72

pomysły
jak przeżyć,
gdy dziecko się nudzi

1
Wstęp

Spokojny jesienny (lub jakikolwiek) dzień/południe/wieczór (* niewłaściwe skreśl). Dom

ogarnięty (lub nie), obiad ugotowany (lub zamówiony), pijesz kawę (lub coś innego ;) ) i nagle
wśród trwającej od 3 minut ciszy (Wow! Pobity kolejny rekord!) słyszysz…

- Mamooooo?!
- Tak, córeczko/synku?
- Nuuuuuuuuudzę sięeeeee!

I w Twojej głowie zapalają się lampki alarmowe i dwa możliwe rozwiązania

(wybierz właściwe):

Daję dziecku tablet/laptop Otwieram tego ebooka

lub puszczam bajkę w TV i wybieram kreatywną
zabawę!

2
Kusi Cię, aby pójść na łatwiznę, co?

Myślisz:
“dam tablet i będę mieć kolejne 10 minut
bez jęczenia i marudzenia”

Nagle dochodzi do Ciebie jedna myśl:

“ale chwila… za Twoich (i moich) czasów nie było
komputerów i tabletów, a przecież bawiliśmy się znakomicie!”

Jak wykorzystać kilka prostych (ZŁOTYCH) sposobów na zabicie nudy?

Jak rozerwać nasze dzieci, pokolenie XXI wieku?

I najważniejsze: jak to zrobić nie wydając fortuny?

Po pierwsze: Nie spinaj się!

Dzieci muszą się trochę nudzić. To naturalny i niezbędny proces, żeby wreszcie same zaczęły
coś tworzyć i wymyślać. Ale to nie znaczy, aby zostawić je same sobie.

Sprawdź, jak wiele zabaw możesz zainicjować i z fascynacją obserwować, jak Twoje dziecko jest
zaciekawione i jak wiele potrafi zrobić.

3
SPIS TREŚCI

1. Zabawy dla Małego Naukowca

2. Zabawy dla Małego Artysty

3. Zabawy dla Małego Mądrali

4. Gry rozrywkowe

5. Gry ruchowe

6. Artykuły plastyczne domowej roboty

4
 1. Zabawy dla Małego Naukowca

Domowe kryształy
Co potrzebujesz:
Wiek:
- słoik lub inne szklane naczynie (np. szklanka, od 3 lat
wazon z jasnego szkła) o pojemności ok. 250 ml
- woda
- sól
- długa wykałaczka, patyczek, kredka, ołówek
- kilkanaście cm włóczki
- opcjonalnie: barwnik spożywczy

Pomóż dziecku napełnić naczynie ciepłą wodą

do 3/4 wysokości, dosypujcie sól i mieszajcie
do czasu, gdy się rozpuści. Powstały roztwór
soli musi być nasycony, więc dodajcie tyle
soli, żeby podczas mieszania nie chciała
się już rozpuścić. Jeśli chcecie kolorowe
kryształy, dodaj do płynu odrobinę barwnika
spożywczego. Przywiąż teraz kawałek włóczki
na patyczku lub ołówku i połóż na naczyniu
w taki sposób, żeby końcówka włóczki była
zanurzona w roztworze.

Teraz musicie uzbroić się w cierpliwość

na 2-3 tygodnie, dlatego warto „nastawić”
kryształowy ogród przed wyjazdem na urlop.
Odstawcie naczynie na ten czas w ciepłe i
trudno dostępne miejsce – nie dotykajcie go
przez cały okres krystalizacji.

Po powrocie zastaniecie cudownie

mieniące się w słońcu kryształy!

5
Eksperymenty wodne na zimno i na ciepło

Co potrzebujesz:
Wiek:
- 8-10 przeźroczystych kubeczków plastikowych, od 2 lat
szklanek lub słoików
- po łyżce: soli, cukru, mąki, ryżu, kaszy
(jakiejkolwiek), piasku, kakao, kawy, pokruszonej
kredy lub jakiejkolwiek suchej substancji

Jak na prawdziwego naukowca przystało, przed eksperymentem załóżcie fartuszki, gogle i

rękawiczki. Ustawcie kubeczki lub szklanki w rzędzie i poproś, by dziecko do każdego wsypało
po łyżce: soli, cukru, mąki, ryżu, kaszy (jakiejkolwiek), piasku, kakao, kawy, pokruszonej kredy lub
jakiegokolwiek suchego produktu. Następnie napełnijcie kubeczki wodą (chłodną lub ciepłą) i
wymieszajcie. Co się rozpuszcza, a co nie? Czy temperatura wody zmieni wynik eksperymentu?
Koniecznie spiszcie lub narysujcie wyniki!

Ciecz nienewtonowska

Co potrzebujesz:
Wiek:
- 2 szklanki mąki ziemniaczanej od 2 lat
- 1/4 szklanki wody
- opcjonalnie barwnik spożywczy

Mąkę powoli wsypujemy do wody, delikatnie mieszamy, aż

uzyskamy gładką substancję o konsystencji przypominającej
kisiel lub gęstą farbę. Jeśli chcecie zmienić kolor wystarczy dodać
barwnik. Teraz możecie ją mieszać lub delikatnie w nią uderzać
dłońmi – obserwujcie jak substancja się zachowuje.

Czy wiesz, że ...

Ciecz nienewtonowska nazywana również płynem nienewtonowskim to

magiczna i niesamowita substancja! W zależności od siły, z jaką na nią
działamy, zachowuje się albo jak ciecz albo ciało stałe.

6
 Mini ogródek

Co potrzebujesz:
Wiek:
- słoik z nakrętką (litrowy wysoki lub płaski i szeroki)
od 2 lat
- papierowe ręczniki lub waciki
- nasiona warzyw lub kiełków, ewentualnie cebulki kwiatów
- opcjonalnie 1 l uniwersalnej ziemi i drobne żwirowe kamyczki

Wariant 1
Poproś dziecko, aby namoczyło papierowe ręczniki i 1
włożyło na spód lub bok słoika. Następnie nasypcie
nasionka, przykryjcie słoik nakrętką, w której wcześniej
zrób kilka otworów.

Wariant 2
Umieść w słoiku kamyczki i uzupełnij ziemią do 1/3 wysokości
słoika (pojemność 1 l). Wsadźcie Waszą roślinkę (może to
być cebulka mieczyka, lub np. mały burak, rzodkiewka i korzeń
pietruszki) i podlejcie.

Ustawcie Wasz ogródek w ciepłym i jasnym miejscu

(ale nie na słońcu!).

Koniecznie pamiętajcie: gdy roślinka zacznie kiełkować często

okręcajcie słoik, żeby rosła prosto. Co jakiś czas podlewajcie.

7
Gazowana fontanna

Co potrzebujesz:
Wiek:
- paczka mentosów od 6 lat
- 2l napój gazowany
- plastikowy pojemnik
- tubka z papieru

Lepiej przeprowadzać
na zewnątrz

Otwartą butelkę napoju

ustawiamy w plastikowym
pudełku.

Wkładamy mentosy do
tubki z papieru, a następnie
dodajemy je do butelki
wszystkie jednocześnie.

I ODSUWAMY się!

Czy wiesz, że ...

Napoje gazowane są nasycane dwutlenkiem węgla pod dużym ciśnieniem. Cząsteczki wody,
które silnie się przyciągają, przywierają do siebie, otaczając pęcherzyki gazu. Ponieważ napięcie
powierzchniowe jest silne, większość gazu pozostaje zawieszona w cieczy i nie pojawiają się
nowe bąbelki.

Mentosy zawierają gumę arabską (substancję pozyskaną z afrykańskiego drzewa), której białka
przełamują napięcie powierzchniowe cząsteczek wody, uwalniając gazowy dwutlenek węgla.
Gdy cukierki się rozpuszczają, na ich powierzchni powstają małe zagłębienia, w których mogą
tworzyć się pęcherzyki dwutlenku węgla. Szybko uwalniający się gaz powoduje, że zawartość
butelki wystrzeliwuje jak gejzer.

8
Chmury w słoiku

Co potrzebujesz:
Wiek:
- słoik 1 l
od 5 lat
- balon
- kredowy pył lub talk
- duża gumka recepturka
- zimna woda
- książka lub deska do krojenia

Do umytego słoika nalej wody na wysokość 2,5 centymetrów. Z balonu wytnij kwadrat gumy,
zakryj nim wylot słoika i połóż na nim książkę, by się nie przesunął. Po 10-15 minutach usuń
książkę i gumę. Wsyp łyżkę sproszkowanej kredy lub talku i szybko zakryj słoik gumą. Owiń
szczelnie wylot słoika gumką recepturką, by przytrzymać wieko z gumy.

