniej ni rok wczeniej i 3 300 Francja
najmniej od wielu lat. rednia waona 3 100 Holandia
euro/t
2 900
cena hurtowa OMP w Unii bya nieco 2 700
wczeniej, w listopadzie 2008 r., na 2 500
poziomie okoo 1850 euro/t wobec 2 300
2 100
3300 euro/t przed rokiem. 1 900
1 700
rednia waona cena PMP we 1 500
Wsplnocie wyniosa w listopadzie br. cze-06 pa-06 lut-07 cze-07 pa-07 lut-08 cze-08 pa-08
okoo 2150 euro/t wobec 3750 euro/t
rok wczeniej.
Zlikwidowanie wsparcia produkcji OMP jako dodatek do pasz zwierzcych i kazeiny
Jeszcze w 2006 r., w ramach rozporzdzenia (WE) nr 2799/99, udzielono w Unii dopat do
przetwrstwa 320,7 tys. ton chudego mleka w proszku (OMP) jakoci paszowej, w celu wczenia
ich do pasz zwierzcych - o 11,5% mniej ni w 2005 r. Korzystali na tym gwnie Francuzi i
Holendrzy oraz Wosi i Niemcy. Mechanizm nie by stosowany w nowych pastwach czonkowskich.
Od koca 2006 roku Unia nie wspieraa ju mleka odtuszczonego i OMP przeznaczonych na pasze.
Mwi o tym rozporzdzenie (WE) nr 1558/2006. Zniesiono dopaty do wszystkich produktw
objtych dawniej pomoc. Dlatego cakowity wolumen OMP objtego opisywanym instrumentem w
ub. r. to zaledwie 15,8 tys. ton (Holandia, Francja), 5% iloci z 2006 r.
Ostateczn decyzj o cakowitym zniesieniu omawianego mechanizmu od 2009 roku podjto na
listopadowym szczycie w ramach oceny funkcjonowania rynku mleka (tzw. Health Check).
W tym samym czasie Unia Europejska zadecydowaa o zaprzestaniu wspierania produkcji
kazeinianw z odtuszczonego pynnego mleka. Od padziernika 2006 roku pomoc ta zostaa
obniona do zera z poprzedniego poziomu 0,52 euro/100 kg. W efekcie, o ile w 2006 r. w WE
udzielono dopat do przetwrstwa 4,27 mln ton odtuszczonego pynnego mleka na kazein, to w
2007 roku pomoc objto zaledwie 0,7% tej iloci (31 tys. ton).
RYNEK MASA
Jesie 2008 roku dalsze silne spadki cen masa
Mimo zej sytuacji na rynku masa refundacje do jego eksportu, w tym zwroty ustalane w systemie
przetargowym (dawne rozporzdzenie nr 581/2004, obecnie nr 619/2008), wci pozostaj na
poziomie zerowym, a Komisja Europejska odrzuca nawet bardzo niskie oferty (w poowie grudnia
2008 r. byy to propozycje stawek 7,49-50 euro/100 kg dla ponad 7,5 tys. ton masa).
Po krtkim, nietypowym letnim wzrocie, na unijny rynek masa powrciy spadki. Rynki znajduj
si w fazie gbokiej bessy Komisja Europejska zadecydowaa nawet o wczeniejszym o 2
miesice (od 1 stycznia 2009 r.) wdroeniu programu prywatnego przechowalnictwa z dopatami.
Biorc pod uwag kraje o najwikszym
Ceny rynkowe masa w UE a zmiany
znaczeniu na rynku masa (Holandi, refundacji od 2006 r., w euro/t
Francj, Niemcy), na pocztku grudnia 2008 4 500
r. za ton masa pacono w hurcie 2120-
4 000
2200 euro, o 35-40% mniej ni przed
3 500
rokiem. W Polsce cena blokw spada do
2250 euro/t i bya o okoo 40% nisza ni 3 000
rok wczeniej. Spadek w walucie krajowej 2 500
Niemcy
mia zblion skal (-35%). 2 000
Francja
rednia waona cena masa we Wsplnocie 1 500 refundacja eksp.
oscylowaa na pocztku listopada wok 1 000
2350 euro/t i bya o ok. 1500 euro/t nisza 500 2006 2007 2008
ni rok wczeniej. 0
lip
lis
kwi
kwi
maj
mar
mar
sie
sie
lut
gru
gru
pa
wrz
pa
cze
cze
sty
sty
sty
Produkcja i handel masem
Unijna produkcja masa w 2007 r. wzrosa o 1,7% do 1,92 mln ton, ale po 8 miesicach 2008 r.
nieco zmalaa (-0,8%). W Niemczech wzrosa ona wprawdzie o 1,4%, a we Francji a o 10% oraz
niemal o 6% w Holandii, to jednak na wynikach dla caej Wsplnoty zawayy ujemnie dane
produkcyjne z innych pastw czonkowskich, istotnych dla rynku masa. Chodzi o 13% spadek w
Irlandii, ponad 8% - w Wielkiej Brytanii, prawie 7% - we Woszech i 5% w omawianym okresie
znika w Polsce (chocia dane GUS po 10 miesicach 2008 r. wskazyway na wzgldn stabilizacj
wobec poziomu sprzed roku), oraz zwaszcza 20% ograniczenie produkcji w Belgii.
Po sabym 2007, rok 2008 przynis dalszy spadek wolumenu eksportu masa, ktry po 3
kwartaach zmala o 43% do 81 tys. ton. Najwaniejszymi krajami eksportu pozostay Holandia i
Finlandia (w tym drugim przypadku odnotowano wzgldn stabilizacj iloci wywozu, ktry osabi
si tylko o 3%). Znaczniejsze iloci masa wysyay ponadto Irlandia, Dania, Francja i Niemcy.
W 2008 roku niewykorzystywany instrument interwencyjnego skupu masa w UE
Limit interwencyjnego skupu masa w
br. wynosi 30 tys. ton instrument Zapasy interwencyjne masla w UE, w tys. ton
ten pozostawiono w mocy mimo 140
nacisku Komisji na wdroenie od razu 120
systemu przetargowego. Poniewa
ceny rynkowe byy ostatnio znacznie 100
powyej poziomu uprawniajcego do 80
interwencji (90% od 2 463,90 =
2217,51 euro/t), nie oferowano masa 60 2007 2006
do magazynw interwencyjnych. W 40
2007 roku wprowadzono do
interwencji skromne 437 ton. 20
Rekordowe iloci w magazynach na 0
koniec roku odnotowano w grudniu
I II III IV V VI VII VIII IX X XI
2003 roku 223 tys. ton.
Skup interwencyjny masa w UE mia wielkie znaczenie w poowie lat 80. Na koniec 1986 roku w
magazynach publicznych byo a 1,3 mln ton masa, a Unia skadaa si wtedy jedynie z 12 pastw
czonkowskich. Udzia tego instrumentu obejmowa wwczas od 30% do 60% unijnej produkcji
masa. Stao si to zreszt sygnaem alarmowym dla mleczarstwa i przyczynio si do
wprowadzenia kwot mlecznych. Ostatnio skup interwencyjny obejmowa do 3% unijnej produkcji.
Wczeniejszy start prywatnego magazynowania masa z dopatami w roku 2009
Obecnie aktem bazowym dla omawianego mechanizmu jest rozporzdzenie Komisji (WE) nr
826/2008 z 20 sierpnia 2008 r., ustanawiajce wsplne zasady udzielania dopat do prywatnego
przechowywania niektrych produktw rolnych. Rozdzia III rozporzdzenia nr 105/2008,
dotyczcy prywatnego przechowalnictwa masa, zosta moc tego aktu prawnego skrelony.
Rozporzdzenie Komisji (WE) nr 1182/2008 z dnia 28 listopada 2008 r. ustalio stawki dopat do
prywatnego przechowywania masa w odniesieniu do umw zawartych w 2009 r. W zwizku z
obecn sytuacj rynkow przyznawanie dopat do prywatnego przechowywania masa rozpocznie
si 2 miesice wczeniej ni zwykle - od 1 stycznia 2009 r. i potrwa do 15 sierpnia 2009 r.
Wczeniejszy start instrumentu ma na celu zagodzenie obecnych zakce rwnowagi rynkowej.
Wyprowadzenie ze skadu moe nastpi wycznie poczwszy od 16 sierpnia 2009 r. Dopaty
mog by przyznane wycznie, jeli okres magazynowania objtego umow wynosi od 90 do 227
dni. Oto wysoko dopat do masa:
15,62 EUR na ton przechowywanych produktw w odniesieniu do staych kosztw
przechowywania (tak jak poprzednio),
0,44 EUR na ton przechowywanych produktw i na dzie w odniesieniu do magazynowania
objtego umow (w porwnaniu do dotychczas obowizujcej stawki 0,23 EUR na tonodob).
Stosowanie tego mechanizmu stabilizowania rynku UE ewoluowao w czasie. W poowie lat 80.
prywatne przechowalnictwo w Unii
obejmowao ok. 7% produkcji, a w Prywatne przechowalnictwo masa z dopatami do
poowy sierpnia lat 2006-08
latach 2000-2001 dochodzio jesieni
160
nawet do 188 tys. ton. UE-27 cznie 2008
140
W sezonie 2008 (od pocztku marca UE-27 cznie 2007
120 UE-25 cznie 2006
do poowy sierpnia) do prywatnych
magazynw wprowadzono cznie 100
tys. ton
ponad 151 tys. ton masa wobec 80

118,5 tys. ton w analogicznym okresie
60
2007 roku (+27%). Jak pokazuje
wykres, omawiany instrument by te 40
popularniejszy ni w 2006 r. 20
Najchtniej korzystano ze w Holandii
0
(46,2 tys. ton) i Francji (blisko 34,2 2 16 30 13 27 11 25 8 22 6 20 3 17
tys. ton) oraz w Niemczech (25,4 tys. mar mar mar kwi kwi maj maj cze cze lip lip sie sie
ton). W Polsce nie by stosowany.
Zlikwidowane instrumenty marketingowe na rynku masa
W listopadzie 2008 roku podjto decyzj o likwidacji wielu instrumentw wewntrznego
rozdysponowania masa. Dotyczy to nastpujcych instrumentw:
sprzeda masa z dopatami do przetwrstwa (d. rozporzdzenie nr 2571/97, potem
Rozdzia II rozporzdzenia 1898/2005).
Bya to przede wszystkim pomoc do masa stosowanego w wyrobach piekarniczych (ok. 84%
wolumenu), w mniejszym stopniu w lodach, w normalnych czasach nadpoday mechanizm
bardzo popularny. O ile w 1983 r. wprowadzono patnoci do 182 tys. ton masa wykorzystanego
w ywnoci, co stanowio 9% unijnej produkcji, to w ostatnich latach by to poziom 450-500 tys.
ton i ok. 30% produkcji. Pod wzgldem wolumenu ten kana dystrybucji by najbardziej znaczcy
przy rozdysponowaniu nadwyek masa w UE.
Jeszcze w 2006 roku dopacono w Unii do rozdysponowania 475,5 tys. ton masa. W 2007 r.
wielkoci subsydiowanej sprzeday na rynku wewntrznym Wsplnoty ulegy jednak znacznemu
zmniejszeniu o ponad 2/3 do 155 tys. ton. Najbardziej korzystano z tego mechanizmu we Francji
(dopaty do 53,6 tys. ton masa), najmniej w NPCz-10, nowych pastwach czonkowskich
przyjtych w 2004 r. (cznie zaledwie 233 tony na Litwie i w Polsce). Praktycznie od poowy
kwietnia 2007 r. na przetargach nie przyznawano niemal adnych dopat.
subsydiowanie sprzeday masa skoncentrowanego przeznaczonego do bezporedniego
spoycia na terenie Wsplnoty (obecnie Rozdzia IV rozporzdzenia nr 1898/2005, dawniej
rozporzdzenie Komisji nr 429/90).
W ramach tego mechanizmu przedsibiorcy otrzymuj dopaty do masa (lub kupuj je po
obnionych cenach). Wprowadzony w 1990 r. instrument cieszy si niewielkim zainteresowaniem
(okoo 12 tys. ton), a o spadajcej popularnoci wiadczy fakt, e do poowy kwietnia 2007 roku
dopacono do rwnowartoci tylko 4599 ton masa (w tym 3 tys. ton w Niemczech), po stawce 12
euro/100 kg. Od tego czasu wszystkie oferty odrzucano.
Na mocy Rozdziau III ww. rozporzdzenia 1898/2005 (zastpi on dawne rozporzdzenie Komisji
nr 2191/81), udziela si w UE dopat do sprzeday masa po obnionych cenach dla organizacji
niezarobkowych. Od pocztku obecnej dekady wsparciu podlega w ten sposb rocznie 25-30 tys.
ton masa (gwnie w Niemczech i Francji). Od stycznia 2007 roku ze wzgldu na obnienie cen
interwencyjnych masa i w zwizku z tym redukcj dopat w innych systemach wsparcia produkcji
masa, pomoc zmniejszono o 1/3 do 40 euro/100 kg. W 2007 roku najpopularniejszy by ten
mechanizm w Niemczech (11,2 tys. ton) i w Hiszpanii (7,5 tys. ton). Spord NPCz-10 korzystay z
niego Polska i Czechy (cznie 214 ton masa).
Komisja prowadzi sprzeda masa z zapasw interwencyjnych bez okrelonego celu przeznaczenia
zgodnie ze wspomnianym rozporzdzeniem WE nr 108/2008 (zastpio rozporzdzenie (WE) nr
2771/99). Z braku zapasw interwencyjnych jego stosowanie jest obecnie bezprzedmiotowe.
RYNEK SERW
Relatywnie mniejsze spadki cen serw pod koniec 2008 roku
W czerwcu 2007 r. doszo w UE do redukcji do zera poziomu refundacji do wywozu serw.
Podobnie jak w przypadku innych segmentw produktw mleczarskich, ogromny popyt wiatowy
pocign w gr ceny na rynku serw w UE. Z perspektywy naley oceni, e notowania serw
duo lepiej zniosy zmian koniunktury na rynku mleka.
Notowania popularnych gatunkw na
rynku niemieckim przejciowo nawet 4 500
zwykoway, a marsz cen w d zacz 4 000
si pod koniec lipca. Na pocztku 3 500
grudnia 2008 r. ser Gouda stania do
3 000
2775 euro/t, o 1/3 poniej poziomu
EUR/t
sprzed roku. Ser Tylycki znikowa w 2 500

