See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/316861014

Możliwości modelowania przęseł z belek prefabrykowanych w środowisku

MES SOFiSTiK

Article · May 2017

CITATIONS READS

0 571

1 author:

Radosław Oleszek
Warsaw University of Technology
75 PUBLICATIONS   21 CITATIONS   

SEE PROFILE

All content following this page was uploaded by Radosław Oleszek on 11 May 2017.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 Możliwości
modelowania przęseł
z belek prefabrykowanych
w środowisku MES SOFiSTiK
mgr inż. Radosław Oleszek W projektowaniu obiektów mostowych z belek prefabry-
Politechnika Warszawska kowanych można stosować dwie grupy metod obliczeń
statycznych przęseł [1-4, 7, 9, 10-17]:
– metody klasyczne – rozdział poprzeczny obciążenia,
w którym obciążenia z układu powierzchniowego (po-
mostu) sprowadzane są do zastępczych obciążeń poje-
Zalety opro- dynczej belki (pasma) wydzielonej myślowo z przęsła,
gramowania – metody komputerowe na bazie MES – wykorzystu-
jące zaawansowane modele numeryczne jak: ruszty, ra-
SOFiSTiK, w jego
mownice przestrzenne, układy mieszane belkowo-po-
podstawowej włokowe, struktury powłokowe.
odmianie, tj. Ustroje z belek prefabrykowanych konstruowane są zwy-
z wykorzysta- kle w formie układów bez poprzecznic przęsłowych.
niem języka Przy obliczaniu przęseł o sztywnościach podłużnych
problemowo- EJx i poprzecznych EJy tego samego rzędu kluczowym
-zorientowanego zadaniem jest dobór linii wpływu poprzecznego roz-
działu obciążenia (metody rozdziału) uwzględniającej
CADINP,
relacje tych sztywności. Obliczenia za pomocą rozdziału
ujawniają się poprzecznego obciążenia ujmują przestrzenny charakter
w szczególności pracy przęseł betonowych w sposób przybliżony. Z tego
przy oblicze- względu współcześnie najczęściej stosuje się metodę
niach stypizowa- elementów skończonych (MES) [3, 6, 17, 18].
nych obiektów W projektowaniu obiektów mostowych z belek prefabry-
mostowych kowanych wykorzystuje się następujące odwzorowania
numeryczne [3, 6, 7, 9, 14-17]:
z belek prefa-
– model rusztu belkowego (e1, p2) – układ belek usy-
brykowanych. tuowanych w jednej płaszczyźnie, połączonych ze sobą
W niniejszym w sposób sztywny lub przegubowy,
artykule – model ramownicy przestrzennej (e1, p3) – trójwy-
przedstawiono miarowy układ elementów belkowych (prętowych),
możliwości – model powłokowy (e2, p2) – płaski lub przestrzenny
modelowania układ elementów powierzchniowych o cechach płyty,
tarczy lub powłoki (łączą stan płytowy i tarczowy),
przęseł z belek – model mieszany belkowo-powłokowy (e1 + e2, p3) –
prefabrykowa- płaski lub przestrzenny układ elementów belkowych oraz
nych w śro- powierzchniowych o cechach płyty, tarczy lub powłoki.
dowisku MES Stosowanie wymienionych modeli numerycznych powin-
SOFiSTiK. no odpowiadać typowi przekroju poprzecznego przęsła
(belkowo-płytowe, płytowe, „pseudopłytowe”, z poprzecz-
nicami lub bez). Najbardziej praktyczne w obliczeniach
inżynierskich są modele rusztowe i ramy przestrzenne.
Za dokładniejsze pod względem matematycznym, a przy
tym racjonalne w obliczeniach technicznych, należy
uznać odwzorowania powłokowe (e2, p2) lub modele
kombinowane belkowo-powłokowe (e1 + e2, p3). Jednak
forma wyników otrzymywanych w tej klasie modeli może
utrudniać wymiarowanie przekrojów, jeśli chce się wyko-
rzystać wprost formuły i zalecenia norm projektowania.
Wzory normowe dotyczą zwykle przekrojów o określo-
nej geometrii, stąd ich zastosowanie w projektowaniu
dotyczy głównie belek, ewentualnie pasm płytowych
traktowanych jak jednolite przekroje belkowe.
W ustrojach z belek prefabrykowanych obciążenia
64 i oddziaływania o charakterze stałym (długotrwałym)
oraz zmiennym (krótkotrwałym) w inny sposób wpły-
I SUMMARY
Possibilities of the modeling of bridge structures
made of prefabricated beams in the SOFiSTiK
FEM software
Computer calculation methods are an integral ele-
ment of precast prestressed concrete bridges design
process. The selected issues of the calculation of this
type of structures are discussed in the paper. The
article presents the possibilities of the computer
methods modeling of bridges made of precast
prestressed beams in the SOFiSTiK FEM software.
The methods of the numerical models generation
of these structures are characterized. Moreover, the
methods of defining and combining loads, as well
as the modeling of construction stages are described.
Examples of the calculations of a road viaducts made
of prefabricated beams using SOFiSTiK FEM are
presented. The practical guidelines on the modeling
of this type of bridge structures, using the finite
element method, are describes. Finally, the selected
exemplary results of the calculations are presented.
Keywords: precast girders, bridge FEM modeling,
design procedures, prestressing tendons, prestressed
concrete beam
wają na wytężenie monolitycznych i prefabrykowanych
fragmentów konstrukcji. Poszczególne rodzaje obciążeń
i oddziaływań przekazywane są na ustrój nośny w róż-
nych stadiach pracy i o różnym schemacie statycznym.
Ma to swoje odzwierciedlenie w metodologii obliczania
i wymiarowania elementów składowych konstrukcji (belki
prefabrykowane, płyta nadbetonu, monolityczne węzły
uciąglające i poprzecznice).
Ogólnie, w konstrukcjach z prefabrykatów należy rozpa-
trywać następujące etapy (fazy, stadia) pracy:
– etap I – obciążenie belek wolnopodpartych podczas
montażu konstrukcji (ciężar własny prefabrykatów, mie-
szanki betonowej i ewentualnie deskowań),
– etap II – ustrój w docelowym schemacie hiperstatycz-
nym przenosi obciążenia długotrwałe, takie jak: ciężar
własny elementów dobetonowanych w schemacie
ostatecznym (węzły, poprzecznice podporowe), usu-
nięcie podpór montażowych i deskowań fragmentów
monolitycznych, ciężar wyposażenia, osiadania podpór,
skurcz betonu. Tę fazę pracy można podzielić na dwa
podetapy:
· etap IIa – konstrukcja ciągła w okresie tuż po wybu-
dowaniu, obciążona ciężarem własnym węzłów ucią-
glających, poprzecznic podporowych i filarów w wy-
niku usunięcia deskowań części monolitycznych oraz
reakcjami od usunięcia podpór montażowych,
· etap IIb – konstrukcja ciągła po długoterminowej
eksploatacji i zakończeniu procesów reologicznych
(skurcz i pełzanie),