Wciśnij gumową membranę nieco do słoika, a po 15 sekundach cofnij rękę. Gdy wciskasz
gumę ręką, powietrze jest sprężane i ogrzewane, więc może zawierać więcej pary wodnej.
Gdy zwolnisz nacisk, ciśnienie spada, powietrze się ochładza, a nadmiar pary kondensuje na
cząsteczkach proszku zawieszonych w powietrzu. Tak w słoiku powstają „chmury”.

Efekt lampy Lava

Co potrzebujesz:
Wiek:
- szklane, przeźroczyste naczynie
od 5 lat
- tabletka musująca (witamina lub inna)
- 1/4 szklanki wody
- barwnik spożywczy
- 1 l oleju

Wlej do naczynia wodę, dolej cały olej

– zaczekaj aż cały olej uniesie się nad
powierzchnię wody. Dodaj odrobinę barwnika
i zaczekaj aż opadnie na samo dno.

Teraz wrzuć tabletkę musującą i sprawdźcie

co się będzie działo!

9
 2. Zabawy dla Małego Artysty

Lodowy Pałac czy Śnieżna Fosa?

Co potrzebujesz:
Wiek:
- pojemniki na lód
od 4 lat
- farbki lub barwnik spożywczy
- rękawiczki
- miseczki
- cerata lub nieprzemakalna podkładka, na której ustawicie budowlę

Dzień wcześniej zmieszajcie wodę z farbkami,

wlejcie do pojemników na lód i włóżcie do
zamrażarki, aż woda zamarznie.

Następnego dnia przygotuj podkładkę i

nałóżcie z dzieckiem ciepłe rękawiczki.
Wyjmij pojemniki z zamrażarki i powkładaj
kostki lodu kolorami do miseczek. Do osobnej
miseczki wlej trochę wody – to Wasz klej.

A teraz do dzieła! Zwilżając w wodzie kostki,

przyklejajcie je do siebie. Zbudujcie lodowy
pałac, statek kosmiczny lub mroźną fosę zanim
lód się roztopi!

Jeśli jest zima możecie wystawić swoją

budowlę na balkon, taras lub do ogrodu.

10
Jak wyglądam?

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kartki A4 od 3 lat
- kolorowy papier
- bibuła lub krepina
- klej i nożyczki
- plastelina
- wstążki, guziki, cekiny
- opcjonalnie: nitka i igła, zszywacz, dziurkacz

W tej zabawie ogranicza Was jedynie… wyobraźnia!

Większe kształty: głowę, tułów, nogi, włosy, ubranie,
nakrycie głowy najlepiej wyciąć z papieru kolorowego i
przykleić, zszyć igłą lub zszyć zszywaczem (młodszym
dzieciom trzeba pomóc). Drobne kształty: oczy, nos,
usta, buty, dłonie przyklejcie z plasteliny (na oczy
dodatkowo można na plastelinie nakleić cekiny lub guziczki). Z wstążek możecie zrobić kokardki
na włosy, pasek, szelki. Cekinami i guziczkami ozdóbcie ubranie lub np. koronę.

11
Pomaluj mnie

Co potrzebujesz:
Wiek:
- łatwo zmywalne farbki do malowania twarzy dla dzieci lub do od 2 lat
malowania paluszkami (przepis na domowe farbki znajdziesz w dziale
Artykuły plastyczne domowej roboty)
- stare prześcieradło lub poszewka
- opcjonalnie: gęsta i miękka gąbka do mycia

Podczas upalnych dni jedyne o czym marzycie z latoroślą, to ochłodzić się w basenie lub
wannie, prawda? Jednak zanim wskoczycie do wody, możecie się kreatywnie pobrudzić.
Załóżcie stroje kąpielowe i rozłóżcie, na podłodze lub tarasie prześcieradło. Przygotuj farbki, a
gąbkę potnij na mniejsze części. Teraz pozostało tylko maczanie gąbek lub paluszków w farbie i
możecie się wzajemnie malowanie!

Ta zabawa niezwykle zbliża rodziców do dzieci. Gwarantujemy częste piski radości :)

Czyja to dłoń i stopa?

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kartki A4 od 3 lat
- kolorowy papier
- bibuła lub krepina
- błyszczący klej
- brokat do posypania
- nożyczki
- plastelina
- wstążki, guziki, cekiny
- opcjonalnie: nitka i igła, zszywacz, dziurkacz, lakiery do paznokci

Połóżcie kartki na podłodze, postaw swoją stopę i poproś dziecko, aby obrysowało ją dookoła.
To samo zrób ze stopą dziecka. Obrysujcie również swoje dłonie - przygotujcie sobie kilka takich
obrysów.

12
A teraz do dzieła – wspólnie z dzieckiem ozdabiajcie tematycznie swoje stopy i dłonie:
- jak wygląda pantofelek Kopciuszka?
- ile pierścionków ma królowa na swojej dłoni?
- jaki manicure i pedicure ma mama?
- jak wyglądają dłonie ozdobione techniką Mehendi? (na zdjęciu obok)
- jak Maorysi ozdabiają swoje dłonie i stopy?

Podpisz na drugiej stronie, na jaki styl dłoń lub stopa została ozdobiona.
Po kilku dniach/tygodniach/miesiącach możecie rozłożyć swoje dzieła i
zgadywać, do kogo należą poszczególne obrysy.

Te najpiękniej ozdobione projekty możecie wręczyć jako upominek dla najbliższych.

Będą zachwyceni!

Zostań projektantką mody!

Co potrzebujesz:
Wiek:
- duży karton papieru lub… kilka kartek gazety dziennej od 3 lat
- markery lub zakreślacze
- kolorowy papier
- bibuła lub krepina
- błyszczący klej
- nożyczki
- plastelina
- wstążki, guziki, cekiny, skrawki materiałów

Karton lub gazety naklej lub przyczep do ściany. Około 2 metry przed ścianą postaw
na krześle lampkę i skieruj światło w stronę kartonu/gazet. Postaw dziecko przed
lampką i poproś, aby zrobiło pozę modelki/modela na wybiegu:
- jeśli ustawisz dziecko około metra przed ścianą, obrysuj jego cień na
powieszonym kartonie
- jeśli ustawisz dziecko pod ścianką, obrysuj bezpośrednio jego postać

Tak powstały kształt możecie pomalować, dorysować brakujące części lub dokleić
zaprojektowany z zebranych materiałów strój.

Teraz wystarczy zrobić sesję zdjęciową!

13
Domowy piknik

Co potrzebujesz:
Wiek:
- gazetki zakupowe lub stare magazyny od 4 lat
- kolorowy papier
- krepina żółta, pomarańczowa, czerwona
- nożyczki i klej
- papierowe talerzyki lub brystol
- plastikowe kubeczki
- opcjonalnie owoce świeże i suszone, zdrowe przekąski, paluszki

Gdy za oknem pada deszcze lub śnieg, a Wy tęsknicie za

rodzinnymi piknikami, możecie zorganizować piknik w domu!
Poproś dziecko, aby przygotowało swoje lalki i misie. Rozłóż na
podłodze koc, a dziecko niech rozłoży na nim swoje zabawki.

Teraz przygotujcie piknikowe posiłki „na niby” – powycinajcie

z gazet ulubione słodycze, owoce i różne potrawy lub przygotujcie
je z kolorowego papieru i przyklejcie na talerzykach, aby powstał
smakowicie wyglądający poczęstunek. Z krepiny wyrwijcie małe
skrawki, zróbcie z nich kuleczki i wrzućcie do kubeczków, to Wasz sok:
pomarańczowy, cytrynowy i kompot truskawkowy. Teraz pozostaje tylko
poczęstować swoich gości! Do wersji „na serio” obierz owoce i poproś, aby
dziecko umieściło przekąski na talerzykach i ułożyło talerzyki na rozłożonym
kocu.

Możecie rozpoczynać ucztę i opowiadać sobie ciekawe historie.

