You are on page 1of 11

WYMOGI DOTYCZĄCE MATERIAŁÓW

publikowanych w Zeszytach Naukowych Politechniki Śląskiej

Przyjmowane będą materiały napisane w języku polskim lub angielskim. Każda praca
będzie recenzowana.
Prosimy o przesłanie, oprócz dwóch kopii wydruku, także dyskietki albo płytę CD
zawierającą plik z artykułem napisanym w edytorze tekstu Word. Rysunki oraz wykresy
prosimy umieścić w tekście wklejając je w tabeli. Prosimy ponadto, w celu skrócenia cyklu
wydawniczego, rysunki i wykresy zapisać w osobnych plikach.
Artykuły piszemy na formacie A4, margines: L, P, D, G – 2,5 cm. Nagłówek i stopka -
1,25 cm. Tekst standardowy formułować wykorzystując czcionkę Times New Roman 12 pkt,
z odstępami między liniami 1,5 wiersza, wcięcie pierwszego wiersza akapitu 0,6 cm. Sposób
wyrównania: do lewej i prawej.
Podpisy pod rysunkami należy podać zarówno w języku polskim, jak i angielskim
(czcionka 11 pkt).
Publikacje należy przesłać na adres Komitetu Organizacyjnego do 31.05.02 według
układu podanego poniżej.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2002
Seria: BUDOWNICTWO z. Nr kol.

Tomasz WRÓBLEWSKI*
Politechnika Szczecińska

STATYCZNA I DYNAMICZNA ANALIZA BELEK


WOLNOPODPARTYCH METODĄ STOCHASTYCZNYCH
ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH

Streszczenie. W pracy przedstawiono sformułowanie zagadnienia statyki i dynamiki


układów z parametrami losowymi, zdefiniowanymi przez ich pierwsze dwa momenty
probabilistyczne. Statyka traktowana jest jako szczególny przypadek dynamiki. Otrzymany
układ równań hierarchicznych scałkowano metodą krok po kroku dla pierwszych dwóch
momentów prob. Dla przykładu przeanalizowano belkę wolnopodpartą za pomocą
stochastycznej metody elementów skończonych. Moduł Younga był zmienną losową.
Przedstawione zostało rozwiązanie analityczne oraz numeryczne problemu. Wyniki liczbowe
obejmowały wartości oczekiwane, oraz wzajemną kowariancję przemieszczenia środka belki.

STATIC AND DYNAMIC ANALYSIS OF SIMPLY SUPPORTED BEAMS


BY STOCHASTIC FINITE ELEMENT METHOD

Summary. The paper presents a formulation for static and dynamic problems of systems
with random parameters defined by their first two probabilistic moments. Statics is considered
as specific case of dynamics. The obtained hierarchical set of equations is solved for first two
probabilistic moments for displacement by using the step by step integration scheme. As a
example a simply supported beam is analyzed in the frame work of the stochastic finite
element method. In the model Young moduli are assumed as random. Analitical as well as
numerical solutions are presented. The numerical resoults include expectations and cross-
covariance for the midspan deflections.

1. Wstęp

Deterministyczna metoda elementów skończonych (MES) jest obecnie najbardziej


rozpowszechnionym sposobem analizy układów konstrukcyjnych, por. [1-2] np. Popularność
zdobyła dzięki swojej prostocie, uniwersalności i możliwości zastosowania jej w systemach
komputerowych. Większość istniejących na rynku komputerowych pakietów obliczeniowych

* Opiekun naukowy: Dr hab. inż. Tran Duong Hien, prof. PS.


(nagłówek stron parzystych ) T. Wróblewski

służących do analizy konstrukcji bazuje na tej metodzie. Stochastyczna metoda elementów