tym czasie do 3100 euro/t (o 27% 2 000 Ceny sera Gouda w Niemczech
poniej ceny sprzed roku). Relatywnie i poziom refundacji eksportowej UE
1 500
najmniej straci Ementaler, ktry ze
1 000
redni cen 4850 euro/t notowany
by tylko o 10% poniej poziomu z 500
poowy grudnia 2007 r. Notowania 0
lip 07
lis 07
lip 08
lis 08
mar 07
maj 07
wrz 07
mar 08
maj 08
wrz 08
serw woskich (Parmigiano Reggiano,

sty 07
sty 08
Grana Padano) doznay w omawianym

okresie zniki w skali podobnej do sera
ementalskiego, a brytyjski Cheddar by (w walucie krajowej funtach szterlingach) tylko o 5%
taszy ni rok wczeniej (2825 GBP/t).
Znacznie wolniejszy wzrost rynku serw w 2008 r.

Wzrost popularnoci serw prowadzi do cigego wzrostu produkcji. W 2007 roku produkcja serw
w UE-27 wzrosa o 1,2% i osigna 7,9 mln ton. Po 8 miesicach 2008 r. dynamika wzrostu
jednak znaczco spada, do 0,6% (ale w nowych pastwach czonkowskich, NPC-10, pozostaa
wysoka, plus 4%). W Niemczech i Holandii doszo nawet do lekkiego spadku (o 0,6-0,8%), za to
we Francji i Woszech produkcja dynamicznie rosa (+2-3%%), a w Polsce zwikszya si od
stycznia do sierpnia o 4% (po 10 miesicach roku tempo wzrostu produkcji serw i twarogw byo
wg GUS podobne i bliskie 5%).
W 2008 roku przecitne spoycie serw na osob w pastwach czonkowskich UE (UE-27) miao
wynie szacunkowo 15,7 kg, z czego w pastwach dawnej Pitnastki 17,7 kg, a w NPCz-10 11,8
kg rocznie (wszdzie nieco mniej ni rok wczeniej). Najwicej serw spoywa si w Grecji ponad
31 kg, a niewiele mniej we Woszech i Francji (po 22-23 kg). Take dla Niemiec i Holandii wskanik
ten przekracza, a w Austrii i Finlandii zblia si do 20 kg rocznie.
Na drugim biegunie znajduj si niektre nowe pastwa czonkowskie Wgry (2,6 kg, wyrana
kilkuletnia tendencja spadkowa) oraz Litwa (4,9 kg), a take, co do zaskakujce, Irlandia (6 kg) i
Hiszpania (9,2 kg), co oznacza stagnacj.
Handel serami
Okres stycze wrzesie 2008 r. przynis Eksport serw z pastw UE do krajw
niemal 8% spadek wywozu ze Wsplnoty, w trzecich po 3 kwartaach 2007 i 2008 r.,
porwnaniu z 3 kwartaami 2007 r. do 412 90 81,7 wartoci na wykresie
tys. ton. Spord gwnych unijnych 80
dot. okresu I-IX 2008 r.
60,4
eksporterw serw, zobrazowanych na
70 56,9 2007 2008
wykresie, zwikszy si jedynie wolumen
60 54,4
wywozu z Woch (+2%), natomiast eksport z
tys. ton
50 31,3
Niemiec zmala o 2%, z Holandii o 12%, z
40
Francji i Finlandii o 5% , z Polski o 3%, a
30 25,3 23,1
najbardziej zmala wywz serw z Danii - o . 19,3
20 10,3
Import serw do Unii Europejskiej jest 10
kilkakrotnie mniejszy ni eksport. Trzy kwartay
0
2008 r. przyniosy 8% spadek przywozu do 58 Finlandia
Irlandia
Holandia
Dania
Polska
Francja
Niemcy
Wochy
Litwa
tys. ton. Sery sprowadzano gwnie do Wielkiej

Brytanii, Holandii, Niemiec i Woch.
Od 2009 roku zniesione prywatne przechowalnictwo serw z dopatami UE
Jednym z niewielu instrumentw wsparcia segmentu byo prywatne przechowalnictwo niektrych
serw z dopatami z unijnego budetu. Pomoc przyznawano wwczas, jeli tendencje cen i
zapasw tych serw wskazyway na brak rwnowagi na rynku, ktrego mona byoby unikn lub
zmniejszy przy pomocy sezonowego magazynowania. W ramach ustale z listopada 2008 roku
mechanizm ten uleg likwidacji.
Prywatne przechowalnictwo prawie 50 tys. ton serw w UE w sezonie 2008/09
Okres skadowania rozpoczyna si 1 czerwca br. i trwa rnie w zalenoci od typu wyrobu, sery
mona jednak wprowadza do magazynw przewanie do koca wrzenia br. (tylko sery greckie
do koca listopada, a woskie do koca roku). Maksymalna ilo to 49700 ton, wiksze iloci
mog skada przetwrcy we Woszech (19 tys. ton), Francji (16 tys. ton), Polsce (3 tys. ton) i
Grecji (2,5 tys. ton). Wysoko pomocy na skadowanie (koszty finansowe na dzie) nie zmienia
si w stosunku do poprzedniego sezonu:
i) 0,38 EUR na ton w przypadku serw, ktre mog by dugo przechowywane;
ii) 0,45 EUR na ton w przypadku serw woskich Pecorino Romano;
iii) 0,59 EUR na ton w przypadku serw greckich Kefalotyri i Kasseri.
Nie przyznaje si pomocy, gdy skadowanie objte umow jest krtsze ni 60 dni. Najwysz
pomoc wypaca si za okres 180 dni skadowania objtego umow.
Szczegowe zasady udzielania pomocy w odniesieniu do prywatnego skadowania serw woskich
Grana Padano, Parmigiano-Reggiano (oryginalny parmezan) i Provolone okrelao dotychczas
rozporzdzenie Komisji (WE) nr 588/2007, ktre zmienio poprzednie rozporzdzenie (WE) nr
2659/94. Oba rozporzdzenia zostay uchylone i odtd aktem bazowym dla tego mechanizmu jest
rozporzdzenie Komisji (WE) nr 826/2008 z dnia 20 sierpnia 2008 roku ustanawiajce wsplne
zasady dotyczce przyznawania dopat do prywatnego przechowywania niektrych produktw
rolnych. Wymogi jakociowe omawianych serw przedstawia pkt. II zacznika I.
Koszty finansowe za dzie skadowania (za ton) wynosz: 0,48 EUR dla Grana Padano, 0,56 EUR
dla Parmigiano-Reggiano i 0,40 EUR dla Provolone.
Poniszy wykres przedstawia tona serw, korzystajcych z unijnej pomocy w latach 2000-2007.
Prywatne przechowalnictwo serw - wolumen objty wsparciem UE (t on)
250 000
247 150 242 787

230 441 230 048 223 639
200 000 232 052
214 612
187 332
150 000
Parmigiano-Reggiano Grana Padano Provolone
Pecorino-Romano Dugo dojrzew ajce Kefalotyri/Kasseri
Ogem
100 000
50 000
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Ochrona gatunkowa i geograficzna serw jako produktw szczeglnych w UE

W UE istnieje ochrona wsplnotowych produktw rolnych. Od marca 2006 r. podstaw s nowe
akty prawne rozporzdzenia (WE) nr 509/2006 w sprawie produktw rolnych i rodkw
spoywczych bdcych gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnociami GTS (oraz rozporzdzenie
WE nr 1216/2007 z 18 padziernika 2007 r. ustanawiajce szczegowe zasady wykonania
rozporzdzenia bazowego dot. GTS), jak rwnie rozporzdzenie nr 510/2006 w sprawie ochrony
oznacze geograficznych i nazw pochodzenia produktw rolnych i rodkw spoywczych. Przepisy
dostosoway unijny system do postanowie WTO wiatowej Organizacji Handlu, ktra uznaa, e
poprzednie unijne regulacje stanowiy barier w handlu midzynarodowym.
Pastwom czonkowskim zezwolono na wybranie (do 2009 r.), czy na chronionych produktach
bd stosowa logo UE, czy odwoywa si do charakteru geograficznego (dotd obie te formy
byy obowizkowe). Wnioski z krajw trzecich, dotyczce ochrony produktw, s teraz skadane
bezporednio do Komisji, a nie za porednictwem rzdw.
Liczba produktw objtych w Unii ochron ze wzgldu na regionalny bd tradycyjny charakter
znacznie przekracza 700 i wci ronie. Wrd wytwrcw artykuw rolno-spoywczych w Unii
Europejskiej, producenci serw szczeglnie dbaj o pozytywny wizerunek swych wyrobw. Bywaj
one artykuami do ekskluzywnymi. Sery o Chronionym Oznaczeniu Pochodzenia (ChOP) to np.
tylko okoo 10% spord szacunkowo 500 francuskich serw, jednak to one przyczyniaj si do
rozsawiania tych produktw. cznie w Unii okoo 150 serw cieszy si statusem ochronnym
najwicej we Francji i we Woszech (od niedawna s te polskie bryndza i oscypek). Ich wykaz
publikujemy w zaczniku III na kocu opracowania.
POMOC DLA PRODUKTW MLECZNYCH ZAWARTYCH W EKSPORTOWANYCH

ARTYKUACH PRZETWORZONYCH NIEOBJTYCH ZACZNIKIEM I DO TRAKTATU
Stawki refundacji dla artykuw mleczarskich (gwnie mleka w proszku i masa) zawartych w
produktach przetworzonych spoza Zacznika I dostosowuje si kadorazowo do zmian refundacji
produktw podstawowych. Ostatnie zmiany redukcja do zera - nastpiy w poowie czerwca 2007
r., dlatego te nie podajemy tabeli z wysokoci refundacji.
Kwoty przeznaczone na refundacje do rnych produktw mlecznych eksportowanych jako
skadnik artykuw przetworzonych wynosiy, wedug budetu na 2005 rok, 186 mln euro wobec
193 mln euro zapisanych na 2004 r. (w porwnaniu do 238 mln euro wydanych w 2003 r.). W
budecie na lata 2006-2008 nie ma wyszczeglnienia wycznie dla produktw mleczarskich.
Budet lub jego projekt podaj tylko wartoci zbiorcze dla wszystkich sektorw. O ile takie rodki
na 2007 wyniosy 299 mln euro, to projekt na 2008 rok zakada spadek wydatkw z tego tytuu do
ponad 183 mln euro. Z analogii opartej na redukcji pomocy dla wyrobw mleczarskich w kwotach
dla poszczeglnych sektorw naley wnosi, e wydatki na artykuy mleczne zawarte w produktach
nieobjtych zacznikiem I spadn proporcjonalnie bardziej ni rodki innych sektorw.
PROGRAM UNIJNEJ POMOCY DO SPOYCIA MLEKA W INSTYTUCJACH OWIATOWYCH