a)
Rys. 1. Przykład modelowania przęseł prefabrykowanych z belek typu T („paterówki”) za pomocą ramy przestrzennej (e1, p3): a) wizualizacja z pokazaniem gabarytów przekrojów,
b) rozplanowanie siatki belkowych elementów skończonych
– etap III – obliczenia ustroju w schemacie ciągłym z ob-
ciążeniami eksploatacyjnymi o charakterze krótkotrwa-
łym (tłum, tabor samochodowy, oddziaływania termicz-
ne).
Z uwagi na konieczność rozróżniania faz pracy przęseł
z belek prefabrykowanych, zazwyczaj strunobetonowych,
przydatnym narzędziem do obliczeń statycznych może
być oprogramowanie MES SOFiSTiK [20].
Budowa programu
System SOFiSTiK ma modułową strukturę, tj. składa się
z szeregu specjalistycznych podprogramów (modułów)
o odmiennych funkcjach. Moduły są przeznaczone
do wprowadzania danych materiałowych (AQUA) i geo-
metrii konstrukcji (SOFIMSHA lub SOFIMSHC), deklaracji
obciążeń modelu (SOFILOAD), definicji systemu spręże-
nia i tras kabli (TENDON), analizy etapów montażowych
(CSM), wykonywania obliczeń (ASE), kombinacji wyników
(MAXIMA) czy analizy naprężeń (AQB, AQUP).
Podstawowym modułem liczącym systemu jest pod-
program ASE (solver – rozwiązanie układu równań
macierzowych MES [3, 6, 17, 18]). Do wizualizacji modelu,
umożliwiającej intuicyjną ocenę pracy konstrukcji, służy
trójwymiarowy postprocesor ANIMATOR. Natomiast
do edycji wyników, generowania tabel, wykresów, map
warstwicowych czy raportów z obliczeń przystosowany
jest postprocesor graficzny WINGRAF i GRAFIX oraz modu-
ły URSULA i DBWIEV.
Możliwości modelowania ustrojów
Definiowanie właściwości materiałowych i przekrojów
konstrukcji za pomocą języka CADINP (edytor tekstowy
TEDDY) wykonuje się w module AQUA. Program oblicza
parametry statyczne i wytrzymałościowe wprowadzonych
przekrojów poprzecznych. Moduł posiada bazę najczę-
ściej stosowanych materiałów konstrukcyjnych i ich wła-
sności. Umożliwia modyfikację niektórych parametrów,
wczytanych z bazy danych, stosownie do potrzeb użyt-
kownika. Podprogram posiada bibliotekę wielu typowych
przekrojów. Pozwala także na wprowadzanie przekrojów
o dowolnych kształtach, np. za pomocą zmiennych para-
metrycznych opisujących ich geometrię. W module AQUA
można określić punkty przekroju poprzecznego belki
sprężonej (np. narożniki), w których sprawdzane będą
naprężenia.
Modelowanie geometrii ustroju wykonuje się, wykorzy-
stując język CADINP, za pomocą modułów SOFIMSHA
lub SOFIMSHC. Budowa odwzorowania numerycznego
polega na wprowadzeniu siatki węzłów, elementów
skończonych (belkowych, powłokowych lub bryłowych),
zdefiniowaniu warunków brzegowych (podpór, łożysk)
czy więzów kinematycznych (połączeń) pomiędzy ele-
mentami modelu.
Moduł SOFIMSHA służy do w pełni parametrycznego
wprowadzania geometrii konstrukcji. Użytkownik musi
samodzielnie rozplanować siatkę wszystkich węzłów
modelu MES, tj. zdefiniować ich numerację i położenie,
mosty projektowanie
b)
a) b)
Rys. 2. Model belkowo-powłokowy (e1 + e2, p2) wiaduktu dwuprzęsłowego z belek T
o siatce węzłów elementów belkowych i powierzchniowych zdefiniowanej w jednej
płaszczyźnie: a) wizualizacja z pokazaniem gabarytów przekrojów, b) widok od spodu
paneli powłokowych z „zatopionymi” elementami belkowymi
określić „rozpięte” pomiędzy nimi elementy skończone
oraz ewentualnie więzy (połączenia kinematyczne) czy
elementy sprężyste. Modelowanie sposobu podparcia
i łożyskowania przęsła polega na odebraniu odpowied-
nich stopni swobody (rotacyjnych φx, φy, φz i translacyj-
nych ux, uy, uz) węzłom podporowym modelu.
Przykład wykonanego w module SOFIMSHA, modelu nu-
merycznego wiaduktu ramowego z belek strunobetono-
wych typu T przedstawiono na rys. 1 [15]. Jest to trójwy-
miarowy układ elementów belkowych typu Timoshenko
(korekta na ścinanie), tj. rama przestrzenna (klasy e1, p3).
Symulację budowy przeprowadzono, w sposób uprosz-
czony, wykorzystując opcje systemu MES SOFiSTiK. Pod-
pory montażowe zdefiniowano jako podparcia sprężyste
o dużej sztywności pionowej i rotacyjnej, uaktywnione
w fazie montażowej i wyłączone w pozostałych stadiach.
Elementy skończone modelujące poszczególne części
konstrukcji (belki prefabrykowane, węzeł uciąglający,
filary) przypisano do grup, umożliwiając aktywowanie,
wyłączanie lub korektę ich sztywności (np. z uwagi na za-
rysowanie lub pełzanie Eb·J, Ebφ·J) w zależności od fazy
pracy ustroju. Profil belki T zespolonej z płytą nadbetonu
modelowano za pomocą elementów belkowych z opcją
fazowego „dobudowywania” składników przekroju.
Z uwagi na stadia pracy konstrukcji przy poszczególnych
schematach obciążeń i wpływ pełzania przyjęto, zgod-
nie z katalogami systemu prefabrykacji, charakterystyki
materiałowe uwzględniające pełzanie betonu od obcią-
żeń stałych (korekta modułów sprężystości betonu belek
Ebφ i płyty Epφ), a sprężyste – dla obciążeń krótkotrwałych
(Eb, Ep). W modelu uwzględniono mimośrodowe poło-
żenie środków ciężkości przekroju węzła uciąglającego
i zmiennego środka ciężkości przekroju zespolonego
belka-nadbeton.
W obliczeniach rozpatrywano przypadek zarysowania be-
tonu węzła uciąglającego. Na podstawie zbrojenia prze-
kroju przyjęto redukcję sztywności elementów belkowych
modelujących płytę węzła o ~45% (zastępcza sztywność
w fazie II EbJII ≈ 0,55·EbJI). Belki sprężone pracują zawsze
w stanie nie zarysowanym (faza I, sprężenie ograniczone,
σb < Rbtk0.05). 65
 a)
Rys. 3. Model mieszany belkowo-powłokowy (e1 + e2, p3) wiaduktu dwuprzęsłowego z belek T o siatce węzłów elementów belkowych i powierzchniowych zdefiniowanej w różnych