skończonych (SMES), jak sama nazwa wskazuje, jest stochastyczną, perturbacyjną wersją
MES. Powstała ona na przełomie ostatnich dwóch dekad, opierając się na perturbacyjnej
analizie drugich momentów centralnych. MES wzbogacona o opcję analizy stochastycznej
pozwala na uwzględnianie losowości rozpatrywanych układów konstrukcyjnych, poprzez
parametry losowe, którymi mogą być lokalne charakterystyki geometryczne i materiałowe
układu, jak pole przekroju elementu belkowego, grubość elementu płytowego czy
powłokowego, moduł Younga, liczba Poisona, gęstość masy itp., również obciążenie
zewnętrzne oraz wiele innych. Wynikiem takiej analizy są pierwsze dwa momenty
probabilistyczne, czyli wartości oczekiwane i wzajemne kowariancje przemieszczeń,
naprężeń, itd.
Praca składa się z czterech rozdziałów. Po wstępie w rozdziale 2 przedstawione są główne
założenia metody oraz merytoryczna dyskusja nad niestatystycznym sformułowaniem
zagadnienia na tle innych statystycznych rozwiązań. Rozdział 3 przedstawia rozwiązanie
analityczne i numeryczne zagadnienia dynamiki belki wolnopodpartej. W rozdziale 4
natomiast znajdują się wnioski końcowe.
W pracy stosowana jest konwencja sumacyjna zapisu, w której składniki sumowane są po
dwukrotnie powtarzających się wskaźnikach. Miarami wszystkich wielkości w pracy są:
siła [N], długość [cm], czas [s].

2. Stochastyczne sformułowanie zagadnienia

2.1. O perturbacyjnej metodzie drugich momentów

Perturbacyjna metoda drugich momentów wywodzi się z analizy pierwszych dwóch


momentów centralnych zmiennych losowych wyrażonych przez rozwinięcie potęgowe.
Rozpatrzymy wektor x = {xi(a)}, i=1, 2,..., ĭ, gdzie a = {ar}, r=1, 2,..., ř, jest wektorem
parametrów losowych, zdefiniowanych przez pierwsze dwa momenty probabilistyczne czyli
wektor wartości oczekiwanych a0 = {ar0} i macierz kowariancji Cov(ar, as). Rozwińmy xi(ar)
w szereg potęgowy w otoczeniu ar0 z dokładnością do drugiego rzędu,

xi 1  2 xi
xi (ar )  xi (ar0 )  (ar  ar0 )  (ar  ar0 )(a s  as0 ) (1)
ar a a 0 2 ar as a a 0
Statyczna i dynamiczna analiza... (nagłówek stron parzystych)

Zauważmy, że określone w punktach ar0 zerowe, pierwsze i drugie pochodne są wielkościami


deterministycznymi. Stosując przekształcenie liniowe dla równ. (2) otrzymamy,:
   0  
xi 1  2 xi
E[ xi ]  xi (a )  0
r E[(ar  ar0 )]  E[(ar  ar0 )(as  as0 )]
ar 2 ar as
1  2 xi
 xi (ar0 )  Cov(ar , a s )
2 ar a s
1
 xi (ar0 )  xi( 2) (ar0 ) (2)
2
x xm
Cov( xi , x j )  E[( xi  xi0 )( x j  x 0j )]  n E[(ar  ar0 )(as  as0 )]  ...
ar as
xi x j
 Cov(ar , a s )
ar a s
i, j = 1, 2,..., ĭ ; r, s = 1, 2,..., ř. W równ. (2) występuje wektor xi(2)(ar0) przedstawiający
liniową kombinację ř2 wektorów ∂2xi/∂ar∂as, r, s = 1, 2, ..., ř. Sugeruje to, że możliwe jest
zastąpienie ř2 równań dla drugich pochodnych przez jedno równanie dla xi(2); będzie to
omówione w następnym rozdziale. Zależności (2) określają pierwsze dwa momenty centralne,
czyli wartości oczekiwane i wzajemne kowariancję zmiennych xi.
W porównaniu z technikami statystycznymi, np. symulacja Monte Carlo, mankamentami
PMDM są: (i) zmienne xn muszą spełniać warunki małej fluktacji i ciągłości w punktach ar0,
(ii) na wyjściu są tylko pierwsze dwa momenty probabilistyczne, (iii) dokładność Cov(xn,xm)
jest pierwszego stopnia (E[xn] stopnia drugiego). O zaletach decyduje natomiast to, że: (i) nie
jest konieczne założenie normalnego rozkładu parametrów losowych ar , (ii) na wejściu
potrzebne są tylko dwa pierwsze momenty, a nie cały rozkład, (iii) koszt obliczeń jest o rząd
wielkości niższy przy tej samej dokładności.

2.2. Układy równań ruchu SMES

Zapiszmy układ równań ruchu układu o ĭ stopniach swobody.