Program Mleko w szkole, z podstaw prawn w nowym rozporzdzeniu 2707/2000 z grudnia
2000 r., przewiduje dopaty z unijnego budetu do konsumpcji artykuw mlecznych w szkoach i
przedszkolach (oraz fakultatywnie wedug uznania pastw czonkowskich, w szkoach
ponadpodstawowych) do maksymalnej iloci 0,25 litra ekwiwalentu mleka penego na ucznia
dziennie. Poszczeglne pastwa mog z wasnych, krajowych rodkw wspfinansowa
(maksymalnie w 25%) program wspierania spoycia mleka w szkole.
Nowelizacja przepisw na temat pomocy w ramach programu Mleko w szkole
Wspomniane ju rozporzdzenie Rady (WE) nr 1544/2007 z 20 grudnia 2007 r. okrelio poziom
pomocy na dostarczanie mleka uczniom w szkoach bez wzgldu na zawarto tuszczu oraz
przewidziao dostosowanie poziomu wsparcia dla innych kwalifikujcych si produktw. W dniu 10
lipca br. ukazay si odpowiednie przepisy wykonawcze - rozporzdzenie Komisji (WE) nr 657/2008
ustanawiajce zasady stosowania rozporzdzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do
pomocy wsplnotowej na rzecz dostarczania mleka i niektrych przetworw mlecznych dla uczniw
w instytucjach owiatowych. Jednoczenie stracio moc rozporzdzenie (WE) nr 2707/2000.
Uwzgldniajc odmienne nawyki ywieniowe w odniesieniu do produktw mlecznych we
Wsplnocie oraz odpowiadajc na istniejce tendencje zdrowotne i ywieniowe, rozszerzono i
uproszczono wykaz kwalifikujcych si produktw, zostawiajc pastwom czonkowskim moliwo
okrelenia wasnego zakresu produktw. Pozostae najwaniejsze przepisy rozporzdzenia:
- beneficjentami programu s uczniowie, ktrzy regularnie uczszczaj do jednego z
nastpujcych typw instytucji owiatowej: przedszkola/inne przedszkolne instytucje
owiatowe, szkoy podstawowe i rednie, zarzdzane lub uznane przez waciwe organy
pastwa czonkowskiego. Nowoci jest tu rozszerzenie obligatoryjnego zakresu
obowizywania programu na uczniw szk ponadpodstawowych (dotychczas byo to
fakultatywne i pozostawione uznaniu pastw czonkowskich);
- pomoc przeznaczona dla obkw, innych przedszkolnych instytucji owiatowych, szk
podstawowych i rednich, tylko w dniach szkolnych;
- wycza si z programu spoycie mleka przez uczniw podczas pobytu na szkolnych
obozach wakacyjnych.
Kolejn nowoci jest przepis o wprowadzeniu plakatu europejskiego programu dopat do spoycia
mleka w szkoach. Instytucje owiatowe dostarczajce produkty zgodnie z niniejszych
rozporzdzeniem wykonuj lub zlecaj wykonanie plakatu zgodnie z minimalnymi wymogami
okrelonymi w zaczniku III i umieszczaj go na stae w widocznym i czytelnym miejscu przy
gwnym wejciu do instytucji.
Kategoria I:
a) mleko poddane obrbce cieplnej;
b) mleko poddane obrbce cieplnej z dodatkiem czekolady, soku owocowego lub mleko
smakowe, zawierajce wagowo przynajmniej 90% mleka, o ktrym mowa w lit. a), oraz
maksymalnie 7 % dodatku cukru lub miodu;
c) fermentowane przetwory mleczne z dodatkiem lub bez dodatku soku owocowego,
aromatyzowane lub niearomatyzowane, zawierajce wagowo przynajmniej 90% mleka, o
ktrym mowa w lit. a), oraz maksymalnie 7 % dodatku cukru lub miodu.
Kategoria II: Aromatyzowane lub niearomatyzowane fermentowane przetwory mleczne z owocami,
zawierajce wagowo przynajmniej 80 % mleka, o ktrym mowa w kategorii I lit. a), oraz
maksymalnie 7% dodatku cukru lub miodu.
Kategoria III: Aromatyzowane i niearomatyzowane sery wiee i przetworzone, o zawartoci
wagowej przynajmniej 90% sera.
Kategoria IV: ser Grana Padano i ser Parmiggiano-Reggiano.
Kategoria V: Aromatyzowane i niearomatyzowane sery, zawierajce wagowo przynajmniej 90%
sera i nieobjte kategoriami III i IV.
W odniesieniu do produktw kategorii II do V stosuje si nastpujce przeliczniki:
a) kategoria II: 100 kg = 90 kg mleka;
b) kategoria III: 100 kg = 300 kg mleka;
c) kategoria IV: 100 kg = 899 kg mleka;
d) kategoria V: 100 kg = 765 kg mleka.
Dla produktw uwzgldnia si nastpujc wysoko pomocy:
a) 18,15 EUR/100 kg dla produktw kategorii I;
b) 16,34 EUR/100 kg dla produktw kategorii II;
c) 54,45 EUR/100 kg dla produktw kategorii III;
d) 163,14 EUR/100 kg dla produktw kategorii IV;
e) 138,85 EUR/100 kg dla produktw kategorii V.
Zmiany polegaj na wprowadzeniu jednolitej stawki pomocy w odniesieniu do wszystkich kategorii
mleka dostarczanego do szk. Do tej pory program przewidywa wysz stawk pomocy wobec
mleka o wyszej zawartoci tuszczu. Podejcie to przestao by zasadne w czasie, gdy otyo
staje si jednym z gwnych problemw zdrowia publicznego, co rodzi potrzeb obnienia spoycia
tuszczw zawartych w wyrobach mlecznych, zwaszcza u dzieci w wieku szkolnym. Wprowadzajc
jednolit stawk pomocy niezwizan z zawartoci tuszczu, Unia przyczynia si do propagowania
wrd dzieci spoycia przetworw mlecznych o niskiej zawartoci tuszczu.
Do 2000 r. Mleko w szkole byo finansowane w caoci przez Bruksel, jednak oszczdnoci
budetowe wymusiy redukcj wsparcia programu. Kiedy finansowanie odbywao si wycznie z
unijnego budetu, przeznaczano na nie ok. 300 mln euro rocznie. Najwicej wydaje si na
wspieranie spoycia artykuw mlecznych w szkoach Niemiec, Francji, Wlk. Brytanii i Szwecji.
W roku szkolnym 2006/07 r. (nie dysponujemy bardziej aktualnymi danymi) na program
subsydiowania mleka w szkole wydano 50,65 mln euro (o 10% mniej ni rok wczeniej),
dopacajc do 257,2 tys. ton rnych produktw mleczarskich. Stanowio to ekwiwalent 305,5 tys.
ton mleka penego (o 16% wicej ni przed rokiem).
Na dopatach do mleka w szkole korzystay zwaszcza dzieci we Francji, due wsparcie spoycia
mleka byo te tradycyjnie w Wielkiej Brytanii, Szwecji i Niemczech (po 14-17% udziau w
ekwiwalencie subsydiowanego nabiau i poziomu finansowego wsparcia). Zwaszcza w przypadku
Szwecji subsydiowanie mleka w szkoach jest imponujce: jej potencja ludnociowy jest przecie
znacznie mniejszy ni w Niemczech, Francji czy Wielkiej Brytanii, za wielko pomocy i
przeznaczane na to rodki s niemal rwne.
W Grecji, Malcie i na Cyprze (oraz Pastwo Ekwiwalent mleka Wydatki w mln

% %
nienalecych jeszcze do UE w 2006 czonkowskie penego (ton) EUR
roku Bugarii i Rumunii), programu nie Belgia 4 660 1,5% 0,72 1,4%
Czechy 3 753 1,2% 0,53 1,0%
byo. Instrumentu tego praktycznie nie
Dania 15 894 5,2% 1,47 2,9%
stosowano rwnie w pastwach Niemcy 41 421 13,6% 7,37 14,6%
batyckich, Sowenii, Sowacji oraz, co Estonia 2 655 0,9% 0,43 0,8%
zaskakujce, w bogatych Hiszpania 6 163 2,0% 2,20 4,3%
Luksemburgu i Holandii. Francja 54 891 18,0% 9,66 19,1%
Irlandia 3 609 1,2% 1,15 2,3%
Wikszo z pastw udziela dopat do Wochy 9 169 3,0% 1,69 3,3%
konsumpcji - mleka penego, pod otwa 1 889 0,6% 0,30 0,6%
Litwa 689 0,2% 0,13 0,3%
rn postaci (w tym napojw z
Luksemburg 153 0,1% 0,03 0,1%
dodatkami smakowymi). Okoo 40% Wgry 6 038 2,0% 0,99 2,0%
wolumenu wspieranych produktw Holandia 462 0,2% 0,08 0,1%
stanowiy artykuy z kategorii I - mleka Austria 3 756 1,2% 0,69 1,4%
penotustego (101 tys. ton), za Polska 14 087 4,6% 2,22 4,4%
Portugalia 8 250 2,7% 1,20 2,4%
ponad 1/3 (lub 87 tys. ton) przypado
Sowenia 693 0,2% 0,00 0,0%
na mleko ptuste, popularne Sowacja 917 0,3% 0,16 0,3%
zwaszcza w szkoach Szwecji i Finlandia 26 194 8,6% 3,40 6,7%
Wielkiej Brytanii. Francja, a w Szwecja 52 318 17,1% 7,80 15,4%
mniejszym stopniu Wochy, dopacaj W. Brytania 47 872 15,7% 8,43 16,6%
cznie UE-27 305 533 100% 50,65 100%
te do spoycia serw.
Dane FAO wskazuj na istotny wpyw programw mleko w szkole na ogln konsumpcj mleka
pynnego w niektrych pastwach UE, zwaszcza skandynawskich: 5% w Finlandii, 4% w Szwecji i
3% w Danii. W dwch pierwszych krajach z mleka w szkole korzystaj te uczniowie kontynuujcy
nauk na szczeblu ponadpodstawowym, co wkrtce ma si sta w UE obligatoryjne (szczegy w
dalszej czci opracowania).
W 2007 r. wydano na dopaty do mleka w szkole 78 mln euro, a na 2008 rok przewidziano 64 mln
euro. Warto zauway, e na tle redukcji pomocy w sektorze mleka wsparcie spoycia produktw
mleczarskich w szkoach pozostaje na stosunkowo stabilnym poziomie.
BIECA POLITYKA ROLNA I HANDLOWA UE W SEKTORZE MLEKA

WYNIKI OCENY FUNKCJONOWANIA WPR (HEALTH CHECK) W SEKTORZE MLEKA
Zatwierdzone 1% podwyki kwot przez 5 lat, jednorazowy 5% wzrost dla Woch
Komisja Europejska zaproponowaa zmiany Rok czna kwota UE- % zmiana wobec
do wczeniejszego projektu powikszenia kwotowy 27 (tys. ton) poprz . sezonu
kwot mlecznych, polegajce na przyznaniu 2008/09 146 411 2,0%
Wochom jednorazowo cakowitej, 5% 2009/10 148 316 1,30%
podwyki (dla reszty pastw czonkowskich 2010/11 149 686 0,92%
pozostaj w mocy coroczne podwyki o 1% 2011/12 151 070 0,92%
przez 5 lat, poczwszy od kwietnia 2009 r.). 2012/13 152 468 0,92%
Przyczyn jest systematyczne i znaczne 2013/14 153 879 0,92%
przekraczanie przez ten kraj narodowej 2014/15 153 879 0,0%
kwoty mlecznej by moe przez jednorazowe zwikszenie kwoty uda si zlikwidowa problem kar
za nadprodukcj mleka, paconych przez niezdyscyplinowanych woskich rolnikw.
Podwyszona karna opata wyrwnawcza dla najbardziej niezdyscyplinowanych dostawcw
Karna opata wyrwnawcza od nadprodukcji mleka zostanie podniesiona o poow wobec stawki
standardowej (wynoszcej 27,83 euro/100 kg od sezonu 2007/08) dla tych producentw, ktrzy
dostarcz o ponad 6% mleka wicej, ni wynosi ich indywidualna kwota. Urzdnicy Komisji
argumentowali, e ten przepis ma zrekompensowa zaoferowan Wochom elastyczno
(jednorazowa 5% podwyka kwoty) i jednoczenie zagwarantowa, e tamtejsi rolnicy nie bd
nadal dostarcza zbyt wiele mleka.
Unijne kwoty mleczne w latach 2008/09 do 2014/15, tys. ton

Pastwo 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 2014/15
Belgia 3 427,29 3 461,56 3 496,18 3 531,14 3 566,45 3 602,11 3 602,11
Bugaria 998,58 1 008,57 1 018,65 1 028,84 1 039,13 1 049,52 1 049,52
Czechy 2 792,69 2 820,62 2 848,82 2 877,31 2 906,08 2 935,14 2 935,14
Dania 4 612,62 4 658,75 4 705,33 4 752,39 4 799,91 4 847,91 4 847,91
Niemcy 28 847,42 29 135,89 29 427,25 29 721,53 30 018,74 30 318,83 30 318,83
Estonia 659,30 665,89 672,55 679,27 686,07 692,93 692,93
Irlandia 5 503,68 5 558,72 5 614,30 5 670,45 5 727,15 5 784,42 5 784,42
Grecja 836,92 845,29 853,75 862,28 870,91 879,61 879,61
Hiszpania 6 239,29 6 301,68 6 364,70 6 428,35 6 492,63 6 557,56 6 557,56
Francja 25 091,32 25 342,23 25 595,66 25 851,61 26 110,13 26 371,23 26 371,23
Wochy 10 740,66 11 288,54 11 288,54 11 288,54 11 288,54 11 288,54 11 288,54
Cypr 148,10 149,59 151,08 152,59 154,12 155,66 155,66
otwa 743,22 750,65 758,16 765,74 773,40 781,13 781,13
Litwa 1 738,94 1 756,33 1 773,89 1 791,63 1 809,54 1 827,64 1 827,64
Luksemburg 278,55 281,33 284,14 286,99 289,86 292,75 292,75
Wgry 2 029,86 2 050,16 2 070,66 2 091,37 2 112,28 2 133,40 2 133,40
Malta 49,67 50,17 50,67 51,18 51,69 52,21 52,21
Niderlandy 11 465,63 11 580,29 11 696,09 11 813,05 11 931,18 12 050,49 12 050,49
Austria 2 847,48 2 875,95 2 904,71 2 933,76 2 963,10 2 992,73 2 992,73
Polska 9 567,75 9 663,42 9 760,06 9 857,66 9 956,23 10 055,80 10 055,80
Portugalia 1 987,52 2 007,40 2 027,47 2 047,74 2 068,22 2 088,90 2 088,90
Rumunia 3 118,14 3 149,32 3 180,81 3 212,62 3 244,75 3 277,20 3 277,20
Sowenia 588,17 594,05 599,99 605,99 612,05 618,17 618,17
Sowacja 1 061,60 1 072,22 1 082,94 1 093,77 1 104,71 1 115,76 1 115,76
Finlandia 2 491,93 2 516,85 2 542,02 2 567,44 2 593,11 2 619,04 2 619,04
Szwecja 3 419,60 3 453,79 3 488,33 3 523,21 3 558,45 3 594,03 3 594,03
Wielka Brytania 15 125,17 15 276,42 15 429,18 15 583,48 15 739,31 15 896,70 15 896,70
UE-27 146 411,09 148 315,68 149 685,95 151 069,92 152 467,74 153 879,43 153 879,43
Pastwa czonkowskie zaniepokojone duym wzrostem woskiej kwoty mlecznej

