PIEŚŃ NAD PIEŚNIAMI

BIBLIA
Nowy Przekład Dynamiczny
Chrześcijaństwo w ujęciu biblijnym nie jest koncepcją doktrynalną ani zorganizowa-
nym systemem religijnych obrzędów, nakazów czy zakazów. Jego sensem oraz naj-
głębszą istotą jest osobisty związek człowieka z Chrystusem, PANEM Niebios i Ziemi.
Również w ujęciu religioznawczym biblijne chrześcijaństwo nie jest religią, ponieważ
– wg definicji z tej dziedziny nauki – religią jest zespół przekonań i obrzędów, które
człowiek powinien praktykować w celu zyskania przychylności swojego bóstwa, wyra-
żającej się w postaci błogosławieństwa wiecznego życia lub innych oczekiwanych
i pożądanych korzyści. Nie tym zajmuje się biblijne chrześcijaństwo. Ono koncentru-
je się na przekazie tego, co Jedyny Bóg, Prawdziwy PAN i Wiekuisty Władca Niebios,
suwerennie i samodzielnie dokonał w Jezusie Chrystusie, aby umożliwić człowiekowi
wieczną społeczność z sobą samym. Mówi więc ono o działaniu Świętego Boga w sto-
sunku do upadłego człowieka, który w żaden sposób nie jest w stanie pokonać przepa-
ści grzechu oddzielającego go od Najwyższego.
W przeciwieństwie do biblijnego chrześcijaństwa, które zainicjowane przez Chry-
stusa stało się we wszelkich kategoriach absolutną nowością, wszelkie systemy reli-
gijne funkcjonowały i funkcjonują wg zawsze jednakowego schematu, tzw. modelu
świątynnego (więcej w Komentarzu NPD Õ Świątynny model religijności a biblijne
chrześcijaństwo).
Redakcja NPD ma głęboką nadzieję, że to nowe, dynamiczne wydanie Pisma
świętego będzie służyło zrozumieniu nowości Bożego dzieła oraz wprowadzeniu każ-
dego czytelnika w osobistą relację z Chrystusem i umocnieniu w Nim.
Zrobiliśmy wszystko, co było w naszej mocy, aby tekst NPD był nie tylko wierny
merytorycznie przekazowi myśli zawartych w oryginalnych tekstach Bożego Słowa,
spisanych w językach hebrajskim, aramejskim i greckim, ale także łatwo zrozumiały
dla współczesnego czytelnika, który nie ma przygotowania egzegetycznego czy teolo-
gicznego. Mamy oczywiście pełną świadomość, że bez pomocy Bożego Ducha nasza
praca nie przyniesie żadnego duchowego owocu. Dlatego modlimy się, żeby Duch
Świętego Boga, to znaczy Duch Chrystusa, osobiście przemawiał do każdego czytelni-
ka NPD i prowadził go do zrozumienia oraz pełnienia woli Niebiańskiego Ojca.
Cała Biblia jest jednym wielkim świadectwem o Jezusie Chrystusie. Stary Testa-
ment jest zapisem Bożych zapowiedzi przyjścia Jezusa i przygotowaniem ludzi na to
wydarzenie.
Nowy Testament, a w zasadzie Dobra Wiadomość o ratunku w Chrystusie, jest
z kolei zapisem ziemskiego życia, misji i nauczania Jezusa, a także tego, jak informa-
cja o dziele, którego On dokonał, została zaniesiona przez Jego wysłanników i ucz-
niów do wszystkich narodów Ziemi. W komentarzach i przypisach redakcyjnych sta-
raliśmy się zwracać na to szczególną uwagę.

Redakcja NPD
 Pieśń
nad pieśniami
Nowy Przekład Dynamiczny
opatrzony przypisami oraz komentarzem
filologicznym, historycznym i teologicznym

Wydawnictwo NPD
Warszawa
Dzieło nie jest wynikiem pracy jednego czy kilku tłumaczy, lecz zostało zrealizowane metodą
redakcyjnego opracowania zebranych materiałów z wykorzystaniem szerokiej gamy źródeł,
do których należały etymologiczne przekłady interlinearne oraz liczne słowniki
i komentarze biblijne.

Redakcja i korekta:
Zespół Wydawnictwa NPD

Projekt okładki:
Radosław Krawczyk

Redakcja techniczna:
Małgorzata Biegańska-Bartosiak

Redaktor naczelny:
Piotr Wacławik

Konsultacja językowa:
prof. dr hab. Stanisław Koziara

Copyright © 2018 by Wydawnictwo NPD, Warszawa.

All rights reserved.

Wszelkie prawa zastrzeżone.