14
Domowy teatrzyk cieni

Co potrzebujesz:
Wiek:
- miejsce na ścianie od 5 lat
- lampka
- czas na przećwiczenie kilku cieni
- opcjonalnie długie wykałaczki i karton

Zabawa, która wymaga od rodziców nieco wprawy i ćwiczeń, zanim zaangażują w to malucha.
Dzieci są bardzo niecierpliwe i długie przygotowania mogą je szybko znudzić i zniechęcić.

Gdy już sami nabierzemy wprawy, dziecko chętnie będzie się od nas uczyło kolejnych kształtów.
Najłatwiejszymi „figurami” są zajączek i gołąb. Gotowe pomysły na scenariusze znajdziesz w
Internecie.

Jeśli mimo ćwiczeń figury nie wychodzą Wam

najlepiej, odrysujcie na kartonie kilka mniej lub
bardziej skomplikowanych postaci i kształtów
(lalkę, zajączka, dom itd.) i przyklejcie na
wykałaczkę.

Zgaście światło, ustawcie lampkę na krześle

lub stoliku i skierujcie w stronę ściany.
Miłej zabawy!

15
Historie niestworzone

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kilkanaście plastikowych nakrętek, np. po napojach gazowanych
od 5 lat
(najlepiej identycznych)
- 2 lub 3 kartony
- nożyczki
- flamaster
- woreczek lub poszewka od małej poduszki

Zabawa jest domową wersją rewelacyjnej gry

Story Cubes. Poproś dziecko, aby na kartonach
odrysowało nakrętki. W każdym odrysowanym
kółeczku narysujcie pojedyncze obrazki lub
symbole: koronę, dom, uśmiechniętą buzię,
smutną buzię, jabłuszko, samochód, gwiazdkę,
strzałkę, błyskawicę, ogień, dłoń – wszystko, co
razem wymyślicie. Teraz wytnijcie ostrożnie kółka
i każde z nich wepchnijcie do środka nakrętki.
Teraz wszystkie nakrętki wrzućcie do woreczka
lub poszewki i dokładnie wymieszajcie.

I sposób
Kolejno losujecie 5 nakrętek i ustawiacie w
rzędzie. Osoba, która losuje, rozpoczyna swoją
historię od „Dawno, dawno temu…” lub „Za 7
lasami, za 7 morzami…”.

II sposób
Losujecie na zmianę z dzieckiem po 1 nakrętce
i po dołożeniu nakrętki do rzędu każdy z Was
opowiada swoją część historii.

Zabawa świetnie rozwija wyobraźnię

i wzbogaca zasób słów.

16
Graffiti pod kontrolą

Co potrzebujesz: Wiek:
od 3 lat
- folia malarska
- stare prześcieradło
- łatwo zmywalne farbki do malowania paluszkami lub plakatówki
- 1 lub kilka butelek z rozpylaczem (np. wyczyszczone po płynie do
szyb)

Folię przyczep do ściany i na niej powieś prześcieradło – jeśli to

niemożliwe, możecie położyć folię i prześcieradło na podłodze.
Do miseczki wlej wodę, zabarw farbką i wlej do butelki.
W ten sposób możesz napełnić kilka butelek. Ubierzcie się w
„robocze” ciuchy i zaczynajcie zabawę. Rozpylajcie Waszą „farbę”
na prześcieradle i stwórzcie swoje własne graffiti.

Kalkowanie

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kartka papieru
od 3 lat
- ołówek lub kredki
- monety, przedmioty lub powierzchnie, które można przekalkować

Pamiętacie kalkowanie? Głównie kalkowało się monety, ale inne powierzchnie również były
atrakcyjne. Weźcie kartkę papieru i np. monetę. Przyłóż kartkę do monety (lub innej powierzchni)
i delikatnie zamalujcie obszar kartki, który jej dotyka. Powstanie identyczny wzór jak na monecie!

Poproś dziecko, aby znalazło w Waszym domu inne przedmioty czy powierzchnie, które może
przekalkować, a Ty zgaduj co to jest!

17
Rysowanie świecą

Co potrzebujesz:
Wiek:
- biała, zwykła świeczka
od 3 lat
- kartka lub kolorowy papier
- farby plakatowe i pędzelek

Rysowanie świecą pamięta większość z nas z czasów

przedszkolnych i szkolnych. Na kartce wykonujemy
rysunek świecą, a następnie powierzchnię kartki malujemy
farbami. Miejsce, które pokrywała świeca, pozostanie
w kolorze kartki. Po wyschnięciu możecie flanelową
ściereczką delikatnie usunąć farbę z miejsc pokrytych
świecą.

Dmuchane kształty

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kartka papieru
od 3 lat
- farby (zwykłe plakatowe lub akwarele)
- szklanka lub kubek z wodą
- słomki
- flamastry

Do kubka lub szklanki dodaj farbę i delikatnie

rozcieńcz wodą. Za pomocą słomki nałóż odrobinę
rozcieńczonej farby na kartkę. Poproś dziecko, aby
dmuchając w słomkę rozprzestrzeniło farbę po
kartce, tworząc niesamowite kształty.

Gdy dzieło wyschnie, możecie dorysować ręce, nogi i

inne elementy, dzięki którym powstaną zwierzęta
lub małe stworki.

18
Koszulka projektantki/projektanta

Co potrzebujesz:
Wiek:
- stara koszulka (swoja i dziecka)
od 4 lat
- flamastry lub farbki do odzieży
- karton lub papierowa torba

Każde dziecko wie, że nie wolno

malować w miejscu niedozwolonym.
Do takich miejsc zalicza się również
odzież. Wytłumaczcie dziecku, że
na moment wcielamy się w role
projektantów mody i że jest to zabawa
(inaczej, kolejnego dnia możecie mieć
bardzo kolorową garderobę). Dzisiaj
możecie ozdobić swoje koszulki, dzięki
czemu powstanie oryginalny ciuch.

Rozłóżcie koszulki na stole lub na

zabezpieczonej podłodze (np. folią) i włóżcie
do środka karton lub papierową torbę, żeby
farby nie „przesiąkły” na tył koszulki.

Do dzieła! Dzieciaki będą wniebowzięte możliwością bezkarnego malowania po ubraniu.

Dodatkowo będą mogły pochwalić się koleżankom i kolegom koszulką, której nikt inny nie ma!

19
 3. Zabawy dla Małego Mądrali

Państwa miasta

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kartka papieru w kratkę
od 8 lat
- długopisy
- opcjonalnie stoper

Chyba większość z nas pamięta tę grę z dzieciństwa. Uczestnik gry otrzymuje kartkę z
narysowaną tabelką do sześciu kolumn oraz długopis lub innym przyrządem do pisania.
Kolumny tabelki powinny być zatytułowane nazwami poszczególnych kategorii, np.: państwo,
miasto, roślina, zwierzę, rzecz, imię, dyscyplina sportu, góra, kolor, zawód, rzeka i na końcu
kolumna „punkty”.

Jeden z graczy wymienia w pamięci po kolei wszystkie litery alfabetu,

zaznaczając głośno moment, w którym zaczyna (zwyczajowo
głośno wypowiada XYZ i dalej idzie od początku alfabetu). Nie wolno
wymawiać liter Ą, Ę, Ń, Ó, Q, V, X, Y. Inny gracz przerywa literowanie
w wybranym przez siebie momencie. Litera, na której przerwano
alfabet, jest literą, na którą należy od razu uzupełnić wybrane
kolumny na kartce.

Wpisywanie możecie zakończyć na kilka sposobów:

- gdy upłynie ustalony czas
- gdy pierwszy z graczy zakończy wpisywanie i powie STOP
- gdy wszyscy gracze razem zgadzają się zakończyć wpisywanie
Wszyscy kolejno wyczytują wpisane przez siebie słowa i otrzymują
za nie punkty:
- za wpisanie poprawnego słowa, którego żaden z innych graczy nie
wymyślił, przyznajemy 10 punktów
- za wpisanie słowa, które ktoś inny też wpisał w tę samą kolumnę,
przyznajmy 5 punktów
- za brak słowa w danej kolumnie nie dolicza się ani nie odejmuje
punktów.

Gra toczy się tak długo, jak tylko macie ochotę. Wygrywa ta osoba, która zbierze w trakcie gry
najwięcej punktów.

20
Kto pyta, nie błądzi

Co potrzebujesz:
Wiek:
- wyobraźnia
od 5 lat
- zabawa w grupie

W zabawie najlepiej bawić się w kilka osób, więc możecie zaprosić koleżanki i kolegów Twojego
dziecka. Ustalcie wspólnie kategorię pytań, np. „ZABAWKA”, „ZWIERZĘTA” lub „PRZEDMIOT”.