Kilka pastw czonkowskich, w tym Niemcy, jest zaniepokojonych duym wzrostem unijnej
produkcji mleka w nastpstwie 5% powikszenia woskiej kwoty mlecznej. Wosi ze swej strony
dodali postanowienie, e rozdziel dodatkow kwot w pierwszym rzdzie midzy tych
producentw, ktrzy najbardziej przyczyniali si do przekraczania narodowej iloci referencyjnej
mleka w latach poprzednich (np. w sezonie 2007/08 - 577,2 tys. ton, za co zapacili 160 mln euro
kar). Temu te suy przepis o patnoci kar w ptorakrotnej wysokoci stawki podstawowej
(18,15 euro/100 kg) za nadprodukcj, w przypadku przekroczenia kwoty narodowej o ponad 6%,
gdy poza Wochami adne pastwo czonkowskie nawet nie zbliyo si do tego poziomu. Wedug
szacunkw unijnych analitykw, faktyczny wzrost kwoty w pierwszym sezonie obowizywania
nowych przepisw, czyli 2009/10, wyniesie 1,3% lub 1,9 mln ton, a w kolejnych nieco powyej
0,9% i okoo 1,4 mln ton (Wochy nie otrzymaj ju wwczas adnych podwyek).
Zmiany techniczne w sprawie poziomu tuszczu w dostarczanym mleku
Zaproponowano take zmiany techniczne dotyczce tuszczu mlecznego, czego skutkiem bdzie
dalsze efektywne powikszenie kwot. Wspczynnik dostosowania ze wzgldu na zawarto
tuszczu w mleku ma zosta zmieniony z 0,18 do 0,09 dla tych producentw, ktrzy w swoich
dostawach mieli poziom tuszczu wyszy ni referencyjny dla danego kraju. Tym samym nominalny
wolumen dostaw zostanie podwyszony o poow w stosunku do poziomu referencyjnego.
Dostawcy tustszego mleka dostarczali go po przeliczeniu wicej, co powodowao szybsze
wykorzystanie dostpnej kwoty. Teraz bd mogli produkowa wicej mleka.
Wpyw zmiany wspczynnika przeliczania tuszczu w dostawach na poziom referencyjny
Cigle brak oficjalnych danych na temat wpywu zmniejszenia wspczynnika przeliczania tuszczu
w dostawach mleka (z 0,18 na 0,09) na poziom referencyjny dla danego pastwa czonkowskiego
tam, gdzie dostarczane mleko jest faktycznie tustsze. Jednak urzdnicy Dyrekcji Generalnej ds.
Rolnictwa dokonali pewnych oblicze. Wskazuj one wstpnie, e opisywana zmiana spowoduje
dodatkowe trwae wzrosty potencjalnego wolumenu dostaw w 17-18 pastwach UE, w cznej
wielkoci ponad 1,6 mln ton.
Na zmianie (ktra zostanie
zapewne wprowadzona od Szacowane teoretyczne zwikszenie iloci mleka w
500 dostawach po zmianie zaw. tuszczu w mleku 4,0
nowego sezonu) najbardziej 450 3,5
skorzystaj Belgowie, ktrzy 400 tys. ton
bd mogli dostarczy 3,0
350
% kw oty
% 2,5
ty s . ton
efektywnie o 3,4% wicej 300
mleka. Zbliona ilo mleka 250 2,0
(ponad 104 tys. ton) w 200 1,5
przypadku Polski oznacza 150
1,0
100
procentowo wzrost o 1,4%. 50 0,5
Ilociowo najwiksze zmiany 0 0,0
zajd w dostawach w
W . B ry tania
N iem cy
Luk sem burg

C y pr
H ola ndia
B elgia
Irla ndia
Polsk a
H iszpania
G recja
W ochy
Francja
A ustria
Portugalia
Litw a
otw a
Sow acja
Niemczech (plus 0,5 mln ton
lub 1,8%), ktre czsto
przekraczaj kwot, a take
Francji (209 tys. ton
0,9%), Holandii (171 tys. ton 1,5%) i Wielkiej Brytanii (154 tys. ton, plus 1%) oraz Irlandii (103
tys. ton 2%). Komisja podkrela, e gros tych teoretycznych wzrostw nie zostanie
wykorzystane, gdy wikszo pastw czonkowskich i tak miecia si w kwotach.
Interwencja po staremu brak zgody pastw czonkowskich na system przetargowy
Ministrowie rolnictwa pastw czonkowskich nie zgodzili si na proponowane przez Komisj zmiany
przepisw w sprawie interwencji. Tym samym pozostawiono sta interwencj w dotychczasowych
limitach na obu rynkach, mimo e KE sugerowaa wprowadzenie od razu systemu przetargowego.
Zachowano instrumenty prywatnego przechowalnictwa masa z dopatami UE, wsparcia
przetwrstwa odtuszczonego mleka w proszku (OMP) do produkcji kazeiny i subsydiowania
wykorzystywania OMP w mieszankach mlekozastpczych, ale te instrumenty przestan by
obligatoryjne i bd funkcjonowa wedug uznania KE, w zalenoci od stanu rynku.
Zniesienie niektrych programw wewntrznego rozdysponowania produktw mlecznych
Komisja potwierdzia zniesienie niektrych wewntrznych programw wsparcia produktw
mleczarskich np. sprzeday masa po obnionych cenach dla sektora piekarniczego (ciastka,
lody), do bezporedniego spoycia w UE czy te program prywatnego przechowalnictwa serw.
Artyku 68, przemianowany na art. 69
Zgodnie z propozycjami Komisji, maksymalnie 10% alokacji finansowej dla kadego pastwa
czonkowskiego w ramach SFP (systemu patnoci jednolitej) moe zosta przeniesione na
wsparcie rnych wraliwych gospodarczo sektorw rolnictwa, w tym po raz pierwszy
mleczarstwa. Moe to by istotne zwaszcza dla rolnikw wytwarzajcych mleko na obszarach o
niekorzystnych warunkach geograficznych, np. w regionach grskich. Minister Sawicki
zapowiedzia, e aby pomc polskiemu sektorowi mlecznemu "przygotowa si do nowych
warunkw w wolnym rynku", Polska przeznaczy cz z wynegocjowanych dodatkowych kwot (w
latach 2010-12) w cznej wysokoci 90 mln euro wanie na restrukturyzacj sektora mlecznego.
Rocznie na dziaania z zakresu art. 68 zostanie przydzielona dwunastce nowych pastw
czonkowskich kwota 90 mln euro, zaoszczdzona na zniesieniu dopat do upraw energetycznych.
Dostosowano rwnie mechanizmy z dziedziny rozwoju obszarw wiejskich, aby pozwoli na
wsparcie inwestycji w mleczarstwie w perspektywie przeomowych zmian w tej brany (np.
zniesienie kwot). To wanie w tym dziale sukcesem zakoczyy si starania rzdu niemieckiego o
ustanowienie funduszu mlecznego na pomoc dla sektora w tym trudnym okresie przejciowym,
co wczeniej Komisja stanowczo wykluczaa. Nowa minister rolnictwa Ilse Aigner oznajmia na
finale negocjacji, e udao jej si wygospodarowa dla niemieckich producentw mleka kwot 350
mln euro do 2013 r., a zatem wicej ni 300 mln euro, proponowane przez poprzedniego szefa
resortu Seehofera w porozumieniu z Niemieckim Zwizkiem Rolnikw. Nawet mimo tego sukcesu
opinie tamtejszej brany s mieszane podkrela si, e nawet fundusz mleczarski to rozwizanie
nieadekwatne do skali problemw, z jakimi sektor bdzie musia si zmierzy.
Zmiany w wykorzystywaniu kwot w nowych pastwach czonkowskich
Zmieniono przepisy w sprawie niewykorzystywania kwot mlecznych w nowych pastwach
czonkowskich (NPCz-12). Bd one mogy odtd kierowa niewykorzystane iloci do rezerwy
narodowej wwczas, gdy poszczeglni producenci nie wykorzystaj swych indywidualnych kwot w
85% (a nie, jak obecnie, w 70%).
W grudniu 2010 r. i 2012 r. przeprowadzone zostan przegldy funkcjonowania wprowadzonych
zmian.
Duczycy za nowymi ustaleniami w sprawie kwot, Irlandczycy podzieleni
Przedstawiciele duskiej organizacji producentw mleka Mejeriforeningen oceniaj, e podwyki
kwot mlecznych bd sprzyja rozwojowi brany w tym kraju. yczyliby sobie nawet szybszego
wzrostu ni ustalony (5 razy po 1% rocznie). Kwoty od lat znaczco ograniczay potencja i
konkurencyjno sektora mleczarnie, w tym jedna z najwikszych firm wiatowych Arla Foods,
nie byy w stanie sprosta rosncemu popytowi.
Reakcja Irlandczykw jest mieszana. Tamtejsi rolnicy zaapelowali do Zwizku Dostawcw Mleka
(ICMSA) o zorganizowanie protestw w stolicy kraju Dublinie, argumentujc, e nowe przepisy
doprowadz brane do strat ocenianych na 1,1 mld euro. Powikszanie kwot doprowadzi wedug
nich do dalszego spadku cen skupu, a to z kolei przywiedzie wielu producentw do bankructwa.
Sycha apele o oglnokrajowy strajk, podobny do tych, jakie wiosn przetoczyy si przez Europ
rodkow, zwaszcza Niemcy. W najbliszym czasie ma zebra si krajowa rada ICMSA i podj
decyzj o reakcji brany, ale przedstawiciele ICMSA ostro krytykuj szefa resortu rolnictwa.
Tymczasem ten broni swej postawy (zgody na zwikszenie kwoty), podkrelajc fakt utrzymania
wielu dotychczasowych instrumentw pomocowych dla sektora mleka. Wzrost irlandzkiej produkcji
mleka o 500 mln litrw wygeneruje dla rolnikw dodatkowe wpywy rzdu 100 mln euro, a
skorzystaj na tym zwaszcza rozwojowi farmerzy. [Z naszych oblicze wynika, e kwota irlandzka,
przy powikszeniu o 5% w stosunku do wolumenu z sezonu 2008/09 czyli 5,5 mln ton
wzronie o 280 tys. ton, czyli ok. 270 mln litrw]. Wedug wadz irlandzkich, kraj ma potencja
wzrostowy w produkcji mleka, szacowany na 80% w cigu dekady. Mona by to osign poprzez
roczny 3% wzrost wydajnoci, 25% zwikszenie stada, a kolejne 25% - poprzez lepsze
ukierunkowanie produkcji w specjalistycznych mleczarskich gospodarstwach. Ostatnie 10%
wzrostu mogoby pochodzi z bardziej intensywnego zarzdzania na farmach, w tym podniesienia
obsady z 1,9 do 2,1 sztuk krw na hektar uytkw rolnych.
Spory na temat alokacji dodatkowej kwoty mlecznej w Irlandii
W irlandzkiej brany mleczarskiej nie ma ponadto zgody co do podziau dodatkowej kwoty. Na
przykad organizacja modych rolnikw (poniej 35 roku ycia) domaga si tej dodatkowej iloci
dla rolnikw rozpoczynajcych produkcj mleka, ktrzy mieliby otrzyma ryczatem 200 tys. litrw.
Wyrnieni w ten sposb mieliby by producenci ze rednim wyksztaceniem rolniczym,
rozpoczynajcy dziaalno na terenach dotd niewykorzystywanych do produkcji mleka (green
field sites) i zmieniajcy profil z hodowli byda. Jedynym warunkiem byoby, e dotd nie
dostarczali oni surowca do mleczarni we wasnym imieniu.
Tymczasem najwiksze branowe lobby Irlandzki Zwizek Rolnikw (IFA) da zwykego
proporcjonalnego przydziau nowej iloci kwoty (w taki sposb rozdzielono 2% podwyk w tym
sezonie). Natomiast Zwizek Dostawcw Mleka (ICMSA) optuje za ryczatow alokacj 2,5 tys.
litrw na kadego rolnika, podkrelajc zaangaowanie na rzecz drobnych producentw.
Negatywny wydwik dla brany maj prognozy nadrzdnej organizacji irlandzkich spdzielni
(ICOS), mwice o rekordowo niskich cenach skupu mleka w 2009 r. Odbije si to na wielu
producentach, ju teraz osigajcych dochody nisze od przecitnych.
Brytyjskie mleczarstwo moe straci na zwikszeniu kwot

