BEZPŁATNA GAZETA POWIATU BYDGOSKIEGO | NR 95 | 27 MARCA 2018 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 40 000 EGZ.

www.pozabydgoszcz.pl

Promile głupoty W Barcelonie już raczej nie zagram

Miał 2,5 promila w organizmie i prowadził samo- O przejściu do piątoligowego KS-u Łochowo z Mar-
chód. Pijanego kierowcę zatrzymali świadkowie cinem Krzywickim rozmawiał Karol Żebrowski

Dzień
zwycięstwa
Wielkanoc to najważniejsze święto
chrześcijańskie. Nadchodzące dni
zwiastują zmartwychwstanie Jezusa
Chrystusa. Wielu z nas spędzi je
w zgodzie z regionalnymi tradycjami

3-7 Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018

2 DZIEŃ DOBRY
Redakcja „Poza Bydgoszcz”
Toruń, Skłodowskiej-Curie 41
redakcja@pozabydgoszcz.pl
Kontakt do redakcji
GSM 733 842 795
Wydawca
Fundacja MEDIUM
Redaktor naczelny
Radosław Rzeszotek
Sekretarz redakcji
stopka redakcyjna
Łukasz Piecyk Sport Justyna Tobolska Studio Poza Bydgoszcz
Redaktor wydania Karol Żebrowski (GSM 724 861 093), Druk
Kinga Baranowska Zdjęcia Paweł Skraba Drukarnia Polska Press Bydgoszcz
Dział reportażu i publicystyki Łukasz Piecyk (GSM 661 903 202), ISSN 4008-3456
Robert Kamiński Michał Ciechowski REKLAMA Małgorzata Kramarz Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.
Dział informacyjny Dyrektor działu reklamy (GSM 607 908 607) ***
Michał Ciechowski Karol Przybylski reklama@pozabydgoszcz.pl Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Fun-
Piotr Gajdowski (GSM 665 169 292), Korekta
dacja MEDIUM zastrzega, że dalsze rozpowszechnianie
Kultura Iwona Zuchniak Piotr Gajdowski materiałów opublikowanych w “Poza Bydgoszcz” jest
Michał Ciechowski (GSM 500 324 572), Skład zabronione bez zgody wydawcy.
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018

„Zajączek” przykicał
z Niemiec
Czy Wielkanoc w każdym zakątku Polski obchodzona jest tak samo? Przyjrzeliśmy
się tradycji świąt na ziemi chełmińskiej i Kujawach
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Jest najważniejszym świętem
w tradycji chrześcijańskiej, po-
przez które wspominamy mękę,
śmierć i zmartwychwstanie Chry-
stusa. Wielkanoc to także czas
symbolicznych obrzędów i ludo-
wych tradycji. Jak one wyglądały
w naszym regionie?
Na ziemi chełmińskiej i Kuja-
wach wierzono w magiczną moc
wielkanocnych rekwizytów. Wy-
korzystywane były one szczegól-
nie w okresie Wielkiego Tygodnia.
Poświęconymi w Niedzielę Palmo-
wą palmami kropiono obejście,
a potem zatykano je pod strzechy,
co chronić miało gospodarstwa.
Pisanki, dla urodzaju, zakopywano
na polach, a wydmuszki wieszano
na owocowych drzewach.
W Wielki Czwartek po wiejskich
drogach chłopcy biegali z kołatka-
mi, których dźwiękiem wyganiali
złe moce. Starsi urządzali symbo-
liczny pogrzeb żuru i śledzia, że-
gnając w ten sposób potrawy spo-
żywane w trakcie Wielkiego Postu.
W Wielki Piątek, tuż przed
wschodem słońca, ludzie zażywali
kąpieli w rzece. Obrzęd ten, zgod-
nie z wierzeniami, zapewniał im
zdrowie.
- W dzień ten powszechny był
także zwyczaj zwany „bożymi rana-
mi”, czyli smaganie domowników
kolczastymi gałązkami – tłumaczy
Hanna Łopatyńska z Muzeum Et-
nograficznego w Toruniu. – Miało
to upamiętnić cierpienie Chrystu-
sa.
A jak wyglądała kwestia przy-
gotowania dziś królujących w ko-
szyczkach wielkanocnych pisanek?
Na ziemi chełmińskiej i Kuja-
wach nie funkcjonowały wyszu-
kane techniki zdobienia jajek. Za-
zwyczaj miały one jeden kolor, a do
barwienia wykorzystywano natu-
ralne składniki, takie jak: wywary
z łusek cebuli, młodego zboża, kory
dębu czy sok z buraków. Skromne
były także palmy. Ważne jednak, by
znalazły się w nich rośliny symboli-
zujące życie. Zbierano więc świeże
gałązki wierzby z baziami, barwi-
nek, bukszpan, gałązki borówek
i cis.
W Niedzielę Wielkanocną, za-
nim najmłodsi zasiedli do stołu,
biegli do ogrodu, w poszukiwaniu
tego, co zostawił dla nich kicający
gość.
- „Zajączek” to jeden z najmłod-
szych zwyczajów wielkanocnych,
wywodzący się z Niemiec – dodaje
Hanna Łopatyńska. - Najwcześniej
przyjął się on na Pomorzu i ziemi
chełmińskiej, które należały do za-
boru pruskiego. Na początku XX w.
rodzice zaczęli chować dla dzieci
koszyki z kolorowymi jajkami i sło-
dyczami w ogrodzie lub domu, jako
upominki od „zajączka”.
Po wielkiej radości przychodził
czas, by zasiąść do suto zastawio-
nego stołu. Trudno jednak mówić
o potrawach, które są dla regionu
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
Hanna Łopatyńska z Muzeum Etnograficznego w Toruniu prezen-
tuje pisanki.
charakterystyczne. Podobnie jak
w innych zakątkach Polski, tak
i u nas znaleźć się musi chleb, jajka,
sól i chrzan.
- Dawniej jedzono potrawy wła-
snoręcznie przygotowane przez
gospodynie: żurek ze śmietaną
i chrzanem, szynkę - najlepiej całą
i z kością, wędzoną w jałowcowym
dymie - domową kiełbasę, zwaną
„białą” oraz „zylc”, czyli wieprzowe
nóżki w galarecie – wymienia kie-
rownik Działu Folkloru Muzeum
Etnograficznego. - Na deser poda-
wano ciasta, najczęściej różnego
rodzaju baby.
W Wielkanocny Poniedzia-
łek lała się woda. Do dziś w drugi
dzień świąt kultywowana jest tra-
dycja śmigusa-dyngusa. Na ziemi
chełmińskiej popularny był śmigus
zielony. Chłopcy smagali dziewczę-
ta rozkwitłymi gałązkami. Na Kuja-
WIELKANOC 3
wach zaś polewano się wodą.
- Oba te zwyczaje to pozostałość
po starosłowiańskich wierzeniach,
przypisujących zielonej gałęzi i wo-
dzie moc oczyszczającą i ożywiają-
cą – tłumaczy Hanna Łopatyńska.
Na Kujawach w Poniedziałek
Wielkanocny spotkać można było
także kolędników: dziewczynki
z „gaikiem” - małą sosną przybraną
wstążkami - lub chłopców z chorą-
giewkami z papieru.
W kilku kujawskich wsiach za-
chował się zwyczaj malowania wap-
nem okien w tych domach, w któ-
rych mieszkają na wydaniu panny.
Popularne niegdyś „przywołówki
dyngusowe”, polegające na publicz-
nym „wywoływaniu” panien spe-
cjalnymi wierszykami w Niedzielę
Wielkanocną, dziś obejrzeć można
wyłącznie w Szymborzu, jednej
z dzielnic Inowrocławia.
REKLAMA
 4 WIELKANOC
To dzień zwycięstwa Jezusa
- Jeśli idziemy z Jezusem przez mękę, śmierć i nie zatrzymujemy się na niej, tylko idziemy do prawdy o Zmartwychwstaniu, to nasza
radość jest tym większa – mówi ks. kan. dr Rajmund Ponczek w rozmowie z Robertem Kamińskim
Jak ksiądz postrzega święta Wiel-
kanocy w porównaniu ze świętami
Bożego Narodzenia?
Przeciwstawianie obu tych świąt
to nasz stary, utarty sposób myśle-
nia. Święta Bożego Narodzenia są
bardziej rozbudowane obrzędowo.
Mamy zwyczaje domowe, rodzin-
ne, szczególne przygotowania do
świąt, pasterki. Przy okazji Wielka-
nocy mamy tych obrzędów nieco
mniej. Jest oczywiście śniadanie
wielkanocne i święconka, ale chyba
święta te angażują mniej emocjo-
nalnie. Z punktu widzenia rodzin-
nego postrzegamy święta Bożego
Narodzenia jako bliższe, cieplejsze.
Właśnie przez domową, rodzinną
obrzędowość.
REKLAMA
Jednak z teologicznego punktu wi-
dzenia waga obu tych świąt jest od-
wrotna.
Oczywiście. Najważniejsze jest
Zmartwychwstanie. Św. Paweł
w Pierwszym Liście do Koryntian
mówi, że „jeżeli Chrystus nie zmar-
twychwstał, to daremna jest nasza
wiara”. Od czasów Kościoła Apo-
stolskiego, od czasów pierwszych
chrześcijan, Zmartwychwstanie
było prawdą głoszoną jako pierw-
sza i podstawowa. Zmartwychwsta-
nie to zwycięstwo nad śmiercią,
grzechem i szatanem. Stąd obcho-
dzimy każdą niedzielę jako pamiąt-
kę Zmartwychwstania. To jest ko-
rzeń naszej wiary.
A jak się ta sprzeczność przejawia
fot. Łukasz Piecyk
w duszy księdza? Co jest księdzu
bliższe: tradycje i ciepło domu ro-
dzinnego czy prawdy wiary?
Boże Narodzenie było w moim
domu oczywiście na pierwszym
miejscu, jednak Wielkanoc zawsze
miała wysoką rangę. Także przez
obrzędowość. Na przykład tradycję
szukania koszyczków wielkanoc-
nych w ogrodzie. Z perspektywy
dziecka było to niezwykle emocjo-
nujące.
Co było w tych koszyczkach?
To nie były jakieś wielkie rzeczy.
Nazywało się to „zajączek” – tak
jak dziś. Koszyczek wypełniony był
słodyczami własnej roboty, między
innymi cukierkami wysmażany-
mi na patelni. Przygotowywali go,
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
a potem chowali rodzice czy krew-
ni. Zawieszali na drzewach w sa-
dzie, ukrywali w zagłębieniu przy
płocie.
A później przyszło seminarium du-
chowne i ksiądz zaczął pewne kwe-
stie postrzegać bardziej świadomie.
Wtedy znaczenie tych świąt się wy-
równało?
Zdecydowanie. Dziś Wielkanoc
ma u mnie pierwszeństwo. To
dzień zwycięstwa Jezusa. Cud ży-
cia, nowego życia. Każdemu, który
staje w obliczu śmierci, głoszę, że
to nie koniec. Że Jezus też przez
śmierć przeszedł, ale trzeciego dnia
zmartwychwstał. Także i my zmar-
twychwstaniemy. To jest cudow-
na prawda dla każdego człowieka.
W świetle zmartwychwstania cho-
roba, śmierć, odchodzenie nie mu-
szą być postrzegane jako dramat
czy lęk.
Oczekiwanie na narodziny Jezusa
w Betlejem było niewątpliwie świę-
tem radosnym. Czy to samo da się
powiedzieć o Wielkanocy?
To jest jeszcze większa radość. Boże
Narodzenie przeżywamy radośnie,
ale jeśli sięgnąć głębiej, to okaże
się, że nie było to wcale łatwe do-
świadczenie. Święta Rodzina mu-
siała uciekać przed prześladowcą,
przed Herodem. Nie miała gdzie
się schronić. Dzieciątko narodziło
się w zimnej stajence. Dla Świętej
Rodziny było to wszystko bardzo
trudne.
Czyli fakt, że integralną częścią
Wielkanocy jest Męka Pańska, cier-
pienie, śmierć nie rzutuje cieniem
na radość tego święta?
Wręcz przeciwnie. Ktoś, kto prze-
żywa chorobę i z tej choroby wyj-
dzie, przecież cieszy się po stokroć
bardziej. Odczuwa, że życie otrzy-
mał po raz wtóry. Jeśli idziemy
z Jezusem przez mękę, śmierć i nie
zatrzymujemy się na niej, tylko
duchowo wędrujemy ku prawdzie
o Zmartwychwstaniu, to ta nasza
radość jest tym większa. To jest
pokonanie czegoś niezwykle trud-
nego. Prawdziwe zwycięstwo. Głę-
boka radość. Nie wesołkowatość,
ale prawdziwa, autentyczna radość
doświadczenia egzystencjalnego.
Czy dziś postrzeganie i przeżywa-
nie Wielkanocy różni się od tego,
co było 20, 30 lat temu?
Owszem, i to bardzo. I to różni się
na plus. Rodziny, które pielęgnu-
ją wiarę, są dziś znacznie bardziej
dojrzałe. Niegdyś chodziło się na
rezurekcję o godz. 6 rano. Dziś cho-
dzi się na liturgię całego Triduum
Paschalnego: w Wielki Czwartek
– dzień ustanowienia Eucharystii
i sakramentu kapłaństwa, w Wiel-
ki Piątek – dzień śmierci na krzyżu
(jedyny dzień w roku, w którym nie
odprawia się mszy św., a adoruje
krzyż), Wigilię Paschalną – z naj-
bogatszą liturgią w całym roku ko-
ścielnym. Świadomość przechodze-
nia przez kolejne etapy Jezusowej
Męki, które stanowią całość, jedno
zbawcze wydarzenie, są przeżywa-
ne jako świadomy wybór piękna
i bogactwa liturgii Kościoła.
 PROMOCJA 5

