Traktat wersalski to gwny ukad pokojowy koczcy I wojn wiatow, zosta

podpisany 28 czerwca 1919 przez Niemcy wraz z sojusznikami, ktrzy nie

uczestniczyli w obradach konferencji pokojowej. O nowym porzdku wiata miay
decydowa w praktyce Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Francja, Wochy,
Japonia. Profesor Andrzej Garlicki pisa, e Wochy byy sabym partnerem, a
Japonia niezbyt interesowaa si Europ, praktycznie decydowali:
prezydent Stanw Zjednoczonych T.W. Wilson, premier Wielkiej Brytanii Lloyd
George i premier Francji Georges Clemenceau. Postanowienia traktatu byy bardzo
niekorzystne dla Niemiec.
Kraj ten misia zrezygnowa z kolonii, odda Francji Lotaryngi i Alzacj, przekaza
cze obszarw wschodnich Polsce (wikszo Wielkopolski, Prus Krlewskich i po
plebiscycie cze Grnego lska). Ograniczy armie do 100 tysicy onierzy. Nie
mogli posiada cikiej artylerii, broni pancernej, lotnictwa bojowego, okrtw
wojennych. Take zapaci 132 0000 0000 000,00 ( 132 mld) Marek Niemieckich
tytuem reparacji wojennych.
Byy sekretarz stanu USA Henry Kissinger w wywiadzie dla Spiegel, powiedzia
e gwn win II wojny wiatowej ponosi Hitler ale system ustanowiony w Wersalu
sprzyja jego planom. Traktat Wersalski spowodowa , e niemcy nie byli oni na
rwnych prawach ze wsplnot midzynarodow.
Poprzez izolacje Niemiec i Rosji z negocjacji traktatu nie uzgodniono wsplnego
pokoju, lecz zosta on narzucony. Niezadowolenie z traktatu umoliwi przejcie
wadzy przez faszystw i dojcie do wadzy Adolfa Hitlera. By on te
sprawiedliwym pokojem dla wczeniej nie istniejcych pastw. Zasada
samostanowienia narodw doprowadzia do powstania wielu pastw z monarchii
austro-wgierskiej, Krlestwa Serbw, Chorwatw, Sowecw. Jednak byy to
pastwa o sprzecznych interesach, doprowadzio to do wielu bratobjczych walk.
Traktat wersalski przerwa dziaania wojenne tylko na par lat. Ustanowienie traktatu
byo ju przypowieci nastpnej wojny. Zabranie Niemcom ziem, wykluczenie
Rosji z polityki midzynarodowej. Niemiecka gospodarka zaamaa si, a pastwo
miao wypaci ogromne reperacje, utracili najbogatsze i najbardziej dochodowe
ziemie. Wielu ludzi stracio cay majtek , ponadto trzeba byo odbudowa
pastwo, zniszczone w czasie wojny.
Spoeczestwo byo sfrustrowane, z tego powodu do wadzy doszed Hitler, ktry
obiecywa popraw sytuacji. Take odizolowanie Rosji, ktra zawara ukad w
Rapallo z Republik Weimarsk, aby przeciwstawi si traktatowi. Taka sytuacja nie
moga trwa wiecznie, 1 wrzenia 1939 roku rozpocza si II wojna wiatowa.
Z dzisiejszego punktu widzenia Traktat Wersalski przynis wicej szkd ni
poytku.
Rozpad monarchii austro-wgierskiej doprowadzi do bratobjczych walk,
i w kocowym efekcie odstpienie od warunkw traktatu Wersalskiego
i wybuch II wojny wiatowej.