płaszczyznach: a) wizualizacja z pokazaniem gabarytów przekrojów, b) dyskretyzacja paneli płyty pomostu i widok od spodu elementów belkowych połączonych z płytą pomostu za pomocą
więzów kinematycznych
Znaczne ułatwienie budowy modelu obliczeniowego
zapewnia moduł SOFIMSHC, przeznaczony do modelowa-
nia geometrycznego ustroju. W tym przypadku użytkow-
nik definiuje jedynie charakterystyczne punkty struktu-
ralne konstrukcji, jak np.: miejsca podparć (łożysk), zmian
przekroju poprzecznego, końce elementów belkowych,
narożniki paneli powłokowych lub elementów bryłowych
czy miejsca połączeń elementów skończonych modelu.
Dogęszczenia siatki węzłów moduł dokonuje automatycz-
nie na podstawie zadeklarowanych parametrów sterują-
cych rozmiarem „oczka” siatki MES.
Pomiędzy punktami strukturalnymi definiuje się tzw.
linie strukturalne, którym można nadać cechę elemen-
tu skończonego belkowego z przypisanym przekro-
jem poprzecznym. Linie strukturalne mogą stanowić
również obrys paneli (obszarów) złożonych z elementów
powierzchniowych. Elementy powierzchniowe w mo-
dule SOFIMSHC modeluje się za pomocą tzw. obszarów
strukturalnych. Są to panele (płaszczyzny) dyskretyzowane
za pomocą elementów powierzchniowych (tzw. quadów),
którym można nadać różne właściwości statyczne. Panel
może być traktowany wyłącznie jako element geome-
tryczny do rozkładania obciążeń na węzły lub posiadać
cechy płyty izotropowej lub ortotropowej (tylko zginanie),
tarczy, powłoki (łączy stan płytowy i tarczowy) lub mem-
brany. Obszary strukturalne mogą mieć zmienną grubość
i przypisany dowolny materiał zadeklarowany w module
AQUA, a także zdefiniowane zbrojenie.
W module SOFIMSHC można definiować połączenia
(więzy) kinematyczne wybranych punktów lub linii struk-
turalnych. Użytkownik określa, które stopnie swobody
łączonych elementów (translacje, rotacje) mają zostać
sprzężone za pomocą takiego więzu.
Przykład wykonanego w module SOFIMSHC odwzorowa-
nia dwuprzęsłowego wiaduktu z belek prefabrykowanych
typu T przedstawiono na rys. 2. Zbudowano model mie-
szany, belkowo-powłokowy (e1 + e2, p2), w którym siatkę
węzłów elementów belkowych i powierzchniowych
zdefiniowano w jednej płaszczyźnie. Model jest płaską
strukturą belkowo-powłokową (p2). W celu uwzględnienia
mimośrodów rzeczywistego usytuowania prefabrykatów
i płyty pomostu, na etapie definicji przekroju w module
AQUA, zastosowano opcję przesunięcia środków ciężkości
elementów belkowych (offset).
Przykład nieco bardziej skomplikowanego środka
ciężkości odwzorowania przedstawiono na rys. 3. Jest
to przestrzenny model belkowo-powłokowy (e1 + e2, p3),
w którym węzły paneli powierzchniowych (quadów),
symulujących płytę pomostu (nadbetonu), i węzły belko-
wych elementów skończonych, modelujących prefabry-
66 katy typu T, zdefiniowano w różnych płaszczyznach (p3).
W ten sposób uwzględniono mimośrody elementów
b)
przęsła. Zespolenie prefabrykatów z płytą nadbetonu od-
wzorowano za pomocą więzów kinematycznych, sprzę-
gających wszystkie stopnie swobody węzłów elementów
belkowych i powłokowych. Dzięki takiemu podejściu siły
wygenerowane w połączeniach kinematycznych mogą
być wykorzystane do wymiarowania zbrojenia zespala-
jącego („zszywającego”). Sztywność węzła uciąglającego
(poprzecznicy podpory pośredniej) odwzorowano za po-
mocą panelu z elementów powłokowych. Podpory mon-
tażowe zamodelowano za pomocą podparć sprężystych
o dużych sztywnościach, przypisanych do grup. Umożli-
wia to spełnienie warunku kinematycznej niezmienności
modelu w fazie budowy. W pozostałych fazach, tj. po ucią-
gleniu konstrukcji, sztywność grup podpór sprężystych
została wyłączona.
Wykonane modele belkowo-powłokowe (rys. 2-3) umoż-
liwiają globalną analizę wytężenia przęsła, jednocześnie
w kierunku wzdłużnym i poprzecznym. Ułatwiają wymia-
rowanie belek głównych, płyty i poprzecznic podporo-
wych w oparciu o jeden model konstrukcji. Wprowadze-
nie dyskretyzacji powierzchniowej umożliwia jednoczesną
analizę statyczną i wytrzymałościową płyty jako elementu
dźwigara zespolonego typu beton-beton i jezdni pod
obciążeniem lokalnym. Nie wymaga wyznaczania zastęp-
czych szerokości współpracujących płyty beff i jej redukcji
nad podporami. Oznacza to, że otrzymuje się rzeczywi-
sty krzywoliniowy rozkład sił wewnętrznych i naprężeń
w płycie pomostowej. Analizę statyczną i wymiarowanie
prowadzi się na tych samych przekrojach. Mankamentem
może być konieczność przejścia na globalne, scalone siły
przekrojowe (N, M, T), uwzględniające naprężenia normal-
ne w elemencie belkowym (prefabrykat) i płycie pomo-
stu (nadbeton monolityczny), w przypadku stosowania
wprost normowych procedur wymiarowania (np. w celu
sprawdzenia „globalnych” momentów niszczących lub
rysujących).
W modelach belkowo-powłokowych (klasy e 1+ e2, p2 lub
e1 + e2, p3) belki prefabrykowane i poprzecznice odzwier-
ciedla się za pomocą skończonych elementów belko-
wych (e1), natomiast płyta pomostu dyskretyzowana jest
elementami powłokowymi (e2, tzw. quadami). Quady łączą
stan tarczowy (nx, ny, nxy), odpowiadający przemieszcze-
niom ux, uy, ze zgięciowym (mxx, myy, mxy, qxx, qyy), opisywa-
nym przez przemieszczenia kątowe φx, φy oraz przemiesz-
czenie pionowe uz. Przy tworzeniu tego rodzaju struktur
numerycznych istotna jest zgodność stopni swobody
węzłów łączonych elementów belkowych i powłokowych,
tzn. przemieszczeń uogólnionych: translacyjnych (ux, uy, uz)
i rotacyjnych (φx, φy, φz). W modelach tej klasy należy
koniecznie pamiętać o mimośrodowym usytuowaniu
powierzchni środkowej paneli powłokowych w stosunku
do osi ciężkości przekrojów belek prefabrykowanych.
 mosty projektowanie

