You are on page 1of 8
HESS Sw. Bazyli Wielki O Duchu Swietym Preetoiyla i przypisami opatrayta Alina Brzostkowska Wstep ks. Jozef Naumowicz Biblioteka Universytacka w Warszawie i iii 457069 Instytut Wydawniczy Pax Warszawa 1999 si Bote} oSwiecito dusze chrzczonych. Wobec tego jesli ‘w wodzie jest laska, to nie pochodzi ona z natury wody, Jeez z obecnoéci Ducha. Chrzest bowiem nie polega na usunigciu brudu cielesnego, lecz na dobrze uswiadomio- ym zwréceniu sig ku Bogu. Pan zatem, praygotowujac nas do Zycia po zmartwychwstaniu, narauca ewangelicz- ay tryb zZycia, nakazujac opanowanie, cierpliwosé, wol- nogé od zamilowania do rozkoszy, zycie wolne od przy- ‘wiazania do pieniedzy. Totez powinnismy osiagnaé weze- Sniej droga dobrowolnego wyboru to wlasnie, co prayszly wiek przyjmie za naturaine. Jeéli wigc ktos powiedzialby, ie Ewangelia jest zapowiedzia zycia po zmartwychwsta- niu, to nie wydaje mi sig, by byt on daleki od prawdy. Wréemy jednak do tematu. 36. To za posrednictwem Ducha Swigtego [nastepuje] powrdt* do raju, wejécie do Krélestwa Niebieskiego, powrdt do synostwa, szczerosé w nazywaniu Boga na- szym Ojvan, stawanic sig uczestnikicm Jaski Chrystusa, posiadanie imienia dziecka Swiattosci, udziat w wiecznej chwale, jednym slowem doznawanie pelni blogostawien- stwa w tym, jak i przysalym wieku, aby jak w lustrze ogladaé faske débr nagromadzonych w obietnicach, jakby juz obecnych, ktdrych rozkoszy oczekujemy zar- liwie przez wiare. Jeéli zatem zadatek jest tak wielki, to jak wielkie bedzie to, co jest ostatecane? A jeili pierwsze ‘owoce s@ tak okazale, to jakai bedzie pelnia wszystkiego? Godna uwagi jest ponadto réznica migdzy tasica Ducha a chrztem w wodzie. [Wyraza sig ona] w tym, 7e Jan chrzcit w wodzie, zag Pan nasz Jezus Chrystus w Duchu Swietym: ,,Ja was chrzcze ~ jak méwi — woda dla nawrdcenia; lecz Ten, ktory idzie za mna, mocniejszy jest ode mnie; ja nie jestem godzien nosié Mu sandalow. On was chrzcié bedzie Duchem Swigtym i ogniem™*. 2 dxoxarhorasi, (,przywrocenie do stanu pierwotnego”, ,.powrdt 40 czegos") — tutaj - podkresla Pruche - ,odzyskanie przybranego synostwa”, utraconego przez eraech Adama, tz. odnowienie duszy ochrzezonej w podabiedstwie do Roga (Rasile de Césarée, s. 371) 2 Me 3,11 132 Chrzest ognia oznacza probe na sadzie, jak mowi Apos- tol: ,Dzielo kazdego ogieit wyprobuje, jake jest”. I jesz~ cze: zien [Patiski] odstoni to, co w ogniu powinno sig cujawnie”?”., 1 ae Sa zaé tacy, ki6rzy walezyliw obronie prawowite| wiary 1 rzeczywiscie, a nie przez naéladowanie poniesh Emieré za Chrystusa; ochrzczeni we wiasnej krwi, nie potrzebowali oni do zhawienia nawet symbolu wody. Méwig to nie dlatego, aby odraucaéchrzest w wodzie,lecz by oslabié argumenty tych, ktorzy wystepuja przeciw Dachowi i mieszaja to, co nie ulega pomieszaniu, a takze pordwnuja to, czego nie mozna porownaé. ROZDZIAL XVI © WSZELKIEGO ROZWAZANIA, NIEROZDZIELNY JEST DUCH SWIETY OD OJCA I SYNA; TAKZE O TWORZENIU POJEC NA TEMAT EKONOMII WOBEC CZLOWIEK A ‘ORAZ O PRZYSZLYM SADZIE 31, Wroémy wiee do tego, co byto na poczatku, w jaki sposéb Duch Swicty we wszystkim jest nierozerwalnie ywigzany 2 Ojcem i Synem, i Ze nie ma migdzy nimi Jadnego odstepu. W micjscu dotyezacym charyzmatu Jezykow w Liscie do Koryntian Pawel mowi: dy ‘wazysey prorokuja, a. wejdzie jakié poganin lub calowi prosty, bedzie praskonany przez wszystkich, osadzony, Pyawne stana sig tajniki jego serca; a tak, upadlszy na pwarz, odda pokton Bogu, oznajmiajac, ze prawdziwie Bog jest migdzy wami”?", Jeili wige 2 proroctwa, dzicla Ducha, ktory powoduje zroZnicowanie charyzmatow, mona poznaé, Ze Bog jest w proroctwach, niech oni 2 1 Kor 3,13 — eytat kompilowany. 