10.01.2010 Raport ITPOK Pozna

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO
Budowa ITPOK w Poznaniu
Spis treści
1. WPROWADZENIE............................................................................................................................ 13
1.1. PRZEDSIĘWZIĘCIE INWESTYCYJNE.................................................................................................. 13
1.2. WNIOSKODAWCA........................................................................................................................... 13
1.3. KLASYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA.................................................................................................... 13
1.4. CEL I ZAKRES RAPORTU................................................................................................................. 14
1.5. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA RAPORTU.................................................................................15
1.6. AUTORZY RAPORTU....................................................................................................................... 16
2. WYKORZYSTANE MATERIAŁY...................................................................................................... 17
2.1. AKTY PRAWNE............................................................................................................................... 17
2.2. POLSKIE NORMY............................................................................................................................ 19
2.3. LITERATURA.................................................................................................................................. 19
2.4. DOKUMENTY ŹRÓDŁOWE................................................................................................................ 20
3. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – ANALIZA OPCJI.........................................................22
3.1. ZAKRES ANALIZY ROZWIĄZAŃ TECHNOLOGICZNYCH I LOKALIZACYJNYCH DLA PLANOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA........................................................................................................................... 22
3.2. ANALIZA TECHNOLOGI PRZETWARZANIA ODPADÓW...........................................................................23
3.2.1. PRZEGLĄD TECHNOLOGII DO TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW POD
KĄTEM OCENY WPŁYWU NA ŚRODOWISKO..................................................................24
3.2.1.1. Technologia termicznego przekształcania odpadów w piecach rusztowych..........................25
3.2.1.2. Technologia termicznego przekształcania odpadów w kotłach fluidalnych............................28
3.2.1.3. Technologia termicznego przekształcania odpadów z wykorzystaniem procesu zgazowania i
pirolizy.................................................................................................................................... 31
3.2.1.4. Referencje omawianych technologii i ich oddziaływanie na środowisko...............................35
3.2.2. TECHNOLOGIE OCZYSZCZANIA SPALIN.........................................................................39
3.2.2.1. System redukcji kwaśnych zanieczyszczeń...........................................................................39
3.2.2.2. System odpylania spalin........................................................................................................42
3.2.2.3. System redukcji metali ciężkich oraz dioksyn i furanów........................................................43
3.2.2.4. Systemy usuwania tlenków azotu..........................................................................................44
3.2.2.5. Referencje systemu oczyszczania spalin..............................................................................46
3.2.2 PRZEGLĄD TECHNOLOGII MECHANICZNO – BIOLOGICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA
ODPADÓW POD KĄTEM WPŁYWU NA ŚRODOWISKO...................................................49
3.2.3 ANALIZA MOŻLIWOŚCI WSPÓŁSPALANIA OSADÓW ŚCIEKOWYCH............................54
W INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH................54
3.3. IDENTYFIKACJA ANALIZOWANYCH ROZWIĄZAŃ TECHNOLOGICZNYCH SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI
..................................................................................................................................................... 55
3.3.1. WARIANT 0 - WARIANT BEZINWESTYCYJNY - „STATUS QUO”....................................55
3.3.2. WARIANT 1 – CAŁOŚCIOWE ROZWIĄZANIE ZAPROPONOWANE W PLANIE
GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA POZNANIA (RACJONALNY WARIANT
ALTERNATYWNY).............................................................................................................. 58
3.3.2.1. Przewidywana wydajność instalacji.......................................................................................63
3.3.2.2. Przewidywany bilans produktów i odpadów...........................................................................64
3.3.2.3. Technologiczne elementy zagospodarowania.......................................................................65
3.3.3. WARIANT 2 – MECHANICZNO – BIOLOGICZNE PRZETWARZANIE ODPADÓW
ZMIESZANYCH WRAZ Z TERMICZNYM PRZEKSZTAŁCANIEM FRAKCJI
ENERGETYCZNEJ Z ODPADÓW KOMUNALNYCH (RACJONALNY WARIANT
ALTERNATYWNY).............................................................................................................. 65
3.3.4. WARIANT 3 – TERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE FRAKCJI RESZTKOWEJ
ZMIESZANYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH (WARIANT PROPONOWANY PRZEZ
WNIOSKODAWCĘ)............................................................................................................. 68
Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 1


3.4. ANALIZA OPCJI TECHNOLOGICZNYCH SYSTEMU ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW
KOMUNALNYCH DLA MIASTA POZNANIA................................................................................71
3.5. CHARAKTERYSTYKA ROZWAŻANYCH ROZWIĄZAŃ LOKALIZACYJNYCH DLA INSTALACJI TERMICZNEGO
PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW - INTEGRALNEGO ELEMENTU PLANOWANEGO SYSTEMU GOSPODARKI
ODPADAMI DLA MIASTA POZNANIA.................................................................................................... 75
3.5.1. LOKALIZACJA NR 1 - CENTRALNA OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW (COŚ)........................75
3.5.2. LOKALIZACJA NR 2 - ELEKTROCIEPŁOWNIA KAROLIN.................................................77
3.5.3. LOKALIZACJA NR 3 – SZCZEPANKOWO – FRANOWO...................................................80
3.5.4. LOKALIZACJA NR 4 – EC GARBARY................................................................................82
3.5.5. LOKALIZACJA NR 5 – POMET, UL. KRAŃCOWA..............................................................84
3.5.6. LOKALIZACJA NR 6 - ZAKŁAD ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW POZNAŃ –
SKŁADOWISKO ODPADÓW INNYCH NIŻ NIEBEZPIECZNE I OBOJĘTNE W SUCHYM
LESIE.................................................................................................................................. 87
3.6. ANALIZA ROZPATRYWANYCH LOKALIZACJI DLA INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW -
WYBÓR NAJKORZYSTNIEJSZEJ LOKALIZACJI......................................................................................89
3.7. WARIANT PROPONOWANY DO REALIZACJI - NAJKORZYSTNIEJSZY DLA ŚRODOWISKA ...................93
4. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.................................................................................94
4.1. OCENA PROPONOWANEJ TECHNOLOGII POD WZGLĘDEM ZGODNOŚCI Z WYMAGANIAMI PRZEPISÓW
KRAJOWYCH I UE............................................................................................................................ 94
4.1.1. ZGODNOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘCIA Z WYMAGANIAMI POLSKIMI I UE..............................94
4.1.2. ZGODNOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘCIA Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI DLA
WOJEWÓDZTWA I MIASTA................................................................................................ 95
4.1.2.1. Plan Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005 - 2010.............................................................95
4.1.2.2. Wieloletni Program Inwestycyjny Miasta Poznania na lata 2007 – 2011...............................96
4.1.2.3. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Poznania. 96
4.1.2.4. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego..............................................................97
4.1.3. ZGODNOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘCIA Z PLANAMI GOSPODARKI ODPADAMI. PROGRAM
OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO.......................................................97
4.1.3.1. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010............................................................................98
4.1.3.2. Plan Gospodarki Odpadami Województwa Wielkopolskiego na lata 2008-2011 z
perspektywą na lata 2012-2019.............................................................................................99
4.1.3.3. Plan Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania (2007)....................................................100
4.1.3.4. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013..................................100
4.2. MIEJSCE I ROLA ITPOK W PRZYSZŁYM SYSTEMIE GOSPODARKI ODPADAMI ........................................101
4.3. LOKALIZACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA.................................................................................................... 104
4.3.1. STAN FORMALNO – PRAWNY LOKALIZACJI.................................................................104
4.3.2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LOKALIZACJI...............................................................104
4.4. CHARAKTERYSTYKA CAŁEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA I GŁÓWNE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW
PRODUKCYJNYCH......................................................................................................................... 106
4.4.1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘWZIĘCIA.....................................................106
4.4.2. GŁÓWNE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH............106
4.4.2.1. Przekształcanie termiczne...................................................................................................106
4.4.2.2. Waloryzacja żużli z odzyskiem metali..................................................................................107
4.4.2.3. Budowa systemu energetycznego.......................................................................................108
4.4.3. PRZYJMOWANE ODPADY............................................................................................... 108
4.5. WARUNKI WYKORZYSTYWANIA TERENU I ZADANIA PRZEWIDZIANE W FAZIE REALIZACJI......................110
4.5.1. ZAKRES BUDOWY OBIEKTÓW I URZĄDZEŃ.................................................................113
4.5.2. ODDZIAŁYWANIE INWESTYCJI W FAZIE BUDOWY......................................................114
4.5.2.1. Oddziaływanie na powietrze.................................................................................................114
4.5.2.2. Emisja hałasu do środowiska...............................................................................................115
4.5.2.3. Wpływ na wody powierzchniowe i podziemne.....................................................................117
4.5.2.4. Gospodarka Odpadami........................................................................................................117
4.5.2.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, gleby.......................................................................124
4.5.2.6. Oddziaływanie na ludzi, zwierzęta i rośliny..........................................................................124
4.5.2.7. Oddziaływanie na obszary chronione, w tym Natura 2000..................................................125
4.5.2.8. Wpływ na zabytki, dobra kultury i dobra materialne.............................................................125
4.5.2.9. Wpływ na krajobraz..............................................................................................................126
4.5.2.10. Oddziaływanie skumulowane...............................................................................................126
4.5.2.11. Podsumowanie, zalecenia i wnioski.....................................................................................126

4.6. WARUNKI WYKORZYSTYWANIA TERENU W FAZIE EKSPLOATACJI – BILANS EMISJI..............................127

4.6.1. Emisje substancji do powietrza.......................................................................................... 127
4.6.2. Emisja odorów................................................................................................................... 133
4.6.3. Hałas................................................................................................................................. 134
4.6.4. Pobór wody........................................................................................................................ 135
4.6.5. Ścieki................................................................................................................................. 135
4.6.6. Odpady.............................................................................................................................. 137
4.7. WARUNKI WYKORZYSTANIA TERENU W FAZIE LIKWIDACJI.................................................................140
5. CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGII PRZEDSIĘWZIĘCIA.......................................................141
5.1. INSTALACJA TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW...............................................................141
5.1.1. ZAKŁADANE PARAMETRY TECHNICZNE INSTALACJI..................................................141
5.1.2. PRZEBIEG PROCESU TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA RESZTKOWYCH
ODPADÓW KOMUNALNYCH........................................................................................... 148
5.1.3. WYPOSAŻENIE TECHNOLOGICZNE..............................................................................159
5.1.3.1. Waga pomostowa i stanowisko ważenia..............................................................................159
5.1.3.2. Piec do spalania odpadów komunalnych i osadów ściekowych..........................................159
5.1.3.3. Kocioł odzysknicowy............................................................................................................163
5.1.3.4. System oczyszczania spalin................................................................................................165
5.1.3.5. Instalacje elektryczne...........................................................................................................173
5.1.4. ZGODNOŚĆ PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z BAT ORAZ ROZPORZĄDZENIA W
WSPRAWIE WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH PROWADZENIA PROCESU TERMICZNEGO
PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW......................................................................................174
5.1.5. ZAPOTRZEBOWANIE NA MEDIA PODCZAS EKSPLOATACJI.......................................177
5.2. CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGII – INSTALACJA DO WALORYZACJI ŻUŻLI WRAZ Z ODZYSKIEM METALI
................................................................................................................................................... 180
5.2.1. PRZEBIEG PROCESU WALORYZACJI ŻUŻLA...............................................................180
5.2.2. STANDARDY I NORMY..................................................................................................... 185
5.2.3. PRZYKŁADY ZASTOSOWANIA ŻUŻLA W PRZEMYSLE.................................................185
5.3. CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGII – INSTALACJA DO ZESTALANIA I CHEMICZNEJ STABILIZACJI............188
5.3.1. PRZEBIEG PROCESU ZESTALANIA I STABILIZACJI ODPDADÓW POPROCESOWYCH
188
5.4. ZABEZPIECZENIA INSTALACJI..................................................................................................... 190
6. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM
PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA
ŚRODOWISKO, W TYM ELEMENTÓW ŚRODOWISKA OBJĘTYCH OCHRONĄ NA PODSTAWIE
USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY..............................................193
6.1. WARUNKI KLIMATYCZNE............................................................................................................... 193
6.2. JAKOŚĆ POWIETRZA.................................................................................................................... 194
6.3. MORFOLOGIA I HYDROLOGIA........................................................................................................ 195
6.4. WARUNKI GEOLOGICZNE.............................................................................................................. 195
6.5. WARUNKI HYDROGEOLOGICZNE.................................................................................................... 197
6.6. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH........................................................................................................ 205
6.7. JAKOŚĆ WÓD POWIERZCHNIOWYCH..............................................................................................205
6.8. POWIERZCHNIA ZIEMI I GLEBY....................................................................................................... 206
6.9. FLORA I FAUNA........................................................................................................................... 208
6.10. OBSZARY CHRONIONE, W TYM OBSZARY NATURA 2000...............................................................208
6.11. OBIEKTY ISTOTNE DLA STANU ŚRODOWISKA W OTOCZENIU LOKALIZACJI ........................................210
7. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA
PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE
ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI.......................................................................................211
8. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO WYBRANEGO

WARIANTU REALIZACJI INWESTYCJI, W TYM RÓWNIEŻ WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII
PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE MOŻLIWEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO.................................................................................................................................. 212
8.1. ODDZIAŁYWANIE NA STAN JAKOŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO.........................................212
8.1.1. Przedmiot i zakres analizy................................................................................................. 212
8.1.2. Metodyka........................................................................................................................... 212

8.1.3. Analiza uciążliwości........................................................................................................... 212

8.1.3.1. Warunki meteorologiczne i analiza szorstkości terenu........................................................212
8.1.3.2. Tło zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego.................................................................214
8.1.3.3. Wymagania formalno-prawne..............................................................................................214
8.1.3.4. Charakterystyka miejsc powstawania emisji w ITPOK........................................................218
8.1.4. Obliczenia emisji z poszczególnych źródeł........................................................................220
8.1.4.1. Emisje z procesu technologicznego – emisja zorganizowana.............................................220
8.1.4.2. Emisja niezorganizowana....................................................................................................229
8.1.5. Określenie maksymalnych stężeń oraz zakresu obliczeń..................................................233
8.1.5.1. Obliczenia wielkości emisji dla półsuchej metody oczyszczania spalin...............................235
8.1.5.2. Obliczenia wielkości emisji dla granicznych emisji z linii termicznego przekształcania
odpadów ITPOK................................................................................................................... 237
8.1.5.3. Omówienie i podsumowanie oddziaływania emisji substancji z ITPOK na powietrze........239
8.2. ODDZIAŁYWANIE NA KLIMAT AKUSTYCZNY......................................................................................240
8.2.1. Emisja hałasu.................................................................................................................... 240
8.2.2. Oddziaływanie na klimat akustyczny.................................................................................249
8.3. ODDZIAŁYWANIE NA WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE...........................................................250
8.3.1. POBÓR WODY................................................................................................................. 250
8.3.1.1. Prognoza zapotrzebowania na wodę na cele przemysłowe................................................251
8.3.1.2. Prognoza zapotrzebowania na wodę na cele inne niż przemysłowe...................................252
8.3.2. EMISJA SUBSTANCJI DO WÓD.......................................................................................253
8.3.2.1. Ścieki przemysłowe.............................................................................................................253
8.3.2.2. Ścieki bytowe....................................................................................................................... 254
8.3.2.3. Wody opadowe i roztopowe.................................................................................................255
8.4. GOSPODARKA ODPADAMI............................................................................................................. 256
8.4.1. POPRAWA STANU ŚRODOWISKA JAKO PODSTAWOWA FUNKCJA ITPOK................256
8.4.2. ILOŚĆ, RODZAJE ORAZ SPOSÓB POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI.............................256
8.4.3. OCENA WPŁYWU NA ŚRODOWISKO GOSPODARKI ODPADAMI................................264
8.5. ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI, KRAJOBRAZ, GLEBY.......................................................264
8.5.1. WPŁYW NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI I NATURALNE UKSZTAŁTOWANIE TERENU.......264
8.5.2. WPŁYW NA KRAJOBRAZ................................................................................................. 264
8.5.3. WPŁYW NA GLEBY.......................................................................................................... 265
8.6. ODDZIAŁYWANIE NA LUDZI, ZWIERZĘTA I ROŚLINY..........................................................................265
8.7. ODDZIAŁYWANIE NA ZABYTKI ORAZ DOBRA KULTURY I DOBRA MATERIALNE.....................................265
8.8. ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE...............................................................................................266
8.9. ODDZIAŁYWANIE PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH...........................................................................266
8.10. POWAŻNE AWARIE PRZEMYSŁOWE..............................................................................................266
8.10.1. Przykładowe zabezpieczenia na wypadek awarii przemysłowych................................268
8.11. ODDZIAŁYWANIE NA OBSZARY CHRONIONE, W TYM OBSZARY NATURA 2000..................................269
9. UZASADNIENIE WYBRANEGO WARIANTU ZE WSKAZANIEM ODDZIAŁYWANIA
PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI LUDZI, ZWIERZĘTA, ROŚLINY,
POWIERZCHNIĘ ZIEMI, WODĘ, POWIETRZE, KLIMAT, DOBRA MATERIALNE, DOBRA KULTURY,
KRAJOBRAZ, ORAZ WZEJEMNE ODDZIAŁYWANIE MIĘDZY ELEMENTAMI..............................272
9.1. ODDZIAŁYWANIE NA LUDZI............................................................................................................ 272
9.2. ODDZIAŁYWANIE NA PRZYRODĘ I KRAJOBRAZ................................................................................272
9.3. ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI I WARUNKI GRUNTOWO - WODNE.....................................273
9.4. ODDZIAŁYWANIE NA POWIETRZE I KLIMAT......................................................................................273
9.5. ODDZIAŁYWANIE NA DOBRA MATERIALNE, KULTURY........................................................................273
10. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH ORAZ OPIS PRZEWIDYWANYCH
ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO,
OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-,
ŚREDNIO I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO
WYNIKAJĄCE Z ISTNIENIA PRZEDSIĘWZIĘCIA, WYKORZYSTANIE ŚRODOWISKA, EMISJI 274
10.1. METODYKA PRZEPROWADZENIA PROGNOZY.................................................................................274
11. OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE,
OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA
ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OBSZARU NATURA 2000 ORAZ
INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU PORÓWNANIE.......................................................................282
11.1. FAZA REALIZACJI........................................................................................................................ 282

11.1.1. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE................................................................................282

11.1.2. KLIMAT AKUSTYCZNY................................................................................................ 282
11.1.3. WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE...............................................................282
11.1.4. GOSPODARKA ODPADAMI......................................................................................... 283
11.1.5. POWIERZCHNIA ZIEMI, KRAJOBRAZ, GLEBY..........................................................283
11.1.6. LUDZIE, ZWIERZĘTA I ROŚLINY................................................................................283
11.1.7. OBSZARY CHRONIONE.............................................................................................. 283
11.1.8. OBSZARY NATURA 2000............................................................................................ 283
11.1.9. ZABYTKI I DOBRA KULTURY......................................................................................284
11.2. FAZA EKSPLOATACJI.................................................................................................................... 284
11.2.1. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE................................................................................284
11.2.2. KLIMAT AKUSTYCZNY................................................................................................ 284
11.2.3. WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE...............................................................285
11.2.5. POWIERZCHNIA ZIEMI, KRAJOBRAZ, GLEBY..........................................................286
11.2.6. LUDZIE, ZWIERZĘTA I ROŚLINY................................................................................286
11.3. FAZA LIKWIDACJI........................................................................................................................ 287
12. PORÓWNANIE ZASTOSOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ
WYMAGANIA O KTÓRYCH MOWA W ART. 143 USTAWY PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA.
PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNIKI Z NAJLEPSZĄ DOSTĘPNĄ TECHNIKĄ BAT.......287
12.1. PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z BAT.................................................................291
13. WSKAZANIE CZY DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA KONIECZNE JEST USTANOWIENIE OBSZARU
OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA W ROZUMIENIU PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 27 KWITNIA
2001 R. – PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA, ORAZ OKREŚLENIE GRANIC TAKIEGO
OBSZARU, OGRANICZEŃ W ZAKRESIE PRZEZNACZENIA TERENU, WYMAGAŃ
TECHNICZNYCH DOTYCZĄCYCH OBIEKTÓW BUDOWLANYCH I SPOSOBÓW KORZYSTANIA Z
NICH................................................................................................................................................... 301
14. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM

PRZEDSIĘWZIĘCIEM ORAZ ZAGROŻENIA I KORZYŚCI DLA INNYCH UŻYTKOWNIKÓW
ŚRODOWISKA.................................................................................................................................. 302
15. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA

ETAPIE JEGO BUDOWY I EKSPLOATACJI LUB UŻYTKOWANIA, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE
I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU306
15.1. ETAP BUDOWY........................................................................................................................... 306
15.2. ETAP EKSPLOATACJI................................................................................................................... 306
15.2.1. MONITORING EMISJI SUBSTANCJI DO POWIETRZA..............................................307
15.2.1.1. Wymagania formalno-prawne..............................................................................................307
15.2.1.2. Wymagania w stosunku do ITPOK......................................................................................310
15.2.2. MONITORING PARAMETRÓW PROCESOWYCH......................................................311
15.2.3. MONITORING HAŁASU............................................................................................... 312
15.2.4. MONITORING WÓD PODZIEMNYCH.........................................................................312
15.2.5. MONITORING POBORU WODY I WYTWARZANYCH ŚCIEKÓW..............................312
15.2.7. MONITORING GLEB.................................................................................................... 313
15.2.8. POZOSTAŁE SYSTEMY KONTROLI...........................................................................313
16. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE
WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT.............................314
17. WSKAZANIE KONIECZNOŚCI PONOWNEGO PRZEPROWADZENIA OCENY

ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO.............................................................................................315
18. WNIOSKI...................................................................................................................................... 316
19. ZAŁĄCZNIKI................................................................................................................................ 318
20. SPIS RYSUNKÓW....................................................................................................................... 319

21. SPIS TABEL................................................................................................................................. 320
22. streszczenie w języku niespecjalistycznym..................................................................................323

Spis skrótów
Organy, instytucje, jednostki zarządzające

ITPOK Instalacja termicznego przekształcania frakcji
resztkowej zmieszanych odpadów komunalnych
WIOŚ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
UE Unia Europejska
MRR Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Dokumenty strategiczne
KPGO 2010 Krajowy plan gospodarki odpadami 2010
mpzp miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego
PGO Plan gospodarki odpadami dla miasta Poznania
(2007)
POIiŚ Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko”
PGOWW Plan Gospodarki Odpadami Województwa
Wielkopolskiego na lata 2008 – 2011 z
perspektywą na lata 2012 - 2019
Zbiory orzeczeń
Dz. U. Dziennik Ustaw
M.P. Monitor Polski
t.j. Tekst jednolity
Akty prawne
ustawa Prawo ochrony środowiska Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony
środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150
z późn. zm.)
ustawa o wprowadzeniu ustawy Prawo Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu
ochrony środowiska, ustawy o ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy
odpadach oraz zmianie niektórych o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw
ustaw (Dz. U. 2001, Nr 100, poz. 1085 z póź. zm.)
ustawa o udostępnianiu informacji o Ustawa z dnia 3 października 2008 o
środowisku i jego ochronie, udziale udostępnianiu informacji o środowisku i jego
społeczeństwa w ochronie środowiska ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
oraz o ocenach oddziaływania na środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko środowisko (Dz. U. 2008, Nr 199, poz. 1227
z późn. zm.)
ustawa o odpadach Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach
(tekst jednolity Dz. U. 2007, Nr 39 poz. 251
z późn. zm.)
ustawa o zapobieganiu szkodom w Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu
środowisku i ich naprawie szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U.
2007, Nr 75 poz. 493 z późn. zm.)
ustawa o ochronie przyrody Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie
przyrody (Dz. U. 2004, Nr 92, poz.880 z późn.
zm.)
ustawa Prawo geologiczne i górnicze Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo
geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2005 r.
Nr 228, poz. 1947 z późn. zm.)
ustawa Prawo budowlane Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane
(t.j. Dz. U z 2006 r. nr 156, poz. 1118 z późn. zm.)
ustawa Prawo wodne Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne
(tekst .ednolity. Dz. U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019
z późn. zm.)
ustawa o ochronie zabytków i opiece Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie

nad zabytkami zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162,

poz. 1568 z późn. zm.)
ustawa Prawo energetyczne Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo
energetyczne (tekst jednolity Dz. U. 2006, Nr 89,
poz. 625 z późn. zm. )
ustawa o zużytym sprzęcie Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie
elektrycznym i elektronicznym elektrycznym i elektronicznym (tekst jedn. Dz. U.
2005, Nr 180, poz. 1495 z późn. zm.)
ustawa o opakowaniach i odpadach Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach
opakowaniowych i odpadach opakowaniowych (Dz. U. 2001, Nr 63,
poz. 638 z późn. zm.);
ustawa o planowaniu i Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2003,
Nr 80, poz. 717 z późn. zm.)
dyrektywa w sprawie spalania Dyrektywa 2000/76/WE Parlamentu
odpadów Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r.
w sprawie spalania odpadów
dyrektywa w sprawie odpadów oraz Dyrektywa 2008/98/WE, Parlamentu
uchylająca niektóre dyrektywy Europejskiego i Rady z dnia 19 listopada 2008 r.
w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre
dyrektywy
dyrektywa w sprawie składowania Dyrektywa 99/31/WE Parlamentu Europejskiego
odpadów i Rady z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie
składowania odpadów
dyrektywa w sprawie zintegrowanego Dyrektywa 2008/1/WE Parlamentu Europejskiego
zapobiegania zanieczyszczeniom i ich i Rady z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie
kontroli zintegrowanego zapobiegania
zanieczyszczeniom i ich kontroli
dyrektywa Ptasia Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia
1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa
dyrektywa Siedliskowa Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992
r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz
dzikiej fauny i flory
dyrektywa w sprawie oceny i Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu
zarządzania hałasem w środowisku Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r.
w sprawie oceny i zarządzania hałasem
w środowisku
dyrektywa w sprawie wspierania Dyrektywa 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego
kogeneracji w oparciu o i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie
zapotrzebowanie na ciepło użytkowe wspierania kogeneracji w oparciu o
na rynku wewnętrznym energii oraz zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku
zmieniająca dyrektywę 92/42/EWG wewnętrznym energii oraz zmieniająca dyrektywę
92/42/EWG,
dyrektywa w sprawie zbliżenia Dyrektywa 2000/14/WE Parlamentu
ustawodawstw Państw Członkowskich Europejskiego i Rady z dnia 8 maja 2000r.
odnoszących się do emisji hałasu do w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw
środowiska przez urządzenia używane Członkowskich odnoszących się do emisji hałasu
na zewnątrz pomieszczeń do środowiska przez urządzenia używane na
zewnątrz pomieszczeń,
dyrektywa w sprawie opakowań i Dyrektywa 94/62/WE w sprawie opakowań
odpadów opakowaniowych i odpadów opakowaniowych (zm. 1882/2003/WE,
2004/12/WE, 2005/20/WE)
dyrektywa i jej nowelizacja, dotycząca Dyrektywa 94/62/WE i jej nowelizacja, dotycząca
odpadów opakowaniowych i odpadów opakowaniowych i określającej
określającej konieczność uzyskania 60 konieczność uzyskania 60 % poziomu odzysku

% poziomu odzysku tych odpadów tych odpadów

zalecenia w sprawie wytycznych Zalecenia Komisji Wspólnot Europejskich
dotyczących zmodyfikowanych 2003/613/EC w sprawie wytycznych dotyczących
przejściowych metod obliczeniowych zmodyfikowanych przejściowych metod
dla hałasu przemysłowego, lotniczego, obliczeniowych dla hałasu przemysłowego,
ruchu kołowego oraz ruchu lotniczego, ruchu kołowego oraz ruchu
szynowego, oraz danych o emisji szynowego, oraz danych o emisji.
rozporządzenie w sprawie Rozporządzenie Ministra Środowiska dnia
dopuszczalnych poziomów hałasu w 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
środowisku poziomów hałasu w środowisku (Dz. U 2007,
Nr 120 poz. 826)
rozporządzenie w sprawie Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia
zasadniczych wymagań dla urządzeń 21 grudnia 2005 w sprawie zasadniczych
używanych na zewnątrz pomieszczeń wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz
w zakresie emisji hałasu do pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do
środowiska środowiska (Dz.U.2005, Nr. 263 poz.2202 z późn.
zm.)
rozporządzenie w sprawie Rozporządzenie Ministra Środowiska
dopuszczalnych poziomów pól z 30 października 2003 r. w sprawie
elektromagnetycznych w środowisku dopuszczalnych poziomów pól
oraz sposobów sprawdzania elektromagnetycznych w środowisku oraz
dotrzymania tych poziomów sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów (Dz.U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1883)
rozporządzenie w sprawie warunków, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
w których uznaje się, że odpady nie są 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których
niebezpieczne uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne
(Dz. U. 2004, Nr 128, poz. 1347)
rozporządzenie w sprawie warunków, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
jakie należy spełnić przy 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub
ziemi, oraz w sprawie substancji do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie
szczególnie szkodliwych dla szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U.
środowiska wodnego 2006 r. Nr 137, poz. 984 z późn. zm.)
rozporządzenie w sprawie Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
dokonywania oceny poziomów 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny
substancji w powietrzu poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. 2009,
Nr 5, poz. 31)
rozporządzenie w sprawie poziomów Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
niektórych substancji w powietrzu 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu (Dz. U. 2008, Nr 47, poz.
281)
rozporządzenie w sprawie wymagań w Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
zakresie prowadzenia pomiarów 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w
wielkości emisji oraz pomiarów ilości zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji
pobieranej wody oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U.
2008, Nr 206, poz. 1291)
rozporządzenie w sprawie kryteriów i Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
sposobu oceny stanu wód 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu
podziemnych oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr 143,
poz. 896)
rozporządzenie w sprawie standardów Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
jakości gleby oraz standardów jakości 9 września w sprawie standardów jakości gleby
ziemi oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165,
poz. 1359)
rozporządzenie w sprawie rodzajów Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia

instalacji mogących powodować 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji

znaczne zanieczyszczenie mogących powodować znaczne
poszczególnych elementów zanieczyszczenie poszczególnych elementów
przyrodniczych albo środowiska jako przyrodniczych albo środowiska jako całości
całości (Dz. U.2002, Nr 122, poz. 1055)
rozporządzenie w sprawie określenia Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
przedsięwzięć mogących znacząco 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia
oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać
szczegółowych uwarunkowań na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań
związanych z kwalifikowaniem związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia
przedsięwzięcia do sporządzenia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na
raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. 2004, Nr 257., poz. 2573;
środowisko z późn. zm.)
rozporządzenie w sprawie katalogu Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
odpadów 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. 2001, Nr 112, poz. 1206)
rozporządzenie w sprawie wzorów Rozporządzenie ministra Środowiska z dnia
dokumentów stosowanych na potrzeby 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów dokumentów
ewidencji odpadów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów
(Dz. U. Nr 30, poz. 213)
rozporządzenie w sprawie wymagań Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia
dotyczących prowadzenia procesu 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań
termicznego przekształcania odpadów dotyczących prowadzenia procesu termicznego
zmienione rozporządzeniem Ministra przekształcania odpadów (Dz. U. 2002,. Nr 37,
Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej poz. 339), zmienione rozporządzeniem Ministra
z dnia 22 grudnia 2003 r. Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
22 grudnia 2003 r. (Dz. U. 2004, Nr 1, poz. 2)
rozporządzenie zmieniające Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy
rozporządzenie w sprawie rodzajów i Polityki Społecznej z dnia 31 października 2003
odpadów innych niż niebezpieczne r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
oraz rodzajów instalacji i urządzeń, w rodzajów odpadów innych niż niebezpieczne
których dopuszcza się ich termiczne oraz rodzajów instalacji i urządzeń, w których
przekształcanie dopuszcza się ich termiczne przekształcanie
(Dz. U. 2003, Nr 192, poz. 1877)
rozporządzenie w sprawie informacji Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia
dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji
zdrowia oraz planu bezpieczeństwa dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
(Dz. U. 2003, Nr 120 poz. 1126)
rozporządzenie w sprawie standardów Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
emisyjnych z instalacji 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów
emisyjnych z instalacji (Dz. U. 2005, Nr 260,
poz. 2181)
rozporządzenie w sprawie kryteriów Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy
oraz procedur dopuszczania odpadów z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów
do składowania na składowisku oraz procedur dopuszczania odpadów do
odpadów danego typu, zmienione składowania na składowisku odpadów danego
Rozporządzeniem Ministra Gospodarki typu (Dz. U. 2005, Nr 186 poz. 1553), zmienione
z dn. 12 czerwca 2007 r. Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia
12 czerwca 2007 r. (Dz. U. 2007, Nr 121,
poz. 832)
rozporządzenie w sprawie rocznych Rozporządzenie Ministra Środowiska
poziomów odzysku i recyklingu z 14 czerwca 2007r. w sprawie rocznych
odpadów opakowaniowych i poziomów odzysku i recyklingu odpadów
poużytkowych określające poziomy opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 109,

odzysku i recyklingu do roku 2014 poz. 752) określające poziomy odzysku

i recyklingu do roku 2014
projekt rozporządzenia Ministra Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska
Środowiska z dnia 24 listopada 2008 w z dnia 24 listopada 2008 w sprawie
sprawie szczegółowych warunków szczegółowych warunków technicznych
technicznych kwalifikowania części kwalifikowania części energii odzyskanej
energii odzyskanej z termicznego z termicznego przekształcania odpadów
przekształcania odpadów komunalnych jako energii z odnawialnego źródła
komunalnych jako energii z energii.
odnawialnego źródła energii
rozporządzenie w sprawie gatunków Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
dziko występujących zwierząt objętych 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko
ochroną występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U.
Nr 220 poz. 2237)
rozporządzenie w sprawie typów Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16
siedlisk przyrodniczych oraz gatunków maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk
roślin i zwierząt, wymagających przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt,
ochrony w formie wyznaczenia wymagających ochrony w formie wyznaczenia
obszarów Natura 2000 obszarów Natura 2000 (Dz.U. Nr 94 poz. 795)
rozporządzeniem w sprawie ustalenia Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych
geotechnicznych warunków i Administracji z dnia 24 września 1998 r.
posadowienia obiektów budowlanych w sprawie ustalenia geotechnicznych warunków
posadowienia obiektów budowlanych (Dz. U. Nr
126, poz. 839)
rozporządzenie w sprawie Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
szczegółowych wymagań, jakim 3 października 2005 r. w sprawie szczegółowych
powinny odpowiadać dokumentację wymagań, jakim powinny odpowiadać
hydrogeologiczne i geologiczno – dokumentację hydrogeologiczne i geologiczno –
inżynierskie inżynierskie (Dz. U. Nr 201, poz. 1673)
rozporządzenie w sprawie projektu Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
prac geologicznych 19 grudnia 2001 r. w sprawie projektu prac
geologicznych (Dz. U. Nr 153, poz. 1777)
rozporządzenie określające kryteria Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia
niedopuszczania odpadów do 12.06.2007 r. Dz. U. Nr 121, poz. 832)
składowania ze względu na zawartość określające kryteria niedopuszczania odpadów
węgla organicznego powyżej 5% do składowania ze względu na zawartość węgla
suchej masy, jak i wartości ciepła organicznego powyżej 5% suchej masy, jak
spalania powyżej 6 MJ/kg suchej masy i wartości ciepła spalania powyżej 6 MJ/kg suchej
(obowiązek od 1 stycznia 2013 roku) masy (obowiązek od 1 stycznia 2013 roku)
rozporządzenie w sprawie wymagań Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia
dotyczących prowadzenia procesu 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań
termicznego przekształcania odpadów dotyczących prowadzenia procesu termicznego
przekształcania odpadów. (Dz. U. Nr 37, poz. 339
ze zm.)
Procesy odzysku zgodnie z załącznikiem nr 5 do ustawy o odpadach
R3 recykling lub regeneracja substancji
organicznych, które nie są stosowane jako
rozpuszczalniki (włączając kompostowanie i inne
biologiczne procesy przekształcania)
Procesy unieszkodliwiania zgodnie z załącznikiem nr 6 do ustawy o odpadach
D10 Termiczne przekształcanie odpadów w
instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych
na lądzie
Procesy odzysku zgodnie z z załącznikiem II do dyrektywy w sprawie odpadów oraz
uchylającej niektóre dyrektywy

R1 wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego

środka wytwarzania energii
Inne
BAT Best Available Techniques (najlepsze dostępne
techniki)
FS Fundusz Spójności
LOI Straty przy prażeniu
Mg Megagramy (tony)
PKB Produkt krajowy brutto
TOC Zawartość ogólnego węgla organicznego
LP Lotne popioły
POS Stałe pozostałości z oczyszczania spalin
MBT Mechaniczno biologiczne przekształcanie
odpadów

1. WPROWADZENIE
1.1. PRZEDSIĘWZIĘCIE INWESTYCYJNE
Niniejszy raport dotyczy przedsięwzięcia pod nazwą „Budowa Instalacji do termicznego

przekształcania frakcji resztkowej zmieszanych odpadów komunalnych (ITPOK)
w Poznaniu”, którego realizacja przewidywana jest w ramach projektu „System gospodarki
odpadami dla miasta Poznania” przez miasto Poznań. Wykonawcą zadań projektu jest firma
SOCOTEC Polska Sp z o.o., Aleje Jerozolimskie 00-807 Warszawa.
Korektę raportu wykonało Małopolskie Biuro Konsultingowo-Marketingowe – ochrona
środowiska s.c. ul. Widokowa 3 32-082 Zelków. Firma ta, na podstawie podpisanej umowy
z Miastem Poznań, będzie uczestniczyła w toczącym się postępowaniu administracyjnym
dotyczącym wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego
przedsięwzięcia.
Projekt ma przyczynić się do osiągnięcia polskich i europejskich standardów oraz norm

ochrony środowiska dotyczących gospodarki odpadami. Poprzez ich realizację możliwe
będzie osiągnięcie poprawy stanu środowiska, poziomów odzysku i progu ilości odpadów
dopuszczanych do składowania zgodnie z krajowymi i międzynarodowymi standardami
(głównie dyrektywą w sprawie składowania odpadów), co wiąże się:
 ze zmniejszeniem masy i objętości odpadów deponowanych na składowiskach,
 ze znaczącą eliminacją składowania odpadów w stanie surowym,
 z racjonalnym zwiększeniem odzysku surowców,
 z uzyskiwaniem „zielonej energii” wytwarzanej w procesie kogeneracji ze spalania
odpadów komunalnych,
oraz pośrednio:
 z efektywnym gospodarowaniem składowiskami,
 z ograniczeniem zagrożeń ekologicznych powodowanych przez składowiska.
Dla przedsięwzięcia będzie przeprowadzona procedura ponownej oceny

oddziaływania na środowisko, zgodnie z art. 88 ustawy z dnia 3 października 2008 r.
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199,
poz. 1227), zgodnie z wymaganiami Komisji UE.
1.2. WNIOSKODAWCA
Inwestorem przedmiotowego przedsięwzięcia jest:
Miasto Poznań
Plac Kolegiacki 17
61-841 Poznań
1.3. KLASYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA
Według rozporządzenia w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco

oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych
z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko
w ramach przedsięwzięcia mają powstać:

 instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne przy

zastosowaniu procesów termicznych lub chemicznych (§ 2 ust. 1 pkt. 40),
wymagające sporządzenia raportu,
 instalacje związane z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów, nie wymienione
w § 2 ust. 1 pkt. 39-41 (§ 3 ust. 1, pkt. 73), dla których sporządzenie raportu może
być wymagane,
 instalacja do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych (§ 2 ust.1,
pkt. 39) wymagająca sporządzenia raportu.
Zgodnie z powyższym analizowane przedsięwzięcie na etapie uzyskania decyzji

o środowiskowych uwarunkowaniach wymaga sporządzenia raportu o oddziaływaniu na
środowisko. Raport stanowić będzie podstawę do wydania decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach.
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jest decyzją administracyjną wydawaną na
podstawie Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U.
Nr 199, poz. 1227). W procesie inwestycyjnym jest umiejscowiona przed złożeniem wniosku
o pozwolenie na budowę i przed przygotowaniem projektu budowlanego, a także przed
rozpoczęciem procedury zmierzającej do uzyskania decyzji o lokalizacji inwestycji celu
publicznego.
W decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach określone są między innymi warunki do

uwzględnienia na etapie realizacji i eksploatacji przedsięwzięcia oraz uwzględnienia
w projekcie budowlanym. Zgodnie z art. 88 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie..., na etapie pozwolenia na budowę lub innej decyzji realizacyjnej, o ile
zajdzie taka potrzeba, procedura oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko może
być wykonywana ponownie. Nie rodzi ona praw do terenu ani nie jest pozwoleniem na
realizację przedsięwzięcia.
Zgodnie z obowiązującym aktualnie rozporządzeniem w sprawie rodzajów instalacji

mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów
przyrodniczych albo środowiska jako całości, instalacja podlega obowiązkowi uzyskania
pozwolenia zintegrowanego.
1.4. CEL I ZAKRES RAPORTU
Celem wykonania raportu jest określenie potencjalnego oddziaływania na środowisko oraz

jego poszczególne komponenty planowanej inwestycji i określenie możliwości realizacji
inwestycji w proponowanym zakresie i miejscu, z uwzględnieniem zastosowanych metod
zapobiegawczych, kompensacyjnych m.in. w świetle standardów i norm ochrony środowiska.
Raport stanowić będzie załącznik do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia.
Należy przy tym pamiętać, że jego celem jest udzielenie wyczerpującej odpowiedzi
o możliwościach realizacji rozważanego przedsięwzięcia w rozpatrywanej lokalizacji.
W przypadku stwierdzenia takiej możliwości sformułowane będą warunki z zakresu ochrony
środowiska do uwzględnienia w projekcie budowlanym na etapie realizacji i eksploatacji
przedsięwzięcia.
Jak wynika z dokumentu opracowanego przez MRR, na podstawie wymagań UE, „Wytyczne
w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć
współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych” zalecane jest,

aby na kolejnych, bardziej zaawansowanych etapach procedury administracyjnej realizacji

inwestycji, raport o oddziaływaniu inwestycji na środowisko był wykonywany ponownie.
Niniejszy Raport obejmuje pełny zakres, jaki jest wymagany przy sporządzaniu tego typu
dokumentów, określonych zapisem art. 66 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko. Zakres opracowywanego raportu został potwierdzony i dodatkowo
sprecyzowany w postanowieniu Prezydenta Miasta Poznania z dnia 16 lipca 2008 r. znak
OS.V/7684-117/08 - załącznik 1.1 do raportu.
1.5. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA RAPORTU
Merytoryczną podstawę opracowania raportu stanowi art. 66, rozdział 2, dział V Ustawy
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Natomiast formalną podstawą wykonania korekty niniejszego raportu jest umowa o dzieło
nr GKM.VII/3420-115/Fn/5858/2009 zawarta w dniu 12.11.2009 r. pomiędzy Miastem Poznań
reprezentowanym przez Zastępcę Prezydenta Miasta Poznania Panem Mirosławem
Kruszyńskim, a Małopolskim Biurem Konsultingowo-Marketingowym – ochrona środowiska
s.c. reprezentowanym przez Pana Konrada Pawła Turzańskiego.
Korekta raportu została wykonana po wniesieniu uwag Zamawiającego oraz urzędów
administracji państwowej opiniujących zakres merytoryczny raportu, zgodnie z art. 70 i 78
ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, mianowicie:
1. Urząd Miasta Poznania – Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej,
Wydział Ochrony Środowiska,
2. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Poznaniu,
3. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Poznaniu.

1.6. AUTORZY RAPORTU
Niniejsza dokumentacja została opracowana przez zespół następujących ekspertów:
mgr inż. Michał Basiak

mgr inż. Mariusz Duszczyk
mgr inż. Lech Kotkowski
mgr Agata Komorowska
mgr inż. Piotr Milc
dr Tomasz Nowicki
mgr inż. Anna Ogrodowczyk
mgr Anita Witkowska
Natomiast korekta niniejszego raportu wykonana w grudniu 2009 r., przez Zespół:
dr Konrad Paweł Turzański – kierownik zespołu

mgr inż. Stanisław Gastoł
mgr inż. Mariusz Krawczyk
mgr inż. Jerzy Osiejko
mgr inż. Iwona Sermak
mgr inż. Barbara Świder
mgr inż. Leszek Wroński

2. WYKORZYSTANE MATERIAŁY
2.1. AKTY PRAWNE
1. Dyrektywa 2000/76/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r.

w sprawie spalania odpadów,
2. Dyrektywa 2008/98/WE, Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 listopada 2008 r.
w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy,
3. Dyrektywa 99/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 kwietnia 1999 r.
w sprawie składowania odpadów,
4. Dyrektywa 2008/1/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 stycznia 2008 r.
w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli,
5. Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego
ptactwa,
6. Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory,
7. Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r.
w sprawie oceny i zarządzania hałasem w środowisku,
8. Dyrektywa 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r.
w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe
na rynku wewnętrznym energii oraz zmieniająca dyrektywę 92/42/EWG,
9. Dyrektywa 2000/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 maja 2000r.
w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do emisji
hałasu do środowiska przez urządzenia używane na zewnątrz pomieszczeń,
10. Dyrektywa 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (zm.
1882/2003/WE, 2004/12/WE, 2005/20/WE),
11. Zalecenia Komisji Wspólnot Europejskich 2003/613/EC w sprawie wytycznych
dotyczących zmodyfikowanych przejściowych metod obliczeniowych dla hałasu
przemysłowego, lotniczego, ruchu kołowego oraz ruchu szynowego oraz danych
o emisji.
12. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. 2008 Nr 25,
13. Ustawa z dnia 3 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008, Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.);
14. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (t.j. Dz. U. 2007, Nr 39 poz. 251
z późn. zm.);
15. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz. U. 2003, Nr 80, poz. 717 z późn. zm.);
16. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U.
2001, Nr 63, poz. 638 z późn. zm.);
17. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
(tekst jedn. Dz. U. 2005, Nr 180, poz. 1495 z późn. zm.);
18. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. 2006, Nr 89,
poz. 625 z późn. zm. );
19. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U.
Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.);
20. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019
z późn. zm.);
21. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U z 2006 r. nr 156, poz. 1118
z późn. zm.);

22. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr
228, poz. 1947 z późn. zm.);
23. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody (Dz. U. 2004, Nr 92, poz.880
z późn. zm.);
24. Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich
naprawie (Dz. U. 2007, Nr 75 poz. 493 z późn. zm.);
25. Rozporządzenie Ministra Środowiska dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U 2007, Nr 120 poz. 826);
26. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 w sprawie zasadniczych
wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji
hałasu do środowiska (Dz.U.2005, Nr. 263 poz.2202 z późn. zm.);
27. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków,
w których uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne (Dz. U. 2004, Nr 128,
poz. 1347);
28. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków,
jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 r. Nr 137,
29. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie
dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. 2009, Nr 5, poz. 31);
30. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów
niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2008, Nr 47, poz. 281);
31. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości
odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2003, Nr 1, poz. 12);
32. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań
w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej
wody (Dz. U. 2008, Nr 206, poz. 1291);
33. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów
instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych
elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz. U.2002, Nr 122,
poz. 1055);
34. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia
raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. 2004, Nr 257, poz. 2573; z późn. zm.);
35. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu
odpadów (Dz. U. 2001, Nr 112, poz. 1206);
36. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów
dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. Nr 30, poz. 213)
37. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań
dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów (Dz. U.
2002,. Nr 37, poz. 339), zmienione rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2003 r. (Dz. U. 2004, Nr 1, poz. 2);
38. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
31 października 2003 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rodzajów odpadów
innych niż niebezpieczne oraz rodzajów instalacji i urządzeń, w których dopuszcza
się ich termiczne przekształcanie (Dz. U. 2003, Nr 192, poz. 1877);
39. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie
informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa
i ochrony zdrowia (Dz. U. 2003, Nr 120 poz. 1126);
40. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości
odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12).
41. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie
standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. 2005, Nr 260, poz. 2181).

42. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie

kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku
odpadów danego typu (Dz. U. 2005, Nr 186 poz. 1553), zmienione Rozporządzeniem
Ministra Gospodarki z dn. 12 czerwca 2007 r. (Dz. U. 2007, Nr 121, poz. 832)
43. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 listopada 2008 w sprawie
szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej
z termicznego przekształcania odpadów komunalnych jako energii z odnawialnego
źródła energii.
44. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków
dziko występujących zwierząt objętych ochroną. (Dz.U. 2004 nr 220 poz. 2237).
45. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie
wyznaczenia obszarów Natura 2000. (Dz.U. 2005 nr 94 poz. 795).
46. Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 września
1998 r. w sprawie ustalenia geotechnicznych warunków posadowienia obiektów
budowlanych.
47. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 października 2005 r. w sprawie
szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać dokumentację
hydrogeologiczne i geologiczno – inżynierskie
48. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie projektu
prac geologicznych.
49. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 30 października 2003 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów
sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. z 2003 r. nr 192, poz. 1883)
2.2. POLSKIE NORMY
1. PN-N-01341:2000 / Ap.1 2001 Hałas środowiskowy. Metody pomiaru i oceny hałasu

przemysłowego
2. PN-ISO 1996-1:1999 Akustyka - Opis i pomiary hałasu środowiskowego –
Podstawowe wielkości i procedury
3. PN-ISO 1996-2:1999 / A1:2002 Akustyka - Opis i pomiary hałasu środowiskowego –
Zbieranie danych dotyczących sposobu zagospodarowania terenu
4. PN-ISO 1996-3:1999 Akustyka - Opis i pomiary hałasu środowiskowego – Wytyczne
dotyczące dopuszczalnych poziomów hałasu
5. PN-B-02151:1987 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń
w budynkach
6. PN-EN 61000-6-3:2008 Kompatybilność elektromagnetyczna (EMC) - Część 6-3:
Normy ogólne - Norma emisji w środowiskach: mieszkalnym, handlowym i lekko
uprzemysłowionym
7. PN-EN 61000-6-4:2008 Kompatybilność elektromagnetyczna (EMC) - Część 6-4:
Normy ogólne - Norma emisji w środowiskach przemysłowych
2.3. LITERATURA
1. Instrukcja ITB Nr 338 - Metoda określania emisji i imisji hałasu przemysłowego

w środowisku oraz program komputerowy HPZ_95_ITB.
2. Reference Document on Best Available Techniques for Waste Incineration, August
2006.
3. Reference Document on Best Available Techniques for the Waste Treatments Industries
August 2006,

4. Żuchowicz-Wodnikowska, Emisja i propagacja hałasu przemysłowego w środowisku

zewnętrznym, Prace naukowe ITB - monografia, Warszawa 1988
5. Metody pomiarów hałasu zewnętrznego w środowisku, PIOŚ Biblioteka monitoringu
środowiska, 1996
6. Grochowalski A., „Dioksyny w spalinach ze spalarni oraz w żywności” w: materiały II
Międzynarodowej Konferencji Termiczne przekształcanie odpadów – za i przeciw”;
Abrys, Poznań 2006.
7. Lenart W., Stoczkiewicz M., Szcześniak E. „Merytoryczne i społeczne źródła procesów
OOŚ. Udział społeczeństwa w decyzjach ekologicznych.” Biblioteka problemów ocen
środowiskowych. Ekokonsult. Gdańsk 2002.
8. Olędzka - Koprowska E., Spalanie odpadów w odbiorze społecznym. Przygotowanie
lokalnej społeczności do pozytywnego odbioru tzw. trudnej inwestycji. w: Materiały XI
Wielkopolskiego Forum Ekologicznego, Abrys, Poznań, 2006.
9. Pająk T., Termiczna utylizacja odpadów komunalnych. Przegląd komunalny 3 (78),
1998
10. Pająk T. Wielgosiński G.: Spalanie odpadów – korzyści i zagrożenia. Praca zbiorowa
pod redakcją Romana Zarzyckiego, Polska Akademia Nauk Oddział w Łodzi, 2001
11. Sieja L., Pająk T.; „Termiczne przekształcanie odpadów jako niezbędny element
systemu gospodarki odpadami komunalnymi dla dużych aglomeracji miejskich –
podstawowe uwarunkowania.”; w: materiały II Międzynarodowej Konferencji Termiczne
przekształcanie odpadów – za i przeciw”; Abrys, Poznań 2006.
12. Kowalski M., Lesiński G.: „Poznajemy nietoperze”. OTON, Warszawa 2000.
13. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny.
Ministerstwo Środowiska
14. Beker C., Sienkiewicz A. 2009. „Ocena stanu zagrożenia środowiska leśnego Puszczy
Zielonka przez zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego” , Sylwan 153(7): 451-
456.
15. J. Kondracki. Geografia Polski. Mezoregiony fizjograficzno-geograficzne.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
2.4. DOKUMENTY ŹRÓDŁOWE
1. Studium Wykonalności dla Projektu „System gospodarki odpadami dla Miasta

Poznania”. Socotec Polska, Warszawa 2008 r.
2. Koncepcja programowo-przestrzenna budowy Instalacji Termicznego Przekształcania
Frakcji Resztkowej Odpadów Komunalnych (ITPOK) z odzyskiem energii w Poznaniu
wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Socotec Polska, Warszawa 2008 r.
3. Standardowy Formularz Danych dla Obszaru Natura 2000 „Fortyfikacje w Poznaniu”
4. Informacje uzyskane od pracowników EKO-ZEC
5. Przestrzenny rozkład ruchu dla stanu istniejącego i docelowego dla obszaru
planowanej lokalizacji spalarni Karolin. ZDM Poznań, Miasto Poznań. Poznań, 2009
6. Transport odpadów do spalarni. UM Poznań, Poznań, 2009.
7. Mapa geośrodowiskowa Polski w skali 1 : 50 000, arkusz Poznań (471) wraz
z objaśnieniami (PIG, Warszawa 2005).
8. Baza danych geologiczno – inżynierskich wraz z opracowaniem atlasu geologiczno –
inżynierskiego Poznania. 2007
9. Dodatek do dokumentacji hydrogeologicznej określającej warunki hydrogeologiczne
wraz z wytycznymi dotyczącymi monitoringu lokalnego środowiska wód podziemnych
na terenie stacji paliw Neste A24 w poznaniu ul. Bałtycka-Gdyńska. 2007
10. Dokumentacja geologiczna określająca warunki hydrogeologiczne oraz warunki
geologiczno-inżynierskie w rejonie projektowanej stacji paliw Neste A24. 2007

11.Dokumentacja geologiczna określająca warunki geologiczno-inżynierskie oraz warunki

hydrogeologiczne z projektem prac geologicznych dla potrzeb monitoringu lokalnego w
rejonie projektowanej stacji paliw płynnych Orlen. 2003
12. Dokumentacja geologiczno-inżynierska określająca warunki geologiczno-inżynierskie
w rejonie projektowanego magazynu metanolu w Poznaniu ul. Gdyńska 47. 1997
13. Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2007-2010, z uwzględnieniem perspektywy na
lata 2011-2014.
14. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (KPGO).
15. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko – uszczegółowienie Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko; opracowanie MRR.
16. Plan Gospodarki Odpadami dla Miasta Poznania. Poznań 2007.
17. Opracowania i materiały publikowane przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony
Środowiska w Poznaniu – raporty i informacje o stanie środowiska.

3. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – ANALIZA OPCJI
W niniejszym dokumencie przedstawiono najważniejsze elementy analizy opcji realizacji

inwestycji. Pełna analiza opcji jest zawarta w Studium Wykonalności dla Projektu „System
gospodarki odpadami dla Miasta Poznania” opracowanym przez Socotec Polska.
Celem nadrzędnym analizy opcji jest wskazanie optymalnego, kompleksowego rozwiązania
technologicznego i lokalizacyjnego dla systemu gospodarki odpadami dla miasta Poznania.
Stąd też analizy wyboru opcji dokonano na poziomie całego systemu gospodarki odpadami,
uwzględniając uwarunkowania konkretnej lokalizacji poszczególnych instalacji i obiektów
wchodzących w jego skład.
3.1. ZAKRES ANALIZY ROZWIĄZAŃ TECHNOLOGICZNYCH

I LOKALIZACYJNYCH DLA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.
Zakres analizy obejmuje zarówno system gromadzenia odpadów, jak i technologię ich
przetwarzania i unieszkodliwiania w aspekcie obecnie obowiązujących przepisów prawnych,
a także wymagań wynikających ze zmian tych przepisów w wyniku dostosowywania do
prawodawstwa Unii Europejskiej. Rozpatrywane warianty oceniono i porównano
w następującym zakresie:
 zgodności z obowiązującymi krajowymi i unijnymi przepisami prawnymi w zakresie
gospodarki odpadami;
 zgodności z zapisami Kpgo 2010;
 spełniania obowiązujących, jak również i przewidywanych do wprowadzenia
w przyszłości przepisów prawodawstwa Polskiego i Unijnego w zakresie gospodarki
odpadami;
 zgodności z założeniami Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” na
lata 2007-2013;
 listy indykatywnej projektów priorytetowych i kryteriami wyboru projektów;
 wymagań dotyczących efektów technologicznych w odniesieniu do lokalnych
uwarunkowań;
 możliwości wykorzystania i zagospodarowania odpadów z procesów odzysku
i unieszkodliwiania odpadów (minimalizacja odpadów balastowych do składowania);
 kosztów niezbędnych do poniesienia na realizację zadań inwestycyjnych;
 kosztów niezbędnych do ponoszenia eksploatacyjnych poszczególnych wariantów.
Każdy z opisanych i poddanych ocenie wariantów spełnia założenia wynikające z analizy

potrzeb na instalacje i ich przepustowość. Podejście takie umożliwiło autorom raportu
bezpośrednie porównywanie analizowanych rozwiązań bez dodatkowych uwarunkowań.
Różnice w założeniach technologicznych poszczególnych wariantów przekładają się
w sposób jasny na policzalne, a zatem i porównywalne ilościowo parametry takie jak:
 ilość i rodzaj odpadów procesowych oraz innych emisji,
 stopień zmniejszenia ilości odpadów przeznaczanych do składowania,
 efekt odzysku materiałowego i/lub energetycznego,
 energochłonność i zapotrzebowanie innych mediów.
Przy wyborze opcji zostały wzięte pod uwagę rozwiązania najbardziej prawdopodobne dla
regionu z punktu widzenia akceptowalności społecznej.
Biorąc pod uwagę znaczenie redukcji ilości odpadów ulegających biodegradacji, pod
względem technologicznym zostały rozpatrzone dwie główne metody unieszkodliwiania
odpadów: mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów oraz metoda termicznego
unieszkodliwiania odpadów z odzyskiem energii w skojarzeniu.

Analizę oparto także na tzw. „analizie utraconych korzyści”, w przypadku niepodjęcia decyzji
o realizacji przedsięwzięcia.
Rozważaniu poddano następujące opcje:
A. Opcja bezinwestycyjna - Opcja 0 „status quo”

Opcja 0 „status quo” – rozumiana jako rozwiązanie zakładające zachowanie
obecnie funkcjonującego systemu gospodarki odpadami, bez jakichkolwiek nowych
inwestycji i bez dalszego rozwoju systemu – nazwane wariantem bezinwestycyjnym.
B. Opcje inwestycyjne – Opcja 1, Opcja 2 oraz Opcja 3
Opcja 1 - całościowe rozwiązanie zaproponowane przez Zamawiającego, oparte na

złożonym systemie mechaniczno-biologicznego przekształcania odpadów
ze stabilizacją beztlenową i termicznym przetwarzaniem wyprodukowanego paliwa
alternatywnego.
Opcja 2 - alternatywne całościowe rozwiązanie uwzględniające rozbudowanie
istniejącego systemu z jednoczesnym zastosowaniem instalacji do beztlenowego
przekształcania frakcji ulegającej biodegradacji ze zmieszanych odpadów
komunalnych wraz z instalacją do termicznego przekształcania frakcji energetycznej
z odpadów komunalnych.
Opcja 3 - alternatywne całościowe rozwiązanie uwzględniające rozbudowanie
istniejącego systemu z jednoczesnym zastosowaniem instalacji do termicznego
przekształcania frakcji resztkowej zmieszanych odpadów komunalnych.
Dla analizy rozpatrywanych wariantów przyjęto, że obiekty będące własnością firm

prywatnych nie będą integrowane instytucjonalnie z planowanym systemem gospodarki
odpadami.
W przypadku opcji inwestycyjnych – opcji 1, 2 i 3 przyjęto, że będzie ona dotyczyć

następujących zagadnień:
A. Analiza wstępna – alternatywne rozwiązania technologiczne dla termicznego
i mechaniczno-biologicznego przekształcania odpadów:
a. technologia termicznego przekształcania odpadów - do rozważań przyjęto
cztery różne propozycje rozwiązań technologicznych termicznego
przekształcania odpadów;
b. technologia mechaniczno-biologicznego przekształcania odpadów
– do rozważań przyjęto metody tlenowe i beztlenowe przekształcania
odpadów.
B. Analiza podstawowa – analiza wskazanych powyżej opcji technologicznych
zagospodarowania niesegregowanych odpadów komunalnych.
C. Analiza zapotrzebowania na energię wytwarzaną w procesach
unieszkodliwiania odpadów i możliwości jej zbytu.
W analizie wstępnej, w związku ze wskazaniami Wnioskodawcy odnośnie potrzeby

unieszkodliwiania osadów ściekowych z oczyszczalni ścieków, dokonano także analizy
możliwości ich współspalania w instalacji termicznego przekształcania odpadów
komunalnych.
3.2. ANALIZA TECHNOLOGI PRZETWARZANIA ODPADÓW

Analizie wstępnej poddane zostały dwie następujące technologie przetwarzania odpadów:
 termiczne przekształcanie odpadów,
 mechaniczno – biologiczne przekształcanie odpadów (MBT).

Dla każdej z ww. technologii istnieją różne rozwiązania. Dla technologii termicznego
przekształcania odpadów do rozważań przyjęto cztery różne propozycje rozwiązań wraz
z omówieniem możliwości współspalania osadów ściekowych. W technologii mechaniczno –
biologicznego przekształcania porównane zostały metody beztlenowe i tlenowe. W analizie
wstępnej oceniono poszczególne rozwiązania zarówno pod względem spełnienia
standardów środowiskowych, jak i spełnienia standardów najlepszych dostępnych technik.
Wynikiem przeprowadzonej analizy jest wybór konkretnych rozwiązań, optymalnych dla
planowanego systemu gospodarki odpadami na terenie Poznania. Zarekomendowane
rozwiązania następnie zostały poddane analizie podstawowej.
3.2.1. PRZEGLĄD TECHNOLOGII DO TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA

ODPADÓW POD KĄTEM OCENY WPŁYWU NA ŚRODOWISKO
Jednym z etapów procedury oceny oddziaływania na środowisko jest stwierdzenie, w jaki

sposób dana instalacja może wpływać na środowisko oraz jakie korzyści czy zagrożenia
mogą wynikać z jej realizacji.
W poniżej przedstawionej analizie omówiono pod kątem oddziaływania na środowisko cztery
technologie termicznego przekształcania odpadów komunalnych i frakcji energetycznej
z odpadów.
Do technologii tych należą:
 technologia termicznego przekształcania odpadów w piecach rusztowych,
 technologia termicznego przekształcania odpadów w kotłach fluidalnych,
 technologia termicznego przekształcania odpadów z wykorzystaniem procesu pirolizy,
 technologia termicznego przekształcania odpadów z wykorzystaniem procesu
zgazowania.
W poniższej tabeli przedstawiono zestawienie metod termicznej obróbki odpadów

stosowanych do nieprzerobionych odpadów komunalnych oraz RDF.
Tabela 3.1. Zestawienie technologii termicznej obróbki odpadów stosowanych do

odpadów komunalnych
Nieprzerobione odpady Wstępnie obrobione odpady
Technologia
komunalne komunalne i RDF
Ruszt przesuwno-zwrotny Szeroko stosowany Szeroko stosowany
Ruszt ruchomy (taśmowy) Stosowany Stosowany
Ruszt wahadłowy Stosowany Stosowany
Ruszt walcowy Stosowany Szeroko stosowany
Ruszt chłodzony wodą Stosowany Stosowany
Ruszt plus piec obrotowy Stosowany Zwykle niestosowany
Piec obrotowy Zwykle niestosowany Stosowany
Piec obrotowy chłodzony wodą Zwykle niestosowany Stosowany
Piec statyczny trzonowy Zwykle niestosowany Zwykle niestosowany
Piec statyczny Zwykle niestosowany Zwykle niestosowany
Pęcherzowe złoże fluidalne Rzadko stosowany Stosowany
Cyrkulacyjne złoże fluidalne Rzadko stosowany Stosowany
Rotacyjne złoże fluidalne Rzadko stosowany Stosowany
Pyroliza Rzadko stosowany Rzadko stosowany
Zgazowanie Rzadko stosowany Rzadko stosowany
Źródło: BREF

3.2.1.1. Technologia termicznego przekształcania odpadów w piecach

rusztowych
Do termicznego przekształcania odpadów komunalnych najbardziej rozpowszechnioną

technologią jest wykorzystywanie instalacji z paleniskami rusztowymi. Jest to obecnie
najchętniej i najczęściej stosowane rozwiązanie w krajach UE. Według BREF – w Europie
około 90% instalacji przeznaczonych do obróbki odpadów komunalnych wyposażone jest
w ruszt. Technologia rusztowa jest technologią najbardziej dojrzałą, o znanych parametrach
ekonomicznych budowy i eksploatacji, umożliwia przekształcanie wszystkich rodzajów
stałych odpadów komunalnych, jak również na zasadzie współspalania m.in. odwodnionych
osadów ściekowych.
System spalania na ruszcie zwykle składa się z następujących elementów:
 układ podawania odpadów (zasilanie),
 ruszt paleniskowy,
 układ usuwania popiołów dennych,
 system podawania powietrza do spalania,
 komora spalania,
 palniki wspomagające.
Podawanie odpadów.
Wyładunek odpadów następuje do bunkra w hali bunkra lub poprzez drzwi wyładowcze.
Następnie podawane są do śluzy podawczej przy pomocy suwnicy, dalej podawane są do
pieca poprzez rampę hydrauliczną lub inny system transportujący. Ruszt przesuwa odpady
poprzez poszczególne strefy komory spalania. Lej zasypowy jest stosowany do ciągłego
podawania odpadów. Napełniany jest on partiami przy pomocy suwnicy i chwytaka. Systemy
rusztowe pozwalają na spalanie odpadów bez potrzeby ich wstępnego przygotowania.
Ograniczenia pod względem rozmiarów gabarytowych odpadów kierowanych do spalania
wynikają właściwie tylko z gabarytów leja dozowania odpadów na ruszt. W celu ujednolicenia
wartości opałowej odpadów prowadzi się proces homogenizowania odpadów w obszarze
bunkra odpadów, przy pomocy chwytaka łupinowego suwnicy, co jest typowym zabiegiem
wykonywanym przez operatora suwnicy. W rusztowych systemach spalania odpady na ruszt
dozowane są właściwie porcjami. Jeżeli dostarczane odpady nie podlegają obróbce
wstępnej, są zazwyczaj bardzo heterogeniczne, zarówno, jeśli chodzi
o rozmiary jak i charakter. Lej załadowczy skonstruowany jest w ten sposób, aby odpady
gabarytowe przeszły przez niego, oraz aby nie tworzyły się mostki i nie następowała
blokada. Tworzenie się blokad może powodować, iż zasilanie odpadami jest
nierównomierne, a powietrze dostaje się do pieca w sposób niekontrolowany.
Typy rusztów.
Ruszty muszą spełniać określone wymagania dotyczące sposobu dostarczania powietrza
pierwotnego pod ruszt, możliwości jego dodatkowego chłodzenia (wodą, gdy kaloryczność
odpadów jest wysoka i chłodzenie powietrzem jest niewystarczające), szybkości
przemieszczania się, jak i mieszania odpadów. Czas przebywania odpadów na ruszcie
wynosi zwykle nie więcej niż 60 minut.
Najbardziej rozpowszechnionym rozwiązaniem stosowanym do spalania zmieszanych
odpadów komunalnych jest ruszt posuwisto-zwrotny ze względu na jego niezawodność
i bardzo dobre parametry techniczne. Jakość wypalenia odpadów jest bardzo wysoka. Ruszt
posuwisto-zwrotny składa się z ułożonych schodkowo rusztowin w sekcjach rozpiętych na
szerokość pieca. Odpowiednie ruchy rusztowin zapewniają wymagany poziom wymieszania

odpadów oraz oczyszczanie szczelin doprowadzających powietrze do procesu spalania

(powietrze pierwotne, które spełnia także role czynnika chłodzącego ruszt). Występuje wiele
odmian tego typu rusztów z dodatkowo poruszającymi się sekcjami i innymi kombinacjami
(np.: forward feed grate – rusztowiny tworzą szereg stopni, które oscylują poziomo
i przesuwają odpady w kierunku systemu odżużlania; reverse feed grate – rusztowiny
oscylują w kierunku przeciwnym do przesuwu odpadów). W każdym przypadku jednak musi
być zapewnione właściwe podawanie powietrza do spalania, odpowiednia prędkość
przesuwu odpadów na ruszcie, odpowiednie wstrząsanie i przemieszanie odpadów na
ruszcie.
Rzadziej w spalarniach odpadów komunalnych stosowany jest ruszt walcowy. Ruszt walcowy
składa się natomiast z kilku (najczęściej 5-6) walców, pochylonych do poziomu pod pewnym
kątem (np.: 20). Poszczególne walce działają niezależnie pod względem prędkości
obrotowej, a więc i posuwu odpadów na ruszcie. Takie rozwiązanie umożliwia stosunkowo
prostą i niezawodną regulację procesu spalania w poszczególnych strefach (dopływ
powietrza, prędkość przesuwu).
Ze względu na ograniczoną możliwość mieszania (wstrząsania) odpadów, w nowoczesnych
spalarniach rzadko stosuje się natomiast ruszty ruchome, taśmowe (odpady są mieszane
jedynie przy przejściu z jednej taśmy na drugą).
Ruszty (niezależnie od konstrukcji) najczęściej są chłodzone powietrzem, choć stosuje się
też ruszty chłodzone wodą (lub inną cieczą). Przepływ medium chłodzącego odbywa się od
stref chłodniejszych do stopniowo coraz gorętszych, aby zmaksymalizować wymianę ciepła.
Chłodzenie wodą stosuje się najczęściej, jeżeli wartość opałowa odpadów jest wyższa
np. ponad 12 – 15 MJ/kg dla odpadów komunalnych. Konstrukcja systemów chłodzenia
wodą jest nieco bardziej złożona niż w przypadku zastosowania powietrza. Dodatek wody
chłodzącej pozwala w sposób bardziej niezależny od podawania powietrza pierwotnego
regulować temperaturę rusztu oraz miejscową temperaturę spalania. To z kolei
pozwala zoptymalizować temperaturę i podawanie powietrza (tlenu)
w sposób odpowiadający specyficznym wymaganiom spalania na ruszcie, a w ten sposób –
poprawiać jakość procesu spalania. Większy zakres regulacji (kontroli) temperatury rusztu
pozwala spalać odpady z wyższą wartością kaloryczną bez występujących w takim
przypadku zwykle większych problemów eksploatacyjnych oraz konserwacyjnych.
Komora paleniskowa.
Proces spalania odbywa się powyżej rusztu w komorze zwanej komorą paleniskową. Jako
całość komora paleniskowa składa się z rusztu usytuowanego w jej dolnej części,
chłodzonych i niechłodzonych bocznych ścian pieca oraz stropu górnego. Gazy generowane
przy spalaniu odpadów komunalnych mają dużą lotność, dlatego sam proces spalania
odbywa się ponad rusztem, a tylko niewielka jego część na samym ruszcie.
Przy projektowaniu komory paleniskowej zwraca się szczególną uwagę na następujące
aspekty:
 kształt, rozmiar i dopuszczalne obciążenie cieplne rusztu - decydują o wielkości przekroju
komory paleniskowej,
 wysoką turbulencję spalin - efektywne wymieszanie spalin jest istotne dla dobrego ich
dopalenia,
 wystarczającą objętość dla zapewnienia wymaganego czasu przebywania spalin
w gorącej części pieca, o temperaturze tak dobranej, aby, przez co najmniej 2 sec. nie
spadła poniżej 850C,
 częściowe schładzanie spalin, aby uniknąć osadzania się gorącego, rozmiękłego lotnego
popiołu na powierzchniach ogrzewalnych kotła; temperatura spalin nie może przekroczyć
górnego limitu przy wyjściu z komory paleniskowej.
Konstrukcja komory paleniskowej związana jest zwykle z typem rusztu i wymaga przy
projektowaniu uwzględnienia pewnych kompromisów, jako że wymagania procesowe
zmieniają się wraz z charakterystyką odpadów. Dostawcy posiadają własne kombinacje

rusztu i komory paleniskowej, których konstrukcja uwarunkowana jest osiągnięciem

określonych parametrów właściwych dla ich systemów oraz opiera się na ich indywidualnych
doświadczeniach - know-how. Zgodnie z BREF Europejscy operatorzy nie stwierdzili
zasadniczych korzyści lub wad związanych z różnymi konstrukcjami komory paleniskowej.
Rozróżnia się trzy różne układy komory paleniskowej zależne od kierunku przepływu spalin
w stosunku do strumienia odpadów na ruszcie: współprądowy, przeciwprądowy i środkowy
(pośredni).
Współprądowy układ komory paleniskowej - powietrze pierwotne kierowane jest
współprądowo względem kierunku przesuwu odpadów na ruszcie, tak, więc wylot spalin
znajduje się przy końcu rusztu. W tym układzie następuje wymiana stosunkowo niewielkiej
ilości energii pomiędzy spalinami oraz odpadami na ruszcie. Zaletą tego rozwiązania jest, że
spaliny mają najdłuższy czas przebywania w obszarze zapłonu oraz że muszą przejść przez
obszar maksymalnej temperatury. Przy niskich wartościach opałowych powietrze pierwotne
musi być wstępnie podgrzane, aby ułatwić zapłon odpadów.
Przeciwprądowy układ komory paleniskowej - powietrze pierwotne i odpady na ruszcie
przemieszczają się w przeciwnych kierunkach., tak, więc wylot spalin znajduje się przy
początku rusztu. Gorące spaliny ułatwiają podsuszenie i zapłon odpadów. W układzie tym
należy jednak zwrócić uwagę, aby z pieca nie wydostawały się niedopalone gazy. Dlatego
też, w układzie tym wymaga się większej ilości powietrza wtórnego lub górnego.
Środkowy (centralnym) układ komory paleniskowej – rozwiązanie pośrednie w stosunku do
dwóch wymienionych powyżej. Charakterystyka odpadów komunalnych zmienia się, bowiem
znacznie w czasie, stąd układ centralny komory paleniskowej stanowi kompromis
pozwalający na zasilanie odpadami o szerokim zakresie wartości opałowej. Należy zapewnić
dobre wymieszanie wszystkich częściowych strumieni spalin poprzez odpowiednie profile
i kierownice i/lub wtrysk powietrza wtórnego. W układzie tym wylot spalin znajduje się nad
środkową częścią rusztu.
Technologia termicznego przekształcania odpadów w piecach rusztowych:
Silne strony:
 zastosowanie urządzeń zapewniających wydajny system oczyszczania spalin
redukujący poziom emisji do zgodnego z wymaganiami dyrektywy w sprawie spalania
odpadów lub znacznie poniżej dopuszczalnego poziomu emisji,
 powstają niewielkie ilości odpadów stałych do składowania (do 5% masy
dostarczanych odpadów), przy zastosowaniu procesu immobilizacji (chemicznej
stabilizacji) możliwość składowania na składowisku odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne,
 odzysk metali żelaznych i nieżelaznych,
 odzysk znacznej większości żużla (95%), który po rozdrobnieniu
i frakcjonowaniu może być wykorzystany w budownictwie, a nieskładowany,
 może być bezściekowe (przy zastosowaniu pół-suchego bądź suchego systemu
oczyszczania spalin),
 minimalizacja oddziaływania substancji złowonnych poprzez zasysanie odorów
i podawanie ich do instalacji w formie powietrza pierwotnego,
 bezpieczne warunki pracy, duża automatyka procesów (bezawaryjność),
zweryfikowana i bezpieczna technologia,
 zapewniona redukcja objętości wprowadzanych odpadów >90%,
 możliwość zagospodarowania dużych ilości odpadów, co stanowi rozwiązanie
problemów obecnych systemów gospodarki odpadami, przy kończącej się
pojemności składowisk i uwarunkowaniach limitujących składowanie określonych
typów odpadów,

 nie wymaga dostarczania energii (z wyjątkiem rozruchu), a zatem umożliwia

ograniczenie zużywania zasobów surowców energetycznych.
Słabe strony:
 znaczny strumień spalin do oczyszczenia, zawierających m.in. NO x, dioksyny, furany
i metale ciężkie. W celu redukcji NO x trzeba np. dokonać recyrkulacji i dopalenia
spalin.
Podsumowanie możliwości zastosowania technologii rusztowej.
Technologia oparta na spalaniu odpadów komunalnych w piecu rusztowym (w różnych

możliwych konfiguracjach rusztu i komory spalania) jest najbardziej sprawdzoną i najczęściej
stosowaną w Europie. Stąd też w ramach niniejszego opracowania, została ona
zarekomendowana do zastosowania w ITPOK.
3.2.1.2. Technologia termicznego przekształcania odpadów w kotłach

fluidalnych
Termiczne piece fluidalne stosowane są głównie do spalania homogenicznych

(jednorodnych) paliw. Wśród nich są: węgiel kamienny, węgiel brunatny, osady ściekowe
i biomasa (np. drewno). Spalarnie oparte na złożu fluidalnym są najczęściej zaprojektowane
do spopielania rozdrobnionych i wstępnie przygotowanych odpadów np. RDF lub osadów
ściekowych.
Piec fluidalny to wyłożona wykładziną ogniotrwałą komora spalania w formie pionowego
cylindra. Na dole cylindra znajduje się złoże materiału inertnego (np. piasek lub popiół),
leżącego na ruszcie lub rozdzielaczu powietrznym. Złoże inertne ulega fluidyzacji przy
pomocy powietrza.
Odpady do spalania są podawane w sposób ciągły do złoża piaskowego od góry lub z boku.
Odpady są podawane do reaktora przez pompę lub podajnik ślimakowy. Podgrzane wstępnie
powietrze jest wprowadzane do komory spalania poprzez otwory w płycie dennej, tworzącej
złoże fluidalne z piasku znajdującego się w komorze spalania.
W złożu fluidalnym zachodzi suszenie, odgazowanie (wydzielenie części lotnych), zapłon
oraz spalanie. Temperatura w wolnej przestrzeni ponad złożem (tzw. „freeboard”) zwykle
wynosi pomiędzy 850 i 950°C. Przestrzeń ponad złożem jest zaprojektowana tak, aby
zapewnić zatrzymanie gazów w strefie spalania. W samym złożu temperatura jest niższa
i może wynosi około 650°C. Reaktor zapewnia dobre mieszanie, w konsekwencji systemy
spalania fluidalnego cechują się generalnie równomiernym rozkładem temperatur i tlenu, co
z kolei zapewnia stabilną pracę.
Przy niejednorodnych odpadach, a takich należy się spodziewać, spalanie fluidalne wymaga
procesu wstępnego przygotowania odpadów, tak, aby spełniały one wymagania odnośnie
wymiarów cząstek. Dla niektórych odpadów można to osiągnąć poprzez połączenie
selektywnej zbiórki i/lub wstępną obróbkę, np. rozdrabnianie. Niektóre typy złóż fluidalnych
(np. obrotowe złoża fluidalne) mogą przyjmować większe cząstki odpadów niż inne. Jeżeli
mamy taki przypadek odpady mogą wymagać jedynie zgrubnego rozdrobnienia. Obróbka
wstępna składa się z sortowania, kruszenia większych części inertnych oraz rozdrabniania.
Wymagane jest usunięcie metali żelaznych i nieżelaznych. Wymiary cząstek paliwa muszą
być małe, często o średnicy maksymalnej 50 mm. Jedynie w złożach obrotowych dopuszcza
się części o wymiarach 200 – 300 mm.
Stosunkowo wysoki koszt obróbki wstępnej wymaganej dla niektórych odpadów ograniczył
ekonomiczne zastosowanie tych systemów do dużych projektów.

W oparciu o prędkość gazu oraz konstrukcję dna dyszowego (dystrybutor powietrza)

wyróżnia się następujące odmiany technologii pieca fluidalnego:
 złoże fluidalne stacjonarne (lub pęcherzowe) – pracujące na ciśnieniu
atmosferycznym lub na nadciśnieniu: materiał interny jest mieszany, ale wynikający
z tego ruch cząstek stałych do góry nie jest znaczący,
 złoże fluidalne obrotowe - jest wersją złoża pęcherzowego; w tym przypadku złoże
fluidalne obraca się w komorze spalania (spopielania), skutkuje to dłuższym czasem
przetrzymania w komorze spalania,
 złoże fluidalne cyrkulacyjne: wyższe prędkości gazu w komorze spalania powodują
częściowe wynoszenie paliwa i materiału złoża, które są następnie zawracane do
komory spalania poprzez kanał recyrkulacyjny.
Proces spalania może się rozpocząć, gdy złoże fluidalne jest podgrzane, do co najmniej
temperatury zapłonu dozowanych odpadów (lub wyższej, jeżeli wymagają tego przepisy).
Osiąga się to poprzez wstępny podgrzew powietrza przy pomocy palnika gazowego lub
olejowego, który pozostaje włączony do momentu, od którego spalanie (spopielanie)
zachodzi niezależnie. Odpady spadają do złoża fluidalnego, gdzie ulegają dezintegracji
poprzez abrazję oraz spalanie. Zwykle większość popiołów jest unoszona wraz z gazami
spalinowymi i wymaga wyłapania w instalacji oczyszczania spalin, aczkolwiek rzeczywista
proporcja między popiołami dennymi (usuniętymi z podstawy złoża) oraz popiołami lotnymi
zależy od rodzaju złoża fluidalnego oraz samych odpadów.
Złoże fluidalne stacjonarne (pęcherzowe).

Złoże stacjonarne lub pęcherzowe składa się z komory spalania o kształcie cylindrycznym
lub prostopadłościennym, dna dyszowego oraz palnika rozruchowego usytuowanego
poniżej.
Podgrzane wstępnie powietrze przepływa przez dno dystrybucyjne (rozdzielacz) oraz
doprowadza materiał złoża do fluidyzacji. Zależnie od przeznaczenia instalacji stosuje się
różny materiał (piasek kwarcowy, bazalt, mulit itp.) oraz różny rozmiar ziaren (około 0,5
– 3,0 mm).
Odpady mogą być podawane od góry - w głowicy pieca, z boku – urządzeniem podającym
lub wstrzyknięte bezpośrednio do złoża. W złożu odpady ulegają dezintegracji oraz
wymieszaniu z gorącym materiałem złoża. Następnie są osuszone i częściowo spopielone.
Pozostałe frakcje (lotne oraz drobne cząstki) są spopielone powyżej złoża – w tzw.
„freeboard” (wolna przestrzeń nad złożem). Pozostały popiół i pyły są usuwane razem
ze spalinami w głowicy pieca.
Piec jest wstępnie podgrzewany do temperatury roboczej zanim rozpocznie się podawanie
odpadów. W tym celu stosuje się komorę rozruchową (powietrzną) poniżej płyty
dystrybutora (dna złoża). Jest to korzystniejsze w stosunku do palnika umieszczonego nad
złożem, ponieważ ciepło jest w tym przypadku wprowadzone bezpośrednio do złoża
fluidalnego. Dodatkowy podgrzew wstępny można zrealizować poprzez lance gazowe,
które wystają ponad dnem złoża (dystrybutorem) i są zanurzone w piasku.
Odpady są dozowane, jeżeli piec osiągnie temperaturę roboczą, tj. 850°C. Podgrzew
wstępny powietrza może być wyeliminowany całkowicie, jeżeli spalane są odpady
o wysokiej wartości opałowej (np. wysuszone osady ściekowe, drewno, odpady zwierzęce).
Cyrkulacyjne złoże fluidalne.