a) b) c)

Rys. 4. Wizualizacje wybranych odwzorowań numerycznych wiaduktu z belek „Płońsk”: a) model 1 – ruszt belkowy z redukcją sztywności pasm poprzecznych, b) model 2 – ruszt belkowy
z przegubami pełnymi (klasycznymi), c) model 3 – ruszt belkowy z przegubami sprężystymi

a)

Odwzorowanie mimośrodów usytuowania płyty pomo-

stu i belek można wykonać w systemie SOFiSTiK na kilka
sposobów. W tym celu wykorzystuje się opcję przesu-
nięcia środka ciężkości belek do górnych włókien (offset)
na etapie definicji przekroju w module AQUA. Ten sposób
umożliwia zdefiniowanie płaskiej siatki węzłów, tj. panele
powierzchniowe i elementy belkowe rozpięte są na wspól-
nych węzłach. Można także zastosować pręty o dużej
sztywności, zapewniające połączenie punktów węzłowych c)
siatki elementów skończonych płyty z węzłami belkowych b)
elementów skończonych (prefabrykaty), jeśli siatki węzłów
płyty i belek są zdefiniowane na różnych płaszczyznach.
Lepiej jednak wykorzystać opcję więzów (połączeń) kine-
matycznych, zapewniających zgodność przemieszczeń
translacyjnych i kątowych oraz stopni swobody węzłów Rys. 5. Przykład modelowania przęseł prefabrykowanych z belek typu Kujan: a) ruszt
elementów powierzchniowych i belkowych. belkowy (e1, p2) – rozplanowanie układu belek, b) model belkowo-powłokowy
płaski (e1 + e2, p3) – schemat rozmieszczenia elementów belkowych i dyskretyzacja
W środowisku SOFiSTiK można modelować przęsła paneli powłokowych płyty ortotropowej, c) model powłokowy (e2, p2) z pokazaniem
prefabrykowane, w których wykonstruowano zamki (styki, dyskretyzacji oraz grubości paneli powłokowych
„szwy”) żelbetowe. W ścisłym ujęciu takie styki pomiędzy
belkami stanowią quasi-przeguby żelbetowe charaktery-
zujące się nieliniową zależnością M – φ (moment zgina-
jący – kąt obrotu), wynikającą z własności materiałów
konstrukcyjnych (krzywe σ – ε betonu i stali zbrojeniowej).
W obliczeniach statycznych na potrzeby projektowania
obiektów mostowych niezbędna jest linearyzacja tej zależ-
ności (superpozycja obciążeń).
Przykłady różnych możliwości modelowania styków
monolitycznych przedstawiono na rys. 4. Symulacje prze-
prowadzono dla pojedynczego przęsła wolnopodpartego
o rozpiętości 20,5 m z belek Płońsk [16]. Wykonano pięć
modeli w postaci rusztów belkowych (e1, p3), różniących
się sposobem odwzorowania zamków monolitycznych,
pomiędzy półkami prefabrykatów.
Sposób 1 (model 1) polegał na przyjęciu zredukowanych
sztywności prętów poprzecznych rusztu o szerokości jed-
nostkowej by = 1,0 m. Uwzględniono zarysowanie styków
i efekt tension stiffening, który oznacza niepełne zaryso-
wanie z uwagi na współpracę zbrojenia pomiędzy rysami.
Oszacowano sztywność pośrednią BI-II = 2,33 MN · m2 Rys. 6. Przykład odwzorowania geometrii cięgien (splotów) sprężających w belce
elementów pracujących między fazą I (przekrój niezaryso- prefabrykowanej typu T21
wany, BI = 11, 33 MN · m2) i II (pełne zarysowanie,
BII = 2,27 MN · m2).
W sposobie 2 (model 2) zamodelowano ruszt belkowy
z przegubami pełnymi (klasycznymi), zlokalizowanymi
w poprzecznych pasmach (belkach) płytowych w miej-
scu występowania zamków żelbetowych. Przeguby
zamodelowano za pomocą dostępnej w programie opcji
połączeń (więzów) kinematycznych umożliwiających
blokadę wybranych stopni swobody pomiędzy węzłami
modelu MES. W rozpatrywanym przypadku powiązano
tylko translacyjne stopnie swobody (ux, uy, uz) sąsiednich
węzłów (połączenie przegubowe).
W trzeciej metodzie (model 3) przyjęto model rusztu
z przegubami sprężystymi (podatnymi). W miejscu zam-
ków żelbetowych wprowadzono połączenia (więzy) sprę-
żyste ze zdefiniowaną sztywnością rotacyjną (obrotową)
kφ = 13879 kNm/rad i poprzeczną styku kΔ = 34133 kN/m,
Rys. 7. Przykład odwzorowania geometrii cięgien (splotów) sprężających w belce
prefabrykowanej typu Kujan 67
 a)
b)
Piśmiennictwo
1. Budka E., Gruba S., Ko-
żuch M., Lorenc W., Ra-
biega J.: Projektowanie
ustrojów ciągłych z prefa-
brykowanych belek struno-
betonowych. Seminarium
WDM, DWE, Wrocław 2010.
2. Cusens A.R., Pama R.P.: Ana-
liza statyczna pomostów.
WKŁ, Warszawa 1981.
3. Hambly E.C.: Bridge deck be-
havior. Chapman and Hall,
London 1972.
4. Hawson N.R.: Design of pre-
stressed concrete bridges. In-
stitution of Civil Engineers,
2008.
5. Kączkowski Z.: Płyty. Obli-
czenia statyczne. Arkady,