Następnie jedno z dzieci wymyśla swoje hasło, a pozostałe dzieci zadają pytania, na które
wymyślający może odpowiedzieć TAK/NIE/NIE WIEM lub TO ZALEŻY: Czy to jest
pluszak? Czy ta zabawka wydaje dźwięki?

Zasady wyjaśnij dzieciom wcześniej lub tłumacz w trakcie trwania zabawy.

Ta osoba, która odgadnie, wymyśla kolejną postać.

Kim jestem?

Co potrzebujesz:
Wiek:
- wyobraźnia
od 5 lat
- zabawa w grupie

To analogiczna zabawa do Kto pyta nie błądzi lub popularnego Zgadnij kto to? W tej zabawie
również najlepiej bawić się w kilka osób. Są dwie opcje zabawy:

Wariant 1
Jedno z dzieci wybiera spośród grupy osobę (nie podając jej imienia), zaś pozostałe dzieci
próbują zgadnąć kto to jest, zadając pytania: czy to chłopiec czy dziewczynka? Jakiego koloru
ma włosy? Czy ma spódniczkę?

Wariant 2
Jedno z dzieci wybiera postać z bajki, a pozostałe dzieci zadają pytania o tę postać: Czy to jest
chłopiec czy dziewczynka? Czy jest księżniczką?
Dziecko, które wybrało postać może odpowiedzieć TAK/NIE/NIE WIEM lub TO ZALEŻY.

Zasady wyjaśnij dzieciom wcześniej lub tłumacz w trakcie trwania zabawy.

Ta osoba, która odgadnie, wymyśla kolejną postać.

21
Prawda czy fałsz

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kartka papieru
od 5 lat
- czerwony i zielony flamaster lub kredka
- kilka osób chętnych do zabawy

Każdą kartkę przetnij na pół i rozdaj dzieciom po dwa

kartoniki. Niech każde z dzieci pomaluje swój jeden
kartonik na zielono, a drugi na czerwono. Wytłumacz,
że zielony kartonik oznacza PRAWDĘ, a czerwony
FAŁSZ.

Jeśli dzieci się zgadzają - podnoszą zieloną

kartkę. Jeśli natomiast uznają, że mówisz
nieprawdą - czerwoną. Przykładowe pytania:
“Słońce jest zielone”, “Gwiazdy leżą na ziemi”,
„Woda jest mokra” lub trudniejsze: „4+4=2”, „Na
zielonym świetle trzeba się zatrzymać”, „Numer
alarmowy to 111” itp. Ten, kto się pomyli, odpada z
gry.

Odpowiedz w 5 sekund

Co potrzebujesz:
Wiek:
- stoper
od 5 lat
- kartka papieru
- flamaster

Domowa wersja znakomitej gry 5 sekund. Przygotuj wcześniej zestaw pytań dostosowany do
Twojego dziecka lub improwizuj. Wytnij z kartki kilkanaście kwadratów 2x2 cm i na każdym
napisz 1 punkt. Teraz nastaw stoper na 5 lub 10 sekund (w trakcie gry sprawdzisz, czy Twoje
dziecko zdąży odpowiedzieć w wybranym przedziale czasowym) i zacznij zadawać pytania, np.:
- Wymień 2 miękkie przedmioty
- Wymień 2 rzeczy, na których się siada
- Powiedz 2 wyrazy na literę „K” itd.

Dla starszych dzieci możesz pytać o 3 lub więcej rzeczy oraz zmniejszać czas.

22
Uczę się cyferek

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kostka do gry
od 5 lat
- klocki z cyframi lub kartoniki z cyframi (kilka kompletów)
- opcjonalnie kartoniki z liczbami od 1 do 100

Zabawa ma na celu nauczyć dziecko cyfr i liczb. Poproś,

aby dziecko rzuciło kostką dwa razy i odnalazło cyfry
na rozłożonych klockach lub kartonikach. Teraz niech
wypowie na głos, jaka liczba powstała.

Możecie również rzucić kostką tylko raz. Dziecko musi

odnaleźć wszystkie kartoniki, które mają w sobie wyrzuconą
cyfrę – jeśli wyrzuci 1, to musi odnaleźć kartoniki: 1, 11, 21,
.. .100.

Uczę się liczyć

Co potrzebujesz:
Wiek:
- karton lub papierowy talerzyk
od 4 lat
- kolorowy papier
- plastelina
- klej
- nożyczki
- flamaster

Wykonanie
Wytnij z kartonu koło lub skorzystaj z papierowego
talerzyka. Podziel koło na 10 części (jak tort) i na
każdej części kartonu namalujcie odpowiednią ilość
kropek: od 1 do 10. Na kolorowym papierze napisz
flamastrem liczby od 1 do 10 i wytnij z nich kartoniki.
Dziecko musi policzyć kropki na jednej z części,
a następnie odszukać właściwy kartonik z liczbą
i przykleić go plasteliną do koła.

23
Uczę się czytać i głoskować

Co potrzebujesz:
Wiek:
- karton lub kartka papieru A4
od 5 lat
- flamaster
- nakrętka od słoika

Głoskowanie to świetny sposób na początek nauki czytania. A głoskować (czyli dzielić wyrazy
na głoski, np. mama to my-a-my-a) możecie wszędzie: w samochodzie lub autobusie, w wannie
podczas kąpieli lub podczas ciekawej zabawy. W domu możecie urozmaicić zabawę. Na każdej
kartce napisz krótkie słowa (dla starszych dzieci mogą być dłuższe): Ala, mama, tata, kot, ryba,
nos i poukładaj na podłodze w formie ludzika z gry w klasy.

Teraz poproś dziecko, żeby stanęło przed „klasami” i rzuciło nakrętkę. Wyraz, który został
trafiony, musi przegłoskować i płynnie przeczytać. Możesz też poprosić, aby użyło słowo
w zdaniu, np. Ala ma kota. Wyrzucone słowo – odwróćcie. Jeśli dziecko trafi je ponownie,
wykonuje rzut jeszcze raz do momentu, aż zostaną zakryte wszystkie wyrazy.
Przykładowe wyrazy do głoskowania:

24
Kolorowo mi

Co potrzebujesz:
Wiek:
- papier kolorowy
od 2 lat
- nożyczki

Wspólnie z dzieckiem narysuj i wytnij figury z papieru kolorowego: koło, trójkąt, romb, kwadrat,
prostokąt, trapez, równoległobok. Naucz dziecko ich nazw. Układaj z figur róże wzory: dom,
samochód, zamek i głośno powtarzajcie ich nazwy i kolory.

Jeśli jest to młodsze dziecko, niech odwzoruje Twój kształt podczas patrzenia na niego.
Jeśli starsze – niech zapamięta Twój wzór i ułoży go z pamięci. Poproś, aby powiedziało nazwę
wzoru oraz wymieniło wszystkie użyte figury i ich kolory. Rewelacyjny sposób na naukę
i zapamiętywanie kolorów i figur.

Ilość figur, kolorów i układanych kształtów należy dostosować do wieku malucha.

25
Domowe puzzle

Co potrzebujesz:
Wiek:
- ciekawy plakat, ilustrację lub zdjęcie
od 2-3 lat
z kolorowego magazynu
- grubszy karton lub tektura
- nożyczki
- klej

Naklejcie swój plakat na tekturę, a na jego odwrocie wspólnie z dzieckiem narysujcie kształty
Waszych puzzli. Im dziecko młodsze, tym musi być mniej elementów, które powinny być
większe. Starsze dziecko poradzi sobie spokojnie z dużą ilością drobniejszych części. Teraz
pozostaje tylko ułożyć Wasze nowe puzzle!

Zabawa świetnie zajmuje nawet 2-latki, genialnie uczy koncentracji oraz trenuje
spostrzegawczość.

26
 4. Gry rozrywkowe
Pomidor

Co potrzebujesz:
Wiek:
- wolny czas
od 4 lat
- kilka osób chętnych do zabawy

Tę zabawę znają chyba wszyscy! Ustalcie, które z Was jest „Pomidorem” – czyli osobą, która
będzie bardzo poważna i na każde pytania zadane przez uczestników, będzie odpowiadała tylko
POMIDOR. Celem zabawy jest rozśmieszenie „Pomidora”, poprzez zadawaniu mu śmieszne i
zaskakujące pytania: “Co wisi na ścianie?, “Jak się nazywasz?”, “Co masz na głowie?”