Złoże fluidalne cyrkulacyjne jest szczególnie właściwe dla spopielania osuszonych osadów
ściekowych o wysokiej kaloryczności. Pracuje przy drobnym uziarnieniu materiału złoża
oraz przy wysokich prędkościach gazu, który usuwa większość cząstek stałych z komory
fluidalnej wraz ze spalinami. Następnie cząstki te są wyłapywane w cyklonie
współprądowym oraz zawracane do komory spalania.

Zaletą tego procesu jest fakt, że wysokie obciążenie cieplne oraz równomierny rozkład
temperatur na wysokości pieca może być osiągnięty przy małej objętości komory
reakcyjnej.
Wielkość instalacji jest zwykle większa niż przy złożach stacjonarnych oraz można
obrabiać większy zakres odpadów. Odpady są podawane z boku komory spalania oraz są
spopielane w temperaturze 850-950°C. Skraplacz fluidalny znajduje się pomiędzy
cyklonami oraz cyrkulacyjnym złożem fluidalnym i chłodzi on zawracane popioły.
Przy zastosowaniu tej metody można kontrolować ewakuację ciepła z układu.
Obrotowe złoże fluidalne.

Obrotowe złoże fluidalne jest konstrukcją złoża pęcherzowego rozwiniętą dla spalania
odpadów komunalnych. Pochylone dno dyszowe, szerokie śluzy do usuwania popiołów ze
złoża oraz ślimaki do podawania odpadów i usuwania pozostałości są charakterystycznymi
cechami tego systemu, pozwalającymi na obróbkę odpadów stałych.
Regulacja temperatury w obrębie komory spalania wyłożonej wymurówką (złoże oraz
„freeboard’) odbywa się poprzez recyrkulację spalin. Pozwala to na obróbkę odpadów
o szerokim zakresie wartości opałowej, np. współspalanie osadów i RDF.
Technologia termicznego przekształcania odpadów w kotłach fluidalnych;
Silne strony:
 powstaje mniejsza ilość NOx w spalinach (w porównaniu z piecem rusztowym),
ze względu na niskie temperatury spalania,
 umożliwia odzysk metali żelaznych i nieżelaznych,
 umożliwia odzysk żużla (jednak o 50% mniej niż w piecu rusztowym), który po
rozdrobnieniu i frakcjonowaniu może być wykorzystany w budownictwie,
oczyszczania spalin),
 minimalizacja oddziaływania substancji złowonnych poprzez zasysanie odorów
i podawanie ich do instalacji w formie powietrza pierwotnego,
 bezpieczne warunki pracy, duża automatyka procesów (bezawaryjność),
 zapewnia redukcję objętości wprowadzanych odpadów >90%,
 możliwość zagospodarowania dużych ilości odpadów, co stanowi rozwiązanie
problemów obecnych systemów gospodarki odpadami, przy kończącej się
pojemności składowisk i uwarunkowaniach limitujących składowanie określonych
typów odpadów,
 nie wymaga dostarczania energii (z wyjątkiem rozruchu), a zatem umożliwia
ograniczenie zużywania zasobów surowców energetycznych.
Słabe strony:
 znaczny strumień spalin do oczyszczenia, zawierających m.in. NOx, dioksyny, furany,
metale ciężkie,
 znaczne ilości odpadów stałych (ok. 17% masy dostarczanych odpadów)
do składowania,
 konieczność przeprowadzenia kosztownej homogenizacji odpadów
- zapotrzebowanie na energię do przygotowania (rozdrobnienia) paliwa,
 trudności z dotrzymaniem temperatury 850oC w komorze dopalania, co jest konieczne
dla spełnienia środowiskowych norm prawnych określonych Dyrektywą
w sprawie spalania odpadów,
Podsumowanie możliwości zastosowania technologii fluidalnej.

Ponieważ złoża fluidalne dla dobrego prowadzenia procesu spalania wymagają

kontrolowanego i ciągłego dozowania „paliwa” i jego specjalistycznego przygotowania
(homogenizacja) to w praktyce oznacza, iż można tę technologię wykorzystywać dla
szczególnych przypadków, tam gdzie względy ekonomiczne są uzasadnione.
Dla zmieszanych odpadów komunalnych, jak pokazano to w tabeli 3.2., stosowanie
technologii spalania w piecach fluidalnych jest stosowane Europie zdecydowanie rzadziej
niż przy zastosowaniu technologii rusztowej.
Systemy fluidalne z powodzeniem wykorzystywane są dla jednorodnych odpadów, których
przygotowanie do spalenia nie jest zbyt kosztowne np.:
 Systemy spalania ze stacjonarnym złożem fluidalnym stosowane są – już od
dłuższego czasu – do spalania szlamów przemysłowych z oczyszczania instalacji
przemysłowych, a także do spalania osadów z oczyszczalni ścieków komunalnych.
 Systemy spalania z cyrkulacyjnym złożem fluidalnym wykorzystywane
są
w instalacjach spalania stałych odpadów, odpowiednio dobrze przygotowanych
– spreparowanych do postaci tzw. paliw z odpadów (paliw zastępczych, paliw
formowanych, paliw wtórnych, RDF). Paliwa z odpadów charakteryzują się wyższą
wartością opałową i niższą wilgotnością, są bardziej homogeniczne, niż „surowe”
zmieszane odpady komunalne.
W tym zakresie dostępne rozwiązania określane są, jako „stan techniki”, co sytuuje je tylko
i wyłącznie w bardzo konkretnym obszarze zastosowań.
Spalanie w złożu fluidalnym odpadów komunalnych, jest mało rozpowszechnione w krajach

Unii Europejskiej ze względu na następujące problemy:
 trudność sterowania procesem,
 problemy związane z oczyszczaniem spalin,
 duże ilości produkowanych popiołów (popioły nienadające się do wykorzystania),
 kosztowny cykl wstępnego przygotowania odpadów do spalenia,
 zapychanie się kotła (wymagana ciągła kontrola jakości odpadów).
W związku z tym zrezygnowano z rekomendacji zastosowania technologii termicznego

przekształcania odpadów komunalnych dla Instalacji w Poznaniu.
3.2.1.3. Technologia termicznego przekształcania odpadów z wykorzystaniem

procesu zgazowania i pirolizy
Piroliza i zgazowanie stanowią alternatywne w stosunku do spalania technologie

termicznego przekształcania odpadów. Ww. technologie stosuje się do wyselekcjonowanych
strumieni odpadów oraz zwykle w mniejszej skali niż spalanie.
W trakcie procesu, poprzez odpowiednią kontrolę temperatury, ciśnienia i dostępu powietrza
w specjalnie zaprojektowanych reaktorach, oddziela się poszczególne produkty reakcji, które
także występują w konwencjonalnych spalarniach odpadów. Systemy pirolizy i zgazowania
są nierzadko sprzężone z następującym po nich procesem spalania wytworzonego gazu
syntezowego.
Zasadniczą różnicą procesów pirolizy i zagazowania w stosunku do procesu spalania jest,
iż odzyskują one raczej wartość chemiczną z odpadów, niż wartość energetyczną. Produkty
chemiczne otrzymane mogą w pewnych przypadkach być następnie
użyte, jako wsad do innych procesów. W przypadku zastosowań związanych z termicznym
przekształcaniem odpadów, na ogół stosuje się kombinację procesów pirolizy, zgazowania
i spalania, często w ramach jednej instalacji. W takim przypadku instalacje pirolizy i/lub

zgazowania odzyskują również wartość energetyczną odpadów, podobnie jak to ma miejsce

w przypadku konwencjonalnego spalania odpadów.
Procesy pirolizy i zgazowania znajdują powszechne zastosowanie w różnych gałęziach

przemysłu. Procesem zgazowania obejmuje się głównie paliwa stałe (węgiel kamienny lub
brunatny) w celu wytworzenia niskokalorycznego gazu opałowego - gazu syntezowego
wykorzystywanego w przemyśle chemicznym lub gazu wysokometanowego (po dodatkowej
metanizacji katalitycznej), który może być skierowany bezpośrednio do sieci gazociągowej.
Technologia termicznego przekształcania odpadów z wykorzystaniem procesu pirolizy

– opis.
Piroliza to (odgazowania) proces chemiczny, endotermicznego rozkładu substancji

organicznych, bogatych w węgiel, w temperaturach podwyższonych, w środowisku
całkowicie pozbawionym tlenu, bądź przy niewielkiej jego obecności.
Wszystkie odpady, które można kompostować i/lub spalać mogą być również poddawane
procesowi pirolizy. Ilość i skład produktów pirolizy zależy od składu odpadów i temperatury
procesu.
W procesie pirolizy uzyskuje się:
 fazę gazową, tzw. gaz pirolityczny, który zawiera przede wszystkim parę wodną, wodór,
metan, etan i ich homologi, wyższe węglowodory alifatyczne (C2-C4), tlenek i dwutlenek
węgla oraz inne związki gazowe jak: H2S, NH3, HCl, HF, HCN,
 fazę stałą, tzw. koks pirolityczny, substancje obojętne oraz pyły ze znaczną zawartością
metali ciężkich itp.,
 fazę płynną, którą stanowią kondensaty wodne i oleiste, składające się z mieszaniny
olejów i smół, wody oraz składników organicznych.
Produkty ciekłe są złożoną miksturą węglowodorów i wymagają dalszego przetwarzania
przed wykorzystaniem. Ilość i skład powstających produktów zależy głównie od rodzaju
i składu odpadów, górnego zakresu stosowanych temperatur oraz czasu przebywania
w reaktorze pirolitycznym. W zależności od temperatury prowadzenia procesu wyróżnia się
pirolizę niskotemperaturową (450-700°C) i wysokotemperaturową (900-1100°C).
Proces pirolizy można podzielić również na:
 pirolizę powolną (slow pyrolysis) - proces prowadzony w niskich temperaturach
z dużym uzyskiem fazy stałej,
 pirolizę szybką (fast pyrolysis) - proces optymalizowany pod kątem uzysku dużej
ilości ciekłych i gazowych produktów.
Piroliza może być prowadzona w:

 reaktorach szybowych i ze złożem fluidalnym, w których ruch masy odbywa się
pionowo,
 reaktorach obrotowych oraz piecach przepychowych i innych piecach
dwukomorowych z kontrolowanym powietrzem, w których ruch masy odbywa się
poziomo lub wsad się nie przemieszcza.
Reaktory pirolityczne mogą pracować pod ciśnieniem atmosferycznym albo pod obniżonym
lub zwiększonym ciśnieniem.
W termicznym przetwarzaniu odpadów piroliza jest wykorzystywana do:
 unieszkodliwiania odpadów z bezpośrednim spaleniem (dopaleniem) powstałego
gazu procesowego (pirolitycznego) oraz uzyskaniem mało toksycznej fazy stałej
(popiołu lub żużla albo bogatego w węgiel koksu pirolitycznego),
 wytworzenie z odpadów gazu opałowego i ewentualnie także paliwa stałego lub
płynnego, nadających się do spalania w urządzeniach energetycznych,

 wydzielenie z odpadów cennych związków chemicznych, możliwych do zastosowania
w różnych procesach przemysłowych.
Technologia termicznego przekształcania odpadów z wykorzystaniem procesu

zgazowania – opis.
Zgazowanie polega na przekształceniu w wysokich temperaturach węgla zawartego

w danym surowcu lub paliwie stałym w paliwo gazowe, składające się głównie z tlenku
i dwutlenku węgla, wodoru, metanu, azotu i pary wodnej. Proces zgazowania zachodzi
zwykle w temperaturze ok. 1200- 1400 0C.
W odróżnieniu od procesu pirolizy (odgazowania), zgazowanie odbywa się najczęściej przy
pewnym udziale tlenu (dostarczającego energię) i wody. Zgazowanie jest, więc,
podobnie jak spalanie, zachodzącym w wysokiej temperaturze procesem konwersji
termochemicznej, z tą jednak różnicą, że jej produktem nie jest ciepło, lecz gaz, który
dopiero po spaleniu dostarcza energii cieplnej. Poza wytwarzaniem ciepła, gaz ten może być
także wykorzystywany do innych celów, np. w turbinach, służących do produkcji
elektryczności i w maszynach, wykonujących pracę mechaniczną. W przypadku spalania tak
powstałego gazu instalacja powinna spełnić warunki stawiane instalacjom termicznego
przekształcania odpadów.
Zgazowanie można prowadzić różnymi metodami oraz w różnych warunkach ciśnienia
i temperatury, ale przeważnie odbywa się to z udziałem określonych ilości tlenu i pary
wodnej. W procesie tym zachodzą głównie reakcje węgla z parą wodną i tlenem oraz
z powstającym dwutlenkiem węgla i wodorem, a także reakcje wtórne pomiędzy
wytwarzającym się tlenkiem węgla a para wodną. Na rynku dostępnych jest lub raczej
znajduje się w fazie rozwoju kilka różnych procesów zgazowania, przeznaczonych dla
odpadów komunalnych. Ważnym jest w takim przypadku, aby charakterystyka odpadów
podawanych na instalacje mieściła się we wcześniej określonych granicach, co zwykle
wymaga wcześniej obróbki odpadów komunalnych.
Charakterystycznymi cechami procesu zgazowania odpadów są:
 mniejsze objętości gazu w porównaniu z objętością spalin w procesie spalania (przy
użyciu czystego tlenu – nawet dziesięciokrotnie),
 powstawanie przede wszystkim CO (a nie CO2),
 mniejsze przepływy ścieków z oczyszczania gazu syntezowego.
Technologia termicznego przekształcania odpadów

z wykorzystaniem procesu pirolizy:
Silne strony:
 brak spalin z procesu (proces beztlenowy) chyba, że niewielka ilość powstanie
później przy spalaniu powstałego gazu i koksu,
 praktycznie brak formowania dioksyn i furanów,
 bezpieczne warunki pracy, duża automatyka procesów.
Słabe strony:
 technologia na etapie pilotażu, brak długo eksploatowanych instalacji. Proces złożony
pod względem chemicznym, co zwiększa ryzyko awaryjności i możliwego
negatywnego oddziaływania na środowisko,
 brak doświadczenia w zagospodarowaniu dużych ilości odpadów, istnieje ryzyko
wystąpienia okresowych zastojów i nadmiernego gromadzenia nieprzetworzonych

odpadów, co powodować będzie niekorzystne oddziaływanie na środowisko

i konieczność szybkiego zagospodarowania zalegających odpadów w inny sposób,
 powstawanie bardzo dużych ilości odpadów stałych (do 40% masy dostarczanych
odpadów), przy czym koks pirolityczny nie może być kierowany bezpośrednio do
składowania ze względu na znaczną zawartość węgla,
 konieczne jest unieszkodliwienie koksu pirolitycznego, które może być dokonane
poprzez współspalanie w dużych elektrociepłowniach, w zakładach termicznego
przekształcania odpadów komunalnych (piece rusztowe/fluidalne) lub w piecach
cementowych, z czym wiążą się dodatkowe emisje,
 powstaje duża ilość pozostałości ciekłych: oleje, smoły i zanieczyszczona woda.
Każdy z tych odpadów wymaga niezależnego zagospodarowania, zgodnie ze swoją
specyfiką,
 z powodu dużego zanieczyszczania powstającego w efekcie pirolizy gazu
syntetycznego (mieszanina gazów takich jak wodór, metan, tlenek węgla oraz
składników organicznych) olejami i smołami, konieczne jest poddanie go kondensacji
w celu wytrącenia zanieczyszczeń i oczyszczenia,
 wymaga dostarczania energii (ciepła) na potrzeby prowadzenia procesu oraz
rozdrabniania odpadów,
 następuje jedynie niewielki odzysk energii elektrycznej (tylko, jeśli spali się gaz),
 możliwe oddziaływanie odorowe, konieczność oczyszczania powietrza znad fosy,
w której składowane są odpady przed pirolizą (chyba, że jednocześnie spalany jest
gaz syntetyczny i wykorzystane zostanie powietrze pierwotne z odorami).
Technologia termicznego przekształcania odpadów

z wykorzystaniem procesu zgazowania;
Silne strony:
 powstaje niewielka ilość spalin z procesu (proces przebiegający z ograniczonym
dostępem tlenu),
 umożliwia odzysk żużla (w mniejszej ilości niż z technologii spalania), który po
rozdrobnieniu i frakcjonowaniu może być wykorzystany w budownictwie,
a nie składowany,
oczyszczania spalin, jeśli natomiast gazy oczyszczane są w płuczkach, mogą być
następnie spalane bez dalszego oczyszczania),
 bezpieczne warunki pracy, duża automatyka i kontrolowany przebieg procesów,
zabezpieczający przed wystąpieniem awarii.
Słabe strony:
 technologia na etapie pilotażu, brak długo eksploatowanych instalacji
przeznaczonych do odpadów oraz instalacji przeznaczonych na duże wydajności
– istnieje ryzyko wystąpienia nieprzewidzianego oddziaływania na środowisko, w tym,
co najmniej okresowej niemożności zagospodarowania całego strumienia odpadów
przeznaczonego do unieszkodliwienia w tej instalacji,
 brak doświadczenia w zagospodarowaniu dużych ilości odpadów - istnieje ryzyko
wystąpienia okresowych zastojów i nadmiernego gromadzenia nieprzetworzonych
odpadów, co powodować będzie niekorzystne oddziaływanie na środowisko
i konieczność szybkiego zagospodarowania zalegających odpadów w inny sposób,
 gaz syntetyczny zawiera śladowe ilości smoły oraz toksyczne i rakotwórcze cząstki,
które mogą zanieczyszczać wodę wykorzystywaną do jego oczyszczania,
 wymaga dostarczania energii na potrzeby przygotowania odpadów, wytworzenia
tlenu, (jeśli jest zastosowana opcja z częściowym utlenieniem z wykorzystaniem
tlenu), a więc występuje konieczność dodatkowego zużycia zasobów środowiska,

 możliwe oddziaływanie odorowe, konieczność oczyszczania powietrza znad fosy,

w której składowane są odpady przed zgazowaniem (chyba, że jednocześnie spalany
jest gaz syntetyczny i wykorzystane zostanie powietrze pierwotne z odorami).
Podsumowanie możliwości stosowania procesu pirolizy i zgazowania.
Z uwagi na niezadowalające próby z instalacjami pirolizy i /lub zgazowania odpadów

komunalnych (realne zagrożenie niedotrzymania założeń technologicznych), wykluczono
zastosowanie technologii pirolizy i/lub zgazowania odpadów oraz wykorzystania gazów
generatorowych do skojarzonej produkcji energii elektrycznej i ciepła. Technologie te
w odniesieniu do odpadów komunalnych nie są, bowiem wystarczająco, rozpowszechnione
i sprawdzone w praktyce eksploatacyjnej, aby rekomendować je dla termicznego
przekształcania odpadów komunalnych w ITPOK.
3.2.1.4. Referencje omawianych technologii i ich oddziaływanie na środowisko
Dla aglomeracji liczących powyżej 300 000 mieszkańców najczęściej stosowanym

rozwiązaniem technologicznym jest termiczne przekształcanie odpadów z odzyskiem
zawartej w nich energii.
Wszystkie wielkie aglomeracje zachodnioeuropejskie stosują w swoich systemach
gospodarki termiczne przekształcanie, jako wiodącą metodę. Przykładowo w aglomeracji
paryskiej pracuje 9 instalacji termicznego przekształcania odpadów, w kopenhaskiej 4,
w wiedeńskiej 3 etc.
Najbardziej rozpowszechnionymi technologiami termicznego przekształcania odpadów
powyżej 100 000 Mg/rok są technologie oparte na spalaniu odpadów w piecach rusztowych,
rzadziej w kotłach fluidalnych. Bardzo rzadko stosowane są (ze względu na problemy
techniczne) instalacje pracujące przy wykorzystaniu procesu pirolizy.
Poniżej w tabeli przedstawiono referencje dla instalacji funkcjonujących w krajach

europejskich.
Tabela OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – analiza opcji.2. Wykaz referencji dla

poszczególnych rodzajów technologii termicznego przekształcania odpadów
Termiczne przekształcanie Termiczne przekształcanie Termiczne Termiczne
odpadów w piecach odpadów w piecach przekształcanie przekształcanie
rusztowych fluidalnych odpadów w odpadów z
wykorzystaniem wykorzystaniem
procesu pirolizy procesu zgazowania
Referencje* Corteolona (Włochy) – 1 linia – Arrabloy (Francja) – 2 linie – Burgau (Niemcy) – 2 linie – Ranheim (Norwegia) –
przepustowość – 37 400 Mg/rok; przepustowość – 10 Mg/h; przepustowość 48 000 przepustowość – 10 000
Mg/rok; Mg/rok;
Livorno (Włochy) – 2 linie – Guerville (Francja) – 3 linie –
przepustowość – 44 806 Mg/rok; przepustowość - 10 Mg/h; Hamm (Niemcy) – 1 linia – Averoy (Norwegia) –
przepustowość 100 000 przepustowość – 30 000
Pietrasanta (Włochy) – 2 linie – Monthyon (Francja) – 3 linie – Mg/rok; Mg/rok;
przepustowość – 46 849 Mg/rok; przepustowość – 18 Mg/h;
Islandia – 1 linia – Hurum (Norwegia) –
Trezzo Sul (Włochy) – 2 linie – Sausheim (Francja) – 2 linie - przepustowość 12 000 przepustowość – 35 000
przepustowość – 152 540 Mg/rok; przepustowość - 23 Mg/h; Mg/rok; Mg/rok;
Weurt (Holandia) – 2 linie – Greppin (Niemcy) – 1 linia - Karlsruhe (zamknięta) Sarpsborg (Norwegia) –
przepustowość 269 585 Mg/rok przepustowość - 2 Mg/h; (Niemcy) – 3 linie – przepustowość – 70 000
przepustowość 225 000 Mg/rok;
Arnoldstein (Austria) – 1 linia – Stuttgart (Niemcy) – 1 linia - Mg/rok;
przepustowość – 40 644 Mg/rok; przepustowość - 3 Mg/h; Forus (Norwegia) –
Dreux (Niemcy) – 1 linia – przepustowość – 37 000


Zwentendorf (Austria) – 2 linie – Stuttgart (Niemcy) – 2 linie - przepustowość 6 400 Mg/rok;
przepustowość – 323 000 Mg/rok; przepustowość - 8 Mg/h; mg/rok;
Minden (Niemcy) –
Doel-Beveren (Belgia) – 3 linie – Dundee (Wlk. Brytania) - 2 linie - Freiberg (Niemcy) – 1 linia przepustowość – 37 000
przepustowość – 397 029 Mg/rok; przepustowość - 16 Mg/h; – 17 760 Mg/rok; Mg/rok;
Praga (Czechy) – 4 linie – Bergamo (Wochy) – 1 linia - Avonmouth (Wlk. Brytania) Castellon (Hiszpania) –
przepustowość – 211 383 Mg/rok; przepustowość - 9 Mg/h; – 1 linia – przepustowość przepustowość – 25 000
8 000 Mg/rok; Mg/rok;
Liberec (Czechy) – 1 linia – Gioia tauro (Włochy) – 2 linie -
przepustowość – 92 260 Mg/rok; przepustowość - 17,28 Mg/h; Arras (Francja) – 1 linia – Lahti (Finlandia) –
przepustowość 50 000 przepustowość – 116 100
Horsens (Dania) – 2 linie – Macomer (Włochy) – 2 linie - Mg/rok. Mg/rok;
przepustowość – 70 713 Mg/rok; przepustowość 6 Mg/h;
Schwarze Pumpe (Niemcy)
Esbjerg (Dania) – 1 linia – Ravenna (Włochy) – 1 linia - – przepustowość – 500 000
przepustowość – 181 635 Mg/rok; przepustowość - 11 Mg/h; Mg/rok;
Bessieres (Francja) – 2 linie – Scarlino (Włochy) – 3 linie – 1 Greve –in-Chianti (Włochy)

przepustowość 155 000 Mg/rok; przepustowość - 7,1 Mg/h; – przepustowość – 67 000
Mg/rok.
Blois (Francja) – 2 linie – Verona (Włochy) – 2 linie -
przepustowość 89 700 Mg/rok; przepustowość - 11 Mg/h;
Fourchambault (Francja) – 1 linia – Oslo (Viken) (Norwegia) – 1 linia

20 650 mg/rok; – przepustowość - 7,3 Mg/h;
Guichainville (Francja) – 2 linie – Cerceda (Hiszpania) – 2 linie -

przepustowość 90 000 Mg/rok; przepustowość - 26 Mg/h;
Halluin (Francja) – 3 linie – Madrid (Hiszpania) – 3 linie –

przepustowość – 332 976 Mg/rok; przepustowość - 27,5 Mg/h;
La Veuve (Francja) – 1 linia – Bollnas (Szwecja) – 2 linie -

przepustowość – 97 500 Mg/rok; przepustowość - 10 Mg/h;
Lasse (Francja) – 1 linia – Lidkoping (Szwecja) - 2 linie -

przepustowość – 97 500 Mg/rok; przepustowość - 12 Mg/h;
Frankfurt (Niemcy) – 4 linie – Norrkoping (Szwecja) – 1 linia -

przepustowość – 211 000 mg/rok; przepustowość - 24 Mg/h;
Lauta (Niemcy) – 2 linie – Sztockholm (Szwecja) – 5 (w tym

przepustowość – 225 000 Mg/rok; 1 fluidalna) - przepustowość - 34
Mg/h;
Schweinfurt (Niemcy) – 3 linie –
przepustowość – 155 000 Mg/rok; Sundsvall (Szwecja) – 1 linia –
przepustowość - 6 Mg/h.
Weißenfels (Niemcy) – 2 linie –
przepustowość – 300 000 Mg/rok
Sheffield (Wlk. Brytania) – 1 linia –

przepustowość – 226 200 Mg/rok;
Portsmouth (Wlk. Brytania) – 1

linia – przepustowość – 171 600
Mg/rok;
Marchwood (Wlk. Brytania) – 1

linia – przepustowość – 171 600
Mg/rok;
Budapeszt (Węgry) – 4 linie –

Bergen (Norwegia) – 1 linia –

Oslo (Norwegia) – 2 linie –


Funchal (Portugalia) – 2 linie –

S. Joao de Talha (Portugalia) – 5

linii – przepustowość – 534 640
Mg/rok;
Bilbao (Hiszpania) – 1 linia –

Melilla (Hiszpania) – 1 linia –

Palma De Mallorca (Hiszpania) – 2

linie – przepustowość – 328 747
Mg/rok;
Jönköping (Szwecja) – 1 linia –

Uddevalla (Szwecja) – 1 linia –

Uppsala (Szwecja) – 4 linie –

Lausanne (Szwajcaria) – 1 linia –

Posieux (Szwajcaria) – 1 linia –

Weinfelden (Szwajcaria) – 2 linie –

przepustowość – 113 097 Mg/rok.
* według Energy from Waste State of Art Report – 5th edition 2006
Ogólne porównanie technologii termicznego przekształcania odpadów pod kątem ich

oddziaływania na środowisko i wykorzystywania zasobów środowiska zestawiono w tabeli
poniżej.
Tabela OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – analiza opcji.3. Porównanie technologii

termicznego przekształcania odpadów pod kątem oddziaływania na środowisko i
wykorzystywania zasobów środowiska
Spalanie w piecach
Piroliza Zgazowanie
rusztowych i fluidalnych
Brak lub mały Brak lub mały
Strumień spalin do Duży
(tylko, gdy spalany gaz pirolityczny (tylko, gdy spalany gaz
oczyszczenia 4-7 tys. m3/Mg odpadów
i koks) syntetyczny)
NOx (emisja, gdy spalany jest gaz NOx (emisja, gdy spalany jest
Szkodliwe związki /
NOx pirolityczny) gaz syntetyczny
substancje, z których
dioksyny, furany Praktycznie brak formowania Niewielka ilość dioksyn
należy oczyścić spaliny
dioksyn i furanów i furanów
Jakość powietrza po
Wysoka Wysoka Wysoka
oczyszczeniu spalin
Ilość wartościowych frakcji Duża
Średnia
do odzysku (odzysk w % 20-30% żużel (w piecu Mała
15-25% żużel
masy dostarczanych rusztowym), 10-15% żużel (w 3% metale
3% metale
odpadów) kotle fluidalnym) 3% metale
Jakość pozostałości Wysoka Niska Średnia

Spalanie w piecach
Piroliza Zgazowanie
rusztowych i fluidalnych
stałych
Ilość pozostałości do Mała / średnia
Duża
składowania lub 2-3% pył (w piecu rusztowym), Mała
30-40% koks pirolityczny o dużej
wymagających dalszego 15% pył + popiół (w kotle 2% pył,
zawartości węgla
zagospodarowania (w % fluidalnym) 2% pozostałości po
2% pozostałości po oczyszczaniu
masy dostarczanych 2% pozostałości po oczyszczaniu oczyszczaniu spalin
spalin
odpadów) spalin
Brak / średnia Brak / średnia
(opcjonalnie, gdy mokry system Duża (opcjonalnie, gdy mokry system
Ilość pozostałości ciekłych oczyszczania spalin; woda do 40-60% woda, oczyszczania spalin; woda do
ponownego użycia w systemie po 15% oleje i smoły ponownego użycia w systemie
oczyszczeniu po oczyszczeniu
Zawartość węgla Niska Duża Niska
organicznego 0,5 – 3 %,reszta do powietrza Do 40 % (koks) – wymaga dalszej ok. 3 %, reszta do powietrza
(% masowy) w głównie w postaci neutralnego obróbki np. spalenia, jako odpad głównie w postaci neutralnego
pozostałościach stałych CO2 CO2
Porównywalny (możliwe Porównywalny (możliwe Porównywalny (możliwe
Hałas zapewnienie spełnienia norm dot. zapewnienie spełnienia norm dot. zapewnienie spełnienia norm
emisji hałasu) emisji hałasu) dot. emisji hałasu)
Kontrola emisji odorów
Dobra Dobra Dobra
Środowisko pracy Dobre Dobre Dobre
Niepewna
Bezawaryjność, Bardzo dobra Niepewna
Technologia na etapie pilotażu,
rozpoznanie i Technologia od dawna Brak długo eksploatowanych
brak długo eksploatowanych
zweryfikowanie technologii sprawdzona, łącznie z syst. instalacji o dużej wydajności
instalacji. Proces złożony
itp., co może wpłynąć na zabezpieczeń i oczyszczania, wykorzystujących, jako paliwo
chemicznie, co zwiększa ryzyko
pojawienie się oddziaływań szczególnie spalanie w piecu odpady
awaryjności
na środowisko
Konieczne dostarczanie energii
w postaci ciepła. Proces
Zapotrzebowanie na Brak Brak
autotermiczny, o ile ciepło
energię Proces autotermiczny Proces autotermiczny
pochodzi ze spalania gazu
syntetycznego
Duży Średni
Średni
Odzysk energii do 85% przy pracy instalacji w ok. 70% spalanej masy + produkt
ok. 50% spalanej masy
trybie skojarzonym o potencjale energetycznym
Źródło: opracowanie własne
Jak wynika z powyższej tabeli, na etapie eksploatacji każdej z instalacji wystąpi kilka
rodzajów oddziaływań. Będzie to emisja do powietrza, emisja hałasu, wytwarzane będą
ścieki i odcieki, powstaną odpady technologiczne i eksploatacyjne.
Jako oddziaływanie na środowisko należy również rozpatrzeć zapotrzebowanie na wodę
i energię (w tym energię do przygotowania odpadów) oraz pośrednio - ilość wytwarzanej
energii, która umożliwi zaoszczędzenie zasobów klasycznych surowców energetycznych.
Konsekwencją zastosowania technologii spalania (piece rusztowe i fluidalne) jest

powstawanie dużego strumienia spalin, (które trzeba oczyścić), przy braku ścieków
(opcjonalnie), dużej ilości materiałów do odzysku o wysokiej jakości i dużej ilości
wytwarzanej energii.
Konsekwencją zastosowania pirolizy jest powstawanie niewielkiego strumienia spalin lub

jego brak, przy dużej ilości odpadów stałych i ciekłych wymagających dalszego
zagospodarowania, symbolicznej ilości materiałów do odzysku i średniej ilości wytwarzanej
energii.
Konsekwencją zastosowania zgazowania jest powstawanie niewielkiego strumienia spalin

lub jego brak, niewielkiej ilości odpadów stałych wymagających dalszego zagospodarowania,

średniej ilości materiałów do odzysku o średniej jakości i średniej ilości wytwarzanej energii,
brak ścieków (opcjonalnie).
Istotnym punktem przy wyborze odpowiedniej technologii jest jej dojrzałość oraz bogate
doświadczenia z dotychczasowej pracy. Instalacje oparte na procesie pirolizy i zgazowania
są młodymi technologiami w zakresie unieszkodliwiania odpadów. W krajach Unii
Europejskiej działa niewiele takich zakładów i w większości są to instalacje o małych
przepustowościach poniżej 100 000 Mg/rok.
Ze względu na małą ilość termicznie przekształcanych odpadów metodami pirolizy
i zgazowania, z uwagi na wysokie nakłady inwestycyjne, zbliżone do technologii rusztowych
czy fluidalnych, koszty za przyjęcie jednej tony odpadów do zakładu (piroliza i/ zgazowanie)
są bardzo duże. Technologie pizolityczna i zgazowania są niesprawdzone i niepoparte
wieloletnią bezawaryjną pracą.
Termiczne przekształcanie odpadów w kotłach fluidalnych jest stale rozwijającą się gałęzią,
w przyszłości mogącą stanowić istotną rolę w unieszkodliwianiu odpadów. W krajach UE
pracuje aktualnie około 22 takich zakładów, głównie we Włoszech oraz Szwecji.
Najbardziej rozpowszechniona grupę zakładów stanowią zakłady oparte na technologii
rusztowej będącej najchętniej wykorzystywanym rozwiązaniem do termicznego
przekształcania odpadów zarówno komunalnych jak wysokoenergetycznej frakcji. W krajach
UE pracuje z powodzeniem około 350 tego typu instalacji.
Mając na uwadze powyższe argumenty do dalszej analizy rekomenduje się wariant
polegający na realizacji instalacji do unieszkodliwiania odpadów technologią termicznego
przekształcania odpadów w piecach rusztowych.
3.2.2. TECHNOLOGIE OCZYSZCZANIA SPALIN
Wszystkie technologie spalania wymagają oczyszczania spalin. Wielostopniowe systemy

oczyszczania spalin, które są wykorzystywane w nowoczesnych zakładach termicznego
przekształcania odpadów komunalnych pozwalają na usunięcie ze strumienia spalin
większości zanieczyszczeń. Skuteczność oczyszczania wynosi od 95 do 99%.
W skład instalacji oczyszczania spalin w nowoczesnych zakładach wchodzą:

 systemy redukcji kwaśnych zanieczyszczeń,
 systemy odpylania spalin,
 systemy redukcji metali ciężkich oraz dioksyn i furanów,
 systemy usuwania tlenków azotu.
3.2.2.1. System redukcji kwaśnych zanieczyszczeń
System polega na usuwaniu ze spalin kwaśnych substancji (HCL, HF i SO2) przy

wykorzystaniu zasadowych reagentów. Kwaśne gazy, głównie HCI, HF i SO 2,
są neutralizowane w kontakcie z odczynnikiem, jakim jest Ca(OH) 2 powstający z tlenku
wapnia (CaO) i, zgodnie z poniższymi reakcjami:
2 HCl + Ca (OH)2 → Ca Cl2 + 2 H2O

2 HF + Ca (OH)2 → Ca F2 + 2 H2O
SO2 + 1/2 O2 + Ca (OH)2 → Ca SO4 + H2O
Stosuje się następujące metody oczyszczania spalin:

 Suchą – do strumienia spalin dodawany jest suchy reagent (wapno, dwuwęglan
sodu). Proces zachodzi w temperaturze około 140oC. Produkt reakcji jest suchy,

charakteryzuje się dużym współczynnikiem wymywalności oraz zawiera dużą ilość

skoncentrowanych metali ciężkich.
 Pół-suchą - reagent dodawany do strumienia spalin jest oparty na wodnym roztworze
lub zawiesinie. Wodny roztwór odparowuje, w wyniku, czego produkty reakcji są
suche.
 Mokrą – strumień spalin przepuszczany jest przez wodę, nadtlenek wodoru lub
mieszaninę zawierającą odczynnik (nadtlenek sodowy). Produkt reakcji jest
w uwodnionej postaci.
System suchego oczyszczania spalin.
Metoda oczyszczania spalin oparta jest na analogicznych reakcjach, jak metoda półsucha,
przy czym reagenty wprowadzane są w postaci suchego proszku (zwykle wapno lub kwaśny
węglan sodu). Odpowiednia dawka reagenta zależy od składu spalin, temperatury oraz jego
typu.
Przy zastosowaniu wapna jego dawka przekracza zwykle 2-3 razy ilość stechiometryczną.
Przy użyciu kwaśnego węglanu wapnia jego ilość jest znacznie niższa. Zwiększona
w stosunku do ilości stechiometrycznej dawka reagentu prowadzi do odpowiednio większej
ilości pozostałości po-procesowej, chyba, że stosuje się jego recyrkulację.
Dodanie do reagentów węgla aktywnego pozwala na zwiększenie redukcji ciężkich metali,
a także wychwycenie dioksyn i furanów. Reakcja przebiega mniej wydajnie niż w pozostałych
metodach. Z tego względu zalety tej metody przeciwważone są zwiększeniem zużycia
sorbentu dla dotrzymania norm emisyjnych, chyba, że jako reagent stosuje się kwaśny
węglan sodu. Z jednej strony należy pamiętać, że jego koszt jest istotnie wyższy niż wapna.
Z drugiej strony proces stabilizacji produktów reakcji jest znacznie bardziej problematyczny.
Produkty reakcji generowane są w postaci stałej i oddzielane są ze strumienia spalin
w urządzeniu filtrującym, najczęściej filtrze workowym.
Proces składa się, więc z następujących faz:
 wprowadzenie reagenta do komory reakcyjnej (czasem do kanałów spalin
bezpośrednio przed drugim stopniem odpylania), gdzie będzie on mieszany ze spalinami,
w wyniku, czego dojdzie do reakcji neutralizacji kwaśnych gazów (reakcja absorpcyjna),
 wtrysk węgla aktywnego - umożliwia adsorpcję gazowych zanieczyszczeń na jego
powierzchni,
 oczyszczanie spalin w filtrze workowym oraz przetrzymywanie na powierzchni
filtracyjnej reagentów.
Dla lepszego wykorzystania reagentów czasem stosuje się recyrkulację części strumienia
pyłu do komory reakcyjnej.
System półsuchego oczyszczania spalin.
Ciepło spalin wykorzystywane jest w tej metodzie do odparowania części rozpuszczalnika,

w którym znajduje się reagent, czyli wody. Produkty reakcji mają, więc postać stałą
i są wydzielane ze strumienia spalin w urządzeniu filtrującym, najczęściej filtrze workowym.
Metale ciężkie w formie gazowej, jak rtęć i frakcja kadmu adsorbowane są częściowo na
powierzchni cząstek wapna. Można zwiększyć redukcji ciężkich metali, a także wychwycenie
dioksyn i furanów poprzez dodanie węgla aktywnego. Wydajna redukcja kwaśnych
składników spalin (HCI, HF, SO2), metali ciężkich, pyłów, dioksyn i furanów zawartych
w spalinach, powstających w trakcie procesu termicznego unieszkodliwiania odpadów
komunalnych, pozwala na dotrzymanie norm emisyjnych.
Przykładowy proces składa się z następujących faz:
 schładzania spalin przez wtrysk wody,

 wprowadzenie reagenta (CaO) do komory reakcyjnej z wodą chłodząca, gdzie będzie

mieszany on ze spalinami, w wyniku, czego dojdzie do reakcji neutralizacji kwaśnych
gazów (reakcja absorpcyjna),
 ewentualny wtrysk węgla aktywnego - umożliwia adsorpcję gazowych
zanieczyszczeń na jego powierzchni,
 oczyszczanie spalin w filtrze workowym oraz przetrzymywanie na powierzchni
filtracyjnej reagentów.
Półsucha metoda może być również zrealizowana poprzez wtrysk tzw. mleka wapiennego,
czyli przygotowanego wcześniej wodnego roztworu lub zawiesiny CaO. Rozwiązanie takie
nierzadko powoduje jednak trudności eksploatacyjne związane z zapychaniem
tzw. atomizerów, czyli dysz rozpryskujących roztwór do komory reakcyjnej. Wtrysk
rozpuszczonych reagentów umożliwia zmniejszenie ich ilości poprzez zawrócenie
i ponowne rozpuszczenie części nieprzereagowanego reagenta. Współczynnik
stechiometryczny zwykle mieści się w granicach 1,5-2,0.
Należy podkreślić, iż metoda półsucha oczyszczania spalin łączy kilka bardzo istotnych
pozytywnych czynników mających znaczenie ekonomiczne w fazie inwestycji i eksploatacji:
 Brak ścieków, które wymagają oczyszczenia –zmniejszone koszty funkcjonowania.
 Brak konieczności budowy oczyszczalni ścieków – brak kosztów inwestycyjnych.
 Niskie zużycie wody.
 Lepsze efekty energetyczne instalacji z uwagi brak strat ciepła wynikających
z użytkowaniem dużych ilości wody, tak jak ma to miejsce w systemie mokrym.
 Metoda wydajna w pełnym zakresie dotrzymania stosownych norm eliminacji emisji.
Z tych też względów proponuje się zastosowanie tego systemu (metody) do redukcji
zanieczyszczeń kwaśnych zawartych w spalinach z procesu termicznego przekształcania
odpadów.
System mokrego oczyszczania spalin.
Możliwe jest rozdzielenie procesu oddzielania poszczególnych grup składników

zanieczyszczeń w metodzie mokrej na kolejne poziomy (stopnie) lub odrębne płuczki.
Podczas procesu oczyszczania istnieje możliwość ingerencji i optymalnego sterowania
procesem oczyszczania spalin, we wszystkich jego fazach. Liczba stopni płukania wynosi od
1 do 4, najczęściej minimum 2 (płuczka kwaśna o pH w zakresie 0-1,0 do usuwania HCl i HF
oraz płuczka obojętna lub alkaliczna, zasilana wapnem lub wodorotlenkiem sodu, na ogół pH
w zakresie 6,0-8,0 do usuwania SO2).
Rozwiązanie (wykorzystanie mokrej technologii oczyszczania spalin) umożliwia również
warunki procesowe do zapewnienia bezpiecznego ekologicznie procesu obróbki
technologicznej (preparowania) popiołów lotnych i pyłów z odpylania spalin. Wykorzystanie
części kwaśnych ścieków płuczkowych do ekstrahowania popiołów lotnych i pyłów – z kotła
i z zespołu odpylania za kotłem (zazwyczaj najbardziej zanieczyszczonych związkami metali
ciężkich) - pozwala, bowiem na ich spreparowanie do postaci pozwalającej na ich
bezpośrednie deponowanie, jako odpad nie-niebezpieczny. Produkt ekstrahowania tych
popiołów, w postaci szlamu bogatego przede wszystkim w Pb, Zn i Cd, może ewentualnie
podlegać recyklingowi.
W przypadku zastosowania mokrej metody oczyszczania spalin, z uwagi na mniejszą -
w porównaniu z metodą suchą i półsuchą - skuteczność tej metody w zakresie usuwania
dioksyn i furanów oraz metali ciężkich, a zwłaszcza rtęci, przy wyborze SCR (katalitycznej
metody redukcji tlenków azotu) można rozbudować moduł katalizatora, tak, aby oprócz NOx,
redukował on również emisje dioksyn i furanów.
Metoda mokra wymaga instalacji podczyszczającej ścieki z instalacji oczyszczania spalin
przed ich zrzutem do systemu kanalizacyjnego. Istnieją rozwiązania technologiczne

pozwalające ograniczyć lub nawet wyeliminować zrzut ścieków (odparowanie), ale

pogarszają one znacznie wskaźniki efektywności energetycznej.
Ocena omawianych systemów oczyszczania spalin
Niezwykle istotne w ocenie ww. metod są poziomy zużycia materiałów i energii dla systemu
redukcji kwaśnych zanieczyszczeń. Dla zaprezentowanych metod poziomy przedstawiają się
następująco:
Tabela 3.4. Zużycie materiałów i energii dla systemu redukcji kwaśnych zanieczyszczeń
Ilość
Metoda sucha Metoda pół - sucha Metoda mokra
Zapotrzebowanie na energię
bd 6 -13 19
[kWh/Mgok*]
2-3 NaOH,
Konsumpcja reagentowa
10 - 15 12 - 20 (wapno) 10 CaO,
[kg/Mgok]
5-10 wapno, wapień
Ilość pozostałości Mokre 10-15 kg/Mgok
7 - 25 25 - 50
[kg/Mgok] Suche 3-5 kg/Mgok
Konsumpcja wody
brak bd. 100 - 500
[l/Mgok]
Ścieki
brak brak 250 - 500
[l/Mgok]
* Mgok – Mg odpadów komunalnych
Źródło: Reference Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration August 2006
Poniżej przedstawiono zalety i wady metod redukcji kwaśnych zanieczyszczeń.
Tabela 3.5. Zalety i wady metod redukcji kwaśnych zanieczyszczeń

Metoda sucha Metoda pół - sucha Metoda mokra
Zalety  nie jest wymagana  niższe koszty  najniższa
instalacja inwestycyjne konsumpcja
przygotowania w porównaniu z reagentów,
odczynnika mokrym systemem  najniższa ilość
oczyszczania spalin, powstających stałych
 mniejsze koszty pozostałości,
eksploatacyjne ze  powstający gips nie
względu na mniejszą jest odpadem
złożoność urządzeń. niebezpiecznym
 nie wymaga i nadaje się do
dostarczania dużych przemysłowego
ilości wody wykorzystania.
w porównaniu
z metodą mokrą
Wady  większy filtr  wyższe koszty  najwyższa ze
tkaninowy niż składowania dużych wszystkich metod
w przypadku ilości stałych konsumpcja wody,
pół-suchej metody pozostałości  konieczność
oczyszczania spalin, w porównaniu do wstępnego odpylenia
 wyższe koszty metody mokrej, gazów odlotowych,
składowania dużych  wysoki koszt  produkcja stałych
ilości stałych reagentów, i ciekłych
pozostałości,  duża ilość pozostałości
 bardzo duża ilość powstających wymagających
powstających stałych pozostałości zagospodarowania,
stałych pozostałości poprocesowych  wysokie koszty
poprocesowych wymagających inwestycyjne
wymagających zagospodarowania. w porównaniu
zagospodarowania. z innymi systemami
związane

z koniecznością
budowy oczyszczalni
ścieków oraz
skomplikowanego
systemu
oczyszczania.
 duża ilość pary
wodnej wydostającej
się z komina ITPOK
stwarza negatywne
odczucia
społeczeństwa
i sprawia wrażenie,
że zakład jest
„nieekologiczny”
3.2.2.2. System odpylania spalin
System odpylania spalin może składać się z:

- elektrofiltrów,
- filtrów tkaninowych,
- cyklonów.
Tabela 3.6. Porównanie różnych systemów odpylania spalin

Typowe
Systemy usuwania
koncentracje Zalety Wady
pyłu
emisji
cyklony: - Solidne, stosunkowo - Stosowane jedynie w przypadku

Cyklony i 200-300 mg/m3 prosta konstrukcja, odpylania wstępnego
multicyklony multicyklony: niezawodne - Stosunkowo wysoka
100-150 mg/m3 - Stosowane w przypadku konsumpcja energii
spalania odpadów (w odniesieniu do elektrofiltrów)
- Stosunkowo niskie
wymagania dot. mocy - Ryzyko tworzenia się PCDD/F,
Filtr elektrostatyczny 3
- Temperatura gazu w jeżeli stosowane w zakresie
<5 – 25 mg/m zakresie 150-350°C
- suchy temperatur 200-450°C
- Szeroko stosowane w
przypadku spalania
odpadów
- Niewielkie doświadczenie
w przypadku spalania odpadów
- Możliwe osiągnięcie niskiej
- Stosowane głównie, jako
Filtr elektrostatyczny koncentracji emisji -
<5 – 20 mg/m3 odpylanie wtórne
- mokry czasem stosowane w
- Powstawanie ścieków
przypadku spalania
procesowych
odpadów
- Zwiększona widoczność
pióropusza
- Szeroko stosowane
- Stosunkowo wysoka
w przypadku spalania
konsumpcja energii
odpadów
Filtr workowy <5 mg/m3 (w porównaniu do filtra
- Warstwa osadów
elektrostatycznego)
występuje w roli - Wrażliwe na kondensację wody
dodatkowego filtra i jako
i korozję
reaktor adsorpcyjny
Źródło: BREF
3.2.2.3. System redukcji metali ciężkich oraz dioksyn i furanów

Redukcja dioksyn i furanów w pierwszej kolejności realizowana będzie metodami

pierwotnymi, a więc m.in. przez:
 odpowiednią temperaturę i dużą turbulencję strumienia spalin w komorze spalania
celem uzyskania jak najniższej zawartości CO w spalinach,
 odpowiednio niską, (ale powyżej granicznej) zawartość O 2 w spalinach (recyrkulacja
spalin daje pozytywne efekty zarówno przy obniżaniu emisji NO x jak i tworzeniu się
dioksyn w procesie tzw. syntezy „de nuovo”, można osiągnąć pewne ograniczenie
emisji PCDD/PCDF. W praktyce tymi metodami można doprowadzić do ograniczenia
emisji dioksyn i furanów na poziomie 1,0  2,0 ng TE/m3N .
Dodatkowo, w zależności od wybranego systemu oczyszczania spalin zostanie zastosowana
jedna z metod usuwania dioksyn i furanów z gazów spalinowych:
 adsorpcja dioksyn i furanów na powierzchni węgla aktywnego (metoda
strumieniowo- pyłowa);
 adsorber ze złożem węgla/koksu aktywnego.
Proces adsorpcji organicznych związków, spośród których limitowana jest obecnie emisja
PCDD i PCDF, zachodzi w temperaturze 110÷115 0C, jako adsorbent wykorzystywany jest
monomorficzny węgiel aktywny lub amorficzny koks aktywny z węgla brunatnego.
Adsorbent zmieszany może być w niektórych rozwiązaniach procesowych – w zależności od

decyzji firmy, która będzie wybrana do realizacji projektu budowy instalacji ITPOK
– z inertnym dodatkiem - zmielonym wapnem lub wodorotlenkiem wapnia.
Mieszanina gazowo - pyłowa wychwytywana jest następnie na rękawach filtra workowego.
W warstwie węgla aktywnego na powierzchniach rękawów adsorbowane są zarówno związki
organiczne (PCDD/PCDF, WWA, PCB) jak i zawarte jeszcze w spalinach resztkowe ilości
kwaśnych zanieczyszczeń nieorganicznych oraz gazowych związków metali ciężkich
(np. rtęci metalicznej).
W metodzie strumieniowo-pyłowej redukowania emisji dioksyn i furanów będzie
monitorowany i porównywana zawartość CO na wlocie i wylocie spalin z filtra workowego,
jako sposób na uniknięcie zjawiska zażarzenia się nasyconego adsorbenta. W tym samym
celu mierzona również będzie temperatura nasyconego adsorbentu i temperatura na lejach
popiołowych filtra tkaninowego. Dla bezpiecznego przebiegu procesu można również zalecić
konieczność zobojętniania atmosfery w zbiornikach zawierających zarówno świeży jak
również nasycony i recyrkulowany adsorbent.
3.2.2.4. Systemy usuwania tlenków azotu
Dla usuwania tlenków azotu, bez względu na wybór technologii spalania w pierwszej
kolejności stosowane są tzw. pierwotne techniki redukcji NO x. Obejmują one odpowiednie
zaprojektowanie i kontrolę warunków prowadzenia procesu, tak aby zapobiegać zbyt
dużemu nadmiarowi powietrza (a więc również – azotu), jak również zbyt wysokim
temperaturom (łącznie z tzw. hot-spots).
W szczególności następujące techniki należą do pierwotnych metod redukcji emisji NOx:
 Odpowiednia dystrybucja powietrza, mieszanie spalin i regulacja temperatury.
 Recyrkulacja spalin - zwykle polega na zastąpieniu 10-20% powietrza wtórnego
recyrkulowanymi spalinami.
 Spalanie strefowe.
 Wtrysk wody do pieca – pozwala zredukować miejscowe przegrzania (hot-spots).

Aby dotrzymać wymagań Dyrektywy 2000/76/WE i rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260,
poz. 2181), tj. osiągnąć wartości średnie dobowe NOx (jako NO2) poniżej 200 mg/Nm3,
konieczne jest zastosowanie metod wtórnych, wśród których wyróżniamy:

 Metodę katalityczną – tzw. SCR (Selective Catalytic Reduction).

 Metodę niekatalityczną – tzw. SNCR (Selective Non-Catalytic Reduction).
W obu metodach, jako czynnik redukcyjny stosuje się amoniak lub jego pochodne
(np. mocznik w postaci stałej, lub jako roztwór), przy czym amoniak ze względów
bezpieczeństwa dostarcza się zwykle, jako roztwór 25%-owy. Tlenki azotu w spalinach
składają się przede wszystkim z NO oraz NO2, które w procesie oczyszczania
są one redukowane do N2 oraz pary wodnej.
Reakcja przebiega według następujących równań chemicznych:
- w przypadku zastosowania wody amoniakalnej
4 NO + 4 NH3 + O2  4 N2 + 6 H2O
2 NO2 + 4 NH3 + O2  3 N2 + 6 H2O,
- w przypadku zastosowania mocznika:
CO(NH2)2 + H2O  CO2 + 2 NH3
4 NO + 4 NH3 + O2  4 N2 + 6 H2O
Reakcją inicjującą w tym procesie jest tworzenie się rodników NH 2, które w przypadku
stosowania amoniaku powstają wskutek reakcji z tlenem lub rodnikami OH, a w przypadku
stosowania mocznika wskutek jego termicznego rozpadu. Dopiero w drugiej fazie dochodzi
do reakcji wymiany z molekułami tlenku azotu:
NH2 + NO  N2 + H2O
System usuwania tlenków azotu - SNCR (Non Selective Catalytic Reduction) –

selektywna redukcja niekatalityczna.
W metodzie niekatalitycznej czynnik redukujący jest wtryskiwany bezpośrednio do pieca,

w którym w temperaturze pomiędzy 850 i 1000C zachodzi reakcja z tlenkami azotu.
Poziom redukcji powyżej 60-80%, według BREF wymaga jednak wyższego nadmiaru
reagenta. To z kolei może prowadzić do wtórnej emisji amoniaku, określanej
jako tzw. ammonia slip. Im wyższa temperatura procesu, tym wyższa procentowa redukcja
NOx oraz niższa emisja amoniaku resztkowego z jednej strony, lecz z drugiej
strony – wyższa produkcja NOx z amoniaku.
Jak wspomniano na wstępie reagentem (czynnikiem redukującym) może być amoniak lub
jego pochodna w formie mocznika. W drugim przypadku reagent może być podawany do
komory paleniskowej w formie ciekłej, (jako roztwór) lub suchej – jako proszek.
Wprowadzenie mocznika w postaci roztworu zmniejsza o około 1% ilość możliwej do
odzyskania energii.
Zastosowanie mocznika zamiast amoniaku powoduje stosunkowo wyższe emisje N2O, który
obecnie nie jest wprawdzie limitowany, ale nie wyklucza się wprowadzenia stosownych
ograniczeń w tym zakresie w przyszłości. W tym wariancie będzie kilka, (co najmniej dwa)
poziomy dysz umożliwiające wtrysk czynnika redukującego, niezależnie od obciążenia kotła
w optymalnym zakresie temperatur.
Rozwiązanie takie pozwala zminimalizować ryzyko, że przy temperaturach niższych niż
optymalne, proces redukcji tlenków azotu nie będzie odpowiednio wydajny, natomiast
w wyższych temperaturach - mocznik będzie się spalał, powodując zwiększenie emisji NOx.
Przy zastosowaniu mokrych metod oczyszczania spalin, nadmiar amoniaku może
być usunięty w płuczce, a następnie odzyskany w procesie odpędzania (stripping)
i zawrócony do procesu DeNOx.
System usuwania tlenków azotu - SCR (Selective Catalytic Reduction) – selektywna

katalityczna redukcja.

Metoda Selektywnej Redukcji Katalitycznej (SCR) oparta jest na procesie katalitycznym,

podczas którego amoniak zmieszany z powietrzem podawany jest do strumienia spalin
i przechodzi przez katalizator, reagując z NOx.
Katalizator działa efektywnie w zakresie temperatury roboczej w zakresie 180 - 450C.
Większość będących w eksploatacji systemów działa w zakresie temperatur 230-300C.
Poniżej 250C konieczna jest większa objętość katalizatora oraz istnieje większe ryzyko jego
zapchania i zatrucia.
Metoda SCR pozwala osiągnąć wysoką skuteczność redukcji (zwykle ponad 90%) przy ilości
czynnika redukującego bliskim ilości stechiometrycznej.
W spalarniach odpadów komunalnych SCR stosuje się zwykle po oczyszczeniu spalin, tj. po
odpyleniu i usunięciu gazów kwaśnych. Stąd też spaliny zwykle wymagają ponownego
podgrzania do efektywnej temperatury reakcji dla systemu SCR. Realizowane jest to przez
zastosowanie regeneracyjnego wymiennika ciepła „spaliny/spaliny” (wykorzystującego ciepło
spalin opuszczających katalizator, oraz dodatkowo (uzupełniająco) - przy pomocy palnika
kanałowego o niewielkiej mocy, zabudowanego w kanale spalin, bezpośrednio przed kolumną
reaktora katalitycznego). Zwiększa to zapotrzebowanie energii do oczyszczania spalin.
Jednakże, jeżeli poziom SOx w spalinach został już zredukowany do bardzo niskich wartości
na wlocie do systemu SCR, można istotnie zredukować podgrzew, lub nawet z niego
zrezygnować. Niskotemperaturowe systemy SCR wymagają jednak regeneracji katalizatora
na skutek odkładania się soli (zwłaszcza chlorku amonu oraz siarczku amonu). Regeneracja
taka może być krytyczna, jako że może one prowadzić do przekroczenia wartości
granicznych emisji dla pewnych zanieczyszczeń np. HCl, SO2, NOx.
Czasami system SCR zlokalizowany jest bezpośrednio po filtrze elektrostatycznym,
aby zredukować lub wyeliminować konieczność podgrzewu spalin. W takim przypadku
należy jednak mieć na względzie ryzyko formowania się dioksyn i furanów w elektrofiltrze,
(który działa zwykle przy temperaturach powyżej 220-250C).
System SCR po zabudowaniu w kolumnie reaktora dodatkowych pakietów katalizatorów
może zapewnić również dodatkowo redukcję emisji dioksyn i furanów. Osiąga się przy tym
skuteczności destrukcji PCDD/F na poziomie 98-99,9%. System SCR jest również korzystny
z uwagi, że nie generuje N2O, jak to ma miejsce w wyniku procesów chemicznych
zachodzących w przypadku zastosowania metody niekatalitycznej. (SNCR).
3.2.2.5. Referencje systemu oczyszczania spalin
System oczyszczania spalin winien generalnie zapewnić efektywną realizację następujących

procesów oczyszczania strumienia surowych spalin poprzez:
1) Usuwanie zanieczyszczeń pyłowych,
2) Usuwanie kwaśnych, nieorganicznych składników zanieczyszczeń, (metoda mokra,
półsucha, sucha)
3) Redukcja związków metali ciężkich w postaci gazowej i pyłów,
4) Redukcja emisji związków organicznych, spośród których limitowana jest zawartość
dioksyn i furanów,
5) Redukcja emisji tlenków azotu (SNCR, SCR).
Instalacje oczyszczania spalin mogą występować w różnych konfiguracjach, gwarantując

spełnienie standardów emisyjnych z instalacji. Wybór optymalnego wariantu i zastosowanie
konkretnej konfiguracji uwarunkowane winno być zawsze specyfiką danego projektu.
Wszystkie emitowane substancje do powietrza atmosferycznego nie mogą przekroczyć
standardów emisyjnych narzuconych przez:
 Dyrektywę 2000/76/EC z dnia 4 grudnia 2000 r. (Dz. Urz. WE L 332 z 28.12.2000,
str. 91) w sprawie spalania odpadów,
 oraz rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie
standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181).

Standardy emisyjne wg. załącznika nr 5 do ww rozporządzenia Ministra Środowiska

zestawiono w tabeli poniżej:
Tabela 3.7. Oczekiwane parametry emisyjne – standardy emisji

Dopuszczalne wartości emisji do powietrza (1)
średnie 97% średnie
średnie wartości
Zanieczyszczenia Jednostki wartości wartości
półgodzinne
dobowe półgodzinne
Pył całkowity mg/m3u 10 30 10
HCl mg/m3u 10 60 10
SO2 mg/m3u 50 200 50
HF mg/m3u 1 4 2
NO + NO2 jako NO2 mg/m3u 200 400 200
100 lub 150 dla średniej
CO mg/m3u 50
wartości 10 minutowej
Substancje organiczne w postaci
gazów i par, w przeliczeniu na mg/m3u 10 20 10
całkowity węgiel organiczny
Wartości średnie dotyczące minimum 30 minutowego
i maksymalnie 8 godzinnego okresu pobierania próbek
Cd+Tl mg/m3u 0,05
Hg mg/m3u 0,05
Sb+As+Pb+Cr+Co +Cu+Mn+Ni+V mg/m3u 0,5
Wartości średnie mierzone w minimum 6 godzinnym
i maksimum 8 godzinnym okresie pobierania próbek
Dioksyny i furany ng/m3u 0,1
Warunki odniesienia – 1013 mbar ; 0 °C ; 11 % O2 gaz suchy.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów
emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181)

Tabela OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – analiza opcji.8. Osiągane poziomy emisji dla systemu redukcji kwaśnych zanieczyszczeń
* Metoda Średnia wartość półgodzinna (mg/mn3)* Średnia wartość dobowa (mg/mn3)* według
oczyszczania Substancja
osiągane dopuszczalne osiągane dopuszczalne
spalin
HCI <60 60 <10 10
przy wykorzystaniu
HF <4 4 <1 1
wapna
SO2 <200 200 <50 50
sucha
HCI <20 60 <5 10
przy wykorzystaniu
HF <1 4 <1 1
dwuwęglanu sodu
SO2 <30 200 <20 50
HCI <50 60 3-10 10
pół - sucha HF <2 4 <1 1
SO2 <50 200 <20 50
HCI 0,1-10 60 <5 10
mokra HF <1 4 <0,5 1
SO2 <50 200 <20 50
Reference Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration August 2006

Omawiane metody oczyszczania spalin mają swoje zalety i wady omówione w niniejszym
rozdziale (m.in. tabela 3.5., 3.6.).
Jednak wszystkie systemy oczyszczania spalin muszą i w praktyce spełniają ostre

normy emisji zanieczyszczeń wyrażone w standardach emisyjnych.
Dla ITPOK w Poznaniu zarekomendowano następujący system oczyszczania spalin:

 Odpylanie spalin z zastosowaniem filtra tkaninowego,
 Oczyszczanie kwaśnych zanieczyszczeń metodą półsuchą w celu redukcji kwaśnych
związków SO2, HF, HCl, połączoną z metodą strumieniowo-pyłową z wykorzystaniem
węgla aktywnego w celu redukcji metali ciężkich, dioksyn i furanów,
 Odazotowania spalin metodami pierwotnymi oraz wtórną redukcją emisji NOx metodą
SNCR przy wykorzystaniu mocznika.
Rekomendowany system jest systemem sprawdzonym i powszechnie stosowanym.

Gwarantuje stosunkowo niskie zużycie wody, w porównaniu z mokrą metodą redukcji
zanieczyszczeń kwaśnych, co w konsekwencji wyeliminuje powstawanie znacznych ilości
ścieków technologicznych i realizacji rozbudowanych systemów ujmowania i oczyszczania
ścieków technologicznych.
3.2.3. PRZEGLĄD TECHNOLOGII MECHANICZNO – BIOLOGICZNEGO

PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW POD KĄTEM WPŁYWU NA
ŚRODOWISKO.
Mechaniczno – biologiczne przekształcanie, polega na przetwarzaniu odpadów komunalnych

poprzez obróbkę mechaniczną (tj. procesy rozdrabniania, przesiewania, sortowania,
homogenizacji, separacji metali żelaznych i nieżelaznych, wydzielania frakcji palnej) na
frakcje dające się w całości lub w częściowo wykorzystać materiałowo lub/i na frakcję
ulegającą biodegradacji przeznaczoną do biologicznej stabilizacji.
Wyróżnia się dwa rozwiązania mechaniczno – biologicznego przekształcania odpadów:
 Mechaniczno – biologiczne przekształcanie odpadów, jako technologia ich
przygotowania do składowania;
 Mechaniczno – biologiczne przetwarzanie odpadów przed właściwym
przetworzeniem termicznym.
Systemy MBT są reprezentowane zarówno przez bardzo proste instalacje oparte na
pojedynczych urządzeniach, jak i rozbudowanych, kompleksowych technologiach.
3.2.2.1 Mechaniczno – biologiczne przetwarzanie odpadów, jako technologia ich

przygotowania do składowania.
Celem mechaniczno – biologicznego przetwarzania odpadów, jako technologii ich

przygotowania do składowania jest osiągnięcie wysokiego stopnia rozkładu związków
organicznych.
Ze strumienia zmieszanych odpadów komunalnych jest wydzielana mechanicznie frakcja
energetyczna oraz frakcje metali żelaznych i nieżelaznych. Uzyskana w ten sposób frakcja
organiczna poddawana jest biologicznej stabilizacji (tlenowej lub beztlenowej), a następnie
składowana. Przed etapem biologicznym stosuje się sita, najczęściej bębnowe o rozmiarach
oczka od 80 do 150 mm.
Ustabilizowana frakcja organiczna poddawana jest obróbce końcowej w następujący sposób:
 najpierw odpad przesiewany jest przez sito o oczkach od 40 do 60 mm, następnie
odsiew dodawany jest do frakcji energetycznej, a przesiew kierowany na
składowisko.

lub
 odpad przesiewa się przez sito o oczkach 20 mm, następnie z odsiewu
w klasyfikatorach powietrznych wydzielane są składniki lekkie, które dodaje się do
frakcji grubej powyżej 80 mm, a pozostała frakcja ciężka jest ponownie mieszana
z przesiewem i usuwana na składowisko.
3.2.2.2 Mechaniczno – biologiczne przetwarzanie odpadów, jako technologia ich

przygotowania do termicznej przeróbki.
Celem mechaniczno – biologicznego przetwarzania odpadów, jako technologii ich

przygotowania do termicznej przeróbki jest obniżenie zawartości wody w odpadach
i przekazanie ich do zakładów termicznej obróbki.
Strumień zmieszanych odpadów komunalnych jest rozdrabniany (< 25 cm), usuwane są
niego metale żelazne, a następnie w przeciągu 10 dni odpady są poddawane intensywnemu
napowietrzaniu w specjalnie zamykanych tunelach (boksach), tak, aby po procesie
zawartość wody wynosiła ok. 20%.
W zależności od zapotrzebowania na rynku w przypadku obu rozwiązań frakcja
energetyczna może być poddana dalszej obróbce, w zależności od późniejszego
wykorzystania.
Podstawowym efektem mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów jest ich
stabilizacja. Ponadto część mechaniczna instalacji pozwala na wydzielenie frakcji
energetycznej i surowcowej nadającej się następnie do przetworzenia. Procesy te pozwalają
na zaoszczędzenie pojemności składowisk ze względu na uzyskaną po procesie redukcję
masy i objętości odpadów.
Procesy mechaniczne - przygotowawcze.
Do procesów mechanicznych zalicza się:

 Rozdrabnianie - jest to proces przeprowadzania surowców (odpadów) w materiał
o ustalonej ziarnistości i polega na podziale brył lub ziaren odpadów na cząstki
mniejsze. Efektem rozdrobnienia jest wzrost podatności odpadów na rozkład
biologiczny oraz poprawa własności transportowych odpadów. Do rozdrobnienia
odpadów komunalnych stosowane są przede wszystkim młyny (kruszarki) młotkowe,
udarowe, rozdrabniarki nożowe i młyny kulowe.
 Przesiewanie, homogenizacja - jest to proces stosowany w celu rozdzielnia odpadów
na frakcje o rożnych wielkościach ziarna, określonych wymiarem oczka sita.
Najczęściej odpady rozdziela się na frakcje: grubą (odsiew, nadziarno) oraz drobną
(przesiew, podziarno). Podczas przesiewania odpadów, oprócz klasyfikacji wg
wielkości ziarna, Może odbywać się także rozrywanie worków, rozdrabnianie
i ujednorodnianie materiału (homogenizacja). W procesie przesiewania stosowane są
sita obrotowe (bębnowe) lub wibracyjne (przesiewacze wibracyjne). Ponadto,
w procesach stosowanych w MBT wykorzystywane są także przesiewacze
przegubowo-wstrząsowe.
 Separacja metali żelaznych - jest przeznaczona do wydzielania metali
ferromagnetycznych. Stosowane są separatory podłużne i poprzeczne. Efektywność
wydzielania metali z odpadów komunalnych za pomocą separatorów magnetycznych
wynosi 50-90%.
 Separacja metali nieżelaznych - jest przeznaczona do wydzielania z odpadów
aluminium, miedzi, ołowiu, cynku i innych metali paramagnetycznych. Najczęściej
stosowane są separatory indukcyjne, indukujące prądy wirowe.
 Usuwanie składników niebezpiecznych i problemowych - ma na celu usunięcie
składników niebezpiecznych oraz problemowych, zanieczyszczających materiał
przeznaczonych do obróbki w części biologicznej lub podczas produkcji paliwa
alternatywnego.;

 Usuwanie składników inertnych - ma na celu usunięcie składników inertnych,

obojętnych, nie przydatnych w późniejszym biologicznym etapie przeróbki odpadów.
 Wydzielanie frakcji palnej - zastosowanie odpowiednich urządzeń w części
mechanicznej pozwala na produkcję paliwa alternatywnego, zastępczego z odpadów
komunalnych.
Przygotowane odpady, po części mechanicznej podawane są procesom biologicznym

tlenowym lub beztlenowym.
Stabilizacja tlenowa
Metody tlenowe można umownie podzielić, w zależności od stopnia zaawansowana na:

 ekstensywne (wykorzystujące generalnie zjawiska zachodzące w sposób naturalny),
 progresywne, (w których stabilizację osiąga się w krótszym czasie poprzez
zastosowanie różnego rodzaju reaktorów wyposażonych w systemy wymuszonego
przepływu powietrza oraz kontroli procesu).
Stabilizacja beztlenowa.
Spośród dostępnych metod metanizacji można wymienić jej dwie podstawowe odmiany
stosowane do unieszkodliwiania odpadów stałych:
 Fermentacja mokra – najczęściej mezofilowa,
 Fermentacja sucha lub półsucha – najczęściej termofilowa.
Procesy biologicznego przetwarzania odpadów zgodnie z ustawą o odpadach klasyfikowane

są w następujący sposób:
 Procesy odzysku (R):
R3 - recykling lub regeneracja substancji organicznych, które nie są
stosowane, jako rozpuszczalniki (włączając kompostowanie i inne biologiczne
procesy przekształcania).
 Procesy unieszkodliwiania (D):
D8 – obróbka biologiczna niewymieniona w innym punkcie niniejszego
załącznika, w wyniku, której powstają odpady, unieszkodliwiane za pomocą
któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do D12
(np. fermentacja).
Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o odpadach przez odzysk rozumie się wszelkie
działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części lub prowadzące do
odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania.
Mając na uwadze powyższą definicję, jeśli jakość produktu procesu R3 nie odpowiada
wymaganiom dla nawozów lub środków wspomagających uprawę roślin należy uznać, że
proces taki powinien być klasyfikowany, jako D8, czyli proces unieszkodliwiania.
W zależności od użytej techniki otrzymywane są nowe produkty: kompost, biogaz, paliwo
alternatywne, surowce wtórne do recyklingu, części stabilizowane biologicznie (kompost),
nawóz organiczny, wreszcie balast przeznaczony do składowania.
Poniżej przedstawiono wykaz produktów i odpadów powstających w procesach mechaniczno

– biologicznego przekształcania odpadów.

Tabela 3.9. Produkty i odpady powstające w procesach mechaniczno-biologicznego

przekształcania odpadów
Rodzaj produktu Kod odpadu
19 12 12 – inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty)
Frakcja drobna < 20 mm*
z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11
Proces tlenowy 19 05 99 – inne niewymienione odpady
Stabilizat 19 06 04 – przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu
Proces beztlenowy
odpadów komunalnych
19 12 12 – inne odpady (w tym zmniejszane substancje i przedmioty)
Frakcja gruba > 80 mm*
z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11
19 05 01 – nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych
Zanieczyszczenia z Proces tlenowy
i podobnych
oczyszczania stabilizatu
Proces beztlenowy 19 06 99 – inne niewymienione odpady
19 05 03 – kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się
Oczyszczony stabilizat
do wykorzystania)
*w rozwiązaniach technologicznych stosowanych przez producentów mogą być zastosowane różne
wielkości sit.
Źródło: na podstawie Jędrczak, Szpadt „Wytyczne dotyczące wymagań dla procesów kompostowania,
fermentacji i mechaniczno-biologicznego przekształcania odpadów”
W sensie prawnym produkty te częściowo zachowują swój status odpadów. Niesie to za

sobą problem z zagospodarowaniem powstałych produktów, a więc konieczne jest
przewidzenie w planach inwestycyjnych stałych rynków zbytu dla produktów otrzymanych
z MBT.
Technologie MBT nie stanowią również ostatecznego rozwiązania dla przetwarzania
odpadów. Pozostający odpad balastowy musi być składowany. Ilość zagospodarowanej
materii organicznej zmniejsza się tylko częściowo, więc korzyści dla środowiska są także
ograniczone.
Należy jednak wskazać na pewne korzyści stosowania metod MBT, które odnoszą się
generalnie do globalnego systemu zarządzania odpadami. Polegają one na zmniejszeniu
negatywnego wpływu na środowisko, poprzez ogólne zmniejszenie ilości składowanych
odpadów oraz na możliwości ostatecznego przeznaczenia powstałych produktów
końcowych, poprzez zmianę ich statutu z „odpadów na surowce” (nie w sensie prawnym)
możliwych do dalszego wykorzystania. Polega to na dodaniu wartości początkowemu
odpadowi dzięki oddzieleniu zawartej w nim energii i materiałów. Praktyczne zastosowanie
metod MBT powinno być jednak poprzedzone refleksją w kontekście miejsca, a zwłaszcza
możliwych rynków zbytu dla produktów końcowych.
Podsumowanie.
Metody tlenowe charakteryzują się następującymi cechami:

 Są to procesy wymagające stosunkowo dużych powierzchni zabudowy oraz kubatur,
w przypadku metod progresywnych. Nawet w metodach reaktorowych stosuje się
ekstensywną drugą fazę procesu.
 Bilans energetyczny kompostowania jest zawsze ujemny. W prawdzie proces jest
egzotermiczny, ale możliwości odzysku ciepła są ograniczone i w praktyce
sprowadzają się do jego recyrkulacji wewnątrz obiegu.
 W trakcie procesu nie jest wytwarzany biogaz, który zgodnie z polskim
prawodawstwem w całości może być traktowany, jako paliwo ze źródeł odnawialnych,
a jednocześnie generuje energię, której sprzedaż lub wykorzystanie na terenie
instalacji obniża koszty jej eksploatowania.
 Proces jest trudniejszy w kontroli i automatyzacji niż proces beztlenowy.
 Potencjalne uciążliwości dla środowiska są większe i trudniejsze do kontrolowania niż
w przypadku metod beztlenowych.

 Nakłady na realizacje instalacji tlenowych w przypadku dużych wydajności (powyżej

30 000 Mg/rok), jak wynika z doświadczeń członków zespołu opracowującego raport,
są wyższe (w przeliczeniu na przepustowość instalacji) niż w metodach
beztlenowych.
W ostatnich latach zmienia się rola oraz miejsce kompostowania zmieszanych odpadów
komunalnych w systemie gospodarki odpadami. Generalnie odstępuje się od tradycyjnych
technologii kompostowania całej masy odpadów komunalnych, z których otrzymuje się
kompost nieodpowiedniej jakości, i które prowadzą do wytwarzania kompostu
nieprzydatnego do wykorzystania gospodarczego, gdyż zawiera on przeważnie nadmierne
ilości szkła, tworzyw sztucznych oraz metali ciężkich.
Prowadzi to w konsekwencji do produkowania nowych odpadów wymagających dalszego
unieszkodliwiania. Zawartość metali ciężkich jest oprócz kryteriów sanitarnych,
najważniejszym czynnikiem determinującym możliwość wykorzystania produktu po procesie
biologicznego ich unieszkodliwiania. W związku z powyższym kompost produkowany ze
zmieszanych odpadów komunalnych nie spełnia wymagań środowiskowych oraz wymagań
rynku i w większości przypadków jest składowany na składowisku.
Recykling organiczny odpadów zielonych jest najłatwiejszy do realizacji pod względem
organizacyjnym i technicznym, jednak nie wystarczy do osiągnięcia założonych celów
ograniczenia ilości składowanych odpadów ulegających biodegradacji.
Technologia unieszkodliwiania odpadów komunalnych z zastosowaniem fermentacji
metanowej zyskuje coraz większe grono zwolenników dzięki temu, że proces ten może
dotyczyć zarówno wysegregowanej frakcji organicznej ze strumienia odpadów komunalnych
jak i odpadów zmieszanych. Stabilizacja odpadów zmieszanych zapobiega przyszłym
problemom z emisją biogazu na składowisku.
Obie odmiany stabilizacji beztlenowej ww. występują w Europie w podobnych proporcjach
i posiadają wiele skutecznych wdrożeń. Z polskich doświadczeń wynika, że metody mokre,
charakteryzujące się większą kubaturą reaktorów oraz zużyciem wody i produkcją ścieków
procesowych, korzystniej jest lokalizować w pobliżu oczyszczalni ścieków, co pozwala na
wykorzystanie ich infrastruktury zwłaszcza w zakresie odwadniania osadów
pofermentacyjnych.
Technologia przetwarzania odpadów komunalnych z zastosowaniem metanizacji stanowi bez

wątpienia nowoczesne rozwiązanie problemu unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
Na przykładzie pracujących instalacji można stwierdzić, że zakłady pracujące w oparciu
o proces fermentacji nie tylko wypełniają zobowiązania ustawowe w zakresie gospodarki
odpadami i chronią środowisko naturalne, ale również osiągają określone korzyści
materialne.
Ważną zaletą instalacji jest brak konieczności wcześniejszego wysortowywania z odpadów
komunalnych frakcji „bio”. Do przeróbki trafiają odpady zmieszane, z których we wstępnej
fazie obróbki wydziela się i następnie sprzedaje surowce wtórne nadające się do recyklingu,
takie jak: metale, stłuczka szklana czy papier.
W procesie metanizacji powstaje biogaz, który jako paliwo może być spalany dla pozyskania
energii, choćby na potrzeby własne zakładu, a jej nadmiar może być sprzedawany na
zewnątrz.
Do ograniczeń metody należy zaliczyć fakt, że nie stanowi ona ostatecznego rozwiązania dla
przetwarzania odpadów, nie eliminuje konieczności składowania pozostającego odpadu
balastowego. Również ilość zagospodarowanej materii organicznej zmniejsza się, choć
zasadniczo to jednak tylko częściowo, więc korzyści dla środowiska są także ograniczone.
Przy analizie możliwości praktycznego zastosowania technologii opartej na fermentacji

należy rozważyć problemy wynikające z konieczności zagospodarowania odpadu
balastowego oraz zapewnienia wysokiej jakości produktów końcowych, co jest trudne
i bezpośrednio przekłada się na potencjał rynków zbytu dla tych produktów.

Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne zakładu fermentacji są zależne od jego przepustowości

oraz zastosowanej technologii. Duża rozpiętość kosztów instalacji o tej samej wydajności
wynika z zastosowanej technologii. Podstawowym założeniem, warunkującym optymalne
rozwiązania gospodarki odpadami ulegającymi biodegradacji, jest dokładne rozpoznanie
i zbadanie dostępności rynku dla produktów początkowych (odpady) i końcowych, czyli
zidentyfikowanie potencjalnych odbiorców i chłonności rynku na produkt.
Jako elementy ryzyka inwestycji instalacji biologicznego unieszkodliwiania odpadów zarówno

w przypadku kompostowania czy metanizacji należy wymienić:
 brak jasno sprecyzowanych zaleceń w celu poprawnego zarządzania odpadami
ulegającymi biodegradacji, metod ich zbierania, standardów przetwarzania oraz
wykorzystania powstałych produktów,
 ciągła dbałość o materiał wsadowy,
 ograniczony i niepewny rynek dla produktów procesu.
Poniżej przedstawiono syntetyczne porównanie technologii do mechaniczno – biologicznego

przekształcania odpadów .
Tabela 3.10. Porównanie metod przeróbki frakcji organicznej odpadów

Wyszczególnienie Metoda tlenowa Metoda beztlenowa
Emisje do powietrza, Regulowane, biofiltry do oczyszczania
Nieduża objętość powietrza, powietrze jest
odcieki powietrza, zawracanie odcieków do obiegu
oczyszczane, duża ilość odcieków
Zapotrzebowanie Duże, ok. 4 ha dla obiektu Nieduże, przy dojrzewaniu w pryzmach ok. 2ha
miejsca 20 000 Mg/rok dla obiektu 20 000Mg/rok
Jakość Często problematyczna jakość wsadu, różna
Dobra, zależy od wsadu
kompostu jakość kompostu
Faza termofilna wymaga doprowadzenia energii
o
Temperatura ponad 65 C, dobre efekty
Higienizacja z zewnątrz, najczęściej konieczne dojrzewanie
higienizacji
w pryzmach
Bilans Produkowane ciepło nie znajduje Uzysk metanu, wykorzystanie
energetyczny zastosowania w elektrociepłowniach, produkcja prądu
Źródło: Wewetzer D.: "Biotechnologiczny" pomysł dla Łodzi. Przegląd Komunalny. Gospodarka Odpadami
10(109)/2000, s.32-33.
3.2.4. ANALIZA MOŻLIWOŚCI WSPÓŁSPALANIA OSADÓW ŚCIEKOWYCH

W INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW
KOMUNALNYCH.
Mając na uwadze wskazania Wnioskodawcy oraz potrzebę unieszkodliwienia osadów

ściekowych powstających na terenie oczyszczalni ścieków została przedstawiona wstępna
analiza możliwości ich unieszkodliwienia poprzez współspalanie w instalacji termicznego
przekształcania odpadów komunalnych z odzyskiem energii.
Osady ściekowe, wg. katalogu odpadów są zaklasyfikowane do odpadów ulegających
biodegradacji o kodzie 19 08 05. Zawierają one z reguły powyżej 50% suchej masy i zgodnie
z najnowszymi regulacjami prawnymi nie powinny być unieszkodliwiane poprzez
składowanie. W rozporządzeniu w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów
do składowania na składowisku odpadów danego typu zakazuje się od 1 stycznia 2013 r.
składowania na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne odpadów
o następujących właściwościach:
 Ilość ogólnego węgla organicznego (TOC) – 5%.
 Straty przy prażeniu (LOI) – 8%.
 Wartość ciepła spalania – 6 MJ/kg.
Kryteria całkowicie dyskwalifikują możliwość składowania osadów ściekowych na

składowiskach. Osady ściekowe po procesie obróbki (odwodnione i ustabilizowane) mogą

być wykorzystywane rolniczo. Mogą zostać wykorzystane w procesie kompostowania

z odpadami ulegającymi biodegradacji, jako kompost pod uprawy rolnicze albo uprawy
przemysłowe np.: roślin energetycznych. Wykorzystanie rolnicze osadów ściekowych
z terenów aglomeracji miejskich jest często ograniczone lub uniemożliwione przez zbyt
wysoką zawartość metali ciężkich. Przekroczenie obowiązujących w tym zakresie
standardów przekreśla ich wykorzystanie (lub kompostu) do celów rolniczych.
Ponadto osady ściekowe mogą być również wykorzystywane do wytwarzania z substancjami
mineralnymi mieszanek używanych do rekultywacji składowisk. W tym kontekście
najlepszymi metodami unieszkodliwiania osadów ściekowych okazują się termiczne metody
unieszkodliwiania, takie jak: suszenie, spalanie, piroliza i zgazowywanie. Spalanie odpadów
jest najbardziej radykalnym procesem ich przeróbki prowadzącym do ponad 90% redukcji
masy i objętości, przy jednoczesnym odzysku energii.
Osady ściekowe, aby mogły być współspalane z odpadami komunalnymi w instalacji

termicznego przekształcania muszą być odpowiednio przygotowane – odwodnione.
Zazwyczaj osady odwodnione w sposób mechaniczny tj. osiągające około 25% s.m. są
w dalszym ciągu nie wystarczająco suche dla spalania autotermicznego, w instalacji
z piecem rusztowym, stosowanym do spalania odpadów komunalnych, powodując obniżenie
wydajności energetycznej instalacji.
W celu uzyskania osadów ściekowych o dużej zawartości suchej masy 65-90% stosuje się
suszarki termiczne dla dodatkowego podsuszenia.
Generalnie procesy suszenia mogą być podzielone na dwie grupy:
 suszenie częściowe prowadzące do uzyskania osadu o zawartości suchej masy
65 - 80%,
 suszenie całkowite do zawartości suchej masy 80-90% a nawet powyżej 90%.
Współspalanie osadów ściekowych z odpadami komunalnymi odbywa się najczęściej przy

stosunku wagowym osadów ściekowych do odpadów komunalnych rzędu 10% - 20%.
Przygotowany na suszarce osad ściekowy trafia do pieca rusztowego gdzie jest
współspalany z odpadami komunalnymi. Dodatek osadów ściekowych wysuszonych do 90%
s.m., podwyższy kaloryczność odpadów (wartość opałowa około 12 000 KJ/kg), których
ciepło spalania bez dodatku osadów ściekowych wg przeprowadzonych badań
morfologicznych wynosi 7500 kJ/kg.
Przy współspalaniu wysuszonych i ustabilizowanych osadów ściekowych w ilości
równoważnej ilości odpadom komunalnym, ilość spalin odprowadzanych do komina, jest
praktycznie taka sama jak w przypadku samych odpadów. Z tego powodu, wpływ spalania
osadów pochodzących z oczyszczalni na środowisko jest do pominięcia, z wyjątkiem
dodatkowych ilości popiołu i żużla.
3.3. IDENTYFIKACJA ANALIZOWANYCH ROZWIĄZAŃ

TECHNOLOGICZNYCH SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI
3.3.1. WARIANT 0 - WARIANT BEZINWESTYCYJNY - „STATUS QUO”.
Wariant „0” polega na zaniechaniu jakichkolwiek działań inwestycyjnych. Wariant

„status quo” nie zakłada rozbudowy systemu o nowe instalacje odzysku
i unieszkodliwiania odpadów, w tym instalacji termicznego przekształcania odpadów,
przyjmuje odstąpienie od realizacji przyjętych celów i utrzymanie istniejącego
systemu gospodarki odpadami na terenie objętym przedsięwzięciem.

Poniżej przeprowadzono analizę, która pozwoliła określić bilans masowy odpadów, które
poddano odzyskowi oraz ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwienia dla wariantu „0”.
Dla przeprowadzenia tej analizy przyjęto założenie, że ilość wytwarzanych odpadów jest
zgodna z przyjętą prognozą powstawania odpadów. Uzyskane z analizy poziomy odzysku są
pochodną możliwości przerobowych instalacji i prognozowanego poziomu powstawania
odpadów.
Tabela 3.11. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach wariantu „0” (Mg/rok)
Wyszczególnienie Ilość odpadów
Odpady komunalne łącznie [Mg]: 232 517

w tym odpady BIO [Mg]: 132 534
Ilość zagospodarowanych odpadów komunalnych w istniejących instalacjach innych niż składowisko 30 300
Odpady do składowania: 202 217
w tym odpady BIO: 115 263
Źródło: opracowanie własne, dane za rok 2006 na podstawie Sprawozdania z realizacji PGO
Aby określić zobowiązania miasta Poznania wynikające z przepisów prawa należy określić
ilości odpadów ulegających biodegradacji, które mogą być dopuszczone do składowania
w kolejnych latach progowych tj. w latach 2010, 2013 oraz 2020 w stosunku do roku
bazowego, jakim jest rok 1995 i ilość odpadów ulegających biodegradacji w nim
wytworzonych.
Zgodnie z zapisami Regulaminu Utrzymania Czystości w roku 1995 wytwarzanych było
w Poznaniu 61 977 Mg odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. Jak wskazuje
KPGO w 2010 stanowią to ok. 57 % strumienia odpadów zmieszanych. Z prognoz zmian
ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie miasta Poznania wynika, że w latach
2010, 2013 oraz 2020 wymagane będzie przetworzenie metodami innymi niż składowanie,
następującej ilości odpadów (tabela poniżej).
Tabela 3.12. Ograniczenie ilości odpadów ulegających biodegradacji dopuszczonych do

składowania (Mg/rok)
Lata 1995 2010 2013 2020
ilość wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji [Mg] 61 977 90 000 100 000 120 000
ilości odpadów ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania w
- 46 483 30 989 21 692
poszczególnych latach [Mg]
wymagany poziom redukcji ilości składowanych odpadów ulegających
biodegradacji w stosunku do ilości wyprodukowanych odpadów ulegających - 25 % 50 % 65 %
biodegradacji w roku 1995
Źródło: opracowanie własne.

Rysunek 3.1 Ograniczenie składników ulegających biodegradacji kierowanych do

składowania w stosunku do masy wytwarzanej w roku 1995 r.
Osiągnięcie poziomu redukcji odpadów ulegających biodegradacji przeznaczonych do

składowania o wskazane powyżej ilości, wymaga poddania przetwarzaniu około 43 517 Mg
w roku 2010 odpadów ulegających biodegradacji. Aby to osiągnąć wymagane będzie
podjęcie zdecydowanych działań inwestycyjnych jak i organizacyjnych. W Regulaminie
Utrzymania Czystości i Porządku na terenie miasta Poznania obowiązek w tym zakresie
przeniesiono na przedsiębiorców, zobowiązując ich do selektywnego odbierania odpadów
ulegających biodegradacji w ilościach 65 kg w skali roku od mieszkańca, (czyli
ok. 40 000 Mg/rok w skali Miasta). Zebranie wskazanej ilości pozwoli na zagospodarowanie
odpadów ulegających biodegradacji w wymaganej redukcją części. Powstaje jednak pytanie
czy selektywnie pozyskane odpady ulegające biodegradacji rzeczywiście będą poddane
zagospodarowaniu, czy nie trafią na składowisko, jako balast po innych procesach oraz czy
osiąganie narzuconych poziomów odzysku będzie w ogóle możliwe.
Kolejnym wyzwaniem w ograniczeniu składowania odpadów ulegających biodegradacji
będzie rok 2013. Jak wynika z powyższej tabeli przetwarzaniu do tego czasu będzie należało
poddać około 70 000 Mg/rok odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. Osiągnięcie
takiej efektywności selektywnej zbiórki odpadów będzie mało realne (praktycznie
nieosiągalne). Jak wynika z analiz wykonanych w ramach Kpgo 2010, osiągnięcie poziomu
ograniczenia składowania dla roku 2013 dla dużych aglomeracji będzie możliwe pod
warunkiem zastosowania termicznych technologii przekształcania odpadów.
Biorąc pod uwagę ograniczenia w ilości składowanych odpadów ulegających biodegradacji,

począwszy od roku 2010 (poziom redukcji o 25%, w stosunku do roku 1995) nie będą mogły
one być składowane.
Zatem, system ten już w roku 2010 a najpóźniej w roku 2013, nie spełni wymagań prawnych
w zakresie ograniczenia składników ulegających biodegradacji kierowanych na składowisko.
Nie zapewnia on również dotrzymania zaleceń zawartych w Krajowym Planie Gospodarki
Odpadami 2010 w zakresie recyklingu i odzysku opakowań oraz odpadów poużytkowych
w systemie selektywnej zbiórki.
Kolejnym ograniczeniem tego systemu jest brak wyraźnej redukcji poziomu odpadów
składowanych na składowisku bez unieszkodliwienia.
W powyższej analizie wykazano, że wariant „0” polegający na niepodejmowaniu żadnych
działań poprawiających obecnie funkcjonujący system gromadzenia i unieszkodliwiania
odpadów, nie spełni wymagań prawnych zarówno w zakresie ograniczenia masy odpadów
ulegających biodegradacji kierowanych na składowisko już w roku 2013, jak również
recyklingu i odzysku odpadów opakowaniowych oraz redukcji masy składowanych odpadów.
Odpady składowane w tym systemie nie zapewniają również spełnienia kryteriów
dopuszczających odpady do składowania ze względu na zawartość węgla organicznego

powyżej 5% suchej masy, jak i wartości ciepła spalania powyżej 6 MJ/kg suchej masy
(obowiązek od 1 stycznia 2013 roku zgodnie z rozporządzeniem w sprawie kryteriów oraz
procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu.
Wymagania znowelizowanego rozporządzenia określające dopuszczalne parametry
składowanych odpadów obowiązujące po 1 stycznia 2013 r. praktycznie uniemożliwiają
składowanie odpadów komunalnych zmieszanych lub pozostałości z sortowania
komunalnych odpadów zmieszanych.
Podsumowując można stwierdzić, że wariant „0” polegający na niepodejmowaniu

jakichkolwiek działań inwestycyjnych należy bezwzględnie odrzucić, jako niewydolny
technologicznie i sprzeczny z obecnie obowiązującym stanem prawnym. Przy jego
utrzymaniu brakować będzie miejsca na składowanie odpadów, konieczny będzie wzrost
kosztów związanych z głęboką segregacją odpadów, a z uwagi na brak wywiązania się
z uwarunkowań prawnych, Polsce a zatem gminom grozi nałożenie sankcji w postaci kar
finansowych.
3.3.2. WARIANT 1 – CAŁOŚCIOWE ROZWIĄZANIE ZAPROPONOWANE

W PLANIE GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA POZNANIA
(RACJONALNY WARIANT ALTERNATYWNY).
Całościowe rozwiązanie systemu gospodarki odpadami w nawiązaniu do Planu Gospodarki

Odpadami dla Miasta Poznania obejmuje poniżej scharakteryzowane instalacje, obiekty
i elementy organizacyjne.
1. Selektywna zbiórka odpadów komunalnych.

2. Sortownia odpadów komunalnych zmieszanych i z selektywnej zbiórki.
3. Stanowisko demontażu i sortowania odpadów komunalnych wielkogabarytowych.
4. Linia do sortowania i kruszenia odpadów komunalnych budowlanych.
5. Rozbudowa i modernizacja składowiska odpadów w Suchym Lesie.
6. Program edukacyjny obejmujący mieszkańców wytwarzających odpady
komunalne.
7. Instalacja lub wytwórnia do produkcji paliwa alternatywnego.
8. Instalacje do rozkładu tlenowego i beztlenowego odpadów ulegających
biodegradacji.
9. Instalacja do termicznego przekształcania odpadów.
Spośród wymienionych wyżej zadań określonych w Planie Gospodarki Odpadami dla Miasta
Poznania zrealizowano dotychczas w całości lub częściowo zadania:
 sortownia odpadów komunalnych zmieszanych i z selektywnej zbiórki,
 stanowisko demontażu i sortowania odpadów komunalnych wielkogabarytowych,
 linia do sortowania i kruszenia odpadów komunalnych budowlanych,
 rozbudowa i modernizacja składowiska odpadów w Suchym Lesie,
 program edukacyjny obejmujący mieszkańców wytwarzających odpady komunalne.
Ad.1. Selektywna zbiórka odpadów komunalnych.
Selektywna zbiórka odpadów komunalnych oraz standaryzacja na terenie miasta usług

związanych z selektywnym gromadzeniem odpadów.
Zbiórka prowadzona będzie w systemie pięcio-pojemnikowym z podziałem na:
 makulaturę,
 tworzywa sztuczne i opakowania,
 szkło białe,
 szkło kolorowe,

 odpady ulegające biodegradacji (od stycznia 2009 r.).

Dodatkowo pojemniki do szkła są wyposażone w „kieszeń” dla zbierania baterii.
Przy współpracy z administracją samorządową (obiekty użyteczności publicznej) oraz
z placówkami oświatowymi prowadzony jest system zbiórki zużytych baterii oraz system
zbiórki puszek aluminiowych po napojach. W ramach współpracy z poznańskimi aptekami
odbywa się system zbiórki przeterminowanych leków.
Prowadzony jest także program pilotażowej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji
(zielonych i kuchennych) na terenie miasta Poznania, poprzedzający zbiórkę odpadów
ulegających biodegradacji na terenie całego miasta Poznania.
We wszystkich rozpatrywanych Wariantach systemu gospodarki odpadami dla Miasta
Poznania w założeniach selektywnej zbiórki odpadów materiałowych (papieru, tworzyw
sztucznych, szkła i metalu) uwzględniono zapisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego
i Rady Europy 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 roku w sprawie odpadów. Zgodnie
z zapisami ww. dyrektywy państwa członkowskie są zobowiązane do osiągnięcia min 50%
odzysku odpadów papieru, tworzyw sztucznych, szkła i metali z gospodarstw domowych do
2020 r.
Ad. 2. Sortownia odpadów zmieszanych i selektywnej zbiórki
Miasto Poznań planuje sortowanie całego strumienia odpadów zmieszanych pochodzących

z terenu miasta Poznania.
W przypadku niewystarczających mocy przerobowych w prywatnych sortowniach miasto
Poznań planuje wybudowanie własnej sortowni, która będzie bilansowała potrzeby na
przesortowanie całego strumienia wytwarzanych odpadów. Jej lokalizacja przewidziana jest
wówczas na terenie składowiska odpadów komunalnych w Suchym Lesie.
Ad.3. Stanowisko demontażu i sortowania odpadów komunalnych

wielkogabarytowych - Instalacja demontażu odpadów zużytego sprzętu elektrycznego
i elektronicznego oraz demontażu odpadów wielkogabarytowych.
Przewiduje się także prowadzenie selektywnej zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego

i elektronicznego. Do zorganizowania zbiórki wymienionych odpadów zostali zobowiązani
ustawowo przedsiębiorcy odbierający odpady komunalne od mieszkańców oraz
wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny na rynek. Przedsiębiorcy odbierający
odpady komunalne od mieszkańców w mieście Poznaniu zobowiązani są do tych działań
w ramach utworzonych, na mocy zarządzenia Prezydenta Miasta Poznania, tzw. Punktów
Gromadzenia Odpadów Problemowych – PGOP (punkty do czasowego gromadzenia
odpadów niebezpiecznych i wielkogabarytowych z odpadów komunalnych). PGOP
funkcjonuje również na terenie składowiska odpadów komunalnych i zarządzany jest przez
Zakład Budżetowy Zakład Zagospodarowania Odpadów (ZB ZZO). Kolejny PGOP
przygotowywany jest przez ZB ZZO na terenie miasta. Wstępny demontaż w/w sprzętu
będzie prowadzony w hali demontażu na terenie składowiska odpadów komunalnych
w Suchym Lesie.
Odpady wielkogabarytowe (w tym meble) powinny trafić do hali demontażu i rozdrabniania.

Powstające przy wstępnym demontażu materiały nadające się do wtórnego przetworzenia
przekazywane będą do recyklingu, zaś powstające w rozdrabniarce zrębki czystego drewna
trafią na kompostownię. Tworzywa i zanieczyszczone materiały organiczne przekazane
zostaną do wytwórni paliwa alternatywnego.
Ad. 4. Linia do sortowania i kruszenia odpadów komunalnych budowlanych.
Miasto Poznań zaakceptowało Wariant III technologiczny Systemu gospodarki odpadami

określony w Ostatecznym Studium Wykonalności, który obejmuje m.in. linię do sortowania

i kruszenia odpadów komunalnych budowlanych tj. odpadów poremontowych pochodzących

z gospodarstw domowych. Ponadto powyższa linia będzie przerabiać również odpady
z grupy 17 tj. odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz
infrastruktury drogowej (wyłączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych).
Ad. 5. Rozbudowa i modernizacja składowiska odpadów w Suchym Lesie.
Zadanie ciągłe. Z roku na rok Miasto ze środków finansowych z budżetu miasta oraz ze
środków finansowych ze źródeł poza budżetowych finansuje zadania inwestycyjne bądź
związane z modernizacją urządzeń bądź instalacji znajdujących się na składowisku miejskim
w Suchym Lesie.
Dnia 15 lipca 2008 roku oddano do użytku kwaterę P - 3, która spełnia wymagania ochrony
środowiska w zakresie ochrony gleb, wód powierzchniowych i gruntowych oraz emisji gazu
składowiskowego. Jej powierzchnia wynosi nieco ponad 3 ha. Odpady podobnie jak
na terenie całego składowiska będą składowane do wysokości rzędnej 116,5 m n.p.m.
Podłoże kwatery stanowi naturalna gliniana bariera geologiczna. Dno kwatery i skarpy
wewnętrzne pokryte są 0,6 m warstwą uszczelniająco - ochronną. Powierzchnie kwatery
pokryto 10 cm warstwą wyrównawczą piasku drobnego i średniego. Całe podłoże pokryto
bentomatą, czyli geokompozytem oraz folią uszczelniającą PEHD o grubości 2 mm. Na
uszczelnionej geowłókniną folii ułożono 0,5 m piaszczystą warstwę filtracyjno - ochronną.
Nowo wybudowana kwatera P-3 (fot. 9) spełnia wszelkie wymogi Rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 24 marca 2003 roku w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących
lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy
składowisk odpadów (Dz. U. Nr 61, poz. 549). W latach 2009 – 2010 zostaną wykonane
roboty budowlane polegające nas modernizacji zespołu wag samochodowych na terenie
składowiska odpadów, z realizacją na dzień 31 maja 2010.
Ad. 6. Program edukacyjny obejmujący mieszkańców wytwarzających odpady

komunalne.
Od wielu lat Miasto Poznań realizuje liczne zadania edukacyjne mające na celu podniesienie
poziomu świadomości ekologicznej mieszkańców miasta. Powyższe działania wpisują się
w tym zakresie w realizację Planu Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania oraz
w realizację Strategii Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania, która działania
edukacyjnym nadała najwyższy priorytet. Między innymi na terenie miasta Poznania:
- przekazywane są mieszkańcom ulotki edukacyjne o właściwym postępowaniu
z odpadami komunalnymi i problemowymi, w których szczególny akcent postawiono na
selektywną zbiórkę odpadów komunalnych u źródła
- promuje się selektywną zbiórkę odpadów „u źródła” poprzez:
 materiały edukacyjne,
 filmy animowane,
 ścieżkę edukacyjną na składowisku,
 prelekcje w szkołach i przedszkolach,
 wystawy ekologiczne,
 festyny,
- organizowane są akcje proekologiczne tj.: „Wiosenne Porządki”, ,,Sprzątanie Świata”,
„Dni Recyklingu” itp.
Ad. 7. Instalacja do produkcji paliwa alternatywnego
Z frakcji nadsitowej, powstającej w sortowniach, zostaną wysegregowane na taśmach

odpady do recyklingu. Pozostała po oddzieleniu pełnowartościowych surowców wtórnych
frakcja palna składająca się z papieru, tworzyw sztucznych, tekstyliów i drewna może zostać
skierowana do przetworzenia na paliwo alternatywne.

W przypadku podjęcia przez miasto Poznań decyzji o budowie własnej sortowni, paliwo
alternatywne będzie wytwarzane w ciągu technologicznym w instalacjach przy sortowni, zaś
w sytuacji, gdy cały strumień odpadów komunalnych trafi do prywatnych sortowni, wówczas
należy rozważyć potrzebę budowania osobnej wytwórni paliwa alternatywnego na terenie
zakładu termicznego przekształcania odpadów.
Przewiduje się współspalanie przetworzonych osadów pościekowych oraz paliwa RDF

w kotłach energetycznych. Istnieje także możliwość używanie RDF w cementowni oraz
alternatywnych paliw ciekłych do rafinerii.
Ad. 8. Instalacje do rozkładu tlenowego i beztlenowego odpadów ulegających

biodegradacji.
Kompostownia odpadów zielonych.
Miasto Poznań przewiduje budowę kompostowni odpadów zielonych, którą przewiduje się
ulokować w rejonie oczyszczalni ścieków w Koziegłowach lub na składowisku odpadów
komunalnych w Suchym Lesie albo w innym miejscu uzasadnionym warunkami
środowiskowymi, lokalizacyjnymi i technicznymi.
Do kompostowni trafiać będą odpady zielone oraz zrębki drewna ze stanowiska demontażu
odpadów wielkogabarytowych. Trafi tam również frakcja odpadów kuchennych
z pominięciem odpadów zawierających białko zwierzęce.
Instalacje do beztlenowego przetwarzania odpadów ulegających biodegradacji
Dążąc do ograniczenia balastu trafiającego na składowisko odpadów komunalnych oraz

zwiększenia odzysku odpadów ulegających biodegradacji, miasto Poznań rozważa
możliwość poddania fermentacji beztlenowej frakcję podsitową pochodzenia organicznego,
wydzieloną w sortowni.
Proces ten mógłby być prowadzony w istniejących lub dobudowanych komorach
fermentacyjnych na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków Przedsiębiorstwa Wodno –
Kanalizacyjnego Aquanet S.A. Spółka ta eksploatuje już takie urządzenia do własnych
potrzeb i jest przygotowana merytorycznie do przetwarzania biomasy w procesie fermentacji.
Podsitowa frakcja ulegająca biodegradacji, przed przekazaniem do fermentacji, wymaga
przygotowania na specjalnej linii technologicznej, której budowę przewidziano również na
terenie spółki Aquanet S.A. Miasto Poznań przewiduje możliwość wzbogacenia biomasy
o odpady kuchenne ulegające biodegradacji, pochodzące z selektywnej zbiórki odpadów. Tak
przygotowana biomasa zostanie poddana wspólnej fermentacji po zmieszaniu z osadami
ściekowymi.
Biogaz, powstający w procesie beztlenowego rozkładu substancji organicznych, zostanie
wykorzystany do produkcji energii elektrycznej. Osady pozostające po procesie wspólnej
metanizacji frakcji organicznej odpadów komunalnych oraz osadów ściekowych zostaną
termicznie osuszone w istniejącej instalacji na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków
w Koziegłowach. Dalsze postępowanie z osadami, będzie polegało na termicznym ich
przekształcaniu lub wykorzystaniu w rolnictwie. Przewiduje się, że takiemu
zagospodarowaniu będą podlegały wszystkie osady powstające na terenie Centralnej
Oczyszczalni Ścieków w Koziegłowach.
Ad. 9. Instalacja do termicznego przekształcania odpadów.
Alternatywnym rozwiązaniem przekształcania termicznego, jest zbudowanie instalacji do

termicznego przekształcania odpadów, w której byłyby unieszkodliwiane osady pościekowe
i paliwo RDF.

System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania obejmuje również w swoim zakresie
wybudowanie instalacji do termicznego przekształcania odpadów – obiektu, w którym będą
zastosowane najlepsze rozwiązania techniczno – technologiczne niedopuszczające do
negatywnego oddziaływania na środowisko, który będzie spełniał wszystkie standardy
i wymogi wynikające z przepisów prawa krajowego i dyrektyw Unii Europejskiej.
Balast powstały po przejściu strumienia odpadów komunalnych przez wszystkie,
rekomendowane procesy systemu, zostanie unieszkodliwiony poprzez składowanie na
składowisku odpadów komunalnych w Suchym Lesie. Przewiduje się rozbudowę
składowiska odpadów komunalnych o kolejne kwatery i rekultywację kwater
wyeksploatowanych.
Wariant zaproponowany przez Wnioskodawcę oparty jest na założeniu rozbudowy

istniejącego systemu z jednoczesnym zastosowaniem złożonego systemu
zagospodarowania odpadów w oparciu o instalacje do termicznego przekształcania frakcji
energetycznej ze zmieszanych odpadów komunalnych wzbogaconej o odpady energetyczne
z pozostałych instalacji oraz zagospodarowanie frakcji ulegającej biodegradacji ze strumienia
odpadów zmieszanych poprzez proces mokrej fermentacji w oparciu o instalacje COŚ
w Koziegłowach. System ten zakłada, że obok istniejących instalacji, zostanie zbudowany
zakład produkujący energię (elektryczną i cieplną) z frakcji resztkowej odpadów
komunalnych, z frakcji energetycznej RDF przy współspalaniu ustabilizowanego osadu po
procesie metanizacji.
Dla tego wariantu przyjęto następujące założenia:
 intensywna selektywna zbiórka odpadów (w systemie mieszanym) dla całego
obsługiwanego obszaru, przy założeniu wydzielenia składników o charakterze
surowców wtórnych, odpadów zielonych, odpadów niebezpiecznych
(występujących w strumieniu odpadów komunalnych), wielkogabarytowych oraz
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz odpadów gruzu
budowlanego na poziomie:
22% w roku 2010,
41% w roku 2018,
44% w roku 2030;
 wdrażanie selektywnej zbiórki odpadów kuchennych ulegających biodegradacji;
 kompostowanie masy roślinnej – odpadów tzw. zielonych;
 segregacja i doczyszczanie zebranych surowców wtórnych;
 segregacja pozostałej masy zmieszanych odpadów komunalnych;
 produkcja frakcji do przetworzenia na paliwo alternatywne z odpadów
zmieszanych;
 produkcja z frakcji energetycznej paliwa stałego – RDF;
 produkcja z frakcji energetycznej paliwa płynnego do rafinacji;
 stabilizacja beztlenowa odpadów ulegających biodegradacji ze strumienia
odpadów zmieszanych oraz odpadów kuchennych ulegających biodegradacji
w komorach metanizacyjnych COŚ;
 produkcja energii w procesie termicznego przekształcania paliwa stałego RDF ze
zmieszanych odpadów komunalnych wraz ze współspalaniem ustabilizowanych
i wysuszonych osadów po procesje stabilizacji beztlenowej w komorach
fermentacyjnych COŚ.
Wariant takiego rozwiązania systemu zakłada zachowanie dotychczas istniejących instalacji

do sortowania odpadów. Sortownia musi zapewnić przerób strumienia odpadów
surowcowych pochodzących z selektywnej zbiórki.
Dodatkowo dla realizacji tego systemu niezbędne jest wybudowanie sortowni dla
zmieszanych odpadów komunalnych o zdolności przerobowej gwarantującej przesortowanie
całego strumienia odpadów zmieszanych.

Zadaniem sortowni będzie rozdział strumienia zmieszanych odpadów komunalnych na

frakcję nadsitową przeznaczoną do przetworzenia na paliwo stałe i płynne oraz frakcję
podsitową przeznaczoną do segmentu przygotowującego wsad do procesu metanizacji.
W sortowni tej będą, zatem powstawały strumienie odpadów do obróbki w procesie
termicznym i biologicznym. W tym celu instalacja będzie zaopatrzona w segment
przygotowania paliwa alternatywnego w podziale na produkty do wytworzenia paliwa stałego
– RDF oraz produkty do wytworzenia paliwa ciekłego (parafiny) do dalszej rafinacji. Drugim
segmentem będzie instalacja przygotowania frakcji podsitowej do procesu metanizacji
w komorach fermentacyjnych COŚ wraz z osadami ściekowymi. Do segmentu tego będzie
trafiał również strumień odpadów kuchennych z selektywnej zbiórki. Proces metanizacji
będzie powodował zagospodarowanie frakcji ulegającej biodegradacji z odzyskiem energii
cieplnej i elektrycznej. Część energii cieplnej będzie zużyta na przygotowanie stabilizatu do
termicznego unieszkodliwiania wraz z frakcją RDF. Zakłada się, że do procesu współspalania
można przeznaczyć około 20% ogólnej masy unieszkodliwianych odpadów przy uwodnieniu
stabilizatu mniejszym niż 40%.
Do segmentu przygotowania paliwa alternatywnego będzie również kierowana frakcja

energetyczna powstająca w sortowni odpadów surowcowych i instalacjach do demontażu
odpadów wielkogabarytowych. W wariancie tym założono współspalanie w instalacji
ustabilizowanych osadów ściekowych po procesie fermentacji i suszeniu w instalacji COŚ.
Produktem termicznego przekształcania RDF-u i stabilizatu będzie energia elektryczna
i energia cieplna. Energia będzie wykorzystywana częściowo na potrzeby własne zakładu,
a jej nadwyżka będzie sprzedawana do sieci zawodowych. Ponadto istnieje możliwość
opcjonalnego wykorzystania w celach handlowych, po odpowiedniej obróbce, odpadów
procesowych powstałych w wyniku obróbki termicznej, tj. żużli. Materiał ten po poddaniu
odpowiednim procesom waloryzacji może stanowić wartościowe kruszywo budowlane.
Odpady pochodzenia roślinnego tzw. zielone zostaną poddane kompostowaniu

w kompostowni odpadów zielonych. Selektywnie zebrane odpady kuchenne ulegające
biodegradacji będą poddane procesowi metanizacji w komorach fermentacyjnych instalacji
MBT.
Odpady pochodzące z selektywnej zbiórki gruzu budowlanego będą poddawane
recyklingowi w instalacji do recyklingu odpadów gruzu budowlanego.
Odpady wielkogabarytowe będą poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu w instalacji do
demontażu odpadów wielkogabarytowych.
3.3.2.1. Przewidywana wydajność instalacji
Wydajność podstawowych urządzeń planowanych instalacji technologicznych zestawiono

w tabeli poniżej.
Tabela 3.13. Zestawienie wydajności instalacji dla wariantu 1

WYDAJNOŚĆ
INSTALACJA/ PROCES RODZAJ WSADU
[Mg/rok]*
SORTOWNIA ODPADÓW Z SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI
Sortownia odpadów z selektywnej zbiórki Odpady surowcowe z selektywnej zbiórki 82 000
SORTOWNIA ODPADÓW ZMIESZANYCH
Sortownia odpadów zmieszanych Strumień odpadów zmieszanych 190 000
INSTALACJA PRZYGOTOWANIA BIOFRAKCJI DO METANIZACJI
Odpady frakcji ulegające biodegradacji ze strumienia
Instalacja przygotowania do metanizacji odpadów zmieszanych – frakcja podsitowa 106 000
Selektywnie zebrane bioodpady kuchenne
INSTALACJA PRZYGOTOWANIA PALIWA ALTERNATYWNEGO
Instalacja przygotowania paliwa Paliwo stałe – RDF
70 000
alternatywnego Paliwo płynne do rafinacji

WYDAJNOŚĆ
[Mg/rok]*
TERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE PALIWA ALTERNATYWNEGO - RDF
Paliwo stałe - RDF
Instalacja termicznego przekształcania RDF 80 000
oraz do 20% stabilizatu
KOMPOSTOWNIA ODPADÓW ORGANICZNYCH
Kompostownia odpadów zielonych Odpady zielone 20 000
INSTALACJA DO RECYKLINGU GRUZU BUDOWLANEGO
Instalacja recyklingu gruzu budowlanego Odpady budowlane z selektywnej zbiórki 22 000
INSTALACJA DEMONTAŻU ODPADÓW WIELKOGABARYTOWYCH
Instalacja demontażu odpadów
Odpady wielkogabarytowe z selektywnej zbiórki 10 000
wielkogabarytowych
*wydajność instalacji określono na podstawie ilości odpadów zebranych z terenu Miasta Poznania
Źródło: opracowanie własne, wartości szacunkowe
3.3.2.2. Przewidywany bilans produktów i odpadów
W tabeli poniżej zestawiono, przewidywane ilości produktów i odpadów powstających

w wyniku opisanych procesów technologicznych.
Tabela 3.14. Bilans odpadów i produktów dla wariantu 1
ILOŚĆ [Mg/rok]
INSTALACJA/ PROCES RODZAJ PRODUKTU/ ODPADU
2013 2020 2030
PRODUKTY PROCESOWE
Sortownia odpadów z
Surowce wtórne 24 067 51 022 55 119
selektywnej zbiórki
Frakcja energetyczna 69 392 58 900 63 471
Sortownia odpadów
frakcja do stabilizacji 106 015 89 986 96 969
zmieszanych
Surowce wtórne 5 204 4 417 4 760
Instalacja przygotowania Paliwo stałe – RDF 48 574 41 230 44 429
paliwa alternatywnego Paliwo płynne do rafinacji 20 818 17 670 19 041
Instalacja termicznego Wytwarzana energia elektryczna 10 060 MWh/rok 8 672 MWh/rok 9 266 MWh/rok
przekształcania paliwa Wytwarzana energia cieplna 85 740 MWh/rok 73 912 MWh/rok 78 970MWh/rok
alternatywnego - RDF Żużle po waloryzacji 10 992 Mg/rok 9 476 Mg/rok 10 124 Mg/rok
Instalacja przygotowania
Wsad do metanizacji 106 015 89 986 96 969
biofrakcji do metanizacji
Kompostownia odpadów
Gotowy kompost 6 310 9 067 10 233
zielonych
Instalacja recyklingu gruzu Frakcje materiałowe wydzielane w
12 943 13 946 12 755
budowlanego czasie kruszenia i segregacji
Instalacja demontażu odpadów Frakcje materiałowe wydzielane w
4 561 4 682 4 731
wielkogabarytowych czasie demontażu
ODPADY PROCESOWE
Balast 10 314 21 866 23 623
Sortownia odpadów
Balast 12 144 10 307 11 107
zmieszanych
Instalacja termicznego
Masa odpadów procesowych
przekształcania paliwa 10 060 8 672 9 266
(popioły)
alternatywnego - RDF
Instalacja kruszenia gruzu Balast z odzysku odpadów
4 045 4 358 4 986
budowlanego budowlanych
Instalacja demontażu odpadów Balast z demontażu odpadów
3 041 3 122 3 154
wielkogabarytowych wielkogabarytowych
Balast z uszlachetniania kompostu 1 262 1 813 2 047
zielonych
* bilans wyłącznie dla odpadów dowożonych do instalacji z terenu Miasta Poznania

3.3.2.3. Technologiczne elementy zagospodarowania

Realizacja wymienionych procesów technologicznych wymagać będzie budowy lub
dostosowania następujących elementów technologicznych:
1. Sortownia odpadów z selektywnej zbiórki;
2. Sortownia zmieszanych odpadów komunalnych;
3. Instalacja przygotowania odpadów do metanizacji;
4. Kompostownia odpadów zielonych;
5. Instalacja do recyklingu gruzu budowlanego;
6. Instalacja demontażu odpadów wielkogabarytowych;
7. Instalacja do wytwarzania paliwa płynnego z odpadów (do rafinacji);
8. Instalacja do wytwarzania paliwa stałego z odpadów (RDF);
9. Instalacja termicznego przekształcania paliwa z odpadów (RDF) i stabilizatu po
fermentacji;
10. Składowisko balastu;
11. Instalacja do waloryzacji żużli.
3.3.3. WARIANT 2 – MECHANICZNO – BIOLOGICZNE PRZETWARZANIE

ODPADÓW ZMIESZANYCH WRAZ Z TERMICZNYM
PRZEKSZTAŁCANIEM FRAKCJI ENERGETYCZNEJ Z ODPADÓW
KOMUNALNYCH (RACJONALNY WARIANT ALTERNATYWNY).
Wariant ten jest oparty na założeniu rozbudowy istniejącego systemu z jednoczesnym

zastosowaniem złożonego systemu zagospodarowania odpadów w oparciu o instalacje do
termicznego przekształcania frakcji energetycznej ze zmieszanych odpadów komunalnych
wzbogaconej o odpady energetyczne z pozostałych instalacji oraz zagospodarowanie frakcji
ulegającej biodegradacji ze strumienia odpadów zmieszanych poprzez proces suchej
fermentacji. System ten zakłada, że obok istniejących instalacji, zostanie zbudowany zakład
produkujący energię (elektryczną i cieplną) z frakcji energetycznej oraz instalacja do
mechaniczno - biologicznego przekształcania frakcji „bio” z odpadów zmieszanych.

 Intensywna selektywna zbiórka odpadów (w systemie mieszanym) dla całego
surowców wtórnych, odpadów zielonych, odpadów niebezpiecznych
(występujących w strumieniu odpadów komunalnych), wielkogabarytowych oraz
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz odpadów gruzu
budowlanego na poziomie:
22% w roku 2010,
41% w roku 2018,
44% w roku 2030;
 Wdrażanie selektywnej zbiórki odpadów kuchennych ulegających biodegradacji;
 Kompostowanie masy roślinnej – odpadów tzw. zielonych;
 Segregacja i doczyszczanie zebranych surowców wtórnych;
 Segregacja pozostałej masy zmieszanych odpadów komunalnych;
 Produkcja frakcji energetycznej z odpadów zmieszanych (RDF);
 Stabilizacja beztlenowa odpadów ulegających biodegradacji ze strumienia
odpadów zmieszanych oraz odpadów kuchennych ulegających biodegradacji
w instalacji MBT;
 Produkcja energii w procesie termicznego przekształcania frakcji energetycznej
ze zmieszanych odpadów komunalnych oraz frakcji energetycznej powstałej
w innych instalacjach wraz ze współspalaniem ustabilizowanych i wysuszonych
osadów po procesje stabilizacji beztlenowej w instalacji MBT.


do sortowania odpadów. Sortownia musi zapewnić przerób strumienia odpadów
surowcowych pochodzących z selektywnej zbiórki. Dodatkowo dla realizacji tego systemu
niezbędne jest wybudowanie sortowni dla zmieszanych odpadów komunalnych o zdolności
przerobowej gwarantującej przesortowanie całego strumienia odpadów zmieszanych.
W sortowni tej będą powstawały strumienie odpadów do obróbki w procesie termicznym

i biologicznym. W tym celu instalacja będzie zaopatrzona w segment przygotowania frakcji
energetycznej – RDF oraz segment przygotowania frakcji „bio” do procesu metanizacji
w instalacji MBT. Proces metanizacji będzie powodował zagospodarowanie frakcji ulegającej
biodegradacji wyselekcjonowanej w sortowni z odzyskiem energii cieplnej i elektrycznej.
Część energii cieplnej będzie zużyta na przygotowanie stabilizatu do termicznego
unieszkodliwiania wraz z frakcją RDF. Zakłada się, że do procesu współspalania można
przeznaczyć około 20% ogólnej masy unieszkodliwianych odpadów przy uwodnieniu
stabilizatu mniejszym niż 40%.
Do segmentu przygotowania frakcji energetycznej będzie również kierowana frakcja

energetyczna powstająca w sortowni odpadów surowcowych i instalacjach przetwarzających
odpady wielkogabarytowe oraz elektryczne i elektroniczne. W wariancie tym założono
możliwość współspalania w instalacji ustabilizowanych osadów ściekowych po procesach
fermentacji i suszenia. Zakłada się, że do procesu termicznego unieszkodliwiania można
będzie przeznaczyć do 20% ogólnej masy odpadów przeznaczonych do przetworzenia przy
uwodnieniu mniejszym niż 40%.
Produktem termicznego unieszkodliwiania odpadów będzie energia elektryczna i energia

cieplna. Energia będzie wykorzystywana częściowo na potrzeby własne zakładu, a jej
nadwyżka będzie sprzedawana do sieci zawodowych. Ponadto istnieje możliwość
procesowych powstałych w wyniku procesu termicznego tj. żużli. Materiał ten po poddaniu
biodegradacji będą poddane procesowi metanizacji w komorach fermentacyjnych instalacji
MBT.

Odpady wielkogabarytowe będą poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu w instalacji
demontażu i rozdrabniania.
3.3.3.1. Przewidywana wydajność instalacji.

w tabeli poniżej.

WYDAJNOŚĆ
[Mg/rok]*
SORTOWNIA ODPADÓW ZMIESZANYCH
Sortownia odpadów zmieszanych Strumień odpadów zmieszanych 190 000
INSTALACJA PRZYGOTOWANIA ODPADÓW DO MBT

WYDAJNOŚĆ
[Mg/rok]*
Odpady frakcji ulegające biodegradacji ze strumienia
Instalacja przygotowania do metanizacji odpadów zmieszanych – frakcja podsitowa 106 000
INSTALACJA SUCHEJ FERMENTACJI

Instalacja MBT Biofrakcja z odpadów zmieszanych 90 000
INSTALACJA PRZYGOTOWANIA FRAKCJI ENERGTYCZNEJ
Instalacja przygotowania frakcji energetycznej Frakcja wysokokaloryczna 70 000
TERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE FRAKCJI ENERGETYCZNEJ
Instalacja termicznego przekształcania frakcji Odpady wysokoenergetyczne - RDF
100 000
energetycznej oraz do 20% stabilizatu po procesie MBT
Instalacja kruszenia odpadów budowlanych Odpady budowlane z selektywnej zbiórki 22000
Instalacja demontażu odpadów
wielkogabarytowych
*wydajność instalacji określono na podstawie ilości odpadów zebranych z terenu Miasta Poznania
3.3.3.2. Przewidywany bilans produktów i odpadów.
W tabeli poniżej zestawiono, przewidywane ilości produktów i odpadów powstających


ILOŚĆ [Mg/rok]
2013 2020 2030
PRODUKTY PROCESOWE
Surowce wtórne 25 045 53 120 57 437
Frakcja energetyczna 72 625 61 733 66 578
Sortownia odpadów
frakcja do stabilizacji 110 955 94 315 101 716
zmieszanych
Surowce wtórne 12 104 10 289 11 096
Wytwarzana energia elektryczna 9 961 MWh/rok 10 102 MWh/rok 10 878 MWh/rok
przekształcania frakcji
Wytwarzana energia cieplna 84 892 MWh/rok 86 095 MWh/rok 92 714 MWh/rok
energetycznej z odpadów
Żużle po waloryzacji 10 884 Mg/rok 11 038 Mg/rok 11 886 Mg/rok
komunalnych
Gotowy kompost 6 684 9 603 10 850
zielonych
Instalacja kruszenia odpadów Frakcje materiałowe wydzielane w
13 916 15 149 14 058
budowlanych czasie kruszenia i segregacji
Stacja demontażu odpadów Frakcje materiałowe wydzielane w
4 696 4 827 4 890
wielkogabarytowych czasie demontażu
ODPADY PROCESOWE
Balast 10 734 22 766 24 616
Sortownia odpadów
Balast 12 709 10 803 11 651
zmieszanych
Masa odpadów procesowych
Instalacja MBT 75 449 64 134 69 167
Stabilizat (20% s.m.)
przekształcania frakcji Masa odpadów procesowych
2 177 2 208 2 377
energetycznej z odpadów (popioły)
komunalnych
Instalacja kruszenia odpadów Balast z odzysku odpadów
4 349 4 734 4 393
budowlanych budowlanych
Instalacja demontażu odpadów Balast z demontażu odpadów 3 130 3 218 3 260

ILOŚĆ [Mg/rok]
2013 2020 2030
wielkogabarytowych wielkogabarytowych
zielonych
* bilans wyłącznie dla odpadów dowożonych do instalacji z terenu Miasta Poznania
3.3.3.3. Technologiczne elementy zagospodarowania

 Sortownia odpadów z selektywnej zbiórki.
 Sortownia zmieszanych odpadów komunalnych.
 Instalacja przygotowania odpadów do MBT.
 Instalacja do metanizacji odpadów (MBT).
 Instalacja odwadniania osadów pofermentacyjnych – stabilizatu.
 Kompostownia odpadów zielonych.
 Instalacja do recyklingu gruzu budowlanego.
 Instalacja demontażu odpadów wielkogabarytowych.
 Instalacja do wytwarzania frakcji energetycznej (RDF).
 Instalacja termicznego przekształcania frakcji energetycznej i stabilizatu po
fermentacji.
 Składowisko balastu.
 Instalacja do waloryzacji żużli.
3.3.4. WARIANT 3 – TERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE FRAKCJI RESZTKOWEJ

ZMIESZANYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH
(WARIANT PROPONOWANY PRZEZ WNIOSKODAWCĘ).
Wariant alternatywny systemowych rozwiązań gospodarki odpadami jest oparty na założeniu

rozbudowy istniejącego systemu z jednoczesnym zastosowaniem instalacji do termicznego
przekształcania frakcji resztkowej zmieszanych odpadów komunalnych. System ten zakłada,
że obok istniejących instalacji, zostanie zbudowana instalacja produkujący energię
(elektryczną i cieplną) z odpadów komunalnych.

 Intensywna selektywna zbiórka odpadów (w systemie mieszanym) dla całego
surowców wtórnych, odpadów zielonych, odpadów niebezpiecznych (występujących
w strumieniu odpadów komunalnych), wielkogabarytowych oraz zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego oraz odpadów gruzu budowlanego na poziomie:
22% w roku 2010,
41% w roku 2018,
44% w roku 2030;
 Segregacja i doczyszczanie zebranych surowców wtórnych;
 Wdrażanie selektywnej zbiórki odpadów kuchennych ulegających biodegradacji;
 Kompostowanie masy roślinnej – odpadów tzw. zielonych;
 Stabilizacja beztlenowa odpadów kuchennych ulegających biodegradacji w instalacji
COŚ;
 Gromadzenie i zbieranie pozostałej masy odpadów, jako odpadów zmieszanych;
 Produkcja energii w procesie termicznego przekształcania frakcji resztkowej
zmieszanych odpadów komunalnych oraz frakcji energetycznej powstałej
w innych instalacjach wraz ze współspalaniem ustabilizowanych

i wysuszonych osadów po procesje stabilizacji beztlenowej w COŚ.

do sortowania odpadów. Sortownia odpadów zmieszanych zostanie w tym wariancie
przekształcona w sortownię odpadów „suchych” – pochodzących ze zbiórki selektywnej.

biodegradacji będą poddane procesowi metanizacji w komorach fermentacyjnych COŚ.

Odpady wielkogabarytowe będą poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu w instalacji

demontażu i rozdrabniania.
Pozostały strumień odpadów zmieszanych będzie kierowany bezpośrednio do instalacji

termicznego przekształcania resztkowej frakcji z odpadów komunalnych.
Do instalacji tej będzie również kierowana frakcja energetyczna powstająca w sortowni

odpadów surowcowych i instalacjach przetwarzających odpady wielkogabarytowe.
W wariancie tym założono współspalanie w instalacji ustabilizowanych osadów ściekowych

po procesie fermentacji i suszeniu. Zakłada się, że do procesu termicznego przekształcania
można będzie przeznaczyć do 20% ogólnej masy odpadów przeznaczonych do
przetworzenia przy uwodnieniu mniejszym niż 40%.
Produktem termicznego przekształcania odpadów będzie energia elektryczna i energia
cieplna. Energia będzie wykorzystywana częściowo na potrzeby własne instalacji, a jej
nadwyżka będzie sprzedawana do sieci zawodowych. Ponadto istnieje możliwość
procesowych powstałych w wyniku procesu termicznego tj. żużli. Materiał ten po poddaniu
WPGO dla województwa wielkopolskiego stwierdza, że na obszarze województwa

wielkopolskiego uzasadnione jest, jako docelowe termiczne przekształcanie części odpadów
komunalnych pochodzących z Miasta Poznania oraz przylegających gmin.
W związku z powyższym Wariant 3 zakłada, że odpady dowożone do instalacji będą

dostarczane również z terenu sąsiednich gmin, zgodnie z zapisami WPGO w ilości
ok. 20 000 – 25 000 Mg/rok.
Ilość odpadów dostarczana z terenu gmin będzie systematycznie maleć z uwagi na rozwój
selektywnej zbiórki odpadów, zgodnie z Dyrektywą 2008/98/WE, co spowoduje zmniejszenie
strumienia odpadów komunalnych zmieszanych dostarczanych do instalacji.
W 2015 r. odpady z okolicznych gmin będą stanowiły ok. 13,7%, w 2020 r. 11,2%, a 2025 r.
8,5% całego strumienia odpadów kierowanych do instalacji termicznego przekształcania.
Dlatego też, wydajność instalacji oraz bilans odpadów i produktów dla Wariantu 3
sporządzono przy założeniu, że odpady dostarczane do instalacji będą pochodziły z terenu
Miasta Poznania i okolicznych gmin.
3.3.4.1. Przewidywana wydajność instalacji.

w tabeli poniżej.


WYDAJNOŚĆ
[Mg/rok]*
INSTALACJA TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA
Instalacja termicznego przekształcania frakcji Odpady poddane termicznemu przekształcaniu oraz do 20%
240 000*
resztkowej z odpadów komunalnych stabilizatu
Instalacja recyklingu gruzu budowlanego Odpady budowlane z selektywnej zbiórki 22 000
Instalacja do demontażu odpadów
wielkogabarytowych
* przy założeniu, że do instalacji będą dostarczane odpady z terenu sąsiednich gmin zgodnie
z zapisami WPGO
3.3.4.2. Przewidywany bilans produktów i odpadów.
W tabeli poniżej zestawiono przewidywane ilości produktów i odpadów powstających


ILOŚĆ [Mg/rok]
2013 2020 2030
Bilans odpadów –Miasto Poznań
PRODUKTY PROCESOWE
Surowce wtórne 24 067 51 022 55 119
resztkowej z odpadów
Żużle po waloryzacji 70 191 Mg/rok 63 935 Mg/rok 68 066
komunalnych
Gotowy kompost 6 310 9 067 10 233
zielonych
Instalacja recyklingu gruzu Frakcje materiałowe wydzielane
12 943 13 946 12 755
budowlanego w czasie kruszenia i segregacji
Instalacja demontażu
Frakcje materiałowe wydzielane
odpadów 4 561 4 682 4 731
w czasie demontażu
wielkogabarytowych
ODPADY PROCESOWE
Balast 10 314 21 866 23 623
15 013 13 675 14 558
resztkowej z odpadów (popioły)
komunalnych
Instalacja recyklingu gruzu Balast z odzysku odpadów
4 045 4 358 3 986
Balast z demontażu odpadów
odpadów 3 041 3 122 3 154
wielkogabarytowych
wielkogabarytowych
zielonych
Bilans odpadów –Miasto Poznań + gminy

ILOŚĆ [Mg/rok]
2013 2020 2030
PRODUKTY PROCESOWE
Sortownia odpadów
Surowce wtórne 24 067 51 022 55 119
z selektywnej zbiórki
resztkowej z odpadów
Żużle po waloryzacji 72 000 Mg/rok 72 000 Mg/rok 72 000 Mg/rok
komunalnych
Gotowy kompost 6 310 9 067 10 233
zielonych
Instalacja recyklingu gruzu Frakcje materiałowe wydzielane
12 943 13 946 12 755
budowlanego w czasie kruszenia i segregacji
Frakcje materiałowe wydzielane
odpadów 4 561 4 682 4 731
w czasie demontażu
wielkogabarytowych
ODPADY PROCESOWE
Sortownia odpadów
Balast 10 314 21 866 23 623
z selektywnej zbiórki
15 400 15 400 15 400
resztkowej z odpadów (popioły)
komunalnych
Instalacja recyklingu gruzu Balast z odzysku odpadów
4 045 4 358 4 986
Balast z demontażu odpadów
odpadów 3 041 3 122 3 154
wielkogabarytowych
wielkogabarytowych
zielonych
Źródło: opracowanie własne, wielkości szacunkowe
3.3.4.3. Technologiczne elementy zagospodarowania.

1. Sortownia odpadów z selektywnej zbiórki.
2. Kompostownia odpadów zielonych.
3. Instalacja do recyklingu gruzu budowlanego.
4. Instalacja demontażu odpadów wielkogabarytowych.
5. Instalacja termicznego przekształcania frakcji resztkowej z odpadów
komunalnych.
6. Składowisko balastu.
7. Instalacja do waloryzacji żużli.
3.4. ANALIZA OPCJI TECHNOLOGICZNYCH SYSTEMU

ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH DLA
MIASTA POZNANIA
Analiza porównawcza dotyczyć będzie zestawionych i opisanych w poprzednim rozdziale

opcji technologicznych systemu gospodarki odpadami.

Tabela 3.19. Wykaz głównych instalacji i obiektów w ramach proponowanych wariantów
Warianty
Główne elementy technologiczne
„0” 1 2 3
Sortownia odpadów z selektywnej zbiórki + + + +
Sortownia zmieszanych odpadów komunalnych + + + -
Instalacja przygotowania odpadów do MBT - + + -
Instalacja do metanizacji bio-frakcji z odpadów zmieszanych (MBT) - + + -
Instalacja odwadniania/osuszania stabilizatu - + + -
Kompostownia odpadów zielonych - + + +
Instalacja do recyklingu gruzu budowlanego + + + +
Instalacja odzysku/unieszkodliwiania odpadów wielkogabarytowych + + + +
Instalacja do wytwarzania paliwa płynnego z odpadów (do rafinacji) - + - -
Instalacja do wytwarzania paliwa z odpadów (RDF) - + + -
Instalacja termicznego przetwarzania paliwa z odpadów (RDF) i stabilizatu po
- + + -
fermentacji
Instalacja termicznego przekształcania frakcji resztkowej z odpadów komunalnych - - - +
Składowisko balastu + + + +
Instalacja do waloryzacji żużli - + + +
Składowisko odpadów niebezpiecznych - + + +
Magazyn żużli z zakładu termicznego przekształcania odpadów - + + +
Ilość elementów technologicznych 5 15 14 9
Dokonano analizy możliwych opcji systemu gospodarki odpadami dla Miasta Poznania
z uwzględnieniem wszystkich aktualnie obowiązujących wymagań prawnych. Celem było
wykazanie zasadności przyjętych w niniejszym raporcie rozwiązań technicznych,
technologicznych i lokalizacyjnych w zakresie gromadzenia i unieszkodliwiania odpadów
komunalnych.
Przyjęto, iż całkowita przepustowość instalacji technologicznych wchodząca w zakres analizy
opcji będzie wynosić 240 000 Mg/rok.
W tabeli poniżej zostały przedstawione istotne parametry technologiczne rozpatrywanych
wariantów planowanego systemu.
Tabela 3.20. Zestawienie porównawcze istotnych parametrów technologicznych rozpatrywanych

wariantów
Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE Wariant 1 Wariant 2 Wariant 3
I. OBSŁUGIWANA POPULACJA (M) 602 000
II. ŁĄCZNA MASA ODPADÓW GENEROWANA PRZEZ POPULACJĘ (Mg) 250 000
ŁĄCZNA MASA ODPADÓW KOMUNALNYCH KTORE BĘDĄ ZAGOSPODAROWANE
III. 266 000
PRZEZ INSTALACJE SYSTEMU (Mg)
ŁĄCZNA MASA ODPADÓW KOMUNALNYCH ORAZ BUDOWLANYCH, KTÓRE BĘDĄ
IV. 266 000
TRAFIAŁY DO INSTALACJI (Mg)
V. ZBYWALNE PRODUKTY Z INSTALACJI WCHODZĄCH W SKŁAD SYSTEMU:
Paliwo alternatywne do termicznego przekształcania lub odpady do termicznego
1 80 000 100 000 240 000
przekształcania (Mg)
2 Energia elektryczna do zbytu w zawodowej sieci elektroenergetycznej (MWh/rok) 8 672 9 661 29 257
3 Energia cieplna do zbytu w zawodowej sieci cieplnej (MWh/rok) 73 912 82 335 249 346
Odpady materiałowe - tzw. surowce wtórne nadające się do ponownego wykorzystania
4 51 022 51 022 51 022
(Mg)
5 Kruszywa budowlane nadające się do wykorzystania w budownictwie 13 949 13 949 13 949
Kompost o jakości pozwalającej na wykorzystanie do nawożenia gruntów i użytków
6 9 067 9 067 9 067
rolnych
VI. ODPADY PROCESOWE POWSTAJĄCE W INSTLACJACH WCHODZĄCYCH W SKŁAD SYSTEMU:
1 Niesegregowane odpady komunalne kierowane do składowania (Mg/rok) 0 0 0
2 Inne odpady komunalne obecnie kierowane do składowania (Mg/rok) 5 379 5 379 5 379
3 Odpady balastowe z segregacji odpadów materiałowych zbieranych selektywnie 6 560 6 560 6 560
4 Odpady z demontażu odpadów wielkogabarytowych (Mg/rok) 3 122 3 122 3 122

5 Odpady z kruszenia i segregacji odpadów budowlanych (Mg/rok) 4 358 4 358 4 358

6 Balast z procesu uszlachetniania kompostu (Mg/rok) 1 813 1 813 1 813
Odpady procesowe z procesu fermentacji frakcji organicznych odpadów komunalnych
8 13 498 13 498 0
(Mg/rok)
9 Odpady balastowe z procesu termicznej waloryzacji odpadów – żużle (Mg/rok) 474 528 3 197
Odpady balastowe z procesu termicznej waloryzacji odpadów –popioły lotne po
10 1 895 2 111 13 675
zestaleniu (Mg/rok)
VII. EFEKTY EKOLOGICZNE WYNIKAJĄCE Z REALIZACJI ITPOK:
Miasto Poznań
1 Redukcja masy składowanych odpadów komunalnych i budowlanych (%) 83,7% 86,2% 86,9%
Redukcja masy odpadów organicznych przekazywanych do składowania bez
2 13,4% 16,4% -40%
przetwarzania (%)
Źródło: Studium Wykonalności dla Projektu „System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania”
Każdy z zaproponowanych wariantów technologicznych systemu przewiduje budowę

instalacji termicznego przekształcania (w zależności od wybranego wariantu):
 frakcji energetycznej lub
 paliwa alternatywnego z odpadów komunalnych lub
 instalacji termicznego przekształcania frakcji resztkowej odpadów komunalnych.
Wobec wymagań prawnych, bardzo ważne jest, że w każdym z wariantów, bez względu na
rodzaj wsadu do procesu termicznego, można osiągnąć redukcję ilości odpadów ulegających
biodegradacji oraz maksymalne zagospodarowanie odpadów, w sposób inny niż
składowanie, z odzyskiem zawartej w nich energii, w instalacjach gwarantujących
bezpieczeństwo środowiskowe.
Powyższe realizowane jest na dwa sposoby. Po pierwsze poprzez założoną w wariantach

możliwość współspalania stabilizatu po procesie metanizacji oraz możliwość współspalania
ustabilizowanego osadu ściekowego z COŚ. Po drugie poprzez termiczne przekształcenie
frakcji energetycznej - frakcji resztkowych zmieszanych odpadów komunalnych,
z możliwością współspalania ustabilizowanego osadu ściekowego z COŚ.
Z punktu widzenia środowiskowego, redukcja odpadów kierowanych na składowiska

umożliwia zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych – metanu i dwutlenku węgla (emisja
gazów cieplarnianych przez przestarzałe składowiska to 150 % większa emisja gazów
cieplarnianych w stosunku do termicznego unieszkodliwiania).
Termiczne przekształcanie odpadów z odzyskiem energii elektrycznej

i cieplnej traktowane jest, jako proces powodujący zmniejszenie efektu cieplarnianego,
ponieważ jest on procesem zastępczym w stosunku do spalania równoważnej ilości paliw
kopalnych dla wytworzenia tej samej ilości energii, przy jednoczesnym uzyskaniu efektu
skutecznego unieszkodliwienia odpadów.
Zgodnie z wynikami badań francuskiej rządowej agencji ekologicznej ADEME, inne formy
zagospodarowania odpadów (inne niż termiczne przekształcanie), w tym przede wszystkim
składowanie, powoduje znacznie większe emisje gazów cieplarnianych do atmosfery. Są to
przede wszystkim CO2 i CH4. Szczegóły dla CO2 w tabeli poniżej.
Tabela 3.21. Emisje gazów cieplarnianych w różnych technologiach

Technologie gospodarki odpadami a emisja gazów cieplarnianych

Ton CO 2 wyemitowanych na 1000 ton
Metoda unieszkodliwiania odpadów komunalnych
odpadów zebranych i unieszkodliwionych
Składowanie bez odzysku gazów + 150 %
Składowanie z niskim poziomem odzysku gazów + 100 %
Składowanie z przeciętnym poziomem odzysku gazów + segregacja i kompostowanie + 50 %
Składowanie z bardzo wysokim odzyskiem + 25 %
Spalanie bez waloryzacji + 40 %
Spalanie + produkcja energii elektrycznej +segregacja + 20 %
Spalanie, przeciętny poziom kogeneracji + segregacja + kompostowanie 0%
Spalanie, optymalna kogeneracja + segregacja - 25 %
Źródło: ADEME 2002
Nie bez znaczenia jest także wzrost bezpieczeństwa sanitarnego szczególnie dla
rozwiązania z termicznym przekształcaniem frakcji resztkowych zmieszanych odpadów
komunalnych ze współspalaniem ustabilizowanego osadu ściekowego z COŚ.
Każdy proces spalania powoduje wydzielanie szkodliwych gazowych substancji.

Zabezpieczeniem w tym wypadku są wysokiej klasy rozwiązania technologiczne stosowane
w instalacjach termicznych, wymuszone rygorystycznymi warunkami kontroli emisji,
wynikającymi z przepisów prawa. Ww. rozwiązania technologiczne mają na celu zapewnienie
pełnej kontroli nad emisją oraz eliminację związków szczególnie szkodliwych
tj. dioksyn, furanów, kwaśnych związków (np.: chloru, fluoru, siarki), a także metali ciężkich.
W praktyce emisja do atmosfery ogranicza się do emisji stosunkowo niewielkiej ilości CO 2, N2
oraz pary wodnej.
Poniżej przedstawiono ocenę prezentowanych wariantów w oparciu o kryteria

technologiczne i środowiskowe.
Tabela 3.22. Zestawienie rankingowe rozpatrywanych wariantów w odniesieniu

do najistotniejszych parametrów technologicznych
Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE Wariant 1 Wariant 2 Wariant 3
Paliwo alternatywne do waloryzacji termicznej lub odpady do waloryzacji
1 5 7 15
termicznej - waga 15 punktów
Energia elektryczna do zbytu w zawodowej sieci elektroenergetycznej -
2 5 7 15
waga 15 punktów
Odpady materiałowe - tzw. surowce wtórne nadające się do ponownego
3 10 10 10
wykorzystania - waga 10 punktów
Kruszywa budowlane nadające się do wykorzystania w budownictwie -
4 10 10 10
waga 10 punkty
Redukcja masy składowanych odpadów komunalnych i budowlanych -
5 17 18 20
waga 20 punktów
Redukcja masy odpadów organicznych przekazywanych do składowania
6 26 26 30
bez przetwarzania - waga 30 punktów
Ocena łączna z zakresu od 0 - 100 punktów, jako suma
7 74 78 100
powyższych ocen cząstkowych
Podsumowanie
Na podstawie przeprowadzonej analizy najistotniejszych parametrów technologicznych

systemu gospodarki odpadami przewidzianych dla Miasta Poznania, należy stwierdzić że
wariant 3 jest najbardziej korzystny, z punktu widzenia redukcji odpadów kierowanych na
składowisko, w tym odpadów ulegających biodegradacji, a także uzyskiem, w wyniku
unieszkodliwiania odpadów, największej ilości energii cieplnej i elektrycznej, która może
zostać wykorzystana na potrzeby mieszkańców.

Wariant 2 oparty o technologię MBT z metanizacją frakcji biologicznej otrzymał średnią

ocenę ze względu na złożone technologie i skutki środowiskowe. Natomiast najniższą ocenę
w ujęciu technologicznym otrzymał wariant 1.
3.5. CHARAKTERYSTYKA ROZWAŻANYCH ROZWIĄZAŃ

LOKALIZACYJNYCH DLA INSTALACJI TERMICZNEGO
PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW - INTEGRALNEGO
ELEMENTU PLANOWANEGO SYSTEMU GOSPODARKI
ODPADAMI DLA MIASTA POZNANIA.
Proponowane w opisanych powyżej wariantach 1, 2 i 3 systemy zakładają budowę instalacji

termicznego przekształcania frakcji energetycznej lub paliwa alternatywnego z odpadów
komunalnych bądź instalacji termicznego przekształcania frakcji resztkowej odpadów
komunalnych. Bez względu na rodzaj wsadu do procesu termicznego, w każdym z wariantów
można osiągnąć cel jakim jest redukcja ilości odpadów ulegających biodegradacji,
wymagana przez prawo oraz maksymalne zagospodarowanie odpadów, szczególnie
ulegających biodegradacji, w sposób inny niż składowanie z odzyskiem zawartej w nich
energii.
Generalnie, bez względu na wybrany wariant technologiczny, niezbędne jest wskazanie

lokalizacji dla instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych jako
rekomendowanego rozwiązania w każdej z rozpatrywanych opcji. W tym celu sporządzono
analizę wyboru lokalizacji dla następujących terenów:
 Teren przy ,,Centralnej Oczyszczalni Ścieków” (COŚ), gmina Czerwonak;
 Teren przy ,,Elektrociepłowni Karolin” (EC Karolin), przy ulicy Gdyńskiej w Poznaniu,
 Teren w rejonie Szczepankowo – Franowo, Poznań;
 Teren przy ,,Elektrociepłowni Garbary” (EC Grabary), przy ulicy Garbary w Poznaniu;
 Teren dawnego Zakładu ,,Pomet”, przy ul. Krańcowej w Poznaniu;
 Teren składowiska odpadów w Suchym Lesie, Gmina Suchy Las.
Na potrzeby Raportu… opracowano dokument pt. „Analiza wyboru lokalizacji Instalacji

Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Miasta Poznania wraz
z analizą wielokryterialną” stanowiący załącznik 3.1 do Raportu… W dokumencie tym
przedstawiono szczegółową charakterystykę lokalizacji, analizę punktową rozpatrywanych
lokalizacji, opisową analizę SWOT oraz analizę wielokryterialną lokalizacji. W związku
z powyższym w treści Raportu… przedstawiono wyłącznie aspekty dotyczące wpływu na
środowisko.
Poszczególne lokalizacje omówiono w poniższych rozdziałach.
3.5.1. LOKALIZACJA NR 1 - CENTRALNA OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW (COŚ)

Południowa część Centralnej Oczyszczalni Ścieków dla miasta Poznania jest potencjalną
lokalizacją instalacji do przekształcania i odzysku odpadów. Teren ten leży w miejscowości
Koziegłowy, w południowej części gminy Czerwonak, poza granicami administracyjnymi
Poznania. Gmina Czerwonak położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie Poznania.
Od zachodu graniczy z gminą Suchy Las, od północy z Murowaną Gośliną, natomiast od
strony wschodniej z gminą Pobiedziska i Swarzędz. Granicę zachodnią stanowi
jednocześnie rzeka Warta, a wschodnią Puszcza Zielonka. Blisko 30% powierzchni gminy
zajmuje Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka.

Zwarta zabudowa mieszkaniowa oraz sposób rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń również

nie sprzyja planowanej lokalizacji na terenie COŚ. Niefortunne jest położenie osiedli
mieszkalnych Karolin i Leśne w Koziegłowach wobec kierunku przeważających wiatrów,
wobec czego lokalizacja instalacji termicznego przekształcania odpadów na terenie COŚ
może być trudna do zaakceptowania przez mieszkańców Koziegłów.
Rozpatrywane działki pełnią obecnie rolę poletek osadowych dla osadów ściekowych.
Teren lokalizacji położony jest w dolinie rzeki Warty w odległości ok. 100 m od rzeki, na
obszarze potencjalnych terenów zalewowych (powódź), chronionych wałem ochronnym.
Dojazd do tej lokalizacji ITPOK ulicą Gdyńską, bardzo trudny z uwagi na ogromny ruch
pojazdów. Teren dostępny dla realizacji przedsięwzięcia- 13 ha.
Działki rozpatrywane jako miejsce potencjalnej lokalizacji ITPOK: działki nr 213-częściowo,

214,215, 216, 217 -częściowo, 221, 222, 223, 224, 225, 226/2 -częściowo, 227-częściowo,
229/1-częściowo, 229/4, 229/5, 229/6, 229/9, 229/10, 229/14 -częściowo, 229/33-częsciowo,
229/37-częściowo, 229/44-częściowo.
Na poniższym rysunku przedstawiono lokalizację omawianego terenu.
Rysunek OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – analiza opcji.2 Lokalizacja na

terenie COŚ
źródło:: http://maps.google.com
Infrastruktura
Z uwagi na to, że lokalizacja przylega do funkcjonującej oczyszczalni ścieków wszystkie

instalacje tj.: wodno-kanalizacyjna, gazowa, energetyczna, ciepłownicza, bocznica kolejowa
znajdują się w bezpośredniej bliskości.
Możliwe konflikty społeczne
Z uwagi na błędy decyzyjne i niedopracowanie technologii składowania osadów ściekowych

na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków, które w znaczący sposób poprzez
rozprzestrzenianie się odorów pogarszają jakość powietrza stwarzając dyskomfort dla

okolicznych mieszkańców Gminy Czerwonak, istnieje duże prawdopodobieństwo

wystąpienia konfliktów społecznych.
Ukształtowanie terenu
Na omawianym terenie wyraźnie zaznacza się krawędź doliny, w kierunku północnym dolina
się rozszerza i przechodzi w partie wysoczyznowe.
Opisywany teren zajmuje równina sandrowa, rozciągająca się po obu stronach pasma
pagórków morenowych. Pagórki te, jak i częściowo równina sandrowa, porośnięte są lasami.
Mniejsze dolinki występują na krawędzi wysoczyzny wzdłuż doliny rzeki Warty. W rejonie
Koziegłów i Czerwonaka mają charakter parowów i wąwozów, na północy słabo
wykształcone, niewyróżniające się w terenie.
Wody powierzchniowe
Teren oczyszczalni ścieków leży w sąsiedztwie rzeki Warty. Rzeka Warta, która jest
odbiornikiem oczyszczonych ścieków usytuowana jest na zachód od obiektu.
Wody podziemne
Najpłytsza woda gruntowa występuje głębiej niż na 2 m. Przeważające są jednak obszary

z wodą na głębokości większej niż 4 m. Na obszarach zboczowych doliny rzeki Warty
występują specyficzne warunki – wody mają charakter podpartych i niekiedy wypływają na
powierzchnię w postaci wysięków i źródeł. Wody I poziomu na obszarach zboczowych
charakteryzują się często napiętym zwierciadłem (zazwyczaj w podłożu przepuszczalnym
wody I poziomu mają swobodne zwierciadło).
Obszary chronione
W pobliżu opisywanej lokalizacji nie znajdują się żadne obszary chronione. Jednak dolina
rzeki Warty jest istotnym elementem przyrodniczym regionu. Pradolina Warty, przebiegająca
przez środek województwa wielkopolskiego, stanowi główny element regionalnego systemu
przyrodniczego jako tzw. oś ekologiczna. Podstawowym elementem przyrodniczym są
również kompleksy leśne (głównie Puszczy Zielonki).
Omawiany teren nie koliduje ze zbiornikami wód podziemnych ani innymi obiektami prawnie
chronionymi.
Najbliższy obszar Natura 2000 PLH 300005 Fortyfikacje w Poznaniu znajduje się
w odległości ok. 1,5 km na południowy zachód. Następny obszar Natura 2000 PLH 300001
Biedrusko znajduje się w odległości ok. 7,0 km na północ od omawianego terenu.
3.5.2. LOKALIZACJA NR 2 - ELEKTROCIEPŁOWNIA KAROLIN

Teren planowanej inwestycji położony jest w południowo – zachodniej części terenów
Elektrociepłowni Karolin, należącej do Dalkia Poznań ZEC S.A. Elektrociepłownia
EC Karolin mieści się we wschodniej części Poznania, na prawym brzegu Warty, przy
granicy administracyjnej miasta z terenami gminy Czerwonak (miejscowość Koziegłowy).
Tereny EC Karolin ograniczone są z zachodu ulicą Gdyńską i równoległą do niej linią

kolejową, od północy linią kolejową do stacji Poznań – Karolin, od wschodu terenami
przemysłowymi (Bridgestone Poznań), od południa terenami nieuporządkowanej zielni,
wśród których mieszczą się pozostałości zniszczonego podczas II wojny światowej Fortu IV.

Południowo zachodnia część terenu EC Karolin wykorzystywana jest przez Spółkę EKO –
ZEC, której podstawową działalnością jest zagospodarowanie odpadów przemysłowych
powstających w trakcie energetycznego spalania węgla kamiennego, odpadów stałych
z wapniowej półsuchej metody odsiarczania spalin, handel żużlem oraz usługi związane z tą
działalnością, a także usługi transportowe i ogólnobudowlane (recykling materiałów
budowlanych).
Rejon EC Karolin to tereny o dominującej zabudowie przemysłowo – magazynowej.
Bezpośrednie otoczenie planowanej inwestycji stanowią tereny eksploatowane przez EC
Karolin oraz EKO-ZEC. W pobliżu lokalizacji instalacji ITPOK brak jest zwartej zabudowy
mieszkalnej. Najbliższa zabudowa mieszkaniowa zlokalizowana jest na południe
w odległości około 0,4 km, od planowanej lokalizacji instalacji. Dalej na północ
w Koziegłowach (ok. 1,0 km od terenu instalacji) zlokalizowane jest Osiedle Karolin. Zwarta
zabudowa miejska na terenie Poznania (tereny mieszkaniowe o charakterze zabudowy
śródmiejskiej w rejonie ul. Głównej) znajdują się w odległości ok. 1,5 km na południowy –
zachód od rozpatrywanej potencjalnej lokalizacji planowanej inwestycji. Bardziej rozproszona
zabudowa o podobnych charakterze zlokalizowana jest wzdłuż ul. Bałtyckiej oraz
Gnieźnieńskiej w odległości w przybliżeniu 1,2 km od terenu planowanej inwestycji.
Zapisy projektu zmian Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego Miasta Poznania nie przewidują funkcji mieszkaniowej na tym obszarze.
Działki rozpatrywane jako miejsce potencjalnej lokalizacji ITPOK: obręb 0004 Śródka,
jednostka ewidencyjna 306401_1M. Poznań, arkusz mapy 1, 2/11; 5/29; 5/30; 5/27, KW
PO2P/00106101/2.
Rysunek OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – analiza opcji.3 Lokalizacja przy

EC Karolin
Infrastruktura
Z uwagi na to, że lokalizacja przylega do funkcjonującej elektrociepłowni dostępne są

wszystkie media, praktyczne zlokalizowane na rozpatrywanym terenie tj.: sieć wodno-
kanalizacyjna, gazowa, energetyczna, ciepłownicza. Bocznica kolejowa znajduje się
w bezpośrednim sąsiedztwie.

Podobnie, jak w przypadku lokalizacji nr 1 (tereny COŚ) istnieje możliwość wystąpienia

konfliktów społecznych.
Rzeźba powierzchni wykazuje dużą zmienność. W obrębie dna byłego wyrobiska rzędne
terenu wahają się w granicach 71,0 - 76,0 m npm. Natomiast rzędne powierzchni terenu na
wysoczyźnie dochodzą do 77,0 - 81,0 m npm. Od zachodu wysoczyzna morenowa graniczy
z doliną rzeki Warty, która przepływa w odległości ok. 1,5 km od zachodnich granic terenu. W
podłożu lokalizacji planowanego ITPOK znajdują się zarówno utwory trzeciorzędowe jak
i czwartorzędowe.
Budowa geologiczna
Trzeciorzęd wytworzony jest w postaci iłów, węgla brunatnego oraz piasków mułkowatych
i drobnoziarnistych formacji burowęglowej oraz pstrych iłów poznańskich. Strop utworów
burowęglowych zalega na głębokości 66 - 75 m ppt. tj. na rzędnych 5,0 - 12,0 m. npm.
Powyżej nich występują kilkudziesięciometrowa warstwa iłów pstrych. Obecny na tym terenie
również czwartorzęd można podzielić na plejstocen i holocen. W podokresie plejstoceńskim
wykształciły się gliny morenowe zaliczane do utworów lodowcowych i serii piaszczysto -
żwirowej. Wśród utworów gliniastych spotyka się przewarstwienia i soczewy piaszczyste.
Strop glin zalega na głębokości od 0,8 m do 4,6 m (w wyrobiskach - rzędna 68,15 - 74,11) do
10,4 m ( poza jego granicami), tj. na rzędnych 67,43 - 72,41 m n.p.m, obniżając się
w kierunku rzek Warty i Głównej. Podokres holoceński reprezentowany jest przez nasypy
niekontrolowane w postaci gruzu budowlanego i odpadów bytowych, złożonych na
przeważającej części dna wyrobiska kruszywa naturalnego. Miąższość warstwy gruzu waha
się od 0,8 do 2,2 m, warstwy odpadów bytowych około 4 m. Obecnie teren ten jest
zrekultywowany.
Warunki hydrogeologiczne
Na terenie lokalizacji stwierdzono występowanie dwóch pięter wodonośnych:

czwartorzędowego i trzeciorzędowego. Piętro czwartorzędowe to plejstoceński poziom
wodonośny, w którym rozróżnić należy następujące warstwy wodonośne: dolinną,
nadglinową i międzyglinową. W rejonie analizowanej inwestycji jedynie warstwa dolinna jest
eksploatowana. Piętro trzeciorzędowe ma dwa poziomy wodonośne: podrzędny i główny.
Obszary europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000

 Fort IV, położony ok. 0,25 km na południe od planowanej instalacji ITPOK, przy
południowej granicy terenu EC Karolin, to projektowany obszar NATURA 2000
zgłoszony do zatwierdzenia przez Komisję Europejską, (kod obszaru PLH300005
Fortyfikacje w Poznaniu).
 Obszaru Chronionego Krajobrazu Biedrusko (specjalny obszar ochrony siedlisk
Natura 2000 „Biedrusko”, kod natura PLH300001) - ok. 10 km na północ,
 Wielkopolski Park Narodowy (specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000 „Ostoja
Wielkopolska”, kod natura PLH300010) - ok. 14 km na południe i południowy –
zachód,
 Rogaliński Park Krajobrazowy (specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000
„Rogalińska Dolina Warty”, kod natura PLH300012) - ok. 15 km na południe
i południowy – wschód (uwaga: obszar Natura 2000 nie obejmuje terenów
położonych parku krajobrazowego położonych najbliżej lokalizacji i rozpoczyna się
ok. 20 km od lokalizacji).

Zapisy projektu zmian studium uwarunkowań i zagospodarowania terenu
Na podstawie Uchwały Nr XXXV/291/IV/2003 Rady Miasta Poznania z dnia 16 grudnia 2003

roku w sprawie przystąpienia do zmiany Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania opracowany został projekt zmiany
Studium. Zgodnie z podziałem terenu Poznania, zawartym w projekcie zmiany studium
uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, EC Karolin mieści się
w części środkowej podstrefy C4 Karolin, Janikowo, obejmującej teren ograniczony ulicą:
Bałtycką, doliną rzeki Warty, granicami miasta Poznania, torami kolejowymi w kierunku
Gniezna, ulicą Gnieźnieńską, doliną rzeki Głównej.
Jest to podstrefa o dominującej funkcji przemysłowej. W podstrefie C4 wyróżnia się przede

wszystkim następujące elementy funkcjonalno - przestrzenne:
- tereny produkcyjne oraz magazynowo - składowe o charakterze zabudowy
wielkogabarytowej lub halowej,
- teren Elektrociepłowni Poznań II - funkcja specjalistyczna oddziaływująca na otoczenie.
W części projektu Studium, określającej kierunek zagospodarowania przestrzennego, teren

EC Karolin znajduje się w obszarze oznaczonym jako P2sw. Są to: tereny zabudowy
średniowysokiej: zakładów przemysłowych, w tym wysokich technologii, baz, składów,
hurtowni, półhurtowni i innej działalności gospodarczej oraz zakładów recyklingu i baz
technicznych.
Na terenie EC Karolin, w miejscu planowanej lokalizacji ITPOK, wyznaczono w projekcie

Studium obszar inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym: budowa instalacji do
odzysku i utylizacji odpadów komunalnych w rejonie Karolina. Wyznaczenie na terenie EC
Karolin obszaru pod budowę instalacji do odzysku i utylizacji odpadów komunalnych stanowi
realizację zapisów Planu Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania.
3.5.3. LOKALIZACJA NR 3 – SZCZEPANKOWO – FRANOWO

Lokalizacja Szczepankowo – Franowo jest położona w południowo – wschodniej części
Poznania, około 4,0 – 4,5 km od centrum miasta. Teren wykorzystywany jest pod uprawy
rolnicze. Teren otaczają od strony północnej - tory kolejowe, południowej, wschodniej
i zachodniej – tereny zielone. Najbliższa zabudowa mieszkaniowa występuje na południe
około 600 m od potencjalnej lokalizacji oraz od wschodu i zachodu, ale
w znacznie większej odległości 1,0 – 2,0 km. Od strony północnej zlokalizowana jest stacja
przeładunkowa PKP Franowo, a za nią browar. Dojazd do działek przeznaczonych pod
lokalizacje ITPOK, odbywa się ulicami Bolesława Krzywoustego, Łużańską oraz przez
miejscowości Tulce, Garby, ul. Transportowa, Borówki, Kobylepole.
Zgodnie ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta

Poznania potencjalna lokalizacja zaliczana jest do terenów:
a) tereny zabudowy średniowysokiej zakładów przemysłowych wysokich technologii,
z dopuszczeniem terenów zabudowy średniowysokiej o funkcji usługowej,
b) tereny zabudowy niskiej mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami podstawowymi
c) tereny zabudowy niskiej mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami podstawowymi,
położone na obszarach o szczególnych warunkach środowiskowa przyrodniczego,
d) tereny zabudowy niskiej, mieszkaniowej wielorodzinnej, jednorodzinnej z usługami
podstawowymi.
Na terenie Szczepankowo – Franowo występują stanowiska archeologiczne objęte ochroną

konserwatorską. W związku z istniejącymi stanowiskami archeologicznymi występującymi
na tym terenie, projekt techniczny i technologiczny musi uwzględniać obecność tych

stanowisk i nie powodować negatywnego oddziaływania na nie, planowanego

przedsięwzięcia.
Potencjalny teren inwestycyjny nie znajduje się w strefie bezpośredniego zagrożenia

powodzią wyznaczonej w Studium ochrony przeciwpowodziowej rzeki Warty dla Miasta
Poznania.
Możliwy dojazd do tej lokalizacji ITPOK: ulicami: Bolesława Krzywoustego – Łużańską, a od

miejscowości Tulce – Garby – ulicami: Transportową – Borówki – Kobylepole.
Działki rozpatrywane jako miejsce potencjalnej lokalizacji ITPOK: obręb 0008 Kobylepole,
jednostka ewidencyjna 306401_M. Poznań, arkusz mapy 24, działka 2/2, KW
PO2/00009952/2.
Rysunek OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – analiza opcji.4 Lokalizacja

Szczepankowo – Franowo
Infrastruktura
Sieć wodociągowa i kanalizacyjna znajduje się w rejonach zamieszkałych, a zatem

w odległości od planowanej inwestycji ok. 400 m. Linia napowietrzna średniego napięcia
przebiega równolegle do wschodniej granicy lokalizacji. Odległość od węzła ciepłowniczego
wynosi ok. 1,5 km. Lokalizacja ITPOK na tym terenie wpłynęłaby bardzo korzystnie na
równomierny rozwój sieci ciepłowniczej miasta i byłaby to najkorzystniejsza lokalizacja pod
względem przyłączenia do miejskiej sieci ciepłowniczej (pismo: Dalia z dnia 10 września
2009 roku.). Bocznica kolejowa w odległości ok. 500 m, nie wyklucza transportu odpadów
z aglomeracji poznańskiej koleją.
Przy tej lokalizacji nie przewiduje się znaczących konfliktów społecznych.
Opisywany teren zajmuje równina sandrowa, teren jest wykorzystywany rolniczo. W podłożu
lokalizacji planowanego ITPOK znajdują się zarówno utwory trzeciorzędowe jak

i czwartorzędowe. W tarasach wyższych zbudowanych z utworów piaszczystych. Rzeka

Warta przepływa po wschodniej stronie lokalizacji w odległości większej niż 5,0 km. Granica
miasta po stronie wschodniej przebiega w odległości ok. 2,0 km., w sąsiedztwie (granica)
znajdują się Gminy: Swarzędz i Kleszczewo.
Wody powierzchniowe
Dla lokalizacji w bezpośrednim sąsiedztwie brak otwartych cieków wodnych.

