tytuł oryginału

THE BOOK OF SUFI HEALING

Firsl published iń the U.s,A,

by ińner Tndnions Inrernational, Rochesler. vćmonl SPIS TRESCI
This edition pubIished by rangemenr with
Innet Tradirions, copy.ign! o 1990,
shaykh H.łim Moinuddin chiśthi, przedmowa 7
copyriAhl o 1999 fo. the Polish editión l5
Prolog . , , ,.., , ,.., ,..., ,
by Publishing House LIMBUS Ltd, Bydgoszcz 1999
,t. czym jest zdrowie? ,,,,,,,,.,,,,,,, 17
2. Hierarchia stworzenia ,,,,,,, 27
j. Elapy rozwoiu duszy,,,,,.,,.,,,,,,,,,,,,,.,,,,.,,,,,, 33
4, Jedzenie a zdrowie .,.,,,,,,,,,,,,.,, 53
5, Czlery esencje cia|a ,,,,,,, 63
ilustacja na okladce 6. Pożywienie proroka,.,,,,.,,,,,, 7I
7. Przepisy ziolowe na iypowe do|eg|iwosci,,,,.,,.,. 89

ISBN 83,85475_23-0

Dom wydawniczy LIMBUs

85_959 Byd8oszcz 2, śk,poczt. 2l
lel./t8 (0-52)328 '79 'l4
 przedmowa
Intencją moią iest piźybliżenie czytehikowi kiiku o8ól-
nych i śzczegółowychzasad rządzących ludzkim zdrowiem
i pomyślDością.zaśad wywodzących §lę z praktyk mistyków
i§lamu, na zachodzie jako sufi. zdając sobie spra-
^anych
Wę, ż€ dla wielu ninieisza k§ląi*a będzie pierw§zym kontak-
tem z częściątych idei, mam też nailuieję, że nawet osoby
zaawan§owane i utwierd.zott€ w i§lamie anajdują tu potwier-
dzenie śWei wiary.
Placa ta ma dwa pod§tawowe zaloż€nia: prrybliżenie
czytelnikowi unikalnych praktyk l€czniczych sulich oraż
kilku podstawo&Tch faków na temat proce§u do§konale-
nla osobowości zwiąanego z Wstępowaniem na ści€żkę
sufich.
Problematyka §ullch może być podejmowana na wiele
sposobóW. Nal€ł iednak pamiętać, że suli.zrn jest jedną
z wielu 8ałęzi wiedzy o islamie, a praktyki lecrnicue stano-
wią problem jevg?Ł ńrfuiej zlożony. omóWienie wszel-
kich możltrłych tematów zaięloby, rzecz ja§na, zbyt Wiele
tomóW.
Próby pruybliżnia oryginalnych prdktyk §ufich napcty-
kalą na trudności, z€ Względu na mylny pogląd w sprawie
sulizEu. Mam nadrieję, że ci, którzy rozumieją sufizm jako
ogólne poimowanie ,,Boga i dobroci". odtrajduią tu prawdę
 8 Harrlł MolNrnnnv
o tej ideolo8ii jako o 7fstawi€ plaktycznych wskańwek
prowadzących do o§iągnięcia Wyższego stopnia rozwoiu
osobowosci. W każdym raźie. książ*ę niniejszą lraklowac
należy jako kroplę zaledwie rł7 oc€nie Wi€(Ę,
spróbujmy upoĘądkować nieco wielośćkoncepcji, deli-
nicii i odniesień, Zwiąar'ych z pojęciem suf. Ten, który
posiadł prawdziwą wi€duę, opisał ją W nasĘpujący sposób:
istrrieje jeden §tan bezpośredniej bliskości du§uy, W języku
sufich zwany a fgh a n. któIy jest Wszechogamiającą milo-
ściąi radością, ja}ą odczuwa się podczas kontaktu, bądź
jedj,'lrie otarcie się o obecnośći jestestwo Boga NaiWYź§z€,
go. stan tald bez Wątpi€nia nie je§t trwały. istnieją jednak
dowody, że wielu bogobojnych obdarzonych ,ostało taką
łaską na wiecznosć,
Drugie znaczenie §łowa afghan odnosi się do stanu roz,
Woiu duszy, W jakim osiągnięta uo§taje doskonała c2ystość,
o cżowieku, który za§zedł tak daleko powiedzi eć możrra, ire
ugasił plomień potrzeb swoj€go ego W spo§ób tak doskona-
b, iż niemożnościąjest ponowne jego rozniecenie. Każdy,
kto osiągnął t€n poziom, zasfu8uj€ na miano sufiego. Dokła,
dnie rzecz biorąc. osoba taka określana jest jako Wali,
,,u]ubiony przyjaciel Boga".
Luilżie, szczególnie na zachodzie, okr€ślający §iebie mia-
nem sufich, nie zdają sobie sprawf, z Wyjątkowej pozycji
fych, którzy dźięki lasce i bIogosławi€ń§twu Boga Wsżech-
mogącego, dostąpili takiego oczyszczenia. W veczywi§tości
nauywanie §iebie §łowem zarezerwowan}.rn dla kogoś,kto
osiągnąI szczyt duchowej doskonałości, iest wyrauem niepo-
równ},Walnej pychy, Biorąc pod uwagę skromnośći pokorę
sufich, trudno jest odnaleźć wfuód nich taki€go, któIy
przwisywalby §obie taki zaszczyt,
Zalożyciel zakonu sufij§kiego chistiyah W Indiach, HaTat
Khwaja Mu'inuddin Chi§hti, określiłprawdziwego suliego
jako człowieka, którego wzrok, słuch, usta i umysl są wolne
od zla.
Prżedmowa 9
Pomimo tego, że istnieje ponad 15o żakonóW sufijskich.
zgaalzają się one co do jealn€goi W§zyscy bracia, od nowicju-
sza do mistrza, zjednoczeni są W głębokiej medytacji oraz
suerokim działaniu, oparĘ.rn na naul<ach religijnych islamu.
Niektórzy uważają, że suizm j€st odseparowany od isla-
mu, że je§t otwarty i szeroki, podczas gdy islam jest ograni_
czony. §tatyczny, w§teczny i starośWiecki. Koncepcja ta jest
nie tylko blędna. Jest róunież krzywilząca W stosunku do
wszystkich szukających Właściwejdrogi W łciu, o tych,
którży sądzą. że kaźda droga prowailzi do Boga, powiedział
Pan: Jeśli nie Wi€sz, dokąd żmierzasż,kaj,la ścieżkaWyda
ci się dobra.
Napisano miliony ksiąg, które ponad Wszelką Wątpliwość
dowodzą, iż sufizm powstał na łoni€ islamu. przez islam
7ostał uksztaltowany i W i§lamie osiągnął swoją dojrzałość.
sulizm, daleki od separacji 2 islamem, jest W istoci€ islamu
dusżą. zarr*nielą W określonym syqemie pojęć,
sufich uwazać można ua Wykwalilikowanych nauczy-
cieli, których zadaniem j€st Pruekazywani€ i podtrżymywa-
nic Wśród WyznawcóW islamu tajemnej wiedzy zawańej
W Koranió. W śWiętej k§iędze znajdują się ogólnie mane
i zrozumia]e nauki oraz boskie taiemnice, Wyjawione prżez
ŚWiętego Proroka Mahometa. Przetrwala ona do naszych
czasów dzięki sieci zakonów sulijskich,
Źycie suliego to życie duchowe, do§to§owan€ i kontrolo-
wane prżez Wskazania jakie da} ludzkości Bóg W Koranie.
W lauie powodzenia, suff wynagrailzany j€st miejscem
u boku Pana, pizeistoczeniem §ię W częśćW§zechogarniają-
cego jeśtestwa stwórcy. Wladcy, Podtrurmującego wsz€lki
byt Allaha.
Naleiry pamiętać, źe słowo,,Allah" nie powinno być
rozumiane ja}o równoważne jakiemuś konkretnemu Bogu,
ani teź Bogu muzułmanów. Poslugujący się językieh arab-
skim chrześcijani€ uiryWaią §lowa,,A]lah" W znacz€niu
lo HAKtr\d MoINUDDIN
.,Bóg". stostrjemy je dlatego, ż€ ni8dy nie zośtałoono użryte
alla nazwania żadne' innej rżecży poża Bogiem Jed},nym.
Najwyższym celem łcia suli€go jest słUź€ni€ Allahowi,
aby móc zaskarbić sobie Jego laskę. Podobnie jak stwórca.
który sprawiedliwie obdarża słońcem, deszczem i ńiłością
w§żystko, co powołałdo życia, ta} §ufi dął do umiłowania
całej ludrkości. bez względu na kastę, pochoalźenie, Wiek,
plec, barwę skóry, Wfznaoie cry naJodowosc,
stopnie wtaiemniczenia sulizmu polegaią na założeniu, że
pr.ży ciągłym skupieniu na nauce i rozpamiętywaniu Alla-
ha, osiągnąć można. dzięki Je8o łasce, łącznośćz Tym,
o Którym pamiętamy.
W Indiach, w mieście Ajmer, si€dzibie zakonu chishti,
znajduje się iedna ulica (czy racĄ alejka). biegnąca W po-
bliżu miej§ca spoczynku Hazrata Khwaja Mu'inuddina chi-
sbb. Wzdluż tej dro8i siedzi ol,olo lźech lnzJnów meżczynl
i kobiet. sądząc po wygią&ie, odszczepieńców i naibardziej
ndznych ź€bmkóW śWiata, Wystarczy jednak śpojrzećgłę-
boko w oczy któregoś 2 tych biedakóW. a z latwością
dostrz€żemy prz€konanie o bliskościnaiwyższego spokoju
i §żcźęścia,radości. ćałkowitego zaufania i Wiary w to, ź€
Bóg zapewni im wszystko. czego potrzebują, Nie liczy się dla
nich czy będą tego dnia jedli, Nie zdaią sobie sprawy ze
swoiego brudu. Ktokolv/iek pojawi się na tej ilrodze, zbrod-
niarż czy śWięty,zostanie pozdrowiony tymi sam}łni sło-
Wami, pełnymi nieanierzonej milości i najglębsżej moallitwy
o wsz€lkie ła§ki i blogosławieńsiwa od Allaha. stan ten nie
ma końcal
W takim właśniestanie znala' się §lynny sDli Hazrat
Mawlana Rumi po ukończeniu M4§ndvi, najpiękniejsuego
dzieła poezji mistycznei na żemi. W celu okaża-rria swojego
całkowitego oddania Woli Boga Wsz€chmogącego i poświę-
cenia swego łcia ]ego kapry§om. Mawlana, W obecności
zgromadzenia dośtojni}óW wezwał lekarza, nakazal puścić
1l
sobie kfew że Wszy§tkich ĘI 1 czekać, aź krwawienie
ustanie, Ta} też uczyniono. Kiedy ustalo kfwawienie, MaW-
lana Wstal i, po obmyciu ciała, udal się do swego r'zanego
ogrodu i oddał ekstatycznemu dziękc4,nnemu taricowi,
Haaat Baba Farid Ganii shakar, jeden 2e świętych za}o-
nu chishtiyah stwierdzil, że pierwszy stopień Wtajemnicze-
nia suliego daje wiedzę i dostęp do Wsży§tkich 18ooo
śWiatóW. Nie ulega WąĘliwości,ż€ dotarci€ do progu takiei
Wi€dzy Wymaga pośWięcenia i pożomu oddania, jakiego
większ,ośćśmiertelnikóW nie potmfi §obie nawet wyobrazić.
Powiadają, że W§zechmogący rzekl !az: sługa Mój nie
ustaje W posżukiwaniach Mojej bliskości popr7Ęz szc?f,gól0ire
uwi€lbi€nie, dopóki ni€ nazwę go swoim Ulubieńcem i nie
stanę się uszami jego uszu, ocżami ocurr, Ękami jego
Iąk i stopami je8o stóp. 'ego
,,szćzególne uwielbienie" polega na modlach w ciągu
dnia. W polączeniu z czuwaniem i oddaWaniem czci w nocy,
Mistrzowie ścieżkiprawdy zgodni€ twierdżą. ż€ niemoźliwy
jest jakikolwiek pośtęp b€z WTrios]ych modlitw W środkunocy.
Poprzez polączenie oddania i posfusżeństwa wobec Alla_
ha. suli dociera do fuódeł cudóW, dźięki którym pźymioty
Boga W§zechmogącego unajdują odzwierciedlenie W jego
du§zy. charakterże i czvnach, natulalnis w ramach moili-
Wych do osiągnięcia przez człowi€ka,
Tak jak Bóg, który roźacza swoje uczucia na całą ludz-
kość,tak §amo suli dążą do współodczuwania z Wszystkimi
lUdzmi, Pośród przy§lug oddawanych bbznim, najWażnjej-
sza wydaje się pomoc chorym i ci€rpiącym. stąd też Wielu
sulijskich sżajchów znanych jest dzięki sw},m zdolnościom
uzdrowicielskim. ocżywiścieWe Wszystkich pruypaalkach
rżeczywistym uzalrowicielem jeśtAilah, szajch pozostaje
iedynie wykonawcą Jego Woli.
Zakon chi§htiyah, jako jeden z czterech największych
W ramach islamu, od ponad ośmiuset lat. czyli od samego
12 HaxILr MoNuuo},I
założenia, podtr2rymuie tradycje pomocy chor}T n i ci€rpią-
cym. Na terenach zakonnych wzniesiono klinikę zi€larską,
W której Wszy§cy odwiedzający (co najrnni€j 60 osób &ien-
ni€) otrzymują Wszelkie potrzebne porady i leczenie bez
iakichkolwiek opłat czy zobowiążań,
hń Ąllah?ą? M ci?bi? ntPsA 4ni
nikt próe Nvgo
nie może 9o odvó.ić-
(KoRAN 6;17)
cytat powyższy może być myśląprzewodńą tej k§iąiki,
kńrej celem przybliżenie dróg dojściado prawdziwego
'estumysłu i duszy. Aby
zdrowia ciała, rozpocząć pra}tykę,
Wystarczy żnajdować się W stanie wiary W Allaha Wszech-
mogącego.
Metody lecznicze sufich Wywoilzą §ię wprost z Koranu,
a takź€ z tradycii oraz dokonań Proroka Ma}rom€ta, Wielu
]ualzi o nieislamskiej o entacii religijnej rozwinęło Wi€ilrę
o medycynie pfacując Wśród wyznawcóW islamu. Ha]<im
Ibn sind. Rhazes, i al-suyuti to zaledwie kilka autorytetów
medycznych uznawanych i §tudiowanych przez sulich.
oprócz okreśIeńa pochoai2enia i żódła Wiedzy zawartei
W tej książce. którym W gruncie rz€czy jest Bóg, nie
uczyniłem wiele W celu racjonalnego wyjaśnienia. czy też
udowodnienia W jakikolwiek inny sposób, u-zdrawiającej
siły jej treści,W rzeczywistości bowień materialistyczne
ideologie i naukowe teorie nie są w §tanie Wythrmaczyć
boskich lajemnic, Trżeba jednak Wspomnieć, że opis}Ą]vane
tu metody sprawdziły się już Wi€lokrotnie i znalazv zastoso-
Wanie W nieuliczonej ilości przypadkóW.
Ni€ naleł jednocześnie sądzić, źe do osiągnięcia Wtajem,
nicżenia wali lub sufi pozwalającego Wprowailzić w życie
-
metody lećźenia._ Wystaoży praeczytać tę ksiąikę. osoby
§zczeźe zaintere§owane nauką leczenia §ufich, odnaleźć
Przedmowa 13
muszą prawilziwego szajcha lub mistrza i całym sercem
oddać się olerowanym poradom. Niektórzy twieralzą, źe na
taką naukę powinno się pośr^/ięcićco najmniei t2 lat.
Prałtyki uzdrawiające dzielą się na trzy kategoriei
1) zajmujące się cia]em,
2) umysłem,
3) duszą.
Najlepsze i najbaJdziej polecane naleźą do trzeciej ka_
tegońi. Jednak osoby o słabej czy ,żepsntej" duszy mo8ą
mieć pmblemy z zastosowaniem tych metod. Jednocż€śnie
Wszelki postęp u tałiej osoby, lub raczej j€go brak. Wiązać
§ię moż€ ż pozostałymi kategońami, W takim przypadku
W grę Wchoilzą leki ziołowe oraz ograniczenia W społ_
Waniu posilkóW diety, po§zczenie itp, RóWnież prak-
-
tyki związane z sercem mogą być w takich pnypadkach
pomocne.Edyż ożywiają ukryte W każdej osobie boskie
dary.
Leczenie zajmując€ się duszą, prżesycone łaską i bło_
gosławieństr^iem ni€bios i prży odpowiednim stosowaniu
'est
zawśżeprz}mosi r€zr taty. Glówną zasadą rządzącą przyro-
dąrest bowiem Wyższośćpierwia§tka duchowego nad mate-
rialnym,
Moje studia nad mistycyzmem islamu rozpoczęły się
w 1968 roku od korespondencji 2 moim szajchem, święt€j
pamięci HaTat€m Mautaną suli Wahiduddin Beggiem. Na_
sza kore§pondencja, przerwana odejściem Mistrża w I9?9
roku, urosła do roaniaróW prżekraczaiących 4 rys. stron
stanowiących podstawę jego nauk,
W tym czasie spotka] mnie zaszczyt W postaci podróży
do Afganistanu, gdzie uczestniczyłem W olicjalnym kursie
nauk lecżniczych, prowadżonych przez tamtejszych dostoj_
ników suliiskich. Zostałem tam Wprowailzony W metody
l€czenia oparte na tłumaczeniu snóW przez Pir syed Daoud
Iqbalego, glowę zakonu sufiiskiego z Dehdadi koło Balkh.
74 Harru MoINuonn
Wiealzę o prawodawstwi€ islam§kim oraz zastosowaniu
wersóW Koranu w leczeniu. zdobyłem również W Afgani-
stanie,
W kwietniu 1976, podczas składania holdu głowie i głó-
Wnemu nauczycielowi chishtiyah w dargahu Hazrata chis- Prolog
hti, dostąpiłem pierwszego z, jak się później oka,ało, calej
seńi cualól^/. Tam właśnie,pod opieką mojego szajcha, |'ilozofia sulich zo§lała najtrafniej opi§ana W ostalnim
uilało mi §ię wshzymać poroni€nie u mojei żony. znajdują- psalmie Hazrata Khwaja Mu'inuddina chi§hti, przekaza_
cej się Wtedy w odległym Kabulu. WydaP€n!€ to żostało
przez tam le- nym prz€z niego zaledwi€ miesiąc plz€d śmiercią. Wielki
określonemianem cudu, nawet obecnych
sufi pisał:
karzy.
RochĄj wszu,tk\h t bądż wolry od hi.rcwiii
Na tę okoliczność złożyłemśluby, przyrzekając poświęćić są ó tlrlko nówiehia o pokoju nie pł!]Ąiesie c1 pożltku,
się służbie ludżkości, same !!!]ko §owa o BnBu nie np/ówadzą cic da]eko,
w!dob4]ź w§rśkie ą}fljt mace isLnjeńą i oltk/lj pełnię
godfuści ńjeśnierlelnego ja-
H, M, c-
wwlnij się pókojam i ranośch
i ldsiewdj je gdziekolvi.k będzi.sż i dókądkolwiek
oxlord. Nowy Jork 1] 8]o §ię udaśz.
Bądż jasn!ń phniżńeĄ wawa!,
BĄdl , ullowĄ!ą k@E,hn Ąllo*.
i koją.rn balgmen pókoj\. Swlm duchowm śńątlem
rfujaśnfuĄ nrck niewiedz!,
ldprosń chńulr niezgol1! i \łojn!
i lekczai Żlczliwośn. pokój i hafuónię wślod]udzi.
Nigd! hie sżukąj iadnej pomoc!. njńierdżia c! ł6k
u njkogo pou Bogiżh-
Oaiaj kólewskie palace,
ó]e nigd! nie ódńa\łioj hlogoślaŃiańsrwą ań pomoc! chórln,
pótżebują.lh i biednlm,
wdoń., śjefucja, jeśli żalukaią w tDje drzwl
To włośniżtwoja misja, ślużrćlullżióń.-.
wwelnjaj ją z poświęPnien i odwagą.
tĄk, blh ja, tqój Pj.-o-Mu§hiti
nje nu§ai wśtldżićsię tvoith wod plAd óhli.zem
Boga W9echmogąago
i n6żlch święurh plżoakov
fukólu suflh
w dniu sąu ostateczneoó-

l5
16 Haxnr MorNuoonl
Następne strony są Wyrazem moich skromnych Wysił-
ków na rzecz Wypełnienia tych wskaówek. Kieruję je do
wszyśtkich,
Jeślidzięki tej ksiące uda ci się Wzniecić iskĘ
duchowe-
go rozwoju, wśuelkie alzięki należą się Atlahowi, Wybacza-
jącemu i Współczując€mu, Czym jest zdrowie?
i
Wsz€tkie b}ędy przeoczenia zapisać naleźry na moje

Paleh micśtj]ilhl! ciebj!

na o^|oltej dlód? lóżkażu.
ldź Nięć po niej,
lecz nic iaź u naĄiętnościarni
tlch. klóĘ! nie vi.azą
(oRAN 45:18'

Czym jest zdrowie? zanim zaczniemy mówió o zalrowym

organiżmie ludzkim, musimy zrozumieć kilka zwiąanych
zc sobą spraw,
czym jest czlowiek? Jak powstal? W jałi sposób utruymu-
je się przy łciu? co j€§t celem ludzkie8o życia? Bez zrozu-
mi€nia odpowiedzi na te pytania (a prżynajrnniej §amych
pytań) nie posiądziemy nigdy satysfakcjonując€j Wiedzy
o taldm z,drowiu, jakiego powinniśmy szukać. czyż bowiem
ma jakieś znaczenie fałt bycia chorym lub zdrowym, jeśli
nle zna sie kryLeńóW rządzących lunkcionowanicm organi-
zmu? sam fałt, że cośwydaje się być dobre, nie oznacza
jesucze, ż€ przynosi dodatnie efekty, I odwrotnie, nie może-

' Wszyśtkle c}taty z Kor u. z dabskiego prrelożvl Józel Bielawski,

PIW Wańźawa 1986.

I7
18 H,łrrnr Monvtmoru
my przekr€ślać pozytywnych aspektóW jaki€8oś dośWiadcże-
nia tylko d]ate8o. że odczuwamy ból. \ajpierw musimy zro_
nrmieć rezultat, iaki prżyniesie to (zy inne chwilowe uczucie,
Allah móWi W Koranie: ,.Mogą zaistnieć rzeczy dobre dla
ćiebie. których nie bęaluiesz lubił, iak róWnież rzeczy złe,
które polubi§z", Wielki sufi Imant_al-Ghazzali Wyjaśniłtę
kw€§tię W następujący sposóbl ,.choroba iest jedną z form
doświadczenia. ;akie musi zdobyć ożłowiekna drodu€ do
Wi€dzy o Bogu, który powiada: choroby to moi słudzy.
wysyłam ich do moich wybranych przyjaciół",
Rozwaźając te słowa dochodzimy do Wniosku. ż€ chorcba
niekonieczlie musi byc naszym Wro8iem: powinnismy raczej
postrzegać ją jako pewne wydarzenie, m€chanizm ciała,
sfużący oczyszczeniu, puryfikacji i zachowaniu IóWnowagi
lizyczn€j, uczuciowej, psychicznej i duchowej. Patrząc ż ta-
ki€j perspektywy grypa. katar, biegunka, a nawet Eiektóre
atakj bolu. mogą Wydac się pżyiaciołmi. przy pomocy
których ciało pozb},wa się niepotrzebnych i pot€ncjalni€
niebezpiecznych ubocznych produktów prz€miany matelii.
Medyc}łla Zachodu koncentruie się na Wzbuilraniu lub
blokowaniu pewnych obronnych funkcji ciała powstrzy-
murąc mdłościza pomocą kropli żołądkowych, - blokując
biegunkę lekarstwem, likwidując gorączkę przy pomocy
aspiryny. Za każdą reakcją organizmu kryje się wrodzona
mądrość, mechani7rn samoleczenia. W rżeczywistości nie
ma takiego zioła, pokarmu, iakiejkolwiek substancji czy
recepty, które zdolne byłyby uczynić cokolwiek same ż sie-
bie. Wszy§tkie one mogą jedynie wspomagać naturalDe
plocesy lecunicze zachodzące w organizmie, Jeślizranisz
sobię palec. to nie szwy ani jodyna spowodują zagojenie
sama skóra dokona cudu,
- Nasz sposób myśl€nia każe patrzeć na ból lub ranę jak na
pierwsze stadium chofoby. Duiś jednak wielu ludzi zdaje
sobie sprawę, że inne aspekty naszego życia psychicznego,
cz}łn zdrowie? l9
'est
nasze myśli i uczucia, powodować mogą zakłócenia równo-
wagi, a tym samym chorobę i cierpienie, nawet ieśliz m€-
dycznego punktu Widzenia osoba ta jest zalrowa, Takie po-
dejście do kwestii zdrowotnych określa się ja-ko holistyczne.
7łozumienie funkcjonowania sfery fizycżnei organizmu
ni€ nal€ży do najtrudniejszych. ciaIo. poprzez zmysły
wnok, sluch, dotyk, głos. smak i węch
-
oraz Zdolności
-
wegetatvwne, daie nam znać, jeślicośdziala ni€ tak
powinno. podejmuiąc iednocześnie rłiysiłki, by temu spros,
'ak
tać. Źródlem siły Weg€tatywnej tj. instynktownej, pod-
truymuiącei łciowe fuDkcie olganiżmu jest wątroba,
-
zwana leż Kolem Życia, Wszelkie lźjologiczne czynnoścj
nasz€go ciala <lymu]owane są przez azynności ienzvmy
tego organu.
NaIs oznacza po arabsku ciało wraŻ ż jego potrżebami.
potrzebą ciepła, jedzenia, slawy i sźczęścia(W ramach tego
zllajdują się róWnież uczuciowe potrzeby i insrynkty). Wszy-
stkie dolegliwości {izyczne zaliczyć można do którejś z tych
kategolii,
slowo nafs posiada w rzeczywistości Wiele znaczeń: od-
dech, fauna, dusza. €go. osoba, esencja, i wiele innych.
W suff'zrnie postępy duszy na drodze rozwoju określa się
na podstawie ewolucji naf§ pźejawiającej 'ej się W charakterue.
osobowościi zachowaniach człowieka, Nafsi-am-mara
oznacźa duszę ,,nakazującą", taką która kreuje nadmiem€
potrzeby. Tak właśnieokr€śla się stan nafs. kiedy człowiek
znajduje się W §tadium egoĘżmu.
Zalecane przez Ko.an drogi postępowania mają kontrolo-
Wać i powstrzymywać wype}nianie żądań nafs, Prowailząc
ją ku wymiarom barilziej szlachetnym. Dusza całkowicie
oczyszczona Zwi€ się n a f § i k u l l, c?rli ,,dusza wszechśWia-
ta". uniwćfśalna,ąednocżooa z Allahem w ostatecznym
stadium suffzmu. Nawet jedna} na najwyższych etapach
Wtaiemniczenia, su§ nie powinien uwaźaó się za człowieka
o nieskazitelnej duszy.
2o Hłrł.łMolNtntllN
Drugim aspektem naszego bytu jest śWiatmyśli,czyli
świat uczuć lub psychiki, Umysł nie całkowicie oddzi€-
lony od ciała, jest jego częścią,ualcżną i
'est powiązaną u funk-
cjami fizjologicznymi. Na§troje i €mocie rodzące się W umy-
ślemają przecież niezwykły Wplyw na cialo (strach. gniew.
rozkosz). Podczas przeżywania tych stanórł, ciśni€nie krwi
opada lub rośnie,ciało poci się, mogą pojawić się lzy.
Co ciekawe, Wiele dolegliwości. czy też stanów. któr€
przyzwyczailiśmy się określać iako czysto cmociorrainc.
w rzeczywistości ma swoje źródło W zaburzeniach fizjologi-
cznych. Weźmy ostry gniew. Psychologowi€ Wiążą go tylko
i wyłącznic ze stanem emocjonalnym. Jednak Wedlug Awi,
ccnnv, pcr.kiego lri.,arla, autora syslemu leczenia zwanego
Tibb, ostry gniew jest jedną z najbarduiej efektywnych
metod, przy pomocy których ciało pozbywa się nadmiern€j
wilgoci zgromadzonej W okolicach selca.
Dolegliwość ta może uostać pokonana W łatwy sposób za
sprawą odpowiedniej diety.
Truecim aspektem naszej egzyslencji iest dusua, czyli
ruh, Ruh jest tym, co po ustaniu procesóW 1izjologicznych
i psychicznych, wciąż trwa,
W§półitżiałanie Wszystkich trucch domen (czyli pobudza-
nie akĘwnościfiźyczn€j i psychiczn€j przez domenę ducho-
wą) odbywa się pod nadzorem ducha. Dla wielu osób,,duch"
i ..dusza" znaczą to samo, W rueczywistości są to odrębne
zagadnienia, Duch pobudza egzystencję fizyczrrą, łącznie
z procesami myśloł,r'ymi.Slowem oznaczająclłn .,duchowe
pobudzenie" jest nafas. Ma ono swój początek W punkcie
oddechu, J€st nim lragm€nt ust, W którym spotykają się
wdech iwldech, Stanowi on polączenie życia ismierci,
Można żyć bez aktywności psychicznej i bez ruchu fizycz-
nego. Natomiast beż oddychania łcie ustaj€ W bardzo
krótkim czasie, są ludzie, którzy egzystują W oderwaniu od
funkcji psychicznych. Encelalograf Wskazui€ brak aktywno-
ścifal mózgowych. iecz czlowiek moż€ być utrzymany przy
czvm iest zdrowie? 27
życiu dzięki mechanicznym urządzeniom, o ]udżiach iakich
mówi §ię. że ich mózg ,,umarI", cały czas jednak uwaia się
ich za żywe istoty, nie urządża się im pogruebów. oznacża
to, ż€ poza istnieniem psychicznym i fizycznym istnieć musi
też iakiśwyższy Wymiar. osoby te niosą W sobie iskrę ż!cia,
Iskrą tą jest oddech.
sufi uważają, ż€ oddcch życia istnieje i nie ustaje dżięki
plzyzwoleniu Boga, Tego który stworzył nas Wszystkich,
Nie ma znaczenia, jak nazwiemy stwórcę Bóg. Allah,
-
Jahwe, czy też iakimkolwiek innym imi€niem, W swej
ni€pojętej istocie Bóg je§t jeden, on pozwala nam ż,yć i tak
długo, jak istnieie owo przyżwolenie, moź-emy oddychać.
Żaden system medyczny na śWieL]ie, żaden nawet najbar-
dziej uzdolniony lekarz, ani Wszyscy rrzdrowiciele rarcm
Wzięci nie zdolaliby przeciwstawić się Bogu, Gdy cofnięte
zostaje przyzwol€nic. nie ma już oddechu i Źycie ustaje.
Potwierdza to kilka ciekawych przypadkóW. Dziecko po
urodzeniu nie od razu oddycha. Niektórzy twi€rdżą, że to
szok zetknięcia z zimnym powietfzem poblrdua oddychanie.
Nie dzieje się tak We Wsuystkich przypadkach. sufl powie-
dziaIby, że to Allah decyduje. cuy i]riecko otrzyma prz.yzwo-
lede. Jeślion go nie ześle,nie pomogą ani klapsy, ani
nowoczesna technologia. Dzi€cko nie uacznie oddychać
i ufodzi się martlve.
W€źmy przypadek prżeciwny: czasem, mimo prób pozba,
wienia życia, zezwolenie upżedza Wy§iłki ludzi. ostatnio
w jednym z czaśopism medycznych uk.]rał się a-rtykuł
opisuiący prżeżycia pewnego małżeństwa, Ludzie ci poinfor-
mowali sWojego lekarza. że pod żadnym pozorcm nie 7amie
rzaią mi€ć ilzieci. l€karu poradził. aby mąż poddał się
§t€rylżacji, co też uczyniono. Kilka miesięcy później mal-
ż€ństwo porir'fóciło z pret€nsiami. Żór'a żaszIa w ciążę.
Doktor zaproponował darmową aborcję, Tak też uczyniono,
Po kilku mie§iącach maŁeństwo podało lekarza do sądu
22 IiAKM MoNuDDnr
pod zarzutem zaniedbania obowiązków, po tym ja} kobieta
odłryla. ze W dalszym ciągu iest W ciął.
Pomimo st€rylizacii i aborcji dziecko i tak przyśzlona
śWiai, T6ła byla Wola Boga. pfteciw ktdremu nie mamy
pmwa Wy§tępować,
JeśliWeźmiemy pod uwagę ukryte &,J,miary - sferę srróW,
intuicję, żjawiśkaabstrakcyjne - czy też l]osć osób, kióre
utlł1nują ż€ nawiązały kontałt ż UFo. zostaly nawieduode
przez demony i upiory, musimy zgoalzić się co do iednego:
iał dotąd nikomU na zachodzje nje Udalo się zaproponowac
dopracowanego systemu pojęĆ, Wewnątrż którego moŻna
by rozpatryWaó takie ,,nieziemskie" zjawiska.
centralnym punktem. sieilliskiem mocy duszy iest serce,
z czym wiai]/.my dusĘ i serce? Z miłością,Współczuciem,
litością,Wzajemnym aozumieniem, wszelkimi uczuciami
religi;n}łni. Kiedy umiera cżowiek. w sercach tych, co
pozo§tali, roalzi §ię smut€k, to prawdziwy, frzyct|y b6l.
serce cieĘi, W ludzkim 'est istnieje tak wiele okr€śleń
języku
dotycących zwiążlow serca i duszy, l niłl nie moż€ zaprze-
czyć iśtnieniu takich uczuć. jał W§półczucie czy miłość.
Nikt nie jest od nich wolny.
Według suich śerceni€ je§t jedynic liiologiczną pompą,
klórei rola o8ranicża się do przesylania Łiwi w ńżne cżęści
ciała, Pełni ono dwie zwiąane ze sobą funkcje, zjracani€
barilziej istotne dla żywotnych czynności ciala. Po pierwsze,
magazynem bo§kich prżymiotów. Po drugie, iest siedzi-
i
'est twórcą rozbudżającej łcie mocy, wprowai|zane' do
bą
organianu z każym odd€chem, kóry uruchamia Wszystkie
funkcje Ęologiczne.
Właśnieallatego w chwilę po dotarciu do ciała, boskie
przJzwo|enie trana prosto do śerca. Uruchamia W r,ewnym
sensie wszystkie boskie przymioty, które następnie. W róż_
nych konliguracjach, pPzekazane zostaią ciału.
Koran podaje, źe przymiotów owych jest alżiewićdziesiąt
alziewięć, oraz że stanowią one dar, jakiego udziela nam
Cuym jest zdrowie? 23
Allah, chcąc umożliwić człowiekowi dzialani€ i pracę na
tlktualnym poziomie bytu,
Dla przykładu: jedrrym z owych przymiotóW jest spostr,e-
Bbnie, Allah bowiem Widżi Wszyslko izawsze. nic nie moźc
umknąć oku Boga, nawet najbardziej osobiste myśli.,,Ten,
który spostrzega" jest W nas, w postaci zmagazynowanego
W selcu poIencjalu. Ześlanic oddechu lączy sil 2 pewnvmi
dźwiękami naszej mowy, Pot€ncjał ów podróżlje prżez
organifiI W gaźopodobnej srrbstancji zwanej płynem ofga-
niczym lub humorem. Dociera on do Wilgotnego, krystalicz-
nego obiekryWu oka, gdzie jednoczy się ż li7ł,cuną sferą
organizmu iprzeistaua \ł zmysł wzrol,u,
Percepcja, która stanowi ogólny potencjał spostrzegania,
ob€imuje róWni€ż intuicję, zdolnośćodczuwania b]iśkości
boskiego maj€statu podczas obserwacji zachodu słońca
i tym podobnych przeżyć,
Wszv§tkie 99 plzymiotóW, przypomnijmy. zmaga:źyrfo-
Wanych jest W sercu. Potencjały te powoływane są do
działania przy pomocy kombinacii różnych dźwiękóW two-
rZących naszą mowę,
Trzema podstawowymi dźWiękami są długi€ samogłoski
i. i oraz i. Te Właśnie&więki zwane są przez sulich
.,uniwersa]nymi stałymi harmonicznymi" i są ułwane
w podobny §posób podczas wielu mistycznych obrzędóW,
DźWiękóW tych lacżej nie używa się podczas śpiewu czy
nucenia. Wykorzystuje się je W toku normalnej rozmowy.
Stowo Allah na przykład, stanowi po prostu przedłuż€nie
długiej samogłoski e, przerwanej raz spółgłoską l, która jest
iedynie prżćtwoźerriemgłoski e. Nawet zwierzęta używają
różrnych kombinacji tych długich samogłosek, Sowa, na
prżyklad, Wydaje diwięk ,,Hu|". W języku arabskim zaimek
słowa Bóg to wlaśnie Hu, Wymawiane dokładnie w ta}i
sarn spo§Ób, W iaki robi to sowa.
Allah powiedział nam: ,.Każde stworżenie na niebie i uie,
mi chwali Moje imię". sufl, znając arabskie głoski i imiona
 24 Harnł Monquoorn
Boga, potrali W}ączyć się W tę kosmiczną rozmowę, która
ciągle trwa, a ni€zliczone stworzenia Wydają z siebie swoje
Wersje boskiego imienia,
człowiek ni€ używa tych trzech dźWięków w dowolny
spo§ób. Długa samogłoska a (ta} jak W arrgielskim slowie
,,father"). jako gło§ka dźWięcuna, podróźuje W dół, nieco na
lewo od gardła i trafia do serca, W ten sposób kopiując
niejako wszystkie zgromadzonc tam przymioty. Duga sa-
mogłoska T (angielskie ,,machine") porusza się W od\^łot-
nym kierunku, W górę jamy nosowej i zatrzymuje na
poziomie szyszynki, gruczołu który Wielu uważa za pożosta-
łośćpo trzecim oku.
Długa głoska u (ang. ,,you") Wymawiana jest przy za-
okrąglonych ustach. IV mieiscu, w którym spotykają się
Wdecb iWvdech. Tam, gdzie lunkcionowanie organDmu
łączy się z boskim pw,yzwoledem.
sufi używają Wielu formuł i kombinacji Ę/ch samogło§€k
podczas proc€sórł uwalniających stłoczone w §ercu pot€nc-
jały, Proces taki WystdJczy do dokonania Wielu cudóW,
Slowa, które wypowiadamy w czasie konwersacji, rżadko
kiedy Lrłte zostają w spo§ób pruypadkowy. Wymawiając
angielskie słowo ,.cat" (,,jeść",dlugie ł W rzeczywistości
stymulujemy endokrynologicune funkcje §zyszynki. Gruczoł
ten, od€blawszy dźrłiękowysygnał, prZesyła ciału serię
elerycznych WstrZąsóW, które founoszą impulsy dotyczące
wszystkich cżynnościnzjotogicżnych.
Proces ów polóWnywalny jest z zachodzącym W przylo,
ilzie. kiedy to słońc€ prż€kazuje gl€bie impulsy stymulując€
kiełkowani€. Powodują one pękanie żarenek i Wypuszcza-
rrie korzonkóW. Ki€łkowanie nasion€k zacżyna się ilzięki
impulsom słonecznym. W podobny sposób, popżez odbiera_
nic fal dźwiękowych Wzbudzonych przez głoski owe uni-
Welsalne stałe harmoniczne, pobudzane są różne centra
w organizmie ludzkim.
czym jest zdrowie? 25
Dzięki przyrodzie, której częściąj€steśmy. możliwe jest
polączenie sfery fizycznej i duchowej, Ktośmóglby powie-
dzieć, że zwier?Ęta są bliższe przyrodzie. Rywa, iR. przed
śmiercią§tworzenia te Wydają pewne dźWięki. zrozumia}e
dla innych 7,wierząt znajdujących się w pobliźu, któr€ bar,
dziej wycznwają istnienie niewidzialnych sfef, ludzie zaś
bliżsi są śWiata materialnego,
Prawilżiwe zdrowie nie może istnieć bez Wiedzy o lizycz-
nej, duchowej i psychicznej sferze bytu. Dopiero rozumi€jąc
Wszys&ie te za8adnienia. można W prawidlowy sposób
żajmować się lecueniem każdego rodzaju dolegliwości. leśli
uwa]inie przypatrzymy §ię chorobom jako takim. dojduiemy
do wniosku, że każda z nich ma źródło l^, umyśle.czym
jednak jest umysł? Według niektórych iest to zbióI wielo-
funkcyjnych komórek, sufi jednak wiąże z umysłem znacz-
nie Więcej, uważając go za skafbnicę wiedzy, jaką obdarzył
nas Bóg. Wynosząc ponad inne ziem§kie istoty. Zanim jed,
na} W całościpojmi€my pracę mózgu, mu§imy pojąć kon-
cepcję całego stworzenia. od najmni€jsżych form bakterii.
aż po BoEa. Musimy pożnać hi€rafchię stworzenia.
 Hierarchia stworzenia
srwftlliśnr wnaa wańi siżdn drćĘ
i nie bgllśn! nialboli N dżielż stworzenia,

KoRAN 2 ]: l7

Hierarchia stworz€nia ro4)oczyrra się oćl najmniejszych

Iofm łcia na uiemi. a kończy na Bogu. skonstruowana
została pfiez Ni€go i prżez Jego Wolę utrzym}.Wana jest
w sw},rn ksztalcie i róWnowadze. Generalnie rzecz biorąc,
całośćstworzenia dzieli §ię na dłvie części: poznany śWiat
człowiecz€go stworz€nia oraż niewidzialny i ogólaie niezna_
ny światniebioś.
Światem zrranym jest światsublunarny, składający §ię
z czterech §ffi żywiolówi król€§tw żiemi, roślin,zwierrąt
i luilżi. (Jlożone zostały Wealług koleiności stwatzania. i dla-
tego wlaśnie człowiek 26imuje Wśród Dich naiWyższe mjej-
sce, sfela ta rządzi się prawami przyrody, jest królestw€m
Wzlostu i fozpadu, łcia i śmierci,
Ludzi€ zajmują najwyż§z€ miej§ce pośród królestw ży-
wych istot, dzięki jednej zalecie: obdarzeni zostaliśmy darem
rozumu, twórczą, racjonalną silą umysłu, której nie posia-
dają zwieEęta. rośliny ani Woda, Niższe formy życia poha-
lią j€dynie kierować się siłami danymi im pruez stwórĘ.
są calkowicie podporuądkowane prawom natury. Nie moż-