2 | Kot 14,26-25 ~ tak Bazyli 133 zadecyduja, jakie miejsce dadza Duch« jowi Swigtemu; czy sluszniejsze jest daé miejsce po Bogu, cay odepchnaé poza dzicla stworzone. A to, co Piotr [powiedzial] do Safiry: ,Dlaczego uméwiliécie sie, aby wystawiaé na probe Ducha Patiskiego?”””, , nie ludziom skiamaliscie, Jeez Bogu"?”, dowodzi, Ze te same grzechy sa przeciwko Duchowi i preeciwko Bogu.{I tak dowiedzialbys sig © Duchu, Ze w calym dziataniu jest potaczony z Ojcem i Synem oraz z[Nimi] niepodzielny| Gdy Bog urzeczywis- tnia r6énice w dziataniach, a Pan rodnice w postugiwa- nigch, Duch Swiety jest pray tym obecny, zarzadzajac wedlug wlasnej woli rozdziatem charyzmatéw stosownie do godnosci kazdego. ,,Réime sa dary laski, lecz ten sam Duch; réane tez sq rodzaje postugiwania, ale jeden Pan; réine sq wreszcie driatania, lecz ten sam Bog, sprawea wszystkiego we wszystkich.””?” ,,Wszystko 2a sprawia jeden i ten sam Duch, udzielajac kazdemu tak, jak chee."?75 Nie nalezy weale zaraz sqdzié, ze porzadek zostal odwrdcony, skoro Apostol najpierw wspomniat tam o Duchu, na drugim miejscu o Synu, a na trzecim © Bogu. Rozpoczat bowiem od kontaktéw migdzy lu- démi; wtedy, ady otrzymujemy dary, najpierw spotyka- my sig z tym, ktéry je rozdziela, nastepnie myélimy © tym, ktory posyla, a potem kierujemy myél do Zrédla i poczatku débr. 38. O wspélnocie Ducha z Ojcem i Synem dowiesz sig takze z tego, co zostalo stworzone na poczatku. ‘Czyste bowiem i rozumne sily nadziemskie”” sq Swiete i nazywane sa wigtymi, poniewai posiadaja éwigtosé dzigki tasce nadanej przez Ducha Swigtego. Wobec tego, Ze spos6b tworzenia si niebieskich zachowany jest w tajemnicy, ten, kto opisat stworzenie Swiata, ukazuje D759. 2 Dz 5A ~ tak Bazyli. 1 Kor 124-6. | Kor 1211. * Por. Orygenes, O zasadach II 93. 134 a, nam Stwérce jedynie za posrednictwem rzeczy zmys- lowych. Ty zai, ktéry masz zdolnosé wnioskowania (© rzeczach niewidzialnych na podstawie widzialnych, wyslawiaj Tworce, w ktérym wszystko zostalo stworzo- ne, czy to widzialne, czy niewidzialne””, zaczatki, moce czy potegi, trony, panowania, a takze jakies esl sa, natury rozumne, kt6re nie zostaly nazwane.[W ich stworzeniu znajdé mi pierwsza prayezyne tego, co ist- nieje — Ojca, prayczyne stworcza = Syna, przyczyne wypelniajaca ~ Ducha.| Duchy shuzebne istnialy rzeczy- wigcie dzieki woli Ojea, 2a sprawa dziatania Syna byty doprowadzone do istnienia, a obecnoscia Ducha dos- konalily sig] Doskonalosé zaé aniotow jest to Swietosé i trwanie w nie}. itNiech nikt nie sadzi, ze albo mowig 0 trzech poczatkowych hingstazach™, albo stwierdzam niepetne Gziatanie Syna. [Sedna jest bowiem podstawa bytow, stwarzajgea przez Syna i doskonalaca w Duchu. 1 ani Ojeiee, sprawea wszystkiego we wszystkich’””, nie dziala w sposob niepetny, ani nic jest niedostatecana dzialalnosé stwOrcza Syna, nie udoskonalona przez Ducha”, Wtedy bowiem Ojciecnie potrzebowatby Syna, poniewaz tworzy sam z wlasne} woli; jednakze chce [tworzyé] przez Syna. Ani Syn nie potrzcbowalby ‘wspélpracy, poniewaz dziala na podobieistwo Ojca, ale i Syn pragnie doskonalenia przez Duchal) ,Przez slowo Pana powstaly niebiosa i wszystkie ich zastepy przez tchnienie ust Jego"™'. Nie jest to zatem slowo przeno- szone za poérednictwem organow mowy, modulowane powietrzem, ktore co’ wyraza, ani oddech, podmuch ust, ktéry wychodzi drogami oddechowymi, lecz Stowo, ktore ™ por. Kol 1,16. 3 Por. Plotyn, Enneady V1. 21 Kor 126. 2m Por. Orygenes, O zasadach 1 3,8. mm Ps 326, 135

You might also like