W odległości około 2,0 km po wschodniej stronie znajduje się zalesiony podmokły teren
z siecią wewnętrznych cieków wodnych przylegający do Gmin: Kleszczewo i Swarzędz.
W północnej części, za torami kolejowymi, teren zielony rozszerza się i w tym rejonie
występuje pas jezior i stawów poczynając od jeziora Maltańskiego do jeziora
Swarzędzkiego.
Budowa geologiczna
Warstwa powierzchniowa 3,0-5,0 m stanowią gliny zwałowe z przewartwieniami żwirów

i piasków. Poniżej zalegają piaski i żwiry o dużej miąższości, które stanowią także warstwy
wodonośne.
Poniżej 5,0 m zalegają żwiry i piaski stanowiące warstwy wodonośne, stąd potencjalna
inwestycja wymusza rygorystycznie zaprojektowanie zabezpieczenia wpływu inwestycji na
wody podziemne. Dodatkowo należy uwzględnić bezpośrednie sąsiedztwo Wielkopolskiej
doliny Kopalnej ze spływem wód w kierunku południowo – wschodnim.
Obszary chronione
W pobliżu opisywanej lokalizacji nie znajdują się obszary chronione. Około 1,7 km, od
lokalizacji występują obszary ochrony siedlisk Natura 2000, pod nazwą PLH300005
Fortyfikacje w Poznaniu.
3.5.4. LOKALIZACJA NR 4 – EC GARBARY

Potencjalna lokalizacja przy EC Garbary położona jest na terenie Ostrowa Tumskiego, na
wyspie otoczonej rzeką Wartą oraz „Kanałem Ulgi” nazywanym Cybinka. Lokalizacja ta jest
położona w bliskiej odległości (około 300 m) od centrum miasta. Najbliższa zabudowa
mieszkaniowa występuje około 300 m (tereny mieszkaniowe o charakterze zabudowy
śródmiejskiej).
EC Garbary to aktualnie rezerwowe źródło energii, użytkowane jedynie w okresie silnych

mrozów lub przestojów technologicznych w EC Karolin. EC Garbary należą do Dalkia
Poznań ZEC S.A. W 1999 roku została wybudowana magistrala ciepłownicza, która
połączyła EC Garbary z EC Karolin. Obecnie podstawowym paliwem wykorzystywanym do
produkcji energii jest gaz ziemny. Teren przygotowany pod inwestycję to około 10 ha (wraz
z istniejącą elektrociepłownią). Zgodnie z ustaleniami z Zarządem Dróg Miejskich dojazd do
lokalizacji będzie mógł odbywać się ulicami (rozbudowa 2010 rok): Prymasa A. Hlonda,
ul. Nowe Zawady, ul. Świętego Wincentego. Obecnie dojazd do terenu odbywa się tylko
ul. Panny Marii.
Lokalizacja nie posiada aktualnie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,

lecz taki plan jest na etapie przygotowawczym, jego nazwa „Rejon Ostrowa Tumskiego”.

Przewidywana funkcja tego obszaru w projekcie planu to: przekształcenie z przemysłowego

obszaru na obszar mieszkaniowo – usługowy lub usługowy. Budowa ITPOK w tym miejscu
byłaby niezgodna z projektem.
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu poinformowała, iż w odległości

700 m od niniejszej lokalizacji znajduje się fort Winiary (Cytadela), gdzie projektowany jest
obszar siedlisk natura 2000 zatwierdzony przez Komisję Europejską PLII300005 Fortyfikacje.
Zgodnie ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta
Poznania potencjalna lokalizacja zaliczana jest do terenów zabudowy niskiej zieleni,
o funkcji usługowej. Jest to obszar cenny kulturowo, objęty formą ochrony zabytków.
Teren potencjalnej lokalizacji jest w całości objęty ścisłą ochroną konserwatorską wynikającą
z wpisu do rejestru zabytków oraz uznania tej części miasta za Pomnik historii. W związku
z tym przypadku wybrania tej lokalizacji, nowa zabudowa musi być dostosowana skalą
i charakterem do istniejących budynków i wykonana pod ścisłą kontrolą Miejskiego
Konserwatora Zabytków.
Teren inwestycyjny nie znajduje się w strefie bezpośredniego zagrożenia powodzią

wyznaczonej w Studium ochrony przeciwpowodziowej rzeki Warty dla Miasta Poznania.
Działki rozpatrywane jako miejsce potencjalnej lokalizacji ITPOK: obręb 0004 Śródka,
jednostka ewidencyjna 306401_M. Poznań, działka 6, arkusz mapy 09,
KW PO1P,00200040/8.

EC Garbary
Infrastruktura
Z uwagi na to, że lokalizacja przylega do funkcjonującej elektrociepłowni wszystkie instalacje
tj.: wodno-kanalizacyjna, gazowa, energetyczna, ciepłownicza, bocznica kolejowa znajdują
się w bezpośredniej bliskości. Tym niemniej stan instalacji wymaga w przypadku realizacji
inwestycji odtworzenia tej infrastruktury w całości.

Duże prawdopodobieństwo wystąpienia konfliktów społecznych z uwagi na zabytkowy

charakter terenu oraz pobliskie duże skupiska mieszkaniowe.
Rozpatrywany teren znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Warty, której dno
znajduje się na wysokości 45 m n.p.m.
Wody powierzchniowe
Teren EC Garbary położony jest w zlewni rzeki Warty (wyspa otoczona rzeką Wartą). Cieki
naturalne, które zbierają i odprowadzają nadmiar wód opadowych pochodzących ze spływów
powierzchniowych, przecinające analizowany obszar odprowadzane są do rzeki Warty.
Budowa geologiczna
Trzeciorzęd wytworzony jest w postaci iłów, węgla brunatnego oraz piasków mułkowatych
i drobnoziarnistych formacji burowęglowej oraz pstrych iłów poznańskich. W podokresie
plejstoceńskim wykształciły się gliny morenowe zaliczane do utworów lodowcowych i serii
piaszczysto - żwirowej. Wśród utworów gliniastych spotyka się przewarstwienia i soczewy
piaszczyste. Podokres holoceński reprezentowany jest przez nasypy niekontrolowane
w postaci gruzu budowlanego i odpadów bytowych, złożonych na przeważającej części dna
wyrobiska kruszywa naturalnego. Miąższość warstwy gruzu waha się od 2 do 4 m.
Użytkowe struktury wodonośne znajdują się w dwóch piętrach wodonośnych:

czwartorzędowym i trzeciorzędowym. W tym rejonie utwory wodonośne występują głównie
w pasie terasu zalewowego. Jest to seria piasków i żwirów o miąższości od kilku do
kilkunastu metrów. Występują tu także strefy aeracji o podobnej miąższości. Spąg warstwy
wodonośnej stanowią gliny zwałowe zalegające na głębokości 50 - 60 m n.p.m.
Współczynnik filtracji waha się w granicach od 8 do 90 m/h, a przewodność od kilku do
kilkunastu m2/24 h.
Obszary chronione
W pobliżu opisywanej lokalizacji nie znajdują się obszary chronione (zgodnie z ustawą
o ochronie przyrody). Jednak dolina rzeki Warty jest istotnym elementem przyrodniczym
regionu. Pradolina Warty, przebiegająca przez środek województwa wielkopolskiego, stanowi
główny element regionalnego systemu przyrodniczego jako tzw. oś ekologiczna.
Około 1,3 - 1,4 km, od tej potencjalnej lokalizacji występuje obszar ochrony siedlisk Natura
2000, pod nazwą PLH300005 Fortyfikacje w Poznaniu. W pobliżu lokalizacji brak jest stref
ochronnych ujęć wody.
3.5.5. LOKALIZACJA NR 5 – POMET, UL. KRAŃCOWA

Dawne tereny Zakładu ,,Pomet” przy ul. Krańcowej to kolejna rozpatrywana lokalizacja pod
realizację budowy ITPOK. Potencjalna lokalizacja od strony północnej graniczy z torami
kolejowymi (stacja Poznań Wschód). Otoczona jest różnymi kompleksami przemysłowymi
typu: stacja paliw Orlen, Kulczyk Tradex, SKF Poznań. Do ścisłego centrum miasta jest około
1,5 km. Około 300 m od lokalizacji na południowy wschód znajduje się zabudowa
mieszkaniowa.

Obecnie dojazd do potencjalnej lokalizacji odbywa się ul. Warszawską i Krańcową.
Zgodnie z Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta

Poznania lokalizacja ta to tereny zabudowy średniowysokiej, zakładów przemysłowych,
w tym wysokich technologii, z dopuszczeniem terenów zabudowy średniowysokiej o funkcji
usługowej. Obszar dawnego zakładu ,,Pomet” położony jest poza strefą ochrony
konserwatorskiej i nie występują na nim obiekty zabytkowe również w warstwie
archeologicznej.
Możliwy dojazd do ITPOK ulicami: Warszawską – Krańcową. Na uwagę zasługuje fakt,

iż skręt w lewo z centrum miasta w ulice krańcową jest trudny.
Działki rozpatrywane jako miejsce potencjalnej lokalizacji ITPOK: obręb 0001 Główna,
jednostka ewidencyjna 306401_M. Poznań, arkusz mapy 20, 5/24; 7/1; 5/23; 5/17; 5/18;
5/22; 5/21; 5/6; 5/20; 5/19; 5/15; 6/4; 5/25, KW PO2/00129736/9, KW PO2P/00172914/7, KW
PO2/00162971/1, PO2P/00172892/6, KW PO2P/00172893/3, KW PO2P/00190698/8, KW
PO2/00219419/9.
Rysunek OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – analiza opcji.6 Lokalizacja

POMET, ul. Krańcowa
Infrastruktura
Z uwagi na to, że lokalizacja dotyczy byłych zakładów POMET wszystkie instalacje

tj. wodno-kanalizacyjna, gazowa, energetyczna, ciepłownicza, bocznica kolejowa znajdują
się w bezpośrednim sąsiedztwie.
Duże prawdopodobieństwo wystąpienia konfliktów społecznych z uwagi na duże skupiska

zabudowy wielomieszkaniowej. W poprzednich latach występowały protesty dotyczące
możliwości lokalizacji ITPOK poparte protestem i zebraniem kilku tysięcy podpisów.

Omawiany teren położony jest w dolinie rzeki Warty, na jej tarasach wyższych zbudowanych
z utworów piaszczystych. Rzędne terenu w omawianym rejonie wahają się od 62,0 do 70,0
m npm. Od wschodu do doliny przylega Wysoczyzna Średzko – Wrzesińska o rzędnych 80,0
m npm. Warta przepływa z SW na NE w odległości około 1,5 km na NW od terenu lokalizacji.
Ponadto teren leży na międzyrzeczu dwóch dopływów prawobrzeżnych rzeki Warty,
a mianowicie Cybiny i Głównej. Cybina przepływa po zachodniej stronie w odległości około
1,3 km, a Główna po północnej stronie w odległości 0,6 km Warta wraz ze swoimi dopływami
odwadnia omawiany rejon.
Wody powierzchniowe
Teren dawnych zakładów POMET leży w zlewni rzeki Warty. W pobliżu omawianego terenu
brak jest większych jezior i cieków poza rzeką Wartą.
Budowa geologiczna
W ramach przeprowadzonych badań hydrogeologicznych stwierdzono występowanie

utworów czwartorzędowych, trzeciorzędowych i jurajskich. Osady jury wykształcone są
w postaci margli. Miąższość osadów trzeciorzędowych osiąga w omawianym rejonie ponad
160,0 m. Na osady te składają się utwory oligocenu, miocenu i pliocenu. Do utworów
oligoceńskich zalicza się także warstwę piasków drobnych o miąższości 3,0 m zalegające
w spągu trzeciorzędu. Ponad piaskami oligoceńskimi do głębokości 55,0 – 65,0 m występują
utwory mioceńskie. Składają się z mułki, piasków w przewadze mułkowatych
i drobnoziarnistych, węgle brunatne i iły. Miąższość osadów mioceńskich wynosi 120,0 m.
Piocen to znaczny kompleks iłów poznańskich o miąższości 40,0 – 50,0 m. Strop iłów
plioceńskich występuje na głębokości od 11,0- 20,0 m poniżej terenu.
Osady czwartorzędowe posiadają niewielką miąższość w granicach od 11,0 – 20,0 m

i budują je przede wszystkim gliny morenowe oraz piaski drobnoziarniste, a sporadycznie
żwiry. Gliny morenowe posiadają miąższość od 7 – 15 m i zalegają bezpośrednio na iłach
poznańskich. Strop glin występuje na głębokości 3 – 5 m. Przykrycie glin do powierzchni
terenu stanowią drobnoziarniste piaski tarasowe. Miąższość piasków wynosi 1,8 – 4,2 m,
a ich spąg, podścielony glinami zalega na głębokości 3,6 – 5,5 m. Piaski tarasowe do
powierzchni terenu przykrywają grunty nasypowe piaszczyste z dużym udziałem żużla,
popiołów i gruzu ceglano – betonowego. Miąższość nasypów może dochodzić do 2,0 m.
Poziom wód gruntowych związany jest z warstwa drobnoziarnistych pisków tarasowych.

Zwierciadło wody występuje na głębokości 1,7 – 2,0 m. Poziom zasilany jest w wyniku
bezpośredniej infiltracji opadów stąd zwierciadło wody ulega wahaniom sezonowym
ok. 1,0 m.
Osady wodonośne poziomu mioceńskiego to w przewadze piaski mułkowate rzadziej
drobnoziarniste. Pierwsza warstwa mioceńska występuje na głębokości 74,0 – 90,0 m.
Współczynnik filtracji 0,08 m/h i wydajność 1,6 m3/hm. druga na głębokości 96,0 – 120,0 m.
Współczynnik filtracji 0,35 m/h i wydajność 2,5 m3/hm. Trzecia dolna warstwa zbudowana
jest z piasków mułkowatych i zalega na głębokości poniżej 128,0 m. Współczynnik filtracji
0,05 m/h i wydajność 0,98 m3/hm.
Obszary chronione
Brak jest obszarów chronionych w bezpośrednim sąsiedztwie lokalizacji.

3.5.6. LOKALIZACJA NR 6 - ZAKŁAD ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW

POZNAŃ –SKŁADOWISKO ODPADÓW INNYCH NIŻ NIEBEZPIECZNE
I OBOJĘTNE W SUCHYM LESIE
Składowisko odpadów w Suchym Lesie dla miasta Poznania położone jest w gminie Suchy
Las, w niewielkim oddaleniu od północnej granicy miasta. Składowisko zlokalizowane jest
w sąsiedztwie rezerwatu Morasko.
Odległość od składowiska w Suchym Lesie do centrum Poznania wynosi ok. 15 km.

Składowisko jest oddalone od najbliższych zabudowań mieszkalnych o ok. 0,7 km.
W kierunku na północ i na zachód teren składowiska otaczają nieużytki oraz grunty leśne.
Łączna powierzchnia terenu przeznaczonego pod składowisko wynosi ok. 53,5 ha. Teren
przeznaczony pod instalację znajduje się we wschodniej części składowiska.
Składowisko zlokalizowane jest na działkach obrębu Biedrusko, jednostka Suchy Las.

Numery działek są następujące:
 354, 331, 360, 361 - „stara” zrekultywowana kwatera składowiska;
 347, 358, 357 – teren oczyszczalni ścieków;
 271, 272 – zrekultywowana kwatera P - 1;
 344 – eksploatowana kwatera P – 2;
 348, 349, 301, 336, 355, 300, 350 – rezerwa terenu pod projektowane kwatery;
 359 – rezerwa terenu pod sortownię;
 1052/1, 1065, 243/7, 243/8 – droga dojazdowa do składowiska „czereśniowa”;
 1052/4 (obręb Suchy Las, 245/5 (Morasko – miasto Poznań) – pas zieleni w tym:
drogi i place, zaplecze socjalno – warsztatowo – magazynowe.
Dojazd do składowiska odbywa się przez całe miasto.
Działka rozpatrywana jako miejsce potencjalnej lokalizacji ITPOK: arkusz mapy 18
Obręb Biedrusko0001, jednostka Suchy Las, działka nr 359, KW PO1P/00220596/6.

ZZO Poznań – składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Suchym
Lesie

Infrastruktura
Teren składowiska zaopatrzony jest w sieć wodociągową i elektryczną. Brak jest natomiast
miejskiej sieci kanalizacyjnej, a odległość do sieci ciepłowniczej wynosi około 7,0 km. Brak
jest też stacjonarnej sieci telefonicznej.
Nie przewiduje się wystąpienia konfliktów społecznych.
Ukształtowanie terenu na omawianym obszarze związane jest z działalnością lodowcową

lądolodu skandynawskiego. Największe znaczenie dla ukształtowania terenu miało ostatnie
zlodowacenie – północnopolskie fazy poznańskiej. Teren składowiska, pod względem
geomorfologicznym, leży w obrębie wysoczyzny morenowej falistej, w kierunku na północ od
strefy pagórków moreny czołowej z kulminacją Góry Morawskiej – 154,0 m n.p.m.
Powierzchnia terenu zawiera się w przedziale od 100,0 do 108,0 m n.p.m.
Wody powierzchniowe
Teren składowiska w Suchym Lesie położony jest w zlewni rzeki Warty. Cieki naturalne, które
zbierają i odprowadzają nadmiar wód opadowych pochodzących ze spływów
powierzchniowych, przecinają analizowany obszar. Obecne są liczne stawy (oczka wodne),
które wykształciły się ze względu na charakter podłoża gruntowego (gliny). W kierunku
północno - wschodnim w odległości ok. 1,2 km od granicy składowiska, znajduje się jezioro
Glinnowieckie. Jezioro to jest odbiornikiem wód z wszystkich cieków powierzchniowych
płynących w otoczeniu składowiska. Od strony południowej do terenu składowiska przylega
staw.
Budowa geologiczna
Budowa geologiczna rejonu składowiska jest dość dobrze rozpoznana. W podłożu występują
osady czwartorzędowe. Badania geologiczne wykazały występowanie 3 poziomów glin
morenowych.
W rejonie przeznaczonym pod lokalizację przedsięwzięcia występuje kompleks glin
przedzielony warstwą piasków wodnolodowcowych. Niższy poziom glin zalicza się do
zlodowacenia południowopolskiego, natomiast wyższy kompleks zaliczany jest do
zlodowacenia środkowopolskiego. Miąższość utworów czwartorzędowych sięga do 50,0 m.
Na terenie objętym inwestycją brak jest ciągłej warstwy wodonośnej w osadach

czwartorzędowych. W badanym podłożu występują osady gliniaste, które są słabo
przepuszczalne i praktycznie pozbawione wody. Lokalnie w glinach znajdują się drobne
przewarstwienia piaszczyste, w których pojawiają się niewielkie ilości wody gruntowej
związanej z pionową migracją wód opadowych. Główny, ciągły strumień wód gruntowych
występuje w północno – wschodniej części składowiska w piaskach wodnolodowcowych na
rzędnych 70,0 – 85,0 m n.p.m. Kierunek przepływu wód podziemnych w rejonie składowiska
jest generalnie północno - wschodni. Jakość oraz rzędne zwierciadła wód gruntowych
monitorowane są od 1993 r. przy wykorzystaniu sieci 15 piezometrów.

Obszary chronione
W najbliższym sąsiedztwie składowiska znajdują się następujące obszary chronione:

 obszar chronionego krajobrazu w rejonie Biedruska, w odległości 0,5 km na północ
od składowiska,
 rezerwat „Morasko” w obrębie Góry Moraskiej, odległy o 0,6 km na południe od
składowiska
 aleja starych lip wzdłuż ul. Meteorytowej, między Moraskiem i Górą Moraską, odległa
1,0 km na południowy- wschód od składowiska
Od północy, składowisko sąsiaduje z obszarem ochrony siedlisk Natura 2000, pod nazwą
Biedrusko PLH 300001. W pobliżu składowiska brak jest stref ochronnych ujęć wody.
3.6. ANALIZA ROZPATRYWANYCH LOKALIZACJI DLA INSTALACJI

TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW - WYBÓR
NAJKORZYSTNIEJSZEJ LOKALIZACJI
Dla przedstawienia analizy punktowej rozpatrywanych lokalizacji ITPOK przyjęto identyczne
kryteria dla każdej potencjalnej lokalizacji. Kryteria wybrano tak, aby w sposób kompleksowy
przedstawiały ocenę analizowanego zagadnienia i w możliwie jak najwięcej ograniczyły
subiektywizm.
Kryteria przyjęte do analizy
1. Techniczno – prawne,
2. Terenowe,
3. Ekologiczne,
4. Komunikacyjne i logistyczne,
5. Społeczne i ekonomiczne.
Poniżej przedstawiono zestawienie kryteriów ekologicznych wraz ze wskaźnikami, które

służyć mają ocenie punktowej. Szczegółowy opis pozostałych kryteriów wraz z oceną
punktową przedstawia załącznik 3.1.
Tabela 3.23. Zestawienie kryteriów

Kryterium Przyjęte wskaźniki do oceny
1. Techniczno – prawne
- aktualne użytkowanie terenu, stan prawny działki
- zgodność z miejscowym planem zagospodarowania
przestrzennego i planami strategicznymi miasta
- wielkość działki
- infrastruktura techniczna działki (dostępność mediów
- woda, energia elektryczna, gaz i kanalizacja)
- odległość do najbliższego węzła ciepłowniczego
i odpowiednio do stacji Trafo (możliwość sprzedaży
wyprodukowanego ciepła i energii elektrycznej)
- dostępność terenu, drogi dojazdowe
- możliwość tymczasowego magazynowania odpadów
po procesowych (odpady inne niż niebezpieczne
– żużle)
2. Terenowe
- możliwość rozlokowania infrastruktury budowlanej
i technicznej instalacji na terenie działki budowli
- uwarunkowania geologiczne
- uwarunkowania hydrogeologiczne

- odległość od cieków wodnych (zagrożenia

powodziowe)
3. Ekologiczne
- ocena stanu środowiska; powietrze, powierzchnia
ziemi, wody, hałas
- występowanie obszarów ochrony przyrody i ochrony
gatunkowej
- występowanie obszarów i obiektów objętych ochroną
archeologiczną
i konserwatorską
- możliwość ograniczenia emisji zanieczyszczeń
z miejskiej energetyki konwencjonalnej poprzez
wspomaganie energetyczne miasta
4. Komunikacyjne i logistyczne
- rozwiązania komunikacyjne w pobliżu lokalizacji
- odległość dowozu odpadów z terenu miasta i gmin
- możliwość dowozu części odpadów drogą kolejową,
5. Społeczne i ekonomiczne
- bliskość zabudowy mieszkaniowej
- potencjalna akceptacja społeczna
- możliwość wystąpienie konfliktu społecznego
- brak konieczności uwzględnienia nakładów
na budowę brakującej infrastruktury technicznej
i komunikacyjnej
Źródło: „Analiza wyboru lokalizacji Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla
Miasta Poznania wraz ze analizą wielokryterialną” Poznań, październik 2009 r.
WW. wskaźniki mają za zadanie określić stan obecny możliwości budowania ITPOK dla
potencjalnej lokalizacji i scharakteryzować jego uwarunkowania. Kryteria te służą jako
wstępna ocena możliwego wpływu inwestycji na rozpatrywany teren. Zarówno mają one
pokazać zagrożenia jak i również szanse poprawy warunków po realizacji inwestycji dla
rozpatrywanych lokalizacji.
Każde z kryteriów było oceniane na podstawie przyjętych wskaźników (uwarunkowań)

według oceny eksperckiej od 0 do 3 punktów.
Jako;
0 - przyjęto ocenę - niedostateczną,
1 – ocenę dostateczną,
2 – ocenę dobrą,
3 - ocenę bardzo dobrą.
Poniżej w przedstawiono wyniki oceny punktowej dla potencjalnych lokalizacji ITPOK.
1. Lokalizacja nr 2. EC Karolin (46 punktów) z liczbą ocen bardzo dobrych (9)

i dobrych (8),
2. Lokalizacja nr 3. Szczepankowo - Franowo (44 punkty) , z liczbą ocen bardzo

dobrych (5) i dobrych (13),
3. Lokalizacja nr 5. Pomet, ul. Krańcowa (37 punktów) z liczbą ocen bardzo

dobrych (3) i ocen dobrych (11),
4. Lokalizacja nr 1. COŚ (32 punktów), z liczbą ocen bardzo dobrych (5) i ocen
dobrych (4),
5. Lokalizacja nr 4. EC Garbary (29 punkty), z liczbą ocen dostatecznych (8)

i niedostatecznych (5),

6. Lokalizacja nr 6. Suchy Las (29 punkty), z liczbą ocen dostatecznych (5)

i niedostatecznych (7).
Największą liczbę ocen bardzo dobrych zebrała lokalizacja EC Karolin. Całościową analizę
punktową przedstawia załącznik 3.1.
Analiza SWOT dla rozpatrywanych lokalizacji ITPOK
Analiza SWOT polega na posegregowaniu posiadanych informacji dla każdej

z analizowanych lokalizacji, ocenie i określeniu w obszarze czterech grup czynników
strategicznych. Dla każdej z poddanych ocen lokalizacji sprecyzowano:
 Mocne strony (Strengths) S : czynniki wewnętrzne: wszystkie fakty, okoliczności,
które stanowią atut, przewagę, zaletę realizacji zakładu w analizowanej lokalizacji.
 Słabe strony (Weaknesses) W: czynniki wewnętrzne: okoliczności, które aktualnie
stanowią słabość, wadę, barierę dla realizacji w opisywanej lokalizacji.
 Szanse (Opportunities) O: czynniki zewnętrzne: pozytywne: zjawiska i tendencje,
które odpowiednio wykorzystane przy realizacji inwestycji staną się impulsem dla
rozwoju miasta , w szczególności dzielnicy, na której znajduje się lokalizacja.
 Zagrożenia (Treats) T: czynniki zewnętrzne: negatywne natury społecznej,
ekologicznej lub technicznej, które mogą utrudnić, opóźnić a nawet uniemożliwić
realizację inwestycji w danej lokalizacji.
Tabela OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW – analiza opcji.24 Opisowa analiza SWOT dla
lokalizacji - COŚ
Mocne strony lokalizacji Słabe strony lokalizacji
- swobodna lokalizacja ITPOK, - brak akceptacji ludzi dla lokalizacji,
- możliwość rozbudowy instalacji, - bliskość zabudowy mieszkaniowej,
- bliska dostępność sieci ciepłowniczej, - brak zgodności z dokumentami planistycznymi,
Szanse Zagrożenia
- zagospodarowanie osadu ściekowego bez potrzeby transportu, - możliwość wystąpienia konfliktu społecznego zarówno
- eliminacje oddziaływania osadu, w Poznaniu jak i w gminie Czerwonak,
- możliwe zagrożenie przyrodnicze doliny Warty,
- brak wykształconej branżowo załogi,
Miasta Poznania wraz ze wstępną analizą wielokryterialną” Poznań, październik 2009 r.
lokalizacji – EC Karolin
- zgodność z Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania - brak akceptacji ludzi dla lokalizacji
przestrzennego miasta Poznania - możliwość wybuchu konfliktu społecznego
- wykształcona branżowo załoga - brak odpowiednich rozwiązań komunikacyjnych
- istniejące wyprowadzenie mocy elektrycznej 110 kV i 15 kV
- możliwość realizacji projektu w układzie kogeneracyjnym
- w przypadku częściowego zastąpienia przez ITPOK funkcjonującego
źródła energii (ciepło + energia elektryczna) zmniejszenie
sumarycznego ładunku zanieczyszczeń
- możliwość rozbudowy instalacji,
Szanse Zagrożenia
- główny dostawca ciepła do sieci ciepłowniczej miasta, - w bliskiej odległości zabudowa mieszkalna,
- budowa nowego zewnętrznego układu komunikacyjnego, - znaczny opór społeczny
- wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców,

lokalizacji – Szczepankowo Franowo
- możliwość akceptacji społecznej lokalizacji, - utrudnienia ze względu na ochronę archeologiczną na części
- swobodna lokalizacja ITPOK, działki
- możliwość rozbudowy instalacji, - brak wykształconej branżowo załogi
- teren obecnie nie zagospodarowany,
- brak zabudowy mieszkalnej w pobliżu,
Szanse Zagrożenia
- zapewnienie odpowiedniego rozkładu ciepła i energii dla miasta, - nie ma możliwości odprowadzenia ciepła – brak magistrali
- zwiększenie rozwoju tej części miasta, ciepłowniczej
- możliwość ograniczenia emisji ze źródeł nieodnawialnych - brak pełnej zewnętrznej infrastruktury technicznej
(dostępność mediów)
- zwiększone koszta budowy infrastruktury
lokalizacji – EC Garbary
- wykształcona branżowo załoga - brak odpowiedniego układu komunikacyjnego
- istniejące wyprowadzenie mocy elektrycznej 110 kV i 15 kV - możliwe zagrożenie przyrodnicze doliny Warty,
- możliwość realizacji projektu w układzie kogeneracyjnym - konieczność wyburzeń pod nowy obiekt
- w przypadku częściowego zastąpienia przez ITPOK funkcjonującego - utrudniony wewnętrzny układ komunikacyjny
źródła energii (ciepło + energia elektryczna) zmiejszenie - bliskość zabudowy mieszkalnej,
sumarycznego ładunku zanieczyszczeń - potencjalny brak akceptacji
- bliskość sieci ciepłowniczej
- pełna infrastruktura techniczna działki
Szanse Zagrożenia
- znaczący dostawca ciepła dla Miasta - utrudniony zewnętrzny układ komunikacyjny
- Obiekty EC Garbary objęte ścisłą ochroną konserwatora
zabytków
lokalizacji – Pomet, ul. Krańcowa
- zgodność lokalizacji z Studium uwarunkowań i kierunków - konieczność wyburzeń pod nowy obiekt,
zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, - dostępność terenu do drogi publicznej,
- tereny przyległe zajęte zabudową przemysłową, - utrudniony wewnętrzny układ komunikacyjny,
- bliskość infrastruktury i sieci ciepłowniczej,
Szanse Zagrożenia
- brak obszarów cennych przyrodniczo i objętych ochroną - brak akceptacji społecznej,
przyrodniczą, - możliwy konflikt społeczny,
- możliwość adaptacji inwestycyjnej, obecnego zagospodarowania
terenu,

lokalizacji – Suchy Las
- zbudowanie kilku instalacji przekształcania odpadów w jednym - brak zgodności z dokumentami planistycznymi gminy,
miejscu, - składowisko sąsiaduje z obszarem ochrony siedlisk Natura
- możliwość składowania produktów po procesowych i żużla, 2000 -Biedrusko PLH 300001
- swobodna lokalizacja ITPOK, - nie ma możliwości odprowadzenia ciepła – brak magistrali
- możliwość rozbudowy instalacji, ciepłowniczej
- brak pełnej zewnętrznej infrastruktury technicznej,
- duża odległość wywozu odpadów z terenu miasta
Szanse Zagrożenia
- optymalizacja układu komunikacyjnego dowozu odpadów dla gmin, - negatywny wpływ na przyrodę i gatunki chronione,
- zwiększenie możliwości rozwoju gminy Suchy Las, - duża odległość wywozu odpadów
z terenu miasta
- zwiększone koszta budowy infrastruktury,
Analiza wielokryterialna analizowanych lokalizacji ITPOK
Analiza wielokryterialna to matematyczny wybór rozwiązania najkorzystniejszego, biorąc pod

uwagę wszystkie uwarunkowania i dokonując pełnego opisu wybieranych wariantów.
Szczegółowy opis analizy wielokryterialnej przedstawia załącznik 3.1. Przeprowadzona
analiza wykazała, że najkorzystniejszą lokalizacją pod ITPOK jest teren EC Karolin i zaraz
potem rejon Szczepankowo – Franowo. Najmniej korzystną lokalizacją jest teren przy
składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Suchym Lesie.
3.7. WARIANT PROPONOWANY DO REALIZACJI

- NAJKORZYSTNIEJSZY DLA ŚRODOWISKA
W niniejszym rozdziale przedstawiono szereg wariantów dotyczących technologii

przetwarzania odpadów (przekształcanie termiczne i mechaniczno - biologiczne), technologii
oczyszczania spalin pochodzących z termicznego przekształcania odpadów komunalnych,
wykazano możliwość współspalania z odpadami komunalnymi osadów ściekowych,
omówiono system technologii systemu gospodarki odpadami dla Miasta Poznania
i dokonano analizy opcji tego systemu, przedstawiono charakterystykę potencjalnych
lokalizacji instalacji ITPOK i zaproponowano najkorzystniejszą lokalizację tej instalacji.
Zgodnie z wieloletnim doświadczeniem oraz wnioskami wynikającymi przedstawionej analizy

wariantów i opcji najkorzystniejszym rozwiązaniem dla Miasta Poznania jest realizacja
przedsięwzięcia polegającego na budowie instalacji do termicznego przekształcania frakcji
resztkowej zmieszanych odpadów komunalnych (ITPOK), jako integralnego elementu
systemu gospodarki odpadami.
Przy wyborze technologii spalania zdecydowano się na spalanie rusztowe,
z założeniem, że w instalacji zostanie wykorzystany jeden z powszechnie stosowanych
rusztów (np. odmiany rusztów posuwisto-zwrotnych lub walcowych).
W Europie około 90% instalacji przeznaczonych do obróbki odpadów komunalnych
wyposażone jest w technologie rusztowe, najczęściej z rusztem posuwisto-zwrotnym.

Uwzględniając dodatkowe kryteria wynikające z uwarunkowań lokalnych, dla instalacji

ITPOK zostały zaproponowane następujące systemy oczyszczania spalin:
 usunięcie pyłów przy zastosowaniu filtrów tkaninowych,
 oczyszczanie spalin metodą półsuchą w celu redukcji kwaśnych związków SO 2, HF, HCl,
połączonej z metodą strumieniowo-pyłową z wykorzystaniem węgla aktywnego w celu
redukcji metali ciężkich, dioksyn i furanów,
 odazotowania spalin metodami pierwotnymi oraz wtórną redukcji emisji NOx metodą
SNCR przy wykorzystaniu mocznika.
Przeprowadzona analiza wielokryterialna dotycząca potencjalnych rozpatrywanych lokalizacji
ITPOK wskazała na najkorzystniejsza lokalizację teren EC Karolin.
Należy podkreślić, że nieodzownym produktem procesu termicznego przekształcania
odpadów będzie produkcja energii elektrycznej i cieplnej. Wytwarzanie energii
pochodzącej ze spalania frakcji resztkowej odpadów komunalnych pozwala na uniknięcie
zamiennej emisji pochodzącej ze spalania paliw konwencjonalnych. Dodatkowy odzysk
energii z odpadów, takich z których już nic nie da się odzyskać, jest przejawem racjonalnego
działania w zakresie gospodarki odpadami i oszczędności energetycznej, związanej
z pozyskaniem znaczącego źródła energii obecnie zaliczanego przez UE do odnawialnych
źródeł energii.
Dodatkowo istotnym elementem związanym z zagadnieniami ochrony środowiska jest
współspalanie z odpadami komunalnymi osadów ściekowych z Centralnej Oczyszczalni
Ścieków, których unieszkodliwianie i/lub utylizacja przysparza wiele problemów
gospodarzom miasta. Po realizacji przedsięwzięcia problem ten zostanie znacznie
ograniczony lub prawdopodobnie całkowicie zlikwidowany.
Proponowana konfiguracja instalacji ITPOK pozwala na przestrzeganie wszystkich
rygorystycznych wymagań dotyczacych warunków termicznego przekształcania odpadów,
standardów emisji, efektywności energetycznej itp. zawartych w dyrektywie 2000/76/WE
z dnia 4 grudnia 2000 r. (Dz. Urz. WE L 332 z 28.12.2000) w sprawie spalania odpadów oraz
jej odpowiednikach w polskim prawie.
4. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
4.1. OCENA PROPONOWANEJ TECHNOLOGII POD WZGLĘDEM

ZGODNOŚCI Z WYMAGANIAMI PRZEPISÓW KRAJOWYCH I UE
4.1.1. ZGODNOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘCIA Z WYMAGANIAMI POLSKIMI I UE
Przystąpienie do Unii Europejskiej nałożyło na Polskę wiele zobowiązań wynikających

z przyjętego dorobku prawnego UE. W zakresie gospodarki odpadami najważniejsze są:
 Dyrektywa w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy,
 Dyrektywa w sprawie składowania odpadów,
 Dyrektywa w sprawie spalania odpadów,
 Dyrektywa w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli,
 Dyrektywa w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych
 Dyrektywa w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło
użytkowe na rynku wewnętrznym energii oraz zmieniająca dyrektywę 92/42/EWG.

W połowie czerwca 2008 r. została przyjęta przez Parlament Europejski nowa ramowa
dyrektywa w sprawie odpadów, która zakłada bardziej precyzyjne zdefiniowanie pojęcia
odpadu oraz działań klasyfikowanych jako odzysk. Dyrektywa stwarza podstawę do ustalenia
kiedy odpad przestaje być odpadem, a staje się produktem. Spalanie odpadów traktowane
jest jako jedna z form odzysku.
Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi gospodarkę odpadami w Polsce odnoszącymi

się do przedsięwzięcia są:
 Ustawa Prawo ochrony środowiska,
 Ustawa o wprowadzeniu ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz
o zmianie niektórych ustaw,
 Ustawa o odpadach,
oraz w pewnym zakresie (wybrane akty):
 Ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,
 Ustawa Prawo energetyczne,
 Ustawa Prawo wodne.
Powstałe w ramach Projektu instalacje ograniczać będą w największym możliwym

w praktyce stopniu negatywne skutki dla środowiska oraz dla zdrowia ludzkiego wynikające
z konieczności zagospodarowania odpadów jak i funkcjonowania samych instalacji.
Zastosowane zostaną BAT, zgodne z obowiązującym prawodawstwem. Zgodnie z art. 3 pkt.
10 ustawy Prawo ochrony środowiska przez BAT „rozumie się najbardziej efektywny oraz
zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności,
wykorzystywany jako podstawa ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na
celu eliminowanie emisji lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczenie emisji
i wpływu na środowisko jako całość z tym że pojęcie:
 Technika oznacza zarówno stosowaną technologię, jak i sposób, w jaki dana
instalacja jest projektowana, wykonywana, eksploatowana oraz likwidowana;
 Dostępne techniki oznacza techniki o takim stopniu rozwoju, który umożliwia ich
praktyczne zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu, z uwzględnieniem warunków
ekonomicznych i technicznych oraz rachunku kosztów inwestycyjnych i korzyści dla
środowiska, a które to techniki prowadzący daną działalność może uzyskać;
 Najlepsza technika oznacza najbardziej efektywną technikę w osiąganiu wysokiego
ogólnego poziomu ochrony środowiska jako całości.
Realizacja Projektu pozwoli zminimalizować składowanie odpadów, które nie zostałyby

poddane procesom odzysku lub recyklingu, co jest równoznaczne z wypełnieniem
standardów zalecanych przez Unię Europejską oraz wymogów dyrektyw (dyrektywa
w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy i dyrektywa w sprawie składowania
odpadów).
Realizacja celów przedsięwzięcia wpłynie na osiągnięcie standardów obowiązujących kraje

członkowskie UE, w szczególności dotyczących osiągnięcia poziomów odzysku,
ograniczenia składowania odpadów (w tym ulegających biodegradacji) oraz wykorzystania
odpadów jako źródła energii, wobec czego przedsięwzięcie będące przedmiotem niniejszego
raportu zgodne jest z ustawodawstwem polskim oraz wspólnotowym w powyższym zakresie.
4.1.2. ZGODNOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘCIA Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI

DLA WOJEWÓDZTWA I MIASTA
W dokumentach planistycznych w skali dla województwa, miasta oraz gminy założono

rozbudowę systemu gospodarki odpadami miasta Poznania i intensyfikację działań
w zakresie zagospodarowania odpadów. ITPOK jest jednym z głównych elementów i będzie
odgrywał coraz bardziej istotną rolę w systemie.

4.1.2.1. Plan Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005 - 2010
Plan rozwoju Miasta Poznania na lata 2005-2010 został przyjęty uchwałą nr LVI/592/IV/2004
Rady Miasta Poznania w dniu 23 listopada 2004 r. W Planie tym wskazano 8 priorytetów
rozwoju. Jako 5 z priorytetów wskazano „WYSOKĄ JAKOŚĆ ZAMISZKANIA”. W ramach
tego priorytetu realizowany będzie program „ZIELONY POZNAŃ PRZYJAZNY
ŚRODOWISKU”, który ma służyć poprawie stanu środowiska przyrodniczego, warunków
życia mieszkańców i bezpieczeństwa publicznego. W ramach powyższego programu do roku
2010 planuje się realizację szeregu projektów z dziedziny ochrony środowiska, w tym
projektów z zakresu gospodarki odpadami ( Projekt 3 – Racjonalizacja gospodarki odpadami
oraz rekultywacji terenów z degrasowych w mieście).
W 2004 roku Rada Miasta przyjęła Strategię i Plan Gospodarki Odpadami dla miasta
Poznania, jako realizację obligatoryjnego wymogu ustawy prawo ochrony środowiska
i ustawy o odpadach. Zaproponowane w Planie rozwiązania, obejmujące działania
i priorytety, zmierzają do zorganizowania zintegrowanego, nowoczesnego systemu
gospodarki odpadami w mieście. Wśród przedsięwzięć rozważanych do realizacji wymienia
się:
 kompostownię,
 zakład segregacji odpadów,
 punkty odpadów problemowych,
 rozbudowę składowiska odpadów komunalnych w Suchym Lesie,
 budowę lub rozbudowę systemów i urządzeń służących zmniejszeniu ilości odpadów
deponowanych na składowisku.
Szacowany koszt inwestycji oraz pozostałych, wymienionych w Planie projektów, wynosi
550 mln zł.
4.1.2.2. Wieloletni Program Inwestycyjny Miasta Poznania na lata 2007 – 2011
Wieloletni Program Inwestycyjny Miasta Poznania został uchwalony Uchwałą

nr VIII/59/V/2007 Rady Miasta Poznania z dnia 1 marca 2007 roku. Wśród inwestycji
strategicznych dotyczących ochrony środowiska z zakresu gospodarki odpadami wymienia
się:
 rekultywację byłego składowiska odpadów przy ul. Naramowickiej w Poznaniu;
 organizację punktów gromadzenia odpadów problemowych na terenie Miasta;
 organizację systemu gospodarki odpadami;
 rozbudowę i modernizację miejskiego składowiska odpadów komunalnych.
Łączna kwota wg. WPI przeznaczona na realizację projektów związanych z poprawą
gospodarki odpadami na terenie Poznania na lata 2007-2011 wyniesie 279 672,1 tys. PLN.
4.1.2.3. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego

Miasta Poznania
Obowiązujące Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta

Poznania zostało zmienione uchwałą nr XXV/171/IV/2003 Rady Miasta z dnia 10 lipca 2003
roku. Problematyka ochrony środowiska stanowi motyw przewodni celów, uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego, formułowanych dla elementów
zagospodarowania tworzących systemy przestrzenne. Kierunki rozwoju systemu gospodarki
odpadami winny być kształtowane zgodnie z „Planem gospodarki odpadami komunalnymi
dla miasta Poznania” uchwalonego uchwałą Nr XIX/170/V/07 z dnia 17 lipca 2007 r.
Na podstawie Uchwały Nr XXXV/291/IV/2003 Rady Miasta Poznania z dnia 16 grudnia 2003

roku w sprawie przystąpienia do zmiany Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania opracowany został projekt zmiany

Studium. Zgodnie z podziałem terenu Poznania, zawartym w projekcie zmiany studium

uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, EC Karolin mieści się
w części środkowej podstrefy C4 Karolin, Janikowo, obejmującej teren ograniczony ulicą:
Bałtycką, doliną rzeki Warty, granicami miasta Poznania, torami kolejowymi w kierunku
Gniezna, ulicą Gnieźnieńską, doliną rzeki Głównej.
Jest to podstrefa o dominującej funkcji przemysłowej. W podstrefie C4 wyróżnia się przede

wszystkim następujące elementy funkcjonalno - przestrzenne:
 przewaga terenów produkcyjnych oraz magazynowo - składowych o charakterze
zabudowy wielkogabarytowej lub halowej,
 teren Elektrociepłowni Poznań II - funkcja specjalistyczna oddziaływująca na
otoczenie.
W części projektu Studium, określającej kierunek zagospodarowania przestrzennego, teren

EC Karolin znajduje się w obszarze oznaczonym jako P2sw. Są to: tereny zabudowy
średniowysokiej: zakładów przemysłowych, w tym wysokich technologii, baz, składów,
hurtowni, półhurtowni i innej działalności gospodarczej oraz zakładów recyklingu i baz
technicznych.
Na terenie EC Karolin, w miejscu planowanej lokalizacji ITPOK, wyznaczono w projekcie

Studium obszar inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym: budowa instalacji do
odzysku i utylizacji odpadów komunalnych w rejonie Karolina. Wyznaczenie na terenie EC
Karolin obszaru pod budowę instalacji do odzysku i utylizacji odpadów komunalnych stanowi
realizację zapisów Planu Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania.
Terenom sąsiadującym z EC Karolin wyznaczono następujące funkcje:

P2sw – rejon, obejmujący również teren EC Karolin, ograniczony linią kolejową
w kierunku Poznań – Franowo (granica administracyjna Poznania), ul. Gdyńską,
ul. Bałtycką oraz terenami Bridgestone Polska. W podanych powyżej granicach, na terenie
Fortu IV, wyznaczono obszar UF „usługi w fortach”. Przemysłowa funkcja zagospodarowania
terenu P2sw dotyczy również zabudowy ogrodów działkowych POD Z. Masłowskiego.
P2n (tereny zabudowy niskiej: zakładów przemysłowych, w tym wysokich technologii, baz,
składów, hurtowni, półhurtowni i innej działalności gospodarczej oraz zakładów recyklingu
i baz technicznych) – tereny na wschód od EC Karolin (obejmują m.in. Bridgestone,
Wyborowa SA).
UF (usługi w fortach) – obszar ten obejmuje tereny Fortu IV. Obszar ten objęty jest ochroną
przyrodniczą i konserwatorską. Fort IV to również obszar należący do sieci NATURA 2000.
W projekcie zmiany Studium dla funkcji terenu UF zamieszczono następujące zapisy służące
ochronie walorów przyrodniczych i historycznych:
 należy dążyć do zachowania i wzbogacania zieleni przy fortach z uwzględnieniem
zasad ochrony konserwatorskiej;
 dopuszcza się wprowadzenie funkcji gwarantujących dotychczasowe warunki
zimowania nietoperzy;
 dopuszcza się lokalizację tablic informacyjnych dotyczących przyrody;
 należy zapewnić ochronę wszystkich elementów fortów (budowle kubaturowe, nasypy
ziemne, zieleń forteczna);
 należy wprowadzić zakaz lokalizowania nowych oraz rozbudowy istniejących
obiektów budowlanych z wyjątkiem: rekonstrukcji elementów fortyfikacji; ścieżek
rekreacyjnych, a także obiektów małej architektury; infrastruktury technicznej
(z wyłączeniem obiektów telefonii komórkowej) oraz niezbędnej infrastruktury
transportowej, tablic informacyjnych dotyczących obiektów zabytkowych.
4.1.2.4. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

Teren inwestycji nie jest objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
4.1.3. ZGODNOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘCIA Z PLANAMI GOSPODARKI ODPADAMI.

PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO
Budowa ITPOK wpłynie na realizację wymagań wynikających z zapisów Krajowego Planu

Gospodarki Odpadami, Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego
i Planu Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania, które mają na celu wdrożenie prawa Unii
Europejskiej w zakresie gospodarki odpadami w Polsce. Jest to przede wszystkim związane
ze:
 zmniejszeniem ilości składowanych odpadów;
 zmniejszeniem ilości składowanych odpadów ulegających biodegradacji;
 zwiększeniem stopnia odzysku odpadów.
Metoda termicznego przekształcania odpadów z odzyskiem energii pozwoli na:
 unieszkodliwienie około 240 tys. Mg komunalnych frakcji resztkowej odpadów
zmieszanych i osadów ściekowych,
 redukcję masy odpadów po termicznym przekształcaniu odpadów do około 90%,
 zachowanie najwyższych standardów ochrony środowiska,
 spełnienie warunków dyrektywy UE 1999/31/WE dotyczącej ograniczania
składowania odpadów ulegających biodegradacji,
 spełnienie warunków dyrektywy 94/62/WE i jej nowelizacji, dotyczącej odpadów
opakowaniowych i określającej poziom 60 % odzysku,
 produkcję energii ze źródeł odnawialnych i w przyszłości na uzyskanie tzw. „zielonych
certyfikatów”,
 produkcję energii w kogeneracji zgodnie z warunkami dyrektywy 2004/8/WE,
 uzyskanie kosztu unieszkodliwiania odpadów porównywalnego z innymi metodami,
 ponowne wykorzystania odpadów poprocesowych tj. żużli, odzyskania metali,
 rozwiązanie problemu zagrożenia sanitarnego środowiska przez odpady.
4.1.3.1. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010
W grudniu 2006 uchwałą Nr 233 Rada Ministrów przyjęła Krajowy Plan Gospodarki
Odpadami 2010 (M.P. z 2006 Nr 90 poz. 946), który przedstawia prognozy, cele i zadania
gospodarki odpadami na lata 2007-2010 oraz perspektywicznie okresu 2011-2018.
Wymogi polskiego i unijnego prawa narzucają konieczność zmniejszenia ilości składowanych

odpadów ulegających biodegradacji. Do końca 2010 roku ilość ta nie powinna przekroczyć
3,29 mln Mg, do końca roku 2013 - 2,19 mln Mg , a w 2020 roku – 1,53 mln Mg.
Z wymagań tych można szacować, że w roku 2010 metodami innymi niż składowanie należy
unieszkodliwić 2,4 mln a w 2018 co najmniej 3,6 mln Mg.
Biorąc pod uwagę prognozy KPGO 2010 przewiduje rozwój selektywnego zbierania
odpadów, powstawanie ponadgminnych związków celowych dla rozwoju systemów
gospodarowania odpadami, zmniejszenie ilości składowisk odpadów oraz rozwój instalacji do
biologicznego odzysku i termicznego przekształcania odpadów.
Główne cele KPGO 2010 w gospodarce odpadami:

 zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów,
zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska,
 zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów,
 zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk niespełniających
standardów Unii Europejskiej,

 wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów.

Przyjęte cele szczegółowe dla gospodarowania odpadami komunalnymi dotyczą:
1) objęcia umowami na odbieranie odpadów komunalnych 100% mieszkańców
najpóźniej do 2007 roku,
2) zapewnienia objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania
odpadów, dla którego minimalne wymagania określono w Kpgo 2010, najpóźniej do
końca 2007 r.,
3) zmniejszenia ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na
składowiska odpadów, aby nie było składowanych:
- w 2010 więcej niż 75%
masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.
Dla maksymalizacji odzysku oraz ograniczenia składowania odpadów ulegających

biodegradacji KPGO 2010 jako konieczność przyjmuje budowę linii technologicznych do ich
przetwarzania, zarówno metodami termicznymi, jak i biologicznymi i mechaniczno-
biologicznymi.
Podstawowym założeniem funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce ma

być system rozwiązań regionalnych, w których są uwzględnione wszystkie niezbędne
elementy tej gospodarki w danych warunkach lokalnych (np. z przekształcaniem
termicznym). Istotnym jest, by planowane instalacje, w szczególności do termicznego
przetwarzania odpadów spełniały kryteria BAT, a stosowane technologie były sprawdzone
przez wieloletnie i liczne doświadczenia.
KPGO 2010 wskazuje, iż dla aglomeracji lub regionów zamieszkałych przez więcej niż
300 000 mieszkańców preferowaną metoda zagospodarowania zmieszanych odpadów
komunalnych jest ich przekształcenie termiczne.
4.1.3.2. Plan Gospodarki Odpadami Województwa Wielkopolskiego na lata 2008-2011

z perspektywą na lata 2012-2019
Plan Gospodarki Odpadami Województwa Wielkopolskiego na lata 2008-2011 z perspektywą

na lata 2012-2019 powstał jako realizacja przepisów zawartych w ustawie
o odpadach (, która wprowadziła obowiązek opracowania planów gospodarki odpadami i ich
aktualizacji nie rzadziej niż co 4 lata. Niniejszy dokument stanowi aktualizację Planu
Gospodarki Odpadami Województwa Wielkopolskiego przyjętego przez Sejmik
Województwa Wielkopolskiego Uchwałą Nr XIII/170/03 z dnia 29 września 2003 r.
Nadrzędnym celem planu do roku 2014 jest „zminimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów
w sektorze komunalnym oraz wdrożenie nowoczesnych systemów ich odzysku
i unieszkodliwiania”.
Jako cele główne PGOWW na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2019 zakłada:
1. Utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu
gospodarczego kraju wyrażonego w PKB.
2. Zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów,
zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska.
3. Gospodarowanie odpadami w województwie w oparciu o ponadgminne zakłady
zagospodarowania odpadów.
4. Zwiększenie ilości zbieranych selektywnie odpadów niebezpiecznych występujących
w strumieniu odpadów komunalnych.
5. Wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów.
6. Zmniejszenie ilości odpadów unieszkodliwianych przez składowanie.

7. Zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich składowisk odpadów niespełniających

przepisów prawa.
PGOWW na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2019 wskazuje także na

konieczność zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych poprzez ich termiczne
przekształcanie dla obszarów zamieszkałych przez co najmniej 300 tys. mieszkańców, w tym
dla aglomeracji poznańskiej.
4.1.3.3. Plan Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania (2007)
Plan Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania (2007) przyjęty uchwałą Nr XIX/170/V/07
z dnia 17 lipca 2007 r. stanowi aktualizację Planu Gospodarki Odpadami dla miasta
Poznania przyjętego przez Radę Miasta Poznania Uchwałą Nr XVII/499/IV/04 z dnia 22
czerwca 2004 r. Plan ten jest zgodny z założeniami i wyznaczonymi przez PGOWW na lata
2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2019 celami do osiągnięcia w gospodarce odpadami.
Ponadto w Planie Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania (2007) przyjęto wskazane
przez Strategię Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania cele uznane za priorytetowe tj:
1. Określenie roli miasta w gospodarce odpadami.
2. Stworzenie systemu gospodarki odpadami jako zintegrowanego podejścia
do gospodarki odpadami.
3. Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczności lokalnej.
4. Zmniejszanie ilości wytwarzanych odpadów.
5. Modyfikacja istniejącego prawa w celu stworzenia odpowiednich mechanizmów
gospodarki odpadami.
W celu osiągnięcia założeń, zaproponowano, że system gospodarki odpadami dla miasta

Poznania uwzględni między innymi:
1. selektywną zbiórkę odpadów komunalnych oraz standaryzację na terenie miasta
usług związanych z selektywnym gromadzeniem odpadów,
2. program pilotażowej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji (zielonych
i kuchennych) na terenie miasta Poznania,
3. sortownię odpadów komunalnych zmieszanych i zebranych selektywnie,
4. stanowisko demontażu i sortowania odpadów komunalnych wielkogabarytowych,
5. linię do sortowania i kruszenia odpadów komunalnych budowlanych.
6. instalację lub wytwórnię do produkcji paliwa alternatywnego.
7. instalację do rozkładu tlenowego i beztlenowego odpadów ulegających biodegradacji.
8. instalację do termicznego przekształcania odpadów.
9. rozbudowę i modernizację składowiska odpadów w Suchym Lesie.
10. program edukacyjny obejmujący mieszkańców wytwarzających odpady komunalne.
PGO dla miasta Poznania zakłada, że system gospodarki odpadami dla miasta obejmuje
w swoim zakresie wybudowanie instalacji do termicznego przekształcania odpadów –
obiektu, w którym będą zastosowane najlepsze rozwiązania techniczno – technologiczne nie
dopuszczające do negatywnego oddziaływania na środowisko, który będzie spełniał
wszystkie standardy i wymogi wynikające z przepisów prawa krajowego i dyrektyw Unii
Europejskiej.
4.1.3.4. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013
Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku i decyzją z dnia
7 grudnia 2007 r. zatwierdzony przez Komisję Europejską. Celem programu jest poprawa

atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej

przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości
kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej.
Działania w ramach PO Infrastruktura i Środowisko są uzupełniające w stosunku do działań

realizowanych w ramach 16 regionalnych programów operacyjnych oraz innych
opracowanych na lata 2007-2013 programów operacyjnych. W ramach PO Infrastruktura
i Środowisko realizowanych będzie 17 osi priorytetowych.
Cele Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oś priorytetowa II „Gospodarka

odpadami i ochrona powierzchni ziemi” skierowane są na zwiększenie korzyści
gospodarczych poprzez zmniejszenie udziału składowanych odpadów komunalnych, a co za
tym idzie zwiększenie udziału odpadów komunalnych poddawanych odzyskowi
i unieszkodliwianiu innymi metodami niż składowanie oraz likwidacja zagrożeń wynikających
ze składowania odpadów zgodnie z krajowym i wojewódzkimi planami gospodarki odpadami.
W ramach wdrażania nowoczesnych technologii założone jest wprowadzanie termicznego
W ramach tej osi wspierane będą głównie przedsięwzięcia zmierzające do utworzenia

kompleksowych, skutecznych i efektywnych systemów lub instalacji gospodarki odpadami
komunalnymi przeznaczonych do obsługi co najmniej 150 tysięcy mieszkańców oraz
przedsięwzięcia znajdujące się na liście indykatywnej.
W styczniu 2009 r. r. ukazała się zaktualizowana Lista projektów indywidualnych dla

Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 ) Niniejszy projekt wg.
zweryfikowanej listy znajduje się na pozycji POIi Ś 2.1-13. Orientacyjny, całkowity koszt
projektu wyniesie 640,00 mln PLN.
4.2. MIEJSCE I ROLA ITPOK W PRZYSZŁYM SYSTEMIE

GOSPODARKI ODPADAMI
Przedsięwzięcie pt. „Budowa instalacji termicznego przekształcania frakcji resztkowej
z odpadów komunalnych” jest częścią projektu „System gospodarki odpadami dla
miasta Poznania”. Cały projekt umożliwi spełnienie obowiązujących wymagań prawnych,
osiągnięcie wysokich standardów ekologicznych oraz rozwój gospodarczy miasta, który
byłby ograniczony bez stworzenia nowoczesnego systemu gospodarki odpadami. ITPOK
będzie największym i najważniejszym elementem tego systemu.
Obecna sytuacja w zakresie gospodarki odpadami wymaga podjęcia przez miasto

natychmiastowych działań inwestycyjno-organizacyjnych, biorąc pod uwagę, że:
 Funkcjonujący system gospodarki odpadami oparty jest na unieszkodliwianiu
odpadów poprzez ich składowanie – 87% zbieranych na terenie miasta Poznania
odpadów jest unieszkodliwianych tą metodą. Największym składowiskiem
przyjmującym odpady jest składowisko w Suchym Lesie, na którym deponowane jest
ponad 40% zebranych odpadów. W dalszej kolejności odpady z terenu miasta
deponowane były na składowisku w Mnichach (około 25%), a także Koninie
i w Białęgach.
 W sytuacji, gdy praktycznie cały strumień odpadów kierowany jest do składowania,
pojemność składowiska w Suchym Lesie zostanie wyczerpana około roku 2015 (przy
założeniu, że w perspektywie kilku najbliższych lat ilość dostępnych składowisk poza
terenem przedsięwzięcia będzie stale się zmniejszać i odpady będą musiały trafiać
praktycznie w całości na składowisko w Suchym Lesie.

 System gospodarki odpadami obecnie funkcjonujący na terenie miasta Poznania jest

niezgodny z wymogami prawa polskiego i unijnego, a w szczególności z art. 7 ust.3
Ustawy o odpadach. Artykuł ten mówi, „odpady, których nie udało się poddać
odzyskowi, powinny być tak unieszkodliwiane, aby składowane były wyłącznie te
odpady, których unieszkodliwienie w inny sposób było niemożliwe z przyczyn
technologicznych lub nieuzasadnione z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych”.
 W obecnym systemie gospodarki odpadami miasta Poznań nie ma możliwości
spełnienia kryteriów prawnych redukcji składowania odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji.
 Miasto musi liczyć się z płaceniem kar za nie wywiązanie się z powyższego
obowiązku, począwszy od roku 2010.
 Centralna Oczyszczalnia Ścieków w Poznaniu będzie produkować ok. 30 000 Mg/rok
wysuszonych osadów ściekowych po stabilizacji beztlenowej Jednym z założeń
wstępnych do realizacji inwestycji „Zagospodarowanie biogazu i termiczne suszenie
osadów na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków” było, że wysuszone
ustabilizowane osady ściekowe zostaną ponownie wykorzystane jako wartościowe
paliwo i współspalane w instalacjach termicznego przekształcania odpadów.
Prognoza ilości wytwarzanych odpadów komunalnych przewiduje, że na obszarze objętym

przedsięwzięciem ilość odpadów będzie wzrastać od ponad 260 tys. Mg w 2008 roku do
ponad 308 tys. Mg w roku 2030.
Biorąc pod uwagę prognozowane ilości odpadów, ich skład morfologiczny oraz wymogi
prawne oraz tendencje przewidujące zakaz składowania odpadów nieprzetworzonych lub o
określonej wartości opałowej, w analizowanym przypadku najbardziej racjonalny wybór Opcji
zakładającej rozwój selektywnego zbierania odpadów, który powinien osiągnąć około 20 %
całkowitego strumienia wytworzonych odpadów komunalnych oraz z wiodącą technologią
termicznego przekształcania pozostałych odpadów zmieszanych.
Technologia ta zapewnia prawie całkowite zagospodarowanie odpadów oraz

zminimalizowanie ilości odpadów przeznaczonych do składowania wraz z produkcją
znaczących ilości energii cieplnej i elektrycznej na potrzeby mieszkańców. Jest to wariant
najbardziej prorozwojowy i proekologiczny.
Poniżej przedstawiono rozwiązanie systemu gospodarki odpadami dla miasta Poznania,

które w wielokryterialnej analizie opcji zostało wskazane jako najkorzystniejsze.

Rysunek OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.8 Rola i miejsce ITPOK w proponowanym systemie gospodarki odpadami dla
Miasta Poznania

4.3. LOKALIZACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA
4.3.1. STAN FORMALNO – PRAWNY LOKALIZACJI
Teren pod inwestycję nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Tabela OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.1. Spis działek pod budowę ITPOK

Obręb Główna 01 2/11, 5/27 (część działki), 5/29, 5/30
Powierzchnia terenu inwestycyjnego pod budowę ITPOK wynosi 3,0768 ha.
4.3.2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LOKALIZACJI
Teren planowanej inwestycji położony jest w południowo – zachodniej części terenów

Elektrociepłowni Karolin, należącej do Dalkia Poznań ZEC S.A. Elektrociepłownia
EC Karolin mieści się we wschodniej części Poznania, na prawym brzegu Warty, przy
granicy administracyjnej miasta z terenami gminy Czerwonak (miejscowość Koziegłowy).
Tereny EC Karolin ograniczone są z zachodu ulicą Gdyńską i równoległą do niej linią

kolejową, od północy linią kolejową do stacji Poznań – Karolin, od wschodu terenami
przemysłowymi (Bridgestone Poznań), od południa terenami nieuporządkowanej zielni,
wśród których mieszczą się pozostałości zniszczonego podczas II wojny światowej Fortu IV.
budowlanych).

mieszkalnej. Najbliższa zabudowa mieszkaniowa zlokalizowana jest na południe
w odległości około 0,4 km, od planowanej lokalizacji instalacji. Dalej na północ
w Koziegłowach (ok. 1,0 km od terenu instalacji) zlokalizowane jest Osiedle Karolin. Zwarta
zabudowa miejska na terenie Poznania (tereny mieszkaniowe o charakterze zabudowy
śródmiejskiej w rejonie ul. Głównej) znajdują się w odległości ok. 1,5 km na południowy –
zachód od rozpatrywanej potencjalnej lokalizacji planowanej inwestycji. Bardziej rozproszona
zabudowa o podobnych charakterze zlokalizowana jest wzdłuż ul. Bałtyckiej oraz
Gnieźnieńskiej w odległości w przybliżeniu 1,2 km od terenu planowanej inwestycji.
Zapisy projektu zmian Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego Miasta Poznania nie przewidują funkcji mieszkaniowej na tym obszarze.
Obecnie teren przedsięwzięcia jest wykorzystywany przez firmę EKO – ZEC, na którym
odbywa się odzysk materiałów ceramicznych wraz z przerobem na materiał budowlany.
Podłoże terenu inwestycyjnego jest obecnie wyłożone płytami betonowymi. Powierzchnia
biologicznie czynna to około 10 %. Teren inwestycyjny jest pozbawiony walorów
przyrodniczych, występują na nim pojedyncze zadrzewienia oraz krzewy zieleni niskiej.
Projekt zagospodarowania terenu zostanie uzupełniony o zagospodarowanie wolnych miejsc

zielenią rodzimą wysoką i niską tak, aby poprawić walory krajobrazowe. Zarówno teraz jak
i w przypadku budowy ITPOK teren będzie wykorzystywany w celach przemysłowych.
Dojazd to terenu inwestycyjnego
przebudowa ulicy Gdynskiej na Planowany uklad drogowo –

odcinku Piaskowa – wiadukt uliczny w rejonie E.C. Karolin
nad torami kolejowymi do
przekroju 2x2,
budowa rond na skrzyzowaniu

ulic Gdynskiej z Poznanska i
Piaskowa,
budowa wiaduktu nad torami

kolejowymi,
budowa drogi dojazdowej do

spalarni odpadów laczacej ulice
Gdynska z ulica Baltycka,
zmiana organizacji ruchu

poprzez
m. in. zamkniecie relacji
skretnych na ulicy Chemicznej
oraz wydzielenie pasów
skrecajacych,
Rysunek 4.2 Układ komunikacyjny w rejonie ITPOK
Budowę ITPOK poprzedzi wykonanie nowych rozwiązań komunikacyjnych w rejonie

inwestycyjnym.
Odpady przywożone do ITPOK będą przyjeżdżać wykorzystując z modernizowany układ
komunikacyjny. W celu poprawy płynności ruchu zostaną przede wszystkim zmodernizowane
ul. Gdyńska i Bałtycka (kolor czerwony) oraz nowo projektowana ulica (kolor zielony).
Bezpośredni dojazd do terenu inwestycyjnego będzie odbywał się zjazdami
z ul. Gdyńskiej, Bałtyckiej na nową projektowaną drogę dojazdową.
Nie przewiduje się wykorzystania innych dróg dojazdowych (w tym dróg wewnętrznych EC
Karolin) do ITPOK zarówno w fazie realizacji, eksploatacji oraz likwidacji przedsięwzięcia.
Nowoprojektowana droga (zaznaczona na rys. 4.2.) będzie służyła tylko dla dojazdu do
ITPOK.
Realizacja tej drogi będzie objęta osobnym postępowaniem administracyjnym w zakresie
oceny oddziaływania na środowisko.
Lokalizacja inwestycji przedstawiona jest w załączniku 4.1.
Szczegółowy opis lokalizacji przedstawiono w rozdziale 3.5.2.

4.4. CHARAKTERYSTYKA CAŁEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA I GŁÓWNE

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH
4.4.1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘWZIĘCIA
Planowane działania inwestycyjne zrealizowane zostaną na terenie obecnie

niezagospodarowanym, pełniącym funkcję zaplecza budowy EC Karolin.
Dla opisywanego przedsięwzięcia zakłada się następujące zakresy budowy instalacji:
 adaptacja terenu do nowych potrzeb,
 wybudowanie instalacji termicznego przekształcania odpadów i osadów ściekowych
zawierającej dwie niezależne linie technologiczne, każda o wydajności 15,4 Mg/h
przy wartości opałowej 9 110 kJ/kg. Zakłada się pracę ciągłą przez 24 h na dobę,
7 dni w tygodniu z gwarantowaną ilością godzin dyspozycyjności 7800 h/rok dla
każdej z linii. Dla umożliwienia ciągłej eksploatacji ITPOK w ciągu roku należy
zapewnić możliwość eksploatowania każdej z linii osobno (przy wyłączonej drugiej
linii),
 wykonanie instalacji waloryzacji żużli w celu dalszego ich zagospodarowania dla
celów przemysłowych. Szacunkowa produkcja roczna żużli poprocesowych z dwóch
linii termicznego przekształcania – około 77 000 Mg/rok,
 wykonanie instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji popiołów i stałych
pozostałości z procesu oczyszczania spalin,
 wykonanie podłączenia instalacji do miejskiej sieci ciepłowniczej oraz sieci
elektroenergetycznej. Oczekiwane szacunkowe wartości produkcji energii
z termicznego przekształcania odpadów to 78 000 MWh/rok energii elektrycznej
i 312 000 MWh/rok energii cieplnej w kogeneracji.
Graficzne zobrazowanie istniejącego i perspektywicznego zagospodarowania terenu

inwestycji przedstawiono w załączniku 4.2.
4.4.2. GŁÓWNE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW

PRODUKCYJNYCH
4.4.2.1. Przekształcanie termiczne

Planowana instalacja termicznego przekształcania odpadów i osadów ściekowych oparta
zostanie na nowoczesnej, technicznie dojrzałej technologii spalania odpadów w piecu
z paleniskiem rusztowym. Do termicznego przekształcania kierowane będą tzw. resztkowe
odpady komunalne, z których na wcześniejszym, nadrzędnym w systemie, etapie ich
zagospodarowania, zostały wysegregowane użyteczne surowce wtórne oraz wysuszone
osady ściekowe. Odpady resztkowe nie będą ponownie segregowane lub specjalnie
przygotowywane, lecz bezpośrednio kierowane do leja zasypowego pieca, stanowiąc w ten
sposób źródło odzysku energii zawartej w odpadach. Proces termicznego przekształcania
odpadów przebiegać będzie autotermicznie, to znaczy, że nie będzie wymagać
wspomagania przy użyciu konwencjonalnego paliwa, a sam będzie źródłem energii,
zamienianej dalej na energię elektryczną i ciepło.
Integralną częścią instalacji będzie efektywny kilkustopniowy system oczyszczania spalin,

gwarantujący emisję zanieczyszczeń znacznie poniżej wymaganych prawnie standardów
emisyjnych. Dodatkowo już sam proces termicznego przekształcania odpadów będzie tak
prowadzony, aby w jego trakcie powstawało jak najmniej zanieczyszczeń.

Odpady wtórne z procesu termicznego przekształcania, takie jak popioły oraz odpady
pozostające po procesie oczyszczania spalin, podlegać będą oddzielnemu procesowi ich
zestalania do bezpiecznej i obojętnej dla środowiska postaci. Żużle i popioły paleniskowe, po
obróbce w instalacji do ich waloryzacji, będą spełniać normy pozwalające na przemysłowe
ich zagospodarowanie.
Zakłada się, że do termicznego przekształcania kierowane będą następujące rodzaje

odpadów:
 odpady komunalne z gospodarstw domowych i infrastruktury,
 odpady z produkcji rzemieślniczej, handlu i usług, które pod względem składu
zbliżone są do odpadów komunalnych z gospodarstw domowych (odpady
przemysłowe i handlowe inne niż niebezpieczne),
 odpady z demontażu odpadów wielkogabarytowych,
 palne odpady balastowe pochodzące z sortowni odpadów,
 osady ściekowe.
Wymienione niżej odpady nie mogą być przyjmowane. Zagwarantuje to odpowiednią pracę
instalacji w stosunku do zdefiniowanych odpadów:
 zwierciny, gruz, nadkłady i odpady kruszywa pochodzące z robót publicznych
(drogowych) i budownictwa indywidualnego,
 odpady z ubojni zwierząt jaki również specjalne odpady, które ze względu na ich
łatwopalność, toksyczność, korozyjność lub ich charakter wybuchowy nie mogą być
unieszkodliwiane w ten sam sposób co odpady komunalne bez stwarzania
niebezpieczeństwa dla ludzi i dla środowiska,
 wszystkie przedmioty, które ze względu na wymiary, wagę lub naturę nie są zgodne
z parametrami instalacji.
Kontrola i ograniczenie co do przyjmowania wyżej wymienionych odpadów zapewnione

będzie poprzez ewidencję przyjmowanych odpadów prowadzoną przy wjeździe na teren
ITPOK. Zapobieganie wprowadzaniu do instalacji przedmiotów, które ze względu na ich
wymiary, ich wagę lub ich naturę nie są zgodne z parametrami instalacji zaczyna odbywać
się już na etapie przeładunku odpadów komunalnych z pojemników do pojazdów
przewożących odpady. Na terenie ITPOK podgląd na odpady znajdujące się i mieszane
w fosie za pomocą chwytaka stanowi kolejny etap kontroli jakości odpadów wprowadzanych
do instalacji.
4.4.2.2. Waloryzacja żużli z odzyskiem metali
Proces waloryzacji i mechanicznej obróbki żużli polegać będzie na obróbce mechanicznej

celem uzyskania odpowiedniej frakcji handlowej oraz okresowym magazynowaniu żużla
w kwaterach przykrytego dachem placu sezonowania (przez co najmniej 4 - 6 tygodni),
zapewniającym jego dojrzewanie. Gotowy produkt będzie przeznaczony na zbyt dla celów
przemysłowych – produkcji materiału na podbudowę dla drogownictwa.
Ponadto następować będzie odzysk metali żelaznych i nieżelaznych. Efektywność procesu

prowadzonego na tym etapie przekształcania odpadów jest znacznie większa niż podczas
odzysku metali prowadzonego na etapie wstępnego sortowania odpadów przed poddaniem
ich procesowi spalania. Zarówno niewielkie metalowe elementy, jak również metale będące
składową przedmiotów wielomateriałowych (np. kabli) mogą być dodatkowo odzyskane.
Nakłady energii na odzysk metali z żużli są również znacznie mniejsze niż w przypadku
poddawania procesowi całej masy odpadów, która kierowana będzie do termicznego
przekształcania.

4.4.2.3. Budowa systemu energetycznego
Budowa systemu polegać będzie na instalacji maszyn i urządzeń energetycznych, które

pozwolą na maksymalne wykorzystanie energii wytwarzanej przez linie termicznego
przekształcania odpadów komunalnych w piecu-kotle. Turbina upustowo-kondensacyjna
pozwoli na jednoczesną produkcję energii elektrycznej i cieplnej w trybie kogeneracji.
Za pomocą wymiennika ciepła będzie podgrzewana woda sieciowa dla miejskiego sytemu
ogrzewania.
4.4.3. PRZYJMOWANE ODPADY

Do termicznego przekształcania będą przyjmowane przede wszystkim:
a. zmieszane odpady komunalne (kod odpadu: 20 03 01) – około 164 000 Mg
z miasta Poznania oraz ok. 25 000 Mg z gmin ościennych (szacunkowe dane
dla roku 2020).
b. inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej
obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11 (kod odpadu: 19 12 12).
Będzie to balast (frakcja energetyczna) po procesach odzysku odpadów
tj. odpadów materiałowych, odpadów wielkogabarytowych, poremontowych
w ilości ok. 20 000 Mg (szacunkowe dane dla roku 2020).
W sumie będzie przyjmowanych około 210 000 Mg odpadów z grup 20 03 01
i 19 12 11. W miarę rozwoju selektywnego zbierania odpadów ilość
zmieszanych odpadów komunalnych kierowanych do przekształcania
termicznego będzie się zmniejszać na rzecz odpadów po procesach odzysku.
c. ustabilizowane osady ściekowe (kod odpadu: 19 08 05) w ilości ok. 30 tys. Mg
rocznie.
Odpady te pochodzić będą z terenu miasta Poznania i gmin ościennych.
W poniższej tabeli zestawiono wszystkie rodzaje odpadów, które mogłyby być przyjmowane
do przekształcenia na terenie zakładu.
Tabela OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.2. Główny strumień odpadów, który

będzie przyjmowany do instalacji termicznego przekształcania
Lp. Rodzaj odpadu Kod odpadu
1. Niesegregowane odpady komunalne 20 03 01
2. Ustabilizowane komunalne osady ściekowe 19 08 05
3. Inne odpady z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11 19 12 12
Zapisy europejskiego i polskiego prawa dokonują hierarchii postępowania z odpadami wg

kryterium przyjęcia rozwiązań najlepszych z punktu widzenia środowiska. Odstępstwo od
takiej hierarchii może być konieczne w przypadku określonych strumieni odpadów, jeżeli jest
to uzasadnione między innymi wykonalnością techniczną, opłacalnością ekonomiczną
i ochroną środowiska.
Wobec powyższego proponując system gospodarki odpadami przyjęto następującą

hierarchię postępowania z odpadami:
1. zapobieganie,
2. przygotowanie do ponownego użycia,
3. recykling,
4. inne metody odzysku, np. odzysk energii,

5. unieszkodliwianie.
Biorąc pod uwagę hierarchię postępowania z odpadami, jak również zapisy KPGO 2010
przyjęto następujące rozwiązanie dla systemu gospodarki odpadami dla miasta Poznania:
1. Zapobieganie powstawaniu odpadów – poprzez edukację ekologiczną dla
mieszkańców miasta;
2. Rozwój selektywnego zbierania odpadów wybranych rodzajów i frakcji odpadów,
w tym:
3. Odzysk i recykling:
a. odpady materiałowe tj. papier, tworzywa sztuczne, metale, szkło będą
kierowane do odzysku w sortowniach odpadów, a następnie do recyklingu;
b. odpady wielkogabarytowe – będą poddawane demontażowi, a następnie
kierowane do recyklingu;
c. odpady zielone i ulegające biodegradacji zebrane selektywnie – kierowane do
procesów biologicznego przetwarzania odpadów;
d. odpady niebezpieczne – kierowane do specjalistycznych zakładów ich
przeróbki;
e. odpady poremontowe – kierowane do procesów odzysku
4. Termiczne przekształcanie odpadów – termicznemu przekształcaniu będą
poddawane wyłącznie odpady pozostałe po selektywnym zbieraniu, czyli po wybraniu
z nich najbardziej wartościowych odpadów posiadających wartość materiałową lub
tzw. odpadów problemowych tj. np. odpady wielkogabarytowe, niebezpieczne
ze strumienia odpadów komunalnych. Dlatego zostały one nazwane jako „frakcja
resztkowa”. Dzięki selektywnemu zbieraniu w skład frakcji resztkowej z odpadów
komunalnych będą wchodziły głównie odpady, które będą miały wartość
energetyczną.