27
28 HłrnłMon,rnln
na przecież pogawęalźić z ieleniem, spróbujmy zbliżyć się do
jel€nia jest niemal pewne, że spłosżysię i ucieknie, bez
względu na intencje człowieka,
Prawo to obowiążujc również te zwierzęta, które ludzi€
próbowali oswoić, Pśyna prz,yklad, nie zniosły dobrze prób
uczynienia ich zwierzętami domowymi. Mimo stalań mają-
cych na celu przek§ztałcenie psa W zwi€rĘ domowe. nie
należą do rzailkości przypadki pogryzienia Właścicieli,na,
wet dzieci, pnez oszala}e psy.
lJdomowione zwierzę Lraci zwykle 8odnosc przypisaną
sw€mu gatunkowi. Wszys&i€ zwierĘta są Wspaniałe W ich
naturalnym środowisku. W żywiole tym, to czego potrucbu-
ją, żeby prżetrwać. ich naturalne in§tynktowne modele
zachowań nie są przeż nikogo blokowan€. Lew na Wolności
nie zabiia dlatego, że iest zły z natury, Rola zabójcy została
mu dana przez stwórcę, i dlatego musi to robić,
Jedynie czlowiek posiada racjonalną zdolnośćtwórczego
rozumowania. pod€jmowania decyżji co do Własnych czy-
nów. czasem proces ten nazywamy wolną wolą. człowiek
dzięki niej ma prawo postąpić wbrew Wszelkim rozsądnym
radom. Zwierżęta nie posiadają moź,liwościwyboru, ryba
zawsze będzie rybą,
Do swoich decyz,ji dochodzimy dzięki umysłowi Wywyż,
szaiącemu nas nad iflne stworuenia, dzięki niemu zasiada-
my na szczyci€ drabily istnień świata sublunarn€go.
Dążąc do bytu wykraczającego poza ramy luilżkiej egzys-
tencji Wkraczamy do króle§twa niebios. Najbliż§zych jest
nam śiedem Diebios zodia]Glnych.
Jest to dominium plan€t, z których pi€rwszą
jest Księłc.
Jego barwy to biel i srebro, a zbudowany ie§t z czterech
wymi€nionych Wcześniej źywiołóW oraz eieru.
Drugą planetą jest Merkury, zabarwiony na szalo. Bóg
powiedńal ż,e stwarzając Merkurego dodał częśćswej głę-
bokiej m€dytacji.
Hierarchia stwopenia )q
Wenus jest tTz€cią planetą zodiaku. Jej kolol to żółć.
Wenus rząalźi śWiatem podobieństw, analogii i metafor,
świat€m poezji. Allah powiedział nam. że Wenus no§i
W sobie pierwia§tek .Jego wyobraźni,
Słońcem, czwańą planeĘ zodiakalną 7,arządza Iżrafi],
Anioł Zmartwychwstania. Tradycja głosi. ż€ lzrafil powie-
aIzial raz Prorokowi, jak AnioI Śmierci dokonuje selekcii;
przćgląda codzielnie twarze siedemdżiesięciu tysięcy osób
i spośród nich wYbiera tych, którzy dostąpią iego królestwa,
PlaneĘ Ę utworzył Bóg ze śWiatłaswoj€go serca, źródla
boskości, serca-absolutu, z miłości.
Piąty iest Marś, szkarłatna planeta. Panuje na niej Azra_
eI, Anioł Śmierci. Mars zostal śtworzony z WyrokLr Boga.
Jowi§z jest suóstą planetą zodiału. Króluje na niej archa-
nioł Michal a ulolmolyana jest ze śWiatla myśliAllaha.
ostatnią planetą jest saturn. lego barwą j€st czerń.
saturn, stoiący najwTżrej W hierarchii. siworzony został
jako pierwsza z Wszystkich konstelacii.
Pierwsz€ siedem ni€bios (od najnDszego, do najwyższego)
okleśla się mianem sama. słowo to, oznaczające w języku
arabskim niebo, łączy się z innym arabskim slowem. sa-
m a', oznaczającym,,ekstatyczną kontemplację".
Nieba te (każde z nich istnieje W połączeniu z niebem
Wyiszym oral niższym) zamieszkane są przez rożnego ro-
dzaju stworzenia, Przeb},wają tam bezpostaciowe dusz€.
umarle już alla życia ziemskiego, oczekrrjąc€ na Sąd osta_
teczny. Wsz,ystkie anioły mieszkają W tych niebiosach, za-
leżnie od swojej funkcii i rangi.
oprócz dusz ludzkich i aniołóW. Allah §tworzył róWnież
dżiny. Ludżie zo§tali stworżerri z czt ech zywiolów: zieml
Wody, powietrza i ognia, dżiny natomiast z ,,bezdymnego
ognia". Dżiny, opisane dokładnie w Koranie, mogą od czasu
do czasu przyjmować luilzką postać. W Większości przypad-
kóW są on€ nieszkodliwe i prżywiązane do czlowieka, mogą
jcdnak być złośliwe.Posiadają zdolność Wpływania na
,
30 }Iarnł MonqumrN
ludzt. cuęsto zsyłają dol€gliwości znan€ nam pod pośtacią
żaraz\]. Prr,ykładeln może być kolka niemowlęca. Niemow-
lęta właśniesą §zcżegóIni€ naiłźonena wpływ dźinóW,
odpędzaniu ich slużą pewne napary źołow€ i zaklęcia.
Dusża po opuszczeniu ciała rozpoczyna wędrówkę w górę
ni€biańskich sfer. Towarzyszą jej - chęć dotarcia wyżej
i nadzieja. Tak Właśni€ wy8ląda ni€biańskie bytowanie.
Lualżie Wierzący w reinkamację stanowią pruykład błędnej,
czv raczei niepełnej inteĘretacji tego systemu,
Po dotarciu do najwyższ€go nieba zodiaku, dusza staje
u podnóża Tronu Allaha. Jest to, Ęecz jasna, metafora
- nikt nie mógłby naw€t m&zyć o zasiadaniu choćby
W pobliiju tego miejsca, Ósme niebo stanowi kres wszelkich
granic, kaniec naszego Wszechświata, Kosmos, który bada-
my za pomocą teleskopów, prornieni lasera i fal radiowych,
osiąga swój kres w ósmym niebie, Mimo, że nauka nie
dotarla j€szcze do tej bariery. moż€ się to stać W kaź,dej
chwili, jeślitak zechce Allah.
spośród t8 tysięcy stworzonych śWiatów, dane jest
nam unać tylko jeden, ten który zamieszkuj€my. Pozostale
17 999 istniej€ w sąsiedztwie naszego. Po§iadają one cechy
zupełnie odmienn€, których nigdy nie zrozumi€my. Allah
powi€dział, ż€ nie dał ludziom zdolności pojmowania Wszys-
tkjch zasad rządzących śWialem, Tylko W momencie śmjerci
każdemu dane bęalźie ujrzeć pełnię natury niebios i wszech-
świata, opadną wtedy zasłony i wszyscy zadziwią się geniu-
szem boskiego projektu. Pan powiedział róWnież, ź€ mimo
calego skomplikowania niebioś, cialo ludzki€ jest znacznie
bardziej zloion€! Na rażie jednak musimy zadowolić się
faktem, że istnieje niezmi€rzony kosmos, skłania nas to do
poddania się Władzy i majestatowi naszego stwórcy, które-
go wolą było powstanie tysięcy WymiaróW, pośród których
my, ludzie iesteśmykroplą w oceanie.
wszystko w ósmym niebie dzieje się pod zwierzcbnic-
twem Boga. W niż§zych królestwach Allah wysługui€ się
Hierarchia §tworżenia 31
§Wymi wysłannikamj. którzy dbają o Wypełnianie
Jego rł/oli.
W dzi€Wiątym niebie mają początek 7iawiska takie, jak
§padające 8wiazdy i meteory, W niebie tym regulowane są
i,broty i orbity cial niebieskich,
Dziewiąt€ niebo, zwane Kry§talicżnym, to WłaśnieTron
l}oga, oślepiająceśWiatłoboskiej chwaly. stan ten wykra-
(]Za poza Wszelkie moźliwości
opisu i zrozumienia, Pewien
WicIki sufi powieduiał kiedyś: ,,Nikt nigdy nie §łyszał o kimś,
klo dotall do Tronu Boga.
W dńesiątym ni€bie nie ma planet ani gwiazal, dlat€go
też nazywa się ono Niebem Bezgwiezdnym. Tam mają
źródło Wszelkie ruchy sfer ni€bieskich, pod bezpośrećlnią
kontrolą Wsz€chmogącego,
Niebo j€denaste to Empirium, ŚWietln€ Niebo nad Nieba-
mi. J€st ono §amym śWiatł€m, czy§tym. pe}nym, Wszech,
ogarniającym. Mawlana Rumi opisywał Ę wIaśniesferę.
mówiąc:,,co dla nas Znaczy Bmpirium7 Podróżuimy ku
ltóżanym ogrodom ]edności".
Allah prżekazałnam W Korani€, źe pierwszą rzeczą, jaką
7decydowal się stworzyć była dusza proroctwa.
Ją to Właś-
nie stworzył z€ §wego śWiat}a, Innymi słowy. Wszyscy
prorocy, których Bóg zesłał,by pośród ludzi głosili uauke
,, Zbawieniu istworz€Diu. posiadali iedną l rę samą duszę,
()bdarował nią 12o tysięcy istnień ludzkich,
kobiet i męż
.7.yzn, niektórych Zranych światu, niektórych nie znanych.
I)zięki temu, że Pan stworuył Ę niewyobrażalnie szlachetną
duszę ze swego śWiatła,prorocy mieli tak dtl'ł Wplyw na
losy śWiata. Bdg obdaźrl ich mocą oswiecania.
Allah powi€dział róiĄ,nież: .,Gdybym nie stworzył alu§zy
proroctwa, ni€ stworżyłb}.rn śWiata". z potu duszy proro-
kóW stworuył Bóg duszę rół. Maśniedlatego róża po§iaala
tak cudowną postać i nazywana jest matką uap;chóW,
Każdemu, kto spoirzy na róĘ. Wykwita na ustach uśmiech
i żostaje rrodnie§iony na duchu, a na całym świecie lualzie
7

32 HAKIM MoINUDDIN
instynktownie oddają ą cżeśći pieszcżą. zaprawdę jest ona
j

symbolem miloŚci.
W tal( prredstawionej ścieżc€ ewolucji i hierarchii two-
Ęenia, dostrzec można, że pozycja czIowieka j€st stosunko-
Wo niska, Ponad nami znaiduje się wiele poziomóW. któ-
fych nie moŻćmy osiągnąć W powloce cielesnej, można je
pokonać j€dynie pod postacią du§zy. ]e§t taki poziom ponad
Etapy rozwoiu duszy
Bmpirium. ponad Niebiosami Niebios, zwany zaślubinami
z Bogiem, J€st to cel, do którego dązy kardy prawdziwy §ufi,
stan w któryln ćżłowiekanie cieszy nic, pIÓcz ostatecznego
Człowiek rozwijając się ffuycznic, pr7-echodzi poszc7€gólne
ziednoczenia z Ukochanym, WIadcą, Stwórcą i Filarem (]tapv, od ni€mowl9ctwaprzez młodość,doirzałośći starość.
Wszystkich ŚWiatów.
W podobny sposób rozwija się dusza, przechoilząc właściwe
Wszrstkie świętepisma i wszyscy prorocy głosili jedno:
§tadia ewolucji duchowej.
stworżeni zostaliśmy prżez mądrego i kochającego Pana
Alabskie słowo, oznaczające taki Właśnierozwój to ma
i j€dynym c€lem naszei egzystencji jest dążenie do powrotu
(lam, okr€śla ono pwystanek albo miejsce spoczynku,
na lego łono, Nasuym łciorłTmćelem jest połączćnie lit\iada rdwnież kilka innych 2naczen, klore pomogą nam
z Bogiem, a r^7s7,ystko, co nas W łciu spotyka, jest fascynu-
jącym widowiskiem. które towarzy§zy nam W naszej dro- W pelni zrozumieć zagadnienie, jaiim zajmujemy się W
alże, Dlatego czlowiek naleźący do zakonu sulich nażywany
lym rozdziale. są to. między inrlymi, rezydencja, miej§c€
jest podróżnikiem - salik. Zamieszkania, domek, pobyt, goalność,urząd, państlvo,
dźWięk muuyczny, p}tanie. Du§za majdująca się w maqam
Wszystko, c'o wTdaje nam się być dobre ładn€ i mądre. jc§t
W rzeczywistoŚci cząstką ostatecżnej, absolutnej i niezaprże-
nicsie W §obie cząstkę każdego ż tych żLaczeń. cżasem
cza]nej Władz,y Boga nad Wszelkim b},tem. Wiedza ob€jmująca llawet Więcej niż cząstkę.
ca]ośćstworżenia na7ł,Wa się haqiqat (od haq prawda), Na pierwszy etap Wkracza §ię w momerrcie ulodzenia
Gdy mówimy o miłości,o naszej potrŻebie bycia kocha i pozostaje na nim przeważnie pnez resztę życia. uo
nym, to naprawdę myślimy o miłościabsolutnej, mającej posżc7ególne €tapy rozwoju, wedIug kotejności:
nami zawładnąć i spalić na popiół, tak abyśmy z milości .
stadium egotyżmu
umarli. ]edyni€ Niebiański oblubieniec jćst w stanie obda- a stadium s€rca
rować nas te*im uczuciem. Tego Właśni€ ocz€kuie śrrfi. . §tadium cżystościducha
a W każd}an razie Umiera W nadżei na iego osią8niecie. . stadium boskich tajemnic
Podróż od Zdezo entowanej, prżyziemn€j osoby do żjed- . stadium bliskości Allaha
noc?€nia z l§totą Boga po Wieki. j€st drogą długą, zawiĘ . stadium ziednoczenia (zwany czas€m Niebiańskimi Za-
i trudną. suffzm określa poszczególne etapy tej drogi i pro, ślubinami z Ukochanym)
ponuje szereg kryteńdw, Wedfug klórych można oceniać
pozycię człowieka. Nazwijmy to stadiami rozwoju duszy,
34 HarIlł Mrlttltltll;lN
od momeltu urodzenia drlżynry do osiągnięcia p€łni
rozwoiu duchowego, Poślcp tł lVm dażeniu mjerzony może
być Według Wymien;onych Wyżej kryterióW. Nie kaidy,
oczywiście, prżechodżi Wszystkie etapy, Należy uzrnysłowić
sobie, że to nie ciało. a ruh odbywa tę Wędrówkę,
Ruh oznacza przede Wszystkim dusz9, Może róWnież
oznaczać oddech Boga, adoła Gabri€la, Korafl, objawi€nic.
prżepoWiednię,
Dla sufich ruh stanowi istotę życia. Nie odnosi się to
j€dnak do ciala ani do móżgu i jego procesów myślowych
cży pamięci, Ruh posiada Własną, odfębną cgz,ystencję.
która pochodzi od Boga, i do Niego W całościnal€ży.
Jeślispytamy kogoś jak smakuje owoc granatu, możemy
otrzymać odpowiedź W rodzaju: ,,smakuje tak, jak smaku,
je", Nie jest to odpowiedź szczególnie satysfakcjonująca,
ponieważ jednak granat jest owocem jedynym W śWoim
rodzaju, jego smak trudno porównać z czymkolwiek innym.
stąd taka, a nie inna odpowi€dź. Tak samo jest W pruypad_
ku ruh,
Ruh. i§totę rzeczy, przyróWnać mozna jedynie do rytmu
i motywu muzycznego. Pomyślmy o tańcui taniec jako taki.
nie moźc istnieć W oderwaniu od rytmu i muzyki, Można co
prawda Wyobrazić sobie taniec pod dyktando umyslu, aby
jednak taniec stał się ruec7,Jrwisty, ruchy tancerzy i rytm
poZo§tają niezbędne. Tadec pozostaje i§totą rzeczy. Tak
właśnierozumiemy ,agadnienie istoty, którei ruh, Wydaje
slę, stanowi najlepszy p.zvklad.
Ludzka du§za. aby zaistnieć w wymiarze Iizycżnym, róW-
nież potrz€buje §Woi§tego motywu przewodniego. Pamiętaj-
my, że ruh, istota duszy, nie jest tożsama z duchem. Ten
ostatni jest boską mocą, która uruchamia czynności fizjolo-
gicune, łącznie z procesami myślowymi. Ruh jest czymś, co
odczuwamy w znacznie bardżiej osobisty spo§ób. Zajmuje
też wż,szą niń duch pozycję.
Ijtapy rozwoju dusży 35
Pomyślmy o tym Wszystkim, co niesie w sobic żywioł
ognia| słońce, druewo, popiół, i tak dalcj, Przy tak bardzo
różnych formach. Ws7łstkie te neczy ma:]ą tę samą istotę.
Każda z nich znajduje się na innym etapie rozwoiu. ostate-
cznym Wcieleniem ognia jest śWiatłoBoga.
Każda stworzona rzecz jest unikalna. jedyna W swoim
rodża;u i posiaala Właściwądla si€bi€ róWnowagę między
ciepłem a zimnem, Wiigocią a śuchością, postawą bierną
i aktywną. W Koranie czytamy, że Bóg stworzył Wszystko
We Właściwejproporcji. charakterystyczne dla krwi, na
prrykład, są Wilgoć i ciepło, Jaldkolwiek czynnik zakłócają
cy którąś z tYch cech moż3 sprowadzić choIobę, To samo
można powiedzieć o naszych uczuciach, Nasz nastrój podle,
ga ciągłym zmianom dzięki działalnościnaszych zmyslów,
Weźmy żmysłdotyktl. Jeślizostaniemy mocno §policzkowa
ni, nasz nastrój ulegnie 8wałtownej zmianie. Podobnie
byłoby w pr7,ypadku skoku do lodowatej Wody, lnnym
przykładem jest słuch, spokojna, cicha muzyka działa koją-
co, GIośna.gwaltowna mu7rka doprowadżić moż€ do Wy-
buchu szału. Wszystkie te ucżuciowe elekty nie miałyby
miejsca. gdyby nie odpowiedni motyw i właściwaforma,
cżylanie nuI nie zaśIąpiWie]kicj §ymronii.
Niektórc zmysIy są silniejsze od innych, za najmocniejszy
zc lłsz-ystkich uważa się Węch, Według niektórych. węch
żWiązany jest ż pamięcią, Wyobraźmy sobie nasĘpującą
sytuację: id7iemy po ulicy; naszych nozdrzy dobiega zapach
pieczonego chleba, wywołując natychmiast Wspomnienia
u dzieciństwa. Nauka aromat€rapii bażuje na założeniu. że
Węch j€st najczulszym ze wszystkich anysłóW, Każdy kwiat
posiada swói Własny ruh, Czysty, naturalny olej roślinny
moźe, dzięki śwoim Właściwościom antyseptycznym, żostać
użryty jako substancja ułatwiaiąca gojenie ran. Sufi klasyfi-
kuia kwialy wedlug ich wpĘwu na dusze i jej rozwoj Da
drodze ku Bogu.
36 Harlivt MolirlrnolN
Każdy cżłowiek ma §Wojc ruh, błędem byłoby jednak
twicldzić, że Wsuystkie ruh są takie same, orze§znik nie iest
taki sam, jak śWięty.są dusze, które stoją Znacznie Wyżj
od innych.
Po urodreniu Wszyscy trafiamy W §tadium €8otyzmu.
stanowi to deunikniony pi€rwszy krok, Niemowlę jest
całkowici€ pochłonięte spełnianiem potrzeb lizycznych. Gdy
jest głodfle czy spragnione czułości,zacznie krżyczeć, plakać
i Wszelkimi sposobami dawać znać o swoich żądaniach.
Dziccka nie obchodzi efekt jego dżiałania. Może z łatwością
żepsuć coś,co dorośl;uważają za bezcelrny skarb, co wię-
cej. będzie z tego zadowolone.
ciało w początkorvych stadiach rozwoju dba przede wszy-
stkim o zaspokojeDie podsLawowych potrzeb głodu, czu-
iości,zabawy. Ponieważ stan ten żostal ilany przez Bo8a
i jest W rozwoju cz}owieka dezbędnym element€m, niemo-
wlęta i małe dzieci wolne §ą od odpowiedzialności prawnej.
leślidziecko Wywróci butslki na Wystawie W supermarke-
cie, nikt llie zwróci na io Większej uwagi. Ktośpo prostu
posprząta, Pomyślmy,co by się stało gdyby to samo zrobił
dorosły celowo, tak jak uapewne zrobiło dziecko. Nicwy-
kluczone, ż€ wezwano by policję.
\a elapie e8oly2,mu żdolnosci rozumowania ioccnlanla
rżecżywistościnie są jeszcze rozwinięte, Ten proces nastę-
puie późniei, W miarę dorastania dziecka, rodzice i całe
społecż€ństwo wplywają na jego zachowanie. Inaczej mó-
Wiąc dziecko uczy się, jaką drogę postęporrr'ania obrać i iak
na niei pozostać. Ten, kto z drogi tej zbacza, napotyka liczne
ogranicz€nia.
o ile pozostawanie dżecka na I}m eIapię pEyjmowane
jest za rżecżnormalną, o tyle od momentu uakończenia
okresu racz.kowania, od chwili opanowania fuchów i osiąg-
nięcia dojfzałościciała, nal€ży oczekiwać również postępu
duchowego.
Etapy fożwoju du§zy 37
Kofan zaleca sposób zachowania ivlaściwy dla osoby
chcącej kroczyć ściezką ewolucji, Droga i,ycia żalecana
p.zez Koran to plosta ścieżka.Dla suficgo iedynym i [ajwa-
żnieiszym celem W źyciu jest Wkroczenie na drogę prowa-
dzącą do Boga. jak równi€ż uczynienie tcgo W sposób
najrozsądniejsży i najskutecuniejszy, a także najsżybszy
7 możliwych, Prosta ścieżkajest Więc rówdeż linią prostą
najkrótszą odległościąmiędzy dwoma punktami, międuy
-§tadium egot}zmu a zjednoczeniem z Llkochanym, Wszech-
mogącym stwórcą,
Wielu llrdzi dorasta i Wkracza W Wiek §tarcży nie opuści-
M7sży stadium egotyzmu, Ludzie tacy nie potralią Wyfżec się
swojego stylu źycia, będącego pasmcm spełniania źądań
.iała, człowiek pozostający zbyt długo na tym etapie rozwo-
j€st na
iu. zbyt pobłażliwie traktuiący swoje cialo. narażony
szereg psychicznych i fizycznych Wynatur7€ ń o nieuleczal,
nym charakt€rrc, Fobie. lęki, brak Wiary W samego siebie,
egoizm, schiuofrenia, placz beż prz,y.zyn, depresja, paJano-
ia, zboczenia seksualne. tendencje samobójcze to Ęlko
niektór€ choroby umyslu spowodowane przrdłużającym się
Wpływem stadium egotyzmu,
choroby fiz-ycme związane ż tym stadirrm Występują
Zwykle W połącz€niu z ich psychicznymi odpowiednikami.
są Wśród nich: narkomania, alkoho]ium, skłonnościkrymi-
nalne, obżarstwo, hipoglikemia, ślepota i inne zaburzefria
Wz,foku, żó}taczka, atak serca. chofoby vJenerycune oraz
rak. DzĘe się tak W Wyniku nieumiejętnościutruymania
Wlaściwej kontroli nad żądzami ciała, Wieiu CzytelnikóW
zapcwne nie zgodzi się u tym twieIduąc, ż-€ una bardzo mile
osoby, które prżeżyłyatak serca. Po zapoznaniu się z nastę,
nnymi .lapami rozwoiu. okolicznoś( ta slanie.iP iasnlci,7a,
M€todą na Wydostanie się ze §tadium egotyzmu iest
Wytrwał€ ćWic7-enie wo]i, w celu podporu ądkowania sobie
dążeń ciała. oznacza to rozw1j cech takich, jak odpowie-
 38 Hartu Monnt;ollv
dzialność,umiaf, Iozwaga, godność,]eśliuda §ię komuś
opanować potrz€by ciała, Wkracża na etap serca,
Arabskie slowo q alb (selce) ma Wiele Wspaniałych zna-
crcń: umysł, dusza, zrozumienie, intelekt, sedno, kwintesen-
cja, cenhum. najlep§za częŚĆ, rdżeń, autentyczny, cuysty.
Qualb oznacza również transmutację, przeistoczenie §ię,
przemianę. Wedlug sufich, wszelkie przemiany zachodzą
Właśniedżęki sercu.
Ludzie znajdujący się W §tadium serca posiedli znajomość
dobroci: c7.ynią dobro W stosunku do siebie i bliźnich.
Człowiek na etapie serca powie: ,,Plagnę jedynie dobra,
Kocham nahrę we Wsuystkich jej formach. Wszy-
stkich. Ach, jak cudowlc jcst życiet". Wydaj€ ^kceptuję
się. że czło-
Wieka 2 taką postawą Wobec i.ycia nie powinny trapić
żadne choroby ani dolegliwości, W rzecżywistościjest nje
maI dokladnle odrł rolnie, sladium lo j.sI róWnież narażone
na szeleg kłopotów, związanych 7€ sferami ucuuciowymi,
fizycznymi i duchowymi, Dolegliwości fizyczne i emocional-
ne tego §tadium to m,in, niemożnośćkoncentracii, amnez,
ja. strach przed klę§ką, pewne odmiany hipokryżji. nadwra-
źliwośćemocjonalna. skionnośćdo nicuwykle silnej ekstazy
med}tacyjnej, depr€§ja, nadmierna radość,silny gniew,
pycha, obojętnośćna uczucia innych ludżi.
Pomimo Wielu pozytywnych stron pobytu rla tym etapie,
pź.niętać naleł, że ieśton dopiero drugim stadirrm cwolu-
cji duchowei. Moić być to czas Wieikich zmian W łciu
duchowym, często żdarzają się rozwody, kłopoty finansow€.
Dieie się tak, ponieważ człowiek zacż,yna odczuwać eksta-
lyczny. śWieży.niemalże obczwIadniaiący poWieu noW,.8o
życia. Wielu ludzi nie potrali się pogoalżić z takimi zniana-
mi. za.hodzącymi w bliskiej mu osobi€, W zwiąku z czym
często traci się przyjaciół.
ze stadium tym Wiąż€ się kilka groźnych chorób firycz-
nych. Dolegliwości popfz€dniego €tapu miały głóWnie cha-
I]tapy rozwoju aluszy 39
rakter zwyrodnieniowy, te natorniast są rł/ więksżościWy-
padków chroniczne i ostre. oiało bowiem prżechodzi na tym
ctapie proces calkowitego oc7,y§zcze[ia, pozbywając się za-
nieczyszczeń i toksycznych substancji. jaki€ zgromadziły sip
na poprzednim etapie, Dlatego właśnieWśród dolegliwości
stadium s€rca znajdtrjemy: ból głowy (szczególnie migrenę),
nudności, bie8unkę, bóte całego ciała, nadpobudliwość ner-
WoWą, ogólną toksyczność(choroby skófy, Wypryski, prob-
lemy z owłosieniem), gorączkę. nieprawidlowości W funk-
,,ionoWaniU \Ąoreczka żolciowego i nerck,
Chorobv stadium egotyzmlr należaly do przewlekłych
i często nieulecżalnych. Prawie Wszystkie choroby etapu
n.lca 7wiązane są z 7alamaniamj, iakie plzezywa organizm
podcza§ procesóW samoużdrawiaiących, zachodzących W
lym stadium.
Jakikotwiek posĘp na droalźe ewolucji jest ma}o prawdo-
podobny bez pomocy prawdziwego szajcha. Tylko pod opie-
ką takiego czlowieka osiągnąć można etap następny czy-
-
,losci ducha. opieka la polega na poddaniu się szeregowi
praktyk rozwijających milosierdzie. Wspólcżucie, Wyrozu-
lrtiałośći wytrwałośćaż do osiągnięcia doskonalości.
stadium duszy jest niewątpliwie stanem błogoslawio-
llYm, stąd każdy, kto znajduje się W tym stadium, Wydaje
się być osobą wielkiego s€rca i ducha. RóWnocześnie je
dnak przeżywa Wiele Wahań, które W rz€c7,ywistości Wspo,
lnagają go na drodze do Roga, Przeżycia tęgo roilżaju po-
glębiają wiarę, Problemy psychicunc etapu duszy to pycha.
ilrogancia, okłamywanie samego siebie, klopoty z koncen-
tracją, lekkomyślność,frywolny lekceważący stosunek do
życia, czasem naw€t sklonnośćdo poniżania innych, la,
miętajmy j€dnak, ż€ są to objawy nieprawidłowości w prże-
bicgu pobytu na tym etapie, a nie cechy osób zachowują-
(ych rónnowagę, Zaklóc€nia te Wystąpić mogą jedynie
u tych, którzy nie doszli jeszcz€ do punktu, gdzie jest się
Zupełnie obojętnym na apetyty stadium €gotyżmu,
40 IŁrru MorruuooIN
si,ę raż, że wielkiemu suli€mu, który posiadal już
^arŻilo
renomę człowieka o Wysokiej pozycji W hierarchii duchowej
pojawił §ię Gabri€l, anioł objawienia, Powieabidł mu, że
dzięki osiągnĘej śWiętościmoże porzucić odmawianie mo-
dłów rytualnych. sufi wyrecytował Werset z Koranu, który
zdema§kował zjawę jało szatana. Świadczy to, że czym
dalej j€steśmy na alrodze ewolucji, tym bardzĘ prawdopo-
dobna Wydaje się int€rwencja diabla.
Niektóre z dolegliwości tego stadium są }atwe do opano-
Wania. Jedną z groźniejszych wydaje się być pycha. lest to
najczystszy i najdalej posunięty rodzaj egotyzmu, który
karze nam móWić: ,.Je§tem lepsZ,y niż inni, Modlę się co
dzień, Poszczę, m€dytuję. Popatźcie na cały ien ludzki
śmietnik.oto grzesżnicyl". Być może w odniesieniu do
ni€których o§ób stwierdzenie to jest sluszne, Wypowiadanie
takich pogtądóW może jćdnak hamować rozwói duchowy
człowieka. NaleĄ7 docenić fakt. że dzięki decyzji śtwórcy
każdy dotarł do jakiegoś etapu rcżWoju, Wszyscy, nawet ci,
któtźy bez opamiętania oddają się rozkoszom ziemskiego
bytu, niosą w sobie pierwiastek boskości. zadaniem osób
prawćlżiwie uduchowionych nie je§t potępianie swoich bliź-
nich, a opieka nad nimi, u}ażywanie dró8 W,],jścia na
Właściweścieżkiłcia,
zć stadium duszy Wiąże się też kilka pruypadłości fiżycz-
n}ch, tałich jak samooduJzeni€ (W Wyniku wycz€rpują,
cych ćWiczeń oddechowych), zmęczenie, brak apetytu,
ilrgawki n€rwow€ i tiki, oraz gorączka,
Gorączka WysĘpuje w dwóch fomach. Pierwsza, spotv-
kana w stadiach ego6/zmu i §erca, to stan podwyższonej
temperatury ciała, starającego się w ten sposób pozbyć
nadriiiaru zmagażynowanych w nim szkodliwych sub§tan-
cji. Druga forma gorączki Występująca na Wyższych eta-
pach, to głębokie. duchowe oczysżczenie. powoduiące, jak
okr€ślił to Prcrok Mahomet, ,.że gruechy opadają jak liście
Etapy fozwoju duszy 47
l drzewa". Goraczka taka spala nieczyslości na poziomie
duchowym. cierpiało na nią Wi€lu prorokóW, ŚWięci, któ_
17] na tym elapic przechodzą gorączkę. nie mogą przecież
lryć posądżeni o poblażanie ziemskim przyj€mnościom. Jak
powiedział pewien suli: ,,Na początku korzymy się za złe
cz,yny i gIzechy. na końcu przewinieni€m j€st, gdy choć na
chwilę zapomnimy o Bogu". Unikaniem tego ostatniego
pnewinienia należy się zająć Właśniena etapie duszy.
Moż€ się zdarzyó, ż€ osoba w stadium ducha zacznie
pr2€jawiać postawy negatywne, szczególnie jeśli działa bez
()pieki pźewodni}a. Moż€ ona popaśćW niebezpi€czne
i działające destrukcyjnie samouwielbienie i zadowoleDie,
Nigdy nie można być pewnym, że na jakimś€tapi€ jest się
hczpiecznym i ni€ spadnie się [iz€j.
Każdy sufi, tak jak każdy lekarż zajmujący się §prawami
ducha, musi Zdawać sobie sprawę z różnic W leczeuiu osób
W stadium egot}zmu i osób śWiętych,nawet jeśiijedni
i drudzy skarżą się na gorączkę.
czy jest możliwe ominięcie któregoś z etapów7 Nie. Każde
siadium stanowi miejsce spoczynłu. cżowiek pouostaje na
nim do śmierci,albo awansuje Wyżei, Każdemu z etapóW
1,1lypi§uie się pewne czvnnili oznaczające przemianę. roz.
Wiązanie, uwolnienie, utratę zmysłóW. W czasie bowiem
lecytacji nierzadko ?,darza się, Zę któryś z sufich pada bez
clucia na ziemię, tał Wielki jest zapał modliEwny, tak
()bezwładniające otarcie o prawdę lub eksiazę, Etap czwarty
lo stadium boskich tajemnic, których nie można sobie
Wyobraźić, a nawet po odkryciu trudno w nie uwierzyć.
Bóg miał na myśli to Właśniestadium, móWiąc: ,,są
Wśród moich sług tacy, którzy nie ustają (...)". szczęśliwcy,
którzy dotarli tak dal€ko, potra{ią pojąć m€chanizmy rzą-
dzące Wsżechświatem.Posiadają w pełni rozwiniętą zdol-
nośó przepowiadania przyszlości i czytarria cudzych myśli.
|)rzybywają do nich anioły z Wiadomościami ż niewidżial-
Dych królestw,
42 Hłrł.łMontlolllx
Pervnego dnia ktośspytał Proroka Mahometa:,,Po co
został stworzony Ws7€chśWiat? Dzięki czemu istnieje7". Pro
rok odrzekł| ,,Nie znam odpowiedui, Będę musiał spytać
anioła Gabriela", Poszedł Więc i spytał Gabriela, który
odpowieilział: ,,Nic wiem, muszę spytać Allaha". Pos23dł
Więc i spytat Allaha, Potem Wrócił i rzekł: ,,Pan powiedziałi
,,'Stwof?rł€m niebo i ziemię, aby cicszyły Wasże oczy sw]rm
piękn€m i stworzylem cud Mojego majestatu i władzy.
Chcę, aby migotliwe gwiazdy podtrzymywały Was na du-
chu, uachwycaly i Wzbudzały lvasż podziw dla Mojego
dzicla"'. Gabriel powiedział, że spytany W jaki sposób stwo
rzył to Wszystko Bóg rzekł: ,,Nie dałem ludziom zdolności
poimowania Wszelkich środkóW i mechanizmów, które po-
mogły mi §tworzyć świat. Nawet gdybym odpowiedział, nie
urozumielibyście, Lecz W chwili śmierci opadną zasłony
i zrozumiecie i zachwycicie się Moim gcniuszem. Jestem
najlepszym z twórcóW, Ni€biosa i Wszechświat, którc sfiir'o-
rzyłcm są skomplikowan€ i zlożone. lecz ludzkic ciało stwo-
rzy}em jeszcze bardżiej skomplikowanym". Takiei odpowie-
dzi udzielił Bóg Mahometowi, który bez Wątpienia przeby,
wał W naiwyższym stadillm. Przeciętny człowiek nigdy nie
mógłby dosiąpić takiego zaszc7,ytu i tak rłiclkiej prżyjaźni
z Bogiem,
osoby W stadium boskich taiemnic prueszły z powodze
niem Wielc ciężkich prób i nie szukają już W życiu żadnych
egoistycznych Wartości, Nie pożądają sławy. bogactwa ani
podniecających doznań. Istnieią jedynie dzięki łasce nie-
żWykle Wyjątkowego i osobistego kontaktu z Bogiem i mie
sz],ancami niebio., Mimo lo są Wciąż ludzmi i rownleż na
tym etapi€ obserwujemy p€Wne fizycżne i psychiczne prży-
padlości, Nie nalcży Właściwienaz-ywać ich chorobami, są
to iedynie zakłócenia, czy też ,,boczne ścieżki".które mogą
spowodować colnięcie z tego etapu, lub powstrzymanie
rozwoju. Należą do nich: fa}szywa interpretacja boskich
Etapy rozwoju duszy 43
Zjawisk, brak udolnościracjonalnego rozumowania, zupeł-
na obojętnośćWobec ziemskiego życia, problemy z Wysła
ivianicm się, bóle serca. zgaga.
Nieodzownym byłoby Wspomnieć W tym miejscu. że
człowi€k nie jest W stanie przenieśćsię W przód o kilka
stadiów od razu. Du iecko, mimo że dobrże jeźazi na rowerue,
nie potra{iloby pilotować odrzutowca. czlowiek osiągnąW_
sży pewien etap. potrafi też działać W stadiach niższych. tak
iak pilot, który żacbowa} nabytą W dżieciństwic umiejęt-
Itośćjazdy na rowerże.
Brak wiary W siebie, który Występować moż€ W jakimś
stadium. jest Wynikiem panujących w nim uwarunkowań,
l'rżemiana nal,omiast jest czymś,co pozwala na zamanifes-
lowanie owego braku Wiary, Nie Wszyscy jednak znajdują-
(]}, się na tyn1 c7,y innym etapie doświadczyćmogą działania
ivsuystkich Wlaśćiwychmu przemian,
}'izyczfle dolegliwości stadium boskich taj€mnic io gofą-
frka, kłopoty u oddychaniem, cuasem Wręcz uczucie dusue-
nia się, Dzieie si9 tak głóWnie W rezultacie Wielu lat ćwiczeń
oddechowych, niezbędnych dla osiągnięcia tego €tapu. Za
klócenia mogą Wystąpić w momencic. kiedy ćwiczenia te
tlykonuje się nicpoprawDie bądź zbyt intensywnie. W §ta-
dium tym zdaruają się c7,ęsto przypadki interu,encji czynni-
kóW o pochodzcniu niebiańskim. Za przykład posłużyćmoż€
,lośliWośćdżinóW (chociaż te akurat aktywrre są rra Wszyst-
kićh etapach, lącznie z okresem niemowlęcym), Można też
lltrymywać pewne kontakty z duszami znarłch, ulegać na-
Wet znacznemu ich wpływowi, W takich przypadkach jako
rcmedium służyćmoże szereg ćrĄ,iczeń, m.in, oddechowych.
Dla Koranu źródłem wielu ćwiczeń oddechowych jest
snm Koran. Różnorakie §posoby Wstr7.ymywania i ponawia-
llia oddechu zaznaczone są W tekście Koranu. ułożone
s, jedenaście stopni trudności, sżc7€gólnie samogłoski wy-
llhżane są ponad regularny rytm recytacji. W praktyce
44 HłrnłMottitlullrN
j€dynie kilka osób potrali recytoivać na tak Wysokim pozio-
mie, Można kupić kasety z nagraniami takich recytacji,
Warto postarać się o nie, choćby dla fenomenalnych recy-
tacji W rodzaju Wydłużonych do d[,óch minut WydechóW
czy też operowania 8łosem w ramach czterech i pięciu
oktaW.
Ponad etapem boskich tajemnic znajduje się stadium bli-
skości(q u r b). Delinicja stowa qufb to bliskość,?hliżanie
się, podejście, sąsiedztwo, zwiążek i pokewieństwo, W sta-
dium tym odnaleźć można bliskośćNaiwyźszego, sąsiedz-
two Tronu Wszechmogącego, Człowiek o tak Wysokim §ta-
Iusie posiada przewdgc nad naslyln swlalem oraz !teirZHnie
W śWiat innych folm stworz€nia.
Na etapie bliskościistnieje bardzo niewiele niebezpie
cueństw i hudności uwiązanych ze zdrowi€m, te j€dnak.
które występują, mogą okazać się niezwykl€ groźne. Jed-
nym z takich ni€beżpieczeństw jest nasilona ekstaza, osoby
do&nięte taką prz,ypadłościątracą żupełnie kontakt z oto-
cz€niem. ca}y cżas unajdują się W §tani€ szczęśliwości.ni€
dbając o pożywienic, sen cz,y Llblanie. są oni niebiańsko
odurzeni i zaab§orbowani bliskościąl]miłowanego Pana,
Podczas pobytu W Afganistanie, odwiealziłem pewną wieś
1^r pobliżu miasta Paghman. PoznaIem tam taką Wlaśnie
osobę. ]ego ucaliowie utrzymywali, że ma 125 lat, Gdy
Weszliśmy do otoczonego wysokim mur€m o8rodlt, ujrueliś-
my niskiego człowieka, pochylonego nad grządką gera-
nium. od czasu do czasu 7,rywał kilka jaśflocżerwonych
kwiatkóW i zjadal je. Dzielił się tym pocuęstunkiem z wie-
wiórkami i innymi małymi stworzeniami. które otaczały go,
nie okażując strachu. Później. już w pokoju na piętrze
żachourywał się w sposób, który komuś nie wtajemniczone-
mu Wyda]by się podejrzany. Nigdy nie móWił Wyraznie
i bezpośIednio. można było Wychwycić iedynie fragmenty
jego rożmów z mie§Zkańcami uaśWiatów. Ptaki Wlatywaly
Etapy rozwoju dusry 45
i WylaĄ,Wały przcz otwarte okno. Gdy Wychodziliśmy, o{ia-
rował jednemu z nas .,prezent", który tr7,ymał W Wyciągnię_
lych, złożonych dłoniach niczym skarb. Prez€ntem okazała
\ię być brudna, nadgryziona brzoskwinia, Tak właśnie
Zachowują się luduie w stadium bliskości, odczuwający
rzecżywistośćna żupełnie innym pożiomie, Stan taki j€st na
s!t,ój §posób fascynujący i piękny, nie stanowi jednak sam
W sobie celu naszej podróży. W gruncie rzeczy Większość
szajchóW jest zdania, że to stan poniżający i niepoźądany.
Niektórzy ludzi€ na t}'rn etapie przcstaią móWić. Znane są
pr7-ypadki osób. które zachowywały milczenie pr7€z ponad
20 lat, uaabso.bowane do tego stopnia, że nie odczuwały
potrzeby ani możliwościnawiązyvvania wcrbalnego kontak-
lu. Mogą też Występować amne7j€ i napady szaleństwa,
Człowiek potrafi zapomnieć, co robił lub mówi] chwilg
przedtem, Ni€które z ćwiczeń, szczegóIlie kont€mplacja
(tddechowa i modlitewna bywają tak silne i intensywne. że
liogą doprowadzić do utraty z,mysłóW. Nie 7,darua się to
iednak często,
Mięalży Wspomnianymi Wyż€j charakterystycznymi za-
fhowaniami obselwowanymi u osób przeżywających Wyż-
sże stadia ro7-Woju duchowego a zachowani€m psychic7,nie
chorych. istnieje niezwykłe podobieństwo, Na Wschoi|zie
Wiele osób uachowuje się w tałi spo§ób na ulicy, co na
7achodzie stanowiłoby niewątpliwie Wystarczaiący powód
do odizolovfarria. Prawidłowa diagnoza wrymagałaby jed-
nak rozważ€nia stanu duchowego takiej o§oby,
Problemem, o którym jesucz€ nie wspomniałem, a który
Właściwyjest dla Wszystkich stadióW (o Wiele bard7iej
niebezpieczny Właśniena etapie bliskości, niż na jakirnkol-
Wiek innym), iest prżypisywanie boskości. Inną pułapką,
o które' już samo myśleni€ sprawia ból, jesi utrata Wiary,
przypadłośćnągofsza że Wszystkich.
46 H,crrt,r Mo ,{rDnN
Czym Wyżej jesteśmyw ewolucji duszy, tym cięższe spo
tykają nas próby. Ludzie na tym szczeblu rozwoju dawno
ju, Wyrbyli się potrzeb cielesnych, obce są im cechy cha-
rakteryzujące egoisióW, Ludzie ci nawracają innych na
ścieżkidobra i prawdy, Dlatego Właśniecały czas 7,aErai,aią
im siły ,ła dżiny, upiory, i podobni dręcuycicle.
Niektórży twierdzą, że przemawia do nich Bóg. że unajdu-
ją się pod |cgo beupośrednią opieką. Zapominaią iednak, że
jedynie anioł Gabriel jest pośrednikiem W kontaktach Pana
z jego ludem (z jednym Wyjątkiem Mojźesża),Koran
-
ostźega nas wielokrotnie, byśmy nie uważali się zbyt silni
w obliczu zła. uaróWno tego W ludzkiej. jak i nie ludzkiej
postaci, Wielki szaich Junayd powiedzial: .,Ten, kto jest sam
dla siebie naucą/ci€lem, ma szatana za pr7ćWodnika".
Istniej€ jesucze iedno stadium - Zjednoczenie u Allahem,
Bóg staje się twym Ukochanym, a ty Jego Oblubieńcem
i uostajecie sobie poślubieni W boskiej jedności po wsze
cu asy. Etap ten, w odróżnieniu od pozosta}ych, nie możc być
osiągnięty żadnym ludzkim Wysiłkiem, Wszechmogący sam
podejmuje decyzje i Wybiera, kogo zechce.
Tradycja podaje kryteria tej selekcii. Polegając na autory-
tecie Hazrata lbn Mas'uda, zacytować możemy słowa Pro-
Wśród caIeso stwoźcnia jcst tl7łst! takich hldzi, który.h łą.zą
ż tsoBień wyjątkowć kontakly, a scrca ich są na podobieństwo
prorolra Ad.ma, cżter<Łiestu ma serca jdk prorok Mojżćsz, sićdmiu
ó sćrcach podobnych p.orokowi I'ię.iu o sercach jak
^brahamowi.
tchaniol 6abrić1, T.żćch o *rcach na podobicństwo aniola Micha_
la, ]eden jedyny n,a serce jdk aniol IrafiL cdy umic.a tcn jcdc.,
Bóg wybicra któregoś ż tźich na jego mieFce, Gdy uńić.a j.d.n
z trójki, najego ńiejsće .hodzi któ.yśz pięciu,Itakdokońca, Jcśli
umPe ktośspośród trz,ystu, A]lah powoIuje j&lnć8o z ca}.j .ćśzy
śńićńelników, Dżęki nim Bóg zarządza życiem, śmić..ią,wsklkim
§Możenićm j UsJlnid lJd/Ln\, ,,d ri.\7./ę§c
Etapy rozwoju duszy 47
()wych trżysttl poznać można po nieustającym uśmiechu
i beztroskim stosunku do śWiata doczesnego, Nic musżą oni
l(,sć, spać, ani pić, Porzucili pęta krępujące ludżkość.mogą
l)vcnosić się dokądkokviek zechcą, na ziemi i W niebiosach.
|l(lynie kilku ludzi W całej historii doszło tak daleko, stanu
l.!o nie da się opisać słowami. Jest on prawdziwym celem
llllszej egzystencji, jest czaściąobietnicy danej przc,, nas
.,lwórcy przed prlyjścicm na śWiat.
l,udric tacy, określani są mianem Wali co znaczy ,,t u-
l,]()ny przyjaciel Boga". są to prawdziwi zast9pcy Boga na
/icmi. ŚWiat nie udaje sobie sprawy z ich istnienia. Znają
] Inają dostęp do W§7,ystkich mechanizmóW rżądzących
\l1,iatem. To oni realizują na ziemi boskic plany.
]cdynie ci, któr7,}, naieżą do wspomnianych Wyżej tr7,ystu
..l)|a!t iedlilt ych, mogą bez obaWy
na7,ywać się sufimi, Wsą7
\ polo\ldli są rofz.j Uc7nidmi śUfi,,mu,
1'o osiągr ęciu etapu bliskości je§t si9 Wolnym od dolegli-
§()ści fizycznych. iedynym fizycznym aspektem bytu pozos-
li]l(, sposób odcjścia ze ś!t,jata. Na tym ctapie flie uiniera się
]li] skutek choroby. Otrzymuje się informac;ę od anioła,
1,|lvierające dokładną datę śmierci, ]est Więc czas na przy,
l!)lortanic, Mój szajch wyjawił mi termiD swojej, na mie-
.l|c prżed nią. Pracował. w pelni śWiadomy, ż do ranka
l,go dnia, O drugiej po południu położylsię i rozpocząl
j(,(,vtację wyznania Wiary, odszedł tuż po żachodzic slońca
1, działo się to W dzień urodżin Proroka).
l)la osób takich. odejście z tego śWiata j€st WydaJzeni€m
]ll)gosławionym, świętym,gdyż życic docżesne żostaIo przez
l i( ll żarzucone na długo przedtem, T€raz zostaje im udostę-
|,lli()ne nie tylko niebo, lecz również wszystkie inne wymia
| \,. Nic ni€ może im przesukodzić, Nawet najwięksi przestęp-
, \, i najpotężnieisze armie ni€ są W stanie zagIozić sufiemu,
|l,n on wolny od Wszelkich zagrożeń.
48 lLłrIfuI MonulolN
Gen€ralnie rzecż bioląc, cz}owiek nie ma prawa zostać
uznany za szajcha, jeśiinie osiągnął co naim ej etapu
duszy, Uczeń oficjalnie staje się szajchem podczas ceremonii
ślubowania. Założycieluał,onu chishti W Indiach, Mu'inud-
din uznał się posłusznym woli swego szajcha Uthmana
Haruni, ceremonia odbyla się W roku 56l, po 20 latach
treningu. ćWiczeń i służby u szajcha. Wielki ślviętyopisał
swoje ślubowanie W następny sposób:
Mialem zaszcryt pojawienia s'ę pźcd obli.Em HaTata t]thńea
i Wielu innych dostojnikóW dućhownych. Pokłonilcn] g]owę ł Wy-
razie śz.7irei czci, szaich poprosił mni€ o odń(',wienie dwóch obo
wią^o$,ych modlitw, Tak uczłnilcm, Wledy polecil mi żw.ó.ić się
w strcnę świftegodomu w Mćk.e, Tak uczynilcm, Wtedy n.kazaI
mi Wyrecytowanie r@dżialu Koranu pt, d]-Bdqdrał. 'l'ali ućżyniIeln.
Następnic poprosi}, bym dwadżćściajeden rary powtóżyl pochwa-
lę i blogosławieństwo Allaha i Proroka. o.d jcgo rodżny, a także
odnówil 9cśćdzićsiątrcży cak th\|ąk ,4lldłolvi, Tal żrobilem.
NasĘpnie powstał, ująI noje dlonie w śwoje i źekl: ,,Pozwól.
nie.h pP€dstawię cię Panu". Potefu óbciąl moje włosy noży.ani,
wloży}ńi na gIowę sptrjalną.żapkę i poprosił. bym usiad]. Naka7żl
ńi tysiąc razy powlóżyć rozl]2\al a1-Ikh]aś. L]cżyniłem tak, Wlćdy
powićdżial nasi uczniowie spę&aią tylko jcdną dobę W okresic
nowiciatu, idź wicć i ptrżyjją dźś,są(dzilem więc cal],dzićń i ca]ą
noc na nodlitwach i pow.ó.ilem pźed zacnc grono,
Nlistź polecil mi uśiąśći polrownić tysiąc ruy odmówić rozdzial
d],lłł]as, Naśtępnie polecil mi ,.spójrż w niebo". Tak ucżyniIem,
.,]ałdaleko sięga twój wżrokl", spytal, ,,Aż dó Wćzglowia boski.gó
tronu", odpa.}em, Powiedzial B,tćdy: ,,spójrz W dół", Tak ucżyni
Iem, spytał mowu: ,,Jak dalćko sięga twój wdok?", odpowicdża,
lem mu: ,,Aż do odchlmi piekicl,"
Polć.iI mi wtedy usiąśći odńóWić rcżdżałol,ikłhs tysiąc ra7r,
Gdv tak u.żynilem, Prkl ponownić: ,,spójrz W nicbó", Tak u.złni,
len. ,,]ak dalćko widżisl teraz?", zapytał. .,^ż do świada boskiej
chwaly", odpfulem, Wtedy powići]źiał:,,Zamknij oźr", a W chwilę
po tyn: ,,otwóź jć", Uniósł wtcdy dwa pierwsze palcc jcgó p.awej
Ęki i spytał ,,có pźez nie widzńzż", .,l8 tysięcy światów", odpar,
lem, Kićdy uślysżałte słowa. mkl .,TWoją praca dobiegla końca",
Poleił mi podnieśćleżącą opodal cćgłę, zna]dIeD pod nią kilka
złotych monet, Nakud mi iśći .ozdać je biednym i potźcbującyd.
@ też u9łnilcm, Pót€m poprosił, bym pozóśLa} z nim pvą iakiś.zas,
Etapy rozwoju duszy 49
W ten Właśniesposób dusza pni€ się w górę drabiny
cwolucji dzięki §Wemu posłusrcństwu i łasc€ Boga, pokonu-
iąc ilrogę od beznadziejncgo egotyzmu do, jeślitak zażyczy
sobi€ stwórca, boskiej jedności.
Prżesuwanie się ku wyzszym §tadiom odbywa się r]zięki
l)panowywaniu potrzeb ciała. W o§iągnięciu najszybszych,
llajpewniejs7,ych i najsolidliejszych fezultatów pomagają
§ufim specjalne ćwicz€nia zalecone przez samego Allaha.
Tych, którzy ponad miarę pożądają, lub ież Wydaje im
śię,ź€ pożądają pMejścia na duchową orientację życia,
spotyka zwykle klęska. Dziej€ się tak, poniewaź ego rir'y§ta-
tvia nas na najcięższ€ p.óby, Moź€my zbudżić się któregoś
rtlnka z najmocniejszym postanowieniem skoncentrowania
się jedynie na najczystszych. uajbardziej pobożnych i
lvznioslych myślach. Wystarczy jedna} i€den t€lefon z Wia-
(lomością o Wygaśnięciu ważnościiwego konta bankowego
1,1h o zbiciu szyby p.żj,z dzieci. a zanim zrozumiemy co się
stało, tracimy wszelki spokój ducha. o naszym pobożnym
|,U§lanowieniu prĄ?ominam} sobie dopiero Wieczorem.
Dlat€go Właśnienależy cały czas korygować i odnawiać
swoje intencje. Na początku moze być trudno, na p€Wno cże-
kają nas niepowodzenia, szybciej iednak niź nam się zdaje.
illtencja prueksztalca się w nawyk, najbardziej pozytywny
7,, Wsryslkich. Po jakims czasie przeslajemy zapominać,
slopniowo adept odr,rrca zyciowe ambicie i EJSWię.a się
.clom li tylko duchowei natury. W siedzibie nasuego zakonu
W Indiach znajduje się miejsc€ spoczynku szajcha Hażrata
Khwaia Mu'inuddina chishti, oprócz śWiątyniunajduje się
lam około stu pomniejszych cel. prżeznaczonych dla szaj-
, hóW zakonu w czasie ich pobytu W Ajmer. W celach tych
()dbywają cżteralżiestodobowe odosobnienic, w podziemiach
i ciemności, pźy mirrimalnej ilości pokarmu i Wody. Jest to
W pewnym sensie symulacia bycia w grobie, sufi. zdając
sobi€ sprawę z nieuchronności śmierci,Wykorzystują tę
 50 Haxrnl Morx]TrnnrNr Btapy rozwoju duszy 5l
okażję, by zapoznać się z 8rob€m za życia. W czasie owych jednak jest się po drugiej
icszcze nauczycielem, na p€wno
czterilziestu dni i nocy. adepci znajdują się pod opieką szaj- §tronie.
chów, którzy nakazują pewne ćWiczenia i recytacje slużące Uczucie to poróWnać moźłrado górskiej rzeki, która
ga§Zeniu żądz cielesnych i odrżucaniu niźszych potrzeb. plynie W dół zbocza, próbując dotEcć do oceanu. Gdy tam
Rytualu t€go nie można prżeżyćsamotnie lub też poddać się (lotrze, następuje wielkie, spokojne zjeainocżenie, DoWe ist-
wlasnym myślorn, Niebezpiecu€ństwa §ą rcżlicane, dlatego nienj€. Któż Więc chciałby być małą weczką, hałaśliwie
też potrzebuiemy cały czas opieki źyjącego mistrza. spływającą po skałach, Po osiągnięciu boski€go miłosierdzia
czytając iryciorysy Wsrys&ich największych przedstawi- nie ma już żadnych barier,
ci€li ludz,kościtzrr. proroków stwierdzimy, że Wszyscy ci Więc. klórzy docierają do oslalecznego przeu\aczfnia
najbardziej obawiali się tego, co -czeka ich W grobie i w na, połączenia z Bogi€m należą do &rybrańcóW, do sulich.
stęprr},m życiu. Ludże ci byli naipobożniejszymi. nail€pszy- -
lch status w oczach Allaha jest wyjątkowy.
mi, najbardzi€j oddanymi W całej hi§tofii rodzaju ludzkiego. Zajmiemy się t€raz sprawami zćlrowia ciała, duszy i umy-
ciągl€ śWiadomi Wagi śI^,ychczynóW, niepokoili się o osta- słu oraz sposobem leczenia różnego ro&aju dolegliwości.
teczny rł,yTok Pana. o ileż większy niepokój Winni Wobec it&ich uż},wają suffjscy lekarze.
tego okarywać zwykli ludzie!
Nasz opis rożwoju du§zy iest z konieczności barduo upro_
szczony, a w optymalnych okolicznościach i przy pomocy
Wykwalilikowanych nauczycieli, osiągnięcie znaczących re-
zultatow zabiera ilżiesiątki lat. zdobycie wiedzy pozwa]ają-
cej na zreperowanie silnika §amochodu trwa nieraz i truy
]ata. o ileż Więcei czasu i trudności nastręcżać musi nauka
o środkach służącychnaprawie dusz.
Międży człowiekiem szukając},rn prawilziw€go celu W ł_
ciu a prżewodnikiem ducho&,},m jest różnica, różnica ja-k
między poszukiwacz€m a poszukiwanym. ucaniem a mist-
rz€m, nowicjuszem a szajchem polega ona na t},m, że
śzajch daje a uczeń przyjmuje. -lJczeń przychodń plośząc,
szu}ając, żądając cał czas oczekując pomocy. Prz€mia-
-
na zachodzi w momencie, kiedy można juź oderwać §ię od
matczynej piersi, kiedy nie Fagnie się już być ulubi€ńcem
i prawą ręką nauczyci€la, a w uamian za to pragnie się
oddawać. Pmgnieni€ to śtajesię nieodparte. Przypomina to
przejście przez środkowy punkt kĘsydry po przedosta_
- nie je§t §ię
niu się przeż tę wąską i ciasną szczelinę może
 4
fedzenie a zdrowie
Żrądi* iesl domen .hófuby-
Póśt ro pol]stąwve bkĄlstwó,

