Professional Documents
Culture Documents
Autorytet polityczny – Jest to klasa pojęć służących do opisu wpływu jednej osoby i
instytucji na inne osoby, czy instytucje, czyli do opisu stosunków społecznych, w tym
stosunków politycznych. Istotą autorytetu jest oddziaływanie jednego podmiotu na drugi
za pomocą pewnego wzorca w dłuższym czasie, czy procesie. Autorytety są ważnym
czynnikiem rozwoju duchowego jednostek, ważnym czynnikiem wychowawczym, a w
rezultacie ważnym determinantem kultury zbiorowości ludzkich, oraz pewnym rodzajem
władzy. Autorytet polityczny to autorytet który uznawany jest przez duże grupy
społeczne, który oddziałuje na decyzje w sprawach dotyczących społeczności lokalnych,
a także i przede wszystkim zbiorowości regionalnych, narodowych i globalnych. Źródła
autorytetu: -reprezentowany system wartości politycznych; - znajomość polityki; -
sposób powstania (oparty na sile, czy na dobrowolności); - zaplecze polityczne; - mity
polityczne.
Charyzma – pojęcie rozumiane zwykle w sposób dwojaki: 1) jako atrybut, osobista cecha
jednostki, niecodzienna właściwość danej osoby; 2) jako relacja między liderem, a jego
zwolennikami, czyli wpływ jaki ten pierwszy ma na drugich. Przywódca charyzmatyczny
jest zawsze radykałem, który rzuca wyzwanie ustalonemu porządkowi. Panuje nad
ludźmi dzięki cechom nieosiągalnym dla innych i nie dającym się pogodzić z prawami
myśli i działania rządzącymi życiem codziennym. Fenomen charyzmy pojawia się zwykle
tylko w pewnych okolicznościach historycznych: załamania się dotychczasowego ładu,
silnie odczuwanej deprywacji, ostrych przesileń cywilizacyjnych.
W razie zajścia jednej (lub kilku, albo wszystkich na raz) z powyższych dewiacji roli
doradcy, zwiększa się bardzo prawdopodobieństwo podjęcia przez decydenta decyzji
zdecydowanie nietrafnej i niezoptymalizowanej, czyli popełnienia błędu politycznego.
Według teorii elit G. Mosca i V. Pareto każde społeczeństwo dziali się na większość
rządzoną i mniejszość rządzącą, strukturą pośredniczącą między elitą, a masami jest
subelita (urzędnicy państwowi, intelektualiści, naukowcy), elita sprawuje władzę
posługując się formułą polityczną, która jest uzasadnieniem uprzywilejowanej pozycji
elity, a każda elita zostaje po pewnym czasie zastąpiona przez inną elitę.
Klasa polityczna – grupa społeczna składająca się z ludzi, których działania mają
charakter polityczny, tj. odnoszą się do interesów różnych grup społecznych. Na klasę
polityczną składają się zarówno członkowie elity władzy, jak też opozycji, jednostki
wnoszące do systemu kwestie polityczne oraz reprezentanci interesów różnych sił
składających się na społeczeństwo obywatelskie, a także przedstawiciele wyższych
szczebli administracji państwowej, oraz aparaty partyjne. Według pełnionych funkcji
klasę polityczną można podzielić na:
a) elity artykulacyjne, które określają potrzeby społeczne i wyznaczają cele polityczne;
b) elity wpływu składające się z osób zajmujących wysokie pozycje poza strukturą
władzy państwowej, lecz wywierające duży wpływ na decyzje polityczne;
c) elity decyzyjne, składające się z osób zajmujących wysokie pozycje w strukturze
organizacji państwowej;
Kultura polityczna – pojęcie powstałe dopiero w XIX wieku, jednakże jak na to zwracali
uwagę niektórzy politolodzy , coś na kształt kultury politycznej towarzyszy człowiekowi
od chwili, kiedy wypowiedział się po raz pierwszy na temat polityki. Na gruncie polskiej
nauki termin kultura polityczna nie jest nowy. Pojawił się on w publicystyce w czasie
rewolucji w 1905r. Wówczas pojęcie to używane było w rozumieniu potocznym,
oznaczało powściągliwość polityczną, grę fair , wstrzymywanie się od działań
ekstremalnych. W obecnym rozumieniu kultura polityczna to całokształt wartości, norm i
reguł zachowania, utrwalonych w świadomości podmiotów, biorących udział w
działaniach politycznych. Tak rozumiana kultura polityczna spełnia trzy główne funkcje:
a) regulacyjną, odnoszącą się do porządkowania i ujednolicania działań politycznych;
b) socjalizacji politycznej, oznaczającej proces wchodzenia członków danej społeczności
w kulturę polityczną;
c) integracyjną, tworzącą podstawy do skoordynowania działań politycznych, oraz do
współdziałania lub współpracy jednostek i grup w dążeniu do osiągnięcia określonych
wartości i dóbr;
Mit polityczny – najczęściej określany bywa jako zmyślenie, a więc produkt umysłu,
którego status najtrafniej przyrównać można do wypowiedzi artystycznej w kulturze. Mity
nie mogą być rozpatrywane w kategoriach prawdy lub fałszu. Mit umiejscowić można
pomiędzy religią a nauką. Dzisiaj mity są wypróbowanym środkiem socjotechniki i
psychotechniki, a kultura masowa ma sama w sobie charakter mitogenny.
Naród jest grupą społeczną, która tworzy się w długich procesach dziejowych. Wspólne
przeżycia historyczne wytwarzają w ciągu licznych pokoleń nie tylko specyficzne
obyczaje, ale nawet pewną wspólnotę poglądów, pewien typ myślenia.
W kwestii istotności opinii publicznej panuje pogląd, że z jednej strony politycy powinni
uwzględniać stanowisko opinii publicznej, z drugiej zaś poglądy i racje przedstawiane
przez opinię publiczną nie powinny być hamulcem dla wszelkich działań politycznych.