Ta książka, ani żadna jej część, nie może być przedrukowywana ani w jakikolwiek inny
sposób reprodukowana czy powielana mechanicznie, fotooptycznie, zapisywana
elektronicznie lub magnetycznie, ani odczytywana w środkach publicznego
przekazu bez pisemnej zgody wydawcy.

W sprawie zezwoleń należy zwracać się do:

Wydawnictwo NPD
02-798 Warszawa, ul. Polnej Róży 1
e-mail: wydawca@BibliaNPD.pl

Cytowanie Nowego Przekładu Dynamicznego jest dozwolone pod warunkami

sprecyzowanymi przez prawo polskie i międzynarodowe oraz w określonym przez nie zakresie.
W celu prawidłowego wskazania źródła należy po cytacie podać jego adres biblijny,
a następnie dodać skrót NPD, jak to pokazuje przykład: Pnp 2,1 (NPD) lub (Pnp 2,1 NPD).

Więcej informacji na stronach:

www.BibliaNPD.pl
www.NPDBible.com

ISBN 978-83-63828-24-0
 WSTĘP

Drodzy Czytelnicy,
przekład Pieśni nad pieśniami, który trzymają Państwo w rękach, jest przeznaczo-
ny dla osób, które nie są objęte jakąkolwiek opieką eklezjalną. Z tego powodu ma
on szczególną postać i jest dość nietypowy, jak na polskie warunki kulturowe. Cho-
ciaż nosi on nazwę Nowy Przekład Dynamiczny, to w istocie, z uwagi na użycie po-
trójnego kryterium ekwiwalentów dynamicznych (semantycznego, merytorycznego
i kontekstualnego), można śmiało nazwać go przekładem o potrójnej naturze dy-
namicznej. Co więcej, w redakcji tekstu zastosowaliśmy znany z tradycji hebraj-
skiej targumiczny styl translacji, co w polskiej tradycji przekładów biblijnych jest
przedsięwzięciem całkowicie nowatorskim. Więcej szczegółowych informacji na temat
tej metody przekładu, jego formy i stylistyki znajdą Państwo na końcu publikacji –
w Wyjaśnieniach metodologicznych NPD.
Potrzeba realizacji takiego właśnie tłumaczenia Bożego Słowa zrodziła się z kon-
taktów członków Zespołu Redakcyjnego NPD ze zwykłymi ludźmi, którzy w czasie
rozmów ewangelizacyjnych wielokrotnie zgłaszali potrzebę dysponowania przystęp-
nym tłumaczeniem Biblii, które będzie zrozumiałe nie tylko dla specjalistów, ale tak-
że dla zwykłych zjadaczy chleba. Dla wielu ludzi język i styl współczesnych tłuma-
czeń Biblii jest ciągle poważną barierą w dotarciu do istoty przekazu Pisma św. Inną
trudnością, z jaką zmagają się odbiorcy wielu tradycyjnych przekładów, jest dość po-
wszechne ich zorientowanie na kultywowanie religijności. A przecież chrześcijaństwo
w swej źródłowej, biblijnej formie nie jest religią, a więc nie powinno być obciążane
typowym dla systemów religijnych zespołem obrzędów i ceremonii. Oddawanie Bogu
czci powinno – zgodnie ze słowami Jezusa – odbywać się „w duchu i w prawdzie”,
gdyż „takich czcicieli chce mieć Ojciec” (J 4,23 NPD). Życie chrześcijańskie powinno
więc być codziennym, prostym i szczerym, osobistym związkiem ze zmartwychwsta-
łym Chrystusem, a nie systemem pielęgnującym obrzędowy ceremonializm. Innymi
słowy, ma być tego rodzaju życiem, w którym ludzki duch jest poddany Bożemu Du-
chowi Uświęcenia, a ludzka dusza poddana Prawdzie Bożego Słowa, które objawiło
się na świecie w widzialny sposób w osobie Chrystusa (por. J 1,14). Takiego życia chce
dla nas Jezus, więc tego powinniśmy się trzymać, aby pełnić wolę Boga. Rozumiejąc
możliwe zagrożenia, staraliśmy się nie wpaść w pułapkę nadmiernego przywiązania
do starotestamentowej koncepcji religijności bazującej na tzw. modelu świątynnym
(więcej w Komentarzu NPD Õ Świątynny model religijności a biblijne chrześcijań-
stwo), co mogłoby negatywnie odcisnąć się na klarowności przekazu szczególnie No-
wego Testamentu. Dlatego dołożyliśmy wszelkich starań, aby unikać interpretowania
nauczania Jezusa i Jego Apostołów przez pryzmat religijnego ceremonializmu, gdyż
sam Jezus nigdy nikogo do tego nie zachęcał.
Wstęp 6

Mamy nadzieję, że Nowy Przekład Dynamiczny Biblii, który w zakresie tzw.