PErok Mahomet
s.hih MBlm

Życie na żemi jest jednym z etaŃw wędrówki ku Bogu,

a cialo §łui,y w nie' jako poiazd. zadaDiern podrór,nika j€st
utlzymanie go w maks},malnej kontroLi, tak aby niewygoda
i ból Eie zepcbnęły du§zy z obrane.i &ogi i nie oddalił od
celu,
Trawienie to proces Dolegający Ea pobieraniu poka.rrEów
i dalszej ich prżemianie WewnątP ciala. )eś]imówimy, i€
iołądek iest domem choroby, my,ślimy o tym, że choroba
zaczyna się gdy proce§ trawienia ulega zakłóceŃu. ,,Dieta
to podstawowe lekarslwo" omacza z kolei, że W pierwszym
r,ędzie daleiry skoncentrować §ię na leczerriu choroby przy
pomocy odpowiedniego op€lowania skłailnikami la§zego
jadłospisu. Potrawy są ułwane ia}o Wehikuł pruedo§zący
pewne lec4ricze pizepisy zańwno ziołowe, jak i aie
-
z źailnym pokarmem, pozaĘrcrne wewnątru
^r,iąan€
oĘanimu.
-
53
 54 HA{nł MoINuDDIN
Wyją&iem od tej ogólnej zasady jest sytuacja, W którei
orgalrizfl wral 2 nafżądami 7ostał uszkoaizony tak bardzo.
że jedynym Wyjściem jest opeĘcja bądź inny radykalny
środek, Jeślij€dnak prżeż cale Ęcie, począW§zy od dzieciń-
stwa, postępujemy Według zasad zapewniających zdrowie,
nasz stfach przed chorobą nie powinien być więksży niż
obawa przed uderżeniem pioruna. Zapewniam, ź€ znam
o§obiście §poro osób (zamieszka}ych W Większoś€i prżypaal-
kóW na Wschodzie), które pvez cale swoje łcie rrie zaznalv
choroby, Nie Wiedżą. co lo bóI 8lowv. nie zdarzylo im
odwiedżic lekarza. nie mowiąc o izpitalu. Byc może nallep- "ń
szą delinicją zdrowia fizyczn€go jest ta, która określa je jako
stan pozwalaiący na niezauważanie ciala, cuyli innymi
§łowy. osoba zdrowa nie otrz},rnuje żadnych sygnalów bólu,
ni€pokoju cŻy niewygody, które miaIyby śWiadczyćo zĘm
stanie zdrowia. ]eślijednak przypomnimy sobie ści€żki
rozwoju dusuy poczynając od stadium egotyżnu stwierdz!
my. źe choroby grożą duźei częścilualzkości.
W celu określenia jat i kiedy rodzi się choroba. Prześledź_
my teraz proces trawienia.
Jedną z cech sutij§kich szajchóW, która zresżtą Wyalaje się
dominować nad Wszystkimi pozośtałymi.je§t gościnność
i umiejętnośćprrygotowania najsmaczniejszych i naibar,
d7iej sycących poIraw. jałie mozoa sobie WyobrMc. Wiele
opowieści o szajchach obraca §ię wokół tematyki łWienio-
Wej właśnie,cży to r^/ odniesieńu do spofządzania potraw,
czy tęż powstrzymywania się od nich.
Będąc kiedyśW okolicy Balkh W Afganistanie pragnąłerr
bardzo spotkac 5ię z pewn}m, manym mi 7 opowieści
szajchem, potomkiem Hazrata Rumiego. Ilnam (prowadzą-
cy modlitwq) 8lóWne8o meczęfu Bdlkh. Wsldzał mi drogę do
zagrody starego szajcha znajdującei się W niedal€kiej wsi,
iakieś15 km od miasta. Po fascynującej podróży do Wioski.
zastał€m szaicha u progu domu, zupełnie iakby się mnie
]ealrenie a zalrowi€ 55
spoduiewał. W€Wnątrz dostrzegłem grupę starszych, stlocm-
Ilych na podlodze derwiszy, rozpoczynających obiad. szarch
żt)prosiłmnie do środka, a więc do§iadłem się, Po chwili
Wniesiono wielką drewnianą misę i postawiono ją pru€d
sżajchem. W misie znajdowała się drewniana łyzka, Szajch
llalożyłsobie porcję i wręcżyłnaczynie mężczyźnie §iećlżące-
nlu po jego prawej stronie. sześciu mężcz},zn nałożylo sobie
icd7€nie i naczynie dotarło do mnie. Zacżerpnąłem lyżką
l,górkowo-jogurtowej zupy. która pomimo prostoty wyko-
llania, okazała się Wyśmienita. Nie pamiętam, abym W ł-
l ill iadl cośsmaczniejszego od tamtej żupy, dzielon€j z gars-
lką derwiszy na dachu śWiata,
leden ż Wielkich suajchów ża}onu chishti. Hazrat Niza-
lnuddin Awliya, przez ponad si€dem lat uirzymywał przy
s()bie sześciu nowicjus.?,y, przez cały ten czas nie pozwalając
inr ani razu najeśćsię do syta. często byli na krawędzi
N]odu. Pewnego razu do gospodar§twa przybył zaniedbany
żcbrak, kńry na oczach Wygłodniatych muridóW zbił 8ar-
lrck p€łerr mąki, PocząWszy od t€go dnia, Hazrat Nizamud-
(lin żaopatryWal całe Delhi W najwspanialsze lcżty, aż po
|,|cs swoich dni.
Co śprawia, że szaichowie tak bariluo dbają o zapewnie-
llie swoim uczriom posiłkóW? Przede wszystkim fakt, że
l,tllmi€nie glodnych iest dobrym uczynkiem, szczególnie
kicdy znajdują się oni w prawdziwei potrz€bi€. Najbardżiej
istotne jest jednak to, że posiadaią oni wiealzę na temat
Wpływu różnych posiłków na organian, jak róWrrież na
l,,zwoj duszy. co pozwala ilTl czesto na Wspomożenie ucz-
llillw i chorych odpowiednim doborem potraw,
Prżywądzenie pośiłkupowinno zo§tać prżemyślaneW
tlajdrobniejszych szczegółach. q§oba przygotowuiąca i po-
lliljąca posiłek matka, ojciec, służący.§zajch musi
(,7iąć pod uwagę wszystkie czynniki charałterystyczne - dla
llilnej pory roku, dnia, klimattt, oalleglości i Wysokościnad
 56 HłrtłłMorutlnolru
poziomem moża, panującc choroby czy Wirusy, niespoty
kane ruchy owadów, itp, Ludzie żyjący blisko natury potra,
Iią zaobserwować te, jak i wiele innych cz,ynników.
Pomysl i zamiar towarzyszące pr7,ygotowaniu posiłku
naleŻą w fzec7ł,Wistości do najważnicjs7,ych jego skladni,
kóW. W stanach Zjednoczonych ludzie nie tyle rzadko śWia
domie myśląw ten sposób, co po prostu W ogóle nie za-
Wracaią sobie głowy wlaściwym oal2ywianicm. Wolą owi-
njęte W papier ochlapy, które Wkłada im się do |ęki, przcz
okno samochodu,
W nasrcj rodżinie moja żona Iman i ja, żasięgamy u siebie
nawzajem ciągłych porad co do nas73go jadłospisu, ona
daje mi unać o różnych drobiazgach związarryct, 7śzdro-
wiem naszych dzieci i o nowościach na rynku spożywc7,ym.
Dopasowuiemy się do sytuacji, Na Wschodzie panuje opi-
nia, że nie powinno się spoźyrłaćrażem mleka iryb,
Biochemia potwi€rdza, że zarówno w mleku, iak i W mięsie
ryb w szczrgólnie wysokim stężeniu występuj€ pewiefl
aĘinokwas..Gdy spożywa się je razem, stężenie może oka-
zać się tak duże, źe nastąpić moźe reakcja alergiczna,
]nna lrad}cjd gIosi. ze na poczalku \ezonu owo,,e pn\ia_
dają Właściwościleczniczc, podczas gdy pod koniec mogą
powodować cho.oby, Jabłka, na przykład, na począ&u
sezonu są cierpkie i posiadają Właściwościwstfżymlljącc.
Po pierwszych przrymrozkach Wzrasta poziom cukru, co
latwo moźe spowodować przyrost śluzu, To z kolei powodu,
jc grypę, zdziębienia i podobn€ choroby,
szczególną uwa8ę z-Wrócić należy na produkĘ, które
kupujemy. Gduie będę kupował swoje jedzeni€? skąd pocho-
dżi? czy uostało poddane duiałaniu środkóW chemicznych2
J€ś]i tak, to jakich7 Większośćtowarórv powinna być dostę-
pna na lokalnym fynku, cebula i ziemniaki powinny po-
chodzić z najbliższego otoczenia (najwyżci dzień drogi),
ponie$.aż Wtedv zawierają one antidotum rla Ws7,ystkie
Jealzenie a zdrowie 57
Występujące W okoiicy Wirusy, male insekty i kolonie
bakt€ryjne, Ni€ należy cenić cebuli transportowanei przez
tysiące mil, Wyzej od tej rosnącej W sąsiedziwie. leśliW na-
szej okolicy nie rośnie cebula ani żemniaki, należ.y Z rrich
zrezygnować. Eskimosi przfcięź baldżo nadko, jeśti W ogóle,
jcdzą banany!
Po Wejściu do §upermarketu porźua nas zwykle natlok
produktóW, prawdziwy róg obfitości. jednak prawie Wszyst-
kie one. nie pomijając śWieżychowocóW i WażyW, uostały
,mieniofle prżez dzialanie pewnych środkrjw clremicznych,
To Wspaniałe, i€ W sklepie warżywnym na rogu można
dostać egipskie man8o, boliwijskie granaty, czy meksykańs-
kie banany, Nie Znaczy to jednak, że dostarczą nam on€
poż,ytecznych składnikóW.
Zwykle zaleca się dokonywanie Wyboru potraw według
dżiennego klucza podstawowycb grup żywieniowych. Inni
odrzucają tę koncepcję, sugerując zastąpienie jej dietą opar
tą na ka§zach, śWieźychowocach i Warzywach, odpowied-
nich dla danej pory roku. Jeszcze inni proponują anali7€
Zawańości Witamin, minerałów i składnikóW odżywcz,ych
tV celu Właściwegożywienia, sufi patrzą na tę kwestię nieco
inaczej, Podobnie jak za najWażniejszą uważają duszę, która
iest escncją ciaIa, suukają róWni€ź esencji potrawy, jej
najlepsze8o elementu.
PEypuśćmy. źc Wybraliśmy już Właściwepożywienie
i mamy lajlepsze zamjary względem naszej rodziny i przyja-
(iół, Następnym etapem j€st §amo pźygotowanie posiłku.
('zęsto powtarżam, źe najrłspanials7-ym szpitalem śWiata
jćst Własna kuchnia, gdyż tam Wydobywamy esencię posił-
ku, tam możemy żrraleźć7drowie, lub chorobę,
jeżeli iedz€nie przygotowafle jest We wIaściwy sposób
Udpowiedni czas na każdy skladnik pierwszą r7eczą.
]aką można zavważyć w kuchni jest eksptozja najcudow
lIiejszych Woni. JeśIi,na prżykład, gotujcmy cebulę W oli-
58 Haxhr MotNuoull
wie, lotne olejki i esencje uchotlzą W powietrże. Po dodaniu
przypraw takich jak cynamon, imbir. kardamon, czy też
innych Wonnych ziół, każdy kto W€jdźie do domu natych-
miaśtpoczuje się lepiej dżięki wspania}ym Zapachom,
Kw€stra zapachD jest istotna, co §pmwia, że Wiele osób
łWo interesuje §ię escncjami substancji kwiatowych (W
tym ogólnie przypraw) ze szczegóInym uwzg|ędnieniem ich
wpĘwu na zdrowie. organian leaguje na tc zapachy
w róż.ny sposób. podczas gd], nos przyjmuje pcwne zapachy
będące oznakami pv,ygotowywania posi}ku, organy we,
Wnętrune otrżymują odpowiednie informacje. Żołądek, wo-
reczck żóIciowy, wątroba, okrężnica. grrrczoł tarczycy i inne
gluczoly wszystkie odpowiadają na swój sposób. Ponad-
to. esencje olejkóW wydobyte przy gotowaniu mogą same
umienić aktualny stan narządów, tym samym dodatnio
Wpływaiąc na samopoczucie. Na pewno jednak moź.na
powi€dneć. że zapachy wpływaią na trawienie poprzednie-
go posiłku, Ki€dy ludźie r^,chodzą do pokoju jadalnego przrd
samym jedz€niem, zostaią pozbawieni napływu poprżedza,
jących potrawę Woni, tracąc jednocźeśni€ najważnieiszy
€tap wstępny trawienia, W fzeczywistości bowiem trawie-
nie rozpoczyna się r^/raz z psychiczną reakcją na zapach.
owe pełn€ woni opary Wpfywają ni€ tylko na czynności
organiumu, skóry mają róWnież zbawienny wpływ na
oczy, Najlepszym -przykladcm jest cebula, która podczas
kroi€nia wyciska z ocz,l Ę . \N rezrrltacie procesóW myślo-
Wych i życia uczuciowego następuje przyrost szkodliwych
substancji toksycznych. GłóWnie z powodu tego, źe wielu
uważa płacz za niemęski, cży też wręcz za oznakę słabości,
dąż€nie organizmu do pozbycia się tych substancji prży
pomocy łez zostaje zahamo\Ą,ane. Podczas gotowania opary
cebuli i innych plŻ}praw przyspieszają ten Właśniepfoces,
Krojenie cebuli W kuchni na pewno ni€ j€§t powodem do
fożpaczy!
Jealżenie a zdrowic 59
Ja sam zacz,ynam zwykle gotować w poludnie. Prz,ygoto-
Wanie posiłku dla innych j€st dla mnie jedną z najwspanial-
57.ych i najradośnĘszychrzeczy, jakie może ncżynić cżło-
Wick. Gotowanie jest leczeniem w najpełniejszym tego sIo-
Wa znaczeńu. Jeilną z potraw przyrządzam z ryijrr basmati
7 po<iekanymi orzechami pjslacjowymi. migdałamj imar-
cheWkamj pociel}mi na male kaWalki. przypominające
trochę wykałacżki. Na prą/rżądz€nie posiłku dla 8-1o osób
potrzebuję około irzech tuzinóW dużych marchwi. Zwykle
pośWięcamgoilzilę na poszatkowanie Warzyw, 6ż urasta
]
prżede mną wielka sterta marchwi,
Pewnego razu ujru ał mni€ ktośz pomagających w kuch-
ni i rżekl: ,,Mam śWietny pomysł, Wrzuć marchew do
elektrycznej szatkownicy i bęalzi€§z miał to ż głowy po
minucie!", Podziękowalem moiemu pomocnikowi za radę
i Wyjaśniłem.ż-e powodem, dla którego Wolę ciąć ręcznie
jest modlitwa, jaką odmawiam przy każdym kawałku na
intencję jego leczniczych właściwości oraz zdrowia osoby,
która go spoąe, Do przygotowania posiłku należy więc
Włączyć dodatkowo myślpośWięconązdrowiu tych, którzy
będą go j€ść,
Róźnica mi§dz,y jedzeniem W restauracji a jedzeniem
domowym jest oczywista. żb},t często osoby pracujące w
punktach publicunego ź,ywienia nie bacuą rupełnie na ser-
Wowane przez §iebie potrawy (prżygotowane W dodatku
l emal wyłącznie przez maszyny). Zresztą Wielu ludzi pra-
cujących w restauraciach jest wści€klych i roużalonych na
swoją pracę, Negat},Wne psychiczne Wibracj€ tych osób
niewątpliwie udzielają się potrawom.
Pfzyjmijmy, ż€ mamy już najlepsze jedz€nie, przygotowa-
tle We Właściwyśpo§ób i gotowi jesteśmyWłożyćje do ust.
|'rued z,iedźeniem naleł jednak pomyślećprzez momeni:
skąd wzięło się to j€dżenie i dlacżego marn j€ jeść?DIa
60 HarrłI Monluoonq
sufiego posiłek to czas przyjźni. celebrowanie życia, powrót
do największych ideałói, ludzkiej egzystencji. Przed spoży-
ciem posiłklt sufi móWi: Bismi Llahi i-Rahman, ir-Rahim,
W imi9 Boga, najbardziej miłosiern€go i Współcar'ącego,
o mój Paniel Jem ten posiłek jedynie po io, by być dla ciebie
lepszym slugą. spraw. by posiłek ulepszył mnie i calą TWo'ą
llrdzkość, Anin.
Ni€ spożywamy posjlkóW z c7,ystej tylko chęci doznania
prżyj€mności. Jedzenie powinno pobudzać czynnościciała.
które jesl Wehikulem naszej duszy, powinno Wzmacniac.
naprawiać i uszlachctniać. I)opiero po takiej inwokacji
wkładamy jedżenie do ust.
Przemiana, czyli trawi€nie pokarmu, zabiera od j€dnej do
ośmiu 8odzi[, W zależnościod roalzaju jedzenia. Nauka
wdarła się W biochemiczną struktu-rę organianu, próbując
opracować kilka faktóW i teorii związanych z proceśem
traWienia,
Najwźniejszy aspekt ludzki€go zdrowia koncentruj€ się
Wokół dwóch perskich słóW, sardi i garmi, czyli ,,cie-
plo" i ,.chłód"- zanim szcrżej uajmiemy się tą koncepcją.
zaclnijmy od 5t\4ieralżenia. że pru.es Ila!tienny powinien
być rozpatryWany jako proces ogrzewania, cz,y też gotowa-
nia substancii odżywcuych, Perskie słowo pokhta, ozna-
czające gotowanie, odnosi si9 róWnież do procesu zachodzą,
cego w cie]e podczas rozkładania pokarmu na skIadniki
odź},Wcze. Pokhta oznacza, że cośjest ugotowane i gotow€
do podania, Dla przykładu: gdy curry jest pokhta, ghee lub
olej unosi się na powierzchnię sosu, szumiąc i połyskując,
Do tego momentu potrawa nie nadaje §ię do podania, nie
jest ugotowana.
Wszystkie produkty posiadają określony moment dojrza-
lości. Łatwo dostrz€c, że owoc jest niedojrzały reuygnuj€-
my wtedy ze spożycia i czekamy. aż dojrz€je.- cotowalie
jedżenia prowadzi do momentu dojrzałości,a samo ciało
]edzenie a zdrowie 6I
,,8otuje" posil€k, aż t€n dojrz€j€ i j€st gotowy do zasymilo-
Wania się z krwią, tkanką, bądź do Wejścia w inne chemicz-
ne rea}cje,
Inn},mi słowy, produ-kt staje §ię dojrzały. gdy osiąga
optimum lozwoju bądŹ przemiany, W czasie przetwarzania
pokarmu pżez organiżm, na§tępuje seria feakcji trawien-
nych, zapoczą*owanych dzialaniem enzymow W jamie
ustnej, R€ałcia ta Wytwarza ciepło, chociaż nie jest ono
bardzo duże. Do tego ciepla dołącza cieplo Wytworuone p.zy
zgniataniu pokarmu Ębami. Po przejściuprżez przeĘk, gdy
pokarm trafia do żolądka. zachodżi nasiępne ogrzewanie
cieŃm kwaśu chlorowodoru. ]eśli W jamie ustnei braku_
je pewnych enzymóW, pokarm nie został wystarczająco
rozdrobniony. bądź też wystąpił niedostatek chlorowodolu,
trawienie jest osłabione od samego początku.
Po zakończeniu trawienia W żołądku, j€dz€nie §taje §ię
substancją półpłynną żWaną miazgą pokarmową. opusz-
czając źołądekmiazga podróĄ€ przez j€lito cienkie, g&ie
oddzlaĘwują na nią następne enzymy. Pot€m dociera do
ścianki wątroby.
od tego momentu poglądy zachodniej i Wschodniei me-
(lycyny staią się nie do pogodzenia. M€dycyna zachodu
§tara §ię zidenqńkować wszystki€ składniki substancii od-
żJwcżej: witaminy, aminokwaśy, enzymy, Wartościkalory-
cŻn€, białka, tlu§zcze itd- Medycyna Wschodu uważa takie
podejście za niedorzecżne na szerszą §kalę. Glównie dlatego.
żc każda komórka wątroby zawiera ponad tysiąc enzymóW.
l}yć moż€ właściwszebyloby śtwieril-zenie. żc patolodzy
Zachodu przyznaią, iż w kńdej komórce istnieje ponad
lysiąc enzymóW. z których znamy dżałanie j€dynie około
llwudziestu pięciu. W rzeczywistości każda komórka produ-
liowaó moż€ miliardy enzymów. Ja]( na rażie nic o tym nie
Wiemy, iednał opi€Ianie swoich t€ońi na niecałych 3%
r7ccuywist€j Wiedzy jest nicz}łn innym, jak zgadywanką.
}
62 IlłrłrłMonnroorx
Medycyna Wschodu proponuje o Wiele bardziej intere§u-
jący pogląd na proc€s trawieriia, w dodatku zrozumiały dla
każdego, nawet małych alzieci, a zawierający Wiedzę potrze-
bną do selekcji takich potraw. kióIe potrafią zapewnić
szybkie i łatwe dojście do zdrowia. Koncepcje te powtarzan€
są We wsżystkich syst€mach m€dyc},ny na śWiecie: chńs-
kim, hipokratesowym, arabskim, hebrajskim i Wielu in-
nych. Inac7€j móWiąc. prż€z tysiące lat zga&av się co do
lcgo wszy\lkie sysIemy medy(yny na świecie oprócz
biochemicznej m€dycyny żachodu,
Kluczem do z,rozumienia naszych źifwieniowych przy-
żwycżd]eń są dwie rzecży cztery esencje ciała 016ź
oci€plający i chłodzący wpĘw
- pokarmów, Koncepcje te są
tak istotne dla naszego udrowia, że poświęcimy im następny
rożd7,iał-
Cztery esencie ciała
Cńery esencje ciala fizycznego powstają W ścianie wątroby
i stanowią częśćprocesu trawi€nnego. Każda z tych esencji
powstaje W czasie rozkładania pokarmu na elementy pierw-
sze §kladnikóW odiywczych oIaZ na pfodukty ubocare.
skoncentrujemy się teraz na owych cuterech esencjach:
E§encja krwi: cieplo i wilgoć.
E§€ncja flegmy: chłód i Wilgoć.
E§encia żółci: ciepło i suchość,
Esencia atrabilium: chłód i suchość.
Kaźdej ż tych e§encii odpowiada Właściwenatężenie
ciepła i rir'ilgoci. Gdy natężenie to zo§taje Zakłócone. wysĘ-
pują zmiany równowagi orgadzmu, czę§to prowadżące do
jednej lub więcej chorób. Podobnie. jak inne Zjawiska
opisane W ramach lecznictwa sulich, esencj€ nie stanowią
osobnej całości,są jedyni€ cżęściąploceśu irawienia. Gdy
ciało pź€staj€ funłcjonować, pv€stają też ishrieć jego €sencje.
Dla żlustrowania ich funl<cjonowania żatrzymajmy się
na chwilę przy funkcjach flcgmy,
substancja ta tworzona jest W czasie trzeci€go etapu
lrawienia. składa się więc z mniej odż}.Wczych częścipokar-
nru (składniki bardzi€j odżywcze zostaly ilź spożytkowane
przy formowaniu krwi i iej esencji). or8anizm użytkuje
liegmę na Wiele sposobów: jało śluz,tarczę obronną przed
63
64 Harnł MoINuootN
działani€m czynnil(óW ZewDętrmych, W tym bakterii, lub
też jako osłonę częścinarządów Wewnętrżnych, Flegma jest
zaZłryczai |epka, cąsto jednał następuje z.miana jej chardk-
teru: na słony, chudy, chropowaty, Wodnisty itd. Zwykła
flegma jesl zaWsze rezu|lalem po|ącżenia esencii żmna
i Wilgoci. Gdy esencja zmienia temperaturę o kilka stopni
w górę llrb W dół, zmienia się konsyst€ncja flegmy, Przemia-
na ta jest czasem niezbędną cuęściąpfocesu lcczenia.
ESBNCJA KRWI
(ciepło i wilgoć)
Wyższe skladniki żywićniowe pfutrans
pońóWanć preż uł]ad kMiolośnY do ser-
ca i obiegu glównego,
LsENcfA FlEcMt
(.hlód i Wi18oć)
Prawidłowć t.awienie, produ}cja śluu,
sliny, slu żoląd]rcs,y i jeliloR): niPprds-
dlowe t awienic powodujć nadmia. śluu
{cuklu. kwasowości, nadnia. lub brak
tfu9.zu),
EsENc]A żóLcl
(cicplo i śuchość)
Tworzy się w Wątrcbie pźy prawidlowym
funkcionowaniu; wpvwa na krcw óraz
jćliló cienkiei nieprawidłowa esencja po-
woduje niszczą@ miany-
BSBNCJA AmABILIUM
(chlód i suchość)
Prawidłowa €scncja Wplywa na naśtrój,
krew i ńić9a śięż esćncją flegmyi niep.a
widłowa esencja i€ś wydalaóa z ustroju
lub wchoilżi W sklad krwi z innymi pIyna
mi orB i.znymi, potodując o1,olLaoic'
spMyjająe powstaniu choroby,
Cztery esencje ciała 65
HakimoWi€. czyli lekarz€ parający się lecueni€m cho-
ra)b li7,ycznych, opracowali skodyfrkowany systcm. katego-
ryzuiący choroby porłstałe W Wyniku zakłóceń trzeciego
clapu trawienia na podstawie stanu flegmy. W podobny
sposób podlegają pruemianom i powodują choft)by pozosta-
}c esencie, a każdej z tych chorób pr7,ypisane są odpowied-
nic symptomy, Pi€rwszym zatem zadanjem leczącego jest
pr7,ywrócenie róvr'nowagi danej esencji.
Wydawać by się moglo, że postawienic diagnozy jest
żadaniem łatwym naipierw określamyetap trawi€nia,
który zostaI zakłócony, a następnie odszukuj€my obszar
nadmiernego ciepla bądźwilgoci lub ziawisk przeciwnych,
I Chocjaż ?, każdą esencią związane są cżtery czynniki
ciepło, chłód, Wilgoć, suchość moźjna uredukować je
-
do dwóch ciepła i uimna, gdyi wilgoć jest od ciepła
Naturalnie diagnoza bardziej skomplikowanei dolegliwo,
i(,i musi zosiać postawiona przez doświadczonego lekarza,
l§l eje cały systcm dietetyczny podporządkowany Wyżei
Lvymienionym zasadom funkcionowania es€ncji. opiera się
()n na Współzależnościczynników cicpła i chłodu,
hiedy o jakims pIodułcie moWię. że je.I Bori]cy, nie mam
ll myśli jego temperatury ani wartości kalorycznych. Cho-
(l7i mi raczei o e{€kt wspomagający metaboliżm, który
Jliesie 7€ sobą ciepłe jeduenie. Jcdz€nie o chłodnei esencji
sp()walnia prżemianę materii. Innymi sk}wy, gdybyśmy
lnogli zmierżyć temperaturę termometrem o czułościsięga-
Il(ei mi|iardowych cżęścistoprria. by]ibyśmy W stanić zaob-
,,,rtłUWac lekkie 7mian\ .ieploly ciała podczas spożywanla
' (siążę lekarży. Halrim ',\li ibd sina, oa Zacbodzie znany jało
,\Wi.cnna, w śwej osiemnastotomowej ćnćyklorĘdii zdrowia zawarł końF.
^bu
hlny opis chorób powśtających w łaniku złlóeń struktury wsrystkich
)
66 HarIu Monluuortl cztery e§encje ciała 67

gorących posilków. Dokladnie odwlotnie zachowywałoby .lruai - działa na oĘanjm,

śbDPn -r;;""
posodula, sniany mFtźbo|iz
§iQ ciab po spożyciu chłodnego posiłku. ii,ru ,;;."""ń opanowane, Do kote8nrli le) n!!eża

i naiważtrieiszym aspektem syśemu dietetycz- ;;;;'ilfi;ń*"wp a do eynno."l oĘanimu pobu_

a,"i*n nld.uusunci" orugie8o śopniu nalcżą rc^fnanF
nego jcst fakt, ż€ pokarm zawiera wystarczająco wiel€ a,a*n peryśtal*,aego, poen. $ę, wanoc-
'edynym
metabolicznego ciepła. by doprowadzić trawienie do końca.
iJi", oiu"a-""
nićnie dyrrnoścl trawiennych,
sam Prorok powieduiał: ,,Podstawową przyczyną choroby snnipłtłai - nie konEolowdy pźez cillU, a cla]o konhlulą,y,
lcl*,*a, Prryl]adem 5ą śtt6b *n6u
(strą_
iest spożłWanie jednego posiłku bezpośrcdnio Po drugim". i,"ił i"',.^uie
"r.,i."1ń.;.i. i powodują
oznacża to, żć j€śli międuy dwoma posilkami nie ma prze- J"'#l ,iły elimlnującc organizmu
rwy, pierwszy z nich nie zostanie do końca strawiony, 'r;;"'wypijrni ie ielit,
nagle

okolicznośćtała zachoilźi ocuywiście, gdy jemy co 20

;,,r, - wrsolu,ć uyżnic funlciinalią,e
mclaboticńych, Do
l"1"".i i"i ,ił"^ ń"-y, Nlćktore zjola Jo tei grupv
minut. chodzi o to, ż€ pokann nie żostaie przetrawiony li.§*""" iednak w ilokiach śladop,h
t pod
z powodu braku metabolicznego ciepła. Kwestla ta okaź€ §ię "- "ł"-l.t""*",
śćlsląkontrolą lekam,
jaśnĘsżąpo zapoelaniu się z metabolicrr}łni wIaściwo- że ciep}e
ściaminiektórych popularnych produktów, Dla żilustrowania powyŁś2ych danych doda'my,
Pomimo tego, że zadaniern ninieiszei książki nie jest ."t.iuo.i" a-gi"go iopnia przyspies,źią przemianę mate-
opi§ywanie systemu leczniczcgo opartego na tych genial- ,U. im substancie chlodne spowalniaią
nych zasadach (system ten znany iest pod nazwą Tibb),
" "J'""*'"i"ń*
-"ń"lli.. w ćr.",*malnei czwartej grupie ziola cieple
poza 8ranice możliwościorganiz-
,i.-Jo'iJr"iurn.r"toliun
poi^]tecu|ym może być prżedstawienie jęszcżE jednego że-
zimne ziola zwalniaią go az do
poziomu
stawu ocieplających i chłodrących wlaściwościpotraw i -,i ""t ^""L
prż,ypraw, bardzo pomocnego We właściwymdobor7€ kon- *;n;;;
smieńe|nego.
sumpcji. Wierzę. że c7,ytelnik w krótkim czasie dośtrzei€ dńalania tycb zasad w żryciu możć być za-
dżięki temu poprawę stanu zilrowia. *'"*i"'" r.*"i, ń zbyt ostfą potrawę, Czlowiek taki
W celu ulatwienia doboru wlaściwychskładników, wszy- ;;;;;ai ; dużą słankę wody, Nie gasi i€dnak
"iadł

stkie substancje podzi€lilem Wedlug uawartości ciepła i zim- tym zeslawleniu woda iesl neutra|na,
*
"]i""i"-"iri."]j
ł"-i""i i,i"i należry
- ńec pod ręką napói złożony z iogurtu
na. obydwa te lizycne ziawiska posiadają cztery §topnie
nat9ż€nla, co daie następujących osiem kategorii: l"rlił"r-- arił skiadników posiadaiacych wysokie