Liderzy brytyjskiego sektora mleczarskiego uwaaj, e kraj moe wiele straci na zwikszeniu
kwot, a skorzystaj na tym przede wszystkim eksporterzy nabiau na Wyspy. W rednim terminie
spodziewaj si na rynku ogromnej niepewnoci, ktrej nie rozwiej zaplanowane przegldy
zmodernizowanego systemu w grudniu 2010 i grudniu 2012 r. powiedzia dyrektor generalny
organizacji Dairy UK, Jim Begg (byy szef Midzynarodowej Federacji Mleczarskiej). Moliwe jest
rwnie zakcanie rwnowagi rynkowej w inny sposb, a mianowicie poprzez pomoc dla sektora
mleka w ramach art. 68 (krajowe wsparcie bezporednie). Inny problem to dostosowanie dostaw
ze wzgldu na zawarto tuszczu, co w efekcie zrnicuje skal wzrostu kwot mlecznych dla
poszczeglnych pastw czonkowskich.
Pewnym pozytywem jest pozostawienie staej interwencji na rynku masa, w miejsce
proponowanego pocztkowo przez Komisj systemu przetargowego. Jednak wedug wstpnych
analiz, to rwnie bardziej przysuy si eksporterom na rynek brytyjski.
Komisja Europejska rozpoczyna kampani na rzecz picia mleka w szkoach
Komisarz UE ds. rolnictwa Mariann Fischer Boel zainaugurowaa na Cyprze europejsk kampani
promujc wznowienie programu picia mleka w szkoach. Zorganizowana pod hasem Milk Drink
it up! kampania informacyjna ma na celu podnosi wiadomo na temat zalet konsumpcji mleka i
dostpnoci funduszy unijnych dla szk. Unijna komisarz ds. zdrowia Androulla Vassiliou wyrazia
przekonanie, e zapewnianie dzieciom alternatywy w postaci zdrowej ywnoci i napojw w
szkoach jest niezbdnym krokiem w kierunku zapobiegania otyoci w Europie. Problem
niezdrowej diety dotyczy coraz wiekszej liczby modych obywateli Unii, np. na otyo lub nadwag
cierpi ponad 20% cypryjskich dzieci midzy 7 a 11 rokiem ycia. W tym kontekcie priorytetem UE
jest wspieranie ksztatowania waciwych nawykw ywieniowych.
KE wydaje Zielon Ksig na temat wyzwa dla systemu oznacze geograficznych
W poowie padziernika Komisja Europejska wydaa Zielon Ksig w sprawie Jakoci Produktw
Rolnych, w ktrej zawarto kilkanacie kwestii zwizanych z ochron geograficzn ywnoci.
Zagadnienia s podzielone na 3 bloki tematyczne: - bazowe wymogi produkcyjne i standardy
handlowe, - specyficzne programy unijne jak oznaczenia geograficzne, tradycyjne specjalnoci i
rolnictwo ekologiczne, - programy certyfikowania jakoci spoywczej. Pytania dotycz np. tego, czy
Wsplnota powinna wprowadzi obowizkowe etykiety pochodzenia (UE/spoza UE) na wytwarzane
surowce rolne, albo czy naley stworzy kolejne symbole w celu wskazania dodatkowych
wymogw produkcyjnych (rodowiskowe, spoeczne, etyczne w tym zaznaczanie roli dobrostanu
zwierzt w procesie produkcji ywnoci).
Komisarz Fischer Boel podkrelia na konferencji w dniu 15 padziernika, e przy coraz silniejszej
presji rynkowej ze strony tanich produktw spoywczych spoza UE, najpotniejsz broni
europejskich wyrobw jest ich jako. W marcu 2009 r. odbdzie si unijna konferencja wanie na
temat jakoci (zapewne w Pradze).
W ramach obecnego systemu oznacze geograficznych zarejestrowano ju 811 artykuw z 21
pastw czonkowskich plus kolumbijsk Cafe de Colombia. Zoono te ponad 300 wnioskw o
rejestracj (w tym indyjskiej herbaty oraz kilku produktw szwajcarskich i chiskich).
Najwiksze kontrowersje wrd ju zarejestrowanych artykuw spoywczych budz sery: grecka
feta i woski parmezan - Parmiggiano Reggiano (oba byy przedmiotem postpowa przed
Europejskim Trybunaem Sprawiedliwoci), a wrd wnioskw - holenderskie dania zastrzeenia
nazw Edam Holland i Gouda Holland. Sprzeciwiaj si temu np. Niemcy oraz, po raz pierwszy,
pastwa spoza UE.
Komisja zaostrza przepisy w sprawie handlu odywkami dla niemowlt z Chinami
Komisja Europejska wydaa w dniu 26 wrzenia 2008 r. decyzj 2008/757/WE nakadajc
specjalne warunki regulujce przywz produktw zawierajcych mleko lub przetwory mleczne
pochodzcych lub wysanych z Chin. Oto jej najwaniejsze postanowienia rodki, jakie maj
podejmowa pastwa czonkowskie:
1. zabraniaj przywozu do UE pochodzcych lub wysanych z Chin produktw zoonych

zawierajcych mleko lub przetwory mleczne, bdcych rodkami spoywczymi specjalnego
przeznaczenia ywieniowego dla niemowlt lub maych dzieci w rozumieniu dyrektywy Rady
89/398/EWG;
2. przeprowadzaj kontrole dokumentacji, identyfikacyjne i bezporednie, cznie z analizami
laboratoryjnymi, wszystkich przesyek pochodzcych lub wysanych z Chin zawierajcych produkty
zoone zawierajce wicej ni 15% przetworw mlecznych (np. herbatniki, czekolada itp.) oraz
wszystkich przesyek takich produktw zoonych, w ktrych nie mona ustali zawartoci
przetworw mlecznych. Kontrole maj na celu ustalenie, e poziom melaminy, o ile stwierdzi si jej
zawarto, nie przekracza 2,5 mg/kg produktu. Do czasu uzyskania wynikw analiz przesyki bd
zatrzymane;
3. skadaj raporty o niekorzystnym wyniku analiz poprzez system wczesnego ostrzegania o
niebezpiecznych produktach ywnociowych i rodkach dla zwierzt;
4. podejmuj niezbdne rodki gwarantujce, e produkty, ktre ju znajduj si w obrocie,
podlegaj odpowiedniej kontroli celem ustalenia zawartoci melaminy;
5. produkty zawierajce melamin w dawkach przekraczajcych 2,5 mg/kg, po przejciu kontroli,
s natychmiast niszczone;
6. pastwa czonkowskie gwarantuj, e wszelkie koszty poniesione w celu wykonania przepisw
s ponoszone przez podmioty odpowiedzialne za przywz lub prowadzce przedsibiorstwa
spoywcze, odpowiedzialne za dany produkt.
W 2007 roku do UE sprowadzono z Chin okoo 19,5 tys. ton wyrobw piekarniczych (ciastka,
ciasto, herbatniki itp.) oraz 1250 ton czekolady.
Europa wprowadza rodki ochronne dot. bezpieczestwa importu mlecznego z Chin
Unijne firmy zostay poproszone o wzmoon czujno podczas importu chiskiej czekolady i
innych produktw zawierajcych mleko. Komisja zaapelowaa do eksporterw z Pastwa rodka o
zaprzestanie caego wywozu do UE artykuw zawierajcych mleko, chyba e nosz one
oznaczenia o braku zanieczyszcze. Wsplnota jest mniej ni inne kraje naraona na zagroenie,
gdy produkty z surowego mleka z Chin nie s dopuszczone na rynek unijny, poniewa kraj ten nie
zdoa speni wymogu planu kontroli pozostaoci w mleku. Tym samym nie mona legalnie
wwozi na Wsplny Rynek chiskich produktw z mleka w proszku lub pynnego mleka. Ryzyko
dotyczy moe jednak np. czekolady zawierajcej mleko lub produkty na jego bazie.
W Holandii wycofano z obrotu niektre chiskie produkty piekarnicze po odkryciu w nich
podwyszonego poziomu melaminy, cho wcale nie zagraao to zdrowiu przy normalnym spoyciu.
W Wielkiej Brytanii Agencja ds. Standardw Spoywczych (FSA) ostrzega konsumentw przed
pewn mark herbatnikw, zawierajcych niski poziom melaminy (odnaleziony ju towar,
dystrybuowany przez sie chiskich niezalenych supermarketw, zniszczono, mimo e rwnie nie
zagraa zdrowiu). Wszystkie produkty z Chin, zawierajce przynajmniej 15% mleka (lub o
nieustalonym skadzie), s obecnie w Wielkiej Brytanii przedmiotem dokadnej kontroli.
W Austrii wykryto nielegalnie (gdy Austria zakazaa importu mleczarskiego z Chin ju w 2002 r.)
sprzedawane w chiskiej restauracji napoje mleczne zawierajce melamin. Suce do jego
wytwarzania produkty bazowe s obecnie wycofywane ze sprzeday.
W Belgii wysoki poziom melaminy wykryto w produktach cukierniczych, ktre nastpnie zdjto z
pek. lady melaminy w tych samych wyrobach znaleziono te w Stanach Zjednoczonych,
Niemczech, Francji i Nowej Zelandii.
Melamina wci obecna we Wsplnocie
W grudniu 2008 r., kwarta po wybuchu skandalu spoywczego w Chinach, na rynkach Unii
Europejskiej wci pojawiaj si produkty mleczne zawierajce znacznie wyszy anieli
dopuszczalny poziom trujcej substancji chemicznej - melaminy. Np. w Sowenii wykryto, a
nastpnie zniszczono produkty zawierajce w kilogramie wyrobu 162 mg melaminy (przepisy UE
zezwalaj na poziom 2,5 mg/kg, a wic poziom przekroczono a 65 razy!). Take brytyjska FSA
poinformowaa o wykryciu melaminy w 23 artykuach, g. sodyczach (wycofano je z rynku lub
zniszczono). Europejski Urzd ds. Bezpieczestwa ywnoci (EFSA) uspokaja jednak, e melamina
w takich produktach zoonych jest raczej niegrona.
Od koca wrzenia sprowadzane z Chin produkty, zawierajce ponad 15% mleka, lub artykuy,
gdzie udziau tego nie da si ustali, poddawane s obowizkowej kontroli, rwnie laboratoryjnej.
W lad za Wsplnot, rwnie rzd chiski ustali dopuszczalny poziom melaminy na 2,5 mg/kg, a
w mleku dla niemowlt na 1 mg/kg.
Wedug firmy Nestle, nie ma dozwolonej dopuszczalnej dziennej dawki melaminy. Przepisy UE
podaj jednak warto 0,5 mg, a regulacje amerykaskie 0,63 mg na kg wagi ciaa. Tymczasem
na pocztku grudnia, na spotkaniu zorganizowanym w Kanadzie przez wiatow Organizacj
Zdrowia (WHO) Narodw Zjednoczonych, midzynarodowi eksperci okrelili dopuszczaln (ale nie
bezpieczn) dzienn dawk melaminy w spoywanych pokarmach, ktra nie powoduje zbytniego
zagroenia dla zdrowia. Wynosi ona 0,2 mg/ kg wagi ciaa i jest nisza ni dawka okrelona
niektrymi przepisami krajowymi (patrz powyej). Ma ona suy jako wskazwka dla
ewentualnego wycofywania z obrotu zanieczyszczonych produktw.
Komisja zgadza si na pomoc bugarskiego rzdu dla producentw mleka
Bugarscy producenci mleka otrzymaj za biecy rok 60 milionw leww (ok. 30,7 mln euro) z
tytuu subsydiw oraz dodatkowe 147 mln leww (75,4 mln euro) patnoci krajowych. Kwoty te
bd wypacane poczwszy od grudnia, po wydanej przez Komisj Europejsk na pocztku grudnia
zgodzie co do kwestii formalnych, tak by nie byo sprzecznoci ani z przepisami UE, ani
zobowizaniami w ramach wiatowej Organizacji Handlu (WTO). Wadze UE uznay, e wsparcie
bdzie mogo zosta zaksigowane jako uzupenienie do systemu Jednolitej Patnoci Obszarowej
(JPO). Te dodatkowe sumy to wynik pomylnych rozmw bugarskich wadz z unijn komisarz ds.
rolnictwa Mariann Fischer Boel we wrzeniu 2008 r.
W Traktacie o Przystpieniu kraj zarezerwowa sobie prawo do przyznania rocznej pomocy 5 mln
euro do koca 2009 r. W kwietniu br. Bugaria poinformowaa KE o zamiarze pomocy dla brany
mleczarskiej w kwocie 30 mln euro, znacznie przewyszajcej ten puap. We wrzeniu plany
rzdowe zaczy by realizowane rolnicy otrzymywali dopaty z tytuu wysokich cen pasz i suszy.
Ponadto Komisja zamrozia wczeniej 250 mln euro wsparcia rolnego z powodu podejrze o
korupcj, a pod koniec listopada OLAF - Europejski Urzd ds. Zwalczania Naduy Finansowych,
poinformowa o bezprecedensowej koniecznoci zwrotu 220 mln euro do wsplnej kasy w Brukseli
z powodu niewystarczajcej walki z korupcj.
KE sprawdza legalno pomocy pastwa dla holenderskiej mleczarni
Komisja Europejska wszcza dochodzenie w sprawie potencjalnej nielegalnej pomocy pastwa -
wsparcia inwestycyjnego w kwocie 715 tys. euro, przyznanego w 1999 r. przez holendersk
prowincj Flewoland firmie Farm Dairy Flevoland, producentowi jogurtw i deserw mlecznych.
Wtpliwoci Komisji budz zwaszcza zasady inwestowania dotyczce przetwrstwa i marketingu
artykuw rolno-spoywczych. Nie pozwalaj one na wsparcie inwestycyjne do produktw
mlecznych, jeli inwestycja nie wykazuje znaczcej innowacyjnoci.
Mimo dania Komisji Holandia nie przedstawia adnego wyjanienia, pozwalajcego wadzom UE
na stwierdzenie zgodnoci pomocy z obowizujcymi zasadami - wdroono zatem dochodzenie.
KE wydaje zakaz importu produktw mleczarskich z Indii do Wsplnoty
Biuro ds. ywnoci i Weterynarii (FVO) Komisji Europejskiej opublikowao raport kocowy z
przeprowadzonej w maju 2008 r. wizyty w Indiach. Jej celem bya ocena warunkw higienicznych i
weterynaryjnych przy produkcji i przetwrstwie produktw mleczarskich odnonie ich eksportu do
Wsplnoty. Stwierdzono niedocignicia, wskutek czego Komisja Europejska wydaa zakaz importu
do UE hinduskich artykuw mleczarskich.
Kontrole unijnych urzdw odkryy niedostatki jakoci mleka na Ukrainie