Nowego Testamentu nazwaliśmy Dobrą Wiadomością o ratunku w Chrystusie, wraz
z bogatym i wnikliwym niekonfesyjnym komentarzem, podanym we współczesnym
języku i nowoczesnej formie, stanie się dla Państwa dobrym źródłem osobistego po-
znania Boga i Jego woli.
Wydawca
 Pieśń nad pieśniami

Autor księgi Być może król Salomon, syn Dawida, lub ktoś zainspirowany mą-
drością Salomona. Autor prezentuje sam siebie zarówno w roli
pasterza, jak również pełnego majestatu i chwały króla. Paste-
rzem jawi się prywatnie, gdy po opuszczeniu Jerozolimy przeby-
wa w swej posiadłości w okolicach Hermonu i zajmuje się tam (być
może dla wytchnienia i relaksu) pracami w winnicy i doglądaniem
stada owiec. W tej roli spotyka swą przyszłą wybrankę, która po-
czątkowo zupełnie nie ma świadomości, kim jest spotkany przez
nią pasterz. Swoją królewską pozycję ujawnia on później, gdy
w otoczeniu pełnego splendoru orszaku wraca z Jerozolimy, by
zabrać do siebie młodą wybrankę (już jako swą oblubienicę).

Czas powstania Pomiędzy rokiem 970 a 930 p.n.e.

księgi

Miejsce Prawdopodobnie w wiejskiej posiadłości króla Salomona na zbo-

powstania czu góry Hermon.
księgi

Adresaci księgi Istnieją pewne wskazówki sugerujące, że Salomon mógł napi-

sać tę pieśń dla swej 81. konkubiny (por. Pnp 6,8), która miała
na imię Szulamitka. Nie mogła ona być żoną Salomona z uwagi na
swe chłopskie pochodzenie. Oficjalnymi żonami króla Salomona
mogły być tylko księżniczki – kobiety pochodzące ze znamienitych
rodów. Małżeństwa te służyły Salomonowi do budowania sojuszy
politycznych. Z 1 Krl 5,12 wiemy, że Salomon napisał 1005 podob-
nych pieśni. Najwyraźniej każda z nich była dedykowana jednej
z jego kobiet. Władca ten miał bowiem 700 żon i 300 konkubin
(por. 1 Krl 11,3).

Kontekst Pieśń nad pieśniami (zwana także Pieśnią Salomona) to pierwsza

spisania ze zbioru pięciu ksiąg, zwanych Hamesz Megilot (Pięć zwojów).
księgi Żydzi odczytują w synagogach w czasie szabatów zwykle jakiś
fragment Pięcioksięgu. Liturgia czytania jest tak opracowana,
że cykl ten jest powtarzany co roku. Jednak w specjalne święta
(jest ich 5) dodatkowo odczytuje się fragmenty megilot. W czasie
Wprowadzenie 8

Paschy czytana jest Pieśń nad pieśniami; w święto Szawuot (koń-

cowa część Święta Paschy, zwana Świętem Tygodni albo: Świętem
Żniw, Świętem Zbiorów, Świętem Pierwszych Owoców, Żydowski-
mi Zielonymi Świątkami, Pięćdziesiątnicą) czytana jest Księga
Rut; w Święto Tisza be-Aw (upamiętniające zburzenie zarów-
no pierwszej, jak i drugiej świątyni jerozolimskiej) odczytuje się
Lamentacje (Lamentacje Jeremiasza); trzeciego dnia Święta Suk-
kot (Święto Namiotów) czytana jest Księga Koheleta (Eklezjaste-
sa), a w Święto Purim Księga Estery. Czas, w którym odczytuje
się w synagogach księgę Pieśń nad pieśniami, wskazuje wyraźnie
na sens jej głębokiego przekazu, którym jest objawienie intensyw-
nej miłości Boga do swego ludu.

