BEZPŁATNY

MIESIĘCZNIK
rolników Wielkopolski,
Dolnego Śląska,
Opolszczyzny, Łódzkiego
i Kujawsko-Pomorskiego
Nakład 42.000 egz.

Nr 12 (48) grudzień 2014 ISSN 2082-8381 www.wiescirolnicze.pl

BOCIAN
ODPALANY
KORBĄ
STRONY 28-29

Mleko
tanieje
STRONY 8-9

Kiedy
maszyna
się opłaca
STRONY 30-34

Pieniądze
dla młodych
STRONA 5

Porównanie cen żywca

Fot. Marzena Zbierska

STRONY 18-20
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

02 REKLAMY
 WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

03

Z oka­zji Świąt Bo­żego Na­ro­dze­nia

pra­gniemy zło­żyć wszyst­kim naszym Czy­tel­ni­kom
ser­deczne ży­cze­nia: zdro­wia, ra­do­ści i speł­nie­nia w ży­ciu.
Aleksandra Aby każdy dzień był dniem nie­zwy­kłym,
Pilarczyk w któ­rym można uczy­nić wiele do­bra dla sie­bie i in­nych.
redaktor naczelna Zespół Wieści Rolniczych

Żeby było lepiej

Mijający rok nie był dla rolnictwa naj- Spis treści
lepszy. Zdominowało go rosyjskie embargo,
najpierw na wieprzowinę, potem na owoce Informacje Polecamy
i warzywa. Niepewność zapanowała na Sąd zdecydował o losie zwierząt odebranych
rynku mleka, który z jednej strony czeka rolnikowi 4
na zniesienie kwot, a z drugiej zmaga się Bolek i Lolek trzymają się razem 4
z nadprodukcją. Rolnicy boją się kar za Kasa spływa na konta młodych rolników,
przekroczenie kwot, tym bardziej że te następne środki za rok 5
kary mogą być większe niż pieniądze ze Hodujesz, dostaniesz więcej 6
sprzedaży. Mleko jest coraz tańsze. Spadły Ruszyła wypłata 6
też ceny trzody, bydła, zbóż i rzepaku. Tych Rośnie produkcja mleka i spadają ceny 8-9
dwóch ostatnich uzyskano w tym roku re- Za nami 40-42
kordowe zbiory. Rolnicy nie mogli się jednak
tym nacieszyć, bo opłacalność leci w dół. Uprawy
I w przypadku zbóż, i rzepaku pogorszyła Zagrożenie jest duże 10
się relacja ich cen do cen nawozów, mimo Wyższy plon bez dodatkowych nakładów 11
że te ostatnie też nieco staniały. Zakończyli kapryśny sezon 13-15
Stabilny był rynek drobiu i cukru, choć
nad plantatorami buraków „wisi” zniesienie Hodowla
16 s. 13-15
kwot w roku 2017, co budzi duże niepokoje. Wirus, który uaktywnia się i zabija
Rok 2014 był też praktycznie okresem Rok spadków cen żywca 18-20
bez dopływu nowych środków unijnych. Kontrola stanu odchodów sposobem oceny
Działania z PROW 2014-20 nie zostały jesz- żywienia krów 22-23
Tradycyjne wiejskie wyroby mięsne na fali 24-25
cze uruchomione, w ramach poprzednie-
go PROW-u nabór prowadzono jedynie Technika rolnicza
dla młodych rolników, ale spora ich grupa
Bocian odpalany korbą 28-29
znalazła się pod kreską - zabrakło dla nich
Racjonalne inwestowanie w maszyny
pieniędzy. Do tych, którzy się „załapali” rolnicze 30-34
środki spływają stopniowo, więc w tym Plantatorzy buraków na Opolszczyźnie 36-38
roku nie będzie też jakiegoś bumu na zakup Techniczne wizytówki 39
maszyn i urządzeń bądź innych środków
trwałych. WIEŚCI DLA DOMU
Życzę wszystkim naszym Czytelnikom, Sesja zakończyła się sukcesem 44
aby nadchodzący ROK 2015 był lepszy. W ogrodzie można nieźle się zmęczyć 45-47
Żeby dobrze się działo nie tylko w sferze Na Małym Grzbiecie Gór Kaczawskich 48-49
zawodowej - plonów, przyrostów, zysków Stowarzyszenia na wsi - w jedności siła! 50-52
i inwestycji, ale także w sferze prywatnej Samo zdrowie w pomarańczach 53
s. 43-58
- zdrowia, miłości i rodzinnego ciepła. Święta pachnące nie tylko piernikiem 54-56
W orzechowym ogrodzie 57-58

ADRES REDAKCJI:
63-200 Jarocin, ul. Kasprzaka 1a, ADRES WYDAWNICTWA:
tel. 62 747-15-31,
tel./fax 62 747-37-60,
E-MAIL:
redakcja@wiescirolnicze.pl
STRONA INTERNETOWA:
www.wiescirolnicze.pl
REDAGUJE ZESPÓŁ:
Redaktor naczelny - Aleksandra Pilarczyk
Piotr Piotrowicz, Aneta Rzeźniczak, Anetta
Nakład: 42.000 egz. Przespolewska, Elżbieta Rzepczyk, Honorata
Dmyterko, Dorota Jańczak, Ania Kopras-Fijołek,
Południowa Oficyna Wydawnicza Sp. z o.o., Ksenia Pięta, Magdalena Teodorczyk, Przemysław
63-200 Jarocin ul. Kasprzaka 1a, Góralczyk, Justyna Napieraj, Hubert Mościpan, Artur
tel. 62 747-15-31, tel./fax 62 747-37-60. Krawczyk.
PROJEKT GRAFICZNY: Korekta: Jacek Kaliszan.
Szymon Mofina. PROJEKTY REKLAM: Łukasz Zięciak, Dariusz Fijołek,
Piotr Kołaski, Piotr Budnik, Krzysztof Szukalski, Zbigniew
DRUK: Pacanowski, Maciej Mostowy, Waldemar Stańko, Karolina
AGORA S.A., 64-920 Piła, ul. Krzywa 35. Ciemniak.
DZIAŁ REKLAMY:
Aneta Rzeźniczak - kierownik (Jarocin) - tel. 512-135-918,
Anna Moczydłowska (Jarocin) - tel. 508-510-537,
Artur Antczak (Jarocin) - tel. 508-318-922,
Angelika Włodarczyk (Jarocin) - tel. 509-082-772,
Przemysław Markiewicz (Pleszew) - tel. 602-367-873,
Patrycja Skorzybót (Pleszew) - tel. 512-136-544,
Małgorzata Wieczorek (Rawicz) - tel. 516-131-104,
Anna Danek (Rawicz) - tel. 600-210-433,
Justyna Pasieracka (Gostyń) - tel. 604-983-569,
Paulina Pawłowska (Gostyń) - tel. 512-135-914,
Agnieszka Kaczmarek (Krotoszyn) - tel. 503-186-323.
 WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
04 INFORMACJE
Sąd zdecydował o losie
zwierząt odebranych rolnikowi
145.302 zł wydał pakosławski samorząd na utrzymanie zwierząt gospodarskich
odebranych właścicielowi w ubiegłym roku.
12 lipca ubiegłego roku na
mocy decyzji wydanej przez
Kazimierza Chudego, wójta
gminy Pakosław (powiat rawic-
ki), gospodarzowi z Zaorla ode-
brano 10 krów i 25 sztuk trzody
chlewnej. - Zarówno pracownicy
ośrodka pomocy społecznej, jak
i sołtys Zaorla sygnalizowali pro-
blem z odpowiednim utrzymaniem
zwierząt w tym gospodarstwie.
Poza tym mieszkańcy wioski po-
wiadamiali urząd gminy, że bydło
wychodzi na pole i wyjada plony
innym rolnikom - opowiada za-
stępca wójta Łukasz Burkiewicz.
Na miejsce udali się więc pra-
cownicy urzędu. Tam okazało
się, że obornik w oborze zalega
na wysokość kilkudziesięciu
centymetrów. - Krowy miały pro-
blem, by wejść na pryzmę i zmie-
ścić się w budynku. Zwierzęta były
wychudzone. Właściciel otrzymał
upomnienie, jednak to nie przynio-
sło rezultatu. Przeprowadziliśmy
także kilka rozmów z tą rodziną,
informując, że jeśli poprawią się
warunki utrzymania bydła i trzo-
Bolek i Lolek trzymają się razem
Fot. Anna Kopras-Fijołek
TEKST Honorata Dmyterko
dy chlewnej, to zwierzęta u nich
zostaną. Zaoferowaliśmy nawet
pomoc w uprzątnięciu zalegające-
go obornika, także bez rezultatu.
Łatwiej i taniej byłoby pomóc na
miejscu. Ponieważ nasze starania
nie przyniosły skutku, pozostała
możliwość odbioru trzody i by-
dła na podstawie ustawy o ochro-
nie zwierząt - dodaje Łukasz
Burkiewicz. Podczas drugiej
kontroli, już z  udziałem po-
wiatowego lekarza weteryna-
rii, zdecydowano o odbiorze
zwierząt właścicielowi. Jak
uznał weterynarz, nie kwali-
fikowały się one do uśpienia,
tylko do podkarmienia i pod-
leczenia, więc trafiły do dyżur-
nego gospodarstwa w Sowach.
Tam otoczono je odpowiednią
opieką, ale już pod kontrolą
samorządu.
O odebraniu zwierząt wła-
ścicielowi, wójt automatycz-
nie powiadomił prokuraturę.
- Ze względu na specyfikę sprawy
i koszty utrzymania zwierząt wy-
stąpiliśmy do prokuratury, a póź-
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
INFORMACJE 05
Kasa spływa na konta młodych rolników,
następne środki za rok
TEKST Magdalena Teodorczyk
M
inęło już kilka dokumentów, przede wszystkim być liście. - Na pomoc może liczyć jesz- połowie 2015 roku, gdyż dopiero
miesięcy, od właścicielami gospodarstwa - wyja- cze około tysiąca rolników z tzw. wtedy będą znane oszczędności po
kiedy została śnia Wojciech Głuchowski p.o. białej listy. Zapewniam, że jeśli będą rozliczeniu kampanii wypłat progra-
opublikowa- Kierownika Biura Wsparcia In- oszczędności w starym PROW-ie, mów rolnośrodowiskowych. Tylko
na lista szczę- westycyjnego w Wielkopolskim to będą one gromadzone i któregoś tam ewentualnie mogą być jakieś
śliwców, którym w  ostatnim Oddziale Regionalnym ARiMR dnia zostaną przesunięte na „Mło- rezerwy finansowe - podkreśla
niej do sądu z prośbą o szybkie sierpnia 2014 roku kosztowało naborze udało się uzyskać po- w Poznaniu. - Wnioski sukcesyw- dego Rolnika”. Według mnie nie Zofia Szalczyk, Wiceminister
rozpatrzenie tej sprawy - dodaje samorząd 145.302 zł. - Rachun- zytywną decyzję o przyznaniu nie do nas spływają. Praktycznie stanie się to wcześniej niż w drugiej Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Łukasz Burkiewicz. 20 marca ki związane były z  ich karmie- tzw. premii dla młodego rolnika codziennie jakieś rozpatrujemy
2014 roku zapadł wyrok sądu niem i obsługą. Gmina nie mogła w ramach działania „Ułatwianie i jeśli wszystko jest ok, przesyła- Dane liczbowe dotyczące wypłat tzw. premii
o przepadku mienia. Po jego tych zwierząt sprzedać. Musie- startu młodym rolnikom”. Część my zlecenia płatności do centrali dla młodego rolnika w wybranych województwach
uprawomocnieniu samorząd liśmy czekać do wyroku sądu rolników nadal kompletuje do- w Warszawie, a oni w ciągu 2-3
wystąpił do sądu o wska- o  przepadku mienia. Póź- kumenty, część otrzymała już tygodni przelewają pieniądze na Województwa: wielkopolskie kujawsko- opolskie łódzkie
zanie organizacji, niej gmina, zgodnie pieniądze na konta. - Zarówno konta rolników. Szacujemy, że do pomorskie
która mogła- z ustawą, przeka- rolnicy, którzy byli już właścicie- końca lutego wszyscy chętni złożą Liczba rolników, którzy 1.374 932 128 752
by przejąć te zuje zwierzęta, lami gospodarstwa w momencie wnioski o wypłatę płatności - do- otrzymali pozytywne decy-
zwierzęta. Wydatki poniesione na wyznaczonej otrzymania pozytywnej decyzji, jak daje specjalista. zje o przyznaniu premii
- Wskazana utrzymanie zwierząt przez sąd i ci, którzy są w trakcie załatwiania Mimo iż sierpniowy nabór
Ilość złożonych wniosków 296 329 28 301
przez sąd gospodarskich przez organizacji, formalności związanych z przekaza- określił już grupę beneficjentów, o wypłatę płatności
organiza- gminę Pakosław a właściciela niem gospodarstwa, mają 6 miesięcy która otrzyma premię, jest jed-
cja, pomimo zwierząt ob- od daty otrzymania decyzji na wy- nak szansa na to, iż w przyszłym Ilość zleceń przekazanych 192 228 19 171
u p ły w u 3 2013 r. - 59.106 zł ciąża ponie- stąpienie do nas z odrębnym wnio- roku zostaną uruchomione do- do centrali w Warszawie
miesięcy, nie sionymi kosz- skiem o wypłatę płatności. Muszą datkowe środki dla rolników, Liczba rolników, która otrzy- 44 142 8 114
wywiązała się
2014 r. - 86.196 zł tami. Ustawa wtedy przedstawić nam już komplet którzy znaleźli się na tzw. białej mała pieniądze na konta
ze swojego obo- o ochronie zwie-
wiązku. W związ- rząt nakłada na R E K L A M A
ku z  tym sąd wy- gminę wiele finansowo
znaczył kolejną organizację drogich obowiązków, jak opieka
zajmującą się ochroną zwierząt, nad zwierzętami bezdomnymi czy
która podjęła z nami współpracę też odbiór zwierząt, utrzymywa-
i mogliśmy jej przekazać zwierzęta. nych w stanie rażącego zaniedba-
Tutaj rola gminy się zakończyła - nia. Poza tym niektóre z procedur,
opowiada zastępca. wynikające z ustawy, są zbyt długie
Utrzymanie tych zwierząt i przez to bardziej kosztowne - tłu-
w okresie 12 lipca 2013 do 12 maczy Łukasz Burkiewicz.
L
olek nie ma grzywki, Bolek ma gwiazdkę. Lolek jest
bardzo ciekawy i śmiały, Bolek mniej ufny, zacho-
wuje dystans. Obaj mają równe łatki z jednej strony.
Mają już prawie po pół roku. Lubią trzymać się
razem. Urodziły się w czerwcu, w gospodarstwie
należącym do Jacka Przybyła z Michałowa (powiat średzki).
Mama, raczej nieufna, wabi się Karolina. Cierpliwie, ze spoko-
jem znosi wybryki Lolka i nieodstępowanie jej prawie na krok
przez Bolka. - Syn, Tomasz, pasjonuje się tymi zwierzętami. Od
maleńkiego tak je lubił. Kiedyś mieliśmy małe zoo - m.in. owce i kozy
- opowiada rolnik. Prowadzi działalność na powierzchni 40 ha.
Zajmuje się uprawą zbóż i kukurydzy oraz hodowlą trzody
chlewnej. Cieszy się ze źrebiąt bliźniaków, z tego, że obydwa
przeżyły. - Czytałem, że raz na ileś tysięcy tak się zdarza - mówi.
Sprzeda je wkrótce, obydwa. - Wiadomo, bliźniąt się nie rozdzie-
la - podkreśla Jacek Przybył. Źrebaki trafią do gminy Żerków.
- Trochę mi żal, ale na drugi rok znowu może coś się urodzi - dodaje
gospodarz.
(akf)
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

06 INFORMACJE
Płatności bezpośrednie w 2015 r.

Hodujesz, dostaniesz więcej

TEKST Magdalena Teodorczyk

O
d przyszłego możliwość wsparcia chowu owiec
roku funkcjo- w taki sposób, że nie jest ograni-
nować będzie czona ilość sztuk w stadzie, na które
zreformowany otrzymają hodowcy pieniądze, nale-
system wsparcia ży mieć ich tylko minimum 10 sztuk
bezpośredniego. Jedną ze zmian, - zaznacza przedstawicielka rzą-
jakie się pojawią, jest wyraźne du. - Na świecie jest duży popyt na
wsparcie dla produkcji zwie- mięso baranie i na jagnięcinę. Jest
rzęcej w całym kraju ze szcze- wielu chętnych pojawiających się
gólnym uwzględnieniem bydła. w ministerstwie rolnictwa w po-
- 60% ogólnej kwoty, jaką mogliśmy szukiwaniu kontaktów, żeby od nas
przeznaczyć na dopłaty związane importować mięso baranie. Mówię
z produkcją, przeznaczyliśmy dla to dlatego, że często trzymamy się
bydła. Zostało potraktowane bardzo tradycyjnych kierunków i mamy
preferencyjnie. Może kwoty są ciągle kłopoty np. ze zbytem lub niesa-
jeszcze za małe, ale pamiętajmy, że tysfakcjonującymi cenami, a  są
Dopłaty bezpośrednie i stary PROW w Pol-
Zofia Szalczyk,
sce bardzo dobrze przyczyniły się do
Wiceminister Rolnictwa
rozwinięcia produkcji roślinnej. Natomiast
i Rozwoju Wsi
dotychczas udzielana pomoc nie przyczyni-
ła się do odpowiedniego wsparcia produkcji
zwierzęcej. To był pierwszy wniosek, jaki
się nam nasunął po analizie minionych lat.
Dlatego postanowiliśmy, że produkcję zwierzę-
cą trzeba potraktować w sposób jak najbardziej ko-
rzystny, na tyle, na ile pozwolą na to przepisy europejskie.
zawsze przy rozdzielaniu pieniędzy możliwości łatwego zbytu, tylko
każdy rządzi się jakąś pulą. A prze- w to nie wchodzimy. Oczywiście
znaczenie z ogółu pieniędzy na płat- nikogo nie namawiam do hodowli
ności związane z produkcją 60%, owiec, proponuję tylko rozważenie
to jest dużo. Planujemy wsparcie takiej ewentualności - dodaje Zofia
ok. 70 euro na sztukę na pierwsze Szalczyk. Zmiany w płatnościach
30 sztuk bydła w gospodarstwie i to związanych z produkcją są echem
zarówno dla zwierząt utrzymywa- analiz dotychczasowego sposo-
nych na cele opasowe, jak i dla bydła bu wsparcia. Wykazały one, iż
mlecznego - wyjaśnia Zofia Szal- poprzedni system dopłat bez-
czyk, Wiceminister Rolnictwa pośrednich oraz miniony PROW
i Rozwoju Wsi. Zmiany dotyczą spowodowały intensywny roz-
również rolników hodujących wój produkcji roślinnej na nie-
owce i kozy. - Wprowadziliśmy korzyść zwierzęcej. - Wszyscy się
Szczegółowe wymagania dotyczące płatności
związanych z produkcją:
1. BYDŁA:
a). do bydła (obu płci) w wieku do 24 miesięcy (płatność maksymalnie dwa razy
do tej samej sztuki bydła w kolejnych latach)
- przysługuje rolnikowi, który posiada min. 3 sztuki bydła w wieku do 24 miesięcy
- pomoc przysługuje do zwierząt w przedziale 1-30 sztuki bydła, rolnikowi, który
spełnia warunki do otrzymania JPO
- wsparcie dostępne w całym kraju
b). szacowana stawka ok 70 euro/szt.
2. KRÓW:
a). przysługuje do krów, niezależnie do kierunku użytkowania, w wieku od 24 miesiąca
- przysługuje rolnikowi, który posiada min. 3 krowy w wieku od 24 miesiąca
- pomoc przysługuje do zwierząt w przedziale 1-30 sztuki w stadzie , rolnikowi,
który spełnia warunki do otrzymania JPO
- wsparcie dostępne w całym kraju
b).szacowana stawka ok 70 euro/szt.
3. OWIEC:
a). przysługuje do samic w wieku od 12 miesięcy
- przysługuje rolnikowi, który posiada minimalnie 10 sztuk, co najmniej 12miesięcz-
nych samic i który spełnia warunki do otrzymania JPO
- nie limitowana jest liczba zwierząt w stadzie objęta pomocą
- wsparcie dostępne w całym kraju
b). szacowana stawka płatności; ok 25 euro/szt.
4. KÓZ:
a). przysługuje do samic w wieku od 12 miesięcy
przysługuje rolnikowi, który posiada minimalnie 5 sztuk co najmniej 12 miesięcznych
samic i który spełnia warunki do otrzymania JPO
- nie limitowana jest liczba zwierząt w stadzie objęta pomocą
- wsparcie dostępne w całym kraju
b). szacowana stawka płatności; ok 15euro/szt.
zgodzimy, że produkcja zwierzęca łąk. To jest po prostu niewykorzy-
jest trudniejsza, a jeśli dodatkowo jest stany potencjał rolniczy. Do tego nie
gorzej wspierana, to wtedy, gdy jest można dopuszczać. Trzeba było pójść
korzystniejsze wsparcie dla produkcji z mechanizmem wsparcia w tym
łatwiejszej, to taką wybieramy (…). kierunku, żeby wspierając produk-
Doszło do tego, że w wielu wojewódz- cję zwierzęcą, pomyśleć o niewyko-
twach, pomijam wielkopolskie, tam rzystanym potencjale na przykład
gdzie są bogate zasoby łąk, zdarza właśnie tych łąk - przyznaje wice-
się, że jest jedna krowa na 100 ha minister.

Ruszyła wypłata
1,353 mln rolników 14,2 mld zł

A
złożyło wnioski o płatności zostanie przekazane rolnikom
gencja Restrukturyzacji którzy ucierpieli z powodu rosyjskiego do przeprowadzenia kontroli na miejscu,
i Modernizacji Rolnictwa embarga, ponieśli straty spowodowane otrzymają dopłaty po zakończeniu tej
rozpoczęła 1 grudnia wy- afrykańskim pomorem świń czy też w ich kontroli. Należy pamiętać, że jeśli rolnik
płaty dopłat bezpośrednich gospodarstwach powstały szkody wyni- sam nie poprosi, nie otrzyma pozytywnej
za 2014 rok. Agencja będzie kające z niekorzystnych zjawisk pogodo- decyzji o przyznaniu mu dopłat bezpo-
się starała, aby w pierwszej kolejności płat- wych lub klęsk żywiołowych. Dodatkowo, średnich.
ności bezpośrednie otrzymali ci rolnicy, gospodarstwa, które zostały wylosowane Oprac. Ksenia Pięta
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

REKLAMY 07
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
08 INFORMACJE
Rośnie produkcja mleka
i spadają ceny
O około 13 procent spadły ceny mleka - tak podaje Główny Urząd Statystyczny.
W jarocińskiej mleczarni obniżka wyniosła prawie 20 procent.
C
eny mleka spada-
ją, a do mleczar-
ni trafia coraz
więcej surow-
ca. „W  miesią-
cach kwiecień - październik
2014 r. do podmiotów skupują-
cych dostarczono ok. 6,3 mld kg.
Stopień wykorzystania kwot indy-
widualnych przysługujących do-
stawcom hurtowym po 7 miesiącach
roku kwotowego 2014/2015 wyniósł
około 64,56%. Od kwietnia do paź-
dziernika 2014 ilość skupionego
mleka ukształtowała się na pozio-
mie wyższym o 6,57% niż w tym
samym okresie roku 2013/2014”
- czytamy w komunikacie pra-
sowym Agencji Rynku Rolnego.
W październiku produkcja
była wyższa o 5,5 procenta niż
w analogicznym okresie ubie-
TEKST Elżbieta Rzepczyk
głego roku. Agencja prognozuje,
że przy dotychczasowym po-
ziomie skupu wysokość prze-
kroczenia przez Polskę kwoty
krajowej może wynieść ponad
8 procent, a  to oznacza, że
kara będzie znacząco wyższa
niż opłata za rok kwotowy
2013/2014. Niektórzy przewi-
dują, że może wynieść 1,16 zł.
W Okręgowej Spółdzielni
Mleczarskiej w Jarocinie limity
wykorzystało aktualnie prawie
3 procent dostawców. Dostar-
czono ponad plan blisko 180
tysięcy litrów mleka. - Mamy
jeszcze cztery pełne miesiące do
zakończenia roku, a następni są
w  trakcie przekraczania kwoty.
Każdy musi sobie zadać pytanie,
co robić, aby nie płacić kar. Są rol-
nicy, którzy nie przywiązują do tego
wagi, są tacy, którzy już zakupili
lub wydzierżawili kwoty i swoje
potrzeby mają zaspokojone do końca
okresu kwotowego - mówi Janusz
Namysłowski, prezes Okręgo-
wej Spółdzielni Mleczarskiej
w Jarocinie. Nie potrafi odpo-
wiedzieć, o ile limit może być
przekroczony na koniec marca
przyszłego roku. Dodaje, że nie
ma się co łudzić, że kary będą
zniesione. - Na spotkaniu z wice-
minister rolnictwa Zofią Szalczyk
było powiedziane jednoznacznie,
aby rolnicy nie myśleli, że nie będzie
kar. Trzeba będzie zapłacić, bo nikt
nas z tego nie zwolni - podkre-
śla szef jarocińskiej mleczarni.
Podobnie uważa Przemysław
Tomczak z Wielkopolskiej Izby
Rolniczej w Turku. - Jest mało
prawdopodobne, aby Komisja Euro-
wyrobów też idą w dół - wyjaśnia
prezes. Analitycy nie przewi-
dują wzrostu. Wskazują, że na
rynku światowym jest bardzo
dużo surowca. W Nowej Zelan-
dii mleko jest tańsze niż w Eu-
ropie, a na dodatek w ciągu
ostatnich trzech lat wzrosła jego
produkcja w krajach azjatyckich.
Trudna sytuacja na rynku
mleka skłoniła hodowców krów
do wyjścia na ulicę. Mleczną
pikietę zorganizowała Polska Fe-
deracja Hodowców Bydła i Pro-
ducentów Mleka. Na protest
do Warszawy przyjechało ok.
4 tys. osób, w tym rolnicy z po-
pejska zgłosiła się na taką redukcję, wiatu krotoszyńskiego. - Ceny
gdyż pieniądze z kar są zaplano- spadły poniżej kosztów opłacalności.
wane w budżecie. Nie wszystkie Tendencja spadkowa zaczęła się od
kraje przekroczą i one nie zgodzą kwietnia, jak tylko zostało ogłoszo-
się, ponieważ trzymały się swoich ne embargo, a w innych krajach
limitów - wyjaśnia kierownik tego nie zauważono. To jest naj-
WIR w Turku. trudniejsza produkcja, najbardziej
Zbyt duża ilość surowca długotrwała. Producenci w 70 pro-
na rynku oznacza niższe ceny. centach są właścicielami spółdzielni
Według Głównego Urzędu Sta- mleczarskich w formie spółdzielczej,
tystycznego cena skupu mleka to budzi duży niepokój - wyjaśnia
w październiku 2014 roku wy- Leszek Hądzlik, prezydent PFH-
BiPM. Protestujący domagali się
niosła 124,38 zł/1 hl i była niż-
m.in. zniesienia kar za ostatni
sza o 13% niż w październiku
rok kwotowy. Przypomnieli
2013 r. i o 0,2% niższa od ceny
również, że rok referencyjny
wypłaconej we wrześniu 2014 r.
W OSM w Jarocinie rolnicy za
R E K L A M A
dostarczony surowiec otrzymu-
ją aktualnie około 20 procent
mniej niż jeszcze 11 miesięcy
temu. - To nie jest tylko cięcie ceny
mleka w skupie, ale ceny naszych
Fot. Stanisław Dziekański
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
INFORMACJE 09
je, aby rolnicy wyprzedawali ze
Postulaty PFHBiPM stada mniej wydajne sztuki. - Na
pewno są sposoby, żeby to zrobić,
- Zlikwidować kary mleczne za ostatni rok kwotowy. czy każdy sobie poradzi? Trudno mi
- Wypłacić wszystkim czynnym dostawcom mleka ekwiwalent pieniężny na to odpowiedzieć - uważa szef
w wysokości co najmniej 0,30 zł za każdy kg posiadanej kwoty mlecznej, PFHBiPM.
z tytułu utraty kapitału (wartości majątku) spowodowanej likwidacją kwot Jaka będzie sytuacja na
mlecznych. rynku po zniesieniu kwot?
- Urealnić wysokość cen interwencyjnych. - W pierwszych miesiącach wie-
- Objąć producentów mleka dodatkowymi płatnościami, z tytułu wysokich le się nie zmieni. Bardzo dużo
strat, ponoszonych z powodu wprowadzonego embarga Rosji na mleko przedsiębiorców, mówię o przed-
i produkty mleczne. siębiorstwach, które liczą powy-
- Przyspieszyć wypłaty dopłat bezpośrednich producentom mleka, obciążo- żej tysiąca sztuk, mówi, że starają
nych karami za nadprodukcję mleka w roku kwotowym 2013/2014 oraz tym, się wyhamowywać i tak trzymać
którzy we własnym zakresie zakupili dodatkowe kwoty mleczne. tę produkcję, aby wystartować
- Podjąć działania legislacyjne umożliwiające wprowadzenie w Polsce tzw. od 1 kwietnia. Jak zareaguje na to
uboju rytualnego. rynek? Przypuszczam, że nikt do
- Wprowadzić regulacje prawne zabezpieczające właściwe relacje pomię- końca tego nie wie - ocenia Prze-
dzy producentami, przetwórcami i konsumentami a sieciami handlowymi. mysław Tomczak z Wielkopol-
- Stworzyć możliwości finansowe pozyskania funduszy na organizację skiej Izby Rolniczej. Niewyklu-
wspólnego handlu polskiego przetwórstwa mleka. czone, że cena spadnie poniżej 1
- Kontynuować działania zmierzające do dalszej konsolidacji branży mle- zł za litr. - Niektórzy przedsiębior-
czarskiej. cy, aby nadrobić straty, w związku
- Podjąć działania przyspieszające przekazanie Polskiej Federacji Hodowców z tym, że musieli zapłacić karę, będą
Bydła i Producentów Mleka szacowanie wartości hodowlanej bydła mlecznego. chcieli wyprodukować jak najwięcej,
- Zawiesić na okres roku spłatę kredytów inwestycyjnych w gospodarstwach aby móc ją spłacić. Najgorsze jest to,
mlecznych. że mali dostawcy otrzymują za mle-
ko poniżej złotówki i jak przekroczą
kwotę, będą musieli zapłacić 1,16 zł
dla polskich producentów, kie- Co rolnicy powinni zrobić, czyli do każdego litra dołożą 20
dy każdy uzyskany litr mleka aby nie przekroczyć kwot? - Nie groszy. Obawiam się, że będą ta-
miał podwójną wartość, nie był należy stosować pasz mlekopędnych kie przypadki - ocenia kierownik
korzystny. - radzi Leszek Hądzlik. Sugeru- WIR-u w Turku.
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
10 UPRAWY
Zagrożenie jest duże
Zboża składowane do magazynów jesienią są szczególnie narażone na
inwazję szkodników.
C
zęste opady podczas
żniw sprzyjały rozwojowi
szkodników w zbożach.
Zbiory, które trafiały do
magazynów i silosów, nie
zawsze były odpowiednio przesuszone,
stąd pojawiło się duże niebezpieczeń-
stwo ze strony m.in. wołka zbożowego
i trojszyka. - Zagrożenie w całej Polsce jest
duże. Świadczy o tym fakt, że w pewnym
momencie w hurtowniach zaczęło brakować
środków chemicznych, a sprzedawcy zanoto-
wali potrojoną ich sprzedaż w stosunku do
lat ubiegłych - wyjaśnia Michał Kulesza
z firmy Insekt. - Zalecamy rolnikom prze-
prowadzenie profilaktycznego gazowania
R E K L A M A
TEKST Aneta Rzeźniczak
swoich zbiorów oraz oprysku magazynów
lub zamgławiania silosów, nim szkodnik
rozprzestrzeni się na całość obiektu - dodaje.
Przechowywane produkty powinny
mieć poniżej 13% wilgotności. Aby ją
utrzymać, należy regularnie wietrzyć
magazyny. Trzeba to jednak zrobić w dni
pogodne i suche. Często lecz krótko,
aby temperatura w pomieszczeniach
była wyższa od zewnętrznej. Jeśli na
dworze jest cieplej niż w magazynie,
to należy wietrzyć tylko przy bardzo
niskiej wilgotności powietrza. Dzięki
temu uniknie się skraplania i osiadania
na ścianach oraz ziarnie pary wodnej.
W ciepłych miesiącach ziarno powinno
być szuflowane przynajmniej raz na ty-
dzień, a w zimowych - raz na miesiąc.
Kiedy ziarno jest wilgotne, zabieg należy
wykonywać częściej. Worki w magazy-
nie należy regularnie wietrzyć, a w razie
konieczności dezynfekować.
Kiedy do przechowywanego ziar-
na dostaną się szkodniki, konieczne
jest zastosowywanie np. fumigacji czyli
gazowania upraw. W procesie wyko-
rzystywane są związki chemiczne tzw.
Fot. countrypixel - Fotolia.com
fumiganty. - W określonej temperaturze
i ciśnieniu utrzymują się w stanie gazowym.
Ich stężenie jest wystarczające do zabicia
szkodliwego organizmu - mówi Michał
Kulesza.

