BEZPŁATNA GAZETA TORUŃSKA | NR 102 | 19 STYCZNIA 2017 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 25 000 EGZ.

www.tylkotorun.pl

Odkryj najnowszą ofertę s. 16

Bądźcie z nami na dobre i złe!

O nowej roli w zespole rozmawiamy z Pawłem
Przedpełskim, zawodnikiem Get Well Toruń

Protest lekarzy,
Taki jest Tylko Toruń

strach pacjentów
Ponad 120 lekarzy z województwa
wypowiedziało klauzule opt-out. Tym
samym będą pracowali ustawowe 48
godzin w tygodniu i ani minuty dłużej. Pacjenci
z Torunia nie muszą się póki co martwić.
Dyrekcje placówek jednak dwoją się i troją, aby
zapewnić dyżury

4 REKLAMA

Tylko Toruń . 19 stycznia 2017

2 FELIETON
W ydawca „T ylko T oruń ” korzysta z usług i poleca usługi kancelarii prawnej „P łaza i W spólnicy ”
Redakcja „Tylko Toruń”
Toruń, ul. Skłodowskiej-Curie 41
redakcja@tylkotorun.pl
Wydawca
Fundacja MEDIUM
Redaktor naczelny
Radosław Rzeszotek
Sekretarz redakcji
Łukasz Piecyk (tel. 733 842 795)
Redaktor wydania
Z serduszka
MARCIN CZYŻNIEWSKI
Przewodniczący Rady Miasta Torunia
Ilekroć widzę dziesiątki mniej-
szych lub większych dzieci zbie-
rających na mrozie pieniądze do
Co się z nami stało?
mec. ŁUKASZ PŁAZA
Kancelaria Płaza i Wspólnicy
Gdy chowano na wileńskiej
Rossie serce marszałka Piłsud-
skiego, honorową wartę pełnili
Tatarzy z 1 Szwadronu Tatarskiego.
Na dowód, że wpisali się w polską
historię i tradycję. Nie tylko oni.
• DZIEŃ DOBRY!
Kinga Baranowska
Dział reportażu i publicystyki
Robert Kamiński
Dział informacyjny
Michał Ciechowski, Katarzyna Ochocka,
Piotr Gajdowski
Kultura
Michał Ciechowski
Sport
Karol Żebrowski
puszek Wielkiej Orkiestry Świą-
tecznej Pomocy i setki osób trzę-
sących się z zimna na koncertach
Tyle razy już w „Tylko Toruń” pi-
sałem, jak wielki wpływ na naszą
tożsamość miała mozaika wierzeń
i narodowości Rzeczpospolitej
Obojga Narodów. Jeszcze w latach
50-tych byliśmy skłonni przyjąć
stopka redakcyjna
Zdjęcia
Łukasz Piecyk
Korekta
Piotr Gajdowski
REKLAMA
Justyna Tobolska
(GSM 603 285 530),
Iwona Zuchniak
(GSM 500 324 572),
Karol Przybylski
i licytacjach, zastanawiam się, dla-
czego po tylu latach nie przenie-
siono w końcu tej imprezy w sam
środek gorącego lata. I zawsze od-
powiadam sam sobie: bo właśnie
zimą wymaga to wyjątkowo go-
rących serc, poświęcenia i zrezy-
gnowania z własnego komfortu, by
pomóc innym. Torunianie po raz
kolejny pokazali swoje najpiękniej-
sze oblicze, nie żałując pieniędzy
ani wysiłku.
Wiadomo, że Wielka Orkiestra
uchodźców z Grecji i dzieci z Ko-
rei Północnej i czuli się oni u nas
bezpiecznie, szybko się aklima-
-tyzując. Greczynka Eleni śpiewa
nam kolędy do dziś. W końcu na
stole wigilijnym pełno jest potraw
zaczerpniętych od nie-Polaków.
I nawet wpisując się w ten tra-
dycyjny schemat, nowy-stary rząd
powołuje ministra ds. uchodźców,
aby wesprzeć potrzebujących. Nic
to, że pierwszym przejawem po-
mocy był zagraniczny wyjazd kil-
kunastu osób na Bliski Wschód
i mętne deklaracje pomocy finan-
sowej uchodźcom...
Tylko Toruń . 19 stycznia 2017
(GSM 665 169 292), Druk
Małgorzata Kramarz Drukarnia Polska Press Bydgoszcz
(GSM 607 908 607),
Paweł Skraba ISSN 4008-3456
(GSM 661 903 202), Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.
Adrian Stelmaszyk ***
(GSM 535 405 385) Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
reklama@tylkotorun.pl Fundacja MEDIUM zastrzega, że dalsze rozpowszech-
Skład nianie materiałów opublikowanych w “Tylko Toruń”
Studio Tylko Toruń jest zabronione bez zgody wydawcy.
nie podoba się każdemu, zwłasz- się w kraju mocno, spieramy o róż-
cza ostatnio wiele osób uważa za ne kwestie, każdy ma swoje racje,
stosowne podzielić się swoimi kry-
tycznymi opiniami o niej, zaczyna-
ale to, że daliśmy się podzielić ide-
ologicznie akurat w tej sprawie,
jącymi się zwykle od wstępu: „nie uważam za wyjątkowo złe. To był
mam nic przeciwko pomaganiu, ostatni bastion wspólnoty ponad
ale…”. Każdy ma oczywiście prawo podziałami, choćby na ten jeden
wspierać jedną akcję i krytykować dzień w roku, dowód, że są rzeczy
inną. Ale nie sposób nie zauważyć, ważniejsze niż bieżące spory poli-
że linia podziału między zwolenni- tyczne. Może więc niech Orkiestra
kami i krytykami Orkiestry zaska- gra dalej w środku zimy, a te minus
kująco często zbieżna jest z liniami pięć na zewnątrz porządnie nas
podziałów politycznych. Różnimy otrzeźwi.
W tym samym czasie, za mil- Co się z nami stało? Czy na-
czącym przyzwoleniem policji, prawdę staliśmy się tak bezduszni
uduchowieni kibice w czasie piel-
grzymki zaatakowali osoby o in-
i tak źli? Czy naprawdę najlepszą
metodą podkreślenia wielkości
nych poglądach, spalili ich banery naszej historii jest pobicie dziec-
i pobili. ka? Czy naprawdę jesteśmy gotowi
Ale to i tak detal w stosunku do przekreślić naszą tradycję toleran-
pobicia 14-latki tylko za pocho-
cji?
dzenie. I to w stolicy. Oczywiście
minister od policji poleca objęcie Co się z nami stało, że nie stać
nas na sprzeciw wobec głupiej, ir-
śledztwa nadzorem komendanta
racjonalnej agresji? I nie jest to py-
głównego, zapominając, jak jesz-
-cze kilka miesięcy temu insynu- tanie wydumane, przecież Toruń
ował, że imigranci mogą stanowić niechcący stoi w czołówce donie-
dla nas zagrożenie, np. epidemio- sień prasowych o takich za-chowa-
-logiczne. niach.
Cytat numeru
‘‘ Ludzie
wyobrażenie aktora, a szcze-
tworzą sobie
gólnie aktora komika, który jest
wiecznie wesoły, wiecznie paja-
cuje i rozbawia ludzi dookoła.
A jak nie ma nikogo, to rozśmie-
sza sam siebie. Nic podobnego.
Andrzej Grabowski
aktor
 4 TEMAT NUMERU • JAK WYGLĄDA SYTUACJA W SZPITALACH W REGIONIE?

Protest lekarzy, strach pacjentów

Odkąd rezydenci zaczęli wypowiadać klauzule opt-out, szpitale w województwie z trudem dopinają grafiki dyżurów
Piotr Gajdowski | fot. Łukasz Piecyk
Od początku roku lekarze rezy- Własne rozmowy prowadzi
denci w całym kraju masowo wy- z nimi dyrekcja Wojewódzkiego
powiadają tzw. klauzule opt-out, Szpitala Zespolonego im. Rydygiera
czyli dobrowolne zgody na pracę w Toruniu. Tam umowy wypowie-
w wymiarze większym niż zapi- działo 32 na 125 lekarzy rezydentów.
sane w kodeksie pracy 48 godzin - W naszym szpitalu dominują-
tygodniowo. W głównych woje- cą formą zatrudnienia wszystkich
wódzkich szpitalach klauzule opt- lekarzy jest umowa cywilno-praw-
-out wypowiedziało łącznie po- na, dlatego wśród tych ponad 30
nad stu lekarzy rezydentów. Dla wypowiedzianych umów jedynie
niektórych placówek to już spory kilka osób miało podpisaną umowę
kłopot, inne dopiero spodziewają opt-out w ścisłym znaczeniu – in-
się problemów. formuje Janusz Mielcarek, rzecznik
placówki. - Klauzula opt-out ozna-
Rezydenci, którzy stanowią cza zwiększenie liczby godzin pracy
istotną część dyżurujących leka- w ramach umowy o pracę. Ostatnio
rzy, podkreślają, że nie jest to for- w związku z trwającą akcją prote-
ma protestu, a jedynie rezygnacja stacyjną mówi się tak potocznie
z pracy ponad siły. Spór z minister- o wszystkich formach zatrudnie- W Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym klauzule wypowiedziało 32 lekarzy.
stwem ujawnił jednak, jak bardzo nia, które zwiększają liczbę godzin
w polskiej służbie zdrowia brakuje pracy lekarzy powyżej 48 godzin szpitala pozwolą uniknąć utrud- Wiecińska, rzeczniczka szpitala. – lekarzy rezydentów, a klauzule opt-
rąk do pracy. nień – dodaje Janusz Mielcarek. Klauzule opt-out zostały wypowie- -out wypowiedziało tylko 5.
w tygodniu. Stąd zamieszanie i czę- dziane na początku grudnia, więc - Nie odnotowaliśmy zatem
Sprawdziliśmy, ilu medyków sto błędne informacje. Dla pracy W drugim największym toruń-
zabrakło w największych szpita- szpitala i poszczególnych oddzia- skim szpitalu takich kłopotów na już od początku stycznia, planując problemów związanych z brakiem
lach województwa. Sytuacja nie jest łów mniejsze znaczenie ma forma pewno nie będzie. grafik dyżurów w szpitalu, mu- możliwości zabezpieczenia me-