Warszawa 2000.
6. Kmita J., Bień J., Machel-
ski Cz.: Komputerowe wspo-
maganie projektowania mo-
stów. WKŁ, Warszawa 1989.
7. Kulpa M., Siwowski T.: Wa-
lidacja modeli numerycz-
nych typowych wiaduktów
drogowych na podstawie
badań. „Zeszyty Naukowe
Politechniki Rzeszowskiej”,
nr 59 (3/2012/IV).
68
Rys. 8. Belki prefabrykowane typu T w fazie montażu: a) wiadukt o schemacie ramy
trójprzęsłowej, b) wiadukt dwuprzęsłowy ciągły
Rys. 9. Wizualizacja deformacji
przęsła wywołanej jednym
z ustawień pojazdu K-800
które odpowiadają zarysowaniu wk.lim = 0,2 mm. W sposo-
bie 4 (model 4) styki żelbetowe zamodelowano za po-
mocą wiotkich belkowych elementów skończonych
o długości równej szerokości zamków (30 cm). Prętom
tym przypisano zredukowany przekrój poprzeczny
z uwagi na spadek sztywności wywołany zarysowaniem.
Elementy są rozpięte pomiędzy węzłami jednostkowych
pasm poprzecznych rusztu, które symulują sztywność
poprzeczną płyty przęsła belkowo-płytowego. W pa-
smach poprzecznych (półki belek „Płońsk”) nie występuje
redukcja sztywności.
W metodzie 5 (model 5) nie modelowano przegubów
w miejscu zamków żelbetowych. Wpływ zarysowanych
styków uwzględniono według [3] za pomocą przyjęcia
ekwiwalentnej sztywności Be = 0,61·BI (BI – sztywność
przekroju niezarysowanego, faza I) poprzecznych elemen-
tów belkowych modelujących płytę pomostu.
Przedstawione sposoby modelowania styków żelbeto-
wych powodują różnice wielkości statycznych, najbardziej
obciążonych belek, na poziomie 6÷16%.
Budowę modelu za pomocą modułów SOFIMSH ułatwia
regularność (powtarzalność) fragmentów konstrukcji, np.
w odniesieniu do rozstawu podpór, poprzecznic. Siatkę
węzłów można zadeklarować, podając sekwencyjnie nu-
mery i współrzędne x, y, z wszystkich węzłów lub poprzez
generację za pomocą pętli. Na etapie tworzenia siatki
należy pamiętać o odpowiednim zagęszczeniu węzłów
w pobliżu podpór, miejsc zmian sztywności, w miejscach
spodziewanych zmian wartości sił wewnętrznych lub ich
ekstremów. Wynika to z faktu, że algorytm programu przy
tworzeniu kombinacji superponuje obciążenia (wielkości
statyczne, np. siły wewnętrzne, przemieszczenia) tylko
w węzłach. Należy również dążyć do sekwencyjnej nu-
meracji kolejnych węzłów. Uporządkowana, przemyślana
i spójna numeracja węzłów umożliwia sparametryzowane
wprowadzanie elementów skończonych, podpór, więzów
kinematycznych czy elementów sprężystych.
Przęsła z belek prefabrykowanych z przestrzeniami wypeł-
nionymi betonem monolitycznym (np. typu Kujan), okre-
ślane czasami jako „pseudopłytowe”, można modelować
w omawianym programie na wiele sposobów. Wybrane
możliwości przedstawiono na rys. 5.
Najprostszy jest model płaski w postaci rusztu belkowego
(e1, p2) przedstawiony na rys. 5a. Sztywność wzdłużna
Dx przęsła odwzorowana jest za pomocą elementów
belkowych o przekrojach zespolonych (prefabrykat Kujan
i monolityczny beton wypełniający). Sztywność poprzecz-
na Dy płyty odwzorowana jest za pomocą prętów po-
przecznych rusztu, w których można uwzględnić redukcję
sztywności z uwagi na niższą klasę betonu wypełniające-
go (monolitycznego) i ewentualne zarysowanie. W takim
modelu interpretacja wyników nie nastręcza trudności.
Otrzymuje się wielkości statyczne odniesione do zde-
finiowanych przekrojów poprzecznych prętów rusztu,
co ułatwia stosowanie norm.
Na rys. 5b przedstawiono model belkowo-powłokowy
(e1 + e2, p2). Sztywność podłużna została odwzorowana
za pomocą elementów belkowych o przekrojach zespolo-
nych. Sztywność poprzeczną zamodelowano za pomocą
paneli powierzchniowych o cechach płyty ortotropowej,
ze znacznie zredukowaną sztywnością podłużną, tak, aby
nie zdublować sztywności przekrojów zespolonych belka-
-nadbeton. W belkach podłużnych (prefabrykat Kujan
i beton monolityczny) otrzymuje się wyniki w formie
scalonej. Wielkości statyczne w kierunku poprzecznym
są natomiast jednostkowe.
Model powłokowy (e2, p2) „pseudopłyty” z belek Kujan,
o największej dokładności matematycznej, przedstawia
rys. 5c. Do odwzorowania przęsła użyto paneli powłoko-
wych o cechach płyty ortotropowej. Sztywność wzdłużna
Dx uwzględnia belkę prefabrykowaną współpracującą
z wypełniającym betonem monolitycznym. Sztywność
poprzeczna Dy uwzględnia tylko beton in situ. Sztywność
skrętną Dxy można oszacować na podstawie zaleceń
 mosty projektowanie