Ckp|o pierqł.go s@nia ańfu pieNsz.go stopnia "'i"i^.ń chlodące,

Wlaściwości
J"."",, przyrody posiadaią iswoje wlasne
ci.Ń dllqi.go sl?pńa lub
znnńo dru!łieąo stopnia
.;# ;'hi.;"bi ;anoici ocieplaiących chlodżących,
ziĄfu tźeći.go slópnią ;;;;;;';ń" być dostosowana do wspomnianych iuż
wfsolśościnad
ci.plo czvor|laó stopńia zlńńo ćżwalwó swńja
iiik;ń;;;;.rń*: pory roku, klimatu,
od .ĄWiććnny wlemy. źc śtopnie tc oddzialywują W następujący
pźebytych chorób
-ńr.riią
ńn7iomem morza, itd,
"
podstawę nawyk<iw żywieniowrych
sloPieńrŁrMż! - wpvwa na mćtabolltn w spo§ób nićodeuwal_
'"".i"'"
-"i".ńr,'t społeczeństw, W Stanach Ziedno,
ny dla myslów. Nail€ps dżialoie. .'^iil ń;śi ńń.a*t" hisryanshego i afrykańskie_
"a""vini,ń
 6ll l li\KlM M(nNlIDDIN cztery esencje ciała 69
go tll,1l7vll|lll(.(ll) (l7is ckxnenty tego Wlaśnie systemu żywie-
nia u, swoicj .(xlżidlnej diecie, gdyż obie te kultury znajdo,
Wa}y się niegdyś pod wpĘWem islamu. METABoLtcZ.lE wlńŚclwoŚcl PoKARMÓW
srtl]jski szaich zna ów systcm i często w celu zapobieźenia Pólrawy ei€plaiąe (gmi)
tej c2ł innej chorobie polcci jakąśpotrawę, Każda c7Ęść Mi§o i ryby: jagnina, wątroba, kucża-k, jaja, mięso koża, ryby
ciała posiada swój Własny, charaktery§Ą7czny poziom ciepła
i zimna, stąd tcż można gencralnie dopasować swój jadlos- Produkty mlM€: owczc nlcko, bialy 9r, śmi€tana, ezyMmne
pis, odpowiednio przyspieszając lub §powalniając Własną
metaboiikę. Warłva i .dśl, §tącrkowe| burak. Podkiewła, ccbula. gorczyca,
czeModa i biała smwica. fasola ,Jaś",obc.lyda, @Mony
J€śli do szajcha zgIosi się osoba cierpiąca na ból€ stawów piepP, żielony piepĘ, nasiona marchwi, napojć z WaPrW
dolegliwośćzwana na Zachodzie artretyżmem medyk ow@e. banady, oźchy kokosowe, bźoskwinie, śliwki, poma
-Wi€dząc, żs Właściwy stan nerwóW i ścięgien W -zdrowym rań%. cvtryny. i żelone rcilzynki. oliwki,
Winoaroda, dynia. wszystkić oWó@ susne
organizmi€ powinien być nieco zimny i Wilgotny, może oIBhy
Nmiona i orMhy: seam, Di8daĘ. pistacje, pesth ńórćli,
przepisać lekarstwo regulujące to zakłócenie, Podobnie czy- wloskic, śzyśźła$snowa
nią lekarze, szajch jednak bierze róWni€ż pod uwagę oddżia- KaM: ryż cićnkózienisty. ryż baśmati
lywanie czynnika pobudzającego rcakcje fizyczne, olei.: olej sezamosy, olej lrukuryd,idy, ry.yna. ol4 z Emcż!.l
oddech. po przedostaniu się przeu usta i nozdwa, musi N.pojq ćżma hćrbata, kawa
spenetrować najdalsz€ zaką&i wszystkich organóW, Praw- Prz$.ała: ćynmon. kardanon, goźdriki, imbir, naśiona selera
i anyi , ruta zwyczajna, 9ajrM, ga.m masala (mićszanka),
da iesl, żc oddech może przeiść\Ąiele zrnian na §Wojej cur.r (nić9an}a)
drodze. jednak dążenie do dotarcia W najdalsze zakamarki IMe miód, lddry.łi. Wszyśkie słodycze. sól, Wgystkie nowo-
końcuyn pozostanie,
warunki dogodne dla rozwoju choroby mogą porłstać,
gdv na drodze oddechu 7naidzie się iakas puważna prze- Ponawy ct odąe Gddi)
szkoda, Można oćzywiści€ przypisać odpowi€dnią Wartość Mięśo: ejąc, mięśo kory. wołowina
każdej chrobie i zag:lufać w strukturę tkanek by stwier- P.odukty n].czn€: krowić dlćko, mleło matli. kozie nleko, nasIo,
dzc. że iaka5 bakleria rozwinfła §ię W tłiększa ko|onię. ńaślanka, sery, mdgdyna
Warzywa i .ośl, shą@kowel salata, rclcr, kieti (ogólnie), .ukinia,
Pierwszym jednak i niezbędnym kroki€m jest usunięcie Mpinak, kapu9ta, ók.a, ka]anor, brokub, ńemiaki, pataty,
pP€szkody blokującej siłę życia. celom tym służycałv marchew, o8ó.ki, sja, pomidor, mpa, grosrck. fa$la
WachlaĘ cudownie działa;ących lekar§tw, których produk- ow@: nćlony, groszki, tigi, glmary
cię opanijuaIi sufi. ]\łetody slUzące usuWaniu lych blokad Nasiona i o.dhy: bra*
zostaną omówione w dalszych rozdziałach, Ke.: brarowY Ąz. .!ż gruMmiśty
Mając za sobą wstęp w postaci dotychczasowej tr€ści olćić: olej sIon@ikowy, olej ko}osowy
książki. możemy teraz przejśćdo omóWienia Wiedzy o jedze- N6ióna żelona herbata
niu, któla została nam przekazana prżez mistza i pftEwod- Prł"nwy: kolendE Gumna), koper, hćnda
Im€: cutier. ocet. goĘ}i€ i twaśne@@y
ni}a Wszy§tkich sufich ŚWiętego Proroka Mahometa.
-
 Pożywienie proroka
l żimk h mzposlarl dla stwwń.
on
-
No niei sąowe i palń! ż ńuhaml,
żiamo w kłóśaćhj loślln! afuńalacżne.
Pfub kfue ż dobrodżlelslw v6ago ?aN
nŃźnłi} m tlonślM
KoRAN 55:lG-l3

Prorok Mahomet miał kiedyśpowiedńeć: ,,Istnieją dwie

gałęzie wiedry wiedza o religii i Wiedża o cieIe". Prorok
-
c?Ęsto czynil komentaĘe na temat nahrĘ/ i wartości ńż
nych pokarrnów i przypraw, Je8o żony i pruyjaciele Zapi§y-
Wali te opinie i dżięki temu p.źetrwaly one po dziśdzień.
Dla sufiego Prorok jest Wcieleniem wśzelkichnajdo§ko-
nalsżych cech, W tym równieź umieiętnĘo odżpviania.
Jego Zal€cenia dotyczące diety stanowią podstawę codzien-
nćgo połwienia sulich, Na początku uczeń pozo§taje W cie-
niu mi§trza. okreś ten moż być krótki lub długi. W tym
cżasie nowiciusz, najlepiei jak potrafi, prżejmure wszyśtkie
(ćchy zaćhowania §zajcha. &nacza to, że adept ubiero się
lak jak nauczyciel, bądźtak ja} ten mu nakaż€, ję pnytzą-
,Jlane ptza, nie8o potrawy, wylonuie zalecane cwic?rnia.
Po iakilBś czasie uczeń ,,rozpływa §ię" w osobowości miś-

7I
72 HłrrNłMoItvuDotl.I
trza. celem uc2nia iest wyzbycie się swoich poprrednich
ptżyżwycŁajeń i z cza§cm przeięcie charalśt€ru mishza,
Jednym z celóW tego trenin8u ie§l ńarmoDizowanie
czynów 2 Warunkami zewnętfznyai. 7,wiązek tŁn żamyka
§ię w trr€ch słowach: iman, islam. ihśan. Iman o^racza
absolutną Wiarę i zaufanie Bo8u. Wierząc W Bo8a jako
takiego, musimy podążać za ]ego fundamentalnymi Wska-
zówkami. o kimś, kto śWiadomie posĘpuj€ Wedlug rych
praw można powiedźieć, że żyje żgodl:ie z żasadami islamu.
oddani€ się beż reszty drodz, irycia zwanei islamem.
pociąga za sobą rozwój duszy, cuyli blogoslawieństwo, Na
Ścieżce suffch te trży aspekty bytu nie mogą występowaĆ
jeden bcż drugiego, w§zy§tkie są zależne od siebie. Tak, jak
przedstawil to sufi Abu Ane€s Barkat Ali: ,,Naśladowanie
Proroka jest podstawą i§lamu. sufizm jest owoaem ż dr,żewa
islamu. a rac?€i wonią tego owocu. czyż moż€ istnieć owoc,
jeślinie ma korzenia?"
Po przejściu pierwszej faŻy adept rozpoczyna naśladowa-
nie ubioru, odźrywiania, oraz w§zystkich cech glowy zako-
nu. mu$hida. W ten spońb żWięk§za śięzakIes ćWiczeń.
skróceniu ulega czas poświęcony na spo]żywartie posiłków,
a Wydlużeniu oLresy po§tóW. studiuje slę trudnieisze zagad-
nienia Koranu. objaśniane przez naucżrycieli zakonu.
Następnym krokiern jest etap, podczas którego uczeń
&ciela się w pośtaćŚwiętego Proroka Mahometa. W wy-
padku udanego przejściapruez ter1 etap. osiąga §tan całko-
witego pocblonięcia pruez stwórcę.
?r wzEląro na stopniowy i powolny charal(er alrogi
rozworu sńego, w każdym calu zgodnej z ludzką nafurą,
na pocątku ad€pt stara się naśladować sposób spoźrywania
pokar§ru. spania, chodzenia, siedzenia, moallitwy itp. Nau-
('yciel przez caly czas opiekuje §ię uczniem. do§tarczając
mu pomocnych suge§tii i porad oraz taktownie Wskazując
wszelkie błędy.
Połwienie proroka l>
We Wc]zeslrym stadium suliunu główna walka toczy §ię
na polu poskramiania wszelkich żądz. Między innymi dlate-
go przBdstawione poniźei §ug€stle Proroka, stanowiące ka-
non wiedzy sufijskich lekarzy. są nies}ychanie Ważne dla
każdego ucznia.
żanim iesucze prżedstawi9 Wybór prźekazów źWiązanych
Z zagailnieniami zdrowia frzycne$o, LaLxzlmajmy się chwi-
l9 lrad relleksjami doĘcĘcyt !i kilku z nich. Wiele może
się bowiem wydać prz€starżałymi, Wstecżnymi, bądź po
prostu dziwnymi. Niekóre sprawiają wraż€nie wĘcz sprze-
r,znych z nauką. lednak W§zystkie czyny l słowa Proroka
zosiaV spelnione dzięki bośkiemu natchdeniu, nie podlega,
ią wóbec tego jakirnkolwiek poplawkom i Wolne są od
błędów. Niech poprze to twierdżenie kilka przykladów,
|ełJea z prrckazów móWi. ż€ ieślido Wody,
którą zamie-
rz,amy wypić wpadnie mucha. prz€ d usunięciem je' nal€ży
pĘnle. Porada iaka jak ta, może
ią dokladnie zanufl,yć w
bez wątpienia wydać się atżiwna, a nawet ni€bezpi€czna,
Dżięki m€dycyni€ wiemy, żć muchy na niektórych c7§ś-
(iach ciała przenoszą zarazki (Wspominał o Ęm Mahomet
jrń 14oo tat temu, w czasach, gdy nie iśtniala ieszcze
praktycznie żadna wiedza lekarska). Allah iedna} powie-
(lzia|, i€ nie ma takiej chomby (pńcż śmierci i staruenia
się), na którą nie byłoby lekarstwa. Właśniedzięki temu
l,dkryto pelicylinę prżeciw(Łiałającą stanom zapaln]rm,
R{rw;ież i ta przedziwna rada znala?,ła swoie potwierdze-
nie w niedawnym artykule dr Mlrhammada M. el-samahy,
tlyrektora Wydńafu Hadith na Uttiwersyieci€ al-Ażhar
!V Kairze.
Dr el-samahy opisuje od}ryte prrez mikrobiologów po-
(lluine białkowe organizmy komórkowe. ktore pasołtują
W żolądku muchy, a w ramach swego cyklu rozwojowego
mu-
Pźemieszczają się przez drogi oddechowe owada. Jeśli
iha zostanie zanurzna w wodże. powśtał€ w w]mik! tego
74 HAKIM MOINUDDIN
ciśnieŃe o§motycZ.n€ spowoduje pękanie komórek. Zawar-
tośćich stanowi antidotum na zarałki przenoszone przez
muchę. W ien Wlaśnie sposób najnowsze badania mikfobio-
logów potwierdzają to, co zostało ujawnione przez Proloka
i znane jego naśladowcom od 1400 lat.
Inny przyklad dotyczy pwekazu zalecając€go spożycie
prrcd każdym posiłkicm szczypty soli. Wydaje się to sprz€cz-
ne Ze W§półc7€sną wiedzą m€dyczną, która podkreśla szkod-
liwy wpłvw nadmiem€go spożycia soli. Jednakże Wiedza
o metabolizmie potwierdza słusznośćtakże i tej sugeśtii.
sól zbudowana iest z dwóch pierwiastkóW: sodu i chloru,
chlofki Wchodzące w skład soli stanowią jedyny dostępny
W całościbudulec kwasu chlorowodorowego, niezbędny do
prawidłowego trawienia, Tak Wi9c zjealzenie szczypty śoli
pozwala or8anizmowi na Wyprodukowanie odpowiedniej
ilościkrłasu jeszczn przed rozpoczęciem posilku.
Dzięki t}łn dwóm prżykładom pohvierduić można praw-
dżiwą mądrośćprzekazów Proroka, To prawda. ż€ nie
wśżystkieon€ pozośtąąw zgodzie z naukową t€oną. Gdy-
byśmyj€dnak dla udowodnienia wszystkich rych twierdzeń
przeprowaalźili naukowe ek§perymenty, to sam fakt, że r e
udałoby się nam tego dokonać nie mógłby zapfzeczyć ich
praWalziwości,
Wiedua naukowa bowiem zanadto podlega zmianom,
zbyt często okaruje się, iż ten czy inrry eksp€ryment przepro-
Wadzony został w niewłaściwysposób, bądź t€ż, że ktoś
specjab:rie zafałszował Wyniki. Dla sufiego istotne jest j€dy-
nie, iż to Bóg natchnąl Proroka by głosił|ego słowa. Ludzka
nauka i dośWiadczenie nie mogą poprawić ani przeciwsta-
Wić się Wieduy i przykazaniom Boga,
Jeślirady te zastosujemy W naszym codziennym życiu.
odkryi€my ich pełną harmonię z naturą człowieka, a kźdy
kto podejdzie do nich z Wiarą i odpowiednio je zaadaptlrje,
odniesie anacżne koruyści,
Pożywienie proroka 75
Niemoaiwe iest delinitywne określeni€ i powiązani€ cho-
roby u poż,ywieniem. chory musi osobiście stawić śięprzed
lekaJzem, aby ten mógł jasno postawić diagnozę, Niemniej
jednak pożywienie. o którym traktuje dalsza cżęśćk§iążki,
Winno być stawiane t^/yż€j niż jakiekolwiek inne, a sugestii
co do łącżeniaróżnych składnikóW nai€ł ściśleprastrzegać|.
Pamiętać należy, że spożywanie tych, a nie innych po-
traw nie ucżyni z nas sufiego. są jeszcze post, modlitwa,
rożdawa[ie rżecżyubogim i Wiel€ innych, mających rórv'
nież olbrzymi WpłyW na żilrowie,
SŁOWA PROROKA
Zanim przejilziemy do listy artykułów spożywczych. rł/ańo
poświęcićchwilę słowom Proroka odnoszącym się do ma-
nier, higieny i podobnych zagadnień oraz ich wpływowi na
Zdrowie.
Rzekl Prorok Allaha:
Bóg nic stworzył takiej choroby, na którą nie byłoby
lckarstwa (prócz śmierci i starośći).Pan powiedział, że ten
kto źyje W zgodzie z Koran€m, będźie żyłdlugo,
Wszelka choroba pochodzi od chłodu. J€dz Więc Wt€dy,
gdy jesteśgłodny, lecz gdy tneba
powstrzymuj się.
Zołądek j€śt domem choroby. a powściągliwośćsednem
t\.7elkiego leku. Uczyń ją Wiec srł oim zwyczajem,
I Moim 7iaoiem najbli^ża podan}m tu pźepjsom jeś kuchoia
(
aigań
. a przynajmićj posilki tam sporyw ć są w naiwięk9ej hanonii
7 |.rłmi roku. Nićstety, wyda(,nictw poświęcódych tci lruchni jest bad%
],L lt) i są onć t.udnó osiąga]ne. lpżvp. aut,)
j
76 Haxnł MoNuooIN
T
I

PożywieDie proroka 77
W oczach Boga najlepsze jeduenie to jedzenie dzielone Niech nikt, prócz cierpiących na i§jasz. nie pije na sto-
z innymi, jąco.

samolne spożywanie porannego posiłku to za§iadanie
W towarzystwie szatana; jedzenie posilku W towarzystwie
jednej osoby lo jak jedzenie W towaruystwie tyrana;jedzenie
w towarzystwi€ dwóch osób ao posilek W gronie prorokóW.
Pozwól, by twój posiłek ostygl przed spożyciem, gdyź
W gorąc}Tn jedzeniu nie ma bIogosławień§twa.
Na czas posiłku żdejmij obuwie, gdyż wtedy no8i lepiej
Wypoczywają, To wspaniała rada.
Błogosławieństrło tkwi pośrodku naczynia. Rozpoczynaj
Więc ż brżegu, nie od środka'.
w trzecll rzeczach ukryte jest błogosławieństwo: poran-
nym pusilku, chlebie i zupie,
Po posiłku umyj Ęby i oplucz usta, gdyż czynności te
§tanowią odnowę dla klóW i zębóW mądrości,
Używaj szcżotecżk\do zębóW, gdyż czynnośćta prowadzi
do cuystości, czystośćdo wiary, a kto Wierzy, idzie do nieba,
Posiłek daje łaskę tym, którzy u;adaią ostatni kę§ (tżn, nie
marnuj jedzfnia),
Jealrcie Wspólnie, a rozchodźcie się po po§iłku, Błogosła-
Wieństwo jest tam, gdzie j€st wielu,
Mniej jed7enia. mniei tsrzel,hu,
objadanie §ię następującymi rZ€czami j€st zabronione:
pszenica, jęczmień, rodz,ynki. proso. tłusżcze,miód, ser,
orz€chy włoskie, otiwki.
spoźywaj posił€k o Wschodżie słońca, gdyż niesie on
błogosłaWieństwo,
Gdy zosiał€m wniebowżięty, nie było aniola. który nie
powiedziałby| ,,o Mahom€cie. powiedz swoim ludziom, by
korzy§tali z dobroduiejstw upuszczania krwi. Najl€psza ku-
racia to upuszczanie krwi. kolendra i kostus (Wschodnio-
indyjski€ żele).
chorując przez siedem dni pokutujemy za siedemdziesiąt
lat grzechów prżeciwko Allahowi.
Nie istnieje ból silniejsuy od bóiu ocz,u ani zmańWi€nie
tviększe nad zwątpienie,
Gdy Prorok spotykał chorych, zwykł móWić: ,,Pozbądz się
niedobrych zfudzeń. siła tkwi we Wsz€chmogącym. LecZ,
i bądź l€czony, Nie ma §il l€czniczych ponad twoje własne".
LISTA POKARMÓW
(nasiona) Wśród Wielu innych właściwości,koją
lvsżelkie -
^nyż bó]e We,iĄ,nętrzn€ , powoduią zwięk§zenie kIWaWie-
l)ia micsięcznego, w§pierają produkcję mleka i nasienia
()razuwalniają gazy ielitowe, W prżyrodzie w꿀 po prżebu-
dzeniu z zimowego §nu pocierają o anyż oczy, gdyż podczas
żimy ich wzrok słabnie.
I}anany ciepło pierwszego stopnia, ni€ znajduią szero,
-
kiego zastosawania jako pożywienie, chyba że dta osób
() bardzo chlodnym t€mperamencie, które powinny spoży-
Waó je z miodem.

' Nalćży bógiem olreać wspaniałomyślnośći pozwolić bIiźnim ko.zyś_ l}azylia wąchanie bazylii wunacnia serce. Nacieranie
tać z bloaosławićństwa, a nie mgtrniać je dla siebic. (pvyp, aut.) -
skroni bazytią i Wodą prżynosi sen.
7a fŁrnł Monwomł
Brzodkwińa
- absorbuje Zimno, ilziała relaksująco na
żołąd€k, rozluźnia jelita. Jako środekprryspieszaiący trawie-
nie powinno się spoźryWać je raczej prżed nD po posiłku.
cebula sto§unkowo ciepła, dobrc lekarstwo na Wszelki
-
nadmiar wilgoci, Poprawia smak jealzenia, eliminuje fl€g-
mę. surowa powoduje 6mne2ję, Nadmierne spoż]Wanie
cebuli goIowanei powoduje ból glowy iamnczię.
gruboziamistei
- najlepszry chleb to mąki,
Chleb zpicczrywo
Wypiekane W otwartym kamiennym piecu, Nie nalejży jeść
ciepłego chl€ba, poniewź powoduie to silne pra8nienie,
czerstwe pieczywo blokuje jelita. chl€b zawieraiący otr9by
iest lek}ostrawny, lecż bardzo pożywny. czym śWieższy
cbleb, tym łatwiejsże trawienie i Więksue wartości odłw-
cze, Piecżywo z mąki jęc2rni€nnej bardzo powoli podlega
trawieDiu i naleł dodać do niego sól. Prorok miał powie-
dzi€ći ,.Nie kójcie chleba nożem. oddajcie mu hołd łamiąc
go rękami, gdl wywyższony zostal przez Boga".
cukier chłód i wilgoć. Najczęści€j uiryWany W polącze-
-
niu z żo|amj o charałlerze ]eczniczym. mającymi najszersze
dżiałanie,Zbyt duże społcie cułru powoduje grcmailźenie
Wilgoci i chorobę.
cykoria (endywia)
roku. - dzlałanie zmienne, zal€żnenajlepsza,
We wczesnym okresie wegetatywnym
od
pod koniec po prostu beąlrytecżia. Prz€kazy 'est
głoszą: ,,Nie-
dobrże. jeśliodbija ci się przy iedzeniu cykorii, Nie ma
bowiem takiego dnia, by Wody raju nie zraszały jej".
cynamon ciepło tn€cięgo stopnia. Jego łatwo ulatnia-
jący się oleiek znakomity na ni€strawność. stanowi
'est mieszanek ziołowych ułWanych ja}o
jeden ze składników
przyprawy W trzech czwartych Wszystkich krajóW śWiata.
Pożywienie prcroka 79
cytryna Prorok powiedzial: ,,Cytr},na jest jak Wiemy
-
Wyżnawca: Wspaniała W §maku i zapachu", Wzmacnia
scrce, uśuwa smutek. prz€ciwilziała Wągrom, zaspokaia
głód. zwalnia upĘw żółci. Źona Proroka złlTkłaczęstować
ślepców cytr},ną żanuruoną w miodzie, Najlepiej ieśćcytry_
Dę około dżiesięć minut po posiłktr.
cżo§nek ciepło trzeci€go stalpnia. Rozprasza gazy, wspo-
-
maga krwawienie miesiączkowe i Wydalani€ wód płodo-
Wych, Do§konały il]a osób o chłodnym usposobieniu, Roz,
puszcza flegmę. oleiek czo§nku j€§t dobry na ukąszenia
owadów. Wchodżenie do śWiątyni po żjedzeniu cżosnku
7ostało żakazane przeż Mahometa.
Daktyle suśżone powiedział Prcrok: ..Dom bez daktyli to
dom beż j€dzenia",- Prorok sam sadńł dakĘI€. W celu
Zapobieżenia ef€ktom Wymiotnym należy ie spożrywać ż fii-
gdałami. Mańa jadła śWieżedaktyle prz€d uroaIueniem dzie-
ciątka Jezus. Jak powieilzial Prorok ,,Jeśli znajdziesz dakty-
lł, możesz przerwać post, Jeślinie znajdżiesu. przerwij przy
pomocy wody. zaprawdę. oto jest czystość".
|li8a lepsza śWieżanż susmna. Mimo §porych wartości
-
l)dżywczych jest bardm ciepla. Pmrok miał powiedzieć:
.,|eśli mówisz o owocach rajskiego pochoduenia, ni€ zapo_
lDnij o fidze, gdyż żaqawdę jest ona mjskim owocem,
pory
|cdzcie więc ligi, gdyż leczą hemoroidy i dnę",
(ihee(oczyszcżon€,sklarowanemasło) najbardzieitłusta
7e Wszyśtkich przypraw. Ma służyćjako lecT czy dodatek,
7,rnieszane z miodem §tanowi antidotum na trucizny.
(;ranat
- §łodkie granaty są lepsz€ od kwaśnych.sok
pow§tvymuje kasz€l, Wsży§tki€ gatunki granatu dzialają
llspokajająco. Hazrat 'Ali powiadał. że W sercu kaidego, kto
§poż,ył granat, płonie śWiatlo Pana. Powiedżiane jest, że ten
8o HłrnłMoINuooIl,t
kto spożył W ciągu roku truy owoce gmnatu, Z-o§tał na ten
rok ochroniony przed chorobami wzroku,
Prorok powiedriał: .,Granat chroni cię pfled suatanem
i oczysżcza że ulych zamiarów na cżterdrieścidni."
_ -
Henna ieden z przekazńw Wspomina, że nic nic jest
drogie Allahowi tak. jak henna, Prorok żalecal Wiele możli-
Wych zastosowań: odciski, bóle nóg, inlekcje paznokci,
oparzenia, upiększanie włosóW, Henna znana jest z ciepła
i pobudzania miłosnych namiętności, Perfumy produkor^/a-
ne z kwiatu henny uważan€ są za jedne z najwspanialszych
na śWiecie, Balwienie henną rąk, paznokci i stóp jest na
Wschodże bardro popularne. zwłaszcua przy okazji ślubóW
i pr7,yięć,
lmbir Wspomniany w Koranie (76:17), ciepło trzeciego
stopnia, najlepszy prży rozpusżaniu flcgmy. Wspomaga
trawienie i wzmacnia popęd seksualny,
|abłko kwaśne iabłka dzialaią znacżnie bardziej chlodzą-
niż-sloalkie.
co, MóWi się, że jabłko wzmacnia serce,
Iaja najlepsze są jajka kurze na miękko. Białko jaj€k
przynosi ulgę przy opar7€niach, nadmi€rnei opaleniźnie,
zadrapaniach, Jajka są afrodyzjakami.
zastosowań ustępuje jedynie
pszenicy. -Jest różnorodnością
najlepszy W lecżeniu chorób u osób o gorą-
'ęczmień
cym tempelamenci€, W razie kasulu i bólu gardła należy
spożywać nasiąknięty Wodą jęcż,rnień, Prorok zwykł cz,ę§to-
wać z,Jpą z jęczmienia każdego, kto ci€rpiał na gorączkę,
Kalafior Warzywo to jest cięźłośtrawn€i ujemnie WpLy-
- i pruy menstruacji.
Kawa pomaga prży deą,ntćfii, gasi pra8nienie, móWi
-
się, że daj€ mądrość. Powinno się jei ułwać z umiarem
i ostrożnością.
Połwieni€ proroka 8l
Kminek bardzo gorący. ]€§t podobno jedyną prżyprawą,
-
która ni€ podlega strawieŃu W żołądku,a dopiero W Wątro,
bie, szeroko stosowany, pomaga w przypadku kolki,
Koko§ najl€pszy bardzo bialy. ]est ciepły i Wilgotny,
i
:/,większa potencję prueciwdziała bólom pleców.
Kolendra księgi cieszące §ię przez Wieki najwięksżym
poważaniem - zgodne są ćo do tego, że Prorok powiedział:
..Zbierajcie nasiona kalendry, gdyź są onc lekicm na Wszyst-
kie choroby prócu opuchli-any (rak), która jest śmierte]na".
Mówi się też, że Bóg powiedział do Proroka:..Dalem jei
Wszystko", a następnie Wraśnił,że miał na myślikolendrę.
Kolendra likwiduje wzdęcia, gasi gorączkę. Daie ef€kty
podczas l€czenia leukodermii odblokowując najdelikatniej-
§ze żYlv. Wysusza nadmial Wilgoci W organizmi€. Ułatwia
uplyw mleka, moczu i m€nstruacię. ]est szczegóInie skute-
czna przy zaziębieniach. olejek 2 kolendry leczy Wszelkie
problemy zwiąane z owło§ieniem, chroni przed siwieniem.
l)ym ze sPalanych nasion od§trasza owady,
Kurczak mięso kurcząt jest najlepsże 2 Wszelkiego ilro_
-
biu. Równowairy w§zystkie esencje, dziala po7,ytywnie na
umysł, poprawia cerę. PwŁjedze[ie może jednak powodo-
Wać dnę, Najlepsze jest mięso z młodej kury, która nie
skladała jesźcze jaj,
Majeranek ._ Prorok miał powiedzieć, że majeranek jest
llajlep§Zy d|a osób. ktore slraciły powonienie,
Marchet! wzmaga popęd płciowy. Ciepło drugiego §top-
-
llia, stosowana również dla Wzmożenia Wydalania mocuu
i.ta§ło lekko ciepłe i Wilgotne. stosowane przy zatwar,
(lzeniu. -W połączeniu z miod€m i daktylami zaspokaja głód
l| ciężarnych kobiet.
 Y
a2 HAKM MoNuDDIN
- o meloDie.Prolok:
Melon powieduial ,,Kiedykolwiek jesz owoce, nie
zapominaj gdyż iesl on owocem raju i niesie
tysiące błogosławieństw. Leczy każdą chorobę", czym §łod_
szy jest melon, rym Większe ciepło. zi€lone odmiany są
raczej chłodne, żóŁe cĘłe. Prorok zwykł iadać melony
- Mięta
ze śWiełmidakĘ/lami. M€lon oczysucŻa worccżek żólciow
i żołądek, Wp}ywa dodatnio na plyn rdz€niowy i Wzrok.
Melony nie powinny stanowić pierwszej części posiłku,
Prorok powiedzial: ,,Żadna kobieta, która będąc w ciąży
§poą"V,wa melony, ni€ urodzi dziecka o zlej twarzy i złym
charałterze",
Mlęso Pan powiedział W Koranie:
l M! żaópatft!ń! ich
, óaóće i mięso
lakje, jak oli uprug\ą
(KoRAN 52:22)
Prorok miał powi€dzieć. że ten, kto prżeżczterdzieści dni
pod rźąd nie społWa mię§a, zginie, a temu. kto przez
czterdzieści dni pod rżąd je mięso, stwardnieje serce. Inaczej
mówiąc, jedzenie mięsa na]eźry wypośrodkować,
Najbardżiej pożądane jest spożywanie baraniny, która
iest ciepła i Wi]gotna. \aj§maczniejsze jest mięso z rocznego
barana, najlepiej z ndźra prŻednieiJ końcż}.ny, Baranina
powinna być gotowana w pewnej ilości plynu, poniewaź
ma tend€ncje do Wysychania.
Tluszcz Wolowy alieszany z pieprzem i cyDamoDem
działa jJł pvn toniuuiący. Zabronione je§t spoż},wanie
wi€pruowiny, ]eilzenie koniny łlTdaje się być dyskuśyjne.
Awicenna twierdził, że mięso koni. wielbłądów i oslów iest
naj8orsze ze Wszy$kich. LUdziom nie Wolno róWnież śpoż}-
Wać mięsa zwierżąt drapieżnych. posiadających kły, oraz
ptałóW o zakrzywionych szponach.
Pożywienie proroka 83
Prorok powieal2iał; ,.Nie tnij mię§a nożem. gdyż tak cu},ńą
nie-muzułmani€. Bi€rz je rękami, a będzie lepiej §makowa_
ło", Powićdział teź: ,,.Jedna owca to błogosławieństwo. Dwie
dwa błogosławi€ń§twa, Trzy owce to bogactwo".
- najdelilQtniejsza i naibaralżiej rozwinięta ze Wszys-
tkich Ioślindoniczkowych, oci€pla i Wysusza. Wzmacnia
żołądek,u§uwa cukawkę, Wspomaga al(yrrr'ność§eksualną.
Dodana do mleka chroni ie przed skwaszeniem.
Miód AIai powiedział: .,Dobywa się z Wnętrza {pszcżoĘ)
flapój -o Wielu
barwach. W któr}Ąn jest dla waśuzdrowi€-
nie", zmieszany z ciepłą Wodą, miód uważany jest za
najlepsz€ lekarstwo na biegunkę.
Prorok powiedzial pewnego rźuu: ,,Na Tego, w Czyich
rękach tera, moj€ życie, jedzci€ miód. Ni€ ma bowiem
domu, W 'estktór}.rn przechowywany jest miód. a za którym
nie Wstawiliby się aniołowiel JeśIi Zjesz miód, W twoim
żołądkuzamiesz,ka rysiąc lekarstw. a milion chorób opuści
go". Jeśli człowiek umrze społWsuy uprżednio miód, nie
tknie go ogi€ń (tal. nie spłonie W pieklc), Prorok §am co
rano Wypijał szklankę miodu z Wodą.
Miód uważany jest za pokarm nad pokarmy, napói nad
napoje i lekarśtwo nad wszelkie l€karstwa, stosuje się go
na lvźmocnienie apetytu, podreperowanie stanu żołądka,
eliminację flegmy. jako konserwant mięsa, odżywkę do
WIosóW, balsam na dolegliwości oczu, płn do płukania zę-
bów, Narl€pszy miód wioserrly. po nim letni, a późlie'
zimowy.
'est
Miń ilrugiego stopnia, nail€pszy przy leczeniu
- chlód
biegunki, Wdyćhani€ olejku mbtowego usuwa ból glo-
wy spowodowany zbyt długim przebywaniem na słoń-
cu. Herbata z mirtu z dodatkiem pigwy jest dobra na
kaszeI.
 ,I
84 Harnł MorNluonv
Mleko Allah wspominał o nleku, móWiąc:
- utrzymuje się W stanach średnich.Dodarry do Wody fóżanei
slrunlki nbto. klóllsó sĘak 1? ni? lnfuĄia
((oR.ĄN.{7:15)
powiedżiał też:
Poin! was mlekień ugś!]n, pruljeĄnun dla piiąć\ch
(xoRAN 16:66)
Prorok móWił, że mleko j€st niezastąpione, i że osobiście
j€ uwie]bia.
Mleko zbudowane iest z tłuszczów, wody i substancji
mlecznych (sery). Nie powinno się jednak spożywać mleka
zwierząt, których ciąża trwa dłużej od ludzkici, Najlepsze
iest mleko krowy, bo odżywia się ona trawą.
Prorok rżekł: ,,Pijcie mleko, gdyż usuwa ono u serca
ciepło, niczym palec ocierający pot ze §kroni". Ponadto
Wzmacnia kręgosłup, powięk§za mózg. pobudza inteligen-
cie. zapobiega czławce. odda]a uaniki pamifci.
Dieta ml€czna jest najlepszym lekarstw€m na puchlinę
Wodną, W Wypadku gorączki należy jednak unikać mleka.
Narcyz ._ jeden z przekazów głosi: ,,Wąchaicie narcyzy,
choćbyści€ mi€li to robić mz dzi€nnie, raz W tygodrriu. raz
na miesiąc, raz do roku, a nawet raz W ciągu całego życia,
są bowi€m w sercu czlowieka uarodki sza]eń§twa, trądu
i leukodermii, a woń narcyzóW ie Wvpędza".
oberżyna ciemna odmiana oberżyny uruchamia produ-
kcję żólci. -Male ilościpoma8ają na hemoroidy. Tendencja
do produkcji żólci żostaje aównoważona, j€śli ob€fłna
stanowi składnik poiraw mięsnych,
ocet winny Mahomet miał powiealzieć, że ocet
- Prorok
stanowił ulubioną przyprawę Wsżystkich prorokóW, którry
byli przed nim. Bywa zaróWno cĘły jak i żimny. zwykle
Poźywienie proroka 85
przeciwdziała bólowi zębów i glowy, Rozpusucza 1legmę,
Inny przekaz głosi, i€ dom w którym jest ocet, nigdy nie
2ażna bi€dy,
ogórki surowe ogórki rozpraszają .ieplo i są moczopęd,
-
ne. Daktyle jedzone z zielonymi ogórkami mają powodować
przybieranie na Wadze.
()liwki, oliwa czym §talszy owoc, tym Więksże cieplo,
-
oliwa stanowi żna}omite lekżr§two na choroby skóry i WIo-
sóW, przedluża młodość,
Bóg o drżewie oliwkowym powiedżiał: ,,To dlżewo 7lo-
,Jzone z góry syna], daje oIiWę i pożywienie dla głodnych.
()liwka iest bowiem królową pnylrraw". Allah nazvwal
ią
róWni€ż blogosławionym drzewem (Koran. 24: 35),
7ielon€ oliwki są najbafdziej poźywne i zapobiegają sa-
lnozatruciu. cżarnc oliwki powodują depfesję, a W jej
Wyniku nadprodukcję żółci, dżialają t€ż źle na żołądek.
l,iścieoliwki natomiast nal€ży ż\ć w raate stanóW zapal,
nych żolądka, WypryskóW na skórze, liszajów. pokrzywek
i opry§zczki.
()rz€ch Wlo6ki naici€plejszy z orl.echów. Pomimo swej
.iQzkostrawności, w polączeniu z fodzynkami j€st najlep-
sZym lekafitwem na żimowy kaszel. Awicenna twierdził. że
()rzechy Włoskie prżeciwdziałajątruciznom,
|'ietrusżka muzułmani€ móWią. że po z,j€dżeniu pi€trusz-
ki przed zaśnięciem, zbudźmy §ię ze słodkim oddechem
i 7,drowśzymi zębami. Pietruszka pobudua popęd seksualny.
|'i8wa powiedziane irsl. że dobrze iesL zjesc pigwę na
-
r,zczo, Chłodnai §ucha, działa Wżmacniająco na źołąd€k,
łontroluie też nadmierne krwawienie miesięczne. Kilka
llilsion zanurzonych W Wodżie, po paru minutach tworzy
łlwiesinę doskonałą na kaszel i ból gardła, szcuególnie dla
86 Harlu MontulptN
młodych. Pigwa iest t€ż znakomita dla ciężarnyclr kobict
rozwesela ich serca. Allah nie zesłałna 7iemię żadnego
-ze swych
poslańcóW, nie nakarmiwszy go uprzednio pigwą,
rajskim owoccm. Święty Prolok powiedział: ,,Pigwa może
dać Wam siłę cżterdziestu mężczyzn",
Pi§tacje że zjedzenie orzccha pistacjowcgo
- mórĄ,i się.
z żółtkicm jajka. Wzntacnia serce. czerwonawa skórka po,
rłoduje biegunkę i wymioty,
Psżenica nieco ciepła. pomiędzy suchością a wilgo-
- iest
cią, Jcdzenie sltrowej psuenicy powoduje powstar^,anie paso,
źytów jelitowych i gazów. Mąka pszcnna powinna być
mielona tł dlien,
Rabarbar iiepl} i such}, nallepszy ?aftż EJ lerwaniu.
odblokowujc zatory nerek i lecry przewlekłą gorączkę.
Ryby najlepsze są śwież€ gotowane ryby. źywiące się
roślinnością,a ni€ błotem i odpadkami. surow€ ryby są
ciężkostrawne i powodują dolegliwości z-wiąan€ z ilegmą.
RJż zaraz po psżenicy, ryż j€st [ajpożywniejs7,y ze
-
Wszystkich pfoduktóW kaszopodobnych, MóWi się, że ryż
przynosi przyjemnc sny i s8muluje produkcję nasienia.
Ugotowany na tluszczu z baraniej wątroby, działa lepiei niż
płukanie żołądka.
sałata pomimo jei chłodu, sałata uważana jest ża
najbdrdżiej pożywne ze Wszystkich Warzyw. Przeciwdziała
żatwaIdzeniu i pomaga chorym na delirium. Hamuje popęd
seksualny i iłysusza na§ienie. Nadmierne spoźycie sałaty
osłabia wzrok,
sene§ (strączyniec) naj]cpsż€ 8atunki pochodzą ze świę
- rosną niezwykle bujnie, Naiwaź-
tego miasta Medyny,
je\l
gdżie
niejsżą cechą fał,I. że senes uzmacnia śerce. nie powo_
duiąc objawów ubocznych, Jego sżlachetnośćkazała szaj
Pożywicnie proroka 87
chom nazwać sene§ chwałą tćkarstw, sbsowany jest
W t^ ie]U pżypaalkach jako środekprzccLysżczajacy . śly-
war, pigułka,
-
lewatywa i prosżek, Powoduje upływ żółci,
dociera do samego centrum stawóW, róWnoważąc tam
lscncjc, Najbardziej skUleclna jcsI herbaIa l senesu. jesl(,ze
bardziej efektywna po dodaniu platków liołka i czerwonych
rndzynck, Prorok najmocniej złchę( dl do śpoż]\ł dnii senr-
su, pwyrównując go do kolendry leczy wszys&ie choro-
by, prócz śmjerci.
socz€wica Wszystkie 8atunki socżewicy powodują wysu-
szenie organizmu. Powinno się ją spożywać w niewielkich
ilościachjako przystawkę, gdyż może źIe oddzia}ywać na
zołądek, Przekazy g}oszą. ż€ soczewica łagodżi s€fce. likwi
dujc pychę i doprowadza do łez,
so| cieplo i suchośc trzeciego §topnia, \pożywana W nie
-
Wielkich ilościach upiększa skórę. nadając jej miękki połysk.
|)odczas pżeczysżczania prowokuje wymioty i pobudza
ilpetyt. Nadmierne spożycie powoduje swędzenie skóry,
Prorok polecił rozpoczynaó i kończyć każdy posił€k szczy-
pią soli. Powiedział: ,,od tego, kto rozpocząI posilek szczyptą
nni, Bóg odp9dza tr7.ysta trzydzieści chorób, z których
llajłagodnieisze to szal€ń§two, trąd, choroby jelit i ból
7fbóW. Pouostałe zapisane są W niedostępnej nam Wiedzy
^]laha".
srafran cieply i suchy, znakomicie działa na krcw
i [,zmacnia du§Ę. Łagodzi bóle stawóW, może j€dnak
|xlwodować nieuwykle silny popęd płciowy Ll m}odych
ilężczyzn.
sżparagi ciepłe i Wilgotne, usuwają żatoIy w nerkach
- poród, MóWi się, że sżparagi są zabójcze dla
i ulatwiają
 l
88 HłrnłMoNunlrN
sżpinak chłodny i wilgotny, powoduje drażnieni€ W
-
klatce piersiowej i gardle, j€dnak iagodzi Wszelkie ni€do-
god.rości jelitowe,