Odpady komunalne
Wytwórca odpadów
Zbieranie odpadów
Odpady selektywnie Zmieszane odpady komunalne –

zbierane „frakcja resztkowa”
Instalacje odzysku, Instalacja termicznego

recyklingu odpadów przekształcania odpadów
Rysunek OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.3 Uproszczony schemat

postępowania z odpadami komunalnymi
4.5. WARUNKI WYKORZYSTYWANIA TERENU I ZADANIA

PRZEWIDZIANE W FAZIE REALIZACJI
Ze względu na realizację przedsięwzięcia według tzw. „żółtego” FIDIC’a, zgodnie z którym to

wykonawca ma za zadanie określenie zakresu prac i koncepcji ich realizacji w celu
osiągnięcia zleconego przez inwestora zadania, zaproponowane poniżej warunki
wykorzystania terenu stanowią wstępną koncepcję. Sposób wykorzystania terenu powinien
być doprecyzowany przy wykonywaniu ponownej oceny oddziaływania na środowisko na
etapie uzyskiwania pozwolenia na budowę.
W trakcie realizacji planowanej budowy EC Karolin będzie funkcjonować tak jak obecnie.
Konieczne będzie wydzielenie placu budowy tak, aby nie zakłócać pracy elektrociepłowni
i zapewnić bezpieczeństwo.
Każdorazowo część terenu wydzielona na plac budowy będzie w pełni chroniona. Wokół
placu wykonane zostanie stosowne ogrodzenie, ustawione zostaną znaki ostrzegawcze.
Warunki pracy na terenie budowy, miejsce na zaplecze techniczne oraz socjalno-biurowe,
miejsca okresowego składowania materiałów budowlanych oraz odpadów z rozbiórki
i adaptacji budynków, itp. zostaną określone w Planie BIOZ (warunki bezpieczeństwa
i higieny pracy dla placu budowy). Dokument ten, sporządzany na podstawie rozporządzenia
w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, musi zostać zatwierdzony przez Inżyniera Budowy.
Parking dla pojazdów budowy musi się znajdować na podłożu utwardzonym, a pojazdy
muszą być sprawne technicznie. W trakcie prowadzenia inwestycji istnieje możliwość

zanieczyszczenia gruntów, a tym samym pośrednio wód podziemnych substancjami

ropopochodnymi pochodzącymi z przebywających tam pojazdów mechanicznych
(samochody, koparki, itp.), magazynowania olejów, smarów i innych materiałów niezbędnych
do bieżącej eksploatacji i konserwacji sprzętu. W celu zapewnienia maksymalnej ochrony dla
środowiska teren potencjalnie narażony na zanieczyszczenie powinien być zabezpieczony,
a możliwość skażenia – minimalizowana.
Budowa realizowana będzie zgodnie z harmonogramem robót. Przekazywanie placu budowy

będzie dokonywane uzgodnionymi etapami. Protokoły przekazania określonych segmentów
budowy powinny zawierać załączniki graficzne przedstawiające teren przekazywany
Wykonawcy i warunki jego wykorzystania.
W koniecznych przypadkach będą wykonane tymczasowe wjazdy na teren budowy w celu

ułatwienia dostępu dla personelu i sprzętu. Jeśli zaistnieje potrzeba, zostaną wykonane
rampy rozładowcze w pobliżu otworów przygotowanych do transportu urządzeń.
Place manewrowe powinny umożliwić pojazdom wykonywanie manewrów w celu dojazdu do

miejsc rozładowania. Ponadto wykonany zostanie parking w zakresie niezbędnym do
prawidłowego przeprowadzenia robót. Skrócony wstępny harmonogram inwestycji w rozbiciu
na etapy przedstawiony jest na diagramie poniżej.
Etapy budowy przedsięwzięcia w trakcie fazy realizacji:

1. Przygotowanie terenu inwestycyjnego;
a) usunięcie i wyburzenie istniejących budynków z terenu realizacji przedsięwzięcia,
b) niwelacja terenu inwestycyjnego,
c) przygotowanie placu budowy oraz zabezpieczeń w celu minimalizacji
oddziaływania na środowisko,
2. Prace budowlano – konstrukcyjne;
3. Prace w celu adaptacji technologii przekształcania odpadów komunalnych;
4. Zagospodarowanie terenu inwestycyjnego zielenią niską i wysoką w celu poprawy
walorów krajobrazowych.

Tabela OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.3. Skrócony wstępny harmonogram inwestycji w rozbiciu na etapy
Źródło: Ostateczne Studium Wykonalności dla projektu System gospodarki odpadami miasta Poznania

4.5.1. ZAKRES BUDOWY OBIEKTÓW I URZĄDZEŃ
„Zakres budowy obiektów i urządzeń obejmuje budowę Instalacji Termicznego

Przekształcania Odpadów (ITPOK) w skład której wchodzić będą następujące obiekty
technologiczne:
 instalacja termicznego przekształcania odpadów,
 instalacja waloryzacji żużla,
 instalacja zestalania i chemicznej stabilizacji popiołów i stałych pozostałości
z systemu oczyszczania spalin.”
ITPOK obejmuje następujące węzły technologiczne:
Węzeł przyjęcia i tymczasowego magazynowania odpadów składający się z:

 portierni oraz dwóch stanowisk ważenia pojazdów z automatycznymi wagami
pomostowymi,
 hali wyładunkowej wraz z niezbędnymi urządzeniami do prawidłowego
funkcjonowania (stanowiska wyładowcze, sygnalizacja),
 fosy, kabiny sterowniczej, urządzeń do transportu i załadunku odpadów do pieca
(suwnice z chwytakami).
Węzeł przyjęcia i tymczasowego magazynowania osadów ściekowych składający się

z:
 stanowiska przyjęcia osadów ściekowych, silosów magazynujących na osady wraz
systemem podajników i śrub pozwalających na podawanie i dozowanie osadów
ściekowych do pieca.
Węzeł spalania składający się z:

 linii termicznego przekształcania odpadów z możliwością współspalania wysuszonych
osadów ściekowych o nominalnej wydajności 2 x 15,4 Mg/h przy wartości opałowej
odpadów komunalnych 8 700 MJ/kg i osadów ściekowych 12 000 MJ/kg (piec
rusztowy, kocioł parowy - odzysknicowy) wraz z niezbędnymi urządzeniami do
prawidłowego funkcjonowania.
Węzeł odzysku energii składający się z:

 systemu odzysku energii (piec zintegrowany z kotłem parowym-odzysknicowym
- i wytwarzania energii (turbina upustowo-kondensacyjna, wymiennik ciepła,
generator) z procesu termicznego przekształcania odpadów komunalnych wraz
z niezbędnymi urządzeniami do prawidłowego funkcjonowania.
Węzeł oczyszczania spalin składający się z:

 instalacji oczyszczania spalin wraz z oprzyrządowaniem pozwalającym na pomiary
emisji.
Węzeł zagospodarowania pozostałości procesowych składający się z:

 instalacji do waloryzacji żużli (produkcja kruszyw) wraz z odzyskiem metali żelaznych
i nieżelaznych, z placem sezonowania
 instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji popiołów i stałych pozostałości z procesu
oczyszczania spalin, z placem tymczasowego magazynowania.
Pozostałe elementy wchodzące w skład ITPOK

 systemu sterowania, kontroli i monitoringu instalacji termicznego przekształcania
odpadów oraz instalacji towarzyszących,

 maszyny i urządzeń niezbędne dla funkcjonowania linii termicznego przekształcania

odpadów m.in. silosy na reagenty, zbiornik na paliwo, instalacja przyjmowania paliwa,
przygotowania sprężonego powietrza, pompy zasilające, wentylator powietrza
pierwotnego/wtórnego, skraplacz chłodzony powietrzem, odgazowywacz, zbiornik
kondensatu,
 linia zasilania energetycznego,
 centralna dyspozytorni,
 budynek administracyjno-socjalny
 laboratorium,
 podczyszczana wód opadowych i roztopowych
 podczyszczania ścieków przemysłowych
 drogi wewnętrzne,
 chodniki,
 droga dojazdowa do instalacji,
 sieci wodno - kanalizacyjne, ppoż., telekomunikacyjnej,
 sygnalizacji ppoż., monitoring wewnętrzny,
 inne niezbędne układy, systemy, maszyny i urządzenia.
4.5.2. ODDZIAŁYWANIE INWESTYCJI W FAZIE BUDOWY

Oddziaływanie na środowisko w fazie realizacji przedsięwzięcia wiązać się będzie z pracami
budowlanymi, które będą miały charakter typowych robót budowlano-konstrukcyjno-
montażowych. Realizacja obiektów ITPOK wymagać będzie prowadzenia robót ziemnych dla
fundamentów oraz transportu materiałów i elementów budowlanych.
W trakcie realizacji założonego programu realizacji przedsięwzięcia uciążliwość skoncentruje
się głównie na hałasie, który towarzyszy pracy maszyn, koparek, dźwigów, narzędzi
mechanicznych itp. Hałas wywołany będzie również ciężkim transportem i przemieszczaniem
materiałów sypkich.
Drugim czynnikiem będzie zanieczyszczenie atmosfery, spowodowane przejazdami środków
transportu. Wystąpi tu lokalne zapylenie oraz emisja spalin do środowiska.
Należy podkreślić, że wszystkie te zjawiska mają charakter okresowy i ustąpią z chwilą
zamknięcia placów budowy. Poniżej omówiono poszczególne oddziaływania na środowisko,
charakterystyczne dla fazy realizacji przedsięwzięcia, dotyczące wszystkich elementów
środowiska.
4.5.2.1. Oddziaływanie na powietrze
Podczas prowadzenia prac budowlanych pojawiać się będzie zanieczyszczenie powietrza

pyłem powstającym przy pracach budowlanych i przewozach samochodowych (pylenie
z powierzchni dróg dojazdowych).
Ponadto z terenu budowy i dróg dojazdowych emitowane będą zanieczyszczenia będące

produktami spalania paliw przez maszyny budowlane i pojazdy samochodowe (m. in. tlenki
azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla, węglowodory alifatyczne). Maszyny te oraz samochody
i prace budowlane będą także źródłem pylenia podczas prac budowlanych oraz przejazdów
środków transportu.
Emisja substancji będzie zachodzić w większości na małej wysokości, co znacznie ograniczy

rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w poziomie. Biorąc pod uwagę lokalizację dróg
dojazdowych oraz proponowanych rejonów prac budowlanych i organizacji prac, uciążliwość
dla powietrza związana z budową Instalacji będzie niewielka i ograniczy się mieścić w
granicach działek przeznaczonych dla inwestycji. Można więc stwierdzić, że wpływ emisji na

powietrze atmosferyczne będzie miał charakter lokalny oraz zmienny w czasie i przestrzeni i
będzie związany z miejscem jej powstawania (teren budowy oraz drogi dojazdowe).
W związku z tym oddziaływanie instalacji na powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie

będzie stanowiło istotnej uciążliwości dla powietrza, a także nie spowoduje znaczących
zmian istniejącego tła zanieczyszczeń. Ze względu na lokalny charakter oddziaływań
rozbudowa instalacji nie będzie również stanowić zagrożenia dla życia i zdrowia okolicznych
mieszkańców.
Analiza przedstawionych dotychczas informacji i danych pozwala na podstawowe

stwierdzenie, że w trakcie realizacji inwestycji wystąpią źródła emisji niezorganizowanej,
związane głównie z transportem materiałów budowlanych oraz pracą maszyn budowlanych.
Analiza danych dotyczących ilości samochodów i maszyn budowlanych oraz ich lokalizacja
wskazują, że uciążliwość z tego tytułu będzie miała charakter lokalny oraz będzie zmienna
w czasie i przestrzeni, a oddziaływanie będzie pomijalnie małe i ograniczonym zakresie.
Obliczone wielkości emisji niezorganizowanej przedstawiono poniżej. Emisję zanieczyszczeń

dla źródeł powierzchniowych określono wg wzoru:
Bk
E
1000
gdzie:
E – emisja danego zanieczyszczenia [kg/h],

B – maksymalne zużycie paliwa przez maszyny budowlane [kg/h],
k – wskaźnik emisji danego zanieczyszczenia [kg zanieczyszczenia/tonę oleju
napędowego],
praca maszyn budowlanych:

 maksymalna ilość spalonego paliwa przez maszyny budowlane na placu budowy:
100 kg/h,
 czas realizacji inwestycji – ok. 30 miesięcy, w tym najcięższych robót
budowlanych ok. 8 miesięcy.
 czas emisji w roku: 12 h * 6 dni w tyg * 32 tygodnie = ok. 2300 h/rok
Tabela OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.4. Wielkości emisji maksymalnej

(chwilowej – wyrażonej w g/s i kg/h oraz rocznej wyrażonej w Mg/rok)
Emisja maksymalna
Rodzaj substancji
g/s kg/h Mg/rok
Dwutlenek azotu 0,3614 1,3010 2,9923
Tlenek węgla 0,5781 2,0810 4,7863
Węglowodory alifatyczne 0,1156 0,4160 0,9568
Dwutlenek siarki 0,2167 0,7800 1,7940
4.5.2.2. Emisja hałasu do środowiska
Emitowany hałas będzie miał charakter nieciągły, jego natężenie będzie podlegać zmianom
w poszczególnych etapach budowy, a nawet w obrębie jednej zmiany roboczej, w zależności
od przebiegu prac i udziału poszczególnych maszyn i urządzeń budowlanych w trakcie
realizacji przedsięwzięcia. Prace prowadzone będą w porze dziennej, co pozwoli na
ograniczenia uciążliwości akustycznej placu budowy w porze nocnej.
Ze względu na fakt, że prace budowlano — instalacyjno - montażowe prowadzone będą
w większości w porze dziennej oraz fakt braku w pobliżu zabudowy mieszkalnej można

przyjąć, że poziom ekwiwalentny hałasu poza terenem prowadzonych robót, spowodowany

pracą maszyn budowlanych i towarzyszących im urządzeń technicznych, a także
zwiększonym ruchem pojazdów samobieżnych i samochodowych, nie przekroczy poziomu
dopuszczalnego dla terenu inwestycyjnego.
W opracowaniu przeprowadzono oszacowanie wielkości hałasu w otoczeniu punktów
lokalizacji pracy ciężkiego sprzętu. Na wykresie poniżej przedstawiono poziomy hałasu
w funkcji odległości od źródła punktowego o poziomie mocy akustycznej 111 dB(A),
odpowiadającym hamowaniu pojazdu ciężkiego (najwyższy z podanych w instrukcji ITB
338/96). Z wykresu wynika, że poziom hałasu obniża się do wielkości dopuszczalnej
wynoszącej 55 dB(A) w odległości ok. 240 m. jest to poziom chwilowy, a nie ekwiwalentny.
Do najbliższych zabudowań jest nie mniej niż 0,4 km, są nimi ogródki działkowe, natomiast
jeśli chodzi o zabudowę mieszkaniową to odległość ta wynosi około 2,0 km. Można zatem
stwierdzić, że warunki normatywne ochrony przed hałasem będą dotrzymane.
Należy wykluczyć prowadzenie prac budowlanych w porze nocnej oraz w miarę możliwości
we wczesnych godzinach porannych i późnych wieczornych.
Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego o

poziomie mocy akustycznej 111 dBA
120
Poziom hałasu [dBA]
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0
120
150
180
210
240
270
300
330
360
390
420
450
480
30
60
90
Odległość od źródła [m]
Rysunek 4.4 Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego
Zaleca się, aby roboty budowlano - montażowe, powodujące wysoki poziom hałasu,
prowadzone były wyłącznie w porze dziennej. Obsługa maszyn i urządzeń powinna być
zabezpieczona zgodnie z przepisami BHP. Przykładowo - obowiązek stosowania
indywidualnych ochronników słuchu.
Mając na uwadze, że uciążliwość ta będzie miała charakter tymczasowy, typowy dla prac
budowlanych, dotyczyła będzie jedynie czasu realizacji inwestycji i ustąpi wraz
z zakończeniem prac, stwierdza się, że okresowy niekorzystny wpływ na klimat akustyczny
wokół prowadzonych robót będzie akceptowalny, jako tymczasowe zjawisko typowe dla
każdej budowy, nie stanowiące zagrożenia.
4.5.2.3. Wpływ na wody powierzchniowe i podziemne

Realizacja inwestycji nie będzie miała bezpośredniego wpływu na wody powierzchniowe, ze

względu na znaczne oddalenie od zbiorników i cieków powierzchniowych
(nie mniej niż 0,9 km).
Przy prawidłowej realizacji na etapie budowy nie wystąpi oddziaływanie na jakość wód
podziemnych. W celu zapobiegania możliwości powstania zanieczyszczenia gruntów
i poprzez infiltrację także wód podziemnych substancjami ropopochodnymi z pracujących
pojazdów i maszyn, pojazdy powinny być sprawnie technicznie, a zaplecze budowy powinno
zostać zlokalizowane na szczelnym i utwardzonym podłożu. Oleje, smary, paliwa, itp. muszą
być przechowywane w szczelnych, zamkniętych zbiornikach. W czasie budowy może dojść
do naruszenia lub czasowego usunięcia warstw ochronnych wód podziemnych, dlatego
wszystkie roboty wgłębne powinny być wykonywane z należytą starannością.
Podczas fundamentowania obiektów może być konieczne wykonanie odwodnienia w rejonie

wykopów, co lokalnie i okresowo może obniżyć zwierciadło wód gruntowych. W przypadku,
gdyby lej depresyjny sięgał poza granice terenu, do którego Inwestor ma tytuł prawny,
konieczne będzie uzyskanie stosownego pozwolenia wynikającego z prawa wodnego.
W fazie realizacji inwestycji wystąpi zapotrzebowanie na wodę do celów socjalno-bytowych.
Założono, że na placu budowy może pracować do około 300 pracowników, co przy
założeniu przeciętnych norm zużycia wody zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. (Dz. U. 2002 nr 8 poz. 70) na poziomie
90 l/osobę/dzień, co daje średnio roczne zużycie wody około 8,4 tys. m3/rok.
Zapotrzebowanie wody na cele technologiczne będzie niewielkie, zakłada się, że beton
będzie przywożony w postaci gotowej na teren budowy. Z uwagi na dostępność sieci
wodociągowej zakłada się wykonanie podłączenia do sieci na potrzeby budowy. Ścieki
socjalno-bytowe powstałe w fazie budowy będą odprowadzane do zbiornika
bezodpływowego lub zaplecze budowy będzie wyposażone w kabiny typu toi-toi.
Szczegółowe rozwiązania i potrzeby mogą zostać przedstawione na etapie projektu
budowlanego i planowania placu budowy.
4.5.2.4. Gospodarka Odpadami
Każda budowa lub modernizacja obiektu budowlanego wiąże się z wytwarzaniem odpadów.
Prace budowlane będą prowadzone przez firmę zewnętrzną. Firma zewnętrzna będzie miała
uregulowany stan formalno prawny w zakresie gospodarki odpadami wytwarzanymi w czasie
prac budowlanych, określony art. 17 ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (tekst jednolity
Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.).
Wytwórca odpadów (firma zewnętrzna – odpowiadający za budowę inwestycji) zgodnie z art.
25 ust. 2 ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007r. Nr 39,
poz. 251 z poźn. zm.) wytworzone odpady będzie przekazywał wyłącznie podmiotom, które
posiadają odpowiednie zezwolenia i decyzje na prowadzenie działalności w zakresie
odzysku, zbierania lub unieszkodliwiania odpadów, a transport odpadów będzie prowadzony
przez firmy legitymujące się zezwoleniem na prowadzenie działalności w zakresie transportu
odpadów (zgodnie z art. 25 ust. 4 ustawy o odpadach) lub przez wytwarzającego te odpady
(zgodnie z art. 28 ust. 9 ustawy o odpadach).
Wytwórca odpadów zobowiązany jest do stosowania takich sposobów lub form usług oraz
surowców lub materiałów, które zapobiegają powstawaniu odpadów lub pozwalają utrzymać
na możliwie najniższym poziomie ich ilość, a także ograniczyć negatywne oddziaływanie na
środowisko lub zagrożenie życia i zdrowia ludzi.
Przedsiębiorca odbierający odpady komunalne (odpady z grupy 20 wyszczególnione

w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001 r. w sprawie
katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206)) winien się legitymować zezwoleniem na

prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli

nieruchomości, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt. 1) ustawy z dnia 13.09.1996 r.
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. z dnia 2005r. Nr 236,
poz. 2008 z późn. zm.)
Wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania na etapie realizacji

przedsięwzięcia:
Niebezpieczne Kod
- odpady farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub

inne substancje niebezpieczne 08 01 11*
- zawiesiny wodne farb lub lakierów zawierające rozpuszczalniki
organiczne lub inne elementy niebezpieczne 08 01 19*
- odpadowe kleje i szczeliwa zawierające rozpuszczalniki organiczne
lub inne substancje niebezpieczne 08 04 09*
- mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków
chlorowcoorganicznych 13 01 10*
- mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
niezawierające związków chlorowcoorganicznych 13 02 05*
- mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki
ciepła nie zawierające związków chlorowcoorganicznych 13 02 07*
- inne nie wymienione odpady 13 08 99*
- inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników 14 06 03*
- szlamy i odpady stale zawierające inne rozpuszczalniki 14 06 05*
- opakowania zawierające pozostałości substancji
niebezpiecznych 15 01 10*
- sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – zużyte czyściwo 15 02 02*
Inne niż niebezpieczne Kod
- odpady farb i lakierów inne niż wymienione w 08 01 11 08 01 12

- odpadowe kleje i szczeliwa inne niż wymienione w 08 04 09 08 04 10
- odpady spawalnicze 12 01 13
- zużyte materiały szlifierskie inne niż wymienione w 12 01 20 12 01 21
- opakowania z papieru i tektury 15 01 01
- opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 02
- opakowania z drewna 15 01 03
- czyściwo (sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania
i ubrania ochronne niezanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi) 15 02 03
- zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów
ceramicznych i elementów wyposażenia niezawierające
substancji niebezpiecznych 17 01 07
- drewno 17 02 01
- szkło 17 02 02
- tworzywa sztuczne 17 02 03
- odpadowa papa 17 03 80
- aluminium 17 04 02
- żelazo i stal 17 04 05
- kable inne niż wymienione w 17 04 10 17 04 11
- gleba i ziemia w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03 17 05 04
- materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03 17 06 04
- materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niż wymienione w 17 08 01 17 08 02

- zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne

niż wymienione w 17 09 01, 17 09 01 i 17 09 03 17 09 04
- niesegregowane (zmieszane ) odpady komunalne 20 03 01
Rodzaje i ilości odpadów przewidzianych do wytwarzania
Tabela 4.5. Rodzaje i ilości przewidzianych do wytworzenia odpadów niebezpiecznych

i innych niż niebezpieczne na etapie realizacji przedsięwzięcia
Lp. Rodzaj odpadu Kod: Ilość w Mg/rok
Odpady niebezpieczne
1 Odpady farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne 08 01 11* 0,1
substancje niebezpieczne
2 Zawiesiny wodne farb lub lakierów zawierające rozpuszczalniki 08 01 19* 0,1
organiczne lub inne elementy niebezpieczne
3 Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające rozpuszczalniki organiczne lub 08 04 09* 0,1
inne substancje niebezpieczne
4 Mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków 13 01 10* 0,2
chlorowcoorganicznych
5 Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające 13 02 05* 0,2
związków chlorowcoorganicznych
6 Mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki 13 02 07* 0,2
ciepła nie zawierające związków chlorowcoorganicznych
7 Inne nie wymienione odpady 13 08 99* 0,2
8 Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników 14 06 03* 0,2
9 Szlamy i odpady stale zawierające inne rozpuszczalniki 14 06 05* 0,1
10 Opakowania zawierające pozostałości substancji 15 01 10* 0,2
niebezpiecznych
11 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne 15 02 02* 0,3
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – zużyte czyściwo
Suma: 1,9
Odpady inne niż niebezpieczne
1 Odpady farb i lakierów inne niż wymienione w 08 01 11 08 01 12 0,4
2 Odpadowe kleje i szczeliwa inne niż wymienione w 08 04 09 08 04 10 0,3
3 Odpady spawalnicze 12 01 13 0,3
Zużyte materiały szlifierskie inne niż wymienione w 12 01 20 12 01 21 0,3
4 Opakowania z papieru i tektury 15 01 01 1,2
5 Opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 02 1,2
6 Opakowania z drewna 15 01 03 1,8
Opakowania z metali 15 01 04 1
7 Czyściwo (sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i 15 02 03 0,3
ubrania ochronne niezanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi)
8 Gruz ceglany 17 01 02 2
9 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia 17 01 03 2
10 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów 17 01 07 15 000
ceramicznych i elementów wyposażenia niezawierające substancji
niebezpiecznych
11 Drewno 17 02 01 1
12 Szkło 17 02 02 0,4
13 Tworzywa sztuczne 17 02 03 2
14 Odpadowa papa 17 03 80 0,5
15 Aluminium 17 04 02 2
16 Żelazo i stal 17 04 05 2
17 Kable inne niż wymienione w 17 05 10 17 04 11 1
18 Gleba i ziemia w tym kamienie inne niż wymienione w 17 05 031) 17 05 04 75 000
19 Materiały izolacyjne inne niż w 17 06 01 i 17 06 03 17 06 04 2,5
20 Materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niż w 17 08 01 17 08 02 6
21 Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż 17 09 04 1 500
wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03
22 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne 20 03 01 3
Suma: 91 531,2

1) Na terenie inwestycyjnym nie wykonano badań jakości gleby i ziemi. Na etapie projektu technicznego ITPOK,
w czasie ponownej oceny oddziaływania na środowisko należy wykonać badania, które zweryfikują czy standardy
jakości gleby oraz ziemi na terenie inwestycji odpowiadają wartościom ustalonym w rozporządzeniu Ministra
Środowiska w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. W tym celu konieczne będzie
wykonanie specjalistycznych badań i pomiarów. W wypadku otrzymania wyników świadczących o niedotrzymaniu
standardów jakości gleb i ziemi należy określić inną klasyfikację, sposób postępowania i zagospodarowania
w/w odpadu.
Sposób i miejsce gromadzenia odpadów
Tabela 4.6. Sposób i miejsce gromadzenia odpadów

Kod Rodzaj Sposób i miejsce gromadzenia
odpadów
08 01 11* Odpady farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki Gromadzony w oryginalnych
organiczne lub inne substancje niebezpieczne opakowaniach w pomieszczeniu
kontenerowym – magazynowym
zlokalizowanym na placu budowy
08 01 19* Zawiesiny wodne farb lub lakierów zawierające Gromadzony w oryginalnych
rozpuszczalniki organiczne lub inne elementy niebezpieczne opakowaniach w pomieszczeniu
08 04 09* Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające rozpuszczalniki Gromadzony w oryginalnych
organiczne lub inne substancje niebezpieczne opakowaniach w pomieszczeniu
13 01 10* Mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków Gromadzone w szczelnych
chlorowcoorganicznych pojemnikach o pojemności 100 dm3,
wykonanych z materiałów trudno
palnych, odpornych na działanie
olejów odpadowych, szczelnie
zamkniętych, w utwardzonym
miejscu, zabezpieczonym przed
zanieczyszczeniami gruntu
i odpadami atmosferycznymi, zgodnie
z rozporządzeniem Ministra
Gospodarki i Pracy z dnia 04.08.2004
r w sprawie szczegółowego sposobu
postępowania z olejami odpadowymi
(Dz.U.Nr 192, poz. 1968)
13 02 05* Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe Gromadzone w szczelnych
niezawierające związków chlorowcoorganicznych pojemnikach o pojemności 100 dm3,
wykonanych z materiałów trudno
zanieczyszczeniami gruntu
i odpadami atmosferycznymi, zgodnie
(Dz.U.Nr 192, poz. 1968)
13 02 07* Mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory Gromadzone w szczelnych
oraz nośniki ciepła nie zawierające związków pojemnikach o pojemności 100 dm3,
chlorowcoorganicznych wykonanych z materiałów trudno
zanieczyszczeniami gruntu i
odpadami atmosferycznymi, zgodnie


(Dz.U.Nr 192, poz. 1968)
13 08 99* Inne nie wymienione odpady Gromadzony w oryginalnych
opakowaniach w pomieszczeniu
14 06 03* Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników Gromadzony w oryginalnych
14 06 05* Szlamy i odpady stale zawierające inne rozpuszczalniki Gromadzony w oryginalnych
15 01 10* Opakowania zawierające pozostałości substancji Gromadzony w podwójnych workach
niebezpiecznych foliowych w pomieszczeniu
15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i Gromadzony w podwójnych workach
ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami foliowych w pomieszczeniu
niebezpiecznymi – zużyte czyściwo kontenerowym – magazynowym
08 01 12 Odpady farb i lakierów inne niż wymienione w 08 01 11 Gromadzony w oryginalnych
08 04 10 Odpadowe kleje i szczeliwa inne niż wymienione w 08 04 09 Gromadzony w oryginalnych
12 01 13 Odpady spawalnicze Gromadzone selektywnie
w kontenerze metalowym
zlokalizowanym w wydzielonym
miejscu na placu budowy
12 01 21 Zużyte materiały szlifierskie inne niż wymienione w 12 01 20 Gromadzone selektywnie
15 01 01 Opakowania z papieru i tektury Gromadzone selektywnie
15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych Gromadzone selektywnie
15 01 03 Opakowania z drewna Gromadzone selektywnie
15 01 04 Opakowania z metali Gromadzone selektywnie
15 02 03 Czyściwo (sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do Gromadzony w workach foliowych
wycierania i ubrania ochronne niezanieczyszczone w pomieszczeniu kontenerowym –
substancjami niebezpiecznymi) magazynowym zlokalizowanym na
placu budowy
17 01 02 Gruz ceglany Gromadzony selektywnie
w wydzielonym miejscu na placu
budowy
17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów Gromadzone selektywnie
wyposażenia w wydzielonym miejscu na placu
budowy

17 01 07 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych Gromadzone w wydzielonym miejscu

materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia na placu budowy
niezawierające substancji niebezpiecznych
17 02 01 Drewno Gromadzone w wydzielonym miejscu
na placu budowy
17 02 02 Szkło Gromadzone selektywnie
17 02 03 Tworzywa sztuczne Gromadzone selektywnie
17 03 80 Odpadowa papa Gromadzone selektywnie
17 04 02 Aluminium Gromadzone selektywnie
17 04 05 Żelazo i stal Gromadzone w wydzielonym miejscu
na placu budowy
17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 05 10 Gromadzone selektywnie
17 05 04 Gleba i ziemia w tym kamienie inne niż wymienione w 17 05 Gromadzona selektywnie
03 w wydzielonym miejscu na placu
budowy
17 06 04 Materiały izolacyjne inne niż w 17 06 01 i 17 06 03 Gromadzone selektywnie
17 08 02 Materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niż w 17 08 Gromadzone selektywnie
01 w kontenerze metalowym
17 09 04 Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne Gromadzone w wydzielonym miejscu
niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03 na placu budowy
20 03 01 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Gromadzone w kontenerze
metalowym zlokalizowanym
w wydzielonym miejscu na placu
budowy
Zasady i metody gospodarowania odpadami
Tabela 4.7. Zasady i metody gospodarowania odpadami

Kod Rodzaj Przykładowe zasady Przykładowe metody

gospodarowania gospodarowania
1 2 3 4
08 01 11* Odpady farb i lakierów zawierające Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
rozpuszczalniki organiczne lub inne e
08 01 19* Zawiesiny wodne farb lub lakierów Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
zawierające rozpuszczalniki organiczne e
lub inne elementy niebezpieczne
08 04 09* Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
rozpuszczalniki organiczne lub inne e
13 01 10* Mineralne oleje hydrauliczne nie Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
zawierające związków e
13 02 05* Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
smarowe niezawierające związków e
13 02 07* Mineralne oleje i ciecze stosowane jako Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
elektroizolatory oraz nośniki ciepła nie e
zawierające związków
13 08 99* Inne nie wymienione odpady Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
e
14 06 03* Inne rozpuszczalniki i mieszaniny Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
rozpuszczalników e
14 06 05* Szlamy i odpady stale zawierające inne Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
rozpuszczalniki e
15 01 10* Opakowania zawierające pozostałości Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
substancji e
niebezpiecznych
15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do Odzysk/unieszkodliwiani R1/D10
wycierania i ubrania ochronne e
zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi – zużyte czyściwo
08 01 12 Odpady farb i lakierów inne niż unieszkodliwianie D9,D10
wymienione w 08 01 11
08 04 10 Odpadowe kleje i szczeliwa inne niż unieszkodliwianie D9, D10
12 01 13 Odpady spawalnicze R4
12 01 21 Zużyte materiały szlifierskie inne niż R14
15 01 01 Opakowania z papieru i tektury odzysk R3, R5
15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych
15 01 03 Opakowania z drewna
15 01 04 Opakowania z metali odzysk R4
15 02 03 Czyściwo (sorbenty, materiały filtracyjne, odzysk R5
tkaniny do wycierania
i ubrania ochronne niezanieczyszczone
substancjami niebezpiecznymi)
17 01 02 Gruz ceglany odzysk R5
17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych R5
i elementów wyposażenia
17 01 07 Zmieszane odpady z betonu, gruzu odzysk R14
ceglanego, odpadowych materiałów
ceramicznych i elementów wyposażenia
niezawierające substancji
niebezpiecznych
17 02 01 Drewno odzysk R3
17 02 02 Szkło odzysk R5
17 02 03 Tworzywa sztuczne odzysk R5
17 03 80 Odpadowa papa unieszkodliwianie R10
17 04 02 Aluminium odzysk R4
17 04 05 Żelazo i stal odzysk R4

17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 05 10 odzysk R4

17 05 04 Gleba i ziemia w tym kamienie inne niż odzysk R14
17 06 04 Materiały izolacyjne inne niż w 17 06 01 i unieszkodliwianie D5
17 06 03
17 08 02 Materiały konstrukcyjne zawierające gips unieszkodliwianie D5
inne niż w 17 08 01
17 09 04 Zmieszane odpady z budowy, remontów i odzysk R14
demontażu inne niż wymienione w 17 09
01, 17 09 02 i 17 09 03
20 03 01 Niesegregowane (zmieszane) odpady unieszkodliwianie D1
komunalne
4.5.2.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, gleby
Budowa instalacji wpłynie na zmianę ukształtowania powierzchni ziemi. Konieczne będzie

wykonanie niwelacji terenu jak również wykopów pod fundamenty planowanych obiektów.
W czasie fazy realizacji wpływ na powierzchnie ziemi i gleby będzie mieć:
a) usunięcie i wyburzenie istniejących budynków z terenu realizacji przedsięwzięcia,
b) niwelacja terenu inwestycyjnego,
c) przygotowanie placu budowy oraz zabezpieczeń w celu minimalizacji
oddziaływania na środowisko,
d) prace budowlano – konstrukcyjne.
Zaleca się, aby w największym możliwym stopniu zdjąć wierzchnią warstwę gleby (humus)
przed rozpoczęciem prac budowlanych, a następnie wykorzystać ją po ich zakończeniu,
celem zagospodarowania i urządzenia terenu. Park maszyn budowlanych powinien być
wydzielony na utwardzonym podłożu, który zostanie przygotowany w tym celu na czas
budowy w ramach projektu organizacji robót. Pozwoli to na ograniczenie oddziaływania na
gleby.
Obecnie na terenie inwestycyjnym nie określono standardów jakości gleby oraz ziemi.
W związku z tym konieczne będzie zweryfikowanie czy standardy jakości gleby oraz ziemi na
terenie inwestycji odpowiadają wartościom ustalonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska
w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. W tym celu konieczne
będzie wykonanie specjalistycznych badań i pomiarów. Pozwoli to na określenie stanu
istniejącego jakości gleb i ziemi na terenie przedsięwzięcia.
4.5.2.6. Oddziaływanie na ludzi, zwierzęta i rośliny
Lokalizacja inwestycji, jest to teren przemysłowy, położony przy ciągach komunikacyjnych,

z dala od terenów mieszkalnych oraz terenów istotnych z przyrodniczego punktu widzenia
(z wyjątkiem Fortu IV, dla którego to siedliska analizę oddziaływania na etapie budowy
omówiono w kolejnym podrozdziale).
Pewną uciążliwością ze względu na ludzi oraz faunę może być hałas od pracujących
urządzeń, prac budowlanych oraz, okresowo, wywożonych odpadów. Należy jednak
podkreślić, że uciążliwość ta, opisana szerzej w rozdziale dot. oddziaływania hałasu, będzie
niewielka i okresowa.
Z budowlanym etapem inwestycji wiąże się również zapylenie i zanieczyszczenie powietrza

od pracujących maszyn i pojazdów. Jest to również czynnik okresowy, który nie wpłynie na
pogorszenie jakości środowiska, mającej znaczenie dla mieszkańców, fauny oraz flory
w dłuższym interwale czasowym.

Ze względu na analizowany zakres robót, należy wykluczyć negatywne oddziaływanie fazy

budowy na zdrowie okolicznych mieszkańców. Hałas, pylenie i lokalna (punktowa) emisja
substancji szkodliwych (farby, lakiery, powłoki antykorozyjne, itp.) mogą uciążliwe dla
pracowników przedsiębiorstw wykonujących prace budowlano-montażowe, instalacyjne
i malarskie. Uciążliwości te należy ograniczyć maksymalnie poprzez stosowanie
odpowiednich zabezpieczeń wynikających z przepisów BHP i właściwej organizacji robót.
Teren budowy Inwestor powinien tak przygotować, aby zminimalizować ingerencję w zieleń
niską i wysoką W przypadku wycinki drzew i krzewów należy uzyskać odpowiednie
zezwolenie Prezydenta Miasta Poznania, a zieleń przeznaczoną do przyszłego
zagospodarowania terenu, po zakończeniu fazy budowy, należy odpowiednio zabezpieczyć.
Teren inwestycji, po realizacji przedsięwzięcia , powinien być odpowiednio urządzony
zielenią niska i wysoką. Poprawi to w znacznym stopniu walory przyrodnicze i krajobrazowe
terenu ITPOK.
4.5.2.7. Oddziaływanie na obszary chronione, w tym Natura 2000
Realizacja inwestycji nie będzie powodować negatywnych skutków dla obszarów

podlegających ochronie, w tym dla obszaru Natura 2000 „Fortyfikacje w Poznaniu” –
PLH300005.
Obszary te położone są w takiej odległości od miejsca inwestycji, że oddziaływanie związane

z prowadzeniem prac budowlanych (np. zapylenie, hałas) nie będzie w ich rejonie
odczuwalne i nie będzie wpływać na to, co podlega ochronie.
Analizę oddziaływania ITPOK na Fort IV przeprowadziło PTOP Salamandra. Ocena ta

będąca załącznikiem 6.1 do niniejszego raportu wykonywana była przy wykorzystaniu
innych założeń transportowych niż obecnie proponowane. Obecnie założona jest mniejsza
liczba transportów, dopuszczono także transport w porze nocnej. Założenia technologiczne
dla ITPOK, lokalizacje emitorów oraz trasy dojazdu nie uległy zmianie. W związku
z wprowadzeniem transportu w porze nocnej zmienił się przebieg izolinii oddziaływania
akustycznego dla pory nocnej w stosunku do założeń jakimi dysponował Wykonawca opinii
chiropterologicznej. W świetle wniosków i zaleceń zawartych w tej opinii hałas emitowany
przez ITPOK nie ma wpływu na nietoperze zimujące w tej lokalizacji.
Mimo tego zaleca się jednak skumulowanie prac budowlanych w porze letniej – od
kwietnia do listopada.
Prace budowlane będą prowadzone w porze dziennej. Zarówno pora dnia jak i pora roku nie
powinna kolidować z trybem życia nietoperzy, które obecność stwierdzono w Forcie IV,
szczególnie podczas ich zimowania.
4.5.2.8. Wpływ na zabytki, dobra kultury i dobra materialne
Zarówno na terenie inwestycyjnym, jak i w bezpośrednim sąsiedztwie planowanych obiektów

ITPOK nie znajdują się żadne elementy zabytkowe, na terenie inwestycji nie ma żadnych
stanowisk archeologicznych oraz kulturowych.
Zatem proces budowy ITPOK wraz z infrastrukturą towarzyszącą nie będzie miał wpływu na
zabytki zlokalizowane w rejonie inwestycji.
4.5.2.9. Wpływ na krajobraz

W fazie budowy pojawią się krótkoterminowe skutki dla krajobrazu i walorów estetycznych
typowych dla fazy realizacji przedsięwzięcia z powodu prowadzonych prac budowlanych,
w tym m.in.:
 Elementy konstrukcyjne, ogrodzenia tymczasowe, dojazd;
 Maszyny i składowane materiały;
 Ruch pojazdów i maszyn;
 Usunięcie roślinności, wycięcie drzew i krzewów oraz usunięcie wierzchniej warstwy
gleby;
 Wyrobiska;
 Prace drogowe;
 Wylewanie betonu, w tym deskowanie, szalowanie i zbrojenie;
 Wykopy pod fundamenty i kanały kablowe;
 Dźwigi;
 Oświetlenie placu budowy.
Elementy te będą miały znaczący wpływ, ograniczony albo do czasu trwania danej
czynności, lub do zakończenia okresu regeneracji. Pełna regeneracja obszarów, na których
zostaną ponownie posadzone rośliny, może potrwać do 5 lat, zwłaszcza w przypadku
obszarów porośniętych delikatniejszą roślinnością. W okresie odrostu murawa będzie
odróżniała się od otaczającego ją terenu, z czasem jednak równowaga gatunkowa zmieni się
i pojawią się rośliny typowe dla terenów nienaruszonych.
Te skutki średnioterminowe w okresie regeneracji będą miały wpływ wyłącznie na punkty

widokowe znajdujące się w pobliżu terenu, ponieważ stan roślinności tylko stąd będzie
zauważalny.
4.5.2.10. Oddziaływanie skumulowane

Nie przewiduje się kumulacji oddziaływań na środowisko z związku z prowadzeniem prac
budowlanych.
4.5.2.11. Podsumowanie, zalecenia i wnioski
Wpływ inwestycji na środowisko w fazie budowy będzie okresowy i będzie ograniczony

ze względu na wykonywanie prac w porze dziennej, zgodnie z podanymi powyżej zasadami.
Okresowa i krótkotrwała emisja substancji i energii ze środków transportu i maszyn

budowlanych odbywających się na bardzo niskiej wysokości ograniczy oddziaływanie tych
źródeł do skali lokalnej w zasadzie nie wykraczającej poza granice ITPOK. Istotnym
oddziaływaniem będzie powstanie znacznego tonażu odpadów z wykopów (mas ziemnych),
które należy odpowiednio zagospodarować – w pierwszym rzędzie na terenie inwestycji.
Przed rozpoczęciem prac budowlanych należy wykonać opracowanie geotechnicznych

warunków posadowienia w formie dokumentacji geologiczno-inżynierskiej, która zawierałaby
elementy monitoringu zanieczyszczeń powierzchni ziemi i wód podziemnych opracowanych
zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Koniecznym jest zweryfikowanie czy standardy jakości gleby oraz ziemi na terenie inwestycji
odpowiadają wartościom ustalonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie
standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. W tym celu konieczne będzie
wykonanie specjalistycznych badań i pomiarów.

Również, w przypadku wód podziemnych, należy zlokalizować i wykonać punkty pomiarowe

(piezometry) i dokonać klasyfikacji tych wód zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska
w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych.
Wykonanie tych badań monitoringowych będą stanowić poziom odniesienia tzw. tło
zanieczyszczeń dla etapu realizacji przedsięwzięcia, w kontekście przyszłej fazy
eksploatacyjnej ITPOK. Zapewni to w przyszłości możliwość oceny jakości wymienionych
elementów środowiska w aspekcie wpływu ITPOK na środowisko.
Pod warunkiem wykonania prac projektowych, uwzględniających zalecenia

przedstawione w niniejszym raporcie dla fazy realizacji przedsięwzięcia, a następnie
zrealizowania obiektu zgodnie z zawartymi w w/w dokumentacjach zapisami,
realizowany obiekt nie będzie miał niekorzystnego wpływu na omawiane w niniejszym
rozdziale elementy środowiska.
W trakcie prowadzenia prac budowlanych należy zwrócić szczególną uwagę na:
 zabezpieczenie powierzchni ziemi i środowisko gruntowo – wodne przed

zanieczyszczeniem,
 główne natężenie prac budowlanych, szczególnie tych powodujących nadmierny
hałas, należy skumulować w okresie letnim (kwiecień-październik),
 prace budowlane prowadzić w godzinach dziennych od 6.00 do 22.00,
 prowadzenie prawidłowej gospodarkę odpadami,
 do budowy wykorzystywać tylko pojazdy i sprzęty sprawnie działające,
 ograniczyć do minimum zajętość nowych terenów,
 z rekultywować powierzchnię po zakończonej inwestycji i zagospodarować teren
zielenią niską i wysoką.
4.6. WARUNKI WYKORZYSTYWANIA TERENU W FAZIE

EKSPLOATACJI – BILANS EMISJI
Teren w fazie eksploatacji ITPOK będzie wykorzystywany zgodnie z jego przeznaczeniem

i przewidywanym planem funkcjonowania. Prace związane z procesem termicznego
przekształcania odpadów komunalnych na terenie ITPOK będą realizowane przede
wszystkim w zamkniętych halach i pomieszczeniach. Dowóz i wywóz odpadów
komunalnych, osadów ściekowych, odpadów poprocesowych, materiałów eksploatacyjnych
i części będzie realizowany przy użyciu sieci utwardzonych dróg wewnętrznych oraz dróg
dojazdowych. Wydzielona część terenu przeznaczona na zieleń będzie wykorzystywana
zgodnie z przeznaczeniem – będzie tworzyć naturalny ekran akustyczny.
Na etapie eksploatacji instalacji wystąpią różne rodzaje emisji, które omówione

szczegółowo
poniżej w kolejnych rozdziałach tematycznych.
4.6.1. Emisje substancji do powietrza

Oczyszczaniu w instalacji oczyszczania spalin winny podlegać co najmniej następujące
substancje:
 gazy kwaśne: HCl, SOx, HF,
 tlenki azotu NO i NO2,

 metale ciężkie,
 substancje organiczne, przy czym limitowana jest zawartość dioksyn i furanów.
Standardy emisyjne wg załącznika nr 5 do w/w rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia

20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181)
zestawiono w tabeli poniżej.
Tabela 4.8. Wartości graniczne stężeń emisji substancji do powietrza z ITPOK

Dopuszczalne wartości emisji do powietrza (1)
średnie 97% średnie
średnie wartości
Nazwa substancji Jednostki wartości wartości
półgodzinne
dobowe półgodzinne
a b c d e
3
Pył całkowity mg/Nm 10 30 10
3
HCl mg/Nm 10 60 10
SO2 mg/Nm3 50 200 50
HF mg/Nm3 1 4 2
3
NO + NO2 jako NO2 mg/Nm 200 400 200
3
mg/Nm 100 lub 150 dla średniej
CO 50
wartości 10 minutowej
Substancje organiczne w postaci mg/Nm3
gazów i par, w przeliczeniu na 10 20 10
Wartości średnie dotyczące minimum 30 minutowego
i maksymalnie 8 godzinnego okresu pobierania próbek
Cd+Tl mg/Nm3 0,05
3
Hg mg/Nm 0,05
Sb+As+Pb+Cr+Co +Cu+Mn+Ni+V mg/Nm3 0,5
Wartości średnie mierzone w minimum 6 godzinnym
i maksimum 8 godzinnym okresie pobierania próbek
Dioksyny i furany ng/Nm3 0,1
(1)
Warunki odniesienia – 1013 mbar ; 0 °C ; 11 % O2 gaz suchy.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych
z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181)
Spalarnie odpadów komunalnych i osadów ściekowych generalnie emitują strumień spalin

(przy 11% obj. tlenu) w ilości pomiędzy 4500 i 6000 m 3 na tonę odpadów. Do dalszej analizy
emisji spalin dla planowanego ITPOK przyjęto ich ilość na poziomie 5500 Nm3 na 1 Mg
odpadów. Przy wydajności rocznej instalacji 240 000 Mg (2 x 15,4 Mg/h) i czasie pracy
instalacji 7800 godzin w roku, daje to ok. 170 000–Nm3/h spalin.
Dla potrzeb niniejszej analizy przyjęto następujące parametry emitora:
 materiał komina - komin stalowy, ocieplony

 wysokość wylotu z komina - 50,0 m npt.
 średnica wylotu z komina – 1,6 m
 rodzaj wylotu - pionowy, niezadaszony
 temperatura spalin na wylocie z komina - 397 K
 prędkość wylotu spalin - 15,5 m/s

Skład spalin surowych w spalarniach odpadów zależy od struktury odpadów oraz

od technicznych parametrów kotła (pieca). Tabela 4.9 przedstawia przegląd typowych stężeń
w spalinach surowych za kotłem i przed obróbką spalin.
Tabela 4.9. Stężenia substancji gazowych i pyłowych w spalinach za kotłem

(spaliny surowe) w instalacji przekształcania odpadów komunalnych
Stężenia w spalinach
Nazwa substancji Jednostka
(referencyjne stężenie tlenu 11%)
Pył mg/Nm3 1 000-5 000
Tlenek węgla (CO) mg/Nm3 5-10
Całkowity węgiel organiczny (CWO) mg/Nm3 1-10
PCDD/PCDF mg TEQ/Nm3 0,5-10
Rtęć mg/Nm3 0,05-0,5
Kadm i Tal mg/Nm3 <3
Inne metale ciężkie (Pb, Sb, As, Cr, Co,
mg/Nm3 <50
Cu, Mn, Ni, V, Sn)
3
Nieorganiczne związki chloru (jako HCl) mg/Nm 500-2 000
Nieorganiczne związki fluoru (jako HF) mg/Nm3 5-20
Związki siarki, suma SO2/SO3, wyrażone
mg/Nm3 200-1 000
jako SO2
3
Tlenki azotu wyrażone jako NO2 mg/Nm 250-500
Źródło: BREF
Wyliczony na podstawie wyżej podanych stężeń ładunek substancji (unos)

w spalinach za kotłem (spaliny surowe) przedstawia tabela nr 4.10.
Tabela 4.10. Emisja substancji gazowych i pyłowych (unos) w spalinach za kotłem (spaliny
surowe) w ITPOK w Poznaniu
Emisja
Emisja roczna Emisja średnia
Nazwa substancji maksymalna
Mg/a kg/h
kg/h
Pył 3 978,00 510,00 850,00
Tlenek węgla (CO) 9,95 1,28 1,70
Całkowity węgiel organiczny (CWO) 7,29 0,94 1,70
PCDD/PCDF 6,96 0,89 1,70
Rtęć 0,36 0,05 0,09
Kadm i Tal 1,33 0,17 0,51
Inne metale ciężkie (Pb, Sb, As, Cr, Co, Cu, Mn,
33,15 4,25 8,50
Ni, V, Sn)
Nieorganiczne związki chloru (jako HCl) 1 657,50 212,50 340,00
Nieorganiczne związki fluoru (jako HF) 2,98 0,38 3,40
Związki siarki, suma SO2/SO3, wyrażone jako SO2 795,60 102,00 170,00
Tlenki azotu wyrażone jako NO2 497,25 63,75 85,00
Źródło: Opracowanie własne
Tabela 4.11. Graniczne emisje substancji gazowych i pyłowych z ITPOK

Emisja Emisja Emisja Stężenie /*

Nazwa substancji roczna średnia maksymalna zanieczyszczeń
Mg/a kg/h mg/s mg/Nm3
Pył całkowity 13,260 1,700 472,2 10
HCl 13,260 1,700 472,2 10
SO2 66,300 8,500 2 361,1 50
HF 1,326 0,170 47,2 1
NO + NO2 jako NO2 265,200 34,000 9 444,4 200
CO 66,300 8,500 2 361,1 50
Substancje organiczne w postaci gazów i
par, w przeliczeniu na całkowity węgiel 13,260 1,700 10
organiczny 472,2
Cd+Tl 0,066 0,009 2,4 0,05
Hg 0,066 0,009 2,4 0,05
Sb+As+Pb+Cr+Co +Cu+Mn+Ni+V 0,663 0,085 23,6 0,5
Dioksyny i furany 0,133g/a 0,017 mg/h 4,722 ng/s 0,1 ng/Nm3
Uwaga:
* - średnie wartości dobowe standardów emisji wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia z dnia 20 grudnia 2005 r.
w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181),
Poniżej w tabeli przedstawiono oszacowanie wielkości emisji substancji z ITPOK Poznań
przy zastosowaniu metody półsuchej oczyszczania spalin.
Tabela 4.12. Oszacowanie wielkości emisji substancji gazowych i pyłowych z ITPOK przy
zastosowaniu metody półsuchej oczyszczania spalin
Emisja Stężenie
Nazwa substancji maksymalna zanieczyszczeń
Mg/a kg/h
mg/s mg/Nm3
Pył całkowity 3,448 0,442 122,8 2,600
HCl 10,608 1,360 377,8 8,000
SO2 26,520 3,400 944,4 20,000
HF 1,061 0,136 37,8 0,800
NO + NO2 jako NO2 92,820 11,900 3 305,6 70,000
CO 33,150 4,250 1 180,6 25,000
par, w przeliczeniu na całkowity węgiel 6,630 0,850 5,000
organiczny 236,1
Cd+Tl 0,013 0,002 0,5 0,010
Hg 0,013 0,002 0,5 0,010
Na terenie ITPOK występować będą następujące źródła emisji substancji gazowych

i pyłowych:
1. emisja spalin z procesu termicznego przekształcania odpadów (2 kominy),
2. emisja pyłu – silos sorbentu,
3. emisja pyłu – silos węgla aktywnego,
4. emisja pyłu – silos węzła zestalania i chemicznej stabilizacji popiołów,
5. emisja pyłu – silos cementu,
6. emisja pyłu – system wentylacji budynku waloryzacji żużla,

7. emisja substancji ze spalania paliw w silnikach samochodowych dowożących odpady

i wyjeżdżających z rejonu fosy,
8. emisja substancji ze spalania paliw w silnikach samochodowych transportujących
żużel i złom.
Inwestycja ITPOK poza w/w emisjami nie będzie powodować żadnych innych
zanieczyszczeń do powietrza. Instalacja termicznego przekształcania odpadów posiadać
będzie wiele zabezpieczeń, które mają za zadanie zabezpieczyć przedsięwzięcie przed
innymi źródłami emisji i ograniczyć w/w źródła emisji.
Zabezpieczenia przed emisją substancji gazowych i pyłowych z instalacji:
1. Dowóz odpadów
Odpady komunalne, jaki i osady ściekowe, będą dowożone w sprawnych samochodach

ciężarowych, hermetycznie zamkniętych tak, aby nie powodować emisji zanieczyszczeń
z transportu.
2. Bunkier, hala wyładowcza

Hala wyładunkowa i bunkier będą źródłem powstawania odorów i niezorganizowanej emisji
zanieczyszczeń (wyładunek odpadów). Aby uniknąć przedostawania się na zewnątrz
niekontrolowanej emisji odorów i zanieczyszczeń w hali i bunkrze zastosowane będzie
podciśnienie. Powietrze pobierane z bunkra i jednocześnie z hali będzie wykorzystane
w procesie spalania co gwarantuje nie wydostawanie się odorów i zanieczyszczeń na
zewnątrz instalacji.
Pozostałe pomieszczenia ciągu technologicznego ZTOPK będą wyposażone w wentylacje
mechaniczną i grawitacyjną zapewniającą wymianę powietrza zgodnie z przepisami
sanitarnymi i ochrony p.poż., w tym wymagane klapy dymowe na wypadek pożaru.
3. Instalacja zestalania i chemicznej stabilizacji
Silos sorbentu, silos węzła zestalania i chemicznej stabilizacji popiołów, silos cementu będą
szczelnie zamknięte tak, aby nie powodować żadnej emisji zanieczyszczeń do powietrza.
Proces zestalania i chemicznej stabilizacji pyłów i popiołów będzie się odbywał
w hali procesowej, w której będą znajdować się wszystkie obiekty technologiczne (silosy,
mieszalniki, itp.). W hali procesowej zostanie zainstalowana wentylacja, na której jako blok
końcowy zostanie zainstalowany filtr workowy w celu ograniczenia emisji i wyłapania
niezorganizowanej emisji pyłu.
4. Silos węgla aktywnego
Silos węgla aktywnego wykorzystywanego do procesu spalania będzie umiejscowiony w hali

procesowej. Będzie hermetycznie i szczelnie zamknięty.
5. Instalacja do waloryzacji żużla
Waloryzacja żużla będzie odbywać się w specjalnie przygotowanym budynku, dzięki czemu
emisja zanieczyszczana będzie ograniczona bardzo dużym stopniu. System wentylacji
budynku będzie wyposażony w filtr workowy w celu wyłapania pyłów powstałych w czasie
waloryzacji żużla.
6. Plac sezonowania żużla z kwaterami dojrzewania żużla

Cały proces sezonowania i dojrzewania żużla będzie odbywał się na specjalnie

przygotowanym placu, który będzie posiadał zabezpieczenia boczne (ściany) oraz przykrycie
dachowe w celu zabezpieczenia przeciw wtórnemu pyleniu i wpływom warunków
atmosferycznych – opady deszczu, śniegu.
7. Silosy na osady ściekowe
Silosy na osady ściekowe będą umieszczone w hali procesowej oraz będą szczelnie
i hermetycznie zamknięte. W związku z tym nie będą powodować emisji substancji do
powietrza oraz odorów.
8. Palnik rozruchowo – wspomagający (spalanie oleju)
System odprowadzenia spalin z procesu rozruchu instalacji będzie zintegrowany z systemem

całego przedsięwzięcia ITPOK. Związku z tym spaliny te będą wyłapane przez system
oczyszczania spalin. Nie przewiduje się żadnej oddzielnej emisji substancji do powietrza.
9. Agregat prądotwórczy
Agregat prądotwórczy ma być tylko rezerwowym źródłem zasilania dla ITPOK, na wypadek
awarii (np. brak dostaw energii elektrycznej do terenu ITPOK). Agregat prądotwórczy nie
będzie powodować, żadnej emisji zanieczyszczeń do powietrza, ponieważ będzie on
umieszczony w budynku oraz budynek będzie wyposażony w system wentylacyjny
z integrowany z układem wentylacyjnym ITPOK. W związku z tym spaliny powstające
w czasie pracy agregatu będą bezpośrednio wsysane do ciągi technologicznego – system
oczyszczania spalin ITPOK. Nie przewiduje się żadnej oddzielnej emisji substancji do
powietrza.
10. Stacja przyjęcia i dystrybucji oleju opałowego wraz z zbiornikiem
Stacja przyjęcia i dystrybucji oleju opałowego będzie wyposażona:

- szczelny zbiornik o pojemności minimalnej 10 Mg,
- instalację bezpośredniego podawania oleju na palniki rozruchowe do komory spalania,
- system podciśnieniowego odprowadzania powietrza ze zbiornika i budynku (stacja
przyjęcia) do komory spalania
W związku z tym nie przewiduje się żadnej negatywnej emisji z procesu przyjęcia,
magazynowania i dystrybucji oleju opałowego pod kątem emisji substancji do powietrza.
Inne działania proponowane dla Zakładu w celu ograniczenia głównie emisji

niezorganizowanej to:
 zainstalowanie systemu wentylatorów utrzymujących stałe podciśnienie w budynku
fos w celu ograniczenia emisji odorów i pyłu oraz wykorzystywanie uzyskanego w ten
sposób strumienia powietrza w procesie spalania odpadów, gdzie powstałe w fosie
i podczas rozładunku odory i pyły zostają dopalane w kotle;
 wyposażenie systemu wentylacyjnego budynku przeznaczonego pod instalację
waloryzacji żużli w filtry tkaninowe, co zapobiegnie emisji pyłów do atmosfery;
 wyposażenie wylotu „oddechowego” silosów sorbentu, cementu i węgla aktywnego
w filtr tkaninowy;
 wyposażenie wylotu „oddechowego” silosu pyłów pochodzących z lejów pod kotłem
i ekonomizerem w filtr tkaninowy.
System oczyszczania spalin jest zintegrowaną częścią ITPOK. Nie ma możliwości pracy
ITPOK bez systemu oczyszczania spalin. W celu poprawnego działania tego systemu,

będzie on w pełni z automatyzowany z możliwością obserwacji parametrów procesowych.

Instalacja ITPOK będzie posiadać pełny monitoring procesów zachodzących na etapie
eksploatacji.
Wielkość oddziaływania emisji substancji gazowych i pyłowych przedstawiono w rozdziale

8.1.
4.6.2. Emisja odorów

W Polsce brak jest obowiązujących uregulowań prawnych i zaleceń technicznych
określających dopuszczalne poziomy odorów w powietrzu i metody ich oceny.
Głównym i jedynymi zagrożeniami uciążliwości zapachowych (odorów) w całym procesie
przetwarzania termicznego odpadów komunalnych jest ich transport do obiektów ITPOK oraz
rozładunek i „tymczasowe magazynowanie” w tzw. bunkrze przed podaniem ich na ruszt
komory spalania.
Odpady komunalne transportowane do ITPOK trafiały będą poprzez halę wyładowczą
bezpośrednio do bunkra instalacji termicznego przekształcania o pojemności zapewniającej
nieprzerwaną pracę instalacji na okres minimum 3 - 5 dni. Z tego bunkra bez żadnego
sortowania odpady podawane będą do komory spalania (kotła - pieca).
Pojemność bunkra, mimo pracy jednej linii termicznego przekształcania odpadów, zapewni
bezpieczne ich magazynowanie na okres do 5 dni. W trakcie dłuższych przerw w pracy
ITPOK, odpady będą gromadzone na terenie innych obiektów – rozdz. 8.4.2.
Hala bunkra będzie narażona na powstawanie odorów. W celu zabezpieczenia przed
przedostawaniem się odorów z hali bunkra do otoczenia planuje się zastosowanie blokady
rozprzestrzeniania się odorów na zewnątrz. Będzie to realizowane poprzez odpowiednie
każdorazowe zamykanie hali po wjeździe pojazdu dostarczającego odpady komunalne oraz
poprzez zastosowanie odpowiednio dobranego podciśnienia powodującego zasysanie
powietrza z przestrzeni hali rozładunkowej i samego bunkra. Powietrze to będzie kierowane
do ciągu technologicznego spalania odpadów – komora spalania.
Wszystkie pomieszczenia będą posiadały wentylację mechaniczną i grawitacyjną
zapewniającą zgodnie z przepisami sanitarnymi i ochrony p.poż. (w tym wymagane klapy
dymowe na wypadek pożaru).
Ponad to instalacja odprowadzania spalin począwszy od kotła po wentylator wyciągowy
znajdujący się za ostatnim stopniem oczyszczania spalin będzie pracowała na podciśnieniu,
tak by w przypadku powstania nieszczelności spaliny nie wydostawały się na zewnątrz
instalacji.
W przypadku postoju instalacji ITPOK, bunkier na odpady przeznaczone do termicznego

przekształcania będzie wyposażony w hermetyczne zamknięcie (zasuwa) zabezpieczające
przed przedostaniem się odorów na zewnątrz instalacji
Dowóz odpadów i osadów ściekowych do ITPOK będzie odbywał się w specjalnie

przygotowanych wozach ciężarowych (śmieciarkach), hermetycznie zamykanych. Tak aby
nie powodować emisji odorów podczas transportu odpadów i osadów ściekowych. Osady
ściekowego będą transportowane do ITPOK po wcześniejszym ich podsuszeniu, co m.in.
ograniczy uciążliwość zapachową podczas ich przemieszczania.
W wyniku spalania frakcji resztkowej odpadów komunalnych oraz osadów ściekowych,

głównymi produktami poprocesowymi będzie żużel oraz pyły z odpylania spalin. Odpady te,
ani też surowce stosowane do ich przeróbki (stabilizowanie, waloryzacja), nie są i nie mogą
być źródłem uciążliwości zapachowych z powodu ich składu, gdyż wszystkie substancje
mogące powodować zagrożenie odorowe zostaną termicznie unieszkodliwione (spalone)
w komorze spalania.

Z związku z zastosowanymi rozwiązaniami projektowymi, na terenie planowanego

przedsięwzięcia nie będzie dochodziło do emisji odorów.
4.6.3. Hałas
W oparciu o rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku,
dopuszczalny poziom hałasu, w zależności od przeznaczenia terenu waha się w granicach
(nie dotyczy hałasu drogowego i kolejowego):
 w ciągu 8 najmniej korzystnych godzin pory dziennej, w okresie od 6.00 do 22.00
- od 45 do 55 dB,
 w ciągu 1 najmniej korzystnej godziny pory nocnej, w okresie od 22.00 do 6.00
- od 40 do 45 dB.
W tabeli poniżej podano potencjalne źródła uciążliwości akustycznej, moce akustyczne dla
ciągów technologicznych, urządzeń i maszyn stosowanych w ITPOK.
Tabela 4.13. Źródła hałasu w spalarni odpadów

Obszar związany z hałasem Poziom hałasy Lwa
Miara redukcji
główne emitory w dB(A)
Dostawa odpadów np. hałas
Hala wyładowcza zamknięta ze wszystkich stron 104-109
z ciężarówek
Rozdrabnianie Nożyce w hali wyładowczej 95-99
Izolacja dźwiękochłonna, budynek z gazobetonu,
Zbiornik odpadów 79-81
bramy o szczelnej konstrukcji
Obudowana za pomocą wielowarstwowej
konstrukcji lub z gazobetonu, kanały wentylacyjne
Kotłownia 78-91
połączone poprzez tłumiki hałasu, szczelne
bramy
Nisko-hałasowe zawory, rury, z izolacją
Maszynownia przeciwdźwiękową, izolacja dźwiękochłonna 82-85
budynku jak opisano powyżej
Oczyszczanie spalin: Izolacja hałasu, obudowa instalacji np. za pomocą
82-85
• Elektrofiltr blach trapezoidalnych, obudowa dźwiękochłonna
82-85
• Płuczka spalin wentylatora wyciągowego oraz tłumik dla komina
82-84
• Wyciąg spalin (wentylator)
84-85
• Komin
89-95
• Cały system oczyszczania spalin
Postępowanie z pozostałością Obudowa, załadunek w bunkrze
• Odżużlacz / odpopielacz 71-72
• Załadunek 73-78 (dzień)
• Transport pozostałości z zakładu 92-96 (dzień)
• Ogólne postępowanie z 92-96 (dzień)
pozostałością 71-72 (noc)
Tłumiki po stronie ssawnej i tłocznej (zobacz
Chłodzenie powietrza również w BREF system chłodzenia dla dalszych 90-97
informacji)
Konstrukcja / projekt w sposób zapewniający
niską emisję hałasu, system umieszczony w
System unieszkodliwiania energii 71-80
specjalnie skonstruowanym dźwiękoszczelnym
budynku
Określenia Dzień / Noc wskazują, że działanie jest zwykle przeprowadzone w dzień lub w nocy.
Źródło: BREF
Przedstawione w tabeli poziomy mocy akustycznych (chwilowe) będą redukowane poprzez

zastosowanie odpowiednich rozwiązań technicznych określonych w projekcie technicznym,
przy zastosowaniu środków ograniczających jego emisję do otoczenia uwzględniających
uwarunkowania lokalne, tak aby poza terenem do którego prawo własności posiada
Inwestor, dotrzymane były normy hałasu określone rozporządzeniem Ministra Środowiska.
Wielkość oddziaływania emisji hałasu przedstawiono w rozdziale 8.2., gdzie przedstawiono

ekwiwalentne poziomy mocy akustycznych w poszczególnych pomieszczeniach.

4.6.4. Pobór wody

Woda na potrzeby działania ITPOK będzie używana na cele technologiczne ( przemysłowe)
i socjalno-bytowe. Pobór wody będzie determinowany przede wszystkim przez:
 pobór na cele technologiczne (wytworzenie pary, woda chłodząca, woda grzewcza),
 płukania urządzeń, mycia urządzeń, pomieszczeń i placów, itp.,
 cele socjalno – bytowe.
Na potrzeby ITPOK pobór wody do celów przemysłowych, socjalno – bytowych i p.poż.

będzie odbywał się z miejskiej sieci wodociągowej. Najbliższy wodociąg
o średnicy 400 mm z rur stalowych przebiega w ul. Bałtyckiej w odległości ok. 600 m
w kierunku południowym od rozpatrywanej lokalizacji. Rozwiązanie przyłącza wody zostanie
określone na etapie projektowania.
Wielkość zużycia wody na potrzeby ITPOK oraz sposób jej wykorzystania przedstawiono
w rozdziale 8.3.
4.6.5. Ścieki
Dla instalacji wyszczególniono następujące typy powstających ścieków:
 przemysłowe,
 bytowe,
 opadowe i roztopowe.
W tabeli poniżej wyszczególniono rodzaje i ilości poszczególnych typów ścieków.
Tabela 4.14. Rodzaje i ilość ścieków

Rodzaj ścieków Ilość Przeznaczenie
odmulanie kotłów 1 057 kg/h Kierowane do gaszenia żużli
czyszczenie filtrów stacji Podczyszczane i kierowane do gaszenia żużli
290 kg/ h
DEMI
Przemysłowe mycie powierzchni Podczyszczane i kierowane do gaszenia żużli
2 500 Mg/rok
„brudnych”
Odcieki pochodzące z Podczyszczane i kierowane do gaszenia żużli
1 g/kg
bunkra
Opadowe i roztopowe z dachów 0,1 m3/s Kanalizacja deszczowa
z dróg i placów 0,07 m3/s Kanalizacja deszczowa
z terenów zielonych 0,05 m3/s Kanalizacja deszczowa
Bytowe - 1800 m3/rok Kanalizacja sanitarna
Źródło: obliczenia własne
W celu prowadzenia prawidłowej gospodarki wodno ściekowej dla ITPOK zainstaluje się
następujące rozwiązania:
- Ścieki opadowe
Wody opadowe, traktowane jako ścieki, powstawać będą w wyniku opadu atmosferycznego
(deszcz, śnieg i in.) na teren Zakładu. Ścieki te podzielić można ze względu na swoje
pochodzenie, na tzw. „czyste” pochodzące z dachów budynków i „brudne” pochodzące
z dróg i parkingów oraz placów utwardzonych.
Teren ITPOK zostanie wyposażony w system kanalizacji opadowej.

Obydwa te rodzaje ścieków pochodzących z wód opadowych posiadały będą osobno

ujmowane do odrębnych sieci kanalizacyjnych –kanalizacja „czystych” i „brudnych” wód
opadowych
Czyste wody opadowe (dachy budynków) poprzez wewnętrzną sieć kanalizacyjną będą
odprowadzane do zamkniętego retencyjnego zbiornika p.poż.
Ścieki opadowe (drogi, place, parkingi) poprzez wewnętrzną sieć kanalizacji deszczowej
będą odprowadzane do podczyszczalni ścieków (separator substancji ropopochodnych oraz
zawiesin), a następnie pompowane do zamkniętego zbiornika p.poż.
- Ścieki przemysłowe
ITPOK głównie ze względu na proponowaną technologię oczyszczania spalin (metoda

półsucha) i zastosowanie w ciągach technologicznych tzw. obiegów zamkniętych, jest
instalacją, która w znacznym stopniu ogranicza powstawanie ścieków technologicznych.
W celu powtórnego wykorzystania ścieków powstających w instalacji, gospodarka wodno –
ściekowa będzie prowadzona tak, aby wszystkie ścieki (wody przemysłowe) mogły być
oczyszczone i powtórnie wykorzystane do poszczególnych procesów technologicznych.
W praktyce oznacza to tzw. zerową emisję ścieków z instalacji do kanalizacji.
W instalacji będzie powstawało kilka rodzajów ścieków i wód przemysłowych
wykorzystywanych do procesu. Należą do nich:
 Woda z odmulania kotłów – będą kierowane do odżużlacza z zamknięciem wodnym.
 Woda z czyszczenia filtrów stacji uzdatniania wody – będzie kierowana do
podczyszczalni ścieków przemysłowych i dalej do odżużlacza z zamknięciem
wodnym.
 Ścieki z mycia powierzchni „brudnych” – (hala wyładunkowa, budynek spalania) –
kierowane będą do podczyszczalni ścieków przemysłowych, w której będzie się
odbywać separacja substancji ropopochodnych oraz oddzielanie piasku. Woda ta
będzie pompowana w 100% do systemu gaszenia żużli.
 Woda dodawana do reaktora wchodzącego w skład pół-suchego systemu
oczyszczania spalin będzie wyparowywać i w postaci pary wodnej zmieszanej
z oczyszczonymi spalinami będzie wypuszczana do atmosfery. W związku z tym
ITPOK nie będzie powodować tworzenia się ścieków z systemu oczyszczania salin.
 Odcieki pochodzące z bunkra (fosa magazynująca odpady) – będą kierowane
poprzez system odwodnienia i odprowadzenia odcieków z odpadów składowanych
w bunkrach do wewnętrznej kanalizacji zakładowej (przemysłowej) której końcowym
blokiem będzie podczyszczalnia ścieków przemysłowych. Następnie po oczyszczeniu
wody te będą wykorzystywane w procesie gaszenia żużla.
W związku z zaprojektowanym rozwiązaniem technologicznym waloryzacji żużla, nie będą

powstawać ścieki przemysłowe. Woda będzie krążyć w systemie zamkniętym. Gorące żużle
przechodzące przez zbiornik z zamknięciem wodnym będą nasiąkać wodą,
a następnie parować i nie będą powodować powstawania odcieków.
System kanalizacyjny ITPOK, będzie również wyposażony w zbiornik buforowy

(bezodpływowy). Zbiornik ten będzie wykorzystywany w przypadku awarii (np. pożar), w celu
zabezpieczenia zakładu przed dopływem ścieków z gaszenia pożarów. W przypadku
wystąpienia awarii (np. pożar) kanalizacją p.poż będą odprowadzane ścieki pożarowe do
zbiornika. Zbiornik ten zabezpieczy kanalizację deszczową, sanitarną przed
zanieczyszczeniem w trakcie awarii.
W wypadku pożaru magazynu reagentów procesowych (substancje niebezpieczne),

w celu zabezpieczenia przed ściekami pożarowymi z tego segmentu technologicznego,
zostanie wykonana kanalizacja p.poż i drugi zbiornik buforowy (bezodpływowy).

Ścieki w wypadku awarii (np. pożar) będą gromadzone w zbiornikach buforowych,

a następnie wywożone z miejsca ich gromadzenia przez firmę uprawnioną do wywozu
ścieków do punktu zlewnego wskazanego przez kompetentne podmioty.
- Ścieki bytowe
ITPOK zostanie wyposażano w kanalizację sanitarną. Do tej kanalizacji będą odprowadzane

selektywnie tylko ścieki socjalno – bytowe z wiązane z obsługą instalacji. Ścieki te będą
kierowane do kanalizacji miejskiej.
Szerzej bilans i rodzaje ścieków opisane są w rozdziale 8.3.
4.6.6. Odpady
Działania Inwestora powodujące lub mogące powodować powstanie odpadów będą
planowane, projektowane i prowadzone tak, aby:
 zapobiegać powstawaniu odpadów,
 zapewnić bezpieczne dla środowiska wykorzystanie odpadów jeżeli nie udało się
zapobiec ich powstaniu,
 zapewnić zgodny z zasadami ochrony środowiska sposób postępowania z odpadami,
których powstaniu nie udało się zapobiec lub których nie udało się wykorzystać.
Wytwórca odpadów wytwarzanych w wyniku funkcjonowania ITPOK dopełni obowiązki

wynikające z ustawy o odpadach.
Zgodnie z art. 3 ust. 3. pkt. 22 ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach wytwórcą odpadów
w przypadku przedmiotowego przedsięwzięcia jest prowadzący określoną działalność
gospodarczą.
Wytwórca odpadów przed przystąpieniem do realizacji przedsięwzięcia zobowiązany jest

wystąpić do odpowiedniego dla rangi przedsięwzięcia organu administracyjnego określonego
w prawie ochrony środowiska o uregulowanie stanu formalno-prawnego poprzez
przedłożenie informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania
wytworzonymi odpadami (zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach).
Wytwórca odpadów na etapie funkcjonowania przedsięwzięcia będzie miał uregulowany stan

formalno prawny, między innymi w zakresie gospodarki odpadami określony pozwoleniem
zintegrowanym w tym zakresie.
Instalacja ITPOK pracować będzie minimalnie 7800 godzin w roku. Projektowana instalacja
w ciągu roku przekształcała będzie 240 000 Mg/rok odpadów komunalnych. Z wstępnych
szacunków wynika więc, że dobowo przekształcane będzie około 740 Mg na dobę.
Podstawowym rodzajem odpadów wytwarzanych z tytułu eksploatacji ITPOK będą:
odpady niebezpieczne: Kod
 mineralne oleje hydrauliczne niezawierające związków

 mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków
 inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe – oleje smarowne 13 02 08*
 szlamy z odwadniania olejów w separatorach 13 05 02*
 sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne

zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – zużyte czyściwo 15 02 02*

 zużyte urządzenia zawierające elementy niebezpieczne
lampy fluorescencyjne 16 02 13*
 baterie i akumulatory ołowiowe 16 06 01*
 odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych 19 01 07*
 zużyty węgiel aktywny z oczyszczania gazów odlotowych 19 01 10*
 popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne 19 01 13*
 pyły z kotłów zawierające substancje niebezpieczne 19 01 15*
odpady inne niż niebezpieczne
 opakowania z papieru i tektury 15 01 01

 opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 02
 czyściwo (sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania
i ubrania ochronne niezanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi) 15 02 03
- złom żelazny usunięty z popiołów paleniskowych 19 01 02
 żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione 19 01 11* 19 01 12
 inne niewymienione odpady 19 01 99
 metale żelazne 19 12 02
 metale nieżelazne 19 12 03
 niesegregowane (zmieszane ) odpady komunalne 20 03 01
Instalacja ITPOK przewiduje obróbkę odpadów kwalifikowanych jako niebezpieczne w celu

ich przekształcenia w odpady inne niż niebezpieczne. Ma to na celu szeroko pojętą ochronę
środowiska, tak aby „za bramę ITPOK nie eksportowano” odpadów niebezpiecznych
i związanych z tym problematyką transportu i ich unieszkodliwiania na zewnątrz Zakładu.
Dlatego dla ITPOK przewidziano realizację budowy instalacji zestalania
i chemicznej stabilizacji pyłów i popiołów lotnych oraz odpadów z oczyszczania gazów
odlotowych (kod 19 01 07*, 19 01 13*, 19 01 15*).
Instalacja ITPOK będzie również wyposażona w instalację do mechanicznej obróbki oraz
waloryzacji żużla, która będzie miała na celu obróbkę odpadów typu:
- złom żelazny usunięty z popiołów paleniskowych 19 01 02
- żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione 19 01 11* 19 01 12
W wyniku prowadzenia procesu waloryzacji i mechanicznej obróbki żużla powstaną

następujące rodzaje odpadów
1. z odpadu kwalifikowanego jako odpad żużle i popioły paleniskowe
inne niż wymienione 19 01 11* o kodzie 19 01 12 powstanie odpad, który po uzyskaniu
aprobaty technicznej może być wykorzystywany jako materiał budowlany wykorzystywany
przy budowie dróg. W wypadku nie spełnienia norm pozwalających na wykorzystanie go jako
produkt budowlany będzie on traktowany jako odpad i wykorzystywany jako przesypka na
składowisku odpadów komunalnych.
2. w wyniku mechanicznej obróbki z odpadu żużle i popioły paleniskowe
inne niż wymienione 19 01 11* oraz złom żelazny usunięty z popiołów paleniskowych
19 01 02 zostaną wyselekcjonowane frakcje metaliczne metali żelaznych
i nieżelaznych. W konsekwencji takiego działania powstaną odpady inne niż niebezpieczne
- metale żelazne kod 19 12 02 oraz metale nieżelazne kod 19 12 03.
Natomiast w wyniku prowadzenia procesu zestalania i chemicznej stabilizacji

z odpadów niebezpiecznych o kodach 19 01 07*, 10 01 13*, 19 01 15* - powstanie odpad
inny niż niebezpieczny kwalifikowany jako odpady stabilizowane inne niż wymienione
w 19 03 04 o kodzie 19 03 05

Podsumowanie
Zatem w wyniku wszystkich działań procesowych, podstawowych ciągów technologicznych

oraz zastosowania technologii przeróbki powstających odpadów niebezpiecznych, faktycznie
powstające odpady w wyniku eksploatacji ITPOK wraz z instalacją waloryzacji żużli
i instalacji do stabilizacji pyłów i popiołów będą jak w tabeli poniżej.
Tabela 4.15. Odpady powstające w wyniku eksploatacji ITPOK wraz z instalacją waloryzacji żużla i
instalacji do zestalania, stabilizacji pyłów i popiołów
Kod odpadu Rodzaj odpadu
13 01 10* mineralne oleje hydrauliczne niezawierające związków chlorowcoorganicznych
13 02 05* mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków

13 02 08* inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe – oleje smarowne
13 05 02* szlamy z odwadniania olejów w separatorach
15 02 02* sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne
16 02 13* zużyte urządzenia zawierające elementy niebezpieczne lampy fluorescencyjne
16 06 01* baterie i akumulatory ołowiowe

19 01 10* zużyty węgiel aktywny z oczyszczania gazów odlotowych

15 01 01 opakowania z papieru i tektury
15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych

15 02 03 czyściwo (sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania
i ubrania ochronne niezanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi)
19 01 12 żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 19 01 11*
(po przekształceniu tego odpadu w procesie mechanicznej obróbki oraz waloryzacji żużla
i po uzyskaniu stosownych atestów będzie traktowany jako produkt budowlany
wykorzystywany w budownictwie drogowych)
19 01 99 inne nie wymienione odpady
19 03 05 odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04
Odpad ten powstanie po przeróbce następujących odpadów z ITPOK:
(popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne po zestaleniu i stabilizacji 19 01 13*
- po przeróbce – odpady stabilizowane inne niż wymienne w 19 03 04)
(pyły z kotłów zawierające substancje niebezpieczne po zestaleniu i stabilizacji 19 01 15*
– po przeróbce - odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04)
(odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych po zestaleniu i stabilizacji 19 01 07*
- po przeróbce - odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04)
19 12 02 metale żelazne
19 12 03 metale nieżelazne
20 03 01 niesegregowane (zmieszane ) odpady komunalne
Ilości, sposoby magazynowania oraz zagospodarowania w/w odpadów wytwarzanych na

etapie eksploatacji przedstawiono w rozdziale 8.4.

4.7. WARUNKI WYKORZYSTANIA TERENU W FAZIE LIKWIDACJI
Zakłada się, że w przypadku likwidacji inwestycji przeprowadzane działania i związane z nimi

emisje będą zbliżone jak na etapie realizacji. Faza likwidacji inwestycji może np. polegać na
zaadaptowaniu istniejących obiektów do nowych funkcji. Przed zakończeniem eksploatacji
i rozpoczęciem fazy likwidacji konieczne będzie zaprzestanie przyjmowania odpadów
i osadów ściekowych, termiczne unieszkodliwienie odpadów zmagazynowanych w fosie,
wywiezienie odpadów powstałych w trakcie eksploatacji inwestycji, zgodnie
z obowiązującymi w czasie likwidacji przepisami (na chwilę obecną likwidacja nie jest
zakładana przez okres najbliższych kilkudziesięciu lat).
W związku z tym warunki wykorzystania terenu w fazie likwidacji będą takie same jak
przedstawione, w rozdziale 4.5.2

5. CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGII PRZEDSIĘWZIĘCIA

Wszystkie przytoczone w niniejszym rozdziale rozwiązania techniczne i technologiczne są
zgodne z zaleceniami BAT (najlepszej dostępnej techniki) i są opisane w dokumencie
pn. „Reference Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration August
2006”
5.1. INSTALACJA TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW
W zaproponowanej koncepcji wykorzystano doświadczenia aglomeracji europejskich

dotyczące termicznego przekształcania stałych odpadów komunalnych w oparciu o spalanie
w piecu rusztowym.
W instalacji ITPOK termicznemu przekształcaniu poddawane będą frakcje resztkowe
zmieszanych odpadów komunalnych oraz wysuszony (90% s.m.) osad ściekowy.
Do najistotniejszych cech wskazanego rozwiązania należą:
 Dwa piece rusztowe, których konstrukcja sprawdziła się w zakładach termicznego

przekształcania odpadów komunalnych na całym świecie, i który należy
uwzględnić już teraz, aby zapewnić możliwość spalania odpadów o różnej
wartości opałowej,
 piece zintegrowane z kotłem odzysknicowym (odzyskowym),
 optymalny odzysk energii zawartej w odpadach poprzez współpracę
z turbogeneratorem kondensacyjno-upustowym o parametrach pary 400°C
i 40°bar, pozwalającym na skojarzone funkcjonowanie, zapewniające zasilanie
miejskiej sieci w ciepłą wodę i sieci publicznej w energię elektryczną,
 oczyszczanie spalin z efektywnym systemem, typu selektywnej niekatalitycznej
redukcji SNCR, w celu redukcji tlenków azotu, spełniającym najbardziej
rygorystyczne wymagania emisyjne oraz pół-suchym systemem oczyszczania
spalin w celu redukcji kwaśnych substancji, pyłów, metali ciężkich oraz dioksyn
i furanów.
5.1.1. ZAKŁADANE PARAMETRY TECHNICZNE INSTALACJI
Podstawowe parametry
Zakładane parametry techniczne instalacji przedstawione są w poniższej tabeli.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .5 Zakładane parametry techniczne

instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych
Podstawowe parametry ITPOK
Nominalna wydajność jednej linii termicznego
Mg/h 15,4
przekształcania
Ilość linii termicznego przekształcania - 2
Minimalny czas pracy linii termicznego
h 7800
przekształcania
Instalacja waloryzacji żużla Mg/rok Ok. 72 000
Instalacja zestalania i chemicznej stabilizacji pyłów
Mg/rok Ok. 16 000
i stałych pozostałości z oczyszczania spalin
Rodzaje termicznie przekształcanych odpadów
Zmieszane odpady komunalne Mg/rok 210 000

Podstawowe parametry ITPOK

Nominalna wartość opałowa kJ/kg 8 700
Wysuszone osady ściekowe Mg/rok 30 000 (90% s.m.)
Nominalna wartość opałowa kJ/kg 12 000
Odpady medyczne Mg/rok Nie przewidziano
Nominalna wartość opałowa przyjęta do obliczeń kJ/kg 9 110
Technologia
Piec rusztowy zintegrowany z kotłem
Ruszt pochylony lub poziomy
odzysknicowy
Dopuszczalne odchylenie
7-13 MJ/kg
Kocioł wartości opałowej
Minimalna wydajność jednej
9,3 Mg/h
linii
Turbina upustowo-kondensacyjna
Technologia oczyszczania spalin
Rodzaj oczyszczania Metoda Odczynnik
Odsiarczanie spalin Pół-sucha Mleczko wapienne
Odazotowanie spalin SNCR Mocznik stały
Redukcja dioksyn, furanów i metali ciężkich Strumieniowo-pyłowa Węgiel aktywny
Parametry pary przegrzanej
Ciśnienie MPa 4
Temperatura °C 400
Strumień pary na jeden kocioł Mg/h 46,5
Sprawność kotła % 90
Temperatura spalin
komora paleniskowa °C ~1000
komora dopalenia °C Min. 850
Bilans energetyczny ITPOK
Na rysunku poniżej przedstawiono diagram spalania dla jednej linii termicznego

przekształcania odpadów o nominalnej wydajności 15,4 Mg/h przy wartości opałowej
9,11 MJ/kg.