Rys. 10. Wykres obwiedni momentów zginających My w belkach prefabrykowanych wywołanych oddziaływaniem obciążeń krótkotrwałych

podanych na przykład w pracach [2, 3, 5, 19]. Z uwagi plajn),

wielomianową i potęgową (splajn),
na zespolenie prefabrykatów z betonem monolitycznym linią łamaną (poligonalną) z wyokrą-
interpretacja wyników w tym modelu jest najtrudniejsza, gleniami w miejscu dewiatorów, ów, linią
a ich przydatność w wymiarowaniu na podstawie norm – prostą lub prostą odcinkową. Ostatni
najmniejsza. finicji
sposób jest przydatny do definicji
runobeto-
splotów w prefabrykatach strunobeto-
Modelowanie sprężenia nowych.
Szczegółowy opis modelowania sprężenia w środowisku System automatycznie generuje ruje geome-
MES SOFiSTiK autor przedstawił w pracy [13]. W niniej- nkcji ciągłej)
trię trasy cięgna (w postaci funkcji
szym artykule podane zostaną jedynie wybrane najistot- na podstawie zadeklarowanych ch przez
niejsze informacje. ściowych (np.
projektanta parametrów wejściowych
W obliczeniach statycznych przęseł ze sprężonych belek kątów nachylenia stycznych do trasy, kątów
prefabrykowanych można stosować wiele metod, o zróż- nachylenia kabla w zakotwieniu)niu) i wymuszo-
nicowanej dokładności, modelowania oddziaływania nych punktów przebiegu cięgna. gna.
cięgien sprężających (strun) na konstrukcję [6, 8, 9, 11, 17]. W następnym etapie należy określić parametry
W systemie SOFiSTiK zaimplementowano zaawansowa- żenia cięgien, tj.:
charakteryzujące proces sprężenia
ną (dokładną) wersję metody obciążeń równoważnych. sposób naciągu cięgna, etapy sprężania, dodat- Rys. 11. Wykres obwiedni podłużnych charaktery-
Standardowy model cięgna (kabla) sprężającego nie kowe współczynniki procedury sprężania (w zależ- stycznych jednostkowych momentów zginających mxx
jest elementem skończonym, ale pakietem oddziaływań ności od normy). w panelu powłokowym modelującym węzeł uciąglający
zastępczych. Obciążenia od poszczególnych cięgien roz- Ostatnim etapem modelowania sprężenia
patrywane są w układzie lokalnym, stanowiącym pewien konstrukcji jest wygenerowanie obciążenia zastępczego
odcinek belki sprężonej lub obszaru elementu powierzch- od wszystkich zdefiniowanych wcześniej kabli sprężają- 8. Machelski Cz.: Modelowa-
niowego (program nie umożliwia prostego modelowania cych. Zostanie ono zapisane pod wybranym numerem nie sprężenia mostów. DWE,
sprężenia objętościowych elementów skończonych). Idea przypadku obciążeniowego. Program automatycznie Wrocław 2010.
9. Machelski Cz.: Obliczanie
polega na dyskretyzacji trasy kabli na odcinki dx o nie- wykonuje obliczenia strat doraźnych sprężenia według
mostów z betonowych belek
wielkiej długości i stałej krzywiźnie. Na każdym wydzie- procedury zawartej w Eurokodach i uwzględnia je w ob- prefabrykowanych. DWE,
lonym odcinku w punktach referencyjnych przykładane ciążeniu zastępczym od cięgna. Wrocław 2006.
są składowe styczne PT i normalne PN do trasy kabla. Siły Straty reologiczne siły sprężającej można uwzględnić 10. Machelski Cz.: Parametry
te sprowadza się do osi bezwładności belki lub powłoki, w module AQB do analizy naprężeń w przekrojach po- rozdziału poprzecznego ob-
wyliczając składowe poziome Px działające w osi, skła- przecznych konstrukcji. W tym celu należy określić para- ciążeń w mostach. „Drogi
dowe Pz działające prostopadle do osi oraz momenty metry betonu związane ze zjawiskami pełzania i skurczu. i Mosty”, nr 13/2014.
zginające My od mimośrodu siły poziomej. Tak przygoto- Na podstawie tych danych program oblicza odkształcenia 11. Nawy E.G.: Prestressed con-
wane obciążenia zastępcze przykładane są do belki lub pełzania i skurczu oraz generuje dodatkowy przypadek crete. A fundamental ap-
panelu powierzchniowego jako jeden z wielu schematów (schemat) obciążeniowy uwzględniający przebieg zjawisk proach. Pearson Education,
New Jersey 2009.
obciążeń zewnętrznych konstrukcji. Rozwiązanie statyki reologicznych.
12. Obiegałka B., Aleksandro-
tak obciążonego układu przeprowadza się w module ASE Wpływ etapów budowy i eksploatacji konstrukcji na prze-
wicz E.: Analiza przęseł zło-
(solver). bieg procesów reologicznych można uwzględnić precy- żonych z belek zespolonych
Modelowanie sprężenia belek prefabrykowanych zyjnie za pomocą ogólnej metody przyrostowej zaimple- z płytą betonową. „Drogo-
(rys. 6-7) wykonuje się za pomocą kreatora TENDON, który mentowanej w module CSM (Construction Stage Manager) wnictwo”, nr 4/1979.
dostępny jest w wersji graficznej (Windows) lub tekstowej przeznaczonym do analizy faz budowy lub w sposób 13. Oleszek R.: Modelowa-
(język CADINP w edytorze TEDDY). Użytkownik ma moż- uproszczony od razu w modułach liczących ASE. nie mostowych konstruk-
liwość wyboru systemu sprężenia z bazy programu lub Przypadki obciążeniowe z wynikami obliczonych od- cji sprężonych w środowi-
zdefiniowana własnego. kształceń pełzania i skurczu wygenerowane w module sku MES SOFiSTiK. „Mosty”,
Przed wprowadzeniem geometrii (tras) cięgien spręża- AQB lub CSM mogą być superponowane, z normowymi nr 5/2016.
jących niezbędne jest określenie tzw. linii referencyjnej współczynnikami bezpieczeństwa, na etapie sumowa-
(odniesienia), do której dowiązane będą trasy poszcze- nia sił wewnętrznych w modułach do kombinatoryki