WYŻSZY
PLON
bez dodatkowych
nakładów
Kwestia finansowa odgrywa bardzo
ważną rolę w hodowli zbóż jarych. Dla
rolnika istotne jest to, by osiągnąć jak
najwyższy i dobry jakościowo plon bez
zwiększania wydatków. Jak to zrobić?
Jak uniknąć błędów? Warto się nad tym
zastanowić już dziś, choć do wiosny
jeszcze sporo czasu.
TEKST Marianna Kula
W
ielu planta-
torów zbóż
jarych szuka
uproszczeń
planując ho-
dowlę tych roślin. Niektóre
z nich mogą okazać się tylko
z pozoru korzystne. - W wyści-
gu za zyskiem wielu rolników nie
chce pamiętać o przyrodniczym
znaczeniu płodozmianu. Rozwinię-
ta w naszym regionie monokultura
zbożowych ma swoje ekonomicz-
ne wytłumaczenie. Uprawa zbóż
jest - właściwie - niskonakładowa
i łatwa do wykonania ze względu
na możliwość zmechanizowania
wszystkich etapów produkcji. Skut-
kiem takiego działania jest jednak
nadmierny udział zbóż w płodo-
zmianie, który przyczynia się do
spadku plonu - tłumaczy Krzysz-
tof Świerek, agronom z Wielko-
polskiego Ośrodka Doradztwa
Rolniczego w Poznaniu - Punkt
Doradczy w Gołuchowie. Fa-
chowiec zwraca także uwagę na
to, że paroletnia uprawa zbóż
po sobie jest naruszeniem rów-
nowagi ekologicznej w środo-
wisku - Żeby zapobiegać temu
niekorzystnemu zjawisku, należy
po roślinach kłosowych uprawiać
poplony, przeznaczone na przy-
oranie. Dzięki temu zwiększa się
aktywność biologiczna gleby, ilość
substancji organicznej i poprawia
się bezpieczeństwo fitosanitarne.
Za sprawą poplonów gleba staje
się bardziej żyzna, co w konse-
kwencji prowadzi do uzyskania
lepszego plonu - czyli tego, na
czym rolnikowi zależy najbar-
dziej - sądzi Krzysztof Świe-
rek. Po czym warto uprawiać
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
UPRAWY 11
zboża jare? Rośliny strączkowe
są dobrym przedplonem dla
pszenicy. Jęczmieniowi służy
stanowisko po roślinach okopo-
wych i pastewnych, a dla owsa
odpowiednie jest pole, na któ-
rym wcześniej rosły: ziemniaki,
koniczyna lub bobik.
Wybór pola pod uprawę
zbóż jarych to też istotna kwe-
stia. Należy pamiętać o tym, że
owies potrzebuje gleb, które są
bogate w wodę (nie mogą być
one jednak podmokłe). Spe-
cjalista zaleca jego hodowlę na
kompleksach żytnich - dobrych
i bardzo dobrych. Wysiew psze-
nicy jarej nie powinien odby-
wać się na słabszych glebach.
To samo dotyczy jęczmienia
jarego. Takie działania pro-
wadzą bowiem do obniżenia
zarówno jakości, jak i  ilości
plonu tych roślin. Warto też
wiedzieć o tym, że jęczmienia
jarego i pszenicy jarej nie na-
leży uprawiać w sąsiedztwie
ich ozimych odpowiedników.
Dlaczego? Powód jest prosty
- mogą się od nich zarazić cho-
robami.
Kolejnym czynnikiem, mają-
cym wpływ na wysokość plonu
zbóż jarych, który można zali-
czyć do tzw. beznakładowych,
jest termin siewu. Ekspert uwa-
ża, że powinien on być w miarę
wczesny - gdy tylko warunki
wilgotnościowe gleby pozwo-
lą na jej uprawę (przeważnie
jest to w okresie od 20 marca
do 10 kwietnia, wszystko jed-
nak zależy od długości zimy).
Dzięki temu przedłuża się okres
wzrostu wegetatywnego zbóż.
Prowadzi to do zwiększenia
liczby kłosów i lepszego rozwo-
ju systemu korzeniowego, od-
powiedzialnego za dostarcza-
nie roślinom pokarmu. Trzeba
być również świadomym tego,
że jare wysiane zbyt późno są
bardziej narażone na wpływ
czynników stresowych.
Krzysztof Świerek mówi
także o  tym, jak oszczędnie
wydawać pieniądze na uprawę
zbóż jarych. - Mając na uwadze
niskonakładową technologię ho-
dowli tych roślin, ich dokarmianie
dolistnie mocznikiem i mikroele-
mentami powinniśmy stosować
przy wykonywaniu wszystkich
zabiegów ochrony zbóż na choro-
by grzybowe i szkodniki. Skutecz-
nie zwiększa to plonowanie jarych
- zapewnia agronom.
Oszczędność oszczędno-
ścią, jednak nawożenia zbóż
jarych fosforem, azotem i po-
tasem nie wolno pomijać.
Stosując P i  K zwiększa się
odporność tych roślin na cho-
roby i brak wody oraz wyle-
ganie. - Największy wpływ na
jakość jarych ma N. Zwiększa
on plon i  wpływa na zawar-
tość białka i  glutenu w  ziar-
nie, przez co poprawia jego
właściwości przemiałowe i  wy-
piekowe - twierdzi ekspert.
- Ogólnie rzecz biorąc, zboża jare,
które są racjonalnie nawożone N,
rosną intensywnie, wykształcają
dorodne i długie kłosy. Wysokość
dawek tego pierwiastka zależy jed-
nak od: gatunku zboża, żyzności
gleby i przedplonu - dodaje.
Fot. KB3 - Fotolia.com
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

12 REKLAMY
 WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

UPRAWY 13

Zakończyli kapryśny sezon

350 plantatorów z Wielkopolski podsumowało sezon uprawy kukurydzy.
„To był nietypowy rok, pogoda dała nam się we znaki” - mówili hodowcy.

J
TEKST Hubert Mościpan

ak co roku, rolnicy zrzeszeni wo-
kół niemieckiego koncernu ho-
dowlanego KWS, spotkali się na
Wielkopolskim Dniu Kukurydzy
KWS w gospodarstwie Jana i Ro-
berta Zawiejów w Baranówku (gm.
Pleszew). Rozmawiano m.in. o walce ze
szkodnikami, nawożeniu oraz stosowaniu
płodozmianu.
Rok anomaliów
Przebieg tegorocznego sezonu i wa-
runki wegetacji roślin podsumował Robert
Zawieja. - To był bardzo nietypowy rok dla
kukurydzy. Zaistniało sporo niespodzianek.
Żyjemy w coraz gwałtowniejszym klimacie,
stąd intensywne ulewy, które w ciągu dwóch
dni potrafiły zalać nas 180 milimetrami wody,
po czym nastąpiła ponadmiesięczna susza. Ten
rok okazał się być ostrym sprawdzianem dla nas,
plantatorów, na ile sobie w tych skrajnych wa-
runkach potrafimy poradzić – mówił ekspert.
Nie było miesiąca, w którym pogoda nie
zaskoczyłaby plantatorów i nie pokrzy-
żowała ich planów. - Wiosna rozpoczęła się
bardzo wcześnie, wspaniale zrobiła rzepakom,
zbożom, stąd rekordowe plony w tych kulturach.
Zaczęły się dywagacje, czy może kukurydzę

R E K L A M A

Eksperci prezentowali cechy charakterystyczne poszczególnych

odmian, rolnicy mieli też wiele pytań dotyczących warunków wegetacji
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
14 UPRAWY
R E K L A M A
rozpocząć siać nawet w  końcu marca? My
rozpoczęliśmy w okolicach 15 kwietnia i nie
mieliśmy szczęścia, bo wczesne siewy nie oka-
zały się najlepsze. Były złe warunki do wscho-
dów, sporo ziaren nie skiełkowało i plantacje
były przetrzebione. Sprawdza się tu zalecenie,
że przy wczesnych siewach trzeba dodać 10%
ziaren w stosunku do zdolności kiełkowania,
zakładając, że nie wszystkie rośliny powschodzą.
Wschody w normalnych terminach siewu okazały
się za to dobre - wyjaśniał specjalista.
Tygodnie wiosenne to także nie najlep-
sze warunki dla kukurydzy. Częste i obfite
deszcze oraz zimny maj przyczyniły się do
zahamowania wzrostu roślin. - Korzeń po-
trzebuje tlenu, żeby się dobrze rozwijał. W ziemi
było bardzo dużo wody, więc roślina nie musiała
jej szukać i nie wytwarzała głębokiego korze-
nia. System korzeniowy w kukurydzy rośnie
do momentu kwitnienia, dlatego jeśli w tym
okresie jest bardzo dużo wody, to kukurydza
Pokaz urządzeń rolniczych i zbioru kukurydzy jest już stałym punktem corocznych spotkań
nie ma tendencji do budowania tego systemu -
tłumaczył Robert Zawieja. Do tego doszedł
jeszcze jeden aspekt, szczególnie widoczny
na glebach lekkich - wypłukiwanie azotu. By
ilość pierwiastka w glebie wyraźnie spadła,
wystarczy opad na poziomie 170 milimetrów
w okresie od kwietnia do końca czerwca.
- Teraz mieliśmy 180 mm w dwa dni, o reszcie
tygodni nie wspomnę. Jest to dowód na zmianę
klimatu, na to, że ostatnimi laty mamy bardzo
mokre wiosny, co skłania nas ku temu, by zacząć
dzielić dawki azotu. Teoretycznie były bardzo do-
bre warunki dla kukurydzy, bo było przekropnie
i rośliny powinny rosnąć, i przez pewien czas
tak było, ale w pewnym momencie stanęły i liście
im zżółkły. Taką wiosnę mieliśmy już trzeci raz
z rzędu, dlatego namawiałbym do stosowania
dzielonych dawek azotu. Skuteczność tej metody
widać po tym, że choć rośliny nie są wysokie, to
jednak kolby są dorodne. Nie będzie rekordów,
ale i tak dużo udało się uzyskać - zapewniał
Robert Zawieja.
Jedynym plusem nadmiernej ilości wody
były bardzo dobre warunki do stosowa-
nia herbicydów doglebowych. Po siewach
było wilgotno, dlatego środek zabezpieczał
plantacje od samego początku. Gorzej trafili
ci rolnicy, którzy stosowali herbicydy po-
wschodowe - w momencie, kiedy wypadały
optymalne terminy ich stosowania, natknęli
się na deszcze i zwalczanie chwastów było
przez to niezwykle uciążliwe. W najlep-
szym do oprysku momencie, gdy kukurydza
miała kilka liści, nie mogli wjechać na pole.
Później chwasty okazywały się już za duże
i herbicydy nie spełniały swojej roli.
Po niekorzystnej, zbyt mokrej wiośnie,
przyszedł równie niekorzystny, suchy począ-
tek lata. Czas największego niedoboru wody
przypadł na okres kwitnienia, co skutkowało
szczerbatością kolb lub ich niedoziarnieniem.
Na niektórych odmianach pojawiła się nawet
głownia. - Takich skrajnych sytuacji nie było na
szczęście dużo. Po kwitnieniu mogliśmy mówić
o wilgotnym sierpniu, który przeszkadzał nam
trochę w żniwach, ale był bardzo korzystny dla
kukurydzy, która od tego momentu spokojnie
nalewała ziarno. Zbiory trochę nam się przez
to opóźniły lub przebiegały przy większej wil-
gotności ziarna. Tu też uwaga dla tych, którzy
mają kukurydzę na kiszonkę - bardzo często
wjeżdżaliśmy w pola zbyt wcześnie, mimo że
zgodnie z kalendarzem z poprzednich lat. Zbiory
na kiszonkę można było przeprowadzić spokoj-
niej, później, poczekać aż to ziarno będzie lepiej
nalane. Wiele odmian potrzebuje postać na polu.
Odpowiedni moment ku temu był na przełomie
września i października. Gratuluję tym, którzy
wytrzymali. Namawiam, by nie sugerować się
kalendarzem, tylko patrzeć, jak wygląda ziarno
- dodał Robert Zawieja.
Kruszynek na omacnicę
Co roku wielkim problemem dla plan-
tatorów jest występowanie omacnicy proso-
wianki - szkodnika, który nadgryza łodygi
roślin, powodując ich łamanie oraz nara-
żają na zainfekowanie grzybami fusarium.
Największe straty dla rolników wyrządza
żerowanie omacnicy na kolbach. Wtedy jest
już za późno i nie można rośliny uratować.
Sposoby walki z owadem, oprócz jesiennej,
przeorywującej słomę orki, są dwa: biolo-
Wielkopolski Dzień Kukurydzy KWS cieszy się dużym zainteresowaniem producentów tej rośliny
giczne lub chemiczne. Eksperci przekonują,
że łatwiejsze jest to pierwsze, z wykorzy-
staniem kruszynka. Metoda polega na roz-
wieszeniu kartoników z jajami kruszynka
na roślinach, w ilości ok. 30-40 kartoników
na hektar. - Ochrona biologiczna jest wbrew
pozorom łatwiejsza, bo chodzi o termin zabiegu.
Chemicznie często mamy czym pryskać, ale nie
ma już jak wjechać na pole - mówił Adam Ma-
jewski z koncernu KWS. - Omacnica zaczyna
wylatywać około 20 czerwca i nalatuje przez 2
tygodnie, składając jaja. O kruszynku trzeba
więc pomyśleć wcześniej, zamówić te kartoniki,
bo koniec czerwca one już muszą wisieć. Gdy
motyle złożą jaja, to po kilku dniach wylęgną
się z nich gąsienice. Ważne, żeby z tych karto-
ników wyleciały muszki, zanim omacnica się
wylęgnie. Kruszynek zrobi robotę za nas, my
musimy wiedzieć, kiedy motyle wylatują. On
szuka złożonych jaj omacnicy i pasożytuje na
nich. Chroni nam pola do końca sezonu, musi-
my go tylko w odpowiednim momencie na nie
wprowadzić. Robimy to od trzech lat i można się
spodziewać 70% skuteczności - przekonywał
Adam Majewski. Z metody tej na swoim
polu korzystają także Jan i Robert Zawieja.
- W tym roku zastosowaliśmy to po raz pierwszy.
Jest to prosta metoda, rozłożenie zajmuje około
15-20 minut na hektar. W sześć osób zrobiliśmy
ponad 90 hektarów w jeden dzień. W stosunku
do ubiegłego roku porażenie roślin było mniejsze.
Omacnicy w tym roku w ogóle jest mniej, na
tych poletkach, gdzie nie stosowaliśmy kruszynka,
pogryzionych jest 15-20% roślin. Tam, gdzie go
wykorzystywaliśmy, porażenie wynosi już tylko
3-5%. W ubiegłym roku w niektórych miejscach
mieliśmy nawet 30% uszkodzonych liści, przez
co traciliśmy nawet 2 tony na hektarze. Jeżeli
ktoś by się wahał nad opłacalnością kruszyn-
ka, no to proste liczenie - dwie tony więcej, na-
wet przy cenach rzędu 600 złotych, jest bardzo
opłacalne, bo wydatek na kruszynka to około
160 zł/ha - zapewniali hodowcy kukurydzy.
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
W przypadku ochrony chemicznej, klu-
czowa jest terminowość i obserwacja upraw.
- Żeby mieć wyznaczony termin, trzeba mieć
zaznaczone, gdzie te jaja są. Najlepiej oznaczyć
sobie te rośliny np. wstążką i obserwować. Gdy
te złożone jaja omacnicy znikną, to znaczy, że
wylęgły się gąsienice. Wtedy poczekałbym 3-4
dni i wjechał z opryskiem, a poprawkę zrobić po
tygodniu - mówił Adam Majewski. Ekspert
przekonywał, że duże znaczenie ma to, ja-
kimi środkami pryskamy. - Nie wybierajcie
najtańszych środków, pyretroidów, bo one działają
tylko w momencie zabiegu. Preparaty droższe
działają dłużej, więc jeśli już decydujecie się na
ochronę, to pryskajcie trwalszymi środkami. Nie
możecie spodziewać się 100% skuteczności, będzie
60-70%, dlatego że z części jajeczek wylęgnie się
gąsienica długo po zabiegu, ale to już nie będzie
taka populacja, jak gdybyście tego nie zrobili
- przekonywał Adam Majewski.
Pszenica po kukurydzy
Doświadczeni plantatorzy przekonywali,
że dobrym rozwiązaniem na poprawę plono-
wania jest zastosowanie płodozmianu. Ich
zdaniem optymalne jest sianie przez trzy
lata późnych, a więc najlepiej plonujących
odmian kukurydzy, a w następnym roku
odmian wczesnych, po to, by w piątym
roku cyklu zasiać pszenicę. - Wcześniej
siana pszenica to jest około 1 tony in plus.
Jeżeli siejemy w okolicach 20-25 września, to
jest to różnica tony na hektarze w stosunku
do pszenicy z 10-15 października. Większość
pędów kłosonośnych jest budowana jesienią,
dlatego powinniśmy się decydować na odmiany
wczesne, żeby to pole szybciej zwolnić. Jest
jeszcze jeden sposób na poprawienie krzewienia
pszenicy jesienią – stosowanie dawki azotu,
rzędu 30-50 kg pod pszenicę, która jest siana po
kukurydzy - radził Jan Zawieja. – Mieliśmy
pola, które były pod kukurydzą przez 15 lat.
UPRAWY 15
Pomimo że były to pola utrzymane w bardzo
wysokiej kulturze, bardzo dobrze nawożone,
klasowo nie najgorsze, to już po 9-10 latach
uprawy w  monokulturze plonowały gorzej
niż pola, na których kukurydza była przez
trzy lata. Oczywiście ta roślina znosi uprawę
w monokulturze, bo po 10 latach to nie były
złe plony, ale to nie jest bieg po rekord czasu.
Jeśli chcemy uzyskiwać bardzo wysokie plony,
płodozmian musi być - stwierdził organizator
spotkania rolników.
Zarówno w przypadku kukurydzy, jak
i pszenicy, jest czynnik, na który hodowcy
muszą bacznie zwracać uwagę - występo-
wanie grzybów fusarium, które produkują
mykotoksyny. - Od kilku lat w  umowach
dotyczących sprzedaży kukurydzy mamy wpi-
sywane graniczne ilości mykotoksyn. W tym
roku podaż zbóż jest bardzo wysoka i trudno
będzie sprzedać naszą produkcję w dobrej ce-
nie. Jest straszne czepianie się zanieczyszczeń,
przypalonych ziaren, a za chwilę będzie strasz-
ne czepianie się mykotoksyn, które pojawią
się w  kukurydzy, która stoi w  przekropnej
pogodzie. Dawno nie widziałem tylu roślin
porażonych przez fusarium. Proste zalecenie
- nie trzymać roślin za długo na polach. Jeśli
odmiana wczesna czy średniowczesna osiąga
26-28% - młócić i uciekać, bo mykotoksyny
będą się w tej kolbie gromadziły - przekony-
wał Robert Zawieja.
W Baranówku zorganizowano dwie
biesiady miłośników kukurydzy - oprócz
zjazdu mniejszych hodowców, których
areał nie przekracza kilkudziesięciu hek-
tarów, odbył się też drugi - dla większych
plantatorów, uprawiających kukurydzę
nawet na 900 ha. Podczas obu odbyły się
prezentacje poletek i maszyn rolniczych
oraz wystąpienia ekspertów w zakresie:
nawożenia, doboru odmian i stosowania
środków ochrony roślin.
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
16 HODOWLA
Wirus,
który uaktywnia
się i zabija
Wystąpienie wirusa IBR/IPV u bydła należy zgłaszać lekarzowi. Choroba nie
jest jednak zwalczana z urzędu. - Jest to choroba ekonomiczna, hodowca
ponosi duże straty finansowe - wyjaśnia lekarz weterynarii.
W
irus IBR/IPV
występuje
w pogłowiu
bydła domo-
wego i wolno
żyjącego. - Jest to zakaźne zapa-
lenie nosa i tchawicy oraz pęche-
rzykowe zapalenie błony śluzowej
sromu i pochwy krów. Zakażenie
szerzy się przez kontakt bezpośredni,
drogą aerogenną (aerozol), a tak-
że drogą płciową - wyjaśnia Pa-
weł Wasiak, lekarz weterynarii
prywatnej praktyki w Sobótce
(powiat ostrowski). Objawy
kliniczne to: gorączka, wyciek
surowiczy z nosa i kaszel oraz
wysoka temperatura do 41 stopni
Celsjusza. Zwierzę ma trudno-
ści w oddychaniu, można też
zaobserwować brak łaknienia
oraz ubytki błony śluzowej nosa.
W pierwszej fazie na błonie ślu-
zowej nosa pojawiają się pęche-
rzyki. Po ich pęknięciu może
dojść do owrzodzeń pokrytych
złogami włóknika. - Nawet jeżeli
organizm poradzi sobie z zakaże-
niem, wirus najczęściej trafia do
zwojów nerwu trójdzielnego, jest to
nerw czaszkowy lub do zwojów ner-
wów krzyżowych. On tam wchodzi
w stan latencji (utajenia - przyp.
red.) - tłumaczy lekarz wete-
rynarii. Uaktywnia się, kiedy
u zwierzęcia dochodzi do immu-
nosupresji organizmu. Chodzi
tu przede wszystkim o wysoką
ciążę, okres okołoporodowy, po-
dawanie leków sterydowych. Na
uaktywnienie się tego wirusa ma
również wpływ transport bydła.
- Wówczas jego cykl namnażania
następuje na nowo - mówi.
Drugą chorobą, którą wy-
TEKST Anetta Przespolewska
wołuje wirus IBR, jest pęcherzy- - podkreśla Paweł Wasiak.
kowe zapalenie błony śluzowej Najczęściej źródłem zaka-
sromu i pochwy u krów (IPV). żenia herepeswirusem bydła
Głównymi objawami są: gorącz- 1 (BHV1) są zwierzęta chore
ka, osowiałość, utrata apetytu, lub zakażone bezobjawowo
bolesność przy oddawaniu mo- (nosiciele wirusa - zwierzęta
czu (wygięty grzbiet, szeroko latentnie zakażone). Do tej gru-
rozstawione kończyny), zaczer- py należy zaliczyć nowo nabyte
wienienie i obrzęk błony ślu- sztuki, które zostały wprowa-
zowej sromu/prącia i napletka dzone do stada bez kwaran-
z osutką pęcherzykową, a tak- tanny. Zakażenie przenosi się
że wyciek surowiczo–śluzowy, również poprzez krycie krów
a nawet śluzowo–ropny. zakażonym buhajem, przez pa-
Wirus IBR/IPV występu- szę zanieczyszczoną wirusem,
Na pytania czytelników odpowiada
lek. wet. Paweł Wasiak
Dyżur telefoniczny pełni w każdy czwartek od godz.
20.00 pod numerem telefonu 663-442-819
je w trzech podtypach: BHV-1, narzędzia używane do obrzą-
BHV-2a i BHV-2b. - Jest to jedna dzania zwierząt. - Najczęściej
z cech zakażeń herpeswirusami. Za- się usadawia i czeka w uśpieniu
każenie ostre przechodzi w stan za- w splotach nerwów krzyżowych
każenia latentnego, które cechuje się i  zwojach nerwu trójdzielnego.
naprzemienną w czasie reaktywacją Wówczas organizm nie jest w sta-
i siewstwem wirusa (wydalaniem nie rozpoznać ciągłego zakażenia
wirusa z organizmu). W zakaże- - wyjaśnia lekarz weterynarii.
niu latentnym wirus pozostaje Jeśli krowa została zakażona wi-
w  organizmie zwierzęcia przez rusem IBR i doszło do wiremii
całe życie. Zwierzę latentnie za- (obecności wirusa we krwi), to
każone może wydalać wirus IBR/ najczęściej zaburza on transport
IPV w odstępach kilkudniowych substancji odżywczych do płodu
do kilku miesięcy. Zarówno stan przez łożysko. Wówczas może
zakażenia latentnego, jak i  na- dojść do poronień. - Ronienia na-
przemienne w  czasie siewstwo stępują najczęściej między 4. a 7.
(wydalanie wirusa z organizmu) miesiącem ciąży. A jeżeli dojdzie
powodują, że zwalczanie zakażeń do zakażenia w III trymestrze ciąży,
BHV 1 jest niezwykle trudne. Stąd to są większe szanse, że urodzi się
stada wolne od zakażenia IBR/ żywe cielę, jednak niestety niezdolne
IPV trzeba za wszelką cenę chronić do życia - mówi Paweł Wasiak.
przed zawleczeniem tego wirusa Jeśli rolnik ma podejrzenie, że
wirus zaatakował jego zwierzęta,
powinien zgłosić się do lekarza
weterynarii. Wówczas najlepiej
przeprowadzić badania laborato-
ryjne - serologiczne krwi chorego
zwierzęcia, a w trakcie wiremii
popłuczyny z nozdrzy, tchawicy
i wycieku z dróg rodnych. - Waż-
ne jest, aby badanie to przeprowadzić
jak najszybciej po pojawieniu się
pierwszych objawów klinicznych
w trakcie wydalania żywego wiru-
sa - radzi specjalista. Dodaje, że
wynik dodatni w badaniu serolo-
gicznym potwierdza, że zwierzę
przebyło postać ostrą zakażenia
BHV1 i najprawdopodobniej jest
w stadium zakażenia latentnego.
Chociaż wystąpienie cho-
roby w  stadzie należy zgła-
szać lekarzowi, nie jest ona
jednak zwalczana z  urzędu.
- W niemieckich landach prowa-
dzony jest państwowy program
zwalczania. Jest to choroba eko-
nomiczna, hodowca ponosi duże
straty finansowe - wyjaśnia le-
karz weterynarii. Dostępne są
szczepionki na eliminowanie
tego zakażenia. Zwalczanie IBR
oparte na immunizacji prowa-
dzonej przy użyciu szczepionek
markerowych jest rozwiąza-
niem korzystnym ekonomicz-
nie. Szczepionki markerowe
pozwalają na różnicowanie
pomiędzy przeciwciałami po-
wstałymi w  wyniku zakaże-
nia wirusem terenowym oraz
przeciwciałami pojawiającymi
się po szczepieniu zwierzęcia.
W ten sposób zwierzęta zaka-
żone można odróżnić od szcze-
pionych i niezakażonych osobni-
ków w tym samym stadzie.
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

REKLAMY 17
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014 WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

18 HODOWLA HODOWLA 19

Rok spadków
tę informację rynek zareagował
bardzo szybko. Rolnicy zała-
mywali ręce, mówili, że takie
tąpnięcie wpływa na nieopła-
calność chowu - Za świnie 100
z rynkiem unijnym. Obecnie prze-
wiezienie żywca z Niemiec czy Ho-
landii nie jest żadnym problemem.
Wahania są reakcją na zmiany cen
w Europie - mówi Witold Cho-
w  okresie pierwszych ośmiu
miesięcy 2014 r. osiągnął po-
ziom 3,6 mln sztuk, był o 8%
wyższy niż w  porównywal-
nym okresie 2013 r. Zmiany
ARR przewidują wzrost eks-
portu i ograniczenie importu
wieprzowiny.
Na stronie portalu spożyw-
czego czytamy, że eksporte-

CEN ŻYWCA
kg dostałem 400 zł, a prosię kupi-
łem za 200 zł. W tym przypadku
prowadzenie tuczu jest zupełnie
nieopłacalne - żalił się w marcu
redaktorce Wieści Rolniczych
Zdzisław Wodniczak, gospo-
darz z Twardowa (powiat ja-
rociński).
Pod koniec marca cena za-
Ceny żywca wieprzowego prawdopodobnie do końca roku pozostaną kupu żywca nieznacznie wzro-
niższe niż w poprzednich dwóch latach. - Wykrycie przypadku ASF sła. Pięła się falowo w górę, aby
w Polsce i wcześniej na Litwie przyczyniło się do głębokiego spadku osiągnąć w czerwcu pułap 5 zł.
Ten szczyt był jednak chwilo-
cen oraz problemów ze zbytem świń - oceniają eksperci Instytutu wy. Od lipca rozpoczął się po-
Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. wolny spadek i w listopadzie
kupowano kilogram żywca za
TEKST Ksenia Pięta 3,95 zł. W połowie październi-
iński, prezes zarządu związku
„Polskie Mięso”.
Jak podaje WODR, ceny
trzody w  Unii Europejskiej
również się obniżyły. Na
przykład w czerwcu przecięt-
na stawka za klasę E wyniosła
1,70 euro/kg, a w lipcu 1,69
euro/kg. Ceny te były niższe od
ubiegłorocznych odpowiednio
o 0,7 i 6,4%.
Od początku 2014 r. w Pol-
sce zwiększa się liczba świń.
Według danych GUS w czerw-
cu krajowe pogłowie tych zwie-
rząt wyniosło 11,7 mln sztuk
i  było o  5% większe niż rok
w pogłowiu trzody chlewnej
w Polsce odnotowane w poło-
wie 2014 r. zapowiadają dalszy
jego wzrost.
W całym 2014 r. polski eks-
port wieprzowiny może wy-
nieść około 640 tys. ton (wobec
709 tys. ton w 2013 r.), a import
- 780-800 tys. ton (wobec 819
tys. ton). Na 2015 r. eksperci
R E K L A M A
rzy mięsa wieprzowego mają
nadzieję na znaczny wzrost
popytu na to mięso w 2015 r.
Szanse na to potwierdza pro-
gnoza amerykańskiego mini-
sterstwa rolnictwa. Mówi ona
o wzroście eksportu o prawie
4 proc. do 7,2 mln ton, czyli
prawie tyle co w rekordowym
2012 r.

