You are on page 1of 76

Spis treści

10 Przestrzeń dla sztuki


11 Na początek
Temat z okładki
12 Nowa siedziba, nowe wyzwania
Raport PIG
16 Innowacja nie jest drobną poprawką
Gospodarka

30
20 Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie – dynamiczny rozwój zachodniopomorskie
i ambitne plany
Co łączy województwo
24 Nieruchomości nie zdrożeją
zachodniopomorskie i Włochy?
27 Dodaj gazu na drodze
zachodniopomorskie
28 Bezrobocie w naszym województwie – jest gorzej niż rok temu
30 Co łączy województwo zachodniopomorskie i Włochy?
33 Made in Koszalin
O izbie
36 Klaster Budowlany ma nowy zarząd
39 Uchybienia zamawiających, a środki ochrony prawnej
w zamówieniach publicznych
40 Kobieta w biznesie - świadomy wybór, czy życiowa konieczność?
42 Małe firmy mają duże znaczenie
prawo
44 Planowanie spadkowe. Budowa Planu Sukcesji w rodzinie oraz w firmie.
Firmowe know-how
firmowe know-how
Firmo, zaangażuj się 46
46 Firmo, zaangażuj się!
48 Student potrafi się zrewanżować
50 Produkcja dokumentów papierowych a środowisko
biznes i sztuka
52 Sztuka się opłaca
pasja i sukces
54 Recepta na sukces? Tylko ciężka praca
Kącik językowy
57 Dla dwóch stron i w dwóch językach
Dookoła świata
58 Gdzie w województwie zachodniopomorskim warto rozwinąć żagle?
Biznes w dobrym stylu
60 Profesjonalnie i indywidualnie jednocześnie
pasja i sukces
Recepta na sukces? 54
Tylko ciężka praca
62 Nowa Kia SPORTAGE – dla ludzi z pasją
zainwestuj w siebie
64 Olśniewaj uśmiechem!
Kuchnia
66 Regionalne pyszności na zachodniopomorskich stołach
podpatrzone / podsłuchane
68 Wystrzałowy Szczecin
69 750-lecie Dąbia na pikniku nad wodą
70 Wielkie kraksy na MTS-ach
71 Sail Świnoujście 2010 za nami
Pod lupą
72 Absurd do usług kuchnia
Regionalne pyszności 66
na zachodniopomorskich stołach
Oferta dostępna u: Biuro Obsługi Biznesowej PLAY
ul. Kopernika 3-5 (pasaż A-Z), 70-241 Szczecin
Tel. 790 031 821
od redakcji
Od redakcji
D opiero co podziwialiśmy zachodzące słońce na plażach w kraju i zagranicą, a już trzeba będzie
pożegnać je na dłużej. Wakacje, jak wszystko co dobre, szybko się skończyły. Wypoczęci, opa-
leni i ze zdwojoną siłą prezentujemy najnowszy – powakacyjny numer magazynu Zachodniopomor-
ski Przedsiębiorca.

Ponad 70 stron tekstów dotyczących najciekawszych dla przedsiębiorców dziedzin z pewnością


umili Państwu niejeden chłodny wieczór. Szczególnie Paniom, bo jesień to w końcu kobieta. Często
się przebiera - zmieniając kolory liści na drzewach. Bywa kapryśna – raz pozwoli wyjść słońcu zza
chmury, by zaraz lunąć na nas deszczem. Przychodzi, kiedy chce – czasem we wrześniu, czasem
w listopadzie. Nic dziwnego więc, że w magazynie, który trzymacie Państwo w rękach, znalazło się
tyle pań. W dziale „Pasja i sukces” prezentujemy sylwetkę Prezes Polskiej Fundacji Przedsiębiorczo-
ści, przedstawiamy nową Przewodniczącą Zarządu Klastra Budowlanego, radzimy też jak połączyć
swój styl i służbowy ubiór, by wyglądać profesjonalnie i indywidualnie jednocześnie. Jesteśmy też my,
które od tego numeru zadbają o to by magazyn zawsze spełniał Państwa oczekiwania.

Nie zapomniałyśmy jednak o Panach i „męskich” tematach. Pokazujemy ile można zyskać wpro-
wadzając niewielkie innowacje do swojej firmy. Podpowiadamy jak zmniejszyć koszty, zarówno
w biurze, jak i za kierownicą. Przyglądamy się najnowszym trendom i szczecińskim firmom, które
starają się za nimi nadążyć. Udowadniamy, że sztuka i biznes powinny ściśle współegzystować, bo
dają sobie nawzajem wiele korzyści. Tematowi temu poświęcimy tegoroczną Herbatkę Izbową, którą
wypijemy już 9 września.

W magazynie znajdą Państwo dobre wiadomości - nieruchomości nie zdrożeją, i te nieco gorsze
- bezrobocie w naszym województwie jest wyższe niż rok temu. Mają Państwo również niepowta-
rzalną okazję zajrzeć do wnętrza nowej siedziby Północnej Izby Gospodarczej. Jednym słowem każdy
zachodniopomorski przedsiębiorca, bez względu na płeć, powinien znaleźć w tym numerze przy-
najmniej jeden interesujący go temat. Życzymy by treści wartych lektury było jednak o wiele więcej!

Agata Pasek
Karolina Wójcik

Wydawca: Północna Izba Gospodarcza Media sp. z o.o.,


al. Wojska Polskiego 164, 71-335 Szczecin, www.izba.info, e-mail: biuro@izba.info
Redaktor Naczelna: Beata Kasprzak (red.)
Nr 4/2010 (wrzesień 2010) Kierownictwo wydawnicze: Agata Pasek, Karolina Wójcik
Nakład: 3500 egz. Opracowanie graficzne i skład: Deepline s.c. - www.deepline.pl
ISSN: 1899-4989 Druk: Grupa Reklamowa ZAPOL - www.zapol.com.pl
Północna Izba Gospodarcza Media sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych
ogłoszeń, reklam i opinii oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adjustacji tekstów.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 3


w skrócie

Założyciele Izby wybrali Zarząd Klubu Klub Kobiet rusza do akcji

K lub Kobiet PIG po wakacjach


ponownie rozpocznie swoje dzia-
łanie. We wrześniu zostałyśmy zapro-
szone do uczestnictwa w Ladies Golf
Cup na polu golfowym w Binowie.
18 września golfistki wezmą udział
w turnieju na polu 18 – dołkowym,
natomiast pozostałe panie będą mogły
zapoznać się z tajnikami tego sportu
w Akademii Golfa, po której na polu 9 – dołkowym rozegrają turniej.
W październiku czekają nas interesujące spotkania w ramach Społecz-
nego Tygodnia Kobiet. STK ma być wydarzeniem cyklicznym, na kształt
którego składają się debaty społeczne, spotkania z ważnymi postaciami

24 czerwca br. odbył się rejs statkiem Dziewanna dla członków


– założycieli Północnej Izby Gospodarczej. Podczas ponad
3-godzinnego rejsu prawie 40 przedsiębiorców, którzy w 1997 r. założyli
polskiej i europejskiej sceny gospodarczej i społecznej, jak również pre-
zentacja najnowszych badań dotyczących kobiet. STK ma na celu inte-
grację środowisk zajmujących się problemami aktywizacji społecznej
Północną Izbę Gospodarczą, mogło podziwiać Szczecin od strony wody. i zawodowej kobiet.
Goście rozpoczęli rejs lampką wina, podczas specjalnie przygotowanej Uczestniczkami pierwszej edycji STK będą m.in. europosłanki Danuta
przez firmę Wineland degustacji. Hubner i Lena Kolarska-Bobińska, prof. Magdalena Środa, Małgorzata
W czasie rejsu członkowie-założyciele wybrali Zarząd Klubu Założy- Tkacz-Janik i Olga Krzyżanowska. Klub Kobiet został zaproszony do
cieli Izby, w skład którego weszli: Andrzej Lebdowicz, Piotr Tomaszewicz, uczestnictwa w panelach dotyczących rozwoju przedsiębiorczości wśród
Jerzy Gazda, Anna Turkiewicz, Krzysztof Bobryk, Wojciech Teszner i Zbi- kobiet i problemów z tym związanych.
gniew Olejnik. Małgorzata Jacyna-Witt
Przewodnicząca Klubu Kobiet Północnej Izby Gospodarczej

Przedsiębiorcy już wiedzą jak oszczędzać energię Firmy szkoliły się nad morzem

W dniach 20 i 21 lipca w Szczecinie i w Koszalinie odbyły się szko-


lenia dla przedsiębiorców „Tania energia w firmie”. Podczas spo-
tkań, które prowadził Pan Grzegorz Barzyk z firmy Dr Barzyk Consulting
przedstawiciele firm dowiedzieli się m.in. jak zmienić operatora energii,
jak najprostszymi działaniami zaoszczędzić na energii, skąd pozyskiwać
środki finansowe na działania pro energetyczne, oraz jak inwestować
W dniach 23-24 czerwca br. w Trzęsaczu odbyły się dwudniowe, bez-
płatne warsztaty “Innowacje organizacyjne w zarządzaniu zespo-
łami”, w których udział wzięło 20 przedsiębiorców zrzeszonych w Izbie.
w energię wiatrową. Oba spotkania cieszyły się ogromnym zainteresowa- Uczestnicy warsztatów dowiedzieli się m.in.: jak skutecznie organizo-
niem przedsiębiorców. Szkolenia odbyły się w ramach projektu Change wać pracę, jak sprawnie zarządzać, jak efektywnie się komunikować, jak
współfinansowanego z programu Inteligent Energy Europe. zespołowo rozwiązywać problemy. Szkolenie odbyło się w ośrodku Villa
Hoff Wellness & Spa w Trzęsaczu. Udział w szkoleniu był dla firm zrze-
szonych w Izbie bezpłatny, wszystkim uczestnikom zapewniliśmy: mate-
riały szkoleniowe, nocleg i wyżywienie.

4 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


w skrócie
Dr Gajda na sympozjum we Frankfurcie GBS Bank z Barlinka doceniony

W spółczesna stomatologia
to nowoczesna i szybko
rozwijająca się gałąź medycyny.
W dniach 15 – 16 lipca w Licheniu odbyły się
uroczyste obchody Krajowego Święta Ban-
kowości Spółdzielczej zorganizowane przez Krajowy
W szczególności zauważalny Związek Banków Spółdzielczych. Nasz region repre-
jest postęp w dziedzinie implan- zentował m.in. GBS Bank z Barlinka. Po raz kolejny
tologii, implantoprotetyki oraz z sukcesami!
w  technikach odbudowy kości. W trakcie obchodów przyznawano nagrody dla
Co kilka lat następują przełomy najlepszych banków spółdzielczych z całego kraju.
w nowoczesnych technikach W tym roku rozszerzono kryteria i po raz pierw-
leczenia, które są prezentowane szy przyznano Nagrody Specjalne  Zarządu KZBS.
na różnego rodzaju sympozjach. Otrzymują je banki spółdzielcze wyróżniające się spośród konkurencji.
W czerwcu br. na Uniwer- Prestiżowa nagroda przyznawana jest w 3 kategoriach: banków spół-
sytecie im. J.W. Goethego we dzielczych zasłużonych w budowaniu  pozytywnego  wizerunku sektora
Frankfurcie, znanym z wysokiego bankowości spółdzielczej, banków spółdzielczych odnotowujących naj-
standardu oraz nowatorskich rozwiązań, odbyło się jedno z takich spo- szybszy rozwój oraz banków spółdzielczych mających największy wkład
tkań pod przewodnictwem profesora Hubertusa Nentwiga, prezentujące w umacnianie sektora bankowości spółdzielczej.
najnowsze osiągnięcia w implantologii i implantoprotetce firmy Dentsply GBS Bank z Barlinka został wyróżniony nagrodą za budowanie pozy-
Friadent. tywnego wizerunku banków spółdzielczych. To naturalna konsekwen-
Na zdjęciu: dr n. med. Stanisław Gajda właściciel Pierwszej Prywatnej cja działań banku, który od wielu lat intensywnie i skutecznie walczy
Kliniki Stomatologicznej w Szczecinie specjalizującej się od lat w zabie- o poprawę wizerunku banków spółdzielczych.
gach z implantologii i stomatologii estetycznej, wraz z prof. Hubertusem Nagrody Specjalne przyznano w tym roku po raz pierwszy, jednak
Nentwigiem kierownikiem Katedry Chirurgii na Uniwersytecie we Frank- Zarząd KZBS zapowiada kontynuowanie tych działań tak, aby wpisały się
furcie nad Menem oraz twórcą systemu implantologicznego Ankylos. one w tradycję bankowości spółdzielczej i samego  Krajowego Związku
Banków Spółdzielczych.

Zareklamuj swoją firmę na stronie Izby Odwiedź Lifestyle Expo 2010 w Warszawie

W szystkich przedsiębiorców zrzeszonych w Izbie zapraszamy do


prezentacji swojej firmy w zmienionym dziale FIRMA TYGO-
DNIA na stronie internetowej www.izba.info. Tylko firmy zrzeszone
w Izbie mają możliwość bezpłatnej promocji na naszym serwisie inter-
netowym, który dziennie odwiedza prawie 1000 osób. W nowym dziale
FIRMA TYGODNIA pojawią się:
• logo firmy,
J uż po raz drugi Północna Izba Gospodarcza objęła patronat nad Tar-
gami Lifestyle Expo 2010, które odbędą się w Warszawie w dniach
21-23.09.2010 r. Będzie to doskonała okazja do spotkania z wiodącymi
• zdjęcia z codziennej pracy, dostawcami z Hongkongu i Kantonu. W targach weźmie udział około 150
• krótki wywiad z właścicielem firmy. firm z Hongkongu i 100 chińskich producentów i handlowców zaintere-
sowanych współpracą z firmami z Europy Środkowo-Wschodniej. W tym
Zainteresowane firmy prosimy o kontakt z Marcinem Rabczyńskim, roku będziecie mogli Państwo poznać szeroką gamę produktów z takich
tel. 091 486 07 65, wew. 22, e-mail: mr@izba.info sektorów jak:
• elektronika oraz akcesoria komputerowe i telefoniczne,
• odzież i modne akcesoria,
• artykuły i sprzęt gospodarstwa domowego,
• artykuły reklamowe, upominki i zegarki.

Wszystkich zainteresowanych prosimy o kontakt z Agnieszką Cieślą -


tel. 091 486 07 65, wew. 25, e-mail: ac@izba.info

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 5


w skrócie

SGI Baltis ma Rzecznika Klienta Biuro Obsługi Biznesowej Play już w Szczecinie

J ak bezpiecznie przejść przez proces


zakupu mieszkania, jakie spełnić for-
malności, gdzie zgłosić się po poradę ws.
W czerwcu 2010 otworzono
Biuro Obsługi Bizneso-
wej PLAY w Szczecinie, przy
kredytu hipotecznego, jak usprawnić pro- ul.  Kopernika 3-5 (Pasaż A-Z)
ces reklamacji – na te i wiele innych pytań umożliwiające kontakt z odpo-
odpowie Rzecznik Klienta powołany z myślą wiednio wyszkolonymi Dorad-
o pomocy i satysfakcji Klientów firmy dewe- cami Biznesowymi.
loperskiej SGI Baltis. Pracownicy biura udowadniają
Rzecznik Klienta, ma działać na rzecz klientom, że nawet intensywne
usprawnienia rozpatrywania wszelkich wykorzystywanie w firmie telefonów komórkowych nie musi się wiązać
spraw, wniosków, pytań i wątpliwości zgła- w wysokimi kosztami. Abonenci innych sieci, oprócz znacznej redukcji
szanych przez przyszłych i obecnych miesz- kosztów, otrzymają od PLAY profesjonalną obsługę i wsparcie posprze-
kańców inwestycji realizowanych przez dażowe. PLAY w 2010r. znacznie powiększył portfolio swoich usług dla
dewelopera. Pełniąca tę funkcję Katarzyna Orowicz dyżuruje od początku podmiotów gospodarczych (telefonia komórkowa, telefonia stacjonarna,
sierpnia br. pod numerem infolinii 0  801  777  600 czynnym od ponie- telemetria, Internet). Biorąc pod uwagę zasięg sieci (99% obszaru Polski)
działku do piątku w godz. 9.00-16.00. Wszelkie pytania można także kie- oraz możliwość przenoszenia numeru w ciągu jednego dnia od innych
rować na adres e-mail: rzecznik@sgi.pl. operatorów, PLAY posiada najbardziej konkurencyjną ofertę na rynku.
„Jestem osobą, do której Klienci mogą się zgłosić z każdym nurtują- Doradcy Biura obsługi biznesowej pomogą w analizie i obniżeniu
cym ich problemem. Doradzę, w jaki sposób go rozwiązać oraz zadbam, kosztów działalności firmy związanych z telefonią komórkową, a także
by zgłaszane nieprawidłowości bądź reklamacje, były jak najszybciej zre- przedstawią nowe możliwości wynikające z aktualnie dostępnych, spe-
alizowane. Udzielę też wskazówek na temat kolejnych kroków towarzy- cjalnych ofert dla firm w sieci PLAY. W krótkim czasie mogą oni dotrzeć
szących zakupowi mieszkania, a także związanych z tym formalności.” – do siedziby firmy zainteresowanej usługami świadczonymi przez PLAY.
wyjaśnia Katarzyna Orowicz, Rzecznik Klienta SGI Baltis. Kontakt z Doradcą: tel. 790 031 821
www.sgi.pl www.mobile4b.pl

Nowości w ofercie Softlandii Nowa myjnia bezdotykowa w Szczecinie!

J ak optymalnie i bezpiecz-
nie ewidencjonować i roz-
liczać transakcje w walucie
obcej zgodnie z  ustawami
o podatku dochodowym,
o podatku od towarów i usług
oraz ustawą o rachunkowo-
ści w obiegu unijnym, poza-
unijnym oraz wewnątrz-
krajowym? Jak wprowadzić
dodatkowe stawki VAT?
Odpowiedzią na te pytania jest System Symfonia dostępny w szczeciń-
skiej firmie Softlandia, która jest Złotym Partnerem SAGE. System ten,
to funkcjonalne i elastyczne programy, które usprawniają działanie wielu
firm w kluczowych dla jej rozwoju obszarach: automatyzują zachodzące
w firmie procesy, dostarczają niezbędnych informacji biznesowych i uła-
twiają zarządzanie.
N owo otwarta myjnia bezdotykowa BKF przy ul. Modrej w Szczecinie
jest przykładem zastosowania solidnych, sprawdzonych urządzeń,
jak również nowatorskiej konstrukcji, zawierającej w sobie oświetlenie
System Symfonia składa się z 9 modułów: Finanse i Księgowość, Ana- LED i wypukłe, świecące litery sprawiające, że tej myjni po prostu nie
lizy Finansowe, Środki Trwałe, Kadry i Płace, Płace, Handel, Faktura, da się przegapić. Cztery stanowiska mycia pozwalają uniknąć dużych
Mała Księgowość, e-Deklaracje. Ostatnio do rodziny programów Sys- kolejek, choć trzeba przyznać, że zainteresowanie myjnią jest spore, zaś
temu Symfonia dołączył moduł - Nasz Bank - ułatwiający współpracę świetna lokalizacja obiektu sprzyja dużej ilości klientów.
z bankami oraz program typu CRM - ACT!, umożliwiający efektywne Istniejąca od 20 lat na rynku mycia bezdotykowego w Polsce firma
zarządzanie kontaktami z klientami i wspierający budowanie trwałych BKF Myjnie wie jak sprzedać dobrą inwestycję – wg danych producenta
relacji biznesowych. postawili już na terenie kraju ok. 200 myjni. Możemy się tylko cieszyć
Oprogramowanie dostępne jest w firmie Softlandia, gdzie spotkacie z  tego, że tak prężnie rozwijające się przedsiębiorstwo posiada siedzibę
się Państwo z profesjonalną obsługą i rzetelnym podejściem. w naszym regionie.
www.softlandia.pl www.bkfmyjnie.pl

6 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


w skrócie
Rozmowa kwalifikacyjna po angielsku Dni otwarte w Hossa Finance

S zkoła Języków Obcych


PRESTO organizuje anglo-
języczne szkolenia dla kadry
H ossa Finance  po udanym
debiucie na szczecińskim
rynku usług finansowych   i con-
zarządzającej i specjalistów HR. sultingowych w lutym bieżącego
Są one kierowane do osób, które roku, postanowiła zorganizować
pragną dobrze poznać angiel- we wrześniu DNI OTWARTE
ską terminologię z  zakresu w swoim biurze przy al. Wojska
zarządzania zasobami ludz- Polskiego 47/1.
kimi. - Celem szkoleń jest Podczas czterech dni (jeden dzień w każdym tygodniu – szczegóły
praktyka komunikacji ułatwiającej kontakt z obcokrajowcami podczas i daty na hossafinance.pl) wszyscy zainteresowani będą mieli możliwość
rozmów i spotkań służbowych, oraz wykształcenie umiejętności języko- skorzystania z bezpłatnego doradztwa księgowo-podatkowego, rozmowy
wych pozwalających na swobodne działania osobie na danym stanowisku. z przedstawicielami banków by dokładnie poznać ofertę Hossy pod kątem
Oferta jest odpowiedzią na potrzeby sygnalizowane przez zachodniopo- kredytów hipotecznych (1 dzień), inwestycyjnych (1 dzień), samochodo-
morskie firmy - mówi Aleksandra Madeja, właścicielka Szkoły Języków wych oraz leasingu (wspólnie 1 dzień).
Obcych Presto. Podczas spotkań kładziony jest duży nacisk na pracę zespo- Aby ułatwić klientom skomplikowaną niekiedy analizę ofert banko-
łową w formie burzy mózgów oraz rozwiązywanie studiów przypadku. wych, z każdej dziedziny wybrany zostanie jeden bank z najlepszą, według
11 maja br. członkowie PIG wzięli udział w szkoleniu poświęconym Hossy, ofertą. Oprócz tego eksperci Hossa Finance bezpłatnie doradzą
tematyce rekrutacji i selekcji pracowników. Uczestnicy czterogodzinnego jak ułożyć indywidualny plan oszczędnościowy lub inwestycyjny, a także
spotkania poznali zagadnienia formalnej i nieformalnej rekrutacji, roz- jak wybrać i podpisać umowę z Otwartym Funduszem Emerytalnym.
mów kwalifikacyjnych, testów psychometrycznych, rekrutacji online oraz Natomiast eksperci ubezpieczeniowi dopasują i zaproponują najbardziej
headhuntingu. odpowiednie ubezpieczenie indywidualne lub firmowe.
Wśród klientów szkoły PRESTO są m.in. takie firmy jak Oticon, Wszystkich zainteresowanych odsyłamy na stronę www.hossafinance.pl
Infrapark Police, PKN Orlen, DGA, TM Toys, DB Port Szczecin. w  celu poznania szczegółów. Do zobaczenia podczas Dni Otwartych
w biurze Hossa Finance.
http://www.presto.edu.pl/

Targi „Wszystko dla Domu” w październiku Alfa i omega rachunkowości

W dniach 1-3 października 2010 r. na


halach MTS w Szczecinie odbędą
się targi „Wszystko dla Domu”. Impreza od
B artosz Janke i Aneta Janke zapraszają
do swojego biura rachunkowego
Sigma w  Szczecinie, przy al. Wojska Pol-
19 lat pomaga firmom z branży wykończe- skiego 3/3. Firma działa już od roku 1999
nia i wyposażenia wnętrz znaleźć klientów, i zdobyła sobie grono zaufanych i zado-
wypromować markę i poznać konkurencję. Podczas targów prezento- wolonych klientów. Pan Janke ukończył
wane są meble pokojowe, kuchenne, łazienkowe, tkaniny dekoracyjne, studia na Wydziale Prawa i Administracji
szkło użytkowe i dekoracyjne, AGD, okna, drzwi, podłogi i wiele innych Uniwersytetu Szczecińskiego w roku 1998
artykułów dopełniających klimat każdego wnętrza. oraz studia podyplomowe na kierunku
W ramach tegorocznej edycji „Wszystko Dla Domu” zorganizowana Rachunkowość i Doradztwo Podatkowe na
zostanie specjalna Strefa Designerów dedykowana  projektantom,  pro- Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarzą-
ducentom, przedsiębiorcom oraz wszystkim zainteresowanym nowocze- dzania, ponadto może pochwalić się Certyfikatem Księgowym wydanym
snym wzornictwem. W Strefie odbędzie się prezentacja autorskich pro- przez Ministra Finansów.
jektów, giełda technologiczna i panele dyskusyjne z udziałem ekspertów. Sigma służy swoim klientom rzetelną i profesjonalną pomocą, obej-
mującą takie zagadnienia jak: księgowość, podatki, kadry, płace oraz ZUS.
www.mts.pl
Każdy klient ma gwarancję usług na najwyższym poziomie i zgodnych
z obowiązującym w Polsce prawem. – Chcemy być dla Państwa zaufa-
nym partnerem biznesowym, który dzięki swym działaniom zapewni
Waszemu przedsiębiorstwu stabilność i bezpieczeństwo finansowe –
zachęca Bartosz Janke.
Sigma szczyci się indywidualnym podejściem do klienta i mobilno-
ścią. Istnieje możliwość odbioru dokumentów u klienta, w ramach zawar-
tej umowy biuro reprezentuje swoich klientów przed urzędami skarbo-
wymi oraz ZUS-em, przez co ogranicza ich kontakty z tymi instytucjami
do minimum. Sigma pomaga również skutecznie pozyskać dotacje ze
środków Unii Europejskiej.
www.sigma.szczecin.pl

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 7


w skrócie

Badania lekarskie w szczecińskim Spa Dbają o klientów od stóp do głów

N ajważniejszą formą dbania


o  zdrowie jest profilaktyka.
Badania pozwalają ocenić stan zdro-
J ak spośród szerokiej gamy zabiegów
kosmetycznych wybrać ten najlepszy? Pro-
ponujemy zdać się na wieloletnie doświad-
wia i w razie konieczności podjąć czenie dyplomowanego kosmetologa, wła-
leczenie. Z diagnostyki lekarskiej sko- ścicielki gabinetu kosmetycznego Dragon
rzystamy przy pl. Rodła 8, w Baltica Lady- Pani Katarzyny Topolewskiej. Wszyst-
Wellness & Spa. kie prowadzone przez nią dermokonsultacje
Wykwalifikowani specjaliści, przy- są bezpłatne i pozwalają dobrać odpowiednie
jazna atmosfera oraz nowoczesna apa- zabiegi do indywidualnych potrzeb klienta.
ratura to nieodłączne atuty centrum. Jednym z najpopularniejszych zabiegów
Baltica Wellness & Spa pokazuje, że jest mikrodermabrazja diamentowa, która
o zdrowie możemy zadbać w komfortowych warunkach i w korzystnych usuwa warstwy martwego naskórka, spłyca
cenach. Wyjątkowym atutem jest możliwość zaplanowania w jednym miej- blizny potrądzikowe oraz zmarszczki i stymuluje odnowę komórkową
scu zarówno badań lekarskich, jak i zabiegów wellness. Najlepsze City-Spa skóry. Peeling kawitacyjny to rewelacyjna propozycja dla osób, które chcą
w Polsce (2009) pozwala troszczyć się o zdrowie w sposób przyjemny. głęboko oczyścić skórę za pomocą peelingu ultradźwiękowego wzbo-
W centrum czekają na nas lekarze (specjalizacje: rehabilitacja gaconego o mikromasaż, poprawiającego dotlenienie komórkowe oraz
medyczna, dietetyka, chirurgia: ogólna, naczyniowa, ręki; radiologia, zwiększającego penetrację substancji aktywnych w głąb skóry. Kolejnym
choroby wewnętrzne: serca i tarczycy; neurologia), fizjoterapeuci oraz polecanym zabiegiem jest zabieg kolagenowy ”anty age” skierowany dla
pełna baza zabiegów rehabilitacyjnych. pań po 35 roku życia dający znakomity efekt nawilżenia i odmłodzenia.
Warto zwracać uwagę na okresowe promocje. Jesienią na część dia- Zapraszamy do zapoznania się z pełną ofertą gabinetu, która jest skie-
gnostyki lekarskiej obowiązuje rabat 25%, więc badanie USG tarczycy, rowana nie tylko do pań, ale i panów. Dzięki niej każdy może o siebie
jamy brzusznej czy piersi, wykonać można już w cenie 52,50 zł, a USG zadbać od stóp do głów lub kupić bon podarunkowy z zabiegiem dla bli-
serca za 67,50 zł. skiej osoby.
www.spabaltica.pl www.dragonlady.com.pl

Podczas rejsu dobrze jest… Szklane wyroby - idealne na prezent

B ywają momenty,
kiedy nie mamy
pomysłu, bądź mamy
problem z wybo-
rem odpowiedniego
prezentu na różne
okazje. Mogą to być
imprezy prywatne,
np. z okazji ślubu, czy
też służbowe, kiedy to

S pokojne, odprężające kołysanie i niecodzienne widoki – rejs to dobry


wypoczynek i świetna zabawa. Statki Odra Queen i Peene Queen
wypływają w godzinne rejsy wzdłuż największych atrakcji portu szcze-
wypada podziękować,
bądź uhonorować strategicznego klienta albo ważnego kontrahenta.
Pracownia Prezentów Artystycznych to sztuka skutecznego obdarowy-
cińskiego oraz w rejsy czarterowe. wania. Specjalnością pracowni jest szkło użytkowe ręcznie zdobione natu-
Dwa pokłady: zadaszony (widokowy) oraz zamknięty (klimatyzowany), ralnym bursztynem. Prestiżowe prezenty z grawerowaną dedykacją i logo
pozwalają cieszyć się sielankowym nastrojem w każdą pogodę. Dzięki ofer- firmy to wspaniały pomysł. Wyjątkowe, niepowtarzalne, na każdą okazję.
cie indywidualnej, grupowej oraz czarterom, bez problemu dopasujemy W pracowni pani Anny Jankowskiej powstają rzeczy niebanalne. Każdy
warunki rejsu do oczekiwań. Na pokładzie dostępny jest mini-bar, dodat- znajdzie coś dla siebie.
kowo zamówić można catering Restauracji Rosyjskiej ze Statku Ładoga. – Z założenia nie produkuję na masową skalę, wręcz przeciwnie,
Statki odbywają regularne rejsy po porcie, ale pływają również w dal- powstają u mnie przedmioty w krótkich seriach i egzemplarze wyko-
sze trasy, np. do popularnego ostatnio betonowca, do Ueckermünde, nane na zamówienie. W centrum mojego zainteresowania jest przedmiot,
Trzebieży czy Świnoujścia. Rejsy na statkach stwarzają unikalne warunki który poprzez swoją indywidualność i wyjątkowość współtworzy niepo-
dla imprez integracyjnych, są też atrakcyjną nagrodą dla pracowników, wtarzalny klimat wnętrza – zachęca pani Anna Jankowska.
fundowaną przez firmy. Szklane wyroby pani Anny, idealnie nadające się na upominki, można
Statki Peene Queen i Odra Queen cumują naprzeciwko Wałów znaleźć pod adresem:
Chrobrego.
www.lann.pl
www.statki.net.pl

8 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


Katarzyna Szeszycka, z cyklu Się pływa

Przestrzeń dla sztuki


Szczecin stara się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku, w mieście powstają nowe gale-
rie, a przestrzeń otwiera się na kulturę. Zachodniopomorski Przedsiębiorca podąża tym tropem,
przybliżając świat współczesnej sztuki młodych. Prezentowane tu prace będą oryginalne, nowator-
skie, a przede wszystkim lokalne, ponieważ ich twórcy to urodzeni w województwie zachodniopo-
morskim artyści-graficy, artyści-malarze, którzy są właśnie na początku swojej kariery. Cykl otwiera
Katarzyna Szeszycka – stypendystka Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego w dziedzinie
twórczości artystycznej.
felieton

Szczecin dn. 23.08.2010

NA POCZĄTEK

N a początek wypada przywitać się po wakacjach. Witam zatem koleżanki, kolegów, wrogów, przyja-
ciół, znajomych i nieznajomych w nastroju lekkiej powakacyjnej depresji. Ciężko wrócić do niezbyt
słonecznej rzeczywistości, otoczenia o odrobinę jesiennym już posmaku, codziennej walki z przeciwno-
ściami naszego gospodarczego losu, smutku polskiej polityki i polityków. Będzie nam brakowało poran-
ków bez budzika i oślepiającego słońca, widoku szmaragdowego morza i lekkiej mgiełki nad taflą jeziora
tuż przed zmrokiem.
Nawet jeśli nasze odczucia nie są tak wyraziste, to warto być wyrozumiałym dla znajomych, przy-
jaciół, no a w szczególności dla pracowników. To oni muszą się zmagać z gorszym nastrojem już nie
Dariusz Więcaszek tylko swoim, ale również szefa lub szefowej. Niech więc ten koniec wakacyjnych wypadów będzie dla nas
– Prezes PIG wszystkich okresem wyciszenia i dystansu do otoczenia.
A jeśli już nic nie pomoże i rzeczywistość przytłoczy, przygniecie itp., zawsze możemy sobie powie-
dzieć, że wreszcie odetchniemy od tych cholernych upałów, komarów, meszek, os. Od upierdliwości
dzieci, tłoku na plaży, zgiełku wieczornych knajp i spacerniaków, tych wszystkich baloników, lodzików,
szaszłyków, spalonych kaszanek i dymiących grilli, natarczywych sprzedawców, uwierającego piasku,
paskudnych sandałów. Nareszcie jesteśmy u siebie, nareszcie wśród znajomych twarzy i codziennych
obowiązków.
A tak naprawdę można w końcu spokojnie usiąść i zaplanować pierwszy zimowy wypad na narty.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 11


temat z okładki

Nowa siedziba,
Już niedługo Północna Izba Gospodarcza będzie
mogła pochwalić się nie tylko odremontowaną,

nowe wyzwania
zabytkową siedzibą, ale i większą ofertą dla
przedsiębiorców. Szykują się zmiany, i to zmiany
na lepsze.

