Professional Documents
Culture Documents
do Tesaloniczan
Autor księgi Paweł z Tarsu (Apostoł mógł mieć wówczas ok. 44 lat) wraz ze
swoimi współpracownikami Sylasem i Tymoteuszem.
Czas powstania Około 51 r., w trakcie drugiej podróży misyjnej Apostoła Pawła. Było
księgi to więc ok. 15 lat po jego nawróceniu.
Miejsce Korynt
powstania księgi
1
Prozelita – termin używany na określenie osoby narodowości nieżydowskiej konwertującej na judaizm.
7 Wprowadzenie do 1 Tes
Kluczowy werset 1 Tes 4,1b (NPD): Żyjcie tak, by podobać się Bogu i owocować
duchowo ku chwale Jego Majestatu!
Adres i pozdrowienie
1
1 Paweł,Sylas i Tymoteusz1 do społeczności Tesaloni-
czan, którzy trwają w Bogu – w Ojcu i PANU naszym,
Jezusie Chrystusie. Niech was otacza Boża łaskawość i pokój
Chrystusowy.
2 Ilekroć tylko w modlitwach wspominamy was przed
1 Kor 12,2 znaliśmy u was i jak radykalnie odwróciliście się od figur i obrazów spo-
rządzonych ludzką ręką, by dalej służyć już tylko Bogu żywemu i praw-
1 ,1 0 : Flp 3,20; 1 Tes 5,9; dziwemu, 1 0 oczekując powrotu z Niebios Jezusa, Jego Syna, który po-
Hbr 9,28; Rz 1,18; Rz 2,5 wstał z martwych, aby wybawić nas od nadciągającego Bożego gniewu3.
2
1 Drodzy bracia i siostry w Chrystusie. Sami przecież wiecie, że
2 ,2 : Dz 13,46; 2 Kor 3,12; nasze przyjście do was nie było bezowocne 2 i, chociaż wcześniej
Flp 1,30 w Filippi4 doznaliśmy cierpień i zniewag, to jednak nadal, pomimo ko-
lejnych prześladowań, otwarcie głosiliśmy wam Bożą Dobrą Wiadomość
1
Sylas i Tymoteusz – współpracownicy Apostoła ności (por. Rz 1,18) oraz przeciw tym, którzy odrzucili
Pawła. O Sylasie (zwanym także Sylwanem) czytamy lub zlekceważyli dzieło Chrystusa dokonane na krzyżu
w D zieja ch w y s ła n n ik ó w C h r y stu s a (zob. Dz 15,22.32.40; (por. J 16,8-11).
4
Dz 17,4.10.15). Filippi – miasto w Macedonii (dzisiaj są to tereny
2
Zob. Dz 17,1-10; por. też Dz 16,11-40. północnej Grecji). Do tamtejszej wspólnoty wierzących
3
Chodzi o zapowiadany gniew Boga, który w czasie Paweł skierował swój L is t d o F ilip ia n .
Sądu Ostatecznego objawi się przeciwko wszelkiej bezboż-
9 1 Tes 2,3 – 2,15
1
Cała fraza „(…) zachłanność w dogadzaniu sobie ani nie prostego terminu nastręcza jednak wielu kłopotów.
niepohamowana żądza bogacenia się” jest dynamicznym Można tłumaczyć go jako „Żydzi”, co jednak nie oddaje
ekwiwalentem greckiego słowa p le o n e k s ia , które mówi istoty rozdźwięków i napięć, jakie istniały pomiędzy Ju-
nie o zwykłej chciwości i gromadzeniu bogactw dla satys- dejczykami a Galilejczykami. Określenie „Judejczycy”
fakcji z ich posiadania, ale o wręcz nienasyconej żądzy było nie tylko nazwą etnicznej grupy zamieszkującej
indywidualnego bogacenia się (także cudzym kosztem), Judeę, ale przede wszystkim symbolem tych Żydów, którzy
aby móc to, co się zdobędzie, roztrwonić szybko na taki sprawowali władzę zarówno świecką, jak i religijną. Niosło
sposób życia, którego celem jest dogadzanie swoim żądzom więc ono w sobie znaczenie elity polityczno-religijnej.
w maksymalny sposób. Współcześnie mają miejsce analogiczne sytuacje. Napięcie,
2
Paweł wspomina o pracy zawodowej. Apostoł zajmował jakie panowało pomiędzy Galilejczykami a Judejczykami
się wyrabianiem namiotów. można w jakiejś mierze przyrównać do konfliktu istnieją-
3
Dosł. „Judejczycy” (gr. J u d a io i). Przekład tego pozor- cego w Rwandzie pomiędzy dwiema grupami etnicznymi
1 Tes 2,16 – 3,6 10
Flp 4,1; 1 Tes 1,10; 2 Tes 1,4 wieńcem chwały, który objawi się w czasie powtórnego przyjścia Jezusa,
2 ,2 0 : 2 Kor 1,14 naszego PANA? 2 0 Pamiętajcie, jesteście naszą chlubą i radością!