Inspekcje przeprowadzone na Ukrainie w czerwcu i lipcu 2008 r. przez unijne Biuro ds. ywnoci i
Weterynarii (FVO) oraz Dyrekcj Generaln ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentw ujawniy, e kraj
ten nie wytwarza dostatecznych iloci mleka wysokiej jakoci, aby speni wysokie standardy
higieniczne Unii Europejskiej. Informacj t poda ukraiski Pastwowy Komitet ds. Weterynarii.
Ponadto, tamtejsze zakady mleczarskie nie maj wystarczajcej iloci wyposaenia do schadzania
mleka oraz osobnych linii do przetwrstwa surowca rnej jakoci. Naley te usprawni programy
identyfikacji i rejestracji oraz poprawi jako genetyczn byda. Komisja zalecia, by Ukraina
podwyszya standard kontroli urzdowych w firmach, ktre chc eksportowa nabia na Wsplny
Rynek. Miayby one dostosowa procedury kontroli wody i testowania antybiotykw u zwierzt.
Unia i Szwajcaria rozpoczynaj rozmowy o liberalizacji handlu rolno-spoywczego
Na pocztku listopada obie strony rozpoczy negocjacje w sprawie ostatecznego wzajemnego
zniesienia barier taryfowych. Jest to logiczna kontynuacja procesu liberalizacji handlu trwajcego
od 1972 r., a zwaszcza od dwustronnego Porozumienia Rolnego z 1999 r. W niektrych
segmentach spoywczych handel jest ju zliberalizowany dotyczy to np. istotnych dla Szwajcarii
serw (poprzedzi to picioletni okres przejciowy). W dodatku do rozmw o zniesieniu ce,
prowadzonych przez Mariann Fischer Boel, w pniejszym terminie rozpoczn si rokowania na
temat bezpieczestwa ywnoci i pasz, ktre ze strony unijnej przejmie komisarz ds. zdrowia.
Eksport rolny ze Wsplnoty do Szwajcarii osign w 2007 r. warto 4,7 mld euro (co stanowio
7% cznego unijnego wywozu spoywczego), a import 2,7 mld euro (a 70% wartoci
szwajcarskiego eksportu rolnego). Helweci s trzecim najwaniejszym partnerem UE w tego
rodzaju wymianie towarowej.
Kolejne sowackie i hiszpaskie sery chronione unijnymi przepisami pochodzenia
Dnia 25 wrzenia br. ukazao si rozporzdzenie Komisji (WE) nr 943/2008 rejestrujce niektre
nazwy w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznacze geograficznych. Znalaz
si wrd nich Slovensky ostiepok - sowacki ser Chronionego Oznaczenia Geograficznego.
Dnia 16 padziernika 2008 r., rozporzdzeniem Komisji (WE) nr 1014/2008, kolejny hiszpaski ser
Cebreiro uzyska status Chronionej Nazwy Pochodzenia (ChNP). Ser jest wytwarzany z mleka
krw rasy Rubia w regionie Lugo, w prowincji Galicja (pn.-wschodnia cz Hiszpanii).
POLITYKA ROLNA UE: DZIAANIA NIEKTRYCH PASTW UE NA POZIOMIE KRAJOWYM

WPR kompleksowo reguluje rynek mleka i produktw mleczarskich Unii. Jednak pastwa
czonkowskie maj pewn swobod dziaania - niektre uregulowania pozostawiono w ich gestii.
Komisja przystaje te niekiedy na pomoc pastwa dla krajowego sektora mleczarskiego, czego
przykady dajemy poniej.
Wiosenny strajk dostawcw w Niemczech narusza zasady konkurencji
Niemiecki Zwizek Rolnikw (BDM) zosta przez tamtejszy urzd antymonopolowy oskarony o to,
e wiosenny wielki strajk dostawcw mleka naruszy zasady konkurencji, a konkretnie o to, e
naruszy on zakaz bojkotu. Jeli podobny bojkot zdarzy si ponownie, BDM zostanie ukarany
finansowo. Wedug organu antykartelowego, dania minimalnych cen skupu byy zawyone, gdy
rolnicy s w stanie wyprodukowa mleko po koszcie niszym ni 43 eurocenty za kg, a
przynajmniej takich cen domaga si BDM. Zwizek zosta te oskarony o podawanie fikcyjnych
kosztw pracy, ktre BDM oszacowa na 12,50 euro za godzin (dla waciciela/kierownika
gospodarstwa), z czego wynika ma te konieczno opacania pracujcych czonkw rodziny.
Urzd doda w uzasadnieniu, e jednolita oglnokrajowa cena skupu doprowadziaby do zmowy
kartelowej na wszystkich poziomach rynkowych, a tym samym do wykluczenia konkurencyjnoci i
podwyki cen detalicznych. W konkluzji stwierdzono, e problemw strukturalno-politycznych w
adnym razie nie naley rozwizywa poprzez naruszanie zasad konkurencji. BDM ma podj kroki
prawne wobec orzeczenia (ktre nie ma jeszcze obowizujcej mocy). Wadze antymonopolowe
wspomniay o potencjalnej karze za recydyw w kwocie do 1 mln euro.
Niemieckie techniczne zmiany mog zmniejszy narodow kwot o niemal 1%

