Professional Documents
Culture Documents
Członkowie
Members
Ewa Adach-Stankiewicz, Renata Bielak, Monika Bieniek, Mirosław Błażej, Maria Jeznach,
Ewa Kamińska-Gawryluk, Liliana Kursa, Magdalena Mojsiewicz, Dominika Rogalińska, Joanna Stańczak,
Wojciech Szuchta, Grażyna Szydłowska, Wanda Tkaczyk, Katarzyna Walkowska,
Małgorzata Węgłowska (sekretarz secretary), Halina Woźniak, Agnieszka Zgierska, Małgorzata Żyra
Prace merytoryczne
Content-related works
Wydział Publikacji Zbiorczych w Departamencie Analiz i Opracowań Zbiorczych
Aggregated Publications Section, Analyses and Comprehensive Studies Department
Grażyna Czermak, Krystyna Głowacka-Smolis, Anna Kozera, Paulina Kucharska-Singh, Elżbieta Lipowska,
Marcin Marikin, Krystyna Pilaszek, Eliza Rybak-Nguyen, Daria Seliga, Grażyna Szydłowska, Agata Wojtko
pod kierunkiem
supervised by
Teresy Nowak, Renaty Bielak
Skład publikacji
Typesetting
pod kierunkiem
supervised by
Jolanty Mossakowskiej
ISSN 1506-0632
Prezes
Głównego Urzędu Statystycznego
dr Dominik Rozkrut
With this Statistical Yearbook of the Republic of Poland 2017, I would like to express my
gratitude to the respondents and keepers of administrative sources for the provision of
data, which constitute the basis for compiling statistical information. I would also like
to thank all the persons and institutions for their suggestions and recommendations
advancing the content of the Yearbook.
President
Statistics Poland
Str.
Page
I. Ważniejsze dane o sytuacji społeczno-gos- Major data regarding the socio-economic situation
podarczej kraju .............................................. of the country ............................................................ 40—59
II. Ważniejsze dane o sytuacji społeczno-gos-
podarczej kraju w przeliczeniu na mieszkań- Major data regarding the socio-economic situation
ca .................................................................. of the country calculated per capita .......................... 60—69
III. Ważniejsze dane o województwach w 2016 r. Major data by voivodship in 2016 ............................. 70—81
DZIAŁY CHAPTERS
Tabl. Str.
Table Page
Tabl. Str.
Table Page
Efekty rzeczowe oddanych do użytku inwestycji Tangible effects of completed investments in envir-
ochrony środowiska i gospodarki wodnej .......... onmental protection and water management ....... 30 (41) 116
Fundusze ochrony środowiska i gospodarki wod- Environmental protection and water management
nej w 2016 r. ...................................................... funds in 2016 ..................................................... 31 (42) 117
Tabl. Str.
Table Page
Udział Wojska Polskiego w misjach i operacjach Participation of the Polish Military in peacekeeping
pokojowych według krajów ................................ missions and operations by country .................. 27 (69) 141
Pełnozatrudnieni w bezpieczeństwie publicznym Full-time paid employees in public safety services 28 (70) 141
Zatrudnienie i wynagrodzenia w bezpieczeństwie Paid employment and wages and salaries in pub-
publicznym ........................................................ lic safety services .............................................. 29 (71) 142
Zarejestrowana działalność Państwowej Straży
Pożarnej ............................................................ Registered activity of the State Fire Service .......... 30 (72) 143
Tabl. Str.
Table Page
Małotetni pod nadzorem sądów ............................ Juveniles under court supervision ......................... 26 (98) 171
Adopcje małoletnich orzeczone przez sądy ro- Adoptions of juveniles adjudicated by family
dzinne ............................................................... courts ................................................................ 27 (99) 171
Opiniodawcze zespoły sądowych specjalistów ...... Consultative staff of judicial specialists ................. 28 (100) 172
Orzeczenia sądów powszechnych pierwszej in- Adjudications of common courts of first instance in
stancji w sprawach karnych dorosłych ............... criminal cases involving adults .......................... 29 (101) 172
Dorośli skazani prawomocnie przez sądy po- Adults validly sentenced by common courts for
wszechne za przestępstwa ścigane z oskarże- crimes prosecuted by public accusation by type
nia publicznego według rodzajów przestępstw of crime ............................................................. 30 (102) 173
Dorośli skazani prawomocnie przez sądy po- Adults validly sentenced by common courts for
wszechne za przestępstwa ścigane z oskarże- crimes prosecuted by public accusation by sex
nia publicznego według płci i wieku ................... and age ............................................................. 31 (103) 175
Dorośli skazani prawomocnie przez sądy po- Adults validly sentenced by common courts for
wszechne za przestępstwa ścigane z oskarże- crimes prosecuted by public accusation by type
nia publicznego według wymiaru kary ............... of punishment .................................................... 32 (104) 176
Dorośli skazani prawomocnie przez sądy po-
wszechne za przestępstwa ścigane z oskarże- Adults validly sentenced by common courts for
nia publicznego według wymiaru kary pozba- crimes prosecuted by public accusation by type
wienia wolności w 2016 r. .................................. of imprisonment punishment in 2016 ................. 33 (105) 177
Orzeczenia sądów rejonowych pierwszej instancji Adjudications of district courts of first instance in
w sprawach o wykroczenia ................................ petty offences .................................................... 34 (106) 179
Osoby prawomocnie osądzone przez sądy woj-
skowe ................................................................ Persons validly judged by military courts ............... 35 (107) 179
Tymczasowo aresztowani i odbywający kary ........ Pretrial detainees and convicts serving punishment 36 (108) 180
Orzeczenia wykonywane wobec osób przebywa- Executing of adjudications with respect to the
jących w zakładach karnych i aresztach śled- persons staying in prisons and remand prisons
czych według wymiaru kary ............................... by type of punishment ......................................... 37 (109) 181
Warunkowe przedterminowe zwolnienia skaza- Conditional releases from serving the full sen-
nych odbywających karę pozbawienia wolności tence ................................................................. 38 (110) 181
Zakłady karne i areszty śledcze ............................ Prisons and remand prisons ................................. 39 (111) 182
Pełnozatrudnieni w służbie więziennej .................. Full-time paid employees of penitentiary staff ....... 40 (112) 182
Paid employment and wages and salaries of
Zatrudnienie i wynagrodzenia służby więziennej ... penitentiary staff ................................................ 41 (113) 182
Ochrona zdrowia w zakładach karnych ................. Health care in prisons ........................................... 42 (114) 183
Biblioteki w zakładach karnych ............................. Libraries in prisons ................................................ 43 (115) 183
Szkoły w zakładach karnych ................................. Schools in prisons ................................................. 44 (116) 183
Sprawy załatwione przez komorników .................. Cases resolved by court receivers ........................ 45 (117) 184
Działalność notariuszy .......................................... Activities of notaries .............................................. 46 (118) 184
Adwokatura ........................................................... The bar ................................................................. 47 (119) 185
Ławnicy w sądach powszechnych ........................ Lay judges in common courts ............................... 48 (120) 185
Organizacje społeczne i polityczne ....................... Social and political organisations .......................... 1 (121) 190
Stowarzyszenia i podobne organizacje społeczne, Associations and similar organisations, founda-
fundacje oraz społeczne podmioty wyznaniowe tions and faith-based charities by main field of
według głównej dziedziny działalności ............... activity ............................................................... 2 (122) 191
Stowarzyszenia mniejszości narodowych i etnicz- Associations of national and ethnic minorities and
nych oraz cudzoziemców w Polsce ................... associations of foreigners in Poland .................. 3 (123) 192
Jednostki świadczące usługi reintegracji społecz- Social and professional reintegration services
no-zawodowej prowadzone przez organizacje providers run by social organisations and other
społeczne i inne podmioty ................................. entities ............................................................... 4 (124) 192
Tabl. Str.
Table Page
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat Economic activity of population aged 15 and more
i więcej ― na podstawie BAEL .......................... ― on the LFS basis ........................................... 1 (162) 235
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat
i więcej według wieku w IV kwartale 2016 r. ― Economic activity of population aged 15 and more
na podstawie BAEL ........................................... by age in IV quarter 2016 ― on the LFS basis 2 (163) 236
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat Economic activity of population aged 15 and more
i więcej według poziomu wykształcenia w IV by educational level in IV quarter 2016 — on
kwartale 2016 r. — na podstawie BAEL ............ the LFS basis .................................................... 3 (164) 237
Pracujący Employment
Pracujący .............................................................. Employed persons ................................................ 4 (165) 238
Pracujący według sektorów własności .................. Employed persons by ownership sectors .............. 5 (166) 239
Pracujący według sekcji i działów ......................... Employed persons by sections and divisions ........ 6 (167) 239
List of tables 13
Tabl. Str.
Table Page
Pracujący według statusu zatrudnienia ................. Employed persons by employment status ............. 7 (168) 241
Employed persons by sections and employment
Pracujący według sekcji i statusu zatrudnienia ..... status ................................................................ 8 (169) 241
Przeciętne zatrudnienie ........................................ Average paid employment .................................... 9 (170) 243
Pracujący w pełnym i niepełnym wymiarze czasu
pracy ................................................................. Employed persons on a full- and part-time basis ... 10 (171) 245
Pracujący według czasu pracy — na podstawie Employed persons by work time — on the LFS
BAEL ................................................................. basis .................................................................. 11 (172) 246
Przyjęcia do pracy ................................................ Hires ..................................................................... 12 (173) 247
Zwolnienia z pracy ................................................ Terminations ......................................................... 13 (174) 248
Miejsca pracy wolne, nowo utworzone i zlikwido-
wane ................................................................. Vacancies, newly created and liquidated jobs ....... 14 (175) 249
Strajki .................................................................... Strikes ................................................................... 15 (176) 250
Koszty pracy ......................................................... Labour costs ......................................................... 16 (177) 251
Bezrobocie Unemployment
Poszkodowani w wypadkach przy pracy (poza Persons injured in accidents at work (excluding
gospodarstwami indywidualnymi w rolnictwie) ... private farms in agriculture) ............................... 24 (185) 258
Wydarzenia i przyczyny wypadków przy pracy
(poza gospodarstwami indywidualnymi w rol- Contact-mode of injury and causes of accidents at
nictwie) .............................................................. work (excluding private farms in agriculture) ..... 25 (186) 260
Poszkodowani w wypadkach przy pracy w gos- Persons injured in accidents at work on private
podarstwach indywidualnych w rolnictwie .......... farms in agriculture ............................................ 26 (187) 262
Zatrudnieni w warunkach zagrożenia .................... Persons working in hazardous conditions ............. 27 (188) 262
Choroby zawodowe .............................................. Occupational diseases .......................................... 28 (189) 264
Działalność Państwowej Inspekcji Pracy ............... Activities of the National Labour Inspectorate ....... 29 (190) 265
Tabl. Str.
Table Page
Miasta ogółem oraz obsługiwane przez urządze- Total number of towns as well as urban areas
nia komunalne ................................................... served by municipal installations ....................... 1 (221) 323
Ludność w miastach obsługiwanych przez sieć Population in urban areas served by water supply,
wodociągową, kanalizacyjną i gazową .............. sewage and gas supply systems ....................... 2 (222) 324
List of tables 15
Tabl. Str.
Table Page
Mieszkania Dwellings
Zasoby mieszkaniowe na podstawie spisów ......... Dwelling stocks based on census data ................. 10 (230) 328
Zasoby mieszkaniowe ........................................... Dwelling stocks ..................................................... 11 (231) 329
Mieszkania według form własności ....................... Dwellings by type of ownership ............................. 12 (232) 330
Mieszkania wyposażone w instalacje .................... Dwellings fitted with installations ........................... 13 (233) 331
Mieszkania, na których budowę wydano pozwole- Dwellings for which permits have been granted, in
nia, których budowę rozpoczęto oraz w bu- which construction has begun and under con-
dowie ................................................................. struction ............................................................ 14 (234) 331
Mieszkania oddane do użytkowania ...................... Dwellings completed ............................................. 15 (235) 332
Mieszkania oddane do użytkowania według liczby
izb ..................................................................... Dwellings completed by number of rooms ............. 16 (236) 333
Tabl. Str.
Table Page
Licea ogólnokształcące dla młodzieży .................. General secondary schools for youth .................... 19 (255) 351
Technika dla młodzieży ......................................... Technical secondary schools for youth ................. 20 (256) 351
Uczniowie i absolwenci techników dla młodzieży Students and graduates of technical secondary
według kierunków kształcenia ........................... schools for youth by fields of education ............. 21 (257) 352
Ogólnokształcące szkoły artystyczne dla młodzieży General art schools for youth ................................ 22 (258) 352
Szkoły policealne według form kształcenia i typów Post-secondary schools by form of education and
szkół .................................................................. type of school .................................................... 23 (259) 353
Uczniowie i absolwenci w szkołach policealnych Students and graduates of post-secondary
według kierunków kształcenia ........................... schools by fields of education ............................ 24 (260) 354
Studenci szkół wyższych według kierunków Students of higher education institutions by fields
kształcenia ........................................................ of education ....................................................... 25 (261) 355
Absolwenci szkół wyższych według kierunków Graduates of higher education institutions by
kształcenia ........................................................ fields of education ............................................. 26 (262) 357
Academic teachers in higher education institu-
Nauczyciele akademiccy w szkołach wyższych .... tions .................................................................. 27 (263) 359
Cudzoziemcy w szkołach wyższych ...................... Foreigners in higher education institutions ............ 28 (264) 359
Studia podyplomowe ............................................. Postgraduate studies ............................................ 29 (265) 361
Studia doktoranckie ................................................... Doctoral studies .................................................... 30 (266) 362
Szkoły podstawowe dla dorosłych ........................ Primary schools for adults ..................................... 31 (267) 362
Gimnazja dla dorosłych ......................................... Lower secondary schools for adults ...................... 32 (268) 363
Licea ogólnokształcące dla dorosłych ................... General secondary schools for adults ................... 33 (269) 363
Technical secondary and supplementary technical
Technika i technika uzupełniające dla dorosłych ... secondary schools for adults ............................. 34 (270) 364
DZIAŁ XIII. OCHRONA ZDROWIA I POMOC CHAPTER XIII. HEALTH CARE AND SOCIAL
SPOŁECZNA WELFARE
Tabl. Str.
Table Page
DZIAŁ XIV. KULTURA. TURYSTYKA. SPORT CHAPTER XIV. CULTURE. TOURISM. SPORT
Kultura Culture
Książki i broszury wydane ..................................... Books and pamphlets published ........................... 1 (301) 397
Książki i broszury wydane według działów klasy- Published books and pamphlets by UNESCO
fikacji UNESCO w 2016 r. ................................. classification divisions in 2016 ........................... 2 (302) 397
Gazety i czasopisma wydane ................................ Newspapers and magazines published ................. 3 (303) 398
Czasopisma wydane według działów klasyfikacji Published magazines by UNESCO classification
UNESCO w 2016 r. ........................................... divisions in 2016 ................................................ 4 (304) 399
Biblioteki publiczne (z filiami) ................................ Public libraries (with branches) ............................. 5 (305) 400
Muzea ................................................................... Museums .............................................................. 6 (306) 400
Galerie sztuki ........................................................ Art galleries ........................................................... 7 (307) 400
Teatry, instytucje muzyczne, przedsiębiorstwa Theatres, music institutions, entertainment enter-
estradowe ......................................................... prises ................................................................ 8 (308) 401
Centra kultury, domy i ośrodki kultury, kluby, Centres of culture, cultural centres and establish-
świetlice ............................................................ ments, clubs and community centres ................ 9 (309) 402
Kina ...................................................................... Cinemas ............................................................... 10 (310) 403
Produkcja filmów ................................................... Film production ..................................................... 11 (311) 404
Koncesje udzielone przez Krajową Radę Radiofo- Licences granted by the National Broadcasting
nii i Telewizji na rozpowszechnianie programów Council for broadcasting radio and television
radiowych i telewizyjnych .................................. programmes ...................................................... 12 (312) 404
Abonenci radiowi i telewizyjni ................................ Radio and television subscribers ........................... 13 (313) 404
Turystyka Tourism
Sport Sport
Organizacje kultury fizycznej i kluby sportowe ...... Physical education organisations and sports clubs 24 (324) 412
Wybrane dziedziny i rodzaje sportu w klubach Selected sports fields and kinds of sports in sports
sportowych w 2016 r. ........................................ clubs in 2016 .................................................... 25 (325) 412
Udział Polski w igrzyskach olimpijskich ................. Participation of Poland in the Olympic Games ...... 26 (326) 414
Udział Polski w igrzyskach paraolimpijskich .......... Participation of Poland in the Paralympic Games 27 (327) 414
Zdobyte medale przez zawodników polskich w 2016 r. Medals won by Polish competitors in 2016 ........... 28 (328) 415
2 Rocznik Statystyczny 2017
18 Spis tablic
Tabl. Str.
Table Page
Tabl. Str.
Table Page
Rolnictwo Agriculture
Uwarunkowania i ważniejsze wyniki ekonomicz- Trends and major economic and production re-
no-produkcyjne w rolnictwie .............................. sults in agriculture ............................................. 1 (374) 469
Powierzchnia użytków rolnych według rodzajów
użytków ............................................................. Agricultural land area by land type ........................ 2 (375) 470
Gospodarstwa rolne według grup obszarowych ....... Farms by area groups ........................................... 3 (376) 471
Produkcja globalna, zużycie pośrednie i wartość Gross agricultural output, intermediate consump-
dodana brutto produkcji rolniczej ....................... tion and gross value added ............................... 4 (377) 471
Globalna, końcowa i towarowa produkcja rolnicza Gross, final and market agricultural output (cur-
(ceny bieżące) ................................................... rent prices) ........................................................ 5 (378) 472
Dynamika globalnej, końcowej i towarowej pro- Indices of gross, final and market agricultural
dukcji rolniczej (ceny stałe) ................................ output (constant prices) ..................................... 6 (379) 472
Globalna i towarowa produkcja rolnicza (ceny Gross and market agricultural output (current
bieżące) ............................................................ prices) ............................................................... 7 (380) 473
Powierzchnia zasiewów ........................................ Sown area ............................................................. 8 (381) 475
Zbiory i plony ziemiopłodów .................................. Crop production and yields ................................... 9 (382) 476
Zbiory i plony warzyw ............................................ Vegetable production and yields ........................... 10 (383) 478
Zbiory owoców ...................................................... Fruit production ..................................................... 11 (384) 478
Bydło, trzoda chlewna, owce i konie ..................... Cattle, pigs, sheep and horses .............................. 12 (385) 479
Drób ...................................................................... Poultry .................................................................. 13 (386) 479
Produkcja żywca rzeźnego ................................... Production of animals for slaughter ....................... 14 (387) 480
Produkcja, import, eksport i spożycie mięsa, Production, imports, exports and consumption of
tłuszczów i podrobów ........................................ meat, fats and pluck .......................................... 15 (388) 480
Produkcja mleka krowiego, jaj kurzych i wełny Production of cows’ milk, hen eggs and sheep’s
niepranej owczej ............................................... greasy wool ....................................................... 16 (389) 482
Bilans zbóż ........................................................... Cereals balance sheet .......................................... 17 (390) 482
Bilans ziemniaków ................................................ Potatoes balance sheet ........................................ 18 (391) 483
Bilans mleka krowiego świeżego .......................... Fresh cows’ milk balance sheet ............................ 19 (392) 483
Bilans jaj ............................................................... Eggs balance sheet .............................................. 20 (393) 483
Ciągniki rolnicze .................................................... Agricultural tractors ............................................... 21 (394) 484
20 Spis tablic
Tabl. Str.
Table Page
Łowiectwo Hunting
Niektóre zwierzęta łowne ...................................... Selected game species ......................................... 30 (403) 489
Odstrzał, odłów i zasiedlenie niektórych zwierząt Selected species of game shot, trapped and
łownych ............................................................. stocked .............................................................. 31 (404) 490
Leśnictwo Forestry
Rybołówstwo Fishing
Połowy ryb morskich i słodkowodnych .................. Sea and freshwater fish catches ........................... 46 (419) 499
Przemysł Industry
Produkcja sprzedana przemysłu ........................... Sold production of industry .................................... 1 (420) 504
Produkcja sprzedana przemysłu według sektorów Sold production of industry by ownership sectors
własności (ceny bieżące) .................................. (current prices) .................................................. 2 (421) 504
Produkcja sprzedana przemysłu według sekcji Sold production of industry by sections and di-
i działów (ceny bieżące) .................................... visions (current prices) ...................................... 3 (422) 505
Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu (ceny Indices of sold production of industry (constant
stałe) ................................................................. prices) ............................................................... 4 (423) 507
Produkcja sprzedana przemysłu według głównych Sold production of industry by main industrial
grupowań przemysłowych ................................. groupings .......................................................... 5 (424) 508
Podstawowe dane o podmiotach gospodarczych
w przemyśle według liczby zatrudnionych Basic data regarding economic entities in industry
w 2016 r. .................................................................. by number of paid employees in 2016 ............... 6 (425) 508
Produkcja ważniejszych wyrobów ......................... Production of major products ................................ 7 (426) 509
Bilans węgla kamiennego ..................................... Balance of hard coal ............................................. 8 (427) 516
Bilans węgla brunatnego ....................................... Balance of lignite .................................................. 9 (428) 516
Bilans ropy naftowej .............................................. Balance of crude oil .............................................. 10 (429) 517
Bilans gazu ziemnego wysokometanowego .......... Balance of high-methane natural gas .................... 11 (430) 517
List of tables 21
Tabl. Str.
Table Page
Bilans gazu ziemnego zaazotowanego ................. Balance of nitrified natural gas .............................. 12 (431) 517
Bilans benzyny silnikowej ..................................... Balance of motor gasoline ..................................... 13 (432) 518
Bilans olejów napędowych .................................... Balance of diesel oils ............................................ 14 (433) 518
Bilans energii elektrycznej .................................... Balance of electricity ............................................. 15 (434) 519
Syntetyczny bilans energii .................................... Synthetic balance of energy .................................. 16 (435) 519
Bilanse niektórych materiałów ............................... Balances of selected materials ............................. 17 (436) 520
Moc zainstalowana brutto w elektrowniach ........... Gross installed capacity in power plants ............... 18 (437) 522
Budownictwo Construction
Produkcja sprzedana budownictwa (ceny bieżące) Sold production of construction (current prices) .... 19 (438) 522
Produkcja budowlano-montażowa ........................ Construction and assembly production ................. 20 (439) 523
Produkcja budowlano-montażowa według działów Construction and assembly production by div-
(ceny bieżące) ................................................... isions (current prices) ........................................ 21 (440) 523
Dynamika produkcji budowlano-montażowej we- Indices of construction and assembly production
dług działów (ceny stałe) ................................... by divisions (constant prices) ............................ 22 (441) 524
Podstawowe dane o podmiotach budowlanych Basic data regarding construction entities real-
realizujących produkcję budowlano-montażową izing construction and assembly production by
według liczby pracujących w 2016 r. ................. number of persons employed in 2016 ............... 23 (442) 524
Produkcja budowlano-montażowa według rodza- Construction and assembly production by type of
jów obiektów budowlanych (ceny bieżące) ........ constructions (current prices) ............................ 24 (443) 524
Budynki oddane do użytkowania ........................... Buildings completed .............................................. 25 (444) 526
Nowo wybudowane budynki mieszkalne oddane do Newly built residential buildings completed by
użytkowania według liczby mieszkań i liczby izb number of dwellings and number of rooms ........ 26 (445) 528
Transport Transport
Tabl. Str.
Table Page
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług działal- Revenues from sale of products and services of
ności pocztowej i kurierskiej oraz telekomunika- postal and courier activities as well as tele-
cji (ceny bieżące) .............................................. communications (current prices) ........................ 26 (471) 548
Placówki pocztowe i listonosze ............................. Postal offices and postmen ................................... 27 (472) 548
Usługi pocztowe ................................................ Postal services ...................................................... 28 (473) 548
Abonenci telefoniczni, aparaty telefoniczne oraz Telephone subscribers, telephone sets and tele-
połączenia telefoniczne ..................................... phone calls ........................................................ 29 (474) 549
Stacje nadawcze w zakresie radiofonii i telewizji ... Radio and television broadcasting ........................ 30 (475) 549
Tabl. Str.
Table Page
Aktywa obrotowe przedsiębiorstw ......................... Current assets of enterprises ................................ 3 (500) 592
Kapitały (fundusze) własne przedsiębiorstw .......... Share equity (funds) of enterprises ....................... 4 (501) 594
Kapitał zagraniczny przedsiębiorstw według kra- Foreign capital of enterprises by countries of ori-
jów pochodzenia ............................................... gin ..................................................................... 5 (502) 596
Zobowiązania przedsiębiorstw .............................. Liabilities of enterprises ........................................ 6 (503) 597
DZIAŁ XXIII. PIENIĄDZ I BANKI. RYNEK CHAPTER XXIII. MONEY AND BANKS.
GIEŁDOWY. ZAKŁADY THE STOCK MARKET.
UBEZPIECZEŃ. OTWARTE INSURANCE COMPANIES.
FUNDUSZE EMERYTALNE OPEN PENSION FUNDS
Bilans skonsolidowany monetarnych instytucji fi- Consolidated balance sheet of monetary financial
nansowych ........................................................ institutions ......................................................... 1 (504) 610
Bilans Narodowego Banku Polskiego ................... Balance sheet of the National Bank of Poland ...... 2 (505) 611
Bilans banków komercyjnych ................................ Balance of commercial banks ............................... 3 (506) 612
Bilans banków spółdzielczych ............................... Balance of cooperative banks ............................... 4 (507) 612
Bilans spółdzielczych kas oszczędnościowo-kre-
dytowych ........................................................... Balance of cooperative savings and credit unions 5 (508) 613
Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji ........... M3 money supply and counterparts ...................... 6 (509) 614
Podaż pieniądza M3 ............................................. M3 money supply .................................................. 7 (510) 614
Bilans płatniczy Polski ........................................... Poland’s balance of payments .............................. 8 (511) 615
Zadłużenie zagraniczne i oficjalne aktywa rezer-
wowe Polski ...................................................... Foreign debt and official reserve assets of Poland 9 (512) 617
Napływ kapitału z tytułu zagranicznych inwestycji
bezpośrednich w Polsce według kraju pocho- Foreign direct investment inflows in Poland by
dzenia udziałowca ............................................. origin country of shareholder ............................. 10 (513) 617
Zobowiązania z tytułu zagranicznych inwestycji
bezpośrednich w Polsce według kraju pocho- Foreign direct investment positions in Poland by
dzenia udziałowca ............................................. origin country of shareholder ............................. 11 (514) 618
Średnie kursy niektórych walut w Narodowym Average exchange rates of some currency in the
Banku Polskim .................................................. National Bank of Poland .................................... 12 (515) 619
Stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego Interest rates of the National Bank of Poland ........ 13 (516) 619
Przychody, koszty i wynik finansowy banków ko- Revenues, costs and financial results of commer-
mercyjnych ........................................................ cial banks .......................................................... 14 (517) 620
Przychody, koszty i wynik finansowy banków Revenues, costs and financial results of coopera-
spółdzielczych ................................................... tive banks .......................................................... 15 (518) 621
Przychody, koszty i wynik finansowy spółdziel- Revenues, costs and financial results of coopera-
czych kas oszczędnościowo-kredytowych ......... tive savings and credit unions ........................... 16 (519) 622
Kapitał (fundusz) podstawowy banków ................. Issued capital of banks ......................................... 17 (520) 622
Obroty na Głównym Rynku Giełdy Papierów Turnover value on the Main Market of the War-
Wartościowych .................................................. saw Stock Exchange ......................................... 18 (521) 623
Akcje i prawa do akcji na Głównym Rynku Giełdy Shares and rights to shares on the Main Market of
Papierów Wartościowych .................................. the Warsaw Stock Exchange ............................. 19 (522) 623
Kontrakty terminowe na Głównym Rynku Giełdy Futures contracts on the Main Market of the
Papierów Wartościowych .................................. Warsaw Stock Exchange ................................... 20 (523) 624
Obroty na rynku NewConnect Giełdy Papierów Turnover value on the NewConnect Market of the
Wartościowych .................................................. Warsaw Stock Exchange ................................... 21 (524) 625
Rynek skarbowych papierów wartościowych Treasury securities market (Treasury BondSpot
(Treasury BondSpot Poland) ............................. Poland) .............................................................. 22 (525) 625
Rynek instrumentów dłużnych Catalyst ................. Debt securities on the Catalyst market .................. 23 (526) 626
Bilans zakładów ubezpieczeń ............................... Balance sheet of insurance companies ................. 24 (527) 627
Techniczny rachunek ubezpieczeń ....................... Technical insurance account ................................. 25 (528) 628
Ogólny rachunek zysków i strat zakładów ubez- General profit and loss account of insurance
pieczeń .............................................................. companies ......................................................... 26 (529) 630
Ubezpieczenia według rodzaju ryzyka .................. Insurance by type of risk ....................................... 27 (530) 631
Kapitał zagraniczny zakładów ubezpieczeń we- Foreign capital of insurance companies by coun-
dług krajów pochodzenia ................................... tries of origin ...................................................... 28 (531) 635
24 Spis tablic
Tabl. Str.
Table Page
DZIAŁ XXV. INWESTYCJE. ŚRODKI TRWAŁE CHAPTER XXV. INVESTMENTS. FIXED ASSETS
Inwestycje Investments
Nakłady inwestycyjne ............................................ Investment outlays ................................................ 1 (554) 663
Nakłady inwestycyjne według sektorów własności Investment outlays by ownership sectors (current
(ceny bieżące) ................................................... prices) ............................................................... 2 (555) 664
Dynamika nakładów inwestycyjnych według sekcji Indices of investment outlays by sections and
i działów (ceny stałe) ......................................... divisions (constant prices) ................................. 3 (556) 664
Nakłady inwestycyjne według sekcji i działów Investment outlays by sections and divisions
(ceny bieżące) ................................................... (current prices) .................................................. 4 (557) 666
Nakłady inwestycyjne na środki trwałe w 2016 r. Investment outlays on fixed assets in 2016
(ceny bieżące) ................................................... (current prices) .................................................. 5 (558) 668
List of tables 25
Tabl. Str.
Table Page
Tabl. Str.
Table Page
Rachunek wykorzystania nominalnych dochodów Use of nominal income account of the households
w sektorze gospodarstw domowych .................. sector ................................................................ 25 (590) 727
Spożycie indywidualne skorygowane (ceny bie-
żące) ................................................................. Actual individual consumption (current prices) ....... 26 (591) 728
Spożycie w sektorze gospodarstw domowych Households’ final consumption expenditure (current
(ceny bieżące) ................................................... prices) ............................................................... 27 (592) 728
Dynamika spożycia w sektorze gospodarstw Indices of households’ final consumption expend-
domowych (ceny stałe) ...................................... iture (constant prices) ........................................ 28 (593) 729
Powierzchnia i ludność świata .............................. Total area and population of the world .................. 7 (602) 761
Total area, population and capital cities of the
Powierzchnia, ludność i stolice krajów świata ....... countries of the world ........................................ 8 (603) 761
Powierzchnia, ludność i stolice terytoriów niesa- Total area, population and capital cities of the
modzielnych ...................................................... dependent territories ......................................... 9 (604) 767
Wielkie miasta świata ............................................ Large cities of the world ........................................ 10 (605) 770
Ludność według wieku .......................................... Population by age ................................................. 11 (606) 775
Ruch naturalny ludności ........................................ Vital statistics of population ................................... 12 (607) 776
Migracje zagraniczne ............................................ International migration .......................................... 13 (608) 778
Małżeństwa zawarte i rozwody ............................. Marriages contracted and divorces ....................... 14 (609) 780
Przeciętne dalsze trwanie życia w 2015 r. ............ Life expectancy in 2015 ........................................ 15 (610) 781
Wierni i duchowieństwo Kościoła Katolickiego na Catholics and clergy of the Catholic Church in the
świecie .............................................................. world ................................................................. 16 (611) 782
Ludność aktywna zawodowo ................................ Economically active population ............................. 22 (617) 790
Pracujący według rodzajów działalności — na Employment by kinds of activity — according to
podstawie klasyfikacji ISIC Rev. 4 ..................... ISIC Rev. 4 classification ................................... 23 (618) 791
Bezrobocie ............................................................ Unemployment ...................................................... 24 (619) 792
List of tables 27
Tabl. Str.
Table Page
Dynamika przeciętnych wynagrodzeń nominal- Indices of average gross nominal wages and
nych brutto ........................................................ salaries .............................................................. 27 (622) 796
Dynamika przeciętnych wynagrodzeń realnych
brutto ................................................................. Indices of average gross real wages and salaries 28 (623) 797
Miesięczne wynagrodzenia minimalne brutto ........ Gross monthly minimum wages and salaries ........ 29 (624) 798
Granica ubóstwa — na podstawie badania EU- At-risk-of-poverty threshold — based on the EU-
-SILC ................................................................. SILC survey ....................................................... 30 (625) 799
Wskaźnik zagrożenia ubóstwem (zasięg ubóstwa) At-risk-of-poverty rate — based on the EU-SILC
— na podstawie badania EU-SILC .................... survey ............................................................... 31 (626) 800
Dzieci objęte wczesną edukacją i opieką .............. Children in early childhood education and care ..... 32 (627) 801
Uczniowie szkół podstawowych i ponadpodsta- Students of primary, secondary and post-second-
wowych ............................................................. ary schools ........................................................ 33 (628) 802
Studenci szkół wyższych ...................................... Students of higher education institutions ............... 34 (629) 804
Pracownicy medyczni ........................................... Medical personnel ................................................. 35 (630) 805
Szpitale ................................................................. Hospitals ............................................................... 36 (631) 807
Turystyka zagraniczna .......................................... International tourism ............................................. 37 (632) 808
Nakłady i zatrudnieni w działalności badawczej Gross domestic expenditures and employment
i rozwojowej w 2015 r. ....................................... in research and development activity in 2015 .... 38 (633) 809
Dynamika produkcji rolniczej (ceny stałe) ............. Indices of agricultural output (constant prices) ...... 41 (636) 812
Pracujący w rolnictwie ........................................... Employment in agriculture ..................................... 42 (637) 813
Powierzchnia użytków rolnych .............................. Agricultural land area ............................................ 43 (638) 814
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony zbóż ......... Sown area, production and yields of cereals ......... 44 (639) 816
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony pszenicy ... Sown area, production and yields of wheat ........... 45 (640) 817
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony żyta .......... Sown area, production and yields of rye ............... 46 (641) 818
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony jęczmie-
nia ..................................................................... Sown area, production and yields of barley ........... 47 (642) 819
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony owsa ........ Sown area, production and yields of oats .............. 48 (643) 820
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony kukurydzy Sown area, production and yields of maize ........... 49 (644) 821
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony ryżu .......... Sown area, production and yields of rice ............... 50 (645) 822
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony ziemnia-
ków ................................................................... Sown area, production and yields of potatoes ....... 51 (646) 823
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony buraków
cukrowych ......................................................... Sown area, production and yields of sugar beets 52 (647) 824
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony trzciny
cukrowej ............................................................ Sown area, production and yields of sugar cane ... 53 (648) 825
Powierzchnia zasiewów, zbiory herbaty i kawy ..... Sown area, production of tea and coffee ............... 54 (649) 826
Zbiory bawełny ...................................................... Production of cotton .............................................. 55 (650) 827
Powierzchnia zasiewów, zbiory i plony tytoniu ...... Sown area, production and yields of tobacco ........ 56 (651) 828
Bydło i trzoda chlewna .......................................... Cattle and pigs ...................................................... 57 (652) 829
Produkcja mięsa z uboju ....................................... Production of meat from slaughtered animals ....... 58 (653) 831
Produkcja mleka krowiego .................................... Production of cows' milk ........................................ 59 (654) 832
Produkcja jaj kurzych ............................................ Hen eggs production ............................................. 60 (655) 833
Zużycie nawozów mineralnych lub chemicznych Consumption of mineral or chemical fertilizers per
na 1 ha użytków rolnych (w przeliczeniu na 1 ha of agricultural area (in terms of pure ingre-
czysty składnik) ................................................. dient) ................................................................. 61 (656) 834
Pozyskanie drewna ............................................... Roundwood production ......................................... 62 (657) 835
Połowy morskie i słodkowodne ............................. Sea and freshwater fish catches ........................... 63 (658) 837
28 Spis tablic
Tabl. Str.
Table Page
Przemysł Industry
Dynamika produkcji przemysłowej według rodza- Indices of industrial production by kinds of activ-
jów działalności (ceny stałe) — na podstawie ity (constant prices) — according to the ISIC
klasyfikacji ISIC Rev. 4 ...................................... Rev. 4 classification ........................................... 64 (659) 838
Pozyskanie energii pierwotnej ............................... Production of primary energy ................................ 65 (660) 841
Wydobycie węgla kamiennego .............................. Production of hard coal ......................................... 66 (661) 842
Wydobycie ropy naftowej ...................................... Production of crude petroleum .............................. 67 (662) 843
Wydobycie gazu ziemnego ................................... Production of natural gas ...................................... 68 (663) 844
Produkcja masła ................................................... Production of butter ............................................... 69 (664) 845
Produkcja cukru surowego .................................... Production of raw sugar ........................................ 70 (665) 846
Produkcja tarcicy .................................................. Production of sawnwood ....................................... 71 (666) 847
Produkcja papieru i tektury ................................... Production of paper and paperboard ..................... 72 (667) 848
Produkcja nawozów mineralnych lub chemicznych Production of mineral or chemical fertilizers
(w przeliczeniu na czysty składnik) .................... (in terms of pure ingredient) .............................. 73 (668) 849
Produkcja cementu ............................................... Production of cement ............................................ 74 (669) 851
Produkcja stali surowej ......................................... Production of crude steel ...................................... 75 (670) 852
Produkcja miedzi rafinowanej ............................... Production of refined copper ................................. 76 (671) 853
Produkcja aluminium pierwotnego ........................ Production of primary aluminium ........................... 77 (672) 854
Produkcja cynku ................................................... Production of zinc ................................................. 78 (673) 855
Moc zainstalowana netto w elektrowniach oraz Net installed capacity of power plants and con-
zużycie energii elektrycznej ............................... sumption of electricity ........................................ 79 (674) 856
Produkcja brutto energii elektrycznej .................... Gross production of electricity ............................... 80 (675) 857
Import i eksport (ceny bieżące) ............................. Imports and exports (current prices) ..................... 90 (685) 867
Dynamika importu i eksportu (ceny stałe) ............. Indices of imports and exports (constant prices) ... 91 (686) 869
Struktura importu i eksportu według grup towarów Commodity structure of imports and exports
(ceny bieżące) — na podstawie klasyfikacji (current prices) — according to the SITC classi-
SITC .................................................................. fication ............................................................... 92 (687) 871
Finanse Finance
Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) .................. Gross domestic product (current prices) ............... 97 (692) 878
Produkt krajowy brutto według parytetu siły na- Gross domestic product at purchasing power
bywczej na 1 mieszkańca (ceny bieżące) .......... parity per capita (current prices) ........................ 98 (693) 879
Indices of gross domestic product (constant
Dynamika produktu krajowego brutto (ceny stałe) prices) ............................................................... 99 (694) 880
Relation of final consumption expenditure and
Relacja spożycia i akumulacji brutto do produktu gross capital formation to gross domestic prod-
krajowego brutto (ceny bieżące) ........................ uct (current prices) ............................................ 100 (695) 881
List of tables 29
Tabl. Str.
Table Page
Znak ♦ — występujący w „Przeglądzie międzynarodowym” oznacza, że dane dla Polski różnią się zakresem od da-
nych w części krajowej Rocznika.
in the chapter ”International review”, indicates that data for Poland differ in scope from data in the domes-
tic portion of the Yearbook.
Znak Δ — oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji; ich pełne nazwy podano
w uwagach ogólnych do Rocznika, ust. 17 na str. 35.
categories of applied classification are presented in abbreviated form; their full names are given in the
general notes to the Yearbook, item 17 on page 35.
Znak # — oznacza, że dane nie mogą być opublikowane ze względu na konieczność zachowania tajemnicy staty-
stycznej w rozumieniu ustawy o statystyce publicznej.
data should not be published due to the necessity of maintaining statistical confidentiality in accordance
with the Law on Official Statistics.
SKRÓTY
ABBREVIATIONS
tys. = tysiąc kJ = kilodżul
thous. = thousand kilojoule
mln = milion kcal = kilokaloria
million kilocalorie
mld = miliard GJ = gigadżul
bn = billion gigajoule
zł = złoty TJ = teradżul
zl = zloty terajoule
USD = dolar amerykański PJ = petadżul
United States dollar petajoule
kpl. = komplet °C = stopień Celsjusza
szt. = sztuka centigrade
pcs = pieces
wol. = wolumin mmHg = milimetr słupa rtęci
vol. = volume millimetre of mercury
g = gram
gram s = sekunda
kg = kilogram second
kilogram min = minuta
dt = decytona minute
deciton h = godzina
t = tona hour
tonne d = doba
µm = mikrometr r. = rok
micrometre
mm = milimetr t∙km = tonokilometr
millimetre tkm = tonne-kilometre
cm = centymetr
centimetre pas = pasażer
m = metr pass = passenger
metre pas∙km = pasażerokilometr
km = kilometr pass∙km = passenger∙kilometre
kilometre
DWT = tona nośności całkowitej ładunku i zapasów
cm2 = centymetr kwadratowy statku
square centimetre dead weight tonne
m2 = metr kwadratowy
square metre GT = pojemność brutto statku
ha = hektar gross tonnage
hectare NT = pojemność netto statku
km2 = kilometr kwadratowy net tonnage
square kilometre p u = powierzchnia użytkowa
ml = mililitr
millilitre ceg = cegła przeliczeniowa materiałów ściennych
l = litr brick = standard brick unit expressing the quantity
litre of wall building materials
hl = hektolitr
hectolitre t/r = ton rocznie
cm3 = centymetr sześcienny t/y = tonnes per year
cubic centimetre
dm3 = decymetr sześcienny art. = artykuł
cubic decimetre Art. = article
3
m = metr sześcienny
cubic metre cd. = ciąg dalszy
dam3 = dekametr sześcienny cont. = continued
cubic decametre
hm3 = hektometr sześcienny dł. = długość
cubic hectometre
3
km = kilometr sześcienny dok. = dokończenie
cubic kilometre cont. = continued
W = wat
watt k. = koło (w pobliżu)
kW = kilowat kat. = kategoria
kilowatt kk = Kodeks karny
MW = megawat kks = Kodeks karny skarbowy
megawatt kpk = Kodeks postępowania karnego
kWh = kilowatogodzina kw = Kodeks wykroczeń
kilowatt∙hour kl. = klasa
GWh = gigawatogodzina
gigawatt∙hour M. = morze
TWh = terawatogodzina m. = miasto
terawatt∙hour m.st. = miasto stołeczne
1. Prezentowane w Roczniku dane — jeśli nie 1. Data presented in the Yearbook — unless
zaznaczono inaczej — dotyczą całej gospodarki otherwise indicated — concern the entire nation-
narodowej. al economy.
2. Dane prezentuje się: 2. Data are presented:
1) w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności — 1) according to the Polish Classification of Activ-
PKD 2007, opracowanej na podstawie Statystycz- ities — PKD 2007, compiled on the basis of the
nej Klasyfikacji Działalności Gospodarczej we Statistical Classification of Economic Activities in
Wspólnocie Europejskiej — Statistical Classifica- the European Community — NACE Rev. 2. PKD
tion of Economic Activities in the European Com- 2007 was introduced on 1 I 2008 by the decree
munity — NACE Rev. 2. PKD 2007 wprowadzona of the Council of Ministers, dated 24 XII 2007
została z dniem 1 I 2008 r. rozporządzeniem Rady (Journal of Laws No. 251, item 1885) with later
Ministrów z dnia 24 XII 2007 r. (Dz. U. Nr 251, amendments.
poz. 1885) z późniejszymi zmianami. The item ”Industry” was introduced as an
W ramach PKD 2007 wyodrębniono „Prze- additional grouping, including sections ”Mining
mysł” jako dodatkowe grupowanie, które obej-
and quarrying”, ”Manufacturing”, ”Electricity,
muje sekcje: „Górnictwo i wydobywanie”, „Prze-
gas, steam and air conditioning supply” as well
twórstwo przemysłowe”, „Wytwarzanie i zaopa-
as ”Water supply; sewerage, waste management
trywanie w energię elektryczną, gaz, parę wod-
ną, gorącą wodę i powietrze do układów klima- and remediation activities”;
tyzacyjnych” oraz „Dostawa wody; gospodaro- 2) according to institutional sectors;
wanie ściekami i odpadami oraz działalność 3) according to ownership sectors:
związana z rekultywacją”; ― public sector — grouping state ownership
2) według sektorów instytucjonalnych; (of the State Treasury and state legal per-
3) według sektorów własności: sons), the ownership of local government
― sektor publiczny — grupujący własność pań- units as well as ”mixed ownership” with
stwową (Skarbu Państwa i państwowych a predominance of capital (property) of public
osób prawnych), własność jednostek samo- sector entities,
rządu terytorialnego oraz „własność miesza- ― private sector — grouping private domestic
ną” z przewagą kapitału (mienia) podmiotów ownership (of natural persons and other pri-
sektora publicznego, vate entities), foreign ownership (of foreign
― sektor prywatny — grupujący własność pry- persons) as well as ”mixed ownership” with
watną krajową (osób fizycznych i pozostałych a predominance of capital (property) of pri-
jednostek prywatnych), własność zagraniczną vate sector entities and lack of predominance
(osób zagranicznych) oraz „własność miesza- of public or private sector in capital (property)
ną” z przewagą kapitału (mienia) podmiotów of the entity.
sektora prywatnego i brakiem przewagi sekto- ”Mixed ownership” is defined mainly for com-
rowej w kapitale (mieniu) podmiotu. panies and determined on the basis of the cap-
„Własność mieszana” określana jest głównie ital (property) structure as declared in a com-
dla spółek i wyznaczana na podstawie struktury pany’s registration application.
kapitału (mienia) deklarowanego we wniosku re- 3. Data presented for voivodships, powiats and
jestracyjnym spółki. gminas correspond to levels 2, 4 and 5 of the
3. Dane prezentowane dla województw, powiatów Nomenclature of Territorial Units for Statistical
i gmin odpowiadają poziomowi 2, 4 i 5 Nomenklatury Purposes (NTS), compiled on the basis of the
Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych Nomenclature of Territorial Units for Statistics
(NTS), opracowanej na podstawie Nomenclature of
(NUTS) obligatory in countries of the European
Territorial Units for Statistics (NUTS) obowiązującej
Union. NTS valid since 1 I 2008 was introduced by
w krajach Unii Europejskiej. NTS obowiązująca od
the decree of the Council of Ministers, dated 14 XI
1 I 2008 r. wprowadzona została rozporządzeniem
Rady Ministrów z dnia 14 XI 2007 r. (Dz. U. Nr 214, 2007 (Journal of Laws No. 214, item 1573) with
poz. 1573) z późniejszymi zmianami. later amendments.
4. Prezentowane informacje zostały przedsta- 4. Information is presented in compliance with
wione stosownie do zakresu prowadzonych badań, the scope of conducted surveys, considering
uwzględniających podmioty klasyfikowane według entities classified according to the criterion of the
kryterium liczby pracujących i — jeśli nie zazna- number of persons employed, and — unless
czono inaczej — obejmują podmioty o liczbie pra- otherwise indicated — include entities employing:
cujących: ― up to 9 persons,
― do 9 osób, ― from 10 to 49 persons,
― od 10 do 49 osób, ― 50 persons and more.
― 50 osób i więcej. 5. Data — unless otherwise indicated — are
5. Dane — jeśli nie zaznaczono inaczej — opra- compiled in accordance with the respective
cowano zgodnie z każdorazowym stanem orga- organisational status of units of the national
nizacyjnym gospodarki narodowej. economy.
General notes 33
6. Dane w podziale według sekcji i działów PKD 6. Data according to NACE Rev. 2 sections and
2007, według sektorów instytucjonalnych oraz divisions, by institutional sectors as well as accord-
w podziale administracyjnym opracowano — jeśli ing to administrative division, are compiled —
nie zaznaczono inaczej — tzw. metodą przedsię- unless otherwise indicated — using the enterprise
biorstw. method.
Metoda przedsiębiorstw (podmiotowa) oznacza In the enterprise (entity) method, the entire or-
przyjmowanie całych podmiotów gospodarki naro- ganisational unit of entities in the national economy
dowej za podstawę grupowania wszystkich danych is the basis for grouping all data describing their
charakteryzujących ich działalność według po- activity according to individual classification levels
szczególnych poziomów klasyfikacyjnych i podzia- and territorial divisions.
łów terytorialnych. When statistical data grouped by the enterprise
W przypadku gdy dane statystyczne grupowane method include information concerning compon-
metodą przedsiębiorstw ujmują również informacje ent parts of entities of the national economy, estab-
dotyczące części składowych podmiotów gospo- lished in order to conduct activity other than that
darki narodowej utworzonych w celu prowadzenia which is conducted by the parent entity, this fact is
działalności innej niż prowadzona w jednostce indicated in the individual chapters of the Yearbook.
macierzystej, każdorazowo poinformowano o tym 7. The term entities of the national economy
fakcie w poszczególnych działach Rocznika. is understood as legal entities, i.e. legal persons,
7. Przez podmioty gospodarki narodowej ro- organisational entities without legal personality
zumie się jednostki prawne, tj. osoby prawne, as well as natural persons conducting economic
jednostki organizacyjne niemające osobowości activity.
prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działal- The term economic entities is understood as
ność gospodarczą. entities conducting economic activity (production
Pod pojęciem podmiotów gospodarczych ro- and services) on their own-account in order to earn
zumie się podmioty prowadzące działalność go- a profit.
spodarczą (produkcyjną i usługową) na własny 8. Other than NACE Rev. 2, among the more im-
rachunek w celu osiągnięcia zysku. portant classifications, according to which data are
8. Z ważniejszych klasyfikacji, według których presented in the Yearbook, the following should be
prezentuje się dane w Roczniku — obok PKD 2007
mentioned:
— należy wymienić:
1) the Occupations and Specializations Classi-
1) Klasyfikację Zawodów i Specjalności (KZiS),
fication (KZiS), on the basis of which coun-
na podstawie której dokonuje się grupowa-
cillors of organs of local government units, paid
nia radnych organów jednostek samorządu
employees and their wages and salaries as well
terytorialnego, zatrudnionych i ich wynagrodzeń
oraz bezrobotnych; klasyfikacja opracowana as the unemployed are grouped; the classifica-
na podstawie Międzynarodowej Standardowej tion compiled on the basis of the International
Klasyfikacji Zawodów (ISCO-08) wprowadzona Standard Classification of Occupations (ISCO-08)
została z dniem 1 I 2015 r. rozporządzeniem was introduced on 1 I 2015 by the decree of
Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia the Minister of Labour and Social Policy, dated
7 VIII 2014 r. (Dz. U. poz. 1145) w miejsce obo- 7 VIII 2014 (Journal of Laws item 1145) replac-
wiązującej do 31 XII 2014 r.; ing the classification valid until 31 XII 2014;
2) Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług — PKWiU 2) the Polish Classification of Goods and Ser-
2015, na podstawie której dokonuje się grupowania vices — PKWiU 2015, on the basis of which
wyrobów i towarów; PKWiU 2015, opracowana na products and goods are grouped; compiled on the
podstawie międzynarodowych klasyfikacji i nomen- basis of international classifications and nomen-
klatur, wprowadzona została z dniem 1 I 2016 r. clatures, was introduced on 1 I 2016 by the de-
rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 IX cree of the Council of Ministers, dated 4 IX 2015
2015 r. (Dz. U. poz. 1676) w miejsce PKWiU 2008 (Journal of Laws item 1676) replacing the classifi-
obowiązującej do 31 XII 2015 r.; cation PKWiU 2008 valid until 31 XII 2015;
3) Nomenklaturę Scaloną CN oraz Międzynaro- 3) the Combined Nomenclature CN and the
dową Standardową Klasyfikację Handlu Standard International Trade Classification
(SITC), na podstawie których dokonuje się gru- (SITC), on the basis of which goods in foreign
powania towarów w handlu zagranicznym; trade are grouped;
4) Klasyfikację Spożycia Indywidualnego we- 4) the Classification of Individual Consumption
dług Celu (COICOP), na podstawie której doko- by Purpose (COICOP), on the basis of which
nuje się grupowania spożycia produktów (wyro- final consumption expenditure of products
bów i usług) w sektorze gospodarstw domowych (goods and services) of the households sector
oraz wydatków na towary i usługi konsumpcyjne as well as expenditures on consumer goods and
w gospodarstwach domowych (przyjętych rów- services of households (also adopted for compil-
nież do opracowania wskaźników cen); ing price indices) are grouped;
5) Polską Klasyfikację Obiektów Budowlanych 5) the Polish Classification of Types of Con-
(PKOB), na podstawie której dokonuje się gru- struction (PKOB), on the basis of which type of
powania obiektów budowlanych; PKOB, opra- constructions are grouped; PKOB, compiled
cowana na podstawie Klasyfikacji Obiektów Bu- on the basis of the Classification of Types of
dowlanych (CC), wprowadzona została z dniem Constructions (CC), was introduced on 1 I 2000
1 I 2000 r. rozporządzeniem Rady Ministrów by the decree of the Council of Ministers, dated
z dnia 30 XII 1999 r. (Dz. U. Nr 112, poz. 1316) 30 XII 1999 (Journal of Laws No. 112, item
z późniejszymi zmianami; 1316) with later amendments;
3 Rocznik Statystyczny 2017
34 Uwagi ogólne
13. Do przeliczeń danych według liczby ludności 13. For the purpose of calculating data by popu-
— jeśli nie zaznaczono inaczej — przyjęto liczbę lation number — unless otherwise indicated — the
ludności według krajowej definicji zamieszkania, population number according to the national defini-
opracowaną metodą bilansową. tion of residence, compiled using the balance
Przy przeliczaniu na 1 mieszkańca (1000 lud- method, was adopted.
ności itp.) danych według stanu w końcu roku (np. When computing data per capita (1000 popu-
łóżka w szpitalach, środki trwałe) przyjęto liczbę lation, etc.) as at the end of a year (e.g., beds in
ludności według stanu w dniu 31 XII, a przy przeli- hospitals, fixed assets), the population as of
czaniu danych charakteryzujących wielkość zjawi- 31 XII was adopted, whereas data describing the
ska w ciągu roku (np. ruch naturalny ludności, magnitude of a phenomenon during a year (e.g.,
produkcja, spożycie) — według stanu w dniu 30 VI. vital statistics, production, consumption) — as of
Przyjętą do przeliczeń liczbę ludności opracowano: 30 VI.
― za lata 1989—2009 (w przypadku wskaźników The population number adopted for calculations
dynamiki — za lata 1990—2010) na bazie was compiled:
wyników Narodowego Spisu Powszechnego ― for the years 1989—2009 (in case of indices —
Ludności i Mieszkań 2002, przy czym dla lat for the years 1990—2010) on the basis of the re-
1999 (stan w dniu 31 XII), 2000 i 2001 wed- sults of the Population and Housing Census
ług podziału administracyjnego obowiązującego 2002, but for 1999 (as of 31 XII), 2000 and 2001
w dniu 31 XII 2002 r., by the administrative division valid as of 31 XII
― od 2010 r. (w przypadku wskaźników dynamiki — 2002,
od 2011 r.) na bazie wyników Narodowego Spisu ― since 2010 (in case of indices — since 2011) on
Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011, przy the basis of the results of the Population and
czym dla 2010 r. — według podziału administra- Housing Census 2011, and for 2010 by the ad-
cyjnego obowiązującego w dniu 31 XII 2011 r. ministrative division valid as of 31 XII 2011.
14. Niektóre informacje za ostatni rok zostały po- 14. Selected information for the last year pres-
dane na podstawie danych nieostatecznych i mogą ented on the basis of preliminary data may change
ulec zmianie w następnych publikacjach Głównego in subsequent publications of the Central Statistical
Urzędu Statystycznego. Office.
15. Ze względu na zaokrąglenia danych, w niektó- 15. Due to the rounding of data, in some cases
rych przypadkach sumy składników mogą się nie- sums of components may slightly differ from the
znacznie różnić od podanych wielkości „ogółem”. amount given in the item ’’total’’.
16. Informacje statystyczne pochodzące ze źródeł 16. Statistical information originating from sources
spoza Głównego Urzędu Statystycznego opatrzono other than the Central Statistical Office is indicated
odpowiednimi notami, zgodnie z zasadą, że jako in the appropriate note, with the institution providing
źródłodawcę podaje się instytucję przekazującą in- the information for the last presented year given as
formacje prezentowane w tablicy za ostatni rok. the source.
17. W Roczniku zastosowano skróty nazw nie- 17. The names of some classification levels used
których poziomów klasyfikacyjnych; zestawienie in the Yearbook have been abbreviated; the list of
zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się abbreviations used and their full names are given
poniżej: below:
Choroby krwi i narządów krwiotwór- Choroby krwi i narządów krwiotwórczych oraz wybrane choroby
czych przebiegające z udziałem mechanizmów immunologicznych
Diseases of blood and blood-forming Diseases of the blood and blood-forming organs and certain
organs disorders involving the immune mechanism
Objawy i stany niedokładnie okreś- Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań
lone klinicznych i laboratoryjnych niesklasyfikowane gdzie indziej
Symptoms and ill-defined conditions Symptoms, signs and abnormal clinical and laboratory findings,
not elsewhere classified
36 Uwagi ogólne
sekcje
sections
działy
divisions
Uprawy rolne, chów i hodowla zwie- Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając
rząt, łowiectwo działalność usługową
Crop and animal production, hunting Crop and animal production, hunting and related service activ-
ities
Produkcja skór i wyrobów skórza- Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych
nych
Produkcja wyrobów z drewna, korka, Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem
słomy i wikliny mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych
Manufacture of products of wood, do wyplatania
cork, straw and wicker Manufacture of wood and of products of wood and cork, ex-
cept furniture; manufacture of articles of straw and plaiting
materials
Produkcja koksu i produktów rafinacji Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy
ropy naftowej naftowej
Produkcja wyrobów farmaceutycznych Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz
Manufacture of pharmaceutical prod- leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych
ucts Manufacture of basic pharmaceutical products and pharmaceut-
ical preparations
Produkcja wyrobów z metali Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem
Manufacture of metal products maszyn i urządzeń
Manufacture of fabricated metal products, except machinery
and equipment
General notes 37
działy (dok.)
divisions (cont.)
NOMENKLATURA SCALONA CN
COMBINED NOMENCLATURE — CN
sekcje
sections
sekcje (cd.)
sections (cont.)
Drewno i artykuły z drewna Drewno i artykuły z drewna; węgiel drzewny; korek i artykuły
Wood and articles of wood z korka; wyroby ze słomy, z esparto lub pozostałych materiałów
do wyplatania; wyroby koszykarskie i wyroby z wikliny
Wood and articles of wood; wood charcoal; cork and articles of
cork; manufactures of straw, of esparto or of other plaiting ma-
terials; basketware and wickerwork
Ścier drzewny, papier, tektura i ar- Ścier z drewna lub z pozostałego włóknistego materiału celulo-
tykuły z nich zowego; papier lub tektura, z odzysku (makulatura i odpady);
Pulp of wood, paper, paperboard and papier i tektura oraz artykuły z nich
articles thereof Pulp of wood or of other fibrous cellulosic material; recovered
(waste and scrap) paper or paperboard; paper and paperboard
and articles thereof
Obuwie, nakrycia głowy itp. Obuwie, nakrycia głowy, parasole, parasole przeciwsłoneczne,
Footwear, headgear, etc. laski, stołki myśliwskie, bicze, szpicruty i ich części; pióra prepa-
rowane i artykuły z nich; kwiaty sztuczne; artykuły z włosów ludz-
kich
Footwear, headgear, umbrellas, sun umbrellas, walking sticks,
seat-sticks, whips, riding-crops and parts thereof; prepared
feathers and articles made therewith; artificial flowers; articles
of human hair
Artykuły z kamienia, wyroby cera- Artykuły z kamienia, gipsu, cementu, azbestu, miki lub po-
miczne, szkło dobnych materiałów; wyroby ceramiczne; szkło i wyroby ze
Articles of stone, ceramic products, szkła
glass Articles of stone, plaster, cement, asbestos, mica or similar ma-
terials; ceramic products; glass and glassware
Perły, kamienie szlachetne, metale Perły naturalne lub hodowlane, kamienie szlachetne lub pół-
szlachetne i artykuły z nich szlachetne, metale szlachetne, metale platerowane metalem
Pearls, precious stones, metals and szlachetnym i artykuły z nich; sztuczna biżuteria; monety
articles thereof Natural or cultured pearls, precious or semi-precious stones,
precious metals, metals clad with precious metal, and articles
thereof; imitation jewellery; coin
Maszyny i urządzenia, sprzęt elek- Maszyny i urządzenia mechaniczne; sprzęt elektryczny; ich
tryczny i elektrotechniczny części; urządzenia do rejestracji i odtwarzania dźwięku, urzą-
Machinery and mechanical appli- dzenia telewizyjne do rejestracji i odtwarzania obrazu i dźwięku
ances, electrical and electrotechnical oraz części i wyposażenie dodatkowe do tych artykułów
equipment Machinery and mechanical appliances; electrical equipment;
parts thereof; sound recorders and reproducers, television
image and sound recorders and reproducers, and parts and
accessories of such articles
sekcje (dok.)
sections (cont.)
*
* *
Uwaga do tablic I—III. Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące zakresu prezentowanych danych zamieszczono w uwagach
Note to tables I—III. Detailed information concerning the scope of the presented data is found in the general notes to individual
STAN I OCHRONA
ENVIRONMENTAL
1 Użytki rolne wyłączone na cele nierolnicze b (w ciągu
roku) w ha ................................................................ . . . 8976 10549 5936 1501
2 Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające
rekultywacji i zagospodarowania (stan w dniu 31 XII)
w tys. ha ................................................................... . . . 91,7 109 93,7 71,5
3 Grunty zrekultywowane (w ciągu roku) w tys. ha ......... . . . 4,5 4,4 2,7 2,2
4 Grunty zagospodarowane (w ciągu roku) w tys. ha ...... . . . 3,5 4,3 2,3 1,2
5 Pobór wody na potrzeby gospodarki narodowej
i ludności w hm3 ........................................................ . . . 12713 14184 14248 11049
22 Odpady komunalned zebrane (w ciągu roku) w mln t .... . . . . 10,1 11,1 12,2
a W rubryce dla 1970 r. dane dotyczą 1975 r. b W trybie obowiązujących przepisów prawnych o ochronie gruntów rolnych
kowe. e Dane za lata 1990—2014 zmieniono (zrekalkulowano) w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika.
a In the column for 1970, data concern 1975. b According to the existing legal regulations on the protection of agricultural
e Data for 1990—2014 have been changed (re-calculated) in relation to the data published in the previous edition of the
Poland during 1946—2016 41
ŚRODOWISKAa
PROTECTION a
Agricultural land designated for non-agricultural pur- 1
2782 1831 1631 1454 1628 2308 2967 poses b (during the year) in ha
2115 2309 2199 2168 2124 2122 2166 of which wastewater requiring treatment 7
186 176 144 129 113 107 105 of which untreated 8
Population connected to wastewater treatment plants 9
60,2 64,7 68,6 70,3 71,5 72,7 73,5 in % of total population c
9,4 10,0 9,6 9,5 10,3 10,9 11,7 Municipal wasted collected (during the year) in mln t 22
0,4 1,8 1,2 1,5 2,2 2,9 3,2 of which designated for recycling 23
i leśnych. c Ludność korzystająca — na podstawie szacunków, ludność ogółem — na podstawie bilansów. d Dane szacun-
and forest land. c Population connected to — estimated data, total population — based on balances. d Estimated data.
Yearbook.
42 Polska w latach 1946—2016
LUDN
POPUL
1 Ludność a (stan w dniu 31 XII) w mln ........................... 23,6 25,0 29,8 32,7 35,7 38,1 38,3
2 miasta ................................................................... 8,0 9,2 14,4 17,1 21,0 23,6 23,7
3 wieś ...................................................................... 15,6 15,8 15,4 15,6 14,7 14,5 14,6
4 w tym kobiety ............................................................ 12,6 13,1 15,4 16,8 18,3 19,5 19,7
5 Kobiety na 100 mężczyzna (stan w dniu 31 XII) ........... 114 110 107 106 105 105 106
6 Ludnośća na 1 km2 powierzchni ogólnej (stan w dniu
31 XII) ....................................................................... 76 80 95 104 114 122 122
7 Ludność a (stan w dniu 30 VI) w mln ............................ 23,8b 24,8b 29,6 32,5 35,6 38,0b 38,3
8 miasta ....................................................................... 7,8 9,1 14,2 16,9 20,8 23,5 23,7
9 wieś .......................................................................... 16,0 15,7 15,4 15,6 14,8 14,5 14,6
10 Ludność w wieku produkcyjnyma (stan w dniu 31 XII)
w mln ........................................................................ . 14,5 16,3 18,3 21,2 22,1 23,3
11 Ludność w wieku nieprodukcyjnym a na 100 osób
w wieku produkcyjnym (stan w dniu 31 XII) .............. . 72,9 83,1 78,2 68,6 71,9 64,5
12 Małżeństwa w tys. ........................................................ 282 267 244 280 307 255 211
13 Rozwody w tys. ............................................................ 8,0 11,0 14,8 34,6 39,8 42,4 42,8
14 Urodzenia żywe w tys. ................................................. 623 763 669 548 696 548 378
15 Zgony w tys. ................................................................. 242 289 224 269 353 390 368
16 w tym niemowląt: w tysiącach ................................... 72,5 82,4 37,5 20,0 17,7 10,6 3,1
17 na 1000 urodzeń żywych ............. 120 111 54,8 36,7 25,5 19,3 8,1
18 Przyrost naturalny w tys. .............................................. 381 474 445 279 343 157 10,3
RYNEK
LABOUR
Pracujący c w tys.:
21 stan w dniu 31 XII ..................................................... . . . 16406 17769 16485 15489
22 przeciętned w roku .................................................... . 10186 12401 15175 17334 16280 15018
23 w tym w %: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i ry-
bactwo .......................................... . . . . . . .
24 przemysł ......................................... . . . . . . .
25 budownictwo ................................... . . . . . . .
WYNAGRO
WAGES AND
a Na podstawie bilansów, z wyjątkiem danych za 1990 r. — na podstawie szacunków. b Przeciętna liczba ludności
publicznego, z tym że dane od 1990 r. dotyczące pracujących i zatrudnionych według stanu w dniu 31 XII podano łącznie
niepełnozatrudnionych w niektórych działach według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej (KGN). e Do 1980 r., a w przy
łecznych, politycznych i związków zawodowych.
a Based on balances, except data for 1990 — based on estimates. b Average population during the year. c Excluding
ing employed persons and employees hired on the basis of an employment contract as of 31 XII are presented including
paid employees in selected sections of the Classification of the National Economy (KGN). e Until 1980, and in case of
organizations and trade unions.
Poland during 1946—2016 43
OŚĆ
ATION
38,2 38,5 38,5 38,5 38,5 38,4 38,4 Population a (as of 31 XII) in mln 1
23,4 23,4 23,3 23,3 23,2 23,2 23,1 urban areas 2
14,7 15,1 15,2 15,2 15,3 15,3 15,3 rural areas 3
19,7 19,9 19,9 19,9 19,9 19,8 19,8 of which females 4
107 107 107 107 107 107 107 Females per 100 malesa (as of 31 XII) 5
122 123 123 123 123 123 123 Population a per 1 km2 of total area (as of 31 XII) 6
38,2 38,5 38,5 38,5 38,5 38,5 38,4 Population a (as of 30 VI) in mln 7
23,5 23,4 23,4 23,3 23,2 23,2 23,1 urban areas 8
14,7 15,1 15,2 15,2 15,2 15,3 15,3 rural areas 9
24,4 24,8 24,6 24,4 24,2 24,0 23,8 Working age population a (as of 31 XII) in mln 10
Non-working age population a per 100 persons of 11
56,3 55,2 56,6 57,6 58,8 60,1 61,7 working age (as of 31 XII)
207 228 204 180 188 189 193 Marriages in thous. 12
67,6 61,3 64,4 66,1 65,8 67,3 63,5 Divorces in thous. 13
364 413 386 370 375 369 382 Live births in thous. 14
368 378 385 387 376 395 388 Deaths in thous. 15
2,3 2,1 1,8 1,7 1,6 1,5 1,5 of which infants: in thousands 16
6,4 5,0 4,6 4,6 4,2 4,0 4,0 per 1000 live births 17
–3,9 34,8 1,5 –17,7 –1,3 –25,6 –5,8 Natural increase in thous. 18
International migration of population for permanent
residence in thous.:
9,3 15,2 14,6 12,2 12,3 . 13,5 immigration 19
22,2 17,4 21,2 32,1 28,1 . 12,0 emigration 20
PRACY
MARKET
. 15,6 15,5 15,6 15,5 15,3 14,9 of which in %: agriculture, forestry and fishing 23
. 21,1 20,8 20,7 20,8 20,8 20,8 industry 24
. 6,7 6,7 6,2 6,0 6,0 6,1 construction 25
Employees ce hired on the basis of an employment
contract:
9543 10410 10344 10405 10666 10855 11250 as of 31 XII in thous. 26
47,2 47,4 48,1 48,6 48,6 48,7 48,7 of which women in % 27
8787 9746 9720 9566 9701 9823 10122 annual averages d in thous. 28
Registered unemployed persons (as of 31 XII) in 29
2773 1955 2137 2158 1825 1563 1335 thous.
17,6 12,4 13,4 13,4 11,4 9,7 8,2 Registered unemployment rate (as of 31 XII) in % 30
8 79 17 93 3 14 5 Strikes: number 31
1,6 13,9 18,7 29,3 0,8 19,1 0,7 employees on strike in thous. 32
DZENIAc
SALARIES c
w roku. c Poza jednostkami budżetowymi prowadzącymi działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa
z tymi jednostkami; dla pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie — dane szacunkowe. d Do 1980 r. bez
padku wynagrodzeń — do 1990 r., dane dotyczą jednostek państwowych, spółdzielni oraz jednostek organizacji spo-
budgetary units conducting activity within the scope of national defence and public safety, while data since 1990 concern-
these units; for persons employed on private farms in agriculture — estimated data. d Until 1980 excluding part-time
wages and salaries — until 1990, data concern state entities, cooperatives as well as entities of social and political
44 Polska w latach 1946—2016
ŚWIADCZENIA Z UBEZ
SOCIAL SECU
INFRASTRUKTURA KOMU
MUNICIPAL INFRASTRUC
11 gazowej (od 2005 r. łącznie z siecią przesyłową) .... . . . 11,8 22,4 45,8 96,4
Zużycie w gospodarstwach domowych:
12 wody z wodociągów w hm3 ...................................... . . 403 746 1504 1923 1360
13 w tym wieś ........................................................... . . 11,1 38,1 157 307 320
14 energii elektrycznejc w GWh .................................... . 596 2004 4165 10701 20558 21037
15 w tym wieś ........................................................... . 112 335 722 2146 5273 5211
a Pracujący (łącznie z żołnierzami zawodowymi i funkcjonariuszami bezpieczeństwa publicznego oraz służby więziennej,
czenia emerytalne, rentowe i chorobowe), uczniowie, osoby pobierające: zasiłek dla bezrobotnych (od 1990 r.), stypendia
ubezpieczenie; ubezpieczonych z tytułu zatrudnienia wykazuje się tyle razy, ile zakładów pracy opłaca za nich składki
głównym źródłem utrzymania był dochód z użytkowanego gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie. d Do 2014 r.
16747 kJ). e Na podstawie bilansów; dla lat 1950, 1960 i 1970 dane spisów powszechnych.
a Employed persons (including professional soldiers and public safety functionaries as well as penitentiary staff function
sory social security — retirement, pension and illness), apprentices, persons receiving: unemployment benefits (since
persons continuing to be insured; persons insured through employment are shown according to the number of workplaces
source of maintenance was income from a private farm in agriculture. d Until 2014 (denominator) in hm3, in
1950, 1960 and 1970 data from national censuses.
Poland during 1946—2016 45
PIECZEŃ SPOŁECZNYCH
RITY BENEFITS
266,5 373,7 414,0 436,8 452,5 465,6 474,0 from non-agricultural social security system 3
254,7 320,9 354,4 376,7 384,6 396,1 397,3 farmers 4
real (until 1990 — net):
127,3 152,1 154,6 161,4 167,2 173,1 176,9 from non-agricultural social security system 5
121,7 130,5 132,3 139,0 141,9 147,0 148,0 farmers 6
Registered insured persons (as of 31 XII, until 1990 —
annual average) in thous.:
13131 14657 14604 14520 14525 14821 15110 in the Social Insurance Institutiona 7
1582 1535 1492 1468 1433 1375 1335 in the Agricultural Social Insurance Fund b 8
NALNA. MIESZKANIA
TURE. DWELLINGS
którzy podjęli służbę od 1 I 1999 r. i których wynagrodzenia do 30 IX 2003 r. zawierały składki na obowiązkowe ubezpie-
finansowane z Funduszu Pracy (od 1996 r.) i dodatki szkoleniowe (w latach 1997—2009) oraz osoby kontynuujące
ubezpieczeniowe. b Rolnicy indywidualni i członkowie ich rodzin. c Do 2000 r. bez gospodarstw domowych, których
(mianownik) w hm3, w latach 1960—1990 w przeliczeniu na jednostki umowne (1 m3 gazu o cieple spalania
aries, who began service from 1 I 1999 and whose wages and salaries until 30 IX 2003 included contributions to compul-
1990), scholarships financed from the Labour Fund (since 1996) and training allowances (in 1997—2009) as well as
that pay their insurance. b Farmers and members of their families. c Until 2000 excluding households in which the main
1960—1990 calculated in conventional units (1 m3 of gas with a calorific value of 16747 kJ). e Based on balances; for
46 Polska w latach 1946—2016
EDUKACJA I WY
EDUCA
3 zasadniczych zawodowychd .................................... 218 318 303 838 732 815 542
4 liceach ogólnokształcącyche .................................... 228 195 261 402 346 445 924
9 gimnazjów ................................................................ x x x x x x x
11 liceów ogólnokształcącyche ..................................... 9,7 23,7 30,2 6,4k 92,4 87,0 178
16 Absolwenci szkół wyższychl m w tys. ........................... 3,9 14,6 20,5 47,1 84,0 56,1 261
52,3
19 Absolwenci szkół dla dorosłych w tys. ......................... . 27,4 53,6 101 155 71,4 98,0
20 miejsca w przedszkolach w tys. ............................... . 335,5 342 452 706 897 715
21 dzieci w tys. ............................................................. 202 319 422 607 1223 1232 885
22 w tym: w przedszkolach ....................................... 202 319 396 492 872 857 689
a Bez szkół dla dorosłych, z wyjątkiem szkół policealnych. b Do 1970 r. bez szkół przysposabiających do pracy oraz
edukacją w placówkach wychowania przedszkolnego. d Od roku szkolnego 2005/06 łącznie ze szkołami specjalnymi
kształcącymi i liceami profilowanymi, f — technikami uzupełniającymi (absolwenci — 2009/10—2013/14). g Do roku szkolnego
wyłącznie kształcenie artystyczne). h Dające uprawnienia zawodowe. i Zwiększenie liczby absolwentów wynika z reformy
— 576 tys. k Zmniejszenie liczby absolwentów wynika z reformy szkolnej przeprowadzonej w 1965 r. (przejście z 7- na
nych. m Z poprzedniego roku akademickiego, a w latach 1946—2000 — z roku kalendarzowego. n Do 1980 r. bez ognisk
a Excluding schools for adults, except post-secondary schools. b Until 1970 excluding job-training schools and 1st level art
education establishments. d Since 2005/06 school year including special job-training schools. e, f In 2005/06—2013/14 school
schools (graduates — 2009/10—2013/14). g Until 1990/91 school year including art schools leading to professional certification
graduates results from the school reform conducted in 1999 (the change from an 8-grade primary school to a 6-grade
results from the school reform conducted in 1965 (the change from a 7-grade primary school to an 8-grade primary school).
the previous academic year, and in 1946—2000 — from the calendar year. n Until 1980 excluding entities with pre-school
Poland during 1946—2016 47
CHOWANIE
TION
391 479 485 455 425 395 365 Graduates of higher education institutions lm in thous. 16
95,5 64,5 72,3 70,0 57,1 62,2 49,3 Graduates of schools for adults in thous. 19
687 830 930 986 1016 1023 1101 places in nursery schools in thous. 20
654 817 912 953 943 907 1025 of which: in nursery schools 22
szkół artystycznych I stopnia realizujących jednocześnie program szkoły podstawowej. c Bez dzieci w wieku 6 lat objętych
przysposabiającymi do pracy. e, f W latach szkolnych 2005/06—2013/14 łącznie z: e — uzupełniającymi liceami ogólno-
1990/91 łącznie ze szkołami artystycznymi dającymi uprawnienia zawodowe (ogólnokształcącymi oraz realizującymi
szkolnej przeprowadzonej w 1999 r. (przejście z 8- na 6-klasową szkołę podstawową); absolwenci klas VIII — 638 tys. i VI
8-klasową szkołę podstawową). l Do 1990 r. (mianownik) bez szkół resortu obrony narodowej i resortu spraw wewnętrz-
przedszkolnych (przekształconych od 1982 r. w oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych).
schools, simultaneously conducting a primary school programme. c Excluding children at the age of 6 attending pre-primary
years including: e — supplementary general secondary schools and specialized secondary schools, f — technical secondary
(general as well as providing art education only). h Leading to professional certification. i The incline in the number of
primary school); graduates of: 8th grade — 638 thous. and 6th grade — 576 thous. k The decline in the number of graduates
l Until 1990 (denominator) excluding academies of the Ministry of National Defence and the Ministry of the Interior. m From
division (which since 1982 were transformed in pre-primary sections of primary schools).
48 Polska w latach 1946—2016
OCHRONA
HEALTH
2 lekarze dentyści ........................................................ 1,6 2,4 9,3 13,0 16,8 18,2 11,8
8 Apteki ogólnodostępnef (stan w dniu 31 XII) ................. 1722 1962 1936 2567 3245 3957 8318
KUL
CUL
9 Biblioteki publiczne (łącznie z filiami; stan w dniu 31 XII) 934g 4193 7033 8621 9315 10269 8915
13 Kina (stan w dniu 31 XII) .............................................. 567 1376 3418 3285 2228 1435 687
15 Widzowie w kinach w mln ............................................. 68,0 123 202 138 97,5 32,8 20,9
a Dane nie obejmują ochrony zdrowia w zakładach karnych oraz do 2005 r. (mianownik) resortu obrony narodowej i resortu
z osobami, dla których głównym miejscem pracy jest praktyka zawodowa (lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek lub położ
dziennej; do 2005 r. bez łóżek i inkubatorów dla noworodków. e Bez 2 szpitali w woj. wielkopolskim. f W latach 1946—1990
g 1947 r. h Dane dotyczą profesjonalnych jednostek artystycznych i rozrywkowych prowadzących regularną działalność sce
a Data do not include health care in prisons and until 2005 (denominator) of the Ministry of National Defence and the
whom the primary workplace is a professional practice (doctors, dentists, nurses or midwives — new organisational form since
incubators for newborns. e Excluding 2 hospitals in Wielkopolskie voivodship. f In 1946—1990 excluding pharmacies
professional artistic and entertainment entities conducting regular performances; until 1990 — state and municipal entities
Poland during 1946—2016 49
ZDROWIAa
CARE a
187 190 189 188e 188 187 187 Beds in general hospitals d (as of 31 XII) in thous. 6
179
10012 11297 11999 12221 12438 12740 13104 Generally available pharmacies f (as of 31 XII) 8
TURA
TURE
8591 8342 8182 8112 8094 8050 7984 Public libraries (with branches; as of 31 XII) 9
9609 11522 10681 11456 12262 12031 14587 Audience in theatres and music institutionsh in thous. 12
544 443 453 474 468 450 489 Cinemas (as of 31 XII) 13
24,9 37,7 37,5 37,0 41,2 45,8 52,0 Audience in cinemas in mln 15
8976 6939 6930 6983 6969 6941 6918 Radio subscribers (as of 31 XII) in thous. 16
8681 6707 6677 6718 6697 6665 6640 Television subscribers (as of 31 XII) in thous. 17
spraw wewnętrznych. b Do 1960 r. zarejestrowani, od 2005 r. pracujący bezpośrednio z pacjentem; od 2010 r. łącznie
nych — nowa forma organizacyjna od 1996 r.). c Bez części farmaceutów pracujących w aptekach prywatnych. d Bez opieki
bez aptek podległych Polskim Kolejom Państwowym (przekształconych w latach późniejszych w apteki ogólnodostępne).
niczną; do 1990 r. — jednostek państwowych i komunalnych posiadających status instytucji artystycznych.
Ministry of the Interior. b Until 1960 registered, since 2005 working directly with a patient; since 2010 including persons for
1996). c Excluding some pharmacists employed in private pharmacies. d Excluding day-care; until 2005 excluding beds and
subordinate to the Polskie Koleje Państwowe (converted later into generally available pharmacies). g 1947. h Data concern
possessing the status of art institutions.
CE
PRI
ROLNICTWO I LEŚNIC
AGRICULTURE AND
a, b Wskaźniki cen obliczono przyjmując system wag: a — do 1960 r. — z roku badanego, w 1970 r. — z 1965 r., od
2000 r. — z roku poprzedzającego rok badany. c Od 2010 r. bez posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących działalności
ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. e Grupowanie metodą rodzaju działalności; za 2016 r. dane nieostateczne. f Doty
1970 r. łącznie z gruntami niestanowiącymi gospodarstw rolnych. h W 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. i Od
kukurydzy na ziarno. l 1947 r. m Do 1980 r. bez pszenżyta.
a, b Price indices were calculated using the weight system: a — until 1960 — from the surveyed year, in 1970 — from
— from 1985, since 2000 — from the year preceding the surveyed year. c Since 2010 excluding owners of agricultural land
on a small scale. d See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. e Grouped using the kind-of-activity method;
activities”. g Until 1970 including non-farm land. h In 2010 data of the Agricultural Census. i Since 2010 excluding permanent
1980 excluding triticale.
Poland during 1946—2016 51
NY
CES
TWO. RYBOŁÓWSTWO
FORESTRY. FISHING
21,0 21,7 20,5 21,2 24,4 22,5 22,9 basic cereal grainsm (excluding cereal mixed) 17
8,8 9,4 8,6 9,5 11,6 11,0 10,8 of which: wheat 18
3,4 2,9 2,9 3,4 2,8 2,0 2,2 rye 19
10,4 8,2 8,7 7,1 7,4 6,2 8,6 potatoes 20
11,9 10,0 12,3 11,2 13,5 9,4 13,5 sugar beets 21
Yields c per 1 ha in dt:
32,4 35,9 35,4 37,0 41,9 37,9 38,9 basic cereal grainsm (excluding cereal mixed) 22
39,5 44,3 41,4 44,4 49,7 45,7 45,8 of which: wheat 23
24,1 26,9 27,7 28,6 31,5 27,8 28,4 rye 24
176 219 244 211 278 210 287 potatoes 25
416 484 582 580 683 520 665 sugar beets 26
1980 r. — z roku poprzedzającego rok badany, b — w 1970 r. — z 1965 r., w 1980 r. — z 1975 r., w 1990 r. — z 1985 r., od
rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą o małej skali. d Patrz uwagi
czy, według PKD 2007, działu „Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając działalność usługową”. g Do
2010 r. bez powierzchni: upraw trwałych, ogrodów przydomowych oraz upraw na przyoranie (nawozy zielone). k Bez
1965, since 1980 — from the year preceding the surveyed year, b — in 1970 — from 1965, in 1980 — from 1975, in 1990
who do not conduct agricultural activities and owners of less than 1 ha of agricultural land who conduct agricultural activities
preliminary data for 2016. f Concerns the division of NACE Rev. 2 ”Crop and animal production, hunting and related service
crops, kitchen gardens as well as area intended for ploughing (green fertilizer). k Excluding maize for grain. l 1947. m Until
52 Polska w latach 1946—2016
ROLNICTWO I LEŚNIC
AGRICULTURE AND
24 w tym zalesienia użytków rolnych m i nieużytków ..... . . . 17,9n 13,6 6,8 23,4
o
25 Ryby morskie (połów) w tys. t .................................... 23,3 66,2 168 451 791 430 200
26 Ryby słodkowodne (połów) p w tys. t ........................... . 14,2r 18,7 21,6 26,7 48,9 38,7
27 Pracujący (przeciętne w roku) s w tys. ......................... . . . . . . .
a W 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. b Patrz notka c na str. 50 i 51. c Patrz notka g na str. 50 i 51.
f W wadze schłodzonej. g Do 1990 r. bez ciągników ogrodniczych. h Łącznie z nawozami wieloskładnikowymi; pod
siewnego; łącznie z mieszankami zbożowymi oraz w 1980 r. łącznie ze zbożami dostarczonymi do mieszalni pasz
baranie, końskie i drobiowe. m Przeznaczonych do zalesienia w planie zagospodarowania przestrzennego. n 1975 r.
według PKD 2007, sekcji „Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo”; dla gospodarstw indywidualnych — dane szacun
a In 2010 data of the Agricultural Census. b See footnote c on pages 50 and 51. c See footnote g on pages 50 and 51.
g Until 1990 excluding horticultural tractors. h Including mixed fertilizers; in crop production during a given year. i See
including cereal mixed and in 1980 including cereals delivered to mixing plants of state farms owned by the Ministry
development plan. n 1975. o Including sea creatures. p Since 2000 excluding production of fish-stocking in ponds. r 1949.
Poland during 1946—2016 53
d Wołowe, cielęce, wieprzowe, baranie, końskie, drobiowe, kozie, królicze i dziczyzna. e W wadze poubojowej ciepłej.
zbiory danego roku. i Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. k Do 1980 r. bez pszenżyta; bez ziarna
państwowych gospodarstw rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. l Wołowe, cielęce, wieprzowe,
o Łącznie z organizmami morskimi. p Od 2000 r. bez produkcji materiału zarybieniowego w stawach. r 1949 r. s Dotyczy,
kowe.
d Beef, veal, pork, mutton, horseflesh, poultry, goat, rabbit and game. e In post-slaughter warm weight. f In cooled weight.
general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. k Until 1980 excluding triticale; excluding cereals designated for sowing;
of Agriculture and Food Economy. l Beef, veal, pork, mutton, horseflesh and poultry. m Designated for afforestation in land
s Concerns section of NACE Rev. 2 ”Agriculture, forestry and fishing”; for private farms in agriculture — estimated data.
54 Polska w latach 1946—2016
PRZE
INDU
1 Produkcja sprzedana (ceny stałea) — 2005=100 ........ . . . . . . .
2 Nakłady inwestycyjne (ceny stałea) — 2005=100 ........ . . . . . . .
3 Wartość brutto środków trwałych (stan w dniu 31 XII;
ceny stałea) — 2005=100 ........................................ . . . . . . .
Produkcja niektórych wyrobów b :
4 węgiel kamiennyc w mln t ........................................ 47,3 78,0 104 140 193 148 103
5 siarka rodzimad (w przeliczeniu na 100%) w tys. t ... . 10,6 26,2 2683 5164 4660 1369
6 cukier (w przeliczeniu na cukier biały) w tys. t .......... 387 955 1365 1388 1067 1971 2009
7 obuwie z wierzchami wykonanymi ze skóry w mln
par ....................................................................... 3,6 11,5 39,0 62,2 72,4 43,3 19,6
8 tarcica w dam3 .......................................................... 1962 4319 6272 6818 7428 3995 3392
9 koks i półkoks z węgla kamiennego, brunatnego
(lignitu) lub torfu; węgiel retortowy w mln t ........... 3,6 6,0 11,9 16,5 19,8 13,7 9,1
10 kwas siarkowye (w przeliczeniu na 100%) w tys. t ... 124 285 685 1901 3019 1721 1975
nawozy mineralne lub chemicznef (w przeliczeniu
na czysty składnik) w tys. t:
11 azotowe ............................................................... 35,1 77,8 270 1030 1290 1303 1576
12 fosforowe ............................................................. 27,8 82,5 207 599 843 467 539
13 tworzywa sztuczne (w formach podstawowych)
w tys. t .................................................................. . . 55,4 224 549 627 1826
14 pestycydy w tys. t .................................................... . . 69,3 59,9 34,5 19,7 30,1
15 włókna chemiczne syntetyczne w tys. t .................... 8,7 24,8 77,8 138 256 150 110
16 cegła w mln ceg ....................................................... 506 1407 3463 3724 2058 1234 971
17 cement g w mln t ....................................................... 1,4 2,5 6,6 12,2 18,4 12,5 15,0
18 stal surowa w mln t .................................................. 1,2 2,5 6,7 11,8 19,5 13,6 10,5
19 wyroby walcowane na gorąco (bez półwyrobów)
w mln t ................................................................. 0,8 1,7 4,4 8,1 13,6 9,8 7,5
20 cynk niestopowy nieobrobiony plastycznie, tech-
nicznie czysty w tys. t ........................................... 46,0 114 176 209 217 132 162
odbiorniki w tys. szt.:
h
21 radiowe (łącznie z zestawami) ............................. 7,4 116 627 987 2695 1433 109
22 telewizyjnei ........................................................... — — 171 616 900 748 6287
23 obrabiarki do metali w tys. szt. ................................. 1,6 4,1 25,9 36,3 38,3 27,6 14,1
samochody w tys. szt.:
24 osobowek ............................................................. — — 12,2 64,2 351 266 532
25 ciężarowe i ciągniki drogowe do ciągnięcia na-
czep ................................................................. — 0,8 19,8 41,0 53,7 39,0 59,0
26 statki morskie (do 1990 r. — od 100 DWT) w tys. GT
(do 1990 r. — w tys. DWT) ................................... — 7,6 256 518 392 134 611
27 energia elektryczna w TWh ..................................... 5,8 9,4 29,3 64,5 122 136 145
28 Zużycie krajowe ropy naftowejl w tys. t ........................ 137 356 988 7530 16154 12846 18026
29 Zużycie energii elektrycznejm w TWh .......................... . . . . . . 67,6
30 Pracujący (przeciętne w roku) w tys. ........................... . . . . . . .
BUDOW
CONSTR
31 Produkcja budowlano-montażowa (ceny stałea) —
2005=100 ................................................................ . . . . . . .
32 Nakłady inwestycyjne (ceny stałea) — 2005=100 ........ . . . . . . .
33 Wartość brutto środków trwałych (stan w dniu 31 XII;
ceny stałea) — 2005=100 ........................................ . . . . . . .
34 Kubatura budynków oddanych do użytkowania w hm3 . 43,3 76,2 149 146 106 80,8
35 w tym budynki mieszkalne jednorodzinne oraz
o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe n ...... . 15,7o 38,6 52,4 74,2 57,5 39,0
36 Pracujący (przeciętne w roku) w tys. ........................... . . . . . . .
a Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. b Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracu
e Łącznie z oleum; do 1990 r. kwas siarkowy kontaktowy łącznie z oleum. f Łącznie z wieloskładnikowymi.
ekranowymi, z wyjątkiem stosowanych do komputerów. k Bez samochodów kempingowych, pojazdów śniegowych,
strat powstałych w sieciach elektroenergetycznych. n Bez domów letnich i domków wypoczynkowych oraz
biskupich oraz rezydencji prezydenckich i biskupich. o Łącznie z budynkami zbiorowego zakwaterowania.
a See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. b Data concern economic entities employing more than 9 per
until 1990 contact sulphuric acid including oleum. f Including mixed fertilizers. g Portland, aluminous, slag and similar
caravans, snowmobiles, golf cars and similar vehicles. l Processing of crude oil in refineries, including losses
holiday cottages as well as rural residences not adapted for permanent residence; until 1990 including presbyteries, epis
Poland during 1946—2016 55
MYSŁ
STRY
100,0 133,1 143,8 146,4 152,4 161,5 167,3 Sold production (constant pricesa) — 2005=100 1
100,0 133,8 146,3 152,2 175,8 199,4 174,5 Investment outlays (constant pricesa) — 2005=100 2
Gross value of fixed assets (as of 31 XII; constant 3
100,0 122,0 135,2 141,8 149,2 157,0 162,8 pricesa) — 2005=100
Production of selected productsb:
97,9 76,7 79,8 77,1 73,3 72,7 70,8 hard coal c in mln t 4
802 517 676 526 605 627 620 native sulphur d (in terms of 100%) in thous. t 5
2033 1579 1996 1952 2070 1670 2170 sugar (in terms of white sugar) in thous. t 6
14,9 11,8 11,5 11,9 14,9 12,4 13,9 footwear with leather uppers in mln pairs 7
3360 4220 4249 4321 4725 4835 4911 sawnwood in dam3 8
coke and semi-coke obtained from coal, lignite or 9
8,5 9,7 8,9 9,4 9,6 9,8 9,7 peat, retort carbon in mln t
2029 1900 1910 1680 1771 1917 1862 sulphuric acid e (in terms of 100%) in thous. t 10
mineral or chemical fertilizers f (in terms of pure in-
gredient) in thous. t:
1735 1637 1880 1834 1949 2010 1967 nitrogenous 11
596 486 474 372 413 475 475 phosphatic 12
2088 2547 2809 2991 3045 3324 3260 plastics (in primary forms) in thous. t 13
37,7 29,0 29,2 33,4 40,4 43,9 46,5 pesticides in thous. t 14
103 48,4 48,1 47,3 46,1 44,2 47,9 synthetic chemical fibres in thous. t 15
616 480 473 397 442 506 573 bricks in mln bricks 16
12,6 15,8 15,8 14,4 15,6 15,3 15,8 cement g in mln t 17
8,3 8,0 8,5 8,2 8,8 9,3 9,2 crude steel in mln t 18
hot rolled products (excluding semi-finished prod- 19
6,2 6,7 7,9 7,7 8,0 8,3 8,8 ucts) in mln t
114 97,9 134 134 123 115 107 unwrought non-alloy zinc, technically pure, in thous. t 20
15,3 5,5 1002 913 1597 2744 2338 radio receivers (including sets) in thous. units 21
6733 26349 20526 18693 19635 20124 20066 television receivers i in thous. units 22
7,2 3,8 5,1 4,8 5,2 5,1 5,4 machine tools for metals in thous. units 23
vehicles in thous. units:
540 785 540 475 473 535 555 passenger carsk 24
67,7 79,9 104 111 116 121 122 lorries and road tractors for semi-trailers 25
maritime ships (until 1990 — from 100 DWT) in 26
722 26,8 57,6 9,0 46,4 5,1 6,4 thous. GT (until 1990 — in thous. DWT)
157 158 162 165 159 165 167 electricity in TWh 27
18191 22839 25078 24203 24132 26108 25777 Domestic consumption of crude oil l in thous. t 28
68,2 69,3 73,3 75,7 75,4 78,0 79,8 Consumption of electricity m in TWh 29
. 2914 2893 2843 2892 2927 3006 Employed persons (annual averages) in thous. 30
NICTWO
UCTION
Construction and assembly production (constant 31
100,0 160,7 165,4 156,1 165,6 172,1 168,1 pricesa) — 2005=100
100,0 216,0 165,1 205,7 235,3 243,5 227,9 Investment outlays (constant pricesa) — 2005=100 32
Gross value of fixed assets (as of 31 XII; constant 33
100,0 154,3 183,2 198,8 207,7 222,4 236,2 pricesa) — 2005=100
120 140 165 155 169 180 186 Cubic volume of buildings completed in hm3 34
of which one-dwelling as well as two- and more 35
57,1 64,7 73,6 72,2 69,4 70,4 75,3 dwelling residential buildings n
. 924 930 855 835 847 885 Employed persons (annual averages) in thous. 36
jących przekracza 9 osób, do 1990 r. — 5 osób. c Z wyłączeniem brykietów i podobnych paliw stałych. d Z wydobycia.
g Portlandzki, glinowy, żużlowy i podobne rodzaje cementu hydraulicznego. h 1947 r. i Łącznie z monitorami
do golfa i podobnych. l Przerób ropy w rafineriach, łącznie ze stratami i różnicami bilansowymi. m Bez
rezydencji wiejskich nieprzystosowanych do stałego zamieszkania; do 1990 r. łącznie z budynkami plebanii, kurii
sons, until 1990 — more than 5 persons. c Excluding coal briquettes and similar solid fuels. d From mining. e Including oleum;
hydraulic cement. h 1947. i Including monitors, excluding monitors used for computers. k Excluding motor
and statistical differences. m Excluding electricity losses in power grid. n Excluding summer houses and
copal curiae and residences of presidents and bishops. o Including collective housing.
56 Polska w latach 1946—2016
TRANSPORT. POCZTA
TRANSPORT. POST AND
a Łącznie z szerokotorowymi. b Dane dotyczą sieci PKP oraz od 2005 r. również innych podmiotów będących zarząd
1980 r. bez samochodów ciężarowo-osobowych. g Do 2005 r. (mianownik) łącznie ze statkami o pojemności brutto (GT)
kolejowy; w 2005 r. w przypadku przewozów ładunków — łącznie z przewozami manewrowymi. i Do 1990 r. (mianownik)
ładunków obrotu morskiego i wewnątrzkrajowego, od 2005 r. (licznik) — międzynarodowego obrotu morskiego i kabotażu,
bez pasażerów korzystających z bezpłatnych przejazdów. n Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej oraz
r Do 1990 r. placówki pocztowo-telekomunikacyjne; w 2000 r. placówki pocztowe i placówki usług telekomunikacyjnych;
stałymi (alternatywnymi) operatorami pocztowymi. s Do 1990 r. standardowe łącza główne (abonenci telefonii stacjonarnej);
według PKD 2007, sekcji „Transport i gospodarka magazynowa”. w Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
a Including broad gauge. b Data concern PKP network and since 2005 other entities managing railway infrastructure.
2005 (denominator) including ships of gross tonnage (GT) less than 100. h Data concern PKP and since 2005 also
i Until 1990 (denominator) excluding private transport. k By owned or leased ships. l Until 2005 (denominator) data
tional maritime traffic and cabotage, excluding ships of gross tonnage (GT) less than 100 as well as the tare weight of
transport fleet and by entities employing up to 9 persons, until 1990 — 5 persons. o Estimated data. p 1949. r Until
until 2014 (denominator) data concern designated postal operator and since 2014 (numerator) including other (alternative)
telecommunication network. t Including users (pre-paid services). u Concerns section of NACE Rev. 2 ”Transportation
Poland during 1946—2016 57
I TELEKOMUNIKACJA
TELECOMMUNICATIONS
3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 per 100 km2 of total area in km 4
Hard surface public roads (urban and non-urban; as of
31 XII) d:
254 274 281 284 288 291 294 in thousand of kilometres 5
81,2 87,6 89,8 90,7 92,0 93,0 94,1 per 100 km2 of total area in km 6
2610 2942 3045 3036 2721 2515 2385 Maritime transport fleet (as of 31 XII) in thous. DWT 9
Capacity of ships docking at seaports g in thous. NT 10
51580 69857 73720 76076 84316 83984 89062 (until 2000 — NRT)
52004
Transport of goods:
269 234 231 233 228 224 223 railway transport (standard gauge)ah: in mln t 11
50,0 48,8 48,9 50,9 50,1 50,6 50,6 in bn tkm 12
1080 1491 1493 1553 1548 1506 1547 road transport i: in mln t 13
120 214 233 260 263 273 304 in bn tkm 14
k
9,4 8,4 7,5 7,0 6,8 7,0 7,2 maritime transport : in mln t 15
31,7 19,8 20,3 16,3 13,6 12,7 8,2 in bn tkm 16
54,8 59,5 58,8 64,3 68,7 69,5 72,9 Goods loaded and unloaded in seaports l in mln t 17
59,5
Transport of passengers:
258 261 273 270 268 277 292 railway transport (standard gauge)hm: in mln pass 18
18,2 17,9 17,8 16,8 16,0 17,4 19,2 in bn pass · km 19
782 570 497 460 432 417 390 road transport n : in mln pass 20
29314 21600 20012 20039 21449 21570 19168 in mln pass · km 21
3994 3905 3868 3621 3711 3672 3766 urban ground transport o in mln pass 22
714 671 642 606 611 597 632 maritime transport k : in thous. pass 23
187 168 158 148 148 139 143 in mln pass · km 24
8350 8365 8459 7884 29948 24295 16112 Post offices r (as of 31 XII)
7540 25
s
11764 8245 6177 5830 5401 4948 4759 Telephone main lines (as of 31 XII) in thous. 26
29166 47477 54278 56511 57595 56254 54781 Mobile telephone subscribers t
(as of 31 XII) in thous. 27
100,0 240,6 275,7 232,1 241,2 272,6 230,9 Investment outlays (constant prices)uw — 2005=100 28
Gross value of fixed assets (as of 31 XII; constant 29
100,0 119,7 130,6 136,9 143,7 151,3 158,6 prices)uw — 2005=100
. 730 748 737 744 763 803 Employed personsu (annual averages) in thous. 30
cami infrastruktury kolejowej. c Przeciętne w roku. d Do 1990 r. bez dróg zakładowych. e Bez dróg miejskich. f Do
mniejszej niż 100. h Dane dotyczą PKP oraz od 2005 r. również innych podmiotów, które otrzymały licencje na transport
bez transportu prywatnego. k Statkami własnymi i dzierżawionymi. l Do 2005 r. (mianownik) dane dotyczą przeładunku
bez statków o pojemności brutto (GT) mniejszej niż 100 oraz wagi własnej jednostek ładunkowych i bunkru. m Do 1990 r.
dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób, do 1990 r. — 5 osób. o Dane szacunkowe. p 1949 r.
do 2014 r. (mianownik) dane dotyczą placówek operatora pocztowego wyznaczonego, od 2014 r. (licznik) łącznie z pozo-
dane dotyczą operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. t Łącznie z użytkownikami (usługi z przedpłatą). u Dotyczy,
c Annual averages. d Until 1990 excluding factory roads. e Excluding urban roads. f Until 1980 excluding vans. g Until
other entities which obtained licences for railway transport; in 2005 in case of transport of goods — including shunting.
concern goods loaded and unloaded in international and national maritime traffic, since 2005 (numerator) — interna-
ro-ro units and bunker. m Until 1990 excluding passengers transported free of charge. n Excluding transports by urban
1990 data concern post and telecommunication offices; in 2000 post offices and telecommunication service offices;
postal operators. s Until 1990 standard main lines (fixed line telephone subscribers); data concern operators of the public
and storage”. w See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
58 Polska w latach 1946—2016
HAN
TRA
1 Sprzedaż detaliczna (ceny stałea ) — 1995=100 .......... 7,5b 12,5 27,1 48,3 93,1 79,3 120,3
2 Sklepy c (stan w dniu 31 XII; od 2000 r. łącznie
b
z aptekami ogólnodostępnymi) w tys. ....................... 124 90,1 118 124 130 237 432
3 Placówki gastronomiczne (stan w dniu 31 XII) w tys. ... 13,7b 6,6 10,2 14,3 25,0 33,2 84,3
Obroty handlu zagranicznegod:
ceny bieżące — mln USD:
4 import — cif (do 1990 r. — fob) ............................. . 668 1495 3608 19089 9528 48940
5 eksport .................................................................. . 634 1326 3548 16997 14322 31651
6 saldo ..................................................................... . –34 –169 –60 –2092 +4794 –17289
7 ceny stałea — 1995=100: import — cif ...................... 1,6 3,5 8,0 20,1 26,7 39,4 207,0
8 eksport ............................. 2,5 5,4 9,6 25,8 52,3 77,0 174,4
9 Pracujący e (przeciętne w roku) w tys. .......................... . . . . . . .
BUDŻET
THE STA
INWESTYCJE.
INVESTMENTS.
13 Nakłady inwestycyjne (ceny stałea) — 1995=100 ......... 3,7 8,8 22,8 46,6 89,8 80,2 180,4
Udział w nakładach inwestycyjnych (ceny bieżące) w %:
14 rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa ................. . . . . . . .
15 przemysłu ................................................................. . . . . . . .
16 budownictwa ............................................................. . . . . . . .
17 Wartość brutto środków trwałych (stan w dniu 31 XII;
ceny stałea) — 1995=100 ......................................... 18,8 20,4 26,3 39,1 70,6 91,5 122,0
Udział w wartości brutto środków trwałych (stan w dniu
31 XII; bieżące ceny ewidencyjne) w %:
18 rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa ................. . . . . . . .
19 przemysłu ................................................................. . . . . . . .
20 budownictwa ............................................................. . . . . . . .
RACHUNKI
NATIONAL
a Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. b 1947 r. c Od 2005 r. według zmienionej metody badania
obliczono na podstawie danych wyrażonych w złotych. e Dotyczy, według PKD 2007, sekcji „Handel hurtowy i detaliczny;
w poprzedniej edycji Rocznika; za 2016 r. dane nieostateczne.
a See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. b 1947. c Since 2005 according to the changed method
of data expressed in zlotys. e Concerns section of NACE Rev. 2 ”Wholesale and retail trade; repair of motor vehicles
Yearbook; preliminary data for 2016.
Poland during 1946—2016 59
DEL
DE
127,3 155,2 161,0 163,1 169,5 178,7 189,8 Retail sales (constant pricesa) — 1995=100 1
Shops c (as of 31 XII; since 2000 including generally avail- 2
386 346 357 354 355 361 367 able pharmacies) in thous.
92,1 70,5 68,8 67,0 66,3 68,3 69,4 Catering establishments (as of 31 XII) in thous. 3
Foreign trade turnover d:
current prices — in mln USD:
101539 178063 198463 208780 225898 197682 200672 imports — cif (until 1990 — fob) 4
89378 159758 184661 206138 222339 200343 205048 exports 5
–12161 –18305 –13802 –2642 –3559 +2661 +4376 balance 6
306,0 435,0 455,1 468,3 517,0 544,4 579,2 constant pricesa — 1995=100: imports — cif 7
327,7 463,0 517,5 551,1 588,0 633,3 675,7 exports 8
. 2218 2176 2127 2146 2176 2215 Employed personse (annual averages) in thous. 9
PAŃSTWA
TE BUDGET
ŚRODKI TRWAŁE
FIXED ASSETS
169,6 262,4 282,1 278,7 305,2 326,9 290,3 Investment outlays (constant prices a) — 1995=100 13
Share in investment outlays (current prices) in %:
2,3 2,0 2,4 2,6 2,5 2,3 2,3 agriculture, forestry and fishing 14
36,6 31,7 32,6 34,4 36,3 38,7 38,4 industry 15
2,4 3,4 2,4 3,0 3,1 3,0 3,2 construction 16
Gross value of fixed assets (as of 31 XII; constant 17
136,6 161,7 175,9 183,1 191,0 199,8 206,8 pricesa) — 1995=100
Share in gross value of fixed assets (as of 31 XII; cur-
rent book-keeping prices) in %:
6,5 5,2 4,9 4,7 4,6 4,4 4,2 agriculture, forestry and fishing 18
31,9 32,2 32,5 32,2 32,4 32,4 32,5 industry 19
2,1 2,1 1,9 1,9 1,8 1,9 1,9 construction 20
NARODOWEf
ACCOUNTS f
160,2 204,6 215,2 217,6 223,3 235,4 243,6 Output (constant pricesa) — 1995=100 21
150,5 189,8 202,5 205,3 212,1 220,2 226,6 Gross domestic product (constant pricesa) — 1995=100 22
147,9 187,1 199,8 202,8 209,5 217,3 223,4 of which gross value added 23
Share in gross value added (current prices) in %:
3,3 2,9 3,0 3,2 3,0 2,5 2,7 agriculture, forestry and fishing 24
25,2 24,7 25,5 24,8 25,3 26,1 26,5 industry 25
7,6 8,5 8,0 7,4 7,9 8,0 7,2 construction 26
153,2 196,5 203,8 202,6 212,1 219,1 223,9 Domestic demand (constant pricesa) — 1995=100 27
148,7 185,3 189,9 191,4 196,8 202,3 209,2 final consumption expenditure 28
152,3 190,8 198,7 199,3 204,5 210,6 218,8 of which households sector 29
169,5 242,5 262,8 247,6 279,3 293,0 287,4 gross capital formation 30
179,1 260,4 278,2 275,1 302,6 321,1 295,7 of which gross fixed capital formation 31
sklepów. d Obroty w dolarach amerykańskich do 1980 r. przeliczono ze złotych dewizowych; wskaźniki dynamiki
naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle”. f Dane od 2010 r. zmieniono w stosunku do opublikowanych
of shop survey. d Turnover in USD until 1980 calculated from hard currency zlotys; indices were calculated on the basis
and motorcycles”. f Data since 2010 have been changed in relation to the data published in the previous edition of the
60 Polska w latach 1946—2016
POWIERZCHN
TOTAL AREA.
1 Powierzchnia ogólna kraju (stan w czerwcu) w ha ..... 1,316 1,260 1,053 0,961 0,879 0,822 0,817
2 w tym użytki rolnea ................................................. 0,860 0,823 0,687 0,601 0,527 0,487 0,466
3 Małżeństwa na 1000 ludności .................................... 11,9 10,8 8,2 8,5 8,6 6,7 5,5
4 miasta .................................................................... 13,8 12,6 8,8 8,7 9,0 6,0 5,4
5 wieś ........................................................................ 10,9 9,7 7,7 8,4 8,1 7,9 5,7
6 Rozwody na 1000 ludności ........................................ 0,3 0,4 0,5 1,1 1,1 1,1 1,1
7 miasta .................................................................... 0,8 0,9 0,9 1,7 1,6 1,5 1,5
8 wieś ........................................................................ 0,1 0,2 0,2 0,3 0,4 0,5 0,5
9 Urodzenia żywe na 1000 ludności ............................. 26,2 30,7 22,6 16,8 19,5 14,3 9,9
10 miasta .................................................................... 25,2 30,0 19,9 14,7 18,5 12,4 8,9
11 wieś ........................................................................ 26,7 31,2 24,9 19,2 21,1 17,5 11,6
12 Zgony na 1000 ludności ............................................. 10,2 11,6 7,6 8,3 9,9 10,2 9,6
13 miasta .................................................................... 9,9 10,9 7,0 7,7 9,3 9,5 9,3
14 wieś ........................................................................ 10,3 12,1 8,0 8,8 10,8 11,4 10,2
15 Przyrost naturalny na 1000 ludności .......................... 16,0 19,1 15,0 8,5 9,6 4,1 0,3
16 miasta .................................................................... 15,3 19,1 12,9 7,0 9,2 2,9 –0,4
17 wieś ........................................................................ 16,4 19,1 16,9 10,4 10,3 6,1 1,4
PRACU
EMPLOY
INFRASTRUKTURA KOM
MUNICIPAL INFRASTR
a Do 1970 r. łącznie z gruntami niestanowiącymi gospodarstw rolnych; od 2010 r. bez posiadaczy użytków rolnych
o małej skali; w 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. b Poza jednostkami budżetowymi prowadzącymi działalność
łącznie z tymi jednostkami; dla pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie — dane szacunkowe.
d Do 2000 r. bez gospodarstw domowych, których głównym źródłem utrzymania był dochód z użytkowanego gospodarstwa
umowne (1 m3 gazu o cieple spalania 16747 kJ). f Na podstawie bilansów; dla lat 1950, 1960 i 1970 dane spisów poszech
a Until 1970 including non-farm land; since 2010 excluding owners of agricultural land who do not conduct agricultural
of the Agricultural Census. b Excluding budgetary units conducting activity within the scope of national defence and public
agriculture — estimated data. c Until 1980 excluding part-time paid employees in selected sections of the Classification of
from a private farm in agriculture. e Until 2014 (denominator) in m3, in 1960—1990 calculated in conventional units (1 m3 of gas
Poland during 1946—2016 61
IA. LUDNOŚĆ
POPULATION
0,819 0,812 0,811 0,812 0,812 0,813 0,814 Total area of the country (as of June) in ha 1
0,417 0,386 0,388 0,379 0,378 0,378 0,374 of which agricultural land a 2
5,4 5,9 5,3 4,7 4,9 4,9 5,0 Marriages per 1000 population 3
5,4 5,9 5,1 4,5 4,7 4,8 5,0 urban areas 4
5,5 6,0 5,6 4,9 5,1 5,1 5,2 rural areas 5
1,8 1,6 1,7 1,7 1,7 1,8 1,7 Divorces per 1000 population 6
2,3 2,0 2,1 2,1 2,1 2,1 2,0 urban areas 7
0,9 0,9 1,0 1,1 1,1 1,2 1,1 rural areas 8
9,6 10,7 10,0 9,6 9,7 9,6 9,9 Live births per 1000 population 9
9,0 10,3 9,6 9,2 9,4 9,4 9,8 urban areas 10
10,4 11,4 10,7 10,2 10,3 10,0 10,2 rural areas 11
9,7 9,8 10,0 10,1 9,8 10,3 10,1 Deaths per 1000 population 12
9,4 9,7 10,0 10,1 9,9 10,4 10,2 urban areas 13
10,1 10,0 10,0 10,0 9,6 10,0 9,9 rural areas 14
–0,1 0,9 0,0 –0,5 –0,0 –0,7 –0,2 Natural increase per 1000 population 15
–0,4 0,6 –0,4 –0,9 –0,5 –1,1 –0,5 urban areas 16
0,3 1,4 0,7 0,2 0,7 –0,1 0,3 rural areas 17
JĄCY
MENT
UNALNA. MIESZKANIA
UCTURE. DWELLINGS
nieprowadzących działalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą
w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego, z tym że dane od 1990 r. według stanu w dniu 31 XII podano
c Do 1980 r. bez niepełnozatrudnionych w niektórych działach według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej (KGN).
indywidualnego w rolnictwie. e Do 2014 r. (mianownik) w m3, w latach 1960—1990 w przeliczeniu na jednostki
nych.
activities and owners of less than 1 ha of agricultural land who conduct agricultural activities on a small scale; in 2010 data
safety, while data since 1990 as of 31 XII are presented including these units; for persons employed on private farms in
the National Economy (KGN). d Until 2000 excluding households in which the main source of maintenance was income
with a calorific value of 16747 kJ). f Based on balances; for 1950, 1960 and 1970 data from national censuses.
62 Polska w latach 1946—2016
EDUK
EDUC
1 Uczniowie szkół zasadniczych zawodowych, liceów
ogólnokształcących, techników oraz artystycznych
ogólnokształcących dających uprawnienia zawo-
dowea (bez szkół dla dorosłych; stan na początku
roku szkolnego) na 10 tys. ludności ........................ 208 294 265 525 470 503 641
2 Studenci szkół wyższychb (stan w dniu 30 XI, do
1990 r. — 31 XII) na 10 tys. ludności ...................... 36,5 50,0 55,6 101 127 105 413
102
Absolwenci na 10 tys. ludności:
3 szkół zasadniczych zawodowych, liceów ogólno-
kształcących, techników oraz artystycznych
ogólnokształcących dających uprawnienia za-
wodowea (bez szkół dla dorosłych) ..................... 6,6 46,0 29,2 81,6 131 114 145
4 szkół wyższychbc .................................................... 1,6 5,8 6,9 14,4 23,5 14,6 68,0
13,6
OCHRONA
HEALTH
Pracownicy medyczni e (stan w dniu 31 XII) na 10 tys.
ludności:
5 lekarze .................................................................... 3,2 3,7 9,6 14,2 17,8 21,4 22,2
6 lekarze dentyści ...................................................... 0,7 0,9 3,1 4,0 4,7 4,8 3,1
7 farmaceuci .............................................................. 1,0 1,5 2,7 3,6 4,3 4,0f 5,8
8 pielęgniarki .............................................................. 2,5 7,3 20,8 30,2 43,9 54,6 49,6
9 położne ................................................................... 2,6 2,8 3,1 3,5 4,5 6,3 5,8
10 Łóżka w szpitalach ogólnychg (stan w dniu 31 XII)
na 10 tys. ludności ................................................. 34,1 34,8 45,3 51,7 56,2 57,4 49,9
11 Leczeni w szpitalach ogólnychg (bez międzyoddzia-
łowego ruchu chorych) na 10 tys. ludności ............. 505 650 868 1003 1224 1209 1570
12 Porady udzielone w zakresie ambulatoryjnej opieki
zdrowotnej .............................................................. . . 4,5 6,2 8,0 7,1 6,1
KUL
CUL
13 Księgozbiór bibliotek publicznych (z filiami; stan
w dniu 31 XII) na 1000 ludności w wol. ................... 108 i 414 1042 1720 2646 3589 3549
14 Czytelnicy bibliotek publicznych (z filiami) na 1000
ludności .................................................................. . 69,0 121 204 208 195 193
15 Wypożyczenia księgozbioru z bibliotek publicznych
(z filiami) na 1000 ludności w wol. .......................... . 1167 2250 3904 4139 4076 3849
16 Miejsca w teatrach i instytucjach muzycznychk (stan
w dniu 31 XII) na 1000 ludności ............................. . 1,8 1,9 1,8 1,8 1,6 1,7
17 Widzowie i słuchacze w teatrach i instytucjach mu-
zycznychk na 1000 ludności ................................... . 463 595 566 500 338 275
18 Miejsca na widowni w kinach stałych (stan w dniu
31 XII) na 1000 ludności ......................................... 9,2 13,6 22,1 19,2 14,0 9,8 5,9
19 Widzowie w kinach na 1000 ludności ......................... 2859 4962 6820 4231 2742 862 546
Abonenci (stan w dniu 31 XII) na 1000 ludności:
20 radiowi .................................................................... 20,1 58,5 176 173 243 287 244
(cd.)
(cont.)
ACJA
ATION
Students in: basic vocational, general and technical 1
secondary as well as general art leading to profes-
sional certification schoolsa (excluding schools for
adults; as of beginning of the school year) per
453 380 347 332 324 315 307 10 thous. population
Students of higher education institutionsb (as of 2
509 472 428 393 370 351 334 30 XI, until 1990 — 31 XII) per 10 thous. population
Graduates per 10 thous. population:
basic vocational, general and technical secondary 3
as well as general art leading to professional
certification schoolsa (excluding schools for
145 113 107 103 90,9 90,3 87,7 adults)
102 124 125 117 109 101 92,6 of higher education institutionsbc 4
d
ZDROWIA
CAREd
Medical personnel e (as of 31 XII) per 10 thous.
population:
21,4
21,6 22,1 22,2 22,8 23,0 23,9 doctors 5
19,9
3,2
3,3 3,2 3,2 3,4 3,3 3,5 dentists 6
3,1
5,8 6,5 7,0 7,1 7,2 7,3 7,6 pharmacists 7
50,9
52,1 54,9 52,1 51,8 51,4 51,0 nurses 8
46,9
5,5 5,9 6,3 5,9 5,8 5,8 5,9 midwives 9
Beds in general hospitalsg (as of 31 XII) per 10 thous. 10
49,1 49,4 49,0 48,8h 48,9 48,6 48,6 population
47,0
In-patients in general hospitalsg (excluding inter-ward 11
1865 2014 2050 2052 2027 2037
2043h patient transfer) per 10 thous. population
1766
Consultations provided within the scope of out-patient 12
7,0 7,5 7,9 8,0 8,1 8,3 8,4 health care
06,8
TURA
TURE
Public library collections (with branches; as of 31 XII) 13
3541 3458 3416 3402 3398 3380 3356 per 1000 population in vol.
Public library borrowers (with branches) per 1000 14
192 169 168 167 164 162 159 population
Public library loans (with branches) per 1000 popula- 15
3701 3113 3166 3088 2998 2924 2869 tion in vol.
Seats in theatres and music institutions k (as of 16
1,8 1,9 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 31 XII) per 1000 population
Audience in theatres and music institutionsk per 1000 17
252 299 277 298 319 313 380 population
Seats in indoor cinemas (as of 31 XII) per 1000 18
6,2 6,4 6,7 7,1 6,9 7,1 7,4 population
652 978 973 960 1071 1191 1352 Audience in cinemas per 1000 population 19
235 180 180 181 181 181 180 Radio subscribers (as of 31 XII) per 1000 population 20
Television subscribers (as of 31 XII) per 1000 popu- 21
227 174 173 175 174 173 173 lation
szkolnego 2005/06 łącznie ze szkołami specjalnymi przysposabiającymi do pracy; w latach szkolnych 2005/06—2013/14
uzupełniających — 2009/10—2013/14). b Bez cudzoziemców; do 1990 r. (mianownik) bez szkół resortu obrony narodowej
d Dane nie obejmują ochrony zdrowia w zakładach karnych oraz do 2005 r. (mianownik) resortu obrony narodowej i resortu
z osobami, dla których głównym miejscem pracy jest praktyka zawodowa (lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek lub
opieki dziennej; do 2005 r. bez łóżek i inkubatorów dla noworodków. h Bez 2 szpitali w woj. wielkopolskim. i 1947 r. k Dane
— jednostek państwowych i komunalnych posiadających status instytucji artystycznych.
cial job-training schools; in 2005/06—2013/14 school years including specialized secondary schools and supplementary
—2013/14). b Excluding foreigners; until 1990 (denominator) excluding academies of the Ministry of National Defence and the
include health care in prisons and until 2005 (denominator) of the Ministry of National Defence and the Ministry of the
primary workplace is a professional practice (doctors, dentists, nursers or midwives — new organisational form since 1996).
ators for newborns. h Excluding 2 hospitals in Wielkopolskie voivodship. i 1947. k Data concern professional, artistic and
art institutions.
64 Polska w latach 1946—2016
BAZA NOCLEG
TOURIST ACCOMMOD
1 Miejsca noclegowe (stan w dniu 31 VII) na 10 tys.
ludności .................................................................. . . . . . 178 170
2 Korzystający z noclegów na 1000 ludności ................ . . . . . 266 381
ROLNICTWO I LEŚNICTWO.
AGRICULTURE AND FORE
3 Towarowa produkcja rolnicza (ceny stałe)bcd —
1995=100 ............................................................... . . . . . . 109,0
Zbiory d w kg:
4 ziarno zbóż podstawowyche (bez mieszanek zbo-
żowych) .............................................................. 213 467 480 473 461 634 477
5 w tym: pszenica .................................................. 26,0 76,1 77,5 142 117 237 222
6 żyto ......................................................... 116 261 265 167 185 159 105
7 jęczmień .................................................. 28,3 43,5 44,1 66,1 96,1 111 72,8
8 owies ....................................................... 42,8 85,7 93,4 98,6 63,1 55,7 28,0
9 ziemniaki ................................................................ 787 1456 1275 1547 742 955 633
10 buraki cukrowe ....................................................... 126 257 346 392 285 440 343
Produkcja niektórych produktów pochodzenia zwie-
rzęcegod:
11 żywiec rzeźny w przeliczeniu na mięso (łącznie
z tłuszczami i podrobami) fg w kg ........................ 14,2 53,3 59,1 67,2 88,5 87,4 81,5
12 mięso, tłuszcze i podroby z uboju fh w kg ................ . 45,9 56,3 64,0 85,2 81,5 78,3
13 mleko krowie w l ..................................................... 138 313 408 446 450 404 302
14 jaja kurze w szt. ...................................................... 46,3 137 188 213 250 200 199
15 wełna nieprana owcza w kg .................................... 0,04 0,18 0,30 0,27 0,36 0,39 0,03
16 Powierzchnia lasów (stan w dniu 31 XII) w ha ........... 0,274 0,276 0,258 0,263 0,241 0,229 0,232
17 Pozyskanie drewna (grubizny) w m3 .......................... 0,48 0,55 0,54 0,57 0,58 0,46 0,68
18 Ryby morskie (połów)i w kg ........................................ 1,0 2,7 5,7 13,9 22,2 11,3 5,2
19 Ryby słodkowodne (połów)k w kg ............................... . 0,6l 0,6 0,7 0,8 1,3 1,0
PRZE
INDU
20 Produkcja sprzedana (ceny stałeb) — 2005=100 ....... . . . . . . .
Produkcja niektórych wyrobów m :
21 węgiel kamienny n w kg .......................................... 1974 3142 3516 4307 5428 3879 2701
22 siarka rodzimao (w przeliczeniu na 100%) w kg ...... — 0,4 0,9 82,5 145 123 35,8
23 masło i pozostałe tłuszcze do smarowania w kg ..... 0,2 1,3 3,2 3,9 7,1 7,1 3,6
24 cukier (w przeliczeniu na cukier biały) w kg ............ 16,2 38,5 46,0 42,7 30,0 51,8 52,5
25 obuwie (łącznie z gumowym) w parach .................. 0,2 1,2 2,8 4,4 4,6 2,7 1,3
26 kwas siarkowy p (w przeliczeniu na 100%) w kg ..... 5,2 11,5 23,1 58,5 84,9 45,2 51,6
27 nawozy mineralne lub chemiczne r (w przeliczeniu
na czysty składnik) w kg ..................................... 2,6 6,5 16,1 50,1 62,9 48,8 63,4
28 tworzywa sztuczne (w formach podstawowych) w kg . . 1,9 6,9 15,4 16,5 47,7
29 włókna chemiczne syntetyczne w kg ...................... 0,4 1,0 2,6 4,2 7,2 3,9 2,9
30 cement s w kg ......................................................... 58,4 101 222 374 518 329 393
31 stal surowa w kg ..................................................... 50,9 101 225 363 548 358 274
a Do 2010 r. dane nie obejmują pokoi gościnnych i kwater agroturystycznych; w 1990 r. bez obiektów resortu obrony
w 2016 r. dane z uwzględnieniem imputacji dla jednostek, które odmówiły udziału w badaniu. b Patrz uwagi ogólne do
posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących działalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha użytków rolnych prowa
drobiowe, kozie, królicze i dziczyzna. g W wadze poubojowej ciepłej. h W wadze schłodzonej. i Łącznie z organizmami
gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, do 1990 r. — 5 osób. n Z wyłączeniem brykietów
r Łącznie z wieloskładnikowymi. s Portlandzki, glinowy, żużlowy i podobne rodzaje cementu hydraulicznego.
a Until 2010 data do not include rooms for rent and agrotourism lodgings; in 1990 excluding facilities of the Ministry of
places; in 2016 data including the imputation for units which refused to participate in the survey. b See general notes to the
excluding owners of agricultural land who do not conduct agricultural activities and owners of less than 1 ha of agricultural
horseflesh, poultry, goat, rabbit and game. g In post-slaughter warm weight. h In cooled weight. i Including sea creatures.
more than 9 persons, until 1990 more than 5 persons. n Excluding coal briquettes and similar solid fuels. o From mining.
slag and similar hydraulic cement.
Poland during 1946—2016 65
(cd.)
(cont.)
OWA TURYSTYKI a
ATION ESTABLISHMENTS a
149 158 175 176 180 185 195 Bed places (as of 31 VII) per 10 thous. population 1
435 531 587 608 652 701 784 Tourists accommodated per 1000 population 2
RYBOŁÓWSTWO
STRY. FISHING
Market agricultural output (constant prices)bcd — 3
121,4 136,8 143,7 150,6 153,8 152,3 161,1 1995=100
Crop productiond in kg:
550 565 532 552 634 585 597 basic cereal grainse (excluding cereal mixed) 4
230 244 223 246 302 285 282 of which: wheat 5
89,2 74,0 75,0 87,3 72,6 52,4 57,2 rye 6
93,8 88,2 109 76,2 85,1 77,0 89,6 barley 7
34,7 39,4 38,1 30,9 37,9 31,7 35,3 oats 8
272 213 227 185 193 160 224 potatoes 9
312 259 321 292 351 244 352 sugar beets 10
narodowej i resortu spraw wewnętrznych; od 2012 r. dane dotyczą obiektów posiadających 10 i więcej miejsc noclegowych;
Rocznika, ust. 11 na str. 34. c Grupowanie metodą rodzaju działalności; za 2016 r. dane nieostateczne. d Od 2010 r. bez
dzących działalność rolniczą o małej skali. e Do 1980 r. bez pszenżyta. f Wołowe, cielęce, wieprzowe, baranie, końskie,
morskimi. k Od 2000 r. bez produkcji materiału zarybieniowego w stawach. l 1949 r. m Dane dotyczą podmiotów
i podobnych paliw stałych. o Z wydobycia. p Łącznie z oleum; do 1990 r. kwas siarkowy kontaktowy łącznie z oleum.
National Defence and the Ministry of the Interior; since 2012 data concern establishments possessing 10 and more bed
Yearbook, item 11 on page 34. c Grouped using the kind-of-activity method; preliminary data for 2016. d Since 2010
land who conduct agricultural activities on a small scale. e Until 1980 excluding triticale. f Beef, veal, pork, mutton,
k Since 2000 excluding production of fish-stocking materials in ponds. l 1949. m Data concern economic entities employing
p Including oleum; until 1990 contact sulphuric acid including oleum. r Including mixed fertilizers. s Portland, aluminous,
PRZE
INDU
BUDO
CONST
TRANSPORT. POCZTA I
TRANSPORT. POST AND
a Patrz notka m na str. 64 i 65. b 1947 r. c Łącznie z monitorami ekranowymi, z wyjątkiem stosowanych do komputerów.
11 na str. 34. f Bez domów letnich i domków wypoczynkowych oraz rezydencji wiejskich nieprzystosowanych do stałego
z szerokotorowymi. h Dane dotyczą sieci PKP oraz od 2005 r. również innych podmiotów będących zarządcami infrastruktu
2005 r. również innych podmiotów, które otrzymały licencje na transport kolejowy; w 2005 r. w przypadku przewozów
pasażerów korzystających z bezpłatnych przejazdów. p Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej oraz dokonywanych
w 2000 r. placówki pocztowe i placówki usług telekomunikacyjnych. s Do 2014 r. (mianownik) dane dotyczą operatora
t Dane szacunkowe. u Do 1990 r. standardowe łącza główne (abonenci telefonii stacjonarnej); dane dotyczą operatorów teleko
a See footnote m on pages 64 and 65. b 1947. c Including monitors, excluding monitors used for computers. d Excluding
f Excluding summer houses and holiday cottages as well as rural residences not adapted for permanent residence; until
concern PKP network and since 2005 other entities managing railway infrastructure. i Annual averages. k Until 1990 ex
licences for the railway transport; in 2005 in case of transport of goods — including shunting. n Until 1990 (denominator)
transport fleet and by entities employing up to 9 persons, until 1990 — 5 persons. r Until 1990 data concern post and
concern designated postal operator and since 2014 (numerator) including other (alternative) postal operators. t Estimated
cation network. w Including users (pre-paid services).
Poland during 1946—2016 67
(cd.)
(cont.)
MYSŁ (dok.)
STRY (cont.)
WNICTWO
RUCTION
TELEKOMUNIKACJA
TELECOMMUNICATIONS
308 214 160 151 140 129 124 Telephone main lines u (as of 31 XII) per 1000 population 19
Mobile telephone subscribers w (as of 31 XII) per 1000 20
764 1232 1409 1468 1497 1464 1425 population
d Bez samochodów kempingowych, pojazdów śniegowych, do golfa i podobnych. e Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust.
zamieszkania; do 1990 r. łącznie z budynkami plebanii, kurii biskupich oraz rezydencji prezydenckich i biskupich. g Łącznie
ry kolejowej. i Przeciętne w roku. k Do 1990 r. bez dróg zakładowych. l Bez dróg miejskich. m Dane dotyczą PKP oraz od
ładunków — łącznie z przewozami manewrowymi. n Do 1990 r. (mianownik) bez transportu prywatnego. o Do 1990 r. bez
przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób, do 1990 r. — 5 osób. r Do 1990 r. placówki pocztowo-telekomunikacyjne;
pocztowego wyznaczonego, od 2014 r. (licznik) łącznie z pozostałymi (alternatywnymi) operatorami pocztowymi.
munikacyjnych sieci publicznej. w Łącznie z użytkownikami (usługi z przedpłatą).
motor caravans, snowmobiles, golf cars and similar vehicles. e See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
1990 including presbyteries, episcopal curiae and residences of presidents and bishops. g Including broad gauge. h Data
cluding factory roads. l Excluding urban roads. m Data concern PKP and since 2005 also other entities which obtained
excluding private transport. o Until 1990 excluding passengers transported free of charge. p Excluding transports by urban
telecommunication offices; in 2000 post offices and telecommunication service offices. s Until 2014 (denominator) data
data. u Until 1990 standard main line (fixed line telephone subscribers); data concern operators of the public telecommuni-
68 Polska w latach 1946—2016
HAN
TRA
1 Sprzedaż detaliczna (ceny stałea) — 1995=100 ........ 12,1b 19,4 34,9 56,7 99,8 79,7 120,2
2 import — cif (do 1990 r. — fob) .............................. . 26,9 50,5 111 537 251 1279
INWESTYCJE.
INVESTMENTS.
4 Nakłady inwestycyjne (ceny stałea) — 1995=100 ...... 5,9 13,5 29,4 54,6 96,4 80,8 180,3
RACHUNKI
NATIONAL
12 ziarno 4 zbóż f w przeliczeniu na przetwory w kg .... 148 166 145 131 127 115 120
13 ziemniaki f w kg ....................................................... 310 270 223 190 158 144 134
14 warzywa w kg ......................................................... . . . 111 101 119 121
15 owoce w kg ............................................................ . . . 32,8 37,7 29,0 51,6
16 mięso i podroby g w kg ............................................ 15,8 36,5 42,5 53,0 74,0 68,8 66,1
17 w tym mięso ........................................................ . . . 48,7 69,1 63,7 62,0
18 tłuszcze jadalne zwierzęce w kg ............................. . 6,2 7,4 8,2 8,1 8,2 6,7
19 masło w kg ............................................................. . 3,3 4,7 6,0 8,9 7,8 4,2
20 mleko krowieh w l ................................................... 118 206 227 262 262 242 193
21 jaja kurze w szt. ...................................................... 50 116 143 186 223 190 188
22 cukier w kg ............................................................. 12,8 21,0 27,9 39,2 41,4 44,2 41,6
23 wódki, likiery, inne napoje alkoholowe w przeli-
czeniu na 100% w l ............................................. . 2,3 2,4 3,3 6,0 3,8i 2,0
24 wina i miody pitne w l ............................................. . 0,9 4,5 5,7 10,1 7,4 12,0
25 piwo otrzymywane ze słodu k w l ............................. . 13,9 22,8 31,6 30,4 30,5 66,9
26 papierosy z tytoniu lub mieszanek tytoniu z jego
namiastkami w szt. ............................................. 1000 1063 1539 2078 2679 2654 1954
a Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34. b 1947 r. c Do 1980 r. przeliczono ze złotych dewizowych. d Dane od
metodą: produkcja powiększona o import, pomniejszona o eksport oraz o ubytki i straty produktów rolnych u producentów
dotyczą lat gospodarczych, tzn. obejmują okres od 1 VII roku poprzedniego do 30 VI danego roku. g Łącznie z mięsem
masło. i Z produkcji krajowej. k Od 2000 r. o objętościowej mocy alkoholu powyżej 0,5%.
a See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34. b 1947. c Until 1980 calculated from hard currency zlotys.
data for 2016. e Compiled using the method: production increased by imports, decreased by exports as well as by wastes
(wholesale and retail) and producers. f Data concern farming years, i.e., periods from 1 VII of a previous year to 30 VI of the
products; excluding milk used in the production of butter. i Domestic production. k Since 2000 of an alcoholic strength of more
Poland during 1946—2016 69
(dok.)
(cont.)
DEL
DE
127,4 155,4 161,2 163,5 170,0 179,4 190,5 Retail sales (constant pricesa) — 1995=100 1
c
Foreign trade turnover (current prices) in USD :
2661 4623 5150 5423 5870 5141 5222 imports — cif (until 1990 — fob) 2
ŚRODKI TRWAŁE
FIXED ASSETS
169,7 262,4 282,1 279,0 305,5 327,5 290,8 Investment outlays (constant pricesa) — 1995=100 4
NARODOWE
ACCOUNTS
151,2 190,5 203,2 206,2 213,0 221,3 227,7 Gross domestic product (constant prices) ad — 1995=100 6
153,6 195,4 202,6 201,6 211,3 218,5 223,5 Domestic demand (constant prices)ad — 1995=100 7
149,4 186,1 190,5 192,2 197,6 203,3 210,2 final consumption expenditure 8
152,6 191,0 198,7 199,5 204,7 211,0 219,2 of which households sector 9
169,8 242,9 263,0 248,0 280,0 294,0 288,4 gross capital formation 10
179,6 260,9 278,8 276,0 303,9 322,7 297,5 of which gross fixed capital formation 11
Consumption of selected consumer goodse:
grain of 4 cereals f in terms of processed products 12
119 108 108 108 106 103 103 in kg
126 110 111 102 101 100 97,0 potatoes f in kg 13
110 106 103 102 104 105 106 vegetables in kg 14
54,1 44,0 46,0 46,0 47,0 53,0 54,0 fruit in kg 15
71,2 73,7 71,0 67,5 73,6 75,0 77,6 meat and edible offal g in kg 16
66,8 69,9 67,3 63,8 69,5 70,9 73,4 of which meat 17
6,6 6,3 6,0 5,1 5,5 5,8 6,1 edible animal fats in kg 18
4,2 4,3 4,1 4,1 4,2 4,5 4,7 butter in kg 19
173 189 193 206 205 213 222 cows’ milk h in l 20
215 202 140 148 155 144 145 hen eggs in units 21
40,1 39,9 42,5 41,9 44,3 40,5 42,3 sugar in kg 22
vodkas, liqueurs, other alcoholic beverages in terms 23
2,5 3,2 3,0 3,6 3,2 3,2 3,2 of 100% in l
8,6 6,9 5,9 5,8 6,3 6,3 5,8 wine and mead in l 24
80,7 90,2 99,2 97,7 98,9 99,1 99,5 beer from malt k in l 25
cigarettes containing tobacco or mixtures of tobac- 26
1974 1805 1728 1553 1315 1466 1891 co and tobacco substitutes in units
2010 r. zmieniono w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika; za 2016 r. dane nieostateczne. e Opracowano
i w obrocie, z uwzględnieniem zmiany stanu zapasów w magazynach handlowych (hurtu i detalu) i u producentów. f Dane
i podrobami przeznaczonymi na przetwory. h Łącznie z mlekiem przeznaczonym na przetwory; bez mleka przerobionego na
d Data since 2010 have been changed in relation to the data published in the previous edition of the Yearbook; preliminary
and losses of agricultural products of producers and in turnover, and including changes in inventories in trade warehouses
given year. g Including meat and edible offal designated for processed products. h Including milk designated for processed
than 0,5%.
70 Województwa w 2016 r.
1 Powierzchnia ogólna (stan w dniu 31 XII) w km2 .......................... 312679 19947 17972 25122 13988
Jednostki podziału terytorialnego (stan w dniu 31 XII):
a
2 gminy ....................................................................................... 2478 169 144 213 82
3 powiaty ..................................................................................... 314 26 19 20 12
4 miasta na prawach powiatu ...................................................... 66 4 4 4 2
5 Miasta (stan w dniu 31 XII) .......................................................... 919 91 52 46 42
6 Miejscowości wiejskie (stan w dniu 31 XII) ................................... 52548 2532 3581 4041 1297
Stan i ochrona środowiska
7 Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające rekultywa-
cji i zagospodarowania (stan w dniu 31 XII) w % powierzchni
ogólnej ..................................................................................... 0,2 0,4 0,2 0,1 0,1
Pobór wody — w % poboru ogółem — na cele:
8 produkcyjne b (poza rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i ry-
bactwem) .............................................................................. 70,8 18,8 35,9 34,2 12,6
9 nawodnień w rolnictwie i leśnictwie oraz napełniania i uzupeł-
niania stawów rybnych ......................................................... 9,9 42,0 20,5 38,7 36,0
10 eksploatacji sieci wodociągowej c ............................................. 19,3 39,2 43,6 27,1 51,5
22 Ludność w miastach (stan w dniu 31 XII) w % ludności ogółem ... 60,2 69,0 59,5 46,4 64,9
23 Ludność (stan w dniu 31 XII) na 1 km 2 powierzchni ogólnej ........ 123 146 116 84,9 72,7
24 Urodzenia żywe na 1000 ludności ............................................... 9,9 9,5 9,5 9,2 9,6
25 Zgony h na 1000 ludności ............................................................. 10,1 10,5 9,8 10,4 9,8
26 Zgony niemowląt na 1000 urodzeń żywych ................................. 4,0 3,8 4,4 3,5 5,9
27 Przyrost naturalny na 1000 ludności ............................................ –0,2 –1,1 –0,3 –1,2 –0,2
28 Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały na
1000 ludności ........................................................................... 0,0 1,0 –0,8 –1,9 –0,8
Przeciętne trwanie życia w latach:
29 mężczyźni ................................................................................ 73,9 73,5 73,7 73,6 73,0
30 kobiety ..................................................................................... 81,9 81,4 81,4 82,7 81,4
Rynek pracy. Wynagrodzenia
31 Pracujący i (stan w dniu 31 XII): w tysiącach ................................ 14964,4 1105,6 723,0 829,2 343,8
32 na 1000 ludności ....................... 389 381 347 389 338
33 Bezrobotni zarejestrowani (stan w dniu 31 XII) w tys. .................. 1335,2 86,0 98,5 95,6 32,4
W % bezrobotnych zarejestrowanych (stan w dniu 31 XII):
34 kobiety ..................................................................................... 53,3 52,9 57,5 49,4 56,5
35 bezrobotni w wieku 24 lata i mniej ............................................ 13,4 10,5 14,4 16,0 12,4
36 pozostający bez pracy dłużej niż 1 rok ..................................... 40,7 36,7 41,9 45,4 33,1
37 posiadający prawo do zasiłku ................................................... 14,0 15,7 15,5 8,4 17,6
38 Bezrobotni zarejestrowani (stan w dniu 31 XII) na 1 ofertę pracy 21,2 13,4 30,1 54,2 10,6
39 Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w dniu 31 XII) w % ........ 8,2 7,2 12,0 10,3 8,6
40 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w zł ...................... 4052,19
k 4140,76 3506,02 3625,04 3541,91
a W tym 66 gmin mających również status miasta na prawach powiatu wykazanych w poz. 4. b Z ujęć własnych. c Pobór
miast i wsi — na podstawie bilansu. e We własnym zakresie przez wytwórcę — na składowiskach i w obiektach
g Ludność na podstawie bilansu. h Łącznie ze zgonami niemowląt. i Według faktycznego miejsca pracy; bez pracujących
pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie — dane szacunkowe. k Bez wynagrodzeń pracowników w jed
a Of which 66 gminas that are also cities with powiat status which are given in item 4. b From own intakes. c Water with
well as population of urban and rural areas — based on balance. e By waste producer on its own; on landfills and in
based on balance. h Including infant deaths. i By actual workplace; excluding budgetary units conducting activity within
k Excluding wages and salaries of employees in budgetary units conducting activity within the scope of national defence
Voivodships in 2016 71
33,3 59,6 86,0 29,6 production b (excluding agriculture, forestry and fishing) 8
irrigation in agriculture and forestry as well as filling and com- 9
18,4 10,6 3,2 36,2 pleting fish ponds
48,3 29,8 10,8 34,3 exploitation of water supply network c 10
Population connected to wastewater treatment plants in % of
population d :
69,3 66,3 71,9 76,0 total 11
95,1 95,4 95,2 95,7 urban areas 12
25,5 39,0 30,0 54,7 rural areas 13
wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci. d Ludność korzystająca — dane szacunkowe, ludność ogółem oraz ludność
unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (w tym hałdach, stawach osadowych) własnych i innych. f Dane szacunkowe.
w jednostkach budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego; dla
nostkach budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego.
drawal by intakes before entering the water system. d Population connected to — estimated data, the total population as
facilities servicing the extractive industries (of which heaps, settling ponds) own and other. f Estimated data. g Population
the scope of national defence and public safety; for employed persons on private farms in agriculture — estimated data.
and public safety.
72 Województwa w 2016 r.
WOJEWÓDZTWA Pod-
Lp. Podlaskie Pomorskie Śląskie
karpackie
WYSZCZEGÓLNIENIE
1 Powierzchnia ogólna (stan w dniu 31 XII) w km2 .......................... 17846 20187 18310 12333
Jednostki podziału terytorialnego (stan w dniu 31 XII):
2 gminy ....................................................................................... 160 118 123 167
3 powiaty ..................................................................................... 21 14 16 17
4 miasta na prawach powiatu ...................................................... 4 3 4 19
5 Miasta (stan w dniu 31 XII) .......................................................... 51 40 42 71
6 Miejscowości wiejskie (stan w dniu 31 XII) ................................... 1666 3759 2876 1293
Stan i ochrona środowiska
7 Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające rekultywa-
cji i zagospodarowania (stan w dniu 31 XII) w % powierzchni
ogólnej ..................................................................................... 0,1 0,1 0,2 0,4
Pobór wody — w % poboru ogółem — na cele:
8 produkcyjne b (poza rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i ry-
bactwem) .............................................................................. 52,6 12,7 42,6 23,3
9 nawodnień w rolnictwie i leśnictwie oraz napełniania i uzupeł-
niania stawów rybnych ......................................................... 14,9 26,4 4,0 15,2
10 eksploatacji sieci wodociągowej c ............................................. 32,6 60,8 53,5 61,5
22 Ludność w miastach (stan w dniu 31 XII) w % ludności ogółem 41,2 60,6 64,2 77,0
23 Ludność (stan w dniu 31 XII) na 1 km 2 powierzchni ogólnej ........ 119 58,8 126 370
24 Urodzenia żywe na 1000 ludności ............................................... 9,5 9,6 11,2 9,4
25 Zgony h na 1000 ludności ............................................................. 9,0 10,3 9,1 10,7
26 Zgony niemowląt na 1000 urodzeń żywych ................................. 4,5 3,3 3,6 4,4
27 Przyrost naturalny na 1000 ludności ............................................ 0,5 –0,8 2,0 –1,4
28 Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały na
1000 ludności ........................................................................... –0,8 –1,1 1,5 –1,0
Przeciętne trwanie życia w latach:
29 mężczyźni ................................................................................ 75,4 74,2 74,5 73,5
30 kobiety ..................................................................................... 83,0 82,8 81,7 80,9
Rynek pracy. Wynagrodzenia
31 Pracujący i (stan w dniu 31 XII): w tysiącach ................................ 831,4 421,8 835,8 1706,3
32 na 1000 ludności ........................ 391 355 361 374
33 Bezrobotni zarejestrowani (stan w dniu 31 XII) w tys. .................. 107,6 48,4 64,1 120,0
W % bezrobotnych zarejestrowanych (stan w dniu 31 XII):
34 kobiety ..................................................................................... 52,4 45,6 60,0 55,6
35 bezrobotni w wieku 24 lata i mniej ............................................ 15,1 14,6 14,2 11,3
36 pozostający bez pracy dłużej niż 1 rok ..................................... 45,2 46,0 35,6 37,9
37 posiadający prawo do zasiłku ................................................... 12,6 10,8 16,0 13,5
38 Bezrobotni zarejestrowani (stan w dniu 31 XII) na 1 ofertę pracy 50,8 55,0 14,5 11,2
39 Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w dniu 31 XII) w % ........ 11,5 10,3 7,1 6,6
40 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto k w zł ..................... 3501,68 3583,38 3995,39 4059,14
b Z ujęć własnych. c Pobór wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci. d Ludność korzystająca — dane szacunkowe,
skach i w obiektach unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (w tym hałdach, stawach osadowych), własnych
miejsca pracy; bez pracujących w jednostkach budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej
wynagrodzeń pracowników w jednostkach budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpie
b From own intakes. c Water withdrawal by intakes before entering the water system. d Population connected to —
ducer on its own; on landfills and in facilities servicing the extractive industries (of which heaps, settling ponds), own and
budgetary units conducting activity within the scope of national defence and public safety; for employed persons on private
within the scope of national defence and public safety.
Voivodships in 2016 73
91,4 22,5 80,3 91,0 production b (excluding agriculture, forestry and fishing) 8
irrigation in agriculture and forestry as well as filling and com- 9
4,6 23,7 7,1 2,3 pleting fish ponds
4,0 53,9 12,6 6,8 exploitation of water supply network c 10
Population connected to wastewater treatment plants in % of
populationd:
63,2 75,7 72,8 84,0 total 11
95,5 96,0 94,6 96,3 urban areas 12
37,2 46,5 46,4 57,1 rural areas 13
ludność ogółem oraz ludność miast i wsi — na podstawie bilansu. e We własnym zakresie przez wytwórcę — na składowi-
i innych. f Dane szacunkowe. g Ludność na podstawie bilansu. h Łącznie ze zgonami niemowląt. i Według faktycznego
i bezpieczeństwa publicznego; dla pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie — dane szacunkowe. k Bez
czeństwa publicznego.
estimated data, the total population as well as population of urban and rural areas — based on balance. e By waste pro-
others. f Estimated data. g Population based on balance. h Including infant deaths. i By actual workplace; excluding
farms in agriculture — estimated data. k Excluding wages and salaries of employees in budgetary units conducting activity
74 Województwa w 2016 r.
a Zamieszkane i niezamieszkane; opracowano na podstawie bilansu. b Bez szkół dla dorosłych, z wyjątkiem szkół poli
dającymi uprawnienia zawodowe. e Z roku szkolnego 2015/16. f Dane nie obejmują ochrony zdrowia w zakładach karnych.
i żłobkach przyzakładowych. k Dotyczy obiektów posiadających 10 i więcej miejsc noclegowych; dane opracowano
rodzaju działalności; bez amortyzacji środków trwałych. m Pracownicy naukowo-badawczy w tzw. ekwiwalentach pełnego
a Inhabited and uninhabited; compiled on the basis of balance. b Excluding schools for adults, except post-secondary
the 2015/16 school year. f Data do not include health care in prisons. g Excluding day-care. h Including community self-help
more bed places; data were compiled with consideration of imputation for units, which refused to participate in the survey.
equivalent (FTE); economically active persons — on the basis of the Labour Force Survey (LFS) — annual averages.
Voivodships in 2016 75
20,4 15,1 15,6 18,7 Public library loans per borrower in vol. 29
1158 1353 1913 820 Audience in cinemas per 1000 population 30
Tourist accommodation establishments k in thous.:
23,2 95,5 53,4 10,2 bed places (as of 31 VII) 31
1264,3 4577,3 4737,8 408,9 tourists accommodated 32
Science
Gross domestic expenditures l on research and development 33
activity in ratio to gross domestic product (current prices) in %
0,67 1,49 1,74 0,32 in 2015
Researchers employed in research and development activity per 34
4,1 8,4 10,5 2,2 1000 economically active persons m
WOJEWÓDZTWA Pod-
Lp. Podlaskie Pomorskie Śląskie
karpackie
WYSZCZEGÓLNIENIE
a Zamieszkane i niezamieszkane; opracowano na podstawie bilansu. b Bez szkół dla dorosłych, z wyjątkiem szkół poli
dającymi uprawnienia zawodowe. e Z roku szkolnego 2015/16. f Dane nie obejmują ochrony zdrowia w zakładach karnych.
i żłobkach przyzakładowych. k Dotyczy obiektów posiadających 10 i więcej miejsc noclegowych; dane opracowano
rodzaju działalności; bez amortyzacji środków trwałych. m Pracownicy naukowo-badawczy w tzw. ekwiwalentach pełnego
a Inhabited and uninhabited; compiled on the basis of balance. b Excluding schools for adults, except post-secondary
the 2015/16 school year. f Data do not include health care in prisons. g Excluding day-care. h Including community self-help
more bed places; data were compiled with consideration of imputation for units, which refused to participate in the survey.
equivalent (FTE); economically active persons — on the basis of the Labour Force Survey (LFS) — annual averages.
Voivodships in 2016 77
20,5 19,8 20,5 17,5 Public library loans per borrower in vol. 29
857 939 1440 1292 Audience in cinemas per 1000 population 30
Tourist accommodation establishments k in thous.:
16,9 41,1 42,9 124,1 bed places (as of 31 VII) 31
595,7 1280,6 2000,0 2564,7 tourists accommodated 32
Science
Gross domestic expenditures l on research and development 33
activity in ratio to gross domestic product (current prices) in %
0,61 0,32 0,75 0,33 in 2015
Researchers employed in research and development activity per 34
1,9 2,4 3,3 2,4 1000 economically active persons m
Rolnictwoa i leśnictwo
1 Użytki rolne (stan w czerwcu) w tys. ha ....................................... 14543,3 901,2 1030,6 1428,6 399,9
2 w tym w dobrej kulturze rolnej w % .......................................... 99,1 99,2 99,6 99,2 98,9
Zbiory w tys. t:
3 ziarno zbóż podstawowych (bez mieszanek zbożowych) ......... 22929,1 2125,6 1893,7 2809,2 672,2
4 ziemniaki .................................................................................. 8624,0 767,0 603,0 607,8 147,4
5 buraki cukrowe ......................................................................... 13523,8 1086,5 2702,9 2247,9 101,2
Plony z 1 ha w dt:
6 ziarno zbóż podstawowych (bez mieszanek zbożowych) ......... 38,9 49,7 39,5 42,0 40,8
7 ziemniaki ................................................................................... 287 275 310 300 318
8 buraki cukrowe ......................................................................... 665 588 629 629 698
Zwierzęta gospodarskie (stan w czerwcu) na 100 ha użytków
rolnych w szt.:
9 bydło ........................................................................................ 40,8 11,4 48,7 25,3 18,8
10 trzoda chlewna ......................................................................... 74,7 21,8 112 39,1 36,9
Produkcja:
żywca rzeźnego w przeliczeniu na mięso (łącznie z tłuszcza-
mi i podrobami) w wadze poubojowej ciepłejb:
11 w tysiącach ton ..................................................................... 4939,2 92,6 416,7 250,5 126,9
12 na 1 ha użytków rolnych w kg ............................................... 340 103 404 175 317
mleka krowiego:
13 w milionach litrów ................................................................. 12867,2 177,6 948,9 759,2 83,5
14 na 1 ha użytków rolnych w l .................................................. 885 197 921 531 209
Zużycie nawozów w przeliczeniu na czysty składnik na 1 ha
użytków rolnychc w kg:
15 mineralnych lub chemicznych (łącznie z wieloskładnikowymi) 130 165 179 132 109
16 wapniowych ............................................................................. 68,4 86,1 78,4 43,0 48,7
17 Powierzchnia użytków rolnych na 1 ciągnik w ha ........................ 9,7 16,0 11,0 7,8 19,7
18 Powierzchnia gruntów leśnych (stan w dniu 31 XII) w tys. ha ...... 9434,8 611,1 431,6 594,1 709,7
19 Lesistość (stan w dniu 31 XII) w % ............................................... 29,5 29,8 23,5 23,3 49,3
20 Odnowienia i zalesienia w ha ...................................................... 58106,3 4670,9 2701,9 2733,3 4979,1
21 Pozyskanie drewna (grubizny) w dam3 ........................................ 39129,3 3241,8 1802,3 1950,3 3294,2
Przemysł i budownictwo
22 Produkcja sprzedana przemysłu (ceny bieżące) w mln zł ............ 1301912 116666 54226 36691 32881
23 Produkcja budowlano-montażowad (ceny bieżące) w mln zł ....... 166844 13721 6217 5807 3952
Transport, poczta i telekomunikacja
Linie kolejowe eksploatowane normalnotorowee (stan w dniu
31 XII):
24 w kilometrach ........................................................................... 19132 1750 1199 1046 890
25 na 100 km2 powierzchni ogólnej w km ..................................... 6,1 8,8 6,7 4,2 6,4
Drogi publiczne o twardej nawierzchni (miejskie i zamiejskie;
stan w dniu 31 XII):
26 w kilometrach ........................................................................... 294313 19511 17677 21950 8711
27 na 100 km 2 powierzchni ogólnej w km ..................................... 94,1 97,8 98,4 87,4 62,3
28 Liczba ludności (stan w dniu 31 XII) na 1 placówkę pocztowąf .... 2385 2210 2511 2260 2728
29 Telefoniczne łącza główne g (stan w dniu 31 XII) na 1000 ludno-
ści ............................................................................................ 124 136 100 103 132
Handel. Ceny
30 Sprzedaż detaliczna (ceny bieżące) w mln zł .............................. 754964 51888 25747 23606 13438
31 Liczba ludności (stan w dniu 31 XII) na 1 sklep ........................... 105 103 112 116 101
32 Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych — 2015=100 .... 99,4 99,3 99,5 99,1 99,8
Inwestycje. Środki trwałe
33 Nakłady inwestycyjneh (ceny bieżące) w mln zł ........................... 244429 21960 9043 7511 5671
34 Wartość brutto środków trwałych i (stan w dniu 31 XII; bieżące
ceny ewidencyjne) w mln zł ...................................................... 3660942 293212 162103 158063 102680
Rachunki regionalne i w 2015 r.
35 Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) w mln zł ........................... 1799392 151668 79730 68743 39814
36 w tym wartość dodana brutto ................................................... 1596366 134554 70733 60989 35321
37 Produkt krajowy brutto (ceny stałe) — 2014=100 ........................ 103,8 103,3 103,5 101,2 102,9
38 Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) na 1 mieszkańca w zł ...... 46792 52203 38190 32074 39052
39 Nominalne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospo-
darstw domowych na 1 mieszkańca w zł ................................. 27664 29013 24469 23522 24759
40 Realne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw
domowych — 2014=100 .......................................................... 103,5 103,9 102,8 102,5 102,6
a Dane nie obejmują posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących działalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha
we, kozie, królicze i dziczyzna. c W roku gospodarczym 2015/16. d Zrealizowana przez podmioty budowlane (system
miotów będących zarządcami infrastruktury kolejowej. f, g Dane dotyczą: f — operatora pocztowego wyznaczonego
lokalizacji inwestycji. i Grupowanie metodą jednostek lokalnych rodzaju działalności.
a Data excluding owners of agricultural land who do not conduct agricultural activities and owners of less than 1 ha of
rabbit and game. c In the 2015/16 farming year. d Realized by construction entities (contract system); by work-site-location.
concern: f — the postal appointed operator and other (alternative) postal operators, g — operators of the public telecom
Voivodships in 2016 79
108 133 164 143 Telephone main line g (as of 31 XII) per 1000 population 29
Trade. Prices
35218 70481 216327 8550 Retail sales (current prices) in mln zl 30
102 104 91,7 121 Population (as of 31 XII) per 1 shop 31
99,4 99,6 99,5 99,4 Price index of consumer goods and services — 2015=100 32
Investments. Fixed assets
14293 18333 56423 8246 Investment outlays h (current prices) in mln zl 33
Gross value of fixed assets i (as of 31 XII; current book-keeping 34
228055 277164 766217 84608 prices) in mln zl
Regional accountsi in 2015
109353 142109 398864 37774 Gross domestic product (current prices) in mln zl 35
97016 126074 353860 33512 of which gross value added 36
103,2 105,0 104,3 102,2 Gross domestic product (constant prices) — 2014=100 37
43772 42160 74682 37816 Gross domestic product (current prices) per capita in zl 38
Gross nominal disposable income in the households sector per 39
28165 26263 33674 24871 capita in zl
Gross real disposable income in the households sector — 40
103,4 103,6 103,7 104,3 2014=100
użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą o małej skali. b Wołowe, cielęce, wieprzowe, baranie, końskie, drobio-
zleceniowy); według miejsca wykonywania robót. e Łącznie z szerokotorowymi; dane dotyczą sieci PKP oraz innych pod-
i pozostałych (alternatywnych) operatorów pocztowych, g — operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. h Według
agricultural land who conduct agricultural activities on a small scale. b Beef, veal, pork, mutton, horseflesh, poultry, goat,
e Including broad gauge; data concern PKP network as well as other entities managing railway infrastructure. f, g Data
munication network. h By localization of investments. i Grouping by local kind-of-activity unit method.
80 Województwa w 2016 r.
WOJEWÓDZTWA Pod-
Lp. Podlaskie Pomorskie Śląskie
karpackie
WYSZCZEGÓLNIENIE
Rolnictwoa i leśnictwo
1 Użytki rolne (stan w czerwcu) w tys. ha ....................................... 588,3 1094,0 724,7 368,8
2 w tym w dobrej kulturze rolnej w % .......................................... 97,5 99,4 98,7 98,3
Zbiory w tys. t:
3 ziarno zbóż podstawowych (bez mieszanek zbożowych) ......... 580,6 683,8 1353,8 671,6
4 ziemniaki .................................................................................. 563,0 184,9 579,3 229,8
5 buraki cukrowe ......................................................................... 288,4 4,8 689,2 127,0
Plony z 1 ha w dt:
6 ziarno zbóż podstawowych (bez mieszanek zbożowych) ......... 32,9 28,1 40,7 40,4
7 ziemniaki .................................................................................. 252 221 304 285
8 buraki cukrowe ......................................................................... 788 663 743 635
Zwierzęta gospodarskie (stan w czerwcu) na 100 ha użytków
rolnych w szt.:
9 bydło ........................................................................................ 15,2 86,6 28,4 33,3
10 trzoda chlewna ......................................................................... 29,1 28,1 103 67,2
Produkcja:
żywca rzeźnego w przeliczeniu na mięso (łącznie z tłuszcza-
mi i podrobami) w wadze poubojowej ciepłejb:
11 w tysiącach ton ..................................................................... 86,4 245,5 308,8 176,4
12 na 1 ha użytków rolnych w kg ............................................... 147 224 426 478
mleka krowiego:
13 w milionach litrów ................................................................. 216,5 2584,0 354,3 258,5
14 na 1 ha użytków rolnych w l .................................................. 368 2362 489 701
Zużycie nawozów w przeliczeniu na czysty składnik na 1 ha
użytków rolnychc w kg:
15 mineralnych lub chemicznych (łącznie z wieloskładnikowymi) 70,2 95,1 142 123
16 wapniowych ............................................................................. 21,5 16,6 61,7 50,5
17 Powierzchnia użytków rolnych na 1 ciągnik w ha ........................ 6,0 9,9 15,0 8,0
18 Powierzchnia gruntów leśnych (stan w dniu 31 XII) w tys. ha ...... 691,2 631,5 684,4 404,0
19 Lesistość (stan w dniu 31 XII) w % ............................................... 38,2 30,8 36,4 31,9
20 Odnowienia i zalesienia w ha ...................................................... 3326,7 2554,6 4496,3 3372,6
21 Pozyskanie drewna (grubizny) w dam3 ........................................ 2513,6 2102,5 3176,1 1755,4
Przemysł i budownictwo
22 Produkcja sprzedana przemysłu (ceny bieżące) w mln zł ............ 43666 23138 86739 215659
23 Produkcja budowlano-montażowad (ceny bieżące) w mln zł ....... 5701 3241 11766 18992
Transport, poczta i telekomunikacja
Linie kolejowe eksploatowane normalnotorowe e (stan w dniu
31 XII):
24 w kilometrach ........................................................................... 978 654 1192 1964
25 na 100 km2 powierzchni ogólnej w km ..................................... 5,5 3,2 6,5 15,9
Drogi publiczne o twardej nawierzchni (miejskie i zamiejskie;
stan w dniu 31 XII):
26 w kilometrach ........................................................................... 16716 13145 13446 21762
27 na 100 km 2 powierzchni ogólnej w km ..................................... 93,7 65,1 73,4 176
28 Liczba ludności (stan w dniu 31 XII) na 1 placówkę pocztową f .... 3393 2378 2126 2233
29 Telefoniczne łącza główne g (stan w dniu 31 XII) na 1000 ludno-
ści ............................................................................................ 105 100 130 121
Handel. Ceny
30 Sprzedaż detaliczna (ceny bieżące) w mln zł .............................. 23403 13090 38237 50688
31 Liczba ludności (stan w dniu 31 XII) na 1 sklep ........................... 117 124 105 110
32 Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych — 2015=100 .... 99,1 99,0 99,7 99,2
Inwestycje. Środki trwałe
33 Nakłady inwestycyjne h (ceny bieżące) w mln zł .......................... 9910 4957 15908 29063
34 Wartość brutto środków trwałych i (stan w dniu 31 XII; bieżące
ceny ewidencyjne) w mln zł ...................................................... 162580 94528 208862 426376
Rachunki regionalne i w 2015 r.
35 Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) w mln zł ........................... 70577 39602 103608 222806
36 w tym wartość dodana brutto ................................................... 62613 35134 91918 197665
37 Produkt krajowy brutto (ceny stałe) — 2014=100 ........................ 103,6 101,6 105,4 104,1
38 Produkt krajowy brutto (ceny bieżące) na 1 mieszkańca w zł ...... 33176 33272 44955 48670
39 Nominalne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospo-
darstw domowych na 1 mieszkańca w zł ................................. 21825 22630 26746 31402
40 Realne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw
domowych — 2014=100 .......................................................... 104,2 102,8 103,5 103,9
a Dane nie obejmują posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących działalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha
we, kozie, królicze i dziczyzna. c W roku gospodarczym 2015/16. d Zrealizowana przez podmioty budowlane (system
miotów będących zarządcami infrastruktury kolejowej. f, g Dane dotyczą: f — operatora pocztowego wyznaczonego
lokalizacji inwestycji. i Grupowanie metodą jednostek lokalnych rodzaju działalności.
a Data excluding owners of agricultural land who do not conduct agricultural activities and owners of less than 1 ha of
rabbit and game. c In the 2015/16 farming year. d Realized by construction entities (contract system); by work-site-location.
concern: f — the postal appointed operator and other (alternative) postal operators, g — operators of the public telecom
Voivodships in 2016 81
91,8 91,5 122 114 Telephone main line g (as of 31 XII) per 1000 population 29
Trade. Prices
13626 13772 133321 23571 Retail sales (current prices) in mln zl 30
112 114 96,8 99,8 Population (as of 31 XII) per 1 shop 31
99,4 99,5 99,4 99,1 Price index of consumer goods and services — 2015=100 32
Investments. Fixed assets
4397 7105 23545 8064 Investment outlays h (current prices) in mln zl 33
Gross value of fixed assets i (as of 31 XII; current book-keeping 34
91266 107524 339691 158012 prices) in mln zl
Regional accounts i in 2015
42636 47853 176442 67816 Gross domestic product (current prices) in mln zl 35
37825 42453 156533 60164 of which gross value added 36
102,2 102,5 104,9 103,8 Gross domestic product (constant prices) — 2014=100 37
33841 33179 50790 39569 Gross domestic product (current prices) per capita in zl 38
Gross nominal disposable income in the households sector per 39
24111 23557 28871 26727 capita in zl
Gross real disposable income in the households sector — 40
104,5 102,8 103,8 103,4 2014=100
użytków rolnych prowadzących działalność rolniczą o małej skali. b Wołowe, cielęce, wieprzowe, baranie, końskie, drobio-
zleceniowy); według miejsca wykonywania robót. e Łącznie z szerokotorowymi; dane dotyczą sieci PKP oraz innych pod-
i pozostałych (alternatywnych) operatorów pocztowych, g — operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. h Według
agricultural land who conduct agricultural activities on a small scale. b Beef, veal, pork, mutton, horseflesh, poultry, goat,
e Including broad gauge; data concern PKP network as well as other entities managing railway infrastructure. f, g Data
munication network. h By localization of investments. i Grouping by local kind-of-activity unit method.
Najdalej wysunięte punkty granicy państwowej: Extreme points of the national border:
Rozciągłość: z południa na północ ..................... 5°50' 649 Extent: from south to north
Długość granicy państwowej w km ..................... 3511 100,0 Length of the national border in km
w tym na wodach granicznych ................ 1295 36,9 of which boundary of territorial waters
a Przebiega wzdłuż linii, której każdy punkt jest oddalony o 12 mil morskich od morskiej linii brzegowej, a w Zatoce Gdań-
skiej — od linii podstawowej morza terytorialnego. b W tym Mierzeja Helska — 74 km; łącznie z Zalewem Szczecińskim
i Zalewem Wiślanym.
U w a g a. Według stanu w dniu 1 I 2017 r. powierzchnia ogólna kraju przyjęta według podziału administracyjnego wynosi
312679 km2 i obejmuje obszar lądowy (łącznie z wodami śródlądowymi) — 311888 km2 oraz część morskich wód we-
wnętrznych — 791 km2, tj.: część Zalewu Wiślanego wraz z wodami portów, część Jeziora Nowowarpieńskiego i część
Zalewu Szczecińskiego wraz ze Świną i Dziwną oraz Zalewem Kamieńskim wraz z wodami portów, Odrę pomiędzy Zale-
wem Szczecińskim a wodami portu Szczecin oraz wody portów Zatoki Gdańskiej i portów graniczących z wodami morza
terytorialnego.
Ź r ó d ł o: dane Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii oraz Komendy Głównej Straży Granicznej.
a Running along a line 12 nautical miles from the coast line, and 12 nautical miles from the primary line of territorial sea
in the Gulf of Gdańsk. b Of which the Hel Peninsula — 74 km; including Szczecin Bay and Wisła Bay.
N o t e. As of 1 I 2017, the total area of the country according to the administrative division amounts to 312679 km2 and
includes a land area (including inland waters) of 311888 km2 as well as a part of internal waters — 791 km2, i.e.: a part
of the Wisła Bay including waters of ports, a part of Lake Nowowarpieńskie and a part of Szczecin Bay including Świna and
Dziwna as well as Kamieński Bay including waters of ports, Odra between the Szczecin Bay and waters of Szczecin port as
well as waters of the Gulf of Gdańsk and ports bordering on territorial sea waters.
S o u r c e: data of the Head Office of Geodesy and Cartography as well as the Border Guard Headquarters.
Zlewisko Morza Bałtyckiego ........ 1380,9 311,9 22,6 99,7 Baltic Sea drainage area
Dorzecze Odry ................................ 119,1 106,0 89,0 33,9 Odra drainage basin
Zlewisko Zalewu Szczecińskiegob 12,1 2,5 20,7 0,8 Szczecin Bay drainage areab
Bezpośrednie zlewisko Bałtykuc ..... x 17,3 x 5,5 Direct drainage area of Baltic Seac
Dorzecze Wisłyd .............................. 194,0 168,9 87,1 54,0 Wisła drainage basind
Zlewisko Zalewu Wiślanegoe .......... 24,2 14,8 61,2 4,7 Wisła Bay drainage areae
Dorzecze Niemna ........................... 98,1 2,5 2,5 0,8 Niemen drainage basin
Zlewisko Morza Północnego ........ 519,9 0,2 0,04 0,1 North Sea drainage area
Dorzecze Łaby ................................ 146,5 0,2 0,1 0,1 Łaba drainage basin
Zlewisko Morza Czarnego ............ 1838,5 0,6 0,03 0,2 Black Sea drainage area
Dorzecze Dunaju ............................ 817,0 0,4 0,05 0,1 Dunaj drainage basin
Dorzecze Dniestru .......................... 72,0 0,2 0,3 0,1 Dniestr drainage basin
a Patrz uwaga do tabl. 2 na str. 83. b Bez Odry. c Łącznie z Martwą Wisłą. d Bez delty. e Łącznie z prawostronną
częścią delty.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej — Państwowego Instytutu Badawczego.
a See note to table 2 on page 83. b Excluding the Odra. c Including the Martwa Wisła. d Excluding the delta. e Including
the right side of the delta.
S o u r c e: data of the Institute of Meteorology and Water Management — National Research Institute.
a Uszeregowane w porządku hydrograficznym. b Rzeka lub zbiornik wodny, do którego uchodzi dopływ. c Z lat 1951—2000;
w profilu ujścia rzeki. d W tym odcinek graniczny — 187 km. e Odcinek graniczny. f Za początek Obry przyjęto początek
Obrzańskiego Kanału Północnego.
a Listed according to hydrographic order. b River or reservoir into which the water flows. c From 1951 to 2000; at river estu-
ary. d Of which the border section — 187 km. e Border section. f The beginning of the Northern Canal of the Obra was
adopted as the beginning of the Obra.
86 Geografia
WEDŁUG POWIERZCHNI
BY AREA
WEDŁUG GŁĘBOKOŚCI
BY DEPTH
a Uszeregowane malejąco według pojemności całkowitej (przy maksymalnym piętrzeniu). b Stopień wodny. c Rok uru-
chomienia zbiornika po przebudowie. d Zbiornik w wyrobisku. e Zbiornik górny elektrowni.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Środowiska oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
a Listed according to decreasing total capacity (at maximum accumulation). b Fall. c Opened after reconstruction.
d Excavation reservoir. e Upper reservoir of a power plant.
S o u r c e: data of the Ministry of the Environment as well as the Ministry of Agriculture and Rural Development.
Geography 89
Uwaga do tablic 10 i 11
Według stanu w dniu 31 XII 2016 r. liczba stacji meteorologicznych (synoptycznych i klimatologicznych) dokonujących po-
miarów temperatury i opadów wynosiła 267 oraz stacji opadowych dokonujących wyłącznie pomiarów opadów — 626.
Note to tables 10 and 11
As of 31 XII 2016, the number of meteorological (synoptic and climatological) stations taking temperature and precipita-
tion measurements totalled 267 and precipitation stations taking exclusively precipitation measurements — 626.
Wznie- Średnie
Średnia
sienie Usło- zachmu-
prędkość
stacji necz- rzenie
wiatru
nad nienie w oktan-
Roczne sumy opadów w mm w m/s
poziom wh tacha
morza Total annual precipitation in mm Average
STACJE METEOROLOGICZNE Inso- Average
wm wind
lation cloudi-
METEOROLOGICAL STATIONS velocity
Station in h ness in
in m/s
elevation octantsa
above
1971— 1991— 2001—
the sea
—2000 —2000 —2010 2016
level
in m średnieb averageb
4. Dane dotyczące opadów ustalono na podsta- 4. Data regarding precipitation were collected
wie pomiarów dobowych sum opadów, natomiast based on measurements of diurnal precipitation
odpływy wód — na podstawie codziennych sta- totals. Water outflow data were collected based on
nów wody w rzekach i pomiarów hydrometrycznych. daily water levels in rivers as well as hydrometric
5. Informacje o poborze wody dotyczą: measurements.
1) w pozycji „na cele produkcyjne (poza rolnic- 5. Information regarding water withdrawal con-
twem, leśnictwem, łowiectwem i rybactwem)” — cerns:
jednostek organizacyjnych (włączając fermy 1) in the item ”for production purposes (excluding
przemysłowego chowu zwierząt oraz zakłady agriculture, forestry, hunting and fishing)” —
zajmujące się produkcją roślinną) wnoszących organisational entities (including industrial live-
opłaty za pobór z ujęć własnych rocznie 5 dam3 stock farming and crop production plants)
i więcej wody podziemnej albo 20 dam3 i więcej making payments for the annual withdrawal
wody powierzchniowej lub odprowadzających of 5 dam3 or more of underground water, or
rocznie 20 dam3 i więcej ścieków; 20 dam3 or more of surface water from their own
2) w pozycji „nawodnienia w rolnictwie i leśnictwie sources, or discharging 20 dam3 or more of
oraz napełnianie i uzupełnianie stawów ryb- wastewater annually;
nych” — jednostek organizacyjnych rolnictwa, 2) in the item ”irrigation in agriculture and forestry
leśnictwa i rybactwa zużywających wodę na as well as filling and completing fish ponds” —
potrzeby nawadniania gruntów rolnych i leś- agricultural, forest and fishing organisational en-
nych o powierzchni od 20 ha oraz na potrzeby tities, consuming water for irrigating agricultural
eksploatacji stawów rybnych o powierzchni od or forest land of 20 ha or more in area, and for
10 ha; the purpose of exploiting fish ponds of 10 ha or
3) w pozycji „eksploatacja sieci wodociągowej” — more in area;
od 1999 r. wszystkich jednostek nadzorujących 3) in the item ”exploitation of water supply net-
pracę sieci wodociągowej (w tym również spół- work” — since 1999 all entities supervising
dzielni mieszkaniowych, spółek wodnych, zakła- the work of the water supply network (including
dów usług wodnych, zakładów pracy itd.). housing cooperatives, water companies, water
6. Zasoby eksploatacyjne wód podziemnych service plants, workplaces etc.).
to część zasobów, które z uwzględnieniem zasad 6. Exploitable underground water resources
ich ochrony i warunków technicznych mogą być are those resources that, in observing principles of
pobierane z określonego poziomu wodonośnego conservation and their technical condition, may be
bez naruszania równowagi hydrogeologicznej.
withdrawn from a given aquifer horizon without
Ocena jakości wód podziemnych jest oparta
disturbing the hydrogeological balance.
na wynikach badań prowadzonych w ramach
Assessment of underground water quality is
monitoringu jakości wód podziemnych w sieci
based on research conducted within the under-
krajowej. Monitoringiem objęto jednolite części
ground water quality monitoring in domestic net-
wód (o zwierciadle swobodnym lub napiętym).
Jednolita część wód podziemnych oznacza work. The monitoring included uniform water bodies
określoną objętość wód podziemnych występują- (with unconfined and confined water table). The
cą w obrębie warstwy wodonośnej lub zespołu uniform body of underground water means
warstw wodonośnych. a distinct volume of underground waters within an
Zwierciadło wód podziemnych to granica stref aquifer or aquifers.
aeracji (napowietrzenia) i saturacji (nasycenia). Underground water table is a border between
Zwierciadło swobodne to takie, które pozostaje aeration and saturation zones.
pod ciśnieniem atmosferycznym, co oznacza, że Unconfined water table is under atmospheric
nad zwierciadłem wody w tej samej warstwie prze- pressure, which means that there is a space without
puszczalnej występuje przestrzeń bez wody, umoż- water in the same permeable layer above the water
liwiająca jego podnoszenie się. Natomiast zwier- table, which allows its elevation. Confined water
ciadło napięte pozostaje pod ciśnieniem wyższym table, in turn, is under higher than atmospheric
od atmosferycznego. Jego położenie jest wymu- pressure. Its location is forced by impermeable
szone przez wyżej leżące utwory nieprzepuszczal- formations lying above, which prevents the water
ne, które uniemożliwiają wzrost poziomu zwiercia- table from elevating. It is located at the border of
dła wody. Występuje na granicy warstwy wodo- the aquifer and the impermeable layer.
nośnej i warstwy nieprzepuszczalnej. Classes of underground water quality were
Klasy jakości wód podziemnych określono stated in decrees of the Minister of the Environment
w rozporządzeniach Ministra Środowiska w sprawie on the criteria and method of evaluation of the
kryteriów i sposobu oceny stanu jednolitych części status of underground waters uniform bodies (last
wód podziemnych (ostatnie z dnia 21 XII 2015 r., dated 21 XII 2015, Journal of Laws 2016 item 85).
Dz. U. 2016 poz. 85). Wyróżnia się 5 klas jakości There are 5 quality classes distinguished, indicating
oznaczających dobry lub słaby stan tych wód. good or poor status of these waters.
Dobrym stanem wód podziemnych (klasy ja- The good status of underground waters
kości I—III) jest taki stan chemiczny wód, w któ- (quality classes I—III) is a water chemical status, in
rym: which:
― stężenia substancji zanieczyszczających nie ― pollutant concentrations do not result in the
wykazują efektów dopływu wód słonych ani in- inflow of salt waters and any other waters of
nych wód o jakości zagrażającej zanieczysz- pollution threatening quality and do not exceed
czeniem oraz nie przekraczają norm jakości quality standards specified by separate regula-
ustalonych w przepisach odrębnych, tions,
Environmental protection 93
czonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. poz. 1989), consumption (Journal of Laws item 1989), on the
na podstawie wyników badań przeprowadzanych basis of results of laboratory tests conducted by
przez laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej the State Sanitary Inspection laboratories or other
lub inne laboratoria o udokumentowanym syste- laboratories with a documented quality system of
mie jakości prowadzonych badań, zatwierdzonych water analyses recognised by the State Sanitary
przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Inspection.
Kontrola wodociągów przeprowadzana jest w re- Monitoring of waterworks is conducted in repre-
prezentatywnych punktach charakterystycznych dla
sentative points characteristic for particular water-
danego wodociągu, uzgodnionych między terenowo
works, agreed between the territorially competent
właściwym państwowym inspektorem sanitarnym
a przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym. state sanitary inspector and the water and sewage
Wodociągi pogrupowano według ich wydajności company. The waterworks are divided into groups,
dobowej. according to their 24-hour capacity.
Wodę dostarczaną ludności do spożycia uznaje Water supplied to the population for consumption
się za odpowiadającą lub nieodpowiadającą wyma- is qualified as meeting or not meeting requirements
ganiom określonym w ww. rozporządzeniu na pod- specified in the above mentioned decree on the
stawie wyników badań mikrobiologicznych, fizyko- basis of results of physicochemical, bacteriological
chemicznych oraz organoleptycznych. and organoleptic tests.
10. Dane o ściekach dotyczą ścieków odprowa- 10. Data regarding wastewater concern waste-
dzonych do wód lub do ziemi przez jednostki okreś- water discharged into waters or into the ground by
lone w ust. 5, pkt 1) i 3) na str. 92. entities described in item 5, points 1) and 3) on
Jako ścieki wymagające oczyszczania przyjęto page 92.
wody odprowadzane siecią kanałów lub rowów Wastewater requiring treatment is understood
otwartych bezpośrednio do wód lub do ziemi albo as water discharged by means of channel or open
do sieci kanalizacyjnej z jednostek produkcyjnych ditch systems directly into waters or into the
(łącznie z zanieczyszczonymi wodami z odwadnia- ground or to sewage network from production
nia zakładów górniczych i chłodniczymi), z innych entities (including contaminated drainage water
jednostek oraz z gospodarstw domowych. from mines and cooling water), other entities as
Wody chłodnicze są to wody używane w proce- well as households.
sach produkcyjnych, głównie w elektrowniach cie- Cooling water means water used in production
plnych, do celów chłodzenia. Są one zwykle pod-
processes, mainly in heat and power generating
grzane i powodują tzw. zanieczyszczenie termiczne
plants, for cooling purposes. This is usually hot
wód.
Za wody chłodnicze niewymagające oczysz- water which causes so-called thermal pollution of
czania uznaje się wody, które spełniają następują- water.
ce warunki: Cooling water not requiring treatment is water
― są odprowadzane do wód oddzielnym syste- which meets the following conditions:
mem kanalizacji, ― it is discharged into waters by a separate sew-
― ładunki zanieczyszczeń w wodach chłodniczych age system,
po procesie produkcyjnym nie są większe od ła- ― the quantity of pollutants in cooling water after
dunków zanieczyszczeń w wodach pobranych the production process is not greater than the
do celów chłodzenia, amount of pollutants in water withdrawn for cool-
― temperatura wód chłodniczych odprowadzonych ing purposes,
do jezior oraz ich dopływów nie przekracza ― the temperature of cooling water discharged into
26°C, a do pozostałych wód, z wyjątkiem morza lakes and their tributaries does not exceed 26°C
terytorialnego, nie przekracza 35°C. and into other waters, except territorial sea,
Dane o ściekach oczyszczanych dotyczą ście- does not exceed 35°C.
ków oczyszczanych mechanicznie, chemicznie, bio- Data regarding treated wastewater concern
logicznie oraz z podwyższonym usuwaniem bioge- wastewater treated mechanically, chemically, bio-
nów i odprowadzonych do wód lub do ziemi. logically and with increased biogene removal,
Przez ścieki oczyszczane mechanicznie ro- discharged into waters or into the ground.
zumie się ścieki poddane procesowi usuwania Mechanical treatment of wastewater is under-
jedynie zanieczyszczeń nierozpuszczalnych, tj. stood as the process of removing only non-soluble
ciał stałych i tłuszczów ulegających osadzaniu
pollutants, i.e., solid bodies and fats subject to
lub flotacji.
settlement or floatation.
Chemiczne oczyszczanie ścieków polega na
Chemical treatment of wastewater consists in
wytrącaniu niektórych związków rozpuszczalnych
względnie ich neutralizacji metodami chemiczny- precipitating certain soluble compounds, or their
mi, takimi jak koagulacja, sorpcja na węglu aktyw- neutralization through chemical methods, such as
nym itp. coagulation, sorption on active carbon, etc.
Biologiczne oczyszczanie ścieków następuje Biological treatment of wastewater occurs
w procesie mineralizacji przez drobnoustroje w śro- through mineralization processes caused by
dowisku wodnym w sposób naturalny (np. poprzez microorganisms in the natural water environment
rolnicze wykorzystanie ścieków, zraszanie pól, sta- (e.g. through agricultural use of wastewater,
wy rybne) lub w urządzeniach sztucznych (złoża field irrigaition, fish ponds) or in artificial facilities
biologiczne, osad czynny) i polega na usuwaniu ze (biofilters, activated sludge) and consists in the
ścieków zanieczyszczeń organicznych oraz związ- removal of organic pollutants or biogenous and
ków biogennych i refrakcyjnych. refractive compounds from wastewater.
Environmental protection 95
Podwyższone usuwanie biogenów w ściekach Increased biogene removal from sewage oc-
następuje w oczyszczalniach ścieków o wysoko- curs in treatment plants with highly efficient treat-
efektywnych technologiach oczyszczania (głównie ment technologies (mostly biological, and also
biologicznych, a także chemicznych) umożliwiają- chemical) allowing for an increased reduction in
cych zwiększoną redukcję azotu i fosforu. nitrogen and phosphorus content.
Kilkustopniowe oczyszczanie odprowadzanych A few steps treatment of discharged wastewater,
ścieków, np. biologiczne z podwyższonym usuwa- e.g. biological with increased biogene removal or
niem biogenów lub mechaniczno-chemiczno-bio- mechanical, chemical and biological, was classified
logiczne, zakwalifikowano do najwyższego stopnia as the highest degree of the treatment process (with
oczyszczania (z podwyższonym usuwaniem bioge- increased biogene removal, biological or chemical).
nów, biologicznego lub chemicznego). Sewage sludge from wastewater treatment
Przez osady ściekowe rozumie się pochodzące
plants are understood as sludge from sludge di-
z oczyszczalni ścieków osady z komór fermenta-
gesters and other installations, used for purifying
cyjnych oraz innych instalacji służących do oczysz-
czania ścieków. wastewater.