Nauka stała się przygodą

Niegdysiejszy student historii UMK zawalony był opasłymi tomiskami i kartonami fiszek.
Dziś to Europejczyk studiujący na supernowoczesnym wydziale
Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk

W dniach 20-21 marca odbyły
się Dni Otwarte Wydziału Nauk
Historycznych UMK w Toruniu.
Chętni mogli zapoznać się z ofer-
tą wydziału, który okazał się nie
mniej nowoczesny i multimedial-
ny niż wydziały wielu nauk ści-
słych.
Instytut Historii i Archiwisty-
ki UMK jest największą jednostką
Wydziału Humanistycznego oraz
jednym z największych instytu-
tów na toruńskim uniwersytecie.
W roku ubiegłym jako jedyny
w Polsce z wydziałów historycz-
nych uzyskał ocenę A+ działalności
naukowej i badawczo-rozwojowej.
Od czasu, kiedy historia prze-
niosła się na Bielany, zmieniła się
diametralnie. Posiada do dyspozy-
cji multimedialny, nowej generacji
budynek, przystosowany do na-
uczania na poziomie XXI wieku.
- Wydział jest w pełni nowocze-
sny i profesjonalnie wyposażony –
mówi dr hab. Krzysztof Kopiński,
zastępca dyrektora Instytutu Histo-
rii i Archiwistyki UMK w Toruniu.
– Prezentacje zajęć odbywają się na
platformach elektronicznych z uży-
ciem najnowocześniejszych projek-
torów i nagłośnienia. Czasy, kiedy
student zaczytywał książkę, minęły,
zdaje się, bezpowrotnie.
Uczestnicy Dni Otwartych mo-
gli się zapoznać z poszczególnymi
wydziałami. Co znaleźli w ofercie?
Historyczne studia I stopnia
trwają 3 lata. Kończą się tytułem
licencjata. Chętni mają do wybo-
ru kilka kierunków. Na wszyst-
kich kładziony jest nacisk przede
wszystkim na praktykę.
Archiwista i zarządca dokumen-
tacji – kierunek przygotowuje do
pracy w archiwach każdego typu
lub w urzędach państwowych i sa-
morządowych. Absolwenci bardzo
często prowadzą również własną
działalność w zakresie usług kance-
laryjno-archiwalnych. Praktyki od-
bywają się w archiwach, urzędach
i przedsiębiorstwach prywatnych.
Historyk – szerokie spektrum
możliwości zatrudnienia: od wszel-
kich placówek oświatowych, gdzie
odbywa się nauczanie tego przed-
miotu (wraz z wiedzą o społe-
czeństwie), po miejsca, w których
niezbędna jest umiejętność prowa-
dzenia badań historycznych.
Studia skandynawsko-bałtyckie
z rozszerzonym językiem norwe-
skim – to możliwość zdobycia wie-
dzy na temat historii basenu Morza
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
Bałtyckiego wraz ze znajomością
dwóch języków nowożytnych (nie-
miecki, rosyjski, norweski w stop-
niu rozszerzonym). W programie
studiów przewidziany jest wyjazd
zagraniczny. W skali ogólnopol-
skiej to studia unikatowe.
Wojskoznawstwo – program
studiów współgra z potrzebami
polskich sił zbrojnych, a zajęcia
współtworzą Centrum Szkolenia
Artylerii i Uzbrojenia w Toruniu
oraz Muzeum Wojsk Lądowych
w Bydgoszczy. Możliwość zatrud-
nienia? Wszelkiego typu służby
mundurowe. Wiedza zdobyta na
studiach przy poszukiwaniu pracy
w tym sektorze okaże się nieoce-
niona. To oczywiście również stu-
dia dla wszystkich pasjonatów hi-
storii wojskowości.
Co potem? Potem oczywiście
możliwość kontynuowania nauki
na dwuletnich studiach magister-
skich II stopnia. Do wyboru są tak-
że studia podyplomowe w zakresie
archiwistyki i zarządzania doku-
mentacją oraz w zakresie kancelarii
tajnej i ochrony informacji niejaw-
nych.
- Humanistyka w ostatnich la-
tach zmieniła się nie do poznania –
dodaje dr hab. Krzysztof Kopiński.
– Jej różne oblicza pokazały nasze
Drzwi Otwarte. Dzisiejsze naucza-
nie diametralnie różni się od tego
sprzed kilkunastu lat. Właściwie
dziś króluje już tylko praktyka:
studenci tworzą grupy rekonstruk-
cyjne (broń, umundurowanie), śre-
dniowieczne cechy – na przykład
garncarzy, biorą udział w najróż-
niejszych warsztatach. Nauka stała
się przygodą.
 6 WIELKANOC
Kujawiok i żur są tradycyjnymi wielkanocnymi potrawami Kujaw. Jakie popisowe dania świąteczne proponują Koła Gospodyń Wiejskich z regionu?
Mieszkańcy Kujaw i ziemi cheł-
mińskiej w Wielkanoc organizo-
wali symboliczny pogrzeb żuru
i śledzia, które od środy popielco-
wej były ich głównym posiłkiem.
W Wielki Piątek lub Wielką So-
botę zaś na skraju wsi zakopywa-
no resztki potraw. Dziś tradycji
tej się nie kultywuje, a sam żur
wzbogaca wielkanocny stół. Co
w trakcie tradycyjnego śniadania
zjadają mieszkańcy regionu? Ta-
jemnicę wyjątkowych dań zdra-
dzają nam lokalne Koła Gospo-
dyń Wiejskich.
Dziś już jest powszechne, lecz
dawniej było przygotowywane tyl-
ko „od święta”. Mięso, bo o nim
mowa, na wielkanocnym stole
pojawia się od stuleci. W Witową-
żu, w gminie Czernikowo, króluje
szynka wieprzowa peklowana goto-
wana, którą panie z KGW przygoto-
wują według „babcinej” receptury,
ten raz w roku przywołując smako-
we wspomnienia dzieciństwa.
- Do peklowania, jak mówiła
babcia, nadaje się szynka ze sztuk
młodych, niezbyt tłusta – podkre-
ślają gospodynie. – Należy z niej
usunąć kości. Zmiażdżone w moź-
dzierzu przyprawy, takie jak: goź-
dziki, pieprz, ziele angielskie, wraz
z czosnkiem, solą, cukrem i saletrą
lub solą peklową, trzeba podzielić
na dwie części. Połowę mieszani-
ny wetrzeć w mięso, nie wyłączając
nacięć powstałych w wyniku usu-
nięcia kości. Ważne, by ułożyć je
w kamionkowym, drewnianym lub
emaliowanym naczyniu, przykryć
drewnianym krążkiem i obciążyć.
W takim stanie, w temperaturze
REKLAMA
Smak z dawnych lat
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Mięsa, zupy i słodkości – tego z pewnością nie zabraknie na wielkanocnym śniadaniu członkiń Koła
Gospodyń Wiejskich Witowąż.
pokojowej, musi leżeć przez dwa
dni.
Po tym czasie powinniśmy w za-
gotowanej, a następnie schłodzo-
nej wodzie (ok. 2,5 l) wymieszać
resztę przypraw i nimi zalać mięso.
W chłodnym pomieszczeniu, mają-
cym od 4 do 8 stopni Celsjusza, pe-
klować je należy około tygodnia, co
dwa dni jednak przewracając.
Wyjęte z zalewy trzeba opłukać,
ściśle zawinąć i obwiązać sznur-
kiem co 3 cm. Następnie włożyć
je do dużego kotła skórą do dołu,
zalać gorącą wodą, by ta całkowicie
mięso przykryła, i wolno gotować
przez 2-3 godziny. Szynka będzie
gotowa, gdy problemu nie będzie
nam sprawiało jej nakłucie.
Na wielkanocnym stole potra-
wie towarzyszyć może świeżo starty
chrzan, żurawinowy sos lub musz-
tarda.
A co jest najlepszym towarzy-
szem mięsa? Oczywiście tradycyjny
żur. Jego rodzinną recepturę zdra-
dziła Małgorzata Trojan z KGW
w Wudzynku, która zakwas wypro-
wadza we własnej piekarni. Jego
przygotowanie zajmuje 5 dni.
- Na początku potrzebujemy wy-
mieszać 100 g mąki żytniej i 100 ml
wody – opisuje mieszkanka gminy
Dobrcz. - Po 72 godzinach czyn-
ność tę powtarzamy, dodając taką
samą ilość produktów. Po kolejnych
36 godzinach podwajamy ilość
wody i mąki, a po 24 i potem po 12
godzinach odpowiednio potrajamy
i mnożymy razy cztery. Taki rzadki
zaczyn musi stać w temperaturze
20-22 stopni Celsjusza.
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
W międzyczasie gospodyni
przygotowuje wywar z białej lub
surowej wędzonej kiełbasy i wędzo-
nego boczku uprzednio podsmażo-
nego na patelni. Dodaje warzywa
i doprawia do smaku. Wykorzystu-
je tylko i wyłącznie produkty, które
sama wcześniej przygotuje.
- Do wywaru wlewam żur – do-
daje gospodyni. – Przedtem zaś
odlewam do osobnego naczynia
kwaśną wodę, która zebrała się na
górze, aby później regulować osta-
teczny smak zupy. Na jej 5 l doda-
ję trzy ząbki czosnku, majeranek,
pieprz i sól. Na sam talerz oczy-
wiście ugotowane jajko i kiełbasę
z wywaru. Całość podaję w specjal-
nym chlebie.
Przepisu tego Małgorzata Tro-
jan nauczyła się od teścia, który zaś
przejął go od swojej mamy.
Z pokolenia na pokolenie prze-
chodzi także receptura wielkanoc-
nej drożdżowej baby Beaty Jantoń
z KGW w Brzozowie w gminie Ki-
jewo Królewskie.
- Trzymam się kuchni mojej
babci i mamy – mówi. – Śmiało
mogę powiedzieć, że przepis ten
ma już pół wieku. Sam wypiek zaś
nie jest trudny.
Najważniejszy jest rozczyn z 10
dag drożdży, zmieszany z cukrem,
mlekiem i mąką. Ta ostatnia musi
mieć temperaturę pokojową, by
drożdże nie doznały szoku termicz-
nego. Osobno roztrzepanych po-
winno zostać 5 jajek.
- Dawniej babcia robiła to meta-
lową rózgą – wspomina Beata Jan-
toń. – Wymagało to dużo siły. Dziś
jest to prostsze.
Następnie łączony jest rozczyn
z jajkami, roztopionym masłem,
rodzynkami, skórką pomarańczo-
wą i ewentualnym aromatem – cy-
trynowym lub waniliowym. Aby
ciasto mogło wyrosnąć, należy je
na chwilę odłożyć. W międzyczasie
formę z kominkiem wysmarować
tłuszczem i obsypać kaszką man-
ną, by baba nie przywarła. W tak
przygotowany sposób ciasto prze-
niesione do formy wkładamy do
nagrzanego do 150 stopni piekarni-
ka, na 30-40 minut. Gotowy wypiek
polewamy przygotowanym z cukru
pudru i cytryny lukrem.
Nie pozostaje nam więc nic in-
nego, jak po zamknięciu numeru
udać się do kuchni i sprawić, by te
specjały cieszyły gości przy wielka-
nocnym stole.