Lij (ar )[ x j ]  fi (ar , τ )i, j = 1, 2, ..., ĭ ; r = 1, 2, ..., ř (3)
gdzie liniowy operator Lij dany jest wzorem
d2 d
Lij (ar )  mij (ar )  cij (ar )  kij (ar ) (4)
d 2
d
W układzie tym wektor obciążeń zewnętrznych fi oraz macierze bezwładności mij,
tłumienia cij i sztywności kij są jawnymi funkcjami wektora parametrów losowych a = {ar}.
Wektor ten jest zdefiniowany poprzez wektor wartości oczekiwanych a0 = {ar0} oraz macierz
(nagłówek stron parzystych ) T. Wróblewski

kowariancji Cov(ar, as). Wektor xi oznacza wektor przemieszczeń uogólnionych. Mamy więc
do czynienia z układem równań różniczkowych zwyczajnych rzędu drugiego z parametrami
losowymi (inaczej niż w MES, gdzie jest to układ równań ze stałymi współczynnikami).
Funkcje fi(ar,), mij(ar), cij(ar), kij(ar) są dwukrotnie różniczkowalne w punktach ar0, przy czym
dla ar = ar0 macierze mij(ar0), cij(ar0), kij(ar0) są symetryczne i dodatnio określone. Składowe
wektora przemieszczeń xi są więc niejawnymi funkcjami parametrów losowych ar i czasu
xi = xi(ar;). Celem jest określenie pierwszych dwóch momentów zmiennych losowych
xi(ar;), tzn. E[xi] i Cov(xi, xj).
Dokonujemy teraz perturbacji funkcji xi(ar;), fi(ar,), mij(ar), cij(ar) i kij(ar) w otoczeniu
wartości oczekiwanych ar0 do drugiego rzędu, z małym parametrem Perturbacja ta zapisana
zapisane jest w symbolicznej formie jako, por. równ. (1)
()  ()0  (), r ar  12 (), rs 2ar as (5)
gdzie
ar  ar  (ar - ar0 ) (6)
jest pierwszą wariacją zmiennej ar w otoczeniu ar0, zaś
 2 ar as  ar as   2 (ar - ar0 )(as - as0 ) (7)
jest drugą (mieszaną) wariacją ar, as w otoczeniu ar0, as0. Symbole (·)0, (·),r i (·),rs oznaczają
odpowiednio wartości zerowych, pierwszych i drugich pochodnych cząstkowych określonych
względem ar0, tj.

 ()  2 ()
(),r  (),rs  (8)
ar a a 0 ar as a a 0

Zgodnie z koncepcją perturbacyjną podstawiamy równ. (5) do równ. (3)

m x  c x  k x   m x  c x  k x  a  m x  c x  k x  12  a a


0
ij
0
j
0
ij
0
j
0
ij
0
j
0
ij
,r
j
0
ij
,r
j
0
ij
,r
j r
0
ij
,rs
j
0
ij
,rs
j
0
ij
,rs
j
2
r s

 f   f  m 
i
0
x  c x  k x  a   f  m 
i
,r ,r
ij
0
j x  c x  k x 
,r
ij
0
j
,r
ij
0
j r i
,rs ,r
ij
,s
j
,r
ij
,s
j
,r
ij
,s
j (9)

 m x  c x  k x   m  x  c x  k x   a a
,s ,r ,s ,r 1,s ,r ,rs 0 ,rs 0 ,rs 0 2
ij j ij j ij j ij j ij j ij j r s
2
Uwzględniając dowolność wariacji ari porównując człony tego samego rzędu względem ,
po obu stronach równ. (9), otrzymamy hierarchiczne układy równań różniczkowych SMES
w postaci:
 jeden układ równań zerowego rzędu dla xi0(ar0;)
mij0 
x
0 0 0
 0 0
j  cij x j  kij x j  f i
0
(10)
Statyczna i dynamiczna analiza... (nagłówek stron parzystych)

 ř układów równań pierwszego rzędu dla xi,r(as0;), r = 1, 2, ..., ř


mij0 
x   
 ,r 0
j  cij x j  kij x j  f i  mij x j  cij x j  kij x j
,r 0 ,r 0 ,r ,r ,r 0 ,r 0
 (11)

 jeden układ równań drugiego rzędu dla xi(2)( ar0;)


mij0 
x 
j  cij x j  kij x j  f i
( 2) 0 ( 2) 0 ( 2) ( 2)

 mij( 2) 
x  ( 2) 0
j  cij x j  kij x j
0 ( 2) 0

(12)

