Professional Documents
Culture Documents
Migoo
Warunki zaliczeo:
Temat: Pojęcie „etyka”. Działy etyki. Normy moralne. Kryterium oceny moralnej. Pojęcie „wartośd”.
Typy hierarchii wartości.
Pojęcie „DOBRA”
Czy poznaliśmy siebie do kooca? – Heraklit z Efezu. Sokrates (470 – 399) „Poznaj samego siebie”
Pindar, piewca orficki „Stao się kim jesteś”. (Sami siebie nie poznaliśmy, dlaczego?!) Tajemniczośd
bytu ludzkiego. Czy łatwo byd człowiekiem? Czy łatwo byd człowiekiem etycznym?
Etyka- (ethos – Heraklit) (obyczaj, zwyczaj, miejsce zamieszkania) nauka o obyczajach. Obyczajach
tego, co przystoi w postępowaniu moralnym i tego co jest cenne w sensie wartościowym. Dlatego
etykę określa się również jako teorię wartości moralnych oraz postępowania moralnego. Etyka jest
nauką o moralności.
Dobro najwyższe
Etyka: dzieli się na Ogólną i Szczegółową – pojęcie dobra moralnego odnosimy do pojęcia bytu
(boskiego/ludzkiego) Ogólna etyka - wartośd prawości, dobrego serca, godziwości. Jak często mamy z
nimi do czynienia? Szczegółowa to cechy człowieka i jego cnoty. Arytologia to częśd etyki
szczegółowej.
Ad.1. wiąże się to z hierarchią wartości moralnych.
Ad.2. wiąże się z postępowaniem ludzkim. Aby byd człowiekiem moralnym należy widzied w sposób
jasny i wyraźny swoje motywy postępowania i jego skutki. Kwalifikowanie czynów moralnych .
„Dobro czyo, a zła unikaj”, „Po pierwsze nie szkodzid” – zasady moralne (Osowska – zwraca uwagę na
meandry językowe, związane z moralnością i etyką)
Ad.3. Rozumienie cnót przez szereg filozofów i etyków poprzez wieki. Ciężko mówid o jednorodności
cnót. Platon dokonał podziału cnót na Kardynalne, ale nazwa powstała później.
Ad.4. Etyka życia rodzinnego, etyka pracy, czy życia gospodarczego, etyka życia małżeoskiego i
miłości. Ich wyróżnikami są wartości uczud i czynów: miłości, biznesu.
Ad.5. Dokonywanie ocen moralnych, oceniamy czyjeś czyny. Aby dokonad poprawnej oceny moralnej
należy znad przyczyny ludzkich motywów i jego postępowania. Reakcja emocjonalna jest niestosowna
podczas oceny czyjegoś zachowania. Należy działad w sposób właściwy w stosunku do postrzeganych
czynów, racjonalny i etyczny. Ocena moralna wiąże się z opisami, etyka opisowa.
Norma moralna: „Dobro należy czynid, a zła unikad”, jak i inne normy („nie zabijaj”) są to szeroko
przyjęte wartości moralne jako wynik wieloletnich doświadczeo gatunku ludzkiego (human).
Oceny moralne: (def) są to zdania jednostkowe lub zdania pluralne (mnogie) dotyczące przedmiotu
wartości ludzkiego postępowania, która została określona wedle definicji aksjologicznej. Ocena
moralna wiąże się z odniesieniem do wartości moralnej. Dane wartości moralne znajdują się w skali
aksjologicznej (hierarchii moralnej).
KRYTERIUM OCENY MORALNEJ: polega na wyborze danej wartości wedle definicji aksjologicznej.
Istotą kryterium oceny moralnej jest oszacowanie takiego miernika. Istotne jest aby w
społeczeostwie istniały ideały moralne. Dążenie do ideału moralnego.
Robert Mayer – wartośd jest to treśd życia, do której dążymy. Jest ona zarazem celem życia, do
którego dążymy.
Typy wartości/ typy hierarchii wartości – wartości niehedoniczne, niematerialne. Platon był przeciw
wartościom hedonicznym (przyjemnościowym), wartości duchowe i religijne – charakterystyka
hierarchii wartości moralnych wg Platona. Człowiek w istocie szczęśliwy znajduje siebie w sferze
inteligibilnej - Sokrates, Platon, Arystoteles. Należy uprawiad refleksję żywo-moralną.
Orficy stworzyli zagadnienie dualizmu ciała i duszy. Dusza gnieździ się w ciele i zachowuje wartości
wyższe.
-wartości hedoniczne
-wartości utylitarystyczne
-wartości życiowe
-wartości duchowe
-wartości religijne
Nicolai Hartmann (1882-1950): w dziele „et hic” – przedstawia hierarchię wartości w odniesieniu do
życia ludzkiego.
- wartości hedoniczne
- wartości witalne
- wartości moralne
- wartości estetyczne
- wartości poznawcze