Z mroku do światłości powstał
Wielkanoc to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie. Obchodzi się je na pamiątkę męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa
W pierwszych latach chrześci-
jaństwa obchodzono je w formie
całonocnego czuwania, w czasie
którego wierni kontemplowali
śmierć i odrodzenie Pana.
W naszym kręgu kulturowym
najbardziej oczekiwanym świętem
chrześcijańskim w roku jest Wigilia
Bożego Narodzenia. Jednak z teolo-
gicznego punktu widzenia nie ule-
ga wątpliwości, że „ważniejsza” jest
Wielkanoc. Nie będzie jednak dale-
kim od prawdy stwierdzenie, że sta-
tystyczny Polak znacznie bardziej
przywiązany jest do świąt Bożego
Narodzenia niż do Wielkanocy.
Przyczyn jest kilka.
Być może najważniejszą jest
mocno zakorzeniona w naszej
świadomości ta szczególna atmos-
fera, która kojarzy się z Bożym
Narodzeniem. Determinuje nas
trwająca wiele pokoleń tradycja.
Na nic nie czeka się przecież tak,
jak na choinkę i podarki pod nią,
barszcz z uszkami i karpia, łama-
nie się opłatkiem z najbliższymi
i wspólne kolędowanie. Pierwszej
gwiazdki wyglądamy przecież tak
naprawdę przez cały rok, nie tylko
w ten jeden grudniowy wieczór. To
ten szczególny dzień w roku, kiedy
Wielkanoc to święto ruchome. Zawsze jednak przypada między
22 marca a 25 kwietnia.
do wspólnego stołu siadają nawet
najbardziej nieprzejednani wrogo-
wie. Na niespodziewanego gościa
zawsze czeka dodatkowy talerz.
Wszystkie te elementy powodują,
że wokół Wigilii Bożego Narodze-
Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk
nia tworzy się specyficzny nastrój
wyjątkowości.
Innym ważnym aspektem od-
różniającym oba święta jest okres
je poprzedzający. Przed Bożym
Narodzeniem jest to Adwent: czte-
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
ry tygodnie pełnego napięcia, ale
pogodnego oczekiwania narodzin
Chrystusa, które kończą się właśnie
w tę najbardziej wyjątkową noc
w roku, 24 grudnia. Na roraty wier-
ni przynoszą wówczas lampiony,
które płonąc, wzmagają poczucie
wyjątkowości tego czasu.
Tymczasem Wielkanoc poprze-
dza 40-dniowy okres Wielkiego
Postu. Jest to zapowiedź Męki Pań-
skiej i Zmartwychwstania.
Wydaje się również, że właśnie
z tego względu wyżej stawiamy ten
pierwszy okres przygotowań, wła-
śnie ze względu na radość oczeki-
wania narodzin Chrystusa. Drugi
to trwoga przed męką i śmiercią
Pana.
Z teologicznego punktu widze-
nia wszystko to nie umniejsza wagi
Wielkanocy. To czas zadumy i wy-
ciszenia. Okres sprzyjający refleksji
nad istotą chrześcijaństwa, której
rdzeniem jest właśnie Zmartwych-
wstanie Pańskie. Wielkanoc to
czas, jeśliby posłużyć się słowami
św. Jana Pawła II, „podczas którego
świętujemy zwycięstwo Chrystusa
nad grzechem i śmiercią, dopełnie-
nie w Nim dzieła pierwszego stwo-
rzenia i początek ‘nowego stworze-
nia’”.
WIELKANOC 7
Warto dodać, że w pierwszych
latach wspólnoty chrześcijańskiej
poważne kontrowersje wzbudzał
wśród wiernych problem ustalenia
daty Wielkanocy. Porozumienie
w tej kwestii osiągnięto dopiero
w roku 325, w czasie pierwszego
powszechnego Soboru Nicejskie-
go. Wtedy to określono ściśle daty
kościelnej pełni Księżyca, która nie
jest zbieżna z pełnią astronomicz-
ną. Wówczas to wyznaczono datę
Wielkanocy na pierwszą niedzielę
po pierwszej pełni wiosennej, która
wypada po 21 marca. Odtąd wia-
domo było, że Wielkanoc zawsze
będzie obchodzona pomiędzy 22
marca a 25 kwietnia. I tak jest do
dziś.
Pisma Starego Testamentu w po-
nad 100 fragmentach zapowiedzia-
ły przyjście Mesjasza. Chrześcijanie
wierzą, że spełniło się ono w osobie
Jezusa z Nazaretu. Misją, jaką Me-
sjasz miał wypełnić, było zbawienie
ludzkości. To dokonało się za spra-
wą pokonania grzechu i powołania
do życia Kościoła. Zmartwychwsta-
nie Jezusa było ukoronowaniem
Jego życia, którego początkiem były
narodziny z Boga Ojca.
REKLAMA
 8 DOBRCZ
Występy warte uśmiechu
Zwycięzcami 6. Kabaretonu zostali uczniowie Szkoły Podstawowej w Borównie
Michał Ciechowski | fot. nadesłane
Młodzież przedstawiała zarówno scenki autorskie, jak i te za-
czerpnięte z telewizyjnych skeczy.
Zespół Szkół Agro-Ekonomicz- Zainaugurowali oni przegląd ka-
nych w Karolewie ponownie baretowy, w którym udział wzię-
zaserwował nam wielką dawkę ło dziewięć konkursowych grup
śmiechu. Wszystko za sprawą teatralnych. Dwa razy na scenie
zorganizowanego już po raz 6. pojawiła się reprezentacja ZSA-E.
Kabaretonu. Udział w tym arty- Spotkanie urozmaicili także goście,
stycznym wydarzeniu wzięło 37 prezentując swoje wokalne talenty.
utalentowanych młodych kaba- Zmagania młodych kabarecia-
reciarzy. Hasłem imprezy było rzy obserwowało i oceniało jury,
„Wszystkie drogi prowadzą do składające się z: Mirosława Kopki,
Karolewa!”. dyrektora Gminnego Ośrodka Kul-
tury, Sportu i Rekreacji w Pruszczu,
Miejscem występów był niety- Wiesława Raczkowskiego, dyrek-
powy plac budowy, który zaaran- tora Gminnego Ośrodka Kultury
żowali uczniowie Zespołu Szkół w Dobrczu, reprezentantki Teatru
– Marcin Redzimski oraz Paweł Polskiego im. Hieronima Koniecz-
Kowalski z klasy IV technikum. ki w Bydgoszczy Marietty Maciąg,
Laureaci wybrani
Znamy zwycięzców konkursu plastycznego na palmę
wielkanocną
Michał Ciechowski | fot. nadesłane
Duże, małe, kolorowe, wykona-
ne w różnych technikach – tra-
dycyjne palmy wielkanocne już
po raz kolejny zachwyciły jury,
które 20 marca zebrało się, by
ocenić nadesłane na konkurs
prace. Uroczyste wręczenie na-
gród nastąpi w środę 28 marca.
Celem wydarzenia było propa-
gowanie tradycji i folkloru Wiel-
kanocy, a także motywowanie
najmłodszych mieszkańców po-
wiatu bydgoskiego do pogłębienia
swojej wiedzy na temat symboliki
i znaczenia palm w obrzędowości
ludowej.
O tytuł tej najpiękniejszej ry-
walizowało w dwóch kategoriach
wiekowych łącznie 15 wielkanoc-
nych palm. Wielkanocne symbole
wykonały dzieci ze szkół podsta-
wowych w: Dobrczu, Borównie,
Wudzynie, Kozielcu, Strzelcach
Górnych oraz ze Szkoły Podsta-
wowej nr 43 w Bydgoszczy. Wśród
prac królowały te wykonane z bi-
buły, a także zawierające elementy
roślinne.
- Jury pod uwagę wzięło po-
czucie estetyki, wkład pracy, kom-
pozycję, a także zdolność wyko-
opiekuna Samorządu Uczniowskie-
go w ZSAE Karolewo Waldemara
Woźniaka oraz przewodniczącego
Samorządu Uczniowskiego i do-
świadczonego kabareciarza - Ad-
riana Fretera. Pod koniec spotkania
wyłonili oni trzy najlepiej prezen-
tujące się zespoły.
Jako zwycięską jury uznało pa-
rodię baśni „Kto kogo zje?” zawie-
rającą elementy autorskie uczniów
Szkoły Podstawowej w Borównie.
Drugie miejsce zajęli artyści ze
Szkoły Podstawowej w Koronowie
za własny scenariusz „Z życia kla-
sy 3b”. Na trzecim miejscu podium
znalazła się grupa ze Szkoły Pod-
stawowej w Kotomierzu z coverem
telewizyjnym „Serial brazylijski”.
Swoją nagrodę mieli okazję
przyznać także uczniowie klas