gólnych splotów. Linia ta stanowi „bazę” dla mimośrodów obciążeń MAXIMA lub bezpośrednio w modułach AQB
cięgien w poszczególnych przekrojach prefabrykatów. do ostatecznego sprawdzenia naprężeń w przekrojach
W dalszej kolejności wprowadza się na długości belek sprężonych.
(lub płyt), w określonych położeniach punkty pozycyj-
ne, w których definiowane są charakterystyczne punkty Obciążenia i kombinatoryka
wymuszonego przebiegu trasy cięgien (co najmniej
trzy). Geometria trasy cięgien może być opisana krzywą
Modelowanie obciążeń oraz deklarację częściowych
współczynników obciążeniowych (bezpieczeństwa) 69
a)
b)
Rys. 12. Wizualizacja lokalnego oddziaływania kół pojazdu K-800 na płytę pomostu (nadbetonu) w przęśle wiaduktu z belek T: a) wykres
warstwicowy jednostkowych momentów podłużnych mxx, b) wykres jednostkowych momentów poprzecznych myy
w przypadku języka problemowo-zorientowanego
CADINP umożliwia moduł SOFILOAD. Wartości zdefi-
niowanych schematów obciążeń zapisywane są w tzw.
przypadkach obciążeniowych. W tym podprogramie
definiuje się również rodzaje i typy obciążeń (regulamin
kombinacji), które będą wykorzystywane w modelu kon-
strukcji. Moduł umożliwia wprowadzanie obciążeń różne-
go typu: powierzchniowych, równomiernie rozłożonych
i o zmiennej wartości, obciążeń liniowych, sił węzłowych,
wymuszeń kinematycznych, obciążeń termicznych (gra-
dient temperatury na wysokości przekroju, równomierne
ogrzanie i oziębienie) oraz obciążeń ruchomych pojazda-
mi (zestawy „przemieszczających się” z pewnym krokiem
sił skupionych lub obszarów obciążenia powierzchniowe-
go – definiowane przez użytkownika za pomocą pętli lub
zaczerpnięte z bazy programu).
W module SOFILOAD dostępne są cztery zasadnicze
sposoby przykładania obciążenia:
– przypisanie obciążeń do grupy elementów skończo-
nych, np. belek, płyt, powłok, brył i kablowych elemen-
tów skończonych,
– przypisanie obciążeń do węzłów siatki MES,
– generacja obciążeń w dowolnych punktach elementów
belkowych,
– generacja tzw. wolnych obciążeń rzutowanych na model,
Ostatnia metoda polega na „przykładaniu” obciążeń w do-
wolnym położeniu, w przestrzeni, w granicach struktury
(konstrukcji), przy czym program automatycznie doko-
nuje dystrybucji obciążeń na najbliższe węzły i elementy
70 skończone. Moduł automatycznie „wykrywa” mimośro-
dowe ustawienie obciążenia i generuje odpowiednie siły
zastępcze na elementach skończonych. Wolne obciążenia
można „przykładać” do dowolnego punktu, linii lub tzw.
płaszczyzny dystrybucji obciążeń (LAR) w globalnym
układzie współrzędnych.
Wszystkie zdefiniowane w modułach SOFILOAD schematy
obciążeń (przypadki obciążeniowe) wymagają przeprowa-
dzenia obliczeń w modułach ASE (rozwiązania układu rów-
nań MES). Zgodnie z metodyką projektowania konstrukcji
mostowych rezultaty tych obliczeń podlegają superpozycji
z odpowiednimi współczynnikami bezpieczeństwa w kom-
binacjach generujących ekstremalne wartości wielkości
statycznych (np.: sił wewnętrznych, przemieszczeń lub
naprężeń), miarodajne do projektowania.
W systemie SOFiSTiK do generowania kombinacji (ob-
wiedni) służy moduł MAXIMA. Podprogram umożliwia
uwzględnienie cząstkowych współczynników obciążeń,
z norm zawartych w bazie danych systemu (np. EN, DIN),
współczynników wprowadzonych w module SOFILOAD
oraz umożliwia definiowanie nowych układów i kombina-
cji schematów obciążeń.
Program MAXIMA znajduje najbardziej niekorzystne (eks-
tremalne) wartości sił wewnętrznych (Mx, My, Mz, Mb, Mt, Vy,
Vz, N), przemieszczeń (ux, uy, uz), kątów obrotu (φx, φy, φz)
lub reakcji podpór (Rx, Ry, Rz). W elementach powierzchnio-
wych kombinacje mogą być generowane w odniesieniu
do jednostkowych sił wewnętrznych (mxx, myy, mxy, vx, vy, nxx,
nyy, nxy) lub naprężeń (σxx, σyy, σxz, τz). Poszukiwanie wartości
ekstremalnych, stanowiących bazę do wymiarowania,
odbywa się poprzez superponowanie wyników obliczeń
wykonanych w modułach ASE (solver), od przypadków
obciążeniowych zdefiniowanych w podprogramie SOFI-
LOAD.
Wyniki kombinacji (superpozycji) obciążeń są zapisywane
jako kolejny numer przypadku obciążeniowego, który
może być wykorzystany w modułach do wymiarowania.
Użytkownik ma możliwość wyboru wielkości statycznej
(dowolnej siły wewnętrznej, przemieszczenia), dla której
moduł MAXIMA będzie poszukiwał ekstremalnej wartości,
stosując superpozycję skutków odpowiednich przypad-
ków obciążeniowych. Kombinatoryka obciążeń może
być wykonywana w odniesieniu do wielu elementów
strukturalnych modelu, np. węzłów siatki MES, belkowych,
powierzchniowych lub bryłowych elementów skończo-
nych, elementów kablowych, sprężyn, połączeń (więzów)
kinematycznych, wirtualnych przekrojów do całkowania
brył naprężeń i wielu innych.
Program oblicza ekstremalne wielkości statyczne oraz siły
stowarzyszone (odpowiadające) danej wielkości w ra-
mach jednej kombinacji.
Symulacja faz budowy
Z uwagi na stosunkowo niewielką liczbę faz (etapów)
pracy przęseł z belek prefabrykowanych w środowisku
SOFiSTiK modelowanie scenariusza budowy można wyko-
nać dwoma metodami (rys. 8):
• bezpośrednio w modułach ASE z wykorzystaniem opcji
aktywacji, dezaktywacji lub korekty sztywności odpo-