W innej odmianie gry to „Pomidor” zadaje

pytania pozostałym uczestnikom. Oczywiście
jedyną odpowiedzią jest tylko POMIDOR – jeśli
ktoś się pomyli lub zaśmieje, daje „Pomidorowi”
jakiś fant: but lub np. zabawkę.

Na końcu gry wszyscy uczestnicy „wykupują”

od „Pomidora” swoje fanty w zamian za
wykonanie jakiegoś zadania, np. zaśpiewanie
piosenki lub wykonanie prostych ćwiczeń
gimnastycznych.

Głuchy telefon

Co potrzebujesz:
Wiek:
- wolny czas
od 4 lat
- kilka osób chętnych do zabawy

Tej zabawy chyba też nikomu przedstawiać nie trzeba, ale często o niej zapominamy. Dzieciaki
siadają w kręgu i wybierają osobę, która rozpocznie grę, czyli wymyśli słowo lub zdanie, które “na
ucho” szepce kolejnej osobie. Ta zaś, w taki sam sposób, przekazuje następnej dokładnie to, co
zrozumiała. I tak aż do ostatniego uczestnika gry.

27
Uwaga: NIE WOLNO POWTARZAĆ
wyszeptanego hasła. Ostatnia osoba
głośno powtarza to, co usłyszała.
Zabawa polega na tym, że przekazywana
wiadomość często jednak nie jest
dokładnie powtarzana, co powoduje, że
jest ona stopniowo zniekształcana. Na
końcu okazuje się, że hasło jest zupełnie
inne niż to na początku!

Kalambury

Co potrzebujesz:
Wiek:
- cienki papier do pakowania, pergamin lub tablica (czarna lub suchościeralna)
od 5 lat
- flamaster do pisania na ww. materiałach
- kartka i długopis
- nożyczki
- woreczek lub poszewka po małej poduszce
- zabawa w grupie
- opcjonalnie przy kalamburach pokazywanych nie potrzebujesz nic z ww.
przedmiotów

Wymyśl hasła dostosowane do wieku dzieci (proste przedmioty, owoce, warzywa, tytuły bajek,
proste dwuwyrazowe zdania) i zapisz je na kartce. Wytnij hasła (paski) i wrzuć do woreczka.
Pierwsze z dzieci losuje hasło. Jeśli jeszcze nie potrafi czytać, przeczytaj hasło na ucho lub
w innym pomieszczeniu i powiedz, żeby nie mówiło hasła na głos. Następnie dziecko musi
usłyszane hasło namalować, a pozostałe dzieci próbują odgadnąć.

Jeśli nie chcecie rysować, hasło można pokazać.

28
Namiot czy baza tajnych agentów?

Co potrzebujesz: Wiek:
od 3 lat
- koce, kołdry, prześcieradła, poszewki
- stół, łóżko piętrowe lub krzesła
- spinacze/klamerki do bielizny
- latarka lub lampka

Kto z nas nie pamięta z dzieciństwa

solidnych, tajnych konstrukcji,
zbudowanych z koców i prześcieradeł,
w których chowaliśmy się z latarką?
Naszykuj dziecku koce, kołdry,
prześcieradła, poszewki oraz spinacze.

Teraz zadanie dla dziecka. Zarzucając

koce na stół, łóżko piętrowe, czy
ustawione w kwadrat krzesła niech
zbuduje zamek księżniczki, swoją tajną
bazę lub namiot! Do środka może zabrać
lampkę lub latarkę, książki i zabawki. Możesz
też przyozdobić namiot choinkowymi lampkami
lub cotton balls light.

A w weekend może pozwolisz dziecku spać w swojej bazie? Będzie zachwycone!

29
Supełek emocji

Co potrzebujesz:
Wiek:
- sznurek lub linę (lub np. stare prześcieradło
od 5 lat
rozedrzyj w paski i zwiąż końcówki, aby
powstała lina)
- kilka osób chętnych do zabawy

Ustaw dzieci w kółku. Niech każde z nich trzyma sznur. Poproś dzieci, aby nie wypuszczając z rąk
sznurka, przemieszały się między sobą: niech przechodzą nad lub pod sznurkiem. Powstanie w ten
sposób skomplikowany supeł, który trzeba rozwiązać wspólnie ze sobą działając.

Zabawa genialnie uczy współpracy i komunikacji, a przy okazji dostarcza mnóstwo radości.

Pytanie czy wyzwanie?

Co potrzebujesz:
Wiek:
- wykałaczki lub zapałki (dla każdego uczestnika)
od 5 lat
- opcjonalnie butelka po soku
- kilka osób chętnych do zabawy

Najpierw musimy wylosować osobę, która ma odpowiedzieć na pytanie lub wykonać wyzwanie.
Przygotuj tyle zapałek lub wykałaczek ile jest dzieci. Następnie jedną z wykałaczek skróć.
Trzymaj wykałaczki tak, aby nie było widać ich długości. Każde z dzieci losuje po jednej
wykałaczce. Dziecko, które wylosuje najkrótszą musi zadecydować, czy chce odpowiedzieć na
pytanie, czy wykonać zadanie.

Innym sposobem na losowanie jest kręcenie butelką po soku napełnioną wodą: cieńsza część
wyznacza osobę, która odpowiada, a dół butelki osobę, która zadaje pytanie lub daje wyzwanie.

Przykładowe pytania dla dzieci: Przykładowe zadania dla dzieci:

- kiedy się ostatnio przewróciłeś? - powiedz wierszyk lub zaśpiewaj piosenkę

- kiedy ostatnio jadłeś czekoladę? - skacz na jednej nodze rękę trzymając
- czy komuś dzisiaj dokuczałeś jednocześnie na brzuchu i krzycz “lubię szynkę”
w przedszkolu lub szkole? - zrób 15 pajacyków

30
To Twój czas na …

Co potrzebujesz:
Wiek:
- zegarek lub stoper
od 6 lat
- kilka osób chętnych do zabawy

Banalnie prosta zabawa, która ma na celu ćwiczenie wyrażania

emocji i komunikowania własnych uczuć. Wspólnie z dziećmi
wymyśl zadanie, na wykonanie którego wyznaczona osoba ma
np. minutę (dostosuj czas do wieku dzieci).

Przykładowe zadania – TO TWÓJ CZAS NA…

(i odmierzasz czas):
- szerokie uśmiechanie się
- prawienie komplementów
- wykrzyczenie się
- pokazanie gniewu

Lustereczko powiedz przecie…

Co potrzebujesz:
Wiek:
- wolny czas
od 6 lat

Bardzo znana zabawa, która umacnia więzi z

rodzicami i rówieśnikami. Stańcie z dzieckiem
twarzami do siebie, ustalcie, które z was jest „Lustrem”,
a które się w lustrze przegląda.
Teraz “Lustro” musi naśladować wszystkie ruchy i
miny osoby, która się w nim „przegląda”.

31
Spacerujemy jak…

Co potrzebujesz:
Wiek:
- wolny czas
od 4 lat

Włącz spokojną muzykę i pospaceruj z dzieckiem po pokoju, co jakiś czas wydając polecenia -
Spacerujemy: jakbyśmy byli zmęczeni/smutni/weseli/śpiący/dzidziusiem/starszą babcią/jakbyś
chodził o lasce/jakbyś chodził po gorącym piasku. Dziecko musi udawać i pokazywać, jakby
chodziło w takiej sytuacji.

Papier, kamień, nożyce

Co potrzebujesz:
Wiek:
- wolny czas
od 4 lat

Kolejna klasyczna gra! Potrzebujecie wyłącznie swoich dłoni. Do

wyboru są trzy znaki:
- nożyce (tną papier, ale kamień je tępi) – dwa rozwarte palce
- papier (owija papier, ale nożyce go tną) – otwarta, płaska dłoń
- kamień (tępi nożyce, ale zostaje owinięty papierem) – zaciśnięta
pięść

Stańcie z dzieckiem naprzeciwko siebie i odliczaj: 3..2..1…, wtedy

pokazujecie wybrany znak. Wygrywa osoba, którego znak jest
silniejszy. Jeśli pokażecie ten sam znak, jest remis.

