BEZPŁATNA GAZETA REGIONU TORUŃSKIEGO | NR 137 | 23 LUTEGO 2018 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 30 000 EGZ.

www.pozatorun.pl

Cel bardzo ambitny Nadzieja umiera ostatnia

Rozmawiamy z Rafałem Pietrucieniem, dyr. marszał- Czy jest szansa na powrót ligowej siatkówki do
kowskiego Departamentu Rozwoju Regionalnego Chełmży?
Czernikowo . Gmina Chełmża . Miasto Chełmża . Łubianka . Łysomice . Lubicz . Obrowo . Wielka Nieszawka . Zławieś Wielka

Bezwonny zabójca
Czad zbiera swoje żniwo. W wyniku zatrucia tlenkiem węgla zmarła nastolatka
z gminy Lubicz. W całej Polsce w ostatnich miesiącach ten bezwonny gaz zabił
ponad 40 osób. Strażacy apelują: korzystajmy z czujników

25
Gmina Lubicz: Gmina Łysomice: Gmina Obrowo: Gmina Chełmża:
Odbyły się konsultacje społeczne Czas ferii zimowych dobiega koń- W świetlicy wiejskiej w Silnie panie W spotkaniu szkoleniowo-in-
związane z budową ścieżki rowe- ca. Jak wyglądały one w szkołach z gminy Obrowo będą mogły się formacyjnym uczestniczą co
rowej do Złotorii i bibliotekach na terenie gminy? szkolić w dziedzinie samoobrony roku rolnicy z całej gminy

Poza Toruń . 23 lutego 2018

2 FELIETONY
W ydawca „P oza T oruń ” korzysta i poleca usługi kancelarii prawnej „P łaza i W spólnicy ”
Jasiu łobuz
PRZEMYSŁAW TERMIŃSKI
Senator RP
W każdej klasie jest zawsze z felietonów pisałem, że Polska
jakiś Jasiu łobuz, który dokucza za czasów PiS znalazła się na dy-
swoim koleżankom i kolegom, na- plomatycznej bezludnej wyspie,
śmiewa się ze słabszych, mądruje m.in. za sprawą fatalnych relacji
i psoci na potęgę. Choć słabo się z Niemcami i większością państw
uczy, to uważa, że jest najmądrzej- UE. Wtedy do głowy mi nie przy-
szy. Swoim zachowaniem ściąga chodziło, że możemy znaleźć się
na siebie uwagę innych, a na wy- w jeszcze gorszej sytuacji. Nowe-
wiadówkach jest zazwyczaj tema- la ustawy o IPN ściągnęła na nas
tem numer jeden. Nauczyciele konflikt z Izraelem, a pośrednio
śnią po nocach, żeby Jasiu dał im też z USA. Zamiast gasić jak naj-
wreszcie przeprowadzić lekcję bez szybciej ten pożar, premier Mo-
zakłóceń i wszczynania awantury. rawiecki z typowym dla siebie
Kilka tygodni temu w jednym wyczuciem i polityczną empatią
Złodzieje historii
DARIUSZ MELLER
Radny Powiatu Toruńskiego
Zarówno w historii powszech- cie złych faszystów wspomaga-
nej, jak i Polski mamy do czynie- nych przez Hitlera i Mussoliniego
nia z zawłaszczaniem i przekła- (Legion Condor, Guernica itp.)
maniem wydarzeń. Przykładem z obrońcami demokracji. Nie
jest chociażby historia wojny wspomina się o udziale Stalina,
domowej w Hiszpanii w latach sowieckich żołnierzy, sowieckich
1936-1939. Poprzez działalność czołgów i bandy lewaków z całego
ówczesnych celebrytów, pisarzy, świata zgrupowanych w Bryga-
artystów i innych pożytecznych dach Międzynarodowych. Grzmi
idiotów dzieje tej wojny zosta- się o mordach dokonywanych
ły zawłaszczone przez lewactwo przez frankistów, a o zbrodniach
i jej obraz funkcjonuje jako star-
dolał do niego cały kanister ropy.
Stwierdził, że Żydzi czy Ukraińcy
też kolaborowali z faszystami. Nie
będę tutaj wchodził w buty histo-
ryków, bo to nie jest najważniej-
sze.
Najważniejsze jest wyczu-
cie, polityczna dojrzałość i spryt
dyplomatyczny, które powinny
przyświecać naszemu rządowi.
Najgorsza w tym wszystkim jest
krótkowzroczność. Owszem kon-
flikt z samym Izraelem może nie
jest jeszcze śmiertelny, ale dzięki
temu pokazujemy Stanom Zjed-
noczonym, że jesteśmy totalnie
nieprzewidywalni. Jeżeli ktoś z PiS
myśli sobie, że administracja Do-
nalda Trumpa przymknie oko na
ten wybryk i nie poprze Izraela, to
się grubo myli. Chciałbym przy-
pomnieć, że w grudniu prezydent
Trump - wbrew społeczności mię-
dzynarodowej - uznał Jerozolimę
za stolicę państwa żydowskiego, co
lewactwa cicho sza. Podobnie ko-
munistyczna propaganda w Polsce
nakładem wielu środków (prasa,
książki, filmy) starała się przed-
stawiać Żołnierzy Wyklętych jako
bandytów, a UB-owców i KBW
jako szlachetnych szeryfów. No
i w starszym pokoleniu udało się
jej wprowadzić pewien zamęt
pojęciowy przejawiający się przy-
najmniej w sformułowaniach,
że Niezłomni to „postacie kon-
trowersyjne”. W skrajnej formie
mamy i dzisiaj ludzi powtarzają-
cych kłamliwe tezy tej propagan-
dy, co świadczy jedynie o tym,
że ich polskość jest na poziomie
„polskości” Wandy Wasilewskiej,
Bolesława Bieruta i Wojciecha
Jaruzelskiego. Obecnie jesteśmy
świadkami kolejnego boju o praw-
Poza Toruń . 23 lutego 2018
stopka redakcyjna
Redakcja „Poza Toruń”
Toruń, Skłodowskiej-Curie 41
redakcja@pozatorun.pl
wywołało spory skandal. Świadczy Kontakt do redakcji
to tylko o tym, jak wielką wagę GSM 733 842 795
Trump przywiązuje do bliskich re- Wydawca
lacji z rządem Binjamina Netanja- Fundacja MEDIUM
hu. Nie łudźmy się zatem, że jeste- Redaktor naczelny
śmy w stanie wyjść bez szwanku Radosław Rzeszotek
z tej opresji. Sekretarz redakcji
Nasz kraj za panowania posła Łukasz Piecyk
Jarosława Kaczyńskiego jest wła- Redaktor wydania
śnie jak taki Jasio łobuz. Mamy
Kinga Baranowska
jako prawie 40-milionowy kraj ol-
Dział reportażu i publicystyki
brzymi potencjał, moglibyśmy być
Robert Kamiński
spokojnie liderem regionu, nada-
Dział informacyjny
wać ton polityce unijnej, być jak
kiedyś solidnym partnerem wiel- Michał Ciechowski,
Katarzyna Ochocka,
kich mocarstw. Niestety gen Jasia
łobuza jest silniejszy. Zawadiacko Piotr Gajdowski
Kultura
wszczynamy wielkie i małe kłótnie
z sąsiadami, stajemy się tematem Michał Ciechowski
Zdjęcia
numer jeden wszystkich unijnych
szczytów i spotkań dyplomatycz- Łukasz Piecyk
Sport
nych. Politycy USA czy Niemiec
śnią po nocach, żeby choć raz pol- Karol Żebrowski
ska dyplomacja dała im tydzień REKLAMA
względnego spokoju. Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
Justyna Tobolska
(GSM 603 285 530),
Małgorzata Kramarz
dę historyczną w ocenie naszego (GSM 607 908 607),
zachowania w stosunku do Ży-
dów w okresie II wojny świato-
Iwona Zuchniak
(GSM 500 324 572),
wej. Wiadomo, komu wywołanie Paweł Skraba
tej całej awantury służy, komu (GSM 661 903 202)
relatywizacja naszych postaw jest reklama@pozatorun.pl
na rękę. Dziwić się należy stano- Korekta
wisku przedstawicieli środowisk Piotr Gajdowski
żydowskich, a jeszcze bardziej sto- Skład
sunkowi do tej kwestii niektórych Studio Poza Toruń
obywateli naszego kraju, który jest Druk
nie tylko sprzeczny z prawdą hi- Drukarnia Polska Press Bydgoszcz
storyczną, ale również szkodzi wi- ISSN 4008-3456
zerunkowi Polski (a już zabieranie Redakcja nie odpowiada za treść
głosu w tej sprawie przez Ukraiń- ogłoszeń.
ców zakrawa na kpinę). A ja za- ***
praszam do Chełmży na IV Marsz Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy
Pamięci Żołnierzy Wyklętych im. z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
kpt. M. Szczepańskiego. Niedzie- i prawach pokrewnych Fundaccja ME-
la, 4 marca, godz. 9.30. Msza św. DIUM zastrzega, że dalsze rozpowszech-
nianie materiałów opublikowanych w “Poza
w konkatedrze, potem marsz. Toruń” jest zabronione bez zgody wydawcy.
 4 NASZA GMINA
Tak zmieniają się gminy
Co zmieniło się w samorządach w ostatnich latach? Jak będą one wyglądały w przyszłości? Te
pytania zadaliśmy przedstawicielom różnych środowisk z naszego powiatu.
Andrzej Wieczyński
wójt gminy Obrowo
W ostatnich latach samo-
rządy uległy ogromnej pozy-
tywnej przemianie. Składają się
z ludzi, którym leży na sercu
dobro ich własnych małych oj-
czyzn. Mają rzeczywisty wpływ
na rozwój gmin, a efekty ich
działań widać gołym okiem.
Ogrom inwestycji, jaki doko-
nał się w ostatnich latach, nie
ulega dla nikogo wątpliwości.
Uważam, że dalej powinno się
iść w kierunku umocnienia po-
zycji samorządów. Mieszkańcy
rozumieją, że to właściwa dro-
ga. Każdy gospodarz ma swoje
marzenia, długofalowe plany,
które systematycznie realizuje.
Im więcej ma na to czasu, tym
znakomitsze efekty może osią-
gnąć. Przez kilkanaście lat mo-
jego sprawowania obowiązków
wójta nauczyłem się jednego:
najważniejsze jest budowanie
szacunku wśród ludzi. Dopie-
ro na tym fundamencie można
tworzyć dalej.
REKLAMA
Jacek Rutkowski
prezes zarządu firmy MAT-BUD
Jako przedsiębiorca jestem
bardzo zadowolony ze współ-
pracy z samorządami. Współ-
działamy z wójtem Janem Sur-
dyką czy starostą Mirosławem
Graczykiem bardzo harmo-
nijnie. Osobiście uważam, że
władza powinna się opierać
właśnie na samorządach, po-
nieważ administracja państwo-
wa nie ma odpowiednich in-
strumentów finansowych, aby
zajmować się małymi jednost-
kami. To właśnie samorządy
powinny realizować inicjatywy
lokalne, działać kreatywnie,
dbając o rozwój gmin poprzez
swoje budżety. Obecne zmia-
ny ustawowe idące w kierunku
dwukadencyjności uważam
za korzystne. Zbyt długa wła-
dza tych samych osób nie jest
korzystna. Ustawa wymusi
na samorządach większą ak-
tywność. Jak w tym starym
porzekadle: żeby się porząd-
nie wyspać, warto przed snem
przewietrzyć sypialnię.
Dariusz Chrobak
dyrektor Szkoły Podstawowej w Czernikowie
O samorządach da się po-
wiedzieć wiele dobrego, ale
też i złego. Z punktu widzenia
dyrektora szkoły przyznaję, że
mnóstwo środków przeznacza-
nych jest na edukację. Szkoły
są dofinansowane, doinwesto-
wane. Odkąd społeczeństwo
stało się rzeczywistym wy-
borcą, dbanie o szkoły leży
w interesie władz lokalnych.
Jeśli idzie o minusy, to czasem
brakuje mi komunikacji. Nie
zawsze włodarze słuchają gło-
sów oddolnych. Przydałoby się
więcej konsultacji społecznych.
Wiele porozumień udałoby się
osiągnąć tylko dzięki temu, że
usiadłoby się razem do stołu.
Oczywiście zdaję sobie
sprawę, że z punktu widzenia
władzy godzenie interesów
społecznych jest trudne. Ale
właśnie dlatego należy dbać
o jak najszersze konsultacje
społeczne we wszystkich kwe-
stiach.
Poza Toruń . 23 lutego 2018
Rafał Lewandowski
założyciel Akademii Piłkarskiej GOL,
trener Legii Chełmża
Jednoznaczna oce-
na poczynań samorządów
w ostatnich latach nie jest ła-
twa. Z jednej strony można
zauważyć pewną liczbę inwe-
stycji z przeznaczeniem spor-
towo-rekreacyjnym, które są
dużym udogodnieniem dla
wielu podmiotów sportowych,
zaś z drugiej strony jest jesz-
cze sporo do zrobienia. Patrząc
przez pryzmat samej Chełm-
ży, z którą jestem najbardziej
związany, na pewno jest po-
trzeba zbudowania drugiej
hali sportowo-widowiskowej,
pełnowymiarowego boiska ze
sztuczną nawierzchnią, zaple-
cza hotelowego i trzeciego bo-
iska typu orlik. Muszę jednak
pochwalić organizację samo-
rządów, dzięki której sprawy
dotyczące założenia Akademii
Piłkarskiej GOL udało mi się
załatwić w jeden dzień. Do-
ceniajmy to, co mamy, ale pa-
miętajmy, że zatrzymujemy się,
kiedy się nie rozwijamy.
ks. prałat Daniel Adamowicz
Dyrektor Caritas Diecezji Toruńskiej
Wszelkie decyzje związa-
ne z mieszkańcami powinny
zapadać optymalnie na naj-
niższych szczeblach samorzą-
du. To gminy i rady powiatu
najlepiej rozumieją potrzeby
społeczeństwa i podejmują
najtrafniejsze decyzje. Dzia-
łania te sprzyjają polepszeniu
życia jednostki. Tu wspomnieć
mógłbym między innymi o po-
myśle utworzenia budżetu so-
łeckiego, dzięki któremu każdy
ma realny wpływ na zmiany
w swoim otoczeniu. Rozwiąza-
nie to daje poczucie satysfak-
cji i integruje społeczeństwo.
Mam nadzieję, że za kilka lat
samorząd będzie kontynuował
pracę dla naszego wspólnego
dobra. Jest ono wartością nad-
rzędną i skłaniać nas powinno
do działania i tworzenia gminy
i powiatu bez podziałów. Pro-
ces ten się dokonuje i z pewno-
ścią będzie jeszcze trwał przez
wiele lat, budując wzajemne
zaufanie.

O Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2007-2013 oraz 2014-2020, a także o kontrowersyjnej wypowiedzi ministra inwestycji
i rozwoju rozmawiamy z Rafałem Pietrucieniem, dyrektorem Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
Minister Jerzy Kwieciński stwier-
dził, że województwo kujawsko-
-pomorskie zalicza się do maru-
derów w pozyskiwaniu funduszy
z Unii Europejskiej. Jest aż tak źle?
W połowie zeszłego roku nie by-
liśmy prymusami, jeżeli chodzi
o stan wdrażania RPO Wojewódz-
twa Kujawsko-Pomorskiego na
lata 2014-2020. Program, m.in.
z uwagi na spowolnienie dotyczące
przygotowania podstaw prawnych
i wytycznych dotyczących progra-
mowania obecnej perspektywy
finansowej UE, ruszył z opóźnie-
niem. Kluczowym okresem dla
wdrażania RPO był rok 2017. Dzięki
dynamice przyrostu kontraktacji,
czyli jednego z mierników stanu
realizacji programu, osiągnęliśmy
na koniec roku blisko 43,6 proc.
wykorzystania alokacji programu
w podpisanych umowach z bene-
ficjentami. Jest to prawie połowa
z blisko 8 mld zł przeznaczonych
na lata 2014-2020 środków. Wynik
ten pozwolił nam uplasować się na
10. pozycji wśród 16 regionów.
Według ministra „mamy takie re-
giony, które bardzo odstają, (...) są
to te regiony, które mają duże opóź-
nienia w rozwoju”. Początek roku to
dobry czas na takie wnioski?
Przed nami jeszcze dziesięć mie-
sięcy intensywnej pracy, bardzo
więc mnie dziwi powtarzanie przez
ministerstwo tez, jakoby jesteśmy
w ogonie wydatkowania środków
i istnieje w związku z tym zagroże-
nie dla tych działań. Takie opinie
wygłaszane na początku roku są
dla nas krzywdzące. Tym bardziej
że ryzyko odebrania środków dla
regionu jest minimalne, gdyż wiąże
się ono z ewentualnymi niewyko-
Gmina przychodzi z pomocą
Świadczenia, darmowe porady i warsztaty – samorządy wspierają
mieszkańców na wiele sposobów
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Każdego dnia podejmujemy de-
cyzje, które mają wpływ na nasze
dalsze życie. Nie każdy jednak
może w tych działaniach posił-
kować się profesjonalną pomocą.
Oprócz możliwości, jakie oferuje
samorząd, z pomocą przychodzi
także Gminny Ośrodek Pomo-
cy Społecznej. Co obie jednostki
proponują?
Jedną z propozycji, które od
kilku lat urzędy gminy kierują do
mieszkańców, są punkty darmo-
wych porad prawnych. Na etapie
przedsądowym skorzystać z nich
mogą m.in. osoby do 26. i powy-
żej 65. roku życia, a także osoby
fizyczne, którym w okresie roku
poprzedzającego zostało przyznane
świadczenie z pomocy społecznej,
kobiety w ciąży i weterani.
- Urząd Gminy w Czernikowie,
podobnie jak pozostałe samorządy
Cel bardzo ambitny
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
naniami wskaźników certyfikacji
na poszczególne lata realizacji pro-
gramu wskazane przez Komisję Eu-
ropejską.
Jak zatem wygląda wydatkowanie
środków w praktyce?
Ważnym miernikiem jest tu wy-
mieniona powyżej certyfikacja,
czyli rzeczywiste wnioski o płat-
ność składane przez beneficjen-
tów, sprawdzone przez Instytucję
Certyfikującą i przekazane do KE.
W roku 2017 naszym celem certy-
fikacyjnym było 4,3 proc. środków
z całej puli programu, czyli blisko
344 mln zł. Udało nam się przekro-
czyć ten próg i osiągnąć wskaźnik
6,08 proc., co daje nam dobrą pro-
gnozę na obecny rok.
w powiecie toruńskim, świadczy
usługę nieodpłatnej pomocy praw-
nej i edukacji prawnej na podstawie
ustawy uchwalonej przez Sejm RP
– mówi wójt Zdzisław Gawroń-
ski. – Pracownicy są do dyspozycji
mieszkańców w określonych godzi-
nach, trzy dni w tygodniu.
Porady prawne to niejedyna po-
moc, którą gmina oferuje. Każdego
dnia niesie ją Gminny Ośrodek Po-
mocy Społecznej poprzez działania
statutowe.
GOPS umożliwia jednostkom
oraz rodzinom życiowe usamo-
dzielnienie, zapewnia dochód na
poziomie interwencji socjalnej,
a także profesjonalną pomoc tym,
których dotknęły problemy m.in.
uzależnień czy przemocy.
- W naszym ośrodku mieszkań-
cy mogą wnioskować o wszelkiego
rodzaju usługi, m.in. specjalistycz-
ne, czyli pomoc psychologiczną,
Jakie z programu korzyści mają
mieszkańcy?
RPO, poza wsparciem dla jedno-
stek samorządu terytorialnego
i wsparciem działań w ramach po-
lityki terytorialnej np. w ramach
tzw. Zintegrowanych Inwestycji
Terytorialnych, daje także wiele
możliwości dla przedsiębiorców.
Blisko 25 proc. alokacji progra-
mu jest przeznaczone na wspar-
cie rozwoju przedsiębiorczości.
Odpowiadają za nie dwie bardzo
ważne osie priorytetowe w RPO, tj.
Oś 1 i 3. Program nastawiony jest
przede wszystkim na małe i średnie
przedsiębiorstwa, tzw. sektor MŚP.
Dotacje mają pomagać w uzyska-
niu większej konkurencyjności na
rynku lokalnym i zagranicznym
logopedyczną i fizjoterapię, oraz
zwykłe, takie jak wsparcie przy
zakupach lub posprzątaniu miesz-
kania osobom starszym – tłuma-
czy Anna Tokarska, kierownik
GOPS-u w Łysomicach. – Oferuje-
my także pomoc rzeczową, taką jak
opał, lub wspieramy dożywianie
dzieci w szkołach.
Mieszkańcy powiatu korzystać
mogą także w swoich gminach
z możliwości pobierania zasił-
ków i świadczeń. Ponadto rodziny
otrzymać mogą specjalne stypendia
szkolne, dodatki mieszkaniowe czy
założyć Kartę Dużej Rodziny.
KDR przysługuje rodzinom
z przynajmniej trójką dzieci, nie-
zależnie od dochodu. Oferuje ona
system zniżek oraz dodatkowych
uprawnień. Jej posiadacze będą
mieli możliwość korzystania z ka-
talogu oferty kulturalnej, rekreacyj-
nej czy transportowej na terenie ca-
Poza Toruń . 23 lutego 2018
naszych przedsiębiorców, jedno-
cześnie mają się skupiać głównie
na projektach innowacyjnych oraz
rozszerzeniu procesów badawczych
i rozwojowych.
Nie wszyscy jednak są przedsię-
biorcami.
RPO daje możliwość tworzenia
w regionie nowych miejsc przed-
szkolnych, pomaga także mamom
wracającym na rynek pracy, roz-
wijając systemy żłobkowe i opie-
kuńcze dla dzieci do lat 3. Program
wspiera również nasze regionalne
przychodnie oraz szpitale. Dzięki
RPO placówki te uzyskają m.in.
nowy sprzęt medyczny dla diagno-
styki podstawowej oraz leczenia
specjalistycznego. Jest to kontynu-
acja działań z poprzedniej perspek-
Gmina, wraz z jednostkami ją wspierającymi, daje mieszkańcom
szansę korzystania z wielu udogodnień.
łego kraju.
W ramach wspierania rodzin
w GOPS-ie pracuje także asystent
rodziny, który wspiera te wyklu-
czone społecznie czy niezaradne
życiowo.
Ośrodek współpracuje również
z Urzędem Gminy, organizując pra-
ce społecznie użyteczne dla osób
bezrobotnych, które nie są jeszcze
gotowe na stałe zatrudnienie.
NASZA GMINA 5
tywy 2007-2013, gdzie samorząd
województwa bardzo duże środki
zainwestował w szpitale powiato-
we, obecnie inwestujemy również
w placówki wojewódzkie.
Modernizacje dróg to także zasługa
RPO?
Na ich rozwój region otrzymał
w programie blisko 140 mln euro
alokacji. Realizujemy obecnie 5
projektów, a w planach mamy ko-
lejnych 9. Dzięki temu kolejne trasy
wojewódzkie zostaną zmodernizo-
wane przede wszystkim w obsza-
rach lokalnych poza dużymi aglo-
meracjami miejskimi.
Obecnie trwa drugi okres finanso-
wy RPO. A jak wyglądał moment
przełomu obu programów?
Perspektywę 2007-2013 realizo-
waliśmy praktycznie do samego
końca, rozkładając równomiernie
w czasie system wsparcia. Poprzez
to ograniczyliśmy więc powstającą
lukę czasową w udzielaniu dotacji
pomiędzy starą i nową perspekty-
wą finansową UE do minimum.
Uruchamiając obecną perspekty-
wę, jednocześnie wieńczyliśmy po-
przednią.
A co po roku 2020?
Trwają dyskusje co do przyszłego
planu polityki spójności. Najpraw-
dopodobniej zachowana zostanie
formuła ZIT, na którą nałożona
zostanie większa odpowiedzialność
za wdrażanie przyszłych funduszy
z UE. Działamy tu i teraz, bacznie
jednak przyglądamy się dyskusji na
poziomie KE i w kraju co do przy-
szłości Polityki Spójności UE po
2020 r.
Na każdej gminie spoczywa tak-
że obowiązek umieszczania w razie
potrzeby mieszkańców w Domach
Pomocy Społecznej. Dla osób bez-
robotnych i wykluczonych spo-
łecznie wspólnie z innymi stowa-
rzyszeniami samorządy organizują
zajęcia integracyjno-aktywizujące,
by zwiększyć szanse osób, które
zdecydują się wejść na rynek pracy.
 6 NASZA GMINA

Tu warto żyć
Gmina Łysomice od lat zmienia swoje oblicze, inwe-
stując, wspierając przedsiębiorców oraz mieszkańców
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Ci, którzy postanowili tu zamiesz- one w dobrym kierunku. W samym
kać, znaleźli spokój. Przedsiębior- Turznie wyremontowano drogi
cy, którzy na jej terenie ulokowali i doprowadzono do budynków ka-
swoje biznesy, dziś zbierają owoce nalizację. Oczywiście trochę pracy
swojej pracy. Sportowcy trenujący przed samorządem jest, jednak nie
w lokalnych drużynach osiągają wszystko da się zrobić w jednym
ogólnopolskie sukcesy, a ucznio- czasie. Potrzeby były, są i będą.
wie wyróżniają się na arenie mię- Jestem jednak bardzo zadowolo-
dzynarodowej. Choć nie każde ny z rozwoju ścieżek rowerowych,
zadanie wykonać można od razu, modernizacji chodników i poja-
gmina Łysomice przeobraża się wienia się oświetlenia. Przed samą

[ ]
w jedną z najlepiej funkcjonują- Szkołą Podstawową w Turznie wy-
cych jednostek samorządowych brukowano parking. Są to drobne
w kraju. działania, ale dla mieszkańców
niezwykle ważne. Zadowalające są
W rankin- także nakłady
gu Politechniki na szkoły

24. miejsce
Wa r s z a w s k i e j i infrastruk- Wizualizacja rozbudowy Szkoły Podstawowej w Ostaszewie wraz z budową hali sportowej.
„Jednostki Sa- turę kolejową.
morządu Tery- W Turznie się szkoła, powstały obiekty spor- werowych ków oraz dróg rowerowych
torialnego Zrów- wyremonto- towe, nowe chodniki oraz ścieżki - przebudowa i budowa dróg - modernizacja dróg gminnych
noważonego wana została pieszo-rowerowe prowadzące do gminnych - wykonanie elewacji na budyn-
Rozwoju”, obej- poczekalnia najczystszych jezior w regionie. - termomodernizacja budynku ku przy ul. Warszawskiej 19 w Ły-
mującym 2478 na 1559 gmin przy dworcu A co ważne, choć władzę sprawu- Szkoły w Świerczynkach somicach
samorządów k o l e j ow y m , je samorząd, to my mamy realny - modernizacja parkingów przy - zakup samochodu dla OSP
z całego kraju, wiejskich zajęła podświetlono wpływ na to, co dzieje się w gminie. świetlicach wiejskich w Papowie Toruńskim
gmina Łysomi- w rankingu gmina mury kościo- A tę zmieniają mieszkańcy – panie - budowa i modernizacja boisk - zakończenie budowy sali gim-
ce uplasowała ła i zmoderni- z Kół Gospodyń Wiejskich, ucznio- sportowych nastycznej w Świerczynkach
się na 24. miej- Łysomice zowano plac wie biorący udział w lokalnych czy - wykonanie remontu elewa-
scu spośród 1559 zabaw. Nikt proekologicznych projektach i jed- 2015 cji sali gimnastycznej przy SP nr
gmin wiejskich. nie blokuje nostki angażujące się w poprawę - inwestycje związane z kanali- 1 w Łysomicach oraz zakończenie
W tym nieby- lokalnych ini- jakości życia na wsi. Patrząc od zacją rozbudowy obiektu
wałym sukcesie warto podkreślić, cjatyw – mamy koło modelarskie strony inwestycyjnej, już wkrótce
że w województwie kujawsko-po- i organizujemy integracyjne ogni- zyskamy nowy ośrodek zdrowia,
morskim uzyskała ona 2. miejsce. ska. We wszystkim wspiera nas kolejne wiejskie świetlice i zmoder-
Pod uwagę w zestawieniu brane są samorząd i środki przekazywane nizowane remizy. Gmina za te dzia-
czynniki takie jak: wydatki na pro- w ramach budżetu sołeckiego. Tu łania zasłużyła na szóstkę.
jekty inwestycyjne na mieszkańca, tętni życie. Bądźmy więc świadomi,
Podobną opinię ma także Olga Bartosiń-
ska, prezes zarządu Centrum Ogrodniczego
w Ostaszewie.