11. Informacje o całkowitej emisji głównych 11. Information regarding total emission of
zanieczyszczeń powietrza, tj. o emisji ze wszyst- main air pollutants, i.e., concerning emission from
kich źródeł są danymi szacunkowymi wyliczony- all sources, is estimated on the basis of fuel con-
mi na podstawie zużycia paliw i wskaźników tech- sumption and technological indicators, compiled in
nologicznych, opracowanymi zgodnie z metodolo- accordance with the Intergovernmental Panel on
gią Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu Climate Change (IPCC) methodology.
(IPCC). Data regarding emission of greenhouse gases
Dane o emisji gazów cieplarnianych zostały were estimated in accordance with the method-
oszacowane zgodnie z metodologią zalecaną do ology recommended by the United Nations Frame-
stosowania od 2015 r. przez Konferencję Stron Ra- work Convention on Climate Change since 2015.
mowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w spra- According to the updated IPCC categorisation the
wie zmian klimatu. Według uaktualnionej klasyfi- sources of emissions are classified into 5 main
kacji źródeł emisji opracowanej przez IPCC jest 5 categories: energy; industrial processes and prod-
głównych kategorii źródeł emisji: energia; procesy uct use; agriculture; land use, land use change and
przemysłowe i stosowanie produktów; rolnictwo; forestry; waste.
użytkowanie gruntów, zmiany użytkowania gruntów Information regarding emission and reduction
i leśnictwo; odpady. of air pollutants from plants of significant nuisance
Informacje o emisji i redukcji zanieczyszczeń to air quality concerns organisational entities estab-
powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych dla lished by the Minister of Environmental Protection
czystości powietrza dotyczą jednostek organizacyj- and Natural Resources on the basis of the defined
nych ustalonych przez Ministra Ochrony Środowi- amount of fees borne in 1986 for the annual emis-
ska i Zasobów Naturalnych na podstawie określo-
sion of substances polluting the air, according to
nej wysokości opłat wniesionych w 1986 r. za rocz-
ną emisję substancji zanieczyszczających powie- rates defined in the decree of the Council of
trze według stawek określonych w rozporządzeniu Ministers, dated 13 I 1986, regarding payments for
Rady Ministrów z dnia 13 I 1986 r. w sprawie opłat economic use of the environment and modifications
za gospodarcze korzystanie ze środowiska i wpro- to it (Journal of Laws No. 7, item 40) with later
wadzanie w nim zmian (Dz. U. Nr 7, poz. 40) z póź- amendments.
niejszymi zmianami. The established group of surveyed entities main-
Ustalona zbiorowość badanych jednostek utrzy- tained annually which i.a. assures comparability of
mywana corocznie, co zapewnia m.in. porównywal- data, may only be increased in specific cases,
ność wyników badań, może być powiększana jedy- e.g. by newly established or expanded entities with
nie w szczególnych przypadkach, np. o jednostki a high threshold of pollutant emission.
nowo uruchomione lub rozbudowane o wysokiej Data regarding particulate emission concern:
skali progowej emisji zanieczyszczeń. particulates from the combustion of fuels, particu-
Dane o emisji pyłów dotyczą pyłów: ze spala- lates from cement and lime, fire-resistant materials,
nia paliw, cementowo-wapienniczych i materiałów silicates, artificial fertilizers, carbon and graphite,
ogniotrwałych, krzemowych, nawozów sztucznych, soot, as well as other types of particulates.
węglowo-grafitowych, sadzy oraz innych rodzajów Data regarding gas emission concern: sulphur
zanieczyszczeń pyłowych. dioxide, carbon oxide, nitrogen oxides, hydrocar-
Dane o emisji gazów dotyczą: dwutlenku siarki, bons, as well as other types of gaseous pollutants
tlenku węgla, tlenków azotu, węglowodorów oraz (excluding carbon dioxide).
innych rodzajów zanieczyszczeń gazowych (bez
Data regarding particulate and gas emission in-
dwutlenku węgla).
clude organised emission (from technological and
Dane o emisji pyłów i gazów obejmują emisję zor-
ganizowaną (z urządzeń technologicznych i ogrzew- heating facilities) and non-organised emission (from
czych) oraz niezorganizowaną (z hałd, składowisk, waste dumps and landfills, in the course of reload-
w toku przeładunku, z hal produkcyjnych itp.). ing, from production halls etc.).
Wielkość emisji z poszczególnych źródeł i po- The emission volumes of different pollutant
szczególnych rodzajów zanieczyszczeń ustalona types from various sources were estimated
została na drodze pomiarów lub na podstawie through measurements or on the basis of calcula-
obliczeń z bilansu surowcowo-paliwowego w opar- tions of the raw material and fuel balance, based on
ciu o wskaźniki emisji zanieczyszczeń dla charakte- pollutant emission indicators for the characteristic
rystycznych procesów technologicznych. technological processes.
96 Stan i ochrona środowiska
12. Informacje o całkowitej zawartości ozonu 12. Information regarding the total atmospheric
w atmosferze są wynikiem systematycznych ob- ozone content is the result of systematic observa-
serwacji ozonu atmosferycznego za pomocą spek- tions of atmospheric ozone using the Dobson
trofotometru Dobsona, a od 1992 r. również spek- spectrophotometer, and since 1992 also Brewer
trofotometru Brewera. Jednostką całkowitej zawar- spectrophotometer. The dobson (D), also called the
tości ozonu w atmosferze jest dobson (D), zwany miliatmocentimetre (m atm-cm) is the unit of total
również miliatmocentymetrem (m atm-cm). Całko- atmospheric ozone content. The total atmospheric
wita zawartość ozonu w atmosferze wynosi 1 D, ozone content equals 1 D when the thickness of the
jeśli grubość warstwy ozonu zawartego w piono- ozone layer contained in an upright pillar of air with
wym słupie powietrza o podstawie 1 cm2 i spro- a 1 cm2 base and reduced to normal conditions
wadzonego do warunków normalnych (ciśnienie (pressure at 760 mmHg, and temperature at 0°C)
760 mmHg i temperatura 0°C) wynosi 0,001 cm. equals 0,001 cm.
13. Lasy ochronne są to obszary leśne, których 13. Protective forests are forest areas, the main
głównym zadaniem jest zachowanie na danym purpose of which is maintaining the soil, climatic,
terenie i w jego otoczeniu niezmienionych stosun- water as well as aesthetic and landscape values in
ków glebowych, klimatycznych, wodnych, a także a given area and its surroundings.
estetyczno-krajobrazowych. 14. Nature protection consists in maintaining,
14. Ochrona przyrody polega na zachowaniu, sustainable use and renovation of nature re-
zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu sources, objects and elements (among others,
zasobów, tworów i składników przyrody (m.in. dziko plants, animals and fungi originally existing in envir-
występujących oraz objętych ochroną gatunkową onment as well as subjected to species protection,
roślin, zwierząt i grzybów, zwierząt prowadzących wandering and migratory animals, habitats); forms
wędrowny tryb życia, siedlisk przyrodniczych); of nature protection are: national parks, nature
formami ochrony przyrody są: parki narodowe, reserves, landscape parks, protected landscape
rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary areas, documentation sites, ecological areas,
chronionego krajobrazu, stanowiska dokumentacyj- landscape-nature complexes, Natura 2000 areas,
ne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-kraj- monuments of nature, plant, animal and fungi
obrazowe, obszary Natura 2000, pomniki przyrody, species protection.
ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. The legal basis regulating establishing forms of
Podstawą prawną regulującą ustanowienie form nature protection is the Law on Nature Protection,
ochrony przyrody jest ustawa z dnia 16 IV 2004 r. dated 16 IV 2004 (uniform text Journal of Laws
o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. 2016 2016 item 2134, with later amendments); the forms
poz. 2134, z późniejszymi zmianami); formy te are created by way of the decree of the Council of
tworzone są w drodze rozporządzenia Rady Mini- Ministers or the Minister of the Environment, the
strów lub Ministra Środowiska, zarządzenia regio- regulation of regional director for environmental
nalnego dyrektora ochrony środowiska, uchwały protection, the resolution of voivodship regional
sejmiku województwa lub rady gminy. council or gmina council.
Parki narodowe obejmują obszary wyróżniające National parks include protected areas distin-
się szczególnymi wartościami przyrodniczymi,
guishing for particular natural, scientific, social,
naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyj-
cultural and educational values, of the area of at
nymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na
least 1000 ha, where all nature elements and spe-
których ochronie podlega cała przyroda oraz walory
cific landscape features are protected.
krajobrazowe.
National parks are created to preserve biodi-
Parki narodowe tworzy się w celu zachowania
różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i skład- versity, resources, formations and elements of
ników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazo- inanimate nature and landscape features, restore
wych, przywrócenia właściwego stanu zasobów a proper state of resources and elements of nature,
i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształ- reconstruct distorted natural habitats of plants,
conych siedlisk: przyrodniczych, roślin, zwierząt lub animals or fungi.
grzybów. Nature reserves include areas having essential
Rezerwaty przyrody obejmują wyróżniające się value for the environmental, scientific, cultural
szczególnymi wartościami przyrodniczymi, nauko- and landscape reasons in natural or slightly
wymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi changed state — ecosystems, refuges and natural
obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało sites. They also protect habitats of plants, ani-
zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przy- mals, fungi and formations and elements of inan-
rodnicze, a także siedliska: roślin, zwierząt i grzy- imate nature.
bów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej. Landscape parks are areas protected for nat-
Parki krajobrazowe obejmują obszary chronione ural, historical and cultural values, as well as for
ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne landscape features. The aim of landscape park’s
i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu za- creation is preservation, popularisation and dis-
chowania i popularyzacji tych wartości w warun- semination of these values in conditions of sustain-
kach zrównoważonego rozwoju. able development.
Obszary chronionego krajobrazu obejmują te- Protected landscape areas include areas pro-
reny chronione ze względu na wyróżniający się tected for the sake of distinguishing landscape
krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, warto- characterised by various ecosystem types. These
ściowe ze względu na możliwość zaspokajania areas are to be valuable because of their functions
potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub satisfying the needs of tourism and recreation and
pełnioną funkcję korytarzy ekologicznych. functions of ecological corridors.
Environmental protection 97
16. Odpady oznaczają każdą substancję lub 16. Waste means any substance or object which
przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamie- the holder discards or intends, or is required to
rza się pozbyć lub do których pozbycia się jest discard. Data on waste since 2013 have been
obowiązany. Dane o odpadach od 2013 r. są opra- compiled on the basis of the Law on Waste, dated
cowywane w oparciu o ustawę z dnia 14 XII 2012 r. 14 XII 2012 (Journal of Laws 2013 item 21) with
o odpadach (Dz. U. 2013 poz. 21) z późniejszymi later amendments.
zmianami. Types of waste presented are consistent with the
Prezentowane rodzaje odpadów są zgodne z ka- waste catalogue introduced by the decree of the
talogiem odpadów wprowadzonym rozporządze- Minister of the Environment dated 9 XII 2014 (Jour-
niem Ministra Środowiska z dnia 9 XII 2014 r. nal of Laws item 1923).
(Dz. U. poz. 1923).
Information regarding the quantity and type
Informacje o ilości i rodzajach odpadów dotyczą
zakładów, które wytworzyły w ciągu roku powyżej of waste concerns plants which generated over
1 tys. t odpadów lub nagromadziły 1 mln t i więcej 1 thous. t of waste in the course of the year or
odpadów (z wyłączeniem odpadów komunalnych). accumulated 1 mln t of waste and more (excluding
Przez odzysk odpadów rozumie się jakikolwiek municipal waste).
proces, którego głównym wynikiem jest to, aby Recovery of waste shall mean any operation the
odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez principal result of which is waste serving a useful
zastąpienie innych materiałów. Pełna definicja purpose by replacing other materials. Full definition
odzysku odpadów zawarta jest w ustawie z dnia of waste recovery is included in the Law on Waste
14 XII 2012 r. o odpadach. dated 14 XII 2012.
Przez unieszkodliwianie odpadów rozumie się Disposal of waste shall mean any operation
proces niebędący odzyskiem, nawet jeżeli wtórnym which is not recovery even when the operation has
skutkiem takiego procesu jest odzysk substancji lub as a secondary consequence the reclamation of
energii. substances or energy.
Przez odpady składowane należy rozumieć od- Landfilled waste is understood as waste trans-
pady umieszczone na składowiskach i w obiektach ferred to own and other landfill areas and facilities
unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (w tym servicing the extractive industries (including heaps
hałdach i stawach osadowych) własnych i innych. and settling ponds).
Magazynowanie odpadów to czasowe przecho- Waste storage means a temporary waste accu-
wywanie odpadów, które obejmuje: wstępne maga- mulation, which includes: preliminary storage of
zynowanie odpadów przez ich wytwórcę, tymczaso- waste by its producer, temporary storage of waste
we magazynowanie odpadów przez prowadzącego
by the unit collecting waste, storage of waste by the
zbieranie odpadów, magazynowanie odpadów przez
unit processing waste.
prowadzącego przetwarzanie odpadów.
Dane o odpadach dotychczas składowanych Data regarding landfilled up to now (accumu-
(nagromadzonych) dotyczą ilości odpadów zde- lated) waste concern the quantity of waste de-
ponowanych na terenach własnych zakładów posited on the grounds of the plants generating
w wyniku składowania w roku sprawozdawczym it as a result of depositing it during the reporting
i w latach poprzednich. and previous years.
17. Dane o nakładach na środki trwałe służące 17. Data regarding outlays on fixed assets and
ochronie środowiska i gospodarce wodnej oraz tangible effects of investments in environmen-
ich efektach rzeczowych prezentuje się zgodnie tal protection and water management are pre-
z Polską Klasyfikacją Statystyczną dotyczącą Dzia- sented in accordance with the Polish Statistical
łalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środo- Classification of Environmental Protection and
wiska, wprowadzoną rozporządzeniem Rady Mini- Facilities, introduced on the basis of the decree of
strów z dnia 2 III 1999 r. (Dz. U. Nr 25, poz. 218). the Council of Ministers, dated 2 III 1999 (Journal of
Klasyfikacja ta opracowana została na podstawie Laws No. 25, item 218). This classification was
Międzynarodowej Standardowej Statystycznej Kla- compiled on the basis of ECE/UN Single European
syfikacji EKG/ONZ dotyczącej Działalności i Urzą- Standard Statistical Classification of Environmental
dzeń Związanych z Ochroną Środowiska i Europej- Protection Activities and Facilities as well as with
skiego Systemu Zbierania Informacji Ekonomicz- European System for the Collection of Economic
nych dotyczących Środowiska (SERIEE) wdrożo- Information on the Environment (SERIEE), imple-
nego przez Unię Europejską. mented by the European Union.
Prezentowane dane dotyczą: osób prawnych The presented data refer to: legal persons and
i jednostek organizacyjnych niemających osobowo-
organisational entities without legal personality as
ści prawnej oraz osób fizycznych prowadzących
well as natural persons conducting economic activ-
działalność gospodarczą, w których liczba pracują-
cych przekracza 9 osób (z wyłączeniem gospo- ity employing more than 9 persons (with the excep-
darstw indywidualnych w rolnictwie oraz osób tion of private farms in agriculture as well as natural
fizycznych i spółek cywilnych prowadzących dzia- persons and civil law partnerships conducting
łalność gospodarczą — prowadzących księgi przy- economic activity — keeping the so-called reve-
chodów i rozchodów), jednostek prowadzących nues and expenses books), budgetary entities
działalność zaklasyfikowaną według PKD 2007 do conducting economic activity classified according to
sekcji „Administracja publiczna i obrona narodowa; NACE Rev. 2 to the section ”Public administration
obowiązkowe zabezpieczenia społeczne”, a także and defence; compulsory social security” as well as
spółek wodno-ściekowych bez względu na liczbę water and sewage companies, regardless of the
pracujących. number of employees.
Environmental protection 99
18. Fundusze ekologiczne — fundusze ochro- 18. Ecological funds — environmental pro-
ny środowiska i gospodarki wodnej (Narodowy tection and water management funds (National
i wojewódzkie, a także do 2009 r. powiatowe and voivodship as well as, until 2009, powiat
i gminne) — są to fundusze tworzone m.in. z opłat and gmina) — are funds created from income
za korzystanie ze środowiska (tj. kwot pieniężnych originating i.a. from payments for use of natural
pobieranych m.in. za: emisję zanieczyszczeń po- environment (i.e. payments collected i.a. for:
wietrza, umieszczanie odpadów na składowisku emission of air pollutants, placement of waste in
oraz pobór i korzystanie z wód i wprowadzanie the landfill as well as withdrawal and use of water
ścieków do wód lub do ziemi), innych opłat środo- and releasing wastewater into water or the
wiskowych, kar za naruszenie wymagań w zakresie ground), other environmental payments the fines
ochrony środowiska, spłat pożyczek udzielonych for violating environmental protection require-
ments, the repayments of loans granted for inves-
inwestorom.
tors.
Dane dotyczące funduszy ochrony środowiska
Data concerning environmental protection and
i gospodarki wodnej (Narodowego i wojewódzkich) water management funds (National and voivod-
prezentuje się w ujęciu memoriałowym (z wyjątkiem ship) are presented on accrual basis (excluding
kar za naruszenie wymagań w zakresie ochro- fines for violating environmental protection re-
ny środowiska — w ujęciu kasowym). quirements — on cash basis).
Od 2010 r. do zadań powiatów i gmin należy Since 2010 the objective of powiat and gmina
finansowanie ochrony środowiska i gospodarki is to finance environmental protection and water
wodnej w wysokości nie mniejszej niż kwota wpły- management in the amount at least equal to the
wów z tytułu opłat i kar środowiskowych, stanowią- amount of income from environmental payments
cych dochody budżetów powiatów i gmin, pomniej- and fines, consisting powiat and gmina budgets
szona o nadwyżkę z tytułu tych dochodów przeka- incomes and reduced by surplus of these incomes
zaną do funduszy wojewódzkich. that is transfered to voivodship funds.
100 Stan i ochrona środowiska
Powierzchnia ogólna b ........... 31269 31268 31268 31268 — 0,82 0,81 Total area b
w tym: of which:
Użytki rolne .............................. 19148 18931 18683 18810c +189c 0,50 0,49 Agricultural land
w tym: of which:
grunty rolne zabudowane ..... 527 530 598 548 +17 0,01 0,01 agricultural built-up areas
Grunty pod wodami .................. 636 640 645 651 +2 0,02 0,02 Lands under waters
w tym powierzchniowymi ...... 558 561 566 571 +2 0,01 0,01 of which surface waters
w tym: tereny mieszkaniowe 234 278 323 340 +7 0,01 0,01 of which: residential areas
tereny przemysłowe 100 112 117 124 +2 0,00 0,00 industrial areas
tereny komunikacyjne 897 891 917 925 +3 0,02 0,02 transport areas
a Stan ludności w dniu 31 XII, odpowiednio dla lat 2004 i 2016. b Obszar lądowy (łącznie z wodami śródlądowymi) oraz
część morskich wód wewnętrznych; patrz dział „Geografia”, uwaga do tabl. 2 na str. 83. c Łącznie z gruntami zadrze-
wionymi i zakrzewionymi na użytkach rolnych, ujmowanymi do 2016 r. w pozycji „grunty leśne oraz zadrzewione i zakrze-
wione”.
Ź r ó d ł o: dane Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.
a Population as of 31 XII, respectively for 2004 and 2016. b Land area (including inland waters) as well as a part of
internal waters; see the chapter ”Geography”, note to the table 2 on page 83. c Including woody and bushy land on agricul-
tural land, classified until 2016 in the item ”forest land as well as woody and bushy land”.
S o u r c e: data of the Head Office of Geodesy and Cartography.
Environmental protection 101
TABL. 2 (13). GRUNTY ROLNE WYŁĄCZONE NA CELE NIEROLNICZE I LEŚNE NA CELE NIELEŚNE a
AGRICULTURAL LAND DESIGNATED FOR NON-AGRICULTURAL PURPOSES
AND FOREST LAND DESIGNATED FOR NON-FOREST PURPOSES a
2005 2010 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w ha in ha
V i VI oraz VI RZ i PsZd ............................ 141 111 119 121 V and VI as well as VI RZ and PsZ d
Inne grunty rolne .......................................... 1266 1104 805 1011 Other agricultural land
Pod drogi i szlaki komunikacyjne ................. 251 120 85 118 Roads and communication trails
Pod użytki kopalne ....................................... 465 824 742 474 Mining grounds
a W trybie obowiązujących przepisów prawnych o ochronie gruntów rolnych i leśnych. b—d Pochodzenia: b — mineral-
nego, c — mineralnego i organicznego, d — organicznego.
Ź r ó d ł o: w zakresie wyłączonych w trybie przepisów prawnych o ochronie gruntów rolnych i leśnych: gruntów rolnych
— dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, gruntów leśnych — dane Ministerstwa Środowiska.
a According to the existing legal regulations on the protection of agricultural and forest land. b—d Origin: b — mineral,
c — mineral and organic, d — organic.
S o u r c e: in regard to designated land according to the legal regulations on the protection of agricultural and forest land:
agricultural land — data of the Ministry of Agriculture and Rural Development, forest land — data of the Ministry of the
Environment.
Zrekultywowane (w ciągu roku) ....... 1861 1222 1807 1449 Reclaimed (during the year)
Zagospodarowane (w ciągu roku) ... 1132 581 852 587 Managed (during the year)
Gaz ziemny ........................... 293 208 120b 98b –3,1b Natural gas
Metan pokładów węgla ......... 63 30 96b 41b +5,2b Coal bed methane
Węgiel kamienny .................. 157 50 58578 22222 +2358 Hard coal
Rudy miedzi i srebra ............. 12 6 1949 1706 –27,5 Copper and silver ores
Kamienie łamane i bloczne ... 731 330 10920 5647 +119 Crushed and block stones
Piaski i żwiry ......................... 9933 3935 19016 5899 +377 Sand and gravel
a Łącznie z obszarami zlewni poza granicami kraju; dane obliczono metodą regionów. b Łącznie z dopływami z zagrani-
cy. c Powierzchni ogólnej kraju. d Pobór wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci.
Ź r ó d ł o: w zakresie opadów i odpływów — dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej — Państwowego Instytutu
Badawczego.
a Including catchment basins outside the borders of the country; data were compiled using the regional method.
b Including foreign tributaries. c Total area of the country. d Water withdrawal by intakes before entering the network.
S o u r c e: in regard to precipitation and outflow — data of the Institute of Meteorology and Water Management — Na-
tional Research Institute.
RZEKId
RIVERSd
JEZIORA
LAKES
a Wynika z porównania oceny stanu/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego, uzupełnionego o wyniki ekstrapolacji
lub oceny eksperckiej i jest wypadkową tych ocen. b, c Dotyczy jednolitych części wód: b — naturalnych, c — sztucznych
i silnie zmienionych. d Łącznie ze zbiornikami zaporowymi (niebędącymi jednolitymi częściami wód rzek).
Ź r ó d ł o: dane Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
a Results from a comparison of the ecological status/potential and chemical status assessment, supplemented by results
of extrapolation or expert assessment and is the resultant of those assessments. b, c Concerns uniform water bodies:
b — natural, c — artificial and heavily modified. d Including dam reservoirs (that are not uniform river water bodies).
S o u r c e: data of the Chief Inspectorate for Environmental Protection.
Environmental protection 105
a Prowadzące zbiorowe zaopatrzenie ludności w wodę. b Określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia
13 XI 2015 r. c Na podstawie szacunków.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia.
a Providing collective water supply of the population. b Specified in the decree of the Minister of Health dated 13 XI 2015.
c Estimated data.
S o u r c e: data of the Ministry of Health.
a Pracujące na sieci kanalizacyjnej; patrz dział „Infrastruktura komunalna. Mieszkania”, tabl. 1 i 3 na str. 323 i 324.
b Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków — na podstawie szacunków, ludność ogółem — na podstawie bilansów.
a On sewage network; see the chapter ”Municipal infrastructure. Dwellings”, tables 1 and 3 on pages 323 and 324.
b Population connected to wastewater treatment plants — estimated data, total population — based on balances.
a Do uprawy wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczone
do produkcji pasz.
a To cultivation of all crops marketed, including crops designed to produce fodder.
Environmental protection 107
O G Ó Ł E M ...................... 1164 866 690 848 852 714 430 391 318 T O T A L
Źródła stacjonarne: Stationary sources:
heat and power generat-
energetyka zawodowa .... 775 476 356 283 273 202 57 40 28 ing plants
energetyka przemysłowa 80 58 44 26 24 21 13 8 3 industrial power plants
technologie przemysłowe 140 127 124 74 73 75 100 85 74 industrial technologies
gospodarstwa domowe ... 128 154 128 65 78 66 154 162 117 households
inne źródłac .................... 40 50 37 60 73 66 78 70 73 other sourcesc
Źródła mobilne ................... 1 1 1 340 331 284 28 26 23 Mobile sources
a, b Patrz notki do tabl. 14. c Kotłownie lokalne, warsztaty rzemieślnicze, rolnictwo i inne.
Ź r ó d ł o: dane Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami — Instytutu Ochrony Środowiska — Pań-
stwowego Instytutu Badawczego.
a, b See footnotes to the table 14. c Local boiler plants, trade workshops, agriculture and others.
S o u r c e: data of the National Centre for Emissions Management — Institute of Environmental Protection — National
Research Institute.
W TYSIĄCACH TON
IN THOUSANDS TONNES
Zakłady szczególnie uciążliwe dla czystości Plants of significant nuisance to air quality a
powietrzaa (stan w dniu 31 XII) ................. 1695 1796 1816 1859 (as of 31 XII)
w tym wyposażone w urządzenia do re- of which possessing systems to reduce
dukcji zanieczyszczeń: the emission of:
pyłowych ............................................... 1228 1209 1204 1187 particulates
gazowych ............................................. 233 260 246 252 gases
Emisja zanieczyszczeń w tys. t: Emission of pollutants in thous. t:
pyłowych .................................................. 111 63 44 39 particulates
w tym: of which:
pyły ze spalania paliw ........................... 89 45 28 22 particulates from the combustion of fuels
pyły cementowo-wapiennicze i materia- cement and lime particulates as well as
łów ogniotrwałych .............................. 3 2 2 2 fire-resistant materials
gazowych (bez dwutlenku węgla) ............. 2007 1704 1605 1429 gases (excluding carbon dioxide)
w tym: dwutlenek siarki ......................... 856 519 392 260 of which: sulphur dioxide
tlenek węgla .............................. 326 344 351 336 carbon oxide
tlenki azotu ................................ 351 341 269 240 nitrogen oxides
Zanieczyszczenia zatrzymane w urządze- Pollutants retained in pollutant reduction
niach do redukcji zanieczyszczeń: systems:
w tysiącach ton: in thousand tonnes:
pyłowe .................................................. 17933 19192 19396 19405 particulates
gazowe (bez dwutlenku węgla) ............. 1967 2299 2275 2415 gases (excluding carbon dioxide)
w % zanieczyszczeń wytworzonych: in % of pollutants produced:
pyłowych ............................................... 99,4 99,7 99,8 99,8 particulates
gazowych (bez dwutlenku węgla) ......... 49,5 57,4 58,6 62,8 gases (excluding carbon dioxide)
Zwiększenie (+) lub zmniejszenie (–) zanie- Increase (+) or decrease (–) in pollutants b
czyszczeńb w tys. t: in thous. t:
pyłowych .................................................. –12 +0,3 –3 –4 particulates
gazowych (bez dwutlenku węgla) ............. +1 +37 +27 –163 gases (excluding carbon dioxide)
w tym dwutlenek siarki .......................... –13 +7 –11 –108 of which sulphur dioxide
a Emitujące pyły, gazy lub równocześnie pyły i gazy. b W warunkach porównywalnych w stosunku do roku poprzedniego,
tj. dla tych samych zakładów i rodzajów zanieczyszczeń obliczonych według tych samych metod.
a Emitting particulates, gases or particulates and gases. b In comparable conditions in relation to the previous year,
i.e., for the same plants and pollutant types, and calculated according to the same methods.
Environmental protection 109
OGÓŁEM
TOTAL
2005 ......................................... 343 362 368 380 353 350 325 305 279 272 291 322
2010 ......................................... 343 377 395 396 367 346 333 316 316 300 300 338
2015 ......................................... 373 373 381 370 370 354 334 304 294 292 290 271
2016 ......................................... 363 337 360 385 374 340 328 308 286 290 273 301
2005 do 1963—2004 ................ +3 –11 –14 –7 –17 –7 –15 –16 –22 –17 +2 +10
to
2010 do 1963—2009 ................ +5 +5 +14 +12 –1 –9 –5 –4 +16 +13 +13 +29
to
2015 do 1963—2014 ................ +37 +4 +2 –10 +3 — –3 –15 –6 +5 +3 –36
to
2016 do 1963—2015 ................ +27 –34 –20 +2 +7 –13 –9 –11 –14 +3 –13 –6
to
a Pomiary wykonane w Centralnym Obserwatorium Geofizycznym Polskiej Akademii Nauk w Belsku k. Grójca.
Ź r ó d ł o: dane Inspekcji Ochrony Środowiska oraz Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk uzyskane w ramach
systemu Państwowego Monitoringu Środowiska.
a Measurements were made by the Central Geophysical Observatory of the Polish Academy of Sciences in Belsk,
near Grójec.
S o u r c e: data of the Inspectorate for Environmental Protection and the Institute of Geophysics, Polish Academy
of Sciences obtained from the State Environmental Monitoring system.
a W lasach w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. b, c W 2005 r. określane jako:
b — w strefach szkodliwego oddziaływania przemysłu, c — w miastach i wokół miast.
Ź r ó d ł o: dane Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
a In forests managed by the State Forests National Forest Holding. b, c In 2005 defined as: b — within zones character-
ised by harmful influence of industry, c — in urban areas and around urban centres.
S o u r c e: data of the Directorate General of the State Forests.
110 Stan i ochrona środowiska
a Uszeregowane malejąco według powierzchni ogółem. b Powierzchnia, na której chroniona jest cała przyroda i jest
całkowicie zaniechana bezpośrednia ingerencja człowieka. c Bez wód przybrzeżnych M. Bałtyckiego.
a Listed according to decreasing grand total area. b The area in which all forms of nature are protected and direct human
interference is entirely abandoned. c Excluding coastal water of the Baltic Sea.
Environmental protection 111
a Uszeregowane malejąco według powierzchni ogółem. b Powierzchnia, na której chroniona jest cała przyroda i jest
całkowicie zaniechana bezpośrednia ingerencja człowieka. c Bez wód przybrzeżnych M. Bałtyckiego.
a Listed according to decreasing grand total area. b The area in which all forms of nature are protected and direct human
interference is entirely abandoned. c Excluding coastal water of the Baltic Sea.
a Powierzchnia, na której chroniona jest cała przyroda i jest całkowicie zaniechana bezpośrednia ingerencja człowieka.
a The area in which all forms of nature are protected and direct human interference is entirely abandoned.
112 Stan i ochrona środowiska
a Uszeregowane malejąco według powierzchni ogółem. b Łącznie z rezerwatami przyrody i innymi formami ochrony
przyrody położonymi na terenie parków. c Z braku aktualnych pomiarów geodezyjnych dane podaje się bez powierzchni
parków krajobrazowych woj. małopolskiego.
a Listed according to decreasing total area. b Including nature reserves and other forms of nature protection located within
parks. c Because of lack of current geodesic measurements data are presented excluding area for landscape parks of
małopolskie voivodship.
a Łącznie z grotami. b W tym 161 źródeł, wodospadów i wywierzysk oraz 132 krzewy.
a Including grottos. b Of which 161 sources, waterfalls and exsurgents as well as 132 bushes.
a Dane szacunkowe; z wyjątkiem żubrów, podawanych na podstawie „Księgi Rodowodowej Żubrów”, prowadzonej
od 1947 r.
Ź r ó d ł o: dane Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
a Estimated data; except European bisons, presented on the basis of the ”European Bison Pedigree Book”, conducted
since 1947.
S o u r c e: data of the General Directorate for Environmental Protection.
2005 ............................ 0,6 1,0 0,6 1,0 0,4 0,7 0,6 0,6 0,4
2010 ............................ 0,5 0,8 0,6 1,0 0,4 0,4 0,6 0,5 0,4
2015 ............................ 0,5 0,8 0,6 0,8 0,4 0,5 0,5 0,4 0,3
2016 ............................ 0,4 0,6 0,5 0,8 0,4 0,4 0,4 0,4 0,3
w mln t in mln t
w tym: of which:
Mieszanki popiołowo-żuż-
lowe z mokrego od- Dust-slag compounds
prowadzania odpadów from wet treatment of
paleniskowych ............ 11,4 0,1 9,8 9,8 1,4 0,1 303,6 furnace waste
Popioły lotne z węgla ..... 3,3 0,0 0,2 0,0 2,9 0,1 25,9 Coal fly ash
TABL. 29 (40). NAKŁADY NA ŚRODKI TRWAŁE SŁUŻĄCE OCHRONIE ŚRODOWISKA I GOSPODARCE WODNEJa
(ceny bieżące)
OUTLAYS ON FIXED ASSETS FOR ENVIRONMENTAL PROTECTION AND WATER MANAGEMENT a
(current prices)
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
w tym: of which:
w tym nakłady na nowe techniki i tech- of which outlays on modern fuel com-
nologie spalania paliwb ..................... 406,9 727,1 745,9 647,4 bustion technologiesb
oczyszczanie ścieków komunalnych .... 839,3 1626,4 1445,4 272,9 municipal wastewater treatment
systemy obiegowego zasilania wodą .... 45,9 21,2 7,3 56,1 circulation systems of water supply
Zmniejszanie hałasu i wibracji .................. 113,9 141,6 350,1 186,8 Noise and vibration reduction
Ujęcia i doprowadzenia wody ................... 863,3 1798,4 1230,2 811,0 Water intakes and systems
Zbiorniki i stopnie wodne ......................... 335,3 441,4 631,3 417,8 Water reservoirs and falls
przepustowość oczyszczalni w dam3/d .... 122,8 121,6 212,7 71,2 capacity of treatment plants in dam3/24 h
z podwyższonym usuwaniem biogenów 35,2 8,2 28,6 6,0 with increased biogene removal
redukcji zanieczyszczeń: pyłowych ......... 238,0 4,2 58,6 48,2 reduce: particulate pollutants
gospodarczego wykorzystania odpadów 528 3495 2335 1839 economic use of waste
Uzdatnianie wody w dam3/d ........................ 146,8 127,8 74,8 37,2 Water treatment in dam3/24 h
Sieć wodociągowa w km ............................. 5576 6271 4599 2888 Water supply network in km
Pojemność zbiorników wodnych w hm3 ....... 51,9 0,2 1,5 0,0 Capacity of water reservoirs in hm3
ŚRODKI
FUNDS
Stan funduszy na początek roku ................ 18857,7 11232,8 7624,9 Funds at the beginning of the year
Stan funduszy na koniec roku .................... 19734,7 11886,0 7848,7 Funds at the end of the year
DZIEDZINY FINANSOWANIA
DOMAIN OF FINANCING
U w a g a. Ponadto urzędy marszałkowskie oraz Główny Inspektorat Ochrony Środowiska przekazały do budżetów
powiatów 159,5 mln zł (w tym 155,7 mln zł z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska) oraz do budżetów gmin — 563,9
mln zł (w tym 442,0 mln zł z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska oraz 100,3 mln zł z tytułu opłat i kar za usuwanie
drzew i krzewów).
Ź r ó d ł o: dane Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
N o t e. Moreover, marshals’ offices and the Chief Inspectorate for Environmental Protection transferred to powiats
budgets 159,5 mln zl (of which 155,7 mln zl from payments for use of natural environment) and to gminas budgets — 563,9
mln zl (of which 442,0 mln zl from payments for use of natural environment and 100,3 mln zl from payments and fines for
removal of trees and bushes).
S o u r c e: data of the Management Board of the National Fund for Environmental Protection and Water Management.
118 Dział I
Kadencje Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Terms of office of the Sejm and Senate of the Repub-
zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej z dnia lic of Poland in accordance with the Constitution of the
2 IV 1997 r., art. 98, ust. 1: Republic of Poland, dated 2 IV 1997, Art. 98, par. 1:
Sejm: VII kadencji — od 8 XI 2011 r. do 11 XI 2015 r., Sejm: VII term — from 8 XI 2011 to 11 XI 2015,
VIII kadencji — od 12 XI 2015 r. VIII term — since 12 XI 2015.
Senat: VIII kadencji — od 8 XI 2011 r. do 11 XI 2015 r., Senate: VIII term — from 8 XI 2011 to 11 XI 2015,
IX kadencji — od 12 XI 2015 r. IX term — since 12 XI 2015.
Kadencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wy- The term of office of the President of the Republic of
bieranego w wyborach powszechnych trwa 5 lat. Poland, elected in a general election, lasts 5 years.
Lech Wałęsa — od 23 XII 1990 r. Lech Wałęsa — from 23 XII 1990
do 23 XII 1995 r. to 23 XII 1995.
Bronisław Maria Komorowski — od 6 VIII 2010 r. Bronisław Maria Komorowski — from 6 VIII 2010
do 6 VIII 2015 r. to 6 VIII 2015.
Andrzej Sebastian Duda — od 6 VIII 2015 r. Andrzej Sebastian Duda — since 6 VIII 2015.
a Kadencja przerwana na skutek tragicznej śmierci Prezydenta w katastrofie lotniczej w Smoleńsku; zgodnie z art. 131,
ust. 2 Konstytucji, do czasu wyboru nowego Prezydenta, Marszałek Sejmu tymczasowo wykonywał obowiązki Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej.
a The term of office interrupted due to the tragic death of the President in a plane crash in Smolensk; according to
Art. 131, par. 2 of the Constitution, until the election of a new President, the Marshal of the Sejm temporarily discharged
the duties of the President of the Republic of Poland.
Uwaga do tablic 1, 2, 5 i 13
Stosunek liczby oddanych głosów (ważnych kart do głosowania) do ogólnej liczby osób uprawnionych do głosowania
(wyrażony w %) określa się jako frekwencję wyborczą.
Note to tables 1, 2, 5 and 13
The rate of the number of votes cast (valid voting cards) to the total number of persons entitled to vote (expressed in %)
is defined as the voting turnout.
U w a g a. W I turze wyborów brało udział 11 kandydatów, spośród których do II tury przeszło 2 — Andrzej Sebastian
Duda i Bronisław Maria Komorowski, którzy otrzymali odpowiednio: w I turze — 34,76% i 33,77% ogółu głosów ważnych,
a w II turze — 51,55% i 48,45%.
Ź r ó d ł o: dane Państwowej Komisji Wyborczej.
N o t e. 11 candidates participated in the I election round, among whom 2 candidates entered the II election round —
Andrzej Sebastian Duda and Bronisław Maria Komorowski, who received respectively: in the I round — 34,76% and
33,77% of all valid votes, and in the II round — 51,55% and 48,45%.
S o u r c e: data of the National Electoral Commission.
Organisation of the State 119
Uprawnieni do głosowania w tys. .... 30762,9 30629,2 Persons entitled to vote in thous.
Oddane głosy: w tysiącach ............. 15050,0 15048,3 15595,3 15593,0 Votes cast: in thousands
Prawo i Sprawiedliwość ..................... 919 5711,7 37,58 235 Law and Justice
Nowoczesna Ryszarda Petru ............. 859 1155,4 7,60 28 Nowoczesna of Ryszard Petru
Polskie Stronnictwo Ludowe .............. 916 779,9 5,13 16 Polish People’s Party
Uprawnieni do głosowania w tys. ........................ 30565,3 30636,5 Persons entitled to vote in thous.
w tym głosy ważne: w tysiącach ...................... 7364,8 7069,5 of which valid votes: in thousands
U w a g a. W wyniku wyborów wszystkie mandaty zostały obsadzone, w tym w dniu 7 VI 2009 r. wybrano 11 kobiet,
a w dniu 25 V 2014 r. — 12 kobiet.
Ź r ó d ł o: dane Państwowej Komisji Wyborczej.
N o t e. As a result of elections all mandates were filled, of which on 7 V 2009, 11 women were elected and on 25 V 2014
— 12 women.
S o u r c e: data of the National Electoral Commission.
Organisation of the State 121
WEDŁUG WIEKU
BY AGE
21—29 lat ............... 10 1 17 4 x x x x 21—29
Post-secondary and
Policealne i średnie 37 4 38 8 6 — 3 — secondary
Zasadnicze zawodo-
we ....................... 1 — 2 — — — 1 — Basic vocational
TABL. 7 (49). KLUBY I KOŁA POSELSKIE VIII KADENCJI SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W 2016 R.
Stan w dniu 31 XII
DEPUTY CLUBS AND GROUPS OF THE VIII TERM OF THE SEJM OF THE REPUBLIC OF POLAND IN 2016
As of 31 XII
Członkowie
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
Members
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość .......... 234 Parliamentary Club Law and Justice
Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska ........... 132 Parliamentary Club Civic Platform
Koło Poselskie Wolni i Solidarni b ............................ 3 Deputies’ Group Free and Solidary b
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość .......... 64 Parliamentary Club Law and Justice
Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska ........... 33 Parliamentary Club Civic Platform
Senatorowie niezrzeszeni ....................................... 3 Independent senators
TABL. 9 (51). WYBRANE DANE O DZIAŁALNOŚCI VII ORAZ VIII KADENCJI SEJMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
SELECTED DATA REGARDING THE ACTIVITY OF THE VII AND VIII TERM OF THE SEJM
OF THE REPUBLIC OF POLAND
Kadencje Sejmu
WYSZCZEGÓLNIENIE Sejm terms SPECIFICATION
VII VIIIa
a Dane dotyczą okresu od 12 XI 2015 r. do 31 XII 2016 r. b Dotyczy projektów, którym nadano numer druku, a tym sa-
mym rozpoczęto procedowanie ścieżki legislacyjnej.
Ź r ó d ł o: dane Kancelarii Sejmu.
a Data concern the period from 12 XI 2015 to 31 XII 2016. b Concerns draft bills with assigned form number which are
considered in legislative procedure.
S o u r c e: data of the Chancellery of the Sejm.
Organisation of the State 123
TABL. 10 (52). DZIAŁALNOŚĆ STAŁYCH KOMISJI SEJMOWYCH VII ORAZ VIII KADENCJI SEJMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
ACTIVITIES OF STANDING COMMITTEES OF THE SEJM OF THE REPUBLIC OF POLAND
DURING THE VII AND VIII TERM
Kadencje Sejmu Sejm terms
VII VIIIa
posie- posie- uchwalone
dzenia dzenia passed
KOMISJE człon- człon- COMMITTEES
komisji komisji
kowieb kowieb dezy-
com- com- opinie
mem-
mittee
mem-
mittee deraty
bersb bersb desid-
opin-
ses- ses- ions
sions sions erata
a Dane dotyczą okresu od 12 XI 2015 r. do 31 XII 2016 r. b Stan w końcu okresu. c, g, i Powołane: c — 23 XI 2012 r.,
g — 9 V 2014 r., i — 8 VII 2015 r. d Do 8 XI 2012 r. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, od 9 XI 2012 r. do 11 XI
2015 r. Komisja Spraw Wewnętrznych. e, f, h Do 11 XI 2015 r.: e — Komisja Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii,
f — Komisja Gospodarki, h — Komisja Skarbu Państwa.
U w a g a. W Sejmie działało również: w VII kadencji — 6 komisji nadzwyczajnych, w VIII kadencji — 2 komisje nadzwy-
czajne i 1 komisja śledcza.
Ź r ó d ł o: dane Kancelarii Sejmu.
a Data concern the period from 12 XI 2015 to 31 XII 2016. b End of the period. c, g, i Established on: c — 23 XI 2012,
g — 9 V 2014, i — 8 VII 2015. d Until 8 XI 2012 Administration and Internal Affairs Committee, from 9 XI 2012 to 11 XI
2015 Internal Affairs Committee. e, f, h Until 11 XI 2015: e — Innovation and New Technologies Committee, f — Economic
Committee, h — State Treasury Committee.
N o t e. In the VII term of the Sejm there were also 6 special committees, in the VIII term — 2 special committees and
1 investigative committee.
S o u r c e: data of the Chancellery of the Sejm.
124 Organizacja państwa
TABL. 11 (53). WYBRANE DANE O DZIAŁALNOŚCI VIII ORAZ IX KADENCJI SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
SELECTED DATA REGARDING THE ACTIVITY OF THE VIII AND IX TERM OF THE SENATE
OF THE REPUBLIC OF POLAND
Kadencje Senatu
WYSZCZEGÓLNIENIE Senate terms SPECIFICATION
VIII IXa
TABL. 12 (54). DZIAŁALNOŚĆ STAŁYCH KOMISJI SENACKICH VIII ORAZ IX KADENCJI SENATU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
ACTIVITIES OF STANDING COMMITTEES OF THE SENATE OF THE REPUBLIC OF POLAND
DURING THE VIII AND IX TERM
Kadencje Senatu Senate terms
VIII IXa
posie- posie-
KOMISJE człon- dzenia człon- dzenia COMMITTEES
kowieb komisji kowieb komisji
mem- com- mem- com-
bersb mittee bersb mittee
sessions sessions
Liczba mandatów ....................... 37842 1694 6276 555 423 Number of mandates
Uprawnieni do głosowania w tys. 20047,6 9837,2 20628,5 30613,7 1335,7 Persons entitled to vote in thous.
Uprawnieni do głosowania w tys. .......... 30439,3 8713,3 10059,5 11666,5 Persons entitled to vote in thous.
a Bez rad miast na prawach powiatu; dane dotyczące uprawnionych do głosowania i oddanych głosów nie obejmują
tych okręgów wyborczych, w których nie przeprowadzono głosowania z uwagi na fakt, że liczba kandydatów była rów-
na liczbie mandatów. b Zgodnie z ustawą z dnia 15 III 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (tekst jednolity
Dz. U. 2015 poz. 1438) Warszawa jest gminą mającą status miasta na prawach powiatu, w skład której wchodzi 18 dziel-
nic.
a Excluding city with powiat status councils; data concerning persons entitled to vote and votes cast do not include
those constituencies where voting was not conducted because the number of candidates was equal to the number of
mandates. b In compliance with the Law on the System of the Capital City Warszawa, dated 15 III 2002 (uniform text
Journal of Laws 2015 item 1438) Warszawa is a gmina which is also a city with powiat status, encompassing 18 city
districts.
126 Organizacja państwa
Oddane głosy: w tysiącach ................... 14410,4 4666,2 4911,9 4832,2 Votes cast: in thousands
Liczba obsadzonych mandatów ............ 1586 1119 431 36 Number of filled mandates
Uprawnieni do głosowania w tys. .......... 16060,6 2573,7 5231,1 8255,8 Persons entitled to vote in thous.
Oddane głosy: w tysiącach ................... 6419,0 1255,4 2160,4 3003,2 Votes cast: in thousands
Liczba obsadzonych mandatów ............ 889 444 375 70 Number of filled mandates
U w a g a.
1. W liczbie obsadzonych mandatów nie uwzględniono wyboru 2 wójtów, którzy jako jedyni kandydaci nie otrzymali więcej
niż połowy ważnie oddanych głosów (wyboru wójtów dokonały rady gmin w grudniu 2014 r.).
2. Dane nie obejmują gminy wiejskiej Zielona Góra oraz miasta na prawach powiatu Zielona Góra, ponieważ wybory do
tych jednostek nie odbyły się z uwagi na ich połączenie z dniem 1 I 2015 r., zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów
z dnia 29 VII 2014 r. ― Dz. U. poz. 1023 (wybory odbyły się w marcu 2015 r.).
Ź r ó d ł o: dane Państwowej Komisji Wyborczej.
N o t e.
1. In the number of filled mandates data do not include election of 2 village mayors who, as the only candidates, did not
receive more than a half of valid votes cast (elections of village mayors were made by gmina councils in December
2014).
2. Data do not include rural gmina Zielona Góra and the city with powiat status Zielona Góra, because elections to these
units were not held due to their combination since 1 I 2015, according to the decree of the Council of Ministers, dated
29 VII 2014 ― Journal of Laws item 1023 (elections took place in March 2015).
S o u r c e: data of the National Electoral Commission.
Organisation of the State 127
w wieku:
aged:
60 lat i więcej ................................ 6705 1566 444 144 1382 241 122 26
and more
Według wieku
By age
60 lat i więcej ................................ 8986 2171 578 207 1910 381 166 43
and more
Wyższe ......................................... 13631 4427 1780 543 4793 1105 512 132
Tertiary
a Bez radnych rad miast na prawach powiatu. b Łącznie z radnymi rad dzielnic m.st. Warszawy. c Patrz uwaga 2 do tabl.
13 na str. 126.
a Excluding councillors of city with powiat status councils. b Including councillors of the Capital City Warszawa district
councils. c See note 2 to the table 13 on page 126.
128 Organizacja państwa
a Bez radnych rad miast na prawach powiatu. b Łącznie z radnymi rad dzielnic m.st. Warszawy. d W podziale według
grup zawodów nie uwzględniono radnych będących bezrobotnymi, niepracującymi i uczącymi się; emeryci i renciści ujmo-
wani są według zawodu wykonywanego przed przejściem na emeryturę lub rentę.
Ź r ó d ł o: w zakresie radnych w dniu wyborów — dane Państwowej Komisji Wyborczej.
a Excluding councillors of city with powiat status councils. b Including councillors of the Capital City Warszawa district
councils. d In the division by occupational groups, data do not include unemployed, not working and studying councillors;
retirees and pensioners are classified by occupation performed before taking retirement or other pension.
S o u r c e: in regard to councillors on election day — data of the National Electoral Commission.
Organisation of the State 129
WEDŁUG WIEKU
BY AGE
a Łącznie z 18 burmistrzami (w tym 3 kobiety) dzielnic m.st. Warszawy; bez prezydentów miast na prawach powiatu.
a Including 18 mayors (of which 3 women) of the Capital City Warszawa districts; excluding presidents of cities with
powiat status.
Zgodność ustaw lub ratyfikowanych umów The conformity of statutes or ratified inter-
międzynarodowych z Konstytucją Rze- national agreements to the Constitution of
czypospolitej Polskiej oraz zgodność the Republic of Poland and the conform-
ustaw z umowami międzynarodowymi, ity of statutes to international agree-
których ratyfikacja wymagała uprzedniej ments, the ratification of which requires
zgody wyrażonej w ustawie ...................... 54 35 44 36 prior consent granted by statute
U w a g a. Trybunał Konstytucyjny działa na mocy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 IV 1997 r. oraz ustaw
z dnia 30 XI 2016 r.: o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2072), o statusie
sędziów Trybunału Konstytucyjnego (Dz. U. poz. 2073) i przepisów wprowadzających ww. ustawy (Dz. U. 2016 poz. 2074).
W latach 2005―2016 obowiązywały ustawy o Trybunale Konstytucyjnym: z dnia 1 VIII 1997 r. (Dz. U. Nr 102, poz. 643,
z późniejszymi zmianami), z dnia 25 VI 2015 r. (Dz. U. poz. 1064, z późniejszymi zmianami) i z dnia 22 VII 2016 r. (Dz. U.
poz. 1157). Zgodnie z Konstytucją Trybunał Konstytucyjny składa się z 15 sędziów wybieranych indywidualnie przez Sejm
na 9 lat.
Ź r ó d ł o: dane Trybunału Konstytucyjnego.
N o t e. The legal base of the activity of the Constitutional Tribunal is the Constitution of the Republic of Poland, dated
2 IV 1997 as well as the Laws dated 30 XI 2016: on the Organisation and Procedure before the Constitutional Tribunal
(Journal of Laws item 2072), on the Status of Judges of the Constitutional Tribunal (Journal of Laws item 2073) and regula-
tions introducing those laws (Journal of Laws 2016 item 2074). In 2005―2016 the following laws on the Constitutional
Tribunal had legal force: dated 1 VIII 1997 (Journal of Laws No. 102, item 643, with later amendments), dated 25 VI 2015
(Journal of Laws item 1064, with later amendments) and dated 22 VII 2016 (Journal of Laws item 1157). According to the
Constitution the Constitutional Tribunal is composed of 15 judges chosen individually by the Sejm for 9 years.
S o u r c e: data of the Constitutional Tribunal.
WPŁYW SPRAW a
CASES RECEIVED a
w tym wnioski o podjęcie inicjatywy pra- of which motions for undertaking a legis-
wodawczej ............................................ 89 95 144 196 lative initiative
Motions to the Constitutional Tribunal for
Wnioski do Trybunału Konstytucyjnego ascertaining the incompatibility of regula-
o stwierdzenie niezgodności przepisów tions with the Constitution of the Repub-
z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej ... 28 10 21 24 lic of Poland
Przystąpienie do skargi konstytucyjnej ......... 8 10 12 12 Joining a constitutional complaint
Przystąpienie do postępowania przed Joining proceedings before the Constitu-
Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie tional Tribunal in case of the motions and
wniosków i w sprawie pytań prawnych ..... x x 9 19 on juridical questions
a Przez wpływ spraw rozumie się zarejestrowane w danym roku wszystkie pisma, tj.: listy od obywateli i innych
wnioskodawców, notatki z przyjęć interesantów oraz z kontroli terenowych, dotyczące zarówno spraw będących w toku,
jak i spraw, którymi Rzecznik się jeszcze nie zajmował; przez nową sprawę rozumie się pierwsze pismo zarejestrowane
w danej sprawie.
a Cases received are understood as all documents registered in a given year, i.e.: letters from citizens and other petition-
ers, notes from meetings with petitioners as well as from local inspections, concerning both on-going cases and cases the
Defender has not yet initiated; a new case means the first letter registered in a given case.
Organisation of the State 131
Pytania prawne do Sądu Najwyższego ........ 10 6 4 1 Questions of law to the Supreme Court
Kasacje ........................................................ 87 61 60 66 Cassations
Skargi kasacyjne do Sądu Najwyższego Cassational complaints to the Supreme
w sprawach pracy i cywilnych ................... 1 3 2 6 Court on labour and civil issues
Skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Cassational complaints to the Supreme
Administracyjnego .................................... 5 1 6 17 Administrative Court
Wnioski do Naczelnego Sądu Administra- Motions to the Supreme Administrative
cyjnego o wykładnię przepisów ................ — 3 1 3 Court for interpretation of legal acts
Skargi do wojewódzkich sądów administra- Complaints to administrative courts of first
cyjnych ..................................................... 12 9 12 18 instance
Przystąpienie do postępowania sądowego Joining a court proceedings and administra-
i administracyjnego .................................. 7 7 22 42 tive proceedings
Pozostałe ..................................................... 5 1 — 1 Others
Udzielo-
Przeka-
Podjęto no wy-
zano Nie
do pro- jaśnień
według podjęto
wadze- i infor-
właści- Not
Ogółemb nia macji
WYSZCZEGÓLNIENIE wości accept- SPECIFICATION
Total b Accept- Clarifica-
Directed ed for
ed for tion and
to com- consid-
consid- infor-
petent eration
eration mation
body
granted
KONTROLE JEDNOSTKOWE
INDIVIDUAL ENTITY AUDITS
WYSTĄPIENIA POKONTROLNE
POST-AUDIT STATEMENTS
a Bez spółek instytucji finansowych i ubezpieczeniowych. b Łącznie z kuratoriami oświaty. c Łącznie z 5 wystąpieniami
pokontrolnymi przekazanymi Prezesowi Rady Ministrów.
U w a g a. Najwyższa Izba Kontroli działa na mocy ustawy z dnia 23 XII 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (tekst jednolity
Dz. U. 2015 poz. 1096). W wyniku przeprowadzonych kontroli Najwyższa Izba Kontroli skierowała zawiadomienia do
organów powołanych do ścigania przestępstw lub wykroczeń: w 2005 r. — 122, w 2010 r. — 208, w 2015 r. — 125
i w 2016 r. — 102, w tym do prokuratury odpowiednio: 84, 104, 52 i 43.
Ź r ó d ł o: dane Najwyższej Izby Kontroli.
a Excluding companies of financial institutions and insurance companies. b Including school superintendent’s offices.
c Including 5 post-audit statements transferred to the Prime Minister.
N o t e. The legal base of the activity of the Supreme Audit Office is the Law on the Supreme Audit Office, dated 23 XII
1994 (uniform text Journal of Laws 2015 item 1096). As a result of conducted audits, the Supreme Audit Office notified
offices responsible for the prosecution of crimes and offences: 122 notifications in 2005, 208 in 2010, 125 in 2015 and 102
in 2016, including 84, 104, 52 and 43 respectively, to the prosecutor’s office.
S o u r c e: data of the Supreme Audit Office.
Organisation of the State 133
Zbadane uchwały i zarządzenia ................ 128204 150905 178351 172815 Resolutions and directives investigated
w tym w sprawach: of which in matters of:
budżetu i jego zmian ............................. 77440 98761 106014 104103 budget and budget changes
wieloletniej prognozy finansowej i jej long-term financial forecast and its
zmian ................................................. x 10 23479 24941 changes
zaciągania zobowiązań wpływających contracting liabilities affecting the
na wysokość długu publicznego oraz amount of public debt and granting
udzielania pożyczek ........................... 7167 8706 4487 3015 loans
podatków i opłat lokalnych ..................... 13823 7632 20573 15863 local taxes and charges
absolutorium .......................................... 2915 2882 2928 2918 vote of approval
Wydane opinie .......................................... 19528 23097 23884 23718 Opinions given
w tym w sprawach dotyczących: of which in matters of:
projektów budżetów ............................... 3069 2793 2987 2971 draft budgets
projektów uchwał o wieloletnich pro- draft resolutions on multi-year financial
gnozach finansowych ........................ x 2682 2983 2970 projections
możliwości sfinansowania deficytu oraz possibility of financing the deficit and cor-
prawidłowości planowanej kwoty długu 4420 2891 4592 4656 rectness of planned amount of debt
programów postępowań naprawczych x x 23 18 rehabilitation programs
możliwości spłaty kredytu, pożyczki lub possibility of paying back the credit, loan
wykupu papierów wartościowych ....... 2988 5775 2925 2186 or redemption of securities
sprawozdań z wykonania budżetu ......... 2986 2982 2970 2967 budget execution reports
wniosków komisji rewizyjnych w sprawie conclusions of the review committees
absolutorium ...................................... 2969 2969 2966 2965 concerning the vote of approval
Przeprowadzone kontrole gospodarki fi-
nansowej ............................................... 1282 1303 1281 1299 Financial management audits
kompleksowe ..................................... 788 787 724 735 comprehensive
problemowe ....................................... 239 329 376 432 problem-focused
doraźne ............................................. 174 148 157 92 unscheduled
sprawdzające ..................................... 81 39 24 40 check-up
gmin ...................................................... 887 719 776 801 of: gminas
miast na prawach powiatu ..................... 39 22 29 22 cities with powiat status
powiatów ............................................... 204 106 56 70 powiats
województw ........................................... 22 12 5 — voivodships
pozostałych podmiotówa ........................ 130 444 415 406 other entitiesa
Skontrolowane sprawozdania z wykonania
budżetów ............................................... 107045 123926 119626 122101 Audited budget execution reports
Wnioski pokontrolneb ................................ 631 663 631 672 Post-audit proposals b
przekazane: transferred to:
ministrom i kierownikom urzędów cen- ministers and the directors of central
tralnych .............................................. 90 69 98 82 offices
wojewodom ........................................... 9 7 12 22 voivods
organom ścigania — prokuraturze i Policji 56 32 31 31 prosecutor’s offices and the Police
kierownikom innych jednostek ............... 80 48 35 24 directors of other entities
komisjom orzekającym i rzecznikom adjudicating committees and public fi-
dyscypliny finansów publicznych ....... 396 507 455 513 nance discipline violation ombudsmen
Raporty o stanie gospodarki finansowej .... 2 2 3 7 Reports on financial management state
Przeprowadzone szkolenia ....................... 311 347 242 195 Organised trainings
a Związki jednostek samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne, samorządowe jednostki niemające osobo-
wości prawnej (jednostki i zakłady budżetowe oraz do 2010 r. gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych i fundu-
sze celowe). b Bez wystąpień pokontrolnych przekazanych kierownikom skontrolowanych jednostek.
U w a g a. Regionalne izby obrachunkowe są państwowymi organami nadzoru i kontroli gospodarki finansowej jednostek
samorządu terytorialnego; działają na mocy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 IV 1997 r. oraz ustawy z dnia
7 X 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 561).
Ź r ó d ł o: dane Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych.
a Unions of local government units, local government legal persons, local government entities without legal personality
(budgetary units and establishments as well as until 2010 auxiliary units of budgetary units and appropriated funds).
b Excluding post-audit reports transferred to directors of the audited entities.
N o t e. Regional chambers of audit are state bodies of supervision and control of the financial management of local
government units; they operate on the basis of the Constitution of the Republic of Poland, dated 2 IV 1997 and the Law on
the Regional Chambers of Audit, dated 7 X 1992 (uniform text Journal of Laws 2016 item 561).
S o u r c e: data of the National Council of the Regional Chambers of Audit.
134 Organizacja państwa
Po II wojnie światowej obowiązywał w Polsce After the Second World War, Poland was divided
trójstopniowy podział administracyjny kraju, istnie- according to the three-tier administrative structure
jący również w okresie międzywojennym. W 1950 r. effective also during the interwar period. In 1950, the
terytorium Polski podzielone było na: 17 woje- territory of Poland was divided into: 17 voivodships
wództw i 2 miasta wydzielone (Warszawa, Łódź) and 2 separated cities (Warszawa, Łódź) as well as
oraz 330 powiatów, a na szczeblu podstawowym — 330 powiats, and at primary level — 704 towns and
704 miasta i 2993 gminy. 2993 gminas.
Z dniem 1 I 1955 r. zniesione zostały gminy, a na On 1 I 1955, the gminas were dissolved and re-
ich miejsce utworzono 8790 gromad. placed by 8790 gromads.
W latach 1956—1972 stopniowo zmniejszano During 1956—1972 the number of gromads was
liczbę gromad, a jednocześnie tworzono nowe being reduced gradually with a trend of creating
powiaty. W rezultacie w końcu 1972 r. było w Pol- new powiats. As a result, at the end of 1972, there
sce 390 powiatów (w tym 75 miast mających status were 390 powiats (of which 75 were cities with
prawny powiatów) i 4315 gromad. powiat status) and 4315 gromads in Poland.
1 I 1973 r. w miejsce zniesionych gromad utwo- On 1 I 1973, 2365 gminas were created replacing
rzono 2365 gmin. the liquidated gromads.
Z dniem 1 VI 1975 r. zniesiono powiaty, a w miej- On 1 VI 1975, powiats were eliminated, and the
sce 17 województw i 5 miast wydzielonych (War- existing 17 voivodships and 5 separated cities
szawa, Kraków, Łódź, Poznań, Wrocław) utworzo- (Warszawa, Kraków, Łódź, Poznań, Wrocław) were
no 49 województw. Na szczeblu podstawowym replaced by 49 voivodships. At primary level the
jednostkami podziału administracyjnego były gminy gminas, the towns and the districts in bigger cities
i miasta oraz dzielnice w większych miastach. were the units of administrative division.
Od 27 V 1990 r. termin „gmina” stosuje się do Since 27 V 1990 the notion ”gmina” has been
każdej jednostki stopnia podstawowego obejmują- related to every unit of primary level of territorial
cej zarówno miasto (gmina miejska) lub teren division, i.e.: town (urban gmina) or rural area (rural
wiejski (gmina wiejska), jak i miasto wraz z otacza- gmina) as well as town with surrounding it rural
jącym je obszarem wiejskim (gmina miejsko- area (urban-rural gmina).
-wiejska). On 1 I 1999 a new fundamental three-tier terri-
Z dniem 1 I 1999 r. wprowadzono nowy zasadni- torial division of the country was introduced, the
czy trójstopniowy podział terytorialny państwa, entities of which are gminas, powiats and voivod-
którego jednostkami są gminy, powiaty i wojewódz- ships. A total of 308 powiats and 65 cities with
twa. Utworzono 308 powiatów i 65 miast na pra- powiat status as well as 16 voivodships were cre-
wach powiatu oraz 16 województw. Bez zmian ated. This change did not affect gminas, of which
pozostał podział na gminy, których było 2489. there were 2489.
W dniu 31 XII 2016 r. było: 16 województw, 314 On 31 XII 2016 there were: 16 voivodships, 314
powiatów, 66 miast na prawach powiatu oraz 2478 powiats, 66 cities with powiat status and 2478
gmin: 303 miejskie (w tym 66 gmin mających rów- gminas: 303 urban (of which 66 gminas that are
nież status miasta na prawach powiatu), 1559 also cities with powiat status) 1559 rural and 616
wiejskich i 616 miejsko-wiejskich. urban-rural.
Jednostkami pomocniczymi w gminach są m.in. Among others, village administrator’s offices com-
sołectwa. Według stanu w dniu 31 XII 2016 r. było prise auxiliary entities in gminas. As of 31 XII 2016,
40726 sołectw. there were 40726 such offices.
a W tym 66 gmin mających również status miasta na prawach powiatu, które podano w tabl. 22 na str. 137.
a Of which 66 gminas that are also cities with powiat status which are given in the table 22 on page 137.
Organisation of the State 137
O G Ó Ł E M T O T A L ................ 66 2 14 25 22 2 1
Poniżej 50000 ................................. 5 1 2 1 1 — —
Below
50000— 74999 .......................... 14 1 9 4 — — —
75000— 99999 .......................... 8 — 2 4 2 — —
100000—149999 .......................... 16 — 1 12 3 — —
150000—199999 .......................... 7 — — 3 4 — —
200000—499999 .......................... 11 — — 1 9 1 —
500000—999999 .......................... 4 — — — 3 1 —
1000000 i więcej ............................. 1 — — — — — 1
and more
a W 2005 r. było także 52067 żołnierzy zasadniczej służby wojskowej i 5054 nadterminowej zasadniczej służby wojsko-
wej, a w 2010 r. — 133 żołnierzy nadterminowej zasadniczej służby wojskowej.
a In 2005, there were also 52067 soldiers of mandatory military service and 5054 of extended mandatory military service
and in 2010 — 133 soldiers of extended mandatory military service.
Organisation of the State 139
b
2016 143921 25072 98586 45336c
z wykształceniem: by education:
Policealnym i średnim ................... 78429 10924 57340 21089 Post-secondary and secondary
Gimnazjalnym i podstawowym ...... 4397 513 3041 1356 Lower secondary and primary
a Łącznie z żołnierzami nadterminowej zasadniczej służby wojskowej nieuwzględnionymi w dalszym podziale. b, c W tym
kobiety: b — 4966, c — 20106.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Obrony Narodowej.
a Including soldiers of extended mandatory military service not included in further division. b, c Of which women:
b — 4966, c — 20106.
S o u r c e: data of the Ministry of National Defence.
140 Organizacja państwa
Uwaga do tablic 26 i 29
Wynagrodzenia żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy nie zawierają składek na obowiązkowe ubezpieczenia społecz-
ne — emerytalne, rentowe i chorobowe (ustawa z dnia 23 VII 2003 r., Dz. U. Nr 166, poz. 1609, z późniejszymi zmianami);
wynagrodzenia pracowników cywilnych podaje się ze składkami na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne płaconymi
przez ubezpieczonego pracownika.
Note to tables 26 and 29
Wages and salaries of professional soldiers and functionaries do not include contributions to compulsory social security
— retirement, pension and illness (law dated 23 VII 2003, Journal of Laws No. 166, item 1609, with later amendments);
wages and salaries of civilian employees are given including contributions to compulsory social security paid by the insured
employee.
PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE
AVERAGE PAID EMPLOYMENT
Pracownicy cywilni wojska .................. 51972 48018 43083 43113 Civilian employees of the military
Pracownicy cywilni wojska .................. 1972,00 2913,28 3422,35 3745,00 Civilian employees of the military
a Łącznie z żołnierzami nadterminowej zasadniczej służby wojskowej nieuwzględnionymi w dalszym podziale (w 2005 r. —
6442 i w 2010 r. — 671).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Obrony Narodowej.
a Including soldiers of extended mandatory military service not included in further division (6442 in 2005 and 671
in 2010).
S o u r c e: data of the Ministry of National Defence.
Organisation of the State 141
TABL. 27 (69). UDZIAŁ WOJSKA POLSKIEGO W MISJACH I OPERACJACH POKOJOWYCH WEDŁUG KRAJÓW
PARTICIPATION OF THE POLISH MILITARY IN PEACEKEEPING MISSIONS
AND OPERATIONS BY COUNTRY
Pracownicy
cywilni
Żołnierze
wojska
Ogółem zawodowi
WYSZCZEGÓLNIENIE Civilian SPECIFICATION
Total Professional
employees
soldiers
of the
military
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wy-
wiadu oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
S o u r c e: data of the Ministry of the Interior and Administration, the Internal Security Agency, the Foreign Intelligence
Agency and the Central Anti-Corruption Bureau.
PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE
AVERAGE PAID EMPLOYMENT
w tym w Policji ................................. 99227 97016 97761 98407 of which in the Police
w tym w Policji ................................. 17826 23071 23373 23952 of which in the Police
w tym w Policji ................................. 2931,01 4198,82 4564,02 4748,32 of which in the Police
w tym w Policji ................................. 1878,79 2667,31 2961,16 3129,36 of which in the Police
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wy-
wiadu oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
S o u r c e: data of the Ministry of the Interior and Administration, the Internal Security Agency, the Foreign Intelligence
Agency and the Central Anti-Corruption Bureau.
Organisation of the State 143
Wyjazdy do fałszywych alarmów .............. 13,9 18,0 28,8 32,2 False alarms
a Łącznie z działalnością innych jednostek ochrony przeciwpożarowej (m.in. ochotniczych i zakładowych straży
pożarnych, zakładowych i terenowych służb ratowniczych). b, c Dotyczy głównie: b — budynków inwentarskich i gospo-
darczych, maszyn rolniczych, upraw, c — chemicznych, budowlanych, ekologicznych, radiologicznych, infrastruktury komu-
nalnej. d Wypadki w komunikacji: drogowej, kolejowej, lotniczej.
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII 2016 r. działało 16119 jednostek i 15439 strażnic (remiz) ochotniczych straży
pożarnych, w których zarejestrowanych było 514,5 tys. członków czynnych.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
a Including activity of other fire protection entities (among others volunteer and company fire services, company and
local rescue services). b, c Primarily involve: b — livestock and farm buildings, agricultural machinery, crops, c — chem-
ical, building, environmental, radiological, municipal infrastructure. d Transportation accidents: road, rail, air.
N o t e. As of 31 XII 2016, there were 16119 units and 15439 watch-towers (fire-stations) of volunteer fire services oper-
ating with 514,5 thous. registered active members.
S o u r c e: data of the Ministry of the Interior and Administration.
DZIAŁ IV CHAPTER IV
WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI JUSTICE
Minister Sprawiedliwości — Prokurator General- The Minister of Justice — The Prosecutor Gen-
ny, a także Rzecznik Praw Obywatelskich może eral and the Human Rights Defender (Ombuds-
wnieść kasację od każdego prawomocnego orze- man) may file a cassation against final and bind-
czenia sądu kończącego postępowanie. ing verdict of the court ending the proceedings.
Rzecznik Praw Dziecka może wnieść kasację od Ombudsman for Children may file a cassation
każdego prawomocnego orzeczenia sądu kończą- against final and binding verdict of the court end-
cego postępowanie, jeżeli przez wydanie orzecze- ing the proceedings if the verdict was a violation
nia doszło do naruszenia praw dziecka (Kodeks of children’s rights (Code of Criminal Procedure,
postępowania karnego, tekst jednolity Dz. U. 2016 uniform text Journal of Laws 2016 item 1749,
poz. 1749, art. 521 § 1 i 2). Art. 521 § 1 and 2).
Izba Cywilna Sądu Najwyższego rozstrzyga The Civil Chamber of the Supreme Court exam-
przede wszystkim skargi kasacyjne, skargi o stwier- ines mostly cassational complaints, complaints for
dzenie niezgodności z prawem prawomocnego considering a valid court ruling as inconsistent
orzeczenia, skargi na przewlekłość postępowania, with law, the complaints on the protraction of court
zażalenia, apelacje oraz podejmuje uchwały wyjaś- proceedings, complaints, appeals and adopts
niające przepisy prawne. resolutions explaining legal regulations.
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw The Chamber of Labour, Social Security and
Publicznych Sądu Najwyższego rozstrzyga m.in. Public Affairs of the Supreme Court decides among
skargi kasacyjne, skargi o stwierdzenie niezgodno- others the cassational complaints, complaints for
ści z prawem prawomocnego orzeczenia, skargi na considering a valid court ruling as inconsistent with
przewlekłość postępowania, zażalenia, kwestie law, the complaints on the protraction of court
prawne, a ponadto rozpoznaje protesty wyborcze. proceedings, complaints, legal issues and exam-
Izba Wojskowa Sądu Najwyższego rozpoznaje ines election’s protests.
środki odwoławcze — apelacje i zażalenia — od The Military Chamber of the Supreme Court exam-
orzeczeń i zarządzeń wydanych w pierwszej in- ines appeal measures — appeals and complaints
stancji w wojskowym sądzie okręgowym. Ponadto — against verdicts and rulings issued in the first
rozpoznaje kasacje, sprawy przewidziane w Ko- instance in the military regional court. Moreover, it
deksie postępowania karnego dla sądu wyższego examines the cassations, cases expected in the
rzędu nad wojskowym sądem okręgowym i inne Code of Criminal Procedure for the higher court
sprawy przekazane przez ustawę Sądowi Najwyż- than the military regional court and other cases
szemu (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 1749, assigned by law to the Supreme Court (uniform text
z późniejszymi zmianami, art. 655 § 1 pkt. 1—4). Journal of Laws 2016 item 1749, with later amend-
Postępowania w prawie dyscyplinarnym dotyczą- ments, Art. 655 § 1 points 1—4).
ce odpowiedzialności sędziów, prokuratorów, ad- Proceedings in disciplinary law referring respon-
wokatów, radców prawnych i notariuszy są dwuin- sibility of judges, prosecutors, attorneys, solicitors
stancyjne. Dla każdej z tych grup zawodów prawni- and notaries have two instances. For each of these
czych tryb postępowania dyscyplinarnego określają legal professions, disciplinary proceedings are
odrębne ustawy, np.: specified in separate laws, for example:
— zgodnie z ustawą Prawo o ustroju sądów po- — according to the Law on Common Courts (Jour-
wszechnych (Dz. U. patrz ust. 6 na str. 144, nal of Laws see item 6 on page 144, Art. 110
art. 110 § 1) sądami dyscyplinarnymi dla sę- § 1) disciplinary courts for judges of common
dziów sądów powszechnych są w pierwszej in- courts are: in the first instance — appeal courts,
stancji sądy apelacyjne, a w drugiej instancji — in the second instance — the Supreme Court,
Sąd Najwyższy, — according to the Law on the Supreme Court,
— zgodnie z ustawą o Sądzie Najwyższym z dnia dated 23 XI 2002 (uniform text Journal of Laws
23 XI 2002 r. (tekst jednolity Dz. U. poz. 1254, item 1254, with later amendments, Art. 53
z późniejszymi zmianami, art. 53 § 1) sądami § 1) disciplinary court for judges of the Supreme
dyscyplinarnymi w sprawach dyscyplinarnych sę- Court is: in the first instance — the Supreme
dziów Sądu Najwyższego są w pierwszej instancji Court adjudicating with three judges, in the sec-
Sąd Najwyższy orzekający w składzie trzech sę- ond instance — the Supreme Court adjudicating
dziów, w drugiej instancji — Sąd Najwyższy orze- with seven judges.
kający w składzie siedmiu sędziów. The cassation has not been designated to dis-
Od orzeczeń dyscyplinarnych nie przysługuje ka- ciplinary adjudications.
sacja. 9. In administrative courts, the cassational com-
9. W sądownictwie administracyjnym skarga ka- plaint may be filed against a sentence or adjudica-
sacyjna przysługuje od wydanego przez wojewódz- tion ending the proceedings, as issued by the
ki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia administrative court of first instance, exclusive of
kończącego postępowanie w sprawie, z wyjątkiem adjudications ending the proceedings which may be
postanowień kończących postępowanie, od których against complaint pursuant to Art. 194 § 1 points 1a
przysługuje zażalenie na mocy art. 194 § 1 pkt 1a and 1b of the Law on proceedings before adminis-
i 1b ustawy z dnia 30 VIII 2002 r. Prawo o postę- trative courts, dated 30 VIII 2002 (uniform text
powaniu przed sądami administracyjnymi (tekst Journal of Laws 2017 item 1369, with later amend-
jednolity Dz. U. 2017 poz. 1369, z późniejszymi ments). A cassational complaint may be filed by the
zmianami). Skargę kasacyjną może wnieść strona, party, prosecutor, the Human Rights Defender
prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub (Ombudsman) or the Ombudsman for Children after
Rzecznik Praw Dziecka po doręczeniu im odpisu receiving a copy of the ruling with substantiation
orzeczenia z uzasadnieniem (art. 173 § 1 i 2). (Art. 173 § 1 and 2).
10. W procesie cywilnym skarga kasacyjna 10. The cassational complaint in civil lawsuit may
przysługuje od wydanego przez sąd drugiej in- be filed against a binding sentence or decision
stancji prawomocnego wyroku lub postanowienia issued by the courts of II instance with regard to
w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia rejecting a petition or discontinuing legal proceed-
postępowania, kończących postępowanie w spra- ings ending the proceedings in the case. Party,
wie. Strona, Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Prosecutor General, Human Rights Defender (Om-
Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka mogą budsman) or Ombudsman for Children may file the
10 Rocznik Statystyczny 2017
146 Wymiar sprawiedliwości
wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, cassational complaint to the Supreme Court, unless
chyba że przepis szczególny stanowi inaczej a special regulation constitutes differently (the Code
(Kodeks postępowania cywilnego, tekst jednolity of Civil Procedure, uniform text Journal of Laws 2016
Dz. U. 2016 poz. 1822, art. 3981 § 1). item 1822, Art. 3981 § 1).
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem Complaint for considering a valid court ruling as
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawo- inconsistent with law may be filed against a valid
mocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego sentence by the court of II instance ending the
postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie proceedings in a case, when the party in the pro-
stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub ceedings was harmed in result of the decision, and
uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących change or cassation of the sentence has not been
stronie środków prawnych nie było i nie jest możli- attainable by means of appeal available to the party
we (art. 4241 § 1 kpc). (Art. 4241 § 1 of the Code of Civil Procedure).
Skarga kasacyjna i skarga o stwierdzenie nie- The cassational complaint and the complaint for
zgodności z prawem prawomocnego orzeczenia considering a valid court ruling as inconsistent with
zostały wprowadzone ustawą z dnia 22 XII 2004 r. law were introduced by the Law changing the Code
o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilne- of Civil Procedure and the Law on Common Courts,
go oraz ustawy Prawo o ustroju sądów poszech- dated 22 XII 2004.
nych. In common and administrative courts the com-
W sądach powszechnych i sądach administra- plaint on the protraction of proceedings was intro-
cyjnych skarga na przewlekłość postępowania duced by way of the law dated 17 VI 2004 on the
została wprowadzona ustawą z dnia 17 VI 2004 r.
o skardze na naruszenie prawa strony do rozpo- complaint concerning violation of a party’s right to
znania sprawy w postępowaniu przygotowawczym have a case examined in preparatory proceedings
prowadzonym lub nadzorowanym przez prokurato- conducted or supervised by a public prosecutor
ra i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej or in judicial proceedings without undue delay
zwłoki (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 1259). (uniform text Journal of Laws 2016 item 1259).
11. Sprawą załatwioną jest: 11. A resolved case is:
1) w sądownictwie administracyjnym — sprawa, 1) in administrative courts — a case in regard to
w której wydano wyrok, postanowienie kończące which a sentence or an order closing the pro-
postępowanie, połączono ją z inną sprawą do ceedings has been issued, or combined with
wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia, prze- another case for joint examination and resolu-
kazano do innego sądu administracyjnego lub tion, or which has been transferred to a different
też zakreślono zgodnie z zasadami biurowości. kind of administrative court or marked as re-
W przypadku występowania w sprawie kilku solved according to office administration rules.
osób uważa się ją za załatwioną z chwilą wyda- A case that involves a number of persons is
nia rozstrzygnięcia kończącego postępowanie, considered resolved when an order closing the
które dotyczy ostatniej z osób; proceedings concerning the last of the persons
2) w sądownictwie powszechnym — sprawa, w któ- in question is passed;
rej wydano wyrok, postanowienie lub połączono 2) in common courts — a case in regard to which
ją z inną sprawą albo przekazano do innego ro- a sentence or order has been issued or com-
dzaju sądu lub organu. W przypadku występo- bined with another case, or which has been
wania w sprawie kilku osób uważa się ją za za- transferred to a different kind of court or author-
łatwioną, gdy dotyczy to wszystkich osób wystę- ity. A case that involves a number of persons is
pujących w sprawie. considered resolved when this applies to all the
Liczba spraw do załatwienia (w Sądzie Naj- persons.
wyższym — do rozstrzygnięcia) jest sumą spraw The number of pending cases (in the Supreme
niezałatwionych w latach poprzednich i spraw, które Court — cases waiting for decision) is the sum of all
wpłynęły w danym roku. unresolved cases from previous years and cases
Sprawy (postępowania) załatwione lub za- that were brought in the given year.
kończone w danym roku obejmują również sprawy The resolved cases and completed proceed-
niezałatwione w latach poprzednich. ings in the given year also include the cases unre-
12. Sprawy rodzinne obejmują postępowanie: solved from previous years.
1) z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego; 12. Family cases include the following proceed-
2) dotyczące nałożenia na alkoholików obowiązku
poddania się leczeniu odwykowemu; ings:
3) wobec nieletnich w zakresie: 1) family and guardianship law;
a) zapobiegania i zwalczania demoralizacji w sto- 2) regarding enforcement of compulsory treatment
sunku do osób, które nie ukończyły 18 lat, of alcoholics;
b) postępowania w sprawach o czyny karalne 3) with respect to juveniles concerning:
w stosunku do osób, które dopuściły się ta- a) prevention and counteraction the demoraliza-
kiego czynu po ukończeniu 13 lat, ale przed tion of persons up to the age of 18,
ukończeniem 17 lat, b) proceedings in cases concerning punishable
c) wykonywania środków wychowawczych lub acts committed by persons aged 13—16,
poprawczych w stosunku do osób, względem c) execution of educational and corrective
których środki te zostały orzeczone, nie dłu- measures concerning persons with regard
żej jednak niż do ukończenia przez te osoby to whom such measures have been adjudi-
21 lat; cated, but not longer than until the age of 21;
4) w związku z leczeniem narkomanów; 4) compulsory treatment of drug addicts;
5) w sprawie kontroli umieszczania w zakładach 5) supervising the placement of an individual in
lecznictwa psychiatrycznego. a psychiatric treatment facility.
Tryb postępowania wobec nieletnich przed są- Court proceedings against juveniles (points 3a
dem (pkt 3a i 3b) wynika z ustawy z dnia 26 X and 3b) are based on the Law on Proceedings
1982 r. o postępowaniu wobec nieletnich (tekst Involving Juveniles, dated 26 X 1982 (uniform text
jednolity Dz. U. 2016 poz. 1654). Journal of Laws 2016 item 1654).
Justice 147
Zmiany dokonane w ustawie, które weszły w ży- Amendments to the law that entered into force
cie z dniem 2 I 2014 r. zniosły dwuetapową proce- as of 2 I 2014 abolished the two-stage court pro-
durę postępowania sądów wobec nieletnich. Zgod- ceedings against juveniles. According to the valid
nie z obowiązującą jednoetapową procedurą sąd single-stage procedure the court conducts the
prowadzi postępowanie i orzeka w sprawach, w któ- proceedings and adjudges of cases in which occur
rych zachodzi podejrzenie demoralizacji lub popeł- suspicion of demoralization or committing of pun-
nienia czynu karalnego przez nieletniego. ishable act by a juvenile.
Sąd może orzec środki wychowawcze, popraw- The court may adjudicate educational or correc-
cze lub załatwić sprawę w inny sposób. Środki, tional measures or resolve the case in another
jakie sąd rodzinny może zastosować wobec nie- manner. The measures which the family court may
letniego, to m.in.: ustanowienie nadzoru (rodzi- apply to the juvenile include instituting supervision
ców, opiekuna, kuratora, organizacji udzielającej (by parents, guardian, a probation officer or an
poręczenia za nieletniego), udzielenie upomnie- organisation which provides warranty for the juven-
nia, zobowiązanie do określonego postępowania, ile), issuing a reprimand, obligating the juvenile to
umieszczenie w instytucji lub organizacji powoła- behave in a specific manner or placing the juvenile
nej do przygotowania zawodowego lub w innych in an institution of vocational training and other
instytucjach, orzeczenie umieszczenia: w młodzie- institution, in youth education centre, youth social
żowym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym therapy centre, educational centre, in health care
ośrodku socjoterapii, ośrodku szkolno-wychowaw- entities, in social welfare homes, in correctional
czym, w podmiocie leczniczym, w domu pomocy centre or directing to probation officer’s centres.
społecznej, w zakładzie poprawczym lub skierowa- Family cases are heard by family courts which
nia do ośrodka kuratorskiego. act as family and juvenile departments in district
Sprawy rodzinne rozpoznawane są przez sądy ro- courts, with the exception of some cases (e.g.,
dzinne, które działają jako wydziały rodzinne i nielet- divorce and separation), which have been trans-
nich w sądach rejonowych, z wyjątkiem niektórych ferred to civilian regional courts on the basis of the
spraw, np. o rozwód i separację rozpoznawanych Law on Common Courts, dated 27 VII 2001 (Jour-
przez wydziały cywilne sądów okręgowych na pod- nal of Laws see item 6 on page 144).
stawie ustawy z dnia 27 VII 2001 r. Prawo o ustroju 13. Adults convicts are persons who at the time
sądów powszechnych (Dz. U. patrz ust. 6 na str. 144). of committing crime were at least 17 years.
13. Dorośli skazani są to osoby, które w chwili 14. The penalty of restriction of freedom con-
popełnienia przestępstwa miały ukończone 17 lat. sists:
14. Kara ograniczenia wolności polega na: 1) in compulsory performance of supervised, un-
1) obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolo- paid social work as indicated by the court in an
wanej pracy na cele społeczne wskazanej przez appropriate workplace, health service or social
sąd w odpowiednim zakładzie pracy, placówce welfare facility, organisation or institution en-
służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji gaged in charitable assistance or for the benefit
lub instytucji niosącej pomoc charytatywną na of the local com-munity, amounting from 20 to
rzecz społeczności lokalnej, w wymiarze od 20 40 hours a month;
do 40 godzin w miesiącu; 2) in relation to an employed person, rather than
2) w stosunku do osoby zatrudnionej sąd, zamiast the obligation defined in point 1), the court may
obowiązku określonego w pkt. 1), może orzec order 10 to 25% of monthly wages and salaries
potrącenie wynagrodzenia za pracę od 10 do be transferred to the State Treasury or desig-
25% miesięcznie na rzecz Skarbu Państwa albo nated for social goals as indicated by the court.
na cel społeczny wskazany przez sąd. Until 2014 these penalties could be imposed only
Do 2014 r. wyżej wymienione kary mogły być separately.
orzekane tylko rozdzielnie. Law on the amendment the law of Criminal Code
Ustawą z dnia 20 II 2015 r. o zmianie ustawy Ko- and some other laws, dated 20 II 2015 (Journal of
deks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 Laws 2015 item 396) introduced additional forms of
poz. 396) wprowadzono dodatkowe formy ograni- restriction of freedom (e.g., obligation to undergo
czenia wolności (np. obowiązek poddania się tera- drug treatment, refrain from being in certain envi-
pii uzależnień, powstrzymanie się od przebywania ronment and places) and the opportunity to adjud-
w określonych środowiskach lub miejscach) oraz icate several forms punishment at the same time.
możliwość orzekania kilku form kar jednocześnie. Execution of adjudicated penalty of restriction of
Wykonanie orzeczonej kary ograniczenia wolno- freedom may be conditionally suspended, during
ści może zostać warunkowo zawieszone, a w tym which the court may impose restrictions or duties
czasie sąd może zobowiązać do określonych za- on the convicted person. The penalty period con-
chowań. Wymiar kary ograniczenia wolności okreś- sidering restriction of freedom may range from one
lony jest od miesiąca do 2 lat. month up to 2 years.
Ponadto z karą tą związane są pewne ograni- In addition, some restrictions decided by the
czenia orzekane przez sąd, jak np. zakaz zmiany court are connected with this penalty, e.g., a ban of
stałego miejsca pobytu — od 2015 r. z zastosowa- changing the place of permanent residence —
niem dozoru elektronicznego. since 2015 with the use of electronic surveillance.
15. Karę dożywotniego pozbawienia wolno- 15. Life imprisonment as well as 25 years im-
ści, jak i karę 25 lat pozbawienia wolności okreś- prisonment penalty is defined as a penalty decided
la się jako karę orzekaną wyłącznie w przypad- exclusively in cases foreseen in Criminal Code of
kach przewidzianych w ustawie Kodeks karny 1997 (Journal of Laws see item 1 on page 144).
z 1997 r. (Dz. U. patrz ust. 1 na str. 144). 16. Data concerning the activities of notaries
16. Dane o działalności notariuszy dotyczą spraw relate matters expedited by private notary offices
załatwionych przez prywatne kancelarie notarialne, acting on the basis of the Law on Notarial Services,
działające na mocy ustawy z dnia 14 II 1991 r. Prawo dated 14 II 1991 (uniform text Journal of Laws 2016
o notariacie (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 1796). item 1796).
Wykaz zarejestrowanych kancelarii notarialnych The list of registered notary offices is published
publikowany jest corocznie w Monitorze Polskim. annually in Monitor Polski.
148 Wymiar sprawiedliwości
a, b Ponadto Policja przekazała akta w sprawach nieletnich do sądów rodzinnych: a — 12368 spraw, b — 12360 spraw.
c W latach 2005 i 2010 przestępstwa z art. 253 § 1 ujęte w rozdziale „Przeciwko porządkowi publicznemu” (odpowiednio:
19 i 36 przestępstw).
a, b Moreover, the Police provided records in juvenile cases to the family courts: a — 12368 cases, b — 12360 cases.
c In 2005 and 2010 crimes of Art. 253 § 1 included in the section ”Against public order” (19 and 36 crimes respectively).
Justice 149
w tym: of which:
w tym: of which:
a W latach 2005 i 2010 przestępstwa z art. 253 § 2 ujęte w rozdziale „Przeciwko porządkowi publicznemu” (odpowiednio
po 1 przestępstwie). b Łącznie z przestępstwami z art. 250a kk (korupcja wyborcza) z rozdziału „Przeciwko wyborom
i referendum” oraz z art. 296a (korupcja na stanowisku kierowniczym) i 296b (korupcja sportowa) z rozdziału „Przeciwko
obrotowi gospodarczemu”.
a In 2005 and 2010 crimes of Art. 253 § 1 included in the section ”Against public order” (at the 1 crime respectively). b In-
cluding Art. 250a (corruption concerning elections) in the section ”Against election and referendum” and Art. 296a (corruption
on the managing post) and 296b (corruption in sport) in the section ”Against economic activity” of the Criminal Code.
150 Wymiar sprawiedliwości
w tym: of which:
w tym kradzież samochodu ........ 45292 16539 12040 11450 9633 of which automobile theft
Rozbój — art. 280 kk ..................... 34578 18145 6082 5723 5035 Robbery — Art. 280 Criminal Code
W tym akcyza ................................ 1280 1071 1021 1388 877 Of which excise
a Wyłącznie w zakresie kradzieży samochodu poprzez włamanie. b, c Z wyłączeniem: b — kradzieży samochodu po-
przez włamanie, c — przestępstw korupcyjnych z art. 296a i 296b kk.
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Policji i Prokuratury Krajowej.
a Exclusively in regard to automobile theft by burglary. b, c Excluding: b — automobile theft by burglary, c — corruption
under Art. 296a and 296b of the Criminal Code.
S o u r c e: data of the National Police Headquarters and the National Prosecutor’s Office.
Justice 151
a Łącznie z przestępstwami z art. 250a kk (korupcja wyborcza) z rozdziału „Przeciwko wyborom i referendum” oraz z art.
296a (korupcja na stanowisku kierowniczym) i 296b (korupcja sportowa) z rozdziału „Przeciwko obrotowi gospodarczemu”.
a Including crimes of Art. 250a (corruption concerning elections) in the section ”Against election and referendum” and
Art. 296a (corruption on the managing post) and 296b (corruption in sport) in the section ”Against economic activity” of the
Criminal Code.
152 Wymiar sprawiedliwości
a Notka patrz na str. 151. b Wyłącznie w zakresie kradzieży samochodu poprzez włamanie. c, d Z wyłączeniem:
c — kradzieży samochodu poprzez włamanie, d — przestępstw korupcyjnych z art. 296a i 296b kk.
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Policji.
a See footnote on page 151. b Exclusively in regard to automobile theft by burglary. c, d Excluding: c — automobile theft
by burglary, d — corruption under Art. 296a and 296b of the Criminal Code.
S o u r c e: data of the National Police Headquarters.
Justice 153
Sporządzenie aktu oskarżenia ............... 708325 652714 479722 453623 Preparing of bill of indictment
Straż Leśna Lasów Państwowych ....... 806 . . . Forest Guard of State Forests
Państwowa Straż Łowiecka ................ 200 189 12 164 State Hunting Guard
a—c Dotyczy ustaw: a — z dnia 21 V 1999 r. (tekst jednolity Dz. U. 2012 poz. 576) oraz z dnia 21 VI 2002 r. (tekst jed-
nolity Dz. U. 2015 poz. 1100), b — z dnia 29 VII 2005 r. (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 224), c — z dnia 30 VI 2000 r.
(tekst jednolity Dz. U. 2013 poz. 1410, z późniejszymi zmianami).
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Straży Granicznej.
a—c Concerns the laws: a — dated 21 V 1999 (uniform text Journal of Laws 2012 item 576) and dated 21 VI 2002 (uni-
form text Journal of Laws 2015 item 1100), b — dated 29 VII 2005 (uniform text Journal of Laws 2016 item 224),
c — dated 30 VI 2000 (uniform text Journal of Laws 2013 item 1410, with later amendments).
S o u r c e: data of the Border Guard Headquarters.
a Ponadto do dnia 4 IV 2016 r. działały odrębne wojskowe jednostki organizacyjne prokuratury (8 garnizonowych
i 2 okręgowe).
Ź r ó d ł o: dane Prokuratury Krajowej.
a Moreover, until 4 IV 2016 operated separate organisational units of military prosecutor’s office (8 garrison and 2 re-
gional).
S o u r c e: data of the National Prosecutor’s Office.
156 Wymiar sprawiedliwości
a W 2015 r. bez prokuratury wojskowej. b Wynagrodzenia prokuratorów nie zawierają składek na obowiązkowe ubezpie-
czenia społeczne (emerytalne, rentowe i chorobowe).
Ź r ó d ł o: dane Prokuratury Krajowej.
a In 2015 excluding the military prosecutor’s office. b Wages and salaries of prosecutors do not include contributions to
compulsory social security (retirement, pension and illness).
S o u r c e: data of the National Prosecutor’s Office.
a Ponadto prokuratury rejonowe i okręgowe załatwiają również sprawy cywilne dotyczące nieletnich (w 2016 r. zareje-
strowano wpływ 9753 takich spraw w prokuraturach rejonowych i 225 w okręgowych).
Ź r ó d ł o: dane Prokuratury Krajowej.
a Moreover, district and regional prosecutor’s offices also resolve civil cases concerning juveniles (in 2016, 9753 and 225
incoming cases were registered in district and regional prosecutor’s offices respectively).
S o u r c e: data of the National Prosecutor’s Office.
Justice 157
Zobowiązań podatkowych —
spraw budżetowych ............... 6995 6784 1733 4570 Tax liabilities — budget cases
Zatrudnienia i spraw socjalnych 865 1074 209 828 Employment and social issues
Zagospodarowania przestrzen-
nego ...................................... 608 715 164 520 Development planning
Gospodarki mieniem publicznym 2297 2388 1085 758 Public property management
b Tworzone w sądzie mającym siedzibę w mieście będącym siedzibą sądu okręgowego lub w mieście na prawach po-
wiatu. c Zastąpiły rodzinne ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne (ustawa z dnia 5 VIII 2015 r., Dz. U. poz. 1418).
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII 2016 r. liczba rewirów komorniczych wynosiła 318.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
b Created in the court having a head office in the locality being the head office of the regional court or in a city with powiat
status. c Replacing the family diagnostic and advisory centres (the law dated 5 VIII 2015, Journal of Laws item 1418).
N o t e. As of 31 XII 2016 there were 318 court receivers’ districts.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
w tym
uwzględ-
w tym nione
wpływ w całości
WYSZCZEGÓLNIENIE spraw lub SPECIFICATION
ogółem w 2016 r. ogółem w częścia
total of which total of which
incoming recog-
cases nized
in 2016 complete-
ly or
partially a
w tys. in thous.
a W przypadku spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych — zmieniono zaskarżoną decyzję w całości lub w części;
w przypadku spraw odwoławczych (w sądach okręgowych i apelacyjnych) — oddalono i zmieniono. b Dane dotyczą wy-
łącznie spraw zarejestrowanych w urządzeniu ewidencyjnym dotyczącym spraw, w których akt oskarżenia wniesiono
odpowiednio do sądu rejonowego lub okręgowego, spraw w przedmiocie wydania wyroku łącznego, wniosków prokuratorskich
o umorzenie postępowania wobec stwierdzenia niepoczytalności u podejrzanego oraz wniosków o warunkowe umorzenie
postępowania karnego. c Ustawa z dnia 6 VII 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jednolity Dz. U. 2013 poz. 707,
z późniejszymi zmianami).
a For the cases related to social security law — the decision appealed against, whether in whole or in part, was amended;
for the appeal cases (in the regional and appeal courts) — it was both dismissed and amended. b Data concern only
cases registered in the register appropriate for cases in which the bill of indictment was brought to district or regional court
respectively, cases for issuing concurrent sentence, prosecutor's motions for discontinuance of proceedings on the grounds
of established insanity of the suspect and motions for conditional discontinuance of proceedings. c Law, dated 6 VII 1982
on Real Estate Register and Mortgages (uniform text Journal of Laws 2013 item 707, with later amendments).
Justice 163
w tym
uwzględ-
w tym nione
wpływ w całości
WYSZCZEGÓLNIENIE spraw lub SPECIFICATION
ogółem w 2016 r. ogółem w częścia
total of which total of which
incoming recog-
cases nized
in 2016 complete-
ly or
partially a
w tys. in thous.
a Notka patrz na str. 162. b Ustawa z dnia 19 VIII 1994 r. (tekst jednolity Dz. U. 2011 Nr 231, poz. 1375).
a See footnote on page 162. b Law dated 19 VIII 1994 (uniform text Journal of Laws 2011 No. 231, item 1375).
164 Wymiar sprawiedliwości
w tym
uwzględ-
w tym nione
wpływ w całości
WYSZCZEGÓLNIENIE spraw lub SPECIFICATION
ogółem w 2016 r. ogółem w częścia
total of which total of which
incoming recog-
cases nized
in 2016 complete-
ly or
partially a
w tys. in thous.
w tym
uwzględ-
w tym nione
wpływ w całości
WYSZCZEGÓLNIENIE spraw lub SPECIFICATION
ogółem w 2016 r. ogółem w częścia
total of which total of which
incoming recog-
cases nized
in 2016 complete-
ly or
partially a
w tys. in thous.
a Notka patrz na str. 162. b Skargi kasacyjne, skargi na postępowanie sądowe oraz skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem. c Bez spraw karnych.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a See footnote on page 162. b Cassational complaints, complaints against court proceedings and complaints for con-
sidering as inconsistent with law. c Excluding criminal cases.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
166 Wymiar sprawiedliwości
a Dane dotyczą osób; patrz uwagi ogólne, ust. 12 na str. 146. b Umorzono, przekazano m.in.: szkołom, organizacjom
społecznym, prokuraturom i innym sądom.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Data relate to persons; see general notes, item 12 on page 146. b Discontinued, handed over to schools, social organ-
isations, prosecutor’s offices and other courts, among others.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
W tym chłopcy .................. 2005 11498 3205 1362 1426 2047 2203 1255
Of which boys
2010 11434 2665 1530 1610 2375 2399 855
2015 9767 2284 997 1291 1816 2047 1332
2016 10177 2313 1130 1448 1912 2025 1349
a W momencie popełnienia czynu.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a At the moment of adjudicating the educational measure.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 167
a W momencie popełnienia czynu karalnego. b Dotyczy ustaw z dnia 24 IV 1997 r. (tekst jednolity Dz. U. 2003 Nr 24,
poz. 198) oraz z dnia 29 VII 2005 r. (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 224).
a At the time of committing of a punishable act. b Concerns the laws dated 24 IV 1997 (uniform text Journal of Laws 2003
No. 24, item 198) and dated 29 VII 2005 (uniform text Journal of Laws 2016 item 224).
168 Wymiar sprawiedliwości
Nadzór: kuratora ....................................... 48084 47020 36966 33347 Supervision by: probation officer
rodziców ...................................... 14662 12900 6916 5634 parents
Umieszczenie w: Placement in:
zakładzie poprawczym .......................... 2108 1520 985 861 correctional centre
młodzieżowym ośrodku wychowawczym 4662 5057 5620 5056 youth education centre
młodzieżowym ośrodku socjoterapii youth social therapy centre and educa-
i ośrodku szkolno-wychowawczym .... 2802 3326 210 121 tion centre
Skierowanie do ośrodka kuratorskiego ..... 1353 1423 1525 1407 Directed to probation officer’s centre
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
170 Wymiar sprawiedliwości
a Łącznie z młodzieżowymi ośrodkami socjoterapii; ponadto w latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 funkcjonowały licea
profilowane (odpowiednio: 1 szkoła z 20 uczniami i 3 szkoły z 49 uczniami).
a Including youth social therapy centres; moreover, in the school years 2005/06 and 2010/11 there were specialized
secondary schools (respectively: 1 school with 20 pupils and 3 schools with 49 pupils).
Justice 171
U w a g a. W przypadku szkół prowadzonych wspólnie przez zakłady poprawcze i schroniska dla nieletnich, szkoły wy-
kazano w zakładach poprawczych, uczniów — odpowiednio w danych placówkach.
Ź r ó d ł o: w zakresie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich — dane Ministerstwa Sprawiedliwości, w zakresie
młodzieżowych ośrodków wychowawczych — dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
N o t e. In case of schools managed jointly by correctional centres and detention centres for juveniles, these schools are
shown in correctional centres, while pupils are shown respectively in centre data.
S o u r c e: with regard to correctional centres and detention centres — data of the Ministry of Justice, with regard to
youth education centres — data of the Ministry of National Education.
U w a g a. Nadzór sądu sprawowany jest wobec osób małoletnich (poniżej 18 lat), które są sierotami naturalnymi lub
których rodziców sąd pozbawił władzy rodzicielskiej, ograniczył ją lub zawiesił.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
N o t e. Court’s supervision is exercised with regard to juveniles (below the age of 18) who are natural orphans or whose
parents have been deprived of parental rights, or whose rights have been restricted or suspended.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
a W tym 286 małoletnich przysposobionych przez osoby zamieszkałe za granicą. b Przedziały zostały domknięte prawo-
stronnie.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Of which 286 juveniles adopted by persons residing abroad. b Intervals were shifted upward.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
172 Wymiar sprawiedliwości
w sprawach:
in cases:
Z oskarżenia publicznego ..................... 2005 568897 514252 12161 856 29678 11950
Involving public accusation
2010 462541 419187 9669 416 24255 9014
2015 320888 278402 7337 458 26153 8538
2016 312650 268919 6693 307 29085 7646
Z oskarżenia prywatnego ...................... 2005 8749 1560 891 240 680 5378
Involving private accusation
2010 8110 1485 1055 222 631 4717
2015 7702 1409 1208 215 747 4123
2016 7867 1497 1260 206 829 4075
a Dotyczy powtórnego wydania przez prokuratora postanowienia o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Concerning re-issued decisions of the prosecutor regarding refusals to institute or discontinue of proceedings.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 173
a Dotyczy ustaw z dnia 24 IV 1997 r. (tekst jednolity Dz. U. 2003 Nr 24, poz. 198) oraz z dnia 29 VII 2005 r. (tekst jednoli-
ty Dz. U. 2016 poz. 224). b W latach 2005 i 2010 przestępstwa z art. 253 § 1 ujęte w rozdziale „Przeciwko porządkowi
publicznemu” (w 2005 r. nie było skazanych, w 2010 r. — 6 osób skazanych).
a Concerns the laws dated 24 IV 1997 (uniform text Journal of Laws 2003 No. 24, item 198) and dated 29 VII 2005 (uni-
form text Journal of Laws 2016 item 224). b In 2005 and 2010 crimes of Art. 253 § 1 included in the section ”Against public
order” (in 2005 it was not sentenced, in 2010 — 6 persons sentenced).
174 Wymiar sprawiedliwości
Sprzedajność — art. 228 kk ............... 361 364 219 338 270 Venality — Art. 228 Criminal Code
Przekupstwo — art. 229 kk ................ 1364 2009 1213 1228 1073 Bribery — Art. 229 Criminal Code
w tym: of which:
Rozbój — art. 280 kk ......................... 11535 7371 4170 4478 4242 Robbery — Art. 280 Criminal Code
Justice 175
a Z wyłączeniem przestępstw korupcyjnych z art. 296a i 296b kk; łącznie z przestępstwami skarbowymi z kks.
U w a g a. W 2016 r. oprócz skazań za korupcję z art. 228—231 kk skazano: 38 osób (w tym 30 mężczyzn) z art. 250a kk
— korupcja wyborcza, 27 osób (w tym 22 mężczyzn) z art. 296a kk — korupcja na stanowisku kierowniczym i 54 mężczyzn
z art. 296b kk — korupcja sportowa.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Excluding corruption under Art. 296a and 296b of the Criminal Code; including fiscal offences from the Penal Fiscal
Code.
N o t e. Except sentenced under Art. 228—231 of the Criminal Code for corruption, in 2016 sentenced 38 persons
(of which 30 men) under Art. 250a of the Criminal Code — corruption concerning elections, 27 persons (of which 22 men)
under Art. 296a of the Criminal Code — corruption on the managing post and 54 men under Art. 296b of the Criminal Code
— corruption in sport.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
O G Ó Ł E M ............................ 504281 432891 260034 289512 259820 163,9 136,5 81,4 90,7
TOTAL
17—20 lat ................................. 85217 62542 31311 32635 29723 344,1 297,6 184,9 200,5
21—24 ...................................... 76891 60696 35307 39583 35971 290,7 258,5 175,0 205,3
25—29 ...................................... 72708 65450 42175 47263 42661 235,6 197,3 146,4 169,0
30—34 ...................................... 55930 53608 37813 44483 40049 206,4 171,1 116,3 137,7
35—39 ...................................... 49269 44512 30741 35209 31198 209,7 161,4 99,7 113,3
40—44 ...................................... 51262 38412 23897 26741 23551 201,7 157,8 89,0 96,1
45—49 ...................................... 48976 36611 18653 19811 17569 160,5 138,1 80,2 84,2
50—59 ...................................... 51515 55304 28876 30607 27293 96,5 94,1 54,2 59,2
60 lat i więcej ............................ 12513 15640 10854 12792 11486 19,1 22,5 12,5 14,3
and more
Nieustalony ............................... — 116 407 388 319 x x x x
Not specified
a W latach 2015 i 2016 w dalszym podziale skazany może być wykazany kilkakrotnie, ponieważ sąd może orzec kilka
kar jednocześnie; patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 147. b Kara polegająca częściowo na pozbawieniu wolności, a czę-
ściowo na ograniczeniu wolności.
a In 2015 and 2016 in further division sentenced may be shown several times, because the court may adjudicate several
forms punishment at the same time; see general notes, item 14 on page 147. b Punishment consisting partially imprison-
ment and partially restricting freedom.
Justice 177
Grzywna .......................................... 2005 100968 478 2362 7439 26621 31694 14740 13367 4267
Fine 2010 92329 204 868 2675 13249 23705 19077 23713 8838
2015 61461 75 345 883 5385 10743 12267 19433 12330
2016 98776 84 454 1210 7437 15493 20727 33141 20230c
Grzywna orzeczona obok kary poz- 2005 119300 2468 9874 16789 34847 25770 13690 9667 6195
bawienia wolności 2010 124593 1339 6179 11502 33147 28253 21219 15282 7672
Fine in addition to imprisonment 2015 60512 344 1803 4093 14169 12348 11689 9762 6304
2016 34343 123 611 1494 6210 5692 7043 6376 6794d
c, d W tym powyżej 5000 zł: c — 5630, d — 2656.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
c, d Of which more than 5000 zl: c — 5630, d — 2656.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
TABL. 33 (105). DOROŚLI SKAZANI PRAWOMOCNIE PRZEZ SĄDY POWSZECHNE ZA PRZESTĘPSTWA ŚCIGANE
Z OSKARŻENIA PUBLICZNEGO WEDŁUG WYMIARU KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI W 2016 R.
ADULTS VALIDLY SENTENCED BY COMMON COURTS FOR CRIMES PROSECUTED
BY PUBLIC ACCUSATION BY TYPE OF IMPRISONMENT PUNISHMENT IN 2016
Wymiar kary pozbawienia wolności
Type of imprisonment punishment
powyżej
6 mie- powyżej
powyżej
RODZAJE PRZESTĘPSTW Ogółem do 3 4i5
6 mie- sięcy
1 roku
3 do
mie- mie-
TYPE OF CRIME Total sięcy poniżej 1 rok do 3 lat 15 lat
sięcy sięcy 1 roku over
6 1 year over 1
to 3 4 and 5 over 6 3 years
months months year to
months months to 15
3 years
below years
1 year
TABL. 33 (105). DOROŚLI SKAZANI PRAWOMOCNIE PRZEZ SĄDY POWSZECHNE ZA PRZESTĘPSTWA ŚCIGANE
Z OSKARŻENIA PUBLICZNEGO WEDŁUG WYMIARU KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI W 2016 R. (dok.)
ADULTS VALIDLY SENTENCED BY COMMON COURTS FOR CRIMES PROSECUTED
BY PUBLIC ACCUSATION BY TYPE OF IMPRISONMENT PUNISHMENT IN 2016 (cont.)
Wymiar kary pozbawienia wolności
Type of imprisonment punishment
powyżej
6 mie- powyżej
powyżej
RODZAJE PRZESTĘPSTW Ogółem do 3 4i5 sięcy 3 do
6 mie- 1 roku
mie- mie- poniżej 15 lat
TYPE OF CRIME Total sięcy 1 rok do 3 lat
sięcy sięcy 1 roku over
6 1 year over 1
to 3 4 and 5 over 6 3 years
months year to
months months months to 15
3 years
below years
1 year
a W latach 2005 i 2010 orzeczenia prawomocne. b, c W tym orzeczeń: b — z art. 51 i 58 kw — 25007, c — z art. 70 § 2
kw — 2700. d Ponadto obok kary zasadniczej orzeczono dodatkowo środek karny — zakaz prowadzenia pojazdów
w 36476 przypadkach.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a In 2005 and 2010 valid adjudications. b, c Of which adjudications: b — against Art. 51 and 58 Petty Offences Code —
25007, c — against Art. 70 § 2 Petty Offences Code — 2700. d Moreover, additionally by the principal punishment there
has been adjudicated the punitive measure — 36476 cases of revoking the right to operate a vehicle.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
ZA PRZESTĘPSTWA
FOR CRIMES
O G Ó Ł E M ................................................ 3422 736 267 256a T O T A L
Skazano ...................................................... 3098b 473 171 156 Sentenced
Pozbawienie wolności .................................. 1628 165 67 57 Imprisonment
w tym z warunkowym zawieszeniem of which conditional suspension of pun-
wykonania kary .................................. 1537 161 64 55 ishment
poniżej 6 miesięcy .................................... 599 48 7 10 below 6 months
6 miesięcy do 1 roku ................................ 827 77 39 40 6 months to 1 year
powyżej roku do 2 lat ................................ 187 35 14 6 over 1 year to 2 years
powyżej 2 lat ............................................ 15 5 7 1 over 2 years
Ograniczenie wolności ................................. 1326 233 86 50 Restriction of freedom
w tym z warunkowym zawieszeniem of which conditional suspension of pun-
wykonania kary .................................. 792 129 53 5 ishment
do 6 miesięcy ........................................... 993 154 62 35 up to 6 months
powyżej 6 miesięcy do 2 lat ...................... 333 79 24 15 over 6 months to 2 years
Grzywna ...................................................... 137 34 18 47 Fine
Wyłączny środek karny ................................ 3 41 — 1 Punitive measure only
Kara mieszanac ............................................ x x — 1 Mixed punishment c
a Ponadto prawomocnie osądzono 19 osób cywilnych. b W tym skazano na areszt wojskowy 4 osoby nieuwzględnione
w dalszym podziale. c Patrz notka b do tabl. 32 na str. 176.
a Moreover, 19 civilian persons were validly judged. b Of which 4 persons sentenced for a military arrest not included in
further division. c See footnote b to table 32 on page 176.
180 Wymiar sprawiedliwości
ZA PRZESTĘPSTWA (dok.)
FOR CRIMES (cont.)
ZA WYKROCZENIA
FOR PETTY OFFENCES
a W czasie odbywania kary lub trwania tymczasowego aresztowania. b W wieku 15—21 lat. c Z tego 20948 (56,0%)
skazanych po raz drugi i 16430 (44,0%) — po raz trzeci i więcej.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a During serving punishment or temporary arrest. b Aged 15—21. c Convicted for the second time — 20948 (56,0%),
and for the third time and more — 16430 (44,0%).
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 181
a Zastępcza kara pozbawienia wolności za grzywnę orzeczoną za wykroczenie skarbowe, kara aresztu, zastępcza kara
aresztu za grzywnę lub za ograniczenie wolności, kara porządkowa, środek przymusu orzeczony w postępowaniu cywilnym.
U w a g a. Wobec jednej osoby może być wykonywanych wiele orzeczeń, dlatego ich liczba nie może być porównywana
z liczbą osób odbywających karę (skazanych i ukaranych wykazanych w tabl. 36).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Substitutive imprisonment for a fine adjudicated regarding fiscal offences, arrest, substitutive arrest for a fine or re-
striction of freedom, ordinal penalty, means of constraint adjudicated in civil proceedings.
N o t e. With respect to one person may be executed many adjudications, therefore their number is not comparable with
the number of persons serving a punishment (convicts and punished presented in the table 36).
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
a Wynagrodzenia funkcjonariuszy nie zawierają składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe
i chorobowe).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Wages and salaries of prison staff do not include contributions to compulsory social security (retirement, pension and
illness).
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
Justice 183
Biblioteki (bez filii) ................................. 156 157 154 154a Libraries (without branches)
Księgozbiór w tys. wol. .......................... 1624 1636 1589 1568 Collection in thous. vol.
a Z filiami — 165.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Including branches — 165.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
SZKOŁY
SCHOOLS
a Ponadto w latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 funkcjonowały: uzupełniające licea ogólnokształcące (odpowiednio:
6 szkół z 367 uczniami i 7 szkół z 240 uczniami), zasadnicze szkoły zawodowe (odpowiednio: 27 szkół z 2161 uczniem,
20 szkół z 1936 uczniami) i technika uzupełniające (odpowiednio: 11 szkół z 439 uczniami, 8 szkół z 360 uczniami).
b W latach kalendarzowych: 2005, 2010, 2015 i 2016. c Liczba kursów.
a Moreover, in the school years 2005/06 and 2010/11 there were: supplementary general secondary schools (respective-
ly: 6 schools with 367 students and 7 schools with 240 students), basic vocational schools (respectively: 27 schools with
2161 students, 20 schools with 1936 students) and supplementary technical secondary schools (respectively: 11 schools
with 439 students, 8 schools with 360 students). b In the calendar years: 2005, 2010, 2015 and 2016. c Number of courses.
184 Wymiar sprawiedliwości
UCZNIOWIE SZKÓŁ
STUDENTS OF SCHOOLS
Podstawowych ...................................... 35 29 9 — Primary
Gimnazjów ............................................ 391 322 246 154 Lower secondary
Liceów ogólnokształcących ................... 208 60 1407 1287 General secondary
Policealnych .......................................... — 126 78 63 Post-secondary
Kursów zawodowychb (w ciągu roku) .... 3205 13291 6597 6352 Vocational coursesb (during the year)
Kwalifikacyjnych kursów zawodowychb x x 2399 2809 Qualifying vocational courses b
a Ponadto (według stanu w dniu 31 XII) 5489,4 tys. spraw było w trakcie załatwiania.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Moreover (as of 31 XII) 5489,4 thous. cases were being resolved.
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
a W latach 2015 i 2016 dotyczy jednostronnych umów ustanowienia odrębnej własności lokalu (ustawa z dnia 24 VI
1994 r. o własności lokali, tekst jednolity Dz. U. 2015 poz. 1892).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Sprawiedliwości.
a In 2015 and 2016 concern unilateral agreement establishing separate title to premises (Law on Ownership of Premises,
dated 24 VI 1994, uniform text Journal of Laws 2015 item 1892).
S o u r c e: data of the Ministry of Justice.
1. Prezentowane dane dotyczą organizacji spo- 1. The presented data concern social and polit-
łecznych i politycznych, z wyłączeniem organizacji, ical organisations, excluding organisations without
które nie mają osobowości prawnej (np. stowa- legal personality (e.g. normal associations, parent
rzyszenia zwykłe, rady rodziców, samorządy stu- councils, student governments).
denckie). Moreover, information is presented on entities
Ponadto przedstawiono informacje o jednostkach providing social and professional reintegration
świadczących usługi reintegracji społeczno-zawo-
services (also referred to as new social economy
dowej (określanych także jako podmioty nowej
entities) run by social organisations, local govern-
gospodarki społecznej) prowadzonych przez orga-
ment units and incidentally by other entities.
nizacje społeczne, jednostki samorządu terytorial-
nego oraz sporadycznie przez inne podmioty. 2. Social and political organisations (also re-
2. Organizacje społeczne i polityczne (określa- ferred to as third sector organisations) meet the
ne także jako organizacje trzeciego sektora) spełnia- criteria of the definition of the non-profit sector
ją kryteria definicji jednostek sektora non-profit entities prepared by the UN Statistical Office,
opracowanej przez Biuro Statystyczne ONZ, opiera- based on 5 conditions: (1) they have formal nature
jącej się na 5 warunkach: (1) mają charakter formal- and sustainable organisational structure, (2) there
ny i trwałą strukturę organizacyjną, (2) istnieje insty- is an institutional separation from public administra-
tucjonalna separacja od administracji publicznej, tion, (3) they operate on a non-profit basis, i.e.
(3) działają na zasadzie non-profit, tzn. bez zysku without financial profits for the members, (4) they
finansowego dla członków, (4) są samorządne, are self-governing, (5) participation in the organ-
(5) udział w organizacji jest dobrowolny. isation is voluntary.
Do organizacji społecznych i politycznych (tabl. Social and political organisations (tables 1—3)
1—3) zostały zaliczone:
include:
1) stowarzyszenia, działające na podstawie usta-
1) associations, operating on the basis of the Law
wy z dnia 7 IV 1989 r. Prawo o stowarzysze-
on associations dated 7 IV 1989 (uniform text
niach (tekst jednolity Dz. U. 2017 poz. 210), tj.:
typowe stowarzyszenia (w tym stowarzyszenia Journal of Laws 2017 item 210), i.e.: typical as-
mniejszości narodowych, etnicznych i cudzo- sociations (e.g. associations of national minori-
ziemców), związki stowarzyszeń, ochotnicze ties, ethnic minorities and foreigners), associa-
straże pożarne, uczniowskie kluby sportowe, in- tions of unions, volunteer fire services, student
ne stowarzyszenia kultury fizycznej i związki sports clubs, other physical culture associations
sportowe; and sport associations;
2) organizacje społeczne podobne do stowa- 2) social organisations similar to associations
rzyszeń — jednostki, których funkcjonowanie — entities whose functioning is regulated by
regulują odrębne ustawy, ale w pewnych zakre- separate Laws, but which, to some extent, are
sach stosuje się do nich także przepisy ustawy subject to regulations of the Law on associa-
Prawo o stowarzyszeniach (np. Polski Czerwony tions (e.g. Polish Red Cross, Polish Allotment
Krzyż, Polski Związek Działkowców, Polski Owners Association, Polish Hunting Association
Związek Łowiecki i koła łowieckie); and hunting clubs);
3) fundacje, działające na podstawie ustawy z dnia
3) foundations, operating on the basis of the Law
6 IV 1984 r. o fundacjach (tekst jednolity Dz. U.
on foundations dated 6 IV 1984 (uniform text
2016 poz. 40);
Journal of Laws 2016 item 40);
4) społeczne podmioty wyznaniowe — jednostki
organizacyjne Kościoła katolickiego, innych ko- 4) faith-based charities — organisational units of
ściołów i związków wyznaniowych, których dzia- the Catholic Church, other churches and reli-
łalność ma charakter społeczny, funkcjonujące gious associations, whose activities have a so-
w oparciu o przepisy normujące stosunek pań- cial character, operating on the basis of regula-
stwa do danego kościoła lub innego związku tions regulating relation of the state to a given
wyznaniowego; church or other religious association;
Social and political organisations. Churches and other religious associations 187
gospodarczą, z której zysk przeznaczany jest na organisations may conduct economic activity, the
działalność statutową. profit from which is spent on statutory activity.
7. Wybór głównej dziedziny działalności dla 7. Selection of the main field of activity for
organizacji społecznych (tabl. 2) został dokonany social organisations (table 2) has been made ac-
według dziedziny, na którą dana organizacja wy- cording to the field for which a given organisation
datkowała największą część środków przeznaczo- disbursed the greatest part of funds allocated for
nych na działalność statutową. Zastosowana klasy- statutory activity. The applied classification is con-
fikacja jest spójna z rekomendowaną przez Biuro sistent with the International Classification of Non-
Statystyczne ONZ Międzynarodową Klasyfikacją -profit Organisations recommended by the UN
Organizacji Non-profit.
Statistical Office.
8. Informacje dotyczące stowarzyszeń mniej-
8. Information on associations of national and
szości narodowych i etnicznych, społeczności po-
ethnic minorities, communities using regional lan-
sługującej się językiem regionalnym oraz stowa-
rzyszeń cudzoziemców mieszkających w Polsce guages and associations of foreigners living in
(tabl. 3) nie obejmują stowarzyszeń, których głów- Poland (table 3) does not include associations
nym celem jest współpraca między narodami, ani whose main aim is cooperation between nations,
stowarzyszeń ukierunkowanych wyłącznie na spra- nor the associations focused only on issues con-
wy dotyczące kraju pochodzenia danej grupy naro- cerning the country of origin of a given national
dowej. group.
Zgodnie z ustawą z dnia 6 I 2005 r. o mniejszo- According to the Law on national and ethnic
ściach narodowych i etnicznych oraz o języku minorities and regional language dated 6 I 2005
regionalnym (tekst jednolity Dz. U. 2017 poz. 823), (uniform text Journal of Laws 2017 item 823), a na-
mniejszością narodową lub etniczną jest grupa tional or an ethnic minority is a group of Polish
obywateli polskich, która jest mniej liczebna od citizens, which is less numerous than the rest of the
pozostałej części ludności Polski; w sposób istotny population of Poland; significantly differs from other
odróżnia się od reszty obywateli językiem, kulturą citizens in terms of language, culture or tradition
lub tradycją i dąży do ich zachowania; ma świado- and aims at their preservation; is aware of its own
mość własnej historycznej wspólnoty narodowej lub historical national or ethnic community; in the case
etnicznej; w przypadku mniejszości narodowej of a national minority, it identifies itself with a nation
utożsamia się z narodem zorganizowanym we organised in its own country.
własnym państwie. In Poland, the national minorities are deemed:
W Polsce za mniejszości narodowe uznawane
Belarusian, Czech, Lithuanian, German, Armenian,
są mniejszości: białoruska, czeska, litewska, nie-
Russian, Slovak, Ukrainian and Jewish minorities,
miecka, ormiańska, rosyjska, słowacka, ukraińska
and ethnic minorities are deemed: Karaite, Lemko,
oraz żydowska, za mniejszości etniczne — mniej-
szości: karaimska, łemkowska, romska oraz tatar- Roma and Tartar minorities. The Kashubian lan-
ska. Za język regionalny uznawany jest język ka- guage is deemed a regional language.
szubski. 9. Entities providing social and professional re-
9. Do jednostek świadczących usługi reintegra- integration services (table 4) include: social integra-
cji społeczno-zawodowej (tabl. 4) zaliczono: centra tion centres, occupational therapy workshops and
integracji społecznej, warsztaty terapii zajęciowej vocational activity establishments.
oraz zakłady aktywności zawodowej. Social integration centres operate on the basis
Centra integracji społecznej funkcjonują na of the Law on social employment dated 13 VI 2003
podstawie ustawy z dnia 13 VI 2003 r. o zatrud- (uniform text Journal of Laws 2016 item 1828, with
nieniu socjalnym (tekst jednolity Dz. U. 2016 later amendments). Their task is to provide services
poz. 1828, z późniejszymi zmianami). Ich zada- needed for social and professional reintegration of
niem jest świadczenie usług służących reintegracji people endangered with social exclusion.
społecznej i zawodowej osób zagrożonych wyklu- Occupational therapy workshops and voca-
czeniem społecznym. tional activity establishments operate on the
Warsztaty terapii zajęciowej i zakłady aktyw- basis of the Law on professional and social rehabili-
ności zawodowej działają na podstawie ustawy tation and employment of disabled persons dated
z dnia 27 VIII 1997 r. o rehabilitacji zawodowej
27 VIII 1997 (uniform text Journal of Laws 2016
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnospraw-
item 2046, with later amendments). Participation in
nych (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 2046,
workshops is to support the process of social and
z późniejszymi zmianami). Uczestnictwo w warszta-
tach ma wspomagać proces rehabilitacji społecznej professional rehabilitation of the disabled persons.
i zawodowej osób niepełnosprawnych. Natomiast On the other hand, the establishments create jobs
zakłady tworzą miejsca pracy dla osób z orzeczoną for persons with a certificate of disability and at the
niepełnosprawnością, jednocześnie przyczyniając same time, contribute to social reintegration of
się do społecznej reintegracji tych osób. these persons.
10. Dane o organizacjach społecznych i politycz- 10. Data regarding social and political organisa-
nych opracowano na podstawie uogólnionych tions have been prepared on the basis of general-
wyników ze sprawozdań statystycznych obejmują- ised results from statistical reports covering particu-
Social and political organisations. Churches and other religious associations 189
cych poszczególne typy podmiotów sektora non- lar types of the non-profit sector, and in the case
-profit, a w przypadku danych o stowarzyszeniach of data on associations of national and ethnic
mniejszości narodowych i etnicznych oraz cudzo- minorities and foreigners — on the basis of data
ziemców — na podstawie danych z dobrowolnego from a voluntary report.
sprawozdania.
Data regarding entities providing social and
Dane o jednostkach świadczących usługi reinte-
gracji społeczno-zawodowej pochodzą ze źródeł professional reintegration services come from
administracyjnych: od wojewodów, z Ministerstwa administrative sources: from voivodes, from the
Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz z Pań- Ministry of Family, Labour and Social Policy, and
stwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełno- from the State Fund for Rehabilitation of Dis-
sprawnych. abled Persons.
Aktywne organizacje (stan 2010 80,4 7,3 67,9 7,1 1,8 3,3 0,3 . .
w dniu 31 XII) w tys. 2014 100,7 8,6 72,0 10,7 1,8 2,9 0,3 0,1 12,9
Active organisations (as of 2016 91,9 9,1 73,4 13,6 1,9 2,9 . 0,1 .
31 XII) in thous.
Członkowieb (stan w dniu 31 2010 10391,1 1817,7 9183,7 42,9 60,9 1097,4 6,2 . .
XII) w tys. 2014 11298,3 1683,0 7979,3 56,4 69,2 1291,7 5,9 298,1 1597,7
Membersb (as of 31 XII) 2016 9493,4 1478,5 7769,9 70,7 71,3 1330,7 . 250,8 .
in thous.
w tym kobiety w % ....................... 41,3 48,6 39,3 53,4 61,6 54,3 . 31,8 .
of which women in %
Pracujący społecznieb (w cią- 2010 2317,7 959,3 1900,9 275,7 41,7 97,1 2,3 . .
gu roku) w tys. 2014 3577,8 742,9 2772,8 367,9 61,6 51,5 2,2 135,0 186,7
Volunteersb (during the year) 2016 3283,2 768,2 2664,4 422,2 71,9 51,6 . 73,1 .
in thous.
w tym kobiety w % ....................... 36,9 60,2 32,3 58,1 67,4 54,6 . 37,4 .
of which women in %
Zatrudnieni na podstawie sto- 2010 111,8 32,7 53,1 17,1 33,2 7,9 0,5 . .
sunku pracyc (stan w dniu 2014 130,9 45,2 64,5 21,4 33,7 8,0 0,4 0,2 2,7
31 XII) w tys. 2016 137,3 48,1 70,7 24,8 34,0 7,6 . 0,2 .
Employees hired on the basis
of employment contract c
(as of 31 XII) in thous.
w tym kobiety w % ....................... 76,2 76,7 73,8 76,1 83,6 67,0 . 59,5 .
of which women in %
Zatrudnieni na podstawie 2010 389,9 82,0 284,5 71,5 7,8 25,0 1,1 . .
umów cywilnoprawnychb 2014 404,4 100,1 257,9 93,7 10,1 34,4 1,2 0,2 6,9
(w ciągu roku) w tys. 2016 409,1 102,0 270,2 106,9 10,1 21,6 . 0,3 .
Employees hired on the basis
of a civil law contractsb
(during the year) in thous.
w tym kobiety w % ....................... 50,0 59,2 46,7 55,6 64,0 57,4 . 38,3 .
of which women in %
Przychody w mln zł ............... 2010 23223,6 5955,5 12500,2 5558,5 2765,9 2209,7 189,1 . .
Revenues in mln zl 2014 26071,9 7426,9 13393,8 6535,6 2411,3 2533,8 246,6 146,9 803,9
2016 26473,8 7266,4 13418,5 7806,3 2669,1 2452,4 . 127,5 .
Koszty działalności w mln zł 2010 21135,5 5221,0 11683,3 4629,5 2608,7 2052,8 161,2 . .
Costs of activity in mln zl 2014 23740,9 6565,4 12023,7 5806,2 2429,0 2399,2 232,2 106,1 744,5
2016 24365,1 6968,1 12666,1 6886,1 2407,8 2310,9 . 94,2 .
a—c Notki patrz na str. 191.
a—c See footnotes on page 191.
Social and political organisations. Churches and other religious associations 191
a Patrz uwagi ogólne, ust. 7 na str. 188. b Obejmuje finansowe i szkoleniowe wspieranie innych organizacji społecznych
i inicjatyw obywatelskich, reprezentowanie interesów organizacji pozarządowych oraz promocję i wspieranie wolontariatu.
c W tym działalność międzynarodowa i religijna.
U w a g a. Dane na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co 2 lata.
a See general notes, item 7 on page 188. b Includes activities such as financial and training support for other social
organisations and civic initiatives, representing the interests of non-governmental organisations as well as voluntarism
promotion and support. c Of which international activity and religion.
N o t e. Data on the basis of periodic surveys conducted every two years.
Uczestnicy zajęć (w ciągu roku) .......................... 9072a 10305 Participants of the classes (during the year)
Długotrwale bezrobotni ........................................... 6391 5780 Long-term unemployed
Osoby niepełnosprawne ......................................... 947 979 Disabled persons
Uzależnieni od alkoholu lub środków psychoaktyw-
nych .................................................................... 574 1188 Alcohol and drug addicts
Bezdomni ................................................................ 345 506 Homeless
Z chorobami psychicznymi ...................................... 105 154 With mental disorders
Pozostalib ............................................................... 1090 1698 Othersb
Persons who completed workshops (during the
Osoby, które ukończyły zajęcia (w ciągu roku) 4974 4226 year)
Of which persons who became economically inde-
W tym usamodzielnione ekonomicznie ................... 1757 1820 pendent
a W podziale według grup dotkniętych wykluczeniem społecznym uczestnik mógł być wykazany więcej niż jeden raz.
b Dotyczy głównie zwalnianych z zakładów karnych oraz uchodźców. c Spółdzielnie socjalne, zakłady pracy chronionej
i inne. d Jedna osoba może być wykazana więcej niż raz, jeżeli jest zatrudniona w więcej niż jednym miejscu pracy.
a In the division by socially excluded groups, a participant may have been indicated more than once. b Concerns mainly
released from penal institutions and refugees. c Social cooperatives, sheltered workshops and others. d One person may
be indicated more than once if he/she is employed in more than one workplace.
Kościół katolicki
Catholic Church
Kościół Rzymskokatolicki (obrządek łaciński) 10016 10156 10248 10255c 29490 30266 30925 30930d 33022904de
Kościół Greckokatolicki (obrządek bizantyjsko-
-ukraiński) ..................................................... 138 134 128 128 72 75 81 82 55000
Kościół Ormiański (obrządek ormiański) ........... 2 3 3 3 2 3 3 3 670
Kościół Neounicki (obrządek bizantyjsko-sło-
wiański) ......................................................... 1 1 1 1 2 2 2 2 131
Starokatolickie
Old Catholic
Prawosławne
Orthodox
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny f .... 224 233 243 243 329 416 473 479 504400
Wschodni Kościół Staroobrzędowców w RP ..... 1 4 . 4h 1 5 . 6h 1006h
Staroprawosławna Cerkiew Staroobrzędowców — — 1 1 — — 1 1 620
Kościół Ewangelicko-Augsburski w RPf ........... 134 . 133 133 190 . 181 184 61582
Kościół Zielonoświątkowy w RP ......................... 211 218 240 239 341 348 362 376 24095
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w RP ...... 150 155 148 147 70 62 66 61 9565
Nowoapostolski Kościół w Polsce ..................... 51 52 52 52 57 59 88 86 5437
Kościół Chrześcijan Baptystów w RPf ............. 85 83 92 93 97 67 232 61 5390
Kościół Chrystusowy w RP ................................ 35 38 39 41 93 112 366 329 5361
Kościół Boży w Chrystusie ................................ 51 59 66 69 164 187 174 187 4938
Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w RPf ..... 42 42 42 42 30 29 29 29 4455
Kościół Ewangelicko-Reformowany w RPf ...... 10 11 10 10 10 7 8 8 3445
Kościół Wolnych Chrześcijan w RP ................... 65 57 42 42 81 82 97 97 3058
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w RP ....... 54 46 43 43 69 73 75 71 2149
Kościół Chrystusowy ......................................... 13 12 . 13i 27 12 . 13i 1706i
Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej ......... . 41 48 50 . 40 44 47 1310
Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa ..... 6 6 8 7 70 69 71 69 600
Ewangeliczny Związek Braterski w RP .............. 24 25 23 21 21 19 17 15 530
Kościół Chrześcijan Dnia Sobotniego ............... 24 24 21 21 40 40 44 44 505
Stowarzyszenie Zborów Chrześcijan w RP ....... 3 3 3 3 — — — — 425
a Uszeregowane malejąco według liczby wiernych, wyznawców. b Obejmują m.in.: parafie, zbory, gminy wyznaniowe,
ośrodki. c W tym 653 parafie zakonne. d W tym odpowiednio: 62 księży i 300 tys. wiernych Ordynariatu Polowego Wojska
Polskiego. e Ochrzczeni. f Kościół stowarzyszony w Polskiej Radzie Ekumenicznej. g W tym 8 kobiet. h 2011 r.
i 2012 r.
a Listed by the decreasing number of adherents and faithful. b Include, among others: parishes, congregations, reli-
gious communities, centres. c Of which 653 monastic parishes. d Including respectively: 62 priests and 300 thous. ad-
herents of the Military Ordinariat of the Polish Army. e Baptised. f Church associated in the Polish Ecumenical Council.
g Of which 8 women. h 2011. i 2012.
Social and political organisations. Churches and other religious associations 195
Islamskie
Muslim
Islamskie Zgromadzenie Ahl-ul Bayt ................. 1 1 . 1 1 1 . 1 6020l
Muzułmański Związek Religijny w RP ............... 8 8 7 . 7 20 18 . 773m
Stowarzyszenie Jedności Muzułmańskiej ......... 1 1 3 3 4 3 3 3 51
Dalekiego Wschodu
Far Eastern Religions
Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości
Kryszny ......................................................... . . 24 28 . . 311 330 2358
Związek Buddyjski Bencien Karma Kamtsang 7 10 11 11 8 23 19 17 1954
Szkoła Zen Kwan Um w Polsce ........................ 8 10 11 9 38 17 34 34 146
Związek Ajapa Yoga w Polsce .......................... 2 3 1 1 — — — — 133
„Kanzeon” Związek Buddyjski ............................ 2 4 1 4 7 4 11 8 100
Inne
Others
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach
Ostatnich w Polsce (Mormoni) ....................... 11 13 . 13 98 181 . 67 1659
Instytut Wiedzy o Tożsamości „Misja Czaitanii” 9 10 10 11 113 113 118 65 592
Lectorium Rosicrucianum Międzynarodowa
Szkoła Złotego Różokrzyża ........................... 5 5 5 5 — — — — 404
Karaimski Związek Religijny w RP .................... 3 3 3 3 — — — — 169
Światowy Uniwersytet Duchowy „Brahma
Kumaris” w Polsce ......................................... 4 4 7 6 9 8 14 14 99
a Uszeregowane malejąco według liczby wiernych, wyznawców. b Obejmują m.in.: parafie, zbory, gminy wyznaniowe, ośrodki.
k Głosiciele. l Szacowana liczba szyitów w Polsce. m 2015 r.
a Listed by the decreasing number of adherents and faithful. b Include, among others: parishes, congregations, religious com-
munities, centres. k Proclaimers. l Estimated number of Shiites in Poland. m 2015.
196 Organizacje społeczne i polityczne. Kościoły i inne związki wyznaniowe
O G Ó Ł E M ............. 2005 1131 10016 29490 4497 23300 34158,3 93,7 3410 1158
TOTAL 2010 1153 10156 30266 3352 21830 33523,4 95,9 3303 1108
2015 1146 10248 30925 2545 20008 33214,8 94,3 3241 1074
2016 1144 10255 30930 2324 19740 33022,9 93,8 3220 1068
Białostocka ....................... 48 396 1299 138 412 1038,5 87,3 2623 799
Białostocka ........................ 13 115 434 44 167 343,3 81,7 2985 791
Drohiczyńska ..................... 11 98 286 32 117 184,0 72,4 1878 643
Łomżyńska ........................ 24 183 579 62 128 511,2 99,2 2793 883
Częstochowska ................ 88 774 2218 139 1272 2213,4 94,7 2860 998
Częstochowska .................. 36 311 889 49 841 800,2 99,4 2573 900
Radomska ......................... 29 301 869 63 325 860,8 98,4 2860 991
Sosnowiecka ...................... 23 162 460 27 106 552,4 84,0 3410 1201
Gdańska ........................... 78 684 1944 171 901 2223,7 92,5 3251 1144
Gdańska ............................ 24 198 757 57 470 938,6 91,6 4740 1240
Pelplińska .......................... 30 290 670 81 185 710,0 93,4 2448 1060
Toruńska ............................ 24 196 517 33 246 575,1 93,0 2934 1112
Gnieźnieńska .................... 82 648 1623 111 631 1963,7 96,5 3030 1210
Bydgoska ........................... 19 150 409 19 131 582,0 93,3 3880 1423
Gnieźnieńska ..................... 30 266 553 38 185 638,5 96,8 2400 1155
Włocławska ........................ 33 232 661 54 315 743,2 99,0 3203 1124
Katowicka ......................... 91 877 2559 183 1601 2763,1 93,8 3151 1080
Gliwicka ............................. 18 156 520 45 170 602,1 88,8 3860 1158
Katowicka .......................... 37 322 1180 81 815 1386,0 95,0 4304 1175
Opolska ............................. 36 399 859 57 616 775,0 95,9 1942 902
Krakowska ........................ 144 1414 5354 392 4162 4106,0 95,4 2904 767
Bielsko-żywiecka ............... 23 210 701 60 456 661,8 87,8 3151 944
Kielecka ............................. 33 304 800 69 310 760,3 93,2 2501 950
Krakowska ......................... 45 448 2145 88 2446 1572,7 97,2 3511 733
Tarnowska ......................... 43 452 1708 175 950 1111,2 99,5 2458 651
Lubelska ........................... 77 760 2564 174 1208 2435,0 97,2 3204 950
Lubelska ............................ 28 271 1121 71 556 1048,2 94,7 3868 935
Sandomierska .................... 24 242 688 52 355 679,7 99,8 2809 988
Siedlecka ........................... 25 247 755 51 297 707,1 98,7 2863 937
Poznańska ........................ 75 695 1720 109 1336 2212,1 98,9 3183 1286
Kaliska ............................... 33 283 614 37 425 732,1 99,4 2587 1192
Poznańska ......................... 42 412 1106 72 911 1480,0 98,7 3592 1338
a Diecezjalni i zakonni. b Ochrzczeni. c Do obliczenia udziału jako liczbę ludności ogółem przyjęto sumę ludności diecezji
na podstawie ankiety diecezjalnej (według GUS ludność kraju w końcu 2016 r. — 38433 tys.).
a Diocesan and monastic. b Baptised. c For calculating the share the total population of dioceses based on the results of
a dioceses questionnaire was adopted as the total population of the country (according to the CSO, the population of the
country at the end of 2016 was 38433 thous.).
Social and political organisations. Churches and other religious associations 197
Przemyska ........................ 85 821 2471 201 1542 1797,9 94,4 2190 728
Przemyska ......................... 41 390 1150 98 1063 735,2 90,3 1885 639
Rzeszowska ....................... 25 244 828 64 335 600,9 98,8 2463 726
Zamojsko-lubaczowska ...... 19 187 493 39 144 461,8 96,0 2470 937
Szczecińsko-kamieńska 90 764 1955 126 595 2864,6 94,8 3749 1465
Koszalińsko-kołobrzeska ... 24 221 592 31 237 813,1 90,0 3679 1373
Szczecińsko-kamieńska ..... 36 274 698 42 168 1000,0 97,3 3650 1433
Zielonogórsko-gorzowska 30 269 665 53 190 1051,5 96,3 3909 1581
Warmińska (Olsztyńska) 74 569 1289 101 448 1504,7 96,8 2644 1167
Elbląska ............................. 20 157 360 31 93 430,0 95,6 2739 1194
Ełcka .................................. 21 150 365 30 115 415,7 95,8 2771 1139
Warmińska (Olsztyńska) .... 33 262 564 40 240 659,0 98,2 2515 1168
Warszawska ..................... 72 658 2792 240 3385 3369,6 89,0 5121 1207
Płocka ................................ 26 248 677 37 205 839,7 99,2 3386 1240
Warszawska ...................... 25 212 1354 155 1843 1425,0 92,5 6722 1052
Warszawsko-praska ........... 21 198 761 48 1337 1104,9 79,0 5580 1452
Wrocławska ...................... 85 728 1932 155 1379 2296,4 87,1 3154 1189
Legnicka ............................ 28 239 537 37 190 798,0 97,2 3339 1486
Świdnicka .......................... 24 191 456 46 394 542,8 87,3 2842 1190
Wrocławska ....................... 33 298 939 72 795 955,6 80,0 3207 1018
Ordynariat Polowy Woj-
ska Polskiegod .............. 7 81 62 8 5 300,0 96,8 3704 4839
Military Ordinariat of the
Polish Armyd
a—c Notki patrz na str. 196. d Bez Dekanatu Duszpasterstwa Wojskowego Kościoła Greckokatolickiego będącego w struktu-
rach Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego.
a—c See footnotes on page 196. d With the exception of the decanate of military of the Greek Catholic Church which is
in the structure of the Military Ordinariat of the Polish Army.
LATA Siostry
Alumni
zakonne
YEARS Dekanaty Parafie Księżaa diecezjalni Wierni
Professed
DIECEZJE Decanates Parishes Priests a Diocese Adherents
women
DIOCESES alumnus
religious
a Uszeregowane malejąco według liczby wiernych. b W podziale na diecezje nie uwzględniono 40 księży emerytów.
c Parafie: Bełchatów, Kleszczów, Łódź, Pstrążna, Strzelin, Warszawa, Zelów i Żychlin.
a Listed by decreasing number of adherents. b Data by dioceses exclude 40 retired priests. c Parishes: Bełchatów,
Kleszczów, Łódź, Pstrążna, Strzelin, Warszawa, Zelów and Żychlin.
DZIAŁ VI CHAPTER VI
LUDNOŚĆ POPULATION
20 XI 2013 r. w sprawie statystyk europejskich and of the Council (EU) No. 1260/2013 of 20 XI
w dziedzinie demografii. 2013 European statistics on demography.
Prezentowane w dziale dane o ludności i w za- Presented in the chapter data on the popula-
kresie współczynników demograficznych opra- tion in terms of demographic rates are devel-
cowano zgodnie z krajową definicją zamieszka- oped according to the national definition of
nia — z wyjątkiem tabl. 32 i 33, które dotyczą residence — with the exception of tables 32 and
rezydentów. 33, which relate to the residents.
3. Dane o ludności (według stanu w dniu 30 VI 3. Data on population (as of 30 VI and 31 XII) as
i 31 XII) oraz współczynniki demograficzne, a także well as demographic rates and indicators per capita
przeliczenia na 1 mieszkańca (1000 ludności itp.) (per 1000 population etc.) were compiled — unless
opracowano — jeśli nie zaznaczono inaczej — otherwise stated — on the basis:
przyjmując jako bazę wyjściową:
― for 1989—2009 — of the results of the Popula-
― dla lat 1989—2009 — wyniki Narodowego Spisu
tion and Housing Census 2002, for 1999 (as of
Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002, z tym
że dla lat 1999 (stan w dniu 31 XII), 2000 i 2001 31 XII), 2000 and 2001 by the administrative div-
według podziału administracyjnego obowiązują- ision valid as of 31 XII 2002;
cego w dniu 31 XII 2002 r.; ― for 2010—2016 — of the results of the Popula-
― dla lat 2010—2016 — wyniki Narodowego Spisu tion and Housing Census 2011, for 2010 by the
Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011, z tym administrative division valid as of 31 XII 2011.
że dla 2010 r. według podziału administracyjne- 4. The working age population refers to males,
go obowiązującego w dniu 31 XII 2011 r. aged 18—64, and females, aged 18—59. In this
4. Przez ludność w wieku produkcyjnym rozu- category the age groups of mobility (i.e. 18—44)
mie się ludność w wieku zdolności do pracy. Dla and non-mobility (i.e. 45—64 for males and 45—
mężczyzn przyjęto wiek 18—64 lata, dla kobiet — —59 for females) are distinguished. The non-
18—59 lat. Wśród ludności w wieku produkcyjnym -working age population is defined as the pre-
wyróżnia się ludność w wieku mobilnym, tj. w wie- -working age population, i.e., up to the age of 17
ku 18—44 lata i niemobilnym, tj. mężczyźni — and the post-working age population, i.e., 65 and
45—64 lata, kobiety — 45—59 lat. Przez ludność more for males and 60 and more for females.
w wieku nieprodukcyjnym rozumie się ludność 5. Educational level of population is defined by
w wieku przedprodukcyjnym, tj. do 17 lat oraz the highest level of education completed at school
ludność w wieku poprodukcyjnym, tj. mężczyźni or trainings in other course or form, recognized in
— 65 lat i więcej, kobiety — 60 lat i więcej. accordance with the educational system in force.
5. Poziom wykształcenia ludności określa naj- The basis for recognizing education to be on the
wyższy ukończony poziom kształcenia w szkole lub appropriate level was a certificate (diploma)
szkolenia w innym trybie i formie, uznany zgodnie
obtained upon graduation from the appropriate
z obowiązującym systemem szkolnictwa. Podstawą
zaliczania wykształcenia do określonego poziomu school.
było uzyskane świadectwo (dyplom) ukończenia The following classification of educational level
odpowiedniej szkoły. has been used: tertiary, post-secondary and
Zastosowano następującą klasyfikację poziomu secondary, basic vocational, lower secondary,
wykształcenia: wyższe, policealne i średnie, zasadni- primary, primary not completed and without school
cze zawodowe, gimnazjalne, podstawowe, podsta- education.
wowe nieukończone i bez wykształcenia szkolnego. 6. Division of population according to the main
6. Podziału ludności według głównego źródła source of maintenance was made on the basis of
utrzymania dokonano na podstawie kryterium criteria of the exclusive or the main source of in-
wyłącznego lub głównego źródła dochodów uzy- comes obtained within one year (12 months) before
skiwanych w ciągu roku (12 miesięcy) poprzedzają- the moment of national census (i.e. for 2002 — 20
cego moment spisu (tj. dla 2002 r. — 20 V, a dla V and for 2011 — 31 III) and was settled irrespect-
2011 r. — 31 III) i było ono ustalane niezależnie od ive of economic activity of these persons in the
stanu aktywności ekonomicznej tych osób w mo- moment of national censuses.
mencie spisów. In respect of the possessed source of mainten-
Ze względu na posiadane źródła utrzymania lud- ance population is divided into two categories:
ność dzieli się na dwie kategorie: ― persons having own sources of mainten-
― posiadającą własne źródła utrzymania, tj. oso- ance, i.e. persons earning their living from in-
by utrzymujące się z dochodów uzyskiwanych comes obtained from work performed personal-
z pracy osobiście wykonywanej, z niezarobko- ly, from non-earned sources, and also from
wych źródeł, a także z własności lub wynajmu property or from rent and the other sources of
oraz pozostałych źródeł dochodów osobno nie-
income not elsewhere specified,
wymienionych,
― persons maintained (dependents), i.e. per-
― utrzymywaną, tj. osoby pozostające na utrzy-
maniu osób posiadających własne źródło do- sons, who remain maintained by other persons
chodów. with own source of income.
Do ludności utrzymującej się z dochodów Population having incomes from work in-
z pracy zaliczono pracujących najemnie i pracują- cludes employees in paid employment and own-
cych na własny rachunek. -account workers.
Do utrzymujących się z dochodów z pracy najem- Employees hired on the basis of an employment
nej zaliczono zatrudnionych na podstawie stosunku contract (a labour contract, commision contract,
pracy (umowy o pracę, umowy-zlecenia, umowy posting, appointment), outworkers, clergy were
o dzieło, powołania, wyboru lub mianowania), osoby considered as persons maintained incomes from
wykonujące pracę nakładczą oraz duchownych. paid employment.
Population 201
Do utrzymujących się z dochodów z pracy na ra- Own-account workers (together with contributing
chunek własny zaliczono osoby (łącznie z pomagają- family members) including persons managing
cymi członkami rodzin) prowadzące działalność gos- private farms in agriculture as well as professionals
podarczą, w tym prowadzące gospodarstwo indy- are considered as persons maintained from self-
widualne w rolnictwie oraz osoby wykonujące wolne -employed incomes; including so rent incomes.
zawody (np. twórcy, adwokaci, lekarze), a także Population which earns its living from rent in-
osoby utrzymujące się z dochodów z wynajmu.
come includes persons, who receive their income
Do ludności utrzymującej się z dochodu z wy-
najmu zalicza się osoby uzyskujące dochody from rent of an apartment, rooms, residential and
z wynajmu mieszkania, pokoi, budynków mieszkal- non-residential buildings (e.g. a garage).
nych i niemieszkalnych (np. garażu). Population, which earns its living from non-
Do ludności utrzymującej się z niezarobko- -earned sources of maintenance includes per-
wych źródeł zaliczono osoby otrzymujące: emery- sons who receive: retirement pension (including
turę (łącznie z rentą strukturalną dla rolników indy- structural pension for farmers in 2011), other pen-
widualnych w 2011 r.), rentę (z tytułu niezdolności sion (disability, survivors and social pension) includ-
do pracy, rodzinną i socjalną) łącznie ze świadcze- ing rehabilitation benefit, unemployment benefit,
niem rehabilitacyjnym, zasiłek dla bezrobotnych, pre-retirement allowances and benefits, social
świadczenie i zasiłek przedemerytalny, zasiłek assistance benefits for people, who do not have
pomocy społecznej dla osób, które nie mają żad- any incomes or have insufficient incomes.
nych dochodów lub mają dochody niewystarczające. Population, which earns its living from in-
Do ludności utrzymującej się z dochodów
z własności zaliczono osoby utrzymujące się comes from property includes persons who live
z dochodów z tytułu oddanych w dzierżawę grun- from the following incomes: leased agricultural
tów rolnych, z lokat kapitałowych (z obrotu akcjami, lands, capital investments (on trade of shares,
obligacjami, zysków kapitałowych itp.), z odsetek bonds, capital gains etc.), interest rate on savings,
od oszczędności, z udziału w zyskach przedsię- share in profits of a company (dividends).
biorstw (dywidendy). Population, which earns its living from the
Do ludności utrzymującej się z pozostałych other sources of income not elsewhere speci-
źródeł dochodów osobno niewymienionych za- fied includes persons who receive, i.a. family bene-
liczono osoby otrzymujące m.in. świadczenia ro- fits (including family allowance and supplements to
dzinne (w tym zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku the family allowance, nursing allowance), alimonies
rodzinnego, zasiłek pielęgnacyjny), alimenty oraz and scholarships.
stypendia. 7. The household is understood as a group of
7. Przez gospodarstwo domowe rozumie się related or unrelated persons, living together and
zespół osób spokrewnionych i niespokrewnionych
earning their living collectively. Persons who main-
zamieszkujących razem i wspólnie utrzymujących
się. Osoby utrzymujące się samodzielnie tworzą tain themselves individually, constitute a one per-
jednoosobowe gospodarstwa domowe. son households.
Ze względu na liczbę osób oraz ich stosunek po- On the basis of the number of persons and their
krewieństwa wyróżnia się następujące typy gospo- relationship the following types of households are
darstw domowych: distinguished:
― rodzinne (jednorodzinne, dwurodzinne, trzyro- ― family (one-family, two-family, three-family and
dzinne i większe), more),
― nierodzinne (jednoosobowe, wieloosobowe). ― non-family (one person, multipersonal).
8. Przez rodzinę rozumie się zespół osób wyod- 8. The family is understood as a group of per-
rębnionych w ramach gospodarstwa domowego na sons in a household on the basis of biological
podstawie kryteriów biologicznych, wychodząc od criteria, starting with the youngest generation.
najmłodszego pokolenia. The following types of families are distinguished:
Wyróżnia się następujące typy rodzin: małżeń-
marriages without children, marriages with children,
stwo bez dzieci, małżeństwo z dziećmi, partnerzy
bez dzieci, partnerzy z dziećmi, samotna matka cohabitants without children, cohabitants with chil-
z dziećmi, samotny ojciec z dziećmi. dren, a lone mother with children, a lone father with
Jako dziecko określa się osobę w każdym wie- children.
ku, która pozostaje w gospodarstwie domowym A child is defined as a person at any age, who
wraz z obojgiem lub jednym z rodziców. Do dzieci remains in the household together with one or both
zalicza się również pasierbów oraz dzieci przy- parents. Children include also step children and
sposobione. adopted children.
Dziecko do lat 24 pozostające na utrzymaniu jest Dependent child at the age up to 24 years is
to dziecko nieposiadające własnego źródła utrzy- a child not having own source of income and being
mania i pozostające na utrzymaniu innej osoby. maintained by other person.
9. Osobą niepełnosprawną jest osoba, która 9. Disabled person is such person, who has ap-
posiada odpowiednie orzeczenie wydane przez or- propriate judgment issued by a body, authorized to
gan do tego uprawniony (osoba niepełnospraw-
na prawnie/z orzeczeniem prawnym) lub osoba, this (a person legally disabled/with legal con-
która takiego orzeczenia nie posiada, lecz odczuwa firmation) or a person, who does not have such
ograniczenie sprawności w wykonywaniu czynności judgment, but feels constrained in the ability of
podstawowych dla swojego wieku (osoba niepeł- performing basic activities for his/her age (a person
nosprawna tylko biologicznie). only biologically disabled).
Kryterium do zakwalifikowania danej osoby do A criterion for qualifying a given person to the
zbiorowości osób niepełnosprawnych z orzecze- group of disabled people with legal confirmation
202 Ludność
niem prawnym było posiadanie orzeczenia o stop- was to have a decision on the degree of disability
niu niepełnosprawności wydanego przez odpo- issued by an appropriate adjudicating body — in
wiedni organ — w przypadku osób w wieku 16 lat case of people at the age of 16 and more or certifi-
i więcej lub orzeczenia o niepełnosprawności wy- cate of disability issued to person under 16 years of
dawanego osobom do 16 roku życia — bez orze- age — without deciding the degree.
kania o stopniu. 10. Data regarding the vital statistics according
10. Dane o ruchu naturalnym ludności w po- to territorial division were compiled as follows:
dziale terytorialnym opracowano: małżeństwa — marriages — according to the husband’s place of
według miejsca zamieszkania męża przed ślubem, permanent residence before the marriage, divorces
rozwody — według miejsca zamieszkania osoby — according to the plaintiff’s place of residence,
wnoszącej powództwo, urodzenia — według miej- births — according to the mother’s place of perma-
sca zamieszkania matki noworodka, zgony — nent residence, deaths — according to the place of
według miejsca zamieszkania osoby zmarłej. permanent residence of the deceased.
Współczynniki reprodukcji ludności: Reproduction rates:
― współczynnik dzietności oznacza liczbę dzie- ― total fertility rate refers to the average number
ci, które urodziłaby przeciętnie kobieta w ciągu of children who would be born by a woman dur-
całego okresu rozrodczego (15—49 lat) przy za- ing the course of her entire reproductive period
łożeniu, że w poszczególnych fazach tego okre- (15—49 years old), assuming that in particular
su rodziłaby z intensywnością obserwowaną phases of this period she would give birth with
w badanym roku, tzn. przy przyjęciu cząstko- an intensity observed during a given year, i.e.,
wych współczynników płodności z tego okresu assuming that age specific fertility rates for this
za niezmienne; period are constant;
― współczynnik reprodukcji brutto przedstawia ― gross reproduction rate refers to the average
liczbę córek urodzonych przeciętnie przez ko- number of daughters who would be born by
bietę przy założeniu, że kobieta w wieku rozrod- a woman, assuming that the woman during her
czym będzie rodzić z częstością, jaką charakte- reproductive age will give birth with a frequency
ryzują się wszystkie kobiety rodzące w roku, dla which is characteristic for all women giving birth
którego oblicza się współczynnik reprodukcji in the year for which the reproduction rate is cal-
(niezmienne współczynniki płodności); culated (constant fertility rates);
― współczynnik reprodukcji netto przedstawia ― net reproduction rate refers to the number of
liczbę córek przypadających na jedną kobietę — daughters per woman, with the assumptions, as
przy założeniach jak wyżej — z wyeliminowa- above, excluding daughters who, as results from
niem córek, które — jak wynika z aktualnych ta- current life expectancy tables, will not live to
blic trwania życia — nie dożyją wieku swoich reach their mother’s age. This rate expresses
matek. Współczynnik ten wyraża stopień zastę- the degree of the generations’ replacement
powania pokoleń matek przez córki. mothers with daughters.
Przyrost naturalny ludności stanowi różnicę Natural increase of the population means the
między liczbą urodzeń żywych i zgonów w danym difference between the number of live births and
okresie. deaths in a given period.
Przyrost rzeczywisty ludności stanowi sumę Actual increase of the population means the
przyrostu naturalnego i salda migracji. sum of natural increase and net migration.
Przez niemowlęta rozumie się dzieci w wieku Infant is a child under the age of 1.
poniżej 1 roku. Information on births and deaths (including infant
Informacje o urodzeniach i zgonach (w tym zgo- deaths) is presented according to criteria of the
nach niemowląt) prezentowane są według kryteriów definition of infant births and deaths recommended
definicji urodzenia i zgonu noworodka rekomendo- by the World Health Organization (WHO).
wanej przez Światową Organizację Zdrowia. 11. Life expectancy is expressed by the average
11. Przeciętne dalsze trwanie życia wyraża number of years that a person at the exact age of x
średnią liczbę lat, jaką ma jeszcze do przeżycia still has to live, assuming a fixed mortality level from
osoba w wieku x lat, przy założeniu stałego pozio- the period for which life expectancy tables were
mu umieralności z okresu, dla którego opracowano compiled.
tablice trwania życia. 12. Internal migration of the population is un-
12. Migracje wewnętrzne ludności są to zmia- derstood as changes in the place of residence
ny miejsca zamieszkania w kraju; prezentowane within the country; presented data come from the
dane pochodzą z rejestru PESEL i w przypadku PESEL register and in case of migration:
migracji: ― for permanent residence — was compiled on
― na pobyt stały — zostały opracowane na pod- the basis of gmina documentation regarding the
stawie informacji ewidencyjnych gmin o zamel- registration of persons for permanent residence;
dowaniu osób na pobyt stały; ― for temporary stay — was compiled on the basis
― na pobyt czasowy — zostały opracowane na of gmina documentation regarding the registra-
podstawie informacji ewidencyjnych gmin o za- tion of persons for temporary stay above 3
meldowaniu osób na pobyt czasowy ponad 3 months (for a period of more than 2 months until
miesiące (do 2005 r. ponad 2 miesiące). 2005).
Informacje te nie uwzględniają zmian adresu This information does not include changes of ad-
w obrębie tej samej gminy, z wyjątkiem gmin miej- dress within the same gmina, with the exception of
sko-wiejskich, dla których został zachowany podział urban-rural gminas for which the division into urban
na tereny miejskie i wiejskie. and rural areas has been kept.
13. Migracje zagraniczne ludności to prze- 13. International migration of the population
mieszczenia ludności związane ze zmianą kraju is understood as moves of the persons related to
zamieszkania. Obowiązujące w Unii Europejskiej the change of country of residence. Regulation (EC)
Population 203
rozporządzenie (WE) nr 862/2007 Parlamentu 862/2007 of the European Parliament and the
Europejskiego i Rady z dnia 11 VII 2007 r. zawiera Council of 11 VII 2007 contains definition of migra-
definicję migracji uwzględniającą zamierzony okres tion taking into account international period of
zamieszkiwania w innym kraju wynoszący co naj- residence in another country for at least 12 months.
mniej 12 miesięcy. W rozumieniu tej definicji: According to this definition:
― imigracja to przybycie do kraju osoby będącej ― immigration means arrival in the country of per-
uprzednio rezydentem innego kraju z zamiarem son who previously was an usual resident of
przebywania w nim przez co najmniej 12 mie- another country with intention to stay for at least
sięcy; 12 months;
― emigracja to opuszczenie kraju przez jego ― emigration means departure from the country
rezydenta z zamiarem przebywania za granicą by its usual resident with intention to stay
przez co najmniej 12 miesięcy. abroad for at least 12 months.
Rezydentem kraju jest osoba, która przebywa lub Usual resident of the country is a person who
zamierza przebywać w danym kraju przez co naj- resides or intends to reside in a given country for at
mniej 12 miesięcy. least 12 months.
Tego typu migracje (związane ze zmianą kraju This type of migration (related to the change of
zamieszkania na okres 12 miesięcy i więcej, w tym
country of residence for period 12 months and
na pobyt stały) określa się mianem zagranicznych
more, of which for permanent residence) is defined
migracji długookresowych.
Prezentowane w dziale dane o zarejestrowanych as long-term international migration.
migracjach długookresowych pochodzą z rejestru Presented in this chapter data on registered
PESEL i zostały opracowane na podstawie infor- long-term migration come from the PESEL register
macji ewidencyjnych gmin o zameldowaniach/wy- and are compiled on the basis of gmina documen-
meldowaniach na pobyt stały (migracje zagraniczne tation regarding registrations/deregistrations for
na pobyt stały) oraz zameldowaniach/wymeldo- permanent residence (international migration for
waniach na pobyt czasowy z deklarowanym okre- permanent residence) and registrations/deregis-
sem przebywania/nieobecności wynoszącym co trations for temporary stay with declared period of
najmniej 12 miesięcy (migracje zagraniczne na stay/absence of at least 12 months (international
pobyt czasowy). migration for temporary stay).
14. Współczynniki dotyczące ruchu naturalnego 14. Rates concerning vital statistics and migra-
i migracji ludności w podziale terytorialnym obliczo- tion of the population according to territorial division
no jako iloraz liczby faktów określonego rodzaju were calculated as the ratio of the number of defined
i liczby ludności (według stanu w dniu 30 VI). events to the number of population (as of 30 VI).
204 Ludność
a—c W podziale na miasta i wieś nie uwzględniono: a — 304 tys. osób, b — 394 tys. osób, c — 370 tys. osób.
a—c Data by urban and rural areas exclude: a — 304 thous. persons, b — 394 thous. persons, c — 370 thous. persons.
OGÓŁEM
TOTAL
Stan w dniu 1 I ............ 23895 23895 25035 29795 32658 35735 38073 38254 38437 As of 1 I
Przyrost rzeczywisty .... 14935 1116 4884 2957 3157 2510 461 –54 –4 Actual increase
przyrost naturalny ..... 17095 2160 4983 3157 3366 2760 613 91 –6 natural increase
urodzenia żywe ..... 40029 3497 7623 5576 6382 6415 4463 3799 382 live births
zgony .................... 22934 1337 2640 2419 3016 3655 3850 3708 388 deaths
saldo migracji zagra- net of international
nicznych na pobyt migration for per-
stały ...................... –2160 –1044 –99 –200 –209 –250 –152 –145 +2 manent residence
imigracja ............... 2101 1500 278 24 16 17 73 113 14 immigration
emigracja .............. 4261 2544 377 224 225 267 225 258 12 emigration
Stan w dniu 31 XIIa ..... 38433 25035 29795 32658 35735 38073 38254 38530 38433 As of 31 XII a
MIASTA
URBAN AREAS
Stan w dniu 1 I ............ 7602 7602 9243 14401 17088 20979 23546 23670 23166 As of 1 I
Przyrost rzeczywisty .... 12677 1619 2977 2336 3556 2591 386 –473 –35 Actual increase
przyrost naturalny ..... 7296 744 2104 1263 1680 1451 157 –25 –10 natural increase
urodzenia żywe ..... 19403 1180 3160 2390 3257 3505 2393 2193 226 live births
zgony .................... 12107 436 1056 1127 1577 2054 2236 2218 237 deaths
saldo migracji na po- net migration for per-
byt stały ................ +5381 +875 +873 +1073 +1876 +1140 +229 –447 –24 manent residence
wewnętrznych ....... +6351 +1010 +955 +1201 +2005 +1344 +365 –338 –25 internal
zagranicznych ....... –969 –135 –82 –128 –129 –204 –136 –108 +1 international
Saldo zmian administra- Net of administrative
cyjnych ..................... +2496 — +1540 +81 +393 +197 +103 +116b +5 changes
Stan w dniu 31 XIIa ..... 23130 9243 14401 17088 20979 23546 23670 23429 23130 As of 31 XII a
a W latach 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 1989—1999 oraz 2010 poza elementami bilansu ludności zostały
uwzględnione korekty liczby ludności wynikające z różnic między danymi spisów powszechnych i bieżącymi szacunkami
ludności, a od 1981 r. w miastach i na wsi — również różnice salda osób meldujących się na pobyt czasowy. b Łącznie ze
zmianami administracyjnymi z 2011 r.
a In 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 1989—1999, 2010 apart from the components of the population balance there
were included corrections in the population resulting from differences between censuses data and current estimates of the
population, and since 1981, in urban areas and rural areas, also balance differences in net persons registering for tempo-
rary stay were included as well. b Including administrative changes from 2011.
Population 205
WIEŚ
RURAL AREAS
Stan w dniu 1 I ............ 16293 16293 15792 15394 15570 14756 14527 14584 15271 As of 1 I
Przyrost rzeczywisty .... 2258 –503 1907 621 –399 –81 75 419 31 Actual increase
przyrost naturalny ..... 9799 1416 2879 1894 1686 1309 456 116 5 natural increase
urodzenia żywe ..... 20626 2317 4463 3186 3125 2910 2070 1607 156 live births
zgony .................... 10827 901 1584 1292 1439 1601 1614 1491 151 deaths
wewnętrznych ....... –6351 –1010 –955 –1201 –2005 –1344 –365 +338 +25 internal
zagranicznych ....... –1191 –909 –17 –72 –80 –46 –16 –36 +1 international
Stan w dniu 31 XII ..... 15304 15792 15394 15570 14756 14527 14584 15101 15304 As of 31 XII a
a
a W latach 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 1989—1999 oraz 2010 poza elementami bilansu ludności zostały
uwzględnione korekty liczby ludności wynikające z różnic między danymi spisów powszechnych i bieżącymi szacunkami
ludności, a od 1981 r. w miastach i na wsi — również różnice salda osób meldujących się na pobyt czasowy. b Łącznie ze
zmianami administracyjnymi z 2011 r.
a In 1946, 1950, 1960, 1970, 1978, 1988, 1989—1999, 2010 apart from the components of the population balance there
were included corrections in the population resulting from differences between censuses data and current estimates of the
population, and since 1981, in urban areas and rural areas, also balance differences in net persons registering for tempo-
rary stay were included as well. b Including administrative changes from 2011.
STAN W DNIU 30 VI
AS OF 30 VI
na 100 mężczyzn ............ 106,8 106,6 106,7 106,7 per 100 males
Miasta: w tysiącach .......................... 23423,7 23429,1 23166,4 23129,5 Urban areas: in thousands
Wieś: w tysiącach ............................ 14733,4 15100,8 15270,8 15303,5 Rural areas: in thousands
O G Ó Ł E M ... 38157,1 38529,9 38437,2 38433,0 18593,2 23129,5 10964,9 15303,5 7628,2 107 111 101
TOTAL
0— 2 lata ..... 1065,8 1278,0 1106,1 1121,5 576,0 660,1 338,9 461,5 237,1 95 95 95
3— 6 ............ 1471,7 1516,9 1633,2 1570,3 807,3 906,4 466,3 663,9 341,0 95 94 95
7—12 ............ 2611,5 2226,6 2294,5 2376,8 1218,4 1326,8 680,1 1050,0 538,3 95 95 95
13 ................... 505,0 408,8 354,1 350,7 179,8 190,7 97,6 160,0 82,1 95 95 95
14 ................... 535,2 425,5 366,6 354,0 181,7 189,4 97,2 164,6 84,5 95 95 95
15 ................... 549,2 437,4 376,6 366,5 187,9 195,6 100,3 170,9 87,6 95 95 95
16 ................... 555,2 465,5 379,8 376,4 193,0 206,3 105,0 70,1 88,0 95 96 93
17 ................... 570,2 484,6 390,8 379,6 194,5 205,9 104,9 173,7 89,6 95 96 94
18 ................... 582,4 503,4 407,2 390,6 200,5 210,7 107,5 179,9 93,0 95 96 93
19 ................... 612,2 533,5 423,3 406,7 207,9 217,6 110,5 189,0 97,5 96 97 94
20—24 ............ 3316,0 2848,5 2411,3 2302,0 1173,5 1215,1 617,8 1086,9 555,7 96 97 96
25—29 ............ 3108,3 3268,6 2832,5 2760,3 1404,9 1598,7 801,7 1161,6 603,3 96 99 93
30—44 ............ 7631,9 8269,9 9078,9 9162,3 4636,2 5646,6 2823,5 3515,7 1812,7 98 100 94
30—34 ........ 2754,5 3131,7 3245,5 3217,4 1631,0 2001,4 1002,3 1215,9 628,8 97 100 93
35—39 ........ 2381,6 2763,5 3102,8 3113,2 1575,7 1938,1 970,5 1175,1 605,1 98 100 94
40—44 ........ 2495,8 2374,8 2730,6 2831,8 1429,5 1707,0 850,7 1124,7 578,8 98 101 94
45—64 ............ 9966,5 10672,3 10305,9 10211,8 4961,2 6248,9 2922,4 3962,9 2038,8 106 114 94
45—49 ........ 3008,4 2472,4 2334,0 2370,7 1188,0 1380,4 677,9 990,2 510,2 100 104 94
50—54 ........ 2990,8 2954,3 2408,3 2351,4 1165,3 1377,6 659,1 973,8 506,2 102 109 92
55—59 ........ 2483,3 2893,4 2837,1 2737,9 1322,2 1691,0 780,6 1046,9 541,6 107 117 93
60—64 ........ 1484,0 2352,2 2726,5 2751,8 1285,7 1799,9 804,9 952,0 480,8 114 124 98
65—84 ............ 4721,8 4669,9 5372,0 5560,9 2265,7 3652,9 1462,3 1908,0 803,4 145 150 137
65—69 ........ 1541,9 1359,8 2161,8 2272,9 1012,1 1517,4 654,8 755,5 357,3 125 132 111
70—74 ........ 1394,2 1356,3 1208,2 1299,8 540,9 864,1 354,3 435,6 186,5 140 144 134
75—79 ........ 1108,8 1146,3 1139,3 1118,9 420,7 720,7 267,4 398,2 153,2 166 170 160
80—84 ........ 676,8 807,5 862,7 869,3 292,1 550,7 185,7 318,6 106,3 198 196 200
85 lat i więcej 354,0 520,5 704,4 742,5 204,6 457,7 129,0 284,8 75,6 263 255 277
and more
a Na podstawie bilansów.
a Based on balances.
Population 207
w tym w wieku mobilnym ............... 15250,9 15423,9 15153,1 15021,9 of which of mobility age
w tym w wieku mobilnym ............... 7725,6 7823,9 7688,6 7623,1 of which of mobility age
w tym w wieku mobilnym ............... 7525,3 7600,1 7464,5 7398,9 of which of mobility age
a Na podstawie bilansów.
a Based on balances.
208 Ludność
OGÓŁEM
TOTAL
MĘŻCZYŹNI
MALES
KOBIETY
FEMALES
W TYSIĄCACH
IN THOUSANDS
a Dane szacunkowe opracowane z uwzględnieniem wyników spisów powszechnych, bieżących bilansów oraz badań
z zakresu szkolnictwa.
a Estimated data prepared with the results of national censuses, current balances of population and the results of educa-
tion surveys.
Population 209
TABL. 7 (135). LUDNOŚĆ W WIEKU 13 LAT I WIĘCEJ WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIAa (dok.)
Stan w dniu 31 XII
POPULATION AGED 13 AND MORE BY EDUCATIONAL LEVELa (cont.)
As of 31 XII
W tym wykształcenie Of which educational level
policealne
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem i średnie zasadnicze gimna-
podsta-
wyższe post- zawodowe zjalne
SPECIFICATION Total wowe
tertiary -second- basic lower
primary
ary and vocational secondary
secondary
W ODSETKACH
IN PERCENT
a Dane szacunkowe opracowane z uwzględnieniem wyników spisów powszechnych, bieżących bilansów oraz badań
z zakresu szkolnictwa.
a Estimated data prepared with the results of national censuses, current balances of population and the results of educa-
tion surveys.
a Dane spisów powszechnych. b—d Łącznie: b — z dochodami z wynajmu, c — z rentą strukturalną dla rolników indywi-
dualnych, d — ze świadczeniem rehabilitacyjnym. e W 2002 r. zaliczone do niezarobkowego źródła.
a Data of national censuses. b—d Including: b — incomes from rent, c — structural pension for farmers, d — rehabilita-
tion benefit. e In 2002 included into the non-earned source.
14 Rocznik Statystyczny 2017
210 Ludność
O G Ó Ł E M ............. 2002 13337,0 3306,7 3097,1 2654,2 2404,8 1085,7 462,2 326,4 2,84
TOTAL
2011 13568,0 3254,7 3483,4 2742,0 2203,0 1007,5 489,7 387,6 2,82
Miasta ....................... 2002 8964,5 2486,5 2215,9 1890,3 1568,1 550,2 170,4 83,1 2,60
Urban areas
2011 9146,9 2488,0 2589,8 1941,5 1362,1 481,9 178,3 105,3 2,54
Wieś ......................... 2002 4372,6 820,2 881,2 763,8 836,7 535,5 291,9 243,3 3,33
Rural areas
2011 4421,1 766,7 893,6 800,5 841,0 525,6 311,5 282,3 3,40
Trzyrodzinne i większe ....... 26,1 9,1 17,0 76,2 25,0 51,2 Three-family and more
jednoosobowe ................ 3306,7 2486,5 820,2 3254,7 2488,0 766,7 one person
Z osobami niepełnospraw-
nymi ............................... 4263,7 2602,8 1660,9 3789,4 2484,9 1304,5 With disabled persons
a Dane spisów powszechnych.
a Data of national censuses.
Population 211
O G Ó Ł E M ............ 2002 10457,6 2369,8 5860,3 86,7 110,7 1798,3 231,8 14245,0 10808,7
TOTAL 2011 10972,5 2696,4 5456,8 145,2 171,3 2174,3 328,6 13294,6 8868,8
Miasta ...................... 2002 6596,9 1542,6 3511,2 69,9 78,1 1241,3 153,8 8186,4 6207,3
Urban areas 2011 6805,7 1788,9 3105,4 124,5 127,0 1446,5 213,4 7423,5 4876,7
Wieś ......................... 2002 3860,7 827,2 2349,1 16,8 32,6 557,0 78,0 6058,5 4601,4
Rural areas 2011 4166,9 907,5 2351,4 20,7 44,3 727,8 115,2 5871,0 3992,0
a Dane spisów powszechnych.
a Data of national censuses.
O G Ó Ł E M ................ 5456,7 2568,2 2888,5 4450,1 1006,6 4697,0 2166,9 2530,1 3131,5 1565,6
TOTAL
0—14 lat ..................... 184,2 105,9 78,3 123,8 60,4 169,1 101,1 68,0 129,9 39,2
15—29 ......................... 304,9 178,6 126,3 252,0 52,9 267,6 154,7 113,0 208,3 59,4
30—44 ......................... 529,9 296,4 233,6 466,9 63,0 407,5 220,3 187,2 298,9 108,6
45—59 ......................... 1822,8 928,4 894,5 1662,7 160,2 1339,9 679,5 660,4 993,5 346,4
60—74 ......................... 1723,8 779,4 944,5 1380,0 343,8 1462,5 674,1 788,4 945,7 516,8
75 lat i więcej ............... 890,7 279,5 611,3 564,7 326,1 1050,5 337,2 713,2 555,2 495,3
and more
a Na podstawie bilansów; w 2010 r. według podziału administracyjnego obowiązującego w dniu 31 XII 2011 r.
a Based on balances; in 2010 according to the administrative division valid as of 31 XII 2011.
TABL. 14 (142). POWIERZCHNIA I LUDNOŚĆ MIAST LICZĄCYCH W 2016 R. 20 TYS. I WIĘCEJ MIESZKAŃCÓW
Stan w dniu 31 XII
AREA AND POPULATION OF TOWNS WITH 20 THOUS. AND OVER INHABITANTS IN 2016
As of 31 XII
TABL. 14 (142). POWIERZCHNIA I LUDNOŚĆ MIAST LICZĄCYCH W 2016 R. 20 TYS. I WIĘCEJ MIESZKAŃCÓW (cd.)
Stan w dniu 31 XII
AREA AND POPULATION OF TOWNS WITH 20 THOUS. AND OVER INHABITANTS IN 2016 (cont.)
As of 31 XII
TABL. 14 (142). POWIERZCHNIA I LUDNOŚĆ MIAST LICZĄCYCH W 2016 R. 20 TYS. I WIĘCEJ MIESZKAŃCÓW (dok.)
Stan w dniu 31 XII
AREA AND POPULATION OF TOWNS WITH 20 THOUS. AND OVER INHABITANTS IN 2016 (cont.)
As of 31 XII
GRUPY GMIN WEDŁUG LICZBY 2005 2010 2015 2016 2005 2016
LUDNOŚCI WIEJSKIEJ 2016
ludność na wsib rural population b
GROUPS OF GMINAS gminya
BY NUMBER OF RURAL gminas a w % ogółu ludności
w tys. in thous.
POPULATION in % of total population
W TYSIĄCACH
IN THOUSANDS
NA 1000 LUDNOŚCIb
PER 1000 POPULATION b
a W podziale na miasta i wieś nie uwzględniono faktów, w których oboje małżonkowie w momencie wniesienia powódz-
twa mieszkali za granicą (w 2016 r. — 11 separacji i 903 rozwodów). b W przypadku zgonów niemowląt — na 1000 uro-
dzeń żywych.
a Data by urban and rural areas exclude events in which both spouses were living abroad at the moment of filing petition
for divorce (in 2016 — 11 separations and 903 divorces). b Infant deaths are presented per 1000 live births.
216 Ludność
O G Ó Ł E M ............... 2005 206916 228923 119423 41922 67578 25,6 7,6 –24494
TOTAL
2010 228337 220727 116966 42461 61300 24,6 6,8 +6305
2015 188832 205253 100479 37478 67296 22,9 7,5 –20385
2016 193455 213235 108916 40822 63497 23,8 7,1 –20573
Miasta ........................ 2005 125630 149776 70416 25749 53611 27,3 9,8 –35618
Urban areas
2010 137218 143928 69920 26614 47394 26,7 8,8 –21285
2015 111246 132034 59672 23466 48896 24,7 9,2 –31271
2016 114612 136796 65150 25742 45904 25,8 8,6 –30387
Wieś .......................... 2005 81286 79026 49007 16173 13846 22,9 4,0 +11245
Rural areas
2010 91119 76316 47046 15847 13423 21,2 3,7 +28073
2015 77586 72406 40807 14012 17587 19,9 4,8 +11699
2016 78843 75536 43766 15080 16690 20,7 4,6 +10717
a Po uwzględnieniu salda migracji zagranicznych na pobyt stały oraz — w przypadku miasta i wsi — również salda mi-
gracji wewnętrznych na pobyt stały osób pozostających w stanie małżeńskim. b W podziale na miasta i wieś nie uwzględ-
niono rozwodów, w których oboje małżonkowie w momencie wniesienia powództwa mieszkali za granicą.
a After considering net international migration for permanent residence and — in case of urban and rural areas — also
net internal migration for permanent residence of married persons. b Data by urban and rural areas exclude divorces
in which both spouses were living abroad at the moment of filing petition for divorce.
Bez dzieci .............................................. 21883 25002 28152 26209 Marriages without children
2015 40 12 47 88 74 32 7 0,3
2016 42 12 48 92 79 34 7 0,3
2015 39 12 42 82 76 32 7 0,3
2016 41 12 44 88 81 35 7 0,3
2015 41 13 54 96 72 30 6 0,3
2016 42 12 53 99 77 32 7 0,3
Współczynnik dzietności ........................ 1,243 1,376 1,289 1,357 Total fertility rate
Współczynnik reprodukcji brutto ............ 0,604 0,662 0,627 0,660 Gross reproduction rate
Współczynnik reprodukcji netto .............. 0,599 0,656 0,622 0,655 Net reproduction rate
W TYSIĄCACH
IN THOUSANDS
O G Ó Ł E M ......................... 2005 368,3 196,8 171,5 219,4 115,7 103,7 148,9 81,0 67,9
TOTAL 2010 378,5 199,8 178,6 227,5 118,3 109,2 151,0 81,6 69,5
2015 394,9 204,5 190,5 242,1 123,2 118,8 152,9 81,2 71,6
2016 388,0 202,2 185,9 236,7 121,1 115,7 151,3 81,1 70,2
O G Ó Ł E M ......................... 2005 9,7 10,7 8,7 9,4 10,4 8,5 10,1 11,0 9,1
TOTAL 2010 9,8 10,7 9,0 9,7 10,6 8,9 10,0 10,9 9,2
2015 10,3 11,0 9,6 10,4 11,2 9,7 10,0 10,7 9,4
2016 10,1 10,9 9,4 10,2 11,0 9,5 9,9 10,6 9,2
0— 4 lata ..................................... 0,9 1,0 0,8 0,9 1,0 0,8 1,0 1,1 0,8
w tym 0 lat a ............................... 4,0 4,4 3,5 3,9 4,3 3,5 4,1 4,7 3,6
a
of which 0
5— 9 ............................................ 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1
10—14 ............................................ 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,2 0,1
15—19 ............................................ 0,3 0,5 0,2 0,3 0,4 0,2 0,4 0,6 0,2
20—24 ............................................ 0,6 0,9 0,2 0,5 0,8 0,2 0,6 1,0 0,2
25—29 ............................................ 0,7 1,0 0,3 0,6 1,0 0,3 0,7 1,1 0,3
30—34 ............................................ 0,9 1,4 0,4 0,9 1,3 0,4 0,9 1,5 0,4
35—39 ............................................ 1,3 1,9 0,6 1,3 1,9 0,7 1,3 2,0 0,6
40—44 ............................................ 2,0 3,0 1,0 2,0 2,9 1,1 2,0 3,0 0,9
45—49 ............................................ 3,5 5,1 1,8 3,5 5,1 1,9 3,4 5,1 1,6
50—54 ............................................ 5,6 8,2 3,1 5,5 8,0 3,2 5,8 8,5 3,0
55—59 ............................................ 9,0 13,1 5,1 8,8 12,8 5,3 9,3 13,5 4,9
60—64 ............................................ 13,4 19,5 8,1 13,1 18,9 8,3 14,1 20,4 7,7
65—69 ............................................ 19,3 28,1 12,2 18,7 26,9 12,4 20,5 30,2 11,8
70—74 ............................................ 27,0 38,7 18,7 26,4 37,2 18,9 28,2 41,5 18,3
75—79 ............................................ 40,6 57,5 30,6 39,3 54,8 30,2 43,0 62,0 31,2
80—84 ............................................ 68,0 89,1 57,3 64,9 84,1 55,1 73,2 97,8 61,0
85 lat i więcej .................................. 145,3 163,2 138,5 138,1 152,7 132,4 156,8 181,0 148,2
and more
Pozostałe przyczyny zgonów ................ 0,42 0,30 0,25 0,28 0,19 Other causes of deaths
O G Ó Ł E M .................. 2005 5625 4621 3359 2253 56 349 997 2107 1650 426
TOTAL 2010 5456 4087 3178 2278 42 317 962 1899 1795 406
2015 9973 5688 6299 3674 80 558 1965 3679 2899 692
2016 9861 5405 6106 3755 75 535 1849 3685 2827 785
W tym mężczyźni ........... 2005 4596 3885 2652 1934 32 251 872 1767 1322 316
Of which males 2010 4480 3517 2493 1987 16 211 833 1604 1467 320
2015 7972 4889 4838 3134 29 321 1601 3038 2358 541
2016 7749 4638 4569 3180 15 274 1479 3023 2275 593
a Usiłowane i dokonane; w podziale według wieku nie uwzględniono samobójców o nieustalonym wieku oraz w 2005 r.