32
Poszukiwacze skarbu

Co potrzebujesz:
Wiek:
- skarb (np. słodycze, zabawki, zmywalne
od 7 lat
tatuaże, czy talon na wyjście z rodzicami
do cukierni lub kina) zależnie od wieku

Przygotuj dokładną mapę/plan mieszkania

lub ogródka. Na mapie narysuj szlak, po
którym mają iść poszukiwacze skarbu.
Na szlaku dzieci napotykają mnóstwo
przeszkód, są to specjalne zadania,
które wszystkie lub część dzieci muszą
wykonać, aby przejść do kolejnego etapu
poszukiwania, np. 10 przysiadów,
15 pajacyków, zaśpiewanie piosenki, zjedzenie plasterka cytryny, udawanie kury.
W końcu dzieci, po wykonaniu wszystkich zadań, docierają do upragnionego skarbu.

Dziecięcy detektywi

Co potrzebujesz:
Wiek:
- skarb (np. słodycze, zabawki, zmywalne tatuaże, czy wyjście z
od 5 lat
rodzicami do cukierni lub kina)
- duża kartka
- długopis, flamastry, kredki

Na kartkach napisz kilkanaście wskazówek.

Możesz napisać je wierszem, w odbiciu
lustrzanym, narysować rebus lub narysować
przedmiot, gdzie jest ukryta kolejna wskazówka
- zależenie od wieku, np. kolejna wskazówka to
w Twoim pokoju ani słonik, ani krówka; Skarbu
poszukujesz, a pranie zaniedbujesz… Ostatnia
wskazówka prowadzi do skarbu.

Wskazówek może być kilkadziesiąt i możesz je

ukryć zarówno w domu jak i w ogrodzie. Jeśli
dzieci nie potrafią czytać, pomóż im czytać,
ale nie zgadywać!

33
Wydmuchaj złość

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kilka piórek
od 7 lat
- cierpliwość

Rodzeństwo często się kłóci. Jest bardzo prosty

sposób, żeby uspokoić dzieci i dać im czas na
opadnięcie emocji. Daj każdemu z dzieci po
1 piórku i poproś, aby położyły się głowami
do siebie. Teraz najważniejsze zadanie: niech
położą piórko na ustach i dmuchają tak długo,
aby piórko jak najdłużej utrzymało się w
powietrzu. Złość szybko zamieni się
w dużo śmiechu i nie pozostanie po niej
nawet wspomnienie

Czego tu nie ma?

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kilka charakterystycznych zabawek dziecka
od 2 lat
- przedmioty codziennego użytku

Zabawa doskonała dla najmłodszych dzieci.

Ustawiamy przedmioty niezbyt blisko siebie
np. na stole lub kanapie. Poprosimy dziecko,
aby przyjrzało się wszystkim ustawionym
przedmiotom i zapamiętało je.

Następnie maluch musi się odwrócić

i zamknąć oczy. Wtedy mieszamy
wszystkie rzeczy, a jedną z nich chowamy.
Teraz dziecko musi odgadnąć, czego
brakuje.

Możesz trochę utrudnić dziecku zadanie

dodając nowe przedmioty do „zbioru”.

34
Co to jest?

Co potrzebujesz:
Wiek:
- woreczek lub poszewka na poduszkę
od 2 lat
- drobne zabawki
- twarde owoce i warzywa
- przedmioty codziennego użytku

Włóż wszystkie przedmioty do woreczka, a następnie poproś dziecko, aby włożyło dłonie
do środku i wybrało jedną rzecz. Bez wyjmowania, dziecko musi zgadnąć co nią może być.
Możesz też zasłonić oczy chustką.

Wariant dla młodszych:

- oprócz nazwania rzeczy, dziecko musi ją opisać („To jest małe, twarde, zimne i gładkie. To
muszelka.” Łatwiejsza wersja: mama albo tata zadają pytania: „Czy to jest małe, czy duże?”, itp.),
- do torby wkładamy drobne rzeczy spożywcze (paczkę ciasteczek, paczkę herbaty, sól w
młynku, itp.),
- do torby wrzucamy różne (dość trwałe, oczywiście) warzywa i owoce (tu, oprócz odgadnięcia,
co trzyma w ręku, dziecko musi określić, czy jest to owoc, czy warzywo).

Wariant dla starszych:

- dziecko musi nazywać daną rzecz (produkt spożywczy, owoc, warzywo) w języku obcym,
którego się uczy.

35
 5. Gry ruchowe

Żabka i muchy

Co potrzebujesz:
Wiek:
- duża przestrzeń
od 4 lat
- kilka osób chętnych do zabawy

Dość popularna zabawa

przedszkolna, w której dzieci
biegają po placu/łące/sali
i udają muchy (biegają brzęcząc).

Jedno z dzieci staje się żabką – kuca ona na środku placu, a reszta „much” biega wokół niej.
Żabka co jakiś czas skacze, próbując złapać muchę. Gdy jakąś złapie, mucha zamienia się w
żabkę i teraz wspólnie polują na kolejne muchy. I tak do momentu, kiedy nie zostanie ani jedna
mucha.

Piłka w ruchu

Co potrzebujesz:
Wiek:
- lekka piłeczka lub balon
od 4 lat
- prześcieradło lub lekki koc
- kilka osób chętnych do zabawy

Wszystkie dzieci chwytają wokół materiał

i unoszą go nad ziemię. Wrzucamy na środek małą i lekką piłeczkę lub balon. Teraz każdy
delikatnie podnosi i upuszcza prześcieradło, aby falowało. Celem zabawy jest, aby piłeczka nie
wypadła na ziemię.

36
Raz dwa trzy – Baba Jaga patrzy!

Co potrzebujesz:
Wiek:
- chustka na głowę
od 4 lat
- wolna przestrzeń
- kilka osób chętnych do zabawy

Kolejna gra sprzed kilkunastu lat. Wybieracie spośród dzieci Babę

Jagę (koniecznie załóż jej na głowę chustkę) i ustawiacie ją pod
jedną ścianą. Dzieci ustawiają się pod przeciwległą ścianą, bądź
w wyznaczonej od Ciebie odległości.

Zasada jest taka: gdy Baba Jaga jest odwrócona, dzieci

próbują podejść do niej bliżej. Jednak gdy Baba Jaga
głośno mówi: „Raz, dwa, trzy…Baba Jaga patrzy!” i szybko
odwraca się w stronę dzieci, te muszą zastygnąć bez
ruchu. Wtedy Baba Jaga może przejść się obok dzieci
i je rozśmieszać. Jeśli któreś dziecko się poruszy, odpada
z gry. Wygrywa ta osoba, której uda się dojść do Baby Jagi.

Łap muchy!

Co potrzebujesz:
Wiek:
- piłkę
od 4 lat
- kilka osób chętnych do zabawy

Tę zabawę z pewnością kojarzy większość rodziców. Ustaw dzieci w rzędzie i poproś, aby każde
złożyło ręce, jakby trzymało w środku muchę lub motyla. Teraz rzucaj piłkę kolejno do każdego
dziecka. Piłkę należy złapać i odrzucić do Ciebie mówiąc przy tym: Jedna mucha. Tyle razy, ile
uda się dziecku złapać piłkę, tyle „much” ma w rączkach.

Możesz przechytrzyć uczestników udając, że rzucasz piłkę. Wtedy często dzieci otwierają dłonie
chcąc ją złapać i… wypuszczają swoje „muchy”.

Uwaga od tej zabawy mogą rozboleć brzuchy… ze śmiechu!

37
Gra w kapsle

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kapsle
od 4 lat
- taśma papierowa lub sznurek lub kreda, jeśli gracie na dworze
- przeszkody: klocki drewniane, książki, garnki (zabawa w domu)
lub gałęzie, pudełka, torba, plecak (zabawa na dworze)
- coś do oznaczenia kapsli: flamaster, plastelina lub kolorowy
papier

Tatusiowie z pewnością pamiętają tę „podwórkową” grę. Zabawę rozpoczynamy od utworzenia

bloków startowych, mety oraz toru, po którym będziemy się „ścigać”. Jeśli gracie w domu,
wykorzystajcie taśmę papierową (malarską) do wyznaczenia toru, jeśli zaś na dworze,
narysujcie tor kredą. Teraz czas na ustawienie przeszkód lub zadań, które Twój kapsel będzie
musiał wykonać (np. trafić w określone pole).