W ostatnich latach gmina bardzo

‘‘
się rozwinęła. Powstały tu ścieżki
rowerowe, nowe drogi, a także ka-
nalizacja, co ma wpływ na atrakcyj-
ność tego miejsca. Wciąż w regionie W ostatnich latach gmina bar-

‘‘
Przez ponad dekadę zmie-
niła się szkoła, powstały obiekty
sportowe, nowe chodniki oraz
ścieżki pieszo-rowerowe prowa-
dzące do najczystszych jezior
w regionie.
Jan Wojnowski
liczba osób pracujących oraz liczba
podmiotów gospodarczych na 1 tys.
mieszkańców, a także saldo migra-
cji czy odsetek osób korzystających
z oczyszczalni ścieków.
Gmina Łysomice każdego roku
zmienia się dla mieszkańców, two-
rząc doskonałą bazę pod eduka-
cję, projekty prospołeczne oraz
biznesowe. To tu działa Podstrefa
Pomorskiej Specjalnej Strefy Eko-
nomicznej, skupiająca na swoim
terenie inwestorów liczących się na
arenie międzynarodowej. Jak jed-
nak zmiany w regionie widzą sami
mieszkańcy?
Przemysław Rumiński
W gminie mieszkam już od
dziewięciu lat. Obserwując zmiany,
które zachodzą w sołectwie, z całą
pewnością mogę stwierdzić, że idą
że Rzymu w jeden rok nie wybudo-
wano. Ważne są chęci i możliwości,
jakie ma gmina. W długotermino-
wym okresie nasze działania będą
pięknie owocowały. Gmina jest jak
potężna fabryka – jeżeli coś idzie
wolniej, doceńmy to, że mimo
wszystko zmierzamy do przodu.
A jak gmina zmieniła się w oczach miesz-
kańca sołectwa Łysomice Jana Wojnow-
skiego?
Na terenie gminy pobudowa-
łem się 14 lat temu. Co przeważy-
ło o tej decyzji? Kwestia dobrego
połączenia z Toruniem. W ciągu
8 minut znajdę się w samym cen-
trum. A skoro mówimy o kwestiach
drogowych, gminę uratowała auto-
strada A1, która zabrała stąd więk-
szość samochodów. Dziś jest spo-
kój. Przez ponad dekadę zmieniła
powstają nowe osiedla, co prowadzi
za sobą wzrost liczby mieszkańców
oraz dobrą perspektywę dla bizne-
su. Rozwojowi firmy sprzyja odle-
głość od Torunia i dobre połączenia
z miastem. A po pracy? Samorząd
gminy organizuje w ciągu roku
wiele imprez dla mieszkańców.
Stawiają na integrację, a także pro-
mocję lokalnych przedsiębiorstw.
Bierzemy udział w wielu gminnych
inicjatywach i projektach kultural-
nych.
Gmina Łysomice otwarta jest na
wspieranie przedsiębiorców oraz
aktywizację mieszkańców. Temu
sprzyjają także inwestycje, które od
lat sukcesywnie są realizowane we
wszystkich jej sołectwach. W cią-
gu czterech lat przebudowano oraz
zmodernizowano łącznie ok. 34 km
dróg. Obecnie trwają także prace
termomodernizacyjne budynku
świetlicy i remizy OSP w Lulko-
wie oraz samego Urzędu Gminy
w Łysomicach. Te projekty, które
powstały w gminie od 2014 r., liczyć
możemy w dziesiątkach.
2014
- rozbudowa sieci kanalizacyj-
nych
- budowa chodników i dróg ro-
Poza Toruń . 23 lutego 2018
dzo się rozwinęła. Powstały tu ścieżki
rowerowe, nowe drogi, a także kana-
lizacja, co ma wpływ na atrakcyjność
tego miejsca.
Olga Bartosińska
- wymiana sieci azbestowej
- dalsza przebudowa, moderni-
zacja dróg gminnych
- budowa i modernizacja chod-
ników i dróg rowerowych
- rozbudowa parkingów oraz
montaż siłowni zewnętrznych
- zagospodarowanie terenu
m.in. w Kowrozie i Turznie
- budowa punktów świetlnych
2016
- rozbudowa sieci kanalizacji sa-
nitarnej
- modernizacja dróg gminnych
- budowa chodników
- zakup samochodu dla OSP
- zagospodarowanie terenu przy
świetlicy w Wytrębowicach oraz
wokół budynku przy ul. Warszaw-
skiej 19 w Łysomicach
- budowa punktów świetlnych
- modernizacja placów zabaw
- budowa wiat ogniskowych
2017
- budowa kanalizacji
- przebudowa i budowa chodni-
- rozbudowa parkingu przy ZS
nr 2 w Turznie
- modernizacja z adaptacją pod-
dasza w ZS nr 2 w Turznie
- budowa nowych punktów
świetlnych
- modernizacja placów zabaw
- budowa wiat ogniskowych
- termomodernizacja budynku
Urzędu Gminy w Łysomicach
2018
- budowa kanalizacji
- przebudowa chodnika wzdłuż
drogi wojewódzkiej nr 552 na od-
cinku Łysomice - Papowo Toruń-
skie
- przebudowa dróg gminnych
w technologii asfaltowej
- rozbudowa Szkoły Podstawo-
wej w Ostaszewie wraz z budową
hali sportowej
- rozbudowa budynku Przed-
szkola Publicznego „Jelonek” w Pa-
powie Toruńskim
- budowa PSZOK w Papowie
Toruńskim.

Louis Armstrong w swoim największym przeboju nie może się nadziwić, jaki piękny jest świat.
Podobnego zdania jest Jan Surdyka, wójt Złejwsi Wielkiej, z którym rozmawia Robert Kamiński
Jest pan wójtem od 2010 r. Jakie
zmiany zaszły w gminie przez te 8
lat?
Ogromne: wizualne, gospodarcze,
mentalne i co godne podkreślenia:
bez specjalnych zmian personal-
nych, ponieważ na kluczowych sta-
nowiskach pozostali wszyscy „sta-
rzy” pracownicy.
Czyli dobrze się panu pracuje
z obecną ekipą?
Tak. Musiałem jednak zmienić spo-
sób myślenia niektórych osób. Kie-
dy tu przyszedłem, funkcjonował
system pracy typowo nakazowy.
Każdą, nawet najbardziej banal-
ną decyzję, powiedzmy dotyczącą
koloru ścian, podejmował mój po-
przednik. Pracownicy nie musieli
myśleć.
Uczył pan ich myśleć?
To nie tak. Próbowałem im tylko
przypomnieć, że mają swoją war-
tość. Chciałem, aby wychodzili
z własnymi propozycjami. Żeby
współpracowali, a nie czekali na
moje polecenia. Od początku pró-
bowałem wpoić im ideę partner-
stwa, poczucie współtworzenia po-
myślności naszej gminy.
Czyli wykonywanie tylko tych za-
dań, które są przypisane do kon-
kretnego stanowiska, to za mało?
To oczywiście podstawa. Ale do
tego dodałem im nowy obowiązek:
decyzyjność. Moje stanowisko było
proste: obowiązki – oczywiście, ale
czekam na inicjatywy.
Czy im się to podobało?
O to już musi pan zapytać samych
pracowników, jak im się pracuje
z obecnym wójtem. Wydaje mi się
jednak, że czują się docenieni. Na
każdym kroku podkreślam, że jeśli
przyszli tu dla samej korzyści ma-
jątkowej, to niech lepiej od razu się
zwolnią. Jeśli nie czują i nie lubią
takiej konstruktywnej pracy i wy-
konują ją z przymusu, to nigdy nie
będą jej robić dobrze.
Chce pan, by byli twórczy?
Oczywiście. Korzystanie z ich wie-
dzy daje gminie bardzo szerokie
możliwości. Mnóstwo pomysłów
moich pracowników wykorzysta-
łem w praktyce. I zawsze uczciwie
mówię, że to pomysł danego pra-
cownika, nie mój.
I to jest już rzeczywistość, czy ra-
czej ciągle pana oczekiwania?
Myślę, że w zasadniczej mierze to
się już udało. Wielokrotnie mam do
czynienia z sytuacją, że pracownik
wyprzedza moje myśli. I to mnie
cieszy najbardziej.
Co się konkretnie w gminie zmie-
niło, poza tym, że pańskim pra-
cownikom chce się pracować dla
gminy?
Gmina zmieniła się nie do pozna-
nia. Na przykład budynek Urzędu
Gminy, w którym się obecnie znaj-
dujemy. Wszystkie pomieszcze-
nia wewnątrz zostały odświeżone.
Wymieniono drzwi. Z zewnątrz
budynek ocieplono i odmalowano.
Jaki piękny jest świat
Zmienił się całkowicie wystrój sali
posiedzeń. Pamiętam, że jeszcze
w 2010 r. istniała tam drewniana
boazeria pamiętająca czasy towa-
rzysza Gierka.
Czyli w 2010 r. Andrzej Wajda
mógłby przyjść i nakręcić w tej sali
zebranie aktywu PZPR w oryginal-
nej scenerii?
Rzeczywiście wystrój przypomi-
nał komunistyczny skansen. Dziś
oczywiście nie ma po nim śladu. To
nowoczesna, komfortowa sala kon-
ferencyjna. Obiekt został również
nowocześnie usprzętowiony.
Co jeszcze udało się zmienić w gmi-
nie w ostatnich latach?
Ta lista jest naprawdę długa. Zmie-
nił się wystrój i wygląd szkół, do-
mów kultury. Powstały place zabaw
dla najmłodszych, świetlice, sala
gimnastyczna w Przysieku – nasze
najmłodsze dziecko. Przebudowa-
no i wyremontowano przedszkole
w Złejwsi Małej.
Jak zmienił się budżet?
Akurat w tej kwestii nie muszę silić
się na skromność, ponieważ gołe
liczby mówią same za siebie. Kiedy
obejmowałem urząd wójta, budżet
gminy wynosił 40 mln zł. Obecnie
jest to 57 mln zł.
Otwarcie komisariatu w Złejwsi Wielkiej.
Dlaczego zdecydował się pan być
wójtem?
Nie przyszedłem do pracy, by za-
robić pieniądze. Te można zaro-
bić w wielu innych miejscach i to
znacznie większe. Przyszedłem tu,
bo bardzo lubię pracować z ludźmi.
Cieszy mnie, kiedy widzę, że mój
pracownik sam coś osiągnął, do
czegoś sam doszedł.
Popełnia pan błędy?
Oczywiście. Jestem tylko człowie-
kiem. Dlatego staram się być wyro-
zumiały dla innych. Tylko ten nie
popełnia błędów, kto nic nie robi.
Co jest pana największym sukce-
sem?
Zapewnienie bezpieczeństwa na-
szym mieszkańcom. Po pierwsze
przepompownia w Czarnowie.
Wiele osób odzyskało spokój, że
nie ma już zagrożenia zalania. Po
drugie przywrócenie posterunku
policji. Po trzecie rozwinięcie na
terenie naszej gminy infrastruktury
kulturalnej. Wyposażenie domów
kultury i świetlic. Pobudzenie do
działalności Koła Gospodyń Wiej-
skich. Powstanie zespołów ludo-
wych. Rozwój i wyposażenie or-
kiestry gminnej. Organizacja wielu
imprez sportowych.
Poza Toruń . 23 lutego 2018
Dlaczego uważa pan, że to takie
ważne: rozbudzanie potrzeby inte-
gracji?
Ponieważ człowiek żyje nie tylko
samą pracą.
Można sobie posiedzieć przed tele-
wizorem…
O, nie. Spotkania z innymi ludźmi
tworzą pewną aurę integracji z na-
szą małą ojczyzną. Telewizja nas
odseparowuje. Powoduje zanika-
nie wspólnoty i zwykłych ludzkich
więzi. Dzięki naszym działaniom
powoli zaczyna to powracać.
Jak pan ocenia współpracę z jed-
nostkami OSP gminy?
Stoją one na bardzo wysokim po-
ziomie usprzętowienia technicz-
nego. Kupiliśmy dwa nowe wozy
strażackie. Przeprowadziliśmy wie-
le remontów remiz, a nową posta-
wiliśmy w Złejwsi Małej. To kolejny
z naszych sukcesów.
Zamierza pan kandydować na ko-
lejną kadencję?
Tak. Jeszcze nie zrealizowałem
wszystkiego, co sobie zamierzyłem.
Na przykład?
Drogi. Chciałbym, żeby drogi w na-
szej gminie były jak najlepsze. Żeby
mieszkańcy mogli się nimi cieszyć.
W gminie wciąż powstają nowe osiedla.
NASZA GMINA 7
Będzie to w kolejnych latach bar-
dzo szerokie pole do popisu dla po-
zyskiwania środków.
Ile tych dróg wymagałoby remon-
tu?
Trudno powiedzieć. Gmina jest
duża. Mamy 300 km dróg. Myślę,
że poprawy wymaga ok. 50 proc.
nawierzchni. Gmina przeznacza na
ten cel 1,5 mln zł rocznie. To dużo,
ale oczywiście chciałoby się więcej.
Tak czy tak, jeśli zostanę wybrany
na kolejną kadencję, będzie to mój
priorytet.
Czy da się wszystkie te drogi popra-
wić w ciągu jednej kadencji?
Nie sądzę. Są bowiem i inne po-
trzeby wymagające nakładów. Na
przykład oświata. Drogi są ważne,
ale z całą pewnością nie zamierzam
oszczędzać na oświacie. Już mnó-
stwo udało nam się na tym polu
zrobić. Uważam, że każda szkoła
powinna mieć salę gimnastyczną
i boisko. W tym kierunku idzie-
my. Mamy boisko w Złejwsi Małej,
w Rzęczkowie, zmodernizowaliśmy
szkołę w Łążynie. Podobnie nie-
małych nakładów wymaga opieka
zdrowotna. Również na tym polu
nie zamierzam oszczędzać. Potrze-
by są zatem ogromne, tak samo
jak możliwości kreatywnego wy-
kazania się. Już dziś wiadomo, że
powstanie nowoczesne centrum
rehabilitacyjne w Górsku.
Tak szczerze: jest pan dobrym go-
spodarzem?
Mam dobrą ekipę pracowników,
którzy bardzo dokładnie znają
swoje obowiązki. Są kompetentni,
odpowiedzialni i zaangażowani
w pracę na rzecz gminy. Bez nich
żaden wójt nie może funkcjonować.
W pojedynkę nic bym nie zrobił.
W czasie naszej rozmowy zadzwo-
nił pański telefon. Jako sygnał ma
pan ustawiony wielki przebój Lo-
uisa Armstronga „What A Wonder-
ful World”. Czy to wybór przypad-
kowy?
Oczywiście, że nie. „Jaki piękny
jest świat” – to moje życiowe mot-
to. Tym się kieruję i w życiu oso-
bistym, i zawodowym. Staram się,
by ta maleńka cząstka świata, która
nazywa się Zławieś Wielka, była co-
raz piękniejsza.
 8 NASZA GMINA
Gmina Czernikowo jest jedną
z najuboższych w Polsce – wpły-
wy z podatków w przeliczeniu na
jednego mieszkańca są tu dwu-
krotnie niższe niż średnia krajo-
wa. Okazuje się jednak, że nawet
w tak niesprzyjających warunkach
dochodowych można pozostawać
w znakomitej kondycji inwesty-
cyjnej. Ogromna w tym zasłu-
ga dofinansowań
z zewnątrz – gmina
Czernikowo pozo-
staje w tym wzglę-
dzie lokalnym li-
derem od wielu lat
i wykazuje się nie-
mal stuprocentową
skutecznością w ich
pozyskiwaniu. Taka
strategia przyno-
si wymierne efek-
ty – dowody widać
na każdym kroku.
Przyjrzyjmy się, jak
zmieniła się infra-
struktura gminna
w ostatnim czasie.
Kompleks sportowo-rekreacyjny w Czernikowie.
Boom inwesty-
cyjny trwa w gminie
Czernikowo od ponad dekady i ści-
śle powiązany jest z możliwością
pozyskiwania finansowego wspar-
cia z zewnątrz, zwłaszcza ze środ-
ków unijnych, ale także innych
podmiotów krajowych i woje-
wódzkich. W latach 2007-2017 ze
środków unijnych, państwowych,
marszałkowskich i wojewódzkich
gmina Czernikowo pozyskała nie-
mal 45 mln zł na realizację blisko
stu przedsięwzięć. Wsparcie to sta-
nowiło ponad połowę całkowitej
wartości przedmiotowych projek-
tów. Gdy dodamy do tego ponad 6
mln zł przeznaczonych na inwesty-
cje sfinansowane w całości ze środ-
ków własnych, otrzymamy ponad
90 mln zł. Średnia wysokość budże-
tu gminy w tym okresie wynosiła
nieco ponad 30 mln zł. W tym kon-
tekście kwota wydatków inwesty-
cyjnych stanowi powód do dumy,
a ogromna w tym zasługa właśnie
skuteczności w aplikowaniu o do-
finansowania zewnętrzne. Jej skut-
ki możemy podziwiać z każdym
dniem, przemieszczając się nową
Park siłowy w Czernikowie.
Inwestycyjny rozmach,
choć dochody skromne
Gmina Czernikowo nie zwalnia tempa rozwoju już od dekady
drogą czy chodnikiem, posiadając
przyłącze kanalizacyjne lub przy-
domową oczyszczalnię ścieków,
korzystając z dobrodziejstw świe-
tlic, centrów kultury, boisk i placów
zabaw, ucząc się w systematycznie
doposażanych placówkach oświa-
towych. W ramach unijnej perspek-
tywy finansowej na lata 2014-2020
środków do rozdysponowania jest
już mniej i zakres możliwości ich
pozyskiwania też jest węższy. Wła-
dze wciąż jednak dążą do maksy-
malizacji rozwoju gminy Czerni-
kowo i łatwo dostrzeżemy efekty tej
polityki.
Modernizacje dróg
Gmina Czernikowo od lat bierze
udział w licznych konkursach w ra-
mach tzw. schetynówek, czyli Na-
rodowego Programu Przebudowy
Dróg Lokalnych (zastąpionego dziś
przez Program Rozwoju Gminnej
i Powiatowej Infrastruktury Drogo-
wej na lata 2016-2020), obejmujące-
go dofinansowanie z budżetu pań-
stwa remontów dróg powiatowych
i gminnych. Wiele z tych przedsię-
wzięć okazało się infrastrukturalny-
mi sukcesami, trwale poprawiając
bezpieczeństwo ruchu drogowego
w gminie. Wybudowano wiele ki-
lometrów dróg - wśród najbardziej
znaczących warto wymienić prze-
budowy i remonty dróg gminnych
Wygoda-Steklinek, w Makowi-
skach, Liciszewach oraz wielu czer-
Piotr Gajdowski | fot. Łukasz Piecyk
nikowskich ulic. Niektóre odcinki
wyremontowano dzięki środkom
własnym, inne w ramach „schety-
nówek” oraz innych programów,
np. w ramach wyłączenia gruntów
z produkcji rolnej. W ubiegłym
roku zmodernizowano też drogę
Steklinek-Jackowo, gdzie położo-
no nową nawierzchnię i wykonano
obustronne pobocza oraz zatokę
autobusową. Wartość
przedsięwzięcia wynio-
sła ok. 815 tys. zł. Połowa
kosztów pochodziła ze
środków Programu Roz-
woju Gminnej i Powiato-
wej Infrastruktury Dro-
gowej na lata 2016-2020.
Także w ubiegłym roku Świetlica wiejska w Steklinie.
zakończono przebudowę
ulic: Toruńskiej, Cichej, liwiły remont sali gimnastycznej realizowanych konsekwentnie od
Kwiatowej oraz Strumy- przy czernikowskiej podstawówce, dwunastu lat. Z możliwości budo-
kowej w Czernikowie. oddanej do użytku w marcu 2017 wy oczyszczalni wyłączeni zostali
Zmodernizowano cztery r. Gmina skutecznie aplikowała mieszkańcy terenów aglomeracji,
odnogi ul. Strumykowej, też o środki m.in. na doposażenie czyli sołectwa Czernikowo. Miesz-
ul. Cichą, która pozwa- pracowni tematycznych w Zespole kańcy tego obszaru zostali jednak
la teraz na komfortowy Szkół w Czernikowie oraz oddzia- także objęci planami znaczących
dojazd do Przedszkola łów przedszkolnych. W ubiegłym usprawnień w zakresie wodno-
„Słoneczko”, część ul. roku dofinansowanie uzyskał pro- -kanalizacyjnym. W 2017 r. pod-
Kwiatowej, a także od- jekt adaptacji części pomieszczeń pisano umowę o dofinansowanie
cinki ul. Toruńskiej pro- Zespołu Szkół na potrzeby Przed- rozbudowy oczyszczalni ścieków
wadzące w kierunku Zygmuntowa. szkola Publicznego, które w najbliż- w Czernikowie. Koszt inwestycji
To przedsięwzięcie było konieczne szym czasie tam właśnie się prze- to ponad 8 mln zł, z czego trzecią
z powodu trwającej tam intensyw- niesie. Całkowity koszt projektu to część stanowić ma unijne wsparcie.
nej rozbudowy mieszka- Celem inwestycji
niowej. Całkowita wartość jest komplekso-
inwestycji wyniosła ok. 1,6 wa przebudowa
mln zł, z czego ponad 60 i rozbudowa ist-
proc. pokryje dotacja ze niejącego układu
środków Programu Roz- oczyszczania ście-
woju Obszarów Wiejskich ków, zmniejsze-
na lata 2014-2020. nie oddziaływania
Ten rok również upły- oczyszczalni na
nie pod znakiem inwestycji
stan powietrza at-
drogowych. Najważniejszą mosferycznego
będzie przebudowa dro-
oraz doprowadze-
gi gminnej w Kiełpinach,
nie ścieków komu-
gdzie powstanie nowa nalnych odprowa-
nawierzchnia o szeroko-
dzanych z gminy
ści 5 m. Gmina pozyskała
dofinansowanie w wyso- do stanu i składu
kości połowy całkowitych umożliwiającego
kosztów inwestycji. Wkład Wsparta unijnie droga w Makowiskach ich wprowadze-
własny gminy wyniesie ok. nie do środowiska
982,5 tys. zł, drugie tyle zgodnie z obo-
pochodzić będzie ze środków Pro- ok. 1,3 mln zł, z czego ponad 1 mln wiązującymi przepisami. Trudno
gramu Rozwoju Gminnej i Powia- zł wyniesie dotacja dla gminy. nie dostrzec proekologicznego
towej Infrastruktury Drogowej na wymiaru innego przedsięwzię-
lata 2016-2020. Kultura, sport i ekologia cia – zamknięte wysypisko śmieci
Środki zewnętrzne pozwoliły w Jackowie udało się zrekultywo-
Inwestycje w oświatę zrealizować również wiele innych wać, pozyskując 95 proc. dotacji ze
Ostatnie lata znacząco odmie- inwestycji, m.in. w dziedzinie kul- środków unijnych. Przywrócono
niły gminną infrastrukturę oświa- tury, sportu i ekologii. Dziś na wartość przyrodniczą tego terenu,
tową. Wszystkie obiekty szkolne terenie gminy funkcjonują Wiej- udostępniając go mieszkańcom.
są systematycznie remontowane ski Dom Kultury w Mazowszu, Powstała tam infrastruktura, któ-
i w dobrym stanie technicznym. Centrum Integracji Kulturalnej ra umożliwia prowadzenie działań
Wśród niedawnych inwestycji w Czernikowie, świetlice wiejskie edukacyjnych w zakresie ekologii,
warto wymienić przebudowę i re- w Czernikowie, Steklinku, Steklinie, ochrony środowiska oraz racjonal-
mont budynku Szkoły Podstawowej Osówce i Witowążu. Systematycz- nego gospodarowania odpadami.
w Czernikowie wraz z jego termo- nie poszerzana jest baza sportowa, A już w 2018 r. kosztem niemal 0,5
modernizacją czy rozbudowę Ze- a co roku samorząd buduje kolejne mln zł utworzona zostanie eduka-
społu Szkół w Czernikowie o obiekt place zabaw i siłownie zewnętrzne. cyjno-ekologiczna ścieżka eduka-
dydaktyczno-widowiskowy, które Szczególny nacisk gmina kładzie na cyjna „Szlakiem natury, szlakiem
uzyskały finansowe wsparcie ze ekologię. W ramach Programu Roz- przeszłości”, zaś na energoosz-
środków Regionalnego Progra- woju Obszarów Wiejskich na lata czędne wymieniona zostanie spora
mu Operacyjnego Województwa 2014-2020 wybudowanych zostanie część opraw ulicznego oświetlenia.
Kujawsko-Pomorskiego na lata sto biologicznych oczyszczalni przy Na obie inwestycje ze środków RPO
2007-2014. Z kolei pieniądze z Mi- gospodarstwach domowych, co sta- WK-P łącznie pozyskano blisko 1
nisterstwa Sportu i Turystyki umoż- nowi kontynuację przedsięwzięć mln zł.
Poza Toruń . 23 lutego 2018