W ieloletnie starania dobiegły końca. Pół-


nocna Izba Gospodarcza rozwija skrzy-
dła, i to nie tylko pod względem ofert, ale i prze-
wystarczy odrobina pracy i zaangażowania,
aby stworzyć dla szczecińskich przedsiębior-
ców idealne warunki do współpracy. Dzisiaj
nie mogła znaleźć sobie odpowiedniego prze-
znaczenia. Budynek niszczał, gdyż większość
potencjalnych nabywców przerażała koniecz-
strzeni do działania. Najprawdopodobniej już za stoimy przed faktem ność gruntownego
rok spotkamy się z Państwem w odrestaurowa- dokonanym. Mamy Dariusz Więcaszek, remontu. Izba w poro-
nym wnętrzu przepięknej willi przy al. Wojska nową siedzibę i jeste- zumieniu z miastem
Prezes Północnej Izby Gospodarczej:
Polskiego, do której klucze odebrał w lipcu z rąk śmy przygotowani do postanowiła podjąć się
Prezydenta Piotra Krzystka, prezes Dariusz podjęcia wszelkich Chcemy pokazać Polsce, wyzwania i stanąć na
Więcaszek. Pracy przed nami wiele, ale gra jest kroków, aby dopro- wysokości zadania –
warta świeczki. wadzić ten budynek jak można zbudować Izbę Jesteśmy gotowi wydać
do jak najlepszego Gospodarczą nie zaczynając 3 mln zł na remont,
Pałac dla biznesu stanu – powiedział ponieważ zdajemy
prezes Więcaszek
od siedziby, ale od ciężkiej sobie sprawę, że brak
Nowy budynek mieści się obok Willi Lentza, podczas uroczystego pracy i poświęcenia ludzi. stałej przestrzeni do
obecnej siedziby instytucji kultury Szczecin przekazania kluczy działania nie sprzyja
2016, na al. Wojska Polskiego 86. Być może przez władze miasta. Ta trzypiętrowa posiadłość naszemu rozwojowi i uprzykrza życie przedsię-
w tym momencie nie wygląda wzorcowo, ale od momentu przeniesienia Pałacu Młodzieży biorcom. Mamy szansę pokazać, że potrafimy

12 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


temat z okładki
komentarz: Piotr Zaniewski - architekt

Historyczny charakter i nowoczesna technika

P o remoncie budynek przy al. Wojska Polskiego 86 będzie posiadał funkcję szkoleniowo – biurową. Jako Centrum Współpracy Nauki i Gospo-
darki Północnej Izby Gospodarczej będzie stanowił centrum logistyczno – informacyjne Izby. Naszym celem jest pełne utrzymanie willowego
charakteru budynku usytuowanego w otoczeniu parkowym z licznym starodrzewem, przy zachowaniu elewacji bogatych w detale XIX-wiecznego,
eklektycznego historyzmu (dekorowane gzymsy, opaski otworów okiennych i drzwiowych, płaskorzeźby elewacyjne itp.). Po remoncie willa
powinna przypominać w wystroju zewnętrznym zaprojektowaną kilkanaście lat temu przez „ARCO” i zrealizowaną willę „Rondo” przy pomniku
Józefa Piłsudskiego.
Przede wszystkim zamierzamy odtworzyć i odrestaurować dość dobrze zachowane elewacje posługując się starymi, zachowanymi w Archiwum
Miasta rysunkami elewacji. Ponadto istnieje możliwość odrestaurowania kilku par zapewne oryginalnych drzwi wewnętrznych. W trakcie dyskusji
jest problem wymiany starej, nie spełniającej współczesnych wymogów technicznych i termicznych stolarki okiennej, jednak wymiana ta musia-
łaby zachować historyczny podział okien i ich kolor. Pozostałe elementy historycznych wnętrz, już całkowicie przebudowane przez istniejący w
willi do 2007 roku Pałac Młodzieży, zostaną poddane remontowi i dostosowanie do nowych potrzeb.
Wyposażenie techniczne budynku będzie na wskroś nowoczesne, odpowiadające współczesnym potrzebom Inwestora (PIG) oraz obowią-
zującym obecnie przepisom budowlanym, ochrony przeciwpożarowej, bezpieczeństwa i higieny pracy. Obiekt po remoncie będzie odpowiadał
standardom XXI-wiecznej siedziby poważnej organizacji gospodarczej na wzór BCC.   
Projekt Zagospodarowania Terenu będzie przede wszystkim zawierał nowe rozwiązanie w zakresie komunikacji. Sam zjazd o szerokości 6 m
będzie dwukierunkowy, ale jego włączenie w zachodnią jezdnię alei Wojska Polskiego będzie tylko na prawoskręty. W głębi działki kosztem części
istniejącego trawnika zostanie wydzielonych 10 nowych stanowisk postojowych dla samochodów osobowych. Przewidujemy, że po przeprowadzeniu
remontu w willi będzie obszerne pomieszczenie recepcyjne na parterze, wyposażone w duży monitor LCD służący do stałego monitoringu i prezen-
tacji informacji,  multimedialna sala szkoleniowo – konferencyjna na 100 miejsc z możliwością podziału na 60 i 40 miejsc na I. piętrze, wyposażona
w ekrany, monitory, rzutnik itp., 8 pomieszczeń biurowych na parterze i na I. piętrze, wyposażonych w niezbędne meble biurowe, dwa pomieszczenia
gospodarczo – socjalne przy recepcji i sali konferencyjnej, a także pomieszczenie klubowe z zapleczem na poziomie niskiego parteru. Wszystkie
pomieszczenia zostaną wykończone w wysokim standardzie oraz dobrze wyposażone technicznie w odniesieniu do funkcji, jakie mają pełnić.
Projekt Budowlany remontu XIX-wiecznej willi położonej przy al. Wojska Polskiego Nr 86 oraz Projekt Zagospodarowania Terenu działki
gruntu o numerze ewidencyjnym 145/2 z obrębu 1023 w Szczecinie, jest przygotowywany przez projektantów i specjalistów szczecińskiej firmy
projektowej „ARCO” Spółka z o.o. na zlecenie Północnej Izby Gospodarczej.

sobie radzić i że zasługujemy na nowa siedzibę


– podkreślał Więcaszek. Zadowolony z efektów
współpracy był także prezydent miasta, Piotr
Krzystek, który od początku wspierał ideę pozy-
skania lokum na działalność Izby – Chciałem
pogratulować Północnej Izbie Gospodarczej, za
wytrwałość i udaną współpracę. Władze mia-
sta zauważają, że przybywa członków, zadań,
przestrzeni aktywności Izby i to był najlepszy
powód, dla którego postanowiliśmy wspomóc
waszą działalność. Miasto Szczecin zgodziło się
wydzierżawić budynek za niewielką sumę na
okres 30 lat, z założeniem, że Izba weźmie na
siebie ciężar modernizacji.

Remonty, remonty…

Przebudowa zabytkowego gmachu, który nie-


gdyś pełnił funkcję mieszkalną to nie lada
wyzwanie. Do wymiany są wszystkie instala-
cje, czyli wodna, elektryczna, cieplna. Budynek
zyska nową elewację, wjazd od strony al. Woj-
ska Polskiego i parking. Wnętrze zachowa
swój oryginalny charakter i pierwotny układ
pomieszczeń. Wstawione zostaną nowe okna
i  wymieniony dach. Dodatkowym atutem

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 13


temat z okładki

Piotr Krzystek, Prezydent Szczecina:

Rozwój gospodarczy to cel, który zarząd Szczecina stawia


sobie od samego początku. Chcemy wspierać każdy prze-
jaw aktywności w tym kierunku.

finansowe dla Izby, która już w tym momencie i nowe technologie dla firm. Zachwyceni suk-
zadbała o znaczną część środków. cesem Klastra Budowlanego, planują wspierać
podobne inicjatywy. Izba zachęca do współ-
Centrum Współpracy Nauki i Gospodarki pracy w takiej formie, oferując warsztaty, spo-
tkania branżowe i bazę firm. W odpowiedzi na
Nowa siedziba to nowe wyzwania. Jednym zapotrzebowanie lokalnych przedsiębiorców,
będzie otoczenie willi, które stanowić będzie z nich jest projekt Centrum Współpracy Nauki Izba postanowiła wspomóc ich w pozyskiwaniu
piękny ogród z ławeczkami, choć najpierw i Gospodarki, które będzie oferowało nowe, nowych rynków poprzez wyszukiwanie ewen-
konieczne jest wyburzenie tzw. dobudówek. rozszerzone usługi dla przedsiębiorców zrze- tualnych kontrahentów, wyjazdy na targi mię-
– Pomieszczenia wewnątrz zostaną dostoso- szonych w Izbie. Usługi doradcze, nowe rynki, dzynarodowe, misje gospodarcze i tłumaczenie
wane do wymagań biurowych, zadbamy o to, klastry, zakładanie działalności gospodarczej ofert kooperacyjnych – Izba pomaga wypełniać
aby były nowocześniejsze i praktyczniejsze. i monitoring przedsiębiorczości, a także trans- wnioski o dofinansowanie takich wyjazdów. Do
Musimy jednak pamiętać, że obiekt ten jest fer technologii – to gama ofert dla obecnych tej pory 100 proc. uzyskało pomoc finansową –
zabytkiem i podlega ochronie konserwa- i przyszłych przedsiębiorców. Co kryje się pod informuje Mieczan.
torskiej – mówi Piotr Zaniewski, architekt tymi hasłami? – Będziemy przede wszystkim
z firmy „ARCO” Spółka z o.o. Nowa siedziba starali się, aby przedsiębiorcy mieli łatwy dostęp Konkretne korzyści
będzie miała blisko 500 m2 powierzchni użyt- do dokonań naukowców, aby uprościć dostęp
kowej, co jest dużą różnicą w porównaniu biznesu do nauki i wykorzystywać dokonania Północna Izba Gospodarcza się rozwija. Remont
z obecnym funkcjonowaniem w trzech wynaj- naukowe w praktyce. Wpłynie to na wzrost nowej siedziby planuje zakończyć przed cza-
mowanych pokojach. Ponadto, wszelka dzia- technologii i innowacyjności firm zrzeszonych sem i już kolejne wakacje spędzić na al. Wojska
łalność Izby będzie funkcjonowała w jednym – mówi Paweł Mieczan, Manager Projektów Polskiego 86. Rozszerzają się przestrzenie i pola
miejscu, co uprości obsługę i pomoc przed- Międzynarodowych PIG. Przyszli członkowie działalności. Izba nie próżnuje, ale wciąż stara się
siębiorcom. – W tym momencie brakuje nam dowiedzą się, jak założyć działalność gospodar- doskonalić swoje umiejętności i powiększać ofertę
miejsca na zebrania, na delegacje przybywa- czą, jak wprowadzić swoją firmę z pierwszego zgodnie z zapotrzebowaniem przedsiębiorców.
jące do Szczecina. Pomieszczenia większe, etapu, na dalsze stopnie rozwoju. Będą do dys-
w  których odbywają się szkolenia musimy pozycji pracownicy uczelni wyższych i  cały Agata Pasek
dodatkowo wynajmować. sztab doradców. Powstanie Bank Innowacyj- Fot. materiały PIG
Niezależność, jaką daje ności, który będzie stanowił łącznik między
nam nowa siedziba nowymi technologiami a przedsiębiorcami,
jest bardzo cenna którzy będą mieli szansę je wykorzystać.
– mówi Renata Izba chce skupić się na transferze tech-
Gryczka, skarb- nologii, który w praktyce oznacza wzrost
nik PIG. Remont konkurencyjności, promocję regional-
do duże wyzwanie nych placówek badawczo-rozwojowych

14 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


temat z okładki
komentarz: dariusz więcaszek

Adres w Szczecinie przy Wojska Polskiego 164 będzie mi się zawsze dobrze kojarzył. To tu
w dwóch (dużo później- trzech) niewielkich pokojach, wraz z grupą bardzo młodych ludzi , pla-
nowaliśmy dzisiejszy kształt Północnej Izby Gospodarczej. Piszę – planowaliśmy, bo w Polsce
nie ma dobrych wzorców. Samorządność gospodarcza jest młoda. Ma zaledwie dwudziestolet-
nią historię i nie wypracowała skutecznych metod działania w dłuższych okresach. Nie ma też
dostatecznie mocnego oparcia w polskim ustawodawstwie. Uczyliśmy się raczej zagranicą niż
Dariusz Więcaszek w kraju. Dla wielu moich kolegów z innych regionalnych samorządów tak dynamiczny rozwój
– Prezes PIG
PIG jest dużym zaskoczeniem. Nas zaskoczył już cztery lata temu brak miejsca dla kolejnych
zatrudnianych osób niezbędnych do realizacji zadań, które na siebie nałożyliśmy. Są następne wynajęte pokoje
w innym budynku, była myśl o przeniesieniu się w zupełnie inne, komercyjnie wynajmowane miejsce. W samą porę
z pomocą przyszli prezydent Szczecina Piotr Krzystek i Władysław Husejko – marszałek województwa. Podczas
konferencji prasowej powiedziałem, że dojrzeliśmy do tego, by mieć swoją siedzibę. Jeden z dziennikarzy ironicz-
nie napisał, że ta dojrzałość polega na wzięciu unijnych pieniędzy. Ja jednak sądzę, że dojrzałość to przedstawie-
nie wielu decydującym w tej sprawie gremiom spójnej koncepcji funkcjonowania ośrodka wspierającego rozwój
przedsiębiorczości w województwie. Ośrodka powstającego nie z nakazu państwa lub polityków, tylko woli i pracy
samych przedsiębiorców.

reklama

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 15


RAPORT PÓŁNOCNEJ IZBY GOSPODARCZEJ

Innowacja
nie jest drobną poprawką
Nowa drukarka biurowa, nowocześniejsza koparka, kupno bardziej zaawansowanej technologicznie
maszyny do wytwarzania tych samych produktów. To innowacje, które otrzymały dofinansowanie
z programów na wprowadzenie innowacji w przedsiębiorstwach z Regionalnego Programu Opera-
cyjnego dla naszego województwa. Takie rozwiązania nie wpłyną na gospodarkę Zachodniopomor-
skiego.

N a liście dofinansowanych projektów zna-


lazła się także budowa hotelu. Pytanie
zasadnicze brzmi, czy są to rzeczywiście inno-
technologii obecnej w Polsce nie dłużej niż
3 lata. W tegorocznym władze województwa
podwyższyły to kryterium do technologii obec-
sie dystrybucji, systemów informacyjnych oraz
zarządzania).
Ocena poziomu innowacji przeprowadzana
wacje, które pozwalają rozwijać się zachodnio- nej najwyżej do 5 lat wstecz na całym świecie. przez instytucje dotujące jest subiektywna.
pomorskiej gospodarce. Urząd Marszałkowski Okazało się, że nie stanowi to problemu dla Zdarza się często, że program dotacji dopusz-
przyznaje, że nie ma obecnie narzędzi do spraw- firm z regionu. W puli jest 30 mln zł. Przedsię- cza przyznanie środków na drobne poprawki.
dzania rzeczywistego wpływu dofinansowa- biorcy zgłosili projekty na łączną kwotę prze- Wszystko zależy od postawionej poprzeczki.
nia projektów innowacyjnych na gospodarkę kraczającą przygotowane środki sześciokrotnie. Ostatnio było głośno o przyznaniu dotacji na
regionu. Obecnie ocenie podlegają jedynie Przedsiębiorcy mówią, że stają na rzęsach, żeby innowacje dla gabinetów stomatologicznych.
wnioski, a nie efekty działań przedsiębiorców. te pieniądze uzyskać na rozwój swoich firm. Nie kojarzą się one bezpośrednio z innowa-
Ponadto definicja innowacji w RPO nie jest Jednakże tak postawione warunki konkursowe cjami, ale okazuje się, że były lepsze od pozosta-
jasna. Może to być odrobinę lepsze rozwiąza- nie dają pewności, że innowacje będą nowym łych wniosków o dofinansowanie.
nie lub nowość na rynku. Głównym kryterium rozwiązaniem, a nie jedynie kosmetyczną Poziom innowacyjności w regionie jest
oceny wniosków jest zwiększenie efektywności poprawą już istniejących. Kryteria działa- znacznie niższy od innych ośrodków powsta-
ekonomicznej przedsiębiorstwa i innowacyjny nia 1.1.3 RPO są znacznie mniej wymagające łych wokół polskich aglomeracji. Jednakże
charakter projektu. W konkursie organizowa- niż dotyczące działania 4.4 PO Innowacyjna zaczynamy doganiać Poznań i Wrocław głów-
nym przez Urząd Marszałkowski w zeszłym Gospodarka. nie za pośrednictwem utworzenia stref prze-
roku zdefiniowany został jako zastosowanie Projekty zgłaszane do Polskiej Agencji mysłowych wokół Szczecina i Koszalina, gdzie
Rozwoju Przedsiębiorczości muszą dotyczyć stosowane są najnowocześniejsze technologie
nowych rozwiązań technologicznych w pro- dostępne w Europie. Pojawiają się ciekawe
dukcji i usługach, stosowanych na świecie nie innowacje takie jak nowe systemy ppoż, całodo-
dłużej niż 3 lata lub posiadających stopień roz- bowy system nadzoru kotłów grzewczych, który
przestrzenienia na świecie w danej branży nie powiadamia sms-em serwisantów o możliwości
przekraczający 15 procent. Realizowane wystąpienia uszkodzeń. W regionie powstała
projekty mają prowadzić w  szcze- samoczyszcząca się farba, która pod wpływem
gólności do zmniejszenia światła zmienia brud w wodę i dwutlenek węgla.
szkodliwego oddziały- Na jednej ze szczecińskich uczelni opracowy-
wania na środowisko, wane są metody rozpoznawania śladów w DNA
tudzież świadczenia mówiących o możliwości zachorowania na
usług prowadzących do raka. Mamy już rodzimych prekursorów, którzy
powstania nowego lub przetarli ścieżki wprowadzania nowych produk-
znacząco ulepszonego tów i usług. Definicja innowacji w konkursach
produktu lub usługi. o dofinansowanie rozumiana nie jako poprawa
Ponadto w ramach pro- obecnego stanu, a nowość, na którą jest zapo-
jektów dodatkowo premio- trzebowanie na rynku może stać się lokomo-
wane są nowe rozwiązania tywą rozwoju województwa.
marketingowe lub organiza-
cyjne prowadzące do poprawy Przemysław Kordylas
produktywności i efektywności Artykuł konsultowany z dr Joanną Markiewicz
(w tym np. logistyczne, w zakre-

16 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


raport PIG
Postęp kontra opieszałość

W łodarze Szczecina nie wspierają innowacji i przez to traci zarówno miasto, jak i firmy innowacyjne. Magistrat przez
swoje powolne działanie stracił w ostatnim czasie dwa miliony złotych podawane na tacy. Miały być przekazane z euro-
pejskiego programu Life Plus na malowanie budynków farbą przez nas wynalezioną, działania te miały trwać dwa lata. Chodzi
o badania nad zastosowaniem farby fotokatalitycznej. Wojewódzki Urząd Ochrony Środowiska wraz z ZUT-em przygotował
wniosek o dotację, która miała być przeznaczona na malowanie budynków znajdujących się w zasobach miasta m.in. siedziby
Urzędu Miejskiego. Zadaniem wydziału inwestycji w magistracie było jedynie zaproponowanie lokalizacji, jednak sprawa
utknęła i termin składania wniosków minął.

Robert Bielak W Zachodniopomorskiem mamy paru mądrych chemików na uczelniach, jednak ich pomysły leżą w szufladach. Jeżeli
– prezes Pigment sp. j., lokalne władze nie udzielają wsparcia, to niestety szuka się innych rozwiązań, poza Szczecinem, bo tam stwarza się lepsze
zdobywcy Nagrody warunki rozwoju. Mamy kilka zleceń w Polsce, będziemy malować m.in. park naukowo-technologiczny w Gdańsku, znaki na
Gospodarczej Prezydenta polskich drogach, czy też siedzibę Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Szczecinie.
Szczecina za 2009 rok,
w kategorii
przedsiębiorstwo
innowacyjne.

Nauka + Biznes = Sukces

I nwestycje mikro- i małych przedsiębiorstw współfinansowane z funduszy unijnych w większości nie mają istotnego przełoże-
nia na podniesienie innowacyjności gospodarki naszego województwa. Wynika to z rozumienia pojęcia „innowacji” używa-
nej w ramach funduszy unijnych, w której istotna jest skala innowacji. Aby spełnić wymogi definicji projekt nie musi wdrażać
innowacji w regionie czy w kraju, ale może się nią wykazać poprzez zaoferowanie nowych produktów lub usług wyłącznie na
poziomie samego przedsiębiorstwa czy rynku lokalnego.
Inwestycje najmniejszych firm, ze względu na ich niską zdolność inwestycyjną, z reguły nie wiążą się z wdrażaniem nowocze-
snych technologii, pozwalających na uzyskanie znacznej przewagi konkurencyjnej. Z drugiej strony przyczyniają się jednak do
tworzenia nowych miejsc pracy, gdyż jest to warunek ułatwiający uzyskanie dofinansowania. Jednakże są wyjątki od tej sytuacji.
Adam Lau
Obsługujemy obecnie małą firmę, która dzięki dotacji unijnej z RPO WZ oraz wykorzystując wsparcie naukowców, wdrażać
– global Ericsson będzie niestosowaną dotychczas w Polsce technologię produkcji elementów z tworzyw sztucznych, której koszt szacowany jest
consulting, na prawie 7 mln złotych.
Dyrektor Zespołu Odczuwalny wpływ na regionalną gospodarkę mają na pewno inwestycje średnich czy dużych przedsiębiorstw, takie jak np.
ds. Funduszy UE fabryka Bridgestone, które wiążą się z transferem najnowszych technologii, a poprzez łańcuch kooperacyjny przyczyniają się do
aktywizacji lokalnych i regionalnych firm.
Niewątpliwie istotnym czynnikiem do podniesienia innowacyjności regionalnej gospodarki jest zacieśnienie współpracy
świata nauki, badań i rozwoju z przedsiębiorcami. Jednak narzędzia do jej intensyfikacji i świadomość korzyści płynących
z takiej kooperacji natrafiają często na bariery organizacyjne, techniczne czy wręcz poznawcze. Wydaje się, że obie strony nie
zawsze rozumieją wynikający z niej wspólny interes. Przykład naszego klienta jest wyjątkiem potwierdzającym regułę.

Szczecin nie wspiera innowacyjności

S zczecin, stolica województwa, plasuje się na ostatnim miejscu w Polsce pod względem nakładów na pracę dotyczącą inno-
wacji – to udział w wysokości 0,27 proc. w PKB wytwarzanym przez miasto. Średnia krajowa to 0,65 proc., natomiast w Unii
Europejskiej kształtuje się na poziomie 2 procent. Jesteśmy daleko za Wrocławiem, Warszawą, Śląskiem. Inne województwa
zwiększały już od dawna nakłady na innowacje, w Zachodniopomorskiem dzieje się to dopiero teraz. Dzieje się tak, ponieważ są
dostępne dotacje na różnego rodzaju innowacje. Trzeba jednak pamiętać, że dominują u nas mikroprzedsiębiorstwa zatrudnia-
jące do 10 osób, które nie mają takich możliwości jak duże. Te z kolei są najchętniej przyciągane przez gminy, czego przykładem
są Bridgestone i Cargotec. Jednak wciąż jest ich niewiele. Transfer nowych technologii nie idzie z tego powodu do nas, tylko
w inne regiony Polski. Wykształcona kadra szuka właśnie takich pracodawców, w związku z tym brakuje jej u nas.
Andrzej Najda Pozyskanie Brigdestone do parku nowoczesnych technologii w Stargardzie Szczecińskim trwało ponad 2 lata. Jednak takie
prezes Najda Consulting działania się opłacają. Japończycy zastosowali do produkcji opon najnowocześniejszą technologię w Europie. Ważne jest także
rozumienie, co to jest innowacja. Czy jest to nowa maszyna w fabryce Cegielskiego, innowacja w domu weselnym, czy kapsuła
do ćwiczeń z patentem, po którą zgłaszają się klienci z całej Europy. W województwie dominują innowacje usługowe. Mi brakuje
cały czas nowego potencjału produkcyjnego, firmy z tego sektora rzadko do nas trafiają.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 17


RAPORT PÓŁNOCNEJ IZBY GOSPODARCZEJ

Ryzyko się opłaca

J est wielka praca do wykonania w naszym regionie. Choć trzeba pamiętać, że są firmy, które są bardzo innowacyjne, takie jak
Read Gene SA czy działalność naukowa Pomorskiej Akademii Medycznej. Badanie mutacji genetycznej i stosowanie profi-
laktyki zachorowania na raka to wysokie technologie. Działają też nieduże firmy internetowe jak notowane na giełdzie IAI S.A.,
czy ewidentnie innowacyjna firma Gremp działająca w Goleniowskim Parku Przemysłowym, produkująca oprogramowania
przeciwpożarowe. Szczeciński ZWiK zastosował najnowocześniejszą technologię przy programie poprawy jakości wody.
Definicja innowacji jest nieostra. Może to być nowy podmiot gospodarczy, produkt lub usługa. Dzieli się je na te, które nie były
znane wcześniej na rynku oraz na te kopiowane z dobrych rozwiązań, na tym również polega postęp. Opracowują je duże koncerny
międzynarodowe z potężnymi budżetami na badania i rozwój. Niestety działają one głównie w Europie Zachodniej. I tu mamy
dr hab. prof. US problem. W regionie nie mamy instytutów badawczych, Polskiej Akademii Nauk, ani spółek rozwojowych. Pytanie jest – jak je do
Dariusz Zarzecki, nas przyciągnąć. Medycyna to szerokie pole dla innowacji. Uważam, że to będzie ważny trend rozwoju w przyszłości.
Doradztwo Ekonomiczne Problemem jest także ograniczona świadomość tego, że warto zaryzykować i kupić np. maszynę nową, nieznaną niż tę spraw-
Dariusz Zarzecki dzoną od wielu lat. W ten sposób można zwiększać wydajność produkcji, zmniejszać koszty. Niestety nastawienie na innowacje
w regionie jest mizerne, związane jest to również z wzorcami kulturowymi – dzieci nie są uczone poprawiania starych rozwiązań.
Inaczej jest w Japonii, tam m.in., zaprasza się pracowników do unowocześniania procesów, produktów czy usług.

Są pieniądze, będą korzyści

I nnowacje rozumiane są dwojako. To zastosowanie nowej technologii, ale i nowa usługa czy produkt. Urząd Marszałkowski
poprzez konkursy na projekty innowacyjne wspiera głównie małe i średnie przedsiębiorstwa. Z działania 1.1.3 Regional-
nego Programu Operacyjnego dla województwa zorganizowaliśmy już drugi konkurs na projekty innowacyjne. W pierwszym
zakończonym jesienią zeszłego roku przyznaliśmy 100 mln zł firmom z regionu. W tym roku mamy niecałe 30 mln zł.
Firmy w Zachodniopomorskiem są innowacyjne i mają znaczący wpływ na gospodarkę regionu. Muszą mieć taki wpływ,
aby mogły zostać wpisane na listę projektów skierowanych do dofinansowania. To przede wszystkim efekt dodany przedsię-
biorstwa, zwiększenie konkurencyjności, zakup środków trwałych i zwiększenie ilości zatrudnionych, których miejsca pracy
zgodnie z regulaminem muszą zostać utrzymane przez co najmniej 3 lata.
Marcin Szmyt Obecnie jednak nie mamy narzędzi do oceny faktycznego wpływu na gospodarkę regionu. Mogę jednak zapewnić, że są
Dyrektor Wydziału one przygotowywane. Opieramy się na dokumentach przedstawianych przez firmy, więc ciężko powiedzieć, czy innowacje
Zarządzania Regionalnym w składanych wnioskach są jedynie innowacjami na papierze. Według Komisji Europejskiej nawet zakup nowej maszyny jest
Programem Operacyjnym,
innowacją. Ale przedsiębiorca musi być świadomym tego, że kontroler Urzędu Marszałkowskiego przyjdzie do firmy i sprawdzi
Urząd Marszałkowski
efekty wprowadzenia innowacji, na którą otrzymał środki z RPO, jeżeli ich nie będzie to będziemy wyciągać konsekwencje.
Województwa
Zachodniopomorskiego

Klienci lubią nowości

N asza firma wprowadziła innowacyjną usługę całodobowej obsługi kotłowni, która nas wyróżnia na rynku. Opracowaliśmy
indywidualne dla naszych klientów systemy elektronicznego powiadamiania o przekroczeniu parametrów lub o awariach
kotłów. Dzięki tym systemom nasi serwisanci otrzymują informacje sms-em, które pozwalają im na szybkie podjecie działań
naprawczych lub zapobiegających nagłym uszkodzeniom. Zaawansowane technologie wykorzystywane w nowych urządze-
niach grzewczych wymagają profesjonalnej obsługi, etatowi pracownicy nie zawsze mogą ją zapewnić, dlatego istnieje duży
popyt na outsourcing w tym zakresie. Naszymi klientami w połowie są firmy budżetowe, drugą część stanowią firmy produk-
cyjne. Zadebiutowaliśmy działaniami w Szczecinie, otworzyliśmy biuro w Toruniu, będziemy rozszerzać działalność o kolejne
miasta.
Renata Gryczka, Uważam, że w Zachodniopomorskiem jest wysoki poziom innowacyjności, szczególnie reprezentowany przez firmy funk-
członek zarządu cjonujące w strefach przemysłowych w Goleniowie i Stargardzie. To przedsiębiorstwa z bardzo zaawansowaną technologią,
Calesco S.A. zarówno z kapitałem polskim, jak i zagranicznym. Fabryka Bridgestone jest najlepszym przykładem. Choć trzeba pamiętać, że
nie ma ich tak dużo jak w Wielkopolsce, czy na Dolnym Śląsku. W regionie dominują małe firmy, które nie są nowoczesne. Jeste-
śmy trochę zapóźnieni w stosunku do lepiej rozwiniętych części Polski. Jednak zaczyna się to zmieniać, to nasza nowa droga.
Zachodniopomorskie firmy są stymulowane przez nowocześniejszy rynek niemiecki. Książkowym przykładem są gabinety sto-
matologiczne. Aby przyciągnąć niemieckich klientów muszą doskonalić swoją ofertę, aby być konkurencyjnymi dla gabinetów
po drugiej stronie granicy. Moim zdaniem nawet zakup nowej koparki jest innowacją, ponieważ jest ona wykonana w nowszej
technologii niż 10 lat temu. Daje to przewagę konkurencyjną przy wykonywaniu prac i zmniejsza koszty przedsiębiorstwa.

18 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


gospodarka

Giełda Papierów Wartościowych


w Warszawie – dynamiczny rozwój
i ambitne plany Warszawska Giełda rozwija się bardzo prężnie.
Pod względem kapitalizacji należy do europejskich
średniaków, a jej rola w regionie systematycznie
wzrasta.

T radycje rynku kapi-


tałowego w Polsce
sięgają roku 1817, kiedy
spółki wynosi 41.972 tys. złotych i jest podzie-
lony na 59.960 akcji imiennych. Akcjonariuszami
GPW są banki, domy maklerskie, spółka gieł-
tych zleceń dokonuje się według ściśle określo-
nych zasad, zaś realizacja transakcji odbywa się
w trakcie sesji giełdowych. Dla poprawienia
to powołano do działania dowa oraz Skarb Państwa. Akcje będące w posia- płynności notowanych instrumentów, członko-
pierwszą w Warszawie daniu Skarbu Państwa stanowią 98,82% kapitału wie giełdy lub inne instytucje finansowe mogą
Giełdę Kupiecką. Swoją zakładowego. pełnić funkcję animatora rynku, składając (na
działalność w  obecnej Zadaniem GPW jest organizacja obrotu podstawie odpowiedniej umowy z Giełdą) zle-
formie Giełda rozpo- instrumentami finansowymi. Giełda zapewnia cenia kupna lub sprzedaży danego instrumentu
dr hab. prof. US częła w dniu 16 kwiet- koncentrację w jednym miejscu i czasie ofert na własny rachunek. Przedmiotem handlu na
Dariusz Zarzecki nia 1991 r., od początku kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia Giełdzie są papiery wartościowe: akcje, obliga-
Doradztwo organizując obrót papie- kursu i realizacji transakcji. Obowiązujący na cje, prawa poboru, prawa do akcji, certyfikaty
Ekonomiczne rami wartościowymi Giełdzie Warszawskiej system obrotu charakte- inwestycyjne oraz instrumenty pochodne: kon-
Dariusz Zarzecki w formie elektronicznej. ryzuje się tym, że kursy poszczególnych instru- trakty terminowe, opcje, jednostki indeksowe
www.zarzecki.pl W pierwszych po wojnie mentów finansowych ustalane są w oparciu (zob. www.gpw.pl).
dariusz.zarzecki notowaniach handlo- o zlecenia kupujących i sprzedających, stąd też Warszawska Giełda rozwija się bardzo dyna-
@zarzecki.pl wano akcjami 5 spółek. zwany jest on rynkiem kierowanym zleceniami. micznie, o czym świadczą podstawowe statystyki
Giełda Papierów Warto- Oznacza to, że w celu ustalenia ceny instru- ujęte w tabelach poniżej. Pod względem kapita-
ściowych w Warszawie jest spółką akcyjną powo- mentu sporządza się zestawienie zleceń zawiera- lizacji GPW należy do europejskich średniaków,
łaną przez Skarb Państwa. Kapitał zakładowy jących dyspozycje kupna i sprzedaży. Kojarzenia a jej rola w regionie systematycznie wzrasta.