wiednich grup elementów skończonych modelu oraz
możliwości etapowego wprowadzania („dobudowywa-
nia”) fragmentów przekrojów poprzecznych,
• z wykorzystaniem zaawansowanego modułu do analizy
stanów montażowych CSM (Construction Stage Manager).
Moduł CSM umożliwia analizę stanów montażowych oraz
zautomatyzowane wyznaczania pełzania i skurczu w trak-
cie postępów budowy. Analiza kolejnych etapów wzno-
szenia obiektu mostowego, odwzorowana za pomocą
modelu obliczeniowego, odbywa się poprzez moduły ASE
(obliczenia statyczne) i AQB (wymiarowanie przekrojów,
pełzanie i skurcz). Użytkownik, bazując na informacjach
o budowie rzeczywistej konstrukcji, wprowadza infor-
macje o kolejnych elementach modelu numerycznego,
czasie ich zainstalowania oraz etapie sprężenia w module
CSM w głównym pliku. Pełne przeliczenie procesu nastę-
puje na podstawie wygenerowanego dodatkowego pliku,
którego rezultaty są implementowane do pliku główne-
go. Dalsza procedura postępowania jest analogiczna jak
w typowym modelowaniu struktur mostowych (kombina-
toryka, wymiarowanie).
W module CSM definiowane są etapy budowy, grupy
elementów oraz obciążenia. Scenariusz wznoszenia kon-
strukcji opisywany jest przez:
– zdefiniowanie analizowanego etapu (stanu) montażo-
wego,
– zadeklarowanie grup elementów skończonych modelu
numerycznego aktywowanych w danym etapie budowy,
– zdefiniowanie obciążeń występujących podczas budo-
wy (np. szalunki),
– aktywowanie oddziaływania (obciążenia zastępczego)
od cięgien sprężających w odpowiednim etapie budo-
wy (komenda w module TENDON).
Najważniejszym wymaganiem modułu CSM odnośnie
do modelu obliczeniowego konstrukcji jest konieczność
zwięzłej, przemyślanej i uporządkowanej numeracji odno-
śnie do grup elementów skończonych, etapów budowy,
przypadków obciążeniowych, a także etapów sprężenia,
tak aby przyrost numeracji korespondował z przedziałami
czasowymi wznoszenia obiektu.
Wyniki obliczeń
Postać rezultatów obliczeń jest związana z przyjętą klasą
modelu numerycznego (stopniem dyskretyzacji). System
SOFiSTiK posiada kilka postprocesorów do przetwarzania
i edycji wyników. Sprawdzenie poprawności zdefiniowania
geometrii ustroju, wizualizację deformacji pod kątem intu-
icyjnej oceny pracy konstrukcji czy wskazanie stref najwięk-
szego wytężenia umożliwia trójwymiarowy postprocesor
graficzny ANIMATOR (rys. 9). Można również prześledzić, czy
przy zdefiniowanych przypadkach obciążeniowych dezak-
tywowane i aktywowane zostały odpowiednie elementy
modelu konstrukcji (np. podpory montażowe, fragmenty
monolityczne), z uwagi na fazy budowy.
Narzędziem przeznaczonym do edycji wyników pod ką-
tem analiz projektowych jest moduł WINGRAF. Umożliwia
graficzną, tekstową i tabelaryczną prezentację wyników.
View publication stats
mosty projektowanie
a) b)
Rys. 13. Przykładowe wykresy naprężeń w belkach prefabrykowanych w wybranych
przekrojach na długości przęsła: a) wywołane ciężarem własnym prefabrykatów,
b) wygenerowane jednym z ustawień pojazdu K-800 na pomoście
Za pomocą tego modułu można ocenić scalone siły
wewnętrzne wygenerowane w belkach prefabrykowa-
nych przęsła (rys. 10) lub siły jednostkowe w panelach
powłokowych (rys. 11, 12). Pozwala to na porównanie
wielkości statycznych w belkach z wartościami katalogo-
wymi. Momenty zginające podłużne mxx i poprzeczne myy
oraz siły normalne nxx, nyy w panelach powłokowych płyty
pomostu lub węzła uciąglającego stanowią podstawę 14. Oleszek R., Mossakowski P.:
Współczesne możliwości
wymiarowania ich zbrojenia.
analizy statycznej obiektów
W przęsłach prefabrykowanych istotne są siły wewnętrzne mostowych. Teoretyczne
wygenerowane w płycie pomostu (nadbetonu), która podstawy budownictwa.
pracuje lokalnie pod obciążeniami kół pojazdów (rys. 12) Tom III. Monografie Wy-
oraz globalnie, jako fragment (wtórna półka) dźwigara działu Inżynierii Lądowej,
zespolonego typu beton-beton. Płyta zapewnia również nr 3/2013, OW PW.
sztywność poprzeczną przęsła i realizuje rozdział obciążeń 15. Oleszek R., Nowak W.: Wy-
skoncentrowanych na belki prefabrykowane. brane zagadnienia projekto-
Z uwagi na zespolenie prefabrykatów z betonu sprę- wania przęseł z belek prefa-
żonego z płytą pomostu i pracę konstrukcji w różnych brykowanych na przykładzie
wiaduktu ramowego. „In-
stadiach istotna jest weryfikacja naprężeń wygenerowa-
żynieria i Budownictwo”,
nych w przekrojach. W postprocesorze GRAFIX naprężania
nr 11/2014.
mogą być odczytywane w określonych przez użytkowni- 16. Oleszek R., Radomski W.:
ka przekrojach elementów belkowych na długości przęsła, Wpływ modelu przęsła
od dowolnych przypadków obciążeniowych lub ich z belek Płońsk na rozdział
kombinacji (rys. 13). poprzeczny obciążenia nor-
Postprocesory WINGRAF i GRAFIX umożliwiają edycję wy- mowego. „Inżynieria i Bu-
ników obliczeń całej konstrukcji lub z wyłączeniem pew- downictwo”, nr 9/2016.
nych grup jej elementów, np.: podpór sprężystych, belek 17. O’brien E.J., Keogh L.D.:
prefabrykowanych, poprzecznic, paneli płyty pomostu itp. Bridge deck analysis. E and
Rezultaty obliczeń można przeglądać osobno w każdej FN Spon, London 1999.
18. Rakowski G., Kacprzyk Z.:
z faz pracy ustrojów (montaż, docelowa eksploatacja).
Metoda elementów skoń-
Tworzenie protokołów z obliczeń umożliwia narzędzie czonych w mechanice kon-
DBVIEW przeznaczone do szybkiego przeglądania tabeli strukcji. OW PW, Warszawa
wyników i moduł URSULA przystosowany do automatycz- 2005.
nego generowania raportów z obliczeń. 19. Szczygieł J.: Mosty z betonu
zbrojonego i sprężonego.
Podsumowanie WKŁ, Warszawa 1978.
Zalety oprogramowania SOFiSTiK, w jego podstawowej 20. Podręcznik użytkowania
odmianie, tj. z wykorzystaniem języka problemowo-zo- programu SOFiSTiK AG,
rientowanego CADINP, ujawniają się w szczególności przy v. 27.0, Oberschleissheim
2011.
obliczeniach, stypizowanych obiektów mostowych z be-
lek prefabrykowanych. Tekstowe wprowadzenie danych
ułatwia znaczną parametryzację modelu numerycznego.
Umożliwia to sprawne projektowanie powtarzalnych
przęseł mostowych, stosowanych powszechnie jako
wiadukty nad trasami szybkiego ruchu. ‰ 71