— w podziale na miasta i wieś — również przypadków o nieustalonym miejscu zdarzenia.
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Policji.
a Attempted and committed; data by age of suicidal persons exclude cases for which age is unknown as well as in 2005
— data by urban and rural areas — cases, in which the place of incident is unknown.
S o u r c e: data of the National Police Headquarters.
Population 221
O G Ó Ł E M ................... 2005 70,8 70,3 56,5 42,2 28,7 17,5 79,4 78,9 65,0 50,3 35,8 22,7
TOTAL 2010 72,1 71,5 57,6 43,3 29,7 18,3 80,6 80,0 66,1 51,3 36,8 23,5
2015 73,6 72,9 59,0 44,7 30,8 19,0 81,6 80,9 67,0 52,2 37,6 24,1
2016 73,9 73,3 59,4 45,0 31,2 19,3 81,9 81,2 67,3 52,5 38,0 24,5
Miasta ....................................... 74,4 73,7 59,8 45,4 31,5 19,6 81,9 81,2 67,3 52,5 38,0 24,5
Urban areas
Wieś ......................................... 73,2 72,6 58,7 44,4 30,5 18,6 81,9 81,2 67,4 52,5 37,9 24,3
Rural areas
W TYSIĄCACH
IN THOUSANDS
NA 1000 LUDNOŚCI
PER 1000 POPULATION
Saldo migracji w miastach –1,8 –2,0 –1,0 –1,1 –2,8 –0,8 –0,5 Net migration in urban areas
Mężczyźni ............................. –2,2 –2,3 –1,4 –1,4 –2,9 –1,2 –0,6 Males
Kobiety .................................. –1,5 –1,6 –0,7 –0,8 –2,7 –0,4 –0,5 Females
a Zameldowania. b Wymeldowania.
a Registrations. b Deregistrations.
222 Ludność
Zameldowani na pobyt czasowy ............... 688,8 695,3 593,9 544,4 Registered for temporary stay
miasta ................................................... 485,2 477,5 397,4 362,5 urban areas
wieś ....................................................... 203,6 217,8 196,6 181,9 rural areas
Czasowo nieobecni w miejscu stałego Temporarily absent from place of per-
zameldowania ....................................... 688,8 695,3 593,9 544,4 manent residence
miasta ................................................... 386,8 381,7 322,4 294,4 urban areas
wieś ....................................................... 302,0 313,6 271,6 249,9 rural areas
Saldo ludności czasowo obecnej w mia- Net population temporarily present in
stach ..................................................... +98,4 +95,8 +75,0 +68,0 urban areas
Imigranci .............................................. 54499 35710 18789 46129 25702 20427 61739 35497 26242
Immigrants
Poniżej 18 lat ........................................ 8915 4527 4388 9887 5059 4828 14665 7454 7211
Below the age of 18
18—24 .................................................. 7725 6070 1655 3859 2142 1717 5617 3306 2311
25—29 .................................................. 14579 11449 3130 6169 3573 2596 7890 4664 3226
30—44 .................................................. 14579 8945 5634 16228 9515 6713 22455 13563 8892
45—59 .................................................. 6148 3378 2770 6588 3629 2959 7968 4784 3184
60 lat i więcej ........................................ 2553 1341 1212 3398 1784 1614 3144 1726 1418
and more
Emigranci ............................................ 41216 20773 20443 54960 28939 26021 47126 27024 20102
Emigrants
Poniżej 18 lat ........................................ 6676 3486 3190 9509 4868 4641 7355 3901 3454
Below the age of 18
18—24 .................................................. 4626 2630 1996 5182 3248 1934 5593 3494 2099
25—29 .................................................. 6745 3176 3569 6693 3463 3230 5998 3359 2639
30—44 .................................................. 13791 6718 7073 20926 10951 9975 17572 10229 7343
45—59 .................................................. 6843 3543 3300 8800 4554 4246 7405 4286 3119
60 lat i więcej ........................................ 2535 1220 1315 3850 1855 1995 3203 1755 1448
and more
Saldo migracji ..................................... +13283 +14937 –1654 –8831 –3237 –5594 +14613 +8473 +6140
Net migration
Population 223
2) za bezrobotne uznano osoby w wieku 15—74 2) unemployed persons are persons aged 15—74
lata, które spełniały jednocześnie trzy warunki: who simultaneously fulfilled three conditions:
― w okresie badanego tygodnia nie były osoba- ― within the reference week were not em-
mi pracującymi, ployed,
― w ciągu 4 tygodni (wliczając jako ostatni ty- ― within a 4-weeks (the last week being the
dzień badany) aktywnie poszukiwały pracy, reference week) actively sought work,
― były gotowe podjąć pracę w ciągu 2 tygodni ― were available for work within a 2-weeks
następujących po tygodniu badanym. following the reference week.
Do bezrobotnych zaliczono także osoby, które The unemployed also include persons who
znalazły pracę i oczekiwały na jej rozpoczęcie had found work and were waiting to begin it
w okresie 3 miesięcy oraz były gotowe tę pracę within a 3-month period as well as persons who
podjąć. were available for that work.
Do biernych zawodowo zaliczono osoby, które Economically inactive persons are persons
nie zostały zakwalifikowane jako pracujące lub who are not classified as employed or unemployed.
bezrobotne. 3. The activity rate is calculated as the share of
3. Współczynnik aktywności zawodowej obli- the economically active persons (total or in a given
czono jako udział aktywnych zawodowo (ogółem group) in population aged 15 and more (total or in
lub danej grupy) w liczbie ludności w wieku 15 lat a given group).
i więcej (ogółem lub danej grupy). The employment rate is calculated as the share
Wskaźnik zatrudnienia obliczono jako udział of employed persons (total or in a given group) in
pracujących (ogółem lub danej grupy) w liczbie population aged 15 and more (total or in a given
ludności w wieku 15 lat i więcej (ogółem lub danej group).
grupy). The unemployment rate is calculated as the
Stopę bezrobocia obliczono jako udział bez- share of unemployed persons (total or in a given
robotnych (ogółem lub danej grupy) w liczbie group) in the economically active population (total
ludności aktywnej zawodowo (ogółem lub danej or in a given group).
grupy). The share of unemployed persons in the
Udział bezrobotnych w liczbie ludności obli- number of population is calculated as the share of
czono jako udział bezrobotnych (ogółem lub danej unemployed persons (total or in a given group) in
grupy) w liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej the number of population aged 15 and more (total
(ogółem lub danej grupy). or in a given group).
Pracujący Employment
1. Dane zawarte w tabl. 4―10 i 12―15 opraco- 1. Data in tables 4―10 and 12—15 were com-
wano na podstawie sprawozdawczości oraz sza- piled on the basis of reports as well as estimates
cunków (m.in. w zakresie gospodarstw indywidual- (among others in regard to private farms in agricul-
nych w rolnictwie). Ponadto w uwadze pod tabl. 4 ture). Moreover, the estimate of employed persons
prezentuje się szacunek pracujących w „szarej in the ’’hidden economy’’ is presented in note under
gospodarce”. Dane zawarte w tabl. 11 opracowano the table 4. Data in the table 11 were compiled on
na podstawie BAEL. the basis of the LFS.
2. Dane o pracujących, z wyjątkiem tabl. 4—6 2. Data regarding employed persons, excluding
i 11, nie obejmują jednostek budżetowych prowa- tables 4—6 and 11, do not include budgetary units
dzących działalność w zakresie obrony narodowej conducting activity within the scope of national
i bezpieczeństwa publicznego. Informacje dla tych defence and public safety. Information of those
jednostek o pracujących według stanu w dniu 31 XII units regarding employed persons as of 31 XII
(tabl. 4—6) i na podstawie BAEL (tabl. 11) ujmuje (table 4—6) and on the LFS basis (table 11) is given
się w zatrudnionych na podstawie stosunku pracy in item ’’employees hired on the basis of an em-
oraz w sekcji „Administracja publiczna i obrona ployment contract’’ as well as in the section ’’Public
narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społecz- administration and defence; compulsory social
ne”. Szczegółowe informacje o zatrudnieniu żołnie- security’’. Detailed information regarding the em-
rzy zawodowych, funkcjonariuszy i pracowników ployment of professional soldiers as well as func-
cywilnych w tych jednostkach podano w dziale tionaries and civilian employees in these entities is
„Organizacja państwa”. given in the chapter ’’Organization of the State’’.
3. Dane według sekcji i działów PKD 2007 opra- 3. Data according to sections and divisions of
cowano metodą przedsiębiorstw, z wyjątkiem the NACE Rev. 2 were compiled using the enter-
danych dotyczących miejsc pracy: wolnych, nowo prises method excluding data concerning vacan-
utworzonych, zlikwidowanych (tabl. 14) i kosztów cies, newly created and liquidated jobs (table 14)
pracy (tabl. 16), które opracowano metodą jedno- and labour costs (table 16) which were compiled
stek lokalnych rodzaju działalności. Definicję using the local kind-of-activity unit method.
metody przedsiębiorstw podano w uwagach ogól- Definition of the enterprise method is given in the
nych do Rocznika, ust. 6 na str. 33. general notes to the Yearbook, item 6 on page 33.
4. Dane o pracujących dotyczą osób wykonują- 4. Data regarding employment concern persons
cych pracę przynoszącą im zarobek lub dochód; do performing work providing earnings or income and
pracujących zalicza się: include:
1) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy 1) employees hired on the basis of an employment
(umowa o pracę, powołanie, mianowanie, wybór contract (labour contract, posting, appointment,
lub stosunek służbowy); election or service relation);
Labour market 229
użytków rolnych oraz przeznaczenia produkcji as from destination of agricultural output (includ-
rolniczej (razem z produkującymi wyłącznie lub ing producing exclusively or mainly for their
głównie na własne potrzeby). own needs).
Przeciętną liczbę pracujących w gospodarstwach The average number of employed persons on
indywidualnych w rolnictwie ustalono w oparciu private farms in agriculture was established on the
o dokonane szacunki liczby pracujących, przy basis of estimates of the number of employees,
uwzględnieniu współczynników przeliczeniowych. taking into account conversion ratios.
9. Dane o zatrudnionych na podstawie stosunku 9. Data regarding employees hired on the basis
pracy dotyczą: of an employment contract concern:
1) zatrudnienia według stanu w dniu 31 XII osób 1) the employment as of 31 XII of full-time paid
pełnozatrudnionych (łącznie z sezonowymi i za-
employees (including seasonal and temporary
trudnionymi dorywczo) oraz niepełnozatrudnio-
nych w głównym miejscu pracy bez przeliczenia employees) as well as part-time paid employees
na pełnozatrudnionych; in the main workplace without converting them
2) przeciętnego zatrudnienia pracowników peł- into full-time paid employees;
nozatrudnionych (łącznie z sezonowymi i za- 2) the average paid employment — full-time paid
trudnionymi dorywczo) oraz niepełnozatrudnio- employees (including seasonal and temporary
nych w przeliczeniu na pełnozatrudnionych. employees) as well as part-time paid employees
10. Do osób wykonujących pracę nakładczą in terms of full-time paid employees.
zalicza się osoby, z którymi zawarto umowę o wy- 10. Outworkers are persons who are bound by
konanie określonych czynności na rzecz jednostki a contract defining the scope of activity to be per-
zlecającej pracę poza jej terenem. formed for the entity providing the work and which
11. Do agentów zaliczono osoby, z którymi za- is performed outside its facilities.
warto umowę agencyjną lub umowę na warunkach 11. Agents are persons who are bound by agen-
zlecenia o prowadzenie placówek, których przed- cy agreements or by order agreements for manag-
miot działalności został określony w umowie. ing entities, the scope of activity of which is
12. Informacje o ruchu zatrudnionych obejmują described in the agreement.
pełnozatrudnionych oraz od 2009 r. sezonowych 12. Information regarding labour turnover con-
i zatrudnionych dorywczo. Dane te dotyczą liczby cerns full-time paid employees as well as since
przyjęć do pracy i zwolnień z pracy, a nie liczby 2009 seasonal and temporary employees. These
osób. Liczba przyjęć do pracy oraz zwolnień data concern the number of hires and the number
z pracy może być wyższa od liczby osób, ponieważ of terminations and not the number of persons.
jedna osoba może kilkakrotnie zmienić pracę The number of hires and terminations may be
w ciągu roku. greater than the number of persons as one person
Do liczby przyjętych do pracy zaliczono oso- may change work several times within a year.
by podejmujące pracę po raz pierwszy i kolejny.
Hired persons are persons starting work for the
Do liczby zwolnionych z pracy zaliczono osoby,
z którymi rozwiązano umowę o pracę w drodze first or a subsequent time. Terminated persons
wypowiedzenia przez zakład pracy lub pracownika are persons with whom work contracts have been
(łącznie ze zwolnieniami grupowymi); osoby, które dissolved upon the wish of either the employer
przeniesiono na emeryturę lub rentę z tytułu nie- or the employee (including group dismissals);
zdolności do pracy; osoby, które porzuciły pracę, persons who have retired or been granted a dis-
a także — ze względów ewidencyjnych — osoby ability pension; persons who have left work as
zmarłe. Ponadto do liczby przyjętych do pracy lub well as — for record-keeping purposes — persons
zwolnionych z pracy zaliczono osoby przeniesio- who have died. Moreover, persons hired or termi-
ne służbowo lub przyjęte z innego zakładu pracy nated include persons transferred on the basis
na podstawie porozumienia między podmiotami, of inter-entities agreements as well as persons
a także osoby powracające do pracy i odchodzące returning to and leaving work within the framework
z pracy na urlopy wychowawcze, bezpłatne i reha- of child-care and unpaid vacations and rehabilita-
bilitację. tion.
Współczynnik przyjęć (zwolnień) obliczono ja- The hire (termination) rate is calculated as the
ko stosunek liczby przyjęć pomniejszonej o liczbę ratio of the number of hires less the number of
osób powracających do pracy z urlopów wychowaw- persons returning to work from child-care and until
czych i do 2008 r. z urlopów bezpłatnych (lub liczby 2008 from unpaid leaves (or the number of
zwolnień pomniejszonej o liczbę osób, które otrzy- terminations less the number of persons granted
mały urlopy wychowawcze i do 2008 r. urlopy bez- child-care and until 2008 unpaid leaves) during
płatne) w roku badanym do liczby pełnozatrudnio- a surveyed year to the number of full-time paid
nych według stanu w dniu 31 XII z roku poprzedza- employees as of 31 XII from the year preceding the
jącego rok badany.
surveyed year.
13. Wolne miejsca pracy to miejsca pracy po-
wstałe w wyniku ruchu zatrudnionych bądź nowo 13. Vacancies are positions or jobs unoccupied
utworzone, w stosunku do których spełnione zosta- due to labour turnover or newly created ones that
ły jednocześnie trzy warunki: simultaneously meet the following three conditions:
1) miejsca pracy w dniu sprawozdawczym były 1) positions and jobs were actually unoccupied
faktycznie nie obsadzone; on the survey day;
2) pracodawca czynił starania, aby znaleźć osoby 2) the employer made efforts to find people willing
chętne do podjęcia pracy; to take up the job;
3) w przypadku znalezienia właściwych kandyda- 3) if adequate candidates were fund to occupy the
tów, pracodawca byłby gotów do natychmiasto- vacancies, the employer would be ready to hire
wego przyjęcia tych osób. them immediately.
Labour market 231
Nowo utworzone miejsca pracy to miejsca pracy Newly created jobs are the jobs created in the
powstałe w wyniku zmian organizacyjnych, rozsze- course of organizational changes, expanding or
rzenia lub zmiany profilu działalności oraz wszystkie changing business profile, and all jobs in the newly
miejsca pracy w jednostkach nowo powstałych. established units.
14. Koszty pracy stanowią sumę wynagrodzeń 14. Labour costs are defined as the sum of
brutto (tj. łącznie z zaliczkami na poczet podatku gross wages and salaries (i.e. including deductions
dochodowego od osób fizycznych i ze składkami for personal income tax and contributions to com-
na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne — eme- pulsory social security — retirement, pension and
rytalne, rentowe i chorobowe, płaconymi przez
illness, paid by the insured employee) as well as
ubezpieczonego pracownika) oraz pozapłacowych
wydatków (składki na ubezpieczenie emerytalne, non-wage related expenditures (contributions to
rentowe i wypadkowe opłacane przez pracodawcę, retirement, pension and accident insurance paid by
składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowa- the employer, contributions to the Labour Fund and
nych Świadczeń Pracowniczych, wydatki na dosko- to the Guaranteed Employment Benefit Fund,
nalenie, kształcenie i przekwalifikowanie kadr, bez- expenditures on improving skills, training and re-
pieczeństwo i higienę pracy oraz pozostałe wydatki, training personnel, improving safety and health at
obejmujące m.in. delegacje służbowe, zakładowy work as well as other expenditures including among
fundusz świadczeń socjalnych). others business trips, company social benefit fund).
Bezrobocie Unemployment
1. Dane o bezrobotnych zarejestrowanych 1. Data regarding registered unemployed per-
obejmują osoby, które zgodnie z ustawą z dnia sons include persons who, in accordance with the
20 IV 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytu- Law dated 20 IV 2004 on Promoting Employment
cjach rynku pracy, obowiązującą od 1 VI 2004 r. and Labour Market Institutions, in force since 1 VI
(tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 645, z późniejszy- 2004 (uniform text Journal of Laws 2016 item 645,
mi zmianami), określone są jako bezrobotne. with later amendments), are classified as unem-
Pod pojęciem bezrobotnego należy rozumieć ployed.
osobę, która ukończyła 18 lat i nie osiągnęła wieku An unemployed person is understood as a per-
emerytalnego, jest osobą niezatrudnioną i niewyko- son who is at least 18 years old and has not
nującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do reached the retirement age, is not employed and
podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu not performing any other kind of paid work who is
pracy (bądź jeśli jest to osoba niepełnosprawna — capable of work and ready to take full-time em-
zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia co naj- ployment obligatory for a given job or service (or in
mniej w połowie tego wymiaru czasu pracy), nieu- case he/she is a disabled person — capable and
czącą się w szkole, z wyjątkiem szkół dla dorosłych ready to take work comprising no less than a half
(lub przystępującą do egzaminu eksternistycznego of working time), not attending a school with the
z zakresu tej szkoły) lub szkół wyższych w syste- exception of schools for adults (or taking extra
mie studiów niestacjonarnych, zarejestrowaną we curriculum exam within the scope of this school
właściwym dla miejsca zameldowania (stałego lub programme) or tertiary schools in part-time pro-
czasowego) powiatowym urzędzie pracy oraz gramme, registered in the powiat labour office
poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobko- corresponding to the person’s permanent or tem-
wej, z dodatkowymi wyłączeniami dotyczącymi porary place of residence, and seeking employment
źródeł dochodów, zapisanymi w ustawie. or any other income-generating work, with add-
2. Za bezrobotnego zarejestrowanego absol- itional provisions concerning the sources of income,
wenta uważa się osobę w okresie do upływu included in the mentioned law.
12 miesięcy od ukończenia nauki potwierdzonej 2. An registered unemployed school-leaver
is a person who has graduated within the last
świadectwem, dyplomem lub innym dokumentem
12 months any school confirmed by a certificate,
ukończenia szkoły (dotyczy absolwentów z wy-
diploma or other document of completion of educa-
kształceniem zasadniczym zawodowym, średnim,
tion (concerns school-leavers with basic vocational,
policealnym lub wyższym), kursów zawodowych secondary, post-secondary or tertiary education), has
trwających co najmniej 24 miesiące lub nabycia completed a minimum of 24 months of vocational
uprawnień do wykonywania zawodu przez osoby training courses or disabled persons who acquired
niepełnosprawne. qualifications to work in a given occupation.
3. Długotrwale bezrobotni zarejestrowani to 3. The registered long-term unemployed are
osoby pozostające w rejestrze powiatowego urzędu persons remaining in the register rolls of the powiat
pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy labour office for the overall period of over 12
w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów months during the last two years, excluding the
odbywania stażu i przygotowania zawodowego periods of undergoing a traineeship and on a job
dorosłych w miejscu pracy. occupational training of adults in the workplace.
4. Stopę bezrobocia rejestrowanego obliczono 4. The registered unemployment rate is calcu-
jako stosunek liczby bezrobotnych zarejestrowa- lated as the ratio of the number of registered
nych do liczby cywilnej ludności aktywnej zawodo- unemployed persons to the economically active
wo, tj. bez osób odbywających czynną służbę civilian population, i.e., excluding persons in
wojskową oraz pracowników jednostek budżeto- active military service as well as employees of
wych prowadzących działalność w zakresie obrony budgetary units conducting activity within the
narodowej i bezpieczeństwa publicznego. scope of national defence and public safety.
232 Rynek pracy
z rekultywacją”; „Budownictwo” (bez realizacji and retail trade; repair of motor vehicles and
projektów budowlanych związanych ze wzno- motorcycles”; ”Transportation and storage”;
szeniem budynków); „Handel hurtowy i detalicz- ”Information and communication” (excluding:
ny; naprawa pojazdów samochodowych, włą- motion picture, video and television programme
czając motocykle”; „Transport i gospodarka ma-
gazynowa”; „Informacja i komunikacja” (bez: production, sound recording and music pub-
działalności związanej z produkcją filmów, na- lishing activities as well as other information
grań wideo, programów telewizyjnych, nagrań service activities); ”Professional, scientific and
dźwiękowych i muzycznych oraz pozostałej technical activities” (in the scope of sci-
działalności usługowej w zakresie informacji); entific research and development as well as
„Działalność profesjonalna, naukowa i technicz- veterinary activities); ”Administrative and sup-
na” (w zakresie badań naukowych i prac rozwo- port service activities” (in the scope of rental
jowych oraz działalności weterynaryjnej); dzia- and leasing activities; travel agency, tour oper-
łalność w zakresie usług administrowania i dzia-
łalność wspierająca (w zakresie wynajmu i dzie- ator as well as other reservation service and
rżawy, działalności organizatorów turystyki, po- related activities and other cleaning activities);
średników i agentów turystycznych oraz pozo- ”Education” (only tertiary education); ”Human
stałej działalności usługowej w zakresie rezer- health and social work activities” (in the scope
wacji i działalności z nią związanej oraz pozo- of human health activities); ”Other service ac-
stałego sprzątania); „Edukacja” (w zakresie tivities” (in the scope of repair of computers
szkół wyższych); „Opieka zdrowotna i pomoc and personal and household goods);
społeczna” (w zakresie opieki zdrowotnej); „Po- 2) data concern persons exposed to factors con-
została działalność usługowa” (w zakresie na-
prawy i konserwacji komputerów i artykułów nected with the work environment (chemical
użytku osobistego i domowego); substances, fibrosis-inducing industrial dusts,
2) dane dotyczą osób narażonych na działanie noise, vibrations, hot or cold micro-climate, etc.),
czynników związanych: ze środowiskiem pracy strenuous work conditions (forced body position-
(substancje chemiczne, przemysłowe pyły ing, excessive physical exertion, etc.) as well as
zwłókniające, hałas, wibracje, gorący lub zimny mechanical factors connected with particularly
mikroklimat itp.), z uciążliwością pracy (wymu- dangerous machinery;
szona pozycja ciała, nadmierne obciążenie fi- 3) the number of employees hired on the basis of
zyczne itp.) oraz z czynnikami mechanicznymi an employment contract as of 31 XII from the
związanymi z maszynami szczególnie niebez-
piecznymi; surveyed year was assumed in calculating the
3) do obliczenia wskaźnika na 1000 zatrudnionych ratio per 1000 paid employees.
przyjęto liczbę zatrudnionych na podstawie sto- 9. A disease is deemed an occupational dis-
sunku pracy według stanu w dniu 31 XII z roku ease if it has been caused by the health hazards
badanego. occurring in the working environment or properties
9. Za chorobę zawodową uważa się chorobę, of performed work.
która została spowodowana działaniem czynników Occupational diseases are given since 2009 ac-
szkodliwych dla zdrowia występujących w środowi- cording to the decree of the Council of Ministers,
sku pracy lub specyfiką wykonywanej pracy. dated 30 VI 2009 (uniform text Journal of Laws
Choroby zawodowe podaje się od 2009 r. zgod-
nie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 VI 2013 item 1367).
2009 r. (tekst jednolity Dz. U. 2013 poz. 1367). The number of employees hired on the basis
Do obliczenia wskaźnika na 100 tys. zatrudnio- of an employment contract as of 31 XII from the
nych przyjęto liczbę zatrudnionych na podstawie year preceding the surveyed year was assumed
stosunku pracy według stanu w dniu 31 XII z roku in calculating the ratio per 100 thous. paid em-
poprzedzającego rok badany. ployees.
Labour market 235
TABL. 1 (162). AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ — na podstawie BAEL
ECONOMIC ACTIVITY OF POPULATION AGED 15 AND MORE — on the LFS basis
2010 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE przeciętne w roku kwartały quarters SPECIFICATION
annual averages I II III IV
LUDNOŚĆ w tys. ................ 30955 30962 30703 30710 30710 30696 30696 POPULATION in thous.
Mężczyźni ............................ 14823 14816 14678 14682 14682 14674 14674 Men
Kobiety ................................. 16133 16146 16025 16028 16028 16022 16022 Women
Economically active per-
Aktywni zawodowo ............ 17123 17388 17260 17215 17248 17293 17286 sons
mężczyźni ........................ 9446 9569 9514 9470 9493 9539 9554 men
kobiety .............................. 7677 7820 7746 7745 7755 7754 7731 women
Pracujący ............................. 15473 16084 16197 16012 16182 16266 16328 Employed persons
mężczyźni ........................ 8566 8867 8933 8810 8895 8992 9035 men
kobiety .............................. 6908 7217 7264 7202 7287 7274 7293 women
Bezrobotnia .......................... 1650 1304 1063 1203 1066 1027 958 Unemployed personsa
mężczyźni ........................ 881 701 581 660 598 547 519 men
kobiety .............................. 769 603 482 543 468 480 439 women
Economically inactive per-
Bierni zawodowo ............... 13832 13574 13443 13495 13462 13403 13410 sons
Mężczyźni ............................ 5376 5248 5164 5212 5189 5135 5119 Men
Kobiety ................................. 8456 8326 8279 8283 8273 8269 8291 Women
WSPÓŁCZYNNIK AKTYW-
NOŚCI ZAWODOWEJ w % 55,3 56,2 56,2 56,1 56,2 56,3 56,3 ACTIVITY RATE in %
Miasta .................................. 55,2 56,3 56,2 56,0 56,2 56,4 56,3 Urban areas
Wieś .................................... 55,5 56,0 56,2 56,2 56,1 56,2 56,4 Rural areas
Mężczyźni ........................... 63,7 64,6 64,8 64,5 64,7 65,0 65,1 Men
Miasta .................................. 63,1 64,0 64,1 63,8 64,0 64,3 64,4 Urban areas
Wieś .................................... 64,6 65,5 65,8 65,5 65,6 66,1 66,1 Rural areas
Kobiety ............................... 47,6 48,4 48,3 48,3 48,4 48,4 48,3 Women
Miasta .................................. 48,3 49,5 49,3 49,1 49,3 49,6 49,1 Urban areas
Wieś .................................... 46,4 46,7 46,8 47,1 46,8 46,5 46,8 Rural areas
WSKAŹNIK ZATRUDNIE-
NIA w % ........................... 50,0 51,9 52,8 52,1 52,7 53,0 53,2 EMPLOYMENT RATE in %
Miasta .................................. 49,7 52,2 52,9 52,3 52,7 53,1 53,4 Urban areas
Wieś .................................... 50,4 51,6 52,6 51,9 52,7 52,8 52,9 Rural areas
Mężczyźni ........................... 57,8 59,8 60,9 60,0 60,6 61,3 61,6 Men
Miasta .................................. 56,9 59,4 60,3 59,6 59,8 60,7 61,2 Urban areas
Wieś .................................... 59,1 60,6 61,7 60,6 61,8 62,1 62,1 Rural areas
Kobiety ............................... 42,8 44,7 45,3 44,9 45,5 45,4 45,5 Women
Miasta .................................. 43,4 45,9 46,4 45,9 46,6 46,5 46,5 Urban areas
Wieś .................................... 41,8 42,7 43,6 43,3 43,7 43,6 43,9 Rural areas
UNEMPLOYMENT RATE
STOPA BEZROBOCIA w % 9,6 7,5 6,2 7,0 6,2 5,9 5,5 in %
Miasta .................................. 9,9 7,2 5,9 6,6 6,2 5,8 5,1 Urban areas
Wieś .................................... 9,2 8,0 6,5 7,6 6,2 6,1 6,1 Rural areas
Mężczyźni ........................... 9,3 7,3 6,1 7,0 6,3 5,7 5,4 Men
Miasta .................................. 9,8 7,2 6,0 6,7 6,6 5,5 5,0 Urban areas
Wieś .................................... 8,6 7,5 6,3 7,4 5,8 6,0 6,0 Rural areas
Kobiety ............................... 10,0 7,7 6,2 7,0 6,0 6,2 5,7 Women
Miasta .................................. 10,0 7,2 5,9 6,4 5,6 6,2 5,3 Urban areas
Wieś .................................... 10,0 8,5 6,8 8,0 6,7 6,2 6,3 Rural areas
O G Ó Ł E M .............................. 30696 17286 16328 15145 958 13410 56,3 53,2 5,5 3,1
TOTAL
w tym w wieku produkcyjnymb 22108 16643 15695 14721 948 5465 75,3 71,0 5,7 4,3
of which of working age b
15—24 lata ............................... 3959 1348 1132 963 215 2612 34,0 28,6 15,9 5,4
25—34 ...................................... 5425 4628 4336 4107 292 797 85,3 79,9 6,3 5,4
35—44 ...................................... 5435 4707 4515 4282 192 729 86,6 83,1 4,1 3,5
45—54 ...................................... 4451 3637 3495 3322 142 814 81,7 78,5 3,9 3,2
55 lat i więcej ............................ 11425 2966 2850 2472 116 8459 26,0 24,9 3,9 1,0
and more
Mężczyźni ................................ 14674 9554 9035 8619 519 5119 65,1 61,6 5,4 3,5
Men
w tym w wieku produkcyjnymb 11738 9325 8809 8473 516 2413 79,4 75,0 5,5 4,4
of which of working age b
15—24 lata ............................... 2031 794 668 599 126 1237 39,1 32,9 15,9 6,2
25—34 ...................................... 2777 2596 2438 2372 157 181 93,5 87,8 6,0 5,7
35—44 ...................................... 2746 2555 2464 2410 91 191 93,0 89,7 3,6 3,3
45—54 ...................................... 2210 1873 1801 1746 72 337 84,8 81,5 3,8 3,3
55 lat i więcej ............................ 4910 1737 1664 1491 74 3173 35,4 33,9 4,3 1,5
and more
Kobiety .................................... 16022 7731 7293 6527 439 8291 48,3 45,5 5,7 2,7
Women
w tym w wieku produkcyjnymb 10370 7318 6886 6248 432 3052 70,6 66,4 5,9 4,2
of which of working age b
15—24 lata ............................... 1928 554 464 363 90 1375 28,7 24,1 16,2 4,7
25—34 ...................................... 2649 2033 1898 1735 135 616 76,7 71,6 6,6 5,1
35—44 ...................................... 2689 2152 2051 1872 101 537 80,0 76,3 4,7 3,8
45—54 ...................................... 2240 1764 1694 1575 70 477 78,8 75,6 4,0 3,1
55 lat i więcej ............................ 6515 1229 1186 981 43 5286 18,9 18,2 3,5 0,7
and more
a Osoby w wieku 15—74 lata. b Mężczyźni w wieku 18—64 lata, kobiety w wieku 18—59 lat.
a Persons aged 15—74. b Men aged 18—64, women aged 18—59.
Labour market 237
O G Ó Ł E M ............................. 30696 17286 16328 15145 958 13410 56,3 53,2 5,5 3,1
TOTAL
wykształcenie:
education:
Wyższe ..................................... 7122 5714 5545 5200 169 1408 80,2 77,9 3,0 2,4
Tertiary
Policealne i średnie zawodowe 7259 4649 4417 4110 232 2610 64,0 60,8 5,0 3,2
Post-secondary and vocational
secondary
Średnie ogólnokształcące ......... 3077 1550 1422 1303 128 1527 50,4 46,2 8,3 4,2
General secondary
Zasadnicze zawodowe .............. 7447 4401 4095 3804 307 3046 59,1 55,0 7,0 4,1
Basic vocational
Gimnazjalne, podstawowe i nie-
pełne podstawowe ................ 5792 972 849 729 122 4820 16,8 14,7 12,6 2,1
Lower secondary, primary and
incomplete primary
Mężczyźni ................................ 14674 9554 9035 8619 519 5119 65,1 61,6 5,4 3,5
Men
wykształcenie:
education:
Wyższe ..................................... 2890 2436 2375 2266 61 454 84,3 82,2 2,5 2,1
Tertiary
Policealne i średnie zawodowe 3571 2650 2534 2436 116 920 74,2 71,0 4,4 3,2
Post-secondary and vocational
secondary
Średnie ogólnokształcące ......... 1140 748 695 659 53 391 65,6 61,0 7,1 4,6
General secondary
Zasadnicze zawodowe .............. 4559 3071 2872 2753 199 1488 67,4 63,0 6,5 4,4
Basic vocational
Gimnazjalne, podstawowe i nie-
pełne podstawowe ................ 2514 649 559 505 90 1865 25,8 22,2 13,9 3,6
Lower secondary, primary and
incomplete primary
Kobiety .................................... 16022 7731 7293 6527 439 8291 48,3 45,5 5,7 2,7
Women
wykształcenie:
education:
Wyższe ..................................... 4232 3278 3170 2933 108 953 77,5 74,9 3,3 2,6
Tertiary
Policealne i średnie zawodowe 3688 1999 1882 1674 116 1689 54,2 51,0 5,8 3,1
Post-secondary and vocational
secondary
Średnie ogólnokształcące ......... 1937 801 726 644 75 1136 41,4 37,5 9,4 3,9
General secondary
Zasadnicze zawodowe .............. 2888 1330 1223 1051 108 1558 46,1 42,3 8,1 3,7
Basic vocational
Gimnazjalne, podstawowe i nie-
pełne podstawowe ................ 3278 323 291 225 32 2955 9,9 8,9 9,9 1,0
Lower secondary, primary and
incomplete primary
Pracujący
Employment
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION 2005 2010 2015 2016
o — ogółem total
k — w tym kobiety of which women w tys. in thous.
poza jednostkami budżetowymi prowadzącymi działalność w za- o 12576,3 13778,2 14504,3 14964,4
kresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego
excluding budgetary units conducting activity within the scope of k 5856,7 6449,4 6927,8 7126,3
national defence and public safety
W tym:
Of which:
a Patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 228. b Bez spółdzielni o liczbie pracujących do 9 osób.
a See general notes, item 2 on page 228. b Excluding cooperatives employing up to 9 persons.
a Patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 228. b Dla gospodarstw indywidualnych dane szacunkowe.
a See general notes, item 2 on page 228. b For private farms estimated data.
240 Rynek pracy
a Przeciętne w roku. b Dane dotyczą: jednostek budżetowych, zakładów budżetowych oraz w latach 2005 i 2010 gospo-
darstw pomocniczych jednostek budżetowych. c Dla gospodarstw indywidualnych w rolnictwie dane szacunkowe.
a Annual averages. b Data concern: budgetary units, budgetary establishments as well as in 2005 and 2010 auxiliary
units of budgetary units. c For private farms in agriculture estimated data.
Transport i gospodarka magazynowa ... 681,7 729,8 763,4 802,8 Transportation and storage
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 524,1 582,5 609,6 642,2 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 157,5 147,3 153,8 160,6 Employers and own-account workers
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ ............. 227,5 243,2 236,9 247,8 Accommodation and catering Δ
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 152,4 175,7 172,0 180,7 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 75,1 67,5 64,8 67,1 Employers and own-account workers
Informacja i komunikacja ....................... 198,3 255,7 317,6 340,7 Information and communication
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 155,7 195,3 229,2 245,0 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 42,5 60,3 88,4 95,7 Employers and own-account workers
Działalność finansowa i ubezpiecze-
niowa .................................................... 315,0 351,3 341,0 347,0 Financial and insurance activities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 250,5 281,7 268,4 273,6 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 56,5 59,7 63,7 65,7 Employers and own-account workers
Obsługa rynku nieruchomościΔ ............. 161,5 180,5 188,2 197,4 Real estate activities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 133,4 142,0 141,8 147,1 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 28,1 38,5 46,3 50,3 Employers and own-account workers
Działalność profesjonalna, naukowa Professional, scientific and technical
i techniczna .......................................... 468,1 534,3 637,4 674,5 activities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 277,7 328,4 374,3 394,5 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 190,3 205,9 263,1 280,0 Employers and own-account workers
Administrowanie i działalność wspiera- Administrative and support service activ-
jąca ......................................................... 320,7 407,2 469,7 514,1 ities
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 277,3 353,8 401,9 440,9 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 43,4 53,4 67,8 73,1 Employers and own-account workers
Administracja publiczna i obrona naro-
dowa; obowiązkowe zabezpieczenia Public administration and defence;
społeczne ................................................ 600,3 683,3 660,0 661,3 compulsory social security
W tym zatrudnieni na podstawie stosunku Of which employees hired on the basis of
pracy ..................................................... 559,9 642,8 619,4 620,6 an employment contract
Edukacja .................................................. 1051,8 1079,9 1099,9 1115,1 Education
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 1017,9 1035,9 1046,5 1058,2 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 33,9 44,0 53,4 56,9 Employers and own-account workers
Human health and social work activ-
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 731,9 802,8 845,1 865,8 ities
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 623,8 667,8 669,4 682,2 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 108,1 135,0 175,7 183,6 Employers and own-account workers
Działalność związana z kulturą, rozryw-
ką i rekreacją ....................................... 133,9 149,1 141,4 145,2 Arts, entertainment and recreation
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 116,3 130,3 120,9 123,6 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 17,6 18,8 20,5 21,6 Employers and own-account workers
Pozostała działalność usługowa ............ 197,2 210,0 257,5 270,2 Other service activities
w tym: of which:
Employees hired on the basis of an em-
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy 87,7 95,5 129,7 139,2 ployment contract
Pracodawcy i pracujący na własny rachunek 79,2 83,4 96,0 99,2 Employers and own-account workers
a Przeciętne w roku.
a Annual averages.
Labour market 243
w tym: of which:
pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody 37,8 44,7 40,7 41,8 water collection, treatment and supply
w tym: of which:
Transport i gospodarka magazynowa ... 507,4 582,5 609,6 642,2 Transportation and storage
W tym transport lądowy i rurociągowyΔ ..... 345,3 362,3 398,4 426,2 Of which land and pipeline transport Δ
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ ............ 147,5 175,7 172,0 180,7 Accommodation and catering Δ
Informacja i komunikacja ....................... 155,5 195,3 229,2 245,0 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomościΔ ............. 133,6 142,0 141,8 147,1 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa ............ 89,8 95,5 129,7 139,2 Other service activities
Labour market 245
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ........................... o 102,1 73,8 18,5 0,8 1,6
Agriculture, forestry and fishing k 36,7 19,8 13,9 0,2 0,7
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, o 120,1 119,2 0,9 1,3 0,8
parę wodną i gorącą wodęΔ k 24,7 24,3 0,5 0,4 0,2
electricity, gas, steam and air conditioning supply
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; o 139,4 134,9 4,1 3,1 2,5
rekultywacjaΔ k 33,6 31,5 2,0 1,0 0,7
water supply; sewerage, waste management and remedia-
tion activities
Handel; naprawa pojazdów samochodowychΔ ...................... o 1322,6 1188,1 116,3 31,5 21,7
Trade; repair of motor vehiclesΔ k 748,9 650,5 91,8 16,6 10,6
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ................. o 293,4 273,8 17,1 3,9 6,8
Professional, scientific and technical activities k 165,5 154,0 10,6 2,3 3,2
1 Bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób. 2 Osoby, w stosunku do których orzeczono niepełno-
sprawność na podstawie ustawy z dnia 27 VIII 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepeł-
nosprawnych (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 2046, z późniejszymi zmianami). 3 Pobierający jednocześnie świadczenia
emerytalne lub rentowe.
1 Excluding economic entities employing up to 9 persons. 2 Persons recognized as disabled on the basis of the Law on
Occupational and Social Rehabilitation as well as Employment of Disabled People, dated 27 VIII 1997 (uniform text Journal
of Laws 2016 item 2046, with later amendments). 3 Receiving simultaneously retirement or other pension benefits.
246 Rynek pracy
Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe o 648,1 625,4 22,6 21,5 12,4
zabezpieczenia społeczne k 413,0 399,6 13,4 14,8 6,3
Public administration and defence; compulsory social secur-
ity
Edukacja ............................................................................... o 1099,6 942,6 154,1 11,0 35,8
Education k 865,6 751,7 111,8 7,6 20,7
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ................................... o 669,0 620,9 46,0 30,0 22,0
Human health and social work activities k 554,6 518,4 35,0 24,0 16,5
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ............ o 126,9 107,3 19,6 3,9 5,3
Arts, entertainment and recreation k 80,3 66,0 14,2 2,3 2,8
Pozostała działalność usługowa ........................................... o 30,3 25,3 4,5 1,5 1,0
Other service activities k 16,6 13,5 3,0 0,7 0,5
1—3 Notki patrz na str. 245.
1—3 See footnotes on page 245.
PRZECIĘTNE W ROKU
ANNUAL AVERAGES
O G Ó Ł E M ............................ 2010 15473 5,6 4,1 6,3 9,4 61,3 13,3 39,5
TOTAL
2015 16084 6,0 2,7 6,0 10,0 63,4 11,9 39,4
2016 16197 6,1 2,6 5,1 10,5 64,0 11,7 39,5
IV KWARTAŁ 2016 R.
IV QUARTER 2016
a Dane dotyczą pełnozatrudnionych; bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób; w 2005 r. bez se-
zonowych i zatrudnionych dorywczo.
a Data concern full-time paid employees; excluding economic entities employing up to 9 persons; in 2005 excluding sea-
sonal and temporary paid employees.
Labour market 249
górnictwo i wydobywanie ............... 0,5 0,0 1,2 1,9 mining and quarrying
Transport i gospodarka magazynowa 6,3 1,3 35,3 16,1 Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia ........ 3,3 0,7 26,6 11,1 Accommodation and catering
Informacja i komunikacja .................. 5,9 3,1 26,5 9,0 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości .......... 0,7 0,1 6,0 4,3 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa ....... 0,8 0,2 8,1 3,7 Other service activities
w % ogółu zatrudnionych ............... 0,02 0,14 0,19 0,01 in % of total of paid employees
w % zatrudnionych pracowników
na stanowiskach robotniczych in % of paid employees in manual
w jednostkach, w których wystą- labour positions in entities in
piły strajki ................................... 33,1 46,9 75,0 8,4 which strikes occurred
Bezrobocie
Unemployment
w tym kobiety .................. 1486,4 1014,8 816,1 819,0 736,6 718,3 712,2 of which women
dotychczas niepracujący 656,6 405,1 250,1 238,1 208,9 204,9 193,7 previously not employed
absolwencia .................... 139,7 122,6 71,6 69,2 30,4 52,7 52,0 school-leavers a
długotrwale bezrobotnib ... 1828,8 906,3 880,3 878,7 791,1 747,7 747,6 long-term unemployed b
korzystający ze świad-
czeń pomocy społecz- benefiting from social as-
nej ............................... . . 33,3 31,1 27,9 25,2 31,1 sistance
posiadający co najmniej
jedno dzieckoc .............. 93,2 155,8 242,2 252,7 235,7 230,2 231,3 with at least one child c
niepełnosprawni .............. 76,8 100,3 95,2 95,7 86,1 81,9 82,2 disabled persons
Oferty pracy w tys. ............ 17,5 23,5 51,2 84,6 113,6 108,5 63,0 Job offers in thous.
a, b Patrz uwagi ogólne na str. 231: a — ust. 2, b — ust. 3. c W wieku: w 2005 r. — do 7 lat, w 2010 r. — do 18 lat, od
2015 r. — do 6 lat (229,0 tys. osób w IV kwartale 2016 r.) lub dziecko niepełnosprawne w wieku do 18 lat (2,3 tys. osób
w IV kwartale 2016 r.).
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym
(mężczyźni w wieku 18—64 lata, kobiety w wieku 18—59 lat) wyniósł: w 2005 r. — 11,4% (mężczyzn — 10,3% i kobiet —
12,5%) i odpowiednio: w 2010 r. — 7,9% (7,2% i 8,6%), w 2015 r. — 6,5% (5,9% i 7,2%), a w 2016 r. — 5,6% (5,0%
i 6,4%).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
a, b See general notes on page 231: a — item 2, b — item 3. c Under the age of: in 2005 — up to 7, in 2010 — up to 18,
since 2015 — up to 6 (229,0 thous. of persons in IV quarter 2016) or disabled child up to 18 (2,3 thous. of persons
in IV quarter 2016).
N o t e. As of 31 XII the share of registered unemployed persons in the working age population (men aged 18—64,
women aged 18—59) amounted to: 11,4% (men — 10,3% and women — 12,5%) in 2005, and respectively: 7,9% (7,2%
and 8,6%) in 2010, 6,5% (5,9% and 7,2%) in 2015, 5,6% (5,0% and 6,4%) in 2016.
S o u r c e: data of the Ministry of Family, Labour and Social Policy.
Labour market 253
a W ciągu okresu.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
a During the period.
S o u r c e: data of the Ministry of Family, Labour and Social Policy.
OGÓŁEM
TOTAL
WEDŁUG WIEKU
BY AGE
24 lata i mniej ............... 626,1 335,8 428,3 231,6 236,8 128,7 179,2 102,0 24 and less
25—34 ......................... 778,5 457,6 570,9 328,3 429,8 260,2 370,1 233,9 25—34
35—44 ......................... 567,0 320,4 358,8 196,2 332,9 187,5 295,0 169,7 35—44
45—54 ......................... 660,2 332,8 397,2 197,9 287,9 143,7 239,7 119,6 45—54
55 lat i więcej ............... 141,2 39,8 199,6 60,9 275,9 96,0 251,1 87,1 55 and more
254 Rynek pracy
Wyższe ........................ 152,4 100,8 204,7 136,9 200,2 135,6 177,6 121,5 Tertiary
Średnie ogólnokształ-
cące ......................... 211,5 154,1 213,1 142,6 164,6 108,1 140,9 94,8 General secondary
Zasadnicze zawodowe 903,6 421,4 556,2 239,0 424,9 181,6 355,5 155,2 Basic vocational
3 miesiące i mniej ...... 607,1 266,3 668,4 311,2 459,0 211,5 385,0 176,2 3 months and less
6—12 ......................... 405,0 205,4 360,2 188,8 248,2 128,8 212,9 116,9 6—12
12—24 ......................... 429,5 228,1 335,1 180,6 241,4 132,0 215,8 123,6 12—24
Powyżej 24 miesięcy .... 962,1 593,6 233,6 142,0 379,4 218,1 327,1 191,1 More than 24 months
b
WEDŁUG STAŻU PRACY
BY WORK SENIORITY b
Bez stażu pracy ........... 656,6 388,9 405,1 237,8 250,1 145,8 193,7 116,4 No work seniority
1 rok i mniej ............ 398,9 228,6 295,4 169,0 278,5 160,2 249,7 146,9 1 year and less
5—10 ..................... 377,5 205,0 259,2 133,3 227,0 120,0 199,9 108,4 5—10
10—20 ..................... 452,3 250,0 288,8 145,9 238,1 118,3 205,2 101,9 10—20
20—30 ..................... 309,9 132,0 207,5 83,8 163,4 65,6 134,4 52,9 20—30
powyżej 30 lat .......... 46,5 8,3 63,1 18,6 62,3 19,8 49,6 15,3 more than 30 years
a Od momentu rejestracji w urzędzie pracy. b Przedziały zostały domknięte prawostronnie, np. w przedziale 3—6
uwzględniono osoby, które pozostawały bez pracy 3 miesiące i 1 dzień do 6 miesięcy.
U w a g a. Według stanu w dniu 31 XII 2016 r. wśród bezrobotnych było 363,9 tys. osób (w tym 218,7 tys. kobiet) w wie-
ku do 30 lat oraz 376,9 tys. osób (w tym 148,5 tys. kobiet) w wieku powyżej 50 lat.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa, Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
a From the date of registering in a labour office. b Intervals were shifted upward, e.g., in the interval 3—6 persons
remaining unemployed from 3 months and 1 day to 6 months were included.
N o t e. As of 31 XII 2016 among unemployed persons were 363,9 thous. of persons (of which 218,7 thous. of women)
aged up to 30 years as well as 376,9 thous. of persons (of which 148,5 thous. of women) aged more than 50 years.
S o u r c e: data of the Ministry of Family, Labour and Social Policy.
Labour market 255
OGÓŁEM
TOTAL
WEDŁUG WIEKU
BY AGE
15―24 lata ........................ 23,7 25,5 20,8 21,0 17,7 17,9 15―24
55 lat i więcej ..................... 6,5 6,0 5,1 4,5 4,1 3,3 55 and more
Średnie ogólnokształcące 13,4 14,1 10,4 11,0 8,6 9,3 General secondary
Zasadnicze zawodowe ....... 11,1 12,8 9,2 10,4 7,8 8,7 Basic vocational
a Mężczyźni w wieku 18—64 lata, kobiety w wieku 18—59 lat; osoby w wieku mobilnym — 18—44 lata; niemobilnym:
mężczyźni w wieku 45—64 lata, kobiety w wieku 45—59 lat.
a Men aged 18—64, women aged 18—59; mobile aged persons — 18—44; non-mobile: 45—64 for men, 45—59 for
women.
256 Rynek pracy
O G Ó Ł E M ............................................... 958 519 439 536 278 258 422 241 181
TOTAL
w tym zarejestrowani w urzędzie pracy 619 339 280 333 170 163 286 169 117
of which registered in labour offices
w tym poszukujący pracy ........................ 918 495 422 513 264 249 405 232 173
of which seeking work
4— 6 .................................................... 177 96 81 93 48 46 84 48 35
a W przypadku osób, które miały przerwę w poszukiwaniu pracy wynoszącą co najmniej 4 tygodnie, czas poszukiwania
pracy liczony jest od momentu zakończenia tej przerwy.
U w a g a. Przeciętny czas poszukiwania pracy wyniósł: mężczyźni — 11,0 miesięcy, kobiety — 10,4 miesiąca.
a In case of persons who have had a break in job search lasting at least 4 weeks, the period of job search is calculated
from the moment of termination of that break.
N o t e. The average duration of job search was 11,0 months for men and 10,4 months for women.
Pracownicy usług i sprzedawcy ....... 143 39 103 97 46 Service and sales workers
Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 150 136 13 68 81 Craft and related trades workers
Operatorzy i monterzy maszyn i urzą- Plant and machine operators, and as-
dzeń ............................................. 55 45 11 31 24 semblers
a W ciągu okresu.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
a During the period.
S o u r c e: data of the Ministry of Family, Labour and Social Policy.
Warunki pracy
Work conditions
OGÓŁEM
TOTAL
a Zgłoszone w danym roku; liczba poszkodowanych w wypadkach zaistniałych wynosiła: w 2005 r. — 87,7 tys., tj. 8,30
na 1000 pracujących i odpowiednio: w 2010 r. — 95,0 tys., tj. 8,22, w 2015 r. — 86,2 tys., tj. 7,08.
a Registered in a given year; the number of persons injured in accidents amounted to: 87,7 thous. in 2005, i.e. 8,30 per
1000 persons employed and respectively: 95,0 thous. in 2010, i.e. 8,22 and 86,2 thous. in 2015, i.e.7,08.
Labour market 259
O G Ó Ł E M ............................... 2005 84402 1523 38054 2890 32298 7009 8544 5466 7548
TOTAL 2010 94207 1494 38057 3175 31734 9098 11822 6548 7826
2015 87622 1296 33545 2261 28351 5776 12006 6262 9312
2016 87886 1224 34149 2204 28921 5468 11808 6374 9476
Kontakt z prądem elektrycznym, tem-
peraturą, niebezpiecznymi substan-
cjami i preparatami chemicznymi ...... 2820 24 1346 31 1227 164 291 113 192
Contact with electrical voltage, tem-
perature, hazardous substances and
chemicals
w tym z preparatami chemicznymi ..... 721 3 410 7 379 47 55 31 48
of which chemicals
Tonięcie, zakopanie, zamknięcie .......... 111 4 49 16 22 24 5 2 6
Drowned, buried, enveloped
Zderzenie z lub uderzenie w:
Horizontal or vertical impact with or
against:
nieruchomy obiekt ............................. 22581 325 7154 472 5883 1414 2823 1984 2635
stationary object
obiekt w ruchu ................................... 18241 255 8556 917 7048 1458 2707 1406 752
object in motion
w tym przez:
of which by:
spadający obiekt ............................ 7505 110 3862 593 3043 661 1128 458 273
falling object
poruszający się lub transportowany
obiekt ......................................... 3739 49 1603 77 1410 261 671 363 158
moving or transported object
Kontakt z przedmiotem ostrym, szorst-
kim, chropowatym ............................. 16058 133 7446 142 6883 839 2659 407 2418
Contact with sharp, pointed, rough,
coarse material agent
w tym kontakt z przedmiotem ostrym 9753 74 4734 41 4509 413 2050 148 1060
of which contact with sharp material
agent
Uwięzienie, zmiażdżenie ....................... 5910 71 3360 196 2977 408 794 301 192
Trapped, crushed
Obciążenie psychiczne lub fizyczne ...... 11372 122 3399 261 2689 660 1613 1154 1486
Physical or mental stress
w tym obciążenie układu mięśniowo-
-szkieletowego ............................... 10206 111 3096 238 2453 601 1490 1049 1286
of which physical stress on the
muscular-skeletal system
Przejaw agresji ze strony człowieka lub
zwierzęcia ......................................... 2230 137 214 10 94 21 98 472 615
Aggression of human or animal
Pozostałe .............................................. 8563 153 2625 159 2098 480 818 535 1180
Others
PRZYCZYNY WYPADKÓW
CAUSES OF ACCIDENTS
O G Ó Ł E M ............................... 2005 159069 2759 77458 6022 65987 14557 16414 9305 11886
TOTA L
2010 183880 3009 80697 7325 67042 19589 22709 11981 12469
2015 173475 2583 71949 5285 60781 12499 24640 11606 15261
2016 173268 2466 72458 5014 61401 11681 24133 11887 15351
Niewłaściwa organizacja:
Inappropriate organization of:
pracy .................................................. 7569 128 3905 284 3361 710 951 361 512
work
stanowiska pracy ............................... 9178 121 4438 350 3798 714 1393 510 602
work post
Nieużywanie sprzętu ochronnego ......... 2625 35 1401 53 1239 185 477 92 105
Not using protective equipment
Inne ...................................................... 7985 137 2046 177 1557 442 1010 1047 1019
Others
a Zgłoszone w danym roku. b Spowodowany m.in.: nagłym zachorowaniem, niedyspozycją fizyczną lub psychiczną,
nadużyciem alkoholu.
a Registered in a given year. b Caused by, i.a.: sudden illness, physical or mental indisposition, alcohol abuse.
262 Rynek pracy
O G Ó Ł E M ................ 2005 20869 9990 1455 605 2856 2695 200 38 3030
TOTAL 2010 16897 8569 1173 365 2173 2187 117 18 2295
2015 14380 6778 1138 257 1892 1782 82 31 2420
2016 13662 6549 1006 263 1671 1742 72 13 2346
W tym wypadki śmier- 2005 128 13 6 57 8 5 — — 39
telne 2010 89 9 8 34 9 3 1 2 23
Of which fatal acci- 2015 63 8 7 17 11 2 ― 4 14
dents 2016 83 16 4 22 4 10 1 1 25
a Z tytułu których przyznano jednorazowe odszkodowania.
Ź r ó d ł o: dane Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
a For which one-off compensations were granted.
S o u r c e: data of the Agricultural Social Insurance Fund.
O G Ó Ł E M ............................................ 2005 120 84,5 70,4 48,7 34,6 25,5 14,6 10,4
TOTAL 2010 97,9 74,6 56,4 40,9 28,4 23,9 13,2 9,8
2015 86,5 66,9 49,8 36,3 23,5 20,4 13,2 10,2
2016 80,8 62,0 46,7 33,9 20,5 17,5 13,5 10,7
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ........ 88,1 52,1 50,4 27,7 17,7 13,8 20,0 10,7
Agriculture, forestry and fishing
Przemysł ............................................................ 136 103 84,5 61,6 29,8 24,7 21,6 16,6
Industry
górnictwo i wydobywanie ................................ 417 216 293 153 81,6 39,3 42,3 23,9
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ............................ 120 95,8 75,8 59,0 24,3 21,5 19,8 15,3
manufacturing
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elek-
tryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Δ ... 139 123 42,4 33,9 58,3 52,5 38,3 36,5
electricity, gas, steam and air conditioning
supply
dostawa wody; gospodarowanie ściekami
i odpadami; rekultywacja Δ ........................... 107 86,9 44,8 31,8 44,6 41,0 17,5 14,0
water supply; sewerage, waste management
and remediation activities
Budownictwo ...................................................... 92,1 67,8 54,9 37,6 23,7 20,1 13,5 10,1
Construction
Handel; naprawa pojazdów samochodowychΔ ... 17,9 15,4 6,1 4,5 3,4 3,0 8,3 7,9
Trade; repair of motor vehicles Δ
Transport i gospodarka magazynowa ................ 58,4 49,9 12,5 9,0 38,2 34,4 7,6 6,5
Transportation and storage
Informacja i komunikacja ................................... 3,7 3,0 1,4 0,8 1,8 1,8 0,5 0,4
Information and communication
Działalność profesjonalna, naukowa i tech-
niczna ............................................................. 27,5 20,4 20,6 14,4 3,5 3,5 3,4 2,5
Professional, scientific and technical activities
Administrowanie i działalność wspierająca Δ ....... 41,0 31,7 21,3 14,9 9,9 9,6 9,9 7,2
Administrative and support service activities
Edukacja ............................................................ 15,3 14,2 6,0 5,1 7,9 7,8 1,4 1,3
Education
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ................ 28,6 23,2 18,0 13,8 9,5 8,9 1,1 0,5
Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa ........................ 18,8 18,0 5,3 4,5 11,8 11,8 1,7 1,7
Other service activities
a Liczeni tylko jeden raz w grupie czynnika przeważającego, tzn. mającego największe szkodliwe znaczenie na danym
stanowisku pracy; dane dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 9 osób i dotyczą wybranych rodzajów
działalności; patrz uwagi ogólne, ust. 8 na str. 233.
a Listed only once by predominant factor, i.e., the factor having the most hazardous effect at a given work post; data
concern entities employing more than 9 persons and related to selected kinds of activity; see general notes, item 8 on
page 233.
264 Rynek pracy
Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich na- Acute and chronic intoxications and their
stępstwa ...................................................... 9 0,1 sequels
Przewlekłe choroby narządu głosu spowodo- Chronic voice disorders due to excessive
wane nadmiernym wysiłkiem głosowym ...... 205 1,9 vocal effort
Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane Chronic diseases of locomotor system related
sposobem wykonywania pracy .................... 116 1,1 to the way the job is performed
Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich Infectious and parasitic diseases or their
następstwa .................................................. 576 5,3 sequels
w tym:
of which:
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 1596 6454 6381 136 151 268 73
Agriculture, forestry and fishing
przetwórstwo przemysłowe ..................... 16328 91106 89586 1547 777 4373 1520
manufacturing
O G Ó Ł E M ................................... 259739 396247 480524 514960 506,8 229,3 198,0 130,0 107,2
TOTAL
w tym:
of which:
Osobowe ........................................ 244339 369133 450545 482394 520,4 232,4 197,3 130,7 107,1
Personal
Wynagrodzenia bezosobowe .......... 10276 18993 21025 22573 416,1 196,3 219,6 119,1 107,4
Impersonal wages and salaries
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...... 3901 5235 6852 7246 185,6 138,3 105,7
Agriculture, forestry and fishing
górnictwo i wydobywanie ............................ 10063 12145 12221 11396 113,1 93,9 93,3
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ........................ 56468 81193 104180 112698 199,5 138,8 108,2
manufacturing
Transport i gospodarka magazynowa ............ 14437 21070 26090 28056 194,3 133,2 107,5
Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ ..................... 2792 4501 5549 6233 223,3 138,5 112,3
Accommodation and cateringΔ
Informacja i komunikacja ............................... 8515 14350 19837 22937 269,1 159,8 115,6
Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ..... 12964 19119 21471 22686 175,4 118,8 105,7
Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomościΔ ...................... 4329 6034 7255 7835 181,0 136,3 108,0
Real estate activities
Administrowanie i działalność wspierającaΔ ..... 5916 12046 16625 18960 320,6 175,2 114,0
Administrative and support service activities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ............ 15042 26299 30374 32523 215,9 123,6 107,1
Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa .................... 2780 3143 5208 5887 211,5 187,3 113,1
Other service activities
prywatna krajowa ................................ 1810,37 2493,09 3103,65 3262,83 private domestic ownership
a Wskaźniki łańcuchowe (rok poprzedni=100) obliczono jako iloraz wskaźnika przeciętnego miesięcznego wynagrodze-
nia nominalnego brutto oraz wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych pracowników (do
2005 r. łącznie z gospodarstwami pracowników użytkujących gospodarstwo rolne), wskaźniki jednopodstawowe od 2006 r.
— metodą nawiązania łańcuchowego.
a Chain indices (previous year=100) are calculated as the ratio of the index of the average monthly gross nominal wages
and salaries and the price index of consumer goods and services for households of employees (until 2005 including house-
holds of employees — farmers) and single base indices since 2006 — using the chain-base index method.
w tym: of which:
Górnictwo i wydobywanie ................... 4342,57 5817,81 6837,41 6830,55 Mining and quarrying
Produkcja artykułów spożywczych ......... 1843,77 2530,24 3170,09 3347,72 Manufacture of food products
Produkcja wyrobów tytoniowych ............ 4555,29 5394,64 6381,37 6339,83 Manufacture of tobacco products
Produkcja wyrobów tekstylnych ............. 1585,09 2180,04 2708,62 2890,79 Manufacture of textiles
Produkcja odzieży .................................. 1185,54 1654,17 2141,67 2258,38 Manufacture of wearing apparel
Produkcja papieru i wyrobów z papieru 2539,96 3281,00 4021,99 4174,48 Manufacture of paper and paper products
Produkcja metali .................................... 2694,48 3631,85 4439,29 4543,07 Manufacture of basic metals
Produkcja wyrobów z metaliΔ ................. 1976,90 2802,10 3526,88 3643,91 Manufacture of metal productsΔ
Produkcja urządzeń elektrycznych ......... 2412,10 3284,63 4158,76 4267,16 Manufacture of electrical equipment
Pozostała produkcja wyrobów ................ 1625,23 2359,84 3131,15 3313,35 Other manufacturing
w tym: of which:
Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody 2468,74 3395,26 4099,58 4233,09 Water collection, treatment and supply
w tym: of which:
Transport i gospodarka magazynowa 2327,42 2952,46 3469,75 3551,48 Transportation and storage
W tym transport lądowy i rurociągowyΔ 2087,07 2605,45 3165,09 3228,73 Of which land and pipeline transport Δ
Wages and salaries 273
TABL. 7 (197). ZATRUDNIENIa ORAZ PRZECIĘTNE WYNAGRODZENIA BRUTTO WEDŁUG GRUP ZAWODÓW
WYKONYWANYCH ZA PAŹDZIERNIK 2016 R.
PAID EMPLOYMENT a AND AVERAGE GROSS WAGES AND SALARIES BY PERFORMED
OCCUPATIONAL GROUPS FOR OCTOBER 2016
Zatrudnieni Przeciętne wynagrodzenia
w odsetkach brutto w zł
Paid employees Average gross wages
GRUPY ZAWODÓW in percent and salaries in zl OCCUPATIONAL GROUPS
męż- męż-
ogółem czyźni kobiety ogółem czyźni
kobiety
total men women total men
women
4 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i ry- a 0,2 18,3 8,2 8,8 7,2 6,5
5 bactwo b 0,2 17,6 7,9 8,7 6,7 6,4
6 Agriculture, forestry and fishing c 0,1 20,4 9,1 9,1 8,3 6,7
25 Handel; naprawa pojazdów samo- a 0,1 27,1 15,7 13,0 8,7 7,5
26 chodowychΔ b 0,1 22,3 11,2 11,0 9,1 8,6
27 Trade; repair of motor vehiclesΔ c 0,2 30,9 19,4 14,6 8,4 6,6
TABL. 8 (198). ZATRUDNIENI1 WEDŁUG WYSOKOŚCI WYNAGRODZENIA BRUTTO ZA PAŹDZIERNIK 2016 R. (dok.)
PAID EMPLOYMENT 1 BY AMOUNT OF GROSS WAGES AND SALARIES FOR OCTOBER 2016 (cont.)
Zatrudnieni — w od
Paid employees —
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION 1738,70 zł
Lp. i mniej 1738,71— 2173,39— 2608,07— 3042,74— 3477,42—
a — ogółem total
No.
b — mężczyźni men and less —2173,38 —2608,06 —3042,73 —3477,41 —3912,08
c — kobiety women (40%
i mniej
and less) (40—50) (50—60) (60—70) (70—80) (80—90)
7 Obsługa rynku nieruchomościΔ .......... a 0,0 12,2 9,2 11,4 13,8 12,3
8 Real estate activities b — 11,0 8,1 12,2 14,3 12,4
9 c 0,1 13,2 10,1 10,7 13,2 12,3
16 Administracja publiczna i obrona na- a 0,0 1,5 4,9 8,2 11,6 13,5
17 rodowa; obowiązkowe zabezpie- b 0,0 1,8 4,3 7,2 9,6 11,0
18 czenia społeczne c 0,0 1,4 5,1 8,7 12,4 14,6
Public administration and defence;
compulsory social security
22 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna a 0,1 11,9 12,6 13,5 12,0 11,7
23 Human health and social work activ- b 0,1 11,9 12,7 14,5 11,7 9,1
24 ities c 0,1 11,9 12,7 13,3 12,1 12,2
25 Działalność związana z kulturą, roz- a 0,0 10,7 17,2 18,7 13,6 10,2
26 rywką i rekreacją b 0,0 7,6 13,5 19,4 15,1 10,8
27 Arts, entertainment and recreation c 0,0 12,8 19,6 18,2 12,5 9,8
28 Pozostała działalność usługowa ........ a 0,2 37,1 8,6 9,0 7,1 5,6
29 Other service activities b 0,2 23,9 6,6 10,4 7,5 6,0
30 c 0,2 50,4 10,5 7,8 6,8 5,1
czą świadczeń wypłacanych w ramach pozarol- efits which are paid in regard to non-agricultural
niczego systemu ubezpieczeń społecznych przez: social security system by:
1) Zakład Ubezpieczeń Społecznych ze środków 1) the Social Insurance Institution from the source
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, budżetu of the Social Insurance Fund, the state budget
państwa (w ramach dotacji celowej oraz od (within the scope of the targeted grant as well as
2007 r. także z odrębnego rozdziału wydatków since 2007 also from the separate division of the
budżetu państwa) oraz w okresie od 1 I 2009 r. state budget expenditures) as well as in the period
do 30 VI 2014 r. — w przypadku emerytur — ze from 1 I 2009 to 30 VI 2014 — in case of retirement
środków zgromadzonych w otwartych fundu- pensions — from the sources gathered in the open
szach emerytalnych (OFE); pension funds (OFE);
2) Ministerstwo Obrony Narodowej w zakresie 2) the Ministry of National Defence, in regard to
świadczeń wypłacanych byłym żołnierzom za- benefits for former professional soldiers and
wodowym i członkom ich rodzin — ze środków members of their families — from the budget
budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej; sources of the Ministry of National Defence;
3) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji 3) the Ministry of the Interior and Administration in
w zakresie świadczeń wypłacanych byłym funk- regard to benefits for former functionaries of
cjonariuszom bezpieczeństwa publicznego oraz public safety and members of their families —
członkom ich rodzin — ze środków budżetu Mini- from the budget sources of the Ministry of the
sterstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji; Interior and Administration;
4) Ministerstwo Sprawiedliwości w zakresie świad- 4) the Ministry of Justice, in regard to benefits for
czeń wypłacanych byłym funkcjonariuszom służ- former functionaries of penitentiary staff and
by więziennej i członkom ich rodzin — ze środ- members of their families — from the budget
ków budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości. sources of the Ministry of Justice.
Informacje o świadczeniach emerytalnych i ren- Information regarding retirement and other
towych rolników indywidualnych dotyczą świad- pension benefits for farmers concerns benefits
czeń wypłacanych przez Kasę Rolniczego Ubezpie- which are paid by the Agricultural Social Insurance
czenia Społecznego ze środków Funduszu Emery- Fund from the sources of the Pension Fund and by
the state budget (within the scope of the targeted
talno-Rentowego i budżetu państwa (w ramach
grant as well as since 2007 also from the separate
dotacji celowej oraz od 2007 r. także z odrębnego
division of the state budget expenditures) and also
rozdziału wydatków budżetu państwa) oraz ze środ-
from the sources which are paid in regard to non-
ków wypłacanych w ramach pozarolniczego systemu -agricultural social security system, in case of farm-
ubezpieczeń społecznych, w przypadku gdy rolnicy ers who are authorized to receive benefits from
posiadają uprawnienia do łącznego pobierania those systems simultaneously.
świadczeń z obu systemów. Data concerning retirement and other pensions
Dane dotyczące emerytur i rent rolników indy- for farmers, who transferred the farm to the State
widualnych z tytułu przekazania gospodarstwa rolne- Treasury or to a successor, are presented excluding
go Skarbowi Państwa lub następcy podaje się bez structural pensions in agriculture (paid in 2002—
rent strukturalnych w rolnictwie (wypłacanych w latach —2009) introduced since 1 I 2002 by the law dated
2002—2009) wprowadzonych od 1 I 2002 r. ustawą 26 IV 2001 (Journal of Laws No. 52, item 539) with
z dnia 26 IV 2001 r. (Dz. U. Nr 52, poz. 539) z póź- later amendments.
niejszymi zmianami. 5. Retirement and other pension benefits of
5. Świadczenia emerytalne i rentowe w tym which pensions also paid due to accidents at work
renty wypłacane także z tytułu wypadków przy and job-related illnesses listed in points 2) and 3)
pracy i chorób zawodowych ujmowane w pkt. 2) i 3) include:
obejmują: 1) retirement pensions;
1) emerytury; 2) disability pensions;
2) renty z tytułu niezdolności do pracy; 3) survivors pensions.
3) renty rodzinne. Benefits from non-agricultural social security sys-
Świadczenia z pozarolniczego systemu ubezpie- tem listed in points 1)—3) include also retirement and
czeń społecznych wymienione w pkt. 1)—3) obejmu- other pensions granted by the President of the
ją również emerytury i renty przyznawane przez Council of Ministers as well as benefits granted, in
Prezesa Rady Ministrów oraz przyznawane, w dro- exceptional cases, to combatants and members of
dze wyjątku, kombatantom i członkom ich rodzin their families by the President of the Social Insurance
przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Institution.
6. Świadczenia emerytalne i rentowe obejmują 6. Retirement and other pension benefits in-
kwotę świadczeń należnych (bieżących i wyrów- clude the amount of benefits due (current and
nawczych), uwzględniającą od 2007 r. zmniejszenia compensatory), taking into account since 2007 the
m.in. z tytułu osiągania przychodów z pracy. deductions, among others, in respect of achieving
Dane dotyczące przeciętnej miesięcznej emery- revenue from work.
tury i renty obliczono dzieląc ogólną kwotę świad- Data regarding the average monthly retirement
czeń przez odpowiadającą im liczbę świadczenio- and other pension are calculated by dividing the
biorców. total amount of benefits by the corresponding num-
7. Zasiłki, świadczenia rehabilitacyjne i jedno- ber of persons receiving these benefits.
razowe odszkodowania powypadkowe z tytułu 7. Allowances, rehabilitation benefits and
ubezpieczenia społecznego osób pracujących one-off accident compensations from social
(poza rolnikami indywidualnymi) wypłacane przez security for employed persons (excluding farm-
Zakład Ubezpieczeń Społecznych finansowane są ers) which are paid by the Social Insurance Institu-
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i budżetu tion are financed from the Social Insurance Fund
280 Świadczenia społeczne
państwa (w ramach dotacji celowej oraz od 2007 r. and from the state budget (within the scope of the
także z odrębnego rozdziału wydatków budżetu targeted grant as well as since 2007 also from the
państwa) i nie obejmują żołnierzy zawodowych, separate division of the state budget expenditures)
funkcjonariuszy bezpieczeństwa publicznego i służby excluding the professional soldiers, the public
więziennej wraz z członkami ich rodzin, z wyjątkiem safety functionaries and penitentiary staff function-
zasiłku pogrzebowego po emerytach, rencistach aries with members of their families, excluding
i członkach ich rodzin. funeral allowance for retirees and pensioners and
W ramach budżetu państwa finansowane są: members of their families.
1) zasiłki pogrzebowe (zlecone do wypłaty Zakła- ln regard to the state budget are financed:
dowi Ubezpieczeń Społecznych i Kasie Rolni- 1) funeral allowances (ordered to be paid by the
czego Ubezpieczenia Społecznego) wypłacone Social lnsurance lnstitution and Agricultural Social
m.in. po osobach pobierających świadczenia lnsurance Fund) which were paid out among
specjalne i wyjątkowe, inwalidach wojennych others for persons receiving the special and ex-
i wojskowych, osobach represjonowanych, kom- ceptional benefits, war and military invalids, re-
batantach; pressed persons, combatants;
2) jednorazowe odszkodowania powypadkowe (zle- 2) one-off compensations (ordered to be paid
cone do wypłaty Zakładowi Ubezpieczeń Spo- by the Social lnsurance lnstitution) paid out in
łecznych) wypłacone z tytułu chorób zawodowych respect of occupational diseases to persons
osób zatrudnionych przy produkcji wyrobów az- employed in manufacture of asbestos prod-
bestowych, dla posłów i senatorów oraz z tytułu ucts, to deputies and senators, and in respect
wypadku w szczególnych okolicznościach. of accidents occurring under specific circum-
Od 1 I 2003 r. jednorazowe odszkodowania po- stances.
wypadkowe dotyczą wypadków przy pracy, chorób Since 1 l 2003 one-off accident compensations
zawodowych i tylko tych wypadków w drodze do have concerned accidents at work, occupational
i z pracy, które miały miejsce do 31 XII 2002 r., diseases and only those accidents on the way to
a wnioski o odszkodowanie zostały zrealizowane and from work which occurred until 31 XII 2002,
po tym terminie. and compensations for which were paid after this
Zasiłki i jednorazowe odszkodowanie powy- term.
padkowe z tytułu ubezpieczenia społecznego rol- Allowances and one-off accident compensa-
ników indywidualnych wypłacane przez Kasę tion from social security for farmers that are paid by
Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego finansowa- the Agricultural Social Insurance Fund are financed
ne są z Funduszu Składkowego Ubezpieczenia from the Contribution Fund of the Social Insurance of
Społecznego Rolników (z wyjątkiem zasiłku po- Farmers (excluding funeral allowance as well as
grzebowego oraz od 2016 r. zasiłku macierzyńskie- maternity allowance — since 2016 financed from the
go finansowanych z Funduszu Emerytalno-Rento- Pension Fund); one-off accident compensations are
wego); jednorazowe odszkodowania powypadkowe paid for incurring permanent or long-term health
wypłacane są z tytułu doznania stałego lub długo- damage or death as a result of an accident at work or
trwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wsku- from an occupational disease.
tek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. 8. Since 1 V 2004 family benefits have been
8. Świadczenia rodzinne od 1 V 2004 r. przy- designated to persons authorised on the basis of the
sługują osobom uprawnionym na mocy ustawy Law on Family Benefits dated 28 XI 2003 (uni-
z dnia 28 XI 2003 r. o świadczeniach rodzinnych form text Journal of Laws 2015 item 114, with later
(tekst jednolity Dz. U. 2015 poz. 114, z późniejszymi amendments).
zmianami). Family benefits include: the family allowance,
Świadczenia rodzinne obejmują: zasiłek rodzinny, supplements to the family allowance (due to:
dodatki do zasiłku rodzinnego (z tytułu: urodzenia giving birth to a child, taking care of child during
dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania child-care leave, single parenthood, education
z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywa- and rehabilitation of a disabled child, beginning of
nia dziecka, kształcenia i rehabilitacji dziecka nie- a school year, undertaking education outside the
pełnosprawnego, rozpoczęcia roku szkolnego, pod- place of residence by a child, multi-children par-
jęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem enthood), one-off subsidy due to giving birth to
zamieszkania, wychowywania dziecka w rodzinie a child (since 2006), parental benefit (since 2016),
wielodzietnej), jednorazową zapomogę z tytułu uro- attendance benefits (nursing allowance, special
dzenia się dziecka (od 2006 r.), świadczenie rodzi- attendance allowance — since 2013 and nursing
cielskie (od 2016 r.), świadczenia opiekuńcze (zasi- benefit).
łek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy — Family benefits are financed from the state
od 2013 r. i świadczenie pielęgnacyjne). budget.
Świadczenia finansowane są z budżetu państwa. 9. Since 1 IV 2016, the child raising benefit
9. Świadczenie wychowawcze „Rodzina 500+” ”Family 500+” has been designated to persons
od 1 IV 2016 r. przysługuje osobom uprawnionym authorised on the basis of the Law on State Aid
na mocy ustawy z dnia 11 II 2016 r. o pomocy in Raising Children dated 11 II 2016 (Journal of
państwa w wychowaniu dzieci (Dz. U. poz. 195). Laws item 195).
Świadczenie finansowane jest z budżetu pań- Benefit is financed from the state budget.
stwa. 10. The alimony fund benefit (since 1 X 2008
10. Świadczenie z funduszu alimentacyjnego has been replaced with alimony advance) has been
(od 1 X 2008 r. zastąpiło zaliczkę alimentacyjną) designated to a person authorised on the basis of
przysługuje osobie uprawnionej na mocy ustawy the Law on Assistance to Persons Entitled to Ali-
z dnia 7 IX 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym mony dated 7 IX 2007 (uniform text Journal of Laws
Social benefits 281
do alimentów (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 169). 2016 item 169). The person authorized to the ali-
Osobą uprawnioną do świadczeń z funduszu mony fund benefits is a child (whose parent does
alimentacyjnego jest dziecko (którego rodzic nie musi not have to live alone) for whom alimony from the
żyć samotnie), które ma zasądzone od rodzica ali- parent has been awarded, whenever enforcement
menty, jeżeli ich egzekucja jest bezskuteczna. thereof is deemed ineffective.
Zaliczka alimentacyjna od 1 IX 2005 r. do 30 IX The alimony advance from 1 IX 2005 to 30 IX
2008 r. przysługiwała osobie uprawnionej na mocy 2008 was designated to a person authorised on the
ustawy z dnia 22 IV 2005 r. o postępowaniu wobec basis of the Law on the Course of Action with
dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimenta- Respect to Alimony Debtors and on the Alimony
cyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732) z późniejszymi Advance dated 22 IV 2005 (Journal of Laws No. 86,
zmianami. item 732) with later amendments.
Świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz za- The alimony fund benefit and the alimony ad-
liczka alimentacyjna finansowane są z budżetu pań- vance are financed from the state budget (alimony
stwa (dłużnicy alimentacyjni zobowiązani są do zwro- debtors are obliged to return the dues in respect of
tu należności z tytułu wypłaconych świadczeń). the paid benefits).
11. Renta socjalna od 1 X 2003 r. przysługuje 11. Since 1 X 2003 social pension has been des-
osobom uprawnionym na mocy ustawy z dnia 27 VI ignated to persons authorised on the basis of the
2003 r. o rencie socjalnej (tekst jednolity Dz. U. Law on Social Pension dated 27 VI 2003 (uniform
2013 poz. 982, z późniejszymi zmianami); do renty text Journal of Laws 2013 item 982, with later
uprawniona jest osoba pełnoletnia całkowicie nie- amendments); the pension is designated to an adult
zdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności incapable for work due to impairment of the body
organizmu, które powstało: functions that occurred:
― przed ukończeniem 18 roku życia, ― before the age of 18,
― w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej ― during the school or tertiary school education
przed ukończeniem 25 roku życia, before the age of 25,
― during doctorate studies or scientific post-
― w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury
graduate studies.
naukowej.
Pension is financed from the state budget.
Renta finansowana jest z budżetu państwa. 12. Unemployment benefits since 1 VI 2004
12. Zasiłki dla bezrobotnych od 1 VI 2004 r. have been designated to persons authorised
przysługują osobom uprawnionym na mocy ustawy on the basis of the Law on Promotion of Employ-
z dnia 20 IV 2004 r. o promocji zatrudnienia ment and Labour Market Institutions dated 20 IV
i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz. U. 2016 2004 (uniform text Journal of Laws 2016 item 645,
poz. 645, z późniejszymi zmianami). with later amendments).
Zasiłki i świadczenia przedemerytalne od Pre-retirement allowances and benefits since
1 VIII 2004 r. przysługują osobom uprawnionym na 1 VIII 2004 have been designated to persons
mocy ustawy z dnia 30 IV 2004 r. o świadczeniach authorised on the basis of the Law on Pre-
przedemerytalnych (tekst jednolity Dz. U. 2013 -retirement Benefits dated 30 IV 2004 (uniform
poz. 170). text Journal of Laws 2013 item 170).
Zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki i świadczenia Unemployment benefits, pre-retirement allow-
przedemerytalne finansowane są z Funduszu ances and benefits are financed from the Labour
Pracy (w okresie od 1 VIII 2004 r. do 31 XII Fund (in the period from 1 VIII 2004 to 31 XII 2008
2008 r. zasiłki i świadczenia przedemerytalne the pre-retirement allowances and benefits were
finansowane były z budżetu państwa). financed from the state budget).
282 Świadczenia społeczne
a Przeciętne w roku.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrz-
nych i Administracji, Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
a Annual averages.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution, the Ministry of National Defence, the Ministry of the Interior and
Administration, the Ministry of Justice as well as the Agricultural Social Insurance Fund.
OGÓŁEM
GRAND TOTAL
Świadczenia w mln zł ............................................. 120666 170879 205804 210095 483,7 227,0 174,3 123,0 102,1
Benefits in mln zl
Z POZAROLNICZEGO SYSTEMU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
FROM NON-AGRICULTURAL SOCIAL SECURITY SYSTEM
Razem
Total
Świadczenia w mln zł ............................................. 105704 155131 188773 193141 521,5 244,4 182,8 124,6 102,3
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna emerytura i renta w zł .......... 1170,74 1642,90 2049,26 2086,35 474,0 237,7 177,8 126,8 101,8
Average monthly retirement and other pension in zl
Relacja do przeciętnego miesięcznego wynagro-
dzenia bruttob w % — przeciętnej miesięcznej:
Relation to average monthly gross wages and
salaries b in % — of average monthly:
emerytury i renty ................................................ 59,7 58,2 60,1 59,0 x x x x x
retirement and other pension
emerytury ........................................................... 66,6 62,2 63,7 62,3 x x x x x
retirement pension
Emerytury
Retirement pensions
Świadczenia w mln zł ............................................. 65311 110695 138316 142950 726,7 333,9 219,2 119,6 103,4
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna emerytura w zł .................... 1305,75 1755,19 2170,64 2204,96 432,8 220,6 169,0 125,7 101,6
Average monthly retirement pension in zl
a Relacje podano w liczbach względnych. b Do obliczenia relacji od 1999 r. przyjęto za podstawę (mianownik) przeciętne
miesięczne wynagrodzenie brutto pomniejszone o składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe
i chorobowe) płacone przez ubezpieczonego pracownika.
a Relations are given in relative numbers. b For calculating the ratio since 1999, the average monthly gross wages and
salaries, less contributions to compulsory social security (retirement, pension and illness) paid by the insured employee,
were adopted as the base (denominator).
Social benefits 283
Świadczenia w mln zł ............................................. 22366 19731 19954 19297 171,4 84,0 86,4 97,9 96,7
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna renta w zł ............................ 925,50 1299,68 1636,32 1663,34 466,8 232,5 180,0 128,1 101,7
Average monthly pension in zl
Renty rodzinne
Survivors pensions
Świadczenia w mln zł ............................................. 18027 24705 30503 30894 519,5 235,0 171,3 125,1 101,3
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna renta w zł ............................. 1119,40 1527,22 1882,67 1913,96 445,0 222,8 171,3 125,5 101,7
Average monthly pension in zl
ROLNIKÓW INDYWIDUALNYCH
FARMERS
R a z e mc
T o t a lc
Świadczenia w mln zł ............................................. 14962 15748 17031 16954 232,0 124,5 113,3 107,6 99,5
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna emerytura i renta w zł ......... 758,11 954,68 1179,63 1182,83 397,3 196,5 156,1 123,9 100,3
Average monthly retirement and other pension in zl
w tym z tytułu przekazania gospodarstwa rol-
nego:
of which for transferring the farm to:
Skarbowi Państwa .......................................... 955,33 1210,25 1519,92 1541,61 439,7 209,6 161,3 127,2 101,4
the State Treasury
następcy ......................................................... 892,59 1178,87 1480,36 1500,04 453,9 219,1 168,1 127,2 101,3
a successor
Emerytury
Retirement pensions
Świadczenia w mln zł ............................................. 12122 13107 13692 13570 292,9 170,2 112,2 103,5 99,1
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna emerytura w zł ................... 793,78 996,18 1209,81 1210,30 393,3 191,7 152,6 121,3 100,0
Average monthly retirement pension in zl
Świadczenia w mln zł ............................................. 2435 2117 2659 2696 104,2 49,9 110,8 127,4 101,4
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna renta w zł ........................... 618,64 751,21 1027,93 1042,51 369,6 184,1 168,5 139,0 101,4
Average monthly pension in zl
Renty rodzinne
Survivors pensions
Świadczenia w mln zł ............................................. 405 524 680 688 761,1 294,4 169,5 131,1 101,1
Benefits in mln zl
Przeciętna miesięczna renta w zł ........................... 770,81 1010,96 1277,75 1287,93 479,9 248,2 167,0 127,4 100,8
Average monthly pension in zl
a Notka patrz na str. 282. c Łącznie z wypłatami z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych, w przypadku łącze-
nia uprawnień do świadczeń z tego systemu z uprawnieniami do świadczeń z Funduszu Emerytalno-Rentowego.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
i Administracji, Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
a See footnote on page 282. c Including payments from non-agricultural social security system, in case of a simultaneous
right to benefits from this system and to benefits from the Pension Fund.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution, the Ministry of National Defence, the Ministry of the Interior and
Administration, the Ministry of Justice as well as the Agricultural Social Insurance Fund.
284 Świadczenia społeczne
TABL. 3 (201). WSKAŹNIKI EMERYTUR I RENT NOMINALNYCH, CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH
ORAZ EMERYTUR I RENT REALNYCH
INDICES OF NOMINAL RETIREMENT AND OTHER PENSIONS, PRICES OF CONSUMER GOODS
AND SERVICES AND REAL RETIREMENT AND OTHER PENSIONS
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION rok poprzedni=100 previous year=100 1995= 2000= 2005= 2010=
=100 =100 =100 =100
emerytura ................................................. 106,3 105,1 105,1 105,3 103,7 102,5 101,6 432,8 220,6 169,0 125,7
retirement pension
renta z tytułu niezdolności do pracy .......... 106,9 105,0 106,3 105,6 103,3 103,5 101,7 466,8 232,5 180,0 128,1
disability pension
renta rodzinna .......................................... 106,0 104,6 105,5 105,3 102,9 103,1 101,7 445,0 222,8 171,3 125,5
survivors pension
emerytura ................................................. 104,8 103,2 106,7 105,1 102,0 102,8 100,0 393,3 191,7 152,6 121,3
retirement pension
renta z tytułu niezdolności do pracy .......... 104,3 103,5 107,7 114,5 103,1 104,1 101,4 369,6 184,1 168,5 139,0
disability pension
renta rodzinna .......................................... 106,0 104,3 108,7 105,1 102,2 103,8 100,8 479,9 248,2 167,0 127,4
survivors pension
emerytura ................................................. 103,4 100,3 101,1 104,2 103,7 103,1 102,0 161,6 148,2 132,1 115,3
retirement pension
renta z tytułu niezdolności do pracy .......... 104,0 100,2 102,2 104,5 103,3 104,1 102,1 174,3 156,4 140,4 117,4
disability pension
renta rodzinna .......................................... 103,1 99,8 101,4 104,2 102,9 103,7 102,1 165,8 149,5 133,6 115,0
survivors pension
renta z tytułu niezdolności do pracy .......... 101,5 98,8 103,6 113,3 103,1 104,7 101,8 138,3 124,2 132,0 127,5
disability pension
renta rodzinna .......................................... 103,1 99,5 104,5 104,0 102,2 104,4 101,2 178,8 166,5 130,4 116,9
survivors pension
a Wskaźniki łańcuchowe (rok poprzedni=100) obliczono jako iloraz wskaźnika przeciętnej miesięcznej emerytury i renty
nominalnej brutto oraz wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów,
wskaźniki jednopodstawowe od 2006 r. — metodą nawiązania łańcuchowego.
a Chain indices (previous year=100) are calculated as the ratio of the index of the average monthly gross nominal
retirement and other pension and the price index of consumer goods and services for households of retirees and
pensioners, and single base indices since 2006 — using the chain-base index method.
Social benefits 285
OGÓŁEM
TOTAL
a Bez osób pobierających wcześniej zasiłek lub świadczenie przedemerytalne. b Różnica pomiędzy liczbą emerytur i rent
przywracanych, wstrzymywanych i zawieszanych.
a Excluding persons who earlier received pre-retirement allowance and benefit. b Difference between the number of
retirement and other pensions renewed, cancelled and suspended.
286 Świadczenia społeczne
a Bez osób pobierających wcześniej zasiłek lub świadczenie przedemerytalne. b Różnica pomiędzy liczbą emerytur
i rent przywracanych, wstrzymywanych i zawieszanych.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrz-
nych i Administracji, Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
a Excluding persons, who earlier received pre-retirement allowance and benefit. b Difference between the number of
retirement and other pensions renewed, cancelled and suspended.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution, the Ministry of National Defence, the Ministry of the Interior and Ad-
ministration, the Ministry of Justice as well as the Agricultural Social Insurance Fund.
EMERYCI RENCIŚCI
RETIREES PENSIONERS
WYPŁATY w mln zł
PAYMENTS in mln zl
Poza rolnikami indywidualnymi
Excluding farmers
Zasiłki: Allowances:
chorobowy ......................................... 3796,3 6820,8 9826,9 10615,2b sickness
macierzyńskic .................................... 1004,5 2938,8 7555,7 7745,3 maternity c
w tym z tytułu urlopu: of which due to leave:
ojcowskiego ................................... x . 253,4 238,7 father’s
rodzicielskiego ............................... x x 3085,6 3746,3 parental’s
opiekuńczy ........................................ 194,5 489,1 701,3 790,1 care
pogrzebowy ...................................... 1416,6 2065,7 1369,2 1357,4 funeral
po ubezpieczonych i członkach ich for insured persons and members
rodzin ......................................... 143,3 253,7 157,9 162,8 of their families
po emerytach, rencistach i człon- for retirees, pensioners and mem-
kach ich rodzin ........................... 1265,2 1802,5 1204,0 1187,6 bers of their families
po pobierających zasiłki i świad- for persons receiving pre-retirement
czenia przedemerytalne ............. 8,1 3,8 2,4 2,4 allowances and benefits
po pobierających rentę socjalną .... x 5,7 4,9 4,6 for persons receiving social pension
wyrównawczy .................................... 0,9 0,8 0,6 0,6 compensatory
Świadczenia rehabilitacyjne .................. 295,8 924,4 1370,4 1525,2 Rehabilitation benefits
Jednorazowe odszkodowania powy-
padkowe ......................................... 222,3 324,8 307,9 308,4 One-off accident compensations
w tym z tytułu wypadków śmiertel-
nych ............................................... 33,2 42,7 31,8 34,5 of which for fatal accidents
Rolnicy indywidualni
Farmers
Zasiłki: Allowances:
chorobowy ......................................... 249,3 393,1 392,6 366,6 sickness
macierzyński ..................................... 75,7 99,4 101,4 163,3 maternity
pogrzebowy ....................................... 291,2 369,8 217,6 205,5 funeral
po ubezpieczonych i członkach ich for insured persons and members
rodzin ......................................... 19,0 32,5 20,9 21,6 of their families
po emerytach i rencistachd ............ 272,2 337,3 196,7 183,9 for retirees and pensionersd
Jednorazowe odszkodowania powy-
padkowe ......................................... 75,6 58,2 71,8 69,2 One-off accident compensations
w tym z tytułu wypadków śmier-
telnych ........................................... 7,5 5,3 5,0 6,6 of which for fatal accidents
a Brutto, z pewnymi wyjątkami — patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 278. b Ponadto za czas niewykonywania pracy
z powodu absencji chorobowej zostały wypłacone wynagrodzenia przez zakłady pracy w wysokości 5667,6 mln zł oraz
z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 0,8 mln zł. c Rozszerzenie możliwości korzysta-
nia z urlopów uprawniających do tego zasiłku wynika ze zmian ustawowych (tekst jednolity Dz. U. 2014 poz. 159,
z późniejszymi zmianami). d Bez członków rodzin (uwzględnieni w pozycji „po ubezpieczonych i członkach ich rodzin”).
a Gross, with some exceptions — see general notes, item 2 on page 278. b Moreover, employers paid wages and
salaries for health-related absences from work in the amounts of 5667,6 mln zl as well as from the Guaranteed Employee
Benefit Fund in the amounts of 0,8 mln zl. c Extending the possibility of taking leave providing entitlement to this type of
allowance results from legal changes (uniform text Journal of Laws 2014 item 159, with later amendments). d Excluding
members of the families (considered in the position ”for insured persons and members of their families”).
288 Świadczenia społeczne
Zasiłki: Allowances:
chorobowy — dziennie ..................... 38,27 57,16 70,91 72,71 sickness — daily
macierzyńskic — dziennie ................ 42,49 68,95 75,47 76,34 maternity c — daily
w tym z tytułu urlopu: of which due to leave:
ojcowskiego .................................. x . 121,68 123,90 father’s
rodzicielskiego .............................. x x 69,22 72,33 parental’s
opiekuńczy — dziennie .................... 39,64 63,45 77,24 80,54 care — daily
pogrzebowy — jednorazowo ............ 4707,17 6398,14 3993,88 3994,42 funeral — one-off
po ubezpieczonych i członkach ich for insured persons and members
rodzin ........................................ 4699,45 6399,75 3991,71 3995,24 of their families
po emerytach, rencistach i człon- for retirees, pensioners and mem-
kach ich rodzin .......................... 4708,12 6399,29 3994,49 3994,57 bers of their families
po pobierających zasiłki i świad- for persons receiving pre-retire-
czenia przedemerytalne ............ 4695,27 6396,21 3995,08 3998,55 ment allowances and benefits
for persons receiving social pen-
po pobierających rentę socjalną ... x 5991,51 3913,82 3924,18 sion
wyrównawczy — dziennie ................ 28,21 23,45 32,99 31,29 compensatory — daily
Świadczenie rehabilitacyjne — miesięcz-
nie .................................................... 1062,63 1270,69 1465,17 1535,16 Rehabilitation benefit — monthly
Jednorazowe odszkodowanie powy-
padkowe ........................................... 3148,19 4101,95 4591,58 4693,06 One-off accident compensation
w tym z tytułu wypadku śmiertelnego 46607,26 48675,65 64744,35 69725,24 of which for fatal accident
Rolnicy indywidualni
Farmers
Zasiłki: Allowances:
chorobowy — dziennie ..................... 7,00 10,00 10,00 10,00 sickness — daily
e
macierzyński — jednorazowo .......... 1944,01 2765,80 3466,89 884,13 maternity — one-off e
pogrzebowy — jednorazowo ............ 4714,07 6439,45 3999,16 3999,54 funeral — one-off
po ubezpieczonych i członkach ich for insured persons and members
rodzin ........................................ 4718,49 6444,49 3998,92 3999,38 of their families
po emerytach i rencistachd ........... 4713,76 6438,96 3999,19 3999,56 for retirees and pensioners d
Jednorazowe odszkodowanie powy-
padkowe ........................................... 3569,59 3411,53 4881,28 4968,89 One-off accident compensation
w tym z tytułu wypadku śmiertelnego 54398,14 50285,90 62630,00 67680,41 of which for fatal accident
a Brutto, z pewnymi wyjątkami — patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 278. c Rozszerzenie możliwości korzysta-
nia z urlopów uprawniających do tego zasiłku wynika ze zmian ustawowych (tekst jednolity Dz. U. 2014 poz. 159,
z późniejszymi zmianami). d Bez członków rodzin (uwzględnieni w pozycji „po ubezpieczonych i członkach ich rodzin”).
e W 2016 r. — miesięcznie.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a w zakresie zasiłku
pogrzebowego po emerytach, rencistach i członkach ich rodzin — łącznie z danymi Ministerstwa Obrony Narodowej,
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwa Sprawiedliwości.
a Gross, with some exceptions — see general notes, item 2 on page 278. c Extending the possibility of taking leave
providing entitlement to this type of allowance results from legal changes (uniform text Journal of Laws 2014 item 159, with
later amendments). d Excluding members of the families (considered in the position ”for insured persons and members of
their families”). e In 2016 — monthly.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution and the Agricultural Social Insurance Fund and in regard to funeral
allowance for retirees, pensioners and members of their families — including data of the Ministry of National Defence,
the Ministry of the Interior and Administration as well as the Ministry of Justice.
Social benefits 289
a
rozpoczęcia roku szkolnego .................. 238,4 178,0 127,1 165,0 beginning of a school year
podjęcia przez dziecko nauki w szkole undertaking education outside the place
poza miejscem zamieszkania ............ 397,1a 326,0 204,3 211,1 of residence by a child
wychowywania dziecka w rodzinie wie-
lodzietnej ........................................... 767,4b 504,7 334,5 339,9 multi-children parenthood
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodze- One-off subsidy due to giving birth to
nia się dziecka ....................................... x 34,4 23,3 25,4 a child
Świadczenie rodzicielskie ......................... x x x 78,0 Parental benefit
Świadczenia opiekuńcze: Attendance benefits:
zasiłek pielęgnacyjny ............................. 642,9 873,0 920,8 916,8 nursing allowance
specjalny zasiłek opiekuńczy ................. x x 26,8 39,3 special attendance allowance
świadczenie pielęgnacyjne .................... 71,2 108,4 111,7 117,2 nursing benefit
a Bez dodatków wypłaconych przez pracodawców. b Dane dotyczą okresu 1 IX—31 XII.
a Excluding supplements paid by the employers. b Data concern the period 1 IX—31 XII.
urodzenia dziecka ................................. 499,81a 999,98 999,95 810,63 giving birth to a child
opieki nad dzieckiem w okresie korzy- taking care of a child during child-care
stania z urlopu wychowawczego ........ 403,56 385,03 388,41 384,61 leave
samotnego wychowywania dziecka ....... 175,71 174,55 177,58 188,44 single parenthood
rozpoczęcia roku szkolnego .................. 90,04a 100,00 100,00 80,46 beginning of a school year
podjęcia przez dziecko nauki w szkole undertaking education outside the place
poza miejscem zamieszkania ............ 43,03a 53,16 56,37 66,82 of residence by a child
a Bez dodatków wypłaconych przez pracodawców. b Dane dotyczą okresu 1 IX—31 XII.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
a Excluding supplements paid by the employers. b Data concern the period 1 IX—31 XII.
S o u r c e: data of the Ministry of Family, Labour and Social Policy.
Przeciętna miesięczna liczba rodzin otrzymują- Average monthly number of families receiving
cych świadczenie w tys. ................................... 2522,7 benefit in thous.
Przeciętna miesięczna liczba dzieci, na które ro- Average monthly number of children on which
dziny otrzymują świadczenie w tys. .................. 3808,0 familes receiving benefit in thous.
TABL. 12 (210). ZASIŁKI DLA BEZROBOTNYCH ORAZ ZASIŁKI I ŚWIADCZENIA PRZEDEMERYTALNE BRUTTO
GROSS UNEMPLOYMENT BENEFITS AS WELL AS PRE-RETIREMENT ALLOWANCES
AND BENEFITS
Zasiłek dla bezrobotnych ....................... 371,1 345,7 231,6 201,2 Unemployment benefit
Zasiłek przedemerytalny ........................ 251,1 79,1 19,1 12,0 Pre-retirement allowance
Świadczenie przedemerytalne ............... 287,7 73,0 168,4 171,9 Pre-retirement benefit
Zasiłek dla bezrobotnych ....................... 2258,5 2622,9 2069,8 1790,2 Unemployment benefit
Zasiłek przedemerytalny ........................ 2069,8 777,9 222,7 141,0 Pre-retirement allowance
Świadczenie przedemerytalne ............... 3359,1 818,1 2069,8 2124,6 Pre-retirement benefit
Zasiłek dla bezrobotnych ....................... 507,23 632,31 744,89 741,51 Unemployment benefit
Zasiłek przedemerytalny ........................ 686,99 819,89 969,73 976,04 Pre-retirement allowance
Świadczenie przedemerytalne ............... 972,86 933,40 1024,25 1029,90 Pre-retirement benefit
U w a g a. Ponadto w 2016 r. z Funduszu Pracy wypłacono zatrudnionym przy pracach interwencyjnych — 231,1 mln zł
i przy robotach publicznych — 307,1 mln zł, a także wypłacono bezrobotnym stypendia za okres: szkolenia — 53,7 mln zł,
stażu u pracodawcy — 1228,8 mln zł oraz przygotowania zawodowego dorosłych w miejscu pracy — 4,2 mln zł.
Ź r ó d ł o: dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
N o t e. Moreover, in 2016, from the Labour Fund, the following amounts were paid to workers performing intervention
works — 231,1 mln zl and public works — 307,1 mln zl and also scholarships were paid to unemployed persons for the
time of: training ― 53,7 mln zl, employer sponsored traineeships ― 1228,8 mln zl and adult scholarships for the time of an
occupational training of adults in the workplace ― 4,2 mln zl.
S o u r c e: data of the Social Insurance Institution and the Ministry of Family, Labour and Social Policy.
DZIAŁ X CHAPTER X
BUDŻETY GOSPODARSTW HOUSEHOLD BUDGETS
DOMOWYCH
2) dochód z użytkowanego przez siebie gospodar- 2) income from the use of a private farm in agricul-
stwa indywidualnego w rolnictwie — gospodar- ture — households of farmers;
stwa rolników; 3) income from self-employment, i.e., from con-
3) dochód z pracy na własny rachunek, tj. z prowa- ducting economic activity, other than farming,
dzenia działalności gospodarczej poza użytkowa-
from practising a learned profession (e.g., cre-
niem gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie,
z wykonywania wolnego zawodu (np. twórcy, ar- ators, artists, lawyers) — households of the
tyści, adwokaci) — gospodarstwa pracujących self-employed;
na własny rachunek; 4) retirement pension — households of retirees;
4) emerytura — gospodarstwa emerytów; 5) pension — households of pensioners;
5) renta — gospodarstwa rencistów; 6) non-earned source other than retirement pen-
6) źródło niezarobkowe inne niż emerytura lub renta sion or other pension — households main-
— gospodarstwa utrzymujących się z nieza- tained from non-earned sources.
robkowych źródeł. 4. The categories of persons who are members
4. Kategorie osób występujących w gospodar-
of households (table 2) were established on the
stwach domowych (tabl. 2) ustalone zostały na
podstawie ich głównego źródła utrzymania, czyli basis of their main source of maintenance, i.e.,
źródła przynoszącego największy dochód: source deriving the greatest income:
1) osoby pracujące, do których zalicza się: 1) employed persons include:
a) pracujących najemnie, dla których głównym a) hired employees for whom the main source
źródłem utrzymania jest dochód z pracy na- of maintenance is income from hired work,
jemnej, niezależnie od rodzaju umowy zawartej regardless of the type of contract concluded
z pracodawcą (umowa o pracę na czas nie- with the employer (a labour contract for
określony lub określony, mianowanie, powoła- a specified or unspecified period, postings,
nie, praca sezonowa, praca dorywcza, umowa
appointments, seasonal work, odd jobs, out-
o wykonanie pracy nakładczej, umowa z agen-
tem, umowa-zlecenie, umowa ustna itd.), work, contract with agent, order agreements,
b) pracujących w gospodarstwie indywidualnym verbal contracts, etc.),
w rolnictwie (łącznie z pomagającymi człon- b) employees on a private farm in agriculture
kami ich rodzin), dla których głównym źró- (including contributing family workers), for
dłem utrzymania jest dochód z pracy w użyt- whom the main source of maintenance is in-
kowanym przez siebie gospodarstwie indy- come from work in private farm in agriculture,
widualnym w rolnictwie, c) self-employed persons (including contrib-
c) pracujących na własny rachunek (łącznie uting family workers) for whom the main
z pomagającymi członkami ich rodzin), dla
source of maintenance is economic activity
których głównym źródłem utrzymania jest
prowadzenie działalności gospodarczej (poza (excluding the use of a private farm in agri-
użytkowaniem gospodarstwa indywidualnego culture), including rental of real estate con-
w rolnictwie), w tym wynajem nieruchomości nected with conducting economic activity and
związanych z prowadzoną działalnością go- practising a learned profession as well as
spodarczą oraz wykonywanie wolnego za- members of agricultural production cooper-
wodu, a od 2005 r. także członków spółdziel- atives since 2005;
ni produkcji rolnej; 2) persons receiving retirement pension or
2) osoby pobierające emeryturę lub rentę, któ- other pension for whom the main source of
rych głównym źródłem utrzymania jest otrzymy-
maintenance is the retirement or other pension;
wana emerytura lub renta;
3) osoby utrzymujące się z niezarobkowych źró- 3) persons maintained from non-earned sources
deł innych niż emerytura lub renta, których głów- other than retirement or other pension for whom
nym źródłem utrzymania są: zasiłki z ubezpieczeń the main source of maintenance are: social
społecznych, pozostałe świadczenia społeczne security allowances or other social benefits
(m.in. zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, świad- (i.a. family allowance, supplements to family
czenia i zasiłki pielęgnacyjne, świadczenie wy- allowance, nursing allowances and benefits,
chowawcze „Rodzina 500+” — od II kwartału child-raising benefit ”Family 500+” — since the
2016 r., renta socjalna, zasiłki stałe, okresowe second quarter of 2016, social pension, perma-
oraz pozostała pomoc pieniężna, materialna
i w formie usług, stypendia, świadczenia dla bez- nent and temporary benefits and other aid,
robotnych), dochody z tytułu własności, dochody whether monetary, material or in the form of
z wynajmu nieruchomości — budynków, gruntów services, scholarships, unemployment benefits),
— niezwiązanych z prowadzoną działalnością go- income from property and rental of real estate
spodarczą, pozostałe dochody oraz inne przycho- not connected with conducting economic activ-
dy (podjęte lokaty i sprzedane papiery wartościo- ity, other income as well as other revenue (de-
we, sprzedaż majątku, zaciągnięte pożyczki i kre- posits withdrawn and securities sold, the sale of
dyty); assets, extended loans and credits);
4) osoby pozostające na utrzymaniu (bez włas-
4) dependents (without their own source of main-
nego źródła utrzymania) utrzymywane przez
inne osoby będące członkami tego samego tenance) are maintained by other persons being
gospodarstwa domowego. members of the same household.
5. Grupowania przychodów i rozchodów gospo- 5. Household revenues and expenses are classi-
darstw domowych dokonano w dostosowaniu do fied in accordance with national accounts. Expend-
294 Budżety gospodarstw domowych
zasad systemu rachunków narodowych. Wydatki na itures on consumer goods and services were ag-
towary i usługi konsumpcyjne zagregowano zgod- gregated in accordance with the Classification of
nie z Klasyfikacją Spożycia Indywidualnego według Individual Consumption by Purpose (COICOP).
Celu (COICOP). 6. Available income includes current monetary
6. Dochód rozporządzalny obejmuje bieżące and non-monetary income (including the value of
dochody pieniężne i niepieniężne (w tym wartość own consumption, i.e., consumer goods and
spożycia naturalnego, tj. wartość towarów i usług
services acquired for household needs from self-
konsumpcyjnych pobranych na potrzeby gospodar-
stwa domowego z działalności gospodarczej na -employed agricultural or non-agricultural eco-
własny rachunek — rolniczej i pozarolniczej oraz nomic activity as well as the value of goods and
wartość towarów i usług otrzymanych bezpłatnie), services received free of charge), excluding pre-
bez zaliczek na podatek dochodowy od osób fi- payments on personal income tax paid (with
zycznych płaconych z tytułu dochodów (z pracy income from hired labour, from social benefits —
najemnej, ze świadczeń społecznych — z ubezpie- from social security benefits and from other social
czeń społecznych i pozostałych świadczeń społecz- benefits), excluding contributions to obligatory
nych), bez składek na obowiązkowe ubezpieczenia social security paid by the insured employee (see
społeczne płacone przez ubezpieczonego pracow- general notes in the chapter ’’Wages and salaries’’,
nika (patrz uwagi ogólne działu „Wynagrodzenia”, item 3 on page 267) as well as excluding taxes
ust. 3 na str. 267) oraz bez podatków płaconych paid by self-employed persons.
przez osoby pracujące na własny rachunek. Available income comprises:
W skład dochodu rozporządzalnego wchodzą: 1) income from hired work — obtained in all work-
1) dochód z pracy najemnej — uzyskany we
places by the given household member, regard-
wszystkich miejscach pracy danego członka go-
spodarstwa domowego, niezależnie od długości less of the length of time worked or the type of
trwania okresu pracy i rodzaju umowy o pracę labour contract — which includes: all income
— który obejmuje wszystkie dochody uzyski- obtained from work, including: wages and sal-
wane z tytułu pracy najemnej, w tym: wyna- aries, payments not included in wages and sal-
grodzenia, wypłaty niezaliczone do wynagro- aries (e.g., severance pay, the monetary equiva-
dzeń (np. dodatek za rozłąkę, ekwiwalent pie- lent for the use of personal rather than company
niężny za używanie własnej odzieży zamiast ro- clothing, sums received from a company social
boczej, kwoty uzyskane z zakładowego fundu- benefit fund), sickness allowances (taken during
szu świadczeń socjalnych), zasiłki chorobowe the period of employment), compensatory and
(pobrane w czasie trwania stosunku pracy), wy- care allowances, income in a non-monetary
równawcze, opiekuńcze, dochody w formie nie- form (paid by the employer);
pieniężnej (opłacone przez pracodawcę); 2) income from a private farm in agriculture, which
2) dochód z gospodarstwa indywidualnego w rol-
accounts for the difference in the value of agri-
nictwie, który stanowi różnicę między wartością
produkcji rolniczej (łącznie ze spożyciem natu- cultural production (including own consumption)
ralnym) a poniesionymi na nią bieżącymi nakła- and current expenditures borne on it (i.e., the
dami (tj. zakup produktów i usług, wynagrodze- purchase of products and services, wages and
nie i składki na obowiązkowe ubezpieczenie salaries as well as contributions to compulsory
społeczne pracowników najemnych). Dochód social security of hired employees). This income
ten jest pomniejszony o podatki związane z pro- is reduced by taxes connected with tending
wadzeniem gospodarstwa indywidualnego w rol- a private farm in agriculture and since 2004 in-
nictwie oraz od 2004 r. powiększony o dopłaty creased by subsidies for agriculture;
dla rolnictwa; 3) income from self-employment, which accounts
3) dochód z pracy na własny rachunek, który for a portion of income obtained from conduct-
stanowi część dochodu uzyskanego z prowa- ing self-employed economic activity (excluding
dzonej działalności gospodarczej na własny ra- a private farm in agriculture) and income from
chunek (poza gospodarstwem indywidualnym
practising a learned profession, that was spent
w rolnictwie) oraz dochód z wykonywania wol-
nego zawodu, jaki został przeznaczony na po- on consumer goods and services for household
zyskanie towarów i usług konsumpcyjnych na needs as well as for investments with a residen-
potrzeby gospodarstwa domowego oraz na in- tial character (purchasing, building, renovating
westycje o charakterze mieszkaniowym (zakup, or modernizing a dwelling or a house);
budowa, remont lub modernizacja mieszkania 4) income from property (interests, shares in profits
lub domu mieszkalnego); from economic activity, dividends, balance sur-
4) dochód z własności (odsetki, udziały w zyskach plus in cooperatives) and income from rental of
z działalności gospodarczej, dywidendy, nad- real estate not connected with the conducted
wyżka bilansowa w spółdzielniach) i dochód economic activity (i.e. revenues minus invest-
z wynajmu nieruchomości — budynków, grun- ments);
tów — niezwiązanych z prowadzoną działalno- 5) income from social benefits, i.e.:
ścią gospodarczą (tj. przychody minus nakłady);
a) income from social security benefits, which
5) dochód ze świadczeń społecznych, tj.:
a) dochód ze świadczeń z ubezpieczeń społecz- includes retirement pensions, other pensions,
nych, który obejmuje emerytury, renty, zasiłki allowances (of which sickness allowances —
(w tym chorobowy — po ustaniu stosunku pra- after termination of employment), rehabilita-
cy), świadczenia rehabilitacyjne i jednorazowe tion benefits and one-off accident compensa-
odszkodowania powypadkowe oraz od 2005 r. tions as well as since 2005, structural pen-
renty strukturalne dla rolników indywidualnych, sions for farmers,
Household budgets 295
b) dochód z pozostałych świadczeń społecznych, b) income from other social benefits, which in-
który obejmuje m.in. zasiłki dla bezrobotnych, cludes among others: unemployment bene-
zasiłki i świadczenia przedemerytalne, świad- fits, pre-retirement allowances and benefits,
czenia rodzinne, świadczenie wychowawcze family benefits, child-raising benefit ”Family
„Rodzina 500+” — od II kwartału 2016 r., rentę 500+” — since the second quarter of 2016,
socjalną, świadczenia pieniężne i niepieniężne social pension, monetary and non-monetary
udzielane na podstawie ustawy o pomocy assistance provided on the basis of the Law
społecznej, stypendia oraz pomoc od instytucji on Social Assistance, scholarships and assis-
niekomercyjnych (w tym dary); tance from non-commercial institutions (of
6) pozostały dochód, który obejmuje m.in. dary od which gifts);
osób prywatnych (w tym alimenty), odszkodo- 6) other income, which includes, i.a.: gifts from
wania z tytułu ubezpieczeń w instytucjach ubez- private persons (of which alimony), insurance
pieczeniowych, wygrane w grach hazardowych indemnities, winnings from games of chance
i loteryjnych. and lotteries.
Dochód rozporządzalny przeznaczony jest na Available income is designated for expenditures
wydatki oraz przyrost oszczędności. as well as for an increase in savings.
Dochód do dyspozycji jest to dochód rozpo-
Disposable income is understood as available
rządzalny pomniejszony o pozostałe wydatki. Do-
income less other expenditures. Disposable in-
chód do dyspozycji przeznaczony jest na wydatki
na towary i usługi konsumpcyjne oraz przyrost come is designated for consumer goods and ser-
oszczędności. vices as well as for an increase in savings.
7. Wydatki obejmują wydatki na towary i usługi 7. Expenditures include expenditures on con-
konsumpcyjne oraz pozostałe wydatki. sumer goods and services as well as other
Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne expenditures.
przeznaczone są na zaspokojenie potrzeb gospo- Expenditures on consumer goods and ser-
darstwa domowego. Obejmują wydatki na towary vices are designated for meeting household needs.
i usługi zakupione za gotówkę, jak również przy They include expenditures on goods and services
użyciu karty płatniczej lub kredytowej i na kredyt, purchased for cash, with the use of cash or a credit
wartość artykułów otrzymanych bezpłatnie oraz card and on credit, the value of articles received
wartość spożycia naturalnego. Towary konsump- free of charge as well as the value of own con-
cyjne obejmują dobra nietrwałego użytkowania (np. sumption. Consumer goods include non-durable
żywność, napoje, artykuły farmaceutyczne), pół- goods (e.g., food, beverages, pharmaceutical prod-
trwałego użytkowania (np. odzież, książki, zabawki) ucts), semi-durable goods (e.g., clothing, books,
i trwałego użytkowania (np. samochody, pralki, lo- toys) and durable goods (e.g., cars, washing ma-
dówki, telewizory). chines, refrigerators, television sets).
Pozostałe wydatki obejmują m.in. kwoty prze- Other expenditures include, i.a.: amounts trans-
kazane innym gospodarstwom domowym i instytu- ferred to other households and non-commercial
cjom niekomercyjnym, w tym dary; koszty zakwate- institutions, including gifts; boarding costs of youth
rowania młodzieży i studentów uczących się poza and students studying away from home; private
domem; alimenty dla osób prywatnych; niektóre alimony; some taxes, e.g.: on real estate, inher-
podatki, np.: od nieruchomości, od spadków i daro- itance and donations, income from property as
wizn, od dochodów z własności, z wynajmu i sprze- well as renting and selling real estate; monetary
daży nieruchomości; straty pieniężne. losses.
Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne zagre- Expenditures on consumer goods and services
gowano zgodnie z przyjętą w badaniu budżetów were aggregated in accordance with the nomenclat-
gospodarstw domowych od 2013 r. nomenklaturą ure adopted in household budget survey since 2013
Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu on the basis of the Classification of Individual
(COICOP), włączając wydatki na ubezpieczenia Consumption by Purpose (COICOP), including ex-
na życie w pozycji „pozostałe wydatki na towary penditures on life insurance in item ”miscellaneous
i usługi”. goods and services”.
8. Spożycie artykułów żywnościowych (w ujęciu
8. Consumption of foodstuffs (in terms of
ilościowym) w gospodarstwach domowych obejmu-
quantity) in households includes articles purchased
je artykuły zakupione za gotówkę, jak również przy
użyciu karty płatniczej lub kredytowej i na kredyt, for cash, with the use of cash or a credit card and
otrzymane nieodpłatnie oraz pobrane z gospodar- on credit, received free of charge as well as taken
stwa indywidualnego w rolnictwie bądź z prowa- from a private farm in agriculture or from conducted
dzonej działalności gospodarczej na własny rachu- self-employed economic activity (own consump-
nek (spożycie naturalne); bez spożycia w placów- tion); excluding consumption in catering establish-
kach gastronomicznych. ments.
9. Dane o liczbie jednostek konsumpcyjnych 9. Data regarding the number of consumer
w gospodarstwie domowym ustalono na podstawie units in a household were established on the basis
wag, określających zapotrzebowanie osoby fizycz- of weights, defining the needs of a natural person in
nej na wartości kaloryczne spożywanych pokarmów caloric value of consumed nourishment depending
w zależności od wieku i płci. Wagi te wynoszą: dla on age and sex. These weights amount to: for
dzieci w wieku poniżej 1 roku — 0,25, 1 roku — children below the age of 1 — 0,25, 1 year — 0,30,
0,30, 2 lat — 0,40, 3—7 lat — 0,50, 8—11 lat — 2 years — 0,40, 3—7 years — 0,50, 8—11 years —
0,60, 12—13 lat — 0,70, dla dziewcząt w wieku 0,60, 12—13 years — 0,70, for girls aged 14—17
14—17 lat — 0,75, dla chłopców w wieku 14—17 years — 0,75, for boys aged 14—17 years — 0,85,
lat — 0,85, dla kobiet w wieku 18 lat i więcej — for women aged 18 and over — 0,85 and for men
0,85 i dla mężczyzn w wieku 18 lat i więcej — 1,00. aged 18 and over — 1,00.
296 Budżety gospodarstw domowych
10. Wskaźniki cen towarów i usług konsump- 10. Price indices by household groups illus-
cyjnych według grup gospodarstw domowych trate changes in prices of consumer goods and
obrazują dynamikę cen towarów i usług konsump- services purchased by particular socio-economic
cyjnych nabywanych przez poszczególne grupy groups of the population.
społeczno-ekonomiczne ludności.
Podstawę do opracowania wskaźników cen dla The basis for compiling the price indices for
grup gospodarstw domowych stanowi obserwacja groups of households is price observation of
cen reprezentantów towarów i usług konsumpcyj- representatives of consumer goods and services
nych (ok. 1400—1800 w różnych latach). (approximately 1400—1800 in various years).
Wskaźniki cen obliczono przy przyjęciu systemu The consumer price indices have been calculated
wag opracowanego na podstawie struktury wydat- applying the weight system based on the structure
ków (bez spożycia naturalnego i wydatków na of expenditure (excluding own consumption and
ubezpieczenie na życie) poszczególnych grup expenditures on life insurance) of particular groups
gospodarstw domowych na zakup towarów i usług of households on purchasing consumer goods and
konsumpcyjnych z roku poprzedzającego rok ba-
services from the year preceding the surveyed
dany, uzyskanej z badania budżetów gospodarstw
domowych. year, derived from the household budget survey.
Grupowania towarów i usług konsumpcyjnych do- The grouping of consumer goods and services is
konano na podstawie Klasyfikacji Spożycia Indy- made on the basis of the Classification of Individual
widualnego według Celu (COICOP, do 2013 r. — Consumption by Purpose (COICOP, until 2013 —
COICOP/HICP). COICOP/HICP).
11. Zasięg ubóstwa — gospodarstwo domowe 11. Poverty rates — a household and thus all its
(a tym samym wszystkie osoby wchodzące w je- members have been regarded as poor if the
go skład) zostało uznane za ubogie, jeżeli poziom expenditure level (including the value of products
jego wydatków (obejmujących także wartość arty-
received free of charge as well as the value of own
kułów otrzymanych bezpłatnie oraz wartość spo-
życia naturalnego) był niższy od wartości przyję- consumption) was below the adopted poverty
tej za granicę ubóstwa. Dla wyeliminowania wpły- threshold. In order to eliminate the effect of the
wu, jaki na koszty utrzymania gospodarstw do- socio-demographic composition of household on
mowych wywiera ich skład społeczno-demogra- the maintenance costs, the so-called original
ficzny, zarówno przy obliczaniu poziomu wydat- OECD equivalence scale has been used for the
ków w gospodarstwach domowych, jak i ustalaniu calculation of the households’ expenditure level and
granic ubóstwa (relatywnego oraz minimum eg- determination of poverty thresholds (relative and
zystencji) zastosowano tzw. oryginalną skalę subsistence minimum). According to this scale,
ekwiwalentności OECD. Według tej skali wagę
weight 1 is attributed to the first person in the
1 przypisuje się pierwszej osobie w gospodarstwie
domowym w wieku 14 lat i więcej, wagę 0,7 — household at the age of 14 and over, weight 0,7 —
każdej następnej osobie w tym wieku oraz wagę to any other person at that age and weight 0,5 — to
0,5 — każdemu dziecku w wieku poniżej 14 lat. every child under 14. And thus, for instance, the
Oznacza to np., że granica ubóstwa relatywnego relative poverty threshold for a 4-person household
dla gospodarstwa 4-osobowego złożonego z 2 consisting of 2 adult persons and 2 children at the
osób dorosłych i 2 dzieci w wieku poniżej 14 lat age under 14 is 2,7 times as high as that for
jest 2,7 razy wyższa niż dla gospodarstwa 1-oso- a 1-person household.
bowego. Relative poverty threshold is 50% of the
Relatywna granica ubóstwa to 50% średnich
mean monthly expenditure determined at the
miesięcznych wydatków ustalonych na poziomie
wszystkich gospodarstw domowych z uwzględnie- level of all households estimated with the use of
niem tzw. oryginalnej skali ekwiwalentności OECD. the so-called original OECD equivalence scale.
Granice ubóstwa szacowane są dla poszczegól- The poverty lines are estimated quarterly; in the
nych kwartałów; w IV kwartale 2010 r. relatywna fourth quarter of 2010 the relative poverty thres-
granica ubóstwa wynosiła dla gospodarstw 1-oso- hold was 668 zl for 1-person households and 1802
bowych 668 zł, a 4-osobowych (2 osoby dorosłe zl for 4-person households (2 adults with 2 children
z 2 dzieci w wieku poniżej 14 lat) — 1802 zł, at the age under 14), in the fourth quarter of 2015
w IV kwartale 2015 r. było to 734 zł dla gospo- the threshold was 734 zl for 1-person households
darstw 1-osobowych oraz 1982 zł dla gospodarstw
and 1982 zl for 4-person households, while in the
4-osobowych, natomiast w IV kwartale 2016 r.
odpowiednio: 770 zł oraz 2080 zł. fourth quarter of 2016: 770 zl and 2080 zl, respec-
„Ustawowa” granica ubóstwa to kwota, która tively.
zgodnie z obowiązującą ustawą o pomocy spo- ”Legal” poverty threshold is the amount which,
łecznej (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 930, according to the Law on Social Assistance (uniform
z późniejszymi zmianami) uprawnia do ubiegania text Journal of Laws 2016 item 930, with later
się o przyznanie świadczenia pieniężnego z sys- amendments), provides eligibility for a monetary
temu pomocy społecznej. Od 2010 r. do III kwarta- benefit from social assistance system. From 2010 to
łu 2012 r. obowiązywały następujące kwoty pro- the third quarter of 2012 the line remained at the
gowe — 477 zł dla gospodarstw 1-osobowych
oraz 351 zł na 1 osobę dla gospodarstw wielo- level of 477 zl for 1-person households and 351 zl
osobowych. Od IV kwartału 2012 r. do III kwartału per 1 person for multi-person households. From the
2015 r. kwoty te wynosiły 542 zł dla gospodarstw fourth quarter of 2012 to the third quarter of 2015
1-osobowych i 456 zł na 1 osobę dla gospodarstw these sums amounted to 542 zl for 1-person house-
wieloosobowych. Natomiast od IV kwartału 2015 r. holds and 456 zl per 1 person for multi-person
Household budgets 297
kwoty te zostały ustalone na poziomie odpowied- households. Since the fourth quarter of 2015, the
nio: 634 zł oraz 514 zł. line of 634 zl and 514 zl, respectively, has applied.
Granica ubóstwa skrajnego ustalana jest na Extreme poverty threshold sets on the basis of
podstawie minimum egzystencji szacowanego przez the subsistence minimum estimated by the Institute
Instytut Pracy i Spraw Socjalnych dla 1-osobowego of Labour and Social Studies for the 1-person
gospodarstwa pracowniczego. Minimum egzystencji employees’ household. The subsistence minimum
wyznacza poziom zaspokojenia potrzeb, poniżej determines the level of the satisfaction of needs
którego występuje biologiczne zagrożenie życia below which there is a threat to the biological exist-
oraz rozwoju psychofizycznego człowieka. Granice ence and to psychophysical human development.
ubóstwa szacowane są dla poszczególnych kwarta- Poverty thresholds are estimated quarterly; in the
łów; w IV kwartale 2010 r. granica ubóstwa skrajne-
fourth quarter of 2010 the extreme poverty thresh-
go wyniosła dla gospodarstw 1-osobowych 466 zł,
old was 466 zl for 1-person households and 1257 zl
4-osobowych (2 osoby dorosłe z 2 dzieci w wieku
poniżej 14 lat) — 1257 zł, w IV kwartale 2015 r. for 4-person households (2 adults with 2 children at
było to 545 zł dla gospodarstw 1-osobowych oraz the age under 14), in the fourth quarter of 2015 the
1472 zł dla gospodarstw 4-osobowych, natomiast threshold was 545 zl for 1-person households and
w IV kwartale 2016 r. odpowiednio: 550 zł oraz 1472 zl for 4-person households, while in the fourth
1486 zł. quarter of 2016: 550 zl and 1486 zl, respectively.
12. Ze względu na małą liczbę gospodarstw do- 12. Due to the small number of households cov-
mowych objętych badaniem nie zamieszczono: ered by the survey the following were not included:
— w tabl. 1 — wyników badań dotyczących prze- — in table 1 — the results of the survey concern-
ciętnego miesięcznego dochodu rozporządzal- ing the average monthly available income and
nego i przeciętnych miesięcznych wydatków na average monthly expenditures per capita for
1 osobę dla gospodarstw: rolników, pracujących households of: farmers, the self-employed
na własny rachunek, utrzymujących się z nieza- and households maintained from non-earned
robkowych źródeł, a także dla gospodarstw ren- sources, as well as of pensioners with a spe-
cistów o liczbie osób 5 i więcej; cified number of persons 5 and more;
— w tabl. 2—6 oraz 9 i 10 — wyników badań dla — in tables 2—6, as well as 9 and 10 — the re-
grupy gospodarstw domowych utrzymujących się sults for the group of households maintained
z niezarobkowych źródeł. from non-earned sources.
13. Dane opracowane na podstawie wyników 13. Data compiled on the basis of the results of
reprezentacyjnego badania budżetów gospodarstw the sample survey of household budgets can differ
domowych mogą różnić się od wielkości „makro” from the ”macro” data presented in the chapter
prezentowanych w dziale „Rachunki narodowe”. ”National accounts”.
298 Budżety gospodarstw domowych
Gospodarstwa domowe objęte badaniem 2010 37412 6700 11087 7838 6737 3003 2047
Households included in the survey
2015 37148 7455 12040 7446 6199 2487 1521
2016 36886 7590 12085 7300 6130 2363 1418
Gospodarstwa pracowników ....................... 2010 18441 1454 4114 4958 4720 2014 1181
Households of employees
2015 18336 1768 4603 4912 4453 1692 908
2016 17877 1809 4548 4779 4367 1558 816
na stanowiskach robotniczych ................. 2010 9810 475 1789 2509 2725 1396 916
in manual labour positions
2015 9456 604 2107 2488 2441 1117 699
2016 9028 627 2040 2416 2324 993 628
na stanowiskach nierobotniczych ............ 2010 8631 979 2325 2449 1995 618 265
in non-manual labour positions
2015 8880 1164 2496 2424 2012 575 209
2016 8849 1182 2508 2363 2043 565 188
Gospodarstwa rolników ............................... 2010 1909 64 263 380 446 351 405
Households of farmers
2015 1681 80 310 350 385 282 274
2016 1689 80 334 320 414 277 264
Gospodarstwa pracujących na własny ra- 2010 2657 164 583 719 792 253 146
chunek
Households of the self-employed 2015 2457 200 618 622 688 225 104
2016 2500 194 639 647 686 227 107
Gospodarstwa emerytów i rencistów ........... 2010 12937 4469 5810 1549 596 285 228
Households of retirees and pensioners
2015 13118 4765 6164 1314 504 205 166
2016 13323 4926 6247 1333 480 210 127
emerytów ................................................ 2010 10435 3336 5070 1218 441 201 169
of retirees
2015 10722 3617 5378 1054 381 164 128
2016 11009 3800 5517 1064 368 162 98
Gospodarstwa utrzymujących się z nieza- 2010 1468 549 317 232 183 100 87
robkowych źródeł
Households maintained from non-earned 2015 1556 642 345 248 169 83 69
sources
2016 1497 581 317 221 183 91 104
Household budgets 299
Przeciętny miesięczny dochód rozporzą- 2010 1200,82 1802,92 1625,18 1317,84 1060,06 850,23 706,16
dzalny na 1 osobę w zł 2015 1386,16 2049,31 1831,59 1522,11 1245,23 999,29 829,78
Average monthly available income per 2016 1474,56 2078,09 1898,10 1576,59 1342,32 1116,19 985,64
capita in zl
w tym:
of which:
Gospodarstwa pracowników ....................... 2010 1209,55 2635,08 1934,97 1362,24 1073,91 851,81 707,37
Households of employees 2015 1386,87 2825,38 2090,48 1573,52 1249,75 1000,61 844,52
2016 1494,79 2940,62 2162,11 1631,26 1369,99 1130,97 993,09
na stanowiskach robotniczych ................. 2010 899,01 1672,73 1374,39 1055,02 856,75 756,77 661,30
in manual labour positions 2015 1081,00 1924,31 1610,22 1291,54 1028,52 889,94 774,48
2016 1205,44 2042,74 1732,27 1366,04 1163,53 1023,31 917,81
na stanowiskach nierobotniczych ............ 2010 1613,93 3077,26 2330,30 1647,71 1348,39 1050,43 862,83
in non-manual labour positions 2015 1761,36 3261,15 2461,36 1835,34 1491,07 1197,74 1074,56
2016 1831,15 3390,64 2475,01 1872,97 1581,30 1305,49 1231,63
Gospodarstwa emerytów i rencistów ........... 2010 1189,42 1475,49 1342,84 1034,09 829,62 698,42 554,01
Households of retirees and pensioners 2015 1438,04 1754,01 1604,00 1272,05 1012,91 871,67 706,43
2016 1498,78 1771,91 1659,73 1297,61 1087,52 975,39 814,06
emerytów ................................................ 2010 1253,61 1518,69 1394,42 1107,74 895,53 773,82 593,06
of retirees 2015 1509,50 1799,45 1670,91 1359,79 1100,94 924,91 774,23
2016 1568,96 1811,79 1722,94 1381,08 1173,48 1052,55 867,11
Przeciętne miesięczne wydatki na 1 oso- 2010 1005,03 1612,61 1362,98 1100,56 874,66 691,11 569,82
bę w zł 2015 1091,19 1778,00 1434,80 1179,04 968,91 775,83 622,65
Average monthly expenditures per ca- 2016 1131,64 1832,80 1469,17 1186,13 1018,02 821,54 689,32
pita in zl
w tym:
of which:
Gospodarstwa pracowników ....................... 2010 994,91 2265,71 1584,17 1126,89 883,53 690,69 566,56
Households of employees 2015 1075,53 2368,34 1608,72 1203,76 970,00 786,32 639,39
2016 1122,98 2444,49 1645,17 1219,58 1028,46 829,99 704,77
na stanowiskach robotniczych ................. 2010 746,18 1553,03 1151,31 891,35 720,12 620,92 509,29
in manual labour positions 2015 842,18 1642,28 1276,56 1001,10 802,64 687,02 588,31
2016 905,37 1776,44 1345,34 1033,74 876,35 742,46 654,61
na stanowiskach nierobotniczych ............ 2010 1318,80 2593,16 1889,44 1345,74 1090,07 836,48 759,81
in non-manual labour positions 2015 1361,25 2719,48 1865,23 1391,95 1152,56 963,21 807,14
2016 1375,96 2779,32 1863,42 1388,96 1184,15 971,88 863,71
Gospodarstwa emerytów i rencistów ........... 2010 1053,80 1361,54 1158,90 910,35 710,05 631,69 515,85
Households of retirees and pensioners 2015 1180,53 1547,37 1270,68 1028,20 831,13 668,43 551,29
2016 1226,95 1601,19 1306,61 1014,12 867,48 717,54 645,53
emerytów ................................................ 2010 1098,52 1390,85 1195,22 964,29 754,02 689,71 538,30
of retirees 2015 1221,04 1571,25 1309,32 1086,66 888,50 689,85 593,62
2016 1266,26 1621,32 1344,96 1063,69 916,85 763,12 675,08
Utrzymujących się z niezarobkowych źródeł ........ 2010 0,19 0,18 0,22 0,13
Maintained from non-earned sources 2015 0,18 0,15 0,19 0,12
2016 0,36 0,42 0,50 0,35
w tym z pozostałych świadczeń społecznych ... 2010 0,12 0,12 0,16 0,07
of which from other social benefits 2015 0,11 0,10 0,13 0,06
2016 0,31 0,37 0,45 0,29
w tym z zasiłku dla bezrobotnych ................. 2010 0,02 0,02 0,03 0,02
of which from unemployment benefit 2015 0,01 0,01 0,02 0,01
2016 0,01 0,01 0,01 0,01
Przeciętna liczba osób ...................................... 2010 4,19 3,35 2,01 2,01 2,01
Average number of persons 2015 3,87 3,19 1,92 1,93 1,86
2016 3,84 3,19 1,89 1,90 1,84
w gospodarstwie indywidualnym w rolnictwie ... 2010 1,80 0,05 0,04 0,04 0,05
on private farm in agriculture 2015 1,74 0,04 0,03 0,03 0,04
2016 1,76 0,04 0,03 0,02 0,04
Utrzymujących się z niezarobkowych źródeł ........ 2010 0,09 0,12 0,08 0,07 0,11
Maintained from non-earned sources 2015 0,07 0,10 0,08 0,06 0,12
2016 0,47 0,40 0,08 0,07 0,16
w tym z pozostałych świadczeń społecznych ... 2010 0,08 0,08 0,06 0,05 0,09
of which from other social benefits
2015 0,06 0,06 0,06 0,05 0,09
2016 0,45 0,36 0,07 0,06 0,14
w tym z zasiłku dla bezrobotnych ................. 2010 0,01 0,02 0,01 0,01 0,02
of which from unemployment benefit 2015 0,00 0,01 0,01 0,00 0,01
2016 0,00 0,01 0,00 0,00 0,01
Przeciętna liczba jednostek konsumpcyjnych 2010 3,53 2,77 1,81 1,82 1,76
Average number of consumption units 2015 3,32 2,63 1,73 1,75 1,64
2016 3,29 2,63 1,71 1,72 1,63
302 Budżety gospodarstw domowych
Na 1 gospodarstwo domowe ..................... 2015 3885,36 4550,74 4496,24 5759,89 2702,44 2865,34 2003,00
Per household 2016 4129,06 4884,76 4933,28 6003,70 2783,22 2934,73 2090,49
Na 1 osobę w gospodarstwie domowym .... 2015 1386,16 1386,87 1046,17 1739,48 1438,04 1509,50 1114,07
Per capita in household 2016 1474,56 1494,79 1151,28 1792,33 1498,78 1568,96 1164,48
w tym dochód do dyspozycji .................. 2015 1337,87 1345,68 1017,33 1678,76 1366,47 1433,24 1063,77
of which disposable income 2016 1425,75 1452,20 1122,78 1741,66 1424,83 1490,51 1111,91
w tym:
of which:
Dochód z pracy najemnej ............................. 2015 757,89 1171,42 145,27 296,16 127,76 135,31 93,58
Income from hired work 2016 778,01 1218,50 152,85 310,87 128,92 137,27 89,13
Dochód z gospodarstwa indywidualnego 2015 44,22 2,74 681,28 5,05 4,33 4,04 5,67
w rolnictwie 2016 48,21 3,89 715,82 12,68 5,89 5,40 8,24
Income from a private farm in agriculture
Dochód z pracy na własny rachunek ............. 2015 120,14 24,89 14,30 1268,41 12,24 13,72 5,56
Income from self-employment 2016 124,38 25,42 12,60 1251,84 12,18 12,97 8,41
Dochód ze świadczeń społecznych ............... 2015 397,30 131,89 178,88 104,80 1240,96 1306,75 942,72
Income from social benefits 2016 459,14 189,06 245,93 162,96 1296,94 1361,15 991,07
z ubezpieczeń społecznych ....................... 2015 353,35 98,52 149,11 85,27 1208,39 1279,40 886,48
from social security benefits 2016 369,67 106,66 152,59 94,46 1254,52 1327,20 908,29
w tym emerytury i renty z tytułu niezdol- 2015 312,17 77,81 129,24 64,29 1097,42 1257,07 373,66
ności do pracy 2016 331,10 85,73 139,25 72,88 1154,52 1316,00 385,22
of which retirement and disability pen-
sions
emerytury ........................................... 2015 280,62 60,63 103,15 52,39 1017,53 1231,83 46,01
retirement pensions 2016 298,23 67,84 110,02 60,18 1071,93 1286,02 52,04
renty z tytułu niezdolności do pracy .... 2015 31,55 17,18 26,09 11,90 79,89 25,24 327,65
disability pensions 2016 30,92 17,75 24,92 11,91 75,94 23,92 323,77
z pozostałych świadczeń społecznych ...... 2015 43,95 33,37 29,77 19,53 32,57 27,35 56,24
from other social benefits 2016 89,47 82,40 93,34 68,50 42,42 33,95 82,78
Pozostały dochód ......................................... 2015 59,76 51,75 24,25 49,82 48,74 45,56 63,18
Other income 2016 59,15 54,06 21,42 44,08 50,54 47,65 64,29
w tym dary od osób prywatnych ................ 2015 54,98 46,76 18,83 41,22 46,40 43,38 60,10
of which gifts from individuals 2016 53,88 47,11 16,92 41,00 47,97 45,27 60,84
Household budgets 303
Na 1 gospodarstwo domowe ..................... 2015 3058,58 3529,16 3348,59 4340,83 2218,50 2317,77 1792,26
Per household 2016 3168,82 3669,75 3490,57 4403,87 2278,43 2368,54 1866,44
Na 1 osobę w gospodarstwie domowym 2015 1091,19 1075,53 779,14 1310,93 1180,53 1221,04 996,86
Per capita in household 2016 1131,64 1122,98 814,59 1314,72 1226,95 1266,26 1039,68
Towary i usługi konsumpcyjnea .................... 2015 1042,91 1034,35 750,30 1250,20 1108,95 1144,78 946,56
Consumer goods and services a 2016 1082,83 1080,39 786,09 1264,05 1152,99 1187,81 987,11
żywność i napoje bezalkoholowe .............. 2015 262,32 246,27 243,84 268,91 314,60 320,96 285,73
food and non-alcoholic beverages 2016 273,49 257,92 256,81 274,29 327,26 332,26 303,42
żywność ................................................ 2015 238,89 222,68 225,80 242,42 290,55 296,49 263,58
food 2016 249,20 233,50 237,47 247,68 302,01 306,74 279,49
pieczywo i produkty zbożowe ............ 2015 40,94 38,44 38,69 40,11 49,02 49,50 46,86
bread and cereals 2016 42,59 40,28 40,30 40,80 50,80 51,25 48,65
w tym pieczywo b ............................ 2015 18,61 17,33 21,11 16,37 22,28 22,17 22,76
of which bread b 2016 18,04 16,86 20,70 15,50 21,61 21,61 21,62
mięso ................................................ 2015 69,00 63,12 73,66 65,19 86,85 88,51 79,32
meat 2016 70,58 64,63 76,54 65,99 88,66 90,00 82,26
w tym:
of which:
mięso surowe ................................ 2015 31,64 28,64 36,45 30,60 39,81 40,70 35,77
raw meat 2016 32,16 29,07 38,18 30,83 40,28 41,01 36,81
w tym drób ................................. 2015 12,91 11,97 13,69 12,61 15,68 15,89 14,72
of which poultry 2016 13,34 12,26 15,04 13,34 16,11 16,33 15,05
wędliny i inne przetwory mięsnec ... 2015 35,13 32,74 34,40 33,13 43,47 44,22 40,06
processed meat and other meat 2016 36,12 33,78 35,60 33,59 44,61 45,18 41,86
preparations c
ryby i owoce morza ........................... 2015 8,52 7,66 7,09 10,13 11,01 11,50 8,76
fish and seafood 2016 9,04 8,25 7,27 10,11 11,74 12,13 9,88
mleko, sery i jaja ............................... 2015 35,77 33,60 34,55 36,83 42,30 43,14 38,48
milk, cheese and eggs 2016 36,27 34,39 34,49 36,96 42,52 43,13 39,65
w tym:
of which:
mlekod ........................................... 2015 7,00 6,33 8,80 6,37 8,54 8,63 8,17
milk d 2016 6,66 6,03 8,54 5,85 8,11 8,09 8,17
jogurty ............................................ 2015 3,65 3,72 2,53 4,27 3,67 3,76 3,25
yoghurt 2016 3,72 3,82 2,70 4,25 3,71 3,78 3,37
sery i twarogi ................................. 2015 12,94 12,52 9,81 14,47 14,81 15,21 12,98
cheese and curd 2016 13,26 12,97 9,65 14,61 15,11 15,44 13,54
jaja ................................................. 2015 6,20 5,34 8,47 5,56 8,14 8,24 7,66
eggs 2016 6,13 5,35 8,25 5,42 7,99 8,08 7,59
oleje i tłuszcze ................................... 2015 10,85 9,53 10,31 10,24 15,03 15,37 13,49
oils and fats 2016 11,08 9,74 10,46 10,52 15,39 15,73 13,75
w tym:
of which:
masło ............................................. 2015 4,73 4,07 4,17 5,36 6,71 7,03 5,25
butter 2016 5,12 4,44 4,55 5,52 7,24 7,58 5,63
tłuszcze roślinne ............................ 2015 5,62 5,08 5,57 4,62 7,41 7,43 7,32
vegetable fats 2016 5,49 4,96 5,39 4,74 7,28 7,28 7,28
owoce ................................................ 2015 16,33 14,99 11,78 19,27 20,84 21,68 17,00
fruit 2016 17,73 16,50 13,09 20,22 22,33 23,13 18,54
a Łącznie z kieszonkowym nieuwzględnionym w podziale według rodzajów wydatków. b Bez pieczywa chrupkiego, to-
stowego i cukierniczego. c Łącznie z wyrobami garmażeryjnymi, bez przetworów podrobowych. d Bez zagęszczonego
i w proszku.
a Including pocket money not considered in terms by types of expenditures. b Excluding crisp bread, toasted bread and
confectionery. c Including ready-to-serve meat products, excluding offal preparations. d Excluding condensed and pow-
dered milk.
304 Budżety gospodarstw domowych
a
Towary i usługi konsumpcyjne (dok.)
Consumer goods and services a (cont.)
wyposażenie mieszkania i prowadzenie 2015 54,47 55,19 39,16 75,42 53,47 56,12 41,43
gospodarstwa domowego 2016 57,73 58,08 42,97 73,15 58,81 60,88 48,95
furnishings, household equipment and
routine household maintenance
zdrowie ..................................................... 2015 57,61 46,55 33,85 58,04 95,88 99,98 77,30
health 2016 60,52 48,65 38,79 58,76 101,82 106,73 78,39
w tym:
of which:
wyroby medyczno-farmaceutyczne, urzą- 2015 37,41 27,66 21,52 29,46 71,88 74,24 61,15
dzenia i sprzęt medyczny 2016 39,39 29,01 25,16 31,18 75,28 78,28 60,96
medical products, appliances and equip-
ment
w tym wyroby farmaceutyczne .......... 2015 33,34 23,76 19,97 24,18 66,90 68,91 57,79
of which pharmaceutical products 2016 34,98 25,11 22,55 25,99 69,18 71,78 56,83
usługi ambulatoryjne i inne usługi zwią- 2015 18,70 17,72 11,77 27,01 21,28 22,89 13,97
zane ze zdrowiem 2016 19,45 18,59 12,61 25,27 23,17 24,60 16,37
out-patient services
transport ................................................... 2015 95,81 107,06 84,53 125,52 66,41 71,63 42,78
transport 2016 98,40 113,24 85,79 118,21 66,78 72,08 41,52
środki transportu ................................... 2015 13,26 16,26 14,38 14,20 5,99 6,68 2,87
purchase of vehicles 2016 17,39 22,85 16,65 16,69 6,70 7,11 4,76
eksploatacja prywatnych środków trans- 2015 67,99 74,90 64,07 99,03 47,59 51,92 27,95
portu 2016 68,24 76,47 63,21 90,66 48,62 53,43 25,72
operation of private transport equip-
ment
w tym paliwa ..................................... 2015 54,44 60,22 52,35 80,74 36,90 40,35 21,30
of which fuels 2016 53,07 59,26 52,10 74,77 36,20 39,34 21,27
usługi transportowe ............................... 2015 14,55 15,90 6,09 12,29 12,83 13,02 11,96
transport services 2016 12,77 13,91 5,93 10,86 11,45 11,54 11,04
łączność ................................................... 2015 54,91 55,89 39,02 66,54 54,66 55,92 48,94
communication 2016 56,11 57,34 42,77 65,02 55,95 57,05 50,69
rekreacja i kultura ..................................... 2015 73,48 77,72 37,15 116,35 61,82 65,08 47,02
recreation and culture 2016 78,06 82,70 38,46 127,42 64,52 67,89 48,45
edukacja ................................................... 2015 11,18 14,16 4,88 20,22 2,33 1,86 4,51
education 2016 10,72 13,63 6,35 20,00 1,62 1,79 0,81
restauracje i hotele ................................... 2015 45,36 48,43 14,59 73,52 32,68 33,07 30,91
restaurants and hotels 2016 49,31 53,50 15,96 72,57 37,76 38,10 36,18
pozostałe towary i usługi .......................... 2015 64,34 64,92 39,26 78,87 68,79 71,22 57,74
miscellaneous goods and services 2016 68,03 69,49 42,17 81,27 71,47 75,03 54,51
w tym higiena osobista ......................... 2015 33,00 35,22 19,12 43,90 28,35 29,39 23,68
of which personal care 2016 34,80 37,18 21,20 45,14 30,20 31,14 25,76
Pozostałe wydatki ........................................ 2015 48,28 41,19 28,83 60,73 71,57 76,26 50,30
Other expenditures 2016 48,81 42,59 28,50 50,67 73,96 78,45 52,57
Pieczywo i produkty zbożowe w kg .............. 2015 6,06 5,53 7,13 5,15 7,48 7,46 7,59
Bread and cereals in kg 2016 5,88 5,38 6,99 4,96 7,29 7,25 7,47
w tym:
of which:
ryż ............................................................ 2015 0,17 0,16 0,15 0,17 0,22 0,22 0,21
rice 2016 0,16 0,15 0,13 0,15 0,21 0,20 0,23
pieczywoa ................................................. 2015 3,74 3,44 4,66 3,03 4,52 4,46 4,80
bread a 2016 3,52 3,24 4,51 2,81 4,26 4,22 4,45
makaron i produkty makaronowe ............. 2015 0,37 0,34 0,38 0,33 0,45 0,45 0,46
pasta and pasta products 2016 0,38 0,35 0,36 0,33 0,46 0,45 0,48
mąkab ....................................................... 2015 0,72 0,62 1,06 0,58 0,96 0,97 0,91
flour b 2016 0,68 0,57 0,99 0,56 0,93 0,92 0,97
kasze i ziarna zbóż ................................... 2015 0,14 0,11 0,14 0,12 0,21 0,21 0,21
groats and cereal grains 2016 0,13 0,11 0,14 0,12 0,20 0,20 0,19
Mięso w kg ................................................... 2015 5,27 4,76 5,96 4,44 6,78 6,82 6,59
Meat in kg 2016 5,32 4,79 6,21 4,50 6,86 6,88 6,76
w tym:
of which:
mięso surowe ........................................... 2015 3,02 2,71 3,58 2,61 3,90 3,93 3,75
raw meat 2016 3,04 2,70 3,79 2,63 3,94 3,97 3,84
w tym drób ............................................ 2015 1,53 1,39 1,68 1,29 1,97 1,98 1,95
of which poultry 2016 1,57 1,40 1,81 1,38 2,03 2,04 2,01
wędliny i inne przetwory mięsnec .............. 2015 2,00 1,86 2,08 1,68 2,48 2,49 2,44
processed meat and other meat prepara- 2016 2,03 1,89 2,14 1,71 2,52 2,51 2,54
tions c
Ryby i owoce morzad w kg ......................... 2015 0,33 0,28 0,33 0,34 0,45 0,47 0,37
Fish and seafood d in kg 2016 0,32 0,28 0,31 0,31 0,46 0,48 0,40
Mleko e w l .................................................... 2015 3,15 2,86 4,22 2,79 3,77 3,80 3,61
Milk e in l 2016 3,08 2,80 4,09 2,64 3,69 3,68 3,73
Jogurty w kg ................................................ 2015 0,50 0,50 0,35 0,55 0,51 0,52 0,45
Yoghurt in kg 2016 0,53 0,54 0,38 0,58 0,54 0,55 0,50
Sery i twarogi f w kg ....................................... 2015 0,83 0,80 0,68 0,87 1,00 1,02 0,89
Cheese and curd f in kg
2016 0,85 0,82 0,67 0,87 1,02 1,03 0,93
Śmietana w l ................................................. 2015 0,35 0,31 0,37 0,28 0,50 0,51 0,47
Cream in l
2016 0,36 0,31 0,36 0,29 0,52 0,52 0,50
Jaja w szt. ..................................................... 2015 11,76 10,33 14,58 10,03 15,34 15,41 14,99
Eggs in units
2016 11,64 10,32 14,30 9,93 15,13 15,17 14,97
Oleje i tłuszcze w kg ..................................... 2015 1,15 1,03 1,21 0,93 1,55 1,55 1,54
Oils and fats in kg
2016 1,13 1,01 1,21 0,91 1,53 1,53 1,53
w tym:
of which:
masło ........................................................ 2015 0,26 0,23 0,24 0,29 0,37 0,39 0,29
butter
2016 0,28 0,24 0,26 0,29 0,39 0,41 0,31
tłuszcze roślinne ........................................ 2015 0,81 0,74 0,88 0,60 1,04 1,03 1,10
vegetable fats
2016 0,78 0,72 0,87 0,58 1,01 0,99 1,09
Owoce w kg .................................................. 2015 3,59 3,24 3,11 3,75 4,72 4,86 4,09
Fruit in kg
2016 3,66 3,34 3,16 3,75 4,77 4,90 4,16
Warzywa w kg ............................................... 2015 8,68 7,65 10,42 7,22 11,55 11,61 11,30
Vegetables in kg
2016 8,59 7,62 10,53 7,24 11,26 11,26 11,25
w tym ziemniaki ......................................... 2015 3,69 3,17 5,28 2,62 4,96 4,93 5,10
of which potatoes
2016 3,48 3,02 5,24 2,55 4,54 4,50 4,76
Cukier, dżem, miód, czekolada i wyroby cu- 2015 1,83 1,66 2,28 1,57 2,30 2,33 2,16
kierniczeg w kg 2016 1,78 1,60 2,35 1,45 2,25 2,26 2,25
Sugar, jam, honey, chocolate and confection-
ery g in kg
w tym cukier .............................................. 2015 1,09 0,93 1,65 0,80 1,47 1,47 1,42
of which sugar
2016 1,01 0,85 1,67 0,70 1,39 1,38 1,42
Kawa w kg .................................................... 2015 0,18 0,16 0,16 0,14 0,23 0,23 0,24
Coffee in kg
2016 0,18 0,16 0,18 0,15 0,24 0,24 0,25
Herbata w kg ................................................ 2015 0,06 0,05 0,05 0,05 0,07 0,08 0,07
Tea in kg
2016 0,05 0,05 0,05 0,05 0,07 0,08 0,07
Wody mineralne lub źródlane w l .................. 2015 4,57 4,60 3,12 5,14 4,88 5,01 4,30
Mineral or spring waters in l
2016 4,91 4,98 3,45 5,43 5,14 5,26 4,57
Soki owocowe i warzywne w l ....................... 2015 0,94 1,03 0,61 1,22 0,72 0,75 0,61
Fruit and vegetable juices in l
2016 0,97 1,05 0,65 1,24 0,76 0,77 0,71
a Łącznie ze stratami energii i składników odżywczych podczas przechowywania i przetwarzania żywności oraz odpad-
kami; bez napojów alkoholowych; łącznie z szacunkowo ustalonym spożyciem w placówkach gastronomicznych; wartość
energetyczną i składniki odżywcze obliczono według współczynników opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia
(skorygowanych w 2016 r.); dane za 2015 r. podano w warunkach porównywalnych z danymi za 2016 r.
a Including energy and nutrients losses due to storage, cooking and food waste; excluding alcoholic beverages; including
estimated food consumption in catering; energy and nutrients have been calculated with the use of the conversion factors
developed by the Institute of Food and Nutrition (revised in 2016); data for 2015 are presented in comparable conditions
with those for 2016.
Pracowników ..................................... 102,5 104,1 103,6 100,9 100,0 99,0 99,4 254,6 138,9 121,8 107,1
Of employees
Rolników ............................................ 102,4 104,8 103,8 100,3 99,6 98,4 99,1 244,8 135,6 119,7 106,0
Of farmers
Pracujących na własny rachunek ....... 102,5 103,9 103,5 100,7 100,0 99,1 99,4 245,7 135,9 119,8 106,7
Of the self-employed
Emerytów i rencistów ......................... 102,8 104,8 104,0 101,1 100,0 99,4 99,6 267,9 148,5 127,9 109,1
Of retirees and pensioners
emerytów ....................................... 102,8 104,7 104,0 101,1 100,0 99,4 99,5 . 148,0 127,6 108,9
of retirees
rencistów ........................................ 102,8 104,9 104,1 101,2 100,1 99,5 99,9 . 150,7 129,7 109,9
of pensioners
Utrzymujących się z niezarobkowych
źródeł ............................................. 102,5 104,2 103,7 101,2 100,2 99,4 99,5 264,9 144,9 125,5 108,4
Maintained from non-earned sources
Household budgets 309
TABL. 8 (218). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS
2014 2015 2016
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
GOSPODARSTWA PRACOWNI-
KÓW ......................................... 100,0 99,0 99,4 138,9 121,8 107,1 100,00 HOUSEHOLDS OF EMPLOYEES
Food and non-alcoholic bever-
Żywność i napoje bezalkoholowe 99,2 98,4 100,8 147,4 131,5 110,2 22,40 ages
żywność .................................... 99,2 98,3 100,9 149,6 132,5 110,6 20,20 food
w tym: of which:
pieczywo i produkty zbożowe 100,1 99,6 100,4 169,9 146,9 113,5 3,59 bread and cereals
mięsob ................................... 98,9 97,0 100,0 139,2 125,0 111,3 5,76 meat b
ryby i owoce morza ................ 100,0 99,7 103,5 170,6 143,7 120,1 0,71 fish and seafood
mleko, sery i jaja .................... 102,4 97,1 98,0 137,3 126,4 108,9 2,99 milk, cheese and eggs
oleje i tłuszcze ....................... 99,7 93,6 99,2 144,8 127,6 105,4 0,89 oils and fats
owoce .................................... 97,4 101,7 105,4 182,8 149,2 118,6 1,30 fruit
warzywa c ............................... 96,5 99,4 102,6 141,0 135,7 98,0 2,28 vegetables c
cukier, dżem, miód, czekola- sugar, jam, honey, chocolate
da i wyroby cukiernicze ...... 94,3 99,3 104,5 143,8 121,0 112,4 1,41 and confectionery
napoje bezalkoholowe ............... 99,7 99,5 99,7 127,1 123,7 107,3 2,20 non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ......................................... 103,4 101,0 100,5 161,5 147,7 116,3 7,78 Alcoholic beverages and tobacco
Odzież i obuwie ............................ 95,2 95,2 95,5 49,7 55,4 77,7 5,91 Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu Housing, water, electricity, gas
i nośniki energii ......................... 101,5 100,7 99,4 202,5 155,3 116,3 19,26 and other fuels
w tym: of which:
opłaty na rzecz właścicieli d ....... 101,1 101,4 101,3 180,7 137,9 111,2 1,37 actual rentals for housing d
zaopatrywanie w wodę i inne water supply and miscellaneous
usługi związane z zamieszki- services relating to the dwell-
waniem .................................. 104,6 101,9 102,5 271,4 177,6 131,5 5,27 ing
nośniki energii ........................... 100,1 100,1 97,4 200,7 155,1 111,2 10,52 electricity, gas and other fuels
energia elektryczna ................ 96,6 101,6 98,3 205,5 151,5 109,6 4,02 electricity
gaz ........................................ 104,5 97,4 92,1 219,7 160,6 104,6 2,08 gas
opał ....................................... 99,5 98,2 97,5 200,9 162,0 108,9 2,31 liquid and solid fuels
energia cieplna ...................... 102,6 101,9 100,7 186,9 152,9 122,4 2,11 heat energy
Wyposażenie mieszkania i prowa- Furnishings, household equipment
dzenie gospodarstwa domowe- and routine household mainten-
go .............................................. 99,9 99,8 99,9 122,7 112,0 105,0 4,97 ance
Zdrowie ......................................... 100,4 101,9 99,5 152,1 128,4 111,9 4,27 Health
w tym: of which:
wyroby medyczno-farmaceutycz-
ne, urządzenia i sprzęt me- medical products, appliances
dyczny ................................... 99,1 101,9 97,6 141,5 116,8 106,4 2,56 and equipment
of which pharmaceutical prod-
w tym wyroby farmaceutyczne 98,9 102,1 97,1 145,5 118,3 106,7 2,22 ucts
usługi ambulatoryjne i inne usłu-
gi związane ze zdrowiem ....... 102,6 102,1 102,5 169,4 148,5 121,3 1,60 out-patient services
Transport ...................................... 97,7 91,1 95,3 124,2 105,2 96,1 9,58 Transport
Łącznośće ..................................... 100,3 101,8 99,1 91,2 89,6 92,4 5,27 Communicatione
Rekreacja i kultura ........................ 100,8 100,6 98,4 115,1 103,6 103,9 6,87 Recreation and culture
Edukacjaf ...................................... 95,8 101,1 100,8 143,7 119,2 105,0 1,25 Education f
Restauracje i hotele ...................... 101,4 101,3 101,4 162,2 138,8 114,3 6,79 Restaurants and hotels
Inne towary i usługi ....................... 99,8 99,9 101,2 129,3 115,7 107,6 5,65 Miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............. 99,8 99,6 99,2 123,6 113,3 104,7 3,23 of which personal care
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2015 r. b, e Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnianego w pozycji „oleje i tłuszcze”, e — niektórych opłat internetowych uwzględnianych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
f Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnianego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2015. b, e Until 2013 excluding: b — raw bacon includ-
ed in item ”oil and fats”, e — some of the Internet fees included in the division ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. f Until 2004 excluding pre-primary education included in the division
”Miscellaneous goods and services”.
310 Budżety gospodarstw domowych
TABL. 8 (218). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2014 2015 2016
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
GOSPODARSTWA ROLNIKÓW 99,6 98,4 99,1 135,6 119,7 106,0 100,00 HOUSEHOLDS OF FARMERS
Food and non-alcoholic bever-
Żywność i napoje bezalkoholowe 98,9 98,3 100,9 149,6 132,3 111,0 27,11 ages
żywność .................................... 98,8 98,2 101,0 151,5 132,9 111,2 24,54 food
w tym: of which:
pieczywo i produkty zbożowe 99,9 99,6 100,5 171,4 149,2 114,4 5,47 bread and cereals
mięsob ................................... 99,0 97,1 100,1 143,2 126,8 111,5 7,02 meat b
ryby i owoce morza ................ 99,8 100,2 103,4 177,4 146,2 122,1 0,98 fish and seafood
mleko, sery i jaja .................... 102,9 97,0 98,0 136,8 125,8 108,9 3,00 milk, cheese and eggs
oleje i tłuszcze ....................... 99,5 94,0 99,1 145,8 128,1 105,6 1,37 oils and fats
owoce .................................... 97,3 102,0 104,9 175,8 146,4 118,1 1,13 fruit
warzywac ............................... 97,1 99,4 101,8 136,2 130,6 96,3 1,91 vegetables c
cukier, dżem, miód, czekola- sugar, jam, honey, chocolate
da i wyroby cukiernicze ...... 89,4 98,0 107,7 138,6 116,3 111,8 1,99 and confectionery
napoje bezalkoholowe ............... 99,7 99,6 99,7 129,8 124,5 107,9 2,57 non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ......................................... 103,6 101,1 100,4 164,0 150,3 117,3 7,31 Alcoholic beverages and tobacco
Odzież i obuwie ............................ 95,1 94,9 95,6 49,4 55,0 77,3 6,11 Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu Housing, water, electricity, gas
i nośniki energii ......................... 100,0 99,8 98,8 192,6 151,1 113,0 18,66 and other fuels
w tym: of which:
opłaty na rzecz właścicieli de ...... 101,7 100,8 101,3 x x 111,5 0,01 actual rentals for housing de
zaopatrywanie w wodę i inne water supply and miscellaneous
usługi związane z zamieszki- services relating to the dwell-
waniem .................................. 107,3 102,1 103,2 310,1 205,9 144,2 3,47 ing
nośniki energii ........................... 98,3 99,0 97,1 198,8 154,1 108,8 12,13 electricity, gas and other fuels
energia elektryczna ................ 96,6 101,6 98,3 205,5 151,5 109,6 5,13 electricity
gaz ........................................ 100,7 93,6 90,6 171,1 137,1 104,1 1,79 gas
opał ....................................... 99,1 98,4 98,2 201,3 163,4 109,3 5,17 liquid and solid fuels
energia cieplna ...................... 102,6 101,8 100,7 187,1 152,4 122,0 0,04 heat energy
Wyposażenie mieszkania i prowa- Furnishings, household equipment
dzenie gospodarstwa domowe- and routine household mainten-
go .............................................. 99,8 99,6 99,8 119,8 109,8 104,0 5,21 ance
Zdrowie ......................................... 100,2 101,9 99,2 151,2 127,0 111,4 4,84 Health
w tym: of which:
wyroby medyczno-farmaceutycz-
ne, urządzenia i sprzęt me- medical products, appliances
dyczny ................................... 99,0 101,9 97,4 143,2 117,2 106,3 3,08 and equipment
of which pharmaceutical prod-
w tym wyroby farmaceutyczne 98,9 102,1 97,1 145,5 118,3 106,7 2,86 ucts
usługi ambulatoryjne i inne usłu-
gi związane ze zdrowiem ....... 102,7 102,1 102,5 166,3 148,3 121,5 1,68 out-patient services
Transport ...................................... 97,5 90,4 95,4 123,5 104,9 94,7 11,83 Transport
Łączność f ..................................... 100,7 102,5 99,4 92,9 91,2 94,2 5,55 Communication f
Rekreacja i kultura ........................ 101,4 100,0 96,0 108,7 98,6 100,6 4,91 Recreation and culture
Edukacjag ..................................... 100,1 101,3 100,6 143,4 118,5 107,5 0,70 Education g
Restauracje i hotele ...................... 101,4 101,1 101,4 160,9 136,6 113,9 2,19 Restaurants and hotels
Inne towary i usługi ....................... 99,7 99,7 101,8 124,2 114,4 107,5 5,58 Miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............. 99,8 99,5 99,0 120,0 112,4 104,3 2,68 of which personal care
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2015 r. b, f Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnianego w pozycji „oleje i tłuszcze”, f — niektórych opłat internetowych uwzględnianych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
e Brak informacji o wydatkach w 2009 r. uniemożliwił obliczenie wskaźnika cen metodą nawiązania łańcuchowego.
g Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnianego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2015. b, f Until 2013 excluding: b — raw bacon includ-
ed in item ”oil and fats”, f — some of the Internet fees included in the division ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. e The calculation of the price index using the chain-base index method
was impossible due to lack of information on expenditures in 2009. g Until 2004 excluding pre-primary education included in
the division ”Miscellaneous goods and services”.
Household budgets 311
TABL. 8 (218). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2014 2015 2016
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
TABL. 8 (218). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2014 2015 2016
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2015 r. b, e Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnianego w pozycji „oleje i tłuszcze”, e — niektórych opłat internetowych uwzględnianych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
f Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnianego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2015. b, e Until 2013 excluding: b — raw bacon includ-
ed in item ”oil and fats”, e — some of the Internet fees included in the division ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. f Until 2004 excluding pre-primary education included in the division
”Miscellaneous goods and services”.
Household budgets 313
TABL. 8 (218). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2014 2015 2016
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
Gospodarstwa emerytów ........... 100,0 99,4 99,5 148,0 127,6 108,9 100,00 Households of retirees
Food and non-alcoholic bever-
Żywność i napoje bezalkoholowe 98,9 98,3 101,0 148,7 132,4 110,4 28,17 ages
żywność .................................... 98,8 98,1 101,0 150,2 132,8 110,3 25,97 food
w tym: of which:
pieczywo i produkty zbożowe 100,1 99,6 100,4 170,5 147,6 114,0 4,48 bread and cereals
mięsob ................................... 98,9 97,0 100,1 140,8 126,0 111,7 7,83 meat b
ryby i owoce morza ................ 99,9 99,6 103,6 173,0 144,2 120,6 1,03 fish and seafood
mleko, sery i jaja .................... 102,1 97,2 98,0 138,5 127,1 108,4 3,72 milk, cheese and eggs
oleje i tłuszcze ....................... 99,8 93,3 99,1 145,0 127,6 105,5 1,39 oils and fats
owoce .................................... 96,8 101,7 105,6 185,0 151,3 118,8 1,79 fruit
warzywac ............................... 96,0 99,2 103,2 140,9 136,0 97,3 2,92 vegetables c
cukier, dżem, miód, czekola- sugar, jam, honey, chocolate
da i wyroby cukiernicze ...... 92,4 98,8 105,6 143,4 120,3 112,7 1,68 and confectionery
napoje bezalkoholowe ............... 99,6 99,9 99,9 129,4 126,0 108,6 2,20 non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ......................................... 104,9 101,9 101,4 204,5 179,5 127,5 3,60 Alcoholic beverages and tobacco
Odzież i obuwie ............................ 95,8 95,8 95,9 51,3 57,3 79,7 3,83 Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu Housing, water, electricity, gas
i nośniki energii ......................... 101,5 100,6 99,2 204,0 157,6 116,3 25,92 and other fuels
w tym: of which:
opłaty na rzecz właścicieli d ........ 101,3 101,2 101,3 177,2 135,0 111,8 0,29 actual rentals for housing d
zaopatrywanie w wodę i inne water supply and miscellaneous
usługi związane z zamieszki- services relating to the dwell-
waniem .................................. 104,6 101,8 102,4 267,8 176,0 131,2 7,15 ing
nośniki energii ........................... 100,3 100,0 97,5 201,6 156,7 111,4 15,99 electricity, gas and other fuels
energia elektryczna ................ 96,6 101,6 98,3 205,5 151,5 109,6 5,25 electricity
gaz ........................................ 104,5 97,5 92,2 218,3 161,4 104,7 3,40 gas
opał ....................................... 99,4 98,4 98,1 203,0 163,4 109,6 3,80 liquid and solid fuels
energia cieplna ...................... 102,5 101,9 100,7 185,0 152,5 122,4 3,54 heat energy
Wyposażenie mieszkania i prowa- Furnishings, household equipment
dzenie gospodarstwa domowe- and routine household mainten-
go .............................................. 99,9 99,7 99,9 123,3 112,6 105,0 4,87 ance
Zdrowie ......................................... 99,9 101,8 98,7 147,7 123,5 109,9 9,01 Health
w tym: of which:
wyroby medyczno-farmaceutycz-
ne, urządzenia i sprzęt me- medical products, appliances
dyczny ................................... 99,0 101,9 97,3 142,7 117,1 106,3 6,69 and equipment
of which pharmaceutical prod-
w tym wyroby farmaceutyczne 98,9 102,1 97,1 145,5 118,3 106,7 6,24 ucts
usługi ambulatoryjne i inne usłu-
gi związane ze zdrowiem ....... 102,7 102,1 102,5 163,9 146,0 121,0 2,08 out-patient services
Transport ...................................... 97,8 91,4 95,9 131,9 109,2 97,5 6,14 Transport
Łącznośće ..................................... 99,6 101,7 99,4 93,0 91,1 93,1 5,08 Communication e
Rekreacja i kultura ........................ 101,6 101,5 96,9 128,2 109,6 104,7 5,58 Recreation and culture
Edukacjaf ...................................... 99,6 101,1 100,7 143,9 118,5 106,9 0,16 Education f
Restauracje i hotele ...................... 101,6 101,4 101,4 175,7 143,6 115,2 1,40 Restaurants and hotels
Inne towary i usługi ....................... 99,9 99,9 101,5 127,6 115,1 107,4 6,24 Miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............. 99,9 99,7 99,3 124,0 114,2 105,0 2,59 of which personal care
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2015 r. b, e Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnianego w pozycji „oleje i tłuszcze”, e — niektórych opłat internetowych uwzględnianych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
f Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnianego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2015. b, e Until 2013 excluding: b — raw bacon includ-
ed in item ”oil and fats”, e — some of the Internet fees included in the division ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. f Until 2004 excluding pre-primary education included in the division
”Miscellaneous goods and services”.
314 Budżety gospodarstw domowych
TABL. 8 (218). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (cd.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2014 2015 2016
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
Gospodarstwa rencistów ........... 100,1 99,5 99,9 150,7 129,7 109,9 100,00 Households of pensioners
Food and non-alcoholic bever-
Żywność i napoje bezalkoholowe 98,8 98,2 100,9 148,0 132,1 110,1 30,51 ages
żywność .................................... 98,8 98,0 101,0 150,0 132,9 110,2 28,06 food
w tym: of which:
pieczywo i produkty zbożowe 100,0 99,6 100,4 170,7 148,5 114,0 5,19 bread and cereals
mięsob ................................... 98,8 96,9 100,1 140,1 125,9 111,6 8,56 meat b
ryby i owoce morza ................ 99,8 99,8 103,5 173,4 144,4 120,9 0,97 fish and seafood
mleko, sery i jaja .................... 102,1 97,1 97,9 138,8 127,2 108,2 3,99 milk, cheese and eggs
oleje i tłuszcze ....................... 99,4 93,6 99,0 145,8 128,0 105,4 1,50 oils and fats
owoce .................................... 96,7 101,8 105,5 183,0 151,4 118,1 1,71 fruit
warzywa c ............................... 96,1 98,7 103,2 138,7 135,4 96,5 3,10 vegetables c
cukier, dżem, miód, czekola- sugar, jam, honey, chocolate
da i wyroby cukiernicze ...... 91,3 98,6 106,2 142,0 119,1 113,0 1,74 and confectionery
napoje bezalkoholowe ............... 99,6 99,9 99,9 129,9 126,3 108,8 2,45 non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ......................................... 105,1 102,2 101,7 227,9 194,5 131,3 3,92 Alcoholic beverages and tobacco
Odzież i obuwie ............................ 95,6 95,3 95,8 49,8 55,8 78,5 3,37 Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu Housing, water, electricity, gas
i nośniki energii ......................... 101,3 100,6 99,2 204,4 157,2 116,5 26,83 and other fuels
w tym: of which:
opłaty na rzecz właścicieli d ........ 101,2 101,3 101,3 181,1 138,3 111,4 0,52 actual rentals for housing d
zaopatrywanie w wodę i inne water supply and miscellaneous
usługi związane z zamieszki- services relating to the dwell-
waniem .................................. 104,6 101,8 102,4 267,2 175,3 131,0 8,13 ing
nośniki energii ........................... 100,0 100,0 97,5 199,9 155,1 111,4 16,57 electricity, gas and other fuels
energia elektryczna ................ 96,6 101,6 98,3 205,5 151,5 109,6 5,92 electricity
gaz ........................................ 103,8 96,8 91,9 209,3 156,6 104,9 3,33 gas
opał ....................................... 99,6 98,8 98,0 199,7 162,1 109,9 3,62 liquid and solid fuels
energia cieplna ...................... 102,5 101,9 100,7 185,0 152,5 122,4 3,70 heat energy
Wyposażenie mieszkania i prowa- Furnishings, household equipment
dzenie gospodarstwa domowe- and routine household mainten-
go .............................................. 99,8 99,6 99,9 123,5 112,2 104,9 4,39 ance
Zdrowie ......................................... 99,7 101,9 98,3 146,5 122,4 109,1 8,57 Health
w tym: of which:
wyroby medyczno-farmaceutycz-
ne, urządzenia i sprzęt me- medical products, appliances
dyczny ................................... 99,0 101,9 97,3 143,2 117,2 106,3 6,82 and equipment
of which pharmaceutical prod-
w tym wyroby farmaceutyczne 98,9 102,1 97,1 145,5 118,3 106,7 6,44 ucts
usługi ambulatoryjne i inne usłu-
gi związane ze zdrowiem ....... 102,8 102,1 102,5 162,9 145,9 121,2 1,56 out-patient services
Transport ...................................... 98,2 92,1 96,3 139,3 113,6 100,6 4,44 Transport
Łącznośće ..................................... 100,1 102,2 99,5 93,8 91,9 93,7 5,43 Communication e
Rekreacja i kultura ........................ 102,1 101,4 95,2 125,1 106,5 102,5 4,66 Recreation and culture
Edukacjaf ...................................... 99,3 101,0 100,4 143,7 118,8 106,9 0,49 Education f
Restauracje i hotele ...................... 101,7 101,4 101,4 180,2 145,9 116,1 1,09 Restaurants and hotels
Inne towary i usługi ....................... 99,8 99,6 107,2 134,8 121,8 112,8 6,30 Miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............. 99,8 99,5 99,1 121,2 112,9 104,6 2,57 of which personal care
a Opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w 2015 r. b, e Do 2013 r. bez:
b — boczku surowego uwzględnianego w pozycji „oleje i tłuszcze”, e — niektórych opłat internetowych uwzględnianych
w dziale „Rekreacja i kultura”. c, d Do 2005 r. łącznie z: c — nasionami i pestkami jadalnymi, d — funduszem remontowym.
f Do 2004 r. bez wychowania przedszkolnego uwzględnianego w dziale „Inne towary i usługi”.
a Based on the structure of households’ consumer expenditure in 2015. b, e Until 2013 excluding: b — raw bacon includ-
ed in item ”oil and fats”, e — some of the Internet fees included in the division ”Recreation and culture”. c, d Until 2005
including: c — edible seeds, d — renovation fund. f Until 2004 excluding pre-primary education included in the division
”Miscellaneous goods and services”.
Household budgets 315
TABL. 8 (218). WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH ORAZ SYSTEM WAG
WEDŁUG GRUP GOSPODARSTW DOMOWYCH (dok.)
PRICE INDICES OF CONSUMER GOODS AND SERVICES AS WELL AS WEIGHT SYSTEM
BY HOUSEHOLD GROUPS (cont.)
2014 2015 2016
wskaźniki cen system
price indices
WYSZCZEGÓLNIENIE wag a SPECIFICATION
rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= weight
previous year =100 =100 =100 =100 sys-a
tem
O G Ó Ł E M ......................................... 17,4 15,5 13,9 7,4 12,2 12,7 5,8 6,5 4,9
TOTAL
miasta ............................................ 11,9 10,0 9,5 4,3 7,4 8,2 3,4 3,5 2,9
urban areas
wieś ............................................... 25,9 24,0 20,8 12,2 19,8 19,7 9,6 11,3 8,0
rural areas
gospodarstwa 1-osobowe ................. 6,6 6,0 5,9 2,3 2,8 3,4 2,0 2,5 2,0
one-person households
małżeństwa:
marriages:
bez dzieci na utrzymaniu ............... 6,1 5,3 5,9 0,9 1,7 2,7 1,5 1,6 1,8
without dependent children
z: 1 dzieckiem ........................... 7,5 6,6 6,5 1,9 3,5 4,3 1,9 1,8 1,7
with: child
2 ............................................ 15,1 11,8 10,0 5,5 9,6 10,0 3,9 4,0 2,7
3 ............................................ 28,0 21,8 16,5 14,3 20,5 20,6 9,9 9,0 4,7
W tym gospodarstwa:
Of which households of:
pracowników ..................................... 16,6 14,4 12,5 7,1 11,7 11,9 5,3 5,6 3,9
employees
rolników ............................................. 26,5 28,9 26,5 12,3 25,2 25,8 9,0 14,7 11,0
farmers
pracujących na własny rachunek ....... 9,8 8,9 8,3 3,5 7,0 8,1 2,3 3,1 2,2
the self-employed
emerytów .......................................... 13,2 11,4 10,9 4,0 7,3 8,0 3,8 5,0 3,9
retirees
rencistów ........................................... 25,7 23,2 21,8 10,1 15,9 16,9 9,7 10,7 8,5
pensioners
Chłodziarka, chłodziarko-zamrażarka ...................... 2010 98,5 98,8 99,3 98,7 98,5 98,7 97,6
Refrigerator, fridge-freezer 2016 98,7 99,0 99,5 98,7 98,7 98,8 98,4
Pralka automatyczna ............................................... 2010 89,9 94,7 87,2 97,4 83,8 84,7 80,1
Automatic washing machine 2016 95,8 98,0 96,5 98,7 93,0 93,6 90,5
Zmywarka do naczyń ............................................... 2010 15,5 19,3 13,5 39,7 6,8 7,3 4,7
Dishwasher 2016 29,2 36,2 31,5 59,4 15,0 16,0 10,5
Kuchenka mikrofalowa ............................................. 2010 52,4 62,6 58,9 72,4 35,1 35,5 33,3
Microwave oven 2016 58,1 66,8 68,2 72,0 43,2 43,5 41,7
Samochód osobowy ................................................. 2010 59,5 73,2 91,0 91,5 35,2 37,8 24,9
Passenger car 2016 63,7 77,1 94,8 92,4 39,6 42,4 26,9
Motocykl, skuter, motorower .................................... 2010 6,2 7,3 19,3 10,4 2,7 2,6 3,1
Motorcycle, scooter, motorbike 2016 6,4 7,7 20,8 8,4 2,8 2,6 3,7
Rower (bez dziecięcego) ......................................... 2010 63,9 71,2 92,4 73,6 50,5 51,2 47,8
Bicycle (excluding children’s) 2016 62,5 70,2 89,6 73,5 47,6 47,4 48,4
Telefon komórkowy .................................................. 2010 88,9 98,9 94,9 98,9 72,3 72,0 73,4
Mobile phone 2016 95,7 99,7 98,8 99,3 89,0 89,0 88,6
w tym smartfon ..................................................... 2015 45,4 62,2 43,4 69,2 16,3 16,1 16,9
of which smartphone 2016 53,4 71,7 56,2 77,0 22,3 22,0 23,6
Sprzęt do odbioru, nagrywania i odtwarzania dźwię- 2010 41,4 53,7 46,3 60,7 21,2 21,1 21,5
kub 2016 71,3 69,3 80,1 71,4 75,1 75,8 72,1
Equipment for reception, recording and reproduc-
tion of sound b
Odbiornik telewizyjny ............................................... 2010 98,5 98,5 99,8 98,4 99,0 99,1 98,8
Television set 2016 96,4 96,0 98,3 94,4 98,2 98,4 97,6
w tym do odbioru naziemnej telewizji cyfrowej 2015 60,1 65,0 61,8 68,9 53,5 54,8 48,2
z MPEG-4 2016 66,9 71,4 67,6 72,7 61,3 62,4 56,3
of which for receiving digital terrestrial television
with MPEG-4
Zestaw kina domowego ........................................... 2010 16,9 23,3 13,6 35,6 5,9 6,0 5,4
Home theatre system 2016 11,7 15,8 8,7 24,5 4,3 4,3 4,4
Urządzenie do odbioru telewizji satelitarnej lub 2010 64,6 72,8 49,1 80,9 54,3 55,6 48,9
kablowej 2016 62,2 67,0 50,7 69,8 57,0 58,3 51,1
Satellite or cable television equipment
Urządzenie do odbioru naziemnej telewizji cyfrowej 2015 17,8 13,9 31,2 10,1 22,9 22,2 25,9
z MPEG-4 2016 17,1 13,1 30,3 9,1 22,1 21,1 26,6
Device for receiving digital terrestrial television with
MPEG-4
Kamera wideo .......................................................... 2010 10,2 13,3 6,1 28,5 3,6 3,9 2,1
Video camera 2016 7,9 10,2 5,0 18,8 3,3 3,6 2,4
Aparat fotograficzny cyfrowy .................................... 2010 49,2 65,9 49,9 80,5 21,5 22,6 17,2
Digital camera 2016 44,6 57,1 50,5 70,1 23,1 24,2 18,1
Komputer osobisty ................................................... 2010 64,6 85,0 74,7 92,3 30,1 30,1 29,9
Personal computer 2016 75,2 92,5 85,5 96,6 45,2 45,8 42,8
w tym laptop, tablet ........................................... 2015 60,3 76,8 60,9 87,3 30,9 31,6 28,1
of which laptop, tablet 2016 63,2 80,0 66,8 87,4 34,5 34,9 32,8
w tym z dostępem do Internetu ............................ 2010 59,2 78,7 62,2 89,0 26,8 27,1 25,9
of which with access to the Internet 2016 74,0 91,4 83,7 96,3 44,0 44,7 41,0
w tym z dostępem szerokopasmowym ............. 2010 43,0 57,7 41,5 66,4 18,6 18,7 18,1
of which broadband access 2016 56,1 70,1 63,3 73,6 32,1 32,4 30,4
Drukarka .................................................................. 2010 41,0 54,4 52,1 71,9 16,5 16,6 16,0
Printer 2016 32,0 40,5 45,4 59,6 14,0 14,5 11,8
w tym wielofunkcyjna ............................................ 2015 23,1 29,3 34,6 46,5 8,9 9,2 7,5
of which multifunction printer 2016 21,6 27,2 32,2 43,7 8,5 8,8 7,1
a Opracowano na podstawie stanu w końcu poszczególnych kwartałów. b Obejmuje: radio, radiomagnetofon, radio
z odtwarzaczem płyt kompaktowych, radiomagnetofon z odtwarzaczem płyt kompaktowych, wieżę.
a Compiled on the basis of data at the end of Individual quarters. b Includes: radio, radio tape recorder, radio with com-
pact disc player, radio tape recorder with compact disc player, stereo music system.