J
ka średnia cena kształtowała się wcześniej. Najbardziej wzrosła
ak informuje GUS - w  ciągu na poziomie 4,13 zł/kg i była ilość tuczników, których było
roku spadły ceny skupu o 12% niższa niż przed miesią- o 8% więcej niż przed rokiem.
wszystkich produktów cem oraz o 22% niższa niż rok W tym czasie populacja prosiąt
rolnych, a  najbardziej wcześniej. Krajowe ceny sku- i warchlaków zwiększyła się
potaniało żyto i żywiec pu trzody chlewnej w dużym o 4%, a loch prośnych - o 3%.
wieprzowy. Największe stopniu zależą od unijnych cen Do wzrostu krajowego pogło-
załamanie cen żywca wieprzowiny i kursu złotego wia trzody chlewnej przyczy-
miało miejsce pod koniec lu- w relacji do euro. - Ceny w Pol- nił się przywóz żywca, który
tego, wtedy za kilogram na sce reagują tak, jak za granicą. (zgodnie ze wstępnymi dany-
terenach województw: wielko- Nasz rynek jest teraz połączony mi Ministerstwa Finansów)
polskiego, łódzkiego, dolnoślą-
skiego, opolskiego i kujawsko- R E K L A M A
-pomorskiego płacono średnio
3,67 zł. Najlepszym miesiącem
był czerwiec, wówczas za ki-
logram rolnik mógł otrzymać
ponad 5 zł, ale było to o 30 gr
mniej niż w tym samym okresie
roku ubiegłego.
We wszystkich miesiącach
2014 roku ceny były niższe niż
w adekwatnym okresie w roku
2013. Największy wpływ na Zespół ekspertów uwzględniając wahania sezonowe przewiduje, że do marca 2015 r.
spadek cen miało wprowadze- krajowe ceny skupu żywca wieprzowego mogą kształtować się następująco:
nie embarga przez Federację
Rosyjską, po tym, jak na tere- Grudzień 2014 r. Marzec 2015 r.
nach Polski i Litwy wykryto
Żywiec wieprzowy 4,20 - 4,40 zł 4,20 - 4,50 zł
przypadki ASF u dzików. Na Źródło: ARR

Ceny skupu na podstawie danych ze strony www.wiescirolnicze.pl

6,50 zł 8,00 zł

Tuczniki Klasa E
6,00 zł 7,50 zł

5,50 zł 7,00 zł

5,00 zł 6,50 zł

4,50 zł 6,00 zł

4,00 zł 5,50 zł

3,50 zł 5,00 zł

3,00 zł 4,50 zł
styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień

2013 4,69 zł 4,70 zł 4,83 zł 4,95 zł 4,70 zł 4,92 zł 5,34 zł 5,51 zł 5,83 zł 5,29 zł 4,96 zł 4,95 zł 2013 6,41 zł 6,35 zł 6,40 zł 6,54 zł 6,46 zł 6,58 zł 7,14 zł 7,44 zł 7,80 zł 7,21 zł 6,57 zł 6,68 zł
2014 4,54 zł 4,53 zł 3,67 zł 4,59 zł 4,64 zł 4,76 zł 5,05 zł 4,72 zł 4,69 zł 4,13 zł 4,16 zł 3,95 zł 2014 6,12 zł 6,20 zł 5,04 zł 6,05 zł 6,30 zł 6,41 zł 6,86 zł 6,35 zł 6,32 zł 5,61 zł 5,68 zł 5,42 zł
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
20 HODOWLA
Opinie rolników wypowiada-
jących się na forach interneto-
Ceny skupu
wych (pisownia oryginalna): żywca wieprzowego i bydła
Powiat brodnicki
FHU Marcin Graczyk,
„U mnie dzisiaj 3,8 netto cena to kpina Andrzej Gortatowski Sp.C.,
czas na blokady dróg ,bo tak dalej nie Gorczenica
tel. 784-097-318,
może być” 511-739-850
6,30 zł - byki HF
6,70 zł - byki MCB
„3,8zł + VAT, a świń jak na lekarstwo” 7,20 zł - byki MM
6,00 zł - jałówki HF
6,50 zł - jałówki MCB
„Cena 3.70zł wstyd i hańba … „ 7,00 zł - jałówki MM
do 4,50 zł - krowy
Powiat golubsko
„Cena świń porażka 3.6zł netto a jesz- -dobrzyński
Grupa Producentów Trzody
cze dwa tygodnie temu sprzedawałem Chlewnej „Storol-Tucz” Sp.
po 4 zł netto :/” z o.o., Kowalewo Pomorskie  tel. 882-008-532
tel. 56 684-12-79
3,80 zł - tuczniki
„Powiat gnieźnieński - 3.70zł a w skle- 5,30 zł - klasa E
Powiat gostyński
pach drożeje czyżby święta?” Skup. Sprzedaż. Rzeźnictwo.
E. Biskup, Borek Wlkp.  2,80 zł - maciory
tel. 65 571-66-40
„Czyli na ten moment prosiak idzie 3,70 - 3,80 zł - tuczniki
po kosztach. Miesiąc temu za mniej 5,20 zł - Klasa E
2,50 zł - maciory
więcej tyle kupiłem.” Firma „Gunia” E. Gunia,
Brzezie, gmina Gostyń
tel. 65 572-29-54
„No dokładnie, dlatego póki co wszyst- 3,60 zł - tuczniki
2,80 zł - maciory  do 6,00 zł - jałówki HF
ko tucze. choć cena nie poprawi się 2,40 zł - knury
wcześniej niż przed świętami wielka- PH Marcin Mrozek, Siedlec,
gmina Pępowo
nocnymi.” tel. 667-300-427
3,70 zł - tuczniki
2,70 zł - maciory
„Mi wychodzi około 3,9zł wyprodu- 2,40 zł - knury
kowania kilograma wieprzowiny przy Skup Żywca Baszyński Mie-
czysław, Strzelce Wielkie,
dzisiejszych cenach koncentratów gmina Piaski
i zboża. Ale ciekawi mnie jedno - za tel. 604-868-473
3,70 - 4,10 zł - tuczniki
na zachodzie wszystko jest droższe niż 5,20 zł - Klasa E
5,90 - 6,40 zł - byki HF
u nas jak koszty pracy paliwo żywność 6,50 - 7,10 zł - byki MM
rożnego rodzaju opląty a wszystko co 2,60 zł - maciory
2,00 - 5,00 zł - krowy
sprowadza jest sprowadzane do na- Zakład mięsny M. Kaczma-
szego kraju okazuje się tasze niż u nas rek, Pępowo
tel. 606-319-956
o co tutaj chodzi.” 3,70 - 3,90 zł - tuczniki
5,20 zł - klasa E
2,70 zł - maciory
„Opłacalność mogą  mieć tylko cykle PH TECHNIK
zamknięte  i tylko te, które mają dużo tel. 508-223-035,
65 575-18-48
dobrze odchowanych  prosiąt od wła- do 4,80 zł - krowy
6,00 - 6,20 zł - byki HF  kowiak
snych loch i produkują  najwyższej ja-
6,70 - 7,10 zł - byki MM  Kowalew, Kółko Rolnicze
kości tuczniki o niskim zużyciu paszy.” 5,60 - 5,80 zł - jałówki HF
6,60 zł - jałówki MM
Hieronim Maćkowiak, Krobia
„I  kąpiel w  gnojowicy nie pomoże. tel. 609-184-773
3,70  zł - tuczniki
Tak to jest jak nasz rząd ma klapki od 5,80 zł - byki HF
na oczach i patrzy tylko na wprost. 2,50 zł - maciory
Piotr Kaczmarek, Krobia
Myśleli, że Rosja to forever, a teraz tel. 667-135-387
big problem i nie wiadomo co dalej 3,70 - 3,90 zł - tuczniki
5,10 - 5,20 zł - Klasa E
z nadprodukcją robić.” 2,70 zł - maciory
Skup i sprzedaż żywca
Krzysztof Jaraczewski Bo-
„Cała UE jest zapchana i tyle, u Ho- dzewko Pierwsze gm. Piaski
tel. 724-466-417
lendrów i Duńczyków robi się problem 3,80 zł - tuczniki
z warchlakami (przecież PL kupuje 2,60 zł - maciory
2,30 zł - knury
rocznie ok. 3 mln warchlaków) i co ?... Zakład mięsny Łagrom
Lipa jest w UE we wszystkich branżach tel. 663-485-799
5,00 - 5,25 zł - Klasa E
rolniczych - mleko, wołowina, trzoda, 2,00 zł - knury
owoce czy warzywa i inne są zatkane na 2,80 zł - maciory
PPHU Agro-Skup Krystian
główny rynek zbytu czyli wschód. Polska Michalak
musi znaleźć nowe rynki zbytu, ale to tel. 607-501-809
3,60 zł - tuczniki
znacznie wyższe koszty transportu. 2,90 zł - maciory
A zastój w rolnictwie osłabia gospo- 2,60 zł - knury
7,00 zł - byki MM
darkę bo nikt nie porywa się na nowe 6,80 zł - byki MCB
6,20 zł - byki HF
inwestycje tylko nikt nie mówi o tym, 7,00 zł - jałówki MM
że gdy nie będzie hodowców trzody to 6,50 zł - jałówki HF
5,00 - 5,20 zł - krowy
producenci zbóż, paszarnie, dostawcy P.P.H.U. Adrian Trawiński,
rozwiązań maszyn i innych dostaną po Bułaków
tel. 609-344-881
d... Bezrobocie wzroście. Rolnik jak ma 3,70 zł - tuczniki
dochody to inwestuje, a jak inwestuje 2,70 zł - maciory
2,30 zł - knury
to ktoś na tym zarabia.  A tak będzie
coraz większy zastój, bo rolnicy boją
się o przyszłość.”
do 6,10 zł - byki HF
do 7,00 zł - byki MM
5,80 zł - jałówki HF
6,70 zł - jałówki MM
do 4,70 zł - krowy
Skup i sprzedaż żywca
Sławomir Krzyżyński,
Pogorzela
tel. 664-499-683
6,00 - 6,40 zł - byki HF
6,80 - 7,20 zł - byki MM
6,00 zł - jałówki HF
6,80 zł - jałówki MM
5,00 zł - krowy
Skup i Sprzedaż Zwierząt
Rzeźnych i Hodowlanych
Sylwester Woźniecki
5,00 - 5,10 zł - Klasa E
3,50 - 3,80 zł - tuczniki
Bermont, Golinka
tel. 602-792-987
5,20 zł - Klasa E
Powiat jarociński
Zakłady Mięsne „Biernacki”
Golina  2,60 zł - maciory
tel. 62 747-09-35
6,80 zł - byki MM
6,40 zł - byki MCB  do 6,50 zł - byki MCB
5,80 zł - byki HF   do 7,00 zł - byki MM
do 6,50 zł - jałówki MM
do 4,60 zł - krowy (700 kg)
Ubój Zwierząt Gospodar-
skich Murawski Żerków
tel. 62 740-39-16
7,00 zł - byki MM
6,50 zł - byki MCB
do 6,20 zł - byki HF
6,80 zł - jałówki MM
do 6,50 zł - jałówki HF
5,00 zł - krowy kl. I
Viki Łagów Kielce
tel. 695-428-958
do 6,20 zł -  byki HF
do 6,70 zł - byki MM
5,60 zł - jałówki HF
do 6,20 zł - jałówki MM
do 4,50 zł - krowy
Skup Zwierząt Żywych
„ROKA”
tel. 513-253-919
3,60 zł - tuczniki
do 6,00 zł -  byki HF
do 7,00 zł - byki MM
do 6,80 zł - jałówki
do 4,80 zł - krowy
2,90 zł - maciory
Skup żywca Leszek Jan-
tel. 62 740-83-21
3,60 - 3,80 zł - tuczniki
5,20 - 5,30 zł - Klasa E
2,80 zł - maciory
Powiat kaliski
Wawrzyniak Andrzej. Skup,
sprzedaż żywca i bydła
rzeźnego, Garzew, gmina
Żelazków
tel. 782-587-199
3,50 - 4,00 zł - tuczniki
do 6,10 zł - byki HF
6,40 - 6,50 zł - byki MCB
7,00 - 7,20 zł - byki MM
do 6,80 zł - jałówki
2,60 zł - maciory
do 4,50 zł - krowy
Tułacz Sławomir. Skup
i sprzedaż żywca rzeźnego,
Russów, gmina Żelazków
tel. 62 769-12-56
3,60 zł - tuczniki
2,50 zł - maciory
6,00 zł - byki HF
7,00 zł - byki MM
6,50 zł - jałówki MM
6,00 zł - jałówki HF
4,50 zł - krowy
Skup Przewóz i Sprzedaż
Żywca Miśkiewicz Cezary
tel. 505-084-262
3,40 - 4,00 zł - tuczniki
2,30 zł - maciory
6,00 - 6,40 zł - byki HF
do 6,80 zł - byki MM
do 6,50 zł - jałówki MM
5,80 zł - jałówki HF
do 4,50 zł - krowy
Powiat kościański
Przedsiębiorstwo Prze-
twórstwa Mięsnego Firma
Marcinkowscy Sp. z o.o.
tel. 783-993-241
Źródło: www.wiescirolnicze.pl
5,05 zł - Klasa S
4,95 zł - Klasa E
4,75 zł - Klasa U
4,55 zł - Klasa R1
4,25 zł - Klasa R2
3,75 zł - Klasa O
3,05 zł - Klasa P
Powiat krotoszyński
Martrans Paweł Sworowski,
Rębiechów k. Kobylina
tel. 608-340-910
3,70 zł - tucznik
2,60 zł - maciory
2,20 zł - knury
5,70 - 6,00 zł - byki HF
6,00 - 6,50 zł - byki MCB
6,50 - 7,00 zł - byki MM
3,00 - 5,00 zł - krowy
do 5,50 zł - jałówki HF
do 6,50 zł - jałówki MM
Skup Zwierząt Rzeźnych
Szymon Kwiatkiewicz,
Kobylin  5,40 zł - Klasa E
tel. 693-078-333
3,70 zł - tuczniki
5,30 zł - Klasa E
2,00 zł - knury
do 6,10 zł - byki HF
do 5,80 zł - jałówki HF
6,20 zł - jałówki MCB
6,60 - 6,80 zł - jałówki MM
3,00 - 4,70 zł - krowy
Zakłady Mięsne BM Kobylin,
Kobylin  3,25 zł - maciory WBC
tel. 65 548-10-58,
603-506-507
3,60 - 4,30 zł - tuczniki
2,80 zł - maciory
6,00 - 6,20 zł - byki HF
6,50 zł - byki MCB
7,00 - 7,20 zł - byki MM
5,80 zł - jałówki HF
6,20 zł - jałówki MCB
6,80 zł - jałówki MM
4,50 - 4,70 zł - krowy I
do 4,20 zł - krowy II
Skup Zwierząt Rzeźnych
Bogusław Jędrkowiak,
Smolice   5,00 zł - krowy klasa I
tel. 602-199-087, 600-965-403
3,70 zł - tuczniki
2,70 zł - maciory
Skup. Sprzedaż. Rzeźnictwo.
E. Biskup, Borek Wlkp.  tel. 62 741-15-70
tel. 65 571-66-40
3,70 - 3,80 zł - tuczniki
5,20 zł - Klasa E
2,50 zł - maciory
Powiat leszczyński
Przybył Paweł Skup żywca,
Dąbcze  3,70 zł - tuczniki
tel. 65 538-06-18,
782-782-087
3,80 zł - tuczniki
2,70 zł - maciory
2,50 zł - knury
6,00 - 6,20 zł - byki HF
6,50 - 6,60 zł - byki MCB
7,00 zł - byki MM
5,80 - 6,00 zł - jałówki HF
6,20 - 6,50 zł - jałówki MM
4,70 zł - krowy (700 kg)
Przedsiębiorstwo Handlowo-
-Usługowe Bar-Tom, Lipno
tel. 603-846-459
3,80 zł - tuczniki
2,80 zł - maciory
6,00 zł - byki HF
7,00 zł - byki MM
6,30 zł - jałówki HF
6,70 zł - jałówki MM
4,80 zł - krowy (700kg)
TAKKO BEEF, Leszno
tel. 65 527-04-07, 782-
895-494
3,80 zł - tuczniki
6,00 zł - byki HF
6,40 zł - byki MCB
6,80 zł - byki MM
6,30 zł - jałówki MM
5,20 - 5,50 zł - jałówki HF
4,80 zł - krowy
Powiat oleski
PHU „Jędrek” Andrzej
Podgajny  Gołaszyn
tel. 606-743-715
3,70 zł - tuczniki
2,50 zł - maciory
6,20 zł- byki
6,50 zł - jałówki
4,80 zł - krowy
04.12.2014 r.
Ceny za kg bez VAT
Powiat oławski
Skup i sprzedaż zwierząt
rzeźnych Jan Lewandowski,
Wierzbno  7,20 zł - byki MM
tel. 71-313-12-79
4,00 zł - tuczniki
Powiat opoczyński
Zakład Usługowo-Han-
dlowy „Wojciechowski”,
Opoczno  tel. 698-686-094,
tel. 44 754-46-13
3,70 - 4,20 zł - tuczniki
2,70 zł - maciory
5,80 - 6,20 zł - byki
2,00 - 3,50 zł - krowy
5,00 zł - jałówki
9,50 - 10,00 zł - cielęta
PHU KAZMAR S. C.,
Opoczno  2,80 zł - maciory
tel. 509-379-293, 501-662-
955, 44-754-30-05
3,90 - 4,30 zł - tuczniki
Powiat ostrowski
PHU Dariusz Sołtysiak,
Sobótka, gmina Ostrów
Wielkopolski  5,80 - 6,80 zł - byki
tel. 62 734-12-93
5,10 zł - Klasa E
3,70 zł - tuczniki
Powiat pilski
Zakłady Mięsne Henryk Sto-
kłosa Sp. z o.o., Śmiłowo  601-853-773, 601-389-666
tel. 67-281-41-66,
67-281-41-67
5,10 - 5,30 zł - klasa E
Powiat piotrowski
Maciejek, Czarnocin  tel. 65 571-66-40
tel. 609-104-030
3,70 - 4,20 zł - tuczniki
2,70 zł - maciory
do 6,70 zł - byki
do 6,00 zł - jałówki
do 5,00 zł - krowy
Powiat pleszewski
Kółko Rolnicze w Broni-
szewicach
tel. 62 741-64-12
3,70 zł - tuczniki
6,20 - 7,00 zł - jałówki
6,00 - 7,00 zł - byki  3,60 - 4,00 zł - tuczniki
7,00 zł - byki MM
Spółdzielnia Kółek Rolni-
czych w Gizałkach
3,60 zł - tuczniki
7,00 zł - byki MM
6,00 zł - jałówki MM
5,00 zł - krowy I klasa
tel. 62 742-30-26
Kowalew, Grupy Produ-
cenckie
tel. 62 742-03-52 (odbiór wła-
sny, termin płatności 14 dni)
3,90 zł - tuczniki
5,10 zł - klasa E
Powiat poznański
Witex, Natalia Tyrakowska  Skup-Ubój Zwierząt-Sprze-
tel. 501-014-455, 792-385-230
do 6,30 zł - byki HF
do 6,60 zł - byki MCB
do 7,00 zł- byki MM
6,70 zł - jałówki  MM
6,00 - 6,40 zł - jałówki HF
5,20 zł - krowy klasa I
4,60 zł - krowy klasa II
Powiat rawicki
Zakład Przetwórstwa
Mięsnego Dworecki, Gole-
jewo 34,
tel. 65 546-78-12, 666-
810-197
5,00 - 5,20 zł - Klasa E
3,40 zł - maciory WBC
Przedsiębiorstwo Produk-
cyjno - usługowe, KOPPOL
Miejska Górka
tel. 65 547-42-48
3,60 zł - tuczniki
2,80 zł - maciory pow. 200 kg
(przelew 4 dni)
Zakład Rzeźniczo-Wędli-
niarski T. Szczepaniak,
tel. 65 545-64-15
4,30 zł - tuczniki
Sierpowscy „Bojer”, Szka-
radowo
tel. 601-074-041
5,20 zł - Klasa E
3,70 zł - tuczniki
2,60 zł - maciory
2,00 zł - knury
6,10 zł - byki HF
do 6,40 zł - jałówki
do 4,50 zł - krowy (700 kg)
od 500 zł - cielaki
Libero
65 545-63-03
3,70 zł - tuczniki
5,00 zł - Klasa E
2,50 zł - maciory
2,00 zł - knur
Bermont, Golinka
tel. 602-792-987
5,20 zł - Klasa E
Powiat średzki
PPHU Wiśniewski Damian
Śrem 
tel. 602-873-123
3,60 zł - tuczniki
5,10 zł - Klasa E
2,70 zł - maciory
do 6,50 zł - jałówki
do 4,50 zł - krowy
TRANSKUP Baza i Skup
żywca, Sulęcinek 
tel. 601-853-757,
3,60 - 3,80 zł - tuczniki
2,70 - 2,90 zł - maciory
2,60 - 2,70 zł - knury
Skup. Sprzedaż. Rzeźnic-
two. E. Biskup, Borek Wlkp. 
3,70 - 3,80 zł - tuczniki
5,20 zł - Klasa E
2,50 zł - maciory
Powiat strzeliński
Terra Sp. J., Opoń J.M.,
Ośno 
tel. 71-393-12-23
4,10 zł brutto - tuczniki
Powiat toruński
Animals skup sprzedaż
zwierząt rzeźnych Grzegorz
Jurak, Lubicz Górny 
tel. 507-131-065
5,15 zł - klasa E
Powiat wolsztyński
Firma Nowak Sp. J. Wolsz-
tyn, Gościeszyn 
tel. 664-769-473
3,60 - 4,10 zł - tuczniki
5,20 zł - klasa E
10,16 - 11,70 zł - byki WBC
do 24 mies.
9,56 -11,64 zł - jałówki WBC
8,38 - 10,50 zł - krowy WBC
Ceny netto za 30 kg
220 - 225 zł - czysty
205 - 215 zł - negatywny
196 - 206 zł - pozytywny
190 - 196 zł - konwencjonalny
175 - 180 zł - kastrat
Powiat wrzesiński
daż M. Nowowsiak
tel. 61 436-51-33
3,50 zł - tuczniki
2,40 zł - maciory
2,10 zł - knury
Powiat wschowski
Przedsiębiorstwo Handlowe
Jarosław Tarka, Wschowa 
tel. 727-006-972,
65-540-92-26
3,80 - 4,10 zł - tuczniki
5,20 zł - klasa E
2,90 zł - maciory
2,50 zł - knury
do 230,00 zł - warchlaki
do 30 kg
do 6,20 zł - byki HF
do 6,50 zł - byki MCB
6,90 zł - byki MM
do 8,00 zł - byki eksportowe
5,80 zł - jałówki HF
6,70 zł - jałówki MM
Powiat ząbkowicki
Skup i Sprzedaż Żywca
Rzeźnego i Hodowlanego
Elżbieta Makuch 
tel. 662-080-891
5,30 - 6,30 zł - byki HF
6,50 - 7,80 zł - byki MM
6,00 - 7,20 zł - jałówki 
2,00 - 5,00 zł - krowy 
do 7,00 zł - konie 
 WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

REKLAMY 21

UBOJNIA BYDŁA W GOLI

OFERUJEMY OD 1.07. PROWADZIMY
SKUP BYDŁA UBÓJ Z KONIECZNOŚCI
RZEŹNEGO NA TERENIE GOSPODARSTWA
tel. do biura: 65 572 50 07
tel. 601 066 439, tel. 605 992 812
ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY!