Cel spisania W sferze zewnętrznej (materialnej) celem księgi jest ukazanie

księgi piękna relacji seksualnej, którą Bóg stworzył nie tylko ku prokre-
acji, ale także dla radości i emocjonalnego scementowania związ-
ku mężczyzny z jego kobietą. W sferze wewnętrznej (duchowej,
proroczej, mesjańskiej) księga ta była obwieszczeniem siły i potęgi
miłości zapowiadanego Mesjasza (Oblubieńca) do Jego Oblubieni-
cy (społeczności ludu, który odpowiedział na Jego wezwanie – gr.
ekklesia). Sam Chrystus jest w NT wyraźnie przedstawiony jako
Król (por. Mt 27,11.37.42; Łk 22,30; J 1,49; J 12,15; J 18,36-37;
J 19,21; Ap 19,16) i Pasterz (por. Mt 2,6; Mt 25,32; J 10,11-14;
Hbr 13,20; 1 P 2,5; 1 P 5,4). W ST Bóg przed wcieleniem również
przedstawiał się jako Król (por. Iz 44,6; So 3,15) i Pasterz Izraela
(por. Rdz 49,24; Ps 80,2; Jr 31,10). Znaczące jest też, że przekaz
o gorącej miłości Boga do swego ludu znajduje się w samym środ-
ku (w centrum) Biblii Hebrajskiej. I chociaż w księdze tej Bóg
nie jest w żaden wyraźny sposób wspominany, to Jego miłość jest
tu mocno wyeksponowana. W wielu miejscach swojego Słowa Bóg
wyraźnie podkreślał, że On sam traktuje związek ze swym ludem
jak związek małżeński. Stąd niewątpliwie wynika waga kluczowe-
go wersetu Pnp 2,16.

Temat księgi Pieśń nad pieśniami to najbardziej zmysłowa księga w całej Biblii,
w której miłość erotyczna jest przedstawiona w sposób niezwy-
kle delikatny, wrażliwy, z wielkim uniesieniem i bez fałszywego
poczucia wstydu. Niezwykle sugestywnie oddaje ona potężne
uczucie i pożądanie, jakie rodzi się pomiędzy mężczyzną a kobietą
(oblubieńcem i oblubienicą). Księga ta jest swoistą zapowiedzią
relacji, jaka została zaplanowana przez Boga dla związku pomię-
dzy Chrystusem i Jego Oblubienicą – społecznością ludu, który
odpowiedział na Jego wezwanie. Popęd seksualny, stworzony
przez Boga i wpisany przez Niego w ludzkie ciała, ma wymiar nie
tylko fizyczny, lecz jest również silnie przemawiającym do każde-
go świadectwem mocy, z jaką Chrystus pożąda związku ze swoją
Oblubienicą. Nie jest to jakieś powierzchowne czy przelotne pra-
9 Wprowadzenie

gnienie. Jest to wielka namiętność i pasja, z którą On umiłował

swój lud – do tego stopnia, że był gotów za tę społeczność oddać
swe ziemskie życie.
W księdze tej – jak w każdej poezji hebrajskiej – wszystko ba-
zuje na skojarzeniach. Użyte zwroty, obrazy, porównania czy opisy
dźwięków są w oryginale tak dobrane, by oprócz literalnego zna-
czenia, jakie niosą w warstwie formalnej, miały również drugie,
domyślne znaczenie, które można odczytać jedynie kierując się
wyobraźnią opartą na emocjach i skojarzeniach. A im wyobraźnia
czytelnika jest żywsza i bujniejsza, tym przeżycia głębsze, a prze-
słanie tekstu wyrazistsze. Nie dziwmy się więc określeniom mi-
litarnym, budowlanym metaforom czy pasterskim przenośniom,
jakie spotykamy w tej księdze. Znajdziemy w tym wszystkim sens,
jeśli zadamy sobie nieco trudu, aby uaktywnić swą wyobraźnię
i jeśli postaramy się księgę tę bardziej poczuć niż przeanalizować
intelektualnie. Wiele z zawartych w niej obrazów Redakcja sta-
rała się wyrazić dynamicznie przez zastosowanie współczesnych
ekwiwalentów znaczeniowych, jednak nie uczyniono tego we
wszystkich miejscach, aby nie utracić nastroju i klimatu zmysło-
wości tej pięknej poezji hebrajskiej. Czytelnikom pozostawiono
szansę samodzielnego domyślenia się, co w erotycznej frazeologii
hebrajskiej mogło znaczyć „rozpuścić swe młode koźlęta”, „roze-
wrzeć swoje wrota” itd.

Kluczowy Pnp 2,16 (NPD): O tak, mój ukochany należy tylko do mnie!
werset Ja również tylko do niego należę!