DZIAŁ XI CHAPTER XI
INFRASTRUKTURA KOMUNALNA. MUNICIPAL INFRASTRUCTURE.
MIESZKANIA DWELLINGS
Mieszkania Dwellings
2. Dane o zasobach mieszkaniowych opraco- 2. Data regarding dwelling stocks have been
wano na podstawie: compiled on the basis of:
1) wyników Narodowego Spisu Powszechnego 1) the results of the Population and Housing Cen-
Ludności i Mieszkań według stanu w dniu 20 V sus as of 20 V 2002 and 31 III 2011;
2002 r. i 31 III 2011 r.; 2) the balance of dwelling stocks, as of 31 XII,
2) bilansu zasobów mieszkaniowych według stanu in each administrative division.
w dniu 31 XII, w każdorazowym podziale admi- 3. In the Population and Housing Census 2002
nistracyjnym. and 2011 dwelling stocks include inhabited and
3. W Narodowym Spisie Powszechnym Lud- uninhabited dwellings, which in the future can
ności i Mieszkań 2002 i 2011 do zasobów mieszka-
become inhabited dwellings, i.e., dwellings for
niowych zaliczono mieszkania zamieszkane i nie-
zamieszkane, które w przyszłości mogą stać się permanent, temporary or seasonal residence (so
mieszkaniami zamieszkanymi, tj. mieszkania prze- called second dwelling) as well as dwellings used
znaczone do stałego, czasowego lub sezonowe- for conducting economic activity and without estab-
go zamieszkania (tzw. drugie mieszkanie) oraz lished purpose.
mieszkania wykorzystywane do prowadzenia dzia- Permanently inhabited dwellings are regarded
łalności gospodarczej i o nieustalonym przezna- as such, in which one or more people were sur-
czeniu. veyed and at least one of these people was
Za mieszkanie zamieszkane stale uznano ta- acknowledged to be a permanent inhabitant.
kie, w którym spisano jedną lub więcej osób i co Temporarily inhabited dwellings are regarded
najmniej jedną z tych osób uznano za faktycznie as such, in which one or more people were sur-
stale zamieszkałą. veyed, but none of these people was acknowledged
Za mieszkanie zamieszkane czasowo uznano to be a permanent inhabitant.
takie, w którym spisano jedną lub więcej osób, ale
żadna z tych osób nie została uznana za miesz- 4. The balances of dwelling stocks are
kańca faktycznie stale zamieszkałego. estimated for the periods between censuses on
4. Bilanse zasobów mieszkaniowych sporzą- the basis of results from last census (for the
dza się dla okresów międzyspisowych w oparciu years 2002—2009 the basis assumed were the
o wyniki ostatniego spisu powszechnego (dla lat results of 2002 census, since 2010 — the results
2002—2009 przyjęto jako bazę wyjściową wyniki of 2011 census), since 2002 assuming inhabited
spisu 2002, od 2010 r. — wyniki spisu 2011), and uninhabited dwellings as a basis and con-
przyjmując od 2002 r. za podstawę mieszkania sidering increases and decreases of dwelling
zamieszkane i niezamieszkane oraz uwzględniając stocks.
przyrosty i ubytki zasobów mieszkaniowych. 5. Dwellings classified by type of ownership
5. Mieszkania sklasyfikowane według form (table 12) concern:
własności (tabl. 12) dotyczą: 1) natural persons — dwellings, which are owned
1) osób fizycznych — mieszkania, do których
by a natural person (one or more) while this per-
prawo własności posiada osoba fizyczna (jedna
lub więcej), przy czym osoba ta: son:
― może być właścicielem całej nieruchomości, ― can be owner of whole real estate, for ex-
np. indywidualny dom jednorodzinny, ample individual detached house,
― może posiadać udział w nieruchomości ― can have a share in the common real estate,
wspólnej jako właściciel lokalu mieszkalne- as the owner of dwelling for example located
go, np. znajdującego się w budynku wielo- in a block of flats included in a condominium.
mieszkaniowym objętym wspólnotą mieszka- There are also included dwellings in building
niową. Zaliczono tu również mieszkania of housing cooperatives for which by the law
w budynkach spółdzielni mieszkaniowych, of 15 XII 2000 on housing cooperatives (uni-
dla których na mocy ustawy z dnia 15 XII form text Journal of Laws 2013 item 1222)
2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych a separate ownership right for the benefit
(tekst jednolity Dz. U. 2013 poz. 1222) zosta- of a natural person (natural persons), ex-
ło ustanowione odrębne prawo własności na
posed in a real-estate register, was estab-
rzecz osoby fizycznej (osób fizycznych) ujaw-
nione w księdze wieczystej. lished.
Pojęcie wspólnoty mieszkaniowej od- The notion of condominium refers to
nosi się do budynku wielomieszkaniowego, a block of flats, in which a part or all dwell-
w którym część lub wszystkie lokale stano- ings constitute separate ownerships, con-
wią wyodrębnioną własność, potwierdzoną firmed by an entry in the land and mort-
wpisem do księgi wieczystej. Wspólnotę gage register. Condominium is created by all
mieszkaniową tworzy ogół właścicieli lokali owners of dwellings (residential and business
(mieszkalnych i użytkowych) w danym bu- premises) in a given building;
dynku; 2) housing cooperatives — member-owned
2) spółdzielni mieszkaniowych — mieszkania dwellings (occupied on the basis of the co-
własnościowe (zajmowane na podstawie spół-
operative ownership right to a residential prem-
dzielczego własnościowego prawa do lokalu
mieszkalnego) lub lokatorskie (zajmowane na ise) and tenant’s dwellings (occupied on the
podstawie stosunku najmu); basis of a contract of tenancy);
3) gmin (komunalne) — mieszkania stanowiące 3) gminas (municipal) — dwellings owned by
własność gminy lub powiatu (lokalnej wspólno- a gmina or powiat (local government commu-
ty samorządowej), a także mieszkania przeka- nity) and also dwellings transferred to a gmina,
Municipal infrastructure. Dwellings 321
zane gminie, ale pozostające w dyspozycji jed- but remaining at the disposal of public util-
nostek użyteczności publicznej, takich jak: pla- ities such as: units performing health care activ-
cówki wykonujące działalność leczniczą, pla-
ities, social welfare facilities, units of education
cówki pomocy społecznej, jednostki systemu
oświaty, instytucje kultury; system, cultural institutions;
4) towarzystw budownictwa społecznego; 4) public building societies;
5) zakładów pracy (sektora publicznego i prywat- 5) companies (of public and private sector);
nego); 6) State Treasury — dwellings remaining in the
6) Skarbu Państwa — mieszkania pozostające stock or under the management of Agricul-
w zasobie lub zarządzie Agencji Nieruchomości
Rolnych, Wojskowej Agencji Mieszkaniowej oraz tural Property Agency, Military Housing Agency
organów administracji państwowej, np. mini- and organs of state administration, e.g. minis-
sterstw; tries;
7) innych podmiotów — mieszkania stanowiące 7) other entities — dwellings owned by institu-
własność instytucji budujących dla zysku — tions constructing for profit — for sale (but not
przeznaczone na sprzedaż (ale jeszcze nie- yet sold to natural persons) or for rental, dwell-
sprzedane osobom fizycznym) lub na wynajem,
mieszkania stanowiące własność instytucji ings owned by religious institutions, associa-
wyznaniowych, stowarzyszeń, fundacji, partii, tions, foundations, political parties, labour un-
związków zawodowych itp. ions etc.
6. Dane o mieszkaniach, na których budowę 6. Data regarding dwellings for which permits
wydano pozwolenia, których budowę rozpoczęto have been granted, in which construction has
oraz o mieszkaniach w budowie dotyczą miesz-
begun as well as dwellings under construction
kań: w nowych budynkach mieszkalnych, w budyn-
kach niemieszkalnych, uzyskanych w wyniku roz- concern dwellings: in new residential buildings,
budowy budynków (w części stanowiącej rozbudo- in non-residential buildings, dwellings created as
wę), uzyskanych w wyniku przebudowy pomiesz- a result of enlarging building (the enlarged portion),
czeń niemieszkalnych. created as a result of adapting non-residential
7. Informacje o mieszkaniach, powierzchni spaces.
użytkowej mieszkań oraz o izbach oddanych
7. Information regarding dwellings, useful floor
do użytkowania dotyczą mieszkań w budyn-
kach nowo wybudowanych i rozbudowanych area of dwellings as well as rooms completed
(w części stanowiącej rozbudowę) oraz uzyska- concerns dwellings in newly built and expanded
nych w wyniku przebudowy pomieszczeń nie- buildings (the enlarged portion) as well as dwellings
mieszkalnych. obtained as a result of adapting non-residential
Informacje o efektach: spaces.
― budownictwa indywidualnego dotyczą miesz-
kań oddanych do użytkowania przez osoby fi- Information regarding the results of:
zyczne (prowadzące i nieprowadzące działal- ― private construction concerns dwellings com-
ności gospodarczej), fundacje, kościoły i związ- pleted by natural persons (conducting or not con-
ki wyznaniowe, z przeznaczeniem na użytek ducting economic activity), foundations, churches
własny inwestora lub na sprzedaż i wynajem; and religious associations, designed for the own
― budownictwa przeznaczonego na sprzedaż use of the investor or for sale and rent;
lub wynajem dotyczą mieszkań oddanych do
użytkowania przez różnych inwestorów w celu ― construction for sale or rent concerns dwell-
osiągnięcia zysku (bez mieszkań oddanych do ings completed by various investors in order to
użytkowania przez osoby fizyczne prowadzące achieve a profit (excluding dwellings completed
działalność gospodarczą zaliczanych do bu- by natural persons conducting economic activity
downictwa indywidualnego); included in private construction);
― budownictwa spółdzielczego dotyczą miesz- ― cooperative construction concerns dwellings
kań oddanych do użytkowania przez spółdziel-
nie mieszkaniowe, z przeznaczeniem dla osób completed by housing cooperatives, designed
będących członkami tych spółdzielni; for persons being members of these coopera-
― budownictwa komunalnego (gminnego) doty- tives;
czą mieszkań realizowanych w całości z budże- ― municipal (gmina) construction concerns
tu gminy (głównie o charakterze socjalnym lub dwellings realized in full from the gmina budget
interwencyjnym);
(primarily with a public assistance or intervention
― budownictwa społecznego czynszowego do-
tyczą mieszkań realizowanych przez towarzy- character);
stwa budownictwa społecznego (działające na ― public building society concerns dwellings
zasadzie non profit), z wykorzystaniem kredytu built by public building societies (operating on
z Banku Gospodarstwa Krajowego (do 31 V a non-profit basis) utilizing credit from the state
2009 r. — z Krajowego Funduszu Mieszkanio- bank BGK (until 31 V 2009 — from the National
wego);
Housing Fund);
― budownictwa zakładowego dotyczą mieszkań
oddanych do użytkowania przez zakłady pra- ― company construction concerns dwellings
cy (sektora publicznego i prywatnego), z prze- completed by companies (of the public and
znaczeniem na zaspokojenie potrzeb miesz- private sectors), designed for meeting the resi-
21 Rocznik Statystyczny 2017
322 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
kaniowych pracowników tych zakładów (bez dential needs of the employees of these com-
mieszkań oddanych do użytkowania przez oso- panies (excluding dwellings completed by nat-
by fizyczne prowadzące działalność gospodar- ural persons conducting economic activity in-
czą zaliczanych do budownictwa indywidual- cluded in private construction).
nego). 8. Data regarding the population, which also
8. Dane o ludności, przyjęte również za podsta- constitute the basis for calculating the average
wę obliczenia przeciętnej liczby osób na 1 miesz-
number of persons per dwelling and per room,
kanie i na 1 izbę, obejmują:
include:
1) na podstawie spisów powszechnych — ludność
1) on the basis of the national censuses — popula-
w mieszkaniach faktycznie zamieszkałą, nie
obejmują natomiast ludności: tion in dwellings actually residing, however do
― zamieszkałej w gospodarstwach zbiorowych, not include the population:
np. w hotelach pracowniczych, domach stu- ― living in group institutional households e.g.,
denckich, internatach, domach opieki spo- in employee hostels, student dormitories,
łecznej, boarding schools, social welfare homes,
― zamieszkałej w pomieszczeniach nieprze- ― living in premises not designed for residential
znaczonych na cele mieszkalne; purposes;
2) na podstawie bilansów zasobów mieszkanio- 2) based on balances of dwelling stocks — since
wych — od 2002 r. ogólną liczbę ludności we- 2002 the total number of population as of
dług stanu w dniu 31 XII. 31 XII.
Municipal infrastructure. Dwellings 323
Infrastruktura komunalna
Municipal infrastructure
O G Ó Ł E M ................... 2005 887 886 881 887 661 857 8 450 399
TOTAL
2010 903 901 898 903 718 873 3 402 468
Poniżej 5000 ............................ 334 334 332 334 206 332 — 246 86
Below
10000— 19999 ...................... 186 186 186 186 173 186 — 37 149
20000— 49999 ...................... 133 133 133 133 130 133 — 18 115
100000—199999 ..................... 23 23 23 23 23 23 — — 23
a Dane dotyczą sieci i przyłączy zarządzanych lub administrowanych przez jednostki sektora publicznego.
a Data concern network and connections managed or administrated by public sector entities.
326 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
Odbiorcy (stan w dniu 31 XII) w tys. 13648 14179 14468 14677 Consumers (as of 31 XII) in thous.
Miasta ................................................... 8997 9409 9592 9732 Urban areas
Wieś ..................................................... 4651 4769 4876 4944 Rural areas
Zużycie (w ciągu roku) Consumption (during the year)
W GWh ................................................. 26565 29774 28315 28864 In GWh
miasta ............................................... 16765 18406 16882 17069 urban areas
wieś ................................................... 9800 11368 11433 11795 rural areas
W kWh: In kWh:
miasta: na 1 mieszkańca ................... 715 785 728 737 urban areas: per capita
na 1 odbiorcęa ...................... 1863 1956 1760 1754 per consumer a
wieś — na 1 odbiorcęa ...................... 2107 2384 2345 2385 rural areas — per consumer a
TABL. 6 (226). SIEĆ GAZOWA ORAZ ODBIORCY I ZUŻYCIE GAZU Z SIECI W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH
Stan w dniu 31 XII
GAS SUPPLY NETWORK AS WELL AS CONSUMERS AND CONSUMPTION OF GAS
FROM GAS SUPPLY SYSTEM IN HOUSEHOLDS
As of 31 XII
Sieć gazowa w km ............................... 122285 133127 145987 149037 Gas supply network in km
w tym sektor publiczny a .................... 113764 99370 139610 142616 of which public sector a
w tym jednostki samorządu teryto-
rialnego ...................................... 103 112 132 133 of which local government units
Sieć rozdzielcza .................................... 103671 113774 124847 127778 Distribution network
miasta ............................................... 47290 52021 56659 57947 urban areas
wieś ................................................... 56380 61753 68188 69831 rural areas
Sieć przesyłowa .................................... 18615 19353 21140 21259 Transmission network
miasta ............................................... 3495 3135 3281 3195 urban areas
wieś ................................................... 15120 16218 17859 18064 rural areas
Przyłącza prowadzące do budynków Connections leading to residential
mieszkalnych i niemieszkalnych and non-residential buildings in
w tys. ................................................ 2204,4 2455,6 2693,3 2772,4 thous.
w tym sektor publiczny a .................... 2059,0 1811,3 2646,6 2722,6 of which public sector a
w tym jednostki samorządu teryto-
rialnego ...................................... 0,8 0,9 1,0 1,0 of which local government units
Miasta ................................................... 1308,1 1464,4 1611,1 1652,6 Urban areas
Wieś ..................................................... 896,3 991,2 1082,3 1119,8 Rural areas
Consumers of gas from gas supply
Odbiorcy gazu z siecib w tys. ............. 7008 7201 7374 7458 systemb in thous.
Miasta ................................................... 6248 6324 6378 6433 Urban areas
Wieś ..................................................... 760 878 996 1026 Rural areas
Consumption of gas from gas sup-
Zużycie gazu z sieci (w ciągu roku) ply system (during the year) in
w GWhc ............................................ 3855,3 4237,3 40774,4 45242,7 GWhc
Miasta: Urban areas:
w GWhc ............................................. 3199,4 3419,5 31779,0 35252,3 in GWhc
na 1 mieszkańca w kWhd .................. 136 146 1370 1523 per capita in kWhd
Wieś w GWhc ....................................... 655,8 817,8 8995,4 9990,4 Rural areas in GWhc
a Dane dotyczą sieci i przyłączy zarządzanych lub administrowanych przez jednostki sektora publicznego. b Łącznie
z odbiorcami korzystającymi z gazomierzy zbiorczych. c, d W latach 2005 i 2010 w jednostkach naturalnych: c — hm3,
d — m3.
a Data concern network and connections managed or administrated by public sector entities. b Including consumers
connected to collective gas-meters. c, d In 2005 and 2010 in natural units: c — hm3, d — m3.
Municipal infrastructure. Dwellings 327
Odpady komunalne zebranea w tys. t ........... 9352 10040 10863 11654 Municipal waste collected a in thous. t
w tym z gospodarstw domowych ... 6493 6892 8889 9564 of which from households
w tym sektor publiczny .......................... 4147 4005 4053 4342 of which public sector
kompostowania lub fermentacji ............. 318 790 1750 1890 composting or fermentation
w tym sektor publiczny .......................... 2846 2068 1436 1397 of which public sector
a Dane szacunkowe.
a Estimated data.
Nieczystości ciekłea wywiezione w dam3 ...... 18219 24650 22964 23145 Liquid wastea removed in dam3
w tym z gospodarstw domowych .......... 10615 16185 15842 16200 of which from households
w tym sektor publiczny ............................. 6588 7697 6153 6235 of which public sector
O G Ó Ł E M w tys. ha ...... 52,7 46,7 57,7 48,3 57,8 47,9 60,2 49,7 T O T A L in thous. ha
parki spacerowo-wypo-
czynkowe .................... 21,3 17,1 22,4 17,1 23,9 18,1 24,0 18,2 strolling-recreational parks
zieleńce .......................... 8,9 7,2 10,0 7,5 10,4 7,6 10,5 7,6 lawns
NA 1 MIESZKAŃCAb w m2 13,8 19,9 15,0 20,6 15,0 20,7 15,7 21,5 PER CAPITAb in m2
Mieszkania
Dwellings
OGÓŁEM
TOTAL
Mieszkania w tys. ....................... 12524 8365 4159 13495 9106 4390 Dwellings in thous.
Mieszkania w tys. ....................... 11633b 7876 3757 12518c 8586 3932 Dwellings in thous.
Izby w mieszkaniach w tys. ........ 43004 27629 15375 46902 30487 16415 Rooms in dwellings in thous.
Ludność w mieszkaniach w tys. 37801 23262 14539 38121 23185 14937 Population in dwellings in thous.
a Dane dotyczące mieszkań zamieszkanych (stale i czasowo) nie obejmują mieszkań wykorzystywanych wyłącznie do
prowadzenia działalności gospodarczej. b, c Ponadto mieszkania zamieszkane czasowo: b — 131 tys. (79 tys. w miastach
i 52 tys. na wsi), c — 8 tys. (7 tys.w miastach i 1 tys. na wsi).
a Data concerning inhabited (permanently and temporarily) dwellings exclude dwellings used exclusively for conducting
economic activity. b, c Moreover, dwellings inhabited temporarily: b — 131 thous. (79 thous. in urban areas and 52 thous.
in rural areas), c — 8 thous. (7 thous. in urban areas and 1 thous. in rural areas).
Municipal infrastructure. Dwellings 329
na 100 mieszkań .................... 114,6 113,8 116,3 108,4 106,5 112,4 per 100 dwellings
liczba izb w mieszkaniu .......... 3,70 3,51 4,09 3,83 3,60 4,36 number of rooms in a dwelling
1 mieszkania ....................... 68,6 60,8 84,9 72,4 63,7 92,0 per dwelling
na 1 osobę .......................... 21,0 20,5 21,9 23,8 23,6 24,0 per person
1 mieszkanie ....................... 3,25 2,95 3,87 3,05 2,70 3,80 per dwelling
1 izbę .................................. 0,88 0,84 0,95 0,80 0,75 0,88 per room
a Dane dotyczące mieszkań zamieszkanych (stale i czasowo) nie obejmują mieszkań wykorzystywanych wyłącznie do
prowadzenia działalności gospodarczej. d Bez mieszkań o nieustalonej liczbie izb i o nieustalonej powierzchni użytkowej.
a Data concerning inhabited (permanently and temporarily) dwellings exclude dwellings used exclusively for conducting
economic activity. d Excluding dwellings with unknown number of rooms and with unknown useful floor area.
Izby w mieszkaniach w tys. .............. 47122 51279 53961 54558 Rooms in dwellings in thous.
a Zamieszkane i niezamieszkane. b Łącznie z mieszkaniami innych podmiotów, patrz uwagi ogólne, ust. 5, pkt 7)
na str. 321.
U w a g a. Dane opracowano na podstawie bilansów zasobów mieszkaniowych oraz bieżącej sprawozdawczości.
a Inhabited and uninhabited. b Including dwellings of other entities, see general notes, item 5, point 7) on page 321.
N o t e. Data are compiled on the basis of balances of dwelling stocks and current reporting.
Municipal infrastructure. Dwellings 331
Mieszkania, na których budowę wy- Dwellings for which permits have been
dano pozwoleniaa ............................ 125,4 175,0 188,8 211,5 granted a
a Od lipca 2015 r. łącznie z mieszkaniami, na których budowę dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym.
a Since July 2015 including dwellings which have been registered with a construction project.
332 Infrastruktura komunalna. Mieszkania
Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 55,3 53,5 62,4 79,2 For sale or rent
Społeczne czynszowe ............................. 4,2 3,1 1,3 1,3 Public building society
Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 163,6 158,6 173,5 220,9 For sale or rent
Społeczne czynszowe ............................. 12,1 8,9 3,4 3,8 Public building society
a Przeciętne roczne.
a Annual averages.
Municipal infrastructure. Dwellings 333
Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 66,4 66,2 58,5 58,2 For sale or rent
Społeczne czynszowe ............................. 50,0 49,4 47,4 50,8 Public building society
a Przeciętne roczne.
a Annual averages.
O G Ó Ł E M .......... 2005 114066 63279 0,5 2,9 7,2 89,4 50787 8,2 29,9 40,3 21,6
TOTAL
2010 135835 70441 0,5 2,7 5,6 91,2 65394 6,1 31,4 38,1 24,4
2015 147711 79758 0,8 4,4 7,5 87,3 67953 6,9 38,0 35,1 20,0
2016 163325 78062 1,0 4,8 7,6 86,6 85263 7,5 36,0 36,4 20,1
Miasta ................... 2005 77711 29684 0,9 4,4 9,9 84,8 48027 8,4 30,0 40,8 20,8
Urban areas
2010 86118 26678 1,0 5,4 9,2 84,4 59440 6,2 32,5 39,0 22,3
2015 91041 29878 1,8 10,0 13,4 74,8 61163 7,3 39,8 35,0 17,9
2016 107096 29453 2,2 10,6 13,5 73,7 77643 7,8 37,5 36,7 18,0
Wieś ..................... 2005 36355 33595 0,1 1,5 4,8 93,6 2760 3,7 29,1 31,4 35,8
Rural areas
2010 49717 43763 0,2 1,1 3,4 95,3 5954 5,1 20,4 28,9 45,6
2015 56670 49880 0,1 1,1 4,0 94,8 6790 3,7 21,1 36,1 39,1
2016 56229 48609 0,2 1,3 4,1 94,4 7620 3,7 21,0 33,2 42,1
DZIAŁ XII CHAPTER XII
EDUKACJA I WYCHOWANIE EDUCATION
tralnej (rządowej) i jednostki samorządu terytorial- as established by the Minister of National Education,
nego mogą prowadzić tylko szkoły publiczne. Szko- allowing students to obtain state certificates or di-
ły podstawowe i gimnazja mogą być tylko publiczne plomas. Central (government) administration units
lub niepubliczne o uprawnieniach szkół publicz- and local government units can administer public
nych. schools only. Primary schools and lower secondary
Szkoły wyższe mogą być publiczne i niepublicz- schools can be public schools or non-public schools
ne; uczelnie niepubliczne tworzone są na podsta- with the competence of public schools only.
wie zezwolenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyż- Tertiary education can be public and non-public;
szego. non-public higher education institutions are estab-
5. Szkoły dla dzieci i młodzieży (łącznie ze lished on the basis of a permit of the Minister
specjalnymi) obejmują: of Science and Higher Education.
1) szkoły podstawowe, w tym szkoły sportowe 5. Schools for children and youth (including
i mistrzostwa sportowego (bez szkół specjal- special schools) include:
nych), szkoły filialne (bez szkół specjalnych), 1) primary schools, of which sports schools and
szkoły artystyczne niedające uprawnień za- athletic schools (excluding special schools),
wodowych (bez szkół specjalnych), realizują- branch schools (excluding special schools), art
ce jednocześnie program szkoły podstawowej; schools not leading to professional certification
2) gimnazja, w tym szkoły sportowe i mistrzostwa (excluding special schools) simultaneously con-
sportowego (bez szkół specjalnych); ducting a primary school programme;
3) 3-letnie szkoły specjalne przysposabiające do 2) lower secondary schools, of which sports schools
pracy; and athletic schools (excluding special schools);
4) 2—3-letnie zasadnicze szkoły zawodowe; 3) 3-year special job-training schools;
5) 3-letnie licea ogólnokształcące, w tym szkoły 4) 2—3-year basic vocational schools;
sportowe i mistrzostwa sportowego (bez szkół 5) 3-year general secondary schools, of which
specjalnych); sports schools and athletic schools (excluding
6) 4-letnie technika; special schools);
7) ogólnokształcące szkoły artystyczne dające 6) 4-year technical secondary schools;
uprawnienia zawodowe (bez szkół specjalnych), 7) general art schools leading to professional
które prezentuje się z wyłączeniem szkół reali- certification (excluding special schools), exclud-
zujących wyłącznie kształcenie artystyczne; ing schools providing art education only;
8) funkcjonujące w latach szkolnych: 8) functioning in school years:
― 2002/03—2013/14 — 3-letnie licea profilo- ― 2002/03—2013/14 — 3-specialized second-
wane, ary schools,
― 2004/05—2013/14 — 2-letnie uzupełniające ― 2004/05—2013/14 — 2-year supplementary
licea ogólnokształcące i 3-letnie technika general schools and 3-year supplementary
uzupełniające dla absolwentów zasadniczych technical schools for graduates of basic vo-
szkół zawodowych. cational schools.
6. Szkoły policealne — kształcące w formie 6. Post-secondary schools — educating in day,
dziennej, wieczorowej, zaocznej i stacjonarnej — evening, weekend and full-time programmes form
obejmują: — include:
1) szkoły policealne (1-, 1,5- lub 2-letnie), łącznie 1) post-secondary schools (1-, 1,5- or 2-year), in-
ze szkołami specjalnymi; cluding special schools;
2) kolegia pracowników służb społecznych (3-let- 2) colleges of social work (3-year) — since the
nie) — od roku szkolnego 2005/06; 2005/06 school year;
3) funkcjonujące w latach szkolnych: 3) functioning in the school years:
― 1990/91—2015/16 nauczycielskie kolegia ję- ― 1990/91—2015/16 foreign language teacher
zyków obcych (3-letnie), training colleges (3-year),
― 1991/92—2015/16 kolegia nauczycielskie (3- ― 1991/92—2015/16 teacher training colleges
-letnie), (3-year),
w których absolwentom nie nadawano tytułu li- in which graduates did not receive the title of li-
cencjata. centiate.
7. Szkoły wyższe realizują kształcenie w formie 7. Tertiary education (university level) includes
studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. Informa- full-time and part-time programmes. Data regarding
cje z zakresu szkół wyższych: tertiary education:
1) do roku akademickiego 2015/16 podaje się 1) until the 2015/16 academic year include foreign
łącznie z nauczycielskimi kolegiami języków ob- language teacher training colleges and teacher
cych i kolegiami nauczycielskimi, w których ab- training colleges in which graduates received
solwentom nadawano tytuł licencjata; the title of licentiate;
2) obejmują cudzoziemców studiujących w Polsce 2) include foreigners studying in Poland (of which
(w tym studiujących w jednostkach zamiejsco- studying at organizational units of Polish higher
wych polskich uczelni za granicą); education institutions operating abroad);
3) nie obejmują Polaków studiujących za granicą 3) do not include Poles studying abroad (with an
(z wyjątkiem osób studiujących w jednostkach exception of persons at organizational units
zamiejscowych polskich uczelni za granicą). of Polish higher education institutions operating
Podział szkół wyższych według typów szkół abroad).
opracowano na podstawie grupowania stosowane- The division of higher education institutions by
go przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższe- type of institution was based on the grouping
go dla szkół publicznych. W podziale tym do typu applied by the Ministry of Science and Higher
„wyższe szkoły” zaliczono zarówno szkoły mające Education with regard to public schools. In this div-
336 Edukacja i wychowanie
w nazwie własnej „wyższa szkoła”, jak też „uniwer- ision, the category of ”higher education institutions”
sytet” lub „akademia”: rolnicza, ekonomiczna, peda- comprises both the schools whose proper name
gogiczna, artystyczna i teologiczna. includes the phrase ”higher school” and those
8. Szkoły dla dorosłych — kształcące w formie containing in their proper name the word ”univer-
stacjonarnej, zaocznej i na odległość — obejmują: sity” or ”academy” — of agriculture, economics,
1) szkoły podstawowe dla dorosłych; pedagogy, arts and theology.
2) gimnazja dla dorosłych; 8. Schools for adults — educating in full time,
3) 3-letnie licea ogólnokształcące dla dorosłych; in weekend and in distance form — include:
4) funkcjonujące w latach szkolnych: 1) primary schools for adults;
― 2002/03—2014/15 — 2—3-letnie zasadnicze 2) lower secondary schools for adults;
szkoły dla dorosłych oraz 3-letnie licea profi- 3) 3-year general secondary schools for adults;
lowane dla dorosłych, 4) functioning in the school years:
― 2004/05—2013/14 — 2-letnie uzupełniające ― 2002/03—2014/15 — 2—3-year basic voca-
licea ogólnokształcące dla dorosłych dla ab- tional schools for adults and 3-year special-
solwentów zasadniczych szkół zawodowych, ized secondary schools for adults,
― 2004/05—2015/16 — 3-letnie technika uzu- ― 2004/05—2013/14 — 2-year supplementary
pełniające dla dorosłych na podbudowie pro-
secondary schools for adults for graduates of
gramowej zasadniczej szkoły zawodowej,
basic vocational schools,
― do roku szkolnego 2015/16 — 4-letnie tech- ― 2004/05—2015/16 — 3-year supplementary
nika dla dorosłych.
9. Prezentowane dane o nauczaniu języka technical schools for adults based on the
mniejszości narodowych i etnicznych oraz języ- programme of basic vocational school,
ka regionalnego obejmują samodzielne szkoły dla ― until 2015/16 school year — 4-year technical
dzieci i młodzieży mniejszości narodowych i etnicz- secondary schools for adults.
nych oraz posługujących się językiem regional- 9. Data on teaching language of national and
nym, jak również szkoły i zespoły międzyszkolne, ethnic minorities as well as regional language
w których organizowane są dodatkowe zajęcia include independently operating schools for chil-
z nauczania tych języków. dren and youth of national and ethnic minorities
10. Szkoły specjalne organizowane są dla dzie- as well as students using regional language, as
ci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyj- well as schools and interschool groups, in which
nymi, w tym dla młodzieży niepełnosprawnej. additional language classes are organized.
Kształcenie może być realizowane w systemie 10. Special schools are organized for disabled
szkolnym lub w formie indywidualnej. Kształcenie children and youth with special educational needs.
specjalne odbywa się w szkołach ogólnodostęp- Education may be conducted within the school
nych (w których tworzone są oddziały specjalne lub system or individually. Education occurs in main-
klasy integracyjne i ogólnodostępne), w funkcjonu- stream schools (in which special or integrational
jących samodzielnie szkołach specjalnych oraz and mainstream sections are established), in
w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, special schools operating independently as well
innych placówkach oświatowo-wychowawczych lub as in special educational care centres, other
w placówkach wykonujących działalność leczniczą educational institutions or in the units performing
(łącznie z zakładami lecznictwa uzdrowiskowego). health care activities (including health resort
11. Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze treatment).
są to placówki dla dzieci i młodzieży niepełno- 11. Special education care centres are facilities
sprawnej w wieku 3 lat i więcej, które z racji niepeł- for disabled children and youth, aged 3 and more
nosprawności nie mogą uczęszczać do przedszkola who, for reasons of their disability, cannot attend
lub szkoły. regular nursery schools or schools.
12. Młodzieżowe ośrodki wychowawcze prze- 12. Youth education centres are intended for
znaczone są dla młodzieży niedostosowanej spo- socially maladjusted youth. The goal of the centres
łecznie. Zadaniem ośrodków jest eliminowanie przy- is to eliminate the causes and manifestations of the
czyn i przejawów niedostosowania społecznego oraz social maladjustment as well as to prepare the
przygotowanie wychowanków do samodzielnego young people for independent life, compliant with
życia, zgodnie z normami prawnymi i społecznymi.
legal and social norms.
13. Młodzieżowe ośrodki socjoterapii są pla-
13. Youth social therapy centres are centres
cówkami dla młodzieży niedostosowanej społecz-
nie, z zaburzeniami zachowania i zagrożonej uza- intended for socially maladjusted youth having
leżnieniem w stopniu utrudniającym realizację za- behavioural disorders and susceptible to addiction
dań życiowych bez udzielenia specjalnej pomocy. to a degree affecting performance of life tasks with-
14. Ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze są out receiving special assistance.
placówkami umożliwiającymi dzieciom i młodzieży 14. Rehabilitation-education centres are facil-
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głę- ities making it possible for children and youth with
bokim realizację obowiązku szkolnego poprzez a profound intellectual disability to meet their obli-
uczestnictwo w zajęciach rewalidacyjno-wychowaw- gation to receive an education through participating
czych. in rehabilitation-education classes.
15. Dane o nauczycielach, poza nauczycielami 15. Data regarding teachers, excluding academ-
akademickimi, dotyczą nauczycieli (łącznie z nau- ic teachers, concern teachers (including teachers of
czycielami religii) zatrudnionych przy realizacji obo- religion) employed in obligatory teaching pro-
wiązujących zajęć edukacyjnych, tj. bez wychowaw- grammes, i.e., excluding community centre educa-
ców świetlic, bibliotekarzy, prowadzących wyłącznie tors and librarians conducting exclusively extracur-
zajęcia pozalekcyjne itp. ricular activities, etc.
Education 337
Dane o nauczycielach akademickich dotyczą za- Data regarding academic teachers concern the
trudnionych na stanowiskach: profesora, docenta, positions of: professor, assistant professor, tutor
adiunkta, asystenta oraz zatrudnionych na pozo- and assistant lecturer as well as other didactic
stałych stanowiskach dydaktycznych: starszego positions: senior lecturer, lecturer, lector, instructor
wykładowcy, wykładowcy, lektora, instruktora, a od and since the 2006/07 academic year also qualified
roku akademickiego 2006/07 także dyplomowane-
librarian and qualified scientific documentation and
go bibliotekarza i dyplomowanego pracownika
dokumentacji i informacji naukowej. information staff.
Dane o nauczycielach dotyczą pełnozatrudnio- Data regarding teachers concern full-time and
nych i niepełnozatrudnionych w przeliczeniu na part-time paid employees in terms of full-time
pełnozatrudnionych. paid employees.
16. Dane dotyczące: 16. Data regarding:
1) wychowania przedszkolnego, szkół (poza szko- 1) pre-primary education, schools (excluding higher
łami wyższymi) oraz od roku szkolnego 2008/09 education institutions) as well as since the
— specjalnych ośrodków szkolno-wychowaw- 2008/09 school year — special education care
czych, młodzieżowych ośrodków wychowaw- centres, youth education centres, youth social
czych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, therapy centres and rehabilitation-education
ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych, wy- centres, extracurricular education as well as
chowania pozaszkolnego oraz internatów i burs boarding schools and dormitories concern the
podano według stanu na początku roku szkol- beginning of the school year; data concerning
nego; dane o absolwentach — na koniec roku graduates — the end of the school year;
szkolnego; 2) tertiary education are presented as of 30 XI;
2) szkół wyższych prezentuje się według stanu students are indicated correspondingly on the
w dniu 30 XI; studenci są wykazywani tyle razy, number of fields of education which they study;
na ilu kierunkach studiują; dane o absolwen- data regarding graduates concern the number of
tach dotyczą liczby wydanych dyplomów ukoń- diplomas issued at the end of studies. Gradu-
czenia studiów wyższych; absolwenci wykazani
ates are shown from the academic year.
są z roku akademickiego.
17. Absolwenci eksterni występują wyłącznie 17. Extramural graduates occur only in post-
w szkołach policealnych i w szkołach dla dorosłych. -secondary schools and schools for adults.
18. Współczynnik skolaryzacji: 18. Enrolment rate:
1) brutto jest to relacja liczby osób uczących się 1) gross is the relation of the number of people
(stan na początku roku szkolnego) na danym studying (as of the beginning of the school year)
poziomie kształcenia (niezależnie od wieku) do at a given educational level (regardless of age)
liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie to the population (as of 31 XII) in the age group
wieku określonej jako odpowiadająca temu po- defined as corresponding to this educational
ziomowi nauczania; level;
2) netto jest to relacja liczby osób uczących się 2) net is the relation of the number of people
(stan na początku roku szkolnego) na danym studying (as of the beginning of the school year)
poziomie kształcenia (w danej grupie wieku) do at a given educational level (within a given age
liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie group) to the population (as of 31 XII) in the age
wieku określonej jako odpowiadająca temu po- group defined as corresponding to this educa-
ziomowi nauczania. tional level.
19. Internat to placówka opiekuńczo-wychowaw- 19. A boarding school is a foster and educa-
cza przeznaczona dla młodzieży uczęszczającej do tional facility designated for youth attending general
szkół ogólnokształcących i zawodowych zlokalizo-
and vocational schools located outside their place
wanych poza stałym miejscem zamieszkania.
Bursa to międzyszkolna placówka pełniąca funkcję of permanent residence. A dormitory is an inter-
internatu. school facility serving as a boarding school.
20. Prezentowane informacje, z wyjątkiem da- 20. The information presented, excluding the
nych o szkołach wyższych, od roku szkolnego data on higher education institutions, since the
2007/08 (a w przypadku absolwentów — od roku 2007/08 school year (in the case of graduates —
szkolnego 2006/07) opracowano na podstawie since the 2006/07 school year) has been completed
systemu informacji oświatowej administrowanego on the basis of the Educational Information System
przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. administered by the Ministry of National Education.
Dane zbiorcze
Aggregated data
SZKOŁY
SCHOOLS
Szkoły: Schools:
a, b W latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 łącznie z: a — uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi i liceami profilo-
wanymi, b — technikami uzupełniającymi (w przypadku szkół dla dorosłych również w roku szkolnym 2015/16). c Dające
uprawnienia zawodowe. d Ponadto 148 szkół artystycznych realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne. e—g Łącznie
ze szkołami: e — dla dorosłych; w roku szkolnym 2005/06 bez nauczycieli pracujących w zespołach szkół, f — specjalnymi
przysposabiającymi do pracy, g — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe. h Nauczyciele
akademiccy.
a, b In the 2005/06 and the 2010/11 school years including: a — supplementary general secondary and specialized sec-
ondary, b — supplementary technical secondary (in case of schools for adults also in the 2015/16 school year). c Leading
to professional certification. d Moreover, 148 art schools providing art education only. e—g Including: e — schools for
adults; in the 2005/06 school year excluding teachers working in complexes of schools, f — special job-training schools,
g — general art schools leading to professional certification. h Academic teachers.
Education 339
ABSOLWENCI w tys.
GRADUATES in thous.
Szkoły: Schools:
podstawowe ......................................... 476,7 378,4 347,7 . primary
gimnazja ............................................... 527,1 412,3 350,2 . lower secondary
specjalne przysposabiające do pracy 0,4 1,8 2,5 . special job-training
zasadnicze zawodowe ......................... 75,7 75,0 55,6 . basic vocational
licea ogólnokształcącea ........................ 304,9 221,5 164,5 . general secondary a
m
technikab .............................................. 113,4 125,2 112,5 . technical secondary b
artystyczne ogólnokształcącec ............. 2,4 2,3 2,0l . general art c
policealne ............................................. 104,3 82,0 76,4 . post-secondary
wyższe ................................................. 394,0 497,5 364,6 . higher education institutions
dla dorosłych ........................................ 103,0 71,1 49,3 . for adults
podstawowe ..................................... 0,0 0,0 0,0 . primary
gimnazja ........................................... 2,8 4,1 3,4 . lower secondary
zasadnicze zawodowe ...................... 2,2 1,4 x . basic vocational
licea ogólnokształcącea .................... 57,3 56,9 45,9 . general secondary a
m
technikab ........................................... 40,6 8,6 0,1 . technical secondary b
a, b W latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 łącznie z: a — uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi i liceami profilo-
wanymi, b — technikami uzupełniającymi (w przypadku szkół dla dorosłych również w roku szkolnym 2015/16). c Dające
uprawnienia zawodowe. i Dotyczy wszystkich dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego, ujętych również w tabl. 35
na str. 364. k Patrz uwagi ogólne, ust. 2 pkt 1) na str. 334. l Ponadto realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne
w szkołach artystycznych odpowiednio: 10,0 tys. uczniów i 1,0 tys. absolwentów. m Bez techników uzupełniających.
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem szkół wyższych — Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a, b In the 2005/06 and the 2010/11 school years including: a — supplementary general secondary and specialized sec-
ondary, b — supplementary technical secondary (in case of schools for adults also in the 2015/16 school year). c Leading
to professional certification. i Concerns all children in pre-primary education establishments, also included in the table 35
on page 364. k See general notes, item 2 point 1) on page 334. l Moreover, providing art education only respectively: 10,0
thous. students and 1,0 thous. graduates. m Excluding supplementary technical secondary schools.
S o u r c e: data — with the exception of the higher education institutions — of the Ministry of National Education.
340 Edukacja i wychowanie
Szkoły podstawowe ............................ 13560 13514 2480,8 2296,5 347,7 Primary schools
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 37 36 5,3 5,1 0,7 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 11696 11586 2346,1 2158,5 330,7 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 1079 1087 63,4 60,7 8,7 Associations and other social organisations
Organizacje wyznaniowe ...................... 100 105 15,4 15,8 2,3 Religious organisations
Pozostałe .............................................. 648 700 50,5 56,5 5,3 Others
Gimnazja .............................................. 7495 7528 1073,6 1061,3 350,2 Lower secondary schools
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 33 31 0,5 0,3 0,2 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 6443 6437 1005,0 988,5 328,5 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 506 516 28,7 29,7 9,0 Associations and other social organisations
Organizacje wyznaniowe ...................... 144 147 19,7 20,8 6,4 Religious organisations
Pozostałe .............................................. 369 397 19,7 22,0 6,1 Others
Zasadnicze szkoły zawodowea ........... 2173 2158 189,6 176,9 58,1 Basic vocational schoolsa
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ................................................ 55 55 1,7 1,6 0,5 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 1865 1834 170,2 157,8 52,6 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 121 128 7,2 7,3 2,0 Associations and other social organisations
Organizacje wyznaniowe ...................... 20 21 0,6 0,6 0,2 Religious organisations
Pozostałe .............................................. 112 120 9,8 9,6 2,9 Others
Licea ogólnokształcące ...................... 2241 2230 501,2 485,5 164,5 General secondary schools
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 2 1 0,2 0,2 0,0 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 1730 1697 464,3 446,1 153,0 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 184 186 10,3 10,6 3,2 Associations and other social organisations
Organizacje wyznaniowe ...................... 86 89 9,3 9,6 3,1 Religious organisations
Pozostałe .............................................. 239 257 17,1 18,9 5,1 Others
Technikab ............................................. 2031 2026 518,9 518,7 114,6 Technical secondary schoolsb
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 124 123 19,4 19,3 3,7 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 1675 1661 481,1 478,8 107,8 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 89 86 6,8 7,1 1,4 Associations and other social organisations
Organizacje wyznaniowe ...................... 13 13 0,7 0,7 0,1 Religious organisations
Pozostałe .............................................. 130 143 10,9 12,8 1,7 Others
Szkoły policealne ................................ 2355 2331 255,1 248,1 76,4 Post-secondary schools
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 25 22 1,3 1,1 0,6 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 447 404 36,8 32,8 13,6 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 195 176 12,6 11,0 5,6 Associations and other social organisations
Organizacje wyznaniowe ...................... 1 4 0,0 0,1 0,1 Religious organisations
Pozostałe .............................................. 1687 1725 204,4 203,1 56,5 Others
Szkoły wyższe ..................................... 415 390 1405,1 1348,8 364,6 Higher education institutions
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 132 132 1075,2 1034,2 274,8 units
Organizacje wyznaniowe ...................... 16 16 19,1 18,3 4,9 Religious organisations
Pozostałe .............................................. 267 242 310,8 296,4 85,0 Others
Szkoły dla dorosłych .......................... 1855 1769 179,6 165,2 49,3 Schools for adults
Jednostki administracji centralnej (rzą- Central (government) administration
dowej) ............................................... 27 23 1,5 1,2 0,4 units
Jednostki samorządu terytorialnego ...... 606 581 48,5 43,8 13,1 Local government units
Stowarzyszenia i inne organizacje społeczne 197 185 12,3 11,3 4,0 Associations and other social organisations
Organizacje wyznaniowe ...................... — — — — — Religious organisations
Pozostałe .............................................. 1025 980 117,3 108,9 31,9 Others
7—12 latb ............ 98,3 95,7 90,6 93,9 19—24 lata ............ 54,8 57,3 52,9 52,4
25—29 ................... 10,2 9,8 7,9 7,9
13—15 .................. 98,4 96,5 94,6 94,4
30 lat i więcej ......... 1,0 1,2 0,8 0,8
16—18 lat ............. 95,4 94,9 94,0 93,8 and more
a Bez studentów cudzoziemców. b W roku szkolnym 2015/16 grupa wieku 6—12 lat.
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem szkół wyższych — Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a Excluding foreign students. b In the 2015/16 school year — age group 6—12.
S o u r c e: data — with the exception of the higher education institutions — of the Ministry of National Education.
BRUTTO
GROSS
Szkoły: Schools:
podstawowe ..................... 7—12 99,6 100,1 99,1 96,6 96,7 96,6 primary
gimnazja ........................... 13—15 101,3 102,8 99,7 100,0 100,7 99,3 lower secondary
zasadnicze zawodowea ..... 16—18 14,4 20,0 8,4 15,4 20,4 10,2 basic vocational a
b
licea ogólnokształcące .... 16—18 65,9 55,9 76,3 55,9 46,0 66,3 general secondary b
technika c .......................... 16—18 37,8 45,8 29,4 45,2 52,2 37,9 technical secondary c
policealne ......................... 19—21 16,1 14,6 17,7 19,6 11,2 28,4 post-secondary
higher education institu-
wyższed ............................ 19—24 48,9 41,9 56,1 47,4 39,1 56,0 tionsd
NETTO
NET
Wychowanie przedszkolne 6e 97,6 98,0 97,1 79,6 82,5 76,6 Pre-primary education
Szkoły: Schools:
podstawowe ..................... 7—12 98,1 98,2 98,1 92,5 92,8 92,3 primary
gimnazja ........................... 13—15 95,8 95,3 96,3 91,8 91,4 92,2 lower secondary
zasadnicze zawodowea .... 16—18 12,2 16,8 7,4 12,6 16,7 8,3 basic vocational a
b
licea ogólnokształcące .... 16—18 54,3 43,3 65,9 42,5 31,3 54,3 general b
technika c .......................... 16—18 23,8 28,2 19,2 33,6 39,0 28,0 technical secondary c
policealne ......................... 19—21 9,8 9,2 10,4 5,9 3,2 8,8 post-secondary
higher education institu-
wyższed ............................ 19—24 38,0 32,8 43,4 36,8 29,3 44,6 tionsd
a—c Łącznie ze szkołami: a — specjalnymi przysposabiającymi do pracy, b — w roku szkolnym 2005/06 uzupełniający-
mi liceami ogólnokształcącymi i liceami profilowanymi, c — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodo-
we i w roku szkolnym 2005/06 technikami uzupełniającymi. d Patrz notka a do tabl. 3. e Dotyczy dzieci objętych obowiązkową
edukacją w placówkach wychowania przedszkolnego.
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem szkół wyższych — Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a—c Including: a — special job-training schools, b — in the 2005/06 school year supplementary general secondary
schools and specialized secondary schools, c — general art schools leading to professional certification and in the 2005/06
school year supplementary technical secondary schools. d See footnote a to the table 3. e Concerns children attending
obligatory pre-primary education establishments.
S o u r c e: data — with the exception of the higher education institutions — of the Ministry of National Education.
342 Edukacja i wychowanie
TABL. 5 (241). NAUCZANIE JĘZYKA MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH I ETNICZNYCH ORAZ JĘZYKA REGIONALNEGO
W SZKOŁACH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
TEACHING NATIONAL AND ETHNIC MINORITIES’ LANGUAGE AND REGIONAL LANGUAGE
IN SCHOOLS FOR CHILDREN AND YOUTH
Licea
Szkoły Gimnazjaa Technikac
LATA ogólnokształcąceb
podstawowea Lower secondary Technical
YEARS General
Primary schoolsa schoolsa secondary schoolsc
secondary schoolsb
JĘZYKI OJCZYSTE
NATIVE LANGUAGES szkoły uczniowie szkoły uczniowie szkoły uczniowie szkoły uczniowie
schools pupils schools students schools students schools students
w tym:
of which:
a—c Łącznie z: a — zespołami międzyszkolnymi, b — w latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 liceami profilowanymi,
c — zasadniczymi szkołami zawodowymi (w roku szkolnym 2016/17 — 8 szkół z językiem kaszubskim z 169 uczniami,
4 szkoły z językiem niemieckim z 69 uczniami oraz 1 szkoła z językiem ukraińskim z 1 uczniem).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a—c Including: a — interschool groups, b — in the 2005/06 and 2010/11 school years specialized secondary schools,
c — basic vocational schools (in the 2016/17 school year — 8 schools with Kashubian language with 169 students,
4 schools with German language with 69 students and 1 school with Ukrainian language with 1 student).
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Education 343
Uwaga do tablic 6 i 7
W podziale według języków obcych jedna osoba może być wykazana więcej niż jeden raz.
Note to tables 6 and 7
In the division by foreign languages one person may be indicated more than once.
TABL. 6 (242). UCZĄCY SIĘ JĘZYKÓW OBCYCH W SZKOŁACH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY ORAZ POLICEALNYCH a
PUPILS AND STUDENTS STUDYING FOREIGN LANGUAGES IN SCHOOLS FOR CHILDREN
AND YOUTH AND IN POST-SECONDARY SCHOOLS a
W % ogółu uczniów w szkołach
In % of total pupils and students in schools
LATA Ogółem podstawowych primary zasadni- liceach
w tys. techni-
YEARS gimna- czych ogólno-
kachd policeal-
JĘZYKI OBCE
Grand zjach zawodo- kształ-
miasta wieś b c techni- nych e
total
razem lower wych cących
FOREIGN LANGUAGES in thous. urban rural cal post-sec-
second- basic general
total
areas areas second- ondary e
ary voca- second-
ary d
tional b ary c
NAUCZANIE OBOWIĄZKOWE
OBLIGATORY EDUCATION
Angielski .......................... 2005/06 4073,2 48,4 50,7 45,1 73,8 32,9 96,5 90,8 53,2
English 2010/11 4515,2 90,1 91,3 88,4 89,5 45,9 98,0 95,9 38,9
2015/16 4667,9 95,6 95,9 95,1 97,1 63,3 99,1 98,2 52,7
2016/17 4466,2 95,9 96,1 95,7 97,3 64,9 99,1 98,3 53,3
Francuski ......................... 2005/06 197,9 0,5 0,8 0,2 1,5 1,9 11,8 7,4 1,6
French 2010/11 143,1 0,3 0,4 0,1 2,7 0,9 11,2 4,6 0,1
2015/16 117,3 0,2 0,3 0,0 3,3 0,2 11,2 3,8 0,1
2016/17 113,2 0,2 0,3 0,0 3,2 0,2 11,3 3,6 0,1
Niemiecki ......................... 2005/06 2036,6 15,0 14,8 15,3 27,9 33,9 72,2 75,0 12,6
German 2010/11 1808,5 9,0 8,1 10,2 53,4 33,9 63,2 76,1 3,0
2015/16 1626,1 4,8 4,5 5,3 68,9 30,3 59,5 78,1 3,6
2016/17 1583,8 4,5 4,3 4,8 69,5 29,3 58,6 77,6 3,2
Rosyjski ........................... 2005/06 367,9 2,1 0,7 4,0 2,6 22,2 12,6 18,2 1,7
Russian 2010/11 240,8 0,6 0,1 1,3 5,7 9,9 10,1 11,4 0,5
2015/16 188,1 0,1 0,1 0,2 7,0 5,3 10,4 9,1 0,4
2016/17 177,7 0,2 0,1 0,2 6,5 4,8 10,1 9,1 0,4
Inne ................................. 2005/06 70,7 0,1 0,1 0,1 0,3 0,1 6,2 0,1 1,3
Others 2010/11 73,0 0,1 0,2 0,1 1,0 0,1 8,1 0,5 0,3
2015/16 123,4 0,4 0,5 0,1 3,6 0,2 13,1 1,4 0,8
2016/17 136,1 0,4 0,6 0,1 4,3 0,0 14,3 1,8 0,8
NAUCZANIE DODATKOWE f
ADDITIONAL EDUCATION f
Angielski .......................... 2005/06 844,0 24,6 23,6 26,0 12,0 0,1 0,4 0,2 2,2
English 2010/11 157,3 3,4 2,8 4,4 5,3 0,0 0,7 0,7 2,2
2015/16 38,6 0,9 0,6 1,5 1,0 0,1 0,3 0,3 0,7
2016/17 33,9 0,9 0,6 1,3 1,0 0,1 0,2 0,2 0,5
Francuski ......................... 2005/06 60,0 0,7 0,9 0,4 2,5 — 0,3 0,1 0,2
French 2010/11 35,4 0,5 0,7 0,2 1,2 — 1,0 0,4 —
2015/16 20,6 0,3 0,4 0,1 0,6 — 0,9 0,3 —
2016/17 19,7 0,3 0,5 0,1 0,6 — 0,8 0,3 —
Niemiecki ......................... 2005/06 640,7 7,8 7,6 8,2 26,7 0,1 0,5 0,5 0,8
German 2010/11 415,5 7,2 7,0 7,5 16,9 0,1 4,1 3,0 0,2
2015/16 284,1 5,4 4,8 6,3 10,8 0,2 3,8 2,9 0,1
2016/17 274,4 5,9 5,3 6,8 10,0 0,2 3,4 3,1 0,2
Inne ................................. 2005/06 203,3 2,4 1,3 3,8 7,0 0,0 2,8 0,2 0,5
Others 2010/11 131,6 2,0 1,0 3,5 3,7 0,0 5,1 1,0 0,4
2015/16 80,3 1,2 0,8 1,8 2,5 0,0 3,9 1,0 0,1
2016/17 76,9 1,3 0,9 1,8 2,3 — 3,5 1,1 0,1
a W roku szkolnym 2005/06 stan w dniu 31 XII. b—d Łącznie ze szkołami: b — w roku szkolnym 2005/06 specjalnymi
przysposabiającymi do pracy, c — w latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi
i liceami profilowanymi, d — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe oraz w latach szkolnych
2005/06 i 2010/11 technikami uzupełniającymi. e Z wyjątkiem roku szkolnego 2005/06 dane nie obejmują kolegiów nauczy-
cielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych. f Prowadzone w ramach
godzin będących do dyspozycji dyrektora szkoły.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06 school year as of 31 XII. b—d Including: b — in the 2005/06 school year special job-training schools,
c — in the 2005/06 and 2010/11 school years supplementary general secondary schools and specialized secondary
schools, d — general art schools leading to professional certification as well as in the 2005/06 and 2010/11 school years
supplementary technical secondary schools. e Except for the 2005/06 school year data do not include teacher training
colleges, foreign language teacher training colleges and colleges of social work. f Conducted during the hours which are at
the disposal of a headperson.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
344 Edukacja i wychowanie
w tym: of which:
Licea ogólnokształcące ................... 5091 5329 1549 1612 General secondary schools
a W tym odpowiednio: 898 uczniów i 366 absolwentów w gimnazjach specjalnych z oddziałami przysposabiającymi do pra-
cy. b W przypadku szkół ogólnodostępnych dane dotyczą absolwentów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe lub kwalifikacje w zawodzie. c Łącznie ze szkołami
artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi uprawnienia zawodowe.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a Of which respectively: 898 students and 366 graduates in special lower secondary schools with job-training sections.
b In the case of mainstream schools data concern graduates with statement of special education needs, who passed
examination confirming vocational qualifications (carried out both on the basis of the former and the new care curriculum for
vocational education). c Including general art schools leading to professional certification.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Education 345
w tym: of which:
niewidomi i słabowidzący ....................... 907 759 606 564 blind and sight impaired
niesłyszący i słabosłyszący .................... 2766 1799 1217 1085 deaf and hearing impaired
w tym: of which:
z niepełnosprawnością intelektualną
w stopniu głębokim ............................. 1186 2170 2775 2856 profound intellectually disabled
a Stan w dniu 31 X. b Łącznie ze specjalnymi ośrodkami wychowawczymi (w 2016 r. — 37 ośrodków z 1673 miejscami
i z 1245 wychowankami). c W latach 2005 i 2010 dotyczy wychowanków z niepełnosprawnością ruchową.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a As of 31 X. b Including special education centres (in 2016 there were 37 centres with 1673 places and with 1245 resi-
dents). c In 2005 and 2010 concerns motor-skill impaired residents.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
346 Edukacja i wychowanie
a Stan w dniu 31 X. b Biorący systematyczny udział w pracy kół w okresie od 1 X (w 2005 r. — od 1 XI) roku poprzedza-
jącego rok badany do 30 IX (w 2005 r. — do 31 X) roku badanego.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a As of 31 X. b Systematic participation in extracurricular activities in period from 1 X (in 2005 — from 1 XI) of the year
preceding the surveyed year to 30 IX (in 2005 — to 31 X) of the surveyed year.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
TABL. 11 (247). INTERNATY I BURSY SZKÓŁ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY (bez szkół specjalnych)
BOARDING-SCHOOLS AND DORMITORIES FOR CHILDREN AND YOUTH (excluding special schools)
2016/17 2005/06a 2010/11 2015/16 2016/17
miejsca
pla- korzystający boarders
beds
WYSZCZEGÓLNIENIE cówki SPECIFICATION
esta- na 100
blish- miejsc
w tys. in thous.
ments per 100
beds
a Stan w dniu 31 X. b Bez szkół policealnych. c, d Łącznie ze szkołami: c — artystycznymi ogólnokształcącymi dającymi
uprawnienia zawodowe oraz w latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 technikami uzupełniającymi, d — w latach szkolnych
2005/06 i 2010/11 z uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi i liceami profilowanymi.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a As of 31 X. b Excluding post-secondary schools. c, d Including: c — general art schools leading to professional certifi-
cation as well as in the 2005/06 and 2010/11 school years supplementary general secondary schools, d — in the 2005/06
and 2010/11 school years supplementary general secondary schools and specialized secondary schools.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Education 347
DOMY STUDENCKIE
STUDENT DORMITORIES
Domy ..................................................... 497 501 495 490 Dormitories
Miejsca w tys. ........................................ 146,3 137,8 132,0 129,9 Beds in thous.
Korzystający: Boarding:
studenci: students:
w tysiącach ..................................... 128,7 119,0 105,2 101,7 in thousands
w % ogółu studentów ...................... 6,6 6,5 7,5 7,6 in % of total students
uczestnicy studiów doktoranckich: students of doctoral studies:
w tysiącach ..................................... . 2,1 2,0 1,7 in thousands
in % of total students of doctoral
w % ogółu uczestników ................... . 5,9 4,9 4,1 studies
STOŁÓWKI STUDENCKIE
STUDENT CANTEENS
Stołówki ................................................. 112 89 78 71 Canteens
Miejsca w tys. ........................................ 20,6 13,3 11,5 10,9 Places in thous.
Uwaga do tablic 13 i 14
W podziale według rodzajów stypendiów jedna osoba może być wykazana więcej niż jeden raz.
Note to tables 13 and 14
In the division by type of scholarship one person may be indicated more than once.
a Z funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów oraz w roku akademickim 2010/11 łącznie ze stypendiami
fundowanymi; w przypadku szkół resortu obrony narodowej — bez studentów wojskowych.
a From material aid fund for students and students of doctoral studies and in the 2010/11 academic year including funded
scholarships; in the case of academies of the Ministry of National Defence — excluding military students.
348 Edukacja i wychowanie
a Z funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów oraz w roku akademickim 2010/11 łącznie ze stypendiami
fundowanymi; bez uczestników studiów doktoranckich w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego oraz w roku
akademickim 2010/11 w instytutach naukowych Polskiej Akademii Nauk oraz instytutach badawczych; w przypadku szkół
resortu obrony narodowej — bez wojskowych uczestników studiów doktoranckich.
a From material aid fund for students and students of doctoral studies and in the 2010/11 academic year including funded
scholarships; excluding students of doctoral studies in the Medical Center of Postgraduate Education as well as in the
2010/11 academic year in scientific institutes of the Polish Academy of Sciences as well as research institutes; in the case
of academies of the Ministry of National Defence — excluding military students of doctoral studies.
Szkoły ....................................... 14572 4507 10065 13922 4574 9348 13560 4853 8707 13514 4894 8620
Schools
w tym szkoły specjalne .......... 772 634 138 780 634 146 792 637 155 794 637 157
of which special schools
Nauczyciele w tys. .................... 187,5 100,2 87,3 176,3 95,2 81,1 181,3 102,1 79,2 175,5 99,5 76,0
Teachers in thous.
Oddziały w tys. .......................... 131,6 67,6 64,0 122,1 62,4 59,7 136,0 74,8 61,1 130,1 71,8 58,3
Sections in thous.
Education 349
Uczniowie w tys. ....................... 2602,0 1523,6 1078,4 2191,7 1303,1 888,5 2480,8 1538,7 942,1 2296,5 1433,5 863,0
Pupils in thous.
w tym kobiety ................. 1264,0 739,6 524,4 1065,0 632,8 432,2 1213,6 752,8 460,8 1118,7 698,4 420,2
of which females
w tym I klasa ...................... 389,5 228,0 161,5 360,1 218,7 141,4 536,7 340,4 196,3 206,1 123,2 82,9
of which 1st grade
w tym szkoły specjalne .......... 33,2 29,5 3,7 24,5 21,7 2,8 24,3 21,2 3,1 24,3 21,3 3,0
of which special schools
Absolwenci w tys. ..................... 476,7 280,2 196,5 378,4 223,7 154,8 347,7 211,6 136,1 . . .
Graduates in thous.
w tym kobiety ..................... 232,6 136,7 95,9 183,5 108,3 75,2 170,8 104,1 66,7 . . .
of which females
w tym szkoły specjalne .......... 6,6 5,9 0,7 5,0 4,4 0,6 4,5 3,7 0,8 . . .
of which special schools
Gimnazja .................................. 7031 3637 3394 7278 3764 3514 7495 3911 3584 7528 3935 3593
Lower secondary schools
w tym szkoły specjalne .......... 806 654 152 822 661 161 849 666 183 847 663 184
of which special schools
Nauczyciele w tys. .................... 114,1 75,0 39,1 108,8 70,5 38,3 92,4 59,2 33,2 91,3 58,9 32,5
Teachers in thous.
Oddziały w tys. .......................... 66,7 42,7 24,0 58,1 36,4 21,7 50,9 32,1 18,7 50,6 32,2 18,4
Sections in thous.
Uczniowie w tys. ....................... 1596,8 1040,3 556,5 1261,4 813,8 447,6 1073,6 704,2 369,5 1061,3 701,9 359,4
Students in thous.
w tym kobiety ................. 770,6 502,1 268,5 607,4 392,4 215,0 518,4 340,1 178,3 514,9 341,0 173,9
of which females
w tym I klasa ...................... 516,6 333,6 183,0 415,5 268,0 147,5 358,7 236,2 122,5 358,1 238,9 119,1
of which 1st grade
w tym szkoły specjalne .......... 35,6 31,0 4,6 29,7 25,3 4,4 24,2 19,8 4,4 23,2 18,9 4,3
of which special schools
Absolwenci w tys. ..................... 527,1 344,8 182,3 412,3 264,5 147,8 350,2 227,2 123,0 . . .
Graduates in thous.
w tym kobiety ..................... 258,9 169,6 89,3 202,8 130,5 72,3 170,9 110,9 59,9 . . .
of which females
w tym szkoły specjalne .......... 10,5 9,2 1,3 8,6 7,2 1,3 7,7 6,2 1,5 . . .
of which special schools
w tym kobiety ................... 66452 67700 57255 52644 4628 of which females
w tym I klasa ....................... 95859 90761 62749 58673 4096 of which 1st grade
Biznesu i administracji ........................ 16137 14408 4375 4119 Business and administration
Inżynieryjno-techniczna ...................... 68042 64463 8532 7618 Engineering and engineering trades
Produkcji i przetwórstwa ..................... 22261 20251 2667 2508 Manufacturing and processing
Architektury i budownictwa .................. 20531 18895 3314 3138 Architecture and construction
Usług dla ludności ............................... 49120 45583 6616 7448 Personal services
w tym kobiety ............ 555325 415309 311255 302253 600 of which females
w tym I klasa ................ 313909 222460 164103 160663 445 of which 1st grade
a W latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 łącznie z uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi i liceami profilowanymi.
b, c W tym absolwenci szkół specjalnych: b — 340, c — 172.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06 and 2010/11 school years including supplementary general secondary and specialized secondary
schools. b, c Of which graduates of special schools: b — 340, c — 172.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
w tym kobiety ............ 202566 218949 204191 202022 374 of which females
w tym I klasa ................ 166101 151554 141239 143162 258 of which 1st grade
a W latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 łącznie z technikami uzupełniającymi, z wyjątkiem absolwentów w roku szkol-
nym 2005/06. b, c W tym absolwenci szkół specjalnych: b — 189, c — 72.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06 and 2010/11 school years including supplementary technical secondary schools, except of graduates in
the 2005/06 school year. b, c Of which graduates of special schools: b — 189, c — 72.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
352 Edukacja i wychowanie
TABL. 21 (257). UCZNIOWIE I ABSOLWENCI TECHNIKÓW DLA MŁODZIEŻY WEDŁUG KIERUNKÓW KSZTAŁCENIA
STUDENTS AND GRADUATES OF TECHNICAL SECONDARY SCHOOLS FOR YOUTH
BY FIELDS OF EDUCATION
2015/16 2016/17 2014/15 2015/16
PODGRUPY NARROW FIELDS
KIERUNKÓW KSZTAŁCENIAa uczniowie absolwenci b OF EDUCATION a
students graduates b
a Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Kierunków Kształcenia (ISCED-F 2013). b W podziale według podgrup kie-
runków kształcenia dane dotyczą absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe lub kwalifikacje
w zawodzie.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a According to the International Classification of Fields of Education and Training (ISCED-F 2013). b In the division by
the narrow fields of education data concern the graduates who passed examination confirming vocational qualifications
(carried out both on the basis of the former and the new core curriculum for vocational education).
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Szkoły policealne
Post-secondary schools
szkoły policealne ........................ 1762 30310 24908 10501 8892 post-secondary schools
szkoły policealne specjalne ........ 53 347 159 201 101 special post-secondary schools
Wieczorowa — szkoły policealne ... 8 197 144 144 99 Evening — post-secondary schools
szkoły policealne ........................ 9513 196960 134908 58773 42768 post-secondary schools
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 na str. 335. b W podziale według form kształcenia — z roku szkolnego 2015/16. c W tym
2 eksternów.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a See general notes, item 6 on page 335. b According to form of education — for the 2015/16 school year. c Of which
2 extramural graduates.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
Społeczna ........................................... 4725 5366 827 1018 Social and behavioural sciences
Dziennikarstwa i informacji .................. 1812 1625 216 131 Journalism and information
Biznesu i administracji ........................ 54942 55195 7281 4885 Business and administration
Inżynieryjno-techniczna ...................... 959 514 273 188 Engineering and engineering trades
Usług dla ludności ............................... 34986 35708 7019 6008 Personal services
Szkoły wyższe
Tertiary education (university level)
O G Ó Ł E M .................. 2005/06 1953832 950024c 1003808d 1648182 883847 764335 904969 254249 173136
TOTAL 2010/11 1841251 949476 891775 1395056 1184412 210644 792446 376474 254126
2015/16 1405133 918952 486181 1030520 894952 135568 569072 345002 226562
2016/17 1348822 895725 453097 994555 859368 135187 547720 330668 216406
Pedagogiczna ................ 2015/16 112666 57137 55529 64548 64548 — 49985 45827 38828
Education 2016/17 102137 52638 49499 60558 60544 14 47347 39358 33481
Artystyczna .................... 2015/16 33597 26438 7159 25397 20751 4646 17480 7492 5342
Arts 2016/17 33777 26879 6898 25428 20710 4718 17379 7558 5479
Humanistyczna (z wyłą- 2015/16 22794 19615 3179 17458 12236 5222 7081 4982 2454
czeniem języków) 2016/17 23035 19499 3536 17981 13150 4831 7602 4857 2455
Humanities (except lan-
guages)
Językowa ....................... 2015/16 73296 58128 15168 51277 51274 3 40026 20775 17270
Languages 2016/17 70217 56444 13773 50247 50244 3 38914 19323 16057
Społeczna ...................... 2015/16 137037 91879 45158 98211 71618 26593 66432 35682 24156
Social and behavioural 2016/17 141158 94153 47005 102226 75314 26912 66484 35974 23573
sciences
Dziennikarstwa i infor- 2015/16 17202 12541 4661 11850 11850 — 7833 5165 3554
macji 2016/17 17599 12855 4744 12094 12094 — 8039 5278 3624
Journalism and information
Biznesu i administracji ... 2015/16 261864 124281 137583 160954 160949 5 97688 93603 64267
Business and adminis- 2016/17 252176 123471 128705 157462 157462 — 93850 88990 60788
tration
Prawna .......................... 2015/16 55438 30224 25214 51891 2369 49522 30868 3008 2070
Law 2016/17 53201 30338 22863 49980 2829 47151 29886 2643 1874
Biologiczna .................... 2015/16 15756 15456 300 10910 10910 — 8434 4653 3770
Biological and related 2016/17 16627 16318 309 11962 11962 — 9201 4508 3619
sciences
Nauk o środowisku ........ 2015/16 8172 7147 1025 5453 5453 — 3546 2549 1831
Environment 2016/17 6271 5470 801 4131 4131 — 2594 2047 1476
Fizyczna ........................ 2015/16 22583 21851 732 15696 15649 47 9381 6572 4322
Physical sciences 2016/17 24498 22796 1702 18008 17950 58 10547 6144 3911
Matematyczna i statys- 2015/16 12036 11622 414 8086 8085 1 4929 3665 2522
tyczna 2016/17 10977 10641 336 7598 7597 1 4464 3191 2136
Mathematics and statistics
Technologii teleinforma- 2015/16 51970 35756 16214 43028 43027 1 5032 7600 951
cyjnych 2016/17 51690 35385 16305 43329 43329 — 5183 7461 1037
Information and Commu-
nication Technologies
Inżynieryjno-techniczna 2015/16 151779 119459 32320 124590 124589 1 30232 24264 7005
Engineering and engin- 2016/17 142720 112603 30117 115901 115872 29 27385 24899 7611
eering trades
a Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Kierunków Kształcenia (ISCED-F 2013). b Bez studentów po ostatnim roku
studiów bez egzaminu dyplomowego (w roku akademickim 2016/17 — 23599 studentów, w tym 12338 kobiet). c, d Dane
dotyczą studentów studiów: c — dziennych, d — wieczorowych, zaocznych i eksternistycznych.
a According to the International Classification of Fields of Education and Training (ISCED-F 2013). b Excluding students after
the last year of studies without passing the diploma exams (in the 2016/17 academic year — 23599 students, of which 12338
females). c, d Data concern students of: c — day study system, d — evening, weekend and extramural study system.
356 Edukacja i wychowanie
Produkcji i przetwórstwa 2015/16 50836 36033 14803 40935 40935 — 20552 9172 4925
Manufacturing and pro- 2016/17 45606 32619 12987 36050 36050 — 18740 9015 5018
cessing
Architektury i budownic- 2015/16 77242 53228 24014 59975 59973 2 28270 15237 7296
twa 2016/17 67846 47856 19990 52052 52050 2 24696 14401 7164
Architecture and con-
struction
Rolnicza ......................... 2015/16 13042 8882 4160 10956 10956 — 5774 1860 1054
Agriculture 2016/17 12345 8390 3955 10174 10174 — 5303 1923 1100
Leśna ............................. 2015/16 5704 3047 2657 4738 4738 — 1425 715 213
Forestry 2016/17 5832 3099 2733 4746 4746 — 1477 921 310
Rybactwa ....................... 2015/16 130 130 — 114 114 — 27 9 1
Fisheries 2016/17 99 99 — 80 80 — 20 19 5
Weterynaryjna ................ 2015/16 5814 4848 966 5798 381 5417 4421 16 12
Veterinary 2016/17 6023 4990 1033 6023 519 5504 4650 — —
Medyczna ...................... 2015/16 123954 90827 33127 101955 57874 44081 72426 20374 17286
Health 2016/17 126759 93985 32774 103297 57396 45901 72744 22146 18917
Opieki społecznej ........... 2015/16 8098 5838 2260 6255 6255 — 5359 1773 1567
Welfare 2016/17 7071 5299 1772 4991 4946 45 4295 2006 1805
Usług dla ludności .......... 2015/16 41140 27007 14133 30669 30669 — 23323 9315 6936
Personal services 2016/17 39078 26309 12769 29540 29540 — 22677 8758 6667
Higieny i bezpieczeńst- 2015/16 2976 1751 1225 2897 2897 — 1454 56 39
wa pracy 2016/17 2688 1614 1074 2567 2567 — 1276 121 67
Hygiene and occupa-
tional health services
Ochrony i bezpieczeństwa 2015/16 60710 29653 31057 44574 44574 — 19279 14627 6748
Security services 2016/17 43221 21608 21613 31135 31135 — 13436 11117 5141
Usług transportowych .... 2015/16 17143 11992 5151 14805 14805 — 3787 1837 696
Transport services 2016/17 15634 11297 4337 13333 13333 — 3514 1928 719
Interdyscyplinarne pro- 2015/16 21939 13967 7972 17339 17328 11 3962 4139 1425
gramy i kwalifikacje 2016/17 30397 18930 11467 23564 23557 7 5967 6042 2346
Interdisciplinary program-
mes and qualifications
Indywidualne studia mię- 2015/16 215 215 — 161 145 16 66 35 22
dzyobszarowe 2016/17 140 140 — 98 87 11 50 40 26
Individual studies not
assigned to the partic-
ular narrow fields of
education
a, b Notki patrz na str. 355.
U w a g a.
1. W roku akademickim 2016/17 wśród 390 szkół wyższych było 19 uniwersytetów z 403690 studentami i 104290 absol-
wentami, 23 szkoły techniczne z 285165 studentami i 77195 absolwentami oraz 58 szkół ekonomicznych z 174603 stu-
dentami i 50314 absolwentami.
2. Według danych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego liczba studentów studiujących na więcej niż jednym kierunku
studiów według stanu w dniu 30 XI 2016 r. wyniosła 46623 osoby, tj. 3,5% ogólnej liczby studentów.
a, b See footnotes on page 355.
N o t e.
1. In the 2016/17 academic year among 390 higher education institutions there were 19 universities with 403690 students
and 104290 graduates, 23 technical universities with 285165 students and 77195 graduates as well as 58 academies
of economics with 174603 students and 50314 graduates.
2. According to the data of the Ministry of Science and Higher Education, 46623 students studied more than one field of
education, as of 30 XI 2016, i.e. 3,5% of total students number.
Education 357
O G Ó Ł E M ......................... 2005/06 393968 167390 226578 293045 177749 115296 183626 100923 72513
TOTAL
2010/11 497533 239804 257729 359564 279986 79578 229237 137969 96745
2014/15 395192 237902 157290 238225 217219 21006 149645 156967 106423
2015/16 364619 231734 132885 218759 197865 20894 135379 145860 97823
Pedagogiczna ....................... 2014/15 43454 19043 24411 20316 20305 11 16773 23138 19838
Education 2015/16 36600 16787 19813 16733 16724 9 13747 19867 17074
Artystyczna ........................... 2014/15 8009 6055 1954 5342 4659 683 3707 2667 1913
Arts 2015/16 8087 6435 1652 5391 4680 711 3823 2696 1972
Humanistyczna (z wyłącze- 2014/15 4931 4190 741 3239 2204 1035 1435 1692 815
niem języków) 2015/16 4665 3883 782 3044 2104 940 1370 1621 838
Humanities (except lanuages)
Językowa .............................. 2014/15 19528 14405 5123 11575 11527 48 9661 7953 6865
Languages 2015/16 17410 13359 4051 10150 10137 13 8437 7260 6224
Społeczna ............................. 2014/15 39674 24715 14959 23374 19448 3926 16815 16300 11427
Social and behavioural sci- 2015/16 37957 23669 14288 23327 19130 4197 16238 14630 9922
ences
Dziennikarstwa i informacji ... 2014/15 4959 3288 1671 2885 2879 6 2085 2074 1531
Journalism and information 2015/16 4604 3309 1295 2733 2733 — 1938 1871 1380
Biznesu i administracji .......... 2014/15 82730 34525 48205 41943 41885 58 28496 40787 29113
Business and administration 2015/16 76671 34119 42552 39187 39176 11 26495 37484 26851
Prawna ................................. 2014/15 8477 4919 3558 8067 — 8067 4979 410 300
Law 2015/16 8632 4771 3861 7905 131 7774 4882 727 515
Biologiczna ........................... 2014/15 4589 4387 202 2239 2238 1 1830 2350 1948
Biological and related sci- 2015/16 4717 4555 162 2400 2400 — 1942 2317 1932
ences
Nauk o środowisku ............... 2014/15 4001 3365 636 2267 2266 1 1603 1734 1250
Environment 2015/16 3076 2594 482 1623 1623 — 1150 1453 1048
Fizyczna ............................... 2014/15 6429 6106 323 3320 3295 25 2227 3109 2236
Physical sciences 2015/16 6474 6005 469 3550 3534 16 2324 2924 2047
Matematyczna i statystyczna 2014/15 3832 3683 149 2319 2306 13 1623 1513 1089
Mathematics and statistics 2015/16 3366 3225 141 1870 1863 7 1333 1496 1110
Technologii teleinformacyj- 2014/15 8480 6400 2080 6073 6061 12 718 2407 255
nych 2015/16 8398 6166 2232 5948 5944 4 717 2450 288
Information and Communica-
tion Technologies
Inżynieryjno-techniczna ........ 2014/15 35904 29750 6154 22263 22244 19 6116 13641 4552
Engineering and engineering 2015/16 36229 29892 6337 22627 22619 8 6629 13602 4621
trades
a Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Kierunków Kształcenia (ISCED-F 2013).
a According to the International Classification of Fields of Education and Training (ISCED-F 2013).
358 Edukacja i wychowanie
Produkcji i przetwórstwa ....... 2014/15 14492 10190 4302 9014 9010 4 4664 5478 3144
Manufacturing and process- 2015/16 14063 10420 3643 8815 8814 1 4815 5248 3110
ing
Architektury i budownictwa ... 2014/15 22592 16472 6120 14182 14172 10 7069 8410 4253
Architecture and construction 2015/16 21289 15334 5955 12797 12792 5 6539 8492 4314
Rolnicza ................................ 2014/15 4075 2931 1144 2587 2586 1 1399 1488 935
Agriculture 2015/16 3657 2615 1042 2336 2336 — 1340 1321 792
Leśna .................................... 2014/15 1409 784 625 845 845 — 249 564 184
Forestry 2015/16 1170 705 465 772 772 — 249 398 146
Medyczna ............................. 2014/15 35703 20445 15258 26115 19702 6413 21124 9588 8305
Health 2015/16 29604 21289 8315 20994 14474 6520 15963 8610 7321
Opieki społecznej .................. 2014/15 2315 1393 922 2103 2103 — 1908 212 195
Welfare 2015/16 2300 1595 705 1906 1906 — 1729 394 362
Usług dla ludności ................. 2014/15 13094 7051 6043 9138 9136 2 7124 3956 3020
Personal services 2015/16 11390 7083 4307 8005 8005 — 6511 3385 2649
Ochrony i bezpieczeństwa .... 2014/15 16086 6777 9309 11395 11395 — 5427 4691 2288
Security services 2015/16 13028 5941 7087 8776 8776 — 4355 4252 2041
Usług transportowych ........... 2014/15 3743 2563 1180 2857 2855 2 735 886 288
Transport services 2015/16 3608 2555 1053 2699 2699 — 751 909 315
Interdyscyplinarne programy 2014/15 5185 3388 1797 3324 3316 8 994 1861 644
i kwalifikacje 2015/16 6183 4271 1912 3788 3785 3 1222 2395 914
Interdisciplinary programmes
and qualifications
a Nauczyciele zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin w więcej niż jednej szkole wyższej wykazani zostali w każdym
miejscu pracy. b Bez szkół wyższych zawodowych.
a Teachers employed full-time in more than one institution have been shown in all workplaces. b Excluding higher voca-
tional schools. c The habilitated doctors degree (HD), which is higher than a doctorate (second doctorate), is peculiar to
Poland. The degree is awarded on the basis of an appropriate dissertation and is necessary for obtaining the title of profes-
sor and a professorial post in scientific institutions.
a Ujęci również w pozostałych tablicach dotyczących studentów i absolwentów; w podziale według krajów ujmuje się te,
z których pochodzi 50 i więcej studentów w ostatnim prezentowanym roku akademickim.
a Also shown in other tables regarding students and graduates; per country of origin of 50 and more students, in the last
academic year presented.
360 Edukacja i wychowanie
a Ujęci również w pozostałych tablicach dotyczących studentów i absolwentów; w podziale według krajów ujmuje się te,
z których pochodzi 50 i więcej studentów w ostatnim prezentowanym roku akademickim.
a Also shown in other tables regarding students and graduates; per country of origin of 50 and more students, in the last
academic year presented.
Education 361
a Dla studiów trwających: do 1 roku — stan w dniu rozpoczęcia zajęć, 1 rok i dłużej — stan w dniu 31 XII. b Zgodnie
z Międzynarodową Klasyfikacją Kierunków Kształcenia (ISCED-F 2013).
a For studies lasting: up to 1 year — as of beginning of the academic year, 1 year and longer — as of 31 XII. b According
to the International Classification of Fields of Education and Training (ISCED-F 2013).
362 Edukacja i wychowanie
w tym kobiety ................ 2973 4221 3608 3088 1342 1746 of which females
w tym I klasa .................... 2947 3605 2109 1673 887 786 of which 1st grade
w tym kobiety ................... 771 1225 1126 . 563 563 of which females
w tym kobiety ................ 81326 104981 73485 68141 3406 64726 9 of which females
w tym I klasa .................... 81760 118821 43794 38657 2250 36406 1 of which 1st grade
w tym kobiety ................... 28975 30046 21765 . 1253 20503 9 of which females
a W latach szkolnych 2005/06 i 2010/11 łącznie z uzupełniającymi liceami ogólnokształcącymi i liceami profilowanymi.
b W podziale według form kształcenia z roku szkolnego 2015/16. c W tym 83 eksternów.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a In the 2005/06 and 2010/11 school years including supplementary secondary schools and specialized secondary
schools. b According to form of education — for the 2015/16 school year. c Of which 83 extramural graduates.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
364 Edukacja i wychowanie
Wychowanie przedszkolne
Pre-primary education
a Bez wychowania przedszkolnego w placówkach wykonujących działalność leczniczą. b Dotyczy dzieci, którym odro-
czono spełnianie obowiązku szkolnego po zasięgnięciu opinii psychologiczno-pedagogicznej.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Edukacji Narodowej.
a Excluding pre-primary education in the units performing health care activities. b Concerns children obliged to attend
the primary school who received opinion of the psychological and educational clinic about lack of school readiness.
S o u r c e: data of the Ministry of National Education.
DZIAŁ XIII CHAPTER XIII
OCHRONA ZDROWIA I POMOC HEALTH CARE AND SOCIAL
SPOŁECZNA WELFARE
8) ustawa z dnia 6 IX 2001 r. prawo farmaceutycz- 8) the Pharmaceutical Law, dated 6 IX 2001
ne (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 2142, (uniform text Journal of Laws 2016 item 2142,
z późniejszymi zmianami). with later amendments).
4. Dane o osobach posiadających prawo wy- 4. Data about persons entitled to practise
konywania zawodu medycznego podaje się na medical profession are quoted on the basis of
podstawie centralnych rejestrów osób posiadających central registries of persons entitled to practise
prawo wykonywania zawodu medycznego prowa- medical profession conducted by supreme councils
dzonych przez naczelne rady samorządów zawodo- of the following professional self-governments:
wych: lekarzy i lekarzy dentystów, pielęgniarek i po- doctors, dentists, nurses and midwives, pharmacists
łożnych, farmaceutów, diagnostów laboratoryjnych. and laboratory diagnosticians.
5. Informacje o pracownikach medycznych 5. Information on medical personnel concerns
dotyczą pracujących w: placówkach wykonujących
działalność leczniczą, praktykach zawodowych — persons employed in: units performing health care
od 2006 r., aptekach oraz od 2005 r. — domach activities, professional practices — since 2006,
i zakładach pomocy społecznej, żłobkach i klubach pharmacies and since 2005 — social welfare
dziecięcych. homes and facilities, nurseries and children’s clubs.
Dane dotyczą pracujących bezpośrednio z pacjen- Data concern working directly with a patient, i.e.,
tem, tj. bez osób, dla których głównym miejscem excluding persons for whom the primary workplace
pracy jest uczelnia, jednostka administracji państwo- is university, unit of state or local government ad-
wej lub samorządu terytorialnego albo NFZ. ministration and the National Health Fund.
Dane obejmują osoby pracujące w wymiarze peł- Data includes full-time employed persons, over-
nego etatu, w wymiarze godzin przekraczającym peł- time as well as part-time in relation to work time
ny etat oraz w niepełnym wymiarze godzin w stosun- defined in the obligatory regulations for a given type
ku do czasu pracy określonego obowiązującymi of work, when this work has a basic character,
przepisami dla danego rodzaju pracy, w przypadku including trainees.
jeśli ta praca ma dla nich charakter podstawowy, A nurse should be understood also as a male
łącznie z osobami odbywającymi staż. nurse and midwife — also as a male midwife.
Przez pielęgniarkę należy rozumieć też pielęgnia- Data on physicians authorized to provide health
rza, a przez położną — również położnego.
care services for employed persons (table 6 about
Dane o lekarzach uprawnionych do sprawowania
opieki zdrowotnej nad pracującymi (tabl. 6 o medy- occupational medicine) are based on the records
cynie pracy) podano na podstawie rejestrów pro- kept by voivodship occupational medicine centres,
wadzonych przez wojewódzkie ośrodki medycyny including persons who have qualifications de-
pracy; obejmują osoby, które posiadają kwalifikacje scribed in § 7 of the decree of the Minister of
zgodne z § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia Health and Social Welfare, dated 30 V 1996
i Opieki Społecznej z dnia 30 V 1996 r. (Dz. U. (Journal of Laws 2016 item 2067, with later amend-
2016 poz. 2067, z późniejszymi zmianami). ments).
6. Dane o specjalistach dotyczą lekarzy i leka- 6. Data on doctor specialists and dental
rzy dentystów ze specjalizacją II stopnia oraz od specialists concern doctors with grade II special-
2005 r. posiadających tytuł specjalisty w odpowied- ization and since 2005 with specialists title in
niej dziedzinie medycyny, zgodnie z rozporządze- proper medicine domains in accordance with the
niem Ministra Zdrowia z dnia 2 I 2013 r. w sprawie decree of the Minister of Health, dated 2 I 2013
specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. on Doctors and Dentist Specializations (Journal
2013 poz. 26). of Laws 2013 item 26).
7. Rodzaje poradni ambulatoryjnej opieki 7. Types of clinics in out-patient health care
zdrowotnej podano zgodnie z rozporządzeniem
are given in accordance with the decree of the
Ministra Zdrowia z dnia 17 V 2012 r. (Dz. U. 2012
poz. 594). Minister of Health, dated 17 V 2012 (Journal of
Porady udzielone przez lekarzy i lekarzy denty- Laws 2012 item 594).
stów podano łącznie z badaniami profilaktycznymi Consultations provided by doctors and dentists
oraz z poradami lekarskimi udzielonymi w izbach are presented together with preventive examin-
przyjęć szpitali ogólnych i orzeczeniami wojsko- ations, also together with consultations provided by
wych komisji lekarskich. doctors in admission rooms in general hospitals
Do porad chirurgicznych zaliczono porady udzie- and with the opinions of military medical commis-
lone w poradniach urazowo-ortopedycznych. sions.
8. W uwadze pod tabl. 5 prezentowane są infor- Surgical consultations included consultations pro-
macje (nieujęte w tablicy) dotyczące praktyk lekar- vided in orthopaedic trauma clinics.
skich i stomatologicznych działających wyłącznie 8. Information on doctor and dental practices,
w ramach środków niepublicznych; dane te osza- funded exclusively by non-public sources is given in
cowano na podstawie wyników badania reprezenta- note under table 5 (not included in the table); these
cyjnego podmiotów o liczbie pracujących do 9 osób. data are estimated on the basis of a sample survey
9. Dane o szpitalach obejmują placówki me-
of entities employing up to 9 persons.
dyczne, które do 2011 r. były traktowane jako filie.
10. Dane o stacjonarnej opiece zdrowotnej nie 9. Data on hospitals comprise health care units,
obejmują opieki dziennej (dotyczy: szpitali, łóżek which until 2011 were treated as hospital branches.
i leczonych). 10. Data on in-patient health care do not include
Dane o łóżkach w placówkach stacjonarnych day-care (concerns: hospitals, beds and in-patients).
dotyczą łóżek znajdujących się stale w salach dla Data regarding beds in in-patient units concern
chorych, zajętych przez chorych lub przygotowa- permanent beds in patient rooms, either occupied
nych na ich przyjęcie. or prepared to receive patients.
368 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
11. Dane o łóżkach w szpitalach ogólnych do 11. Data regarding beds in general hospitals do
2007 r. nie obejmują miejsc (łóżek i inkubatorów) not include places (beds and incubators) for new-
dla noworodków. borns until 2007.
Rodzaje oddziałów w szpitalach ogólnych (tabl. 8) Types of wards in general hospitals (table 8), are
opracowano w oparciu o rozporządzenie Ministra elaborated in accordance with the decree of the
Zdrowia z dnia 17 V 2012 r. (Dz. U. 2012 poz. 594,
Minister of Health, dated 17 V 2012 (Journal of
z późniejszymi zmianami). Do oddziałów chirur-
gicznych zaliczono: chirurgię ogólną, dziecięcą, Laws 2012 item 594, with later amendments). Sur-
urazowo-ortopedyczną, szczękową, neurochirurgię, gical wards include: general surgery, paediatric
kardiochirurgię, urologię oraz inne o charakterze surgery, orthopaedic trauma surgery, neurosurgery,
chirurgicznym; do oddziałów zakaźnych — od- urology, maxillo-facial and cardiosurgery as well as
działy obserwacyjno-zakaźne; do oddziałów gruź- other surgical wards; in communicable diseases
licy i chorób płuc — oddziały pulmonologiczne. wards — observation communicable diseases
12. Dane o szpitalach psychiatrycznych nie wards; in tubercular and pulmonary wards —
obejmują oddziałów psychiatrycznych w szpitalach pulmonology wards.
ogólnych. 12. Data regarding psychiatric hospitals do not
13. Zakłady opiekuńczo-lecznicze i zakłady include psychiatric wards in general hospitals.
pielęgnacyjno-opiekuńcze udzielają całodobo- 13. Chronic medical care homes and nursing
wych świadczeń zdrowotnych w zakresie pielę-
homes provide 24-hour health services in scope of
gnacji i rehabilitacji osób niewymagających hospi-
talizacji oraz zapewniają im produkty lecznicze nursing and rehabilitation of persons who do not
i wyroby medyczne. require hospitalization, as well as provide them with
14. Lecznictwo uzdrowiskowe — zorganizo- medicinal products and medical devices.
wana działalność polegająca na udzielaniu świad- 14. Health resort treatment — organized activity
czeń opieki zdrowotnej z zakresu leczenia uzdro- of providing health care services in scope of health
wiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej, pro- resort treatment or rehabilitation, conducted on the
wadzona w uzdrowisku przez zakłady lecznictwa area of health resort by health resort facilities or
uzdrowiskowego albo poza uzdrowiskiem w szpi- outside the health resort area in hospitals and
talach i sanatoriach znajdujących się w urządzo- sanatoriums located in underground mining excava-
nych podziemnych wyrobiskach górniczych, przy tions, using natural conditions (natural materials
wykorzystaniu warunków naturalnych (surowce and healing properties of the climate) and physio-
lecznicze i właściwości lecznicze klimatu) oraz
therapy treatment.
towarzyszących zabiegów z zakresu fizjoterapii.
15. Dane dotyczące ratownictwa medycznego 15. Data concerning emergency medical ser-
i pomocy doraźnej obejmują działalność jednostek vices and first-aid includes units covered by the
zgłoszonych do systemu Państwowe Ratownictwo State Emergency Medical Services system (emer-
Medyczne (zespoły ratownictwa medycznego, szpi- gency rescue teams, hospital emergency wards,
talne oddziały ratunkowe, izby przyjęć, lotnicze admission rooms, medical air rescue).
pogotowie ratunkowe). Hospital emergency wards since 8 XI 2011
Szpitalne oddziały ratunkowe od 8 XI 2011 r. have operated on the basis of decree of the Minis-
funkcjonują na podstawie rozporządzenia Ministra try of Health, dated 3 XI 2011 (Journal of Laws
Zdrowia z dnia 3 XI 2011 r. (Dz. U. 2016 poz. 2131). 2016 item 2131).
16. Dane o aptekach ogólnodostępnych nie 16. Generally available pharmacies do not
obejmują aptek działających w strukturze i na po- include pharmacies, which operate in the structure
trzeby szpitali. and for needs of hospitals.
Punkty apteczne są to ogólnodostępne punkty
Pharmaceutical outlets are sales outlets for sell-
sprzedaży leków gotowych, których asortyment jest
ściśle określony i są głównie usytuowane na tere- ing prepared medicines, the range of which is
nach wiejskich. precisely defined and are located in rural areas.
17. Dane dotyczące szczepień ochronnych infor- 17. Data concerning vaccinations indicate the
mują o odsetku dzieci i młodzieży, które zostały percentage of children and youth who have been
zaszczepione przeciw wybranej chorobie zakaźnej vaccinated against selected infectious disease in
zgodnie z kalendarzem obowiązkowych szczepień accordance with the mandatory vaccination sched-
ochronnych. ule.
18. Dane o zachorowaniach podaje się według 18. Data regarding disease incidence are pre-
Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób sented according to the International Statistical
i Problemów Zdrowotnych (X Rewizja), obowiązują- Classification of Diseases and Related Health
cej od 1997 r. Problems (ICD-10 Revision), valid since 1997.
19. Dane o opiece nad dziećmi do 3 lat prezentu- 19. Data on childcare for children up to the
je się zgodnie z ustawą z dnia 4 II 2011 r. (tekst age of 3 are presented according to the law dated
jednolity Dz. U. 2016 poz. 157, z późniejszymi zmia- 4 II 2011 (uniform text Journal of Laws 2016 item
nami), na podstawie której opieka może być organi-
zowana w formie żłobka oraz od 2011 r. — klubu 157, with later amendments). Childcare can be
dziecięcego albo sprawowana przez dziennego organized in the form of nurseries as well as since
opiekuna lub nianię. 2011 — children’s clubs or provided by day carer or
20. Dane dotyczące wspierania rodziny oraz nanny.
pieczy zastępczej prezentowane są zgodnie z usta- 20. Data concerning family support and foster
wą z dnia 9 VI 2011 r. o wspieraniu rodziny oraz care are presented according to the Law of Family
systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity Dz. U. Support and Foster Care System, dated 9 VI 2011
2017 poz. 697). (uniform text Journal of Laws 2017 item 697).
Health care and social welfare 369
Wspieranie rodziny może być prowadzone w for- Family support shall be provided in the form of
mie usług asystenta rodziny, udzielającego pomocy family assistant’s services, who assists in: improve-
rodzinom m.in. w poprawie ich sytuacji życiowej, ment of family life situation, resolution of psycho-
w rozwiązywaniu problemów socjalnych, psycholo- logical and social issues and problems with upbring-
gicznych, wychowawczych z dziećmi i w poszukiwa- ing children and searching for a job, as a supporting
niu pracy zarobkowej, przez rodzinę wspierającą, family, day-support centre or a specialists guidance.
placówkę wsparcia dziennego lub w formie porad- 21. Supporting family is the family, whose task
nictwa specjalistycznego.
is to help families in difficulty in carrying out its care
21. Rodzina wspierająca to rodzina, której za-
daniem jest pomoc rodzinie przeżywającej trudno- and education functions. In the cooperation with
ści w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowaw- family assistant it helps in the care and upbringing
czych. Przy współpracy asystenta rodziny pomaga of the child, running a household, formulating and
ona w opiece i wychowaniu dziecka, prowadzeniu fulfilling the primary social roles.
gospodarstwa domowego, kształtowaniu i wypeł- 22. Large Family Card basis on the law dated
nianiu podstawowych ról społecznych. 5 XII 2014 of Large Family Card (uniform text
22. Karta Dużej Rodziny na mocy ustawy z dnia Journal of Laws 2016 item 785, with later amend-
5 XII 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (tekst jednolity ments). The card can be obtained, regardless of
Dz. U. 2016 poz. 785, z późniejszymi zmianami) the received income, by families with at least three
przysługuje, niezależnie od dochodów, rodzinom children:
z co najmniej trójką dzieci: 1) up to the age of 18,
1) poniżej 18 lat, 2) up to the age of 25 in case when children learn
2) poniżej 25 lat, w przypadku gdy dziecko uczy się at school or higher education institution,
w szkole lub w szkole wyższej, 3) without age limits in the case of children with
3) bez ograniczeń wiekowych w przypadku dziecka
a certificate of disability.
posiadającego orzeczenie o niepełnosprawno-
The Card is issued free of charge to each mem-
ści.
Karta wydawana jest bezpłatnie każdemu człon- ber of the family (including foster family and foster
kowi rodziny (również rodziny zastępczej i rodzin- home) meeting the conditions specified. The hold-
nego domu dziecka) spełniającej wymienione wa- ers of the Card can take advantage of discounts
runki. Posiadacze karty mają zapewnione zniżki, while purchasing consumer goods and services.
przede wszystkim, przy zakupie towarów i usług 23. Day-support centre supports the family in its
konsumpcyjnych. care and education functions. It may be operated in
23. Placówka wsparcia dziennego wspiera funk- the form of:
cje opiekuńcze i wychowawcze rodziny. Może być 1) general care centre, including interest circles,
prowadzona w formie: day-rooms, clubs, educational centres — pro-
1) opiekuńczej, w tym kół zainteresowań, świetlic, vides a child with: care and education, assist-
klubów i ognisk wychowawczych — zapewnia ance in learning, organisation of leisure time,
dziecku: opiekę i wychowanie, pomoc w nauce, entertainment and sport classes and develop-
organizację czasu wolnego, zabawę i zajęcia ment of interests,
sportowe oraz rozwój zainteresowań, 2) specialized centre — organises sociotherapeutic,
2) specjalistycznej — organizuje zajęcia socjotera-
therapeutic, corrective, compensating and speech
peutyczne, terapeutyczne, korekcyjne, kompen-
sacyjne oraz logopedyczne; realizuje indywidu- therapy classes, implement an individual correc-
alny program korekcyjny, program psychokorek- tive programme, a psychocorrective or psycho-
cyjny lub psychoprofilaktyczny, w szczególności preventive programme, in particular pedagogic,
terapię pedagogiczną, psychologiczną i socjote- psychological and sociotherapy,
rapię, 3) street work (since 2012) — carries out motiv-
3) pracy podwórkowej (od 2012 r.) — realizowanej ating and sociotherapeutic activities, conducted
przez wychowawcę, polegającej na działaniach by a streetworker,
animacyjnych i socjoterapeutycznych, 4) in a combination of the forms (since 2012), i.e.
4) w połączonych formach (od 2012 r.), tj. łączą- combining tasks of the general care, specialized
cych zadania placówek opiekuńczych, specjali- and street work centres.
stycznych i pracy podwórkowej. 24. Family foster care shall be exercised in case
24. Rodzinna piecza zastępcza jest sprawowa- when it is impossible for the parents to provide care
na w przypadku niemożności zapewnienia dziecku and education for a child. It guarantees a work with
opieki i wychowania przez rodziców. Zapewnia a family to make possible for a child to return to the
pracę z rodziną umożliwiającą powrót dziecka do family, or when it is impossible — efforts aimed at
rodziny lub gdy jest to niemożliwe — dążenie do child’s adoption, preparation of a child to live an
przysposobienia dziecka, przygotowanie dziecka do
independent and responsible life, satisfaction of
samodzielnego i odpowiedzialnego życia, zaspoko-
children’s emotional needs, in particular the needs
jenie potrzeb emocjonalnych dzieci ze szczególnym
uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, related to welfare, healthcare, education, culture,
edukacyjnych, kulturalno-rekreacyjnych i religijnych. recreation and religious.
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są: The forms of family foster care are the following:
1) rodziny zastępcze: 1) foster families:
a) spokrewnione, a) related,
b) niezawodowe — umieszcza się w tym samym b) not-professional — placed in it may be not
czasie nie więcej niż 3 dzieci (z wyjątkiem more than 3 children (except for numerous sib-
licznego rodzeństwa), lings),
24 Rocznik Statystyczny 2017
370 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
c) zawodowe — umieszcza się w tym samym c) professional — placed in it may be not more
czasie nie więcej niż 3 dzieci (z wyjątkiem licz- than 3 children (except for numerous siblings)
nego rodzeństwa) — wśród których funkcjonu- — among which there are also:
ją również:
— professional specialized — shall receive in
— zawodowe specjalistyczne — umieszcza
się w nich w szczególności: dzieci legity- particular: children with a disability certifi-
mujące się orzeczeniem o niepełnospraw- cate or a certificate of high or moderate
ności lub orzeczeniem o znacznym lub level of disability, children on the basis of
umiarkowanym stopniu niepełnosprawno- the Law on Proceedings Involving Juve-
ści, dzieci na podstawie ustawy z dnia 26 X niles, dated 26 X 1982 (uniform text Jour-
1982 r. o postępowaniu w sprawach nielet- nal of Laws 2016 item 1654, with later
nich (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 1654, amendments), underage mothers with
z późniejszymi zmianami), małoletnie matki
z dziećmi, children,
— zawodowe pełniące funkcję pogotowia — professional that performs the function of
rodzinnego — przyjmują dzieci na pod- a family emergency house — shall receive
stawie orzeczenia sądu, w przypadku gdy a child on the basis of a court ruling, case
dziecko zostało doprowadzone przez Poli- when a child was escorted by Police or
cję lub Straż Graniczną, na wniosek rodzi- Border Guard, upon consent of parents,
ców, dziecka lub innej osoby w przypadku, child or another person in the case re-
o którym mowa w art. 12a ustawy z dnia ferred to in Art. 12a of the Law on Coun-
29 VII 2005 r. o przeciwdziałaniu przemo-
cy w rodzinie (tekst jednolity Dz. U. 2015 teracting Domestic Violence, dated 29 VII
poz. 1390); 2005 (uniform text Journal of Laws 2015
2) rodzinne domy dziecka — w tym samym czasie item 1390);
może w nich przebywać nie więcej niż 8 dzieci 2) foster homes — placed in it may be not more
(z wyjątkiem licznego rodzeństwa). than 8 children (except for numerous siblings).
25. Instytucjonalna piecza zastępcza jest spra- 25. Insitutional foster care shall be exercised in
wowana w formie: the form of:
1) placówki opiekuńczo-wychowawczej, która jest
1) care and education centre shall be run as:
prowadzona jako placówka typu:
a) interwencyjnego — zapewnia doraźną opiekę a) an intervention — provides immediate care
nad dzieckiem w czasie trwania sytuacji kry- for a child in the crisis situation, especially if
zysowej, w szczególności placówka jest obo- it is required for the centre to place the child
wiązana przyjąć dziecko w przypadkach wy- under immediate care,
magających natychmiastowego zapewnienia b) a family — educates children of various age
mu opieki, groups, including adolescents and those be-
b) rodzinnego — wychowuje dzieci w różnym coming independent; enables common edu-
wieku, w tym dorastające i usamodzielniające
się; umożliwia wspólne wychowanie i opie- cation and care for numerous siblings; co-
kę licznemu rodzeństwu; współpracuje z ko- operate with a family foster care coordinator
ordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej i asy- and a family assistant,
stentem rodziny, c) a socialization — provides a child with full-
c) socjalizacyjnego — zapewnia dziecku cało- -time care and education, and fulfil its needs,
dobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja especially emotional, development, health,
jego niezbędne potrzeby, w szczególności living, social and religious needs; implements
emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne, bytowe, a child assistance plan prepared in cooper-
społeczne i religijne; realizuje przygotowany
we współpracy z asystentem rodziny plan ation with a family assistant; enables contact
pomocy dziecku; umożliwia kontakt dziecka with parents and other close persons, unless
z rodzicami i innymi osobami bliskimi, podej- otherwise decided by a court, takes actions
muje działania w celu powrotu dziecka do ro- aimed at the child’s return to a family; pro-
dziny; zapewnia dziecku dostęp do kształcenia vides a child with access to education
dostosowanego do jego wieku i możliwości adjusted to his/her age and development
rozwojowych; obejmuje dziecko działaniami te- skills; provides a child with therapeutic ac-
rapeutycznymi, zapewnia korzystanie z przy-
tions, provides access to eligible healthcare
sługujących świadczeń zdrowotnych,
d) specjalistyczno-terapeutycznego (od 2012 r.) services,
— sprawuje opiekę nad dzieckiem o indywi- d) a specialist therapy (since 2012) — provides
dualnych potrzebach, w szczególności: legi- care for a child with individual needs, in par-
tymującym się orzeczeniem o niepełnospraw- ticular: a child with a disability certificate or
ności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub a certificate of high or moderate level of dis-
znacznym stopniu niepełnosprawności; wy- ability; a child requiring the application of
magającym stosowania specjalnych metod special education methods and specialist
wychowawczych i specjalistycznej terapii; wy-
magającym wyrównywania opóźnień rozwo- therapy; a child requiring dealing with their
jowych i edukacyjnych. Placówka zapewnia developmental and emotional retardation.
zajęcia wychowawcze, socjoterapeutyczne, The centre provides educational, socio-
korekcyjne, kompensacyjne, logopedyczne, therapeutic, corrective, compensating, speech
terapeutyczne, rekompensujące braki w wy- therapy, and therapeutic activities compen-
Health care and social welfare 371
chowaniu w rodzinie i przygotowujące do ży- sating for lacksin upbringing in a family and
cia społecznego, a dzieciom niepełnospraw- preparing for social life, as well as proper
nym także odpowiednią rehabilitację i zajęcia rehabilitation for disabled children;
rewalidacyjne;
2) regional care and therapy centre (since 2012) —
2) regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej
(od 2012 r.) — umieszczane są w niej dzieci, a centre where children shall be placed, due to
które ze względu na stan zdrowia wymagają their health condition requiring specialist care
stosowania specjalistycznej opieki i rehabilitacji and rehabilitation and cannot be placed in family
i nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pie- foster care or a care and education centre. The
czy zastępczej lub w placówce opiekuńczo- total number of 30 children at most may be
-wychowawczej. W tym samym czasie można placed in a regional care and therapy centre at
w niej umieścić nie więcej niż 30 dzieci; the same time;
3) interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego (od 3) pre-adoptive intervention centre (since 2012) —
2012 r.) — umieszcza się w nim dzieci do ukoń- a centre where shall be placed children up to the
czenia pierwszego roku życia, które wymagają
1 year old, requiring special care who, waiting
specjalistycznej opieki i w okresie oczekiwania na
przysposobienie nie mogą zostać umieszczone for adoption, cannot be covered by family foster
w rodzinnej pieczy zastępczej. W ośrodku w tym care. The total number of 20 children at most
samym czasie można umieścić nie więcej niż 20 may be placed in a pre-adoptive intervention
dzieci. centre at the same time.
26. Dane o placówkach i świadczeniach pomocy 26. Data concerning social welfare facilities and
społecznej prezentuje się zgodnie z ustawą social assistance benefits are presented according
o pomocy społecznej z dnia 12 III 2004 r. (tekst to the Law on Social Assistance, dated 12 III 2004
jednolity Dz. U. 2016 poz. 930, z późniejszymi (uniform text Journal of Laws 2016 item 930, with
zmianami). Do placówek publicznych (tabl. 28) later amendments). Public facilities (table 28)
zaliczono te, dla których organem prowadzącym include those facilities for which the founding
jest samorząd wojewódzki, powiatowy lub gminny.
27. Świadczeniami pomocy społecznej są: bodies is voivodship, powiat or gmina government.
1) świadczenia pieniężne, m.in.: zasiłek stały, 27. Social assistance benefits are:
zasiłek okresowy, zasiłek celowy, pomoc na 1) monetary benefits, among others: permanent
ekonomiczne usamodzielnienie oraz na konty- benefit, temporary benefit, appropriated benefit,
nuowanie nauki. assistance to reach financial self-dependence
Zasiłek stały — przysługuje osobie całkowicie and to continue education.
niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepeł- A person entirely incapable of working due to
nosprawności. age or disability is entitled to permanent benefit.
Zasiłek okresowy — przysługuje osobie lub ro- A person or a family is entitled to a temporary
dzinie ze względu na długotrwałą chorobę, nie- benefit because of long illness, disability, un-
pełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzy-
mania lub nabycia uprawnień do świadczeń z in- employment, perspective of remaining or be-
nych systemów zabezpieczenia społecznego. coming entitled to benefits from other systems of
Zasiłek celowy — przyznawany jest w celu social security.
m.in.: zaspokojenia niezbędnej potrzeby byto- Appropriated benefit is offered in order to fulfil
wej, pokrycia części lub całości wydatków na a necessary livelihood need, covering part or
świadczenia zdrowotne, pokrycia kosztów po- whole of expenditures on health treatment, cov-
grzebu. Może być przyznany osobie lub rodzi- ering burial costs. It may be given to a person or
nie, która poniosła straty w wyniku zdarzenia lo- a family which incurred losses as a result of for-
sowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej; tuitous event, or natural or ecological disaster;
2) świadczenia niepieniężne, m.in.: praca socjalna, 2) non-monetary benefits, among others: social
bilet kredytowany, schronienie, posiłek, ubranie,
work, credited ticked, shelter, meal, clothing,
sprawienie pogrzebu, mieszkanie chronione.
Mieszkanie chronione jest formą pomocy przy- burial, shelter housing.
gotowującą, pod opieką specjalistów, osoby w nim Dwelling protected is a form of social assist-
przebywające do prowadzenia samodzielnego ance preparing people staying there, under the care
życia lub wspomagającą te osoby w codziennym of professionals, for independent living or support-
funkcjonowaniu. ing these persons in their daily functioning.
372 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
a Analitycy medyczni i inni pracownicy z wyższym wykształceniem, np. chemicy, fizycy, mikrobiolodzy.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia.
a Medical analysts and other employees by tertiary education, i.e. chemists, physicists, microbiologists.
S o u r c e: data of the Ministry of Health.
W LICZBACH BEZWZGLĘDNYCH
IN ABSOLUTE NUMBERS
NA 10 tys. LUDNOŚCI
PER 10 thous. POPULATION
a W 2005 r. bez praktyk zawodowych lekarzy, lekarzy dentystów oraz pielęgniarek i położnych; w 2015 r. bez stażystów.
b, c W tym magistrzy: b — pielęgniarstwa — 26182, c — położnictwa — 3901. d Na 10 tys. kobiet.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, w przypadku farmaceutów —
tylko w zakresie pracujących w aptekach szpitalnych.
a In 2005 excluding professional practices — doctors, dentists as well as nurses and midwives; in 2015 excluding train-
ees. b, c Of which masters: b — of nursing — 26182, c — of midwifery — 3901. d Per 10 thous. females.
S o u r c e: data of the Ministry of Health, the Ministry of the Interior and Administration, in regard to pharmacists — only
in the scope of the pharmacists employed in hospital’s pharmacies.
Health care and social welfare 373
B. PORADY UDZIELONEb
CONSULTATIONS PROVIDED b
2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w tys. in thous.
a Dane obejmują praktyki, które podpisały kontrakty z NFZ lub z przychodniami. b Łącznie z poradami opłacanymi w przy-
chodniach przez pacjentów. c Łącznie z poradami lekarskimi udzielonymi w izbach przyjęć szpitali ogólnych (w 2016 r.
— 6038 tys.) nieuwzględnionymi w specjalistycznej opiece lekarskiej.
U w a g a. Ponadto szacuje się, że w 2016 r. działało — wyłącznie w ramach środków niepublicznych — 30,4 tys. prak-
tyk lekarskich i 6,5 tys. praktyk lekarzy dentystów (odpowiednio: w 2005 r. — 24,6 tys. i 7,9 tys., w 2010 r. — 37,5 tys.
i 13,4 tys., w 2015 r. — 38,8 tys. i 7,6 tys.), w których udzielono 39048 tys. porad lekarskich i 8863 tys. porad stomatolo-
gicznych (odpowiednio: w 2005 r. — 17077 tys. i 7419 tys., w 2010 r. — 40863 tys. i 13786 tys., w 2015 r. — 34813 tys.
i 10287 tys.).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Głównego Urzędu Statystycz-
nego.
a Data concern practices that have signed contract with the National Health Fund or out-patient departments. b Including
consultations paid by patients in out-patient departments. c Including doctors consultations provided in admission rooms of
general hospitals (in 2016 — 6038 thous.) not included in specialized doctors care.
N o t e. Moreover, it is estimated that in 2016, 30,4 thous. medical practices and 6,5 thous. dentists practices operated
on the basis of non-public funds (respectively: 24,6 thous. and 7,9 thous. in 2005, 37,5 thous. and 13,4 thous. in 2010,
38,8 thous. and 7,6 thous. in 2015), within the framework of these practices 39048 thous. doctors consultations and 8863
thous. stomatological consultations were granted (respectively: 17077 thous. and 7419 thous. in 2005, 40863 thous. and
13786 thous. in 2010, 34813 thous. and 10287 thous. in 2015).
S o u r c e: data of the Ministry of Health, the Ministry of the Interior and Administration and the Central Statistical Office.
Health care and social welfare 375
Jednostki podstawowe służby medycyny pracy Primary occupational medicine service units
(stan w dniu 31 XII) ...................................... 6869 6084 6294 (as of 31 XII)
w tym praktyki lekarzy .................................. 3256 2693 2792 of which doctors practices
Lekarze uprawnieni (stan w dniu 31 XII) ........... 8548 7050 7172 Physicians authorized (as of 31 XII)
brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy 4269,9 5082,9 5476,3 lack of medical contraindications for work
przeciwwskazania zdrowotne do pracy ........ 17,5 17,1 18,7 medical contraindications for work
a Ujęta również w tabl. 5 na str. 374.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi.
a Also shown in the table 5 on page 374.
S o u r c e: data of the Institute of Occupational Medicine in Łódź.
Zakłady opiekuńczo-leczniczec ............. 251 330 408 400 Chronic medical care homesc
Lecznictwo uzdrowiskowe ..................... 233 247 250 244 Health resort treatment
d
sanatoria ........................................... 163 177 198 196 sanatoria
LECZENI
IN-PATIENTS
a, c, d Notki patrz na str. 375. e Bez łóżek i inkubatorów dla noworodków. f Ponadto 4628 miejsc dziennych. g Bez mię-
dzyoddziałowego ruchu chorych, z wyjątkiem danych w latach 2005 i 2010 w zakresie danych resortu obrony narodowej.
h, i Ponadto leczonych było: h — w trybie dziennym 3119,1 tys. pacjentów, i — w systemie ambulatoryjnym 74,7 tys.
kuracjuszy.
U w a g a.
1. W 2016 r. (stan w dniu 31 XII) w stacjonarnej opiece zdrowotnej na 10 tys. ludności przypadało 74,8 łóżka.
2. W 2016 r. funkcjonowało również 197 szpitali dziennych dysponujących 1,2 tys. miejsc dziennych (stan w dniu 31 XII),
z których skorzystało 115,6 tys. pacjentów.
Ź r ó d ł o: w zakresie szpitali ogólnych, zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych — dane Mini-
sterstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, w zakresie hospicjów i zakładów opieki paliatyw-
nej — dane Ministerstwa Zdrowia, w zakresie zakładów psychiatrycznych — dane Instytutu Psychiatrii i Neurologii oraz
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
a, c, d See footnotes on page 375. e Excluding beds and incubators for newborns. f Moreover 4628 day care places.
g Excluding inter-ward patient transfer, except data in 2005 and 2010 in regard to data of the Ministry of National Defence.
h, i Moreover, patient were treated: h — in day-care system 3119,1 thous. patients, i — as out-patient 74,7 thous. health
resort patients.
N o t e.
1. In 2016 (as of 31 XII) in in-patient health care per 10 thous. population there were 74,8 beds.
2. In 2016 there were also 197 day care hospitals with 1,2 thous. day care places (as of 31 XII), which were used by 115,6
thous. patients.
S o u r c e: in regard to general hospitals, chronic medical care homes and nursing homes — data of the Ministry of
Health and the Ministry of the Interior and Administration, in regard to hospices and palliative care wards — data of the
Ministry of Health, in regard to psychiatric facilities — data of the Institute of Psychiatry and Neurology and the Ministry of
the Interior and Administration.
Health care and social welfare 377
Szpitale ogólne (stan w dniu 31 XII) ................... 956 957 Hospitals (as of 31 XII)
Łóżka (stan w dniu 31 XII) ................................... 186994 186607 Beds (as of 31 XII)
na 10 tys. ludności ......................................... 48,6 48,6 per 10 thous. population
w tym na oddziałach: of which in specified wards:
Chorób wewnętrznych ........................................... 24946 24943 Internal diseases
Kardiologicznych b .................................................. 9047 9044 Cardiological b
Chirurgicznych ....................................................... 41131 41169 Surgical
Pediatrycznych ...................................................... 9985 9807 Paediatrical
Ginekologiczno-położniczych ................................. 18091 17883 Gynaecological-obstetric
Onkologicznych ..................................................... 5985 5951 Oncological
Intensywnej terapii ................................................. 3617 3825 Intensive therapy
Zakaźnych ............................................................. 3209 3259 Communicable
Gruźlicy i chorób płuc ............................................. 7833 7627 Tubercular and pulmonary
Dermatologicznych ................................................ 1612 1548 Dermathological
Neurologicznych .................................................... 8069 8139 Neurological
Psychiatrycznych ................................................... 6799 6911 Psychiatric
w tym na oddziałach leczenia uzależnień ........... 1006 1075 of which in addiction treatment wards
Neonatologicznych ................................................ 9277 9057 Neonatological
Rehabilitacyjnych ................................................... 18001 17624 Rehabilitation
Geriatrycznych ....................................................... 1001 1122 Geriatric
Ruch chorych Patient
Leczeni stacjonarnie w tys.: In-patients in thous.:
bez międzyoddziałowego ruchu chorych ............ 7795 7829 excluding inter-ward patient transfer
z międzyoddziałowym ruchem chorych .............. 8398 8421 including inter-ward patient transfer
w tym na oddziałach: of which in specific wards:
chorób wewnętrznych ..................................... 1078 1048 internal diseases
kardiologicznych b ........................................... 587 588 cardiological b
chirurgicznych ................................................. 2053 2066 surgical
pediatrycznych ................................................ 457 446 paediatrical
ginekologiczno-położniczych .......................... 1110 1098 gynaecological-obstetric
onkologicznych ............................................... 366 369 oncological
intensywnej terapii .......................................... 105 108 intensive therapy
zakaźnych ...................................................... 132 134 communicable
gruźlicy i chorób płuc ...................................... 243 247 tubercular and pulmonary
dermatologicznych .......................................... 61 62 dermathological
neurologicznych .............................................. 331 332 neurological
psychiatrycznych ............................................ 86 86 psychiatric
w tym na oddziałach leczenia uzależnień .... 18 19 of which in addiction treatment wards
neonatologicznych .......................................... 373 376 neonatological
rehabilitacyjnych ............................................. 234 229 rehabilitation
geriatrycznych ................................................ 26 32 geriatric
Wypisani w tys. ...................................................... 7530 7559 Discharges in thous.
Zmarli w tys. ........................................................... 181 178 Deaths in thous.
Leczeni stacjonarnie (bez międzyoddziałowego ru- In-patient (excluding inter-ward patient transfer)
chu chorych) na: 10 tys. ludności ....................... 2027 2037 per: 10 thous. population
1 łóżkoc ................................... 43,9 44,3 bed c
Przeciętny pobyt chorego w dniach ........................ 5,4 5,3 Average patient stay in days
a Patrz uwagi ogólne, ust. 10 na str. 367 i 11 na str. 368. b Łącznie z oddziałami intensywnego nadzoru kardiologiczne-
go. c Bez łóżek i inkubatorów dla noworodków na oddziałach neonatologicznych; do obliczenia wskaźnika przyjęto prze-
ciętną miesięczną liczbę łóżek w roku.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
a See general notes, items 10 on page 367 and 11 on page 368. b Including intensive cardiological care wards. c Ex-
cluding beds and incubators for newborns on neonathology wards; for calculating of indice was used the average monthly
number of beds in year.
S o u r c e: data of the Ministry of Health and the Ministry of the Interior and Administration.
378 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
Zespoły ratownictwa medycznego ............ 939 1470 1486 1492 Emergency rescue teams
podstawowe .......................................... x 831 898 932 basic
specjalistyczne ...................................... x 639 588 560 specialists
Ratownicy medycznia ................................ . 10172 11351 10404 Emergency medical techniciansa
Szpitalne oddziały ratunkowe .................... 126 219 219 221 Hospital emergency wards
Izby przyjęć b ............................................. 153 149 168 161 Admission rooms b
c
Lotnicze pogotowie ratunkowe ................ 17 19 18 18 Medical air rescue c
Wyjazdy na miejsce zdarzenia (w ciągu Calls to the occurrence places (during the
roku): year):
w tysiącach ............................................ 2998 2825 3149 3153 in thousands
w tym: of which:
w ruchu uliczno-drogowym ............... 216 185 166 169 in traffic road
w domu ............................................ 2159 2025 2220 2226 in home
na 1000 ludności ................................... 78,6 73,3 81,9 82,0 per 1000 population
Osoby, którym udzielono świadczenia Persons who received health care benefits
zdrowotnego w miejscu zdarzenia in the place of occurrence (during the
(w ciągu roku): year):
w tysiącach ............................................ 3020 2867 3169 3170 in thousands
w tym w wieku: do 18 lat .................. 246 188 202 200 of which aged: up to 18
65 lat i więcej ........... . 1098 1322 1348 65 and more
na 1000 ludności ................................... 79,1 74,4 82,4 82,5 per 1000 population
a Dotyczy ratowników medycznych pracujących w systemie Państwowe Ratownictwo Medyczne, bez względu na formę
zatrudnienia, dla których jest to główne miejsce pracy. b Komórki organizacyjne szpitali zgłoszone do współpracy z ratow-
nictwem medycznym. c Samolot lub śmigłowiec wraz z załogą, tj. pilotem i osobami udzielającymi pierwszej pomocy lub
podejmującymi medyczne działania ratownicze.
a Concerns emergency medical technicians working in the State Emergency Medical Services, regardless of the form of
employment for which this is the main workplace. b Organisation cells of hospitals applied to cooperate with emergency
medical system. c Airplane or helicopter, including crew, i.e. pilot and people giving first aid or acting as medical rescue.
Oddziały terenowe a (stan w dniu 31 XII) ...... 186 164 135 135 Local collection sitesa (as of 31 XII)
Krwiodawcy w tys. ....................................... 571 633 631 622 Blood donors in thous.
a Bez danych resortu obrony narodowej oraz resortu spraw wewnętrznych i administracji. b Donacja to pobranie krwi lub
jej składnika do celów klinicznych, diagnostycznych lub produkcyjnych. c Jedna jednostka świeżo mrożonego osocza
równa się 200 ml, jeden litr osocza równa się 5 jednostkom.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Centrum Krwi oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
a Excluding data of the Ministry of National Defence and the Ministry of the Interior and Administration. b Donation is
collection of blood or blood components for clinical, diagnostic or manufacturing purposes. c One unit of fresh frozen
plasma equals 200 ml, one litre of plasma equals 5 units.
S o u r c e: data of the National Blood Centre and the Ministry of the Interior and Administration.
Bardzo dobry i dobry ................ 2004 61,3 65,0 58,4 91,1 86,6 71,3 39,4 16,5
Very good and good
2009 65,7 69,2 62,8 92,2 90,7 80,0 49,7 21,3
2014 67,4 71,1 64,1 91,2 91,3 82,4 54,7 27,7
Taki sobie, ani dobry, ani zły .... 2004 26,5 24,2 28,3 7,4 11,8 23,8 42,9 46,9
Fair
2009 23,4 21,6 25,0 6,4 7,9 16,6 37,2 45,1
2014 22,2 19,6 24,6 7,5 7,2 14,3 33,3 42,8
Zły i bardzo zły ......................... 2004 12,2 10,8 13,3 1,5 1,6 4,9 17,7 36,6
Bad and very bad
2009 10,9 9,2 12,2 1,4 1,4 3,4 13,1 33,6
2014 10,4 9,3 11,3 1,3 1,5 3,3 12,0 29,5
380 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
WAGA CIAŁAa
BODY WEIGHT a
Niedowaga .......................................... 2004 4,2 1,9 6,3 10,2 2,3 1,3 1,4
Underweight 2009 3,0 1,2 4,3 7,9 2,0 0,9 1,1
2014 2,8 1,2 4,2 7,9 2,2 1,0 1,2
W normie ............................................ 2004 50,2 45,8 54,3 72,1 52,4 37,2 33,0
Normal 2009 44,8 37,4 51,0 67,8 48,6 34,2 29,4
2014 43,9 36,6 50,1 67,8 48,5 34,4 28,9
Nadwaga ............................................ 2004 33,0 39,7 26,9 14,9 34,8 42,8 44,4
Overweight 2009 36,4 44,8 29,4 20,1 37,4 43,1 44,5
2014 36,6 44,1 30,1 19,9 36,4 43,3 43,7
Otyłość ................................................ 2004 12,6 12,6 12,5 2,8 10,5 18,7 21,2
Obesity 2009 15,8 16,6 15,3 4,2 12,0 21,8 25,0
2014 16,7 18,1 15,6 4,4 12,9 21,3 26,2
PICIE ALKOHOLU b
CONSUMPTION OF ALCOHOLb
Pijący .................................................. 2004 75,2 83,5 67,5 71,5 87,6 82,7 56,4
Drinkers 2009 74,5 85,1 65,8 71,5 87,4 81,7 56,2
2014 72,2 82,9 63,2 69,1 83,3 79,4 57,2
w tym raz w tygodniu lub częściej .... 2004 16,8 26,2 8,2 16,3 22,0 18,6 9,2
of which once a week or more fre- 2014 17,8 28,5 8,8 16,7 24,4 19,4 10,7
quently
Niepijący ............................................. 2004 24,8 16,5 32,5 28,5 12,4 17,3 43,6
Non-drinkers 2009 25,5 14,9 34,2 28,5 12,6 18,3 43,8
2014 27,8 17,1 36,8 30,9 16,7 20,6 42,8
PALENIE TYTONIU
TOBACCO SMOKING
Palący codziennie ................................ 2004 26,5 34,1 19,4 21,0 34,9 35,8 12,6
Daily smokers 2009 23,8 31,0 18,0 19,0 28,6 32,9 13,7
2014 22,7 28,7 17,2 17,0 24,7 31,9 17,1
w tym co najmniej 20 papierosów .... 2004 13,5 20,4 7,1 7,1 19,4 20,9 6,2
of which 20 cigarettes or more 2009 12,3 19,3 6,5 7,1 15,9 18,8 6,6
2014 10,0 15,4 5,1 4,7 11,6 16,1 7,3
Palący okazjonalnie ............................ 2004 4,0 4,1 3,9 5,9 4,7 3,5 1,2
Occassional smokers 2009 5,4 5,9 4,9 6,6 7,0 5,3 2,5
2014 3,4 3,7 3,1 4,9 3,8 3,5 1,7
Dawni palacze .................................... 2004 18,2 22,5 14,3 8,7 17,5 23,7 25,6
Former smokers 2009 18,0 23,3 13,6 6,9 14,8 22,8 27,1
2014 23,3 29,3 17,8 10,3 20,4 28,0 32,9
Nigdy nie palili ..................................... 2004 51,3 39,3 62,4 64,4 42,9 37,0 60,6
Non-smokers 2009 52,8 39,8 63,5 67,5 49,6 39,0 56,7
2014 50,6 38,3 61,9 67,8 51,1 36,6 48,3
a Wagę ciała opracowano na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI) obliczonego przez podzielenie wagi ciała (w kilo-
gramach) przez wzrost (w metrach do kwadratu) i podano według grup: otyłość — 30,0 i więcej, nadwaga — od 25,0
do 29,99, w normie — od 18,5 do 24,99, niedowaga — poniżej 18,5. b W ciągu ostatnich 12 miesięcy do momentu prze-
prowadzenia badania.
a Body weight was compiled on the basis of body mass index (BMI), calculated by dividing the body weight in kilograms
by square of the height in metres and was presented by the following groups of BMI values: obesity — 30,0 and more,
overweight — 25,0—29,99, normal — 18,5—24,99, underweight — less than 18,5. b In the past 12 months to the moment
this interview was carried out.
Health care and social welfare 381
ciśnienie krwi ................................... 2004 90,6 88,5 92,5 78,7 92,8 96,1 97,9
blood pressure
2009 90,1 88,4 91,7 78,5 90,7 94,8 97,5
2014 93,6 92,1 94,9 80,8 94,5 97,9 98,8
cholesterol ....................................... 2004 49,1 43,9 53,8 16,3 41,8 69,0 79,1
blood cholesterol
2009 59,9 55,8 63,5 23,1 52,1 77,5 89,1
2014 76,4 73,8 78,7 41,5 72,2 89,0 95,8
cukier we krwi .................................. 2009 68,9 62,1 74,8 41,8 65,7 80,2 89,6
blood sugar
2014 81,6 76,8 85,7 56,3 80,8 88,5 95,7
wirusowemu zapaleniu wątroby 2004 21,5 18,5 24,3 20,2 19,4 23,8 23,0
typu B
virus hepatitis B 2009 28,2 25,3 30,8 26,2 24,7 30,7 31,3
2014 33,6 30,4 36,2 42,7 27,6 31,6 34,2
grypie .............................................. 2004 18,3 19,0 17,7 17,3 19,5 17,1 19,8
flu
2009 21,9 22,5 21,4 19,2 23,6 20,9 24,4
2014 21,8 22,5 21,2 17,9 22,6 20,8 24,9
3 — szczepienie podstawowe (pełne) ........ 95,8 95,6 92,4 91,6 3 — basic vaccination (full)
20 — szczepienie przypominające III ........... 93,4 90,8 88,0 87,1 20 — booster dose III
Przeciw krztuścowi — w roku życia: Whooping cough vaccinations — at the age of:
3 — szczepienie podstawowe (pełne) .......... 95,8 95,6 92,4 91,6 3 — basic vaccination (full)
3 — szczepienie podstawowe (pełne) .......... 95,8 95,6 92,5 91,6 3 — basic vaccination (full)
Przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Hepatitis type B vaccinations — at the age
— w roku życia: of:
3 — szczepienie podstawowe (pełne) .......... 99,5 99,4 98,6 98,2 3 — basic vaccination (full)
3 — szczepienie podstawowe (pełne) .......... 27,3 95,6 92,5 91,6 3 — basic vaccination (full)
a W 2016 r. w placówkach ochrony zdrowia karty uodpornienia posiadało: 98,5% ogółu dzieci w 2 roku życia, 97,8% —
w 3 roku życia, 96,9% — w 7 roku życia, 93,9% — w 11 roku życia, 94,2% — ogółu młodzieży w 15 roku życia,
91,6% — w 20 roku życia oraz 93,4% — ogółu dziewcząt w 14 roku życia (różyczka). b Udział w ogólnej liczbie zarejestro-
wanych urodzeń żywych.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego — PZH.
a In 2016, 98,5% of all 2 year-olds, 97,8% of 3 year-olds, 96,9% of 7 year-olds, 93,9% of 11 year-olds, 94,2% of 15 year-
-olds, 91,6% of 20 year-olds and 93,4% of girls aged 14 (rubella) possessed immunisation cards in health care facilities.
b Share in the total number of registered live births.
S o u r c e: data of the National Institute of Public Health — National Institute of Hygiene.
Health care and social welfare 383
a Dane dotyczą przypadków zgłoszonych przez lekarzy do inspekcji sanitarnej. b Przeciętne roczne. c Dane nieosta-
teczne z uwagi na specyfikę choroby; w 2016 r. stwierdzono 1278 nowych przypadków zakażenia wirusem HIV. d Wskaź-
nik obliczono na 10 tys. dzieci w wieku do 2 lat. e Łącznie z podejrzeniami zachorowań.
U w a g a. W latach 2001—2015 nie stwierdzono zachorowań na błonicę oraz na porażenie dziecięce nagminne wywo-
łane dzikim szczepem wirusa polio (w latach 2003, 2004, 2009, 2010 i 2014 stwierdzono po jednym zachorowaniu wywoła-
nym wirusem szczepionkowym).
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego — PZH.
a Data cover cases reported by doctors to the sanitary inspection. b Annual average. c Preliminary data because of spe-
cific features of the disease; in 2016, 1278 new cases of HIV infection were detected. d Ratio calculated per 10 thous.
children up to the age of 2. e Including influenza-like illness.
N o t e. In 2001—2015 there were no cases of diphtheria and polio caused by wild strain of polio virus (in 2003, 2004,
2009, 2010 and 2014 there was noted one case of illness caused by a virus vaccine).
S o u r c e: data of the National Institute of Public Health — National Institute of Hygiene.
384 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
Gruźlica potwierdzona bakteriologicznie .............. 3224 2 — 3 30 185 437 649 927 991
Active, bacteriologically confirmed
Gruźlica potwierdzona bakteriologicznie ............. 1251 1 — 4 15 141 208 188 193 501
Active, bacteriologically confirmed
Kiła ............................................ 1316 1043 17 176 218 460 170 273 10 33 52 124 45
Syphilis
w tym wczesna ....................... 957 810 15 149 178 365 103 147 6 27 26 64 19
of which early syphilis
NA 100 TYS. LUDNOŚCI b 2005 3,2 4,9 0,9 8,4 11,9 8,5 3,4 1,7 1,7 5,0 3,7 2,5 0,8
PER 100 THOUS. POPU- 2010 3,2 5,1 2,2 9,4 13,1 8,5 2,6 1,5 1,1 3,2 4,2 2,7 0,5
LATION b
2015 4,6 7,9 3,1 21,7 23,6 13,0 2,9 1,4 1,0 2,9 4,0 2,8 0,6
2016 4,6 7,8 2,9 21,6 21,8 13,8 2,9 1,5 1,2 3,6 4,5 2,9 0,5
W tym kiła ......................... 2005 2,2 2,9 0,4 3,4 6,1 5,4 2,6 1,5 1,5 3,9 3,4 2,2 0,7
Of which syphilis 2010 2,5 3,6 1,6 5,8 8,7 6,1 2,0 1,4 1,0 2,4 3,7 2,6 0,5
2015 3,3 5,4 2,0 13,9 15,4 8,9 2,2 1,2 0,8 2,2 3,5 2,5 0,5
2016 3,4 5,6 1,7 14,7 15,3 10,0 2,3 1,4 1,1 2,9 3,8 2,8 0,5
a Dotyczy przypadków nowo zarejestrowanych; bez danych resortu obrony narodowej, resortu spraw wewnętrznych
i administracji oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. b W danej grupie wieku.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Wenerologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
a Concerns newly registered cases; excluding data of the Ministry of National Defence, the Ministry of the Interior and
Administration and the Internal Security Agency. b In a given age group.
S o u r c e: data of the Institute of Venereology of the Medical University of Warsaw.
O G Ó Ł E M .................................... 2005 o 124407 493 692 1708 3120 10990 28653 30738 34158 13855
TOTAL m 63790 271 376 867 1211 4100 13945 17485 19278 6257
k 60617 222 316 841 1909 6890 14708 13253 14880 7598
2010 o 138227 486 515 1698 3807 8918 30758 38805 35736 17504
m 69547 276 287 902 1445 3219 14350 20974 19969 8125
k 68680 210 228 796 2362 5699 16408 17831 15767 9379
2014 o 156141 539 485 1646 4426 9089 28292 51583 37598 22483
m 78382 296 243 810 1617 3210 13142 27718 20698 10648
k 77759 243 242 836 2809 5879 15150 23865 16900 11835
umiejscowienie:
site:
Warga, jama ustna i gardło ........................ o 4297 3 14 33 95 333 1238 1553 654 374
Lip, oral cavity and pharynx m 3050 3 7 18 44 249 956 1155 427 191
k 1247 — 7 15 51 84 282 398 227 183
Narządy trawienne ..................................... o 32024 11 6 74 358 1291 5180 10424 8984 5696
Digestive organs m 17993 9 4 43 196 757 3123 6310 4954 2597
k 14031 2 2 31 162 534 2057 4114 4030 3099
Narządy oddechowe i klatka piersiowa ...... o 24865 8 3 27 109 671 4952 10309 6182 2604
Respiratory and intrathoracic organs m 16992 5 2 12 66 461 3383 6939 4403 1721
k 7873 3 1 15 43 210 1569 3370 1779 883
Kości i chrząstka stawowa ......................... o 326 8 49 38 34 30 38 57 38 34
Bone and articular cartilage m 160 3 22 14 14 15 26 32 16 18
k 166 5 27 24 20 15 12 25 22 16
Czerniak i inne nowotwory skóry ................ o 16975 3 19 133 499 860 2134 4158 4704 4465
Melanoma and other malignant neoplasms m 8104 2 9 48 200 391 1006 2120 2346 1982
of skin k 8871 1 10 85 299 469 1128 2038 2358 2483
Międzybłonek i tkanki miękkie .................... o 1240 50 25 38 82 101 218 336 245 145
Mesothelial and soft tissue m 681 24 12 22 45 56 127 183 147 65
k 559 26 13 16 37 45 91 153 98 80
Sutek ......................................................... o 17506 — 1 62 866 2232 4398 5615 2785 1547
Breast m 127 — — — 3 5 17 52 33 17
k 17379 — 1 62 863 2227 4381 5563 2752 1530
Żeńskie narządy płciowe ........................ o = k 13344 3 19 105 441 1207 3362 4354 2555 1298
Female genital organs
Męskie narządy płciowe ......................... o = m 13745 4 39 334 457 226 1441 5266 4274 1704
Male genital organs
Układ moczowy .......................................... o 12029 59 9 23 163 496 2036 4218 3187 1838
Urinary tract m 8358 26 7 13 104 363 1453 2972 2200 1220
k 3671 33 2 10 59 133 583 1246 987 618
Oko, mózg i inne części centralnego ukła- o 3058 124 65 125 228 299 581 872 506 258
du nerwowego m 1555 63 36 65 121 167 311 460 247 85
Eye, brain and other parts of central ner- k 1503 61 29 60 107 132 270 412 259 173
vous system
Tarczyca i inne gruczoły wydzielania we- o 3353 42 57 270 542 591 689 727 334 101
wnętrznego m 622 23 14 46 68 93 133 149 73 23
Thyroid and other endocrine glands k 2731 19 43 224 474 498 556 578 261 78
Niedokładnie określone, wtórne i o nieo- o 4148 4 4 15 56 136 607 1249 1060 1017
kreślonym umiejscowieniu m 2195 1 — 5 35 82 369 754 558 391
III-defined, secondary and unspecified sites k 1953 3 4 10 21 54 238 495 502 626
Tkanka limfatyczna, krwiotwórcza i tkanki o 9230 220 175 369 496 616 1418 2444 2090 1402
pokrewne m 4799 133 91 190 264 345 797 1325 1020 634
Lymphoid, haematopoietic and related k 4431 87 84 179 232 271 621 1119 1070 768
tissue
Niezależne mnogie umiejscowienie ........... o 1 — — — — — — 1 — —
Independent (primary) multiple sites m 1 — — — — — — 1 — —
k — — — — — — — — — —
NA 100 TYS. LUDNOŚCI 2 ............... 2005 o 326 13,0 12,8 26,7 61,4 197 536 1008 1370 1392
PER 100 THOUS. POPULATION 2 m 346 13,9 13,6 26,7 47,1 147 545 1305 2025 2155
k 308 12,0 12,0 26,7 76,0 245 529 776 965 1078
2010 o 359 12,6 11,5 27,5 65,3 183 525 1072 1422 1353
m 373 14,0 12,5 28,8 48,9 131 505 1283 2051 2114
k 346 11,2 10,4 26,2 82,2 234 543 898 1024 1031
2014 o 406 13,7 12,4 29,6 70,5 185 517 1139 1575 1493
m 421 14,6 12,2 28,7 50,8 130 493 1344 2215 2321
k 392 12,7 12,7 30,7 90,7 240 540 968 1164 1131
1 Dotyczy przypadków nowo zarejestrowanych. 2 W danej grupie wieku.
Ź r ó d ł o: dane Instytutu Onkologii.
1 Concerns newly registered cases. 2 In a given age group.
S o u r c e: data of the Institute of Oncology.
Health care and social welfare 387
a Miejsca i dzieci w żłobkach łącznie z oddziałami żłobkowymi oraz w 2016 r. ze żłobkami przyzakładowymi; w 2005 r.
łącznie ze żłobkiem tygodniowym. b W tym 46 żłobków przyzakładowych. c Dane dotyczą niań zarejestrowanych w Zakła-
dzie Ubezpieczeń Społecznych.
a Places and children staying in nurseries including nursery wards and in 2016 including workplace nurseries; in 2005
including weekly nursery. b Of which 46 workplace nurseries in 2016. c Data concern nannies registered in the Social
Insurance Institution.
a Rodziny zawodowe niespokrewnione z dzieckiem wielodzietne (funkcjonowały do 31 XII 2014 r.). b W latach 2005
i 2010 w wieku do 18 lat.
U w a g a. W 2016 r. 1643 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej objęło opieką rodziny zastępcze i rodzinne domy
dziecka.
a Professional families, not related to the child with many children (operated until 31 XII 2014). b In 2005 and 2010 up to
the age of 18.
N o t e. In 2016, 1643 family-based foster care coordinators conducted work with foster families and foster homes.
390 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
a W ciągu roku. b W tym 503 sieroty i 1759 niepełnosprawnych. c Łączące zadania placówek interwencyjnych, socjaliza-
cyjnych i specjalistyczno-terapeutycznych; w latach 2005 i 2010 — placówki wielofunkcyjne. d Do ukończenia 1 roku życia.
a During the year. b Of which 503 orphans and 1759 disabled. c Combining tasks of the intervention, socialization and
specialist therapy centres; in 2005 and 2010 — multifunctional centres. d Up to the 1 year old.
a Łącznie ze środowiskowymi domami samopomocy; ponadto w 2016 r. w gestii resortu obrony narodowej był 1 dom
emeryta ze 174 miejscami. b W dalszym podziale placówki mogą być wykazane kilkakrotnie, gdyż jedna placówka może
być przeznaczona dla kilku grup mieszkańców.
a Including community self-help homes; moreover, in 2016 in the Ministry of National Defence there was 1 pensioner’s
home with 174 places. b In further division facilities may be shown several times, because one facility may be intended for
several groups of residents.
392 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
Mieszkańcy (łącznie z filiami) .................... 101199 106976 107846 Residents (including branches)
w domach i zakładach dla: in homes and facilities for:
Osób w podeszłym wieku ............................ 19980 21855 22666 Aged persons
Przewlekle somatycznie chorych ................. 20070 20694 21124 Chronically ill with somatic disorders
Dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie 14538 14999 15200 Mentally retarded
Dzieci i młodzieży niepełnosprawnych inte-
lektualnie .................................................. 6234 5310 5230 Children and youth mentally retarded
Przewlekle psychicznie chorych ................... 20634 22673 23014 Chronically mentally ill
Niepełnosprawnych fizycznie ....................... 1893 2022 1947 Physically handicapped
Matek z małoletnimi dziećmi i kobiet Mothers with dependent children and preg-
w ciąży ..................................................... 1691 1467 1186 nant women
Bezdomnych ................................................ 15524 16992 16752 Homeless
Innych osób ................................................. 635 964 727 Other persons
Kultura Culture
Zwraca się uwagę, że do kin na wsi zalicza się Please pay attention that cinemas in rural areas
również mini- i multipleksy otwierane w centrach include also mini- and multiplexes opened in
handlowych zlokalizowanych na obrzeżach wielkich shopping centres located on outskirts of large
miast.
cities.
7. Dane dotyczące radiofonii i telewizji publicznej
7. Data concerning public radio and television
obejmują jednostki wchodzące w skład Polskiego
Radia S.A. i Telewizji Polskiej S.A., a działalność include entities comprising Polskie Radio S.A. and
ich reguluje ustawa z dnia 29 XII 1992 r. o radiofonii Telewizja Polska S.A., the activity of which is regu-
i telewizji (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 639); lated by the Law on Radio and Television, dated
działalność ta nie wymaga koncesji Krajowej Rady 29 XII 1992 (uniform text Journal of Laws 2016
Radiofonii i Telewizji. item 639); this activity does not require a licence
W 2016 r. audycje radiowe w programach ogól- from the National Broadcasting Council.
nopolskich oraz w programach regionalnych nada- In 2016, 17 public radio centres located in:
wało 17 ośrodków radiofonii publicznej w: Bia-
Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kielce,
łymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach,
Kielcach, Koszalinie, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Koszalin, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole,
Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Szczeci- Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa, Wrocław
nie, Warszawie, Wrocławiu i Zielonej Górze. and Zielona Góra broadcasted programmes on
Programy telewizyjne ogólnotematyczne i tema- national and regional channels.
tyczne o charakterze ogólnopolskim oraz programy Public television — 16 local agencies located
regionalne nadawało 16 oddziałów terenowych in: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gorzów Wielko-
telewizji publicznej w: Białymstoku, Bydgoszczy, polski, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź,
Gdańsku, Gorzowie Wielkopolskim, Katowicach, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Szczecin, War-
Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie,
szawa and Wrocław broadcasted general and
Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warsza-
wie i Wrocławiu. thematic nationwide channels as well as regional
8. Dane o abonentach radiowych i telewizyj- channels.
nych dotyczą osób i instytucji, które uiściły opła- 8. Data regarding radio and television sub-
ty abonamentowe uprawniające do korzystania scribers concern persons and institutions which
z urządzeń odbiorczych radiofonii bezprzewodowej paid the subscription fee in order to use wireless
oraz z odbiorczych urządzeń telewizyjnych. Dane radio and television receivers. The data also
dotyczą także osób korzystających — na mocy concern persons exempt, on the basis of special
szczególnych przepisów — z prawa do bezpłatnego
regulations, from paying the subscription fee
korzystania z urządzeń odbiorczych (np. inwalidów
wojennych i wojskowych). (e.g., disabled war and military veterans).
Dane obejmują również instytucje opłacające Data also concern institutions paying the sub-
abonament za korzystanie z odbiorników radiowych scription for using radio and television receivers in
i telewizyjnych w samochodach. their vehicles.
Turystyka Tourism
1. Dane o przyjazdach do Polski i wyjazdach 1. Data regarding arrivals in Poland and de-
z Polski (tabl. 14) dotyczą przekroczeń granicy, partures from Poland (table 14), registered by the
rejestrowanych przez Straż Graniczną, bez wzglę- Border Guard, concern border crossings regardless
du na cel podróży osób przekraczających granicę of the purpose of travel or the length of stay. Since
i długość ich pobytu. Od 2011 r. obejmują pasaże- 2011 data include passengers as well as persons
rów, jak również obsługę środków transportu oraz engaged in transport servicing and also persons
osoby przekraczające granicę w ramach ruchu crossing the border within simplified cross-border
traffic.
uproszczonego.
In connection with Poland’s accession to the
W związku z włączeniem Polski do obszaru
Schengen area and to the Schengen Information
i Systemu Informacyjnego Schengen, Straż Gra-
System, the Border Guard, as of 21 XII 2007,
niczna z dniem 21 XII 2007 r. zaprzestała —
ceased to register — except at the air border
z wyłączeniem lotniczych przejść granicznych — crossing points — the cross-border flow of people
rejestracji ruchu osobowego i środków transportu and means of transport at the border crossings
na granicach z krajami Unii Europejskiej; część with the European Union countries; part of the
wschodniej granicy Polski, tj. z Rosją, Białorusią Polish eastern border, i.e. with Russia, Belarus
i Ukrainą stała się jednocześnie zewnętrzną and Ukraine, simultaneously became the external
granicą obszaru Schengen (Unii Europejskiej border of the Schengen area (both the European
i strefy Schengen). Obowiązywanie zasad obszaru Union and the Schengen zone). The Schengen
Schengen dotyczących granic powietrznych rozpo- zone regulations concerning air borders came into
częło się z dniem 30 III 2008 r. effect on 30 III 2008.
Culture. Tourism. Sport 395
Nowe zasady pełnej kontroli i rejestracji ruchu na The new regulations on the total control and regis-
granicach obszaru Schengen dotyczą tylko obywa- tration of traffic on borders of the Schengen area
teli państw niebędących członkami UE lub które nie concern only the non-EU citizens, and the citizens
stosują przepisów dorobku Schengen bądź stosują of the countries which either do not apply or only
je tylko częściowo; w przypadku obywateli państw partly apply the Schengen acquis; in the case of
członków UE lub stosujących w pełni przepisy citizens of EU Member States or countries fully
dorobku Schengen, kontrola i rejestracja ruchu implementing the Schengen acquis, the control and
dotyczy tylko tych, którzy przyjeżdżają lub wyjeż- registration of traffic concern only persons arriving
dżają poza granice obszaru Schengen.
in or leaving the Schengen area.
Ponadto — w uwadze pod tabl. 14 — na podsta-
Moreover — in note under the table 14 — on the
wie badania reprezentacyjnego przeprowadzanego
basis of the sample survey conducted since 2014,
od 2014 r. prezentuje się przekroczenia osób na
granicy Polski w ramach obszaru Schengen. the border crossings of people at the Polish border
2. Termin turystyka — zgodnie z rozporządze- within the Schengen area were included.
niem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2. Tourism, in accordance with the regulation
Nr 692/2011 obowiązującym od 2012 r. oznacza (EU) No. 692/2011 of the European Parliament and
czynności odwiedzających, którzy podejmują po- of the Council in force since 2012, means the activ-
dróż do głównego miejsca docelowego położonego ity of visitors taking a trip to a main destination
poza ich zwykłym otoczeniem, na okres krótszy niż outside their usual environment, for less than
1 rok, w dowolnym głównym celu, w tym w celu a year, for any main purpose, including business,
służbowym, wypoczynkowym lub innym celu osobi- leisure or other personal purpose, other than to be
stym, innym niż zatrudnienie przez podmiot miej- employed by a resident entity in the place visited.
scowy dla odwiedzanego miejsca. All categories of travellers which fall within the
Wszystkie kategorie podróżnych, które mieszczą term ”tourism” are defined as visitors. This group
się w zakresie pojęcia „turystyka” są określane comprises:
mianem odwiedzających. W grupie tej wyróżnia ― tourists, i.e., persons who spent at least one night
się: away from their place of permanent residence,
― turystów, tj. osoby, które spędziły co najmniej ― one-day visitors, i.e., persons who did not
jedną noc poza miejscem stałego zamieszkania, spend the night at the place visited.
― odwiedzających jednodniowych, tj. osoby, które The source of the data concerning participation
nie nocują w miejscu odwiedzanym.
of Polish residents in tourism (with at least one
Źródłem danych dotyczących uczestnictwa
overnight stay) are research surveys: in 2005—
mieszkańców Polski w wyjazdach turystycznych
(przynajmniej z 1 noclegiem) są badania ankieto- —2013 of the Ministry of Sport and Tourism, since
we: w latach 2005—2013 Ministerstwa Sportu 2014 — the Central Statistical Office; the research
i Turystyki, od 2014 r. — Głównego Urzędu Staty- covers Polish residents aged 15 and more. In 2016,
stycznego; badania obejmują mieszkańców Polski 26 thous. Polish residents responded to the survey,
w wieku 15 lat i więcej. W 2016 r. zbadano 26 tys. which accounts for approximately 0,08% of the
respondentów, tj. ok. 0,08% badanej populacji. surveyed population.
3. Baza noclegowa turystyki dotyczy turystycz- 3. Tourist accommodation establishments in-
nych obiektów noclegowych, tj. obejmuje obiekty clude hotels and similar facilities and other facilities
hotelowe i pozostałe obiekty (od 2011 r. posiadają- (since 2011 with 10 and more bed places; until
ce 10 i więcej miejsc noclegowych; do 2010 r. bez 2010 excluding rooms for rent and agrotourism
pokoi gościnnych i kwater agroturystycznych). lodgings).
W ramach: Within:
― obiektów hotelowych do grupy „inne obiekty ― hotels and similar facilities, the group ”other
hotelowe” zalicza się te, które nie spełniają hotel facilities” has covered facilities which do
wymagań kategoryzacyjnych dla hoteli, moteli not meet requirements for hotels, motels and
i pensjonatów, ale świadczą usługi typowe dla boarding houses, but which provide hotel ser-
hoteli (np. zajazdy, gościńce), vices (e.g. road houses, inns),
― pozostałych obiektów do grupy „inne obiekty” ― other facilities, the group ”miscellaneous facil-
zalicza się te, które nie odpowiadają warunkom
ities” includes facilities which do not correspond
przewidzianym dla poszczególnych rodzajów
to conditions expected in particular facilities,
obiektów oraz obiekty wykorzystywane dla po-
trzeb turystyki (np. domy studenckie, internaty, and other facilities used for tourism (e.g. stu-
ośrodki do wypoczynku sobotnio-niedzielnego dent dormitories, boarding schools, weekend
i świątecznego, ośrodki sportowo-rekreacyjne, and holiday accommodation establishments,
ośrodki kolonijne, zakłady uzdrowiskowe). sport and recreational centres, holiday youth
4. W informacjach o obiektach i miejscach noc- centres as well as health establishments).
legowych turystyki nie uwzględnia się obiektów 4. Facilities and places temporarily unavailable
i miejsc w obiektach przejściowo nieczynnych due to expansion, renovation, etc., are not included
z powodu przebudowy, remontu itp. in data regarding facilities and the number of bed
5. Stopień wykorzystania miejsc noclegowych places for tourists.
lub pokoi jest to stosunek liczby udzielonych noc- 5. Occupancy rate of bed places or rooms is
legów lub wynajętych pokoi w danym roku do no- a relation of the number of overnight stays or rooms
396 Kultura. Turystyka. Sport
minalnej liczby miejsc noclegowych lub pokoi w da- rented in a given year to the nominal number of bed
nym roku. Przez nominalną liczbę miejsc noc- places or rooms in a given year. The nominal num-
legowych lub pokoi rozumie się sumę miejsc nocle- ber of bed places or rooms shall mean total bed
gowych lub pokoi przygotowanych dla turystów places or rooms prepared for tourists each day of
w każdym dniu działalności obiektu. a facility’s operation.
6. Turyści zagraniczni korzystający z turystycz- 6. Foreign tourists using tourist accommodation
nych obiektów noclegowych (tabl. 16, 19 i 20) reje- establishments (tables 16, 19 and 20) are registered
strowani są według kraju stałego zamieszkania. according to the country of their permanent resi-
Turysta zagraniczny może być wykazany wielokrot- dence. A foreign tourist may be indicated more than
nie, jeśli w czasie jednorazowego pobytu w Polsce once if during a single stay in Poland he/she uses
korzysta z kilku obiektów noclegowych. more than one accommodation facility.
7. Placówki gastronomiczne w turystycznych 7. Catering establishments in tourist accom-
obiektach noclegowych obejmują wszystkie zakłady modation establishments include all catering facil-
i punkty gastronomiczne zlokalizowane na terenie ities and outlets located on the premises of
danego obiektu. Do barów zaliczono także: kawiar- a given tourist accommodation establishment.
nie, winiarnie, piwiarnie, jadłodajnie itp.; do punktów Catering facilities also include cafes, wine houses,
gastronomicznych — także smażalnie, pijalnie, beer halls, canteens, etc.; catering outlets also
lodziarnie, bufety itp. include fry houses, drink bars, ice cream parlours
8. Szlaki turystyczne są to trasy wytyczone dla and snack-bars.
turystów w terenach o dużych walorach krajoznaw- 8. Tourist trails are trails designated for tourists
czych (z uwzględnieniem warunków bezpieczeń- in areas possessing substantial sightseeing value
stwa turystów i przepisów o ochronie środowiska) (taking into account tourist safety conditions and
oznaczone umownymi znakami umożliwiającymi environmental protection regulations) and marked
odnalezienie właściwej drogi (zalecanej lub obliga- with conventional signs which make it possible to
toryjnej). remain on the trail (recommended or obligatory).
Sport Sport
Kultura
Culture
w tym wydania pierwsze .................. 16280 25498 30533 30926 of which first editions
Podręczniki dla szkół wyższych .......... 1618 1724 864 839 University textbooks
w tym dla dzieci i młodzieży ............ 1056 1482 2144 2717 of which for children and youth
TABL. 2 (302). KSIĄŻKI I BROSZURY WYDANE WEDŁUG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI UNESCO W 2016 R.
PUBLISHED BOOKS AND PAMPHLETS BY UNESCO CLASSIFICATION DIVISIONS IN 2016
Ogółem Książki Broszury
DZIAŁY Total Books Pamphlets DIVISIONS
liczba tytułów number of titles
Sztuka i nauka wojskowa ........................ 250 240 10 Military art and science
Nauki medyczne, zdrowie publiczne ....... 1383 1320 63 Medical sciences, public health
TABL. 2 (302). KSIĄŻKI I BROSZURY WYDANE WEDŁUG DZIAŁÓW KLASYFIKACJI UNESCO W 2016 R. (dok.)
PUBLISHED BOOKS AND PAMPHLETS BY UNESCO CLASSIFICATION DIVISIONS IN 2016 (cont.)
Ogółem Książki Broszury
DZIAŁY Total Books Pamphlets DIVISIONS
liczba tytułów number of titles
Sztuki plastyczne i grafika, fotografia ...... 802 751 51 Plastic and graphic arts, photography
Historia literatury i krytyka literacka ......... 935 914 21 History of literature and literary criticism
Czasopisma ukazujące się ................ 6652 7604 7132 7107 Magazines published as specified
6—1 razy w tygodniu ...................... 355 389 424 508 6—1 times a week
3—2 razy w miesiącu ..................... 228 241 222 212 3—2 times a month
Biblioteki (stan w dniu 31 XII) ................. 8591 8342 8050 7984 Libraries (as of 31 XII)
w tym na wsi ...................................... 5696 5512 5291 5240 of which in rural areas
Punkty biblioteczne (stan w dniu 31 XII) 1752 1437 1295 1260 Library service points (as of 31 XII)
w tym na wsi ...................................... 55749 53995 51334 50705 of which in rural areas
a
Czytelnicy w tys. ................................... 7337 6502 6233 6096 Borrowersa in thous.
w tym na wsi ...................................... 1888 1658 1599 1565 of which in rural areas
ab
Wypożyczenia : Loans ab:
w tym na wsi ................................... 38658 32746 30000 29127 of which in rural areas
na 1 czytelnika w wol. ......................... 19,2 18,4 18,0 18,1 per borrower in vol.
w tym na wsi ................................... 20,5 19,8 18,8 18,6 of which in rural areas
a Łącznie z punktami bibliotecznymi, które w latach 2015 i 2016 przyporządkowano w podziale na miasta i wieś według
siedziby jednostki macierzystej. b W latach 2005 i 2010 bez wypożyczeń międzybibliotecznych.
a Including library service points which in 2015 and 2016 are assigned with division into urban areas and rural areas ac-
cording to the parent entity’s registered office. b In 2005 and 2010 excluding interlibrary lending.
Muzea (stan w dniu 31 XII) .................... 690 782 926 944 Museums (as of 31 XII)
Wystawy organizowane przez muzea .... 4422 4750 5159 5392 Exhibitions organised by museums
a
czasowe ............................................ 3058 3178 3498 3690 temporary a
Zwiedzający muzea i wystawy w tys. ..... 18488 22216 33271 36082 Museum and exhibition visitors in thous.
a, b Dotyczy liczby: a — tytułów wystaw, b — ekspozycji tytułów. c Zwiedzająca muzea w zorganizowanych grupach.
a, b Concern the number of: a — exhibition titles, b — exhibitions held. c Visiting museums in organised groups.
Galerie (stan w dniu 31 XII) ................... 292 370 331 335 Galleries (as of 31 XII)
Teatry i instytucje muzyczne .............. 181 183 177 182 Theatres and music institutions
Teatry .................................................... 117 114 103 108 Theatres
dramatyczne ...................................... 92 85 71 74 dramatic
lalkowe ............................................... 25 29 32 34 puppet
Teatry muzyczne ................................... 22 25 30 30 Music theatres
opery .................................................. 9 10 11 11 operas
operetki .............................................. 13 15 19 19 operettas
Filharmonie, orkiestry a , chóry ................ 39 41 41 41 Philharmonic halls, orchestrasa, choirs
Zespoły pieśni i tańca ............................ 3 3 3 3 Song and dance ensembles
Przedsiębiorstwa estradowe ............... 28 31 33 31 Entertainment enterprises
Teatry i instytucje muzyczne .............. 68762 72759 88654 94139 Theatres and music institutions
Teatry .................................................... 40239 39059 42881 44666 Theatres
dramatyczne ...................................... 34979 32921 36675 38228 dramatic
lalkowe ............................................... 5260 6138 6206 6438 puppet
Teatry muzyczne ................................... 12591 15003 19154 19237 Music theatres
opery .................................................. 6402 8279 10255 10698 operas
operetki .............................................. 6189 6724 8899 8539 operettas
Filharmonie, orkiestry a , chóry ................ 15932 17987 25909 29526 Philharmonic halls, orchestrasa, choirs
Zespoły pieśni i tańca ............................ — 710 710 710 Song and dance ensembles
PRZEDSTAWIENIA I KONCERTY b
PERFORMANCES AND CONCERTSb
Teatry i instytucje muzyczne .............. 45897 55462 56655 62444 Theatres and music institutions
Teatry .................................................... 27847 30104 32321 33343 Theatres
dramatyczne ...................................... 20718 21027 22772 23609 dramatic
lalkowe ............................................... 7129 9077 9549 9734 puppet
Teatry muzyczne ................................... 2655 4392 4997 5514 Music theatres
opery .................................................. 1036 1566 1679 1879 operas
operetki .............................................. 1619 2826 3318 3635 operettas
Filharmonie, orkiestry a , chóry ................ 14953 20548 18852 23083 Philharmonic halls, orchestrasa, choirs
Zespoły pieśni i tańca ............................ 442 418 485 504 Song and dance ensembles
Przedsiębiorstwa estradowe ............... 4575 2763 3009 4743 Entertainment enterprises
Teatry i instytucje muzyczne .............. 9609 11522 12031 14587 Theatres and music institutions
Teatry .................................................... 4754 5312 5802 5881 Theatres
dramatyczne ...................................... 3759 3906 4534 4602 dramatic
lalkowe ............................................... 995 1406 1268 1279 puppet
Teatry muzyczne ................................... 1218 2011 2097 3059 Music theatres
opery .................................................. 563 921 917 949 operas
operetki .............................................. 655 1090 1180 2110 operettas
Filharmonie, orkiestry a , chóry ................ 3241 3808 3848 5292 Philharmonic halls, orchestrasa, choirs
Zespoły pieśni i tańca ............................ 396 391 284 355 Song and dance ensembles
Przedsiębiorstwa estradowe ............... 1657 1731 2730 2618 Entertainment enterprises
a W 2005 r. ujmowane w grupie domów kultury lub ośrodków kultury. b W wieku poniżej 15 lat.
U w a g a. Do 2011 r. dane na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co 2 lata.
a In 2005 presented among cultural establishments or cultural centres. b Below the age of 15.
N o t e. Until 2011 data on the basis of periodic surveys conducted every two years.
Culture. Tourism. Sport 403
Kina (stan w dniu 31 XII) ...................... 544 443 450 489 Cinemas (as of 31 XII)
Stałe ...................................................... 536 438 444 484 Indoor
w tym wieś ...................................... 24 12 7 14 of which rural areas
w tym: minipleksy ............................... 18 38 68 78 of which: miniplexes
multipleksy .............................. 33 48 57 58 multiplexes
Ruchome ............................................... 8 5 6 5 Mobile
Sale projekcyjne w kinach stałych Screens in indoor cinemas (as of
(stan w dniu 31 XII) ........................... 937 1076 1276 1364 31 XII)
w tym wieś ......................................... 33 21 16 27 of which rural areas
W tym: minipleksy .................................. 79 185 331 379 Of which: miniplexes
multipleksy ................................. 351 512 588 598 multiplexes
Miejsca na widowni w kinach stałych Seats in indoor cinemas (as of 31 XII)
(stan w dniu 31 XII) w tys. ................ 235,2 248,0 271,0 283,4 in thous.
w tym wieś ......................................... 6,0 4,0 2,8 4,2 of which rural areas
W tym: minipleksy .................................. 17,0 36,7 63,1 70,0 Of which: miniplexes
multipleksy ................................. 80,6 112,7 124,7 126,1 multiplexes
Seanse Screenings
W tysiącach ........................................... 948,6 1478,0 1795,6 1991,1 In thousands
w kinach: in cinemas:
stałych ................................................ 947,9 1476,9 1792,7 1988,4 indoor
w tym wieś .................................. 17,9 18,1 17,5 27,0 of which rural areas
w tym: minipleksy ........................... 120,7 333,9 549,1 679,5 of which: miniplexes
multipleksy .......................... 594,6 969,3 978,7 1036,7 multiplexes
ruchomych ......................................... 0,7 1,1 2,9 2,7 mobile
w tym wieś ...................................... 0,4 . 1,5 1,5 of which rural areas
Na 1 kino ............................................... 1744 3336 3990 4072 Per cinema
stałe ................................................... 1768 3372 4038 4108 indoor
ruchome ............................................. 88 225 486 531 mobile
Widzowie Audience
W tysiącach ........................................... 24865,5 37674,6 45785,6 51960,3 In thousands
w kinach: in cinemas:
stałych ................................................ 24836,2 37528,1 45681,5 51823,9 indoor
w tym wieś .................................. 388,7 446,5 450,4 679,0 of which rural areas
w tym: minipleksy ........................... 3030,6 8593,8 13751,9 16006,4 of which: miniplexes
multipleksy .......................... 15304,3 24452,2 24546,0 27098,6 multiplexes
ruchomych ......................................... 29,3 146,5 104,1 136,4 mobile
w tym wieś ...................................... 17,3 . 10,7 12,9 of which rural areas
Na 1 kino ............................................... 45709 85044 101746 106258 Per cinema
stałe ................................................... 46336 85681 102886 107074 indoor
w tym wieś ...................................... 16196 37206 64339 48498 of which rural areas
ruchome ............................................. 3671 29298 17342 27275 mobile
Na 1 seans ............................................ 26 25 25 26 Per screening
404 Kultura. Turystyka. Sport
Abonenci radiowi w tys. ......................... 8976 6939 6941 6918 Radio subscribers in thous.
miasta ................................................ 6288 5031 5024 4999 urban areas
wieś .................................................... 2688 1908 1917 1919 rural areas
Abonenci telewizyjni w tys. .................... 8681 6707 6665 6640 Television subscribers in thous.
miasta ................................................ 6070 4849 4804 4777 urban areas
wieś .................................................... 2611 1858 1861 1863 rural areas
Turystyka
Tourism
Obiekty (stan w dniu 31 VII) ............... 6723 7206 10024 10509 Facilities (as of 31 VII)
w tym całoroczne .............................. 4497 5323 6845 7214 of which open all year
Obiekty hotelowe .................................. 2200 3223 3723 3965 Hotels and similar facilities
hotele ................................................ 1231 1796 2316 2463 hotels
motele ............................................... 116 123 111 119 motels
pensjonaty ......................................... 238 293 356 378 boarding houses
inne obiekty hotelowe ........................ 615 1011 940 1005 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .................................. 4523 3983 6301 6544 Other facilities
domy wycieczkowe ........................... 78 52 44 42 excursion hostels
schroniska ......................................... 49 60 53 58 shelters
schroniska młodzieżowe ................... 403 346 322 317 youth hostels
w tym szkolne schroniska młodzie-
żowe .......................................... 329 294 287 279 of which school youth hostels
kempingi ............................................ 136 121 132 135 camping sites
pola biwakowe ................................... 247 193 177 173 tent camp sites
ośrodki wczasowe ............................. 1391 1154 1027 1086 holiday centres
ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe 492 494 411 428 training-recreational centres
domy pracy twórczej .......................... 47 37 33 32 creative arts centres
zespoły domków turystycznych ......... 315 365 431 465 complexes of tourist cottages
hostele .............................................. . 71 121 139 hostels
pokoje gościnne ................................ . . 1876 1996 rooms for rent
kwatery agroturystyczne .................... . . 811 802 agrotourism lodgings
inne obiekty ...................................... 1365 1090 863 871 miscellaneous facilities
Miejsca noclegowe (stan w dniu
31 VII) w tys. .................................... 569,9 610,1 710,3 749,2 Bed places (as of 31 VII) in thous.
w tym całoroczne .............................. 343,7 408,9 490,0 521,9 of which open all year
Obiekty hotelowe .................................. 169,6 241,0 301,6 325,8 Hotels and similar facilities
hotele ................................................ 127,5 176,0 235,6 253,3 hotels
motele ............................................... 4,4 4,7 4,0 4,3 motels
pensjonaty ......................................... 11,0 12,7 14,6 15,7 boarding houses
inne obiekty hotelowe ........................ 26,7 47,5 47,4 52,5 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .................................. 400,3 369,1 408,7 423,4 Other facilities
domy wycieczkowe ........................... 5,7 4,2 3,2 3,1 excursion hostels
schroniska ......................................... 2,5 2,9 2,7 3,2 shelters
schroniska młodzieżowe ................... 22,3 20,1 20,2 19,9 youth hostels
w tym szkolne schroniska młodzie-
żowe .......................................... 18,0 16,9 18,0 17,6 of which school youth hostels
kempingi ............................................ 24,9 19,6 20,2 23,4 camping sites
pola biwakowe ................................... 31,3 21,4 21,2 18,9 tent camp sites
ośrodki wczasowe ............................. 136,0 122,1 113,1 117,6 holiday centres
ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe 49,7 50,3 43,9 46,7 training-recreational centres
domy pracy twórczej .......................... 2,2 1,9 1,7 1,7 creative arts centres
zespoły domków turystycznychb ........ 21,6 21,5 26,8 27,4 complexes of tourist cottages b
hostele .............................................. . 3,3 8,1 8,5 hostels
pokoje gościnne ................................ . . 43,3 46,8 rooms for rent
kwatery agroturystyczne .................... . . 13,4 13,5 agrotourism lodgings
inne obiekty ....................................... 104,1 101,9 90,8 92,6 miscellaneous facilities
a W latach 2005 i 2010 bez pokoi gościnnych i kwater agroturystycznych oraz w 2005 r. bez hosteli; w latach 2015 i 2016
dane dotyczą obiektów posiadających 10 i więcej miejsc noclegowych. b Łącznie z miejscami kempingowymi, jeśli wystę-
pują na terenie zespołu domków turystycznych.
a In 2005 and 2010 excluding rooms for rent and agrotourism lodgings as well as in 2005 excluding hostels; in 2015 and
2016 data concern establishments possessing 10 and more bed places. b Including camping sites if they exist on the
territory of the complex of tourist cottages.
Culture. Tourism. Sport 407
Korzystający z noclegów w tys. ......... 16597,2 20461,5 26942,1 30108,3 Tourists accommodated in thous.
w tym turyści zagraniczni .................. 4310,4 4135,0 5689,6 6378,8 of which foreign tourists
Obiekty hotelowe .................................. 10527,9 14354,1 20135,8 22617,4 Hotels and similar facilities
hotele ................................................ 8693,2 11739,9 17487,1 19615,4 hotels
motele ............................................... 284,7 327,5 233,3 240,8 motels
pensjonaty ......................................... 331,4 345,8 452,6 536,3 boarding houses
inne obiekty hotelowe ........................ 1218,7 1940,9 1962,9 2224,9 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .................................. 6069,3 6107,4 6806,2 7490,9 Other facilities
domy wycieczkowe ............................ 219,7 168,3 90,9 94,4 excursion hostels
schroniska ......................................... 108,2 114,3 135,9 172,1 shelters
schroniska młodzieżowe ................... 527,2 527,6 457,8 473,7 youth hostels
w tym szkolne schroniska młodzie-
żowe .......................................... 410,7 422,9 380,4 387,3 of which school youth hostels
kempingi ............................................ 216,3 198,7 241,4 247,5 camping sites
pola biwakowe ................................... 121,5 73,6 102,0 92,7 tent camp sites
ośrodki wczasowe ............................. 1541,6 1491,8 1449,7 1648,9 holiday centres
ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe 1212,0 1230,7 1005,3 1082,1 training-recreational centres
domy pracy twórczej .......................... 59,1 45,9 43,4 42,0 creative arts centres
zespoły domków turystycznych b ....... 225,9 246,3 288,8 334,1 complexes of tourist cottages b
hostele .............................................. . 223,5 559,1 603,1 hostels
pokoje gościnne ................................ . . 558,0 671,0 rooms for rent
kwatery agroturystyczne .................... . . 127,1 138,8 agrotourism lodgings
inne obiekty ....................................... 1837,8 1786,6 1746,9 1890,6 miscellaneous facilities
Udzielone noclegi w tys. .................... 48618,4 55794,5 71234,4 79393,9 Nights spent in thous.
w tym turystom zagranicznym ........... 10542,4 10064,6 13757,7 15579,2 of which foreign tourists
Obiekty hotelowe .................................. 20333,0 27140,8 38804,8 44323,4 Hotels and similar facilities
hotele ................................................ 16335,2 21199,9 32674,8 37243,6 hotels
motele ............................................... 381,0 455,1 335,7 369,6 motels
pensjonaty ......................................... 1077,3 1071,3 1240,8 1452,8 boarding houses
inne obiekty hotelowe ........................ 2539,5 4414,6 4553,5 5257,5 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .................................. 28285,4 28653,7 32429,6 35070,4 Other facilities
domy wycieczkowe ............................ 634,4 439,6 280,8 271,1 excursion hostels
schroniska ......................................... 186,4 195,6 219,5 267,5 shelters
schroniska młodzieżowe ................... 1294,4 1289,8 1134,1 1188,7 youth hostels
w tym szkolne schroniska młodzie-
żowe .......................................... 1016,2 1050,7 961,0 990,2 of which school youth hostels
kempingi ............................................ 659,8 585,2 678,0 750,3 camping sites
pola biwakowe ................................... 424,5 245,1 312,1 315,1 tent camp sites
ośrodki wczasowe ............................. 9349,5 8434,2 8224,6 9089,4 holiday centres
ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe 4222,7 4113,2 3542,5 3894,4 training-recreational centres
domy pracy twórczej .......................... 215,2 176,8 151,2 137,6 creative arts centres
zespoły domków turystycznych b ....... 898,2 932,0 1139,2 1271,7 complexes of tourist cottages b
hostele .............................................. . 446,0 1219,3 1235,8 hostels
pokoje gościnne ................................ . . 1994,2 2377,5 rooms for rent
kwatery agroturystyczne .................... . . 452,1 507,8 agrotourism lodgings
inne obiekty ....................................... 10400,3 11796,2 13082,1 13763,5 miscellaneous facilities
a, b Notki patrz na str. 406.
a, b See footnotes on page 406.
408 Kultura. Turystyka. Sport
Obiekty hotelowe ............... 34,4 31,9 36,6 38,6 40,5 39,1 45,3 47,6 Hotels and similar facilities
hotele ............................. 36,5 33,8 39,0 41,1 43,1 41,6 48,3 50,8 hotels
motele ............................ 26,3 27,9 22,5 23,9 32,9 33,9 28,0 29,2 motels
pensjonaty ...................... 30,1 25,5 27,4 28,8 33,1 29,3 31,1 33,0 boarding houses
inne obiekty hotelowe ..... 27,2 26,8 28,1 29,8 29,9 31,2 33,6 35,3 other hotel facilities
Obiekty hotelowe .............................. 4997 2967 1593 299 138 Hotels and similar facilities
inne obiekty hotelowe .................... 815 428 231 104 52 other hotel facilities
Pozostałe obiekty .............................. 2693 396 668 1414 215 Other facilities
ośrodki szkoleniowo-wypoczynko-
we .............................................. 467 85 127 222 33 training-recreational centres
Turyści krajowi ......................... 2005 74,0 60,4 81,1 84,9 85,5 88,3 95,0 70,0
Domestic tourists
2010 79,8 71,2 86,2 91,1 89,3 93,3 95,3 76,4
2015 78,9 73,1 83,3 92,0 85,2 96,8 94,6 73,7
2016 78,8 73,2 83,8 91,3 84,8 94,7 94,8 71,7
Turyści zagraniczni .................. 2005 26,0 39,6 18,9 15,1 14,5 11,7 5,0 30,0
Foreign tourists
2010 20,2 28,8 13,8 8,9 10,7 6,7 4,7 23,6
2015 21,1 26,9 16,7 8,0 14,8 3,2 5,4 26,3
2016 21,2 26,8 16,2 8,7 15,2 5,3 5,2 28,3
O G Ó Ł E M ..... 2005 x 100,0 79,9 1,3 1,2 4,1 0,6 1,8 2,4 T O T A L
2010 x 100,0 81,8 1,1 0,7 5,0 0,3 1,7 1,4
2015 x 100,0 82,7 0,7 0,6 5,1 0,1 1,4 1,6
2016 100,0 100,0 82,4 0,6 0,7 5,3 0,1 1,3 1,5
w tym: of which:
Białoruś ....................... 2,7 100,0 76,7 1,5 0,4 11,2 0,4 0,3 0,1 Belarus
Czechy ........................ 1,8 100,0 78,1 0,5 0,8 4,9 0,3 0,8 4,7 Czech Republic
Dania .......................... 1,5 100,0 89,2 0,3 0,3 3,9 0,0 0,4 1,8 Denmark
Francja ........................ 3,9 100,0 83,9 0,3 0,4 3,5 0,1 0,2 1,9 France
Hiszpania .................... 3,3 100,0 86,9 0,1 0,2 2,5 0,0 0,1 0,5 Spain
Holandia ..................... 2,3 100,0 83,1 0,6 0,7 3,5 0,0 0,3 5,3 Netherlands
Izrael ........................... 3,1 100,0 96,4 0,1 0,3 1,5 0,0 0,0 0,0 Israel
Litwa ........................... 2,3 100,0 76,1 4,5 1,0 9,3 0,1 0,2 1,3 Lithuania
Niemcy ........................ 26,0 100,0 75,2 0,3 1,4 6,8 0,0 4,5 2,9 Germany
Rosja .......................... 3,6 100,0 80,5 1,4 1,1 8,2 0,2 0,6 0,6 Russia
Słowacja ..................... 1,2 100,0 79,1 0,8 1,5 4,7 0,3 0,5 0,8 Slovakia
Stany Zjednoczone ..... 4,7 100,0 92,2 0,1 0,3 2,3 0,0 0,1 0,1 United States
Szwecja ...................... 3,0 100,0 87,2 0,2 0,5 5,0 0,0 0,7 2,0 Sweden
Ukraina ....................... 5,6 100,0 66,6 2,7 0,8 9,3 0,4 0,4 0,2 Ukraine
Wielka Brytania ........... 7,5 100,0 88,9 0,1 0,3 4,0 0,0 0,2 0,3 United Kingdom
Włochy ........................ 4,3 100,0 87,7 0,3 0,5 3,1 0,0 0,1 1,8 Italy
a W ewidencji Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. b W tym szlaki dydaktyczne i spa-
cerowe (w 2015 r. odpowiednio: 103 km i 473 km, w 2016 r. — 103 km i 477 km) nieuwzględnione w dalszym podziale.
c Obejmują szlaki: miejskie, ścieżki zdrowia, poświęcone osobom lub wydarzeniom, a w latach 2005 i 2010 — spacerowe
i dydaktyczne.
Ź r ó d ł o: dane Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
a Recorded by the Main Board of the Polish Tourist and Sightseeing Society. b Of which teaching and walking trails
(in 2015 respectively: 103 km and 473 km, in 2016 — 103 km and 477 km) not included in further division. c Include trails:
urban, health, dedicated to persons or events as well as in 2005 and 2010 — walking and teaching.
S o u r c e: data of the Polish Tourist and Sightseeing Society.
Culture. Tourism. Sport 411
Członkowie (stan w dniu 31 XII) ............. 62726 61715 65760 66637 Members (as of 31 XII)
w tym przewodnicy turystycznia .......... 10189 8850 8284 7727 of which tour guidesa
górscy ............................................. 3100 3206 3011 2516 mountain
terenowi .......................................... 4862 4061 3633 3710 field
miejscy ........................................... 2227 1583 1640 1501 city
Turystyka wycieczkowa: Tourist excursions:
wycieczki ............................................ 37163 32738 28669 28683 excursions
kwalifikowaneb ................................ 24581 22264 20891 20985 professional b
zwykłe ............................................. 12582 10474 7778 7698 regular
uczestnicy wycieczek w tys. ............... 1029 973 804 819 excursion participants in thous.
kwalifikowanychb ............................ 675 663 594 609 professional b
zwykłych ......................................... 354 310 209 210 regular
a Przewodnik może być wykazany więcej niż jeden raz ze względu na posiadane uprawnienia. b Turystyka wymagająca
specjalnego przygotowania kondycyjnego i umiejętności posługiwania się sprzętem turystycznym.
Ź r ó d ł o: dane Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
a A guide may be indicated more than once due to qualifications possessed. b Tourism requiring special physical training
and skills in using tourist equipment.
S o u r c e: data of the Polish Tourist and Sightseeing Society.
Ratownicya (stan w dniu 31 XII) 1783 1743 1179 1141b 281 118 51 86 125 222 85 171
Rescuersa (as of 31 XII)
etatowi .................................. 94 135 140 152b 21 17 12 17 13 16 14 40
full-time employees
ochotnicy .............................. 1689 1608 1039 989 260 101 39 69 112 206 71 131
volunteers
Interwencje i akcje ratunkowec 4956 4851 1715 1776 238 199 79 393 142 163 172 390
Rescue interventions and op-
erationsc
w tym wypadki śmiertelne ..... 51 44 57 66 7 14 5 5 5 4 3 23
of which fatal accidents
Wyprawy ratunkowe ................. 244 200 630 528 87 63 29 80 9 44 14 202
Rescue operations
a W przypadku TOPR-u w 2005 r. — stan w dniu 30 IX. b W tym 2 ratowników pracujących w Zarządzie Głównym
GOPR, nieuwzględnionych w podziale według grup ratowniczych. c W latach 2005 i 2010 bez akcji ratunkowych.
Ź r ó d ł o: dane Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (GOPR) i Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratun-
kowego (TOPR).
a In case of the TOPR in 2005 — as of 30 IX. b Of which 2 rescuers-employees of the Main Board of the GOPR not in-
cluded in the division according to rescue services. c In 2005 and 2010 excluding rescue operations.
S o u r c e: data of the Volunteer Mountain Rescue Service (GOPR) and the Volunteer Tatra Mountains Rescue Service
(TOPR).
412 Kultura. Turystyka. Sport
Sport
Sport
KLUBY SPORTOWE
SPORTS CLUBS
a Patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 396. b Dane szacunkowe. c Zarejestrowani w polskich związkach sportowych.
U w a g a. Dane na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co dwa lata.
a See general notes, item 2 on page 396. b Estimated data. c Registered in Polish sports associations.
N o t e. Data on the basis of periodic surveys conducted every two years.
a Patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 396. b Dziedzina sportu (obejmuje kilka pokrewnych rodzajów sportu).
a See general notes, item 2 on page 396. b A sports field (consists of a number of related kinds of sports).
Culture. Tourism. Sport 413
TABL. 25 (325). WYBRANE DZIEDZINY I RODZAJE SPORTU W KLUBACH SPORTOWYCHa W 2016 R. (dok.)
Stan w dniu 31 XII
SELECTED SPORTS FIELDS AND KINDS OF SPORTS IN SPORTS CLUBS a IN 2016 (cont.)