Michał Musiał
+48 664 442 776 mm@interpork.pl
Interpork Poland Sp. z o.o. Interpork Trading ApS
Rynek 7, 50-106 Wroclaw Birkevej 56, 9600 Aars
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
22 HODOWLA
Kontrola stanu
odchodów
sposobem oceny
żywienia krów
Sprawdź, czy prawidłowo żywisz swoje bydło mleczne, analizując ich
odchody. Jest to najprostszy i najtańszy sposób oceny.
K
TEKST Magdalena Teodorczyk
ontrolując stan
odchodów moż-
na szybko uzy-
skać informację
o  błędach ży-
wieniowych względem krów.
Ocenie podlegają kolor, konsy-
stencja i lepkość, zapach kału
oraz obecność w nim ziaren czy
większych cząstek paszy. - Ocena
odchodów to codzienny, tani, bezna-
kładowy sposób oceny prawidłowo-
ści żywienia. Jeśli chcemy dokonać
radykalnej zmiany w dawce pokar-
mowej, mikroflora żwacza, bakte-
rie i pierwotniaki potrzebują około
2-3 tygodni. Dopiero po tym czasie
jesteśmy w stanie określić na podsta-
wie analizy kału, jak to jest trawio-
ne, czy osiągnęliśmy zamierzony
efekt. Pierwsze nieprawidłowości
widoczne są już po 12-24 godzinach
od podania zmienionej lub niepra-
widłowej dawki - wyjaśnia Piotr
Funka, doradca żywieniowy
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
HODOWLA 23
Kał prawidłowy dla krowy w laktacji, Kał prawidłowy Twarde zbite buły, z zaznaczony-
która daje dużo mleka. Wyraźnie od- dla sztuki, która mi krążkami, charakterystyczne
znacza się uwypuklenie. Tak powinny kończy laktację dla krowy zasuszonej lub jałowicy
wyglądać odchody krowy, która otrzy- lub też podbiera wysoko cielnej. Typowo włóknista
muje dużo pasz włóknistych. Widać, paszę treściwą. frakcja z dawką pokarmową o niskiej
że krowa nie jest przebiałkowana, czyli Nie jest to kał koncentracji białka. Ten rodzaj kału
nie ma kwasicy. Dopiero bardzo luźny, charakterystycz- może się również pojawić u jałówek,
rozlewający się kał oznacza kwasicę. ny dla krowy które w ciągu doby mają czasowe
Zaprezentowany kał nie może występo- zasuszonej. niedobory wody.
wać u krowy zasuszonej. Nieprawidło-
we jest pojawianie się cząstek kukury-
dzy mogące świadczyć o zbyt późnym
zbiorze kukurydzy lub nieprawidłowym
zgnieceniu ziaren.
Sztuka otrzymuje bardzo
dużo włókna, a mało biał-
ka. Trawiąc wykorzystuje
wszystko, o czym można
byłoby się przekonać,
przesiewając ten kał na
sitach kałowych. Jest
wielce prawdopodobne,
że większość byłaby na
ostatnim sicie. Tak może
też wyglądać kał u krowy
w początkowym stadium
ketozy.
Kał o konsystencji charakterystycznej dla
krowy zasuszonej lub jałowicy wysoko cielnej.
Nieprawidłowe jest pojawienie się nieroz- specjalista. luźniejszy, a to zapowiada zbliża-
drobnionych ziaren kukurydzy i ziaren zbóż. Natomiast w oborach wol- jące się kłopoty - ostrzega Piotr
Nierozdrobnione ziarna mogą świadczyć nostanowiskowych, gdzie sztu- Funka.
o nieprawidłowym wykonaniu kiszonki, nie
ki są w  jednej grupie, a  pa- W oborze uwięziowej ob-
doszło do zgniecenia ziarniaków np. przez
szę mają zadawaną ze stacji, serwacja jest dużo prostsza,
źle ustawione walce. Odchody tego typu nie
mogą się pojawić u krowy w szczycie laktacji. szczególnie trzeba przyglądać łatwiej wyłapać sztukę z pro-
Gdy jednak się pojawią, warto zwiększyć ilość się jakimkolwiek zmianom blemami. - Przykładowo, jeśli nie
białka w dawce, aby bakterie w żwaczu mogły w kondycji, czy nie ma silnej grupuję krów, a widzę, że krowa
się namnażać i wspomagać trawienie pasz dominacji krów starszych nad ma na początku zasuszania kał
strukturalnych. pierwiastkami, czy nie są prze- rzadki, a  powinna mieć zbity,
Polskiej Federacji Hodowców ganiane, czy w ogóle mogą po- twardy, to musi oznaczać jedno
Bydła i Producentów Mleka. dejść do stołu paszowego. - Gdy - podkrada pasze od sąsiadek,
je Piotr Funka. - Upraszczając, kwasicy odchody są jasne, od razu
- Jeśli podejrzewamy jakieś zaburze- dochodzi do sytuacji, że sztuka należy bezwzględnie jej to unie-
krowy, które dają dużo mleka, bardzo rzadkie, wręcz bryzgają po
nia, warto w pierwszej kolejności będzie pobierać tylko paszę tre- możliwić, przestawiając ją w inne
otrzymują dużo paszy treściwej, ścianach, cuchnące - zaznacza do-
przeanalizować jakość paszy, czy ściwą, a nie będzie miała dostępu miejsce, jeśli nie chcemy mieć póź-
powinny mieć kał luźniejszy. Ja- radca żywieniowy.
nie jest ona przegrzana, zepsuta, do paszy objętościowej, to wtedy niej problemów po wycieleniu
łówki, krowy pod zasuszenie lub
skażona, gdyż to również ma wpływ od tej sztuki kał będzie wyraźnie - uprzedza ekspert.
zasuszone w pierwszym okresie, Różne typy obór,
na wygląd odchodów. Skarmianie kał twardszy. Taka jest prawidło-
spleśniałymi kiszonkami zaburza wość - dodaje. Wyraźnie luźne różny sposób oceny R E K L A M A
przebieg fermentacji w żwaczu, odchody charakteryzują krowy W oborach wolnostanowi-
w rezultacie cząstki paszy szybciej Analiza sitami kałowymi pozwala ocenić stopień strawienia pasz ob- przebiałkowane, które najadły skowych, gdy krowy są gru-
opuszczają żwacz, bez uprzedniego jętościowych i treściwych. Jeżeli krowa jest w trakcie laktacji, proces się samej paszy treściwej lub powane, analizując odchody
przeżucia i pojawiają się w kale trawienia w żwaczu zachodzi prawidłowo, to wtedy na pierwszym
gdy w dawce pokarmowej bra- odnosimy się do całej gru-
sicie jest 10-20% i podobna ilość na drugim sicie, natomiast na py. - Radzę szczególnie bacznie
- dodaje. kuje włókna.
ostatnim, trzecim sicie powinno być ponad 50%, czyli to jest ta część przyglądać się odchodom sztuk
najlepiej strawiona
tuż przed wycieleniem i  krótko
Konsystencja Choroby po wycieleniu. Gdy widzimy, że
Konsystencja kału jest zwią- być twardszy. Natomiast, jeśli kro- tych skarmianych wyłącznie metaboliczne pojawia się w danej grupie niepra-
zana z tempem przepływu tre- wa w laktacji przyjmuje 24, 26, 28 paszami i kiszonkami w obo- Nieprawidłowe odchody są widłowy kał, musimy „wyłapać”
ści pokarmowej przez żwacz. kg suchej masy na dobę, to wtedy rze. - Twardszy kał u bydła prze- częstym sygnałem rozpoczy- taką sztukę. Obserwujemy. Czy
- Krowa zasuszona pobiera 12 kg zwiększa się tempo przepływu, bywającego na pastwisku pojawi nających się chorób metabo- któraś nie podchodzi do koryta,
suchej masy na dobę, czyli przez kał jest luźniejszy - podkreśla się, gdy zaczną one zjadać trawę licznych. - W przypadku ketozy, może jest zdominowana przez sil-
żwacz przepływa raptem 0,5 kg doradca. Rzadszy kał będzie bardziej suchą pod koniec sezonu pojawiającej się często, w począt- niejsze sztuki? Może została zra-
przez godzinę, dlatego kał u jałó- również od krów, które chodzą pastwiskowego lub gdy w danym kowym jej stadium kał jest twardy, niona przez inne krowy, a może
wek i krów zasuszanych powinien na pastwisko w porównaniu do roku wystąpiła susza - przyzna- dopiero potem jest rzadki. Przy ma chore racice! - podpowiada
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
24 HODOWLA
Tradycyjne
wiejskie wyroby
mięsne na fali
Stanisław Katusza prowadzi zakład
mięsny, jakich w naszej współczesnej
rzeczywistości coraz mniej. Tradycyjny
sposób przyrządzania produktów
sprawia, że szynki, polędwice, kiełbasy
oraz kaszanki, które wyjdą z firmy
w Białej Górze pod Wartkowicami mogą
uchodzić za tradycyjne przysmaki
polskiej wsi.
TEKST Tomasz Kodłubański
P
rzygotowywane mięsnych.
według tradycyj- Jednak by osiągnąć pozycję,
nych wiejskich jaką obecnie firma Stanisława
receptur, nad dy- Katuszy ma pośród innych
mem unoszącym wiejskich zakładów mięsnych
się z wolno palącego się drewna w regionie, trzeba było poko-
bukowego i dębowego nabie- nać trudną i czasami bardzo
rają niepowtarzalnego smaku wyboistą drogę.
i  zapachu, który przyciąga
smakoszy dobrych wyrobów Szybki rozwój po
2000 roku
Nowe, czyste i przestron-
ne pomieszczenia zakładu
w Białej Górze zostały zbudo-
wane w roku 2002, natomiast
Stanisław Katusza rozpoczął
produkcję wyrobów mięsnych
jeszcze w  pierwszej połowie
lat 80-tych. Ówczesny zakład
mięsny obejmował ubojnię
i masarnię, w których zatrud-
nionych było 60 osób. Ciasne
i  zadymione pomieszczenia
nie nadawały się do moder-
nizacji, która była konieczna,
by firma mógła funkcjonować
w nowej unijnej rzeczywistości.
Weterynaria czasowo wydawa-
ła pozwolenia na produkcję,
a właściciel po nabyciu działki
pod nowy zakład w 1999 roku
rozpoczął budowę nowej, speł-
niającej wszystkie wymagania
unijne masarni. Ostatecznie zo-
stała zakończona w roku 2005.
Od tego momentu zakład mię-
sny w Białej Górze rozpoczął
pracę pełną parą, zdobywając
szybko rynki zbytu na terenie
woj. łódzkiego.
Firma Stanisława Katuszy
posiada certyfikaty HACCP,
GMP oraz inne niezbędne do
działania na naszym rynku.
Obecnie produkuje od 120 do
250 ton wyrobów mięsnych
miesięcznie. Tylko w paździer-
niku 2014 roku zakład zakupił
ponad 1.200 sztuk świń i 800
sztuk bydła, pomimo dużej
konkurencji na rynku i dużych
spadków cen artykułów mię-
snych.
Podstawa to
dobra współpraca
z hodowcami
Ponad 300 producentów
dowozi towar do punktów
skupu firmy w Wartkowicach,
Ostrowsku czy w Bąkach (gmi-
na Zadzim). Takich punktów
skupu masarnia Katusza ma
w okolicach Poddębic kilkana-
ście. Firma odbiera także pełne
samochody żywca bezpośred-
nio od 10 dużych hodowców
z rejonu Poddębic i Uniejowa.
Żywiec ten jest dowożony wła-
snym transportem (star cięża-
rowy, 5 samochodów marki
Lublin) do ubojni, skąd tusze
są transportowane do chłodni
w firmie. Ponad 100 produktów
zakładów mięsnych Katusza
sprzedawanych jest hurtow-
niom w Uniejowie, Kole, Pod-
dębicach i Łęczycy. Spora część
produkcji zakładu idzie do 15
firmowych sklepów w Łęczycy,
Poddębicach, Zgierzu, Gostko-
wie, Sworawie i Łowiczu.
- Dostarczamy nasze wyro-
by do okolicznych szkół, domów
pomocy społecznej, do szpitala
w Poddębicach, przedszkoli, do
straży pożarnej w Wartkowicach,
a nawet do bazy jednostki kawalerii
powietrznej w Leźnicy. Duże hur-
townie odbierają co tydzień spore
partie towaru bezpośrednio w na-
szym zakładzie. Jak dotychczas
mamy na tyle duży zbyt, że nie
próbujemy wchodzić z naszą ofertą
do dużych sklepów spożywczych,
w których dostawcy mają problemy
z długimi terminami płatności oraz
z coraz częstszymi przypadkami
niedotrzymywania umów przez
supermarkety - dodaje właściciel
zakładu mięsnego.
W dobrej sytuacji
finansowej
Stanisław Katusza korzysta
z kredytów w banku w Wartko-
wicach. Ostatnio dzięki dobrej
sytuacji firmy nie miał żadnych
problemów z otrzymaniem po-
życzki w wysokości 100 tys. zł.
Nie korzysta z kredytów udzie-
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
HODOWLA 25
R E K L A M A
lanych przez Agencję Rozwoju
Regionalnego, gdyż jak mówi
w okolicy zakładu kilku ho-
dowców wzięło kredyty i obec-
nie ma problemy z właściwym
wykorzystaniem pożyczonych
pieniędzy, a kontrole z agencji
odrzucają wszelkie nieprawi-
dłowości w realizacji projektów
hodowlanych.
- Firma jest obecnie w  do-
brej sytuacji finansowej. Za-
trudniam 75 osób i wszyscy są
na pełnych umowach o  pracę,
co nie zdarza się zbyt często. Co
miesiąc odprowadzam do ZUS-u
50 tys. zł składek. Co pewien czas
mam kontrole z inspekcji pracy,
jednak inspektorzy nie dopatrzyli
się żadnych uchybień. Otrzymałem
nawet dyplom za skrupulatne prze-
strzeganie wszystkich przepisów
prawnych związanych z zatrudnie-
niem moich pracowników. Moim
pracownikom czy to na produkcji,
czy w biurze nie grożą zwolnienia
- tłumaczy Katusza.
Mimo ogólnego wzrostu
kosztów paliwa, opłat za prąd,
coraz wyższych cen potrzeb-
nych do produkcji mięsnej pe-
klosoli i przypraw, Stanisław
Katusza nie zamierza reduko-
wać kosztów poprzez zmniej-
szenie obecnego stanu zatrud-
nienia w zakładzie.
Oprócz zakładu mięsnego
Stanisław Katusza posiada tak-
że gospodarstwo rolne w Bia-
łej Górze o  powierzchni 30
hektarów, na którym uprawia
pszenżyto i jęczmień. Zboża
stanowią część materiału uży- Niezawodne
tego jako pasze dla 170 sztuk
bydła -120 byków i 50 jałówek
wagi
rasy Limousine, które Stanisław elektroniczne
Katusza hoduje w swoim go-
spodarstwie. Pozostała część • produkcja
paszy - susz gorzelniany i sia- • certyfikacja
nokiszonki są przygotowywane • legalizacja wag
w państwowej mieszalni pasz • wagi samochodowe
w  Wartkowicach. Bydło od- • serwis do 60T
chowane do wagi 500 - 700 kg gwarancyjny
idzie na ubój i następnie zasila
masarnię.
i pogwarancyjny
W planach właściciela za- • frezowanie
kładu jest dalsza modernizacja
masarni, a także rozwój asorty-
i toczenie CNC
mentu firmy oraz rozszerzenie • projektowanie
terenu, na którym sprzedawane CAD/CAM
• wagi inwentarzowe
są produkty zakładu z Białej
Góry. www.wagi-czekala.pl
Swój wolny czas Stanisław
LESZNO
Katusza poświęca na hobby,
którym jest myślistwo. Należy ul. Sosnowa 55
do lokalnego koła myśliwskiego /65/ 529-67-33
i aktywnie uczestniczy w jego 606-837-294
działaniach na terenie gminy 604-414-557 • wagi pod mieszałki
Wartkowice.
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014 WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

26 INFORMACJE REKLAMY 27
#
# ZAMÓW PRENUMERATĘ
Imię i nazwisko: …………………………… . … .
Adres: …………………………………. .… .…
…….…………….…………………. . .…. .…
Tel. Kontaktowy: …………………………………
E-mail: ………………………………… . .……

Prenumerata na okres:
Pieniądze należy wpłacić na konto bankowe: (zaznacz odpowiednie pole)
Bank PKOwpłacić
BP S.A.nao.konto
Jarocin
Pieniądze należy bankowe: od I do VI 2015 r.
98102022120000520200933929
Bank PKO BP S.A. o. Jarocin
W tytule: od VII do XII 2015 r.
98102022120000520200933929
„Opłata za prenumeratę
W tytule:Wieści Rolniczych”
„Opłata za prenumeratę Wieści Rolniczych”
Miesięczny koszt prenumeraty: 3,50 zł.
……………………………
Data i podpis Całkowity koszt
Realizatorem przesyłki jest: Redakcja „Wieści Rolnicze”, Południowa Oficyna Wydawnicza Sp. z o.o., Jarocin, ul. Kasprzaka
Realizatorem przesyłki jest: Redakcja „Wieści Rolnicze”, Pleszew, ul. Kaliska 24, 63-330 Pleszew, tel. 62 508 10
prenumeraty: ................. zł.
1a, 63-200 Jarocin, tel. 62 Oficyna
50 Południowa 747-15-31 Zarejestrowana
Wydawnicza podul.nrWolności
Sp. z o.o., KRS: 0000053718 w Sądzie Rejonowym w Poznaniu, IX
1A, tel. 62 747-15-31 (za wybrany okres)
Zarejestrowana pod Wydział Gospodarczy w Sądzie
nr KRS: 0000053718 KRS, NIP Rejonowym
617-19-79-904,
w Poznaniu,
numer rachunku
XXII Wydział Gospodarczy bankowego
KRS, NIP 98 1020numer
617-19-79-904, 2212rachunku
0000 5202 0093 3929;
bankowego REGON
98 1020 251010225.
2212 0000 5202
0093 3929; REGONWydawca:
251010225.
„Wieści Rolniczych”,
Wydawca: „Wieści „Gazety Jarocińskiej”,
Rolniczych”, „Życia Pleszewa”,
„Gazety Jarocińskiej”, „Życia „Życia Gostynia”,
Pleszewa”, „Życia Rawicza”
„Życia Gostynia”, „Życiai „Gazety
Rawicza” Krotoszyńskiej”.

#
i „Gazety Krotoszyńskiej”. Kontakt: Aneta Rzeźniczak, tel.512/135-918

R E K L A M A
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
28 TECHNIKA ROLNICZA
Bocian
odpalany korbą
Mariusz Walkowiak z Osowa (powiat
wrzesiński) może dziś śmiało stwierdzić,
że ratowanie bocianów to zajęcie
wymagające wielu godzin mozolnej
pracy. A to za sprawą starego ciągnika,
któremu po latach zapomnienia,
własnoręcznie przywrócił dawny blask.
Teraz traktor klekocze jak nowy.
TEKST I ZDJĘCIA
Mariusz Walkowiak i jego Zetor 25K
Z
etor 25K, potocz-
n i e n a z y wa ny
bocianem, stoi
w  garażu pana
Mariusza w towa-
rzystwie innego przedstawiciela
tej marki - Zetora 25A. Skąd ten
ptasi przydomek? Otóż model
25K był wysoko osadzony na
kołach o  wąskim rozstawie.
Taka konstrukcja przypomi-
nała wysokie, bocianie nogi.
A wiadomo, że bocian to częsty
towarzysz rolnika podczas prac
polowych, bo ptak w świeżo
uprawionej ziemi szuka poży-
wienia. Oba Zetory pierwsze
loty mają już dawno za sobą.
Co więcej, przez lata stały za-
pomniane i nieużywane. Zetor
25K stacjonował w szopie na
Marzena Zbierska
podwórzu Mariusza Walko-
wiaka od czasów jego dzieciń-
stwa. Myśl o renowacji pojazdu
pojawiła się niespodziewanie.
Traktor odkryty
po latach
- Wszystko zaczęło się w 2007
roku od wizyty na Festiwalu Sta-
rych Ciągników i Maszyn Rol-
niczych w  Wilkowicach. Tam
zobaczyłem po raz pierwszy od-
restaurowane ciągniki, nie tylko
Zetory, ale też maszyny z Niemiec,
Holandii i nasze polskie Ursusy
- opowiada Mariusz Walko-
wiak. - Wiedziałem, że Zetor 25K
stoi na moim podwórku. Został
zakupiony w 1982 roku i służył
do prac polowych w gospodarstwie
mojego dziadka Stefana Walko-
wiaka. Później odziedziczył go
Piotr Walkowiak, czyli mój ojciec.
W międzyczasie byli tacy, którzy
chcieli go kupić, ale na szczęście
sprzedany nie został. Ojciec wy-
szedł z  założenia, że być może
przyjdzie jeszcze dla niego lepszy
czas. I w końcu przyszedł. Wtedy
w Wilkowicach po raz pierwszy
pomyślałem, że można by przy-
wrócić go do stanu używalności
i pokazać na zlocie.
Zetor 25K, podobnie jak cała
linia Zetorów 25, został wypro-
dukowany przez czeską fabry-
kę Zbrojovka w Brnie (nazwa
słusznie kojarzy się z uzbroje-
niem, które produkowano tam
podczas I Wojny Światowej).
Wyprodukowano ich 55 tys.,
a 60% trafiło na eksport, w tym
do Polski. Egzemplarz Mariu-
sza Walkowiaka wyjechał z fa-
bryki w 1957 roku i to właśnie
ten rocznik dał się we znaki już
na początku prac remontowych.
Silnik z „pękniętym
skrzydłem”
- Renowacja trwała dwa lata,
zajmowałem się tym razem z oj-
cem, głównie po pracy i w sobo-
ty. Największym problemem było
naprawienie silnika, a konkretnie
pęknięcia międzyzaworowego przy
głowicy - wspomina Mariusz
Walkowiak. - W  okolicy nikt
nie chciał się podjąć tej naprawy.
Pęknięta część była wykonana ze
stopu, który nie jest już stosowany
i należało wiedzieć, jak postąpić
z tym materiałem podczas spa-
wania. Z pomocą przyszedł czło-
wiek, którego spotkałem w Wilko-
wicach. Miał już sporo kontaktów
i  wiedział, gdzie szukać osoby,
która może tę głowicę naprawić.
Po pokonaniu tych trudności
można było dopiero zacząć my-
śleć o uruchomieniu ciągnika.
Później okazało się, że do celu
prowadziła jeszcze daleka dro-
ga.
Od pierwszej fascynacji sta-
rymi traktorami do samodziel-
nego wyjazdu wyremontowa-
nym ciągnikiem do Wilkowic
minęło sporo czasu. W końcu
wysiłek został nagrodzony. Ma-
riusz Walkowiak zaprezentował
swojego Zetora podczas festi-
walu w Wilkowicach w 2011
roku.
- Już sam wyjazd był dla
mnie sukcesem. Podczas imprezy
udało mi się zająć drugie miejsce
w konkurencji odpalania silnika
na korbę - opowiada pasjonat.
- Ta rywalizacja nie polega jedynie
na odpaleniu silnika. Najpierw
należy odejść z korbą 10 metrów
od ciągnika, położyć ją na ziemię,
odejść znów 10 metrów. Z tego
miejsca rozpoczyna się wyścig.
Trzeba podbiec do korby, następnie
do ciągnika, odpalić, wsiąść i jak
najszybciej dojechać do mety. Liczy
się sprawność traktorzysty i nieza-
wodność ciągnika przy odpalaniu.
Jeśli silnik szybko zaskoczy, jest
duża szansa na wygraną.
„Wysokie loty”
na zawodach
i nowa pokusa
Wygrać udało się po roku.
W 2012 roku Mariusz Walko-
wiak zdobył pierwsze miejsce
w odpalaniu ciągnika korbą.
Wtedy retrotraktorzysta z Oso-
wa pojawił się w Wilkowicach
już nie tylko z Zetorem, ale jesz-
cze ze  śrutownikiem kamie-
niowym napędzanym pasem
transmisyjnym. Ten wyjazd
znów okazał się przełomowy,
bo jeden ciągnik w kolekcji wy-
dał się panu Mariuszowi zbyt
TECHNIKA ROLNICZA 29
Bocian w całej okazałości
skromnym osiągnięciem.
- Krótko po powrocie dotarła do
mnie informacja, że w pobliskiej
miejscowości jest na sprzedaż Ze-
tor 25A, wersja transportowa. Nie
zastanawiałem się długo. Kupiłem.
Po wyremontowaniu pierwszego
Zetora, czegoś mi chyba brakowa-
ło, a pokusa była tym większa, im
więcej takich perełek naoglądałem
się na zlocie - przyznaje pan Ma-
riusz.
Wyremontowany, zabyt-
kowy ciągnik można kupić
za 10-12 tys. złotych, a pojazd
do remontu kosztuje znacznie
mniej 4-5 tys. zł. W internecie
nie brakuje ofert osób, które re-
nowacją takich maszyn zajmują
się wyłącznie dla zysku.
- Dla pasjonata lepszym rozwią-
zaniem jest zakup ciągnika do re-
montu. Kiedy poświęca się swój
czas na odrestaurowanie trakto-
ra, daje to większe zadowolenie,
a poza tym można poznać mecha-
nikę ciągnika. Kiedy remontuje się
pojazd samemu, to po porostu wie
się, co się ma - kwituje Mariusz
Walkowiak. - W każdym innym
przypadku, istnieje ryzyko, że re-
mont nie został przeprowadzony
odpowiednio i pojawią się problemy
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
w użytkowaniu oraz dodatkowe
koszty.
Mechanizacja, czyli
zawrotna prędkość
Oba Zetory służyły najogól-
niej mówiąc do prac polowych,
ale były pewne różnice. Zetor
25K był wykorzystywany do
prac rzędowych, czyli opry-
skiwania upraw, obradlania
ziemniaków itp. Nadawał się
lepiej do tego celu z uwagi na
węższy rozstaw kół i bardzo
dużym prześwit powierzch-
niowy, w  najniższym punk-
cie ma 50 cm. Natomiast Zetor
25A służył do szybkiego, jak na
ówczesne warunki, transpor-
tu, ponieważ ma szeroki roz-
staw tylnych kół, szersze opo-
ny i szybszą skrzynię biegów.
Skrzynia w  Zetorze 25A jest
6-biegowa, a na szóstym biegu
można było osiągnąć prędkość
40 km/godz., a to w czasach
świetności tych maszyn było
spore osiągniecie.
- Te ciągniki mają prostą kon-
strukcję. Między innymi z tego
powodu, aby łatwo było je napra-
wiać. Są wyposażone w prosty sil-
nik dwucylindrowy Diesla, nie-
skomplikowaną pompę wtryskową,
dwie świece żarowe… Wystarczy
podstawowa wiedza na temat bu-
dowy silnika, aby poradzić sobie
z naprawą - dodaje pasjonat.
Silnik miał jednak jeden
mankament. Łatwo się prze-
grzewał z uwagi na niewydolny
układ chłodniczy, który wyko-
rzystywał wodę, a nie specjalny
płyn. W chłodnicy osadzał się
kamień, a wody zawsze brako-
wało. Właśnie przez dolewanie
zimnej wody, kiedy silnik był
gorący, powstawały pęknięcia
międzyzaworowe. Poza tym, je-
śli pojazd był zadbany, nie spra-
wiał większych problemów.
- Dziś jest mniejszy kłopot
z  zakupem części niż w  latach
dziewięćdziesiątych - ocenia pan
Mariusz. - Bezpośredni importer
sprowadza nowe części zamienne
do Zetorów z  Czech. Kupuję je
głównie przez internet, a czasami
właściciele ciągników sprzedają lub
wymieniają się częściami między
sobą.
Zetor 25 dołączy
do stada?
Miłośnicy starych ciągni-
ków i  maszyn rolniczych to
dość liczna społeczność. Na
stronach i  forach interneto-
wych wymieniają się porada-
mi. W realu spotykają się na
imprezach i zlotach organizo-
wanych w całej Polsce (w ka-
lendarzu jest także wyjazd do
Czech). Mariusz Walkowiak jest
członkiem Klubu Miłośników
Starych Ciągników i Maszyn
Rolniczych „Traktor i Maszy-
na”, który działa już ponad 10
lat.
- Ludzie są bardzo przyjaźnie
nastawieni do starych ciągników
i zawsze reagują pozytywnie, wi-
dząc taki pojazd na drodze. Często
podczas imprez, na których można
obejrzeć moje pojazdy, spotykam
osoby, które wspominają czasy,
kiedy pracowali na takim właśnie
traktorze. Czasami opowiadają mi
o swoich egzemplarzach, dyskutu-
jemy o szczegółach konstrukcji, de-
talach i różnicach, które zauważają
oglądający. Bywa, że ich uwagę
przykuje inne położenie dźwigni
skrzyni biegów i rozpoczyna się
dyskusja, dlaczego jeden model
miał tak, a drugi inaczej… Widać,
że w latach sześćdziesiątych czy
siedemdziesiątych rolnicy dobrze
znali swoje maszyny, bo wtedy
naprawiali je sami. Ci, którzy mieli
kiedyś podobnego Zetora, cieszą się,
że zachowały się jeszcze takie eg-
zemplarze jak moje, że nie zaginęły
zupełnie, są zadbane i pokazywane
szerokiej publiczności - zauważa
kolekcjoner z Osowa.
Mariusz Walkowiak nie za-
kończył jeszcze poszukiwań.
Marzy mu się pierwsza wersja
Zetora 25. Do Polski trafiło nie-
wiele takich ciągników i bar-
dzo trudno zdobyć egzemplarz
z oryginalnymi podzespołami.
W czasach świetności czeskie
Zetory trafiały do PGR-ów,
a  później były odkupywane
przez rolników w  stanie już
zwykle nie najlepszym. Kiedy
psuła się np. skrzynia biegów,
najczęściej nie poszukiwano
oryginalnej, ale montowano
skrzynię od nowszego mode-
lu. Stąd trudno o oryginał.
- Najprzyjemniejszy w tej pasji
jest spokój, który towarzyszy mi
podczas pracy nad przywracaniem
ciągnika do stanu używalności.
To jest sposób na oderwanie się
od codzienności. Duża frajda to
również wyjazdy na zloty, gdzie
można pokazać efekt swojej pracy
i przejażdżki po okolicy, którym
zawsze towarzyszy ten miły dla
ucha terkot silnika - dodaje pa-
sjonat.
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
30 TECHNIKA ROLNICZA
Racjonalne
inwestowanie
w maszyny rolnicze
Przy planowanych zakupach urządzeń rolniczych
najważniejsza jest zasada dostosowania inwestycji do skali
produkcji, a nie pokusa pozyskania dofinansowania.
TEKST
D
ziesięć lat obec-
ności Polski
w Unii Europej-
skiej wywarło
szereg korzyst-
nych zmian w strukturze rolnic-
twa, a zwłaszcza w jego wypo-
sażeniu technicznym. Obecnie
średnie i duże gospodarstwa
umacniają się (zwiększają po-
wierzchnię i poziom produkcji)
najczęściej kosztem innych - śred-
nich i małych gospodarstw. Na tę
tendencję wpływa specjalizacja
produkcji i jej koncentracja, od-
chodzenie od produkcji rolniczej
i przejmowanie gospodarstw
przez młodych następców oraz
wykup, dzierżawa ziemi lub ca-
łych gospodarstw. W ten sposób
utrwala się podział na trzy grupy
gospodarstw rolnych: socjalne
- zapewniające minimalny po-
ziom dochodów, wspomagające
utrzymanie rolnika w warun-
kach dużego bezrobocia, pomoc-
nicze - zapewniające dodatkowy
dochód dla właściciela posia-
dającego podstawowe dochody
poza rolnictwem i produkcyj-
ne - zapewniające podstawo-
we dochody z gospodarstwa.
Tylko trzecia grupa (gospodar-
stwa produkcyjne) należy do
potencjalnie rozwojowych, co
nie oznacza, że status dwóch
pierwszych jest niezmienny.
Każda z tych grup wymaga in-
nego podejścia do wyposażenia
technicznego.
Dofinansowanie zakupów
sprzętu rolniczego (PROW
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
TECHNIKA ROLNICZA 00
Zenon Owieśny,
Stowarzyszenie Absolwentów i Sympatyków
Szkoły Rolniczej w Marszewie
2007 - 2013) było głównym w opracowaniach Aleksandra
czynnikiem, który zadecydo- Muzalewskiego „Zasady dobo-
wał o znacznym wzroście na- ru maszyn rolniczych” z 2008
sycenia ciągnikami i sprzętem i 2014 roku, a dostępne na stro-
rolniczym. Przy planowanych nie internetowej ARiMR jako
zakupach urządzeń rolniczych narzędzie pomocnicze między
najważniejsza jest zasada do- innymi do działania „Moder-
stosowania inwestycji do skali nizacja gospodarstw rolnych”.
produkcji, a nie pokusa pozy- www.arimr.gov.pl/fileadmin/
skania dofinansowania. Właści- pliki/zdjecia_strony/185/Eks-
we postępowanie bardzo trafnie _r_z_m_300309.pdf
określił Aleksander Muzalewski www.arimr.gov.pl/fileadmin/ punkt odniesienia do wyposa- Tabela 2. Wybrane wskaźniki wykorzystania pras zbierających siewnik zbożowy, opryskiwacz,
w opracowaniu „Zasady dobo- pliki/zdjecia_strony/185/Zas_ żenia w ciągniki i pozwala na przyczepy transportowe i ma-
ru maszyn rolniczych” z 2008 r. dob_masz_rol_300309.pdf wstępne określenie zapotrze- Rodzaj prasy Minimalne wykorzystanie Powierzchnia zbóż Powierzchnia Okres Potencjał szyny specjalistyczne w  za-
„Inwestować w maszyny należy tak Projektowanie rozpoczyna- bowania na siłę pociągową dla w roku użytków zielonych użytkowania eksploatacyjny leżności od struktury zasiewu
dużo, jak to jest niezbędne z uwagi my zawsze od zapotrzebowa- gospodarstwa. Oceniając liczbę ha/rok ha ha lat godz. np: sadzarka dla producentów
na wymagania agrotechniki roślin nia na siłę pociągową (ciągniki) ciągników, należy nie uwzględ- Mała kostka 15 15 6,1 25 1.300 ziemniaków, kosiarka, przetrzą-
i organizacji produkcji, a równocze- i do nich dobieramy niezbęd- niać pojazdów o dużym stopniu Zwijająca 33 33 13,2 25 1.300 saczozgrabiarka przy uprawie
śnie tak mało, aby koszty związane ne i odpowiednie urządzenia zużycia - dla gospodarstw do 100 Wielko 116 116 46,2 25 1.500 dużej ilości użytków zielonych.
- gabarytowa
z utrzymaniem posiadanego sprzętu rolnicze. Bardzo przydatna bę- ha w wieku powyżej 20 lat, po- Pozostały sprzęt w zależności
rolniczego, w tym spłaty wynikające dzie tabela nr 1, która stanowi wyżej 100 ha w wieku powyżej Źródło: Aleksander Muzalewski „Zasady doboru maszyn rolniczych” – 2014 r. od areału możemy planować:
ze spłaty kredytów i odsetek, nie do bezwarunkowego zakupu,
obciążały nadmiernie gospodarstwa Tabela 1. Wybrane wskaźniki wyposażenia gospodarstw 15 lat. Zdecydowana większość zamiennych zakupionego urzą- zbioru ziemiopłodów wymaga- warunkowego z planowanym
i nie poddawały ekonomicznej sen- w ciągniki w zależności od areału użytków rolnych rolników (zwłaszcza właścicieli dzenia. jące dużej siły uciągu. Następna świadczeniem usług lub do ko-
sowności prowadzonej działalności. małych gospodarstw) kupuje Kolejny krok to dobór ma- grupa to sprzęt często używa- rzystania z usług zewnętrznych.
Konieczny jest zatem kompromis Grupy Wskaźnik nasycenia Liczba Maksymalna moc sprzęt na rynku wtórnym. Śred- szyn do posiadanych lub pla- ny i niezbędny ze względu do- W tabeli 2 i 3 przedstawione
pomiędzy potrzebą spełnienia wy- gospodarstw gospodarstw mocą ciągników ciągników podstawowego ciągnika ni wiek nowo rejestrowanych nowanych ciągników. Najważ- trzymanie terminów agrotech- są wybrane wskaźniki doboru
magań agrotechnicznych poszcze- ha kW/ha kW/gospodarstwo szt. kW ciągników w  Polsce wynosi niejszy jest ciągnik podstawowy nicznych: rozsiewacz nawozu, maszyn dla pras zbierających
gólnych zabiegów produkcyjnych 5 7,35 37 1 37 11 lat, a najstarsze należą do (z maksymalną mocą), do któ-
a wydajnością i kosztami eksplo- 7,5 6,03 45 1 45 grupy poniżej 40 kW i często rego należy wybrać maszyny Tabela 3. Wybrane wskaźniki wykorzystania kombajnów
atacji zastosowanych maszyn. 10 5,62 56 1-2 56 przekraczają wiek 20 lat. Rynek podstawowe w ten sposób, aby zbożowych
Pochopne inwestowanie w sprzęt 15 5,20 78 1-2 58 wtórny ma jedną niewątpliwą w czasie pracy jego moc była
rolniczy może prowadzić do nad- 20 4,83 97 1-2 60 zaletę - pozwala na zakup (ma- wykorzystywana w granicach 60 Moc silnika Minimalne Okres Potencjał
miernego zadłużenia gospodarstwa, 25 4,57 114 2-3 62 łym i średnim gospodarstwom) - 85% mocy znamionowej silnika, wykorzystanie w roku* użytkowania eksploatacyjny
a w konsekwencji do utraty płyn- 30 4,35 130 2-3 66 po relatywnie niższych cenach przy obciążeniu w granicach kW ha/rok lat godz.
ności finansowej i zdolności finan- 45 3,73 268 3-4 76 sprawnego sprzętu, który ofe- 80% uzyskujemy najniższe jed- 90 39 - 60 25
sowania bieżących wydatków pro- 80 2,84 227 3-5 100 rują do sprzedaży gospodar- nostkowe zużycie paliwa. Maszy- 100 43 - 66,1 25
dukcyjnych”. 100 2,42 242 4-5 112 stwa duże i średnie nabywające ny podstawowe charakteryzują 125 55 - 84,6 25 3.000
Oceniając lub planując park 150 1,98 297 4-6 140 bardziej nowoczesne maszyny. się dużym zapotrzebowaniem 150 66 - 102,3 25
200 1,72 344 5-6 160 Warunkiem dobrej transakcji na moc i są to: pługi, agregaty 200 88 - 135,4 25
maszynowy gospodarstwa,
500 1,18 588 5-7 > 200 300 195 - 300 21
warto przeanalizować wskaź- jest wiek, sprawność techniczna uprawowe, agregaty uprawo-
1.000 0,9 900 9-10 >200
niki doboru maszyn zawarte i serwis lub dostępność części wo-siewne oraz urządzenia do * Podane wartości uwzględniają tolerancję oceny od 20 - 35%
Źródło: Aleksander Muzalewski „Zasady doboru maszyn rolniczych” - 2014 r. Źródło: Aleksander Muzalewski „Zasady doboru maszyn rolniczych” - 2014 r.
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014 WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