I i IV technikum. Z tą wyjechali
reprezentanci placówki w Borów-
nie. Najlepszą aktorką okazała się
Lena Stanisławska ze wspomnianej
szkoły, natomiast aktorem Błażej
Cieślewicz z Koronowa. Najlepsi
aktorzy otrzymali dyplomy oraz
certyfikaty ufundowane przez
Gminny Ośrodek Kultury, Sportu
i Rekreacji w Pruszczu. Wszyscy
uczestnicy, którzy znaleźli się na
podium, otrzymali książki, gadżety
oraz zakupione przez Urząd Gminy
w Dobrczu słodkości. Zwieńcze-
niem dnia było wspólne zwiedzanie
karolewskiej szkoły. Organizatorką
i koordynatorką 6. edycji Kabareto-
nu była Anna Ligman.
rzystania materiałów i technik
– tłumaczy Wiesław Raczkowski,
dyrektor Gminnego Ośrodka Kul-
tury w Dobrczu.
Komisja, w której skład wcho-
dziły: Katarzyna Orlikowska-Ma-
liszewska, przewodnicząca jury,
oraz członkowie: Ewa Wdowiak,
Joanna Brzozowska i Sandra Len-
gling-Zielińska wnikliwie oceni-
ła wszystkie prace. Jednogłośnie
najwyższe miejsce w kategorii
wiekowej klas I-III przyznano Ka-
rolinie Selier ze Szkoły Podstawo-
wej w Borównie. Drugie miejsce
uzyskała Zuzanna Haraszkiewicz,
reprezentantka placówki w Strzel-
cach Górnych, a trzecie ex aequo
Weronika Bagniewska i Małgo-
rzata Węglarz ze szkoły w Do-
brczu.
Wśród laureatów drugiej ka-
tegorii - uczniów klas IV-VI -
pierwsze miejsce wywalczyły ex
aequo Oliwia Lewandowska z Ko-
zielca i Wiktoria Nowak ze szkoły
w Borównie.
- Zdobywcy trzech pierwszych
miejsc otrzymają dyplomy i na-
grody, pozostali zaś podziękowa-
nia i gadżety pamiątkowe – dodaje
dyrektor. – Dziękujemy serdecz-
nie wszystkim za wykonanie tak
pięknych i bardzo ciekawych prac.
Słowa podziękowania należą się
również wychowawcom i nauczy-
cielom, którzy zachęcili swoich
uczniów do udziału w konkursie.
Wręczenie nagród odbędzie
się 28 marca o godz. 17 w sali wi-
dowiskowej Gminnego Ośrodka
Kultury w Dobrczu.
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
Będzie rondo Salwy śmiechu
W Urzędzie Gminy w Dobrczu
przedstawiciele samorządu roz-
mawiali o planach powstania
w miejscowości Stronno ronda.
Zgodnie z pierwszymi ustalenia-
mi zmienić się ma obecny układ
skrzyżowania ulic Dworcowej
i Szkolnej.
Spotkanie w sprawie moderni-
zacji drogi odbyło się we wtorek
6 marca. Na zaproszenie wójta
Krzysztofa Szali w rozmowach
uczestniczył Antoni Bigaj, prze-
wodniczący Rady Gminy, radny
Jan Baumgart, Witold Smeja, soł-
tys Stronna, projektant inwestycji
oraz pracownicy gminni.
- Obecnie trwają prace mające
na celu wybranie kosztorysu oraz
najlepszego rozwiązania dla tego
miejsca – mówi Anna Kutkowska
z Biura Programów i Projektów. –
Dalsze decyzje związane z realiza-
cją inwestycji podejmie już Rada
Gminy.
Z pewnością rondo w Stronnie
jest potrzebne. Mieszkańcy od lat
zwracają uwagę na niebezpieczny
układ obecnego skrzyżowania.
Włączając się z ulicy Dworcowej
w Szkolną kierowcy dojechać
muszą do jej brzegu, by móc zo-
baczyć, czy nie nadjeżdża żaden
inny pojazd.
- Wdrażaliśmy kilka rozwiązań
poprawiających bezpieczeństwo,
jednak w tym miejscu nie spraw-
dziło się nawet lustro – dodaje
Anna Kutkowska. – Rondo będzie
więc najlepszym wariantem.
(MC)
Wolni od uzależnień
Uczniowie ze szkół w gminie Dobrcz wzięli udział
w koncercie profilaktycznym „Wolności oddać nie umiem”
Od telefonu, internetu, alkoholu,
środków odurzających i papiero-
sów – uzależnić się można prawie
od wszystkiego. O tym opowiadał
w trakcie spotkania z młodzieżą
ze szkół z regionu wokalista Ga-
briel Fleszar w trakcie koncertu
profilaktycznego „Wolności od-
dać nie umiem”.
Wydarzenie odbyło się w środę
14 marca w Gminnym Ośrodku
Kultury. Na spotkanie zaprosze-
ni zostali uczniowie klas VII oraz
gimnazjalnych wraz z nauczycie-
lami. Dzięki przygotowanej przez
muzyka formie artystycznej dowie-
dzieli się o czyhających na nich za-
grożeniach i tym, jak można się ich
wystrzec. Nie zabrakło także osobi-
stych wspomnień gościa.
- W swoim życiu zmagałem się
z nałogiem, jakim było palenie pa-
pierosów – mówił Gabriel Fleszar.
- Przez ten czas wypaliłem tysiące
papierosów. Byłem uzależniony od
nikotyny, ale pewnego dnia posta-
nowiłem zmienić coś w swoim ży-
ciu i walczyć z samym sobą.
W trakcie opowieści uczniowie
usłyszeli także historie związane
z uzależnieniem od alkoholu i do-
palaczy.
- Widzieliśmy duże zaintereso-
wanie uczniów tym tematem – re-
lacjonuje Lechosław Brzozowski,
pełnomocnik wójta ds. profilaktyki
Owacjami na stojąco mieszkańcy
gminy podziękowali za występ ar-
tystkom grupy „Old Spice Girls”,
które na zaproszenie dyrekto-
ra Gminnego Ośrodka Kultury,
w sobotę 17 marca, gościły w Do-
brczu.
Na scenie królowały damy pol-
skiej estrady: Lidia Stanisławska,
Emilia Krakowska oraz Barbara
Wrzesińska. Aktorki, wspólnie
tworzące „Old Spice Girls”, czyli
Babski Kabaret, w gminie zagrały
po raz drugi.
- Zaprosiliśmy artystki, ponie-
waż w ubiegłym roku ich spektakl
cieszył się bardzo dużą popularno-
ścią – mówi Wiesław Raczkowski,
dyrektor GOK-u. – Panie specjalnie
dla nas dodały Dobrcz do swojej
trasy koncertowej.
W sali ośrodka dostrzec można
było zarówno osoby, które bawiły
się wraz z aktorkami rok temu, jak
i nowe twarze. Frekwencja spowo-
dowała, że trzeba było dostawić do-
datkowe krzesła.
- Profesjonalizm bijący ze sce-
ny – tak w jednym zdaniu można
określić to, co panie nam pokazały
– relacjonuje dyrektor. – Po wy-
stępie, od pań ze Stowarzyszenia
Wsparcia Aktywności i Przedsię-
biorczości Kobiet „Jestem Aktyw-
na”, artystki otrzymały pamiątkowe
zdjęcia, które wykonane zostały
przed rokiem. Następnie zaś miesz-
kańcy mieli okazję porozmawiać
z aktorkami przy przygotowanym
poczęstunku, a także nabyć książkę
z dedykacją od samej Lidii Stani-
sławskiej.
(MC)
rozwiązywania problemów alko-
holowych. – Słuchali więc z dużą
pokorą. Mam nadzieję, że takie
cykliczne działania będą na naszą
młodzież wpływały pozytywnie.
Profilaktyczne warsztaty wpisa-
ne są w program zajęć w gminnych
szkołach. Każda placówka, przed
rozpoczęciem roku 2017/18, przed-
stawiła swoją propozycję prowa-
dzenia tematycznych lekcji. Wśród
nich są spotkania ze specjalistami
związanymi z uzależnieniami czy
z rodzicami. W wakacje zaś mło-
dzież będzie miała okazję wyjechać
na „profilaktyczny” wypoczynek.
- Nie mamy sygnałów, aby
w naszej gminie pojawiały się wśród
młodzieży problemy z uzależnie-
niami, wolimy jednak zapobiegać
niż działać dopiero, gdy pojawi się
zagrożenie – tłumaczy Lechosław
Brzozowski. - Edukacja ta staje się
niezbędnym elementem wychowa-
nia społecznego.
Gmina Dobrcz podobną inicja-
tywę, koncert „W pułapce złudzeń”,
zorganizowała w połowie września
ubiegłego roku. Montaż słowno-
-muzyczny był ostrzeżeniem dla
najmłodszych przed uzależnienia-
mi od alkoholu, papierosów, nar-
kotyków i dopalaczy - używek, na
które są narażeni. Oba wydarzenia
były więc okazją do refleksji nad
własnymi właściwymi wyborami.
(MC)