Rysunek charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .9 Diagram spalania

Odzysk energii.
Instalacja odzysku energii zaprojektowana będzie jako kogeneracyjny układ kolektorowy,
z turbiną parową pracującą w układzie upustowo-kondensacyjnym.
Wyprowadzenie energii elektrycznej nastąpi siecią elektryczną o napięciu 15 kV.

Turbina
Kocioł
odzyskowy
Odgazowy
wacz
Wymiennik
ciepła
Rysunek 5.2 Proponowany schemat instalacji kogeneracji
Wyprodukowane ciepło w pierwszej kolejności (o ile będzie takie zapotrzebowanie) będzie

przekazywane do miejskiej sieci ciepłowniczej, a pozostała ilość ciepła będzie wykorzystana
do wytworzenia pary i za pomocą generatora pary, będzie wytworzona energia elektryczna –
kogeneracja.
Zastosowana konfiguracja kotłów odzyskowych i takie rozwiązania powierzchni wymiany

ciepła w kotłach, by możliwe było osiągniecie sprawności termicznej procesu odzyskiwania
ciepła na poziomie minimum 80%, (korzystnie 83-84%)
Zastosowane rozwiązania procesowe i konstrukcyjne, będą gwarantowały że straty energii

cieplnej w odprowadzanych spalinach nie będą przewyższały 16% całkowitej energii
wprowadzonej do układu (energii zawartej w odpadach i energii dodatkowego paliwa).
Zastosowana technologia będzie dążyć do maksymalnego wykorzystania i przekazania do

wykorzystania na zewnątrz energii odzyskanej ze spalania odpadów.
Odzysk energii z odpadów odbywa się najpierw w kotle odzysknicowym, gdzie energia
gorących spalin ulega przekształceniu w energię pary (np. o parametrach min. 400C i 40
bar). W kolejnej fazie odzysku, energia pary zostaje wykorzystana do produkcji energii
elektrycznej i ciepła w skojarzeniu.
Cechą charakterystyczną w sektorze spalania odpadów jest duże obciążenie spalin pyłem,
stąd też konstrukcja kotła będzie zapewniać grawitacyjne oddzielenie popiołów lotnych
poprzez:
 Niskie prędkości przepływu spalin, oraz
 Zmiany kierunków w ciągu spalinowym.
Duża zawartość popiołów w spalinach powoduje ryzyko znacznego zabrudzenia powierzchni
wymiany ciepła. Może prowadzić to do zmniejszenia wymiany ciepła, a przez to do utraty

sprawności. Dlatego też istotną rolę w konstrukcji kotła odgrywają systemy automatycznego
czyszczenia powierzchni wymiany ciepła. Czyszczenie to może odbywać się np. przy
pomocy lanc (wtrysk sprężonego powietrza lub wody), ‘strzepywaczy’, zdmuchiwania sadzy
przy użyciu pary, przy pomocy fal uderzeniowych i/lub dźwiękowych.
Zakładany bilans energetyczny instalacji przedstawiony jest w tabeli poniżej.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .6 Bilans energetyczny ITPOK

ITPOK 240 000 Mg/rok Kondensacja Kogeneracja
Przepustowość linii 30,8 Mg/h 30,8 Mg/h
Roczna przepustowość Mg odpadów 240 000 240 000
Nominalny czas pracy instalacji 7 800 h 7 800 h
Moc elektryczna brutto 19,2 MW 10 MW
Energia elektryczna brutto 149 760 MWh/rok 78 000 MWh/rok
Moc elektryczna netto 16,8 MW 7,6 MW
Energia elektryczna netto 131 040 MWh/rok 59 280 MWh/rok
Moc potrzeb własnych instalacji 2,4 MW 2,4 MW
Zużycie energii na potrzeby własne 18 720 MWh/rok 18 720 MWh/rok
Moc cieplna 0 MW 40 MW
Produkcja ciepła na potrzeby m.s.c. [GJ] 0 GJ 1 123 200 GJ
Produkcja ciepła na potrzeby m.s.c. [MWh] 0 MWh/rok 312 000 MWh/rok
Możliwość kwalifikowania wyprodukowanej energii jako energii odnawialnej.
Projekt rozporządzenia MŚ w sprawie szczegółowych warunków technicznych

kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów
komunalnych jako energii z odnawialnego źródła energii (proj. ze stycznia 2009 r.)
wprowadza istotny instrument stymulujący rozwój technologii termicznego przekształcania
odpadów.
Zgodnie z tymi propozycjami 42 % całości energii elektrycznej uzyskanej w wyniku

termicznego przekształcenia odpadów komunalnych uznawana będzie za energię
odnawialną. Jako metodę rozliczania udziału energii ze źródeł odnawialnych w cieple
wytwarzanym podczas termicznego przekształcania odpadów w spalarni odpadów przyjęto
metodę ryczałtową, ustalającą jedną, jednakową dla całego kraju, wartość udziału energii
chemicznej zawartej we frakcjach ulegających biodegradacji w energii chemicznej całej masy
kierowanych do termicznego przekształcania odpadów.
Uznanie energii odzyskanej i przetworzonej do postaci energii elektrycznej, przez UE, jako
energii z odnawialnego źródła będzie bardzo ważnym czynnikiem poprawiającym
efektywność ekonomiczną instalacji ITPOK.
Warunkiem skorzystania z powyższego mechanizmu jest, aby odpady ulegające

biodegradacji pochodziły wyłącznie z obszarów, na których, zgodnie z regulaminem
utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, selektywnie zbierane są odpady. Do
termicznego przekształcenia będą jednak kierowane wyłącznie odpady zmieszane, tj. takie,
z których nie zostały wyselekcjonowane poszczególne frakcje nadające się do recyklingu
materiałowego. Frakcje, o których mowa wyżej, stanowić będą część zmieszanych odpadów
komunalnych, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale
mikroorganizmów (frakcja podsitowa o granulacji 0 – 20 mm, odpady kuchenne pochodzenia

roślinnego i zwierzęcego, ogrodowe i z terenów zielonych, drewno, papier, tekstylia z włókien

naturalnych, odpady wielomateriałowe, w tym odpady z utrzymania higieny, skóra).
Wymagane parametry emisyjne ITPOK.
Wszystkie emitowane substancje nie mogą przekroczyć standardów emisyjnych

narzuconych przez Dyrektywę w sprawie spalania odpadów jaki i kompatybilnego z tą
dyrektywą rozporządzenia w sprawie standardów emisyjnych z instalacji.
Standardy emisyjne przedstawione są w poniższej tabeli.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .7 Standardy emisyjne

Standardy emisyjne w mg/m3u(dla dioksyn i
furanów w ng/m3u) przy zawartości 11% tlenu w
Nazwa substancji gazach odlotowych
Lp. Średnie Średnie trzydziestominutowe
dobowe A B
1 2 3 4 5
1 Pył ogółem 10 30 10
Substancje organiczne w postaci gazów i par wyrażone jako całkowity węgiel
2 10 20 10
organiczny
3 chlorowodór 10 60 10
4 fluorowodór 1 4 2
5 Dwutlenek siarki 50 200 50
6 Tlenek węgla 50 100 150*
Tlenek azotu i dwutlenek azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu z istniejących
7 instalacji o zdolności przerobowej powyżej 6 Mg odpadów spalanych w ciągu 200 400 200
godziny lub z nowych instalacji
Średnie z próby o czasie trwania 30 minut
Metale ciężkie i ich związki wyrażone jako metal
do 8 godzin
8 kadm + tal 0,05
rtęć 0,05
antymon + arsen + ołów + chrom + kobalt + miedź + mangan + nikiel + wanad 0,5
Średnia z próby o czasie trwania od 6 do 8
9 Dioksyny i furany godzin
0,1
* wartość średnia 10-minutowa
Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z
instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181)
Współczynnik efektywności energetycznej.
Zgodnie z załącznikiem 6 do ustawy o odpadach planowane przedsięwzięcie zaliczane jest

do procesów unieszkodliwiania D10 – termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub
urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. Natomiast zgodnie z załącznikiem II do dyrektywy
w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy jest to proces odzysku R1
– wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii. Pozycja ta
obejmuje obiekty przekształcania termicznego przeznaczone wyłącznie do przetwarzania
komunalnych odpadów stałych, pod warunkiem ze ich efektywność energetyczna jest równa
lub większa niż:
 0,65 dla instalacji, które otrzymały zezwolenie po dniu 31 grudnia 2008 r.,
Przy zastosowaniu następującego wzoru:
Efektywność energetyczna = (Ep – (Ef + Ei))/(0,97 x (Ew + Ef))

gdzie:
Ep - oznacza ilość energii produkowanej rocznie jako energia cieplna lub elektryczna.
Oblicza się ją przez pomnożenie ilości energii elektrycznej przez 2,6 a energii cieplnej
wyprodukowanej w celach komercyjnych przez 1,1 (GJ/rok).
Ef - oznacza ilość energii wprowadzanej rocznie do systemu, pochodzącej ze spalania paliw
biorących udział w wytwarzaniu pary (GJ/rok)
Ew oznacza roczną ilość energii zawartej w przetwarzanych odpadach, obliczanej przy
zastosowaniu dolnej wartości opałowej odpadów (GJ/rok)
Ei - oznacza roczną ilość energii wprowadzanej z zewnątrz z wyłączeniem Ew i Ef (GJ/rok).
0,97 - współczynnik uwzględniającym straty energii przez popiół denny
i promieniowanie.
Wzór ten stosowany jest zgodnie z dokumentem referencyjnym dotyczącym najlepszych

dostępnych technik dla termicznego przekształcania odpadów.
W celu obliczenia współczynnika efektywności ITPOK w należy wziąć pod uwagę nominalne
parametry energetyczne instalacji. Do obliczeń jako wartość Ep została przyjęta energia
elektryczna i cieplna wytwarzana przez ITPOK w ciągu roku. Wartość Ew przy zakładanej
nominalnej wydajności zakładu 240 000 Mg/rok i wartości opałowej 9 110 kJ/kg wynosi
2 186 400 GJ.
Ponieważ wartości Ef i Ew na aktualnym poziomie prac są trudne do określenia i najbardziej
wiarygodne wartości pochodziłyby z działającej już instalacji. Przy określaniu ich wartości
posłużono się doświadczeniem dr inż. Dietera O. Reimanna, który opracował dla organizacji
CEWEP (Confederation of European Waste-to-Energy Plants) reprezentującej około 380
instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Europie, dokument pn.
„Results of Specific Data for Energy, Efficiency Rates and Coefficients, Plant Efficiency
factors and NCV of 97 European W-t-E Plants and Determination of the Main Energy
Results” Na podstawie badań 97 instalacji termicznego przekształcania odpadów
dr inż. Dieter O. Reimann określił średnie wartości energii wprowadzanej rocznie do systemu
do produkcji pary oraz z wyłączeniem produkcji pary. Dla Ef średnia wartość wynosi 0.023
MWh/Mg odpadów komunalnych, a dla wartości Ei 0.055 MWh/Mg odpadów komunalnych.
Przy wykorzystaniu tych przeliczników zostały obliczone wartości Ef i Ei.
W tabeli poniżej zostały przedstawione dane wejściowe do obliczenia współczynnika
efektywności dla instalacji pracującej z nominalnymi założeniami (240 000 Mg/rok i 9,11
MJ/kg) w kogeneracji.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .8 Dane wyjściowe do obliczenia

współczynnika efektywności
ITPOK
Ilość odpadów 240 000 Mg/rok
Wartość opałowa 9 110 kJ/kg
Nominalny czas pracy 7 800 h
Energia dostarczona z paliwem (Ew) 77,86 MW 607 333 MWh 2 186 400 GJ -
Wyprodukowana energia (Ep)
elektryczna (Epe) 10 MW 78 000 MWh 280 800 GJ 730 080 GJequ
cieplna (Epth) 40 MW 312 000 MWh 1 123 200 GJ 1 235 520 GJ equ
Suma (Ep) 50 MW 390 000 MWh 1 404 000 GJ 1 965 600 GJequ
Energia importowana (Ei) 1,69 MW 13 200 MWh 47 520 GJ 123 552 GJequ
Energia do wspomagania procesu (Ef) 0,7 MW 5 520 MWh 19 872 GJ -
Współczynnik efektywności (eff) 0,851
Zatem proces termicznego przekształcenia odpadów prowadzony w ITPOK można traktować

jako odzysk ponieważ spełnia warunki określone przedmiotowa dyrektywą UE.

W tabeli 5.5 przedstawiono rozkład mocy elektrycznych i termicznych oraz wynikowe

współczynniki efektywności.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .9 Rozkład mocy elektrycznej i cieplnej

wraz z odpowiadającym im współczynnikiem efektywności
Moc elektryczna Moc cieplna Współczynnik efektywności

10,00 MWe 40,00 MWth 0,851
10,54 MWe 37,65 MWth 0,836
11,08 MWe 35,30 MWth 0,820
11,62 MWe 32,96 MWth 0,805
12,16 MWe 30,61 MWth 0,789
12,70 MWe 28,26 MWth 0,774
13,24 MWe 25,91 MWth 0,758
13,78 MWe 23,57 MWth 0,743
14,32 MWe 21,22 MWth 0,728
14,86 MWe 18,87 MWth 0,712
15,40 MWe 16,52 MWth 0,697
15,80 MWe 14,78 MWth 0,685
15,94 MWe 14,17 MWth 0,681
16,48 MWe 11,83 MWth 0,666
17,02 MWe 9,48 MWth 0,650
17,56 MWe 7,13 MWth 0,635
18,10 MWe 4,78 MWth 0,619
18,64 MWe 2,43 MWth 0,604
19,18 MWe 0,09 MWth 0,588
19,20 MWe 0,00 MWth 0,588
5.1.2. PRZEBIEG PROCESU TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA

RESZTKOWYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH
Na rysunku poniżej przedstawiony jest schemat technologiczny ITPOK.

Rysunek charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .3 Schemat technologiczny ITPOK

źródło: opracowanie własne

Przywóz i wyładunek odpadów.

Segment technologiczny przyjmowania odpadów będzie podzielony na dwie instalacje:
 zespół ważenia i rejestrowania dostarczonych odpadów,
 hala wyładunkowa oraz bunkier odpadów z bramami i infrastrukturą.
Przewiduje się, że dostawy odpadów realizowane będą tylko transportem samochodowym .
Samochody wszystkie wjeżdżające z odpadami będą ważone dwukrotnie

(przy wjeździe i wyjeździe) na tej samej wadze celem dokładnego określenie ilości
wwożonych odpadów.
Po przyjeździe do ITPOK samochody będą ważone na wadze pomostowej wyposażonej

w komputerowy system ważenia (obiekt 1a), która będzie znajdować się obok portierni
(obiekt 2). Proponuje się zastosowanie dwóch wag pomostowych (18,0 x 3,0 m) wraz
z oprzyrządowaniem komputerowym i specjalistycznym oprogramowaniem, które umożliwi
spełnienie poniższych założeń logistycznych.
Kierowca wprowadzi kartę magnetyczną do czytnika. Operacja ta pozwala na automatyczne

ważenie i wydruk w nastawni wszystkich informacji dotyczących ważenia. Zakończenie
operacji ważenia upoważnia kierowcę do dalszej jazdy.
Odpady komunalne będą wyładowywane do wybetonowanej fosy (obiekt 8) - bunkra

z poziomu wyładunkowego w zamkniętej hali wyładunkowej (obiekt 5) ze stanowisk
wyładowczych (obiekt 6.1-6.2). Hala wyładunkowa i bunkier są źródłem powstawania
odorów. Powietrze do spalania – na ruszt zasysane jest z przestrzeni hali wyładunkowej oraz
bunkra przez system wentylatorów wytwarzających w ww. przestrzeniach podciśnienie.
Zamknięta hala wyładowcza to oprócz podciśnienia (opisanego powyżej) to dodatkowe
zabezpieczenie przed emisja odorów. Następnie z fosy odpady podawane będą do pieców
(obiekt 13 a i b). Hala wyładunkowa będzie przykrytą konstrukcją umożliwiającą całkowite
odizolowanie procesu technologicznego od środowiska zewnętrznego. Wentylatory powietrza
pierwotnego zasysające powietrze z rejonu hali wyładunkowej będą wytwarzać podciśnienie
zapobiegając wypływaniu powietrza na zewnątrz. Powietrze pobierane z bunkra i
jednocześnie z hali będzie wykorzystane w procesie spalania co gwarantuje nie
wydostawanie się odorów na zewnątrz instalacji.
Pozostałe pomieszczenia ciągu technologicznego ITOPK będą wyposażone w wentylacje

mechaniczna i grawitacyjną zapewniającą wymianę powietrza zgodnie z przepisami
sanitarnymi i ochrony p.poż, w tym wymagane klapy dymowe na wypadek pożaru.
Przy pomocy suwnic (2 sztuki, w tym jedna rezerwowa) dokonywane będzie wstępne
przemieszanie odpadów w bunkrze i dalej będą podawane do bunkra betonowego,
znajdującego się w budynku termicznego przekształcania odpadów – na początku czyli
w hali wyładunkowej.
Bunkier jest ważnym elementem części budowlanej instalacji spalania odpadów. Jego
pojemność i geometria określona będzie - z uwzględnieniem zapasu - według:
 trzydniowej, maksymalnej wydajności spalania instalacji,
 godzinowej wydajności spalania i wynikających z niej parametrach chwytaków
łupinowych suwnic załadowczych,
 racjonalnych rozpiętości (względy techniczne i eksploatacyjno - obsługowe) mostów
suwnic załadunku odpadów,
 relacji czasowych funkcjonowania systemu zbiórki odpadów,
 relacji czasowych przy rozładowywaniu sprzętu (samochodów) dowożących odpady
i wynikającej stąd liczby stanowisk rozładowczych,

 danych o sprzęcie dowożącym odpady do instalacji,

 prognoz co do możliwości (konieczności) rozbudowy instalacji i zwiększenia jej
wydajności,
 charakterystycznych właściwości odpadów (gęstość nasypowa, kąt zsypu),
 danych o praktycznych możliwościach/potrzebach czasowego magazynowania
surowych odpadów,
 danych na temat terenowych warunków geologicznych w miejscu budowy instalacji.
Planuje się, że bunkier odpadów wykonywany będzie jako „szczelna wanna” zagłębiona
w terenie tak, aby wjazd samochodów dostawczych do hali rozładunkowej mógł się odbywać
z poziomu terenu otaczającego instalacje ITPOK. Odciek z wanny kierowany jest na
oczyszczalnie ścieków, a po oczyszczeniu woda służy do gaszenia żużla. Taki kształt bunkra
pozwali też na to, żeby przed załadowaniem odpadów do lejów załadowczych operatorzy
suwnic, znajdujący się w kabinach, usytuowanych na zewnątrz bunkra, manipulując
chwytakami, mogli przynajmniej częściowo homogenizować odpady pochodzące z różnych
partii i rozładowanych na stanowiskach przy różnych bramach/zsuwniach. Tak więc
w praktyce trzeba przyjąć, że niemal każda tona odpadów, rozładowana do bunkra,
„przerzucona” będzie dwa, trzy razy w przestrzeni bunkra przed załadowaniem do leja
załadowczego. Podczas tych czynności operator chwytaka, obserwując przerzucane odpady,
będzie miał również możliwość wychwycenia odpadów o nadmiernych gabarytach, które
mogłyby zablokować lej zasypowy lub szyb zasypowy. Będzie je wtedy usuwał z bunkra.
Ujednorodnienie wsadu odpadów jest jednym z istotnych czynników wpływających na w
miarę równomierną pracę zespołów segmentu spalania i odzysku ciepła. Stworzy się tym
samym warunki do tego, by wymagania jakościowe odnośnie produktów spalania (zawartość
części organicznych w żużlach oceniana według strat na prażeniu lub TOC) mogły być
łatwiej spełnione.
Ujednorodnienie wsadu, oprócz zwiększenia stabilności procesu spalania (i wynikających

stąd bardzo niskich wartości TOC żużli – nawet do 1%s.m. – oraz ograniczania chwilowych
wzrostów emisji CO) oznacza również:
 poprawienie warunków pracy kotła odzyskowego i w rezultacie łatwiejsze sterowanie
wydajnością kotła,
 zmniejszenie wahań zawartości zanieczyszczeń w spalinach surowych i uzyskanie dzięki
temu lepszych warunków do optymalnego sterowania pracą zespołów instalacji
oczyszczania spalin.
Również w przypadku wywożenia odpadów technologicznych oraz odzyskanych surowców

wtórnych w trakcie procesu przetwarzania będzie prowadzona analogiczna procedura
rejestracji i ważenia, puste samochody oraz pojazdy wywożące pozostałości procesowe
(żużle, złom, popioły i stałe pozostałości z oczyszczania spalin) muszą być zważone
ponownie na wadze pomostowej (obiekt 1b).
Dodatkowo system ważenia i kontroli będzie zapewniał:

 kontrolę ilościową, jakościową oraz kontrolę „pochodzenia” odpadów dostarczanych
do instalacji, co będzie miało szczególne znaczenie jeśli do instalacji dostarczane będą
w znaczącej części odpady z bezpośredniej zbiórki tzw. jednopojemnikowej,
 detekcję pierwiastków promieniotwórczych, które mogą być dostarczone do instalacji
ZTPOK .
W ramach czynności kontrolnych strumienia odpadów przywożonych do instalacji bardzo

istotne jest m. in. wykrycie takich – domieszanych celowo lub przypadkowo – odpadów
z placówek służby zdrowia lub niektórych laboratoriów analitycznych, które mogą zawierać
materiały radioaktywne, jakie w tych laboratoriach są niekiedy stosowane. W tym celu przy
wjeździe na wagę instalowane będą scyntylacyjne detektory, które są w stanie wykryć

obecność radioaktywnych domieszek w odpadach komunalnych przywożonych do instalacji.

Unieszkodliwianie radioaktywnych domieszek w odpadach komunalnych nie jest wprawdzie
regulowane przepisami dyrektywy spalarniowej (ani polskich branżowych rozporządzeń),
instalacja spalania odpadów musi być jednak przygotowana do wykrycia i usunięcia takich
składników ze strumienia odpadów kierowanych do spalania.
Przewiduje się także zainstalowanie wyposażenia dodatkowego tj. kamery sterowanej

z portierni wraz z monitorem. Dane o wadze pojazdów będą zbierane i przesyłane
do centralnej dyspozytorni. Waga odporna będzie na oddziaływanie czynników
atmosferycznych, związanych z jej funkcjonowaniem na wolnym powietrzu.
Opisany wyżej proces przyjmowania odpadów wyposażony będzie w:

 system kontroli i monitorowania poziomu odorów w przestrzeni bunkra i ewentualnie
w stacji pośredniego składowania i wstępnego przetwarzania (rozdrabniania)
odpadów,
 system detekcji przeciwpożarowej i automatycznie sterowane urządzenia
zabezpieczenia przeciwpożarowego,
 system odwodnienia i odprowadzenia odcieków z odpadów składowanych
w bunkrach.
Przy dłuższym składowaniu odpadów (okresy po utworzeniu zapasów odpadów na czas

przerw świątecznych, spadku wydajności spalania np. przy awarii jednej z linii
technologicznych spalania lub awarii suwnicy załadowczej i pozostawienie martwego,
nieobsługiwanego pola) nie można wykluczyć wystąpienia warunków sprzyjających
samozapłonowi składowanych odpadów. W dolnych warstwach składowanych odpadów
lokalnie powstać nawet mogą warunki do beztlenowej fermentacji i tworzenia się metanu.
Ponadto same odpady mogą zawierać składniki łatwopalne, a w dolnych warstwach,
po więcej niż trzech dniach składowania temperatura w masie składowanych odpadów może
dochodzić nawet do ok. 90 0C ÷ 1000C. W warstwie odpadów mogą się tworzyć ogniska
zapalne i może się zdarzyć, że składowane odpady mogłyby się tlić dość długo zanim
zostanie to zauważone. W przestrzeni bunkra powinny być zainstalowane cyfrowe kamery
termowizyjnych w stropie bunkra, które monitorować będą w określonym cyklu powierzchnię
warstwy odpadów w bunkrze. System automatycznego gaszenia musi być tak
zaprojektowany, by po jego uruchomieniu można było powierzchnię składowanych odpadów
pokryć warstwą piany. Gaszenie wodą daje – jak pokazały doświadczenia – niedostateczne
rezultaty, a ponadto przy gaszeniu pianą unika się dodatkowego zwiększania wilgotności
odpadów przed ich spaleniem.
Biorąc pod uwagę praktyczne doświadczenia z funkcjonujących instalacji spalania odpadów,

przy projektowaniu systemu gaszenia w bunkrze odpadów zapewnione będzie:
 uruchomianie (możliwość) systemu gaszenia i obsługi systemu z bezpiecznego
miejsca, przy czym trzeba zakładać, że oszklenie kabiny operatora może ulec
zniszczeniu na skutek wysokiej temperatury w bunkrze i operator suwnicy nie będzie
mógł obsługiwać (lub uruchamiać) systemu gaszenia,
 obsługa systemu gaszenia z poziomu bram wyładowczych,
 zapas środka gaszącego na co najmniej godzinę pracy systemu gaszenia,
 możliwość gaszenia zarodków ognia poprzez pokrywanie warstwą piany tylko części
powierzchni składowanych odpadów,
 zastosowanie ognioodpornych materiałów na bramy wyładowcze, przy czym system
sterowania zamykaniem bram musi być uruchamiany automatyczne – sygnałem
z układu czujników temperatury rozmieszczonych w bunkrze,
 otwieranie/zamykanie świetliki na dachu zarówno z zewnątrz – np. z poziomu placu
przed bramami wjazdowymi – jak i (przynajmniej w części) z kabiny operatora suwnic.

Zaleca się by w rozwiązaniu projektowym bunkra zastosować również przeciwpożarowe

instalacje zraszania zamontowane bezpośrednio nad lejami załadowczymi odpadów.
Dla pracowników zakładu oraz wizytatorów ITPOK przyjeżdżających samochodami będzie

przeznaczony parking dla samochodów (obiekt 4).
W budynku administracyjno-socjalnym będą znajdować się pomieszczenia biurowe,

socjalne, prysznice oraz WC. (obiekt 3).
Przywóz i wyładunek osadów ściekowych.
Osady ściekowe będą dostarczane do zakładu przez ciężarówki. Będą zrzucane do leja
zasypowego osadów ściekowych (obiekt 7) zlokalizowanego w hali wyładunkowej. Następnie
przy wykorzystaniu śrub oraz przenośnika będą trafiać do dwóch silosów magazynujących
(obiekt 12 a i b). Osad będzie transportowany do dwóch lejów zasypowych pieców (obiekt 10
a i b) przy użyciu przenośników łańcuchowych.
Załadunek pieca.
Załadunek pieców powinien następować mechanicznie bez wstępnej segregacji stałych

odpadów komunalnych. Całkowita pojemność fosy zapewni zapas odpadów na 3 - 5 dni,
przy maksymalnym obciążeniu dwóch linii.
Dwie suwnice, w tym jedna rezerwowa (obiekty 9 a i b) sterowane będą z pulpitu

usytuowanego w centralnej dyspozytorni (obiekt 11) zapewniającej pełny wgląd na proces,
który zapewni jednorodność odpadów , poprzez wymieszanie ich w fosie (jak wyżej opisano),
przemieszczanie odpadów i załadunek do lejów zsypowych pieców (obiekt 10 a i b).
Załadunek będzie monitorowany za pomocą kamer. Obraz przekazywany będzie do
centralnej dyspozytorni oraz operatorów suwnic. Przeszklona centralna dyspozytornia
umożliwi bezpośredni widok na fosę i pomieszczenie rozładunkowe. Odpady i osady
ściekowe w leju zasypowym stworzą śluzę powietrzną separującą przestrzeń komory
paleniskowej od obszaru fosy.
Pojemność silosów na osady ściekowe zapewni zapas osadów na około 2 dni. Osad będzie
transportowany do dwóch lejów zasypowych pieców (obiekt 10 a i b) przy użyciu
przenośników łańcuchowych.
Wejście do pieców stanowi lej z urządzeniem dozującym zaopatrzonym w hydrauliczny

wypychacz wykonujący ruchy posuwisto-zwrotne. Wypchnięte odpady i osady ściekowe
spadają na początek rusztów.
Piec i kocioł będą opomiarowane, aby umożliwić kontrolę i utrzymanie wymaganych

parametrów procesu spalania.
Ruszt.
Proponowany ruszt typu pochylonego lub poziomego będzie odpowiednio chłodzony

i przystosowany do spalania na nim odpadów. Utworzony jest z wielu sekcji ułożonych
poprzecznie. Odpady spalone na ruszcie spadają stopniowo w dół ciągle obracając się. Dla
nowoczesnych konstrukcji rusztu, powietrze może być z powodzeniem wykorzystywane jako
czynnik chłodzący.

W końcowym etapie spalania odpady, które w czasie procesu stały się żużlem, ulegają
stopniowemu schładzaniu pod wpływem powietrza pierwotnego.
Usuwanie żużla jest regulowane za pomocą odpowiednio przystosowanego urządzenia

(np. ruchomej żaluzji).
Wybrane rozwiązanie będzie charakteryzowało się :

 modułową budową rusztu o zunifikowanych szeregach wymiarowych
(długość i szerokość),
 zasilaniem powietrzem pierwotnym, realizowanym stycznie lub prostopadle
do warstwy odpadów na ruszcie, przy czym preferowane będzie zasilanie
styczne.
 ułożeniem pokładu rusztu, będzie się zawierać w przedziale 6° ÷ 26°.
 indywidualne regulowanie ilości powietrza doprowadzanego do poszczególnych
sekcji rusztu, w zależności od chwilowych zmian przebiegu procesu spalania,
 indywidualną regulacją prędkości przemieszczania się warstwy spalanych
odpadów w poszczególnych sekcjach wzdłuż pokładu rusztu,
 regulacją położenia strefy maksymalnego palenia się na ruszcie, celem
jej optymalnego „ułożenia” względem pierwszego ciągu kotła odzyskowego.
Proces spalania odpadów na ruszcie można podzielić na kilka faz:

• Suszenie: w początkowej strefie rusztu odpady ogrzewane są w wyniku promieniowania
lub konwekcji do temp pow. 100 °C, co powoduje odparowanie wilgoci.
• Odgazowanie: w wyniku dalszego ogrzewania do temp. pow. 250 °C wydzielane są
składniki lotne (wilgoć i gazy wytlewne).
• Spalanie: w trzeciej części rusztu osiągane jest całkowite spalanie odpadów. Strata
prażenia w tym węźle wynosi dla nowoczesnych technologii poniżej 0,5 % udziału
masowego.
• Zgazowanie: w procesie zgazowania produkty lotne są utleniane przez tlen
cząsteczkowy. Przeważająca część odpadów utleniana jest w temp. 1000 °C w górnej
strefie komory paleniskowej.
• Dopalanie: w celu zminimalizowania części niespalonych i CO w spalinach
wprowadzona została strefa dopalania. W strefie tej podaje się powietrze lub
recyrkulowane i odpylone spaliny w celu zupełnego spalenia. Czas przebywania spalin
w tej strefie wynosi min. 2 sekundy w temp. min. 850 °C.
Obieg “żużel i złom” - Odżużlacz z zamknięciem wodnym.
Ruszt będzie wyposażony w odżużlacz z zamknięciem wodnym. Woda w odżużlaczu

znajduje się na stałym poziomie i działa, jako przesłona, uniemożliwiająca przepływ
tzw. fałszywego powietrza do komory paleniskowej jak także wypływ spalin i pyłów z komory
na zewnątrz instalacji.
Odżużlacz z zamknięciem wodnym:

 gwarantuje schładzanie żużla do temperatury rzędu 80 °do 90 °C;
 nawilża żużel zapobiegając zanieczyszczeniom poprzez ulatnianie się pyłów;
 wraz z komorą paleniskową zapewnia osłonę od gazów i zapobiega napływaniu
powietrza i wypływaniu pyłu i spalin.
Zgarniacz z napędem hydraulicznym będzie przesuwać żużel z końcowej strefy rusztu, z tzw.
strefy wypalania, poprzez stożkową rynnę odżużlacza.

Usuwanie żużla i złomu.

W wyniku spalania powstaje żużel. Składa się on głównie z substancji niepalnych, czyli
nierozpuszczalnych wodzie krzemianów, tlenków glinu i żelaza.
Przewiduje się, że ITPOK będzie generował 0,25 - 0,30 Mg żużli na 1 tonę spalonych
odpadów. Żużel surowy będzie zawierał:
 1 - 2 % składników palnych,
 7 - 10 % żelaza i metali nieżelaznych,
 5 - 7 % frakcji gruboziarnistej,
 80 - 83 % frakcji drobnoziarnistej.
Żużel i elementy złomu metali żelaznych i nieżelaznych będą transportowane na taśmie

przenośnika na hale przyjęcia żużli (obiekt 33). Metale żelazne i nieżelazne będą
wychwytywane z żużla w procesie jego mechanicznej obróbki, w budynku waloryzacji żużla
(obiekt 34) i gromadzone w pojemnikach. Będą przeznaczone do powtórnego wykorzystania
przemysłowego, kierowane do przetworzenia w hutach.
Węzeł przeróbki żużla będzie zlokalizowany w odrębnym budynku. Żużel usuwany

z mokrego odżużlacza z zamknięciem wodnym będzie transportowany za pośrednictwem
przenośników taśmowych do instalacji waloryzacji żużla. Dalej będzie podlegał obróbce
z odzyskiem metali żelaznych i nieżelaznych.
W budynku znajdować się będą:
 kruszarki,
 przenośniki taśmowe,
 sita,
 urządzenie do odzysku metali żelaznych i nieżelaznych.
W instalacji do waloryzacji kruszyw emisja pyłu do powietrza może potencjalnie występować

na następujących etapach procesu waloryzacji żużla:
 kruszenie,
 odzysk metali.
Jednak emisja ta będzie zminimalizowana poprzez przeróbkę mokrego żużla, a ponadto

wyeliminowana poprzez zastosowanie miejscowych odciągów, skąd powietrze będzie
kierowane poprzez filtry tkaninowe systemem wentylacyjnym do powietrza.
Rozprzestrzenianie hałasu ograniczone zostanie do wnętrza samego budynku poprzez

zastosowanie odpowiedniej konstrukcji ścian, okien, drzwi i elementów budynku.
Sezonowanie żużla, na placu usytuowanym bezpośrednio przy budynku, ma za zadanie

ustabilizowanie żużla tak, by przy ich dalszym wykorzystaniu nie następowało ich
pęcznienie. Proces ten w głównej mierze polega na hydratacji. Nie przewiduje się
niezorganizowanej emisji pyłowej z placu sezonowania żużla, gdyż będzie się to odbywało w
wydzielonych kwaterach przedzielonych odpowiednio wysokimi ścianami .
Żużel będzie sezonowany przez okres 4-6 tygodni, po czym po uzyskaniu tzw. aprobaty
technicznej wymaganej Prawem budowlanym będzie mógł służyć jako materiał do budowy
ulic i dróg (np. jako warstwa nośna, tłuczniowa), do budowli krajobrazowych
i ziemnych (budowa tam i wałów ziemnych, nasypów niwelacyjnych, ziemnych ekranów
akustycznych).

Obieg powietrza do spalania.
Linie termicznego przekształcania będą wyposażone w wentylatory powietrza pierwotnego

zasysający powietrze znad fosy z odpadami (obiekt 8) oraz hali wyładunkowej (obiekt 5). To
zapewnia odprowadzenie odoru i pyłów z hali wyładunkowej i wprowadzenie ich do komory
paleniskowej. Zapobiega to przedostawaniu się ich do środowiska. Wentylator powietrza
pierwotnego będzie zasilać obieg powietrza pierwotnego pod rusztem. Powietrze będzie
ogrzewane w podgrzewaczu powietrza przez parę pochodzącą z upusty turbiny. Powietrze
pierwotne będzie dostawało się do różnych stref wejściowych pod rusztem za pomocą
regulatora umożliwiającego dostosowanie przepływu w każdej strefie. Proces podawania
powietrza pierwotnego będzie optymalizowany poprzez ciągły pomiar i rejestrację ciśnienia,
poziomu O2 oraz temperatury powietrza.
Powietrze wtórne może być zasysane z górnej części pomieszczenia, gdzie ulokowane będą
kotły, co pozwoli na chłodzenie tego obszaru i wprowadzanie do pieców podgrzanego
powietrza. Wentylator powietrza wtórnego będzie kierował powietrze na rzędy dysz
usytuowane na ściance przedniej i tylnej komory paleniskowej. System kontrolno-pomiarowy
będzie sterować ilością dostarczanego powietrza wtórnego.
Obieg spalin.
Instalacja odprowadzania spalin, począwszy od kotła po wentylator wyciągowy znajdujący

się za ostatnim stopniem oczyszczania spalin, będzie pracowała na podciśnieniu tak, aby
w przypadku powstania nieszczelności spaliny nie wydostawały się na zewnątrz.
W zależności od zastosowanego rozwiązania procesowego i konfiguracji zespołów
segmentu oczyszczania spalin można się liczyć z koniecznością zainstalowania dwóch lub
więcej wentylatorów wyciągowych.
Zgodnie z wymogami prawnymi, instalacja wyposażona będzie w ciągły monitoring spalin,

połączony z automatyką ZTUO, jak również umożliwiający wgląd do zarchiwizowanych
danych procesu przez uprawnione instytucje.
Przewiduje się zastosowanie urządzeń ciągłego monitoringu spalin opartego
o referencyjne metody.
Gazy ze spalania dla każdej z linii będą przechodzić kolejno przez :
 kocioł odzysknicowy (obiekt 13 a i b),
 instalację oczyszczania spalin (obiekt 15 a i b oraz 16 a i b),
 wentylator/ wentylatory ciągu (obiekt 17 a i b),
 komin wypychający spaliny do atmosfery (obiekt 17 a i b).
Spaliny kierowane będą do komina o wysokości gwarantującej nie przekraczanie norm

emisyjnych. Z uwagi na czystość i temperaturę spalin może on być zbudowany jako komin
bez zabezpieczeń antykorozyjnych – „suchy”.
Wszystkie reagenty będą przetrzymywane w szczelnych zbiornikach wyposażonych w filtr

tkaninowy. Silosy z reagentami (obiekt 18 a i b) wykorzystywanymi do systemu oczyszczania
spalin będą znajdować się w pobliżu dwóch linii spalania.
Proponowany system oczyszczania spalin będzie spełniał wymagania standardów

emisyjnych narzuconych dyrektywę 2 w sprawie spalania odpadów jak i kompatybilne z tą
dyrektywą prawo polskie - rozporządzenie w sprawie standardów emisyjnych z instalacji.

Obieg „popioły i odpady”.
Popioły paleniskowe opadające z rusztu kierowane będą do lejów rozdzielających pod

rusztem i odprowadzane będą do studzienek żużlowych. Dalej po zmieszaniu z żużlem będą
razem z nim transportowane na plac przyjęcia żużli (obiekt 33).
Popioły pochodzące z lejów pod kotłem oraz z instalacji do oczyszczania spalin będą
grupowane i usuwane osobno, nie razem z żużlem.
Popioły i stałe pozostałości z systemu oczyszczania spalin podlegać będą procesowi

zestalenia i chemicznej stabilizacji instalacji zestalania i stabilizacji (obiekt 29) przy
wykorzystaniu środków wiążących i stabilizujących. Będą trafiać do silosa na odpady
poprocesowe (obiekt 30) i dalej do mieszalnika (obiekt 31) gdzie będą podlegać zestaleniu
i stabilizacji z dodatkiem cementu, wody i substancji stabilizującej. Po procesie będą trafiać
do kontenera i dalej pod wiatę tymczasowego magazynowania odpadów poprocesowych
(obiekt 32).
Obieg wodno-parowy.
Woda zasilająca.
Woda do celów przemysłowych będzie pobierana z sieci miejskiej i transportowana do

zbiornika wody surowej (obiekt 21). Po uzdatnianiu w punkcie demineralizacji wody (obiekt
20) będzie podawana do zasilania kotła. Para przegrzana wyprodukowana w kotłach (obiekt
14 a i b) po przejściu przez turbinę (obiekt 23) jest następnie kondensowana w skraplaczu
powietrznym (obiekt 26) i odgazowywana w odgazowywaczu w celu powtórnego
wykorzystania. Woda odgazowana, będzie podawana do kotłów odzysknicowych za pomocą
pomp zasilających. Ewentualne ubytki wody w procesie będą uzupełniane ze stacji
demineralizacji (obiekt 20), ze zbiornika wody uzdatnionej (obiekt 22). Próbki uzdatnionej
wody będą badane w zakładowym laboratorium (obiekt 27).
Kocioł .
Samonośny kocioł (obiekt 14 a i b) z wewnętrzną wężownicą o obiegu naturalnym (poziomy

lub pionowy) ma za zadanie wytworzenie pary wodnej z doprowadzanej, uzdatnionej wody
kotłowej, która w dalszym procesie wykorzystana będzie do produkcji ciepła i energii
elektrycznej.
Wykorzystanie pary
Wyprodukowana para świeża przez kotły będzie zasilała turbinę upustowo-kondensacyjną

(obiekt 23) posiadającą upusty pary służące do:
 podgrzania wody z miejskiej sieci ciepłowniczej w wymienniku ciepła (obiekt 25)
 wspomagania procesów odgazowywania kondensatu w odgazowywaczu,
 wstępnego podgrzania powietrza pierwotnego,
 podgrzania kondensatu.
Na wyjściu z turbiny para będzie skraplana w skraplaczu powietrznym (obiekt 26).

W przypadku zatrzymania turbiny, para za pomocą by–passa będzie kierowana do
skraplacza.

Podstawowy schemat procesu oraz schemat technologiczny przedstawiono na poniższych

rysunkach.
Obieg wód opadowych i roztopowych.
Wody opadowe i roztopowe z dachów, dróg i powierzchni utwardzonych będą kierowane do

podczyszczalni tego rodzaju wód (obiekt 37). Po oczyszczeniu z ewentualnych substancji
ropopochodnych i zawiesin będą kierowane do kanalizacji deszczowej lub do zbiorników
p.poż (obiekty 39 i 40).
Obieg ścieków przemysłowych.
Wody pochodzące z mycia placów, kontenerów, urządzeń oraz wody z czyszczenia filtrów
stacji uzdatniania wody kierowane będą do podczyszczalni ścieków przemysłowych
(obiekt 38). Dalej wraz z wodami z odmulania kotłów kierowane będą do odżużlaczy
z zamknięciem wodnym znajdujących się pod kotłami (obiekt 14 a i b).
Obieg oleju opałowego.
Palniki rozruchowo-wspomagające będą zasilane olejem opałowym. Na potrzeby instalacji

zostanie zbudowany zbiornik na olej opałowy wraz z wyposażeniem niezbędnym do
dystrybucji oleju i prawidłowego funkcjonowania (obiekt 36) czyli rurociągami, filtrami,
pompami oraz podgrzewaczami oleju. Zbiornik oleju opałowego będzie umieszczony
w wannie betonowej.
Zakład będzie wyposażony w stanowisko i instalację do wyładunku cystern przywożących

olej opałowy.
Pojemność zbiornika powinna zapewnić zapas oleju na jeden start oraz wspomaganie
procesu termicznego przekształcania odpadów przez co najmniej 24 h.

Rysunek charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .4 Podstawowy schemat

procesu termicznego przekształcania odpadów
5.1.3. WYPOSAŻENIE TECHNOLOGICZNE
Instalacja powinna być zaprojektowana tak aby zaopatrywać w odpady i osady ściekowe
dwie linie termicznego przekształcania odpadów. Będą się one składać się z następujących
zespołów:
5.1.3.1. Waga pomostowa i stanowisko ważenia
Instalacja wyposażona będzie w dwie automatyczne wagi pomostowe służące do ważenia

pojazdów przywożących odpady i osady ściekowe oraz wywożące żużel i pozostałości
poprocesowe. Informacje o wadze pojazdów będą zbierane i przekazywane do centralnej
dyspozytorni.
Ważeniu podlegać będą zarówno pojazdy wjeżdżające jak i wyjeżdżające z Zakładu.
5.1.3.2. Piec do spalania odpadów komunalnych i osadów ściekowych.
Lej zasypowy.
Piec będzie wyposażony w lej zasypowy, do którego podawane będą odpady komunalne
z chwytaka suwnicy oraz osady ściekowe z przenośnika łańcuchowego. Pod własnym
ciężarem będą opadać do rynny zasypowej.
Rynna zasypowa.
Rynnę zasypową pieca stanowi kanał o przekroju prostokątnym, rozszerzający się ku dołowi,
co pozwala na rozluźnienie zbitej masy odpadów i osadów ściekowych oraz ich regularny
przepływ.
Przepustowość rynny będzie dostosowana do wydajności pieca.
Rynna działa jako tymczasowy magazyn zasilający piec w odpady i osady ściekowe.
Rynna zasypowa za lejem zasypowym jest wystarczająco wysoko położona, aby słup
odpadów znajdujący się wewnątrz zapewnił szczelność pomiędzy komorą paleniskową
i lejem zasypowym.
Dolna część rynny zasypowej chroniona jest przed przegrzaniem (może je wywołać
promieniowanie cieplne pieca) płaszczem wodnym.
Wyposażenie dodatkowe.
 Klapa zamykająca
Ruchoma klapa, usytuowana w górnej części rynny, uruchomiana jest siłownikiem
hydraulicznym co pozwala na jej zamknięcie w przypadku zatrzymania pieca.
 Bunkier

Będzie wyposażony w hermetyczne zamknięcie (zasuwa) zabezpieczające przed

przedostaniem się odorów na zewnątrz instalacji w przypadku postoju instalacji. Pojemność
bunkra ma zapewniać nieprzerwaną pracę instalacji na okres minimum 3 - 5 dni.
 Wskaźnik niskiego poziomu odpadów.
Przewidziany jest mikrofalowy czujnik niskiego poziomu odpadów w rynnie. Czujnik ten jest
niewrażliwy na pył i zanieczyszczenia.
 Wypychacz odpadów.
Instalacja będzie wyposażona w hydrauliczny wypychacz odpadów znajdujący się na końcu

rynny, który zapewni właściwe dozowanie i rozłożenie odpadów na ruszcie.
Na skutek działania wypychacza kierunek odpadów ulega zmianie z pionowego na poziomy;

zbite w rynnie pod wpływem własnego ciężaru odpady, będą rozluźnione oraz w sposób
ciągły i równomierny wprowadzane na ruszt.
Ruszt.
Proponuje się zastosowanie ruchomego ruszt mechanicznego poziomego lub pochylonego.

Nowoczesna i wielokrotnie sprawdzona konstrukcja rusztu, będzie składała się z kilku sekcji
ułożonych poprzecznie.
Proponowane rozwiązanie rusztu prowadzi do następujących rezultatów:

 specjalnie realizowany ruch rzędów ruchomych rusztowin poprawia jakość procesu
spalania, a tym samym przyczynia się do bardzo niskiej emisji tlenku węgla (CO),
 rozwiązanie konstrukcyjne rusztu zapewni idealną kontrolę warstwy odpadów na całej
powierzchni rusztu,
 rusztowiny powinny być wykonane ze stali z wysoką zawartością chromu
i zaprojektowane tak, aby zachodziło ich wydajne chłodzenie,
 rozwiązanie konstrukcyjne rusztowin zapewni możliwość ich samooczyszczenia.
Proponowane rozwiązanie zapewni doprowadzenie powietrza pierwotnego do warstwy

odpadów i kontrolę przepływu powietrza do spalania, niezależnie do każdej części rusztu.
Kształt rusztowin i dostarczanie powietrza pierwotnego ma zapewnić zredukowanie do

minimum ilości drobnej frakcji przesiewanej pod ruszt w formie popiołów paleniskowych i
zapewnić nie tylko wymaganą prawnie jakość żużli i popiołów paleniskowych, ale także
regularne rozprowadzanie powietrza pierwotnego na całej powierzchni rusztu.
Popioły paleniskowe spod rusztu będą zbierana w leju mieszczącym się poniżej każdej strefy
rusztu i kierowana do zbiornika żużla z zamknięciem wodnym.
Szczegóły rozwiązania technicznego będą zaproponowane przez dostawcę technologii.
Powietrze doprowadzane do pieca.
Powietrze pierwotne niezbędne do procesu spalania odpadów, spełniające także rolę

czynnika chłodzącego ruszt, pobierane będzie częściowo lub całkowicie znad fosy
gromadzącej odpady, zwanej też zbiornikiem odpadów, co pozwala na utrzymywanie
w zbiorniku stałej wartości podciśnienia, dzięki czemu następuje zasysanie powietrza do
wnętrza fosy blokując w ten sposób przedostawanie się na zewnątrz odorów i pyłów, które
wraz z zassanym powietrzem pierwotnym kierowane są pod ruszt, a tym samym do pieca.

Wentylatory powietrza zasilają następujące obiegi procesowe:

 obieg powietrza pierwotnego: powietrze pierwotne zasysane z objętości znad
zbiornika odpadów, często następnie podgrzane do odpowiedniej temperatury,
poprzez przepustnice regulowane hydraulicznie, jest wdmuchiwane pod ruszt. Jest
ono ogrzewane do optymalnej temperatury wynikającej z charakterystyki i właściwości
paliwowych odpadów, a głównie zawartości wilgoci,
 obieg powietrza wtórnego: powietrze wtórne, w niektórych przypadkach także tzw.
powietrze tercjarne, będzie wprowadzane do komory paleniskowej za pośrednictwem
dysz, które zostały rozmieszczone w ścianach komory paleniskowej w taki sposób,
aby zapewnić prawidłowe mieszanie spalin i całkowite ich dopalenie jak również
stabilność płomienia.
Hydraulika.
Ruchome rusztowiny, wypychacz odpadów usytuowany w dolnej części rynny zasypowej,

klapa zamykająca rynnę i wypychacz żużla znajdujący się w odżużlaczu będą elementami
napędzanymi hydraulicznie ze sterowaniem prowadzonym z oddzielnej nastawni lub
nastawni centralnej.
Usuwanie żużla.
Ruszt, a konkretnie jego ostatnia strefa wypalania, połączona będzie z umieszczonym na jej
końcu popychaczem lub obrotowym odbieraczem żużla, który kieruje żużel do zbiornika
z zamknięciem wodnym uniemożliwiającym przedostawanie się powietrza do komory
paleniskowej a jednocześnie chłodzącym gorący żużel. Woda w zamknięciu wodnym będzie
stale uzupełniana i utrzymywana na stałym poziomie.
Strefy powietrza pod rusztem.
Powietrze pierwotne będzie kierowane w ściśle określonych proporcjach pod ruszt, do jego
wydzielonych stref, dzięki czemu osiągane są następujące funkcje:
 pod ruszt kierowana jest wymagana procesem spalania, ściśle określona dla jego
poszczególnych stref, ilość powietrza o stałym lecz regulowanym przepływie, co
gwarantuje wysoką jakość tego procesu, optymalnie zbliżoną do spalania
zupełnego i całkowitego,
 kieruje i odprowadza drobną frakcję popiołów paleniskowych, również optymalnie
wypalonych, do lejów usytuowanych pod rusztem.
Niezbędne dla prawidłowo przebiegającego procesu spalania odpadów powietrze pierwotne,

doprowadzane do poszczególnych stref rusztu, będzie dozowane i kontrolowane poprzez
zawory klapowe sterowane z centralnej dyspozytorni spalarni.
Część dolna każdej strefy rusztu będzie zaprojektowana tak, aby ułatwiać usuwanie
popiołów paleniskowych przez ruszt.
Umieszczone pod rusztem leje zsypowe dla wydzielanych w procesie spalania popiołów
paleniskowych będą izolowane cieplnie.
W ścianie komory leja zsypowego popiołów paleniskowych będą znajdowały się włazy
inspekcyjne umożliwiające dostęp do każdej strefy nawiewu i komory głównej.
Konstrukcja pieca.
 Stalowa konstrukcja pieca.

Piec podtrzymywany będzie poprzez stalową, samonośną konstrukcją szkieletową (zwaną

także rusztem, jednak nie mającym nic wspólnego z rusztem, na którym odbywa się proces
spalania), która jest niezależna od konstrukcji budynku.
Na samonośnej konstrukcji rusztu wsporczego wsparta będzie również podpora kotła, która
jest konstrukcją bezfundamentową.
 Osłona i izolacja.
Obmurze pieca chronione będzie od zewnątrz izolacją termiczną oraz blaszanym płaszczem
o grubości min. 3 mm. Zespół obmurze – izolacja termiczna będzie przewidziany po to, aby
temperatura płaszcza mierzona z odległości 1 m nie była wyższa od temperatury otoczenia,
średnio nie więcej niż o 20 ºC.
W blaszanym płaszczu będą znajdowały się wizjery i włazy inspekcyjne pozwalające na

nadzorowanie poprawności procesu spalania. Włazy i wizjery będą wyposażone
w urządzenia ryglujące, a często także, szczególnie wizjery, w kamery monitorujące przebieg
procesu spalania na ruszcie.
Wybór materiału konstrukcyjnego na obmurze pieca wynika z doświadczeń konstruktora

i pozwala na ograniczenie ryzyka nawisów, a jednocześnie daje gwarancję zachowania
wymaganej wytrzymałości mechanicznej i termicznej.
Podgrzewanie powietrza pierwotnego.
W celu udoskonalenia cyklu procesu termicznego przekształcania odpadów na ruszcie

niezbędne będzie odpowiednie podgrzewanie powietrza pierwotnego, co realizowane będzie
poprzez:
 podgrzewanie powietrza poprzez wymienniki ciepła dostarczanego w parze
pobieranej z upustu turbiny,
 dla niskich wartości opałowych odpadów lub w przypadku pracy ze zmniejszoną
wydajnością, wymagającą wyższych temperatur powietrza, ilość ciepła uzupełniana
będzie parą pobieraną z upustu z walczaka,
 poprzez tzw. ekonomizer, czyli poprzez wymiennik ciepła „spaliny – powietrze
pierwotne”, umieszczony w ciągu konwekcyjnym kotła.
Powietrze wtórne, które ma na celu zagwarantować zupełne spalanie gazów, będzie

wtłaczane do pieca przez rząd dysz, umieszczonych na obwodzie i odpowiednich
wysokościach ścian komory paleniskowej. Nie będzie konieczne ogrzewanie powietrza
wtórnego chyba, że wynika to z zaleceń konstrukcyjnych dla danego systemu.
Palniki rozruchowo-wspomagające
Komora paleniskowa wyposażona będzie w zasilane olejem opałowym palniki rozruchowo-

wspomagające. Spełniają one podwójną rolę, umożliwiają dokonanie rozruchu instalacji
i doprowadzenie temperatury spalin w komorze paleniskowej do min. 850 oC, co jest
warunkiem prawnym wymagań ochrony powietrza rozpoczęcia podawania odpadów na ruszt
oraz rolę wspomagającą, co może mieć miejsce, gdy np. obniży się na skutek wahań
wartości opałowej odpadów temperatura procesu. Palniki wspomagające muszą wówczas
zapewnić odpowiednio wysoką temperaturę spalin w komorze paleniskowej lub dopalania,
po ostatnim doprowadzeniu powietrza.
Rozporządzenie w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego

przekształcania odpadów mówi, że termiczny proces przekształcania odpadów, prowadzi się

w sposób zapewniający, aby temperatura gazów powstających w wyniku spalania, zmierzona

w pobliżu wewnętrznej ściany lub w innym reprezentatywnym punkcie komory spalania lub
dopalania, wynikającym ze specyfikacji technicznej instalacji, po ostatnim doprowadzeniu
powietrza, nawet w najbardziej niekorzystnych warunkach, utrzymywana była przez co
najmniej 2 sekundy na poziomie nie niższym niż:
1) 1100 °C - dla odpadów zawierających powyżej 1 % związków
chlorowcoorganicznych przeliczonych na chlor,
2) 850 °C - dla odpadów zawierających do 1 % związków
chlorowcoorganicznych przeliczonych na chlor.
Ponieważ zawartość związków chlorowcoorganicznych przeliczonych na chlor w odpadach

komunalnych przeznaczonych do termicznego przekształcania jest mniejsza od 1%, więc
aby nastąpiło dobre dopalenie spalin w komorze paleniskowej to spaliny muszą przebywać
w temperaturze min. 850 °C przez co najmniej 2 sekundy. Jest to założenie przyjęte
zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu
termicznego przekształcania odpadów
W normalnych warunkach nie ma konieczności używania palników wspomagających. Ich

obecność zwiększa niezawodność prowadzonego procesu termicznego przekształcania
odpadów. Kiedy temperatura spalin osiąga minimalną dopuszczalną wartość lub spada
poniżej system alarmowy uruchamia palniki wspomagające. Temperatura załączenia
palników jak i włączenie systemu alarmowego będzie częścią centralnego komputerowego
systemu sterowania i dozoru spalarni.
Palniki rozruchowo-wspomagające będą używane podczas fazy wygaszania procesu

spalania odpadów, która podobnie jak faza procesu rozruchu musi zostać zakończona przy
ściśle określonej temperaturze spalin, przy której można dopiero wstrzymać podawanie
ostatniej partii odpadów.
ITPOK wyposażona zostanie w zbiorniki magazynowe i instalację lekkiego oleju opałowego

wykorzystywanego w trakcie rozruchu, oraz w celu podtrzymania odpowiednich parametrów
procesu w przypadku występowania jego zaburzeń.
5.1.3.3. Kocioł odzysknicowy.
Kocioł właściwy.
Ciepło wydzielane w procesie spalania odpadów będzie odzyskiwane w poziomym lub

pionowym kotle wodnorurkowym, który powinien być zintegrowany z rusztem.
Koncepcja kotła i przegrzewaczy powinna zwiększać:

 odporność powierzchni ogrzewalnych na korozję,
 odporność na gromadzenie zanieczyszczeń,
 stabilność cieplną: przegrzewacze gwarantują stałą temperaturę pary i pozwalają na
zmniejszenie wydajności schładzania,
 niską prędkość spalin, a przez to optymalną wymianę ciepła,
 znaczny czas przebywania spalin w wymaganej prawnie temperaturze,
 znaczny odstęp pomiędzy rurkami w wymiennikach rurowych.
Konstrukcja kotła odzysknicowego będzie modułowa, która pozwoli na montaż kotła

w miejscu jego posadowienia.

Dobrane projektowo parametry pary przegrzanej, o ciśnieniu i temperaturze, odpowiednio

40 bar – 400 °C, powinny optymalizować sprawność energetyczną i zagwarantować
utrzymanie niskiego poziomu zagrożenia powierzchni ogrzewalnych kotła ze strony korozji
chlorowej.
Takie zaprojektowanie kotła jak i optymalne rozplanowanie jego powierzchni wymiany ciepła
powodują w nieznacznym stopniu zanieczyszczenie jego powierzchni ogrzewalnych.
W celu podtrzymania efektywnej wymiany ciepła, przewidziana będzie instalacja do

strzepywania osiadłego pyłu na powierzchniach ogrzewalnych kotła, na ciągach rur
parownika i ekonomizera, co realizowane jest poprzez wibracje lub za pomocą
zdmuchiwaczy sadzy z małym dodatkiem pary.
Dodatkowe urządzenia.
Dodatkowe urządzenia, jak palniki rozruchowo-wspomagające, będą zlokalizowane na

ścianach membranowych pierwszego ciągu kotła. Palniki zasilane będą olejem opałowym
podawanym ze zbiornika zlokalizowanego na terenie instalacji.
Uzdatnianie wody kotłowej.
Stacja uzdatniania wody będzie obejmować:

 punkt demineralizacji,
 punkt termicznego odgazowywania,
 stację dozowania preparatów,
 zbiornik wody uzdatnionej wraz ze stacją pomp.
Przewidywane jest stanowisko dozowania obejmujące:
 stanowisko dozowania fosforanu (V) sodu (Na3PO4) za pośrednictwem pompy
dozującej, wtryskującej preparat do zbiornika pary w celu regulacji wskaźnika pH
wody kotłowej,
 stanowisko dozowania reduktorów tlenu (hydrazyny lub równoważnego) z pompą
dozującą, wtryskującą preparat do rur zasysających pomp wody zasilającej.
Instalacja będzie składała się z dwóch elektro-pomp wody zasilającej, zapewniając pełną
redundancję systemu (2 w ruchu, 1 w rezerwie).
Parametry rurociągów doprowadzających wodę muszą być zgodne z obowiązującymi w tym

zakresie normami projektowymi i wykonawczymi.
Produkcja energii elektrycznej.
Para przegrzana, produkowana przez kocioł, będzie zasilała turbinę upustowo-

kondensacyjną połączoną z generatorem, usytuowaną w maszynowni.
Aby umożliwić optymalną produkcję energii elektrycznej oraz ciepła, przyjęto następujący
układ:
Proponowana turbina upustowo-kondensacyjna posiadać będzie upusty pary:

 pierwszy, regulowany upust z turbiny zasila miejską sieć cieplną
i wysokotemperaturowy stopień podgrzewacza powietrza pierwotnego,
 pozostałe upusty, nieregulowane, zasilają odgazowywacz, niskotemperaturowy
stopień podgrzewacza powietrza i podgrzewacz kondensatu,
 para wychodząca z turbiny jest skraplana w kondensatorze próżniowym.

Energia elektryczna produkowana będzie z nadmiarem w stosunku do własnych potrzeb.

Nadmiar produkowanej energii powinien być odprowadzany do sieci publicznej poprzez
transformator podwyższający napięcie.
W przypadku odstawienia turbiny, para świeża może być skierowana poprzez zawór
redukcyjny bezpośrednio do skraplacza. Pozwala to, w sytuacji przerwy w pracy turbiny, na
kontynuowanie termicznego przekształcania odpadów komunalnych. Przewidywany
całkowity czas przestojów turbiny w ciągu roku nie może być większy niż 5% ogólnej liczby
godzin pracy turbiny.
Proponowana turbina upustowo-kondensacyjna powinna zapewnić:

 dużą elastyczność przy produkcji ciepła oraz energii elektrycznej w trybie osobnym
lub skojarzonym;
 zaspokojenie potrzeb własnych ITPOK.
Kontrola procesów.
W ITPOK prowadzony będzie ciągły i okresowy monitoring wielkości emisji. Będzie

prowadzona w sposób ciągły kontrola parametrów procesu spalania oraz parametrów pracy
instalacji.
ITPOK będzie wyposażony w zaawansowany system kontroli spalania, w tym monitorowania

procesu spalania, temperatury spalania na ruszcie, system kontroli dystrybucji powietrza
pierwotnego i wtórnego dostarczanego do wszystkich stref rusztu.
ITPOK będzie wyposażony w automatycznie działający system wygaszania rusztu dla

sytuacji awaryjnych np. pożaru lub przekroczenia emisji substancji niebezpiecznych, wraz
z systemem wycofania rusztu z komory paleniska.
5.1.3.4. System oczyszczania spalin.
Podstawowe założenia.
ITPOK będzie zaprojektowany, wyposażony, zbudowany i eksploatowany w taki sposób, aby

nie zostały przekroczone dopuszczalne wartości emisji w gazach odlotowych. Emisja będzie
ograniczona poprzez wykorzystanie nowoczesnej i najbardziej zaawansowanej techniki.
Instalacja będzie wyposażona w system pomiarowy umożliwiający w sposób ciągły pomiar

i kontrolę emisji.
Dla ITPOK, zostały zaproponowane następujące systemy oczyszczania spalin:

 odsiarczania spalin metodą pół-suchą w celu redukcji kwaśnych związków: SO 2, HF,
HCl, pyłów, połączonej z metodą strumieniowo-pyłową z wykorzystaniem węgla
aktywnego w celu redukcji metali ciężkich, dioksyn i furanów,
 odpylania spalin z wykorzystaniem filtra tkaninowego,
 odazotowania spalin metodami pierwotnymi oraz wtórną SNCR z wykorzystaniem
mocznika w celu redukcji emisji NOx.
Pół-suchy system odsiarczania spalin zapewnia dokładne oczyszczenie spalin przy

optymalnym zużyciu reagentów i umiarkowanej produkcji pozostałości procesowych.
W porównaniu z suchym systemem powstaje mniejsza ilość pozostałości wymagających
zagospodarowania co obniża koszt ich składowania. Koszty eksploatacyjne i inwestycyjne są

niższe w porównaniu z metodą mokrą dzięki mniejszej złożoności urządzeń i braku

konieczności budowy podczyszczalni wody procesowej.
Zastosowanie systemu pół – suchego oczyszczania spalin pozwala na przestrzeganie

rygorystycznych poziomów emisji szkodliwych związków w spalinach wymaganych przez w
sprawie spalania odpadów jak i kompatybilne z tą dyrektywą prawo polskie - rozporządzenie
w sprawie standardów emisyjnych z instalacji.
Schemat proponowanego systemu oczyszczania przedstawiony jest na rysunku poniżej.

Rysunek charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .5 Schemat systemu oczyszczania spalin


Oczyszczanie spalin metodą pół–suchą.
Opis metody
Proces oczyszczania spalin metodą pół-suchą, wspomagany filtrem workowym, pozwoli

sprostać aktualnie obowiązującym i przyszłym standardom emisyjnym, dzięki bardzo
wydajnej redukcji ilości kwaśnych składników spalin (HCI, HF, SO 2), metali ciężkich, pyłów,
dioksyn i furanów zawartych w spalinach, powstających w trakcie procesu spalania
odpadów komunalnych.
W metodzie pół-suchej spaliny wchodzą w kontakt w komorze reakcyjnej z odczynnikiem

redukującym kwaśne składniki spalin (HCl, HF, SO2) oraz odczynnikiem adsorpcyjnym
redukującym metale ciężkie, dioksyny i furany. Proponowanymi odczynnikami jest wapno
palone (CaO) i węgiel aktywny. Kwaśne substancje (gazy) będą neutralizowane poprzez
kontakt i reakcję z drobnymi cząstkami zasadowymi.
Proces można podzielić na następujące części:

 spaliny schładzane będą w wieży reakcyjnej poprzez wtrysk wody, do optymalnej
temperatury w której będzie mogła zajść reakcja z odczynnikami. Podstawowy
odczynnik mleczko wapienne wprowadzane będzie do komory reakcyjnej z wodą
chłodząca gdzie będzie mieszany ze spalinami w wyniku czego dojdzie do reakcji
neutralizacji kwaśnych gazów (reakcja absorpcyjna),
węgiel aktywny wtryskiwany będzie do spalin aby umożliwić adsorpcję gazowych
zanieczyszczeń na jego powierzchni,
 mieszanka spalin, reagentów i produktów powstałych w wyniku reakcji wprowadzana
będzie do filtra workowego.
„Funkcja filtra workowego jest podwójna:
pozwala na zakończenie neutralizacji kwaśnych gazów i adsorpcję gazowych
zanieczyszczeń w czasie perkolacji spalin przechodzących przez utworzoną stałą
pozostałość na powierzchni filtrów. Stałą pozostałość tworzą stałe cząstki
uwięzione na powierzchni filtrującej (lotny pył, produkty uboczne reakcji, nadmiar
odczynników) będącej suchym produktem.
zapewni odpylenie spalin, z separacją stałych cząstek z oczyszczonych spalin”.
 obieg oczyszczania spalin utrzymywany jest w podciśnieniu poprzez wentylator
wyciągowy kierujący spaliny do komina.
Spaliny wchodzą w kontakt ze sproszkowanym odczynnikiem w komorze reakcyjnej

w obecności wody chłodzącej. Reakcje zachodzące z odczynnikami są aktywną fazą
procesu.
Optymalny zakres temperatur, wymagany do zajścia odpowiednich reakcji jest uzyskiwany

poprzez kontrolę przepływu wody chłodzącej.
Ilość mleczka wapiennego wtryskiwanego do reaktora jest kontrolowana zgodnie

z zawartością kwasów w spalinach, aby osiągnąć wymagane poziomy emisji w kominie.
Kwaśne gazy, głównie HCI, HF i SO2 są neutralizowane, w kontakcie z odczynnikiem,

zgodnie z poniższymi reakcjami:
 2 HCl + Ca (OH)2  Ca Cl2 + 2 H2O
 2 HF + Ca (OH)2  Ca F2 + 2 H2O
 SO2 + 1/2 O2 + Ca (OH)2  Ca SO4 + H2O
Metale ciężkie w formie gazowej jak rtęć i frakcja kadmu adsorbowane są częściowo na
powierzchni cząstek wapna.

Węgiel aktywny pozwala na zwiększenie redukcji ciężkich metali, a także wychwycenie

dioksyn i furanów.
Silos i stacja dozowania pozwala na wtryskiwanie reagenta (węgiel aktywny) do strumienia

spalin. Wtryskiwanie węgla aktywnego, który ma bardzo dużą powierzchnię właściwą BET
(700 – 800 m2/g) pozwala na wychwytywanie zanieczyszczeń takich jak: lotne metale ciężkie
(zwłaszcza rtęć), jak również części dioksyn i furanów dzięki fizyko – chemicznemu zjawisku
adsorpcji molekuł tych substancji na powierzchni węgla aktywnego.
W reaktorze spaliny wchodzą w kontakt ze sproszkowanymi odczynnikami. Reakcja z tymi

odczynnikami jest fazą aktywną procesu.
Spaliny wchodzą w kontakt z odczynnikami (w formie sproszkowanej) wtryskiwanymi do

komory reakcyjnej.
W tabeli poniżej znajduje się zestawienie referencyjnych instalacji, których systemy

oczyszczania spalin oparte są na metodzie pół-suchej.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .6. Instalacje termicznego przekształcania

odpadów z pół-suchymi systemami oczyszczania spalin
Kraj Miejscowość Wydajność [Mg/h]
Belgia Oostende 18
Czechy Brno 45
Dania Nykøbing F 12
Dania Roskilde 34
Dania Rønne 2,5
Francja Grand Quevilly 43,5
Francja La Veuve 12,5
Francja Lasse 12,5
Francja Le Fayet 7,5
Francja Orisane 15
Francja Poitiers 6,6
Francja Sainte Gemmes sur Loire - ANGERS 25,2
Francja Toulon 3
Francja Villejust 11
Niemcy Lauta 30
Niemcy Olching 18
Niemcy Schwandorf 98
Wielka Brytania Billingham 28
Wielka Brytania Huddersfield 17
Wielka Brytania Stoke on Trent 24
Wielka Brytania Sheffield 28
Wielka Brytania Wolverhampton 14
Węgry Budapest 60
Włochy Macomer 6
Włochy Mergozzo 4,4
Włochy Verona 24
Norwegia Al. 3
Portugalia Funchal 16
Portugalia Moreira da Maia 49,4
Hiszpania Bilbao 30
Hiszpania Cerceda 26
Hiszpania Madrid 27,51
Hiszpania Mataro 20
Hiszpania Palma De Mallorca 37,5
Źródło: Energy From Waste State of the Art Report 2006

Parametry wpływające na wydajność oczyszczania spalin:
Fizyczne właściwości odczynników:
Rozproszenie cząstek w spalinach: urządzenia do wtryskiwania odczynnika muszą zapewnić

optymalne rozproszenie cząstek w spalinach, co ułatwi kontakt zanieczyszczeń
z odczynnikami.
Czas kontaktu:
Ponieważ reakcja nie następuje natychmiast, konieczne będzie zastosowanie komory

reakcyjnej, gwarantującej wymagany czas przebywania spalin w komorze, a przez to
niezbędny czas reakcji, dla docelowej wydajności.
Perkolacja spalin przechodzących przez filtr workowy pozwoli zwiększyć efektywność reakcji
i zminimalizować zużycie reagentów i produkcję stałych pozostałości.
Temperatura spalin:
Wapno reagujące zachowuje bardzo dobre własności w temperaturze między 110°C i 250°C,
najlepsze wyniki oczyszczania osiągane są w zakresie 140°C - 160°C. Temperatura taka
będzie osiągnięta przez obniżenie temperatury spalin w komorze reakcyjnej jak opisano
powyżej.
Filtr workowy.
Stałe cząsteczki wychodzące z kanału homogenizującego będą się osadzać na

powierzchniach worków filtra. Filtr workowy stanowi ważny etap oczyszczania spalin,
ponieważ nie tylko spełnia rolę odpylania spalin, ale dodatkowo nadmiar odczynników
obecny na powierzchniach worków będzie nadal reagował ze spalinami. Spaliny
przechodzące przez warstwę „placka filtracyjnego”, utworzoną przez nadmiar odczynników
(wapno i węgiel aktywny), pyły i produkty reakcji pozwalają na kontynuację reakcji
neutralizujących w filtrze.
W filtrze workowym, perkolacja spalin poprzez warstwę osadzoną na powierzchni worków,

zwiększa kontakt między zanieczyszczeniami i odczynnikami i pozwala w ten sposób
zakończyć reakcje oraz zminimalizować zużycie odczynników i wytwarzanie pozostałości
stałych.
Obiegi procesu oczyszczania spalin metodą pół-suchą.
Obieg odczynnika:
Wszystkie odczynniki dostarczane będą do spalarni ciężarówkami i transportowane

pneumatycznie do odpowiedniego silosu.
Odczynnik będzie transportowany z silosu do stacji przygotowania mleczka wapiennego.
Mleczko wapienne będzie transportowane do komory reakcyjnej z dodatkiem wody

chłodzącej.

Obieg węgla aktywnego:
Węgiel aktywny, magazynowany w metalowym silosie, wspólnym dla obu linii, będzie
wprowadzany do obiegu za pomocą śluzy dozującej.
Obieg spalin:
Spaliny będą schładzane do odpowiedniej temperatury i wejdą w kontakt z odczynnikami

w komorze reakcyjnej.
Na wyjściu z reaktora, spaliny z nadmiarem odczynników i stałymi pozostałościami

poreakcyjnymi przemieszczają się do filtra workowego.
Strzepywanie worków w filtrze workowym, zapewnią maksymalną efektywność procesu
odpylania.
Obieg popiołu i produktów reakcji:
Lotne popioły gromadzone w lejach pod rusztem i pozostałości z filtra workowego będą
transportowane za pomocą przenośników mechanicznych lub pneumatycznych do silosów.
Po stabilizacji muszą być one składowane na składowisku przystosowanym do składowanie
tego typu odpadów.
Redukcja NOx.
W celu redukcji stężeń tlenków azotu NOx, realizowany będzie proces selektywnej
niekatalitycznej ich redukcji (SNCR – Selective Non Catalytic Reduction), pozwalający na
bezproblemowe osiągnięcie wymaganego przepisami standardu emisyjnego dla NOx
przeliczonych na NO2, równego 200 mg/m3µ.
Redukcja stężeń tlenków azotu może być osiągnięta dwoma, wyraźnie różniącymi się
metodami:
 poprzez redukcję, którą zaliczamy do metod pierwotnych, polegającą na redukcji
tlenków azotu „u źródła” ich powstawania. Polega ona głównie na optymalizacji
procesu spalania,
 poprzez redukcję, którą zaliczamy do metod wtórnych, polegającą na chemicznej
redukcji tlenków azotu na skutek poddania ich działaniu mocznika CO(NH 2)2, zgodnie
z poniższymi reakcjami:
 Reakcje z mocznikiem:
4 NO + 2 CO(NH2)2 + O2  4 N2 + 4 H2O + 2 CO2 (3)
2 NO2 + 2 CO(NH2)2 + O2  3 N2 + 4 H2O + 2 CO2 (4)
Produktami reakcji redukującej są gazowy neutralny dla środowiska azot, para wodna (także
dwutlenek węgla z mocznikiem).
Istnieją dwie metody redukcji tlenków azotu metodami wtórnymi: selektywna redukcja
katalityczna (SCR) i selektywna redukcja niekatalityczna (SNCR).
Przyjęty dla przedmiotowej koncepcji instalacji termicznego przekształcania odpadów

komunalnych proces redukcji NOx bazuje na procesie selektywnej, nie-katalitycznej redukcji
(SNCR – Selective Non-Catalytic Reduction)
Proponowane jest rozwiązanie SNCR z wtryskiem roztworu mocznika lub suchego mocznika
do komory paleniskowej. Ta selektywna, niekatalityczna redukcja, umożliwia właściwą

kontrolę wtryskiwania odczynnika oraz dobre wymieszanie go ze spalinami, dzięki czemu

uzyskuje się zmniejszenie jego zużycia.
W przypadku stosowania roztworu mocznika, wprowadza się wodę, która wyraźnie

zmniejsza wydajność termiczną pieca-kotła, co w konsekwencji powoduje również
zmniejszenie produkcji energii o około 1% w stosunku do rozwiązania z zastosowaniem
suchego mocznika.
SNCR z roztworem mocznika.
Mocznik CO(NH2)2 będzie produkowany przez odparowanie wody z roztworu ciekłego

w kontakcie z gorącymi spalinami w komorze paleniskowej.
w niskich temperaturach, odczynnik nie reaguje z tlenkami azotu, gdy tymczasem pali się
w temperaturach wyższych zwiększając w ten sposób emisję tlenków azotu.
Ważne jest aby odczynnik był wtryskiwany dokładnie we właściwym zakresie temperatur.
Dysze wtryskujące, z rozpylaniem wspomaganym sprężonym powietrzem, powodują ciągłe,

dokładne i dogłębne rozprowadzenie odczynnika w palenisku. Wtryskiwanie odczynnika do
paleniska powinno odbywać się na dwóch poziomach dysz, tak aby zawsze znajdywać się
w optymalnym przedziale temperatur reakcji i to niezależnie od obciążenia pieca-kotła.
Wtryskiwanie w optymalnym zakresie temperatur będzie nadzorowane w sposób ciągły

przez pomiar temperatury na poziomach wtrysku.
SNCR z mocznikiem stały.
W przypadku używania stałego mocznika, gazowy amoniak NH3 jest produkowany poprzez
rozkład termiczny mocznika w kontakcie z gorącymi spalinami w komorze paleniskowej.
CO(NH2)2 + H2O  CO2 + 2 NH3

Z uwagi na to, że reakcja będzie przebiegała w wysokich temperaturach spalin, zawartych
pomiędzy 850 i 1000 °C, proces ten nie będzie wymagał katalizatora.
Podstawowa reakcja chemiczna, na której opiera się proces redukcji tlenków azotu jest taka
sama jak w metodzie SNCR „ciekłej”.
4 NO + 4 NH3 + O2  4 N2 + 6 H2O
W niskich temperaturach, odczynnik nie reaguje z tlenkami azotu, gdy natomiast temperaturę
procesu zostanie podwyższona to wówczas automatycznie następuje przyrost stężenia
tlenków azotu. Ważne jest więc aby mocznik był wtryskiwany we właściwym zakresie
temperatur.
Dysze wtryskowe zaprojektowane będą w taki sposób, żeby ich głowice pracujące
w jednolitych warunkach powodowały stałe, dokładne i dogłębne rozprowadzenie
(homogenizację) reagenta w objętości spalin przepływających przez komorę paleniskową.
Otrzymuje się w ten sposób dużą powierzchnię reakcji, konieczną do osiągnięcia wysokiego
stopnia redukcji i zminimalizowania zawartości nieprzereagowanego NH3.
Wtryskiwanie odczynnika do komory paleniskowej powinno odbywać się na dwóch

poziomach dysz, tak aby znajdować się zawsze w optymalnym przedziale temperatur reakcji
i to niezależnie od obciążenia pieca-kotła.

Wtryskiwanie w optymalnym oknie temperatur będzie nadzorowane w sposób ciągły, przez

pomiar temperatury spalin na różnych poziomach wtrysku.
Ostateczny wybór pomiędzy wodą amoniakalną lub mocznikiem nastąpi na etapie wyboru
firmy dostarczającej urządzenia.
System kominowy.
Przewidziane jest zaprojektowanie dwóch systemów kominowych dla planowanych linii.

Oczyszczone spaliny będą kierowane przez wentylator ciągu do komina i dalej do atmosfery.
Przewiduje się budowę dwóch stalowych kominów, które powinny być wkomponowane
w architekturę głównej hali termicznego przekształcania odpadów komunalnych.
Silosy materiałów sypkich.
W instalacji przewiduje się zainstalowanie co najmniej czterech silosów na materiały sypkie.