Inwestycje w społeczność
Wielka Nieszawka rozwija się zarówno w wymiarze infrastrukturalnym,
jak i społecznym
oprac. Piotr Gajdowski | fot. Łukasz Piecyk
Rozwój każdego samorządu wy-
znaczają nie tylko widoczne go-
łym okiem inwestycje infrastruk-
turalne, ale też rozmaite projekty
„miękkie”, budujące dobre więzi
z mieszkańcami. Gmina Wielka
Nieszawka stawia na zrównowa-
żony rozwój, który gwarantuje
wysoki poziom życia.
Akcje prospołeczne oraz działa-
nia prorodzinne budują pozytywne
relacje w gminnej społeczności. Od
lat gmina Wielka Nieszawka chcąc
zintegrować mieszkańców, orga-
nizuje np. coroczne festyny. Stan-
dardem stało się organizowanie
Przeglądów Twórczości Artystycz-
nej Klubów Seniora, akcji krwio-
dawstwa połączonych z warsz-
tatami kulinarnymi, Zawodów
Wędkarskich o Puchar Sołtysa,
obchodów rocznicowych, biesiad.
Stałymi punktami są też m.in.: raj-
dy rowerowe, ogniska, programy
typu „Mieszkańcy do formy” czy
badania w ramach programów dla
kobiet. Wśród niedawnych inicja-
tyw są też Bieg Wałem Wiślanym
o Puchar Wójta Gminy czy I Or-
szak Trzech Króli.
Dobre więzi między samo-
rządem a mieszkańcami budują
również działania prorodzinne.
Zaliczyć do nich można wszelkie-
go rodzaju konkursy i zabawy dla
dzieci, rajdy rowerowe, ogniska in-
tegracyjne, zajęcia plastyczne, wo-
kalne i taneczne, festiwale piosenek
dziecięcych i młodzieżowych, spo-
tkania autorskie.
W gminie funkcjonuje Stowa-
rzyszenie „Olender”, które przy
wsparciu CSiR Olender prowadzi
zajęcia pływania dla dzieci i mło-
dzieży. Oprócz tego organizuje tre-
ningi z siatkówki, tenisa i triatlonu.
Wszystko to wpływa na rozwój
i rozszerzanie form współpracy.
Każde zwiększanie zaangażowa-
nia mieszkańców w życie publicz-
ne kształtuje lokalną społeczność
i promuje postawy obywatelskie,
prospołeczne i prorodzinne. Roz-
wija przy tym poczucie przynależ-
ności do społeczności lokalnej gmi-
ny i buduje więzi społeczne.
Równie istotne przedsięwzięcia
poczyniono w dziedzinie infra-
struktury. Łączna wartość inwesty-
cji zrealizowanych w latach 2015-
17 to ponad 18 mln zł. Największą
inwestycją infrastrukturalną była
budowa sześciooddziałowego
przedszkola w Małej Nieszawce,
oddanego do użytku we wrześniu
2017 r. Przede wszystkim jednak
priorytetem samorządu były mniej-
sze inwestycje lokalne. Oto ich lista:
1. rozbudowy, przebudowy i budowy
dróg gminnych:
- przebudowa ul. Rzemieślni-
czej, Radosnej, Osikowej, Krętej
w Małej Nieszawce
- przebudowa ul. Ciechociń-
skiej, Wędkarskiej w Brzozie
- przebudowa ul. Świerkowej,
Wiśniowej w Cierpicach
- przebudowa ul. Jaśminowej,
Kalinowej, Szafirowej, w Wielkiej
Nieszawce
2. projekty budowlane przebudowy dróg
gminnych:
- ul. Bukowa, Czeremchowa,
Majowa, Makowa, Kręta w Małej
Nieszawce
- ul. Sarnia w Wielkiej Nieszaw-
ce
- ul. Dybowska, Ogrodowa
(ścieżka rowerowa) w Cierpicach
3. projekty budowlane oświetlenia drogi:
- ul. Majowa, Makowa, Zielna,
Bydgoska w Małej Nieszawce
- ul. Spokojna, Cicha, Ogrodo-
wa (ścieżka rowerowa), Żwirowa
w Cierpicach
Poza Toruń . 23 lutego 2018
Gmina stawia m.in. na sport. Przykład? Bieg Wałem Wiślanym.
4. budowa sieci wodno-kanalizacyjnych:
- ul. Jastrzębia, Wiślana, Szafi-
rowa, Wierzbowa w Wielkiej Nie-
szawce
- ul. Olszynowa, Bukowa, Majo-
wa, Leśna w Małej Nieszawce
5. opracowanie dokumentacji budow-
lano-wykonawczej sieci wodociągowej
i kanalizacji:
- Mała Nieszawka dz. Nr 230/70,
ul. Wierzbowa
- ul. Jastrzębia, Zielona, Biała
w Wielkiej Nieszawce
6. wykonanie projektu kanalizacji desz-
czowej:
- ul. Majowa w Małej Nieszawce
- ul. Jastrzębia, Zielona, Biała
w Wielkiej Nieszawce
7. wykonanie oświetlenia ulicznego LED
dróg gminnych:
- ul. Rzemieślnicza, Kalinowa,
NASZA GMINA 9
Radosna, Osikowa, Bukowa, Cze-
remchowa, Różana, Poziomkowa,
Leśna w Małej Nieszawce
- ul. Świerkowa, Wiśniowa, Dłu-
ga, Dobra, Przy Lesie, Kłosowa, Le-
śna, Sosnowa w Cierpicach
- ul. Ciechocińska, Wędkarska
w Brzozie
- ul. Tulipanowa, Przemysłowa,
Sarnia, Wierzbowa w Wielkiej Nie-
szawce
8. inwestycje dotyczące rekreacji:
- zagospodarowanie terenu: ul.
Leśna w Małej Nieszawce
- budowa siłowni zewnętrznej
w Wielkiej Nieszawce
- wykonanie placów zabaw dla
oddziałów przedszkolnych - wy-
konanie projektu placu zabaw +
zagospodarowanie - ul. Szkolna
w Cierpicach, ul. Zielona w Wiel-
kiej Nieszawce
REKLAMA
10 NASZA GMINA

Najważniejsi są mieszkańcy
O funkcjonowaniu gminy, udziale w europejskich projektach i wsparciu przedsiębiorców rozmawiamy z Markiem Olszewskim, wójtem gminy Lubicz
o tym na co dzień się nie myśli. My
Wójt Lubicza jest również uważamy, że tak trzeba. Staramy się
przewodniczącym Związku także dać dzieciom i ich rodzicom
Gmin Wiejskich RP, poczucie stałości oraz bezpieczeń-
skupiającego ponad 600
samorządów.
stwa. Sieć szkolną ustabilizowali-
śmy kilkanaście lat temu, choć jest
zróżnicowana, dostosowana do po-
trzeb danych społeczności. Mamy
dwie bardzo duże szkoły w Lubiczu
Górnym i Grębocinie, dwie śred-
nie w Lubiczu Dolnym i Złotorii
oraz dwie małe w Młyńcu Pierw-
szym i Gronowie. Koszt kształcenia
ucznia w małej szkole jest czasami
trzykrotnie wyższy niż w dużej,
ale wszędzie staramy się zapewnić
taki sam poziom nauczania. Trze-
ba też przypomnieć, że największe
szkoły zbudowaliśmy w ostatnim
dwudziestoleciu – Grębocin w za-
Gmina Lubicz jest gminą wiejską, jest u nas bardzo wysoki. Już parę sadzie od nowa na bazie starej pla-
a większość usług oferuje na pozio- lat temu, przed wprowadzeniem cówki. Za moich kadencji powstały
mie miejskim. Dlaczego? zmian zasad funkcjonowania opieki też wszystkie sale gimnastyczne.
Poziom cywilizacyjny mierzy się też przedszkolnej, na prezentacjach mi- Ta w Lubiczu Dolnym wydaje się
poziomem usług. W gminie Lubicz nisterialnych zobaczyłem, że na tle już stara, ale to była pierwsza sala
niemal połowa mieszkańców osie- kraju Lubicz znajduje się w grupie zbudowana po zmianie ustroju,
Eramsus+. A Złotoria i Lubicz Dol-
ny dzięki temu programowi uczą
się kodowania. Młyniec Pierwszy
wprowadza nowoczesne metody
nauki wzorem państw lepiej rozwi-
niętych. Uczniowie biorą też udział
w konkursach międzynarodo-
wych – sam pilotowałem konkurs
w Komitecie Regionów w Brukseli.
„Gaudium Cantates” zaś wyjeżdża
na międzynarodowe konkursy chó-
rów, gdzie odnosi sukcesy. Warto
dodać, że szkoły oferują też zajęcia
pozalekcyjne, np. tabletowe, szachy,
robotykę czy dodatkowe treningi
sportowe.
Gdzie jeszcze można spędzić czas
wolny?
Dla najmłodszych gmina wybudo-
wała ok. 25 placów zabaw. Biblioteka
publiczna, a także jej filie, mają sze-
roki zakres działania, proponując
zajęcia i spotkania z ciekawymi oso-
bami zarówno dla dzieci, jak i mło-
dzieży, dorosłych i seniorów. Prowa-
ty sportowe żyją do późnych godzin
wieczornych. Korzystają z nich bo-
wiem także dorośli. Co roku gmina
ma swój udział w ponad 100 impre-
zach. Dwa razy w roku organizu-
jemy duże wydarzenia, integrujące
wszystkich mieszkańców – Lubickie
Lato, na które zapraszamy popu-
larnych wykonawców, i marcowy
Dzień Kobiet, gdzie gościmy prawie
1 tys. pań z naszego terenu.
W jaki sposób gmina wspiera
przedsiębiorców?
Dużą wagę przykładamy do pla-
nowania przestrzennego, bo dzięki
niemu przedsiębiorcy wiedzą, gdzie
mogą inwestować. Wprawdzie gmi-
na prawie już nie ma własnych te-
renów, ale planami określamy, gdzie
działalność gospodarcza może się
odbywać. Oczywiście stosujemy też
zachęty. Podatek od środków trans-
portu obniżyliśmy kilka lat temu,
co przełożyło nam się na większą
liczbę zarejestrowanych podmio-

[ ]
dlała się dopiero w ostatnich latach, ponadprzeciętnej. choć mieliśmy wtedy bardzo mało dzimy też 17 świetlic wiejskich. Pod tów. Rada Gminy Lubicz uchwaliła
przybywając z sąsiedniego mia- też specjalny program
sta z określonymi oczekiwaniami. Pan od samego początku, czyli od zwolnień z podatku
Zapotrzebowanie na przedszkola lat 90., konsekwentnie stawiał wła- od nieruchomości
i dobrą szko- śnie na edukację, tych przedsiębior-
ców, którzy rozbudo-

20 tys.
łę jest bardzo mimo że tych
wują swoje zakłady
duże. Żłob- pieniędzy nie wi-
i zatrudniają nowych
ków własnych dać. Widać zaś
pracowników. Rozwój
nie mamy, ale
dotujemy je ok. wyremontowane
drogi i nowe lam-
mniejszych przedsię-
biorstw lub założenie
z pieniędzy py. A tylko w tym własnej firmy wspiera-
gminnych. roku oświata my, należąc do Lokal-
Przedszkole mieszkańców liczy w gminie Lubicz nej Grupy Działania,
gminne jest gmina Lubicz w 19 pochłonie prawie ponieważ za pośred-
jedno, na 125 33 mln zł. Dlacze- nictwem LGD jest
dzieci. Są także miejscowościach go to właśnie ona możliwa dystrybucja
bezpłatne od- jest dla pana tak pewnej puli środków
działy przed- ważna? unijnych.
szkolne w szko- Budowanie ka-
łach. Mamy aż pitału w postaci Cztery lata temu po-
pięć placówek niepublicznych i dwa dobrej edukacji rzeczywiście po- wstała spółdzielnia
punkty przedszkolne, które dofi- wszechnie jest niezauważalne, ale to socjalna „Lubiczan-
nansowujemy. Dzięki temu rodzice rzecz najważniejsza. Każdy rok nie Gmina dba o rozwój infrastruktury sportowej. ka”. To był pomysł dla

[ ]
za pobyt dziecka miesięcznie płacą w pełni wykorzystany w oświacie tych, którym trudno
mniej o ponad 550 zł w przypadku i wychowaniu jest nieodwracalną pieniędzy. Prawie przy wszystkich tym względem gminy wiejskie też było wrócić na rynek pracy. Jak pan
przedszkoli i ponad 300 zł w przy- stratą. Do oświaty w ubiegłym roku szkołach zbudowaliśmy także po- mają trudniej. W mieście jest jeden teraz to ocenia?
padku punktów niepublicznych. z budżetu dołożyliśmy ok. 6 mln rządne boiska. Teraz większość pla- dom kultury, gdzie można skupić Lubiczanka to jest inicjatywa gmin
Współczynnik „uprzedszkolenia”, zł. Gmina inwestuje więc w każde cówek już remontujemy. Właśnie w s z y s t k i e Lubicz i Obrowo.
bo tak jest to określane, od dawna dziecko uczęszczające do jej szkół – Obie wspierają ją,

12mln zł
rozpoczęliśmy, lub za siły i środki.
chwilę rozpoczniemy, My staramy dając zlecenia na
termomodernizację się z ofertą różne usługi. Zaj-
czterech szkół. Zrobi- dotrzeć jak muje się pracami
my to głównie z pie- n a j b l i ż e j porządkowymi,
niędzy unijnych, na do miesz- uczestniczy w zbiór-
które zdobyliśmy 4,5 kańca. Poza ce odpadów segre-
mln zł dofinansowa- tym, w razie to koszt inwestycji gowanych, konser-
nia. potrzeb, za- wuje place zabaw,
jęcia profi-
drogowych w 2018 dostarcza przesył-
Czy uczniowie z gmi- lujemy, od- roku bez bieżącego ki, wykonuje także
ny Lubicz mają okazję powiadając inne prace na rzecz
uczestniczyć w pro- na proble-
utrzymania osób prywatnych
jektach europejskich? my lokalnej i instytucji. Zatrud-
Nasze szkoły uczest- s p o ł e c z - nia rocznie od kilku
niczą w programach ności. Kiedy w jednej ze wsi na- do kilkunastu pracowników. Część
europejskich, więc rastały kłopoty wychowawcze, to z nich jest z nami od samego po-
udział budżetu gminy próbowaliśmy pomóc w ich roz- czątku. To przedsięwzięcie napraw-
musi być zagwaran- wiązaniu, organizując odpowiednie dę nam się udało, pozwoliło ustabi-
towany. Uczniowie zajęcia. Mamy też kluby sportowe, lizować się życiowo pracownikom
z Lubicza Górnego działające nie tylko przy szkołach, tej spódzielni.
właśnie wrócili z Hisz- proponujące uprawianie różnych
W gminie odbywa się wiele imprez promujących sołectwa i integrujących Na terenie gminy Lubicz bardzo
panii, gdzie pojechali dyscyplin sportowych. Te wszystkie
mieszkańców, np. Lubickie Lato. aktywnie działa też GOPS, ponad-
w ramach programu działalności dotujemy. Nasze obiek-
standardowo, realizując każdego
Poza Toruń . 23 lutego 2018
 [ ]
NASZA GMINA 11
dom wymaga takiej ich PIT jest w części przeka-

4,5mln zł
dotacji, niezależnie od zywany do budżetu naszej
podatków, które płacą. gminy. Czasami mamy takie
Sądzę, że ta świado- sytuacje, że ktoś domaga się
mość powinna nam załatwienia jakieś konkretnej
wszystkim towarzy- kosztownej sprawy, jak po-
szyć, kiedy denerwu- stawienie lampy czy wybudo-
jemy się, że mieszka- wanie drogi, a my wiemy, że dofinansowania
my przez kilka lat i nienadal zameldowany jest w To- z UE uzyskała
mamy jeszcze wszyst- runiu. To nie jest w porządku,
kiego. Ten proces bu- dlatego że dla samorządów, gmina Lubicz na
dowania „miasta” na na które od lat nakłada się co- termomodernizację szkół
wsi trwa przynajmniej raz więcej obowiązków, każdy
kilkanaście lat. Poza grosz się liczy. Nie wypomi-
tym wciąż nie zapo- namy tego mieszkańcom, ale ne, dzięki nim zmieniła się Polska.
minajmy, że jednak znam takie gminy, gdzie przed roz- Od momentu wejścia Polski do Unii
mieszkamy na wsi. poczęciem rozmowy o problemie Europejskiej gmina Lubicz pozyska-
Dlatego planowanie wójt najpierw pyta, czy dana osoba ła kilkadziesiąt milionów złotych.
przestrzenne to jest jest tu zameldowana. Część pie-
bardzo ważna sprawa, niędzy, z których składa się budżet Drogi to temat, który zawsze inte-
aby skupiać zabudo- gminy, dostajemy też z Warszawy, resuje mieszkańców. Ile w tym roku
Szkoła w Lubiczu Górnym została zbudowana pod koniec lat 90. wę. Jeśli natomiast lecz to są środki celowane, w postaci przeznaczy na nie gmina Lubicz?
chcemy mieszkać dotacji lub subwencji, które może- Na same inwestycje, bez bieżącego
roku dodatkowe projekty z myślą niami samorząd prowadzi punkt wyłącznie w okolicy my przeznaczyć na określone z góry utrzymania to ok. 12 mln zł. Tyle
o potrzebujących wsparcia. konsultacyjny, gdzie przyjmuje wy- pól i lasów, to musimy mieć świa- zadania, np. oświatę, pomoc spo- wynosi budżet małej gminy wiej-
Poza zadaniami obowiązkowymi kwalifikowany terapeuta. domość, że ta infrastruktura może łeczną czy Urząd Stanu Cywilnego. skiej. Wprawdzie cały nasz budżet
ośrodek co roku realizuje także do- nigdy do nas nie dotrzeć, bo samo- Warto zaznaczyć, że w przypadku wygląda imponująco, ale trzeba pa-
datkowe działania adresowane do W ostatnim wywiadzie dla „Rzecz- rządu na to nie stać. Wtedy trzeba inwestycji ogromne znaczenie mają miętać, że gmina Lubicz wcale nie
różnych grup społecznych. W ubie- pospolitej” powiedział pan, że wyposażyć się inaczej, np. w oczysz- pieniądze unijne. Trzeba jednak sta- jest najbogatszą, tak jak niektórzy
głym roku były to m.in. konferencje gminy wiejskie są w trudniejszej czalnię przyzagrodową, zgodzić się, nąć do konkursu, przygotować ob- z uporem powtarzają. W samym
dla rodziców dzieci wymagających sytuacji, bo wszystko, co robią, jest że ma się drogę szutrową, a nie as- szerną dokumentację i przejść całą powiecie toruńskim są od nas bo-
szczególnej troski i osób sprawują- droższe: „Na kilometrze sieci wo- faltową, że nie jest ona odśnieżana procedurę, a to trwa miesiącami, gatsze gminy. My jesteśmy najlud-

[ ]
cych opiekę nad przewlekle chory- dociągowej, kanalizacyjnej czy ga- w pierwszej kolejności, że w pobliżu a czasami nawet latami. Gdy w koń- niejsi – mamy prawie 20 tys. miesz-
mi. W wakacje najmłodsi, z rodzin zowej w mieście mieszka czasem kańców, ale też 19
będących w trudniejszej sytuacji tysiąc osób. Na wsi często nie ma miejscowości. Zadań
życiowej, wyjeżdżali na jednodnio- nikogo na 1 km sieci infrastruktu- i potrzeb jest ogrom.
we wycieczki ralnej, więc kosz- Nie wspominaliśmy

33mln zł
do atrakcyj- ty jednostkowe są jeszcze o wielu z nich,
nych miejsc. nieporównanie np. o dbałości o eko-
Ośrodek orga- większe”. logię, czyli dotowaniu
nizował także Często w gmi- zachowań proekolo-
zabawy, gry i za- nach podlegają- gicznych. Dopłacamy
jęcia plenerowe cych procesowi do utylizacji azbestu
w kilku miej- suburbanizacji, czy zakładania sola-
scowościach. tyle wyniosą czyli na terenach rów, pomp ciepła do
To wszystko wydatki na oświatę podmiejskich, podgrzewania wody
dzięki projek- gdzie przepro- oraz oczyszczalni
tom. Kolej- w 2018 roku wadza się wielu pr z y z a g ro d ow y c h .
ny raz mło- mieszkańców Mało kto wie, że w na-
dzież ucząca z miast, a na szej gminie największe
się w naszych polach i łąkach miejscowości sprzą-
szkołach mia- nagle powstają tane są codziennie,
ła okazję poznać ciekawych ludzi kilkutysięczne osiedla, z budową jak w mieście. Poza
w ramach „Spotkań z pasją”. Ich bo- infrastruktury trudno nadążyć. tym przecież jesteśmy
haterami byli podróżnicy, tancerze, Trwa to długo i jest kosztowne. gminą wiejską z miej-
sportowcy i paraolimpijczycy. Klub W gminie Lesznawola policzono, że Corocznie w Gminnym Święcie Kobiet uczestniczy ok. 1000 pań.
ską komunikacją pu-
Integracji Społecznej „Nad Drwęcą” do każdego domu, który powstaje bliczną! Dziś trudno
miał już kilka edycji – to projekt na terenach podmiejskich, gmi- sobie wyobrazić, aby-
proponujący bezrobotnym uzy- na musi dołożyć ponad 135 tys. zł. nie ma przedszkola czy przystanku. cu mamy gwarancję, że te środki śmy jej nie mieli, mamy ją od lat,
dostaniemy, możemy ruszyć z bu- jako pierwsi w powiecie. Ale coś za

[ ]
skanie nowych kompetencji, a jego To jest pełen koszt komfortu, czyli
efektem ma być podjęcie pracy. m.in. zbudowania infrastruktury – Ale mieszkańcy mówią „prze- dową. A bywa tak, że w międzycza- coś. W tym roku dopłacamy do niej
W tym roku ruszamy zaś z Klubem doprowadzenia kanalizacji, wody, cież płacę podatki”. Jaki jest średni sie zmienia się władza i te pienią- 3 mln zł, które można by np. wyło-
Wsparcia Seniora „Nad Drwęcą”, urządzenia drogi, a także zapewnie- udział tych podatków w budżecie dze, niemal pewne, nagle tracimy. żyć na drogi, z czego na pewno za-
który można określić jako dzienny nia miejsca w przedszkolu, w szkole. gminy? Skąd faktycznie gmina ma W jednym z wywiadów marszałek dowoleni byliby kierowcy. Z drugiej
dom pomocy. Z kolei dla mieszkań- Myślę, że nie wszyscy mieszkańcy pieniądze? wojewódz- strony w ten spo-
ców borykających się z uzależnie- zdają sobie sprawę z tego, że każdy Zależnie od gminy. W gminie Lu- twa za- sób pozbawiamy

135 tys. zł
bicz udział podatków chodniopo- transportu tych,
i opłat lokalnych od morskiego którzy nie są kie-
osób fizycznych, to za- powiedział,
ledwie niecałe 7 proc. że pienią- ok. rowcami, bied-
niejszych oraz
dochodów budżetu dze unijne przede wszystkim
ogółem. Średnia wpła- są jak taki młodzież. Wspie-
ta jednego gospodar- cukierek za wynosi dofinansowa- ramy też działal-
stwa domowego do szybą, bo ność strażaków,
budżetu wynosi kilka- n i e ł a t w o nie otoczenia budowy a jednostek OSP
set złotych, ale bywa, je uzyskać. domu w gminie jest u nas najwię-
że zaledwie kilkadzie- W sprawie cej w powiecie.
siąt. I to rocznie. Tak p r z e z n a - podmiejskiej Dotujemy kluby
naprawdę w samorzą- czenia po- sportowe, kluby
dzie wiejskim dochód s z c z e g ó l - seniora i inne sto-
przynosi działalność nych kwot pierwsza decyzja zapada warzyszenia. W miarę możliwości
gospodarcza. Duża fir- w Brukseli, druga na poziomie rzą- staramy się podążać za oczekiwa-
ma funkcjonująca na du krajowego, trzecia na poziomie niami mieszkańców, ponieważ – za-
terenie gminy wnosi regionu i dopiero wtedy możemy wsze to podkreślam – oni są dla nas
do budżetu około mi- ubiegać się o te pieniądze, ułożone najważniejsi.
liona złotych. To jest już w różnych szufladkach. Zda-
wielokrotność też ca- niem gmin wiejskich na niektóre Czy mieszkańcy też to doceniają?
łego podatku rolnego. działania pieniędzy jest za dużo, Myślę, że zdecydowana większość
W tym roku samorząd Lubicza na remont dróg wyda ok. 12 mln zł. Dlaczego zależy nam, a na inne za mało, np. na drogi lo- tak.
aby ludzie się u nas kalne. A jednak bardzo dobrze, że
meldowali? Bo wtedy środki z Brukseli są dla nas dostęp- (MC)
Poza Toruń . 23 lutego 2018
12 LUBICZ