Tymianek W czasach Proroka zwykło się oalkażać miesz-

- kadzidło i rymianek. Tymianek niesie chłód
kania paląc
i suchośćtrżeciego stopnia, W§paniały jako środek wspo- Przepisy ziołowe
magający trawienie cięzkich potraw, t]piększa cerę, likwi-
duj€ gazy, usuwa chłód z żołądkai Wątroby, Pity W postaci na typowe dolegliwości
naparu zabija tasiemce,
Wermisżel, cienki makaron potrawa ta iest nadmierni€
Wilgotna i gorąca. a -
prżez to ciężko§trawna, Dla ludzi Prz!§zlo do WaJ naponni.nie ń naszqo Pun.;
o ludżie|

o siln}m zdrowiu jest bardzo pożywna, i ulećz.nk tego, .D jlst w picreikh,

Woda Pforok, iak 8łosi tradycja, rŻekł raz: ,,Najlepszym
napojem tego i tamtego światajest woda". Woda jest
Wil8otna i dzięki temu, lekko chłodząca. Gasi pragnienie
i konserwuje wrodzoną wilgoć ciała, Współdzia}a w trawi€-
niu posiłkóW i absorbowaniu składniłóW odżywczych. Pro-
rok powiealzia}: .,Ieśliiesteśspragniony, pij Wodę małymi
lykami, 8dyż gwałtowne połykanie powoduje chorobę wą-
troby".
i dloga pfusta. i Ąilośieldzie d|o vie/żąLlch
Do zwykIe; proc€alrrry przestrzegan ej prz.ez sżącha nale'ży
W pierwszym rżędzie opracowanic odpowiedniej diety, która
miałaby zapoczątkować leczenie jaki€iś niezbyt skompliko-
(anej dolegliwości. W skład taki€go pruepisu Wchodzić
(iwnież mogą zalecenia stosowania zióI i przypraw W goto-
lvaniu posiłkóW,
Pżepisy podane W tym rozdziale korzystają z Wiedzy
() j€dzeniu, ziołach i pruyprawach, zaprezentowaflej w
roz-
(l?iałach poprzednich. omawiane składniki są zwykle łatwo
dostępne i proste W pfzygotowaniu. L€karstwa te zostaly
rlpracowane według wartości ciepla i zimna (§ardi i garmi)
każdej substancji a ich dzialanie pole8a prżed€ Wszystkim
lla zmianie t€mperamentu którejś Z es€flcii organizmu,
|'omimo swoj€j prostoty są one W pełni skuteczne.

89
90 Hnrllł MotNtDorrq Przcpisy ziołowe na typowe dolegliwości 91
Przygotowanie lekar§tw DOZOWANIE

l. \alc7} \,i\le prześllZegac in5lrukcii. Dorośli (powyżej 15 lat) powinni otrzymywać pełne daw-
2. Ieże|i prżyrządzer'ie lekafstwa Wymaga spfo§Zkowa- ki, Dzieci odpowiednio do wieku następuiące ilości|
nych ziól, należy ję zetfzeć Da luźny proszek i przecedzlć
przez muślinowąszmatkę lub sitko o stll oczka(h (chyba. że
do jednego roku skonsultować z lekarzem
prz€pis zezwala na użycie gruboziarnistego proszku).
12lat t/6 dawki dla dorosłego
3, Kiedy ziola mają być przygotowane W postaci naparu
3-4 lat 1/4 dawki doroslego
(gotowane W Wodzie), nac7-ynie na|eży Ąąć z ognia jak
56 lat 1/] dawki dorosłego
tylko pIyn uacznie Wrzeć i odstawić na pięć minut, Następ,
7 9 lat 1/2 dawki dorosłego
10-15 lat 3/4 dawki doro§łego
nie powinno się napar odcedzić i pić ciepły.
4. leśliprzepis Wymaga ,.zredukowania do połowy",
nacżynie należy trzymać na średnim ogniu. dopóki połowa WAGI I MIARY
Wody nie wyparuje, 1 łyźkastołowa =3 łyżeczki
5, Jeżeli przepis wymaga dodania c{rkru. nalci-y używać : 8 uncji
cukru czystego, §urowego i nickry§talicznego. takiego jak 1/2 kwańy = 2 filiżanki
meksykański. Jeśli taki cukier jest nieosiągalny. powinno 1 kwarta : 4 filiżanki
się uŁvć miodu. 1 galon : 4 kwar§?
6, W niektórych przypadka,,h prlepis rĄymaga moczenia
] centylitr : 0,34 uncji
ziol plzcl noc, Cdy jesl Io niemożliwe. należy mocryc ic plzfz
1 decylitr : 3.38 uncji
3 4 godz, a następnie utrzymywać napar t^/ tcmperaturze 1 litr = ],06 kwarty
bliskiej Wrzenia. Z metody tej trzcba tci korzystać W żimie, 1 dekalitr : 2,64 galonu
7. Jeśli nalcży sporządzió,,wodę" (np, imbirową), zioła
do njej tźeba rozpusuczać W czystej Wodżie przez 3-4 godż. mniej niż łyrcczka = kilka ziarenek
a następnie przecedzić. l łyżeczka : 1 dram
1 łyżka stołowa
E, śubslancjc, ktorc maią b)c przecho[vwane i używa
ne dlużej niź j€den drień. można sporżądżać W zredukowa-
1 liliżanka : 7 uncji
nych ilościach. W takim prżypadku pfoporcje kaźd€8o
składnika Winny być dokładnic dopasoin'.ane. POLSKIE ODPOWIEDNIKI
9. Kiedy mamy użyć róWnych części roślin, każde Ziele galon = 3,785 l
powinno mieć ię samą objętośći Wagę. Ilośćmusi uwzglę- : 1/4 galonu
dniać zalecaną dawkę i czas przeżnac7,ony La jednorazową uncja _ 28,35 g
produkcję. dram = r/8 uncji
 I
92 HaxIu MotNuooIN
P.zechoWywanie
1, Napary należ,y prz.ygotowywać bezpośrednio przed u-
źyciem, Napar pruygoto\ł,any rano nie jest skuteczn'y Wie
cżoIem i odwlotnie.
2, Nie Wystawiać lekarstw na śWiatłosłoneczne. chyba
że stanowi to częśćprżepisu.
3. Przed żłożeniemsubstancji do naczynia należ.y je
umyć i osuszyć. Nigdy nie trzymać sp€cyliku W otwartym
naczyfliu,
4. Jeśliokres pźechowywania przekracza j€den dzień,
trueba używać zapicc7-ętowanych szklanych naczyń.
5. Należy opisywać Wszystkie naczynia, szczególnie
te zawierające leki do uż,ytku Wewnętr7.ncgo, i truymać
W miejscu niedostępnym dla dzieci.
spośób użycia
l, Zwykle dwa razy dzienne. chyba że za]econo inacuej.
Dawka poranna powinna Zostać podana po lekkim śniada-
niu. wiecuorna zaśmiędzy 1600 a 18oo.
2, Leki przyjmowane tylko rano, powinny być apliko-
Wane na c7c7o, 7ara7 rjn |r7ehud7Pniu i Umyciu.
3. Te, które mają być podawane po posiłkach, należy
przyjmowac tĄ 5 LlU I5 minul po Je&eniu,
4, LekarslWa do przyjmowanla przed 5nem powinny
zostać spoźł,teW 2 godż. po Wiecżornym posilku,
5. Dawka oznaczona jako ,,gotowa do spożycia" powitl-
na zostać pr7,yjęta iednorauorło,
6. Dla niektórych prz€pi§ów przewidżano nośniki takie
jak mleko. woda sodowa, czy herbata. Zazwyczaj !tystarczy
jedna llIiżanka, chyba że przepis moWi inaczej,
Przepisy ńołowe na typowe dolegliwości 93
7, Jcślinie Wspomina się o żadnych płynach, lek należy
popijać wodą (W 7imie Wodą o letniei temperaturże),
t]Waga: Niektórc pvepisy Wymagają użycia platkóW róży.
Prawie Wszystkie róźe hodowane dla celów handlowych
lraktowane są trującymi chemikaliami. żalecan Więc §to-
sowanie wyłącznie róż Własnego chowu, W pr7-ypadku
Wątpliwości Daleźy nżrć innego przepisu,
PRZEPISY
ANEMIA
Bladośćcalego ciala, ocżu i łożysk paznokci, Puchnięci€
[varzy i stóp. szczególnic rano, Ogólne osłabicnie, utrata
apetytu. czasem biegunka.
Zaleceniai lekka dicta ze śWieżychowocóW i potraw
Iakich jak rosól z kurczaka. Wątróbka. buraki, marchew,
§Zpinak. Unikać tlustych potraw.
|)RZEPIS nr ]
6 lyżeczek pokruszonych nasion kopfu
6 łyżccz€k płatkóW czerwoncj róży
PP,ygotowanie: Ugotować w 1 1/2 fitiźanki Wody i odcedzić
Pźyimowanie: 2 razy dziennie
l'RżI]PIs nr 2
4 łyżeczkizmielonego indyjski€go cynamonu
B iyżecu ek miodu
8 Łyżeczck soku z granatu
Pwygotowanie: Rozpuścićcynamon i miód W soku
Przyjmowanie: 2 Iyżeczki z 1/2 filiżanki wody, w zależ-
llości od potrzeb
 l
94 Hłrnl Mon{uolrN Przepisy ziołowe na typowe dolegliwości 95

ANGINA PECTORIS PRZEPIS nr 2

6 łyźeczekimbiru
Ból mięśli klatki piersiowei w okolicy §erca. spowodowa, 6 lyżeczek kminku
ny brakiem róWnowagi chłodu (sardi), 3 łyżecżkiczarnego piepfzu
Zalec€niei Unikać zimnego powictrza. Ptż,ygotowanie: 7EirżEć I].a |vir'y pro*ek i załonserwować,
Pfuyjmowanie: l/2 lyżeczki z Wodą. 2 r.uy dziennie.
PRZ|łPIS nr 1
1 łyżeczka olejku róźanego
AsTMA
4 łyżecuki słodkiego olejku .óżanego
Prz-ygotowanie| Dokładnie Wymieszać olejki, Astma objawia się spaZmatycznymi atakami duszności.
Przyjmowanie: Wcierać w klatkę pi€rsiową, rano i Wie, Podczas takie8o ataku należy siedzieć prosto, u głową opar-
czorem, tą na dłoniach i lokciami na kolanach. Twarz blednie.
a z gardła dobiega śWiszcrący dźWięk. Po długim atału
ARTRETYZM kaszlu zostaje zwykle odkaszlnięta niewielka ilośćflegmy,
Zalecenia: Unikać żimn€go powietrza oraż zimnych (sar-
Ból lub sztyrłność(bez opuchli7,n) W iednym lub kilku
di) i kwaś[ych potraw,
stawach. cżasem gorączka.
l,eczenie z€wnętrzne: Nacicrać klatkę pi€rsiową olejkiem
Zalecenia: Unikać kwaśnych i pikantnych' l8armi) po-
7c słodkich migdałóW,
traw. spacerowaó rano, lecz unikać żbyt długiego przeby-
wania na chłodnym powi€trzu. I'RZI]PIS nr 1
I€czenie zewnętrzne: Nacierać stawy olejki€m z bursźy- l Iyźec7,ka mielonego imbiru
nu i kadzidła. Plzygotowanie: ZaIać imbir gorącą Wodą W ilości1 i 1/2
ljliżanki.
PR7,EPIS nr 1
Pr7-J,jmowanie: 1 lyżeczka letniego naparu, prued snem.
1 łyżeczka sproszkowanego kożenia walcriany
1 lyż€czka rumianku |)RzIjPIs nr 2
1/2 tyżcczki chmietu 1l2 liścikapusty
lyżec1Jf'i
1 łyżecz.ka szafranu 1/2 lyżeczki szanty
Prrygotowanie; Wymieszać picrwsze trzy składniki w 3 fili 1/2 lyireczki ostr€8o czerwonego pieprzu
żankach wody i postawić na ogniu, żdjąć z ogr\ia pr'y 1l2 lyżE zki kory wawrzynu
pierwszych oznakach gotowania. Dodać szafran i odczekać 1 12 lyżecżki sprosukowanego korz€nia Walefiany
20 minut. odceduić. ] uncj€ melasy
Przvimowanie| od 1/2 do 1liliżanki prżed snem, Przygotowarrie| zetrzeć zioła na proszek i Wymi€szać
z melasą.
l i Pruyjmowanie: 1 lyżeczka na liliżankę gorącej herbaty,
W iez- angielskiń slowa ,.gorący" ,.pikantny" są synodimami,
W zal€żności od potrzeb,
96 H,łrInt MrlINuutllN Przcpisy ziołowe na typowe dolegliwości 97
BEZSENNOŚĆ PRZEPIS nr 2
3 łyżeczkisprosukowanego imbiru
PRZiPIS nr 1
5 łyżeczek nasion kopru
ll2 lyźeczki ziarcn maku miód w miarę potrzeb
1./2 Iyżec?ki nasion salaty Prży8otowanie: Zemleć imbir i kopcr na proszek. Dodać
Przygotowanie: Ugotować W fi]iżance Wody, odcedrić, miód i .zeftzeć na gęstą masę,
osłodzić miodem, Przyjmowanie: 1 łyźecżkamasy ź herbatą, ] razy dziennie
Przyjmolvanie: 2 razy dziennie.
PRzIjPls nr ]
PRZEPIS nr 2 6 uncji daktyli
112 lyżecżkjłodygi cynamonu 3 łyżeczkimirry
Przygotowanie: Gotować W filiżance Wody przez 5 mi- Woda różana W miarQ potrżeb
nut. odcedzić i oslodzić miodem. Pvi,8otowanie: Utrzeć dwa pierwsze §ktadniki na luhy
pros7-ck i 7,mieszać Z Wodą dla dodania Wilgoci. Ulepić
PRZEPIS nr ]
pastylki Wielkości paznokcia,
3 krople olcjku różancgo Pr7,yjmowanie: dwie pastylki, 2 raży dziennie,
3 krople olejku fiolkowego
l Un.jir slodkiego oleiku migdaloucgo.
Prżygotowanie| Dokładnie Wymieszać trzy olejki i za- BOLESNA MENSTRUACJA
PopEedzana ostrym bólem ud, Wugórka }onowego i pa-
Przyjmowaniei Nałożyćna głowę, usuy i podeszwy stóp chwiny, czasem ciężkie nudnoścj i Wymioty. Krwawienie
prued §nem. Ni€Wiclką ilośćmożna róWnież wetrzcć W od zwyklc bardzo lekkie.
byt.
I'RZEPIS nr l
BIEGUNKA 1 łyżeczka gumy z drzewa mirry
Zalecenia: leśćpotrawy lekkostrawne. Unikać papryczek 1 łyżcczkajałowca (owoce)
Przygotowanie: Gotować w 1 liliżanc€ Wody, odcedzić,
chili i ostrych przypraw.
Pr7,yjmowanie: Rano, 7 10 dni po zakończcniu micsią
PRZEPIS nr 1
1 lyźeczka spros7kowanego imbiru
1 lyżeczka sproszkowanego kminku ])RZnPIs nr 2
1 lyżecżkasproszkowanego cynamonu l 1 }/4 lyżeczki sproszkowanego rabarbaru
Pźygotowanie: Zmieszać tfzy skladniki, dodać miód i 7ć- Przygotowanie: Wysuszyć i zetr7€ć na rzadki proszek,
trzeć na gęstą masę, Przyjmowanie: 1/8 łyżeczki z wodą dwa ra7,y dziennie i

Pr?,yjmowanie: od 1/2 do 1lyżeczki. l raży dzi€nnie. pvc?. tydńeń po załończeniu cyklu,

98 Harrnł MorNullrN Prżepisy ziołowe na typowe dolegliwości 99
PRZEPIS nr 3 PRZEPIS nr 3
1 lyżeczka nasion kopru 6 lyż,eczek wody iaśminowej
l lyżeczka dzikiej ruty 1/2 łyirecżkisoli morskiej
1 łyżeczka piolunu Przygotowanie: Rozpuścic sól W Wodzie jajminowej i pże-
1 }yżecżka owocu dłikiej róży chowywać w butelce z dożownikiem,
1 łyżeczka poszatkowanych lig sposób użycia: 2 kropl€ do obu dziurek w nosie, 2 Iazy
4 bżcczki miodu dziennie lub W miarę potrzeb.
Pźygotowanie: Gotować Wszystkie składniki W 1 Iiliżan-
PRZEPIS nr 4 (na migr€nę)
ce Wody przeu 5 minut. Il2 lyżeczki uiarenek czarnej goIczycy
Przyjmowanie: Lyileczka 3 razy ilżiennie przez trży dni,
Przygotowanie: zemleć ż trzema łyżkamistolowymi wo-
następnie trzy dni przerwy i powtórżyć. dy i odcedzić.
spo§ób użycia: 1 2 krople do nożd.zy.
BoL GŁoWY
BRONCHIT DZECIĘCY
Ból przybiera róźne postaci, odczuwalny moż€ być W róż-
nych częściachgłowy, Mogą róWnież Wystąpić nudności GwaItowne oddychanie. towarzy§zący mu głuchy dźwięk
i Wymioty. międr,y ż,ebrami. często takż kaszel, ból. wysoka gorączka,
Twarz c7-erwienieie, a nozdrza rozchylają się w czasie od-
PRZ]PIS nr 1 dychania. Dziecko jest niespokojne.
3 łyżeczkikwiatu lawendy Zalecenia: Unikać żimnego powietrza, Dieta pIynna,
3 łyżeczkinasion kolendry
PRZEPIS nr 1
5 ziarenek czarnego pieprzu
Przy8otowanie: zetrzeć w§zystkie składniki na proszek,
2 łyżeczkiposzatkowanego korzenia lukr€cji
2 łyżeczkisiemi€nia lnianego
lźyjmo\^aniei PoI dawli popic Wodą, Wcześnie rano,
potem odpocząć w lóżkLI pIzŁz pół godziny,
12 łyżeczek miodu
Prrygotowanie: Gotować pi€rwsz€ dwa skladniki W 1 i 1/2
Iiliżanki Wody przeŻ 10 minut. odcedzić i oslodzić miodem.
PRżEPls nr 2 Pr7,yjmowanie: 2-3 raz,y daennie.
1 }yź€czka hiszpańskiego §zajranu
1 }yżeczka gumy z drzewa mirry PRZEPIS nr 2
1 lvżeczka cynamonu 1/8 łyżeczkialoesu
Pźygotowanie: Zemleć na miałki proszek, dodać nie- Przygotowanie: RozprcWadzić w mleku matki lub kro-
wielką ilośćWody i ucierać do powstania gęstej masy. Wim mleku.
sposób użycia: Nałozyć miksturę na cżystą szmatkę ba- sposób użycia: 1) W takiej postaći podać dziecku. 2) Roz-
Wełnianą i prżyłożyćdo iednei lub obu skroni. prowadzić aloes w letni€i wodżie i Wcierać w klatkę piersiową.
r Y
loo Hartu MonuootN Przepisy ziołowe na typowe dolegliwości 10l
PRZEPIS nr 3 HEMOROIDY
1 łyżeczka olejku czosnkowego
l lyzec7ki miUdu żaf.'ilardzśnie,Wydalanie twardego stolca z krwią, pale,
Pżygotowani€: Wymieszać składniki. nie i drażnieni€ W odbycie, Diewygoda przy sieilzeniu,
Podawanie: Dać dziecku do polizania niewielką ilość Narośla w odbycie. t]pływ krwi pr7.y ruchach jelit.
3 ra7-y dziennie, zalecenia| r,ekkie ćWicz€nia, lekka dieta u zielonych wa-
r7-yw, t]nikaćpikantnych pr7-ypraw.
I€czenie zerł7nętrzne: Nacierać odbyt Wodą różaną lub
CUKRZYCA z innych kwiatóW dla ulżćnia bóloiti.

częste i nadmierne wydalanie moczu, s;lne pragnienie. PRZEPIS nr 1

slaby apetyt, ogólne osłabienie, obecnośćcukru W€ krwi 1 łyż€czka liścihenny
i moczu. obecnośći zawa:rtość cukru W moczu powinna Przygotowanie: Zetrzeć liściena proszek. dodać ffIiźankę
zo§tać ustalona przez lekarza, Wody, odcedzić i odstawić na 20 minui.
Zalecenia: Ilnikać słodyczy i słodkich owocóW, jak rów- PĘyimowanie: Pić 1/2 filiżanki 2 razy dziennie,
nież potraw zawierających węglowodany u ziemniakóW.
palalów. (yzu. Zaleca 5lę le(kie cwiczenia, l'RżEPIs nr 2
1/8 lyirecż,ki liścikolendry
1/8 łyżczkiczerwon€j gliny
PRZEPIS nr 1 Pr?.ygotowanie: Zetr7rć na maśći nakładać na odbń,
8 łyźeczekpokruszonych nasion kminku
PPygotowanie: Zetrzeć ia proszek, i'RZBPIS nf 3
Przyjmowanie: 1/2 lyżeczki z Wodą. 2 rauy dzi€nnie. 3 łyź'eczki malwy
3 tyżeczki kopru
PDygotowanie: Poloi.yć zioła na sterylni€ czystą chustkę
DYZYNTBRIA i zmoczyć gorącą Wodą.
sposób użycia: PrzyłożyćW okolice odbytu, jednorazowo
częste Wypróżnienia. połączone ż wydalaniem ślużu na 1l2 goańrv.
i krwi, silny
ból, szcz€gólnie w okolicy podbrzusza.
KAszEL
PRZEPIS nr 1
PRżIPIS nr 1
10 kwiatóW granatu
1 liliżanka wody imbirowci
Prźygotowaniei zetr7śćkwiaty w 1/2 fitiźanki Wody. 2 Vź€czki miodu
odcedzić. Przvgotowanie: W},rnieszać skladniki.
Przyjmowanie: 2 raży dńer.rrie. Przyjmowanie: 2 iub 3 raz.y dziennie,
702 HAKIM MOINUDDIN Przepisy ziołowe na typowe dolegliwości 1O3

PRnPIs nr 2 MOCZENIE NOCNE

2 łyżeczki maku lpnznpts
n. l
3 lyżeczki poszatkowanego korzenia iukrecji 1 lyźcczka kwiatu granatu
Przygotowanie: Gotować prżez 10 minut W szklance 1 łyżeczka zmielonych nasion sezamu
wody. odcedzió, 1 łyźeczka gumy z drzewa akacjowego
Pźyjmowanie: 2 raży dziennie. 1 łyżeczka pokruszonych nasion kolendry
ciemna melasa (gur), W zależnościod potrzeb
INNE: także PttzEPIs nr 2. dotyczący ASTMY
Przrygotowanie: Smaźyć kolendrę na żeliwnej patelni
Przvimowanie: I łyżeczka,3 lub 4 ra7ry dziennie.
ż do lekkiego 7,rumieni€nia. Dodać resztę skladnikóW oprócz
melasy, i
dobrze zemleć. Następnie dodać melasę.
KoLKA Prżyjmowanie: ] łyżecuka przed snem.
ostry ból w podbrzuszu i zatwardzenie. Podbrzusze opu- PRZEPIS nr 2
chnięte. Wzdęcie i bulgotanie w bfzuchu. 3 łyżeczkimielonego oMecha Wodnego (kotewki posp.)
Leczenie zewnętzne: Nacierać ciało olejkiem różanym 3 łyżec7,kicukru
lub migdałowym. Przygotowanie: Wymieszać składniki,
źalecane poka-rmy: zupa z żelonego groszku, rosół z kur- Prżyjmowanie: l lyżcczka 2 razy dziennie.
czaka.
PRnPIs nr 3
PR7FPIS nr ]
1 łyżeczka kminku
2 łyżec7,kidzikiej bazylii
1 łyżeczka mielonych goździków
1 łyżecżkamastykowcal
Prżygotowanie i użycie: Ucierać, dodając Wodę. aż do
3 uncje miodu
użyskania maści. Nakładać na podbrzusze.
Przy8otowanie: WymieszaĆ i zemleĆ pierwsue trzy skład
PRZEPIS nr 2 niki, dodać miód i dobrze Wymieszać.
Przyjmowanie| ] łyżecżka,rano i Wieczorem,
1 łyżeczka liścimięty
lub
NIESTRAWNOŚĆ
1 kropla ol€jku miętowego
Przygotowanie: Dodać olejek do 6 8 uncji Wody lub Uczucie ciążenia W żołądkupo jedz€niu, Brak ap€tytu,
8o(owac ]iścieW Wodzie przez l minuty, nudności, Wzdęcia i Wymioty. Występuje zwykle w Wyxiku
Pruyjmowanie: Pić pełną szklankę 2 razy d2ienni€. niewłaściwegoi nieregularnego odżywiania, szczególnie
spożywania posilklr prued strawieniem poprz€dniego.
PRZEPIS nr 3
6 Uncji Wody rożanei, miodowei lub koprowei, ' dźcwo maśtykśowćgaiudćk kleiśtejpista.ji. używa się łWicy
Przyjmowani€| 1 raz dźienni€.
 l
l04 Haru Monrnux Pruepisy ziolowe na 5,powe dolegliwości l05
PRZEPIS nr 1 PRźEPIS nr 2
1 łYźecZłanasion kopru 4 lyżeczki Wody lipowei
l bżec7ka kardamonu 4 łyżeczkiolejku kokosowego
Przygotowanie: 7,etrzeć składniki na proszek, Pfzygotowanie i sposób użycia: żmieszać składniki i roz-
Pruyjmowanic| 116lyżeczki dzjennie z, wodą. po posiłku. ci€rać, aż substancja uzyska biały kolor. Nakładać na
poparzone mi€jsca,
PRZBPIS nr 2
1 łyż€czka nasion kopru PRZEPIS nr 3
1 łyż€czka suszonego imbifu
bialko z 1 jajka
1 łyżeczka goździkóW
Pr7y8olo\łdnie iśposob Użycia: N;jkladac na popcrzone
Przygotowanie| Zetrżeć na proszek, dodać miodu i mie-
miejsca. szczegóInie skut€czne w razie pojawienia §ię pę-
szaĆ do powstania mikstury o konsy§tencji pasty. Przecho-
cherzy.
WyWaĆ W szklanym słoju.
PrĄ/jmowanle: 1 łyźeczka,15 minut po kaźdym posiłku
i prZ€d snem. oTYŁoŚć
PRZEPIS nr 3 PRZEPIS nr l
1 łyżeczka soli kuchennej (W celu zaspokojenia nadmiernego apetytu)
1/2 filżanki Wody imbirowej l lyż€czka korzenia Waleriany
1/2 filżanki Wody lipowej 1 łyżeczka gałki muszkatołowej
Prźygotowanie: Zmieszać, prżechowywać W szklanej bu- Prżygotowanie: Zemleć zioła na proszek.
t€lce. Wystawić na słońce na 3-4 dni, Przyjmowanie: 116 lyżeczki,30 minut prued posiłkiem.
Plzrjmowaniei 1 iyżeczka mikstury zmieszana z 1/2 popić Wodą.
liliżanki Wody, 2 razy dziennie po posiłku.
PRz[PIs nr 2
P'ł7FPTS nr 4 1 łyżecdG§oku lipowego
1 ] kropli olejku miętowego Pr7-yjmowanie: Z 1 liliżanką wody rano, rla cuczo,
Przygotowanic: Zmie§zać olejek z 8 uncjami wody.
Przyjmowanie: W razie potrzeby.
PRZEZIĘBIENIE
OPARZENIA Ataki kichania, katar. ból glowy, kaszel, czasami lekka
PRZ|PIS nr l
Kwiaty granatu. w zależnościod potrzeb.
Pu.ygotowanie i sposób użycia: Dodać Wody i zetrzeć do |'RZEPIS nr 1
u7vskania maści, Nakladać na poszkodowane c7c§ci cialil, 1 łyżeczka kwiatu liołka
I
I
r
I
l06 HAKIM MOINUDDIN Prz€pisy żolowe na typowe dolegliwości 107

Przygotowanie: Gotować 3 minuty w filiźance Wody |'ttZEPIs nr 2

i odcedzić.
Pfzyjmowanie| 2 razy dżiennie na czczo.
PRZEPIS nr 2
1l2 |yzeczki otrębóW pszcnnych
5 ziarenek cu afnego pieprzu
1/6 łyżeczkisoli
Pfzygotowanie: Goto§,ać składniki przeż 3 minuty W fili-
żance Wody i odcedzić.
Przyjmowanie: 2 ftzy dziefifiie
PRZEPIS nr 3
ll2 lyżęczki pokruszon€j łodygi cynamonu
Prżygotowanie: Gotować prżez 10 minllt w 1 i 1/2
żanki Wody. odcedzić i oslodzić miodem,
Prżyjmowani€: 2 razy ilżiennie,
STAN ZAPALNY WAGINY
slaędzenie i pdlenie W W Binie, l|czucie pieczenia
oddawaniu mocżu. NerWoWość.
zalecenie| Unikać ciasnej. obcislej bielizny, sżcżególnie
Dylonowej lub z innych sżucz-nych Włókien. Nalei-y utrży
mywać absolutną higienę osobistą okolic sromu, Zaleca sił
mycie po oddaniu mocżu i stosunku seksualnym.
PRZEPIS nf 1
3 łyźfcz-kinasion kopru
2 łyżecżkikoruenia konwalii
ll2 lyżścżkikr^iaIu Hranatu
1l2 łyieczki owocu róży
Pżygotowanie: Ubić i zemleć na prosrek. odceduić.
Przyimowanie| 1,2 Iyżeczek dziennie, z maślanką lub
szklanką soku z zielonych Winogfon.
l/3 Iyżecżki zicla kamfory
6 łyżecżekwody różaDej
Pruygotowanie| źmi€szać składniki,
sposób użycia: zanlrzyć w roztwoźe tampon i przyłoż.yć
(l0 §romu na 1/2 8odziny. W razie konieczności powtór2yć.
WRZODY SKÓRY I CZYRAKI
|'RuEPIs nr 1
siemię lniane, W rarie potrzeby
t'r7-ygotowanie: Miesuać, dodając Wody, aż do powsta a
lnaści.
spo§ób użyćia| Nanieśćna czyrak (po usunięciu opa-
lrunku powinien się otwowyĆ).
flli-
WYPADANIE WLOSÓW
l'ItZEPIs nr 1
2 liliżanki korrcnia figowca
l kwarta ol€iku kokosowego lub oliwy
pr7v PrzygolowaniP: Pr?ęz lrzy dni suszyc Lorzen W cieniu,
Następnie pokruszyć i zalać olejkiem na t5 dni. odcedzić
l trzymać w szklanym naczyniu.
Uż,ycie: Nacierać glowę praed snem, pozostawić na noc.
ZAPALINIE DZlĄsEL l BÓL zĘBoW
spuchniętc, zaczerwienione, bolące dżiąsla. NerWoWość
l rozdrażnjenic spowodoManc bolem zebow,
|'RZEPIS nr 1
l filiżanka Wody imbirowej
1/2 łyżeczkisoli
Przygotowanie: WsWać sól do Wody imbirowej.
sposob użycia: 7.anw?vc pal.r W roż,]Worze inanosić na
llZiąsła, jednocześnie je masując.

t
l08 Haxtnł Mornuootlt . Pruepisy ziolowe na Ę,powe dolegliwości 109

PRZEPIS nr 2 żoŁTA.CZKA
oleiek z goździków, W razie potrzeby ocu,y i mocz prżybi€Iają żóItą barwę, skóra blednie, stolec
Spósób użycia: Nanieść na dziąsla lub bolący ząb, moze być biaty lub §uarawy, o8óIne nudności, Wymioty,
gorączka i osłabienie,
PRZEPIS nr 3
3 łyżeczkioctu winnego PRZTPIS nr 1
6 łyżecuek wody imbirowej l
łyźeczkaliścihenny
Przygotowanie: Zmieszać skladniki W s'(|ance, Prżygotowanie: Pokruszone liściegotować w 1 i ]/2 lili-
SpŃb rrż,ycia: Dokładnie płukać usta trzy razy dzienni€, żanki Wody, odcedzić.
Przyjmowanie: Pić W tej postaci rano,
ZATWARDZENIB
I'RZEPIS nr 2
Zalec€nia: spożywaó zielone, liściaste Warzywa, soki lłyżeclka usmażonegu korzenia cykońi
owocowe i dużo ł,r'ody, Unikać cukru. cuki€rkóW i wszel- PMygotowanie: ZaDw.zyć na noc w 1 fiIiżance woćly,
kich słodyczy,.Takźe naalwyrężania jelit, Wyrobić W sobie rano odcedzić
nawyk regulamego chodzenia do toalety, Przyjmowaniei Na czczo wypić caIą liliżankę.

PRżEPIS nr 1 I'RZEPIS nr 3
5 Ężł,czekposzatkowanych su§zonych dakty]i 1 lyżeczka nasion cykorii
5lyżeczek utartych na miazge migdalóW ] lyż€czka poszatkou/anego korzenia Iukecii
10 lyżec7,€k miodu 1 lyżeczka soli
późnici
Przygotowanie: Zmielić pierwsze dwa składniki, Przygotowanie: Utrzeć wsrystkie składniki na pfoszek,
dodać miód, Przyjmowanie: 1l2 lyżecżkiz wodą. 2 raży dziennie.
PrzyjmoWanie: } tvżec/,i 2 rd,zy dziennie,
Uwaga: Skuteczne róWnież na hemoroidy i przewlekIc
zatwardzenie.