Kierowcy ominą Brzozę
W połowie marca odbyła się nadzwyczajna sesja Rady Gminy poświęcona układowi
komunikacyjnemu w Brzozie
oprac. Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Przetarg na wykonanie drogi nr 254 ogłoszony zostanie w trze-
cim kwartale roku.
Rada Gminy Nowa Wieś Wielka
omówiła najważniejsze aspekty
związane ze zmianami drogowy-
mi wynikającymi z modernizacji
drogi krajowej nr 254 i planowa-
nej budowy trasy S10. Sesje po-
święcone kwestii poruszania się
po Brzozie odbyły się 19 paździer-
nika 2017 r. oraz w miniony piątek
15 marca.
Ostatnie pięć miesięcy dla sa-
morządu gminy były okresem
wielu spotkań, m.in. z wojewodą,
marszałkiem województwa, a tak-
że z przedstawicielami Generalnej
Dyrekcji Dróg Krajowych i Au-
tostrad oraz Zarządu Dróg Woje-
Jest wsparcie
Gmina Nowa Wieś Wielka otrzy-
mała dofinansowanie na termo-
modernizację budynku wielo-
funkcyjnego w Brzozie. Umowa
pomiędzy samorządem a władza-
mi województwa kujawsko-po-
wódzkich. Rozmowy te potwierdzi-
ły wcześniejsze ustalenia związane
m.in. z układem komunikacyjnym
w podbydgoskiej Brzozie. Jak na
dzień dzisiejszy będzie on wyglą-
dał?
Droga nr 254 będzie utrzymana
w kategorii „G”, czyli drogi głów-
nej, na dalszym swym przebiegu
otrzyma kategorię „Z”, będącą trasą
zbiorczą. Oznacza to, że w miejsco-
wości powstaną ciągi pieszo-rowe-
rowe, a także rondo na skrzyżowa-
niu ulic Łabiszyńskiej i Powstańców
Wielkopolskich.
- W dalszej części trasy, dzięki
1,6 mln zł pochodzącym z budżetu
gminy, aż do Nowego Smolna wy-
morskiego podpisana została 27
lutego. Całkowity koszt inwestycji
wyniesie ponad 591 tys. zł.
Projekt, który sfinalizowany po-
winien zostać do 29 czerwca, doty-
konane zostaną ścieżki rowerowe –
tłumaczy wójt Wojciech Oskwarek.
– Przy cmentarzu zaś powstanie
parking. Dbając o bezpieczeństwo
użytkowników drogi, wyprostowa-
ny w tym miejscu zostanie także
łuk trasy.
Od kilku miesięcy władze gminy
zabiegały o wyprostowanie zakrę-
tów znajdujących się między miej-
scowościami Kobylarnia a Nowe
Smolno. Władze województwa jed-
nak nie chcą przyjąć na siebie kosz-
tów tej modernizacji.
- Kwota przekraczająca 2 mln
zł nie powinna obciążać budżetu
gminy, ale zostać pokryta środkami
wojewódzkimi – dowiadujemy się
w urzędzie.
Jednym z argumentów jest fakt,
że użytkownikami drogi są nie tyl-
ko mieszkańcy gminy. Nad sprawą
tą pochyli się zarząd województwa
kujawsko-pomorskiego.
- Mamy nadzieję, że uda się do-
prowadzić do wyprostowania tych
zakrętów bez ponoszenia kosztów
przez naszą gminę – dodaje wójt
Wojciech Oskwarek.
Przetarg na wykonanie drogi
krajowej nr 254, według deklaracji
Marzeny Baczyńskiej, dyrektor-
ki Departamentu Infrastruktury
Drogowej i Bezpieczeństwa Ku-
jawsko-Pomorskiego Urzędu Mar-
szałkowskiego w Toruniu, zostanie
ogłoszony w trzecim kwartale roku.
Jeżeli tak się stanie, realizacja zada-
nia powinna zmieścić się w obecnej
perspektywie finansowej na lata
2014-2020, w której pozyskiwane są
środki unijne.
Na sesji rady podjęto także waż-
czy głębokiej i kompleksowej mo-
dernizacji energetycznej obiektu.
W ramach zadania wykonane zo-
staną prace dociepleniowe, wymie-
nione okna oraz drzwi, a także wy-
miana systemu grzewczego. Dzięki
termomodernizacji zapotrzebowa-
nie wielofunkcyjnego budynku na
energię zmniejszone zostanie o po-
nad 60,5 proc.
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
ny temat przygotowań do budowy
drogi S10 i związanego z nią odcin-
ka drogi krajowej nr 25 na odcin-
ku od Stryszka do drogi na Piecki.
Najważniejsze kwestie poruszył
obecny na sali Jarosław Gołębiew-
ski, dyrektor bydgoskiego oddziału
GDDKiA. Wykonanie tej inwesty-
cji znajduje się jednak na liście re-
zerwowej.
W najnowszej dokumentacji
zauważyć możemy zaprojektowany
w Pieckach węzeł, który pozwala
zbudować nad torami kolejowymi
wiadukt. Rozwiązanie to pozwoli
wytyczyć obwodnicę Brzozy, czyli
nowy przebieg 1,5-kilometrowego
odcinka drogi krajowej nr 254.
- Do przeprowadzenia tego
przedsięwzięcia prawdopodobnie
trzeba będzie podjąć współpracę
z PKP, które dysponują środkami
na zapewnienie bezpieczeństwa
w ruchu pociągów, tj. m.in. budo-
wę wiaduktów – informuje włodarz
gminy.
Jak podkreślano w trakcie roz-
mów, z realizacją tego zamysłu
wiązać się może konieczność zmia-
ny organizacji ruchu na drogach
gminnych, w tym zamknięcie prze-
jazdów kolejowych w pobliżu wia-
duktu lub podjęcie się finansowego
utrzymania tych przejazdów z bu-
dżetu gminy.
Do prawdopodobieństwa wy-
konania trasy S10 pomimo faktu,
że przedsięwzięcie znajduje się
na liście rezerwowej, odniósł się
Paweł Bukowski, przedstawiciel
wojewody. Podkreślał on problem
braku środków wynikających m.in.
z wciąż powiększających się kosz-
tów budowy. Przy założeniu, że
nie wystarczy środków krajowych
i pomocy unijnej, potencjalnym
źródłem finansowania inwestycji
mógłby stać się mechanizm poro-
zumienia publiczno-prywatnego.
Szansą na realizację tych zamierzeń
miałoby być wpisanie się odcinka
drogi S10 pomiędzy Bydgoszczą
a Toruniem w transgraniczny szlak
ze Szczecina przez Warszawę do
portów nad Morzem Czarnym i po-
łączenie z projektem Trójmorza.
Obecnie w obiekcie swoje siedzi-
by mają: Ochotnicza Straż Pożarna,
komisariat policji, przychodnia
zdrowia, salon sieci komórkowej
oraz apteka. Znajduje się tam także
zaplecze klubu sportowego, świe-
tlica środowiskowa, biuro pracow-
nika socjalnego, świetlica szkolna
i klub seniora.
Projekt wsparty został finan-
NOWA WIEŚ WIELKA 9
Podzielą
się jajkiem
W sobotę 24 marca odbyła
się jubileuszowa XX edycja
Polskiego Stołu Wielka-
nocnego, zorganizowanego
w Gminnym Ośrodku Kul-
tury w Nowej Wsi Wielkiej.
Wydarzenie zaplanowano
na godz. 15.
Były wielkanocne baby,
tradycyjne potrawy z jajek
i żur. Potrawy te przygoto-
wały panie z Koła Gospodyń
Wiejskich, a w organizacji
spotkania pomogli animato-
rzy z GOK-u. O oprawę arty-
styczną zadbały zaś dzieci ze
Szkoły Podstawowej w Nowej
Wsi Wielkiej. Nawiązały one
do tradycji wielkanocnych,
a gości przywitały symbolicz-
nym śmigusem-dyngusem.
- Na spotkanie zaprosi-
liśmy wszystkie osoby, któ-
re współpracują z naszym
ośrodkiem i działają dla gmi-
ny – podkreśla Włodzimierz
Tomczak, dyrektor GOK-u.
– Do degustacji przygotowa-
nych i poświęconych potraw
szczególnie zaś zachęcaliśmy
wszystkich mieszkańców.
Jak co roku nie zabrakło
także rozstrzygnięcia kon-
kursu na najładniejszą palmę,
pisankę lub stroik wielkanoc-
ny. Autorzy najwyżej ocenio-
nych prac otrzymali atrakcyj-
ne nagrody rzeczowe.
(MC)
sowo z Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego w ramach
Osi priorytetowej 3: Efektywność
energetyczna i gospodarka nisko-
emisyjna w regionie, w ramach
Regionalnego Programu Operacyj-
nego Województwa Kujawsko-Po-
morskiego na lata 2014-2020.
(MC)
REKLAMA
 10 BIAŁE BŁOTA
Promile głupoty
Miał 2,5 promila w organizmie i prowadził samochód.
Pijanego kierowcę zatrzymali świadkowie
Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk
Wsiadł do samochodu pod wpły-
wem alkoholu i niemal doprowa-
dził do wypadku. Jego nieodpo-
wiedzialnemu zachowaniu kres
dali świadkowie, którzy zabrali
pijanemu kierowcy kluczyki. Sa-
mego 63-latka przekazali w ręce
policji.
Do całej sytuacji doszło 12 mar-
ca po godz. 18. Dyżurny bydgoskiej
komendy otrzymał zgłoszenie do-
tyczące obywatelskiego zatrzyma-
nia. Z relacji telefonującego wyni-
kało, że w miejscowości Kruszyn
Krajeński zatrzymał on pijanego
kierowcę.
- Przybyli na miejsce funkcjona-
riusze zastali zgłaszającego i dwóch
świadków, którzy pilnowali pija-
nego mężczyzny – tłumaczy kom.
Przemysław Słomski z biura pra-
sowego Komendy Wojewódzkiej
Policji w Bydgoszczy. – Do jego
zatrzymania doszło na drodze kra-
jowej nr 5. Wjeżdżający z bocznej
ulicy, bez włączonych świateł, sa-
mochód marki FSO Polonez nie-
malże doprowadził do wypadku.
Świadkowie zdarzenia natych-
miast podeszli do pojazdu. Kierow-
AU T O P R O M O C J A
Coś ważnego dzieje się w Twojej gminie?
Napisz lub zadzwoń!
Nasi dziennikarze czekają na Twoje informacje
red. MICHAŁ CIECHOWSKI
tel. 665 884 554
m.ciechowski@pozabydgoszcz.pl
ca jednak podjął próbę ucieczki.
Najpierw autem, później pieszo.
Szybka reakcja pozwoliła zatrzy-
mać mężczyznę i wyciągnąć ze sta-
cyjki kluczyki. W trakcie tej czyn-
ności wyszło na jaw, że mężczyzna
mógł chwilę wcześniej pić alkohol.
Obecni na miejscu kierowcy we-
zwali policję.
- 63-latek został przekazany po-
licjantom – dodaje funkcjonariusz.
– Badanie alkomatem wykazało
u mieszkańca powiatu bydgoskiego
ponad 2,5 promila alkoholu w or-
ganizmie. Ponadto nie posiadał on
przy sobie dokumentów uprawnia-
jących do poruszania się pojazdem.
Jak udało się nam ustalić, celem
pechowej wyprawy była stacja ben-
zynowa, na której mężczyzna chciał
uzupełnić brakujące w domu trun-
ki. Zatrzymany odmówił składania
wyjaśnień.
Okazało się jednak, że 63-latek
widniał już w policyjnej kartotece.
Wcześniej odpowiadał za podobne
przestępstwo. Zgodnie z art. 180a
kodeksu karnego „kto na drodze
publicznej, w strefie zamieszkania
lub w strefie ruchu prowadzi pojazd
mechaniczny, nie stosując się do
decyzji właściwego organu o cof-
Dobrcz
Nowa Wieś Wielka
Białe Błota
Sicienko
Jak pokazują policyjne statystyki, z roku na rok liczba osób
wsiadających za kierownicę na „podwójnym gazie” maleje.
nięciu uprawnienia do kierowania
pojazdami, podlega grzywnie, ka-
rze ograniczenia wolności albo po-
zbawienia wolności do lat 2”.
Komentarz
kom. Przemysław Słomski:
Policja prowadzi szeroko za-
krojone działania mające wpływ
na bezpieczeństwo w ruchu drogo-
wym, m.in. w kierunku wyelimino-
wania z dróg nietrzeźwych kierow-
ców. Przy okazji świąt czy długich
weekendów organizujemy „Trzeź-
we poranki”, masowo kontrolując
prowadzących pojazdy. Trzeźwość
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
badamy przy każdej kontroli, także
wyrywkowej. Warto więc pamiętać,
że jeżeli zdarzyło nam się wcześniej
spożywać alkohol, a potrzebujemy
się przemieścić gdzieś samocho-
dem, mamy możliwość skorzy-
stania z alkotestów – bezpłatnie
zrobimy to na każdym bydgoskim
komisariacie, a także nabywając
alkotest w aptece. Jak jednak poka-
zuje życie, nieodpowiedzialni kie-
rowcy wciąż wsiadają za kółko pod
wpływem alkoholu. Jedni robią to
z premedytacją, inni, jak tłumaczą,
nie będąc świadomymi, że w or-
ganizmie z wieczornego spotkania
promile jeszcze zostały.
Koronowo
Osielsko
Solec Kujawski
Dąbrowa Chełmińska
red. ROBERT KAMIŃSKI
tel. 780 080 848
r.kaminski@pozabydgoszcz.pl
Sołtysie,
sto lat!
Na Litwie 11 marca jest Dniem
Odrodzenia Niepodległości,
w Lesotho obchodzi się Dzień
Króla Moshoeshoe I, a w Polsce -
Dzień Sołtysa. Właśnie z tej oka-
zji pełniący obowiązki wójta Jan
Jaworski spotkał się z włodarzami
sołectw, by złożyć im życzenia.
Za trud oraz pracę, tę już wyko-
naną i tę, która przed nimi – Jan Ja-
worski życzył wszystkim sołtysom
pomyślności i wytrwałości w reali-
zowaniu kolejnych działań dla re-
gionu i jego mieszkańców. Podkre-
ślił także nadzieję na dalszą owocną
współpracę. W trakcie spotkania
każdy włodarz otrzymał pamiątko-
wy dyplom.
Święto było także doskona-
łą okazją, by wspólnie porozma-
wiać o najważniejszych kwestiach
funkcjonowania gminy. Poruszo-
no m.in. temat świetlic wiejskich,
który przedstawiła pełniąca obo-
wiązki dyrektora Gminnego Cen-
trum Kultury Kamila Łączna. Nie
zabrakło również nawiązania do
stanu utrzymania dróg gminnych
i zadania wiosennego ich równania.
Podjęto się omówienia spraw bie-
żących i ustalenia dat zebrań wiej-
skich w sołectwach, na których to
mieszkańcy będą mogli osobiście
przeanalizować z p.o. wójta Janem
Jaworskim interesujące ich kwestie.
(MC)