As of 31 XII
Ćwiczący
Persons practising sports Instrukto-
rzy spor-
Sekcje z liczby ogółem
DZIEDZINY Trenerzy towi SPORTS FIELDS
I RODZAJE SPORTU Sec- of total AND KINDS OF SPORTS
tions ogółem Coaches Sports
juniorzy instruc-
total kobiety
i juniorki tors
females
juniors
a Patrz uwagi ogólne, ust. 2 na str. 396. b Dziedzina sportu (obejmuje kilka pokrewnych rodzajów sportu).
a See general notes, item 2 on page 396. b A sports field (consists of a number of related kinds of sports).
414 Kultura. Turystyka. Sport
Działalność badawcza i rozwojowa (B+R) to ogół Research and development (R&D) comprise all
działań polegających na prowadzeniu i wspieraniu activities consisting in conducting and supporting
badań naukowych i prac rozwojowych. Jest to scientific research and experimental development.
praca twórcza, prowadzona w sposób metodyczny, It is creative work, conducted in methodological
podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy, manner, undertaken to increase the stock of
w tym wiedzy o człowieku, kulturze i społeczeń- knowledge, including knowledge of humankind,
stwie oraz w celu tworzenia nowych zastosowań culture and society, and to devise new applications
dla wiedzy już istniejącej. of available knowledge.
Działalność badawcza i rozwojowa (B+R) obej- Research and development (R&D) includes:
muje: — basic research, i.e. original experimental or
— badania podstawowe, tj. oryginalne prace
theoretical work undertaken primarily to acquire
badawcze eksperymentalne lub teoretyczne po-
dejmowane przede wszystkim w celu zdobywa- new knowledge of the underlying foundation of
nia nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obser- phenomena and observable facts, without any
wowalnych faktów bez nastawienia na bezpo- direct commercial application or use in view;
średnie zastosowanie komercyjne; — applied research (of which industrial research),
— badania stosowane (w tym badania przemy- i.e. research undertaken in order to acquire new
słowe), tj. prace badawcze podejmowane w celu knowledge, directed primarily towards applica-
zdobycia nowej wiedzy zorientowane przede tion or use in practice. It is conducted to develop
wszystkim na zastosowanie w praktyce. Prowa- new products, processes and services or to
dzone są w celu opracowywania nowych pro- bring about a significant improvement in existing
duktów, procesów i usług lub wprowadzania products, processes and services. This type of
znaczących ulepszeń do istniejących produktów, research comprises the creation of components
procesów i usług. Badania te uwzględniają two- of complex systems, construction of prototypes
rzenie elementów składowych systemów złożo- in laboratory environment or in environment
nych, budowę prototypów w środowisku labora- simulating existing systems;
toryjnym lub w środowisku symulującym istnie- — experimental development, i.e. acquiring,
jące systemy; combining, shaping and using existing scientific,
— prace rozwojowe, tj. nabywanie, łączenie, kształ-
technological, business and other relevant
towanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie
wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, techno- knowledge and skills for the purpose of produc-
logii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy ing plans and arrangements or designs for new,
i umiejętności do planowania produkcji oraz two- altered or improved products, processes and
rzenia i projektowania nowych, zmienionych lub services.
ulepszonych produktów, procesów i usług. Data on research and development are present-
Dane z zakresu działalności badawczej i rozwo- ed in accordance with methodology applied by
jowej prezentuje się zgodnie z metodologią stoso- Eurostat, in a breakdown by Statistical Classifica-
waną przez Eurostat w układzie Polskiej Klasyfi- tion of Economic Activities in the European
kacji Działalności (PKD 2007) oraz w układzie Community (NACE Rev. 2) and by institutional
sektorów instytucjonalnych. sectors.
1. Informacje dotyczące działalności badawczej 1. Information regarding research and develop-
i rozwojowej obejmują: ment covers:
1) podmioty wyspecjalizowane badawczo, tj. 1) dedicated research entities, i.e. entities whose
podmioty, których głównym (statutowym) celem main (statutory) aim is conducting scientific re-
działalności jest prowadzenie badań naukowych search and experimental development or their
i prac rozwojowych bądź ich bezpośrednie direct support; they include:
wsparcie; są to:
a) scientific institutes of the Polish Academy of
a) instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk,
działające na podstawie ustawy z dnia 30 IV Sciences, operating on the basis of the Law
2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (tekst jed- on the Polish Academy of Sciences, dated
nolity Dz. U. 2016 poz. 572, z późniejszymi 30 IV 2010 (uniform text Journal of Laws
zmianami), 2016 item 572, with later amendments),
b) instytuty badawcze działające na podstawie b) research institutes operating on the basis
ustawy z dnia 30 IV 2010 r. o instytutach ba- of the Law on the Research Institutes, dated
dawczych (tekst jednolity Dz. U. 2017 poz. 30 IV 2010 (uniform text Journal of Laws
1158), 2017 item 1158),
c) szkoły wyższe, c) higher education institutions,
27 Rocznik Statystyczny 2017
418 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
d) pozostałe, tj. pozostałe podmioty zaklasyfi- d) others, i.e. other entities classified into NACE
kowane według PKD 2007 do działu 72 „Ba- Rev. 2 division 72 ”Scientific research and
dania naukowe i prace rozwojowe” oraz inne development” or other institutionally linked
powiązane z nimi instytucjonalnie jednostki
pomocnicze lub nadzorujące, zaklasyfikowa- auxiliary or supervising units, classified or
ne bądź niezaklasyfikowane według PKD unclassified into NACE Rev. 2 division 72
2007 do działu 72 „Badania naukowe i prace ”Scientific research and development”;
rozwojowe”; 2) economic entities which apart from their main
2) podmioty gospodarcze, które obok swojej pod- activity conduct research and development.
stawowej działalności prowadzą prace badaw- 2. Employed persons (up to 2015 employees)
czo-rozwojowe.
2. Do pracujących (do 2015 r. zatrudnionych) in R&D include:
w działalności badawczej i rozwojowej zaliczono: 1) researchers (RSE):
1) w kategorii pracowników naukowo-badaw- a) researchers, academics, research and tech-
czych: nical assistants, engineering and technical
a) pracowników naukowych, naukowo-dydak- assistants employed in dedicated research
tycznych, badawczo-technicznych, inżynie- units and students of doctoral studies con-
ryjnych i technicznych w jednostkach wyspe-
cjalizowanych badawczo oraz uczestników ducting R&D,
studiów doktoranckich prowadzących prace b) researchers and other staff employed in R&D
badawczo-rozwojowe, in economic entities conducting R&D;
b) pracowników naukowych i innych pracują- 2) technicians and equivalent staff are persons
cych w działalności badawczej i rozwojowej who participate in R&D by performing scientific
w podmiotach gospodarczych prowadzących and technical tasks, normally under the supervi-
prace badawcze i rozwojowe;
2) w kategorii techników i pracowników równo- sion of researchers;
rzędnych — pracowników, którzy uczestniczą 3) other supporting staff include skilled and
w działalności badawczej i rozwojowej wykonu- unskilled craftsmen, secretarial and clerical staff
jąc zadania naukowe i techniczne zazwyczaj pod participating in R&D projects or directly associ-
kierunkiem pracowników naukowo-badawczych; ated with such projects.
3) w kategorii pozostały personel — pracowników 3. Data on employed persons (up to 2015 em-
na stanowiskach robotniczych oraz administra-
cyjno-ekonomicznych uczestniczących w reali- ployees) cover personnel directly engaged in R&D;
zacji prac badawczych i rozwojowych lub bez- data are presented in two approaches, i.e. in per-
pośrednio z nimi związanych. sons (table 2) and full-time equivalents (tables 1, 4
3. Dane o pracujących (do 2015 r. zatrudnio- and 9).
nych) dotyczą osób bezpośrednio zaangażowanych Full-time equivalent (FTE) is a conversion unit
w prace B+R; podawane są w dwóch ujęciach, tj. used to determine the number of person actually
w osobach (tabl. 2) i tzw. ekwiwalentach pełnego
employed in research and development. One FTE
czasu pracy (tabl. 1, 4 i 9).
Ekwiwalenty pełnego czasu pracy (EPC) są to equals one person-year spent exclusively on
jednostki przeliczeniowe służące do ustalenia liczby R&D.
faktycznie pracujących w działalności badawczo- Data on employed persons — internal per-
-rozwojowej. Jeden ekwiwalent pełnego czasu pra- sonnel (in persons and full-time equivalents) in
cy oznacza jeden osoborok poświęcony wyłącznie 2016 covered persons employed in a given entity
na działalność badawczą i rozwojową.
Dane o pracujących — personelu wewnętrz- under employment contracts and civil law contracts.
nym (w osobach i tzw. ekwiwalentach pełnego czasu Data up to 2015 presented in:
pracy) w 2016 r. obejmują pracujących w danej 1) persons covered only employees under em-
jednostce w ramach etatowego i pozaetatowego ployment contracts,
czasu pracy. Dane do 2015 r. prezentowane: 2) full-time equivalents covered employees under
1) w osobach obejmowały wyłącznie zatrudnionych employment contracts and civil law contracts as
w ramach etatowego czasu pracy,
2) w tzw. ekwiwalentach pełnego czasu pracy obej- well as persons not employed in a given entity
mowały zatrudnionych w ramach etatowego i po- but performing R&D for it under of civil law con-
zaetatowego czasu pracy oraz niezatrudnionych tracts.
w danej jednostce, a wykonujących na jej rzecz In 2016 persons not employed in a given entity
prace B+R na podstawie umów cywilnoprawnych. but performing R&D for it under civil law contracts
W 2016 r. osoby niezatrudnione w danej jednost-
or without remuneration (voluntary work) were
ce, a wykonujące na jej rzecz prace B+R w ramach
umów cywilnoprawnych lub nieodpłatnie (na zasa- included in external personnel.
dzie wolontariatu), zaliczane są do personelu 4. Expenditures on research and development
zewnętrznego. include internal expenditures, including the value
4. Nakłady na działalność badawczą i rozwojową of research and development works of a given
obejmują nakłady wewnętrzne, ujmujące wartość entity carried out by their own research facilities,
prac badawczych i rozwojowych danej jednostki
wykonanych przez własne zaplecze badawcze, regardless of their sources of financing, as well as
niezależnie od źródeł ich finansowania, a w przy- in case of expenditures on innovation activities in
padku nakładów na działalność innowacyjną w prze- industry (table 15) include external expenditures,
Science and technology. Information society 419
myśle (tabl. 15) obejmują również nakłady zew- including the value of research and development
nętrzne, ujmujące wartość prac badawczych i roz- works of a given entity purchased from other (na-
wojowych w danej jednostce nabytych od innych tional and foreign) entities.
jednostek (krajowych i zagranicznych). Capital R&D expenditures include expend-
Nakłady inwestycyjne na działalność B+R obej- itures on fixed assets together with costs of pur-
mują nakłady poniesione na środki trwałe łącznie chasing or manufacturing research equipment
z kosztami zakupu lub wytworzenia aparatury na- necessary for performing particular R&D projects,
ukowo-badawczej, niezbędnej do wykonania okreś- meeting the criteria for inclusion in fixed assets,
lonych prac B+R, spełniającej kryteria zaliczania but not included in records of fixed assets until
do środków trwałych, lecz do czasu zakończenia completion of the project. In 2016 they included
tych prac nieujętej w ewidencji środków trwałych. also i.a. expenditures on intangible assets and
W 2016 r. zawierają także m.in. nakłady poniesione
computer software which up to 2015 were included
na wartości niematerialne i prawne oraz oprogra-
in current expenditures.
mowanie komputerowe, które do 2015 r. zaliczano
do nakładów bieżących. 5. Data on expenditures on research and de-
5. Dane o nakładach na działalność badawczą velopment (table 5) are presented in a breakdown
i rozwojową (tabl. 5) prezentuje się w układzie sek- by institutional sectors, on the basis of criteria
torów instytucjonalnych, według kryteriów zbież- coinciding with the ones used in the system of
nych ze stosowanymi w systemie rachunków naro- national accounts. Additionally, higher education
dowych. Dodatkowo wyodrębniono sektor szkolnic- sector was distinguished. Institutional sectors are
twa wyższego. Sektory instytucjonalne występują distinguished as performance sectors covering
zarówno jako sektory wykonawcze, obejmujące national groups of entities conducting R&D,
krajowe grupy podmiotów prowadzące badania spending funds on this activity and financing
naukowe i prace rozwojowe, wydatkujące środki na sectors which provide outlays on research and
tę działalność, jak i sektory finansujące, z których development. The following institutional sectors
środki te pochodzą. Wyróżnia się następujące can be distinguished:
sektory instytucjonalne: 1) government sector — entities of general gov-
1) sektor rządowy — podmioty sektora instytucji ernment sector in the system of national ac-
rządowych i samorządowych w systemie ra- counts; excluding public higher education institu-
chunków narodowych z wyłączeniem publicz- tions;
nych szkół wyższych; 2) business enterprise sector — national eco-
2) sektor przedsiębiorstw — krajowe podmioty nomic entities classified in the system of na-
gospodarcze, klasyfikowane w systemie ra- tional accounts into non-financial corporations,
chunków narodowych do sektorów przedsię- financial corporations or households sector;
biorstw niefinansowych, instytucji finansowych
excluding private higher education institutions;
oraz gospodarstw domowych, z wyłączeniem
prywatnych szkół wyższych; 3) higher education sector — national higher
3) sektor szkolnictwa wyższego — krajowe education institutions: public and private (of
szkoły wyższe: publiczne i prywatne (w tym or- which of religious organisation) and institutes,
ganizacji wyznaniowych) oraz podległe im insty- research centres or clinics supervised by them.
tuty, centra badawcze i kliniki. Od 2016 r. do te- Since 2016 this sector has included scientific
go sektora zaliczane są również instytuty nau- institutes of the Polish Academy of Sciences
kowe PAN oraz instytuty badawcze prowadzące and research institutes offering doctoral studies;
studia doktoranckie; 4) private non-profit sector — national entities
4) sektor prywatnych instytucji niekomercyj- classified in the system of national accounts into
nych — krajowe podmioty klasyfikowane w sys- non-profit institutions serving households; ex-
temie rachunków narodowych do sektora insty- cluding higher education institutions of religious
tucji niekomercyjnych działających na rzecz go- organisations;
spodarstw domowych, z wyłączeniem szkół 5) abroad — only distinguished among financing
wyższych organizacji wyznaniowych; sectors and covers non-resident units carrying
5) zagranica — wyłącznie wśród sektorów finan- out transactions with resident institutional units
sujących i obejmuje jednostki będące nierezy- or units which have other economic connections
dentami, które dokonują transakcji z jednostka- with residents. European Union institutions and
mi instytucjonalnymi będącymi rezydentami lub bodies as well as international and transnational
mającymi inne powiązania gospodarcze z rezy- organisations are included.
dentami. Włączone są tu instytucje i organy Unii 6. Six main fields of science were listed in the
Europejskiej oraz organizacje międzynarodowe
chapter tables according to Fields of Science and
i ponadnarodowe.
Technology Classification of OECD, i.e.: natural
6. W tablicach działu wyodrębniono sześć pod-
stawowych dziedzin nauk zgodnie z Klasyfikacją sciences, engineering and technology, medical and
Dziedzin Nauki i Techniki OECD, tj. nauki: przyrod- health sciences, agricultural and veterinary sci-
nicze, inżynieryjne i techniczne, medyczne i nauki ences, social sciences as well as humanities includ-
o zdrowiu, rolnicze i weterynaryjne, społeczne oraz ing the arts.
humanistyczne łącznie ze sztuką. 7. Data on number and value of research
7. Dane o liczbie i wartości projektów badaw- projects concern projects financed and co-
czych dotyczą projektów finansowanych i współ- -financed since February 2005 by the minister
finansowanych od lutego 2005 r. przez ministra responsible for science (until January 2005 —
właściwego do spraw nauki (do stycznia 2005 r. — by the State Committee for Scientific Research)
przez Komitet Badań Naukowych) i obejmują wszy- and cover all national and international projects ap-
420 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
stkie projekty krajowe i międzynarodowe zgłoszone plied for financing and continued in a given year,
i kontynuowane w danym roku, przy czym: while:
— dane o liczbie projektów od 2012 r. obejmują — the data about the number of projects since
wszystkie projekty badawcze, tj. niezależnie od 2012 include all research projects, i.e. regard-
tego, czy w danym roku otrzymały dofinansowa- less of whether, in a given year, they received
nie; do 2011 r. nie obejmowały części projektów subsidy; until 2011, they did not include a part of
badawczych, na które w danym roku nie zostało research projects, for which, in a given year, the
wypłacone dofinansowanie,
subsidy was not paid,
— wartość projektów dotyczy wypłaconego dofi-
nansowania w danym roku. — the value of projects applies to the subsidy paid
Projekty krajowe obejmują: in a given year.
1) projekty badawcze indywidualne — projekty Domestic projects include:
składane przez małe zespoły badawcze lub in- 1) individual research projects — peer reviewed
dywidualnych badaczy. Granty na ich realizację projects presented by small research teams or
przydzielane są na zasadzie otwartego współ- individual researchers. Means for financing them
zawodnictwa między wnioskodawcami w odby- are granted on the basis of open competition
wających się dwa razy do roku konkursach (oce- (two per year) among applicants;
na na zasadzie peer review); 2) goal-oriented projects — projects which aim
2) projekty celowe — projekty mające na celu to support innovativeness in economic entities
wspieranie innowacyjności w jednostkach go- by co-financing research designed to achieve
spodarczych przez współfinansowanie badań, results that will be used in production;
których rezultaty powinny znaleźć zastosowanie 3) developmental research projects include
w produkcji; applied research or development works focused
3) projekty badawcze rozwojowe obejmują ba- on practical application;
dania stosowane lub prace rozwojowe ukierun-
4) other research projects are conducted at the
kowane na zastosowania w praktyce;
request of the minister responsible for science,
4) projekty badawcze pozostałe realizowane na
zlecenie ministra właściwego do spraw nauki, as well as in 2007—2012 within the framework
a także w latach 2007—2012 w ramach Pro- of the Multi-Annual Programme Polish Artificial
gramu Wieloletniego Polskie Sztuczne Serce; Heart;
5) projekty badawcze zamawiane do 2011 r. 5) ordered research projects until 2011 —
— projekty służące realizacji polityki naukowej projects that serve national or regional sectoral
w określonych dziedzinach działalności na scientific policy goals. Since February 2005
szczeblu ogólnokrajowym i regionalnym, usta- they were chosen by the minister responsible
nowione od lutego 2005 r. przez ministra wła- for science (until January 2005 — by the State
ściwego do spraw nauki (do stycznia 2005 r. — Committee for Scientific Research) on the
przez Komitet Badań Naukowych) na podstawie basis of proposals submitted by central and
propozycji składanych przez organy państwowej territorial organs of the state administration as
administracji centralnej i terenowej oraz organy well as by local government organs of voivod-
samorządowe województw. ships.
Projekty międzynarodowe — realizowane we International projects — projects conducted in
współpracy z podmiotami zagranicznymi, obejmują cooperation with foreign entities, they include re-
badania naukowe lub prace rozwojowe w ramach
search or development within the framework of
programów lub inicjatyw międzynarodowych i obej-
mują projekty: international programmes or initiatives:
1) niepodlegające współfinansowaniu z zagranicz- 1) projects not financed from foreign funds
nych środków finansowych (w tym wyłaniane (including projects selected within the framework
w ramach europejskich przedsięwzięć ERA-NET of European initiatives ERA-NET and EUREKA)
i EUREKA) oraz do 2011 r. zaliczone do nich as well as until 2011 included special research
projekty badawcze specjalne; projects;
2) współfinansowane ze środków zagranicznych 2) projects co-financed from foreign funds (non-
(niepodlegających zwrotowi), tj. projekty współ- -refundable), i.e. projects co-financed from funds
finansowane ze środków europejskiego mecha- of the European financial mechanism or other
nizmu finansowego oraz z innych środków. funds.
8. Działalność innowacyjna obejmuje szereg 8. Innovation activity comprises many different
działań o charakterze badawczym (naukowym), scientific, technological, organisational, financial
technicznym, organizacyjnym, finansowym i han- and commercial actions aimed at developing and
dlowym, których celem jest opracowanie i wdro- implementing innovations. Data presented in the
żenie innowacji. Prezentowane w dziale dane chapter (table 15) include innovation activity in
(tabl. 15) obejmują działalność innowacyjną w prze-
industry and concern the development and imple-
myśle i dotyczą opracowywania i wdrażania (wpro-
wadzania na rynek) nowych lub istotnie ulepszo- mentation (introduction on the market) of new or
nych, w zakresie swoich cech i zastosowań, pro- significantly improved products (goods and ser-
duktów (wyrobów, usług) — innowacja produkto- vices) with regard to their features and appli-
wa oraz zastosowania nowych lub istotnie ulepszo- cations — product innovation and applications
nych metod produkcji, a także z zakresu logistyki, of new or significantly improved production methods
zaopatrzenia, dystrybucji i wspierających procesy and those in the area of logistics, supply, distribu-
w przedsiębiorstwie — innowacja procesowa, tion and methods supporting processes in enter-
przy czym te produkty i procesy są nowe przynajm- prises — process innovation in which this prod-
Science and technology. Information society 421
niej z punktu widzenia wprowadzającego je przed- ucts and processes are novel at least for the enter-
siębiorstwa. prise.
Nakłady na działalność innowacyjną obejmu- Expenditures on innovation activity include ex-
ją nakłady na: badania naukowe i prace rozwo- penditures on: R&D, acquisition of knowledge from
jowe (B+R), zakup wiedzy ze źródeł zewnętrznych external sources (complete technology in the
(gotowej technologii w postaci dokumentacji i praw form of documentation and rights — patents, non-
— patenty, wynalazki nieopatentowane, licencje, -patented inventions, licences, disclosures of know-
ujawnienia know-how, znaki towarowe itp.), zakup -how, trademarks etc.), acquisition of computer
oprogramowania komputerowego, nakłady inwe- software, capital expenditures on fixed assets
stycyjne na środki trwałe niezbędne do wprowa- required for introduction of innovations (machinery,
dzenia innowacji (maszyny, urządzenia techniczne, technical equipment, tools, transport equipment,
narzędzia, środki transportu, budynki, budowle oraz buildings, structures and land), personnel training
grunty), szkolenie personelu związane z działalno- connected with innovation activity, marketing con-
ścią innowacyjną, marketing dotyczący nowych lub nected with new or significantly improved products
istotnie ulepszonych produktów oraz pozostałe and other preparations for the implementation of
przygotowania do wprowadzenia innowacji produk- product and process innovations.
towych i procesowych.
A new product is a product (good or service)
Produkt nowy jest to produkt (wyrób lub usłu-
that differs significantly in its characteristics or
ga), który różni się znacząco swoimi cechami lub
intended uses from the previous products.
przeznaczeniem od produktów dotychczasowych.
Produkt istotnie ulepszony jest to produkt A significantly improved product is an existing
(wyrób lub usługa) już istniejący, który został zna- product (good or service) which has been signifi-
cząco udoskonalony poprzez zastosowanie nowych cantly improved through the use of new materials,
materiałów, komponentów oraz innych cech za- components and other characteristics that enhance
pewniających lepsze działanie produktu. the performance of this product.
9. Wynalazek podlegający opatentowaniu — 9. A patentable invention — regardless of the
bez względu na dziedzinę techniki — jest to nowe field of technology — is any new solution which
rozwiązanie posiadające poziom wynalazczy, tzn. involves an inventive step, i.e. which for an expert
niewynikające dla znawcy w sposób oczywisty ze does not obviously result from the state of the art
stanu techniki, nadające się do przemysłowego and which is capable of industrial application.
stosowania. 10. An utility model eligible for protection —
10. Wzór użytkowy podlegający ochronie jest a new and useful solution of a technical character
to nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze related to the shape, structure or assembly of an
technicznym dotyczące kształtu, budowy lub ze- object of permanent form.
stawienia przedmiotu o trwałej postaci. 11. Data presented in tables 17—22 refer to resi-
11. Dane prezentowane w tabl. 17—22 dotyczą dent and non-resident patent applications which
wynalazków zgłoszonych (złożonych wniosków) may be granted protection (patent) by submitting
przez podmioty krajowe (rezydentów) i zagraniczne a patent application in accordance with:
(nierezydentów), które mogą uzyskać ochronę 1) the national procedure, i.e. directly to the Patent
(patent) przez zgłoszenie w trybie: Office of the Republic of Poland (tables 17—20);
1) krajowym, tzn. bezpośrednio w Urzędzie Paten- 2) the international procedure:
towym RP (tabl. 17—20); a) under the Patent Cooperation Treaty (PCT),
2) międzynarodowym: upon entering the national phase (tables 19
a) w ramach Układu o Współpracy Patento- and 20); Poland ratified the Treaty on
wej (PCT) po wejściu w tzw. fazę krajową 25 XII 1990,
(tabl. 19 i 20); Polska ratyfikowała Układ b) pursuant to the Convention on the European
25 XII 1990 r., Patent, granted by the European Patent Of-
b) na mocy Konwencji o patencie europejskim, fice — EPO (tables 21 and 22) while:
udzielanym przez Europejski Urząd Paten- — resident patent applications presented in the
towy — EPO (tabl. 21 i 22), przy czym: table 21 have been compiled in accordance
— wynalazki krajowe prezentowane w tabl. 21 with the methodology of the European Patent
podano zgodnie z metodologią Europejskie- Office (EPO), and concern the number of pa-
go Urzędu Patentowego (EPO) i dotyczą tent applications which in fact had entered
liczby wynalazków, które faktycznie weszły
the regional phase (that is the applicant had
w fazę regionalną (tzn. zgłaszający złożył
sent the request for examination to EPO),
wniosek o badanie w EPO),
— uprawomocnienie patentu europejskiego — enforcement of the European patent (table
(tabl. 22) następuje po spełnieniu wymogów 22) takes place upon fulfillment of the re-
formalnych, m.in. po złożeniu w ciągu quirements, which include without limitation
trzech miesięcy od daty opublikowania in- submission of the information on granting the
formacji o udzieleniu patentu europejskiego European patent, within three months from
jego tłumaczenia w obowiązującym języku the date of publication thereof, together with
urzędowym, tzn. języku polskim; Polska its translation into the official language, i.e.
przystąpiła do Europejskiej Organizacji Pa- the Polish language; Poland joined the Euro-
tentowej 1 III 2004 r. pean Patent Office on 1 III 2004.
12. Dane dotyczące wynalazków zgłoszonych 12. Data presented in table 20 relate to patent
prezentowane w tabl. 20 podlegają od 2010 r. applications, from 2010 undergo preliminary clas-
procedurze wstępnego klasyfikowania według sification by technology sections; the Patent Office
działów techniki; Urząd Patentowy RP w ciągu of the Republic of Poland, within 18 months from
422 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
18 miesięcy od daty zgłoszenia wynalazku ma the date of notification of the patent applications is
obowiązek ostatecznego jego zaklasyfikowania do under the obligation to finally classify it into the
odpowiedniego działu techniki, a w przypadku gdy respective technology section, and in the case
wynalazek nie spełnia wymogów formalnych, uj- when the patent applications do not meet the for-
mowany jest w pozycji „Niesklasyfikowane”. mal requirements, it is included in item ”Not clas-
13. Przez licencję należy rozumieć uzyskanie sified”.
uprawnień do wykorzystania obcych rozwiązań na- 13. A licence is understood as obtaining permis-
ukowo-technicznych oraz doświadczeń produkcyj-
nych chronionych w całości lub w części prawami sion to use external scientific and technological
wyłącznymi lub niechronionych prawami wyłącz- solutions and production know-how completely or
nymi. partially protected by exclusive rights or not pro-
Licencje zagraniczne wykorzystywane są to tected by exclusive rights.
licencje posiadające ważną umowę, które w roku Used foreign licences are licences under valid
sprawozdawczym wykorzystywano w praktyce contracts which have been used in industrial prac-
gospodarczej. tice in the reporting year.
1. Prezentowane informacje opracowano na pod- 1. The information presented has been com-
stawie uogólnionych wyników badań dotyczących piled on the basis of the generalised results of
wykorzystania technologii informacyjno-telekomuni-
representative surveys on the ICT (Information and
kacyjnych, przeprowadzonych metodą reprezenta-
cyjną według zharmonizowanej metodologii stoso- Communication Technologies) usage conducted in
wanej w krajach Unii Europejskiej. the European Union according to a harmonised
2. Dane o gospodarstwach domowych obejmu- methodology.
ją gospodarstwa (z wyjątkiem zamieszkujących 2. Data on households cover households (ex-
obiekty zbiorowego zakwaterowania) z co najmniej cluding collective housing), with at least one person
jedną osobą w wieku 16—74 lata oraz osoby w tej
grupie wieku w nich mieszkające. Wyniki oparte są aged 16—74 and persons from this age group
na informacjach uzyskanych w formie wywiadu living in these households. The results are based
bezpośredniego. W 2016 r. badaniem objęto 9,3 tys. on the information obtained through face-to-face
gospodarstw domowych (tj. 0,06% ich ogólnej interviews. In 2016 the survey covered 9,3 thous.
liczby), a w nich 11,7 tys. osób w wieku 16—74 lata households (i.e. 0,06% of total households) in
(tj. 0,04% ich całej populacji). which 11,7 thous. residents aged 16—74 lived (i.e.
3. Dane o przedsiębiorstwach dotyczą podmio-
tów gospodarczych, w których liczba pracujących 0,04% of the population).
przekracza 9 osób i zaliczanych, według Polskiej 3. Data on enterprises concern economic en-
Klasyfikacji Działalności (PKD 2007), do wybranych tities employing more than 9 persons and included
sekcji (tabl. 26—28). W 2016 r. badaniem objęto in the selected sections according to the NACE
17,7 tys. przedsiębiorstw (tj. 18,3% ich ogólnej liczby). Rev. 2 (tables 26—28). In 2016 the survey covered
4. Handel elektroniczny prowadzony przez 17,7 thous. enterprises (i.e. 18,3% of total enter-
przedsiębiorstwa (tabl. 27) polega na składaniu
zamówienia (zakup) lub przyjmowaniu przez przed- prises).
siębiorstwo zamówienia (sprzedaż) za pośrednic- 4. E-commerce conducted by enterprise
twem sklepu internetowego, formularzy elektro- (table 27) type of trade where orders are received
nicznych na stronie internetowej przedsiębiorstwa, or sent via web shop, web forms on a enterprises’
sieci extranet innego przedsiębiorstwa lub wiado- website, an extranet of another enterprise or via
mości typu EDI (wiadomości w uzgodnionym for-
EDI-type messages (which means messages in an
macie, np. EDIFACT, XML posiadające strukturę
umożliwiającą ich automatyczne przetwarzanie). agreed format, e.g. EDIFACT, XML allowing their
Nie uwzględnia się zamówień przyjmowanych lub automatic processing), without the email messages
składanych za pośrednictwem poczty elektronicznej. typed manually.
Science and technology. Information society 423
Nauka i technika
Science and technology
w tym kobiety .................................................. 2005 52645 1911 3140 17339 20383 9872
of which women 2010 53633 2263 4099 21309 19199 6763
2015 61613 2720 6549 21988 24267 6089
2016 67078 2774 7147 22668 27472 7017
w tym podmioty wyspecjalizowane badawczo ............... 114889 11485 18873 44130 32174 8227
of which R&D dedicated entities
w tym kobiety ........................................................ 52452 2736 7096 21971 16544 4105
of which women
instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk ............... 8114 937 1024 2657 2653 843
scientific institutes of the Polish Academy of Sciences
w tym kobiety ........................................................ 3953 217 425 1338 1455 518
of which women
instytuty badawcze ................................................... 17846 670 806 3575 9549 3246
research institutes
w tym kobiety ........................................................ 7953 155 315 1568 4388 1527
of which women
szkoły wyższe ........................................................... 83418 9798 16982 37189 16227 3222
higher education institutions
w tym kobiety ........................................................ 38599 2355 6341 18758 9365 1780
of which women
pozostałe .................................................................. 5511 80 61 709 3745 916
others
w tym kobiety ........................................................ 1947 9 15 307 1336 280
of which women
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...................... 702 # # 88 # 291
Agriculture, forestry and fishing
Przemysł .......................................................................... 26479 55 38 954 19265 6167
Industry
w tym przetwórstwo przemysłowe ................................ 25773 53 36 912 18762 6010
of which manufacturing
Budownictwo .................................................................... 616 # # 18 # 161
Construction
Usługic .............................................................................. 143813 11601 19016 45221 56048 11927
Servicesc
a W latach 2005, 2010 i 2015 zatrudnieni; patrz uwagi ogólne, ust. 3 na str. 418. c Obejmują pozostałe rodzaje działalności
(sekcje G—U).
a In 2005, 2010 and 2015 employees; see general notes, item 3 on page 418. b The habilitated doctor’s degree (HD), which
is higher than a doctorate (second doctorate), is peculiar to Poland. The degree is awarded on the basis of an appropriate
dissertation and is necessary for obtaining the title of professor and a professorial post in scientific institutions. c Including
other kinds of activity (sections G—U).
Science and technology. Information society 425
a Wewnętrzne, bez amortyzacji środków trwałych. b Patrz uwagi ogólne, ust. 4 na str. 418. c Dotyczy „maszyn, urządzeń
technicznych i narzędzi” oraz „środków transportu”. d Obejmują pozostałe rodzaje działalności (sekcje G—U).
a Internal, excluding depreciation of fixed assets. b See general notes, item 4 on page 418. c Concerns ”machinery,
technical equipment and tools” as well as ”transport equipment”. d Including other kinds of activity (sections G—U).
a W latach 2005, 2010 i 2015 zatrudnieni; patrz uwagi ogólne, ust. 3 na str. 418. b W tzw. ekwiwalentach pełnego czasu
pracy. c Wewnętrzne, w cenach bieżących, bez amortyzacji środków trwałych.
a In 2005, 2010 and 2015 employees; see general notes, item 3 on page 418. b In full-time equivalents. c Internal, in
current prices, excluding depreciation of fixed assets.
426 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
Nauk inżynieryjnych i technicznych .......... 26649 31023 49499 50161 2621,2 4892,7 9666,2 8950,9
Engineering and technology
Nauk medycznych i nauk o zdrowiu ......... 10940 10986 13075 13944 567,9 1073,5 2082,6 1747,4
Medical and health sciences
Nauk rolniczych i weterynaryjnych ........... 6494 5430 5868 6015 474,8 798,6 821,5 776,5
Agricultural and veterinary sciences
Nauk społecznych .................................... 11231 10064 11193 11534 361,9 643,0 919,5 1304,8
Social sciences
Nauk humanistycznych i sztuki ................ 5321 8541 8417 8902 169,3 434,7 661,4 655,4
Humanities and the arts
a W latach 2005, 2010 i 2015 zatrudnieni; patrz uwagi ogólne, ust. 3 na str. 418. b W tzw. ekwiwalentach pełnego czasu
pracy. c Wewnętrzne, w cenach bieżących, bez amortyzacji środków trwałych.
a In 2005, 2010 and 2015 employees; see general notes, item 3 on page 418. b In full-time equivalents. c Internal, in
current prices, excluding depreciation of fixed assets.
Szkolnictwa wyższego ................. 2010 3874,1 2839,4 113,2 249,2 8,5 663,8
Higher education 2015 7303,6 4970,3 195,7 388,0 14,0 1735,6
2016 5630,4 4641,8 171,4 407,9 8,5 400,9
TABL. 6 (334). PROJEKTY BADAWCZE FINANSOWANE PRZEZ MINISTRA WŁAŚCIWEGO DO SPRAW NAUKI
RESEARCH PROJECTS FINANCED BY THE MINISTER RESPONSIBLE FOR SCIENCE
PROJEKTY KRAJOWE
DOMESTIC PROJECTS
PROJEKTY MIĘDZYNARODOWE
INTERNATIONAL PROJECTS
a, b Dotyczy bezzwrotnych środków: a — Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Nor-
weskiego Mechanizmu Finansowego, b — będących częścią programów Unii Europejskiej lub innych programów między-
narodowych.
U w a g a. Ponadto w latach 2005 i 2010 były realizowane krajowe projekty badawcze zamawiane (w 2005 r. — 110 pro-
jektów o wartości 92,5 mln zł, w 2010 r. odpowiednio: 80 i 52,5 mln zł) i międzynarodowe projekty badawcze specjalne
niepodlegające współfinansowaniu z zagranicznych środków (w 2005 r. — 4 projekty o wartości 1,4 mln zł, w 2010 r.
odpowiednio: 40 i 8,4 mln zł).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowego
Centrum Nauki.
a, b Concerns non-returnable funds: a — of Financial Mechanism of European Economic Area or Norwegian Financial
Mechanism, b — which are the part of European Union programs or other international programs.
N o t e. Moreover, in 2005 and 2010 domestic ordered research projects (in 2005 — 110 projects of 92,5 mln zl
and in 2010 — 80 projects of 52,5 mln zl) and international special research projects not co-financed from foreign funds
(in 2005 — 4 projects of 1,4 mln zl and in 2010 — 40 projects of 8,4 mln zl) were conducted.
S o u r c e: data of the Ministry of Science and Higher Education, National Research and Development Centre as well as
National Science Centre.
428 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
a Wewnętrzne, bez amortyzacji środków trwałych; patrz uwagi ogólne, ust. 4 na str. 418. b Obejmują pozostałe rodzaje
działalności (sekcje G—U).
a Internal, excluding depreciation of fixed assets; see general notes, item 4 on page 418. b Including other kinds of activ-
ity (sections G—U).
a Wewnętrzne, bez amortyzacji środków trwałych. b W tzw. ekwiwalentach pełnego czasu pracy; w latach 2005, 2010
i 2015 zatrudnieni (patrz uwagi ogólne, ust. 3 na str. 418); do obliczenia relacji przyjęto za podstawę (mianownik) aktyw-
nych zawodowo i pracujących na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) — przeciętne w roku.
a Internal, excluding depreciation of fixed assets. b In full-time equivalents; in 2005, 2010 and 2015 employment (see
general notes, item 3 on page 418); for calculating the ratio, economically active and persons employed were adopted as
the base (denominator) on the basis of the Labour Force Survey (LFS) — annual averages.
Medycznych i nauk o zdrowiu ................ 104 85 75 101 Medical and health sciences
Humanistycznych i sztuki ....................... 100 113 187 106 Humanities and the arts
O G Ó Ł E M ............................. 2005 1219 82938 65193 17745 24543 2445 18092 1915 7881
TOTAL 2009 1056 84359 66561 17798 20713 2203 16668 935 5600
2015 1001 93471 72001 21470 21254 1422 13869 854 3218
2016 938 94322 72426 21896 21369 1293 13129 667 4486
Biblioteka Narodowa ........................... 1 5482 3108 2375 4655 — — 161 161
National Library
Biblioteki:
Libraries:
szkół wyższych ................................ 720 66075 52379 13695 11292 1047 10296 455 4246
of higher education institutions
Polskiej Akademii Nauk ................... 67 4936 3017 1919 880 8 37 1 18
of the Polish Academy of Sciences
jednostek badawczo-rozwojowychc 105 3177 2157 1020 1071 12 59 5 17
of branch research-development
units c
publiczne ......................................... 14 9196 7819 1377 2117 197 2537 10 29
public
inne ................................................. 31 5456 3946 1510 1353 29 200 35 15
others
a Główne i podległe (zakładowe i oddziałowe). b Łącznie ze zbiorami specjalnymi. c Zgodnie z ustawą z dnia 30 IV 2010 r.
(tekst jednolity Dz. U. 2017 poz. 1158) określane jako instytuty badawcze.
a Main and subsidiary (division and branch). b Including special collection. c According to the Law dated 30 IV 2010 (uni-
form text Journal of Laws 2017 item 1158) defined as research institutes.
432 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
a W zakresie innowacji produktowych i procesowych; dane dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza
49 osób. b Nakłady wewnętrzne i zewnętrzne. c Na maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia oraz środki transportu.
U w a g a. Spośród ogółu badanych podmiotów nakłady na działalność innowacyjną w przemyśle poniosło w: 2005 r. —
38,9% przedsiębiorstw, w 2010 r. — 29,6%, w 2015 r. — 30,0% i w 2016 r. — 31,1%.
a For product and process innovations; data concern entities employing more than 49 persons. b Internal and external
expenditures. c On machinery, technical equipment and tools as well as transport equipment.
N o t e. Enterprises with expenditures on innovation activity in industry accounted for: in 2005 — 38,9%, in 2010 —
29,6%, in 2015 — 30,0% and in 2016 — 31,1% of all surveyed entities.
Science and technology. Information society 433
TABL. 16 (344). UDZIAŁ PRZYCHODÓW NETTO ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW NOWYCH LUB ISTOTNIE
ULEPSZONYCH W PRZYCHODACH NETTO ZE SPRZEDAŻY W PRZEMYŚLE a
SHARE OF NET REVENUES FROM SALES OF NEW OR SIGNIFICANTLY IMPROVED PRODUCTS
IN NET REVENUES FROM SALES IN INDUSTRY a
2014 2015 2016
produkty — w % —
wprowadzone
na rynek w latach
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
products — in % — introduced
into the market during
2012— 2013— 2014—
—2014 —2015 —2016
a Dane dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 49 osób; do obliczenia udziału przyjęto za podsta-
wę (mianownik) przychody netto ze sprzedaży produktów oraz towarów i materiałów w przemyśle.
a Data concern entities employing more than 49 persons; for calculating the share, the net revenues from sales of prod-
ucts, goods and materials in industry were adopted as the base (denominator).
Wynalazki:
zgłoszone .................................... 2028 3203 4676 4261 Patent applications
udzielone patenty ........................ 1054 1385 2404 3370 Patents granted
Wzory użytkowe:
zgłoszone .................................... 600 879 994 1084 Utility model applications
udzielone prawa ochronne .......... 829 484 562 638 Rights of protection granted
W LICZBACH BEZWZGLĘDNYCH
IN ABSOLUTE NUMBERS
W ODSETKACH
IN PERCENT
WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2010 2015 20164 2005 2010 2015 2016 SPECIFICATION
a — krajowe2 a — resident 2
zagraniczne zgłoszone w Polsce: wynalazki zgłoszone udzielone patenty non-resident filed in Poland:
b — w trybie krajowym 2 patent applications patents granted b — under national procedure 2
c — w trybie PCT 3 c — under the PCT procedure 3
1 Na podstawie Międzynarodowej Klasyfikacji Patentowej (IPC). 2, 3 Wynalazki zgłoszone w Urzędzie Patentowym RP:
2 — bezpośrednio, 3 — w ramach Układu o Współpracy Patentowej — PCT (faza krajowa). 4 Dane wstępne.
Ź r ó d ł o: dane Urzędu Patentowego RP.
1 According to the International Patent Classification (IPC). 2, 3 Patent applications filed at the Patent Office of the Re-
public of Poland: 2 — directly, 3 — under the Patent Cooperation Treaty — PCT (national phase). 4 Preliminary data.
S o u r c e: data of the Patent Office of the Republic of Poland.
436 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
a Wynalazki zgłoszone podano według daty pierwszeństwa, czyli daty pierwszego zgłoszenia wynalazku do ochrony
patentowej w Urzędzie Patentowym RP lub bezpośrednio w Europejskim Urzędzie Patentowym (EPO); data pierwszeństwa
jest najbliższą w czasie dacie dokonania wynalazku. b Na podstawie Międzynarodowej Klasyfikacji Patentowej (IPC).
c Dane zmieniono w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika.
U w a g a. W celu uniknięcia wielokrotnego liczenia wynalazków zgłoszonych przez kilku wynalazców z różnych krajów
zastosowano metodę naliczania cząstkowego (np. wynalazek zgłoszony przez dwóch autorów, z których jeden jest rezy-
dentem polskim naliczany jest w prezentowanych danych jako 0,5).
Ź r ó d ł o: http://epp.eurostat.ec.europa.eu.
a Patent applications have been compiled by priority date, i.e. the first date of patent application, for patent protection in
the Patent Office of the Republic of Poland or directly in the European Patent Office (EPO); the priority date is the closest
date to the date of invention. b According to the International Patent Classification (IPC). c Data have been changed in
relation to the data published in the previous edition of the Yearbook.
N o t e. To eliminate multiple counting of patent applications with several inventors from different countries fractional
counting is used (e.g. a patent application submitted by two authors of whom one is Polish resident is counted in the data
as 0,5).
S o u r c e: http://epp.eurostat.ec.europa.eu.
Licencje zagraniczne wykorzystywane ....... . 1066 2768 2739 Foreign licences used
Społeczeństwo informacyjne
Information society
O G Ó Ł E M ................... 30,4 36,1 18,8 63,4 66,9 56,2 80,4 81,7 77,8 T O T A L
łącze mobilned ............. . . . 10,3 11,4 8,1 36,1 37,8 32,6 mobile connections d
a Dane dotyczą gospodarstw domowych z co najmniej 1 osobą w wieku 16—74 lata, posiadających dostęp do Internetu
w miejscu zamieszkania, przez komputery stacjonarne, przenośne (laptopy) i podręczne (palmtopy i organizery), telefony
komórkowe, konsole do gier komputerowych i inne urządzenia. b W podziale według łączy gospodarstwo domowe może
być wykazane więcej niż jeden raz, jeśli korzysta z więcej niż jednego rodzaju łączy. c Obejmują łącza internetowe,
np.: DSL, ADSL, VDSL, łącza w sieci telewizji kablowej, światłowodowe i satelitarne oraz publiczne radiowe (WiFi).
d Obejmują łącza: poprzez sieć telefonii komórkowej (co najmniej w technologii 3G, np. UMTS), za pomocą karty SIM lub
modemu USB, telefonu komórkowego lub smartfona jako modemu.
U w a g a. Gospodarstwa domowe wyposażone w komputery stacjonarne, przenośne i podręczne stanowiły w 2005 r.
40%, w 2010 r. — 69%, a w 2016 r. — 80% ogółu badanych gospodarstw.
a Data concern households with at least one person aged 16—74, having Internet access at home by means of comput-
ers (desktop, laptop or handheld), mobile phones, game consoles or any other devices. b In the breakdown by connections,
one household may be indicated more than once if it uses more than one type of connection. c Includes Internet connec-
tions, e.g.: DSL, ADSL, VDSL, cable, optical fibre and satellite as well as public WiFi connections. d Includes connections:
via mobile phone network (at least 3G, e.g. UMTS), using SIM card or USB key, mobile phone or smartphone as modem.
N o t e. Households equipped with computers (desktop, laptop or handheld) accounted for: in 2005 — 40%, in 2010 —
69% and in 2016 — 80% of total surveyed households.
438 Nauka i technika. Społeczeństwo informacyjne
O G Ó Ł E M b .............................................. 35,1 42,0 23,2 58,8 65,1 48,1 73,3 78,1 65,9
T O T A Lb
WEDŁUG MIEJSCA KORZYSTANIA
BY PLACE OF USE
W miejscu zamieszkania .............................. 20,4 27,0 8,9 53,7 60,1 42,8 71,7 76,2 64,8
At home
W mieszkaniu innych osób ........................... 8,0 9,6 5,1 11,4 12,8 9,0 17,1 19,0 14,2
At another person's home
W pracy ....................................................... 11,1 14,0 6,1 18,6 23,8 9,9 27,1 33,8 16,7
At work
W szkole lub na uczelni ............................... 10,0 10,2 9,6 9,3 9,5 9,1 9,0 8,4 10,0
At school or university
W innym miejscu publicznymc ...................... 6,0 7,0 4,3 5,5 6,7 3,5 22,2 26,0 16,3
At other public placesc
WEDŁUG CELU KORZYSTANIA NA UŻYTEK PRYWATNY
BY PURPOSE OF PRIVATE USE
Korzystanie z poczty elektronicznej ............. 24,1 30,8 12,5 47,8 55,0 35,5 57,8 63,9 48,3
Sending/receiving e-mails
Telefonowanie przez Internet, odbywanie
wideokonferencji ...................................... 4,5 5,9 2,0 20,0 23,0 15,0 28,2 32,2 22,0
Making a telephone call via the Internet,
video conferencing
Wyszukiwanie informacji o towarach lub
usługach ................................................... 18,0 22,8 9,7 39,2 44,1 31,0 56,6 61,1 49,7
Finding information about goods or services
Zakup towarów i usługd ............................... 5,4 7,5 1,7 20,2 24,0 13,6 30,7 35,1 23,9
Purchase of goods or services d
Korzystanie z serwisów turystycznych ......... 6,3 8,8 2,0 17,4 21,3 10,7 20,6 26,1 12,1
Using services related to travel and accom-
modation
Granie w gry komputerowe, pobieranie pli-
ków z grami, muzyką, grafiką itp. ............... 12,0 14,8 7,1 22,0 24,2 18,2 . . .
Playing or downloading games, music,
images, etc.
Pobieranie programów komputerowych ....... 7,5 9,6 4,0 16,5 19,0 12,4 12,9 15,1 9,4
Downloading software
Czytanie online, pobieranie plików z gaze-
tami lub czasopismami ............................. 12,5 16,3 5,9 17,4 20,3 12,5 58,0 63,6 49,4
Reading or downloading online newspapers
or magazines
Szukanie pracy, wysyłanie ofert dotyczą-
cych zatrudnienia ..................................... 4,6 6,0 2,2 10,4 12,5 6,8 11,5 13,7 8,0
Looking for a job or sending a job applica-
tion
Korzystanie z usług:
Using services of:
bankowych ............................................... 5,9 8,4 1,6 25,3 32,0 13,9 39,1 47,5 26,2
Internet banking
administracji publiczneje ........................... 12,5 16,4 5,8 28,1 33,9 18,0 30,2 36,0 21,3
public administratione
a Dotyczy osób, które korzystały z Internetu w I kwartale roku badanego oraz w przypadku pozycji „Korzystanie z usług
administracji publicznej” od 2010 r. również od II do IV kwartału roku poprzedzającego rok badany. b W podziale według
miejsca i celu korzystania na użytek prywatny jedna osoba może być wykazana więcej niż jeden raz, jeśli korzystała
z Internetu w więcej niż jednym miejscu i w więcej niż jednym celu. c Między innymi w kawiarence internetowej, bibliotece
publicznej, w punkcie będącym w zasięgu Internetu bezprzewodowego (hotspot). d Poprzez złożenie zamówienia na
stronie internetowej sprzedawcy lub w portalu aukcyjnym. e W celu pozyskiwania informacji, pobierania lub odsyłania
wypełnionych formularzy.
a Concerns persons using the Internet in the first quarter of the surveyed year and since 2010 also in quarters II—IV of
the year preceding a surveyed year for the item ”Using services of public administration”. b In the breakdown by place and
purpose of private use, one person may be indicated more than once if he or she used the Internet in more than one place
and for more than one purpose. c Among others in places like: Internet cafe, public library or any location within the range
of wireless network providing access to the Internet (hotspot). d By placing an order on a seller’s website or an auction
website. e For the purpose of obtaining information, downloading or submitting filled in forms.
Science and technology. Information society 439
DOKONUJĄCE ZAKUPÓW
SENDING ORDERS
PROWADZĄCE SPRZEDAŻ
RECEIVING ORDERS
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób; przedsiębiorstwa wykorzy-
stują Internet głównie w celu: pozyskiwania informacji, pobierania i odsyłania wypełnionych formularzy, obsługi procedur
administracyjnych oraz składania ofert dotyczących zamówień publicznych.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons; enterprises use the Internet mainly for: obtaining in-
formation, downloading and returning filled in forms, treating an administrative procedure, submitting a proposal in a public
electronic tender system.
DZIAŁ XVI CHAPTER XVI
CENY PRICES
nowi struktura sprzedaży zrealizowanej w 2010 r. industry is based on the sales structure car-
przez podmioty gospodarcze, w których liczba ried out in 2010 by economic entities in which
pracujących przekracza 9 osób. System ten the number of employees exceeds 9 persons.
uwzględnia zmiany cen i zmiany struktury sprze- This system regards the price and sales
daży zachodzące w kolejnych miesiącach roku, structure changes, occurring in subsequent
którego dotyczą wskaźniki cen;
months of a year, to which the price indices
2) wskaźniki cen produkcji budowlano-monta-
żowej opracowano na podstawie miesięcznego refer;
badania cen reprezentantów robót (ok. 3,5 tys. 2) price indices of construction and assembly
w 2016 r.) realizowanych przez dobrane w spo- production are calculated on the basis of
sób celowy podmioty gospodarcze (ok. 480 a monthly survey of prices of works repre-
w 2016 r.) zaliczone według PKD 2007 do sekcji sentatives (about 3,5 thous. in 2016) realized
„Budownictwo”, w których liczba pracujących by specifically selected economic entities
przekracza 9 osób. Obserwacją objęto ceny (about 480 in 2016) included in the ’’Construc-
skalkulowane na podstawie aktualnej bazy kosz- tion” section of NACE Rev. 2 in which the
towo-cenowej badanych jednostek według po- number of employees exceeds 9 persons.
wszechnie stosowanych zasad kalkulacji cen Observation covers prices calculated on a cur-
produkcji budowlano-montażowej. Wskaźniki rent cost-price basis in surveyed units accord-
cen na szczeblu podmiotu gospodarczego obli-
ing to generally applied rules of price calcula-
czane są jako średnie ważone wskaźników cen
reprezentantów przy zastosowaniu, jako syste- tion of construction and assembly production.
mu wag, wartości ich sprzedaży w badanym Price indices at the economic entity level are
miesiącu. calculated as weighted averages of price in-
System wag do obliczeń agregatowych dices of representative items using, as a weight
wskaźników cen produkcji budowlano-monta- system, value of their sale in the surveyed
żowej stanowi struktura sprzedaży zrealizowa- month.
nej w 2010 r. przez podmioty gospodarcze, The weight system for calculation of the ag-
w których liczba pracujących przekracza 9 osób. gregated price indices of construction and as-
System ten uwzględnia zmiany cen i zmiany sembly production is based on the sales struc-
struktury sprzedaży zachodzące w kolejnych ture carried out in 2010 by economic entities in
miesiącach roku, którego dotyczą wskaźniki which the number of employees exceeds
cen;
9 persons. This system regards the price and
3) wskaźniki cen usług transportu, gospodarki
magazynowej i telekomunikacji opracowano sales structure changes, occurring in subse-
na podstawie miesięcznego badania cen re- quent months of a year, to which the price in-
prezentantów usług (ok. 1,6 tys. w 2016 r.) dices refer;
w zakresie przewozu pasażerów i ładunków 3) price indices of transport, storage and tele-
oraz pozostałych usług świadczonych przez communications are calculated on the basis of
dobrane w sposób celowy podmioty gospodar- a monthly survey of prices of services repre-
cze (ok. 310 w 2016 r.), zaliczone według PKD sentatives (about 1,6 thous. in 2016) in the field
2007 do sekcji „Transport i gospodarka maga- of passenger and freight transport and other
zynowa” oraz działu „Telekomunikacja” w sek- services rendered by purposively selected eco-
cji „Informacja i komunikacja”, w których liczba nomic entities (about 310 in 2016), included
pracujących przekracza 9 osób. Obserwacją in the ’’Transportation and storage” section and
objęto dane dotyczące cen oraz wartości ”Telecommunications” division in the section
sprzedaży reprezentantów. Wskaźniki cen na
”Information and communication” of NACE
szczeblu podmiotu gospodarczego obliczane
są jako średnie geometryczne wskaźników cen Rev. 2, in which the number of employees
reprezentantów. exceeds 9 persons. The observation covers data
System wag do obliczeń agregatowych on prices of representative items and value of
wskaźników cen usług transportu, gospodarki their sale. Price indices at the economic entity
magazynowej i telekomunikacji został opraco- level are calculated as geometric means of price
wany na podstawie danych dotyczących obro- indices of representative items.
tów zrealizowanych przez podmioty gospodar- The weight system for calculation of the aggre-
cze w 2010 r. gated price indices of transport, storage and tele-
10. Wskaźniki cen lokali mieszkalnych są opra- communications services is based on the turn-
cowywane z częstotliwością kwartalną i odzwier- over generated by economic entities in 2010.
ciedlają zmiany cen zachodzące na rynku lokali 10. Price indices of residential premises are
mieszkalnych. Obserwacją objęto ceny mieszkań
compiled quarterly and reflect changes in prices on
w budynkach wielomieszkaniowych nabywanych
przez gospodarstwa domowe. Wskaźniki obliczane residential premises market. They are based on
są przy zastosowaniu metody stratyfikacji, która data concerning dwellings in blocks of flats pur-
polega na pogrupowaniu transakcji w możliwie chased by households. They are compiled using
homogeniczne warstwy. Przy wyznaczaniu warstw stratification method, that consists in dividing trans-
wykorzystuje się kryteria rodzaju rynku (pierwot- actions into possibly homogeneous groups. Stratifi-
ny/wtórny), lokalizacji i wielkości lokalu mieszkalne- cation is based on market segment (new/existing
go. Dla każdej z wyodrębnionych warstw oblicza się premises), premises location and size. An elemen-
elementarny wskaźnik cen jako iloraz średniej ceny tary level index is computed for each strata as
Prices 445
okresu bieżącego (danego kwartału) do średniej a quotient of the average price in the current period
ceny okresu odniesienia (IV kwartał roku poprzed- (given quarter) and the average price in the base
niego). period (IV quarter of the previous year).
Wskaźniki dla wyższych szczebli agregacji obli- Indices for higher aggregation levels are calcu-
czane są przy zastosowaniu systemu wag opraco- lated using a weight system based on the
wanego na podstawie wartości lokali mieszkalnych value of premises sold in the previous year. The
sprzedanych w roku poprzedzającym rok badany.
data source for information on prices of sold
Źródłem informacji o cenach sprzedanych lokali
mieszkalnych są rejestry cen i wartości nierucho- residential premises are registers of real estate
mości prowadzone przez starostwa powiatowe prices and values, kept by powiat starosta of-
i prezydentów miast na prawach powiatu przy fices and mayors of cities with powiat status, and
wykorzystaniu informacji pochodzących z aktów using the data derived from notarial deeds. On the
notarialnych. Na rynku pierwotnym ma miejsce new premises market newly built properties are
obrót nieruchomościami nowo wybudowanymi, sold by developers or housing cooperatives, in turn,
sprzedawanymi przez deweloperów lub spółdziel- on the existing premises market — used properties
nie mieszkaniowe, natomiast na rynku wtórnym are sold by previous users (natural or legal per-
— obrót nieruchomościami używanymi, sprzeda- sons).
wanymi przez poprzedniego właściciela, którym 11. The basis for compiling the price indices of
może być osoba fizyczna lub prawna. goods and services is price observation of repre-
11. Podstawę do opracowania wskaźników cen
sentatives of consumer and non-consumer goods
towarów i usług stanowi obserwacja cen repre-
zentantów towarów i usług konsumpcyjnych oraz and services (about 1700—2100 in various years).
niekonsumpcyjnych (ok. 1700—2100 w różnych Price indices of consumer goods and services
latach). have been calculated applying the weight system
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyj- based on the structure of households’ expenditure
nych obliczono przy przyjęciu systemu wag opra- (excluding own consumption and expenditures on
cowanego na podstawie struktury wydatków (bez life insurance) on purchasing consumer goods
spożycia naturalnego i wydatków na ubezpiecze- and services, from the year preceding the surveyed
nie na życie) gospodarstw domowych na zakup year, derived from the household budget survey.
towarów i usług konsumpcyjnych z roku poprze- The grouping of consumer goods and services
dzającego rok badany, uzyskanej z badania bu- is presented on the basis of the Classification
dżetów gospodarstw domowych. Grupowania to- of Individual Consumption by Purpose (COICOP,
warów i usług konsumpcyjnych dokonano na
until 2013 — COICOP/HICP). Additionally, ”con-
podstawie Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego
według Celu (COICOP, do 2013 r. — COICOP/ sumer goods” (of which non-foodstuffs) and ”con-
/HICP). Dodatkowo wyodrębniono „towary kon- sumer services” are distinguished.
sumpcyjne” (w tym towary nieżywnościowe) i „usłu- The total price indices of goods and services and
gi konsumpcyjne”. price indices of non-consumer goods and services
Wskaźniki cen towarów i usług ogółem oraz have been computed applying, as the weight sys-
towarów i usług niekonsumpcyjnych obliczono, tem, their sales structure in the year preceding the
przyjmując jako system wag strukturę ich sprze- surveyed year.
daży z roku poprzedzającego rok badany. 12. The sources of information on retail prices of
12. Źródłem informacji o cenach detalicznych goods and services are the following:
towarów i usług są: 1) quotations conducted by price collectors in
1) notowania cen dokonywane przez ankieterów selected sales outlets, in selected price survey
w wybranych punktach sprzedaży, w wytypowa- regions;
nych rejonach badania cen;
2) price lists, regulations and decisions applicable
2) cenniki, zarządzenia i decyzje w zakresie cen
as the uniform prices ruling throughout the coun-
jednolitych obowiązujących na terenie całego
kraju lub jego części; try or its part;
3) notowania cen towarów i usług zakupywanych 3) collected prices of goods and services pur-
przez Internet. chased online.
Przeciętne ceny w grudniu obliczono jako śred- Average prices in December have been com-
nie arytmetyczne z notowań na terenie całego puted as the arithmetic means of quotations
kraju. throughout the country.
446 Ceny
Produkcja globalnaa ................................. 102,2 105,3 103,0 100,1 99,9 99,1 99,9 233,9 140,4 123,9 107,4
Output a
Zużycie pośredniea .................................. 103,1 107,0 102,9 99,8 99,5 97,7 99,7 227,1 140,3 122,3 106,6
Intermediate consumption a
Produkt krajowy brutto a ........................... 101,6 103,2 102,4 100,3 100,5 100,8 100,4 236,8 141,4 124,7 107,8
Gross domestic product a
Popyt krajowy a ........................................ 102,2 104,0 102,9 99,9 99,6 99,6 100,1 234,8 136,6 121,9 106,2
Domestic demand a
spożycie ............................................... 103,0 104,7 103,4 100,4 99,8 99,5 99,8 249,9 142,7 125,4 107,8
final consumption expenditure
w tym spożycie w sektorze gospo-
darstw domowych ......................... 102,5 104,9 103,4 100,4 99,8 98,8 99,5 241,4 137,3 121,5 106,9
of which households’ final consump-
tion expenditure
akumulacja brutto ................................. 99,7 101,2 101,2 97,7 98,8 100,3 100,8 186,1 115,0 108,9 99,9
gross capital formation
w tym nakłady brutto na środki trwałe 99,6 101,6 101,3 97,8 99,0 100,4 100,9 185,1 114,4 108,6 100,9
of which gross fixed capital formation
Nakłady inwestycyjne ............................... 98,9 101,1 100,8 98,8 98,9 101,0 101,1 187,0 115,1 108,9 101,7
Investment outlays
w tym budynki i budowle ...................... 100,0 101,2 100,3 98,8 99,1 99,6 99,8 231,4 126,2 114,8 98,8
of which buildings and structures
Import Imports ....................... 101,8 109,5 105,6 98,3 97,3 99,9 99,7 192,4 131,7 126,4 110,1
Eksport Exports ................... 100,4 107,4 104,4 100,8 100,3 100,6 100,3 213,9 150,1 134,9 114,3
Terms of trade ......................... 98,6 98,1 98,9 102,5 103,1 100,7 100,6 111,2 114,0 106,7 103,8
Produkcja globalna ................ 108,6 116,6 103,3 100,9 92,9 97,4 97,9 192,8 142,4 133,3 107,7
Gross output
Roślinna Crop ....................... 118,3 119,3 98,9 99,1 89,6 103,1 96,2 196,0 152,8 145,2 103,8
Zwierzęca Animal .................. 99,1 113,5 109,3 102,9 96,5 92,4 99,6 199,5 137,4 125,8 113,3
Produkcja towarowa .............. 107,0 115,7 104,0 101,9 93,9 97,4 97,6 217,4 153,3 132,7 109,4
Market output
w tym skup ........................... 105,2 119,5 106,1 99,5 92,4 96,3 98,4 183,0 130,6 123,7 110,5
of which procurement
Roślinna Crop ....................... 119,2 117,5 98,4 100,6 90,5 104,8 94,8 246,9 180,5 146,0 104,7
Zwierzęca Animal .................. 98,7 114,3 108,7 103,2 96,5 92,8 99,6 202,3 139,8 126,9 114,3
a Patrz uwagi ogólne działu „Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo”, ust. 6 na str. 463; dane od 2005 r.,
z wyjątkiem skupu, uwzględniają naliczone za dany rok płatności uzupełniające do powierzchni upraw.
a See general notes to the chapter ”Agriculture, hunting and forestry. Fishing”, item 6 on page 463; data since 2005, with
the exception of procurement, include supplementary area payments calculated for particular year.
Prices 447
TABL. 4 (360). WSKAŹNIKI CEN PRODUKTÓW ROLNYCH SPRZEDAWANYCH ORAZ CEN TOWARÓW I USŁUG
ZAKUPYWANYCH PRZEZ GOSPODARSTWA INDYWIDUALNE W ROLNICTWIE
PRICE INDICES OF SOLD AGRICULTURAL PRODUCTS AND GOODS AND SERVICES PURCHASED
BY PRIVATE FARMS IN AGRICULTURE
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION rok poprzedni=100 previous year=100 1995= 2000= 2005= 2010=
=100 =100 =100 =100
Produkty rolne sprzedawane .................... 112,1 118,8 104,2 100,3 93,5 96,7 97,9 213,6 149,6 143,4 109,9
Sold agricultural products
roślinne ................................................ 129,2 124,5 97,2 95,0 88,0 104,3 94,3 192,0 139,1 155,1 99,6
crop
zwierzęce ............................................. 102,0 115,3 109,1 104,1 97,4 92,0 100,3 223,0 152,9 136,8 117,8
animal
Towary i usługi zakupywane .................... 101,8 109,7 106,0 101,2 98,6 97,8 98,8 306,0 169,8 138,4 112,1
Purchased goods and services
na cele:
for:
konsumpcyjne ...................................... 102,2 104,8 103,7 100,9 100,0 99,1 99,4 249,0 138,1 121,9 108,0
consumption
bieżącej produkcji rolniczej ................... 101,8 111,3 106,8 101,2 98,3 97,3 98,5 317,7 174,9 141,7 113,4
current agricultural production
inwestycyjne ......................................... 101,2 103,4 103,0 101,8 101,2 100,7 101,0 274,6 170,6 131,5 111,6
investment
Wskaźnik relacji cen („nożyce cen”):
Index of price relations (”price gap”):
produktów rolnych sprzedawanych do
towarów i usług zakupywanych ......... 110,1 108,3 98,3 99,1 94,8 98,8 99,0 69,7 88,0 103,5 97,8
sold agricultural products to pur-
chased goods and services
produktów rolnych sprzedawanych
do towarów i usług zakupywanych
na cele bieżącej produkcji rolniczej
i inwestycyjne ................................... 110,2 107,3 97,8 99,1 95,1 99,1 99,1 67,9 85,6 101,4 97,1
sold agricultural products to goods and
services purchased for current agri-
cultural production and investment
purposes
Ziarno zbóż konsumpcyjnych i paszowych Consumer and for feeds cereal grain
— za 1 dt: — per dt:
pszenicy ............................................... 36,69 59,84 66,83 62,02 wheat
żyta ...................................................... 27,64 42,12 51,42 51,73 rye
jęczmienia ............................................ 37,34 48,98 61,04 58,21 barley
owsa i mieszanek zbożowych .............. 29,15 34,30 48,35 51,29 oats and cereal mixed
pszenżyta ............................................. 30,85 46,65 56,23 57,19 triticale
kukurydzy ............................................. 35,12 58,98 56,58 52,94 maize
Ziemniaki — za 1 dt ................................. 25,53 36,53 39,92 38,41 Potatoes — per dt
w tym: jadalne (bez wczesnych) ........... 37,05 50,86 51,15 52,27 of which: edible (excluding early kinds)
przemysłowe ............................. 15,96 16,28 23,37 23,30 industrial
Buraki cukrowe — za 1 dt ........................ 17,53 11,31 11,95 11,66 Sugar beets — per dt
Rzepak i rzepik przemysłowy — za 1 dt ... 77,33 127,76 150,51 161,62 Industrial rape and turnip rape — per dt
Liście tytoniu — za 1 dt ............................ 352,23 622,58 793,64 905,50 Raw tobacco — per dt
Chmiel surowy — za 1 dt ......................... 917,87 788,83 1453 1852 Raw hop — per dt
Żywiec rzeźny — za 1 kg: Animals for slaughter — per kg:
bydło (bez cieląt) .................................. 4,05 4,56 6,02 5,91 cattle (excluding calves)
cielęta .................................................. 9,77 8,82 9,65 9,78 calves
trzoda chlewna ..................................... 3,82 3,89 4,30 4,68 pigs
drób ...................................................... 3,14 3,44 3,94 3,68 poultry
Mleko krowie — za 1 l ............................. 0,93 1,07 1,13 1,11 Cows’ milk — per l
Jaja kurze konsumpcyjne — za 1 szt. ...... 0,18 0,19 0,23 0,20 Consumer hen eggs — per piece
448 Ceny
TABL. 6 (362). RELACJE CEN DETALICZNYCH WYBRANYCH ŚRODKÓW PRODUKCJI DLA ROLNICTWA
DO CEN SKUPU NIEKTÓRYCH PRODUKTÓW ROLNYCH
RELATIONS BETWEEN RETAIL PRICES OF SELECTED MEANS OF PRODUCTION FOR AGRICULTURE
AND PROCUREMENT PRICES OF SOME AGRICULTURAL PRODUCTS
2005 2010 2015 2016
ceny środków
WYSZCZEGÓLNIENIE produkcji wyrażone SPECIFICATION
prices of means
of production expressed
W dt PSZENICY
IN dt OF WHEAT
Pszenica (ziarno siewne) — dt ................... 2,6 2,5 2,7 3,0 Wheat (sowing seed) — dt
Koncentrat dla loch — dt ........................... 4,5 3,4 3,9 4,1 Concentrate for sows — dt
Chwastobójczy środek ochrony roślin — l 0,63 0,70 0,53 0,58 Herbicide plant protection product — l
Brona ciągnikowa, zawieszana .................. 43,1 31,0 34,1 37,3 Tractor mounted harrow
Siewnik zbożowy ciągnikowy, zawieszany 342 284 331 353 Tractor mounted grain seeder
Pszenica (ziarno siewne) — dt ................... 25,0 38,7 42,0 39,5 Wheat (sowing seed) — dt
Koncentrat dla loch — dt ............................ 43,6 52,9 60,8 54,5 Concentrate for sows — dt
TABL. 6 (362). RELACJE CEN DETALICZNYCH WYBRANYCH ŚRODKÓW PRODUKCJI DLA ROLNICTWA
DO CEN SKUPU NIEKTÓRYCH PRODUKTÓW ROLNYCH (dok.)
RELATIONS BETWEEN RETAIL PRICES OF SELECTED MEANS OF PRODUCTION FOR AGRICULTURE
AND PROCUREMENT PRICES OF SOME AGRICULTURAL PRODUCTS (cont.)
2005 2010 2015 2016
ceny środków
WYSZCZEGÓLNIENIE produkcji wyrażone SPECIFICATION
prices of means
of production expressed
W l MLEKA KROWIEGO
IN I OF COWS' MILK
Pszenica (ziarno siewne) — dt ................... 103 141 160 167 Wheat (sowing seed) — dt
Ziemniaki (sadzeniaki) — dt ....................... 85,5 137 121 160 Seed-potatoes — dt
Węgiel kamienny — t ................................. 506 675 699 703 Hard coal — t
Mieszanki paszowe — dt: Compound feedingstuffs — dt:
dla bydła ................................................. 87,1 110 147 147 for cattle
dla tuczników ......................................... 88,8 90,7 121 124 for porkers
Koncentrat dla loch — dt ............................ 179 192 231 230 Concentrate for sows — dt
Olej napędowy — hl ................................... 407 405 403 375 Diesel oil — hl
Nawozy mineralne lub chemiczne — dt: Mineral or chemical fertilizers — dt:
ammonium nitrate, nutritive content
saletra amonowa 34% N ........................ 82,6 94,9 127 117 34% N
granulated superphosphate, nutritive
superfosfat granulowany ok. 20% P2O5 60,1 89,9 82,9 82,8 content about 20% P2O5
ammonium phosphate, nutritive content
fosforan amonu 18% N i 46% P2O5 ........ 118 170 194 195 18% N and 46% P2O5
polifoska, nutritive content 8% N, 24%
polifoska 8% N, 24% P2O5 i 24% K2O .... 113 163 171 170 P2O5 and 24% K2O
Chwastobójczy środek ochrony roślin — l 24,8 39,4 31,1 32,6 Herbicide plant protection product — l
Cement portlandzki — t ............................. 385 424 382 380 Portland cement — t
Ciągnik rolniczy .......................................... 67626 72896 155284 157798 Farm tractor
Kopaczka do ziemniaków ciągnikowa, za-
wieszana ................................................ 10391 11786 13648 14098 Mounted tractor potato digger
Brona ciągnikowa, zawieszana .................. 1701 1739 2015 2083 Tractor mounted harrow
Siewnik zbożowy ciągnikowy, zawieszany 13473 15938 19594 19739 Tractor mounted grain seeder
bydło (bez cieląt)a ..................................... 4,13 4,79 6,52 6,54 cattle (excluding calves)a
cielęta ....................................................... 7,12 8,72 9,71 9,87 calves
trzoda chlewna ......................................... 3,91 3,83 4,54 4,61 pigs
Jaja kurze — za 1 szt. .................................. 0,37 0,52 0,66 0,67 Hen eggs — per piece
a Średnia ważona cena bydła rzeźnego obliczona przy przyjęciu struktury ilości skupu młodego bydła i krów rzeźnych.
a Average weighted price of cattle for slaughter calculated with the adoption of the structure of procurement quantity of
young cattle and cows for slaughter.
Górnictwo i wydobywanie ................ 95,3 96,1 98,6 166,1 94,3 Mining and quarrying
Produkcja artykułów spożywczych ...... 97,9 97,1 101,0 117,5 111,3 Manufacture of food products
Produkcja napojów ............................. 100,4 98,8 98,8 114,3 103,0 Manufacture of beverages
Produkcja wyrobów tytoniowych ......... 103,5 101,9 103,3 161,6 118,1 Manufacture of tobacco products
Produkcja wyrobów tekstylnych .......... 99,2 100,4 101,0 98,1 105,6 Manufacture of textiles
Produkcja odzieży ............................... 99,4 98,9 99,7 93,3 96,7 Manufacture of wearing apparel
Produkcja metali ................................. 99,2 101,2 99,3 129,9 109,8 Manufacture of basic metals
Produkcja wyrobów z metaliΔ .............. 98,4 99,0 99,3 100,9 99,2 Manufacture of metal products Δ
Produkcja urządzeń elektrycznych ...... 97,9 99,6 100,1 83,8 93,3 Manufacture of electrical equipment
Produkcja mebli .................................. 99,0 100,0 99,4 102,4 101,4 Manufacture of furniture
Pozostała produkcja wyrobów ............. 99,1 99,4 101,0 105,2 104,1 Other manufacturing
w tym: of which:
Budowa budynków Δ .............................. 98,4 99,1 99,2 111,4 94,7 Construction of buildings
Roboty budowlane specjalistyczne ....... 99,7 100,5 100,3 118,1 101,2 Specialised construction activities
Rynek pierwotny ........................ 100,5 102,6 101,1 99,8 New premises market
Rynek wtórny ............................. 101,3 100,7 102,6 95,2 Existing premises market
a Nabywanych przez gospodarstwa domowe w budynkach wielomieszkaniowych; dane dotyczą transakcji o charakterze
rynkowym, tj. sprzedaży na wolnym rynku (z pewnymi wyłączeniami, np. sprzedaży między stronami spokrewnionymi) oraz
sprzedaży przetargowej.
a Purchased by households in multi-dwelling buildings; data refer to market transactions, i.e. free market sales (with
some exclusions, e.g. sales between related parties) and sales under tender procedure.
Prices 453
Transport: Transport:
lądowy i rurociągowyΔ ....................... 102,4 103,1 102,0 151,5 118,3 land and pipelineΔ
Działalność pocztowa i kurierska .......... 104,6 100,9 102,4 144,3 117,1 Postal and courier activities
O G Ó Ł E M ......................................... 102,7 105,0 104,3 100,7 99,8 98,8 99,4 264,2 145,6 125,5 108,1
TOTAL
Towary i usługi konsumpcyjne .......... 102,6 104,3 103,7 100,9 100,0 99,1 99,4 256,8 141,0 123,1 107,6
Consumer goods and services
Towary .................................................. 102,8 104,7 104,0 100,5 99,4 98,2 98,9 . . 120,6 105,5
Goods
żywność i napoje bezalkoholowe ...... 102,7 105,4 104,3 102,0 99,1 98,3 100,8 234,9 147,6 131,6 110,1
food and non-alcoholic beverages
towary nieżywnościowe ..................... 102,5 104,3 103,8 99,1 98,9 97,6 97,5 . . 110,2 101,0
non-foodstuffs
Usługi ................................................... 102,1 103,3 102,9 102,0 101,6 101,4 100,8 . . 130,1 112,5
Services
Towary i usługi niekonsumpcyjne ..... 103,0 107,5 106,0 100,0 99,1 98,1 99,6 290,8 163,2 134,7 110,5
Non-consumer goods and services
Towary .................................................. 103,8 110,9 107,0 99,1 97,8 95,0 97,5 295,8 165,0 126,7 106,6
Goods
Usługi .................................................... 102,2 104,5 105,1 100,9 100,2 100,7 101,2 285,3 161,4 140,8 113,1
Services
454 Ceny
a Do 2013 r. bez boczku surowego uwzględnianego w pozycji „oleje i tłuszcze”. b Łącznie z wyrobami garmażeryjnymi.
c Do 2005 r. łącznie z nasionami i pestkami jadalnymi.
a Until 2013 excluding raw bacon included in item ”oils and fats”. b Including ready-to-serve food. c Until 2005 including
edible seeds.
Prices 455
w tym: of which:
Materiały budowlane ....................... 100,1 99,6 100,0 153,6 123,7 106,2 Construction materials
Środki ochrony roślin ...................... 102,0 101,6 101,3 141,3 133,6 110,6 Plant protection products
w tym: of which:
Remontowo-budowlane .................. 102,0 101,3 101,9 167,3 146,4 114,0 Repair and construction services
Weterynaryjne ................................ 101,8 101,0 100,6 155,4 122,2 110,5 Veterinary services
Wynajem lokali niemieszkalnych .... 100,9 100,5 100,5 148,7 126,8 110,9 Non-residential rent
Bułka pszenna — za 50 g .......................... 0,30 0,42 0,41 0,41 Wheat roll — per 50 g
Chleb pszenno-żytni — za 0,5 kg .............. 1,33 2,08 2,21 2,21 Wheat-rye bread — per 0,5 kg
Makaron jajeczny — za 400 g .................... 4,10 3,63 3,84 3,86 Egg pasta — per 400 g
Mąka pszenna — za 1 kg .......................... 1,42 2,09 2,38 2,42 Wheat flour — per kg
Kasza jęczmienna — za 0,5 kg .................. 1,18 1,87 2,21 2,22 Pearl-barley groats — per 0,5 kg
wołowe: z kością (rostbef) ...................... 16,72 20,54 26,05 26,60 beef: bone-in (roast beef)
bez kości (z udźca) ................... 21,17 26,85 32,23 32,53 boneless (gammon)
wieprzowe z kością (schab środkowy) ... 13,07 13,68 13,79 14,61 pork, bone-in (centre loin)
Kurczęta patroszone — za 1 kg ................. 4,63 5,96 6,60 6,45 Disembowelled chicken — per kg
Szynka wieprzowa gotowana — za 1 kg .... 19,67 21,65 24,01 24,96 Pork ham, boiled — per kg
a Przeciętne w grudniu.
a Average in December.
Prices 457
Polędwica drobiowa — za 1 kg .................. 15,82 17,20 18,28 18,33 Poultry sirloin — per kg
Konserwa mięsna, wieprzowa — za 300 g 3,51 3,73 4,01 4,08 Can of pork meat — per 300 g
Filety z morszczuka mrożone — za 1 kg .... 13,14 17,95 23,43 24,40 Fillets of hake, frozen — per kg
Karp świeży — za 1 kg .............................. 11,15 13,46 13,32 13,53 Fresh carp — per kg
Śledź solony odgłowiony — za 1 kg ........... 8,51 9,24 12,17 12,96 Salted herring, headless — per kg
Mleko krowie spożywcze o zawartości Cows’ milk, fat content 3—3,5%, sterilized
tłuszczu 3—3,5%, sterylizowane — za 1 l 2,45 2,67 2,80 2,78 — per l
Jogurt owocowy — za 150 g ...................... 1,03 1,09 1,20 1,17 Fruit yoghurt — per 150 g
twarogowy półtłusty ................................ 9,41 12,21 13,14 13,31 semi-fat cottage cheese
Jaja kurze świeże — za 1 szt. .................... 0,35 0,44 0,50 0,50 Hen eggs, fresh — per piece
Masło świeże o zawartości tłuszczu ok. Fresh butter, fat content about 82,5% — per
82,5% — za 200 g .................................. 3,10 4,27 3,98 4,90 200 g
Margaryna — za 400 g .............................. 2,82 3,72 3,89 3,88 Margarine — per 400 g
Olej rzepakowy produkcji krajowej — za 1 l 4,64 5,97 5,82 5,88 Rape-oil, domestic production — per l
Kapusta biała świeża — za 1 kg ................ 0,88 1,77 1,83 1,27 White cabbage, fresh — per kg
Groch żółty, łuskany — za 1 kg .................. 2,56 4,19 4,54 4,50 Yellow peas, shelled — per kg
Cukier biały kryształ — za 1 kg .................. 3,03 2,94 2,44 3,17 White sugar, crystallized — per kg
Dżem — za 360 g ...................................... 3,98 4,58 4,78 4,73 Jam — per 360 g
Miód pszczeli — za 400 g .......................... 7,32 10,31 11,28 11,60 Natural honey — per 400 g
Czekolada mleczna — za 100 g ................ 3,10 3,29 3,71 3,64 Milk chocolate — per 100 g
Sól warzona — za 1 kg .............................. 0,75 0,90 1,09 1,08 Evaporated salt — per kg
a Przeciętne w grudniu. b Dane nie w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie z uwagi na zmianę w 2016 r. re-
prezentanta objętego badaniem cen. c W latach 2005 i 2010 — za 200 ml.
a Average in December. b Data not fully comparable to those for previous years due to the change in 2016 of the repre-
sentative item covered by the price survey. c In 2005 and 2010 — per 200 ml.
458 Ceny
Kawa naturalna, mielona — za 250 g ........ 4,66 6,09 6,89 6,88 Natural coffee, ground — per 250 g
Herbata czarna, liściasta — za 100 g ......... 2,25 3,37 3,98 4,12 Black tea, leaf — per 100 g
Kakao naturalne — za 100 g ...................... 2,77 3,24 4,54 3,73 Natural cocoa — per 100 g
Sok jabłkowy — za 1 l ................................ 2,83 3,64 3,63 3,57 Apple juice — per l
b
Sok wieloowocowy — za 300 ml .............. 1,88 2,68 4,12 4,65 Multi-fruit juice — per 300 ml b
Wino białe gronowe, wytrawne — za 0,75 l 8,42 9,08 9,76 9,93 White grape wine, dry — per 0,75 l
Piwo jasne pełne, butelkowane — za 0,5 l 2,61 2,89 2,80 2,77 Beer, full light, bottled — per 0,5 l
Papierosy — za 20 szt. .............................. 5,46 9,67 13,03 13,60 Cigarettes — per 20 pcs
Koszula męska, bawełna z poliestrem, Men’s shirt, polyester staple fibres and
długi rękaw ............................................. 80,28 93,52 100,13 102,54 cotton, long sleeve
Skarpety męskie krótkie, bawełna z ela- Men’s short socks, cotton and elastil —
stilem — za 1 parę ................................. 4,57 6,08 7,02 6,92 per pair
Płaszcz damski z tkaniny z udziałem wełny 622,42 651,46 688,80 673,83 Women’s overcoat, fabrics of wool
Rajstopy damskie gładkie, 15 dene ............ 3,01 3,49 6,97 6,99 Women’s tights, plain, 15 dene
Spodnie (6—11 lat) z tkaniny typu jeans .... 60,81 64,43 68,13 68,78 Trousers (aged 6—11), jeans type
Podkoszulek (6—11 lat), bawełna .............. 11,44 14,09 15,93 15,84 Undershirt (aged 6—11), cotton
Obuwie skórzane na podeszwie nieskórza- Leather shoes with non-leather sole — per
nej — za 1 parę: pair:
męskie — półbuty ................................... 146,77 164,09 197,64 199,02 men’s — low shoes
damskie: półbuty .................................... 137,88 158,26 185,39 189,87 women’s: low shoes
kozaki ...................................... 250,95 312,62 355,65 349,09 knee-boots
dziecięce — półbuty ............................... 101,80 125,22 162,52 154,91 children’s — low shoes
Wanna kąpielowa akrylowa, dł. ok. 1,5 m 285,56f 560,00 501,01 482,90 Acrylic bathtub, about 1,5 m length
Zimna woda z miejskiej sieci wodociągo- Cold water by municipal water supply
wej — za 1 m3 ........................................ 2,29 3,01 3,76 3,85 system — per m3
a Przeciętne w grudniu. b, d W latach 2005, 2010 i 2015: b — za 175 ml, d — 40%. c Dane za lata 2015 i 2016 nie
w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie z uwagi na zmianę w 2015 r. reprezentanta objętego badaniem cen.
e W latach 2005 i 2010 — cienkie, z elastilu. f Blaszana, emaliowana.
a Average in December. b, d In 2005, 2010 and 2015: b — per 175 ml, d — 40%. c Data for 2015 and 2016 not fully
comparable to those for previous years due to the change in 2015 of the representative item covered by the price survey.
e In 2005 and 2010 — elastil, tights, thin. f Tin enamel bathtub.
Prices 459
Węgiel kamienny — za 1 t ......................... 484,36 755,51 790,85 790,78 Hard coal — per t
Dywan strzyżony, wełna 100% — za 1 m2 202,38 204,90 234,36 236,65 Pile carpet, wool 100% — per m2
Kuchnia mikrofalowa, poj. 16—20 l ............ 390,91 333,87 303,48 313,77 Microwave oven, capacity 16—20 l
Odkurzacz typu domowego ........................ 306,18 350,39 349,65 364,89 Vacuum cleaner
Mikser elektryczny ..................................... 157,49 155,55 138,76 139,51 Food mixer, electric
Żelazko z nawilżaczem .............................. 158,06 185,49 205,36 211,61 Iron with duschsystem
Proszek do prania — za 300 ge ................. 2,97 4,43 5,33 5,45 Washing powder — per 300 ge
Termometr lekarski, elektroniczny .............. 3,53g 13,94 13,80 14,33 Electronic clinical thermometer
Wizyta u lekarza specjalisty ....................... 51,31 69,63 90,26 93,93 Consultation of a specialist doctor
3h
Samochód osobowy, poj. silnika 1200 cm , Passenger car, engine capacity 1200 cm3 h ,
wersja standardowa ................................... 27767 27702 33575 43903i standard version
Kurs samochodowy kat. „B” ....................... 1100 1247 1315 1339 Driving lessons, ”B” category
osobowym, na odległość 91—100 km 14,50 17,00 19,80 19,80 slow train, 91—100 km distance
autobusem miejskim, jednorazowy ......... 1,94 2,23 2,71 2,71 intra-urban bus
zwykłym, na odległość 41—50 km ........ 8,48 10,06 11,85 11,61 slow bus, 41—50 km distance
pospiesznym, na odległość 41—60 km 11,60 13,53 15,72 15,62 fast bus, 41—60 km distance
Odtwarzacz osobisty MP3 z radieme .......... 292,60 190,52 154,94 173,04 Personal MP3 player with radioe
Odbiornik telewizyjny LCD/LED, 32 calef ... 753,19 1783 1142 1119 LCD/LED TV set, 32 inchesf
Bilet normalny do kina ................................ 12,72 15,23 18,39 19,02 Regular cinema ticket
Abonament za radio i telewizję .................. 15,80 17,00 21,50 22,70 Radio and TV subscription
dziennik regionalny ................................. 1,38 1,69 2,30 2,44 regional daily newspaper
Ondulacja na zimno włosów damskich ....... 51,81 64,09 74,13 76,57 Women’s cold wave
Strzyżenie włosów męskich ....................... 11,68 14,78 17,32 17,71 Men’s hair-cutting
Mydło toaletowe — za 100 g ...................... 1,92 1,98 1,96 1,95 Toilet soap — per 100 g
g
Pasta do zębów — za 100 ml .................. 8,48 8,37 7,73 7,95 Tooth-paste — per 100 ml g
a Przeciętne w grudniu. b, c W latach 2005, 2010 i 2015: b — na odległość 181—200 km, c — w obie strony. d Dane
nieporównywalne z danymi za lata poprzednie z uwagi na zmianę w 2016 r. reprezentanta objętego badaniem cen.
e W 2005 r. — odtwarzacz osobisty płyt kompaktowych, w 2010 r. — poj. 4 GB. f W 2005 r. — odbiornik telewizji kolorowej,
21 cali, w 2010 r. — odbiornik LCD, 32 cale. g W latach 2005 i 2010 — 125 ml.
a Average in December. b, c In 2005, 2010 and 2015: b — 181—200 km, c — return ticket. d Data not comparable the
those for previous years to the change in 2016 of the representative item covered by the price survey. e In 2005 — person-
al compact disc player, in 2010 — capacity 4 GB. f In 2005 — colour TV set, 21 inches, in 2010 — LCD TV set, 32 inches.
g In 2005 and 2010 — 125 ml.
Prices 461
TOWARY
GOODS
Cegła budowlana pełna palona, kl. 15 ......... 0,72 1,21 1,14 1,13 Building burnt brick, full, class 15
Cement portlandzki — za 25 kg ................... 8,79 11,00 10,60 10,45 Portland cement — per 25 kg
Szkło okienne wylewane float, grubość Float window glass, 3—4 mm thickness
3—4 mm — za 1 m2 ................................. 33,34b 50,26 57,88 59,59 — per m2
Kosiarka ciągnikowa rotacyjna ..................... 5697 6152 7452 7728 Tractor rotary mower
Brona ciągnikowa, zawieszana .................... 1615 1897 2297 2309 Tractor mounted harrow
Siewnik zbożowy ciągnikowy, zawieszany 12915 17234 22218 21291 Tractor mounted grain seeder
mocznik nawozowy 46% N ...................... 23,48 34,07 39,36 35,50 urea, nutritive content 46% N
Olej napędowy — za 1 l ............................... 3,82 4,64 4,26 4,62 Diesel oil — per l
USŁUGI
SERVICES
Przemiał pszenicy — za 1 dt ....................... 16,47 20,34 25,83 25,45 Grinding of wheat — per dt
Badanie kliniczne krowy .............................. 21,04 28,73 34,57 36,05 Cow’s clinical examination
a Przeciętne w grudniu. b Szkło okienne ciągnione, grubość 3 mm. c W latach 2005 i 2010 — 10 t cegły, bez załadunku
i rozładunku.
a Average in December. b Drawn window glass, 3 mm thickness. c In 2005 and 2010 — of 10 t of bricks, excluding load-
ing and unloading.
DZIAŁ XVII CHAPTER XVII
ROLNICTWO, ŁOWIECTWO AGRICULTURE, HUNTING
I LEŚNICTWO. RYBOŁÓWSTWO AND FORESTRY. FISHING
Rolnictwo Agriculture
1. Prezentowane informacje opracowano me- 1. The presented information was compiled using
todą rodzaju działalności i dotyczą działalności the kind-of-activity method and concerns agricul-
rolniczej w zakresie produkcji roślinnej i zwierzę- tural activity in the area of crop and animal produc-
cej prowadzonej przez podmioty gospodarcze tion conducted by economic entities regardless of
niezależnie od sekcji PKD 2007, do której są zali- the section of the NACE Rev. 2 in which they are
czane. included.
2. Gospodarstwo rolne to jednostka wyodręb- 2. An agricultural holding is understood as
niona pod względem technicznym i ekonomicz- a single unit, both technically and economically,
nym, posiadająca odrębne kierownictwo (użytkow- which has a single management (holder or man-
nik lub zarządzający) i prowadząca działalność ager) and which conducts agricultural activity.
rolniczą. Private farm is understood as an agricultural
Gospodarstwo indywidualne to gospodarstwo holding used by a natural person.
rolne użytkowane przez osobę fizyczną. Private farms include:
Gospodarstwa indywidualne obejmują: 1) holdings with an area of 1 ha or more of agricul-
1) gospodarstwa o powierzchni 1 ha i więcej użyt- tural land;
ków rolnych; 2) holdings with an area of less than 1 ha of agricul-
2) gospodarstwa o powierzchni poniżej 1 ha użyt- tural land (including holdings without agricultural
ków rolnych (w tym nieposiadające użytków rol- land) conducting agricultural production (crop
nych) prowadzące produkcję rolną (roślinną and animal output) of significant (determined by
i zwierzęcą) o znaczącej (określonej odpowied- the appropriate thresholds) scale, of which spe-
nimi progami) skali, w tym działy specjalne pro- cial branches of agricultural activities.
dukcji rolnej. An agricultural activity includes activity related
Do działalności rolniczej zaliczamy działalność to the cultivation of plants, which covers: all field
związaną z uprawą roślin, która obejmuje: wszyst- crops (including mushrooms), vegetable gardening
kie uprawy rolne (w tym grzyby jadalne), warzyw- and horticulture, nursery, cultivation and seed
nictwo i ogrodnictwo, szkółkarstwo, hodowlę i na- production of agricultural and horticultural crops as
siennictwo roślin rolniczych i ogrodniczych oraz well as activity related to rearing and breeding of
chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, tj. bydła, livestock, such as cattle, sheep, goats, horses,
owiec, kóz, koni, trzody chlewnej, drobiu, królików, pigs, poultry, rabbits, other fur-covered animals,
pozostałych zwierząt futerkowych, dzikich zwierząt wild animals kept for slaughter (such as wild boar,
utrzymywanych w gospodarstwie dla produkcji roe deer, fallow deer) and bees, as well as activity
mięsa (np. dziki, sarny, daniele) i pszczół, a także of maintaining agricultural land in accordance with
działalność polegającą na utrzymaniu użytków cultivation principles with respects for environment
rolnych według zasad dobrej kultury rolnej (zgodnie protection requirements (according to the norms).
z normami). 3. According to the definitions in item 2, since
3. Zgodnie z definicjami w ust. 2, od 2010 r. 2010 agricultural surveys have not included owners
w badaniach rolniczych nie ujmuje się posiadaczy of agricultural land who do not conduct agricultural
użytków rolnych nieprowadzących działalności rol- activities, and owners of less than 1 ha of agricul-
niczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha użytków rol- tural land who conduct agricultural activities on
nych prowadzących działalność rolniczą o małej a small scale (below the specified thresholds).
skali (poniżej określonych progów). 4. The agricultural land area includes an area
4. Powierzchnia użytków rolnych obejmuje of agricultural land in a good agricultural condition
powierzchnię użytków rolnych w dobrej kulturze and other agricultural land.
i użytków rolnych pozostałych. Agricultural land in a good agricultural condi-
Użytki rolne w dobrej kulturze — utrzymywa- tion — maintained in accordance with norms meet-
ne zgodnie z normami spełniającymi wymogi Usta- ing requirements of the Law on payments under
wy z dnia 5 II 2015 r. o płatnościach w ramach direct support schemes, dated 5 II 2015 (uniform
systemów wsparcia bezpośredniego (tekst jednolity text Journal of Laws item 1551) — is presented on
Dz. U. poz. 1551) — prezentuje się w podziale na: the basis of a division into sown area, fallow land,
powierzchnię pod zasiewami, grunty ugorowane, permanent crops (including orchards), kitchen
uprawy trwałe (w tym sady), ogrody przydomowe, gardens, permanent meadows and permanent
łąki trwałe i pastwiska trwałe. pastures.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 463
Użytki rolne pozostałe to użytki rolne nieużyt- Other agricultural land is agricultural land which
kowane i nieutrzymywane w dobrej kulturze. is not used and not maintained in a good condition.
Powierzchnia zasiewów to powierzchnia wszyst- Sown area is the area of all crops sown and
kich upraw zasianych i zasadzonych w gospodar- planted in the agricultural holding, except since
stwie rolnym, z wyłączeniem od 2010 r. powierzchni 2010 for the area of crops which were included to
upraw zaliczonych do upraw trwałych, a także permanent crops, as well as the area of kitchen
powierzchni ogrodów przydomowych i upraw na gardens and crop area intended for ploughing,
przyoranie uprawianych jako plon główny. cultivated as major crops.
Grunty ugorowane to grunty orne niewykorzy- Fallow land is the arable land not used for pro-
stywane do celów produkcyjnych, ale utrzymane duction purposes but maintained in a good agricul-
według zasad dobrej kultury rolnej, przy zachowa- tural condition, in compliance with the environmen-
niu wymogów ochrony środowiska, łącznie z po- tal protection requirements, as well as the crop area
wierzchnią upraw na przyoranie uprawianych jako intended for ploughing of plants cultivated as major
plon główny (nawozy zielone).
crops (green fertilizers).
Uprawy trwałe to łączna powierzchnia plantacji
Permanent crops stand for the total plantation
drzew i krzewów owocowych oraz ich szkółek
area of fruit-bearing trees and shrubs, and their
(sady), szkółek drzew i krzewów ozdobnych, szkó-
łek drzew leśnych do celów handlowych, innych nurseries (orchards), nurseries of ornamental trees
upraw trwałych, w tym wikliny oraz drzew i krzewów and shrubs, and nurseries of forest trees for com-
owocowych rosnących poza plantacjami, a także mercial purposes, as well as other permanent
upraw trwałych pod osłonami. crops, of which wicker, fruit-bearing trees and
Ogrody przydomowe to powierzchnia upraw shrubs grown outside plantations, as well as other
przeznaczonych przede wszystkim na samozaopa- permanent crops cultivated under covers.
trzenie. Do ogrodów przydomowych nie zalicza się Kitchen gardens stand for the area of crops
powierzchni trawników i ogrodów ozdobnych oraz which mainly serve as self-supplies. The area of
powierzchni przeznaczonej na rekreację. lawns and ornamental gardens, as well as recre-
Łąki i pastwiska są to łąki i pastwiska trwałe, do ation area, should not be treated as a part of kit-
których nie zalicza się gruntów ornych obsianych chen gardens.
trawami w ramach płodozmianu. Meadows and pastures are understood as
5. Produkcję rolniczą scharakteryzowano za po- permanent meadows and pastures, and do not
mocą podstawowych mierników, tj.: produkcji glo- include arable land sown with grass as a part of
balnej (w tym także końcowej i towarowej produkcji crop rotation.
rolniczej), zużycia pośredniego i wartości dodanej 5. Agricultural production is characterised by
brutto, opracowanych według zasad systemu ra- basic indicators, i.e.: gross output (including final
chunków narodowych. and market output), intermediate consumption and
6. Globalna produkcja rolnicza obejmuje: gross value added, calculated in accordance with
1) produkcję roślinną, tj. surowe (nieprzetworzo- system of national accounts.
ne) produkty pochodzenia roślinnego (zbiory 6. Gross agricultural output includes:
danego roku); 1) crop output, i.e., raw (not processed) prod-
2) produkcję zwierzęcą, tj. produkcję żywca ucts of plant origin (production for a given
rzeźnego oraz surowych (nieprzetworzonych) year);
produktów pochodzenia zwierzęcego i przyrost 2) animal output, i.e., production of animals for
pogłowia zwierząt gospodarskich (inwentarza slaughter, raw (not processed) products of ani-
żywego — stada podstawowego i obrotowego), mal origin as well as the increase in farm animal
do którego zaliczono: bydło, trzodę chlewną,
stocks (livestock — the basic and working herd),
owce, konie i drób.
which include: cattle, pigs, sheep, horses and
Końcowa produkcja rolnicza stanowi sumę
poultry.
wartości: produkcji towarowej, spożycia naturalne-
go produktów rolnych pochodzących z własnej Final agricultural output is the sum of the follow-
produkcji, przyrostu zapasów produktów roślinnych ing values: market output, own consumption of
i zwierzęcych oraz przyrostu wartości pogłowia agricultural products from own production, increases
zwierząt gospodarskich (inwentarza żywego — in inventories products of plant and animal origin and
stada podstawowego i obrotowego). Produkcja the increase in farm animal stocks (livestock — the
końcowa, w odróżnieniu od produkcji globalnej, nie basic and working herd). Final output, as opposed to
obejmuje tych produktów pochodzących z własnej gross output, does not include those products from
produkcji, które zostały zużyte na cele produkcyjne, own output that were utilised for production pur-
np. pasz, materiału siewnego, obornika. poses, e.g. feed, sown material, manure.
Towarowa produkcja rolnicza stanowi sumę Agricultural market output is the sum of agri-
sprzedaży produktów rolnych do skupu i na targowi- cultural product sales at procurement centres and
skach. Produkcja towarowa w poszczególnych gru- on marketplaces. The value of agricultural market
pach podmiotów jest pomniejszana o wartość pro- output in the various entity groups is decreased by
duktów rolnych zakupionych bezpośrednio od innych the value of agricultural products purchased directly
grup podmiotów gospodarczych, równocześnie from other groups of economic entities and simulta-
produkcja towarowa podmiotów gospodarczych, neously the market output of economic entities
które dokonują sprzedaży, jest powiększona o tę which conduct the sale is increased by this value.
wartość. Produkcja towarowa nie obejmuje obrotów Market output does not include turnover between
464 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
między poszczególnymi podmiotami gospodarczymi individual economic entities included in the same
zaliczonymi do tej samej grupy podmiotów i sprzeda- entity group and agricultural product sales by agri-
ży produktów rolnych przez spółdzielnie produkcji cultural production cooperatives to their members.
rolnej — członkom tych spółdzielni. Net final agricultural output and net agricul-
Przez produkcję rolniczą końcową netto i to- tural market output is understood as final agricul-
warową netto rozumie się końcową i towarową tural output and agricultural market output decreased
produkcję rolniczą pomniejszoną o wartość produk- by the value of agricultural products (protein feeds,
tów pochodzenia rolniczego (pasz treściwych, seeds, farm animals and milk) purchased by agricul-
nasion, zwierząt hodowlanych i mleka) zakupionych tural producers on the market.
przez producentów rolnych w handlu. Agricultural output (gross, final and market)
W produkcji rolniczej (globalnej, końcowej i towa- data in the years 1999—2003 take account of direct
rowej) w latach 1999—2003 uwzględniono dopłaty subsidies to the intervention procurement of wheat
bezpośrednie Agencji Rynku Rolnego do interwen- and rye paid by the Agricultural Market Agency, and
cyjnego skupu pszenicy i żyta, od 2004 r. — nali- since 2004 include supplementary crop area pay-
czone za dany rok płatności uzupełniające do ments calculated for particular year (among others:
powierzchni upraw (m.in.: chmielu, tytoniu, zbóż, hop, tobacco, cereals, oilseeds crops, pulses and
oleistych, strączkowych i roślin przeznaczonych na plants intended for seeds and feed).
nasiona oraz na paszę). 7. Intermediate consumption includes the value
7. Zużycie pośrednie obejmuje wartość zuży- of agricultural products from own production, utilised
tych na cele produkcyjne produktów rolnych po- for production purpose, as well as the purchase of
chodzących z własnej produkcji, a także z zaku- materials (including fuels), energy, outside services
pu materiałów (łącznie z paliwami), energii, usług (external processing, agricultural, veterinary, insem-
obcych (obróbka obca, usługi rolnicze, weterynaryj- ination and transport services, current repairs, tele-
ne, inseminacyjne i transportowe, naprawy bieżące, communications services, commissions paid for
usługi telekomunikacyjne, prowizje płacone za u- banking services), financial intermediation services
sługi bankowe), usługi pośrednictwa finansowe-
indirectly measured (FISIM), costs of business trips
go mierzone pośrednio (FISIM), koszty podróży
(excluding data regarding private farms) and other
służbowych (z wyjątkiem danych dla gospodarstw
costs (e.g. insurance, rentals and leasing). The
indywidualnych) oraz inne koszty (np. ubezpie-
valuation of materials used in production was per-
czenia, dzierżawy i wynajmu). Wyceny zużytych
formed using annual average purchase prices.
w produkcji materiałów dokonano w średniorocznej
8. Gross value added of agricultural output
cenie nabycia.
8. Wartość dodana brutto produkcji rolniczej is the difference between gross output and inter-
stanowi różnicę między globalną produkcją rolniczą mediate consumption.
a zużyciem pośrednim. 9. The following prices were assumed in calcu-
9. Przy ustalaniu produkcji rolniczej przyjęto: lating agricultural output:
1) w cenach bieżących: 1) current prices:
a) dla skupu, spożycia naturalnego oraz przyro- a) for procurement of agricultural products, own
stu pogłowia zwierząt gospodarskich — ceny consumption and increases in farm animal
skupu płacone przez podmioty gospodarcze stocks — procurement prices paid by eco-
skupujące produkty rolne bezpośrednio od nomic entities purchasing agricultural prod-
producentów rolnych (bez podatku od towa- ucts directly from agricultural producers
rów i usług — VAT), (excluding value added tax — VAT),
b) dla sprzedaży targowiskowej — ceny uzy- b) for market sales — prices received by farm-
skiwane przez rolników na targowiskach, ers at marketplaces,
c) dla zużycia produkcyjnego i zapasów produk- c) for production consumption and stocks of plant
tów roślinnych — ceny skupu pomniejszone origin products — purchase prices less 5%;
o 5%; 2) constant prices since 1993 — current prices for
2) w cenach stałych od 1993 r. — ceny bieżące the year preceding the surveyed year (for market
z roku poprzedzającego rok badany (dla sprzeda- sales — prices received by farmers at market-
ży targowiskowej — ceny uzyskiwane przez rol- places, for other elements of production — aver-
ników na targowiskach, dla pozostałych elemen- age procurement prices), excluding potatoes,
tów produkcji — średnie ceny skupu), z wyjątkiem vegetables and fruit, for which the average prices
ziemniaków, warzyw i owoców, w przypadku któ- from two consecutive years, i.e., from the year
rych przyjmuje się średnie ceny z dwóch kolejnych preceding the surveyed year and from the sur-
lat, tj. z roku poprzedzającego rok badany i z roku veyed year, e.g. for 2016 — the prices from 2015
badanego, np. dla 2016 r. — z lat 2015 i 2016. and 2016, are assumed.
10. Dane o produkcji, plonach i skupie: zbóż, 10. Data regarding the production, yields and
strączkowych i oleistych dotyczą ziarna, tytoniu — procurement of: cereals, pulses and oilseeds plants
liści tytoniu, chmielu — chmielu surowego. Dane concern grain, tobacco — tobacco leaves, hop —
dotyczące zbóż podstawowych, tj. pszenicy, żyta, raw hop. Data regarding basic cereals, i.e., wheat,
jęczmienia, owsa i pszenżyta — jeśli nie zaznaczo- rye, barley, oats and triticale, unless otherwise indi-
no inaczej — nie obejmują mieszanek zbożowych. cated, do not include cereal mixed. Maize for grain
Kukurydzę na ziarno zaliczono do zbóż. was included among cereals.
Strączkowe na ziarno obejmują konsumpcyjne Pulses for grain include consumer pulses (peas,
(groch, fasola, bób oraz pozostałe) i pastewne beans, broad beans and others) and feed pulses
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 465
(peluszka, wyka, łubin, bobik oraz pozostałe, np. (field peas, vetch, lupine, field beans and others,
mieszanki strączkowe). e.g. pulses mixed).
Do upraw przemysłowych zalicza się: buraki Industrial crops include: sugar beets, oilseeds
cukrowe, uprawy roślin oleistych (rzepak, rzepik, crops (rape, turnip rape, poppy, sunflower, soya,
mak, słonecznik, soja, gorczyca i od 2003 r. — len mustard and since 2003 — oil-flax), fibrous plants
oleisty), włóknistych (len, konopie) i innych przemy-
(flax, hemp) and other industrial plants (i.e. tobac-
słowych (tj. tytoń, chmiel, cykorię).
Uprawy pastewne obejmują: strączkowe pa- co, hop, chicory).
stewne, motylkowe drobnonasienne (w tym wielo- Feed plants include: pulses, small-seed leg-
letnie, tj. koniczyna, lucerna i esparceta) z innymi umes (of which perennial legumes: clover, lucerne
pastewnymi i trawami, a także okopowe pastewne and sainfoin) with other feed plants and field
(buraki pastewne, brukiew, marchew pastewna, grasses, as well as root plants (fodder beet, ruta-
kapusta pastewna, rzepa itp.) oraz kukurydzę na baga, fodder carrot, fodder cabbage, turnip) and
zielonkę. maize for feed.
Dane o produkcji żywca rzeźnego obejmują: Data regarding the production of animals for
skup zwierząt rzeźnych (pomniejszony o zwierzęta slaughter concern the purchase of animals for
wyselekcjonowane do dalszego chowu), sprzedaż slaughter (excluding animals selected for further
targowiskową oraz ubój z przeznaczeniem na
breeding), market sales and slaughter intended
spożycie naturalne. Produkcja żywca rzeźnego
for own consumption. Production of animals for
zbilansowana jest importem i eksportem zwierząt
żywych. slaughter is balanced by import and export of live
11. Dane o ciągnikach rolniczych dotyczą ciąg- animals.
ników 4-kołowych i gąsienicowych. 11. Data regarding agricultural tractors concern
12. Sprzedaż środków ochrony roślin na zao- 4-wheeled and tracked tractors.
patrzenie rolnictwa obejmuje sprzedaż przez przed- 12. Sales of plant protection products for
siębiorstwa produkcyjne odbiorcom krajowym po- agricultural provision cover sale by production
większoną o import. Zgodnie z wymogami Eurosta- enterprises for domestic buyers exceeded by im-
tu, badaniami objęte są wszystkie środki ochrony port. According to Eurostat requirements there are
roślin dopuszczone do obrotu w Polsce. W 2005 r. surveyed all plant protection products allowed for
było ich 974, w 2010 r. — 957, w 2015 r. — 1405, using in Poland. In 2005 it was 974, in 2010 — 957,
w 2016 r. — 1651.
in 2015 — 1405, in 2016 — 1651.
13. Skup produktów rolnych dotyczy ilości
i wartości produktów rolnych (roślinnych i zwierzę- 13. Procurement of agricultural products in-
cych) skupionych przez podmioty gospodarcze cludes the quantity and value of agricultural prod-
bezpośrednio od producentów. ucts (crop and animal origin) purchased by eco-
14. Lata gospodarcze obejmują okres od 1 VII nomic entities directly from producers.
do 30 VI (np. rok gospodarczy 2015/16 oznacza 14. Farming years cover the period from 1 VII to
okres od 1 VII 2015 r. do 30 VI 2016 r.). 30 VI (e.g. the 2015/16 farming year covers the
15. Do wyliczeń wskaźników natężenia przyjęto period from 1 VII 2015 to 30 VI 2016).
— jeśli nie zaznaczono inaczej — użytki rolne, 15. Intensity ratios were calculated on the basis
powierzchnię zasiewów i zwierzęta gospodarskie of agricultural land, sown area, and livestock as of
według stanu w czerwcu, a w 2010 r. na podstawie June, unless otherwise indicated, in 2010 on the
Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego
basis of the Agricultural Census conducted in Sep-
we wrześniu 2010 r. według stanu w dniu 30 VI.
16. Dane o użytkowaniu gruntów, powierzchni tember 2010 — as of 30 VI.
zasiewów, zbiorach i plonach ziemiopłodów, zwie- 16. Data regarding land use, sown area, crop
rzętach gospodarskich i produkcji zwierzęcej oraz production and yields, livestock and animal-based
o ciągnikach opracowano na podstawie sprawo- production, as well as tractors were compiled on
zdawczości, wyników badań reprezentacyjnych, the basis of reports, results of sample surveys,
wyników spisów rolniczych i szacunków. agricultural census results and estimates.
Leśnictwo Forestry
1. Informacje w zakresie leśnictwa dotyczą: 1. Information within the scope of forestry con-
1) lasów publicznych stanowiących własność: cerns:
a) Skarbu Państwa — zarządzanych oraz użyt- 1) public forests owned by:
kowanych czasowo lub wieczyście przez: a) the State Treasury — managed and utilised
― Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy temporarily or perpetually by:
Państwowe (w skrócie Lasy Państwo- ― the State Forests National Forest Holding
we), nadzorowane przez Ministra Środowi- (abbreviated as State Forests) super-
ska, vised by the Minister of the Environ-
― jednostki ochrony przyrody (parki naro- ment,
dowe), ― nature protection units (national parks),
wzajem na całej powierzchni, w których prowadzo- the entire stand, in which activity connected with
ne są jednocześnie zabiegi związane z użytkowa- the utilisation, renewal and tending of the forest is
niem, odnowieniem i pielęgnowaniem lasu. conducted simultaneously.
Przez odnowienia rozumie się powstawanie Renewals are understood as new tree stands
młodego drzewostanu w miejsce drzewostanu formed in place of removed stands:
usuwanego lub usuniętego: 1) artificial renewals are tree crops established
1) odnowienia sztuczne są to uprawy leśne zakła- through planting or sowing;
dane przez sadzenie lub siew; 2) natural renewals are tree crops formed in wood-
2) odnowienia naturalne są to uprawy leśne po- land areas through self-seeding and offshoots,
wstałe na gruntach leśnych z samosiewu i od- considered full-value and covering at least 50%
rośli, uznane za pełnowartościowe i pokrywają- of the area.
ce co najmniej 50% terenu.
Afforestation consists in establishing woodland
Zalesienia polegają na zakładaniu upraw leśnych
crops on land previously outside silviculture (not
na gruntach pozostających poprzednio poza uprawą
leśną (niezaliczonych do powierzchni lasów). included in forest area).
Zadrzewienia są to produkcyjne i ochronne sku- Plantings are productive and protective clusters
piska drzew i krzewów na terenach poza lasami. of trees and shrubs outside the forest. The term
Występują wzdłuż tras komunikacyjnych i cieków includes trees along roads, rivers, canals and
wodnych, wśród upraw rolnych, przy domach i bu- among agricultural crops, on farmlands and within
dynkach gospodarczych oraz w obrębie i przy za- industrial plants area. The term excludes orchards,
kładach przemysłowych. Do zadrzewień nie zalicza plantations, forest and shrub nurseries, cemeteries
się: sadów, plantacji, szkółek drzew i krzewów, and estate green belts within cities and rural, home
cmentarzy, urządzonej zieleni w miastach i wsiach, gardens and allotments, trees and shrubs surround-
ogrodów działkowych, skupisk drzew otaczających ing monumental places.
obiekty zabytkowe. 3. Forest cover (the forest cover indicator) was
3. Lesistość (wskaźnik lesistości) obliczono jako calculated as the percentage ratio of forest area to
stosunek procentowy powierzchni lasów do ogólnej the total area of the country.
powierzchni kraju. Share of forest land in land area of the
Udział powierzchni gruntów leśnych w po- country is calculated as the percentage ratio
wierzchni lądowej kraju obliczono jako stosunek of forest area (including land connected with
powierzchni lasów i gruntów związanych z gospo- silviculture) to the total area of the country without
darką leśną do powierzchni ogólnej kraju pomniej- lands under waters (i.e. internal waters, surface
szonej o grunty pod wodami (obejmujące morskie flowing waters and surface standing waters). Ac-
wody wewnętrzne, powierzchniowe wody płynące
cording to the decree of the Minister of Regional
oraz stojące); od 2002 r. — zgodnie z rozporządze-
Development and Construction dated 29 III 2001
niem Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownic-
twa z dnia 29 III 2001 r. w sprawie ewidencji in regard to the registration of land and buildings
gruntów i budynków (tekst jednolity Dz. U. 2016 (uniform text Journal of Laws 2016 item 1034) —
poz. 1034) — do powierzchni lądowej kraju zalicza since 2002 land under ponds as well as ditches
się grunty pod stawami oraz rowy użytkowane used for agricultural purposes have been calculated
rolniczo. to land area.
4. Zgodnie z ustawą z dnia 7 VI 2001 r. o leś- 4. According to the Law dated 7 VI 2001 on
nym materiale rozmnożeniowym (tekst jednolity forest reproductive material (uniform text Journal
Dz. U. 2017 poz. 116) leśne zasoby genetyczne of Laws 2017 item 116) forest genetic resources
obejmują: drzewa mateczne, drzewostany nasienne include: parents of family, seed tree stands as
oraz plantacje nasienne. Podlegają one rejestracji well as seed orchards. They are registered in the
w Krajowym Rejestrze Leśnego Materiału Podsta- National Register of the Forest Basic Material
wowego (KRLMP). (KRLMP).
Drzewa mateczne — drzewa wybrane w drzewo- Parents of family are trees chosen from among
stanach nasiennych spośród drzew najlepszej jako- the best quality trees in seed stands. Graft saplings,
ści. Z drzew matecznych pozyskuje się pędy do used in the production of vegetative planting ma-
szczepień, które wykorzystuje się do produkcji wege- terial (grafts) planted on clonal seed orchards as
tatywnego materiału sadzeniowego (szczepów) wy- well as seeds for the production of seedlings used
sadzanego na plantacjach nasiennych klonowych in establishing ancestral seed orchards are
oraz nasiona do produkcji sadzonek używanych do
obtained from select trees.
zakładania plantacji nasiennych rodowych.
Seed tree stands registered in KRLMP part II
Drzewostany nasienne rejestrowane w II części
KRLMP są to wybrane i uznane drzewostany o wy- are selected and acknowledged, highly productive
sokiej produkcyjności, jakości hodowlanej i zdrowot- tree stands of high silvicultural value and healthi-
ności, tworzące bazę pozyskiwania nasion do zakła- ness, forming the base for obtaining seeds used in
dania rejestrowanych upraw pochodnych. Uprawy establishing registered secondary crops. These
te po osiągnięciu dojrzałości będą stanowić podsta- crops, upon reaching maturity, form the basis for
wę pozyskiwania nasion jako drzewostany o ulep- obtaining seeds as tree stands of improved genetic
szonej jakości genetycznej. W okresie spełniania quality. During the period of the stands serving their
przez drzewostany roli nasiennej są one wyłączone seeding purpose, they are excluded from felling and
od wyrębu i innego użytkowania, a ich zagospodaro- other utilisation, and their management is aimed at
468 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
wanie zmierza do wzmożenia obradzania drzew increasing crops of trees with the highest genetic
o największej wartości genetycznej i hodowlanej. and silvicultural value.
Drzewostany nasienne rejestrowane w I części Seed tree stands registered in KRLMP part I
KRLMP są to drzewostany korzystnie wyróżniające are tree stands favourably distinguished by their
się swoją jakością hodowlaną i użytkowane rębnie silvicultural value and utilised for felling in years
w latach dobrego urodzaju nasion danego gatunku. with high seed yields of a given species. Cones and
W drzewostanach tej kategorii dokonuje się zbioru seeds, which are used in establishing economic
szyszek i nasion, które są wykorzystywane do crops are collected in stands of this category.
zakładania upraw gospodarczych. Seed orchards are breeding areas used
Plantacje nasienne są obiektami hodowlanymi for the production of seeds. Seeds obtained
służącymi do produkcji nasion. Nasiona pozyskiwa- from orchards are used in the production of
ne z plantacji są wykorzystywane do produkcji
planting material intended for establishing sec-
materiału sadzeniowego przeznaczonego do zakła-
ondary crops and orchards of fast-growing tree
dania upraw pochodnych oraz plantacji gatunków
drzew szybko rosnących. species.
5. Stan zdrowotny lasu jest pojęciem biologicz- 5. Forest condition is a biological term which
nym, określającym stopień sprawności fizjologicznej refers to the level of physiological efficiency and
i naturalnej odporności drzew, będący wypadkową natural resistance of the trees that is the result of
czynników wewnętrznych (genetycznych) oraz zew- internal (genetic) and external (environmental)
nętrznych (środowiskowych). O stanie zdrowotnym factors. A forest’s state of health is determined by
lasu decyduje udział drzew żywych o różnym stop- the share of living trees with a varied degree
niu (klasie) uszkodzenia, ustalonym na podstawie (class) of damage, established on the basis of
szacunku defoliacji (ubytku) i odbarwienia aparatu defoliation (loss) and discolouration of the needles
asymilacyjnego według metodologii obowiązującej and leaves in accordance with the methodology of
w Międzynarodowym Programie Koordynacyjnym the International Cooperative Programme on
Oceny i Monitorowania Wpływu Zanieczyszczeń Assessment and Monitoring of Air Pollution Ef-
Powietrza na Lasy (ICP-Forests), a mianowicie: fects on Forests (ICP-Forests), namely:
6. Dane w podziale według sortymentów drzew- 6. Data in the rows according to wood assort-
nych (tabl. 38 i 44) opracowano na podstawie ments (tables 38 and 44) were compiled on the
klasyfikacji jakościowo-wymiarowej określonej Pol- basis of the quality-size classification defined by
skimi Normami. Polish Norms.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 469
Rolnictwo
Agriculture
Gospodarstwa rolnea w tys. ................. 2733,4 1509,1 1409,6 1410,7 Agricultural holdingsa in thous.
w tym gospodarstwa indywidualne ... 2728,9 1505,0 1405,5 1406,6 of which private farms
Powierzchnia użytków rolnych (stan Agricultural land area (as of June)a
w czerwcu)a w tys. ha ....................... 15906,0 14859,7 14545,3 14543,3 in thous. ha
w tym gospodarstwa indywidualne ... 14005,4 13212,4 13241,5 13294,2 of which private farms
Udział w ogólnej powierzchni zasiewów Share in total sown area (as of June)a
(stan w czerwcu)a w %: in %:
zbóż podstawowych ......................... 57,9 58,4 55,2 55,5 basic cereals
w tym gospodarstwa indywidualne 58,2 59,5 55,7 56,0 of which private farms
ziemniaków ...................................... 5,3 3,6 2,7 2,8 potatoes
w tym gospodarstwa indywidualne 5,8 3,9 2,9 3,0 of which private farms
roślin przemysłowych ....................... 7,9 11,7 11,1 10,2 industrial plants
w tym gospodarstwa indywidualne 6,1 9,7 9,6 8,7 of which private farms
Plony z 1 ha w dt: Yields per 1 ha in dt:
zbóż podstawowych ......................... 32,4 35,9 37,9 38,9 of basic cereals
w tym gospodarstwa indywidualne 30,5 34,3 35,6 37,4 of which private farms
zbóż, ziemniaków i buraków cukro- of cereals, potatoes and sugar beets
wych w przeliczeniu na zbożab ..... 31,9 35,7 37,1 40,7 in terms of cerealsb
w tym gospodarstwa indywidualne 30,1 34,2 35,2 39,2 of which private farms
Bydło, trzoda chlewna, owce i konie
w przeliczeniowych sztukach dużych Cattle, pigs, sheep and horses in terms
(stan w czerwcu)ac na 100 ha użyt- of large heads (as of June)ac per 100
ków rolnych ...................................... 46,8 48,2 46,3 45,3 ha of agricultural land
w tym gospodarstwa indywidualne ... 49,3 49,6 46,2 44,9 of which private farms
Udział krów w pogłowiu bydła (stan Share of cows in cattle stocks (as of
w czerwcu)a w % .............................. 51,0 46,1 41,0 39,3 June)a in %
w tym gospodarstwa indywidualne ... 51,3 46,3 41,0 39,2 of which private farms
Udział loch w pogłowiu trzody chlewnej Share of sows in pig stocks (as of
(stan w czerwcu)ad w % .................... 10,0 9,3 8,1 7,9 June)ad in %
w tym gospodarstwa indywidualne ... 9,9 9,4 8,2 7,9 of which private farms
Produkcja żywca rzeźnego w przeli- Production of animals for slaughter
czeniu na mięso (łącznie z tłusz- in terms of meat (including fats
czami i podrobami)e na 1 ha użytków and pluck) e per 1 ha of agricultural
rolnych w kg ..................................... 224,1 263,1 316,3 339,6 land in kg
w tym gospodarstwa indywidualne ... 230,5 258,4 297,4 314,0 of which private farms
Udział produkcji mięsa wieprzowego
(łącznie z tłuszczami) w ogólnej pro- Share of pork production (including
dukcji żywca rzeźnego w przelicze- fats) in total production of animals for
niu na mięso (łącznie z tłuszczami)e slaughter in terms of meat (including
w % .................................................. 58,5 50,3 42,2 40,2 fats) e in %
w tym gospodarstwa indywidualne ... 58,2 49,1 39,7 38,1 of which private farms
Produkcja mleka krowiego w l: Production of cows᾿ milk in l:
na 1 ha użytków rolnych .................... 728 802 884 885 per 1 ha of agricultural land
w tym gospodarstwa indywidualne 761 838 903 906 of which private farms
na 1 krowę ....................................... 4147 4487 5395 5563 per cow
w tym gospodarstwa indywidualne 4027 4382 5307 5503 of which private farms
a W 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. b Według normatywnych współczynników (dzielników) przyjęto dla:
zbóż — 1, ziemniaków — 7, buraków cukrowych — 12. c Do przeliczeń przyjęto: w 2005 r. trzodę chlewną — stan
w końcu lipca, w 2015 r. konie — stan z 2013 r. d Patrz odpowiednio notka c. e Dotyczy mięsa: wołowego, cielęcego,
wieprzowego, baraniego, końskiego, drobiowego, koziego, króliczego i dziczyzny; w wadze poubojowej ciepłej.
a In 2010 data of the Agricultural Census. b According to standardisation factors (dividers) the following values were
assumed for: cereals — 1, potatoes — 7, sugar beets — 12. c For calculations: in 2005 pigs — as of the end of July,
in 2015 horses — as of 2013, were adopted. d See respectively footnote c. e Concerns meat: beef, veal, pork, mutton,
horseflesh, poultry, goat, rabbit and game; in post-slaughter warm weight.
470 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
a W 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. f Dotyczy odpowiednio lat gospodarczych: 2004/05, 2009/10, 2014/15
i 2015/16.
a In 2010 data of the Agricultural Census. f Concerns respectively the: 2004/05, 2009/10, 2014/15 and 2015/16 farming
years.
OGÓŁEM
TOTAL
2010a ........ 1509,1 1,6 19,9 32,6 22,9 10,0 4,8 6,4 1,8 11,3 9,8
2015 ......... 1409,6 2,0 18,0 32,2 22,9 10,3 5,1 7,2 2,3 11,6 10,3
2016 ......... 1410,7 1,6 19,2 33,1 22,0 9,7 4,7 7,2 2,5 11,5 10,3
2010a ........ 1480,2 x 20,3 33,1 23,4 10,2 4,9 6,5 1,6 10,1 8,9
2015 ......... 1377,9 x 18,4 32,9 23,4 10,6 5,1 7,4 2,2 10,8 9,6
2016 ......... 1383,9 x 19,6 33,7 22,4 9,9 4,8 7,3 2,3 10,7 9,6
Produkcja globalna ........ 63337 84484 98638 103357 7107 97,3 102,2 99,1 103,4 105,5 96,1 107,1 122,3
Gross output
w tym gospodarstwa
indywidualne ........... 56563 74573 86586 91469 6881 97,0 103,8 98,7 102,6 105,8 95,4 108,3 122,2
of which private farms
Zużycie pośrednie .......... 41015 53307 64492 64887 4462 96,5 104,4 99,9 98,1 104,6 102,6 98,7 112,1
Intermediate consumption
w tym gospodarstwa
indywidualne ........... 35846 46674 57227 57820 4350 97,0 105,5 99,4 98,1 103,5 98,1 99,2 106,4
of which private farms
Wartość dodana brutto ... 22322 31177 34146 38470 2645 98,8 99,1 97,7 113,7 90,6 84,7 109,8 107,9
Gross value added
w tym gospodarstwa
indywidualne ........... 20717 27899 29359 33649 2531 97,2 101,0 97,5 114,6 91,7 90,1 110,7 116,3
of which private farms
Produkcja globalna ..................... 63337 84484 98638 103357 3982 7107 Gross output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 56563 74573 86586 91469 4039 6881 of which private farms
Produkcja roślinna ........................ 30781 44916 49436 52470 1935 3608 Crop output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 27343 39539 43924 47204 1952 3551 of which private farms
Produkcja zwierzęca ..................... 32556 39568 49202 50887 2047 3499 Animal output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 29220 35034 42662 44265 2087 3330 of which private farms
Produkcja końcowa .................... 50141 66519 81227 85474 3152 5877 Final output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 44340 57922 70461 74731 3166 5621 of which private farms
Produkcja roślinna ........................ 19054 28874 33800 36335 1198 2498 Crop output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 16485 24688 29450 32100 1177 2415 of which private farms
Produkcja zwierzęca ..................... 31087 37645 47427 49139 1954 3379 Animal output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 27855 33234 41011 42631 1989 3206 of which private farms
Produkcja końcowa netto ........... 44042 57673 66934 71390 2768 4909 Final net output
W tym gospodarstwa indywi-
dualne ....................................... 40702 53136 59158 63547 2906 4780 Of which private farms
Produkcja towarowa ................... 42907 59357 74203 76546 2698 5263 Market output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 37174 50474 63714 65039 2654 4892 of which private farms
Produkcja roślinna ........................ 16606 26116 30816 31972 1044 2198 Crop output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 13989 21648 26638 27099 999 2038 of which private farms
Produkcja zwierzęca ..................... 26301 33241 43387 44574 1654 3065 Animal output
w tym gospodarstwa indywi-
dualne .................................... 23185 28826 37076 37940 1655 2854 of which private farms
Produkcja towarowa netto ......... 36808 50511 59910 62462 2314 4295 Net market output
W tym gospodarstwa indywi-
dualne ....................................... 33537 45687 52411 53856 2394 4051 Of which private farms
a Dane nieostateczne.
a Preliminary data.
TABL. 6 (379). DYNAMIKA GLOBALNEJ, KOŃCOWEJ I TOWAROWEJ PRODUKCJI ROLNICZEJa (ceny stałe)
INDICES OF GROSS, FINAL AND MARKET AGRICULTURAL OUTPUT a (constant prices)
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016b
WYSZCZEGÓLNIENIE
1995= 2000= 2005= 2010=
SPECIFICATION rok poprzedni=100 previous year=100
=100 =100 =100 =100
Produkcja globalna ............................. 97,3 102,2 99,1 103,4 105,5 96,1 107,1 123,5 129,5 122,3 113,7
Gross output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 97,0 103,8 98,7 102,6 105,8 95,4 108,3 122,8 127,6 122,2 115,0
of which private farms
Produkcja roślinna ................................ 90,6 105,9 99,4 104,5 104,0 89,1 110,3 105,3 114,9 117,4 112,4
Crop output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 90,0 108,1 99,0 104,0 103,6 89,1 112,4 104,5 114,9 118,6 115,4
of which private farms
Produkcja zwierzęca ............................. 105,0 97,9 98,6 102,1 107,2 103,4 103,8 141,6 141,2 124,0 113,3
Animal output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 105,2 98,8 98,4 100,9 108,3 101,7 104,3 141,4 136,4 121,4 112,6
of which private farms
Produkcja końcowa ............................ 97,3 103,6 99,0 106,0 103,7 97,0 107,9 146,9 148,8 129,5 118,0
Final output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 97,2 105,5 98,8 105,1 104,1 96,1 109,3 145,2 146,7 129,0 119,8
of which private farms
Produkcja roślinna ................................ 87,5 110,9 99,4 110,7 99,3 88,0 113,6 140,4 148,7 130,1 121,1
Crop output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 86,9 114,2 99,3 110,3 98,8 88,1 116,2 137,2 150,2 132,9 126,5
of which private farms
Produkcja zwierzęca ............................. 105,1 97,9 98,7 102,1 107,4 103,3 104,0 146,4 144,5 124,8 113,8
Animal output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 105,3 98,9 98,5 100,9 108,5 101,6 104,4 146,3 139,8 122,8 113,2
of which private farms
Produkcja towarowa ........................... 98,4 103,8 101,2 104,7 102,1 99,3 105,7 162,7 149,0 134,1 117,7
Market output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 98,3 106,8 101,4 104,1 102,1 98,4 105,1 162,0 145,9 133,5 119,1
of which private farms
Produkcja roślinna ................................ 89,0 108,3 101,9 107,3 96,0 94,1 109,5 151,2 141,4 131,8 117,3
Crop output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 87,9 113,6 102,1 107,5 94,7 94,5 108,5 144,8 139,6 133,6 121,1
of which private farms
Produkcja zwierzęca ............................. 106,1 100,1 100,7 102,5 106,9 102,8 103,1 167,1 151,5 133,1 117,0
Animal output
w tym gospodarstwa indywidualne .... 106,6 101,6 100,9 101,4 108,0 100,9 102,8 169,7 147,5 130,2 116,4
of which private farms
PRODUKCJA GLOBALNA
GROSS OUTPUT
a Dane nieostateczne.
a Preliminary data.
474 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
PRODUKCJA TOWAROWA
MARKET OUTPUT
O G Ó Ł E M ............................... 42907 59357 74203 76546 100,0 100,0 T O T A L
Produkcja roślinna .................... 16606 26116 30816 31972 38,7 41,8 Crop output
Zboża .......................................... 4654 8101 8317 8671 10,9 11,4 Cereals
w tym zboża podstawowe ........ 4120 7231 7023 7018 9,6 9,2 of which basic cereals
w tym: of which:
pszenica .............................. 2230 4011 4727 4927 5,2 6,4 wheat
żyto ...................................... 635 1115 629 658 1,5 0,9 rye
jęczmień .............................. 534 780 674 641 1,2 0,8 barley
Ziemniaki .................................... 1133 2288 1681 2460 2,6 3,2 Potatoes
Przemysłowe .............................. 3729 5048 5091 5152 8,7 6,7 Industrial
buraki cukrowe ........................ 2084 1616 1883 2643 4,9 3,5 sugar beets
pozostałe ................................. 1645 3432 3208 2509 3,8 3,2 others
Warzywa ..................................... 2665 4455 7577 6460 6,2 8,4 Vegetables
Owoce ........................................ 2430 3112 5328 5175 5,7 6,8 Fruit
Siano łąkowe .............................. 0,5 1,8 4,5 2,2 0,0 0,0 Meadow hay
Pozostałe .................................... 1994 3111 2817 4052 4,6 5,3 Others
Produkcja zwierzęca ................. 26301 33241 43387 44574 61,3 58,2 Animal output
Żywiec rzeźnyb ........................... 15606 18655 26214 27271 36,4 35,6 Animals for slaughter b
w tym: of which:
bydło (bez cieląt) ..................... 2186 3202 5226 5453 5,1 7,1 cattle (excluding calves)
cielęta ...................................... 373 387 104 49,9 0,9 0,1 calves
trzoda chlewna ........................ 8340 8191 9895 10099 19,4 13,2 pigs
owce ........................................ 17,4 11,7 12,8 15,5 0,1 0,0 sheep
drób ......................................... 4473 6631 10765 11434 10,4 14,9 poultry
Mleko krowie ............................... 8475 10691 12212 12103 19,8 15,8 Cows᾿ milk
Jaja kurze ................................... 1987 3478 4493 4768 4,6 6,2 Hen eggs
Wełna nieprana owcza ................ 5,0 4,5 2,8 4,3 0,0 0,0 Sheep᾿s greasy wool
Pozostałe .................................... 228 412 465 428 0,5 0,6 Others
a Dane nieostateczne. b Bydło, cielęta, trzoda chlewna, owce, konie, drób, kozy i króliki.
a Preliminary data. b Cattle, calves, pigs, sheep, horses, poultry, goats and rabbits.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 475
a W 2005 r. łącznie z powierzchnią upraw trwałych, ogrodów przydomowych oraz upraw na przyoranie (nawozy zielone);
w 2010 r. dane Powszechnego Spisu Rolnego. b Warzywa, truskawki, uprawy na nawozy zielone, wysadki okopowych itp.
c W 2016 r. łącznie z powierzchnią upraw ekologicznych, zaklasyfikowanych w rejestrach administracyjnych jako warzywa.
a In 2005 including permanent crops, kitchen gardens as well as area intended for ploughing (green fertilizers); in 2010
data of the Agricultural Census. b Vegetables, strawberries, green fertilizer crops, root plant planting etc. c In 2016 including
the area of organic crops, classified in the administrative registers as vegetables.
476 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
Strączkowe na ziarno:
Pulses for grain:
a W okresie wieloletnim — przeciętne roczne. b Łącznie z powierzchnią wspólnot gruntowych uwzględnioną w gospodar-
stwach indywidualnych.
a During long-term period — annual averages. b Including the area of land communities taken into account in the private
farms.
478 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
Zbiory w tys. t ...................... 5302 4878 4795 5610 5103 4695 4598 5321 Production in thous. t
Warzywa gruntowe ............... 4565 4189 3793 4547 4422 4052 3641 4314 Ground vegetables
w tym: of which:
kapusta ............................. 1195 986 875 1018 1191 975 872 1013 cabbages
cebula ............................... 649 578 548 651 583 536 494 574 onions
marchew ........................... 853 765 678 822 825 736 653 776 carrots
buraki ................................ 336 290 297 341 331 285 293 337 beetroots
ogórki ................................ 269 253 221 261 265 249 215 256 cucumbers
pomidory ........................... 254 225 236 260 250 221 233 256 tomatoes
Warzywa z upraw pod osło- Vegetables cultivated under
nami .................................. 737 689 1002 1063 681 643 957 1007 covers
Plony warzyw gruntowych Yields of ground vege-
z 1 ha w dt tables per 1 ha in dt
Kapusta ................................ 404 481 372 507 406 490 372 506 Cabbages
Cebula .................................. 210 244 219 245 205 240 214 235 Onions
Marchew ............................... 302 391 306 368 300 392 302 362 Carrots
Buraki ................................... 263 357 272 344 263 362 271 344 Beetroots
Ogórki ................................... 147 186 147 191 146 191 144 189 Cucumbers
Pomidory .............................. 211 271 222 287 210 278 222 290 Tomatoes
a Przeciętne roczne.
a Annual averages.
Zbiory owoców z drzew ...... 2515 2217 3582 4065 2467 2186 3545 4022 Tree fruit production
w tym: of which:
Jabłka ................................... 2136 1878 3169 3604 2093 1849 3137 3566 Apples
Gruszki ................................. 58,5 46,5 69,6 81,5 57,4 45,9 68,7 80,1 Pears
Śliwki .................................... 93,0 83,8 94,9 110 91,8 83,1 94,2 109 Plums
Wiśnie ................................... 168 147 179 195 166 146 177 193 Sour cherries
Czereśnie ............................. 38,0 40,1 48,1 53,8 37,8 40,0 47,6 53,6 Sweet cherries
Zbiory owoców jagodowych 512 526 518 579 507 521 511 571 Berry fruit production
w tym: of which:
Truskawki ............................. 184 153 205 197 182 153 203 196 Strawberries
Maliny ................................... 73,0 92,9 79,9 129 72,8 92,7 79,8 129 Raspberries
Porzeczki .............................. 185 197 160 166 184 196 159 165 Currants
Agrest ................................... 15,2 14,2 12,1 12,5 15,1 14,1 12,1 12,4 Gooseberries
a Przeciętne roczne.
a Annual averages.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 479
W TYSIĄCACH SZTUK
IN THOUSAND HEADS
Bydło ....................................... 5483 5742 5961 5939 5160 5400 5648 5631 Cattle
w tym krowy ........................ 2795 2646 2445 2332 2648 2499 2315 2207 of which cows
Trzoda chlewnab ..................... 18112 15244 11640 10865 16350 13099 9182 8475 Pigs b
w tym lochy ......................... 1813 1424 947 854 1623 1225 750 673 of which sows
Owce ...................................... 316 261 228 239 289 239 212 224 Sheep
w tym maciorki .................... 206 168 143 143 191 157 133 133 of which ewes
Koniec ..................................... 312 257 . 185 304 247 . 180 Horsesc
W przeliczeniowych sztukach
dużychd (bydło, trzoda chlew- In terms of large headsd (cat-
na, owce i konie) ................... 7441 7158 6740 6586 6907 6551 6112 5974 tle, pigs, sheep and horses)
NA 100 ha UŻYTKÓW ROLNYCH w szt.
PER 100 ha OF AGRICULTURAL LAND in heads
Bydło ....................................... 35 39 41 41 37 41 43 42 Cattle
w tym krowy ......................... 18 18 17 16 19 19 17 17 of which cows
Trzoda chlewnab ..................... 114 103 80 75 117 99 69 64 Pigs b
w tym lochy ......................... 11 9,6 6,5 5,9 12 9,3 5,7 5,1 of which sows
Owce ...................................... 2,0 1,8 1,6 1,6 2,1 1,8 1,6 1,7 Sheep
w tym maciorki .................... 1,3 1,1 1,0 1,0 1,4 1,2 1,0 1,0 of which ewes
Koniec ..................................... 2,0 1,7 . 1,3 2,2 1,9 . 1,4 Horses c
W przeliczeniowych sztukach
dużychd (bydło, trzoda chlew- In terms of large headsd (cat-
na, owce i konie) ................... 47 48 46 45 49 50 46 45 tle, pigs, sheep and horses)
a Dane Powszechnego Spisu Rolnego. b W 2005 r. — stan w końcu lipca. c W 2005 r. dane szacunkowe; od 2010 r.
dane na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co 3 lata. d W 2015 r. do przeliczeń przyjęto stan koni z 2013 r.
U w a g a. Przeliczenia pogłowia zwierząt ze sztuk fizycznych na przeliczeniowe sztuki duże dokonuje się przy przyjęciu
współczynników (mnożników) dla: bydła — 0,8, trzody chlewnej — 0,15, owiec — 0,08, koni — 1,0.
a Data of the Agricultural Census. b In 2005 — as of the end of July. c In 2005 estimated data; since 2010 data on the
basis of periodic survey conducted every three years. d In 2015 for calculations, the horse stocks of 2013 were adopted.
N o t e. The following ratios (multipliers) are used in calculating livestock in physical units per head in terms of large
heads for: cattle — 0,8, pigs — 0,15, sheep — 0,08, horses — 1,0.
Kury w tys. szt. ............... 113488 130959 139588 135814 116781 Hens in thous. heads
w tym nioski ................ 45201 50659 49536 48350 38432 of which laying hens
Gęsi w tys. szt. ............... 2018 1463 1213 859 823 Geese in thous. heads
Indyki w tys. szt. ............. 5008 7366 9008 8517 7367 Turkeys in thous. heads
Kaczkib w tys. szt. .......... 4559 2672 3401 3673 3538 Ducks b in thous. heads
Kury na 100 ha użytków Hens per 100 ha of agri-
rolnych w szt. ............. 713 881 960 934 878 cultural land in heads
w tym nioski ................ 284 341 341 332 289 of which laying hens
a W latach 2005, 2010 i 2015 w wieku powyżej 2 tygodni. b Łącznie z drobiem pozostałym.
a In 2005, 2010 and 2015 aged more than 2 weeks. b Including other poultry.
480 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
Bydło (bez cieląt) .................... 1149 1331 1569 1664 1585 7,2 11,4 Cattle (excluding calves)
Cielęta .................................... 736 663 149 70 59 4,6 0,5 Calves
Trzoda chlewna ...................... 22737 19745 15773 15875 11736 142,9 109,2 Pigs
Owce ...................................... 167 129 78 94 88 1,1 0,6 Sheep
Konie ...................................... 67 66 41 40 40 0,4 0,3 Horses
W WADZE ŻYWEJ
IN LIVE WEIGHT
a Łącznie z dziczyzną.
a Including game.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 481
TABL. 15 (388). PRODUKCJA, IMPORT, EKSPORT I SPOŻYCIE MIĘSA, TŁUSZCZÓW I PODROBÓW (dok.)
PRODUCTION, IMPORTS, EXPORTS AND CONSUMPTION OF MEAT, FATS AND PLUCK (cont.)
2005 2010 2015 2016 2005 2016 2005 2016
na 1 ha
użytków na 1
rolnych mieszkańca
WYSZCZEGÓLNIENIE w tys. t SPECIFICATION
per 1 ha of per
in thous. t agricultural capita
land
w kg in kg
W WADZE SCHŁODZONEJ
IN COOLED WEIGHT
Produkcja z uboju ....................... 3443 3881 4763 5085 216,5 349,6 90,1 132,3 Production from slaughter
mięso ...................................... 2927 3327 4088 4388 184,0 301,6 76,6 114,1 meat
wołowe ................................ 275 373 441 470 17,3 32,3 7,2 12,2 beef
cielęce ................................. 16 22 5,9 3,1 1,0 0,2 0,4 0,1 veal
wieprzowe ........................... 1596 1516 1581 1607 100,4 110,5 41,8 41,8 pork
baranie ................................ 1,2 1,0 0,7 0,7 0,0 0,0 0,0 0,0 mutton
końskie ................................ 10 14 9,7 9,4 0,6 0,6 0,3 0,2 horseflesh
drobiowe .............................. 1013 1386 2021 2267 63,7 155,9 26,5 59,0 poultry
kozie i królicze a ................... 16 15 29 31 1,0 2,1 0,4 0,8 goat and rabbit a
podroby ................................... 173 204 279 295 10,9 20,3 4,5 7,7 pluck
tłuszcze ................................... 343 350 396 402 21,6 27,7 9,0 10,5 fats
Uzysk tłuszczów poubojowych .... 10 10 1,3 1,2 0,6 0,1 0,3 0,0 Post-slaughter fats obtained
Losses during slaughtering and
Ubytki w uboju i przetwórstwie .... 139 131 192 195 8,7 13,4 3,6 5,1 processing
Import c ........................................ 300 649 816 830 18,8 57,1 7,9 21,6 Importsc
Eksportc ...................................... 668 1346 2270 2497 42,0 171,7 17,5 65,0 Exportsc
Zmniejszenie (+) lub zwiększenie Decreases (+) or increases (–) in
(–) zapasów i rezerw ............... +24 +12 –8,9 –6,5 +1,6 –0,5 +0,6 –0,1 stock and reserves
Spożycie (mięsa, podrobów i tłu- Consumption (meat, pluck and
szczów) ................................... 2970 3075 3109 3218 186,8 221,2 77,8 83,7 fats)
mięso i podrobyd ..................... 2719 2834 2885 2982 171,0 205,0 71,2 77,6 meat and pluck d
mięso ................................... 2553 2690 2724 2820 160,6 193,8 66,8 73,4 meat
wołowe ............................. 150 91 46 79 9,5 5,4 3,9 2,1 beef
wieprzowe ........................ 1489 1626 1591 1566 93,6 107,7 39,0 40,8 pork
drobiowe .......................... 893 948 1043 1122 56,2 77,1 23,4 29,2 poultry
pozostałe ......................... 21 25 44 53 1,3 3,6 0,5 1,3 others
podroby ............................... 166 144 161 162 10,4 11,2 4,4 4,2 pluck
tłuszcze z uboju ....................... 251 241 224 236 15,8 16,2 6,6 6,1 fats from slaughter
a Łącznie z dziczyzną. b Różnice wagi między produkcją żywca w przeliczeniu na mięso a produkcją mięsa, tłuszczów
i podrobów uzyskanych z uboju; łącznie z ubytkami wagi w obrocie zwierzętami rzeźnymi. c Mięso surowe, podroby
i tłuszcze oraz przetwory w przeliczeniu na mięso. d Łącznie z mięsem i podrobami przeznaczonymi na przetwory.
a Including game. b Weight differences between the production of animals for slaughter in terms of meat and the produc-
tion of meat, fats and pluck obtained from slaughter; including weight losses in the turnover of animals for slaughter. c Raw
meat, pluck and fats as well as products in terms of meat. d Including meat and pluck designated for processing.
TABL. 16 (389). PRODUKCJA MLEKA KROWIEGO, JAJ KURZYCH I WEŁNY NIEPRANEJ OWCZEJ
PRODUCTION OF COWS’ MILK, HEN EGGS AND SHEEP’S GREASY WOOL
2006— 2006—
2010 2015 2016 2010 2015 2016
—2010a —2010a
WYSZCZEGÓLNIENIE w tym gospodarstwa SPECIFICATION
ogółem total indywidualne
of which private farms
Produkcja mleka w mln l ........ 11889 11921 12859 12867 10995 11077 11959 12047 Milk production in mln l
Produkcja jaj w mln szt. ......... 10392 11124 10474 10600 8205 8500 8636 8003 Egg production in mln units
Produkcja wełny w t ............... 855 620 701 774 797 566 662 745 Wool production in t
c
zużycie przemysłowe ................. 1181 2360 2576 2140 industrial usesc
OGÓŁEM
TOTAL
W TYSIĄCACH TON
IN THOUSAND TONNES
Nawozy mineralne lub chemiczne b 1628 1771 1792 1895 1688 Mineral or chemical fertilizers b
azotowe ..................................... 895 1024 1004 1043 917 nitrogenous
fosforowe .................................. 324 352 304 326 296 phosphatic
potasowe ................................... 409 396 485 527 475 potassic
Nawozy wapniowe ....................... 1456 591 568 995 872 Lime fertilizers
NA 1 ha UŻYTKÓW ROLNYCH w kg
PER 1 ha OF AGRICULTURAL LAND in kg
Nawozy mineralne lub chemiczne b 102,4 119,2 123,2 130,3 127,0 Mineral or chemical fertilizers b
azotowe ..................................... 56,3 68,9 69,0 71,7 69,0 nitrogenous
fosforowe .................................. 20,4 23,7 20,9 22,4 22,2 phosphatic
potasowe ................................... 25,7 26,6 33,3 36,2 35,7 potassic
Nawozy wapniowe ....................... 91,5 39,8 39,0 68,4 65,6 Lime fertilizers
Grzybobójcze i zaprawy nasienne ......... 9915 12867 18268 18253 Fungicides and seed treatments
Regulatory wzrostu ................................ 2483 3014 4293 4251 Plants growth regulators
Ź r ó d ł o: dane Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Polskiego Związku Owczarskiego oraz Pol-
skiego Związku Hodowców Koni.
S o u r c e: data of the Polish Federation of Cattle Breeders and Dairy Farmers, the Polish Union of Sheep-Farmers and
the Polish Horse Breeders Association.
Punkty inseminacyjne (stan w dniu 31 XII) 3263 3432 6770 9143 Insemination facilities (as of 31 XII)
w % ogólnej liczby krów i jałówek a ..... 86,1 78,7 86,1 85,4 in % of total cows and heifers a
a Do obliczenia relacji przyjęto ogólną liczbę krów i jałówek według stanu w czerwcu.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
a For calculating the ratio, the total number of cows and heifers as of June was adopted.
S o u r c e: data of the Ministry of Agriculture and Rural Development.
486 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
CENY BIEŻĄCE
CURRENT PRICES
W milionach złotych
In million zlotys
Na 1 ha użytków rolnych w dt
Per 1 ha of agricultural land in dt
O G Ó Ł E M ............................. 105,8 99,6 106,3 106,7 108,5 99,7 102,8 259,3 196,1 149,8 125,6
TOTAL
Produkty roślinne ...................... 96,1 96,5 117,1 107,0 107,6 93,8 105,2 251,0 188,1 162,0 128,3
Crop products
Produkty zwierzęce ................... 110,5 101,2 100,6 106,6 108,9 102,5 101,7 258,0 195,9 142,4 123,3
Animal products
OGÓŁEM
TOTAL
NA 1 ha UŻYTKÓW ROLNYCH
PER 1 ha OF AGRICULTURAL LAND
a Bez materiału siewnego. b Łącznie ze skupem ze zbiorów z poprzedniego roku. c W wadze żywej. d Wołowe, cielęce,
wieprzowe, baranie, końskie i drobiowe; w wadze poubojowej ciepłej. e Łącznie z mieszankami zbożowymi.
a Excluding sowing. b Including procurement from the production of previous year. c In live weight. d Beef, veal, pork,
mutton, horseflesh and poultry; in post-slaughter warm weight. e Including cereal mixed.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 489
Łowiectwo
Hunting
a Dane szacunkowe.
Ź r ó d ł o: dane Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych oraz Polskiego Związku Łowieckiego.
a Estimated data.
S o u r c e: data of the Directorate General of the State Forests and the Polish Hunting Association.
490 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo. Rybołówstwo
a Dane dotyczą łowieckiego roku gospodarczego, tzn. obejmują okres od 1 IV do 31 III (np. łowiecki rok gospodarczy
2016/17 oznacza okres od 1 IV 2016 r. do 31 III 2017 r.). b Wprowadzanie do łowiska w celu urozmaicenia struktury gatun-
kowej zwierząt łownych; dane dotyczą wyłącznie obwodów wydzierżawionych kołom łowieckim Polskiego Związku Łowiec-
kiego.
Ź r ó d ł o: dane Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych oraz Polskiego Związku Łowieckiego.
a Data concern the hunting year, i.e., cover the period from 1 IV to 31 III (e.g. the 2016/17 hunting year covers the period
from 1 IV 2016 to 31 III 2017). b Introduced into hunting grounds in order to diversify the game stock; data concern exclu-
sively districts leased to hunting clubs of the Polish Hunting Association.
S o u r c e: data of the Directorate General of the State Forests and the Polish Hunting Association.
Leśnictwo
Forestry
Grunty związane z gospodarką leśną 199,9 207,6 205,2 204,7 Land connected with silviculture
O G Ó Ł E M ............................ 2549,7 99,8 1,0 9,2 27,1 24,4 33,9 3,4 0,8
TOTAL
Lasy publiczne ......................... 2126,2 99,8 0,8 8,4 24,4 23,9 37,7 3,8 0,8
Public forests
w tym w zarządzie Lasów
Państwowych .................... 2005,0 99,8 0,9 8,6 24,5 24,1 37,2 3,7 0,8
of which managed by the
State Forests
Lasy prywatne .......................... 423,6 99,5 1,8 13,2 40,1 26,9 15,1 1,5 0,9
Private forests
a W korze. b Drzewa niewycięte w terminie przewidzianym koleją rębności. c Łącznie z klasą do odnowienia.
Ź r ó d ł o: dane Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
a Overbark. b Trees not felled in the assumed throughfell order. c Including class for restocking.
S o u r c e: data of the Directorate General of the State Forests.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 493
w tym:
of which:
w tym:
of which:
Drzewa mateczne a .............................. 8547 2923 472 456 559 960 569
Parents of family a
Drzewostany nasienne rejestrowane:
Seed tree stands registered:
w II części KRLMPb .......................... 15738 6836 1094 1320 2000 2996 424
in KRLMP part II b
w I części KRLMPb ........................... 176410 107479 7808 7071 16975 23574 4989
in KRLMP part I b
Plantacje nasienne klonowe ................. 1073 377 69 29 30 81 67
Clonal seed orchards
Plantacje nasienne rodowe .................. 655 204 17 28 27 44 —
Ancestral seed orchards
Uprawy pochodne ................................ 83023 56542 2932 3095 6082 7381 1646
Derived crops
a Bez pozyskania drewna (grubizny) z zadrzewień, patrz tabl. 42 na str. 496. b Wyłącznie w lasach publicznych.
a Excluding logging (large timber) from plantings, see table 42 on page 496. b Exclusively in public forests.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 495
a Przy użyciu środków chemicznych, biologicznych i mechanicznych. b W lasach w zarządzie Lasów Państwowych.
c Dane nie obejmują powierzchni upraw grodzonych.
Ź r ó d ł o: dane Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
a Using chemical, biological and mechanical agents. b In forests managed by the State Forests. c Data do not include
the area of fenced crops.
S o u r c e: data of the Directorate General of the State Forests.
Sadzenie w tys. szt.: drzew ...................... 1983 2087 1468 1514 Plantings in thous. units of: trees
krzewów ................. 894 1046 798 822 bushes
Pozyskanie drewna (grubizny)a w dam3 ... 545 963 1128 1236 Removalsa in dam3
grubizna iglasta .................................... 56 202 272 354 coniferous
w tym drewno wielkowymiarowe ogól- of which large-size general purpose
nego przeznaczenia ...................... 30 107 141 184 wood
grubizna liściasta .................................. 489 761 856 882 non-coniferous
w tym drewno wielkowymiarowe ogól- of which large-size general purpose
nego przeznaczenia ...................... 153 273 298 305 wood
a Dane szacunkowe.
a Estimated data.
Agriculture, hunting and forestry. Fishing 497
O G Ó Ł E M ................................................ 30017 33731 37971 39457 3944,9 5283,7 7205,0 7454,4 188,92
TOTAL
w tym drewno:
of which:
Średniowymiarowe dłużycowe iglaste .......... 681 530 302 265 87,1 76,2 62,1 56,0 211,36
Medium-size coniferous timber wood
Opałowe iglaste ........................................... 795 1155 1414 1402 48,5 96,5 143,2 139,9 99,77
Coniferous fuelwood
Wielkowymiarowe specjalne liściaste ........... 292 247 280 264 80,3 61,9 90,6 93,0 352,48
Large-size special non-coniferous wood
Opałowe liściaste ......................................... 957 1233 1724 1738 72,8 127,3 221,9 222,2 127,85
Non-coniferous fuelwood
Małowymiarowe opałowe ............................. 1302 1381 1517 1409 40,0 46,4 52,3 43,9 31,15
Slash for fuel
Rybołówstwo
Fishing
TABL. 46 (419). POŁOWY RYB MORSKICH I SŁODKOWODNYCH
SEA AND FRESHWATER FISH CATCHES
2006—
2010 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE —2010a SPECIFICATION
w tys. t in thous. t
a Przeciętne roczne. b Łącznie z organizmami morskimi. c Bez produkcji materiału zarybieniowego w stawach.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
a Annual averages. b Including sea creatures. c Excluding production of fish-stocking materials in ponds.
S o u r c e: data of the Ministry of Agriculture and Rural Development.
DZIAŁ XVIII CHAPTER XVIII
PRZEMYSŁ I BUDOWNICTWO INDUSTRY AND CONSTRUCTION
Przemysł Industry
1. Informacje w zakresie przemysłu dotyczą pod- 1. Information within the scope of industry con-
miotów gospodarczych zaliczonych, według PKD cerns economic entities included, in accordance
2007, do sekcji: „Górnictwo i wydobywanie”, „Prze- with NACE Rev. 2, in the sections: ”Mining and
twórstwo przemysłowe”, „Wytwarzanie i zaopatry- quarrying”, ”Manufacturing”, ”Electricity, gas, steam
wanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, and air conditioning supply”, as well as ”Water
gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyj- supply; sewerage, waste management and reme-
nych” oraz „Dostawa wody; gospodarowanie ście- diation activities”, as an additional grouping.
kami i odpadami oraz działalność związana z re- Data including the activity of budgetary units and
kultywacją”. establishments as well as until 2010 auxiliary units
Dane obejmujące działalność jednostek i zakła-
dów budżetowych oraz do 2010 r. gospodarstw of budgetary units included in the above mentioned
pomocniczych jednostek budżetowych zaliczonych sections are presented exclusively in tables 1—4,
do wyżej wymienionych sekcji prezentuje się wy- 6 and 7. Moreover, data in table 7 show industrial
łącznie w tabl. 1—4, 6 i 7. Ponadto w tabl. 7 dane products manufactured by entities, irrespective of
o produkcji wyrobów dotyczą podmiotów produku- their kind-of-activity as classified according to
jących wyroby przemysłowe, niezależnie od rodzaju NACE Rev. 2.
prowadzonej działalności sklasyfikowanej według 2. Data according to NACE Rev. 2 sections and
PKD 2007. divisions were compiled using the enterprise
2. Dane według sekcji i działów PKD 2007 opra- method. The definition of the enterprise method is
cowano metodą przedsiębiorstw. Definicję meto- presented in the general notes to the Yearbook,
dy przedsiębiorstw podano w uwagach ogólnych do item 6 on page 33.
Rocznika, ust. 6 na str. 33. 3. Products in table 7 are presented according
3. Przedstawione w tabl. 7 wyroby prezentuje się to the Polish Classification of Goods and Services
zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług — — PKWiU 2015 and PRODPOL nomenclature
PKWiU 2015 oraz nomenklaturą PRODPOL (sto- (used in surveys of manufacturing industrial prod-
sowaną w badaniach produkcji wyrobów przemy- ucts) which is harmonised with PRODCOM List,
słowych) zharmonizowaną z Listą PRODCOM i re- recommended by the Eurostat for product surveys
komendowaną przez Eurostat do badań produkto- in EU member states. In some cases products are
wych w krajach członkowskich UE. W niektórych
presented according to additional groupings, com-
przypadkach wyroby prezentuje się według dodat-
kowych grupowań, stanowiących sumę niektórych prising the sum of some PKWiU/PRODPOL head-
pozycji PKWiU/PRODPOL. ings.
Ponadto w niektórych wyrobach zastosowano For some products abbreviated names are used.
skrócone nazwy. Introduction of classification PKWiU 2015, in-
Wprowadzenie klasyfikacji PKWiU 2015 w miej- stead of PKWiU 2008 binding until 31 XII 2015,
sce PKWiU 2008 obowiązującej do 31 XII 2015 r. does not influence the data published up to now.
nie wpływa na publikowane dotąd dane. Presented data include total production of goods
Prezentowane dane obejmują całkowitą produk- which are manufactured during the reference year,
cję wyrobów przemysłowych wytworzonych w roku irrespective of whether production is intended for
sprawozdawczym, przeznaczonych do sprzedaży sale outside the reporting unit or to other plants of
na zewnątrz przedsiębiorstwa, przekazanych do the same undertaking, or used for further pro-
innych zakładów tego samego przedsiębiorstwa cessing.
oraz zużywanych wewnątrz zakładu na cele pro- 4. Sold production concerns the total activity of
dukcyjne (tj. na potrzeby własne). an economic entity, i.e., both industrial and non-
4. Produkcja sprzedana dotyczy całokształtu -industrial production.
działalności podmiotu gospodarczego, tj. zarówno Sold production of industry includes:
działalności przemysłowej, jak i nieprzemysłowej. 1) the value of finished products sold (regardless
Produkcja sprzedana przemysłu obejmuje: of whether or not payments due were received
1) wartość sprzedanych wyrobów gotowych (nieza-
for them), semi-finished products and parts of
leżnie od tego czy otrzymano za nie należne
opłaty), półfabrykatów i części własnej produkcji; own production;
2) wartość robót i usług świadczonych odpłatnie, 2) the value of paid work and services rendered,
tj. zarówno przemysłowych, jak i nieprzemysło- i.e., both industrial and non-industrial;
wych; 3) flat agent’s fee in the case of concluding an
3) zryczałtowaną odpłatność agenta w przypadku agreement on commission terms and full agent’s
zawarcia umowy na warunkach zlecenia lub fee in the case of concluding an agency agree-
pełne przychody agenta w przypadku zawarcia ment;
umowy agencyjnej; 4) the value of products in the form of settlements
4) wartość produktów w formie rozliczeń w naturze; in kind;
Industry and construction 501
5) produkty przeznaczone na powiększenie warto- 5) products designated for increasing the value of
ści własnych środków trwałych. own fixed assets.
Produkcję sprzedaną przemysłu prezentuje się Sold production of industry is presented in basic
w cenach bazowych. Definicję ceny bazowej po- prices. The definitions of basic price are given
dano w uwagach ogólnych do Rocznika, ust. 10 na in the general notes to the Yearbook, item 10 on
str. 34. page 34.
5. W danych dotyczących produkcji uwzględnio- 5. In data concerning production, the value of
no wartość pracy nakładczej. outwork is included.
Praca nakładcza w przemyśle jest to zarobkowe Outwork in industry is the paid execution, by
wykonywanie przez osoby fizyczne — na zlecenie natural persons, on the order of and for the benefit
i na rachunek podmiotów gospodarczych (nakład- of economic entities (outworkers), of activities
ców) — czynności polegających na wytwarzaniu consisting in the manufacturing of products or their
wyrobów lub ich części z materiałów powierzonych parts from materials supplied by the work provider
przez nakładców oraz z surowców własnych lokalne- as well as from raw materials of local origin, e.g.:
go pochodzenia, np.: słoma, wiklina, trzcina, glina, straw, wicker, reed, clay, and in finishing, refining,
a także na wykończaniu, uszlachetnianiu, naprawie repairing and conserving products or their parts as
i konserwacji wyrobów lub ich części oraz świadcze- well as in the rendering of other services ordered
niu innych usług zleconych przez nakładców. by the work provider.
6. Podziału produkcji sprzedanej przemysłu 6. Sold production of industry has been divided
według głównych grupowań przemysłowych into the Main Industrial Groupings (MIGs),
(MIGs), tj. podziału na dobra zaopatrzeniowe, in- i.e. intermediate goods, capital goods, consumer
westycyjne, konsumpcyjne trwałe i nietrwałe oraz durables, consumer non-durables and energy
związane z energią dokonano zgodnie z rozpo- on the basis of Commission Regulation (EC)
rządzeniem Komisji (WE) nr 656/2007 z dnia No. 656/2007 of 14 VI 2007 amending Regulation
14 VI 2007 r. zmieniającym rozporządzenie Ko- (EC) No. 586/2001 of 26 III 2001 on implementing
misji (WE) nr 586/2001 z dnia 26 III 2001 r. doty- Council Regulation (EC) No. 1165/98 concerning
czące przepisów wykonawczych do rozporządze- short-term statistics.
nia Rady (WE) nr 1165/98 w sprawie statystyki 7. Data regarding sold production of industry
krótkookresowej. were compiled on the basis of statistical reports,
7. Dane o produkcji sprzedanej przemysłu opra- while data regarding the production of economic
cowano na podstawie sprawozdawczości, przy entities, employing up to 9 persons were estab-
czym dane o produkcji podmiotów gospodarczych lished on the basis of results of a survey conducted
o liczbie pracujących do 9 osób ustalono w oparciu on a 4% sample of these entities.
o wyniki badania reprezentacyjnego przeprowa- 8. Balances characterize the management of
dzonego na 4% próbie tych podmiotów. fuels and materials, i.e., they define the level and
8. Bilanse charakteryzują gospodarowanie pa- sources of supply of fuels and materials as well as
liwami i materiałami, tj. określają poziom i źródła the main directions of use (management).
przychodów paliw i materiałów oraz główne kie- Supply includes domestic extraction or produc-
runki ich wykorzystania (zagospodarowania). tion, decrease in stocks and imports.
Przychód obejmuje wydobycie lub produkcję Use includes domestic consumption, increases
krajową, zmniejszenie zapasów i import. in stocks and exports as well as in some energy
Rozchód obejmuje zużycie krajowe, zwiększenie commodities, also losses and statistical differences
zapasów, eksport oraz w niektórych nośnikach as well.
energii również straty i różnice bilansowe. Imports and exports concern arrivals and dis-
Import i eksport obejmuje przywóz i wywóz za patches of a given commodity (regardless of the
granicę danego towaru (bez względu na formę form of payment) which went through the customs
płatności), który został poddany procedurze celnej procedure (see general notes in the chapter ”For-
(patrz uwagi ogólne działu „Handel zagraniczny”, eign trade”, items 1 and 2, on page 557); however,
ust. 1 i 2 na str. 557), z tym że import nie obejmuje arrivals do not include imports of commodities for
przywozu towarów w celu uszlachetniania. further processing.
Zmiana zapasów jest to różnica (saldo) pomię- Change in stocks is the difference (balance) of
dzy stanem zapasów w ostatnim i pierwszym dniu stocks on the last and first day of a given year.
danego roku. Zmniejszenie zapasów oznacza zwię- A decrease in stocks corresponds to an increase in
kszenie przychodów, natomiast zwiększenie zapa- supply, while an increase in stocks corresponds to
sów oznacza zwiększenie rozchodów. an increase in use.
Przez zużycie krajowe rozumie się zużycie pa- Domestic consumption is the consumption of
liw i materiałów w procesie produkcyjnym na wy- fuels and materials in the production process for
tworzenie produktów (wyrobów i usług) oraz bezpo- manufacturing goods and services as well as
średnio przez gospodarstwa domowe. directly by households.
Zużycie krajowe wyliczono w oparciu o układ Domestic consumption is calculated on the basis
bilansowy (przychód minus eksport i zwiększenie of the net balance (supply minus exports and the
zapasów, a w niektórych nośnikach energii rów- increase in stocks, and in some energy commodi-
nież straty i różnice bilansowe). ties losses and statistical differences as well).
W bilansach paliw zużycie krajowe obejmuje In balances of fuels, domestic consumption in-
przetwarzanie na inne nośniki energii oraz zużycie cludes processing into other commodities of energy
bezpośrednie. Dane dotyczące zużycia paliw na as well as direct consumption. Data concerning the
przetwarzanie na inne nośniki energii oraz zużycia consumption of fuels for processing into other
bezpośredniego w ciepłowniach niezawodowych energy commodities as well as direct consumption
i elektrociepłowniach przemysłowych prezentuje się in autoproducing thermal and heating plants are
zgodnie z zasadami stosowanymi przez kraje UE presented according with principles used by EU
i OECD. and OECD countries.
502 Przemysł i budownictwo
Bilans gazu ziemnego (wysokometanowego i za- Natural gas balance (for high-methane and
azotowanego — tabl. 11 i 12) opracowano zgodnie nitrified natural gas — tables 11 and 12) was
z Polską Normą (PN-C-04750), tj. przy przyjęciu dla prepared in accordance with the Polish Standard
gazu określonej temperatury (0°C) i ciśnienia (760 (PN-C-04750), i.e. assuming the specified tempera-
mmHg). ture (0°C) and pressure (760 mmHg).
W syntetycznym bilansie energii zużycie glo- In the synthetic energy balance, global con-
balne stanowi sumę zużycia bezpośredniego sumption accounts for the sum of direct consump-
(tj. zużycia nośników energii pierwotnej i po- tion (i.e., the consumption of primary energy com-
chodnej bez dalszego przetwarzania ich na inne modities as well as commodities of derived energy
nośniki energii), a także strat przemian oraz without further processing into other energy com-
strat i różnic bilansowych. Straty przemian sta- modities), transformation losses as well as losses
nowią różnicę między zużyciem na wsad prze- and statistical differences. Transformation losses
mian energetycznych a uzyskiem z procesu account for the difference between transformation
przemian. input and transformation output.
Budownictwo Construction
Przemysł
Industry
a Na 1 mieszkańca oraz 1 pracującego — w zł. b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
a Per capita as well as per employed person — in zl. b See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
TABL. 2 (421). PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU WEDŁUG SEKTORÓW WŁASNOŚCI (ceny bieżące)
SOLD PRODUCTION OF INDUSTRY BY OWNERSHIP SECTORS (current prices)
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
W % OGÓŁEM
IN % OF TOTAL
Górnictwo i wydobywanie ................... 3,4 2,6 1,7 1,6 Mining and quarrying
Górnictwo i wydobywanie ................... 1,7 2,5 2,2 2,0 Mining and quarrying
TABL. 3 (422). PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU WEDŁUG SEKCJI I DZIAŁÓW (ceny bieżące)
SOLD PRODUCTION OF INDUSTRY BY SECTIONS AND DIVISIONS (current prices)
2005 2010 2015 2016 2005 2016
SEKCJE I DZIAŁY w odsetkach SECTIONS AND DIVISIONS
w mln zł in mln zl
in percent
Górnictwo i wydobywanie ....... 35244 50778 49034 46668 5,1 3,6 Mining and quarrying
Przetwórstwo przemysłowe .... 571664 814957 1073948 1119909 83,1 86,0 Manufacturing
Produkcja napojów .................... 14865 17850 19751 18756 2,2 1,4 Manufacture of beverages
Produkcja wyrobów tytoniowych 3629 3318 4542 5090 0,5 0,4 Manufacture of tobacco products
Produkcja wyrobów tekstylnych ... 7680 8161 12440 14166 1,1 1,1 Manufacture of textiles
Produkcja odzieży ...................... 9249 7581 9034 9711 1,4 0,7 Manufacture of wearing apparel
Przetwórstwo przemysłowe
(dok.) Manufacturing (cont.)
Produkcja metali ........................ 28294 35629 44541 44410 4,1 3,4 Manufacture of basic metals
Produkcja wyrobów z metali Δ ..... 38254 61081 90779 97134 5,6 7,5 Manufacture of metal products Δ
Produkcja mebli ......................... 21665 25728 39103 42581 3,2 3,3 Manufacture of furniture
Pozostała produkcja wyrobów .... 5664 7966 11166 12484 0,8 1,0 Other manufacturing
Wytwarzanie i zaopatrywanie
w energię elektryczną, gaz, Electricity, gas, steam and air
parę wodną i gorącą wodę Δ 66401 94139 98578 99628 9,7 7,7 conditioning supply
w tym: of which:
O G Ó Ł E M ......................................... 626994 903528 1145125 1185231 100,0 103,7 104,8 103,4 167,3 124,8
TOTAL
Dobra zaopatrzeniowe .......................... 197133 297732 395103 410247 34,6 106,9 104,0 104,0 178,3 130,2
Intermediate goods
Dobra inwestycyjne ............................... 131616 182086 260168 274802 23,2 108,1 109,9 104,0 211,4 143,8
Capital goods
Dobra konsumpcyjne trwałe .................. 34021 58883 68596 73381 6,2 105,5 106,5 106,8 281,2 125,8
Consumer durables
Dobra konsumpcyjne nietrwałe ............. 140179 184300 237988 253728 21,4 100,8 104,3 105,6 162,2 127,2
Consumer non-durables
Dobra związane z energią .................... 124045 180527 183270 173073 14,6 95,6 99,6 97,5 93,0 94,1
Energy
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób; w przypadku sekcji „Dosta-
wa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją” dane dotyczą wyłącznie działu
„Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody”. b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons; in case of section ”Water supply, sewerage, waste
management and remediation activities” data concern exclusively the division ”Water collection, treatment and supply”.
b See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
ARTYKUŁY SPOŻYWCZE
FOOD PRODUCTS
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Z wyłączeniem brykietów
i podobnych paliw stałych; w przypadku węgla kamiennego łącznie z węglem odzyskanym z hałd. c Z wydobycia. d Łącznie
z solą odpowiednią do spożycia przez ludzi. e Obejmują mięso, tłuszcze, podroby oraz części niejadalne (odpadki); ubój
przemysłowy; w wadze poubojowej ciepłej. f Bez drobiowych; w 2005 r. bez końskich, z dziczyzny i królików. g O obniżonej
lub niskiej zawartości tłuszczu. h Łącznie z mlekiem przerzutowym do dalszej produkcji.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Excluding coal briquettes and similar solid fuels; in
case of hard coal including coal recovered from mine dumps. c From mining. d Including salt suitable for human consump-
tion. e Including meat, fats, offal and animal parts unfit for human consumption; industrial slaughter; in post-slaughter warm
weight. f Excluding cured poultry meat; in 2005 excluding horseflesh, game and rabbit. g Reduced and low fat. h Including
milk for further processing.
510 Przemysł i budownictwo
Sery i twarogi w tys. t ..................................... 606 731 833 871 Cheese and curd in thous. t
w tym: of which:
ser świeży (niedojrzewający i niekonserwo- fresh cheese (unripened or uncured
wany), łącznie z serem serwatkowym cheese), including whey cheese and
i twarogiem ............................................. 295 371 430 449 curd
sery podpuszczkowe dojrzewające ............ 239 267 310 329 rennet ripening cheese
Pieczywo świeże w tys. t ................................ 1549 1670 1588 1589 Fresh bread in thous. t
Cukier (w przeliczeniu na cukier biały)b w tys. t 2033 1579 1670 2170 Sugar (in terms of white sugar)b in thous. t
Makaron w tys. t ............................................. 142 177 182 177 Pasta in thous. t
NAPOJE
BEVERAGES
WYROBY TYTONIOWE
TOBACCO PRODUCTS
Wyroby tytoniowe w tys. t .............................. 96,2 127 148 158 Tobacco products in thous. t
of which cigarettes containing tobacco or
w tym papierosy z tytoniu lub mieszanek mixtures of tobacco and tobacco substi-
tytoniu z jego namiastkami w mld szt. ..... 102 145 171 175 tutes in bn units
WYROBY TEKSTYLNE
TEXTILE PRODUCTS
ODZIEŻ
CLOTHING
Okrycia i ubiory z tkanin w tys. szt.: Clothes and garments in thous. units:
płaszcze męskie lub chłopięce, różnego men’s or boys’ overcoats, various types of
typu wiatrówki i podobne artykuły ........... 1908 827 544 494 wind-cheaters and other similar articles
garnitury i komplety męskie lub chłopięce 2892 1736 1450 1486 men’s or boys’ suits and ensembles
women’s or girls’ overcoats, various types
płaszcze damskie lub dziewczęce, różnego of wind-cheaters and other similar art-
typu wiatrówki i podobne artykuły ........... 2032 913 545 530 icles
kostiumy i komplety damskie lub dziew-
częce ...................................................... 4025 1058 588 630 women’s or girls’ suits and ensembles
Underwear of textile fabrics, not knitted in
Bielizna inna niż z dzianin w tys. szt.: thous. units:
koszule męskie lub chłopięce ..................... 9355 4283 3827 3649 men’s or boys’ shirts
bluzki, koszule i bluzki koszulowe damskie women’s or girls’ blouses, shirts and shirt-
lub dziewczęce ....................................... 12476 5979 2697 2688 -blouses
Rajstopy i trykoty w mln szt. ........................... 123 155 124 118 Panty hose and tights in mln units
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Dane mogą zawierać
cukier z surowca z importu. c, d O objętościowej mocy alkoholu: c — 45,4% i mniej, d — powyżej 0,5%. e Niepakowana do
sprzedaży detalicznej. f Wiązane, tkane, igłowe oraz gdzie indziej niesklasyfikowane.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Data may include sugar produced of imported raw
material. c, d Of an alcoholic strength of: c — 45,4% and less, d — more than 0,5%. e Not packaged for retail sale. f Knot-
ted, woven, needlefelt and others.
Industry and construction 511
w tym iglasta .............................................. 2813 3765 4315 4352 of which coniferous sawnwood
Płyty wiórowe i podobne płyty z drewna lub Particle board and similar board of wood or
materiałów drewnopochodnych w dam3 ..... 3940 4684 5014 5417 ligneous materials in dam3
Papier i tektura w tys. t ................................... 2732 3700 4399 4644 Paper and paperboard in thous. t
Smoły surowe koksownicze w tys. t ............... 472 447 378 383 Crude high-temperature tar in thous. t
w tym nieetylizowana (bezołowiowa) .......... 4178 4210 4145 4178 of which unleaded gasoline
d
Oleje napędowe w tys. t ............................... 6144 9893 11870 11416 Diesel oils d in thous. t
Oleje opałowee w tys. t ................................... 4433 5588 4359 4140 Fuel oils e in thous. t
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Bez skór całych.
c Bez obuwia sportowego, obuwia z metalowym noskiem ochronnym oraz obuwia specjalnego różnego typu; łącznie
z obuwiem ze spodem drewnianym. d Łącznie z komponentami paliwowymi. e Obejmują oleje opałowe lekkie, ciężkie
i półprodukty.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Excluding whole hides. c Excluding sports footwear,
footwear incorporating a protective metal toe-cap and miscellaneous special footwear; including footwear with a wooden
outer soles. d Including fuel components. e Including fuel oils light, hard and intermediate products.
512 Przemysł i budownictwo
Chlor (w przeliczeniu na 100%) w tys. t ......... 369 276 282 269 Chlorine (in terms of 100%) in thous. t
Kwas siarkowy (w przeliczeniu na 100%)
w tys. t ........................................................ 1807 1686 1701 1637 Sulphuric acid (in terms of 100%) in thous. t
Oleum (w przeliczeniu na 100% H2SO4)
w tys. t ........................................................ 222 215 216 225 Oleum (in terms of 100% H2SO4) in thous. t
Wodorotlenek sodu (w przeliczeniu na 100%) Sodium hydroxide (in terms of 100%)
w tys. t: in thous. t:
stały (soda kaustyczna) .............................. 80,5 51,1 60,7 63,8 solid (caustic soda)
w roztworze wodnym (ług sodowy) ............. 295 223 321 307 in aqueous solution (soda lye)
Etylen w tys. t ................................................. 313 502 545 447 Ethylene in thous. t
Propylen w tys. t ............................................ 249 337 391 336 Propylene in thous. t
Butadien-1,3 w tys. t ...................................... 40,9 62,5 60,8 54,7 Butadiene-1,3 in thous. t
Toluen w tys. t ................................................ 89,9 97,9 13,6 16,0 Toluene in thous. t
Fenol w tys. t .................................................. 43,5 34,8 35,4 39,9 Phenol in thous. t
6-hexanelactam (epsilon-caprolactam) in
6-heksanolaktam (epsilon-kaprolaktam) w tys. t 160 159 165 164 thous. t
Kwas azotowy techniczny (w przeliczeniu na Nitric acid, technical (in terms of 100%)
100%) w tys. t ............................................. 2219 2209 2396 2340 in thous. t
Amoniak bezwodny (w przeliczeniu na 100%) Anhydrous ammonia (in terms of 100%) in
w tys. t ........................................................ 2519 2060 2718 2623 thous. t
Amoniak w roztworze wodnym w przeliczeniu Ammonia in aqueous solution in terms of
na 100% w tys. t ......................................... 69,5 73,3 92,9 96,4 100% in thous. t
Nawozy mineralne lub chemiczne b (w przeli- Mineral or chemical fertilizers b (in terms of
czeniu na czysty składnik) w tys. t: pure ingredient) in thous. t:
azotowe ...................................................... 1735 1637 2010 1967 nitrogenous
fosforowe ................................................... 596 486 475 475 phosphatic
potasowe .................................................... 313 330 383 399 potassic
Tworzywa sztucznec w tys. t .......................... 2088 2547 3324 3260 Plastics c in thous. t
w tym: of which:
polietylen .................................................... 162 365 395 347 polyethylene
polimery styrenu ......................................... 92,7 142 133 148 polymers of styrene
w tym polistyren do spieniania ................ 59,3 82,3 82,8 90,8 of which expansible polystyrene
polichlorek winylu niezmieszany z innymi polyvinyl chloride not mixed with any
substancjami ........................................... 217 196 321 259 other substances
polipropylend .............................................. 157 240 298 264 polypropylened
c
Kauczuk syntetyczny w tys. t ....................... 108 168 193 224 Synthetic rubber c in thous. t
Pestycydy w tys. t .......................................... 37,7 29,0 43,9 46,5 Pesticides in thous. t
Farby, lakiery i podobne środki pokrywające, Paints, varnishes and similar coating mater-
farba drukarska, gotowe sykatywy i masy ials, printing inks, prepared driers and
uszczelniające w tys. t ................................ 981 1104 1263 1236 mastics in thous. t
Mydło, produkty organiczne powierzchniowo
czynne i preparaty stosowane jako mydło Soap, organic surface-active products and
w tys. t ........................................................ 56,8 86,5 167 182 preparations for use as soap in thous. t
Zapałki w tys. t ................................................ 7,2 5,7 3,9 3,7 Matches in thous. t
Włókna chemiczne syntetyczne w tys. t ......... 103 48,4 44,2 47,9 Synthetic chemical fibres in thous. t
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Łącznie z wieloskładni-
kowymi. c W formach podstawowych. d Łącznie z granulatem polipropylenowym do produkcji wyrobów z tworzyw sztucz-
nych.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Including mixed fertilizers. c In primary forms. d In-
cluding polypropylene granules for plastic goods production.
Industry and construction 513
URZĄDZENIA ELEKTRYCZNE
ELECTRICAL APPLIANCES
a Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Łącznie z komputerami
stacjonarnymi, przenośnymi (laptopy) i podręcznymi (np. palmtopy, organizery). c Włączając sieciowe aparaty bezprzewo-
dowe, wideotelefony i wideofony. d Z wyjątkiem stosowanych do komputerów. e Bez silników trakcyjnych.
a Data concern economic entities employing more than 9 persons. b Including desktop, laptop or handheld (e.g. palm-
tops, organizers). c Including network wireless phones and videophones. d Excluding used for computers. e Excluding
traction motors.
Industry and construction 515
Ze źródeł krajowych ................................... 97904 81150 72823 75516 From domestic sources
Straty i różnice bilansowe .......................... 1716 2626 –822 77 Losses and statistical differences
Ze źródeł krajowych ................................... 61637 56684 63128 60313 From domestic sources
a Dotyczy olejów ropy naftowej i olejów otrzymywanych z minerałów bitumicznych. b Dane dotyczą ropy naftowej zużytej
do przerobu. c Łącznie ze stratami i różnicami bilansowymi.
Ź r ó d ł o: w zakresie produkcji olejów ropy naftowej i olejów otrzymywanych z minerałów bitumicznych dane Minister-
stwa Energii i Urzędu Regulacji Energetyki.
a Concerns oils from crude oil and oils from bituminous minerals. b Data concern the crude oil consumed. c Including
losses and statistical differences.
S o u r c e: in regard to production of oils from crude oil and oils from bituminous minerals data of the Ministry of En-
ergy and the Energy Regulatory Office.
a Patrz uwagi ogólne, ust. 8 na str. 501. b Bez mieszanek metanu z powietrzem.
Ź r ó d ł o: w zakresie produkcji gazu ziemnego dane Ministerstwa Energii i Urzędu Regulacji Energetyki.
a See general notes, item 8 on page 501. b Excluding mixture of methane and air.
S o u r c e: in regard to production of natural gas data of the Ministry of Energy and the Energy Regulatory Office.
Przychód — ze źródeł krajowych .............. 3570 3820 3828 3754 Supply — from domestic sources
Wydobycie ................................................. 3510 3753 3748 3669 Production
Produkcja w mieszalniach gazów .............. 60 67 71 85 Production in gas blending plants
Zmniejszenie zapasów ............................... — — 9 — Decrease in stocks
a Patrz uwagi ogólne, ust. 8 na str. 501.
a See general notes, item 8 on page 501.