‘‘
zatrudnienia, a kwestią
najistotniejszą jest wyni-
kające z wypowiedzenia
ograniczenie liczby go-
dzin pracy na dyżurach –
wyjaśnia rzecznik.
R ezydent to lekarz W szpitalu na Bie-
lanach umowy zostały
-
w trakcie uzyskiwania specja wypowiedziane z począt-
kiem roku, więc ze wzglę-
,
lizacji której zdobycie trwa du na miesięczny okres
wypowiedzenia ich skutki
kilka lat . mogą się pojawić w lutym.
Jak informuje rzecznik,
obecnie lekarze rezydenci
dramatyczna, ale przedstawiciele pracują tak jak dotych-
większości placówek przyznają, że czas.
z niecierpliwością oczekują poro- - Mamy nadzieję, że prowadzo-
zumienia protestujących z resortem ne rozmowy zarówno na szczeblu
zdrowia. ministerialnym, jak i z dyrekcją
REKLAMA
- Specjalistyczny Szpital Miejski
im. Kopernika zatrudnia 18 rezy-
dentów. Żaden z nich nie dyżuruje
w ramach umowy o pracę, a więc
nie podpisywali klauzuli opt-out.
W związku z tym nie mogli jej wy-
powiedzieć – informuje zastępca
dyrektora Andrzej Przybysz.
Problemy ominęły też Chełmno
- dyrektorka Zespołu Opieki Zdro-
wotnej Mariola Burc informuje, że
nikt w tej placówce nie wypowie-
dział klauzuli opt-out. Gorzej jest
w Bydgoszczy. Są miejsca, w któ-
rych zabrakło niemal wszystkich
lekarzy rezydentów.
- W Szpitalu Uniwersyteckim nr
2 im. dr. Biziela klauzulę opt-out
wypowiedziało 61 z 85 lekarzy rezy-
dentów, którzy wcześniej taką klau-
zulę podpisali – informuje Kamila
sieliśmy brać to pod uwagę. W tej
chwili w części klinik/oddziałów
udało się stworzyć grafik dyżurów
do końca stycznia. Wymagało to od
nas sporego wysiłku organizacyjne-
go, ale się udało – dodaje Kamila
Wiecińska.
Rzeczniczka przyznaje, że kie-
rownictwo „Biziela” z dużym za-
interesowaniem przygląda się roz-
mowom Ogólnopolskiego Związku
Zawodowego Lekarzy z minister-
stwem. To jedyna placówka w ca-
łym województwie, gdzie poza re-
zydentami (których łącznie pracuje
w niej 108) także 9 innych lekarzy
wypowiedziało swoje umowy.
Takich zmartwień nie mają
w drugim największym bydgoskim
szpitalu. W Szpitalu Uniwersytec-
kim nr 1 im. dr. Jurasza pracuje 190
dycznego naszych pacjentów - in-
formuje Marta Laska, rzeczniczka
placówki.
Według informacji przekaza-
nych nam przez Urząd Wojewódzki
poza wymienionymi placówkami
protesty dotknęły też Wojewódzki
Szpital Dziecięcy im. Brudzińskie-
go w Bydgoszczy, gdzie wypowie-
dziano 21 umów, oraz Wojewódzki
Szpital dla Nerwowo i Psychicznie
Chorych im. dr. Bednarza w Świe-
ciu (3 wypowiedzenia).
Dane na temat braków kadro-
wych w poszczególnych podmio-
tach wskazują, że raczej wszyscy
lekarze, którzy chcieli przyłączyć
się do protestu, już to zrobili. Od
początku stycznia liczba wypowie-
dzeń klauzuli opt-out nie zwiększa
się.

Tylko Toruń . 19 stycznia 2017

 6 HISTORIA
Niebo nad ulicą Balonową
Dzisiejsza ul. Balonowa w Toruniu jest ostatnią pamiątką po nieistniejącym już od
lat porcie sterowcowo-balonowym
Robert Kamiński | fot. pwrz.pl
Działający w okresie międzywo-
jennym toruński 1 Batalion Ba-
lonowy był jedynym w Polsce,
który posiadał port sterowcowo-
-balonowy. Gród Kopernika był
w owym czasie jednym z najwięk-
szych ośrodków lotniczych w kra-
ju.
Po raz pierwszy w celach mi-
litarnych użyto balonów w czasie
wojny secesyjnej (1861-1865). Żoł-
nierz w takim balonie miał bardzo
szerokie pole widzenia i informo-
wał swój sztab o ruchach nieprzyja-
cielskich wojsk. Wynalazek okazał
się militarnie na tyle użyteczny, że
szybko przystąpiono do jego uno-
wocześnień, rozwiązań coraz do-
skonalszych, które wprowadzano
wraz z rozwojem techniki.
Balony obserwacyjne zwane
były potocznie przez żołnierzy
„parówkami” ze względu na swój
kształt. Siedzący w gondoli balonu
obserwator wyposażony był w lor-
netkę, radio, aparat fotograficzny
i spadochron. Kontrolował pole
walki, informując artylerię o roz-
mieszczeniu sił nieprzyjaciela. Ba-
lony były tępione przez lotnictwo
wroga, szczególnie wtedy, gdy za-
REKLAMA
• DZIEJE BATALIONU BALONOWEGO
mierzano użyć do walki piechoty.
Równocześnie były pilnie strzeżo-
ne z ziemi. W razie zagrożenia ba-
lon mógł być ściągnięty na ziemię
w czasie mniejszym niż jedna mi-
nuta.
Hala sterowcowa powstała w To-
runiu w 1909 r. Wybudowano ją
w pobliżu Gór Piekarskich (pomię-
dzy dzisiejszą ul. Słowackiego a ul.
Kraszewskiego) i Góry Wisielców
na rogu ulic św. Józefa i św. Kle-
mensa (w tym miejscu wcześniej
ścinano skazańców, a później po-
wstał tam pierwszy w Toruniu kry-
ty basen pływacki). Podobną halę
zbudowano również na Podgórzu
nieopodal Fortu XII. Była to hala
balonów obserwacyjnych.
Powstała też w grodzie Koper-
nika Oficerska Szkoła Aeronau-
tyczna, a następnie 1 Batalion Ba-
lonowy. W jego skład wchodziły
dwie kompanie balonów obserwa-
cyjnych i jedna kompania balonów
zaporowych. Ta ostatnia składała
się z dwóch plutonów i pięciu tan-
demów.
W ciągu pięciu lat w Oficerskiej
Szkole Aeronautycznej wyszkoliło
się 19 pilotów.
Balony utrzymywano w powie-
trzu na dwóch pułapach: 2 tys. m
i 4 tys. m.
Toruń dysponował sterowcem
o nazwie „Lech” (typ Zodiac VZ-
11). Był to mały sterowiec pozba-
wiony szkieletu wewnętrznego,
ciśnieniowy. Mierzył 50 m długo-
ści i 12 m średnicy. Przy pomocy
dwóch silników rozwijał prędkość
do 80 km/h. Miał zasięg ok. 800
km. Załogę sterowca stanowiło
dwóch pilotów i mechanik. W Pol-
sce istniały jedynie dwa tego typu
załogowe aerostaty. Skonstruowali
go Francuzi. „Lecha” do kraju spro-
wadzono w 1922 r., kupując go od
marynarki francuskiej. We Francji
używano go do lotów patrolowych,
namierzania okrętów podwodnych
oraz eskortowania konwojów mor-
skich. Gazem, jaki wypełniał stero-
wiec, był wodór.
Kolos dotarł do Torunia w czę-
ściach. Tu montażem zajął się kpt.
Zbigniew Józef Burzyński (1902-
1971), jeden z pionierów polskiego
sportu balonowego, pilot i kon-
struktor balonów, rekordzista świa-
ta w odległości i długości lotu. Bu-
rzyński był ekspertem – wcześniej
odbył praktyki w zakładach Zodiac,
produkujących takie balony. Sam
Tylko Toruń . 19 stycznia 2017
Hangary balonowe w 1-szym Batalionie
Wojsk Balonowych w Toruniu.
przelatał „Lechem” kilkaset godzin.
Innym balonem, który „sta-
cjonował” w Toruniu, był balon
obserwacyjny na uwięzi typu BD.
Również i ten typ powstawał we
Francji. Konstruowała je firma Nie-
uport-Astra. Polacy zakupili trzy
takie balony. Po raz pierwszy balon
obserwacyjny wzniósł się nad To-
runiem w czerwcu 1926 r.
Rok później rozpoczęto w Le-
gionowie polską produkcję balo-
nów BD. Wybudowano ok. 20 eg-
zemplarzy. Część z nich znalazła
się na wyposażeniu 1 Batalionu
Balonowego w Toruniu. Popularne
„świnki”, jak określali je sami lotni-
cy, uzyskały świetną ocenę eksper-
tów.
Polskie balony wojskowe miały
biało-czerwoną szachownicę, kwa-
drat o boku 1 m.
Baloniarz był niestety bezbron-
ny wobec obcych samolotów. W ra-
zie niebezpieczeństwa mógł wy-
skoczyć na spadochronie lub zostać
ściągnięty przez obsługę naziemną.
Balony miały ogromne znacze-
nie strategiczne, dlatego były pilnie
strzeżone z ziemi przez stanowiska
artylerii przeciwlotniczej.
- Niestety w chwili wybuchu II
wojny światowej była to już broń
mocno przestarzała – mówi Paweł
Wrześniewski, ekspert lotnictwa
balonowego z Warszawy. – Toruń-
scy baloniarze szybko dostali się do
niewoli. Lata ćwiczeń zdały się na
nic. Po II wojnie światowej toruń-
ską halę sterowców rozebrano.
Choć dziś trudno to sobie
wyobrazić, jednak Toruń słynął
z baloniarstwa zarówno sportowe-
go, jak i militarnego. W kościele
garnizonowym znajduje się tablica
pamiątkowa ku czci poległych lot-
ników i baloniarzy.