Będą oczyszczalnie przydomowe
W tym roku na terenie gminy Koronowo zostanie wybudowanych 37 przydomowych oczyszczalni ścieków
Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk
Każda przydomowa oczyszczalnia to czystsze środowisko.
Przydomowe oczyszczalnie ście-
ków powstaną w następujących
miejscowościach: Bytkowice,
Krąpiewo, Witoldowo, Sitowiec,
Gogolinek, Buszkowo, Wilcze,
Nowy Dwór, Skarbiewo, Osiek,
Wiskitno, Lucim.
Doświadczenie i nie tylko
Organizatorzy maratonu rowerowego poszukują wolontariuszy
Karol Żebrowski | fot. Grażyna Bzezińska
Każda osoba powyżej 16. roku
życia ma okazję pomóc, a dzięki
temu stać się częścią organiza-
cyjnego sukcesu, na jaki ma dużą
szansę wyścig Sygneta Koronowo
Challenge.
Wydarzenie jest organizowa-
ne od roku 2016. Już debiutancka
edycja pokazała, że wyścig orga-
nizowany wzdłuż Zalewu Koro-
nowskiego jest rewelacyjnym po-
mysłem, gdyż na starcie stanęło
ponad 600 zawodników z całego
kraju. W tym roku ta liczba może
być jeszcze okazalsza, co oczywiście
wiąże się z różnymi problemami
organizacyjnymi. Pomysłodawcy
Projekt budowy nowych oczysz-
czalni przydomowych zostanie zre-
alizowany w ramach projektu „Bu-
dowa przydomowych oczyszczalni
ścieków na terenie gminy Korono-
wo”. Dotacje na inwestycje gmina
uzyskała z Europejskiego Funduszu
Rolnego na Rzecz Rozwoju Obsza-
Sygnety Koronowo Challenge wie-
rzą jednak, że przy pomocy osób
dobrej woli wspomniane trudności
uda się pokonać.
- Potrzebujemy przede wszyst-
kim osób, które będą koordyno-
wały wydarzenia na trasie – mówi
Jarosław Lustig, organizator ma-
ratonu. – Chodzi o wskazywanie
drogi w newralgicznych punktach.
Niektóre będą zabezpieczone przez
policję i straż pożarną, ale są też
inne miejsca, które przez różne lo-
sowe wydarzenia mogą okazać się
zgubne dla uczestników naszego
wyścigu. Wolontariusze będą tak-
że odpowiedzialni za informowa-
nie organizatorów o ewentualnych
rów Wiejskich na operację „Gospo-
darka wodno-ściekowa” w ramach
poddziałania „Wsparcie inwestycji
związanych z tworzeniem, ulepsza-
niem lub rozbudową wszystkich ro-
dzajów malej infrastruktury, w tym
inwestycji w energię odnawialną
i oszczędzanie energii” objętego
Programem Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2014-2020. Dofi-
nansowanie na wymienione inwe-
stycje wyniosło 457 531 zł.
Umowy o dofinansowanie zo-
stały podpisane w roku ubiegłym
przez przedstawicieli 74 gmin lub
gminnych spółek celowych (w tym
gminy Koronowo), które zgłosiły
akces do budowy lub moderniza-
cji ujęć i stacji uzdatniania wody,
wodociągów i sieci kanalizacyjnych
oraz systemowych przydomowych
oczyszczalni ścieków. Łącznie na te
inwestycje przeznaczono 63,5 mln
zł.
- Środki nowego Programu Roz-
woju Obszarów Wiejskich pozwo-
lą nam dokończyć modernizację
kujawsko-pomorskiej wsi, ale pa-
miętajmy też, że lepsza woda i bez-
wypadkach i zagrożeniach. Mam
jednak nadzieję, że takich zgłoszeń
będzie jak najmniej.
Trzecia edycja Sygneta Koro-
nowo Challenge odbędzie się 14
kwietnia. Potencjalni wolontariu-
sze będą musieli jednak wcześniej
wziąć udział w spotkaniu organiza-
cyjnym, które jest zaplanowane na
początek przyszłego miesiąca.
- Mamy jeszcze około dwudzie-
stu punktów do obsadzenia – in-
formuje Jarosław Lustig. – Często
słyszę pytanie: a co ja za to dostanę?
Wolontariat jest pracą dobrowolną
i bezpłatną, ale my chcemy docenić
osoby, które nam pomogą. Oprócz
nabycia cennego doświadczenia
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
pieczne systemy utylizacji ścieków
na terenach pozamiejskich są w in-
teresie nas wszystkich – podkreślił
marszałek Piotr Całbecki.
Dzięki wymienionym dotacjom
w małych miejscowościach w regio-
nie powstało 500 km nowych wo-
dociągów oraz niemal 800 tys. km
sieci kanalizacyjnej. Wybudowano
7 tys. przydomowych oczyszczal-
ni ścieków, 17 nowych ujęć wody
oraz 53 stacje uzdatniania wody
powstały lub zostały zmodernizo-
wane, podobnie jak 19 komunal-
nych oczyszczalni ścieków. Do tego
dodać należy niemalże 800 nowo
wybudowanych lub wyremontowa-
nych świetlic i 300 powstałych lub
doposażonych obiektów sporto-
wych i 600 nowych placów zabaw.
- Jeśli chodzi o przydomowe
oczyszczalnie, to obiektywne po-
trzeby są w tym względzie w na-
szej gminie bardzo duże – mówi
Stanisław Gliszczyński, burmistrz
Koronowa. – Podkreślić jednak na-
leży, że mieszkańcy na ten problem
reagują bardzo różnie. Chętnych
do wzięcia udziału w projekcie
Uczestnicy rajdu, którzy zdecydują się na start na dystansie
długim, będą mieli do pokonania aż 75 kilometrów.
każdy wolontariusz otrzyma pa-
miątkową koszulkę i medal, a jeżeli
jest osobą uczącą się, gmina Koro-
nowo wyda odpowiedni dokument,
dzięki któremu będzie można
otrzymać dodatkowe punkty przy
KORONOWO 11
zgłosiło się niewielu, pomimo sze-
rokiej promocji. Wiąże się to z wie-
loma czynnikami. Po pierwsze nie
wszystkim odpowiadają warunki,
jakie dany mieszkaniec musi speł-
niać, aby przystąpić do projektu. Są
to odpowiednie warunki gruntowe:
aby wybudować na swoim terenie
oczyszczalnię, należy dysponować
możliwością odprowadzenia nad-
wyżek wody do oczka lub rowu
melioracyjnego. Po drugie musi
być oczywiście miejsce, gdzie da się
daną oczyszczalnię zamontować.
I po trzecie projekt wymaga, by
każdy z uczestników gwarantował
pięcioletnią stabilną eksploatację.
A zatem nie wszyscy mogli
przystąpić do projektu ze względu
na obostrzone warunki. Mimo to
włodarze Koronowa uważają, że
generalnie przedsięwzięcie należy
zaliczyć do sukcesów.
- W projekcie zostali uwzględ-
nieni wszyscy, którzy do niego
przystąpili – dodaje Stanisław
Gliszczyński. – Oczywiście moż-
na było zrealizować większą liczbę
wniosków, ale uważam, że z punk-
tu widzenia ochrony środowi-
ska każda kolejna przydomowa
oczyszczalnia to duży sukces. Tym
bardziej że jakość budowanych
oczyszczalni to górna półka. Są to
urządzenia o wiele dłuższej żywot-
ności niż dotychczasowe.
rekrutacji do szkoły średniej lub
wyższej.
Potencjalni wolontariusze mogą
wysyłać swoje zgłoszenia do końca
marca na adres email: promocja@
um.koronowo.pl.
REKLAMA
 12 SOLEC KUJAWSKI
Za nami kolejna sesja Rady Miasta w Solcu Kujawskim. Lista z kwestiami do omówienia była jak zwykle długa
Dyskusji poddane zostały przede
wszystkim następujące kwestie:
projekty uchwał dotyczących
zmian budżetu i Wieloletniej Pro-
gnozy Finansowej (WPF), fun-
dusz sołecki, określenie przystan-
ków komunikacyjnych, program
rewitalizacji i przekazania mienia
komunalnego organom samorzą-
du mieszkańców.
Najistotniejszą kwestią, jaką
zajęła się rada, był budżet. Pro-
jekt jego zmian obejmuje zmiany
w wydatkach majątkowych i bieżą-
cych. Wiąże się to z koniecznością
wprowadzenia nowego zadania
inwestycyjnego: przebudowy rowu
melioracyjnego. Inwestycja ta jest
przewidziana na sumę 180 tys. zł.
O identyczną kwotę zmniejszono
wydatki na wykup gruntów. Stąd
wydatki budżetowe wyniosą łącz-
nie 87,5 mln zł.
Przedstawiono również progno-
zowaną kwotę długu na koniec 2018
r. Ma on wynieść 23,3 mln zł. Spłata
w latach 2019-2021 będzie wynosi-
ła po 1,1 mln zł rocznie, natomiast
w 2022 r. – niespełna 0,5 mln zł.
Z kolei radni, podobnie jak w la-
tach ubiegłych, zagłosowali prze-
ciwko wyodrębnieniu w budżecie
gminy funduszu sołeckiego. Prze-
pisy wprawdzie na to pozwalają,
jednak po przeanalizowaniu sytu-
acji okazało się, że dotychczasowe
zasady finansowania są korzystniej-
sze, a środki większe, niż byłyby po
wyodrębnieniu funduszu.
- Paradoksalnie rezygnując z bu-
dżetu sołeckiego, poszczególne so-
REKLAMA
Korekta w budżecie
Robert Kamiński | fot. pixabay.com
W trakcie sesji omówiono m.in. zmiany w budżecie.
łectwa otrzymają więcej środków –
mówi przewodniczący Rady Miasta
Mariusz Zamorowski. – Wzorem
lat ubiegłych 100 proc. radnych
głosowało za niewprowadzaniem
budżetu.
Radni postanowili także zmie-
nić uchwalony wcześniej Gminny
Program Rewitalizacji. Ze względu
jednak na konieczność zastosowa-
nia identycznego trybu jak przy
uchwalaniu programu, tj. w ramach
konsultacji społecznych, wystąpio-
no o przedłużenie okresu wprowa-
dzenia zmian do końca maja tego
roku.
- Wszelkie poprawki muszą być
poddane pod konsultacje społecz-
ne i do maja uchwała zostanie pod-
jęta na nowo – wyjaśnia burmistrz
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
Solca Teresa Substyk. – Nowy pro-
jekt został już złożony w Urzędzie
Marszałkowskim.
Radni poruszyli również nastę-
pujące sprawy: wykonanie przej-
ścia dla pieszych przez ul. Leśną na
wysokości Kalinowej i Zbożowej,
naprawa chodnika lub usunięcie
drzewa przy ul. Kalinowej, wpro-
wadzenie strefy ograniczonej pręd-
kości w rejonie ul. Zbożowej i ulic
przyległych, udzielenie nowych
informacji o budowie drogi ekspre-
sowej S10, zalewanie piwnic posesji
przy ul. Ogrodowej.
Osobną kwestią są rozwiązania
ograniczające prędkość na Osiedlu
Leśnym, które postulują mieszkań-
cy. W tej sprawie przeprowadzono
sondę internetową z pytaniem o to,
czy mieszkańcy są za wprowadze-
niem strefy z ograniczoną prędko-
ścią do 30 km/h. Większość biorą-
cych udział była przeciwna takiemu
rozwiązaniu.
- Wydaje się, że wprowadzenie
ograniczenia prędkości podniosło-
by poziom bezpieczeństwa na dro-
gach – dodaje Mariusz Zamorow-
ski. – Osobiście uważam jednak,
że same znaki niczego nie zmienią.
To kwestia kultury kierowców na
drodze. Podobnie bardzo proble-
matyczne są tzw. spowalniacze.
Generują więcej hałasu i utrudniają
ruch karetkom i innym pojazdom
uprzywilejowanym.
Rada poinformowała również,
że nie ma na razie nowych informa-
cji w sprawie drogi S10. Wszystkie
uwagi zgłoszone przez mieszkań-
ców zostały przekazane Generalnej
Dyrekcji Dróg Krajowych i Auto-
strad. W czasie swojej wizyty w Sol-
cu Kujawskim europoseł Janusz
Zemke poinformował, że budowa
drogi S10 nie została uwzględniona
w materiałach rządowych do unij-
nego dofinansowania w następnym
okresie finansowym.
 DĄBROWA CHEŁ. i SICIENKO 13