Na etapie projektu budowlanego ich ilość może zostać zwiększona.
Obok linii spalania będą znajdywać się dwa silosy na materiały wykorzystywane w procesie
oczyszczania spalin: silos węgla aktywnego o przewidywanej pojemności 50 m3 i silos wapna
palonego o przewidywanej pojemności 160 m3. Silosy będą wyposażone w filtry, przez które
będzie przepływać zapylone powietrze z wnętrza silosu przez wkłady filtra na zewnątrz jako
oczyszczone powietrze. Filtry o wydajności oczyszczania na poziomie 99,9 % zapewnią
praktycznie uniemożliwią przedostawanie się pyłów sorbentów do otoczenia.
W instalacji zestalania i stabilizacji odpadów poprocesowych zainstalowane będą dwa silosy:

silos cementu o przewidywanej pojemności 120 m3 oraz silos pozostałości poprocesowych
o przewidywanej pojemności 100 m3. Silosy będą wyposażone w filtry, przez które będzie
przepływać zapylone powietrze z wnętrza silosu przez wkłady filtra na zewnątrz jako
oczyszczone powietrze. Filtry o wydajności oczyszczania na poziomie 99,9 % uniemożliwią
przedostawanie się pyłów sorbentów i pyłów z pozostałości poprocesowych do otoczenia.
5.1.3.5. Instalacje elektryczne.
Produkcja energii, zasilanie podstawowe
ITPOK połączony będzie z siecią dystrybucyjną linią 15 kV (zasilanie podstawowe) tak przy
produkcji jak i przy zużyciu energii. Zespół turbogeneratora będzie dołączony do stacji
średniego napięcia za pośrednictwem transformatora podwyższającego. Podczas normalnej
pracy, turbogenerator jest sprzęgnięty na stałe z siecią. Zapewnia w ten sposób zasilanie
instalacji w energię elektryczną i odsprzedaż nadmiaru energii miejscowemu Zakładowi
Energetycznemu. W przypadku awarii turbogeneratora sieć zapewnia zasilanie instalacji bez
przerw, napięciem 15 kV. W przypadku utraty połączenia z siecią lokalną, turbogenerator
gwarantuje samodzielną pracę instalacji (praca na wyspę). Zliczanie zużycia / sprzedaży
dokonywane jest na poziomie stacji 15 kV. W razie konieczności przewidziany jest montaż
filtra w szereg z turbogeneratorem (układ dławiący), w celu tłumienia sygnałów
taryfikacyjnych pochodzących z sieci lokalnej.

Rozdział niskiego napięcia.
Główny rozdział niskiego napięcia w ITPOK będzie realizowany poprzez rozdzielnię główną
niskiego napięcia (RGnn), zasilaną z rozdzielni średniego napięcia (RSN) za pośrednictwem
transformatorów 15 kV/0,4kV. W przypadku utraty dwóch głównych źródeł (turbogeneratora
i sieci lokalnej), agregat pozwala na w pełni bezpieczne zatrzymanie instalacji.
Instalacja zawierać będzie wszystkie urządzenia elektryczne związane z rozdziałem

głównym: transformatory SN/nn, rozdzielnię główną niskiego napięcia, baterie
kondensatorów, falownik, prostownik do ładowania akumulatorów. Zawierać będzie również
wyposażenie elektryczne konieczne do zasilania oraz kontroli i sterowania całości urządzeń
procesu: urządzenia rozruchowe, nastawniki, szafy, skrzynki rozdzielcze i szafy automatyki.
5.1.4. ZGODNOŚĆ PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z BAT ORAZ

ROZPORZĄDZENIA W WSPRAWIE WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH
PROWADZENIA PROCESU TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA
ODPADÓW.
ITPOK spełnia wszystkie warunki wymienione w Rozporządzeniu w sprawie wymagań

dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .7. Zgodność proponowanej

technologii z rozporządzeniem w sprawie wymagań dotyczących
prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów
Warunki wg rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. Spełnianie warunków w ITPOK
§ 3. Termiczny proces przekształcania odpadów, zwany dalej "procesem", prowadzi się Konstrukcja pieca i kotła, oraz
w sposób zapewniający, aby temperatura gazów powstających w wyniku spalania, zmierzona urządzenia do ewentualnego
w pobliżu wewnętrznej ściany lub w innym reprezentatywnym punkcie komory spalania lub wspomagania procesu spalania
dopalania, wynikającym ze specyfikacji technicznej instalacji, po ostatnim doprowadzeniu (palniki rozruchowo - wspomagające)
powietrza, nawet w najbardziej niekorzystnych warunkach, utrzymywana była przez co najmniej zapewnią dotrzymanie wymaganej
2 sekundy na poziomie nie niższym niż: temperatury
1) 1100 °C - dla odpadów zawierających powyżej 1 % związków chlorowcoorganicznych
przeliczonych na chlor,
2) 850 °C - dla odpadów zawierających do 1 % związków chlorowcoorganicznych
przeliczonych na chlor.
§ 5. Przekształcanie termiczne odpadów powinno zapewniać odpowiedni poziom ich Proces prowadzenia termicznego
przekształcenia, wyrażony jako maksymalna zawartość nieutlenionych związków organicznych, przekształcania odpadów zapewnia
której miernikiem mogą być oznaczane zgodnie z Polskimi Normami: dotrzymanie wymagań określonych
1) całkowita zawartość węgla organicznego w żużlach i popiołach paleniskowych w § 5. Odpowiednio długie
nieprzekraczająca 3% lub przebywanie odpadów na ruszcie
2) udział części palnych w żużlach i popiołach paleniskowych nieprzekraczający 5%. zapewnia wypalenie niemal
w całości materii organicznej.
§ 6. Instalacje lub urządzenia do termicznego przekształcania odpadów wyposaża się w: W instalacji przewidziane są
1) co najmniej jeden włączający się automatycznie palnik pomocniczy do stałego wymagane urządzenia i systemy
utrzymywania wymaganej temperatury procesu oraz wspomagania jego rozruchu
i zatrzymania; palnik wspomaga proces tak długo, dopóki w komorze spalania będą
pozostawały nieprzekształcone odpady,
2) automatyczny system podawania odpadów, pozwalający na zatrzymanie ich podawania
podczas:
a) rozruchu do czasu osiągnięcia wymaganej temperatury,
b) procesu, w razie nieosiągnięcia wymaganej temperatury lub przekroczenia
dopuszczalnych wartości emisji,
3) urządzenia techniczne do odprowadzania gazów spalinowych, gwarantujące dotrzymanie
norm emisyjnych, określonych w odrębnych przepisach,
4) urządzenia techniczne do odzysku energii powstającej w procesie termicznego
przekształcania odpadów, jeżeli stosowany rodzaj instalacji lub urządzenia umożliwia taki
odzysk,

5) urządzenia techniczne do ochrony gleby i ziemi oraz wód powierzchniowych
i podziemnych,
6) urządzenia techniczne do gromadzenia suchych pozostałości poprocesowych.
§ 7. 1. Podczas prowadzenia procesu, w komorze spalania lub komorze dopalania, Prowadzony będzie ciągły pomiar
przeprowadza się ciągły pomiar: wymienionych parametrów
1) temperatury gazów spalinowych, mierzonej w pobliżu ściany wewnętrznej, w sposób
eliminujący wpływ promieniowania cieplnego płomienia,
2) zawartości tlenu w gazach spalinowych,
3) ciśnienia gazów spalinowych.
2. Czas przebywania gazów spalinowych w wymaganej temperaturze, o której mowa
w § 3, podlega weryfikacji podczas rozruchu i po każdej modernizacji instalacji.
3. W przypadku gdy techniki pomiarowe zastosowane do poboru i analizy składu gazów
spalinowych nie obejmują osuszania gazów przed ich analizą, proces monitoruje się także
w zakresie zawartości pary wodnej w gazach spalinowych.
§ 8. 1. Do przeprowadzania wymaganych pomiarów stosuje się urządzenia techniczne do Zastosowane będą urządzenia
ciągłego pomiaru parametrów procesu. techniczne do ciągłego pomiaru
2. Urządzenia, o których mowa w ust. 1, należy poddawać corocznym przeglądom parametrów procesu, które będą
technicznym oraz nie rzadziej niż raz na 3 lata kalibracji. poddawane przeglądom i kalibracji.
§ 9. Standardy emisyjne z instalacji spalania lub współspalania odpadów określają Instalacja będzie spełniać standardy
przepisy odrębne. emisyjne zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra
Środowiska z dnia 20.12.2005 r.
w sprawie standardów emisyjnych
z instalacji Dz. U. nr 260 z 2005 r.,
poz. 2181).
§ 10. Dopuszczalne ilości substancji zawartych w ściekach z procesu określają odrębne W wyniku pracy instalacji nie będą
przepisy. powstawać ścieki procesowe.
§ 11. Wymagania w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości substancji lub energii Wymagania w zakresie pomiarów są
wprowadzanej do środowiska przez prowadzącego instalację lub użytkownika urządzenia opisane w rozdziale 16 dot.
regulują odrębne przepisy. monitoringu.
§ 12. 1. W przypadku wystąpienia zakłóceń w instalacjach termicznego przekształcania, Zakłada się zastosowanie procedur
w tym współspalania odpadów, polegających na niedotrzymaniu warunków prowadzenia procesu ustalonych rozporządzeniem.
określonych w § 3, albo w pracy urządzeń ochronnych ograniczających wprowadzanie substancji Wstrzymywanie podawania odpadów
do powietrza: następować będzie automatycznie.
1) wstrzymuje się podawanie odpadów do instalacji,
2) nie później niż w czwartej godzinie występowania zakłóceń rozpoczyna się procedurę
zatrzymania instalacji, w trybie przewidzianym w instrukcji obsługi instalacji,
3) wstrzymuje się pracę instalacji, jeżeli łączny czas występowania zakłóceń w roku
kalendarzowym przekroczy 60 godzin.
2. Wymóg, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, obowiązuje dla każdej linii technologicznej
instalacji termicznego przekształcania, w tym współspalania odpadów, wyposażonej w odrębne
urządzenia ochronne ograniczające wprowadzenie substancji do powietrza.
§ 13. 1. Pozostałości po termicznym przekształcaniu odpadów poddaje się odzyskowi, a w Pozostałości po termicznym
przypadku braku takiej możliwości - unieszkodliwia się, ze szczególnym uwzględnieniem przekształcaniu odpadów – tj. żużle
unieszkodliwienia frakcji metali ciężkich. poddane zostaną odzyskowi,
2. Dopuszcza się wykorzystanie pozostałości po termicznym przekształceniu odpadów do wyodrębnione zostaną metale
sporządzania mieszanek betonowych na potrzeby budownictwa, z wyłączeniem budynków żelazne i nieżelazne z żużla oraz
przeznaczonych do stałego przebywania ludzi lub zwierząt oraz do produkcji lub magazynowania sam żużel.
żywności, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4.
3. Stężenie metali ciężkich w wyciągach wodnych z badania wymywalności tych metali z Żużel nie będzie wykorzystywany
próbek mieszanek betonowych, o których mowa w ust. 2, nie może przekroczyć 10 mg/dm 3 na potrzeby budownictwa. Może być
łącznie w przeliczeniu na masę pierwiastków. wykorzystywany na potrzeby
4. Badanie wymywalności metali ciężkich z wyrobów betonowych, zawierających drogownictwa.
unieszkodliwione odpady niebezpieczne, przeprowadza się przez całkowite zanurzenie w wodzie
próbki badanego materiału i utrzymanie jej przez 48 godzin przy stałym mieszaniu; do badania
używa się wody niezawierającej chloru, o temperaturze w granicach 18°-22°C i twardości w
granicach 3-6 mval/dm3; stosunek wagowy wody do materiału badanego powinien wynosić 10:1.
§ 14. Pozostałości po termicznym przekształcaniu odpadów magazynuje się i transportuje Pozostałości po termicznym
w sposób uniemożliwiający ich rozprzestrzenianie się w środowisku. przekształcaniu odpadów tj. lotny
popiół (LP) oraz stałe pozostałości
z oczyszczania spalin (POS)
kierowane będą drogą
pneumatyczną lub w szczelnie
zamkniętych kontenerach do

zbiornika znajdującego się
w instalacji zestalania i chemicznej
stabilizacji. Zbiornik będzie
zabezpieczony przez
niekontrolowanym wydostaniem się
lotnych pozostałości. Zmieszany
lotny popiół i pozostałości z
oczyszczania spalin będą dozowane
do mieszalnika, do którego
dodawane będą woda, cement,
substancja stabilizująca. Zbiorniki
z wodą, cementem oraz substancją
stabilizującą znajdować się będą w
budynku zestalania i stabilizacji. LP
i POS po wymieszaniu z dodatkami
w scalonej postaci, za pomocą
przenośnika będą trafiać do
kontenera. Zestalone pozostałości
będą odbierane przez samochody
i wywożone na składowisko. Żużle
poprocesowe będą magazynowane
na szczelnym podłożu, a następnie
odbierane transportem
samochodowym przez odbiorców.
Proponowane rozwiązania technologiczne spełnia wszystkie warunki wymienione

dokumencie „Reference Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration
August 2006”
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .8. Zgodność proponowanej technologii z

BAT
Wyposażenie technologiczne Zgodność proponowanego wyposażenia technologicznego z BAT (Techniques to
consider in the determination of BAT)
 Waga pomostowa i stanowisko 4.1.3 Kontrola jakości dostarczanych odpadów
ważenia 4.1.4 Przygotowanie odpadów (mieszanie)
4.1.5 Wstępna obróbka odpadów przychodzących (ujednolicenie składu)
4.1.6 Transfer odpadów i ładunków
 Piec do spalania odpadów i osadów 4.2 Obróbka termiczna
ściekowych 4.2.1 Wybór technologii spalania
 Lej zasypowy 4.2.3 Cechy konstrukcji komory spalania
 Rynna zasypowa 4.2.9 Podstawowe zasady optymalizacji zaopatrzenia i dystrybucji
 Wyposażenie dodatkowe 4.2.9 Podgrzewanie powietrza pierwotnego i wtórnego
 Ruszt 4.2.11 Wtórny wtrysk powietrza, optymalizacja i dystrybucja
 Powietrze doprowadzane do pieca
 Hydraulika
 Strefy powietrza pod rusztem
 Podgrzewanie powietrza
pierwotnego
 Konstrukcja pieca 4.2.22 Ochrona ściany pieca i kotła lub innych materiałów
4.3.11 Optymalizacja architektury pieca
 Kocioł odzysknicowy 4.3.11 Optymalizacja architektury kotła
4.3.19 Skuteczne czyszczenie pęczków konwekcyjnych
 Palniki rozruchowo-wspomagające 4.2.19 Optymalizacja czasu, temperatury, turbulencji gazów w strefie spalania tym stężenia
tlenu
4.2.20 Stosowanie automatycznie sterowanych palników pomocniczych
 Produkcja energii elektrycznej 4.3.7 Dobór turbiny
 System oczyszczania spalin 4.4.3 Zmniejszenie emisji gazów kwaśnych
 Oczyszczanie spalin metodą pół- 4.4.3.2 Pól - suche systemy oczyszczania
suchą 4.4.4 Zmniejszenie emisji tlenków azotu
 Redukcja NOx 4.4.4.2 Selektywna redukcja niekatalityczna

Wyposażenie technologiczne Zgodność proponowanego wyposażenia technologicznego z BAT (Techniques to

consider in the determination of BAT)
 Redukcja Hg 4.4.5 Zmniejszenie emisji PCDD / F
 Redukcji PCDD/F 4.4.5.1 Podstawowe techniki zapobiegania emisji PCDD / F
4.4.5.6 Adsorpcja PCDD / F poprzez wstrzyknięcie węgla aktywowanego lub innych
odczynników
4.4.6 Zmniejszenie emisji rtęci
4.4.6.2 Wstrzykiwanie aktywowanego węgla do adsorpcji Hg
 Instalacja do waloryzacji żużla wraz 4.6.4 Żużle i Popioły - separacja metali
z odzyskiem metali 4.6.5 Żużle - przesiewowanie i kruszenie
4.6.6 Żużle i Popioły - sezonowanie
4.6.7 Popioły – suche oczyszczanie
 Instalacja do zestalania i chemicznej 4.6.11 Stabilizacja pozostałości FGT
stabilizacji 4.6.11.1 Scalanie cementem pozostałości FGT
 Gospodarka wodna 4,5 Uzdatnianie wody i kontrola
4.5.3 Koszty stosowania wody w technologii oczyszczania gazów
4.5.8 Recyrkulacja obiegu ścieków zamiast zrzut
4.5.9 Oddzielne odprowadzania wody deszczowej z dachów i innych powierzchni
Źródło: Reference Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration August 2006”
Powyższa tabela przedstawia porównanie wyposażenia technologicznego ITPOK

z rozwiązaniami, które przedstawia BAT. Należy stwierdzić, że ITPOK będzie posiadał
wyposażenie technologiczne zgodne z BAT. Pełna analiza przedstawiona została
w rozdziale 12.
5.1.5. ZAPOTRZEBOWANIE NA MEDIA PODCZAS EKSPLOATACJI.
Poniżej przedstawiono charakterystykę mediów, które będą wykorzystane w instalacji

termicznego przekształcania odpadów. Wyróżniono następujące rodzaje:
Zapotrzebowanie na wodę.
Przewidywane całkowite zapotrzebowanie na wodę wyniesie około 75 260 m3/rok w tym

znaczącą większość stanowi zapotrzebowanie na cele przemysłowe wynoszące ok. 70 560
m3/rok. Zapotrzebowanie na wodę na cele bytowe wyniesie ok 4 700 m3/rok.
Szczegółowo bilans wodny przedstawiono w rozdziale 8.3.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .9. Zapotrzebowanie ITPOK na wodę

Wyszczególnienie Ilość m 3/rok
Woda przemysłowa 70 560
Cele bytowe 4 700
Zapotrzebowanie na chemikalia i materiały.
Podstawowe zapotrzebowanie na te materiały wiąże się z eksploatacją instalacji do

termicznego przekształcania. W tabeli poniżej podano podstawowe zapotrzebowanie na
substancje do poszczególnych procesów eksploatacji instalacji.
Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .10. Zapotrzebowanie ITPOK na

chemikalia i materiały
Proces Substancja/materiał Zapotrzebowanie
Uzdatnianie wody Wodorotlenek sodu NaOH (roztwór 50%) 26,4 Mg/rok
Chlorowodór (roztwór 33%) 33,6 Mg/rok
Fosforan (V) sodu Na3PO4 2,16 Mg/rok

Proces Substancja/materiał Zapotrzebowanie

Hydrazyna N2H4 0,96 Mg/rok
Wapno palone 3 026,4 Mg/rok
Oczyszczanie spalin Węgiel aktywny 226,8 Mg/rok
Stały mocznik 580,8 Mg/rok
Cement 2 438,4 Mg/rok
Substancja do zestalania
Substancja stabilizująca do ustalenia przez dostawcę
i chemicznej stabilizacji
technologii
Paliwo wspomagające Olej opałowy 38 400 l/rok
Oprócz wymienionych do prawidłowego funkcjonowania zakładu potrzebne będą części

zamiennych do maszyn i urządzeń, sorbenty oraz środki czyszczące.
Wykazane materiały deponowane są na terenie ITPOK w ilościach zdeterminowanych
zasobnikami lub zbiornikami opisanymi wyżej i ilości te nie mogą stanowić podstawy do
rozpatrywania ITPOK jako zakładu niebezpiecznego w świetle obowiązującego prawa.
Ciepło.
Nie będzie poboru ciepła a jego eksport do miejskiej sieci ciepłowniczej będzie zapewniony
poprzez istniejący kolektor znajdujący się na terenie EC Karolin, którego pojemność będzie
dostosowana do przyjęcia ilości ciepła produkowanego przez linię. Woda miejska będzie
podgrzewana w wymienniku ciepła do odpowiedniej temperatury poprzez parę pochodzącą
z upustu turbiny.
Energia elektryczna.
Energia elektryczna produkowana będzie dla potrzeb ITPOK na miejscu.
Charakterystyka wybranych materiałów.
Nie opisywano w niniejszym punkcie: fosforanu (V) sodu Na 3PO4 , wodorotlenku sodu NaOH
(roztwór 50%), hydrazyna N2H4, cementu i chlorowodoru (roztwór 33%) z uwagi na
możliwości stosowania ww. materiałów wg dostępności rynkowej. W tym wypadku decyduje
tylko i wyłącznie stechiometria o koniecznej ilości użycia a inne parametry nie mają istotnego
znaczenia dla realizowanych celów wg niniejszego raportu.
Wapno palone.
Wapno palone używane do przygotowania mleczka wapiennego powinno spełniać

następujące wymagania:
 CaO > 93 %
 CaCO3 4-6,5 %
 SiO2 + AI2O3 <1 %
 Fe2O3 < 0,5 %
 MgO < 0,5 %
 S < 0,03 %
 H2O <1 %
Rozmiar ziaren > 28 m2/g

 100 % <100 µm
 85 % < 64 µm
 50 % < 20 µm
Reaktywność
Dla stosunku masowego 4 (np. mieszanka 150 g CaO i 600 g wody) temperatura powinna
wynosić:

- 50 do 60 C przez 5 minut
- 60 d0 70 C przez 15 minut
Powierzchnia właściwa (B.E.T.) > 20 m2/g
Wodorotlenek wapnia.
Proces neutralizacji kwaśnych składników spalin odbywa się z udziałem uwodnionego

wodorotlenku wapnia, którego własności są następujące:
 Ca(OH)2 > 95 %
 CaCO3 2-4 %
 SiO2 + AI2O3 <1 %
 Fe2O3 < 0,5 %
 MgO < 0,5 %
 S < 0,03 %
 H2O <1 %
 powierzchnia właściwa (B.E.T.) > 28 m2/g
 objętość porowata (B.J.H.) >0,07 cm3/g
 średnica ziaren d50 < 10 µm
Węgiel aktywny.
Podstawowe właściwości węgla aktywnego przyjęte dla potrzeb instalacji oczyszczania

spalin są następujące:
typ aktywny w parze
liczba jodowa > 700
wilgotność przy zastosowaniu < 4%
zawartość popiołów < 10 %
ciężar objętościowy = 490 g/l
powierzchnia właściwa (B.E.T.) > 700 m2/g
udział w % wagowych cząstek o rozmiarach
10 mikronów < 60 %
44 mikronów < 30 %
74 mikronów < 15 %
150 mikronów <3 %
Stały mocznik.
Wykorzystanie stałego mocznika ma następujące zalety w porównaniu z metodą SNCR,

wykorzystującą mocznik mokry.
 nie wymaga rozcieńczenia i wtrysku wody jak przy mokrej metodzie SNCR,
co zwiększa efektywność produkcji energii elektrycznej i ciepła o około 1%,
 nie jest toksyczny i łatwo dostępny na polskim rynku
Odczynnik ma postać białych granulek utwardzonych przez formalinę. Jego właściwości

przedstawiają się następująco :
Skład:
 Azot > 46,20 %
 Wilgotność < 0,40 %
 Biuret < 0,6 %
 Formaldehyd pomiędzy 0,2 i 0,3 %
 NH3 wolny < 0,5 % wagowych
Rodzaj analiz

 nierozpuszczalność w wodzie < 15 ppm

 żelazo <5 ppm
 popioły < 20 ppm
 pH w roztworze 10% 10 max
Własności fizyczne
 temperatura topnienia 131-132°C
 masa właściwa:

zbita 750-800 kg/m3

niezbita 700-750 kg/m3
Rozpuszczalność
 woda w 20°C 50 %
 alkohol w 90°C 17 %
Własności chemiczne
 masa molowa 60
 wzór sumaryczny CO (NH2)2
Wielkość ziaren
 1 <  < 2,5 mm > 95 % wagowy
 średnica średnia 1,6 mm
  < 1 mm <3 % wagowy
5.2. CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGII – INSTALACJA

DO WALORYZACJI ŻUŻLI WRAZ Z ODZYSKIEM METALI
Jedną z metod bezpiecznego zagospodarowania żużli i popiołów paleniskowych (19 01 12)

zgodną z dokumentem Reference Document on the Best Available Techniques for Waste
Incineration August 2006 jest jego waloryzacja. Proces waloryzacji polega na mechanicznej
obróbce z wydzieleniem odpowiedniej frakcji żużla, oraz oddzieleniem z jego składu metali
żelaznych i nieżelaznych, a następnie wystawieniu żużla na działanie atmosfery (powietrza)
przez okres od około miesiąca do maksymalnie sześciu.
W wyniku przekształcania odpadów w ITPOK powstanie około 72 000 Mg/rok. W związku
z tym dla ITPOK zaplanowano instalacje waloryzacji żużla z możliwością przerobu około
72 000 Mg/rok.
5.2.1. PRZEBIEG PROCESU WALORYZACJI ŻUŻLA

Na rysunku poniżej przedstawiono schemat instalacji waloryzacji żużla.

Rysunek charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .6 Schemat instalacji

waloryzacji żużla
Proces waloryzacji żużla w ITPOK będzie odbywać się w trzech etapach:
Etap 1
Żużel, który powstaje w wyniku termicznego przekształcania odpadów komunalnych będzie

transportowany z odżużlaczy z zamknięciem wodnym (obiekt 1 i 2) linii termicznego
przekształcania odpadów komunalnych i osadów ściekowych za pomocą przenośników
(obiekt 3) na zadaszoną halę przyjęcia żużla (obiekt 4). Czas przebywania żużla na hali
wyniesie około 15 dni. Następnie ładowarka (obiekt 5) będzie transportowała żużel do
instalacji sortowania i mechanicznej obróbki żużla znajdującej się w budynku waloryzacji
żużla (obiekt 5).
Etap 2
Żużel przy pomocy ładowarki (obiekt 5) zasypywany jest do leja zasypowego żużla. Dalej
żużel transportowany na taśmociągu zasila kruszarkę. Tutaj następuje rozdrobnienie do
frakcji mniejszej niż 150 mm. Frakcja żużla <150 mm trafia do przesiewacza bębnowego
wyposażonego w sito o średnicy oczek 40 mm. Po rozdzieleniu w przesiewaczu bębnowym
żużla na dwie frakcje o średnicy 0-40 mm i 40-150 mm frakcje trafiają do oddzielnych
separatorów magnetycznych. Elektromagnetycznie oddzielany jest od żużla złom stalowy
oraz w sposób indukcyjny oddzielane są inne metale. Metale stanowią pełnowartościowy
towar handlowy i będą odsprzedawane do zakładów przeróbczych. Odzyskane metale
kierowane są do kontenerów. Dalej frakcja 0-40 mm po wydzieleniu metali żelaznych trafia
do przesiewacza wibracyjnego gdzie następuje podział żużla na dwie frakcje o średnicy 0-8
mm i 8-40 mm. Frakcja 0-8 mm niezawierająca już metali żelaznych układana jest w pryzmę
w jednej z kwater (obiekt 5a-5d) dojrzewania na placu dojrzewania żużla (obiekt 6) przez

ładowarkę lub system podajników rozdzielający żużel po kwaterach. Frakcja 8-40 mm

przemieszczana jest do separatora metali nieżelaznych. Wydzielone metale nieżelazne
trafiają do kontenera. Po wydzieleniu metali nieżelaznych frakcja układana jest w pryzmy
w jednej z kwater na placu dojrzewania żużla przez ładowarkę lub system podajników
rozdzielający żużel po kwaterach.
Plac przyjęcia oraz sezonowania żużla z kwaterami dojrzewania będą zadaszone

i wyposażone w system rynien odprowadzających wody opadowe oraz roztopowe do
kanalizacji deszczowej. Zarówno plac przyjęcia jak i sezonowania będą obudowane z trzech
stron ścianami. Nie przewiduje się, że będą powstawać odcieki z hali przyjęcia
i placu sezonowania żużla. W małych ilościach woda, która będzie zabierana razem
z żużlem z odżużlacza z zamknięciem wodnym będzie parować na wolnym powietrzu.
Geomembrana będzie wyłożona pod placami przyjęcia i waloryzacji żużla. Na poniższym
rysunku przedstawiono przykładowe rozwiązanie konstrukcyjne placu sezonowania żużli
z kwaterami dojrzewania.
Etap 3
Żużel ułożony w kwaterach o frakcjach 8-40 mm oraz 0-8 mm pod wiatą na placu
dojrzewania (obiekt 6) będzie na nim sezonowany. Żużel jako stała pozostałość po procesie
termicznego przekształcania odpadów komunalnych składa się głównie z substancji
niepalnych, nierozpuszczalnych w wodzie krzemianów, tlenków glinu i żelaza. Po procesie
waloryzacji żużel będzie zbywany jako materiał do przemysłowego wykorzystania i odbierany
przez samochody ciężarowe.
Żużel będzie sezonowany przez okres 4-6 tygodni, po czym po uzyskaniu „Aprobaty
technicznej” wymaganej Prawem Budowlanym będzie mógł służyć jako materiał budowlany
do budowy ulic i dróg (np. jako warstwa nośna, tłuczniowa), do budowli krajobrazowych
i ziemnych (budowa tam i wałów ziemnych, nasypów niwelacyjnych, ziemnych ekranów
akustycznych). Żużel będzie odbierany transportem kołowym z zakładu. Załadunek odbywać
się będzie w hali.
Proces sezonowania żużla polega na przenikaniu wilgoci zawartej w powietrzu do ziaren

żużla gdzie zachodzą procesy hydratacji. Proces hydratacji polega na przyłączaniu wody do
związków chemicznych zawartych w ziarnach żużla. Taka metoda waloryzacji żużla wyraźnie
poprawia jego odporność na wymywanie metali ciężkich, pozwalając na ich pełne,
przemysłowe wykorzystanie.
Cały proces waloryzacji żużla wraz z mechaniczną obróbką będzie odbywał w halach,
budynkach procesowych a dojrzewanie żużla na placach składowych zadaszonych
i ograniczonych ścianami bocznymi. Budynki i hale będą odpowiednio wentylowane. Emisja
pyłu będzie zminimalizowana poprzez przeróbkę mokrego żużla, a ponadto poprzez
zastosowanie miejscowych odciągów, skąd powietrze będzie odprowadzone ciągiem
wentylacyjnym poprzez filtry workowe w celu wyłapania niezorganizowanej emisji pyłu
i innych zanieczyszczeń.
Nie przewiduje się pylenia ani żadnej emisji niezorganizowanej powodującej negatywne
oddziaływanie na powietrze. W związku z tym analizując specyfikę procesu waloryzacji
żużla, oraz zastosowane rozwiązania techniczne i technologiczne nie przewiduje się z tego
bloku negatywnego oddziaływania na środowisko powietrzne.
Zastosowane rozwiązania będą miały na celu:

- przygotowanie żużla w celu wykorzystania jako materiał budowlany (kruszywo, podsypka)
- odzysk złomu żelaznego z strumienia przeznaczonego do waloryzacji
- odzysk metali nieżelaznych z strumienia przeznaczonego do waloryzacji
- odzysk metali żelaznych z strumienia żużla

Poprzez zastosowane rozwiązania techniczne na etapie prowadzenia waloryzacji żużla,

wyeliminuje się negatywne oddziaływania na wszystkie komponenty środowiska
W wyniku przekształcania odpadów w ITPOK Poznań powstanie około 72 000 Mg/rok żużla.

Rysunek charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .7 Przykładowe rozwiązanie

konstrukcyjne placu sezonowania żużli

5.2.2. STANDARDY I NORMY

Żużle powstałe w wyniku termicznego przekształcania odpadów komunalnych będą musiały
spełniać wymagania zapisane w § 13 rozporządzenia w sprawie wymagań dotyczących
prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów w szczególności w odniesieniu
do pozytywnego efektu testu wymywalności.
W Austrii, Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii test wymywalności wykonuje się na

podstawie normy EN 12457-4 pt. „Charakteryzowanie odpadów -- Wymywanie -- Badanie
zgodności w odniesieniu do wymywania ziarnistych materiałów odpadowych i osadów --
Część 4: Jednostopniowe badanie porcjowe przy stosunku cieczy do fazy stałej 10 l/kg
w przypadku materiałów o wielkości cząstek poniżej 10 mm (bez redukcji lub z redukcją
wielkości)”. W krajach takich jak Dania, Finlandia czy Szwecja żużel poddawany jest
badaniom na wymywalność zgodnie z normą EN 12457-3 pt. „Charakteryzowanie odpadów
-- Wymywanie -- Badanie zgodności w odniesieniu do wymywania ziarnistych materiałów
odpadowych i osadów -- Część 3: Dwustopniowe badanie porcjowe przy stosunku cieczy do
fazy stałej 2 l/kg i 8 l/kg dla materiałów o wysokiej zawartości fazy stałej i wielkości cząstek
poniżej 4 mm (bez redukcji lub z redukcją wielkości)”.
Zaproponowany system sezonowania żużli zgodny z dokumentem referencyjnym Reference

Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration August 2006 zapewni
osiągnięcie wymaganych prawnie parametrów.
5.2.3. PRZYKŁADY ZASTOSOWANIA ŻUŻLA W PRZEMYSLE

Budowa obwodnicy Waltham Abbey w Wielkiej Brytanii (rok 1999)
Praca polegała na wybudowaniu 4 kilometrowego odcinka obwodnicy Waltham Abbey. Żużel

został wykorzystany do sporządzenia mieszanki z cementem OPC 42.5 N w celu podbudowy
drogi.
Budowa parkingu w Waltham Abbey w Wielkiej Brytanii (2001)
Podczas budowy parkingu oraz dróg dojazdowych, wykorzystano 2 000 Mg ton żużla,
w zastępstwie głównego materiału wykorzystywanego do podbudowy drogi.
Budowa kwatery na składowisku odpadów Burnshill w Wielkiej Brytanii (rok 2000)
Drobna frakcja żużla (<6 mm) została użyta w ilości około 6 000 Mg przy budowie nowej
kwatery składowiska odpadów. Warstwa o grubości 300 mm została położona na warstwę
zastosowanej geomembrany HDPE.
Przytoczone przykłady pochodzą z dokumentu pn.: Energy from Waste: A good practice
guide. Published November 2003 by IWM Business Services Ltd on behalf of The Chartered
Institution of Waste Management”.
W tabeli 5.12 przedstawiono ilości oraz sposób zagospodarowania żużli i popiołów

paleniskowych po procesie termicznego przekształcania odpadów komunalnych
w wybranych krajach europejskich.

Tabela charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .10 Ilości i sposoby

zagospodarowania żużli w wybranych krajach Europy
Wytworzony Żużel poddany Odzyskane metale Żużel do
Zagospodarowanie
żużel odzyskowi żelazne i nieżelazne składowania
Mg Mg Mg Mg
Austria 225 000 0 0 brak 225 000
Belgia bd bd bd Materiał budowlany bd
Czechy 118 359 105 782 7 463 Budowa składowisk 12 577
Dania 644 626 629 278 31 500 Materiał budowlany 15 348
Finlandia 9 781 0 - brak 9 781
Francja 2 995 000 2 146 000 141 960 Budowa dróg 707 030
Niemcy 3 140 000 2 025 700 246 000 Budownictwo 868 200
Włochy 641 533 106 904 23 634 Przemysł cementowy 534 629
Holandia 1 200 000 800 000 250 000 Budowa dróg 150 000
Norwegia 19 .000 102 000 13 000 Budowa składowisk 95 000
Szwajcaria 640 000 0 40 000 brak 600 000
Hiszpania bd bd bd bd bd
Materiał budowlany i do
Szwecja 446 478 40 000 bd bd
budowy składowisk
źródło: ”Management of Bottom Ash from WTE Plants” An overview of management options
and treatment methods, ISWA-WG Thermal Treatment - 2006
Schemat instalacji do waloryzacji żużla przedstawia poniższy rysunek.

Rysunek charakterystyka technologii PrzedsięWzięcia .8 Schemat instalacji do waloryzacji żużla

5.3. CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGII – INSTALACJA

DO ZESTALANIA I CHEMICZNEJ STABILIZACJI
W wyniku prowadzenia procesu termicznego odpadów komunalnych powstaną następujące
opady poprocesowe:
 19 01 07* odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych
 19 01 13* popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne
 19 01 15* pyły z kotłów zawierające substancje niebezpieczne
Są to odpady traktowane jako niebezpieczne. W celu minimalizacji ich szkodliwego

oddziaływania na środowisko będą poddawane zestaleniu i chemicznej stabilizacji
w instalacji znajdującej się na terenie ITPOK. Metoda ta jest zgodna z zaleceniami
najlepszych dostępnych technik opisanych w dokumencie Reference Document on the Best
Available Techniques for Waste Incineration August 2006. Zestalone i poddane chemicznej
stabilizacji pozostałości będą kierowane na składowisko odpadów innych niż niebezpieczne
i obojętne.
5.3.1. PRZEBIEG PROCESU ZESTALANIA I STABILIZACJI ODPDADÓW

POPROCESOWYCH
Na rysunku poniżej przedstawiono schemat instalacji zestalania i stabilizacji odpadów

poprocesowych.
Rysunek 5.9 Schemat zagospodarowania instalacji zestalania i stabilizacji odpadów

poprocesowych

Popioły kotłowe i lotne oraz stałe pozostałości z systemu oczyszczania spalin podlegać będą
procesowi unieszkodliwiania w drodze zestalenia i chemicznej stabilizacji, w przeznaczonej
do tego celu instalacji przy wykorzystaniu środków wiążących. Przewidywana ilość odpadów
przetwarzanych wyniesie około 9 600 Mg/rok. W związku z tym szacuje się, że na skutek
prowadzenia procesu zestalania i stabilizacji powstanie około 16 000 Mg/rok odpadów
o kodzie 19 03 05.
Wszystkie odpady niebezpieczne kierowane będą drogą pneumatyczną (obiekt 5) lub

w szczelnie zamkniętych kontenerach do zbiornika/-ów (obiekt 7) znajdującego się
w instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji (obiekt 6). Zbiornik będzie zabezpieczony
przez niekontrolowanym wydostaniem się lotnych pozostałości. Zmieszany lotny popiół
i pozostałości z oczyszczania spalin będą dozowane do mieszalnika (obiekt 8), do którego
dodawane będą woda, cement oraz substancja stabilizująca. Zbiorniki z wodą, cementem
oraz substancją stabilizującą znajdować się będą w budynku zestalania i stabilizacji.
Niebezpieczne pozostałości po wymieszaniu z dodatkami w scalonej postaci za pomocą
przenośnika będą trafiać do kontenera (obiekt 9). Zadaniem procesu zestalania i stabilizacji
opadów poprocesowych jest skuteczne związanie substancji niebezpiecznych w nich
zawartych, uniemożliwiając ich wymywanie z odpadów. Zestalony i poddany stabilizacji
odpad staje się odpadem o kodzie 19 03 05 (odpady stabilizowane inne niż wymienione
w 19 03 04). Po zapełnieniu kontenera będą transportowane i tymczasowo magazynowane
na placu pod zadaszoną wiatą (obiekt 10), obudowaną z trzech stron. Wiata wyposażona
będzie w system rynien odprowadzających wody opadowe oraz roztopowe do kanalizacji
deszczowej. Nie przewiduje się, że będą powstawać jakiekolwiek odcieki z palcu
tymczasowego magazynowania ustabilizowanych i zestalonych odpadów poprocesowych.
Geomembrana będzie wyłożona pod placem czasowego magazynowania zestalonych
i ustabilizowanych odpadów poprocesowych.
Odpady te, zgodnie z ,,Wytycznymi dla sporządzenia przeglądów ekologicznych spalarni

i współspalarni odpadów” przygotowanych przez Ministerstwo Środowiska, powinny być
deponowane na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na składowiska, które będą
posiadały zezwolenie na przyjęcie tych odpadów.
Tego typu instalacje od lat z powodzeniem stosowane są przy zestalaniu pozostałości

poprocesowych w instalacjach do termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych ,
osadów ściekowych i komunalnych.
Uproszczony schemat instalacji do zestalania i chemicznej stabilizacji odpadów

poprocesowych przedstawia poniższy rysunek.

Rysunek 5.10Schemat instalacji do zestalania i stabilizacji odpadów poprocesowych

źródło: opracowanie
Rysunek 5.11 Przykład deponowania zestalonych pozostałości z odpylania spalin

i pyłów lotnych z kotła
(Źródło: KVA Winterthur, Szwajcaria)
5.4. ZABEZPIECZENIA INSTALACJI

Bezpieczeństwo funkcjonowania Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów
Komunalnych jest najważniejsza przesłanką dla projektowania takiego zakładu.
Bezpieczeństwo to rozumiane musi być w kilku płaszczyznach: a w tym bezpieczeństwo

ludzi (zatrudnionych, mieszkańców okolicznych), bezpieczeństwo środowiska,

bezpieczeństwo ruchowe zakładu itp.
Przykłady rozwiązań bezpiecznych:
 Komora paleniskowa wyposażona będzie w zasilane olejem opałowym palniki

rozruchowo-wspomagające. Spełniają one podwójną rolę, umożliwiają dokonanie
rozruchu instalacji i doprowadzenie temperatury spalin w komorze paleniskowej do
min. 850 oC, co jest warunkiem prawnym wymagań ochrony powietrza rozpoczęcia
podawania odpadów na ruszt oraz rolę wspomagającą, co może mieć miejsce, gdy
np. obniży się na skutek wahań wartości opałowej odpadów temperatura procesu.
Palniki wspomagające muszą wówczas zapewnić odpowiednio wysoką temperaturę
spalin w komorze paleniskowej lub dopalania, po ostatnim doprowadzeniu powietrza.
Palniki rozruchowo-wspomagające będą używane podczas fazy wygaszania procesu
spalania odpadów, która podobnie jak faza procesu rozruchu musi zostać
zakończona przy ściśle określonej temperaturze spalin, przy której można dopiero
wstrzymać podawanie ostatniej partii odpadów.
 W założeniu budowy dwóch identycznych linii spalania jest zwiększenie

bezpieczeństwa w przypadku awarii lub planowanego remontu jednej z nich.
Wyłączenie z eksploatacji jednej linii, w przypadku funkcjonowania ITPOK jako
instalacji o dwu liniach technologicznych (z uwzględnieniem możliwego przeciążenia),
wymagać będzie awaryjnego „przechowania” mniej niż połowy strumienia dziennego
odpadów. W przypadku planowego postoju, należy w pierwszej kolejności
wykorzystać możliwości buforowe bunkra odpadów.
 Nie przewiduje się wyłączenia obu linii jednocześnie (niezwykle małe

prawdopodobieństwo konieczności wyłączenia obu linii jednocześnie). Z uwagi na
fakt, iż nie przewiduje się możliwości okresowego składowania odpadów po
np.: belowaniu (z uwagi na niewystarczającą wielkość terenu - działki)
 Rezerwowy agregat niskiego napięcia umożliwi zasilanie instalacji, stanowiąc jej

zabezpieczenie w przypadku jednoczesnej utraty zasilania z lokalnej sieci
i turbogeneratora. Rozruch agregatu będzie automatyczny przy braku napięcia.
Przewidziane są niezbędne blokady uniemożliwiające równoległą pracę agregatu
i zasilania z sieci. Parametry rezerwowego zasilania zostaną podane przez dostawcę
technologii.
 W przestrzeni bunkra powinny być zainstalowane cyfrowe kamery termowizyjnych

w stropie bunkra, które monitorować będą w określonym cyklu powierzchnię warstwy
odpadów w bunkrze. System automatycznego gaszenia musi być tak zaprojektowany,
by po jego uruchomieniu można było powierzchnię składowanych odpadów pokryć
warstwą piany. Gaszenie wodą daje – jak pokazały doświadczenia – niedostateczne
rezultaty a ponadto przy gaszeniu pianą unika się dodatkowego zwiększania
wilgotności odpadów przed ich spaleniem.
 Instalacja oczyszczania spalin stanowiąca najważniejszy blok instalacyjny ITPOK

będzie opomiarowana, mierzy się zarówno parametry techniczne takie jak
np. temperatura, ciśnienie jak i środowiskowe stężenia i natężenie czynników
chemicznych. Instalacja odprowadzania spalin, począwszy od kotła po wentylator
wyciągowy znajdujący się za ostatnim stopniem oczyszczania spalin, będzie
pracowała na podciśnieniu tak, aby w przypadku powstania nieszczelności spaliny
nie wydostawały się na zewnątrz.

 Planuje się, że bunkier odpadów wykonywany będzie jako „szczelna wanna”

zagłębiona w terenie tak, aby wjazd samochodów dostawczych do hali rozładunkowej
mógł się odbywać z poziomu terenu otaczającego instalacje ITPOK. Odciek z wanny
kierowany jest na oczyszczalnie ścieków, a po oczyszczeniu woda służy do gaszenia
żużla.
 Piec i kocioł będą wyposażone w odpowiednia aparaturę pomiarową, tak aby

umożliwić kontrolę i utrzymanie wymaganych parametrów procesu spalania.
W ITPOK prowadzony będzie ciągły i okresowy monitoring wielkości emisji.
Równocześnie będzie prowadzona w sposób ciągły kontrola parametrów procesu
spalania oraz parametrów pracy instalacji. ITPOK będzie wyposażony
w zaawansowany system kontroli spalania, w tym monitorowania procesu spalania,
temperatury spalania na ruszcie, system kontroli dystrybucji powietrza pierwotnego
i wtórnego dostarczanego do wszystkich stref rusztu.
 ITPOK będzie wyposażony w automatycznie działający system wygaszania rusztu

dla sytuacji awaryjnych np.: pożaru lub przekroczenia emisji substancji
niebezpiecznych, wraz z systemem wycofania rusztu z komory paleniska.
W powyższym rozdziale przedstawiono tylko wybrane rozwiązania zabezpieczające

przewidywane instalację. W poszczególnych rozdziałach przedstawiono wszystkie możliwe
zabezpieczenia w tym uwzględniające awarie przemysłowe.

6. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA

OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO
ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
NA ŚRODOWISKO, W TYM ELEMENTÓW ŚRODOWISKA
OBJĘTYCH OCHRONĄ NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA
16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY
6.1. WARUNKI KLIMATYCZNE

Teren planowanej inwestycji znajduje się w rejonie środkowo-wielkopolskiego regionu
klimatycznego. Warunki klimatyczne kształtują się zasadniczo pod wpływem mas powietrza
polarno-morskiego znad Atlantyku. Znacznie słabiej zaznacza się wpływy mas powietrza
polarno-kontynentalnego i zwrotnikowego. Temperatura powietrza w regionie w ciągu roku
wynosi średnio 8,1-8,7 ˚C. Średnia temperatura najzimniejszego miesiąca (grudnia) wynosi
-1,9 ˚C, zaś średnia temperatura lipca 17,3 ˚C. Najwyższą wartość temperatury maksymalnej
odnotowano w 1959 roku, w lipcu 38,2 ˚C, zaś najniższą wartość temperatury minimalnej
w 1956 roku, w lutym -28,7 ˚C.
Średnia roczna suma opadów należy do jednej z niższych w Polsce i wynosi około 508 mm.
Najwięcej opadów obserwuje się w czerwcu i lipcu. Czas zalegania pokrywy śnieżnej wynosi
średnio 50 dni w roku. Największą liczbę dni przymrozkowych notuje się w okresie od
grudnia do marca (średnio ok. 80 dni), a okres wegetacyjny trwa 200 – 220 dni i jest jednym
z dłuższych w Polsce.
Sama inwestycja planowana jest w obrębie suburbiów aglomeracji, co powoduje, że warunki
klimatyczne będą podlegać modyfikacjom powodowanym przez oddziaływanie miasta (nieco
wyższym niż w jego otoczeniu zachmurzeniu i opadom) i powstającą „wyspę ciepła”.
Zjawisko „miejskiej wyspy ciepła” jest cechą charakterystyczną dużych aglomeracji
miejskich. W wyniku zmian urbanistycznych w charakterze pierwotnego siedliska, dopływu
do atmosfery ciepła wytworzonego sztucznie, zwiększonego albedo i zanieczyszczenia
powietrza – oddziaływanie miasta Poznania w obrębie omawianego terenu powoduje
powstawanie chmur o budowie pionowej sprzyjającym częstszym opadom, a także
zmniejszenia siły wiatrów
Podobnie jak w całym kraju, obserwuje się tutaj przewagę wiatrów zachodnich i północno-
i południowo-zachodnich. Rozkład kierunków i prędkości wiatrów jest szczególnie istotny
przy określaniu wpływu na środowisko przedmiotowej inwestycji.
Poniżej podano dane ze stacji meteorologicznej Poznań-Ławica.
Tabela 6.11. Zestawienie udziałów poszczególnych kierunków wiatru [%]

- wysokość anemometru–17 m
NNE ENE E ESE SSE S SSW WSW W WNW NNW N
5,22 6,48 9,29 8,36 8,51 5,91 12,00 10,88 13,54 7,71 7,72 4,38
Źródło: IPPC Suchy Las
Z rozkładu wiatrów wynika, że w analizowanym rejonie najczęściej występują wiatry

z kierunku zachodniego i południowo-zachodniego.
Największe prędkości wiatrów występują w okresie zimowym, a najmniejsze w okresie
letnim. Na podstawie przedstawionej poniżej tabeli częstości występowania poszczególnych
prędkości wiatrów wnioskować można, że w większości są to wiatry słabe (2-5 m/s) i bardzo
słabe (0-5 m/s), oraz wiatry umiarkowane (5-7 m/s).

Tabela 6.2. Zestawienie częstości występowania poszczególnych prędkości wiatrów [%]

1 m/s 2 m/s 3 m/s 4 m/s 5 m/s 6 m/s 7 m/s 8 m/s 9 m/s 10 m/s 11 m/s
14,13 15,32 16,24 12,61 12,88 9,02 7,20 7,23 1,66 2,72 0,99
Źródło: IPPC Suchy Las
Nasłonecznienie rzeczywiste wynosi przeciętnie ok. 1515 h/rok. Najpogodniejszymi
miesiącami są sierpień i wrzesień, zaś najpochmurniejszymi listopad i grudzień.
6.2. JAKOŚĆ POWIETRZA

Jakość powietrza w obszarze Poznania pod kątem ochrony zdrowia określona została przez
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska na podstawie danych z lat 2002-2006. Analiza
tych danych przedstawiona jest w opracowaniu „Stan środowiska w Wielkopolsce w 2006
roku”.
Tabela 6.3. Stan jakość powietrza pod kątem ochrony zdrowia

Główne komponenty zanieczyszczeń Klasa strefy
Raport WIOŚ za rok 2006
SO2 A
NO2 A
PM10 A ( w kilku strefach w centrum miasta – C)
O3 C
CO A
Benzen A
Ołów A
Źródło: WIOŚ „Stan środowiska w Wielkopolsce w 2006 r”.
Zakwalifikowanie obszaru do strefy A świadczy o występujących stężeniach substancji nie

przekraczających wartości dopuszczalnej. Klasyfikacja obszaru do strefy C świadczy
o notowanych stężeniach powyżej wartości dopuszczalnej powiększonej o margines
tolerancji. Klasyfikacja do strefy C wiąże się z koniecznością określenia obszarów
przekroczeń wartości dopuszczalnych oraz opracowaniem programu ochrony powietrza
(POP) dla tego obszaru.
Aktualny stan jakości powietrza – wartości średnioroczne dla rejonu lokalizacji inwestycji,
według Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Poznaniu (załącznik 8.1), wynosi:
Tabela 6.4. Aktualny stan zanieczyszczenia powietrza

Stężenie
Nazwa zanieczyszczenia
średnioroczne (μg/m 3)
dwutlenek azotu 23,0
dwutlenek siarki 5,0
pył zawieszony PM10 30,0
benzen 2,7
ołów 0,01
Źródło: WIOŚ w Poznaniu
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji

w powietrzu, dla substancji nie wymienionych powyżej określono tło zanieczyszczenia
w wysokości 10 % dopuszczalnego stężenia średniorocznego dla danej substancji.
Na podstawie danych zawartych w powyższej tabeli można stwierdzić, że jakość powietrza
atmosferycznego na analizowanym obszarze dla 3 z 6 zanieczyszczeń jest zadowalająca.
Dla dwutlenku azotu istniejący stan jakości powietrza osiąga prawie 60% wielkości
dopuszczalnej i wywołany jest zarówno oddziaływaniem źródeł przemysłowych jak
i transportu samochodowego.

Największym problemem jest zanieczyszczenie pyłem PM10. Zagadnienie to jest typowe dla
wszystkich aglomeracji miejskich i stanowi sumę oddziaływań emisji przemysłowych,
z transportu oraz unosu wtórnego. Rozwiązywanie tych zagadnień w aglomeracjach odbywa
się poprzez stosowanie wysokosprawnych odpylaczy w źródłach przemysłowych,
ograniczenie emisji PM w pojazdach samochodowych (EURO3, EURO4) oraz utrzymywanie
jakości terenów miejskich w odpowiedniej czystości i zazielenieniu.
6.3. MORFOLOGIA I HYDROLOGIA

Według regionalizacji fizycznogeograficznej J. Kondrackiego (1998) obszar Poznania i jego
okolic należy do prowincji Niżu Środkowoeuropejskiego, do podprowincji Pojezierza
Południowobałtyckiego, a w jej obrębie do makroregionu Pojezierza Wielkopolskiego.
Poznań położony jest w mezoregionie Pojezierza poznańskiego. Miasto Poznań
usytuowane jest na południkowo zorientowanej Przełomowej Dolinie Warty, dodatkowo
rozdzielone rzeką Wartą na dwie jednostki morfologiczne; po zachodniej stronie rzeki na
Wysoczyznę Poznańską, po stronie wschodniej na Wysoczyznę Gnieźnieńską.
Poznań cechuje dość urozmaicone ukształtowanie terenu - widoczną formą jest Przełomowa
Dolina Warty, której dno znajduje się na wysokości 45 m n.p.m. Jej szerokość w okolicach
śródmieścia i Starego Miasta wynosi do 4 km natomiast w kierunku północnym ulega
zawężeniu - w okolicach Umultowa szerokość wynosi do 1,5 km.
Rzeźba powierzchni wykazuje dużą zmienność. W obrębie dna byłego wyrobiska rzędne
terenu wahają się w granicach 71,0 - 76,0 m npm., natomiast rzędne powierzchni terenu na
wysoczyźnie dochodzą do 77,0 - 81,0 m npm. Od zachodu wysoczyzna morenowa graniczy
z doliną rzeki Warty.
W odległości ok. 1,3 km od zachodnich granic terenu przepływa rzeka Warta, a w odległości
około 0.9 km na południe dopływ Warty – rzeka Długa.
6.4. WARUNKI GEOLOGICZNE

W podłożu omawianego terenu występują utwory trzeciorzędowe-plioceńskie
i czwartorzędowe-plejstoceńskie i holoceńskie.
Utwory plioceńskie reprezentowane są przez serię osadów zastoiskowych wykształconych
w postaci iłów, glin pylastych, pyłów oraz piasków. Dolina Warty została wyerodowana
w iłach pliocenu, których strop stwierdza się na głębokościach od 2,5 do około 20 m p.p.t..
Na osadach tych złożona jest seria utworów plejstoceńskich. Są to głównie gliny morenowe
zlodowacenia środkowopolskiego, piaszczysto-żwirowe osady wodnolodowcowe (sandrowe)
i piaszczysto-żwirowe osady tarasowe rz. Warty.
Holocen reprezentują utwory typu dolinnego – muły (mady) oraz piaski i nasypy.
Utwory akumulacji rzecznej stwierdzane są w rejonie doliny Warty, natomiast utwory
akumulacji lodowcowej i wodnolodowcowej stwierdzane są w rejonie wysoczyzny.
W rejonie wysoczyzny bezpośrednio na iłach zalegają gliny lodowcowe. W niektórych
rejonach gliny te występują niemal od powierzchni terenu i tworzą warstwy
kilkunastometrowej miąższości. Strop glin łagodnie obniża się ku południowi i zachodowi. Na
stropie glin lodowcowych zalega seria osadów wodnolodowcowych reprezentowanych przez
piaski i żwiry, ze znaczą przewagą piasków o miąższości nie przekraczającej zazwyczaj
10 m. W rejonie tym przez wiele lat prowadzona była eksploatacja kruszywa więc utwory te
zostały w znacznym stopniu wybrane i przemieszczone, stąd trudności w określeniu ich
pierwotnej miąższości.

Rysunek 6.10Przekrój geologiczny w rejonie planowanej inwestycji

Rysunek 6.11 Położenie inwestycji na tle mapy gruntów

Źródło: wycinek mapy gruntów na głębokości 4 m ark. Poznań Naramowice
6.5. WARUNKI HYDROGEOLOGICZNE

Na omawianym obszarze stwierdzono występowanie dwóch pięter wodonośnych:
 piętro wód trzeciorzędowych,
 piętro wód czwartorzędowych.
Wody podziemne piętra trzeciorzędowego związane są z plioceńskimi piaskami zalegającymi
wśród utworów ilasto - pylastych. W trakcie badań archiwalnych na tym terenie nie
stwierdzono ciągłej warstwy wodonośnej w obrębie utworów plioceńskich, gdyż piaski tworzą
tu jedynie soczewy o niewielkim rozprzestrzenieniu. W dolinie Warty wodę omawianego
piętra stwierdzono dość płytko na 5 - 8 m ppt. Wody piętra trzeciorzędowego są to wody
o zwierciadle napiętym. W wyniku analizy budowy geologicznej oraz rzędnych zwierciadła
wód trzecio- i czwartorzędowych można stwierdzić, że w dolinie wody tych dwu pięter
kontaktują się ze sobą.
Użytkowym poziomem wodonośnym na omawianym obszarze jest poziom mioceński.
Tworzą go piaski drobnoziarniste i mułkowate, lokalnie średnioziarniste o zmiennej
miąższości - od kilkunastu do ok. 70 - 80 m, przedzielone strefowo warstwami mułków i węgli
brunatnych o charakterze nieciągłym.
Poziom ten występuje na głębokościach od 50,0 do ok. 150,0 m p.p.t., najczęściej 60 - 70 m
p.p.t. Parametry filtracyjne poziomu są następujące:
- współczynnik filtracji: 1,0 - 25 m/24h, najczęściej 5 m/24h
- przewodność: 30 - 1000 m2/24h, najczęściej 100 - 200 m2/24h

Poziom mioceński jest poziomem ciśnieniowym o wodach subartezyjskich w obrębie

wysoczyzn i artezyjskich w obrębie doliny Warty. Warstwę napinającą poziomu mioceńskiego
stanowią słabo przepuszczalne iły poznańskie o zmiennej miąższości.
Wody piętra czwartorzędowego związane są przede wszystkim z piaszczysto-żwirową serią
utworów wodnolodowcowych. Tworzy ona ciągły poziom o swobodnym zwierciadle
z kierunkiem spływu ku południowi ku dolinie Głównej. Ponadto wodę zaobserwowano wśród
osadów gliniastych. Związana jest ona z lokalnymi soczewkami piasków występujących na
zmiennych głębokościach. Są to wody o zwierciadle napiętym. Dość częste są również
sączenia w obrębie glin związane z cienkimi przeławiceniami piaszczystymi.
Ze względu na małe wydajności, wątpliwą jakość wód oraz niewielką miąższość warstwy
wodonośnej – warstwa ta nie ma znaczenia użytkowego w zbiorowym zaopatrzeniu ludności.
Jest ona jedynie sporadycznie ujmowana przez płytkie studnie kopane do celów
gospodarskich na terenie pobliskich ogródków działkowych. Wody w tym rejonie należą do
płytkich wód gruntowych o zasilaniu atmosferycznym, których występowanie zależy
w sposób istotny od ilości odpadów. Głębokość występowania zwierciadła wody to 2 do 4 m
ppt.
W bliskim sąsiedztwie miasta Poznań wydzielono dwa Główne Zbiorniki Wód Podziemnych:
GZWP nr 144 – Dolina Kopalna Wielkopolska oraz GZWP nr 150 – Pradolina Warszawa–
Berlin (Koło–Odra). Jedynie niewielki fragment pierwszego z nich o powierzchni ok. 18 km 2
znajduje się we wschodniej i południowo-wschodniej części Poznania (nie obejmuje terenu
inwestycji).
W wyniku prac studialnych nad stworzeniem rejonu stanowiącego szeroko pojęte zaplecze
wodne dla Poznania i aglomeracji wydzielone zostało Poznańskie Dorzecze Warty (PDW).
Przeznaczeniem tego obszaru jest umożliwienie gospodarowania zasobami wód
podziemnych i powierzchniowych. PDW jest obszarem zlewni cząstkowej Warty
o powierzchni 3108,4 km2 między wodowskazami na Warcie w Śremie i Obrzycku. Obejmuje
ona przełomowy odcinek doliny Warty, w którego centrum położony jest Poznań. Wody
podziemne w utworach czwartorzędowych rejonu Poznania występują jako zbiorniki
i struktury na obszarze 1979 km2 (63,7% obszaru PDW). Wydzielono sześć zbiorników
o powierzchni 1407,5km (45,2%). Na pozostałym terenie 571,5km2 (18,3%) jest to
30 struktur lokalnych w pięciu rejonach zasobowych.
Poniżej zaprezentowano wybrane zagadnienia hydrogeologiczne w ujęciu graficznym.
Rysunek 6.3 Położenie inwestycji w stosunku do ujęć wód podziemnych i elementów

przyrodniczych
źródło: wycinek z Mapy Geośrodowiskowej Polski ark. 471 Poznań

Rysunek 6.4 Położenie inwestycji w stosunku do ujęć wód podziemnych i miejsc

zrzutu ścieków
źródło: Wycinek z Mapy Hydrogeologicznej Polski ark. Poznań

Rysunek 6.5 Mapa głębokości do wody gruntowej (hydroizobat)

źródło: Wycinek z Mapy Hydrogeologicznej Polski ark. Poznań
Na rozpatrywanym obszarze lokalizacji przedsięwzięcia istnieje szereg ujęć wód

podziemnych zlokalizowanych w różnej odległości od działki przeznaczonej na budowę
instalacji ITPOK. Są to ujęcia aktualnie czynne, nieczynne, awaryjne lub zlikwidowane. Dla
takich ujęć, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów naturalnych
i Leśnictwa z dnia 05.11.1991, w sprawie zasad ustanawiania stref ochronnych źródeł i ujęć
wody – dla otworów hydrogeologicznych wymagane jest ustanowienie strefy ochronnej
ujęcia. Na taką strefę składa się teren ochrony bezpośredniej i teren ochrony pośredniej.
Teren ochrony bezpośredniej zazwyczaj stanowi pas gruntu o szerokości 8-10 m. Natomiast
teren ochrony pośredniej powinien objąć obszar zasilania ujęcia lub obszar wyznaczony
25-letnim czasem wymiany wody w warstwie wodonośnej.

W tabeli poniżej zestawiono ujęcia zlokalizowane w pobliżu lokalizacji ITPOK,

a poniżej tabeli przedstawiono mapę z ich położeniem względem planowanego
przedsięwzięcia.
Tabela 6.5. Zinwentaryzowane ujęcia wód podziemnych w rejonie lokalizacji ITPOK

Użytkowany poziom
wodonośny Użytkownik /
Nr głębokość
Zwierciadło Zwierciadło właściciel, Stan otworu
otworu [m. ppt.]
wody wody lokalizacja
nawiercone ustabilizowane
Centra S.A. Poznań

87,20 plus 1,86
ul. Gdyńska 31/33
K/33/2 105,0 77,00 plus 1,86 czynny
Nowe Miasto
65,90 plus 1,86
Wielkopolska
Centra S.A. Poznań

ul. Gdyńska 31/33
K/33/3 106,0 75,00 6,50 czynny
Nowe Miasto
Wielkopolska
Centra S.A. Poznań

94,50 0,04 ul. Gdyńska 31/33
K/33/1 106,0 zlikwidowany
70,00 0,04 Nowe Miasto
Wielkopolska
BESTFOODS Sp. z
o.o. ul. Bałtycka
K/42 179,0 b.d. samoodpływowe zlikwidowany
Poznań
Wielkopolska
Zarząd Dróg
Miejskich Zakład
K/43/1 106,0 81,00 11,56 Robót Drogowych nieczynny
ul. Gdyńska Poznań
Wielkopolska
Zarząd Dróg
Miejskich Zakład
K/43/2 110,0 74,00 17,45 Robót Drogowych nieczynny
ul. Gdyńska Poznań
Wielkopolska
DOLKIA Poznań
Zespół
K/44 110,0 81,00 16,75 Elektrociepłowni awaryjny
S.A. ul. Gdyńska 54
Poznań
DOLKIA Poznań
Zespół
K/45 110,0 81,00 16,90 Elektrociepłowni awaryjny
Poznań

DOLKIA Poznań
Zespół
K/46/1 105,0 85,00 17,85 Elektrociepłowni nieczynny
Poznań
DOLKIA Poznań
Zespół
K/46/2 104,0 80,00 17,40 Elektrociepłowni czynny
Poznań
Wielkopolski
Okręgowy Zakład
K/32/6 17,0 5,40 5,40 zlikwidowany
Gazownictwa ul.
Główna Poznań
Wielkopolski
Okręgowy Zakład
K/32/7 15,0 4,50 4,50 zlikwidowany
Gazownictwa ul.
Główna Poznań
Wielkopolski
Okręgowy Zakład
K/32/8 13,0 4,55 4,55 zlikwidowany
Gazownictwa ul.
Główna Poznań
Wielkopolski
Okręgowy Zakład
K/32/9 10,0 1,30 1,30 zlikwidowany
Gazownictwa ul.
Główna Poznań
Wielkopolski
Okręgowy Zakład
K/32/10 14,5 5,40 5,40 zlikwidowany
Gazownictwa ul.
Główna Poznań
OPTIMA Słodownia
Pneumatyczna Sp.
K/40/1 16,0 1,00 1,00 zlikwidowany
z o.o. ul. Bałtycka
48 Poznań
OPTIMA Słodownia
Pneumatyczna Sp.
K/40/2 22,0 4,75 4,75 nieczynny
48 Poznań
OPTIMA Słodownia
Pneumatyczna Sp.
K/40/3 19,0 8,00 4,35 zlikwidowany
48 Poznań

OPTIMA Słodownia
Pneumatyczna Sp.
K/40/4 21,0 5,01 5,01 czynny
48 Poznań
OPTIMA Słodownia
Pneumatyczna Sp.
K/40/5 20,0 4,50 4,50 czynny
48 Poznań
OPTIMA Słodownia
Pneumatyczna Sp.
K/40/6 25,0 1,10 1,10 zlikwidowany
48 Poznań
BEIERSDORF -
LECHIA S.A. ul.
K/41/1 13,5 2,03 2,03 zlikwidowany
Gnieźnieńska 32
Poznań
BEIERSDORF -
LECHIA S.A. ul.
K/41/2 20,0 1,25 1,25 zlikwidowany
Gnieźnieńska 32
Poznań
BEIERSDORF -
LECHIA S.A. ul.
K/41/3 22,0 2,30 2,30 zlikwidowany
Gnieźnieńska 32
Poznań
BEIERSDORF -
LECHIA S.A. ul.
K/41/4 21,5 1,00 1,00 zlikwidowany
Gnieźnieńska 32
Poznań
Źródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów UM w Poznaniu
Jak wynika z powyższego zestawienia 25 otworów ujęć wody, 14 otworów jest

zlikwidowanych, 4 są nieczynne, 5 jest czynnych, a 2 są traktowane jako awaryjne.
Otworami czynnymi są otwory o nr; K/33/2, K/33/3, K/46/2, K/40/4, K/40/5, a awaryjnymi;
K/44 i K/45.
Najbliżej położonymi od miejsca lokalizacji są otwory K/43/1, K/43/2 (kolor zielony na
poniższej mapie) aktualnie nieczynne oraz otwory K/44 i K45 (kolor różowy) otwory
awaryjne. Ujęcia te znajdują się w odległości około 200-300 m od terenu realizacji ITPOK.

Rysunek 6.6 Identyfikacja ujęć wody w pobliżu terenu inwestycyjnego

Przed fazą budowy należy bezwzględnie wykonać dokumentację hydrogeologiczną

i geologiczno-inżynierską w celu dokładniejszego rozpoznania terenu realizacji inwestycji.
W tej dokumentacji zostaną określone warunki posadowienia budynków, zostanie określony
wpływ ITPOK na warunki hydrogeologiczne rozpatrywanego przedsięwzięcia, w tym wpływ
na ujęcia wód podziemnych. Zostaną też opracowane wytyczne dla prowadzenia
monitoringu tych wód w fazie budowy i w konsekwencji, w fazie eksploatacji ITPOK.
Wnioski i zalecenia wynikające z ww. dokumentacji zostaną zawarte i omówione w raporcie
oddziaływania na środowisko w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko, która
jest przewidziana po przyjęciu projektu technicznego dla ITPOK.
6.6. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH

Według Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej stan jakościowy wód podziemnych
zlewni Poznańskiego Dorzecza Warty jest bardzo słaby.
Ocena wód podziemnych w wybranych punktach badawczych sieci regionalnej województwa
wielkopolskiego wykazała pewną poprawę jakości wód podziemnych w ujęciu statystycznym.
W 2002 roku w województwie przeważały wody niskiej jakości (III klasy) stanowiące 58%
przebadanych i pobranych prób.
Zgodnie z informacją z objaśnień do mapy geośrodowiskowej 1: 50 000 arkusz 471 Poznań
(PIG, Warszawa 2005)., wody podziemne poziomu trzecio- i czwartorzędowego, w obrębie
miasta i okolic, w przeważającej części zaliczane są do klasy II – wód średniej jakości,
wymagające prostego uzdatniania (odżelazienie, odmanganowienie). Wody klasy III – złej
jakości, wymagające skomplikowanego uzdatniania, występują w dnie doliny Warty
(w dzielnicach Poznania: Wilda, Świerczewo) oraz w dzielnicy Morasko. O zaliczeniu wód do
tej klasy decydują najczęściej przekroczone wskaźniki takie jak: azot, żelazo, bor, potas, sód
i przewodnictwo właściwe. Wody klasy Ib – dobrej jakości, ale nie trwałej z uwagi na brak
izolacji, niewymagające uzdatniania, występują w okolicach Czerwonaku, Kiekrzy
i Poznańskich osiedli: Plewiska i Ławica.
Z dokumentacji geologicznych i hydrogeologicznych wykonywanych w okolicach inwestycji
w latach 1997 – 2007 wynika, iż wody piętra czwartorzędowego w rejonie planowanej
inwestycji reprezentują typ chlorkowo-siarczanowo-wapniowo-sodowy, o podwyższonym
zmineralizowaniu o suchej pozostałości równej 1959 mg/l. Charakteryzują się twardością
równą 1317 mgCaCO3, odczynem lekko kwaśnym – pH 6,61, przewodnictwem w granicach
2965 S/cm oraz zawartością żelaza 20,84 mg/l i manganu 0,42 mg/l. Zawartość związków
azotu jest bardzo zróżnicowana od 0,51 mg/l w przypadku amoniaku do ponad 310 mg/l
w przypadku azotanów. Wody w tym rejonie są zanieczyszczone antropogenicznie.
Przejawia się to podwyższoną zawartością takich wskaźników jak związki azotu, żelaza,
wapnia i ołowiu.
6.7. JAKOŚĆ WÓD POWIERZCHNIOWYCH

Stan jakości wód powierzchniowych, tj. rzeki Warty analizowany był w roku 2006 r.,
w ramach monitoringu środowiska prowadzonego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska.
Stan jakości wód rzeki Warty przedstawia poniższa tabela.

Tabela 6.6. Stan jakości wód rzeki Warty

parametr Ilość prób Wartość średnia
pH 12 8,0
BZT5 [mg O2/m3] 12 5,06
ChZT-Cr [mg O2/m3] 12 29,9
Tlen rozpuszczony [mg O2/m3] 12 9,6
Chlorki [mg Cl/m3] 12 52,6
Siarczany [mg SO4/m3] 12 85,3
Zawiesina ogólna [mg /m3] 12 14,3
Źródło: WIOŚ 2006r.
Wówczas klasa wody rzeki Warty wg. podanych wyżej wskaźników była klasy III –
zadawalającej (BZT5, ChZT-Cr – klasa III, zadawalająca, reszta wskaźników klasa I, bardzo
dobra).
Klasyfikacja zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r.
w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych,
sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu
tych wód (Dz. U. Nr 32, poz. 284).
Aktualnie, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia
20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód
powierzchniowych (Dz. U. Nr 162,poz. 1008), według wstępnej oceny stanu
monitorowanych jednolitych części wód wykonaną przez WIOŚ w Poznaniu, rzeka Warta
w Poznaniu (punkt pomiarowy – most św. Rocha) charakteryzuje się słabym potencjałem
ekologicznym – klasa elementów fizykochemicznych II, klasa elementów biologicznych IV.
6.8. POWIERZCHNIA ZIEMI I GLEBY

Dla oceny zanieczyszczenia gleb metalami zastosowano wartości dopuszczalne stężeń
określone w Załączniku do rozporządzenia Ministra środowiska w sprawie standardów gleby
oraz standardów jakości ziemi.
Wyniki analiz gleb pochodzą ze zbioru analiz chemicznych wykonanych do „Atlasu
geochemicznego Polski 1:2 500 000” (Lis, Pasieczna, 1995) – opróbowanie w siatce 5x5 km
oraz „Atlasu geochemicznego Poznania i okolic 1:100 000” (Lis, Pasieczna, 2005) –
opróbowanie w siatce 1x1 km.
Wartości dopuszczalne pierwiastków dla poszczególnych grup zanieczyszczeń oraz zakresy
i ich przeciętne zawartości w glebach z terenu Poznania (dokładnie - arkusza 471 mapy
geośrodowiskowej Polski w skali 1:50 000) przedstawiono w tabeli poniżej. Pod uwagę brana
była tylko ta część zawartości metali, której źródłem są zanieczyszczenia antropogeniczne,
a więc słabo związana i łatwo ługowalna kwasami, nie zaś całkowita zawartość metali.
Tabela ta zawiera również dane o zawartości przeciętnych (median) pierwiastków w glebach
terenów niezabudowanych Polski (najmniej zanieczyszczonych w kraju).

Tabela 6.7. Zawartość metali w glebach (w mg/kg)

Zakresy Wartość Wartość przeciętnych
Wartości dopuszczalne stężeń w glebie lub zawartości w przeciętnych (median) w glebach
ziemi (Rozporządzenie Ministra Środowiska glebach na (median) w obszarów
z dnia 9 września 2002 r.) arkuszu 471- glebach na niezabudowanych Polski
Poznań arkuszu 471- 4)
Metale Poznań
N=311 N=311 N=6522

Frakcja ziarnowa Frakcja ziarnowa
Grupa B 2) Grupa C 3) <2 mm <1 mm
Grupa A 1) Mineralizacja – woda Mineralizacja
królewska HCl (1:4)
Głębokość (m p.p.t.) Głębokość (m p.p.t.)
0,0-0,3 0-2 0,0-0,2
As Arsen 20 20 60 <5-38 <5 <5
Ba Bar 200 200 1000 7-1180 33 27
Cr Chrom 50 150 500 2-49 6 4
Zn Cynk 100 300 1000 10-18580 36 29
Cd Kadm 1 4 15 0,5-2770 0,5 <0,5
Co Kobalt 20 20 200 <1-27 2 2
Cu Miedź 30 150 600 2-1800 6 4
Ni Nikiel 35 100 300 1-485 5 3
Pb Ołów 50 100 600 <5-38890 12 12
Hg Rtęć 0,5 2 30 <0,05-712 <0,05 <0,05
Ilość badanych próbek gleb z arkusza 471-Poznań 1)
grupa A
w poszczególnych grupach zanieczyszczeń a) nieruchomości gruntowe wchodzące w skład obszaru
As Arsen 309 2 poddanego ochronie na podstawie przepisów ustawy Prawo
Ba Bar 304 6 wodne,
Cr Chrom 311 b) obszary poddane ochronie na podstawie przepisów o ochronie
Zn Cynk 268 39 2 przyrody; jeżeli utrzymanie aktualnego poziomu zanieczyszczenia
Cd Kadm 305 3 2 gruntów nie stwarza zagrożenia dla zdrowia ludzi lub środowiska
Co Kobalt 310 1 – dla obszarów tych stężenia zachowują standardy wynikające ze
Cu Miedź 299 11 stanu faktycznego,
2)
Ni Nikiel 310 grupa B - grunty zaliczone do użytków rolnych z wyłączeniem
gruntów pod stawami i gruntów pod rowami, grunty leśne oraz
Pb Ołów 291 12 7
zadrzewione i zakrzewione, nieużytki, a także grunty zabudowane
Hg Rtęć 307 3
i zurbanizowane z wyłączeniem terenów przemysłowych, użytków
Sumaryczna klasyfikacja badanych gleb z obszaru arkusza 471-
kopalnych oraz terenów komunikacyjnych,
Poznań do poszczególnych grup zanieczyszczeń (ilość próbek) 3)
grupa C - tereny przemysłowe, użytki kopalne, tereny
komunikacyjne,
259 36 14 4)
Lis, Pasieczna, 1995 – Atlas geochemiczny Polski 1: 2 500 000
N – ilość próbek
Źródło: opis do mapy geośrodowiskowej Polski 1:50 000, arkusz 471 Poznań, PIG 2005
Jak wynika z powyższej tabeli, przeciętne wartości arsenu, baru, kadmu, kobaltu, ołowiu
i rtęci w glebach arkusza są identyczne lub zbliżone do wartości przeciętnych (median)
w glebach obszarów niezabudowanych Polski. Nieco wyższe wartości przeciętne
zanotowano dla cynku, chromu, miedzi i niklu.
Jak podaje PIG w opisie do mapy geośrodowiskowej (arkusz 471 Poznań), w aspekcie
zawartości metali 83,3% spośród badanych próbek spełnia warunki klasyfikacji do grupy
A (standard obszaru poddanego ochronie), co pozwala na ich wielofunkcyjne użytkowanie.
Do grupy B zaliczono 11,6% analizowanych próbek, a do grupy C 4,5%. Dopuszczalne
zawartości stężeń metali dla grupy C zostały przekroczone w 2 próbkach co stanowi 0,6%
badanych gleb (próbki o numerach 148, 158). Gleby zaliczone do grupy C oraz wykazujące
zawartości metali przekraczające górne limity dla tej grupy występują w obrębie zwartej
zabudowy miejskiej Poznania.

Dane o poszczególnych metalach ciężkich i kwasowości, odczytane z map zamieszczono

w tabeli poniżej. Wynika z nich, że teren w rejonie inwestycji spełnia wymagania dla gruntów
grupy A.
Tabela 6.8. Zawartość metali w glebie przy EC Karolin (w mg/kg)

pH Cr Cu Hg Pb Zn
Średnia zawartość w wierzchniej 11,0 – 40,0 –
6,7 – 7,4 7,0 – 9,0 7,0 – 12,0 0,06 – 0,15
warstwie gleby 25,0 67,0
Źródło: na podstawie danych z „Atlasu geochemicznego Poznania i okolic 1:100 000”
6.9. FLORA I FAUNA

Obszar pod planowaną inwestycję otoczony jest z trzech stron w promieniu około 0,4 – 0,8
km terenami o charakterze przemysłowym. Od południa z terenem inwestycji graniczy
niewielki obszar nieuporządkowanej zielni o powierzchni około 0,2 km 2, na którym mieszczą
się pozostałości Fortu IV. Północno-wschodnia granica niewielkiego terenu zajętego pod
ogródki działkowe znajduje się w odległości około 0,2 km na południe od terenu planowanej
instalacji, oddzielona terenami Fortu IV.
Dalsze otoczenie stanowią tereny o różnym charakterze i przeznaczeniu, tworząc
przestrzenną mozaikę. Są to głównie tereny przemysłowe, tereny baz logistyczno-
magazynowych tereny niezagospodarowane z roślinnością ruderalną i synantropijną lub
zalesione oraz sieć dróg, w tym dróg o znaczeniu krajowym.
Tereny zielone w okolicy lokalizacji ITPOK obejmują:
 Las przy ul. Chemicznej – po przeciwnej stronie ul. Gdyńskiej ok. 0,8 km na
zachód od terenu planowanej instalacji.
 tereny zielone w dolinie rzeki Głównej – od ok. 0,6 km od terenu planowanej
instalacji.
 kompleks leśny pomiędzy Koziegłowami, a Kicinem – ok. 2 km na północny –
wschód od terenu planowanej instalacji.
 kompleks leśny z cmentarzem komunalnym Miłostowo położony za doliną rzeki
Głównej i ciągiem komunikacyjnym w kierunku Gniezna (ul. Gnieźnieńska i tory
kolejowe) – ok. 1 km na południe i południowy – wschód od terenu planowanej
instalacji.
Tereny przemysłowe nie stanowią żadnej wartości pod względem przyrodniczym. Jako ostoja
bądź miejsca żerowania drobnych zwierząt, w tym ptaków służyć mogą tereny ogródków
działkowych. Mając na uwadze, że w rejonie Nowego Miasta znajduje się kompleks leśny o
znacznej powierzchni, należy oczekiwać, że zwierzęta pojawiające się w okolicy będą go
preferować w stosunku do niewielkich niezagospodarowanych obszarów położonych w
pobliżu inwestycji.
Miejscem odgrywającym znaczenie jako siedlisko dla nietoperzy jest Fort IV, ujęty w sieci
obszarów Natura 2000. Jego charakter i znaczenie są omówione w kolejnych rozdziałach.
6.10. OBSZARY CHRONIONE, W TYM OBSZARY NATURA 2000

Jedno z zagrożeń dla zachowania terenów cennych przyrodniczo w obecnym stanie
w rejonie aglomeracji poznańskiej stanowi brak rozwiązania problemu gospodarki odpadami
dla Poznania.
Obszary chronione ze względu na wartości przyrodnicze położone są z reguły w znacznym

oddaleniu od terenu inwestycji, wyjątkiem jest teren Fortu IV. Obszary te wyszczególniono
poniżej. Są one ujęte w europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000:
 Fort IV – jeden z elementów składających się na specjalny obszar ochrony
siedlisk Natura 2000 „Fortyfikacje w Poznaniu”, kod PLH300005) - odległość

ok. 0,25 km na południe od terenu inwestycji; kolejne dwa elementy ujęte w tym
obszarze znajdują się w odległości co najmniej 1,8 km od terenu inwestycji.
 Obszar Chronionego Krajobrazu Biedrusko (specjalny obszar ochrony siedlisk
Natura 2000 „Biedrusko”, kod PLH300001) - ok. 10 km na północ,
 Wielkopolski Park Narodowy (specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000
„Ostoja Wielkopolska”, kod PLH300010) - ok. 14 km na południe i południowy –
zachód,
„Rogalińska Dolina Warty”, kod PLH300012) - ok. 15 km na południe
i południowy – wschód (uwaga: obszar Natura 2000 nie obejmuje terenów
położonych parku krajobrazowego położonych najbliżej lokalizacji i rozpoczyna
się ok. 20 km od lokalizacji),
 Obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Samicy”, kod PLB300013 - ok. 14 km
na północ i północny – zachód.
Ponadto w odległości ok. 6,0 km na północ od terenu inwestycji rozpoczyna się
proponowany obszar Natura 2000 o charakterze habitatowym - Uroczyska Puszczy Zielonka.
Ponadto w najbliższym otoczeniu położone są następujące użytki ekologiczne:
 „Wilczy Młyn” w odległości ok. 400 m na zachód,
 „Główna” w odległości ok. 700 m na południowy – wschód.
Ze względu na oddalenie pozostałych obszarów od terenu inwestycji, nie będzie ona na nie
negatywnie oddziaływać.
Obszar Natura 2000 „Fortyfikacje w Poznaniu” – Fort IV
Fort IV jako jeden z elementów składających się na specjalny obszar ochrony siedlisk Natura
2000 „Fortyfikacje w Poznaniu” (kod PLH300005) znajduje się w sąsiedztwie planowanego
przedsięwzięcia w odległości ok. 250-300 m na południe od terenu inwestycji.
Obiekt, jakim jest Fort IV, należy do grupy najbardziej zniszczonych fortów zewnętrznego
pierścienia XIX-wiecznych fortyfikacji pruskich Poznania. W Forcie tym zachowały się
nieliczne fragmenty korytarzy, w których nietoperze znalazły dogodne kryjówki do zimowania.
Obiekt ten, wraz z innymi, został włączony do obszarów cennych przyrodniczo
i zaliczony do obszarów Natura 2000, które podlegają ochronie zgodnie z obowiązującym
prawem.
Dlatego też firma Socotec Polska zleciła Polskiemu Towarzystwu Ochrony Przyrody
„Salamandra” z Poznania opracowanie odpowiedniej opinii chiropterologicznej dotyczącej
potencjalnego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na ten obiekt będący
fragmentem obszaru Natura 2000 – załącznik 6.1.
W Forcie IV stwierdzono 7 gatunków nietoperzy, w tym dwa gatunki wymienione
w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej. Są to nocek duży (myotis myotis), znajdujący się
w Europejskiej czerwonej liście zwierząt i roślin zagrożonych wyginięciem w skali światowej
– kategoria K, oraz mopek (barbastella barbastellus).
Autorzy przedmiotowej opinii chiropterologicznej zwracają uwagę na to, że największym

zagrożeniem dla nietoperzy zimujących w Forcie IV jest niekontrolowana penetracja obiektu
przez osoby przypadkowe oraz postępująca erozja, która z biegiem czasu może
doprowadzić do tego utraty schronienia dla nietoperzy.
Są to jednak zagrożenia, na które nie ma wpływu realizacja i eksploatacja przedsięwzięcia.
W konkluzji opinii stwierdzono, że na etapie budowy oraz na etapie eksploatacji instalacja
termicznego przekształcania odpadów komunalnych nie powinna mieć wpływu na omawiany
obiekt zaliczony do obszaru Natura 2000.