518 Przemysł i budownictwo
Ze źródeł krajowych — produkcja ......... 156935 157658 164944 166634 From domestic sources — generation
cieplne zawodowe ............................. 144899 144541 142804 140971 public thermal power plants
Straty i różnice bilansowe ..................... 14563 11851 10534 9495 Losses and statistical differences
Straty i różnice bilansowe ................... 87889 49777 –9463 20578 Losses and statistical differences
520 Przemysł i budownictwo
Płyty wiórowe i podobne płyty 2005 4942 3940 78 924 4942 4009 — 933
z drewna lub materiałów drew-
nopochodnych w dam3 2010 5826 4684 9 1133 5826 5265 — 561
Particle board and similar board of
wood or ligneous materials in 2015 6493 5014 11 1468 6493 5831 662 —
dam 3
2016 7197 5417 99 1681 7197 6436 — 761
Papier i tektura w tys. t ................... 2005 4966 2732 39 2195 4966 3311 — 1655
Paper and paperboard in thous. t
2010 7085 3700 — 3385 7085 4637 12 2436
Tworzywa sztuczne w formach 2005 1634 571 — 1063 1634 1421 25 188
podstawowych b w tys. t
Plastics in primary forms b in thous. t 2010 2392 959 14 1419 2392 1802 — 590
Włókna chemiczne w tys. t ............. 2005 219 103 — 116 219 156 2 61
Chemical fibres in thous. t
2010 197 48 1 148 197 156 — 41
Cementc w tys. t ............................. 2005 13117 12646 24 447 13117 12607 — 510
Cement c in thous. t
2010 16451 15812 44 595 16451 16006 — 445
a Łącznie ze stratami i różnicami bilansowymi. b Polimery etylenu (w latach 2005 i 2010 — polietylen), polichlorek winylu
z kopolimerami niezmieszany z innymi substancjami, polipropylen z kopolimerami, polimery styrenu; w latach 2015 i 2016
łącznie z polistyrenem do spieniania. c Portlandzki, glinowy, żużlowy i podobne rodzaje cementu hydraulicznego.
a Including losses and statistical differences. b Polymers of ethylene (in 2005 and 2010 — polyethylene), polyvinyl chlo-
ride with copolymers not mixed with any other substances, polypropylene with copolymers, polymers of styrene; in 2015
and 2016 including expansible polystyrene. c Portland, aluminous, slag and other hydraulic cement.
Industry and construction 521
Wyroby walcowane na gorąco (bez 2005 8325 6207d — 2118 8325 6295 25 2005
półwyrobów) w tys. t
2010 9616 6658d — 2958 9616 6729 20 2867
Hot rolled products (excluding semi-
-finished products) in thous. t 2015 12477 8345 — 4132 12477 9536 4 2937
2016 13249 8793 — 4456 13249 10062 24 3163
Blachy stalowe walcowane na zim- 2005 1247 812d — 435 1247 1117 0,2 130
no w tys. t
2010 1528 835d — 693 1528 1351 18 159
Cold rolled steel sheets in thous. t
2015 2733 1705 — 1028 2733 2430 23 280
2016 2792 1742 — 1050 2792 2507 16 269
Blachy i taśmy stalowe pokrywane 2005 934 452d 1 481 934 852 — 82
cynkiem w tys. t
2010 1646 455d — 1191 1646 1566 5 75
Zinc coated steel sheets and strips
in thous. t 2015 2166 755 — 1411 2166 2013 16 137
2016 2307 831 — 1476 2307 2133 9 165
Rury stalowe w tys. t ...................... 2005 795 380d 1 414 795 607 — 188
Steel tubes in thous. t 2010 850 384d — 466 850 560 7 283
2015 1290 686 4 600 1290 916 — 374
2016 1426 732 — 694 1426 1020 9 397
Miedź rafinowana nieobrobiona 2005f 564 560 4 0,2 564 278 — 286
plastycznie, niestopowa g w tys. t
2010 594 568 — 26 594 279 2 313
Unwrought, unalloyed refined cop-
per g in thous. t 2015 596 589 3 4 596 298 — 298
2016 555 551 — 4 555 296 5 254
a Łącznie ze stratami i różnicami bilansowymi. d Dane ze specjalistycznych badań Ministerstwa Gospodarki. e Bez alumi-
nium w postaci proszku i płatków. f Katody i części katod z miedzi rafinowanej. g Z wyłączeniem spiekanych wyrobów
walcowanych, wytłaczanych, kutych.
a Including losses and statistical differences. d Data from specialistic surveys of the Ministry of Economy. e Excluding
aluminium powders and flakes. f Cathodes and parts of cathodes of refined copper. g Excluding rolled, extruded or forged
sintered products.
522 Przemysł i budownictwo
Budownictwo
Construction
OGÓŁEM
TOTAL
Rok poprzedni=100
Previous year =100
Δ
Budowa budynków ...................... 38657 71801 56702 53474 46,9 32,0 Construction of buildings
Roboty budowlane specjalistyczne 28422 51367 69872 75616 34,4 45,4 Specialised construction activities
a Zrealizowana przez podmioty budowlane (system zleceniowy).
a Realized by construction entities (contract system).
524 Przemysł i budownictwo
a Zrealizowana przez podmioty budowlane (system zleceniowy), w których liczba pracujących przekracza 9 osób.
a Realized by construction entities (contract system) employing more than 9 persons.
Industry and construction 525
budynki handlowo-usługowe .............. 2338,8 6058,1 6676,9 6411,3 wholesale and retail trade buildings
budynki transportu i łączności ............ 325,9 505,9 1020,8 527,8 traffic and communication buildings
budynki przemysłowe i magazynowe ...... 5354,0 6458,5 11102,4 10194,6 industrial buildings and warehouses
pozostałe budynki niemieszkalne ....... 726,1 1464,2 1644,3 1406,6 other non-residential buildings
Obiekty inżynierii lądowej i wodnej .... 22323,9 48993,5 46897,4 37761,2 Civil engineering works
a Zrealizowana przez podmioty budowlane (system zleceniowy), w których liczba pracujących przekracza 9 osób.
a Realized by construction entities (contract system) employing more than 9 persons.
526 Przemysł i budownictwo
W tym budynki indywidualne c .................... 73287 80635 87948 85983 Of which private buildings c
w tym: of which:
w tym gospodarstw rolnych ................. 4148 4683 6892 6966 of which farm buildings
Kubaturad w dam3 .................................... 119532 140235 180210 185811 Cubic volumed in dam3
W tym budynki indywidualne c .................... 62668 69525 82463 80248 Of which private buildings c
w tym: of which:
w tym gospodarstw rolnych ................. 5370 7137 15504 14514 of which farm buildings
a Nowo wybudowane. b Bez domów letnich i domków wypoczynkowych oraz rezydencji wiejskich nieprzystosowanych
do stałego zamieszkania (ujętych wyłącznie w ogólnej liczbie budynków mieszkalnych). c Realizowane przez osoby fizycz-
ne, fundacje, kościoły i związki wyznaniowe; patrz uwagi ogólne działu „Infrastruktura komunalna. Mieszkania”, ust. 7 na
str. 321. d Budynków nowo wybudowanych i rozbudowanych (tylko w części dotyczącej rozbudowy).
a Newly built. b Excluding summer houses and holiday cottages as well as rural residences not adapted for permanent resi-
dence (included exclusively in the total number of residential buildings). c Realized by natural persons, fundations, churches
and religious associations; see general notes in the chapter ”Municipal infrastructure. Dwellings”, item 7 on page 321.
d Of newly built and expanded buildings (only concerning the expanded portion).
Industry and construction 527
Budynki mieszkalne ..................................... 59700 71018 76663 75877 57807 65879 71448 76213
Residential buildings
w tym:
of which:
w tym jednorodzinne ................................... 55707 65127 69722 68521 41125 44793 48182 47385
of which one-dwelling buildings
Budynki niemieszkalne ............................... 20418 20441 23829 23072 61725 74356 108762 109598
Non-residential buildings
w tym:
of which:
Hotele i budynki zakwaterowania turystycznego 1012 587 1342 1444 1451 2036 2360 1962
Hotels and similar buildings
Budynki biurowe ............................................ 486 551 649 565 2993 3854 5984 6382
Office buildings
Budynki handlowo-usługowe .......................... 3822 3476 3399 2718 12949 15488 18503 14679
Wholesale and retail trade buildings
Budynki garaży .............................................. 6454 6377 6467 6426 1184 1393 1668 1571
Garage buildings
Budynki przemysłowe .................................... 1175 1058 1183 1019 15332 15405 24950 29164
Industrial buildings
Zbiorniki, silosy i budynki magazynowe ......... 2114 1999 2428 2549 14490 14866 26947 32110
Reservoirs, silos and warehouses
Budynki szkół i instytucji badawczych ............ 213 199 200 177 2637 2125 2785 1892
School, university and research buildings
Budynki szpitali i zakładów opieki medycznej 188 194 164 125 979 1489 1795 927
Hospital or institutional care buildings
Budynki kultury fizycznej ................................ 191 507 223 124 2002 6846 2232 1409
Sports halls
a Nowo wybudowane. b Budynków nowo wybudowanych i rozbudowanych (tylko w części dotyczącej rozbudowy). c Bez
domów letnich i domków wypoczynkowych oraz rezydencji wiejskich nieprzystosowanych do stałego zamieszkania (ujętych
wyłącznie w ogólnej liczbie budynków mieszkalnych).
a Newly built. b Of newly built and expanded buildings (only concerning the expanded portion). c Excluding summer
houses and holiday cottages as well as rural residences not adapted for permanent residence (included exclusively in the
total number of residential buildings).
528 Przemysł i budownictwo
a Nowo wybudowane. b Budynków nowo wybudowanych i rozbudowanych (tylko w części dotyczącej rozbudowy).
a Newly built. b Of newly built and expanded buildings (only concerning the expanded portion).
Budynki .......................................... 2005 58149 55707 666 99 148 342 644 543
Buildings 2010 68654 65127 1704 43 124 260 726 670
2015 74766 69722 3029 41 142 354 726 752
2016 74227 68521 3456 59 150 312 817 912
Kubatura w dam3 ............................ 2005 55849 40382 765 125 243 823 3783 9728
Cubic volume in dam3 2010 63413 44165 1582 54 186 614 3982 12830
2015 69291 47518 2501 52 179 772 3901 14368
2016 74014 46763 2872 73 220 723 4453 18910
a Jednorodzinne oraz o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe; patrz notka b do tabl. 25 na str. 526.
a One-dwelling buildings as well as two- and more dwelling buildings; see footnote b to the table 25 on page 526.
DZIAŁ XIX CHAPTER XIX
TRANSPORT. POCZTA TRANSPORT. POST AND
I TELEKOMUNIKACJA TELECOMMUNICATIONS
Transport Transport
6. Dane w zakresie transportu samochodowego 6. Data within the scope of road transport con-
dotyczą transportu samochodowego zarobkowego cern transport for hire or reward and in the case of
oraz w przypadku przewozów ładunków (tabl. 3 i 4) transport of goods (tables 3 and 4), also transport
również transportu gospodarczego: on own account:
1) transport samochodowy zarobkowy obejmuje 1) road transport for hire or reward includes
usługi świadczone odpłatnie zarówno przez
services for remuneration carried out both by
podmioty, w których transport samochodowy
stanowi podstawową działalność (przedsię- entities for which road transport is the basic
biorstwa transportu samochodowego zali- economic activity (road transport enterprise
czane według PKD 2007 do sekcji „Transport included in accordance with NACE Rev. 2 in the
i gospodarka magazynowa”, z wyłączeniem section ”Transportation and storage”, excluding
działu „Działalność pocztowa i kurierska”), jak the division ”Postal and courier activities”),
i podmioty, których podstawowa działalność as well as entities with basic economic activ-
jest inna niż transport samochodowy (np. dzia- ity other than road transport (e.g. industrial,
łalność przemysłowa, handlowa); dane o prze- trade activity); data regarding transport of pas-
wozach pasażerów (transport autobusowy) nie sengers (transport by buses) do not include
obejmują przewozów taborem komunikacji transports by urban transport fleet and entities
miejskiej oraz dokonywanych przez podmioty employing up to 9 persons;
o liczbie pracujących do 9 osób;
2) road transport on own account since 2004 is
2) transport samochodowy gospodarczy od
2004 r. to transport wykonywany niezarobkowo entity’s own-account non-profit-making trans-
na własne potrzeby podmiotu bez względu na port, irrespective of the entity’s kind of activity.
rodzaj prowadzonej podstawowej działalności. 7. Data regarding urban transport concern ground
7. Dane o komunikacji miejskiej dotyczą komu- and underground (metro) transport.
nikacji naziemnej i podziemnej (metro). Information regarding urban ground transport
Informacje o komunikacji miejskiej naziemnej concerns bus, tram and trolley bus communica-
dotyczą komunikacji autobusowej, tramwajowej tion and includes the activity of public and private
i trolejbusowej i obejmują działalność przedsię- urban transport enterprises and companies.
biorstw i zakładów komunikacji miejskiej publicz- Urban transport — gmina transport of passen-
nych i prywatnych. gers carried out within the administrative borders of
Komunikacja miejska — gminne przewozy pasa- city or city and gmina or neighboring cities and
żerskie wykonywane w granicach administracyj- gminas (if they signed agreement or association
nych miasta albo miasta i gminy lub miast i gmin
between gminas in order to implement together
sąsiadujących (jeśli zawarły porozumienie lub
utworzyły związek międzygminny w celu wspólnej collective public transport); including service for
realizacji publicznego transportu zbiorowego); rural area in urban-rural gminas; data do not in-
w przypadku gmin miejsko-wiejskich łącznie clude the activity of enterprises operating mainly in
z obsługą strefy wiejskiej w tych gminach; dane nie the scope of non-urban transport, but rendering
obejmują działalności przedsiębiorstw prowadzą- also the services in the scope of urban transport in
cych głównie komunikację zamiejską, a świadczą- some cities as well as transport lines exclusively
cych również usługi komunikacji miejskiej w niektó- servicing work places.
rych miastach oraz linii komunikacyjnych obsługu- Transport line is understood as a route connect-
jących wyłącznie zakłady pracy. ing the extreme points of the route of vehicles
Przez linię komunikacyjną rozumie się trasę marked with the same number or letter. The length
łączącą krańcowe punkty przebiegu wozów ozna- of the transport lines is the sum of the length of all
czonych tym samym numerem lub znakiem litero-
of the scheduled daytime bus, tram and trolley bus
wym. Jako długość linii komunikacyjnych przyjęto
sumę długości wszystkich stałych dziennych linii lines over which vehicles marked with separate
autobusowych, tramwajowych, trolejbusowych, po numbers or letters travel.
których kursują wozy oznaczone odrębnymi nume- Information regarding urban underground
rami lub znakami literowymi. transport concerns two lines of the metro in War-
Informacje o komunikacji miejskiej podziemnej saw; first of them was launched in April 1995 and
dotyczą dwóch linii metra w Warszawie; urucho- second — in March 2015.
mienie pierwszej z nich nastąpiło w kwietniu 1995 r. 8. Data concerning the transport of goods and
a drugiej — w marcu 2015 r. passengers by maritime transport include transport
8. Dane dotyczące przewozów ładunków i pasa- by ships (cargo, passenger, ferries and in 2016
żerów transportem morskim obejmują przewozy commercial sea-going yachts) of maritime sailing
statkami (towarowymi, pasażerskimi, promami oraz entities, owned or leased from other ship owners,
w 2016 r. jachtami morskimi komercyjnymi) jedno- and are given in voyages completed while data
stek żeglugi morskiej — własnymi i dzierżawionymi
concerning freight transport also include freight
od innych armatorów — w rejsach zakończonych,
przy czym dane dotyczące przewozów ładunków transported by the companies: Chińsko-Polskie
obejmują również przewozy dokonane przez Chiń- Towarzystwo Okrętowe S.A. (Chinese-Polish Ship
sko-Polskie Towarzystwo Okrętowe S.A. i Koreań- Association) and Koreańsko-Polskie Towarzystwo
sko-Polskie Towarzystwo Żeglugowe Spółka z o.o. Żeglugowe Spółka z o.o. (Korean-Polish Navigation
w części przypadającej na rzecz strony polskiej, Association) comprising the Polish share in accord-
zgodnie z obowiązującą umową w tym zakresie. ance with the agreement obligatory in this regard.
Transport. Post and telecommunications 531
14. Dane dotyczące transportu lotniczego obej- 14. Data concerning air transport include car-
mują przewoźników transportu lotniczego rozkła- riers of scheduled air transport (the transport of
dowego (transport pasażerów lub ładunków na passengers or freight on permanent routes and
stałych trasach i według stałych rozkładów lotów), according to established flight schedules) and in
a w tabl. 3 i 5 również innych przewoźników doko- tables 3 and 5 other carriers transporting passen-
nujących zarobkowo przewozów pasażerów i ła-
gers and freight commercially by airplane (non-
dunków samolotami (transport pozarozkładowy).
Informacje o przewozach ładunków transportem -scheduled transport). Information regarding trans-
lotniczym obejmują przewozy przesyłek towaro- ports of freight by air transport includes transports
wych, pocztowych oraz bagażu płatnego. of cargo, mail and paid baggage.
15. Dane o wypadkach drogowych obejmują 15. Data regarding road accidents cover events
zdarzenia mające związek z ruchem pojazdów connected with the movement of vehicles on public
na drogach publicznych, w wyniku których nastą- roads as a result of which death or injury occurred.
piła śmierć lub uszkodzenie ciała osób. Każdy Every traffic accident usually has several causes
wypadek drogowy jest wynikiem najczęściej kilku (a maximum of 5 was adopted) in connection with
przyczyn (przyjęto maksymalnie 5), w związku which the sum of causes can be greater than the
z czym suma przyczyn może być większa od number of accidents.
liczby wypadków. A road accident fatality is understood as a per-
Za śmiertelną ofiarę wypadku drogowego
son who died (as a result of injuries incurred) at the
uznano osobę zmarłą (w wyniku doznanych obra-
żeń) na miejscu wypadku lub w ciągu 30 dni. scene of the accident or within the course of 30
Za ranną ofiarę wypadku drogowego uznano days.
osobę, która doznała obrażeń ciała i otrzymała A road accident injury is understood as a per-
pomoc lekarską. son who incurred injuries and received medical
16. Prezentowane dane opracowano na podsta- attention.
wie sprawozdawczości, przy czym dane dotyczą- 16. Presented data are compiled on the basis of
ce podmiotów gospodarczych o liczbie pracują- reports, in which data concerning economic entities
cych do 9 osób ustalono w oparciu o wyniki ba- employing up to 9 persons are established on the
dania reprezentacyjnego przeprowadzonego na basis of the results of a sample survey conducted
5% próbie tych podmiotów w zakresie przychodów on a 5% sample of these entities within the scope
ze sprzedaży wyrobów i usług (tabl. 2). Wyniki
of revenues from sale of products and services
badania reprezentacyjnego uogólniono dla przy-
chodów ze sprzedaży wyrobów i usług w oparciu (table 2). The results of the samle survey were
o wynikającą z badania wielkość przychodów przy- generalized for revenues from sale of products and
padających na 1 zakład. services on the basis of the amount of revenues per
Dane o przewozach ładunków transportem sa- company obtained in the survey.
mochodowym od 2004 r. (tabl. 3 i 4) ustalono Data on road transport of goods since 2004
w oparciu o wyniki badania reprezentacyjnego (table 3 and 4) are established on the basis of the
przeprowadzonego na 10% próbie pojazdów cięża- results from a sample survey conducted on a 10%
rowych (samochody ciężarowe i ciągniki siodłowe) sample of road vehicles (lorries and road tractors)
o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t with maximum permissible weight of 3,5 tonnes and
i w wieku do 25 lat, przy czym w tabl. 3 doszacowa- not older than 25 years, while in table 3 data for
no dane dla pojazdów nieobjętych badaniem repre- vehicles not included in the sample survey are
zentacyjnym. estimated.
Dane o ładunkach załadowanych i wyładowa-
Since 2005 data on goods loaded and unloaded,
nych oraz o ruchu statków w portach morskich
(tabl. 17 i 18) od 2005 r. opracowano na podstawie as well as on ship traffic in seaports (tables 17 and
informacji z urzędów morskich, z wyjątkiem ładun- 18) have been compiled on the basis of information
ków tranzytowych opracowanych na podstawie from maritime offices, excluding transit cargo com-
informacji od podmiotów dokonujących przeładun- piled on the basis of information from entities carry-
ków w portach morskich. ing out transshipment in seaports.
przychody agenta — w przypadku zawarcia umo- agent’s fee in case of concluding an agency agree-
wy agencyjnej. ment.
Prezentowane w tabl. 26 przychody ze sprzeda- Revenues from sale of services presented in
ży usług obejmują w zakresie usług: table 26 comprise:
1) pocztowych — opłaty za nadane przesyłki listo- 1) postal services — fees for sending letters, regis-
we, paczki i listy wartościowe, przekazy poczto- tered letters and packages, postal and retire-
we i emerytalno-rentowe; ment-pension transfers;
2) telefonii stacjonarnej — opłaty za usługi telefonii 2) fixed line telephony services — payments for
przewodowej, a w szczególności za połączenia fixed line telephone services, in particular for
telefoniczne i dzierżawę łączy telefonicznych, telephone connections and for leasing telephone
abonament telefoniczny, instalację, remont links, telephone subscription, the installation,
i konserwację urządzeń telefonicznych i sieci te- renovation and conservation of telephone
lekomunikacyjnej; equipment and the telecommunications network;
3) transmisji telewizyjnej i radiofonicznej — wpływy 3) television and radio transmission services —
za przesyłanie, nadawanie lub odbiór sygnału receipts for transmitting, broadcasting or receiv-
telewizyjnego lub radiowego, odbieranego bez- ing a television or radio signal received directly
pośrednio przez ogół ludności; by the general population;
4) radia i telewizji kablowej — wpływy za dystrybu- 4) radio and cable television — receipts for distribu-
cję programów radiowo-telewizyjnych za po- tion of radio and television programmes through
średnictwem sieci kablowych; cable networks;
5) udostępniania Internetu, transmisji danych i pocz- 5) Internet access, transmission of data and e-mail
ty elektronicznej — wpływy za przekazywanie services — receipts for transmitting data be-
informacji pomiędzy urządzeniami przetwarza- tween data processing equipment;
nia danych; 6) mobile telephony — receipts for services of
6) telefonii ruchomej — wpływy za usługi telefonii cellular telephony, excluding revenues from
komórkowej, z wyłączeniem przychodów z usług radio telephone communication in a fixed line
łączności telefonicznej radiowej w stacjonarnej telephony network (included in point 2);
sieci telefonicznej (ujętych w pkt. 2); 7) radiocommunication — receipts for telecommuni-
7) radiokomunikacyjnych — wpływy za usługi cation services rendered by means of telecom-
telekomunikacyjne realizowane przy pomocy munication devices (maritime radiocommunica-
urządzeń telekomunikacyjnych (radiokomunika- tion, broadcasting press releases and weather
cja morska, nadawanie komunikatów prasowych forecasts), excluding revenues from data trans-
i meteorologicznych), z wyłączeniem przycho- mission (included in point 5) and mobile tele-
dów z transmisji danych (ujętych w pkt. 5) oraz phony (included in point 6);
telefonii ruchomej (ujętej w pkt. 6); 8) transport services — receipts for transporting
8) transportowych — wpływy za przewozy przesy-
letters, packages and other freight.
łek, paczek i innych ładunków.
Revenues from sale of products and services are
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług prezen-
presented in basic prices. The definition of basic
tuje się w cenach bazowych. Definicję ceny bazo-
price is given in the general notes to the Yearbook,
wej podano w uwagach ogólnych do Rocznika,
item 10 on page 34.
ust. 10 na str. 34.
3. Data in profile according to types of communi-
3. Dane w przekroju według rodzajów usług
cation services are compiled using the enterprise
pocztowych i telekomunikacyjnych opracowano
method. The definition of enterprise method is
metodą przedsiębiorstw. Definicję metody przed-
siębiorstw podano w uwagach ogólnych do Rocz- given in the general notes to the Yearbook, item 6
nika, ust. 6 na str. 33. on page 33.
4. Placówkę pocztową stanowi jednostka organi- 4. Postal office represents an organizational unit
zacyjna operatora pocztowego lub agenta, w której of post operator or post agent, in which the sender
nadawca może zawrzeć umowę o świadczenie can conclude a contract for the provision of postal
usług pocztowych lub która doręcza adresatom services or who delivers to the addressees the
przesyłki lub kwoty pieniężne określone w przeka- consignment or the amount of money specified in
zach pocztowych. the postal transfers.
5. Informacje o poczcie i telekomunikacji w ujęciu 5. Information regarding post and telecommuni-
rzeczowym dotyczą: cations, in tangible terms, concerns:
1) w zakresie usług pocztowych — operatorów pocz- 1) in scope of postal services — post operators,
towych, tj. operatora wyznaczonego i pozostałych i.e. appointed operator and other post opera-
(alternatywnych) operatorów pocztowych; tors;
2) w zakresie usług telekomunikacyjnych — opera- 2) in scope of telecommunication services —
torów telekomunikacyjnych sieci publicznej, tj. operators of the public telecommunication net-
sieci służącej do świadczenia usług telekomuni- work, i.e., the network used for rendering tele-
kacyjnych (z wyłączeniem sieci wewnętrznej — communications services (excluding internal
sieci eksploatowanej przez podmioty wyłącznie networks — networks used by entities exclu-
na własne potrzeby lub założonej w budynkach sively for their own needs or installed in non-
niemieszkalnych usytuowanych na terenie jednej -residential buildings located on a single piece
nieruchomości gruntowej). of real estate).
6. Usługi pocztowe i telekomunikacyjne obejmują 6. Post and telecomunications services include
usługi opłacone, wolne od opłat i służbowe. services paid for, free of charge and official.
534 Transport. Poczta i telekomunikacja
Dane dotyczące przesyłek listowych obejmują: Data on letter mail include mail (e.g. letters,
przesyłki (np. listy, kartki pocztowe, z wyłączeniem postcards, excluding postal parcels) containing
paczek pocztowych) opatrzone adresem, przedło- an address for the purpose of being delivered
żone do przyjęcia przez operatora pocztowego to the addressee.
w celu przemieszczenia i doręczenia adresatowi.
7. Telefoniczne łącza główne obejmują standar- 7. Telephone main lines includes standard main
dowe łącza główne (abonenci telefonii stacjonarnej) lines (fixed line telephone subscribers) and access-
oraz łącza w dostępach ISDN, tj. telefoniczną sieć ible ISDN (Integrated Services Digital Network), i.e.,
cyfrową z integracją usług umożliwiającą wykorzy- a digital phone network with integrated services
stanie tej samej sieci do transmisji głosu, obrazu, making it possible to use the same network to
faksów, danych. transfer voice, image, fax and data.
8. Prezentowane dane opracowano na podsta- 8. Presented data are compiled on the basis of
wie sprawozdawczości, przy czym dane dotyczą- reports, in which data concerning revenues from
ce przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług
sale of products and services of economic entities
podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących
employing up to 9 persons are established on the
do 9 osób ustalono w oparciu o wyniki bada-
nia reprezentacyjnego przeprowadzonego na 5% basis of the results of a sample survey conducted
próbie tych podmiotów. Wyniki badania reprezen- on a 5% sample of these entities. The results of the
tacyjnego uogólniono w oparciu o wynikającą sample survey were generalized on the basis of the
z badania wielkość przychodów przypadających amount of revenues per company obtained in the
na 1 zakład. survey.
Transport. Post and telecommunications 535
Transport
Transport
Linie kolejowe eksploatowane .................... 20253 20228 19231 19132 Railway lines operated
w tym normalnotorowea .......................... 19843 20089 19231 19132 of which standard gaugea
w tym zelektryfikowane ................... 11884 11916 11865 11874 of which electrified
w tym jednotorowe .............................. 11096 11353 10505 10401 of which single track
Drogi publiczne (miejskie i zamiejskie) ....... 381463 406122 419636 420236 Public roads (urban and non-urban)
w tym o twardej nawierzchni ................... 253781 273760 290919 294313 of which hard surface
w tym: ulepszone ................................ 227250 249807 268366 271706 of which: improved
ekspresowe ............................. 258 675 1492 1534 expressways
autostrady ................................ 552 857 1559 1637 motorways
Linie komunikacji miejskiej : b Urban transport linesb:
naziemnej ............................................... 54029 56287 56763 56550 ground transport
autobusowe ........................................ 51418 53728 53952 53725 bus
tramwajowe ........................................ 2353 2254 2425 2407 tram
trolejbusowe ....................................... 258 305 386 418 trolley bus
metro ...................................................... 17 23 29 29 metro
Rurociągi magistralne do przetłaczania ro- Main pipelines for crude petroleum and
py naftowej i produktów naftowych ......... 2278 2362 2483 2483 petroleum products
Drogi wodne śródlądowe żeglownec .......... 3638 3659 3655 3655 Inland waterwaysc
a Łącznie z szerokotorowymi. b Dane dotyczą przedsiębiorstw i zakładów komunikacji miejskiej, w których liczba pracu-
jących przekracza 9 osób. c Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 V 2002 r. nowelizującego przepisy
kwalifikujące drogi wodne do żeglugi śródlądowej (Dz. U. Nr 77, poz. 695).
Ź r ó d ł o: w zakresie dróg publicznych — dane Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
a Including broad gauge. b Data concern urban transport enterprises and companies employing more than 9 persons.
c On the basis of the decree of the Council of Ministers, dated 7 V 2002 amending regulations qualifying inland waterways
for inland sailing (Journal of Laws No. 77, item 695).
S o u r c e: in regard to public roads — data of the General Directorate for National Roads and Motorways.
OGÓŁEM
GRAND TOTAL
a Dane nie obejmują podmiotów zaliczanych według PKD 2007 do działu „Działalność pocztowa i kurierska”. b Dane
nieostateczne. c Bez spółdzielni o liczbie pracujących do 9 osób. d W latach 2005 i 2010 bez komunikacji miejskiej.
a Data exclude entities included according to NACE Rev. 2 in division ”Postal and courier activities”. b Preliminary data.
c Excluding cooperatives employing up to 9 persons. d In 2005 and 2010 excluding urban transport.
536 Transport. Poczta i telekomunikacja
W tym:
Of which:
PRZEWOZY ŁADUNKÓW
TRANSPORT OF GOODS
a Dane nie obejmują podmiotów zaliczanych według PKD 2007 do działu „Działalność pocztowa i kurierska”. b Dane
nieostateczne. d W latach 2005 i 2010 bez komunikacji miejskiej. e, f W tym komunikacja miejska: e — 9264 mln zł,
f — 9550 mln zł.
a Data exclude entities included according to NACE Rev. 2 in division ”Postal and courier activities”. b Preliminary data.
d In 2005 and 2010 excluding urban transport. e, f Of which urban transport: e — 9264 mln zl, f — 9550 mln zl.
W tysiącach ton ...................... 1422576 1795573 1803818 1836652 100,0 100,0 In thousand tonnes
Transport kolejowy .................... 269553 234568 224320 222523 18,9 12,1 Railway transport
w tym normalnotorowy a ......... 269437 234436 224320 222523 18,9 12,1 of which standard gaugea
Transport samochodowy b ......... 1079761 1491253 1505719 1546572 75,9 84,2 Road transport b
zarobkowy ............................. 563584 770126 891978 954459 39,6 52,0 transport for hire or reward
w tym przedsiębiorstwa
transportu samochodo- of which road transport en-
wego ............................. 447398 563656 705025 761160 31,4 41,4 tities
gospodarczy .......................... 516177 721127 613741 592113 36,3 32,2 transport on own account
Transport rurociągowy .............. 54259 56208 54850 54058 3,8 3,0 Pipeline transport
Transport morski ....................... 9362 8362 6963 7248 0,7 0,4 Maritime transport
Śródlądowy transport wodny ..... 9607 5141 11928 6210 0,7 0,3 Inland waterway transport
Transport lotniczyc .................... 34 41 38 41 0,0 0,0 Air transport c
a Łącznie z szerokotorowym; bez przewozów manewrowych, z wyjątkiem danych za 2005 r. (łącznie z nimi przewozy
wyniosły odpowiednio: w 2010 r. — 255708 tys. t i 48861 mln t∙km, w 2015 r. — 244687 tys. t i 50744 mln t∙km, a w 2016 r. —
244247 tys. t i 50804 mln t∙km). b Dane częściowo szacunkowe. c Rozkładowy i pozarozkładowy.
a Including broad gauge; excluding shunting, except data for 2005 (including shunting, respectively: in 2010 — 255708 thous. t
were transported and 48861 mln t∙km were covered, in 2015 — 244687 thous. t and 50744 mln t∙km and in 2016 —
244247 thous. t and 50804 mln t∙km). b Data partially estimated. c Scheduled and non-scheduled.
Transport. Post and telecommunications 537
W milionach tonokilometrów 228216 308073 360635 385678 100,0 100,0 In million tonne-kilometres
Transport kolejowy .................... 49972 48795 50603 50650 21,9 13,1 Railway transport
w tym normalnotorowy a ......... 49968 48793 50603 50650 21,9 13,1 of which standard gaugea
Transport samochodowy b ......... 119740 214204 273107 303560 52,5 78,7 Road transport b
zarobkowy ............................. 92866 173126 232371 261560 40,7 67,8 transport for hire or reward
w tym przedsiębiorstwa
transportu samochodo- of which road transport en-
wego .............................. 81626 148769 201315 228631 35,8 59,3 tities
gospodarczy .......................... 26874 41078 40736 42000 11,8 10,9 transport on own account
Transport rurociągowy .............. 25388 24157 21843 22204 11,1 5,8 Pipeline transport
Transport morski ....................... 31733 19773 12739 8242 13,9 2,1 Maritime transport
Śródlądowy transport wodny ..... 1277 1030 2187 832 0,6 0,2 Inland waterway transport
Transport lotniczy c .................... 106 114 156 190 0,0 0,1 Air transport c
a Łącznie z szerokotorowym; bez przewozów manewrowych, z wyjątkiem danych za 2005 r. (łącznie z nimi przewozy
wyniosły odpowiednio: w 2010 r. — 255708 tys. t i 48861 mln t∙km, w 2015 r. — 244687 tys. t i 50744 mln t∙km, a w 2016 r. —
244247 tys. t i 50804 mln t∙km). b Dane częściowo szacunkowe. c Rozkładowy i pozarozkładowy.
a Including broad gauge; excluding shunting, except data for 2005 (including shunting, respectively: in 2010 — 255708 thous. t
were transported and 48861 mln t∙km were covered, in 2015 — 244687 thous. t and 50744 mln t∙km and in 2016 —
244247 thous. t and 50804 mln t∙km). b Data partially estimated. c Scheduled and non-scheduled.
w tym:
of which:
Produkty rolnictwa, łowiectwa, leśnictwa, rybac- 2010 4475 77036 397 350 204 378
twa 2015 3904 92497 5174 363 236 286
Products of agriculture, hunting, forestry, fish and
fishing products 2016 3779 100647 340 362 240 315
Węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz 2010 105480 28546 1094 156 121 175
ziemny 2015 91613 27192 1078 170 121 151
Coal and lignite, crude petroleum and natural gas
2016 91560 33243 929 164 137 141
Rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i ko- 2010 51448 417041 1969 242 36 111
palnictwa 2015 61876 326397 3821 220 47 48
Metal ores and other mining and quarrying prod-
ucts 2016 57004 324897 2705 222 46 73
a Bez przewozów manewrowych. b Dane dotyczą przewozów ładunków pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej
powyżej 3,5 t i w wieku do 25 lat.
a Excluding shunting. b Data concern transport of goods by vehicles with maximum permissible weight of 3,5 tonnes and
not older than 25 years.
538 Transport. Poczta i telekomunikacja
Produkty spożywcze, napoje i wyroby tytoniowe ... 2010 1214 112596 120 219 269 321
Food products, beverages and tobacco 2015 1939 140160 134 279 289 248
2016 2122 140386 161 277 302 232
Drewno, wyroby z drewna i korka (bez mebli), 2010 1408 58300 164 317 342 149
wyroby ze słomy, papier i wyroby z papieru, 2015 2092 79557 174 249 343 100
wyroby poligraficzne oraz nagrania dźwiękowe
Wood and products of wood and cork (except 2016 2200 82959 250 235 343 112
furniture), articles of straw, paper and paper
products, printed matter and recorded media
Koks i produkty rafinacji ropy naftowej .................. 2010 26776 34732 25 287 133 270
Coke and refined petroleum products 2015 25606 37234 64 312 181 141
2016 27104 38719 615 323 176 75
Chemikalia, produkty chemiczne, włókna sztucz- 2010 9690 43873 261 326 447 345
ne, wyroby z gumy i z tworzyw sztucznych, 2015 9642 61357 158 312 450 249
paliwo jądrowe
Chemicals, chemical products, and man-made 2016 8909 65669 207 319 438 237
fibres, rubber and plastic products, nuclear fuel
Wyroby z pozostałych surowców niemetalicznych 2010 3987 158071 312 295 115 278
Other non-metallic mineral products 2015 2843 161794 275 285 130 297
2016 2666 163336 298 297 146 290
Metale, wyroby metalowe gotowe (z wyłączeniem 2010 7990 45901 296 244 416 300
maszyn i urządzeń) 2015 8849 60479 129 246 392 352
Basic metals, fabricated metal products (except
machinery and equipment) 2016 8901 69200 129 264 414 317
Maszyny, urządzenia, sprzęt elektryczny i elek- 2010 120 17355 2 331 526 908
troniczny 2015 162 20436 2 303 438 543
Machinery, equipment, electrical and electronic
equipment 2016 213 21417 7 216 469 579
Surowce wtórne, odpady komunalne .................... 2010 4512 114422 497 248 36 265
Secondary raw materials, municipal wastes 2015 3689 108908 915 241 51 146
2016 3347 100570 564 255 66 181
a Bez przewozów manewrowych. b Dane dotyczą przewozów ładunków pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej
powyżej 3,5 t i w wieku do 25 lat.
a Excluding shunting. b Data concern transport of goods by vehicles with maximum permissible weight of 3,5 tonnes and
not older than 25 years.
Transport. Post and telecommunications 539
W tysiącach pasażerów ............ 5134809 4883086 4547157 4643782 100,0 100,0 In thousand of passengers
Komunikacja miejskaa ................. 4087879 4045062 3843415 3949956 79,6 85,1 Urban transport a
20,4 14,9
Bez komunikacji miejskiej ........... 1046930 838024 703742 693826 Excluding urban transport
100,0 100,0
transport kolejowy ................... 258110 261314 277321 291981 24,7 42,1 railway transport
w tym normalnotorowy ......... 258019 261298 277321 291981 24,6 42,1 of which standard gauge
a
transport samochodowy ......... 782025 569652 416774 390410 74,7 56,2 road transport a
transport morski ...................... 714 671 597 632 0,1 0,1 maritime transport
w tym promy ........................ 695 652 577 605 0,1 0,1 of which ferries
b
śródlądowy transport wodny 1444 1397 1762 2024 0,1 0,3 inland waterway transport b
transport lotniczyc .................... 4637 4990 7288 8779 0,4 1,3 air transport c
Transport kolejowy ...................... 18157 17921 17367 19175 32,3 35,5 Railway transport
w tym normalnotorowy ............ 18155 17921 17367 19175 32,3 35,5 of which standard gauge
Transport samochodowy ...........a 29314 21600 21570 19168 52,2 35,4 Road transport a
Transport morski ......................... 187 168 139 143 0,3 0,3 Maritime transport
w tym promy ............................ 185 164 135 139 0,3 0,3 of which ferries
b
Śródlądowy transport wodny ..... 21 23 22 25 0,0 0,0 Inland waterway transport b
Transport lotniczyc ...................... 8504 8273 13486 15591 15,1 28,8 Air transport c
a Bez przewozów dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób. b Łącznie z transportem przybrzeż-
nym. c Rozkładowy i pozarozkładowy. d Bez komunikacji miejskiej.
a Excluding transports by entities employing up to 9 persons. b Including coastal transport. c Scheduled and non-
-scheduled. d Excluding urban transport.
Lokomotywy: Locomotives:
Elektryczne zespoły trakcyjne ................ 1341 1213 1330 1223 Electric railcars
ekspresowych (łącznie z Intercity) 6325 4434 6149 7135 express trains (including Intercity)
z biletami jednorazowymi ............. 114409 110249 111547 124176 with single use tickets
z biletami miesięcznymi ................ 142721 140395 139392 142661 with monthly tickets
a Bez przewozów w komunikacji międzynarodowej.
a Excluding international transport.
a Dane dotyczą przedsiębiorstw i zakładów komunikacji miejskiej, w których liczba pracujących przekracza 9 osób.
b Występuje tylko sektor publiczny — własność jednostek samorządu terytorialnego.
a Data concern urban transport enterprises and companies employing more than 9 persons. b Operate exclusively within
the public sector — local government units ownership.
a Dane dotyczą przedsiębiorstw i zakładów komunikacji miejskiej, w których liczba pracujących przekracza 9 osób; dane
szacunkowe. b Autobusowa, tramwajowa i trolejbusowa.
a Data concern urban transport enterprises and companies employing more than 9 persons; estimated data. b Bus, tram
and trolley bus transport.
Nośność (DWT) w tys. ............................ 2610 2942 2515 2385 DWT in thous.
Statki towarowe ........................................ 2582 2887 2476 2346 Cargo ships
statki do przewozu ładunków stałych ..... 2518 2816 2453 2339 ships for dry bulk transport
w tym masowce ................................. 2101 2463 2135 2005 of which bulk cargo ships
zbiornikowce ......................................... 64 71 20 5 tankers
barki morskie ......................................... — — 3 2 maritime barges
Promy ....................................................... 28 55 39 39 Ferries
Statki pasażerskie ..................................... 0,2 0,2 0,3 0,2 Passenger ships
Jachty morskie komercyjne ....................... — — — 0,2 Commercial sea-going yachts
a W latach 2015 i 2016 łącznie z przewozami wewnątrzportowymi nieuwzględnionymi w dalszym podziale (odpowiedno:
36 tys. t i 84 tys. t).
a In 2015 and 2016 including transport within the seaport not included in futher division (respectively: 36 thous. t and
84 thous. t).
a Dane dotyczą ładunków przewiezionych statkami o pojemności brutto (GT) 100 i więcej w ramach międzynarodowego
obrotu morskiego i kabotażu; bez wagi własnej jednostek ładunkowych i bunkru.
a Data concern transport of goods by ships with gross tonnage (GT) 100 and more under international maritime traffic
and cabotage; excluding the tare weight of ro-ro units and bunker.
Statki ............................... 2005 17133 2641 3427 226 340 3121 4459
Ships 2010 19710 3299 4175 195 349 3185 4887
2015 18169 3104 3672 167 273 2830 5357
2016 18928 3274 3956 168 323 2939 5548
Pojemność (NT) w tys. .... 2005 51580 14221 15110 82 955 4451 16299
Capacity (NT) in thous. 2010 69857 19456 22421 86 773 5034 21584
2015 83984 20905 26873 81 763 5494 29280
2016 89062 23403 27959 88 783 5724 30642
Przyjazdy pasażerów do kraju a ........... 793665 759377 919666 962509 Passenger arrivals in Poland a
w tym przez port: of which through the port of:
Gdańsk .................................................. 98849 77868 52840 51657 Gdańsk
Gdynia ................................................... 193029 215260 301365 306408 Gdynia
Szczecin ................................................ 8735 618 1139 876 Szczecin
Świnoujście ............................................ 456905 423913 519066 553149 Świnoujście
Wyjazdy pasażerów z kraju b ............... 795358 781392 931632 970971 Passenger departures from Poland b
w tym przez port: of which through the port of:
Gdańsk .................................................. 99449 79039 55136 51931 Gdańsk
Gdynia ................................................... 199720 216935 302885 306310 Gdynia
Szczecin ................................................ 8526 80 90 20 Szczecin
Świnoujście ............................................ 449815 442050 527567 563142 Świnoujście
a Tona wymierzona — tona nośności ładunkowej barki ustalanej przez tzw. pomierzanie statku. b Łącznie z transportem
przybrzeżnym.
a Measured tonne — the tonne of load capacity of a barge established through so-called ship measurements. b Including
coastal transport.
Transport. Post and telecommunications 545
Samoloty: Aircraft:
liczba ........................................................ 53 56 53 59 number
miejsca pasażerskie ................................. 4713 5611 4837 4936 passenger seats
Liczba tras lotniczych ................................... 107 173 108 121 Number of air routes
w tym:
of which:
Bydgoszcz ................... 19375 2158 3837 684 19080 2139 3339 171
Gdańsk ........................ 98613 120128 225564 271203 95913 118883 230842 273288
Katowice ...................... 16089 60065 28609 29753 15658 48650 31009 31868
Kraków ......................... 96356 94605 170572 206105 98285 99962 175013 210106
Łódź ............................. 337 343 173 607 329 676 130 122
Poznań ........................ 45593 54354 46850 62007 45107 54493 46134 60864
Rzeszów ...................... 33941 44674 77115 84808 36299 46220 79354 87974
Szczecin ...................... 42497 47808 33501 45119 41313 47034 34220 46084
Warszawa .................... 424884 455202 598181 720957 429769 464175 580111 703181
Wrocław ....................... 90060 103722 213003 235036 92628 107888 221885 240513
w tym:
of which:
Bydgoszcz ................... 19375 135077 166109 168438 19080 138776 167246 167800
Gdańsk ........................ 234780 981827 1618766 1727232 238587 994090 1620204 1728929
Katowice ...................... 512758 1123419 1482843 1557267 538704 1149324 1505597 1585491
Kraków ......................... 679027 1319632 1926220 2272498 695170 1329331 1941996 2292056
Łódź ............................. 8553 203477 142431 118058 8844 209020 145833 117645
Poznań ........................ 154367 642383 685049 781125 153026 639395 705777 790964
Rzeszów ...................... 12400 179243 243965 245024 11328 184100 244780 246262
Szczecin ...................... 11237 90577 171369 186535 10450 89094 173430 188995
Warszawa .................... 3089083 3865927 5020429 5715386 3128145 3904351 5018915 5707267
Wrocław ....................... 140090 693106 916941 948338 142750 698126 917425 947734
a Dane nie obejmują dzieci w wieku do 2 lat. b, c Pasażerowie, dla których określony port krajowy jest: b — portem
zakończenia podróży rozpoczętej w porcie krajowym lub zagranicznym, c — portem rozpoczęcia podróży kończącej się
w porcie krajowym lub zagranicznym.
a Data do not include children below the age of 2. b, c Passengers for whom the indicated domestic airport is: b — the final
destination of a journey begun at a domestic or foreign airport, c — the point of departure for a journey terminating at
a domestic or foreign airport.
Transport. Post and telecommunications 547
a W latach 2015 i 2016 łącznie z pojazdami posiadającymi pozwolenia czasowe (na okres 30 dni) wydane w końcu da-
nego roku. b Łącznie z samochodami ciężarowo-osobowymi.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Cyfryzacji.
a In 2015 and 2016 including road vehicles having temporary permission (for the period of 30 days) issued at the end of
the given year. b Including vans.
S o u r c e: data of the Ministry of Digital Affairs.
a Zarejestrowane przez Policję. b Pojazdy według stanu w dniu 31 XII; patrz notka a do tabl. 24. c Łącznie ze współwin-
nymi uczestnikami ruchu oraz z innymi przyczynami (odpowiednio: 33 i 99) nieuwzględnionymi w podziale według użyt-
kowników dróg.
Ź r ó d ł o: dane Komendy Głównej Policji.
a Registered by the Police. b Vehicles as of 31 XII; see footnote a to the table 24. c Including fellow delinquent traffic
participants and other reasons (respectively: 33 and 99) not considered in the breakdown into road users.
S o u r c e: data of the National Police Headquarters.
548 Transport. Poczta i telekomunikacja
Poczta i telekomunikacja
Post and telecommunications
a Dane nieostateczne. b Dane dotyczące rodzajów usług częściowo szacunkowe. c, d W latach 2015 i 2016 łącznie
z: c — przesyłkami kurierskimi, realizowanymi na podstawie przepisów Prawa pocztowego, d — telewizją satelitarną.
e Łącznie z usługami kurierskimi świadczonymi na podstawie przepisów Prawa przewozowego.
a Preliminary data. b Data concerning types of services partially estimated. c, d In 2015 and 2016 including: c — courier
services based on the regulation of the postal Law, d — satellite television. e Including courier services based on the
regulation of the carrying Law.
Placówki pocztowe (stan w dniu 31 XII) ....... 24295 16112 Post offices (as of 31 XII)
operator wyznaczony ................................ 7387 7497 designated operator
operatorzy pozostali (alternatywni) ............ 16908 8615 other (alternative) operators
Listonosze operatora wyznaczonego (prze- Postmen of designated operator (average in
ciętne w grudniu) ...................................... 22567 23563 December)
W OBROCIE KRAJOWYM
IN NATIONAL TRAFFIC
Nadane: Mailed:
przesyłki listowe ....................................... 1373,4 1297,2 letters
w tym w ramach usług powszechnych b 1373,1 1296,7 of which within the universal services b
paczki pocztowe ....................................... 25,2 23,6 postal parcels
w tym w ramach usług powszechnych b 24,5 22,9 of which within the universal services b
przesyłki reklamowe ................................. 249,4 181,5 direct mail
druki bezadresowe ................................... 3782,9 3556,8 non-addressed printed forms
przesyłki pocztowe przesłane przy wyko-
rzystaniu środków komunikacji elektro- postal consignments sent by means of
nicznej .................................................. 0,01 0,01 electronic
przesyłki kurierskiec .................................. 204,8 247,5 courier consignmentsc
przekazy pocztowe zrealizowane ............. 44,6 42,4 postal transfers paid
W OBROCIE ZAGRANICZNYMd
IN CROSS-BORDER d
a Dane dotyczą operatora wyznaczonego oraz pozostałych (alternatywnych) operatorów pocztowych. b Łącznie z usłu-
gami wchodzącymi w zakres usług powszechnych. c Obejmują przesyłki listowe i paczki. d Nadane z zagranicy do Polski
i z Polski za granicę.
a Data concern the designated operator and other (alternative) operators. b Including services within the scope of univer-
sal services. c Data include letters and parcels. d Sent to Poland from abroad and sent abroad from Poland.
Telefoniczne łącza główne w tys. .............. 11764 8245 4948 4759 Telephone main lines in thous.
w tym abonenci prywatnib .............. 8721 5794 3503 3340 of which private subscribers b
miasta ................................................ 9545 6727 3979 3836 urban areas
w tym abonenci prywatnib .............. 6783 4542 2701 2488 of which private subscribers b
wieś ................................................... 2219 1518 969 923 rural areas
w tym abonenci prywatnib .............. 1938 1252 802 852 of which private subscribers b
w tym standardowe łącza główne (abo- of which standard main lines (fixed line
nenci telefonii stacjonarnej) ............... 10414 7037 4222 4060 telephone subscribers)
w tym abonenci prywatnib .................. 8485 5741 3473 3310 of which private subscribers b
Abonenci telefonii ruchomejc w tys. ........... 29166 47477 56254 54781 Mobile telephone subscribers c in thous.
Aparaty telefoniczne publiczne samoinka-
sujące w tys. ......................................... 81 44 6 4 Public pay telephones in thous.
Połączenia telefoniczne wychodzące w ob-
rocie krajowym (w ciągu roku) w mln Domestic outgoing telephone calls (during
min .............................................................. . 75095 97504 101996 the year) in mln min
telefonii stacjonarnej ............................. . 17837 8545 7350 fixed line telephony
telefonii ruchomej .................................. 15950 57258 88959 94646 mobile telephony
a Dane dotyczą operatorów telekomunikacyjnych sieci publicznej. b Posiadający aparaty telefoniczne zainstalowane
w mieszkaniach prywatnych. c Łącznie z użytkownikami (usługi z przedpłatą).
Ź r ó d ł o: dane — z wyjątkiem abonentów telefonii ruchomej (komórkowej) — Urzędu Komunikacji Elektronicznej.
a Data concern operators of public telecommunication network. b Possessing telephones installed in private dwellings.
c Including users (pre-paid services).
S o u r c e: data — with the exception of mobile telephone subscribers — of the Office of Electronic Communications.
Radiofonia analogowa — emisja FMb .......... 1004 936 950 Analog broadcasting — FM b broadcast
Telewizja cyfrowa naziemna — emisja DVB-T 29 397 459 Terrestrial digital TV — DVB-T broadcast
Telewizja cyfrowa mobilna ........................... 62 80 80 Mobile digital TV
a Na podstawie pozwoleń radiowych wydawanych przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. b Np. UKF.
a On the basis of radio permissions issued by the President of the Office of Electronic Communications. b For example,
UKF.
DZIAŁ XX CHAPTER XX
HANDEL I GASTRONOMIA TRADE AND CATERING
pośredniej płatności lub kontraktu (agenci, aukcjo- a direct payment or contract (agents, auction-
nerzy), jak również wartość sprzedaży zrealizowa- eers), as well as the value of sales realized by
nej przez tranzyt rozliczany, polegający na przeka- settled transit consisting in the transfer of com-
zywaniu towarów bezpośrednio od dostawcy do modities directly from the supplier to the client, by-
odbiorcy z pominięciem magazynów, które tę do- passing the warehouses which realize the deliv-
stawę realizują.
6. Magazyny handlowe hurtu i rozdzielcze deta- ery.
lu są jednostkami organizacyjno-funkcjonalnymi pod- 6. Trade warehouses wholesale and retail dis-
miotów gospodarczych zajmujących się obrotem tribution are the organizational and functional units
towarów. Magazynem jest jednostka przeznaczo- of economic entities engaged in the turnover of
na do magazynowania towarów, zajmująca wyod- commodities. A warehouse is an entity designated
rębnioną przestrzeń magazynową, wyposażona for storing commodities, occupying separate stor-
w środki techniczne i organizacyjne, dysponująca age area, equipped with the technical and organiza-
personelem do obsługi tych środków oraz prowa- tional means as well as with the personnel to ser-
dząca ewidencję stanu i ruchu zapasów. vice these means and, in addition, registrating
7. Dane o działalności handlowej i gastronomicz-
amount and the changes in stocks.
nej, w tym informacje o sklepach i stacjach paliw
opracowano na podstawie sprawozdawczości. Dla 7. Data regarding trade and catering activity
jednostek o liczbie pracujących do 9 osób dane including information about shops and petrol sta-
uogólniono w oparciu o wyniki badania reprezenta- tions are compiled on the basis of reporting. For
cyjnego przeprowadzanego do 2007 r. na 5%, od entities employing up to 9 persons data have been
2008 r. — 4% próbie tych jednostek (w przypadku generalized on the basis of the result of a sample
sklepów i stacji paliw — od 2004 r.). Dane dotyczą- survey conducted until 2007 on a 5%, since 2008
ce struktury asortymentowej sprzedaży detalicznej — 4% sample of these entities (in case shops and
opracowano na podstawie badania reprezentacyj- petrol stations — since 2004). Data concerning the
nego. assortment structure of retail sales are compiled on
8. Dane o dostawach wybranych towarów kon- the basis of a sample survey.
sumpcyjnych (tabl. 10) w zakresie:
― produkcji wyrobów — dotyczą podmiotów go- 8. Data regarding deliveries of selected con-
spodarczych, w których liczba pracujących sumer goods (table 10) within the scope of:
przekracza 9 osób, ― production of products — concern economic
― zapasów u producentów — dotyczą podmiotów entities employing more than 9 persons,
gospodarczych, w których liczba pracujących ― stocks at producers — concern economic en-
przekracza 49 osób. tities employing more than 49 persons.
552 Handel i gastronomia
O G Ó Ł E M .................................... 99,0 103,2 100,5 101,3 103,9 105,4 106,2 189,8 157,6 149,0 122,1
TOTAL
Towarów konsumpcyjnych ............... 100,1 101,6 103,4 102,7 104,7 106,2 107,0 193,6 167,1 157,1 128,4
Consumer goods
żywność i napoje bezalkoholowe 99,8 97,9 98,9 98,2 100,5 101,3 103,5 140,9 113,1 103,9 100,2
food and non-alcoholic beverages
napoje alkoholowe i wyroby tyto-
niowe ........................................ 98,1 98,1 98,7 94,0 96,2 99,3 104,2 87,1 104,8 97,4 90,5
alcoholic beverages, tobacco
towary nieżywnościowe ................ 100,7 104,6 107,0 106,7 108,3 109,7 109,1 260,9 225,0 215,6 154,7
non-foodstuffs
Towarów niekonsumpcyjnych .......... 94,9 110,5 88,6 95,2 99,7 100,6 100,0 167,6 120,6 117,0 93,5
Non-consumer goods
W placówkach gastronomicznych .... 97,3 100,9 106,4 103,4 106,7 110,2 112,1 166,8 147,7 148,9 146,4
In catering establishments
NA 1 MIESZKAŃCA ........................ 98,9 103,2 100,5 101,4 104,0 105,5 106,2 190,5 158,2 149,3 122,6
PER CAPITA
sektor publiczny .................... 531,0 477,6 432,9 488,3 3,0 1,4 public sector
sektor prywatny ..................... 17149,6 21205,2 30954,2 35177,8 97,0 98,6 private sector
Z produkcji gastronomicznej ..... 9646,7 15022,0 25154,0 28756,4 54,6 80,6 From catering production
Z pozostałej działalności ........... 584,8 617,6 445,5 522,5 3,3 1,5 From other activity
sektor publiczny .................... 2398 1527 1144 921 2,6 1,3 public sector
sektor prywatny ..................... 89674 68956 67198 68493 97,4 98,7 private sector
Punkty gastronomiczne ............. 34572 23892 23080 24484 37,5 35,3 Food stands
Trade and catering 555
sektor publiczny .................... 19746 14804 11559 7847 3,4 0,7 public sector
sektor prywatny ..................... 564400 831686 1057272 1128508 96,6 99,3 private sector
Napoje alkoholowe ................... 28387 25287 29440 30928 4,9 2,7 Alcoholic beverages
a
Towary nieżywnościowe .......... 477358 712785 892754 942729 81,7 83,0 Non-foodstuff goodsa
a Konsumpcyjne i niekonsumpcyjne.
a Consumer and non-consumer goods.
a Hurtu i rozdzielcze detalu; dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących działalność hurtową, w których licz-
ba pracujących przekracza 9 osób.
U w a g a. Od 2006 r. dane na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co 3 lata.
a Wholesale and retail distribution; data concern economic entities conducting wholesale activity and employing more
than 9 persons.
N o t e. Since 2006 data on the basis of periodic surveys conducted every three years.
556 Handel i gastronomia
ŻYWNOŚĆ w tys. t
FOOD in thous. t
Wódki, likiery, inne napoje alkoholowe Vodkas, liqueurs, other alcoholic beverages
w przeliczeniu na 100% ............................ 951 1245 1194 1259 in terms of 100%
f
Wina gronowe ............................................. 1041 1107 1293 1347 Grape winesf
Piwo otrzymywane ze słodu ....................... 30855 35010 37967 38082 Beer from malt g
g
a Ilość wytworzonych w kraju wyrobów pomniejszona o ich eksport i powiększona o import, skorygowana o saldo zmian
stanu zapasów u producentów; patrz uwagi ogólne, ust. 8 na str. 551. b Obejmują: konserwy, wędliny, wyroby wędliniarskie
i pozostałe przetwory. c W tym kiełbasy; bez drobiowych oraz w 2005 r. bez końskich, z dziczyzny i królików. d O obniżonej
lub niskiej zawartości tłuszczu. e, f, i, l Łącznie z: e — czekoladkami i wyrobami czekoladowymi, f — wermutem,
i — monitorami ekranowymi, z wyjątkiem stosowanych do komputerów, l — dziecięcymi. g O objętościowej mocy alkoholu
powyżej 0,5%. h W tysiącach ton. k Bez samochodów kempingowych, pojazdów śniegowych, do golfa i podobnych.
U w a g a. Przedstawione towary prezentuje się zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług — PKWiU 2015 i no-
menklaturą PRODPOL; patrz uwagi ogólne działu „Przemysł i budownictwo”, ust. 3 na str. 500.
a Quantity of products produced domestically, minus their exports and plus their imports corrected by the balance of
changes of stocks at producers; see general notes, item 8 on page 551. b Include: tinned food, cured meat products and
other products. c Of which sausages; excluding cured poultry meat and in 2005 excluding horseflesh, game and rabbit
meat. d Reduced and low fat. e, f, i, l Including: e — sweet and chocolate goods, f — vermouth, i — monitors, excluding
used for computers, l — children bicycles. g Of an alcoholic strength of more than 0,5%. h In thousand tonnes. k Excluding
motor caravans, snowmobiles, golf cars and similar vehicles.
N o t e. Goods are presented according to the Polish Classification of Products and Services — PKWiU 2015 and
PRODPOL nomenclature; see general notes in the chapter ”Industry and construction”, item 3 on page 500.
DZIAŁ XXI CHAPTER XXI
HANDEL ZAGRANICZNY FOREIGN TRADE
tami transportu i ubezpieczenia do granicy polskiej. port and insurance charges to the Polish border.
Wartość eksportu została podana na bazie fob, tj. The value of exports is presented on the fob basis,
na warunkach franco granica lub fob port kraju i.e. according to franco border or fob port in the
dostawcy. country of supplier.
5. Od 1992 r. dane według grup krajów oraz kra- 5. Since 1992 data according to groups of coun-
jów wykazywane są w imporcie według kraju po- tries as well as individual countries are presented in
chodzenia (do 1991 r. — kraju zakupu), w ekspor- imports according to the country of origin (until
cie — według kraju przeznaczenia (do 1991 r. — 1991 according to the country of purchase) and in
kraju sprzedaży). exports according to the country of destination
(until 1991 according to the country of sale).
Za kraj pochodzenia uważa się kraj, w którym Country of origin is a country in which the
towar został wytworzony, obrobiony lub przerobiony goods have been produced, manufactured or pro-
i w tym stanie nadszedł do polskiego obszaru cel- cessed and arrived in this condition into the Polish
nego. customs territory.
Za kraj przeznaczenia przyjmuje się kraj kon- Country of destination is a country in which the
sumpcji, tj. kraj, w którym towar zostanie ostatecznie goods will be ultimately consumed, manufactured
zużyty lub poddany obróbce lub przetworzeniu. or processed.
6. Od 2004 r. obroty handlu zagranicznego 6. Since 2004 foreign trade turnover is presented:
przedstawia się: 1) according to the groups of countries:
1) według grup krajów: a) developed countries, which include: North
a) kraje rozwinięte gospodarczo, do których America (Canada and the United States),
zaliczono kraje: Ameryki Północnej (Kanadę Europe (excluding: Bosnia and Herzegovina,
i Stany Zjednoczone), Europy (bez Bośni Macedonia — The former Yugoslav Republic
i Hercegowiny, Macedonii, Serbii i Czarno- of Macedonia, Serbia and Montenegro and
góry oraz krajów Europy Środkowo-Wschod- countries of Central and Eastern Europe),
niej), Australii i Oceanii (Australię i Nową Ze- Australia and Oceania (Australia and New
landię), Azji (Cypr, Izrael i Japonię), Afryki Zealand), Asia (Cyprus, Israel and Japan),
(Rep. Pd. Afryki), Africa (South Africa),
b) countries of Central and Eastern Europe
b) kraje Europy Środkowo-Wschodniej, do including: Albania, Belarus, Croatia (until
których zaliczono kraje: Albanię, Białoruś, 2012), Moldova, Russia, Ukraine as well as
Chorwację (do 2012 r.), Mołdawię , Rosję, Bulgaria (until 2006) and Romania (until
Ukrainę oraz Bułgarię (do 2006 r.) i Rumunię 2006),
(do 2006 r.), c) developing countries: the countries of
c) kraje rozwijające się gospodarczo, do Africa (excluding South Africa), Central and
których zaliczono kraje: Afryki (poza Rep. South America, Asia (excluding Cyprus,
Pd. Afryki), Ameryki Środkowej i Południo- Israel and Japan), Europe (Bosnia and
wej, Azji (poza Cyprem, Izraelem i Japonią), Herzegovina, Macedonia — The former Yu-
Europy (Bośnię i Hercegowinę, Macedonię, goslav Republic of Macedonia, Serbia and
Serbię i Czarnogórę), Australii i Oceanii Montenegro), Australia and Oceania (exclud-
(poza Australią i Nową Zelandią); ing Australia and New Zealand);
2) według ugrupowań gospodarczych: UE, EFTA, 2) according to the economic groupings: EU,
OECD. EFTA, OECD.
Ugrupowania gospodarcze obejmują następujące The economic grouping includes the following
kraje: countries:
a) UE: Austrię, Belgię, Danię, Finlandię, Francję, a) EU: Austria, Belgium, Denmark, Finland, France,
Greece, Spain, Netherlands, Ireland, Luxem-
Grecję, Hiszpanię, Holandię, Irlandię, Luksem- bourg, Germany, Portugal, Sweden, the United
burg, Niemcy, Portugalię, Szwecję, Wielką Kingdom, Italy, since 1 V 2004 — Cyprus, the
Brytanię, Włochy, od 1 V 2004 r. — Cypr, Cze- Czech Republic, Estonia, Lithuania, Latvia, Mal-
chy, Estonię, Litwę, Łotwę, Maltę, Polskę, Sło- ta, Poland, Slovakia, Slovenia and Hungary,
wację, Słowenię i Węgry, od 1 I 2007 r. — Buł- since 1 I 2007 — Bulgaria and Romania as well
garię i Rumunię oraz od 1 VII 2013 r. — Chor- as since 1 VII 2013 — Croatia,
wację, b) EFTA: Iceland, Liechtenstein, Norway and
b) EFTA: Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwaj- Switzerland,
carię, c) OECD: EU (according to the organizing status
c) OECD: UE (według stanu organizacyjnego obo- binding until 30 IV 2004) and EFTA (excluding
wiązującego do 30 IV 2004 r.) i EFTA (bez Liech- Liechtenstein) as well as Australia, Chile (since
tensteinu) oraz Australię, Chile (od 2010 r.), Cze- 2010), the Czech Republic (since 1995), Estonia
chy (od 1995 r.), Estonię (od 2010 r.), Izrael (since 2010), Israel (since 2010), Japan, Cana-
(od 2010 r.), Japonię, Kanadę, Koreę Południową da, South Korea (since 1996), Mexico, New
(od 1996 r.), Meksyk, Nową Zelandię, Polskę Zealand, Poland (since 1996), Slovakia (since
(od 1996 r.), Słowację (od 2000 r.), Słowenię 2000), Slovenia (since 2010), the United States,
(od 2010 r.), Stany Zjednoczone, Turcję i Węgry Turkey and Hungary (since 1996).
(od 1996 r.). Since 2004 in foreign trade turnover according to
groups of countries and economic groupings —
Od 2004 r. w handlu zagranicznym według grup turnover:
krajów i ugrupowań gospodarczych — obroty: ― with France include also turnover with Monaco
― z Francją ujmują również obroty z Monako and French Overseas Departments (Reunion,
i departamentami zamorskimi Francji (Reunion, Guadeloupe, Martinique, French Guiana),
Gwadelupa, Martynika i Gujana Francuska), ― with Norway — including turnover with Svalbard
― z Norwegią — obroty ze Svalbard i Jan Mayen, and Jan Mayen,
― ze Stanami Zjednoczonymi — obroty z Porto- ― with the United States — including turnover with
ryko. Puerto Rico.
Foreign trade 559
7. Przeliczenia: 7. Recalculations:
1) z walut obcych na złote do 2003 r. dokonywano 1) until 2003 from foreign currencies into zlotys
według aktualnej tabeli kursowej Narodowego were made according to the current exchange
Banku Polskiego (NBP). Od 2004 r. do przeli- rates of the National Bank of Poland (NBP).
czeń przyjęto: Since 2004 the recalculations were based on:
a) dla obrotów rejestrowanych na deklaracji a) for turnover registered on the INTRASTAT
przywozu i wywozu INTRASTAT — kurs wa- arrivals and dispatches declaration — on the
luty ustalony według zasad określonych dla basis of currency exchange rate specified
celów podatku od towarów i usług (VAT) lub according to the rules established for pur-
zasad określonych dla celów związanych poses of Value Added Tax (VAT) or rules
z cłem, specified for customs purposes,
b) dla obrotów rejestrowanych na zgłoszeniach b) for turnover registered on customs declara-
celnych — średniomiesięczny kurs waluty tion — average monthly exchange rate of
obcej wyliczony i ogłoszony przez NBP;
foreign currency calculated and declared by
2) ze złotych na dolary amerykańskie do 1991 r.
the NBP;
dokonywano według średnich rocznych kursów
USD wyliczonych przez NBP. Od 1992 r. do 2) until 1991, from the Polish zloty to the United
przeliczeń obrotów na USD przyjęto: States dollar were made according to the aver-
― do 2003 r. — średni kurs ze zbioru informa- age annual exchange rate of the USD calculat-
tycznego z dokumentów celnych, ed by the NBP. Since 1992, for calculating turn-
― od 2004 r. — średni kurs z połączonego zbio- over in USD were used:
ru informatycznego INTRASTAT i EXTRA- — until 2003 — the average exchange rate
STAT: za 100 USD w 2005 r. w imporcie — based on computer data compiled from cus-
323,22 zł, w eksporcie — 323,10 zł, w 2010 r. toms documents,
w imporcie — 301,14 zł, w eksporcie — — since 2004 — the average exchange rate
301,12 zł, w 2015 r. w imporcie — 374,83 zł, from joint computer data of INTRASTAT and
w eksporcie — 374,78 zł, w 2016 r. w impor- EXTRASTAT: for 100 USD in 2005 in im-
cie — 391,92, w eksporcie — 391,85. ports — 323,22 zl, in exports — 323,10 zl, in
8. Począwszy od 1 V 2004 r. obroty towarowe 2010 in imports — 301,14 zl, in exports —
w handlu zagranicznym rejestrowane są według 301,12 zl, in 2015 in imports — 374,83 zl, in
8-znakowej Nomenklatury Scalonej CN (która ba- exports — 374,78 zl, in 2016 in imports —
zuje na 6-znakowym Zharmonizowanym Systemie 391,92, in exports — 391,85.
Oznaczenia i Kodowania Towarów — HS) i sta- 8. Since 1 V 2004, foreign trade turnover are regis-
nowi podstawową klasyfikację towarową handlu tered according to 8-digit Combined Nomenclature
zagranicznego i podlega corocznej weryfikacji. No- (CN), which is based on 6-digit Harmonized Com-
menklatura Scalona CN zastąpiła obowiązującą do modity Description and Coding System (HS) and
30 IV 2004 r. 9-znakową Polską Scaloną Nomen- constitutes a basic classification of foreign trade and
klaturę Towarową Handlu Zagranicznego PCN. is subject to annual revisions. The Combined No-
9. Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja menclature (CN) replaced the 9-digit Polish Com-
Handlu (SITC) wydana została przez Departa- bined Nomenclature (PCN) valid until 30 IV 2004.
ment Statystyki ONZ w 1950 r. i znowelizowana 9. The Standard International Trade Classifica-
w 2007 r. jako wersja 4 do klasyfikowania wszyst- tion (SITC) was issued by the UN Statistics Division
kich towarów objętych handlem międzynarodowym. 1950 and amended in 2007 (revision 4) for classify-
Do opracowania obrotów handlu zagraniczne-
ing all commodities subject to foreign trade.
go według nomenklatury SITC zastosowano klucz
przejścia z Nomenklatury Scalonej CN. Grupowanie For compiling foreign trade turnover according to
towarów oparte jest na kryterium ich przeznaczenia the SITC nomenclature, a correlation table key was
lub kryterium surowcowym. used for converting from the CN. The commodity
10. Klasyfikacja Towarowa Handlu Zagraniczne- grouping is based on the designation criterion or on
go według Głównych Kategorii Ekonomicznych raw materials criterion.
(BEC; w tabl. 12) została opracowana przez Depar- 10. Classification by Broad Economic Categories
tament Statystyki ONZ w 1971 r. na podstawie (BEC; in table 12) was produced by the UN Statis-
klasyfikacji SITC. Klasyfikację stosuje się w staty- tical Division in 1971 on the basis of the SITC
styce handlu zagranicznego do opracowywania classification. The BEC classification is used in
danych o kierunkach wykorzystania importu i eks- foreign trade statistics to produce figures on im-
portu. Ponadto stanowi ona narzędzie do przelicza- ports and exports by directions. Moreover, this is
nia danych handlu zagranicznego, zagregowanych the tool used for converting foreign trade data
według klasyfikacji SITC, na kategorie związane which were aggregated according to the SITC
z końcowym wykorzystaniem w systemie rachun- classification into categories connected with final
ków narodowych, tj. na dobra inwestycyjne, zużycie utilization in the SNA, i.e. investment goods, inter-
pośrednie i towary konsumpcyjne. mediate consumption and consumer goods.
560 Handel zagraniczny
TABL. 1 (486). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG GŁÓWNYCH PARTNERÓW (ceny bieżące)
FOREIGN TRADE TURNOVER BY MAIN TRADING PARTNERS (current prices)
Pierwszy partner Drugi partner Trzeci partner
Ogółem
w mln First partner Second partner Third partner
WYSZCZE- USD w% w% w % SPECIFICA-
GÓLNIENIE Total nazwa kraju ogółem nazwa kraju ogółem nazwa kraju ogółem TION
in mln country in % country in % country in %
USD of total of total of total
1929 Import .... 342,2 Niemcy 27,3 Stany Zjednoczone 12,5 Wielka Brytania 8,5 Imports
Germany United States United Kingdom
Eksport 309,5 Niemcy 31,2 Czechosłowacja 10,5 Austria 10,5 Exports
Germany Czechoslovakia Austria
Saldo ..... –32,7 Balance
1938 Import .... 247,0 Niemcy 14,5 Stany Zjednoczone 12,2 Wielka Brytania 11,4 Imports
Germany United States United Kingdom
Eksport 225,1 Wielka Brytania 18,2 Niemcy 14,5 Szwecja 6,0 Exports
United Kingdom Germany Sweden
Saldo ..... –21,9 Balance
1950 Import .... 668,2 ZSRR 28,8 Czechosłowacja 13,2 NRD 11,5 Imports
USSR Czechoslovakia GDR
Eksport 634,3 ZSRR 24,3 NRD 13,9 Czechosłowacja 9,2 Exports
USSR GDR Czechoslovakia
Saldo ..... –33,9 Balance
1960 Import .... 1495,0 ZSRR 31,2 NRD 12,5 Czechosłowacja 8,5 Imports
USSR GDR Czechoslovakia
Eksport 1325,5 ZSRR 29,4 NRD 9,4 Czechosłowacja 8,5 Exports
USSR GDR Czechoslovakia
Saldo ..... –169,5 Balance
1970 Import .... 3607,5 ZSRR 37,7 NRD 11,1 Czechosłowacja 8,6 Imports
USSR GDR Czechoslovakia
Eksport 3547,6 ZSRR 35,3 NRD 9,3 Czechosłowacja 7,5 Exports
USSR GDR Czechoslovakia
Saldo ..... –59,9 Balance
1980 Import .... 19089,3 ZSRR 33,1 RFN 6,7 NRD 6,6 Imports
USSR FRG GDR
Eksport 16996,8 ZSRR 31,2 RFN 8,1 Czechosłowacja 6,9 Exports
USSR FRG Czechoslovakia
Saldo ..... –2092,5 Balance
1990 Import .... 9527,7 Niemcy 20,1 ZSRR 19,8 Włochy 7,5 Imports
Germany USSR Italy
Eksport 14321,6 Niemcy 25,1 ZSRR 15,3 Wielka Brytania 7,1 Exports
Germany USSR United Kingdom
Saldo ..... +4793,9 Balance
1992 Import .... 15912,9 Niemcy 23,9 Rosja 8,5 Włochy 6,9 Imports
Germany Russia Italy
Eksport 13186,6 Niemcy 31,4 Holandia 6,0 Włochy 5,6 Exports
Germany Netherlands Italy
Saldo ..... –2726,3 Balance
2000 Import .... 48940,2 Niemcy 23,9 Rosja 9,4 Włochy 8,3 Imports
Germany Russia Italy
Eksport 31651,3 Niemcy 34,9 Włochy 6,3 Francja 5,2 Exports
Germany Italy France
Saldo ..... –17288,9 Balance
2010 Import .... 178062,9 Niemcy 21,9 Rosja 10,2 Chiny 9,4 Imports
Germany Russia China
Eksport 159757,6 Niemcy 26,1 Francja 6,8 Wielka Brytania 6,3 Exports
Germany France United Kingdom
Saldo ..... –18305,3 Balance
2015 Import .... 197682,1 Niemcy 22,9 Chiny 11,6 Rosja 7,3 Imports
Germany China Russia
Eksport 200342,8 Niemcy 27,1 Wielka Brytania 6,7 Czechy 6,6 Exports
Germany United Kingdom Czech Republic
Saldo ..... +2660,7 Balance
2016 Import ... 200672,4 Niemcy 23,3 Chiny 12,0 Rosja 5,8 Imports
Germany China Russia
Eksport 205047,7 Niemcy 27,4 Wielka Brytania 6,7 Czechy 6,6 Exports
Germany United Kingdom Czech Republic
Saldo .... +4375,3 Balance
U w a g a. Nazwy krajów odnoszą się do lat prezentacji; import do 1990 r. na warunkach fob.
N o t e. Country names are relative to years of presentation; imports until 1990 according to fob.
Foreign trade 561
O G Ó Ł E M w mln zł
T O T A L in mln zl
NA 1 MIESZKAŃCA w zł
PER CAPITA in zl
Import ........................... 113,7 106,2 98,5 102,9 110,4 105,3 106,4 579,2 279,7 189,1 133,1
Imports
Eksport ......................... 113,2 108,1 103,4 106,5 106,7 107,7 106,7 675,7 387,6 206,3 146,1
Exports
TABL. 4 (489). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG GRUP KRAJÓW1 (ceny bieżące)
FOREIGN TRADE TURNOVER BY GROUPS OF COUNTRIES1 (current prices)
Kraje rozwijające się gospodarczo ......................... a 49616 112395 182003 193119 49200
Developing countries
b 18427 34047 67529 66045 16818
c –31189 –78348 –114474 –127074 –32382
TABL. 5 (490). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO Z KRAJAMI OECDa WEDŁUG SEKCJI SITC (ceny bieżące)
FOREIGN TRADE TURNOVER WITH OECD COUNTRIES a BY SITC SECTIONS (current prices)
2005 2010 2015 2016
SEKCJE import eksport import eksport import eksport import eksport
SECTIONS imports exports imports exports imports exports imports exports
w mln zł in mln zl
Żywność i zwierzęta żywe ............ 12211 18998 27153 34204 41261 62837 46293 68085
Food and live animals
Napoje i tytoń ............................... 1183 1227 2247 5612 3603 10481 4232 10138
Beverages and tobacco
TABL. 5 (490). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO Z KRAJAMI OECDa WEDŁUG SEKCJI SITC (dok.)
FOREIGN TRADE TURNOVER WITH OECD COUNTRIES a BY SITC SECTIONS (cont.)
2005 2010 2015 2016
SEKCJE import eksport import eksport import eksport import eksport
SECTIONS imports exports imports exports imports exports imports exports
w mln zł in mln zl
Różne wyroby przemysłowe ......... 20010 35744 35494 53472 50811 101784 54769 117105
Miscellaneous manufactured art-
icles
Towary i transakcje niesklasy- 29,7 59,3 1241 148 1576 933 895 1407
fikowane w SITC .......................
Commodities and transactions not
classified elsewhere in SITC
TABL. 6 (491). OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG WYBRANYCH KRAJÓW (ceny bieżące)
FOREIGN TRADE TURNOVER BY SELECTED COUNTRIES (current prices)
EUROPA
EUROPE
EUROPA (cd.)
EUROPE (cont.)
EUROPA (dok.)
EUROPE (cont.)
AZJA
ASIA
AZJA (dok.)
ASIA (cont.)
Japonia ..................................................... a 6444,8 10907,5 10045,9 11606,0 2,0 1,5
Japan b 582,4 1386,0 2150,1 2319,1 0,2 0,3
c –5862,4 –9521,5 –7895,8 –9286,9 x x
Rep. Pd. Afryki .......................................... a 560,5 739,7 898,6 1210,5 0,2 0,2
South Africa b 548,4 1360,6 2176,7 2192,6 0,2 0,3
c –12,1 +620,9 +1278,1 +982,1 x x
AMERYKA
AMERICA
Argentyna ................................................. a 1343,8 1879,6 2475,4 2844,7 0,4 0,4
Argentina b 251,5 254,9 351,8 310,4 0,1 0,0
c –1092,3 –1624,7 –2123,6 –2534,3 x x
AUSTRALIA I OCEANIA
AUSTRALIA AND OCEANIA
Australia ................................................... a 313,0 512,5 1241,2 1410,8 0,1 0,2
Australia b 574,6 862,8 2133,6 2198,2 0,2 0,3
c +261,6 +350,3 +892,4 +787,4 x x
Foreign trade 567
TABL. 7 (492). IMPORT I EKSPORT WEDŁUG SEKCJI NOMENKLATURY SCALONEJ CN (ceny bieżące)
IMPORTS AND EXPORTS BY SECTIONS OF COMBINED NOMENCLATURE — CN (current prices)
2005 2010 2015 2016
SEKCJE w mln USD SECTIONS
w mln zł in mln zl
in mln USD
w tym: of which:
Tłuszcze i olejeΔ ................... 1096 2002 3069 3629 926 Fats and oils Δ
Przetwory spożywczeΔ ......... 9339 18142 28150 30183 7700 Prepared foodstuffs Δ
Produkty mineralne .............. 40590 62114 59446 52627 13419 Mineral products
Drewno i artykuły z drewna Δ 3420 4415 5677 6242 1594 Wood and articles of wood Δ
Obuwie, nakrycia głowy itp.Δ 1681 3306 6598 7310 1864 Footwear, headgear, etc.Δ
Δ
Sprzęt transportowy ........... 35427 55246 82924 91038 23267 Transport equipment Δ
Broń i amunicjaΔ .................. 178 309 580 898 226 Arms and ammunition Δ
Miscellaneous manufactured
Artykuły przemysłowe różnea 6022 9097 18304 21867 5578 articles a
w tym: of which:
Tłuszcze i oleje Δ .................. 403 1289 2567 2703 690 Fats and oils Δ
Przetwory spożywcze Δ ........ 12037 24854 46998 51023 13021 Prepared foodstuffs Δ
Produkty mineralne .............. 16032 20595 25566 21525 5488 Mineral products
Drewno i artykuły z drewna Δ 8355 9999 15463 16987 4341 Wood and articles of wood Δ
Obuwie, nakrycia głowy itp.Δ 1249 1934 4578 5509 1407 Footwear, headgear, etc.Δ
Δ
Sprzęt transportowy .......... 49107 75940 108729 117846 30102 Transport equipment Δ
Broń i amunicja Δ ................. 84,2 65,5 431 579 149 Arms and ammunition Δ
Miscellaneous manufactured
Artykuły przemysłowe różne a 20734 26911 52127 58855 15014 articles a
TABL. 8 (493). DYNAMIKA IMPORTU I EKSPORTU WEDŁUG SEKCJI NOMENKLATURY SCALONEJ CNa (ceny stałe)
INDICES OF IMPORTS AND EXPORTS BY SECTIONS OF COMBINED NOMENCLATURE — CN a
(constant prices)
2014 2015 2016
SEKCJE rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= SECTIONS
previous year=100 =100 =100 =100
w tym: of which:
Produkty pochodzenia roślinnego ... 108,0 103,5 113,6 203,7 194,3 136,7 Vegetable products
Tłuszcze i oleje Δ ............................. 106,5 100,1 110,0 286,2 204,2 167,3 Fats and oils Δ
Przetwory spożywcze Δ ................... 108,2 105,9 105,1 395,6 214,2 135,5 Prepared foodstuffs Δ
Produkty mineralne ......................... 105,6 109,9 104,9 142,6 124,8 116,9 Mineral products
Produkty przemysłu chemicznego Δ 107,6 98,4 112,3 300,5 193,4 132,5 Products of the chemical industry Δ
Drewno i artykuły z drewna Δ ........... 121,1 103,9 114,6 214,1 117,8 126,4 Wood and articles of wood Δ
Materiały i artykuły włókiennicze ..... 118,6 111,5 110,5 255,6 193,3 148,2 Textiles and textile articles
Obuwie, nakrycia głowy itp.Δ ........... 119,4 103,4 108,1 338,4 188,5 151,8 Footwear, headgear, etc.Δ
Sprzęt transportowy Δ ...................... 104,0 106,8 102,4 104,4 186,7 133,9 Transport equipment Δ
Broń i amunicja Δ ............................. 137,0 159,4 160,5 317,5 203,4 238,7 Arms and ammunition Δ
a Wskaźniki dynamiki obliczono na podstawie danych wyrażonych w złotych; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na
str. 34. b Dane obejmują m.in. meble, prefabrykaty budynków, zabawki.
a Indices calculated on the basis of data expressed in zlotys; see general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
b Data include i.a. furniture, prefabricated buildings, toys.
570 Handel zagraniczny
TABL. 8 (493). DYNAMIKA IMPORTU I EKSPORTU WEDŁUG SEKCJI NOMENKLATURY SCALONEJ CNa (dok.)
INDICES OF IMPORTS AND EXPORTS BY SECTIONS OF COMBINED NOMENCLATURE — CN a (cont.)
2014 2015 2016
SEKCJE rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= SECTIONS
previous year=100 =100 =100 =100
w tym: of which:
Produkty pochodzenia roślinnego ... 110,1 107,2 97,9 425,5 211,8 168,2 Vegetable products
Tłuszcze i oleje Δ ............................. 115,1 107,5 96,0 1393 423,8 178,3 Fats and oils Δ
Przetwory spożywczeΔ .................... 109,8 110,8 107,7 591,5 292,0 174,3 Prepared foodstuffs Δ
Produkty mineralne ......................... 103,7 109,3 91,9 140,7 124,8 145,8 Mineral products
Produkty przemysłu chemicznegoΔ 112,5 105,3 119,2 536,8 282,4 180,3 Products of the chemical industry Δ
Drewno i artykuły z drewnaΔ ........... 112,2 109,0 108,2 151,8 114,3 137,1 Wood and articles of wood Δ
Materiały i artykuły włókiennicze ..... 114,0 115,8 113,3 177,5 194,1 172,2 Textiles and textile articles
Obuwie, nakrycia głowy itp.Δ ........... 106,9 115,6 118,3 206,1 258,0 215,1 Footwear, headgear, etc.Δ
Sprzęt transportowyΔ ...................... 95,9 110,8 99,8 446,2 157,3 115,4 Transport equipment Δ
Broń i amunicjaΔ ............................. 197,9 302,4 142,4 131,3 145,5 1173 Arms and ammunition Δ
a Wskaźniki dynamiki obliczono na podstawie danych wyrażonych w złotych; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na
str. 34. b Dane obejmują m.in. meble, prefabrykaty budynków, zabawki.
a Indices calculated on the basis of data expressed in zlotys; see general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
b Data include i.a. furniture, prefabricated buildings, toys.
Foreign trade 571
IMPORT
IMPORTS
Mięso (bez drobiu) świeże, schłodzone Meat (excluding poultry) fresh, chilled
lub zamrożone w tys. t ....................... 690,2 719,9 5381,0 6126,7 or frozen in thous. t
Filety i inne mięso z ryb świeże, schło- Fish fillets and other fish meat, fresh,
dzone lub zamrożone w tys. t ............ 179,9 199,9 2136,6 2522,9 chilled or frozen in thous. t
Owoce świeże lub suszone w tys. t ....... 1400,9 1495,4 4446,2 5057,5 Fresh or dried fruit in thous. t
banany świeże lub suszone 374,9 402,8 1016,0 1101,2 bananas, fresh or dried
Pszenica i meslin w tys. t ...................... 419,9 828,3 315,3 550,8 Wheat and meslin in thous. t
Rudy żelaza i koncentraty w tys. t ......... 7164,6 7040,0 1235,8 1407,4 Iron ores and concentrates in thous. t
Ropa naftowa w mln t ........................... 26,2 25,1 36807,8 27890,4 Petroleum oils in mln t
Oleje ropy naftowej niesurowe, benzy- Petroleum oils, not crude, spirits, kero-
na, nafta, oleje napędowe, opałowe sene, gas oils, fuel oils, others in
i inne w tys. t ..................................... 2863,7 4754,1 6788,1 9104,2 thous. t
Nawozy mineralne i chemiczne w tys. t 2758,9 3066,4 3113,0 3113,1 Mineral or chemical fertilizers in thous. t
TABL. 9 (494). IMPORT I EKSPORT WAŻNIEJSZYCH TOWARÓW WEDŁUG NOMENKLATURY SCALONEJ CN (cd.)
IMPORTS AND EXPORTS OF MAJOR COMMODITIES BY COMBINED NOMENCLATURE — CN (cont.)
IMPORT (dok.)
IMPORTS (cont.)
Artykuły z kauczuku w tys. t .................. 582,2 650,2 9695,4 11073,3 Articles of rubber in thous. t
Tkaniny bawełniane w tys. t .................. 36,0 38,3 1113,6 1183,2 Woven fabrics of cotton in thous. t
Włókna chemiczne ciągłe w tys. t ......... 142,2 163,5 2372,9 2804,5 Man-made filaments in thous. t
Włókna chemiczne cięte w tys. t ........... 145,4 161,2 1722,8 1931,0 Man-made staple fibres in thous. t
Wyroby ceramiczne w tys. t .................. 333,9 428,3 1029,1 1383,6 Ceramic products in thous. t
Szkło i wyroby ze szkła w tys. t ............. 1036,8 1161,0 3946,0 4503,3 Glass and glassware in thous. t
Rury, przewody rurowe i profile drążone Tubes, pipes and hollow profiles of iron
z żeliwa lub stali w tys. t .................... 605,7 725,9 3077,2 3342,5 or steel in thous. t
Aluminium i artykuły z aluminium w tys. t 1327,5 1444,1 13920,3 14792,0 Aluminium and articles thereof in thous. t
Armatura do rur, kotłów, zbiorników, Appliances for pipes, boilers, vats, pres-
zawory redukcyjne i sterowane ter- sure-reducing valves and thermostat-
mostatycznie w tys. t ......................... 65,3 65,5 4069,8 4668,7 ically controlled valves in thous. t
Samochody osobowe w tys. szt. ........... 361,6 460,9 20815,5 29046,5 Motor cars in thous. pieces
Foreign trade 573
TABL. 9 (494). IMPORT I EKSPORT WAŻNIEJSZYCH TOWARÓW WEDŁUG NOMENKLATURY SCALONEJ CN (cd.)
IMPORTS AND EXPORTS OF MAJOR COMMODITIES BY COMBINED NOMENCLATURE — CN (cont.)
EKSPORT
EXPORTS
Mięso i jadalne podroby z drobiu świe- Meat and edible offal of poultry, fresh,
że, schłodzone lub zamrożone w tys. t 841,1 1025,1 6856,0 7750,2 chilled or frozen in thous. t
Mleko i śmietana w tys. t ....................... 663,7 714,9 2259,6 2040,3 Milk and cream in thous. t
Ziemniaki świeże lub schłodzone w tys. t 15,1 26,5 11,2 24,7 Potatoes fresh or chilled in thous. t
Warzywa świeże lub schłodzone w tys. t 653,1 716,8 2337,3 2733,0 Fresh or chilled vegetables in thous. t
Warzywa zamrożone w tys. t ................ 442,7 455,9 1017,8 1083,7 Frozen vegetables in thous. t
Owoce świeże lub suszone w tys. t ....... 1121,6 1360,9 2162,6 2483,7 Fresh or dried fruit in thous. t
Owoce zamrożone w tys. t .................... 360,5 374,1 1836,4 1980,4 Frozen fruit in thous. t
Przetwory mięsne w tys. t ..................... 261,2 292,7 3208,6 3692,6 Meat products in thous. t
Melasy powstałe z ekstrakcji lub rafina- Molasses resulting from the extraction
cji cukru w tys. t ................................. 206,3 250,5 107,1 131,2 or refining of sugar in thous. t
Oleje ropy naftowej niesurowe, benzy- Petroleum oils, not crude, spirits, kero-
na, nafta, oleje napędowe, opałowe sene, gas oils, fuel oils, others
i inne w tys. t ..................................... 7037,5 6115,8 12204,2 8816,6 in thous. t
Alkohole alifatyczne i cykliczne i ich Acyclic and cyclic alcohols and their
pochodne w tys. t .............................. 242,3 285,9 661,8 652,9 derivatives in thous. t
Nawozy mineralne i chemiczne w tys. t 2603,5 2510,8 2933,0 2391,5 Mineral or chemical fertilizers in thous. t
Artykuły z kauczuku w tys. t .................. 899,0 953,6 15578,4 16688,9 Articles of rubber in thous. t
574 Handel zagraniczny
TABL. 9 (494). IMPORT I EKSPORT WAŻNIEJSZYCH TOWARÓW WEDŁUG NOMENKLATURY SCALONEJ CN (dok.)
IMPORTS AND EXPORTS OF MAJOR COMMODITIES BY COMBINED NOMENCLATURE — CN (cont.)
EKSPORT (dok.)
EXPORTS (cont.)
Drewno surowe, również zgrubnie ob- Wood in the rough, also roughly squared
robione w tys. t .................................. 1928,3 2300,1 704,7 873,2 in thous. t
Włókna chemiczne ciągłe w tys. t ......... 36,3 42,1 674,3 805,2 Man-made filaments in thous. t
Włókna chemiczne cięte w tys. t ........... 19,5 18,3 288,3 302,9 Man-made staple fibres in thous. t
Obuwie w mln par ................................. 70,5 80,4 3620,4 4539,0 Footwear in mln pairs
Wyroby ceramiczne w tys. t .................. 888,7 977,6 1969,8 2207,8 Ceramic products in thous. t
Szkło i wyroby ze szkła w tys. t ............. 1180,1 1251,2 6516,9 7173,4 Glass and glassware in thous. t
Srebro (włącznie z pokrywanym złotem Silver (including silver plated with gold
lub platyną) w t .................................. 1465,0 1279,0 2742,6 2743,8 or platinum) in t
Rury, przewody rurowe i profile drążone Tubes, pipes and hollow profiles of iron
z żeliwa lub stali w tys. t .................... 374,5 400,2 1480,3 1555,9 or steel in thous. t
Miedź i stopy miedzi w tys. t ................. 303,0 259,0 6279,3 5029,4 Copper and copper alloys in thous. t
Aluminium i artykuły z aluminium w tys. t 854,6 893,7 10333,1 11083,9 Aluminium and articles thereof in thous. t
Obrabiarki do metali i innych materiałów Machines for working metal and other
w tys. t ............................................... 28,5 30,8 1169,2 1454,0 materials in thous. t
Samochody osobowe w tys. szt. ........... 592,3 645,6 24726,1 30269,6 Motor cars in thous. pieces
Foreign trade 575
w tym: of which:
Żywność i zwierzęta żywe .......... 17365 34972 53996 60094 15329 Food and live animals
Napoje i tytoń ............................. 1713 3339 5497 5999 1530 Beverages and tobacco
Chemikalia i produkty pokrewne 46797 76446 103805 115611 29493 Chemicals and related products
w tym: of which:
Żywność i zwierzęta żywe .......... 25314 44400 81419 87947 22433 Food and live animals
Napoje i tytoń ............................. 1789 6335 12201 12044 3074 Beverages and tobacco
Chemikalia i produkty pokrewne 19607 41145 66268 73542 18769 Chemicals and related products
TABL. 11 (496). DYNAMIKA IMPORTU I EKSPORTU WEDŁUG SEKCJI SITCa (ceny stałe)
INDICES OF IMPORTS AND EXPORTS BY SITC SECTIONS a (constant prices)
2014 2015 2016
SEKCJE rok poprzedni=100 2000= 2005= 2010= SECTIONS
previous year=100 =100 =100 =100
w tym: of which:
Żywność i zwierzęta żywe ............... 108,0 104,8 107,4 346,7 238,9 141,6 Food and live animals
Napoje i tytoń .................................. 107,1 114,4 103,2 513,4 236,2 152,0 Beverages and tobacco
Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce Animal and vegetable oils, fats and
i roślinne ...................................... 110,3 99,4 111,3 256,8 176,0 165,7 waxes
Chemikalia i produkty pokrewne ..... 108,6 100,3 112,7 323,1 202,9 136,1 Chemicals and related products
w tym: of which:
Żywność i zwierzęta żywe ............... 108,3 109,2 106,3 575,0 258,5 169,9 Food and live animals
Napoje i tytoń .................................. 115,6 111,9 104,7 982,3 359,6 161,3 Beverages and tobacco
Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce Animal and vegetable oils, fats and
i roślinne ...................................... 121,8 105,9 91,3 1791 344,6 185,8 waxes
Chemikalia i produkty pokrewne ..... 109,5 107,7 115,6 567,2 285,1 174,0 Chemicals and related products
a Wskaźniki dynamiki obliczono na podstawie danych wyrażonych w złotych; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na
str. 34.
a Indices calculated on the basis of data expressed in zlotys; see general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
Foreign trade 577
Żywność i napoje ............................ 17066 53131 60635 15470 Food and beverages
głównie dla przemysłu ............. 1336 5122 6150 1570 mainly for industry
głównie dla przemysłu ............. 2263 6323 7569 1933 mainly for industry
Paliwa i smary ................................. 37179 62923 54564 13916 Fuels and lubricants
części i akcesoria ........................ 29837 74844 77043 19643 parts and accessories
Środki transportu oraz części i ak- Transport equipment and parts and
cesoria ........................................ 44751 104652 115491 29505 accessories thereof
samochody osobowe ................... 9818 20982 29042 7421 passenger motor cars
części i akcesoria ........................ 21858 52242 59704 15243 parts and accessories
Żywność i napoje ............................ 25924 84423 89627 22865 Food and beverages
głównie dla przemysłu ............. 1751 6621 5247 1335 mainly for industry
głównie dla przemysłu ............. 2035 5611 5317 1356 mainly for industry
Paliwa i smary ................................. 14873 23269 19629 5004 Fuels and lubricants
części i akcesoria ........................ 20074 46655 51013 13018 parts and accessories
Środki transportu oraz części i ak- Transport equipment and parts and
cesoria ........................................ 68765 149931 159185 40645 accessories thereof
samochody osobowe ................... 17376 24860 30266 7726 passenger motor cars
części i akcesoria ........................ 34515 86510 97251 24836 parts and accessories
z ich sprzedaży, amortyzację oddanych w dzier- depreciation of leased or rented fixed assets
żawę lub najem środków trwałych i środków and assets under construction, unplanned
trwałych w budowie, nieplanowane odpisy amor- write-offs (write-offs by virtue of a permanent
tyzacyjne (odpisy z tytułu trwałej utraty warto- loss of value), penalties, fines, indemnities
ści), poniesione kary, grzywny, odszkodowania, paid, partially or fully written off liabilities re-
odpisane w części lub w całości wierzytelności lated to bankruptcy, composition, restructuring
w związku z postępowaniem upadłościowym,
proceedings, reserves made for future certain
układowym i naprawczym, utworzone rezerwy
na pewne lub o dużym stopniu prawdopodo- liabilities or liabilities, which are likely to occur
bieństwa przyszłe zobowiązania (straty z trans- (loss on current business transaction in), write-
akcji gospodarczych w toku), odpisy aktualizują- -offs updating the value of non-financial assets,
ce wartość aktywów niefinansowych, koszty costs of maintaining premises required for so-
utrzymania obiektów działalności socjalnej, da- cial activity, donations or fixed assets received
rowizny lub nieodpłatnie przekazane aktywa free of charge;
trwałe; 4) financial costs, in particular, interest from con-
4) koszty finansowe, na które składają się tracted credits and loans, interest and discount
w szczególności: odsetki od zaciągniętych kre- on bonds issued by the entity, default interest,
dytów i pożyczek, odsetki i dyskonto od wyemi- loss on the sale of investments, write-offs updat-
towanych przez jednostkę obligacji, odsetki za ing the value of investment, the surplus of for-
zwłokę, strata ze zbycia inwestycji, odpisy z ty- eign exchange losses over gains.
tułu aktualizacji wartości inwestycji, nadwyżka 4. Revenues and costs of obtaining rev-
ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi.
4. Przychody i koszty uzyskania przychodów enues from the sale of products, goods and mater-
ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów ials which have an influence on the financial result
wpływające na wynik finansowy ustala się w warto- are expressed in actual sales prices, taking into
ści wyrażonej w rzeczywistych cenach sprzedaży, account discounts, rebates and reductions, exclud-
z uwzględnieniem opustów, rabatów i bonifikat, bez ing the value added tax (VAT).
podatku od towarów i usług (VAT). 5. The financial result on economic activity
5. Wynik finansowy na działalności gospo- is the sum of the financial result from the sale of
darczej jest to suma wyniku finansowego na products, goods and materials, the result on other
sprzedaży produktów, towarów i materiałów, wyniku operating activity as well as the result on financial
na pozostałej działalności operacyjnej oraz wyniku operations.
na operacjach finansowych. 6. Result on extraordinary events (extraordin-
6. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (zyski i stra- ary profits and losses) are the financial results of
ty nadzwyczajne) to skutki finansowe zdarzeń po- one-time events, outside the usual activity of an
wstających niepowtarzalnie, poza zwykłą działalno-
entity, and not connected with general risk of activ-
ścią jednostki i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem
jej prowadzenia, a w szczególności spowodowa- ity, and in particular, the result of coincidental
nych zdarzeniami losowymi. events.
W 2016 r. wszelkie skutki zdarzeń, które dotych- In 2016 all economic effects of the events which
czas wpływały na zyski i straty nadzwyczajne, są previously affected the extraordinary profits and
zaliczane odpowiednio do pozostałych przychodów losses are classified as other operating revenues or
operacyjnych i pozostałych kosztów operacyjnych. other operating costs, respectively.
7. Wynik finansowy brutto (zysk lub strata) jest 7. The gross financial result (profit or loss)
to wynik na działalności gospodarczej, do 2015 r. is the result on economic activity, until 2015 cor-
korygowany o wynik zdarzeń nadzwyczajnych. rected by result on extraordinary events.
8. Obowiązkowe obciążenia wyniku finan- 8. Obligatory encumbrances on gross finan-
sowego brutto obejmują podatek dochodowy od cial result include corporate income tax and
osób prawnych i fizycznych oraz inne płatności personal income tax as well as other payments
wynikające z odrębnych przepisów. Podatek do- resulting from separate regulations. Income tax
chodowy jest to podatek od osiągniętego zysku,
który podmiot gospodarczy jest zobowiązany uiścić is the tax on earned profit which an economic entity
po uwzględnieniu przyznanych ulg. Obejmuje on: is obligated to pay after considering abatements
― część bieżącą, tj. podatek wykazany w deklara- granted. It includes:
cji podatkowej za dany okres sprawozdawczy, ― the current part, i.e., the tax presented in the tax
― część odroczoną, tj. różnicę między stanem declaration for a given reporting period,
rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczone- ― the deferred part, i.e., a difference between the
go (w związku z przejściowymi różnicami mię- state of provisions and assets, by virtue of defer-
dzy wynikiem finansowym brutto a podstawą red tax (because of the temporary differences
opodatkowania, wynikającymi z odmienności between the gross financial result and the basis
momentu ujęcia przychodu i kosztu zgodnie for taxation resulting from the different moments
z przepisami o rachunkowości a przepisami of the income and cost statement, in accordance
podatkowymi) na koniec i początek okresu with the tax and accouting regulations) at the
sprawozdawczego. end and the beginning of the reporting period.
9. Wynik finansowy netto (zysk lub strata) 9. The net financial result (profit or loss) is de-
otrzymuje się po pomniejszeniu wyniku finansowe-
rived after decreasing the gross financial result by
go brutto o obowiązkowe obciążenia.
10. Relacje ekonomiczne przedstawione w tabl. 2 obligatory encumbrances.
obliczono następująco: 10. The economic relations presented in table 2
1) wskaźnik poziomu kosztów jako relację kosz- were calculated as follows:
tów uzyskania przychodów z całokształtu dzia- 1) cost level indicator as the relation of the costs
łalności do przychodów z całokształtu działalno- of obtaining revenues from total activity to rev-
ści; enues from total activity;
Finances of enterprises 581
Wynik finansowy bruttoa ................... 80227 133817 121705 157855 Gross financial result a
sektor publiczny ............................... 11972 23606 11779 17284 public sector
sektor prywatny ................................ 68255 110211 109926 140571 private sector
Zysk brutto ........................................... 96143 154410 176810 195973 Gross profit
Strata brutto ......................................... 15916 20593 55105 38118 Gross loss
Wynik finansowy netto ...................... 63799 112509 101860 132496 Net financial result
sektor publiczny ............................... 8361 19857 8372 13628 public sector
sektor prywatny ................................ 55438 92652 93488 118868 private sector
Zysk netto ............................................ 79750 132599 154364 171811 Net profit
Strata netto .......................................... 15951 20090 52504 39315 Net loss
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
Finances of enterprises 583
Przychody z całokształtu działalno- 2005 14628 178 764157 37346 24230 598419
ści 2010 22165 297 1144854 50505 25571 892194
Revenues from total activity 2015 29863 237 1425763 55312 28420 1135918
2016 27407 224 1457385 50115 24928 1179429
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 19851 178 1160595 41669 19393 992541
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 5572 19,9 250148 3762 3036 158104
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 408 2,5 23683 922 162 14730
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 14296 165 719422 32210 22330 565466
łokształtu działalności 2010 20167 330 1073282 42329 23717 848490
Costs of obtaining revenues from 2015 26269 216 1374023 62974 33294 1076761
total activity 2016 25212 217 1372478 53345 24814 1107899
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 20023 193 1113953 39745 20012 955915
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 4305 16,1 205770 3384 2789 123246
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 380 6,1 29217 7505 928 15491
Wynik finansowy na działalności 2005 332 13,3 44735 5136 1900 32953
gospodarczej 2010 1998 –32,7 71572 8176 1854 43704
Financial result on economic activity 2015 3594 21,0 51740 –7662 –4874 59157
2016 2195 6,7 84907 –3230 114 71530
Wynik zdarzeń nadzwyczajnycha ..... 2005 6,9 0,0 262 0,2 0,1 264
Result on extraordinary eventsa 2010 6,7 0,0 31,0 7,0 7,9 45,8
2015 0,9 — 24,2 –18,4 –29,2 43,2
Wynik finansowy bruttoa .................. 2005 339 13,3 44997 5136 1900 33217
a
Gross financial result 2010 2005 –32,7 71603 8183 1862 43750
2015 3595 21,0 51764 –7681 –4903 59201
2016 2195 6,7 84907 –3230 114 71530
Zysk brutto Gross profit ................................. 2383 30,3 102112 1942 1418 79209
Strata brutto Gross loss ................................. 188 23,6 17205 5172 1304 7679
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 59,2 0,5 9047 1068 538 6296
finansowego brutto 2010b 72,9 6,8 11299 1572 396 6677
Obligatory encumbrances on gross 2015 1591 3,4 8319 522 –384 7487
financial result 2016 1250 0,4 12922 1020 173 9254
Wynik finansowy netto ..................... 2005 280 12,7 35950 4068 1362 26922
Net financial result 2010 1932 –39,5 60304 6611 1466 37073
2015 2004 17,6 43445 –8203 –4519 51714
2016 945 6,3 71985 –4250 –58,5 62276
Zysk netto Net profit ...................................... 1844 29,9 89587 1741 1299 69874
Strata netto Net loss ...................................... 899 23,6 17602 5991 1358 7598
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
584 Finanse przedsiębiorstw
produkcja
produkcja produkcja skór
WYSZCZEGÓLNIENIE produkcja produkcja
artykułów produkcja wyrobów i wyrobów
wyrobów odzieży
SPECIFICATION spożyw- napojów tytoniowych skórzanychΔ
tekstylnych manufac-
czych manufac- manufac- manufac-
manufac- ture of
manufac- ture of ture of ture of
ture of wearing
ture of food beverages tobacco
textiles apparel leather and
products products related
products
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 103604 22813 14386 6973 5629 2020
ści 2010 141714 28577 13493 7232 5060 2371
Revenues from total activity 2015 187556 32647 12232 10427 4894 3908
2016 200646 31787 12575 11997 5068 4219
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 167771 28104 8125 10889 4284 3653
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 28986 2632 4369 803 616 480
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 1950 415 5,0 124 32,5 32,8
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 99998 21389 14134 6824 5518 1944
łokształtu działalności 2010 135129 26596 13244 6885 4845 2232
Costs of obtaining revenues from 2015 179470 30658 11992 9833 4559 3488
total activity 2016 191152 29663 12108 11180 4749 3883
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 163627 27121 10717 10302 4131 3421
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 23903 1536 1226 626 471 400
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 2030 516 69,4 129 58,0 23,5
Wynik finansowy na działalności 2005 3606 1424 252 149 111 76,2
gospodarczej 2010 6585 1981 249 347 215 139
Financial result on economic activity 2015 8086 1989 241 594 335 419
2016 9494 2124 467 817 319 336
Wynik zdarzeń nadzwyczajnycha ..... 2005 86,6 15,5 0,0 –1,7 4,2 0,4
Result on extraordinary eventsa 2010 3,6 –0,1 –0,1 1,4 0,8 –0,2
2015 2,8 –0,2 — 3,9 0,0 0,0
Wynik finansowy bruttoa .................. 2005 3693 1440 252 148 115 76,6
Gross financial result a 2010 6589 1981 249 349 215 139
2015 8089 1988 241 598 335 419
2016 9494 2124 467 817 319 336
Zysk brutto Gross profit ................................. 10237 2227 468 870 392 351
Strata brutto Gross loss ................................. 743 103 1,3 52,5 73,3 14,8
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 724 297 65,7 55,9 37,5 19,4
finansowego brutto 2010b 1040 363 75,9 59,1 31,8 19,5
Obligatory encumbrances on gross 2015 1206 19,9 69,4 81,5 40,3 60,7
financial result 2016 1381 360 87,7 108 43,3 57,9
Wynik finansowy netto ..................... 2005 2969 1143 186 91,8 78,0 57,1
Net financial result 2010 5549 1618 173 289 184 119
2015 6883 1968 171 516 295 359
2016 8113 1764 379 709 276 278
Zysk netto Net profit ...................................... 8838 1864 380 763 351 293
Strata netto Net loss ...................................... 725 99,7 1,5 54,5 75,5 14,8
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
Finances of enterprises 585
produkcja
poligrafia produkcja
wyrobów produkcja
i reproduk- chemika-
z drewna, produkcja koksu produkcja
cja zapisa- liów i wy-
korka, papieru i produktów wyrobów
WYSZCZEGÓLNIENIE nych robów
słomy i wyrobów rafinacji farmaceu-
nośników chemicz-
SPECIFICATION i wiklinyΔ z papieru ropy nafto- tycznychΔ
informacji nych
manufac- manufac- wejΔ manufac-
printing manufac-
ture of ture of manufac- ture of
and ture of
products paper ture of coke pharma-
reproduc- chemicals
of wood, and paper and refined ceutical
tion of and chem-
cork, products petroleum productsΔ
recorded ical
straw and products
media products
wicker Δ
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 15891 18155 5213 56280 33018 9333
ści 2010 20447 24164 7674 111425 49017 16529
Revenues from total activity 2015 28084 35374 10979 114339 64210 17390
2016 28858 36717 11436 108008 65168 17665
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 25318 34092 10251 64010 54187 13173
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 2823 2006 839 40283 8403 3858
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 338 186 120 3270 1680 423
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 14989 16830 4752 51584 30888 8158
łokształtu działalności 2010 19871 22464 7340 107035 45992 14728
Costs of obtaining revenues from 2015 26211 32374 10129 113286 58910 16357
total activity 2016 26826 33781 10477 100147 59164 16097
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 23374 31207 9508 68064 50782 13013
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 2770 1679 728 30398 5955 2397
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 403 589 116 1067 1510 253
Wynik finansowy na działalności 2005 902 1325 461 4696 2130 1175
gospodarczej 2010 576 1700 334 4390 3025 1801
Financial result on economic activity 2015 1873 3000 850 1053 5300 1033
2016 2032 2936 959 7861 6004 1568
Wynik zdarzeń nadzwyczajnycha ..... 2005 6,4 –2,4 0,2 0,1 1,6 0,0
Result on extraordinary eventsa 2010 0,2 –0,3 0,1 –2,4 4,4 1,2
2015 5,1 3,0 0,0 2,7 –0,1 0,0
Wynik finansowy bruttoa .................. 2005 909 1322 461 4696 2131 1176
a
Gross financial result 2010 576 1700 334 4388 3029 1802
2015 1878 3003 850 1056 5300 1033
2016 2032 2936 959 7861 6004 1568
Zysk brutto Gross profit .............................. 2265 3167 1020 8056 6228 1668
Strata brutto Gross loss ............................. 233 231 61,7 195 224 99,8
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 135 191 93,8 931 435 208
finansowego brutto 2010b 143 200 87,9 715 470 273
Obligatory encumbrances on gross 2015 192 338 107 228 810 239
financial result 2016 217 256 155 1068 424 257
Wynik finansowy netto ..................... 2005 774 1131 367 3765 1696 968
Net financial result 2010 433 1500 246 3673 2559 1530
2015 1686 2665 743 828 4490 794
2016 1815 2680 804 6793 5580 1311
Zysk netto Net profit ................................... 2043 2914 866 6978 5797 1406
Strata netto Net loss .................................. 228 234 62,1 185 217 94,3
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
586 Finanse przedsiębiorstw
produkcja
produkcja
wyrobów
kompute-
produkcja z pozosta-
rów, wyro-
wyrobów łych mine- produkcja
produkcja bów elek-
z gumy ralnych produkcja urządzeń
WYSZCZEGÓLNIENIE wyrobów tronicznych
i tworzyw surowców metali elektrycz-
SPECIFICATION z metaliΔ i optycz-
sztucznych niemeta- manufac- nych
manufac- nych
manufac- licznych ture of manufac-
ture of manufac-
ture of manufac- basic ture of
metal ture of
rubber and ture of metals electrical
productsΔ computer,
plastic other non- equipment
electronic
products -metallic
and optical
mineral
products
products
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 31469 26628 30174 33505 19385 22799
ści 2010 50812 40498 37039 55569 43875 43760
Revenues from total activity 2015 75555 46829 46817 77702 37607 60199
2016 81369 49509 47124 80917 39646 62166
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 72501 42784 42966 70724 35117 50644
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 7106 5393 2645 8222 3350 10614
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 563 634 645 698 784 380
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 29618 24374 28973 31130 18843 21242
łokształtu działalności 2010 47843 37409 36919 52521 42699 41115
Costs of obtaining revenues from 2015 70493 43076 45815 71802 36125 57024
total activity 2016 75375 45370 45077 75248 38165 59732
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 67617 39470 40967 65707 34192 49969
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 5742 4401 2367 7161 2902 8504
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 1047 807 1030 1198 798 592
Wynik finansowy na działalności 2005 1851 2254 1201 2375 542 1557
gospodarczej 2010 2969 3089 120 3048 1176 2645
Financial result on economic activity 2015 5063 3753 1002 5900 1482 3174
2016 5994 4139 2047 5669 1481 2434
Wynik zdarzeń nadzwyczajnycha ..... 2005 8,3 –14,8 6,8 89,0 –1,4 6,6
a
Result on extraordinary events 2010 –6,3 34,9 0,0 –6,0 –0,3 0,0
2015 –8,5 9,4 0,1 6,7 0,1 0,2
a
Wynik finansowy brutto .................. 2005 1859 2239 1208 2464 541 1564
a
Gross financial result 2010 2962 3124 120 3042 1176 2645
2015 5055 3763 1002 5906 1482 3174
2016 5994 4139 2047 5669 1481 2434
Zysk brutto Gross profit .............................. 6334 4674 2840 6769 1633 2708
Strata brutto Gross loss ............................. 340 535 793 1100 152 274
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 334 432 201 406 97,7 349
finansowego brutto 2010b 389 278 –35,1 494 180 432
Obligatory encumbrances on gross 2015 598 494 193 840 52,6 129
financial result 2016 684 527 301 769 199 320
Wynik finansowy netto ..................... 2005 1525 1807 1007 2058 444 1215
Net financial result 2010 2574 2845 156 2547 996 2213
2015 4457 3269 809 5066 1430 3045
2016 5310 3612 1746 4900 1282 2114
Zysk netto Net profit ................................... 5648 4149 2523 5955 1461 2392
Strata netto Net loss .................................. 338 537 777 1055 179 278
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
Finances of enterprises 587
produkcja
naprawa,
pojazdów produkcja
pozo- konser-
produkcja samocho-
stałego wacja
maszyn dowych,
sprzętu pozostała i instalo-
WYSZCZEGÓLNIENIE i urządzeńΔ przyczep produkcja
trans- produkcja wanie
SPECIFICATION manufac- i naczepΔ mebli
wyrobów maszyn
ture manufac- portowego manufac- i urządzeń
manufac- other
of machin- ture ture
ture manufac- repair and
ery and of motor of furniture
of other turing installation
equipment vehicles,
of machin-
n.e.c. trailers and transport
equipment ery and
semi-
equipment
-trailers
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 28984 67350 10255 20426 3305 10824
ści 2010 37277 98760 10931 23296 6448 16226
Revenues from total activity 2015 42163 134884 21130 35107 9204 26681
2016 42787 150931 19923 38249 10251 22413
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 37276 137397 17468 33973 8143 19691
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 4366 10785 1807 3659 1872 2187
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 474 1315 236 222 44,9 158
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 27434 64041 10209 19361 3056 10177
łokształtu działalności 2010 35016 94732 10550 21911 6159 15255
Costs of obtaining revenues from 2015 39429 128709 20476 32877 8565 25103
total activity 2016 39973 144031 18816 35888 9566 21431
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 35113 131660 17073 31965 7852 19063
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 3475 9608 696 3075 1444 1782
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 671 1282 584 341 133 244
Wynik finansowy na działalności 2005 1550 3309 45,4 1065 249 647
gospodarczej 2010 2261 4028 381 1385 289 971
Financial result on economic activity 2015 2734 6175 654 2230 639 1578
2016 2814 6900 1107 2361 685 982
Wynik zdarzeń nadzwyczajnycha ..... 2005 20,9 16,2 3,8 3,2 0,6 13,0
a
Result on extraordinary events 2010 19,6 –1,6 –0,4 0,7 1,0 –4,1
2015 17,0 0,3 –0,8 2,6 –1,2 0,1
a
Wynik finansowy brutto .................. 2005 1571 3325 49,2 1068 250 659
a
Gross financial result 2010 2281 4026 381 1385 290 966
2015 2751 6176 654 2232 638 1578
2016 2814 6900 1107 2361 685 982
Zysk brutto Gross profit .............................. 3245 8040 1401 2508 749 1359
Strata brutto Gross loss ............................. 431 1140 294 147 63,4 377
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 367 521 28,8 166 44,6 155
finansowego brutto 2010b 402 516 51,1 226 56,9 209
Obligatory encumbrances on gross 2015 474 619 94,2 249 84,6 268
financial result 2016 460 1026 56,0 244 78,8 174
Wynik finansowy netto ..................... 2005 1204 2804 20,4 902 205 504
Net financial result 2010 1879 3510 330 1160 233 757
2015 2277 5557 560 1983 553 1310
2016 2354 5874 1051 2117 606 808
Zysk netto Net profit ................................... 2786 7134 1232 2262 669 1170
Strata netto Net loss .................................. 432 1260 181 145 63,0 362
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
588 Finanse przedsiębiorstw
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
Finances of enterprises 589
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 567594 379908 138553 65719 39548 6896 65113
ści 2010 850054 527358 244101 99013 56449 10971 91264
Revenues from total activity 2015 1059451 647158 306007 138045 81803 15773 105776
2016 1096961 651403 317997 149983 85969 17070 109316
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 72109 49439 13737 131259 76685 14098 92292
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 1007620 591421 298922 12287 5543 2156 11761
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 6419 3485 2472 1352 610 313 2735
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 553147 369002 135880 64067 39417 6384 57565
łokształtu działalności 2010 826160 512547 237558 95767 55013 10558 80507
Costs of obtaining revenues from 2015 1032862 629300 299626 132266 78263 14653 98496
total activity 2016 1065356 630679 310025 143064 81709 15795 102875
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 216664 125471 74053 126119 74470 13630 83000
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 830069 495052 228994 11180 4887 1271 11705
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 8847 4933 3123 3334 1143 579 4353
Wynik finansowy na działalności 2005 14447 10906 2673 1652 131 511 7547
gospodarczej 2010 23894 14811 6543 3246 1436 413 10757
Financial result on economic activity 2015 26589 17858 6381 5779 3540 1120 7280
2016 31605 20724 7972 6919 4260 1275 6441
Wynik zdarzeń nadzwyczajnycha ..... 2005 –24,3 –18,9 –0,2 4,3 3,0 8,2 54,3
a
Result on extraordinary events 2010 85,3 83,0 –0,6 –3,5 0,6 4,8 1,7
2015 73,5 68,5 2,9 0,8 1,3 –0,3 1,8
a
Wynik finansowy brutto .................. 2005 14423 10887 2672 1657 134 520 7602
a
Gross financial result 2010 23979 14894 6543 3243 1437 418 10758
2015 26663 17926 6384 5780 3541 1120 7281
2016 31605 20724 7972 6919 4260 1275 6441
Zysk brutto Gross profit .............................. 38395 23937 11292 8773 4783 1563 10024
Strata brutto Gross loss ............................. 6790 3213 3320 1854 523 288 3583
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 2833 2030 593 790 441 86,7 1232
finansowego brutto 2010b 3653 2271 993 819 488 133 1500
Obligatory encumbrances on gross 2015 4189 2773 1101 1029 603 147 949
financial result 2016 5053 2937 1683 845 665 145 1277
Wynik finansowy netto ..................... 2005 11590 8857 2080 866 –307 433 6370
Net financial result 2010 20326 12623 5550 2424 949 285 9258
2015 22474 15153 5283 4751 2938 973 6332
2016 26552 17787 6289 6074 3595 1130 5164
Zysk netto Net profit ................................... 33443 21010 9689 7931 4132 1418 8743
Strata netto Net loss .................................. 6891 3223 3400 1857 537 288 3579
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
590 Finanse przedsiębiorstw
Działalność Adminis-
Działalność profesjonal- trowanie Opieka
finansowa Obsługa na, nauko- i działalność zdrowotna
i ubezpie- rynku wa i tech- wspiera- i pomoc
czeniowa nierucho- niczna jącaΔ Edukacja społeczna
WYSZCZEGÓLNIENIE Financial mościΔ Profession- Administra- Education Human
SPECIFICATION and insur- Real estate al, scien- tive and health and
ance activ- activities tific and support social work
ities technical service activities
activities activities
w mln zł in mln zl
Przychody z całokształtu działalno- 2005 22004 23219 36801 13903 798 4052
ści 2010 42363 29751 62650 33071 1852 11504
Revenues from total activity 2015 51005 36717 70933 49276 2308 23287
2016 58872 36798 75107 52502 2200 25329
w tym: of which:
Przychody netto ze sprzedaży produktów
(wyrobów i usług) ...................................... 20506 31891 60196 46636 1580 24038
Net revenues from sale of products (goods
and services)
Przychody netto ze sprzedaży towarów i ma-
teriałów ...................................................... 27730 1177 7940 2360 23,8 383
Net revenues from sale of goods and materials
Przychody finansowe Financial revenues 6942 1779 3684 891 27,1 157
Koszty uzyskania przychodów z ca- 2005 20274 21440 34166 13026 718 3877
łokształtu działalności 2010 37665 27117 58642 31581 1815 11022
Costs of obtaining revenues from 2015 45913 33907 67419 47589 2250 22487
total activity 2016 53631 34125 70144 50106 2193 24782
w tym: of which:
Koszt własny sprzedanych produktów (wyro-
bów i usług) ............................................... 16353 30192 58965 45654 1984 23439
Cost of products sold (goods and services)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów 27077 951 6200 2034 14,3 292
Value of goods and materials sold
Koszty finansowe Financial costs ............... 6688 1243 2848 1338 33,3 513
Wynik finansowy na działalności 2005 1730 1779 2634 876 80,0 175
gospodarczej 2010 4698 2634 4008 1490 37,7 482
Financial result on economic activity 2015 5092 2810 3514 1687 57,9 800
2016 5241 2673 4963 2396 6,8 547
Wynik zdarzeń nadzwyczajnycha ..... 2005 4,5 13,1 1,6 1,5 0,0 0,3
a
Result on extraordinary events 2010 1,5 –1,9 1,8 –281 0,0 8,9
2015 0,0 6,2 82,3 0,1 0,1 2,5
a
Wynik finansowy brutto .................. 2005 1734 1792 2636 878 80,0 176
a
Gross financial result 2010 4699 2632 4010 1208 37,7 491
2015 5092 2817 3596 1687 58,0 803
2016 5241 2673 4963 2396 6,8 547
Zysk brutto Gross profit .............................. 5756 3953 7281 2855 142 1245
Strata brutto Gross loss ............................. 515 1280 2318 459 135 698
Obowiązkowe obciążenia wyniku 2005 549 290 489 194 12,9 40,3
finansowego brutto 2010b 706 548 631 285 21,0 86,3
Obligatory encumbrances on gross 2015 468 476 602 397 16,5 178
financial result 2016 692 486 814 431 13,5 154
Wynik finansowy netto ..................... 2005 1185 1502 2147 684 67,1 135
Net financial result 2010 3993 2084 3379 923 16,7 405
2015 4624 2341 2994 1290 41,5 625
2016 4549 2187 4149 1965 –6,7 393
Zysk netto Net profit ................................... 5115 3459 6494 2426 126 1072
Strata netto Net loss .................................. 566 1272 2345 461 133 679
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 7 na str. 580. b Obejmują tylko podatek dochodowy.
a See general notes, item 6 and 7 on page 580. b Include only income tax.
Finances of enterprises 591
O G Ó Ł E M .................................................. 95,2 94,8 96,2 95,2 4,8 5,2 3,8 4,8 3,8 4,4 3,2 4,1
TOTAL
sektor publiczny ...................................... 95,6 92,4 95,9 93,6 4,5 7,5 4,1 6,4 3,1 6,3 2,9 5,0
public sector
sektor prywatny ...................................... 95,1 95,1 96,2 95,3 4,9 4,9 3,8 4,7 4,0 4,1 3,2 4,0
private sector
w tym:
of which:
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo .... 97,7 91,0 88,0 92,0 2,3 9,0 12,0 8,0 1,9 8,7 6,7 3,4
Agriculture, forestry and fishing
Przemysł ........................................................ 94,1 93,7 96,4 94,2 5,9 6,3 3,6 5,8 4,7 5,3 3,0 4,9
Industry
górnictwo i wydobywanie ............................ 86,2 83,8 113,9 106,4 13,8 16,2 –13,9 –6,4 10,9 13,1 –14,8 –8,5
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ........................ 94,5 95,1 94,8 93,9 5,6 4,9 5,2 6,1 4,5 4,2 4,6 5,3
manufacturing
Budownictwo ................................................. 96,3 94,1 93,1 94,3 3,9 5,9 7,0 5,7 3,0 4,9 6,1 5,0
Construction
Handel; naprawa pojazdów samochodowychΔ 97,5 97,2 97,5 97,1 2,5 2,8 2,5 2,9 2,0 2,4 2,1 2,4
Trade; repair of motor vehiclesΔ
Transport i gospodarka magazynowa ............ 97,5 96,7 95,8 95,4 2,5 3,3 4,2 4,6 1,3 2,4 3,4 4,0
Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ ..................... 92,6 96,2 92,9 92,5 7,5 3,8 7,1 7,5 6,3 2,6 6,2 6,6
Accommodation and catering Δ
Informacja i komunikacja ............................... 88,4 88,2 93,1 94,1 11,7 11,8 6,9 5,9 9,8 10,1 6,0 4,7
Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ..... 92,1 88,9 90,0 91,1 7,9 11,1 10,0 8,9 5,4 9,4 9,1 7,7
Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomościΔ ...................... 92,3 91,1 92,3 92,7 7,7 8,8 7,7 7,3 6,5 7,0 6,4 5,9
Real estate activities
Administrowanie i działalność wspierającaΔ ... 93,7 95,5 96,6 95,4 6,3 3,7 3,4 4,6 4,9 2,8 2,6 3,7
Administrative and support service activities
Edukacja ........................................................ 90,0 98,0 97,5 99,7 10,0 2,0 2,5 0,3 8,4 0,9 1,8 –0,3
Education
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ............ 95,7 95,8 96,6 97,8 4,3 4,3 3,4 2,2 3,3 3,5 2,7 1,6
Human health and social work activities
592 Finanse przedsiębiorstw
O G Ó Ł E M ...................... 2005 519381 131631 22555 51928 251593 207394 122485 13672
TOTAL 2010 874459 215680 33959 89442 383813 320035 249794 25172
2015 1091538 285077 43852 119363 472330 378042 304011 30120
2016 1179553 303529 44696 128664 510176 416846 333322 32526
sektor publiczny .......... 2005 94714 15379 3473 2091 42417 28796 32830 4088
public sector 2010 121302 17944 4256 2262 40716 31450 56208 6434
2015 121839 17290 3440 2372 39771 28837 61756 3022
2016 136436 18351 2838 2949 40369 30061 74431 3285
sektor prywatny .......... 2005 424667 116252 19082 49837 209176 178598 89655 9584
private sector 2010 753157 197736 29703 87180 343097 288585 193586 18738
2015 969699 267787 40412 116991 432559 349205 242255 27098
2016 1043117 285178 41858 125715 469807 386785 258891 29241
w tym:
of which:
Rolnictwo, leśnictwo, ło- 2005 8505 2175 1324 163 3628 2797 2610 91,5
wiectwo i rybactwo 2010 13679 3024 1593 187 5050 3851 5450 155
Agriculture, forestry and
fishing 2015 20743 4267 1979 348 10613 9488 5675 188
2016 20130 4155 2031 226 9795 8861 6012 168
Przemysł ............................ 2005 239833 69136 19544 4875 113310 96813 52373 5014
Industry 2010 384271 105249 26850 9820 174891 149156 96202 7929
2015 477966 142746 36670 13500 207482 167345 116077 11661
2016 509996 150488 37024 14141 220422 183289 126676 12410
górnictwo i wydobywanie 2005 11460 2359 811 65,9 3519 3012 5185 397
mining and quarrying 2010 20318 3743 1338 57,0 5488 4742 9339 1748
2015 14447 4686 1742 222 5883 4461 3367 511
2016 15172 4498 1211 563 5589 4508 4476 609
przetwórstwo przemysło- 2005 194479 63370 18682 4739 93706 79991 33585 3818
we 2010 297631 95669 25104 8723 140493 120728 57021 4448
manufacturing
2015 391025 127151 34115 10841 170064 140215 86476 7334
2016 418553 136963 35296 11452 182751 154193 91107 7732
wytwarzanie i zaopatry- 2005 29156 3069 14,6 23,6 14174 12258 11188 724
wanie w energię elek- 2010 56023 5109 322 902 24571 20553 24865 1478
tryczną, gaz, parę wod-
ną i gorącą wodęΔ 2015 61289 10040 707 2231 26752 19349 21033 3464
electricity, gas, steam 2016 63920 8104 419 1946 27412 21003 24669 3735
and air conditioning
supply
dostawa wody; gospoda- 2005 4738 338 36,0 46,4 1911 1552 2415 74,4
rowanie ściekami i od- 2010 10299 728 85,5 138 4339 3133 4977 255
padami; rekultywacjaΔ
water supply; sewerage, 2015 11205 869 106 206 4783 3320 5201 352
waste management and 2016 12351 923 97,5 180 4670 3585 6424 334
remediation activities
Finances of enterprises 593
Budownictwo ..................... 2005 40803 6513 448 1250 23010 14417 9165 2115
Construction 2010 78899 20054 3095 5555 28932 24773 24942 4971
2015 82378 17773 2239 3454 30869 25821 27788 5948
2016 84122 19339 2395 3411 33484 27574 25489 5810
Handel; naprawa pojazdów 2005 131972 46854 657 43237 64066 56577 19559 1493
samochodowychΔ 2010 210469 75761 1128 69627 93778 82184 38093 2837
Trade; repair of motor ve-
hiclesΔ 2015 267443 105346 1630 96905 109542 93565 48883 3672
2016 293615 112722 1732 104319 122120 104080 54736 4037
Transport i gospodarka ma- 2005 17572 1361 9,1 215 10179 8351 5265 767
gazynowa 2010 29917 1892 9,6 746 14879 11831 12042 1104
Transportation and storage 2015 46659 2225 21,8 877 23248 17049 20048 1138
2016 55676 3289 14,9 1814 25285 20617 25752 1350
Zakwaterowanie i gastrono- 2005 1851 119 5,0 54,8 557 329 1018 157
miaΔ 2010 3028 255 4,7 90,4 1165 680 1434 174
Accommodation and cater-
2015 3698 268 9,0 101 1282 736 2022 126
ingΔ
2016 3883 393 88,6 104 1273 706 2092 125
Informacja i komunikacja ... 2005 20353 1710 313 660 10242 8842 7369 1032
Information and communi- 2010 39330 3104 845 1218 15098 13005 19596 1532
cation
2015 40790 2737 665 1126 20630 17207 15348 2075
2016 40215 2887 715 1058 21679 18755 13383 2266
Działalność finansowa i ubez- 2005 19927 645 0,6 625 10945 7889 7072 1265
pieczeniowa 2010 45818 445 5,3 376 19207 14084 23027 3139
Financial and insurance
activities 2015 62355 909 1,6 328 30404 19838 30165 877
2016 72171 1384 2,0 695 34770 23554 35177 840
Obsługa rynku nieruchomo- 2005 11145 1112 56,8 494 3757 2646 5831 445
ściΔ 2010 17302 2402 271 949 4095 3016 9667 1138
Real estate activities 2015 24548 4242 471 1599 5475 4152 13429 1402
2016 26857 4183 525 1626 5746 4313 14947 1981
Działalność profesjonalna, 2005 17524 1459 161 177 6405 5419 8700 960
naukowa i techniczna 2010 30257 2168 89,7 309 14597 9618 12135 1357
Professional, scientific and
technical activities 2015 34746 2738 103 391 16065 12237 14160 1783
2016 38115 2819 88,2 472 16700 13289 16476 2120
Administrowanie i działal- 2005 7213 326 25,0 120 4431 2471 2197 259
ność wspierającaΔ 2010 15823 987 56,1 451 9532 5879 4722 582
Administrative and support
service activities 2015 20141 1187 45,8 566 12186 6802 5865 903
2016 24377 1229 64,2 665 14233 7902 7887 1028
Edukacja ............................ 2005 192 6,0 0,8 3,3 80,4 61,8 95,3 9,8
Education 2010 548 21,5 1,7 8,7 235 124 243 48,0
2015 688 21,0 2,9 8,7 266 183 362 38,5
2016 655 32,5 2,7 6,9 262 179 329 31,7
Opieka zdrowotna i pomoc 2005 775 45,4 1,3 11,8 453 376 254 22,7
społeczna 2010 2566 124 3,0 22,8 1414 1203 932 96,5
Human health and social
work activities 2015 5878 314 4,3 49,8 3119 2804 2237 208
2016 6060 345 3,9 46,1 3207 2919 2285 223
w mln zł in mln zl
w mln zł in mln zl
Handel; naprawa pojazdów samo- 2005 83226 53083 31256 25859 –16200 11722
chodowychΔ 2010 145033 66734 34448 54868 –10078 20123
Trade; repair of motor vehiclesΔ 2015 190547 77418 41536 74443 –10134 21749
2016 196560 79798 44223 80971 –15142 25897
Transport i gospodarka magazy- 2005 29757 17432 1420 6141 –5654 889
nowa 2010 49432 38760 1961 11031 –9274 2448
Transportation and storage
2015 65343 47400 2913 16748 –10194 4766
2016 69994 50383 4834 18983 –12011 6021
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ 2005 5741 4315 1180 1542 –1183 425
Accommodation and cateringΔ 2010 9275 6287 1393 1755 –172 283
2015 12645 8143 1383 3131 –1441 962
2016 12882 8180 1560 3051 –1374 1148
Informacja i komunikacja ............ 2005 42157 21817 6305 17261 –8894 6333
Information and communication 2010 63828 21856 10737 28110 –457 9181
2015 68786 19063 9411 33968 –47,3 6006
2016 71905 19531 9475 35118 947 5155
Działalność finansowa i ubezpie- 2005 19122 8175 952 6568 –1086 1141
czeniowa 2010 39705 23283 2269 7119 1982 3973
Financial and insurance activities
2015 52217 35630 3098 10529 –2640 4437
2016 59216 36803 3222 13518 652 4466
Obsługa rynku nieruchomościΔ 2005 104154 75275 993 22809 –2288 1494
Real estate activities 2010 91531 61648 2470 20783 1277 2084
2015 98318 65301 3064 25937 –1774 2349
2016 97584 64531 2498 26233 –2225 2198
Działalność profesjonalna, nauko- 2005 15244 8666 1526 4673 –1421 2052
wa i techniczna 2010 50292 37617 2732 9281 –1647 3351
Professional, scientific and tech-
nical activities 2015 53542 31485 5028 21382 –5325 2888
2016 63004 36671 4550 23954 –4806 4099
Administrowanie i działalność wspie- 2005 7292 5103 1121 2059 –553 676
rającaΔ 2010 12548 7013 1868 4597 –1169 890
Administrative and support ser- 2015 16012 7184 2570 7096 –1119 1269
vice activities
2016 15965 5832 2540 7745 –882 1929
Edukacja ..................................... 2005 297 124 7,2 101 –23,1 67,1
Education 2010 614 335 8,4 246 –12,7 14,4
2015 816 300 63,9 501 –122 49,8
2016 670 261 64,6 500 –150 –9,4
Opieka zdrowotna i pomoc spo- 2005 1230 980 183 257 –245 135
łeczna 2010 3550 2168 343 1239 –467 400
Human health and social work
activities 2015 10471 6335 877 4620 –1465 634
2016 10527 6576 913 4839 –1683 394
w tym: of which:
Czechy ................................. 187 362 1201 1026 0,2 0,5 Czech Republic
Korea Południowa ................ 1867 2253 2299 2306 1,7 1,1 South Korea
Stany Zjednoczone .............. 6373 5185 7515 4853 5,7 2,3 United States
Wielka Brytania .................... 4239 5378 6527 6691 3,8 3,2 United Kingdom
a Łącznie z przedsiębiorstwami o liczbie pracujących do 9 osób oraz spółkami, które zaangażowały kapitał, a nie rozpo-
częły działalności podstawowej.
U w a g a. Kapitał zagraniczny w przedsiębiorstwach, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, wyniósł: w 2005 r.
— 96892 mln zł, w 2010 r. — 131125 mln zł, w 2015 r. — 156677 mln zł, w 2016 r. — 160667 mln zł.
a Including enterprises employing 9 and less persons and companies which have committed capital but not begun basic
activity yet.
N o t e. Foreign capital in enterprises employing more than 9 persons amounted: in 2005 — 96892 mln zl, in 2010 —
131125 mln zl, in 2015 — 156677 mln zl, in 2016 — 160667 mln zl.
Finances of enterprises 597
sektor publiczny ................. 2005 103004 40030 21028 62974 9611 25111 11442
public sector 2010 118571 43764 23817 74807 12225 24382 11666
2015 157094 89450 46428 67644 8778 19198 9994
2016 161269 89878 49995 71391 9733 20528 10061
sektor prywatny ................. 2005 441910 123452 89540 318458 79884 175603 24049
private sector 2010 750919 228919 169080 522000 120001 280799 34700
2015 1027880 353788 263109 674092 174302 327953 44616
2016 1130097 400751 295071 729346 184429 364102 46743
w tym:
of which:
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo 2005 5397 1768 1472 3629 796 1212 973
i rybactwo 2010 8186 2797 2361 5389 866 1800 1685
Agriculture, forestry and fishing 2015 10434 3802 3178 6632 1407 2227 1728
2016 10256 3710 3112 6546 1157 2104 1740
Przemysł ................................... 2005 229035 58514 44950 170521 41904 86505 19685
Industry 2010 361110 98565 68131 262545 53450 135260 23342
2015 500111 177966 119823 322145 73952 149449 26854
2016 541406 196033 128441 345373 76672 168726 27859
górnictwo i wydobywanie ....... 2005 11906 2432 419 9474 462 2783 2402
mining and quarrying 2010 16109 3042 988 13067 1168 4412 2857
2015 31917 10716 7307 21201 3670 5937 2663
2016 30269 14139 8529 16130 2622 5941 2722
przetwórstwo przemysłowe ... 2005 176553 37627 28453 138926 37758 73113 13660
manufacturing 2010 284702 74471 53740 210231 47251 114925 14951
2015 350883 97592 78499 253291 62435 127216 19231
2016 383119 106591 86566 276528 60713 145841 20207
wytwarzanie i zaopatrywanie 2005 35955 16601 14643 19354 3063 9807 3248
w energię elektryczną, gaz, 2010 45871 12674 6770 33197 3456 14011 4756
parę wodną i gorącą wodęΔ 2015 99919 58882 24939 41037 6004 14260 4056
electricity, gas, steam and air 2016 111305 65354 24944 45951 11524 14690 4018
conditioning supply
dostawa wody; gospodarowa- 2005 4621 1854 1435 2767 621 802 375
nie ściekami i odpadami; 2010 14428 8378 6633 6050 1575 1912 778
rekultywacjaΔ 2015 17392 10776 9078 6616 1843 2036 904
water supply; sewerage, waste 2016 16713 9949 8402 6764 1813 2254 912
management and remedia-
tion activities
598 Finanse przedsiębiorstw
Budownictwo ............................ 2005 33579 9958 5729 23621 3049 13325 3056
Construction 2010 63295 17991 12959 45304 6426 24612 4540
2015 70888 20116 14564 50772 8317 25237 3583
2016 70025 20634 14835 49391 6845 24577 3148
Handel; naprawa pojazdów sa- 2005 121504 17214 11929 104290 22994 72829 5141
mochodowychΔ 2010 189276 28040 19644 161236 34870 103667 8615
Trade; repair of motor vehiclesΔ 2015 238688 43471 31028 195217 42169 122038 10354
2016 256210 43182 31108 213028 41698 134977 11298
Transport i gospodarka maga- 2005 36778 20612 8246 16166 2292 7618 1637
zynowa 2010 45661 22564 11953 23097 2933 10260 2025
Transportation and storage 2015 75192 44462 23637 30730 4506 12061 2278
2016 85688 51328 31756 34360 5322 15788 2535
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ 2005 4324 2622 2205 1702 931 484 130
Accommodation and cateringΔ 2010 8155 5638 5046 2517 964 907 195
2015 12246 8652 7608 3594 1566 1105 324
2016 11786 8207 6789 3579 1456 1163 331
Informacja i komunikacja .......... 2005 38828 19878 9446 18950 3127 6939 1589
Information and communication 2010 47798 26408 14265 21390 2306 11046 1739
2015 70046 37480 24140 32566 6175 12490 2150
2016 74464 48140 35038 26324 5254 12933 2053
Działalność finansowa i ubez- 2005 26723 9952 6867 16771 8025 1632 436
pieczeniowa 2010 53973 25992 23851 27981 18895 1715 293
Financial and insurance activ- 2015 85981 45493 36502 40488 28274 2787 535
ities 2016 106384 52612 40844 53772 35685 3477 683
Obsługa rynku nieruchomościΔ 2005 24763 16042 14451 8721 1332 3328 843
Real estate activities 2010 30255 19993 16255 10262 2249 3784 849
2015 35803 21424 17453 14379 3424 4448 812
2016 37318 20354 16756 16964 3285 4437 1125
Działalność profesjonalna, nau- 2005 11130 2056 1733 9074 1524 4310 1048
kowa i techniczna 2010 30276 9579 6062 20697 2608 7154 1450
Professional, scientific and tech- 2015 35668 14905 10244 20763 3376 8695 3132
nical activities 2016 36831 13428 8736 23403 4816 9016 3129
Administrowanie i działalność 2005 10063 4044 2933 6019 2857 1740 690
wspierającaΔ 2010 23109 10954 9433 12155 5461 3205 1125
Administrative and support ser- 2015 33689 16110 13541 17579 8416 3677 1965
vice activities 2016 43851 22982 19563 20869 10545 4250 1926
Edukacja ................................... 2005 178 77,5 36,0 100 34,8 41,7 16,0
Education 2010 388 112 58,8 276 37,1 127 39,3
2015 691 256 238 435 119 115 60,4
2016 708 286 259 422 92,7 146 71,9
Opieka zdrowotna i pomoc spo- 2005 1051 370 289 681 197 309 88,1
łeczna 2010 4628 2468 1728 2160 692 933 227
Human health and social work 2015 10559 6308 5469 4251 901 1960 508
activities 2016 10992 6546 5681 4446 829 2197 551
DZIAŁ XXIII CHAPTER XXIII
PIENIĄDZ I BANKI. MONEY AND BANKS.
RYNEK GIEŁDOWY. THE STOCK MARKET.
ZAKŁADY UBEZPIECZEŃ. INSURANCE COMPANIES.
OTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE OPEN PENSION FUNDS
1. Prezentowane dane zestawiane są zgodnie 1. Presented data are compiled in line with the
z zaleceniami Europejskiego Banku Centralnego, European Central Bank’s recommendations, and
na podstawie informacji od podmiotów sektora derived from information submitted by monetary
monetarnych instytucji finansowych (MIF), do financial institutions (MFIs) sector. The sector
którego zalicza się bank centralny — Narodowy comprises the central bank — National Bank of
Bank Polski (NBP) i pozostałe monetarne instytucje Poland (NBP) and other monetary financial institu-
finansowe, tj. banki działające w Polsce jako banki tions, including banks operating in Poland as com-
komercyjne (w tym rezydujące w naszym kraju mercial banks (of which branches of credit institu-
oddziały zagranicznych instytucji kredytowych i od- tions having their registered office in Poland,
działy banków zagranicznych) oraz banki spółdziel- branches of foreign banks) and cooperative banks,
cze, od 2005 r. spółdzielcze kasy oszczędnościo-
wo-kredytowe (SKOK-i) oraz w latach 2006—2011 and since 2005, cooperative savings and credit
fundusze rynku pieniężnego, które od 2012 r. nie unions and from 2006 to 2011 money market funds,
spełniają definicji funduszu rynku pieniężnego. Od which since 2012 no longer have met definition of
2005 r. wyłączone zostały instytucje będące w sta- money market funds. Since 2005 monetary institu-
nie likwidacji, upadłości lub będące w fazie organi- tions in liquidation, under bankruptcy proceeding
zacji. and under organisation were excluded from the
2. Pieniądz jest kreowany w systemie monetar- MFIs population.
nych instytucji finansowych, a zmiany stanu i struk- 2. Money is created in monetary financial institu-
tury pieniądza są rejestrowane w bilansie monetar- tions system while changes in the value and struc-
nych instytucji finansowych. ture of money are registered in balance of monetary
Bilans skonsolidowany monetarnych instytu- financial institutions.
cji finansowych zawiera zagregowane (po wyeli- The consolidated balance sheet of monetary
minowaniu należności wzajemnych) informacje
financial institutions includes aggregated (net of
dotyczące operacji NBP i pozostałych monetarnych
instytucji finansowych. inter-MFIs positions) information concerning the
3. Do głównych pozycji aktywów bilansu skonso- operations of the NBP and other monetary financial
lidowanego monetarnych instytucji finansowych institutions.
zalicza się: 3. The main items of assets in the consolidated
1) aktywa zagraniczne, tj. wszystkie aktywa w zło- balance sheet of monetary financial institutions
tych i walutach obcych od nierezydentów; include:
2) kredyty i inne należności od podmiotów krajo- 1) external assets, i.e., all zloty and foreign cur-
wych, tj.: kredyty i pożyczki, skupione wierzytel- rency assets related to non-residents;
ności, zrealizowane gwarancje i poręczenia, na- 2) loans to domestic residents, i.e.: loans and
leżności z tytułu innych operacji: credits, purchased debts, claims arising on the
— od sektora instytucji rządowych i samo- performance of guarantees and endorsements,
rządowych, do którego zalicza się: instytucje claims on other operations:
rządowe szczebla centralnego, instytucje sa-
morządowe, fundusze zabezpieczenia spo- — general government, which includes: central
łecznego (Zakład Ubezpieczeń Społecznych government institutions, local government,
— ZUS, Kasę Rolniczego Ubezpieczenia social security funds (the Social Insurance
Społecznego — KRUS oraz zarządzane Institution, the Agricultural Social Insurance
przez nie fundusze, Fundusz Pracy, Fundusz Fund and managed by them funds, the La-
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych bour Fund, the Guaranted Employee Benefit
oraz Narodowy Fundusz Zdrowia), Fund as well as the National Health Fund),
600 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
7) kapitał i rezerwy, m.in.: fundusz podstawowy, 7) capital and reserves, among others: basic fund,
fundusz rezerwowy, wynik z lat ubiegłych, fun- reserve fund, previous years’ earning/loss, re-
dusz z aktualizacji wyceny, odpisy z tytułu utraty valuation fund, accumulated depreciation and
wartości, rezerwy celowe;
8) pozostałe pasywa obejmują m.in.: odsetki nie- valuation allowances, specific reserves:
zapadłe od depozytów i innych zobowiązań, 8) remaining liabilities include, among others: due
konta rozliczeniowe, pozycje przejściowe, zo- interest from deposits and other liabilities, settle-
bowiązania wobec wierzycieli różnych, koszty ment account, transitional positions, liabilities
i przychody rozliczane w czasie, przychody to miscellaneous debtors, accrued expense
zastrzeżone, korekty wartości bilansowej pasy- and deferred income, reserved income, ad-
wów;
justments of balance value of liabilities;
9) saldo operacji wzajemnych monetarnych instytucji
finansowych obliczono jako różnicę pomiędzy de- 9) excess of inter-monetary financial institutions
pozytami a kredytami, pożyczkami i innymi należ- liabilities was calculated as the difference be-
nościami monetarnych instytucji finansowych. tween deposits and loans of monetary financial
4. W systemie monetarnych instytucji finanso- institutions.
wych pojęcia sektorów są zgodne z metodologią 4. In the monetary financial institutions system,
stosowaną przez NBP. sectors are defined in accordance with the meth-
5. Czynniki kreacji podaży pieniądza M3:
odology used by the NBP.
Aktywa zagraniczne netto stanowią różnicę
pomiędzy całością należności sektora monetarnych 5. Counterparts of M3 money supply:
instytucji finansowych od nierezydentów a całością External assets, net constitute the difference
zobowiązań tego sektora wobec nierezydentów, between total monetary financial institutions sec-
z wyłączeniem kapitału (fundusze własne podsta- tor receivables from non-residents and total liabil-
wowe i uzupełniające) wniesionego przez podmioty ities towards non-residents, excluding capital
zagraniczne do polskich monetarnych instytucji (basic and supplementary own funds) deposited
finansowych.
Należności obejmują należności od gospo- by foreign entities in Polish monetary financial
darstw domowych, pozostałych instytucji finan- institutions.
sowych, przedsiębiorstw niefinansowych, instytu- Claims comprise claims on households, other
cji niekomercyjnych działających na rzecz gospo- financial institutions, non-financial corporations,
darstw domowych, instytucji samorządowych, fun- non-profit institutions serving households, local
duszy zabezpieczenia społecznego z tytułu kredy- government, social security funds, which comprise
tów, pożyczek, skupionych wierzytelności, zreali- loans, purchased debts, claims arising from the
zowanych gwarancji i poręczeń, należności ban-
ków z tytułu zakupionych papierów wartościowych performance of guarantees and endorsements,
z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, dłużnych banks’ claims on securities purchased within
papierów wartościowych, akcji i pozostałych udzia- repurchase agreements, shares and other equity
łów kapitałowych i innych należności. interests and others.
Zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla Credit to central government, net, i.e., the bal-
centralnego, tj. saldo należności i zobowiązań sy- ance of monetary financial institutions’ dues and
stemu monetarnych instytucji finansowych wobec
liabilities towards the entities which are included in
podmiotów zaliczanych do instytucji rządowych
szczebla centralnego (z wyłączeniem jednostek central government institutions (except institutions
działających w sferze ubezpieczeń społecznych). acting in social security area).
Saldo pozostałych pozycji (netto), na które skła- Other items (net) comprise assets and liabil-
dają się niezaliczone do innych kategorii należności ities of the NBP and other monetary financial
i zobowiązania NBP i pozostałych monetarnych in- institutions (MFIs) not included elsewhere (among
stytucji finansowych (m.in.: aktywa trwałe, odsetki od
others: fixed assets, accrued interest on loans and
należności i zobowiązań, dochody i koszty, kapitały
i rezerwy, rozliczenia międzybankowe i międzyod- deposits, amounts receivable and payable, capital
działowe, zobowiązania długoterminowe o terminie and reserves, inter- and intra-MFIs positions,
pierwotnym dłuższym niż 2 lata). longer term financial liabilities with agreed matur-
6. Podaż pieniądza M3 obejmuje: ity over 2 years).
1) zasoby pieniądza gotówkowego w obiegu (poza 6. The M3 money supply includes:
kasami banków); 1) the supply of currency in circulation (excluding
2) depozyty i inne zobowiązania złotowe i waluto-
we monetarnych instytucji finansowych wobec: bank vault cash);
gospodarstw domowych, pozostałych instytucji 2) zloty and foreign currency deposits and other
finansowych, przedsiębiorstw niefinansowych, liabilities of monetary financial institutions to:
instytucji niekomercyjnych działających na rzecz households, other financial institutions, non-
gospodarstw domowych, instytucji samorządo- -financial corporations, non-profit institutions
wych oraz funduszy zabezpieczenia społecz- serving households, local government and so-
nego:
cial security funds:
― bieżące (depozyty jednodniowe typu over-
night oraz depozyty bezterminowe), ― overnight deposits and deposits without an
― terminowe z terminem pierwotnym do 2 lat agreed term,
włącznie; ― with agreed maturity up to 2 years;
602 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
3) pozostałe składniki, czyli dłużne papiery warto- 3) other components, i.e., debt securities up to
ściowe z terminem pierwotnym do 2 lat włącznie 2 years issued by monetary financial institutions
wyemitowane przez monetarne instytucje finan- and held by entities other than MIF’s as well as
sowe, a zakupione przez instytucje inne niż mo-
liabilities of monetary financial institutions re-
netarne instytucje finansowe, zobowiązania mo-
netarnych instytucji finansowych z tytułu operacji lated to repurchase agreements and until 2011
z przyrzeczeniem odkupu oraz do 2011 r. jed- money market fund units.
nostki uczestnictwa w funduszach rynku pie- 7. Data in Poland’s balance of payments
niężnego. are presented in accordance with International
7. Dane bilansu płatniczego Polski prezentuje Monetary Fund standards, published in Balance of
się zgodnie ze standardami Międzynarodowego Fun- Payments and International Investment Position
duszu Walutowego obowiązującymi od 2014 r. za-
Manual BPM6, valid since 2014. This balance is
wartymi w Podręczniku do Bilansu Płatniczego i Mię-
dzynarodowej Pozycji Inwestycyjnej BPM6 opubliko- a statistical statement that systematically sum-
wanym przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy. marizes the economic transactions of the Polish
Bilans ten jest statystycznym zestawieniem, które economy with the rest of the world.
prezentuje dane o finansowych i niefinansowych tran- Balance of payments turnover expressed in
sakcjach między podmiotami polskimi i zagranicz- United States dollars is calculated from the ori-
nymi. ginal currencies of payment into United States
Obroty bilansu płatniczego wyrażone w dolarach
dollars.
amerykańskich przeliczane są z oryginalnych walut
płatności na dolary amerykańskie. Balance items include:
Pozycje bilansu obejmują: Current account — the settlement of receipts
Rachunek bieżący — rozliczenia wpływów from exports and payments for imports of goods
z eksportu i wypłat za import towarów i usług oraz and services, and receipts from primary income
wpływów z tytułu dochodów pierwotnych i wtór- and secondary income.
nych. Capital account — settlements of receipts and
Rachunek kapitałowy — rozliczenia wpływów
payments concerning capital transfers (donations
i wypłat dotyczące transferów kapitałowych (darów
i środków z tytułu pomocy bezzwrotnej z wyraźnym and grants to finance fixed assets, debt for-
przeznaczeniem na finansowanie aktywów trwałych, giveness) as well as acquisition or disposal of non-
umorzeń długu) oraz rozliczenia operacji nabywania -produced, non-financial assets (purchases and
i zbywania aktywów niefinansowych i nieprodukowa- sales of patents, copyrights, trademarks, etc.).
nych (zakup i sprzedaż praw własności, patentów, Financial account — financial assets and liabil-
praw autorskich, znaków handlowych itp.). ities that cover direct investment, portfolio invest-
Rachunek finansowy — aktywa i pasywa finan- ment, other investment, financial derivatives and
sowe obejmujące inwestycje bezpośrednie, portfe-
lowe, pozostałe inwestycje, pochodne instrumenty official reserve assets.
finansowe oraz oficjalne aktywa rezerwowe. Direct investment reflects long-term investment
Inwestycje bezpośrednie odzwierciedlają długo- of an organisation owned by a resident of one
trwałe udziały jednostki rezydenta jednej gospodarki economy (direct investor) in an organisation owned
(inwestor bezpośredni) w jednostce rezydenta innej by a resident of other economy (direct investment
gospodarki (przedsiębiorstwo inwestycji bezpośred- company) and includes transactions between the
nich) i obejmują transakcje zawarte między nimi. two. Direct investment transactions (Polish abroad
Transakcje związane z inwestycjami bezpośrednimi
and foreign in Poland) are divided into two groups
(polskie za granicą i zagraniczne w Polsce) dzielą
się na kapitał akcyjny oraz pozostały kapitał. — equity capital and other capital.
Inwestycje portfelowe obejmują transakcje udzia- Portfolio investment covers transactions in
łowymi (akcjami) i dłużnymi papierami wartościowy- equities and debt securities. Debt securities are
mi. Dłużne papiery wartościowe dzielą się na obliga- divided into bonds, notes and money market
cje, skrypty dłużne i instrumenty rynku pieniężnego. instruments.
Pozostałe inwestycje obejmują polskie należno- Other investment includes Polish foreign assets
ści za granicą (aktywa) oraz polskie zobowiązania
and Polish foreign liabilities covering all financial
wobec zagranicy (pasywa) z tytułu transakcji finan-
sowych niewłączonych do inwestycji bezpośrednich, transactions which are not included into direct
portfelowych i aktywów rezerwowych, tj. kredyty investment, portfolio investment or reserve assets,
udzielone i otrzymane oraz zmiany aktywów i pasy- i.e., credits extended and received as well as
wów z tytułu transakcji w zakresie: gotówki w kasach changes in assets and liabilities arising from
banków, rachunków bieżących, lokat i depozytów transactions in foreign currency held in bank
(w tym transakcji zakupu i sprzedaży papierów war- vaults, current accounts, deposits (including re-
tościowych z przyrzeczeniem odkupu) oraz pozosta-
purchase agreements) and other foreign assets
łych należności i zobowiązań zagranicznych.
Pochodne instrumenty finansowe obejmują trans- and liabilities.
akcje: futures, forward, swap oraz opcje, a także Financial derivatives include transactions: futures,
wszystkie straty i zyski z tytułu transakcji dotyczą- forward, swap and option as well as all gains and
cych pochodnych instrumentów finansowych. losses from financial derivatives.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 603
Oficjalne aktywa rezerwowe obejmują transakcje Official reserve assets cover transactions con-
w zakresie: złota monetarnego, specjalnych praw cerning: monetary gold, special drawing rights
ciągnienia (SDR), transzy rezerwowej w Międzyna- (SDR), reserve position in the International Mone-
rodowym Funduszu Walutowym, foreign exchange tary Fund, foreign exchange and other claims with
(gotówka i lokaty w walutach wymienialnych) oraz
non-residents in convertible currency.
pozostałych należności dokonanych z nierezyden-
tami w walutach wymienialnych. Net errors and omissions — transactions,
Saldo błędów i opuszczeń — transakcje, które which are not included in the balance of payments
nie zostały włączone do komponentów bilansu components.
płatniczego. 8. Gross foreign debt (i.e., including assets)
8. Zadłużenie zagraniczne brutto (czyli niepo- at the end of a given period is the sum of as-
mniejszone o aktywa) na koniec danego okresu jest sumed and unsettled liabilities, resulting from
sumą podjętych i nieuregulowanych, wynikających concluded agreements, of residents of a given
z zawartych umów, zobowiązań rezydentów dane- country to non-residents for the repayment of
go kraju wobec nierezydentów do spłacenia kapita-
capital together with or without interest or for the
łu wraz z odsetkami lub bez albo do spłacenia od-
setek wraz z kapitałem lub bez. Spośród instrumen- repayment of interest with or without capital. The
tów finansowych do pojęcia zadłużenia zagranicz- following categories were included among finan-
nego zaliczono następujące kategorie: kredyty in- cial instruments necessary to assume foreign
westorów bezpośrednich, środki na rachunkach debt: credits of direct investors, funds of non-
bieżących i depozytowych nierezydentów w ban- -residents in current and term accounts deposited
kach polskich, dłużne papiery wartościowe wyemi- in Polish banks, debt securities issued on the
towane na rynku krajowym w posiadaniu nierezy- domestic market and held by non-residents, trade
dentów, kredyty handlowe, pozostałe kredyty i po- credits, other credits and loans (including financial
życzki (w tym leasing finansowy) oraz zadłużenie
leasing) as well as external debt of local govern-
zagraniczne samorządów terytorialnych.
9. Dane o napływie kapitału do Polski z ty- ment.
tułu zagranicznych inwestycji bezpośrednich 9. The data on foreign direct investment in-
oraz o zobowiązaniach z tytułu zagranicznych flows to Poland and on foreign direct invest-
inwestycji bezpośrednich w Polsce według ment positions in Poland by origin country of
kraju pochodzenia udziałowca (tabl. 10 i 11) shareholder (table 10 and 11) are based on the
zestawione są według standardów OECD obowią- standards of OECD valid since 2013, in accord-
zujących od 2013 r., zgodnie z Benchmark Defini- ance with Benchmark Definition of Foreign Direct
tion of Foreign Direct Investment, Fourth Edition. Investment, Fourth Edition.
Napływ kapitału i zobowiązania z tytułu inwe-
Foreign direct investment inflows and positions
stycji bezpośrednich obejmują akcje i inne for-
my udziałów kapitałowych oraz instrumenty dłużne, cover shares and other forms of equity and debt
a w przypadku napływu kapitału również reinwesty- instruments, and for foreign direct investment
cje zysków. inflows also reinvested earnings.
W przyjętym od 2013 r. sposobie określania kie- In implemented since 2013 method of determin-
runku inwestycji bezpośrednich w przypadku grup ing the direct investment direction in the case of
podmiotów powiązanych kapitałowo decydująca dla groups of equity-related entities a residence of
określenia kierunku inwestycji jest rezydencja pod- parent entity is conclusive when determining the
miotu dominującego w tej grupie podmiotów. Wy- investment direction. The result of this method of
nikiem takiego ujęcia inwestycji jest przesunięcie
classification of investments is a shift between
pomiędzy inwestycjami zagranicznymi w Polsce
a inwestycjami polskimi za granicą, co ma istotny direct investment in Poland and Polish direct in-
wpływ na wielkość napływu środków z tytułu zagra- vestment abroad, which has a significant impact on
nicznych inwestycji bezpośrednich według kraju po- the value of foreign direct investment inflows to
chodzenia. Poland by origin country of shareholder.
1. Giełda Papierów Wartościowych w Warsza- 1. The Warsaw Stock Exchange S.A. (WSE)
wie S.A. (GPW) działa od 16 IV 1991 r. jako spółka has been operating since 16 IV 1991 as a joint
akcyjna z udziałem Skarbu Państwa; do 2009 r. — stock company with participation of the State
dominującym, a od 2010 r. — z zachowaniem Treasury; until 2009 — controlling, since 2010 —
kontrolnego pakietu akcji (w 2010 r. Skarb Państwa maintaining controlling interest (in 2010 the State
przeprowadził ofertę publiczną akcji GPW). Giełda Treasury made a public offering of WSE shares).
została powołana do organizowania bezpiecznego WSE was established to guarantee reliable turn-
obrotu instrumentami finansowymi na rynku kapita- over of financial instruments on the capital market,
łowym, z zapewnieniem jednakowego i jednoczes- ensuring at the same time uniform and simultane-
nego dostępu do informacji, przy zachowaniu rów- ous access to information, and maintaining uniform
nych warunków zbywania i nabywania instrumen- conditions for the sale and purchase of financial
tów finansowych. instruments.
604 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
Głównymi instytucjami polskiego rynku kapitało- The main institutions of the Polish capital market
wego są: are:
— GPW w Warszawie, która organizuje giełdowy — the WSE, which organises trading of financial
obrót instrumentami finansowymi, instruments,
— Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, — the National Depository for Securities, which
który dokonuje rozliczeń transakcji, realizuje handles clearing and settlement of transactions,
zobowiązania emitentów wobec właścicieli pa- processes corporate actions and provides safe-
pierów wartościowych i przechowuje instrumen- keeping of financial instruments,
ty finansowe, — brokerage houses, which serve as intermedi-
— biura maklerskie, które pośredniczą w zawiera- aries in transactions.
niu transakcji. The market is supervised by the Polish Financial
Nadzór nad rynkiem sprawuje Komisja Nadzoru Supervision Authority.
Finansowego. Any stock exchange orders and transactions
Zlecenia i transakcje giełdowe są obsługiwane have been handled in real time through the UTP
w czasie rzeczywistym przez system informatyczny (Universal Trading Platform) information system
UTP (Universal Trading Platform) od 15 IV 2013 r.
since 15 IV 2013 (until 14 IV 2013 — through
(do 14 IV 2013 r. — przez system informatyczny
WARSET information system).
WARSET).
2. The Warsaw Stock Exchange deals with the
2. Giełda Papierów Wartościowych prowadzi ob-
rót instrumentami finansowymi na rynku regulo- turnover of financial instruments on the regulated
wanym (główny rynek) i w formie alternatywnego market (the main market) and within the alterna-
systemu obrotu. Główny rynek dzieli się na tive trading system. The main market is divided
rynek kasowy i terminowy. Transakcje na rynku into the cash market and the derivatives market.
kasowym polegają na dostawie przedmiotu trans- On the cash market the subject of transaction is
akcji bezpośrednio po jej zawarciu i rozliczeniu; delivered directly after the conclusion and settle-
notowane są na nim papiery wartościowe, takie jak: ment of the transaction; among the securities quot-
akcje, prawa do akcji, prawa poboru, certyfikaty in- ed on the cash market are: shares, rights to shares,
westycyjne, produkty strukturyzowane, ETF-y oraz pre-emptive rights, investment certificates, struc-
warranty. Natomiast na rynku terminowym nastę- tured products, ETF and warrants. In turn, on the
puje odsunięcie w czasie właściwej dostawy in- derivatives market there is a shift in time of the
strumentu bazowego lub rozliczenia pieniężnego. delivery of the underlying instrument or financial
Na rynku tym realizowane są transakcje instrumen- settlement. Transactions involving derivatives are
tami pochodnymi (derywatami), do których zalicza concluded on the derivatives market, and include
się kontrakty terminowe, opcje oraz jednostki in- futures contracts, options and index participation
deksowe. units.
W formule alternatywnego systemu obrotu GPW WSE has been running the NewConnect mar-
prowadzi od 30 VII 2007 r. rynek NewConnect, ket in the form of alternative trading system since
stworzony z myślą o młodych i rozwijających się 30 VII 2007. The market was designed mainly for
firmach, na którym przedmiotem obrotu są akcje, startups and developing companies and deals
prawa do akcji (PDA) oraz prawa poboru. with the trade of shares, rights to shares and pre-
30 IX 2009 r. rozpoczął działalność zintegrowany -emptive rights.
rynek instrumentów dłużnych Catalyst, zbudowany The integrated Catalyst market of debt instru-
w oparciu o funkcjonujące wcześniej na GPW ments, created on the basis of previously function-
i BondSpot rynki instrumentów dłużnych (obligacji ing within the WSE and BondSpot debt securities
skarbowych, korporacyjnych, spółdzielczych, ko- (treasury, corporate, cooperative, municipal and
munalnych oraz listów zastawnych), prowadzony mortgage bonds) markets, has been operating
wspólnie przez GPW i BondSpot w formule rynku since 30 IX 2009, run jointly by WSE and BondSpot
regulowanego i alternatywnego systemu obrotu. within the formula of a regulated market and alter-
Dwa rynki przeznaczone dla klientów detalicznych
native trading system. Two markets for retail cus-
prowadzi GPW, dwa dla klientów hurtowych —
tomers are run by WSE, and two for wholesale
BondSpot.
customers — by BondSpot.
3. Obrót papierami wartościowymi realizowany
przez BondSpot S.A. (do 17 IX 2009 r. — przez 3. The turnover of securities provided by Bond-
MTS-CeTO S.A.), spółkę należącą do grupy kapita- Spot S.A. (until 17 IX 2009 — MTS-CeTO S.A.),
łowej GPW, obejmuje rynki: the Company belonging to the WSE equity group,
― Treasury BondSpot Poland (do 17 IX 2009 r. — includes the following markets:
MTS Poland), hurtowy rynek obrotu obligacjami ― Treasury BondSpot Poland (until 17 IX 2009 —
skarbowymi i do 2013 r. bonami skarbowymi, MTS Poland), a wholesale market on which
który jest integralną częścią prowadzonego treasury bonds and until 2013 treasury bills are
przez Ministerstwo Finansów Systemu Dealerów traded and which is an integral part of the Sys-
Skarbowych Papierów Wartościowych; tem of Treasury Securities Market Dealers con-
― Regulowany Rynek Pozagiełdowy (BondSpot) ducted by the Ministry of Finance;
— RRP (do 17 IX 2009 r. — CeTO), hurtowy ry- ― the Regulated Off-Exchange Securities Market
nek, na którym przedmiotem obrotu są obligacje (BondSpot; until 17 IX 2009 — CeTO), a whole-
skarbowe, korporacyjne, spółdzielcze i komu- sale market for trading treasury, corporate, co-
nalne, listy zastawne oraz do 2010 r. — akcje. operative, municipal and mortgage bonds and
Od 30 IX 2009 r. działający w ramach rynku Ca- until 2010 — shares. Since 30 IX 2009 operates
talyst; within the Catalyst market;
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 605
przyjęcia dostawy instrumentu bazowego po okreś- delivery), or the payment of the amount dependent
lonej z góry cenie zwanej ceną wykonania (opcja on the difference between the market price of the
sprzedaży z dostawą), zapłaty kwoty zależnej od base instrument and the strike price (the purchase
różnicy między ceną rynkową instrumentu bazowe- option), or the amount dependent on the strike price
go a ceną wykonania (opcja kupna) lub zapłaty and the market price (the sales option).
kwoty zależnej od różnicy między ceną wykonania An index participation unit represents all
a rynkową (opcja sprzedaży). shares forming the index, thus being equivalent to
Jednostka indeksowa reprezentuje wszystkie purchasing an investment portfolio comprising this
akcje tworzące dany indeks, jej nabycie jest więc index.
równoważne zakupowi całego koszyka akcji wcho- 5. Electronic order book session transactions
dzących w skład danego indeksu. are concluded in respect of each security, in one of
5. Transakcje sesyjne zawierane są, na każdy two systems — continuous trading and single-price
papier wartościowy, w jednym z dwóch systemów: quotation with double fixing.
notowań ciągłych oraz notowań jednolitych z po- Transactions within continuous trading are
dwójnym fixingiem. concluded on the basis of currently-received orders,
W systemie notowań ciągłych transakcje zawie- and are executed upon reaching an agreement
rane są na podstawie przyjmowanych na bieżąco between the purchaser’s and the seller’s offers until
zleceń i realizowane po uzgodnieniu oferty kupują- the quotation closing date.
cego i sprzedającego do czasu ogłoszenia kursu Within single-price quotation with double
zamknięcia. fixing (single price two auctions), the quotation
W systemie notowań jednolitych z podwójnym during a given session is adjusted through the
fixingiem (kurs jednolity dwukrotny) kurs jest Stock Exchange intervention.
w określonym czasie trwania sesji korygowany Block trades involve securities operations, on
poprzez interwencję Giełdy. condition that the transaction value corresponds to
Transakcje pakietowe polegają na operacjach or is higher than the minimum amount defined in
papierami wartościowymi, pod warunkiem że war- WSE regulations, and the financial instrument price
tość transakcji jest równa lub wyższa od minimalnej does not exceed the maximum difference between
kwoty określonej w regulaminie GPW, a cena in- the quotation agreed upon by investors and the
strumentu finansowego nie przekracza maksymal- quotation for a given instrument during the market
nej różnicy między kursem uzgodnionym między session. These transactions are defined as nego-
inwestorami a kursem danego instrumentu na sesji tiated deals session transactions, since the
giełdowej. Transakcje te określa się jako pozase- agreement content is subject to prior arrangement
syjne, gdyż treść umowy jest wcześniej uzgadnia- between the parties.
na między stronami. The value of turnover concerns the value of pur-
Wartość obrotów dotyczy wartości transakcji chase-sell transactions of a given financial instru-
kupna-sprzedaży danego instrumentu finanso- ment.
wego. 6. Stock exchange capitalisation of the com-
6. Przez giełdową kapitalizację spółki rozumie pany is understood as the product of the shares of
się iloczyn zarejestrowanych w sądowym rejestrze a given company entered in the court register and
akcji danej spółki i kursu ustalonego w momencie the quotation defined upon the market session clos-
zamknięcia sesji giełdowej; wielkość ta określana ing; this value is defined as the market value of the
jest jako wartość rynkowa spółki. Analogicznie company. Capitalisation of companies on the regu-
oblicza się kapitalizację spółek na regulowanym lated off-exchange market is calculated analogically.
rynku pozagiełdowym. The volume of turnover is the total number of
Wolumen obrotu to łączna liczba instrumentów financial instruments whose owners have changed
finansowych, które zmieniły w badanym okresie within the surveyed period.
właściciela. 7. Changes in the market value of stock ex-
7. Zmiany wartości rynkowej spółek odzwiercied- change companies are reflected by market indi-
lają indeksy giełdowe, m.in.: ces, i.a:
Warszawski Indeks Giełdowy WIG jest najstar- The Warsaw Stock Exchange Index WIG is
szym indeksem giełdowym, obliczanym od pierw- the oldest stock exchange index, calculated since
szej sesji giełdowej. Podstawowe wartości indeksu the first market session. The basic index values are
obliczane są na podstawie cen akcji wszystkich calculated on the basis of the prices of shares of all
spółek giełdowych, notowanych na głównym rynku stock exchange companies listed on the main
GPW, jeśli w wolnym obrocie znajduje się co naj- market of GPW, with at least 10% of freely-traded
mniej 10% akcji o równowartości 1 mln euro. WIG shares with a value equivalent to 1 mln euro. WIG
jest indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu is a total-return index, and the revenues from both
uwzględnia się dochód z tytułu dywidend i praw dividends and pre-emptive rights are taken into
poboru. Początkowy poziom indeksu z dnia 16 IV account in its calculation. The initial level of the
1991 r. wyniósł 1000 punktów. index on 16 IV 1991 was 1000 points.
Warszawski Indeks Giełdowy Spółek Krajo- The Warsaw Stock Exchange Index of Domes-
wych WIG Poland — od 2003 r. — wyliczany tic Companies WIG Poland — since 2003 — is
według metodologii stosowanej do indeksu WIG, na calculated according to the WIG index method-
podstawie portfela akcji krajowych spółek giełdo- ology, on the basis of the shares portfolio of domes-
wych. tic companies.
Warszawski Indeks Giełdowy WIG20 jest in- The Warsaw Stock Exchange Index WIG20
deksem cenowym największych spółek giełdowych. is a price index of the largest companies quoted on
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 607
Wartość indeksu obliczana jest na podstawie obro- the Stock Exchange. It is calculated on the basis of
tów i cen akcji 20 spółek giełdowych. Początkowy stock exchange turnover and the prices of shares in
poziom indeksu z dnia 16 IV 1994 r. wyniósł 1000 the 20 leading companies. The initial level of the
punktów. index on 16 IV 1994 was 1000 points.
Warszawski Indeks Giełdowy mWIG40 jest The Warsaw Stock Exchange Index mWIG40
indeksem cenowym, zastąpił on indeks MIDWIG is a price index, replacing the Warsaw Stock
(do 2006 r.), pokrywa średnie pod względem warto- Exchange Index MIDWIG (existing until 2006),
ści rynkowej i obrotów spółki giełdowe. Wartość which covers medium-sized companies in terms of
indeksu obliczana jest na podstawie obrotów i cen the stock exchange value and turnover. It is calcu-
akcji 40 spółek giełdowych. Początkowy poziom lated on the basis of the turnover value and the
indeksu z dnia 31 XII 1997 r. wyniósł 1000 punk- prices of shares of 40 companies. The initial level of
tów. the index on 31 XII 1997 was 1000 points.
Warszawski Indeks Giełdowy sWIG80 jest in- The Warsaw Stock Exchange Index sWIG80
deksem cenowym, zastąpił on indeks WIRR (do is a price index, replacing Warsaw Stock Exchange
2006 r.). Swoim portfelem pokrywa on mniejsze niż Index WIRR (existing until 2006). It covers with
WIG20 i mWIG40 spółki giełdowe. Wartości indek- its portfolio the companies quoted on the stock
su obliczane są na podstawie obrotów i cen akcji exchange, smaller than WIG20 and mWIG40.
80 spółek giełdowych. Początkowy poziom indeksu It is calculated on the basis of the turnover value
z dnia 29 XII 1994 r. wyniósł 1000 punktów. and the prices of shares of 80 companies. The initial
Warszawski Indeks Giełdowy WIG30 jest in- level of the index on 29 XII 1994 was 1000 points.
deksem cenowym, wartość indeksu obliczona jest The Warsaw Stock Exchange Index WIG30 is
na podstawie wartości portfela akcji 30 najwięk- a price index, it is calculated on the basis on the
szych i najbardziej płynnych spółek z głównego value of portfolio of 30 major and most liquid com-
rynku GPW. Wartość bazowa indeksu została panies on the Warsaw Stock Exchange main mar-
ustalona na dzień 28 XII 2012 r. i wynosiła 2583 ket. The base value of WIG30 index was set at
punkty. 28 XII 2012 at the level of 2853 points.
Indeksy WIG20short i WIG20lev są to indeksy WIG20short and WIG20lev indices are indices
pochodne od indeksu WIG20, obliczane od 4 V based on the WIG20 index values, calculated
2009 r. według metodologii WIG20. Początkowy since 4 V 2009 according to the methodology of
poziom indeksów wyniósł 2655 punktów i był równy WIG20. The initial level of indices was 2655 points
wartości zamknięcia indeksu WIG20 w dniu 31 XII and equalled the WIG20 closing value on 31 XII
2005 r. 2005.
NCIndex jest indeksem dochodowym, oblicza- The NCIndex is a total-return index, calculated
nym na podstawie portfela wszystkich spółek noto- on the basis of the shares of portfolio of all compa-
wanych na rynku NewConnect. Początkowy poziom nies quoted on the NewConnect market. The initial
indeksu z dnia 30 VIII 2007 r. wyniósł 100 punktów. level of the index on 30 VIII 2007 was 100 points. In
W 2013 r. zmieniono wartość bazową indeksu na 2013 the first value of index was changed for 1000
1000 punktów. points.
łeczne. Do takich ubezpieczeń należą m.in. ubezpie- ever, certain types of risk have been covered by com-
czenia: odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojaz- pulsory insurance, due to their common occurrence
dów mechanicznych za szkody powstałe w związku and social effects. Such insurance include: third-
z ruchem tych pojazdów; odpowiedzialności cywilnej
rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego; party liability insurance of owners of motor vehicles;
budynków wchodzących w skład gospodarstwa rol- third-party liability insurance of farmers; insurance
nego od ognia i innych zdarzeń losowych. of farm buildings.
1. Otwarte fundusze emerytalne (OFE) zosta- 1. The open pension funds (OFE) were estab-
ły powołane ustawą z dnia 28 VIII 1997 r. o organi- lished by the Law on the Organisation and Operation
zacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (tekst of Pension Funds dated 28 VIII 1997 (uniform text
jednolity Dz. U. 2016 poz. 291, z późniejszymi Journal of Laws 2016 item 291, with later amend-
zmianami); ich działalność reguluje także ustawa ments); their activity is regulated by the Law dated 6
z dnia 6 XII 2013 r. o zmianie niektórych ustaw XII 2013 amending other acts in connection with the
w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur determination of rules of pension payments from the
ze środków zgromadzonych w otwartych fundu- funds collected in open pension funds (Journal of
szach emerytalnych (Dz. U. poz. 1717). OFE roz- Laws item 1717). The activity of OFE was started on
poczęły działalność w dniu 1 III 1999 r. 1 III 1999.
Otwarte fundusze emerytalne mają osobowość Open pension funds have legal personality and
prawną, a czas ich trwania jest nieograniczony. their period of operation is unlimited. The scope of
Przedmiotem ich działalności jest gromadzenie their activity is accumulating and investing monet-
i lokowanie środków pieniężnych z przeznaczeniem ary funds for disbursement to fund members upon
na wypłatę członkom funduszu po osiągnięciu przez reaching retirement age. According to the Law
nich wieku emerytalnego. Zgodnie z ustawą dated 6 XII 2013 and the decree of the Council
z dnia 6 XII 2013 r. oraz rozporządzeniem Rady of Ministers dated 1 X 2014 (Journal of Laws
Ministrów z dnia 1 X 2014 r. (Dz. U. poz. 1418) Za- item 1418) Social Insurance Institution (ZUS) ceases
kład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) zaprzestaje to transfer contributions to the OFE 10 years before
przekazywania składek do OFE na 10 lat przed the insured reaches retirement age. From this
osiągnieciem przez ubezpieczonego wieku emerytal- moment OFE gradually transfer contribution col-
nego. Od tego momentu OFE przekazuje stopniowo lected by the insured to the ZUS.
środki zgromadzone przez ubezpieczonego do ZUS. Each open pension fund is managed and repre-
Każdy otwarty fundusz emerytalny jest zarzą- sented in relation to third parties by general pen-
dzany i reprezentowany w stosunkach z osobami sion societies (PTE), operating as a joint stock
trzecimi przez powszechne towarzystwo emery- company. Each PTE establishes a fund and man-
talne (PTE), zorganizowane w formie spółki akcyj- ages it on a non-gratuitous basis.
nej. Towarzystwo tworzy fundusz i zarządza nim 2. According to the regulation of 1997, persons
odpłatnie. born between 1 I 1949 and 31 XII 1968 (who select-
2. Zgodnie z regulacją ustawową z 1997 r. osoby
ed capital and repartition pension system) and,
urodzone między 1 I 1949 r. a 31 XII 1968 r. (które
obligatorily, persons born since 1 I 1969 save for
wybrały repartycyjno-kapitałowy system emerytal-
their pension in two pillars. Pillar I consists of the
ny) i obligatoryjnie, osoby urodzone od 1 I 1969 r.
contribution collected in the individual account in the
oszczędzają na emeryturę w dwóch filarach. Filar I
ZUS. Pillar II results from a part of the pension contri-
tworzy składka gromadzona na indywidualnym
bution (amounting until 30 IV 2011 ― to 7,3%, from
koncie w ZUS. Filar II powstaje z części składki
1 V 2011 to 31 XII 2012 ― to 2,3% from 1 I 2013 to
na ubezpieczenie emerytalne (wynoszącej do
30 IV 2011 r. ― 7,3%, od 1 V 2011 r. do 31 XII 31 XII 2013 — to 2,8% and from 1 I 2014 to
2012 r. ― 2,3%, od 1 I 2013 r. do 31 XII 2013 r. — 31 I 2014 — 3,1% of the contribution assessment
2,8%, a od 1 I 2014 r. do 31 I 2014 r. ― 3,1% base), which is transferred from the ZUS to the
podstawy wymiaru składki), która jest przekazywa- OFE.
na z ZUS do OFE. According to the legal regulation dated 6 XII 2013
Zgodnie z ustawą z dnia 6 XII 2013 r. obowiązu- in force since 1 II 2014 the members of OFE (in-
jącą od 1 II 2014 r. członkom OFE (w tym nowym), cluding new), ZUS on the basis of a declaration of
ZUS na podstawie oświadczenia woli przekazuje intent transmits 2,92% contribution to pension
2,92% składki do OFE, natomiast pozostała jej funds, while the remaining part (i.e. 4,38%) is re-
część (tj. 4,38%) jest zapisywana na subkoncie corded on the sub-accounts in the ZUS. For other
w ZUS. Dla pozostałych osób, które nie złożyły people, whom have not submitted their declaration
oświadczenia woli, całość składki (7,30%) jest of intent, the entire contribution (7,30%) is recorded
zapisywana na subkoncie w ZUS. on the sub-accounts in the ZUS.