Pszczoły z Dąbrowy
Bartnictwo było popularne w Dąbrowie Chełmińskiej od zawsze. Dziś wraca się do
niego pod kątem ekologicznym i promocyjnym dla gminy
Robert Kamiński | fot. pixabay.com
Edukacja ekologiczna może od- oraz posadzone zostaną rośliny 3. „Pszczelarstwo w Zakolu Dol-
bywać się w wielu sferach. Jed- miododajne i nektarodajne. Ścieżki
nej Wisły”. Kwota wnioskowana: 4
ną z nich jest dbanie o pszczoły. prowadzące do altany zostaną wy-
tys. zł. Celem projektu jest przy-
I właśnie na tym polu buduje się łożone kostką brukową. gotowanie filmu popularyzującego
w Dąbrowie Chełmińskiej świa- 2. „Ścieżka przyrodniczo-histo-
region gminy Dąbrowa Chełmiń-
domość ekologiczną młodych lu- ryczna gminy Dąbrowa Chełmiń- ska pod kątem osiągnięć pszczelar-
dzi. ska”. Wnioskowana kwota to także
skich.

‘‘
Promocją gminy Dąbrowa Chełmińska zajmą się… pszczoły.
4. „Z pszczołami za pan
W ramach programu brat. Poradnik do zajęć edu-
priorytetowego „Edukacja kacji ekologicznej”. Wniosko- cję z Wojewódzkiego Funduszu mimo że zmieniły się zarówno
ekologiczna 2018-2019” wana kwota dofinansowania Ochrony Środowiska i Gospodarki priorytety Wojewódzkiego Fun-
zostały złożone przez to 6 tys. zł. Projekt obejmuje Wodnej w Toruniu w ramach pro- duszu Ochrony Środowiska i Go-
gminę Dąbrowa Chełmiń- Najpierw powstała klasa przygotowanie pomocy na- gramu priorytetowego „Edukacja spodarki Wodnej, jak i sposób po-
ska wnioski o przyznanie ukowej w postaci poradnika ekologiczna 2018-2019”. Projekt zyskiwania środków. Z jakiego
dotacji z Wojewódzkiego plenerowa wraz z wyposażeniem dy- dla uczniów w zakresie edu- nosi tytuł „Z pszczołami za pan powodu? Po prostu bartnictwo
Funduszu Ochrony Śro- kacji ekologicznej. Przewi- brat – lekcje z edukacji ekologicznej było w Dąbrowie Chełmińskiej
dowiska i Gospodarki daktycznym, np. w klocki edukacyj- dywany nakład poradnika – w Szkole Podstawowej w Dąbro- obecne od wieków. Do dziś istnieją
Wodnej w Toruniu. Są to: 1000 egzemplarzy. wie Chełmińskiej”. Wnioskodawcy liczne pasieki w różnych miejsco-
1. „Pszczelarska ścieżka ne. Obecne działania to ciąg dalszy 5. „Szlakiem pomników ubiegają się o kwotę 50 tys. zł. wościach gminy. Wykorzystanie
edukacyjna przy Szkole przyrody w Zespole Pałaco- - Edukację ekologiczną rozpo- tego elementu dla promocji naszej
Podstawowej w Dąbrowie tamtego projektu. wo-Parkowym w Ostromec- częliśmy w roku ubiegłym – mówi małej ojczyzny wydaje się natu-
Chełmińskiej”. Wniosko- ku. Gra terenowa”. Wniosko- Mariusz Buliński, zastępca wójta ralne. Do tego dochodzi istotny
wana kwota dofinansowania na to 50 tys. zł. Zadanie polega na wy- wana kwota: 12,75 tys. zł. W ramach Dąbrowy Chełmińskiej, koordyna- aspekt ochrony środowiska. Dla ni-
zadanie wynosi 50 tys. zł. Obejmie konaniu 9 tablic informacyjnych, projektu zostanie opracowany pro- tor projektu. – Najpierw powstała kogo nie jest tajemnicą, że pszczoły
ono budowę drewnianej altany przygotowaniu filmu promującego gram zabaw terenowych w parku klasa plenerowa wraz z wyposaże- umierają przez rozwój cywilizacji.
o powierzchni 40 m2 dla przy- ścieżkę przyrodniczo-historyczną, w Ostromecku, mających na celu niem dydaktycznym, np. w klocki Ich wpływ na życie roślin jest znany
rodniczej klasy plenerowej przy opracowaniu mobilnej aplikacji, pokazanie wyjątkowości historycz- edukacyjne. Obecne działania to nawet uczniom najmłodszych klas
Szkole Podstawowej w Dąbrowie która wyznaczy trasę ścieżki oraz no-przyrodniczej tego miejsca. ciąg dalszy tamtego projektu, jego szkół podstawowych. Z połączenia
Chełmińskiej. Wykonany zostanie wydaniu folderu reklamowego Prócz powyższych projektów znaczące rozszerzenie. Postano- wszystkich tych elementów z histo-
również nowy hotel dla owadów w ilości 1000 sztuk. złożony został wniosek o dota- wiliśmy wątek ten kontynuować, rią naszej gminy powstały właśnie
wspomniane projekty.