Czy działania miasta po tragicznym wypadku na Szosie Lubickiej zwiększą bezpieczeństwo na drogach?
Jedzie szybko. Zbyt szybko, by
wyhamować. Kierowca taksówki
przy pulsującym pomarańczo-
wym świetle wjeżdża z prędkością
ponad 100 km/h w dwie osoby
przechodzące przez przejście dla
pieszych. Siła uderzenia jest tak
duża, że oboje ponoszą śmierć na
miejscu. Po tragicznym wypadku
rozgorzała dyskusja o wprowa-
dzeniu natychmiastowych zmian
na toruńskich drogach.
Do pilnej reakcji Radę Mia-
sta i prezydenta wzywa zarząd
stowarzyszenia i klub radnych
Czas Mieszkańców, który wyraził
ogromne zaniepokojenie pozio-
mem bezpieczeństwa na drogach
miejskich. Jak podkreślają radni,
koniec roku 2017 i początek nowe-
go to najtragiczniejszy czas dla pie-
szych i rowerzystów od lat.
- Wydaje się, że zdrowie i życie
ludzkie jest wartością najwyższą.
Kto jak nie radni powinni dbać
o bezpieczeństwo mieszkańców? –
pyta Maciej Cichowicz.
W ubiegłym tygodniu nad tym
tematem debatowała Komisja Or-
ganizacji i Bezpieczeństwa Ruchu
Drogowego. W trakcie spotkania
zdecydowała o pozostawieniu przez
całą dobę sygnalizacji świetlnej na
ulicach, które mają dwie jezdnie
w jedną stronę. Szczególnie doty-
czyć będzie to skrzyżowania Szosy
Lubickiej z ul. Jamontta, na której
w noworoczny poniedziałek doszło
do śmiertelnego wypadku.
Są to pierwsze, choć jak podkre-
śla dyrektor Wydziału Gospodarki
Komunalnej Urzędu Miasta Mar-
cin Kowallek, nie ostatnie działania
Pretekst dała śmierć
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Miejsce noworocznej tragedii na skrzyżowaniu Szosy Lubickiej
i Jamontta.
w sprawie poprawy bezpieczeństwa
na toruńskich drogach.
Własne rozwiązania sugeruje
także Maciej Cichowicz:
- Musimy zastanowić się, czy
w mieście powinny być tworzone
trasy przejazdowe – podkreśla. –
Cały ruch tranzytowy moglibyśmy
wyprowadzić z miasta, m.in. na au-
tostradę. Może czas pomyśleć nad
przeprojektowaniem ulic? Dosko-
nałym przykładem jest Jaworzno,
słynące z największej liczby rond,
które na koncie nie ma ani jedne-
go śmiertelnego wypadku. Chcemy,
by Rada Miasta przyjęła program
„zero wypadków” i rozpoczęła jego
POKŁOSIE WYPADKU Z POCZĄTKU ROKU •
realizację możliwie jak najszybciej.
To postulować będziemy na naj-
bliższej sesji.
- Drogi są zbyt proste, zaprojek-
towane tak jak autostrady. Kuszą do
rozpędzania się – komentuje wpis
radnych na portalu społecznościo-
wym jeden z internautów. - Kierow-
cy wyjeżdżają ze strefy miejskich
korków, włączają się z Rubinkowa
i Skarpy, po czym czują wolność,
widząc szeroką, wielopasmową
jezdnię. Do domu w Lubiczu czy
Brzozówce już niedaleko. No to gaz
do dechy.
Właśnie dlatego wśród propozy-
cji radnego Cichowicza znalazło się
Tylko Toruń . 19 stycznia 2017
MIASTO 7
także m.in. wyłączenie na trasach uczestników ruchu drogowego,
trzypasmowych jezdni dla kierow- a docelowo wyeliminowanie wy-
ców autobusów i taksówek. padków komunikacyjnych ze skut-
Pomysł Czasu Mieszkańców kiem śmiertelnym.
komentuje na portalu społeczno- W roku 2017 miasto zamonto-
ściowym Michał Rzymyszkiewicz, wało m.in. 300 punktowych ele-
radny Platformy Obywatelskiej. mentów świetlnych, tzw. kocich
- Macie świadomość, że wej-
ścia pieszego na czerwonym świe- oczek oraz 250 aktywnych znaków
tle wprost pod nadjeżdżający sa- na przejściach dla pieszych.
mochód czy sytuacji, gdy auto - W ramach realizacji pierw-
z nadmierną prędkością prowadzi szego etapu prac rozstrzygnięto
przysypiający kierowca nie moż- przetarg na projekt i budowę sy-
na wyeliminować uchwałą Rady gnalizacji świetlnych na ul. Szosa
‘
Miasta – pisze. - Ale mimo to pró- Chełmińska przy skrzyżowaniach
bujecie „upolitycznić”
te tragiczne wydarzenia.
Jak Rada Miasta (oczywi-
ście bez wkładu ze strony
CzM) „nie podjęła tema-
tu”, świadczy m.in. przy-
jęcie w 2016 r. Programu
M imo to próbujecie upo „ -
Poprawy Bezpieczeństwa
Pieszych i Rowerzystów.
”
litycznić te tragiczne wyda -
Jak Michał Rzymysz-
kiewicz podkreślił już rzenia .
w rozmowie z naszym
dziennikarzem, samorząd
w tym roku przeprowadzi konsulta- z ul. Słoneczną i św. Antoniego oraz
cje z mieszkańcami miasta związa- na ul. Warszawskiej przy IV Liceum
ne z uspokojeniem ruchu samocho- Ogólnokształcącym – informuje na
dowego na drogach osiedlowych. stronie torun.pl Sylwia Mularczyk
W Toruniu nad poprawą bez- z Urzędu Miasta.
pieczeństwa nieustannie pracują
Drugi etap prac w ramach pro-
magistrat i Miejski Zarząd Dróg. jektu zaplanowany jest od stycznia
Do tej pory wykonano m.in. azyle do grudnia 2018 r. Przewiduje on
dla pieszych, poprawiono oznako-
wanie dróg i stworzono piktogramy wykonanie zadań poprawiających
ostrzegawcze. Zadania te realizo- bezpieczeństwo na drogach po-
wane są w ramach pierwszego eta- wiatowych i gminnych, na których
pu Programu Poprawy Bezpieczeń- doszło do poważnych zdarzeń
stwa na przejściach dla pieszych drogowych. Czy podjęte działania
i przejazdach rowerowych. Jego sprawią, że w mieście i jego okolicy
celem jest ochrona życia i zdrowia poczujemy się bezpieczniej?
REKLAMA
 8 KALENDARIUM • TE WYDARZENIA POLECAMY SZCZEGÓLNIE

MUZYKA TEATR WYSTAWY

fot. Tytus Szabelski

fot. materiały prasowe

Enej - koncert kolęd w Toruniu
Aula UMK
24.01, godz. 19:00, bilety: 50/60 zł
Znany z wielu przebojów zespół Enej zaprasza nas tym razem
do udziału w niezwykle klimatycznym koncercie „Kolędowa-
nie z Enejem”. W trakcie wydarzenia laureaci programu „Must
Be The Music” zaprezentują nam najbardziej znane polskie
kolędy i pastorałki, do których stworzyli własne aranżacje.
Saxmania
Centrum Kultury Dwór Artusa
26.01, godz. 19:00, bilety: 20/30 zł
Grupa Teraz – spektakl improwizowany „Rowerem przez Saharę i… jeszcze dalej”
Centrum Kultury Dwór Artusa Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika
24.01, godz. 19:00, bilety: 10/15 zł 19.01, godz. 17:00
Styczniowy spektakl Grupy Teraz związany będzie z nowym Rok 1980. Jacek Herman-Iżycki podejmuje się zadania prze-
otwarciem – czasem realizacji noworocznych postanowień. mierzenia Afryki na rowerze – jak daleko się da, na ile starczy
A te artyści mają ambitne: pokonać na rękę Chucka Norrisa, sił, pieniędzy i zdrowia. Podróż ta trwała 11 miesięcy. Pokonu-
zdobyć boso biegun południowy, doliczyć do nieskończoności jąc ponad 10 tys. km, przemierzył piaski Sahary, sawannę i lasy
(i to dwa razy!) czy pojechać do Ciechocinka. równikowe.
„Mężczyzna idealny” Oprowadzanie: Rammer, Ślusarczyk, Marszewski
Aula UMK Galeria Sztuki „Wozownia”
26.01, godz. 19:00, bilety: 50-70 zł 21.01, godz. 12:00, wstęp wolny

25-lecie zespołu Wilki „Kolacja na cztery ręce” „Wielowątkowość tkaniny”

Aula UMK Teatr Muzyczny Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu”
27.01, godz. 18:00, bilety: 80-120 zł 27.01, godz. 19:00, bilety: 25/30 zł 15.12.2017 r. – 4.02.2018 r.