Kiedy Komisja Europejska wprowadza 5 kolejnych 1% podwyek kwot mlecznych, rzd niemiecki
planuje techniczne dostosowanie krajowej iloci referencyjnej, ktre faktycznie zmniejszy j od 1
kwietnia 2009 roku o niemal 1%. Projekt odpowiedniej regulacji, sporzdzony przez (byego ju)
ministra rolnictwa Seehofera, trafi do wyszej izby niemieckiego parlamentu Bundesratu. Rzd
chce zmieni wspczynnik przeliczania litrw na kilogramy mleka z 1,02 na 1,03. Niemiecki urzd
celny stosuje jednak przy obliczaniu przekroczenia kwoty mlecznej (i kalkulacji karnej opaty
wyrwnawczej) przelicznik 1,03.
Plan popierao kilka niemieckich zwizkw rolniczych, zatrwoonych spadajcymi cenami skupu. Z
drugiej strony, krytycy uwaaj, e niemieckie zmiany nie wywr specjalnego wpywu na czne
dostawy lub ceny w UE (te pierwsze zmniejszyyby si bowiem tylko o 0,2%). Ponadto, nie
wpynoby to te na obecne dostawy w Niemczech. Po poowie obecnego sezonu kwotowego byy
one bowiem i tak o 2% mniejsze od tzw. profilu kwoty.
Dostosowanie obejmuje jeden z aspektw zarzdzania kwot, nad ktrymi kontrol sprawuj
pastwa czonkowskie. W wikszoci pastw UE przelicznik wynosi 1,03, tylko w Austrii i w
Niemczech jest to 1,025.
Jednak Komisja ds. Rolnictwa Bundesratu zalecia sprzeciw wobec zmian w polityce mleczarskiej
Niemiec. Chodzi zwaszcza o dwie kwestie spraw nowego przelicznika litrw na kg mleka, ktre
de facto zmniejszyoby narodow kwot mleczn o 1%, a take o tzw. bilansowanie (dostaw i
sprzeday bezporedniej mleka na rnych poziomach tego federalnego pastwa). Zalecenie to
uzasadniono faktem, e proponowane zmiany nie poprawi pooenia rolnikw. Przyjto za to
sugesti, by rozdzieli 2% podwyk iloci referencyjnej w sezonie 2008/09 pomidzy wszystkich
aktywnych producentw mleka.
Ostatecznie Bundesrat zatwierdzi 2% zwikszenie narodowej kwoty mlecznej uchwalone przez
Komisj Europejsk, mimo e Niemcy (wraz z Austri) w marcu gosoway przeciwko unijnym
propozycjom. Zdecydowan wikszoci gosw odrzucono natomiast propozycj rzdu odnonie
zmiany wspczynnika konwersji litr/kg mleka z 1,02 na 1,03 w odniesieniu do sezonu 2009/10.
Oznaczaoby to w praktyce techniczne zmniejszenie narodowej iloci referencyjnej o okoo 1%, co
wedug przedstawicieli landw skupionych w Bundesracie stawiaoby to niemieckich rolnikw w
niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej na rynku mleczarskim UE.
Rekordowo wysokie zainteresowanie gied kwot mlecznych w Niemczech
W Niemczech doszo do oywienia i poprawy nastrojw na kolejnej, 26. ju giedzie kwot
mlecznych (3 listopada 2008 r.). Popyt wzrs, co doprowadzio do przeamania trendu
spadkowego. rednia waona cena wyniosa 39 eurocentw za kg i bya o 6 eurocentw (lub 18%)
wysza ni w transakcjach w terminie lipcowym. Na zachodzie kraju uzyskiwano przecitnie 41
centw (+7 centw), natomiast we wschodnich landach rednio 31 centw (+5 centw).
Wolumen handlu pozosta zbliony do giedy lipcowej (144 mln kg, niemal caa zaoferowana ilo),
ale popyt (361 mln kg) dwuipkrotnie przewysza poda. Gdzieniegdzie nadwyka bya znacznie
wysza (m.in. w Bawarii i przede wszystkim, a siedmiokrotnie, w ssiadujcej z Polsk
Brandenburgii). Niemal wszyscy (99,8%) oferenci, ktrych byo 3093, zdoali sprzeda iloci
referencyjne. Kupcw byo rekordowo wielu 10405, ale tylko poowie udao si naby kwoty.
Wzrost cen kwot by zdaniem przedstawicieli Niemieckiego Zwizku Rolnikw (DBV) efektem
dyskusji o moliwoci wprowadzenia jednostronnego, elastycznego sterowania podwykami kwot
narodowych w obrbie poszczeglnych pastw, a raczej szans ich ograniczenia czy wstrzymania.
Mwio si o tym w Komisji przed uchwaleniem ostatecznej wersji podwyek kwot.
sabe w Irlandii
Irlandzcy producenci mleka maj coraz mniej nadziei na pomyln przyszo swej brany.
wiadczy o tym zainteresowanie nastpn gied kwot mlecznych, ktra ma zosta
przeprowadzona w poowie listopada. Znaczco spada poda do handlu trafio jedynie ok. 39 mln
litrw kwoty tylko poowa iloci z pierwszej giedy w 2007 r. Liczba uczestnikw handlu rwnie
wyranie zmalaa, z 4,5 tys. kupcw i 500 oferentw do odpowiednio 2,6 tys. i 337. Powodem
minorowych nastrojw s spadajce po zeszorocznych rekordach ceny skupu mleka.
i gwatowny spadek cen kwot mlecznych w Danii
Ceny na listopadowej giedzie kwot mlecznych w Danii spady na eb, na szyj (o 2/3!) w
porwnaniu z poprzednim, sierpniowym terminem. Do sprzeday wystawiono 62,5 mln kg praw do
produkcji mleka, ale nabywcw znalaza jedynie poowa tej iloci (32,5 mln kg). Sprowadzio to
cen kilograma kwoty do najniszego poziomu w 11-letniej historii handlu 1,55 koron duskich
(DKR), czyli ok. 21 eurocentw. Bya ona np. trzykrotnie nisza ni w sierpniu 2007 r., kiedy na
wiatowym rynku mleka trwaa kulminacja hossy.
Dugoterminowym czynnikiem spadku cen jest z pewnoci zapowied zniesienia limitw produkcji
mleka w Unii po 2015 roku. Nakada si to na obecn niepewno makroekonomiczn i kryzys
finansowy. Dodatkowo, powikszenie narodowej iloci referencyjnej (2% plus poprzednie 0,5%)
sprawia, e od startu biecego sezonu kwotowego (1 kwietnia br.) dostawy surowca w Danii
znajduj si (proporcjonalnie w czasie) poniej krajowego kontyngentu, a poniewa rolnicy nie
spodziewaj si, by mieli paci kary za nadprodukcj, nie widz sensu kupowania kwot.
We Francji alarm z powodu salmonelli w mleku dla niemowlt
We Francji ogoszono alarm po odkryciu faktu, e przynajmniej 18 dzieci zachorowao wskutek
Salmonelli obecnej w mleku dla niemowlt wyprodukowanym przez francusk firm Novalac w
Hiszpanii (sprzedawanego wycznie we francuskich aptekach). Wycofaa ju ona feraln parti
4500 kartonw, ktra znajdowaa si w obrocie od lipca br. i podkrelia, e nie ma absolutnie
adnego powizania z chiskim kryzysem melaminowym.
Kryzys producentw serw angauje woski rzd
Producenci renomowanego woskiego sera Parmiggiano Reggiano apeluj do rzdu o uznanie, e
znaleli si w stanie kryzysu wskutek spadku cen poniej kosztw produkcji, ktre bardzo wzrosy.
A 30% wytwrcw miao si znale u progu bankructwa. Producenci parmezanu chc od rzdu
pomocy podobnej do tej, jakiej wadze udzieliy narodowemu przewonikowi lotniczemu Alitalia.
Wadze odpowiedziay na ten apel i zapowiedziay rozmowy, jednak wytwrcy domagaj si te
pooenia kresu dyktatowi supermarketw, ktre kupujc wikszo sera, forsuj jednoczenie
niskie ceny: 7-7,50 euro za kg, podczas gdy cena o 1 euro/kg wysza zapewniaaby producentom
zaledwie pokrycie kosztw.
Produkcja parmezanu jest o 11% wiksza ni 8 lat temu, natomiast spoycie tego sera przez
Wochw systematycznie si obnia. Czonkowie konsorcjum Parmiggiano Reggiano, grupujcego
430 drobnych gospodarstw z regionu Parmy, chcieliby od rzdu umoliwienia takiego zawieszenia
na pewien czas prawa antymonopolowego, by mona byo legalnie zmniejszy produkcj.
Na pocztku grudnia 2008 r. okazao si, e woski rzd przeznaczy 50 mln euro na wykupienie po
100 tys. krgw serw Parmigiano Reggiano oraz innego znanego sera chronionego pochodzenia -
Grana Padano, aby wesprze te dwa segmenty producentw w uznaniu ich szczeglnego znaczenia
dla woskiego rolnictwa. Pienidze maj pochodzi ze specjalnego unijnego funduszu
zarezerwowanego na pilne kwestie spoywcze, a cao wykupionych serw zostanie przekazana
organizacjom dobroczynnym.
Czonkowie konsorcjum sera Parmiggiano Reggiano sprzeciwiaj si konsolidacji, ktra wedug nich
oznaczaby pogorszenie efektywnoci. Najwikszym podmiot - ParmaReggio kontroluje 18,5%
woskiego rynku tego wyrobu. Z drugiej strony, rozdrobnienie wytwrcw oznacza ich sab
pozycj negocjacyjn wzgldem hurtowni oraz nieumiejtno intensyfikacji eksportu. Podobne
problemy ma konsorcjum Grana Padano, grupujce rolnikw z okolic dolin rzeki Pad.
Decyzja woskiego rzdu wywoaa niezadowolenie wadz UE, ktre uwaaj, e wykup powinen
by absolutnie ostateczn alternatyw dla najwaniejszych sektorw gospodarki jak banki czy
producenci aut, ktre to sektory uzyskay lub prbuj ostatnio zdoby na caym wiecie pomoc
pastwa w celu przetrwania w dobie kryzysu finansowego. Zastrzeenia dotyczce faworyzowania
niektrych uczestnikw rynku zgosiy take inne organizacje wytwrcw serw, np. producenci
mozzarelli z mleka bawow.
Prawie 100 tys. rumuskich rolnikw traci kwoty mleczne
Blisko 93 tysice drobnych producentw mleka w Rumunii (prawie 15% ich cznej liczby),
zmuszonych jest do pozbycia si kwot mlecznych wskutek niedostarczenia w terminie rocznego
raportu na temat sprzedanego surowca w oglnym wolumenie 201,2 tys. ton. Skonfiskowane w
ten sposb mleko przejdzie do rezerwy narodowej i zostanie rozdzielone midzy pozostaych
rolnikw. Ukarani rolnicy bd mogli nadal wytwarza mleko na wasne potrzeby taki typ
produkcji stanowi 65-72% cznej krajowej iloci mleka. Krajowy Zwizek Hodowcw Byda czci
winy obarcza administracj roln, ktra miaa nie udziela rolnikom niemal adnego wsparcia przy
wdraaniu cakiem nowego instrumentu kwot mlecznych.
Po 2% podwyce, rumuska kwota mleczna w sezonie 2008/09 wynosi 3,11 mln ton.
Czeski program wspierania spoycia mleka w szkole dotknity ciciami budetowymi
Minister rolnictwa Czech potwierdzi, e krajowy sektor rolno-spoywczy otrzyma w przyszym roku
o 2,5 mld koron (0,1 mld euro) mniej ni w biecym, a pocztkowo zamierza zredukowa wydatki
na rolnictwo dwa razy bardziej. Redukcja dotknie pul rodkw przeznaczonych na patnoci
bezporednie, a cay budet rolny zosta wstpnie ustalony na 10,3 wobec 15,6 mld koron w br.
Przewodniczcy Czeskiej Izby Rolniczej uzna te cicia za absolutnie niedopuszczalne.
Jedn z ofiar oszczdnoci budetowych sta si program wspierania spoycia mleka w szkoach, w
ktrym uczestniczyo ponad 2/3 krajowych szk podstawowych. Wadze ogosiy, e bdzie on
wspierany jedynie ze rodkw UE, stanowicych dotd tylko 1/3 cznej puli finansowania.
Przedstawiciele rolnikw alarmuj, e wskutek tego Czechy bd jedynym pastwem Wsplnoty,
ktre nie dopaca z wasnego budetu do wspomnianego programu. Z pomoc pospieszyy firmy
prywatne, np. najwiksza krajowa mleczarnia Madeta ogosia zamiar wspierania programu na
wasn rk, bo zbyt duo ju we zainwestowaa.
Powolny start terminowego rynku mleka w proszku w UE
Innowacyjny rynek terminowy mleka w proszku Eumix, zainicjowany 1 sierpnia przez Holendrw,
nie cieszy si jak dotd powodzeniem, co nie pozbawia jego operatorw nadziei na lepsz
przyszo. Wierz oni bowiem, e kontrakty umoliwi lepsze zabezpieczenie handlowcw przez
nadmiernymi wahaniami cen nawet na dwa lata w przd. Banki i instytucje finansowe, ktre
miay odgrywa kluczow rol w projekcie, podchodz do na razie z rezerw. Na przeszkodzie
powstaniu jednej oglnoeuropejskiej platformy handlowej stoi te regionalna struktura
mleczarstwa trudno np. ustali wskanikow cen towaru.
ZACZNIK I
BUDET ROLNY WSPLNOT EUROPEJSKICH NA ROK 2008 (ZOBOWIZANIA)
NA TLE LAT POPRZEDNICH (ROK 2007 ZAOENIA, ROK 2006 REALIZACJA)
WARTOCI W TYS. EUR 2006 2007 2008 2007=100
Interwencja na rynkach rolnych 8 066 748 5 615 194 4 653 371 82,9
Zboa 562 783 516 000 257 912 50,0
Ry -2 262 -2 000 p.m.* -
Programy ywnociowe 228 834 278 000 301 000 108,3
Cukier 1 520 739 323 000 407 665 126,2
Oliwa z oliwek 29 507 50 000 46 221 92,4
Roliny wkniste 935 099 22 000 19 413 88,2
Warzywa i owoce 1 371 647 1 319 758 1 225 449 92,9
Produkty sektora uprawy winoroli 1 487 057 1 487 000 1 272 915 85,6
Promocja 38 898 45 295 40 093 88,5
Inne produkty/rodki sektora rolinnego 5 597 p.m.* p.m.* -
Mleko i przetwory mleczne 1 009 595 587 000 380 149 64,8
Woowina i cielcina 252 913 117 000 52 691 45,0
Miso baranie i kozie 0 p.m.* p.m.* -
Wieprzowina, jaja i drb, produkty pszczelarskie i inne produkty zwierzce 101 059 194 141 129 418 66,7
Refundacje do produktw niewyszczeglnionych w zaczniku 1 274 138 299 000 183 034 61,2
Nieprawidowoci (interwencje na rynkach rolnych) -54 275 p.m.* - -
Pomoc bezporednia 34 051 331 36 878 533 37 213 000 100,9
Pomoc bezporednia oddzielona od produkcji 15 947 504 30 196 000 30 870 000 102,2
System Jednolitej Patnoci (SPS) 14 226 170 27 918 000 27 596 000 98,8
System Jednolitej Patnoci Obszarowej (SAPS) 1 721 334 2 111 000 3 072 000 145,5
Oddzielna patno z tytuu cukru 0 167 000 202 000 121,0
Inna pomoc bezporednia 17 826 871 6 214 533 5 780 000 93,0
Patnoci obszarowe do rolin z grupy zboowe, oleiste i biakowe 7 232 948 1 480 000 1 450 000 98,0
Pomoc uzupeniajca na pszenic durum: obszary produkcji tradycyjnej 395 996 55 000 54 000 98,2
Pomoc produkcyjna w odniesieniu do nasion 45 528 25 000 25 000 100,0
Premie za krowy mamki 1 257 885 1 178 000 1 160 000 98,5
Premie dodatkowe za krowy mamki 62 112 56 000 54 000 96,4
Specjalna premia za woowin 671 012 98 000 95 000 96,9
Premia za ubj byda Cielta 129 529 128 000 126 000 98,4
Premia za ubj byda Zwierzta dorose 516 800 232 000 225 000 97,0
Premia za owce i kozy 691 666 263 000 260 000 98,9
Dodatkowa premia za owce i kozy 215 170 80 000 79 000 98,8
Premia mleczna 1 001 094 442 000 p.m.* -
Dodatkowe patnoci dla producentw mleka 452 744 199 000 p.m.* -
Patnoci dla producentw skrobi ziemniaczanej 142 902 112 000 111 000 99,1
Pomoc obszarowa w odniesieniu do upraw ryu 261 224 175 000 173 000 98,9
Pomoc w odniesieniu do gajw oliwnych 2 312 026 99 000 98 000 99,0
Premie tytoniowe 810 981 301 600 293 000 97,1
Pomoc obszarowa w odniesieniu do chmielu 3 149 2 700 2 500 92,6
Szczeglna premia jakociowa przy uprawie pszenicy durum 102 532 93 000 89 000 95,7
Premia na uprawy rolin bogatych w biako 62 773 59 000 58 000 98,3
Patnoci obszarowe w odniesieniu do orzechw 84 901 92 400 92 000 99,6
Pomoc na uprawy energetyczne 23 307 51 000 87 000 170,6
Pomoc w odniesieniu do jedwabnikw 469 500 500 100,0
Pomoc obszarowa w odniesieniu do suszonych winogron 112 118 115 000 113 000 98,3
Patnoci do konkretnych rodzajw rolnictwa i produkcji wysokiej jakoci 198 703 434 000 436 000 100,5
Kwota dodatkowa dla producentw burakw cukrowych i trzciny c. 0 20 000 30 000 150,0
Pomoc obszarowa w odniesieniu do upraw baweny 0 261 000 266 000 101,9
POSEI Wsplnotowe programy wsparcia 33 607 64 000 381 000 595,3
POSEI Wyspy Morza Egejskiego 42 459 16 000 19 000 118,8
Inna pomoc bezporednia 957 953 79 333 p.m.* -
Dodatkowe kwoty pomocy 315 797 468 000 563 000 120,3
Wydatki administracyjne w obszarze polityki Rolnictwo i ROW 109 489 125 675 126 927 101,0
Rozwj obszarw wiejskich (ROW) 11 931 313 9 897 556 12 564 552 126,9
rodki przedakcesyjne w dziedzinie Rolnictwa oraz ROW 299 820 48 300 76 800 159,0
Midzynarodowe aspekty obszaru polityki Rolnictwo i ROW 5 818 6 161 6 230 101,1
Kontrola wydatkw rolnych -275 097 -172 000 -263 500 153,2
Strategia i koordynacja polityki w obszarze polityki Rolnictwo i ROW 36 558 41 174 32 950 80,0
Rolnictwo i rozwj obszarw wiejskich (ROW) ogem 54 225 979 52 440 593 54 410 330 103,8
* p.m. pro memoria/ do pniejszego rozpatrzenia
ZACZNIK II
Podstawowe dane na temat kwot mlecznych w pastwach czonkowskich UE w sezonie
2007/08, zgodnie z rozporzdzeniem (WE) nr 415/2008 z 08.05.2008 r.
UDZIA
PASTWO SPRZEDA
DOSTAWY CZNIE SPRZEDAY
CZONKOWSKIE BEZPOREDNIA
BEZPOREDNIEJ
Belgia 3 283,28 60,26 3 343,54 1,8%