32 TECHNIKA ROLNICZA TECHNIKA ROLNICZA 33

R E K L A M A
i kombajnów zbożowych. Zain- Tabela 4. Obliczanie kosztów eksploatacji
teresowanych innymi grupami
Metodyka obliczenia kosztów maszyn i szerszym komenta-   Lp. Wyszczególnienie Jednostka Ciągnik Nazwa maszyny Kombajn
Dobrze zrozumieć złożoność problemów związanych z czynnikami wpływającymi na rzem odsyłam do materiałów       miary Zetor Pług Prasa Ładowacz New
wielkość kosztów, to poznanie metodyki ich obliczania, która pozwoli pogłębić posia-   Major 4-skibowy zwijająca czołowy Holland
źródłowych.           Major TC 5040
daną wiedzę. Wskaźnikowa metoda oceny
Koszty eksploatacji (Ke) składają się z kosztów (stałych) utrzymania (Ku) i kosztów 1. Okres użytkowania (Tlat) lata 15,00 25,00 20,00 25,00 25,00
(zmiennych) użytkowania (Kuż)
parku maszynowego jest bar- 2. Liczba godzin pracy w roku (h(To7)) h 1.000,00 80,00 200,00 100,00 200,00
Ke = Ku + Kuż, gdzie: Ke - koszty eksploatacji [zł/h], Ku - koszty utrzymania [zł/h], Kuż dzo praktyczna i pozwala na 3. Cena zakupu maszyny (Cm) zł 119.000,00 10.000,00 70.000,00 9.800,00 350.000,00
- koszty użytkowania [zł/h] stosunkowo szybkie formuło- 4. Wskaźnik kosztów przechowywania (kk)   0,02 0,02 0,02 0,02 0,02
Stałe koszty (utrzymania) są ponoszone przez rolnika bez względu na to, czy maszyna wanie ogólnej opinii, jednak nie 5. Koszt ubezpieczenia (Kub) zł/rok 200,00 0,00 0,00 0,00 100,00
jest użytkowana, czy też nie. Na ich wysokość wpływają: amortyzacja (Ka), przechowy- daje odpowiedzi na pytanie - jak 6. Koszt spłaty zaciągniętego kredytu (Ko) zł/rok          
wanie (Kk), ubezpieczenie (Kub) i oprocentowanie zaciągniętego kredytu (Ko).
skalkulować koszty eksploatacji 7. Wskaźnik kosztów napraw (kn)   0,90 3,00 1,50 0,90 1,00

Blok danych
Ka ÷ Kk ÷ K ub ÷ Ko sprzętu rolniczego. Istnieją pro- 8. Cena paliwa (Cp) zł/l 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00
Ku = gramy komputerowe umożliwia- 9. Cena energii elektrycznej (CkWh) zł/kWh          
h(T 0 7 ) , gdzie: Ku - koszt utrzymania [zł/h], h(T 07
) jące wyliczanie kosztów mecha- 10. Zużycie energii elektrycznej (Zee) kWh/h          
- liczba godzin pracy maszyny nizacji (np.: OTR-7, Dozem-2). 11. Cena materiałów pomocniczych (Cmp) zł/kg          
w roku [h] np: dla ciągnika 1.000 godz., kombajnu zbożowego 100 godz Przedstawiona powyżej me- 12. Zużycie materiałów pomocniczych (Zmp) kg/h          
todyka wymaga żmudnych dzia- 13. Moc silnika (Pe) kW 55,60 55,60 55,60 55,60 125,00
Poszczególne składowe kosztów utrzymania przeliczamy w złotówkach na rok 14. Jednostkowe zużycie paliwa (ge) g/kWh 222,00 222,00 222,00 222,00 210,00
pracy. łań matematycznych i nikogo
nie zachęci do podjęcia obliczeń. 15. Współczynnik korekcyjny zużycia pal. λge   0,40 0,80 0,60 0,40 0,80
Cm Jest ona konieczna do całościo- 16. Szerokość robocza (b) m   1,40 4,00   4,00
Ka = 17. Prędkość robocza (V) km/h   4,00 6,00   4,00
Tlat, gdzie: Ka - koszt amortyzacji [zł/rok], Cm - cena maszyny [zł], wego zrozumienia zagadnie-
18. Współczynnik (K07)     0,70 0,60   0,70
Tlat - okres użytkowania [np. 20 lat]. nia, jak również do stosowania
19. Koszt amortyzacji (Ka) zł/rok 7.933,33 400,00 3.500,00 392,00 14.000,00

K. utrzymania
w obliczeniach prawidłowych
Kk = Cm • kk , gdzie: kk - wskaźnik przechowywania maszyny oszacowany wartości i jednostek miary. Na- 20. Koszt przechowywania (Kk) zł/rok 2.380,00 200,00 1.400,00 196,00 7.000,00
na 2%, czyli kk = 0,02. tomiast, jeżeli teraz to wszystko 21. Koszt utrzymania (suma poz. 5+6+19+20) zł/rok 10.513,33 600,00 4.900,00 588,00 21.100,00
Kub = U, gdzie: U - obowiązkowe ubezpieczenie [zł/rok]. zbierzemy do logicznego ukła- 22. Jednostkowy koszt utrzymania (Ku) zł/h 10,51 7,50 24,50 5,88 105,50
Ko = roczne oprocentowanie (ewentualnie) zaciągniętego kredytu. du tabelarycznego i dodatkowo 23. Koszty napraw (Kn) zł/h 7,14 15,00 26,25 3,53 70,00
wykorzystamy arkusz kalkula- 24. Zużycie paliwa (Zp) l/h 5,92 11,85 8,89 5,92 25,20

Koszty użytkowania
Zmienne koszty (użytkowania) powstają w czasie wykonywanej pracy przez
cyjny Excel (który poprowadzi 25. Koszty paliw i smarów zł/h 35,55 71,10 53,32 35,55 151,20
sprzęt i obejmują: koszty siły pociągowej lub napędowej (Kcng), koszty napraw (Kn),
koszty paliwa i smarów (Kp), koszty energii elektrycznej (Kee) dla maszyn napędza- nam samodzielnie obliczenia), 26. Koszt energii elektrycznej (Kee) zł/h   0,00 0,00 0,00 0,00
nych silnikiem elektrycznym, koszty materiałów pomocniczych (Kmp) (np. sznurka, to pominiemy żmudne obli- 27. Koszt materiałów pomocniczych (Kmp) zł/h   0,00 0,00 0,00 0,00
folii itp.). Koszty pracy ciągnika obliczmy wg podanej metodyki (dla wszystkich ma- czenia oraz szybko otrzymamy 28. Koszt siły napędowej (Kcng) zł/h   88,75 70,98 53,20  

Źródło: Opracowanie własne

szyn), zwracając uwagę, że liczba godzin pracy w roku h(T07) dotyczy ciągnika (np. potrzebne wyniki. Program po- 29. Koszt użytkowania (Kuż) zł/h 42,69 103,75 97,23 56,73 221,20
1.000 godz.), a nie maszyny, którą napędza (np. 200 godz. pracy prasy zbierającej). 30. Jednostkowy koszt eksploatacji (Kee) zł/h 53,20 111,25 121,73 62,61 326,70
zwala nam na wprowadzanie
31. Wydajność efektywna (W1) ha/h   0,56 2,40 0,00 1,60
zmian do danych wejściowych

Koszty pracy
, gdzie: Kuż - koszty użytkowa-
i tym samym poszukiwać opty- 32. Wydajność zmianowa (W07) ha/h   0,39 1,44 0,00 1,12
nia [zł/h].
malnych rozwiązań. W tabeli 33. Ilość wykonanych hektarów ha/rok   31,36 288,00 0,00 224,00
4 przedstawiono przykładowe 34. Koszt wykonania pracy zł/ha   283,80 84,53 - 291,70
, gdzie: Kn - koszty napraw [zł/h] , kn - wskaźnik kosz-
tów napraw (np.: dla ciągnika kn = 0,9), h(T07) - roczne wykorzystanie maszyny [h].
Wejdź na stronę www.wiescirolnicze.pl i oblicz
Kp = Zp • 1,2 • Cp , gdzie: Kp - koszty paliwa [zł/h], Zp - zużycie paliwa swój koszt ekspolatacji za pomocą kalkulatora.
[l/h], Cp - cena paliwa [zł/l], 1,2 - wskaźnik zużycia olejów i smarów. Do poprawnego działania potrzebny jest program
Microsoft Excel lub Apache OpenOffice Calc.
, gdzie: Zp - zużycie paliwa [l/h],
Pe - moc efektywna [kW], λge - współczynnik korekcyjny zużycia paliwa (dla prac
R E K L A M A
lekkich λge = 0,4, średnich λge = 0,6 i ciężkich λge = 0,8),
g
[ ]
ge - jednostkowe zużycie paliwa kWh , 0,0012 - przelicznik (1kg = 1000g, 1kg
oleju napędowego = 1,2 litra, czyli 0,001 • 1,2 = 0,0012)
, gdzie: Kee - koszt energii elektrycznej [zł/h], Zee - zuży-
cie energii [kW], CkWh - cena energii [zł/kWh].

, gdzie: Kmp - koszt materiałów pomocniczych [zł/h],

Zmp - zużycie materiałów pomocniczych [kg/h], Cmp - cena materiałów pomocni-
czych [zł/kg].
Jednostkowe koszty eksploatacji Ke [zł/h] można przeliczyć na wartość pracy

Ke[ ] [zł/ha], która jest bardzo obiektywna przy stosowaniu lub korzystaniu z usług
zewnętrznych.

, gdzie: Ke - koszty eksploatacji [zł/ha], W07 - wydajność zmia-

nowa [ha/h].
, gdzie: W1 - wydajność efektywna [ha/h], K07 - współczyn-
nik wykorzystania czasu pracy
(w zależności od rodzaju pracy wynosi 0,4 do 0,8)
W 1 = 0,1 • b • V , gdzie: W1 - wydajność efektywna [ha/h], b - szerokość
robocza [m], V - prędkość robocza [km/h]
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
34 TECHNIKA ROLNICZA
obliczenia dla ciągnika Zetor
Major z maszynami i kombajnu
zbożowego. Wszystkie maszyny
samobieżne obliczmy w kolum-
nie dla kombajnu, a agregaty
ciągnikowe - w kolumnach dla
ciągnika i maszyny. Propono-
wany program można stworzyć
samodzielnie lub skorzystać
z programu (opracowanie wła-
sne) zamieszczonego na stronie
internetowej Wieści Rolniczych.
Po wprowadzeniu w pole ko-
mórek nagłówka i bloku danych
własnych maszyn i ich para-
metrów technicznych program
dokona obliczeń wartości dla
kosztów utrzymania, użytko-
wania i kosztów pracy.
Obsługując program, na-
trafimy na wiele znaków za-
pytania - z którymi musiał się
również zmierzyć jego autor.
Okres użytkowania (Tlat ) i licz-
ba godzin pracy w roku (hTo7)
możemy ustalić kierując się
wskaźnikami zawartymi w „Za-
sady doboru maszyn rolniczych”
- 2014 r. lub innej literaturze,
a zwłaszcza własnymi planami
i oczekiwaniami. Są to wartości,
które (po kosztach zużycia pa-
liwa) mają główny wpływ na
R E K L A M A
koszty pracy. Ze wzrostem licz-
by godzin pracy w roku i okre-
su użytkowania koszt pracy
[zł/ha] będzie malał. Aby ob-
niżyć nakłady mechanizacyjne
w procesie produkcji rolniczej,
należy zapewnić użytkowanym
maszynom maksymalne wyko-
rzystanie roczne i optymalny
okres użytkowania. Dla mniej-
szych gospodarstw można to
osiągnąć poprzez stosowanie
zewnętrznych usług. Do ob-
liczeń przyjmuje się aktualne
ceny nowych maszyn (ciągni-
ków) o podobnych parametrach
eksploatacyjnych niezależnie od
daty zakupu - zmniejszając od-
powiednio okres użytkowania.
Trudno znaleźć (na stronach in-
ternetowych producentów) ceny
sprzętu, ponieważ z przyczyn
biznesowych nie są one podawa-
ne. Pozostaje nam bezpośrednia
rozmowa z dilerem i pozoro-
wanie zakupu. Obecnie pro-
ducenci ciągników nie podają
w danych technicznych wartości
jednostkowego zużycia paliwa
(ge) - jednego z ważniejszych
wskaźników dla użytkownika.
Można założyć, że jednostkowe
zużycie paliwa dla współcze-
snych silników wysokopręż-
nych stosowanych w  ciągni-
kach i maszynach samobieżnych
wynosi od 210 do 240 g/kWh,
a w ciągnikach starszych gene-
racji 250 - 270 g/kWh. Wskaźnik
kosztów napraw (kn) zależy od
warunków pracy elementów ro-
boczych - ziemia, rośliny zielone
lub suche itp. (np.: dla ciągnika
kn = 0,9, kombajnu zbożowego
kn = 1, prasy kn = 1,5, kultywato-
ra kn = 2,5, pługa kn = 3). Współ-
czynnik wykorzystania czasu
pracy (K07) jest to stosunek czasu
efektywnego (bezpośredni czas
pracy) do czasu powiększonego
o straty (np.: straty na uwro-
ciach, inne przejazdy jałowe,
napełnianie zbiornika, opróżnia-
nie zbiornika, usuwanie awarii)
i wynosi od 0,4 do 0,8. Dla pracy
opryskiwacza może wynosić
poniżej 0,4 (większość czasu to
napełnianie zbiornika i dojazd
na pole), kombajnu zbożowego
= 0,6 - 0,7 , zabiegów uprawo-
wych = 0,8.
Z zamieszczonej tabeli 4.
możemy odczytać np.:, że za-
kupionym kombajnem New
Holland TC 5040, aby osiągnąć
koszty poniżej 300 zł/ha należy
planować 200 godzin rocznej
pracy (tj. 224 ha) przez 25 lat.
Natomiast autor tabeli 3 podaje,
że minimalne roczne wykorzy-
stanie dla tego kombajnu (moc
silnika 125 kW) wynosi ok. 80
hektarów. Różnica polega na
tym, że tabela 3 dedykowana
jest dla ARiMR jako narzę-
dzie pomocnicze do działania
„Modernizacja gospodarstw
rolnych” i  podane wartości
określają minimum (pozostałą
powierzchnię można osiągnąć
poprzez stosowanie usług poza
gospodarstwem własnym), przy
którym można rozważać opła-
calność zakupów.
Pomimo powyższych pro-
blemów program pozwala na
dość dokładne oszacowanie
kosztów na etapie planowania
i może być bardzo użytecznym
narzędziem zarówno dla usłu-
godawców, jak i usługobiorców.
Po wykonanej pracy do bloku
danych można nanieść stosowne
korekty i osiągnąć precyzyjne
wyniki. Należy jednak pamiętać,
że koszty usług mechanizacyj-
nych kształtuje rynek, a pro-
gram pozwala nam określić
stopień ich opłacalności.
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

REKLAMY 35
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
36 TECHNIKA ROLNICZA
Plantatorzy buraków
na Opolszczyźnie
Kolejna edycja wystawy sprzętu i maszyn do uprawy buraków cukrowych
- Beete Europe po raz pierwszy gościła w Polsce. Spotkali się na niej rolnicy
oraz przedsiębiorcy z branży cukrowniczej z ponad 15 krajów.
K
onferencja zosta-
ła zorganizowana
w  Dobieszowie
(pow. głubczyc-
ki), w gospodar-
stwie rolnym Konrada Pohla.
Gospodarz jest plantatorem
buraków, współpracującym
z firmą Südzucker Polska S.A.,
która była współorganizatorem
spotkania.
W tegorocznej edycji wzięło
udział kilka tysięcy zwiedza-
jących. Ponad 100 wystawców
m.in. z Polski, Holandii, Nie-
miec, Belgii i Austrii prezen-
towało maszyny i sprzęt rolni-
czy do uprawy, siewu, ochrony,
a także załadunku buraków.
Można było znaleźć również
stoiska firm zajmujących się
produkcją nasion, środków
ochrony roślin i  nawozów.
Oprócz wystawców z kilku kra-
jów równie egzotycznie wyglą-
dał przekrój przez narodowości
zwiedzających. Byli goście z Be-
neluxu, Niemiec i Austrii, poja-
wili się zwiedzający z: Francji,
Włoch, Czech, Słowacji, Ukra-
iny, Litwy, Białorusi, Mołdawii,
Rumunii, Finlandii, Szwecji, Da-
nii, Chin i USA - łącznie wy-
TEKST Mateusz Kraska
stawę odwiedziło kilka tysięcy
osób.
- Beete Europe jest wydarze-
niem o charakterze specjalistycz-
nym. Zarówno jej część naukowa,
czyli konferencja, która odbyła się
1 października i na której spotkali
się naukowcy z całego świata, jak
i część wystawowa Beet Europe
w całości poświęcone są uprawie,
zbiorowi i technikom doczyszczania
buraka cukrowego. Najważniejszym
wyróżnikiem wydarzenia jest jednak
to, że odwiedzający Beet Europe
mogą nie tylko obejrzeć maszyny,
ale również zobaczyć je podczas
pracy w polu - tłumaczy Mariusz
Pawełek, Dyrektor ds. Surowco-
wych Südzucker Polska.
Punktem kulminacyjnym
wystawy był pokaz maszyn do
zbioru buraków. W Dobieszo-
wie swoje kombajny zaprezento-
wało wielu producentów m.in.:
Grimme, Holmer exxact, ROPA
Fahrzeug- und Maschinenbau
GmbH, Josef Brettmeister Me-
tall- und Fahrzeugbau i inni.
Każda z firm zaprezentowa-
ła nowoczesne rozwiązania
w  swoich maszynach, które
usprawniły zbiór i składowa-
nie buraków cukrowych.
Pokaz pracy ładowarki firmy Kleine
Holmer Terra Dos
T4-40
Jest to samojezdny, 3-osiowy
kombajn do zbioru buraków
cukrowych. Jest on wyposażony
w potężny silnik o mocy 460
kW (626 KM). Dzięki technolo-
gii AdBlue i systemowi Turbo
Compound, Terra Dos T4-40
jest bardziej ekonomiczny od
poprzedników. Typowa dla
pojazdów drogowych regula-
cja prędkości obrotowej silnika
pomiędzy 1.150-1.550 obr./min.
W zależności od obciążenia po-
zwala na optymalizację zużycia
paliwa. Dzięki zastosowaniu
największych dostępnych opon
Ultra Flex jest przyjazny dla gle-
by i cały jego ciężar rozkłada się
równomiernie. Co ważne ciśnie-
nie w oponach przednich obni-
żyć można do poziomu 1,4 bar,
a w oponach w dwóch tylnych
osiach 1,9 bar. Kombajn posia-
da także typowe dla pojazdów
drogowych sterowanie mapą
charakterystyk prędkości ob-
rotowej i wszystkich napędów
hydraulicznych. Pozwala to na
ekonomiczne oraz ekologiczne
zoptymalizowanie maszyny. No-
woczesny układ jezdny gwaran-
tuje optymalną przyczepność,
stabilność oraz komfort jazdy
w czasie pracy. Agregaty wy-
orujące, ogławiające i bijako-
we instalowane w kombajnie
firmy Holmer są perfekcyjnie
dostosowane do ich parametrów
wydajnościowych. Terra Dos
dzięki systemowi DynaCut ma
możliwość zbioru całych bura-
ków, bez nasady liści. Pojemność
zasobnika wynosi 45 m³, a wy-
ładowanie go zajmuje niespełna
50 sekund. Kombajn posiada
również optymalną średnicę
skrętu wynoszącą 7,2 m, co jest
ważne przy wąskich nawrotach.
Grimme Rexxor 630
Jest to 6-rzędowy, 3-osiowy,
samojezdny kombajn do bura-
ków. Został wyposażony w sil-
nik o takich samych parametrach
jak poprzednik. O  mocy 460
kW (626 KM). System układu
hydraulicznego wraz z inno-
wacyjnością sterowania, a także
z nową generacją silnika z sys-
temem wydechu SCR sprawia,
iż Rexxor 630 przy zachowaniu
pełnej mocy jest bardzo oszczęd-
ny. W  zależności od poboru
Mariusz Pawełek, Dyrektor ds. Surowcowych Südzucker Polska (z lewej)
mocy, obroty silnika są dopa-
sowywane do potrzeb. Ważne
w wyposażeniu kombajnu fir-
my Grimme jest zastosowanie
systemów obniżających nacisk
maszyny na glebę. Dzięki wypo-
sażeniu przedniej osi w opony
800/70 R38 oraz zastosowaniu
mechanizmu „psiego chodu”
w Rexxor 630 obniżony został
nacisk jednostkowy na glebę.
Kombajn jest również bardzo
stabilny, dzięki siłownikom Ba-
SYS. Zapewniają one maszynie
stabilizację w najbardziej eks-
tremalnych warunkach pracy.
Dzięki pojemności załadun-
kowej wynoszącej 45 m3 , czyli
około 22 ton, kombajn posiada
największy zbiornik w swojej
klasie.
R E K L A M A
TECHNIKA ROLNICZA 37
ROPA Tiger 5
Samojezdny kombajn trzy-
osiowy firmy ROPA jest wypo-
sażony w silnik o mocy 440 kW
(598 KM), posiadający 1.250 -
1.650 obr./min. Pojemność zbior-
nika paliwa wynosi 1.380 l. Prze-
łożenie mocy w tej maszynie
jest jeszcze bardziej wydajne,
a przy tym znacznie obniżo-
no zużycie paliwa. Perfekcyjne
współdziałanie automatycz-
nego wypełniania zasobnika,
świetnie współgrający z  hy-
draulicznym systemem kontroli
obciążenia osi, zapewnia opty-
malną trakcję w każdych warun-
kach. Zastosowanie ogumienia
na przedniej osi 800/70 R32
Ultraflex/CHO zapewnia ochro-
nę gleby przed zbytnim utwar-
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
dzeniem. Agregat wyorywujący
PRH w kombajnie euro-Tiger
V8-4 posiada całkowicie bezob-
sługowe hydrauliczne zabezpie-
czenie przed kamieniami. Kom-
bajn jest wyposażony w zbiornik
o pojemności 40 m3. Aby ciężar
znajdujący się w zasobniku roz-
kładał się równomiernie, ślimak
przesuwa buraki najpierw do
tyłu. Gdy tylna część zbiornika
zostanie wypełniona w ok. 80%,
ślimak przełącza się i wypełnia
część przednią. Czas potrzebny
na rozładunek wynosi niespełna
60 s. Jedyny w swoim rodzaju
ogławiacz dopasowuje prędkość
obrotów każdego wału czysz-
czącego niezależnie od siebie.
Dzięki temu każdy wał ogła-
wiacza może zostać oddzielnie
opuszczony lub podniesiony.
Każda z powyższych firm
zaprezentowała także maszy-
ny samojezdne do czyszczenia
i  załadunku buraków.  Hol-
mer  przedstawił zwiedzają-
cym Terra Felis 2. Ta samojezd-
na doczyszczarko-ładowarka
została zaopatrzona w silnik
MAN o  mocy 340 KM. Wy-
dajność maszyny możemy
dostosowywać manualnie do
zmieniających się warunków
poprzez zmianę przełożenia
między walcami rozdzielczy-
mi i kolektorowymi w podbie-
raczu, a także dzięki zmianie
długości odcinka intensywnego
czyszczenia w doczyszczarce.
Przeładunek buraków nastę-
puje na wysokości 6 m, przy
rozpiętości 15 m. Aktywna
powierzchnia czyszczenia to
ponad 35 m2, a wydajność za-
ładunkowa sięga 560 t/h.  Dla
szczególnie trudnych warunków
opcjonalnym wyposażeniem jest
czyszczący system wodny. Spry-
skiwacze zamontowane są nad
wałami doczyszczającymi. Dzię-
ki temu korzenie buraka mogą
zostać jeszcze lepiej oczyszczo-
ne. Firma ROPA przedstawiła 
euro - Maus 4. Jest to doczysz-
czarko-ładowarka całkowicie no-
wej generacji. Silnik, jaki zamon-
towano w maszynie niemieckiej
firmy, to Mercedes -Benz o mocy
326 KM. Jest ona wyposażona
w szereg innowacyjnych syste-
mów. Jednym z nich jest ramię
o długości 9 m. Dzięki niemu
euro - Maus 4 pozostaje stabilna
podczas załadunku, przy pomo-
cy przedłużonej do 15 metrów
taśmy załadowczej. Nowy i bar-
dzo wytrzymały stół podbierają-
cy jest najszerszy na rynku i ma
10,2 m. Osiemnaście wzmoc-
nionych walców sprawia, iż od-
dzielanie ziemi i zanieczyszczeń
nigdy nie było tak efektywne
i ekonomiczne. Wydajność euro
- Maus 4 wynosi do 560 ton na
każdą godzinę pracy. Kolejną
innowacyjną maszyną pokaza-
ną na targach Beete Europe, jest
doczyszczarko-ładowarka Cle-
anliner Mega  firmy  Grim-
me. Została ona wyposażona
w silnik Mercedes-Benz o mocy
325 KM. Podbieranie buraków
odbywa się za pomocą trój-
dzielnego stołu o  szerokości
10 m w kształcie litery V. Gwa-
rantuje to szybkie i efektywne
załadowanie buraków. Maszy-
na firmy Grimme wykorzystuje
naturalny strumień spadania
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014