Mastabah, Mortis Dei, After Party - DJ Bushido „Walc kameralny, czyli Pan Wasowski mniej znany” World Press Photo 2017
Klub NRD Teatr Muzyczny Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu”
28.01, godz. 19:00, bilety 10/15 zł 4.02, godz. 18:00, bilety: 25/30 zł 13.01-4.02, bilety: 8/12 zł
The Vibrators (support Cela nr 3) „Polowanie na łosia” Urszula Ślusarczyk: „Fragmenty wertykalne”
Hard Rock Pub Pamela CKK Jordanki Galeria Sztuki „Wozownia”
29.01, godz. 19:00, bilety: 20/30 zł 7.02, godz. 19:00, bilety: 40-120 zł 12.01-18.02, wstęp wolny

„Kocham cię, Broadway - Rewia Szlagierów „Szalone Nożyczki” Dawid Marszewski: „Security”
Musicalowych” Aula UMK Galeria Sztuki „Wozownia”
CK Dwór Artusa 03.02, godz. 18:00, bilety: 65/70 zł 13.02. godz. 19:00, bilety: 70-90 zł 12.01-18.02, wstęp wolny
Nocny Kochanek „Pozytywni” David Lynch: „Silence And Dynamism”
ACKiS Od Nowa CKK Jordanki Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu”
9.02, godz. 20:00, bilety: 30/40 zł 25.02, godz. 17:00, bilety: 40-120 zł 12.11–18.02, bilety: 8/12 zł

Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Centrum Handlowo-Rozrywkowym Toruń Plaza. Fotogaleria na www.tylkotorun.pl

Tylko Toruń . 19 stycznia 2017

 TE WYDARZENIA POLECAMY SZCZEGÓLNIE • KALENDARIUM 9

KINO IMPREZA ROZMAITOŚCI

Filmowe poniedziałki
Centrum Kultury Dwór Artusa
22 i 29.01, godz. 18:30, wstęp wolny
Filmowe poniedziałki są cyklem dla kinomaniaków i zupeł-
nych filmowych laików. W każdym miesiącu Artus Cinema
otwiera swoje małe kino, by zaprosić torunian na pokaz kulto-
wej produkcji. Oczywiście jej tytuł zawsze jest niespodzianką.
Seans każdorazowo poprzedza krótka prelekcja.
„Palmiarnia”
Klub NRD
24 i 31 stycznia, godz. 21:00
Chcesz na jeden dzień przenieść się w tropiki? Zajrzyj do NRD,
gdzie w każdą środę organizowana jest „Palmiarnia”. – U nas
jest parno i gorąco! – mówią organizatorzy wydarzenia. Za-
bierzcie znajomych i razem wylegujcie się na leżakach, słuchaj-
cie dobrej muzyki i odpłyńcie w gęstej atmosferze.
fot. nadesłane
Przygoda na Karaibach - spotkanie z kapita-
nem Andrzejem Przygodą
ACKiS Od Nowa
24.01, godz. 20:00, wstęp wolny
Po morzu pływa ponad dwie dekady, a jego pierwszy rejs kapi-
tański odbył się piętnaście lat temu. Od tego czasu poznał wody
Bałtyku, Morza Północnego, Śródziemnego, a także dotarł na
Wyspy Kanaryjskie i Wyspy Zielonego Przylądka.

Atak paniki Pamiętniki z Wakacji Urodziny Tony’ego Halika

Kino Centrum Bajka Disco Club Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika
20.01, godz. 19:00, bilety: od 10 zł 19.01, godz. 21:00, wstęp: 10 zł 24.01, godz. 10:00, wstęp: 5 zł

„Morderstwo w Orient Expressie” Wehikuł Czasu - Edycja #5 Czwartek z filozofią – Okłamywanie samego siebie
Kino „Niebieski Kocyk” 19.01, godz. 21:00, i architektura
22.01, godz. 19:00, bilety: 12 zł wstęp: free/5/10 zł CK Dwór Artusa, 25.01, godz. 18:30, wstęp wolny

„Na karuzeli życia” Kuba Matusiak Sax Live Act Konsultacje fotograficzne
Kino „Niebieski Kocyk” Bajka Disco Club Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury
23.01, godz. 19:00, bilety: 12 zł 26.01, godz. 21:00, wstęp: 10 zł 26.01, godz. 15:30, wstęp wolny

„Wojna płci” Gastro Celebration IX Rodzinny Bal w Muzeum

Kino „Niebieski Kocyk” Klub Stars Ratusz Staromiejski
29.01, godz. 19:00, bilety: 12 zł 28.01, wstęp: zaproszenia/50zł 10.02, godz. 14:30, wstęp: 10 zł

„Na mlecznej drodze” Planet Core Copernicus Cup 2018

Kino „Niebieski Kocyk” Dwa Światy Arena Toruń
30.01, godz. 19:00, bilety: 12 zł 27.01, godz. 21:23 15.02, godz. 18:00

„Nowe oblicze Greya” Kosmos 9 PureValue Open #32

Cinema City Dwa Światy Erebor - Siedziba Stowarzyszenia Thorn
9.02 (premiera), bilety: 16-25 zł 9.02, godz. 21:00 24-25.02, godz. 10:00
REKLAMA

Tylko Toruń . 19 stycznia 2017


10 MIASTO
Zielone serce miasta
Co z pomysłem miasta na zagospodarowanie terenu za Urzędem Marszałkowskim i CKK Jordanki?
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
To, że parking jest niezbędny –
widać. O tym, że wkrótce może
zniknąć – mówi niewielu. Ukry-
te za Urzędem Marszałkowskim
i Centrum Sztuki Współczesnej,
w samym centrum Torunia, kil-
ka hektarów gruntu po wielu la-
tach zostanie zagospodarowane.
Czy znajdzie się tam miejsce dla
większej liczby samochodów? Nie
wiadomo. Czy teren ten oddany
zostanie pod budowę Centrum
Festiwalowo-Kongresowego Ca-
merimage? Z dużym prawdopo-
dobieństwem – tak.
O toruńskim „parkingu numer
1” pisaliśmy niespełna dwa lata
temu. Wtedy, niestrzeżony jeszcze
szlabanem, gwarantował wolne
REKLAMA
DZIEŃ DOBRY!
• CO SŁYCHAĆ W TORUNIU?
miejsce. Mieścił setki samochodów
dziennie, przez siedem dni w tygo-
dniu. Innego takiego miejsca po-
stojowego w pobliżu nie ma. I tego
wkrótce także nie będzie. Znajduje
się bowiem w wydzielonym do mo-
dernizacji obszarze w kształcie pół-
księżyca, przylegającym do Czer-
wonej Drogi i alei Jana Pawła II.
- Na terenie tym, zgodnie z usta-
leniami, powstać mają obiekty uży-
teczności publicznej z zakresu
kultury, administracji, bankowo-
ści i hotelarstwa – potwierdza inż.
arch. Wojciech Cetkowski z Miej-
skiej Pracowni Urbanistycznej. –
Obszar, na którym plan miejscowy
dopuszcza nową zabudowę, obej-
muje około 0,7 ha.
Chodzi oczywiście o planowany
budynek Centrum Festiwalowo-
-Kongresowego Camerimage. Pre-
zydent Michał Zaleski już w ubie-
głym roku zadeklarował w imieniu
miasta podjęcie się roli inwestora,
partycypowania w kosztach, pro-
wadzenia wspólnie prac przygoto-
wawczych dla inwestycji i zapew-
nienia rezerwacji wspomnianego
gruntu nieopodal Centrum Kul-
turalno-Kongresowego Jordanki.
A gdzie dokładnie? Nieoficjalnie
mówi się o terenie narożnym przy
skrzyżowaniu Czerwonej Drogi
i alei Jana Pawła II.
List intencyjny w sprawie po-
wstania obiektu podpisali w War-
szawie: Michał Zaleski, Piotr Gliń-
ski, minister kultury i dziedzictwa
narodowego, oraz Marek Żydowicz,
Tylko Toruń . 19 stycznia 2017
prezes fundacji Tumult.
Rozległy teren, na którym dziś
funkcjonuje parking, zamieni się
w zielone miejsce do wypoczyn-
ku i pobytu w przerwach między
koncertami. Ten obszar obejmuje
projekt „Zielona brama gotyckiej
starówki - zagospodarowanie i od-
nowa terenów zieleni w Toruniu”.
Miasto stara się o dofinansowanie
działań w ramach Programu Ope-
racyjnego Infrastruktury i Środo-
wiska na lata 2014-2020. Obecnie
dokument jest w trakcie oceny me-
rytorycznej.
Jak możemy doczytać na oficjal-
nej stronie miasta, sposób zagospo-
darowania tego terenu był konsul-
towany z mieszkańcami, następnie
ogłoszono konkurs na projekt ar-
chitektoniczny, który zobaczyliśmy
w 2015 r. Finalnie zaś stworzono
dokumentację projektową.
- Plany zakładają zagospoda-
rowanie terenów Jordanek i parku
przy Muzeum Etnograficznym –
tłumaczy Anna Kulbicka-Tondel,
rzecznik prasowa Urzędu Miasta.
- Zakres na Jordankach nie będzie
realizowany w całości ze względu
na konieczność utrzymania suma-
rycznego dofinansowania na pozio-
mie powyżej 60 proc.
Jak wyjaśniał w 2016 r. Marcin
Maksim, dyrektor Wydziału Inwe-
stycji i Remontów UMT, na Jor-
dankach zrewitalizowany zostanie
teren, który w planie zagospoda-
rowania nie podlega zabudowie.
Zostaną tam nasadzone drzewa
i krzewy, wytyczone ścieżki i zało-
żone trawniki.
We wspomnianym dokumencie
widoczne są niecki z fontannami,
plac zabaw, ścianki wspinaczko-
we, elementy siłowni zewnętrznej,
a także boisko do piłki siatkowej.
Wszystko to otoczone zostanie od
strony ulicy nasypem, na kształt
amfiteatru, przy którym znajdą się
podziemne toalety.
W planach nie zabrakło
wzmianki o stworzeniu usług uzu-
pełniających i poprawiających
funkcjonowanie tego miejsca.
Wśród nich są m.in. podziemne
przejścia i parkingi. Miejsce, w któ-
rym obecnie parkują samochody,
do zmian uwzględnione zostało tyl-
ko w połowie. Jest więc szansa, że
część kierowców za dnia w dalszym
ciągu będzie mogła tam parkować.
Według planów na każde 1000 m²
budynku użyteczności publicz-
nej przypadać musi minimum 10
miejsc postojowych; kolejne 10 na
100 miejsc użytkowych obiektów
widowiskowych oraz 12 dla 100 łó-
żek hotelu.