Temat jest trudny

W Lubiczu Górnym odbyły się konsultacje społeczne związane z budową ścieżki
rowerowej do Złotorii
oprac. Michał Ciechowski | fot. nadesłane
O tę inwestycję mieszkańcy gminy spotkały się z uznaniem lokalnej wódzkich w Bydgoszczy – przy-
zabiegali od lat. W końcu pojawiła społeczności. Dyskusja była dosyćpomniała Hanna Anzel, przewod-
się realna szansa na jej realizację. nicząca Rady Gminy. – Dopiero
długa i gorąca, bo, jak podkreśla-
W Szkole Podstawowej w Lubi- ją władze gminy, temat jest trud-gdy gmina Lubicz zabezpieczyła
czu Górnym odbyły się konsulta- ny. Ścieżka rowerowa przebiegać otrzymane na tę inwestycję środki
cje społeczne związane z budową ma bowiem wzdłuż wąskiego pasa w ramach Strategii Rozwoju Byd-
drogi rowerowej z Lubicza Gór- drogi wojewódzkiej nr 657, gdzie gosko-Toruńskiego Obszaru Me-

‘‘
nego przez Nową Wieś tropolitalnego, wspomniany
do Złotorii. problem ma szansę zostać roz-
wiązany.
- Od wielu lat Wagę sytuacji podkreśla-
w imieniu mieszkań- li podczas poniedziałkowego
ców naciskaliśmy na Dopiero gdy gmina Lubicz zabez- spotkania sami mieszkańcy.
instancje wojewódzkie - Organizowaliśmy prote-
w sprawie rozwiązania pieczyła otrzymane na tę inwestycję sty, próbując zwrócić uwagę na
problemu pogarszają- nasz problem – tłumaczyli.
cego się poziomu bez- środki w ramach Strategii Rozwoju W rozmowie z przedsta-
pieczeństwa, wzrostu wicielami Zarządu Dróg Wo-
hałasu i zanieczyszcze- Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Me- jewódzkich w Bydgoszczy
nia spalinami na dro- tropolitalnego, wspomniany problem wspominali też jednak o in-
dze wojewódzkiej nr gerencji w ich posesje, w tym
657 – tłumaczył wójt ma szansę zostać rozwiązany. o kwestiach wywłaszczeń i od-
Marek Olszewski. szkodowań. Wskazali projek- Konsultacje przeprowadziła firma ZNAK z Gdańska, projektująca
Konsultacjom zorganizowanym jezdnia w wielu miejscach znajdu- tantowi na konkretne rozwiązania, trasę na zlecenie Zarządu Dróg Wojewódzkich w Bydgoszczy.
12 lutego przysłuchiwało się ponad je się blisko posesji mieszkańców. które bardziej odpowiadają ich
siedemdziesiąt osób. Wielu uczest- W przygotowanych projektach potrzebom. Podjęli również te- tu zgodnego z oczekiwaniami so- sprawa budowy tej ścieżki jest waż-
ników podkreślało, że ruch na tej założono, że niezbędne będą prze- mat możliwości poruszania się po łectw zapewniał także radny Marek na, a sama inwestycja potrzebna
trasie nie ma już formy lokalnej. sunięcia ogrodzeń oraz wycinka drodze rowerowej pieszych. Sporo Gliszczyński, który podkreślił, że – pod warunkiem uwzględnienia
- Jest to objazd dla kierowców, krzewów i drzew, aby dwumetrowa czasu zajęła także dyskusja związa- tematu tego, jako samorządowiec, w planach budowy uwag mieszkań-
którzy próbują ominąć korki na droga zmieściła się w bezpiecznej na z poprowadzeniem ścieżki nad nie odpuści. Apelował o wykorzy- ców i władz gminy.
drodze krajowej nr 10 w Lubiczu odległości od ulicy. autostradą A1. Ze strony mieszkań- stanie szansy, którą daje mieszkań- O kolejnym spotkaniu w spra-
Górnym i Dolnym – gremialnie - Osobiście z panem wójtem ców nie zabrakło również wnio- com ścieżka. wie trasy rowerowej Urząd Gminy
zwracali uwagę mieszkańcy. przez wiele lat bezskutecznie pró- sków o właściwe odwodnienie in- Uczestnicy spotkania po prze- Lubicz poinformuje na swojej stro-
Nie wszystkie rozwiązania bowaliśmy zainteresować tym westycji. kazaniu projektantowi powyższych nie internetowej i na plakatach na
proponowane przez wykonawcę problemem Zarząd Dróg Woje- O swoim wsparciu dla projek- postulatów i sugestii zgodzili się, że tablicach sołeckich.

Pokażmy naszych dobroczyńców Spotkanie z wysoką kulturą

Uczniowie ze Szkolnych Kół Wolontariatu wezmą udział w specjalnej gali
organizowanej przez Fundację Trybik
Młodzi wolontariusze aktywnie wspierają działania Fundacji.
Pomagają w prowadzeniu ferii
dla dzieci, wspierają organizację
wydarzeń szkolnych oraz gmin-
nych, a także aktywnie działają na
rzecz mieszkańców – teraz będą
mieli okazję się poznać. Członko-
wie Szkolnych Kół Wolontariatu
z gminy Lubicz oraz Obrowo we-
zmą udział w Gali Wolontariuszy,
która odbędzie się 20 kwietnia
w świetlicy w Krobi.
- Wydarzenie w gminie Lu-
bicz zorganizowane zostanie po
raz pierwszy – zapowiada Barbara
Mońko-Juraszek, prezes Fundacji
Trybik i mieszkanka gminy. – Chce-
my, aby uczniowie, którzy tak chęt-
nie nam pomagają w działaniach
na terenie obu gmin, w końcu się
poznali. Będziemy mogli przybli-
żyć ich działania dyrektorom szkół
oraz lokalnym samorządom, a fi-
nalnie stworzyć bazę informacyjną
o wszystkich wolontariuszach. Uła-
twi to w przyszłości dotarcie i zaan-
gażowanie do pomocy w akcji osób
z odpowiednimi kwalifikacjami,
zainteresowaniami czy predyspo-
zycjami.
W trakcie gali przedstawiciele
Szkolnych Kół Wolontariatu po-
chwalą się swoimi dotychczaso-
wymi działaniami, a także tym, co
w najbliższym czasie przed nimi.
Wydarzenie będzie także dobrą
okazją do integracji młodzieży
z obu gmin, o którą Fundacja Try-
bik działająca na terenie Lubicza
i Obrowa zabiega.
- Wolontariat jest ważną częścią
edukacji – dodaje Barbara Mońko-
-Juraszek. – Aby zaszczepiać pro-
społeczne postawy wśród uczniów,
to nauczyciele, dyrektorzy, a także
rodzice powinni wspierać podej-
mowane przez młodzież inicjatywy.
Właśnie dlatego fundacja cyklicz-
nie organizuje warsztaty wolonta-
riuszy, warsztaty rękodzielnicze,
zabawy integracyjne, uczestniczy
także w lokalnych wydarzeniach,
by skupiać wokół siebie wszystkich,
którzy chcą nieść szeroko rozumia-
ną pomoc.
Aby wziąć udział w Gali Wolon-
tariuszy, należy wypełnić deklara-
cję zgłoszeniową i wysłać ją do 28
lutego na adres: fundacjatrybik@
op.pl.
Więcej informacji uzyskać moż-
na u Barbary Mońko-Juraszek, pod
nr. tel. 508 256 559. Patronat nad
galą objęli wójtowie gmin Lubicz
Marek Olszewski oraz Obrowo An-
drzej Wieczyński.
(MC)
Poza Toruń . 23 lutego 2018
W Szkole Podstawowej w Lubiczu Dolnym podsumowano
projekt „Klasyczne wariacje muzyczne”
Wybrali się do Opery Nova w Byd-
goszczy, Filharmonii Pomorskiej,
a także do Ośrodka Chopinow-
skiego w Szafarni. Wzięli również
udział w warsztatach i prelekcjach
dotyczących muzyki poważnej.
Teraz uczniowie z terenu gmi-
ny Lubicz uroczyście zakończyli
projekt „Klasyczne wariacje mu-
zyczne”, sfinansowany ze środków
Fundacji PZU oraz gminy Lubicz.
Trwający od października do lu-
tego program zabrał dzieci z terenu
gminy w podróż po arkanach mu-
zyki klasycznej. Oprócz licznych
wyjazdów uczniowie uczestniczyli
w warsztatach „Opera dobrej za-
bawy”, podczas których wcielali
się w role śpiewaków i aktorów
wielkich scen operowych. Ponadto
pod opieką muzyków przygotowali
fragmenty z przedstawienia opero-
wego. Zwieńczeniem projektu był
konkurs muzyczny „Najsłynniejsze
utwory i arie świata”.
Spotkanie podsumowujące
trwające pięć miesięcy wydarzenie
odbyło się w Szkole Podstawowej
w Lubiczu Dolnym 9 lutego. Za-
inaugurował je koncert Dawida
Trawickiego, artysty z Kopanina,
laureata wielu ogólnopolskich kon-
kursów gitarowych.
Swój artystyczny popis dali tak-
że uczniowie, którzy przed zgro-
madzonymi gośćmi zaprezento-
wali spektakl teatralny, oparty na
twórczości Stanisława Moniuszki
z elementami scenicznymi opery
„Straszny Dwór”. Dopełnieniem in-
scenizacji był występ chóru „Gau-
dium Cantates” ze Szkoły Podsta-
wowej w Lubiczu Górnym pod
dyrekcją Aleksandry Sidor. W re-
pertuarze znalazła się pieśń „Przą-
śniczka” Stanisława Moniuszki.
W oficjalnej części spotkania
rozstrzygnięty został finał kon-
kursu muzycznego na etapie mię-
dzyszkolnym. Udział w nim wzię-
ło dwunastu laureatów z poziomu
szkolnego. Uczniowie w muzycznej
rywalizacji dali przykład solidnej
wiedzy związanej z największy-
mi i najpiękniejszymi światowymi
ariami i pieśniami, o których uczyli
się w minionych miesiącach. Nad
prawidłowym przebiegiem wyda-
rzenia czuwała komisja konkurso-
wa.
Wszyscy finaliści otrzyma-
li nagrody rzeczowe, a zdobywca
pierwszego miejsca odebrał z rąk
Marka Olszewskiego nagrodę wójta
gminy. Ponadto wręczono nagrodę
posła Jana Krzysztofa Ardanow-
skiego, radnego powiatu toruńskie-
go Leszka Syroki, gadżety ufundo-
wane przez Cereal Partners Poland
Toruń-Pacific, Fundację PZU, Ka-
tarzynę i Zbigniewa Lorkowskich
oraz organizatora wydarzenia -
Fundację ANRO.
(MC)

Czas ferii zimowych dobiega końca. Jak wyglądały one w szkołach i bibliotekach na terenie gminy?
Już od poniedziałku uczniowie
szkół z terenu gminy Łysomice
powrócą do ławek. Po trwającej
dwa tygodnie zimowej przerwie
międzysemestralnej pozostaną
tylko wspomnienia. Wyjazdy do
kina, Jump Areny i noc w szkole to
tylko kilka z wydarzeń, w których
młodzież mogła wziąć udział.
Większość placówek ferie dla
uczniów zorganizowała w pierw-
szym tygodniu ferii. Zarówno zaję-
cia integracyjne, sportowe, jak i wy-
cieczki cieszyły się w każdej szkole
dużą popularnością.
- Mimo że młodzież mogła od-
począć od szkoły i zapomnieć o jej
murach, chętnie skorzystała z przy-
gotowanej przez nas oferty – tłuma-
czy Jan Kalinowski, wicedyrektor
Szkoły Podstawowej w Łysomicach.
– Dużą popularnością cieszyły się
zajęcia dla najmłodszych, z klas 1-3.
Każdy tu znalazł coś dla sie-
bie. Od 12 do 14 lutego młodzież
uczestniczyła w wyjazdach do kina.
Oprócz tego do ich dyspozycji były
warsztaty kulinarne i zajęcia spor-
towe, a także dodatkowe zajęcia
polonistyczne, polonistyczno-tech-
niczne i historyczne, które zostały
przygotowane z myślą o osobach
przygotowujących się do konkur-
sów przedmiotowych w drugim
Znów zabrzmi Chopin
Przed nami IV edycja Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego
im. Fryderyka Chopina w Turznie Uczniów Szkół Muzycznych
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Wydarzenie z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością.
Turzno odwiedził kilkukrotnie.
Ślady tych wizyt na ziemi cheł-
mińskiej zapisane zostały w li-
stach, które wysyłał do rodziców.
Upamiętniając pobyt Fryderyka
Chopina w gminie Łysomice, już
po raz czwarty w dniach 24 i 25
lutego odbędzie się Ogólnopolski
Konkurs Pianistyczny im. Fryde-
ryka Chopina w Turznie Uczniów
Szkół Muzycznych.
Wydarzenie zainaugurowane
zostanie o godz. 17 w Sali Miesz-
czańskiej Ratusza Staromiejskie-
go w Toruniu. Tam na fortepianie
utwory Chopina zagra juror tego-
rocznego konkursu dr Konrad Bi-
nienda. W przerwie koncertu pro-
W kinie i na trampolinie
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Była zabawa karnawałowa, seanse filmowe i noc w szkole – w trakcie ferii nikt się nie nudził.
semestrze.
W Szkole Podstawowej w Świer-
czynkach przygotowania do ferii
rozpoczęły się już 9 lutego. Wtedy
właśnie spotkali się z Michałem
Biegańskim, funkcjonariuszem
Komisariatu Policji w Chełmży.
Policjant omówił z młodzieżą za-
grożenia związane z korzystaniem
z Internetu. W trakcie zorganizo-
wanego apelu nauczyciele przypo-
mnieli uczniom o bezpieczeństwie
podczas ferii.
- Dzień wcześniej zaś w szkole
odbył się bal karnawałowy dla klas
0-3 – wspomina Dorota Suchecka,
dyrektorka SP w Świerczynkach.
– Szkolny hol zamienił się w praw-
mocję swojej książki „Kompozytor
Pomorza Zygmunt Moczyński” bę-
dzie miała Lidia Smentek.
Następnego dnia, w niedzielę
o godz. 8, w Pałacu Romantycznym
w Turznie rozpoczną się przesłu-
chania konkursowe. Na potrzeby
wydarzenia YAMAHA Music Pol-
ska udostępnia młodym artystom
dwa największe fortepiany Yamaha.
Jeden z nich usłyszeć będzie można
w Ratuszu Staromiejskim, kolejny
– Yamaha CFX – w Pałacu Roman-
tycznym w Turznie.
- W tym roku do muzycznej
rywalizacji, podzielonej na trzy ka-
tegorie wiekowe, przystąpi 28 osób
– mówi prof. dr hab. Roman Gru-
cza, dyrektor artystyczny konkursu.
dziwą salę balową, a dzieci pojawiły
się w nim w pięknych kolorowych
przebraniach.
W pierwszy dzień ferii młodzież
miała okazję wyjechać do toruń-
skiego kina, a 19 lutego wziąć udział
w zabawach sportowych w sali gim-
nastycznej.
- Były to ostatnie zajęcia orga-
nizowane w ramach ferii – dodaje
Dorota Suchecka. – W kolejnych
dniach uczniowie mieli czas na od-
poczynek w domu i zebranie sił na
kolejny semestr nauki.
Do tego w drugim tygodniu laby
przygotowywali się także ucznio-
wie z Ostaszewa. Wcześniej jednak
w szkolnych murach samorząd stu-
– Na klawiszach fortepianu zagrają
Bacha, Mozarta, Szymanowskie-
go czy utwory Grażyny Bacewicz.
Każdy obligatoryjnie w swoim re-
pertuarze zawrzeć musi także twór-
czość samego Chopina.
Wszystko, co wielkie, rodzi się
w bólach. W pierwszej edycji wy-
darzenia udział wzięło siedmioro
dzieci. W ubiegłym roku już 22
osoby. Jak zapowiada pomysłodaw-
ca wydarzenia, jeżeli zainteresowa-
nie będzie wciąż rosło, w przyszłym
roku przesłuchania rozłożone zo-
staną na dwa dni.
W jury niedzielnego konkursu,
oprócz nauczycieli szkół muzycz-
nych, zasiądą prof. Nina Drath,
organizatorka konkursów chopi-
Poza Toruń . 23 lutego 2018
dencki zorganizował dla nich wa-
lentynkową dyskotekę z licznymi
atrakcjami, w tym z miłosną pocztą
i konkursami.
- W nocy z 9 na 10 lutego zorga-
nizowaliśmy dla młodzieży z klasy
siódmej noc w szkole – wspomina
Ewa Czarnowska, dyrektorka SP
w Ostaszewie. – Od godz. 17 do 10
rano mieli okazję do zabaw integra-
cyjnych, przygotowania posiłków,
oglądania filmów oraz wspólnych
spacerów z opiekunami. Od lat
noce te są szkolną tradycją, w któ-
rej uczniowie bardzo chętnie biorą
udział.
W poniedziałek 12 lutego wszy-
scy chętni zasiedli w placówce do
nowskich w stanie Teksas, oraz dr
Konrad Binienda.
- Uroczyste zakończenie prze-
glądu, ogłoszenie wyników, roz-
danie nagród i koncert laureatów
odbędzie się w Pałacu Romantycz-
nym w Turznie o godz. 17 – dodaje
prof. Roman Grucza. – Na tę część
szczególnie zapraszamy miłośni-
ków muzyki Fryderyka Chopina.
Wstęp jest bezpłatny.
Nagrodami w konkursie będą
szklane statuetki, a także nagrody
pieniężne i gadżety.
Jako partner tego wydarzenia
wójt gminy Łysomice Piotr Kowal
przekazał nagrody dla młodych ar-
tystów. Prezydent Torunia Michał
Zaleski przeznaczył zaś kwotę 8 tys.
zł.
Jak podkreśla inicjator konkur-
su, każdy uczestnik, bez względu
na przyznane miejsce, otrzyma na-
grodę.
- Nikt nie może z Turzna wyje-
chać z pustymi rękami, ponieważ
sam udział w konkursie jest zwy-
cięstwem – podsumowuje prof.
Grucza. – Każdy artysta włożył
w przygotowania całe swoje serce
i to właśnie jest piękne.
Inspiracją do zorganizowania
pierwszej edycji konkursu w 2015 r.
były pobyty w roku 1825 oraz 1827
w Toruniu i Turznie twórcy licz-
nych walców, mazurków i polone-
zów Fryderyka Chopina.
Głównym sponsorem wydarze-
nia jest Stowarzyszenie Przyjaciół
Pałacu Romantycznego w Turznie.
Honorowy patronat nad konkur-
sem objęli: Piotr Kowal, wójt gminy
Łysomice, Mikołaj Bogdanowicz,
wojewoda kujawsko-pomorski,
marszałek województwa kujawsko-
-pomorskiego Piotr Całbecki oraz
prezydent Torunia Michał Zaleski.
ŁYSOMICE 17
ławek, by wziąć udział w warszta-
tach modelarskich. Pod czujnym
okiem instruktora wykonywali
z drewnianych elementów samo-
loty.
We wtorek zaś uczniowie wy-
jechali do kina, by zobaczyć jedną
z najnowszych animacji „Gnomy
rozrabiają”.
Pierwszy tydzień ferii aktyw-
nie spędzić mogli także uczniowie
Szkoły Podstawowej w Turznie.
Brali udział w zajęciach na toruń-
skiej Jump Arenie, odwiedzili lodo-
wisko oraz trzy razy pojawili się na
seansie w kinie. W środę rozwiązali
tajemnicę „Pokoju zagadek” oraz
zapoznali się z wystawami w Mły-
nie Wiedzy.
O młodzieży z terenu gminy
w trakcie zimowej przerwy między-
semestralnej nie zapomniały także
filie Gminnej Biblioteki Publicznej
w Łysomicach.
Tam dla najmłodszych miesz-
kańców zorganizowano zabawy,
konkursy i warsztaty związane
z walentynkami, a także obchoda-
mi Światowego Dnia Kota. Nie za-
brakło również warsztatów tworze-
nia świec żelowych oraz zabaw na
świeżym powietrzu i tradycyjnego
ogniska.
Dla kobiet
W sobotę 10 marca odbędzie
się Gminny Dzień Kobiet.
Na wydarzenie zaprasza wójt
gminy Piotr Kowal oraz prze-
wodniczący Rady Gminy Ro-
bert Kożuchowski.
Spotkanie rozpocznie się
o godz. 16 w Szkole Podstawo-
wej w Turznie. W trakcie za-
bawy nie zabraknie akcentów
kulturalnych. Dla pań, ze spe-
cjalnie przygotowanym spek-
taklem, wystąpią artyści Teatru
„Afisz”. Gwiazdą wieczoru zaś
będzie zespół SexBomba, który
dla kobiet z gminy Łysomice
zagra największe przeboje pol-
skiego rock and rolla.
- Podczas spotkania przygoto-
wane dla pań będą dodatkowe
atrakcje, takie jak warsztaty
z wykonywania biżuterii, pro-
wadzone przez Martę Sosnow-
ską, czy pokaz tworzenia profe-
sjonalnego makijażu – zachęca
Agnieszka Ziemba z Gminnej
Biblioteki Publicznej w Łyso-
micach. – Wejściówki na to
wydarzenie odbierać można
w naszej siedzibie oraz wszyst-
kich bibliotecznych filiach na
terenie gminy.
Gminny Dzień Kobiet każdego
roku cieszy się wielką popu-
larnością. W trakcie ostatniej
zabawy w sali gimnastycznej
Szkoły Podstawowej w Turznie
bawiło się ponad 240 pań.
(MC)
18 OBROWO
W świetlicy wiejskiej w Silnie panie z gminy Obrowo będą mogły się szkolić w dziedzinie samoobrony
Straż Gminna pod honorowym
patronatem wójta gminy Obro-
wo organizuje dla pań na terenie
gminy Obrowo III edycję zajęć
z samoobrony.
Od kilku lat kobiety z terenu
gminy Obrowo uczestniczą w pro-
gramie nauki samoobrony.
W zajęciach mogą uczestniczyć
panie pełnoletnie. To jedyny wy-
móg.
- Z każdym rokiem obserwu-
ję coraz większe zainteresowanie
tymi zajęciami – mówi komendant
Straży Gminnej w Obrowie Łukasz
Lewandowski. – Będąc w Toruniu,
usłyszałem o takich zajęciach or-
ganizowanych dla pań pracujących
w straży miejskiej. Pomyślałem, że
warto byłoby podobne wprowadzić
w naszej gminie, tym bardziej że
mamy u nas profesjonalnego in-
struktora. Pomysł od razu spodo-
bał się władzom, a wójt Andrzej
Wieczyński zgodził się na objęcie
honorowego patronatu nad przed-
sięwzięciem.
Tegoroczna edycja programu
odbywać się będzie od 1 marca do
15 maja w każdy czwartek o godz.
Łapacze snów
Ferie zimowe w gminie Obrowo powoli dobiegają
końca. Zadowolonych dzieciaków nie brakuje
Robert Kamiński | fot. nadesłane
Aktywnie i twórczo – tak spędzają ferie dzieci w Obrowie.
Nie wszystkie dzieci mogły wyje-
chać, by spędzić zimową przerwę
w nauce poza domem. Dla tych,
które pozostały, gmina przygoto-
wała wiele atrakcji.
Gminny Ośrodek Kultury w Ob-
rowie oraz Osiecki Klub Kultury
w Osieku nad Wisłą wzięły na sie-
bie organizację tegorocznych ferii
w gminie. Obie instytucje przygo-
towały interesujący program. Po-
stawiono przede wszystkim na róż-
norodność, tak aby każdy uczestnik
mógł znaleźć coś dla siebie. Były
Silna kobieta z Silna
Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk (archiwum)
19 w świetlicy wiejskiej w Silnie.
Zajęcia są nieodpłatne. Bliższych
informacji można zasięgnąć pod
nr. tel. (56) 678 60 22 wew. 163. Za-
pisy będą przyjmowane do 26 lute-
go. Liczba miejsc jest ograniczona.
O przyjęciu kandydatek zadecyduje
kolejność zgłoszeń.
- Należy podkreślić, że uczest-
nictwo w programie to nie tylko
nauka konkretnych umiejętności
praktycznych – dodaje Łukasz Le-
wandowski. – To również znako-
mity relaks i okazja do spotkań
towarzyskich. Panie mają po prostu
dokąd wyjść.
Walory towarzyskie są oczywi-
ście godne podkreślenia, ale nie
zapominajmy przede wszystkim
o tym, że zajęcia mają służyć naby-
ciu przez uczestniczki konkretnych
umiejętności, które dałoby się wy-
korzystać w praktyce.
- Na szczęście nigdy zdobyta
na kursie wiedza nie była mi po-
trzebna – mówi sołtys Silna Sylwia
Lisińska, uczestniczka poprzedniej
edycji programu. – Każda z nas
czuje jednak, że są to umiejętności
bardzo ważne. Instruktor nie tylko
naucza nas różnych umiejętności,
więc zajęcia plastyczno-techniczne,
taneczne, ogólnorozwojowe. Miło-
śnicy gier planszowych mieli duże
pole do popisu, ponieważ przygo-
towano ich całą gamę, podobnie jak
amatorzy malowania buzi. Chętni
wzięli udział w zorganizowanym
dla wszystkich wyjeździe do Mu-
zeum Etnograficznego w Toruniu
na zajęcia połączone z warsztatami.
- Zadbaliśmy o jak najszersze
spektrum atrakcji, a jednocześnie
o to, by były to zajęcia ze wszech
miar kreatywne – mówi Emilia
Zakrzewska, animatorka kultu-
Kluczem do bezpieczeństwa jest profilaktyka. Nie dopuszczajmy
do sytuacji, w których może pojawić się zagrożenie.
ale zmienia również naszą świa-
domość. Zupełnie inaczej wraca
się po zmroku z przystanku do
domu, mając za sobą uczestnictwo
w kursie. Oczywiście kobieta nigdy
nie będzie miała tyle siły co męż-
czyzna, tym niemniej wiemy już,
jak w podobnych sytuacjach sobie
radzić. Wiemy, jak braki w sile fi-
ry z Gminnego Ośrodka Kultu-
ry w Obrowie. – Nasi najmłodsi
mieszkańcy wykonali m.in. misie
z pomponów, kartki walentynkowe,
tradycyjne ozdoby w stylu boho,
czyli sznurki przeplatane drutem,
oraz ozdobne pojemniki na przy-
bory szkolne. Bardzo podobał się
pomysł wykonania łapaczy snów,
czyli wstążek, które wiesza się przy
oknie, mających za zadanie pochła-
niać sny. Wykonywanie tej ozdoby
przypadło dzieciom do gustu szcze-
gólnie.
Uczestnicy jednogłośnie stwier-
dzili, że na nudę czasu nie było.
- Mam nadzieję, że udało nam
się uatrakcyjnić pobyt w naszej
gminie tym dzieciakom, które nie
mogły nigdzie wyjechać, choćby
ze względów finansowych – dodaje
Emilia Zakrzewska. – Postawiliśmy
na zajęcia aktywne i tak je prze-
prowadziliśmy, co nas cieszy naj-
bardziej. Godna podkreślenia jest
jeszcze jedna okoliczność. Przygo-
towanie ferii planujemy na długo
przed ich rozpoczęciem. Zbieramy
na nie fundusze właściwie przez
cały rok. Na Boże Narodzenie oraz
Wielkanoc organizujemy specjalne
kiermasze, na które dzieci przygo-
towują własnoręcznie wykonane
ozdoby. Są one później kupowane
przez rodziców i dziadków, a zdo-
byte w ten sposób środki wyko-
rzystujemy właśnie na organizację
ferii.
Warto również wspomnieć o ini-
cjatywie, jaką podjęła gmina dzięki
dobrze układającej się współpracy
z Fundacją „Szansa dla gmin”. Otóż
po raz kolejny przed dziećmi rolni-
ków otworzyła się możliwość spę-
dzenia ferii zimowych w górach.
W tym roku z wypoczynku sko-
rzystało 14 dzieci rolników z gminy
Obrowo. Wyjechały one do Ośrod-
ka Wypoczynkowego w Żywcu
na 10-dniowy wypoczynek. Koszt
wyjazdu częściowo pokryli rodzice,
resztę dofinansowała Fundacja.
Poza Toruń . 23 lutego 2018
zycznej nadrobić sprytem. Uczy-
my się, gdzie są słabe punkty ciała,
które można uderzyć, jak się wy-
swobodzić z uchwytu, zastosować
dźwignię. Wiemy, jak się zachować
w czasie ataku z przodu, z boku czy
w razie złapania za włosy.
Wiedza ta często może okazać
się zbawienna, choć jak dotąd nie
Autobus nr 45 i 46
Z Obrowa do Torunia można od pewnego czasu
dojechać podmiejskim autobusem
fot. Piotr Lampkowski
Od września 2016 r. funkcjonu-
je połączenie MZK między To-
runiem a Obrowem. Gmina za-
biegała o to, ponieważ łączność
z miastem dla podmiejskiej gmi-
ny była, zdaniem włodarzy, nie-
zbędna.
- Nasi mieszkańcy apelowa-
li o takie połączenie od dawna –
mówi sekretarz gminy Mirosława
Kłosińska. – Dziś, po ponad półtora
roku funkcjonowania połączenia,
wiemy, że rzeczywiście było ono
potrzebne. Możemy dojechać do
Torunia podmiejskim autobusem,
do pracy czy do szkoły. Niezwykle
ułatwia to funkcjonowanie naszej
komunikacji. Kwota wydana na ten
cel w zeszłym roku mówi sama za
siebie: 673 tys. zł.
Rzeczywiście: obrowianie ko-
odnotowano w gminie przypadku,
kiedy musiałaby zostać wykorzy-
stana. Uczestniczki podkreślają, że
najważniejsze, czego się uczą, to
profilaktyka.
- Przede wszystkim mam po-
czucie bezpieczeństwa wewnątrz,
w głowie – dodaje Sylwia Lisińska.
– Instruktor wpaja nam na każdym
kroku, że najpierw należy zapobie-
gać, nie dopuszczać do tworzenia
sytuacji zagrożenia. Weźmy ten
powrót po ciemku z przystanku do
domu. Aby nie prowokować nie-
potrzebnych zagrożeń – unikajmy
po prostu takich sytuacji. Jeśli jest
to niemożliwe, ponieważ czasem
po prostu trzeba wracać po zmro-
ku, poprośmy kogoś, by po nas
wyszedł. Na tym właśnie polega
profilaktyka, uprzedzanie poten-
cjalnych niebezpieczeństw, a nie na
brawurowych walkach, chwytach
czy rzutach.
Warto również podkreślić, że
zajęcia z samoobrony to również
promocja zdrowego trybu życia. To
ćwiczenia ogólnorozwojowe, po-
prawiające kondycję fizyczną. Krót-
ko mówiąc, to zajęcia pod każdym
względem pożyteczne.
rzystają z połączenia nie tylko
w dni powszednie, ale i w soboty,
niedziele oraz święta.
- Do każdego kilometra gmina
dopłaca 4,1 zł netto – mówi Joan-
na Faleńska, skarbnik gminy. – To
typowa stawka dofinansowania
przewozu organizacji publicznego
transportu zbiorowego. Autobu-
sy dojeżdżają wprawdzie tylko na
Rubinkowo w Toruniu, ale dalej
można kontynuować przejazd na
jednym bilecie do centrum miasta
tramwajem nr 1 czy do szpitala na
Bielanach linią nr 26. Nasi miesz-
kańcy są bardzo zadowoleni.
I trudno się dziwić. Gmina pod-
miejska, to i połączenie z miastem
podmiejskim autobusem wydaje
się jak najbardziej naturalne.
(RK)