3
1 Bracia i siostry, nie mogąc już dłużej znieść tego rozłączenia, posta-
3 ,2 : 1 Kor 3,9; 2 Kor 6,1; nowiliśmy, będąc w Atenach, 2 że Tymoteusza – naszego brata w wie-
1 Tes 1,6 rze, danego nam przez Boga na współpracownika w głoszeniu Dobrej
Wiadomości o ratunku w Chrystusie – wyślemy do was, aby was umoc-
3 ,3 : Ef 3,13; 2 Tm 3,12 nił i dodał otuchy na drodze, którą postępujecie1. 3 Zależy nam bowiem,
aby nikt z was nie zachwiał się z powodu prześladowań. Wiecie przecież,
3 ,4 : Mt 16,24; Dz 14,22; że wytrwanie w nich jest częścią naszego powołania2. 4 Już wcześniej
1 Tes 2,14; 2 Tm 3,12; – gdy u was byliśmy – zapowiadaliśmy, że wszystkich nas czekają uciski
Hbr 10,32.36 i szykany. I tak też się stało, czego obecnie sami doświadczacie. 5 Nie
3 ,5 : Mt 4,3; Ga 4,11; Flp 2,16 mogąc jednak znieść niepewności, czy przypadkiem nie zwiódł was
kusiciel, a trud nasz nie poszedł na marne, zdecydowaliśmy posłać go
czym prędzej, by sprawdził, czy nadal trwacie w zaufaniu do Chrystusa3.
3 ,6 : 2 Tes 1,3 6 Dopiero wówczas, gdy Tymoteusz wrócił, przynosząc nam wspa-
– Hutu i Tutsi. Obie grupy, podobnie jak kiedyś Judejczycy stały się z czasem tzw. Judeą, a ich mieszkańcy Judejczy-
i Galilejczycy, mówią tym samym językiem (choć akcent kami. W przekładach polskich ta różnica przeważnie ginie,
galilejski był nieco inny niż judejski) i w ich obszarze kul- gdyż słowo „Judejczycy” powszechnie jest tłumaczone
turowym nie występują żadne istotne różnice tradycji czy jako „Żydzi”, choć nie do końca oddaje to skomplikowa-
religii. A jednak pewne zupełnie drobne cechy zewnętrzne ny układ relacji etniczno-społeczno-politycznych, jakie
oraz status klanowy i majątkowy zdecydowały o tym, że wówczas panowały w Izraelu. Wielu Żydów w diasporze
Tutsi (chociaż są w mniejszości) trzymają w swych rękach (tzn. mieszkających w rozproszeniu poza Izraelem), nie
większość wpływów i urzędów państwowych. Pomimo było Judejczykami, jednak to oni wszędzie, podobnie jak
znikomych różnic, każdy w Rwandzie wie, kto jest Hutu, w Jerozolimie, przejmowali stery i wpływy w lokalnych
a kto Tutsi. Podobny rozdźwięk w Izraelu sięgał czasów żydowskich społecznościach.
1
tzw. podzielonego królestwa, gdy naród żydowski podzielił Dosł. „w wierze”.
2
się na dwa osobne i walczące ze sobą królestwa (ok. 930 Por. 2 Tes 1,5 oraz 1 P 2,19-21.
3
r. p.n.e.): Północne, zwane też Izraelem (składające się Dosł. „poznać stan waszej wiary”.