3. Składka przekazywana z ZUS do OFE jest 3. Contributions transferred from the ZUS to the
przekształcana w jednostki rozrachunkowe da- OFE are converted into clearance units of the
nego funduszu i księgowana na indywidualnych given fund and booked into the individual accounts
rachunkach ubezpieczonych. Przyrost wartości of the insured. The increase in the value of accu-
zgromadzonych środków (składek) następuje w wy- mulated funds (contributions) occurs as a result of
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 609
niku zwiększenia liczby jednostek (poprzez wpłaty increasing the number of clearance units (through
kolejnych składek) oraz wzrostu wartości jednostki the payment of subsequent contributions) as well
w efekcie prowadzonej przez fundusz polityki inwe- as the growth in the value of a single clearance unit
stycyjnej. Wartość jednostki, liczona jako stosunek resulting from the investment policy conducted by
aktywów netto funduszu (aktywów ogółem pomniej- the selected OFE. The value of a clearance unit,
szonych o zobowiązania ogółem) i liczby wyemito- calculated as the relation of an OFE’s net assets
wanych jednostek, stanowi bazę do wyliczenia (total assets less total liabilities) and the number of
stopy zwrotu każdego funduszu i średniej ważo- issued clearance units, is the basis for calculating
nej stopy zwrotu wszystkich funduszy łącznie. the return rate of each OFE and the combined
Fundusz lokuje swoje aktywa dążąc do osiągnię- weighted average return rate of all OFE’s.
cia maksymalnego stopnia bezpieczeństwa i ren- OFE’s invest their assets seeking to maximise
towności dokonywanych lokat. the security and profitability on funds invested.
Limity inwestycyjne określają politykę inwesty- Investment limits determine the investment pol-
cyjną otwartych funduszy emerytalnych i kategorie icy of open pension funds as well as the types of
lokat, w które mogą inwestować. investments.
Pieniądz i banki
Money and banks
AKTYWA
ASSETS
O G Ó Ł E M ................................ 687541 1345107 1861631 2098331 100,0 100,0 T O T A L
Aktywa zagraniczne ..................... 236347 331431 451322 572727 34,4 27,3 External assets
Kredyty i inne należności od pod-
miotów krajowych ..................... 297872 782983 1075599 1128013 43,3 53,8 Loans to domestic residents
sektor instytucji rządowych i sa-
morządowych ....................... 21507 58331 80714 83388 3,1 4,0 general government
pozostałe sektory krajowe ........ 276365 724652 994885 1044626 40,2 49,8 other domestic residents
Dłużne papiery wartościowe wyemi- Holdings of debt securities issued
towane przez podmioty krajowe 94132 156234 240562 307606 13,7 14,7 by domestic residents
sektor instytucji rządowych i sa-
morządowych ....................... 91643 151013 212104 278224 13,3 13,3 general government
pozostałe sektory krajowe ........ 2489 5221 28459 29382 0,4 1,4 other domestic residents
Akcje i pozostałe udziały kapita- Holdings of shares and other
łowe wyemitowane przez pod- equity issued by domestic resi-
mioty krajowe — pozostałe dents — other domestic resi-
sektory krajowe ........................ 5689 5518 12637 12783 0,8 0,6 dents
Aktywa trwałe ............................... 32949 41225 51475 52610 4,8 2,5 Fixed assets
Pozostałe aktywa ......................... 20552 27717 30036 24591 3,0 1,1 Remaining assets
PASYWA
LIABILITIES
O G Ó Ł E M ................................ 687541 1345107a 1861631 2098331 100,0 100,0 T O T A L
Pasywa zagraniczne .................... 60315 241102 264219 338519 8,8 16,1 External liabilities
Depozyty i inne zobowiązania wo-
bec instytucji rządowych szcze-
bla centralnego ......................... 29798 44847 36964 55778 4,3 2,7 Deposits of central government
Depozyty i inne zobowiązania wo-
bec pozostałych sektorów kra- Deposits of other domestic resi-
jowych ...................................... 378031 697462 1024812 1113238 55,0 53,1 dents
bieżące ..................................... 163484 356485 542409 640903 23,8 30,5 overnight
terminoweb ............................... 204785 334539 475136 466097 29,8 22,2 termb
operacje z przyrzeczeniem od-
kupu ...................................... 9761 6438 7267 6239 1,3 0,3 repurchase agreements
Pieniądz gotówkowy w obiegu Currency in circulation (exclud-
(poza kasami banków) ............. 57155 92707 149716 174401 8,3 8,3 ing bank vault cash)
Emisja dłużnych papierów war-
tościowych ............................... 9341 24702 47825 59003 1,3 2,8 Debt securities issued
Kapitał i rezerwy .......................... 94972c 203416 293725 311013 13,8 14,8 Capital and reserves
Pozostałe pasywa ........................ 58239 43834 44063 45788 8,5 2,2 Remaining liabilities
Saldo operacji wzajemnych mo- Excess of inter-monetary finan-
netarnych instytucji finansowych –310 –3467 307 591 0,0 0,0 cial institutions liabilities
a—c Notki patrz na str. 611.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a—c See footnotes on page 611.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 611
AKTYWA
ASSETS
PASYWA
LIABILITIES
a Bez rezerwy na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych, ujętej w pozycji „pozostałe pasywa”.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Excluding a reserve to cover risk associated with changes in the exchange rate of zloty to foreign currencies, included
in the item ”remaining liabilities”.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
AKTYWA
ASSETS
PASYWA
LIABILITIES
AKTYWA
ASSETS
PASYWA
LIABILITIES
AKTYWA
ASSETS
PASYWA
LIABILITIES
a Dane za lata 2015 i 2016 nie są w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie z uwagi na zmiany w sprawozdaw-
czości. b W latach 2005 i 2010 określany jako kapitał podstawowy.
Ź r ó d ł o: dane Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej.
a Data for 2015 and 2016 are not fully comparable with those for previous years due to changes in reporting.
S o u r c e: data of the National Association of Cooperative Savings and Credit Unions.
614 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
PODAŻ PIENIĄDZA (M3) ......... 427125 783649 1154993 1265662 100,0 100,0 M3 MONEY SUPPLY
Aktywa zagraniczne netto ...... 176032 90328 187103 234209 41,2 18,5 External assets, net
Należności ............................... 303336 775507 1089011 1137243 71,0 89,9 Claims
Gospodarstwa domowe ............ 141252 479723 632523 665062 33,1 52,5 Households
Pozostałe instytucje finansowe 15904 30789 71084 73106 3,7 5,8 Other financial institutions
Przedsiębiorstwa niefinansowe 126552 221467 326305 342138 29,6 27,0 Non-financial corporations
Instytucje niekomercyjne działa-
jące na rzecz gospodarstw Non-profit institutions serving
domowych ............................. 835 3412 6068 6485 0,2 0,5 households
Instytucje samorządowe ........... 14241 40116 53030 50452 3,3 4,0 Local government
Fundusze zabezpieczenia spo-
łecznego ................................ 4552 0,1 0,2 0,1 1,1 0,0 Social security funds
Zadłużenie netto instytucji
rządowych szczebla cen- Credit to central government,
tralnego ................................ 64559 124381 201343 253371 15,1 20,0 net
Saldo pozostałych pozycji
(netto) ................................... –116801 –206568 –322464 –359162 –27,3 –28,4 Other items, net
a Niektóre dane za lata 2005, 2010 i 2015 zmieniono w stosunku do opublikowanych w poprzednich edycjach Rocznika.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Some data for 2005, 2010 and 2015 have been changed in relation to those published in the previous editions of the
Yearbook.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Przedsiębiorstwa niefinan-
sowe Non-financial corporations
Depozyty i inne zobowiązania ... 99749 181260 249341 268987 23,4 21,3 Deposits and other liabilities
bieżące .................................. 55160 88307 145975 169753 12,9 13,4 overnight
terminowe z terminem pier- with agreed maturity up to 2
wotnym do 2 lat włączniea 44589 92953 103365 99234 10,4 7,8 yearsa
Instytucje niekomercyjne dzia-
łające na rzecz gospo- Non-profit institutions serv-
darstw domowych ing households
Depozyty i inne zobowiązania ... 9925 14868 19540 22163 2,3 1,8 Deposits and other liabilities
bieżące .................................. 4761 8303 12518 14912 1,1 1,2 overnight
terminowe z terminem pier- with agreed maturity up to 2
wotnym do 2 lat włączniea 5164 6566 7022 7251 1,2 0,6 yearsa
Instytucje samorządowe Local government
Depozyty i inne zobowiązania ... 13702 21595 24501 31141 3,2 2,5 Deposits and other liabilities
bieżące .................................. 10505 17156 18868 25255 2,5 2,0 overnight
terminowe z terminem pier- with agreed maturity up to 2
wotnym do 2 lat włączniea 3197 4440 5633 5887 0,7 0,5 yearsa
Fundusze zabezpieczenia spo-
łecznego Social security funds
Depozyty i inne zobowiązania ... 3785 6387 5354 5460 0,9 0,4 Deposits and other liabilities
bieżące .................................. 1271 2915 3630 3084 0,3 0,2 overnight
terminowe z terminem pier- with agreed maturity up to 2
wotnym do 2 lat włączniea 2513 3472 1724 2375 0,6 0,2 yearsa
Inwestycje bezpośrednie — aktywa 4134 9516 4913 11170 Direct investment — assets
Inwestycje bezpośrednie — pasywa 11041 18395 15065 16758 Direct investment — liabilities
Inwestycje portfelowe — aktywa ....... 2509 –142 11035 –6101 Portfolio investment — assets
Udziałowe papiery wartościowe ............ 574 649 9997 –6392 Equity securities
Dłużne papiery wartościowe ................. 1935 –791 1038 291 Debt securities
Inwestycje portfelowe — pasywa ...... 15092 28921 7859 –2200 Portfolio investment — liabilities
Udziałowe papiery wartościowe ............ 1331 7395 4117 –2655 Equity securities
Dłużne papiery wartościowe ................. 13761 21526 3742 455 Debt securities
Pozostałe inwestycje — aktywa ......... 2779 4112 5153 2421 Other investment — assets
Narodowy Bank Polski (NBP) ............... 17 –28 1 245 National Bank of Poland (NBP)
Pozostałe inwestycje — pasywa ........ –1734 12921 –2419 16274 Other investment — liabilities
Narodowy Bank Polski (NBP) ............... 1911 1709 –50 16732 National Bank of Poland (NBP)
Pochodne instrumenty finansowe ..... –194 603 –978 130 Financial derivatives
Oficjalne aktywa rezerwowe ............... 8132 15134 1135 22661 Official reserve assets
SALDO BŁĘDÓW I OPUSZCZEŃ ....... –77 –13750 –7919 –4066 NET ERRORS AND OMISSIONS
b Dotyczy sektorów: gospodarstw domowych, pozostałych instytucji finansowych, przedsiębiorstw niefinansowych i insty-
tucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
b Concerns sectors: households, other financial institutions, non-financial corporations and non-profit institutions serving
households.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 617
a Dane nieostateczne.
U w a g a. Znak (–) oznacza wycofanie (odpływ) kapitału z Polski.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Preliminary data.
N o t e. (–) signifies the withdrawal (outflow) of capital from Poland.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
618 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
w tym: of which:
a Dane nieostateczne.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Preliminary data.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 619
2005 ............ 323,48 310,33 306,01 304,92 320,53 329,09 333,65 339,92 328,71 319,52 326,00 336,72 325,18
2010 ............ 301,57 285,18 293,85 286,72 287,99 321,37 335,71 319,50 308,94 303,18 284,82 289,13 301,97
2015 ............ 377,01 367,39 367,66 381,38 373,47 365,20 371,03 377,34 376,85 375,13 378,07 395,71 394,17
2016 ............ 394,31 403,97 395,65 386,44 379,85 389,91 392,00 397,07 383,54 385,67 390,75 406,00 420,49
100 EURO
100 EUROS
2005 ............ 402,54 408,16 398,41 402,09 415,10 418,27 406,03 409,73 404,50 392,47 392,61 397,21 385,59
2010 ............ 399,46 407,20 401,55 389,19 387,04 405,21 410,25 408,18 398,72 395,58 395,62 395,31 399,59
2015 ............ 418,39 427,97 417,76 412,78 402,91 407,83 415,97 415,40 419,36 421,69 424,60 425,03 429,05
2016 ............ 436,25 439,35 439,60 429,34 430,68 440,76 440,19 439,66 430,03 432,50 430,86 438,39 443,71
2005 ............ 588,33 583,69 577,71 580,23 607,22 611,48 607,12 595,85 589,96 578,63 575,67 584,64 567,53
2010 ............ 465,75 461,35 458,23 431,60 441,72 471,67 495,33 488,66 483,59 471,66 451,51 461,62 471,58
2015 ............ 576,37 557,58 563,30 571,14 557,07 565,54 577,40 587,09 587,47 576,26 579,93 601,44 591,19
2016 ............ 534,31 583,77 566,72 549,54 543,04 566,50 558,02 522,75 503,04 507,83 483,13 504,19 524,50
2005 ............ 259,99 263,90 256,98 259,45 268,21 270,75 263,96 262,97 260,48 253,38 253,43 257,03 249,09
2010 ............ 289,51 275,73 273,71 268,85 269,97 285,04 297,78 303,08 297,25 301,96 293,58 294,32 311,55
2015 ............ 392,00 392,73 392,22 389,12 388,12 392,11 398,17 396,27 389,29 386,05 390,37 392,36 396,23
2016 ............ 400,21 401,76 398,95 393,11 393,89 398,74 403,74 404,65 395,49 395,86 396,15 407,49 412,56
100 RUBLI
100 ROUBLES
2005 ............ 11,43 11,10 10,94 11,03 11,52 11,78 11,70 11,85 11,55 11,27 11,42 11,70 11,29
2010 ............ 9,93 9,55 9,74 9,70 9,87 10,57 10,76 10,43 10,17 9,84 9,38 9,33 9,79
2015 ............ 6,22 5,75 5,72 6,35 7,09 7,20 6,79 6,59 5,76 5,62 6,00 6,08 5,64
2016 ............ 5,91 5,27 5,13 5,51 5,71 5,93 6,00 6,16 5,91 5,98 6,24 6,32 6,78
a Kursy urzędowe.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a Official rates.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Przychody z działalności operacyjnej ........... 105386 131499 145788 Revenues from operating activity
w tym: of which:
z działalności bankowej ............................ 85817 76032 76885 from banking activity
w tym: odsetki ....................................... 52875 48376 49507 of which: interest
opłaty i prowizje ......................... 16255 15805 15274 fee and commission
przychody z tytułu aktywów i zo- revenues from financial as-
bowiązań finansowych oraz sets and liabilities and ex-
różnic kursowych ..................... 15701 10497 10804 change rate differences
rozwiązanie rezerw i aktualizacja wartości 17703 31031 29835 dissolution of provisions and revaluation
Koszty działalności operacyjnej ................... 92065 116400 128527 Costs of operating activity
w tym: of which:
koszty działalności bankowej .................... 36498 24500 22112 costs of banking activity
odsetki .................................................. 24718 16308 14857 interest
opłaty i prowizje .................................... 3479 3532 3715 fee and commission
koszty z tytułu aktywów i zobowiązań fi- costs of financial assets and liabilities
nansowych oraz różnic kursowych .... 8301 4660 3540 and exchange rate differences
koszty działania banku ............................. 22970 27421 28603 administrative expenses
zwiększenia rezerw i aktualizacja wartości 28697 38474 38374 increase of provisions and revaluation
Wynik finansowy działalności operacyjnej .... 13321 15099 17261 Financial result from operating activity
Wynik operacji nadzwyczajnych ................... — — — Result from extraordinary items
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek
stowarzyszonych i wspólnych przedsię- Share of the profit or loss of associates
wzięć rozliczanych metodą praw własno- and joint ventures accounted for using
ścia ........................................................... 8,0 — # the equity method a
Wynik z aktywów trwałych (lub grup do Profit or loss from non-current assets and
zbycia) zaklasyfikowanych jako przezna- disposal groups classified as held for
czone do sprzedaży niezakwalifikowanych sale not qualifying as discontinued op-
jako działalność zaniechana ...................... 0,8 49 # erations
Wynik finansowy brutto z działalności Gross financial result from continuing
kontynuowanej ......................................... 13330 15148 17484 operations
zysk brutto ................................................ 14727 15739 17700 gross profit
strata brutto .............................................. 1396 590 217 gross loss
Podatek dochodowy dotyczący działalności Tax expense related to profit or loss from
kontynuowanej ......................................... 2592 2805 3965 continuing operations
Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku Other compulsory decrease of profit
(zwiększenie straty) .................................. –2,9 — # (increase of loss)
Wynik (zysk lub strata) netto z działalności Profit or loss after tax from discontinu-
zaniechanej .............................................. 0,0 0,0 # ed operations
Wynik finansowy netto ................................. 10741 12343 13297 Net financial result
zysk netto ................................................. 11991 12854 13790 net profit
strata netto ............................................... 1250 511 493 net loss
a W latach 2010 i 2015 wykazywany przez banki, które nie stosowały Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczo-
ści Finansowej (MSSF), w 2016 r. — może być wykazywany przez wszystkie banki.
Ź r ó d ł o: dane Narodowego Banku Polskiego.
a In 2010 and 2015 concerns banks not using International Financial Reporting Standards (IFRS), in 2016 — might con-
cern every bank.
S o u r c e: data of the National Bank of Poland.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 621
Przychody z działalności operacyjnej ............... 5863,3 6111,7 6227,8 Revenues from operating activity
w tym: of which:
rozwiązanie rezerw i aktualizacja wartości ... 323,5 502,1 503,6 dissolution of provisions and revaluation
Koszty działalności operacyjnej ....................... 4922,4 5502,7 5474,2 Costs of operating activity
w tym: of which:
koszty działalności bankowej ........................ 1681,2 1201,3 1136,4 costs of banking activity
koszty z tytułu aktywów i zobowiązań fi- costs of financial assets and liabilities and
nansowych oraz różnic kursowych ........ 1,1 6,1 3,7 exchange rate differences
zwiększenia rezerw i aktualizacja wartości ... 549,1 906,9 1095,1 increase of provisions and revaluation
Wynik finansowy działalności operacyjnej ........ 940,9 609,0 753,6 Financial result from operating activity
Wynik operacji nadzwyczajnych ....................... 0,1 0,0 # Result from extraordinary items
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek Share of the profit or loss of associates and
stowarzyszonych i wspólnych przedsię- joint ventures accounted for using the equity
wzięć rozliczanych metodą praw własności ― — — method
Wynik finansowy brutto z działalności konty- Gross financial result from continuing oper-
nuowanej ...................................................... 943,1 609,5 752,2 ations
Podatek dochodowy dotyczący działalności Tax expense related to profit or loss from
kontynuowanej ............................................. 207,5 164,5 208,4 continuing operations
Wynik (zysk lub strata) netto z działalności Profit or loss after tax from discontinued oper-
zaniechanej .................................................. ― — — ations
Wynik finansowy netto ..................................... 735,6 445,0 543,7 Net financial result
Przychody z całokształtu działalności .......... 922,4 2380,2 2526,7 1718,1 Revenues from total activity
w tym przychody z działalności podsta-
wowej ................................................... 781,7 1966,2 1255,0 1118,4 of which revenues from basic activities
Koszty uzyskania przychodów z cało- Costs of obtaining revenues from total ac-
kształtu działalności ................................. 905,0 2266,6 2635,5 1820,1 tivity
w tym koszty działalności operacyjnej ...... 815,2 1642,3 1141,6 984,5 of which costs of operating activity
Wynik finansowy działalności gospodar-
czej ........................................................... 17,4 113,6 –108,7 –102,0 Financial result on economic activity
Saldo zysków i strat nadzwyczajnych .......... 0,0 0,0 0,0 0,0 Balance of extraordinary profits and losses
Wynik finansowy brutto ................................ 17,4 113,6 –108,7 –102,0 Gross financial result
zysk brutto ................................................ 25,8 251,9 67,5 60,0 gross profit
strata brutto .............................................. 8,4 138,3 176,2 162,0 gross loss
Obowiązkowe obciążenie wyniku finanso- Obligatory encumbrances on gross financial
wego bruttob ............................................. 1,2 28,0 55,5 37,7 result b
Wynik finansowy netto ................................. 16,2 85,6 –164,3 –139,7 Net financial result
zysk netto ................................................. 24,6 219,9 13,8 50,3 net profit
strata netto ............................................... 8,4 134,3 178,1 190,0 net loss
a Dane dotyczą: w 2005 r. — 76 badanych kas, w 2010 r. — 59 kas, w 2015 r. — 48 kas, w 2016 r. — 40 kas; dane za
lata 2015 i 2016 nie są w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie z uwagi na zmiany w sprawozdawczości.
b W latach 2005 i 2010 obejmują tylko podatek dochodowy.
Ź r ó d ł o: dane Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej.
a Data concern: in 2005 — 76 surveyed unions, in 2010 — 59 unions, in 2015 — 48 unions, in 2016 — 40 unions; data
for 2015 and 2016 are not fully comparable with those for previous years due to changes in reporting. b In 2005 and 2010
include only income tax.
S o u r c e: data of the National Association of Cooperative Savings and Credit Unions.
a Dotyczy banków komercyjnych i banków spółdzielczych zrzeszonych w bankach zrzeszających oraz działających sa-
modzielnie; bez Narodowego Banku Polskiego. b Bez kapitału rozproszonego (poniżej 5%).
Ź r ó d ł o: w zakresie kapitału zagranicznego banków według krajów pochodzenia — dane Komisji Nadzoru Finansowego.
a Concerns commercial banks as well as cooperative banks associated both with associated banks and operating indi-
vidually; data exclude the National Bank of Poland. b Excluding distributed capital (below 5%).
S o u r c e: in regard to foreign fund of banks by countries of origin — data of the Polish Financial Supervision Authority.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 623
Rynek giełdowy
The stock market
RYNEK KASOWY
CASH MARKET
Akcje i prawa do akcji ................... 98517a 234288 225287 202293 Shares and rights to shares
akcje .......................................... 95548 233929 224686 202116 shares
prawa do akcji ........................... 2969 359 601 177 rights to shares
Prawa poboru ............................... 44,5 266 2,6 117 Pre-emptive rights
Certyfikaty inwestycyjne ................ 79,9 107 82,9 67,7 Investment certificates
Produkty strukturyzowane ............. ― 286 722 892 Structured products
ETF-y ........................................... ― 85,1b 275 187 Exchange Traded Funds
Warranty ....................................... 0,9 ― 0,5 ― Warrants
RYNEK TERMINOWY
DERIVATIVES MARKET
TABL. 19 (522). AKCJE a I PRAWA DO AKCJI NA GŁÓWNYM RYNKU GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH
SHARES a AND RIGHTS TO SHARES ON THE MAIN MARKET OF THE WARSAW
STOCK EXCHANGE
Liczba sesji (w ciągu roku) ...................... 251 253 251 251 Number of sessions (during the year)
Liczba notowanych spółek (stan w koń- Number of companies listed (end of the
cu roku) ............................................... 255 400 487 487 year)
w tym nowe spółki ........................... 35 34 30 19 of which new companies
spółki krajowe ...................................... 248 373 433 434 domestic companies
w tym nowe spółki ........................... 33 29 26 19 of which new companies
spółki zagraniczne ............................... 7 27 54 53 foreign companies
w tym nowe spółki ........................... 2 5 4 ― of which new companies
Giełdowa kapitalizacja spółek (stan w koń- Market capitalisation (end of the year)
cu roku) w mln zł ................................. 424900 796482 1082863 1115719 in mln zl
spółki krajowe ...................................... 308418 542646 516785 557124 domestic companies
spółki zagraniczne ............................... 116482 253836 566077 558596 foreign companies
Wartość obrotów w mln zł ....................... 98517 234288 225287 202293 Value of turnover in mln zl
sesyjneb .............................................. 90567 206857 203464 189451 electronic order book session b
c
pozasesyjne ....................................... 7950 27431 21823 12842 negotiated deals sessionc
a W 2005 r. łącznie z akcjami narodowych funduszy inwestycyjnych (NFI). b, c Dotyczy transakcji: b — zawieranych
w systemie notowań ciągłych oraz kursu jednolitego dwukrotnego, c — pakietowych.
a In 2005 including shares of the national investment funds (NIF). b, c Concerns transactions: b — concluded according
to continuous trading and single price two auctions system, c — block trades.
TABL. 19 (522). AKCJEa I PRAWA DO AKCJI NA GŁÓWNYM RYNKU GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH (dok.)
SHARES a AND RIGHTS TO SHARES ON THE MAIN MARKET OF THE WARSAW
STOCK EXCHANGE (cont.)
Liczba serii kontraktów (stan w końcu Number of futures contracts series (end
roku) .................................................... 54 55 144 166 of the year)
Wartość obrotów w mln zł ....................... 119013 340648 216746 188439 Value of turnover in mln zl
sesyjnea .............................................. 119013 330472 210745 181040 electronic order book sessiona
pozasesyjneb ....................................... — 10176 6001 7399 negotiated deals sessionb
Liczba otwartych pozycji (stan w końcu
roku) .................................................... 33418 124504 92646 141776 Number of open interest (end of the year)
Wartość otwartych pozycji w mln zł ......... 873 3304 2086 3349 Open interest value in mln zl
Liczba zawartych transakcji w tys. .......... 1574,0 3647,2 2800,6 3169,1 Number of concluded transactions in thous.
sesyjnea .............................................. 1574,0 3646,5 2800,2 3168,7 electronic order book sessiona
pozasesyjneb ....................................... — 0,8 0,4 0,4 negotiated deals session b
c
Średni wolumen obrotu na 1 sesję w tys. 21,4 55,4 30,9 30,3 Average volume per sessionc in thous.
sesyjnea .............................................. 21,4 53,8 30,4 29,5 electronic order book sessiona
pozasesyjneb ....................................... — 1,6 0,6 0,8 negotiated deals session b
a, b Dotyczy transakcji: a — zawieranych w systemie notowań ciągłych, b — pakietowych. c Obliczono jako iloraz liczby
kontraktów będących przedmiotem obrotu na sesji oraz liczby sesji.
Ź r ó d ł o: dane Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
a, b Concerns transactions: a — concluded according to continuous trading, b — block trades. c Calculated as the ratio
of the number of contracts which are subject of turnover on session and number of sessions.
S o u r c e: data of the Warsaw Stock Exchange.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 625
Liczba sesji (w ciągu roku) ............................... 253 251 251 Number of sessions (during the year)
Liczba notowanych spółek (stan w końcu roku) 185 418 406 Number of listed companies (end of the year)
akcje i prawa do akcji ................................... 1847,0 1948,6 1360,4 shares and rights to shares
akcje i prawa do akcji ................................... 3470 4381 3418 shares and rights to shares
akcje i prawa do akcji w mln zł ..................... 7,3 7,8 5,4 shares and rights to shares in mln zl
prawa poboru w tys. zł .................................. 34,8 1,6 0,6 pre-emptive rights in thous. zl
NCIndex (stan w końcu roku) ........................... 634,4 278,4 306,5 NCIndex (end of the year)
a Dotyczy transakcji zawieranych w systemie notowań ciągłych, kursu jednolitego dwukrotnego oraz transakcji pakieto-
wych.
Ź r ó d ł o: dane Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
a Concerns transactions concluded according to continuous trading, single price two auctions system and block trades.
S o u r c e: data of the Warsaw Stock Exchange.
Liczba zawartych transakcji .......... 7587 10099 16462 17169 Number of concluded transactions
b
Wartość obrotów w mln zł ........... 98836 133788 260687 254458 Value of turnover b in mln zl
Liczba zawartych transakcji .......... 646 1528 3135 1982 Number of concluded transactions
Wartość obrotów b w mln zł ........... 59227 184731 338733 158334 Value of turnover b in mln zl
a Dotyczy obligacji skarbowych. b Dotyczy transakcji zawieranych w systemie notowań ciągłych; wartość obrotów dla
segmentu kasowego jest obliczana jednostronnie, tj. według wartości transakcji, dla segmentu Repo jest sumą wartości
transakcji otwierającej i zamykającej.
U w a g a. Ponadto w latach 2005 i 2010 w segmencie kasowym i Repo notowane były bony skarbowe, dla których war-
tość obrotów wynosiła odpowiednio: 7454 mln zł i 5007 mln zł.
Ź r ó d ł o: dane BondSpot S.A.
a Concerns treasury bonds. b Concerns transactions concluded according to continuous trading system; value of turn-
over for cash segment is calculated one-sidedly i.e. by the value of the transaction, for Repo segment it is given as the
sum of the opening and closing transactions.
N o t e. Moreover, in 2005 and 2010 in cash and Repo segment treasury bills were quoted, for which value of turnover
amounted to 7454 mln zl and 5007 mln zl respectively.
S o u r c e: data of the BondSpot S.A.
BONDSPOT
BONDSPOT
a Dotyczy obligacji i listów zastawnych. b, c Dotyczy transakcji: b — zawieranych w systemie notowań ciągłych,
c — pakietowych. d Od 11 I 2010 r.
Ź r ó d ł o: dane Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
a Concerns bonds and mortgage bonds. b, c Concerns transactions: b — concluded according to continuous trading,
c — block trades. d Since 11 I 2010.
S o u r c e: data of the Warsaw Stock Exchange.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 627
Zakłady ubezpieczeń
Insurance companies
AKTYWA
ASSETS
PASYWA
LIABILITIES
PASYWA (dok.)
LIABILITIES (cont.)
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe 44084,0 77198,4 86520,6 87356,5 21112,4 32602,4 50652,8 55288,2
Technical provisions
w tym:
of which:
rezerwa składek i rezerwa na po-
krycie ryzyka niewygasłego ........ 383,3 978,2 1690,5 1423,7 7392,4 13058,6 19168,4 22442,1
provision for unearned premiums
and provision for unexpired risk
rezerwa ubezpieczeń na życie ....... 23077,2 35190,7 27235,5 26571,7 x x x x
life insurance provision
rezerwy na niewypłacone odszko-
dowania i świadczenia ................ 793,8 1387,8 1670,0 1952,4 12244,7 18550,8 30215,3 31602,6
provision for claims outstanding
rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy
ryzyko lokaty (inwestycyjne) po-
nosi ubezpieczający .................... 18767,3 38925,3 55420,4 56967,9 x x x x
provision for life insurance policies
where the investment risk is
borne by the policyholders
DZIAŁ I
DIVISION I
DZIAŁ I (dok.)
DIVISION I (cont.)
DZIAŁ II
DIVISION II
DZIAŁ I
DIVISION I
3. Pozostałe przychody operacyjne ...... 100,7 149,5 118,1 79,7 3. Other operating income
4. Pozostałe koszty operacyjne ............ 77,6 146,0 103,9 510,0 4. Other operating expenses
7. Wynik finansowy brutto (5+6) ........... 2770,9 4437,8 3541,2 2771,0 7. Gross financial result (5+6)
10. Wynik finansowy netto (7–8–9) ........ 2269,3 3652,8 3046,2 2169,9 10. Net financial result (7–8–9)
DZIAŁ II
DIVISION II
1. Wynik techniczny ubezpieczeń ma- 1. Balance on technical non-life insur-
jątkowych i osobowycha ................... 908,9 –1284,5 246,2 366,5 ance account a
3. Niezrealizowane zyski z lokat ........... 414,3 266,2 319,2 391,7 3. Unrealised gains on investments
4. Koszty działalności lokacyjnej .......... 175,2 395,9 638,6 829,6 4. Investments charges
5. Niezrealizowane straty na lokatach 151,3 254,6 363,2 470,4 5. Unrealised losses on investments
7. Pozostałe przychody operacyjne ...... 181,4 257,2 556,2 622,1 7. Other operating income
8. Pozostałe koszty operacyjne ............ 197,1 341,3 511,8 1105,2 8. Other operating expenses
10. Saldo zysków i strat nadzwyczaj- 10. Balance of extraordinary profits and
nych ................................................. 0,0 0,0 0,0 0,0 losses
11. Wynik finansowy brutto (9+10) ......... 3494,3 3111,2 2865,1 2290,5 11. Gross financial result (9+10)
12. Podatek dochodowy ......................... 523,4 16,7 290,9 361,6 12. Income tax
13. Pozostałe obowiązkowe obciążenia 13. Other mandatory gross financial re-
wyniku finansowego brutto ............... 3,2 0,3 — — sult reductions
14. Wynik finansowy netto (11–12–13) 2967,7 3094,2 2574,2 1928,9 14. Net financial result (11–12–13)
DZIAŁ I
DIVISION I
Ubezpieczenia na życie ...................................... 7945 7419 8562 9057 6899,0 18762,6 8847,8 7804,9
Life insurance
Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci ... 284 120 97 96 150,5 119,9 117,3 126,0
Marriage insurance, birth insurance
Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe ............. 4489 9306 15781 15536 2514,6 4265,7 5412,2 5428,8
Accident and sickness insurance
DZIAŁ II
DIVISION II
Ubezpieczenia wypadku ..................................... 8135 10908 12316 14253 739,7 1269,2 1512,3 1396,3
Accident insurance
Ubezpieczenia choroby ....................................... 121 428 367 503 148,7 343,7 611,4 619,3
Sickness insurance
Ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami 5987 8611 10987 10353 1684,8 2399,0 2925,8 2977,7
Insurance against fire and natural forces
DZIAŁ II (dok.)
DIVISION II (cont.)
Ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych ... 6756 7971 11281 11952 1081,0 1761,8 2468,6 2554,8
Insurance against other damage and loss of
property
w tym obowiązkowe rolników .......................... 1504 1421 1500 1507 36,0 50,8 62,0 60,2
of which compulsory third-party liability insur-
ance of farmers
Ubezpieczenia ochrony prawnej ......................... 325 1029 1907 1050 11,7 239,8 176,4 74,6
Legal protection insurance
Ubezpieczenia świadczenia pomocy c ................. 1327 10512 19072 23641 95,1 346,1 625,0 843,1
Insurance of assistance c
a Z działalności bezpośredniej. b Czynnych w końcu danego roku. c Dla osób, które popadły w trudności w czasie podró-
ży lub podczas nieobecności w miejscu zamieszkania.
a From direct business. b In force as of the end of the year. c For people who had problems while travelling or while
being away from their place of residence.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 633
DZIAŁ I
DIVISION I
Ubezpieczenia na życie ...................................... 1418 1344 1528 1388 4386,0 16096,1 8068,3 6230,4
Life insurance
Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe ............. 851 959 1881 1994 985,6 1583,6 2105,0 2240,8
Accident and sickness insurance
DZIAŁ II
DIVISION II
Ubezpieczenia wypadku ..................................... 512 427 442 458 234,2 267,9 287,6 292,8
Accident insurance
Ubezpieczenia choroby ....................................... 66 795 1011 1036 60,2 133,2 165,7 178,5
Sickness insurance
Ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami 117 510 323 345 584,1 2361,6 1355,6 1307,8
Insurance against fire and natural forces
a Z działalności bezpośredniej.
a From direct business.
634 Pieniądz i banki. Rynek giełdowy. Zakłady ubezpieczeń. Otwarte fundusze emerytalne
DZIAŁ II (dok.)
DIVISION II (cont.)
Ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych ... 187 230 360 439 364,5 674,8 975,4 1531,9
Insurance against other damage and loss of
property
Ubezpieczenia świadczenia pomocy b ................. 86 272 415 453 53,4 183,9 299,0 392,2
Insurance of assistance b
a Z działalności bezpośredniej. b Dla osób, które popadły w trudności w czasie podróży lub podczas nieobecności
w miejscu zamieszkania.
Ź r ó d ł o: dane Komisji Nadzoru Finansowego.
a From direct business. b For people who had problems while travelling or while being away from their place of resi-
dence.
S o u r c e: data of the Polish Financial Supervision Authority.
Money and banks. The stock market. Insurance companies. Open pension funds 635
TABL. 29 (532). PRZYCHODY, KOSZTY I WYNIK FINANSOWY POWSZECHNYCH TOWARZYSTW EMERYTALNYCH (dok.)
REVENUES, COSTS AND FINANCIAL RESULTS OF GENERAL PENSION SOCIETIES (cont.)
2005 2010 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w mln zł in mln zl
w tym: of which:
a
Obligacje .............................. 54590 129984 12417 12450 63,5 8,2 Bondsa
Depozyty bankoweb ............... 3203 8055 9155 11124 3,7 7,3 Bank depositsb
Inne lokaty ............................. 374 1058 1584 1635 0,4 1,1 Other investments
Średnia ważona stopa zwrotu za 36 miesięcy ................ 25,129 12,717 6,344 0,133
Weighted average rate of return for 36 months
towej i agencji wykonawczych budżetu państwa, the state budget as well as local government budget-
a także samorządowych zakładów budżetowych. ary establishments.
Dochody i wydatki budżetu państwa określane są Revenue and expenditure of the state budget are
w ustawie budżetowej uchwalanej przez Sejm na determined in the budgetary act passed by the
okres roku kalendarzowego (zwanego rokiem bud- Sejm for a period of one calendar year (referred to
żetowym); dochody i wydatki budżetów jednostek as a budgetary year); revenue and expenditure of
samorządu terytorialnego są określane w uchwale the budgets of local government units are deter-
budżetowej przez właściwe organy stanowiące na mined in the budgetary law passed by relevant
rok kalendarzowy (budżetowy), w terminach i na councils for a period of one calendar year (a budget-
zasadach określonych w ustawach ustrojowych ary year) within the periods and in accordance with
oraz ustawie o finansach publicznych. the principles set forth in statutory acts and in the
Dochody i wydatki budżetu państwa i budżetów Law on Public Finances.
jednostek samorządu terytorialnego grupuje się Revenue and expenditure of the state budget and
zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o finan- of the budgets of local governments are grouped in
sach publicznych, tj. w podziale na działy i rozdziały accordance with the provisions set forth in the Law
— określające rodzaj działalności oraz paragrafy — on Public Finances, i.e. they are grouped into
określające rodzaj dochodu, przychodu lub wydat-
divisions and chapters — defining types of activity,
ku. Prezentowane dane opracowano zgodnie ze
and into paragraphs — defining types of revenue,
szczegółową klasyfikacją dochodów, wydatków,
przychodów i rozchodów oraz środków pochodzą- income or expenditure; the presented data were
cych ze źródeł zagranicznych, ustalaną przez Mi- compiled in accordance with the detailed classifica-
nistra Finansów na mocy kolejnych rozporządzeń tion of income, expense, revenue and expenditure,
z lat 2004—2016. and funds from foreign sources, specified by the
4. Na dochody budżetu państwa składają się: Minister of Finance in subsequent decrees adopted
1) dochody podatkowe: in the period of 2004—2016.
a) podatki pośrednie, tj.: 4. Revenue of the state budget comprise:
— podatek od towarów i usług (VAT); opodat- 1) tax revenue:
kowaniu tym podatkiem podlega odpłatna a) indirect taxes, i.e.:
dostawa towarów i odpłatne świadczenie — the value added tax (VAT); any paid de-
usług na terytorium kraju, eksport livery of goods and paid rendering of ser-
i import towarów, wewnątrzwspólnotowe vices, as well as exports and imports of
nabycie towarów za wynagrodzeniem na goods, intra-community acquisition of
terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnoto- goods for remuneration on territory of the
wa dostawa towarów, country, and intra-community delivery of
— podatek akcyzowy; obejmuje wpływy z ty- goods are subject to the value added tax,
tułu opodatkowania wyrobów akcyzowych — the excise tax includes receipts from taxa-
w kraju, nabycia wewnątrzwspólnotowego, tion on excise goods in the country,
importu wyrobów akcyzowych, ponadto od intra-community acquisition, imports of
2012 r. eksportu i wewnątrzwspólnotowej excise goods, moreover, since 2012 ex-
dostawy węgla i wyrobów węglowych, ports and intra-community supply of coal
— podatek od gier losowych i zakładów wza- and coal products,
jemnych, — the tax on games of chance and mutual
b) podatek dochodowy (z wyjątkiem części, któ- betting,
ra stanowi dochody jednostek samorządu te- b) income tax (with the exception of part which
rytorialnego): is the local government revenue):
— od osób prawnych, — the corporate income tax,
— od osób fizycznych, — the personal income tax,
c) inne dochody podatkowe, obejmujące poda- c) other tax revenue, includes the tonnage tax
tek tonażowy (od 2008 r.), podatek od wy- (since 2008), tax on extraction of certain min-
dobycia niektórych kopalin (od 2012 r.), po- erals (since 2012), taxes on certain financial
datek od niektórych instytucji finansowych
institutions (in 2016) and arrears of abolished
(w 2016 r.) oraz zaległości z tytułu podatków
taxes and fees;
i opłat zniesionych;
2) dochody niepodatkowe: 2) non-tax revenue:
a) dywidendy — wpłaty z tytułu udziałów Skar- a) dividends — payments from the State Treas-
bu Państwa w spółkach, ury holdings in companies,
b) wpłaty z zysku od przedsiębiorstw państwo- b) payments from profit of state owned enter-
wych i jednoosobowych spółek Skarbu Pań- prises and sole shareholder companies of
stwa, the State Treasury,
c) wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego, c) payments from profits of the National Bank of
d) wpływy z cła, Poland,
e) inne dochody niepodatkowe, w tym dochody d) receipts from customs duties,
państwowych jednostek budżetowych oraz e) other non-tax revenue, of which revenue of
dochody zagraniczne obejmujące wpływy z od- state budgetary units as well as foreign reve-
setek od kredytów i pożyczek zagranicznych nue, including receipts from the interest on
udzielonych przez rząd Rzeczypospolitej foreign loans and credits granted by the gov-
Polskiej oraz prowizje z tytułu gwarantowania ernment of the Republic of Poland, and any
(poręczenia) przez rząd otrzymanych kredy- fees from government guarantees (letters of
tów zagranicznych, support) of foreign credits received,
f) wpłaty jednostek samorządu terytorialnego; f) payments of local government units;
640 Finanse publiczne
3) środki z Unii Europejskiej i innych źródeł niepod- 3) non-refundable funds from the European Union
legające zwrotowi. and from other sources.
5. Budżet środków europejskich funkcjonuje od 5. The European funds budget has been oper-
2010 r. Zawarte w nim dochody i podlegające ating since 2010. Revenue and reimbursable ex-
refundacji wydatki przeznaczone na realizację
penditure, allocated to the implementation of pro-
programów finansowanych z udziałem środków
europejskich (z wyłączeniem środków przeznaczo- grammes financed with European funds (exclud-
nych na realizację projektów pomocy technicznej) ing funds for technical assistance projects) are
określone zostały w ustawie z dnia 27 VIII 2009 r. determined in the Law on Public Finances, dated
o finansach publicznych; według ustawy z dnia 27 VIII 2009. In accordance with the law dated
30 VI 2005 r. środki te do 2009 r. ujmowane były 30 VI 2005 these funds until 2009 were included in
w budżecie państwa. the state budget.
Na dochody budżetu środków europejskich The European funds budget revenue comprise:
składają się: 1) resources from the structural funds, Cohesion
1) środki pochodzące z funduszy strukturalnych, Fund and European Fisheries Fund;
Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu 2) non-refundable funds from the aid granted by
Rybackiego;
2) niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzie- Member States of the European Free Trade As-
lanej przez państwa członkowskie Europejskiego sociation (EFTA): the Swiss-Polish Cooperation
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA): Szwaj- Programme, Norwegian Financial Mechanism
carsko-Polskiego Programu Współpracy, Nor- 2009—2016, Financial Mechanism of the Euro-
weskiego Mechanizmu Finansowego 2009— pean Economic Area 2009—2016;
—2016, Mechanizmu Finansowego Europejskie- 3) measures for the implementation of the Com-
go Obszaru Gospodarczego 2009—2016; mon Agricultural Policy.
3) środki na realizację Wspólnej Polityki Rolnej. 6. Public debt is understood as the nominal in-
6. Przez państwowy dług publiczny rozumie debtedness of units of the public finance sector,
się nominalne zadłużenie podmiotów sektora finan- determined after eliminating any financial flows
sów publicznych ustalone po wyeliminowaniu prze-
between any such units belonging to this sector,
pływów finansowych pomiędzy podmiotami należą-
cymi do tego sektora i obejmuje zobowiązania z na- which consists of the following liabilities:
stępujących tytułów: 1) outstanding debt securities;
1) wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych; 2) drawn credits and loans;
2) zaciągniętych kredytów i pożyczek; 3) accepted deposits;
3) przyjętych depozytów; 4) matured payables.
4) zobowiązań wymagalnych. The volume of public debt comprises the indebt-
Na wielkość państwowego długu publicznego edness of:
składa się zadłużenie: 1) the central government sub-sector, i.e.:
1) podsektora rządowego, tj.: a) of the State Treasury,
a) Skarbu Państwa,
b) of other institutions belonging to the central
b) pozostałych instytucji podsektora rządowego
(pozostały dług); government sub-sector (other debt);
2) podsektora samorządowego; 2) the local government sub-sector;
3) podsektora ubezpieczeń społecznych. 3) the social security sub-sector.
Przez dług Skarbu Państwa rozumie się nomi- Debt of the State Treasury is understood as the
nalne zadłużenie Skarbu Państwa. Dane o zadłużeniu nominal indebtedness of the State Treasury. The
Skarbu Państwa, w podziale na dług krajowy (zadłu- data on the State Treasury debt, divided into do-
żenie Skarbu Państwa wobec Narodowego Banku mestic (State Treasury debt to the National Bank of
Polskiego nie występuje z uwagi na konstytucyjny Poland does not occur due to constitutional ban on
zakaz finansowania deficytu budżetu państwa poprzez financing the state budget deficit by incurring liabil-
zaciąganie zobowiązań w banku centralnym) i zagra-
ities at the central bank) and foreign debt, are
niczny, prezentowane są w dwóch ujęciach — według
kryterium miejsca emisji oraz kryterium rezydenta. presented according to the place of issue criterion
Zadłużenie według kryterium miejsca emisji and the residency criterion.
uwzględnia miejsce zaciągania zobowiązań (krajo- Debt according to the place of issue criterion
wy lub zagraniczny rynek finansowy) niezależnie od takes into consideration the place of contracting
tego, kto jest wierzycielem. debt (domestic or foreign financial market), irre-
Dług krajowy Skarbu Państwa (według kryte- spective of the creditor.
rium miejsca emisji) obejmuje: Domestic debt of the State Treasury (according
1) zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu skarbo- to the place of issue criterion) includes:
wych papierów wartościowych wyemitowanych 1) liabilities of the State Treasury due to treasury
na rynek krajowy;
securities issued on the domestic market;
2) pozostały dług krajowy Skarbu Państwa z tytułu:
a) zobowiązań wymagalnych państwowych jed- 2) other domestic debt of the State Treasury
nostek budżetowych, państwowych funduszy from:
celowych nieposiadających osobowości praw- a) matured payables of state budgetary units,
nej oraz do 2010 r. państwowych zakła- state appropriated funds without legal person-
dów budżetowych i gospodarstw pomocni- ality as well as budgetary establishments and
czych, auxiliary units until 2010,
Public finance 641
b) przyjętych w depozyt wolnych środków jedno- b) accepted deposits of free funds of public sec-
stek sektora finansów publicznych (od 2011 r.), tor entities (since 2011),
c) zobowiązań z tytułu niepodwyższania płac c) liabilities from non-implemented wages in-
w sferze budżetowej (do 2008 r.), creases in the budget sphere (until 2008),
d) zadłużenia Funduszu Pracy (do 2006 r.), d) debt of the Labour Fund (until 2006),
e) przedpłat na samochody.
e) prepayments for passenger vehicles.
Dług zagraniczny Skarbu Państwa (według kry-
terium miejsca emisji) obejmuje: Foreign debt of the State Treasury (according to
1) zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu skarbo- the place of issue criterion) includes:
wych papierów wartościowych wyemitowanych 1) liabilities of the State Treasury due to treasury
na międzynarodowy rynek kapitałowy, tj.: securities issued on the international capital
a) obligacje zagraniczne: market, i.e.:
— obligacje nominowane w walutach obcych, a) foreign bonds:
sprzedawane na rynkach zagranicznych, — bonds denominated in foreign currencies,
— obligacje emitowane na rynkach zagra- sold on foreign markets,
nicznych nominowane w walucie kraju,
— bonds issued on foreign markets, denom-
w którym są sprzedawane,
b) obligacje typu Brady do września 2012 r. — inated in the currency of the country
obligacje wyemitowane w październiku 1994 r. where they are sold,
w ramach redukcji i restrukturyzacji zadłużenia b) Brady bonds until September 2012 — bonds
wobec banków komercyjnych zrzeszonych issued in October 1994 within the framework
w Klubie Londyńskim; of a reduction and restructuring of debt to
2) kredyty i pożyczki zaciągnięte w Europejskim commercial banks associated in the London
Banku Inwestycyjnym, Banku Światowym, Ban- Club;
ku Rozwoju Rady Europy oraz pozostałych mię- 2) drawn credits and loans from European Invest-
dzynarodowych instytucjach finansowych (m.in.
ment Bank, the World Bank, Council of Europe
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju oraz —
do lutego 2014 r. — Klub Paryski). Development Bank and from other international
Dług Skarbu Państwa według kryterium rezy- financial institutions (i.a., European Bank for
denta uwzględnia podmiot (rezydent lub nierezy- Reconstruction and Development and — until
dent), który jest w posiadaniu wierzytelności. Ter- February 2014 — Paris Club).
min rezydent odnosi się do osób fizycznych mają- Debt of the State Treasury according to the resi-
cych miejsce zamieszkania w Polsce oraz osób dency criterion takes into consideration the unit
prawnych, a także innych podmiotów posiadają- (resident or non-resident) which is a creditor. The
cych zdolność zaciągania zobowiązań i nabywa- term resident refers to individuals, companies and
nia praw we własnym imieniu, mających siedzibę
w Polsce. Rezydentami są również znajdujące się any other institutions who reside in Poland, includ-
w kraju oddziały, przedstawicielstwa i przedsię- ing representative offices, branches or companies
biorstwa utworzone przez nierezydentów. set up by non-resident.
7. Dług gwarantowany (poręczony) przez rząd 7. Debt guaranteed (secured) by the govern-
Rzeczypospolitej Polskiej jest to potencjalne zadłu- ment of the Republic of Poland is a potential debt of
żenie Skarbu Państwa. the State Treasury.
8. Na dochody budżetów jednostek samo- 8. Budget revenue of local government units
rządu terytorialnego składają się: comprise:
1) dochody własne, tj.:
1) own revenue, i.e.:
a) dochody z tytułu udziałów we wpływach
z podatku dochodowego od osób prawnych a) revenue from shares in receipts from corpo-
i osób fizycznych, rate and personal income taxes,
b) wpływy z podatków oraz opłat ustalanych b) receipts from taxes and fees established and
i pobieranych na podstawie odrębnych collected on the basis of separate acts, of
ustaw, w tym podatek od nieruchomości, po- which the tax on real estate, the agricultural
datek rolny, podatek od środków transporto- tax, the tax on means of transport, the tax on
wych, podatek od czynności cywilnopraw- civil law transactions, stamp duty,
nych, opłata skarbowa,
c) revenue from property, e.g., revenue from
c) dochody z majątku, np. dochody z najmu
i dzierżawy oraz innych umów o podobnym renting and leasing as well as agreements
charakterze, with a similar character,
d) środki na dofinansowanie własnych zadań d) funds for additional financing of own tasks
pozyskane z innych źródeł; from other sources;
2) dotacje: 2) grants:
a) z budżetu państwa na zadania: z zakresu a) grants from the state budget for: government
administracji rządowej, własne, realizowane administration-related tasks, own tasks, and
na podstawie porozumień z organami admi- tasks realized on the basis of agreements
nistracji rządowej,
b) przekazane w ramach programów finanso- with government administration bodies,
wanych z udziałem środków europejskich b) provided under programmes financed with
oraz innych środków zagranicznych niepod- European funds and other foreign funds that
legających zwrotowi, płatności z budżetu are not reimbursable and payments from the
41 Rocznik Statystyczny 2017
642 Finanse publiczne
środków europejskich (paragrafy 200 i 620 European funds budget (paragraphs 200 and
oraz od 2015 r. — 205 i 625), według szcze- 620 and since 2015 — 205 and 625), accord-
gółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, ing to the detailed classification of income,
przychodów i rozchodów oraz środków po- expense, revenue and expenditure, and
chodzących ze źródeł zagranicznych, zgod- funds from foreign sources, as stated in regu-
nie z rozporządzeniem Ministra Finansów
lation of the Minister of Finance dated 2 III
z dnia 2 III 2010 r. (tekst jednolity Dz. U.
2014 poz. 1053, z późniejszymi zmianami), 2010, (consolidated text Journal of Laws
c) otrzymane z funduszy celowych, 2014 item 1053, with later amendments),
d) pozostałe dotacje; c) received from appropriated funds,
3) subwencja ogólna z budżetu państwa, która d) other grants;
składa się z części: wyrównawczej, oświato- 3) general subvention from the state budget,
wej, rekompensującej, równoważącej i regio- comprising: equalisation, educational, compen-
nalnej. sating, balancing and regional parts.
9. Informacje dotyczące budżetów jednostek
samorządu terytorialnego opracowano w Głów- 9. Information concerning budgets of local gov-
nym Urzędzie Statystycznym na podstawie spra- ernment units is compiled in the Central Statistical
wozdawczości budżetowej Ministerstwa Finan- Office on the basis of the Ministry of Finance budget-
sów. ary reporting.
10. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych 10. According to the Law on Public Finances,
z dnia 27 VIII 2009 r., od 2011 r. zadania publiczne dated 27 VIII 2009, since 2011 public tasks are
realizują: państwowe osoby prawne, instytucje go- performed by: state legal persons, budgetary man-
spodarki budżetowej, agencje wykonawcze budżetu agement institutions, executive agencies of state
państwa (tabl. 9) oraz samorządowe zakłady budże- budget (table 9) and local government budgetary
towe (tabl. 14), które osiągają przychody i częściowo establishments (table 14) which achieve revenue
korzystają z dotacji budżetu państwa i budżetów and partly benefit from the state grants as well as
jednostek samorządu terytorialnego (w przypadku
from budgets of local government units (in the case
samorządowych zakładów budżetowych). W załącz-
of local government budgetary establishments).
nikach do ustawy budżetowej zamieszczone są
wykazy i plany finansowe tych jednostek. The register and financial plans of these units are
11. Odliczenia od dochodu i podatku dochodowe- placed in annex to the budgetary law.
go od osób fizycznych oraz od dochodu, podstawy 11. Deductions from income and personal income
opodatkowania i podatku dochodowego od osób tax as well as from income, tax base and corporate
prawnych regulują ustawa z dnia 26 VII 1991 r. income tax are regulated by the Law on Personal
o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst Income Tax, dated 26 VII 1991 (uniform text Journal
jednolity Dz. U. 2016 poz. 2032, z późniejszymi of Laws 2016 item 2032, with later amendments) and
zmianami) oraz ustawa z dnia 15 II 1992 r. o podatku the Law on Corporate Income Tax, dated 15 II 1992
dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity (uniform text Journal of Laws 2016 item 1888, with
Dz. U. 2016 poz. 1888, z późniejszymi zmianami). later amendments).
Public finance 643
DOCHODY
REVENUE
a Ogłoszonej w Dz. U. 2016 poz. 278. b Łącznie ze zryczałtowanym podatkiem od towarów i usług od okazjonalnych
przewozów osób autobusami zarejestrowanymi za granicą. c Dotyczy wyrobów spirytusowych, piwa i wina, w 2005 r. —
wyrobów spirytusowych. d Łącznie z podatkiem od niektórych instytucji finansowych (3507 mln zł). e Łącznie z odsprzeda-
nym przez Skarb Państwa prawem poboru w wysokości 7,8 mln zł. f Wpłaty od Banku Gospodarstwa Krajowego.
g Łącznie z wpłatami od Banku Gospodarstwa Krajowego (45 mln zł). h W 2005 r. — wpłaty z UE z tytułu otrzymanych
kwot specjalnych na poprawę płynności budżetowej oraz wpłaty na dostosowanie granicy do traktatu z Schengen, w latach
2010, 2015 i 2016 — środki przeznaczone na realizację projektów pomocy technicznej.
a Published in Journal of Laws 2016 item 278. b Including lump sum tax on goods and services from occasional
transport of passengers in buses with foreign registration. c Concerns spirits, beer and wine, in 2005 — spirits. d Including
tax on some financial institutions (3507 mln zl). e Including pre-emptive rights resold by the State Treasury, amounted to
7,8 mln zl. f Payments from Bank Gospodarstwa Krajowego. g Including payments from Bank Gospodarstwa Krajowego
(45 mln zl). h In 2005 — payments from the EU received on improvement of budgetary liquidity and payments on adapta-
tion of border to Schengen Treaty, in 2010, 2015 and 2016 funds for the implementation of technical assistance projects.
644 Finanse publiczne
WYDATKI
EXPENDITURE
Dotacje i subwencje ................. 102839 145245 169049 194575 53,9 99,0 Grants and subventions
w tym: of which:
Dotacje podmiotowe .................. 15499 17573 21239 23080 6,4 99,1 Entity-defined grants
Dotacje przedmiotowe ............... 550 503 570 629 0,2 97,6 Product grants
Dotacje do: Grants to:
Funduszu Ubezpieczeń Spo-
łecznych ............................. 20112 38112 42066 44848 12,4 100,0 Social Insurance Fund
Funduszu Emerytalno-Rento-
wego ................................... 14710 14936 17037 16373 4,5 98,4 Pension Fund
Dotacje celowe dla: Targeted grants for:
gmin ....................................... 8972 14947 17944 37183 10,3 98,9 gminas
powiatów ................................ 3272 4903 5471 5675 1,6 97,9 powiats
local government of voivod-
samorządów województw ....... 565 967 1788 1606 0,4 95,9 ships
Subwencja ogólna dla jednostek General subvention for local gov-
samorządu terytorialnego ....... 32487 46910 51049 52739 14,6 100,0 ernment units
w tym część oświatowa .......... 26097 35010 40377 41497 11,5 100,0 of which educational part
Wydatki majątkowec ................ 10167 15439 20056 17701 4,9 96,6 Property expenditure c
WYNIK BUDŻETU
BUDGET RESULT
DOCHODY
REVENUE
DOCHODY (dok.)
REVENUE (cont.)
WYDATKI
EXPENDITURE
WYNIK BUDŻETU
BUDGET RESULT
a Ogłoszonej w Dz. U. 2016 poz. 278. b Łącznie z grantami Europejskiego Funduszu Społecznego. c Ujęty również
w części „Wynik budżetu” w tabl. 1 na str. 645.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a Published in Journal of Laws 2016 item 278. b Including grants from the European Social Fund. c Included also in the
part ”Budget result” in table 1 on page 645.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
Public finance 647
a Według wartości nominalnej, po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do sekto-
ra finansów publicznych (dług skonsolidowany). b Według kryterium miejsca emisji.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a According to the face value, excluding financial flows between public finance sector units (consolidated debt). b Accord-
ing to the place of issue criterion.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
a Według wartości nominalnej. b Przeliczone na złote według średnich kursów walut obcych Narodowego Banku Pol-
skiego na koniec roku.
a According to the face value. b Calculated in zlotys using middle exchange rates of foreign currencies of the National Bank
of Poland at the end of the year.
648 Finanse publiczne
TABL. 4 (541). DŁUG SKARBU PAŃSTWA WEDŁUG KRYTERIUM MIEJSCA EMISJI a (dok.)
Stan w dniu 31 XII
STATE TREASURY DEBT ACCORDING TO THE PLACE OF ISSUE CRITERION a (cont.)
As of 31 XII
2005 2010 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w mln zł in mln zl
a Według wartości nominalnej. b Przeliczone na złote według średnich kursów walut obcych Narodowego Banku Pol-
skiego na koniec roku. c W tym kredyty w Klubie Paryskim: w 2005 r. — 25153 mln zł, w 2010 r. — 307 mln zł. d Dotyczy
zobowiązań wymagalnych wobec nierezydentów.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a According to the face value. b Calculated in zlotys using middle exchange rates of foreign currencies of the National
Bank of Poland at the end of the year. c Including credits in Paris Club: in 2005 — 25153 mln zl, in 2010 — 307 mln zl.
d Concerns matured payables to non-residents.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
TABL. 6 (543). WYNIK BUDŻETU PAŃSTWA, WYNIK BUDŻETU ŚRODKÓW EUROPEJSKICH I PAŃSTWOWY DŁUG
PUBLICZNY W RELACJI DO PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO (ceny bieżące)
RESULT OF THE STATE BUDGET, RESULT OF THE EUROPEAN FUNDS BUDGET AND PUBLIC DEBT
IN RELATION TO GROSS DOMESTIC PRODUCT (current prices)
2005 2010 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w% in %
Dochody budżetu państwa ........................... 18,2 17,3 16,1 16,9 Revenue of the state budget
Wydatki budżetu państwa ............................ 21,0 20,4 18,4 19,4 Expenditure of the state budget
Wynik budżetu państwa — deficyt (–) .......... –2,9 –3,1 –2,4 –2,5 State budget result — deficit (–)
Wynik budżetu środków europejskich —
deficyt (–) ................................................. x –0,7 –0,2 –0,7 European funds budget result — deficit (–)
Państwowy dług publicznya ......................... 47,1 51,7 48,8 51,9 Public debt a
Dług Skarbu Państwab ................................. 44,4 48,6 46,4 50,0 Debt of the State Treasury b
Uwaga do tablic 7, 8 i 13
W wydatkach budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego grupowania danych w podziale na działy
i rozdziały dokonuje się zgodnie ze szczegółową klasyfikacją dochodów i wydatków budżetowych obowiązującą na mocy
rozporządzeń Ministra Finansów.
Note to tables 7, 8 and 13
In expenditure of the state budget and budgets of local government units the grouping of data divided into divisions and
types are made according to the detailed classification of budget revenue and expenditure, on the basis of the decrees of
the Minister of Finance.
a W cenach bieżących. b Łącznie z wydatkami bieżącymi jednostek budżetowych związanymi z obsługą długu publicz-
nego. c W latach 2005 i 2010 dział „Kultura fizyczna i sport”.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a In current prices. b Including current expenditures of budgetary units connected with public debt servicing. c In 2005
and 2010 division ”Physical education and sport”.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
650 Finanse publiczne
dla: for:
Szkół wyższych .................................... 9101,5 10994,4 14881,4 15007,6 Higher education institutions
a Łącznie z nieuwzględnionymi w dalszym podziale dotacjami dla jednostek badawczo-rozwojowych (1,9 mln zł).
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a Including grants not included in further division for research-development units (1,9 mln zl).
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
w tym dotacje z budżetu państwa ................. 297,8 265,1 of which grants from the state budget
Wynik finansowy brutto zrealizowany ............... 863,9 978,3 Gross financial result
Public finance 651
w tym dotacje z budżetu państwa ................. 129,7 112,9 of which grants from the state budget
Wynik finansowy brutto zrealizowany ............... –6,1 –6,1 Gross financial result
AGENCJE WYKONAWCZE
EXECUTIVE AGENCIES
Przychody ........................................................ 12095,5 8392,1 Revenue
w tym dotacje z budżetu państwa ................. 6953,8 5491,9 of which grants from the state budget
Wynik finansowy brutto zrealizowany ............... 1037,9 701,6 Gross financial result
Fundusz Ubezpieczeń Społecznych ........ 208678 44848 208075 Social Insurance Fund
Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej ......... 781 — 718 Physical Culture Development Fund
a Bez pozostałości z roku ubiegłego. b Po wyeliminowaniu przepływów między funduszami. c Łącznie z dotacją rozwo-
jową.
a Excluding balances from the previous year. b Excluding flows between funds. c Including development grant.
652 Finanse publiczne
FUNDUSZ EMERYTALNO-RENTOWY
PENSION FUND
a Bez pozostałości z roku ubiegłego. b Po wyeliminowaniu przepływów między funduszami. c Bez świadczeń dla komba-
tantów finansowanych z budżetu państwa. d Wpływy ze składek. e W tym transfer środków na świadczenia zbiegowe
w: 2015 r. — 1830 mln zł, 2016 r. — 1692 mln zł. f Dotyczy tylko zasiłku pogrzebowego dla rolników. g Finansowane
z budżetu państwa.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a Excluding balances from the previous year. b Excluding flows between funds. c Excluding benefits for combatants
financed from the state budget. d Receipts from contributions. e Of which transfer of funds for coincide benefits in: 2015 —
1830 mln zl, 2016 — 1692 mln zl. f Concerns only funeral allowance for farmers. g Financed from the state budget.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
Public finance 653
DOCHODY
REVENUE
a Bez dochodów i wydatków gmin mających również status miasta na prawach powiatu.
a Excluding revenue and expenditure of gminas which are also cities with powiat status.
654 Finanse publiczne
DOCHODY (dok.)
REVENUE (cont.)
Dochody własne (dok.)
Own revenue (cont.)
Środki na dofinansowanie własnych zadań pozyskane 2005 2797 1742 605 280 170
z innych źródeł 2010 2476 1408 786 214 67,5
Funds for additional financing of own tasks from other 2015 1384 1035 203 90,8 55,8
sources
2016 561 296 131 86,0 48,8
Dotacjeb ........................................................................ 2005 15567 7432 3960 3045 1129
Grantsb 2010 37038 17370 7798 6410 5459
2015 44235 18675 11905 5689 7962
2016 53949 30299 14070 5245 4335
Z budżetu państwa ........................................................ 2005 13921 6888 3652 2481 900
From state budget 2010 23867 12821 5073 4153 1820
2015 26147 13982 6129 3958 2074
2016 44672 28229 10886 3950 1607
na zadania:
for tasks:
z zakresu administracji rządowej ................................ 2005 9837 5399 2721 1329 389
for government administration tasks 2010 16829 9340 3580 2408 1500
2015 17834 9500 4118 2658 1559
2016 36897 23890 8997 2691 1318
własne ........................................................................ 2005 3854 1436 891 1126 400
for own tasks 2010 6916 3417 1469 1726 304
2015 8241 4439 1993 1292 514
2016 7715 4308 1867 1252 288
realizowane na podstawie porozumień z organami 2005 230 52,3 39,7 26,3 111
administracji rządowej 2010 122 63,7 23,6 18,7 16,1
realized on the basis of agreements with govern- 2015 71,5 43,7 18,1 8,6 1,0
ment administration bodies
2016 60,3 31,2 21,8 6,5 0,7
Dotacje z paragrafów 200 i 620 oraz 205 i 625c ............. 2010 11195 3863 2346 1726 3260
Grants from paragraphs 200 and 620, 205 and 625 c 2015 14822 3797 5043 804 5178
2016 6658 1209 2633 337 2479
Otrzymane z funduszy celowych .................................... 2005 630 359 129 83,5 58,5
Received from appropriated funds 2010 684 288 121 75,7 198
2015 777 204 377 78,9 118
2016 554 222 190 51,7 90,5
Pozostałe dotacje .......................................................... 2005 1016 186 180 481 170
Other grants 2010 1292 398 258 455 181
2015 2488 692 356 848 592
2016 2065 639 361 906 159
Subwencja ogólna z budżetu państwa ....................... 2005 32456 16080 8325 6699 1350
General subvention from the state budget 2010 47171 22676 11804 9750 2942
2015 51343 25419 13882 10049 1993
2016 53036 26361 14481 10229 1965
W tym część oświatowa ................................................. 2005 26097 12140 7851 5542 564
Of which educational part 2010 35010 16230 10733 7360 686
2015 40377 18993 12917 7793 674
2016 41497 19604 13424 7823 647
a Bez dochodów i wydatków gmin mających również status miasta na prawach powiatu. b W latach 2005 i 2010 bez
dotacji z budżetu państwa dla gmin uzdrowiskowych, które w 2010 r. ujęto w dochodach własnych. c Patrz uwagi ogólne
ust. 8, pkt 2b) na str. 641.
a Excluding revenue and expenditure of gminas which are also cities with powiat status. b In 2005 and 2010 excluding
grants from state budget for gminas which are health resorts, which in 2010 were included in own revenue. c See general
notes item 8, point 2b) on page 641.
Public finance 655
WYDATKI
EXPENDITURE
O G Ó Ł E M .................................................................. 2005 103807 45837 36491 13891 7588
TOTAL 2010 177766 79741 58954 23826 15245
2015 196415 85944 69824 23444 17203
2016 206035 98175 71942 23301 12617
Wydatki bieżące ........................................................... 2005 85377 37488 30601 12270 5018
Current expenditure 2010 133517 59753 45836 18626 9302
2015 157839 71455 56928 20017 9440
2016 180204 87222 63373 20302 9307
w tym: of which:
Dotacje .......................................................................... 2005 6070 1341 2597 751 1381
Grants 2010 14044 4080 5195 1272 3497
2015 16459 5417 5860 1394 3788
2016 17525 5928 6397 1498 3702
w tym dotacje dla samorządowych zakładów budże- 2005 2158 707 1353 71,8 26,2
towychb 2010 2141 785 1225 100 31,2
of which grants for local government budgetary es- 2015 550 312 229 7,4 2,1
tablishments b 2016 545 311 222 9,4 2,4
Świadczenia na rzecz osób fizycznych .......................... 2005 11726 7549 3352 774 51,1
Benefits for natural persons 2010 16515 11780 3916 737 82,2
2015 16948 11667 4343 846 91,4
2016 35577 25546 9023 948 60,1
Wydatki bieżące jednostek budżetowych ....................... 2005 61969 27035 22220 10435 2279
Current expenditure of budgetary units 2010 97737 42763 34168 16218 4588
2015 119538 52987 44203 17354 4993
2016 122094 54460 45396 17445 4794
w tym: of which:
wynagrodzenia ........................................................... 2005 32389 14801 10670 6044 874
wages and salaries 2010 49743 22761 15975 9170 1837
2015 60309 27675 19902 10531 2202
2016 62086 28457 20671 10728 2230
pochodne od wynagrodzeńc ....................................... 2005 6783 3080 2147 1386 170
wages and salaries related expendituresc 2010 8165 3910 2557 1401 298
2015 11129 5379 3581 1771 397
2016 11490 5572 3724 1790 404
zakup materiałów i usług ............................................ 2005 19471 7653 8133 2543 1142
purchase of materials and services 2010 32721 13209 13322 4025 2164
2015 38821 15918 17559 3438 1906
2016 40104 16576 18246 3472 1810
Wydatki majątkowe ...................................................... 2005 18430 8349 5890 1621 2569
Property expenditure 2010 44249 19988 13118 5201 5943
2015 38576 14489 12897 3427 7763
2016 25831 10954 8569 2998 3310
W tym inwestycyjned ...................................................... 2005 17750 8219 5538 1609 2384
Of which investment expenditure d 2010 43282 19690 12698 5181 5712
2015 37220 14209 12212 3384 7415
2016 24408 10649 7713 2963 3083
WYNIK BUDŻETÓW
BUDGETS RESULT
Nadwyżka (+)/deficyt (–) ................................................ 2005 –895 –24,3 –221 –128 –521
Surplus (+)/deficit (–) 2010 –14970 –7430 –5069 –1330 –1141
2015 +2604 +1723 +736 +237 –92,5
2016 +7634 +3620 +2479 +648 +888
a Bez dochodów i wydatków gmin mających również status miasta na prawach powiatu. b W latach 2005 i 2010 również dla
gospodarstw pomocniczych, funduszy celowych, oraz w 2005 r. — dla środków specjalnych. c Obejmują składki na obo-
wiązkowe ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, oraz w 2005 r. — składkę na ubezpieczenia zdrowotne, a w latach 2010,
2015 i 2016 — składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych. d Łącznie z dotacjami na finansowanie zadań inwestycyjnych
samorządowych zakładów budżetowych oraz w latach 2005 i 2010 — również gospodarstw pomocniczych, funduszy celowych
i w 2005 r. — środków specjalnych.
a Excluding revenue and expenditure of gminas which are also cities with powiat status. b In 2005 and 2010 also for aux-
iliary units and appropriated funds, moreover in 2005 — for special funds. c Include contributions to compulsory social
security and the Labour Fund, moreover, in 2005 — contribution to health security, in 2010, 2015 and 2016 — contribution
to the Bridging Pension Fund. d Including grants for financing investment tasks of local government budgetary establish-
ments and in 2005 and 2010 — also of auxiliary units and appropriated funds as well as in 2005 — also special funds.
656 Finanse publiczne
PODATNICY
TAXPAYERS
ODLICZENIA OD DOCHODU
DEDUCTIONS FROM INCOME
Podatnicy korzystający z odliczeń
Taxpayers using deductions
Odliczenia w mln zł
Deductions in mln zl
ODLICZENIA OD PODATKU
DEDUCTIONS FROM THE TAX
Podatnicy korzystający z odliczeń
Taxpayers using deductions
W tym podatek zapłacony za granicą — 242 278 301 Of which the tax paid abroad
Odliczenia w mln zł
Deductions in mln zl
a Podatnicy mogą być wykazywani wielokrotnie, jeśli korzystali z więcej niż jednego tytułu odliczenia. b W tym z tytułu na
działalność badawczo-rozwojową: 264 podatników, 198,3 mln złotych.
Ź r ó d ł o: dane Ministerstwa Finansów.
a Taxpayers may be indicated more than once, if they used more than one type of deduction. b Of which from expendi-
ture on research and development activity: 264 taxpayers, 198,3 mln zl.
S o u r c e: data of the Ministry of Finance.
DZIAŁ XXV CHAPTER XXV
INWESTYCJE. ŚRODKI TRWAŁE INVESTMENTS. FIXED ASSETS
Inwestycje Investments
1. Nakłady inwestycyjne są to nakłady finan- 1. Investment outlays are financial or tangible
sowe lub rzeczowe, których celem jest stwo- outlays, the purpose of which is the creation of new
rzenie nowych środków trwałych lub ulepszenie fixed assets or the improvement (rebuilding, en-
(przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja lub mo- largement, reconstruction or modernization) of
dernizacja) istniejących obiektów majątku trwałe- existing capital asset items, as well as outlays on
go, a także nakłady na tzw. pierwsze wyposażenie so-called initial investments.
inwestycji. Investment outlays are divided into outlays on
Nakłady inwestycyjne dzielą się na nakłady na fixed assets and other outlays.
środki trwałe oraz pozostałe nakłady. Outlays on fixed assets include outlays on:
Nakłady na środki trwałe są to nakłady na: ― buildings and structures (include buildings and
― budynki i budowle (obejmują budynki i lokale places as well as civil engineering works), of
oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej), w tym
which, among others, construction and assembly
m.in. roboty budowlano-montażowe, dokumen-
tacje projektowo-kosztorysowe, works, design and cost estimate documentations,
― maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia ― machinery, technical equipment and tools
(łącznie z przyrządami, ruchomościami i wypo- (including instruments, moveables and endow-
sażeniem), ments),
― środki transportu, ― transport equipment,
― inne, tj.: melioracje szczegółowe, udoskonalenia ― others, i.e., detailed meliorations, improvements
gruntów oraz od 1995 r. inwentarz żywy (stado to land as well as, since 1995, livestock (basic
podstawowe) i zasadzenia wieloletnie, a ponad- herd), long-term plantings, interests on invest-
to odsetki od kredytów i pożyczek inwestycyj- ment credits and investment loans for the period
nych za okres realizacji inwestycji (uwzględnio- of investment realization (included exclusively in
ne wyłącznie w danych wyrażonych w cenach data expressed at current prices), except for in-
bieżących), z wyjątkiem odsetek nieuwzględ- terests not included in outlays on fixed assets by
nionych w wartości nakładów na środki trwałe units that use International Accounting Stan-
przez podmioty stosujące Międzynarodowe dards (IAS) implemented since 1 I 2005.
Standardy Rachunkowości (MSR), wprowadzo- In case of foreign exchange losses of currencies,
ne od 1 I 2005 r. the sum of outlays on particular groups of assets
W przypadku ujemnych różnic kursowych walut may exceed the total value of outlays on fixed
suma nakładów na poszczególne grupy rodzajowe assets.
może być większa od nakładów na środki trwałe Other outlays are outlays on so-called initial in-
ogółem. vestments as well as other costs connected with
Pozostałe nakłady są to nakłady na tzw. pierw- investment realization. These outlays do not in-
sze wyposażenie inwestycji oraz inne koszty zwią- crease the value of fixed assets.
zane z realizacją inwestycji. Nakłady te nie zwięk- 2. Investment outlays are included into the ap-
szają wartości środków trwałych. propriate sections and divisions of the NACE Rev. 2
2. Nakłady inwestycyjne zaliczono do odpowied- in accordance with the classification of the invest-
nich sekcji i działów PKD 2007 zgodnie z zaklasyfi- or’s activity (entity of the national economy), with
kowaniem działalności inwestora (podmiotu gospo-
the exception of outlays on structures not connect-
darki narodowej), z wyjątkiem nakładów na obiekty
niezwiązane z jego podstawową działalnością, ed with its basic activity, which were included into
które zaliczono do odpowiednich sekcji i działów the appropriate sections and divisions according to
według kryterium przeznaczenia obiektu (dotyczy the criteria of structure destination (concerning,
np.: budynków i lokali mieszkalnych, obiektów e.g.: residential buildings and places, buildings for
przeznaczonych dla potrzeb edukacji, ochrony education, health care, sport and recreational
zdrowia, sportu i rekreacji). purposes).
Nakłady inwestycyjne na drogi publiczne, ulice Investment outlays on public roads, streets and
i place zalicza się do sekcji „Transport i gospodarka squares are included in the section ”Transportation
magazynowa”. and storage”.
3. Wartość nakładów inwestycyjnych od 1999 r. 3. The value of investment outlays since 1999
poniesionych przez: incurred by:
― osoby prawne i jednostki organizacyjne niemają- ― legal persons and organizational entities without
ce osobowości prawnej z liczbą pracujących po- legal personality employing more than 9 persons
wyżej 9 osób (do 1998 r. — niezależnie od licz- (until 1998 — regardless of the number of em-
by pracujących) oraz osoby fizyczne prowadzące ployees) as well as natural persons conduct-
działalność gospodarczą (z wyjątkiem gospo- ing economic activity (excluding private farms in
darstw indywidualnych w rolnictwie) i spółki agriculture) and civil law partnerships employing
cywilne z liczbą pracujących powyżej 9 osób more than 9 persons (until 1998 — more than
(do 1998 r. — powyżej 5 osób) — opracowano 5 persons), was compiled on the basis of statis-
na podstawie sprawozdawczości, tical reports,
Investments. Fixed assets 661
― osoby prawne i jednostki organizacyjne niema- ― legal persons and organizational entities without
jące osobowości prawnej z liczbą pracujących legal personality employing up to 9 persons,
do 9 osób, osoby fizyczne prowadzące działal- natural persons conducting economic activity
ność gospodarczą i spółki cywilne z liczbą pra- and civil law partnerships employing up to 9 per-
cujących do 9 osób (do 1998 r. — do 5 osób), sons (until 1998 — up to 5 persons), private
gospodarstwa indywidualne w rolnictwie, a także farms in agriculture as well as the value of out-
wartość nakładów na indywidualne budow- lays on private residential construction and pri-
nictwo: mieszkaniowe, rekreacyjne (nieprzysto- vate recreational construction (not adapted for
sowane do stałego zamieszkania) oraz budow- permanent residence) and on sacral construc-
nictwo sakralne — ustalono szacunkowo. tion was estimated.
Podstawę szacunku wartości nakładów inwesty- The cubic volume of completed buildings ac-
cyjnych na indywidualne budownictwo stanowi counts for the basis of the estimate regarding the
kubatura budynków oddanych do użytku. Nakłady value of investment outlays in private construction.
roczne obejmują pełną wartość budynków odda- Annual outlays include the total value of buildings
nych do użytku w danym roku, tj. nie uwzględniają completed in a given year, i.e., do not include the
różnicy stanów budownictwa niezakończonego difference between non-finished construction at the
w końcu i na początku danego roku. end and at the beginning of a given year.
4. Wartość zużycia środków trwałych odpo- 4. The value of consumption of fixed assets
wiada wielkości odpisów amortyzacyjnych (umo- corresponds to the value of depreciation since the
rzeniowych) dokonanych od chwili oddania środków utilization of the fixed assets.
trwałych do eksploatacji. The degree of consumption of fixed assets
Stopień zużycia określa stosunek procentowy is understood as the percentage relation of the
wartości zużycia do wartości brutto środków trwa- value of consumption to the gross value of fixed
łych. assets.
5. Dane według sekcji i działów PKD 2007 opra- 5. Data by sections and divisions of the NACE
cowano metodą przedsiębiorstw, co oznacza, Rev. 2 were compiled using the enterprise
że wszystkie środki trwałe danego podmiotu go-
spodarki narodowej zalicza się do tego poziomu method, i.e., all fixed assets of a given entity of the
klasyfikacyjnego, do którego zaliczono podmiot na national economy are included in that classification
podstawie przeważającego rodzaju działalności, level to which the entity was included on the basis
np. w przedsiębiorstwie zaliczonym do sekcji „Prze- of the superior kind of activity, e.g., in an enterprise
twórstwo przemysłowe” wszystkie środki trwałe classified in the section ”Manufacturing” all fixed
użytkowane zarówno w tym rodzaju działalności, assets used in manufacturing and outside this
jak i poza tą działalnością (budynki i lokale miesz- activity (residential buildings and places, buildings
kalne, obiekty służące edukacji, ochronie zdrowia for education, health care, etc.) are included in the
itp.) zalicza się do sekcji „Przetwórstwo przemysło- section ”Manufacturing”. An exception are residen-
we”. Wyjątek stanowią budynki mieszkalne w go- tial buildings on private farms in agriculture, which
spodarstwach indywidualnych w rolnictwie, które were classified in the section ”Real estate activ-
ujęto w sekcji „Działalność związana z obsługą ities”.
rynku nieruchomości”. The value of public roads, streets and squares
Wartość dróg publicznych, ulic i placów zaliczo- was included in the section ”Transportation and
no do sekcji „Transport i gospodarka magazynowa”. storage”.
6. Wartość brutto środków trwałych od 1999 r.: 6. The gross value of fixed assets since 1999:
― osób prawnych i jednostek organizacyjnych
― of legal persons and organizational entities
niemających osobowości prawnej z liczbą pra-
cujących powyżej 9 osób (do 1998 r. — nie- without legal personality employing more than
zależnie od liczby pracujących) oraz osób fi- 9 persons (until 1998 — regardless of the num-
zycznych prowadzących działalność gospodar- ber of employees) as well as natural persons
czą (z wyjątkiem gospodarstw indywidualnych conducting economic activity (excluding private
w rolnictwie) i spółek cywilnych z liczbą pracu- farms in agriculture) and civil law partnerships
jących powyżej 9 osób (do 1998 r. — powyżej employing more than 9 persons (until 1998 —
5 osób) — opracowano na podstawie spra- more than 5 persons), was compiled on the
wozdawczości, basis of statistical reports,
― osób prawnych i jednostek organizacyjnych ― of legal persons and organizational entities
niemających osobowości prawnej z liczbą pra- without legal personality employing up to 9 per-
cujących do 9 osób, osób fizycznych prowa- sons, natural persons conducting economic
dzących działalność gospodarczą i spółek activity and civil law partnerships employing
cywilnych z liczbą pracujących do 9 osób up to 9 persons (until 1998 — up to 5 per-
(do 1998 r. — do 5 osób), gospodarstw indywi- sons), private farms in agriculture as well as the
dualnych w rolnictwie, a także wartość indy- value of private residential buildings (natural
widualnych budynków mieszkalnych (osób persons) and recreational not adapted for per-
fizycznych) i rekreacyjnych nieprzystosowa-
nych do stałego zamieszkania, wartość dróg manent residence, the value of public roads,
publicznych, ulic i placów, melioracji podsta- streets and squares, basic and detailed meliora-
wowych i szczegółowych oraz budowli wod- tions and water structures, was estimated.
nych — ustalono szacunkowo. 7. The value of fixed assets according to
7. Wartość środków trwałych według grup groups was compiled in accordance with
opracowano zgodnie z Klasyfikacją Środków Classification of Fixed Assets. The grouping
Trwałych. Grupowanie obejmuje: includes:
1) budynki i budowle: 1) buildings and structures:
a) budynki i lokale, od 1 I 2002 r. spółdzielcze a) buildings and places, since 1 I 2002 co-
własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego operative ownership right to residential prem-
oraz spółdzielcze prawo do lokalu niemiesz- ise as well as cooperative right to non-
kalnego (użytkowego), -residential (utilitarian) premise,
b) obiekty inżynierii lądowej i wodnej (bez me- b) civil engineering works (excluding detailed
lioracji szczegółowych); meliorations);
2) maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia: 2) machinery, technical equipment and tools:
a) kotły i maszyny energetyczne, a) boilers and power industry machinery,
b) maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego za-
stosowania, b) general usage machinery, equipment and
c) specjalistyczne maszyny, urządzenia i apara- apparatus,
ty, c) special use machinery, equipment and ap-
d) urządzenia techniczne, paratus,
e) narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposa- d) technical equipment,
żenie; e) tools, instruments, moveables and endow-
3) środki transportu; ments;
4) pozostałe środki trwałe, tj.: zasadzenia wielolet- 3) transport equipment;
nie, melioracje szczegółowe i inwentarz żywy 4) other fixed assets, i.e., long-term plantings,
(stado podstawowe). detailed meliorations and livestock (basic herd).
Investments. Fixed assets 663
Inwestycje
Investments
Rok poprzedni=100
Previous year=100
TABL. 3 (556). DYNAMIKA NAKŁADÓW INWESTYCYJNYCH WEDŁUG SEKCJI I DZIAŁÓW (ceny stałea)
INDICES OF INVESTMENT OUTLAYS BY SECTIONS AND DIVISIONS (constant pricesa)
2014 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE rok poprzedni = 100 2005= 2010= SPECIFICATION
previous year = 100 =100 =100
Wytwarzanie i zaopatrywanie
w energię elektryczną, gaz, Electricity, gas, steam and air
parę wodną i gorącą wodęΔ ....... 7397 16465 30573 23654 5,6 9,7 conditioning supply
w tym: of which:
w tym: of which:
Handel hurtowy Δ ........................... 6281 7610 8375 7962 4,8 3,3 Wholesale tradeΔ
Handel detaliczny Δ ....................... 6183 7388 7388 7520 4,7 3,1 Retail tradeΔ
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ 1131 2482 2450 2411 0,9 1,0 Accommodation and catering Δ
Informacja i komunikacja ........... 5340 7059 7813 7133 4,1 2,9 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomościΔ 18541 26835 31496 30878 14,1 12,6 Real estate activities
W tym budownictwo mieszkaniowe 17327 25526 29722 29856 13,2 12,2 Of which residential construction
Pozostała działalność usługowa 490 903 774 702 0,4 0,3 Other service activities
668 Inwestycje. Środki trwałe
w tym: of which:
w tym: of which:
Transport i gospodarka magazynowa 40637 32158 2801 5499 Transportation and storage
W tym transport lądowy i rurociągowyΔ 11964 5742 1249 4948 Of which land and pipeline transport Δ
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ ....... 2406 1547 689 166 Accommodation and catering Δ
Informacja i komunikacja .................. 7133 1121 5569 429 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomościΔ ........ 30830 29986 615 218 Real estate activities
W tym budownictwo mieszkaniowe ...... 29855 29628 188 29,1 Of which residential construction
Opieka zdrowotna i pomoc społecz- Human health and social work ac-
na ..................................................... 5677 2596 2640 435 tivities
Pozostała działalność usługowa ....... 701 323 281 96,0 Other service activities
670 Inwestycje. Środki trwałe
Środki trwałe
Fixed assets
CENY STAŁEb
CONSTANT PRICES b
1995=100
2000=100
2005=100
2010=100
a Na 1 mieszkańca — w zł. b Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34; do obliczenia wskaźników dynamiki
przyjęto za podstawę (mianownik) wartość brutto środków trwałych według stanu w dniu 1 I.
a Per capita — in zl. b See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34; the gross value of fixed assets, as of 1 I, was
used as the base (denominator) for calculating indices.
Investments. Fixed assets 671
a Patrz uwagi ogólne, ust. 5 na str. 662. b Bez wartości inwentarza żywego (stada podstawowego).
a See general notes, item 5 on page 662. b Excluding the value of livestock (basic herd).
Investments. Fixed assets 673
TABL. 9 (562). WARTOŚĆ BRUTTO, NETTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH (dok.)
Stan w dniu 31 XII
GROSS AND NET VALUE AND DEGREE OF CONSUMPTION OF FIXED ASSETS (cont.)
As of 31 XII
2005 2010 2015 2016
wartość stopień
wartość brutto
netto zużycia
gross value
WYSZCZEGÓLNIENIE net value w % SPECIFICATION
degree
bieżące ceny ewidencyjne — mln zł of con-
current book-keeping prices — mln zl sumption
in %
TABL. 10 (563). WARTOŚĆ BRUTTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH WEDŁUG GRUP W 2016 R.
Stan w dniu 31 XII
GROSS VALUE AND DEGREE OF CONSUMPTION OF FIXED ASSETS BY GROUPS IN 2016
As of 31 XII
Wartość brutto
(bieżące ceny Stopień zużycia
ewidencyjne) w mln zł w%
Gross value (current Degree of
book-keeping prices) consumption in %
in mln zl
ma- ma-
szyny, szyny,
urzą- urzą-
dzenia dzenia
WYSZCZEGÓLNIENIE budynki tech- budynki tech- SPECIFICATION
i bu- niczne środki i bu- niczne środki
trans- trans-
dowle i narzę- portu dowle i narzę- portu
build- dzia build- dzia
trans- trans-
ings ma- ings ma-
and chinery, port and chinery, port
struc- tech- equip- struc- tech- equip-
nical ment nical ment
tures tures
equip- equip-
ment ment
and and
tools tools
Leśnictwo i pozyskiwanie drewna 8880 1565 894 33,5 70,3 70,3 Forestry and logging
Rybactwo .................................... 426 115 216 22,8 43,5 69,0 Fishing and aquaculture
Górnictwo i wydobywanie ........... 33901 34494 2361 43,7 58,6 61,0 Mining and quarrying
Przetwórstwo przemysłowe ........ 213125 416515 26879 33,2 61,1 61,0 Manufacturing
produkcja napojów .................. 4721 11280 400 42,0 64,5 65,2 manufacture of beverages
produkcja wyrobów tekstylnych 1981 4454 312 36,1 71,6 61,6 manufacture of textiles
produkcja odzieży ................... 1314 1514 334 38,6 77,4 56,8 manufacture of wearing apparel
manufacture of products of
produkcja wyrobów z drewna, wood, cork, straw and wick-
korka, słomy i wiklinyΔ ......... 6298 16283 1730 28,4 58,3 61,4 er Δ
TABL. 10 (563). WARTOŚĆ BRUTTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH WEDŁUG GRUP W 2016 R. (cd.)
Stan w dniu 31 XII
GROSS VALUE AND DEGREE OF CONSUMPTION OF FIXED ASSETS BY GROUPS IN 2016 (cont.)
As of 31 XII
Wartość brutto
(bieżące ceny Stopień zużycia
ewidencyjne) w mln zł w%
Gross value (current Degree of
book-keeping prices) consumption in %
in mln zl
ma- ma-
szyny, szyny,
urzą- urzą-
dzenia dzenia
WYSZCZEGÓLNIENIE budynki tech- budynki tech- SPECIFICATION
i bu- niczne środki
trans- i bu- niczne środki
trans-
dowle i narzę- portu dowle i narzę- portu
build- dzia build- dzia
ings ma- trans- ings ma- trans-
port
and chinery, equip- port
and chinery, equip-
struc- tech- struc- tech-
tures nical ment tures nical ment
equip- equip-
ment ment
and and
tools tools
TABL. 10 (563). WARTOŚĆ BRUTTO I STOPIEŃ ZUŻYCIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH WEDŁUG GRUP W 2016 R. (dok.)
Stan w dniu 31 XII
GROSS VALUE AND DEGREE OF CONSUMPTION OF FIXED ASSETS BY GROUPS IN 2016 (cont.)
As of 31 XII
Wartość brutto
(bieżące ceny Stopień zużycia
ewidencyjne) w mln zł w%
Gross value (current Degree of
book-keeping prices) consumption in %
in mln zl
ma- ma-
szyny, szyny,
urzą- urzą-
dzenia dzenia
WYSZCZEGÓLNIENIE budynki tech- budynki tech- SPECIFICATION
i bu- niczne środki i bu- niczne środki
trans- trans-
dowle i narzę- portu dowle i narzę- portu
build- dzia build- dzia
trans- trans-
ings ma- ings ma-
and chinery, port and chinery, port
struc- tech- equip- struc- tech- equip-
nical ment nical ment
tures tures
equip- equip-
ment ment
and and
tools tools
w tym: of which:
Handel hurtowy Δ ......................... 42342 32786 20806 28,4 59,0 60,0 Wholesale tradeΔ
Handel detaliczny Δ ..................... 57732 31651 10425 35,0 63,9 61,0 Retail tradeΔ
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ 28713 7174 1304 28,2 62,4 53,9 Accommodation and cateringΔ
górnictwo i wydobywanie ............ 3159 4184 5530 10848 4994 mining and quarrying
wytwarzanie i zaopatrywanie
w energię elektryczną, gaz, electricity, gas, steam and air
parę wodną i gorącą wodęΔ ... 6370 13076 26351 21056 20914 conditioning supply
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ ..... 926 2384 2860 2558 2384 Accommodation and catering Δ
Informacja i komunikacja ............... 5443 6832 7949 7333 7000 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomościΔ ...... 18580 28162 32749 33561 30984 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa .... 458 844 817 760 701 Other service activities
678 Inwestycje. Środki trwałe
TABL. 12 (565). WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKÓW TRWAŁYCH ZLIKWIDOWANYCH (bieżące ceny ewidencyjne)
GROSS VALUE OF LIQUIDATED FIXED ASSETS (current book-keeping prices)
2005 2010 2015 2016
SEKCJE SECTIONS
w mln zł in mln zl
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo .... 1143 1453 1712 1485 Agriculture, forestry and fishing
górnictwo i wydobywanie .......................... 575 1137 2005 5216 mining and quarrying
Transport i gospodarka magazynowa .......... 500 598 1115 967 Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ ................... 65,0 170 227 151 Accommodation and catering Δ
Informacja i komunikacja ............................. 982 1404 2787 2524 Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ... 658 1165 1789 1351 Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomościΔ .................... 1576 1928 2268 2397 Real estate activities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna .......... 261 596 750 780 Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa .................. 24,8 46,2 93,4 131 Other service activities
DZIAŁ XXVI CHAPTER XXVI
RACHUNKI NARODOWE NATIONAL ACCOUNTS
Szara gospodarka obejmuje legalną produkcję economy covers the legal concealed production,
ukrytą i szacowana jest: and is estimated:
1) w zakresie wytwarzania dla: 1) on the output side for:
a) zarejestrowanych podmiotów gospodarczych a) registered economic entities of private sector
sektora prywatnego z liczbą pracujących do employing up to 9 persons (irrespective of
9 osób (niezależnie od formy prawnej) oraz the legal form) as well as employing from 10 to
z liczbą pracujących od 10 do 49 osób (bez 49 persons (excluding cooperatives),
spółdzielni), b) natural persons engaged in non-registered
b) osób fizycznych z tytułu wykonywania pracy work, primarily within the service activity (in-
nierejestrowanej, głównie w działalności usłu- cluding persons providing prostitution ser-
gowej (w tym osób świadczących usługi pro- vices);
stytucji); 2) on the expenditure side for:
2) w zakresie wykorzystania dla: a) final consumption,
a) spożycia, b) gross fixed capital formation.
b) nakładów brutto na środki trwałe. Within illegal activities there were included es-
W ramach działalności nielegalnej ujęto sza- timations concerning activity of persons deriving
cunki dotyczące działalności osób czerpiących ko-
profits from exploiting prostitution, production and
rzyści z tytułu świadczenia usług prostytucji przez
trafficking in narcotics and smuggling of cigarettes.
inne osoby, produkcji i handlu narkotykami oraz
przemytu papierosów. Uwzględnienie działalności Illegal activities fall within the production boundary
nielegalnej w rachunkach narodowych ma wpływ na of national accounts impacting the value of output
wartość produkcji globalnej i spożycia w sektorze and final consumption expenditure in the house-
gospodarstw domowych. holds sector.
3. Dane według rodzajów działalności prezentuje 3. Data by kinds of activity are presented accord-
się w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności — ing to NACE Rev. 2, see general notes to the Year-
PKD 2007; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 2 book, item 2 on page 32.
na str. 32. The grouping of data by institutional sectors as
Grupowania danych według sektorów instytucjo- well as by NACE Rev. 2 sections and divisions
nalnych oraz sekcji i działów PKD 2007 dokonano was conducted using the enterprise method. The
metodą przedsiębiorstw. Definicję metody przed- definition of the enterprise method is presented
siębiorstw podano w uwagach ogólnych do Rocz- in the general notes to the Yearbook, item 6 on
nika, ust. 6 na str. 33. page 33.
4. Podstawowe kategorie makroekonomiczne pre- 4. The basic macroeconomic categories are pres-
zentuje się w ujęciu brutto i netto, tj. dochód ented in gross and net values, i.e.: national in-
narodowy, produkt krajowy (w tym wartość dodana come, domestic product (of which value added
i nadwyżka operacyjna) oraz dochody do dyspozy- and operating surplus) and disposable income of
cji w sektorze gospodarstw domowych. the households sector.
Podstawą do opracowania kategorii netto są od- Gross categories reduced by consumption of
powiednie kategorie brutto pomniejszone o amor- fixed assets, which have been elaborated for whole
tyzację, którą opracowano dla gospodarki naro- economy as well as for individual institutional
dowej oraz poszczególnych sektorów instytucjo- sectors, are the basis for elaboration of net ones.
nalnych. 5. Output and gross as well as net value added
5. Produkcję globalną i wartość dodaną brutto are presented in basic prices. Definition of basic
i netto prezentuje się w cenach bazowych. Definicję price is given in the general notes to the Yearbook,
ceny bazowej podano w uwagach ogólnych do item 10 on page 34.
Rocznika, ust. 10 na str. 34. 6. The classification of institutional sectors is
6. Rozróżnienie między sektorami instytucjo- based on the economic goal criterion as well as the
nalnymi oparto o kryterium celów ekonomicznych function regarded as primary for these entities of
oraz funkcji uznanej za wiodącą dla zachowań the national economy.
podmiotów gospodarki narodowej. The following institutional sectors are defined:
Wyróżniono następujące sektory instytucjonalne: 1) non-financial corporations sector, which
1) sektor przedsiębiorstw niefinansowych, do
includes economic entities manufacturing mar-
którego zaliczono podmioty gospodarcze wytwa-
ket products (goods and non-financial services)
rzające produkty (wyroby i usługi niefinansowe)
rynkowe oraz prowadzące księgi rachunkowe; as well as keeping accounting books; this sector
sektor ten tworzą: comprises:
a) osoby prawne (niezależnie od liczby pracują- a) legal persons (regardless of the number of
cych), m.in.: przedsiębiorstwa państwowe, employees), among others: state owned en-
spółki akcyjne i z ograniczoną odpowiedzial- terprises, joint stock and limited liability com-
nością, spółdzielnie, przedsiębiorstwa zagra- panies, cooperatives, foreign small-scale en-
niczne drobnej wytwórczości, terprises,
b) jednostki organizacyjne niemające osobowo- b) organisational entities without legal person-
ści prawnej (niezależnie od liczby pracują- ality (regardless of the number of employ-
cych), m.in.: jednostki państwowe, spółki ees), among others: state entities, unlimited
jawne i komandytowe oraz spółki cywilne, partnership and limited partnership com-
c) osoby fizyczne prowadzące działalność go- panies as well as civil law partnerships,
spodarczą z liczbą pracujących powyżej c) natural persons conducting economic activity
9 osób, z wyłączeniem gospodarstw indywi- employing more than 9 persons, excluding
dualnych w rolnictwie, private farms in agriculture,
National accounts 681
d) jednostki niekomercyjne spełniające kryteria d) non-profit units that meet ESA 2010 classifi-
ESA 2010 w zakresie klasyfikacji do sektora cation criteria to non-financial corporations
przedsiębiorstw niefinansowych. sector.
Do sektora nie należą szpitale publiczne dzia- Public hospitals operating in the form of
łające w formie spółek kapitałowych oraz w for-
mie instytutów badawczych, a także przedsię- limited companies and public hospitals oper-
biorstwa publiczne spełniające kryteria ESA ating in the form of research institutes as well as
2010 w zakresie klasyfikacji do sektora instytucji public corporations that meet ESA 2010 classi-
rządowych i samorządowych; fication criteria to general government sector,
2) sektor instytucji finansowych, do którego were excluded from non-financial corporations
zaliczono podmioty gospodarcze zajmujące się sector;
pośrednictwem finansowym (Narodowy Bank 2) financial corporations sector, which includes
Polski, banki państwowe, banki spółki akcyjne, economic entities engaged in financial inter-
banki spółdzielcze, przedsiębiorstwa zajmujące
mediation (National Bank of Poland, state
się leasingiem finansowym i spółdzielcze kasy
oszczędnościowo-kredytowe) i pomocniczą dzia- banks, joint stock company banks, cooperative
łalnością finansową (giełda papierów wartościo- banks, financial leasing enterprises and co-
wych, przedsiębiorstwa maklerskie, kantory wy- operative saving and credit unions), auxiliary fi-
miany walut, towarzystwa funduszy inwestycyj- nancial activity (the stock exchange, broker-
nych i powierniczych, powszechne towarzystwa ages, currency exchange offices, companies of
emerytalne), z wyłączeniem Bankowego Fundu- the investment and trust funds, and general
szu Gwarancyjnego (ujętego w sektorze instytucji pension societies), excluding the Bank Guaran-
rządowych i samorządowych), podmioty zajmują- tee Fund (included in general government sec-
ce się ubezpieczeniami (instytucje ubezpiecze-
niowe i fundusze emerytalno-rentowe, bez gwa- tor), as well as entities engaged in insurance ac-
rantowanej prawnie opieki społecznej, otwarte tivity (insurance companies and pension funds,
fundusze emerytalne — OFE) oraz jednostki nie- except compulsory social security as well as
komercyjne spełniające kryteria ESA 2010 w za- open pension funds — OFE) and non-profit units
kresie klasyfikacji do sektora instytucji finanso- that meet ESA 2010 classification criteria to fi-
wych; nancial corporations sector;
3) sektor instytucji rządowych i samorządo- 3) general government sector, which includes
wych, do którego zaliczono podmioty gospodar- entities of the national economy:
ki narodowej:
a) operating according to principles described
a) działające na zasadach określonych w usta-
wie o finansach publicznych (jednostki bu- in Law on Public Finances (budgetary units,
dżetowe, fundusze celowe, a od 2010 r. tak- appropriated funds and since 2010 also
że samorządowe zakłady budżetowe, agen- local budgetary establishments, executive
cje wykonawcze i instytucje gospodarki bu- agencies and budget institutions as well as
dżetowej oraz działające do 2005 r. środki until 2005 special funds of budgetary units,
specjalne jednostek budżetowych, w latach in 2005—2010 — own income account of
2005—2010 — rachunek dochodów włas- budgetary units and until 2010 — budget-
nych jednostek budżetowych oraz do 2010 r. ary establishments and auxiliary units of
— zakłady budżetowe i gospodarstwa po-
budgetary units including conducting eco-
mocnicze jednostek budżetowych łącznie
z prowadzącymi działalność gospodarczą nomic activity ones as well as motivation
oraz fundusze motywacyjne), funds),
b) podmioty, których system finansowy został b) entities for which the financial system was de-
określony odrębnymi ustawami, a których fined in special regulations, and for which the
podstawowym źródłem finansowania są do- subsidies from the state budget are the main
tacje z budżetu państwa (publiczne szkoły source of financing (public higher education
wyższe, Polska Akademia Nauk i tworzone institutions, the Polish Academy of Science
przez nią jednostki organizacyjne, Krajowy and entities established by it, the National
Fundusz Drogowy oraz inne fundusze zarzą-
dzane przez Bank Gospodarstwa Krajowego, Road Fund and other funds managed by
jednostki doradztwa rolniczego oraz agencje Bank Gospodarstwa Krajowego, agriculture
rządowe), advisory units and state agencies),
c) samodzielne publiczne zakłady opieki zdro- c) independent public self-government health
wotnej, care facilities,
d) państwowe i samorządowe instytucje kultury d) state and local government institutions of cul-
oraz państwowe instytucje filmowe, ture and national film institutions,
e) fundusze mające osobowość prawną, które e) funds with the legal personality which are
są powiązane z budżetem państwa lub z bu-
connected with state or local government
dżetami jednostek samorządu terytorialnego,
f) instytucje obsługujące fundusze ubezpieczeń units budgets,
społecznych (ZUS, KRUS) wraz z zarządza- f) institutions managing the social security
nymi przez nie funduszami oraz Narodowy funds (SII, ASIF) and these funds as well
Fundusz Zdrowia (w okresie 1 I 1999 r.— as the National Health Fund (in the period
—31 III 2003 r. — kasy chorych), 1 I 1999—31 III 2003 — health funds),
682 Rachunki narodowe
g) szpitale publiczne działające w formie spółek g) public hospitals operating in the form of
kapitałowych oraz w formie instytutów ba- limited companies and public hospitals oper-
dawczych, ating in the form of research institutes,
h) Bankowy Fundusz Gwarancyjny, h) Bank Guarantee Fund,
i) inne jednostki, w tym przedsiębiorstwa pu-
i) other units, including public corporations and
bliczne oraz instytucje niekomercyjne speł-
niające kryteria ESA 2010 w zakresie klasyfi- non-commercial institutions that meet ESA
kacji do sektora instytucji rządowych i samo- 2010 classification criteria to general gov-
rządowych. ernment sector.
Szczegółowa lista jednostek sektora instytucji A detailed list of general government sector
rządowych i samorządowych znajduje się na stro- units is published on the CSO website
nie GUS http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-
rachunki-narodowe/; -narodowe/;
4) sektor gospodarstw domowych, który tworzą 4) households sector, which includes own-
osoby fizyczne pracujące na własny rachunek -account workers in private farms in agriculture
w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie as well as natural persons working outside
oraz osoby fizyczne pracujące na własny ra-
chunek poza gospodarstwami indywidualnymi private farms in agriculture, employing up to
w rolnictwie z liczbą pracujących do 9 osób 9 persons and keeping simplified accounting
i prowadzące uproszczoną ewidencję księgową, books, as well as natural persons obtaining
a także osoby fizyczne uzyskujące dochód income from hired work and non-earned
z pracy najemnej i niezarobkowych źródeł; sources;
5) sektor instytucji niekomercyjnych działają- 5) non-profit institutions serving households
cych na rzecz gospodarstw domowych obej- sector, which includes: social organisations, pol-
mujący: organizacje społeczne, partie politycz- itical parties, trade unions, associations, founda-
ne, organizacje związków zawodowych, stowa- tions and units of religious organisations;
rzyszenia, fundacje oraz jednostki organizacji 6) rest of the world sector, which includes eco-
wyznaniowych;
nomic entities owned by foreign entities, is an
6) sektor zagranica, który tworzą podmioty go-
spodarcze będące własnością jednostek zagra- institutional sector for which the system of na-
nicznych; jest to sektor instytucjonalny, dla któ- tional accounts does not require presenting
rego system rachunków narodowych nie prze- a complete sequence of accounts.
widuje zestawiania pełnej sekwencji rachunków. 7. Detailed information regarding income and
7. Szczegółowe informacje o dochodach i spo- final consumption expenditure in households
życiu w sektorze gospodarstw domowych za- sector is presented according to the main functions
prezentowano w aspekcie podstawowych funkcji fulfilled by these households, i.e., consumption,
pełnionych przez gospodarstwa, tj. konsumpcji, supply of the labour force and manufacturing prod-
dostarczania siły roboczej oraz wytwarzania pro- ucts (goods and non-financial services), in case of
duktów (wyrobów i usług niefinansowych) w przy-
conducting economic activity.
padku prowadzenia działalności gospodarczej.
Sektor instytucjonalny gospodarstw domowych The institutional sector of households includes
obejmuje gospodarstwa domowe, tj. osoby fizyczne households, i.e., natural persons or groups of
lub grupy osób fizycznych wspólnie zamieszkujące natural persons living together and jointly main-
i wspólnie utrzymujące się (łączące dochody, wy- taining themselves (sharing income, expenditures
datki i majątek) oraz gospodarstwa zbiorowe (np. and property) as well as collective households
mieszkańcy domów pomocy społecznej, placówek (e.g., residents of social welfare homes, care and
opiekuńczo-wychowawczych, klasztorów, więzień). education centres, convents, prisons).
Jako kryterium podziału na podsektory przyjmuje Subsectors were established on the basis of the
się wyłączne lub główne (przeważające) źródło exclusive or main (predominate) source of
dochodów gospodarstwa domowego. Zgodnie
maintenance. According to the adopted criterion
z przyjętym kryterium wyodrębniono następujących
6 podsektorów: the following 6 subsectors were differentiated:
1) pracodawców i pracujących na własny rachunek 1) employers and own-account workers in private
w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie farms in agriculture — income (gross operating
— dochód (nadwyżka operacyjna brutto, łącznie surplus, including gross mixed income) from the
z dochodem mieszanym brutto) z użytkowanego use of private farm in agriculture;
gospodarstwa indywidualnego; 2) employers and own-account workers outside
2) pracodawców i pracujących na własny rachunek private farms in agriculture — income (gross
poza gospodarstwami indywidualnymi w rolnic- operating surplus, including gross mixed in-
twie — dochód (nadwyżka operacyjna brutto, come) of natural persons conducting economic
łącznie z dochodem mieszanym brutto) osób fi-
activity employing up to 9 persons and prac-
zycznych prowadzących działalność gospodar-
czą z liczbą pracujących do 9 osób lub z wy- tising learned professions;
konywania wolnego zawodu; 3) natural persons — employees — income from
3) osób fizycznych pracujących najemnie — do- hired work;
chód z pracy najemnej; 4) natural persons recipients of retirement and
4) osób fizycznych otrzymujących emeryturę other pensions — income from retirement and
i rentę — dochód z emerytury i renty; other pensions;
National accounts 683
5) osób fizycznych utrzymujących się z niezarob- 5) natural persons recipients of non-earned income
kowych źródeł innych niż emerytura i renta — sources other than retirement or other pensions
dochód z tytułu własności lub pozostałych — property income or income from other social
świadczeń społecznych; benefits;
6) pozostałych osób fizycznych — dochód z in- 6) other natural persons — income from other non-
nych niezarobkowych źródeł — dotyczy osób
przebywających na stałe w instytucjach zbio- -earned sources — concerning persons perma-
rowego zamieszkania, bez względu na rodzaj nently living in collective accommodation institu-
dochodu. tions, regardless of the kind of income.
8. Rachunek produktów (wyrobów i usług) 8. The goods and services account presents
stanowi syntetyczne ujęcie efektów uzyskanych the results of the production processes in general
w procesie produkcji i z importu oraz wykorzysta- and import as well as the use of manufactured
nie wytworzonych produktów (wyrobów i usług) products (goods and services) in the national econ-
w gospodarce narodowej i obejmuje: omy, and includes:
1) ogółem przychody, po stronie których uwzględ- 1) total resources, including output, taxes on prod-
nia się produkcję globalną, podatki od produk- ucts less subsidies on products as well as im-
tów pomniejszone o dotacje do produktów oraz
ports of goods and services;
import towarów i usług;
2) ogółem rozchody, po stronie których uwzględ- 2) total uses, including intermediate consumption,
nia się zużycie pośrednie, spożycie, akumulację final consumption expenditure, gross capital
brutto oraz eksport towarów i usług. formation as well as exports of goods and ser-
9. Produkcja globalna równa się sumie produk- vices.
cji globalnej produktów (wyrobów i usług) wszyst- 9. Output is equal to the sum of the output of
kich sektorów własności albo wszystkich krajowych products (goods and services) of all ownership
sektorów instytucjonalnych lub sumie produkcji sectors or all domestic institutional sectors, or to the
globalnej produktów (wyrobów i usług) wszystkich sum of the output of products (goods and services)
sekcji i działów. Produkcja globalna obejmuje: of all sections and divisions. Output includes:
1) w sektorze przedsiębiorstw niefinansowych —
1) in non-financial corporations sector — rev-
przychody ze sprzedaży produktów (wyrobów
i usług niefinansowych) własnej produkcji oraz enues from the sale of self-manufactured prod-
marżę realizowaną na sprzedaży towarów za- ucts (goods and non-financial services) as well
kupionych z przeznaczeniem do odsprzedaży, as margins realized on the sale of commodities
wartość produktów w formie rozliczeń w naturze, purchased for re-sale, the value of products in
produkty przeznaczone na powiększenie warto- the form of settlements in kind, products desig-
ści własnych środków trwałych, przyrost zapa- nated for increasing the value of own fixed
sów wyrobów gotowych i produkcji niezakoń- assets, the changes in inventories of finished
czonej; goods and work in progress;
2) w sektorze instytucji finansowych w zakresie: 2) in financial corporations sector, within the scope
a) pośrednictwa finansowego:
of:
― banki i spółdzielcze kasy oszczędnościo-
wo-kredytowe — przychody z prowizji a) financial intermediation:
z działalności operacyjnej banków oraz ― banks and cooperative savings and credit
usługi pośrednictwa finansowego mierzo- unions — commission revenues from the
ne pośrednio (FISIM), tj. usługi, za które operating activity of banks as well as fi-
opłaty nie są pobierane w sposób bezpo- nancial intermediation services indirectly
średni i wynikają z różnicy między opro- measured (FISIM), i.e., financial services
centowaniem kredytów, pożyczek i depo- for which fees are not charged directly
zytów a obliczoną stopą procentową (nie- and result from the difference between
zawierającą premii za ryzyko) stosowaną the interest of loans as well as deposits
w transakcjach pomiędzy pośrednikami fi- and calculated interest rate (not including
nansowymi,
risk premium) used in transactions be-
― przedsiębiorstwa zajmujące się leasin-
giem finansowym — przychody z wpłat tween financial intermediaries,
odsetek (opłaty dzierżawne) oraz usługi ― financial leasing enterprises — revenues
pośrednictwa finansowego mierzone po- from payments of interest (payments of
średnio (FISIM), lease) and financial intermediation ser-
b) pomocniczej działalności finansowej: vices indirectly measured (FISIM),
― przedsiębiorstwa maklerskie — saldo pro- b) auxiliary financial activity:
wizji od operacji papierami wartościowymi ― brokerages — the balance of commis-
na rachunek zlecającego i przychodów sions from operations involving securities,
z tytułu: zarządzania pakietami papierów conducted for clients as well as the sum
wartościowych, oferowania papierów war-
of revenues from: managing packages of
tościowych w obrocie publicznym, gwaran-
towania emisji, doradztwa w zakresie obro- securities, offering securities in public
tu papierami wartościowymi, prowadzenia turnover, underwriting issues, securities
rachunków papierów wartościowych i ra- consulting, managing securities accounts
chunków pieniężnych klientów oraz pozo- and monetary accounts of clients as well
stałej działalności operacyjnej, as other operating activity,
684 Rachunki narodowe
― kantory wymiany walut — saldo obrotów ― currency exchange offices — the balance
walutami obcymi wyrażone w złotych, of foreign currency turnover expressed in
― jednostki pośrednictwa finansowego — zlotys,
przychody z usług związanych z doradz- ― financial intermediation entities — rev-
twem finansowym i doradztwem w zakre- enues from services connected with fi-
sie obrotu papierami wartościowymi,
nancial and securities consulting,
― towarzystwa funduszy powierniczych —
przychody z działalności związanej z za- ― companies of trust funds — revenues
rządzaniem funduszami powierzonymi, from activities connected with managing
― powszechne towarzystwa emerytalne — entrusted funds,
przychody z działalności związanej z za- ― general pension societies — revenues
rządzaniem otwartymi funduszami emery- from activities connected with managing
talnymi (OFE), open pension funds (OFE),
c) ubezpieczeń: c) insurance:
― instytucje ubezpieczeniowe — saldo po- ― insurance companies — the balance of
branych składek ubezpieczeniowych i wy- insurance premiums received and claims
płaconych odszkodowań oraz przycho- paid, commissions as well as technical
dów technicznych i ogólnych, and general income,
― otwarte fundusze emerytalne (portfel in- ― open pension funds (OFE investment
westycyjny OFE) — koszty bieżącej dzia-
portfolio) — costs of current activity;
łalności;
3) w sektorze instytucji rządowych i samorządo- 3) in general government sector — output which
wych — produkcję globalną stanowiącą kosz- constitutes the costs of current activity including
ty bieżącej działalności łącznie z amortyzacją the consumption of fixed capital. Output consists
środków trwałych. Produkcja globalna składa się of non-market output, market output which con-
z produkcji nierynkowej, produkcji rynkowej sta- stitutes revenues on market sales as well as
nowiącej przychody ze sprzedaży rynkowej oraz output produced for own final use;
produkcji na własne cele finalne; 4) in households sector:
4) w sektorze gospodarstw domowych: a) revenues from the sale of products manufac-
a) przychody ze sprzedaży produktów wytworzo- tured by natural persons conducting econom-
nych przez osoby fizyczne prowadzące dzia- ic activity (excluding private farms in agri-
łalność gospodarczą (z wyjątkiem gospo- culture) and keeping simplified accounting
darstw indywidualnych w rolnictwie) i pro-
books, and taking into account production
wadzące uproszczoną ewidencję księgową,
z uwzględnieniem produkcji przeznaczonej na designated for own investments as well as
własne inwestycje oraz przyrostu zapasów wy- the changes in inventories of finished goods
robów gotowych i produkcji niezakończonej, and work in progress,
b) wartość produkcji w gospodarstwach indywi- b) the value of production of private farms in agri-
dualnych w rolnictwie (w tym wartość produk- culture (including the value of products des-
tów przeznaczonych na spożycie naturalne), ignated for own consumption), since 2004 in-
od 2004 r. łącznie z naliczonymi za dany rok cluding supplementary area payments calcu-
płatnościami uzupełniającymi do powierzchni lated for particular year (so-called subsidies
upraw (tzw. dopłaty do produktów), on products),
c) wartość m.in.: marży handlowej na sprzeda- c) the value of among others: trade margin on
ży produktów żywnościowych na targowi- the sale of foodstuff articles at marketplaces,
skach, sprzedaży drewna z lasów będących the sale of timber originating from forests
własnością osób fizycznych, runa leśnego,
owned by natural persons, forest under-
przychodów z wynajmu i dzierżawy, wartość
czynszów umownych w odniesieniu do growth, revenues from renting and leasing as
mieszkań użytkowanych przez właścicieli well as the value of imputed rents referring to
i najemców oszacowaną przy wykorzystaniu the dwellings occupied by householders
metody kosztów użytkownika, (owners and others) estimated by the user
d) wartość usług świadczonych przez osoby za- cost method,
trudnione do prac domowych w gospodar- d) the value of services rendered by persons
stwach domowych oraz napiwki za świad- employed to perform houseworks in house-
czone usługi, holds as well as tips for services rendered,
e) wartość usług związanych z wykorzystywa- e) the value of services connected with the pri-
niem samochodów służbowych do celów pry- vate use of company cars,
watnych, f) the value of goods and services produced as
f) wartość wyrobów i usług wytworzonych w ra-
a result of illegal activities (see item 2 on
mach działalności nielegalnej — patrz ust. 2
na str. 679; page 679);
5) w sektorze instytucji niekomercyjnych działają- 5) in the non-profit institutions serving households
cych na rzecz gospodarstw domowych — osza- sector — estimated costs of current activity in-
cowane koszty bieżącej działalności łącznie cluding depreciation of fixed assets.
z amortyzacją środków trwałych. 10. Intermediate consumption includes: the value
10. Zużycie pośrednie obejmuje: wartość zuży- of consumed materials (including fuels) in net terms
tych materiałów (łącznie z paliwami) netto (po od- (after subtracting the value of recyclable wastes), raw
National accounts 685
jęciu wartości odpadków użytkowych), surowców materials (including packaging), energy, technologic-
(łącznie z opakowaniami), energii, gazów technicz- al gases, outside services (outside processing,
nych i usług obcych (obróbka obca, usługi trans- transport services, equipment rental, telecommunica-
portowe, najem sprzętu, usługi telekomunikacyjne tion and accounting services, commissions paid for
i obliczeniowe, prowizje płacone za usługi ban- banking services), financial intermediation services
kowe), usługi pośrednictwa finansowego mierzone indirectly measured (FISIM), costs of business trips
pośrednio (FISIM) oraz koszty podróży służbowych (excluding travelling allowances) as well as other
(bez diet) i inne koszty (np. koszty reklamy, repre- costs (e.g., advertising, representation, rental and
zentacji, dzierżawy i najmu, koszty biletów służbo- leasing costs, ticket costs for official business, costs
wych, koszty ryczałtów za używanie własnych of lump-sum payments for using personal vehicles
pojazdów do celów służbowych, opłaty giełdowe
for official business, stock exchange payments as
i opłaty z tytułu uczestnictwa w Krajowym Depozy-
cie Papierów Wartościowych). well as payments from participating in the National
Wyceny zużytych w produkcji materiałów doko- Depository for Securities).
nano według średniorocznych cen nabycia. The valuation of materials consumed during pro-
Cena nabycia definiowana jest jako kwota pienię- duction was conducted according to average an-
dzy należna sprzedającemu (bez naliczonego podat- nual purchasers’ prices.
ku od towarów i usług — VAT w przypadku płat- Purchasers’ price is defined as the monetary
nika tego podatku), powiększona o wszelkie opłaty sum due to a seller (excluding the deductible value
transportowe poniesione dodatkowo przez nabywcę added tax — VAT in case of unit obligated to pay
i pomniejszona o ewentualne rabaty i opusty. this tax) increased by any transport fees additional-
11. Import i eksport obejmuje wartość towarów ly borne by the purchaser and decreased by rele-
przywiezionych z zagranicy i wywiezionych za gra- vant rebates and deductions.
nicę w ramach transakcji handlowych (bez wartości 11. Imports and exports include the value of
towarów przywiezionych i wywiezionych w celu usz- goods entering and leaving the country within the
lachetnienia) oraz wartość usług transportowych, framework of trade transactions (excluding the
budowlanych, łączności, obrotu uszlachetniającego value of goods imported and exported for pro-
netto, usług poligraficznych, usług pośrednictwa fi- cessing) as well as the value of transport, construc-
nansowego mierzonych pośrednio (FISIM) i innych. tion and communication services, net processing
W wartości eksportu uwzględnia się szacunki salda turnover, printing services, financial intermediation
zakupów dokonywanych przez mieszkańców Polski services indirectly measured (FISIM) and others.
za granicą oraz zakupów dokonywanych przez The value of exports includes estimated balance of
cudzoziemców na terenie Polski.
purchases made by Polish citizens abroad as well
12. Produkt krajowy brutto obrazuje końcowy
as purchases made by foreigners in Poland.
rezultat działalności wszystkich podmiotów gospo-
darki narodowej. Produkt krajowy brutto równa się 12. Gross domestic product illustrates the final
sumie wartości dodanej brutto wszystkich sektorów result of the activity of all entities of the national econ-
własności albo wszystkich krajowych sektorów omy. Gross domestic product is equal to the sum of
instytucjonalnych lub sumie wartości dodanej brutto gross value added of all ownership sectors or all
wszystkich sekcji i działów powiększonej o podatki domestic institutional sectors or to the sum of gross
od produktów i pomniejszonej o dotacje do produktów. value added of all sections and divisions, increased
Wartość dodana brutto stanowi różnicę między by taxes on products less subsidies on products.
produkcją globalną a zużyciem pośrednim. Gross value added is the difference between
13. Dochód narodowy brutto równa się sumie output and intermediate consumption.
dochodów pierwotnych brutto wszystkich sektorów 13. Gross national income is equal to the sum
własności albo wszystkich krajowych sektorów in- of gross primary income of all ownership sectors or
stytucjonalnych; stanowi on również sumę produktu all domestic institutional sectors; it is also the sum
krajowego brutto i dochodu z zagranicy (saldo). of gross domestic product and foreign income
Dochód z zagranicy (saldo) stanowi różnicę mię- (balance).
dzy wartością dochodów pierwotnych brutto, będą- Foreign income (balance) is the difference be-
cych należnościami jednostek krajowych od pod- tween the value of gross primary income (accounts
miotów zagranicznych a zobowiązaniami jednostek receivable due from foreign entities to domestic
krajowych wobec podmiotów zagranicznych albo entities) and the accounts payable of domestic enti-
sumę salda: wynagrodzeń, dochodów z inwestycji ties to foreign entities or the sum balance of wages
bezpośrednich i portfelowych oraz pozostałych and salaries, income from direct and portfolio in-
dochodów i odsetek.
vestments as well as other income and interest.
Dochód narodowy oraz produkt krajowy, zarów-
National income and domestic product are
no w ujęciu brutto jak i netto, liczone są zawsze
w cenach rynkowych. always calculated at market prices for both gross
14. Rachunek tworzenia dochodów obejmuje and net categories.
transakcje bezpośrednio związane z procesem 14. The generation of income account includes
produkcji. Są to: transactions directly connected with the production
1) koszty związane z zatrudnieniem, tj. wynagro- process. These include:
dzenia, składki na ubezpieczenia społeczne pła- 1) compensation of employees, i.e., wages and
cone przez pracodawców powiększone o składki salaries, contributions to social security paid by
na Fundusz Pracy oraz inne koszty związane employers increased by contributions for the
z zatrudnieniem, np.: nagrody, stypendia fundo- Labour Fund as well as other costs connected
wane oraz premie niezaliczone do wynagrodzeń, with employment, e.g.: awards, funded schol-
686 Rachunki narodowe
a także odpisy na zakładowy fundusz świadczeń arships, bonuses not included in wages and sal-
socjalnych, diety delegacji służbowych, diety po- aries as well as company social benefit fund,
selskie i senatorskie — w przypadku dochodów travelling allowances, parliamentary allowances,
w sektorze gospodarstw domowych określone which in case of households sector are defined
jako „inne dochody związane z pracą najemną”.
Wynagrodzenia dotyczą kwot zarachowanych as ”other income connected with hired work”.
w koszty działalności danego okresu, nie ujmują Wages and salaries concern amounts booked in
zatem wypłat z tytułu udziału w zysku i w nad- activity costs for a given period and, therefore,
wyżce bilansowej w spółdzielniach; do not include payments from profit and balance
2) podatki pomniejszone o dotacje związane z pro- surplus in cooperatives;
dukcją i importem, które obejmują: podatki od 2) taxes less subsidies on production and im-
produktów, tj. podatek od towarów i usług — VAT ports, which include: taxes on products, i.e.,
(od produktów krajowych i od importu), podatki the value added tax — VAT (on domestic and
i cła od importu (łącznie z podatkiem akcyzowym)
imported products), taxes and customs duties
oraz inne podatki od produktów, jak podatek ak-
cyzowy od produktów krajowych i podatki od nie- on imports (including the excise tax) as well as
których rodzajów usług (np. gier losowych i za- other taxes on products, such as the excise
kładów wzajemnych oraz do 2010 r. zryczałtowa- tax on domestic products and some types of
ny podatek od towarów i usług od okazjonalnych services (e.g., on games of chance and mutual
przewozów osób autobusami zarejestrowanymi betting and until 2010 lump sum tax on goods
za granicą) pomniejszone o dotacje do produktów and services from occasional transport of pas-
(transakcja rozliczana w gospodarce narodowej sengers in buses with foreign registration) less
ogółem) oraz pozostałe podatki związane z pro- subsidies on products (a transaction settled in
dukcją, tj. podatek od środków transportowych
the total national economy) as well as other
i od nieruchomości pomniejszony o pozostałe do-
tacje związane z produkcją, od 2004 r. łącznie taxes on production, i.e., tax on means of
z naliczoną za dany rok jednolitą płatnością ob- transport and on real estate less other sub-
szarową (transakcja rozliczana w sektorach włas- sidies on production, since 2004 including single
ności albo w sektorach instytucjonalnych lub sek- area payments calculated for particular year
cjach i działach); (a transaction settled in ownership sectors, insti-
3) nadwyżka operacyjna brutto (a w przypadku tutional sectors or in sections and divisions);
sektora gospodarstw domowych również do- 3) gross operating surplus (in case of the house-
chód mieszany brutto, który zawiera w sobie holds sector also gross mixed income, which
elementy wynagrodzenia za pracę wykonywaną
przez właściciela czy też innych członków go- contains an element of remuneration for work
spodarstwa domowego, które nie mogą być done by the owner or other members of the
w sposób wiarygodny odszacowane od zysku household that cannot be reliably identified from
właściciela lub przedsiębiorcy; nie zawiera na- the return to the owner as an entrepreneur; and
tomiast nadwyżki operacyjnej pochodzącej excludes the operating surplus coming from
z czynszów umownych właścicieli mieszkań), owner-occupied dwellings) which is the balan-
będąca pozycją bilansującą w rachunku tworze- cing item in the generation of income account,
nia dochodów, powstaje w wyniku skorygowania and is created as a result of correcting gross
produktu krajowego brutto o transakcje związa-
domestic product with transactions directly con-
ne bezpośrednio z procesem produkcji — wy-
mienione w pkt. 1) i 2). Kategoria ta odpowiada nected with the production process, mentioned
dochodom uzyskanym z prowadzonej działalno- in points 1) and 2). This category corresponds to
ści gospodarczej. Ponadto w sektorze gospo- income obtained from conducted economic ac-
darstw domowych, poza dochodem uzyskanym tivity. Moreover, in households sector, apart
z działalności gospodarczej, ujęto dochody wy- from income obtained from conducting econom-
mienione w ust. 9, pkt. 4c)—4f) na str. 684. ic activity, income mentioned in item 9, points
15. Dochody pierwotne brutto i dochody do dys- 4c)—4f) on page 684 was included.
pozycji brutto stanowią pozycję bilansującą odpo- 15. Gross primary income and gross disposable
wiednio w rachunku podziału pierwotnego i wtórne-
income are balancing items in the primary distribu-
go dochodów. Rachunki te ujmują transakcje opisu-
jące przepływy dochodów między sektorami insty- tion of income account and the secondary distribu-
tucjonalnymi. tion of income account respectively. These ac-
Dochody pierwotne brutto w sektorze gospo- counts comprise transactions relative to transfers of
darstw domowych składają się z: nadwyżki ope- income between institutional sectors.
racyjnej brutto (łącznie z dochodem mieszanym Gross primary income in the households sec-
brutto), wynagrodzeń (łącznie ze składkami na tor comprises: gross operating surplus (including
ubezpieczenia społeczne płaconymi przez ubezpie- gross mixed income), wages, salaries (including
czonych pracowników), innych dochodów związa- employees’ contributions to social security) and
nych z pracą najemną (łącznie z odpisami na za-
other income connected with hired work (including
kładowy fundusz świadczeń socjalnych), składek na
ubezpieczenia społeczne płaconych przez praco- company social benefit fund), employers’ social
dawców oraz dochodów z tytułu własności. contributions as well as property income.
Dochody z tytułu własności obejmują m.in.: saldo Property income includes among others: the bal-
odsetek, dochody przypisane posiadaczom polis ance of interest, income attributed to insurance
National accounts 687
ubezpieczeniowych (łącznie z zyskiem z inwesto- policy holders (including benefits from investing of
wania składek otwartych funduszy emerytalnych — insurance premiums of open pension funds —
OFE), wypłaty z tytułu udziału w zysku i w nadwyż- OFE), payments from profit and balance surplus in
ce bilansowej w spółdzielniach, dywidendy akcjona- cooperatives, dividends for shareholders as well as
riuszy oraz wykorzystaną na cele własne część
used for own purposes part of income of employers
dochodów pracodawców i pracujących na własny
rachunek z liczbą pracujących powyżej 9 osób. and own-account workers, employing more than
Dochody do dyspozycji brutto w sektorze gos- 9 persons.
podarstw domowych uzyskuje się w wyniku skory- Gross disposable income in the households
gowania dochodów pierwotnych brutto o: podatki sector is obtained as a result of correcting gross
bieżące od dochodów, majątku itp., składki netto na primary income by: current taxes on income,
ubezpieczenia społeczne, świadczenia społeczne wealth, etc., net social contributions, social bene-
(tj. świadczenia z ubezpieczeń społecznych i pozo- fits (i.e. social security benefits and other social
stałe świadczenia społeczne) oraz transfery. benefits) as well as transfers.
W procesie tym dochody pierwotne brutto w sek- During this process, gross primary income in the
torze gospodarstw domowych są: households sector is:
1) pomniejszane o:
― podatki bieżące od dochodów, majątku itp. 1) decreased by:
(podatek dochodowy — od 1999 r. po odli- ― current taxes on income, wealth, etc. (income
czeniu składki na powszechne ubezpieczenie tax — since 1999 after deduction of contribu-
zdrowotne, podatek rolny, podatek od nieru- tions to the general health security, agricul-
chomości i od środków transportowych, opła- tural tax, real estate tax and tax on means of
ty: skarbowe, paszportowe, komunikacyjne, transport, fees: treasury, passport, communi-
miejscowe itp.), cations, local, etc.),
― składki netto na ubezpieczenia społeczne ― net social contributions paid on own behalf
płacone w swoim imieniu przez pracodaw- by employers and self-employed persons as
ców i pracujących na własny rachunek oraz well as paid (from hired work) by employers
płacone (z tytułu pracy najemnej) przez pra-
and insured employees, since 1999 including
codawców i ubezpieczonych pracowników,
od 1999 r. łącznie ze składką na powszechne contributions to general health security and
ubezpieczenie zdrowotne oraz z naliczoną calculated contribution for health security of
składką na ubezpieczenie zdrowotne rolni- farmers insurance financed from state budget;
ków finansowaną z budżetu państwa; 2) increased by social benefits:
2) powiększane o świadczenia społeczne: ― social security benefits, i.e., retirement and
― świadczenia z ubezpieczeń społecznych, tj. other pensions, allowances, rehabilitation
emerytury, renty, zasiłki, świadczenia rehabi- benefits as well as one-off accident compen-
litacyjne oraz jednorazowe odszkodowania sations from social security,
powypadkowe z tytułu ubezpieczenia spo- ― other social benefits, i.e., since 1 V 2004
łecznego,
family benefits including family allowance
― pozostałe świadczenia społeczne, tj. od 1 V
2004 r. świadczenia rodzinne, które obejmują and supplements to the family allowance,
zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinne- attendance benefits, i.e., nursing benefit and
go, świadczenia opiekuńcze, tj.: świadczenie nursing allowance and since 2013 special
pielęgnacyjne, zasiłek pielęgnacyjny oraz od attendance allowance, since 1 I 2016 — par-
2013 r. specjalny zasiłek opiekuńczy, od 1 I ental benefit (until 30 IV 2004 — family,
2016 r. — świadczenie rodzicielskie (do 30 IV child-care and nursing benefits), since 9 II
2004 r. — zasiłki rodzinne, wychowawcze 2006 — one-off subsidy due to giving birth to
i pielęgnacyjne), od 9 II 2006 r. — jednorazo- a child, since 1 IV 2016 — child raising bene-
wą zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka, fit ”Family 500+”, benefits from the Labour
od 1 IV 2016 r. — świadczenie wychowawcze
Fund (unemployment benefits, training al-
„Rodzina 500+”, świadczenia z Funduszu Pra-
cy (zasiłki dla bezrobotnych, dodatki szkole- lowances until 2009, scholarships for train-
niowe do 2009 r., stypendia za szkolenie, ing, job occupational training or employer
przygotowanie do zawodu lub staż u praco- sponsored traineeships and until 31 VII 2004
dawcy oraz do 31 VII 2004 r. i od 1 I 2009 r. — and since 1 I 2009 — pre-retirement allow-
zasiłki i świadczenia przedemerytalne, które ances and benefits which from 1 VIII 2004 to
od 1 VIII 2004 r. do 31 XII 2008 r. finansowane 31 XII 2008 were financed from the state
były z budżetu państwa), stypendia dla budget), scholarships for pupils, students
uczniów, studentów i absolwentów szkół wyż- and graduates of higher education institu-
szych (bez stypendiów pracowniczych i fun- tions (excluding employee and funded schol-
dowanych wypłacanych ze środków zakładów
arships paid from company funds) as well as
pracy) oraz nagrody dla studentów i absolwen-
tów szkół wyższych, od 1 X 2008 r. świadcze- awards for pupils and graduates of higher
nie z funduszu alimentacyjnego (do 30 IX education institutions, since 1 X 2008 alimony
2008 r. — zaliczka alimentacyjna, a do 30 IV fund benefit (until 30 IX 2008 — alimony ad-
2004 r. — wypłaty z funduszu alimentacyjne- vance and until 30 IV 2004 — payments from
go), rentę socjalną (do 30 IX 2003 r. ujmowa- the alimony fund), social pension (until 30 IX
na w ustawie o pomocy społecznej) i pozo- 2003 included in the Law on Social Assis-
688 Rachunki narodowe
stałe świadczenia społeczne realizowane na tance) and other social benefits granted on
podstawie ustawy o pomocy społecznej; the basis of the Law on Social Assistance;
3) korygowane o pozostałe transfery bieżące, tj.: 3) corrected by other current transfers, i.e.: foreign
emerytury i renty zagraniczne, saldo bieżących retirement and other pensions, the balance of
przelewów zagranicznych związanych z prowa-
current foreign transfers connected with conduct-
dzeniem działalności gospodarczej oraz pozosta-
łe transfery zagraniczne, saldo ubezpieczeń ma- ing economic activity, as well as other foreign
jątkowych i osobowych, opłaty administracyjne transfers, the balance of property and personal
(np. kary, grzywny), naliczoną składkę na ubez- insurance, administrative fees (e.g., penalties,
pieczenie zdrowotne rolników finansowaną z bu- fines), calculated contribution for health security
dżetu państwa, wpłaty gospodarstw domowych of farmers financed from state budget, payments
na rzecz sektora instytucji niekomercyjnych dzia- of households to the non-profit institutions serving
łających na rzecz gospodarstw domowych (np. households sector (e.g., donations for social
darowizny na cele społeczne, składki członkow- goals, membership dues to social organizations,
skie na rzecz organizacji społecznych, związków trade unions and political parties), since 2004
zawodowych i partii politycznych), od 2004 r. ren- structural pensions carring out in a frame of a plan
ty strukturalne realizowane w ramach planu roz-
woju obszarów wiejskich, dopłaty do kredytów of developing rural areas, payments into preferen-
preferencyjnych dla rolnictwa oraz o saldo daro- tial credits for agriculture as well as regarding the
wizn (otrzymanych i przekazanych) transferowa- balance of gifts (received and given) transferred
nych między podsektorami w ramach tego sekto- between subsectors within this sector (this bal-
ra (saldo to nie wpływa zatem na poziom docho- ance has no influence on the level of total gross
du do dyspozycji brutto ogółem w sektorze go- disposable income in the households sector).
spodarstw domowych). In use of nominal income account of the
W rachunku wykorzystania nominalnych do- households sector adjustment for the change in
chodów w sektorze gospodarstw domowych pension entitlements is presented. It is difference
podaje się korektę z tytułu zmian w uprawnieniach between value of the social contributions — in
emerytalno-rentowych. Stanowi ona różnicę między
respect of pensions — payable into private funded
wartością składek na ubezpieczenie społeczne —
w odniesieniu do płatności emerytalnych — wpła- pension schemes increased by value of contribution
conych do prywatnych kapitałowych systemów supplements payable out of income attributed to
ubezpieczeń społecznych powiększoną o uzupeł- insurance policy holders, and the value of the
nienia do składek płaconych od dochodów przypi- associated service charges.
sanych posiadaczom polis ubezpieczeniowych Since 2004 data have been elaborated according
a opłatą za usługi ubezpieczeniowe. to the Accounting Act dated 29 IX 1994 (uniform text
Dane od 2004 r. opracowano w dostosowaniu do Journal of Laws 2016 item 1047, with later amend-
ustawy z dnia 29 IX 1994 r. o rachunkowości (tekst ments) and according to the decree of the Minister of
jednolity Dz. U. 2016 poz. 1047, z późniejszymi Finance on the special accounting rules of the insur-
zmianami) oraz rozporządzenia Ministra Finansów
ance and reinsurance companies dated 28 XII 2009.
z dnia 28 XII 2009 r. w sprawie szczególnych zasad
rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów Gross nominal disposable income of the house-
reasekuracji. holds sector was converted into real values using
Nominalne dochody do dyspozycji brutto w sek- the consumer price indices of goods and services
torze gospodarstw domowych przeliczono na war- by household groups.
tości realne przy zastosowaniu wskaźników cen 16. Gross disposable income in the national
towarów i usług konsumpcyjnych według grup economy is designated for financing of final con-
gospodarstw domowych. sumption expenditure and gross saving.
16. Dochody do dyspozycji brutto w gospodarce Domestic demand consists of the sum of the
narodowej przeznaczone są na finansowanie spo- final consumption expenditure and gross capital
życia oraz oszczędności brutto.
formation (the part of gross saving).
Sumaryczne ujęcie spożycia i akumulacji brutto
(część oszczędności brutto) stanowi popyt krajowy. 17. Final consumption expenditure is the value
17. Spożycie stanowi wartość produktów (wyro- of products (goods and services) used to satisfy
bów i usług) zużytych na zaspokojenie potrzeb lud- the needs of the total population and includes:
ności ogółem i obejmuje: spożycie prywatne, tj. private consumption expenditure, i.e., consump-
spożycie w sektorze gospodarstw domowych i spo- tion expenditure of households sector and con-
życie w sektorze instytucji niekomercyjnych działa- sumption in non-profit institutions serving house-
jących na rzecz gospodarstw domowych (dotyczą- holds sector (concerning goods and services sup-
ce wyrobów i usług dostarczonych gospodarstwom plied to households as a social transfers in kind)
domowym jako transfery socjalne w naturze) oraz as well as public consumption expenditure in
spożycie publiczne w sektorze instytucji rządo-
general government sector, i.e., individual con-
wych i samorządowych, tj. spożycie indywidualne
(dotyczące wyrobów i usług dostarczonych gospo- sumption expenditure (concerning goods and ser-
darstwom domowym jako transfery socjalne w na- vices supplied to households as a social transfers
turze) i spożycie ogólnospołeczne. in kind) and collective consumption expenditure.
W spożyciu uwzględniono wartość usług po- In final consumption expenditure the value of
średnictwa finansowego mierzonych pośrednio financial intermediation services indirectly meas-
(FISIM). ured (FISIM) are included.
National accounts 689
21. Dane dotyczące dochodów i wydatków oraz 21. Data concerning revenue, expenditure and
nadwyżki/deficytu sektora instytucji rządowych surplus/deficit of general government sector
i samorządowych (podsektory: instytucji rządo- (subsectors: central government, local government
wych na szczeblu centralnym, instytucji samorzą- and social security funds) were compiled according
dowych na szczeblu lokalnym, funduszy zabezpie-
to ESA 2010 methodology, including consolidation
czenia społecznego) opracowano zgodnie z meto-
dologią ESA 2010, uwzględniając konsolidację within each subsector and between subsectors.
w ramach podsektorów oraz pomiędzy podsekto- Consolidation is carried out through elimination of
rami. Konsolidacja prowadzona jest poprzez elimi- the following transactions: other current transfers,
nowanie następujących transakcji: pozostałe trans- capital transfers and property income.
fery bieżące, transfery kapitałowe oraz dochody Surplus/deficit of the sector is the net lending/net
z tytułu własności. borrowing.
Nadwyżka/deficyt sektora stanowi jego wierzytel- Moreover, expenditure of general government
ności lub zadłużenie netto. sector by function are presented according to Clas-
Ponadto wydatki sektora instytucji rządowych sification of the Functions of Government (COFOG).
i samorządowych według funkcji prezentowane są
General government debt (Maastricht debt) is
w układzie Klasyfikacji Funkcji Sektora Instytucji
Rządowych i Samorządowych (COFOG). the total consolidated gross debt including liabilities
Dług sektora instytucji rządowych i samo- in currency and deposits, loans and debt securities,
rządowych (dług Maastricht) to skonsolidowany at nominal value.
dług brutto obejmujący zobowiązania w gotówce Information about general government deficit and
i depozytach, kredytach i pożyczkach oraz w formie debt is consistent with data compiled according to
dłużnych papierów wartościowych, wycenione Council Regulation (EC) No. 479/2009 of 25 V 2009
w wartości nominalnej. on the application of the Protocol on the excessive
Informacje o deficycie i długu sektora instytucji deficit procedure annexed to the Treaty establishing
rządowych i samorządowych są spójne z danymi the European Community (EDP), with later amend-
opracowanymi zgodnie z rozporządzeniem Rady ments.
(WE) nr 479/2009 z dnia 25 V 2009 r. o stosowaniu
22. Data concerning employment as well as fixed
Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nad-
miernego deficytu załączonego do Traktatu usta- assets were compiled on the basis of the principles
nawiającego Wspólnotę Europejską (EDP), z póź- presented below.
niejszymi zmianami. Employment includes — in accordance with def-
22. Dane dotyczące pracujących oraz środków initions presented in the general notes in the chap-
trwałych opracowano według niżej podanych zasad. ter ”Labour market” on page 228 — persons per-
Do pracujących zaliczono — zgodnie z wyjaś- forming work which provides earnings or income.
nieniami zamieszczonymi w uwagach ogólnych In employment in the national accounts there are
działu „Rynek pracy” na str. 228 — osoby wykonu- included also:
jące pracę przynoszącą im zarobek lub dochód. ― employed persons on private farms in agricul-
W pracujących w rachunkach narodowych uwzględ-
ture, irrespectively of the purpose of production,
nia się ponadto:
― pracujących w gospodarstwach indywidualnych i.e., not excluding the employed persons on
w rolnictwie niezależnie od przeznaczenia pro- farms producing exclusively or mainly for their
dukcji, tj. nie wyłączając pracujących w gospo- own needs,
darstwach produkujących wyłącznie lub głównie — employed persons in the budgetary units con-
na własne potrzeby, ducting activities within the scope of national de-
— pracujących w jednostkach budżetowych pro- fence and public safety (see the chapter ”Organ-
wadzących działalność w zakresie obrony naro- isation of the State”),
dowej i bezpieczeństwa publicznego (patrz dział — the estimated number of employed persons
„Organizacja państwa”), (in terms of full-time paid employment) working
— szacunkową liczbę pracujących (w przeliczeniu in the hidden economy (natural persons per-
na pełnozatrudnionych) w szarej gospodarce
(osoby fizyczne wykonujące pracę nierejestro- forming non-registered work).
waną). In connection with this, data regarding employ-
W związku z tym dane o pracujących różnią się ment differ from the number of employed persons
od liczby pracujących prezentowanej w dziale given in the chapter ”Labour market”.
„Rynek pracy”. The value of fixed assets was assumed as the
Jako wartość środków trwałych przyjęto average annual net value of fixed assets in the
przeciętną w roku wartość netto środków trwałych national economy. Fixed assets, including non-
w gospodarce narodowej. Wartość środków trwa- -financial assets described in item 19, point 1) on
łych obejmuje aktywa niefinansowe opisane w ust. page 690, were valued at market prices (or at basic
19, pkt. 1) na str. 690, wycenione w cenach rynko- price in case of the manufacturing of new fixed
wych (lub cenie bazowej w przypadku produkcji
assets for own account).
nowych środków trwałych na potrzeby własnej
działalności). Methodological explanations concerning fixed
Wyjaśnienia metodologiczne dotyczące środków assets, see general notes to the chapter ”Invest-
trwałych, patrz uwagi ogólne działu „Inwestycje. ments. Fixed assets”, part ”Fixed assets” on
Środki trwałe”, część „Środki trwałe” na str. 661. page 661.
692 Rachunki narodowe
1. Produkcja globalna ............ 1968622 2899623 3585344 3708466 80,6 77,0 1. Output
2. Podatki od produktów po-
mniejszone o dotacje do 2. Taxes less subsidies on
produktów .......................... 120119 173822 203026 213583 4,9 4,4 products
cła i inne opłaty importowe 5207 4707 11014 10815 0,2 0,2 taxes and duties on imports
podatek od towarów i usług
(VAT) .............................. 75783 109717 125836 131005 3,1 2,7 value added tax (VAT)
pozostałe podatki od pro- taxes on products except
duktów ............................ 43082 64423 67882 74073 1,8 1,5 VAT and import taxes
dotacje do produktów ......... –3953 –5025 –1706 –2310 –0,2 0,0 subsidies on products
3. Imports of goods and ser-
3. Import towarów i usług ....... 353253 607794 835394 896096 14,5 18,6 vices
4. Ogółem przychody (1+2+3) 2441994 3681239 4623764 4818145 100,0 100,0 4. Total resources (1+2+3)
5. Zużycie pośrednie .............. 1098273 1628147 1988978 2063412 45,0 42,7 5. Intermediate consumption
6. Final consumption expend-
6. Spożycie ............................ 803770 1166136 1375381 1419174 32,9 29,5 iture
7. Akumulacja brutto .............. 197153 308040 368330 364238 8,1 7,6 7. Gross capital formation
8. Exports of goods and ser-
8. Eksport towarów i usług ..... 342798 578916 891075 971321 14,0 20,2 vices
9. Ogółem rozchody (5+6+7+8) 2441994 3681239 4623764 4818145 100,0 100,0 9. Total uses (5+6+7+8)
Gross domestic product (1+2
Produkt krajowy brutto (1+2–5) 990468 1445298 1799392 1858637 100,0 100,0 –5)
w tym wartość dodana brut- of which gross value added
to (1–5) ........................... 870349 1271476 1596366 1645054 87,9 88,5 (1–5)
Na 1 mieszkańcaa: Per capitaa:
produkt krajowy brutto ........ 25955 37524 46792 48368 x x gross domestic product
final consumption expend-
spożycie ............................. 21063 30276 35766 36932 x x iture
akumulacja brutto ............... 5166 7998 9578 9479 x x gross capital formation
a W złotych.
a In zlotys.
National accounts 693
1. Produkcja globalna ............................ 104,4 104,9 100,3 101,1 102,6 105,4 103,5 243,6 180,2 152,1 119,1
Output
2. Podatki od produktów pomniejszone
o dotacje do produktów ..................... 104,7 105,1 101,1 100,7 103,4 105,2 103,0 257,2 175,0 150,6 119,9
Taxes less subsidies on products
3. Import towarów i usług ....................... 114,3 105,8 99,7 101,7 110,0 106,6 107,9 533,1 249,9 203,6 135,7
Imports of goods and services
4. Ogółem przychody (1+2+3) ................ 105,9 105,1 100,2 101,2 103,9 105,6 104,2 271,4 189,7 159,5 121,9
Total resources
5. Zużycie pośrednie .............................. 105,2 104,9 99,2 100,8 102,1 106,8 104,0 263,2 184,1 153,4 119,0
Intermediate consumption
6. Spożycie ............................................ 102,8 102,0 100,5 100,8 102,8 102,8 103,4 209,2 161,5 140,5 112,9
Final consumption expenditure
7. Akumulacja brutto .............................. 109,4 112,8 96,1 94,2 112,8 104,9 98,1 287,4 172,1 169,6 118,5
Gross capital formation
8. Eksport towarów i usług ..................... 113,1 107,9 104,6 106,1 106,7 107,7 108,8 530,0 308,2 217,2 149,7
Exports of goods and services
9. Ogółem rozchody (5+6+7+8) ............. 105,9 105,1 100,2 101,2 103,9 105,6 104,2 271,4 189,7 159,5 121,9
Total uses
Produkt krajowy brutto (1+2–5) .............. 103,6 105,0 101,6 101,4 103,3 103,8 102,9 226,6 174,9 150,5 119,4
Gross domestic product
w tym wartość dodana brutto (1–5) .... 103,5 105,0 101,7 101,5 103,3 103,7 102,8 223,4 176,0 150,9 119,4
of which gross value added
Na 1 mieszkańca:
Per capita:
produkt krajowy brutto ........................ 103,5 105,0 101,6 101,5 103,3 103,9 102,9 227,7 176,2 150,7 119,7
gross domestic product
spożycie ............................................. 102,7 101,9 100,5 100,9 102,8 102,9 103,4 210,2 162,3 140,7 113,0
final consumption expenditure
akumulacja brutto ............................... 109,3 112,7 96,1 94,3 112,9 105,0 98,1 288,4 173,0 170,1 118,8
gross capital formation
a Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
a See general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
TABL. 4 (569). DYNAMIKA (wartości, wolumenu i cen) PRODUKCJI GLOBALNEJ, ZUŻYCIA POŚREDNIEGO
I PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO
INDICES (value, volume and price) OF OUTPUT, INTERMEDIATE CONSUMPTION
AND GROSS DOMESTIC PRODUCT
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION rok poprzedni=100 previous year=100 1995= 2000= 2005= 2010=
=100 =100 =100 =100
Informacja i komunikacja .................... 103,0 112,4 111,5 224,2 188,3 141,2 Information and communication
Działalność finansowa i ubezpiecze-
niowa ............................................... 102,0 98,1 104,0 206,4 170,1 111,3 Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomościΔ ........... 105,2 111,0 107,4 139,0 136,4 112,9 Real estate activities
Działalność profesjonalna, naukowa Professional, scientific and technical
i techniczna ..................................... 99,5 107,9 102,8 159,1 136,3 107,6 activities
Pozostała działalność usługowa ......... 109,0 99,4 108,8 155,6 140,1 105,1 Other service activities
W tym wartość dodana brutto ............................... 870349 1271476 1596366 1645054 42810 87,9 88,5
Of which gross value added
w tym własność:
of which:
sektor:
sector:
przedsiębiorstw niefinansowych ........................... 414792 635775 836165 862699 22450 41,9 46,4
non-financial corporations
instytucji finansowych ........................................... 34709 52497 64576 67879 1766 3,5 3,7
financial corporations
instytucji rządowych i samorządowych ................. 134573 193867 227382 235020 6116 13,6 12,6
general government
gospodarstw domowych ....................................... 282068 381608 459776 471059 12259 28,5 25,3
households
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo .............. 28703 37085 39630 44231 1151 2,9 2,4
Agriculture, forestry and fishing
górnictwo i wydobywanie ...................................... 22414 31102 27914 26945 701 2,3 1,4
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe .................................. 159727 224845 317241 335980 8743 16,1 18,1
manufacturing
Handel; naprawa pojazdów samochodowychΔ ........ 162264 245644 281711 286611 7459 16,4 15,4
Trade; repair of motor vehiclesΔ
Transport i gospodarka magazynowa ...................... 49017 67236 102703 107721 2803 4,9 5,8
Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ .............................. 9633 14303 17987 17767 462 1,0 1,0
Accommodation and cateringΔ
Informacja i komunikacja ......................................... 38271 49571 64483 67097 1746 3,9 3,6
Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ............... 34855 52684 64917 68222 1775 3,5 3,6
Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomościΔ ................................ 52577 67793 78407 84230 2192 5,3 4,5
Real estate activities
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna .... 44187 66472 92964 95829 2494 4,5 5,2
Professional, scientific and technical activities
Administrowanie i działalność wspierającaΔ ............. 11691 22866 36027 38973 1014 1,2 2,1
Administrative and support service activities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ...................... 33450 55175 70565 70996 1848 3,4 3,8
Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa .............................. 11778 16135 22975 24367 634 1,2 1,3
Other service activities
O G Ó Ł E M ......................................... 103,6 105,0 101,6 101,4 103,3 103,8 102,9 174,9 150,5 119,4
TOTAL
W tym wartość dodana brutto ............ 103,5 105,0 101,7 101,5 103,3 103,7 102,8 176,0 150,9 119,4
Of which gross value added
sektor:
sector:
przedsiębiorstw niefinansowych ........ 107,9 107,2 103,3 102,3 104,1 103,7 103,7 216,3 177,3 126,7
non-financial corporations
instytucji finansowych ........................ 97,1 108,3 90,1 114,4 109,7 114,7 104,1 218,8 173,8 146,3
financial corporations
gospodarstw domowych .................... 98,8 103,9 102,0 99,4 101,5 103,2 102,1 145,2 130,7 112,7
households
Przemysł ............................................... 108,4 107,9 102,8 100,9 104,5 103,8 103,6 221,4 178,3 125,7
Industry
górnictwo i wydobywanie ................... 96,6 99,0 101,6 103,1 93,0 107,4 96,5 63,2 78,7 99,9
mining and quarrying
przetwórstwo przemysłowe ............... 108,8 107,9 103,2 100,4 107,9 107,0 104,3 289,4 214,5 134,5
manufacturing
Budownictwo ......................................... 104,9 113,5 96,0 95,0 109,0 106,4 92,8 139,2 144,9 111,5
Construction
Transport i gospodarka magazynowa ... 98,7 115,5 107,0 102,8 100,0 99,3 103,7 148,5 133,2 130,9
Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ ........... 104,1 105,4 100,8 106,0 110,1 98,1 96,3 143,1 132,9 117,1
Accommodation and cateringΔ
Informacja i komunikacja ...................... 101,1 106,0 109,9 104,6 106,6 108,1 111,5 298,6 201,7 156,5
Information and communication
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 97,2 108,3 90,1 114,4 109,6 114,8 104,0 220,4 174,9 146,1
Financial and insurance activities
Obsługa rynku nieruchomościΔ ............. 106,7 104,2 100,2 100,7 105,1 97,2 106,0 135,4 126,8 113,8
Real estate activities
Edukacja ............................................... 94,6 100,6 101,0 97,2 100,8 103,3 100,2 129,4 109,5 103,1
Education
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ... 108,9 105,3 100,7 106,2 105,1 102,3 100,5 214,3 153,0 121,6
Human health and social work activities
Pozostała działalność usługowa ........... 108,0 99,5 123,9 102,0 106,8 98,2 104,9 208,8 185,5 138,5
Other service activities
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...................... 2005 74860 12712 2257 59891
Agriculture, forestry and fishing 2010 96911 17054 2721 77136
2015 115446 23304 2767 89375
2016 120090 23589 2867 93634
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; 2005 17726 13872 2648 1206
rekultywacjaΔ 2010 30484 24361 3782 2341
water supply; sewerage, waste management and re- 2015 39647 32100 4055 3492
mediation activities 2016 43074 35564 4349 3161
Handel; naprawa pojazdów samochodowychΔ ................ 2005 291258 162321 316 128621
Trade; repair of motor vehicles Δ 2010 404505 244517 287 159701
2015 465215 291086 150 173979
2016 480995 305282 163 175550
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ............ 2005 86891 48354 4694 33843
Professional, scientific and technical activities 2010 127254 70125 8625 48504
2015 159882 86541 9049 64292
2016 164097 92438 9378 62281
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna .............................. 2005 52859 8619 28937 12835
Human health and social work activities 2010 92672 15945 48389 23412
2015 122889 26585 56393 34617
2016 128123 28462 59744 34866
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ....... 2005 12560 3726 5589 1149
Arts, entertainment and recreation 2010 23225 8766 8664 1608
2015 24028 6308 11094 2762
2016 25421 6384 11774 3478
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...................... 2005 46157 8713 1011 36433
Agriculture, forestry and fishing 2010 59826 11291 1341 47194
2015 75816 16019 1504 58293
2016 75859 15676 1550 58633
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; 2005 7896 6549 897 450
rekultywacjaΔ 2010 14666 12318 1408 940
water supply; sewerage, waste management and re- 2015 18888 16216 1248 1424
mediation activities 2016 19365 16806 1331 1228
Handel; naprawa pojazdów samochodowychΔ ................ 2005 128994 94351 261 34382
Trade; repair of motor vehicles Δ 2010 158861 122154 232 36475
2015 183504 144574 84,9 38845
2016 194384 155994 91,4 38299
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ............ 2005 42704 28825 2032 11847
Professional, scientific and technical activities 2010 60782 40941 3560 16281
2015 66918 43126 2922 20870
2016 68268 45835 2905 19528
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna .............................. 2005 19409 2982 11313 3545
Human health and social work activities 2010 37497 6512 19770 8038
2015 52324 12334 25456 11522
2016 57127 15137 27335 11718
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ....... 2005 5699 1773 1972 434
Arts, entertainment and recreation 2010 12138 5177 3292 600
2015 12341 3698 4699 1122
2016 12852 3564 4908 1617
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ...................... 2005 28703 3999 1246 23458
Agriculture, forestry and fishing 2010 37085 5763 1380 29942
2015 39630 7285 1263 31082
2016 44231 7913 1317 35001
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; 2005 9830 7323 1751 756
rekultywacja Δ 2010 15818 12043 2374 1401
water supply; sewerage, waste management and re- 2015 20759 15884 2807 2068
mediation activities 2016 23709 18758 3018 1933
Handel; naprawa pojazdów samochodowych Δ ................. 2005 162264 67970 55,2 94239
Trade; repair of motor vehicles Δ 2010 245644 122363 55,1 123226
2015 281711 146512 64,9 135134
2016 286611 149288 71,4 137251
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ............ 2005 44187 19529 2662 21996
Professional, scientific and technical activities 2010 66472 29184 5065 32223
2015 92964 43415 6127 43422
2016 95829 46603 6473 42753
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna .............................. 2005 33450 5637 17624 9290
Human health and social work activities 2010 55175 9433 28619 15374
2015 70565 14251 30937 23095
2016 70996 13325 32409 23148
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją ....... 2005 6861 1953 3617 715
Arts, entertainment and recreation 2010 11087 3589 5372 1008
2015 11687 2610 6395 1640
2016 12569 2820 6866 1861
TABL. 12 (577). PRODUKCJA GLOBALNA, ZUŻYCIE POŚREDNIE ORAZ WARTOŚĆ DODANA BRUTTO
WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI I DZIAŁÓW (ceny bieżące)
OUTPUT, INTERMEDIATE CONSUMPTION AND GROSS VALUE ADDED
BY SELECTED SECTIONS AND DIVISIONS (current prices)
TABL. 12 (577). PRODUKCJA GLOBALNA, ZUŻYCIE POŚREDNIE ORAZ WARTOŚĆ DODANA BRUTTO
WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI I DZIAŁÓW (dok.)
OUTPUT, INTERMEDIATE CONSUMPTION AND GROSS VALUE ADDED
BY SELECTED SECTIONS AND DIVISIONS (cont.)
Przemysł (dok.)
Industry (cont.)
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekul- 2015 39647 18888 20759
tywacja Δ 2016 43074 19365 23709
Water supply; sewerage, waste management and remedia-
tion activities
w tym:
of which:
górnictwo i wydobywanie ................. 184 175 150 140 mining and quarrying
Transport i gospodarka magazynowa 693 740 773 812 Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia Δ ......... 241 262 256 266 Accommodation and catering Δ
Informacja i komunikacja .................... 198 256 318 341 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości Δ .......... 162 181 188 197 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa ......... 220 249 297 307 Other service activities
górnictwo i wydobywanie ................. 24313 30022 37414 37499 mining and quarrying
Transport i gospodarka magazynowa 143805 231328 363820 375835 Transportation and storage
Zakwaterowanie i gastronomia Δ ......... 14547 24155 28250 29145 Accommodation and catering Δ
Informacja i komunikacja .................... 57428 69246 79677 81618 Information and communication
Obsługa rynku nieruchomości Δ .......... 493135 630314 716371 732129 Real estate activities
Pozostała działalność usługowa ......... 6449 8811 10368 10949 Other service activities
sektor:
sector:
gospodarstw domowych ............................. 615027 875207 1038271 1073596 27939 61,4 60,2
households
spożycie:
consumption expenditure:
Akumulacja brutto ........................................ 197153 308040 368330 364238 9479 19,7 20,4
Gross capital formation
nakłady brutto na środki trwałe ............... 187141 293168 361490 335799 8739 18,7 18,8
gross fixed capital formation
w tym sektor:
of which sector:
Przedsiębiorstw niefinansowych .................... 105212 143778 201550 213979 5568 10,5 12,0
Non-financial corporations
Instytucji finansowych .................................... 5232 5728 6727 6239 162 0,5 0,3
Financial corporations
Instytucji rządowych i samorządowych .......... 34525 82070 80014 62540 1628 3,4 3,5
General government
Gospodarstw domowych ................................ 51766 75800 79184 81039 2109 5,2 4,5
Households
National accounts 717
TABL. 16 (581). RELACJA POPYTU KRAJOWEGO DO PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO (ceny bieżące)
RELATION OF DOMESTIC DEMAND TO GROSS DOMESTIC PRODUCT (current prices)
2005 2010 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w% in %
sektor: sector:
Akumulacja brutto ............................... 19,9 21,3 20,5 19,6 Gross capital formation
w tym: of which:
Nakłady brutto na środki trwałe .............. 18,9 20,3 20,1 18,1 Gross fixed capital formation
WSKAŹNIKI WARTOŚCI
VALUE INDICES
O G Ó Ł E M ............................................. 106,5 108,4 102,4 99,3 104,3 102,9 102,3 524,9 222,9 178,2 120,9
TOTAL
Spożycie ................................................. 105,9 106,8 103,9 101,2 102,6 102,3 103,2 523,1 230,4 176,8 121,6
Final consumption expenditure
Prywatne .................................................. 105,3 108,2 104,1 100,7 102,3 101,8 103,4 526,6 226,0 174,4 122,1
Private
sektor:
sector:
gospodarstw domowych ....................... 105,2 108,4 104,2 100,7 102,4 101,8 103,4 528,2 226,0 174,5 122,6
households
Akumulacja brutto ................................. 109,1 114,1 97,3 92,0 111,4 105,2 98,9 535,6 197,7 184,7 118,3
Gross capital formation
W tym nakłady brutto na środki trwałe ..... 99,6 110,5 99,5 96,7 108,9 106,5 92,9 548,0 185,5 179,2 114,5
Of which gross fixed capital formation
718 Rachunki narodowe
WSKAŹNIKI WOLUMENU
VOLUME INDICES
O G Ó Ł E M ............................................. 104,2 104,2 99,5 99,4 104,7 103,3 102,2 223,9 163,2 146,2 114,0
TOTAL
Spożycie ................................................. 102,8 102,0 100,5 100,8 102,8 102,8 103,4 209,2 161,5 140,5 112,9
Final consumption expenditure
Prywatne .................................................. 102,7 103,1 100,7 100,3 102,4 103,0 103,9 217,5 164,0 143,5 114,1
Private
sektor:
sector:
gospodarstw domowych ....................... 102,6 103,3 100,8 100,3 102,6 103,0 103,9 218,8 164,1 143,6 114,6
households
Akumulacja brutto ................................. 109,4 112,8 96,1 94,2 112,8 104,9 98,1 287,4 172,1 169,6 118,5
Gross capital formation
W tym nakłady brutto na środki trwałe ..... 100,0 108,8 98,2 98,9 110,0 106,1 92,1 295,7 161,9 165,2 113,6
Of which gross fixed capital formation
WSKAŹNIKI CEN
PRICE INDICES
O G Ó Ł E M ............................................. 102,2 104,0 102,9 99,9 99,6 99,6 100,1 234,8 136,6 121,9 106,2
TOTAL
Spożycie ................................................. 103,0 104,7 103,4 100,4 99,8 99,5 99,8 249,9 142,7 125,4 107,8
Final consumption expenditure
Prywatne .................................................. 102,5 104,9 103,4 100,4 99,9 98,8 99,5 242,2 137,7 121,6 107,0
Private
sektor:
sector:
gospodarstw domowych ....................... 102,5 104,9 103,4 100,4 99,8 98,8 99,5 241,4 137,3 121,5 106,9
households
Akumulacja brutto ................................. 99,7 101,2 101,2 97,7 98,8 100,3 100,8 186,1 115,0 108,9 99,9
Gross capital formation
W tym nakłady brutto na środki trwałe ..... 99,6 101,6 101,3 97,8 99,0 100,4 100,9 185,1 114,4 108,6 100,9
Of which gross fixed capital formation
U w a g a. Wskaźniki wartości obliczono na podstawie danych wyrażonych w cenach bieżących, a wskaźniki wolumenu
— w cenach stałych; patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 11 na str. 34.
N o t e. Value indices are calculated on the basis of data expressed at current prices, while volume indices — at constant
prices; see general notes to the Yearbook, item 11 on page 34.
National accounts 719
TABL. 18 (583). DOCHODY, WYDATKI I NADWYŻKA (+)/DEFICYT (–) SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH
I SAMORZĄDOWYCHa
REVENUE, EXPENDITURE AND SURPLUS (+)/DEFICIT (–) OF THE GENERAL GOVERNMENT
SECTOR a
Podsektor Subsector
instytucji funduszy
instytucji
samorządo- zabezpie-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rządowych
wych na czenia
na szczeblu
SPECIFICATION Total szczeblu społecznego
centralnym
lokalnym social
central
local security
government
government funds
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
Produkcja globalna rynkowa oraz na własne cele finalne ... 2005 25499 12967 12532 —
Market output and output for own final use 2010 29770 13628 16142 —
2015 30068 14148 15919 1
2016 29674 14287 15386 1
Podatki bieżące od dochodów, majątku itp. .......................... 2005 67840 40416 27424 —
Current taxes on income, wealth, etc. 2010 96549 58019 38530 —
2015 124634 71651 52983 —
2016 132472 75534 56938 —
Składki netto na ubezpieczenia społeczne ........................ 2005 131268 9137 587 121544
Net social contributions 2010 171273 12931 876 157466
2015 243183 16505 887 225791
2016 256530 16822 1012 238696
a Opracowano z uwzględnieniem konsolidacji w ramach podsektorów oraz pomiędzy podsektorami; patrz uwagi ogólne,
ust. 21 na str. 691.
a Compiled including consolidation within each subsector and between subsectors; see general notes, item 21 on page 691.
720 Rachunki narodowe
TABL. 18 (583). DOCHODY, WYDATKI I NADWYŻKA (+)/DEFICYT (–) SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH
I SAMORZĄDOWYCHa (cd.)
REVENUE, EXPENDITURE AND SURPLUS (+)/DEFICIT (–) OF THE GENERAL GOVERNMENT
SECTOR a (cont.)
Podsektor Subsector
instytucji funduszy
instytucji
samorządo- zabezpie-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rządowych
wych na czenia
na szczeblu
SPECIFICATION Total szczeblu społecznego
centralnym
lokalnym social
central
local security
government
government funds
Wydatki (dok.)
Expenditure (cont.)
a Opracowano z uwzględnieniem konsolidacji w ramach podsektorów oraz pomiędzy podsektorami; patrz uwagi ogólne,
ust. 21 na str. 691.
a Compiled including consolidation within each subsector and between subsectors; see general notes, item 21 on page 691.
National accounts 721
TABL. 18 (583). DOCHODY, WYDATKI I NADWYŻKA (+)/DEFICYT (–) SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH
I SAMORZĄDOWYCHa (dok.)
REVENUE, EXPENDITURE AND SURPLUS (+)/DEFICIT (–) OF THE GENERAL GOVERNMENT
SECTOR a (cont.)
Podsektor Subsector
instytucji funduszy
instytucji
samorządo- zabezpie-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rządowych
wych na czenia
na szczeblu
SPECIFICATION Total szczeblu społecznego
centralnym
lokalnym social
central
local security
government
government funds
W ODSETKACH
IN PERCENT
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
a Opracowano z uwzględnieniem konsolidacji w ramach podsektorów oraz pomiędzy podsektorami; patrz uwagi ogólne,
ust. 21 na str. 691.
a Compiled including consolidation within each subsector and between subsectors; see general notes, item 21 on page 691.
National accounts 723
TABL. 19 (584). WYDATKI SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH I SAMORZĄDOWYCH WEDŁUG FUNKCJI a (dok.)
EXPENDITURE OF THE GENERAL GOVERNMENT SECTOR BY FUNCTION a (cont.)
Podsektor Subsector
instytucji funduszy
instytucji
samorządo- zabezpie-
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rządowych
wych na czenia
na szczeblu
SPECIFICATION Total szczeblu społecznego
centralnym
lokalnym social
central
local security
government
government funds
W ODSETKACH
IN PERCENT
TABL. 21 (586). RELACJA NADWYŻKI (+)/DEFICYTU (–) ORAZ DŁUGU SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH
I SAMORZĄDOWYCH DO PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO (ceny bieżące)
RELATION OF SURPLUS (+)/DEFICIT (–) AND DEBT OF THE GENERAL GOVERNMENT SECTOR
TO GROSS DOMESTIC PRODUCT (current prices)
2005 2010 2015 2016
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION
w% in %
Nadwyżka (+)/deficyt (–) sektora instytucji rzą- Surplus (+)/deficit (–) of the general govern-
dowych i samorządowych ............................ –4,0 –7,3 –2,6 –2,5 ment sector
podsektor: subsector:
instytucji rządowych na szczeblu centralnym –4,1 –5,9 –2,2 –2,6 central government
instytucji samorządowych na szczeblu lokal-
nym .......................................................... –0,1 –1,2 +0,0 +0,3 local government
funduszy zabezpieczenia społecznego ........ +0,2 –0,2 –0,4 –0,1 social security funds
Dług sektora instytucji rządowych i samorzą-
dowych ......................................................... 46,4 53,1 51,1 54,1 Debt of the general government sector
724 Rachunki narodowe
W MILIONACH ZŁOTYCH
IN MILLION ZLOTYS
1. Nadwyżka operacyjna brutto ......... 2005 253817 17454 178100 37492 17781 2722 268
Gross operating surplus 2010 341122 27714 239255 47834 22469 3526 324
2015 416182 34179 291820 58020 27429 4329 405
2016 430517 39638 299262 58911 27911 4388 407
2. Wynagrodzenia i inne dochody 2005 318815 11330 9038 264086 29591 4487 283
związane z pracą najemną 2010 471294 14907 15411 394881 39597 6064 434
Wages, salaries and other income 2015 560352 16322 18265 474196 44311 6768 490
connected with hired work 2016 589557 16627 19333 501330 44935 6832 500
3. Składki na ubezpieczenia społecz- 2005 59729 2132 1692 49468 5543 841 52,9
ne płacone przez pracodawców 2010 84740 2680 2771 71001 7120 1090 78,0
Employers’ social contributions 2015 111326 3243 3629 94209 8803 1345 97,3
2016 116587 3288 3823 99140 8886 1351 98,9
4. Dochody z tytułu własności (saldo) 2005 43546 968 18855 16969 6079 660 15,3
Property income (balance) 2010 46450 811 22783 17589 4765 493 8,8
2015 43811 671 24186 15257 3341 349 7,2
2016 48019 765 25294 17951 3602 398 8,5
5. Dochody pierwotne brutto (1+2+3 2005 675907 31884 207685 368015 58994 8710 619
+4) 2010 943606 46112 280220 531305 73951 11173 845
Gross primary income 2015 1131671 54415 337900 641682 83884 12791 999
2016 1184679 60318 347712 677332 85334 12969 1014
6. Podatki bieżące od dochodów, ma- 2005 46697 2214 15322 18907 8491 1545 218
jątku itp. 2010 64689 2400 18890 29711 11378 1931 379
Current taxes on income, wealth, 2015 85824 3147 24258 41068 14608 2273 470
etc. 2016 91923 3350 25533 44516 15589 2432 503
7. Składki netto na ubezpieczenia spo- 2005 151296 6834 10500 109230 21318 3303 111
łeczne 2010 207949 8519 16676 152157 26710 3727 160
Net social contributions 2015 258527 9997 21744 190297 32116 4188 185
2016 273657 10425 22803 202089 33762 4385 193
8. Świadczenia społeczne ................. 2005 158087 7688 3393 36246 96708 12335 1717
Social benefits 2010 216459 10623 4462 51603 130006 17204 2561
2015 262569 12509 5108 60162 160928 20767 3095
2016 290294 13401 6081 75953 169550 21944 3365
z ubezpieczeń społecznych .......... 2005 125934 6381 2692 27698 77978 9768 1417
social security benefits 2010 178726 9205 3750 41106 108301 14218 2146
2015 219639 10942 4307 48610 135915 17257 2608
2016 225312 11176 4409 49565 139846 17705 2611
pozostałe świadczenia społeczne 2005 32153 1307 701 8548 18730 2567 300
other social benefits 2010 37733 1418 712 10497 21705 2986 415
2015 42930 1567 801 11552 25013 3510 487
2016 64982 2225 1672 26388 29704 4239 754
9. Pozostałe transfery bieżące (saldo) 2005 1491 461 40,2 549 173 187 81,1
Other current transfers (balance) 2010 10168 1150 2540 5229 977 117 155
2015 13938 1413 3177 7268 1735 188 157
2016 13077 1253 3108 6808 1581 180 147
10. Dochody do dyspozycji brutto (5–6 2005 637492 30985 185296 276673 126066 16384 2088
–7+8+9) 2010 897595 46966 251656 406269 166846 22836 3022
Gross disposable income 2015 1063827 55193 300183 477747 199823 27285 3596
2016 1122470 61197 308565 513488 207114 28276 3830
a Patrz uwagi ogólne, ust. 15 na str. 686.
a See general notes, item 15 on page 686.
National accounts 725
1. Nadwyżka operacyjna brutto ......... 2005 30,4 43,6 84,4 9,3 11,4 12,8 11,1
Gross operating surplus 2016 28,9 52,9 83,8 7,7 10,9 12,5 9,0
2. Wynagrodzenia i inne dochody zwią- 2005 38,2 28,3 4,3 65,2 19,0 21,1 11,7
zane z pracą najemną 2016 39,6 22,2 5,4 66,0 17,5 19,5 11,0
Wages, salaries and other income
connected with hired work
3. Składki na ubezpieczenia społecz- 2005 7,1 5,3 0,8 12,2 3,5 4,0 2,2
ne płacone przez pracodawców 2016 7,9 4,4 1,1 13,0 3,5 3,9 2,2
Employers’ social contributions
4. Dochody z tytułu własności (saldo) 2005 5,2 2,4 8,9 4,2 3,9 3,1 0,6
Property income (balance) 2016 3,2 1,0 7,1 2,4 1,4 1,1 0,2
5. Dochody pierwotne brutto (1+2+3 2005 80,9 79,6 98,4 90,9 37,8 41,0 25,6
+4) 2016 79,6 80,5 97,4 89,1 33,3 37,0 22,4
Gross primary income
6. Podatki bieżące od dochodów, ma- 2005 5,6 5,5 7,2 4,7 5,4 7,3 9,0
jątku itp. 2016 6,2 4,5 7,1 5,8 6,1 6,9 11,1
Current taxes on income, wealth,
etc.
7. Składki netto na ubezpieczenia 2005 18,1 17,1 5,0 27,0 13,7 15,5 4,6
społeczne 2016 18,4 13,9 6,4 26,6 13,1 12,5 4,3
Net social contributions
8. Świadczenia społeczne ................. 2005 18,9 19,3 1,6 9,0 62,1 58,1 71,0
Social benefits 2016 19,5 17,8 1,7 10,0 66,1 62,5 74,4
z ubezpieczeń społecznych ........... 2005 15,1 16,0 1,3 6,8 50,0 46,0 58,6
social security benefits 2016 15,1 14,9 1,2 6,5 54,5 50,4 57,7
pozostałe świadczenia społeczne 2005 3,8 3,3 0,3 2,2 12,1 12,1 12,4
other social benefits 2016 4,4 2,9 0,5 3,5 11,6 12,1 16,7
9. Pozostałe transfery bieżące (saldo) 2005 0,2 1,1 0,0 0,1 0,1 0,9 3,4
Other current transfers (balance) 2016 0,9 1,7 0,9 0,9 0,6 0,5 3,2
10. Dochody do dyspozycji brutto (5–6 2005 76,3 77,4 87,8 68,3 80,9 77,2 86,4
–7+8+9) 2016 75,4 81,6 86,5 67,6 80,8 80,6 84,6
Gross disposable income
DOCHODY NOMINALNE
NOMINAL INCOME
O G Ó Ł E M ............................................ 104,5 105,6 104,6 101,7 102,8 102,6 105,5 211,2 176,0 125,0
TOTAL
Podsektor pracodawców i pracujących na
własny rachunek:
Subsector of employers and own-account
workers:
w gospodarstwach indywidualnych w rol-
nictwie .............................................. 106,5 107,9 104,1 103,1 101,0 100,4 110,9 245,8 197,7 130,3
in private farms in agriculture
poza gospodarstwami indywidualnymi
w rolnictwie ...................................... 102,5 106,8 105,6 100,4 101,7 103,5 102,8 201,0 166,3 122,5
outside private farms in agriculture
Podsektor osób fizycznych:
Subsector of natural persons:
pracujących najemnie ........................... 104,9 105,5 104,2 101,7 103,3 101,9 107,5 218,7 185,8 126,5
employees
otrzymujących emeryturę i rentę .......... 105,6 103,7 104,4 103,1 103,7 103,5 103,6 198,1 164,1 124,2
recipients of retirement and other pen-
sions
utrzymujących się z niezarobkowych
źródeł dochodów ............................. 107,6 104,3 103,6 103,2 104,1 103,0 103,6 224,9 172,7 124,0
recipients of non-earned income sources
pozostałych .......................................... 108,2 104,5 103,8 102,8 102,5 104,1 106,5 225,6 183,4 126,7
others
NA 1 MIESZKAŃCA ................................ 104,4 105,6 104,6 101,8 102,9 102,7 105,6 212,2 176,6 125,6
PER CAPITA
DOCHODY REALNE
REAL INCOME
O G Ó Ł E M ............................................ 101,9 101,4 100,9 100,8 102,8 103,5 106,1 150,6 143,9 116,4
TOTAL
Podsektor pracodawców i pracujących na
własny rachunek:
Subsector of employers and own-account
workers:
w gospodarstwach indywidualnych w rol-
nictwie .............................................. 104,0 103,0 100,3 102,8 101,4 102,0 111,9 181,2 164,7 123,0
in private farms in agriculture
poza gospodarstwami indywidualnymi
w rolnictwie ....................................... 100,0 102,8 102,0 99,7 101,7 104,5 103,4 148,4 139,1 115,0
outside private farms in agriculture
Podsektor osób fizycznych:
Subsector of natural persons:
pracujących najemnie ........................... 102,4 101,3 100,5 100,8 103,3 102,9 108,1 157,2 152,4 117,9
employees
otrzymujących emeryturę i rentę .......... 102,7 99,0 100,4 102,0 103,7 104,1 104,1 133,4 128,5 114,0
recipients of retirement and other pen-
sions
utrzymujących się z niezarobkowych
źródeł dochodów .............................. 104,9 100,1 99,9 101,9 103,9 103,6 104,2 155,3 137,5 114,3
recipients of non-earned income sources
pozostałych .......................................... 105,6 100,3 100,1 101,5 102,3 104,7 107,1 155,2 146,2 116,8
others
NA 1 MIESZKAŃCA ................................ 101,8 101,3 100,9 100,9 102,9 103,6 106,2 151,3 144,1 116,7
PER CAPITA
National accounts 727
pracujących najemnie ....... 273633 402749 473557 509055 44,4 46,6 employees
1. Dochody do dyspozycji brutto ..................................... 637492 897595 1063827 1122470 97,6 99,2
Gross disposable income
3. Ogółem przychody (1+2) ............................................. 653236 928378 1072196 1132066 100,0 100,0
Total resources
4. Spożycie w sektorze gospodarstw domowych ............ 615027 875207 1038271 1073596 94,2 94,8
Households’ final consumption expenditure
5. Oszczędności brutto (3–4) .......................................... 38209 53171 33925 58470 5,8 5,2
Gross saving
6. Ogółem rozchody (4+5) .............................................. 653236 928378 1072196 1132066 100,0 100,0
Total uses
a Stanowi sumę spożycia prywatnego (tj. spożycia w sektorze gospodarstw domowych i sektorze instytucji niekomercyj-
nych działających na rzecz gospodarstw domowych) oraz spożycia indywidualnego w sektorze instytucji rządowych
i samorządowych.
a The sum of private consumption expenditure (in households sector and in non-profit institutions serving households
sector) and individual consumption expenditure in general government sector.
a W złotych.
a In zlotys.
O G Ó Ł E M ............................................ 102,6 103,3 100,8 100,3 102,6 103,0 103,9 218,8 164,1 143,6 114,6
TOTAL
Żywność i napoje bezalkoholowe ............. 100,1 98,8 97,1 98,2 98,3 102,2 103,8 133,0 114,2 106,2 98,2
Food and non-alcoholic beverages
Napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe
i narkotyki ............................................. 99,1 101,6 97,9 99,9 89,5 85,0 104,0 108,3 102,3 97,4 78,7
Alcoholic beverages, tobacco and narcot-
ics
Odzież i obuwie ....................................... 115,6 109,6 114,4 108,3 110,8 110,5 108,6 413,4 377,5 297,0 180,6
Clothing and footwear
Użytkowanie mieszkania lub domu i noś-
niki energii ............................................ 101,7 102,3 96,3 97,7 102,4 99,8 102,3 178,5 140,0 116,5 100,6
Housing, water, electricity, gas and other
fuels
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie
gospodarstwa domowego .................... 105,6 102,8 107,6 99,0 111,1 107,8 105,4 291,9 212,1 182,6 138,3
Furnishings, household equipment and
routine household maintenance
Zdrowie .................................................... 102,0 109,0 104,9 100,3 108,0 115,8 107,5 378,1 240,4 193,0 154,2
Health
Transport ................................................. 102,4 107,0 101,3 102,1 106,7 106,2 103,6 331,9 187,7 183,3 129,9
Transport
Łączność ................................................. 107,2 102,4 95,5 107,1 100,5 97,7 102,9 561,9 203,6 135,5 105,8
Communication
Rekreacja i kultura ................................... 105,0 105,8 106,3 94,8 104,3 104,3 107,4 142,9 170,3 168,8 124,7
Recreation and culture
Edukacja .................................................. 107,1 98,6 97,8 97,4 100,5 96,3 101,7 207,0 127,1 114,2 92,4
Education
Restauracje i hotele ................................. 100,6 102,1 105,0 104,5 108,6 115,4 104,7 578,0 183,5 170,5 146,9
Restaurants and hotels
Inne towary i usługi .................................. 103,1 105,6 105,2 105,5 103,1 104,5 100,8 390,2 235,7 182,5 127,2
Miscellaneous goods and services
NA 1 MIESZKAŃCA ................................ 102,5 103,2 100,8 100,4 102,6 103,1 103,9 219,2 164,5 143,7 114,7
PER CAPITA
Uwaga do tablic 1 i 2
Dane za lata 2015 i 2016 w podziale według rodzajów działalności nie uwzględniają podmiotów, które w rejestrze
REGON nie mają wpisanego rodzaju przeważającej działalności.
Note to tables 1 and 2
Data for 2015 and 2016 according to division by the kind of activities do not include entities, which have not registered
the predominant kind of activity in the REGON register.