Podstawowe statystyki GPW stan na: lipiec 2010


Kapitalizacja
Obroty akcjami Obroty obligacjami Wolumen obrotu Stopa zwrotu WIG
Rok spółek krajowych Liczba spółek
(mln zł) (mln zł) kontraktami (%)
(mln zł)
2010 483 657 386 256 606 1 790 8 742 384 6,20
2009 421 178 379 351 885 2 951 13 424 593 46,85
2008 267 359 374 331 316 4 999 12 233 935 - 51,07
2007 509 887 351 479 480 3 495 9 477 868 10,39
2006 437 719 284 338 696 5 536 6 386 046 41,60
2005 308 418 255 197 033 5 507 5 378 517 33,66
2004 214 313 230 119 518 8 353 3 609 125 27,94
2003 140 001 203 80 235 12 673 4 231 949 44,92
2002 110 565 217 63 668 4 131 3 175 890 3,19
2001 103 370 230 80 599 5 133 3 754 854 - 21,99
2000 130 085 225 169 273 4 590 1 516 042 - 1,30
1999 123 411 221 89 343 4 766 207 372 41,30
1998 72 442 198 62 382 8 581 24 320 - 12,80
1997 43 766 143 52 342 13 488 --- 2,30
1996 24 000 83 29 895 16 219 --- 89,10
1995 11 271 65 13 671 19 276 --- 1,50
1994 7 450 44 23 420 3 300 --- - 39,90
1993 5 845 22 7 873 557 --- 1 095,30
1992 351 16 228 21 --- 13,20
1991 161 9 30 --- --- - 8,09

Źródło: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (http://www.gpw.pl)

20 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


gospodarka
Spełnienie wymogów związanych z funk- i  perspektywy rozwoju firmy. Rosnące noto- Wprowadzono właśnie zmiany w statucie GPW
cjonowaniem na rynku publicznym zdecy- wania są znakomitym motywatorem dla kadry ze względu na prywatyzację ograniczające prawa
dowanie poprawia wizerunek spółki wobec kierowniczej, czemu sprzyjają różne systemy do wykonywania głosów z ponad 10% posiada-
kontrahentów. Po dopuszczeniu do obrotu motywacyjne wiążące wartość akcji z pozio- nych akcji. Dotyczy to akcjonariuszy innych niż
giełdowego spółka otrzymuje prawo posługi- mem wynagrodzeń. Sama obecność na giełdzie Skarb Państwa (są to tzw. akcje nieme – jest to
wania się specjalnym godłem. Dzięki informa- sprzyja wprowadzaniu dobrych praktyk zarząd- w polskich warunkach precedens).
cji, że spółka jest notowana na giełdzie rośnie czych, wyrabia nawyki solidności, transparent- Globalnymi koordynatorami debiutu Giełdy
zaufanie do przedsiębiorstwa, niezależnie od ności, rzetelności i uczciwości. Poprzez stały Papierów Wartościowych są: Citi Handlowy,
sektora i rodzaju relacji pomiędzy podmiotami. monitoring ze strony analityków, spółka gieł- JP Morgan, Goldman Sachs, UBS. Bookrun-
Można przytoczyć wiele przykładów korzyst- dowa uzyskuje dodatkowo reklamę swoich pro- nerami: PKO BP, IPOPEMA Securities, KBC,
niejszego traktowania spółek giełdowych pod- duktów i usług, może niejako przy okazji wypeł- Societe Generale. Ko-menedżerami, którzy
czas zawierania transakcji finansowych z ban- niania obowiązków informacyjnych prowadzić będą wspierać regionalne działania promo-
kami i innymi instytucjami. Korzyści związane inteligentną, a przede wszystkim skuteczną poli- cyjne: DM BOŚ, DM Alior Bank, DM Banco
z wejściem spółki na giełdę można zgrupować tykę w zakresie public relations. Espirito Santo Polska, IDM SA, Wood&Com-
w następujących punktach (zob. B. Duszek: Jak W dniu 30.08.2007 roku został uruchomiony pany. Zakłada się, że MSP sprzeda 63% kapitału
pozyskać kapitał z giełdy? www.gpw.pl): Alternatywny System Obrotu NewConnect – GPW w pierwszym etapie, a kolejny etap pry-
• Miejsce pozyskania kapitału rynek akcji przeznaczony dla mniejszych spółek, watyzacji mógłby odbyć się za 3-5 lat. Co cie-
• Obiektywna wycena majątku spółki w tym również start-upów (czyli firm dopiero kawe, jest to już kolejne podejście do prywaty-
• Zapewnienie płynności akcji (podwyższenie rozpoczynających działalność). Na NewCon- zacji GPW. Poprzednia próba nie powiodła się,
wyceny) nect notowanych jest obecnie około 150 spółek, m.in. z powodu fatalnych nastrojów na rynkach
• Możliwość efektywnego sfinansowania a ich kapitalizacja rynkowa (suma iloczynów cen finansowych po kryzysie z 2008 roku. Pojawiają
zakupu przedsiębiorstw i realizacji inwestycji akcji i liczby akcji) przekroczyła 3,0 mld zł. Tylko się też głosy, że warszawska giełda wcale nie
• Promocja przedsiębiorstwa i jego produktów w bieżącym roku na NewConnect zadebiutowało potrzebuje inwestora strategicznego. Pomysł
• Niższy koszt pozyskania kapitału ponad 40 firm (kolejna szczecińska spółka Cale- sprzedaży pakietu kontrolnego GPW ma prze-
• Uzyskanie środków motywowania pracow- sco zadebiutuje już 13 sierpnia 2010, po waka- ciwników m.in. wśród przedstawicieli polskiego
ników i menedżerów cjach następne dwie spółki z naszego regionu rynku kapitałowego. Obawiają się, że warszaw-
• Uporządkowanie działalności powinny pojawić się na tym rynku). skiemu parkietowi będzie grozić marginalizacja,
przedsiębiorstwa Przejawem aktywności GPW w Warszawie a największe i najbardziej płynne spółki zostaną
Giełda jest naturalnym miejscem pozyski- i szukaniem odpowiedzi na potrzeby emitentów przeniesione na główny parkiet inwestora.
wania kapitału. Jest to pierwotna i najważniej- i inwestorów jest utworzenie we wrześniu 2009 Tych obaw nie jest w stanie uspokoić Mini-
sza funkcja rynku papierów wartościowych. roku rynku obligacji Catalyst. W ramach Cata- sterstwo Skarbu, które zapowiada, że w umo-
Poza tym giełda umożliwia zakup i sprzedaż lyst działają faktycznie dwa rynki (regulowany wie prywatyzacyjnej zagwarantuje Warszawie
akcji danej firmy, co przekłada się bezpośrednio i alternatywny) przeznaczone dla inwestorów niezależność i możliwość stworzenia centrum
na wyższą wycenę (jest to tzw. premia z tytułu detalicznych i hurtowych. Na Catalyst notowa- finansowego Europy Środkowej i Wschodniej.
płynności w stosunku do spółek nienotowa- nych jest obecnie 39 serii obligacji korporacyj- Zdaniem Sebastiana Buczka, prezesa Quercus
nych). Dzięki giełdzie właściciele i menedże- nych o łącznej wartości 18,23 mld zł, a także 18 TFI, nasz rynek doskonale się rozwija, ma dobre
rowie mają stałą weryfikację wartości akcji serii obligacji samorządowych (w tym 12 auto- perspektywy. Po PGE czekają nas prywatyzacje
dokonywanej poprzez codzienne notowania. ryzowanych) o wartości 1,74 mld zł. innych dużych firm, które zwiększą kapitalizację
Co ważne, przyjmuje się, że w długim okresie Kluczowym zdarzeniem w najbliższym cza- i wartość obrotów na GPW. To raczej w intere-
wycena odzwierciedla rzeczywiste osiągnięcia sie będzie prywatyzacja i upublicznienie giełdy. sie potencjalnych zagranicznych partnerów jest

Liczba spółek notowanych na GPW Kapitalizacja GPW


w Warszawie (stan na 4.08.2010) (mln zł - stan na 4.08.2010)

Spółki Spółki
Spółki krajowe Razem Spółki krajowe Razem
zagraniczne zagraniczne
Rynek Rynek
320 23 343 489 763,50 301 460,84 791 224,34
podstawowy podstawowy
Rynek Rynek
43 0 43 5 438,39 0,00 5 438,39
równoległy równoległy

RAZEM 363 23 386 RAZEM 495 201,89 301 460,84 796 662,73

Źródło: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (http://www.gpw.pl) Źródło: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (http://www.gpw.pl)

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 21


gospodarka

wmawianie nam, że potrzebujemy inwestora technologii - udostępni platformę UTP i będzie Giełda nieustanie pracuje nad ewolucją
strategicznego”. Mimo tych wątpliwości, wydaje współpracować z GPW nad rozwojem nowych organizowanych przez siebie rynków. Praca
się jednak, że decyzja kierunkowa o prywatyza- możliwości opartych na technologiach informa- GPW polega nie tylko na pozyskiwaniu nowych
cji GPW w Warszawie została podjęta i że nie tycznych w Polsce i regionie Europy Środkowo- Emitentów, ale przede wszystkim na rozwijaniu
ma już od niej odwrotu. Wschodniej. Działania te będą oparte na moż- zwiększania efektywności regulacji oraz zbioru
Ostatnio Warszawska Giełda Papierów War- liwościach dystrybucyjnych SFTI™ i poszerzą dobrych praktyk (widać to szczególnie po tem-
tościowych i NYSE Euronext zawarły partner- grupę rynków współpracujących w ramach tej pie zmian na NewConnect).
stwo strategiczne. W ramach partnerstwa bizne- platformy”. W Polsce jest wiele instytucji poddawanych
sowego warszawska giełda kupi platformę obrotu Pod koniec czerwca Minister Skarbu Alek- krytyce oraz mnóstwo niedoskonałości całego
instrumentami kasowymi i pochodnymi stwo- sander Grad poinformował, że GPW wybrała systemu społeczno-gospodarczego wynika-
rzoną przez NYSE Technologies. „W  ramach NYSE Euronext na dostawcę nowego gieł- jących ze złych nawyków, biurokracji, braku
wieloletniej umowy handlowej NYSE Euronext dowego systemu transakcyjnego. Wcześniej reform itd. Wydaje się jednak, że giełda (wciąż
udostępni platformę UTP rynkom kasowym w  czerwcu prezes GPW Ludwik Sobolewski należąca do Skarbu Państwa) jest jednym z nie-
i instrumentów pochodnych GPW. Obie strony poinformował, że nowy system transakcyjny ma licznych efektów transformacji w sferze gospo-
rozważą nowe inicjatywy z zakresu obrotu, dys- zastąpić Warset na przełomie 2011/2012 roku, darki, z którego możemy być dumni. Giełda
trybucji danych oraz rozwoju biznesu, które a w lipcu zostanie przedstawiony harmonogram doskonale się rozwija i jest świetnie zarządzana.
będą korzystne dla inwestorów i emitentów, zmiany. Obecny system transakcyjny Warset Dobrze spełnia więc swoją rolę instytucji wspie-
oferując im szeroką gamę instrumentów finan- funkcjonuje od 2000 roku (zob. http://forsal.pl/ rającej rozwój gospodarczy naszego kraju i ma
sowych. NYSE Technologies - jednostka NYSE artykuly/432743,nyse_euronext_zostala_part- niewątpliwie pozytywny wpływ na przyciąganie
Euronext odpowiedzialna za komercjalizację nerem_strategicznym_gpw.html). inwestycji.

reklama

22 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


gospodarka

Nieruchomości - Największą popularnością cieszą się mieszka-


nia o powierzchni od 36 do 42 metrów kwadra-
towych – mówi Edward Osina z firmy Calbud.

nie zdrożeją
– Zapłacić za nie trzeba 160-180 tysięcy zło-
tych. Nie wydaje mi się, by w najbliższym czasie
podrożały. Nawet, gdy wejdzie wyższy podatek
VAT.
W ostatnim czasie na rynku nieruchomo-
ści zapanował zastój. Wciąż odczuwalny jest
strach spowodowany kryzysem gospodar-
czym, mimo że kryzys nie był dla nas aż tak
bardzo dotkliwy.
- Nie ma wielkich ruchów cenowych, ani
nadmiernego „wysypu” nowych mieszkań
– mówi Dariusz Juszczyński, prezes Zachod-
niopomorskiego Stowarzyszenia Pośredników
Obrotu Nieruchomościami. – Mogłoby to wpły-
nąć na poziom cen. Klienci kupują mieszkania
tylko w  przypadku zaistnienia takiej potrzeby.
Najczęściej na taki krok decydują się ci, którzy
postanawiają się usamodzielnić, przeprowa-
dzają się w celach zawodowych czy rozpoczy-
nają dłuższą edukację w danym miejscu.
Juszczyński przyznaje, że brak zakupów
u pozostałych osób spowodowany jest kilkoma
czynnikami. Jednym z nich jest niepewność na
rynku pracy, który zniechęca do ponoszenia
ryzyka zaciągania kredytu na zakup mieszkań
inwestycyjnie.
- Potencjalni kupujący wolą trzymać rezerwy
na koncie niż kupować mieszkania bez „gwa-
rancji” wzrostu ceny – mówi.

2010 rok jest tańszy od 2009

W ostatnim roku ceny statystycznie spadły o ok.


5 procent do roku ubiegłego. Więcej jest trans-
akcji w cenach okazyjnych wówczas, gdy sprze-
dający od dłuższego czasu nie może zbyć swo-
jej nieruchomości. W modnych lokalizacjach
(nowe, niskie  budynki z cegły w Centrum, na
Gumieńcach, Warszewie) ceny utrzymują się na
stałym poziomie.
- Deweloperzy nie wybudowali nadpodaży
mieszkań; przy dużych inwestycjach są one
realizowane etapami tak, aby rynek płynnie
odbierał to, co zostanie wybudowane – mówi
Dariusz Juszczyński. - Ominęła nas sytuacja,
która miała miejsce w pewnym momencie cho-
ciażby w Warszawie. Gotowe budynki miesz-
kalne czekały na kupujących. Tam jest jednak
zupełnie inny rynek i dziś wszystkie te mieszka-
nia są już zasiedlone.
Edward Osina z firmy Calbud przyznaje,
że obecnie najbardziej popularne są mieszka-
nia o niewielkich metrażach. Młodzi ludzie

24 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


gospodarka
decydują się na zakup lokali dwupokojowych Deweloperzy nie inwestują w nowinki również takie mieszkania, które są w pełni przy-
o powierzchni od 36 do 42 metrów. Zapłacić gotowane dla nowych lokatorów – dodaje.
za nie musimy około 160-180 tysięcy złotych. Na zachodzie Europy ludzie coraz częściej decy-
Lokale poniżej tej ceny mają ogromny popyt. dują się na stosowanie nowych technologii. A w mieście kończy się miejsce
- Najpopularniejszą lokalizacją jest oczywi- Pompy ciepła, solary do podgrzewania wody nie
ście centrum – mówi Osina. – Jest to najatrakcyj- są niczym nadzwyczajnym. U nas takie rozwią- Po zastoju na rynku inwestycyjnym spowodo-
niejsze miejsce dla mieszkańców. Poza miastem zania powodują spore zainteresowanie, ale nie wanym wspomnianym kryzysem gospodar-
ludzie wolą budować obecnie domki lub decy- ma odważnych, by je stosować. czym w Szczecinie zauważalna jest wzmożona
dują się na zabudowę szeregową. Nie wydaje mi - Myślę, że te technologie zostaną wyko- aktywność inwestorów. Zdecydowanie ruszyła
się, że ceny w najbliższym czasie wzrosną. Mogą rzystane w najbliższych latach – mówi pre- budowa Kaskady, dobiega końca budowa biu-
mieć nawet tendencję malejącą. Wśród dewelo- zes Zachodniopomorskiego Stowarzyszenia rowca Oxygen. Doczekamy się w najbliższym
perów rywalizację o klienta będą wygrywali ci, Pośredników Obrotu Nieruchomościami. - czasie nowoczesnego basenu olimpijskiego.
którzy będą mieli lepszą lokalizację. Rośnie cena gazu, a co za tym idzie ogrzewania W najbliższych dniach pracujące intensywnie
Nie powinien tego zmienić nawet plano- i ciepłej wody. Na pewno zwraca się większą maszyny mają się pojawić na placu po dawnym
wany przez rząd wzrost podatku VAT. Według uwagę na wykończenie, detale architektoniczne, Grzybku przy Bramie Portowej.
Edwarda Osiny tę zmianę najbardziej odczują małą infrastrukturę, wygląd części wspólnych, - Teraz będziemy podążali już w kierunku
deweloperzy. czyli klatek schodowych w marmurze, wind budowy mniejszych obiektów – mówi Edward
- Obecnie cena i tak wynosi za metr kwadra- w nowoczesnej stylistyce itp. Ważne jest osiedle Osina z firmy Calbud. – Miejsce powoli się
towy około 4650 złotych – mówi. – Nawet, gdy jako całość, w tym place zabaw, poczta, apteka, kończy. Następnym krokiem będzie stawianie
zostanie wprowadzony większy VAT, powinna sklep osiedlowy, wygodny parking. Wówczas obiektów 150-200 metrowych. Będą powsta-
spaść do 4000-4500 złotych. klient może zaakceptować nieco mniej atrak- wały klony mniejszych sieci handlowych. Nie
Juszczyński jest podobnego zdania. Mówi, cyjną dzielnicę lub inny mankament danej sądzą, by ktoś decydował się na budowę dużych
że wzrost VAT może być rzeczywiście dla sprze- lokalizacji. obiektów. Oxygen i Kaskada to ostatnie takie
dających doskonałym pretekstem do zwiększe- Klienci mają również inne wymagania. inwestycje.
nia cen o 2-3 procent. Mogą to jednak również Oprócz estetyki terenu liczy się dla nich często Romuald Stachowiak z SGI Baltis zapowiada
wykorzystać w inny sposób. Jako argument, że wyposażenie. Z wygody lub innych powodów jednak, że firma jeszcze w tym roku rozpocznie
nie podnieśli ceny mimo wzrostu podatku. szukają takiego rozwiązania, by móc wprowadzić kolejne prace budowlane w Szczecinie. Jedna
- I raczej ku temu bym się skłaniał – mówi. się od razu. Nie biegać w poszukiwaniu mebli czy z nich prowadzona będzie w miejscu, które
– Pamiętajmy, że dzisiaj mamy do czynie- sprzętu AGD. Chcą wszystko mieć gotowe. w przyszłości ma stać się nowym centrum mia-
nia z  rynkiem kupującego. To on przebiera - Nasi Klienci coraz częściej poszukują kom- sta – na Łasztowni.
w ofertach i negocjuje tam, gdzie chce kupić. pleksowo wyposażonych mieszkań, dających im – W Szczecinie do końca roku planujemy
Dlatego przede wszystkim ewentualny wzrost możliwość natychmiastowego wprowadzenia rozpoczęcie trzech nowych inwestycji – mówi.
podatku nie powinien wpłynąć na wzrost i tak się – mówi Romuald Stachowiak, prezes SGI – Pierwszą z nich będzie nowoczesny biurowiec
już wysokich cen. Baltis. – Dlatego w naszej ofercie posiadamy klasy A na terenie Łasztowni. Planujemy też
przystąpić do realizacji drugiego etapu budowy
Osiedla Krakowskiego oraz końcowego, trze-
ciego etapu budowy Osiedla Garden House.
liczba mieszkań 2004 2005 2006 2007 2008 2009 W planach mamy również rozszerzanie naszych
Szczecin działań w Łodzi, Słupsku, Płocku i Warszawie.
oddanych do użytkowania ogółem 1 934 1 536 897 1 992 1 911 1 810
Dariusz Juszczyński radzi, że jeśli planujemy
zakup działek powinniśmy zdecydować się na to
roczna dynamika zmian   79% 58% 222% 96% 95%
jak najszybciej.
objętych wydanymi pozwoleniami na budowę 1 540 2 076 2 441 3 462 3 463 1 417
- Mieszkania nie rosną jak grzyby po deszczu.
roczna dynamika zmian 135% 118% 142% 100% 41% Proces inwestycyjny od daty zakupu działki do
województwo zachodniopomorskie oddania pierwszych mieszkań w budynku trwa
oddanych do użytkowania ogółem 2 197 2 423 1 916 2 229 2 673 2 957 ok. 2 lat – mówi. - Ziemia (działki budowlane
i inne) jest dobrem ograniczonym. Kupujemy
roczna dynamika zmian   110% 79% 116% 120% 111%
je coraz dalej od centrum, a tereny, na których
objętych wydanymi pozwoleniami na budowę 4 951 5 227 7 797 11 653 10 185 7 142
rozpoczęto zabudowę rosną w cenie. Planując
roczna dynamika zmian 106% 149% 149% 87% 70% nawet w odległej przyszłości budowę domu
Polska warto rozważyć kupno działki już teraz. Z pew-
oddanych do użytkowania ogółem 108 117 114 066 115 353 133 698 165 189 160 002 nością będą to dobrze ulokowane pieniądze.
roczna dynamika zmian   106% 101% 116% 124% 97%
Andrzej Kus
objętych wydanymi pozwoleniami na budowę 105 952 115 862 160 545 236 731 220 372 168 440

roczna dynamika zmian 109% 139% 147% 93% 76%

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 25


gospodarka

Ekspert: Adam Orszulak, Właściciel firmy A.O. Nieruchomości, Współzałożyciel Północnej Izby Gospodarczej

|| Jak na tle pańskich doświadczeń, wygląda dziś szczeciński rynek nieruchomości?


Wynajmem nieruchomości zajmuje się od roku 1993 roku. Wówczas była to jedynie
dodatkowa działalność. Poza nią zajmowałem się handlem i produkcją. Rynek wymu-
sił na mnie jednak zmiany i dziś zajmuję się jedynie branżą developerską. Buduję
obiekty handlowe pod wynajem. W czerwcu bieżącego roku oddałem kolejny obiekt
o powierzchni 4000 m2 o podwyższonym standardzie wykończenia, zlokalizowany przy
ulicy Mieszka I. Przewidziany jako centrum kompleksowego wyposażenia wnętrz.
Niestety druga połowa roku 2009 i pierwsze półrocze 2010 były okresem trud-
nym dla rynku. Dotarły do nas skutki globalnego kryzysu finansowego. Pojawiły się
pustostany. Dzięki temu sieci handlowe miały szerszy zakres wyboru nieruchomości.
Natomiast w drugiej połowie bieżącego roku zanotowano wzrost sprzedaży w handlu
meblami i innym asortymentem. To spowoduje większe zainteresowanie wynajmem
pomieszczeń handlowych.
Developerzy ograniczyli swoją działalność na lata 2010/2011.Roczna podaż centrów
handlowych spadnie, brak powierzchni handlowych na wynajem ograniczy możliwość
ekspansji sieci handlowych, zmuszając ich do szukania na rynku wtórnym i zaakcep-
towania cen.

|| Jakie firmy najczęściej poszukują powierzchni pod wynajem?


Dziś najbardziej poszukiwane są powierzchni handlowe o wyższym standardzie dla
firm sieci spożywczej, meblowej, multimedialnej. Najbardziej pożądane powierzchnie
mieszczą się w granicach od 100 do 2000m2.

|| Co firmy powinny brać pod uwagę przy wynajmie powierzchni ?


Przede wszystkim  jakość wykończenia i lokalizację. Ważny jest też komfort klienta,
dlatego miejsce powinno mieć odpowiednio duży parking, windy i inne udogodnienia
dla odwiedzających.

Komentarz

|| Czym charakteryzuje się szczeciński rynek nieruchomości?


To bardzo specyficzny rynek. Podaje się, że istnieje zapotrzebowanie na łącznie ok. 135 tys. m2 powierzchni biurowych, jednak
w dobie kryzysu są to szacunki przesadzone. Spośród istniejących obiektów niewiele spełnia wymogi klasy A, czyli budynków
o wysokim standardzie, centralnej, najbardziej prestiżowej lokalizacji oraz dostępie. Ten standard zapewnia wysoką jakość wykoń-
czenia i wyposażenia, system klimatyzacji, nowoczesna infrastruktura teleinformatyczna, ochrona i liczne inne udogodnienia.

|| Jakie biura cieszą się największą popularnością?


Najbardziej popularne są powierzchnie średniej wielkości, tj. biura 20-, 30- i 40-metrowe, które dodatkowo można połączyć
i zaadaptować do indywidualnych potrzeb. Czasem działalność firmy narzuca potrzebę open-space i wykorzystanie dużej
powierzchni, wtedy poszukiwane są apartamenty o wielkości ponad 100m2, z własnym zapleczem socjalnym. Niektóre firmy
Ekspert: poszukują elastycznego rozwiązania, które łączy możliwość wynajmu zarówno mniejszych biur, jak i open-space.
Tamara Puszkin-Dworska
Kierownik Działu || Co jest najważniejsze przy wyborze biura?
Wynajmu Najemcy zawsze zwracają uwagę na lokalizację, czy umożliwia dobry dojazd, czy biuro leży obok węzłów komunikacyjnych.
Pazim Sp. z o.o. W większości wypadków to jeden z podstawowych czynników, mogących istotnie wpływać na prowadzony biznes. Jednak od
powierzchni biurowych oczekuje się dziś znacznie więcej. Korzyści płynące z kompleksowej obsługi najemców, rozbudowana
sieć wzajemnych usług i gama ofert uzupełniających (gastronomia, usługi teleinformatyczne, kurierskie, finansowe czy zdrowotne) w praktyce okazuje
się nieoceniona. Standard biur wpływa tak na wizerunek firmy, jak na codzienną efektywność pracowników.
Na przykładzie obiektu Pazim, kompleksu biurowego klasy A widać, że oprócz standardu budynku i lokalizacji liczy się coś jeszcze. Bezcenne, co istnieje
w obiekcie, to atmosfera tworzona przez wieloletnich najemców. Swoje biura ma tutaj ponad 60 firm, wśród nich banki, firmy z branży IT, morskiej, tele-
komunikacyjnej, świadczące usługi zdrowotne, gastronomiczne czy kurierskie. Wzajemne zaufanie, potrzebne w biznesie prowadzonym na poważnie,
zdobywa się przez lata.
Na koniec pamiętajmy, że dobre biuro staje się dopiero wtedy atutem firmy, kiedy nasze inwestycje biurowe znajdą oparcie w rozwoju biznesu w regionie.

26 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


gospodarka
Dodaj gazu na drodze
W Polsce mamy około 20 mln pojazdów, które do poruszania się po drogach potrzebują cennego
paliwa pod postacią benzyny, oleju napędowego lub alternatywnych paliw tj. LPG lub od jakiegoś
czasu energii elektrycznej. Co zrobić, aby nie stracić komfortu jazdy i pieniędzy z portfela?

S zczęśliwcy posiadający pojazdy na 4 kółkach


w celu załatwienia spraw muszą tankować
swoje ,,bolidy” na stacjach paliw, jakie jest ich
odpowiednim dostępie powietrza spala się cał-
kowicie, prawie z zerową emisją cząstek stałych.
W niektórych krajach europejskich już
zdziwienie, kiedy widzą windujące z dnia na można spotkać się z restrykcjami pod
dzień ceny. Na obecnym rynku paliw jest to postacią zakazu wjazdu ze względu
widok tak powszedni, że czasem aż ciężko nadą- na zanieczyszczenia jakie emi-
żyć za zmianami, które niestety w 99% ozna- tują pojazdy. Problem
czają wyższą cenę. pojawia się szczegól-
W takich przypadkach często zastanawiamy nie w  przypadku
się co moglibyśmy zrobić, aby ograniczyć samochodów
wydatki związane z poruszaniem się po dro- starszego
gach. Jednym ze sposobów może być zainwe-
stowanie w alternatywne paliwa tj. CNG. Skrót
ten oznacza Compressed Natural Gas czyli sprę-
żony gaz ziemny używany także w domowych
kuchenkach gazowych lub piecach gazowych
służących do ogrzewania domu.
Gaz CNG sprężony do ciśnienia 200 bar jest
przechowywany w specjalnie do tego przygo-
towanych bezpiecznych zbiornikach, które są
montowane w pojazdach pod podwoziem lub czynniki ekologiczne tracą znaczenie. W przy-
w bagażnikach. Zbiorniki te wykonane są ze spe- padku CNG można połączyć ekologię z eko-
cjalnych kompozytów wytrzymałych na zgnie- typu. Tutaj ekologiczne właściwości CNG oraz nomią, i gwarantuję że oba te czynniki stworzą
cenia. Na ścianki zbiornika działa od środka siła wyciszenie dzięki temu silnika zdają się być symbiozę, która da satysfakcję użytkownikom
200 kg/cm2, co oznacza, że takiego zbiornika przydatne. dróg, pojazdów, a i pieszy się ucieszy, że nie
w przeciwieństwie do zbiornika z benzyną, nie Wracamy do sprawy portfela, który ostatnio ma smogu. W celu pogłębienia swojej wiedzy
jesteśmy wstanie zgnieść. Potwierdza to również ucierpiał z powodu ciągłych podwyżek ceny na temat technologii CNG polecam stronę
statystyka, która nie odnotowała dotąd żad- paliw. Cena CNG w miesiącu lipcu 2010 roku www.pgnig.pl, gdzie w zakładce Dla Auta znajdą
nego wypadku z powodu sprężonego gazu lub wynosiła 2,28 zł za m3, ceny paliw zwykłych Państwo wiele potrzebnych informacji.
niekontrolowanego wybuchu. Charakterystyka kształtują się w okolicach 4,50 zł za m3. Porów-
gazu CNG pozwala również na parkowanie na nanie wygląda zastępująco: cena paliwa CNG Piotr Łoda , Koordynator ds. CNG
parkingach podziemnych do których pojazdy wynosi 2,28 zł/m3, 1l benzyny bezołowiowej PGNiG SA ,
LPG nie mają wstępu. 98-oktanowej - 4,92 zł, 1l ON kosztuje 4,39 zł Wielkopolski Oddział Obrotu Gazem w Poznaniu
Spróbujemy porównać gaz CNG z LPG. (ceny z dnia 07-20-2010).Koszty paliw w przy-
CNG ma zdecydowanie wyższą kaloryczność, padku pojazdu, który w ciągu roku przejeżdża
a co za tym idzie wydajność i czystość w porów- 15000 km rocznie i spala 8l na 100 km przedsta- Kalkulator oszczędności
przy zastosowaniu paliwa CNG
naniu z  gazem LPG. Dla dbających o środo- wione są w tabeli nr 1.
wisko, przydatna jest informacja, że za gazem Sprężony gaz staje się paliwem, które na
ziemnym przemawia jego wysoka ekologiczność pewno będzie wykorzystywane na większą skalę
podczas spalania w porównaniu z konkurencyj- na świecie, jak i również w Polsce. Już teraz
nymi paliwami, co skutkuje mniejszą emisją można łatwo zaobserwować wzrost użytkowni-
szkodliwych związków chemicznych oraz cich- ków tego paliwa. Względy ekologiczne, poprawa
szą pracą silników. Dzięki zastosowaniu tego bezpieczeństwa transportu, jak i bardzo znaczne
paliwa część pojazdów spełnia już dziś limity oszczędności w porównaniu z innymi paliwami
emisji. Jak się to dzieje? Najważniejszym czyn- przemawiają na korzyść CNG. W Polsce bar-
nikiem jest podstawowy składnik, czyli metan, dzo chętnie mówi się o ekologii, ale gdy ma to
najprostszy i  najkrótszy węglowodór. Gaz przy przełożenie na konkretne działania wówczas

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 27


zachodniopomorskie

Bez pracy jest prawie 100 000 osób.


Statystyki mówią same za siebie.
fot. A. Słomski

W porównaniu z rokiem 2009 bezrobocie drastycznie wzrosło.

Bezrobocie w naszym województwie


– jest gorzej niż rok temu
P od koniec czerwca 2010 r. w urzędach pracy
na terenie województwa zachodniopo-
morskiego zarejestrowanych było 98 012 osób
Postanowiliśmy przeanalizować raport
Urzędu Statystycznego oraz dane Wojewódzkiego
Urzędu Pracy w Szczecinie i przyjrzeliśmy się ryn-
– Rynek pracy województwa zachodniopo-
morskiego charakteryzuje się sezonowością –
mówi Marta Jędrzejewska z WUP.- Tendencja
wobec 87 665 osób w analogicznym okresie kowi zachodniopomorskiemu w 2010 roku. ta znajduje swoje potwierdzenie w liczbie reje-
roku poprzedniego. W I półroczu bieżącego – W stosunku do roku ubiegłego liczba bezro- stracji, wyłączeń z ewidencji oraz w wielkości
roku najwyższą liczbę zarejestrowanych zanoto- botnych wzrosła we wszystkich województwach podaży wolnych miejsc pracy i miejsc aktywi-
wano w lutym – 117 642 osoby. w Polsce, w największym stopniu w wojewódz- zacji zawodowej.
– Przyczyn zwiększonych rejestracji bezrobot- twie pomorskim (22,0%), a w najmniejszym
nych w 2010 roku można upatrywać w zmianie w świętokrzyskim (3,1%). W województwie Ofert pracy jednak przybywa
wysokości zasiłku – mówi Marta Jędrzejewska, zachodniopomorskim liczba bezrobotnych była
Naczelnik Wydziału Badań i Analiz Wojewódz- wyższa o 11,7% - mówi Marta Jędrzejewska. Z danych Urzędu Statystycznego wynika, że
kiego Urzędu Pracy w Szczecinie W końcu ubie- W końcu maja 2010 liczba osób bezro- w tym roku przybywa jednocześnie ofert pracy.
głego roku osoby bez pracy wstrzymywały się botnych zarejestrowanych w urzędach pracy Nie są to porażające liczby, jednak w stosunku
z rejestracją jako bezrobotni do stycznia 2010 r. wyniosła 103,5 tys., tj. o 5 tys. (o 4,6%) bezro- do roku poprzedniego jest to wzrost miesięczny
Działo się tak za sprawą podwyższonego od botnych mniej niż przed miesiącem, a o 13,7 tys. od kilkuset do tysiąca ofert. W stosunku jednak
początku tego roku zasiłku dla bezrobotnych. (o 15,2%) więcej niż przed rokiem. do liczby osób bezrobotnych statystyki wciąż
Osoby bez pracy, rejestrując się w grudniu Stopa bezrobocia zmniejszyła się w skali nie są optymistyczne: liczba bezrobotnych przy-
2009 r., otrzymałyby 575 zł zasiłku, a od stycznia miesiąca o 0,7 pkt proc. do 16,1%, ale była wyż- padających na jedną ofertę pracy jest większa
2010 r. mają 717 zł przez pierwsze trzy miesiące. sza niż przed rokiem o 1,7 pkt proc. niż w roku poprzednim.