Może być pięknie!
Program rewitalizacji zaplecza toruńskich kamienic
ma swoją kolejną edycję
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk (archiwum)
Po raz pierwszy podwórka na to-
ruńskiej Starówce i Bydgoskim
Przedmieściu miały szansę na
zmiany trzy lata temu. Od tego
czasu udało się zmodernizować
ich aż kilkanaście. To jednak nie
koniec, bowiem przed nami kolej-
na szansa, by mieszkańcy wspo-
mnianych rejonów miasta mieli
okazję wziąć udział w projekcie
rewitalizacji „Moje Podwórko”.
W tegorocznej puli programu
znalazło się 150 tys. zł. O dofinanso-
wanie remontu podwórek ubiegać
się mogą wspólnoty mieszkaniowe,
a także właściciele budynków zlo-
kalizowanych w obszarze Zespołu
Staromiejskiego i historycznego
układu urbanistycznego miasta.
Wnioski składać można do czwart-
ku 15 lutego.
Zgodnie z założeniami progra-
mu w przypadku kosztów obejmu-
jących tworzenie miejsc zielonych,
stawiania urządzeń rekreacyjno-
-wypoczynkowych oraz małej ar-
chitektury gmina może współfi-
CO SŁYCHAĆ W TORUNIU? •
nansować działania maksymalnie
do połowy wydanej przez realiza-
tora kwoty.
A kiedy jest szansa uzyskania
70-procentowego wsparcia?
- W przypadku wymiany na-
wierzchni i infrastruktury pod-
ziemnej mieszkańcy mogą starać
się o wyższy zwrot poniesionych
kosztów – czytamy na oficjalnej
stronie miasta. – Działania te wy-
magają dużo poważniejszych kosz-
tów, stąd od ubiegłego roku zwięk-
szono ich współfinansowanie.
Aby wnioski zostały rozpatrzo-
ne przez komisję oceniającą, trze-
ba wstępnie uzgodnić planowane
zmiany z Miejskim Konserwato-
rem Zabytków.
Komisja w trakcie oceny wnio-
sków będzie przyznawać dodatko-
we punkty za przeprowadzone do
tej pory prace remontowo-moder-
nizacyjne, świadczące o dążeniu do
zmian na podwórkach. Pod uwa-
gę weźmie również to, czy są one
spójne z planowanymi działaniami
w ramach projektu.
Współfinansowane mogą być
szczególnie działania związane
z placami zabaw, zorganizowanymi
terenami zielonymi, trwałymi ele-
mentami małej architektury i wie-
loletnimi nasadzeniami, miejscami
rekreacji czy wydzielonymi zespo-
łami łączonymi, które obejmują co
najmniej jeden element wspomnia-
nych urządzeń. W ubiegłym roku
ze współfinansowania swoich dzia-
łań skorzystało dziewięciu wnio-
skodawców, gospodarując w sumie
kwotą 100 tys. zł.
Tylko Toruń . 19 stycznia 2017
Kiedy kupić? Wiemy!
Nowe bilety Miejskiego Zakładu
Komunikacji wprowadziły na po-
czątku roku niemałe zamieszanie.
Mieszkańcy, którzy chcieli w kasie
zakupić bilet kwartalny, zostali
odesłani z kwitkiem. Dyskusja
na ten temat sprawiła, że zasady
zakupu biletów zostały opubliko-
wane na oficjalnej stronie miasta.
A jak one wyglądają?
- Chcieliśmy kupić bilet kwar-
talny – opisują sytuację studenci. –
Pani w okienku powiedziała, że aby
ten bilet mieć, trzeba było kupić go
do 1 stycznia. Zmuszeni byliśmy
poprosić o opcję „na miesiąc”.
Bilety kwartalne, zgodnie z opu-
blikowaną przez miasto informa-
cją, nabyć można od pierwszego do
ostatniego dnia każdego kwartału.
- Nie jest ważne, czy zakupu
dokonamy 5, 10 czy 31 stycznia,
a może 25 lutego – informuje Sylwia
Mularczyk poprzez stronę inter-
netową miasta. - Bilet na pierwszy
kwartał ma określoną cenę i będzie
ważny do 31 marca 2018 r. - Należy
pamiętać, że bilet kwartalny to nie
bilet „3-miesięczny” - niezależnie
od daty zakupu, będzie ważny wy-
łącznie do końca kwartału, które-
go dotyczy, a nie przez równe trzy
miesiące.
Rada Miasta na najbliższej sesji
pochyli się jednak nad pomysłem
zastąpienia biletów kwartalnych bi-
MIASTO 11
letami trzymiesięcznymi, ważnymi
91 dni lub pełnymi trzema miesiąca-
mi, w zależności od daty ich zakupu.
Innymi prawami rządzą się bilety
miesięczne.
Innymi prawami rządzą się bile-
ty miesięczne. Te obowiązują przez
cztery tygodnie od daty zakupu. Je-
żeli zaś chodzi o te długookresowe,
to ich termin określony jest przez
ważność legitymacji – szkolnej lub
studenckiej – którą pasażer musi
przy sobie posiadać.
Miesiące, kiedy obowiązują bile-
ty semestralne, również uzależnio-
ne są od terminów, w których trwa
dany semestr. A ten różny jest dla
uczniów szkół podstawowych, gim-
nazjalnych i licealnych oraz dla stu-
dentów. W przypadku pierwszym
bilet ważny jest od 1 lutego i obo-
wiązuje do 30 września, a dla żaków
od 1 marca do 31 lipca.
Za bilet miesięczny ulgowy na
liniach nocnych i dziennych zapła-
cimy 42 zł. Kwartalny, obowiązują-
cy przez całą dobę, osoby z legity-
macjami szkolnymi i studenckimi
kosztować będzie 120 zł, czyli poło-
wę ceny normalnej. Za możliwość
przejazdów w ciągu trwania całego
semestru bez stałego kupowania bi-
letów zapłacimy zaś 190 zł. W tym
przypadku nie ma wariantu dla po-
zostałych pasażerów.
(MC)
REKLAMA
12 KULTURA
Kiedy już światła pogasną
- Ludzie tworzą sobie wyobrażenie aktora komika, który jest wiecznie wesoły, wiecznie pajacuje i rozbawia
wszystkich dookoła. Nic podobnego – mówi aktor Andrzej Grabowski w rozmowie z Robertem Kamińskim
Proszę wyobrazić sobie taki obraz:
w łóżku leży diabeł (taki prawdzi-
wy z ogonem), z którym rozmawia
pan o koniach. Kojarzy się to panu
z czymś?
To zdaje się „Zapomniany diabeł”
w reżyserii Tadeusza Lisa z 1985
roku. Tym diabłem był Gajos. Poza
tym grali tam Seniuk, Peszek i wie-
lu innych świetnych aktorów.
Pamięta pan spektakl sprzed 30 lat?
Przypadkowo widziałem go nie-
dawno w telewizji. I nie mogłem
się nadziwić. Byłem wtedy jeszcze
chłopcem. Ja chyba z nich wszyst-
kich zmieniłem się najbardziej. Pe-
szek jest dziś taki sam, Gajos i Anka
Seniuk właściwie też.
A gdyby sztuka ta nie była zareje-
strowana, co by pan pamiętał?
Pewnie nic. Albo bardzo niewiele.
No właśnie. Teatr to sztuka bardzo
specyficzna. Spektakl się kończy,
widzowie biją brawo, gasną światła.
Drugi raz nie będzie już tak samo.
Co z tego zostaje?
Czy ja wiem? Wracasz do domu,
siadasz przy stole. I nie ma nic.
Pustka. Rzeczywiście niewiele
z tego zostaje. Może pamięć… Nie-
co satysfakcji, że się przekazało tro-
chę swoich emocji, myśli.
Kiedy siedzi pan sam przy tym sto-
le, to już nie ma tej postaci, którą
grał pan na scenie?
Ludzie tworzą sobie wyobrażenie
aktora, a szczególnie aktora ko-
mika, który jest wiecznie wesoły,
wiecznie pajacuje i rozbawia ludzi
dookoła. A jak nie ma nikogo, to
rozśmiesza sam siebie. Nic po-
dobnego. Grając daną postać, nie
identyfikuję się z nią. Zawsze mam
w zanadrzu siebie.
Zatem to raczej niepoważna profe-
sja?
Tak jest traktowana. Kolega, który
z zawodu nie jest aktorem, powie-
dział mi ostatnio: „Co to za robota?
Powygłupiacie się trochę, wódki się
• ROZMAWIAMY Z ANDRZEJM GRABOWSKIM
pewnie napijecie, pośmiejecie się.
Przyjdź do mnie, to zobaczysz, co
to jest prawdziwa praca”.
A pod tą powierzchnią powszech-
nego mniemania czym jest aktor-
stwo naprawdę?
Prawdziwe aktorstwo to wypad-
kowa warsztatu, talentu, szczęścia,
doświadczenia… I czegoś jeszcze…
Czego?
Kiedyś, lata temu, Tadeusz Łom-
nicki po przedstawieniu „Kto się
boi Virginii Woolf ” Edwarda Albe-
fot. Łukasz Piecyk
ego powiedział mi: „Bardzo mi się
podobałeś. Było bardzo dobrze. Ale
nie powiem ci, dlaczego byłeś taki
dobry. Bo jakbym ci powiedział, to
byś to stracił”.
Wie pan, co miał na myśli?
Teraz, po latach, mogę przypusz-
czać. Ale tylko przypuszczać, więc
nawet nie będę o tym mówił. Ak-
tor nie powinien wiedzieć, że jest
wielki.
Jest pan wielkim aktorem?
Jestem grubym aktorem (śmiech).
Tylko Toruń . 19 stycznia 2017
Zmarły niedawno Zbigniew Wo-
decki powiedział, że gdyby pan grał
w Stanach, miałby pan już na swo-
im koncie kilka Oscarów.
Zbyszek powiedział to pewnie dla-
tego, że kiedyś ja powiedziałem
o nim, że jakby urodził się w Ame-
ryce, to byłby bardziej sławny niż
Julio Iglesias.
Zostawmy ten kłopotliwy epitet
„wielki”. W którym momencie ak-
tor zaczyna czuć, że jest aktorem
pełną gębą?
Wiem, że to zabrzmi jak herezja, ale
publiczność dopiero wtedy zaczyna
doceniać aktora, kiedy ten przesta-
je się jej podlizywać. Oględnie mó-
wiąc.
Chodzi o to, by mieć publikę
gdzieś?
Oczywiście, że nie! Ale przychodzi
taki moment, że aktorowi nie zależy
już na tym, by udowadniać, że jest
dobrym aktorem. Już nie czekam,
by usłyszeć: „O, to ciekawy aktor,
ten gruby”. Aktor, który na scenie
jest w stanie zrobić wszystko, by
się przypodobać widzom, jest nie
do zniesienia. Nie da się na niego
patrzeć, taki chce być dobry. Idzie
o to, by dojść do etapu, kiedy granie
staje się czystą przyjemnością. I ni-
czym ponad to.
Czy istnieje talent czystej wody,
któremu żadna szkoła aktorska nie
jest potrzebna?
Na pewno. Są aktorzy-amatorzy
genialni. Na przykład Himilsbach.
On nigdy nie wyszedł poza siebie.
Zawsze grał Jana Himilsbacha. Ma-
klakiewicz był aktorem zawodo-
wym i próbował grać. Himilsbach
miał to wszystko w dupie. Osobo-
wość miał taką, że gdyby tu z nami
siedział, to obaj byśmy się na niego
gapili. Skupiałby całą naszą uwagę.
Są po prostu ludzie, których chce
się słuchać. To magnetyzm. On nie
grał – on był.
To samo mógłbym powiedzieć
o panu. Wygląda pan na scenie,
jakby w ogóle nie grał. Może pan
odpowiedzialnie powiedzieć, że nie
ma tego świadomości? Że pan tego
nie widzi?
Nie widzę. A nawet gdybym pró-
bował to zauważyć, to wolę odwró-
cić głowę. Bo świadomość „jestem
wielkim aktorem” może zniszczyć.
Nagle człowiek zacznie się popisy-
wać, inaczej zachowywać. Nagle za-
cznie mu zależeć, żeby było jeszcze
fantastyczniej, cudowniej i cudniej.
I wtedy zaczyna być to nieznośne.
Od wielkości do małości jest tylko
jeden krok. Jak od miłości do nie-
nawiści. Może lepiej sobie tego nie
uświadamiać.
Co to znaczy podpatrywać wielkie-
go aktora?
Młodzi aktorzy w większości uwa-
żają, że oni zrobią to lepiej niż mi-
strzowie. Dopiero po paru latach
pracy w teatrze przekonują się, że to
nie było takie proste, jak im się wy-
dawało. Ja myślałem tak samo. Kie-
dy byłem młody, wydawało mi się,
że aktorstwo polega na tym, by po-
kazywać, co się umie. A ono polega
na tym, by ukrywać, co się umie.
Przecież wszystkich tych środków
aktorskich można się nauczyć w 15
minut. Na przykład przechodzenia
z płaczu w śmiech.
Kiedy zwrócił pan uwagę, że mło-
dzi chcą pana podpatrywać?
Nie wiem, czy chcą. Na pewno jed-
nak nie powinni naśladować. Oni
to oni, a ja to ja. Każdy aktor jest
inny. Z podpatrywania dobrych ak-
torów nie wynika dobre aktorstwo.
Jakby to było takie proste, to każdy
byłby Łomnickim.
Chciałby pan, żeby co po panu zo-
stało? Żeby jak ludzie pana zapa-
miętali?
Najbardziej chciałbym zrobić coś
takiego w życiu, żeby pozostawić
wspomnienie faceta, który kilka
razy wzruszył, kilka razy rozśmie-
szył…
 NA CO WARTO SIĘ WYBRAĆ? • KULTURA 13