O G Ó Ł E M ............................................ 2005 3615621 1029 230588 629 164243 54336 18303 2776459
TOTAL 2010 3909802 246 303040 556 218133 68325 17156 2942965
2015 4184409 151 456910 350 314681 85552 17561 2972144
2016 4237691 144 501056 342 342815 91125 17633 2968786
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybac- 2015 75401 4 7554 29 4902 1834 2629 57570
two 2016 75076 4 7988 28 5255 1884 2625 56794
Agriculture, forestry and fishing
Przemysł .................................................. 2015 403095 66 73908 113 49428 15701 1714 289380
Industry 2016 405728 61 78257 109 52373 16125 1710 287669
przetwórstwo przemysłowe .................. 2015 375273 60 60895 85 41484 13484 1635 277547
manufacturing 2016 377167 55 64318 84 43717 13881 1624 276007
dostawa wody; gospodarowanie ście- 2015 14353 4 4620 7 2640 538 43 7631
kami i odpadami; rekultywacjaΔ 2016 14475 4 4906 5 2861 542 47 7473
water supply; sewerage, waste man-
agement and remediation activities
Handel; naprawa pojazdów samochodo- 2015 1059948 12 129523 18 86180 32081 2967 807406
wychΔ
2016 1044727 12 138906 19 91650 34237 3022 782657
Trade; repair of motor vehiclesΔ
Transport i gospodarka magazynowa ...... 2015 256648 8 17332 49 11698 3252 146 227418
Transportation and storage 2016 260156 6 19796 44 13471 3558 144 228267
Zakwaterowanie i gastronomia Δ ............... 2015 129796 — 12731 10 8340 2764 258 97394
Accommodation and catering Δ 2016 130927 — 14208 10 9215 2956 274 96751
Informacja i komunikacja ......................... 2015 132971 2 30366 28 21774 3817 153 94363
Information and communication 2016 142561 2 33494 27 23647 4199 153 100826
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 2015 127636 — 14583 10 10651 1549 718 106085
Financial and insurance activities 2016 124643 — 16395 11 11850 1655 710 101200
Obsługa rynku nieruchomościΔ ................ 2015 232982 11 24051 38 15484 4623 5399 37365
Real estate activities 2016 12 27050 39 17321 4870 5377 38431
240621
Działalność profesjonalna, naukowa i tech- 2015 404606 17 54767 22 39370 7251 446 320960
niczna 2016 421565 18 62298 24 44489 7772 459 330167
Professional, scientific and technical ac-
tivities
Administrowanie i działalność wspiera- 2015 122887 1 18281 3 12255 3104 386 94920
jącaΔ 2016 126902 1 21549 3 14225 3571 403 95146
Administrative and support service ac-
tivities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ...... 2015 227015 — 9629 8 7880 495 194 201769
Human health and social work activities 2016 234019 — 10525 6 8584 527 195 207755
Działalność związana z kulturą, rozrywką 2015 74638 — 4205 5 2928 612 79 32537
i rekreacją 2016 76480 — 4766 5 3262 658 82 32954
Arts, entertainment and recreation
Pozostała działalność usługowa .............. 2015 271144 1 3675 — 2455 600 128 127201
Other service activities 2016 276891 1 4310 — 2857 740 124 128952
O G Ó Ł E M ....................................... 2005 509894 230588 8607 195029 24847 1213 892 277422 1884
TOTAL
2010 576925 303040 9322 252411 32390 6439 2478 271869 2016
2015 746038 456910 11380 382394 35896 20391 6849 286759 2369
2016 791688 501056 11769 420789 36368 25647 6483b 288209 2423
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i ry- 2015 11488 7554 95 6850 420 156 33 2896 1038
bactwo
2016 11947 7988 99 7209 440 201 39 2904 1055
Agriculture, forestry and fishing
Przemysł ............................................. 2015 110438 73908 2777 62217 5861 2708 345 36121 409
Industry
2016 114799 78257 2772 65924 5872 3375 314 36124 418
przetwórstwo przemysłowe ............. 2015 95375 60895 2304 50671 5465 2189 266 34473 7
manufacturing
2016 98810 64318 2299 53561 5479 2741 238 34485 7
wytwarzanie i zaopatrywanie w ener- 2015 6776 6392 225 5724 132 279 32 384 —
gię elektryczną, gaz, parę wodną
i gorącą wodęΔ 2016 7286 6910 218 6201 128 331 32 376 —
electricity, gas, steam and air condi-
tioning supply
dostawa wody; gospodarowanie ście- 2015 5887 4620 152 4133 167 146 22 865 402
kami i odpadami; rekultywacjaΔ
water supply; sewerage, waste 2016 6185 4906 155 4380 168 181 22 868 411
management and remediation ac-
tivities
Budownictwo ....................................... 2015 76858 51144 1210 42912 2828 3472 722 25338 376
Construction
2016 81445 55548 1227 46317 2875 4471 658 25515 382
Handel; naprawa pojazdów samocho- 2015 248385 129523 2003 107843 14979 4217 481 118861 1
dowychΔ
Trade; repair of motor vehicles Δ 2016 257827 138906 2038 116360 14953 5104 451 118920 1
Transport i gospodarka magazynowa 2015 28663 17332 286 14451 1850 679 66 11331 —
Transportation and storage
2016 31309 19796 284 16613 1870 957 72 11513 —
Zakwaterowanie i gastronomiaΔ .......... 2015 31163 12731 140 10779 1160 583 69 18432 —
Accommodation and catering Δ
2016 32900 14208 139 12030 1210 755 74 18692 —
a Powołane odrębnymi ustawami lub umowami międzynarodowymi, do których stosuje się określone przepisy. b W tym
spółki partnerskie — 2249.
a Established on the basis of separate acts or international agreements for which specific regulations are used.
b Of which professional partnerships — 2249.
734 Podmioty gospodarki narodowej
TABL. 2 (595). SPÓŁKI ZAREJESTROWANE W REJESTRZE REGON WEDŁUG FORM PRAWNYCH (dok.)
Stan w dniu 31 XII
COMPANIES RECORDED IN THE REGON REGISTER BY LEGAL STATUS (cont.)
As of 31 XII
Handlowe Commercial
part-
ner-
skie
i ko-
z ogra- man- Cywil-
niczo- ko- dyto- ne
Ogó- jawne
ną man- wo-ak- Civil
WYSZCZEGÓLNIENIE łem akcyj- unli- Innea
odpo- dytowe cyjne
razem ne mited law a
SPECIFICATION Grand wie- limited profes- part- Others
total total joint dzial- part-
part- sional ner-
stock nością ner-
ner- and ships
ships
limited ships joint
liability stock-
-limited
part-
ner-
ships
Informacja i komunikacja .................... 2015 38125 30366 990 27321 1007 932 116 7759 —
Information and communication
2016 41225 33494 1026 30215 999 1137 117 7731 —
Działalność finansowa i ubezpiecze- 2015 18471 14583 1284 11014 885 693 707 3888 —
niowa
Financial and insurance activities 2016 20242 16395 1343 12710 833 854 655 3847 —
Obsługa rynku nieruchomościΔ ........... 2015 29975 24051 574 18901 1478 2056 1042 5526 398
Real estate activities
2016 33112 27050 654 21162 1606 2719 909 5650 412
Działalność profesjonalna, naukowa 2015 80090 54767 1243 46273 2187 3017 2047 25319 4
i techniczna
Professional, scientific and technical 2016 87693 62298 1353 53038 2288 3639 1980 25391 4
activities
Administrowanie i działalność wspie- 2015 27222 18281 276 15973 934 934 164 8804 137
rającaΔ
Administrative and support service 2016 30975 21549 288 18945 949 1218 149 9286 140
activities
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 2015 17453 9629 120 6493 1536 474 1006 7824 —
Human health and social work activ-
ities 2016 18341 10525 130 7166 1639 579 1011 7816 —
Działalność związana z kulturą, roz- 2015 8288 4205 271 3593 177 150 14 4083 —
rywką i rekreacją
Arts, entertainment and recreation 2016 8898 4766 297 4049 183 223 14 4132 —
Pozostała działalność usługowa ......... 2015 9973 3675 52 3251 219 126 27 6293 5
Other service activities
2016 10664 4310 57 3835 237 155 26 6344 10
a Powołane odrębnymi ustawami lub umowami międzynarodowymi, do których stosuje się określone przepisy.
a Established on the basis of separate acts or international agreements for which specific regulations are used.
DZIAŁ XXVIII CHAPTER XXVIII
PRZEGLĄD MIĘDZYNARODOWY INTERNATIONAL REVIEW
stan, Kirgistan, Mołdawia, Rosja, Tadżykistan, Uzbe- zakhstan, Kyrgyzstan, Moldova, Russia, Tajikistan,
kistan, a także jako członkowie stowarzyszeni — Uzbekistan as well as associate members —
Ukraina i Turkmenistan. Ukraine and Turkmenistan.
Dane dotyczące Chin — jeśli nie zaznaczono ina- Data for China — unless otherwise stated — do
czej — nie obejmują Tajwanu i Specjalnych Regio- not include Taiwan and Special Administrative
nów Administracyjnych — Hongkongu i Makau. Regions — Hong Kong and Macao.
Dane dotyczące Cypru — jeśli nie zaznaczono Data for Cyprus — unless otherwise stated —
inaczej — odnoszą się wyłącznie do terytorium relate only to the area controlled by the government
kontrolowanego przez rząd Republiki Cypryjskiej. of the Republic of Cyprus.
Rosję — jeśli nie zaznaczono inaczej — zaliczo- Russia — unless otherwise stated — has been
no do Europy, a Turcję — do Azji. included in Europe and Turkey — in Asia.
4. Do Unii Europejskiej (UE) należy 28 krajów: 4. To the European Union (EU) belong 28 coun-
Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, tries: Austria, Belgium, Denmark, Finland, France,
Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Greece, Spain, the Netherlands, Ireland, Luxem-
Portugalia, Szwecja, Wielka Brytania i Włochy, od bourg, Germany, Portugal, Sweden, the United
1 V 2004 r. — Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Ło- Kingdom and Italy, since 1 V 2004 — Cyprus, the
twa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry, od Czech Republic, Estonia, Lithuania, Latvia, Malta,
1 I 2007 r. — Bułgaria i Rumunia oraz od 1 VII 2013 r. Poland, Slovakia, Slovenia and Hungary, since 1 I
— Chorwacja. 2007 — Bulgaria and Romania as well as Croatia
Do strefy euro należy 19 krajów: Austria, Belgia, since 1 VII 2013.
Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, To the euro area belong 19 countries: Austria,
Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Włochy, od 1 I Belgium, Finland, France, Spain, the Netherlands,
2001 r. — Grecja, od 1 I 2007 r. — Słowenia, od 1 I Ireland, Luxembourg, Germany, Portugal and Italy,
2008 r. — Cypr i Malta, od 1 I 2009 r. — Słowacja, since 1 I 2001 — Greece, since 1 I 2007 — Slovenia,
od 1 I 2011 r. — Estonia, od 1 I 2014 r. — Łotwa since 1 I 2008 — Cyprus and Malta, since 1 I 2009
oraz od 1 I 2015 r. — Litwa. Euro jest to jednostka — Slovakia, since 1 I 2011 — Estonia, since
walutowa UE obowiązująca od 1 I 1999 r. w pań- 1 I 2014 — Latvia as well as since 1 I 2015 — Lithu-
stwach członkowskich strefy euro. ania. Euro is the currency unit of the EU obligatory
Podstawowym źródłem danych do tabl. 6 (w tym since 1 I 1999 in member countries of the euro area.
dla Polski) jest baza danych Eurostatu (Urząd The main source of data for table 6 (including
Statystyczny Unii Europejskiej), w związku z czym those for Poland) is Eurostat’s (the Statistical Office
niektóre dane mogą różnić się od publikowanych of the European Union) database which implies that
w innych częściach działu i Rocznika. Prezentowa- some data may differ from those published in other
ne w tej tablicy dane pobrano z bazy w dniu 24 X parts of the chapter and the Yearbook. Data pre-
2017 r. sented in this table were extracted on 24 X 2017.
5. Dane w tabl. 1 dotyczące: 5. Data in table 1 concerning:
1) ludności — grupowane są według kontynentów 1) population — are grouped by continents as
oraz zgodnie ze stosowanym przez ONZ podzia- well as according to the division of the world
adopted by the UN, i.e.:
łem świata na:
a) more developed regions to which the coun-
a) regiony bardziej rozwinięte, do których zali-
tries of North America and Europe as well as
czono kraje: Ameryki Północnej i Europy oraz
Australia, Japan and New Zealand have
Australię, Japonię, Nową Zelandię, been included,
b) regiony mniej rozwinięte, do których zaliczo- b) less developed regions which include the
no pozostałe kraje poza wyżej wymienionymi; countries not mentioned above;
2) ludności aktywnej zawodowo — grupowane 2) economically active population — are
są zgodnie ze stosowanym przez MOP podzia- grouped according to the geographical division
łem geograficznym świata na: of the world adopted by the ILO i.e.:
a) Afrykę, a) Africa,
b) Amerykę Północną, b) Northern America,
c) Amerykę Środkową i Południową, c) Central and South America,
d) Azję (z wyłączeniem Azji Centralnej i krajów d) Asia (excluding Central Asia and Arab states)
arabskich) i kraje Pacyfiku — Afganistan, Au- and the Pacific — Afghanistan, Australia,
stralia, Bangladesz, Bhutan, Brunei, Chiny, Bangladesh, Bhutan, Brunei, China, China —
Chiny — Specjalny Region Administracyjny Hong Kong Special Administrative Region,
Hongkong, Chiny — Specjalny Region Admi- China — Macao Special Administrative Re-
nistracyjny Makau, Chiny — Tajwan, Fidżi, gion, China — Taiwan, Fiji, the Philippines,
Filipiny, Guam, Indie, Indonezja, Iran, Japonia, Guam, Indie, Indonesia, Iran, Japan, Cambo-
Kambodża, Kiribati, Korea Południowa, Laos, dia, Kiribati, South Korea, Laos, Maldives,
Malediwy, Malezja, Mikronezja, Mjanma (Bir- Malaysia, Micronesia, Myanmar (Burma),
ma), Mongolia, Nepal, Nowa Kaledonia, Nowa Mongolia, Nepal, New Caledonia, New Zea-
Zelandia, Palau, Pakistan, Papua-Nowa Gwi- land, Palau, Pakistan, Papua New Guinea,
nea, Polinezja Francuska, Samoa, Samoa French Polynesia, Samoa, American Samoa,
Amerykańskie, Singapur, Sri Lanka, Tajlandia, Singapore, Sri Lanka, Thailand, Timor-Leste
Timor Wschodni, Tonga, Tuvalu, Vanuatu, (East Timor), Tonga, Tuvalu, Vanuatu, Vi-
Wietnam, Wyspy Salomona, etnam, the Solomon Islands,
e) kraje Europy i Azji Centralnej — Armenia, e) Europe and Central Asia — Armenia, Azer-
Azerbejdżan, Cypr, Gruzja, Izrael, Kazach- baijan, Cyprus, Georgia, Israel, Kazakhstan,
stan, Kirgistan, Tadżykistan, Turcja, Turkme- Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkey, Turkmeni-
nistan, Uzbekistan, stan, Uzbekistan,
International review 737
f) kraje arabskie, do których zaliczono Arabię f) Arab states which include Saudi Arabia, Bah-
Saudyjską, Bahrajn, Irak, Jemen, Jordanię, rain, Iraq, Yemen, Jordan, Qatar, Kuwait,
Katar, Kuwejt, Liban, Oman, Palestynę oraz Lebanon, Oman, Occupied Palestinian Terri-
Zjednoczone Emiraty Arabskie; tory and United Arab Emirates;
3) rozwoju społeczeństwa informacyjnego (tele- 3) development of information society (tele-
fony, Internet) — przedstawiono według stoso- phones, the Internet) — are shown in accord-
wanego przez Bank Światowy podziału świata ance with the division of the World Bank into
na kraje o wysokim oraz średnim i niskim pozio- the countries with high, middle and low income;
mie rozwoju gospodarczego; kraje grupowane countries are grouped according to the gross
są według wartości dochodu narodowego brutto national income (GNI) per capita in a given year,
(DNB) przypadającego na 1 mieszkańca w da- which can cause differences in assigning coun-
nym roku, co może powodować różnice tries and territories to the relevant group in re-
w przyporządkowaniu krajów i terytoriów do da- spective years.
nej grupy w poszczególnych latach. In 2016 the countries with:
W 2016 r. do krajów o: a) high income include those countries where
a) wysokim poziomie rozwoju gospodar- GNI per capita was 12236 USD and more;
czego zaliczono te kraje, w których wartość it concerns the following countries or territo-
DNB na 1 mieszkańca wyniosła 12236 USD ries: Andorra, Antigua and Barbuda, Saudi
i więcej; dotyczy to następujących krajów lub Arabia, Aruba, Australia, Austria, the Baha-
terytoriów: Andora, Antigua i Barbuda, Arabia mas, Bahrain, Barbados, Belgium, Bermuda,
Saudyjska, Aruba, Australia, Austria, Baha- Brunei, Chile, China — Hong Kong Special
my, Bahrajn, Barbados, Belgia, Bermudy, Administrative Region, China — Macao Spe-
Brunei, Chile, Chiny — Specjalny Region cial Administrative Region, China — Taiwan,
Administracyjny Hongkong, Chiny — Spe- Croatia, Curaçao, Cyprus, the Czech Repub-
cjalny Region Administracyjny Makau, Chiny lic, Denmark, Estonia, Finland, France,
— Tajwan, Chorwacja, Curaçao, Cypr, Cze- Greece, Greenland, Equatorial Guinea,
chy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Gre- Guam, Spain, the Netherlands, Ireland, Ice-
cja, Grenlandia, Gwinea Równikowa, Guam, land, Israel, Japan, the Cayman Islands,
Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Izrael, Canada, Qatar, South Korea, Kuwait, Liech-
Japonia, Kajmany, Kanada, Katar, Korea Po- tenstein, Lithuania, Luxembourg, Latvia, Mal-
łudniowa, Kuwejt, Liechtenstein, Litwa, Luk- ta, the Northern Mariana Islands, Monaco,
semburg, Łotwa, Malta, Mariany Północne, Germany, Norway, New Caledonia, New
Monako, Niemcy, Norwegia, Nowa Kaledo- Zealand, Oman, Palau, French Polynesia,
nia, Nowa Zelandia, Oman, Palau, Polinezja
Poland, Portugal, Puerto Rico, Russia, San
Francuska, Polska, Portugalia, Portoryko,
Marino, Saint Kitts and Nevis, Saint-Martin,
Rosja, San Marino, Saint Kitts and Nevis,
Seychelles, Singapore, Sint Maarten, Slo-
Saint-Martin, Seszele, Singapur, Sint Maar-
vakia, Slovenia, the United States, Sweden,
ten, Słowacja, Słowenia, Stany Zjednoczone,
Szwecja, Szwajcaria, Trynidad i Tobago, Switzerland, Trinidad and Tobago, Uruguay,
Urugwaj, Węgry, Wielka Brytania, Włochy, Hungary, the United Kingdom, Italy, the Isle
Wyspa Man, Wyspy Dziewicze Stanów Zjed- of Man, the Virgin Islands, the Channel Is-
noczonych, Wyspy Normandzkie, Wyspy lands, the Faroe Islands, the Turks and Cai-
Owcze, Wyspy Turks i Caicos, Zjednoczone cos Islands, the United Arab Emirates,
Emiraty Arabskie, b) middle or low income include those coun-
b) średnim i niskim poziomie rozwoju gospo- tries where GNI per capita was 12235 USD
darczego zaliczono te kraje, w których and less; it concerns the following countries
wartość DNB na 1 mieszkańca wyniosła or territories, for which additional geograph-
12235 USD i mniej; dotyczy to następujących ical division was applied:
krajów lub terytoriów, dla których zastosowa- ― Sub-Saharan Africa’s countries,
no dodatkowo podział geograficzny w nastę- ― Latin America and Caribbean countries,
pującym układzie: ― South Asia countries — Afghanistan,
― kraje Afryki Subsaharyjskiej, Bangladesh, Bhutan, India, the Maldives,
― kraje Ameryki Środkowej i Południowej, Nepal, Pakistan, Sri Lanka,
― kraje Azji Południowej — Afganistan, Ban- ― East Asia and the Pacific — China,
gladesz, Bhutan, Indie, Malediwy, Nepal, Fiji, the Philippines, Indonesia, Cambodia,
Pakistan, Sri Lanka, Kiribati, North Korea, Laos, Malaysia,
― kraje Azji Wschodniej oraz Pacyfiku — Micronesia, Myanmar (Burma), Mongolia,
Chiny, Fidżi, Filipiny, Indonezja, Kambo- Nauru, Papua New Guinea, Samoa,
dża, Kiribati, Korea Północna, Laos, Male- American Samoa, Thailand, Timor-Leste
zja, Mikronezja, Mjanma (Birma), Mongolia, (East Timor), Tonga, Tuvalu, Vanuatu,
Nauru, Papua-Nowa Gwinea, Samoa, Sa- Vietnam, the Marshall Islands, the Solo-
moa Amerykańskie, Tajlandia, Timor mon Islands,
Wschodni, Tonga, Tuvalu, Vanuatu, Wiet- ― Middle East and North Africa’s countries
nam, Wyspy Marshalla, Wyspy Salomona, — Algeria, Djibouti, Egypt, Iraq, Iran,
― kraje Bliskiego Wschodu i Afryki Pół- Yemen, Jordan, Lebanon, Libya, Moroc-
nocnej — Algieria, Dżibuti, Egipt, Irak, co, Syria, Tunisia, West Bank and Gaza
Iran, Jemen, Jordania, Liban, Libia, Ma- Strip,
roko, Syria, Tunezja, Zachodnie Wybrze- ― Europe and Central Asia’s countries —
że i Strefa Gazy, Albania, Armenia, Azerbaijan, Belarus,
― kraje Europy i Azji Centralnej — Albania, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Croatia,
Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Bośnia Montenegro, Georgia, Kazakhstan, Kyr-
47 Rocznik Statystyczny 2017
738 Przegląd międzynarodowy
Statistical Papers, Series M, No. 4, Rev. 4). Dane Series M, No. 4, Rev. 4). Data for Poland have
dla Polski podano według Polskiej Klasyfikacji been shown in accordance with the Polish Classifi-
Działalności (PKD 2007). cation of Activity (NACE Rev. 2).
Pod pojęciem: The term:
― rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ― agriculture, forestry and fishing is under-
rozumie się sekcję A o takiej samej nazwie, stood as section A of the same name,
― przemysł rozumie się następujące sekcje: B „Gór- ― industry is understood as the following sec-
nictwo i wydobywanie”, C „Przetwórstwo przemy- tions: B ”Mining and quarrying”, C ”Manufactur-
słowe”, D „Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię ing”, D ”Electricity, gas, steam and air condi-
elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i po- tioning supply” and E ”Water supply; sewerage,
wietrze do układów klimatyzacyjnych” oraz E „Do- waste management and remediation activ-
stawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami ities”,
oraz działalność związana z rekultywacją”, ― construction is understood as section F of the
― budownictwo rozumie się sekcję F o takiej sa-
same name,
mej nazwie,
― usługi rozumie się pozostałe rodzaje działalności ― services is understood as other sections not
poza sekcjami wymienionymi powyżej (A—F), mentioned above (A—F), of which sections:
w tym sekcje: G „Handel hurtowy i detaliczny; na- G ”Wholesale and retail trade; repair of motor
prawa pojazdów samochodowych, włączając mo- vehicles and motorcycles”, H ”Transportation
tocykle”, H „Transport i gospodarka magazyno- and storage” as well as sections K ”Financial
wa”, a także sekcje K „Działalność finansowa and insurance activities” and L ”Real estate ac-
i ubezpieczeniowa” i L „Działalność związana tivities” which are shown in the table as ”Finan-
z obsługą rynku nieruchomości”, które w tablicy cial and insurance activities; real estate activ-
prezentowane są jako „Działalność finansowa ities”.
i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości”. 7. Area. Population — data concerning the area
7. Powierzchnia. Ludność — dane o powierzch- and population of continents have been presented
ni i ludności kontynentów podano na podstawie on the basis of the UN estimates.
szacunków ONZ. Data on the area of countries include the land
Dane o powierzchni krajów obejmują powierzch- areas as well as the inland waters, excluding some
nię lądów oraz wód śródlądowych, bez niektórych uninhabited polar areas and islands.
niezamieszkanych terenów podbiegunowych i wysp. Data on the population of countries — unless
Dane o ludności krajów — jeśli nie zaznaczono otherwise stated — are midyear estimates. Data
inaczej — dotyczą szacunku na środek danego concerning capital cities (main cities) relate to cities
roku. Dane o ludności stolic (głównych miast) doty- in official administrative boundaries. Population of
czą miast w oficjalnych granicach administracyjnych. the cities is not regularly surveyed and the date of
Liczba ludności miast jest badana nieregularnie the census or estimate is often not indicated.
i często nie jest określona data spisu lub szacunku. Data concerning population of Poland — unless
Dane o ludności Polski — jeśli nie zaznaczono otherwise stated — are presented in accordance
inaczej — podaje się na podstawie krajowej definicji with the domestic definition of residence.
zamieszkania.
The division into dependent territories has been
Podziału na terytoria niesamodzielne dokonano
na podstawie „Urzędowego wykazu nazw państw made on the basis of ”The official list of names of
i terytoriów niesamodzielnych” Komisji Standaryza- countries and non-self-governing territories” of the
cji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczpo- Commission on Standardization of Geographical
spolitej Polskiej. Names outside the Republic of Poland.
Jako wielkie miasta świata podano te miasta, As large cities of the world are presented those
które według ostatnich dostępnych danych liczyły — cities which, according to the latest accessible data,
w granicach administracyjnych lub w zespole miej- had a population of 2 million and more within admin-
skim — 2 miliony ludności i więcej. istrative boundaries or the urban agglomeration.
8. Ochrona środowiska naturalnego — infor- 8. Environmental protection — information re-
macje o ludności korzystającej z oczyszczalni garding the population connected to wastewater
ścieków dotyczą szacunkowej liczby ludności, od treatment plants concerns the estimated number
której ścieki trafiają do oczyszczalni ścieków pracu- of population, from which the sewage goes to
jących na sieci kanalizacyjnej. Dane nie obejmują the wastewater treatment plant operating within
ludności, której mieszkania są podłączone do kana- a sewage network. Data do not include the popula-
lizacji odprowadzającej nieoczyszczone ścieki tion, the dwellings of which were connected to
bezpośrednio do wód lub do ziemi. a sewage network discharging untreated sewage
Dane o emisji zanieczyszczeń powietrza odno- directly into waters or into the grounds.
szą się tylko do emisji ze źródeł antropogenicznych, Data on emission of air pollutants refer to man-
wśród których wyróżnia się źródła mobilne (trans- -made emissions only. Emission sources are div-
port i inne) oraz źródła stacjonarne (elektrownie, ided into mobile sources such as road transport
procesy spalania, procesy przemysłowe, gospodar-
and others and stationary sources such as power
stwa domowe i inne).
Dane o odpadach komunalnych wytworzonych stations, combustion, industrial processes, house-
dotyczą odpadów powstających w gospodarstwach holds and others.
domowych (z wyłączeniem pojazdów wycofanych Data on municipal wastes generated concern
z eksploatacji), a także odpadów niezawierają- the wastes produced in households (excluding
cych substancji niebezpiecznych, pochodzących od discarded vehicles), as well as waste without
innych wytwórców odpadów, które ze względu na hazardous substances from other producers of
swój charakter lub skład są podobne do odpadów wastes, which on account of their nature or com-
powstających w gospodarstwach domowych. position resemble household wastes.
740 Przegląd międzynarodowy
9. Rynek pracy — ludność aktywna zawodowo 9. Labour market — the economically active
obejmuje wszystkie osoby uznane za pracujące lub population includes all persons acknowledged
bezrobotne, zgodnie z przyjętymi przez MOP as employed or unemployed, in accordance with
definicjami podanymi poniżej. the definitions adopted by ILO and presented be-
W większości krajów (w tym w Polsce), dane low.
o ludności aktywnej zawodowo dotyczą ludności In the majority of countries (including Poland),
w wieku 15 lat i więcej. Dane dla Argentyny i Brazylii data regarding the economically active popula-
dotyczą ludności w wieku 10 lat i więcej, dla Meksyku tion concern the population aged 15 years and
(w latach 2005 i 2010) — 14 lat i więcej, dla Białorusi, more. Data for Argentina and Brazil concern
Chin, Hiszpanii, Stanów Zjednoczonych i Wielkiej population aged 10 years and more, for Mexico
Brytanii — 16 lat i więcej, dla Rosji — 15—72 lata, (in years 2005 and 2010) — 14 years and more, for
dla Ukrainy — 15—70 lat, dla Południowej Afryki — Belarus, China, Spain, the United States and the
15—64 lata, dla Danii, Estonii, Finlandii, Łotwy, United Kingdom — 16 years and more, for Russia
Norwegii (od 2010 r.), Szwecji i Węgier — 15—74 — 15—72 years, for Ukraine — 15—70 years,
lata, a dla Norwegii (w 2005 r.) w wieku 16—74 lata. for South Africa — 15—64 years, for Denmark,
Dane o bezrobotnych (tabl. 24) dla Polski dotyczą Estonia, Finland, Latvia, Norway (since 2010),
ludności w wieku 15—74 lata. Sweden and Hungary — 15—74 years and for
Dane dla: Argentyny za 2005 r. dotyczą 28 aglo- Norway (in 2005) aged 16—74 years. Data regard-
meracji miejskich, od 2010 r. — obszarów miejskich; ing unemployed persons (table 24) for Poland con-
Australii — nie obejmują terytorium Jervis Bay; Ka- cern population aged 15—74 years.
nady — bez Jukonu, Nunavutu i Terytoriów Północ- Data for: Argentina for 2005 concern 28 urban
no-Zachodnich oraz ludności żyjącej w rezerwatach. agglomerations, since 2010 — urban areas; Aus-
Niektóre kraje prezentują dane tylko o cywilnej lud- tralia — excluding Jervis Bay Territory; Canada —
ności aktywnej zawodowo, w części krajów do pracu- excluding Yukon, Nunavut and Northwest Territo-
jących zalicza się również zawodowych wojskowych. ries and population living on reserves. Some coun-
Źródłem danych o ludności aktywnej zawodowo tries present data regarding only civil economically
(pracujących i bezrobotnych) — jeśli nie zaznaczo- active population, some of them include also pro-
no inaczej — są badania reprezentacyjne siły robo- fessional military personnel.
czej. W większości krajów (w tym w Polsce) dane The source of data on the economically active
o pracujących i bezrobotnych dotyczą przeciętnych population (employed and unemployed) — unless
w roku, jedynie w kilku z nich odnoszą się do okreś- otherwise stated — are labour force sample sur-
lonej daty lub okresu. Dla Polski źródłem danych veys. In most countries (including Poland) data
jest Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności — regarding the employed and unemployed concern
BAEL; dane za 2005 r. uogólniono na podstawie annual averages, only in some of them they refer to
bilansów ludności opracowanych przy wykorzystaniu a given date or period. The source of data for Poland
wyników Narodowego Spisu Powszechnego 2002, za is Labour Force Survey — LFS; data for 2005 were
lata 2010 i 2016 — na podstawie Narodowego Spisu generalised basing on population balance compiled
Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. using the results of the National Census 2002, for
Do pracujących zalicza się osoby, które w ba- the years 2010 and 2016 — on the basis of the
danym okresie wykonywały pracę zarobkową przez
Population and Housing Census 2011.
przynajmniej 1 godzinę, tzn. prowadziły własną
Employment — the employed are persons who,
działalność gospodarczą (zatrudniając co najmniej
within a surveyed period, performed paid labour for
1 pracownika najemnego), pracowały na własny
at least 1 hour, i.e. conducted economic activity
rachunek, były zatrudnione w charakterze pracow-
(employing at least 1 hired worker), were self-
nika najemnego na podstawie stosunku pracy,
pomagały bez umownego wynagrodzenia w prowa- -employed, were employed as a hired worker on
dzeniu rodzinnej działalności gospodarczej lub the basis of a labour contract, assisted (without an
uczyły się zawodu otrzymując wynagrodzenie. agreed wage or salary) in conducting a family
Osoby, które tymczasowo nie wykonywały pracy business or trained for a profession receiving
z powodu choroby, urlopu wypoczynkowego, ma- a wage or salary. Persons who temporarily did not
cierzyńskiego i rodzicielskiego, strajku, przerwy work due to illness, holiday or vacation as well as
w działalności zakładu, trudnych warunków atmos- maternity and parental leave, strike, break in work-
ferycznych są również zaliczone do pracujących, place activity, adverse atmospheric conditions are
pod warunkiem że zachowały formalny związek also considered as employed, if they had a formal
z pracodawcą. job attachment.
Bezrobotni to osoby, które w badanym okresie Unemployment — the unemployed are persons
nie były pracującymi, aktywnie poszukiwały pracy who, within a surveyed period, did not work, active-
i były gotowe (zdolne) ją podjąć. ly sought work and were prepared (able) to accept
W tabl. 6 zaprezentowano stopę bezrobocia, work.
zgodnie z ujednoliconą metodologią stosowaną In table 6 the unemployment rate has been
przez Eurostat, która dotyczy osób w wieku 15—74 presented according to standardised methodology
lata. used by Eurostat and it concerns persons aged
Dane dotyczące poszkodowanych w wypad- 15—74.
kach przy pracy dla większości krajów (w tym dla Data concerning persons injured in accidents
Polski) obejmują liczbę osób poszkodowanych at work for most countries (including Poland) show
w wypadkach powodujących absencję powyżej number of persons injured in accidents involving
3 dni. Dla Australii i Nowej Zelandii (w 2012 r.) — more than 3 calendar days of absence from work.
więcej niż 1 tydzień, dla Nowej Zelandii (w 2010 r.) For Australia and New Zealand (in 2012) — more
— 4 dni i więcej, dla Stanów Zjednoczonych i Ukra- than 1 week, for New Zealand (in 2010) — 4 days
iny (w 2010 r.) — bez minimalnego okresu absencji, or more, for the United States and Ukraine (in
International review 741
dla Argentyny, Białorusi, Brazylii, Kanady, Meksyku, 2010) — without minimum period of absence, for
Rosji, Turcji i Ukrainy (w 2015 r.) — 1 dzień lub Argentina, Belarus, Brazil, Canada, Mexico, Russia,
więcej. Dane dla Brazylii i Meksyku zostały podane Turkey and Ukraine (in 2015) — 1 day or more.
łącznie z wypadkami w drodze z i do pracy, dla Data for Brazil and Mexico include commuting
Australii, Kanady, Korei Południowej, Nowej Zelan- accidents, for Australia, Canada, South Korea, New
dii (w 2012 r.) i Południowej Afryki — wypadki, za Zealand (in 2012) and South Africa concern com-
które wypłacono odszkodowanie. Dane nie obejmu- pensated injuries. Data exclude occupational dis-
ją chorób zawodowych (z wyjątkiem danych dla eases (with the exception of data for Argentina and
Argentyny i Meksyku). Mexico).
Dane dotyczące ofiar śmiertelnych dla więk- Data regarding fatal injuries for most countries (in-
szości krajów (w tym dla Polski) obejmują zgo- cluding Poland) cover deaths resulting from acci-
ny, które nastąpiły w wyniku wypadków w ciągu
dents and occurring within one year. For the Nether-
1 roku. Dla Holandii — tego samego dnia, dla
lands — during the same day, for Germany — within
Niemiec — w ciągu 30 dni, dla Hiszpanii —
w ciągu 1,5 roku, dla Argentyny, Australii, Brazylii, 30 days, for Argentina, Australia, Brazil, Mexico, New
Meksyku, Nowej Zelandii (w 2012 r.), Stanów Zealand (in 2012), the United States, Turkey (in
Zjednoczonych, Turcji (w 2010 r.) i Ukrainy 2010) and Ukraine (in 2010) — deaths occurring
(w 2010 r.) — zgony, które nastąpiły w ciągu tego within the same calendar year, for Austria, Belgium,
samego roku, dla Austrii, Belgii, Francji, Grecji, France, Greece, Luxembourg, Norway, Sweden,
Luksemburga, Norwegii, Szwecji, Turcji Turkey (in 2012) and Italy — with no time limits.
(w 2012 r.) i Włoch — bez limitu czasowego. 10. Wages and salaries. Living conditions
10. Wynagrodzenia. Warunki życia Indices of average nominal wages and sal-
Wskaźniki dynamiki przeciętnych wynagro- aries concern total gross wages and salaries of
dzeń nominalnych dotyczą wynagrodzeń brutto full-time and part-time dependent employees. In
pracowników najemnych zatrudnionych w pełnym most countries data refer to all kinds of activities
i niepełnym wymiarze czasu pracy. W większości and are expressed in full-time equivalent, with the
krajów dotyczą one wszystkich rodzajów działalności exception of Belarus, Croatia, Russia and Ukraine
i zostały wyrażone w ekwiwalencie pełnego czasu — where total wages are divided by the number of
pracy, z wyjątkiem Białorusi, Chorwacji, Rosji all dependent employees (both full-time and part-
i Ukrainy — dla których wynagrodzenia podzielono -time workers). Data on wages and salaries in-
przez liczbę pracowników najemnych ogółem (za- clude basic pay, overtime and bonus payments.
trudnionych zarówno w pełnym, jak i niepełnym Indices of average gross real wages and sal-
wymiarze czasu pracy). Dane dotyczące wynagro- aries have been calculated dividing the indices of
dzeń zawierają wynagrodzenia za normalne godziny gross nominal wages and salaries by the consumer
pracy, godziny nadliczbowe oraz premie. price indices.
Wskaźniki dynamiki przeciętnych wynagro- At-risk-of-poverty rate, presented on the results
dzeń realnych brutto obliczono dzieląc wskaźniki
of the European Union Statistics on Income and
wynagrodzeń nominalnych brutto przez wskaźniki
cen towarów i usług konsumpcyjnych. Living Conditions (EU-SILC), is calculated as a per-
Wskaźnik zagrożenia ubóstwem, prezentowany centage of persons with an equivalised disposable
na podstawie wyników Europejskiego Badania Do- income below the at-risk-of-poverty threshold of
chodów i Warunków Życia (EU-SILC), obliczono jako total population. At-risk-of-poverty threshold is
udział osób, których roczny ekwiwalentny dochód do set at 60% of the median of equivalised disposable
dyspozycji jest niższy od granicy ubóstwa w ogólnej income in a given country. The at-risk-of-poverty
liczbie ludności. Granica ubóstwa ustalona jest na threshold has been presented in euro as well as in
poziomie 60% mediany rocznych ekwiwalentnych Purchasing Power Standard (PPS). According to
dochodów do dyspozycji w danym kraju. Wysokość Eurostat’s methodology this rate is calculated on
granicy ubóstwa podano zarówno w euro, jak the basis of income from the year preceding the
i w standardzie siły nabywczej PPS. Zgodnie z me- one under the survey.
todologią Eurostatu dane dotyczące dochodu 11. Education. Health
pochodzą z roku poprzedzającego realizację badania. Data concerning education have been presented
11. Edukacja. Zdrowie in accordance with the International Standard
Dane dotyczące edukacji podano zgodnie z Mię- Classification of Education — version of 2011
dzynarodową Standardową Klasyfikacją Eduka- (ISCED 2011), which replaced ISCED’97. The ISCED
cji — wersja z 2011 r. (ISCED 2011), która zastąpi- 2011 classification consists of 9 levels of education,
ła ISCED’97. Klasyfikacja ISCED 2011 wyróżnia which are classified into 4 groups, namely:
9 szczebli edukacji, które pogrupowane są w 4 głów- ― early childhood education and care (ISCED 0)
ne poziomy, a mianowicie: including nursery education institutions for chil-
― wczesna edukacja i opieka (ISCED 0) obejmują- dren under school age that offers programmes
ca placówki opiekuńczo-wychowawcze dla dzieci
aimed to develop socio-emotional skills of chil-
niebędących w wieku szkolnym oferujące pro-
gramy edukacyjne ukierunkowane na rozwój spo- dren,
łeczno-emocjonalny dziecka, ― primary education (ISCED 1), the main objective
― edukacja podstawowa (ISCED 1), której głów- of which is to provide the basic elementary edu-
nym zadaniem jest edukacja na poziomie ele- cation,
mentarnym, ― secondary education (ISCED 2, 3) and post-
― edukacja ponadpodstawowa (ISCED 2—4), -secondary education (ISCED 4), which provide
której zadaniem jest kształcenie na poziomie the education on the higher level than the elem-
wyższym od elementarnego, która ma charakter entary one, the education of general, vocational
ogólnokształcący lub zawodowy, ale nie ma sta- or technical nature but not having the status of
tusu kształcenia wyższego, tertiary education,
742 Przegląd międzynarodowy
― szkolnictwo wyższe (ISCED 5—8) wymagające ― tertiary education (ISCED 5—8) for graduates of
ukończenia odpowiedniej szkoły szczebla po- relevant upper-secondary schools, including the
nadpodstawowego i obejmujące m.in. edukację education at university level as well as post-
na poziomie uniwersyteckim, jak również studia -graduate and PhD studies.
podyplomowe i doktoranckie.
W polskim systemie edukacji do poziomów In the Polish educational system schools at
ISCED 2—4 zaliczono: gimnazja oraz szkoły spe- ISCED 2—4 level are classified as follows: lower
cjalne przysposabiające do pracy — ISCED 2, secondary schools and special job-training schools
zasadnicze szkoły zawodowe, licea (ogólnokształ- — ISCED 2, basic vocational schools, upper sec-
cące i w latach 2002/03—2013/14 — licea pro- ondary schools (general and in 2002/03—2013/14
filowane), technika oraz ogólnokształcące szkoły school years specialised secondary schools), tech-
artystyczne dające uprawnienia zawodowe — nical schools as well as general art schools leading
ISCED 3, a także szkoły policealne — ISCED 4. to professional certification — ISCED 3, post-sec-
Poziomy ISCED 5—8 obejmują: kolegia nauczy- ondary schools — ISCED 4. ISCED 5—8 level
cielskie, nauczycielskie kolegia języków obcych
education comprises: teacher training colleges,
oraz kolegia pracowników służb społecznych —
ISCED 5, studia pierwszego stopnia oraz studia foreign language teacher training colleges and
podyplomowe — ISCED 6, studia magisterskie colleges of social workers — ISCED 5, first-cycle
jednolite, studia drugiego stopnia — ISCED 7, programmes and post-graduate studies — ISCED 6,
studia doktoranckie — ISCED 8. unified Master’s studies and second-cycle pro-
Dane o pracownikach medycznych obejmują grammes — ISCED 7, PhD studies — ISCED 8.
praktykujących lekarzy, lekarzy dentystów, farma- Data on medical personnel include practising
ceutów i pielęgniarki, pracujących bezpośrednio doctors, dentists, pharmacists and nurses working
z pacjentem. directly with a patient.
Dane o szpitalach dotyczą szpitali ogólnych, Data regarding hospitals concern general, men-
psychiatrycznych oraz specjalistycznych. Dane nie
obejmują zakładów opieki sanatoryjnej, zakładów tal health and specialist hospitals. Data exclude
pielęgnacyjno-opiekuńczych i opiekuńczo-leczni- health resorts and sanatoria, all nursing homes and
czych oraz szpitali „dziennych”. homes for the elderly and day hospitals.
Dane o łóżkach szpitalnych dotyczą liczby Data on hospital beds include the number of
łóżek w szpitalach ogólnych, psychiatrycznych oraz beds in general, mental health and specialist hos-
specjalistycznych, które są gotowe na przyjęcie pitals, which are ready to accept patients during the
pacjentów przez całą dobę. Dane nie obejmują course of the day. Data exclude daycare beds,
miejsc dziennych na oddziałach szpitalnych, łóżek provisional and temporary beds, beds for special
tymczasowych i łóżek specjalnego przeznaczenia, purposes e.g. dialysis, delivery etc.
np. do dializ, porodowych itp.
12. Retail trade. Prices
12. Handel detaliczny. Ceny
Sprzedaż/obrót w handlu detalicznym to suma Sales/turnover in the retail trade comprises
wartości zafakturowanych przez jednostkę podczas the total invoiced by the observation unit during
okresu sprawozdawczego odpowiadająca całkowitej the reference period and this corresponds to gross
sprzedaży dóbr i usług dostarczanych do osób trze- sales of goods or services supplied to third parties.
cich. Obrót zawiera wszystkie opłaty i podatki nało- Turnover includes all duties and taxes on the goods
żone na dobra i usługi zafakturowane przez jednost- and services invoiced by the unit with the exception
kę, z wyjątkiem podatku od towarów i usług — VAT of value added tax — VAT invoiced by the unit vis-
zafakturowanego przez jednostkę wobec swojego -á-vis its customer and other similar deductible taxes
klienta oraz innych podobnych podatków podlegają- directly linked to turnover. Most of the countries
cych odliczeniu, bezpośrednio związanych z obrotem.
Większość krajów zbiera informacje albo o sprze- collect information concerning either turnover or
daży dóbr, albo o obrocie i pojęcia te są często sto- sales, then these terms are often used interchange-
sowane zamiennie przez krajowe instytucje staty- ably by national statistical institutions and inter-
styczne oraz organizacje międzynarodowe. Dane dla national organizations. Data for Poland concern
Polski dotyczą sprzedaży detalicznej. sales in retail trade.
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyj- Price indices of consumer goods and ser-
nych — CPI (tabl. 40) obliczono w oparciu o wyni- vices — CPI (table 40) have been calculated based
ki badania cen towarów i usług konsumpcyjnych on the consumer price survey results on the retail
na rynku detalicznym według formuły Laspeyresa. market according to the Laspeyres formula.
Przyjęty do obliczeń system wag opracowano na
podstawie struktury wydatków (bez spożycia natural- The weight system used for the compilation was
nego i wydatków na ubezpieczenie na życie) gospo- based on the structure of households’ expenditure
darstw domowych na zakup towarów i usług kon- (excluding own consumption and expenditure on
sumpcyjnych z roku poprzedzającego rok badany, life insurance) on purchasing consumer goods and
uzyskanej z badania budżetów gospodarstw domo- services in the year preceding the one under the
wych. survey, derived from the household budget survey.
Zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyj- Harmonized Index of Consumer Prices —
nych — HICP (tabl. 6) obliczany jest według ujed- HICP (table 6) is computed according to unified
noliconej metodologii Unii Europejskiej. Podstawę methodology of the European Union. The basis for
do opracowania HICP dla Polski stanowi obserwa-
cja cen reprezentantów towarów i usług konsump- computation of HICP for Poland constitutes obser-
cyjnych oraz system wag oparty na strukturze vation of prices of representative consumer goods
spożycia indywidualnego w sektorze gospodarstw and services and the weights based on the house-
domowych (w 2016 r. struktura spożycia z 2014 r. hold final monetary consumption expenditure
w cenach z grudnia 2015 r.). Przy obliczaniu zhar- (in 2016 data from 2014 in prices of December
International review 743
Dane dla Polski o użytkach rolnych, zbiorach i plo- of agricultural area for current year — in case of
nach ziemiopłodów, pogłowiu bydła i trzody chlewnej lack of current data — the size of agricultural area
oraz zużyciu nawozów podaje się od 2010 r. bez for the most recent available year has been
posiadaczy użytków rolnych nieprowadzących dzia- taken.
łalności rolniczej oraz posiadaczy poniżej 1 ha Data for Poland concerning agricultural land,
użytków rolnych prowadzących działalność o małej crop production and yields, stocks of cattle and pigs
skali (poniżej określonych progów). as well as consumption of fertilizers since 2010
Dane dotyczące połowów obejmują ryby mor- exclude owners of agricultural land who do not
skie, słodkowodne, skorupiaki, mięczaki i inne conduct agricultural activities and owners of less
bezkręgowce w wadze żywej oraz — tam, gdzie than 1 ha of agricultural land who conduct agri-
takie informacje są dostępne — wędkarstwo. Dane cultural activities on a small scale (below the speci-
nie obejmują ssaków morskich, roślin wodnych, fied thresholds).
korali, pereł, gąbek i krokodyli oraz hodowli, w tym Data concerning fish catches include salt-water
również w przybrzeżnych wodach morskich and fresh-water fish, crustaceans, molluscs and
i w zbiornikach słodkowodnych. other invertebrates in live weight and recreational
14. Przemysł — dane w zakresie produkcji wy- catches where available. Data do not include aqua-
robów przemysłowych podano w oparciu o Mię- tic mammals, aquatic plants, corals, pearls, spong-
dzynarodową Standardową Klasyfikację Rodzajów es and crocodiles as well as all kinds of fish farm-
Działalności Gospodarczej — Wyd. 3 (ISIC — ing, of which mariculture and aquaculture.
Statistical Papers Series M, No. 4, Rev. 4) lub 14. Industry — data regarding manufacture of
o Centralną Klasyfikację Produktów — Wersja 2.1 industrial goods have been presented in accord-
(CPC — Statistical Papers Series M, No. 77, Ver. ance with the International Standard Industrial
2.1). Dane dla Polski podano według Polskiej Klasy- Classification of All Economic Activities — Rev. 4
fikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) i nomenklatury (ISIC — Statistical Papers Series M, No. 4, Rev. 4)
PRODPOL. or Central Product Classification — Version 2.1
Całkowita podaż energii obejmuje sumę ilości (CPC — Statistical Papers Series M, No. 77,
poszczególnych nośników energii (pozyskiwanie Ver. 2.1). Data for Poland have been presented in
energii pierwotnej + import – eksport – bunkier), po- accordance with the Polish Classification of Prod-
mniejszoną/powiększoną o saldo zapasów. ucts and Services (PKWiU) and PRODPOL no-
Energia pierwotna jest to suma energii zawar- menclature.
tej w pierwotnych nośnikach energii, takich jak: Total energy supply includes the sum of quan-
węgiel kamienny, węgiel brunatny, torf, łupki bitu- tities of individual energy commodities (production
miczne, biopaliwa i odpady stałe, ropa naftowa, of primary energy + imports – exports – bunker) de-
koncentrat gazowy, biopaliwa ciekłe, gaz ziemny, creased/in-creased by stock balance.
biopaliwa gazowe, energia wodna, pływów i fal Primary energy covers the sum of energy from
morskich, wiatrowa, słoneczna, jądrowa i geoter- the primary energy commodity: hard coal, brown
malna. Współczynniki przeliczeniowe dla poszcze- coal, peat, oil shale, solid biofuels and waste, crude
gólnych surowców energetycznych podawane są petroleum, natural gas liquids, liquid biofuels, nat-
corocznie w publikacji ONZ „Energy Statistics ural gas, biogas, as well as hydro, tidal, wave, wind,
Yearbook” (patrz poz. 5 wykazu źródeł).
solar, nuclear and geothermal energy. Coefficients
Tona oleju ekwiwalentnego (Toe) jest konwen-
calculated for individual power raw materials are
cjonalnie ujednoliconą jednostką zdefiniowaną na
bazie 1 tony ropy naftowej o wartości kalorycznej published annually in the publication ’’Energy Sta-
netto 41868 kJ na 1 kg. tistics Yearbook’’ (see item 5 in the list of sources).
Dane o wydobyciu gazu ziemnego dotyczą pro- The tonne of oil equivalent (Toe) is a con-
dukcji gazu z pól naftowych i kopalni węgla, zużyte- ventional standardised unit defined on the basis
go jako paliwo lub do dalszej przeróbki. Informacje of a tonne of oil with a net calorific value of
nie obejmują gazu zużytego do utrzymania ciśnie- 41868 kJ/kg.
nia i strat przy wydobyciu oraz gazu wyprodukowa- Data on the production of natural gas concern
nego z odpadów przemysłowych lub komunalnych. the production of oil fields and coal mines, used as
Dane o produkcji cukru surowego obejmują a fuel or for further processing. Information does
cukier z buraków cukrowych i trzciny cukrowej. not include gas used to maintain pressure and
Dane o produkcji miedzi rafinowanej oraz cyn- extraction losses as well as gas produced from
ku dotyczą produkcji pierwotnej i wtórnej. industrial or municipal waste.
Dane o produkcji energii elektrycznej dotyczą Data regarding the production of raw sugar
produkcji brutto elektrowni zawodowych i nieza- include sugar from sugar beets and sugar cane.
wodowych. Data regarding the production of refined
15. Transport. Telekomunikacja — dane o prze- copper and zinc concern primary and secondary
wozach ładunków i pasażerów w transporcie production.
kolejowym obejmują transport krajowy i międzyna- Data regarding the production of electricity
rodowy na liniach kolejowych w obrębie poszczegól- concern the gross production of public and non-
nych krajów. -public power plants.
Dane o przewozach ładunków transportem 15. Transport. Telecommunications — data
samochodowym obejmują przewozy w ruchu kra- regarding transport of goods and passengers by
jowym i międzynarodowym. Przewozy dotyczą trans- railway transport include domestic and interna-
portu zarobkowego, tj. realizującego usługi świad- tional transport on railway lines within the bounda-
czone odpłatnie zarówno przez podmioty, w których ries of individual countries.
transport samochodowy stanowi podstawową dzia- Data on transport of goods by road transport
łalność (przedsiębiorstwa transportu samochodo- cover transport in domestic and international traffic.
wego zaliczane wg NACE Rev. 2 do sekcji „Trans- Data concern road transport for hire or reward,
port i gospodarka magazynowa”, z wyłączeniem i.e. the execution of services for remuneration
działu „Działalność pocztowa i kurierska”), jak i pod- carried out both by entities for which road transport
International review 745
mioty, których podstawowa działalność jest inna niż is the basic economic activity (road transport enter-
transport samochodowy (np. działalność przemy- prise included in accordance with NACE Rev. 2
słowa, handlowa). Dla Polski przewozy ładunków in the section ”Transportation and storage”, exclud-
obejmują także transport gospodarczy, tj. transport ing the division ”Postal and courier activities”), as
wykonywany niezarobkowo na własne potrzeby well as entities with basic economic activity other
podmiotu bez względu na rodzaj prowadzonej than road transport (e.g. industrial, trade activity).
działalności podstawowej. Data for Poland concern also own account
Dane o przewozach pasażerów transportem transport, i.e. performed by entity’s own account
samochodowym dotyczą przewozów autobusami non-profit transport, irrespective of the entity’s kind
i autokarami; nie obejmują przewozów trolejbusami, of activity.
tramwajami, motocyklami i samochodami osobowymi Data on transport of passengers by road
(w tym taksówkami). Dane dla Polski podano bez transport cover transport by buses and coaches;
przewozów pasażerów autobusami komunikacji they do not cover transport by trolleybuses, trams,
miejskiej. motorcycles and passenger cars (of which taxis).
Dane o samochodach osobowych w użytko- Data for Poland do not concern carriage of passen-
waniu dotyczą samochodów osobowych z miej- gers by buses of urban transport.
scami siedzącymi dla nie więcej niż 9 osób, wlicza- Data regarding passenger cars in use concern
jąc kierowcę (łącznie z taksówkami). passenger cars with seating capacity for not more
Dane o samochodach ciężarowych w użytko- than 9 persons, including the driver (including taxis).
waniu obejmują samochody ciężarowe, autokary, Data regarding commercial vehicles in use in-
autobusy, trolejbusy, ciągniki siodłowe i balastowe. clude lorries, motor coaches, buses, trolleybuses,
Dane nie obejmują przyczep i ciągników użytkowa- road and ballast tractors. Data do not include trail-
nych w rolnictwie.
ers and tractors used in agriculture.
Dane dotyczące wypadków drogowych obejmują
wypadki, które spowodowały obrażenia ciała. Za Data on road traffic accidents include accidents
ofiary śmiertelne wypadków drogowych uznaje się which resulted in bodily injury. Fatalities of road
osoby zmarłe na miejscu wypadku lub w ciągu 30 dni accidents are persons who died at the accident site
po wypadku. or within 30 days as a result of the accident.
Dane o przeładunku w portach morskich dotyczą Data regarding goods loaded and unloaded in
załadunku i wyładunku towarów w obrocie międzyna- seaports concern the loading and unloading of
rodowym na statki i ze statków wszystkich bander goods in international trade on and off ships of all
w portach danego kraju, łącznie z przeładunkiem ze flags in ports of a given country, including trans-
składów celnych. Dane nie obejmują: bagaży pasaże- shipments from bonded warehouses. Data do not
rów, przesyłek pocztowych, zaopatrzenia stat- include passengers baggage, mail, ship’s stores,
ków, balastu, bilonu, złota i srebra w sztabach, bun- ballast, specie, bullion, bunkers, ships and other
kru, statków i innych urządzeń pływających, jeśli same floating appliances when delivered as goods with-
stanowią przedmiot wymiany handlowej i nie są w tym out being loaded on other ships, government stores
celu transportowane innym statkiem, ładunków rzą- when carried in government vessels and trans-
dowych przewożonych na statkach rządowych shipments from ship to ship.
i przeładunku ze statku na statek. Data concerning transport of goods and pas-
Dane dotyczące przewozów ładunków i pasaże- sengers by air transport refer to revenue sched-
rów w transporcie lotniczym odnoszą się do prze- uled traffic of airlines registered in a given country.
woźników transportu rozkładowego zarejestrowanych Revenue scheduled traffic is traffic for which remu-
w danym kraju. Przewoźnicy transportu rozkładowego neration is received and which is carried on flights
to przewoźnicy dokonujący zarobkowo transportu performed according to a published timetable.
według ogólnodostępnych rozkładów lotów. Data regarding Internet users (of which for Po-
Dane o użytkownikach Internetu (w tym dla land) are presented according to data of the Inter-
Polski) prezentowane są na podstawie danych national Telecommunication Unit and concern
Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego people with access to worldwide network.
i dotyczą osób posiadających dostęp do sieci inter- 16. Foreign trade — data regarding value of im-
netowej. ports have been presented on the basis of cif, value
16. Handel zagraniczny — dane dotyczące war- of exports — on the basis of fob.
tości importu podano na bazie cif, dotyczące warto-
ści eksportu — na bazie fob. Data concerning the commodity structure of
Dane dotyczące struktury towarowej importu imports and exports according to the Standard
i eksportu według Międzynarodowej Standardowej International Trade Classification (SITC) have been
Klasyfikacji Handlu (SITC) podano w następującym presented in the following grouping (in parenthesis
grupowaniu (w nawiasach — nazwy sekcji SITC): — names of SITC sections):
1) towary rolno-spożywcze („Żywność i zwierzęta 1) agricultural-foodstuff goods (”Food and live
żywe” oraz „Napoje i tytoń”); animals” as well as ”Beverages and tobacco”);
2) surowce z wyjątkiem paliw („Surowce niejadalne 2) raw materials excluding fuels (”Crude materials,
z wyjątkiem paliw” oraz „Oleje, tłuszcze i woski inedible, except fuels” as well as ”Animal and
zwierzęce i roślinne”); vegetable oils, fats and waxes”);
3) paliwa mineralne, smary i materiały pochodne 3) mineral fuels, lubricants and related materials
(sekcja SITC o takiej samej nazwie); (SITC section of the same name);
4) produkty przetwórstwa przemysłowego („Che- 4) manufactured goods (”Chemicals and related
mikalia i produkty pokrewne”, „Towary przemysło- products”, ”Manufactured goods classified chiefly
we sklasyfikowane głównie według surowca”, by material”, ”Miscellaneous manufactured art-
„Różne wyroby przemysłowe” oraz „Towary i trans- icles” as well as ”Commodities and transactions
akcje niesklasyfikowane w SITC”); not classified elsewhere in SITC”);
5) maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy 5) machinery and transport equipment (SITC sec-
(sekcja SITC o takiej samej nazwie). tion of the same name).
746 Przegląd międzynarodowy
17. Finanse — dane dotyczące operacji sek- 17. Finance — data regarding general govern-
tora instytucji rządowych i samorządowych ment sector operations (table 95) were calculated
(tabl. 95) opracowano zgodnie z metodologią according to the International Monetary Fund meth-
Międzynarodowego Funduszu Walutowego obowią- odology valid since 2001; data for general govern-
zującą od 2001 r.; dane dla tego sektora podaje się ment sector are given on accrual basis, after con-
w ujęciu memoriałowym, po skonsolidowaniu trans- solidation of internal transfers, i.e. after elimination
ferów wewnętrznych, tj. wyeliminowaniu transakcji of transactions between organs of central and local
pomiędzy organami wchodzącymi w skład szczebla level.
centralnego i lokalnego. 18. Gross Domestic Product (GDP) — data —
18. Produkt Krajowy Brutto (PKB) — dane — unless otherwise stated — for European countries
jeśli nie zaznaczono inaczej — dla krajów europej- (excluding members of CIS) are presented accord-
skich (z wyjątkiem państw członkowskich WNP) ing to the ”European System of National and Re-
prezentuje się na podstawie „Europejskiego Syste- gional Accounts in European Union (ESA 2010)”
mu Rachunków Narodowych i Regionalnych w Unii
and for the other countries (including WNP) —
Europejskiej (ESA 2010)”, a dla pozostałych krajów
(w tym WNP) według metodologii „Systemu Ra- according to the methodology of the ”System of
chunków Narodowych” (SNA 2008), z wyjątkiem National Accounts” (2008 SNA), excluding Belarus,
Białorusi, dla której dane prezentowane są na for which data are presented according to the 1993
podstawie SNA 1993. SNA.
W tabl. 6 i 98 zaprezentowano produkt kra- In the tables 6 and 98 the gross domestic
jowy brutto według parytetu siły nabywczej product has been presented according to Pur-
(PPP — Purchasing Power Parity). Parytety siły na- chasing Power Parity (PPP). Purchasing power
bywczej stanowią rodzaj przeliczników walutowych, parities are types of currency conversion rates that
które stosuje się w celu przeliczenia wartości eko- are used to convert economic values expressed in
nomicznych wyrażonych w walutach krajowych na local currencies to a common conventional curren-
wspólną umowną walutę. Eliminują one wpływ cy. Through the elimination of differences in price
różnic w poziomach cen między państwami uczest- level between all countries taking part in the survey,
niczącymi w badaniu, a tym samym umożliwiają they enable direct comparison of GDP and its main
bezpośrednie porównanie wolumenu PKB i jego elements. Purchasing power parities are computed
składowych. Parytety siły nabywczej wylicza się among others in the frames of the international
m.in. w ramach programu porównań międzynaro- comparisons programme carried out by the Euro-
dowych prowadzonych przez Unię Europejską pean Union, the OECD and also the World Bank,
i OECD, a także Bank Światowy, stosując koszyk using a basket of comparable goods and services.
porównywalnych towarów i usług. Wspólną umowną Purchasing Power Standard (PPS) is a common
walutą przyjętą w Unii Europejskiej jest standard conventional currency adopted by the European
siły nabywczej (PPS — Purchasing Power Stan- Union, whereas international dollar is used by the
dard), natomiast umowną walutą stosowaną przez World Bank. Value of one PPS or international
Bank Światowy jest dolar międzynarodowy. War- dollar is equal to the number of units of currency of
tość jednego PPS lub dolara międzynarodowego a given country corresponding to 1 euro or 1 inter-
równa się liczbie jednostek waluty danego kraju national dollar on the domestic market, taking into
odpowiadającej 1 euro lub 1 dolarowi międzynaro- account the ratio of prices in a given country to
dowemu na rynku krajowym, przy uwzględnieniu
prices in all other countries participating in the
relacji cen danego kraju do cen pozostałych krajów
biorących udział w porównaniu. comparisons.
Przyjęte dla Polski wartości produktu krajowego The values of gross domestic product assumed
brutto, stanowiące podstawę do obliczenia PKB for Poland as a basis for computation of GDP by
według parytetu siły nabywczej, mogą się różnić od purchasing power parity may differ from the latest
najnowszego szacunku PKB — patrz dział „Ra- estimation of GDP — see ”National accounts”
chunki narodowe” na str. 679. chapter on page 679.
Zakres eksportu przyjętego do przeliczeń relacji The scope of exports adopted to calculate rela-
do PKB jest zgodny z metodologią systemu rachun- tions to GDP is consistent with the methodology of
ków narodowych. the system of national accounts.
19. Wykaz źródeł wykorzystanych przy opraco- 19. List of sources used in the compilation
waniu tablic: of the tables:
[1] „2016 Britannica Book of the Year, Encyclopaedia Britannica”, Inc., Chicago 2017.
[2] „Calendario Atlante de Agostini 2017”, Istituto Geografico de Agostini, Novara 2016.
[3] „Annuarium Statisticum Ecclesiae 2015”, Città del Vaticano 2017.
[4] „Forest Condition in Europe. 2016 Technical Report of ICP Forests”, Hamburg 2016.
[5] „Energy Statistics Yearbook 2008, 2011, 2014”, UN, New York 2011, 2014, 2016.
[6] „OECD. Renewables Information 2017”, OECD, Paris 2017.
[7] „OECD. Coal Information 2017”, OECD, Paris 2017.
[8] „OECD. Natural Gas Information 2017”, OECD, Paris 2017.
[9] „Main Science and Technology Indicators 2/2016”, OECD, Paris 2017.
[10] „World Steel Association”, http://www.worldsteel.org/.
[11] „International Financial Statistics, August 2017”, IMF, Washington, D.C. 2017.
[12] „Demographic Yearbook 2015”, http://unstats.un.org/unsd.
[13] „World Population Prospects, The 2017 Revision Population Database”, http://esa.un.org/wpp.
[14] „China Statistical Yearbook 2016”, National Bureau of Statistics of China, Beijing 2016.
International review 747
a Patrz uwagi ogólne, ust. 5 na str. 736. b Bez Hawajów zaliczonych do Ameryki Północnej. c—e Łącznie z: c — euro-
pejską częścią Turcji, d — azjatycką częścią Rosji, e — Bermudami, Grenlandią oraz Saint-Pierre i Miquelon. f Standardo-
we łącza główne.
a See general notes, item 5 on page 736. b Excluding Hawaii which is included in North America. c—e Including: c — the
European part of Turkey, d — the Asian part of Russia, e — Bermuda, Greenland and Saint Pierre and Miquelon. f Stand-
ard main lines.
International review 749
a, e Patrz uwagi ogólne: a — ust. 5 na str. 736, e — ust. 14 na str. 744. b 2014 r. c W wadze poubojowej ciepłej.
d 2007 r.
a, e See general notes: a — item 5 on page 736, e — item 14 on page 744. b 2014. c In post-slaughter warm weight.
d 2007.
International review 751
IMPORT
IMPORTS
C e n y b i e ż ą c e — mld USD
C u r r e n t p r i c e s — bn USD
C e n y s t a ł eb — 2000=100
C o n s t a n t p r i c e s b — 2000=100
EKSPORT
EXPORTS
C e n y b i e ż ą c e — mld USD
C u r r e n t p r i c e s — bn USD
EKSPORT (dok.)
EXPORTS (cont.)
C e n y s t a ł eb — 2000=100
C o n s t a n t p r i c e sb — 2000=100
a Patrz uwagi ogólne, ust. 5 na str. 736. b W 2016 r. dane dla regionów świata podano z wyłączeniem reeksportu państw
lub obszarów wchodzących w skład danego regionu. c Na podstawie SNA 1993. d 2015 r.
a See general notes, item 5 on page 736. b In 2016 the regional totals have been adjusted to exclude the re-exports of
countries or areas comprising each region. c According to the 1993 SNA. d 2015.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [5], [13], [18], [23], [25], [28], [29], [32].
International review 753
Len (włókno) ............................................. 1,0 0,3 0,3 Flax fibre and tow
Owoce (bez melonów) .............................. 538 619 689 Fruits (excluding melons)
Energia pierwotnab w tys. PJ ............................ 425 533 567 Primary energy bin thous. PJ
c
Węgiel w mln t: kamienny ............................... 5173 6512 6916 Coal in mln t: hard c
brunatny .................................. 849 841 787 lignite
Ropa naftowa w mln t ....................................... 3609 3615 3759 Crude petroleum in mln t
Gaz ziemny w tys. PJ ........................................ 110 126 138 Natural gas in thous. PJ
Rudy (w przeliczeniu na zawartość czystego
metalu): Ores (in terms of pure ingredient):
miedzi w mln t ............................................... 15,0 16,1 19,1 copper in mln t
ołowiu w tys. t ................................................ 3470 4160 4950 lead in thous. t
cynku w tys. t ................................................. 10000 12300 12800 zinc in thous. t
srebra w tys. t ................................................ 20,8 23,3 26,8 silver in thous. t
złota w t ......................................................... 2470 2590 3100 gold in t
Boksyty w mln t ................................................. 178 236 299 Bauxites in mln t
Masło w tys. t .................................................... 8530 9028 9978 Butter in thous. t
Cukier surowy w mln t ....................................... 142 155 177 Raw sugar in mln t
Wino w mln t ..................................................... 28,5 27,0 29,1 Wine in mln t
Piwod w mln t .................................................... 156 179 180 Beer d in mln t
e 3
Tarcica w hm .................................................. 438 376 465 Sawnwood e in hm3
Masa celulozowa w mln t .................................. 174 171 178 Wood pulp in mln t
Papier i tektura w mln t ..................................... 365 393 409 Paper and paperboard in mln t
Nawozy mineralne lub chemiczne (w przelicze- Mineral or chemical fertilizers (in terms of pure
niu na czysty składnik) w mln t: ingredient) in mln t:
azotowe ......................................................... 96,2 104 113 nitrogenous
fosforowe ...................................................... 42,1 49,8 53,3 phosphatic
Włókna chemiczne w mln t: niecelulozowe ....... 38,1 47,4 62,9 Chemical fibres in mln t: non-cellulosic
celulozowe ............ 3,2 4,1 6,0 cellulosic
Cement w mln t ................................................. 2350 3280 4180 Cement in mln t
Surówka żelaza w mln t .................................... 801 1034 1157 Pig iron in mln t
Stal surowa w mln t ........................................... 1148 1433 1630 Crude steel in mln t
Miedź rafinowana w mln t ................................. 16,6 19,1 23,0 Refined copper in mln t
Aluminium pierwotne w mln t ............................ 31,9 41,8 57,5 Primary aluminium in mln t
Ołów w mln t ..................................................... 7,7 9,5 10,4 Refined lead in mln t
Cynk w mln t ..................................................... 10,3 12,8 13,9 Zinc in mln t
Cyna w tys. t ..................................................... 344 340 349 Tin in thous. t
Energia elektryczna w TWh .............................. 18358 21516 23906 Electricity in TWh
z elektrowni: from power plants:
cieplnych ....................................................... 12415 14772 16396 thermal
wodnych ........................................................ 3013 3524 3980 hydro
jądrowych ...................................................... 2768 2756 2535 nuclear
innychf ........................................................... 161 464 995 other f
Całkowita podaż energii pierwotnej w Mtoe ...... 11443 12782 13647 Total primary energy supply in Mtoe
w tym ze źródeł odnawialnych ....................... 1448 1657 1823 of which renewables
a Ostatnie dostępne dane za lata 2014—2016. b Patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 744. c Łącznie z węglem podbitu-
micznym. d Tylko piwo z jęczmienia. e Łącznie z podkładami kolejowymi. f Łącznie z energią wiatrową, słoneczną, geoter-
malną oraz energią pływów i fal morskich.
a Last available data for years 2014—2016. b See general notes, item 14 on page 744. c Including sub-bituminous coal.
d Beer of barley only. e Including sleepers. f Including wind, solar, geothermal, tide and wave electricity production.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [5]—[13], [18], [23], [25], [28], [29], [32].
International review 755
Zbiory: pszenicy ................................. 1,4 1,4 1,6a 16 16 14a Production of: wheat
Pogłowie: bydła .................................. 0,4 0,4 0,4a 47 45 43a Livestock of: cattle
Pozyskiwanie energii pierwotnej d ...... 0,8 0,5 0,5a 28 36 35a Production of primary energy d
Import — cif (ceny bieżące) ............... 1,0 1,2 1,3 23 21 17 Imports — cif (current prices)
Eksport — fob (ceny bieżące) ............ 0,9 1,1 1,3 28 24 20 Exports — fob (current prices)
a 2014 r. b W wadze poubojowej ciepłej. c 2013 r. d Patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 744. e 2015 r.
a 2014. b In post-slaughter warm weight. c 2013. d See general notes, item 14 on page 744. e 2015.
756 Przegląd międzynarodowy
a a
Zbiory: pszenicy ................................. 4,2 4,6 4,7 6 6 6 Production of: wheat
a a
żyta ........................................ 25,0 27,7 20,5 2 2 3 rye
a a
kukurydzy ............................... 2,3 2,3 3,5 13 13 10 maize
a a
Pogłowie: bydła .................................. 4,2 4,6 4,8 9 8 7 Livestock of: cattle
c c
jaj kurzych ........................ 5,4 5,9 5,1 9 9 9 hen eggs
Pozyskiwanie energii pierwotnej d ...... 3,5 2,8 2,8a 5 8 6a Production of primary energy d
e e
węgiel: kamienny ............................ 22,8 18,9 17,9 2 2 2 coal: hard
e
miedź rafinowana ........................... 16,8 . . 3 3 3 refined copper
Abonenci telefonii stacjonarnej f ......... 3,4 2,3 1,5 8 9 14 Fixed line telephone subscribers f
Import — cif (ceny bieżące) ............... 2,3 3,1 3,8 11 9 8 Imports — cif (current prices)
Eksport — fob (ceny bieżące) ............ 2,0 2,7 3,7 14 10 10 Exports — fob (current prices)
a 2014 r. b W wadze poubojowej ciepłej. c 2013 r. d Patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 744. e 2015 r. f Standardowe łącza
główne.
a 2014. b In post-slaughter warm weight. c 2013. d See general notes, item 14 on page 744. e 2015. f Standard main
lines.
International review 757
U w a g a. Dane (w tym dla Polski) pochodzą z bazy danych Eurostatu i mogą się różnić od publikowanych w innych czę-
ściach działu i Rocznika. Dane o ludności oraz przeliczenia na 1 mieszkańca (1000 ludności itp.) odnoszą się do ludności
rezydującej (obliczonej według międzynarodowej definicji zamieszkania).
N o t e. Data (including those for Poland) were derived from Eurostat’s database and may differ from those published in
other parts of the chapter and the Yearbook. Data for population and computation per capita (1000 population etc.) refer
to residents (calculated according to international definition of residence).
Powierzchnia w tys. km2 ........................... 4463,5 2843,6 312,7 Total area in thous. km2
Ludność (średnioroczna): Average population:
w milionach ........................................... 511,0 340,4 38,0 in millions
na 1 km2 ................................................ 114 120 121 per 1 km2
Kobiety na 100 mężczyzn (stan w dniu 1 I) 105 105 107 Females per 100 males (as of 1 I)
Urodzenia żywe na 1000 ludności ............ 10,0 9,6 10,1 Live births per 1000 population
Zgony na 1000 ludności ............................ 10,0 9,8 10,2 Deaths per 1000 population
Przyrost naturalny na 1000 ludności ......... 0,0 –0,2 –0,2 Natural increase per 1000 population
Odpady komunalne wytworzonea : Municipal waste generated a :
w milionach ton ..................................... 242,3 . 10,9 in million tonnes
na 1 mieszkańca w kg ........................... 476 . 286 per capita in kg
Emisja gazów cieplarnianycha (w ekwiwa- Greenhouse gas emission a (in CO2
lencie CO2) w mln t ................................ 4308,0 . 385,8 equivalent) in mln t
Współczynnik aktywności zawodowejbc
(przeciętne w roku) w % ........................ 72,9 72,8 68,8 Activity ratebc (annual averages) in %
Wskaźnik zatrudnieniabc (przeciętne w ro- Employment ratebc (annual averages)
ku) w % ................................................. 66,6 65,4 64,5 in %
Pracujący bc (przeciętne w roku) w mln ...... 218,8 143,0 15,9 Employment bc (annual averages) in mln
w tym kobiety ........................................ 100,9 66,1 7,2 of which women
Pracującyd (przeciętne w roku) według ro- Employment d (annual averages) by eco-
dzajów działalności w %: nomic activity in %:
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 4,5 3,2 10,6 agriculture, forestry and fishing
przemysł i budownictwo ........................ 21,6 20,7 30,9 industry and construction
usługi e ................................................... 73,9 76,1 58,5 services e
Wydajność pracy f — UE-28=100 .............. 100,0 106,8 75,2 Labour productivity f — EU-28=100
Indeks kosztów zatrudnienia — 2015=100 101,8 101,5 103,7 Labour costs index — 2015=100
Stopa bezrobociabg (przeciętne w roku) Unemployment ratebg (annual averages)
w % ....................................................... 8,6 10,0 6,2 in %
mężczyźni ............................................. 8,4 9,7 6,1 men
kobiety ................................................... 8,8 10,4 6,2 women
Stopa bezrobocia długotrwałegobgh (prze- Long-term unemployment ratebgh (annual
ciętne w roku) w % ................................ 4,0 5,0 2,2 averages) in %
Wskaźnik zagrożenia ubóstwem (zasięg
ubóstwa)i w %: At-risk-of-poverty rate i in %:
po uwzględnieniu w dochodach transfe-
rów społecznych ................................. 17,3 17,4 17,3 after social transfers
bez uwzględnienia w dochodach trans-
ferów społecznychk ............................ 25,8 25,6 22,9 before social transfersk
a 2015 r. b Dane na podstawie badania siły roboczej. c, g Dane dotyczą osób w wieku: c — 15—64 lata, g — 15—74
lata. d Na podstawie rachunków narodowych. e Obejmują pozostałe rodzaje działalności. f Mierzona produktem krajowym
brutto według parytetu siły nabywczej na 1 pracującego w PPS. h Dotyczy bezrobotnych poszukujących pracy 12 miesięcy
i więcej. i Na podstawie wyników Europejskiego Badania Dochodów i Warunków Życia (EU-SILC); patrz uwagi ogólne,
ust. 10 na str. 741. k Nie obejmuje transferów społecznych innych niż emerytury i renty rodzinne.
a 2015. b Data based on the Labour Force Survey (LFS). c, g Data concern population aged: c — 15—64, g — 15—74.
d According to the national accounts. e Including other kinds of activity. f Gross domestic product according to purchasing
power parity per person employed in PPS. h Data concern unemployed persons looking for a job for period 12 months and
more. i Data based on the results of the European Union Statistics on Income and Living Conditions (EU-SILC); see
general notes, item 10 on page 741. k Do not include social transfers other than retirement and survivor pensions.
758 Przegląd międzynarodowy
w tym: of which:
w milionach ton (Toe) ............................ 766,6 448,6 67,3 in million tonnes (Toe)
Zużycie finalne energii (wyrażone w oleju Final energy consumption in oil equiva-
ekwiwalentnym) bc : lent bc :
w milionach ton (Toe) ............................ 1084,0 765,1 62,3 in million tonnes (Toe)
Import — cif (ceny bieżące) w mld euro g: Imports — cif (current prices) in bn euro g:
z krajów spoza UE ................................. 1710,9 . 49,7 from non-EU countries (extra EU)
a Dane wyrównane dniami roboczymi. b 2015 r. c Patrz uwagi ogólne, ust. 14 na str. 744. d Dane dotyczą gospodarstw
domowych z co najmniej jedną osobą w wieku 16—74 lata. e Komputery stacjonarne, przenośne (laptopy) i podręczne
(palmtopy). f 2013 r. g Według kraju wysyłki.
a Data adjusted by working days. b 2015. c See general notes, item 14 on page 744. d Data concern households with at
least one person aged 16—74. e Desktop computers, laptops and handled computers (palmtops). f 2013. g By country of
consignment.
760 Przegląd międzynarodowy
Eksport — fob (ceny bieżące) w mld euro: Exports — fob (current prices) in bn euro:
Nadwyżka (+)/deficyt (–) sektora instytucji Surplus (+)/deficit (–) of the general gov-
rządowych i samorządowych w % pro- ernment sector in % of gross domestic
duktu krajowego brutto (ceny bieżące) –1,7 –1,5 –2,5 product (current prices)
Dług sektora instytucji rządowych i samo- Debt of the general government sector
rządowych w % produktu krajowego in % of gross domestic product
brutto (ceny bieżące) ............................ 83,2 88,9 54,1 (current prices)
Produkt krajowy brutto według parytetu Gross domestic product according to pur-
siły nabywczej na 1 mieszkańca w PPSc chasing power parity per capita in PPSc
(ceny bieżące) ....................................... 29100 30900 20100 (current prices)
produktu krajowego brutto ..................... 101,9 101,8 102,9 gross domestic product
nakładów brutto na środki trwałe ........... 103,4 104,5 92,1 gross fixed capital formation
Wartość dodana brutto (ceny bieżące) Gross value added (current prices) by
według rodzajów działalności w %: economic activity in %:
nakładów brutto na środki trwałe ........... 19,8 20,3 18,1 gross fixed capital formation
a Dotyczy grup produktów: sprzęt lotniczy, komputery — maszyny biurowe, elektronika — telekomunikacja, środki farma-
ceutyczne, aparatura naukowo-badawcza, maszyny elektryczne, maszyny nieelektryczne, chemikalia, uzbrojenie; dane za
2015 r. b Dane dotyczą eksportu do krajów spoza UE. c Patrz uwagi ogólne, ust. 18 na str. 746. d Obejmują pozostałe
rodzaje działalności.
a Data concern groups of products: aerospace, computers — office machinery, electronics — telecommunications,
pharmacy, scientific instruments, electrical machinery, non-electrical machinery, chemistry, armament; data for 2015.
b Data concern only extra EU. c See general notes, item 18 on page 746. d Including other kinds of activity.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [18].
International review 761
Powierzchnia. Ludność
Total area. Population
a Powierzchnia obejmująca łącznie obszar lądowy i wody śródlądowe; bez stref podbiegunowych i niezamieszkałych
wysp. b Bez Hawajów zaliczonych do Ameryki Północnej. c, d Łącznie z: c — europejską częścią Turcji, d — azjatycką
częścią Rosji.
a Total surface area, comprising land area and inland waters; excluding Polar Regions and uninhabited islands. b Ex-
cluding Hawaii which is included in North America. c, d, Including: c — the European part of Turkey, d — the Asian part of
Russia.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [12], [13].
AFRYKA AFRICA
Algieria Algeria .................................... 2381,7 40854 17 Algier Algiers 2014 2559 75,5a
Angola Angola .................................... 1246,7 29508 24 Luanda Luanda 2014 5288 .
Benin Benin ........................................ 114,8 11313 99 Porto-Novo b Porto-Novo b 2013 . 264
Botswana Botswana ........................... 581,7 2272 4 Gaborone Gaborone 2014 431c 249
Burkina Faso Burkina Faso ................. 270,8 19039 70 Wagadugu Ouagadougou 2014 2565 .
Burundi Burundi .................................. 27,8 10338 398 Bużumbura Bujumbura 2014 707 .
Czad Chad .......................................... 1284,0 13281 10 Ndżamena N’Djamena 2009 . 951
Demokratyczna Republika Konga Demo-
cratic Republic of the Congo ............... 2345,4 79723 34 Kinszasa Kinshasa 2015 . 11575
Dżibuti Djibouti .................................... 23,2 903 39 Dżibuti Djibouti 2014 . 522
Egipt Egypt ......................................... 996,6 88845 89 Kair Cairo 2014 18419 .
Erytrea Eritrea ..................................... 121,1 5352 53 Asmara Asmara 2014 . 775
Etiopia Ethiopia ................................... 1063,7 92255 87 Addis Abeba Addis Ababa 2015 . 3273
Gabon Gabon ..................................... 267,7 1891 7 Libreville Libreville 2014 695 .
Gambia Gambia (The Gambia) .......... 11,6 2089 180 Bandżul Banjul 2013 758 31,3
Ghana Ghana ..................................... 238,5 28238 118 Akra Accra 2010 . 2070
Gwinea Guinea ................................... 245,9 11089 45 Konakry Conakry 2014 1668 .
Gwinea Bissau Guinea-Bissau ............ 36,1 1834 65d Bissau Bissau 2014 . 473
Gwinea Równikowa Equatorial Guinea 28,1 1368 49 Malabo Malabo 2014 . 145
a 2008 r. b Rzeczywistą stolicą jest Kotonu (ludność w 2013 r. — 679 tys.). c 2011 r. d Na podstawie powierzchni
lądowej (28,1 tys. km2).
a 2008. b De facto capital is Cotonou (population in 2013 — 679 thous.). c 2011. d Based on land area (28,1 thous. km2).
762 Przegląd międzynarodowy
a 2009 r. b Stolicą sądowniczą jest Blanyre (ludność w 2015 r. — 885 tys.). c Bez Sahary Zachodniej. d 2014 r. e Stolicą
legislacyjną jest Kapsztad (ludność w 2011 r. — 3431 tys.), a sądowniczą — Bloemfontein (ludność w 2011 r. — 465 tys.).
f Obecnie jest wymieniona na liście terytoriów niesamodzielnych ONZ; przez Polskę traktowana jako terytorium o nieroz-
strzygniętym statusie międzynarodowym. g Stolica administracyjna; siedzibą parlamentu i króla jest Lobamba (ludność
w 2006 r. — 11 tys.). h 2008 r. i, m Na podstawie powierzchni lądowej: i — 883,8 tys. km2, m — 199,8 tys. km2. k, n Siedzi-
bą rządu jest: k — Dar es Salaam (ludność w 2012 r. — 4365 tys.), n — Abidżan (ludność w 2014 r. — 4395 tys.). l 2010 r.
a 2009. b The judicial capital is Blanyre (population in 2015 — 885 thous.). c Excluding Western Sahara. d 2014.
e The legislative capital is Cape Town (population in 2011 — 3431 thous.) and the judicial capital is Bloemfontein (popula-
tion in 2011 — 465 thous.). f It is currently listed on the United Nations list of Non-Self-Governing Territories; treated by
Poland as territory with undetermined international status. g The administrative capital; the legislative and royal capital is
Lobamba (population in 2006 — 11 thous.). h 2008. i, m Based on land area: i — 883,8 thous. km2, m — 199,8 thous. km2.
k, n The executive capital is: k — Dar es Salaam (population in 2012 — 4365 thous.), n — Abidjan (population in 2014
— 4395 thous.). l 2010.
International review 763
AMERYKA POŁUDNIOWA
SOUTH AMERICA
Argentyna Argentina ........................... 2780,4 43805 16 Buenos Aires Buenos Aires 2015 13834 3054
Boliwia Bolivia ..................................... 1098,6 10702 10 Sucrea Sucrea 2012 . 261
Brazylia Brazil ..................................... 8515,8 207345 24 Brasília Brasília 2015 4202 2915
Chile Chile .......................................... 756,1 18201 24 Santiagob Santiagob 2015 7314 .
Ekwador Ecuador ............................... 256,4 16226 63 Quito Quito 2010 . 1608
Gujana Guyana ................................... 215,0 740 4 Georgetown Georgetown 2012 . 33,1
Kolumbia Colombia ............................. 1141,8 48961 43 Bogota Bogotá 2015 9286 7862
Paragwaj Paraguay ............................ 406,8 6780 17 Asunción Asunción 2014 . 2307
Peru Peru ........................................... 1285,2 31489 25 Lima Lima 2015 10849 8852
Surinam Suriname .............................. 163,8 567 4 Paramaribo Paramaribo 2012 . 241
Urugwaj Uruguay ................................ 177,9 3708 21 Montevideo Montevideo 2014 1719c 1379
Wenezuela Venezuela ........................ 916,5 31029 34 Caracas Caracas 2011 3242 1943
a Siedzibą rządu i parlamentu jest La Paz (ludność w 2012 r. — 767 tys.). b Stolicą legislacyjną jest Valparaíso (ludność
w 2015 r. — 248 tys.). c 2011 r. d 2000 r. e Na podstawie powierzchni lądowej. f 2014 r. g Łącznie z wodami śródlądowymi
(221,8 tys. km2) i Wielkimi Jeziorami (155,6 tys. km2); bez wód przybrzeżnych (109,7 tys. km2) i wód terytorialnych
(198,9 tys. km2).
a The administrative capital is La Paz (population in 2012 — 767 thous.). b The legislative capital is Valparaíso (popula-
tion in 2015 — 248 thous.). c 2011. d 2000. e Based on land area. f 2014. g Including inland water (area 221,8 thous. km2)
and the Great Lakes (area 155,6 thous. km2); excluding coastal water (area 109,7 thous. km2) and territorial water (area
198,9 thous. km2).
764 Przegląd międzynarodowy
AUSTRALIA I OCEANIA
AUSTRALIA AND OCEANIA
Australia Australia ............................... 7692,2 24098 3 Canberra Canberra 2014 . 423
Fidżi Fiji .............................................. 18,3 874 48 Suva Suva 2007 173 74,5
Bairiki na atolu Tarawa
Kiribati Kiribati ..................................... 0,8 111 153a Bairiki on Tarawa Atoll 2010 . 3,5
Mikronezja Micronesia ........................ 0,7 102 146 Palikir Palikir 2010 . 6,6
Nauru Nauru ....................................... 0,02 10,1 476 Yaren Yaren 2011 . 0,8
Nowa Zelandia New Zealand .............. 270,7 4702 17 Wellington Wellington 2015 398 203
Palau Palau ........................................ 0,5 17,7 40a Ngerulmudb Ngerulmud b 2012 0,3 .
Papua-Nowa Gwinea Papua New Gui-
nea ..................................................... 462,8 8301 18 Port Moresby Port Moresby 2011 . 364
Samoa Samoa .................................... 2,8 195 70 Apia Apia 2011 63,4 36,7
Tonga Tonga ...................................... 0,8 103 143a Nuku’alofa Nuku’alofa 2011 36,1 24,2
Vaiaku na atolu Funafuti
Tuvalu Tuvalu ..................................... 0,03 11,2 437 Vaiaku on Funafuti Atoll 2012 . 6,2
Vanuatu Vanuatu ................................ 12,2 286 24 Port Vila Vila (Port-Vila) 2014 . 51,4
Delap na atolu Majuro
Delap-Uliga-Djarrit on Ma-
Wyspy Marshalla Marshall Islands ...... 0,2 54,0 298a juro Attoll 2011 . 27,8
Wyspy Salomona Solomon Islands ..... 28,4 658 23 Honiara Honiara 2010 . 63,3
AZJA ASIA
Afganistan Afghanistan ....................... 652,9 29666 45 Kabul Kabul 2014 . 3414
Arabia Saudyjska Saudi Arabia ........... 2149,7 31776 15 Rijad Riyadh (Al-Riyād) 2010 . 5188
Armenia Armenia ................................ 29,7 2994 101 Erywań Yerevan 2015 . 1072
Azerbejdżan Azerbaijan ...................... 86,6 9776 113 Baku Baku (Baky) 2015 2204 1229
Bahrajn Bahrain .................................. 0,8 1355 1760 Manama Manama 2009 . 163
Bangladesz Bangladesh ..................... c
147,6 161261 1157aDhaka Dhaka (Dacca) 2011 14543 11086
Bhutan Bhutan .................................... 38,4 770 20 Thimphu Thimphu 2015 . 123
Bandar Seri Begawan Ban-
Brunei Brunei (Brunei Darussalam) ..... 5,8 424 74 dar Seri Begawan 2011 . 203
Chiny China ........................................ 9572,9 1377380 144 Pekin Beijing (Peking) 2015 13452d .
Chiny — Specjalny Region Administra-
cyjny Hongkong China — Hong Kong
Special Administrative Region ............ 1,1 7294 6607 Hongkong Hong Kong 2015 . 7299
Chiny — Specjalny Region Administra-
cyjny Makau China — Macau Spe-
cial Administrative Region .................. 0,03 653 21480 Makau Macao 2015 . 519
Chiny — Tajwan China — Taiwan .......... 36,2 23507 653 Tajpej Taipei (T’ai-pei) 2015 . 2702
Cypr e Cyprus e .................................... 9,3 1167 126 Nikozjaf Nicosiaf 2014 241 55,0g
Filipiny Philippines .............................. 300,0 102572 342 Manila Manila 2015 12887 1780
Gruzjah Georgiah ................................ 57,2 3654 64 Tbilisi Tbilisi 2014 . 1144
Indie India ........................................... 3166,4 1320844 417 Nowe Delhi New Delhi 2011 . 250
i
Indonezja Indonesia ............................ 1910,9 258843 136 Dżakarta Jakarta 2015 30091 10178
Irak Iraq .............................................. 434,1 37866k 87k Bagdad Baghdad 2011 . 6150
Iran Iran ............................................... 1628,8 79373 50 Teheran Tehrān 2011 . 8154
a Na podstawie powierzchni lądowej (w przypadku Tonga — 718 km2). b Miejscowość w stanie Melekeok, do której
w 2006 r. przeniesiono stolicę państwa. c Łącznie z obszarem rzecznym (8,2 tys. km2). d Łącznie z powiatami pod jurys-
dykcją władz miejskich. e Dane dotyczą całego Cypru. f Bez tureckiej części Nikozji (ludność w 2011 r. — 61,4 tys.).
g 2011 r. h Bez Abchazji i Osetii Południowej. i 2014 r. k Łącznie z 401 tys. uchodźców w krajach sąsiednich.
a Based on land area (for Tonga — 718 km2). b City in State of Melekeok to which in 2006 the capital of the country was
moved. c Including river area (8,2 thous. km2). d Including counties under the jurisdiction of city governments. e Data relate
to the whole Cyprus. f Excluding Turkish Nicosia (population in 2011 — 61,4 thous.). g 2011. h Excluding Abkhazia and
South Ossetia. i 2014. k Including 401 thous. refugees in neighbouring countries.
International review 765
Portugalia Portugal ............................. 92,2 10302 112 Lizbona Lisbon 2011 2822 548
Rosja Russia ....................................... 17098,2 144370 8 Moskwa Moscow 2015 . 12198
Rumunia Romania .............................. 238,4 19754 83 Bukareszt Bucharest 2013 . 1921
San Marino San Marino ..................... 0,06 33,1 541 San Marino San Marino 2015 . 4,0
Serbia Serbia ...................................... 77,5 7066 91 Belgrad Belgrade 2014 1675 1357a
Słowacja Slovakia ............................... 49,0 5429 111 Bratysława Bratislava 2015 . 423
Słowenia Slovenia ............................... 20,3 2065 102 Lublana Ljubljana 2016 . 280
Szwajcaria Switzerland ....................... 41,3 8372 203 Berno Bern (Berne) 2015 . 130
Szwecja Sweden ................................ 447,4 9904 24 Sztokholm Stockholm 2015 2231 924
Ukraina Ukraine .................................. 603,6 44921 74 Kijów Kyiv (Kiev) 2016 . 2910
Watykan Vatican City (Holy See) .......... 0,0004 0,8 1998 Watykan Vatican City 2014 . 0,8
a
Węgry Hungary ................................... 93,0 9810 105 Budapeszt Budapest 2015 2548 1758
Wielka Brytania (Zjednoczone Króle-
stwo) United Kingdom ..................... 242,5 65630 271 Londyn London 2015 8674k .
Włochy Italy ........................................ 301,3 60815 202 Rzym Rome (Roma) 2015 . 2865
a 2013 r. b 2011 r. c Łącznie z Korsyką. d Na podstawie powierzchni lądowej. e Siedzibą rządu jest Haga (ludność
w 2015 r. — 515 tys.). f 2012 r. g Łącznie z Svalbard i Jan Mayen. h 2015 r. i Na podstawie bilansów — stan w dniu 30 VI.
k Wielki Londyn.
a 2013. b 2011. c Including Corsica. d Based on land area. e The seat of government is the Hague (population in 2015
— 515 thous.). f 2012. g Including Svalbard and Jan Mayen. h 2015. i Based on balances — as of 30 VI. k Greater London.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [1], [2].
International review 767
Australia Australia
Australia i Oceania
Norfolk Norfolk Island ................ Australia and Oceania 0,04 2011 1,8 52 Kingston Kingston
Dania Denmark
Ameryka Północna
Grenlandia Greenland ............... North America 2166 2016 55,8 0,0 Nuuk Nuuk (Godthåb)
Wyspy Owcze Faroe Islands ..... Europa Europe 1,4 2016 49,5 35 Thorshavn Thorshavn
Francja France
Ameryka Północna
Gwadelupa Guadeloupe ........... North America 1,6 2016 399 245 Basse-Terre Basse-Terre
Majotta Mayotte ....................... Afryka Africa 0,4 2016 236 680 Mamoudzou Mamoudzou
Reunion Reunion ...................... Afryka Africa 2,5 2016 841 334 Saint Denis Saint Denis
Wallis i Futuna Wallis and Futuna 0,3 2015 15,6 57 Mata Utu Mata Utu
Australia i Oceania
Wyspa Clippertona Clipperton Australia and Oceania
Island ....................................... 0,01 x x x x
a Uszeregowane alfabetycznie; dane dotyczą krajów, do których przynależą politycznie poszczególne terytoria niesamo-
dzielne. b Terytorium utworzono w 2007 r.
a In alphabetical order; data concern countries with politically dependent territories. b Territory established in 2007.
768 Przegląd międzynarodowy
Holandia Netherlands
Aruba Aruba .............................. 0,2 2016 112 579 Oranjestad Oranjestad
Ameryka Południowa
Bonaire b Bonaire b .................... South America 0,3 2015 18,9 66 Kralendijk Kralendijk
Curaçao b Curaçao b ................. 0,4 2016 160 360 Willemstad Willemstad
Saba b Saba b ............................ 0,01 2015 1,8 139 The Bottom The Bottom
Ameryka Północna
b b
Sint Eustatius Sint Eustatius ... North America 0,02 2015 3,9 185 Oranjestad Oranjestad
Sint Maarten b Sint Maarten b .... 0,03 2016 40,0 1176 Philipsburg Philipsburg
Norwegia Norway
Jan Mayen Jan Mayen .............. 0,4 2015 0,02 0,0 x
Europa Europe Longyearbyen Longyear-
Svalbard Svalbard ..................... 61,0 2016 2,7 0,0 byen
Ocean Atlantycki
Wyspa Bouveta Bouvet Island ... Atlantic Ocean 0,05 x x x x
Ocean Spokojny
Wyspa Piotra I Peter I Island ..... Pacific Ocean 0,2 x x x x
Ziemia Królowej Maud Queen
Maud Land ............................... Antarktyda Antarctica 2300 2015 0,04 0,0 x
Australia i Oceania
Pitcairn f Pitcairn Islandsf ............ Australia and Oceania 0,005 2015 0,1 11 Adamstown Adamstown
Turks i Caicos Turks and Caicos Ameryka Północna Cockburn Town Cock-
Islands ...................................... North America 0,5 2014 35,2 71 burn Town
Wyspa Man Isle of Man ........... Europa Europe 0,6 2015 87,5 153 Douglas Douglas
a Uszeregowane alfabetycznie; dane dotyczą krajów, do których przynależą politycznie poszczególne terytoria niesamo-
dzielne. b Osiem wiosek (w tym Fagatogo i Utulei) jest wspólnie nazywanych Pago Pago. c Obejmuje Orkady Południowe,
Szetlandy Południowe oraz część Antarktydy. d Obejmuje wyspy Czagos. e Siedzibą rządu jest Brades. f, g Łącznie
z wyspami: f — Henderson, Ducie i Oeno, g — Inaccessible, Nightingale i Gough.
a In alphabetical order; data concern countries with politically dependent territories. b Eight villages (including Fagatogo
and Utulei) are collectively known as Pago Pago. c The territory includes the South Orkney Islands,
the South Shetland Islands and the part of Antarctica. d Including Chagos Archipelago. e The seat of government
is Brades. f, g Including islands: f — Henderson, Ducie and Oeno, g — Inaccessible, Nightingale and Gough.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [1], [2].
AFRYKA AFRICA
Algieria — Algier .................................. 2014 2559 75,5a Algeria — Algiers
Angola — Luanda ................................ 2014 5288 . Angola — Luanda
Burkina Faso — Wagadugu ................. 2014 2565 . Burkina Faso — Ouagadougou
Demokratyczna Republika Konga Democratic Republic of the Congo
Kinszasa .......................................... 2015 . 11575 Kinshasa
Lubumbashi ...................................... 2014 . 2015 Lubumbashi
Mbuji-Mayi ........................................ 2014 . 2007 Mbuji-Mayi
Egipt Egypt
Aleksandria ...................................... 2014 4694 . Alexandria
Giza .................................................. 2014 . 2891 Giza (Al-Jīzah)
Kair .................................................. 2014 18419 . Cairo
Etiopia — Addis Abeba ........................ 2015 . 3273 Ethiopia — Addis Ababa
Ghana Ghana
Akra .................................................. 2010 . 2070 Accra
Kumasi ............................................. 2010 . 2035 Kumasi
Kamerun — Duala ............................... 2010 . 2130 Cameroon — Douala
Kenia — Nairobi ................................... 2010 . 3250 Kenya — Nairobi
Liberia — Monrovia .............................. 2014 2164 . Liberia — Monrovia
Madagaskar — Antananarywa ............. 2014 . 2146 Madagascar — Antananarivo
Maroko Morocco
Casablanca ...................................... 2014 3360 . Casablanca
Rabat ................................................ 2014 2120 578 Rabat
Mozambik — Maputo ............................ 2015 2119b 1242 Mozambique — Maputo
Nigeria Nigeria
Abudża ............................................. 2014 2301 . Abuja
Ibadan .............................................. 2014 3085 . Ibadan
Kano ................................................. 2014 3508 . Kano
Lagos ............................................... 2014 12614 . Lagos
Port Harcourt .................................... 2014 2227 . Port Harcourt
Południowa Afryka South Africa
Durban ............................................. 2011 . 2786 Durban
Johannesburg .................................. 2011 . 7861 Johannesburg
Kapsztad .......................................... 2011 . 3431 Cape Town
Senegal — Dakar ................................ 2013 . 2647 Senegal — Dakar
Somalia — Mogadiszu ......................... 2014 2014 . Somalia — Mogadishu
Sudan — Chartum ............................... 2014 5000 1411a Sudan — Khartoum
Tanzania — Dar es Salaam ................. 2012 . 4365 Tanzania — Dar es Salaam
Tunezja — Tunis .................................. 2014 2640 639 Tunisia — Tunis
Wybrzeże Kości Słoniowej — Abidżan 2014 . 4395 Côte d'lvoire (Ivory Coast) — Abidjan
Zimbabwe — Harare ............................ 2012 2123 1485 Zimbabwe — Harare
AMERYKA POŁUDNIOWA SOUTH AMERICA
Argentyna — Buenos Aires .................. 2015 13834 3054 Argentina — Buenos Aires
Brazylia Brazil
Belo Horizonte .................................. 2015 5813 2503 Belo Horizonte
Brasília ............................................. 2015 4202 2915 Brasília
Campinas ......................................... 2015 3081 1164 Campinas
Fortaleza .......................................... 2015 3853 2591 Fortaleza
Kurytyba ........................................... 2015 3450 1879 Curitiba
Manaus ............................................ 2015 . 2058 Manaus
Porto Alegre ..................................... 2015 4179 1477 Porto Alegre
Recife ............................................... 2015 3914 1617 Recife
Rio de Janeiro .................................. 2015 12167 6477 Rio de Janeiro
Salvador ........................................... 2015 3953 2921 Salvador
São Paulo ........................................ 2015 21091 11968 São Paulo
Chile — Santiago ................................. 2015 7314 . Chile — Santiago
Ekwador — Guayaquil ......................... 2010 . 2279 Ecuador — Guayaquil
Kolumbia Colombia
Bogota .............................................. 2015 9286 7862 Bogotá
Cali ................................................... 2015 2911 2333 Cali
Medellín ........................................... 2015 3777 2435 Medellín
Paragwaj — Asunción .......................... 2014 . 2307 Paraguay — Asunción
Peru — Lima ........................................ 2015 10849 8852 Peru — Lima
Wenezuela — Caracas ........................ 2011 3242 1943 Venezuela — Caracas
a 2008 r. b 2014 r.
International review 771
a 2011 r. b 2014 r.
772 Przegląd międzynarodowy
Ś W I A T ............. 1 VII 2016 2539a 2284a 2011a 634a 34,0 30,6 26,9 8,5 W O R L D
w tym: of which:
Argentyna ............ 1 VII 2015 14388 13156 10958 4635 33,4 30,5 25,4 10,7 Argentina
Australia ............... 1 VII 2014 5898 6676 7461 3456 25,1 28,4 31,8 14,7 Australia
Austria ................. 1 I 2016 1706 2292 3087 1605 19,6 26,4 35,5 18,5 Austria
Belgia ................... 1 I 2016 2556 2893 3799 2063 22,6 25,6 33,6 18,2 Belgium
Białoruś ................ 1 I 2015 1984 2825 3323 1349 20,9 29,8 35,0 14,2 Belarus
Brazylia ................ 1 VII 2015 64549 67727 56031 16144 31,6 33,1 27,4 7,9 Brazil
Bułgaria ............... 1 I 2016 1311 1869 2512 1462 18,3 26,1 35,1 20,4 Bulgaria
Chiny ................... 31 XII 2011 316445 443375 464498 122989 23,5 32,9 34,5 9,1 China
Chorwacja ............ 1 I 2016 847 1079 1459 805 20,2 25,8 34,8 19,2 Croatia
Cypr ..................... 1 I 2016 191 267 262 128 22,5 31,4 30,9 15,1 Cyprus
Czechy ................. 1 I 2016 2082 2902 3638 1932 19,7 27,5 34,5 18,3 Czech Republic
Dania ................... 1 I 2016 1311 1422 1899 1074 23,0 24,9 33,3 18,8 Denmark
Estonia ................. 1 I 2016 271 358 436 250 20,6 27,2 33,2 19,0 Estonia
Finlandia .............. 1 I 2016 1197 1384 1783 1123 21,8 25,2 32,5 20,5 Finland
Francja ................. 1 I 2016 16404 15988 21808 12560 24,6 23,9 32,7 18,8 France
Grecja .................. 1 I 2016 2092 2668 3732 2293 19,4 24,7 34,6 21,3 Greece
Hiszpania ............. 1 I 2016 9211 11794 16741 8700 19,8 25,4 36,0 18,7 Spain
Holandia .............. 1 I 2016 3818 4164 5912 3085 22,5 24,5 34,8 18,2 Netherlands
Indie ..................... 9 II 2011 492971 386574 260635 66185 40,9 32,0 21,6 5,5 India
Irlandia ................. 1 I 2016 1325 1291 1485 624 28,0 27,3 31,4 13,2 Ireland
Japonia ................ 1 VII 2015 22128 28582 42593 33657 17,4 22,5 33,5 26,5 Japan
Kanada ................ 1 VII 2015 7851 9829 12382 5787 21,9 27,4 34,5 16,1 Canada
Korea Południowa 1 VII 2015 10215 14458 19320 6624 20,2 28,6 38,2 13,1 South Korea
Litwa .................... 1 I 2016 586 744 1010 549 20,3 25,8 35,0 19,0 Lithuania
Luksemburg ......... 1 I 2016 128 166 200 82 22,2 28,9 34,7 14,2 Luxembourg
Łotwa ................... 1 I 2016 387 520 676 387 19,6 26,4 34,3 19,6 Latvia
Malta .................... 1 I 2016 86 125 141 83 19,7 28,7 32,5 19,0 Malta
Meksyk ................ 1 VII 2015 44602 38263 29884 8256 36,9 31,6 24,7 6,8 Mexico
Niemcy ................. 1 I 2016 15071 20095 29709 17300 18,3 24,5 36,2 21,1 Germany
Norwegia ............. 1 I 2016 1260 1397 1699 855 24,2 26,8 32,6 16,4 Norway
Nowa Zelandia ..... 1 VII 2015 1231 1212 1478 754 26,3 25,9 31,6 16,1 New Zealand
P o l s k a ............ 1 I 2016 7732 11592 13037 6076 20,1 30,2 33,9 15,8 P o l a n d
Południowa Afryka 1 VII 2014 21397 17815 11818 2972 39,6 33,0 21,9 5,5 South Africa
Portugalia ............ 1 I 2016 2021 2504 3675 2141 19,5 24,2 35,5 20,7 Portugal
Rosja ................... 1 I 2014 30339 44768 49704 18856 21,1 31,2 34,6 13,1 Russia
Rumunia .............. 1 I 2016 4148 5282 6894 3436 21,0 26,7 34,9 17,4 Romania
Słowacja .............. 1 I 2016 1118 1648 1876 784 20,6 30,4 34,6 14,4 Slovakia
Słowenia .............. 1 I 2016 401 535 748 380 19,4 25,9 36,2 18,4 Slovenia
Stany Zjednoczone 1 VII 2015 82126 87251 104281 47761 25,6 27,1 32,4 14,9 United States
Szwajcaria ........... 1 I 2016 1676 2225 2931 1495 20,1 26,7 35,2 18,0 Switzerland
Szwecja ............... 1 I 2016 2240 2567 3098 1947 22,7 26,1 31,4 19,8 Sweden
Turcja ................... 1 I 2016 25472 25209 21565 6495 32,3 32,0 27,4 8,2 Turkey
Ukraina ................ 1 I 2015 8523 12867 14695 6676 19,9 30,1 34,4 15,6 Ukraine
Węgry .................. 1 I 2016 1930 2651 3453 1797 19,6 27,0 35,1 18,3 Hungary
Wielka Brytania .... 1 I 2016 15382 17300 20975 11726 23,5 26,5 32,1 17,9 United Kingdom
Włochy ................. 1 I 2016 11163 13915 22217 13370 18,4 22,9 36,6 22,0 Italy
a W milionach.
a In millions.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [12], [13], [15].
776 Przegląd międzynarodowy
b b
Ś W I A T ............................ 20,5 19,9 19,2 8,3 8,0 7,7 44,3 37,5 31,7 12,3 11,9 11,4b
WORLD
w tym:
of which:
Argentyna ........................... 18,8 18,2 17,4b 7,7 7,6 7,6b 15,3 13,0 11,1 11,1 10,5 9,8b
Argentina
Australia .............................. 12,8 13,7 12,7b 6,4 6,5 6,6b 4,8 4,1 3,0 6,4 7,2 6,1b
Australia
Austria ................................ 9,5 9,4 10,0 9,1 9,2 9,2 4,2 3,9 3,1 0,4 0,2 0,8
Austria
Belgia .................................. 11,4 11,9 10,8 9,9 9,7 9,5 3,7 3,6 3,3 1,6 2,3 1,2
Belgium
Białoruś ............................... 9,3 11,4 12,4 14,5 14,5 12,6 7,1 4,0 3,5c –5,3 –3,1 –0,2
Belarus
Brazylia ............................... 18,1 15,6 14,5b 5,9 6,0 6,2b 19,5 14,8 14,6 12,2 9,6 8,4b
Brazil
Bułgaria .............................. 9,3 10,2 9,1 14,8 14,9 15,1 10,4 9,4 6,6 –5,5 –4,7 –6,0
Bulgaria
Chiny .................................. 12,4 11,9 12,1b 6,5 7,1 7,1b 20,3 13,5 9,2 5,9 4,8 5,0b
China
Chorwacja ........................... 9,9 10,1 9,0 12,0 12,1 12,4 5,7 4,4 4,1 –2,2 –2,0 –3,4
Croatia
Cypr .................................... 11,2 11,8 11,1 7,3 6,2 6,4 4,6 3,2 2,7 3,8 5,7 4,7
Cyprus
Czechy ................................ 10,0 11,2 10,7 10,6 10,2 10,2 3,4 2,7 2,5 –0,6 1,0 0,5
Czech Republic
Dania .................................. 11,9 11,4 10,8 10,1 9,8 9,2 4,4 3,4 3,7 1,7 1,6 1,5
Denmark
Estonia ................................ 10,6 11,9 10,7 12,8 11,9 11,7 5,4 3,3 2,5 –2,2 0,0 –1,0
Estonia
Finlandia ............................. 11,0 11,4 9,6 9,1 9,5 9,8 3,0 2,3 1,7 1,9 1,9 –0,2
Finland
Francja ................................ 12,8 12,9 11,7 8,5 8,5 8,8 3,8 3,6 3,7 4,3 4,4 3,0
France
Grecja ................................. 9,8 10,3 8,6 9,6 9,8 11,0 3,8 3,8 4,0 0,2 0,5 –2,4
Greece
Hiszpania ............................ 10,6 10,4 8,7 8,8 8,2 8,8 3,7 3,2 2,7 1,8 2,3 0,0
Spain
Holandia ............................. 11,5 11,1 10,1 8,4 8,2 8,7 4,9 3,8 3,3 3,2 2,9 1,4
Netherlands
Indie .................................... 24,1 21,6 19,7b 8,1 7,6 7,3b 55,8 46,3 37,9 16,0 14,0 12,4b
India
Irlandia ................................ 14,8 16,5 13,5 6,8 6,1 6,4 3,8 3,6 3,4 8,0 10,4 7,1
Ireland
Japonia ............................... 8,4 8,5 7,9b 8,5 9,5 10,2b 2,7 2,4 2,0 –0,1 –1,0 –2,3b
Japan
Kanada ............................... 10,7 11,1 10,9b 7,1 7,1 7,5b 5,3 4,9 4,3 3,6 4,0 3,4b
Canada
Korea Południowa ............... 8,9 9,4 8,6b 5,0 5,1 5,4b 4,8 3,5 2,9 3,9 4,3 3,2b
South Korea
Litwa ................................... 8,9 9,9 10,7 13,2 13,6 14,3 7,1 5,0 4,2 –4,3 –3,7 –3,7
Lithuania
Luksemburg ........................ 11,5 11,6 10,4 7,8 7,4 6,8 2,6 3,4 2,8 3,8 4,2 3,6
Luxembourg
Łotwa .................................. 9,8 9,4 11,2 14,6 14,3 14,6 7,7 5,6 4,1 –4,9 –4,9 –3,4
Latvia
Malta ................................... 9,6 9,4 10,2 7,8 7,3 7,6 5,4 5,6 5,8 1,8 2,1 2,6
Malta
Meksyk ............................... 21,9 20,0 18,5b 4,6 4,7 4,8b 16,7 14,4 11,3 17,3 15,4 13,7b
Mexico
Niemcy ................................ 8,3 8,3 9,3 10,1 10,5 11,2 3,9 3,4 3,3 –1,8 –2,2 –1,8
Germany
Norwegia ............................ 12,3 12,6 11,2 8,9 8,5 7,8 3,1 2,8 2,3 3,4 4,1 3,5
Norway
Nowa Zelandia .................... 14,0 14,7 13,3b 6,5 6,5 6,9b 5,4 5,1 4,7 7,4 8,2 6,4b
New Zealand
P o l s k a ........................... 9,6 10,7 9,9 9,7 9,8 10,1 6,4 5,0 4,0 –0,1 0,9 –0,2
Poland
Południowa Afryka .............. 23,0 21,5 20,4b 14,6 13,6 12,4b 51,5 38,2 33,6 8,4 7,9 8,0b
South Africa
Portugalia ........................... 10,4 9,6 8,4 10,2 10,0 10,7 3,5 2,5 2,9 0,2 –0,4 –2,3
Portugal
Rosja .................................. 10,2 12,5 13,3b 16,1 14,2 13,0b 14,4 10,3 8,2 –5,9 –1,7 0,3b
Russia
Rumunia ............................. 10,4 10,5 9,6 12,3 12,8 13,0 15,0 9,8 7,6 –1,9 –2,3 –3,5
Romania
Słowacja ............................. 10,1 11,2 10,6 10,0 9,9 9,6 7,2 5,7 5,1 0,2 1,3 1,0
Slovakia
Słowenia ............................. 9,1 10,9 9,9 9,4 9,1 9,5 4,1 2,5 1,6 –0,3 1,8 0,3
Slovenia
Stany Zjednoczone ............. 14,0 13,0 12,4b 8,3 8,0 8,2b 6,8 6,3 5,6 5,7 5,0 4,2b
United States
Szwajcaria .......................... 9,8 10,3 10,5 8,2 8,0 7,8 4,2 3,8 3,9 1,6 2,3 2,7
Switzerland
Szwecja .............................. 11,2 12,3 11,8 10,2 9,6 9,2 2,4 2,5 2,5 1,1 2,7 2,7
Sweden
Turcja .................................. 18,2 17,2 16,5 5,9 5,4 5,3 25,8 12,0 10,7 12,3 11,8 11,2
Turkey
Ukraina ............................... 9,1 10,9 9,6b 16,7 15,3 13,9b 10,0 9,2 7,8c –7,6 –4,4 –4,3b
Ukraine
Węgry ................................. 9,7 9,0 9,7 13,5 13,0 13,0 6,2 5,3 4,2 –3,8 –4,0 –3,2
Hungary
Wielka Brytania ................... 12,0 12,9 11,8 9,6 8,9 9,1 5,1 4,2 3,9 2,3 3,9 2,7
United Kingdom
Włochy ................................ 9,6 9,5 7,8 9,8 9,9 10,1 3,3 3,0 2,9 –0,2 –0,4 –2,3
Italy
Australiab ............... 161734 202212 223654 27751 29320 32637c 133983 172892 . +6,8d .
Australia b
Austria ................... 114465 70978 166323 70133 51651 56689 44332 19327 109634 +6,1 +13,0
Austria
Belgia ..................... 132810 135281 146626 86899 66013 89794 45911 69268 56832 +4,7 +5,5
Belgium
Chorwacja .............. . 8846 11706 . 13017 29651 . –4171 –17945 +2,5 –4,3
Croatia
Cypr ....................... 10320 20206 15183 2192 4293 17183 8128 15913 –2000 +11,0 –2,4
Cyprus
Czechy ................... 60294 48317 29602 24065 61069 25684 36229 –12752 3918 +3,0 +1,5
Czech Republic
Dania ..................... 52458 52236 78492 45869 41456 44625 6589 10780 33867 +1,2 +7,4
Denmark
Estonia ................... 1436 2810 15413 4610 5294 13003 –3174 –2484 2410 –3,8 +1,8
Estonia
Finlandia ................ 21355 25636 28746 12369 11905 16305 8986 13731 12441 +1,7 +2,3
Finland
Francja ................... . 307111 363869 . 269531 297969 . 37580 65900 +3,0 +1,0
France
Grecja .................... 70933 60462 64446 38583 62041 109351 32350 –1579 –44905 +2,9 –4,1
Greece
Hiszpania ............... 719284 360705 342114 68011 403377 343875 651273 –42672 –1761 +14,5 –0,2
Spain
Holandia ................ 92297 126776 166872 83399 95970 112330 8898 30806 54542 –1,4 +3,2
Netherlands
Irlandia ................... 102000 52339 76888 34350 78099 77128 67650 –25760 –240 +15,2 –0,1
Ireland
Japoniab ................. 372329 287071 391160 291970 242634 223542 80359 44437 167618 +0,0d .
Japanb
Korea Południowab 253729 293070 372935 264608 196076 301010 –10879 96994 71925 . .
South Koreab
Litwa ...................... 6789 5213 22130 57885 83157 44533 –51096 –77944 –22403 –15,4 –7,7
Lithuania
Luksemburg ........... 14397 16962 23803 8287 9302 12644 6110 7660 11159 +13,1 +19,6
Luxembourg
a, d Do obliczenia relacji (licznik) przyjęto saldo migracji jako różnicę: a — przyrostu rzeczywistego i naturalnego ludno-
ści, d — imigracji i emigracji. b Na pobyt stały. c 2014 r.
a, d For calculating the ratio (numerator) net migration was adopted as the difference between: a — actual and natural
increase, d — immigration and emigration. b For permanent residence. c 2014.
International review 779
Łotwa ..................... 6691 4011 9479 17643 39651 20119 –10952 –35640 –10640 –4,9 –5,4
Latvia
Malta ...................... 2075 4275 12831 . 4201 8655 . 74 4176 +4,0 +9,7
Malta
Niemcy ................... 707352 404055 1543848 628399 252456 347162 78953 151599 1196686 +1,0 +14,3
Germany
Norwegia ............... 40148 69214 60816 21709 25835 29173 18439 43379 31643 +4,0 +5,7
Norway
Nowa Zelandiab ..... 54798 57618 91767 22791 26277 22112 32007 31341 69655 +1,7d +11,3cd
New Zealand b
P o l s k ae ............. 9364 54499 46129c 22242 41216 54960c –12878 13283 –8831c –0,3d –0,2cd
P o l a n de
Portugalia .............. 21741 27575 29896 6360 23760 40377 15381 3815 –10481 +1,5 –1,0
Portugal
Rumunia ................ . 149885 132795 . 197985 194718 . –48100 –61923 –4,0 –2,3
Romania
Słowacja ................ 5276 5272 6997 1873 4447 3870 3403 825 3127 –0,1 +0,6
Slovakia
Słowenia ................ 15041 15416 15420 8605 15937 14913 6436 –521 507 +3,2 +0,2
Slovenia
Szwajcaria ............. 118270 161778 153627 82090 96839 116631 36180 64939 36996 +4,3 +8,5
Switzerland
Szwecja ................. 65229 98801 134240 38118 48853 55830 27111 49948 78410 +3,0 +8,1
Sweden
Węgry .................... 27820 25519 58344 3658 13365 43225 24162 12154 15119 +1,7 +1,5
Hungary
Wielka Brytania ...... . 590950 631452 328408 339306 299183 . 251644 332269 +4,9 +5,1
United Kingdom
Włochy ................... 304960 458856 280078 53931 78771 146955 251029 380085 133123 +3,5 +0,5
Italy
a, d Do obliczenia relacji (licznik) przyjęto saldo migracji jako różnicę: a — przyrostu rzeczywistego i naturalnego ludno-
ści, d — imigracji i emigracji. b Na pobyt stały. c 2014 r. e W 2005 r. — migracje na pobyt stały, w latach 2010 i 2014 —
migracje długookresowe, tj. na okres 12 miesięcy i więcej (w tym na pobyt stały).
a, d For calculating the ratio (numerator) net migration was adopted as the difference between: a — actual and natural
increase, d — immigration and emigration. b For permanent residence. c 2014. e In 2005 — migration for permanent
residence, in 2010 and 2014 — long–term migration, i.e. for a period 12 months and more (of which for permanent resi-
dence).
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [16].
780 Przegląd międzynarodowy
a 2011 r. b 2014 r. c 2013 r. d 2012 r. e Łącznie z unieważnionymi. f Dane dotyczą tylko obywateli Japonii na terenie
Japonii. g Bez obcych sił zbrojnych, cywilnych cudzoziemców zatrudnionych przez siły zbrojne i personelu dyplomatyczne-
go oraz osób pozostających na ich utrzymaniu. h Łącznie z małżeństwami jednopłciowymi. i Bez danych dla Kalifornii,
Georgii, Hawajów, Indiany, Luizjany oraz Minnesoty.
a 2011. b 2014. c 2013. d 2012. e Including annulments. f Data refer to Japanese nationals in Japan only. g Excluding
alien armed forces, civilian aliens employed by armed forces, and foreign diplomatic personnel and their dependants.
h Including same sex marriages. i Excluding data for California, Georgia, Hawaii, Indiana, Louisiana and Minnesota.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [12], [15].
International review 781
Argentyna ................. 72,7 72,6a 58,9b 31,2c 15,3d 79,9 79,7a 65,9b 37,1c 19,8d Argentina
Australia .................... 80,9 80,2a 66,3b 37,5c 19,8d 84,8 84,0a 70,1b 40,8c 22,4d Australia
Austria ...................... 78,8 78,1 64,2 35,2 18,1 83,7 83,0 69,0 39,6 21,3 Austria
Belgia ........................ 78,7 78,0 64,1 35,2 18,2 83,4 82,6 68,8 39,4 21,5 Belgium
Białoruś ..................... 68,6 67,9 54,0 26,7 12,9 79,0 78,2 64,4 35,4 18,0 Belarus
Brazylia ..................... 71,4 71,6a 57,9b 31,7c 16,2d 78,7 78,7a 65,0b 36,4c 19,3d Brazil
Bułgaria .................... 71,2 70,8 57,0 28,7 14,0 78,2 77,6 63,8 34,8 17,6 Bulgaria
Chiny ........................ 74,6 74,4a 60,7b 31,9c 14,8d 77,6 77,3a 63,6b 34,6c 16,9d China
Chorwacja ................. 74,4 73,7 59,8 31,1 15,2 80,5 79,8 66,0 36,6 18,7 Croatia
Cypr .......................... 79,9 79,0 65,1 36,2 18,4 83,7 82,9 69,0 39,5 20,8 Cyprus
Czechy ...................... 75,7 74,9 61,0 32,3 15,9 81,6 80,8 66,9 37,5 19,4 Czech Republic
Dania ........................ 78,8 78,1 64,2 35,1 18,0 82,7 82,0 68,1 38,6 20,7 Denmark
Estonia ...................... 73,2 72,4 58,6 30,7 15,5 82,2 81,4 67,6 38,5 20,7 Estonia
Finlandia ................... 78,7 77,8 63,9 35,2 18,3 84,4 83,6 69,6 40,2 21,9 Finland
Francja ...................... 79,2 78,5 64,7 36,0 19,4 85,5 84,8 71,0 41,6 23,5 France
Grecja ....................... 78,5 77,8 63,9 35,1 18,5 83,7 83,0 69,2 39,7 21,3 Greece
Hiszpania .................. 80,1 79,3 65,4 36,2 19,0 85,7 85,0 71,0 41,5 23,0 Spain
Holandia ................... 79,9 79,1 65,3 36,1 18,4 83,2 82,5 68,6 39,1 21,1 Netherlands
Indie .......................... 66,9 68,5a 55,6b 28,7c 13,9d 69,9 71,6a 59,0b 31,3c 15,1d India
Irlandia ...................... 79,6 78,9 65,0 36,1 18,4 83,4 82,6 68,7 39,3 21,0 Ireland
Japonia ..................... 80,5 79,7a 65,8b 36,8c 19,4d 86,8 86,0a 72,1b 42,7c 24,2d Japan
Kanada ..................... 80,2 79,6a 65,7b 36,9c 19,4d 84,1 83,4a 69,5b 40,2c 22,1d Canada
Korea Południowa ..... 78,8 78,1a 64,2b 35,3c 18,1d 85,5 84,7a 70,8b 41,5c 22,7d South Korea
Litwa ......................... 69,2 68,5 54,7 27,8 14,1 79,7 79,0 65,3 36,5 19,2 Lithuania
Luksemburg .............. 80,0 79,4 65,5 36,5 18,9 84,7 83,8 69,8 40,2 21,8 Luxembourg
Łotwa ........................ 69,7 69,1 55,3 28,2 14,2 79,5 78,7 64,9 36,0 18,9 Latvia
Malta ......................... 79,7 79,2 65,4 36,3 18,7 84,0 83,4 69,6 40,1 21,6 Malta
Meksyk ...................... 73,9 73,9a 60,3b 33,3c 17,4d 79,5 79,4a 65,7b 36,8c 19,7d Mexico
Niemcy ...................... 78,3 77,6 63,7 34,7 17,9 83,1 82,4 68,5 39,0 21,0 Germany
Norwegia .................. 80,5 79,7 65,8 36,7 18,9 84,2 83,4 69,4 39,9 21,6 Norway
Nowa Zelandia .......... 80,0 79,4a 65,6b 37,0c 19,4d 83,3 82,6a 68,8b 39,6c 21,4d New Zealand
P o l s k a ................. 73,6 72,9 59,0 30,8 15,7 81,6 80,9 67,0 37,6 20,1 Poland
Południowa Afryka .... 59,3 60,5a 47,8b 23,2c 11,1d 66,2 67,1a 54,2b 29,6c 15,2d South Africa
Portugalia ................. 78,1 77,4 63,5 34,7 18,0 84,3 83,5 69,6 40,1 21,7 Portugal
Rosjae ....................... 65,5 65,0 51,3 26,2 13,4 76,7 76,2 62,5 34,5 17,8 Russiae
Rumunia ................... 71,5 71,1 57,3 29,1 14,5 78,7 78,2 64,5 35,3 18,0 Romania
Słowacja ................... 73,1 72,5 58,7 30,3 15,0 80,2 79,6 65,8 36,4 18,8 Slovakia
Słowenia ................... 77,8 76,9 63,1 34,2 17,6 83,9 83,0 69,1 39,6 21,4 Slovenia
Stany Zjednoczone ... 76,9 76,4a 62,6b 34,6c 18,3d 81,6 81,0a 67,2b 38,3c 20,9d United States
Szwajcaria ................ 80,8 80,2 66,3 37,2 19,4 85,1 84,4 70,5 40,9 22,4 Switzerland
Szwecja .................... 80,4 79,6 65,7 36,8 18,9 84,1 83,3 69,4 39,9 21,5 Sweden
Turcja ........................ 75,4 75,3 61,6 32,9 16,1 81,0 80,8 67,1 37,8 19,5 Turkey
Ukraina ...................... 67,5 67,1 53,3 26,7 13,2 77,3 76,8 63,0 34,5 17,4 Ukraine
Węgry ....................... 72,3 71,6 57,8 29,0 14,5 79,0 78,3 64,4 35,1 18,2 Hungary
Wielka Brytania ......... 79,2 78,6 64,7 35,9 18,6 82,8 82,1 68,2 38,9 20,8 United Kingdom
Włochy ...................... 80,3 79,6 65,7 36,5 18,9 84,9 84,1 70,2 40,6 22,2 Italy
a—d Dane dotyczą osób w wieku lat: a — 1—4, b — 15—19, c — 45—49, d — 65—69. e 2014 r.
a—d Data concern persons at the age of: a — 1—4, b — 15—19, c — 45—49, d — 65—69. e 2014.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [17].
782 Przegląd międzynarodowy
Australia i Oceania ...................................... 2005 26,3 126 4714 944 1563 9909
Australia and Oceania 2010 26,0 129 4816 1060 1440 9012
2015 26,4 133 4718 1004 1430 7771
w tym:
of which:
Australia Australia ................................................... 27,3 71 3052 320 996 5399
Nowa Zelandia New Zealand .................................. 12,5 15 491 29 109 726
w tym:
of which:
Austria Austria ........................................................ 61,6 23 4090 285 472 3946
Belgia Belgium ........................................................ 72,2 25 5155 232 733 7816
Białoruś Belarus ...................................................... 14,9 9 473 74 5 285
Bułgaria Bulgaria .................................................... 1,0 5 56 2 5 71
Chorwacja Croatia .................................................. 89,0 26 2382 462 78 3218
Cypr b Cyprus b ........................................................ 2,4 2 48 3 8 46
Czechy Czech Republic .......................................... 32,9 18 1841 149 96 1178
Dania Denmark ....................................................... 0,8 1 70 16 3 90
Estonia Estonia ....................................................... 0,5 1 16 7 — 21
Finlandia Finland .................................................... 0,3 1 29 19 — 28
Francja France ........................................................ 74,9 184 16302 1227 2774 28548
Grecja Greece ........................................................ 1,2 8 90 3 22 97
Hiszpania Spain ...................................................... 93,3 119 22984 1812 3341 45139
Holandia Netherlands ............................................. 27,8 18 2260 126 657 4417
Irlandia Ireland ........................................................ 76,1 57 4431 162 545 6197
Litwa Lithuania ........................................................ 79,4 16 806 51 16 592
Luksemburg Luxembourg ....................................... 73,8 2 186 11 9 343
Łotwa Latvia ............................................................ 21,1 8 165 17 — 108
Malta Malta ............................................................. 89,2 7 777 67 51 904
Niemcy Germany .................................................... 29,5 111 16277 895 1560 22182
Norwegia Norway .................................................... 3,1 3 121 6 4 123
P o l s k a♦ P o l a n d ♦ ........................................... 97,6 155 30371 3601 1073 20159
Portugalia Portugal ................................................. 88,7 49 3431 551 237 4603
Rosjac Russiac ........................................................ 0,3 3 193 34 13 243
Rumunia Romania .................................................. 7,4 19 2006 555 104 1141
Słowacja Slovakia ................................................... 73,7 22 2958 390 143 2118
Słowenia Slovenia ................................................... 74,4 15 1024 74 37 545
Szwajcaria Switzerland ........................................... 40,8 22 2355 167 223 4465
Szwecja Sweden .................................................... 1,2 2 137 15 17 237
Ukraina Ukraine ...................................................... 10,9 42 3780 1177 245 1263
Węgry Hungary ....................................................... 61,2 33 2110 325 78 799
Wielka Brytania United Kingdom ............................. 8,8 74 4973 323 284 5110
Włochy Italy ............................................................ 95,5 561 46008 5488 3133 80208
a Łącznie z wodami ponownie wykorzystanymi. b 2011 r. c 2013 r. d 2012 r. e 2014 r. f Bez poboru wody na potrzeby
rolnictwa. g Łącznie z wodami z odwadniania zakładów górniczych oraz obiektów budowlanych (użytymi do produkcji).
h Dane nie w pełni porównywalne z danymi za 2005 r.
a Including re-used water. b 2011. c 2013. d 2012. e 2014. f Excluding agriculture. g Including drainage water from mines
and building constructions (used for production). h Data not strictly comparable to those for 2005.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [16].
International review 785
a Dane za 2005 r. zmieniono (zrekalkulowano) w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika. b, c Dane
wyrażone w ekwiwalencie: b — dwutlenku siarki (SO2), c — dwutlenku azotu (NO2). d Pyły o średnicy (aerodynamicznej)
nie większej niż 2,5 μm.
a Data for 2005 have been changed (re-calculated) in relation to those published in the previous edition of the Yearbook.
b, c Data expressed in equivalent of: b — sulphur dioxide (SO2), c — nitrogen dioxide (NO2). d Particulates with an aerody-
namic diameter not exceeding 2,5 µm.
International review 787
a Dane za 2005 r. zmieniono (zrekalkulowano) w stosunku do opublikowanych w poprzedniej edycji Rocznika. b, c Dane
wyrażone w ekwiwalencie: b — dwutlenku siarki (SO2), c — dwutlenku azotu (NO2). d Pyły o średnicy (aerodynamicznej)
nie większej niż 2,5 μm. e Dane szacunkowe.
a Data for 2005 have been changed (re-calculated) in relation to those published in the previous edition of the Yearbook.
b, c Data expressed in equivalent of: b — sulphur dioxide (SO2), c — nitrogen dioxide (NO2). d Particulates with an aerody-
namic diameter not exceeding 2,5 µm. e Estimated data.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [16].
788 Przegląd międzynarodowy
a 2012 r. b Dane niepełne. c Dane dotyczą jedynie odpadów zebranych na obszarach miejskich. d Odpady zebrane.
e Dane dotyczą odpadów przetwarzanych przez gminy oraz odpadów oddzielnie zbieranych do recyklingu przez sektor
prywatny. f 2014 r. g Dane szacunkowe. h Łącznie z nieczystościami ciekłymi przewożonymi przez pojazdy asenizacyjne.
a 2012. b Incomplete data. c Data refer to waste collected in urban areas only. d Collected waste. e Data refer to waste
treated by municipalities and separate collection for recycling by the private sector. f 2014. g Estimated data. h Including
liquid waste from sanitation trucks.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [16].
International review 789
a Ubytku aparatu asymilacyjnego. b 2010 r. c Dane dotyczą regionu Walonia. d 2011 r. e Tylko drzewa iglaste. f 2012 r.
g 2014 r.
a Decrease in the assimilatory organs. b 2010. c Data concern Wallonia region. d 2011. e Conifers only. f 2012. g 2014.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [4].
790 Przegląd międzynarodowy
Rynek pracy
Labour market
TABL. 23 (618). PRACUJĄCY WEDŁUG RODZAJÓW DZIAŁALNOŚCI — na podstawie klasyfikacji ISIC Rev. 4a
EMPLOYMENT BY KINDS OF ACTIVITY — according to ISIC Rev. 4 classificationa
2005 2010 2016
w tym of which
działal-
ność fi-
rolnictwo, handel; nansowa
leśnic- naprawa i ubezpie-
pojazdów transport
two, prze- czeniowa;
samo- i gospo-
łowiec- mysł obsługa
chodo- darka
ogółem two i budow- rynku
KRAJE wychΔ maga-
i rybac- nictwo nierucho- C O U N T R I E S
total zynowa
two industry trade; mościΔ
repair trans-
agricul- and financial
of motor portation
ture, con- and in-
vehicles and
forestry struction surance
and storage
and activities;
fishing motor- real
cyclesΔ estate
activitiesΔ
w tys. in thous.
c c
Argentyna .............. 9526 15162b 15686 320 3852c 2671c 939c 252c Argentina
Australia ................. 9881 11022 11941 . . . . . Australia
Austria ................... 3747 4017 4220 184 1079 608 208 175 Austria
Belgia ..................... 4235 4489 4587 57,4 975 607 252 170 Belgium
Białoruś ................
d 4350 4703 4496e . . . . . Belarus d
Brazylia .................. 87189 92689f 89505b 9111 18675 17266 4464 1779 Brazil
Bułgaria ................. 2982 3075 3017 204 899 516 196 68,5 Bulgaria
Chinyd .................... 746470 761050 774510e . . . . . Chinad
Chorwacja .............. 1573 1690 1590 121 428 220 98,5 45,5 Croatia
Cypr ....................... 348 395 367 13,2 62,5 66,3 15,8 22,3 Cyprus
Czechy ................... 4764 4885 5139 149 1956 606 314 156 Czech Republic
Dania ..................... 2752 2706 2840 71,2 524 426 128 111 Denmark
Estonia ................... 616 568 645 25,0 191 83,7 50,8 22,8 Estonia
Finlandia ................ 2401 2448 2448 94,3 541 290 141 74,8 Finland
Francja ................... 24984 25731 26584 754 5325 3428 1463 1224 France
Grecja .................... 4444 4390 3674 455 560 658 185 100 Greece
Hiszpania ............... 19207 18725 18342 775 3596 2969 932 572 Spain
Holandia ................ 8111 8370 8427 175 1276 1242 374 329 Netherlands
Indie ....................... 371990 374318 . . . . . . India
Irlandia ................... 1952 1882 2020 113 394 277 95,4 101 Ireland
Japonia .................. 63560 62570 63760e 2280e 16260e 10830e 3660e 2720e Japan
Kanada .................. 16124 16964 18080 . . . . . Canada
Korea Południowa 22856 23829 26235 1287 6530 3729 1412 1367 South Korea
Litwa ...................... 1434 1248 1361 109 339 234 97,4 33,9 Lithuania
Luksemburg ........... 194 221 261 2,4 27,9 19,0 10,7 29,6 Luxembourg
Łotwa ..................... 972 851 893 68,7 215 124 83,3 44,9 Latvia
Malta ...................... 149 163 191 2,6 37,7 30,0 10,8 10,3 Malta
Meksyk .................. 42079 46122 51595 . . . . . Mexico
Niemcy ................... 36362 37993 41267 540 11300 5823 2017 1517 Germany
Norwegia ............... 2283 2501 2638 55,0 512 360 139 69,4 Norway
Nowa Zelandia ....... 2082 2157 2466 143 517 347 101 98,0 New Zealand
P o l s k a ............
g 14116 15473 16197 1708 5074 2353 970 545 P o l a n dg
Południowa Afryka 12769 13942 15968 . . . . . South Africa
Portugalia .............. 5047 4898 4605 318 1128 702 189 145 Portugal
Rosja ..................... 68169 69804 71455 . . . . . Russia
Rumunia ................ 9115 8713 8449 1952 2525 1177 472 129 Romania
Słowacja h .............. 2215 2318 2492 71,9 909 311 164 63,0 Slovakia h
Słowenia ................ 949 966 915 45,6 301 117 48,4 24,0 Slovenia
Stany Zjednoczone 141730 139064 151436 . . . . . United States
Szwajcaria ............. 3975 4208 4604 151 923 580 197 288 Switzerland
Szwecja ................. 4347 4524 4910 92,0 888 564 243 172 Sweden
Turcja ..................... 20066 22593 27216 5307 7287 3757 1186 543 Turkey
Ukraina .................. 20680 20266 16443e 2509e 4061e 2946e 1065e 374e Ukraine
Węgry .................... 3902 3732 4352 219 1323 543 276 116 Hungary
Wielka Brytania ...... 28739 29125 31628 354 5807 4166 1611 1599 United Kingdom
Włochy ................... 22407 22527 22758 884 5945 3242 1085 789 Italy
a Na podstawie badania siły roboczej (w Polsce — BAEL); patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 9 na str. 738 i 740. b Dane nie
w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie. c 2014 r. d Szacunki oficjalne. e 2015 r. f 2009 r. g Przeciętne w roku.
h Bez osób na urlopach wychowawczych.
a Based on the Labour Force Survey (LFS); see general notes, items 6 and 9 on pages 738 and 740. b Data not strictly
comparable to those for previous years. c 2014. d Official estimates. e 2015. f 2009. g Annual averages. h Excluding
persons on child-care leave.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [31].
792 Przegląd międzynarodowy
a Na podstawie badania siły roboczej (w Polsce — BAEL); patrz uwagi ogólne, ust. 9 na str. 740. b Dane nie w pełni po-
równywalne z danymi za lata poprzednie. c 2014 r. d Bezrobotni zarejestrowani. e 2015 r. f 2009 r. g Bezrobotni w mia-
stach — szacunki oficjalne. h Przeciętne w roku.
a Based on the Labour Force Survey (LFS); see general notes, item 9 on page 740. b Data not strictly comparable to
those for previous years. c 2014. d Registered unemployed persons. e 2015. f 2009. g Unemployed persons in urban areas
— official estimates. h Annual averages.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [31].
International review 793
a, e Na podstawie badania siły roboczej (w Polsce — BAEL); dane dotyczą osób w wieku: a — 15—24 lata, e — 16—24
lata. b Dane nie w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie. c 2014 r. d Bezrobotni zarejestrowani. f 2015 r.
g 2009 r. h Przeciętne w roku.
a, e Based on the Labour Force Survey (LFS); data concern persons aged: a — 15—24, e — 16—24. b Data not strictly
comparable to those for previous years. c 2014. d Registered unemployed persons. f 2015. g 2009. h Annual averages.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [31].
794 Przegląd międzynarodowy
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 9 na str. 738 i 740. b W przypadku wypadków śmiertelnych na 100 tys. pracowników ubezpie-
czonych.
a See general notes, items 6 and 9 on pages 738 and 740. b In case of fatal accidents per 100 thous. workers insured.
International review 795
Łotwa ........................... 2010 1220 25 2,7 15,2 0,0 3,5 8,2 8,7 4,2
Latvia 2015 1735 26 3,3 17,1 26,1 5,6 8,2 3,3 9,9
Malta ............................ 2010 2754 3 1,8 0,0 208 0,0 0,0 22,3 0,0
Malta 2015 2294 5 2,7 0,0 478 4,3 0,0 17,9 0,0
Meksyk ......................... 2010c 507961 1433 10,0 . . . . . .
Mexico 2015b 550986 1444 8,2 . . . . . .
Niemcy ......................... 2010 931014 567 1,2 2,7 4,3 1,2 0,7 3,2 5,0
Germany 2015 844991 450 1,0 2,2 2,1 1,0 0,7 3,8 4,0
Norwegia ..................... 2010 38706 46 1,7 8,1 0,0 3,0 6,8 4,1 5,2
Norway 2015 10825 40 1,5 28,4 3,0 0,8 0,0 2,6 9,4
Nowa Zelandia ............. 2010 20347 118 . . . . . . .
New Zealand 2012 15417 48 . . . . . . .
P o l s k a♦ ................... 2010 86271 446 3,7 2,9 14,5 3,0 5,2 13,0 8,8
P o l a n d♦ 2015 82184 304 1,9 1,2 6,9 2,5 2,9 5,7 5,2
Południowa Afryka ....... 2010 17453 185 . . . . . . .
South Africa
Portugalia .................... 2010 130475 204 4,1 5,2 24,8 3,3 0,0 13,9 18,7
Portugal 2014 130313 160 3,6 6,4 48,8 3,4 0,0 15,6 10,3
Rosja ............................ 2010 47722 2004 9,0 . . . . . .
Russia 2015 28240 1288 6,0 . . . . . .
Rumunia ...................... 2010 4103 381 4,9 1,7 10,8 7,3 10,0 17,3 12,1
Romania 2015 4194 281 5,6 30,6 19,8 4,0 9,8 14,6 12,7
Słowacja ...................... 2010 9174 48 2,0 4,2 0,0 2,6 4,8 1,6 9,6
Slovakia 2015 9302 55 2,7 10,1 0,0 1,5 13,2 9,1 11,7
Słowenia ...................... 2010 16391 24 2,8 0,0 0,0 2,7 0,0 16,3 8,5
Slovenia 2015 12471 23 2,8 6,1 0,0 3,8 0,0 12,6 6,2
Stany Zjednoczoned ..... 2010 . 4547 3,5 26,8 19,8 2,2 2,5 9,5 13,1
United Statesd 2014 . 4818 3,4 25,6 14,2 2,3 1,7 9,8 14,1
Szwajcaria ................... 2010 79282 91 2,1 2,8 69,7 2,2 4,3 7,3 4,4
Switzerland 2015 85708 53 1,3 8,8 0,0 1,7 0,0 3,8 4,3
Szwecja ....................... 2010 34255 54 1,2 8,3 0,0 1,7 0,0 4,6 3,4
Sweden 2015 36396 34 0,7 6,1 11,8 0,8 0,0 1,5 3,0
Turcja .......................... 2010b 3539 1454 20,8 0,0 0,0 25,7 74,1 22,0 25,7
Turkey 2012 2954 745 6,2 6,6 31,1 4,1 5,9 14,3 10,4
Ukraina ........................ 2010 12234 580 5,6 . . . . . .
Ukraine 2015 4444 325 4,0 11,7 12,2 4,3 4,0 20,3 6,8
Węgry .......................... 2010 20085 96 2,6 7,0 0,0 2,0 2,7 9,4 7,3
Hungary 2015 20932 86 2,3 3,4 0,0 1,4 0,0 11,0 8,6
Wielka Brytaniae .......... 2010 252769 172 0,6 10,9 3,7 1,0 0,0 2,4 0,9
United Kingdome 2015 237268 260 0,8 10,1 2,2 0,9 1,1 2,1 3,9
Włochy ......................... 2010 438539 718 3,1 11,0 25,2 2,4 2,7 9,2 9,4
Italy 2015 295705 543 2,4 11,3 20,5 2,3 6,2 9,1 6,4
a Patrz uwagi ogólne, ust. 6 i 9 na str. 738 i 740. b—d W przypadku wypadków śmiertelnych na 100 tys.: b — pracowni-
ków ubezpieczonych, c — pracowników narażonych na ryzyko, d — pełnozatrudnionych. e Bez Irlandii Północnej.
a See general notes, items 6 and 9 on pages 738 and 740. b—d In case of fatal accidents per 100 thous.: b — workers
insured, c — workers exposed to risk, d — full-time equivalents. e Excluding Northern Ireland.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15], [31].
796 Przegląd międzynarodowy
Australia ...................... a 105,4 105,5 103,6 102,0 102,4 100,2 101,2 115,8 Australia
Austria ........................ a 101,4 102,3 102,8 102,4 102,4 101,9 101,4 113,9 Austria
Belgia .......................... a 101,2 103,9 102,6 102,1 100,8 100,5 100,5 110,8 Belgium
Białoruś ....................... b 124,0 156,1 193,5 137,7 119,6 110,9 107,5 593,1 Belarus
Bułgaria ...................... b 107,2 108,0 105,6 105,3 105,5 107,9 107,7 147,1 Bulgaria
Chorwacja ................... b 99,6 101,5 101,0 100,8 100,2 101,3 96,3 101,0 Croatia
Czechy ........................ a 102,8 102,8 102,0 99,8 102,7 102,4 103,8 114,2 Czech Republic
Dania .......................... a 103,6 101,9 102,1 101,5 102,7 101,6 102,7 113,2 Denmark
Estonia ........................ a 103,0 100,7 106,5 103,4 104,7 107,9 106,1 133,1 Estonia
Finlandia ..................... a 103,1 103,4 103,2 101,1 101,3 101,8 101,0 112,4 Finland
Francja ........................ a 103,0 101,7 102,0 101,5 100,5 101,3 101,4 108,6 France
Grecja ......................... a 97,0 95,5 95,7 92,0 98,2 97,0 101,2 81,1 Greece
Hiszpania .................... a 100,1 101,0 99,5 101,1 100,0 100,8 100,0 102,4 Spain
Holandia ..................... a 101,5 101,7 101,3 102,7 100,1 102,2 101,1 109,5 Netherlands
Irlandia ........................ a 97,0 100,4 100,6 100,8 101,0 102,4 102,8 108,3 Ireland
Japonia ....................... a 100,4 101,9 97,6 99,6 100,4 100,1 100,8 100,3 Japan
Kanada ....................... a 101,7 103,7 103,7 103,2 103,1 101,7 101,4 117,8 Canada
Korea Południowa ....... a 104,4 105,2 101,0 102,4 100,9 102,0 102,1 114,4 South Korea
Litwa ........................... a 101,7 106,9 104,9 105,1 104,5 105,0 104,2 134,8 Lithuania
Luksemburg ................ a 102,2 101,5 101,2 102,8 102,3 101,3 100,1 109,5 Luxembourg
Łotwa .......................... a 94,0 102,3 107,8 105,1 108,2 106,9 107,0 143,5 Latvia
Meksyk ....................... a 98,3 105,8 103,2 103,3 104,6 104,0 104,9 128,9 Mexico
Niemcy ........................ a 102,5 103,4 103,0 102,1 102,3 103,0 101,9 116,7 Germany
Norwegia .................... a 103,3 104,8 103,7 104,0 102,9 102,6 101,4 120,9 Norway
Nowa Zelandia ............ a 102,1 103,0 102,9 99,5 101,6 102,5 102,7 112,8 New Zealand
P o l s k a♦ .................. a 105,4 105,0 102,2 101,7 101,9 101,2 104,8 117,9 P o l a n d♦
Portugalia ................... a 101,7 99,4 97,2 102,8 98,5 100,2 100,8 98,9 Portugal
Rosja .......................... b 112,4 111,5 114,0 111,9 . . . 142,22 Russia
Rumunia ..................... b 102,0 104,9 105,0 105,0 105,3 108,5 112,8 149,1 Romania
Słowacja ..................... a 105,4 102,8 102,3 102,2 101,7 103,4 102,2 115,5 Slovakia
Słowenia ..................... a 104,5 101,6 98,5 100,3 101,6 101,5 101,8 105,5 Slovenia
Stany Zjednoczone ..... a 102,4 102,7 102,7 100,8 103,0 102,9 101,9 114,9 United States
Szwajcaria .................. a 100,5 100,5 101,0 100,7 99,6 98,8 99,4 100,1 Switzerland
Szwecja ...................... a 102,2 102,7 102,8 101,7 102,4 102,8 102,5 115,8 Sweden
Ukraina ....................... b 117,5 117,6 114,9 107,9 106,6 120,5 123,6 231,5 Ukraine
Węgry ......................... a 103,9 103,5 102,7 102,0 100,6 101,1 105,2 116,0 Hungary
Wielka Brytania ........... a 101,8 101,2 101,6 101,6 101,3 101,3 102,4 109,8 United Kingdom
Włochy ........................ a 102,4 101,5 99,4 101,4 100,7 100,9 100,8 104,7 Italy
Australia ...................... a 102,4 102,1 101,8 99,6 99,9 98,7 99,9 102,0 Australia
Austria ........................ a 99,6 99,1 100,3 100,4 100,8 101,0 100,5 102,0 Austria
Belgia .......................... a 99,0 100,3 99,8 101,0 100,4 99,9 98,6 100,0 Belgium
Białoruś ....................... b 115,1 101,8 121,6 116,4 101,1 97,7 . 142,32 Belarus
Bułgaria ...................... b 104,7 103,6 102,5 104,3 107,0 108,0 108,6 139,1 Bulgaria
Chorwacja ................... b 98,6 99,2 97,7 98,6 100,4 101,8 97,3 95,1 Croatia
Czechy ........................ a 101,4 100,9 98,7 98,4 102,4 102,1 103,1 105,5 Czech Republic
Dania .......................... a 101,2 99,2 99,7 100,7 102,1 101,2 102,4 105,4 Denmark
Estonia ........................ a 100,1 96,0 102,5 100,6 104,8 108,4 106,0 119,2 Estonia
Finlandia ..................... a 101,9 100,0 100,4 99,6 100,3 102,0 100,7 102,9 Finland
Francja ........................ a 101,4 99,6 100,1 100,7 100,0 101,2 101,2 102,7 France
Grecja ......................... a 92,6 92,4 94,3 92,8 99,5 98,7 102,0 81,1 Greece
Hiszpania .................... a 98,3 97,8 97,1 99,7 100,1 101,3 100,2 96,3 Spain
Holandia ..................... a 100,3 99,4 98,8 100,2 99,2 101,6 100,8 99,9 Netherlands
Irlandia ........................ a 97,9 97,9 98,9 100,3 100,8 102,7 102,8 103,4 Ireland
Japonia ....................... a 101,1 102,2 97,7 99,2 97,7 99,3 100,9 96,9 Japan
Kanada ....................... a 99,9 100,7 102,2 102,2 101,1 100,5 99,9 106,9 Canada
Korea Południowa ....... a 101,4 101,2 98,8 101,1 99,6 101,3 101,1 103,1 South Korea
Litwa ........................... a 100,4 102,6 101,8 104,0 104,4 105,9 103,3 124,1 Lithuania
Luksemburg ................ a 100,0 98,2 98,5 101,0 101,6 100,9 99,9 100,0 Luxembourg
Łotwa .......................... a 95,0 98,1 105,4 105,1 107,6 106,7 106,9 133,2 Latvia
Meksyk ....................... a 94,4 102,3 99,2 99,6 100,6 101,3 102,0 105,0 Mexico
Niemcy ........................ a 101,4 101,3 101,0 100,6 101,4 102,7 101,4 108,7 Germany
Norwegia .................... a 100,8 103,5 103,0 101,8 100,8 100,4 97,9 107,5 Norway
Nowa Zelandia ............ a 99,8 99,0 101,8 98,4 100,3 102,2 102,1 103,8 New Zealand
P o l s k a♦ .................. a 102,7 100,7 98,7 100,7 101,9 102,1 105,5 109,8 P o l a n d♦
Portugalia ................... a 100,3 95,9 94,6 102,5 98,8 99,7 100,2 91,9 Portugal
Rosja .......................... b 105,2 102,9 108,4 104,8 . . . 116,93 Russia
Rumunia ..................... b 96,2 99,2 101,7 101,0 104,2 109,1 114,5 132,5 Romania
Słowacja ..................... a 104,4 98,9 98,7 100,8 101,8 103,7 102,8 106,8 Slovakia
Słowenia ..................... a 102,6 99,8 96,0 98,6 101,4 102,0 101,9 99,6 Slovenia
Stany Zjednoczone ..... a 100,7 99,6 100,7 99,4 101,4 102,8 100,6 104,4 United States
Szwajcaria .................. a 99,9 100,3 101,7 101,0 99,7 99,9 99,8 102,4 Switzerland
Szwecja ...................... a 101,1 99,7 101,9 101,8 102,6 102,8 101,5 110,7 Sweden
Ukraina ....................... b 107,4 109,0 114,2 108,2 . 81,1 108,5 134,73 Ukraine
Węgry ......................... a 99,1 99,6 97,2 100,3 100,9 101,2 104,8 103,8 Hungary
Wielka Brytania ........... a 98,6 96,9 98,8 99,1 99,8 101,3 101,7 97,5 United Kingdom
Włochy ........................ a 100,9 98,7 96,4 100,2 100,5 100,9 100,8 97,5 Italy
Czechy .......................... 236 413 302 442 366 559 Czech Republic
Stany Zjednoczone ....... 655 793 872 1029 1154 1011 United States
Wielka Brytania ............. 1135 931 1076 1006 1512 1123 United Kingdom
a Obowiązujące od stycznia do czerwca danego roku. b Według parytetu siły nabywczej; patrz uwagi ogólne, ust. 18
na str. 746.
a Valid from January to June of a given year. b At purchasing power parity; see general notes, item 18 on page 746.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15].
International review 799
Austria ...................... 10655 14217 10317 13514 22375 29855 21665 28380 Austria
Belgia ........................ 9947 13377 9320 12492 20889 28092 19572 26233 Belgium
Bułgaria .................... 830c 1891 1920c 4046 1743c 3970 4032c 8497 Bulgaria
d d d d
Chorwacja ................. 3486 3435 4567 5297 7320 7214 9591 11125 Croatia
Cypr .......................... 7894 8412 8866 9591 16578 17665 18618 20141 Cyprus
Czechy ...................... 2540 4703 4585 7508 5333 9876 9628 15767 Czech Republic
Dania ........................ 13274 17199 9513 12672 27876 36118 19976 26611 Denmark
Estonia ...................... 1788 5187 2835 7116 3755 10892 5954 14944 Estonia
Finlandia ................... 10489 14190 8474 11859 22026 29799 17794 24905 Finland
Francja ...................... 9567 13028 8702 12450 20091 27359 18274 26145 France
Grecja ....................... 5650 4500 6450 5297 11866 9450 13546 11123 Greece
Hiszpania .................. 6272 8209 6896 9105 13171 17238 14482 19120 Spain
Holandia ................... 10200 13640 9612 12596 21421 28644 20185 26452 Netherlands
Irlandia ...................... 11279 13013e 9048 10622e 23686 27327e 19000 22307e Ireland
Litwa ......................... 1235 3387 2308 5567 2593 7113 4847 11691 Lithuania
Luksemburg .............. 17038 21162e 16538 17571e 35779 44441e 34730 36900e Luxembourg
Łotwa ........................ 1248 3819 2347 5519 2621 8019 4928 11589 Latvia
Malta ......................... 5155 8143 7054 10155 10825 17101 14814 21325 Malta
Niemcy ...................... 9836 12765 9391 12726 20655 26807 19720 26725 Germany
Norwegia .................. 15395 23744 11388 17170 32330 49862 23915 36057 Norway
P o l s k a ................. 1520 3530 2855 6510 3192 7413 5996 13671 Poland
Portugalia ................. 4317 5269 4942 6429 9065 11066 10378 13500 Portugal
f f f f
Rumunia ................... 962 1469 1670 2832 2021 3085 3507 5948 Romania
Słowacja ................... 1698 4171 2394 6304 3566 8758 5027 13239 Slovakia
Słowenia ................... 5278 7396 6946 9300 11085 15532 14587 19530 Slovenia
f f f f
Szwajcaria ................ 16607 26552 12337 16252 34875 55759 25908 34130 Switzerland
Szwecja .................... 10499 15098 8648 12424 22048 31707 18162 26090 Sweden
c e c e c e c e
Turcja ........................ 1412 2031 2116 3397 2966 4266 4444 7133 Turkey
Węgry ....................... 2068 2861 3337 5032 4344 6007 7007 10568 Hungary
Wielka Brytania ......... 11124 12682 10137 10512 23361 26632 21287 22076 United Kingdom
Włochy ...................... 8584 9508e 8182 9237e 18026 19966e 17182 19397e Italy
a Patrz uwagi ogólne, ust. 10 na str. 741. b Według parytetu siły nabywczej; patrz uwagi ogólne, ust. 18 na str. 746.
c 2006 r. d 2010 r. e 2015 r. f 2007 r.
a See general notes, item 10 on page 741. b At purchasing power parity; see general notes, item 18 on page 746.
c 2006. d 2010. e 2015. f 2007.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15].
800 Przegląd międzynarodowy
TABL. 31 (626). WSKAŹNIK ZAGROŻENIA UBÓSTWEM (zasięg ubóstwa) — na podstawie badania EU-SILCa
AT-RISK-OF-POVERTY RATE — based on the EU-SILC survey a
Osób w wieku lat Osób w wieku lat
Persons at the age of (in years) Persons at the age of (in years)
Ogółem Ogółem
Total 65 i więcej Total 65 i więcej
0—17 18—64 65 and 0—17 18—64 65 and
KRAJE Lata more more
COUNTRIES Years
po uwzględnieniu w dochodach bez uwzględnienia w dochodach
transferów społecznych transferów społecznychb
after social transfers before social transfersb
w % osób danej grupy wieku in % of persons of the same age group
Austria ................... 2005 12,6 15,3 11,5 13,9 25,5 37,3 24,1 16,2
Austria 2016 14,1 16,5 13,6 13,2 26,3 38,7 25,9 15,3
Belgia ..................... 2005 14,8 18,1 12,0 21,4 28,3 33,7 27,0 25,7
Belgium 2016 15,5 17,8 14,7 15,4 26,3 31,9 26,8 18,3
Bułgaria ................. 2006 18,4 25,0 16,2 19,9 24,7 32,5 21,4 29,1
Bulgaria 2016 22,9 31,9 20,0 24,3 27,9 38,8 25,5 26,0
Chorwacja .............. 2010 20,6 19,6 18,2 30,5 30,0 31,1 27,0 39,9
Croatia 2016 19,5 20,4 17,2 26,5 27,3 32,9 25,0 29,6
Cypr ....................... 2005 16,1 12,8 11,1 50,3 21,7 20,4 16,4 54,1
Cyprus 2016 16,1 17,1 15,1 19,5 25,0 29,2 24,3 22,2
Czechy ................... 2005 10,4 17,6 9,4 5,3 21,2 33,3 19,9 11,2
Czech Republic 2016 9,7 14,1 8,8 8,1 16,3 23,3 15,8 11,2
Dania ..................... 2005 11,8 10,4 11,0 17,6 29,9 25,2 28,6 42,2
Denmark 2016 11,9 9,4 13,9 8,5 24,9 21,6 29,3 14,6
Estonia ................... 2005 18,3 21,3 16,8 20,3 24,2 31,1 22,4 22,4
Estonia 2016 21,7 18,6 17,1 40,2 28,9 30,3 24,3 42,9
Finlandia ................ 2005 11,7 10,0 10,5 18,7 28,0 30,9 27,2 27,3
Finland 2016 11,6 9,3 12,2 12,3 27,0 30,6 28,5 19,0
Francja ................... 2005 13,0 14,4 11,6 16,4 26,0 34,0 24,5 20,9
France 2016 13,6 19,1 13,3 8,2 23,6 34,4 23,7 10,8
Grecja .................... 2005 19,6 20,4 17,1 27,9 22,6 22,6 19,8 32,2
Greece 2016 21,2 26,3 22,7 12,4 25,2 33,0 26,6 14,7
Hiszpania ............... 2005 20,1 26,0 16,4 28,8 24,5 30,6 21,3 31,3
Spain 2016 22,3 29,7 22,9 13,0 29,5 36,0 31,4 16,5
Holandia ................ 2005 10,7 15,3 10,2 5,4 21,7 27,5 22,1 9,9
Netherlands 2016 12,7 14,8 13,2 9,0 22,1 23,9 23,2 16,0
Irlandia ................... 2005 19,7 23,0 16,0 32,8 32,3 40,0 27,2 43,0
Ireland 2015 16,3 17,9 16,0 14,2 36,2 42,3 35,1 28,7
Litwa ...................... 2005 20,5 27,2 19,0 17,0 26,1 33,9 24,8 19,7
Lithuania 2016 21,9 25,6 19,1 27,7 27,9 34,2 25,4 30,2
Luksemburg ........... 2005 13,7 20,2 12,8 7,8 23,8 35,7 22,6 10,5
Luxembourg 2015 15,3 21,5 14,9 7,9 27,2 37,8 27,2 11,4
Łotwa ..................... 2005 19,4 22,0 18,2 21,1 25,8 30,8 24,2 26,4
Latvia 2016 21,8 18,6 17,7 38,1 27,8 29,0 23,2 41,3
Malta ...................... 2005 14,3 17,6 11,4 23,3 20,1 26,0 16,9 25,3
Malta 2016 16,5 21,0 13,0 24,2 23,8 29,0 19,6 33,6
Niemcy ................... 2005 12,2 12,2 11,9 13,4 23,1 29,9 23,5 14,7
Germany 2016 16,5 15,4 16,4 17,6 25,3 32,6 25,4 18,8
Norwegia ............... 2005 11,4 9,4 10,7 17,9 28,4 30,8 26,9 30,8
Norway 2016 12,2 12,8 12,8 9,0 26,3 31,2 27,5 15,9
P o l s k a .............. 2005 20,5 29,3 20,4 7,3 29,8 39,0 30,7 10,9
Poland 2016 17,3 21,1 17,3 12,8 22,9 28,0 23,4 15,3
Portugalia .............. 2005 19,4 23,7 15,9 27,6 25,7 31,0 22,5 31,8
Portugal 2016 19,0 22,4 18,2 18,3 25,0 28,6 25,2 21,4
Rumunia ................ 2007 24,6 33,0 20,7 29,4 31,5 43,1 27,1 33,3
Romania 2016 25,3 37,2 23,3 19,1 29,5 44,5 27,4 20,2
Słowacja ................ 2005 13,3 18,9 12,7 7,1 21,9 29,4 21,3 12,4
Slovakia 2016 12,7 20,8 12,0 5,7 18,4 29,2 17,6 8,1
Słowenia ................ 2005 12,2 12,1 10,4 20,3 25,9 28,2 23,7 32,7
Slovenia 2016 13,9 11,9 13,4 17,6 24,3 23,8 23,6 27,1
Szwajcaria ............. 2007 15,0 18,3 11,6 26,1 22,7 30,0 19,1 28,8
Switzerland 2016 14,7 17,0 11,2 25,2 24,7 31,5 21,9 28,3
Szwecja ................. 2005 9,5 10,2 9,1 10,1 28,7 35,8 27,6 21,7
Sweden 2016 16,2 18,7 15,1 16,8 29,9 35,6 28,8 27,1
Turcja ..................... 2006 26,7 36,2 21,9 20,0 27,4 37,1 22,6 20,7
Turkey 2015 22,5 32,8 18,1 18,7 24,2 34,8 19,7 20,1
Węgry .................... 2005 13,5 19,9 13,2 6,5 29,4 44,2 29,1 11,5
Hungary 2016 14,5 19,9 15,0 6,8 25,8 43,6 25,4 9,1
Wielka Brytania ...... 2005 19,0 22,9 16,2 24,8 30,6 41,4 26,0 33,4
United Kingdom 2016 15,9 18,5 14,6 17,1 28,1 39,4 25,9 23,2
Włochy ................... 2005 19,2 24,7 16,6 22,7 23,6 31,5 20,9 24,9
Italy 2015 19,9 26,8 19,8 14,7 25,4 34,4 26,0 16,5
a Patrz uwagi ogólne, ust. 10 na str. 741. b Nie obejmuje transferów społecznych innych niż emerytury i renty rodzinne.
a See general notes, item 10 on page 741. b Do not include social transfers other than retirement and survivor pensions.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [15].
International review 801
a ISCED 0; na podstawie klasyfikacji ISCED 2011; patrz uwagi ogólne, ust. 11 na str. 741. b, c Rok szkolny:
b — 2013/14, c — 2004/05. d Dotyczy dzieci objętych edukacją w placówkach wychowania przedszkolnego.
a ISCED 0; according to the ISCED 2011 classification; see general notes, item 11 on page 741. b, c The school year:
b — 2013/14, c — 2004/05. d Concerns children attending pre-primary education establishments.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [19].
Argentyna ................. 4928 4912 4780b 125 111b 3873c 4279c 4451bc 97,9c 104bc
Argentina
Australia .................... 1939 2042 2141 94,2 89,9 2344 2584 2628b 114 112b
Australia
Austria ...................... 355 326 328 42,9 37,8 862 786 711 104 81,9
Austria
Belgia ........................ 733 736 783 69,0 69,3 849 832 1284 80,0 114
Belgium
Białoruś ..................... 368 354 387 38,4 40,8 . 750 661 . 69,6
Belarus
Brazylia ..................... 18661d 16487 17036 99,8d 82,7 24863cd 23399c 24525 133cd 119
Brazil
Bułgaria .................... 273 255 262 35,8 36,5 665 523c 503 87,3 70,1
Bulgaria
Chiny ........................ 108925 99708 95958 81,9 68,7 101416 97635 87345 76,3 62,5
China
Chorwacja ................. 195 162 162 44,6 38,3 396c 384c 360c 90,6c 85,0c
Croatia
Cypr .......................... 59,7 54,4 53,8 57,1 46,3 64,7c 62,9c 57,5 61,9c 49,5
Cyprus
Czechy ...................... 473 468 535 46,0 50,4 988 825 836 95,9 78,8
Czech Republic
Dania ........................ 416 471 469 76,4 82,4 465 520 553c 85,4 97,3c
Denmark
Estonia ...................... 79,6 73,1 79,6 59,0 60,5 130 101 88,2 96,6 67,0
Estonia
Finlandia ................... 372 346 355 70,5 64,8 433c 423c 563 82,0c 103
Finland
Francja ...................... 4052 4172 4189b 65,8 65,3b 6028 5932 5980b 97,9 93,2b
France
Grecja ....................... 645 637 629b 56,9 55,8b 739 692c 668bc 65,2 59,3bc
Greece
Hiszpania .................. 2501 2773 3010 55,9 64,9 3091c 3248c 3341 69,1c 72,0
Spain
Holandia ................... 1277 1292 1208 77,7 71,3 1431 1543 1613c 87,0 95,3c
Netherlands
Indie .......................... . 137747 138518 . 106 92380 113728c 129967 79,5 99,3
India
Irlandia ...................... 462 511 545 107 116 371 391 436 86,2 92,7
Ireland
Japonia ..................... 7229 7029 6715b 56,3 52,4b 7575 7299 7241b 59,0 56,5b
Japan
Kanada ..................... 2305 2154 2206e 70,6 62,6e 2632c 2584c 2698ce 80,6c 76,5ce
Canada
Korea Południowa ..... 3933 3140 2722 80,4 53,8 3864c 3878c 3397c 79,0c 67,1c
South Korea
a Na podstawie klasyfikacji ISCED 2011; patrz uwagi ogólne, ust. 11 na str. 741. b, d, e Rok szkolny: b — 2013/14,
d — 2004/05, e — 2012/13. c Bez poziomu ISCED 4.
a According to the ISCED 2011 classification; see general notes, item 11 on page 741. b, d, e The school year:
b — 2013/14, d — 2004/05, e — 2012/13. c Excluding ISCED 4.
International review 803
Litwa ......................... 150 116 108 45,5 36,8 421 339 283 127 96,6
Lithuania
Luksemburg .............. 35,4 35,1 35,4b 76,1 63,7b 38,0 44,1 47,6b 81,6 85,5b
Luxembourg
Łotwa ........................ 78,8 114 117 35,4 58,9 262 138 122 118 61,3
Latvia
Malta ......................... 28,9 24,1 24,6 70,8 57,6 39,2 34,6 32,5 95,9 76,0
Malta
Meksyk ..................... 14595 14935 14627b 133 118b 10883c 11836c 12993bc 98,9c 105bc
Mexico
Niemcy ...................... 3329 2990 2879 40,8 35,2 8185c 7528c 7877 100c 96,4
Germany
Norwegia .................. 430 423 431 91,9 82,9 421 453 444 90,1 85,4
Norway
Nowa Zelandia .......... 351 347 368 83,8 79,8 573 559 535 137 116
New Zealand
P o l s k a ................. 2602 2192 2306 68,2 59,9 3916 3298 2810 103 73,0
Poland
Południowa Afryka .... 7257 6957 7195b 147 132b 4790c 4916 5534b 97,0c 101b
South Africa
Portugalia ................. 750 721 657 70,8 63,0 663 735 791 62,5 75,9
Portugal
Rosja ........................ 5165 5318 5983 36,0 41,6 11734 9310 9436 81,9 65,6
Russia
Rumunia ................... 938 826 947 44,2 47,7 2057 1848 1669 96,8 83,9
Romania
Słowacja ................... 235 209 216 43,6 39,8 643 533 469 119 86,3
Slovakia
Słowenia ................... 93,3 107 112b 46,5 53,9b 176 136 145bc 87,9 70,0bc
Slovenia
Stany Zjednoczone ... 24319 24432 24786 81,7 77,5 24987 24786 25377b 83,9 79,9b
United States
Szwajcaria ................ 517 487 490 69,1 59,0 609 622 628 81,4 75,5
Switzerland
Szwecja .................... 627 578 792 68,9 81,1 759 722 867 83,5 88,8
Sweden
Turcja ........................ 6706 6581 5434 97,5 69,4 6632c 7966c 10969c 96,4c 140c
Turkey
Ukraina ..................... 1754 1563 1537 37,6 34,4 4082 3101 2493 87,6 55,8
Ukraine
Węgry ....................... 416 387 396 41,4 40,4 1005 934 902 99,9 92,2
Hungary
b b c c bc c
Wielka Brytania ......... 4518 4420 4737 74,3 72,9 5358 5000 6557 88,1 101bc
United Kingdom
Włochy ...................... 2790 2828 2856 47,2 48,0 4586 4653 4608 77,6 77,4
Italy
a Na podstawie klasyfikacji ISCED 2011; patrz uwagi ogólne, ust. 11 na str. 741. b Rok szkolny 2013/14. c Bez poziomu
ISCED 4.
a According to the ISCED 2011 classification; see general notes, item 11 on page 741. b The school year 2013/14.
c Excluding ISCED 4.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [13], [19].
804 Przegląd międzynarodowy
a ISCED 5—8; na podstawie klasyfikacji ISCED 2011; patrz uwagi ogólne, ust. 11 na str. 741. b—f Rok akademicki:
b — 2013/14, c — 2004/05, d — 2012/13, e — 2009/10, f — 2011/12.
a ISCED 5—8; according to the ISCED 2011 classification; see general notes, item 11 on page 741. b—f The academic
year: b — 2013/14, c — 2004/05, d — 2012/13, e — 2009/10, f — 2011/12.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [13], [19].
International review 805
Australia ................................... 2005 56,1 10,0a 14,9 197b 361 2057a 1358 103b
Australia 2015 83,8 13,8 20,3 273b 284 1719 1173 87,1b
Austria ..................................... 2005 35,5 4,2 5,1 59,1c 232 1950 1626 140c
Austria 2015 44,0 4,9 6,1 69,5c 197 1769 1422 125c
Belgia ....................................... 2005 30,1 7,7 11,9 94,4 351 1371 888 112
Belgium 2015 34,0 8,3 13,6 122 332 1361 827 92,4
Białoruś .................................... 2005 32,2 4,6 2,9 96,0 299 2112 3320 100
Belarus 2014 38,7 5,4 3,2 104 245 1752 2927 91,6
Brazylia .................................... 2005 310 . . 101 603 . . 1844
Brazil 2010 355 . . 287 554 . . 685
Bułgaria ................................... 2005 28,2 6,5 . 31,2 273 1179 . 246
Bulgaria 2015 29,0 7,5 6,0d 31,4 247 951 1192d 229
Chiny ....................................... 2005 1623 . . 1350 814 . . 979
China 2015 2508 . . 3241 560 . . 433
Chorwacja ................................ 2005 11,1 3,2 2,5 21,5 394 1360 1765 204
Croatia 2015 13,4 3,3 3,0 24,6 315 1266 1393 173
Cypr ......................................... 2005 1,9 0,7 0,2 3,1b 527 1412 6423 332b
Cyprus 2015 3,0 0,9 0,8 4,4b 383 1328 1548 262b
Czechy ..................................... 2005 36,4 6,9 5,8 82,8 282 1485 1781 124
Czech Republic 2015 38,8e 8,5 7,0 84,5 273e 1253 1522 126
Dania ....................................... 2005 17,9 4,6 2,5 78,0c 302 1170 2170 69,5c
Denmark 2014 20,6 4,2 2,9 94,3c 274 1335 1979 60,1c
Estonia ..................................... 2005 4,3 1,2 0,8 8,5 318 1139 1597 159
Estonia 2015 4,5 1,2 0,9 7,9 292 1062 1387 166
Finlandia .................................. 2005 13,8 4,2 5,4 65,9 381 1242 969 79,7
Finland 2014 17,5 3,9 6,0 80,1 312 1391 912 68,2
Francja ..................................... 2005d 210 43,6 70,7 478 291 1405 867 128
France 2015 208 42,6 70,2 661d 310 1513 918 97,6d
Grecja ...................................... 2005 55,6df 13,4df 9,6d 36,7 203df 841df 1181d 308
Greece 2015 68,4df 13,3df 11,3d 34,7 164df 843df 993d 323
Hiszpania ................................. 2005 155 22,2df 37,4 190b 285 1988df 1177 231b
Spain 2015 179 34,6df 55,4 246b 260 1339df 838 189b
Holandia .................................. 2005 44,2d 7,7d 3,0 134 370d 2138d 5544 122
Netherlands 2015 58,9 8,6 3,6 177 288 1979 4709 95,5
Indie ......................................... 2005 675 . . 909a 1694 . . 1278a
India 2014 939 . . 1780 1378 . . 727
Irlandia ..................................... 2005d 11,6a 2,3f 3,8f 50,8b 370a 1810f 1109f 82,9b
Ireland 2015 13,4 2,8df 5,2df 55,7bd 350 1662df 905df 84,4bd
Japonia .................................... 2006 266 94,6 174 1169 482 1358 737 110
Japan 2014 300 101 216 1395 427 1269 593 91,9
Kanada .................................... 2005 69,6d 18,8d 25,4d 281 464d 1721d 1270d 115
Canada 2015 91,3 21,7de 35,2 354 394 1622de 1020 102
Korea Południowa .................... 2005 78,3 17,8 30,6 185 622 2741 1592 263
South Korea 2015 114 23,5 33,2 303 443 2149 1524 167
Litwa ........................................ 2005 12,4 2,4 2,4df 24,2 271 1412 1395df 138
Lithuania 2015 12,6 2,6 3,2df 22,3 233 1109 919df 132
Luksemburg ............................. 2005 1,2 0,4 0,3 5,1 386 1237 1404 89,8
Luxembourg 2015 1,7 0,5 0,4 6,8 342 1120 1431 83,6
Łotwa ....................................... 2005 6,6 1,4 1,3 11,2 340 1585 1761 201
Latvia 2015 6,3 1,4 1,6 9,3 315 1404 1266 215
Malta ........................................ 2005 1,4df 0,2df 0,5a 2,2c 289df 2086df 829a 183c
Malta 2015 1,6 0,2 0,6 3,4c 261 1782 766 125c
Meksyk .................................... 2005 187 10,0 . 234c 580 10894 . 464c
Mexico 2015 283 15,9 . 336c 444 7910 . 375c
Niemcy ..................................... 2005 280 63,6 48,1 926 292 1284 1699 88,2
Germany 2015 338 69,9 52,6 1090 242 1170 1554 75,0
Norwegia ................................. 2005 16,7 3,9 2,9d 63,1 277 1190 1573d 73,5
Norway 2015 22,8 4,4 4,7 90,0 228 1173 1102 57,8
Nowa Zelandia ......................... 2005 8,7 1,6d 2,8d 37,3 475 2525d 1484d 111
New Zealand 2015 13,9 2,8df 3,1 47,1 333 1634df 1501 97,9
P o l s k ag .............................. 2005 81,6 12,2 22,1 194 468 3115 1727 196
P o l a n dg 2015h 88,4 12,6 28,1 197 435 3050 1367 195
Południowa Afryka ................... 2005 34,3i . . 43,7 1453i . . 1118
South Africa 2015 43,3 . . 68,1 1278 . . 812
Portugalia ................................ 2005 35,3df 6,2df 5,7 46,5d 299df 1697df 1842 227d
Portugal 2015 47,8df 9,5df 8,7 65,1d 218df 1100df 1196 160d
Rosja ....................................... 2005 690 41,7 9,5 1046 208 3446 15151 137
Russia 2015 570 41,1k 7,1k 1246 252 3497k 20205k 116
Rumunia .................................. 2005 47,0 10,2 9,3 118 456 2096 2315 181
Romania 2015 47,0 15,4 17,1 127 423 1292 1165 156
Słowacja d ................................ 2005 16,3 2,9 2,7 32,3 331 1850 2010 167
Slovakia d 2015 18,7 2,6 3,8 30,9 291 2055 1422 176
Słowenia .................................. 2005 4,7 1,2 0,9 15,0 425 1666 2243 133
Slovenia 2015 5,8 1,4 1,3 18,1 356 1491 1602 114
Stany Zjednoczone .................. 2005 718 172d 230d 3078bcd 411 1720d 1285d 95,9bcd
United States 2015 820k 196d 296d 3626bcd 387k 1635d 1082d 88,2bcd
Szwajcaria ............................... 2005 29,2l 3,8 4,5 105 262l 1969 1652 70,8
Switzerland 2015 34,8 4,2 4,5 149 239 1981 1850 56,0
Szwecja ................................... 2005 31,8 7,4 6,9 96,9 284 1220 1308 93,3
Sweden 2014 40,6 7,8 7,4 108 238 1246 1315 89,7
Turcjad ..................................... 2005 101 18,1 22,8 78,2 673 3741 2984 869
Turkey d 2015 141 24,8 27,5 153 554 3152 2843 512
Ukraina .................................... 2005 142 21,7 1,2 311b 331 2160 39571 151b
Ukraine 2014 135 27,0 1,5 300b 333 1665 29509 149b
Węgry ...................................... 2005 28,1 4,5 5,3 60,0 360 2237 1898 168
Hungary 2015 30,5 5,9 7,0 63,7 321 1648 1390 154
Wielka Brytania ........................ 2005 144 29,5i 36,5 617bc 418 2085i 1684 99,6bc
United Kingdom 2015 182 34,6 54,4 515bc 360 1889 1203 127bc
Włochy .................................... 2005d 233 35,0 50,0 336f 252 1680 1176 175f
Italy 2015 233 47,6 69,9 331 255 1250 851 180
bc
Australia ................................. 6,5 6,1 5,6 390 378 379b Australia
Austriad .................................. 3,2 3,2 3,2 769 765 755 Austriad
Belgia ..................................... 2,1 1,8 1,6 742 644c 618 Belgium
Białoruś .................................. 7,3 7,0 6,8b 1113 1145 1086b Belarus
Brazylia .................................. . . . 252 236 229e Brazil
Bułgaria ................................. 4,0 4,6 4,8b 641 649 713b Bulgaria
Chiny ..................................... . . . 187 253 387 China
Chorwacjaf ............................. 1,8 1,3c 1,5b 545 562c 591b Croatiaf
Cypr ....................................... 13,3 11,3 9,8b 383 354 341b Cyprus
Czechy ................................... 2,6 2,4 2,4c 757 704 649c Czech Republic
Dania ..................................... . . . 386 350 253c Denmark
Estonia ................................... 3,9 4,3 2,3c 538 527 496c Estonia
Finlandia ................................ 7,0 5,2 4,9 705 585 435 Finland
Francja ................................... 4,6 4,2 4,6c 722 643 613c France
Grecja .................................... 2,9 2,8 2,6 478 448 425 Greece
Hiszpania ............................... 1,7 1,6c 1,6 334 312 298 Spain
Holandiad ............................... 1,2 2,6 3,0 445g 466gh 418cgi Netherlandsd
Indiek ..................................... . . . 41 47 52b Indiak
Irlandia ................................... 4,3 2,2c 2,1e 546 273c 260 Ireland
Japonia .................................. 7,1 6,8 6,7 1408 1351 1317 Japan
Kanadal .................................. 2,3 2,1 2,0 310 278 261 Canadal
Korea Południowa .................. 3,4 5,7 7,2 590 874 1153 South Korea
Litwa ...................................... 3,4 3,6 3,3 728 716 697 Lithuania
Luksemburg ........................... 3,0 2,4 2,1 579 537 482 Luxembourg
Łotwa ..................................... 4,9 3,2c 3,4 790 568 569 Latvia
Malta ...................................... 2,2 1,9 2,1 745 452c 488 Malta
Meksyk .................................. 4,0 3,9 3,7 169 159 152 Mexico
Niemcy l ................................. 4,1 4,0 3,8 847 825 813 Germany l
Norwegia ............................... . . . 516 430 376 Norway
Nowa Zelandia ....................... . 3,8 3,6 . 275 271 New Zealand
P o I s k a m ............................. 2,5f 2,5f 2,8 652f♦ 653fg♦ 656g♦ P o l a n dm
Południowa Afryka ................. . . . 242n 231 . South Africa
Portugalia .............................. 2,1 2,2 2,2 356 337 340 Portugal
Rosja ..................................... 6,2 4,0 3,5i 1101 941 848 Russia
Rumunia ................................ 2,1 2,6 2,4i 678 629 596i Romania
Słowacjal ................................ 2,6 2,5 2,5 679 646 575 Slovakial
Słowenia ................................ 1,5 1,4 1,4 483 457 451 Slovenia
Stany Zjednoczonel ................ 1,9 1,9 1,8b 320 305 283b United Statesl
Szwajcaria ............................. 4,5 3,8c 3,5 554 497 458 Switzerland
Szwecja ................................. 0,9o . . 293 273 244c Sweden
Turcja ..................................... 1,7 1,9 2,0c 227 252 268c Turkey
Ukraina .................................. 5,6 6,0 4,2b 868 938 784b Ukraine
Węgry .................................... 1,8 1,8 1,7 791 718c 699 Hungary
Wielka Brytaniak .................... . . 2,9 372 293c 261 United Kingdomk
Włochy ................................... 2,2 2,1 1,8 404 364 320 Italy
a Patrz uwagi ogólne, ust. 11 na str. 741. b 2014 r. c Dane nie w pełni porównywalne z danymi za lata poprzednie.
d Łącznie z miejscami dziennymi. e 2012 r. f Dane nie obejmują szpitali i łóżek w zakładach karnych. g Łącznie z miejscami
dla noworodków. h 2009 r. i 2013 r. k Bez sektora prywatnego. l Łącznie z placówkami rehabilitacyjnymi. m Dane dotyczą-
ce łóżek łącznie z łóżkami w zakładach opieki sanatoryjnej. n 2007 r. o 2003 r.
a See general notes, item 11 on page 741. b 2014. c Data not strictly comparable to those for previous years. d Including
day beds. e 2012. f Data do not include hospitals and beds in prisons. g Including places for newborns. h 2009. i 2013.
k Excluding private sector. l Including rehabilitation homes. m Data concerning beds including beds in health resorts and
sanatoria. n 2007. o 2003.
Ź r ó d ł o — S o u r c e: [16], [20].
808 Przegląd międzynarodowy