28 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


zachodniopomorskie
– Z naszego cyklicznego raportu „Rynek Co jest ważne podczas przygotowywania
Pracy Specjalistów” wynika, że w II kwartale niestandardowego CV według Pracuj.pl?
tego roku najwięcej ofert pracy pochodziło
z  woj. mazowieckiego – ponad 12 tys. propo- • Właściwy dobór formy CV do stanowiska, na które aplikujemy, ale
zycji, czyli co piąta oferta zamieszczona w por-
także do branży, w której chcieliśmy pracować;
talu www.pracuj.pl – mówi Elżbieta Flasińska,
Grupa Pracuj, do której należy serwis. - Tu też, • Pomysł na ciekawą formę życiorysu to nie wszystko – należy także
w porównaniu do I kwartału, przybyło najwięcej zadbać o zamieszczenie informacji o naszych kompetencjach
propozycji (o 8%). Na drugim miejscu w zesta-
i doświadczeniu;
wieniu znalazło się woj. dolnośląskie z  nieco
ponad 5 tys. ofert, niewiele mniej propozycji • Za niestandardowym CV muszą stać konkretne umiejętności
pochodziło z woj. śląskiego. Pracodawcy z woj. i doświadczenie zawodowe;
zachodniopomorskiego opublikowali 2 307
ofert, czyli nieco ponad 4% więcej niż w I kwar- • Warto zadbać o standardowy format i wielkość pliku przesyłanego
tale. Obecnie w serwisie Pracuj.pl dostępnych do skrzynki specjalisty HR.
jest blisko 650 ofert z tego regionu.
do tradycyjnego dokumentu - CV w formie tego jeśli nie potrafimy zrobić tego dobrze sami,
Jak wynika z raportu Pracuj.pl od początku wideo. Osoby poszukujące pracy nagrywają warto skorzystać z pomocy ekspertów w  tym
tego roku systematycznie spada zainteresowanie krótki filmik, w którym starają się w kilku zakresie. Takie usługi oferuje na przykład ser-
naszymi pracownikami wśród zagranicznych słowach przedstawić siebie i zamieszczają go wis Architekcikariery.pl – mówi Elżbieta Fla-
pracodawców. W analizowanym okresie, ofert na jednym z ogólnodostępnych serwisów np. sińska. – W zależności od poziomu stanowi-
od nich było aż o 27% mniej niż w pierwszych youtube.com. Nie należy jednak przesadzać. ska, pomoc ta będzie wyglądała inaczej. W CV
trzech miesiącach tego roku. – Najlepszym rozwiązaniem jest traktowanie studenta lub absolwenta konsultant pomoże
nieszablonowego CV z rozwagą, jako dodatko- uwypuklić umiejętności i wiedzę teoretyczną.
Stwórz ciekawe CV wego elementu, mającego przykuć uwagę przy- W przypadku stanowisk specjalistycznych,
szłego pracodawcy i uatrakcyjnić naszą kandy- ekspert może doradzić, jak najlepiej zaprezen-
W sytuacji, która tworzy się na rynku pracy daturę – dodaje Elżbieta Flasińska, z Pracuj.pl. tować dotychczasową ścieżkę kariery i zdobyte
w obecnych czasach bezrobotny musi liczyć - Dobrze przygotowane materiały autopromo- doświadczenie.
nie tylko na zdobyte kwalifikacje, ale również cyjne ciekawie uzupełnią, ale nie zastąpią trady-
pomysłowość. Pracodawca, który może dowol- cyjnych dokumentów, gdzie rzeczowo przedsta- Na jaki zawód jest największe zapotrzebowa-
nie przebierać w ofertach pracy musi mieć wimy swoje kompetencje. nie na rynku?
powód by zainteresować się właśnie Tobą. Jed- – Profesjonalnie stworzone CV może być
nym z  nowatorskich pomysłów jest załączenie kartą przetargową w procesie rekrutacji, dla- – Z monitoringu zawodów deficytowych
i  nadwyżkowych wynika, iż w województwie
zachodniopomorskim w 2009 roku do zawo-
Stopa bezrobocia rejestrowanego w 2010 r. dów najbardziej deficytowych (zgłoszone oferty
pracy przeważają nad liczbą zarejestrowanych
Stan na koniec maja 2010 r. bezrobotnych w danym zawodzie) należały:
referendarz sądowy, bukieciarz, pośrednik
pracy, nauczyciel chemii, nauczyciel konsul-
tant, windykator, doradca podatkowy – wyli-
cza Marta Jędrzejewska, Naczelnik Wydziału
Badań i Analiz Wojewódzkiego Urzędu Pracy
w Szczecinie. – Do zawodów nadwyżkowych,
czyli takich w których na rynku pracy przeważa
liczba poszukujących pracy w danych zawodzie
nad ofertami pracy w 2009 roku należały: inży-
nier transportu (logistyk), rolnik pracujący na
własne potrzeby, socjolog, technik ekonomista,
ogrodnik – uprawa warzyw polowych, specjali-
sta do spraw integracji europejskiej.

syl
fot. Adam Słomski

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 29


zachodniopomorskie

Co łączy województwo
zachodniopomorskie i Włochy?
kowskiego, nie otrzymują nawet Włosi – podkre-
śla dyrektor Przewozów Regionalnych. Pojazd
jest wyposażony w dwa rodzaje toalet, wszystkie
w pełni zautomatyzowane, z dotykowymi urzą-
dzeniami. Toaleta dla niepełnosprawnych jest
na tyle duża, że można tam wjechać wózkiem.
Dodatkowo, matki znajdują w niej stanowisko do
przewijania dzieci. System odprowadzania nie-
czystości też wygląda inaczej, niż w znanych nam
pociągach. Są one izolowane w zbiorniku, a gdy
pociąg zakończy już bieg - próżniowo usuwane.
Technologiczne nowinki pomagają również
w egzekwowaniu całkowitego zakazu pale-
nia obowiązującego w szynobusie. Czujniki
rozmieszczone wewnątrz wychwytują nawet
najmniejszy dym. Natychmiast uruchamiają
u kierownika składu przekaz z kamery zlokali-
zowanej w pobliżu źródła dymu. – W tej sytuacji
kierownik mający obraz sytuacji może zwrócić
się za pomocą głośników bezpośrednio do kon-
kretnej osoby, przypominając jej o zakazie pale-
Nowoczesne szynobusy. – Takich pojazdów w Polsce nie ma nikt, prócz nia – tłumaczy Andrzej Chańko.
naszego województwa – zapewnia dyrektor Jak zapewnia dyrektor Przewozów Regio-
Do tej pory bydgoska Przewozów Regionalnych, Andrzej Chańko. nalnych, nowe autobusy szynowe już zaczynają
PESA produkowała – Pierwsze egzemplarze zostały wysłane do wpływać na zwiększenie frekwencji podróżnych
Włoch po wygranym przetargu na dostawę na obsługiwanych przez nie liniach. Decyduje
luksusowe autobusy pojazdów spalinowych – dodaje. Włosi zaczęli o tym nie tylko o klasę wyższy komfort podróży,
szynowe wyłącznie na je wówczas importować stopniowo po kilka lub lecz również rozmiar szynobusów. – Starsze
kilkanaście sztuk do różnych regionów swojego pojazdy tego rodzaju zabierają do 70 osób, zda-
rynek włoski, gdzie wygrała państwa. Choć są sporo droższe od zwykłych rzało się więc, że traciliśmy klientów – w ciągu
w konkurencji z kilkoma szynobusów kupowanych przez inne polskie roku szkolnego uczniów i studentów, w  sezo-
województwa, to jednak Urząd Marszałkowski nie letnim turystów – bo woleli skorzystać
światowymi firmami. Województwa Zachodniopomorskiego zade- z  innego środka komunikacji zamiast tłoczyć
cydował, że jeśli już ma wydawać fundusze się w przepełnionym szynobusie – tłumaczy
Obecnie cztery na transport, to niech to będzie zakup solidny Chańko. – Nowe zestawy trakcyjne, bo tak je
i komfortowy. – Różnica jest taka, jak gdybyśmy nazywamy, są dłuższe. W 55-metrowym, trzy-
takie pojazdy kursują porównali dużego fiata i mercedesa. Zarówno członowym składzie jest 157 miejsc siedzących
też w naszym w zakresie budowy, jak i wyposażenia – twierdzi i 150 stojących – wylicza. Możliwości zatem są,
Andrzej Chańko. a standard jak najbardziej zachęca, bo któż nie
województwie. Na czym polega luksus szynobusów? Prze- wolałby podróżować klimatyzowanym pojaz-
Do przyszłego roku będzie stronne wnętrze trzyczłonowego składu jest dem, w wygodnych siedzeniach. – Znam przy-
monitorowane przez kilkanaście kamer, zabez- padki takich podróżnych dojeżdżających do
ich już dwanaście. pieczone czujnikami przeciwpożarowymi pracy do Szczecina, którzy pracują od 7 do 15,
i w pełni klimatyzowane. Wygodne, odpowiednio a w tym momencie domagają się przesunięcia
wyprofilowane siedzenia ze skórzanymi zagłów- godzin pracy na godziny od 8 do 16, by móc jeź-
kami, przyjemną tapicerką i dużą przestrzenią dzić właśnie tym nowym składem – przekonuje
między rzędami foteli, zapewniają podróżnym dyrektor Przewozów Regionalnych.
wysoki komfort jazdy. – Takich siedzeń, jakich Wysoka cena pojazdów bydgoskiej PESY
wymagała specyfikacja nasza i Urzędu Marszał- nie bierze się jedynie z estetyki i wygody. W ich

30 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


zachodniopomorskie
Andrzej Chańko: Różnica jest taka, jak gdyby-
wnętrzu aż roi się od nowoczesnej technologii.
Szynobusy są w pełni zradiofonizowane i wypo-
sażone w urządzenia nawigacji satelitarnej. Na
zewnątrz, z przodu i po bokach, posiadają elek- śmy porównali dużego fiata i mercedesa. Za-
troniczne wyświetlacze informujące o kierunku
podróży, a także kamery monitorujące pojazd
równo w zakresie budowy, jak i wyposażenia.
z zewnątrz. Wewnątrz znajdują się 24-calowe
monitory, na których prócz stacji docelowej,
aktualnej daty, godziny i solenizantów wyświe-
tlane są też informacje o zbliżającej się stacji
oraz o skomunikowaniu z innymi pociągami.
Pasażerowie są o tym dodatkowo informowani
głosowo. To dzięki nawigacji wiadomo, do któ-
rej stacji lub przystanku szynobus właśnie się
zbliża. Określa ona z dokładnością do kilku
metrów aktualną pozycję pojazdu na trasie.
Urządzenie jest zaprogramowane w ten sposób,
że 600 m przed stacją przekazuje sygnał, który
uruchamia funkcję informacji głosowej. – To
rozwiązanie pozwala w przypadku opóźnie-
nia uniknąć sytuacji, w której pasażerowie są
informowani na przykład o zbliżającej się stacji
Szczecin Zdunowo, podczas gdy w rzeczywisto-
ści są o trzy stacje wcześniej – tłumaczy Andrzej
Chańko.
Pozycja pociągu jest też wyświetlana na stro-
nie internetowej. Dzięki temu można monito-
rować przebieg kursu i ewentualne opóźnienia.
Nowością wykorzystującą tę możliwość jest uru-
chomiona na potrzeby podróżnych strona htt-
p://10.221.8.108/~opoznienia/. Każdy może tam
zajrzeć i znając numer pociągu sprawdzić jego
faktyczną lokalizację i dowiedzieć się, czy jedzie
zgodnie z planem, czy może ma opóźnienie. Inną
funkcją związaną z łącznością satelitarną jest
stały monitoring stanu pojazdu. – Dzięki zastoso-
wanym rozwiązaniom technologicznym jesteśmy
tu, na miejscu, na bieżąco informowani o wszyst-
kim, co się dzieje z maszyną – opowiada dyrektor
Przewozów Regionalnych. – Jeśli coś się zaczyna
psuć, to możemy o tym wiedzieć jednocześnie
z maszynistą, przez co jesteśmy w stanie jeszcze
przed dotarciem składu do celu zorganizować
skuteczną naprawę usterki. W ten sam sposób
jest też monitorowany stan paliwa w pojeździe. zakup tych dziesięciu pojazdów to około 150 zelektryfikowanych, na przykład w sytuacji, gdy
Najmniejszy nawet ubytek jest automatycznie mln zł brutto. Część pochodzi z budżetu Urzędu będą miały dłuższą przerwę pomiędzy kursami
zgłaszany do centrali – dodaje Chańko. Marszałkowskiego, część ze środków unijnych. na liniach niezelektryfikowanych.
Pierwsze dwa pojazdy pojawiły się na tra- – Dodatkowo 26 lipca sejmik województwa Ponieważ koszt eksploatacji spalinowych
sie w Zachodniopomorskiem 27 czerwca. 29 podjął decyzję o zakupie jeszcze dwóch szyno- szynobusów i pociągów elektrycznych jest
lipca nastąpił odbiór kolejnych dwóch, które od busów, które odbierzemy prawdopodobnie na porównywalny, to faktycznie w sytuacji, gdy
soboty 31 lipca również są w rozkładzie jazdy. początku przyszłego roku. Samorząd ma na ten i  tak będą użytkowane, bardziej opłacalne
W  ten sposób do końca roku, co miesiąc – cel kolejne 24 mln zł netto – wyjaśnia Andrzej będzie użycie ich również w przerwie na krót-
z wyjątkiem października – odbierane będą dwie Chańko. – Przewidujemy, że te dwanaście kich zelektryfikowanych trasach, niż urucho-
sztuki z dziesięciu zamówionych dla naszego pojazdów całkowicie zabezpieczy linie nieze- mienie specjalnie składu elektrycznego. Opłaci
województwa. Koszt jednego pojazdu netto to lektryfikowane. A w przyszłym roku będziemy się to także podróżnym, bo ceny biletów na
12 mln zł. Kwota całkowita przeznaczona na chcieli uruchomić też kilka z  nich na liniach autobusy szynowe pozostaną takie same jak

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 31


zachodniopomorskie

do tej pory na danych trasach, a komfort jazdy


wzrośnie nieporównywalnie.
Na razie luksusowymi zestawami trakcyjnymi
można dojechać ze Szczecina do Kołobrzegu
i Szczecinka. Przez cały dzień na tych trasach
każdy z szynobusów będzie robił około 800 km.
Założeniem Spółki PKP Przewozy Regionalne
jest, by linie te w 100 procentach były obsługi-
wane przez nowoczesne autobusy szynowe. Gdy
ten cel zostanie osiągnięty, posiadane obecnie
szynobusy zostaną zmodernizowane (wyposa-
żone w nowe siedzenia, klimatyzację, monito-
ring) i ponownie przydzielone do obsługi tras
Szczecin - Kalisz Pomorski i Szczecin - Darłowo.
We wrześniu tego roku planowane jest również
uruchomienie bezpośredniego połączenia obsłu-
giwanego nowymi pojazdami ze Szczecina przez
Kołobrzeg do Koszalina.
Pozostaje tylko zaprosić podróżnych do
korzystania z luksusowego środka transportu.
Jak zapewnia dyrektor Przewozów Regional-
nych, jeśli ktoś raz do takiego pojazdu wsiądzie,
nie będzie już chciał jeździć innym.

Tekst: Kamila Treder


fot: materiały PKP

reklama

32 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


zachodniopomorskie
MADE IN KOSZALIN
Niemal codziennie spotykamy się z wyrobami MADE IN CHINA.
Są one tak powszechne i ogólnodostępne, że chyba przyzwycza-
iliśmy się już, że prawie każdy produkt brany do ręki z półki skle-
powej jest produkowany w Chińskiej Republice Ludowej. Dlatego
często nawet nie zastanawiamy się robiąc zakupy – skąd pocho-
dzi. A może jednak warto?
Fot. M.Czajkowski

Na scenie członkowie MADE IN KOSZALIN po otrzymywaniu pamiątkowych plakiet podczas I Gali Urodzinowej inicjatywy

P odobne pytanie zadali sobie przedsiębiorcy


z Koszalina i okolic we wrześniu 2007 roku
na spotkaniu Śniadanie Biznesowe: może warto
założycieli. Północna Izba Gospodarcza jest
partnerem koszalińskiej inicjatywy.
Grupa MADE IN KOSZALIN jest grupą nie-
Mottem Grupy MADE IN KOSZALIN jest
hasło: „dobre, lepsze… koszalińskie!” – mówi
Agnieszka Dołęga, kierownik CENTRUM BIZ-
wspólnie budować markę koszalińskich pro- formalną skupiającą przedsiębiorców, instytucje NESU Fundacji CIP, które jest koordynatorem
duktów i usług by wzmocnić lokalny patrio- kultury, instytucje finansowe, spółki miejskie Grupy.
tyzm wśród mieszkańców regionu? Z takim i  inne podmioty przyczyniające się do umoc-
przesłaniem w styczniu 2008 z inicjatywy CEN- nienia wizerunku Koszalina, jego promocji oraz Po pierwsze: lokalny patriotyzm
TRUM BIZNESU Fundacji Centrum Innowacji wzbudzenia patriotyzmu lokalnego w  miesz-
i Przedsiębiorczości oraz Browaru w Koszali- kańcach Koszalina i okolic. Podczas ponad dwuletniej działalności Grupa
nie, ówczesnego producenta marki BROK, ze - Przedsiębiorcy z Koszalina i okolic - po raz dynamicznie się rozwija. Do Grupy należą obec-
wsparciem Prezydenta Miasta Koszalina Miro- pierwszy w ten sposób w Polsce - mogą wspól- nie 73 firmy i instytucje z Koszalina i okolicz-
sława Mikietyńskego powstała Grupa MADE nie promować swoje firmy, produkty i  usługi nych gmin oraz 17 parterów zarówno z kraju jak
IN KOSZALIN licząca wówczas 33 członków używając hasła „MADE IN KOSZALIN”. i z zagranicy. Są to firmy i instytucje działające

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 33


zachodniopomorskie
Fot. M.Czajkowski

Akcja charytatywna MADE IN KOSZALIN na rzecz Hospicjum im. Św. M. Kolbego w Koszalinie

na terenie Koszalina i okolic (do ok. 100 km), zowanych z udziałem MADE IN KOSZALIN mała Certyfikat Przedsiębiorstwa FAIR PLAY
wyróżniające się rzetelnością i jakością ofero- oraz o sukcesach, nagrodach i  wyróżnieniach 2009 oraz tytuł LIDERA RYNKU – najlepsza
wanych produktów/usług oraz nie zalegające ze firm i instytucji koszalińskich. - mówi Monika w Polsce Usługa w 2010, I miejsce (2009 rok) i III
zobowiązaniami wobec ZUS i US. Kilijańska, konsultant CENTRUM BIZNESU miejsce (2010 rok) dla Świata Lodów w konkur-
Rozwój inicjatywy MADE IN KOSZALIN Fundacji CIP. sie na najlepsze lody organizowanym podczas
przyczynia się nie tylko do wzbudzenia patrioty- W ramach Grupy został wprowadzony Targów Expo Sweet w Warszawie. Ponadto sama
zmu lokalnego i zwiększenia lojalności klientów i  działa z powodzeniem system wzajemnego inicjatywa i Grupa MADE IN KOSZALIN otrzy-
wobec lokalnych produktów i usług, ale przede przesyłania zapytań ofertowych i przetargowych mała wyróżnienie INNOWACYJNA ORGANI-
wszystkim do efektywnej współpracy przedsię- drogą emailową. Za pośrednictwem CEN- ZACJA w ogólnopolskim konkursie LIDERZY
biorców z Grupy oraz zwiększania jakości pro- TRUM BIZNESU w Koszalinie firmy z MADE INNOWACJI organizowanym przez Fundację
duktów i usług koszalińskich firm i instytucji. IN KOSZALIN informowane też są na bieżąco Innowacji i Rozwoju w Warszawie oraz zajęła II
Logotyp MADE IN KOSZALIN zamiesz- o najnowszych ofertach innych członków oraz miejsce w konkursie INNOWATOR ROKU 2009
czony jest na stronach internetowych członków przedsięwzięciach przez nich planowanych. organizowanym przez Koszalińską Agencję Roz-
i  partnerów Grupy, produktach wytwarzanych Dzięki temu tworzą się silniejsze więzi bizne- woju Regionalnego S.A.
przez firmy z MADE IN KOSZALIN, siedzi- sowe pomiędzy lokalnymi przedsiębiorcami
bach i  samochodach członków Grupy, ubra- z różnych branż oraz efektywna współpraca Działaj lokalnie
niach firmowych pracowników firm i instytucji pomiędzy nimi.
należących do MADE IN KOSZALIN. Logotyp Na szczególną uwagę zasługuje również Firmy należące do Grupy MADE IN KOSZA-
jest bardzo dobrze rozpoznawalnym symbolem współpromocja („cross-promotion”) – każda LIN aktywnie uczestniczą w pro-biznesowych
tego, z czego mieszkańcy Koszalina mogą być z  firm będących członkiem czy partnerem wydarzeniach takich jak targi, festyny, akcje
dumni, dobrej jakości i rzetelności. MADE IN KOSZALIN, promując siebie pro- charytatywne m.in. dla Hospicjum im. Św.
muje także inne firmy z Grupy oraz samą inicja- M. Kolbego w Koszalinie, Koszalińskiego Klubu
‘Cross-promotion’ daje efekty ! tywę MADE IN KOSZALIN. „Amazonka”, Turnieju Judo Pamięci Larysy
Ewy Krause. Podczas targów (m.in. Koszaliń-
Zarówno inicjatywa, jak i jej członkowie pro- „Dobre, lepsze… koszalińskie!” skich Targach Budownictwa i Techniki Grzew-
mowani są na specjalnie przygotowanej stro- czej, Targów Zdrowia i Turystyki) prezentowały
nie internetowej. Dzięki stronie internetowej Wysoka jakość wyrobów i usług firm należących swoją ofertę pod wspólnym szyldem MADE IN
www.made-in-koszalin.pl, prowadzonej przez do Grupy często wyróżniana jest nagrodami KOSZALIN.
Centrum Biznesu, mieszkańcy Koszalina w lokalnych i ogólnopolskich konkursach: m.in. Firmy z Grupy uczestniczyły także dwukrot-
i  okolic mają możliwość zapoznania się z pro- Zachodniopomorski Produkt Roku 2010 dla nie (w 2009 i 2010 roku) w „Dniach Przedsię-
filami firm i instytucji należących do MADE IN firmy Meden Inmed, Usługa 2010 dla Spółdzielni biorczości” w Zespole Szkół nr 1 w Koszalinie,
KOSZALIN oraz ich ofertami i akcjami promo- Unia, Inwestycja 2010 dla Miejskiej Energetyki dzięki którym młodzież licealna miała moż-
cyjnymi. Na stronie zamieszczane są także infor- Cieplnej w  konkursie organizowanym przez liwość praktycznej nauki przedsiębiorczości
macje o najbliższych przedsięwzięciach organi- koszaliński NOT, Nord Nieruchomości otrzy- i marketingu.

34 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


zachodniopomorskie
Działania Grupy nie zamykają się tylko na Kupując polskie, lokalne produkty dajesz
wspólnej promocji produktów i usług. Istotnym pracę naszym rodakom!
elementem Grupy jest także integracja człon-
ków. Cyklicznie (przeważnie raz w miesiącu) Kupując produkty czy usługi codziennie doko-
odbywają się spotkania członków Grupy orga- nujemy wyboru. To właśnie nasz wybór, już nie
nizowane przez poszczególne firmy z MADE tylko spośród rodzajów czy cen, ale pochodze-
IN KOSZALIN, na  których m.in. omawiane nia produktu stanowi o tym czy damy pracę
są plany dalszego rozwoju inicjatywy oraz pre- naszym rodakom - to właśnie od naszej konsu-
zentacje nowo przystępujących firm i instytucji. menckiej decyzji zależy czy będą ją mieli.
Dodatkowo z inicjatywy Członków organizo- Warto o tym pamiętać dokonując zakupów,
wane są spotkania integracyjne m.in. spływy ale również współpracując z innymi firmami
kajakowe, turnieje bowlingowe, mecze siatkar- czy szukając partnerów biznesowych.
skie, a nawet urodziny członków MADE IN Na szczęście świadomość Polaków w aspek-
KOSZALIN. cie wspierania lokalnej gospodarki i patrioty-
MADE IN KOSZALIN to wyjątkowa, nie- zmu lokalnego rośnie, coraz więcej z nas sięga
spotykana w skali naszego kraju inicjatywa, na sklepowa półkę, pamiętając o tym, żeby
o nowatorskim spojrzeniu na wspieranie lokal- kupować rodzime towary, coraz więcej firm
nego biznesu i oryginalnym sposobie funkcjo- szuka partnerów biznesowych na lokalnym
nowania, przyczyniająca się do rozwoju przed- rynku, bo są one nie tylko równie dobre jak te z
Pierwszy spływ kajakowy członków siębiorczości i patriotyzmu lokalnego. innych regionów kraju, ale czasami nawet i lep-
MADE IN KOSZALIN i ich rodzin na rzece Radew sze. A poza tym są tu, na miejscu.

KomentarzE

P ółnocna Izba Gos-


podarcza Oddział
w Koszalinie od stycz-
W dobie
mediów
mass
oraz
komercjalizacji kultury
Dlaczego Made
in Koszalin?
nia 2008 roku jest
członkiem założycie-
lem Grupy „MADE IN
wysokiej, taniec odsło-
nił swoje drugie ja.
Traktowany jak usługa,
J ednym z najważ-
niejszych
tów Grupy MADE IN
elemen-

KOSZALIN”. dał możliwości wielu KOSZALIN jest promo-


Jesteśmy dumni, iż artystom na stworze- cja lokalnych produk-
Krzysztof Zawisza wspieramy działania Robert Rowiński nie biznesu w postaci Piotr Starnawski tów i usług, dzięki takim
Prezes Północnej Grupy, która w ciągu tak Studio Tańca PASJA, szkół tańca, obsługi Agencja Reklamowo- działaniom wzrasta ilość
Izby Gospodarczej krótkiego czasu zyskała tancerz m.in. eventów czy produktów Handlowa Starnaś obrotów generowanych
w Koszalinie uznanie i poparcie firm, programu TVN tanecznych. przez lokalne firmy.
instytucji, jak również „Taniec z Gwiazdami”. Studio Tańca Pasja MADE IN KOSZALIN jest szansą promocji dla
mieszkańców Koszalina. Udział w spotkaniach to gałąź takowej struk- małych i średnich przedsiębiorców, gdzie koszty
członków MADE IN KOSZALIN daje nam tury. Przynależność do koszalińskiej grupy na tego typu usługi są ograniczone.
możliwość lepszego poznania środowiska lokal- Made in Koszalin stworzyło możliwość współ- W coraz liczniejszej Grupie firmy mają
nych przedsiębiorców, ich problemów czy licz- pracy z innymi nie związanymi z dziedziną arty- większe i szybsze możliwości promocji wła-
nych sukcesów. styczną przedsiębiorstwami, co jest niezmiernie snych produktów i usług. Warto również zwró-
Ważnym punktem współpracy z MADE istotne przy prowadzeniu działalności gospo- cić uwagę na wzrost ilości nowych członków
IN KOSZALIN jest wzajemne przekazywa- darczej. Współpraca ta nie tylko ułatwia funk- i partnerów, którzy często oceniają Grupę jako
nie informacji o wydarzeniach w środowisku cjonowanie młodej, rozwijającej się w szybkim prestiżową.
gospodarczym Pomorza Zachodniego, jak rów- tempie firmy, ale daje poczucie istoty na danym
nież o bieżących imprezach i organizowanych rynku.
przedsięwzięciach. Dzięki takiej pomocy wraz z koszalińskimi
Członkostwo w MADE IN KOSZALIN członkami Grupy MADE IN KOSZALIN jeste-
pozwala nam również na promocję usług i dzia- śmy w stanie stworzyć Ogólnopolski Turniej
łalności Izby wśród lokalnych przedsiębiorców. Tańca Towarzyskiego Listopad 2010 na najwyż-
W najbliższym czasie planowany jest wspólny szym poziomie.
projekt szkoleniowy, z którego korzystać będą
mogli koszalińscy przedsiębiorcy. CENTRUM BIZNESU w Koszalinie

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 35


o izbie

Klaster Budowlany W wyniku majowych


zebrań Komisji

ma nowy zarząd
Budownictwa – Klastra
Budowlanego wyłoniono
nowy Zarząd, w skład
którego weszli:

Hawrylczuk Bożena - Przewodnicząca


Ciuruś Wojciech - Wiceprzewodniczący
Licht Bożena - Wiceprzewodnicząca
Gapiński Mieczysław - Wiceprzewodniczący
Gosieniecki Mirosław - Członek Zarządu
Dąbski Andrzej - Członek Zarządu
fot. materiały PIG

Faryniarz Iwona - Członek Zarządu


Konwiński Jan - Członek Zarządu
Kozakowski Andrzej - Członek Zarządu
Tomaszewicz Piotr - Członek Zarządu

P odczas czerwcowego zebrania Komisji


Budownictwa - Klastra Budowlanego dys-
kutowano m.in. na temat opracowania nowej
Omówiono tematykę szkoleń dla firm budowla-
nych, które rozpoczną się po wakacjach (prawo
zamówień publicznych, prawo budowlane
Zagdański Henryk - Członek Zarządu

instrukcji wnoszenia odwołań przez Izbę w pro- w Niemczech, sporządzanie umów o roboty
Dodatkowo powołano
cedurach zamówień publicznych (w związku budowlane).
ze zmianą przepisów ustawy Prawo Zamówień Wszystkich zainteresowanych zapraszamy Honorowych Członków
Publicznych), integracji branży budowlanej na kolejne posiedzenia Komisji Budownictwa Zarządu – Edwarda Osinę oraz
(na przełom września/października zaplano- – Klastra Budowlanego. Bieżące informacje o
Romana Rogozińskiego.
wano imprezę „Obchody Dni Budowlanych”), terminach posiedzeń i sprawozdania znajdą
rozbudowy serwisu internetowego Komisji. Państwo na stronie Izbowej www.izba.info.

Dariusz Więcaszek
Prezes Północnej Izby Gospodarczej

C hciałbym serdecznie podzię-


kować dotychczasowemu
Przewodniczącemu – Wojciechowi
mieszkalnych. Bardzo cenię fakt, że
do rozwiązywania problemów branży
budowlanej panu Ciurusiowi udało
na funkcję przewodniczącej Komisji. Jestem
przekonany, że i tym razem nowy zarząd da
się poznać jako grupa aktywnych i zaangażo-
Ciurusiowi – za ogromne zaan- się zaangażować różne środowiska wanych osób. Jako Izba jesteśmy dumni, że to
gażowanie i skuteczne kierowa- i partnerów z regionu – mam tutaj na w ramach naszych struktur powstała oddolna
nie pracami Komisji. Inicjatywy myśli przede wszystkim powołanie inicjatywa klastrowa, która, chyba jako jedyna
podjęte przez Komisję Budownic- zespołów roboczych ds. współpracy w regionie, może pochwalić się realną współ-
twa-Klaster Budowlany przyniosły z UM Szczecin, które zintegrowały pracą firm i wynikającymi z niej korzyściami.
wymierne korzyści dla firm budow- architektów, urbanistów i inżynierów. Mam nadzieję, że sukcesy Klastra Budowla-
lanych w postaci, na przykład, projektu szkole- Z kolei Akademia Dobrego Zawodu zaowoco- nego zmobilizują inne firmy zrzeszone w Izbie
niowego podnoszącego kwalifikacje pracowni- wała współpracą z  uczelniami wyższymi, pla- do współpracy w ramach branż. Pozostawiam
ków budowlanych, który został sfinansowany cówkami oświatowymi, kuratorium i władzami do Państwa dyspozycji biuro Izby, które nadal
przez Unię Europejską. Warto wspomnieć rów- miasta i regionu w zakresie kształcenia kadr na będzie Państwa wspierać swoim potencjałem
nież o instrukcji oprotestowywania przetargów potrzeby branży budowlanej. Panie Wojtku, jesz- kadrowym, organizacyjnym i merytorycznym.
oraz wskaźniku przeliczeniowego kosztu odtwo- cze raz serdecznie gratuluję! Życzę dalszego rozwoju Komisji Budownictwa
rzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynków Pani Bożenie Hawrylczuk gratuluję wyboru - Klastra Budowlanego!