PRZEPIS nr 2
1 łyżeczka liścisenesu (strącżyńca)
1 łyżec?.ka zmielonego imbiru (świeżylub suszony)
1 łyżeczka nasion kopru
1 lyż€czka soli kamiennej
Poygotowanie: Utrzeć Wszystkie składniki na proszek,
Przyimowanie: 7 lyżecżka z wodą, przed snem,
 Post
- najlepsze lekarstwo
wfllstkie ąN s]!ńp Athma
pnświęCoń.ś4j.nu, próe posów,
Pos| ,óśŃiccoh|1 ilślMokj xtl
i wlnagń.l4 gó rdr. jdk Ędę thtidl.
Allah, Wielki i W9echńoćny

Post iest nai§tarszą formą naturalnego leczenia.Wśród

roznych metod odb}.wania postu znaleź możrta powstrzy-
mywanie się od pojedynczych pokarmów. prżeżkrótsze
okresy, jak również absolutną abstynencję od wszelkich
pokarrnów i płynów, trwaiącą znacznie dlużej.
Wielu osobom, które ni8dy W życiu nie pościły,tego
rodzaiu pomysły mogą wydać się dziwn€, a nawet niebeż-
pieczne. obawa ta nie jest zupełnie beupodstawna, albo-
Wiem ni€Właściwy przebieg postu prowadzić może do powa_
żnych zakłóceń pracy organizmu.,a nawet do śmierci,
Właściwiepodjęty post, dopasowany jest do faz księłca
i intrych planet, iak równieź do wielu óżnych ziawisk. Post
jest W rr€czywistości odzwierciedleniem naturalnej ścieźki
życia, a odniesione dzięki niemu korzyściWykraczają daleko
poza poprawę §tanu zdrowia.

ll1
 l
Il2 Harnł MorNuulnt Post - najlepsze l€karstwo 113
Przed podjęciem jaliegokolwiek postu należy żxo^lrnieć śzcuenieco drugi dżień, Prorok powi€alzial: (obdarołyano
stojące za nim racje. Więksżośćludzi na zachodzie podej lnnie Ws7,ystkimi skarbami świata.odrżuciłem je jednak
muie g]odowkę w celu oczyrzczenja organizfiu ipuprawy i r7€kł€mj ,,Pozostanę głodny pruez jed€n dńeń, a następne-
stanu zdrowia, Nie są to jednak int€ncje wystarczające, 8o dnia będę iadł, W czasie jedzenia będę ciebie sławił
Z dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć. żr il poszcżąc. u Ciebie szukać będę pokory", Powiedział po-
sufi opanowali Wiedzę doryczącą poszczenia, W stopniu l.,mi ,.Nie ma postu lepsuego nad ten.''-
Wyprżedzającym jakąkolwiek inną grupę społeczną. Za Jak już zaznaczyliśmy, suli nie podejmuj€ żadnei cz,ynnoś-
pr7-ykład pos}użyć mogą l€giony sufijskich mistrzów i ich ,,l ztĄiąanei że Zdrowiem. nie ofiarowaWsz\ jei przyiemnos-
ucznióW, którzy podejmowali różlrej dlugościposty, cżęsto .i Allaha. W Koranie Bóg powiedział|
dośWiadcżająccudóW. o wll. któlż! ń.Ę!ci(l
]at wafr prżlpison! post,
tnk, jak żos!ĄI pżltpign! t!m.
OKRXSY POSTU U SUFICH któź! blli pżad wami
b!, no' łg Ld nk balabajn!Ąi
Ramadan: Tru yi|żiestodniowy post obowiązkowy dla (KoR^N 2: l83)
Wszy§tkich muzułmanóW. całe stwoźeni€, opfócz człowieka, postępuje według u-
Inne domczn€ po§ty| Dni harafat (W miesiącu dhul hij_ krytych vr' prawach natu-ry rozkazóW Boga, Ni€ trżeba ich
jah)i dni arshurah; pierws7ć dzi€sięć dni dhul hijjah; pierw- przesftżegać pr?Ed pnejedzeniem. W przypadku ludui naio-
sz€ duiesięć dni miesiąca moharram; jak najwięcej dni mie_ miast, za więk§zośććhorób są odpowiedzialne uwielbienie
siąca sha'ban (Uwaga: żabfonione jest odbywanie postu światamateńalnego i potxzeby r\życżĄe. Właśnicdzięki
w ciągu trżech dni poprzeduających ramadan. iak róWnież nechanianom postu Allah zapewnia nam kontrolę nad
w dni uczty. lymi siłami.
Według Koranu z,bawieni€ iest ni€możliwe bez uprzednie-
PosĘ comi€śięcżne| Dni najbardzi€j odpowiednie dla po- go ugaszenia frzycznych pragnień:
stu to pierwszy, środkovr'y i ostatni dzień każdego mi€siąca.
kcz dla tago, klD śĘlęka]
Dodatkowo pościćmożna w trzynasty, cźernasty i piętna- stanięcia P .d swoill PanŁm,
sty du ień cyklu księłca. pownĘgnqwal duę? p.4d nani?lnn,,,anl,
to aprawdę dla niego ogrod
Post tygodniowy: W ciągu tygodnia najbardziej Wlaści będżi. ńiŁjseń fhrcnienia.
we jest pod€jmowanie postu W czwartek, piątek lub ponic, (79|40 1I|
dzialek, są to bowiem dni doskonałości.
odmawianie sobi€ rzeczy, które przez pru€ciętnych ludzi
Po§l iednodnio$v: Prorok zabronil poscic codziennie. brane są za całkowicie norma]ne i przyzwoite, jedynie dla
Najlepszym sposobem na osiągnięcie maksymalnych korz,y- umacnia zdolność samokontroli i prav/ośćduszy,
ścipłynących z powstrzymywarria się od jeduenia jest po- ^llaha,
iak róWnież pogłębia śWiadomośćistnienia Boga. oto głóW-
114 Harnł MoINuoorn
na różnica między postem w rożumieniu iślamui sufizmu,
a zdrowotną glodówką ludzi Zachodu.
Podstawowym postem islamu jest ramadan. Ramadan to
jeden z mi€sięcy arabskiego kalendarza (patrz ..Dodatki"),
ten W którym powstaly księ8i Koranu, Tory, Psalmy Dawi_
da i NoWy Testament,
o Wspaniałościi wyniosł}łncharakteźe postu Wiemy
dzięki tym oto słowom Proroka:
Na Tego, w człich rękach spoczywa mój los żapach oddććhu
po\7.ża.ego c7lowieu jPq mllyj AlIbhUWl niż Won plma,
W raju jćśtb.ama mana .ayao. Pźez tę braDę wejdą do raju
1ylko ci. którży posrc7ą,
Sam Allah w nagrodę za podjęcie postu obiecał ukazanie
się w Wizji,
Słowo ramadan nie oznacza ,,postu", Post po arabsku to
siyam, wyraz pochodzący od słowa ,,odpocżyn€k". Po-
Wstrzymywanie się od jedzenia, picia i kontal(tóW seksual_
nych daie pod.tarłowym lUnkciom organizmrr cuds na
odpoczynek i od7,yskanie mocy.
ścisłypost ramadanu obowiąruie całą ludzkość, dopeł
niają go jednak jedynie muzułmanie. Podejmują ramadan
rownież osoby W iakiśsposob lwiazane z Wyznawcami
islamu, odrrosząc róWnie imponując€ korzyści. Aby iednak
jakikolwiek post uczynić Ważnym, spełnić należy kilka
WarunkóW,
Po pierwsz€ naleźy dokladnie określićintencję postu,
czyny dokonan€ pżypadkiem nie dadzą nam koruyści,
albowi€m Bóg powiedział, że sądżeni będziemy wedłull
naszych zamiarów, ]eśli. na przykład, zabłądzimy na pusty-
ni i pruez dłuższy czas pożostaniemy bez picia i jedzenia, nie
możemy określaćtego jako postu, gdyż jedlibyśmy, jeśli
tylko nadaruyłaby się okazja. Ta}ą Właśnieformalną dekla-
rację podięcia postu najlepiei byłoby wypowiadać po arab-
Post - najlepsze lekarstwo 115
sku, ale w każdym innym ję7.yku je§t róWnie r,r'ażna, Wy-
starczy po prostu powiedzieć: ,,Dzisiejszy post pra8nę ofia-
rować Allahowi i iylko Jemu".
Po złoż€niu Wobec Allaha tei oficialnej przysięgi każda
nie zapowiedziana przerwa W pościepowinna zostać odro-
biona W przeciągu kilku dni.
Generalnie rzecz biorąc, aby Właściwieprzezyć dzień
postny. spe}nić należy następujące Warunki:
1. Int€ncja postu Winna zostać określona, cicho lub
głośno.
2. Post powinien rozpoczyĄać się tuż przed Wschodem
slońca. a kończyć ttlż po zachodzie.
3, W czasie postu obowiązuj€ całkowita abstyn€ncia od
picia (W tym róWnież wody), jedzenia, pa]enia lub żucia
tytoniu. kontaktóW seksualnych oraz w§żelkiego rodzaju
klótni, obmawiania, niezgody. pr7€klinania itp,
4. Zabronione jest celowe wydalanie nasienia i doprowa,
dzanie się do WymiotóW,
5, Kobiety W ciąży i karmiącc. obłożnie chofzy. starcy
i chorzy psychicznie §ą z postu zwolnieni. W niektórych
tylko przypadkch powinni opuszczon€ dni odfabiać, W cza_
5ie miesiączko\Ąania kobiela nie po\Ąinna poscic, póznicj
jednak musi nadrobić stratę, Dzieci poniżej dwunastu lat są
zwolnione z obowiązku poszczenia, mogą jednak dochowy-
wać postu przeu kilkĄ dni lub godzin,
6, Post należy przerwać szklanką wody i ziedzeniem
daktyla. NasĘpnie można przejśćdo Większego posilku,
Ponadto istnieje kilkaduiesiąt suczegółowych przepisóW
doĘ/czących po§tu dla mężczyzn i kobiet, co do których
nal€ży żasięgać rady praktykującego szajcha,
suczególna rola postu polega na jego pełnej plaebaczenia
i pośWięcenia natr[ze, Post począ&owo istnieje tylko W u-
myśle. ukryty prz€d oczami cżłowi€ka, Widoczny jedynic dla
oczu Boga. le<t lo Wiec czyn pelen Iaiemnicy,
 I
116 HaxIu MomuoprN
Prorok zwykł W czasie dzielącym północ i rozpoczęcic
postu spożywać posiłek skladaiqcy si9 z iakichkolwiek do_
zwolonych potraw. Post prżerywany jest zazwyczą 7jedze
niem kilku daktyli i Wypiciem s7*lanki Wody, czeEo I\ależy
dokonać przed odmóWieniem wieczom€j modlitwy, Mycie
Zębów jest co prawda douwolone, aby iednak pozostać
bliższym ideału należy to uczynić do południa,
Poza tym należy pośWięcić jak najwięcej czasu na czyia
nie i medytację Koranu oraz doskonalenie się w miłosierdńu,
oto jak Wygtądają minimalne ualoźenia Właściwegood-
prawienia postu, Tak powinien wyglądać post zwyklych
ludzi, chcących na jakiś czas pozostać ż dala od jedzenia,
picia i nami9tnościseksuainych, Wyższa forma postu,
oprócz Wymienionych reguł, Wymaga róWnież powstrzyma-
nia niewłaściwychruchów rąk. stóp, ocuu j innych części
ciała.
Naidoskonalszy rodzaj posiu. dopełniany przez ludzi świę-
lych. Io posI umvslu, Ludzie ci nie myŚIą o niczym. procz
Bo8a, swoj pobyl nu Iym \Wiecie Uważaią za zjalno wulDs-
fu ku nowemu życiu. Ich post polega też na unikaniu złych
widokóW, bezużytecżnych slóW. fałszu, nieprzyżWoitości
i hipokryzji, MóWiąc W skrócie, poszcuący zachowują mil-
crenie, odżywając się jsdynie po to, by chwalić Pana. Post
t€n jest tak ścisły,że zabronion€ jest nawet słuchanie
niemoralnej mowy innych osób, Należy opuszczać towarzy-
stwo ludzi posługujących się językiem zIa,
Ponadto sufi po przerwaniu postu starają się j€ść jak
najmniej, ograniczając się do minimalnych ilościzaspokaja-
jących glód, Najwłaściwsżyjest po§iłek podobny temu, jaki
jedzą najbiedniejsi,
oprócz obowiązkow€go postu śWiętego miesiąca, su{i
pod€jmują wiel€ innych, dobrowolnych postóW. Niektóre
z nich powtażaia §ie co rok, inne co miesiąc, jeszcze inne
co tydzień.
Post - najl€ps7ć lekarstwo LI7
Pomimo, że głóWne i najbafdziej istotne żmiany powodo-
wane r^,stfiymywaniem się od jedzenia dotyczą sf€ry du-
chowei i ewolucii ludukiego Wnętrza, gros poszczących
odnosi niespotykane korżyścifizyczne.
Jak Wspominałem już Wcueśniej, choroba często czcrpie
korzyści ż niepełnego strawienia pokarmu na którymś z eta-
pów, czy też na kilku na raz. Podczas postu ztĄTkł€ prbcesy
hawienne zostają unacżnie zredlrkowane, co pozwala orga
niżmowi na usunięcie zbytecżnych substancji i naprawę
vlod spowodowan!ch dtugoB\Ą i}ym nadmiemun społciem,
Ten Wlaśnie proces porvoduie różne reakcie ciała. Przy
pierwsżej nadarzaiącej się oka7,ji, ciało zac?,yna gromadzić
przedziwn€ cieplo gorączki, ów niezwykły rodzaj ciepła
powoduje prz.yspicsz€nie przetwarzania (popr7ćz,,§pala,
nie") nadmi€rnie nagromadzonej materii, bez względu na
jej skład, szkodliwe substancje żredukowane zostają do
postaci, w której mogą być wydalone pr7rz organizm. Eli-
minacia ta odbywać się może na pięć różnych sposobów,
zwanych piecioma tormami kryzystl uz(lra\Ą iaiąccgo: kr\ł;-
Wienie z nosa. Wymioty. biegunka, poceni€ si9, oddawanie
Poprzez §ll^ierdzenie,.kryzys u7drnt^iaią('v" rozumiem
proces, W ktor)m cialo pozb]\ła sie nadrniernic nagromd-
dzonych substancji toksycznych, produktów Wrrdliwej i nie-
dokładnej przemiany matcrii. oddawanie moczu W takich
warunkach rrie jest tym samym, co ten sam proces W Wa,
runkach normalnych. Naiężenie i częstotliwośćdochodzić
mogą nawet do pięciu razy na godzinę, Biegllnka doprowa,
dżac może do piętna\lu i \łięcej W]prożnien W pr7eciągu
kilku godzin,
Jak na ironię. medycyna Zachodu traktuj€ tc właślie
uzdrawiające reakcie organizmu jako chorobę. W konsck-
wencji wysiłki skieIowane na zahamowanie tych natural-
nych procesóW blokują wszelkie machanizmy zdrowotn€.
W jakie uzbrojony jest nasz organizm|
 ll8 Haxm Monvuoonl Post - najlepsz€ lekarstwo 1l9
Formy, jakie pvybiera kryżys Uz{]rawia'ący, uostaly tu Post zostal nadany ludzkościprzrz Boga Najwyż§ż€go
Wymienione przede wszystkim dlaiego, źe po podjęciu postu jako wielkie błogoslawieństwo, ]ako stwórca ludzkiego cia-
su.zególnie przez osoby ni€dośWiadczone mogą one
- -
wystąpić już po kilku pierwszych dniach (czasem nawet
ła. Bóg żJla praktyki i mechanizmy najl€piej służącezdro,
Wiu, Post jest więc nie tylko doskonaĘm remedium na
godzinach). Pulsujący ból glowy, poty, l€kki Wzrost temp€,
- niesie on róWnież Wielkie korzyści
cierpienia lizyczne
ratury. a naw€t gorączka i inn€ podobne objawy są oznaką, duchowe,
że ciało prżestawia się na czynności korckcyinc, Po pie.w-
Jeszc7€ jeden aspekt posiada decydurące ?,nacz€nie dla
szych atakach biegunki czy WymiotóW. osoby niezoriento- lud?kiego zdrowia. Iest nim salat obowiązkowa modlit-
wane mogą dojśćdo wniosku, ż€ żapadłyna grypę bądź Wa. odmawiana zwykle pięć razy - duiennie. kamień węgiel,
inną chorobę górnych dróg oddechowych. o§łabionych oy sulizmu, drabina wiodąca kaźrdego ż nas ku Bogu.
prżez głodóWkę,
Wielu ludżi ni€ pr7,yżwycu ajonych do Wszelkich niewygód
i niepr4/jemności, natychmiast sięga po różnego rodżaju
środkichemicne, które niestety. k}adą kres Wsrelkim po7,y_
tywnym cuynnościom organirmu. a toksyczne substancje
będą prźez lata gromailziĆ się wewnątrz sy§temu, aż do
powłżnego zniszćzenia narządóW. Wtedy nie pozostaje iuż
nic poza niezwyklc drastycznymi środkami ratowania zdro-
wia. A te są zawsre trualne i makabryczne.
Przetrwanie po§tu wymaga z.atem Wysiłku i dyśćypliny.
osobom początkującym radzilb},m pĘeto żacżynać od ied-
nego dnia, a nawel kilku godzin, a dopiero potem stopnio-
wo przedluiać czas postu, aż do pierwotnie zaplanowane8o.
Muzulrnanie posiadają dodatkowe ułatwienie iakim iest
polecenie §ig pomocy Allaha, dzięki której potrafią pr7ć-
trwać obowiązkowe trzydzieści dni W roku. Pewien Wielki
śuli.jak głosi opowieść,mial prŻeu ośtatnie czterdzieścilat
ż,ycia pościćco drugi dzień. co więcej, jeślityiko pocżul
pr7,yjemność płynącą ue §pożywania jakiegośpokarmu, wy-
pluwał go natychmiast, Dożyl dńewięćdziesięciu sześciu |at.
Bóg obiecal poszczącym niezliczone naglody. J€dną
z nich mają otrzymać W ciągu ostatnich dziesięciu dni
ratnadanu. l)o kogoś. kto naidoskonalej dochowaI postu,
wy§yla Allah swego Aniola. a ten w}?elnia Wszystkie
prośby i życzenia.
I

Salat: pozy proroków

wlelki.nu i wspanideńu Bo!]u
ńe żależ!! m niczum tak,

HMat Khwaja Ghanb Nawe

Pierwsze słowa Koranu są W zasaalzie najbardńej skon-

densowaną i prakĘczną modlitwą. jaką moźna odmówić,
Nie byłoby przesady w twieIdzeniu, że óW otwierający
rozdział zawiera W sobie całą tr€ść Koranu. DWa pierwsze
wersy stanowią na&wyczajną prcśbę sługi Wszechmogące-
go Boga o Jego Wstawi€Dnictwo:
Prowadź fus drcgą plosą,
t]lógą tlch. kórlch obddżdŃ dobraażiejśtwąni:
ńe ąśtwh. M którlJćh iesleśfugniewng,
i nie a!ń, kLóĘu bhilą-
LitościwyBóg nie ograniczył się jedynie do obdarowania
ludzi najwspanialszą z możliwych inwokacji do samego
siebie. Jak tylko bowiem doci€ra do Nie8o ta szczera prośba.
podaie natychmiast środekdo jej spełnienia, oddając ludz,-
kościtĘśćcałego Koranu.
W pi€rwszych jedna} Wersach drugi€go rozdziału obja-
Wia Allai jedynie klucz, jaki j€st W stanie uwolnić Wsżyst-
kie błogo§ławieństwa tei k§ięgi:

72l
 l
I22 HAKIM MONI]DDIN Salat: pozy proroków 123
To j,st Ksi{gn salat Iączy w sobi€ praktykę fizyczną i umysłową| z€staw
- ni. na @ do l.ao:rłł,1n4lpłw§ll ćwięeń ftzycz[ych (porównywanych niekiedy do asanów
dloga prosta dld bąóboinlrh, w iodze) i naibogatszą strawę duchową, leślifozwłżymy
dla Llth, któn|l ń.lżą w l1,, cD
j!śtsk Jl!, powyŹsue aspekty modlitwy (salat), zrozumiemy powody,
któlr! ódprańają ĄonliŃę (salĄt) dla których Wielu sulich WolaIoby umrzeć. niż zaniechać
i rcrnnią z lqgo, w co xh aoPatżl|iśnl!,
ich odprawiania.
salat Wykonywać nalcży co nł]rnnią ftz dziennie, zależ-
salat oznacza po arabsku modlitwę lub Wiarę, stanowi nie od możliwości,Pory Wykonywania ćwicZćń ustala śię
też syrronim prrebac7ćnia, wspóIczućia i litoŚci, zgodnie z poloićniem §lońca i 8wiazd na nieboskloni€.
Zachoilni naukowcy niestety żinterpretowali niewlaści- WyBląda to na§tępująco:
opierając się na tłumaczeniu słowniko-
r,vie koncepcię salat,
Wym, W rżec?,ywistościpraktykowani€ salat iest rźeczą [air: rozpocżyna się mniej Więc€i 45 minut prued Wscho-
bardzo skomplikowanei natury. stanowiącą zres*ą naibar, dem §lońca. trwa do świtD.
dziei chafakterysNczną i cenlralnq cechę życia religiinego
znhr. zaczyna się trri po pru€jściu słońca przez żenit.
islamu isLllizmu, Prorok N4ahomct mial kiedyśpowicdzieci
..Różnica między tym, kto wieny w Boga. a osobą niewie- asr: rozpoc7,yna się w momencie przecięcia polowy luku
rzącą sprowadza się do odprawiania salat", utworzone8o prżez slońce. w punkcie środkowym między
wiett<i swięty Hazrat Khwaja chańb Nawaz takimi
oto
Zenitcm a linią horyzontu. lub kiedy cień róWna się dwu
slowami komentował znaczenie salat: dlo8ościom ciala.
śta-
Ni€odpr.Biając salat nie podobna zbl'yć się do Boga, salat rna8hńb: rozpoczyna się po zarŚciu słońca za hory7Dnt,
pobożnych,
nowi b;wiem Mzytowy pulkt tskicj wIaśnie podróży
W polz€ gdy chmuiy ni€ odbijaią już jego śWiatła(tzn, gdy
salat jcst drabńą prógadzącą do bliskoś,i P,ńa, znika cz€rwony podcień).
salat lćst óddaną v luitzki€ Ęćc więzią, talćmnym żwią'kiem i§ha: zacżyna się po calkowitymzniknĘiu s|ońca, W oko-
między wielbią.ym. { Wielbionyń, lo godzinę i 20 mirrut po zachodzi€ slońca.

Mistyczny muzyk hinduski, Ha?,rat Inayat Khan, który Przystosowuiąc §ię do powyilzych Ńr modlitwy, zostaje-
nu po""ątku nasze8o stulecia udostępnil |Udńom Zachodu ny doskonale dostroj€ni do ruchóW planet, zmian pór roku
częśćwiedzy o sufumie, powiedział: ,,c7,łowiek, który nigdy
i zmian 8eo8ralicznych, Przestwe8ając ich, pozostaj€my
nie pv,ełłsalat, nie ma prawa mieć nailziei na iakikolwiek
W idealnej harmonii z Wszystkimi cyklami w prryrodzie i we
Wsz€chświecie.
rozwój, gdyż każda poza ma sobie tylko pruypisane z,nacz€,
Istnicją trży aspekty sala| myśI,słorłoi czyD. Pned
nie i działanie,,, powinna stać pfzed innymi świętymi
naukami. JeśliczIowi€k nie czyni postępóW W odprawianiu
rozpoc7€ciem Ćwiczenia należy ocuyścićciało i ubranie
ż brudu. sprzątnąć miejsce, w którym zarnieruamy odbyć
saIat. nie ma naitżiei na lepszą pw,ysdoŚć"'
724 Haxru MonuooIN salat: pory prorokdw 125
modły. Na ten cżas należry pozbyć się Wszelkich negatyw- PoZA nr l
nych izlych myślia W pelni skoncenlrować się na chwalc
Pana. Przygotowania te skladają się z umycia rąk. Wyptu, Unieśćotwarte dlonie do uszu, za|ołć kciuki za platki uszu,
kania ust (w rauie koniecmości umycia 7€Mrv), wciągnięcia wymawiaiąc iednoc7eśnie Allahu akbar (Bóg
iest Wielki).
wody do noudrży, przetarcia twarzy od brwi do podbródka
i od lewego do prawego ucha, umycia przedramion od
Nazwa poły| Nr]r"l
nad8arstkóW po lokcie, wytarcia glowy i karku oraż na czas trwania: 5 s.łłłl
końcu. umycia stóp do kostek. Każde mycie powtórzyć R ecyta.i!| ,4linłl dłD.i
nalńy trzy razy, zawsze W uapr€zcntowanei tu kolciności.
Po dokładnym Wykonaniu powyżsuych cuynności nal€ży
oddalić się na mieisce modlitwy i. prżyjmując pokomą
postawę. ze schylorrą głową i rękami prry boku a stopami
Iozstawionymi prostopadlć do famion, wypowiedzieć sen-
tencję oferującą salat W następujący sposób:

Moią intencią jeś onamwanie (lu wyńi niamy iloń) salal i skic
rowanić twa.zy ku święt.mudomowi w Mekcc na chwal9
^llaha
i tylko Jcgo. Ll Nic8o chronlę §ię pźed wygnanyD i ?łym 97atancm
i w inię Allaha, Najbddrlcj Litoś.iwc8o i Nailaskasvlgo, za.zy-

Inwokację tę Wypowiedżieć można po arabsku, lub w ka

żdym innym jężyku, samo jednak slowo ..§alai" powinno
zabrżnriec po arabsku. ofiarowując modlitwę powinniśmv
spo8lądać ku świętemu miastu Mekcc. w Arabii saudyi-
skiej,'
salat zostaje dopełniony poprzez pruybranie ośmiu kolej-
nych póz ciała i recytowanie przy tym różitych fragmentóW
Koranu. Teraz przedstawimy poszcĘEólne wzy i gftłpisy Efekty dobloczynne: cialo odczuwa ! gę alzięki rozło-
Wane im dobrodżiejstwa. żeniu ciężaru na dwie stopy. Wyprostowanie plecóW Wżma,
.nia po§tawę, Umysł znajduje się pod kontrolą intelektu.
Wffok wyostrza się dzięki wpatrywaniu się w poilłogę.
'W PolM. at.m spo8lądać nalei na poludniowy wyhód (ptzyll MięśnieWyzsz€ i nii§ze pleców są rozluźnione. WvżMe
i niższe ośrodki móz8owe zjednoczone we wspólnym celu,
l26 Herna Molvuplrrq sala| pozy prorokóW l27
PozA nf 2 PozA ft 3

I)łoDie, prawa na lewej,
tuż poniż-ej pępka.
Naaga poż!: Qillonl
('złs trWania: 10,ó(] ykunl
R ćcyta.ja: W ińia,4]ldhd, Mi]osi.rf.9.
Zginamy się w pól, ręce na kolanach z roz§trniętymi palca-
mi, Plecy pochylamy róWnolegle do podłogi tak. ż posta-
Wiona na nich szklanka z wodą nie pr7-ewróciłaby się. oczy
skierowane ku dolowi, wprost pr7€d siebie, Nie zgina;
kolan,

(u]a .hwala Pa, Św'alóu

i Dobrcnlu Panu Dnia sqlu.
Mi]osi(rn.llu ^]khowi,
w ci..l,ie ]edln.go wi.rz!ln!.
lro ci.ue j!funj. u.i!ka!n!t śu.
Uknż na,n Nośtąścieżke,
ś,i!żk|uxh, którylh kdhasż

ni. llch, klólz! zosluż]jli ('las 1.wania: ]2 s.łłnd

^ Tvói gniaw, oni llch,
Na lłccytac j a: schylając sie recytować
klóĘ!] żt ieĘają .la nikąd. ,4linłl,łłdr,następnić:
jWiłI!/ j.§l ,lój Pan i wśpankl!

lł) tych słowach powinno się Wy

recytować co najmni€j trz,y wer-
scty Koranu.

Ij f ck t y d o b r o c, y nn €: Przedłużona koncentracja po
WiJduje dalsze Iozlulnienie nog i p]ecow, Wzmacnia uczucic
pokory, skromności i pobożności.W czasi€ recytacji powy-
ższ,ych słów, Wypowiedziane zostają niemalże Wszystkie
dźwięki występujące W języku arabskim, co powoduj€ loz-
pr7€strrcnjani€ się Wszyśtkich dżewięćdżiesięciu dziewięciu I]fekty dobroczynnei Pełne rożciągnięcie mięśliple-
boskich atrybutów na całe cialo, umysł i duśzę, Dźwięk ców. ud i łydek. Krew nap|ywa do torsu. Napięte mięśnie
dłu8ich samogłosek a, i oraz u wzmacnia serce, gruczol brżucha, podbruusza i nerek, W miarę j€j doskonalenia poza
tarczycy, szyszynkę, gruczoł Wurostu, Wydzielanie adrenali- Wpływa na osobowość. prz.ynosi dobroć i Wewnętrzną har-
ny olau pluca, ocżyszcżającje i podnosząć ich sprawność, monię.
 l
728 HaxIu MorNuloIN sala| pozy prorokóW 129
PoZA ft 4 POZA nr 5

Podnosząc się ż pozy nr 3 recytujemy: Allah słlszg tego,
któr! Go wlchwa]a: Pąnie nasz, dla Ciebie jest ta mod]itwa.
Powrót do pozycji stojąc€j, ręce pruy boku,
czas trWania: ó s.ł!nd
Recytacia| Po 6 sekundach
powiedżić .4i]nn! ałbar
i pmjśó do następnćj p@rcji,
obie ręce kładziemy na kolana, powoli zniżając się do
pozycji klęczącej, Następnic dotykamy głorr'r'ą i rękami pod-
łogi. W ten sposób następujących siedem częściciała styka
się z pod}oźrm: czolo, obie dłonie, oba kolana i palce obu
nóg, Końcowe ustarłicnie, jak na rysunku.
cżas trwania: 12 ś.łdii
R..ytacja| cłwdłaPai' Na/t i]jren!

Efekty dobroczynnć: Kolana, tworząc kąt pro§ty, po,

zwalają na rozwinięcie się mięśnibrzucha, przeciwdziałając
oslabieniu cĘściśrodkowej, Zwięksżony naplylt,krwi do
wyżej poloźonych częściciała, szczególnie g}owy (W tym
oczu, uszu i no§a), oraz płuc, pomaga w usuwaniu wszel-
kich zanieczyszczeń, (U kobiety w ciąy podtrżymuje natu-
ralną pozycję płodu), Poza ta redukuje Wysokie ciśnienie
krwi, Zwiększa elastyczność stawóW. Likwiduje egoi7,m
Efekty dobroczynne: Krew, po przeplynięciu do tor§u i próżność,Wzmacnia cierpliwośći ufnośćW Boga. Wply-
w pozycji poprzedni€ j , tefaź powlaca do zwykłego stanu, Wa na mzwój duchowy i Wytwarza psychicżną energię
unosząc substancie toksyczne, ciało odzyskui€ rożluźnienic w całym ciele. Poza Wyrażająca [ajwyższe oddanie i po-
i likwiduje napięcie. korę, stanowi istotę Wiary.
 130 Harnł MotxuoorN sala| pozy proroków 13l
PozA nr 6 PoZA nr 7

Recytując ńllań! Ałbar, powstać z pozycji poprzedniej, Powiórżyć dokladnie Wszystkie ruchy pozy ff 5. Następnie,
pvłbieraiąc pozę pokazaną na ilustracji, recytrrjąc Allahu akbar powrócić do pouycii siedzącej, jak
w pozie nr 6.