Dziura na dziurze
Stan dróg w gminie Sicienko wymaga natychmiasto-
wych działań – alarmują mieszkańcy
Michał Ciechowski | fot. nadesłane
Tak wygląda droga dojazdowa do jednego z gospodarstw na
terenie gminy.
W tegorocznym budżecie gminy
na inwestycje drogowe samorząd
przeznaczył 1,9 mln zł. Drogowcy
już czekają, by móc rozpocząć
pracę, ponieważ jesienne opady
deszczu znacznie pogorszyły stan
miejscowych ulic.
O problemie z nawierzchnią
drogi publicznej i jej rozwidle-
niami pomiędzy Dąbrówczynem
a Trzcińcem poinformował nas
czytelnik.
- Po takich właśnie koleinach
codziennie musimy przejeżdżać, by
dostać się do naszego gospodarstwa
– pisze Dorian Nawrocki, załącza-
jąc zdjęcia. – Problem zgłaszaliśmy
już wcześniej, wtedy też nawiezio-
no kamienie i prowizorycznie dro-
gę utwardzono. Nic to jednak nie
pomogło. Niedawno uszkodziłem
sobie na niej podwozie.
O stan drogi i podjęte przez
samorząd działania zapytaliśmy
w gminie.
- Droga, o której mowa, jest
na całej długości przejezdna – in-
formuje Marian Sierant z Urzędu
Gminy Sicienko. – Trasa ze zdjęcia
wiedzie tylko do jednego gospodar-
stwa, w którym na dzień dzisiejszy
nikt nie jest zameldowany.
Jak podkreślił jednak nasz czy-
telnik, do gospodarstwa każdego
dnia dojeżdżają jego rodzice.
- Wcześniej mieszkał tam mój
wujek, teraz dom przejął tata – re-
lacjonuje mężczyzna. - Niedługo
podejmiemy się spraw meldunko-
wych.
Pracownik urzędu zapewnia
jednak, że już wcześniej najwięk-
sze ubytki w nawierzchni na proś-
bę mieszkańców Trzcińca uzupeł-
niono gruzem budowlanym. Prace
polegające na wzmacnianiu drogi
kruszywem granitowym, wyrówna-
niem jej oraz wałowaniem, konty-
nuowane będą na przełomie marca
i kwietnia. Ostatnie roboty na tej
drodze wykonywane były 26 lutego,
a uprzednio 21 września.
Obecnie stan wielu dróg grun-
towych na terenie gminy wymaga
pilnej naprawy. Związane jest to
z obfitymi opadami deszczu, któ-
re przeszły nad regionem jesienią,
doprowadzając do rozmięknięcia
nawierzchni dróg, i uniemożliwi-
ły wykonywanie jakichkolwiek ich
napraw.
W bieżącym roku na wyrówna-
nie tras gruntowych przeznaczo-
no 1,2 tony materiałów kruszco-
wych. Prace te zrealizowano m.in.
w: Kasprowie, Trzcińcu, Osówcu,
Kruszynie, Gliszczu, Murucinie,
Wierzchucicach, Wierzchucinku
i Maryninie.
- Przed nami modernizacja ko-
lejnego, 950-metrowego odcinka
drogi w Nowaczkowie oraz częścio-
wo rejonu ulic Poziomkowej, Jago-
dowej i Malinowej w Osówcu – tłu-
maczy Marian Sierant. - Ogłoszony
zostanie także przetarg na wykona-
nie remontów cząstkowych dróg.
Okres realizacji prac uzależnio-
ny będzie od warunków atmosfe-
rycznych. Jeśli stan dróg na to po-
zwoli, prace będą trwały w sposób
ciągły.
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
 14 OSIELSKO
W drodze do olimpijskiego złota
Sukces nie jest przypadkowy. To
owoc pracy trenera Malwiny An-
drzeja Jankowskiego. Pod jego
opieką w Klubie Karate Yamabu-
shi trenuje łącznie… 350 zawod-
ników.
Kumite to odmiana karate, któ-
ra uważana jest za najtrudniejszy
rodzaj treningu. Wymaga wiele
cierpliwości i systematyczności.
Zawodnik, zanim zostanie dopusz-
czony do walki, zostaje poddany
długotrwałemu przygotowaniu: nie
tylko fizycznemu, ale i psychiczne-
mu. Uczeń musi na wstępie poznać
cały szereg specjalnych technik, na
które składają się ciosy, bloki, kop-
nięcia. Musi również opanować
skuteczne metody obrony, na przy-
kład bloki. Samo pojęcie kumite
oznacza „spotkanie dłoni”.
Zawody w Bratysławie odbyły się
10-11 marca. Malwina Lampkowska
wygrała w kategorii indywidualnej
dziewcząt do 40 kg. Stoczyła 5 walk:
4 wygrała, w jednej musiała uznać
wyższość rywalki. Na starcie stanę-
ło ok. 1500 zawodniczek i zawodni-
ków reprezentujących 200 klubów
REKLAMA
Tu jest miejsce
na Twoją
reklamę
Malwina Lampkowska z Osielska zdobyła brązowy medal na międzynarodowym
turnieju Grand Prix Slovakia, jaki odbył się na początku marca w Bratysławie
Robert Kamiński | fot. nadesłane
Apetyt rośnie w miarę jedzenia. Na sukces zwłaszcza.
z 26 krajów. lepiej, aż w końcu przyszły pierw-
- Malwina zaczęła trenować sze sukcesy, które przekonały nas
w wieku 5,5 roku – mówi ojciec za- do kumite ostatecznie. W wieku 8-9
wodniczki Marcin Lampkowski. – lat Malwina została wicemistrzynią
świata w kategorii do 30 kg. Obec-
Początkowo obawialiśmy się z żoną
ny sukces z Bratysławy jest drugim
o jej bezpieczeństwo. Baliśmy się, znaczącym osiągnięciem w jej ka-
że będzie chodzić poobijana. Sport rierze.
ten wydaje się bowiem dość brutal- Również trener Malwiny pod-
ny. Kiedy jednak dowiedzieliśmy kreśla, że karate to dyscyplina, któ-
się o nim więcej, okazało się, że nie ra nie powinna budzić obaw rodzi-
jest tak źle. Później było już coraz ców.
Zadzwoń
665 169 292
Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018
- To sport wbrew pozorom bar-
dzo bezpieczny – mówi trener Mal-
winy Andrzej Jankowski. –
Zawodnicy są wyposażeni
w specjalne ochraniacze, chronią-
ce najważniejsze części ciała. Poza
tym w młodszych kategoriach
wiekowych zmagania są bezkon-
taktowe. Uderzać można wszędzie,
z wyjątkiem głowy (ciosy muszą
zatrzymywać się tuż przed twarzą).
Mistrzostwo wcale nie polega na
sile ciosów, tylko na uderzeniach
tam, gdzie chcę i z siłą, jaką sobie
zamierzę.
Sama Malwina również dostrze-
ga w kumite wyłącznie plusy.
- Ten sport jest moją pasją –
mówi Malwina Lampkowska. –
Prócz normalnej sportowej rywa-
lizacji i możliwości doskonalenia
daje mnóstwo innych korzyści.
Podróżuję po świecie, poznaję ludzi
z najróżniejszych zakątków świa-
ta. Mam już koleżanki ze Słowacji
i Ukrainy. Bardzo przydaje mi się
do porozumiewania język angiel-
ski. Dlatego też dużo czasu poświę-
cam na jego naukę na zajęciach do-
datkowych.
No i marzenia. Okazuje się, że
i trener, i jego najzdolniejsza za-
wodniczka mają je takie same.
- Od roku 2016 karate jest dys-
cypliną olimpijską – dodaje An-
drzej Jankowski. – Dla trenera nie
ma większego sukcesu jak olim-
pijskie złoto. Karate to wprawdzie
sport absolutnie dla wszystkich, ale
myśląc o sukcesach wyczynowych,
trzeba posiadać pewne predyspo-
zycje. Malwina jest bardzo zdolną
zawodniczką, sprawną motorycz-
nie i koordynacyjnie. Jak na swój
wiek posiada znakomitą technikę.
Opanowywanie kolejnych przycho-
dzi jej nadzwyczaj łatwo. A co naj-
ważniejsze, chce ciężko pracować.
Jeśli dalej będzie rozwijać się w tym
tempie, to szacuję, że za dwa lata
będzie w kadrze Polski. A później,
cóż. Wierzę, że w 2024 roku wystar-
tuje na igrzyskach olimpijskich.
- Mam marzenie takie jak chyba
każdy sportowiec – dodaje Malwi-
na. – Chciałabym kiedyś zostać mi-
strzynią olimpijską.
7 kwietnia Malwina pojedzie na
kolejne międzynarodowe zawody.
Tym razem do niemieckiego Halle.
 SPORT 15

W Barcelonie już
gami i meczami. Kilka czynników
zadecydowało o tym, że wróciłem,
ale najważniejszym była osoba mo-
jego taty, który odszedł w styczniu.
Gdy grałem, to zawsze on miał naj-

raczej nie zagram

większy wpływ na mnie. Wiedzia-
łem, że jest mu przykro z powodu
mojej decyzji o zakończeniu karie-
ry, chociaż nigdy nie powiedział mi
otwarcie, że ma o to do mnie żal.
O przejściu do piątoligowego KS-u Łochowo z Marci- Był moim największym kibicem
i wiem, że ucieszyłby się z mojego
nem Krzywickim rozmawiał Karol Żebrowski powrotu. W Barcelonie już raczej
nie zagram, ale postaram się z jak
fot. Łukasz Piecyk najlepszej strony pokazać w KS-ie
Jedno powołanie do reprezenta- dla nas utrzymanie się w rozgryw- Łochowo.
cji Polski, dwadzieścia występów kach. W zasadzie od tego wszystko
w Ekstraklasie i jeden gol. Co „król będzie zależeć. Zaledwie cztery punkty zdobyte
Twittera, a w wolnych chwilach w rundzie jesiennej sprawiają jed-
piłkarz” robi w ostatniej drużynie Ostatnie pół roku toczyło się jed- nak, że wasza sytuacja nie jest zbyt Popularny „Krzywy” (w środku) to były zawodnik m.in. Wisły
klasy okręgowej grupy pierwszej nak poza boiskiem, gdyż ogłosił ciekawa. Płock, Cracovii Kraków, GKS-u Bełchatów czy Widzewa Łódź.

‘‘
toruńskiej? Zawsze mogliśmy nie mieć żad-
Musiałem rozwiać nego. Zdaję sobie sprawę, że jedy- nej udało się panu strzelić kilka bra- bardzo dobrze. Co do samej ligi,
wszelkie wątpliwości nym celem dla nas na ten sezon mek w meczach sparingowych, jed- to było dokładnie tak, jak się spo-
łączące mnie z czo- jest utrzymanie się w rozgrywkach nak ligowy debiut w łochowskich dziewałem – szalenie. Wślizgi na
łowymi drużynami i innego scenariusza nie biorę pod barwach skończył się bez gola, a wy wysokości szyi, kuriozalne bramki
w Europie. Poważnie uwagę. W Łochowie jest całkiem zremisowaliście 2:2 z Gryfem Si- ze spalonych… Od dłuższego cza-
mówiąc, do Łochowa Zdaję sobie sprawę, że je- inny zespół niż ten, który grał tu- cienko. Klasa okręgowa czymś za- su zauważam, że im niższy poziom
przychodzę z dużymi dynym celem dla nas na ten sezon taj jesienią. Przygotowywaliśmy skoczyła? rozgrywkowy, tym trudniej się gra.
nadziejami. Klubem się do rundy rewanżowej w świet- Mój stary numer – strzelam więcej Mam jednak nadzieję, że z każdym
zarządzają osoby, któ- jest utrzymanie się w rozgrywkach nych warunkach, takich, których bramek w sparingach, niż meczów spotkaniem będziemy grali coraz
re mają bardzo po- nie powstydziłyby się drużyny rozgrywam, a później przycho- lepiej. Trener Tomek Rogóż dokła-
ważne plany sportowe i innego scenariusza nie biorę pod z lig centralnych. Powtórzę jesz- dzi liga i jest jak zawsze, czyli bez da wszelkich starań, aby nasza gra
względem KS-u Ło- cze raz, że wobec KS-u Łochowo goli. Natomiast poważnie mówiąc, nie była jednym wielkim chaosem,
chowo. Pojawiła się uwagę. plany są naprawdę ogromne, nie trochę od tamtych spotkań się tylko miała pewne założenia, z któ-
szansa, aby wesprzeć tylko pod kątem piłki seniorskiej, zmieniło. W meczu z Gryfem nie rych przynajmniej część uda się
drużynę na boisku, ale również grup młodzieżowych, grałem na swojej nominalnej po- zrealizować podczas meczu. Z Gry-
ale będę również pełnił funkcje pan zakończenie kariery. jednak na wszystko przyjdzie czas. zycji, czyli w roli wysuniętego na- fem zalążek tego mieliśmy przy
w zarządzie. Na razie tyle mogę po- W pewnym momencie miałem po Teraz nawet siłą nikt ode mnie nic pastnika, tylko w środku pomocy. drugim golu, gdzie wyprowadzili-
wiedzieć, o szczegółach będziemy prostu dość piłki. Decyzja o powro- nie wyciągnie. Najważniejsze jest Bardziej byłem odpowiedzialny za śmy kontrę, której nie powstydziłby
informować na bieżąco, lecz naj- cie nie była łatwa. Biłem się z my- utrzymanie. konstruowanie akcji niż wykań- się Manchester City, więc pozosta-
ważniejsze w tym momencie jest ślami, czy ponownie w to wejść czanie ich. Miałem jedną sytuację, łe drużyny, nie tylko z naszej ligi,
i absorbować swoją uwagę trenin- Przed rozpoczęciem rundy wiosen- ale bramkarz rywali zachował się mogą się już zacząć obawiać.

Poza Bydgoszcz . 27 marca 2018