 2 mij,r 
x
,s
 
j  cij x j  kij x j  Cov(ar ,as )
,r ,s ,r ,s

gdzie (·)(2) oznacza dwukrotną sumę, por. równanie (8)


()( 2)  (), rs Cov(ar ,as ) r,s = 1, 2, ..., ř (13)
Całkowita liczba układów równań wynosi więc (ř +2). (Symulacja Monte Carlo wymaga
o(103ř) układów próbnych dla rozwiązań o podobnej dokładności). Mając xi0(ar0;),
xi,r(ar0;), xi(2)(ar0;), = t1, t2,..., (oraz ich pochodne względem wyznaczamy pierwsze dwa
momenty probabilistyczne przemieszczeń xi(ar0,) (oraz ich pochodnych czyli prędkości
i przyspieszeń) za pomocą wzorów (2)
E[ xi (ar0 , t p )]  xi0 (ar0 , t p )  12 xi( 2) (ar0 , t p ) (18)

Cov( xi (ar0 , t p ), x j (ar0 , t p ))  xi,r (ar0 , t p ) x ,js (ar0 , t p )Cov(ar ,as ) (19)
i, j = 1, 2, ..., ĭ ; r, s = 1, 2, ..., ř
Układ równań statyki układu traktować można jako szczególny przypadek dynamiki
z pominięciem wpływów bezwładności i tłumienia (mij = 0; cij = 0) por. równ. (3)
k ij (ar ) x j  f i (ar ) i, j = 1, 2, ..., ĭ ; r = 1, 2, ..., ř (14)
i stąd otrzymamy następujące hierarchiczne układy równań algebraicznych SMES:
 jeden układ równań zerowego rzędu dla xi0(ar0)
kij0 x 0j  f i 0 (15)

 ř układów równań pierwszego rzędu dla xi,r(as0), r = 1, 2, ..., ř


kij0 x ,jr  fi ,r  kij,r x0j (16)

 jeden układ równań drugiego rzędu dla xi(2)(ar0)


kij0 x(j2)  fi ( 2)  kij( 2) x0j  2kij,r x ,js Cov(ar ,as ) (17)
oraz pierwsze dwa momenty probabilistyczne przemieszczeń xi(ar0), które są teraz czasowo
niezależne

 
E xi (ar0 )  xi0 (ar0 ) 
1 ( 2) 0
2
xi (ar ) (18)

Cov( xi (ar0 ), x j (ar0 ))  xi,r (ar0 ) x ,js (ar0 )Cov(ar ,as ) i, j = 1, 2, ..., ĭ ; r, s = 1, 2, ..., ř (19)
(nagłówek stron parzystych ) T. Wróblewski

3. Przykłady. Belka wolnopodparta o zmiennym module Younga obciążona


po środku siłą skupioną

3.1. Statyka

Wyprowadźmy wzory na wartość oczekiwaną i wzajemną kowariancję przemieszczenia


pionowego środka belki wolnopodpartej o długości L, momencie bezwładności J, obciążonej
statycznie po środku rozpiętości siłą skupioną o stałej wartości równej Q, wszystkie te
wartości dane są jako deterministyczne. Belka będzie wykonana z materiału, którego moduł
Younga E dany jest jako zmienna losowa, zdefiniowana przez dwa pierwsze momenty
probabilistyczne tj. wartość oczekiwaną E0 oraz wariancję Var(E), por. rys.1.
Q

EJ, L
x

Rys. 1. Schemat belki wolnopodpartej


Fig. 1. Scheme of simply supported beam
Zapiszmy najpierw równanie równowagi
RE   Q  K E  yE   0 (20)
gdzie K(E) jest sztywnością, y(E) przemieszczeniem, Q obciążeniem belki. Dokonując
perturbacji funkcji R(E) w otoczeniu wartości oczekiwanej E0 otrzymamy

R 1 2 R
 
R E   R E 0  ε
E E E0
ΔE  ε 2 2
2 E E E0
 ΔE 2 (21)