Wygrała odwaga
Zwycięzcą World Press Photo 2017 został Burhan
Ozbilici, autor słynnego zdjęcia uwieczniającego zabójcę
rosyjskiego ambasadora w galerii sztuki w Ankarze.
Zobaczymy je w toruńskim CSW
Michał Ciechowski | fot. Burhan Ozbilici (The Associated Press)
Fotografie te są symbolem wyda-
rzeń minionego roku. Nie zawsze
radosnych, często dla wielu nie-
zrozumiałych i trudnych. Naj-
lepsze zdjęcie tegorocznej edycji
konkursu przedstawia mordercę
attaché Andrieja Karłowa – tu-
reckiego funkcjonariusza policji,
krzyczącego „Pamiętajcie o Alep-
po. Pamiętajcie o Syrii”.
Do tegorocznej 60. edycji World
Press Photo, najbardziej prestiżo-
wego konkursu fotografii prasowej
na świecie, napłynęło ponad 80
tys. zdjęć. Ich autorami było 5034
fotografów z 125 krajów świata.
Na wystawie otwartej 12 stycznia
w Centrum Sztuki Współczesnej
zaprezentowane zostały fotografie
45 autorów z 25 państw.
- W tym roku w ośmiu katego-
riach znalazły się łącznie 133 zdję-
cia - mówi Sophie Boshouwers,
kuratorka wystawy. – Wśród nich
przoduje temat uchodźców oraz
środowiska. To właśnie ta druga
kategoria zastąpiła w tym roku te-
matykę „życia codziennego”. Tym
samym jest to podkreślenie nie-
odwracalnych zmian, które sami
w ekosystemie powodujemy.
Wystawa w Centrum Sztuki
Współczesnej jest jedną z ostat-
nich możliwości na zobaczenie
najlepszych zdjęć minionego roku,
przed wyborem tych do nowej
edycji. Do tej pory fotografie oglą-
dały ponad cztery miliony ludzi
w stu miejscach na całym świecie.
- Fundacja WPP przykłada bar-
dzo dużą wagę do tego, aby zdję-
cia, które państwo oglądają, były
autentyczne i ukazywały prawdę
– podkreśla Sophie Boshouwers.
– Tę autentyczność bez wątpienia
przedstawia zdjęcie, które otrzy-
spektywa pokazywania fotografii Photo nasze ekspozycje uznaje za nagrodzone i wyróżnione w po-
była jak najszersza. najlepiej przygotowane na świecie szczególnych kategoriach. Jest to
Centrum Sztuki Współcze- – czytamy na stronie internetowej także doskonała okazja do przyj-
snej w Toruniu pokazuje wystawy CSW. rzenia się zatrzymanej w kadrze
World Press Photo od 2009 r. Podczas tegorocznej edycji chwili – często takiej, która tworzy
- Od lat Fundacja World Press można obejrzeć wszystkie prace historię świata.
mało nagrodę Grand Prix. Z pew-
nością jest bardzo dobrze wszyst-
kim znane.
Okoliczności zrobienia tej foto-
grafii zszokowały świat. 19 grudnia
2016 r., chwilę po zabójstwie rosyj-
skiego ambasadora w galerii sztuki
w Ankarze, jeden z fotoreporterów
obecnych na wernisażu naciska
spust migawki swojego aparatu,
ryzykując tym samym ściągnięcie
na siebie uwagi zamachowca.
- Przede mną zmarł człowiek
– wspominał później 61-letni Bur-
han Ozbilici, współpracownik As-
sociated Press, autor zdjęcia. – My-
ślałem wtedy: jestem tutaj. Nawet
jeśli zostanę ranny albo zginę, je-
stem dziennikarzem. Muszę wyko-
nać swoją pracę.
Jury World Press Photo nie
miało wątpliwości, że oddanie
i odwaga fotografa, a także emocje
ukazane na zdjęciu, zasługują na
główną nagrodę konkursu.
- Ta fotografia przedstawia
twarz nienawiści – powiedział po
werdykcie członek jury Joao Silva.
W tym roku na wystawie zdjęć
dotyczących ofiar terroryzmu jest
jednak więcej. Ich twórcy zabierają
nas do Iraku, Mosulu czy Afgani-
stanu, by pokazać to, o czym często
świat milczy.
Wśród nagrodzonych fotogra-
fii nie dojrzymy jednak autorów
z Polski. Za aparaty fotograficzne
chwyciło także niewiele kobiet –
ich prace stanowiły około ośmiu
procent spośród wszystkich nade-
słanych.
- Chciałabym, aby to się zmie-
niło – podkreślała podczas konfe-
rencji prasowej kuratorka wysta-
wy. – Fundacja World Press Photo
pracuje także nad tym, aby otrzy-
mywać jeszcze więcej zdjęć z tere-
nów Afryki czy Azji, tak by per-