36 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


o izbie
Wojciech Ciuruś
Wiceprzewodniczący Komisji Budownictwa – Klastra Budowlanego,
Przewodniczący w dwóch poprzednich kadencjach zarządu

K omisja Budownictwa - Kla-


ster Budowlany działający
w  ramach Północnej Izby Gospo-
przedstawimy po ich podsumowa-
niu na spotkaniu z Prezydentem
Miasta Szczecina zaplanowanym w
stego w prawo własności nieruchomości.
Komisja Budownictwa wsparła Państwową
Inspekcją Pracy w organizowanym przez nią
darczej to platforma około 100 miesiącu sierpniu. Obecnie przeko- konkursie „Bezpieczne Budownictwo”, fundując
przedsiębiorców z łącznej liczby nujemy Prezydenta do rozpoczęcia nagrody dla najlepszych uczniów szkół budow-
1400 członków Izby związanych prac nad utworzeniem w naszym lanych województwa.
z branżą budowlaną. Od momentu mieście profesjonalnego zespołu do Współtworzyliśmy program szkolenia dla
założenia Komisji w dniu 9 września spraw obsługi inwestorów. kadr naszych przedsiębiorstw pod patronatem
2004 roku dostrzegając korzyści ze Działając na szerokim polu Prezydenta Miasta Szczecina Piotra Krzystka
współpracy pomiędzy przedsiębiorcami sta- odpowiedzieliśmy również na zapytanie Urzędu w ramach seminarium nt. „Ochrona procesu
wiamy sobie za cel szeroko rozumiany rozwój Wojewódzkiego. Dane zebrane i opracowane inwestycyjnego w dobie kryzysu finansowego”.
i ochronę środowiska budowlanego naszego pod przewodnictwem członka zarządu KB Mie- Ustaliliśmy tematy i zakres programowy
regionu prezentując jego zdanie i potrzeby czysława Gapińskiego przyczyniły się do ureal- szkoleń przeprowadzonych przez PIG, podwyż-
na spotkaniach z instytucjami, władzami nienia wartości odtworzeniowej m2 w naszym szających kwalifikacje rzemieślników szczeciń-
samorządowymi, samorządami zawodowymi województwie i mieście. skich przedsiębiorców – członków Izby.
i gospodarczymi, gośćmi różnych tematycznie Myśląc o ochronie naszych członków wspól- Komisja Budownictwa w konsultacji z Radą
delegacji zagranicznych. Muszę powiedzieć, nie z zarządem Północnej Izby Gospodarczej Północnej Izby Gospodarczej podjęła inicja-
że przewodzenie Komisji to praca społeczna, opracowaliśmy instrukcję dotyczącą wnoszenia tywę powołania Kapituły Dobrego Zawodu.
pełna wrażeń, czasem przygód, ale to przede środków ochrony prawnej przez Północną Izbę Zadaniem Kapituły byłoby, przy udziale Urzędu
wszystkim spory wysiłek całego Zarządu Gospodarczą w postępowaniach o udzielenie Marszałkowskiego, Wojewódzkiego Urzędu
Komisji. Przewidując, że o satysfakcję z naszej zamówień publicznych. PIG na podstawie prze- Pracy, uczelni szczecińskich, środowisk rze-
pracy może być trudno, choćby w kontakcie ze głosowanego wniosku naszej Komisji kilkukrot- mieślniczych oraz Północnej Izby Gospodar-
strukturami urzędniczymi, zawsze zapewnia- nie wniosła protest do specyfikacji, popierając czej, dokonywanie analiz i programowanie
łem członków kolejno powoływanych zespo- racje naszych firm. potrzeb w zakresie kształcenia kadr zawodo-
łów, że wykonamy zadanie poprawiając sprawy
o 10%, bo otworzymy w ten sposób możliwości
dla następców i innych zespołów. Cieszy nas,
Wojciech Ciuruś:
że w ciągu dwóch lat udało się nam nie zawieść
kolegów a rozpoznawalność i znaczenie marki
Cieszy nas, że w ciągu dwóch lat udało się nam
naszej Komisji ciągle wzrasta. Oczywiście, tak nie zawieść kolegów, a rozpoznawalność i zna-
jak w każdej pracy nie wszystkie założenia
udało się zrealizować. Przedstawię krótko kilka
czenie marki naszej Komisji ciągle wzrasta.
naszych najważniejszych działań i podjętych
ostatnio inicjatyw. Wiceprzewodnicząca Komisji pani mece- wych dla naszego regionu, od szkół zawodo-
Wiedząc, że razem „jedzie się dłużej i dalej” nas Bożena Licht przewodniczyła zespołowi wych po wyższe uczelnie. Liczymy w tym zakre-
w czerwcu 2009 z inicjatywy Komisji podpisali- opiniującemu projekt zarządzenia Prezydenta sie na pierwszoplanową rolę i wsparcie Urzędu
śmy wraz z prezesem Dariuszem Więcaszkiem Miasta Szczecina „w sprawie zasad uzgad- Marszałkowskiego.
porozumienie intencyjne, w ramach którego niania nowych terminów zagospodarowania Starałem się w skrócie omówić tematy naszej
nawiązaliśmy współpracę z SARP, Izbą Archi- (zabudowy) nieruchomości gruntowych odda- pracy szerzej przedstawione w sprawozdaniu
tektów, Izbą Inżynierów Budownictwa, Izbą nych w użytkowanie wieczyste stanowiących zarządu Komisji licząc, że uda mi się zachęcić
Urbanistów, powołując wspólnie cztery robo- własność Gminy Miasto Szczecin oraz Skarbu do pracy w ramach Komisji Budownictwa.
cze zespoły negocjacyjne do wskazywania wła- Państwa”. Zdajemy sobie sprawę, że zarzą- Zachęcam do wsparcia nowo wybranej prze-
ściwych rozwiązań oraz niezbędnych zmian dzenie jest dopiero pierwszym etapem tzw. wodniczącej Komisji pani Bożeny Hawrylczuk
w  strukturze organizacyjnej Urzędu Miasta „porządkującym”, o tyle ważnym, bo umożli- i dziękuję wszystkim za aktywną pracę oraz roz-
Szczecin, w  zakresie planowania przestrzen- wiającym stronom sporu szybsze doprowadze- wiązywanie trudnych spraw n a s z e j branży
nego, wydawania decyzji o warunkach zabu- nie do ugody z miastem, a następnie natych- budowlanej. Wasza praca sprawiła, że mogę się
dowy, zatwierdzania projektów, pozwoleń na miastowe przystąpienie do przygotowania dzielić jej efektami z innymi.
budowę i użytkowania obiektów. Dwoma zespo- i  realizacji inwestycji. Komisja nasza wspiera
łami z czterech, kierowali członkowie naszego działania zarządu Izby w kierunku całkowitego
zarządu - efekty i wnioski z pracy zespołów przekształcenia prawa użytkowania wieczy-

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 37


o izbie

Bożena Hawrylczuk
Przewodnicząca Komisji Budownictwa - Klastra Budowlanego na lata 2010 -2011,
Mercurius-B. Hawrylczuk Sp.J.

O ceniając
dorobek
bardzo wysoko
dotychczasowych
Przewodniczących oraz Zarządów
nienia związane z zamówieniami
publicznymi. Dostrzegam tu wiele
wypaczeń, poważnie naruszają-
usług i produktów. Istotnym staje się zatem
przygotowanie oferty szkoleń obejmujących
tematykę fachową, związaną z funkcjonowa-
Komisji Budownictwa – Klastra cych słuszne interesy wykonawców. niem firmy budowlanej na rynku niemieckim,
Budowlanego zamierzam konty- O tych sprawach musimy i będziemy a także z zamówieniami publicznymi.
nuować wyznaczone przez nich rozmawiać zarówno w naszym gro- Owocna i wymagająca kontynuacji wydaje
wcześniej cele i zadania. Z defi- nie, jak i z zamawiającymi. mi się współpraca z jednostkami naukowymi,
nicji Klastra wynika, iż działania Rok 2011 to rok pełnego otwar- Zachodniopomorską Okręgową Izbą Inżynie-
jakie miałyby być podejmowane cia kolejnych rynków pracy w UE rów Budownictwa oraz innymi stowarzysze-
powinny służyć większości członków KB. dla polskich firm budowlanych. Ze względów niami i organizacjami, związanymi statutowo
Osiągnięcie tego jest możliwe poprzez jeszcze geograficznych naszym naturalnym rynkiem z szeroko rozumianą branżą budowlaną.
skuteczniejszą integrację naszego środowiska ekspansji są Niemcy. Chciałabym za pośred- Zapraszam wszystkich członków do aktyw-
i inicjowanie współpracy pomiędzy członkami, nictwem i z pomocą PIG, nawiązać kontakty ze ności w ramach Komisji Budownictwa. W nur-
co chciałabym uzyskać między innymi poprzez stosownymi organizacjami i przedsiębiorcami tujących Państwa sprawach jestem do dyspo-
rozbudowanie interaktywnego serwisu interne- niemieckimi, aby ułatwić naszym Członkom zycji pod nr telefonu: 0 601 936 441 lub pod
towego KB w ramach internetowej strony PIG. wejście na ten rynek. adresem: bohawrylczuk@plusnet.pl.
Uważam, że może to być także doskonałym źró- Musimy jednak pamiętać, że warunkiem
dłem wiedzy o oczekiwaniach członków i rze- koniecznym do osiągnięcia sukcesu, w szcze-
czywistych problemach w branży budowlanej. gólności na obcych
Niezbędne wydaje mi się kontynuowanie rynkach, jest posia-
konstruktywnego dialogu z odpowiednimi służ- danie stosownej wie-
bami Urzędów Miast, celem poprawy warunków dzy, dobrej organizacji
przygotowania oraz realizacji inwestycji. Tema- pracy oraz wysokiej
tem, który jest mi szczególnie bliski, są zagad- jakość oferowanych

Bożena Hawrylczuk:
Rok 2011 to rok pełnego
otwarcia kolejnych rynków
pracy w UE dla polskich frm
budowlanych. Ze względów
geografcznych naszym
naturalnym rynkiem ekspansji
są Niemcy.
Chciałabym za
pośrednictwem i z pomocą
PIG, nawiązać kontakty ze
stosownymi organizacjami
i przedsiębiorcami niemieckimi,
aby ułatwić naszym Członkom
wejście na ten rynek.
fot. A. Słomski

38 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


o izbie
Informacje o działalności Komisji Budownictwa - Klastra Budowlanego działającego przy Pół-
nocnej Izbie Gospodarczej od tego numeru na stałe zagoszczą w Zachodniopomorskim Przed-
siębiorcy. Mamy nadzieję, że stała rubryka poświęcona aktywności Klastra oraz internetowy ser-
wis budowlany, który niebawem zostanie uruchomiony, przybliżą Państwu efekty prac Komisji
i zachęcą nowe podmioty do współpracy z Klasterem.

Uchybienia zamawiających,
a środki ochrony prawnej
w zamówieniach publicznych
Z amówienia publiczne stano-
wią dla wielu firm interesujący
rynek pozyskiwania zleceń. Ostat-
wskazanie typowych i często powta-
rzających się działań lub zanie-
chań zamawiających, naruszających
Ograniczenia zakresu rzeczowego odwo-
łań dotyczą jedynie postępowań o wartościach
zamówienia poniżej kwot określonych w przepi-
nie dwie nowelizacje Prawa Zamó- zasady udzielania zamówień i inte- sach wydanych na podstawie art. 11 ust.8 PZP, tj.
wień Publicznych z roku 2009 wnio- resy wykonawców, które w obec- w przypadku robót budowlanych poniżej war-
sły poważne zmiany w procedurach nym stanie prawnym, w przypadku tości 4  845  000,00 Euro. Przypominam także,
udzielania zamówień publicznych. zamówień podprogowych, nie pod- iż Północna Izba Gospodarcza jest organizacją
Do najistotniejszych zmian legają ochronie prawnej. wpisaną na listę organizacji uprawnionych do
z  punktu widzenia wykonawców Najczęstsze uchybienia zama- wnoszenia środków ochrony prawnej. Zakres
należy zaliczyć znaczne ogranicze- wiających to, wadliwe lub stojące w jakim można korzystać z tej ochrony doty-
nie instrumentów ochrony praw- Bożena Hawrylczuk w sprzeczności z zasadą uczciwej czy ogłoszenia o zamówieniu oraz specyfikacji
nej wykonawców. Zlikwidowana Przewodnicząca konkurencji określenie przedmiotu istotnych warunków zamówienia. Wykonawcy,
została instytucja protestu oraz Komisji Budownictwa - zamówienia np. poprzez niezasadne zachowując swoją anonimowość, mogą w spra-
w przypadku zamówień pod- Klastra Budowlanego wskazanie znaków towarowych. Co wach słusznych korzystać z tego uregulowa-
progowych (tj. o wartości poniżej prawda w większości przypadków nia prawnego. Wniesienie odwołania wymaga
4  845  000,00 euro dla robót budowlanych), zamawiający dopuszczają złożenie oferty równo- uiszczenia stosownego wpisu. Wysokość tego
ograniczono możliwości korzystania przez ważnej, lecz nie określają konkretnych istotnych wpisu przy zamówieniach na roboty budowlane
wykonawców z odwołania tylko do czterech parametrów, jakie stanowią o równoważności wynosi w zależności od wartości zamówienia
przypadków dotyczących: oferty. Na szczególną uwagę zasługują niektóre 10 000,00 zł albo 20 000,00 zł. Pamiętać jednak
zapisy we wzorach umów naruszające zasady należy, że w przypadku zamówień podprogo-
1. wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zawarte w PZP lub Kodeksie Cywilnym, a któ- wych złożenie odwołania wobec ogłoszenia lub
zamówienia z wolnej ręki lub zapytania rych przy uporze zamawiającego i bez możliwo- specyfikacji istotnych warunków zamówienia
o cenę, ści odwołania się nie sposób zmienić. Nie pod- musi nastąpić w terminie 5 dni od zamiesz-
2. opisu sposobu dokonywania oceny spełnia- lega także ochronie prawnej naruszenie interesu czenia ogłoszenia w BZP lub siwz na stronie
nia warunków udziału w postępowaniu, wykonawcy w sytuacji, w której opis oceny ofert internetowej, zaś w przypadku zamówień o war-
3. wykluczenia odwołującego z postępowania narusza zasady uczciwej konkurencji. Bezsilni tości równej lub wyższej niż kwoty określone
o udzielenie zamówienia, i bez możliwości działania pozostają wykonawcy w przepisach wydanych na podst. art.11 ust.8
4. odrzuceniu oferty odwołującego. w okolicznościach, w których zostaje wybrana termin ten wynosi 10 dni od dnia publikacji
oferta konkurenta podlegająca w rzeczywistości w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Wieloletnia obserwacja procedur udzielania odrzuceniu lub złożona przez wykonawcę pod-
zamówień publicznych, z pozycji konsultanta legającego wykluczeniu. Zwracam uwagę, że art.
krajowego ds. zamówień publicznych Polskiej 180 ust.2 pkt. 3) i 4) PZP dopuszcza złożenie
Korporacji Techniki Sanitarnej Grzewczej odwołania na wykluczenie lub odrzucenie oferty
Gazowej i Klimatyzacji oraz bezpośredniego tylko w przypadku, gdy czynności te dotyczą
uczestnika wielu postępowań, pozwala mi na odwołującego, a nie innego wykonawcy.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 39


o izbie

Kobieta
w biznesie
- świadomy
wybór,
czy życiowa
konieczność?

- Do roku 1999 byłam || Od kiedy funkcjonuje Pani w biznesie? łam okna czy piach potrzebny do remontów,
byłam nawet zaopatrzeniowcem.
przykładną matką, W 1999 roku wraz z bratem Krzysztofem
gospodynią domową Kudybą, który już działał w branży okiennej,
postanowiliśmy otworzyć własną działalność
|| Czy po 10 latach ciężkiej pracy w biznesie
czuje Pani, że odniosła sukces?
i sumienną pracownicą i zająć się produkcją i montażem okien z PCV.
Po przeanalizowaniu wszystkich za i przeciw, Po dziesięciu latach poruszania się w gąszczu
na etacie. ruszyliśmy na głęboką wodę. Po zaciągnięciu kre- przepisów i walki o klientów mogę powiedzieć,
Moja historia to jak dytu i zainwestowaniu własnych środków, kupi- że odniosłam sukces. Prowadzenie biznesu
liśmy hale po byłym warsztacie mechanicznym pomogło mi przezwyciężyć kłopoty rodzinne,
zawirowania gospodarcze w Dzikowie i niezbędne maszyny produkcyjne. groźną chorobę, kupno i remont domu, a co za
w Polsce. Tak jak nie || Jak było na samym początku?
tym idzie zmianę miejsca zamieszkania.

chcemy wspominać || Czy Pani Firma Przedsiębiorstwo Pro-


Początki były bardzo trudne. Na rynku dzia- dukcyjno- Handlowo – Usługowe “TEO-
minionej epoki, łały już firmy tej branży, które miały ugrunto- KNA” s.c. produkuje tylko okna z PCV,
tak i ja pomijam waną pozycję i wyrobioną wśród klientów opi- i jak przedstawia się firmowy park
nię. To jednak mnie nie zraziło. Otworzyłam maszynowy?
ten okres w swoim życiu – biura obsługi klienta w Złotowie, Wałczu i Pile.
Nawiązałam stosunki z pośrednikami w sprze- Produkujemy już nie tylko okna z PCV, ale rów-
mówi Ewa Kasprzyk daży okien oraz uruchomiłam na szeroką skalę nież z aluminium. Odnowiliśmy park maszy-
z firmy PPHU „Teokna” s.c. reklamę. Fachowo produkowane i wstawiane nowy, wykorzystując środki unijne, mamy
przez moją firmę okna zrobiły resztę. Tym spo- wyrobioną bardzo dobrą opinię u klientów
sobem z gospodyni domowej stałam się kobietą o  czym świadczą powtarzające się zamówienia
biznesu. między innymi szkół, przedszkoli, Miejskich
Tak jak uruchomienie działalności było trudne, Zakładów Gospodarki Lokalami, starostw
tak i ja borykałam się z wieloma problemami. i innych renomowanych firm budowlanych.
Nigdy nie działałam w biznesie, a teraz musia-
łam się odnaleźć w każdej sytuacji – załatwić || Jak ocenia Pani swoją załogę, która przy-
rejestracje, kredyty, akty notarialne i wiele czyniła się do sukcesu firmy?
innych. Do mnie należała, i nadal należy cała
sfera biurowo – finansowo – organizacyjna. Ale Przez te lata doczekaliśmy się stałej obsady
nie tylko. Gdy zachodziła taka potrzeba wozi- pracowników, którzy są wyszkoleni, sumienni

40 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


o izbie
Stanie się kobietą
biznesu było
początkowo
wymuszone trudną
sytuacją finansową
i rodzinną. Jednak dziś
jestem kobietą
biznesu z świadomego
i przemyślanego
wyboru.

i  zaangażowani w pracę. Mamy świadomość, Jednak dziś jestem kobietą biznesu z świado- przed siebie. Uważam, że nie ma sytuacji bez
że zasługują na większe uznanie z naszej strony mego i przemyślanego wyboru. wyjścia. Pozdrawiam wszystkie kobiety biznesu
i będziemy robić wszystko, żeby ich zadowolić. – te, które już nimi są i te, które się nimi staną,
|| Co chciałaby Pani przekazać kobietom, czego im szczerze życzę.
|| Czy w Pani życiu biznes to świadomy wy- które nadal są niezdecydowane i boją się
bór czy życiowa konieczność? nowych wyzwań? || Dziękuję za rozmowę i życzę sukcesów
zawodowych.
Stanie się kobietą biznesu było początkowo Chciałabym zachęcić wszystkie kobiety, aby nie
wymuszone trudną sytuacją finansową bały się wyzwań, brały sprawy w swoje ręce i nie Rozmawiał: Zdzisław Barnaś,
i rodzinną. oglądały się do tyłu tylko pozytywnie patrzyły kierownik wałeckiego oddziału
Północnej Izby Gospodarczej

reklama

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 41


o izbie

Małe
firmy
mają
duże
znaczenie

Mirkofrmy, które dopiero co


rozpoczęły funkcjonowanie
N ie jest tajemnicą, że niewielkie firmy mają
decydujące znaczenie dla gospodarki kra-
jów europejskich. Dlatego należy nie tylko zwięk-
• przeprowadzeniu badań w krajach partner-
skich w zakresie istniejących szkoleń dla
małych firm w celu sporządzenia raportu,
mają problemy z rozwojem szać do maksimum liczbę firm rozpoczynają- w którym zostaną zarekomendowane kon-
i z przejściem na wyższy etap cych działalność, lecz także stymulować rozwój kretne zmiany na lepsze, co pozwoli uczynić
małych przedsiębiorstw. Dzięki temu w  pełni szkolenia dla małych firm bardziej atrakcyj-
działalności. realizowałyby one swój potencjał. Właśnie po to nymi i efektywnymi w większych struktu-
powstał projekt „Training for Growth: Improving rach VET,
W różnych krajach Practical Training Options for SMEs”. Problem • wprowadzeniu zintegrowanej strategii roz-
europejskich funkcjonują jest jednak bardziej skomplikowany. Rozwój powszechniania, dzięki której rezultaty pro-
różne formy wsparcia, małych firm hamują trzy podstawowe czynniki: jektu dotrą do możliwie jak najszerszej grupy
niski poziom zdolności kierowniczych, brak odbiorców i przyczynią się do pełniejszego
dla różnych problemów innowacyjności, niedostateczne wykorzystanie transferu wiedzy pomiędzy krajami.
z jakimi borykają się frmy. technologii informatyczno-komunikacyjnej.
Instytucje otoczenia biznesu Mimo to, wśród uczestników szkoleń dotyczą- Zadania i obowiązki zostały podzielone
cych tych zagadnień, rzadko możemy spotkać pomiędzy głównych partnerów projektu. Pół-
z kilku krajów europejskich właścicieli mikroprzedsiębiorstw. Ich stanowi- nocna Izba Gospodarcza reprezentująca Polskę
przystąpiły do realizacji sko wymaga nieustannego skupiania się na pro- była odpowiedzialna za zarządzanie działaniami
projektu „training for Growth: wadzeniu firmy, a ponadto brakuje im wolnych w zakresie rozpowszechniania.
środków na opłacenie uczestnictwa. Projekt podzielono na cztery fazy. W każdej
improving practical training W ramach projektu “Training for Growth: z nich odbywały się spotkania, dyskusje, wizyty
options for SMes”, który ma Improving Practical Training Options for SMEs” w krajach partnerskich, sporządzanie raportów.
wspierać rozwój i pokazać przeanalizowane zostaną sposoby przezwycię- Czwarta faza projektu zakończyła się w lipcu
żenia wspomnianych barier stosowane w  róż- 2010 roku. Obecnie trwa sporządzanie raportu
przedsiębiorcom nych krajach europejskich, w celu określenia końcowego, który zostanie opublikowany na
drogę do sukcesu. najlepszej praktyki i ustalenia metod poprawy stronach internetowych projektu i poszczegól-
szkoleń dla właścicieli małych przedsiębiorstw. nych partnerów.
Partnerstwo miało w założeniu służyć: Więcej informacji: www.trainingforgrowth.
• utworzeniu sieci i otwarciu kanałów nieprze- info i Paweł Mieczan, tel. 091 486 07 65, e-mail:
rwanej komunikacji w celu poznania i prze- pm@izba.info.
kazywania najlepszych metod opracowywa-
nia i prowadzenia szkoleń dla pracowników Paweł Mieczan
małych przedsiębiorstw,

42 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


prawo

Planowanie spadkowe.
Budowa Planu Sukcesji w rodzinie oraz w firmie.

W ciągu ostatnich
20 lat w Polsce
doszło do wielkiego
pan Włodzimierz, większościowy udziałowiec,
prezes zarządu, założyciel firmy. Pan Włodzi-
mierz miał żonę, panią Małgorzatę oraz dwóch
do wyceny nieruchomości i udziałów w spółce
wchodzących w skład spadku. Takie procedury
są obowiązkowe i  trwają zazwyczaj przynaj-
rozkwitu prywatnych synów, Jacek (lat 21) i Piotr (lat 16). mniej kilka miesięcy. Spadkobiercy nie mają
majątków, obejmują- Kiedy pan Włodzimierz nagle zmarł, nikt w tym czasie tytułu prawnego do spadku, nie
cych firmy oraz mają- nie spodziewał się, że może przełożyć się to na mogą zatem zarządzać składnikami spadku,
tek osobisty. To, co problemy w firmie. Przecież to spółka z o.o., w tym wystąpić na zgromadzeniu wspólników
inni budowali przez osoba prawna, udziały są dziedziczone i firma jako nowi wspólnicy. W umowie spółki istniał
kilka pokoleń, polscy działa dalej. Na pierwszy rzut oka jest to prawda, zapis, że zgromadzanie wspólników nie jest
przedsiębiorcy zbudo- jednak diabeł tkwił w szczegółach. władne podjąć ważnej uchwały, bez obecności
Łukasz Martyniec – wali nierzadko w ciągu Kiedy do spółki przyszła wiadomość na zgromadzeniu wspólników reprezentują-
prawnik, prezes zarządu niespełna kilkunastu o  śmierci większościowego wspólnika, firma cych przynajmniej 50% udziałów. Pan Włodzi-
Wealth Management lat. Tak szybki rozwój funkcjonowała całkiem dobrze. Kilka miesięcy mierz miał ponad 50%, zatem nie było możli-
Group sp. z o.o. był możliwy dzięki ich wcześniej przyjęto spore zamówienia – kończyła wości w tak krótkim czasie podjęcia uchwały
www.wmgroup.pl talentowi, pracowito- się produkcja pewnych urządzeń, za miesiąc i przywrócenia spółce możliwości reprezentacji
Oddział Kancelarii ści i zaangażowaniu miały być odbiory, następnie wystawione fak- w wymaganym zakresie. Bank nie mógł odno-
WMGroup w Szczecinie w tworzenie biznesu. tury i spory zysk. Gdy spółka kończyła cykl pro- wić umowy kredytu – zajął należności spółki,
tel. 091 820 28 02 Często ten wysiłek dukcji, kredyt obrotowy był wykorzystany na spółka straciła płynność finansową i nie mogła
wiązał się z licznymi kilka milionów złotych. Pech chciał, że termin zakończyć zamówień. Umowy zostały zerwane
wyrzeczeniami. Teraz nadchodzi czas, aby pomy- odnowienia kredytu kończył się dokładnie dwa przez zamawiających, nałożono kary umowne.
śleć, w jaki sposób zaplanować zarządzenie tym tygodnie po śmierci pana Włodzimierza. Bank Spółka była zmuszona sprzedać część majątku,
majątkiem w perspektywie 10, 20 i więcej lat, chciał przedłużyć kredyt, ale okazało się, że zwolnić większość pracowników, aby zmniej-
jak w sposób świadomy i celowy przekazać go nie jest możliwe podpisanie umowy. Pan Wło- szyć koszty stałe. W tej chwili toczą się procesy
następnemu pokoleniu, jak zabezpieczyć przed dzimierz jako prezes zarządu był władny pod- sądowe z  głównymi kontrahentami. Sytuację
pułapkami prawnymi i podatkowymi, z istnienia pisać umowę samodzielnie, pozostali wspólnicy, skomplikował jeszcze spór pomiędzy panią
których nie zdajemy sobie najczęściej sprawy. z funkcją wiceprezesów zarządu, reprezentowali Małgorzatą, a dotychczasowymi wspólnikami,
Z naszych kilkuletnich doświadczeń wynika, spółkę łącznie, ale tylko do kwoty 100.000 zł. którzy mają mniejszość w  spółce. Nie wiemy,
że w większości firm i rodzin nie ma planu, Aby zaciągnąć wyższe zobowiązanie, niezbędna jakie będą dalsze losy spółki, ale najprawdopo-
który obejmowałby zarządzanie majątkiem była odpowiednia uchwała zgromadzenia dobniej zapadnie decyzja o jej likwidacji, jako że
w dłuższym okresie czasu, a nawet jeśli jest – nie wspólników. Okazało się jednak, że jest to nie- spółka nie ma w tych okolicznościach widoków
jest on kompletny. Nie uwzględnia wszystkich możliwe – udziały z ustawy dziedziczyła pani na przyszłość.
płaszczyzn prawnych i finansowych. Przeważ- Małgorzata oraz synowie, jednakże ze względu Ta historia wydarzyła się naprawdę, otrzy-
nie brakuje jednak świadomości zagrożeń, jakie na wiek małoletniego Piotra, konieczne było maliśmy tę relację od jednego z uczestników
przynoszą powszechnie obowiązujące przepisy przeprowadzenie pewnych procedur. konferencji dla przedsiębiorców, którą organizo-
prawne. Bywają one nie do końca spójne i nie Jeśli do spadku dochodzi osoba niepełno- waliśmy w Poznaniu. Skutków tego szczególnego
uwzględniają interesu firmy jako organizmu letnia, dziedziczy zawsze z tzw. „dobrodziej- zbiegu okoliczności można było w prosty spo-
gospodarczego, który wymaga nieustannego stwem inwentarza” – chodzi o ochronę majątku sób uniknąć. Konieczne jest jednak, aby stwo-
nadzoru i profesjonalnego zarządzania. dziecka przed ewentualnymi długami, które rzyć odpowiedni Plan Sukcesji, zanim dojdzie
W Polsce nie ma jeszcze zwyczaju, aby mogą być w  spadku. Pani Małgorzata chciała do tragedii. Być może spółka działałaby dalej,
traktować śmierć kluczowych dla firmy osób przyjąć w imieniu syna spadek w inny spo- pojawiłaby się za to kwestia stosunków pomię-
jako ryzyko biznesowe. sób - „wprost”, aby uniknąć długich procedur, dzy dotychczasowymi, a nowymi wspólnikami.
Przyjrzyjmy się prostej sytuacji, jaka miała nie było to jednak możliwe bez zgody sądu Jak kształtowałyby się one rok, 5 albo 10 lat po
miejsce. Jeszcze niedawno w jednym z miast rodzinnego i opiekuńczego, jako że jest to czyn- śmierci pana Włodzimierza? Czy udałoby się
nieopodal Poznania działała spółka z ograni- ność przekraczająca zwykły zarząd majątkiem codziennie wypracowywać kompromisy, tak
czoną odpowiedzialnością, firma produkcyjna, dziecka. Zatem sąd spadku wydał postanowie- niezbędne w zarządzaniu firmą i podejmowaniu
ponad 15 lat na rynku. Miała spory majątek, nie o sporządzeniu spisu inwentarza, wyznaczył decyzji biznesowych? Czy potencjalnie przyszły
obroty i zyski, zatrudnienie na poziomie 75 do tego właściwego komornika, który z kolei mąż pani Małgorzaty albo małżonki synów pana
osób. W spółce było trzech wspólników, w tym powołał biegłego rzeczoznawcę, aby przystąpił Włodzimierza mieliby wpływ na spółkę? Pamię-

44 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


prawo
tajmy, że współwłasność na udziałach zmarłego Podstawowe pytanie brzmi: jak dokładnie nika, który może stworzyć indywidualny plan
trwałaby tak długo, aż spadkobiercy pomiędzy przedsiębiorcy sami znają swoją własną sytu- spadkowy dla każdej firmy.
sobą nie podzieliliby majątku. Może miałoby to ację, na wypadek nagłej śmierci kluczowych
nastąpić dopiero po latach, kiedy każdy z nich osób w rodzinach oraz firmach? Odpowiedź nie Informacje dostępne na stronie: www.wmgroup.pl.
byłby już na zupełnie innym etapie życia? jest prosta i wymaga fachowej konsultacji praw-

Planowanie finansowe w planowaniu spadku - rady eksperta

|| Czy warto planować sukcesję majątkową jesteśmy w stanie niewielkim kosztem wykre- finansów i spłaty zachowków oraz kredytów
– planowe przekazywanie majątku po- ować dodatkowy kapitał, którego nie udało czy innych obciążeń – możemy mieć problem z
między pokoleniami oraz zabezpieczanie się wprawdzie zgromadzić, ale który może utrzymaniem majątku, nie mówiąc już o zacho-
przed zdarzeniami nagłymi? być pozostawiony do dyspozycji naszych naj- waniu dotychczasowego poziomu życia rodziny
bliższych, poza spadkiem i zachowkami – aby i zapewnienia przyszłości dla dzieci.
Zdecydowanie tak. umożliwić im wzajemne rozliczenie się. Kapitał
Doświadczenie państw taki daje na przykład pewność, że syn, który np. || Od czego zacząć?
zachodnich uczy, że odziedziczy rodzinną firmę, będzie mógł (lub
tylko w rodzinach, musiał) szybko i we właściwej wysokości spła- W zdecydowanej większości sytuacji warto
gdzie z góry ustalone cić pozostałe rodzeństwo. Wówczas możemy zasięgnąć informacji i skonsultować swoją wła-
jest, co, kto i kiedy spać spokojnie, że 10 lat potem rodzina będzie sną sytuację. Warto sprawdzić jak od strony
ma otrzymać, relacje nadal sobie bliska, że unikniemy sporów sądo- finansowej i majątkowej wyglądałaby nasza
rodzinne są trwalsze, wych i wzajemnych waśni – bo o to wcześniej własna sytuacja na wypadek śmierci męża, żony,
a majątek mniej nara- zadbaliśmy. Nie bez znaczenia są także regu- partnera życiowego czy biznesowego.
żony na uszczuplenie. lacje prawne w  tym zakresie. Od ponad 3 lat Służę Państwu moim doświadczeniem
Maria Olszewska Od kilku lat jestem współpracuję z wyspecjalizowaną w tym zakre- i  radą, zdaję sobie bowiem sprawę, że analiza
– Specjalista Finansowy członkiem MDRT sie kancelarią prawną. Wspólnie udało nam się takich trudnych zdarzeń nie jest przyjemnym
– Dyrektor Placówki Million Dollar Round stworzyć i  wprowadzić Plan Sukcesji w wielu zajęciem.
Partnerskiej Aviva Table – międzynaro- szczecińskich firmach, uwzględniając nie tylko Powołam się w tym miejscu na sentencję
tel. 091 489 80 10 dowej organizacji zrze- majątek firmowy, ale także osobisty. wygłoszoną przez jednego z właścicieli dużej
www.doradcyfinansowi. szającej najlepszych szczecińskiej spółki, w trakcie prac nad planem
szczecin.pl doradców finanso- || A jeśli nie mamy firmy? Czy o planowaniu sukcesji: „zwykle zajmujemy się sprawami PIL-
biuro@doradcyfinansowi. wych z całego świata. spadkowym musi myśleć młode małżeń- NYMI, gdyż to one wymagają naszych decyzji tu
szczecin.pl Na corocznych konfe- stwo z mieszkaniem, kredytem i małym i teraz – odkładając sprawy WAŻNE na potem;
rencjach w Kanadzie dzieckiem? pilnujmy jednak, aby sprawy WAŻNE nie stały
i USA od dawna podkreśla się rolę planowania się PILNYMI, gdyż wtedy już nic nie będziemy
finansów w pojmowanym szerzej zarządzaniu Wówczas tym bardziej potrzebna jest regulacja mogli zrobić”.
majątkiem. Od wieków funkcjonuje w tych finansowa, a i testamenty byłyby przydatne. Jeśli Warto przemyśleć plan sukcesji, samemu
państwach model planowania spadkowego, pozostanie tylko jeden małżonek – jego sytuacja zdecydować o losie naszej własności, właściwie
dzisiejsze pokolenie Amerykanów, Kanadyj- komplikuje się znacznie – współwłaścicielem zadbać o najbliższych, a zgromadzony majątek
czyków zna mechanizm otrzymywania majątku wszystkich składników majątku zostaje rów- uchronić przed ruiną.
po swoich dziadkach i rodzicach. Nie nauczyli nież niepełnoletnie dziecko. Poza przedłuża-
nas tego nasi przodkowie, zwykle nie posiadali jącą się procedurą spadkową nie jest w stanie
własności. Temat zaczynamy analizować, gdy dysponować majątkiem, w tym np. refinan-
w naszym otoczeniu umiera członek rodziny, sować kredytu – bez zgody sądu rodzinnego, Doceniając wagę tematu, PIG jako instytucja
często zostawiając swoją rodzinę bez wystarcza- który dba o dobro przede wszystkim dziecka, zrzeszająca przedsiębiorców zorganizowała
jących zabezpieczeń i narażając na długoletnie dopiero potem rodziny czy rodzinnego biznesu. dwukrotnie seminaria poświęcone tema-
spory sądowe przy dziedziczeniu majątku. W szczególnych przypadkach może to skutecz- towi planowania sukcesji majątku firmowego
nie utrudnić zarządzanie majątkiem. Współ- i osobistego. W związku z dużym odzewem ze
|| Jak zadbać o najbliższych i majątek? własność z  dziećmi, szczególnie, jeśli są to strony uczestników, zapraszamy przedsiębior-
dzieci z różnych związków powoduje konflikty. ców na powtarzalne, cykliczne konferencje
Przede wszystkim samemu zaplanować losy Musimy przecież liczyć się ze zdaniem byłej o planowaniu spadkowym z udziałem Kance-
zgromadzonego majątku, a nie pozostawiać, aby partnerki lub partnera, jako rodziców współ- larii WMGroup oraz pani Marii Olszewskiej.
to sąd na mocy ustawy dzielił nasz majątek. Jeśli dziedziczącego dziecka – może być spory pro- Informacje o terminach konferencji i konsul-
zabierzemy się do tego odpowiednio wcześnie, blemem. Jeśli nie zabezpieczyliśmy wcześniej tacji na stronie Izby.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 45


FIRMOWE KNOW- HOW

Firmo, zaangażuj się!