cż.s trwania: ó s.łr d

Recytacja: Po 6 sekundach
wyrćcytować nkóor
i dokladnie powtórżyć
^]ldh! .uchy

Dobroczynne efektyI U mężcżyznpięta prawej stopy

powinna być podkurczona. a ciężar nogi i częściciała
powinien na niej spocł.Wać. Wspomaga to odtrucie wątro
by i stymulujc czynnościperystaltycznc ielita grubego,
Kobiety porrinny trzymać obie stopy pod sobą podeszwa
mi w górę, cia}o powraca do §tanu rozluźnienia Większ€go
ieszcze. niż poprzednio. a poża \^§pomaga lraWienie. Wymu_
szając §kierowany ku doIowi ruch pokarmu.
Bfekty dobroczynne: Powrót do czołobitnej pożycji
W ciągu kilku sekund, powoduje oczyszcżcnie układóW od,
d€chowego, krąenia i nerwowego. Daje ciału wrd€nie
lekkościi szczęścia,Dokonuje §ię rrtlenianie komórek cał€go
ciała. Poza wplowadza równowagę między układem l^/spól-
czulnym i prżywspółćzulnvm.
 l32 HarłrłMontnolx salat: pozy prorokóW l33
POZA nr 8 salat odprawia się W dwóch. trzech, lub czterech cy-
klach, W zależnościod pory dnia:
fairi 2 cykle
zuhr: 4 cykl€
asr: 4 cykle
maghrib: 3 cykle
isha: 4 cykle
Po każdych dwu cyklach modlitwy dodajemy następującą
prośbę, jeśtona odtworzeniem niebiańskiej rozmowy mię-
dzy Allahem a Prorokiem Mahometem, prżeprowadzonej
w noc W ebowzięcia Proroka. oto. iał Wfglądała:
Mahomei Wszystkie pozdrowienia. blogoslawieństwa
i dobre czyny pochodrą od ciebie. Panie,
Allah: Tobie Proroku, nal€żą się W§relkie pożdrowienia,
blo8oslawi€ń§twa i łaski niebios.
Mahomet Pokói naln i prawym ślu8om Allaha. świad-
kiem jestem, że nie ma Boga nad AIlaha,
Allah| A ja, że Mahom€t j€st Jego Wyślannikiem i sługą.
DWa pierws?r cykle należy odmawiać na głos podczaś
fajr. magfuib i isha. o innych porach odmawia się je po
cichu.
Po odmówieniu odpowi€dni€j ilości cykli, zmóWić na]eży
następną modlitwę, będącą pochwalą i blogosławieństwem
prorokóW i ich rodzin:
o Ąl]llhu. lĄogoslo|| PLna naszego MdhometĄ
i rodzinę jego
lak. jak bĄąośhvi].śAbfuhafua
i hOó lodzią.
zĄplawdę,r!śj.ślnajbąrdziej códricn chwą]a,
7. pozy nr 5 unosimy 8lowę znad podlogi i prżenosimy o W kskaw dk Muhometa
lots ^|khu, i dlą rodzin! jego
do..tyłu. Kladziemy ręce na kolana i. ponownie recytują(
lak brl!ś hska\ł dh Abruhm
All1hu a|bar, powracamy do pozycii sloiącei, W len sposóh i kgo rdżinr.
odprawiliśmy jeden cykl modlitwy. zaprdwdę 'Irśj.st nojłoskawśż!.
 l
I34 [IaxrM MonłuoorNl
Na zakońcu€nie modlitwy unosimy schylotrą dotychczas
8lowę, spo8lądamy za siebie na prawo, imóWimy:
Pokój i łaśkaĄ]laha ni.ćh Ędą z lrbą.
Na§tępnie powtarzamy to samo, kierując gIoWę W lewo.
cżysto lizycżną, aczkolwiek istotną cechą omawianego
pruez na§ ćwiczenia jest jego przystępnośćdla osób W każ
dym wieku,.Jest ono spokojne, plynne i łatw€, a w miarę
stosowania, staje się najwspania]sł,rn ćwiczeniem Iizyćz,
nym,
coalzienna moallitwa powinna skladać się co najmnĘ
z siedemnastu fragm€ntóW. z których każdy żawięra dzie-
więtnaście py.it adających na poj€dynczy cykt póz. Daje to
119 póz dzi€nnie, 3750 miesięcznie i 42840 rocznie.
W czasie trwającego czterdzieści lat życia. człowiek rł.y
konuje 1 7t3 600 póż. Każdy kto odprawia modly, staje §ię
odporny na następujące choloby: zawal i inne dolegliwości
sercowe, rozćdma płuc, artretyzm, choroby Wor€czka żół-
ciowego. n€rek i jelit, infekcje Wirusowe i bakteryjne, do]€g-
liwoŚci oczu, utraĘ pamięci i osłabieni€ starcze. rwg kulszo,
wą i chorcby kręgosłupa, oraz Wiele, Wi€le innych. Ćwicze-
nie to wykonywać można dosłowni€ Wsżęilzie, nie Wymaga
żadriego dodatkowego sprĘtu ani jakicbkolwiek kosżtów.
Dla sufich salat posiada jeszcze Więk§ze znaćżenie mo-
dliiewny dywanik §taje się odskocznią do Wkroczenia- w bo-
ską rzeczywistość.
szajchowie zgodnie twierilżą, że dla ucżnióW Pana istnie-
ją czt€ry etapy praktjrki: prawo, ściezka, prawda ofaz €ksta
. i najszcz€rszej kont€mplacji,
Pierwszym Wanrnkiem iest podporząilkowanie się boski€-
mu plawu, doĘczącemu życia na ziemi, co plowaalżi nas
na ścież*ę.Podjęćie nauki sulizmu jest często nazywane
WkrocżeEiem na ścieżkę.Ścieżka ta prowattzi ku prawitzie.
Przyjmujemy, że to zloirone pojęcie oTlacza ostat€czną,
nieżaprzeczalną i absolutną prawdę o całym istnieniu. są
salat: pozy proroków 135
ludzie, którży Wieną W istnicni€ Boga, są też tacy. którzy
nie wierżą. obie opinie nie mogą być prawalriwe, prawda
nie urnaje takich kompromisóW. ZostaŃe ona objawiona
każdemu w chwili śmierci, cała ukryta wiedza należy do
królestwa prawdy, Po osiągnięciu Wglądu w boskie taiem-
nice cżłowiek§taje na kawędź wszechogarniającej ekstazy,
ktorej doznajemy zostając przyjaciółmi Likochanego i Wsz€ch-
mogącego Boga,
Beż odprawiania modłóW osiągnięcie któregokolwi€k
z tych etapów jest niemożiwe. samo j€dnak Wydobywanie
dźwięków i śtanie W j€dnym miejscu nie prż},ni€sie żadnych
€fektóW, Konieczne jest spełnienie kilku duchowych Wa-
runków.
Prz€de wszystkim naleźy podejśćdo modlit\,!,], z pokorą,
pamiętając o §wojej całkowitej żaleźrrrościod Boga, To on
powiealriał nam: ,,Byliścieżapomniani, doŃki Ja o Was nie
wspomnialem", Nie ma takiego człowieka, który by}by od-
powieilzialny za swoj€ poczęcie, Nie tylko nie było nas po
plo§tu n i e wi e d zie li śmy, ź€ nas nie mal -
Przygotowując się do kontal(u z Bogiem, naleł się wy-
zbyć Wszelkich myśli ni€ pochodżących od Niego. sprawy
śWiatanależy odstawić na bok, gdyż modlitwa to sposób
dotaIcia do irrnego śWiata,zbliżenie do Pana, ]eśliumysł
zaprżątnięty j€§t zi€mskimi §prawami, nie ma W nim miejs-
ca na rozpamiętywanie Boga,
Kolejny Warunek, to iak naigłebsze zrozrrmienie znacze-
nia Wypowiadanych słóW W celu umożliwienia najgłębszej
Jak głosi przekaz, Bóg powiedział 16ź do Mojżeszai .,Moj-
ż€szu, gdy mnie Wspominasz, rób to tak, by twoje członki
drżaiy i obejmui mnie czule, a potem odpocznij zaspokojo-
ny. Gdy stajesz przed Moim obliczem, stawai z bogobojn}łn
umysłem, jak najuboż§zy sługa i mów do mnie językiem
prawych luilzr",
 l
136 Hłrr^łMotNuDpn I salati pozy prorokóW
Następnie Bóg objawiI mu: ,.Każ swym nieposłuszym
nas|adowcom pdmięlać o ]\rnie. Na §iebie samego przysic-
gam, że będę pamiętać o tym, kto o mnie pamięta, Gdy
Abraham rozpocz},nal modlitwę, bicie jego serca słychać
było na odległośćdwu mil. Po śmierci odpusuczone Wam
zostanie podlug umysłów waszych, a nie Wasżych ciał".
są lUdże, ktorz} nie rozumieia. dlacżc8o powinnjśmy się
bać Boga, twierdząc prży tym, że nal€ży o Nim myśleć jako
o dobrym i kochającym. Koran przynosi Wyjaśnieni€ tej
spMeczności,
Ten, któ po&lal .ąlkovi.ie śveoblicz( Bogu
i cż!]ni dohlo,
b?dżie n jał nagrulę
u sw(go l'ana.
1 loc!] nfu doznaią żądĄego kk
rn| kż nh td1 sk śńur.
lKoRAN ż:l 12)
Innymi słowy, jeśli W}zbędziemy się swoich egoisryc7flych
potrżeb i oddamy się służeniu ludzkościz czystej chęci
podobania się Allahorri, jako Bagrodę otrzymamy caIkowi-
tą i beugraniczną opi€kę, łaskę i prryjaźń Najwyższego. clrż
mając za Protektora Tego, który sfiłorzył,podhżymuj€
i rządzi św:atem, mógłbym odczuwać strach i smut€k?
Problemy, jakie napoĘ/kają odprawiający modły, żwiąza-
ne sa W głownej mier7e z rozprasz3niem U$agi, zaróWno
psychicznym. jak i tlzycnrym. zdarza się często, ź€ zośtaje-
my W},rwani 2 głębokiej koncentracji przcz hałasy, roumo,
wy, przytlumione dżwięki dobiegając€ z ulicy lub inne
otaczające nas odgłosy, I€karstwem na te uakłócenia jest
odcięcie ich źródła.
suli odkryli, ż€ najlepszym miejscem na wpehianie
bożej poslugi j€§t ciemne. małe i odosobnione pomieszcze-
137
nie. l€śIi nie mamy dostępu do takich WarunkóW, nal€ży
unaleźć miejśce o cechach zbliźonych do idealu. jest
to konieczne, należy zamknąć oczy, gdyż to one §tanowią
'eżeli
glówrJe ódlo zagr ożŁń.
ż,r
Drugim źródłem zakłóceń jest sam umysł: każda myśl
rodzi myślnastępną. zdarzylo się kiedyś, a było to W€
wczfsnych dniach islamu, że pewien spwedawca Wielbłą-
dów przybył do Abu Bakra, bard7o pobożnego muzu}mani-
na, i rzekł: ,,Nie Wierzę. że potraffsz odprawić dwa cykle
modlóW myślącjedyni€ o Allahu". Abu Bakr odpowiedział.
że Wydaje mu się, iż jest do te8o zdolny. Kupiec odparł, że
jaślita_k jest, gotóW oddać mu jednego z dwóch swoich
wielbłądów które stały W pobliżu.
Abu Bal(r przystąpił do odmarłiania modlitwy. Gdy skoń,
czył, kupiec spojrzal na niego z niepokoj€m. Abu Bakr,
będąc człowiekiem uczciwym i ni€zdolnym do klamstwa,
rzekł: ,,Miałeśrację. flie udało mi się. cośmi przeszkodzilo".
Podróżny od€tchnął z ,:l.gą, gdyż bał się, że straci cenne
zwielzę. z ciekawościzapytali ,,Lecz co ci przeszkodzilo?",
Abu Bakr odpor^iiedział| .,Ni€ mogłem się zdecydować,
którego wybiorę".
Ustalenie źródławewnętrznych zakłóceń jest rueczą nieła-
tWą. Najlepszym z istniejących sposobóW jest całkowite
skoncentrowanie się na treściWypowiadanych slóW, Gdy
umysł rozpoczyna WędróWkę do nikąd. trzeba sprowadzić
go z powrotem do w€rsóW Kolanu.
Prorok zalccał odprawianie modlóW W pomieszczeniu
o jednolitych barwach. pozbawionym ozdób. uźywanie dy-
Wanika modlitewnego bez jaskrawych Wzorów i zdj€mowa_
nie na czas modłów wsu€lkiego rodzaju biżut€Iii.
Pruekaz głosi, że gdy podczas modlitwy przyjmujemy
pouycję stojącą. Allah rozwiesza przed sobą ekran i staje
7 nami twarzą W twaft, Aniołowie Wspinają się na nas7,e
ramiona. odmawiaja z nami ślowasalal iWraz 2 nami
138 HarłrłMonqulux
móWią ,,Amen" na j€j zakońcżenie. Na§tępnie rozsnuwaią
Wstęgi cnót od głowy modląc€go się aż po linię horyzonlu.
Jeden z nich mówi: ,,Gdyby ten sługa Wiedżiał,kogo Wzywa,
nie rozglądałby się dokola W pomieszczeniu, Przed modlą-
cym otwierają się bramy nieba, a Allah jest ż niego dumny
i Twarz Boga ukazuje się pźed jego cczami",
Z przykrością muszę stwi€rdzić, źe na Zachodzie pojawiil
się ostatnio coraz więcej pseudo,su{ich, którzy podważają
niezbęalność modłóW. Twierdzą oni, ż€ salat j€st jed},ni.,
pustym rytualem, bez któfego może sobie poradzić kazdy
prawdziwie uduchowiony uczeń.'l'e ni€rozważne osoby
podarą zwykle nazwiska lbn'Arabiego, Mawlany Rumiego,
Imama al-Ghazzalego i Mansura al-Hallaja. jako reprezen
tantóW prawdziwie Wyzwolonego, popierając€go niezależl(
myśleni€ ,,sufizmu". Każdego, kto po7ostaje Wiefny saial
i obstaje przy jego obowiąkowym charakterze, określaią
jako wstecznego ,,fundamentalistę". Mam nadżieję. że kilktl
poniższych pFżykładóW praw&iwie głębokiego znaczenił
rytuału salat, zainspiruje czytelnika do ich praktykowanil,
i odkrycia cudownych jego zalet, A Wielcy Wymienienl
Wyź€j ludżie zawsze należfli do najbardziej oddanych
i szczervch WykorrawcóW salat.
Pewnego Wrżeśniowego Wieczoru, podczas pob}tu w Ko-
nya, Mawlana Rumi udal się do swojej celi medytacyjncl
aby odprawic nocne modly, Gdy nadvedł czas porannej m,u
dlitlvy, Mawlana §ię nie pojawił. Jego ućzniowie żaniepokoill
śię,gdyż przEż dwaalżieścialat ani razu nie zani€dbał on
Wspólnej modlitwy, W miaĘ oczekiwania, niepokój ucnióW
Waastał, aż W końcu ktośpostanowił WyWałć drżWi cell,
Wewnątiz, ku swemu przeraź€niu, odnaląź,li Rumiego, z bro-
dą przymarzniętą do podło8i, próbującego się uwolnić.
W czasie modłóW zaczął płakać tak rZ€wnie, że lzy utwozy-
ły kałuĘ, a jego schylona pozycja, zimno i wydłużony cżtl§
modlitwy sprawiły, że broda przymarzła do ziemil
salat: pozy proroków 139
Mansur al-Hallaj zasIynął W historii sufizmu popelnia-
jąć przestępstwo przeciw tżw. ortodoksyjnym kapłanom.
W rzeczywistości został osądzony i skazany rrod zarzutem
ujarł'rrienia boskich s€kretóW, które podsłuchał u swoiej
siostry. sulij§kiej śWiętej.Proces trwał osiem lat. Gdy Marl-
sur oczekiwal na €8zekucję, oddawał się bez reszty prakty-
kowaniu salat, W o§tatnim dniu swojego życia odprawił
500 cykli,
suli są najbaralżiej sumiennymi Wyznawcami salat. Pew-
na historia opowiada o Ha7,Iacie Abdulu Qadirze Jilani,
który o mało co opuścilby pewnego razu poranną modlit,
Wę. Gdy spol. pĘyszedl kot iŻaczął80 Lrącac. aż meżcŻyzna
się obudził. spostrze8lszy swoje opóźnienie Abdul Oadir
odmówił natychmiast dwa cykle modlitwy, Gdy skońcuył,
spojrzal na kota i, duięki swoim nadprzyrodzonym zdolnoś_
ciom odkrył, że kot to W fz€czywi§tości sżatan. Wprawiło go
to W zdumi€nie: dlaczego szatanowi zależało na jego punk-
tualności. spytal Więc: ,,Widzę, kim jesteś. Dlacżego obuiiżi-
leśmnie na czas?".
Kot odparł: ,,Widzę, ż€ś róWnie mądry i pobożny, jał mi
o t}Tn donosili moi znajomi diabli. Powiem ci, bo mnie
zd€ma§kowałeś. Wieilzialem, źr€ gdybyśopuścil obowiążko-
wą mod|itwę. W żamian ża nią odmówilbyś 1oo nasĘp-
nych, obudżilem cię Więc, byśmógł czerpać korzyści jedy-
W czasie sufijski€j nauki, mistrzowie żadają nowicjuszom
wiele ćwiczeń służących Wzmocnieniu i prżedłużeniuorygi-
nalnych praktyk salat, Na początku do obowiązkowych
salat dołączone zostają modlitwy. które zwykł odmawiać
Prorok, Modlitwy te dodają kilkadziesiąt nowych ćWiczeń
do zwykłego zestawu ucznia, Po jakimś czasie okfesy trwa-
nia poszczególnych pozycji zostają żnacznie wydłużon€
nawet do 8odżiny -
a wersety Koranu nabierają głębszego
-
i bardźiej mistycznego znaczenia.
 l
140 H,q.rlu Mowulltlt
Dla Wiern€go wyżnawcy. salat stanowi pierwsży i ostat-
ni krok. jedyną drogę do zjednoczenia z całą ludzkością
i Wszechmogącym Bogiem. salat pozostaje od 1400 lat
niezmienny w swoich podstawowych zasadach, stając sig
w ten sposób fundamentem dla bardziei rłryrafinowanych
praktyk religijnych. Dla kogoś, kto pragnie cie§uyć się
najlepszym 7-drowiem, lączącym harmonijnie życi€ ci€lesn€,
psychiczne. uczuciowe i duchowe, nie istnieją lekarstwa
lepsze od modłóW. Jak Hazrat Khwaja Gharib Nawaz zwykł
zwracać się do swoich ucznióW: ,,spieszcie się, byściezdą
łli odprawić modlitwę prżed nadejściem ostatniej godziny".
Ni€ należry, jak robią to niektórzy, sądżió, że po dotarciu
do celu. poszukujący może zaniechać oddania i okazywania
cuci. Nawet bowj€m Mahomet nie zaniechal składaniil
hołdu przed Bogiem. I chociaż osiągnął szczyt oddania,
zwykł móWić: ,,o Panie, Wstyd mi. gdyż nie oddawałem c;
czci. na jaką zashrguj€sz,"
10
Dusza róży
są ńa I]m śwk.ie kż!]
lz.xz!, d]a kńrlch żast,.lsn
st9o/żónu: nodlilwa, kóbietu
Prorok Sulelman byl picrwszym
ż luilzi, któremu ilane byIo
poznać uzdrawiające Właściwości
zióI i kwiatów. P€Wnego
ilnia podcza§ modlitwy W m€czecie, Wyrósł przed nim kwiat
i rzekł: ,,Salam alaykum. Hauaci€ sulejmanie|", su|eiman
odwżajemnił pozdrowienie i spytał: ,,co tutaj robisz? Po co
tu jesteś;",a kwiat odpowiedział mu, że iest lekarstwem
na taką to a taką chorobę. Następnego dnia wyrósl przed
sulejmanem drugi kwiat i róWnież powiedział mu. na jaką
chorobę i€st lekarstwem. Prz€z jakiścuas pojawiały się
przed prorokiem Wszystkie lecznicze krłiaty, objawiając mu
swoje Właściwości.Był on pi€rwszym człovriekiem. który
pojął tę vvi€dz,ę.
Absolut esencji Allaha zwany jest dhat. To niepojęt€
żjawisko my ludzie wyraźamy za pomocą dźwięku Hu.
Na§że umysly nie są w §tanie pojąć lub oddać prawdziwej
natury Bo8a. Rozwaźając lego osobę musimy żatem patrzeó
na mnogośćform śWiata przez Niego stworzonych i pozna,
Wać Go poprzez iego znaki.
74I
142 HAKIM MOINUDDIN
Dhat iest częściąwszystkich boskich przymiotów, stano-
Wiąc róWnocześnie ich sumę. Ar-rahman. na prżykład,
jest sumą Wsz€lkiego miłosierdzia, jakie istniało, istniejc
i będ7ie istnieć na śWieci€, czy to W fomie ffzyczrrej,
psychicnej, czy t€ż duchowej, niezal€żnie od tego, czy o tym
Wiemy, czy ni€. stwórca obdarzył nas nieżliczonymi odmia-
nami miłosierdzia, rczlożofiyfi]'i na sfery ludzkie, anielskie
i zwieżęc€. Jednak Wsżystkie one razem, stanowią l€dv/ie
cząstkę dhat, §umy boskiego prżymiotu ar,rahman.
Pojęcie absolutu esencji, odnosi się również do człowi€ka,
a konkretnie do jego duszy. Ów bliski związrk między
absolutną esencją a Wielością jej form znaiduje oiiżWiercie,
dlenie \ł całei prżyrodzie, Każdy kwiat, drżewo i krzak ma
zarówno folmę fiZ,vczną, iak i esencję. cała specyficzna
charaktcrysrykd rośliny zamknięta jest W j€j nasionach,
w jej esencji: wysokośćilrzewa, ksztalt liścii owocóW. okre-
sy braku płodnosći, barwa. Woń. a nawet cechy lecznicze,7,
naśieniadębu nie wyrośnie wleruba. o częŚci podstawo
Wych cech roślinWiemy już u ro7iziaftl poświęcon€go w§Ńł-
zależnościjeduenia i z,drowia.
Nasza ludrka absolutna €sencja. czyli dusza, zostaj€ uwol-
niona W chwi]i śmierci. Allah natchnął Wielu ze swoich pro-
roków do poszukiwania możIiwościuwalniania dusz kwia-
tów i ta Właśniewiealźa podt Zymywana jest prż€z sufich,
Najlepszy przykład stanowi tu dusza różry. Panuje prze,
konanie, ż€ abśolutnie doskonala esencja rół tkwi W sa,
mym kwiecie, tak ia-k doskonała esencra ludzkiej duszy
W ludzkim ciel€. }lśencje kwiatowe posiadają nieocenione
właściwościleczenia chorób ludzkiego ciała,
Róża jest symbol€m sulianu, gdyż kwiat ten uważa się
za Matkę ZapaćhóW i Królową ogrodu. Rźadkie i szlachetne
piękno, i słodycz płatków. umieśzcmn€ na szczycie dlugiej,
surow€j i pełnej kolców łodygi, najr,vspanialej symbolizują
mistyczną ścieikęprowailzącą do Boga.
Dusza róży l43
t24000 prorokóW, których zesłałAllah na ziemię, by
ni€śli Jego Po§łanje, po§iadało różne ciala, lccz taką samą
duszę. Prues}anie dla ludzkościbyło to samo, bez względu
na ich wygląd zewnętrzny, kolor skóry czy teź język, ialdm
się posługiwali.
Allah powiedział, że pierwszą rżeczą, jaką stworzył, byla
Dusza PIoroctwa, stworzył ją z esencji swego własn€go
.śWiatła,Pan powiedzial też, że gdyby nie stworzyl dusży
proroctwa, nie stworzyłby ŚWiata.
Po stwovćniu, ta niezwykła dusza zacżęla błyszczeć taką
ja§nością, źe aż spływab z niej krople śWietlistego potu.
Z potu duszy proroctwa stworzył Allah dusuę róży. Tak
właśnienarodziła się sźuka i nauka aromaterapii.
Ws7,ystkie tradycyjne metody prorokóW koźystają z kwia-
tóW i ich olejkóW iako idealnych środków lecz[iczych.
JeśIi
rozważymy naturę kwiatóW. dostlzeż€my. że są one żdolne
do Wzrostu i egzystencji jedynie dżięki dobrodziejstwu pro-
mi€ni słońca i W ramach ploc€su zwanego fotosyfltezą
Wydzielają cząstki tlenu i powietrźa. którymi oddychamy,
Kwiaty potrzebują światla tak samo, jak ziemi i al€szczu.
I€8endy głoszą, ż€ ludżie 7-wykli podążać za Prorokiem
i zbierać kropelki jego potu uważając, ż€ Wydają one
najsłodszy ze wszystkich zapachóW. Kropl€ t€ posiadały
taką Właściwość, bo niosły z sobą €sencję;ego duszy.
Magiczny moment powołania do ż,ycia chwila przyjś-
cia na świat następuje Wtedy, gdy dusża zostaje pobu-
-
dzona do działania. Dlugośćnaszego Ą7cia mi€źymy oal
pierwszego do ostatniego oddechu, W zapachu pierwszego
oddechu i skóry noworodka L*ryty jest wzorzec Wszelkich
zapach ten wzbudua W sercu i umyśIe człowieka uczucie
najgłębszej miłości.Nie ma cżowieka, który nie Iubiłby
Zapachu noworodka, Iest to niewątpliwie Wyjątkowy za_
pach, od którego trudno się oderwać, zapach absolutnie
 l
144 HAKM MOINUDDIN
czysty i niewinny, na swój sposób ukazujący wsżystki€ uczu,
cia bezradności, zaufania i oddania swojemlr opiekrrnowi,
symbolizrrjąc w ten sposób na§z związek ue stwórcą,
Dzieci roilrą się czyste i bez gIfzecŁr.u, niosąc boski€
światłoi pokói, mieszka w nich sama istota proroctwa,
oczywiści€ w miarę dorastania do śWiadomościotaczają,
ceg; ich świata,tracą niewinność a zapaćh słabnie i zanika
w mialę zagłębiania §ię W sprawy t€go ŚWiata,
Mówiąc o es€ncii kwiatu musimy Więc pamiętać, że iest
ona częściąduszy proroctwa, od ktorci pochod,i.
Duszę kwiatu uwolnić możTra na Wiele sposobóWi prżez
Wyciskanie oleikóW ż płatków, nasącuanie wody za pomocą
płatków, łączenie olejku ze zwykłym olejem. We wszystkicb
Ęch przypadkach zostaj€ wydobyta esencja kwiatu, Na
zachodzie €sencje te zwane są esencjami kwiatowymi. olej-
kami zapachowymi. absolutami, a czasem perfumami.
Dodawani€ alkoholu do esencji kwiatu zabija ją, co czyni
t€ sub§tancje bezuzytecznymi dla sufij§kie' medycyny,
Używanie olejków Wymaga dużej ostrożnościze Względu
na ich skonilćnsowaną formę, dlatego t€Ż często Iozprowa-
ilża się je W oliwie, ol€ju z ilrzewa sandalowego lub migda-
łowego.
Najlepiej j€st używać świełchpłatkóW róźry (lub innego
kwiatrr), umieścićkilka uncji w niewielkim naczyniu z wo,
dą źródlaną W samo południe i pozo§tawić na kilka godzin,
Bsencja zostani€ Wydobyta, nie trueba się też niepokoić o iei
cuystoŚć. ani skład chemicżny. Można też żjeŚĆ kilka płat-
kóW, gdyż W ten sposób unikamy zbyt wielkiej ilościpźe-
mian.
7E wzłlęd]u na fakt. ż€ róża uważana jest za najszla-
chetniejszą ze Wszy§tkich woni, używa się jej często dltt
,
zalobycia błogoslawieństwa świętego. Ludżie przybywaiący
ilo miejsc spocżynku śWiętychosób, zostawiają na ich
grobowcach płatki róż, a następnie zbi€rają je w celu uiry-
Du§za róży 145
cia jako lekarstwa, Ponieważ du§za ŚWiętego jest żywa,
esencia róŻv nasiąka iego esencją, Ta natomiast moŻe
następnie zostać skonsumowana i pochlonięta pneż każde-
go człowieka, niosąc gwarantowane pozytywne r€zultaty.
Przy wi€lu sufijskich klasztorach uhzymywane są ogrody
rożaDe, suli odmawiają leż nad płaILami roż nairożniej§7,e
Wersety Koranu, zwiększając jeszcze ich moc.
W swoiei pustelni W Pałistanie śufiAbu Anees Mahom€t
Barkat Ali, posłu8uiąc się wymienionymi Wyźej metodami
produkuje Własne lekarstwa na choroby duszy. Z pobliski€,
go ogrodu zbiera platki róź. nad którymi odprawiane są
ciągle modlitwy. Platki te przechowuje są W specjalnym
pomieszczeniu, pośIód ponad 250 tysięcy ksią8 Koranu
(wśród nich j€den Z cżterech najstarszych egz€mplarzy.
pamiętający cżasy Haaata 'Uthmana), Pokój ten, zwany
Domem Koranu, Wibruje obecnością Boga, Płatki ułożone
są W kształćie słowa Allah. odmawia się nad nimi różne
wersety, przygotowując je do lecz€nia chorób. Jak dowiodły
dośWiadcz€nia, jeden tub dwa płatki wy§tarczą. by wywołać
uzdrawiający efekt.
Metoda ta moź€ być stosowana przez każdego. Potrzebna
iest czYsta szmatka, nailepiej w żielonym kololzg, rnoile być
też błękitna lub biała, ronniarów na ryle dużych, by pomie-
ścićcałe słowo (około trzy na cztery stopy), Po odmówieniu
,,W imię Allaha, Najlaskawszego i Najbardziej Miłościwego"
ułołćpłatki w kształt słowa Allah,
Po dokonaniu tej czynności }Jależy 786 razy odmówić
,,W imię Allaha.,," Jeślijest czas i potrźeba, formułę tę
Wypowiadać można dowolną ilośćrazy. Potem możTla już
używać płatkóW W celach l€cznicz,ych.
Istnieje wprawdzie od 50 do 60 tysięcy gatunkóW roślin,
z których można wydobywać esencje, §ufi j€dnak korzystają
przede wsżystkim z odmian poleconych W boskim posłan-
nictwie. f,sencie, które mamy zamiar omówió to bursztyn,
 l
146 HarIu Morunnnnl
kadzid}o, milra, liolek, §andałowiec, piimo, róża, jaśmin.
hina. 'ud i Jannat al-Fardaws, Wszystkie są cży§tymi olei_
kami, oprócz o§tatniego. będącego mieszanką.
Lepiej jest znać dokładnie właściwościkilku ol€jkóW, niż
posiadać powierzchowną Wiedzę o setkach innych, JUż
użyci€ tych kilku, pozwala na twofżenie stu tysięcy bilio_
nów kombinacii.
Bursżtyn
olejek bursztynowy, zwany czasem cieklym bur§Ztynem,
pochodri z żywicy pewnego gatunku sosny, Wi€lu u nas
Widzialo kamienie lub paciorki z bursztynu
- dokładnieKata
sama substancja uiywana je§t do cclów lecznicuych.
mienie jednak twardniały kilka milionóW lat dłużej,niż
żywica, z której odzyskuje się ol€jek.
Prawdżiwy bursźyn zla|eźć możta jedyni€ W trzech
miejscach na świecie, Jego barwa je§t żróżnicowala: od
jasnego. przejrzystego różu po ciemny brąz.
JeśliWeźmiemy
pod uwagę, że soki tych drzcw prżetrwaly od jednego do
sz€ściu milionóW lat, aby zamienić śięW bur§żiyn, stanie si(.
jasne. iż drzemie W nich pradawna uzdrawiająca siła.
Niektórzy plzy produkcji olejku destyiują soki drzew,
Inni jednak, zdając sobie sprawę z obecności owej prastarej
energii, Wolą zemleć kamień na proszek. a na§tępnie pod-
grzać. uwalniając W ten sposób esencję. Bursżt},n W takici
Młaśniepo§aci jesl najlcpsry dla z.lrorłia, rownocleśni.,
jcdnak niezwykle trudly do zdobycia.
Proces twardnienia bursztynóW rozpoczął się tak dawno
t€mu, że nie mamy pojęcia, jakie formy życia były pny
tym obecne, Wiemy jednak, że ludzie żyjący prz€d Wiekami
posiadali niezwykle moce percepcii i uzdrawiania, Legenda
glo§i, że ieden z prorokóW polraljl doslyszec rozmowę mro-
Wek z odległościdziesięciu mil, Prawdopodobne iest, żc
D,Jsża róiry l47
prócz nadanej im mocy duchowej. prorocy znali też tajem
ną Wiedzę o roślinachleczniczych. z których wielc nie prze-
trwalo do naszych czasóW,
Nail€pszy bursztyn znalńć można jedynie na Bliskim
Wschodzi€, W Rosji i Republice Dominikany, Do innych
częściśWiata transportuje się go W celu odzyskania jcgo
esencii i przemiany W oleiek. Bursztyn przetwarzafly W Tu-
nezji i sudanie jest wyjątkowo czysty i klarowny. odmiana
sudańska jest unacuni€ cieplejsza, a co za tym idzie, daje
silniejszy efekt. Jest tak gę§ta. że bez podgrżania nie da się
j€j wylać z naczynia,
ladalnv bursżtyn, który moźna dostać w Al'ganistanie,
jest najlepszy na śWiecie. llie jest też drogi, ieśli kupować go
W tym kraju, Nie§tety, obecnic jest prawie nieosiągalny.
Bursutyn zaleca się prżede Wszystkim W Wypadku dolegli-
Wościsercowych. Tak jak róża jest Matką Woni, tak bursz-
tyn jest ich ojcem (lub Królem).
Współczesna medycyna Zachodu nie stosuje burs7łnu
zbyt cz€sto, chociaż W latach dwudziestych panowała moda
na lecuenie z jego pomocą chorób serca.
Wspaniałą metodą użycia bursztynu jest nałożenie kropli
na opuszek palca i zaaplikowani€ jej na punkt między
brwiami zwany ,,kzecim okiem" (w żadnym wypadku na
gałki oczne). Zostaje ona Wchłonięta przez ciab i pobudza
aktywność szyszynki, gruczołu stcrując€go działaniem wie-
lu funkcji organizmu.
Ka.lżidło
oryginalnym lacińskim słow€m oznaczającym kadzidło byo
par fumum, ,,przez dym", Palenie olejku je§t prakty,
ką cʧto stosowaną, gdyż prowadzi do ddlszelo ocżysżcze
nia esencji i jej połączenia z powietrzem. co pozwala na ła
 l
148 H,łrnłMomrnlnru
twe rozprowadzenie na Większyn obsuarże. sposób ten je§l
niezwykle elektywny w przypadku tych, którry nie mo8ą
uczestnicżyć W bezpośrednim kontakcie (dzieci, psychiczni(.
chorzy),
Esencja Wchłaniana w postaci pary roą)rzestrzenia si(,
W organizmie drogami jego W}asnych esencji, w ten sposóh
szybciej docierając do celu. Połykana cŻy też Wci€rann
W skórę nie zawsze dochodżi do miejsca przeznacuenia,
sżczególnie. jeśli jej droga wiedzie przeż źołąd€k, soki trtl-
Wi€nne potralią hamować działanie lecznicze. gayż ic,
dnym z produktóW ubocznych przemiany materii jcs|
alkohol,
Kadzidło nicsie ciepło drugiego stopnia, nie tak silnc,
iak W pżypadku bursz]nU. lesl ró\ł nicż nle(.o mnicj Wy
suszające,
Kadzidło j€st po dziśdzień używanc podczas c€Iemonii
religijnych W Kościel€ Katolickim, dla upamiętnicnia poda_
runku. jaki przyniesiono dzieciątku Jezus. Jest tak, 8dyż k _
dzidło znakomicie oczyszcza aurę i obszary psychiczne,
Mina
Mirra jest ciepła i sucha. Należy do tych olejkóW, którc
zostaIy dane Mojżesżowi i jezusowi prż€z Boga, Prorocy .i
stosowali ją w swej dzialalności leczniczej, stała się śWiętyn)
olejkiem namaszczającym, W starożytnościużywano jc'
W celu wpojenia ludziom p€wnych ezoterycznych nauk,
ocżyszczenia sfery duchow€; tak, aby mogły one trafić nil
podatny grunt.
Koran Wspomjna o mirrze jako o posiadającej szc7€gólnc
rł.artościlecz[icz€. W tym przypadku również i§tni€je kil
ka odmian, ale tunezyjska i meksykańska wydają się by(l
najlepsz€,
Dusza róży 749
Fiolek
Fiołek iest zimny i wilgotny w pi€rwszym stopniu, co spra-
wia, że jest ła8odny W działaniu, Listki, kwiat i olejki st no,
Wią składnik Wielu przepisóW o lecznicż,ym clraraktcrz€.
sandalowiec
Posiada uimno i suchośćdrugiego stopnia. Najlepszy i naj,
bardziej znany olejek, pochoilzi z Mysore W lndiach. stosuje
się go w Wielu przypadkach, często W razie infekcji dróg
moc7opłciowych, O]ejek z sandałowca jest często używany
jako podstawowa substancja do rouprowadzania innych
oleikóW, Jest trwały, gdyż paruje bardżo Wolno i nie psuje
się, W rzeczywi§tości stary olejek jest lepszy od śWieżego.
Zalecany zwłasżcza W razie podejmowania Wsuclkich du-
chowych praktyk ze Względu na Wlaściwościlikwiduiące
żapędy cielesne, żWiąan€, €nergią seksualną.
Piżmo
Przekazy głoszą, że Prorok Mahomet szc7€gólnie polubił
olejek z piżma. Prawdżiwe piżmo produkowane jest pv-€z
gruczoły płciowe pewncgo gatunku j€leni, spotykanego
W nie Zamieszkanych częściachśWiata, Niektóźy odma-
Wiają \pożyWania piżma ze Względu na iegu zwierlęce
pochoilżenie. |ego miejsce W medycynie jest jednak nie,
zapl7,eczal}Je, szcżególnie w leczeniu chorób serca i czyn-
nościseksualnych,
Róża
Ma chlód i suchośćdrugiego stopnia. Aromaterapia stosuie
prawdopodobnie trżysta róż,nych odmian róży. Niektóruy
za najlepszy uważają ol€iek z róży bułgar§kiej. Uncja tego
 l ,l
r50 Hłrtltl MottqunorN
olejku kosżtuje około 350 dolaróW. Niewic|u hoduie takie
róże, lnni ulrzvmUią, ż.e illdyjska csencia ż pierwszego
Wyciskania przewyi§za bulgłrrską. W lndiach funt t€go
olejku koszttrje 450 dolarów. Do uzyskania kilograma olej
ku różanego z pierwszego wyciśnięciapotrz€ba okolo
600()0 funtów płatkóW różanychl
Hindusi mi€li odkryć olejek różany podczas ślubu szacha
Jehana. słynnego budownicuego Ta; Mahal i ogrodów Sha-
limar. dowodóW iego nieustającej miłoścido żony. W dzień
śIubucesarz nakazał Wypełnić Wodą różaną otaczaiącą
zamek fosę, nad którą micli przcjeżdźać goście We§elni.
ogrzana promieniami słońca woda różana uległa automa-
tycznemu procesowi destylacji, Powstaly W wyniku tcgo
olejek żacżąłuno§ić się na powierzchni. Zebrano go i od
tego cżasu Hindusi specjalizują się w ic8o produkcji.
Róża iest najwspanialsrym zapachem królestwa llory,
oddżiaływuiejednocześnie na cialo, uczucia i duszę. oczy§z-
czając i podtrzymując Wszystkie trzy aspekty nasżego bytu,
olej€k różany jcst najmniej toksyczny 7ć Wszystkich, Doda-
jąć kroplę ol€jku do galonu wody otrzymamy wspanialy
napój chłodzący. Po wstrząśnięciu nal€:ż,y kroplę te8o napo-
ju dodać do galonu świeżeiwody. Ta z kolei mikstura ma
właściwościorzeźwiające. ledna kropla ma W sobie Wystar-
cżająco duźo mocy by nasączyć Wodę, pomimo i€ by}a
prrwie milion razy rozoieócżona.
Jaśmin
Jaśmin je§ żmny isuchy, Kwiaty iaśm'mu są zirrtne.
esenc'a jest jednak ocieplająca. Naleiy pamiętać, żĘ dńala-
nie niektórych substancii zalcł od ich §tanu skupi€nia.
Lód i ivoda na prżykład. mimo taki€j samej budowy chemi
cznei różnią się żnacznie sposobem odalzialywania. Prawdą
jest też.ż kwiaty i ich oleiki oddziaływuią inaczej na ludzi,
a inacrcj na zwi€rżęta: to, co jest ocieplające dla czlowieka,
Dusza rół 51
może być ochładżającedla ryby. Fakt ten czyni
przeprowa-
iluanie ;ksperym€ntów na z,irJierzętach iesucrc barduiej Wąt-
DliWvm. Won iaśminU iest ulubionym zapachem sIynnych
wlruiącycb tancerry lurcii. Do szcze8ólnych Wlaściwosci
jaśminunależy icgo "niezwykla zdolnośćpoprawiania na-
stroju i likwidowania d€presji,
Hina
Hina iesl Wvciągiem z kwiatóW henny, Trudno dostępna
W t:uroDie. l]Ważana iest za i(,den z najlcpsrych inaibo8al-
szvch ojeik<iw na śWiecie, co odzwierciedla iei cena, W ln-
diach ieden dram lokolo Iyżczki) oleiku dobrei iakości
kosztuie około 1()0 dolarów. Na wysokośćceny Wptywa
czym starsża hina. tym lepsz,y olejek,
c"as skłailo-unia
-
Mialem okazję wi&ieć oBłoszenie W katalogu ofcrujące
sprż€daż hiny za loo0 dolarow, tvtoina
jednak kupić oleiLi
hędące mieszaninami, za cenę maidującą się w zasię8l)
możliwościprż€ciętnej osoby,
zapach hiny, tak jak kilku lnnych oleików, nie od razu
wzbudza sympatię: u wielu moż€ natorrriast Wywoływać
Wstręt,
Ud
Rzadki i &ogi oleiek nrany pod nazwą ud, produkowany
iest z drzewa atoesu. \ailepszy pochodzi u lndii, |e8o cena
Waha się w granicach 80o dolarow za dram, Ludżie, ktor7v
znają jego Właściwości,nie uważają iej za wygórowaną,
Ńie i; racii iest twierd7€nic, ż€ ud ńoż€ zośtaćw
pelni
iloceniony jealynie przez ludzi na wyższych etapach rozwUiu
ćluchowego. l żeczywiście.iego ułcie iest żarezerwowane
prawie wyłącznie dla ostatnich trzech stadiów rożWojul,
' Boshch tajeńnic, bliśtościi zicddocżenia (pnyp, red,),
 \

I52 Hłrru MotnrnntN DDsża róży l53

|annat al-Fardaws Z€pewne Wielu czytelnikóW dżiwi się. ż€ nie polecam
Wewnętrznego stosowania ole'kóW. lstnieje co prawda cała
Jannat al-['ardaws. mimo iż jest mies7źnką, ciesży §ię Wśród nauka opisująca tfn Wlaśnicsposób posługiwania się esen-
slrlich dużą estymą. Mówi się. ż€ su{iiski Producent olejków, ciami, ia staram §ię iednak skoncentrować na &ialaniach
dotarl kiedyśpodczas mistycznej rĄ,ędrówki do Fardaws
Najwyższego Nieba, Będąc tam poczul s7cze8ólny zapach.
- mających na celu Wplynięcie na oś.odki emocionaln€ i du-
chowe, ponieważ wlaśnie tam rodzi §ię choroba. Kolejna
Po powrocie do zwyklego stanu odtwożyl tę woń, stąd kśiąi,kaopisująca ułcie oĘków do celów fizycznych jest
nażwa: Brama Naiwyższego Nieba. W trakcie przygotowania,
Generalnie rEcz ujmując na Wszystkich stopniach ro7,-
Woju olejki można po prostu wdychać. Na etapaclt ego-
SPOSÓB UŻYCIA OLEJKÓW tyanu i serca ich moc moŻ zostać wykorżyśtanapoprźez
dodanie do oleików masażowych i Wcieranie W cale cialo-
Najczęściej sto§owaną wśród sulich metodą jest Wcieranic Na po2o§t6łych etapach olejki naleł Wąchać.
niewielkiej ilościW Wypro§towaną. zwlóconą Wewnętrżną Pamiętać trz€ba o tym, ż€ cel€m na§zym jest nie tyle
stroną dloni w dól, prawą rękę. Wymaga tego od szaicha Zaatakowanie choroby, .o wykonanie pewtrego rodzaju
.,etykieta" przyjmowania olciku. Następnie olejek jest wcie- zaprosu€nia. pelnego dobroci i słodyczy. które przeliesie
rany w brodę lub podbródek, w przednią stronę koszuli, nas W następne stadium rozwoiu.
oraz W nadgarstki, I ostalnia sprawa o jaliej chcialbym przypomnieć: or8a-
Dru8ą m€todą, pEydatną szczególnie w wypadku cho- niźm rrasz, parając się z uczuciami i duszą czlowieka, działa
rych umysłowo lub niezróWnowairnych emocjonalnie, jest zaws?E w zgo&ie z naturą. w tempie. na poŻwalaią
naloźenie dwoch kopli oleiku na kawaleczek waty wiel- mu iego laturalne energje leczLic?e.lak więc 'akie powiedzial
kościWacika na wykałaczce (nie używać jednak samei p€wien wielki sulii .,cierpliwość to klucz do radości".
Wykałaczki) a następnie Wlożćnie jcj W zagłębienie w mal-
żowinie us2nej. tuż nad otworem (nie do środka!). Należry
to robić w prawym uchu, gdyż właśniew tym micjscu i po
Ę stronie spotyka się pięć centralnych nerwów cuasżi
tworząc klęb€k nerwowy, lest to punkt i§totny również dla
innych systemów medycanych, między innymi dla chińskiej
ałupunkfury, i jest okreśIany iako ieden u wainych punk-
tóW kontfoli nad organizmem.
Tcrau, gdy żnamy już cĘśófaktóW na temat olejkóW,
możemy przypi§ać ich żtaczenie dla każdego ż etapóW
rozwoiu duchowego egotyzmu, serca. duszy, boskich
-
ta]emnic. bliskości i zjednoczenia.
l
11
wszechświat oddechu
l oto powi.t]żiułtwój Pon do ahiolóŃ:
,,Ią stwaań elorleka
z suxhei glń!, z ulormowafugó mułu-
A kiell! go ukśżtałcehafuoliinie
i tchry w ni.go Mojegó ducha-.-"
(oRĄN t5:28-9

Ten werset w barćlzo skróconej formie prz€ilstawia w perni

mistyczny zwiąek między Bogiem a lego Duiełem. Bóg
móWi, że §tworzył cułowieka pielwiastkóW i tchnął w nie-
2
go życie, Koran przypisuie temu w]zdarzrniu Wielkie Tra-
c?,eIfie.
Allah używa słowa nafas w odni€§ieniu do swojego
oddechu oraz słowa fuh W odniesi€niu do swojej duszy,
rych samych okeśleń ułWa mówiąc o lualźkim oddechu
i ludzkiei duszy. co potwierdza fakt, źćpochodzimy od Boga
i z Boga, dla Niego istniejemy i do Niego pov/rócimy na
końcu.
oddech iest najrzaalżiej branym pod uwagę przez me-
dycynę czynnikiem mającym Wplyw na nasze zdrowie.
oto naji§totnʧze zwiąuki między zdrowi€m a oddycha-
rrieml

155
156 HAKIM MOINIIDDIN
1. oddech pobudza do życia bośkie przyzwolenle.
2. Jest odpowiedzialny za przeno§zenie boskich przymio-
tóW z serca do róźnych ośrodkóW umystu. ciała i duszy.
3. Zapewnia lównowagę i harmonię temperamentom
ciała.
4. Pnerro§i z zawrląttz elementy podtrzymujące We,
Wnętrale funkcje fi zjologiczne,
oddech rrie stanowi synonimu powietrza czy tlenu. od-
dech jest tym, co pochodzi od Boga. a swoią moc fzerpie
z niebiańskich królestw, oddech to świet]ista substancja,
promień jasności.oddech to siła życiowa samego Boga.
odd€ch reguluie radość.smutek, zaćhwyt, gniew, zazalrość
i inne uczucia, ZaróWno nat꿀nie jak i iakośćoddechu
Wywierają określony Wpływ na nasże żdrowie, Róż,rle cho-
roby potrafią odmienić lub nałołćsię na boską €§encję
niesioną przez odd€ch. zani€czyśzczenia przemysłowe, po-
żywienie, napoje d]koho]owe mogą mieszać się z oddechem
i zakłócać jego pierwotną czystość.
Wszystko io podlega zmianom W miarę staruenia się,
wahań klimatu i nabywania nowych przyzrłTczajeń. Pod-
czas silnej depresji naturalne moce oddechu zostają o§ła-
bione, Powoduje to ociepl€nie oddechu. co W kon§€kwencji
prowadzi do zablokowania naturalnej energii oddechu i po-
Wstania nadmi€rnego chłodu, Zależnie od długościtrwania
depresji, za}(lócenie róWnowa8i chlodu może przeDieść się
na inne narz,ądy, powodując choroby. bardziei lub mniei
EroŹne.
Uczucia strachu i zjawiska towarzyszące zbliżaiącemu się
niebezpiecz€ń§twu róWnićż powodują rozpraszanie natural-
ne8o ciepła. Gni€w powoduje rozrost €sencii ńłci, jeŚli więc
długo pozostajemy W 8niewnyń nastxoju, gfożą nam cho-
roby związane z nadmiemym pożomem żółci w organianie.
Z Wyż€j Wymienionych powodóW lekarstwa należy dobie-
rać wedfug ich działania na oddech i je8o t€mperament.
wszechświat odd€chu l57
Właśniedlatego leczenie wymaga często stosowania żlożo-
nych lekarstw.
Z tych §amych powodóW W roli lekarstw często Występu-
ją esencje kwiatowe W postaci olejkóW, Dobrze
iest Włączyć
je do lecz€nia obok zwyk§ch lekafstw, Kwiaty maią nai-
Większy dar przywracania prawidlowego <tanu oddechu,
oddech to linia łącząca nas z nasz}m stwórcą. Metody
lecznicue sulich stawiają znacznie Więk§z,y nacisk na oddech
niż na cokolwiek innego. Właśniena oddech.
W lutym 1 9 79 roku ohzymałem list od mojego prżyjacie-
la, suffego Yunusa Maharaja, które8o poznałem W sieilzibie
naszego załonu w Ajmer. List zaczynal się od słÓW: ,,czło-
Wiek nie przebywa na ziemi wiecznie". Moj€ §erc€ zabiło
mocni€j, gdyż przeczuwał€m, co nastąpi dalej.,,Hazrat
Maulana sufi Darveesh lvahiduddin zakończyt śWoie ćWicz€-
nia oddechowe dwunastego dnia miesiąca rabi'al-awwal
1400 roku. Pora była odpowiednia dzień urod,zin Pro-
-
roka". chociari na Wieśćo śmiercimojego
mistrza zawla-
dnęło rnną Wiel€ intensywnych uczuć, najbardziej uderzył
mnie spo§ób, w jaki postrżegał łcie Yunu§ Maharajl j€den
długi ciąg ćWiczeń oddechowych, od początku do końca.
Tak Właśnierożumieją ż,ycie suti.
Komn, prócz wie|u innych funkcji, jest też zestawem
ćWicżeń oddechowych. W rzeczywistości pierwsze przyka_
zanie Allaha nakazywało recytację Kolanu. Pierwsze w€I_
sety objawione Profokowi prżez Anioła Gabriela brzmialy:
Recltujcie| w imĘ Pana WBfugo.
kól! śtwolzglcżbwiek z kropli hatćhniąej łłwi
Rc.uuik' A Pan i?st \alb dlPj Hojn!ń.
Ten. któr! naucal pismeń, rcz! cżlowieka
EecZ!, kńr!.h on li. żna,
Arabski€ słowo zostało tu prz€łożone jako ,J€cytować",
oż]nacza bowiem cżytanie z ksiąi*i, odcz,ytywanie liter. Sam
jednak Prorok był arralfabetą, polecenie to Wydawało mu
 l
l58 Haxn MonIuDDN
się więc nieco niepokoiące, a nawet prz€Iażające, Posiadał
on jednak dar zapamiętywania każ,dego z przekazanych mu
Wer§etów. potrafił,,czytać" z pamięci. co czynił nawet
Wted}, gdy sporżądżono iuż pisemnc kopie,
Jed€n z uczniów Mahometa prz€każał taki oto komentarz
Proroka na temat Wartości czytania Koranu: ,,Recytowanie
Koranu z pamięci niesie W sobie tysiąc stopni Wartości
reliBijnej, podczas gdy czytanie z samej Księgi podnosi tę
Waftość do dwóch tysięcy".
zyśki,jakie stają się naszym udńałem rł cuasie c7,ytania
Koranu są iak ziamo, które po jałimśczasie Wypusżcza
gałązki, korzeni€ i listki Wytrwa]ości We Wszystkich kierun-
kach. Przekaz głosi: ,.Roilzice tych, któźy czytają Koran
i postępują Według;ego wskazań, zostaną ukoronowani
W Dniu sądu ostateczrrego, a z koron ich będzie biło światło,
jakby ktośsprowadził do ich domóW §łońce", Jeślitaka
nagroda §potyka roitzicóW, co Twoim zdaniem, czytelniku,
cz€ka ich dzieci?
Najważniejszym fragmentem Koranu jest ten, W którym
Allah informuje nas, iż księga ta nie pochodzi od ludzi.
Zawiela ona przedwieczne, istniejąc€ od zawsże słowa Boga
Najwyższego. Żadrra inna księga nie niesie w sobie takiego
ładunku doskonałościi równowagi języka. Urokowi kora-
nicznej rec}tacji nie potralią się oprzeć nawet przypadkowi
słuchacze, Ma ona W sobie niedoścignione piękno, m€lodię
i majestat,
Następną istotną cechą Koranu iest zawarcie W pierw-
szych siedmiu Wers€tach praktycanie wszystkich Wrystępu-
jących w języku arabskim dźwięków. lednym z nich jest
8łęboki. gardłowy dźwięk prżypominający warknięcie, Każ-
d€j literue towarzyszy pewien szablon wibracji, który prże,
nosi się w ściśl€ okr€ślonrm kierunku. tfwa ściśleokr€ślony
czas, przynosząc prżypisany mu efekt fizyczny. p§ychiczny
i duchowy, Niektóre lit€ry nie Występują raczej w językacll
wsżechświatoddechD 159
europejskich, onĘcża to, ź€ efekty, jakie niosą ze sobą te
Iitery pozostają ni€osiągalne dopóty. dopóki nie używamy
języka arabskiego. Jest rżeczą dośćciekawą, że dźlvięki arab-
skie ni€ Wy§tępujące w językach eufopejskich są W rych
Właśnieięzykach kojatzone z cłrrżąkaniem i katusz€niem.
Różne z€§tawi€nia dźwiękóW, co jest sprawą jeszcże waż-
niejszą. pobudzają i przenoszą W organianie recytującego
boskie pruymioty W doskonałej proporcji. Jedn}m z nich iest
Prżebacżaiący. Kloś.kto nicdy nie W]mawia lej ljrery zo-
staj€ pozbawiony częściprzębacżającęj mocy swojej duszy,
Pierwszym Wymaganiem, stawianym uczniowi pruez mi-
§trza, jest opanowanie wlaŚciwych śposobÓW fecytacji Wer-
sćtóvr Koranu. Możemy sobi€ tylko wyobrazić towarżyszące
temu objawy eksta7,y. Istniej€ Wiele sprawozdań opisują-
cych śmierteln€ rcjściaW czasie sluchania lub recytacji
Świętej Księgi, szajch Bayazid Bistami zauważył ki€dyś, że
najwięk§zą tajemnicą jest dia niego śposób, w iaki osoba
ogłaszaiąca wezwanie na modlitwę potrali utrzymać się
jednocz€śnie przy życiu.
Istnieją też Wyższe stopnie żaawansowand r€cytacji, W,y_
magając€ przedłużania WdechóW i wydechóW cżJ też ko1-
centrowanią się na poszczegóInych spólgłoskaćh i samo-
głoskach. oŚiągnięcie pelnego mistrzostwa \v tei dziedzini€
wYmagaloby wielu lat ćWiczeń. osoby, które osiągnęly taką
p€rfekcję nrają już Koran na pamięć.
Nie kaźdy, rżecz ja§na, szczególnie nie każdy nowicjusz,
pohali W krótkim czasie dojśćdo Właściwegopoziomu
recytaćji. W celu przyspi€szenia pozytywnego działania
Koranu dzialania mające8o Wpływ na ciało, umysł
i duszę- sufi uciekają się do ułWania boskich imion,
w zwartej formie mieszczących moce pźypisywane dfuż^
szym recytacjom,
W t}łn miejscu Wkraczamy W królestwo bo§kich i§tnień,
gdzie j€st miejsce tylko dla ludżi o prawdziwej i wielkiej
wier:?R.
 12
Recepty
pełne miłosierdzia
M! zślIum! poplżu Kófuń
to, @ jest u7jlowi.nlemi lnilosi.ldżied
dln wi..nrch.