Jednoczesność równoległa
jeśli pójdziecie do teatru we dwoje nych grup. Będzie o czym wieczo-
– koniecznie przyłączcie się do róż- rem pogadać. (RK)

Goszczący niedawno w Toruniu
David Lynch zgodził się, aby sce-
nariusz jego filmu „Mulholland
Drive” stał się twórczą inspiracją
dla powstania sztuki w Teatrze
im. Horzycy. Premiera odbyła się
7 stycznia.
Stworzono trzy osobne, choć
powiązane ze sobą i toczące się
jednocześnie spektakle w reżyserii
kolejno: Katarzyny Trzaski, Edyty
Wróblewskiej i Macieja Malczew-
skiego.
Widzowie zostają podzieleni na
trzy grupy i oglądają każdą ze sztuk
w tym samym czasie, ale w innej ko-
lejności. Między spektaklami prze-
chadzają się korytarzami teatru, na-
potykając po drodze aktorów.
Od samego początku towarzy-
szyło mi przeświadczenie, że dzieje
się coś dziwnego (mam świado-
mość, że słowo „dziwny” niewiele
znaczy i jeszcze mniej wyjaśnia,
ale akurat tu pasuje idealnie. Cóż).
Oglądam jakąś scenę, zdając sobie
sprawę, że ktoś inny ogląda równo-
legle coś innego, a potem się zamie-
nimy. Doszedłszy do końca przed-
stawienia, jestem przekonany, że
obejrzałem sceny we właściwej ko-
lejności. Ale zaraz nasuwa się pyta-
nie: a co z innymi? Wylosowali inne
grupy, więc ich kolejność była zabu-
rzona? Obejrzeli przedstawienie od
środka? Od końca? I właśnie to nie
jest takie pewne. Bo kiedy zaczynam
przestawiać w głowie kolejność wi-
dzianych scen, okazuje się, że moż-
liwy był również inny ich porządek.
W ogóle nie bardzo wiadomo, co się
dzieje i o co dokładnie chodzi. Jak
to u Lyncha. Nie da się powiedzieć,
o czym było. To tak jak z „Twin Pe-
aks”. Po prostu trzeba zobaczyć. Aby
na końcu nie wiedzieć, a przynaj-
mniej nie być pewnym, o czym było.
Czy toruńską wersję „Mulholland
Drive” również trzeba zobaczyć?
Bez dwóch zdań.
Reżyserzy dali radę, aktorzy też.
Młody narybek (zwłaszcza żeński)
może nieco słabiej, ale to pewnie
ciśnienie premiery. Za to Bartosz
Woźny – brawurowo. Widziałem go
niedawno w „Skrzywieniu kręgosłu-
pa” Ingrid Lausund. Był dość nie-
mrawy i niepewny. Sprawiał wraże-
nie, jakby za chwilę miał zapomnieć
tekstu. Za to u Lyncha nie można
oderwać odeń oczu. Jeszcze jeden
argument za tym, by się do Horzycy
wybrać. Na „Mulholland Drive”.
I jeszcze wskazówka praktyczna:

Tylko Toruń . 19 stycznia 2017

14 ZA MIEDZĄ
Ciepło z natury
Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w Łążynie
II trwa. Z punktu widzenia współczesnych standardów
ekologicznych jest ona koniecznością
Wymiana źródła ciepła w szkole
w Łążynie II przyniesie ogromny
zysk: już to w oszczędności złotó-
wek, już to w jakości ciepła pozy-
skiwanego ze środowiska natural-
nego.
Kiedy w latach 60. budowano
szkołę w Łążynie II, przepisy budow-
lane dość „niefrasobliwie” określały
parametry zabezpieczeń izolacyj-
nych zapobiegających utracie cie-
pła. Obecne standardy są znacznie
wyższe, dlatego od dłuższego czasu
termomodernizacja szkoły była ko-
REKLAMA
• WIEŚCI OD SĄSIADÓW
niecznością.
- Mówiąc kolokwialnie, chodzi
o to, by jak najmniej ciepła nam
uciekało – wyjaśnia Hanna Affelt,
dyrektorka szkoły w Łążynie II. –
Termomodernizacja szkoły, która
obecnie jest w toku, zmieni sposób
ocieplenia budynku radykalnie.
Dzięki staraniom Urzędu Gminy
w Obrowie udało się pozyskać odpo-
wiednie na ten cel środki w ramach
Zintegrowanych Inwestycji Teryto-
rialnych w województwie kujawsko-
-pomorskim (ZIT).
- Szkoła zabiega o wysokie stan-
Odpady na nowy rok
dardy ekologiczne – dodaje Hanna
Affelt. – Postanowiliśmy ocieplić
fundamenty budynku, ściany, wy-
mienić okna w piwnicach, a także
usprawnić instalację ogrzewania.
W praktyce oznacza to wymianę Czystość gminy leży na sercu wszystkim mieszkań-
grzejników na nowe i znacznie bar-
dziej wydajne. Źródła ogrzewania com. Zadbajmy o nią w tym roku planowo
zostaną zmienione z olejowych -
bardzo drogich - na znacznie tańsze:
Przedstawiamy roczny harmono-
gram zbiórki odpadów komunal-
ca, 16 czerwca, 30 czerwca, 14 lipca,
28 lipca, 11 sierpnia, 25 sierpnia, 8
ekologiczne pompy ciepła. Dzię- nych w gminie Obrowo. września, 22 września, 6 paździer-
ki temu koszty ogrzania budynku nika, 20 października, 3 listopada,
zmniejszą się co najmniej o połowę. Odpady suche oraz szkło będą 17 listopada.
Podkreślmy, że celem termomo- odbierane z częstotliwością raz Odpady wielkogabarytowe.
dernizacji jest nie tylko obniżenie w miesiącu. Terminy odbioru wor- Z miejscowości Kawęczyn, Kazi-
kosztów zużycia energii, ale rów-
ków z odpadami suchymi w kolorze mierzewo, Kuźniki, Łążyn II, Łąży-
nież troska o jakość środowiska
żółtym oraz ze szkłem w kolorze nek, Zębowo, Szembekowo odpady
wewnętrznego i zredukowanie nie-
białym na rok 2018 to: 13 stycznia, wielkogabarytowe zostaną odebra-
korzystnego oddziaływania na śro-
10 lutego, 10 marca, 14 kwietnia, 12 ne 23 kwietnia oraz 1 października.
dowisko naturalne.
maja, 9 czerwca, 14 lipca, 11 sierp- Z miejscowości Brzozówka i Głogo-
- Wartość edukacyjna naszych
nia, 8 września, 13 października, 10 wo – 24 kwietnia oraz 2 październi-
działań jest bezsporna – podkreśla
listopada, 8 grudnia. ka. Z miejscowości Osiek n/Wisłą,
Hanna Affelt. – Pokazujemy naszym
uczniom, że nie ograniczamy się tyl-
Bioodpady. Opróżnianie pojem- Stajenczynki i Dzikowo – 25 kwiet-
ko do mówienia o ekologii, ale sami
ników do gromadzenia bioodpa- nia i 3 października. Z miejscowości
podejmujemy działania z tym zwią-
dów w zabudowie zwartej w miej- Obory i Silno – 26 kwietnia i 4 paź-
zane. To najlepsza metoda zarówno
scowościach: Osiek n/Wisłą, Silno, dziernika. Z miejscowości Obrowo,
pedagogiczna, jak i praktyczna ma-
Obrowo, Stajenczynki, Obory, Do- Sąsieczno, Skrzypkowo, Smogorze-
brzejewice, Zawały, Kawęczyn, Łą- wiec i Zębowiec – 27 kwietnia i 5
jąca na celu ochronę środowiska.
Nie chcemy smogu wokół nas. Nasza
żyn II, Dzikowo, Kuźniki, Sąsieczno października. Z miejscowości Do-
odbędzie się: 14 kwietnia, 28 kwiet- brzejewice, Osiek-Łęg, Zawały – 30
szkoła ulokowana jest w przepięk-
nym zabytkowym parku, a to zobo- nia, 12 maja, 26 maja, 9 czerwca, 23 kwietnia i 8 października.
czerwca, 7 lipca, 21 lipca, 4 sierpnia, Zgłoszenia odbioru gabarytów
wiązuje.
Do połowy stycznia zakończo- 18 sierpnia, 1 września, 15 września, będą przyjmowane każdorazowo
ne zostanie docieplanie ścian. Na 29 września, 13 października, 27 na 5 dni przed planowanym wy-
wiosnę zostanie wykonanych 14 października, 10 listopada, 24 listo- wozem w Urzędzie Gminy Obrowo
odwiertów związanych z montażem pada. Opróżnianie pojemników do w pokoju 35 lub pod nr. tel. (56) 678
ekologicznych pieców. Prace termo- gromadzenia bioodpadów w zabu- 60 22 wew. 162.
modernizacyjne potrwają do końca dowie zwartej w miejscowościach: Jeśli chodzi o odpady niesegre-
lipca. Koszt inwestycji realizowanej Brzozówka, Głogowo, Szembe- gowane zmieszane, to dzień ich od-
przez samorząd gminy Obrowo wy- kowo odbędzie się: 7 kwietnia, 21 bioru nie ulega zmianie.
niesie ok. 880 tys. zł. (RK) kwietnia, 5 maja, 19 maja, 2 czerw- (RK)
Tylko Toruń . 19 stycznia 2017