4
z dziesięciu plemion), i Południowe, zwane Judą (w którego Gr. a g a p e – jest to określenie postawy wyświadczania
skład weszli potomkowie Judy i Beniamina). Historycznie dobra również tym, którzy na nie zupełnie nie zasługują.
tereny, które kiedyś należały do Królestwa Południowego,
11 1 Tes 3,7 – 4,8
do was! 1 2 Tymczasem prosimy PANA, aby pomnażał w was postawę 3 ,1 2 : Rz 12,17; Ga 6,10;
ofiarnej Bożej miłości nie tylko w stosunku do braci i sióstr w wierze, Flp 1,9; 1 Tes 5,15; Tt 3,2
ale także do wszystkich ludzi, zgodnie z przykładem, jaki wam daliśmy.
1 3 W ten sposób wasze serca zostaną umocnione, a wy sami – poprzez 3 ,1 3 : Za 14,5; 1 Kor 1,8;
trwanie w uświęceniu – będziecie przed Bogiem i Ojcem naszym 1 Tes 5,23; 2 Tes 1,7.10
uznani za nienagannych, gdy Jezus, nasz PAN, w dniu powtórnego
przyjścia zostanie otoczony swoim ludem, Amen!
4
1 Bracia
i siostry, usilnie was prosimy i wzywamy w Jezusie, naszym 4 ,1 : 1 Kor 11,2; Ef 4,1;
PANU, abyście trwali w takim postępowaniu, jakiego się od nas 1 Tes 2,13; 2 Tes 3,6
nauczyliście. Żyjcie tak, by podobać się Bogu3 i owocować duchowo ku
chwale Jego Majestatu! 2 Nie zapominajcie pouczeń, których wam
udzieliliśmy w Jezusie, naszym PANU, 3 albowiem wolą Boga jest wasze 4 ,3 : Ef 1,4; 1 Tes 5,23;
uświęcenie! Uciekajcie więc od swobody seksualnej i pornografii4 ! Hbr 10,10; 1 P 1,16
4 Niech każdy z was zachowuje swoje ciało w świętości, uszanowaniu 4 ,4 : 1 Kor 7,2
i dobrej reputacji, 5 bez pozwalania sobie na takie folgowanie żądzom, 4 ,5 : Ps 79,6
jakie widzimy u nieznających Boga pogan. 6 Niech nikt w żadnej 4 ,6 : Pwt 32,35
sprawie nie krzywdzi ani nie oszukuje brata czy siostry w wierze,
gdyż – jak to już wcześniej wam oznajmiłem – PAN będzie mścicielem
wszystkich takich zachowań! 7 Bóg przecież nie powołał nas do życia 4 ,7 : Kpł 11,44; J 17,19
w nieczystości, lecz do uświęcenia5 ! 8 A kto odrzuca ten fakt, nie 4 ,8 : Łk 10,16; Rz 5,5; 1 J 3,24
1
Gr. k a ta r id z o – słowo to ma szerokie znaczenie obej- również tak postępował – por. J 8,29.
4
mujące pojęcia: „usprawnić coś”, „naprawić”, „dopełnić”, „Swoboda seksualna i pornografia” to ekwiwalent
„uporządkować”, „wzmocnić”, „udoskonalić”, „ugrunto- dynamiczny słowa gr. p o r n e ia .
5
wać”. „Nowe narodzenie”, „narodzenie z góry”, „narodzenie
2
Znamienne jest, że określenie „zechciał utorować” z Boga” – jakkolwiek nazwiemy duchową rzeczywistość
(gr. k a te u th y n a i) zostało użyte przez Pawła w liczbie następującą po odpowiedzi człowieka na Boże wezwanie
pojedynczej, co jest ważnym wskazaniem, że Apostoł w Chrystusie – jest zawsze powołaniem do usilnego
Paweł nie miał żadnej wątpliwości co do Boskości Jezusa. dążenia do życia w świętości. Proces uświęcania życia
3
Apostoł Paweł wielokrotnie zaleca wierzącym – jako człowieka wierzącego trwać będzie aż do końca jego
drogowskaz życia – rozważanie, co może podobać się ziemskiej egzystencji. Jest to proces, który Bóg zaplanował
PANU, a co nie, i konsekwentne postępowanie wg tego po to, aby ukształtować w nas osobowość Chrystusa
kryterium (por. Rz 8,8; Rz 14,18; 2 Kor 5,9; Kol 1,10; (por. Ga 4,19). Bez uświęcenia nikt nie ujrzy PANA
1 Tes 2,4). Inni Apostołowie i pisarze NT wypowiadali się (por. Hbr 12,14).
podobnie – por. Hbr 11,6; 1 P 2,19-20; 1 J 3,22. Sam Jezus