Bugaria 893,69 85,31 979,00 8,7%
Czechy 2 735,40 2,53 2 737,93 0,1%
Dania 4 499,58 0,32 4 499,90 0,0%
Niemcy 28 049,01 93,45 28 142,47 0,3%
Estonia 636,07 10,30 646,37 1,6%
Irlandia 5 393,71 2,05 5 395,76 0,0%
Grecja 819,37 1,14 820,51 0,1%
Hiszpania 6 051,00 65,95 6 116,95 1,1%
Francja 24 132,39 345,77 24 478,16 1,4%
Wochy 10 271,29 258,77 10 530,06 2,5%
Cypr 142,85 2,35 145,20 1,6%
otwa 717,34 11,31 728,65 1,6%
Litwa 1 631,99 72,85 1 704,84 4,3%
Luksemburg 271,27 0,47 271,74 0,2%
Wgry 1 881,12 108,94 1 990,06 5,5%
Malta 48,70 0,00 48,70 0,0%
Holandia 11 112,86 72,58 11 185,44 0,6%
Austria 2 679,10 98,79 2 777,89 3,6%
Polska 9 211,61 168,54 9 380,14 1,8%
Portugalia 1 930,25 8,93 1 939,19 0,5%
Rumunia 1 320,56 1 736,44 3 057,00 56,8%
Sowenia 555,67 20,96 576,64 3,6%
Sowacja 1 029,75 11,04 1 040,79 1,1%
Finlandia 2 424,45 7,38 2 431,83 0,3%
Szwecja 3 332,63 3,40 3 336,03 0,1%
Wielka Brytania 14 619,12 136,53 14 755,65 0,9%
UE-27 139 674,06 3 386,36 143 060,43 2,4%
ZACZNIK IIA
Kwoty krajowe przewidziane na produkcj mleka i przetworw mlecznych wprowadzanych
do obrotu w okresie 1 kwietnia 2008 31 marca 2009 r.
PASTWO Wzrost wobec

CZONKOWSKIE CZNIE sezonu 2007/08
Belgia 3 427,29 2,5%
Bugaria 998,58 2,0%
Czechy 2 792,69 2,0%
Dania 4 612,62 2,5%
Niemcy 28 847,42 2,5%
Estonia 659,30 2,0%
Irlandia 5 503,68 2,0%
Grecja 836,92 2,0%
Hiszpania 6 239,29 2,0%
Francja 25 091,32 2,5%
Wochy 10 740,66 2,0%
Cypr 148,10 2,0%
otwa 743,22 2,0%
Litwa 1 738,94 2,0%
Luksemburg 278,55 2,5%
Wgry 2 029,86 2,0%
Malta 49,67 2,0%
Niderlandy 11 465,63 2,5%
Austria 2 847,48 2,5%
Polska 9 567,75 2,0%
Portugalia 1 987,52 2,5%
Rumunia 3 118,14 2,0%
Sowenia 588,17 2,0%
Sowacja 1 061,60 2,0%
Finlandia 2 491,93 2,5%
Szwecja 3 419,60 2,5%
Wielka Brytania 15 125,17 2,5%
UE-27 146 411,10 2,34%
ZACZNIK III
Wykaz produktw mleczarskich o Chronionej Nazwie Pochodzenia
lub o Chronionym Oznaczeniu Geograficznym w Unii Europejskiej
(sery, jeli nie zaznaczono inaczej)
Belgia
1. Fromage de Herve
Maso
Beurre d'Ardenne
Luksemburg
Maso
Beurre rose de la marque nationale Grand-Duch de Luxembourg
Dania
1. Danablu
2. Esrom
Niemcy
1. Allguer Bergkse
2. Allguer Emmentaler
3. Altenburger Ziegenkse
4. Odenwlder Frhstckskse
Grecja
1. Anevato
2. Batzos
3. Feta
4. Formaella Arachovas Parnassou
5. Galotyri
6. Graviera Agrafon
7. Graviera Kritis
8. Graviera Naxou
9. Kalathaki Limnou
10. Kasseri
11. Katiki Domokou
12. Kefalograviera
13. Kopanisti
14. Ladotyri Mytilinis
15. Manouri
16. Metsovone
17. Pichtogalo Chanion
18. San Michali
19. Sfela
20. Xynomyzithra Kritis
Hiszpania
1. Cabrales
2. Cebreiro
3. Idiazbal
4. Mahn-Menorca
5. Picn Bejes-Tresviso
6. Queso de Cantabria
7. Queso de l'Alt Urgell y la Cerdanya
8. Queso de La Serena
9. Queso de Murcia
10. Queso de Murcia al vino
11. Queso de Valdeon
12. Queso Ibores
13. Queso Majorero
14. Queso Manchego
15. Queso Nata de Cantabria
16. Queso Palmero/ Queso de la Palma
17. Queso Tetilla
18. Queso Zamorano
19. Quesucos de Libana
20. Roncal
21. Torta del Casar
Maso
Mantequilla de l'Alt Urgell y la Cerdanya o Mantega de l'Alt Urgell i la Cerdanya
Mantequilla de Soria
Francja
1. Abondance
2. Banon
3. Beaufort
4. Bleu dAuvergne
5. Bleu des Causses
6. Bleu du Haut-Jura, de Gex, de Septmoncel
7. Bleu du Vercors
8. Brie de Meaux
9. Brie de Melun
10. Brocciu Corse ou Brocciu
11. Cantal ou Fourme de Cantal ou Cantalet
12. Camembert de Normandie
13. Chabichou du Poitou
14. Chaource
15. Chevrotin
16. Comt
17. Crottin de Chavignol ou Chavignol
18. Emmental de Savoie
19. Emmental franais est-central
20. Epoisses de Bourgogne
21. Fourme dAmbert ou fourme de Montbrison
22. Laguiole
23. Langres
24. Livarot
25. Maroilles ou Marolles
26. Mont dor ou Vacherin du Haut-Doubs
27. Morbier
28. Munster ou Munster-Grom
29. Neufchtel
30. Ossau-Iraty
31. Plardon
32. Picodon de l'Ardche ou picodon de la Drme
33. Pont-lEvque
34. Pouligny-Saint-Pierre
35. Reblochon ou reblochon de Savoie
36. Rocamadour
37. Roquefort
38. Saint-Nectaire
39. Sainte-Maure de Touraine
40. Salers
41. Selles-sur-Cher
42. Tome des Bauges
43. Tomme de Savoie
44. Tomme des Pyrnes
45. Valenay
Maso
Beurre Charentes-Poitou - Beurre des Charentes - Beurre des Deux-Svres
Beurre d'Isigny
mietana
Crme d'Isigny
Crme frache fluide d'Alsace
Irlandia
Imokilly Regato
Wochy
1. Asiago
2. Bitto
3. Bra
4. Caciocavallo Silano
5. Canestrato Pugliese
6. Casciotta d'Urbino
7. Castelmagno
8. Fiore Sardo
9. Fontina
10. Formai de Mut Dell'alta Valle Brembana
11. Gorgonzola
12. Grana Padano
13. Montasio
14. Monte Veronese
15. Mozzarella di Bufala Campana
16. Murazzano
17. Parmigiano Reggiano
18. Pecorino di Filiano
19. Pecorino Romano
20. Pecorino Sardo
21. Pecorino Siciliano
22. Pecorino Toscano
23. Provolone Valpadana
24. Quartirolo Lombardo
25. Ragusano
26. Raschera
27. Robiola di Roccaverano
28. Spressa delle Giudicarie
29. Stelvio lub Stilfser
30. Taleggio
31. Toma Piemontese
32. Valle d'Aosta Fromadzo
33. Valtellina Casera
Ser serwatkowy
Ricotta Romana
Holandia
1. Boeren-Leidse met sleutels
2. Kanterkaas, Kanternagelkaas, Kanterkomijnekaas
3. Noord-Hollandse Edammer
4. Noord-Hollandse Gouda
Austria
1. Gailtaler Almkse
2. Tiroler Almkse / Tiroler Alpkse
3. Tiroler Bergkse
4. Tiroler Graukse
5. Vorarlberger Alpkse
6. Vorarlberger Bergkse
Polska
1. Bryndza Podhalaska
2. Oscypek
Portugalia
1. Queijo de Azeito
2. Queijo de Cabra Transmontano
3. Queijo de vora
4. Queijo de Nisa
5. Queijo do Pico
6. Queijo Mestio de Tolosa
7. Queijo Rabaal
8. Queijo So Jorge
9. Queijo Serpa
11. Queijo Terrincho
12. Queijos da Beira Baixa (Queijo de Castelo Branco, Queijo Amarelo da Beira Baixa, Queijo Picante da Beira
Baixa)
Inne ni maso i tradycyjne sery przetwory mleczne:
Requeijo Serra da Estrela
Sowacja
1. Slovensk bryndza
2. Slovensk parenica
3. Slovensk otiepok
Szwecja
Svecia
Wielka Brytania
1. Beacon Fell traditional Lancashire cheese
2. Bonchester cheese
3. Buxton Blue
4. Dorset Blue cheese
5. Dovedale cheese
6. Exmoor Blue cheese
7. Single Gloucester
8. Staffordshire Cheese
9. Swaledale cheese, Swaledale ewes' cheese
10. Teviotdale cheese
11. West Country farmhouse Cheddar cheese
12. White Stilton cheese, Blue Stilton cheese
mietana
Cornish Clotted Cream
ZACZNIK IV
Wykaz produktw mleczarskich sklasyfikowanych jako
Gwarantowana Tradycyjna Specjalno (GTS) w Unii Europejskiej
Wochy
Sery Mozzarella
Hiszpania
Mleko wiee - Leche certificada de Granja
Holandia
Sery - Boerenkaas
Szwecja
Sery - Hushallsost

4kw08ml PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

4kw08ml PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

FUNDACJA PROGRAMW POMOCY DLA ROLNICTWA (FAPA)

ZESP MONITORINGU ZAGRANICZNYCH RYNKW ROLNYCH (FAMMU)

RYNEK MLEKA I PRODUKTW

Opracowanie: FAMMU/FAPA na podst. danych KE, obliczenia wasne

Biece informacje i analizy funkcjonowania Wsplnej Polityki Rolnej UE

* Rok budetowy trwa od 16 X do 15 X 2007 nastpnego roku kalendarzowego

Udzia % 2008: wobec wydatkw cznych na interwencj

GWNE PRODUKTY MLECZNE W RAMACH WSPLNEJ ORGANIZACJI RYNKU UE

Celem kwot byo ustabilizowanie poday na poziomie akceptowalnych nadwyek i zapewnienie

ODTUSZCZONE MLEKO W PROSZKU (OMP)

Refundacje do eksportu masa przetargowe i stae

Rozdzia III omawianego rozporzdzenia to przepisy z zakresu dawnego rozporzdzenia Komisji

WSPLNA POLITYKA ROLNA WOBEC INNYCH PRODUKTW MLECZARSKICH

Dopaty do spoycia mleka w szkoach

BIECY STAN REALIZACJI INSTRUMENTW WPR W SEKTORZE MLEKA

Wyniki sezonu kwotowego 2007/08, dostawy

rdo: obliczenia wasne na podst. danych Komisji Europejskiej

Spord istotnych producentw, ceny skupu w

We wrzeniu i padzierniku (nie dla wszystkich 32

RYNEK MLEKA W PROSZKU (OMP i PMP)

Warto podkreli, e w dobie pogorszenia Eksport PMP z UE w okresie I-IX

ponad 151 tys. ton masa wobec 80

sprzed roku. Ser Tylycki znikowa w 2 500

serw woskich (Parmigiano Reggiano,

Grana Padano) doznay w omawianym

Znacznie wolniejszy wzrost rynku serw w 2008 r.

tys. ton. Sery sprowadzano gwnie do Wielkiej

247 150 242 787

Ochrona gatunkowa i geograficzna serw jako produktw szczeglnych w UE

POMOC DLA PRODUKTW MLECZNYCH ZAWARTYCH W EKSPORTOWANYCH

PROGRAM UNIJNEJ POMOCY DO SPOYCIA MLEKA W INSTYTUCJACH OWIATOWYCH

W Grecji, Malcie i na Cyprze (oraz Pastwo Ekwiwalent mleka Wydatki w mln

BIECA POLITYKA ROLNA I HANDLOWA UE W SEKTORZE MLEKA

Unijne kwoty mleczne w latach 2008/09 do 2014/15, tys. ton

Pastwa czonkowskie zaniepokojone duym wzrostem woskiej kwoty mlecznej

Luk sem burg

Brytyjskie mleczarstwo moe straci na zwikszeniu kwot

1. zabraniaj przywozu do UE pochodzcych lub wysanych z Chin produktw zoonych

Kontrole unijnych urzdw odkryy niedostatki jakoci mleka na Ukrainie

POLITYKA ROLNA UE: DZIAANIA NIEKTRYCH PASTW UE NA POZIOMIE KRAJOWYM

Niemieckie techniczne zmiany mog zmniejszy narodow kwot o niemal 1%

Belgia 3 283,28 60,26 3 343,54 1,8%

PASTWO Wzrost wobec

You might also like