Przyrównując do zera wartości zerowych, pierwszych i drugich pochodnych otrzymamy


hierarchiczny układ równań algebraicznych SMES por. równania (15-17):
K E 0  yE 0   Q (22)

  ddEy
K E0 
dK
dE
 
y E0 (23)
E  E0 E  E0

     dK dy 
K E 0 y ( 2)   K ( 2) y E 0  2  Var ( E )
 dE dE  E E0
(24)

Obliczając kolejne pochodne K względem E


48EJ dK 48J d2 K
K  3 0 (25)
L3 dE L dE 2
Statyczna i dynamiczna analiza... (nagłówek stron parzystych)

i podstawiając (25) do równ. (22), (23) i (24) otrzymamy:

y E 0  
QL3 dy QL3 d2 y 2QL3
 
   
2 3 (26)
48E 0 J dE E E0 48 E 0 J dE 2 E E0 48 E 0 J
Mając równ. (26) wyznaczamy za pomocą wzorów (18) i (19) wartość oczekiwaną oraz
wariancję przemieszczenia pionowego środka belki, jako:

QL3  Var E  
  
E y E0  1 
 
(27)
48E 0 J  E 0 
2

2
 QL3 
  
Var y E 0
  Var E  (28)
  
 48 E 0 2 J 

Skorzystajmy z powyższych wzorów dla podanych poniżej wartości:
E0 = 2,05107 , Var(E) = 4,20251012, L = 1000, J = 29210, Q = 105
 4,2025  1012 

E y( E ) 
0
 105  10003 1    3,479  1  0,01  3,514
48  2,05  107  29210  2,05  107 
2
 
2
 105  10003 

Var y(E )   0
   4,2025  1012  0,121

2

 48 2,05  107  29210 
 

3.2. Dynamika

W celu porównania otrzymanych wyników przeprowadzono analizę za pomocą SMES


oraz MES. Szukano odpowiedzi dynamicznej układu na siłę wymuszającą, metodą
superpozycji modalnej. W programie komputerowym belkę wymodelowano za pomocą 32
skończonych elementów belkowych.

1
1
2
2
3 16
16
17
17
18 . . . 31 31
32
32
33 x

L = 31,25 x 32 = 1000
y

Rys. 2. Podział siatki MES.


Fig. 2. FEM mesh
Jako przekrój przyjęto I400. Poszczególne parametry przekroju wynosiły: Ax=118 - pole
przekroju poprzecznego belki; Ay=66,96; Az=57,60 - pole przekroju poprzecznego belki,
czynnego przy ścinaniu wzg. odp. osi; Jx=183 - moment bezwładności przekroju na skręcanie;
Jy=29210; Jz=1160 - moment bezwładności przekroju na zginanie wzg. odp. osi. Pozostałe
(nagłówek stron parzystych ) T. Wróblewski

parametry: gęstość masy materiału   7850  10 -8 ; współczynnik Poissona ν  0,3 ;


współczynnik tłumienia ξ  0,02 . Moduł Younga E, podczas analizy deterministycznej
(MES) określono za pomocą wartości oczekiwanej E0, natomiast podczas analizy
stochastycznej należało zdefiniować dodatkowo macierz kowariancji. Macierz zdefiniowano
równaniem
Cov(E r , Es )  Er Es  E0r Es0  (E r , Es ) (29)
w którym

  
1

 Er  Var (E r ) / E 0 2 2
 0,1 - wsp. wariacji zmiennej losowej (30)
r

(E r , Es )  exp  x r  x s / L - funkcja korelacji zmiennych losowych; 


(31)
xr, xs – współrzędne x środków poszczególnych elementów skończonych
r, s = 1, 2,..., 32
Zapis (29) przedstawia macierz kowariancji o wymiarach 32x32. Na przekątnej macierzy
znajdują się wariancje poszczególnych zmiennych losowych, natomiast poza przekątną
występują kowariancje pomiędzy poszczególnymi zmiennymi. Obliczoną w trakcie analizy
strukturę widmową zmiennych losowych przedstawia rys.3.
32
0,30 31
30
29
0,20 28
27

0,10

0,00
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

-0,10

-0,20

-0,30

Rys. 3. Struktura widmowa zmiennych losowych.