Bez wątpienia jesteśmy świadkami postępującej technologicznej rewolucji w komunikacji. Szcze-
gólny ton został nadany przez pojawienie się i rozwój mediów społecznościowych, które wywróciły
optykę prowadzenia biznesu pod kątem jego wizerunku. Jak w tej nowej, zaangażowanej, symetrycz-
nej e-rzeczywistości odnajdują się szczecińskie firmy? Bywa z tym bardzo różnie.

540 milionów (według lipcowego


DoubleClick Ad Planner Google’a)
na świecie oraz 6,5 miliona w Polsce (Megapa-
do tego są media spo-
łecznościowe. Pierw-
sze zrozumiały to
Z usług Facebooka
Jak na tym tle wypa-
dają szczecińskie firmy?
Czy one także podążają za
nel, maj 2010) – tylu użytkowników liczy Face- (tzn. odpowiedziały korzysta nawet ... aktualnymi potrzebami
book. 100 milionów internautów miesięcznie
zagląda do serwisu wideo – YouTube – ogląda-
na te potrzeby) naj-
większe firmy na
brytyjski rząd, który swoich klientów, dzienni-
karzy, fanów marki czy też
jąc na nim dziennie 2 miliardy filmów (Flow- świecie. Tegoroczne pyta obywateli, jak potencjalnych pracowników
town, lipiec 2010). Do tego jeszcze 400 tysięcy badania „Global i  kontrahentów? Pod naszą
użytkowników mikrobloga Twitter (Twitt.pl, Socal Media Chec- zracjonalizować socialmediową lupą znala-
marzec 2010) oraz 900 tysięcy jego rodzimego
odpowiednika – BLIP’a (Gemius Traffic, kwie-
k-up” grupy Burson-
Marsteller (zrealizo-
wydatki państwa. zły się cztery z nich – repre-
zentujące gałąź IT, która (jak
cień 2010) w Polsce. wane na przykładzie mało która) powinna być
Jak widać po powyższych danych, inter- firm z listy „Global 100” Fortune”) pokazują, na bieżąco w tym aspekcie. Niestety nie jest to
netowa rzeczywistość się zmienia. Coraz wię- że social media są najbardziej popularne wśród stantardem. Spośród czterech przebadanych
cej ludzi wchodzi do sieci nie tylko po to, aby firm amerykanskich (86%) oraz europejskich firm (ATS, Object Connect, Unizeto, Vobis),
poznać najświeższe wiadomości z kraju i ze (88%). Z kolei najbardziej popularnymi narzę- tylko połowa rozumie, o co chodzi w mediach
świata, czy dowiedzieć się co ich idol robił ostat- dziami są Twitter (65%), Facebook (54%) oraz społecznościowych.
niej nocy na drugim końcu świata. Internauci posiadanie własnego kanału wideo na YouTube Najlepiej (choć nie wzorcowo) w tym zesta-
chcą rozmawiać, zostać wysłuchanymi, anga- (50%). Swoich specjalistów, dyrektorów do wieniu wypadła firma Vobis. Ta sieć sklepów
żować się i utożsamiać ze swoimi ulubionymi spraw nowych mediów mają już takie firmy jak komputerowych może pochwalić się dosyć
markami – wartościami. Idealnym miejscem McDonald’s czy Ford. aktywnym fanpage’em na Facebooku (którego
lubi ponad pięć tysięcy osób). Zresztą sygna-
lizuje istnienie na swojej domowej stronie
internetowej skromnym buttonem. Posiada
ona także kanał YouTube, na którym raz na
kilka tygodni można zobaczyć nowe wideo –
reklamówkę sprzętu dostępnego w tej firmie.
Co ciekawe, Vobis wspiera niepełnosprawnego
sportowca, kolarza – Artura Skrzypińskiego,
którego blog (skrzypinski.vobis.pl) w żaden
sposób nie jest promowany na głównej stronie
internetowej tej sieci sklepów komputerowych.
Na Facebooku można natknąć się także
na profil firmy Object Connect, o czym firma
informuje na swojej stronie internetowej. Nie-
stety posiada ona fizyczny profil (zamiast fano-
wego), co (po ostatnich zapowiedziach Marka
Zuckerberga odnośnie weryfikacji kont fizycz-
nych) może skończyć się tym, że nagle zniknie
on z  Facebooka. A jest to jedyna platforma
Object Connect jeżeli chodzi o media społecz-
nościowe, na której co kilka dni pojawiają się
posty często okraszone zdjęciami.

46 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


FIRMOWE KNOW- HOW
Swoich specjalistów,
dyrektorów
do spraw nowych
mediów
mają już takie firmy
jak McDonald’s
czy Ford.

Jeżeli chodzi o dwie pozostałe szczeciń- stwa. Z kolei firma Ford w połowie lipca poszła wych, „wychowało” sobie ono rzeszę ponad
skie firmy ujęte w naszym badaniu, to można o krok dalej, organizując premierę swojego naj- 17 tysięcy świadomych ambasadorów marki
powiedzieć, że jeszcze nie odkryły one poten- nowszego (dostępnego narazie tylko w USA) (12 tysięcy fanów na Facebooku oraz 5 tysięcy
cjału social medial. Zarówno Unizeto, jak i ATS samochodu „Explorer SUV” na swoim profilu obserwujących na Twitterze).
narazie nie otworzyły się na swoich potencjal- na Facebooku, a nie podczas targów motoryza- Według opublikowanych w lipcu badań
nych fanów na tych platformach. Choć warto cyjnych jak odbywało się to do tej pory. międzynarodowej organizacji Worldcom PR
pochwalić tę drugą za możliwość skontaktowa- Obecnie Facebook zajmuje 11. miejsce Group, usługi e-PR oraz social media będą się
nia się z nimi przez Skype’a lub też GG – popu- w Polsce (tuż za Wikipedią) pod względem rozwijać w przeciągu najbliższych lat, stając się
larne komunikatory internetowe. miesięcznego zasięgu. Jego pozycja, jak (obok media relations) podstawowym instru-
Pojawienie się mediów społecznościowych pozostałych mediów społecznościowych, mentem w strategii komunikacyjnej marek. Jay
wprowadziło nową jakość w komunikowaniu będzie z pewnością zyskiwać. Według Briana Deragon – autor bloga „The Relationship Eco-
się firm z otoczeniem. Nie tylko zresztą firm. Solisa (jednego z amerykańskich guru social nomy” – mówi wręcz o Facebooku jako o miej-
Jednym z najbardziej „społecznościowych” poli- media) za trzy lata Facebook ma przekroczyć scu, które “agreguje społeczny kapitał”.
tyków ostatniej kampanii prezydenckiej w Pol- liczbę miliarda użytkowników. Natomiast Jakiś czas temu reklama internetowa (budże-
sce był Grzegorz Napieralski, który aktywnie Jesse Desjardins – online strategy consultant towo) przegoniła telewizyjną reklamę w Wiel-
działał na Twitterze, czy też na BLIP’ie. Zresztą paryjskiej agencji C3 – powiedział, że „igno- kiej Brytanii. Czy więc podobna detronizacja
robi to do tej pory, choć nie z takim komuni- rowanie mediów społecznościowych jest tym, spotka tradycyjne media, których pierwszopla-
jakbyś olewał Google w 1999 roku. nowa rola bycia łącznikiem z otoczeniem zej-

Pojawienie się mediów Media społecznościowe nie są jednora-


zowym skokiem na wieczorną randke,
dzie na dalszy plan kosztem wzrostu znaczenia
komunikacji poprzez social media? Na pewno
społecznościowych a związkiem”. Firmy planując swoją nie. Jedno jest jednak pewne – firmy, albo zała-
strategię w social media mogą tylko pią się na socialmediowy pociąg, albo się na
wprowadziło nową jakość zyskać. Podobnie jak zespoły muzyczne niego spóźnią.

w komunikowaniu się firm skupiają wokół siebie groupies, tak


firmy dzięki social media gromadzą Marcin Niewęgłowski
z otoczeniem. wokół siebie rzesze szczerych entuzja- – główny specjalista
stów marki – najlepszych ambasadorów ds. komunikacji społecznej SZCZECIN 2016
swoich firm, najbardziej transparent- http://www.facebook.com/marcin.nieweglowski
kacyjnym impetem. W social media są także nych wyznaczników „jakości” (bez względu
celebryci, dziennikarze, muzycy (największy na rozmiary) przedsiębiorstw przekazujących
fanpage na Facebooku ma Lady Gaga – ponad „dobrą nowinę” następnym. Najlepiej pokazuje
14 milionów e-wielbicieli), czy też promotorzy to przykład małej firmy Curbside Cupcakes
chilijskiego wina na świecie. Z usług Facebooka z  Waszyngtonu. Dzięki systematycznej, otwar-
korzysta nawet ... brytyjski rząd, który pyta się tej działalności tego rodzinnego, cukierniczego
obywateli, jak zracjonalizować wydatki pań- przedsiębiorstwa w mediach społecznościo-

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 47


FIRMOWE KNOW- HOW

Student potrafi się zrewanżować


Wrzesień to najlepszy czas dla studentów, którzy jeszcze nie zaliczyli praktyk zawodowych. Firmy,
które ich przyjmują czerpią z tego mnóstwo korzyści. Zdarza się, że w swoich szeregach zatrzymują
praktykantów na stałe.

W życiu każdego studenta przychodzi


moment, kiedy zaczyna myśleć o przy-
szłości. Zdaje sobie sprawę z tego, że aby osią-
Prawa studenta na praktykach

Praktyki zawodowe zazwyczaj odbywają się


nić zapisy porozumienia. Student musi poznać
obowiązujący regulamin pracy, przepisy bez-
pieczeństwa oraz przejść podstawowe szkolenie
gnąć sukces zawodowy musi stanąć przed bar- dzięki podpisanemu porozumieniu między bhp. Ponadto powinien mieć zagwarantowane
dzo ważnym wyborem i wskazać miejsce, gdzie uczelnią a pracodawcą. Podpisuje je rektor odpowiednie stanowisko pracy, pomieszczenie,
odbędzie praktyki. Powinna być to decyzja bar- lub osoba przez niego upoważniona z przy- warsztat, urządzenia czy narzędzia – zgodnie
dzo przemyślana. Młodzi ludzie często nie zdają szłym przełożonym. Dokument musi określać z programem praktyk.
sobie sprawę z tego, że może to zaważyć na ich w  szczególności podstawę odbywania praktyk, O obowiązku wobec praktykantów można
dalszym życiu. Trafny wybór może uchronić od program, warunki zakwaterowania i wyżywie- również przeczytać w rozporządzeniu doty-
zasilenia szeregów bezrobotnych magistrów czy nia oraz czas trwania. Pracodawca nie jest zobo- czącym pracy na stanowiskach wyposażonych
inżynierów. Nietrafny - może przyczynić się do wiązany, jeśli przyjmuje studenta na podstawie w monitory ekranowe. W przypadku osoby
tego, że mimo ukończonych studiów co mie- skierowania z uczelni, do podpisania z żakiem przebywającej przed monitorem ekranowym
siąc będziemy meldowali się w Urzędzie Pracy jakichkolwiek dokumentów. Obowiązek dopeł- przez co najmniej połowę dobowego wymiaru
w poszukiwaniu zajęcia. nienia wszystkich wymogów wchodzi w życie czasu pracy pracodawca musi albo tak zorga-
w  momencie odebrania z uczelni skierowania nizować zajęcia praktykanta, aby możliwe było
do danego zakładu pracy. przemienne połączenie obsługi monitora ekra-
Trzeba jednak wiedzieć, że i przełożony nowego z innymi pracami nieobciążającymi
ma pewne zobowiązania. Powinien dołożyć wzroku, albo udzielić takiej osobie co najmniej
wszelkich starań, by jak najdokładniej wypeł- 5-minutowej przerwy po każdej godzinie pracy
przy obsłudze monitora.

Korzyści z posiadania praktykantów

Podstawową korzyścią dla firm, które zdecy-


dowały się przyjąć w swe szeregi praktykan-
tów jest zdecydowanie powiew świeżości, jaką
do niej wnoszą. Studenci są bardzo kreatywni,
mają mnóstwo pomysłów, które przełożony
może wykorzystać dla poprawienia wizerunku
i rentowności swojej firmy. Tomasz Walburg,
wiceprezes ds. marketingu i sprzedaży z dru-
karni ZAPOL potwierdza te słowa. Przyznaje,
że studenci każdego roku wnoszą do firmy dużo
nowych sił. Z wielkim zaangażowaniem przy-
kładają się do swoich tymczasowych obowiąz-
ków. Ich decyzja na temat wyboru firmy jest
mocno przemyślana. Rzadko kto żałuje później
swojego wyboru.
- Z roku na roku zgłasza się do nas coraz wię-
cej młodych osób, które chcą nauczyć się czegoś
nowego i jednocześnie wypełnić studencki obo-
wiązek – mówi. – W okresie letnim przyjmujemy
sześciu – siedmiu praktykantów. W tym roku
przychodzą ci, którzy wypłacane mają pienią-
dze ze specjalnego programu z ministerstwa. Jak

48 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


FIRMOWE KNOW- HOW
przebiegają praktyki? Wszystko zależy od osoby. pracę. O tym jednak, że warto się zaangażować dla redakcji są dość prozaiczne. Najczęściej
Pan Tomasz przyznaje, że zdarzają się stu- w praktyki świadczy jeden przypadek, który studenci zgłaszają się w wakacje, kiedy mamy
denci, którzy chcą przejść obok praktyk bez chciałbym przytoczyć. Jeden z praktykantów, sezon urlopowy. Praktykanci pomagają więc fir-
większego zaangażowania. Najchętniej nie przy- u  którego zauważyliśmy, że idealnie nadaje się mie zapełnić luki kadrowe. Są też jednak i inne
chodziliby i nie uczyli niczego nowego. Zależy do naszej firmy już w niej został. zalety ich obecności.
im wyłącznie na uzyskaniu końcowego doku- - Jeśli redaktorzy traktują studentów jako
mentu. Takie przypadki z roku na rok zdarzają Lepiej poświęcić kilka tygodni, niż męczyć się partnerów, rewanżują się oni ciężką pracą, dys-
się coraz rzadziej. latami pozycyjnością i świeżym spojrzeniem na tematy,
- Praktyki zawodowe to dobra szkoła prze- które doświadczeni dziennikarze postrzegają
trwania – kontynuuje Walburg. – Na początku, Krzysztof Flasiński, były opiekun studentów jako przykrą konieczność – mówi pan Krzysztof.
nie ukrywajmy, praktykanci robią to, na co my w jednej ze szczecińskich redakcji tłumaczy, - Dzięki temu otrzymujemy atrakcyjny materiał
nie mamy czasu: pracują na produkcji, przy- że praktyki zawodowe są dla nich naturalnym przygotowany z autentyczną radością pisania.
gotowują oferty. Niektórzy szybko się zniechę- wypełnieniem pola między teoretycznymi Dla obu stron wreszcie największą korzyścią
cają, inni są bardziej wytrwali. Oczywiście nie wykładami i praktycznymi warsztatami na jest chyba szansa poznania się, zweryfikowa-
dostają skomplikowanych i trudnych zadań. uczelni - a pracą, którą podejmą po ukończeniu nia oczekiwań i nawiązania współpracy, która
Takimi zawsze zajmują się już doświadczeni studiów. trwa po zakończeniu praktyk. To duża szansa
pracownicy. - Młodzi adepci zawodu mogą sprawdzić, zarówno dla studenta, jak i redakcji. Młody
czy praca odpowiada ich wyobrażeniom. Lepiej człowiek może znaleźć miejsce, gdzie może się
Okazuje się, że praktyki również mogą być poświęcić kilka tygodni, niż później męczyć zahaczyć, rozpocząć karierę jeszcze na studiach.
kluczem do kariery. się latami – mówi. - Jeśli ktoś się przyłoży, Redaktorzy nie muszą ryzykować i  opierać się
może nawiązać ciekawe i pożyteczne kontakty jedynie na suchych CV, mają pracownika spraw-
- Jest to możliwość zobaczenia jak naprawdę w środowisku, które – jeśli będą pielęgnowane dzonego, nauczonego podstawowych standar-
się pracuje. Na przykładzie naszej firmy mogę – zaprocentują na starcie w dorosłym życiu. dów i norm obowiązujących w redakcji i akcep-
zdradzić, że czasami jest bardzo ciężko. Ludzie Gorąco polecam utrzymywanie takich znajo- towanego przez zespół.
wykonują naprawdę trudną i czasochłonną mości i integrowanie się z zespołem. Korzyści
Andrzej Kus

reklama

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Jesteś pracownikiem przedsiębiorstwa?


weŹ UdziaŁ w stUdiacH podYpLomowYcH LUb mba!!
zgłoś się do projektu
WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI
TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ
– stUdia podYpLomowe dLa pracownikÓw
przedsiębiorstw
oferujemy:
dofinansowanie studiów w 80% ze środków Unii europejskiej
atrakcyjne kierunki studiów
dyplom renomowanej uczelni – Uniwersytetu szczecińskiego
lokalizację zajęć w miastach polski północnej

www.wiedza.eduportal.pl 0-801303030

Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany
przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie
z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości
Program Operacyjny Kapitał Ludzki Człowiek - najlepsza inwestycja
FIRMOWE KNOW- HOW

Produkcja dokumentów
papierowych a środowisko
Jedynie 12,5 % redukcja zużycia papieru biurowego na przestrzeni 60 miesięcy, w firmie wytwa-
rzającej 50  000 dokumentów miesięcznie to zaoszczędzone blisko 32 drzewa, 8  200 m3 wody
i 14 200 kWh na korzyść dla środowiska naturalnego. Równie istotny wpływ na środowisko mają
odpady powstające w procesie produkcji dokumentów. Jakie efekty ekologiczne i ekonomiczne
może przynieść prawidłowa optymalizacja środowiska biurowego? Na to pytanie postaramy się
odpowiedzieć w poniższym artykule.

Aspekt środowiskowy – papier wymaga w procesie produkcyjnym wpływ na ilość zużywanego papieru: zasto-
biurowy zużycia blisko 17 drzew, 4 400 m3 wody sowanie systemów informatycznych w zarzą-
oraz 7 600 kWh energii elektrycznej. Jak dzaniu produkcją, archiwizacją i wewnętrz-

W procesach zachodzących
w przestrzeni biurowej przed-
siębiorstwa, papier stanowi najważ-
wskazane wartości odnieść do doku-
mentów powstających w mojej firmie ?
nym obiegiem elektronicznym dokumentów,
specyfika wytwarzanych dokumentów, funk-
cjonalność użytkowanego systemu produkcji
Gabriel
niejszy aspekt środowiskowy. Do jego Gasperowicz Czynniki redukcji zużycia papieru dokumentów oraz właściwa dyscyplina (dobra
produkcji wykorzystywane są zuży- HiCOPY biurowego praktyka) użytkowników systemu. Statystyczną
walne zasoby środowiska naturalnego wagę wymienionych elementów prezentujemy
w  postaci drzew (do wytworzenia Zapotrzebowanie na papier biurowy na zamieszczonym diagramie.
celulozy), dużej ilości wody oraz ener- w  procesie produkcji dokumentów sta- Jakie działania należy podjąć dla uzyskania
gii niezbędnej w procesie produkcyj- nowi statystycznie ok. 12% jego całko- efektywnej redukcji zapotrzebowania na papier
nym. Kalkulując składniki niezbędne witego kosztu. Możliwy poziom redukcji biurowy? Punktem wyjściowym dla wszelkich
do wytworzenia jednej kartki papieru ilości zużywanego papieru jest zależny czynności projektowych jest niezmiennie analiza
biurowego formatu A4 o gramaturze Piotr od wielu czynników i różny w przy- stanu bieżącego, która powinna objąć w  pierw-
Lickiewicz
80g/m2, ilości przedstawiają się nastę- padku każdego analizowanego przedsię- szej kolejności ocenę występującej organizacji
HiCOPY
pująco: 0,00008499 drzewa, 0,0219 biorstwa lub instytucji. Przyglądając się wytwarzania dokumentów, a także charakter
m3 wody oraz 0,0379 kWh energii dotychczas wykonanym projektom opty- prac (przeciętną objętość w stronach, możliwość
elektrycznej. Zatem 1 tona papieru biurowego malizacji środowiska biurowego możemy wyod- wykonania dwustronnego). Następnie pozyskane
(200 000 arkuszy A4 = 400 ryz = 80 kartonów) rębnić kilka kluczowych obszarów mających informacje należy zestawić z funkcjonalnością

reklama
FIRMOWE KNOW- HOW
systemu produkcji dokumentów w zakresie reali-
zacji automatycznych wydruków dwustronnych
oraz możliwościami istniejącego systemu infor-
matycznego w zakresie archiwizacji i elektronicz-
nego obiegu dokumentów. Definicja wskazanych
wyżej parametrów pozwoli na określenie nie-
zbędnych zmian projektowych oraz wyznaczenie
celów projektowych, w tym wypadku zakładanej
redukcji zapotrzebowania na papier biurowy.
Co możemy osiągnąć w praktyce? W zależ-
ności od rodzaju przedsiębiorstwa prawidłowo
przeprowadzony proces optymalizacji powinien
skutkować redukcją ilości zużywanego papieru
w zakresie od 16,8% do 34,6% (na podsta-
wie statystyki procesów audytowych SPM).
Uwzględniając średnią ze wskazanych warto-
ści (25,7%), małe przedsiębiorstwo (wg kryte-
rium zatrudnienia – poniżej 50 pracowników)
zużywające 30  000 arkuszy papieru miesięcz-
nie (w  przeliczeniu na format A4) zredukuje
zużycie papieru biurowego o ok. 7 700 arkuszy
w skali miesiąca. W okresie 60 miesięcy zakła-
dana redukcja pozwoli na ograniczenie zapo-
trzebowania na papier o 462 000 arkuszy (924
ryzy papieru = 184,8 kartonu). Korzyść eko-
nomiczna z osiągniętego celu redukcji zużycia 50-60% procentowej redukcji zapotrzebowa- ności (zarówno urządzenia jak i użyte materiały
papieru, wyniesie na przestrzeni 60 miesięcy nia oraz ponoszonych kosztów. Odnosząc się eksploatacyjne), powoduje znaczący wzrost
ok. 9  200,00 zł netto. Dla środowiska natural- do wskazanego wyżej przykładowego przed- ilości wytwarzanych odpadów (pojemniki na
nego korzyść z zastosowanych zmian to urato- siębiorstwa, ilość zaoszczędzonej energii elek- tusze, tonery, taśmy i inne części eksploata-
wanie 39 drzew, oszczędność 10  000 m3 wody trycznej w  okresie 60 miesięcy użytkowania cyjne). Mogłoby się wydawać, że drogą do ogra-
oraz redukcja zapotrzebowania energetycznego może wynieść ok. 5 650 kWh (taka ilość energii niczenia ich ilości jest oparcie systemu na punk-
o 17 500 kWh. wystarczy do ciągłego zasilania żarówki 60W tach druku sieciowego (CRD), należy jednak
przez ponad 10,5 roku). pamiętać, że każde przedsiębiorstwo posiada
Aspekty środowiskowe – energia elektryczna Ostatnim ważnym aspektem środowisko- swoją charakterystyczną specyfikę a sposób
i odpady wym w produkcji dokumentów są odpady lokacji punktów sieciowych powinien odbywać
generowane z systemu służącemu do ich wytwa- się zgodnie z zasadami ergonomii użytkowania
Większość energii wytwarzanej na świecie rzania. Zastosowanie w systemie produkcji systemów produkcji dokumentów. I właśnie
pochodzi z konwencjonalnych źródeł – w sumie dokumentów struktury rozproszonej, opartej ergonomia będzie tematem kolejnego artykułu.
ok. 79,6%. Tylko 20,4% pochodzi ze źródeł na wielu urządzeniach lokalnych o małej wydaj-
naturalnych (w tym 0,4% z elektrowni wia-
trowych). Produkcja energii elektrycznej nie-
sie więc ze sobą ogromne zużycie surowców
naturalnych (węgiel kamienny i brunatny, ropa
naftowa, woda) oraz powoduje niekorzystną
dla środowiska naturalnego emisję dwutlenku
węgla (CO2). Dlatego kolejnym ważnym aspek-
tem środowiskowym w procesie produkcji
dokumentów papierowych jest zużycie energii
elektrycznej. Redukcja zapotrzebowania ener-
getycznego wymaga analizy obecnego systemu
służącego wytwarzaniu dokumentów, pod
kątem jego składników, sposobu ich wykorzy-
stania oraz zgodności z obowiązującymi nor-
mami energetycznymi (Energy Star). Uwzględ-
nienie w procesie projektowym obszaru zużycia
energii elektrycznej pozwala na osiągnięcie

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 51


biznes i sztuka
Zapraszamy na kolejną odsłonę cyklu prezentacji prac współcze- Akwatinta polega na pokry-
snych polskich artystów. Tym razem Związek Polskich Artystów ciu płytki metalowej kalafonią lub
Plastyków poleca malarstwo Ryszarda Korżanowskiego. Zapra- proszkiem asfaltowym, które po
szamy do zapoznania się z jego sylwetką i niezwykłą metodą podgrzaniu stapiają się i przyle-
gają do powierzchni. Artysta zasła-
malarską – akwatintą.
nia wybrane fragmenty werniksem

R
(przezroczysta, gł. żywiczna sub-
ocznik ’39, absolwent PWSSP w Pozna-
niu. Grafik, malarz, pedagog scenograf stancja) i trawi odsłonięte płasz-
i … złotnik. czyzny metalu kwasem azotowym.
Uczestnik blisko 50 wystaw w kraju i za Odbitka tą metodą przypominać
granicą – od Niemiec przez Szwecję, Francję, może akwarelę lub rysunek wyko-
po Japonię. Jego prace graficzne znajdują się nany tuszem.
w muzeach Polski, Niemiec, Danii, Kanadzie Pierwszym wielkim artystą uprawia-
i Japonii. jącym akwatintę był Francisco Goya.
„Moją indywidualną wypowiedź plastyczną
realizuję w technologii i technice druku wklę-
słego. Na metalowej płytce pokrytej werniksem złudzenie, wyobrażenie powodują, że za każ-
narysowana igłą kreska ma wartość zerową. dym razem na tę samą grafikę spojrzeć możemy
Realna wartość ilościowa i jakościowa kreski inaczej.
powstaje w czasie trawienia metalu” – tak pisze Ceni sobie to, co w tworzeniu grafiki jest
o procesie tworzenia sam artysta. konieczne – wysiłek fizyczny, który ma wartość
Według niego „sztuka zanurzona jest wyzwania i doświadczania satysfakcji w proce-
w  nauce i w codziennej egzystencji”. Głównym sie tworzenia.
wątkiem prac tego twórcy jest światło i świetli- Artysta posiada bogaty warsztat, dużo eks-
stość. W jego dziełach graficznych, w pierwszym perymentuje z technikami graficznymi, bowiem
odbiorze, zwraca się uwagę na kontrasty, które uważa, że tworzenie sztuki ma swoje źródło
wprowadzają dramatyzm i dynamizują prze- w sztuce i w niej pozostaje.
Ryszard Korżanowski, Wirt III, 2001 strzeń graficzną – zaskakują, przyciągają, zatrzy- Z pewnością grafiki Ryszarda Korżanow-
Akwatinta, 64x49cm mują, by dalej przez ciekawość własną dostrzec skiego należą do najlepszych i stanowią gwaran-
Kolekcja ZPAP, cena 1200zł harmonię w grze światła i przestrzeni. Iluzja, cję najwyższego poziomu twórczego.

Sztuka się opłaca


Wilhelm Sasnal, Samoloty, 1999
Olej na płótnie

Przedsiębiorczy artysta? Twórczy biznesman? Coraz częściej spo-


tykamy się z takimi określeniami. Biznes i sztuka zaczynają iść
tą samą ścieżką. Zyskują artyści, którym wsparcie ludzi interesu
Prace Wilhelma Sasnala w 2000 roku kosztowały
pozwala na twórczą swobodę, zyskują przedsiębiorcy, którzy coraz
około 2000 złotych, jego dyptyk - Samoloty -
częściej dostrzegają realne korzyści ze wspierania sztuki. Kulturę sprzedany został w 2007 za 396 tysięcy dolarów.
warto doceniać, kulturę warto tworzyć … bo sztuka to wieloletnia
inwestycja.

52 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


biznes i sztuka
W sztuce jest biznes

J uż na początku lat dziewięćdziesiątych wiele


osób ze szczecińskiego biznesu zaczęło wspo-
magać instytucje kultury i szeroko pojętą sztukę
Minęło sporo czasu i powoli wkraczamy w nową epokę. Nastaje czas
już nie tylko sponsoringu, ale świadomej, dającej korzyści obu stronom,
współpracy. Tworząca się klasa średnia potrzebuje czegoś więcej niż
w naszym mieście. Bez specjalnego rozgłosu, nowego samochodu, kolejnego domu czy „wypasionych” wczasów. Coraz
mając swoje indywidualne motywacje, w trud- częściej wydarzeniem jest nowa wystawa w galerii, premiera sztuki teatral-
nych czasach budowania gospodarki rynkowej nej, koncert. Wielu moich kolegów dostrzega wzajemną komplementar-
to wsparcie było absolutnie niezbędne. Pozwo- ność biznesu i sztuki. Dzieli nas wielki dystans od bogatszych krajów
liło w miarę godnie funkcjonować przynajmniej z wielkimi tradycjami rozmaitych form mecenatu sztuki. Północna Izba
Dariusz Więcaszek niektórym twórcom i instytucjom. Gospodarcza podejmuje próby zbliżenia biznesu i sztuki. Mam nadzieję,
– Prezes PIG że z sukcesami będziemy kontynuowali tę misję.

Innowacyjność, kreatywność i oryginalność

B o kultura się opłaca! Bardziej od filantropij-


nego wspierania artystów opłaca się robienie
wspólnie z nimi biznesu. Dziś na rynku liczy się
nowych mediów, muzyki, przemysł wydawniczy. To również architektura
i projektowanie, grafika użytkowa, moda jak i reklama. Utalentowani
artyści pracują wszędzie tam, gdzie jest potrzeba tworzenia treści. Rów-
przede wszystkim innowacyjność, kreatywność nież w przemyśle turystycznym i sektorze nowych technologii. Twórcy
i oryginalność. To gwarancja konkurencyjno- wprowadzają do biznesu nowatorskie rozwiązania w zakresie „brandingu”,
ści. Konsumenci poszukują bowiem „nowych ułatwiają - co dziś niezbędne w komunikacji z konsumentem - dialog
doznań”. Konkurencyjność przedsiębiorstwa międzypokoleniowy i międzykulturowy czy e-umiejętności (w zakresie
mogą wzmocnić ci, którzy zostali obdarzeni technologii informacyjno-komunikacyjnych).
talentem i nieograniczoną wyobraźnią, czyli Jak to jest w Szczecinie? W styczniu tego roku uruchomiliśmy Labi-
artyści. „Doznania”, które są domeną sztuki, są ryntKultury.pl – internetową bazę podmiotów kultury i branży PKT, która
Marek Sztark wartościami niematerialnymi, w które należy dziś liczy już ponad 1,5 tysiąca rekordów. Każdego dnia przybywa nowych.
Dyrektor samorządowej wyposażyć produkty, by zapewnić im klienta. Mamy w naszym mieście dobre przykłady relacji artystów i biznesu. Prezes
instytucji kultury Produkcją i obrotem „doznań” zajmują się dziś firmy Calbud nie tylko stworzył Galerię Kapitańską, oddając jej prowadze-
SZCZECIN 2016 przedsiębiorstwa z branży kultury i branży twór- nie w ręce krytyków sztuki, ale wyróżnia się spośród innych deweloperów
czej (PKT). I robią coraz lepszy biznes. PKT dys- dbałością o „wartość niematerialną”, ozdabiając nowe osiedla niezwykłymi
ponują wielkim potencjałem tworzenia wzrostu gospodarczego i miejsc rzeźbami. Remondis wspiera sztukę współczesną w przestrzeni publicznej.
pracy. Badania w Unii Europejskiej wykazują, że ten dynamicznie rozwi- Szczecińskie firmy korzystają ze sponsoringu wydarzeń artystycznych,
jający się sektor wytwarza około 2,6 % PKB Europy i już dziś zapewnia budując tym samym swój wizerunek.
dobre miejsca pracy dla około 5 mln ludzi. Przyszedł czas na efekt synergii kultury i biznesu w Szczecinie. Dużo
Przedsiębiorstwa branży kultury i branży twórczej produkują, rozpo- sobie obiecujemy po nowym sąsiedztwie Północnej Izby Gospodarczej
wszechniają produkty i usługi o specyficznych atrybutach: ekspresji kul- i samorządowej instytucji kultury SZCZECIN 2016. Zaczynamy od akcji:
turalnej, artystycznej. Oprócz tradycyjnego sektora sztuki (teatr, sztuki „Bo kultura się opłaca”, która ma na celu ułatwienie kontaktów pomiędzy
wizualne) i publicznych instytucji kultury należy do nich przemysł fil- artystami wchodzącymi na rynek, a szczecińskim biznesem oraz promocję
mowy, DVD i wideo, telewizja i radio, przemysł gier komputerowych, dobrych praktyk. Dla obopólnych korzyści.