XXI Międzynarodowy Memoriał Adama Filemonowicza dobiegł końca. Drużyna Bałaganów Łubianka
Staropolska gościnność kazała gospodarzom przyjąć wszystkich serdecznie. Sportowa postawa – wszystkich pokonać. Tak też się stało.
Zawody, poświęcone pamięci wy-
bitnego zawodnika i szkoleniow-
ca, który jak mało kto potrafił
zarażać młodzież sportem, odby-
ły się w dniach 16-18 lutego w Łu-
biance.
Adam Filemonowicz był jedną
z najbardziej znanych postaci zwią-
zanych ze sportem w województwie
kujawsko-pomorskim. Przez wiele
lat występował w barwach Pomo-
rzanina Toruń. Z czasem zajął się
trenowaniem młodzieży, co okaza-
Modlitwa za cierpiących
Mieszkańcy gminy Łubianka obchodzili Światowy Dzień Chorego, pielęgnując ideę
wprowadzoną przez papieża Polaka
Robert Kamiński | fot. nadesłane
Wspólne obchody Dnia Chorego dodają cierpiącym wiele otuchy.
Ustanowienie przez papieża Jana
Pawła II tego święta jest ape-
lem do wiernych, by jeden dzień
w roku poświęcić modlitwie za
tych, którzy cierpią na duszy i cie-
le.
Światowy Dzień Chorego Jan Pa-
weł II ustanowił w roku 1992. Jego
intencją było uczczenie 75. rocz-
nicy objawień fatimskich oraz 11.
rocznicy zamachu na swoje życie.
Święto obchodzone jest na całym
świecie 11 lutego w dniu wspomina-
nia w Kościele pierwszego objawie-
Zwyciężyli po raz piąty
uczciła pamięć swojego założyciela najlepiej, jak tylko mogła: wygrała memoriał
Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk
ło się jego wielką życiową pasją. To
on trenował toruńską drużynę, gdy
sięgnęła po złoto mistrzostw Polski.
W pewnym momencie zrodziła
się w Filemonowiczu idea stworze-
nia klubu hokeja na trawie w Łu-
biance. Bałagany Łubianka to jego
dziecko. Po śmierci szkoleniowca
organizowany jest rokrocznie w tej
gminie międzynarodowy memoriał
jego pamięci.
W tegorocznym memoriale
uczestniczyły kluby o międzynaro-
dowej renomie. Z Ukrainy: Szkoła
nia Maryi w Lourdes. W jednym
z sanktuariów maryjnych na świe-
cie odbywają się ogólnoświatowe
obchody tego dnia. Cele wyznaczo-
ne przez Kościół w ramach święta
to: dbałość o zapewnienie chorym
godnej opieki, wskazanie na ducho-
wy aspekt cierpienia oraz wyekspo-
nowanie jego znaczenia dla każ-
dego człowieka, uznanie wartości
działań organizacji wolontariatu,
włączenie w duszpasterstwo wspól-
not chrześcijańskich, rodzin zakon-
nych oraz służby zdrowia.
Światowy Dzień Chorego ob-
Avangard Kalinówka, HCPK Ko-
rosten, Kolosok Boryspol, Szkoła
Olimpia Vinnica, HC Politechnik
Korosten, Start Berdyczewski Re-
jon; ze Słowacji: KPH Raca Brati-
slava;
oraz drużyny polskie: UKS Bała-
gany Łubianka, KS Warta Poznań,
SP Warszewice, SP 3 Toruń, KS
Pomorzanin Toruń, UKS SP 26 Po-
znań, LKS Rogowo, LKS Gąsawa,
UKS Tarpany Gąsawa, KS Tężniow-
cy Ciechocinek, LUKS Miasteczko
Śląskie.
chodzony był również w gminie
Łubianka. Chrześcijańskie święto
zorganizował Caritas przy parafii
w Bierzgłowie, którego przewodni-
czącą jest Małgorzata Ziółkowska.
W niedzielę 11 lutego zapro-
szono na uroczystość osoby chore
z parafii. Uroczystości rozpoczęła
msza święta, której przewodniczył
ks. kan. dr Rajmund Ponczek wraz
z prałatem ks. Marianem Szań-
cą oraz wikariuszem Sławomirem
Marcinkowskim. W czasie jej trwa-
nia wspominano zaangażowanie
ojca świętego w sprawy cierpią-
cych oraz cierpienie jego samego
w ostatnich latach życia.
Po mszy świętej zaproszono
przybyłych na poczęstunek przy-
gotowany przez fundację Caritas
w Bierzgłowie. Uczestnicy zosta-
li przyjęci w gościnnych progach
świetlicy wiejskiej w Zamku Bierz-
głowskim. Spotkanie umiliły ze-
branym występy artystyczne Kato-
lickiego Stowarzyszenia Młodzieży
w Biskupicach oraz zespołów Ale-
babki i Marwojki.
Po uczcie duchowej nastąpiła
uczta dla podniebienia – słodkości
i kawa. Organizatorzy złożyli cho-
rym serdeczne życzenia powrotu
do zdrowia oraz pomyślności na
następne lata spędzone w gronie
najbliższych i przyjaciół.
(RK)
Poza Toruń . 23 lutego 2018
W XXI Memoriale Adama Fi-
lemonowicza zwyciężyła drużyna
gospodarzy - Bałagany Łubianka,
która w finale pokonała 2:0 eki-
pę z Ukrainy HCPK Korosten.
W emocjonującym meczu o trzecie
miejsce zadecydowały rzuty karne.
Brązowy medal zdobyła drużyna
KPH Raca Bratislava, która poko-
nała UKS Tarpany Gąsawa.
- Zawodnicy z Łubianki już po
raz piąty nie okazali się sportowo
zbyt gościnni – mówił w czasie ce-
remonii zakończenia Jerzy Kanc-
Mamy swój dom
Osoby starsze z Łubianki doczekały się powstania
Dziennego Domu Pobytu Seniora. Zajęcia zostaną zainau-
gurowane 1 marca o godz. 12
Podobne inwestycje realizowane
są obecnie w wielu innych gmi-
nach. Również i w Łubiance taka
placówka była potrzebna. Senio-
rzy upominali się o nią od dawna.
Dom będzie działał w Bierz-
głowie. Jego budowa została zre-
alizowana w ramach programu
krajowego SENIOR+. Inicjatywę
przystąpienia do tego programu
gmina podjęła już w 2016 r. Do re-
alizacji projektu wytypowano bu-
dynek świetlicy wiejskiej w Bierz-
głowie wraz ze znajdującym się
w nim niezagospodarowanym lo-
kalem mieszkalnym. Całość obiek-
tu zaadaptowano z przeznacze-
niem na pomieszczenia Dziennego
Domu Pobytu Seniora.
Przysposobienie budynku nie
było tanie. Całość inwestycji po-
chłonęła 480 tys. zł. Na sumę tę
złożyły się dotacja rządowa w wy-
sokości 250 tys. zł oraz udział środ-
ków własnych gminy – 230 tys. zł.
Koszty te objęły przede wszystkim
adaptację pomieszczeń świetlicy
wiejskiej na potrzeby domu, po-
dobnie jak na remont lokalu miesz-
kalnego oraz poddasza. Z tych sa-
mych środków opłacono również
budowę kotłowni, a także całkowity
remont dachu. Na potrzeby domu,
zgodnie z nowoczesnymi standar-
dami, wykonano podjazd dla osób
niepełnosprawnych.
ŁUBIANKA 19
lerz, wiceprezes Polskiego Związku
Hokeja na Trawie. – Wygrali tur-
niej imienia swojego założyciela,
co jest sportowo tym cenniejsze.
Osobne gratulacje należą się trene-
rom za przygotowanie drużyn oraz
sędziom za sprawne sędziowanie.
Należy również podziękować or-
ganizatorom, którzy jak co roku
stanęli na wysokości zadania, pro-
fesjonalnie przygotowując turniej,
co przy międzynarodowej obsadzie
wcale nie jest łatwe.
W ramach modernizacji zadba-
no również o wnętrze budynku.
Ogólne wydatki na ten cel wynio-
sły 62,5 tys. zł. Partycypacja w tej
kwocie dotacji rządowych wyniosła
50 tys. zł. Pozostałą kwotę 12,5 tys.
zł wygospodarowano ze środków
własnych gminy. Na wyposażenie
wnętrza obiektu złożył się zakup
komfortowych mebli, nowocze-
snego sprzętu rehabilitacyjnego,
wyposażenia gabinetu pielęgniar-
skiego, sprzętu RTV oraz wypo-
sażenia szatni. Zadbano również,
aby w salach spotkań nie zabrakło
książek, gier i innych materiałów
edukacyjnych.
Dom Dziennego Pobytu Seniora
zaprojektowano z myślą o 15 senio-
rach z terenu gminy Łubianka. Pro-
wadzić go będzie Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej w Łubiance,
kierownikiem ośrodka będzie Ta-
deusz Wierzbowski.
- Zadbaliśmy o to, by pobyt
w naszym domu był dla senio-
rów bardzo atrakcyjny – dodaje
Janusz Brzoska, kierownik Gmin-
nego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Łubiance. – Oprócz okazji do
spotkania się z innymi, czyli po
prostu możliwości wyjścia z domu,
zaproponujemy naszym seniorom
całą gamę atrakcyjnych zajęć tera-
peutycznych. Będą to m.in. terapie
kulinarne, plastyczne, muzyczne
i wiele innych. (RK)
20 MIASTO CHEŁMŻA
Dla fanów planszówek
Chełmżyński Maraton Gier Plan-
szowych „W to mi graj” odbędzie
24 lutego w godz. 11-16 w Chełm-
żyńskim Ośrodku Kultury. Coś
dla siebie znajdą tu zarówno pro-
fesjonalni gracze, jak i ci, którzy
dopiero chcą nauczyć się grać.
- To będzie duży turniej w naj-
większej sali ChOK-u - mówi Mo-
nika Myszkowska, kierownik
Chełmżyńskiego Ośrodka Kultu-
ry. – Liczymy na to, że wydarzenie
przyciągnie nie tylko zdeklaro-
wanych miłośników gier planszo-
wych, ale też nowe osoby, które tę
pasję dopiero w sobie odkryją.
W ciągu kilku sobotnich godzin
rozegrane zostaną mistrzostwa
Chełmży w grę „Domek”, a także
eliminacje do mistrzostw Polski
w grach „Super Farmer” oraz „Po-
twory w Tokio”. Od godz. 11 wszy-
scy chętni będą mogli uczyć się za-
sad, a później spróbować swoich sił
w prawdziwej rozgrywce.
- Gdy ktoś natychmiast po opa-
nowaniu reguł danej gry poczuje, że
Chełmżanka obchodziła setne urodziny!
100 lat skończyła mieszkanka
Chełmży Aniela Hałas. Z tej oka-
zji burmistrz Chełmży Jerzy Czer-
wiński oraz przewodniczący Rady
Miasta Janusz Kalinowski złożyli
szacownej jubilatce życzenia, wrę-
czyli kwiaty i upominek. Uroczy-
stość odbyła się w bardzo miłej
atmosferze w Zakładzie Opiekuń-
czo-Leczniczym w Browinie przy
REKLAMA
jest w stanie wystartować w elimi-
nacjach, nie widzimy przeciwwska-
zań – mówi Monika Myszkowska.
– Chcemy, by maraton był dla każ-
dego – zarówno profesjonalistów,
którzy chcą porywalizować bar-
dziej serio, jak i tych, którzy chcą
się po prostu pobawić. Cieszymy
się, gdy odwiedzają nas całe grupy
znajomych, by po prostu ze sobą
pobyć, zintegrować się, oderwać
od codzienności. Chełmżyński
Ośrodek Kultury otwarty jest dla
wszystkich. To miejsce, w którym
można pogłębiać swoje zaintereso-
wania i odkrywać nowe pasje. Je-
steśmy otwarci na wszelkie propo-
zycje mieszkańców i takie też były
początki organizowanych przez nas
turniejów gier planszowych.
Chełmżyńskiemu Maratono-
wi Gier Planszowych towarzyszyć
będą kiermasz gier używanych oraz
wypożyczalnia gier – do dyspozycji
będzie blisko 50 tytułów.
(PG)
udziale przedstawicieli KRUS-u,
licznej rodziny jubilatki oraz kie-
rownictwa zakładu.
Aniela Hałas urodziła się 7 lutego
1918 r. w miejscowości Łada (woj.
lubelskie). Od 1957 r. mieszka-
ła w Grzywnie, gdzie wspólnie
z mężem prowadziła gospodar-
stwo rolne. Natomiast od 1979 r.
jest mieszkanką Chełmży. (PG)
Niepodległość na rysunku
Związany z obchodami stulecia niepodległości konkurs plastyczny ma skłonić dzieci
i młodzież do refleksji nad patriotyzmem i dziejami ojczyzny
Piotr Gajdowski
Cały rok mają potrwać w Chełm-
ży obchody stulecia niepodległo-
ści Polski. W programie przewi-
dziano wiele uroczystości, imprez
i lekcji historycznych. Jednym
z najbardziej znaczących punk-
tów, bo skierowanym do najmłod-
szych mieszkańców miasta, jest
konkurs plastyczny „Polska Nie-
podległa 1918-2018”.
- Tak ważny jubileusz jak 100.
rocznica odzyskania przez naszą oj-
czyznę niepodległości jest dosko-
nałą okazją, by kształtować wśród
dzieci i młodzieży patriotyczną
postawę - mówi Anna Pawlikow-
ska, emerytowana nauczycielka
plastyki, koordynatorka konkursu.
– Chodzi nam jednak o coś wię-
cej. Formuła konkursu wymaga,
by przełożyć tak trudne tematy na
język plastyczny. Uczestnicy będą
musieli zastanowić się, czym dla
nich samych jest Polska, przemy-
śleć osobisty stosunek do narodo-
wych dziejów. Przy okazji poszerzą
i utrwalą wiedzę historyczną, zna-
jomość polskich symboli oraz zaan-
gażują się w pielęgnowanie obcho-
dów polskich świąt narodowych.
Wszystkie nadesłane na konkurs
prace będą stanowić dekorację ob-
chodów Narodowego Święta Nie-
podległości.
Organizatorem konkursu „Pol-
ska Niepodległa 1918-2018” jest
Urząd Miasta Chełmży pod patro-
natem burmistrza. Podzielony zo-
stał na dwa etapy. Pierwszy skiero-
wany jest do uczniów starszych. Dla
dzieci z klas IV-VI szkół podstawo-
wych zadaniem jest wykonanie ilu-
Zbadaj się!
W środę 28 lutego na Rynku
w Chełmży będą przeprowadza-
ne badania mammograficzne
w technologii cyfrowej dla kobiet
w wieku 50-69 lat, które w ciągu
ostatnich dwóch lat nie wykony-
wały bezpłatnego badania piersi.
Poza Toruń . 23 lutego 2018
stracji do wybranej pieśni patrio- minacji całorocznych obchodów,
tycznej. Uczniowie z klas VII szkół 11 listopada w Narodowe Święto
podstawowych, gimnazjów oraz Niepodległości. Uroczyste podsu-
szkół ponadgimnazjalnych – tech- mowanie wszystkich rocznicowych
nikum, szkoły zawodowej, liceum – przedsięwzięć odbędzie się w sali
mają zaprojektować i wykonać pla- Chełmżyńskiego Ośrodka Kultury.
kat promujący hasło przewodnie Tam zostaną wystawione wszystkie
„Polska Niepodległa 1918-2018”. prace, które stanowić będą element
Dozwolone są wszelkie techniki scenografii sali.
malarskie na podłożu papierowym, - Często nie pamiętamy, że nie-
a w przypadku plakatów także ko- podległość nie jest wcale dana raz
laż. Termin nadsyłania prac upływa na zawsze. Nie dostrzegamy potrze-
‘‘
30 marca. Rozstrzygnięcie tego eta- by pielęgnowania narodowej tożsa-
mości. To błąd, bo kształtowanie
patriotyzmu, zwłaszcza u najmłod-
szych, jest procesem złożonym
i długotrwałym. Dlatego tak ważne
są inicjatywy takie jak ta – mówi
Anna Pawlikowska. – Zależy nam,
by dzieci, przygotowując prace
Chodzi nam jednak na konkurs, miały okazję głębiej
zastanowić się nad sensem tej
o coś więcej. Formuła konkur- rocznicy. Dlatego konkurs dosto-
su wymaga, by przełożyć tak sowany jest do organizacji pracy
nauczycieli, częstotliwości spotkań
trudne tematy na język pla- z uczniami na lekcjach plastyki
styczny. czy sztuki. Żeby zrobić pracę na
dobrym poziomie, nie wystarczy
pu konkursu plastycznego, wręcze- usiąść nad kartką podczas jednej
nie dyplomów i nagród odbędzie lekcji. Z kolei w szkołach średnich
się w maju w Sali Mieszczańskiej nie ma już lekcji plastyki, więc star-
Ratusza. Najlepsze prace znajdą się si uczniowie będą pracować nad
na wystawie. zadaniem konkursowym indywi-
Drugi etap konkursu przezna- dualnie. W tym przypadku wiedza
czony jest dla dzieci z klas I-III plastyczna łączy się z wiedzą histo-
szkół podstawowych. Zadanie pole- ryczną, więc spodziewam się, że
ga na wykonaniu biało-czerwonego nauczyciele historii będą zachęcać
bukietu – kompozycji przestrzen- swoich podopiecznych do uczest-
nej z różnych materiałów papier- nictwa. Ten konkurs jest dowodem
niczych, np. bibuły, krepy. Prace na to, że plastyka pozwala dzieciom
można nadsyłać do 10 paździer- na podjęcie trudnych, aczkolwiek
nika. Rozstrzygnięcie tego etapu ważnych i ciekawych zagadnień hi-
konkursu zaplanowano w dniu kul- storycznych.
Mammografia to krótkie i bez- BURMISTRZ CHEŁMŻY
informuje, że zgodnie z art. 35 ust. 1 usta-
bolesne badanie, które ratuje życie wy z dnia 21 sierpnia
- dzięki niej można wykryć raka 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (
piersi już we wczesnym stadium. Dz. U. z 2018 r. poz. 121 ze zm. ) w siedzi-
Rejestracja online: www.medica. bie Urzędu Miasta Chełmży przy ul. gen.
org.pl. Infolinia i zapisy: nr tel. 517 J. Hallera 2 oraz na stronie internetowej
urzędu www.bip.chelmza.pl został wy-
544 004, (42) 254 64 10. Przy reje- wieszony na okres 21 dni wykaz nierucho-
stracji telefonicznej należy podać mości przeznaczonej do sprzedaży w try-
PESEL i numer telefonu. bie bezprzetargowym na rzecz najemcy
- lokal mieszkalny nr 8 w budynku przy
ul. Strzeleckiej 10.
(PG)
 MIASTO CHEŁMŻA 21

Rasowi mistrzowie
Chełmżyński Klub Hodowców Gołębi Rasowych ma na koncie liczne sukcesy. Właśnie
zorganizował ogromną wystawę, na której prezentowano najlepsze ptaki
Piotr Gajdowski | fot. Łukasz Piecyk
XVIII Regionalna Wystawa Go-
łębi Rasowych i Drobnego In-
wentarza zgromadziła ponad stu
hodowców z całej Polski. W hali
wyeksponowano 1,5 tys. najpięk-
niejszych ptaków. Chełmżyńska
impreza jest jedną z najwięk-
szych w kraju.
- Nasza wystawa jest jedną
z nielicznych w Polsce o takim za-
sięgu. Swoje okazy przywieźli do
nas hodowcy z różnych regionów,
a oceniali je najbardziej doświad-
czeni sędziowie z Polski i zagrani-
cy - mówi Karol Sarnecki, prezes
Chełmżyńskiego Klubu Hodow-
ców Gołębi Rasowych. – Na hali
Ośrodka Sportu i Turystyki poka-
zano łącznie 1533 ptaki, w tym wie-
le ras gołębi, kur i drobiu wodne-
go: perlice, gęsi, kaczki. W ramach
specjalnego pokazu poza ekspozy-
cją konkursową zaprezentowano
ok. 100 sztuk w wolierach. Kolejny
rok z rzędu zaliczyliśmy podwój-
ny sukces frekwencyjny – dopisa-
li nam zarówno hodowcy, którzy
chwalą sobie przyjazną atmosferę
w Chełmży, jak i goście.
Głównym organizatorem wy-
stawy był Chełmżyński Klub Ho-
dowców Gołębi Rasowych. Zwią-
zek zrzesza ponad 80 hodowców
i jest największym w wojewódz-
twie. Poza przypadającą trady-
cyjnie na okres ferii wystawą
w Chełmży hodowcy organizują
też regionalną wystawę w Unisła-
wiu, zwykle jesienią.
- Odwiedził nas kiedyś
w Chełmży wójt Unisławia Jakub
Danielewicz. Wystawa zrobiła na
nim wrażenie i zaprosił nas do or-
ganizacji podobnej imprezy u sie-
bie – mówi Karol Sarnecki. – Od
tamtej pory wystawa w Unisławiu
otwiera sezon wystawowy, zaś ta
w Chełmży go kończy. Wysta-
wy gołębi organizuje się głównie
w okresie jesienno-zimowym. Od
marca zaczynają się lęgi, parowa-
nie gołębi, wtedy czas na hodowlę,
a nie na wystawy. Wyjątek robimy
dla pokazów plenerowych, np.
podczas dożynek powiatowych
i gminnych, na które jesteśmy za-
praszani w różne miejsca Polski,
czasem daleko poza powiat toruń-
ski.
Prezes Chełmżyńskiego Klubu
Hodowców Gołębi Rasowych za-
pewnia, że takie pokazy są dosko-
nałą okazją, by zaszczepić miłość
do gołębi u kolejnych osób. Oka-
zuje się, że hodowla gołębi raso-
wych jest hobby raczej niszowym.
- Zrzeszonych hodowców go-
łębi rasowych w Polsce jest ok.
3,5 tys., to 10 razy mniej niż licz-
ba zrzeszonych hodowców gołębi
pocztowych. Jesteśmy więc nie-
wielką społecznością – mówi Ka-
rol Sarnecki. – Wystawy i pokazy
mogą przyczynić się do popula-
ryzacji naszej pasji, na czym nam
bardzo zależy. Rozmawiałem nie-
dawno z uznanym hodowcą i pro-
motorem hodowli gołębi rasowych
Na wystawie pokazano 1,5 tys. gołębi i innych ptaków.
w Niemczech. Tam hodowcy star-
szej daty dostrzegli już lukę poko- skakujący może wydać się fakt, że stwa Europy do Danii.
leniową i martwią się, czy znajdą ras gołębi jest aż tysiąc, a różnią się Chełmżyński Klub Hodowców
kontynuatorów. A hodowla gołębi one niemal wszystkim – od upie- Gołębi Rasowych może pochwa-
w Niemczech stoi na bardzo wyso- rzenia po masę i formę. W Polsce lić się też innymi sukcesami – jego
kim poziomie. Dlatego z nadzieją hoduje się około połowę wszyst- przedstawiciele wrócili niedawno
patrzą na Polskę, gdzie to pasja kich ras. z Mistrzostw Polski w Kielcach.
wciąż żywa i znajdująca kolejnych - Hodowla gołębi nie ma nic Zbigniew Wróbel z Mgowa został
adeptów. wspólnego z produkcją zwierzęcą. mistrzem Polski w rasie kapucyn
Chełmżyńscy hodowcy gołębi Hodujemy ptaki wyłącznie dla wa- staroholenderski, Karol Sarnecki
rasowych są zgodni, że kto raz zła- lorów estetycznych i cieszymy się, z Ryńska mistrzem w rasie chiński
pie bakcyla, ten już na zawsze po- gdy jakość naszej pracy doceniają gołąb, zaś Ernest Góralski z Wą-
zostanie miłośnikiem tych ptaków. sędziowie podczas wystaw. Nieba- brzeźna zdobył mistrzostwo w ra-
Dla postronnego obserwatora za- wem wybieramy się na Mistrzo- sie stawak polski.