Podpiszcie lub oznaczcie w inny sposób swoje kapsle, np. kolorową plasteliną, flamastrem
lub kółkiem wyciętym z kolorowego papieru lub folii aluminiowej kółkiem, który wciśniecie do
środka kapsla.

Teraz pozostaje tylko ustawić się na starcie. Każdy uczestnik kolejnymi ‘pstryknięciami’
przesuwa kapsel w stronę mety, pokonując wszystkie przeszkody. Jeśli kapsel wypadnie z toru
lub nie wykonacie nim określonego zadania, cofacie się na poprzednią pozycję lub na start i
tracicie kolejkę (ustalcie wcześniej zasady i omówcie zadania oraz przeszkody).

38
Gra w balona

Co potrzebujesz:
Wiek:
- balony
od 4 lat
- kilka osób chętnych do zabawy

Bardzo prosta zabawa, która uczy

współpracy. Nadmuchaj balony i poproś
dzieci, aby dobrały się w pary i ustawiły
pod jedną ścianą (lub na wyznaczonym
miejscu startu). Każda para umieszcza
balon na wysokości brzucha lub… czoła.
Po ogłoszeniu startu musi jak najszybciej
dojść do wyznaczonej mety, nie gubiąc
po drodze balonika. Ta para, która dojdzie
pierwsza - wygrywa. Ta, której balonik
wypadnie - zaczyna, od początku.

Pchełki

Co potrzebujesz:
Wiek:
- miseczka
od 5 lat
- monety (najlepiej 1, 2 lub 5 gr)

Gra, w którą grali nie tylko nasi rodzice, ale nawet dziadkowie! Polega na wcelowaniu do
miseczki monety 1- lub 2-groszowej przy pomocy 5-groszkówki (większą monetą „pstrykamy”
mniejszą). Wygrywa ta osoba, która umieści w miseczce wszystkie swoje monety wygrywa!

39
Domowy cymbergaj

Co potrzebujesz:
Wiek:
- moneta 1 zł lub 5 zł (duża)
od 4 lat
- taśma papierowa (malarska)
- nakrętki od słoika
- płaska i gładka powierzchnia (najlepiej stół)

Na przeciwległych bokach stołu naklejcie taśmą swoje „bramki”. Połóżcie monetę na stole
i ustalcie, kto rozpoczyna grę oraz jaki jest limit punktów. Za pomocą odwróconej nakrętki
od słoika odbijajcie monetę, próbując wcelować nią do bramki przeciwnika. Wygrywa ta
osoba, która zdobędzie więcej punktów.

Klasy

Co potrzebujesz:
Wiek:
- kreda
od 4 lat
- taśma papierowa (malarska) – jeśli gracie w domu
- nakrętka od słoika lub płaski kamień - jeśli gracie na dworze

Myślisz, że grać w klasy możesz wyłącznie na dworze? Nieprawda! Na dworze narysuj kredą,
zaś w domu wyklej taśmą „ludzika” lub klasyczną kratkę, a na każdym polu napisz cyfrę.

Przygotuj nakrętkę lub kamyk i poproś dziecko, aby trafiło

na pole z cyfrą 1. Teraz, skacząc na jednej nodze, musi
przejść przez całego ludzika, stawiając na „głowie” dwie
nogi, po czym w podskoku obraca się i wraca znowu
skacząc na jednej nodze do pola nr 1, zabiera nakrętkę
i zeskakuje z pola. W taki sposób rzucacie nakrętkę na
kolejne pola. Jeśli nie trafisz nakrętką na kolejne pole
lub nadepniesz na linię - tracisz kolejkę.

40
Laserowe pole

Co potrzebujesz:
Wiek:
- włóczka lub sznurek
od 5 lat
- plastelina (najlepiej biała)
- wąska przestrzeń (korytarz, przedpokój)

Na korytarzu rozwijaj włóczkę i przyklejaj ją plasteliną

do przeciwległych ścian, tak, aby powstał „laserowy”
labirynt (możesz też przykleić taśmą, ale często po
odklejeniu taśmy zostają ślady). Staraj się zostawiać
tyle miejsca, ile dziecko będzie potrzebowało na
przejście pomiędzy sznurkami. Na końcu ścieżki
umieść trofeum/skarb, to może być lalka lub np.
łańcuszek na poduszce.

I teraz uwaga: jesteście agentami, którzy muszą

odebrać złodziejom ukradziony skarb. Ale złodziej
jest sprytny i włączył lasery, które, gdy je dotkniesz
lub zerwiesz, włączą alarm i powiadomią zbira, że tu
jesteś!

Poproś dziecko, żeby ostrożnie przeszło przez korytarz pomiędzy sznurkami, starając się żadnego
nie zerwać.

Wspaniała zabawa na koncentrację i rozciągające ćwiczenia gimnastyczne.

41
 6. Artykuły plastyczne domowej roboty

Kreda

Co potrzebujesz:

- barwnik spożywczy (w proszku)

- 1/2 filiżanki wody
- 3 łyżki gipsu
- folia aluminiowa lub papierowe kubeczki

Wodę, gips i barwnik dobrze razem wymieszaj.

Wariant 1:
Zawiń w folię aluminiową w rulon i zostaw do wyschnięcia. Gotowe!

Wariant 2:
Napełnij kubeczki otrzymaną masą. Po wyschnięciu natnij kubek i wyjmij z niego zaschniętą
kredę. Kreda przygotowana w ten sposób nie łamie się tak często jak ta z rulonu.

Piaskowa masa plastyczna

Co potrzebujesz:

- 1 szklanka wody
- 1 szklanka mąki kartoflanej
- 2 szklanki piasku (czystego i przesianego)
- stary garnek i duża łyżka do mieszania
- barwnik spożywczy, jeśli masa ma być kolorowa
- brokat, jeśli masa ma być błyszcząca

Podgrzej w garnku wodę z piaskiem, dodaj mąkę kartoflaną i mieszaj, aż powstanie jednolita
masa. Zdejmij z ognia i zostaw do ostudzenia. Masę można podzielić na kilka części i do każdej
dodać odrobinę barwnika spożywczego i brokatu, aby uzyskać różnokolorowe masy.

42
Słona masa plastyczna – przepis 1

Co potrzebujesz:

- 2 szklanki mąki
- 2 szklanki soli
- 1 szklanka ciepłej wody
- barwnik spożywczy, jeśli masa ma być kolorowa
- brokat, jeśli masa ma być błyszcząca

Wymieszaj dokładnie składniki, tak, żeby powstała jednolita

masa, która nie klei się do suchych rąk. Do masy można dodać
parę kropel barwnika spożywczego lub wykorzystać mieloną
kawę (kolor brązowy) lub np. sok z buraka (kolor czerwony).

Figurki z ciasta solnego po wyschnięciu można pomalować farbkami plakatowymi lub wodnymi.
Aby “produkt” był trwalszy, po uformowaniu zostawiamy go do wyschnięcia przez noc,
a następnie wkładamy do piekarnika na 45 minut (ok. 150 stopni).

Możesz zrobić mniej lub więcej masy zachowując proporcje 2:2:1.

Słona masa plastyczna – przepis 2

Co potrzebujesz:

- 15 pełnych łyżek mąki

- 15 łyżeczek soli
- 2 łyżki oleju
- 1/4 litra gorącej wody
- barwnik spożywczy, jeśli masa ma być kolorowa
- brokat, jeśli masa ma być błyszcząca

Wszystkie składniki wymieszaj dokładnie i zagniataj, aż powstanie plastyczna masa bez grudek.
Na koniec dodaj barwnik. Dalsza część jak w przepisie nr 1.

43
Domowa ciastolina – przepis 1

Co potrzebujesz:

- 400 g mąki
- 200 g soli
- 2 łyżki oleju
- 2 łyżki ałunu
- 1/2 l gorącej wody
- barwnik spożywczy (farbki do malowania jajek
wielkanocnych lub gęsta plakatówka też będą dobre)
- duża łyżka do mieszania
- brokat – jeśli masa ma być błyszcząca

Wodę doprowadź do wrzenia. W tym czasie wymieszaj pozostałe składniki w dużym naczyniu.
Kiedy woda będzie wrząca wlej ją ostrożnie do reszty i dobrze wymieszaj. Jeśli masa przestygła,
można mieszać rękoma. Masę można podzielić na kilka części i do każdej dodać odrobinę
barwnika spożywczego i brokatu. W szczelnie zamkniętym pojemniku masę można bardzo
długo przechowywać.