38 TECHNIKA ROLNICZA

Holmer Terra Dos T4-40

buraków i  dzięki temu eko-
nomiczniej prowadzony jest
załadunek i  oczyszczanie.
Wysokość załadunkowa wy-
nosi 15 m i pozwala na prace
w każdych, nawet najtrudniej-
szych warunkach. Wydajność
załadunkowa maszyny Clean-
liner Mega wynosi 460 t/h.  .
Oprócz wyspecjalizowa-
nych kombajnów do zbioru
buraków i  maszyn doczysz-
R E K L A M A
czająco-załadunkowych, zwie-
dzający mogli obserwować
maszyny do uprawy i siewu
podczas pracy. Firma Korba-
nek przedstawiła opryskiwacz
samojezdny Rogator RG 600 C.
Napędzany przez silnik AGCO
Power, korzystający z techno-
logii selektywnej redukcji ka-
talitycznej SCR. precyzyjne pojedynkowanie
Firma  Horsch Maschi-
nen  GmbH  zaprezentowa-
ła siewnik Maestro 12,45
- 50 CC. Posiada on zbior-
nik na nawozy o pojemności
2.800 l oraz 70-litrowy zbior-
nik na materiał siewny. Ma-
estro CC jest idealny do wysie-
wu nasion wszystkich roślin
uprawnych. Kluczowym ele-
mentem tego siewnika jest
nasion przy dużej prędkości.
Firma Koeckerling
GmbH pokazała ciężki agre-
gat talerzowy Rebell 600 profi-
line. W wyposażeniu możemy
znaleźć podwójne koła pod-
porowe podtrzymujące cały
agregat, którego masa wynosi
ponad 8.800 kg. Maksymalna
głębokość pracy agregatu to
160 mm. Niewątpliwym atu-
tem agregatu jest brak zapy-
chania się nawet przy dużych
prędkościach roboczych oraz
przy dużych ilościach słomy.
Firma Kongskilde  stwo-
rzyła kultywator Germinator
Pro, umożliwiający przygo-
towanie gleby pod wysiew.
Agregat spełnia swoje zadania
już przy pojedynczym prze-
jeździe. Główne argumenty
przemawiające za wyborem
kultywatora Germinator Pro:
hydrauliczna regulacja doci-
sku pracy poszczególnych sek-
cji, kopiowania terenu na ca-
łej szerokości pracy agregatu,
zastosowanie bardzo prostych
zębów typu Vibro Super G, hy-
drauliczne składanie maszyny
z kabiny ciągnika oraz szeroki
wybór wałów doprawiających.
Dzięki specjalistycznym
wystawom, takim jak Beete
Europe, poziom wiedzy z za-
kresu uprawy roślin w  na-
szym kraju systematycznie
wzrasta. Potrzeba więcej ta-
kich wystaw i spotkań branżo-
wych, jak Beete Europe, gdzie
zwiedzający mogli wymienić
się doświadczeniami w upra-
wie. Była również szansa wdać
się w  dyskusję o swoich po-
trzebach z przedstawicielami
firm oferujących całą gamę
produktów. Począwszy od na-
wozów, na nasionach buraków
kończąc.
wykorzystano materiały udostępnione
przez organizatora wystawy Beete Europe

Beete Europe to wystawa, której idea powstała w 2009 roku. Jej po-
mysłodawcą jest Niemiecka Spółdzielnia Rolnicza (DLG - Deutsche
Landwirtschafts-Gesellschaft). Pierwsza odsłona wystawy odbyła się
w 2010 roku w Lelystad w Holandii. Gospodarzem imprezy był Uniwersytet
Wageningen, na polach którego odbyły się pokazy w ramach wystawy.
Po raz pierwszy przeprowadzono test 6-rzędowych kombajnów. Poka-
zano także pracę doczyszczarko-ładowarek. Na targach w 2012 roku
światową premierę miała maszyna euro - Maus 4 firmy ROPA. Pierwsza
wystawa zgromadziła ponad 2 tys. zwiedzających. Połowę stanowili go-
ście z zagranicy. I z każdą kolejną edycją było coraz lepiej. W wystawie,
która odbyła się w 2012 roku w niemieckim Selingenstadt, wzięło udział
ponad 7 tys. zwiedzających. Z czego ponad 20 % stanowili zwiedzający
spoza Niemiec. Przybyli rolnicy oraz przedsiębiorcy z takich krajów jak:
Rosja, Białoruś, Japonia, Chiny oraz USA.

TECHNIKA ROLNICZA 39
Techniczne wizytówki
Linia mieszanek Smakovita
firmy Sowul & Sowul
Została opracowana z myślą o prozdrowotnym oddziaływaniu na
organizm krów wysokowydajnych. Skład gatunkowy pozwala na zbiór
jakościowych zielonek, kiszonek lub sianokiszonek, które oprócz wysokiej
zawartości białka i energii, zawierają naturalne tokoferole i karotenoidy.
Z uwagi na bardzo dobrą polską genetykę charakteryzuje się również
wysoką odpornością na suszę i wymarzanie, dlatego warto ją polecić
nawet najbardziej wymagającym klientom. Schodowy system korzenio-
wy powoduje, że nawet w przypadku okresowej suszy rośliny głęboko
ukorzenione czerpią wodę z niższych partii gleby i zasilają w ten sposób
pozostałe rośliny o płytszym systemie korzeniowym.
Dystrybutorem nasion traw Sowul jest firma Karchex Dziadkowo,
która jednocześnie oferuje usługi i urządzenia do pielęgnacji i podsiewu
łąk Guttler Greenmaster.
R E K L A M A
WIEŚCI ROLNICZE | NR 12 (48) GRUDZIEŃ 2014
OPRACOWANIE Aneta Rzeźniczak
Rozsiewacz AXIS
W urządzeniu zastosowano współosiową regulację dawki wysie-
wu i punktu dozowania nawozu na tarczach wysiewających( CDA).
Komfort obsługi oraz łatwa i bezpieczna zmiana ustawień maszyny
możliwa jest dzięki użyciu terminalu regulującego (CDA). Wysoką
efektywność zapewnia system High-Speed-Spreading. Ergonomiczna
konstrukcja gwarantuje łatwe i szybkie czyszczenie maszyny.
Na rynku dostępne są trzy modele rozsiewacza AXIS: AXIS 20.1
oferuje najnowszą technikę wysiewu nawozów, stworzoną z myślą
o nowoczesnym rolnictwie. Większy model AXIS 30.1 o ładowności
3 ton oraz szerokości roboczej od 12 do 24 metrów zapewnia wysoką
wydajność.
Zdalne sterowanie wysiewem w zależności od rodzaju i jakości
nawozu oraz szerokości roboczych od 18 do 50 m to szczególne
cechy rozsiewacza AXIS 50.1 o ładowności 4 ton.
Modele mogą być również wyposażone w nowoczesną techno-
logię ISOBUS. Maszyny można nabyć w firmie „TORAL” w Gostyniu
 40
Marki własne przyszłością polskiego rolnictwa
Centrum Kompetencji PUŁA-
Fot. S.Kłak
WY opracowało raport „25 lat pol-
skiego rolnictwa. Bezpieczeństwo
żywnościowe w Europie”, nad któ-
rym patronat objął Prezydent RP
Bronisław Komorowski. 26 listopa-
ZA NAMI
da, podczas IV Konferencji „Nauka
- Biznes - Rolnictwo”, która odbyła
się w Puławskim Parku Naukowo-
Technologicznym przedstawio-
no wyniki raportu. W konferencji
udział wzięli przedstawiciele świa-
ta nauki i agencji rządowych oraz
przedsiębiorcy rolni.
- Działania Centrum Kompe-
tencji są zbieżne ze światową dys-
kusją na temat modeli rolnictwa
GRUDZIEŃ 2014
Mleczna pikieta
NR 12 (48)
FOT. PFHBiPM
R E K L A M A
drugim sektorem napędzającym
rozwój Polski - powiedział Paweł
Jarczewski, Prezes Zarządu Grupy
Azoty.
- Polskie produkty rolno-spo-
żywcze są cenione na rynkach
europejskich. Przedsiębiorcy rolni
są świadomi ich wysokiej wartości
i widzą na tym polu duży poten-
cjał na przyszłość. Czas zatem
spojrzeć na sektor rolny w  uję-
ciu biznesowym - zakończył prof.
Janusz Igras, Dyrektor Naukowy
Instytutu Nowych Syntez Chemicz-
zbilansowanego. Polskie produkty Chcemy, aby rolnictwo nie tylko nie nych  w  Puławach oraz redaktor
żywnościowe mają dziś szansę straciło na wartości, ale za kolej-
naukowy raportu.
być rozpoznawalne na świecie. ną dekadę było pierwszym bądź Ksenia Pięta
Cztery tysiące hodowców bydła szawy, spod Pałacu Kultury i  Nauki
i producentów mleka zgromadziło się przed gmach ministerstwa rolnictwa.  łaczkowskiego do stanu, który po-
w Warszawie, aby manifestować swoje - Zaproponowaliśmy, żeby minister do
niezadowolenie z pogarszającej się sy- nas nie wychodził, zależało nam na
tuacji ekonomicznej ich gospodarstw. tym, żeby nas wysłuchał i oczywiście
- Nie możemy spokojnie i bezczynnie pochylił się nad naszymi postulatami,
przyglądać się postępującej degradacji co w efekcie miało miejsce - powiedział
rynku mleka. Od początku roku spada- Leszek Hądzlik po spotkaniu z Sawickim.  Wielkopolski Zarząd Melioracji
ją nam ceny za mleko, spadają nasze Marek Sawicki zaprosił PFHBiPM
dochody, pogarsza się nasza sytuacja w imieniu hodowców bydła mlecznego
finansowa. Dzisiaj produkujemy mleko i producentów mleka do uczestnictwa
na pograniczu opłacalności, a niebawem w spotkaniu w dniu 4 grudnia, na którym
przyjdzie nam dopłacać do tej produk- miały być dyskutowane i kierowane do
cji - mówił do zgromadzonych Leszek realizacji postulaty protestujących. W tym
Hądzlik, prezydent PFHBiPM przed mi- spotkaniu mają wziąć udział przedsta-
nisterstwem rolnictwa.  wiciele innych organizacji branżowych,
Zanim hodowcy i producenci zło- w tym reprezentanci Krajowego Związ-
żyli petycję na ręce Marka Sawic- ku Spółdzielni Mleczarskich, nieobecni
kiego przemaszerowali ulicami War- podczas pikiety. Ksenia Pięta
SKUP
MACIOR
605-887-080
Żakowo GOTÓWKA
SKUP ZWIERZĄT RZEŹNYCH
Bogusław Jędrkowiak
Smolice
tel. 602 199 087, 655 481 106
Największy kryzys od trzydziestu lat
- Ukażmy, iż potrafimy się zjed-
noczyć i kiedy jest taka potrzeba,
mówimy jednym głosem. Walczmy
o  swoje prawa i  byt całymi rodzi-
nami. To właściwy moment na na-
szą reakcję i  próbę zapobieżenia
upadkowi polskiego sadownictwa,
które nie było w takim kryzysie od
30 lat. Mimo dotychczasowych prób
negocjacji ze strony Władz i KE nie
otrzymaliśmy konkretnej pomocy.
Wszystko to skłania naszą organi-
zację do podjęcia bardziej radykal-
nych działań, jakim jest organizacja
Kanał Kołaczkowski po modernizacji
Prawie 2,5 mln złotych kosz-
towało przywrócenie Kanału Ko-
zwoli mu z powrotem spełniać swą
funkcję melioracyjną. Niedawno
zakończyły się prace na ostatnim
odcinku kanału w rejonie Borkowa.
Inwestycja, którą prowadził
i  Urządzeń Wodnych w  Pozna-
niu, została w 75% dofinansowana
z funduszy unijnych w ramach Pro-
gramu Rozwoju Obszarów Wiej-
skich 2007-2013. Zmodernizowano
nieco ponad 9,2 km kanału. Oprócz
wycinki drzew i  krzewów, prace
obejmowały rozbiórkę i  budowę
czternastu przepustów, zabezpie-
czenie skarp faszyną, umocnie-
nie ujścia rowów bocznych oraz
R E K L A M A
Żakowo
kolejnego protestu w  Warszawie
- takim oświadczeniem zarząd Związ-
ku Sadowników RP zachęcał do
udziału w proteście, który odbył się
4 listopada w centrum Warszawy.
Kilkuset sadowników wysypało
jabłka przed Kancelarią Prezesa
Rady Ministrów. Jak powiedział Pol-
skiemu Radiu Prezes Sadowników
Rzeczpospolitej Mirosław Maliszew-
ski - trzeba zagospodarować owoce
trzymane w chłodniach, których nie
można sprzedać.
Ksenia Pięta
remont wylotów sieci drenarskiej.
Taka gruntowna konserwacja ka-
nału nie była prowadzona od 40
lat.
- Modernizacja Kanału Kołacz-
kowskiego ma ogromne znaczenie
dla melioracji pól, ponieważ z kana-
łem połączone są wszystkie rowy
melioracyjne, które utrzymujemy
w ramach naszych inwestycji. Spół-
ka Wodna Kołaczkowo przeznacza
150 tys. zł rocznie na utrzymanie
rowów melioracyjnych dla ochrony
pól przed zalewaniem. Wcześniej
czyszczenie rowów niższej klasy
nie przynosiło często zamierzo-
nych efektów, bo woda nie spły-
wała głównym kanałem. W wyniku
modernizacji Kanału Kołaczkow-
skiego ten problem został wyeli-
41
ZA NAMI
Fot. A. Wargocka
GRUDZIEŃ 2014
minowany. Mamy nadzieję, że nie swoją kolej do modernizacji czeka
NR 12 (48)
powtórzy się już sytuacja z 2010 jeszcze Flisa, która zbiera nadmiar
roku, kiedy z uwagi na wysoki po- wody z pól położonych na południu
ziom wody na polach, rolnicy po- gminy Kołaczkowo (biegnie także
nieśli duże straty - mówi Mirosław przez gminę Pyzdry i  wpada do
Pawlak, prezes Gminnego Związku Warty).
Rolników, Kółek i Organizacji Rol- (mak)
niczych w Kołaczkowie. Mirosław Pawlak przy
Jak podkreśla M. Pawlak, teraz wyremontowanym prze-
ważne jest, aby kanał był utrzymy-
puście w Kołaczkowie
wany w odpowiednim stanie, a to
oznacza m.in. regularne wykasza-
nie traw i usuwanie krzewów.
Powierzchnia zlewni Kana-
łu Kołaczkowskiego wynosi 30,8
km2. Niemal na całej jego długo-
Fot. Marzena Zbierska
ści znajdują się tereny użytkowa-
ne rolniczo. To jednak nie jedyny
strategiczny kanał melioracyjny
na terenie gminy Kołaczkowo. Na
 42
Z wieprzowiną w roli głównej POD NASZYM PATRONATEM

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
w Poznaniu oraz Centrum Wystawowo-Eduka-
cyjne w Gołaszynie po raz trzeci przygotował
imprezę pod hasłem „Wielkopolska Wieś Za-
prasza”. Tym razem odbyła się ona przy współ-
udziale Wielkopolskiej Izby Rolniczej w Poznaniu
i gminy Bojanowo. Na zwiedzających czekało
ZA NAMI
dla siebie coś odpowiedniego. Zorganizowaliśmy
m.in. wykłady o ciekawych miejscach w Wiel-
kopolsce, było można dowiedzieć się jak zało-
żyć i pielęgnować ogród, nauczyć się układać
piękne bukiety z kwiatów, a nawet dowiedzieć
się, jak atrakcyjnie nakryć stół na przyjęcia ro-
dzinne - wspomina Ryszard Bijak z Centrum
prezy swoje dania zaprezentowało niespełna
30 kół gospodyń wiejskich z terenu powiatu
rawickiego, gostyńskiego i  leszczyńskiego,
które nie tylko przygotowały potrawy, ale także
pięknie zaaranżowały stoły, tworząc niepo-
wtarzalne dekoracje będące uzupełnieniem
kulinarnych przysmaków. Oprócz publiczności

mnóstwo atrakcji i konkursów. Prym wiodły koła
gospodyń wiejskich z  powiatów rawickiego,
leszczyńskiego, gostyńskiego i kościańskiego,
które w ramach Pikniku Wieprzowego, finanso-
wanego ze środków Funduszu Promocji Mięsa
Wieprzowego, przygotowały najróżniejsze dania
z wieprzowiny. One też były autorkami konkur-
sowych sałatek owocowo-warzywnych. - Każdy
z odwiedzających naszą imprezę mógł znaleźć
GRUDZIEŃ 2014
Wystawowo-Edukacyjnego w Gołaszynie.
Główny punkt Pikniku Wieprzowego sta-
nowił konkurs kulinarny pod hasłem „Świnia
smakuje”. Jego założeniem było dotarcie do
przepisów gospodyń domowych na trady-
cyjne dania z  wieprzowiny. - Zainteresowa-
nie konkursem przeszło najśmielsze nasze
oczekiwania, bo nadesłano do nas blisko 90
przepisów - mówią organizatorzy. W dniu im-
mieli okazje je spróbować m.in. podsekretarz
stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Zofia Szalczyk oraz prezes Wielkopolskiej Izby
Rolniczej Piotr Walkowski. Ostatecznie komisja
postanowiła przyznać wyróżnienia wszyst-
kim uczestnikom konkursu „Świnia smakuje”,
a specjalnym wyróżnieniem nagrodzono Zespół
Szkół w Bojanowie.
Honorata Dmyterko

W trakcie imprezy wręczono odznaczenia „Zasłużo-

NR 12 (48)

ny dla Rolnictwa”. Rolnikom i osobom aktywnie dzia-

łającym na rzecz swoich miejscowości wyróżnienie
przyznał minister rolnictwa, na wniosek Wielkopolskiej
Izby Rolniczej. Otrzymali je: Józef Czerwiński, Piotr
Nadrowski, Stanisław Gasik, Czesława Gill, Zygmunt
Maćkowiak, Jolanta Skupin, Leszek Sikora, Grażyna
Bobrowska, Teresa Jankowiak, Czesława Pawlak, Halina
Samol, Marceli Sulikowski, Maria Burak, Mieczysława
Ławniczak, Teresa Skrzypczak, Bronisława Sobieraj,
Tadeusz Zieliński oraz Paulina Drozdowska i Ireneusz
Krzyżoszczak.

R E K L A M A

SPRZEDAM!
WYSŁODKI BURACZANE
MOKRE/SUCHE KAŻDĄ ILOŚĆ
tel. 606 307 249

ATRAKCYJNE KUPIĘ
KREDYTY
DLA ROLNIKÓW i FIRM
każdy ciągnik
rolniczy
694 229 446
do 500 000 zł - na oświadczenie
LEASING na maszyny i urządzenia
LEASING zwrotny
Z opóźnieniami
BIK, KRUS i PODATEK
Tel. 511-104-521
Możliwy dojazd do klienta
 Nr 4, grudzień 2014

Przepisy
na święta
Sekrety przyrządzania gwiazdkowych
potraw zdradza Honorata Dmyterko,
autorka wieściowego HotBloga

Zdrowie/urada

Wygraj
kosmetyki
PASJE
ROZRYWKA

Jak założyć
stowarzyszenie
Ogród
Fot. Telewizja TTV, Odlotowy

Fot. Honorata Dmyterko

ODLOTOWE
Na zdjęciu uczestniczki konkursu „Pierniki
i pierniczki”, który odbył się podczas Forum
Kobiet w Gołaszynie. Relacja z imprezy

OGRODY W 2 DNI
w następnym numerze
 ROZRYWKA PASJE

Nie ma dla niego rzeczy

niemożliwych. Dominik
Strzelec, mając niewielki
budżet i tylko 2 dni, potrafi
zamienić zaniedbaną
przydomową działkę
w piękny i funkcjonalny
ogród.

Fot. Telewizja TTV, Odlotowy Ogród

SESJA ZAKOŃCZYŁA
SIĘ SUKCESEM
Dominik Strzelec, prowadzący „Odlotowy ogród”
o swojej ogrodniczej pasji

Jessika Marciniak, która wygrała konkurs na

dziewczynę z kalendarza „Wieści Rolniczych”,
W OGRODZIE MOŻNA
wzięła udział w sesji zdjęciowej. Efekty naszej pracy
będzie można podziwiać już niebawem. NIEŹLE SIĘ ZMĘCZYĆ
S esja odbyła się w pięk-
nej scenerii obiektu
Soplicowo Filmowe w Ci-
tekst HONORATA DMYTERKO

Z wykształcenia nie jest pan ogrodnikiem. Najpierw delikatnie, spokojnie, żebym się nie zraził. Powiedziała „Słuchaj
chowie (powiat kościań- Nie. Nawet nie ukończyłem szkół związanych z ogrodnictwem, ani też nie stary, to ty rób architekturę. Na początku zrób nam chodniki. Zrób coś z tą
ski). Pomimo niesprzyja- uczestniczyłem w podobnych kursach. skarpą, może jeszcze jakieś źródełko. Tutaj jakieś miejsce do siedzenia, ale
jącej aury nasza miss była trzeba zrobić i schody.” Tak mnie wkręciła. Padłem. Stałem się ręcznym
bardzo dzielna. Nie prze- Skąd więc pana pasja? narzędziem w rękach kobiety, ale stwierdziłem, że to bardzo fajne.
szkadzały jej ani deszcz, Moja przygoda z ogrodem zaczęła się dość prozaicznie, a właściwie to ży-
ani chłodny wiatr. Dzięki cie samo napisało scenariusz. Z żoną wybudowaliśmy dom, a wokół niego I tak to się zaczęło?
temu zdjęcia okazały się być była przestrzeń do zagospodar rzeba było ujarzmić. Ja deklarowałem od Dokładnie. Rozpoczynałem od prac związanych z architekturą. Kładłem
strzałem w dziesiątkę. Sesję początku, że nigdy nie będę rył w ziemi. Po prostu nie znam się i nie lubię. chodniki z kostki granitowej. Kosztowało mnie to dużo pracy, no i musiałem
wykonał Bartek Nawrocki. Nie czułem takiej iskry czy nawet pociągu do ziemi ani kwiatów. Mało tego trochę poczytać, porozmawiać z ludźmi, którzy się tym zajmują. Zastana-
Makijaż przygotowała Julia - nabijałem się z ludzi, zwłaszcza facetów, że grzebią między grządkami. wiałem się, dlaczego tak, a nie inaczej? Metodą prób i błędów zacząłem się
Bystrzycka. O fryzurę za- Półtora roku trwało, żebym stwierdził, że to jest fajne zajęcie. Oprócz tego, tego uczyć. Wtedy zorientowałem się, że to jest fajne zajęcie. Z nikim nie
dbał Piotr Bandyk. Stroje że rośnie to, co posadziłem albo się rozrasta, zwiększa swoją objętość czy trzeba negocjować, nikt się nie buntuje.
udostępniły sklepy „Sara & upiększa przestrzeń, było coś jeszcze. A co? Można się nieźle zmęczyć. (...)
Adam” oraz „ALAN”. A dodatkowo żona inspirowała pana do działania. Po architekturze zaczął pan nowy etap wtajemniczenia.
(aneta)