Białe wakacje
Chełmżyński Ośrodek Kultu-
ry wypełnił czas ferii zimowych
atrakcyjnymi warsztatami. Fre-
kwencja była znakomita – obo-
wiązujące limity miejsc wyczer-
pały się na długo przed „Białymi
Wakacjami”.
- Postawiliśmy na warsztaty, bo
to najatrakcyjniejsza forma spędza-
nia wolnego czasu. W programie
mieliśmy m.in. zajęcia plastyczne,
modelarskie, gry planszowe i za-
gadki - mówi Monika Myszkowska,
kierownik Chełmżyńskiego Ośrod-
ka Kultury. – Co roku proponuje-
my dzieciom inne tematy, które
pozwolą im doświadczyć nowych
form rozrywki, oderwać się nieco
od komputerów i tabletów. Tym
razem to u nas mogły zetknąć się
z nowinką techniczną, która dopie-
ro wchodzi na rynek i nie jest tania,
więc nie wszyscy mają w domach –
drukarką 3D. Dzieciaki chętnie te-
stowały jej możliwości. Sporą część
programu wypełniły też zajęcia ba-
zujące na sekcjach, które regularnie
działają przy ChOK-u, np. warszta-
ty cyrkowe. W ofercie mieliśmy też
obóz taneczny – cykl całodniowych
zajęć prowadzonych przez instruk-
torów szkoły tańca. (PG)
REKLAMA

Poza Toruń . 23 lutego 2018

22 GMINA CHEŁMŻA
Orkan
nadciąga
Wszędzie stawiają na piłkę nożną, a gmina Chełmża
rozwija kolarstwo
Piotr Gajdowski | fot. Katarzyna Orłowska
Gmina Chełmża przystąpiła do
Narodowego Programu Rozwoju
Kolarstwa, w ramach którego przy
Szkole Podstawowej w Zelgnie
i Szkole Podstawowej w Grzyw-
nie utworzono szkółki kolarskie
wyposażone w dziewięć rowerów
i niezbędne akcesoria kolarskie.
W tej drugiej placówce tuż przed
feriami uczniowie wszystkich
gminnych szkół ścigali się na
trenażerach kolarskich podczas
I Mistrzostw Gminy Chełmża.
Impreza zwieńczyła styczniowy
cykl sprawdzianów dla uczniów
szkół podstawowych w gminie,
a przede wszystkim wyłoniła naj-
lepszych zawodników, którzy mają
szansę na kolarską karierę. Ak-
cja z udziałem Akademii Michała
Kwiatkowskiego „Copernicus” mia-
ła na celu popularyzację kolarstwa,
zbadanie potencjału sportowego
Zimą rolnicy się uczą
W spotkaniu szkoleniowo-informacyjnym uczestniczą co roku rolnicy z całej gminy
Piotr Gajdowski | fot. Katarzyna Orłowska
Zima to dla rolników idealny
moment na udział w szkoleniach
i konferencjach, gdzie mogą
zdobywać informacje na temat
najnowszych produktów i tech-
nologii, a także wymieniać do-
świadczenia z kolegami po fachu.
Wiedzą o tym doskonale orga-
nizatorzy corocznego spotkania
dla rolników w gminie Chełm-
ża. Impreza odbyła się już po raz
piąty w Restauracji „U Boryny”
w Grzywnie.
dzieci oraz promowanie nowego
Uczniowskiego Klubu Sportowego
„Orkan”, którego promotorem jest
Bogdan Kondej.
- Wszystko toczy się wokół pił-
ki nożnej, a ja od wielu lat jestem
czynnym działaczem kolarskim
i chcę umożliwić dzieciom kontakt
z tą dyscypliną sportu, spróbowa-
nia swoich sił w sporcie typowo in-
dywidualnym, a nie drużynowym
– mówi Bogdan Kondej. – Zaczęło
się oczywiście od spotkania z wój-
tem, który od tego czasu bardzo ak-
tywnie nas wspiera. To rzadki przy-
padek. Wiem, że inne samorządy
stawiają głównie na piłkę, skupiają
się na orlikach. U nas też są dwa
orliki, a jednak to w dziedzinie
kolarstwa zdążyliśmy już dokonać
czegoś, co jest ewenementem. I to
dopiero początek naszej drogi.
28 maja rozegra się I Wyścig
Kolarski o Puchar Wójta Gminy
W spotkaniu szkoleniowo-in-
formacyjnym wzięło udział ok. 160
rolników z terenu całej gminy. Jak
zawsze głównymi tematami były
najnowsze odmiany nasion, kry-
teria doboru odmian, zagadnie-
nia z zakresu agrotechniki, środki
ochrony roślin. Zdobyta wiedza
pozwoli uczestnikom szkolenia na
podnoszenie rentowności upraw
w przyszłości. Wykład przewod-
ni pt. „Uprawa pasowa – Strip Till
w aspekcie gospodarowania zaso-
bami wodnymi gleby” wygłosił dr
Zawody na trenażerach pozwoliły wyłonić najbardziej obiecujących młodych kolarzy.
Chełmża w ramach Kujawsko-Po-
morskiej Ligi UKS, zaś we wrze-
śniu, jeśli wszystko dobrze pójdzie,
na terenie ośrodka w Zalesiu odbę-
dzie się międzyszkolny wyścig ko-
larski na rowerach MTB.
- Łatwiej zorganizować zawo-
dy na orliku niż wyścig kolarski –
mówi Bogdan Kondej. – Wynika
to oczywiście z charakteru rywali-
zacji. Mecz odbywa się w jednym
miejscu, a kolarze muszą pokonać
pewien dystans. Stąd bierze się
trudność organizacyjna takiego
przedsięwzięcia i wyższe koszty.
Żeby zorganizować wyścig, trze-
ba zaangażować wszystkie służby:
strażaków, policję, a także pilotów,
którzy zapewnią bezpieczeństwo
imprezy.
Gmina Chełmża ma już pewne
doświadczenie w organizacji wy-
inż. Lech Gałęzewski z Wydziału
Rolnictwa i Biotechnologii UTP
w Bydgoszczy. Po części mery-
torycznej przyszedł, rzecz jasna,
czas na zabawę. Spotkania z rolni-
kami organizowane są tradycyjnie
w tłusty czwartek, więc nie za-
brakło smacznych pączków, które
ufundował Zakład Hodowli Roślin
w Strzelcach. Była też okazja, by tuż
przed końcem karnawału posłu-
chać dobrej muzyki podczas krót-
kiego występu znanej wokalistki
Sary Pach. Wreszcie na wszystkich
Poza Toruń . 23 lutego 2018
ścigów kolarskich. Przez kilka lat
z rzędu Bogdan Kondej organizo-
wał tu etap Międzynarodowego
Wyścigu Kolarskiego juniorów,
który teraz rozgrywa się na tere-
nach gmin Lisewo i Płużnica. Być
może tradycje kolarskie w gminie
Chełmża umocni teraz działalność
Uczniowskiego Klubu Sportowego
Orkan, który przystąpił właśnie do
Kujawsko-Pomorskiej Ligi UKS.
- Kujawsko-Pomorska Liga UKS
od dawna działa prężnie w woje-
wództwie. Teraz chcemy naszych
podopiecznych przygotować za-
równo technicznie, jak i wydolno-
ściowo, by z powodzeniem starto-
wali w wyścigach kolarskich w tej
lidze – deklaruje Bogdan Kondej.
W I Mistrzostwach Gminy
Chełmża w jeździe na trenażerach
brali udział uczniowie klas IV-VI.
Łącznie wzięło udział 274 uczest-
czekał dobry obiad przygotowa-
ny przez gospodarzy oraz nagrody
ufundowane przez sponsorów, któ-
rzy od lat współfinansują szkolenia
dla rolników z gminy. W puli na-
gród znalazły się: firmowe pakiety
promocyjne, podręczne narzędzia,
bony upominkowe, a nagrodą
główną była kosiarka z napędem.
Tym razem z nagrodami ze spo-
tkania wyjechali rolnicy: Grzegorz
Osiak (Kuczwały), Zygmunt Łę-
gowski (Świętosław), Mariusz Ja-
siński (Bogusławki), Henryk Brza-
na (Głuchowo – Windak), Karolina
Marszałkowska (Drzonówko), Jó-
zef Moskal (Browina), Jarosław
Suchenek (Zajączkowo), Roman
Podosek (Głuchowo – Windak),
Dariusz Kuraś (Kuczwały), Franci-
szek Piróg (Grzegorz), Leszek Ko-
lasa (Drzonówko), Emilia Tokarz
(Dziemiony), Krzysztof Kucha-
rzewski (Nawra), Marek Sawicki
(Mirakowo). Nagrody ufundowali
sponsorzy: Bayer, Gaspol, Hodowla
Roślin Strzelce, Grupa IHAR, ABT
MOTOR w Chełmży, Przedsię-
biorstwo Handlowo-Produkcyjne
Frank w Chełmży Franciszek Kru-
telewicz, Gospodarstwo Rolne Ma-
ciej Czajkowski z Sokołowa, Firma
Handlowo-Usługowa Rafał Bober
z Zelgna, Bank Spółdzielczy Brod-
nica Oddział w Chełmży, Credit
Agricole Bank Polska. Spotkanie
współfinansowane było również
przez samorząd gminy. Organiza-
torami spotkania byli: wójt Jacek
Czarnecki, przewodniczący Ko-
misji Rolnej Rady Gminy Henryk
Fałkowski, firma Frank w Chełmży
Franciszka Krutelewicza oraz spon-
sorzy.
ników w wieku 9-13 lat ze wszyst-
kich gminnych podstawówek.
W klasyfikacji drużynowej I miej-
sce zajęła SP w Zelgnie, II miej-
sce – SP w Sławkowie, III miejsce
- SP w Grzywnie, IV miejsce – SP
w Kończewicach. W badanej gru-
pie znalazły się aż 32 osoby o po-
nadprzeciętnych wynikach testów.
Uzyskały rezultaty porównywalne
z wynikami rówieśników już tre-
nujących i odnoszących sukcesy
w rywalizacji sportowej na pozio-
mie województwa i kraju. Aż 81
osób uzyskało wynik bardzo dobry
lub dobry kwalifikujący do szkole-
nia specjalistycznego z kolarstwa.
- To daje nam pewien obraz
kultury fizycznej w gminie – mówi
Bogdan Kondej. – Myślę, że to wy-
darzenie jest ewenementem. Żadna
inna gmina czegoś takiego wśród
dzieci nie zrobiła.
Ekologicznie
Rusza nabór wniosków do pro-
gramu EKOpiec 2018. To innowa-
cyjny program, w ramach którego
można uzyskać bezzwrotne dofi-
nansowanie do wymiany źródła
ciepła na bardziej ekologiczne.
Wsparcie finansowe obejmuje
montaż nowoczesnego pieca oraz
podłączenie do sieci ciepłowni-
czej.
Wnioski można składać
w dniach 19-28 lutego w sekreta-
riacie Urzędu Gminy Chełmża.
Wojewódzki Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej
ustalił limity dofinansowania dla
gmin w zależności od liczby miesz-
kańców, więc przeznaczone dla
gminy Chełmża środki są niewiel-
kie. By zapewnić wnioskodawcom
równe szanse, wybór beneficjentów
programu EKOpiec 2018 dokonany
będzie poprzez losowanie publicz-
ne w dniu 9 marca o godz. 12 w sali
nr 4 Urzędu Gminy Chełmża, ul.
Wodna 2, 87-140 Chełmża.
Wnioski można składać tylko
i wyłącznie w okresie trwania nabo-
ru – dokumenty złożone po termi-
nie nie będą rozpatrywane. Wzór
wniosku opublikowano na stronie
BIP gminy Chełmża. Rozpatry-
wane będą wyłącznie kompletne
wnioski, tj. zawierające wszystkie
niezbędne załączniki. Dofinanso-
waniu nie podlegają zadania już
wykonane. Szczegółowych infor-
macji udziela Anna Zdrojewska
z Referatu Gospodarki Komunalnej
i Ochrony Środowiska (nr tel. (56)
675 60 77 wew. 50).
(PG)
 WLK. NIESZAWKA i CZERNIKOWO 23

Olendrzy powrócą
W maju otworzony zostanie skansen poświęcony osadnictwu
olenderskiemu w Wielkiej Nieszawce
Piotr Gajdowski | fot. Muzeum Etnograficzne w Toruniu
Olenderski Park Etnograficzny Olenderski Park Etnograficzny olenderskiego – mówi Ewa Ty-
w Wielkiej Nieszawce przybliży w Wielkiej Nieszawce rekonstruuje czyńska. – Wśród zgromadzonych
wielowiekową obecność na tych na obszarze ponad 5 ha fragment obiektów znajdują się m.in. jedyna
terenach olendrów i mennonitów, wsi o układzie charakterystycznym zachowana po dziś dzień zagroda
protestanckich przybyszy, którzy dla osadnictwa olenderskiego, czyli drewniana, łącząca pod jednym
uciekli tu przed prześladowania- rzędówki bagiennej. Na teren par- dachem części mieszkalną, inwen-
mi w zachodniej Europie. Tu był ku przeniesiono trzy zagrody skła- tarską i stodołę, pochodząca ze wsi
jeden z głównych ośrodków życia dające się z sześciu zabytkowych Niedźwiedź (ok. 1790 r.), a także

‘
tej społeczności, któ- jeden z ostatnich ocalałych
ra założyła w Wiel- domów podcieniowych zbu-
kiej Nieszawce gminę dowany w Kaniczkach pod
wyznaniową i dom Kwidzynem w 1757 r. Olenderski Park Etnograficzny pozwoli przenieść się w czasie
modlitwy. Do dziś za- Teren uzupełnia tzw. mała
chował się tylko cmen- Wszystkie budynki są oryginalne. Za- architektura: piwniczki, stud- i poznać kulturę, która, choć dziś już nieobecna, trwale
naznaczyła oblicze tych terenów.
tarz. Otwarcie skanse- nie i płoty obsadzone zielenią,
nu w maju. nim przenieśliśmy je na teren skansenu, przydomowymi ogródkami
pewno istniał w XIX w., prawdopo- Wisły, w poprzek której powstały
i sadami. W obręb Olender- dobnie chowano tu nie tylko miesz- równoległe pasy pól, które od-
- Osadnictwo olen- dokonaliśmy szczegółowych penetracji skiego Parku Etnograficzne- kańców Wielkiej i Małej Nieszawki, dzielają kanały odwadniające, ob-
drów i mennonitów terenowych, żeby wytypować budynki go włączono także cmentarz ale też okolicznych wsi. Pracownicy sadzone wierzbami – mówi Ewa
odnotowano w Wiel- mennonicki, jeszcze niedaw- Muzeum Etnograficznego odtwo- Tyczyńska. – Zwiedzanie skansenu
kiej i Małej Nieszawce najcenniejsze i pokazać różne typy bu- no zdewastowany. rzyli jego pierwotny układ z zacho- zaczniemy od zagrody, w której
już w początkach XVII - Część nagrobków została waną główną aleją. znajdzie się wystawa poświęcona
w. – wyjaśnia Ewa Ty- downictwa olenderskiego. rozkradziona, jak to się dzia- Dziś to jedyna oryginalnie za- olendrom i mennonitom. Gdy go-
czyńska z Muzeum ło z wieloma cmentarzami chowana pozostałość trwającej ście dowiedzą się już wstępnie, kim
Etnograficznego w To- ewangelickimi i mennonicki- kilka stuleci obecności olendrów oni byli, zaprosimy ich na cmen-
runiu. – Wszystko zaczęło się od budynków mieszkalnych i gospo- mi – mówi Ewa Tyczyńska. – Gdy i mennonitów w Wielkiej Nieszaw- tarz, a dalej do kolejnych dwóch
mennonitów, którzy przybyli na darskich. To najcenniejsze zacho- przejęło go Muzeum Etnograficz- ce. Społeczność ta znikła z tych zagród w skansenie.
Żuławy i zasiedlali kolejne tereny, wane obiekty architektoniczne po- ne, przystąpiliśmy do prac porząd- terenów po II wojnie światowej. Pierwsi goście zwiedzą Olender-
przesuwając się wzdłuż linii Wisły chodzące z Doliny Dolnej Wisły. kowych: odkopaliśmy nagrobki, Olenderski Park Etnograficzny od- ski Park Etnograficzny w weekend
aż po Mazowsze. Choć ślady ich - Wszystkie budynki są oryginal- które skrywała ziemia, a także inne twarza hipotetyczne oblicze tamte- 12-13 maja. Program dni otwarcia
osadnictwa możemy napotkać tak- ne. Zanim przenieśliśmy je na teren elementy cmentarza. Cały ten ma- go świata, rekonstruując charakte- zostanie opublikowany na stronie
że w innych regionach kraju, nasz skansenu, dokonaliśmy szczegóło- teriał chcemy wyeksponować w ga- rystyczne osadnictwo. internetowej Muzeum Etnograficz-
park etnograficzny jest jedynym wych penetracji terenowych, żeby blocie na skraju cmentarza. - Główna droga wytyczona zo- nego w Toruniu.
w całości poświęconym budownic- wytypować budynki najcenniejsze O cmentarzu w Wielkiej Nie- stała wzdłuż wału przeciwpowo-
twu olenderskiemu i mennonitom. i pokazać różne typy budownictwa szawce nie wiadomo wiele: na dziowego zabezpieczającego koryto

Szachowi mistrzowie
Piotr Gajdowski | fot. Adam Zakrzewski (archiwum)
Feryjny Czernikowski Turniej
Szachowy o Puchar Wójta, któ-
ry odbył się 22 lutego w Zespole
Szkół w Czernikowie, przyciągnął
wielu adeptów tej królewskiej gry
z całej gminy i okolic. Rywalizacja
była zacięta, bo szachiści z naszej
w gimnazjum kilkunastu, a w ca-
łym Toruniu w podstawówkach jest
22 takich zawodników. To daje po-
jęcie, jaki prezentujemy poziom –
mówi Andrejus Sivickis, instruk-
tor szachowy, nauczyciel Zespołu
Szkół w Czernikowie. – Rozwój tej
ły przygotować uczestników do
większej imprezy - II Toruńskiego
Feryjnego Festiwalu Szachowe-
go, który odbędzie się w weekend
24-25 lutego. W czernikowskich
rozgrywkach udział wzięły dzieci
i młodzież w każdym wieku – naj-
starsi uczestnicy są u progu matu-
ry, zaś najmłodsi to przedszkolaki.
Wielu z nich to wychowankowie
Andrejusa Sivickisa, który poza
tym, że sam jest aktywnym szachi-
stą, prowadzi zajęcia dla adeptów
tego sportu.
- Szachy to ekstremalna sztuka
walki, tyle że tu liczy się nie spraw-
ność ciała, a umysłu – mówi Andre-
jus Sivickis. – Wielu z nas myśli, że
potrafi grać w szachy, bo zna ruchy.
Tymczasem opanowanie ruchów
szachowych to jak nauka alfabetu.
To nie wystarczy, by płynnie czytać.
Szachy to bardzo skomplikowana
dyscyplina.
Feryjny Czernikowski Turniej
Szachowy o Puchar Wójta to tylko
jedna z wielu szachowych imprez
w gminie. Wizytówką gminy stał
Ferie w bibliotece
Gminna Biblioteka Publiczna
w Czernikowie zorganizowała
w pierwszym tygodniu ferii zaję-
cia dla dzieci. Motywem przewod-
nim były polskie tradycje, legendy
i baśnie.
- Zorganizowane przez nas za-
jęcia odbywały się tylko w pierw-
szym tygodniu ferii, bo nie chcie-
liśmy konkurować z ofertą innych
instytucji, które również przygoto-
wały własne atrakcje dla młodzie-
ży szkolnej zamieszkującej naszą
gminę – mówi Magdalena Seweryn
z Gminnej Biblioteki Publicznej
w Czernikowie. – Przekrój wieko-
wy uczestników „Ferii w Biblio-
tece” był dość spory. Najmłodsze
dzieci miały po 3 lata, zaś najstar-
sze to uczniowie VI klasy. Nie jest
łatwo tak zorganizować zajęcia, by
wszystkie dzieci były zaintereso-
wane. Trzeba dopasować poziom
trudności do umiejętności naj-
młodszych, a zarazem nie znudzić
najstarszych.
W programie znalazły się m.in.
zajęcia plastyczne, np. wycinan-
ki i wyklejanki dla maluchów, gry
i zabawy, a dla starszych także za-
gadki związane z polskimi obycza-
jami – strojami ludowymi, tańcem,
muzyką.
- Pierwszy dzień zajęć związa-
ny był ściśle z naszym regionem,
opowiadaliśmy np. legendy o To-
runiu – mówi Magdalena Seweryn.
– W kolejnym dniu przybliżyliśmy
dzieciom legendy warszawskie.
Wszystkie dzieci wychodziły po
zajęciach zmęczone i zadowolo-
ne. Warto, by wychowywane dziś
w świecie najnowszych technologii
dzieci miały możliwość kontaktu
z rówieśnikami i alternatywnymi
formami spędzania wolnego czasu.
Często same nie zdają sobie sprawy,
jak bardzo im tego brakuje. Każdy
pobyt najmłodszych w bibliotece
staje się też okazją do bliższego za-
znajomienia się z naszym księgo-
zbiorem. Książki kojarzą się dzie-
ciom z poszarzałymi grzbietami
nudnych lektur. U nas przekonują
się, że to nieprawda – stawiamy na
nowości, zwłaszcza tych pisarzy,
których zapraszamy na spotkania
autorskie. To szczególnie cenne
i potrafi wciągnąć na dobre w świat
lektury.
(PG)