Sztuka to czysty zysk

Innowacyjność, kreatywność i oryginalność


I nwestycje w młodą sztukę współczesną są
niczym gra na giełdzie: ogromne możliwo-
ści zysków z ryzykiem… pozostania z pięknem
Laureat „Bielskiej Jesieni” w 2006 zostaje uznany przez magazyn „Flash
Art” za najbardziej obiecującego artystę świata i otrzymuje najważniejszą
europejską nagrodę artystyczną Van Gogh Award w Amsterdamie.
wybranym dla siebie. Jego obraz „Samoloty” (dyptyk) został sprzedany w 2007 roku –
Przykładem niech będzie Wilhelm Sasnal – w największym domu aukcyjnym Christie’s, za 396 tysięcy dolarów -
rocznik ’72, niedoszły architekt, absolwent ASP stając się tym samym najdroższym polskim obrazem współczesnym.
w Krakowie. Malarz, autor komiksów, plakatów, Obecnie cena prac olejnych tego malarza to wydatek rzędu 30 – 40
okładek płyt, murali i filmów wideo. tysięcy euro. Kto kupił wczesnego „Sasnala” wygrał.

Jolanta Gramczyńska
Specjalistka Public
Relations
Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 53
pasja i sukces

Przeszła przez wszystkie szcze-


ble kariery zawodowej, stając
się prawdziwym specjalistą
w swoim fachu. Nie zna pojęcia
„szklany sufit”, wie za to dobrze,
czym jest ciężka praca u pod-
staw. Dziś wspiera młodych,
przedsiębiorczych ludzi, uwa-
żając za swój sukces fakt, że
może dać im od siebie wszystko,
a nawet więcej. Prezes Polskiej
Fundacji Przedsiębiorczości –
dr Barbara Bartkowiak.

Recepta na sukces?
Tylko ciężka praca
|| ZP: Co zaintrygowało młodą kobietę w banko- jeszcze nawet nie rozpoczęłam studiów, a dopiero || ZP: Na którym z tych szczebli było Pani naj-
wości na tyle, że postanowiła związać z nią swo- skończyłam ogólniak. trudniej?
je zawodowe życie?
|| ZP: Przeszła Pani przez wszystkie szczeble Wszystkie szczeble były bardzo interesujące. Nie
Mój ojciec był finansistą, przez co, na co dzień kariery zawodowej - od stażysty do prezesa. powiedziałabym, że było trudniej bądź łatwiej.
dużo słyszałam o finansach. Dużą rolę odegrały Biorąc pod uwagę te doświadczenia czy może Niewątpliwie dawały satysfakcję i nowe doświad-
więc tradycje rodzinne, ale i cechy charakteru. Pani stwierdzić, że taka droga jest niezbędna, czenia. Najtrudniejszym i najciekawszym okresem
Będąc urodzoną pod znakiem byka, jestem osobą by osiągnąć sukces i stać się specjalistą w swoim był czas komercjalizacji działalności bankowej,
twardo chodzącą po ziemi. Lubię i potrafię liczyć, fachu? dlatego że wówczas należało wdrażać nowe rozwią-
zarządzać finansami i to było podstawową inspira- zania, nie mając sprawdzonych wzorców. To było
cją. Choć prawdę mówiąc ten wybór to był chyba Zawsze uważałam, że trzeba być rzemieślnikiem, budowanie bankowości komercyjnej od podstaw.
przypadek. Szukając pracy otrzymałam kilka pro- czyli przejść od najniższego szczebla kariery zawo- To było dla mnie wyzwanie.
pozycji, m.in. w Zakładach Chemicznych Police, dowej. Ja rozpoczynałam pracę od stanowiska tzw.
firmie farmaceutycznej Cefarm i Narodowym kontystki, dziś nazwalibyśmy to młodszym refe- || ZP: Lubi Pani wyzwania?
Banku Polskim. Wracając z pośredniaka ulicą rentem pracującym w księgowości. Pracowałam na
Wojska Polskiego, pierwszym miejscem, które wszystkich możliwych stanowiskach bankowości, Bardzo! Cale życie zawodowe jest dla mnie
zobaczyłam był właśnie bank. Dodatkowo zachę- od kontystki przez specjalistę do spraw kredytów, wyzwaniem i wciąż podejmuję kolejne. Po
ciła mnie rozmowa z ówczesnym dyrektorem aż do prezesa Regionalnego Banku Kredytowego okresie tworzenia bankowości komercyjnej na
- Tadeuszem Żywczakiem, który przedstawił mi (Pomorski Bank Kredytowy). Osobiście uważam, Pomorzu Zachodnim, był czas restrukturyzacji,
pracę w bankowości jako interesującą i przyszło- że przechodzenie przez wszystkie szczeble kariery a potem tworzenia nowych instrumentów i insty-
ściową. Oczywiście nie mówił jeszcze o komercyj- zawodowej po kolei, bez szokujących awansów, jest tucji finansowych wspierających przedsiębior-
nym podejściu, bo to były lata ’70, lecz mimo to, jak najbardziej korzystne dla człowieka, dlatego, że czość. Od 13 lat zajmuje się wspieraniem rozwoju
tak zainspirował mnie do tej pracy, że już w niej pozwala zgłębić specyfikę danej działalności i rze- mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, two-
zostałam. Mój pierwszy dzień w banku to był czywiście stać się fachowcem. rząc i rozwijając lokalne i regionalne programy
1 sierpnia 1974 roku, to już 36 lat temu. Wtedy wspierania przedsiębiorczości i innowacyjności

54 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


pasja i sukces
(głównie na Pomorzu Zachodnim), tj. fundusze || ZP: Pani znalazła się w tym odpowiednim i spełnienie - że mogę dać od siebie wszystko,
pożyczkowe, fundusze poręczeniowe, fundusze miejscu i czasie? a nawet więcej.
podwyższonego ryzyka typu venture capital, sieci
aniołów biznesu i usługi szkoleniowe, doradcze Ja czuje się osobą spełnioną i szczęśliwą. Cieszę || ZP: Pojęcie „szklanego sufitu” zdaje się Pani
i proinnowacyjne. Przed instytucjami, którymi się, że mogłam pracować w czasach przed komer- nie dotyczyć. Jednak czy zawsze tak było? Jak
zarządzam, interesujący czas wdrażania nowocze- cją i w warunkach gospodarki rynkowej. Pracu- widziała Pani swoją pozycję, gdy po raz pierw-
snych instrumentów inżynierii finansowej wspo- jąc w czasach niekomercyjnych spotkałam osoby, szy objęła Pani kierownicze stanowisko? Jak
magający przedsiębiorczość i innowacyjność. które w bankowości myślały już o komercyjnym panią odbierano i traktowano?
To kolejne wyzwanie, zmiany to rozwój, warto podejściu. Zawsze wspominam panią Krystynę
pomagać finansowo, dzielić się doświadczeniem Bednarczyk, która pracowała w Narodowym Ja w ogóle nie znam tego pojęcia tzn. nie doświad-
i wspierać innych, w szczegól- czyłam tego w praktyce. Być
ności młodzież - młode, inno- może nie jestem prawdziwą
wacyjne firmy. kobietą (śmiech). Pamiętam
w latach ’90, kiedy pojechałam
|| ZP: Co poradziłaby Pani na spotkanie prezesów banków
tym młodym ludziom - po- europejskich i okazało się, że
czątkującym przedsiębior- na mojej wizytówce na stole
com. Od czego powinni za- jest napisane „Mr. B. Bartko-
cząć, a czego się wystrzegać? wiak- President Bank PBKS”,
czyli Pan Bartkowiak. Byłam
Początek drogi ku przedsię- jedyną kobietą na tym spo-
biorczości to powinna być tkaniu, bo wiadomo prezesi
ciężka praca i wyrzeczenie się banków komercyjnych, euro-
nadmiernej konsumpcji. Bo pejskich to byli z reguły męż-
by stać się przedsiębiorczym czyźni. Ale czułam się wśród
i osiągnąć sukces, trzeba wyka- nich swobodnie, bo mogłam
zać się potęgą chęci i uporu. w sposób merytoryczny z nimi
Jeżeli młody człowiek zaczyna rozmawiać. Pojęcie „szklanego
działalność gospodarczą po to sufitu” nigdy mnie nie doty-
by od razu kupić mercedesa czyło. Wiem, że są książki na
i dom, to prawdopodobnie nie ten temat, wiem, że kobiety
odniesie sukcesu. Musi przez podnoszą ten problem, że
okres, co najmniej trzech- przebicie się jest niemożliwe. Ja
pięciu lat czynić nakłady na uważam, że trzeba być fachow-
to, żeby firma się rozwijała, cem i bardzo ciężko pracować.
a nie konsumować. Musi ogra- Jeżeli kobiety zbyt często myślą
niczać się w  konsumpcji by o tym problemie to on ich
kłaść nacisk na rozwój firmy dotyczy. Ja o nim nie myślałam
i naprawdę ciężko pracować. i nigdy mnie nie dotknął.
Oczywiście zdarzają się przy-
padki, że osiąga się sukces bar- || ZP: Nawet, gdy po raz pierw-
dzo szybko i zarabia miliony, szy objęła Pani kierownicze sta-
ale dotyczy to wybrańców. nowisko nie traktowano Pani
Cała reszta musi ciężko praco- inaczej niż mężczyzn o tej sa-
wać u podstaw. mej pozycji?

|| ZP: Czyli jednak jedyną re- Po raz pierwszy objęłam kie-


ceptą na sukces jest praca? Banku Polskim i w tym państwowym banku rownicze stanowisko w 1988 roku, tj. na przełomie
potrafiła patrzeć i myśleć komercyjnie. Pozwoliła gospodarki rynkowej. Na pewno było mi trudno, ale
Tak. Oczywiście trzeba się też znaleźć w odpowied- mi spojrzeć na nowe czasy i odnaleźć się w nich nie w relacjach kobieta-mężczyzna. Było mi trudno,
nim miejscu i odpowiednim czasie, mieć odrobinę szybko i dobrze. To, że czuję się osobą spełnioną bo stałam się szefem dla osób, które pracowały
szczęścia i odpowiednie znajomości i  kontakty. i szczęśliwą po części oznacza chyba, że odnio- w  tym zawodzie bardzo długo i  miały długoletnie
Te elementy niewątpliwie ułatwiają odniesienie słam sukces. Ale nie jest to sukces spektakularny. doświadczenie. Problemem było wypracowanie
sukcesu. To jest możliwość działania, rozwoju, czynienia relacji z tymi osobami w taki sposób, by nie poczuły,
dobra dla ludzi przedsiębiorczych, otoczenia, dla że młoda, niejednokrotnie młodsza od nich, osoba
gospodarki. To w tym upatruję swoją szczęśliwość jest ich szefem.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 55


pasja i sukces

Jeżeli młody człowiek || ZP: Ciężko było młodej kobiecie zyskać szacu-
nek starszych kolegów i koleżanek?
|| ZP: Czy wbrew obiegowej opinii, Szczecin jest
przyjaznym miastem dla ludzi przedsiębior-
zaczyna działalność czych?
Prawdę mówiąc nigdy nie miałam problemów
gospodarczą po to z  autorytetem. Być może ta ciężka praca u pod- Z uwagi na to, że od kilkunastu lat zajmuję się

by od razu kupić staw, w początkowych latach mojej rzemieśl-


niczej kariery spowodowała, że ludzie którymi
wspieraniem przedsiębiorczości i innowacyjności
nie tylko w Szczecinie, ale i w kilku wojewódz-
mercedesa i dom, zarządzałam wiedzieli, że mam wiedzę i potrafię twach Polski północno-zachodniej, uważam, że
odpowiednio prowadzić ekonomiczne procesy. To Szczecin jest przyjazny przedsiębiorczości. Prze-
to prawdopodobnie chyba wynika też z moich osobistych predyspozy- raża mnie, gdy obserwuję otoczenie, młodych

nie odniesie sukcesu. cji i charakteru. Tak się stało, że nie miałam z tym
problemu.
ludzi, którzy stąd wyjeżdżają. Spotykam się czasem
z przyjaciółmi z mojego pokolenia i okazuje się, że
ich dzieci wyjechały. Ja osobiście zawsze uważałam,
Musi przez okres, || ZP: Dlaczego powinno się wspierać przedsię- że moje dzieci powinny pozostać w tym mieście.

co najmniej 3- 5 lat biorczość? Nie wywierałam na nich presji, ale starałam się tak
je inspirować by pozostały w Szczecinie, chciały
czynić nakłady na to, Żeby rozwijała się gospodarka. Być może jest to się tu uczyć i podejmować pracę, jednocześnie
slogan, ale wystarczy popatrzeć na nasz kraj, by wspierając to miasto- wciąż pracują w bankowości.
żeby firma zrozumieć, że taka jest prawda. Sam rozwój eko- Bo jest to dobre zarówno dla nich, dla otoczenia,

się rozwijała, nomiczny, gospodarczy Polski wynika z rozwoju


małych firm. To one napędzają gospodarkę. Dla-
w  którym funkcjonują, jak i dla samego miasta,
w którym przyszło im żyć.
a nie konsumować. tego też inspirowanie ludzi różnymi instrumen-
tami do tego by zajmowali się działalnością gospo- Rozmawiała: Karolina Wójcik
darczą, byli przedsiębiorczy i wdrażali innowacje, fot. Grażyna Dymel
sprawi, że gospodarka będzie się rozwijać.

reklama

56 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


KĄCIK JĘZYKOWY
Dla dwóch stron
i w dwóch językach
Jak wiadomo, zatrudnienie i zatrzymanie w firmie dobrych pracowników zaczy- MICHAŁ MUCHA
SZKOŁA PRESTO
namy zwykle od przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej. Wszystko opiera
się na zadaniu odpowiednich pytań, a następnie selekcji kandydata najlepiej
nadającego się do pracy. Poniżej podajemy kilka anglojęzycznych wskazówek,
które pomogą przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej zarówno praco-
dawcy jak i potencjalnemu pracownikowi.

1. Opowiedz o sobie 1. Tell about yourself.

Najbardziej popularne pytanie na rozmowie kwalifikacyjnej. To niejako The most popular Job interview question – somehow it is a basis for all that
podstawa do wszystkiego, co zamierzamy powiedzieć. Odpowiadając na to what we would like to say next. Answering this question we do not give the
pytanie nie udzielamy informacji o naszym miejscu urodzenia lub rozmia- information about our place of birth or size of our shoe, but we show we
rze buta tylko udowadniamy, że nadajemy się do tej pracy i opowiadamy suit the job and show our professional achievements.
o naszych sukcesach zawodowych.
Możemy zacząć od: We might start with…
„Jestem doświadczonym ________ z rozległą wiedzą na temat „I’m an experienced ____________ with vast knowledge of
________ i ________. Zaprojektowałem i zrealizowałem ________, __________ and __________. I’ve designed and implemented
____________, ____________ oraz ___________. Jestem zawsze ______________, ______________, ______________ and
gotowy poznać nowe metody i sposoby ________ . Lubię pracować jako ______________ . I’m always ready to learn new ways and methods of
członek zespołu, ale nie mam nic przeciwko pracy indywidualnej. Moje __________. I like working as a team member, but I don’t mind working
cele to ________ i ________ .” on my own. My goals are to ________ and ________ . ”

2. Jak radzisz sobie ze stresem? 2. How do you handle stress?

Można poprosić kandydata o podanie kilku przykładów z przeszłości. Sta- Give some examples of stressful situations you’ve dealt with in the past.
rający się o pracę powinien opowiedzieć jak wykorzystywał planowanie Tell how you use time management, problem-solving or decision-making
czasu i swoje umiejętności do rozwiązywania problemów i podejmowania skills to reduce stress.
decyzji. We might start with the following:
Możemy zacząć w następujący sposób. „When I was working for __________ we had a problem with
„ Kiedy pracowałem dla ______ mieliśmy problem z ______, __________ and I was on my own at the time. So I made a ‘to-do’ list,
a w tym czasie pracowałem sam. Tak więc zrobiłem harmonogram rzeczy which was a very helpful item and started following it, after while of work
do wykonania, co okazało się rzeczą bardzo pomocną i zacząłem je reali- I stopped and took a break for some stretching exercises, then got back
zować. Po chwili pracy przerwałem ją i zrobiłem przerwę na ćwiczenia to my tasks. I actually managed to do the job on time with the least stress
rozciągające, po czym wróciłem do moich zadań. W rzeczywistości udało possible. ”
mi się wykonać założoną pracę, działając pod jak najmniejszą presją.”

3. Jakie są Twoje mocne strony? 3 .What are your strengths?

Należy zastanowić się nad dwoma lub trzema rzeczami, które naprawdę The first thing you should do is figure out 2-3 things about yourself that
w sobie lubimy. To przygotuje nas do udzielenia jak najlepszej odpowiedzi. you really like about yourself and elaborate. This should put you in good
Zawsze należy podpierać się przykładami wziętymi z życia. shape to answer this commonly asked interview question. Always support
Możemy powiedzieć: your strength with a real-life example
„Jestem dobrym organizatorem, potrafię zarządzać czasem i ustalam You might say:
priorytety zadań, ale moja najmocniejszą stroną jest prowadzenie złożo- „I’m good at organizational skills, prioritization and time management.
nych projektów i terminowe ich wykonywanie”. But my greatest strength is my ability to effectively handle multiple pro-
jects and deadlines. ”

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 57


DOOKOŁA ŚWIATA

Gdzie
w województwie
zachodniopomorskim
warto rozwinąć żagle?
Szczecin i jego okolice to znakomity teren do uprawiania spor-
tów wodnych. Dolina Dolnej Odry wraz z dwiema jej odnogami:
zachodnią i wschodnią (zwaną również Regalicą) oraz położone
w granicach administracyjnych miasta Jezioro Dąbie to akweny,
które umożliwiają nie tylko malownicze wycieczki kajakowe, ale
przede wszystkim dłuższe rejsy jachtami żaglowymi i motoro-
wymi. Do zdobycia jest całe jezioro z ciekawymi zakątkami, nie-
zliczoną ilością wysp i wysepek oraz urokliwymi zatokami. Nie
pozostaje nic innego – ruszamy na żagle!

O dległość od północnego końca Jeziora


Dąbie, z okolic tzw. „betonowca”
- czyli charakterystycznego wraku beto-
oraz szeregiem marin po stronie niemieckiej
(z  Ueckermunde na czele, znanym również
szczecinianom z wizyt w tamtejszym zoo).
nowej barki znanej ostatnio z koncer- Stąd już tylko krok dzieli od Morza Bał-
tów jazzowych, wcześniej funkcjonują- tyckiego, do którego dopłynąć można jedną
cego głównie jako znak zwrotny regat z trzech dróg: Pianą (po stronie niemieckiej,
żeglarskich - do ujścia Odry to zale- po drodze warto zatrzymać się przy moście
dwie parę mil. Po ich przepłynięciu zwodzonym w Wolgaście lub w nowoczesnej
natrafiamy na Roztokę Odrzań- marinie w Kroslinie, można zwiedzić również
ską, z której bezpośrednio muzeum w Peenemunde), Świną (przechodzącą
można dopłynąć do cichej przez Świnoujście i oddzielającą wyspę Wolin
przystani w  Stepnicy lub od wyspy Uznam) albo Dziwną (przepływając
do znanego ośrodka szko- przez Wolin, obok wioski Słowian i Wikingów,
leń żeglarskich w Trze- a następnie płynąc przez Zalew Kamieński do
bieży - bazy wielu mor- Dziwnowa).
skich rejsów. Po dotarciu do morza, mamy mnóstwo kolej-
Następnie przed żegla- nych możliwości - od okrążenia niemieckiej
rzami rozpościera się naj- Rugii, przez obranie kursu na duńską Zelandię,
większy osłonięty akwen gdzie leży stolica kraju Kopenhaga, odwiedzenia
w  Polsce – Zalew Szcze- południowych wybrzeży Szwecji, skorzystania
ciński (znacznie więk- z wycieczek rowerowych na Bornholmie, po
szy od Jeziora Śniardwy) żeglarską wędrówkę wzdłuż polskiego wybrzeża
z  portami po stronie pol- w kierunku wschodnim przez Międzyzdroje,
skiej m.in. w Trzebieży, Dziwnów, Kołobrzeg, Ustkę, Łebę, Władysławo
Wolinie, Wapnicy, spo- i Hel, aż po Trójmiasto.
tami dla kite- i windsurfe- Ten krótki i z całą pewnością niewyczer-
rów w Czarnocinie, Brzóz- pujący opis warunków uprawiania jachtingu
kach i Nowym Warpnie w naszym regionie przekonuje o tym, jak wielki

58 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


DOOKOŁA ŚWIATA
mamy w tej mierze potencjał, którego przecenić (kite i windsurfingu, kajaków), rejsów, aż po
nie sposób. Sukces finału The Tall Ship’s Races udział w regatach i to zarówno tych śródlądo-
z 2007 r. oraz zainicjowanie nowej strategii mia- wych, jak i morskich, a nawet meczowych.
sta (Floating Garden 2050), nareszcie opartej na Koszt zakupu używanego jachtu żaglowego
usługach w branży turystycznej i skierowanej w  dobrym stanie z podstawowym wyposaże-
właśnie na największe atuty Szczecina - wodę niem (w tym żagle) to wydatek od 30.000  zł,
i  zieleń, a także zauważalny rozwój jachtingu koszt nowego jachtu może osiągnąć kwotę
w Polsce - doprowadziły do wykreowania swo- nawet do 1.000.000 zł. Podobnie sytuacja
istej mody na uprawianie sportów wodnych wygląda z jachtami motorowymi.
w  naszym mieście, które stają się synonimem Czarter (najem) jachtu obliczany jest zasad-
prestiżu. Nie dziwi zatem fakt, że amatorów niczo w oparciu o umówioną stawkę za dobę.
żeglarstwa i motorowodniactwa przybywa Stawki dobowe są dość zróżnicowane, zależą od
z  roku na rok. Mariny na południowych brze- wielkości jachtu, jego wyposażenia i standardu,
gach Jeziora Dąbie, przy ul. Przestrzennej pękają a także długości trwania czarteru. Jachty otwar-
w szwach, a ich włodarze analizują dalszą rozbu- topokładowe (np. typu Omega lub DZ) można
dowę pod nowe miejsca postojowe. Natomiast wyczarterować niekiedy nawet już od kilku-
różnorodność dyscyplin i akwenów sprawia, że dziesięciu do stu kilkudziesięciu złotych. Duże
z bogatej oferty przemysłu jachtowego (łatwej jachty pełnomorskie lub motorowe to znacznie
do ustalenia na stronach internetowych), każdy większy wydatek, ze stawkami często negocjo-
może znaleźć coś dla siebie – od podstawowych wanymi indywidualnie.
szkoleń, czarterów jachtów żaglowych i motoro-
wych, wypożyczalni innego sprzętu pływającego Patryk Zbroja
fot. Archiwum własne

komentarz

Wodniaków przybywa!
P odobnie jak autor tekstu uważam, że nadszedł czas kiedy Polacy zaczynają coraz bardziej masowo uprawiać sporty wodne.
Walory naszego województwa będą przyciągały coraz liczniejsze grono wodniaków. Już obecnie brakuje miejsc postojowych
dla jachtów. Dlatego uważam za znakomity pomysł budowę przystani na Wyspie Grodzkiej w rejonie Wałów Chrobrego. Można
tam pomieścić kilkaset jachtów, a to spowoduje, iż rejon ten ożyje i stanie sie nie tylko najpiękniejszym, ale i pełną codzien-
nych zdarzeń wizytówką Szczecina. Bardzo w tym pomoże także program Zachodniopomorski Szlak Żeglarski. Obecnie w wielu
miejscowościach brak dobrych przystani, a jeszcze częściej brak sanitariatów oraz podłączeń wody i prądu. Na sporty wodne
należy również spojrzeć z punktu widzenia ekonomii, zapewnią przychody przystaniom, restauracjom, sklepom oraz pracę wielu
mieszkańcom zachodniopomorskiego. Wielu z żeglarzy pływających po naszych wodach to obcokrajowcy. Starajmy się możliwie
Piotr Stelmarczyk szybko budować bazę żeglarstwu żeby chcieli przypływać do nas jak najczęściej. Z punktu widzenia organizatora Regat Unity Line
Jacht Klub Akademic- widzę, jak z roku na rok Niemców, Szwedów, Duńczyków oraz żeglarzy innych bander jest coraz więcej na naszym wybrzeżu.
kiego Związku Sporto-
wego w Szczecinie

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 59


BIZNES W DOBRYM STYLU

Profesjonalnie
i indywidualnie jednocześnie
Codziennie rano stajemy przed lustrem, zadając sobie pytanie: „w co ja mam się ubrać?”. Pytanie
staje się jeszcze trudniejsze, gdy szykujemy się do pracy. No bo jak ubrać się do biura by nie wyglą-
dać nudno, a jak na plac budowy by nie ugrzęznąć szpilkami w piasku? I jak w tym wszystkim zacho-
wać swój indywidualny styl? Zapytaliśmy o to profesjonalne stylistki wizerunku z firmy R&M.

O siągnięcie sukcesu w dzisiejszych czasach


wiąże się z dostosowaniem do panują-
cych zwyczajów, zasad i reguł danej branży.
i  modnym. Idealny zestaw ubraniowy to gar-
sonka dopasowana do typu sylwetki w kolorze
czarnym lub szarym, biała elegancka koszula,
Każda z nas mniej więcej orientuje się jaki dress rajstopy koloru cielistego, czarne czółenka na
code obowiązuje w dziedzinie, w której pracuje. średnim obcasie, torebka typu aktówka koloru
W większości panują zresztą te same zasady: czarnego z wysokiej jakości skóry, delikatna
stonowane kolory, brak dekoltów i odkrytych biżuteria podkreślająca typ urody, elegancka
palców w butach. Jest to jednak tylko wiedza fryzura i nienaganny kolor, delikatny maki-
cząstkowa, niewystarczająca do perfekcyjnej jaż podkreślający strefę komunikacji – oczy,
stylizacji. Receptą na sukces w tej materii jest zadbane dłonie ozdobione schludnie pomalo-
dogłębne poznanie swojej branży, oczekiwań wanymi paznokciami na subtelny kolor pasu-
klientów i pracowników, a także zrozumienie jący do całej stylizacji oraz świeży, delikatny
samej siebie. zapach perfum (wody toaletowej).
Weźmy na przykład branżę finansową. Tu Z kolei ubiór konsultantki w banku, z uwagi
tak samo istotne jak pełna fachowość i ugrun- na stały, bezpośredni kontakt z klientem,
towana wiedza na temat rynków finanso- powinien charakteryzować się skromnością,
wych, sytuacji gospodarczej w kraju i dobra co oznacza stonowanie zarówno w kroju, jak
znajomość sprzedawanego produktu, jest i w kolorze. Kolorystyka powinna ułatwiać
wzbudzenie zaufania i poczucia bezpie- komunikację. Preferowane kolory to niebieski
czeństwa w potencjalnym kliencie. Efek- i granatowy z dodatkami bieli. Idealny zestaw
tywną sprzedaż w bezpośrednim kon- ubraniowy to spódnica o kroju ołówkowym,
takcie z klientem ułatwia odpowiedni długości do kolana, jasno-niebieska koszula,
wygląd. krawatka w kolorze podkreślającym typ urody,
Zasady dress code są inne dla cieliste rajstopy, pełne buty na niskim obcasie,
pracowników i  pracodawców, nie- prosta, schludna fryzura, raczej upięta (twarz
zależnie od branży. Klient wcho- i oczy powinny być odsłonięte), makijaż bar-
dząc do biura powinien wiedzieć, dzo delikatny, lekko podkreślający zarys oczu,
z  kim rozmawia, a o tym prócz zadbane dłonie i paznokcie ozdobione krótkim
identyfikatora powinien informo- frenchem, bardzo delikatny zapach.
wać go strój. Zajmijmy się więc Te przykładowe stylizacje pokazują zasady,
uniformami pracowników, którzy jakimi powinnyśmy się kierować, wybiera-
mają bezpośredni kontakt z drugą jąc strój do swojej pracy. Jak jednak pogodzić
osobą np. kontrahentem. sztywne wyznaczniki z tym, kim jesteśmy,
Przykładowo właścicielka biura z naszym indywidualnym stylem? I co właściwie
doradztwa finansowego powinna kryje się pod tym pojęciem?
charakteryzować się szczególnie Indywidualny styl to wyrażenie siebie, swo-
skrupulatnie dobranym strojem jego charakteru i temperamentu poprzez styli-
– eleganckim, dobrze skrojo- zację i ubiór. Musimy bowiem pamiętać, że na
nym, z wysokiej jakości materiału całą stylizację składają się nie tylko ubrania,

60 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


BIZNES W DOBRYM STYLU
Indywidualny styl
to wyrażenie siebie,
swojego charakteru
i temperamentu
poprzez stylizację
i ubiór.
ale wszystkie części garderoby, czyli wszelkie
dodatki, biżuteria, apaszki, paski, fryzura, kape-
lusze, paznokcie, zapach itd. Wystarczy zasta-
nowić się, co jest naszą pasją, co najbardziej
lubimy. Być może są to kolczyki, albo nietypowe Jeżeli chcesz poznać swój typ sylwetki
buty – to właśnie przez nie możemy zaznaczyć i  typ urody oraz z pomocą fachowca
swój indywidualny styl. Każda z nas ma takiego odkryć swój indywidualny styl zapra-
„konika” – warto podkreślić to również w pracy. krój spódnicy oraz zły kolor bluzki może bar- szamy na warsztaty szkoleniowe pt:
Nie obawiajmy się dodać do stroju pięknej dzo negatywnie wpłynąć na nasz wygląd! Jeżeli „Sztuka stylizacji w biznesie – moda,
apaszki w ulubionym kolorze. Odpowiednio wiesz, że jesteś typem sylwetki Gruszki, a ana- styl, image”, które odbędą się w paź-
zawiązana będzie elegancka, doda uroku i pew- liza kolorystyczna określiła Cię, jako Zimę dzierniku. Szkolenie organizuje firma
ności siebie. wybierzesz kolor czarny, a nie szary oraz krój R&M Profesjonalna Stylizacja Wize-
Łącząc zasady branżowego dress kodu lekko opływający linię bioder, kończący się tuż runku Marta Piątkowska oraz Północna
i  swoje upodobania powinnyśmy znać jeszcze poniżej linii kolana. To jest podstawa! Izba Gospodarcza.
swój typ sylwetki oraz typ urody. Źle dobrany
Marta Piątkowska, Regina Piątkowska

reklama

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 61


BIZNES W DOBRYM STYLU
reklama

Nowa Kia SPORTAGE –


dla ludzi z pasją
Kiedy mówimy o motoryzacji zawsze towarzyszą temu emocje. Wszak auto to coś więcej niż tylko
cztery koła, kierownica, gaz i hamulec. Każdy fan samochodowy, podróż w swoim aucie przeżywa na
swój własny wyjątkowy sposób.