Bądźcie z nami na dobre i złe!
O nowej roli w zespole z Pawłem Przedpełskim, zawodnikiem Get Well Toruń, rozmawiał Karol Żebrowski
Co słychać u nowego kapitana dru-
żyny Get Well?
Wszystko w porządku. Czas świą-
teczno-noworoczny jest zawsze dla
mnie wyjątkowy i od dziecka sta-
ram się go spędzać z rodziną. Nie
inaczej było w tym roku. Dobrze,
że mamy chociaż te kilkanaście dni
w roku, które w pełni możemy po-
święcić najbliższym.
Specjalnie podkreśliłem nową
funkcję, którą będzie pan sprawo-
wał od najbliższego sezonu. Było to
dla pana zaskoczeniem?
Kilka dni przed prezentacją druży-
ny rozmawiałem na ten temat z me-
nadżerem Jackiem Frątczakiem, ale
było to bardzo ogólnikowe. Praw-
dę mówiąc, nie spodziewałem się
tego. O decyzji mianowania mnie
kapitanem dowiedziałem się na kil-
kanaście minut przed wyjściem na
scenę podczas prezentacji w Are-
nie Toruń. Bardzo się ucieszyłem,
bo jestem człowiekiem od dziecka
związanym z Toruniem i klubem.
To ogromne wyróżnienie, ale także
wyzwanie.
Decyzja nie była podjęta w związ-
ku z transferami, bo dotychczaso-
wy kapitan Chris Holder pozostał
w zespole. Rozmawialiście ze sobą
na ten temat, Chris może już coś
doradził?
Nie było jeszcze okazji do dłuż-
szych konwersacji w tej kwestii.
Wspomniał pan, że nowa rola jest
dużym wyzwaniem. Kapitan odpo-
wiada nie tylko za siebie, ale musi
także być przykładem w wielu kwe-
fot. Łukasz Piecyk
stiach dla kolegów z drużyny.
Chodzi tu o sferę mentalną, która
w żużlu jest bardzo ważna. Kapitan
musi mieć w nią znaczny wkład.
Będę robił wszystko, abyśmy się
napędzali i motywacji nam nie
brakowało, ale to nie jest też tak,
że kapitan stara się, a reszta siedzi
z założonymi rękoma. Jeżeli chce-
my odnieść sukces, każdy z człon-
ków zespołu musi wykazać maksy-
malne zaangażowanie.
Rola kapitana w toruńskiej ekipie
może być szczególnie ważna w tym
sezonie, jeśli spojrzymy przez pry-
zmat wyników z zeszłego roku, któ-
re były – powiedzmy sobie szczerze
- kompletnym rozczarowaniem.
WIADOMOŚCI ZE SPORTOWYCH AREN •
To nie był łatwy sezon dla wszyst-
kich osób związanych z klubem.
Jeżeli chodzi o zawodników, to
mieliśmy sporo problemów zdro-
wotnych, które mnie również nie
ominęły i na pewno miały wpływ
na uzyskiwane rezultaty. Nie uwa-
żam jednak ostatniego sezonu za
stracony. Miałem do czynienia
z nowymi sytuacjami, takimi jak
odstawienie od składu po zdobyciu
6-7 oczek, które początkowo były
dla mnie bardzo trudne, ale teraz
uważam, że uczyniły ze mnie doj-
rzalszego zawodnika. Dziś z opty-
mizmem patrzę w przyszłość i nie
skupiam się na tym, co było. Chcę
być lepszy i mam nadzieję, że nowa
rola będzie mi w tym pomagać.
Tylko Toruń . 19 stycznia 2017
Nie tylko nowy kapitan, ale także
nowe twarze, w porównaniu z ze-
szłym sezonem, zawitały na Moto-
arenę. Jaka to będzie drużyna i z ja-
kimi nadziejami, indywidualnymi
i drużynowymi, przystąpicie do
zmagań?
Mamy ciekawy zespół, lecz Eks-
traliga w tym roku będzie bardzo
wyrównana. Nie pamiętam aż tak
dużej liczby przedsezonowych ro-
szad, które jednak zweryfikowane
zostaną dopiero na torze. Życzył-
bym sobie, aby przede wszystkim
dopisywało nam zdrowie. Pierw-
szym celem na pewno jest wejście
do fazy play-off, a potem zobaczy-
my. Indywidualnie mogę odpowia-
dać za siebie, ale prawdę mówiąc,
nie chcę ich konkretyzować. Za
każdym razem, gdy je określałem,
to w większości nie udawało mi się
ich spełnić. Teraz zachowam je dla
siebie i będę do nich dążył.
Na sam koniec chcę oddać panu
pole do popisu. Co nowy kapitan
Get Well Toruń chciałby przekazać
kibicom przed nowym sezonem?
Bądźcie z nami bez względu na to,
co będzie się działo. Potrzebujemy
waszego wsparcia, a jest ono szcze-
gólnie dla nas ważne w gorszych
chwilach, które mogą przytrafić
się każdemu, nie tylko w karierze
zawodowej, ale również w życiu
osobistym. Wypełniajcie do ostat-
niego miejsca Motoarenę i głośno
kibicujcie, a my zrobimy wszystko,
aby dać wam wiele powodów do
radości.
SPORT 15
Wrócili
Lider piłkarskiej trzeciej ligi
grupy drugiej wznowił trenin-
gi. Zawodnicy Elany od samego
początku pracują z dużym zaan-
gażowaniem, aby na wiosnę nie
mieć problemu z obronieniem
zajmowanego miejsca.
Pierwszy trening w tym roku
przypadł 8 stycznia.
- Tradycyjnie rozpoczęliśmy od
testów wydolnościowych i szybko-
ściowych – mówi Rafał Górak, tre-
ner Elany Toruń. – Jestem bardzo
zadowolony z ich rezultatów. Piłka-
rze nie próżnowali w teoretycznie
wolnym okresie świąteczno-nowo-
rocznym, co świadczy o ich profe-
sjonalnym podejściu do tematu.
Podczas inauguracyjnego tre-
ningu sztab szkoleniowy Elany ob-
serwował nie tylko zawodników,
którzy jesienią przyczynili się do
wywalczenia pozycji lidera rozgry-
wek, ale także młodych piłkarzy
akademii Elany oraz graczy testo-
wanych. Ta ostatnia grupa liczyła
pięć osób. Byli to Adrian Pytlik,
Jakub Banach, Maciej Rożnowski,
Damian Zagórski i Luka Stefanac.
- Po pierwszym tygodniu po-
dziękowaliśmy Rożnowskiemu
i Stefanacowi – informuje Rafał
Górak. – Pozostała trójka wciąż
trenuje z nami, ale wiążące decyzje
jeszcze nie zapadły.
Elana pierwszy wiosenny trans-
fer jednak już wykonała. Kadrę
wzmocnił Dominik Kościelniak.
22-latek ostatnio występował
w drugoligowym MKS-ie Klucz-
bork, ale w przeszłości regularnie
grał na boiskach pierwszoligowych
w barwach Chrobrego Głogów.
Już jutro drugie spotkanie przy-
gotowujące do rundy rewanżowej,
w którym Elana podejmie Ursusa
Warszawa. Początek meczu na bo-
isku na Skarpie o godz. 13. (KŻ)
REKLAMA