Teatralny Dzień Kobiet

gminy należą do wojewódzkiej
czołówki, biorą udział w mistrzo-
stwach Polski.
- Tradycje i osiągnięcia szacho-
we mamy duże. Od ośmiu lat na-
leży do nas tytuł Mistrza Powiatu
Toruńskiego. Tu mieszka najwięcej
zawodników, którzy posiadają ka-
tegorie szachowe. Podam przykład:
w szkole podstawowej mamy 8 za-
wodników z kategorią szachową,
królewskiej dyscypliny możliwy
jest dzięki zaangażowaniu wójta
Zdzisława Gawrońskiego i prze-
wodniczącej Rady Gminy Jadwigi
Padlewskiej. Szachy mają się rów-
nie znakomicie w całym powiecie,
zwłaszcza w gminach Obrowo i Ły-
somice, gdzie mieszkają doświad-
czeni trenerzy.
Feryjny Czernikowski Turniej
Szachowy o Puchar Wójta to roz-
grywki sparingowe, które mia-
się Czernikowski Festiwal Sza-
chowy, który odbywa się średnio
co kwartał. Zawody, w których za
każdym razem uczestniczy ok. 100
osób, cieszą się uznaniem wśród Z okazji Dnia Kobiet wójt zapra- wani mogą odbierać bezpłatne
zawodowców. W tym roku odbędą sza na spektakl „Afekt, czyli qui wejściówki w sekretariacie Urzędu
się nieco później – zaplanowano je pro quo” w wykonaniu Teatru Gminy Czernikowo (I piętro, pok.
na 2-3 czerwca z powodu napiętego Afisz z Torunia.
nr 11). Liczba miejsc ograniczona!
harmonogramu zawodów, w któ-
rych uczestniczą szachiści z gminy. Przedstawienie odbędzie się 7 Dodatkowych informacji można
marca o godz. 18 w Auli Muzycz- zasięgnąć pod nr. tel. (54) 287 50 01.
(PG) nej w Czernikowie. Zaintereso- (PG)
Poza Toruń . 23 lutego 2018
24 ZŁAWIEŚ WIELKA
Tyle powrotów, ile wyjazdów
Zebrania jednostek OSP w gmi-
nie odbyły się w następujących
dniach: 13 stycznia w Łążynie, 20
stycznia w Toporzysku, 27 stycz-
nia w Siemoniu, 3 lutego w Skłu-
dzewie, 4 lutego w Pędzewie, 17
lutego w Rzęczkowie.
Na terenie gminy Zławieś Wiel-
ka funkcjonuje osiem jednostek
Ochotniczych Straży Pożarnych.
Właśnie podsumowały one swą
działalność w roku ubiegłym. To
znakomita okazja do przyjrzenia
się działalności jednostek w gmi-
nie, ich udziałowi w zapewnieniu
bezpieczeństwa mieszkańcom,
wkładowi w działania aktywizują-
ce społeczność lokalną, obchodzo-
nym jubileuszom, posiadanemu
sprzętowi i zapotrzebowaniu oraz
oczywiście planom na przyszłość.
Oto najważniejsze ubiegłorocz-
ne osiągnięcia poszczególnych jed-
nostek omówione w czasie spotkań:
OSP Łążyn. Wyremontowano
poddasze remizy, wymieniono
drzwi garażowe, zmodernizowano
centralne ogrzewanie, pozyskano
łódź płaskodenną wraz z towarzy-
szącymi jej przyczepkami, zmo-
dernizowano samochody gaśnicze.
Druhowie z Łążyna wzięli udział
w usuwaniu skutków nawałnic
w gminie Sośno. Pozyskano środ-
ki na zakup sprzętu i remonty od
sponsorów z KSRG, Urzędu Gminy
(ok. 40 tys. zł). Wartość wykona-
nych prac to ok. 15 tys. zł.
OSP Toporzysko. Jednostka obcho-
dziła jubileusz 50-lecia. Z tej okazji
nadano jej sztandar. Zakupiono
nowy samochód ratowniczo-ga-
śniczy marki Volvo. Rozbudowa-
no i docieplono remizę. Wspólnie
z Urzędem Marszałkowskim zorga-
nizowano wyjazd do gminy Sośno
w celu usuwania skutków nawałnic.
Uporządkowano i przygotowano
do renowacji sąsiadujący z jednost-
ką cmentarz ewangelicki z XIX w.
oraz roztoczono nad nim opiekę.
Pozyskano środki na zakup samo-
REKLAMA
Odbywające się w styczniu i lutym walne zebrania jednostek OSP z terenu gminy
Zławieś Wielka to czas podsumowań ubiegłego roku i planów na przyszłość
Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk
Jednostki OSP w Złejwsi Wielkiej stale się rozwijają.
Podobnie będzie i w roku bieżącym.
chodu (dotacja: 408 tys. zł z Urzędu
Gminy, 302 tys. zł z KSRG, 20 tys. zł
ze Starostwa Powiatowego w Toru-
niu, 29 tys. zł stanowiły środki wła-
sne OSP), organizację jubileuszu,
remont i rozbudowę remizy (Urząd
Gminy, KSRG, środki własne ok. 60
tys. zł). Wartość wykonanych prac
to ok. 25 tys. zł.
OSP Pędzewo. Wyremontowano
i rozbudowano zaplecze sanitarne.
Poddano remontowi samochód
gaśniczy, zakupiono sprzęt. Jed-
nostka wzięła udział w usuwaniu
skutków nawałnic w gminie Sośno.
Pozyskano środki na zakup sprzętu
oraz remonty od sponsorów i Urzę-
du Gminy (ok. 30 tys. zł). Wartość
wykonanych prac wyniosła ok. 10
tys. zł.
OSP Rzęczkowo. Wyremontowa-
no pomieszczenia remizy, zmo-
dernizowano samochód, zakupio-
no nowy sprzęt. Druhowie wzięli
udział w usuwaniu skutków nawał-
nic w gminie Sośno. Pozyskano
środki na zakup sprzętu i remonty
od sponsorów, Urzędu Gminy (ok.
10 tys. zł). Wartość wykonanych
prac to ok. 6 tys. zł.
OSP Skłudzewo. Dokonano prac
modernizacyjnych przy samocho-
dzie i sprzęcie, zakupiono sprzęt
nowy. Pozyskano środki na jego za-
kup i remonty od sponsorów, Urzę-
du Gminy (ok. 8 tys. zł).
OSP Siemoń. Jednostka obchodzi-
ła w roku ubiegłym piękny jubile-
usz 100-lecia swego istnienia. Z tej
okazji nadano jej sztandar. Prócz
tego wykonano szereg prac mo-
dernizacyjnych: wymieniono drzwi
garażowe, odnowiono samochód
pożarniczy. Również druhowie
z Siemonia wzięli udział w usuwa-
niu skutków nawałnic w gminie
Sośno. Jednostka pozyskała środki
na organizację jubileuszu, zakup
sprzętu i remonty od sponsorów,
z MSWiA, Urzędu Gminy, Staro-
stwa Powiatowego (ok. 25 tys. zł).
Wartość wykonanych prac to ok. 10
tys. zł.
OSP Zławieś Mała. Wykonano pra-
ce bieżące przy konserwacji sprzę-
tu, zreorganizowano jednostkę
Poza Toruń . 23 lutego 2018
w celu ponownego wprowadzenia
do działań ratowniczo-gaśniczych.
OSP Stary Toruń. Wyremontowano
remizę, prowadzono działalność
prewencyjną i sportową. Z Urzędu
Gminy pozyskano środki na re-
mont.
Prócz podsumowań roku ubie-
głego przedstawiono plany na rok
2018. Oto one:
OSP Łążyn. Dalsza modernizacja
poddasza remizy, obchody jubile-
uszu 105-lecia istnienia jednostki,
pozyskanie środków na wymianę
40-letniego samochodu gaśniczego
(w latach 2018-2019), zakup nowe-
go sprzętu.
OSP Toporzysko. Wykończenie
salki dydaktycznej, zakup sprzętu,
dalsze porządkowanie i późniejsza
opieka nad zabytkowym cmenta-
rzem ewangelickim, doposażanie
pojazdu.
OSP Pędzewo. Przygotowania do
jubileuszu 90-lecia jednostki, zaku-
py nowego sprzętu, remont świetli-
cy (instalacja ogrzewania).
OSP Siemoń. Zakup sprzętu, wy-
miana szafek w szatni.
OSP Skłudzewo. Zakup sprzętu.
OSP Rzęczkowo. Zakup sprzętu,
modernizacja wieży w remizie, wy-
posażenie w nowe szafki.
OSP Zławieś Mała. Zakup sprzętu,
ponowne włączenie do działań ra-
towniczo-gaśniczych.
OSP Stary Toruń. Wymiana bramy
garażowej.
Na podobnym od lat poziomie
utrzymuje się liczba interwencji
jednostek OSP w gminie Zławieś
Wielka. Oto poszczególne jednost-
ki wraz z liczbą wyjazdów do zda-
rzeń w roku 2017: OSP Toporzysko
– 119, OSP Łążyn – 113 (obydwie
jednostki należą do Krajowego
Systemu Ratowniczo-Gaśniczego),
OSP Rzęczkowo – 16, OSP Siemoń
– 17, OSP Skłudzewo – 9, OSP Pę-
dzewo – 4.
- Generalnie, z punktu widzenia
działalności jednostek OSP w gmi-
nie Zławieś Wielka, rok ubiegły
oceniamy bardzo pozytywnie –
mówi Robert Babiarz, podinspek-
tor ds. działalności gospodarczej
w Urzędzie Gminy w Złejwsi Wiel-
kiej oraz prezes zarządu Oddziału
Gminnego ZOSP RP. – Rokrocz-
nie nasz budżet wynosi 360 tys. zł.
Środki te przeznaczamy na wypo-
sażenie jednostek, paliwo, energię
elektryczną, ubezpieczenia. W roku
ubiegłym było więcej wyzwań
w związku z nawałnicami, jakie
przeszły nad naszym wojewódz-
twem w lecie. Druhowie rozbierali
budynki mieszkalne, osłaniali da-
chy, prowadzili prace gospodarcze,
usuwając skutki wichury. Warto
podkreślić, że mocno wspierała nas
w tych działaniach gmina. Wójt za-
kupił nam prowadnice do pił, łań-
cuchy, paliwo. Miało to oczywiście
znaczący wpływ na jakość i tempo
naszej pracy.
Kolejną istotną okolicznością
jest fakt, że w roku ubiegłym udało
się aktywizować jednostki młodzie-
żowe w Łążynie, Toporzysku i Pę-
dzewie.
- To, że udaje się „zarazić” mło-
dych ludzi ideą pożarnictwa, cieszy
nas najbardziej – dodaje Robert
Babiarz. – Tworzenie drużyn mło-
dzieżowych jest jednym z naszych
najważniejszych priorytetów na
rok bieżący i na lata następne.
Wiadomo, że bez młodego naryb-
ku nie może być mowy o ciągłości
funkcjonowania żadnej jednostki.
Z drużyn młodzieżowych, które
obecnie u nas funkcjonują, ok. 30
proc. ludzi zostanie druhami. Li-
czę, że będzie z nich w przyszłości
pociecha.
No to jeszcze życzenia: oby
rok bieżący był równie udany dla
jednostek OSP w gminie Zławieś
Wielka jak rok ubiegły. A czego ży-
czą sobie sami druhowie?
- Strażacy mają od zawsze tylko
jedno życzenie – mówi Robert Ba-
biarz. – Tyle powrotów, ile wyjaz-
dów.

Bezwonny zabójca
W sobotę 10 lutego do toruń-
skiego szpitala przetransportowano
9-miesięczne dziecko z objawa-
mi zatrucia czadem. W budynku
parterowym przy ul. Lipnowskiej
w Toruniu Zespół Ratownictwa
Medycznego stwierdził stężenie
Tylko od początku października 2017 r. do połowy lutego w wyniku zatrucia tlenkiem tlenku węgla w wysokości 234 ppm.
- Pierwszym działaniem straża-
węgla w Polsce śmierć poniosły 43 osoby ków, którzy pojawią się na miejscu
zdarzenia, jest dokonanie pomiaru
Michał Ciechowski | fot. Corgi HomePlan (CC BY 2.0) stężenia czadu w powietrzu – tłu-
maczy bryg. Andrzej Seroczyński.
– Obecnie specjalne detektory po-
siadają także zespoły karetek pogo-
towia oraz policji.
Znaczny odsetek mieszkańców
powiatu wyczulony jest na niebez-
pieczeństwo związane z tlenkiem
węgla, choć nie wszyscy są do koń-
ca świadomi, że gazu tego nie wy-
czują ani nie zobaczą. Dzwoniąc
pod numery alarmowe, zgłaszają
zawroty głowy i dziwny zapach
w mieszkaniu, sugerując, że to wła-
śnie może być czad.
Objawy zatrucia zależą od stę-
żenia tlenku węgla w powietrzu.
Pierwszym jest ból głowy. Następ-
nie zaś pojawiają się zawroty głowy,
uczucie oszołomienia, wymioty
i osłabienie. Charakterystycznym
objawem ostrego zatrucia jest tak-
że wyraźnie czerwone zabarwienie
skóry. Dolegliwości z czasem mogą
prowadzić do omdlenia, a nawet
zgonu.
Skąd bierze się sam czad? Tlenek
węgla powstaje w wyniku niepełne-
go spalania wielu paliw, m.in. oleju,
Czujniki czadu są naszym sprzymierzeńcem. Nie warto na nich oszczędzać.
benzyny, drewna, węgla, ropy czy
Jest silnie trujący, bezbarwny życie. ofiarą czadu w powiecie toruńskim. propanu, spowodowanego brakiem
i bezwonny. Nieco lżejszy od po- Na ziemi leżał martwy kot. Ko- - Według danych zebranych odpowiedniej ilości tlenu, niezbęd-
wietrza bez problemu się z nim bieta, która o godz. 4 nad ranem przez Państwową Straż Pożarną nego do prawidłowego przebiegu
procesu spalania.
miesza i rozprzestrzenia. Wchła- wstała jako pierwsza, zaczęła otwie- w okresie od 1 października do 12
Jego obecność w domu lub
niany przez człowieka drogą od- rać okna i budzić rodzinę. Mimo lutego w całej Polsce śmierć, w wy- mieszkaniu stwierdzić mogą od-
dechową, łączy się z hemoglobi- wielu prób nastoletnia córka w dal- niku zatrudnia tlenkiem węgla, po- powiednie urządzenia, montowa-
ną i utrudnia transport tlenu do szym ciągu nie otwierała oczu. Było niosły 43 osoby – informuje bryg. ne w pobliżu miejsc, z których gaz
płuc i tkanek. Niedotlenienie zaś już za późno. Wezwany na miejsce Andrzej Seroczyński, oficer praso- może się ulatniać. Jak wybrać to,
uszkadza narządy wewnętrzne zespół pogotowia ratunkowego wy Komendanta Miejskiego Pań- które uratuje nam życie?
i prowadzi do śmierci. W powie- stwierdził przy pomocy detekto- stwowej Straży Pożarnej w Toruniu. - Warto patrzeć na urządzenia,
cie toruńskim tlenek węgla pod- rów obecność tlenku węgla. Dziew- – Do szpitali trafiły 1664 poszkodo- które mają certyfikaty – tłumaczy
truł kilka osób, jednej odebrał czynka jest pierwszą w tym roku wane osoby. Paweł Kowalski, specjalista z firmy
Poza Toruń . 23 lutego 2018
TEMAT NUMERU 25
Elektromaniacy.pl. – Ich ceny wa-
hają się od 100 do 170 zł.
Dlaczego warto zwracać uwagę
na urządzenia certyfikowane? Te
bez odpowiednich dokumentów
o zagrożeniu poinformować nas
mogą zbyt późno.
Aby czujniki tlenku węgla speł-
niały swoją funkcję, powinny zo-
stać umieszczone na wysokości
dróg oddechowych, czyli około
160-170 cm od podłogi, w pobliżu
urządzeń, które mogą emitować
czad – kotłów, kominków czy pie-
cyków gazowych.
Od tragedii mieszkańców
uchronić mogą także ich zwierzęta.
W jednym z mieszkań na terenie
Warszawy domowników o niebez-
pieczeństwie zaalarmowało dziwne
zachowanie kota. Ten chodził nie-
pewnie i zachowywał się inaczej niż
zawsze. Rodzina, która początkowo
nie zdawała sobie sprawy z sytuacji,
postanowiła zaalarmować straż
pożarną, by skontrolowała stan po-
wietrza.
Czy przed zagrożeniem może-
my się uchronić? Należy pamiętać
o kilku ważnych czynnościach. Co
najmniej raz w roku warto kontro-
lować stan przewodów wentylacyj-
nych, kominowych oraz instalacji
gazowej. W przypadku stosowania
jako opału węgla czynności te nie
powinny być przeprowadzane rza-
dziej niż raz na kwartał.
Pamiętajmy także o zapew-
nieniu stałego dopływu świeżego
powietrza do paleniska i nieza-
słanianiu kratek wentylacyjnych
w mieszkaniu.
Wszelkie takie działania
i zachowana czujność pozwolą nam
zmniejszyć ryzyko pojawienia się
w mieszkaniu czadu do minimum.
Rocznie, w wyniku zatrucia
tlenkiem węgla, ginie w Polsce po-
nad sto osób. Pomimo wielu akcji
informacyjnych większość z nas
wciąż nie przywiązuje wagi do dba-
nia o kominki, piecyki i wentylacje.
To jednak warto robić, ponieważ
samego zagrożenia nie wyczujemy.
REKLAMA
26 PROMOCJA

Uwolnij się od stresu

Wymagająca i stresująca praca,
długotrwałe siedzenie, wypadki
czy powracające migreny mogą
powodować bolesne napięcie mię-
śni. Ciągły dyskomfort wpływa na
nasze samopoczucie i dobry sen.
W pozbyciu się wszelkich dolegli-
wości pomogą certyfikowani spe-
cjaliści Body Stress Release.
BSR to wyjątkowa technika
zdrowotna, wspierająca organizm
w procesie uwalniania nagroma-
dzonego nadmiernego napięcia
mięśniowego poprzez punktowe
uciskanie odpowiednich mięśni
zlokalizowanych w okolicy kręgo-
słupa.
- Napięcie zbiera się powoli, po-
przez złą postawę ciała czy nadmiar
stresu, lub nagle, jak np. w wypad-
ku samochodowym czy w momen-
cie utraty bliskiej osoby – tłuma-
czy Agata Sołtyszewska-Bengsch.
–W czasie sesji testujemy obszary
i kierunki nadmiernego napięcia
mięśniowego. Gdy znamy te miej-
sca i kierunki, wystarczy delikatny
bodziec zadany kciukiem, aby ciało
mogło się odprężyć.
Technika ta wspiera organizm
w korzystaniu z wrodzonej zdolno-
ści do samoleczenia i utrzymywa-
nia się w dobrej kondycji. Poprzez
REKLAMA
Pozwól swoim mięśniom odpocząć, oddając się w ręce specjalistów Body Stress Release
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
serię delikatnych ucisków mięśnie
odprężają się i zmniejsza się ucisk
na układ nerwowy, który zaczyna
lepiej funkcjonować, co ma wpływ
na cały organizm.
Sesja skierowana jest szczegól-
nie do osób prowadzących siedzący
tryb pracy, starszych, jak i osób wy-
konujących ciężką pracę fizyczną,
a nawet do niemowląt. Długotrwa-
ły płacz dziecka, problemy z zasy-
pianiem mogą być spowodowane
napięciem mięśni w odcinku szyj-
nym.
Dzieci zwykle bardzo szybko
reagują, ponieważ ich napięcie
jest stosunkowo krótko uwięzione
w ich organizmie.
Proces uwalniania nadmiernego
napięcia mięśniowego najlepiej za-
cząć trzema sesjami: w pierwszym,
czwartym i jedenastym dniu.
- Podczas sesji testujemy cały
organizm, a nie tylko część, na któ-
rą skarżą się nasi klienci – tłuma-
czy Andy Bengsch. - Warto jednak
podkreślić, że nie uważamy się za
lekarzy i nie stawiamy diagnozy.
Pomagamy tylko pozbyć się nad-
miernego napięcia, a organizm
resztę zrobi sam.
Gdy ciało doświadczyło stresu
w niedalekiej przeszłości, proces
jego usuwania jest zazwyczaj szyb-
Andy Bengsch i Agata Sołtyszewska-Bengsch są jedynymi
w Polsce specjalistami metody Body Stress Release.
ki. W przypadku długotrwałego
stanu napięcia może być wymagane
przeprowadzenie kilku zabiegów
rozłożonych w czasie. Naprężone
warstwy ochronne mięśni rozluź-
niają się stopniowo, aż do uzyska-
nia prawidłowego napięcia.
Podczas pierwszej sesji każda
osoba poddawana jest dokładnemu
wywiadowi, który przybliżyć ma
specjalistom wszelkie problemy ze
zdrowiem i ewentualne przeciw-
wskazania do udziału w BSR. Na-
stępnie klient kładzie się w ubraniu
na specjalnie zaprojektowanym
stole, a profesjonalne ręce robią
resztę.
Kim są osoby, które w Polsce
stały się pionierami metody Body
Stress Release? Agata Sołtyszew-
ska-Bengsch ukończyła studia na
wydziale rehabilitacji ruchowej na
Akademii Wychowania Fizycznego
w Poznaniu. Następnie z mężem
wyjechała do Holandii, gdzie po
raz pierwszy zetknęła się z BSR.
Tam zamarzyła poznać tę meto-
dę bliżej i wyjechała kształcić się
w tym kierunku w jedynej wówczas
na świecie Akademii BSR w Repu-
blice Południowej Afryki. W jej śla-
dy, w roku 2013, poszedł także mąż
Andy Bengsch.
- Po praktyce w Holandii przy-
szedł czas na Polskę, bo tutaj są
nasze korzenie - mówią. - BSR to
tylko część z całego procesu uwal-
niania się od stresu. Stawiamy na
jakość życia i metodą BSR staramy
się w naturalny sposób niwelować
nadmierne napięcie, a tym samym
ból. Nie zagwarantujemy jednak, że
odejdzie on po trzeciej lub czwartej
sesji, ponieważ w każdym organi-
zmie są inne przyczyny powstania
napięcia. Zrobimy jednak wszyst-
ko, by dzięki naszej metodzie klient
mógł znów otworzyć się na piękno
życia i w pełni z niego korzystać.
Zapisów na sesję dokonywać
można pod numerem 500-716-835
lub pod adresem agata@bsrzdro-
wezycie.pl oraz na stronie
www.bsrzdrowezycie.pl.

Tu jest
miejsce
na Twoją
reklamę Bilety do nabycia:
biletyna.pl/event/Klamstwo-Aula-UMK-Torun-e63621.html#buy
www.kupbilecik.pl/impreza-22307-klamstwo.torun.html
10 marca godzina 18
Przewodnickie Centrum Usługowe Sp. z o. o.
ul. Fosa Staromiejska 6 Aula UMK
Rezerwacje grupowe tel. 48 37 99 525 lub 519770303

Zadzwoń
665 169 292
Poza Toruń . 23 lutego 2018

Hałda śmieci
Sprawa nielegalnego składowania odpadów trwa już
półtora roku. W styczniu przed sądem stanął właściciel
firmy, na której znajduje się toksyczne składowisko
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Zarzuty nielegalnej zwózki
i składowania odpadów na tere-
nie firmy w miejscowości Wito-
wąż usłyszał z ust prokuratora
Janusz Sz., prezes Bio-Plastu,
którego kolejna rozprawa odbyła
się 30 stycznia przed Sądem Re-
jonowym II Wydziału Karnego
w Lipnie. Na mężczyźnie ciąży
zarzut przestępstwa przeciwko
środowisku. Oskarżonemu grozi
od trzech miesięcy do pięciu lat
pozbawienia wolności.
Kiedy zniknie toksyczna hałda?
To pytanie zadają sobie nie tylko
mieszkańcy domów znajdujących
się najbliżej terenu należącego do
Bio-Plastu, ale także samorządow-
cy. Sprawca „śmieciowego” za-
mieszania ponownie stanął przed
sądem.
Na rozprawie stawiło się sześciu
świadków, w tym sołtys wsi Adam
Malinowski, inspektor toruńskiej
delegatury Wojewódzkiego In-
spektoratu Ochrony Środowiska
Andrzej Piasecki i najbliższy są-
siad firmy Bio-Plast Marek Sitek.
Jak podaje dziennik „Nowo-
ści”, w trakcie zeznań Marian
Kwiatkowski, przewodniczący
rady nadzorczej przedsiębiorstwa,
przyznał, że swoją funkcję spra-
wował tylko na papierze, a jego
obowiązkiem było dostarczanie
wniosków o zezwolenia na składo-
wanie odpadów do odpowiednich
instytucji.
O „nieistnieniu” firmy mówił
także Eugeniusz Ornowski, czło-
WRACAMY DO TEMATU 27
nek rady nadzorczej przedsiębior-
stwa, który podkreślił, że od wielu
lat nie pełnił w Bio-Plaście żadnej
funkcji, a na jego terenie nie był od
10 lat.
Kolejna rozprawa zaplanowana
została na 29 marca. I choć hałdę
śmieci na terenie przedsiębiorstwa
Janusza Sz. uznano za nielegalną
i szkodliwą dla środowiska, wciąż
piętrzy się nad wioską.
- Od półtora roku, czyli od
chwili, kiedy nagłośniliśmy proce-
der zwożenia na teren wsi śmieci,
nic się nie zmieniło – mówi sołtys
Witowąża Adam Malinowski.
Swoje działania związane
z odpadami prowadzi także Urząd Od naszej pierwszej wizyty krajobraz wsi nie zmienił się.
Gminy w Czernikowie. Jak in-
formuje jego sekretarz, urzędni- nizował na miejscu wizję lokalną, ruńskiego. Odbędzie się ona pod śnie umieszczane były odpady.
cy wystąpili o wykreślenie firmy by sprawdzić stan eliminacji śmie- koniec marca. Nikt oficjalnie jednak nie potwier-
z Krajowego Rejestru Sądowni- ci. Ze względu na brak reakcji wo- - Wstępnie szacowaliśmy, ile dził, by znajdowały się one w zie-
czego. bec tej decyzji Janusz Sz. otrzymał wynieść nas może to działanie – mi. Piętrzą się zaś nad budynkami,
- Nasze pismo jest przypo- upomnienie, a także karę grzywny. tłumaczy dalej starosta. – Czekam z daleka wskazując drogę do Bio-
mnieniem o tym, co Sąd Rejono- - Jesteśmy świadomi, że samo- jednak z dużą nadzieją na to, że -Plastu. Kiedy znikną? Czy samo-
wy w Toruniu powinien zrobić już dzielnie właściciel firmy Bio-Plast osoba winna procederowi zostanie rząd powiatu weźmie na siebie
w 2010 r., kiedy sprawę tę badał – śmieci nie wywiezie – tłumaczy ukarana. Dla nas największą satys- odpowiedzialność finansową za
mówi Anna Baranowska. – Wtedy Mirosław Graczyk, starosta to- fakcją z poczynionych działań bę- usunięcie ich z terenu firmy? Na
sędzia stwierdził, że przedsiębior- ruński. – Wspólnie z wójtem gmi- dzie usunięcie śmieci niebezpiecz- początku styczniowej rozprawy
stwo nie wykonuje podstawowych ny zastanawiamy się nad tym, by nych dla środowiska. Czekamy sądowej oskarżony zgłosił wnio-
obowiązków dla funkcjonowania zastosować tzw. wykonawstwo więc na dalszy rozwój sprawy.
– nie odbiera korespondencji, nie zastępcze na koszt powiatu. Na- Pierwsze sygnały o nocnych sek o wyznaczenie mu obrońcy
przesyła sprawozdań i nie prze- stępnie zaś będziemy próbowali i porannych zrzutach odpadów, z urzędu. Jak twierdził, nie ma pie-
prowadza spotkań zarządu. ulokowane w to środki finansowe które na teren wsi Witowąż przy- niędzy na adwokata. Czy te znajdą
Pod koniec listopada 2017 odzyskać. Mamy świadomość, że woziły ciężarówki z całej Polski, się na ewentualne usunięcie odpa-
r., w trakcie spotkania starosty mogą być nam one nie zwrócone, otrzymaliśmy w październiku dów? W przypadku podjęcia przez
i wójta gminy Czernikowo, pod- jednak mieszkańcy wymagają od 2016 r. Wtedy także opublikowa- Radę Powiatu decyzji o usunięciu
jęto czynności egzekucyjne, które nas zdecydowanych działań. I tym liśmy nadesłane zdjęcia, na któ- śmieci oznaczonych konkretnym
miały zmusić właściciela odpadów musimy sprostać. rych widać pracujące przy głę- kodem o zwrot środków finanso-
do ich usunięcia. Po określonym Kwestia poruszona zostanie na bokich dołach koparki. Według wych samorząd prawdopodobnie
w ustawie czasie samorząd zorga- najbliższej sesji Rady Powiatu To- relacji mieszkańców to tam wła- walczyć będzie latami.
REKLAMA
Poza Toruń . 23 lutego 2018
28 EDUKACJA
Nauki będzie pod dostatkiem
Z końcem stycznia minister edukacji narodowej Anna Zalewska podpisała rozporządzenie w sprawie nowej podstawy
programowej. Dotyczy ono liceów, techników i szkół branżowych II stopnia
Podpisana właśnie przez mini-
ster Zalewską podstawa progra-
mowa obowiązywać będzie od
roku szkolnego 2019-2020 dla
klas pierwszych 4-letniego liceum
ogólnokształcącego, 5-letniego
technikum oraz 2-letniej szkoły
branżowej II stopnia (dla absol-
wentów szkoły branżowej I stop-
nia, którzy ukończyli gimnazjum,
jak i dla absolwentów szkół pod-
stawowych).
Prace nad nową podstawą pro-
gramową zainicjowano w marcu
2016 r. Na pierwszym etapie prze-
prowadzono szerokie konsultacje
społeczne, które dotyczyły podstaw
programowych kształcenia ogólne-
go. Zebrane opinie miały wpływ na
ostateczny kształt projektu.
W projekcie znalazły odzwier-
ciedlenie podstawowe cele i założe-
nia reformy oświaty:
wzmocnienie efektywności na-
uczania języka ojczystego przez
wprowadzenie uczniów w tradycję
kulturowo-literacką, zakorzenie-
nie w przeszłości, wykształcenie
poczucia tożsamości i ciągłości
kultury, położenie większego na-
cisku na kształcenie kompetencji
REKLAMA
Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk
Zmiany zadowolą tych, którzy lubią się uczyć. Bo z pewnością
nauki będzie znacznie więcej.
kluczowych, powrót do realizo-
wania w cyklu kształcenia historii
z uwzględnieniem szerokiego kon-
tekstu uwarunkowań wewnętrz-
nych i międzynarodowych, wzmoc-
nienie efektywności kształcenia
w zakresie nowożytnych języków
obcych (także z możliwością kształ-
cenia dwujęzycznego), rozwijanie
wśród uczniów przedsiębiorczo-
ści i kreatywności oraz sprawnego
posługiwania się nowoczesnymi
Poza Toruń . 23 lutego 2018
technologiami informacyjno-ko-
munikacyjnymi (m.in. poprzez
wprowadzenie powszechnej nauki
programowania), rozwijanie wie-
dzy i umiejętności w zakresie nauk
matematyczno-przyrodniczych
przez wyodrębnienie nauczania
biologii, chemii, fizyki i geografii
na II etapie edukacyjnym z kon-
tynuacją na III etapie, powrót do
spiralnego układu treści naucza-
nia umożliwiającego powtarzanie,
utrwalanie i poszerzanie materiału
na kolejnych, wyższych stopniach
nauczania.
Jak podkreślają twórcy podsta-
wy programowej, wyznacza ona
jedynie ogólne ramy kształcenia,
które są określone przez wymaga-
nia, jakie powinien spełniać uczeń
na zakończenie każdego etapu
edukacyjnego. W granicach pod-
stawy nauczyciele mogą wykraczać
poza zakres wymagań określonych
w podstawie programowej oraz do-
stosować tempo pracy i wymagań
do możliwości uczniów. Równie
mocno akcentowany jest fakt, że
nowa podstawa programowa nie
ogranicza inicjatyw nauczycieli,
również w kwestii wyboru tech-
nik i środków nauczania. Autorzy
podkreślają, że dokument nie jest
poradnikiem metodycznym i „nie
wskazuje jedynie słusznej drogi
prowadzącej do realizacji założo-
nych w niej celów”.
W podstawie uwzględniono
przede wszystkim uwagi dotyczą-
ce treści podstawy programowej
wychowania do życia w rodzinie.
Położono nacisk na wzmocnienie
znaczenia rodziny we współcze-
snym świecie. Równie starannie
uwzględniono poruszane aspek-
ty dotyczące ochrony środowiska
i ogólnej tematyki ekologicznej.
Warto również dodać, że
w liceach oraz technikach zostanie
zwiększona ogólna liczba godzin
historii, geografii, biologii, chemii
i fizyki. Prócz tego w ramach nowej
podstawy programowej realizowa-
ny będzie jeden spośród przedmio-
tów: filozofia, plastyka lub muzyka.
W liceum uczniowie będą mo-
gli zdecydować, które przedmioty
będą realizować w zakresie roz-
szerzonym. Zwiększono również
wymiar godzin przeznaczonych na
realizację w zakresie rozszerzonym
przedmiotu wiedza o społeczeń-
stwie do 8 godzin tygodniowo.