D la jednych jest to poczucie bezpieczeństwa,


dla innych adrenalina towarzysząca pręd-
kości, dla jeszcze innych komfort przemiesz-
pokonywania trudniejszych odcinków drogi.
Gama modeli SPORTAGE obejmować będzie
pięcio, lub sześciostopniową manualną i sze-
ściostopniową automatyczną skrzynię biegów.
SPORTAGE wzbogacono opcjonalnie o system
ISG. Pozwala on na automatyczne wyłączenie
czania się i chęć pokazania się całemu światu.
Wszystkich nas – zmotoryzowanych, cechuje
uwielbienie dla samochodów. Znając potrzeby
klientów naprzeciw wychodzi KIA. Marka,
która w obecnym roku zadziwia, świeżością,
pomysłami i designem. W ubiegłym miesiącu w
salonie Polmotor w Szczecinie odbyła się wyjąt-
kowa premiera. Na naszym, szczecińskim rynku
pojawiła się nowa odsłona KIA, model SPOR-
TAGE. To już trzecia linia tego kultowego SUV-
a. Poprzednik, który na rynek wprowadzony
został w 2004 roku, znalazł ponad 850  000
nabywców. Świadczy to o ogromnym zaintere-
sowaniu tym modelem i niewątpliwym zaufa-
niu do marki. Trzecia odsłona zaskoczy Państwa
jeszcze bardziej niż jej poprzednicy. Przede
wszystkim nowe odświeżone nadwozie zostało
wydłużone o 90 mm, poszerzone o  15mm
i obniżone o 60mm. Sylwetka charakteryzuje się
typowymi atrybutami dla sektora SUV. Odnaj-
dziemy tu podwyższoną pozycję kierowcy i
dające odczuć się zwiększone poczucie bezpie-
czeństwa pasażerów. Oczywiście dzięki temu
zyskujemy doskonałą widoczność na drodze.
Mamy do wyboru cztery wersje wyposażenia
oraz bogatą gamę dodatków opcjonalnych.
Przede wszystkim silniki - Kia daje nam do dys-
pozycji jednostki benzynowe o pojemności 1,6l
(135KM) i 2,0l (163KM) oraz wysokoprężne
1,7l (115KM) i 2.0l (136KM). Nabywca SPOR-
TAGE będzie miał do wyboru napęd na 1 lub
2 osie. Przy spokojnym miejskim użytkowaniu
nasz SPORTAGE, korzysta z napędu na przed-
nią oś, natomiast w momencie ryzyka utraty
przyczepności lub off roadowych bezdroży
system załącza tylną oś, dzieląc moc dokładnie
w stosunku 50% na 50%. Gwarantuje to niskie
spalanie podczas spokojnego miejskiego podró-
żowania, jak również zwiększone bezpieczeń-
stwo i odczucie zadowolenia i emocji podczas

62 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


BIZNES W DOBRYM STYLU
silnika wówczas, gdy zatrzymujemy auto na kowego sposobu włączania i wyłączania silnika, sza o 110 mm. Pojemność ładunkowa należy
przykład w korkach, po czym ponownie go włą- jak również z ciekawego systemu „Welcome do najwyższych w tej klasie pojazdów i wynosi
cza w momencie naciśnięcia sprzęgła i wrzuce- home” czyli doświetlenia drogi do domu. KIA 564 litry z kompletem pasażerów lub 1353 litry
niu biegu. System wyraźnie wpływa na zmniej- zdążyła nas przyzwyczaić do ogromnego pano- po złożeniu oparć tylnych siedzeń. SPORTAGE
szenie zużycia paliwa i oczywiście emisji spalin. ramicznego dachu, który również SPORTAGE we wszystkich dostępnych modelach zain-
Dodatkowo na desce rozdzielczej odnajdziemy posiada oraz doskonale sprawdzających się stalowane ma hamulce tarczowe z systemem
wskaźnik optymalnego momentu zmiany bie- reflektorów HID (ksenonowych). W klapie ABS oraz systemem elektronicznego rozdziału
gów, co także pozwoli na bardziej ekonomiczne tylnej odnajdziemy natomiast kamerę cofania siły hamowania EBD. I to KIA daje nam jako
podróżowanie. z wyświetlaczem umieszczonym w lusterku standard wyposażenia. W modelach napędza-
Nowego SPORTAGE nabyć możemy w dzie- wstecznym pojazdu. Dzięki zwiększeniu o 70 nych na 4 koła zastosowano dodatkowo wen-
sięciu możliwych kolorach nadwozia oraz mm zwisu tylnego wzrosła także przestrzeń tylowane tarcze. W tej klasie pojazdów SPOR-
czarnym lub grafitowym wystroju wnętrza bagażowa. Przy normalnym (pionowym) poło- TAGE może pochwalić się najkrótszą drogą
z tkaninową lub skórzaną tapicerką. W ramach żeniu oparć tylnych powierzchnia podłogi hamowania, która wynosi zaledwie 43,5  m.
wyposażenia opcjonalnego skorzystać możemy ładunkowej jest dłuższa o 80 mm oraz dzięki Wynik jest niewątpliwie imponujący. Ale to
również z systemu Smart Card, czyli bezkluczy- kompaktowej konstrukcji zawieszenia – szer- nie koniec. O  nasze bezpieczeństwo zadba
również w standardzie system stabilizacji toru
jazdy ESC wraz z czujnikami wywrócenia się
pojazdu (uruchamiającymi w razie potrzeby
boczne i kurtynowe poduszki powietrzne oraz
napinacze pasów bezpieczeństwa), wspomaga-
nie ruszania pod górę Hillstart Assist Control
(funkcja zapobiegająca staczaniu się pojazdu),
system kontroli zjazdu Downhill Brake Con-
trol (ograniczający prędkość jazdy na bardziej
stromych zboczach). SPORTAGE wyposażony
jest standardowo w 6 poduszek powietrznych
czuwających nad naszym bezpieczeństwem.
W standardzie odnajdziemy również manualną
klimatyzację, doskonały sześciogłośnikowy sys-
tem audio z możliwością podłączenia urządzeń
USB lub iPoda. Opcjonalnie możemy zażyczyć
sobie zainstalowania systemu nawigacyjnego
z 7-calowym wyświetlaczem.
Najnowszy SUV Kia objęty będzie na obsza-
rze całej Europy unikalną, 7-letnią gwarancją
producenta. Nie ma wątpliwości, że sztur-
mem zdobędzie nasz rynek, podobnie jak jego
poprzednik. Oferta cenowa SPORTAGE jest
bardzo atrakcyjna. Przede wszystkim mamy
możliwość pełnego odliczenia podatku VAT,
do tego dealer daje możliwość skorzystania
z  atrakcyjnych form finansowania zakupu.
Już dziś zachęcam Państwa do odwiedzenia
salonu KIA POLMOTOR. Salon marki znaj-
duje się w  Szczecinie na prawobrzeżu, przy
ul.  Struga  82C. Można również skontaktować
się ze sprzedawcą pod nr telefonu 91 464 55 37
lub odwiedzić stronę www.polmotor.kia.pl.
Zdecydowanie warto wybrać się tam, obej-
rzeć, przetestować i kupić nowego SPORTAGE.
Jestem przekonany, że KIA wywrze na Państwu
pozytywne wrażenie.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 63


zainwestuj w siebie

Olśniewaj uśmiechem!
Jeżeli natura nie obdarzyła Cię garniturem prostych, białych
i zdrowych zębów nie martw się. Twoje problemy ma trzy czwarte
społeczeństwa. My wspólnie ze specjalistami postaramy się je
rozwiązać.

Zdrowy uśmiech to podstawa gnięć techniki, również w zakresie znieczulenia. – W naszym gabinecie mamy do dyspozy-
– Do znieczulenia miejscowego używamy cji anestezjologa, który w razie potrzeby oce-

N ajważniejsza jest profilaktyka. Chociaż


większości z nas wizyta u stomatologa
kojarzy się z bólem i nieprzyjemnym obowiąz-
cienkich, małych igieł by pacjent odczuwał
jak najmniej bólu podczas wkłucia – mówi dr
Szymczak. – Można również stosować odpo-
nia stan pacjenta i nadzoruje przebieg zabiegu
– dodaje dr Szymczak. – Najważniejsze jednak
jest porzucenie stereotypów, które mówią, że
kiem, należy przede wszystkim zacząć od pozy- wiednie techniki wkłucia, które minimalizują wizyta u dentysty musi być bolesna.
tywnego nastawienia. ból przed i po znieczuleniu. Jeżeli wykonujemy
– Każdy z nas ma inny próg wytrzymałości niewielki zabieg dobieramy do niego odpowied- Zmieniamy kolor – na śnieżnobiały!
na ból – mówi dr Jerzy Szymczak, lekarz stoma- nią dawkę znieczulenia, która zaraz po wizycie
tolog N.Z.O.Z. LASER. – Dlatego to, co jednej w gabinecie przestaje działać. Z pomocą stomatologa pacjent może nie tylko
osobie wydaje się niewielkim dyskomfortem, Jeżeli decydujemy się na poważny zabieg, uzupełnić luki, ale także zmienić kolor i kształt
u innej urasta do dużego problemu. a  strach przed bólem nas paraliżuje warto swoich zębów, czy też poprawić ich ułożenie.
Na szczęście w wielu klinikach stomatolo- porozmawiać z lekarzem o znieczuleniu ogól- – Wykonywane w naszej klinice korony
gicznych można skorzystać z najnowszych osią- nym, czyli zabiegu wykonywanym pod narkozą. pełnoporcelanowe (bez metalu) to jeden z przy-

64 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


zainwestuj w siebie
kładów tych możliwości. Wykonane z porce-
lany w technologii CAD/CAM nowe zęby to
wyjątkowa kombinacja mocy i piękna – mówi
dr  Joanna Hahs-Gaborska z Kliniki Implanto-
logii i Ortodoncji HAHS w Szczecinie. – Pro-
jektowane są one w laboratorium kliniki za
pomocą skanera i komputera, dzięki czemu są
idealnie dopasowane, doskonale wytrzymałe
i wyjątkowo estetyczne.
W laboratorium protetycznym Kliniki
HAHS kolor koron nowych zębów dobierany
jest każdemu pacjentowi specjalnym, kompute-
rowym urządzeniem Spectro Shade.
– Skanujemy nim zęby i tworzymy tzw.
mapę kolorów każdego zęba – dodaje dr Joanna
Hahs-Gaborska. – Pozwala ona na doskonałe
odzwierciedlenie naturalnej barwy zęba na
każdej części powierzchni nowej korony. Zada-
niem technika w laboratorium jest podążenie za
wskazówkami wynikającymi z analizy tej mapy.
Efekty przewyższają oczekiwania nawet najbar-
dziej wymagających pacjentów.

Implanty – metoda XXI wieku natomiast przy bezzębiu protezy całkowite. z pojedynczymi, jak i rozległymi brakami zębo-
W każdej z tych kategorii istnieje wiele wymi. Implantologia i implantoprotetyka to
Braki w uzębieniu zdarzają się nawet osobom rodzajów konstrukcji i materiałów, które można silnie rozwijająca się dziedzina stomatologii.
w  bardzo młodym wieku. Jeśli ten problem wykorzystać. Rozwiązaniem szczególnie god- Pozwala stworzyć doskonałe oparcie dla odbu-
dotyczy właśnie Ciebie warto zapoznać się z kil- nym polecenia, stosowanym praktycznie przy dowy protetycznej ubytków zębów. Poprawia
koma metodami, dzięki którym odzyskasz kom- wszystkich ubytkach zębowych, także przy cał- znacząco kosmetykę, daje poczucie komfortu,
fort, pewność siebie i ładny uśmiech. kowitym bezzębiu, są implanty. To najbardziej jest funkcjonalna.
– Istnieje kilka metod, pozwalających uzu- zbliżony do fizjologicznego sposób odtwarzania Dzięki implantom można skutecznie i trwale
pełnić braki zębowe – tłumaczy dr Stanisław utraconych zębów. odtworzyć uzębienie nawet u osób z proble-
Gajda, z Kliniki „Dr – Gajda”. – Do odbudowy – Implant, czyli wszczep, to nic innego jak mami paradontologicznymi.
pojedynczych stosowane są mosty ceramiczne, substytut korzenia zęba – mówi dr Gajda. – Jest
przy znacznych brakach protezy szkieletowe to rozwiązanie polecane pacjentom zarówno syl
fot. Materiały klinik

reklama

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 65


kuchnia

Regionalne pyszności
na zachodniopomorskich stołach
Nie tylko oscypki i kluski śląskie muszą kojarzyć się z regionalnym dziedzictwem kulinarnym Polski.
Każdy rejon kraju może pochwalić się swoimi frykasami. Również zachodniopomorskie stoły zasy-
pują potrawy, których receptury chronią pokolenia rodzinnych tradycji.

E uropejska Sieć Dziedzictwa Kulinarnego to szlak podróży dla smakoszy tradycyjnych regionalnych potraw. Zachodniopomorskie jest w niej wpisane
od 2008 roku. Władze województwa zachodniopomorskiego postanowiły wykorzystać potencjał smakołyków, robionych często w zaciszu własnego
domu i promować przez to nasz region. Poznajcie kilka pyszności, które są dostępne tylko w naszym województwie.

Chleb razowy „koprzywieński” – Perła 2004 ma miód gryczany. Również


– Kazimiera Kula. smak i zapach miodu uzależ-
niony jest od pożytku, z którego

T radycja wypieku chleba


razowego „koprzywień-
skiego” wywodzi się z okresu
pszczoły zbierały nektar. Każdy
słoik Miodu Drahimskiego
inspiruje do odkrywania tożsa-
powojennego. Wypiekany mości miejsca pochodzenia. Już
jest w oparciu o receptury od stuleci pszczelarstwo było
przywiezione ze wschodnich tradycyjnym zajęciem ludności
terenów Polski, z wykorzy- starostwa drahimskiego. Według źródeł „było 11 bartników, z których
staniem pieców chlebowych każdy na rzecz Drahimia dawał pół kłody miodu na rok i ponad 900
z początku XX wieku. pszczelich rodzin zbierało nektar z „Puszczy Drawskiej”. Obecnie teren ten
W skład produktu wchodzi mąka żytnia i pszenna, otręby żytnie leży w obrębie Drawskiego Parku Krajobrazowego i obfituje w bogactwo
i pszenne, serwatka, woda, mleko. Ciasto wyrabiane jest ręcznie, z zasto- roślin i pożytków dla pszczół. Rozległe połacie wrzosowisk, wiekowe aleje
sowaniem tradycyjnych sprzętów odziedziczonych po rodzicach (dzieże, lipowe, akacjowe zagajniki i łany upraw rzepakowych oraz gryki stanowią
kolibki). Chleb charakteryzuje się złocisto-brązową, chropowatą skórką bogactwo pożytku dla rodzin pszczelich. Blisko 200 pszczelarzy na tym
o przebarwieniach i odcieniach jaśniejszych, posypaną otrębami żytnimi. terenie pozyskuje miód, podtrzymując tradycje tego zawodu. Ta trady-
Na przekroju zwarty, ciemny, z widocznymi przebarwieniami od koloru cja, czystość środowiska oraz wyjątkowa troska o rodziny pszczele przy-
beżowego po prawie brązowy. Widoczne są również charakterystyczne czyniają się do produkcji miodu o najwyższej jakości, a marka miodów
oczka i ciemnobrązowe cętki, powstałe dzięki użyciu otrąb pszennych. Ze Drahimskich daje mu gwarancję i metrykę pochodzenia. Produkt został
względu na dużą zawartość błonnika ma walory zdrowotne oraz zacho- wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych 1 czerwca 2006 r. Aktualnie
wuje naturalną świeżość do kilku dni. Produkt został wpisany na Listę Pro- ubiega się w europejskim systemie jakości żywności o Chronioną Nazwę
duktów Tradycyjnych 1 lipca 2008 r. Pochodzenia.

Miód Drahimski – Perła 2008 – Grzegorz Fujarski. Ogórek kołobrzeski – Perła 2005 – Elżbieta Kuczma.

M iód Drahimski pozyskiwany jest z wolnych od przemysłu, czystych


terenów Drawskiego Parku Krajobrazowego. W zależności od
rodzaju pożytku, z którego miód został wytworzony, cechuje go zróżni-
O górki mogą być kiszone
w beczkach lub sło-
ikach, a w zależności od czasu
cowane zabarwienie. Wśród miodu Drahimskiego można spotkać miód trwania fermentacji uzy-
lipowy, gryczany, wielokwiatowy, rzepakowy, wrzosowy i nektarowo–spa- skuje się ogórki małosolne
dziowy. Miód rzepakowy w stanie płynnym może być prawie bezbarwny lub kiszone. Surowcami do
lub lekko słomkowy z odcieniem zielonkawym, a po skrystalizowaniu produkcji są: ogórek, upra-
się przybiera barwę białą lub szaro-kremową. Miód wrzosowy ma barwę wiany na ziemi kołobrze-
bursztynowo-herbacianą, występującą w jaśniejszych lub ciemniejszych skiej z  zachowaniem zasady
odcieniach, a po skrystalizowaniu jest koloru żółto-pomarańczowego do uprawy ekologicznej, chrzan, czosnek, koper. Receptura kiszenia ogór-
brunatnego. Kolor ciemnobrunatny lub prawie ciemny w stanie płynnym ków z zastosowaniem solanki była przekazywana z pokolenia na pokole-

66 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


kuchnia
nie w formie żywego słowa. Kisząc ogórki w beczce należy przygotować śnym jabłkiem. Ze śliwki usuwa się pestkę i  nadziewa ją farszem. Farsz
czosnek, korzeń chrzanu oraz koper z kwiatostanem. Ogórki układa się przygotowuje się z drobno posiekanej cebuli, pokrojonego kwaśnego
warstwami, przekładając wymienionymi dodatkami, a zawartość beczki jabłka z dodatkiem ziela angielskiego, liścia laurowego i oleju rzepako-
zalewa się solanką. Kisząc w słoikach typu „twist” stosuje się te same wego. W naczyniu układa się: warstwę farszu, warstwę koreczków i znowu
dodatki. Ogórki należy ułożyć w słoikach ciemną stroną ogórka ku dołowi warstwę farszu. Produkcja „koreczków” odbywa się w domu, ręcznie bez
i powinny one do siebie ściśle przylegać. Dodaje się 2-3 ząbki czosnku, użycia jakichkolwiek maszyn. Serwowane są na okolicznościowych impre-
korzeń chrzanu i po zalaniu solanką odstawia produkt do fermentacji. zach w Niechorzu.
Cechą charakterystyczną jest wykorzystanie do produkcji naturalnej wody
solankowej pozyskiwanej ze źródła solankowego w Kołobrzegu. Zawar-
tość mikroelementów w solance sprawia, że przysmak przygotowywany komentarz
tradycyjnie od pokoleń, ma niepowtarzalny smak i aromat. Ogórki wpi-
sano na Listę Produktów Tradycyjnych 24 maja 2006 r.
Jarosław Rzepa
– dyrektor Wydziału
Przetwory z róży fałdzistolistnej – Perła 2008 Rolnictwa i Ochrony
– Bożena i Ryszard Jaszczowscy. Środowiska Urzędu
Marszałkowskiego
Województwa
Zachodniopomorskiego

P rzetwory z róży fał-


dzistolistnej wytwa-
rza się w okolicach
|| Czym charakteryzują się zachodniopomorskie produkty regionalne?
Często mówiono o naszym województwie, jako o mieszance wielu kultur i tra-
Dolic z ekologicznych
dycji, traktując to jako wadę. Ja uważam, że taka różnorodność to zaleta, którą
surowców, tradycyjnymi
należy wykorzystać. Kuchnię zachodniopomorską tworzą wpływy wschodnie,
metodami.
ukraińskie i nie tylko. Społeczności, które przybywały na te ziemie kultywowały
swoje dziedzictwo, wciąż je wzbogacając. Nie mamy wielu produktów regional-
Konfitury z płatków róży:
nych, ale te istniejące mają już swoją markę. Musieliśmy się kulinarnie otworzyć
• surowa - płatki róży ucierane z cukrem, zakwaszone sokiem
na nowe i poznać, jak smakuje Pomorze. W tym momencie w konkursie regio-
z cytryny. Konfitura jest jednolitą masą różowego kolor o inten-
nalnych potrwa z naszego województwa brało udział 86 produktów, dorówna-
sywnym smaku i zapachu róży.
liśmy tym województwu dolnośląskiemu, co uważamy za sukces. Zauważamy
• klasztorna - płatki róży ucierane z cukrem, zakwaszone sokiem
pozytywne postawy kół gospodyń wiejskich i lokalnych klubów działania.
z cytryny, przesmażone. Konfitura jest jednolitą masą koloru
Teraz każdy chce mieć produkt regionalny ze swojego regionu.
ciemno bordowego, o delikatnym smaku i zapachu płatków róży.
• z całych płatków - płatki róży smażone w gęstym syropie zakwa- || Jakie znaczenie mają produkty regionalne dla województwa?
szone cytryną. Płatki róży w gęstym syropie o zapachu świeżych
Przede wszystkim budują lokalne społeczności i więzi. Jest to także olbrzymie
płatków.
narzędzie promocji dla powiatu, ponieważ każda z tych potrwa staje się auto-
• konfitury z owoców róży - drylowane połówki owoców róży
matycznie produktem turystycznym. Odwiedzający nasze województwo chcą
smażone w gęstym syropie. Konfitura ma smak i zapach świeżych
poznać, jak smakuje np. ogórek kołobrzeski i jak jest wytwarzany. Często wła-
owoców róży.
śnie po to odwiedzają zakątki naszego regionu.
Przetwory z róży stosuje się do herbaty, jako nadzienie pączków, do
ciast, deserów, galaretek oraz sosów. || Dlaczego produkty regionalne nie są widoczne na półkach sklepów lub
w menu zachodniopomorskich restauracji?
Specyfiką tego rodzaju produktów jest ich unikalność. Nie jest to produkcja
Niechorksie koreczki Neptuna - Perła 2009
na masową skalę. Tu liczy się przede wszystkim praca wytwórcza i zaangażo-
– Aleksandra Budner- Wachowiak.
wanie ludzi, którzy od lat specjalizują się właśnie w tym, a nie innym produk-

P
cie. Dopiero teraz, wspólnie z Północną Izbą Gospodarczą, chcemy promować
rzepis na rybną
produkty regionalne na szeroką skalę i wprowadzać je powoli do zachodnio-
przekąskę pocho-
pomorskich restauracji. Ponadto, nasze województwo należy do Europejskiej
dzi z  początku XX wieku.
Sieci Dziedzictwa Kulinarnego, którego znak jest rozpoznawalny w całej Euro-
Koreczki wytwarza się
pie. Jeżeli dana restauracja ma taki symbol, oznacza to dla turysty, że tu właśnie
z  filetów świeżych śledzi
otrzyma oryginalny produkt z tego regionu. W tym momencie jest kilka skle-
bałtyckich. Śledzie należy
pów, w których na stałe pojawiają się produkty regionalne, organizujemy także
odmoczyć, wyfiletować
cały szereg akcji promocyjnych, uczestniczymy w wystawach i jarmarkach,
i  oskórować. Filety zawija
gdzie z łatwością można kupić i spróbować naszego kulinarnego dziedzictwa.
się ze śliwką z kompotu
- węgierką, cebulą i kwa-

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 67


PODPATRZONE / PODSŁUCHANE

Wystrzałowy Szczecin
Pokaz z Chin najlepszy, drugie miejsce zajęli Koreańczycy, trzecie Francuzi, którzy otrzymali także
wyróżnienie za najlepszą ilustrację muzyki Chopina. Taki był werdykt jury III Międzynarodowego
Festiwalu Ogni Sztucznych Pyromagic 2010, który odbył się w dniach 7-8 sierpnia w Szczecinie.

N ie zawiodła publiczność, która - mimo


sobotniej ulewy - tłumnie przybyła na
Wały Chrobrego. Pokazy firm pirotechnicznych
i trwał 18 minut. Pierwsze 3 minuty prezentacji,
w związku z obchodami Roku Chopinowskiego,
odbywały się do muzyki kompozytora – Sche-
Oprócz barwnego widowiska, na Wałach
Chrobrego odbyły się niezwykłe koncerty
gwiazd muzyki elektronicznej, w ramach Festi-
z Francji, Chin, Korei Płd. oraz Polski przez rzo b-moll op.31 nr 2. Kolejne 15 minut pokazu walu Muzyki Elektronicznej MUSIC Wave –
dwa dni obejrzało ponad 120 tysięcy osób. Na przygotowano do muzyki zaproponowanej przez Szczecin Live. Na specjalnej scenie na wodzie
Wałach Chrobrego dla mieszkańców i tury- uczestnika festiwalu. zaprezentowali się polscy i zagraniczni artyści
stów przygotowano także jarmark rozmaitości, Dodatkową atrakcją na zakończenie Festi- wywodzący się z nurtu muzyki elektronicznej.
zawody smoczych łodzi i wielki wyścig jachtów walu była prezentacja fajerwerków wykonana W opinii widzów, a także uczestników
„Unity Line Yacht Race”. przez organizatora technicznego - SUREX – festiwalu, szczeciński weekend z fajerwerkami
Międzynarodowy Festiwal Ogni Sztucznych Firma Rodzinna z Bielska-Białej. Pokaz SURE- i muzyką elektroniczną był bardzo udany, a więc
Pyromagic 2010 to największa tego typu impreza X’u był bardzo piękny i niecodzienny – ognie do zobaczenia za rok!
w Polsce. Każdy pokaz składał się z dwóch części wystrzeliwane były z płynącej barki.

68 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


PODPATRZONE / PODSŁUCHANE
750-lecie Dąbia na pikniku
nad wodą
Największym wydarze-
niem tegorocznych obcho-
dów 750-lecia Dąbia był
Dąbski Piknik Wodny połą-
czony z inauguracją wod-
nego sezonu 2010, który
odbył się w dniach 26-27
czerwca 2010. Ideą pik-
niku było  zainteresowa-
nie mieszkańców Szcze-
cina sportami wodnymi
i zapewnienie im nieco-
dziennych możliwości spę-
dzenia wolnego czasu -
aktywnie na wodzie. Każdy
mógł spróbować swoich
sił na wszelkich dostęp-
nych atrakcjach tj. nauki
pływania na skuterze wod-
nym, możliwości pływania
na „bananie” ciągniętym
przez szybką motorówkę
oraz  przejażdżki super-
szybkim 12-osobowym
pontonem.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 69


PODPATRZONE / PODSŁUCHANE

Wielkie kraksy na MTS-ach


24 lipca w dniu św. Krzysztofa – patrona kierowców, miłośnicy
czterech kółek urządzili w Szczecinie wyjątkowe wyścigi.
Demolition Derby – bo o nich mowa, to zawody, w których
wszystkie chwyty są dozwolone. A uderzanie w przeciwni-
ków i niszczenie ich samochodów – wręcz pożądane. Zwłasz-
cza przez zgromadzoną na torze publiczność.

I mpreza Demolition Derby odbyła się w Szcze-


cinie po raz pierwszy. Do naszego miasta
przywędrowała z Marianowa koło Stargardu,
gdzie od wielu lat odbywa się pod nazwą AUTO
CRASH. Celem zawodów jest niszczenie pozo-
stałych pojazdów, poprzez zderzanie się z nimi.
Do każdego z wyścigów stają trzy samochody,
których zadaniem jest jak najszybsze dotarcie
do mety. Kierowcom przeszkadzają w tym nie
tylko uderzający w nich przeciwnicy, lecz rów-
nież tor, którego stan pogarsza się z wyścigu
na wyścig. Samochody grzęzną w  koleinach
i  błocie. W wykopywaniu ich muszą pomagać
koledzy z drużyny kierowców, a w szczególnie
trudnych sytuacjach nawet koparka.
– Choć auta wyglądają niepozornie, to spe-
cjalnie skonstruowane pojazdy – mówi Kornel
Mróz, organizator zawodów. – Wewnątrz samo-
chodów wbudowane są potężne klatki bezpie-
czeństwa i dodatkowe wzmocnienia, usuwa się
wszelki plastik, szkło i elementy, które mogłyby
odpaść i zagrozić kierowcy, zbiorniki na paliwo
są mniejsze, opony wzmocnione. Wszystko by
zapewnić maksymalną wytrzymałość i mak-
symalne bezpieczeństwo – wyjaśnia Mróz.
W  wyścigach wzięły udział 23 samochody
z 9 drużyn. Zwyciężyła drużyna Boss.

70 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


PODPATRZONE / PODSŁUCHANE
Sail Świnoujście 2010
za nami
Fot. UM Świnoujście

W paradnym szyku pożegnaliśmy w nie-


dzielę 15 sierpnia Dar Młodzieży oraz kilka
innych jednostek. Pozostałe zostały do
poniedziałku po czym też wyruszyły w swoją
Fot. UM Świnoujście

dalszą drogę. Podobnie jak w roku ubiegłym


rejsy cieszyły się ogromnym zainteresowa-
niem (mimo deszczowej soboty). Zarówno
dwie największe jednostki Joanna Saturna
oraz Baltic Beauty, jak i te najmniejsze Bal-
tic Star i  Baltic Lady pływały z kompletem
pasażerów. Dodatkową atrakcją były pływa-
jące koncerty wiatrakowe, a także krótkie
koncerty na żaglowcach w czasie ich postoju
przy nabrzeżu. Tysiące osób odwiedziły jar-
mark morski, wesołe miasteczko i ustawiały
Fot. UM Świnoujście

się w kolejce na pokład Daru Młodzieży.

Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010 71


pod lupą

Na zachodniopomorskim rynku pracy mamy poważny dysonans między jej niedostatkiem, a jako-
ścią wykonywanych obowiązków. Największym wysiłkiem dla naszego regionalnego człowieka
pracy jest dotrzymanie terminów, kompetencja i sumienność. Świetnie wychodzi mu wyprowadze-
nie z równowagi i w pole własnych, wyrwanych z gardła konkurencji klientów oraz przełożonych.

H asło „Klient nasz pan” pokryło się kurzem. W modzie jest za to


„Klient płaci i nie marudzi”. Tylko skoro brak pracy jest solą w oku
mieszkańców regionu i tematem nr 1 w narzekających maratonach, to
natury producent spotu radiowego. Kontakt z nim był wyśmienity do
momentu krytyki erotycznych okrzyków lektorki, które w scenariuszu
miały delikatny opis: tłum wiwatuje. Dzwonię: „Proszę Pana, lektorka
czemu robimy więcej ku stracie stołka niż podwyżce? jęczy, choć w sumie to może skowyt, trochę jakby z czegoś spadała. Czy
możemy coś z tym zrobić?”, na co urażony producent: „To jest aktorka
Szczyt absurdu osiągnął ostatnio pewien Pan próbując wymigać się z teatru. Krzyczy profesjonalnie!”. W tym czasie doszedł przelew, waru-
od wykonania powierzonych mu obowiązków: „Czy Pani wie, że ja będę nek otrzymania praw do spotu i wtedy na amen urwał się nasz kontakt.
musiał nad tym popracować!?!?”. Zdziwienie i oburzenie było WIELKIE Podobno się obraził... A ja zostałam na polu bitwy z rozkrzyczanym porno
po obu stronach, aż się uśmiechnęłam i poprawiłam włosy, w końcu spotem. Po skorzystaniu z usług agencji, która nie fukała, jak barokowa
mogła to być ukryta kamera. Kolejne ulubione powiedzonko Pana, to dama na klientów, spot mógł ujrzeć światło dzienne. Jednak przeceniona
wypowiadane równolegle ze zdecydowanym kręceniem głowy, miną reklama w radio, to reklama wielce nieskuteczna: emisja najlepiej o 5.30,
zmartwionego niemożliwością i skalą wyzwania podwładnego, bladego kiedy stoczniowcy chodzili do pracy, ale i oni już o tej porze nie wstają, bo
od gier komputerowych, których kolejne levele pokonuje właśnie od nie mają do czego i o 22.00, kiedy każdy gapi się w „pudło” śpi, lub patrzy
08:00 do 16:00: „Tego się nie da. To niemożliwe”. Niestety wszyscy do tej komuś w oczy (oferta pozwalała skorzystać z pełnego czasu antenowego).
pory połykali to czarodziejskie hasło, bo jako jedyny w firmie wydawał Tym samym rozegrała się pierwsza w dziejach Bitwa o Reklamę...
się być biegły w sprawach dotyczących tajemnej wiedzy cyber wyzwań,
których skalą straszył na lewo i prawo (komputery, oprogramowania itp.). Kropką nad „i” było zlecenie zewnętrznej firmie wykonania strony
Po dwóch miesiącach naszpikowanych absurdem, ów Pan przyszedł po www. Próbowano mi wcisnąć rozwiązania, z których podobno korzystała
podwyżkę. Ukrytej kamery niestety nie znalazłam... Pan prędzej znajdzie już inna firma w branży. Po krótkim zapoznaniu się z tematem okazało
wypowiedzenie. się, że są błędy, poza tym trzeba go dopasować pod klienta. „To będzie
więcej kosztowało”- usłyszałam. Ile? Czemu? - pytam. Odpowiedź: „Bo
Okazuje się, że są u nas biznesy raczkujące - z uwagi na stopień dzieci- muszę na to poświęcić czas”. Na szczęście podpisana umowa chroniła
nady tzw. ludzi do kontaktu. Ostentacyjne obrażanki, nieodbieranie tele- mnie przed kolejnym absurdem i tym razem szewc musiał szyć buty
fonów, wycieczki personalne, rzewne argumenty, jak nie na litość, to na na miarę, a nie wciskać za małe i mówić, że trzeba rozchodzić... Wielka
złość i zawsze sporo po terminie. Ognia do pieca dołożyły letnie przeceny uprzejmość interaktywnej agencji wróciła do normy, kiedy przyszło do
- stymulator absurdu. Nie mówię o super szpilkach, ani tych genialnych zapłacenia II transzy. Znowu wszystko stało się możliwe, a i ton zelżał,
garsonkach za 50% ceny, ale o promocjach proponowanych przez media nawet doszły mnie zdrobnienia „Stroneczka jest gotowa. W razie jakich-
w związku z sezonem ogórkowym. kolwiek problemików, prosimy o kontakt”. Niestety niesmaczek pozostał.
Ale nie szkodzi, po drodze trafiła się także zacna agencja, która pewnie
Latem taniała reklama. Ceny pikowały w dół, zgodnie z letnimi ten- wkrótce połknie im podobne i radio, co na głowie stawało, żeby emisja
dencjami, niezgodnie tylko na łeb na szyję leciała także jakość. Kiedy i spot były w sam raz, a pracownik też się znajdzie. Szkoda tylko, że łatwiej
na letnich przecenach kupuję ubrania, to mimo wszystko ekspedientki trafić przedsiębiorczego muchomora, niż prawdziwka. Wystarczy, idę na
obsługują i nikt nie gasi w sklepie światła, a tu tańsze znaczyło ochłapy grzyby.
lub towar uszkodzony. Szczególnie dał mi popalić niezwykle delikatnej
Joanna Skrzyniarz

72 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 04/2010


www.citroen.pl

ZACHWYCAJĄCA OBNIŻKA CEN W CITROËNIE


Ciesz się nowoczesną technologią – teraz nawet do 19% taniej

NOWY CITROËN C3
40 100 zł teraz od 37 900 zł

CITROËN C3 PICASSO CITROËN C4 PICASSO CITROËN C4 CITROËN C5


50 400 zł 69 800 zł 59 400 zł 85 700 zł
teraz od teraz od teraz od teraz od
40 900 zł 60 800 zł 47 200 zł 76 300 zł
Kupując jeden z nowoczesnych samochodów Citroëna, zyskujesz innowacyjną technologię w spekta-
kularnej cenie. Nie musisz już wybierać między korzystną ceną a wysoką jakością – dostajesz wszystko.
Nowego Citroëna C3 kupisz już za 37 900 zł. Odwiedź salon Citroëna i sprawdź zaskakująco niskie
ceny pozostałych modeli! Dodatkowo możesz skorzystać z jesiennego rabatu, pakietów wyposażenia
w promocyjnej cenie oraz promocyjnego kredytu. Zapraszamy!

Oferta w autoryzowanych punktach sprzedaży biorących udział w promocji. Oferta zarezerwowana dla klientów indywidualnych. Promocja dotyczy samochodów rok prod. 2010, zamówionych od 30.08.2010
do 30.09.2010 i wydanych do 15.10.2010. Liczba samochodów, modeli i wersji objętych ofertą jest ograniczona. Niniejsze ogłoszenie nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego.

XXXXXXX, UL. XXXXXXX XXX, XXXXXXX, TEL.: XXXXXXX, FAX: XXXXXXX

You might also like