Fig. 3. Spectral structure of random variables
Siła wymuszająca drgania belki Q(t) została zdefiniowana jako siła o stałej wartości, nagle
przyłożona w czasie t = 0. Siła ta została przyłożona do węzła 17 układu, czyli do środka
belki. Analizę przeprowadzono w łącznym czasie 3,072 s. Zdefiniowano 3072 kroki czasowe
o długości t = 0,001 s każdy. W analizie uwzględniono 16 pierwszych częstotliwości
własnych. Wyniki analizy SMES, oraz dla porównania MES przedstawia rys. 4(a). W celu
poprawienia czytelności rysunku przedstawiono na nim wyniki z pierwszej sekundy analizy.
Statyczna i dynamiczna analiza... (nagłówek stron parzystych)

Wartość oczekiwana przemieszczenia uzyskana w wyniku analizy SMES oscyluje wokół


wartości E[y(E0)]=3,514 czyli wokół wartości oczekiwanej przemieszczenia statycznego
por. rozdz. 3.1. Wartość oczekiwana przemieszczenia jest mniejsza od przemieszczenia
deterministycznego o około 15%. Na rys. 4(b) przedstawiono wyniki odchylenia
standardowego przemieszczenia pionowego środka belki. Współczynnik wariacji
przemieszczenia pionowego zdefiniowany jako stosunek odchylenia standardowego do
wartości oczekiwanej oszacowano na około 15%. Na rys. 4(c) pokazano wzajemną
kowariancję przemieszczeń węzłów 17 i 25.

8
w artości oczekiw ane przemieszczeń y17
rozw iązania deterministyczne y17
6

t
0
0 0,25 0,5 0,75 1
(a)
1,5

odchylenie standardow e przemieszczeń y17


1

0,5

0 t
0 0,25 0,5 0,75 1
(b)

1,5
kow ariancja w zajemna przemieszczeń ( y17, y25)

0,5

0 t
0 0,25 0,5 0,75 1
(c)
Rys. 4. Belka wolnopodparta:
(a) wartości oczekiwane przemieszczenia pionowego środka belki y17,
(b) odchylenie standardowe przemieszczenia środka belki y17,
(c) kowariancja wzajemna przemieszczenia (y17, y25)
Fig. 4. Simply supported beam:
(a) expectations for deflections at the mid-point y17,
(b) standard deviation for deflections at the mid-point y17,
(c) cross-covariance for deflections (y17, y25)
(nagłówek stron parzystych ) T. Wróblewski

4. Wnioski końcowe

Przedstawiona w pracy metoda analizy jest prostym i efektywnym a przez to tanim


narzędziem. Korzystnie wypada ona również w porównaniu z technikami statystycznymi.
Planowane jest wykorzystanie tej opcji analizy konstrukcji, podczas badań modelowych
związanych z rozprawą doktorską. Przeprowadzana będzie wówczas analiza dynamiczna
zespolonych układów mostowych, a zastosowanie tej metody pozwoli na lepszą ocenę
otrzymywanych w trakcie badań wyników.

LITERATURA

1. O. C. Zienkiewicz: Metoda elementów skończonych. Arkady, Warszawa 1972.


2. K.-J. Bathe: Finite Element Procedures in Engineering Analysis. Prentice Hall,
Englewood Cliffs, New Jersey 1982.
3. E. H. Vanmarcke: Random Fields: Analysis and Synthesis. The MIT Press, Cambridge,
MA, 1984.
4. T. Hisada, S. Nakagiri: Stochastic finite element method developed for structural safety
and reliability. Proc. 3 Int. Conf. on Safety Reliability, 1981, str. 395-402
5. W. K. Liu, T. Belytschko, A. Mani: Random field finite elements. Int. j. numer. methods
eng., 23, 1831-1845 (1986).
6. M. Kleiber, T.D. Hien: The Stochastic Finite Element Method. Wiley, New York 1992.
7. T. Chmielewski, Z. Zembaty: Podstawy dynamiki budowli. Arkady, Warszawa 1998.
8. Tran Duong Hien: Wybrane działy matematyki w ujęciu komputerowym. Wydawnictwo
Uczelniane PS, Szczecin 1998.

Recenzent: (pole wypełnia Komitet Organizacyjny)

Abstract

The paper presents a formulation for static and dynamic problems of systems with random
parameters defined by their first two probabilistic moments.

You might also like