44 Wieści dla Domu grudzień 2014 grudzień 2014 Wieści dla Domu 45
 PASJE
Niektórzy z moich znajomych mówili,
że to za szybko, bo ja się szarpnąłem
na system nawadniania. Aby zrobić
jakąś rzeczkę, trzeba też posiadać
odpowiednią wiedzę z zakresu in-
stalacji. Materiałów na ten temat jest
sporo i tutaj uciekłem do fachowej
pomocy. Uczestniczyłem w kursie,
który pozwolił mi nabrać wiedzy
ogólnej. Później musiałem już sam
się „doszlifować”. Musiałem czytać,
uruchomić internet, aby to dobrze
działało. Przyznam, że sprawiało mi
to ogromną frajdę.
Czyli do kwiatowych rabat ręki pan
nie przykładał?
Przykładałem, ale powoli i stopniowo.
Jak opanowałem jedną sztukę, zbiera-
łem się za następną i to były właśnie
rośliny. Iglaste, liściaste, te, które są
zimozielone, te, które liście gubią,
drzewa i tak w kółko. Najmniejszą Fot. Telewizja TTV, Odlotowy Ogród
uwagę poświęcałem bylinom, bo za-
wsze uważałem je za niewartościowe. Bo dzisiaj są, a za chwilę wycinałem
je do samej ziemi. Dziś muszę przyznać, że kwitnące, wieloletnie byliny to
coś pięknego.
Ma pan swoje ulubione rośliny?
Mam takie, które bardzo lubię i boję się, żeby nie pakować ich do wszystkich
ogrodów, bo to widać. Bardzo mi się podobają pewne połączenia roślin.
Jeśli chodzi na przykład o aranżację z przodu domu, w takich miejscach
bardzo dobrze prezentują się określone rośliny w połączeniau na przykład
z bukszpanem, cisem, lawendą i różą. Idealnie będzie, jeśli do tego dorzu-
cimy jakąś trawę, ale nie za wysoką, która świetnie kołysze się na wietrze.
Czyli według pana rośliny cięte i formowane nadają ogrodowi poważny
i formalny charakter?
Dlatego trzeba też wprowadzać inne formy, czyli trochę rozpierzchłe, nie do
formowania. Jeżeli chodzi o żywopłoty, to lubię, jak są formowane, najlepiej
z roślin liściastych, które wraz z porą roku będą zmieniać kolory. Przecież
zimą żywopłot może być bez liści, bo i tak nikt nie siedzi na ogrodzie
i można widzieć sąsiada. A latem, kiedy korzystamy z ogrodu, żywopłot
jest pięknie zielony. Ostatnio zostałem złapany na tym, że próbuję część
formowaną zmieszać właśnie z drzewem zdecydowanie wyższym. Łamię
tę linię prostą i nadaję takiego charakteru. Coraz częściej odchodzę od
żywopłotów z iglaków. Natomiast takie elementy przystrzyżone przed
domem z jakiegoś cisa, uformowane jeszcze najlepiej po okręgu, co nada
im charakteru - jak najbardziej lubię i robię. Z pewnością wokół tarasu
nie będę polecać nikomu kwitnących bylin, ponieważ siedząc tam, gdzie
byliny już przekwitły, widzi się pousychane liście czy jakieś złamane ga-
łązki. Tam musi królować roślina, która cieszy oko swoim pokrojem, liśćmi
i kwiatami jak najdłużej.
Duży ma pan przydomowy ogród?
Mój ogród ma 1.100 metrów kwadratowych i uważam, że jest za duży. Jest
w nim strasznie dużo pracy. Rok w rok. Gdy jest w okresie rozkwitu, cie-
szy oko. Jest w nim tyle kolorów, że zachwyca również naszych znajomych
i przyjaciół.
Dziś połączył pan przyjemne z pożytecznym i prowadzi pan swoją firmę
z branży ogrodniczej.
Uruchomiłem firmę, która na początku zajmowała się wyłącznie nawad-
nianiem. Później udało się dołączyć do tego projekt i aranżację ogrodu.
Natomiast stawiam na to, aby ta firma funkcjonowała jako pasja. Lubię
stwarzać wygodę dla ludzi niczym dobry garnitur uszyty na ich miarę, czyli
nie realizować swoich zapędów jako projektanta zieleni i nie próbuję wmówić
ludziom, że to jest dla nich dobre i tak musi to wyglądać. (...)
46 Wieści dla Domu grudzień 2014
Ogród przed...
Trudno jest przygotowywać komuś aranżację ogrodu?
Różnie to bywa. Ostatnio mieliśmy sytuację, że inwestor przygotował
mniejszą sumę pieniędzy niż wyszło z kalkulacji i postanowił zrezygnować
z kilku propozycji. W tym momencie zaproponowałem mu zakup projektu
wykonawczego, a co oni później zrobią, to ja już nie będę miał na to wpływu.
Nie chciałbym, żeby potem ktoś powiedział, że to ja go wykonałem. Całość
miała sens, bo była wkomponowana w otoczenie i spełniała oczekiwania
domowników. Jednak późniejsza propozycja inwestora zbyt mocno od-
biegała od mojego zamysłu, dlatego rozwiązaliśmy współpracę. Czasami
warto poczekać i wykonać projekt etapami, by uzyskać zadowalający efekt.
Nam niestety daleko do japońskich ogrodników, którzy powoli dążą do
celu, a potem efekt finalny jest powalający. Uważam, że im więcej pracy
i czasu poświęcimy tu i teraz, tym efekt za rok czy dwa będzie fajniejszy
i bardziej cieszyć.
Ogród jest też takim miejscem, gdzie wypoczywamy i ładujemy nasze
„bateryjki”. Czy według pana powinno się w nim znaleźć również miej-
sce na rekreację?
To bardzo dobry pomysł. Wspólnie z kolegą jesteśmy w trakcie realizacji nowe-
go pomysłu pod hasłem „SPORTOWY OGRÓD”( www.sportowyogrod.pl).
Jest to połączenie aranżacji terenów zielonych, zarówno prywatnych posesji,
jak i terenów komercyjnych z profesjonalnym doradztwem, realizacją inwe-
stycji i sprzedaży sprzętu sportowego. Chcemy zagospodarowywać miejsca
z wykorzystaniem boisk, siłowni zewnętrznych, placów zabaw i basenów.
Tym samym chcemy przenieść sport do ogrodu.
Mieszka pan w Pile. To daleko od Warszawy. Jak więc trafił pan do telewizji?
Trafiłem tam dzięki mojemu koledze. Zadzwonił do mnie z wiadomością
o castingu na prowadzącego. Moja odpowiedź była taka: „Casting na pro-
wadzącego? Czyś ty zbaraniał? Nigdzie nie jadę”. Wyrzuciłem maila do
kosza. Po dwóch tygodniach od tej rozmowy przeglądałem pocztę, czegoś
szukałem i w koszu odnalazłem tę wiadomość. Tak dziwnie mi się zrobiło, bo
tak nie elegancko, gdy przyjaciel ci coś wysyła, a ty tego nawet nie przeczy-
tasz. Zobaczyłem, co to jest. Wysłałem swoje zgłoszenie i po dwóch dniach
zadzwoniła do mnie pani, która okazała się później świetnym fachowcem
i fajną dziewczyną, z którą współpracowałem w programie. Zaprosiła mnie
na casting. Na nim okazało się, że nie miałem konkurencji, chociaż trzymali
mnie w niepewności. Po dwóch tygodniach zadzwonili do mnie z telewizji,
że chcą ze mną współpracować. Bardzo było mi miło, natomiast zacząłem
zastanawiać się, co będzie dalej.
I tak zaczęła się pana przygoda z kamerą.
Zacząłem jeździć do telewizji, były zdjęcia próbne i materiały. Okazało się,
że spodobało mi się to bardzo i chyba dobrze wpisałem się w profil prowa-
dzącego. Dobrze współpracuje mi się z kamerą, no i połączono to z moją
pasją, co sprawiło, że powstał świetny program.
W nagraniu uczestniczą też sami bohaterowie, którzy zgłosili się do
programu ze swoim ogrodem oraz ich znajomi, przyjaciele czy rodzina.
Większość pracy chyba jednak leży po stronie pana ekipy.
Tak. W mojej ekipie są cztery osoby. Pracują nad tym, żeby wszystko osta-
tecznie wyglądało tak, jak powinno wyglądać. To są ludzie o niezwykłym
charakterze, których szukałem bardzo długo. Dziś ich zaangażowanie w skali
od 1 do 10 oceniam na dobre 12. Ich tempo pracy jest bardzo wysokie przy
zachowaniu ogromnej precyzji i dokładności. Czasami rozumiemy się bez
słów i zostawiając ich samych, jestem spokojny, że niczego nie zepsują.
...i po aranżacji
Z taką ekipą jeszcze chętniej jadę na zdjęcia, bo wiem, że razem uda nam
się splądrować kolejny ogródek, w którym po pierwszym dniu będą same
zgliszcza, ale w drugim już będzie super. Ręczę za to całym sobą. Sam
mocno angażuję się w pracę na planie i czasami nie było to proste, bym na
nagraniach wyglądał czysto i witalnie. Bywało, że po prostu mi wysiadał
głos. Dlatego też dostałem nakaz, by się nieco oszczędzać.
A ma pan w programie nie lada wyzwanie. Dysponuje pan kwotą
5 tys. zł i w ciągu 2 dni musi doprowadzić do porządku zaniedbany ogród.
Program jest niesłychanie wyśrubowany co do funduszu, czasu i do samego
podejścia do tego ogrodu. W programie mamy 2 dni i 5 tys. zł przeznaczone
na materiał, który zostawimy w tym ogrodzie, który stworzy nam pewną
aranżację. To, że uda mi się kupić rośliny w takich cenach, jak pokazujemy,
to wynik choćby moich kontaktów handlowych. Przeciętny Kowalski nie
kupi ich w szkółce w tak promocyjnej cenie. Przygotowanie projektu obej-
muje ogródek o powierzchni do 150 m2. Jeśli ogród będzie miał 200 m2,
a część przestrzeni będzie można zagospodarować w sposób łatwy, prosty
i przyjemny, to też podejmujemy takie wyzwania.
Czy dwa dni na wykonanie całej pracy to nie jest mało?
Jakoś udaje nam się ze wszystkim zdążyć. Pierwszy dzień jest kluczowy,
bo wykonujemy w nim najwięcej pracy i jest ona często przerywana
przez nagrania. Moi ludzie wtedy nic nie robią, bo ja muszę w tym
czasie o wszystkim opowiedzieć do kamery. Kiedyś burzyli się, że praca
stoi w miejscu, ale takie są realia programu. Trzeba jeszcze pamiętać, że
przed rozpoczęciem zdjęć muszę opracować cały plan działania, spo-
rządzić kosztorys i zapotrzebowanie materiałowe oraz poszukać tego
wszystkiego możliwie jak najbliżej miejsca, gdzie będziemy robić ogród.
Trudno jest, mieszkając pod Piłą, znaleźć dobrego dostawcę roślin na
przykład w Lublinie.
Zauważyłam, że podczas nagrań często towarzyszy wam deszcz, który
chyba nie ułatwia pracy.
PASJE
Nie ma zmiłuj się, bo mamy tylko 2 dni. Sprawdzam pogodę, ale przewidy-
walność jest w 90% i zostaje te 10%, więc możemy mieć pecha. Nie możemy
czekać aż przestanie padać, bo za chwilę mamy finał. Nie ukrywam, że
paskudnie się pracuje w deszczu, ale nic na to nie poradzimy.
Zanim pojawicie się w ogrodzie bohatera, to chyba posiadacie jakąś
wiedzę na jego temat?
Najpierw dysponujemy dokumentacją, którą nam przesłał, a później prze-
prowadzamy z nim wywiad. Musi on być dość obszerny, bo na jego pod-
stawie możemy choćby wyrobić opinię, czy to jest bohater gotowy na
zmianę, czy pójdzie na kompromis albo czy mamy wsparcie ze strony jego
rodziny. To wszystko wykorzystujemy
do zbudowania odcinka. Zarówno
starsi, tak jak i młodzi są zdolni do
kompromisu. To, jak wygląda ogród,
niejednokrotnie jest stanem umysłu
naszego bohatera.
I niejednokrotnie przez wiele lat
ten bohater nic nie robił w swoim
ogrodzie.
To prawda. Często jest to dla nich
szokiem, kiedy po 2 dniach widzą
coś, czego im nie udało się zrobić na
przykład w pięć lat. A zdarzało nam
się zastać w ogrodzie nawet plantację
pokrzyw do pasa.
Oglądając program widzimy bardzo
zaniedbane ogrody, którym nadaje
pan nowy charakter. Sprawdzał pan
kiedyś, jak one wyglądają kilka ty-
godni czy miesięcy później?
Ludzie mają pewne nawyki lub ich
Fot. Telewizja TTV, Odlotowy Ogród brak, dlatego te ogrody były tak za-
niedbane. Często im też się po prostu
nie chciało nic robić w tym celu. Prosiliśmy o zdjęcia wybranych ogrodów,
jak wyglądają po metamorfozie. Widzieliśmy tylko niektóre z nich 2-3 mie-
siące po naszym wyjściu. Przyznać muszę, że było mi smutno, bo tyraliśmy
ogromnie, zostawiliśmy w nich mnóstwo potu, krwi, łez i potem widzę
coś takiego, że po prostu brak mi słów. Oczywiście były też takie ogrody,
które się nie zmieniły, czyli szły w takim dobrym kierunku - rokują sukces.
Z całą ekipą zawsze życzymy sobie, by te ogrody wyglądały lepiej niż my
je zostawiamy. Szkoda, że ludzie nie potrafią wykorzystać tego, co dostali
ekstra gratis. Wystarczy tylko podlać, przyciąć czy zagrabić.
Łatwiej jest współpracować z młodymi czy starszymi właścicielami
ogrodów?
Wydaje mi się, że młodym ludziom jest łatwiej zaproponować coś, do czego
nie są przekonani, ale będzie się fajnie prezentowało, coś czym będą mogli
zabłysnąć wśród znajomych. Ludzie dojrzali potrzebują innych walorów.
Tu trzeba sprawić, żeby dostali to, czego chcą, ale w odpowiedniej formie.
Sugerować rozwiązania i starać się, by wykazać plusy i minusy, natomiast
wybór pozostawić im samym. Wydaje mi się, że lepiej mi się rozmawia
z osobami starszymi. Daję im wybór przed samym wariantem i są świadomi
poprzez swoje oczekiwania życiowe, wybierając to, w czym się lepiej czują.
Młodzi ludzie wolą więcej fajerwerków, czyli jakieś bajery i orientalny styl.
Jakie są według pana w tej chwili polskie ogrody?
Nauczyłem się już tego, żeby nie oceniać. Obserwując ogrody Polaków
mogę powiedzieć tylko tyle, że się zmienia na lepsze. Coraz więcej ludzi chce
zmienić, upiększyć i poprawić swoje otoczenie oraz posadzić tam rośliny.
Jednym słowem sprawić, aby ogród był coraz ładniejszy. Często Polacy
zapominają o jego funkcjonalności, dlatego coraz częściej widać, że ktoś
im pomagał, projektował, a nawet wykonał ten ogród. Są ogrody zrobione
własnym sumptem czy pomysłem artystycznym, ale to dobrze. Kicz, siara -
to mi nie przeszkadza. Najważniejsze to, co mam w swoim ogrodzie. Jeżeli
ktoś posadzi sobie pelargonie z sukulentami, a nad tym jeszcze kasztanowca
- to super! Jeżeli komuś się to podoba, to niech tak ma.
grudzień 2014 Wieści dla Domu 47
 LUDZIE
Marta Pachota i jej córka Julia w górach za domem
NA MAŁYM GRZBIECIE
GÓR KACZAWSKICH
Marta Pachota to nie tylko ładna,
30-letnia, energiczna kobieta. Jest również
rolniczką, żoną i matką na gospodarstwie,
a nawet dwóch. Do jednego z nich, tego
w Strzyżowcu koło Jeleniej Góry, najlepiej
dojechać samochodem terenowym.
tekst i zdjęcia ANNA MALINOWSKI
G dy umawiam się z panią Martą na spotkanie, ta mówi mi od
razu, abym dała znać, gdy dojadę do Strzyżowca - ona po mnie
wyjedzie. Uśmiecham się pod nosem, bo jeszcze nie wiem, że bez po-
mocy mojej rozmówczyni pewnie szukałabym jej do dzisiaj.
Czekam pod umówionym kościołem, a już po chwili, w tumanach
kurzu podjeżdża samochód terenowy. Wyskakuje z niego ładna kobieta,
uśmiecha się i prosi, aby jechać za nią. Jedziemy krętymi, stromymi
dróżkami, a ja myślę ze zgrozą o tym, jak wygląda tutaj dojazd zimą.
- Ach nie jest tak źle! Dajemy radę! - odpowiada radośnie pani Marta,
gdy dojeżdżamy do wysoko i malowniczo położonego gospodarstwa.
Jest październikowe popołudnie. Zachwycam się widokiem, a moja
rozmówczyni zaprasza do swojej terenówki i mówi: - Pokażę pani
jeszcze coś lepszego!
Jedziemy stromą ścieżynką przez pastwisko należące do gospodar-
stwa. Julka, 4,5-letnia córka, wtóruje pracy silnika swoim dziecięcym
głosikiem i opowiada o ulubionych zwierzętach, czyli kotach i psach
na gospodarstwie. Naszym oczom ukazują się zwierzęta, tyle że „tro-
chę” większe, a mianowicie bydło rasy Charolaise. Jest ich około 100
i chodzą dostojnie po pastwisku, które przypomina raj. Soczysto-
Pani Marta i jej produkty artystyczne
48 Wieści dla Domu grudzień 2014
LUDZIE
mąż mi na to częściej pozwalał, bo jestem chyba pojętną traktorzystką.
Wie pani jak ja się świetnie czuję, gdy wsiadam na ciągnik? Czuję się
wtedy 10 centymetrów większa! - rozbrzmiewa perlisty śmiech.
Zaglądamy do pełnego dyń ogródka. Jeszcze teraz na krzakach jest
pełno malin. - A co jest dla pani najtrudniejsze? - pytam. - Gotowanie…
Najgorsze jest to wymyślanie jadłospisu i mówię to ja, technik żywienia
- znowu śmiech.
Pani Marta majsterkuje namiętnie. Spod jej rąk wychodzą stroiki,
wieńce - również dożynkowe, zakładki do książek, bombki, dekoracje
świąteczne, a nawet drewniane domki dla lalek. Robi na drutach i szy-
dełkuje z zawrotną szybkością. Gdy nie może dać sobie rady z kroch-
malem, to bierze lakier… do drewna. Taka Zosia-Samosia.
Młoda kobieta udziela się również społecznie. Przydają się tutaj
jej umiejętności artystyczne. Nie ma dożynek bez wieńców plecionych
wspólnie z koleżankami. Gminne święto plonów to przygotowywanie
stanowisk promujących sołectwo, konkursy, zabawy. Wszystko to po-
woduje, że pani Marta czuje się w Strzyżowcu jak w domu. Zbliżają się
święta. Jakie będą? - Będą takie, jak zawsze, czyli takie, jakie pamiętam
z własnego dzieciństwa. Tradycyjny barszcz z uszkami, pachnąca choin-
ka po sufit, a na niej zrobione przeze mnie bombki i własnego wypieku
pierniki. Uwielbiam okres przygotowań do świąt, odświętne krzątanie
się, majsterkowanie, robienie prezentów dla najbliższych i lukrowanie
Julka uwielbia pozować do zdjęć a najlepiej z mamą z córką pierników.
zielona trawa odcina się ostro od lasów rozłożonych na pobliskich Fendt dla męża i nie tylko
wzniesieniach i mieniących się liśćmi z wszystkimi kolorami jesieni. Pani Marta jest zwolenniczką ekologii, zdrowego odżywiania się.
Na majestatycznym horyzoncie Śnieżka i Śnieżne Kotły. Bajka! Teraz No i trudno się dziwić, bo przecież z wykształcenia jest między innymi
rozumiem, co miała na myśli pani Marta, mówiąc, że pokaże mi coś technikiem żywienia. Nie udało się jej dotychczas przekonać męża do
„lepszego”. prowadzenia gospodarstwa w trybie ekologicznym. Argument wyższych
zbiorów w konwencji jest silnym argumentem i podstawą egzystencji.
Maciejowiec pani Marty No, ale jest jeszcze przecież Maciejowiec. Może tam uda jej się kiedyś
Pani Marta pochodzi z rolniczej rodziny. Dziadkowie i rodzice otworzyć agroturystykę, a pola przywrócić naturze? - O agroturystyce
mieli gospodarstwa, więc jako dziecko Marta Pachota otoczona była lub pensjonacie marzę od dwudziestego roku życia. Gdybym wygrała
ciągnikami, zwierzętami i polami. Nic dziwnego, że jej edukacja poszła w totolotka, najpierw kupiłabym mężowi ciągnik marki Fendt, w Ma-
w tym kierunku. Z wykształcenia jest technikiem rolnikiem, techni- ciejowcu przeprowadziła remont, a na górce, gdzie byłyśmy, postawiła
kiem żywienia oraz ukończyła studia ekonomiczne w trybie zaocznym. altanę widokową.
Z rodzicami i młodszym bratem mieszkała najpierw w Maciejowcu, Pani Marta uśmiecha się, ale jest w tym uśmiechu nutka powagi.
potem rodzice kupili były PGR w Zalesiu. To tam właśnie gospodaruje Nie zdziwiłabym się, gdyby już wypełniła kupon loterii.
wraz z rodzicami młodszy brat Michał. Maciejowiec przypadł wraz
z domem i 27 hektarami pani Marcie. Pamięta, że był to prawie prezent
gwiazdkowy, gdyż zapis odbył się 15 grudnia 2004 roku. W kolejnym
roku przystąpiła do programu „młodego rolnika”, kupiła najpierw
jednego konia, potem drugiego. Poświęciła się swojej wielkiej pasji,
czyli koniom i rozpoczęła studia ekonomiczne. Gospodarowała jako
panienka do momentu, gdy poznała przyszłego męża Sławka, też rolnika.
Zakochali się w sobie, pobrali, a owocem ich miłości jest wspomniana
już Julka. Decydując się na wspólne życie, stanęli przed dylematem
„obrabiania” dwóch gospodarstw. Ponieważ u męża gospodarstwo
było większe i były na nim krowy, zdecydowali się na wspólne życie
u niego, czyli w Strzyżowcu. Na pewno trudno byłoby transportować
krowy w nowe miejsce, a poza tym - gdzie one miałyby takie piękne
pastwiska, jak tutaj?
Na dwóch gospodarstwach
W Maciejowcu jest 27 hektarów, z czego większość to pola orne.
W płodozmianie uprawia się tam pszenicę, owies i rzepak. Strzyżowiec
to 90 hektarów, gdzie na pastwiskach wypasają się wspomniane krowy,
a na gruntach ornych uprawia się pszenicę, owies, rzepak, pszenżyto
i kukurydzę. Park maszynowy jest kompletny i wystarcza na obydwa
gospodarstwa, które prowadzone są w trybie konwencjonalnym. Pod
jednym dachem mieszkają trzy generacje: pani Marta z mężem i córką,
teściowie oraz brat i siostra męża.
Jak wygląda dzień w gospodarstwie? - Wstaję po 6 i zaczynam od
obrządków przy indykach, gęsiach, kurach i dwóch świnkach. O 7.30
odwożę Julię do przedszkola do Siedlęcina, robię zakupy i wracam, aby
ogarnąć gospodarstwo domowe, ugotować obiad, a potem znowu odebrać
córkę. W zależności od pory roku lecę do ogródka, który bardzo lubię, lub
idę zrobić obrządki u krów. Uwielbiam jeździć na ciągniku. Żeby tylko Bydło rasy Charolaise
grudzień 2014 Wieści dla Domu 49
 ROZRYWKA
STOWARZYSZENIA NA WSI
- W JEDNOŚCI SIŁA!
Zbliża się kolejne rozdanie unijnych pieniędzy w ramach PROW 2014-2020.
Jednym ze sposobów ich szerokiego wykorzystania w celu poprawy jakości
życia na wsi jest zakładanie stowarzyszeń.
tekst MAGDALENA TEODORCZYK
W
raz z wejściem Polski do Unii Europejskiej otwarły się nowe
możliwości finansowania działalności na rzecz rozwoju wsi.
Fundusze na różnorakie działania, projekty są w zasięgu ręki, wystarczy
tylko mieć tę „rękę”, czyli osobowość prawną, która może pozyskiwać
środki. Ani Koła Gospodyń Wiejskich, ani Kółka Rolnicze czy też Ochot-
nicze Straże Pożarne nie mają takiej możliwości, dlatego aby skuteczniej
korzystać z unijnej kasy warto założyć stowarzyszenie. Jak udaje się to
innym? Oto przykładowe stowarzyszenia działające na terenie powiatu
krotoszyńskiego.
Stowarzyszenie Rozwoju Wsi
Różopole
Działa od grudnia 2010 roku i liczy obecnie 22 członków. - Stowa-
rzyszenie założyliśmy, gdyż chcieliśmy coś konkretnego zrobić dla wsi,
zmienić jej wygląd. W szczególności, aby zmotywować ludzi do wspól-
nego działania, aby pokazać innym, że razem można coś zrobić. A chcąc
sięgnąć po środki zewnętrzne, trzeba mieć status osoby prawnej i dlatego
konieczna jest rejestracja stowarzyszenia - mówi Irena Bielarz, prezeska
Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Różopole. - W założeniu stowarzyszenia
pomogły panie ze Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Okno Połu-
dniowej Wielkopolski” - dodaje. W ramach działalności stowarzyszenie
zrealizowało m.in. projekt: „Cudze chwalicie, swego nie znacie. Pozna-
50 Wieści dla Domu grudzień 2014
Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich Rozdrażew
jemy uroki Kotliny Kłodzkiej”, jego celem była organizacja wypoczynku
letniego dla 15 dzieci z Różopola, które zwiedzały przez tydzień Kotlinę
Kłodzką. Kolejnymi zrealizowanym zadaniem było doposażenie świetlicy
wiejskiej w stoły krzesła oraz stół do ping-ponga. Teren przy świetlicy
obsiano trawą, posadzono drzewka oraz zakupiono ławki zewnętrzne.
Odnowiono również boisko. A najnowszym projektem jest budowa
siłowni zewnętrznej. - Uważam, że nasze stowarzyszenie zrobiło dużo.
Mamy piękne boisko sportowe, wyposażyliśmy świetlice, posiadamy plac
zabaw i siłownię zewnętrzną, organizujemy już drugi rok turniej wsi
- wymienia prezeska. Jak przyznaje, dużym problemem przy realizacji
projektów są środki pieniężne, które należy najpierw wyłożyć, a dopiero
po skończeniu projektu następuje ich zwrot. - Bez pomocy gminy nie
udałoby się nic zrobić, gdyż żadne stowarzyszenie nie posiada takich
środków, utrzymujemy się wyłącznie ze składek członkowskich. Gmina
pożycza nam potrzebne środki, które później oddajemy - mówi Irena
Bielarz. Zwraca uwagę także, że aby zrealizować jakikolwiek projekt,
potrzebna jest grupa ludzi, która chce coś konkretnego zrobić. - Naj-
ważniejsza rzecz to zaangażowanie mieszkańców wsi, bo bez ich pracy
nic nie udałoby się zrealizować. To oni przy realizacji poszczególnych
projektów przepracowali wiele godzin społecznie udostępniając swój czas
czy sprzęt - zaznacza szefowa Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Różopole.
Na pytanie, czy zakładać stowarzyszenie, jednoznacznie odpowiada -
tak. - Nie jest to ani proste, ani łatwe, ale po zrobieniu czegoś fajnego ma
się ogromną satysfakcję i człowiek zapomina o wszystkich trudnościach
napotkanych po drodze. A z każdą realizacją kolejnego projektu jest
łatwiej - przyznaje Irena Bielarz.
Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich
Rozdrażew
Na rzecz członkiń Kół Gospodyń Wiejskich Gminy Rozdrażew
stowarzyszenie działa od czerwca 2011 roku. - Tworząc stowarzyszenie do-
pomagaliśmy sobie informacjami wyszukanymi w internecie - mówi Mariola
Wosińska, prezeska Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich Rozdrażew. - Pomoc
przy działaniach założycielskich udzielili nam również pracownicy Punktu
Informacji dla Organizacji Pozarządowych w Krotoszynie - dodaje. W trakcie
działalności zrealizowano już wiele projektów i zadań publicznych, między
innymi: prezentacje tradycyjnych potraw regionalnych oraz wigilijnych,
w trakcie których odbywały się konkursy kulinarne. Warsztaty muzyki
ludowej dla młodzieży, decoupage’u. Utworzono ogródek szachowy. Zor-
ganizowano rajd rowerowy oraz aerobic pod chmurką. Przy Stowarzyszeniu
powstał i działa zespół „HELKA”. Członkinie mają bogate plany na najbliż-
szą przyszłość. - Mamy przyznane środki na spotkanie integracyjne KGW
„Cztery Świece Adwentu”, konkurs na wypieki bożonarodzeniowe, konkurs
na wieniec adwentowy, warsztaty ludowe, będziemy przygotowywać przed-
stawienie „Pierzok”- czyli ludowy obrzęd darcia pierza - wymienia Mariola
Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich Rozdrażew
Wosińska. Najwięcej trudności sprawia pozyskanie środków własnych, które
trzeba wyłożyć do realizacji zadania oraz codzienna biurokracja. Co radzi
prezeska tym, którzy planują założenie stowarzyszenia? - Nie bać się! My też
miałyśmy wątpliwości, czy stowarzyszenie jest potrzebne, czy sobie poradzimy.
W naszym KGW Rozdrażew mamy 80 członkiń i trudno było wytłumaczyć,
że chcemy się przeobrazić w stowarzyszenie, bo to daje więcej możliwości, ar-
gumentowano, że przecież koła mają tradycję, dlatego założyłyśmy odrębną
organizację „Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich Rozdrażew”. Mamy 20 członkiń,
ale jednocześnie jesteśmy też członkiniami KGW - zaznacza.
Stowarzyszenie „Wspólnie dla
Biadek”
Powstało w 2010 roku, by pozyskiwać fundusze unijne na rzecz
wsi. - Początkowo pomocy udzieliło CKI Krotoszyn, wszystkie dokumen-
ty wypełnialiśmy i wysyłaliśmy sami. Ważne było odpowiednie ułożenie
statutu, szczególnie określenie celów działalności - przyznaje Mariusz
Karbowiak, prezes Stowarzyszenia „Wspólnie dla Biadek”. Aktywizacja
lokalnej społeczności, działalność na rzecz rozwoju infrastruktury wsi,
dbałość o kulturę, tradycję lokalną i dziedzictwo kulturowe, podejmo-
wanie działań o tematyce prozdrowotnej wśród mieszkańców wsi, upo-
wszechnianie kultury fizycznej, sportu i rekreacji oraz poprawa warun-
ków bezpieczeństwa - to główne cele organizacji, które są realizowane
w formie różnych projektów. - Wybudowaliśmy centrum rekreacyjne:
plac zabaw, siłownię, ścieżkę zdrowia, zjazd linowy, boisko do plażówki.
Organizujemy imprezy. Trzykrotnie odbył się już festyn „Żyjmy zdrowo
ROZRYWKA
ETAPY ZAKŁADANIA STOWARZYSZENIA
REJESTROWANEGO W KRS:
1. Zebrać co najmniej 15 osób pragnących założyć ten
rodzaj stowarzyszenia.
2. Opracować statut stowarzyszenia
Statut powinien zawierać:
- nazwę stowarzyszenia
- teren działania i siedzibę
- cel i sposób realizacji
- sposób nabywania i utraty członkostwa
- władze stowarzyszenia
- sposób reprezentowania stowarzyszenia, jak również
zaciągania zobowiązań majątkowych oraz warunki uchwał
- sposoby pozyskiwania środków finansowych, ustanowie-
nia składek członkowskich
- zasady dokonywania zmian statutu
- sposób rozwiązania stowarzyszenia
3. Zwołać zebranie założycielskie
W zebraniu musi uczestniczyć co najmniej 15 osób.
Na zebraniu założycielskim podejmowana jest uchwała
o powołaniu stowarzyszenia oraz wybierany jest komitet
założycielski. Członkowie komitetu (zazwyczaj 3 osoby)
podpisują dokumenty o rejestrację stowarzyszenia.
4. Złożyć wniosek o rejestrację do KRS 
Właściwym sądem dla rejestracji stowarzyszeń jest Sąd
Rejonowy mający siedzibę w mieście będącym siedzibą
wojewody.
Do założenia stowarzyszenia podlegającego wpisowi do
KRS potrzebne są następujące dokumenty:
- wniosek o wpisanie stowarzyszenia na urzędowym formu-
larzu KRS-W20
Do formularza KRS-W20 dołączamy:
- wypełniony załącznik KRS-WF „Założyciele”. Jest to infor-
macja o osobach wchodzących w skład komitetu
założycielskiego
- załącznik KRS-WK „Wspólnicy reprezentujący spółkę”
- jeżeli zgłaszamy jednocześnie wpis działalności gospo-
darczej do rejestru przedsiębiorców, wypełniamy załącznik
KRS-WM „Przedmiot działalności”. Druki formularzy można
pobrać ze strony internetowej Ministra Sprawiedliwości
www.ms.gov.pl - zakładka „Krajowy Rejestr Sądowy”
- statut stowarzyszenia w dwóch egzemplarzach, podpisany
przez członków zespołu założycielskiego na każdej ze stron
- listę założycieli stowarzyszenia, zawierającą imiona, nazwi-
ska, daty urodzenia, miejsca zamieszkania, a także własno-
ręczne podpisy założycieli
- listę obecności założycieli będących na zebraniu założyciel-
skim stowarzyszenia
- protokół z zebrania założycielskiego
- informację o siedzibie stowarzyszenia
i aktywnie”. Zorganizowaliśmy festyn „Wakacyjne spotkania z folklorem”.
Był to międzynarodowy festyn folklorystyczny, na którym występowały
zespoły między innymi z Mołdawii, Rumunii i Ukrainy oraz najlepsze
zespoły z naszej okolicy. Wyjeżdżamy na wycieczki, przykładowo do Wil-
na. W kwietniu bieżącego roku wspólne z KGW w Biadkach, OSP Biadki
i zespołem „Biadkowianie” zorganizowaliśmy „Śniadanie Wielkanocne”
dla mieszkańców wsi - wymienia prezes. Na bogatą działalność potrzebne
są środki własne, wkład własny i to ich pozyskiwanie jest największym
problemem stowarzyszenia. Jak przekonuje Mariusz Karbowiak, aby
działać, trzeba być. - Należy zarejestrować działalność w KRS, mieć
pomysły na kilka działań, gdyż część może nie wypalić, nie bać się od-
powiedzialności, ważna też jest wytrwałość - podsumowuje.
grudzień 2014 Wieści dla Domu 51
 ROZRYWKA
Stowarzyszenie „Teraz Lutogniew”
Działa od roku, liczy 25 członków i kilkunastu sympatyków, któ-
rzy aktywnie włączają się w realizację projektów. - Te osoby nie są
w strukturach stowarzyszenia, ale bardzo aktywnie działają na jego
rzecz i dają siłę do dalszej pracy. Chciałabym im za to bardzo serdecznie
podziękować - mówi Marzena Bilewicz, prezes stowarzyszenia. Radzi,
aby pracę organizacji dobrze rozplanować. - Na pierwszym walnym
zebraniu przedstawiłam plan działań na rok 2014. Na każdy miesiąc
zostały rozpisane działania stowarzyszenia, nie po to, by epatować nimi,
ale by zaplanować je oraz zarezerwować konkretne terminy wynajmu
sali Domu Ludowego w Lutogniewie lub tutejszego grzybka - wyjaśnia
prezeska. - Nie chciałam, by działania stowarzyszenia były odbiera-
ne jako pochopne, więc w styczniu zostały zarezerwowane konkretne
terminy na poszczególne imprezy - dodaje. W ciągu minionego roku
zrealizowali różnorakie imprezy: świętowali Dzień Babci i Dziadka,
Dzień Kobiet, podczas którego panowie ze stowarzyszenia obsługi-
wali panie w trakcie uroczystości, przygotowali program artystyczny.
Odbyła się również integracyjna impreza: „Biesiada Pokoleń 2014”.
Jak zaznacza Marzena Bilewicz, aby rozwinąć działalność, warto roz-
mawiać z ludźmi bardziej doświadczonymi i pytać, skąd zdobywać
środki. - Zawsze możemy liczyć na bardzo miłe panie pracujące w LGD
„Okno Południowej Wielkopolski”. Również internet jest nieocenionym
źródłem wiedzy - przyznaje prezeska.
Stowarzyszenie Smoszew - Nasza
Wioska
Na rzecz lokalnej społeczności działają od 2010 roku. - Zależało
nam na pozyskiwaniu unijnych dofinansowań, gdyż żadna z organizacji
działających na naszej wsi nie miała takich możliwości - podkreśla
Joanna Dzierla, prezeska smoszewskiego stowarzyszenia. Do tej pory
zrealizowali: zbiórkę dla powodzian, Dzień Dziecka organizowany co
roku, Dzień Dziadków. - Największym naszym sukcesem jest podpisa-
nie umowy w Urzędzie Marszałkowskim na dofinansowanie projektu
- „Dziecko się śmieje, bo Smoszew pięknieje” - budowa placu zabaw
oraz zorganizowanie charytatywnego koncertu Mietka Szcześniaka
w kościele w Biadkach - wymienia prezeska. Jak dotąd nie napotkali
w swojej działalności problemów.
Stowarzyszenie Teraz Lutogniew
52 Wieści dla Domu grudzień 2014
ZDROWIE URODA &
P omarańcze mają nie tylko właściwości lecz-
Fot. Subbotina Anna - Fotolia.com
nicze, ale także pielęgnacyjne. W 100 gra-
mach jest aż 50 mg witaminy C, odpowiedzialnej
m.in. za podwyższenie odporności organizmu
zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym. Ale to
nie jedyne jej właściwości. Witamina C zawarta
w pomarańczach poprawia przyswajanie żela-
za i sprzyja pokonywaniu zmęczenia. Pomoże
w zwalczeniu grypy, gorączki, infekcji dróg odde-
chowych, a także zgagi, wzdęć, zaparć oraz nad-
ciśnienia tętniczego. Ten dobroczynny związek
bierze również udział w wytwarzaniu kolagenu,
odpowiedzialnego z kolei za elastyczność skóry.
Ma również działanie antynowotworowe, bo jako
Stowarzyszenie Smoszew - Nasza Wioska
naturalny przeciwutleniacz neutralizuje wolne
rodniki. Oprócz witaminy C, pomarańcze zawie-
rają również: A, B, B12, P, a także sole mineralne
i peptyny, które pobudzają czynności jelit oraz
hamują wchłanianie toksyn zalegających w jeli-
tach. Sok z pomarańczy stosowany jest w dietach
oczyszczających. Związki znajdujące się w owocu
CZY WIESZ, ŻE...
dwie duże pomarańcze zapewniają tyle
samo wapnia, co szklanka mleka. W 100
gramach znajdziemy aż 40 mg tego
składnika.
Zrób sobie maseczkę z pomarańczy
(do skóry normalnej): działają bakteriobójczo i antywirusowo.
Surowe owoce i świeżo wyciśnięte soki - to
Sok z połówki pomarańczy wymieszać najbardziej popularne sposoby spożywania po-
z łyżką mąki i 1/3 szklanki surowego mleka.
marańczy. Dodaje się je również do dresingów,
Nanieść na twarz i szyję. Po 30 minutach sałatek czy wykwintnych mięs. Świetnie smakują
spłukać przegotowaną wodą. upieczone na ich bazie ciasta, a skórka poma-
rańczowa stosowana jest także jako przyprawa.
Stowarzyszenie Wspólnie dla Biadek Również kosmetolodzy nie zapomnieli o wy-
SAMO ZDROWIE
korzystaniu tych owoców w produkcji kremów,
balsamów, żeli czy mydeł. Jak się bowiem okazało,
mają one nie tylko właściwości lecznicze, ale także
pielęgnacyjne. Zawierają olejki eteryczne, które ze
względu na działanie odprężające, stosowane są
W POMARAŃCZACH w aromaterapii. Ze skórki pomarańczy otrzymuje
się masło pomarańczowe, które ma naturalny
kolor i zapach. Kosmetyk na bazie tego składnika
wykazuje działanie antycellulitowe i ujędrniające,
O zdrowotnych właściwościach pomarańczy nie trzeba nikogo również łagodzi podrażnienia, doskonale odżywia
oraz skutecznie zapobiega wysuszaniu naskórka.,
przekonywać. Zawierają one bogactwo witamin i minerałów. poprawiając jego miękkość i elastyczność. I nie
W okresie, gdy trudno o owoce sezonowe, powinniśmy po nie nadaje się tylko do jednego: jedzenia!
(nap)
sięgać częściej.
KONKURS
Dla naszych czytelników mamy 20 zestawów kosmetyków
z serii pomarańczowej Ziaja. W jej skład wchodzą: kremowe
mydło pod prysznic, pomarańczowe masło do ciała, mleczko
do ciała, peeling myjący z mikrogranulkami oraz balsam do
ust. Wystarczy prawidłowo odpowiedzieć na pytanie: Lista zwycięzców z konkursu publikowanego w nr 11/2014
„Wieści Rolniczych”:
Bogactwo jakiej witaminy, wspierającej Katarzyna Jabłońska, Doruchów; Justyna Link, Brzostów;
Justyna Głuch, Polskie Olędry; Monika Sznura, Dębiec; Renata
odporność organizmu, zawierają pomarańcze? Młyńczyk, Pleszew; Anna Filipiak, Broniszewice; Monika
a) C b) A c) B Formanowska, Pudliszki; Mariola Tymecka, Łęg; Kamila Plewa,
Mokronos; Renata Pohl, Raszewy; Ewa Wozich, Bączylas;
Krystyna Ignasiak, Bruczków; Magdalena Miszkiewicz,
SMS o treści wr.ziaja.poprawna odpowiedź, np. wr.ziaja.b Pogorzela; Monika Jędryczka, Rokosowwo; Ewelina Jędryczka,
prosimy przesyłać do 9 stycznia 2015 roku pod numer 71051 Poniec; Renata Porawska, Mokronos; Violetta Kowalska,
(koszt 1,23 zł z VAT). Regulamin na www.wiescirolnicze.pl Lutynia; Marzena Praśniewska, Dobrzyca; Agnieszka Przybylak,
Strzelce Wielkie; Elżbieta Krotofil, Biskupice.
grudzień 2014 Wieści dla Domu 53
 PRZEPISY KULINARNE
Boże Narodzenie PSTRĄG GOTOWANY PULPECIKI RYBNE W OCCIE
NA PARZE
ŚWIĘTA łatwe