Domowa ciastolina – przepis 2

Co potrzebujesz:

- 1 szklanka skrobi kukurydzianej

- 1 i 1/3 szklanki wody
- 2 szklanki soli
- barwnik spożywczy (farbki do malowania jajek
wielkanocnych lub gęsta plakatówka też będą dobre)
- brokat – jeśli masa ma być błyszcząca

Ok. 2/3 przygotowanej soli rozpuść w małej ilości wody

i zagotuj. Następnie wymieszaj skrobię kukurydzianą z
pozostałą wodą i wlej do roztworu z soli. Na koniec dobrze
wymieszaj i podziel na części. Do każdej części dodaj
barwnik spożywczy i brokat i dobrze wymieszaj.

44
Płyn do baniek mydlanych – przepis 1

Co potrzebujesz:

- 1/2 l ciepłej wody + 4,5 l zimnej

- 375 g szarego mydła
- 13 g kleju do tapet
- 250 g cukru

1/2 l ciepłej wody i pozostałe składniki wymieszać w

jednym, dużym naczyniu. Pozostawić na 24 godziny. Po
tym czasie dolać resztę wody (4,5 l) i bardzo dokładnie
wymieszać. Płynem uzupełnić pojemniki do baniek.

Płyn do baniek mydlanych – przepis 2

Co potrzebujesz:

- 225 ml płynu do naczyń

- 3 l wody
- 1 łyżka gliceryny (do kupienia w aptece)

Wszystkie składniki dobrze wymieszać. Płyn jest gotowy, kiedy przestanie się pienić.
Płynem uzupełnij pojemniki do baniek.

Farbki do szkła

Co potrzebujesz:

- 25 g gumisiów (np. Haribo)

- 1 łyżka wody
- barwnik spożywczy

Gumisie przełożyć do garnka, dodać wodę i na małym ogniu i rozpuścić, ciągle mieszając.
Powstałą masę przełożyć do mniejszych miseczek i kiedy nieco ostygnie, dodać odrobinę
barwnika (do każdej miseczki inny). Malować można pędzelkiem lub palcami. Farba szybko
twardnieje i można malować nią tylko większe powierzchnie. Zaschniętą farbę usuwa się
bardzo łatwo szpachelką lub innym płaskim przedmiotem (np. płytka CD) po uprzednim
namoczeniu mokrą gąbką.

45
Farbki do malowania palcami – przepis 1

Co potrzebujesz:

- 100 ml wody
- 4 łyżki mąki
- barwnik spożywczy (ew. sok z borówek,
szpinaku, wiśni lub buraków czerwonych)

Barwnik wymieszaj z wodą (każdy kolor osobno!), dodaj

mąkę i dobrze wymieszaj, żeby nie było grudek. Gotowe!
Farbki przechowuj do 2 tygodni w lodówce w szczelnie
zamkniętych słoiczkach.

Farbki do malowania palcami – przepis 2

Co potrzebujesz:

Na każdy kolor farbki:

- 1 filiżanka skrobi kukurydzianej
- 2 filiżanki gorącej wody
- 1 filiżanka zimnej wody
- barwnik spożywczy (ew. sok z borówek,
szpinaku, wiśni lub buraków czerwonych)
- 1 torebka żelatyny

Skrobię wymieszaj z 1/3 zimnej wody, aż powstanie gładka pasta. W pozostałej zimnej wodzie
rozpuść żelatynę, odstaw na moment. Gorącą wodę bardzo wolno wlej do pasty ze skrobi,
ciągle mieszając. Na małym ogniu zagotuj i mieszaj jeszcze chwilę. Zdejmij z ognia i dodaj
rozpuszczoną żelatynę. Po wystudzeniu podziel na części i do każdej dodaj po kilka kropel
barwnika. Tak przygotowane farbki, zamknięte w słoiczkach, zachowują świeżość ponad tydzień.

46
Masa papierowa (pappmache)

Co potrzebujesz:

- opakowania po jajkach lub stare gazety (zwykłe,

czarno-białe)
- woda
- duże naczynie najlepiej, wiaderko lub miednica
- 1/2 paczki kleju do tapet
- 1 kg mąki

Opakowania lub gazety potnij na małe kawałki. Przełóż je do naczynia i zalej wodą. Na drugi
dzień porządnie wymieszaj (gazety musza się rozpaść) i dodaj klej do tapet oraz mąkę. Jeśli
masa nie jest gęsta dodaj więcej mąki. Z tak przygotowanej masy można robić fantastyczne
rzeczy. Po skończeniu pracy dzieło musi schnąć, najlepiej na świeżym powietrzu i dopiero suche
dzieło można pomalować.

Klej

Co potrzebujesz:

- 100 g mąki pszennej

- 0,4 – 0,5l wody

Mąkę wymieszać z wodą i bardzo krótko zagotować,

aż powstanie masa o konsystencji kleju. Przed użyciem
należy klej wystudzić. Klej można przechowywać w
zamkniętych słoiczkach w lodówce przez kilka tygodni.
Klej nadaje się do np. naklejanek, obklejania większych
powierzchni np. balonów itp.

Klej nie jest trujący!

47
Masa plastyczna do jedzenia

Co potrzebujesz:

- 1 filiżanka masła orzechowego

- 2 filiżanki mleka w proszku
- 1 filiżanka miodu

Wszystkie składniki dobrze wymieszaj. W razie

potrzeby, jeśli masa będzie za rzadka, dodaj więcej
mleka w proszku. Po skończonej pracy każde z
dzieci może po prostu zjeść swoje arcydzieło. Jeśli
potrzebujesz mniej lub więcej masy - nic prostszego.
Zachowaj tylko proporcje 1:2:1.

Ciepły śnieg

Co potrzebujesz:

- opakowanie białej pianki do golenia

- 6 opakowań 80 g sody oczyszczonej

Warto zwrócić uwagę na to, aby pianka była jak

najbardziej delikatna i bez zapachu. Połącz wszystkie
składniki i gotowe! Śnieg ma fantastyczną konsystencję i
jest bardzo przyjemny w dotyku.

48
Farbki do malowania ciała – przepis 1

Co potrzebujesz:

Na każdy kolor:
- filiżanka skrobi kukurydzianej
- 1/2 filiżanki wody
- 1/2 filiżanki kremu (np. Nivea)
- barwniki spożywcze

Wszystkie składniki, poza barwnikiem, dobrze

wymieszaj. Powstałą masę podziel na tyle części,
ile masz kolorów. Teraz do każdej części dodaj kolor
i wymieszaj ponownie. Gotowe. Możesz bez obaw
pozwolić dziecku się tym wymalować. Farbki nie są
trujące i łatwo zmywają się w ciepłej wodzie z mydłem.

Farbki do malowania ciała – przepis 2

Co potrzebujesz:

Na każdy kolor:
- 1 łyżka pudru do pielęgnacji niemowląt
- 1 łyżka talku
- 1 łyżka kremu Nivea
- barwnik spożywczy

Puder, talk oraz krem dobrze razem wymieszaj, aż powstanie jednolita masa. W zależności od jej
konsystencji i oczekiwanej intensywności koloru, dodaj teraz barwnik. Gotowa farbka zmywa się
ze skóry mokrą gąbką. Resztki można przez jakiś czas przechowywać w małych pojemniczkach
lub wykorzystać do malowania na papierze.

49
 Zakończenie

Jak widzicie spędzanie kreatywnie czasu z dziećmi nie jest ani trudne, ani męczące, ani też nie
ogołoci Waszych portfeli. Możecie uwierzyć, że dzieci z ogromną chęcią porzucą swoje drogie
zabawki na rzecz wymienionych tu zabaw. Dlaczego? Bo będziecie w nich uczestniczyć!

Nie bójcie się spędzać czasu ze swoimi dziećmi – to naprawdę kreatywne, radosne i pełne
życia istoty, od który możemy się tej radości życia uczyć.

Przedstawione tu zabawy nie mają na celu odwieźć Was od kupowania rozwijających gier czy
zabawek. Wręcz przeciwnie, dzięki tym zabawom możecie sprawdzić, czy daną grą Wasze
dziecko będzie w ogóle zainteresowane.

Miłej zabawy !

Wszystkie treści materiały oraz elementy graficzne umieszczone w tym ebooku

50
są chronione prawem autorskim i są własnością właściciela serwisu