Pod ciężarem wiedzy
Co drugi uczeń najmłodszych klas ma zbyt ciężki tornister. Eksperci biją na alarm
Robert Kamiński | fot. pixabay.com
Zdarza się, że waga plecaka ucznia
przekracza 10 proc. masy jego cia-
ła. Według Głównego Inspektora-
tu Sanitarnego sytuacja taka jest
niedopuszczalna.
Rachunek jest prosty: uczeń
ważący 40 kg nie powinien nosić
tornistra cięższego niż 4 kg. Tym-
czasem zdarzają się sytuacje, że
wielkość ta jest przekraczana dwu-,
a nawet trzykrotnie.
Na ciężar tornistra nie składa-
ją się wyłącznie zeszyty i książki.
Dzieci noszą ze sobą cały szereg
rzeczy zbędnych. Niemal z każdego
plecaka ucznia klas wczesnoszkol-
nych dałoby się usunąć pojemniki
na wodę, termosy, niepotrzebne
akcesoria, np. książki niezwiązane
z zajęciami szkolnymi, a nawet za-
bawki. Innym czynnikiem powo-
dującym, że plecak jest zbyt ciężki,
jest sam… plecak. Warto zwrócić
na to uwagę podczas zakupu. Na
samym pustym tornistrze da się
nieraz „zaoszczędzić” ok. 2 kg!
Fundacja Sensoria od lat prowa-
dzi projekt „Lekki Tornister”. Jego
główną ideą jest ulżenie uczniom
w dźwiganiu plecaka. Projekt funk-
cjonuje od 2011 r.
– Problem jest bardzo złożony
i nie pojawił się dzisiaj, wczoraj
czy 10 lat temu – mówi Agniesz-
ka Łesiuk, dyrektor ds. projektów
i komunikacji w Fundacji Sensoria,
organizator projektu „Lekki Torni-
ster”. – Zmagamy się z nim od wie-
lu lat. W znalezieniu rozwiązania
kluczowe jest zespolenie działań
instytucji publicznych, organizacji
pozarządowych, rodziców, nauczy-
cieli i samych uczniów. Bez współ-
działania i edukacji żadne zmiany
nie przyniosą satysfakcjonujących
nas efektów.
Akcja polega m.in. na zwraca-
niu uwagi rodziców i nauczycieli
na problem przeciążenia plecaków,
a co za tym idzie na profilaktykę
związaną z wadami postawy. Fun-
dacja z każdym rokiem rozszerza
zakres swojej działalności, rozpo-
wszechnia materiały edukacyjne na
ten temat, zabiega o rozwój świado-
mości.
- Obserwujemy znaczącą popra-
wę, a efektywność naszych działań
znacznie wzrosła – dodaje Agniesz-
ka Łesiuk. – Wyedukowaliśmy bli-
sko 80 tys. dzieci oraz 4 tys. nauczy-
cieli w całej Polsce.
Fundacja wyszukuje coraz to
EDUKACJA 29
nowe narzędzia pozwalające do-
trzeć do szerokich mas. Powstają
słuchowiska i piosenki utrwalające
w najmłodszych właściwe zacho-
wania i rozwijające elementarną
świadomość.
Przepisy w rzeczonej materii są
jednoznaczne i dość restrykcyjne:
szkoły powinny zapewnić uczniom
miejsce do pozostawienia podręcz-
ników oraz innych przyborów tak,
aby dziecko jak najmniej musiało
nosić ciężkiego ekwipunku. Mimo
że wiele szkół stosuje się do tych
wymogów, to jednak nie rozwiązuje
to problemu.
I sprawa najbardziej zatrważa-
jąca: niechlubne pierwsze miejsce
w klasyfikacji najbardziej „przecią-
żonych” województw zajmuje nie-
stety nasze – kujawsko-pomorskie.
81 proc. uczniów klas pierwszych
nosi plecaki przekraczające 10 proc.
masy ich ciała, a 30 proc. dzieci ma
tornistry przekraczające nawet 15
proc. masy ich ciała.
- Problem jest poważny – mówi na niewiele się to zdaje, ponieważ ników. Papierowy leżałby wówczas
Hanna Affelt, dyrektorka Szkoły i tak muszą z nimi wracać do domu, w szkole. Myślę, że tak właśnie pro-
Podstawowej w Łążynie II. – Mimo aby odrobić lekcje. Uważam jed-
że w każdej klasie posiadamy szafki, blem ten zostanie rozwiązany. To
nak, że rozwiązanie jest dość pro-
w których uczniowie mogą zosta- ste: należy zadbać, by każdy uczeń tylko kwestia czasu. Żyjemy prze-
wiać ciężkie książki i ćwiczenia, to miał elektroniczne wersje podręcz- cież w dobie informatycznej.
REKLAMA
Poza Toruń . 23 lutego 2018
 30 REGION
Niech się mury pną do góry Na podrzucony temat
Plac budowy komisariatu w Dobrzejewicach do niedawna świecił pustkami,
ponieważ poprzedni wykonawca porzucił inwestycję. Na szczęście znalazł się nowy
Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk
Komisariat w Dobrzejewicach najprawdopodobniej zostanie
otwarty w dniu Święta Policji 24 lipca.
Firma z Inowrocławia wycofa-
ła się z podpisanych wcześniej
umów. Rozpoczęła budowę nowe-
go Komisariatu Policji w Dobrze-
jewicach, ale jej nie ukończyła.
Nowy wykonawca, konsorcjum
firm Eltop z Torunia oraz Nik-Nat
z Golubia-Dobrzynia, zapowiada,
że budynek zostanie oddany jesz-
cze w tym roku.
W 2013 r. władze gminy Obro-
wo przekazały w postaci darowizny
działkę wielkości 0,5 ha pod budo-
wę przyszłego komisariatu. Staro-
REKLAMA
Innowacyjna metoda leczenia depresji, migreny i innych
zaburzeń neurologicznych - już w zasięgu Twojej ręki
Mikropolaryzacja (metoda
tDCS), to nieinwazyjna, bezpiecz-
na i bezbolesna metoda polega-
jąca na stałoprądowej stymulacji
określonych obszarów mózgu.
Rehabilitacja za pomocą mikro-
polaryzacji pozwala tkankom
nerwowym przywracać utracone
właściwości, zapewniając normal-
ną ich pracę. Prądy zbliżone są
do prądów fizjologicznych, które
naturalnie występują w naszym
organizmie, dlatego mózg pozy-
tywnie odbiera tę stymulację jako
własne oddziaływanie.
Mikropolaryzacja wspomaga
terapię osób z MPD, ADHD, ze-
społem Downa, autyzmem, trud-
nościami w nauce, opóźnionym
rozwojem mowy, depresją, migre-
ną, chorobą Alzheimera, chorobą
Parkinsona, i innymi zaburzeniami
neurologicznymi.
Cykl terapeutyczny trwa 10 dni,
podczas których pacjent jest pod-
dawany od kilku do kilkudziesię-
stwo powiatu toruńskiego poniosło
koszty związane z opracowaniem
dokumentacji projektu. Wyniosły
one 72 tys. zł. W kwietniu 2015 r.
uzyskano pozwolenie na budowę.
Wartość nowego obiektu osza-
cowano na ponad 8,3 mln zł.
W całości pokryje go budżet Poli-
cji. Powierzchnia budynku wynosić
będzie ponad 1200 m2. Komisariat
zatrudniać będzie ok. 70 pracowni-
ków.
Zgodnie z zamierzeniem
w nowym komisariacie zatrudnieni
będą policjanci z Komisariatu Poli-
ciu minutowej stymulacji. Efekt
odnotowuje się po 1 miesiącu do 3
od skończonej serii zabiegów sty-
mulujących. Wskazana jest konty-
cji w Lubiczu. Znajdzie tam swoje
miejsce również baza kynologiczna
Komendy Miejskiej Policji w To-
runiu. Komisariat obejmie swoim
zasięgiem gminy Lubicz, Obrowo
i Czernikowo.
Początkowo planowano zakoń-
czenie prac na koniec października
2017 r. Scenariusz ten nie doszedł
do skutku, ponieważ wyłoniona
w przetargu firma z nieznanych
przyczyn opuściła plac budowy.
- Pewnego dnia pracownicy po
prostu nie przyszli do pracy – mówi
podinsp. Monika Chlebicz, rzecz-
niczka prasowa Komendanta Wo-
jewódzkiego Policji w Bydgoszczy.
– Prawdę mówiąc, nigdy wcześniej
nie mieliśmy do czynienia z po-
dobną sytuacją. Nie mogliśmy tego
oczywiście długo tolerować. Próby
skontaktowania się z firmą nie dały
żadnych rezultatów. Byliśmy zmu-
szeni wejść na teren budowy, zrobić
inwentaryzację i rozwiązać umowę.
Sytuacja rzeczywiście dość nie-
typowa, zwłaszcza że nie chodzi
o budynek prywatny, ale o komisa-
riat warty 8 mln zł.
- Na początku sierpnia 2017
r. Komenda Wojewódzka Policji
w Bydgoszczy odstąpiła od umo-
wy z dotychczasowym wykonawcą
budowy, który wyłoniony został
w drodze procedury przetargowej –
mówi Monika Chlebicz. – Zostało
już wyłonione nowe konsorcjum
firm, z którym podpisaliśmy umo-
wę. Wynika z niej zobowiązanie do
ukończenia budowy do 29 czerwca
tego roku. Data oficjalnego otwar-
cia komisariatu nie jest jeszcze zna-
na. Najprawdopodobniej nastąpi to
jeszcze latem tego roku.
nuacja, ale nie wcześniej jak po 2, 3
miesiącach – czas ten powinien być
wykorzystany na intensywną neu-
rorehabilitację.
Poza Toruń . 23 lutego 2018
Jest wyrok w sprawie o ochronę dóbr osobistych
z powództwa radnych gminy Obrowo przeciwko
Telewizji Polsat
Sąd Okręgowy w Warszawie na-
kazał Telewizji Polsat przeprosić
radnych z Obrowa za przyczynie-
nie się do upowszechnienia ich
negatywnego wizerunku.
W styczniu 2015 r. grupa rad-
nych z Obrowa wyjechała na szko-
lenie do Zakopanego. W ślad za
nią wyruszyła ekipa „Interwencji”,
programu emitowanego przez Pol-
sat, której temat podpowiedział
toruński dziennik „Nowości”. In-
tencją twórców programu było
„sprawdzenie”, jak są wydatkowane
pieniądze podatników, czyli przyj-
rzenie się, co dokładnie robią rad-
ni w czasie szkoleń za państwowe
pieniądze. W efekcie powstał pro-
gram wyemitowany w Polsacie na
początku lutego 2015 r.
Wynikało z niego jednoznacz-
nie, że radni z Obrowa pojechali na
drugi koniec Polski tylko po to, by
się za państwowe pieniądze zaba-
wić (koszt trzydniowego szkolenia
na osobę wynosił 890 zł). Przed-
stawiono ich jako uczestników ba-
langi suto zakrapianej alkoholem.
Ponadto z materiału wynikało, że
zabrali oni dziennikarzowi Polsatu
telefon, jego samego „szarpali”, a na
koniec uwięzili. Twórcy programu
tylko mimochodem wspomnieli, że
w szkoleniu uczestniczyli również
radni z innych samorządów w Pol-
sce. Dokładnie z 12.
Radni Obrowa poczuli się znie-
sławieni. Postanowili wstąpić na
drogę sądową.
Po przeanalizowaniu zapisu
z kamer hotelowego monitoringu
okazało się, że pomówieni w zaj-
ściu w ogóle nie uczestniczyli. Od
czasu zakończenia szkoleń siedzieli
w swoich hotelowych pokojach.
Materiał wyemitowany przez
Trochę statystyki z raportów za-
granicznych...
Skuteczność leczenia metodą
tDCS jest wyższa aż o 44% od sku-
teczności leczenia z zastosowaniem
tradycyjnych metod. (Prof. A. M.
Szeliakin z Instytutu Mózgu Rosyj-
skiej Akademii Nauk w Petersbur-
gu)
Lepsze wyniki w nauce i szyb-
sza przyswajalność wiedzy. Metoda
tDCS obniża pobudliwość korową
i aktywuje regiony mózgu odpo-
wiedzialne za koncentrację oraz
myślenie analityczne. (Naukowcy
z Uniwersytetu w Alabamie)
Stymulacja tDCS przynosi pozy-
tywne rezultaty w leczeniu depresji.
(F. Fregni, brazylijski lekarz i neu-
rofizjolog z Uniwersytetu Harvar-
da).
Terapia wywiera korzystny
wpływ na pamięć wzrokową. (P.
Boggio of Universidade Presbite-
riana Mackenzie)
Terapia metodą tDCS jest już
dostępna w ośrodku rehabilitacyj-
Polsat został wielokrotnie zmani-
pulowany. Najbardziej krzykliwą
kobietę przedstawiono jako pra-
cownicę Urzędu Gminy w Obro-
wie. Jednego z radnych Obrowa
nagrano bez jego wiedzy i zgody,
zniekształcając jego słowa i tak
„modulując” jego głosem, jakby
był „pod gazem”. Poza tym oskar-
żono radnych z Obrowa, że udali
się do Zakopanego samochodem
przeznaczonym dla osób niepeł-
nosprawnych, przez co chorych ze
swojej gminy pozostawili na pa-
‘‘
stwę losu (w rzeczywistości gmi-
Telewizja Polsat
oświadcza, że (...) na-
ruszono dobra osobiste
przedstawicieli gminy.
na posiada dwa inne pojazdy tego
typu). Okazało się również, że za
wszystkie wytykane przez program
„atrakcje” radni płacili z własnej
kieszeni: spacery w góry, basen, ko-
munikację miejską. Podobnie jak
za obiad w drodze powrotnej.
Wyrok zapadł 15 lutego tego
roku. Telewizji Polsat nakazano
dwukrotnie opublikować na ante-
nie planszę z przeprosinami. Wy-
rok nie jest prawomocny.
Program Polsatu o obrowskich
radnych „Interwencja – Taka jest
Polska” został nominowany do pre-
stiżowej nagrody dziennikarskiej
Grand Press. (RK)
nym NAVITA REHABILITACJA
w Toruniu.
NAVITA REHABILITACJA
specjalizuje się w rehabilitacji neu-
rologicznej i ortopedycznej dzieci,
młodzieży i osób dorosłych. Wy-
korzystujemy w swojej pracy 30
różnych metod. Wszystkie terapie
prowadzone są przez wykwalifiko-
wanych specjalistów, którzy z du-
żym zaangażowaniem podejmują
działania zmierzające do poprawy
jakości życia pacjentów.
Nasza praca jest naszą pasją.
Więcej informacji o metodzie
tDCS oraz innych terapiach do-
stępnych w NAVITA Rehabilitacja
można uzyskać odwiedzając naszą
stronę www.rehabilitacjanavita.pl
lub pod nr tel 500 422 413.
Serdecznie zapraszamy!

Blisko dwa lata temu, w trakcie
trwania fazy play-off drugiej ligi,
lider tabeli KS Chełmża ogło-
sił niespodziewane wycofanie
się z rozgrywek. Od tego czasu
w kwestii siatkówki w mieście nie
stało się nic konkretnego i wszyst-
ko wskazuje na to, że w najbliższej
przyszłości tak pozostanie…
Cisza. Tak najprościej można
określić sytuację chełmżyńskiej
siatkówki, która zaledwie trzy
lata temu była przodującą dyscy-
pliną w mieście. Po zawieszeniu
działalności KS Chełmża jedy-
ną osobą, która walczyła o dalsze
rozpowszechnianie tej dyscypliny
w formacie ligowym, był prezes
klubu Dariusz Holc. Niestety jego
starania okazywały się bezskutecz-
ne.
- Odbijałem się od ścian – twier-
dzi. – Wycofaliśmy się z powodu
kłopotów finansowych i była to
też główna kwestia, jeżeli chodzi
o ewentualne wznowienie dzia-
łalności KS Chełmża. Mam ciągły
kontakt z większością zawodników,
którzy grali dla klubu i są gotowi
Nie było przegranych
Pierwsza odsłona świętowania
90-lecia istnienia chełmżyńskiego
klubu przyjęła iście żeńską formę.
10 lutego odbył się II Turniej Ha-
lowej Piłki Nożnej Kobiet Legia
Cup.
Nadzieja umiera ostatnia
Czy jest szansa na powrót ligowej siatkówki do Chełmży?
Drużyna zawsze mogła liczyć na wsparcie miejscowych kibiców.
właściwie od zaraz wrócić i ponow-
nie reprezentować barwy zespo-
łu. Po wycofaniu się z rozgrywek
stwierdziłem jednak, że możemy
wrócić tylko w przypadku uzbiera-
nia całej sumy z planowanego bu-
dżetu. Okazało się to niemożliwe.
Co zawiodło? Przede wszystkim
Do rywalizacji przystąpiło
osiem zespołów.
- Zmagania były bardzo zacię-
te – twierdzi Maciej Bąk, główny
organizator i kierownik sekcji ko-
biecej Legii Chełmża. – Naszym
zawodniczkom do zagrania w pół-
Karol Żebrowski | fot. Łukasz Piecyk
brak zainteresowania sponsorowa-
niem przez lokalne przedsiębior-
stwa. Za czasów gry KS Chełmża
w drugiej lidze klub utrzymywał
się głównie dzięki wsparciu miasta
i prywatnym funduszom Dariusza
Holca.
- Nie posiadam jednak aż tylu
finale zabrakło zaledwie jednego
gola. Ostateczny triumf odniosła
pierwsza drużyna Mustanga Wiel-
gie, która w finale po rzutach kar-
nych pokonała Tucholankę Tucho-
la. Legionistki ukończyły zmagania
na szóstym miejscu. My, jako orga-
nizatorzy, postaraliśmy się jednak,
aby tego dnia nie było przegranych.
Przygotowaliśmy wiele nagród
i upominków – drużynowych i in-
dywidualnych. Wydarzenie spotka-
ło się z bardzo pozytywnym odbio-
Poza Toruń . 23 lutego 2018
pieniędzy, aby w takim układzie
to trwało – mówi prezes. – Tak na-
prawdę jedyną osobą, która dekla-
rowała się i zawsze spełniała to, co
powiedziała, był burmistrz Chełm-
ży Jerzy Czerwiński. Miasto jednak
również nie ma nieograniczonych
możliwości, musi wspierać nie
tylko siatkówkę, ale również inne
dyscypliny sportu, więc pomocy
starałem się szukać w innych samo-
rządach.
Prezes był entuzjastą pomysłu
rozpoczęcia wszystkiego od nowa,
czyli stworzenia w jednej z chełm-
żyńskich szkół klasy sportowej
o profilu siatkarskim. To jednak
również nie wypaliło.
- Mam swoje przedsiębiorstwo,
nie jestem pedagogiem, a taka ini-
cjatywa potrzebowałaby zaangażo-
wania nauczyciela lub nauczycieli
– twierdz Dariusz Holc. – Znowu
pomysł był, ale chętnych do pomo-
cy przy realizacji zabrakło.
Wszystko wskazuje więc na to,
że siatkówka w formacie ligowym
w najbliższym czasie w Chełmży
nie zagości. Czy prezes KS Chełmża
ma o to żal?
rem i jestem przekonany, że turniej
Legia Cup z roku na rok będzie rósł
w siłę.
Świetne recenzje od reprezen-
tantów klubów, które tego dnia po-
jawiły się w Chełmży, były zasługą
szerokiego grona osób.
- Bez pomocy sponsorów nasz
turniej nie mógłby się odbyć –
mówi Maciej Bąk. – Ogromne sło-
wa uznania dla Bogdana Worytki,
Krzysztofa Zaborowskiego, Pawła
Polikowskiego, Patryka Rybackie-
SPORT 31
- Żal to chyba za duże słowo,
bardziej kierowałbym się ku niedo-
sytowi – opowiada. – Zawsze będę
z niezwykłym sentymentem wspo-
minał ten czas. Nasza hala, która
podczas meczów była wypełniona
kibicami i w której od roku 2010 do
roku 2014 nie przegraliśmy żadne-
go spotkania, niezwykła atmosfe-
ra w drużynie, zacięte rywalizacje
z zespołami, które miały w swo-
ich szeregach zawodników nawet
pierwszoligowych – te wszystkie
wspomnienia pozostaną w mojej
głowie. Myślę, że nie tylko w mojej,
ale i wśród wielu sympatyków KS
Chełmża. W tym momencie muszę
szczerze, ale i z bólem stwierdzić,
że tematu reaktywacji klubu nie
ma. Nadzieja jednak umiera ostat-
nia. Żadnych obietnic składać nie
będę, bo nie mam ku temu powo-
dów, ale wierzę, że jeszcze kiedyś
o chełmżyńskiej siatkówce będzie
głośno. Jestem na to otwarty i jeżeli
tylko pojawią się osoby, które będą
chciały do tego doprowadzić, będę
pierwszym, który postara się im re-
alnie pomóc.
go i Dariusza Mellera oraz innych
osób zaangażowanych w organiza-
cję. Chciałbym im wszystkim ser-
decznie podziękować.
Kolejna halowa odsłona Legii
Cup już za rok, lecz organizato-
rzy nie wykluczają, że w związku
z obchodami jubileuszu powstania
chełmżyńskiego klubu rozegrany
zostanie jeszcze jeden damski tur-
niej, tym razem na powierzchni
trawiastej.
(KŻ)
REKLAMA