PACHNĄCE NIE
60 min **

TYLKO PIERNIKIEM
B oże Narodzenie to wyjątkowy czas. Dlatego warto przygotować coś równie
Składniki:
55 pstrąg,
wyjątkowego, co zachwyci naszą rodzinę i gości. Na wieczerzę wigilijną 55 natka pietruszki,
zazwyczaj stawiamy sprawdzone i tradycyjne dania i wypieki: od 55 natka selera,
zupy grzybowej, barszczu z uszkami, poprzez karpia w galarecie 55 1 mała cebulka lub por,
i kapustę z grzybami, a na makiełkach i piernikach kończąc. Warto 55 sól, bardzo łatwe 90 min
jednak i w tych dniach zaszaleć i spróbować czegoś bardziej 55 pieprz,
oryginalnego! Ja w ubiegłym roku przygotowałam po raz
pierwszy tort piernikowy, który od razu zdobył podnie-
55 3 łyżki żelatyny
Składniki: Składniki na Przygotowanie:
55 1 kg dowolnej ryby
bienia moich gości. W tym roku znów zagości na naszym zalewę: Ryby dokładnie oczyszczam z  ości
stole. Właśnie - stół. Przygotowując go pamiętajmy, by
Przygotowanie: (mogą być różne gatunki),
55 ok. 2 litrów wody, (w  wersji leniwej wybieram filety). Mie-
Od lat lubię gotować i eksperymentować Umytego i  osuszonego pstrąga lekko solę i  fa- 55 1 duża cebula, lę razem z  bułką i  cebulą. Dodaję jajko,
wyeksponować na nim świąteczne potrawy, dodając od- 55 1,5 szklanki octu,
w kuchni. Chętnie dzielę się przepisami, ale też szeruję natką pietruszki i  selera oraz pokrojoną ce- 55 1 bułka namoczona przyprawiam do smaku i  wyrabiam na
55 2 cebule,
powiednią dekorację. Rozłóżmy na nim świąteczny obrus. bulą lub porem. Tak przygotowaną rybkę wstawiam w wodzie lub mleku, jednolitą masę. Obtaczam w  bułce tar-
uwielbiam serwować przygotowane potrawy moim do lodówki na ok. 2 godziny. Następnie przekładam 55 1 marchewka,
gościom. Wiele razy zdarzyło się, że dania degustowało Jeśli będzie biały - doda elegancji i podkreśli wyjątkowość 55 1 jajko, tej. Smażę na złoty kolor. W  międzycza-
ją do urządzenia do gotowania na parze w takiej po- 55 kilka liści laurowych, sie przygotowuję zalewę. Łączę wszyst-
moje redakcyjne koleżeństwo. Tak im zasmakowały, że chwili. Wyciągnijmy też zastawę stołową, której używamy 55 przyprawa do ryb,
zycji, w  jakiej chcemy ją podać na talerzu. Gotuję 55 kilka ziaren ziela kie składniki razem z  cebulą pokrojoną
zaczęli się domagać, bym przepisami zaczęła dzielić się tylko w święta. Dodatkowy nastrój zrobią świeczniki ze ją ok. 40-50 minut. Odstawiam do przestudzenia. 55 sól,
w  piórka, a  marchewką w  plasterki. Do
angielskiego,
również z naszymi Czytelnikami. Po prawie pięciu latach świątecznymi akcentami, gałązki świerku, plastry suszonych W  powstałym w  naczyniu rosole rybnym rozpusz- 55 pieprz, słoików układam przestudzone pulpeciki,
55 4-5 łyżek cukru
pracy w Wieściach Rolniczych przyszedł czas na kolejny krok pomarańczy czy laski cynamonu. To od nas zależy, czy wieczerza czam żelatynę, po czym przelewam przez sitko. Do- 55 bułka tarta które zalewam również ostudzoną zalewą.
i tak oto powstaje HOTBLOG - strona, na której amatorzy sztuki wigilijna będzie niezapomnianym przeżyciem. prawiam solą i pieprzem. Na talerzu układam rybę Słoiki szczelnie zamykam i odstawiam na
i dekoruję. Kiedy żelatyna zacznie tężeć, polewamy przynajmniej dwa dni.
kulinarnej z pewnością znajdą przepisy dla siebie. Będzie coś na Honorata Dmyterko
nią rybę i dekorację.
szybki obiad, romantyczną kolację i słodki deser. Postaram się, by
moje propozycje były łatwe i szybkie, bo w dzisiejszych czasach,
w tym zwariowanym i pędzącym świecie warto postarać się, by
ŚWIĄTECZNY SCHAB
choć raz dziennie usiąść całą rodziną do wspólnego posiłku. Z POMARAŃCZOWĄ NUTĄ PIECZARKI FASZEROWANE W CHLEBIE ZUPA GRZYBOWA
łatwe

RYBKA W WARZYWACH 60 min ****

bardzo łatwe 30 min*

Składniki:
55 ok. 500 g suszonych leśnych grzybów,
łatwe 90 min
Składniki: 55 1,5 szklanki śmietany 18%,
55 1,5 kg schabu bez kości, 55 2 ząbki czosnku, 55 ok. 2 litry wody,
Składniki: Składniki na 55 2 duże pomarańcze, 55 tymianek (najlepiej świeży), 55 1 cebula,
55 1 kg ryby (ja wybieram dorsza), 55 4 łyżki masła,
55 2 czerwone cebule,
zalewę: 55 2 łyżki soku z pomarańczy, 55 sól, pieprz,
55 szczypta papryki,
55 sól,
55 2 cebule,
55 2 szklanki zimnej wody, bardzo łatwe 60 min 55 pieprz
55 8 średnich korniszonów, 55 200 g musztardy francuskiej, 55 oliwa,
55 6 łyżek octu,
55 1 słoik papryki czerwonej 55 1 łyżeczka miodu, 55 3-4 łyżki mielonych orzechów
55 3-4 łyżki przecieru Składniki: Przygotowanie:
konserwowej,
pomidorowego, 55 ok. 10-15 dużych pieczarek, Przygotowanie: Grzyby płuczę pod bieżącą wodą. Zalewam poło-
55 mąka do panierki
55 2 łyżki ketchupu, Przygotowanie: 55 sok z jednej cytryny,
Pieczarki płuczę pod bieżącą wodą i osuszam papierowym
wą wody i odstawiam na noc. Jeśli grzyby są zbyt duże,
55 2 łyżki cukru, Cebulę obieram i kroję w małe pióra. Pomarańcze obieram, dzielę na cząstki, ręcznikiem. Odcinam trzonki, a  kapelusze skrapiam sokiem
55 2 łyżki oliwy, po namoczeniu kroję je na mniejsze kawałki. Grzyby ra-
z których usuwam białe błonki. Z musztardy, cebuli, soku z pomarańczy, miodu, z cytryny i nacieram oliwą. Oczyszczone trzonki drobno siekam,
55 1/3 szklanki oleju, 55 sól, pieprz, zem z wodą, dodatkiem soli i pieprzu gotuję na wolnym
soli, pieprzu i papryki przygotowuję marynatę. Schab po umyciu i osuszeniu nacie- dodaję posiekaną cebulę, czosnek, zieleninę i 2 jajka, po czym
55 sól i pieprz do smaku ogniu przez kilkadziesiąt minut. Rozgrzewam na patel-
ram czosnkiem, solą i pieprzem. 55 cebula, doprawiam solą i pieprzem. Jeśli farsz wydaje mi się zbyt rzad-
ni masło, dodaję posiekaną cebulę i smażę na złoty ko-
Na dnie naczynia do zapiekania mięsa układam cząstki pomarańczy i  kro- 55 2-3 ząbki czosnku, ki, dodaję 2-3 łyżki tartej bułki. Nakładam go do osuszonych ka-
lor. Dodaję ugotowane grzyby i smażę przez chwilę, po
pię oliwą. Na nich układam schab, smaruję go marynatą i obkładam gałązkami 55 łyżka posiekanej natki pietruszki, peluszy. Całość panieruję - najpierw w roztrzepanym jajku, a po-
czym dodaję z powrotem do wody, w której gotowały
Przygotowanie: tymianku. Naczynie przykrywam i odstawiam na kilka godzin w chłodne miejsce
(najlepiej na całą noc). Następnego dnia schab (w przykrytym naczyniu) wstawiam
55 łyżka bazylii, tem w bułce tartej. Smażę na rozgrzanym oleju z dwóch stron.
Z bochenka chleba odcinam górę (przykrywkę). Z reszty wycią-
się grzyby. Dolewam pozostały litr wody i gotuję około
Rybę filetuję z ości, kroję na kawałki, doprawiam solą i pieprzem lub gotową 55 4 jajka, 10 minut. Na koniec dodaję śmietanę, doprawiam solą
do piekarnika nagrzanego do 210 stopni i piekę przez 15 minut, po czym zmniej- gam ośródkę. Gorące pieczarki wkładam do bochenka i przykry-
przyprawą do ryb, po czym panieruję w mące i smażę na złoty kolor. Składniki z za- 55 bułka tarta, i pieprzem. Jeśli zupa wydaje nam się zbyt rzadka, mo-
szam temperaturę do 170 stopni i  piekę jeszcze przez około godzinę. W  czasie wam.
lewy łączę i zagotowuję. Obraną cebulę kroję w piórka, ogórki w talarki, a paprykę 55 okrągły chleb średniej wielkości żemy ją zagęścić roztrzepaną mąką z wodą. Gotową
pieczenia mięso polewam powstałym sosem. 15 minut przed końcem pieczenia zupę możemy podać z makaronem, grzankami lub la-
w paseczki. Przekładam, najlepiej w szklanym w naczyniu: ryba, cebula, ogórek,
odkrywam mięso, żeby się podpiekło, smaruję delikatnie rozpuszczonym miodem nymi kluseczkami. Ja jednak wigilijną wersję wybieram
papryka, połowa gorącej jeszcze zalewy i znowu ryba, ogórek, papryka i reszta za- * bez czasu oczekiwania i pieczenia *** bez czasu gotowania i pieczenia
i posypuję zmielonymi orzechami. ze śnieżnobiałym opłatkiem.
lewy. Odstawiam do lodówki na 48 godzin.
** bez czasu oczekiwania, studzenia i gotowania **** bez czasu namaczania

54 Wieści dla Domu grudzień 2014 grudzień 2014 Wieści dla Domu 55
 PRZEPISY KULINARNE
łatwe 90 min *
Składniki
na ciasto:
55 150 g płynnego miodu,
55 200 g masła,
55 500 g mąki,
55 3 żółtka,
55 4 łyżki mleka,
55 1 łyżka sody,
55 1 opakowanie
przyprawy do pierników,
55 100 g cukru
Składniki na polewę:
55 100 g masła,
55 150 g cukru,
55 2 łyżki kakao
Fot. merlin7125 - Fotolia.com
łatwe 30 min
Składniki:
55 pumpernikiel lub inne
podobne temu pieczywo,
55 200 g twarożku,
55 1 łyżka chrzanu,
55 ulubione świeże zioła,
55 koperek,
55 200 g wędzonego łososia,
55 sól,
55 pieprz
56 Wieści dla Domu
OGRÓD
W ORZECHOWYM
TORT PIERNIKOWY
OGRODZIE
Anna Kościelna ze Strzyżewka (powiat jarociński) wspólnie z mężem Robertem
zajmuje się uprawą orzechów laskowych i włoskich. Prekursorami całego
przedsięwzięcia byli rodzice Roberta - Genowefa i Wiesław, którzy w 1987 roku
założyli plantację orzechów.
tekst D O R O TA P I Ę K N A - PAT E R C Z Y K
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu
Składniki na MAŚLANKOWE
Przygotowanie:
krem: Składniki na ciasto mieszam i wy- PIERNICZKI
55 2 szklanki mleka, rabiam na jednolitą masę. Odstawiam
na dobę do lodówki. Następnego dnia łatwe
55 4 łyżki kaszy manny,
dzielę je na cztery części. Każdą z nich
55 300 g cukru pudru,
piekę w  okrągłej tortownicy przez ok.
55 250 g masła, 30-40 minut w 180 stopniach. Z mle- 120 min ***
55 200 g dżemu z czarnej ka, cukru i  kaszki gotuję wkład na
porzeczki lub powideł krem. Studzę, po czym łączę z utartym
śliwkowych na jednolitą, puszystą masę masłem.
Upieczone placki przekładam na prze-
mian z dżemem i kremem. Składniki na
polewę roztapiam i gotuję ok. 5 minut.
Polewam nią gotowy tort. Stroję w bo-
żonarodzeniowe motywy. Odstawiam
na 2-3 dni, by tort zmiękł i  przeszedł
swoimi aromatami.
ŁOSOŚ NA PRZEKĄSKĘ
Składniki:
55 1 litr maślanki, 55 1 łyżka kakao,
55 1 kg cukru, 55 2 łyżki kawy,
55 500 g margaryny, 55 300 ml miodu,
55 1 łyżka smalcu, 55 4 jajka,
55 4 paczki przyprawy do 55 ok. 1,5 kg mąki,
pierników, 55 2 łyżki amoniaku
55 1 opakowanie cynamonu,
Przygotowanie:
Z
Cukier i  maślankę gotuję do momentu, aż powsta-
nie lekko brązowy syrop. Dodaję margarynę, smalec, bliża się okres Świąt Bożego Narodzenia. W te dni staramy się oczaro- na naszą cerę. Leszczyna, o której będę dziś pisała, jest zaliczana do jednej
przyprawy, kakao, kawę i  miód. Odstawiam do lekkie- wać zaproszonych gości pysznościami i przyrządzamy wiele smacznych z najstarszych roślin uprawianych przez ludzi. Od dawna uznawana była za
go przestudzenia. Jajka ubijam z  4 łyżkami cukru na
Przygotowanie: kogel-mogel. Do syropu dodaję mąkę i  jajka. Wszystko
wypieków, do których wykorzystujemy między innymi orzechy. Któż z nas symbol małżeństwa, bogactwa i szczęścia. Orzechy laskowe są symbolem
dokładnie mieszam dodając amoniak. Ciasto powinno nie lubi tortu przekładanego kremem orzechowym, makowca z bakaliami, mądrości, a leszczynie w dawnych wierzeniach przypisywano magiczne
Z  pieczywa wycinam kwa-
draty lub kółka. Twarożek mie- być luźne i klejące. Najlepiej przykryć je płócienną ście- kutii czy orzechowca. Latem orzechy tak nie smakują jak zimą, kiedy to właściwości.
szam z  chrzanem i  doprawiam reczką. Kiedy pozostawiam je na ok. 24 godziny, ciasto w długie mroźne wieczory bierzemy „dziadka do orzechów” łupiemy je Anna Kościelna ze Strzyżewka (powiat jarociński) wspólnie z mężem
solą i  pieprzem. Smaruję nim gęstnieje i  twardnieje, dzięki czemu łatwiej jest je roz-
wałkować i wykroić pierniczki. Jeśli nie mam na to cza- i zjadamy. A warto jeść orzechy ze względu na cenne właściwości. Stanowią Robertem zajmuje się uprawą orzechów laskowych i włoskich. - Prekur-
pieczywo. By ładniej wyglądało
- robię to przy użyciu szprycki. su, do pieczenia pierników przystępuję od razu po wyro- one bowiem dobre źródło białka oraz tłuszczu, który występuje w postaci sorami całego przedsięwzięcia byli rodzice Roberta - Genowefa i Wiesław,
Na serek układam kawałki łoso- bieniu ciasta. Wycinam pierniczki o grubości 0,7 - 1 cm. nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zawierają również duże ilości wita- którzy w 1987 roku założyli plantację orzechów. Teść zawsze wspomina, że
Układam na suchej blasze posypanej mąką w niewielkich
sia. Całość dekoruję ziołami lub
odległościach. Piekę je ok. 15 minut w 180 stopniach.
miny E oraz witamin z grupy B, które pozytywnie wpływają na przykład decyzję o zmianie profilu gospodarstwa z wielokierunkowego na ogrodnicze
koperkiem.
grudzień 2014 grudzień 2014 Wieści dla Domu 57
 OGRÓD
podjął bardzo szybko. Zła koniunktura w gospodarstwie wpłynęła na taką Orzechy są duże, spłaszczone i niewyrównane, o cienkiej skorupie, z wy-
decyzję. Mój teść zawsze powtarza: „świat należy do odważnych i trzeba iść pełnionym całkowicie wnętrzem owocu. Bardzo wcześnie wchodzi w okres
do przodu”, dlatego tak zaryzykował - opowiada pani Anna. Pan Wiesław owocowania i bardzo obficie owocuje. Lamberta - to krzew, który tworzy
dopowiada: - Przyjechał do mnie kolega z okolic Krotoszyna i tak mi na- niewielkich rozmiarów koronę i przy tym słabo rośnie. Owoce są średniej
opowiadał, że 1 hektar orzechów laskowych daje tyle pieniędzy, co 3 hektary wielkości o wąsko jajowatym kształcie i ostrym zakończeniu. Jest odmianą
buraków cukrowych. Tak się zapaliłem do tej produkcji, spodobało mi się i tak wymagającą cieplejszych stanowisk. Ze względu na czerwone zabarwienie
zostało do chwili obecnej - zaznacza. liści jest rośliną dekoracyjną.
Powierzchnia orzechów laskowych w Polsce jest rozdrobniona. Od daw- Leszczyna jest samopylna. Dla lepszego zapylania poleca się, aby na
na leszczynę sadzono w ogrodach przydomowych i uprawiano przez wielu plantacji rosło kilka odmian. W Strzyżewku wykonuje się sztuczne zapylanie
amatorów. Podejmując decyzję o założeniu nasadzenia trzeba wiedzieć, że z zebranego wcześniej pyłku. Jest to bardzo istotne, zwłaszcza gdy prze-
leszczyna, podobnie jak inne rośliny marzną „kotki”. - Pod koniec maja
sadownicze, wymaga prawidłowej wykonujemy opryski na szkodniki
pielęgnacji - czyli dobrego przy- i choroby. Są coraz większe problemy
gotowania gleby przed sadzeniem ORZECHÓWKA z ochroną plantacji, ponieważ wiele
i w trakcie wzrostu, ochrony przed sprawdzonych środków ochrony ro-
chorobami i szkodnikami, likwi- Składniki: ślin po prostu wycofano - stwierdza
55 0,5 kg niedojrzałych, miękkich orzechów
dowania odrostów korzeniowych, pani Anna. Najgroźniejszą chorobą
włoskich w zielonych łupinach
prześwietlania koron oraz trafnego 55 0,25 l spirytusu
grzybową jest monilioza, która czę-
doboru odmian. Leszczyna dość 55 0,25 l wódki sto występuje w wilgotne lata. Pierw-
szybko zaczyna owocować, ale na 55 10 - 20 dag cukru szymi symptomami tej choroby są
lepsze plony trzeba czekać około ciemnobrunatne, zapadnięte plamy
5-6 lat. Do dobrego owocowania Przygotowanie: na młodych okrywach owocowych.
Orzechy umyć, pokroić, włożyć do słoika i zasypać cukrem. Odstawić na
wymaga słońca i ciepła, ponieważ kilka dni aż puszczą sok. Wymieszać spirytus z wódką i zalać orzechy. Następ-
Potem porażeniu ulegają zawiązki
naturalnie spotykamy ją rosnącą nie szczelnie zamknąć słoik i zostawić na kilka tygodni, co kilka dni potrząsając. owocowe. Zainfekowane owoce gni-
w basenie Morza Śródziemnego. Nie Po tym czasie odcedzić i przelać do butelek. Popijać w celach zdrowotnych i dla ją i opadają wcześniej z krzewów.
poleca się zbyt gęstego nasadzenia przyjemności. Smacznego! Zbiór orzechów laskowych rozpo-
ze względu na kłopoty z dostępem czyna się na końcu września i trwa
światła i problemy z owocowaniem. do października. Najlepiej, aby owo-
Leszczyna jest wrażliwa na przymrozki. - Najlepsza dla leszczyny jest taka ce były wyschnięte, ponieważ wtedy nie pleśnieją. Zbiór w gospodarstwie
prawdziwa zima trwająca do marca. A ponieważ zimy mamy różne, pamię- państwa Kościelnych przeprowadza się ręcznie. Pierwszy raz, gdy około
tam, że pewnego roku plantacja bardzo przemarzła, ponieważ przyszło zbyt 80% orzechów spadnie, a później resztę. Przenosi się je do przewiewnych
szybko ocieplenie. W styczniu leszczyna zakwitła, a w marcu przyszły mrozy miejsc, aby dobrze wysychały. - Jako młodziutka dziewczyna przychodzi-
i śniegi. Wtedy przemarzły wszystkie kotki. Na szczęście drzewa nie są tak łam do zbierania orzechów, które spadają na trawę rosnącą pod drzewami.
wrażliwe - mówi Anna Kościelna. Często zbierając je nawet klękałam przed Robertem - śmieje się pani Anna.
Na plantacji państwa Kościelnych rosną różne odmiany leszczyny. Wieloletnia uprawa leszczyny spowodowała, że państwo Kościelni patrząc
Najczęściej w Polsce uprawia się: Olbrzymi z Halle - krzew rośnie silnie na kształt orzechów z zamkniętymi oczami potrafią rozpoznać, co to za
i osiąga do 5-6 metrów, tworząc rozłożystą i średniozwartą koronę. Posiada odmiana. Będąc u nich z wizytą, miałam okazję skosztować pysznego
bardzo duże orzechy. Odmiana Katalońska - kwitnie dość wcześnie, tworzy orzechowca upieczonego przez panią domu - oczywiście ze swoich orze-
orzechy duże, nieforemne i kanciaste, osadzone na końcach krótkopędów chów. - One na naszym stole są zawsze. Często wykorzystuję je do wypieków
po 5-7 sztuk. Jest odmianą bardzo plenną. Trapezuński - jest również bar- i sałatek. Wiele cennych właściwości ma nalewka z orzechów włoskich, którą
dzo plenna o podłużnych owocach. Charakteryzuje się małą tendencją do polecam na problemy żołądkowo-jelitowe. Orzechy są skarbnicą witamin oraz
wysychania ziaren owocu. Jest dobrym zapylaczem dla innych odmian. wielu składników odżywczych, dlatego cieszę się, że nasi synowie Damian
Dojrzałość zbiorcza przypada na drugą dekadę września. Odmiana mało i Krystian chętnie je zjadają. Ale chyba najbardziej to lubią je wyskubywać
wrażliwa na moniliozę. Z kolei owoce Webba Cenny dojrzewają w trze- z łupin. Malutka Wiktoria bacznie przygląda się tym wszystkim zabiegom
ciej dekadzie września. Krzewy tworzą piramidalną, dość zwartą koronę. i na pewno za krótki czas będzie robiła to samo - śmieje się pani Ania.

R E K L A M A

58 Wieści dla Domu grudzień 2014

R E K L A M A
R E K L A M A