KoRAN l 7: l32

Cńery neczy pomagają sufim W leczeniu choróbl modli,

twa, lekarslwo. praktykowanie iednych czynności. a po-
wstrżymywanie się od innych.
obecnośćdwóch ostatnich elementóW bierze się ż pier-
wotnych nakańW Koranu. W ich skład wchodzą zakaz
społwania wieprzowiny i alkoholu, obowiązek odmawia-
nia coclziennych modlitw. oczyszczanie ciała za pomocą
ablucii i wiele innych c7,ynności. Używani€ lekarstw (w tym
róWnież pochodz€nia roślinnego) zóstało zaałceptowane,
a nawet zalecone przez Proroka Mahometa, l chociaż Wszy-
stko to j€st niezbędne. i€by nie po\^riealzieć obowiązkowe,
dla sufich naiwaini€iszym z podtrzymuiących zdrowie
czynnikóW pomstaie modlitwa,
oprócz codziennie odmanńanych modlitw, zasób wiedzy
§ulich obeimuie szer€g okleślonychfragmentow Koranu,

l6l
 \
I62 Haxnł Monvtnnnv
wspomagających &iałarri€ leków. Ta forma kuracji znana
. jest iako formula.l
Wiedza o tej formule niesie W sobie kwint€§encję modli-
twy, odd€chu i dźwięku. Zjawi§ka umożłWiającedżałanie
formuł Zostaną Wyjaśnione w rozdziale ,,Pochodzenie cu-
dów", Teraz natomiast po§taram się zaprezentować sam
mechanizm tei formY,
W spisywaniu i używaniu lormuły centralną rolę odgry_
wają liczby, Na przypadkowym obserwatorze mogą spra
Wiać Wraz€nie nieaozumialych, nieupoĘądkowanych i po,
zbawionych znaczenia,
z arabskim alfabetem zwiążany jest skomplikowany sy-
stem numeryczny. W ramach które8o każd€j literz€ przypi-
sana jest Wartośćliczbowa, co umożliwia przedstawienie
każdego zdania pruy pomocy cyfr. Użycie cyfr ma kilka
podstawowych prźyczyn. Wersety Koranu bywają tak dlu-
gie, że niemożliwością iest zapisanie ich .ęcznym pismem.
Po drugie, jeśli koni€czność Wymaga dżałania naiychmia-
stowego, na przepisanie moŻ€ nie starcżyĆ czasu. Po trzecie,
pomimo, że sufijskie posłannictwo nie zna granic ani po-
ćlzialóW, sam tekst Koranu. niosący §żczególne błogo§ła-
wieństwo, zasluguje na Wyjątkowy szacunek i opiekę, Bio-
rąc to pod uwagę, naleiLy ptzy2rrać, że człowiek nie zaana,
jomiony z formami poszanowania śWiętejksięgi nie powi-
ni€n się z nią stykać. W taldch przypadkach zastą)ienie
oryginalnego tekstu zapisem liczbowym chroni prżed jego
poniireniem cly też złisz,czeLiern.
I tak, na przykład Werset .,W imię Boga Naiłaskaw§zego
i NajbardzĘ Miłosiemego" możTla zastąpić |iczbą 786.
slowo Allah reprezentuie liczba 66.
' FomUł sp.eparowane w celach lććzniczych WćrkĘ Koranu,
jąko pisdy lub odmawiany ,,mulet reli8ijny'', uctekMie się do Boga,
(rem w zapisić cylrowym, (prżyp, red,]
Recepty pełne miłosieralzia 163
Litery te. W zal€żności od języka (arabski, turecki, perski)
mogą być różnie repre7€ntowane W hanslit€racji, Niezależ-
nie j€dnak od s},mboli, wartości liczbowe pouostają te same.
Dla celóW lecz,niczych Wiele Wers€tóW Koranu zostaje
spisanych przy pomocy cyfr, podobnie uresztą jest W prżypa-
dktr boskich przymiotórł..
Nal€ży jasno powiedzieć. ze to nie kartka papieru, liczby
czy symbole dżiałająuzdrawiająco. Taki §posób myśl€nia
jest równie niewłaściwy.co niebezpicczny, podważa bo-
Wiem autorytet Boga. sam Allah stworzyl zapfojektował
i ucuynił owe przepisy przystępnymi, Właśniedzięki Jego
przyżWoleniu. wywi€rają one WpłyW na sprawy ludzkie.
Wzory owych lormul mogą byc konslruowane na rożne
sposob} | molna ie zdpi§}uać na §krawkach papieru. Wypo,
wiadać w cichej lub głośnejmodlitwi€, zapisywać na szkle
atramentem, który następnie może uostać uż-yty ja}o lekar-
stwo, prżykładaćdo jaki€jś częściciala, zakopać W zi€mi,
czasem szaich może plzywo}ac ich tresć i przenosic je
W oddechu, W ten sposób ich brżmienie odduialywlrje na
oddech pacjenta.
W praktycznym użyciu znajdują się tysiące taldch for-
mułek. a dla osiągnięcia znajomości metod ich zapisywania
i właściw€go przygotowywania należy odbyć specjaln€
prżeszkolenie, obejmuje ono, oprócz nauki arabskiego, §oli-
dne ugluntowanie nauk Koranu, poznanie imion anie].
skich sług zwiąanych z leczerriem. Wlaściwych pór mo-
dlitw oraz, rzacz jasna, umieiętnośćstawiania wlaściwej
diagnozy co do umieiscowienia prżyczyn choroby W sferze
duchowej, bowiem §/lko W takim przypadku lekar§two
odnieść może oczekiwany skutek.
Wiedza szajcha jest bardzo zróżxricowana, Niektórży §pe-
cjalizują się r^7 leczeniu kilku chorób; żóltaczki, choroby
umysłowej, śl€poty itd, Może §ię zdałzyć, że sz,ajch, do
którego udamy się po poradę. skieruje nas do innego.
żnającego interesując€ nas prŻepisy.
I64 HaxłnłMonquoorN Recepty pełne milosierilzia 165
Podcza§ §porząilzania formuły szajch musi zachowFł/ać RECEPTY PEŁNE MIŁOSIERDZIA
się bogobojnie, zrzec się Wszystkich cielesnych pobudek.
Piszący musi róWnież znajdować się W stanie absolutnci
czystości,Formuły spisuj€ się indyjskim atramentem, mo-
żna też ułWać rośIinnych atramentóW w kolorze cznrwo-
nym iżelonym, Po sporządżeniu. należy ją Umieścic \^ me-
talowym, płóci€nnym lub skórzanym futefale i nosić na A^,|
odpowiedniej częściciała. Niektóre formuly ańahją przez
§cisle olre§lony czas. jnne przez laia, Po osiągnieciu zamie, 'ńlt, ńlu ,óru
rżonego efeklu należy je uakopac W be7piecznym miejscu.
ńtI ,ń|u
k względn na to, że Wiele chorób ma swój początek ńlt_
w zakłóceniach sfery uczuciowej czy t€ź ciężkich Warun-
kach ż,yciowych, formuły znajdują niezwykle szerokie za- ńtt 'ąllu_ 'ótt,
stosowanie. Jeśli.na przyktad. choroba Wzięła się z niepo_
koiu o długi, lekarz prżepisże formułę zwiększającą docho- 1, Na ból całei glowv. Nosić na szvi,
dy, likwidując tym śamymiródło stresu. Istnieią róWni€ż
odpowiednie formułki zwięksżające zbiory i pobudzające
produkcję miodu u p§zc?.ół, odwfócenie złej passy, likwi
dację spi§ku nieprzyjaciół, wyleczenie pfaktycznie każdej
choroby, zapewniające powodzenie w stosunkach międuy
ludzkich,

i,( itł itd

Na następnych stronach zamieszczonych zostalo kilka
formuł sporżąalżonych przez sufich z zakonóW W Afganista- 1lq ilC
nie (ujawnianie w§zystkich istnieiących formuł j€st żabro-
nione Z uwagi na możliwośćniewlaściwego uźycia). ,( _;}
-§l

ć- L 6 Y
L* f g (
,rlL ,el! .e|! bl! ,ż,lt
2, Na odrę u niemowląt. Nosić na gardle.
l66 Haxru MonuloIN R€cepĘ pelne miłosierdzia 167
L A.{ L^Ą
br7,1_

f )rtŁ ,1,*\.
f J:"
3. Na ból oczu, Umi€ścić na zainl€kowanym oku.

l, A1

J}bL_ Jbu _9bu _*u

-96u. 3*|,_ _róa _*u 6. Na żapalenie spojówek, Pisać W słoneczny dzień,
)bu )^u ),óu 9óu nosić Wokół gardła.

)b9 )^u 9b|?. *u

4, Na złe oko lub dżina. No§ić na 7€Wnętźrlej odzieźy.
.ć}
. źłĆ 1
łs 2 -->,-)

LA.| \ L,:: L LrżL_ t ?-:ł!

ilp nlo ólp tlo nb óIp tt C§ / ałL t !łL r a2.- 7 uł!
Olo ólo ób ó(o óla ólo ólD
nJ
tł ?.ll ! bOłt- b ażL-
óló ólo óto ólp ólo ót, ólo 11 Uż L- V LrĄL_ r aąt-
ól9 ób ótp ólo óIp ólp ób '''!
*)
L '2t- .,Ńi,
źIp ólo ólp ólp ótp 6lD ólO
7. Na niepowodzenie, klęski źryciowe, dobre uczynki.
5. Dla beZłłodnych kobiet. nieznane i nieuleczalne choloby,
Po spisaniu roślinnym atramentem WypIukać i Wypić, Napisać W piątek. \osic na szyi,
 I

13
168 flaxnł MotNuonrN

pochodzenie cudów
e%eeeeT,
- o* - "n* ro*,!'?",!łY
ańła sĘ w słowie: \.,Mź!"

)99\r$| ?J:!,,rtJ|.ż]L_ KoRAN ]6:82

lJ/J ,!lJ\r\r\

|U9|r0! '\rl.'J:'J9;
\r|'JL'J!
cud to WT,darzenie, które znajaluie się poza za§ięgiem praw
natury, poza mozliwościąpojmowania ludzkiego umysIu.
sulij§kie lecznictwo używa dwóch terminów na określenie
cudu, a zrozumienie róinicy międży nimi je§t bardzo ważne.
Pierwsze sIowo (mu'jizah), oznacza bezpośredniąinter-
v/encję Bo8a W prawa natury i człowieka. Dru8ie (kara-
mah) odno§i się do sytuacji, w któr€j człowiek stajć się
wykonawcą boski€j int€rwencii. Różnica ta w pierwszej
chwili wydaje się bardzo nićWielka, Mu'iiżah to kaźde
zdarzenie nie wyproszorre prz€z człowieka, do któr€go żaden
Z lu&i nie przyczynil się W jałikolwiek sposób, Dla prżykta-
l', l1,1,,llll Jll||||l | | t du, ni€pokalane poczęcie Hazrata .Jezusa to mu'jizah. Pruy_
kładem karamah może być wskrzeszenie Łazarza prżez Jer:'7-
sa, W obu tych pfz}.padkach siłą sprawczą była moc Boga.
Abdullah yusuf Ali w swoim komentarzu do koranu
napisal: ,,Przywilejem ludzi stwórcy jest zdolnośćdostrze_
gania najbardziej ukytych tajemnic śWiata duchowego
8, strona z ksiąi*i prz€dstawiaiąca siedem róźńych formuł
na choroby ciała, I69
 1
|7o HAKIM MOINUDDIN
i nauczanie c7,łowieczeństwa. o§łaniają oni i ostrz€gają tras
prżed złem. Nic jednak nie zdoła zmnieiszyć odpowiedżial,
ności duszy za jej Własne cuyny. Los każd€go u nas spoczy-
Wa na naszych ba-rkach. Dary Boga należą do Wszystkich,
nie Wszyscy jednak otfzymaliśmy takie same dary, ni€
wszystki€ też posiadają róWną godnośći ualery,"
Prorok o kimś,kto w pierwszej kolejności obdaro&,ywany
jest przez Allaha, powiedział: ,,uaprawdę, Bóg Najwyższy
trżyma Wino dla swoich przyraciól; gdy je Wypiją, stają §ię
czyści, a gdy są czyści, stają §ię zwinni i szybcy, a będąc
szybkimi, szybują ku niebu, a szybując żnajdują, a znajdu-
jąc jednoczą §ię, a po zjednoczeniu rozłączają się. rozchodzą,
a po rozejściu stają §ię silniejsi. a będąc silnĘszymi żostają
królami. Wtedy traffają do Zgromadz,enia Prawdy, gdzie
żasiadaią W towarzystwie Najwyższego suwerena.
Zacny szajch at,Habib mówi o człowieku: .,Gdybyż tylko
znał tai€mnicę swego istnienia, roniłby łżyż każdym §woim
oddechcm..."
Dokumenty dotycząc€ życia suffch pełne są opisóW zda-
rzeń. które za§ługują na miano cudów. Podróż€ W ko§mo-
si€, Wskrueszanie zmarłych. uzdrawianie chorych i wiele
innych. Najwspanialszym z nich Wszystkich i€st oczywiście
Wniebowstąpienie Proroka Mahometa, Poznał on Wt€dy
Wicle bo§kich sekretów, spotkał dusze prorokóW i świętych,
otrżymał W końcu polecenia od samego stwórcy.
Wielki §ufijśki teolo8 źyjący około osi€m wiekóW temu,
opisał swoją Wirrtę na Księżycu ze szcz€gó}ową charakt€ry,
§tyką tamtejszego środowiska. Badania te zostały dopiero
niedawno potwieriluone prżez amerykańskie Wyprawy kos-
miczn€.
Mając zaledwie sześćlat, Mawlana Rumi przera,ził swoich
kolegów skacząc wprost W niebo i żnikając na caly wiecńr.
W tym czasie zo8tal zabrany na przejażdżkępo kon§tela,
ciach zodiakalnych.
pochodzenie cudów 17l
opisy t€ mo8ą robić wrażenie nieprawdopodobnych. Zda-
rzaty się jednak na tyle często i W obecnościtak Wielu
ŚWiadków. ż€ nie Wierzyć W nie z czysto naukowych powo-
dórv, byłoby glupotą.
Weźmy na przykład istnienie fal fadiowych. Byty wokót
nas od Wielu tysięcy lat, a dopiero w tym Wieku nauczyliś-
my się je odczytywać, mier7ryć 1 Wykorą/stywać. Boskie
kólestwo Wykacza poza możiwościnaszego poimowania
tak dalece. źe dane nam ;cst postrżegać je jedynie W mgnie-
niu oka i tylko Wtedy, kiedy po7,Woli naJn Bóg,
Dla przeciętnego człowieka cuda Wydają się niepojęte,
A j€dnak pfzy cał€j swej niepojętości, i§tnieją naprawdę.
Mirmy §łus7,n€ prawo zastanawiać się nad ich pochoai7€niem.
Beupośreilni€ cuda Allaha nie są tak bardzo nieżrozumia-
łe. Wiemy przecieź, źe Allah stwouył caly w§zechśWiat
i o Wiele więcei, nie powinniśmy Więc Wątpić W jego
Wsz€chmoc, A jednak kiedy slyszymy o cudach, beż wżglę-
du na to, czy jesteśmy sufim czy nie, ogarniają nas Wątpli-
Wosci. Analogia rodem z codzicnnego życic poWinna rzucic
nieco śWiatłana tefi ż]oifuDy i nieprżenikniony problem.
Wśzyscy używamy tel€lonu żeby połącżyć§ię z kimś
odległym od nas, Duięki t€mu raczej prostemu urządzcniu
moŻemy, uprzednio W],bieraiac odpowiedni nUmcr. poroz_
mawiać z prżyjacielem mieszkającym na drugim końcu
miasta, Jeślidodamy kilka kolejnych cyfr, połączymy się
z dowolnym miejscem w naszym kaju, Kilka następnych
otwi€ra przed nami caiy świat, Ludzis robią to stale. Połą-
cz€nie telefonu z komputefem znacżI7ie ro4slrJ.Iza rras'Ę
możliwości,pozwalając na wykonani€ niezwykle §kompli-
kowanych procesów. Można. na przykład, znająć jedynie
Właściwykod cyfrowy, prz€nosić miliony dolaróW z jednego
konta bankowego na drugie o tysiące kilometróvr. Pomimo
tego, jeśli ów piętnastocyfrowy numer dostanie się rł7 ręc€
kogoś, kto nie zna odpowiedniego kodu, nic się nie stanie.
172 Harunl MoINuoorN
W pewnym sensie udział §ufiego W czynieniu cudóW przy-
pomina rolę komput€ra.
Allah Wszechmogący powiedział o Koranie, że jest Pfze-
wodnikiem. Powiedział też, że nie ma rzecuy, o której nie
wspominałby Koran, To twierdzenie może się Wyda[,ać
nieco prżesadzone, j€st iednak prawdziwe, ieśli polegamy na
autorytecie Pana ŚWiatóW,
sżajchowie Wylic7-yli, że każ.dy werset posiada 18000
różnych znaczeń, ],udzki umysł, rzecz jasna, ni€ potrafi
pojąć Wszy§tkich, Kaźdy wers niesic W sobie tysiącc kontek_
§tów zrozrmiałych jedynie pneż pryzmat niewidzialnych
sfer cząsteczkowei, atomowej, el€ktronowej - nicdostrże_
galnych dIa Wspólclesnej lechniki inau}i,
Nieklore Wlasci\łoscl dżtĄiękou zostaly jUź omóWione
prży oka7-ji opisu efektóW związanych z recytacją Koranu.
Kardei literze arab§kiego alfab€tu przypisane zostało dodat,
kowe żnaczcnie, okeślaiące związek pomiędzy bo§kim kró-
lestwem a światem ludzi,
Dopasowując owe kosmiczne Wartości do liter słowa
Allah udowodnić można. że pewn€ Wydarzenia mają swoje
źródło W niewidzialnych królestwach:
ALLAH
A = st\łrórca lAbsolutny Wladca Wszelkiego bytu)
L: przykazanie boże
H: stwórca w żwiązku z tym. co unajduje się pod Nim
(istota boskościW powiązaniu z jej przejawami.)
RóWnież Wypowi€a]Zenie §łowa Koran r,r'yłVołujeoddźwięk
w król€stwie bołm:
KoRAN (AL-o0R,AN)
A: stwórca (Ab§olutny Władca Wszelkiego bytu)
L: przykazanie boże
pochodzenie cudórł 773
o= zgromadzeni€ wszechrzeczy W p]anie stwórcy (osta-
teczny szyfr ochraniający i rozkazujący całemu stwo-
rzeniu)
R : powfót wsz€chrżeczy do Jedności W Panu (boski c€l
istnienia)
A= stwórca, który rożkazując c7ł'rri Int€ncję W}?ełnioną
N: dwoisty charakter bytu (oddalenie od stwórcy: czlo-
Wiek i Bóg)
Gdy suff Wypowiada slowo A lI ah, W gIębi jego umysłu
i duszy budzi się głębokie wzrusz€nie, które prz},pomina
rozpamiętującemu o Roupamiętywanym,
W chwili Wypowiadania tego imienia, Pan Wszelkiego
Bytu obdarza ludzką duszę Wrodzoną znajomością i poshr-
§z€ństwem wob€c pr7,ykazari. Zo§tają onc Wplecion€, W nie-
Wypowiedzianie wyralinowany sposób, W ciało (umysl)
i duszę człowi€ka. Następnie stwórca na}azuje duszy wcie-
lenie się W określofląkroplę krwi (iajeczko), dając W t€n
sposób początek łciu. od tego momcntu życie jest jed},nie
myśląstwórcy.
Podobnie je§t W Wypadku słowa QuI'an| księga, al-
-kitab. Koran stanowi zbiór informacji o ,,W§zechrzeczy
W planie stwórcy". Allah powiedział, że w Korani€ nie
opuszczono żadn€go tematu, ora, że nawet gdyby Wszystkie
ilrzewa zamienily się w pióra, Wszystkie oceany rł atrament
i Wszystko to uległo by podwojeniu, ni€ udałoby się spisać
całej Wi€dzy zamkniętej w Koranie,
Wymawiając pi€rwszą literę słowa Qul'an rozbudzamy
najgłebsżeobszary naszei psychiki, KUnlynuując. WJma-
Wiamy literę ra, a na§ża du§za zostaje W€zwana do powro-
tu na łono Pana. czwańa Iitera ponou.nie wzbudza wspo-
rrńienie o Bogu, podkeślając róWnocześnie nasz od Niego
rozilział i brak jedności, Nie je§t to hipot€za, a prawdziwy
stan nasz€go bytu. po wi€ki.
) l
174 Haxrrł Mornuomi pochodzenie cudów
775
Nauki suffzmu prowadzone są W żamkniętych. ezoterycz, i ćialo człowieka prż,yslaniaią nieczystosci jego
nych grupach. Wiealra. jałą posiadają sufi rodzi się ż Blębo- J_IJmyslfryniąc
oaalan, niemożiwyo dotarcie do prawdy. Wpły;
kiego zanurzenia W naturę bytu, A]lah zapewnia nam
:::l::drl"h,czynników socjologicznych i rodżn;y;h
,,numery kierunkowe", którymi moixla się posfużyć doko- sprawia, ze czJowiek slaie się za]edwić slabym cieniem
nując cudu. Wysoko rozwinięlei i maiestatycżnei
iedno$ki. iaką jesteś-
Prz€d§tawiłem już prrykłady ochmny przed niepiryiaciól my w ńomencie urodzenia.
mi popźez recytację wlasciwych imion Boga. inac?łj zwa- psychofizycznei ludż trwających
nych przymiotami, I§tnieją też sposoby na uźyci€ Wielu ...a_1|l1*" 1on9r.r'
stanle żachwiania.
\v, Wymaga bo8atej i rozbudowanej
wersetow z xoranu (slowo lo po arabsku oŻnscza równieŻ mieszanki lekdw. Nie istnieią dwie iałie
same choroby. rak
,,cud"). Pewne suĄskie ćwiczenic daje wyniki równe od- więc każdy z nas Wymaga indywidualnego
leczenia, hirmo_
prawianiu modlóW przez siedem lat. samo ćWiczenie trwa ni|nie ląCzącego kuracię ciala. umysłu
i dus7,y, Żadaniem
zaledwie pięć §ekund. Nie kaidy iednak moź€ W nim uczest- sża|cha iako lekarza Jest nie ty|e samo
ulienie W cierpie-
niczyć. Dla niektórych byloby to równie groźne, jak wpro- nlacn, dJ zupelna odnowa chore8o, po7,walaiąca
mu zblizyr
Waduenie pełnej strżykawki p€nicyliny W cialo zaziębionej slę do NaiwyŹsuego,
muchy. sufi
_Barkat
Ali powiedział kiedyś: ,,Wiedua o sercach
Ęcżcnie taklch ćwicżeń ńoż/- prrynieśćefekty nie do znana ie$ iedynje s€rcom. Nie mohla
iei nabyć. Wro-
opisania nawet przy pomocy abstrakcyinei matematyki. są dzona".
sufi, któv,y opanowali umiejętnośćrecytacji owych formuł początkowo muszą być brane 'esl
miliony razy. ,_ł,1:*i'." k6źdy, kto zechce Wystawic je na próbę
na Wiarę.
l:dnakze odłĄ/je,
objaśnienie praktyk leczniczych sufich jest o tyle trudne, ze Mara zamienila się W pewnośc,
że dla postronn€go obserwatora sam proc€s uzdrawiania r,o:diał tej k:iąż(i poświecam modlitwie nasączo-
__9:tatni
n€, njezwyklą daWką boskjei łaski i blo8oslaWienstwa.
iest zupełnie niedostrze8alny. Pacj€nt staie przed szajchem,
ten wydaje się cośmamrotać i chucha na chorego. który ona znana u mocy potfaliącei wyleczyĆ kaŻią
chorobę.
'esr
nagle zosta'e u7,drowiony z groźnei choroby, Nie jesteśmy
jednak w stanle obs€rwować dzi€§ięcioleci przygotowań,
Moglo być i tak, że sza'cb spędzil trzydzieści lat w odosoE
nieniu recytuiąc pięćdzie§iąt milionów razy formułę potze-
bną do uzdrowienia tej j€dnej osoby. I Właśnieto uz.drowie-
nie mogIo być iedynym celem życia szaicha.
są ludzie, którży oczekują od sulich podania listy chońb
i odpoł/iedni€j li§ty forrnuł. któr€ ul€czylyby tc pMypadłości
za pomocą cudu. Niestety, to nie §łowa formuły, l€cz jej
wśŃldziatanie z czystym oddechem i dusą szaicha przjmo-
si ef€kt. Dla laika sama formułka iest nczej bezużryteczna.
,
F

L1
Niezawodne remedium
Ujlżoleń rdż ve śnie Najwżśago,
splllał nnie: ,,Ba|lazidzie, dego

Odpowi.dzialen Mu: ,,T.!o. ąeg! T!

Nąważ! ucieŁ!] 3ię i powiedziąl:

.,Tvói jestem, ą t!śjest Mą".
fujćh Bayażid Bistarnl

§więiy Prorok Wszechmogącego Allaha. kldre8o zale|y

należałydo najwspanialszych, był najbardziej godnym zau-
fania ze wszy§tkich lualżi. Jeszcze prżed rozpoczęciem swojej
misji nosil prżydomek A m i n Ien, na klorym można po,
Ie8ać, i był znany z tego. że uwykł móWić jedyni€ prawdę.
Prorok powie(lział: ,,otwarcie' balsamem na wsuy§t-
kie choroby". Dalej wymienil 8zczegółową
'est instrukcję koruy-
stania z tego najwyżej ze Wszystkich cenionego remedium.
Powiedział róWnieź: ,,opowiem wam o najw§p€nial§zym
i najbardziej wartościowym rozdziale W całym Korani€. Jest
to rozdzial wstępny, który składa się z siedmiu we.sóW
i rcprezentuje Wielki Koran".

' otwd.ie - pieMsze siowa Koranu, (pnyp, red,)

177
17t] H,ąrtu MotlulotN Nieżawodne lemedium 179
W innym przesłaniu Prorok móWi| ,,Na Tego, W czyich Dla niektórych recytacja ta rJ'oże okazać się trudna ]ub
rękach spoczywa moie zycie, §łóW takich iak te, nie znaj- nawet niewykonalna. z te' czy innej przyc7,yny. Ła§ka Pana
dzicsz alli W Torre, ani w Biblii. ani nawet W pozostałej jest nieskońcżona, Ieślipomimo Wielu szcżerych prób nie
c7-ęściKoranu." uda ci sig czytelniku opanować jakiejkolwiek z przedsta-
Nagromadzonc przez Wieki dośWiadczcnie sulich dowo- Wionych W tej książce czynności, znajdziesz rozwiązanie
dzi, ire sżczere czytanie Kolanu może wyleczyć kazdą dole-
Wszystkich problemóW w następującym postępowaniu: wy-
gliwość,zarówno duchową, jak fizyczną. zewnętrżną, jak
starczy jedenaś.ie raży wypowieduicć l]jsmi LIah ir-Rah-
i Wewnelrlnii. ol Warcie Kolanu IUwarrys7\ \piśywanlu
man, i/-Rahim. słowa te stanowią Najwspanialszy Przy-
niemalże wszystkich formuł. Bywa też spisywanc przy po
miot Allaha Wsz-echmogącego, a cokolwiek sprzeciwia się
mocy sporządzonego z szafranu i Wody róian€j atramentu,
który jest następnie konsumowany. Ws7ystkie sześćksiąg iego absolutnej śWiętości,żostaje spalone na popiół.
autentycznych przesłań zawiela opisy Towar7ł,szv Proroka Kiedy Haurat Abu Bakr żaćhorował, przyjaciel€ plŻybylj
odc7,ytujących ten Właśnie.ozdział dla celóW leczniczych. go odwiedżić i Widząc jego oczywist€ strapienie, pytalii
Szatan lamcntował, }kał i Wyrywał wlosy z glowy Wtedy ,,Czemu nie wezwiesz lekarza7". AbD Bakr odrz€kł| ,,luż
gdy: został Wyklęty. gdy żostał Wyźucony u niebios, gdy to zrobiłem". Jeden z gościspytał: ,,co powiedział"? Abu
Mahomct otrzymał misję proroczą oraz W chwili obiawienia Bakr odparłl ,,Powied7iał mi, żc ']estcm Mocny silą swych
otwarcia koranu, intcncji"',
Nicprzerwana recytacja picrwsz,ych WeIsetóW §tanowi Nic nie zwycięży miłościWszechmogąc€go do Jego uko-
niezawodny śroilek na spełnicnie Waszych potrzeb i należy chanych przyjaciół,
do najcręściej praktykowanych modlitw u sufich, Prorok I nie istnjejc Dic, co należałoby i co możnaby dodać po
Mahomet ualeca} opisany poniźcj cykl recytacji i ośWiadczył. tych słowach,
ż€ praktykowanie jej zapewni ochronę prżed każdą chorobą.
Należy cźytać otwarcie czterdzieści jeden razy prżeżcżter,
duieści dni z rzędu, pomiędzy dobrowolną a obowiążkową
poranną modlitwą, W czasie recytacji unikać należy prże-
rwy na oddech, Występującej zwykle między piefwszymi
dwiema linijkami, Pozostale przerwy na oddech nie ulegają
likwidacji.
Jcślipacjelrt cierpi na chorobę psychiczną, lub z innych
WuględóW nie jest udolny do odczytania tekstu, należy go
odcżytać tuż nad powierzchnią Wody, którą następnie poda-
jemy choremu,
Poniż,ej jeszcże ra, przedstawiamy otWarcie, dla Wszy,
stkich pragnących wykow,ystać je W celu cudownego uzalro-
 l,
I
180 Haxnu MonvtronrN
sIlRAT AL-PATIHAH

a;;Jld,ryl9\l2^, ł-3
óc;łAq.Ą'.3i DoDATKI
ór+}tq,+t
a,ł-ąyłęy
ó6ś.j1!U!,,^ł'!Vl

-,HĘl,€frełśeś8+
6:ąi)aŃlʧ ę
(!

1, W imię Boga Miłosierne8o, Litościwego'

2. Cbwala Bogu, Panu światóW,
3. Miłosiernemu, futościwemlt.
4, Królowi Dnia sądlt.
5. oto ci€bi€ czcimy i ciebie prosimy o pomoc,
6. Prowadź nas drogą prostą.
7, D.ogą tych, których obdarzyIeś dobrodziejstwami;
ni€ ,aśtych, na których jesteśzagniewaly,
i nie tych, którzy blądzą.
il

KALENDARZ ISLAMSKI
Rok u muzuhnanów opiera się na cyklu księłca trwają,
c},In 354 dni, skladając},rn się z 12 miesięcy. trwających
29 lub 30 dń, Kalendarz ten pojawił się W roku 662 po
chrystusi€, kiedy to Prorck Mahomet przeniósl §ię z Mekki
do Medyny. oto 12 arabskich miesięcy:
ńuharrami Dziesiątego ainia tego miesiąca przypada
Ash ura h, śWięto upamiętniające męczeństwo Husayna
ibn'Alego, który aDarł w Karba]a}r dziesiątego muharram
680 loku.
safar

rabi'al-awwal| Dwrrnast€go dnia tego miesiąca uroalził się

Prorok Mahomet.
rabi'ath-thani: Jedenastego dnia tego miesiąca przypada
locznica uroalzin Abdula oadira Jilani,

iumada al-ula
jumada al-akhirah

raiab: Na dlv,udziesty siódmy drień tego mie§iąca przypada

rocznica Mi' r a j, Wniebowstąpienia Proroka, szóstego
alnia obchodzimy rocmicę śmierciHa-aata Khwaja Mu'inu-
ddina chj§hti.

l83
l84 HlrIu Morxtlnnnv
sha'ban: czterna§ty ipiętnasty dzi€ń tego miesiąca to
shab al-bala'at, dzień W którym określan€ jest prże-
znaczenie na prżyszly rok,

ramadan: ŚWigty Miesiąc Po§tu, Dwualzie§tego trzeciego, n

piąt€go lub siódmego dnia nadchodzi LaYlat al-oadr
(Noc Mocy), I(oran oIa2 Wszystkie objawione księgi zostały
ze§lane na ziemię przez AIIaha WłaśnieW tym miesiącu.
SŁOWNICZEK
shawwal| Pierwszy dzień to idal,iitr, nczta z - arab§kie imię Jedyrrego Boga (al,ilah: Bo§kość).
Allah
ukońcu enia postu.
okazjjl
amin ,,Niech się tak stanie", Wypowiadane na zal<oń^
czenie mocllitw.
rlhul qa'dah a§r - obowiązkowa modlitwa prżedwi€czoma,
Bi§mi Llah ir_Rahman ir-Rahim
- .,W Imię Boga, Naila§ka-
dhul hijiah| W tym mie§iącu odbywa się pielgrzymka do wsżego i \ajbardziei łłilosiemego'': slowa otwierające
Mekki (hajj). Mi9dzy dzi€§iątym a jedenastym śWiętuje§ię Koran, często słuźąceza wstęp do każdego slowa tub
ofiarę id al-adna. czynu, otwarcie.
fajr - obowiązkowa moillitwa prz€d świt€m; cza§
iei oil-
Ze wzglęiJll na cykl kśiężycai wvstępowanie nowiu, co mawiania.
roku kalendaĘ zmienia §ię o mni€j więce' si€dem dni, al-Fatihah (otwarcie) pierwsuy rozdżial l(oranu, Ma on
-
zawierać całośćkoranu.
garmi - ..ciepły", termin uż},wany W odniesieniu do War-
tościmelabolicmych pokamu, lz per§kiegor.
ńee sklarowane maclo
hadith - przekaz zawieraiący sunnah Proroka lub wcze-
snej §połećznościmużuhnańskiej.
hakim - .,mądry"; lekarz żajmujący §ię chorobami ciala.
duszy i umysłu.
haqiqah (lub haqiqat; od haq, ,,prawda'') jeden z czte-
-
rech etapów Wtajemniczenia mistycznego u sulich; boska
rzeczywistość.
ihsan_-,,blogosławieństwo"; §tan o§iągalny dżięki podpo-
rąilkowaniu się prawom islaĘu,

185
l86 HAI(n.{ MoINUDDtrI
iman wiaia W Boga,
insan - śWiat stwoźony, łcie. czlowiek,
i§ha - noc. lub piąta obowiązkowa modlitwa,
i§lam - ,,podporządkowanie", ,,pokój". Styl życia okre-
ślonyprzez doktryny Koranu i zalecany w cz},nach
i słowach Mahometa.
jinn - óżin, stworzenie powolaBe do życia przez Allaha.
skladające się z bezdymnego ogiria, po§Ępuiące Według
nakazów koranu.
ka'bah - obszar Świętego Domu, zbudowanego pźez
proroka Abrahama w celu czczenia jednego Boga; znaj-
duje się w Mekce w Arabii saudyiskiej,
karamah - cudowne zdaneBie zainicjowane prz€z su-
fij§kiego szajcha, (znbacz też m!'jizah.)
maghńb , Wiecuorna obowiązkowa modlitwa.
maqam miejśce przystanku lub odpoczynku, §tacja,
etap.
mu'jizah -
Boski cud, bez udziału czy pośrednictwa cżło-
Wieka; poza prawami natury izdolnoscią pojmowania
człowieka.
murid -
nowicjusz, uczeń szajcha.
mushid - pfzewodnik, szajch suffrski. nauczyciel.
muslim, muz!łnanin - czlowiek postępujący wedlug za-
sad islamu, wierrący.
nals - lizyczne potrzeby ciała, takie jak głód, dążeni€ do
bogactwa i sławy, pożądanie sekśualrre itp.
nafa§ - oddech ducha, puls.
niyah (lub niyat) - intencja; forma]na deklaracja prżed
podjęciem cu},nności.
Nur - ŚWiatło Auaia.
qa|b serce, umysł. dusza. najĘsza część,autenĘcztty,
czysty.
qiyam . jedna z póz salat.
słowniczek |87
our'air, Koran - ,,Recytacja"; obrawione pismo islam-
skiej Wiary. pruekazane Mahometowi przeu Archanioła
Gabriela w ciągu dwualziestu trzech lat.
qulb - bIskość,zbManie się, są§ieilztwo.
ramadan _ jeden z arabskich miesięcy, przeznaczony na
Post.
Rasul Allah - Po§laniec Boga; Prolok Mahomet.
rń - dusza. esencja, oddech Bo8a. objawienie.
ruku - jedna ż póz obowiązkowej modlitwT,
§aidah , wyprostowana postawa w czasie modlitwy.
sa|al - obowiązkowa modlitwa odmawiana piec razy
ilzienni€.
sama - niebo.
§ama' ek§tatycznakontemplacia; sfuch.
śardi - (z perskiego) ,,chłodny"; termirr uż},Wany dla okre_
ślenia metabolicmych Właściwości pokałmu.
§iyam - po§t, szczególnie islamski, podejmowany w czas
rarnadanu,
sunnah - sposób zachowania Właściwydla Proroka Ma-
hometa.
surat (lub surah) - jeden rozdział Koratru. Koran sklada
się ze 114 lozalziałóW różnei długości,
śzaich- mistrz sulijski, pPćWodnik, nauczyciel,
ud - esencja lub olejek sporzą<lzany z drzewa aloesu.
Wali (l. mn. awliya) - Prryjaci€l Boga, święty.
 sUFIzM
suli uwaźaią leczenie chorych za naiwaźjniejszą przystugę
tlla dobra lutizkości. Po razńelwszy czy|ćlńcy naszej części
świata fiają okazję zapoztać się z tajnymi obrzędami owej
niebiańskiej nauki, opartej na osiemsetletniej tradycii zako-
nu chishti. Pośród wielu poruszanych tematóW zrajdujemy
porady dieteĘcnre, przepisy na sporząd2anie lekarstw ziolo_
Wych. sposoby leczenia pruy pomocy olejkóW kwiatowych,
Wiedzę Da temat cborób lowarzyszącycb poszczególn},rn
etapom rozwoju duchowego, postu i modlitwy, taliznanóW,
a tałie infoamacje o ,,niezawoilnym remedium".
centralne miej§ce w doktrynie §uffZnu zaimuie hamońj-
ne Współ&iałanie zdlowia, §erca, spehienia i śWiętości.
Niniej§za ksiąźka, napi§ana przez gzaicha amerykańskiego
oddziału chishti, otwiera przed eryte|nikiem taiemŃĘ po-
chodzeDia cudu, dźięki której suli oh"Z},mują dostęp do
boskich przymiotóW i Wykorzystują je w leczeńu. szajch
Moitruddin jest autorem Wielu książek poświęmnychmedy_
cynie natEakrej. Wcześniej,jako uniwers}tecki pracownik
naukowy, pruetłUmacżył po raz pierw§zy na język angielski
kilka klasycmych perskich tek§tow pośWięconych leczeniu.
Autor odbył szkolenie W poshrgiwaniu się ta'Widh (§ple_
palowanymi W c€lach leczrricuych wer§etami Koranu).
otrzymal zezwolede na przekB nie tej Wiedry innym,
ilzięki wstawiennictwu Haiii sheikh-u1-Islam Nimatullaha
shahraniego, głowy afgańskiego §h a ri' a t u §paawiealli_
Wości.studiował róWnież u boku PiI syeda Daud Iqbalego,

189
190 H,łxnłMoruulonv KSIĘGARNIA WYSYŁKOWA
Domu Wydawniczego LIMBUS
patrona §Ńch Naqshabarrdi z Bliskiego Wschodu. Jako
czlonek stowarzyszeDa Medycznego Islamu, Wykladał na
międzynarodowych s},mpoziach poświęconych sulizmowi
i leczeniu, gló&,nie na zaprosz€nie rądóW łganistanu, OFERTA SPRZEDAŻY WYSYŁKOWEJ
Pakistanu i Indii.
szajch Moinuddin otrzymał ostatnio tytul Khalifata.
czyli spadkobiercy Ali shaha chishti, wielkiego mistrza
Pragnąc ułatwić Państwu zakup naszych książek, wpro-
zaloou chisbtiyah na Bliskim Wschodzie.
wadzamy atrakcyjną tbrmę sprz€daży Wysyłkow€j,

OFERUJEMY:
o wysyłanie Dowości równocześnie Z ukazaniem się ich
na rynku
o nieosiągalne już często w księgarniach pozycje z lat
ubiegłych po starych cenach
o pełne infbrmacje o wydanych dotąd seriach, tytułach
i cenach
o pokrywanie kosztów przesyłki
11 zapłatę ża za],iczeń;en pocztowym pż-y odbio]Ze książek
o DLA KAżDEGo ZNIŻKI Do 20ol. CENY DETALI_
CZNE] W ZALFŻNOŚCI OD WARTOSCI /AKUPU
Proponrrjemy przesłani€ zamówienia na kartcę poczto,
wej lub w liście. Ksiąźki żostaną doslarczone do domu.

ZAMÓWIENIA PROS]MY WYSYŁAĆ:

KSIĘGARNIA WYSYŁKOWA
Dom wydawnicży LIMBUS
spółka z o,o.
ul, Garbary 2, a5-959 Bydgoszcz 2
skr. poczt. 2l
tel.{fax (o,52) 32a -'79 -14