Plan księgi I. Deklaracja autorstwa księgi ………………..…………… w. 1,1

II. Opis dziewczyny – młodej wieśniaczki ……..…… w. 1,2 – 2,7
III. Opis młodzieńca jako pasterza ……..……….……. w. 2,8 – 3,5
IV. Przybycie młodzieńca jako króla
po swą oblubienicę .................................................w. 3,6 – 5,1
V. Siła, intensywność i ból miłości …..….....…….…. w. 5,2 – 8,4
VI. Wartość i moc miłości ...…………….…….…….…. w. 8,5 – 14
11 Pnp 1,1-9

1 Pieśń nad pieśniami – najwspanialsza1 z pieśni króla Salomona.

1

Ona
2
Całuj mnie, całuj, nie dawaj wytchnienia,
gdyż twoje pieszczoty są słodsze od wina.
3
Twój zapach jest dla mnie jak wonny olejek,
a imię twoje niczym niebiański aromat!
Nic w tym dziwnego, że wszystkie dziewczęta
tak bardzo lgną do ciebie, szaleńczo cię kochają.
4
Pociągnij mnie za sobą, biegnijmy już do ciebie!
Królu mój, zabierz mnie do swojej komnaty!
Radujmy się sobą i cieszmy do syta!
Dla mnie twe pieszczoty są lepsze niż wino,
nic w tym dziwnego, że wszystkie dziewczęta
tak bardzo lgną do ciebie, szaleńczo cię kochają!

5
Jestem śniada2 niczym namioty w Kedarze,
jak zasłony wejściowe szałasów w Szalma.
6
Nie miejcie mnie w pogardzie, wy, miejskie dziewczęta,
tylko dlatego, że moja skóra jest bardzo spieczona.
Tak się opaliłam, kiedy w skwar upałów
bracia mi kazali swych winnic pilnować.
Tymczasem własnej ustrzec nie zdołałam.

7
O miłości moja, powiedz mi, gdzie będziesz
dzisiaj wieczorem stado swe wypasać,
i gdzie z nim rozłożysz się na wypoczynek?
Chyba nie chcesz, abym bez celu chodziła
niczym ladacznica3 wśród twoich towarzyszy!

On
8
Jeśli chcesz to wiedzieć, o moja najpiękniejsza,
idź po moich śladach, podążaj za mym stadem.
Znajdziesz mnie w pobliżu pasterskich szałasów.
Tam się spotkamy i tam połączymy.
9
Och, moja ukochana, jesteś tak wspaniała
jak klacz ognista w zaprzęgu faraona.
1 2
W języku hebrajskim nie ma przymiotników, dlate- Opalenizna (w odróżnieniu od czasów obecnych)
go, aby nadać czemuś wyższą rangę, stosuje się swoistą w tamtym okresie była znakiem gorszego pochodzenia,
konstrukcję, jak np. „Pieśń nad pieśniami” (zamiast gdyż związana była z ciężką pracą fizyczną w promie-
„najwspanialsza z pieśni”), „Król królów (zamiast Naj- niach palącego słońca.
3
wyższy Król) czy „Pan panów” (zamiast „najpotężniejszy W tekście hebr. eufemizm: „jak ta, która zasłania
z panów”). twarz”.
Pnp 1,10 – 2,4 12

10
Twe lica są śliczne, zdobne kolczykami!
Szyję masz wspaniałą, jakby w naszyjnikach!
11
Kupię ci kolczyki ze złota wykute,
subtelnie srebrem całe przetykane.

Ona
12
Mój królu1, pozostań jeszcze w swoim łożu,
13
miły mój, dla ciebie natrę mirrą piersi
14
i skropię się olejkiem nektaru z Engaddi.

On
15
O, jakże jesteś śliczna, moja ukochana!
Jakże jesteś piękna – oczy twe powabne,
niczym gołębice ukryte za woalem.

Ona
16
Jak bardzo męski jesteś, o mój ukochany,
gdy leżysz tak przy mnie, na łące zielonej,
17
a konary cedrów strop wznoszą nad nami,
wierzchołkami cyprysów cudownie zwieńczone.

2
Ona
1
Dla ciebie rozkwitnę jak krokus z Saronu
i jak lilia, która w dolinie się rozwija.

On
2
Moja ukochana pośród innych dziewcząt
jest jak lilia, która wzrasta w cierni otoczeniu.

Ona
3
Jak drzewo owocowe wśród leśnej gęstwiny,
tak mój ukochany pośród innych chłopców.
Z lubością się chowam pod jego osłonę,
jego owoc jest słodki dla mego podniebienia.
4
Jego wzniosła2 miłość odurza mnie, zniewala,
jak wyborne wino uderza mi do głowy.
1 2
Oblubienica nie ma jeszcze świadomości, że jej wy- Dosł. „wzniesiona jak sztandar” – kolejna metafora
branek jest faktycznie jej królem. Używa tu słowa „król”, erotyczna.
by podkreślić swój stosunek poddaństwa wobec ukocha-
nego mężczyzny.