6.11. OBIEKTY ISTOTNE DLA STANU ŚRODOWISKA W OTOCZENIU

LOKALIZACJI
W najbliższym otoczeniu inwestycji znajdują się liczne obiekty wpływające na stan
środowiska - zakłady przemysłowe, w tym wysokich technologii, bazy, składy, hurtownie itp
oraz zakłady recyklingu i bazy techniczne, trasy komunikacyjne ( w tym droga nr 92 i 196)
i linie kolejowe. Największe i najbliżej położone obiekty to Bridgestone Poznań i EC Karolin
(o osiąganej mocy cieplnej ok. 840 MW i mocy elektrycznej ok. 270 MW). Charakterystyczny
komin elektrociepłowni, o wysokości 200 m., jest najwyższą budowlą w Poznaniu.
budowlanych).
Obiekty te są przede wszystkim źródłami emisji hałasu, pyłów oraz spalin ze środków
transportu. Oddziaływanie wszystkich wymienionych obiektów, jak również fakt położenia
w obrębie aglomeracji wpływa na poziom tła zanieczyszczeń w rejonie inwestycji.
Oszacowanie efektów skumulowanych w przypadku oddziaływania akustycznego to
nałożenie oddziaływania projektowanej inwestycji na tło akustyczne.
W przypadku emisji do powietrza to analiza oddziaływania wszystkich źródeł
zlokalizowanych na terenie Poznania, napływu zanieczyszczeń spoza terenów Poznania
oraz napływu zagranicznego. Wykonanie takiej pracy obliczeniowej jakości powietrza
przekracza możliwości jakiegokolwiek przedsięwzięcia inwestycyjnego. Mając między innymi
to na względzie skumulowany efekt oddziaływania określony jest na podstawie wyników
pomiarów jakości powietrza w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Na bazie tych
pomiarów określony jest przez służby Inspekcji Środowiska aktualny stan jakości powietrza
w strefach, w podziale na grupy A, B i C, które są opisane przy pomocy odpowiednich
wymogów formalnoprawnych i merytorycznych. Biorąc pod uwagę powyższe
w rozpatrywanym przypadku efekt skumulowany należy rozumieć jako sumę aktualnego
stanu jakości powietrza (podanego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska) oraz
stężeń obliczonych i określonych w opracowaniu.
Dokładny wpływ ITPOK na środowisko został przedstawiony w niniejszym raporcie jako
efekt skumulowany z aktualnym stanem jakości powietrza oraz tłem akustycznym.
W częściach dokumentu dotyczących tych oddziaływań przedstawione zostały
w załącznikach graficznych zasięgi oddziaływania zarówno emisji do powietrza jak
i oddziaływania akustycznego. Opis wyników przedstawionych w załącznikach graficznych
znajduje się w tekście raportu.

7. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB

W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA
PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW CHRONIONYCH NA
PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW
I OPIECE NAD ZABYTKAMI
Zgodnie z informacją od Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu (pismo z dnia

23 listopada 2009 r., znak MKZ.I.T/40450-175/09; załącznik 7.1) w granicy planowanego
przedsięwzięcia nie jest zlokalizowany jest żaden obiekt podlegający ochronie
konserwatorskiej. Teren inwestycyjny ITPOK nie jest objęty ustawową formą ochrony
konserwatorskiej. Jednocześnie Miejski Konserwator Zabytków w Poznaniu informuje, że na
terenie planowanej inwestycji nie występują rozpoznane stanowiska architektoniczne.
Najbliższy obiekt objęty ochroną konserwatorską jest zlokalizowany około 200 m na północ
od granic przedsięwzięcia. Są to pozostałości zabytkowe, wpisanego do rejestru zabytków
decyzją z dnia 25.05.1983 r., nr A 245, Fort IV (Hake).
Inwestycja ITPOK nie będzie powodować negatywnego oddziaływania na obiekty objęte

ochroną konserwatorską, zarówno w fazie realizacji, eksploatacji oraz likwidacji.
W fazie realizacji przy prowadzeniu jakichkolwiek prac ziemnych na przedmiotowym terenie,

w przypadku natrafienia na znaleziska o charakterze archeologicznym lub militarnym,
inwestor niezwłocznie powiadomi Dział Ochrony Zabytków Archeologicznych Muzeum
Archeologicznego w Poznaniu.

8. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO
ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO WYBRANEGO
WARIANTU REALIZACJI INWESTYCJI, W TYM
RÓWNIEŻ WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII
PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE MOŻLIWEGO
TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO
8.1. ODDZIAŁYWANIE NA STAN JAKOŚCI POWIETRZA

ATMOSFERYCZNEGO
8.1.1. Przedmiot i zakres analizy
Przedmiotem analizy jest ocena stanu emisji substancji do powietrza atmosferycznego

spowodowanego emisją substancji pyłowych i gazowych ze źródeł usytuowanych na terenie
obiektu w fazie eksploatacji przedsięwzięcia polegającego na budowie instalacji termicznego
przekształcania frakcji resztkowej z odpadów komunalnych (ITPOK) wraz z możliwością
przekształcania stabilizatu po fermentacji.
Niniejsza część zawiera następujące elementy:

 dokładną charakterystykę źródeł emisji,
 określenie rodzajów i ilości gazów w mg/s, kg/h i Mg/rok, jakie będą
odprowadzane do atmosfery z poszczególnych źródeł,
 określenie maksymalnych stężeń substancji,
 określenie częstości przekraczania wartości odniesienia lub dopuszczalnego
poziomu substancji w powietrzu, obliczonych ze stężeń poszczególnych
substancji odniesionych do 1 godziny, a także stężeń średnich, uwzględniając tło
zanieczyszczeń atmosfery i okoliczne warunki fizjograficzne.
8.1.2. Metodyka
Obliczenia wykonano wg pakietu OPERAT 2000 dla Windows firmy PROEKO, Usługi
Komputerowe w Ochronie Środowiska, Al. Wolności 21/11, Kalisz. System obliczeń
rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym OPERAT uwzględnia
referencyjne metody obliczeniowe zawarte w rozporządzeniu w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu.
8.1.3. Analiza uciążliwości
8.1.3.1. Warunki meteorologiczne i analiza szorstkości terenu

Przy wykonaniu analizy rozprzestrzeniania się substancji w powietrzu niezbędne jest
poznanie warunków meteorologicznych panujących na danym terenie.

W niniejszej ocenie uwzględniono elementy klimatyczne, które bezpośrednio wpływają na

rozkład przestrzenny zanieczyszczeń: temperaturę powietrza, rozkład kierunków i prędkości
wiatru oraz stany równowagi atmosfery.
Dane pochodzą ze stacji Poznań jako najbliżej położonej względem omawianej inwestycji:
 wysokość anemometru – 17 m,
 średnia roczna temperatura powietrza: 8,2oC,
 średnia temperatura okresu zimowego: 2,2oC,
 średnia temperatura okresu letniego: 14,2oC.
W tabeli poniżej przedstawiono udziały poszczególnych kierunków wiatru [%] oraz

zestawienie częstości poszczególnych prędkości wiatru [%], które w sposób jakościowy
pozwalają ocenić wpływ omawianego obiektu na otoczenie.
Tabela 8.12. Zestawienie udziałów poszczególnych kierunków wiatru [%]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
NNE ENE E ESE SSE S SSW WSW W WNW NNW N
5,22 6,48 9,29 8,36 8,51 5,91 12,00 10,88 13,54 7,71 7,72 4,38
Tabela 8.13. Zestawienie częstości poszczególnych prędkości wiatru [%]

1 m/s 2 m/s 3 m/s 4 m/s 5 m/s 6 m/s 7 m/s 8 m/s 9 m/s 10 m/s 11 m/s
14,13 15,32 16,24 12,61 12,88 9,02 7,20 7,23 1,66 2,72 0,99
W ciągu roku obserwuje się przewagę wiatrów z kierunków zachodnich, w związku z tym
najbardziej narażone na negatywny wpływ ITPOK będą tereny położone po jego wschodniej
stronie.
Do obliczeń przyjęto różę wiatrów dla Miasta Poznań.

Dokładny opis terenów wokół instalacji zamieszczony został w rozdziale 3.5.2. W pobliżu
lokalizacji instalacji ITPOK brak jest zwartej zabudowy mieszkalnej. Najbliższe pojedyncze
zabudowania znajdują się w odległości ok. 0,4 km od planowanej lokalizacji instalacji.
Zabudowa ta leży w odległości od instalacji mniejszej niż 10-krotność wysokości
najwyższego z emitorów (10 hmax = 10 x 50 m) i w związku z tym zgodnie z rozporządzeniem
w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu przeprowadzono
obliczenia stężeń substancji wprowadzanych do powietrza na poziomie zabudowy
mieszkaniowej wyższej niż parterowej.
Stany równowagi atmosfery dla poszczególnych kierunków i prędkości wiatrów uwzględnione

zostały w obliczeniach za pomocą pakietu programów komputerowych OPERAT 2000.
Szorstkość aerodynamiczną podłoża wyznaczono na podstawie mapy topograficznej 1:10
000 w zasięgu równym 50 hmax. Dla każdego sektora róży wiatrów obliczono średnią wartość
z0 według wzoru:
1
z 0   Fc  z 0 c
F c
gdzie:
z0 – średnia wartość współczynnika aerodynamicznej szorstkości terenu na obszarze
objętym obliczeniami [m],
z0c – średnia wartość współczynnika aerodynamicznej szorstkości terenu na obszarze o
danym typie pokrycia terenu [m],
F – powierzchnia obszaru objętego obliczeniami,
Fc – powierzchnia obszaru o danym typie pokrycia terenu.
Biorąc pod uwagę charakter terenu sąsiadującego z projektowaną inwestycją, do obliczeń

stężeń przyjęto średnia wartość z0 z wartości obliczonych dla występujących obszarów
o danym typie pokrycia terenu, tj. 2,0 m.
8.1.3.2. Tło zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego
Zgodnie z pismem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia

13.06.2008 r. znak: WM.djk.4112-262/1533w/08 aktualne tło zanieczyszczeń powietrza
atmosferycznego w rejonie lokalizacji inwestycji wynosi:
 dwutlenek siarki – 5 μg/m3,
 dwutlenek azotu – 23 μg/m3,
 pył zawieszony PM10 – 30 μg/m3,
 benzen – 2 μg/m3,
 ołów – 0,01 μg/m3.
Dla pozostałych zanieczyszczeń przyjęto wartości odniesienia zgodnie z rozporządzeniem

w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu w wysokości 10%
dopuszczalnego stężenia średniorocznego.
8.1.3.3. Wymagania formalno-prawne
Oceny oddziaływania ITPOK na jakość powietrza dokonano w oparciu o następujące

przepisy wykonawcze do ustawy Prawo ochrony środowiska:
 Rozporządzenie w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu,
 Nieobowiązujące już rozporządzenie w sprawie wartości odniesienia dla niektórych
substancji w powietrzu,
 Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wartości odniesienia dla
niektórych substancji w powietrzu, opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa
Środowiska,

a także zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Środowiska – „Komunikatem w sprawie utraty

mocy prawnej rozporządzenia w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji
w powietrzu”, zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska. Zgodnie ze
stanowiskiem Ministerstwa, nieobowiązujące już rozporządzenie nie może być podstawą do
wydawania orzeczeń administracyjnych, jednakże może być wykorzystywana zawarta w nim
metodyka modelowania rozkładu stężeń substancji w powietrzu. Ponieważ trwające prace
nad nowym rozporządzeniem, którego projekt został opublikowany na stronie Ministerstwa,
są na ukończeniu, a rozporządzenie to ma być przyjęte z mocą wsteczną, co umożliwi
zachowanie ciągłości regulacji – posłużyło ono za podstawę do określenia oddziaływania -
po uwzględnieniu zmian z niego wynikających (zmianie ulegają wartości odniesienia od 2013
roku dla niklu, arsenu oraz kadmu, uśrednione dla okresu roku kalendarzowego). Pomimo
zaostrzenia wartości odniesienia, stężenia nie powodują ich przekraczania poza terenem
należącym do prowadzącego instalację.
Obowiązujące w kraju przepisy prawne nakładają na źródła emisji zanieczyszczeń powietrza

obowiązek dotrzymania norm stężeń substancji zanieczyszczających (imisji) oraz norm
emisji.
Wielkości dopuszczalne imisji zawarte są w rozporządzeniu w sprawie poziomów niektórych

substancji w powietrzu. Wartości te prezentuje tabela poniżej. Dla planowanej inwestycji
przyjęto poziomy jak dla roku 2010, ze względu na termin zakończenia budowy.
Tabela 8.14. Dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu
Dopuszczal Dopuszczalna Margines tolerancji Termin

Nazwa Okres ny Częstość [%] osiągnięci
substancji uśredniania poziom przekraczania [g/m3] a
Lp.
(numer wyników substancji dopuszczalnego poziomów
CAS)* pomiarów w powietrzu poziomu w roku 2007 2008 2009 od dopuszcza
kalendarzowym 2010 lnych
[g/m3]
rok
60 40 20
1 Benzen kalendarzow 5c) - 0 2010 r.
3 2 1
y
jedna 15 10 5
Dwutlenek 200 c) 18 razy 0 2010 r.
godzina 30 20 10
azotu
rok
(10102-44- 15 10 5
kalendarzow 40 c) - 0 2010 r.
0) 6 4 2
y
2.
Tlenki
azotu d) rok 30 c)
(10102-44- kalendarzow od 0 0 0 0 0 2003 r.
0, y 01.01.2003
10102-43-9)
3 Dwutlenek jedna
350 c) 24 razy 0 0 0 0 2005 r.
siarki godzina
(7446-09-5) 24 125 c) 3 razy 0 0 0 0 2005 r.
godziny

Dopuszczal Dopuszczalna Margines tolerancji Termin

Nazwa Okres ny Częstość [%] osiągnięci
substancji uśredniania poziom przekraczania a
Lp. [g/m3]
(numer wyników substancji dopuszczalnego poziomów
CAS)* pomiarów w powietrzu poziomu w roku 2007 2008 2009 od
2010 dopuszcza
Rok [g/m 3
] kalendarzowym lnych
kalendarzow
y i pora
zimowa 20e) - 0 0 0 0 2003 r.
(okres od
01.X do
31.III)
rok
Ołówf)
4 kalendarzow 0,5c) - 0 0 0 0 2005 r.
(7439-92-1)
y
24
50 c) 35 razy 0 0 0 0 2005 r.
Pył godziny
zawieszony rok
5
PM10 g) kalendarzow 40 c) - 0 0 0 0 2005 r.
y
Tlenek
osiem
6 węgla 10000 c) h) - 0 0 0 0 2005 r.
godzin h)
(630-08-0)
Objaśnienia:
a) oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number
b) w przypadku programów ochrony powietrza o których mowa w art. 91 ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 roku, częstość przekraczania odnosi się do poziomu
dopuszczalnego wraz z marginesem tolerancji
c) poziom dopuszczalny ze względu na ochronę zdrowia ludzi
d) Suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu
e) Poziom dopuszczalny ze względu na ochronę roślin
f) Suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10
g) Stężenie pyłu o średnicy aerodynamicznej ziaren do 10 m (PM10) mierzone metodą
wagową z separacją frakcji lub metodami uznanymi za równorzędne
h) maksymalna średnia ośmiogodzinna spośród średnich kroczących, obliczanych co
godzinę z ośmiu średnich jednogodzinnych w ciągu doby. każdą tak obliczoną średnią
8-godzinną przypisuje się dobie, w której się ona kończy. Pierwszym okresem
obliczeniowym dla każdej doby jest okres od godziny 17.00 dnia poprzedniego do
godziny 01.00 danego dnia. Ostatnim okresem obliczeniowym dla każdej doby jest
okres od godziny 16.00 do 24.00 tego dnia czasu środkowoeuropejskiego CET
Drugim aktem prawnym regulującym poziomy imisji jest rozporządzenie Ministra Środowiska
z dnia 5 grudnia 2002 roku w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji
w powietrzu (Dz. U. nr 1/2003 poz.12). Prezentuje je tabela poniżej.
Tabela 8.15. Wartości odniesienia substancji w powietrzu oraz czasy ich obowiązywania
wg rozporządzenia w sprawie wartości odniesienia dla niektórych
substancji w powietrzu i tło zanieczyszczeń w rejonie inwestycji

Wartości odniesienia Tło

Nazwa substancji uśrednione dla okresu zanieczyszcze Da - R
numer CAS D1 [1 godz.] Da [1 rok] ńR
g/m3 g/m3 g/m3 g/m3
Dwutlenek azotu 10102-44-0 200 40 23 17
Dwutlenek siarki 7446-09-05 350 30 5 25
Tlenek węgla 630-08-0 30000 - - -
Pył zawieszony PM10 - 280 40 30 10
Chlorowodór 7647-01-0 200 25 2,5 22,5
Fluorowodór 7782-41-4 30 2 0,2 1,8
Kadm * 7440-43-9 0,52 0,01/0,005 0,001 0,009
Tal* 7440-28-0 1 0,13 0,013 0,117
Rtęć* 7439-97-6 0,7 0,04 0,004 0,036
Ołów* 7439-92-1 5 0,5 0,01 0,49
Antymon i jego związki* 7440-36-0 23 2 0,2 1,8
Arsen* 7440-38-2 0,2 0,01/0,006 0,001 0,009
Chrom* 7440-47-3 4,6 0,4 0,04 0,36
Kobalt* 7440-48-4 5 0,4 0,04 0,36
Miedź* 7440-50-8 20 0,6 0,06 0,54
Mangan* 7439-96-5 9 1 0,1 0,9
Nikiel* 7440-02-0 0,23 0,025/0,02 0,0025 0,0225
Wanad* 7440-62-2 2,3 0,25 0,025 0,225
Cyna* 7440-31-5 50 3,8 0,38 3,42
Węglowodory alifatyczne - 3000 1000 100 900
*suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10
Rozporządzenie to określa także wartość odniesienia opadu substancji pyłowej, która wynosi
200 g/(m2 rok).
Uznaje się, że wartość odniesienia substancji w powietrzu uśredniona dla jednej godziny jest
dotrzymana, jeżeli wartość ta nie jest przekraczana więcej niż przez 0,274% czasu w roku
dla dwutlenku siarki oraz więcej niż 0,2% czasu w roku dla pozostałych substancji.
W przypadku dwutlenku azotu, dwutlenku siarki, pyłu zawieszonego, tlenku węgla i benzenu
częstość przekraczania odnosi się do wartości odniesienia wraz z marginesem tolerancji
określonym w rozporządzeniu w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu.
Jeżeli dopuszczalna wartość odniesienia lub dopuszczalny poziom substancji uśrednione dla
roku nie są przekroczone, należy uznać, że nie nastąpiło przekroczenie dopuszczalnej
wartości.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji

w powietrzu oraz rozporządzeniem w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu,
jeśli wokół rozpatrywanej instalacji i w odległości mniejszej niż 30 xmm, czyli 30-krotność
odległości, na której wystąpią maksymalne stężenia chwilowe, występują obszary ochrony
uzdrowiskowej, podczas obliczeń należy wziąć pod uwagę zaostrzone normy czystości
powietrza.
Obszary ochrony uzdrowiskowej oraz parków narodowych nie występują w odległości

30 * xmm (30 * 303,1 m) od ITPOK.
Z punktu widzenia ochrony atmosfery nie istnieją specjalne wymagania co do ochrony

obiektów zabytkowych oraz dóbr materialnych. Dotrzymanie ogólnych wymagań ochrony

powietrza będzie więc oznaczać, że wpływ instalacji na ww. obiekty będzie znikomy i nie
spowoduje pogorszenia ich ogólnego stanu.
Dla niektórych instalacji zostały określone również dopuszczalne do wprowadzania do

powietrza normy emisji. Reguluje je rozporządzenie w sprawie standardów emisyjnych
z instalacji. Dla omawianej spalarni odpadów normy te prezentuje tabela poniżej.
Tabela 8.16. Standardy emisyjne z instalacji spalania odpadów

Standardy emisyjne w mg/m3u(dla
dioksyn i furanów w ng/m3u) przy
zawartości 11% tlenu w gazach
Nazwa substancji odlotowych
Lp. Średnie
Średnie
trzydziestominutowe
dobowe
A B
1 2 3 4 5
1 Pył ogółem 10 30 10
Substancje organiczne w postaci gazów i par wyrażone
2 10 20 10
jako całkowity węgiel organiczny
3 chlorowodór 10 60 10
4 fluorowodór 1 4 2
5 Dwutlenek siarki 50 200 50
6 Tlenek węgla 50 100 150*
Tlenek azotu i dwutlenek azotu w przeliczeniu na
dwutlenek azotu z istniejących instalacji o zdolności
7 200 400 200
przerobowej powyżej 6 Mg odpadów spalanych w ciągu
godziny lub z nowych instalacji
Średnie z próby o czasie trwania
Metale ciężkie i ich związki wyrażone jako metal
30 minut do 8 godzin
kadm + tal 0,05
8
rtęć 0,05
Antymon + arsen + ołów + chrom + kobalt + miedź + 0,5

mangan + nikiel + wanad
Średnia z próby o czasie trwania
od 6 do 8 godzin
9 Dioksyny i furany
0,1
*wartość średnia 10 – minutowa
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie standardów emisyjnych z instalacji wielkości

dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w gazach odlotowych z nowych instalacji
termicznego przekształcania odpadów przedstawiają się następująco:
8.1.3.4. Charakterystyka miejsc powstawania emisji w ITPOK

Ogólne założenia technologiczne zostały przedstawione w rozdziałach 4, 5. Poniżej
natomiast przedstawiono rozwiązania technologiczne najbardziej istotne z punktu widzenia
ochrony atmosfery.
Hala wyładunkowa i obszar fosy

Obiekt ten jest źródłem niezorganizowanej emisji pyłu i odorów, zachodzącej podczas
rozładunku odpadów. Aby zminimalizować wpływ obiektu na powietrze atmosferyczne, został
zainstalowany system wentylatorów utrzymujący w nim stałe podciśnienie. Zanieczyszczone
powietrze jest odciągane pod ruszt, gdzie spalane są zawarte w nim substancje
odorotwórcze oraz pył, co znacznie ogranicza ich emisję. W celu jeszcze sprawniejszego
działania instalacji proponuje się zwiększanie ciągu wentylatorów podczas otwierania bram
hali wyładunkowej i powrót ich pracy do stanu bazowego po zamknięciu bram.
Instalacja waloryzacji żużli
Zostanie wykonana instalacja waloryzacji żużli i popiołów paleniskowych z dwóch linii

termicznego przekształcania odpadów komunalnych i osadów ściekowych. Proces
wydzielania metali żelaznych i nieżelaznych oraz rozdział na frakcję żużli prowadzony będzie
w hali. Po tej obróbce będzie transportowany na zadaszony plac sezonowania żużla.
Zaleca się, alby system wentylacyjny hali przeznaczonego pod instalacje waloryzacji żużli
został wyposażony w filtry tkaninowe, co zapobiegnie emisji pyłów do atmosfery.
Silosy
W silosach umiejscowionych w budynku spalania przechowywane będą produkty używane

w metodzie pół-suchego oczyszczania spalin.. Dwa silosy mogą być źródłem emisji pyłu. Na
otworze oddechowym” silosu zainstalowane będą filtry workowe, które ograniczą emisję
pyłów do minimum. Określenie stopnia redukcji emisji zostanie dokonane na etapie projektu
technicznego. Można jednak przewidywać, ze zgodnie z praktyką maksymalne stężenie pyłu
w gazach odlotowych nie przekroczy 5 mg/Nm3.
Linie do termicznego przekształcania odpadów
Głównym źródłem emisji substancji gazowych na terenie ITPOK będzie prowadzony proces
technologiczny, polegający na termicznym przekształcaniu odpadów komunalnych oraz
osadów ściekowych. W wyniku spalania odpadów i osadów ściekowych w piecu
i złożonych procesów chemicznych zachodzących w wysokich temperaturach powstają
zanieczyszczenia gazowe emitowane do atmosfery.
Poza głównymi składnikami spalin takimi jak dwutlenek węgla i para wodna w wyniku
spalania powstają również wykazujące właściwości toksyczne związki nieorganiczne
i organiczne. Są to między innymi: tlenki azotu (NO x), dwutlenek siarki (SO2), tlenek
węgla (CO), chlorowodór (HCl), fluorowodór (HF), metale ciężkie (As, Co, Pb, Cd i in.),
a także całkowity węgiel organiczny (TOC) oraz dioksyny i furany.
Planowana jest budowa dwóch linii termicznego przekształcania odpadów o wydajności 15,4
Mg/h każda. Linie będą wyposażone w odrębne kominy i wentylatory ciągu. Zakłada się
ciągłą pracę linii przez 24 h na dobę, siedem dni w tygodniu.
Środki transportu
Pojazdy poruszające się po terenie ITPOK będą źródłem emisji substancji w wyniku spalania
paliw w silnikach.
a) dowóz odpadów
Wszystkie samochody dowozić będą odpady do rozładunkowego hali wyładunkowej. Proces
rozładunku samochodu obejmować będzie podjazd pod bramę stanowiska wyładowczego,
otwarcie bramy, postój na biegu jałowym, opróżnienie samochodu, zamknięcie bramy
i odjazd.

b) transport żużla
Żużel będzie okresowo składowany pod wiatą na placu przyjęcia żużla i dalej przekazywany
do instalacji obróbki żużla. Dalej będzie kierowany na zadaszony plac sezonowania żużla.
Odbiór żużla po waloryzacji będzie odbywać się nieregularnie, nie każdego dnia. Dodatkowo
z ITPOK będą wywożone zestalone i ustabilizowane odpady z oczyszczania spalin, popioły
po zestaleniu i stabilizacji, które ostatecznie mają trafić na składowisko i złom żelazny
i nieżelazny przeznaczony na sprzedaż.
c) ładowarka
Ładowarka będzie pracować na placu przyjęcia i sezonowania żużli przez ok. 3 godz.
dziennie.
d) droga dojazdowa do ITPOK

Projektowana droga wewnętrzna, dojazdowa do ITPOK. Droga ta będzie zlokalizowana
pomiędzy ul. Gdańską i Bałtycką, poza granicami terenu zakładu do którego inwestor
posiada tytuł prawny. Po drodze tej będą się poruszać samochody dowożące odpady do
ITPOK.
Ponieważ droga ta będzie objęta osobnym postępowaniem administracyjnym w zakresie
oceny oddziaływania na środowisko, dlatego w niniejszym Raporcie przedstawiono jedynie
wyliczenia teoretyczne przewidywanej emisji zanieczyszczeń do powietrza z tej drogi.
8.1.4. Obliczenia emisji z poszczególnych źródeł
W fazie eksploatacji emisja substancji do powietrza atmosferycznego z terenu obiektu będzie

miała charakter zorganizowany oraz niezorganizowany.
8.1.4.1. Emisje z procesu technologicznego – emisja zorganizowana
Linie termicznego przekształcania odpadów – emitor E1 i E2:
Przewidziane jest zaprojektowanie systemów kominowych dla dwóch linii ITPOK.

Oczyszczone spaliny będą kierowane przez dwa wentylatory ciągu do dwóch kominów i dalej
do atmosfery.
Głównym źródłem emisji zorganizowanej substancji gazowych i pyłu na terenie ITPOK

będzie prowadzony tam proces termicznego przekształcania odpadów komunalnych
i osadów ściekowych. Poza głównymi składnikami spalin takimi jak, dwutlenek węgla i para
wodna,
w wyniku spalania powstają również wykazujące właściwości toksyczne związki
nieorganiczne i organiczne. Są to między innymi: tlenki azotu (NO X), dwutlenek siarki (SO2),
tlenek węgla (CO), chlorowodór (HCl), fluorowodór (HF), metale ciężkie (As, Co, Pb, Cd
i in.), a także całkowity węgiel organiczny (TOC) oraz dioksyny i furany.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie standardów emisyjnych z instalacji wielkości

dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w gazach odlotowych z nowych instalacji
termicznego przekształcania odpadów przedstawiają się następująco:
Tabela 8.6. Wielkości dopuszczalne stężeń substancji w gazach odlotowych

z nowych instalacji termicznego przekształcania odpadów

Stężenie
Nazwa substancji Jednostka
maksymalne
CO w gazach odlotowych mg/m3u 50
(gaz suchy, 11 % O2, warunki normalne)
Pył ogółem w gazach odlotowych mg/m3u 10
HCl w gazach odlotowych mg/m3u 10
HF w gazach odlotowych mg/m3u 1
SO2 w gazach odlotowych mg/m3u 50
Substancje organiczne wyrażone jako całkowity węgiel mg/m3u 10
organiczny (gaz suchy, 11 % O2, warunki normalne)
Dioksyny i furany w w gazach odlotowych ng/m3u 0,1
NOx wyrażony jako NO2 w gazach odlotowych mg/m3u 200
Metale ciężkie w gazach odlotowych
Cd + Ti mg/m3u 0,05
Hg mg/m3u 0,05
Sb + As + Pb + Cr + Co + Cu + Mn + Ni + V mg/m3u 0,5
Instalacja musi spełniać standardy emisyjne określone w załączniku nr 5 do rozporządzenia

Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji
(Dz. U. Nr 260, poz. 2181), w przeciwnym wypadku właściwy organ odmówi wydania
pozwolenia zintegrowanego lub już po uruchomieniu, pozwolenie zostanie cofnięte lub
ograniczone - instalacja nie będzie mogła być eksploatowana. Warunki uznawania
standardów za dotrzymane określa §20 ww. rozporządzenia.
Rzeczywiste wielkości emisji do powietrza z instalacji w chwili obecnej są niemożliwe do

określenia, będą znane po przeprowadzeniu pomiarów wstępnych z instalacji (zgodnie z art.
147 ust. 4 i 5 Prawa ochrony środowiska), a także cyklu pomiarów ciągłych z instalacji.
Wielkość emisji substancji dla standardów emisji z instalacji termicznego przekształcania

odpadów komunalnych dla granicznych emisji tych substancji oszacowano jako maksymalne
(graniczne) emisje substancji do powietrza wynikające z gwarantowanych standardów emisji
zgodnych z rozporządzeniem Ministra Środowiska dot. standardów emisji (zarazem
dyrektywą 2000/76/EW). Wielkości te wyliczono jako iloczyny odpowiednich stężeń i ilości
spalin suchych w warunkach umownych przy zawartości objętościowej tlenu 11%.
Wielkości granicznych, rocznych emisji substancji gazowych i pyłowych z instalacji ITPOK
dla metody suchej (iloczyny stężeń równych dobowym standardom emisyjnym przez roczną
ilość spalin) przedstawia poniższa tabela.
Tabela 8.7. Graniczne emisje substancji gazowych i pyłowych z ITPOK


Pył całkowity 13,260 1,700 472,2 10
HCl 13,260 1,700 472,2 10
SO2 66,300 8,500 2 361,1 50
HF 1,326 0,170 47,2 1
NO + NO2 jako NO2 265,200 34,000 9 444,4 200
CO 66,300 8,500 2 361,1 50
gazów i par, w przeliczeniu na 13,260 1,700 10
całkowity węgiel organiczny 472,2
Cd+Tl 0,066 0,009 2,4 0,05
Hg 0,066 0,009 2,4 0,05
Sb+As+Pb+Cr+Co
0,663 0,085 0,5
+Cu+Mn+Ni+V 23,6
0,017
Dioksyny i furany 0,133g/a 4,722 ng/s 0,1 ng/Nm3
mg/h
Uwaga:
* - średnie wartości dobowe standardów emisji wg Rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U.
Nr 260, poz. 2181),
Z analizy pomiarowych wielkości emisji gazów lub pyłów z pracujących spalarni w UE

wynika, że rzeczywiste emisje mogą być nawet 3 - 6 krotnie mniejsze.
Dla linii termicznego przekształcania odpadów wyniki obliczeń rozprzestrzeniania się

substancji gazowych i pyłowych, zostały przedstawione dla następujących wariantów emisji
do powietrza atmosferycznego:
1. emisja substancji przy zastosowaniu metody półsuchego oczyszczania spalin;
2. emisja graniczna substancji - graniczne standardy emisji zanieczyszczeń, które
muszą być dotrzymane; wariant najbardziej niekorzystny ze względu na maksymalną
wielkość emisji, na poziomie standardu emisyjnego,
Wielkość emisji przyjęto zgodnie z zestawieniem w tabeli 8.8
Tabela 8.8. Emisje substancji gazowych i pyłowych z ITPOK

(graniczne emisje i metoda półsucha oczyszczania spalin)
Emisja Emisja
Emisja roczna
Nazwa substancji średnia maksymalna
Mg/a
kg/h mg/s
GRANICZNE EMISJE
Pył całkowity 13,260 1,700 472,2
HCl 13,260 1,700 472,2
SO2 66,300 8,500 2 361,1
HF 1,326 0,170 47,2
NO + NO2 jako NO2 265,200 34,000 9 444,4
CO 66,300 8,500 2 361,1
Substancje organiczne w postaci gazów i 13,260 1,700 472,2

par, w przeliczeniu na całkowity węgiel

organiczny
Cd+Tl 0,066 0,009 2,4
Hg 0,066 0,009 2,4
Sb+As+Pb+Cr+Co +Cu+Mn+Ni+V 0,663 0,085 23,6
Dioksyny i furany 0,133 g/a 0,017 g/h 4,722 ng/s
METODA PÓŁSUCHA
Pył całkowity 3,448 0,442 122,8
HCl 10,608 1,360 377,8
SO2 26,520 3,400 944,4
HF 1,061 0,136 37,8
NO + NO2 jako NO2 92,820 11,900 3 305,6
CO 33,150 4,250 1 180,6
par, w przeliczeniu na całkowity węgiel 6,630 0,850 236,1
organiczny
Cd+Tl 0,013 0,002 0,5
Hg 0,013 0,002 0,5
Sb+As+Pb+Cr+Co +Cu+Mn+Ni+V 0,133 0,017 4,7
Dioksyny i furany 0,066 g./a 0,009 g/h 2,361 ng/s
Uwaga* - do obliczenia przestrzennych rozkładów stężeń metali należy przyjąć bezpiecznie
dla środowiska, że w skrajnym przypadku dany metal może samodzielnie wypełnić standard
emisyjny określony dla sumy metali, w przypadku braku pozostałych składników.
Spośród zestawionych w powyższej tabeli następujące substancje nie posiadają

odpowiedników w wykazie zawartym w nieobowiązującym obecnie załączniku nr 1 do
rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu:
 substancje organiczne w postaci gazów i par, w przeliczeniu na całkowity węgiel
organiczny (TOC),
 dioksyny i furany.
W związku z powyższym substancji tych nie uwzględniono w obliczeniach rozprzestrzeniania
i ich wpływu na stan powietrza atmosferycznego.
Parametry emitora
Emisja z instalacji spalania odpadów odbywać się będzie za pośrednictwem dwóch emitorów
E1 i E2 o następujących parametrach każdy:
materiał komina komin stalowy, ocieplony

wysokość wylotu z komina 50,0 m npt.
średnica wylotu z komina 1,6 m
rodzaj wylotu pionowy, niezadaszony
temperatura spalin na wylocie z komina 397 K
ilość spalin na wylocie z komina 170 000 Nm3/h
prędkość wylotu spalin 15,5 m/s
Dla linii termicznego przekształcania odpadów, wszystkie rodzaje obliczeń wykonano

w 2 wariantach, w zależności od przyjętej metody oczyszczania spalin:
Wariant 1 – metoda półsucha oczyszczania spalin;
Wariant 2 – Graniczne emisje z ZTUO (wielkość emisji na poziomie standardu emisyjnego).

Dla tych dwóch wariantów wykonano odpowiednie wyliczenia dla substancji zawartych
w załączniku nr. 1 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie
wartości odniesienia dla niektórych substancji.
Nie wykonywano takich obliczeń dla substancji organicznych w postaci par i gazów
w przeliczeniu na całkowity węgiel organiczny (TOC) oraz dla dioksyn i furanów, ze względu
na brak w tym względzie poziomu odniesienia jaki jest zawarty w rozporządzeniu.
Substancje te zostały uwzględnione w tabelach określających ich emisje dla poszczególnych
metod oczyszczania gazów odlotowych.
W przypadku w/w metod wykonano obliczenia dla wszystkich emitowanych substancji.

Wyniki obliczeń przedstawiono w postaci graficznej na mapach, w przypadku metody
półsuchej oraz dla wartości granicznych emisji dla wszystkich emitowanych substancji.
Wariant 1 – metoda półsucha oczyszczania spalin;

Wielkość emisji gazowych i pyłowych dla metody półsuchej oczyszczania spalin przyjętą do
obliczeń przedstawiono w poniższej tabeli.
Tabela 8.9. Wielkości emisji substancji gazowych i pyłowych z ITPOK przy zastosowaniu
metody półsuchej oczyszczania spalin
Emisja Emisja Emisja Stężenie*
Pył całkowity 3,448 0,442 122,8 2,600
HCl 10,608 1,360 377,8 8,000
SO2 26,520 3,400 944,4 20,000
HF 1,061 0,136 37,8 0,800
NO + NO2 jako NO2 92,820 11,900 3 305,6 70,000
CO 33,150 4,250 1 180,6 25,000
Substancje organiczne w
postaci gazów i par, w
6,630 0,850 5,000
przeliczeniu na całkowity
węgiel organiczny 236,1
Cd+Tl 0,013 0,002 0,5 0,010
Hg 0,013 0,002 0,5 0,010
Sb+As+Pb+Cr+Co
0,133 0,017 0,100
+Cu+Mn+Ni+V 4,7
* przyjęto maksymalne wartości emisji z innych działających europejskich instalacji,
w których wykorzystuje się metodę półsuchą do oczyszczania spalin
Przyjęte do obliczeń, zgodnie z powyższymi założeniami, wielkości emisji poszczególnych

substancji, dla każdego z emitorów E1 i E2 przedstawiono w poniższej tabeli.
Tabela 8.10. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji substancji gazowych i pyłowych

z ITPOK (emisja dla jednego emitora) – metoda półsucha oczyszczania
spalin

Emisja
Emisja średnia
[kg/h]
[kg/h]
Pył PM10 0,221 0,221
Chlorowodór 0,680 0,680
Dwutlenek siarki 1,700 1,700
Fluorowodór 0,068 0,068
Dwutlenek azotu 5,950 5,950
Tlenek węgla 2,125 2,125
Kadm 0,0005 0,001
Tal 0,0005 0,001
Rtęć 0,001 0,001
Antymon 0,0009 0,0085
Arsen 0,0009 0,0085
Ołów 0,0009 0,0085
Chrom 0,0009 0,0085
Kobalt 0,0009 0,0085
Miedź 0,0009 0,0085
Mangan 0,0009 0,0085
Nikiel 0,0009 0,0085
Wanad 0,0009 0,0085
Wariant 2 – Graniczne emisje z ZTUO (wielkość emisji na poziomie standardu emisyjnego).
Wielkość emisji substancji dla wartości granicznych przyjęte do obliczeń przedstawiono

w poniższej tabeli.
Tabela 8.11. Wielkości emisji substancji gazowych i pyłowych z ITPOK dla granicznych
wielkości emisji
Pył całkowity 13,260 1,700 472,2 10
HCl 13,260 1,700 472,2 10
SO2 66,300 8,500 2 361,1 50
HF 1,326 0,170 47,2 1
NO + NO2 jako NO2 265,200 34,000 9 444,4 200
CO 66,300 8,500 2 361,1 50
gazów i par, w przeliczeniu na 13,260 1,700 472,2 10
Cd+Tl 0,066 0,009 2,4 0,05
Hg 0,066 0,009 2,4 0,05
Sb+As+Pb+Cr+Co
0,663 0,085 0,5
+Cu+Mn+Ni+V 23,6
Dioksyny i furany 0,133g/a 0,017 4,722 ng/s 0,1 ng/Nm3

mg/h
Uwaga:
* - średnie wartości dobowe standardów emisji wg Rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U.
Nr 260, poz. 2181),
Przyjęte do obliczeń, zgodnie z powyższymi założeniami, wielkości emisji poszczególnych

substancji dla każdego z emitorów E1 i E2 przedstawiono w poniższej tabeli.
Tabela 8.12. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji substancji ze spalarni (emisja dla jednego
emitora) – wartości graniczne
Wielkość ładunków substancji emitowanych do powietrza z ITPOK,

odpowiadająca granicznym wartościom standardów emisji wg
Rozporządzenia Min. Środowiska. z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie
standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181).
Emisja
Emisja średnia
[kg/h]
[kg/h]
Pył PM10 0,850 0,850
Chlorowodór 0,850 0,850
Dwutlenek siarki 4,25 4,25
Fluorowodór 0,085 0,085
Dwutlenek azotu 17,00 17,00
Tlenek węgla 4,25 4,25
Kadm 0,00225 0,0045
Tal 0,00225 0,0045
Rtęć 0,0045 0,0045
Antymon 0,0047 0,0425
Arsen 0,0047 0,0425
Ołów 0,0047 0,0425
Chrom 0,0047 0,0425
Kobalt 0,0047 0,0425
Miedź 0,0047 0,0425
Mangan 0,0047 0,0425
Nikiel 0,0047 0,0425
Wanad 0,0047 0,0425

Ponadto w przypadku metali, aby uwzględnić fakt, że w skrajnym przypadku dany metal
może samodzielnie spełnić dany standard emisyjny określony dla sumy metali, w przypadku
braku pozostałych składników, przyjęto że dla każdego z metali tego typu sytuacja może
wystąpić przez 1% czasu pracy instalacji, tj. przez 80 godzin w ciągu roku.

Silos sorbentu – emitor E3
Emisja dopuszczalna pyłu z silosu dla analogicznej instalacji termicznego przekształcania

odpadów o wydajności 7,6 Mg/h znajdującej się w ZUSOK w Warszawie, wynosi 0,0168
kg/h, czyli 0,0017 Mg/rok (ok. 100 h rocznie).
Emisja z silosu sorbentu odbywać się będzie za pośrednictwem „otworu oddechowego”
silosu, na którym zainstalowany będzie filtr workowy. Wysokość emitora wynosi h = 8,3 m
npt. a średnica wylotu 1,0 m.
Maksymalna emisja godzinowa z planowanego silosu będzie się kształtować na podobnym
poziomie. Zmieni się natomiast czas emisji pyłów z silosu, co związane będzie ze
zwiększonym zapotrzebowaniem na surowce do instalacji oczyszczania, a co za tym idzie -
częstszym napełnianiem silosu.
Na potrzeby niniejszego opracowania założono, że czas emisji pyłów z silosu wzrośnie
proporcjonalnie do wzrostu wydajności łącznie dla dwóch linii i będzie wynosił ok. 405 h/rok.
Emisja roczna będzie wynosić zatem 0,0068 Mg/rok.
Założono wydajność wentylatora przesyłowego w wysokości około 3360 Nm 3/h oraz
stężenie pyłu na wylocie 5 mg/Nm3. Szacunkowa emisja pyłu wyniesie
E = 5 mg/Nm3 x 3360 Nm3/h = 0,0168 kg/h x 405 h/rok = 0,0068 Mg/rok
Tabela 8.13. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z silosu sorbentu – emitor E3

Rodzaj emitowanej Czas pracy Wielkość emisji
substancji
h/rok kg/h Mg/rok
Pył 405 0,0168 0,0068
Silos węgla aktywnego – emitor E4

Emisja z silosu węgla aktywnego odbywać się będzie za pośrednictwem „otworu
oddechowego” silosu, na którym zainstalowany będzie filtr workowy. Wysokość emitora
wynosi h = 6,3 m npt. a średnica wylotu 1,0 m.
Zużycie sorbentu do zużycia węgla aktywnego zachodzi w stosunku ok. 3:1. Emisja
dopuszczalna z silosu węgla aktywnego została więc oszacowana na podstawie emisji
z silosu sorbentu i będzie wynosić 0,0056 kg/h (0,0023 Mg/rok).
Przy czym załadunek (dowóz) będzie się odbywał transportem ( hermetyczne autocysterny)
Około 3 razy mniejszym niż w przypadku silosu sorbentu.
Tabela 8.14. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z silosu węgla aktywnego – emitor E4
substancji
h/rok kg/h Mg/rok
Pył 405 0,0056 0,0023
Silos popiołów – emitor E5

Emisja z silosu popiołów odbywać się będzie za pośrednictwem „otworu oddechowego”

Maksymalne stężenie na wylocie silosu po zainstalowaniu filtra workowego będzie wynosić

5 mg/Nm3. Ilość powietrza używanego do wtłaczania do silosu popiołów wynosi w ciągu
godziny ok. 2 m3, a zakładany czas pracy silosu to 7800 h/rok. Emisja pyłu do powietrza
wynosić będzie więc wynosić 10 mg/h (0,078 Mg/rok).
Tabela 8.15. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z silosu popiołów – emitor E5

substancji
h/rok kg/h Mg/rok
Pył 7800 0,01 0,078
Silos cementu – emitor E6

Emisja z silosu cementu odbywać się będzie za pośrednictwem „otworu oddechowego”
Emisję z silosu cementu określono w sposób analogiczny do emisji z silosu popiołów.
Maksymalne stężenie na wylocie silosu po zainstalowaniu filtra workowego będzie wynosić
5 mg/Nm3. Ilość powietrza używanego do wtłaczania do silosu cementu wynosi w ciągu
godziny ok. 2 m3, a zakładany czas pracy silosu to 7800 h/rok. Emisja pyłu do powietrza
wynosić będzie więc wynosić 10 mg/h (0,078 Mg/rok).
Tabela 8.16. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z silosu cementu – emitor E6

substancji
h/rok kg/h Mg/rok
Pył 7800 0,01 0,078
Hala waloryzacji wraz pomieszczeniem kruszarki – emitor E7

Emisja z hali waloryzacji żużla odbywać się będzie za pośrednictwem systemu
wentylacyjnego hali wyposażonego w filtr tkaninowy. Wysokość emitora wynosi h = 12,0 m
Maksymalne stężenie na wylocie hali waloryzacji żużli po zainstalowaniu filtra workowego
będzie wynosić 5 mg/Nm3. Kruszarka będzie pracować 3 h/dobę przez 325 dni w roku.
Kubatura hali wynosić będzie ok. 8800 m3, ilość wymian powietrza w ciągu godziny – 2.
Emisja maksymalna będzie więc kształtować się na poziomie 0,088 kg/h (0,0858 Mg/rok).
Tabela 8.17. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z hali waloryzacji żużla – emitor E7
Czas pracy Wielkość emisji

Rodzaj emitowanej h/rok kg/h Mg/rok

substancji
Pył 975 0,088 0,0858
8.1.4.2. Emisja niezorganizowana

Emisja niezorganizowana na terenie instalacji (a więc po drogach wewnętrznych należących
do prowadzącego instalację ITPOK) będzie pochodzić z operacji dowozu odpadów do
punktu rozładunkowego hali wyładunkowej (podjazd pod bramę wyładowczą, otwarcie
bramy, postój na biegu jałowym, opróżnienie samochodu, zamknięcie bramy i odjazd),
transportu żużla i pracy ładowarki.
Natomiast poza terenem instalacji ITPOK potencjalnym źródłem niezorganizowanej emisji
będzie ruch pojazdów po nowo projektowanej drodze dojazdowej do ITPOK.
Środki transportu
a) dowóz odpadów
Odpady przeznaczone do spalenia dowożone będą do ITPOK samochodami ciężarowymi
o ładowności ok. 12 Mg oraz 24 Mg przez 305 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący
dzienny rozkład kursów:
a.) w godzinach 8.00-15.00 oraz 17.00-22.00 (łącznie 12 h) do ITPOK będzie
przyjeżdżało ok. 43 samochodów o ładowności 12 i 24 Mg (43 wjazd i 43 wyjazd)
oraz ok. 10 samochodów osobowych,
b.) w godzinach 22.00-6.00 (8 h) – ok. 8 samochodów ciężarowych o ładowności 24 Mg
(8 wjazd i 8 wyjazd) dowożących odpady i osady ściekowe oraz ok. 10 samochodów
osobowych.
Do obliczeń przyjęto maksymalnie 3 kursy w ciągu godziny.
Wszystkie samochody dowozić będą odpady po utwardzonych drogach wewnętrznych oraz

drogach dojazdowych prowadzących z ulicy Gdyńskiej i Bałtyckiej do fosy rozładunkowej.
Proces rozładunku samochodu obejmować będzie podjazd pod bramę, otwarcie bramy
budynku fos, postój na biegu jałowym, opróżnienie samochodu, zamknięcie bramy i odjazd.
Szacowany czas powyższych operacji to ok. 3 min. Długość drogi przejazdu samochodu
dowożącego odpady (wjazd i wyjazd) to ok. 450 m.
Dla uproszczenia przyjęto emisję maksymalną przy 3 kursach/h.
Należy zaznaczyć również że droga dojazdowa będzie służyła wyłącznie jako dojazd do
ITPOK. Nie przewiduje się wykorzystania żadnych dróg wewnętrznych EC Karolin. Wraz
z inwestycją ITPOK powstanie nowy układ komunikacyjny. Projekt rozbudowy układu
komunikacyjnego przedstawiono w rozdziale 4.3.2 Ogólna charakterystyka terenu.
b) transport żużla
Żużel będzie okresowo składowany pod wiatą, a następnie odbierany przez zewnętrznego
odbiorcę. Odbiór będzie odbywać się nieregularnie, nie każdego dnia. Żużel będzie stanowił
ok. 30% wsadu do pieców tj. ok. 130-140 Mg dziennie. Przyjmując jako środki transportu
samochody ciężarowe o ładowności ok. 24 Mg, dziennie, będzie to średnio ok. 8 kursów.
Dodatkowo z ITPOK będą wywożone odpady po procesie stabilizacji , które ostatecznie mają
trafić na składowisko i złom przeznaczony na sprzedaż. Wszystkie te produkty również będą
wywożone samochodami ciężarowymi. Na podstawie zakładanych parametrów
projektowanych linii do termicznej obróbki odpadów ustalono, że jednego dnia będzie miało
miejsce ok. 10 kursów samochodów związanych w sumie z transportem żużla, odpadów
z oczyszczania spalin i popiołów po stabilizacji w godzinach 8.00-15.00, 17.00-22.00 oraz

22.00-6.00 (maksymalnie 1 kurs na godzinę w ciągu 150 dni w roku). Przejazd jednego
samochodu (wjazd i wyjazd) na terenie ITPOK trwać będzie ok. 3 min po drodze długości ok.
600 m.
c) ładowarka
Ładowarka będzie pracować na placu przyjęcia i sezonowania żużli przez ok. 3 godz.
dziennie.
Wskaźniki emisji substancji dla źródeł liniowych przyjęto wg „Assessment of Sources of Air,
Water and Land Pollution – A Guide to Rapid Source Inventory Techniques and their
Formulating Environmental Control Strategies”, Aleksander P. Economopoulos, World Health
Organization, Genewa 1993 r., dla pojazdów poruszających się z niewielką prędkością.
d) droga dojazdowa do ITPOK

Po drodze tej będą poruszały się samochody ciężarowe o ładowności ok. 12 Mg oraz 24 Mg
przez 305 dni w ciągu roku, dowożące odpady przeznaczone do spalenia do ITPOK
Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów:
a) w godzinach 8.00-15.00 oraz 17.00-22.00 (łącznie 12 h) do ITPOK będzie
przyjeżdżało ok. 43 samochodów o ładowności 1 Mg (43 wjazd i 43 wyjazd) oraz ok.
10 samochodów osobowych,
b) w godzinach 22.00-6.00 (8 h) – ok. 8 samochodów ciężarowych o ładowności 24 Mg
(8 wjazd i 8 wyjazd) dowożących odpady i osady ściekowe oraz ok. 10 samochodów
osobowych.
Do obliczeń przyjęto maksymalnie 3 kursy w ciągu godziny.
Wszystkie samochody dowozić będą odpady po projektowanej drodze zlokalizowanej

pomiędzy ulicą Gdyńską i Bałtycką na teren Zakładu ITPOK. Długość drogi przejazdu
samochodu przewożącego odpady (dojazd i powrót) to ok. 1800 m x 2 = 3600 m. Szacowany
czas przejazdu to ok. 5 min.
Dla uproszczenia przyjęto emisję maksymalną przy 3 kursach/h.
Tabela 8.18. Wskaźniki emisji substancji gazowych i pyłowych dla źródeł liniowych
[g/1km/poj.]
Samochody ciężarowe
Lp. Rodzaj substancji
Zapłon samoczynny
1. Dwutlenek azotu 18,20
2. Tlenek węgla 7,30
3. Węglowodory alifatyczne 5,80
4. Dwutlenek siarki 3,63
5. Pył zawieszony 1,60
Wskaźniki emisji poszczególnych substancji dla źródeł powierzchniowych przyjęto

wg. publikacji Wydawnictwa Komunikacji i Łączności „Paliwa, Oleje i Smary”, J. Michałowska
(poniżej):
Tabela. 8.19. Ilość szkodliwych składników gazów spalinowych ze spalania oleju

napędowego w maszynach roboczych (kg/Mg paliwa)
Rodzaj substancji Ilość składnika gazów spalinowych w kg pochodząca
z 1 tony spalonego oleju napędowego
Dwutlenek azotu 13.01

Tlenek węgla 20.81

Węglowodory alifatyczne 4.16
Dwutlenek siarki 7.80
Emisję substancji dla źródeł liniowych określono wg wzoru:

E  n k l  p
gdzie:
E – emisja danej substancji [g/h],
n – potok pojazdów [poj/h],
k – wskaźnik emisji danej substancji [g/km/poj],
l – długość trasy przejazdu [km],
p – udział pojazdów o danym typie silnika [-]
Emisję substancji dla źródeł powierzchniowych określono wg wzoru:

Bk
E
1000
gdzie:
E – emisja danej substancji [kg/h],
B – maksymalne zużycie paliowa przez maszyny budowlane [kg/h],
k – wskaźnik emisji danej substancji [g/km/poj],
1. Dowóz odpadów – emitor liniowy E8

 ilość pojazdów: maksymalnie 51 w ciągu 20 godzin (8-15, 17-22, 22-6), maksymalnie
3 pojazdy w ciągu godziny
 czas przejazdu jednego pojazdu: 3 min
 droga: 0,45 km (wjazd + wyjazd)
 czas emisji w roku: 3/60 h * 51 pojazdów/dzień * 305 dni/rok = 778 h/rok
Tabela. 8.20. Wielkość emisji generowanej podczas dowozu odpadów

Emisja
[g/s] [kg/h] [Mg/rok]
1 Dwutlenek azotu 0,0068 0,0246 0,0191
2 Tlenek węgla 0,0027 0,0099 0,0077
3 Dwutlenek siarki 0,0014 0,0049 0,0038
4 Pył zawieszony 0,0006 0,0022 0,0017
5 Węglowodory alifatyczne 0,0022 0,0078 0,0061
2. Transport żużla , odpadów z oczyszczania spalin i popiołów po zestaleniu

i stabilizacji – emitor liniowy E9
 ilość pojazdów: maksymalnie 10 w ciągu 20 godzin (8-15, 17-22, 22-6)
– do obliczeń przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny
 droga: 0,6 km (wjazd + wyjazd)
 czas emisji w roku: 3/60 h * 10 pojazdów * 150 dni w roku = 75 h/rok

Tabela 8.21. Wielkość emisji generowanej podczas transportu żużla, odpadów

z oczyszczania spalin i popiołów ze stabilizacji
Emisja
1 Dwutlenek azotu 0,0030 0,0109 0,0008
2 Tlenek węgla 0,0012 0,0044 0,0003
4 Pył zawieszony 0,0003 0,0010 0,0001
3. Ładowarka – emitor powierzchniowy E10
 czas pracy w ciągu dnia: 3 godz.

 maksymalne zużycie oleju napędowego – 20l/h = 17,5 kg/h
 czas emisji w roku: 3 h * 305 dni/rok = 915 h/rok
Tabela 8.22. Wielkość emisji generowanej podczas pracy ładowarki

Emisja
1 Dwutlenek azotu 0,0632 0,2277 0,2083
2 Tlenek węgla 0,1012 0,3642 0,3332
4. Droga dojazdowa do ITPOK - transport odpadów

 ilość pojazdów: maksymalnie 51 w ciągu 20 godzin (8-15, 17-22, 22-6), maksymalnie
3 pojazdy w ciągu godziny
 droga: 3,6 km (przyjazd + powrót)
 czas emisji w roku: 5/60 h * 51 pojazdów/dzień * 305 dni/rok = 1296 h/rok
Tabela 8.23. Wielkość emisji generowanej podczas przejazdu samochodów dowożących odpady
do ITPOK
Emisja
1 Dwutlenek azotu 0,054 0,196 0,254
2 Tlenek węgla 0,022 0,079 0,102
4 Pył zawieszony 0,0047 0,017 0,022
Emisja sumaryczna:
Tabela 8.24. Wielkość sumarycznej emisji niezorganizowanej z terenu ITPOK

(z wyłączeniem emisji z drogi dojazdowej do ITPOK)

Emisja sumaryczna
[Mg/rok]
1. Dwutlenek azotu 0,2282
2. Tlenek węgla 0,3412
3. Dwutlenek siarki 0,1289
4. Pył zawieszony 0,0018
5. Węglowodory alifatyczne 0,0730
W związku ze specyficzną działalnością instalacji, obejmującą przede wszystkim termiczne

przekształcanie odpadów komunalnych, jego uciążliwość względem powietrza
atmosferycznego bierze swoje źródło przede wszystkim w tych procesach.
Transport samochodowy na terenie ITPOK stanowić będzie niejako poboczne źródło emisji
o charakterze lokalnym, o niewielkiej uciążliwości i zasięgu.
Częstotliwość przejazdów samochodów transportujących odpady to najczęściej kilka
samochodów w ciągu godziny, a więc emisja pochodząca z transportu będzie stanowić
znikomy procent całkowitej emisji instalacji.
Biorąc pod uwagę omówione wyżej czynniki decydujące o uciążliwości instalacji względem
powietrza atmosferycznego, emisję niezorganizowaną pochodzącą ze spalania paliw przez
samochody osobowe, pominięto w dalszych obliczeniach, ze względu na jej marginalne
znaczenie.
Emisja niezorganizowana z drogi dojazdowej (teren poza inwestycyjny) również jest

nieistotna. Wskazują na to podane wyliczenia (tab. 8.23.) dla tej drogi. W tym przypadku
szczegółowych obliczeń propagacji poszczególnych substancji nie można dokonać
ze względów merytorycznych oraz ze względu na zastosowany do obliczeń program, który
uwzględnia sumaryczne oddziaływanie emisji wszystkich źródeł emisji z terenu ITPOK.
Oddziaływanie tej drogi na środowisko będzie objęte odrębnym postępowaniem
administracyjnym. W związku z tym odstąpiono od prowadzenia obliczeń emisji ze środków
transportu poruszających się po drodze dojazdowej do ITPOK.
8.1.5. Określenie maksymalnych stężeń oraz zakresu obliczeń

Obliczenia maksymalnych stężeń substancji (Smm) przeprowadzono w oparciu
o program komputerowy OPERAT 2000.
W obliczeniach uwzględniono maksymalne emisje substancji, aktualne tło zanieczyszczeń,

szorstkość terenu, warunki atmosferyczne oraz czas pracy źródeł emisji.
Charakterystyka fizyczna projektowanych punktowych źródeł emisji do powietrza (emitorów)

została zebrana w tabeli poniżej.
Tabela 8.25. Charakterystyka emitorów istniejących w ITPOK – emisja zorganizowana

Symbol Opis emitora Wysokość Średnica Przepływ Temperatura
emitora emitora wewnętrzna w emitorze Czas wylotowa
[m] emitora [m] lub pracy gazów [oC]

źródeł
wydajność emisji
wentylator [h/rok]
a [Nm3/h]
Komin z pieca
E1 50,0 1,6 76 980 7800 124
linii 1
Komin z pieca
E2 50,0 1,6 76 980 7800 124
linii 2
E3 Silos sorbentu 8,3 1,0 3360 405 20
Silos węgla
E4 6,3 1,0 2 405 20
aktywnego
E5 Silos popiołów 8,3 1,0 2 7800 20
E6 Silos cementu 8,3 1,0 2 7800 20
Hala waloryzacji
E7 12,0 1,0 17 600 975 20
żużli
W obliczeniach uwzględniono również źródła emisji niezorganizowanej, które stanowią środki

transportu i ładowarka, poruszające się po terenie ITPOK:
 transport odpadów – emitor liniowy E8;
 transport żużla , odpadów z oczyszczania spalin i popiołów po zestaleniu i stabilizacji
– emitor liniowy E9
 ładowarka – emitor powierzchniowy E10
Szkic sytuacyjny obiektu wraz z lokalizacją emitorów przedstawia załącznik 4.2.

Parametry emitorów oraz dane do obliczeń przedstawia załącznik 8.1a.
Wykonano następujące rodzaje obliczeń:

1. Skrócony zakres obliczeń dla wszystkich substancji emitowanych ze źródeł emisji
znajdujących się na terenie Zakładu.
2. Pełny zakres obliczeń dla substancji emitowanych ze źródeł emisji, dla których zakres
skrócony wykazał, że nie spełniony jest warunek Smm  0,1 · D1, obliczenia wykonano
na poziomie terenu oraz na poziomie wysokości zabudowy mieszkaniowej z uwagi na
fakt, że w odległości od emitora mniejszej niż 10h = 500 m może występować
zabudowa mieszkaniowa wyższa niż parterowa, dla której należy ten typ obliczeń
wykonać.
3. Sprawdzenie kryterium opadu pyłu.
4. Obliczenia opadu pyłu dla substancji, dla których kryterium opadu pyłu nie jest
spełnione.
W przypadku emitorów punktowych linii termicznego przekształcania odpadów, obliczenia

przeprowadzono dla 12 podokresów:
 podokres 1, trwający 6920 h, uwzględnia średnią emisję wszystkich substancji,
 pozostałe 11 podokresów, trwające po 80 godzin, uwzględniają sytuację maksymalnej
emisji poszczególnych metali.
Ponadto dla linii termicznego przekształcania odpadów, wszystkie rodzaje obliczeń

wykonano w 2 wariantach, w zależności od przyjętej metody oczyszczania spalin:
 Wariant 1 – Obliczenia wykonano dla metody półsuchego oczyszczania spalin z linii
termicznego przekształcania odpadów wraz z pozostałymi źródłami emisji
zorganizowanej i niezorganizowanej, działającymi na terenie Zakładu;
 Wariant 2 – Obliczenia wykonano dla granicznych emisji z linii termicznego
przekształcania odpadów ITPOK (wielkość emisji na poziomie standardu

emisyjnego), celem zobrazowania najwyższych z teoretycznie możliwych emisji

maksymalnych.
8.1.5.1. Obliczenia wielkości emisji dla półsuchej metody oczyszczania spalin
Wielkość emisji substancji dla metody półsuchej oczyszczania spalin z linii termicznego
przekształcania odpadów wraz z pozostałymi źródłami emisji zorganizowanej przyjęto
zgodnie z wyliczeniami zawartymi w rozdziale 8.1.4.1 Dla źródeł emisji niezorganizowanej
emisje przyjęto zgodnie z wyliczeniami określonymi w rozdziale 8.1.4.2.
Skrócony zakres obliczeń
Wykonano skrócony zakres obliczeń dla wszystkich substancji emitowanych

z punktowych emitorów ITPOK oraz emitorów liniowych i emitora powierzchniowego. Wyniki
tych obliczeń przedstawiono w tabeli.
Tabela 8.26. Wyniki skróconego zakresu obliczeń
Suma stężeń 1
Oznaczenie godzinowych
0,1 · D1
Nazwa substancji numeryczne substancji największych z
[μg/m3]
(numer CAS) możliwych
[μg/m3]
metoda półsucha
Antymon 7440-36-0 0,0402 2,30
Arsen 7440-38-2 0,0803 0,02
Chlorowodór 7647-01-0 6,427 20,00
ChromVI 7440-47-3 0,0402 0,46
Dwutlenek azotu 10102-44-0 158,09 20,00
Dwutlenek siarki 7446-09-5 60,441 35,00
Fluor 7782-41-4 0,643 3,00
Kadm 7440-43-9 0,0402 0,05
Kobalt 7440-48-4 0,0402 0,50
Mangan 7439-96-5 0,0402 0,90
Miedź 7440-50-8 0,0402 2,00
Nikiel 7440-02-0 0,0402 0,02
Ołów 7439-92-1 0,0402 0,50
Pył zawieszony PM10 - 21,621 28,00
Rtęć 7439-97-6 0,00476 0,07
Tal 7440-28-0 0,00476 0,10
Wanad 7440-62-2 0,0402 0,23
Węglowodory alifatyczne - 32,687 300
Obliczenia wykazały, że w przypadku metody półsuchej warunek Smm  0,1  D1 nie jest
spełniony dla arsenu, dwutlenku azotu, dwutlenku siarki i niklu.
Pełny zakres obliczeń dla substancji emitowanych z emitora spalarni
Pełny zakres obliczeń przeprowadzono dla arsenu, dwutlenku azotu, dwutlenku siarki i niklu
w siatce 1000 x 1000 m, z krokiem 25 m.
Wyniki obliczeń przedstawiono w tabeli 8.27 i w załączniku 8.2.
Graficzne zobrazowanie wyników obliczeń przedstawiono na mapach w załączniku 8.3.
Tabela 8.27. Wyniki pełnego zakresu obliczeń dla emitora spalarni

Dopuszczalna Dopuszczalna
Stężenie Maksymalna
Maksy-malna wartość wartość
maksy-malne wartość
częstość częstości stężenia
Substancja Nr CAS w sieci stężenia
przekroczeń przekroczeń średniorocz-
receptorów średniorocznego
[%] [μg/m 3] nego
[μg/m 3] [μg/m 3]
[μg/m 3]
metoda półsucha
Arsen 7440-38-2 0,079 0,0 0,2 0,0003 0,009
Dwutlenek azotu 10102-44-0 85,461 0,0 200 2,2504 25,000
Dwutlenek siarki 7446-09-5 28,911 0,0 350 0,6588 25
Nikiel 7440-02-0 0,039 0,0 0,23 0,0002 0,0225
Jak wynika z obliczeń, dopuszczalne wartości częstości przekroczeń stężenia uśrednionego

dla okresu 1 godziny oraz dopuszczalne wartości stężenia średniorocznego są dotrzymane
dla wszystkich substancji.
Wykonanie obliczeń na poziomie zabudowy mieszkaniowej

W odległości od źródła, mniejszej niż 10 h to jest 10 × 50 = 500 m występuje zabudowa
mieszkalna wyższa niż parterowa, dlatego obliczono stężenia maksymalne na wysokości
zabudowy tj. 6 m. Wyniki zawiera załącznik nr 8.1a.
Z przeprowadzonych obliczeń wynika iż dla wszystkich emitowanych substancji otrzymane
wartości są mniejsze od poziomu 10 % normy z wyjątkiem arsenu, dla którego wartość jest
poniżej normy.
Sprawdzenie kryterium opadu pyłu
W załączniku przedstawiono wyniki wstępnych obliczeń opadu pyłu.

Z obliczeń tych wynika konieczność przeprowadzenia dodatkowych obliczeń opadu kadmu
i ołowiu w przypadku metody półsuchej. Natomiast obliczenie opadu pyłu ogółem jest
zbyteczne.
Obliczenie opadu kadmu i ołowiu
Wyniki obliczeń opadu kadmu i ołowiu przedstawiono w tabeli 8.28 i w załącznikach 8.4.
i 8.5.
Tabela 8.28. Wyniki obliczeń opadu kadmu i ołowiu
Maksymalna wielkość Dopuszczalna
Substancja opadu wielkość opadu
[g/m2 · rok] [g/m2 · rok]
metoda półsucha (z EF + SCR)
Kadm 0,007 0,010
Ołów 0,014 0,100
Jak wynika z obliczeń, dopuszczalna wielkość opadu nie jest przekroczona.

Graficzne zobrazowanie wyników obliczeń opadu kadmu i ołowiu przedstawiono na mapach
w załączniku 8.3.
8.1.5.2. Obliczenia wielkości emisji dla granicznych emisji z linii termicznego

przekształcania odpadów ITPOK

Wielkość emisji substancji dla granicznych emisji z linii termicznego przekształcania

odpadów wykonano przyjmując wielkości emisji na poziomie standardu emisyjnego, zgodnie
z danymi zawartymi w rozdziale 8.1.4.1.
Skrócony zakres obliczeń

Wykonano skrócony zakres obliczeń dla wszystkich substancji emitowanych
z emitorów punktowych (załącznik 8.6.). Wyniki tych obliczeń przedstawiono w tabeli 8.29.
Tabela 8.29. Wyniki skróconego zakresu obliczeń

Suma stężeń 1
Oznaczenie godzinowych
0,1 · D1
Nazwa substancji numeryczne substancji największych z
[μg/m3]
(numer CAS) możliwych
[μg/m3]
Antymon 7440-36-0 0,156 2,30
Arsen 7440-38-2 0,313 0,02
Chlorowodór 7647-01-0 6,255 20,00
ChromVI 7440-47-3 0,156 0,46
Dwutlenek azotu 10102-44-0 125,094 20,00
Dwutlenek siarki 7446-09-5 31,274 35,00
Fluor 7782-41-4 0,625 3,00
Kadm 7440-43-9 0,0166 0,05
Kobalt 7440-48-4 0,156 0,50
Mangan 7439-96-5 0,156 0,90
Miedź 7440-50-8 0,156 2,00
Nikiel 7440-02-0 0,156 0,02
Ołów 7439-92-1 0,156 0,50
Pył zawieszony PM10 - 0,894 28,00
Rtęć 7439-97-6 0,0166 0,07
Tal 7440-28-0 0,0166 0,10
Wanad 7440-62-2 0,156 0,23
Obliczenia wykazały, że warunek Smm  0,1  D1 nie jest spełniony dla arsenu, dwutlenku
azotu i niklu.
Pełny zakres obliczeń dla substancji emitowanych z emitora spalarni

Pełny zakres obliczeń przeprowadzono dla arsenu, dwutlenku azotu i niklu w siatce
1000 x 1000 m, z krokiem 25 m.
Graficzne zobrazowanie wyników obliczeń dla wszystkich emitowanych substancji
przedstawiono na mapach w załączniku 8.8.
Tabela 8.30. Wyniki pełnego zakresu obliczeń dla emitora spalarni

Substancja Nr CAS Stężenie Maksymalna Dopuszczalna Maksymalna Dopuszczalna
maksymalne częstość wartość wartość wartość
w sieci przekroczeń częstości stężenia stężenia

przekroczeń średniorocz- średniorocz-

receptorów
[%] [μg/m 3] nego nego
[μg/m 3]
[μg/m 3] [μg/m 3]
Arsen 7440-38- 0,313 0,0113 0,2 0,0015 0,009
2
Dwutlenek azotu 10102- 125,184 0,0 200 5,5712 17,000
44-0
Nikiel 7440-02- 0,156 0,0 0,23 0,0008 0,0225
0
Jak wynika z obliczeń, dopuszczalne wartości częstości przekroczeń stężenia uśrednionego

dla okresu 1 godziny oraz dopuszczalne wartości stężenia średniorocznego są dotrzymane
dla wszystkich substancji.
Wykonanie obliczeń na poziomie zabudowy mieszkaniowej

W odległości od źródła, mniejszej niż 10 h to jest 10 × 50 = 500 m występuje zabudowa
mieszkalna wyższa niż parterowa, dlatego obliczono stężenia maksymalne na wysokości
zabudowy tj. 6 m. Wyniki zawiera załącznik nr 8.6.
Z przeprowadzonych obliczeń wynika iż wszystkie otrzymane wartości są mniejsze od
poziomu 10 % normy dla poszczególnych substancji.
Z przeprowadzonych obliczeń wynika iż dla prawie wszystkich emitowanych substancji
otrzymane wartości są mniejsze od poziomu 10 % normy z wyjątkiem tlenków azotu, arsenu i
niklu, dla których wartość jest poniżej normy.
Sprawdzenie kryterium opadu pyłu

W załączniku przedstawiono wyniki wstępnych obliczeń opadu pyłu.
Z obliczeń tych wynika konieczność przeprowadzenia obliczeń opadu kadmu i ołowiu,
natomiast obliczenie opadu pyłu ogółem jest zbyteczne. Wykonano jednakże również
obliczenia opadu pyłu celem zobrazowania wyników obliczeń.
Obliczenie opadu kadmu i ołowiu

Obliczenie opadu kadmu i ołowiu przeprowadzono w siatce 1000 x 1000 m, z krokiem 25 m.
Tabela 8.31. Wyniki obliczeń opadu kadmu i ołowiu
Maksymalna wielkość Dopuszczalna
Substancja opadu wielkość opadu
[g/m2 · rok] [g/m2 · rok]
Kadm 0,0234 0,010
Ołów 0,0526 0,100
Jak wynika z obliczeń dla granicznych wielkości emisji tych substancji, dopuszczalna
wielkość opadu ołowiu nie jest przekroczona, natomiast wielkość opadu kadmu została
przekroczona.
Graficzne zobrazowanie wyników obliczeń opadu kadmu i ołowiu przedstawiono na mapach
w załączniku 8.8.
8.1.5.3. Omówienie i podsumowanie oddziaływania emisji substancji

z ITPOK na powietrze

Obliczenia wpływu przedsięwzięcia na stan powietrza atmosferycznego przeprowadzono dla

18 substancji emitowanych z kominów spalarni, emisji pyłu z silosów magazynujących
substancje, hali waloryzacji żużla oraz emisji niezorganizowanej substancji ze środków
transportu, dla których standardy imisyjne określone są rozporządzeniem Ministra
Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu
oraz nieobowiązującym obecnie rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia
2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu.
W wyniku przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że dla żadnej z emitowanych substancji
nie występują przekroczenia dopuszczalnej wartości częstości przekroczeń stężenia
uśrednionego dla okresu 1 godziny oraz dopuszczalnej wartości stężenia średniorocznego.
Nie stwierdzono również możliwości wystąpienia przekroczeń dopuszczalnej wartości opadu
pyłu oraz kadmu i ołowiu w podstawowej metodzie półsuchej oczyszczania spalin, która
będzie zastosowana w projektowanej instalacji do termicznego przekształcania odpadów
komunalnych.
Stwierdzono jedynie przekroczenie dopuszczalnego opadu kadmu w obliczeniach
przeprowadzonych dla granicznych emisji substancji gazowych i pyłowych z ITPOK, czyli
najwyższych z teoretycznie możliwych emisji maksymalnych. Z analiz pomiarowych
wielkości emisji zanieczyszczeń z pracujących spalarniach w UE wynika, że rzeczywiste
emisje mogą być nawet 3 – 6 krotnie mniejsze.
Tym samym stwierdzić można, że przy założonych wielkościach emisji na poziomie
określonym rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu oraz wartości odniesienia, funkcjonowanie zakładu termicznego
przekształcania odpadów nie będzie miało istotnego negatywnego wpływu na stan powietrza
atmosferycznego w jego otoczeniu.
1. Wykonano obliczenia imisji substancji w przypadku stosowania metody półsuchej
oczyszczania spalin wraz z emisją pyłu z silosów magazynujących substancje, hali
waloryzacji żużla i emisji niezorganizowanej substancji ze środków transportu oraz
granicznych emisji substancji z ITPOK.
2. W przypadku żadnego z dwóch wariantów obliczeń, dla żadnej substancji, nie
stwierdzono występowania przekroczeń dopuszczalnej wartości częstości
przekroczeń oraz dopuszczalnej wartości stężenia średniorocznego a w przypadku
opadu pyłu – dopuszczalnej wielkości opadu pyłu i ołowiu z wyjątkiem opadu kadmu
dla granicznych emisji zanieczyszczeń, którego opad został przekroczony.
3. W odległości od źródła, mniejszej niż 10 h to jest 10 × 50 = 500 m występuje
zabudowa mieszkalna wyższa niż parterowa, dlatego obliczono stężenia maksymalne
na wysokości zabudowy tj. 6 m. Wyniki zawiera załącznik nr 8.1a. i 8.6. , według
którego wszystkie otrzymane wartości są mniejsze od poziomu 10 % normy dla
poszczególnych substancji.
Przedstawione w dwóch poprzednich podrozdziałach obliczenia dla rozprzestrzeniania się

substancji gazowych i pyłowych wykazały, że we wszystkich rozpatrywanych wariantach
z wiodącą metodą półsuchą oczyszczania spalin spełnione są wszystkie warunki
określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 roku w sprawie
wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12)
oraz w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 w sprawie poziomów
niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2008 r. Nr 47, poz. 281).
Zebrane w tabelach 8.9. i 8.11., wielkości emisji substancji przyjęte do obliczeń propagacji
zanieczyszczeń z linii termicznego przekształcania odpadów komunalnych, wynikają
z praktyki stosowania technologii termicznego przekształcania odpadów komunalnych
w krajach Europy zachodniej oraz wytycznych BREF.
Wstępne obliczenia wykazały, że większość substancji emitowanych z instalacji została

zakwalifikowana do skróconego zakresu obliczeń, co oznacza, że ich stężenia w powietrzu

są bardzo niskie i nie stanowią żadnego zagrożenia dla czystości atmosfery. Do pełnego
zakresu obliczeń zostały zakwalifikowane dwutlenek azotu, dwutlenek siarki, arsen oraz
nikiel. Przeprowadzone obliczenia w siatce receptorów potwierdziły ich znikomy wpływ na
środowisko – zarówno wartości stężeń średniorocznych jak i jednogodzinnych są znacznie
poniżej dopuszczalnych wartości.
Nowoczesny i wysokosprawny system oczyszczania spalin, oparty na metodzie pół-suchej

(w celu redukcji związków kwaśnych oraz dioksyn i furanów) oraz metodzie SNCR
z wykorzystaniem mocznika w celu redukcji NOx zapewni redukcję substancji zawartych
w gazach odlotowych do bezpiecznego poziomu, co potwierdziły przeprowadzone obliczenia.
Analiza wykazała, że dla wszystkich rozpatrywanych zanieczyszczeń ITPOK, spełnione będą

wymagania przepisów ochrony powietrza. Należy nadmienić, że obliczenia emisji ITPOK
zostały przeprowadzone z uwzględnieniem poziomu tła, który jest wynikiem pracy sąsiednich
instalacji np. EC Karolin. W ten sposób oceniono skumulowany z emitorami znajdującymi się
w okolicy wpływ ITPOK na stan powietrza atmosferycznego. Mając na uwadze szczególnie
takie aspekty jak lokalizacja wobec terenów zabudowy mieszkalnej i terenów szczególnie
chronionych stwierdzono iż realizacja przedsięwzięcia nie spowoduje uciążliwości względem
powietrza atmosferycznego.
Mając powyższe na uwadze planowane przedsięwzięcie będzie spełniać uwarunkowania

określone w rozporządzeniu nr 39/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r.
w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań oraz
warunki określone w zapisie art. 225 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony
środowiska (Dz. U. z 2008 Nr 25, poz. 150 ze zm.).
8.2. ODDZIAŁYWANIE NA KLIMAT AKUSTYCZNY
8.2.1. Emisja hałasu

Przedmiotem oceny niniejszego opracowania jest emisja hałasu z projektowanego ITPOK,
zlokalizowanego w okolicach EC Karolin w Poznaniu, związana z pracą urządzeń
mechanicznych oraz transportem na terenie zakładu.
Z uzyskanych informacji wynika, że zakład pracował będzie całodobowo, natomiast
transport odpadów odbywał się będzie w godzinach od 8.00 do 15.00, 17.00-22.00
i 22.00-6.00.
Podstawa prawna, wartości normatywne
Instalacja Termicznego Przetwarzania Odpadów Komunalnych planuje się usytuować po

południowej stronie EC Karolin. Na terenach przyległych znajdują się głównie tereny
przemysłowe. Jedynie od strony południowej znajduje się teren Fortu IV zakwalifikowanego
do sieci Natura 2000 i dalej ok. 300 m na południe tereny ogródków działkowych. Spalanie
odpadów i zagospodarowanie żużla będzie prowadzone w ruchu ciągłym, natomiast
transport odpadów będzie miała miejsce z niewielkimi przerwami przez całą dobę natomiast
wywóz żużla realizowany będzie wyłącznie w porze dziennej, w związku z czym
oddziaływanie ze względu na emisję hałasu z różnym nasileniem będzie występowało przez
całą dobę.
Dopuszczalny poziom hałasu na terenach o określonym przeznaczeniu i charakterze
zagospodarowania jest w chwili obecnej normowany przez:

1. Rozporządzenie Ministra Środowiska, z dnia 14.06.2007 r. w sprawie

dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826)
– tabela 1.
W związku z przedstawioną lokalizacją proponuje się przyjąć w celach
obliczeniowych klasyfikację wg. punktu 3, tj.
Tabela 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku (wyciąg)

Dopuszczalny poziom hałasu w dB
pozostałe obiekty i działalność
drogi lub linie kolejowe
będąca źródłem hałasu
LAeqD LAeqN LAeqD LAeqN
przedział pora nocy - przedział czasu przedział
Lp. Przeznaczenie terenu czasu przedział odniesienia czasu
odniesienia czasu równy 8 najmniej odniesienia
równy 16 odniesienia korzystnym równy 1
godzinom równy 8 godzinom dnia najmniej
godzinom kolejno po sobie korzystnej
następującym godzinie nocy
1 2 3 4 5 6
a)Tereny zabudowy
mieszkaniowej wielorodzinnej i
zamieszkania zbiorowego
3 b) Tereny zabudowy zagrodowej 60 50 55 45
c) Tereny rekreacyjno-
wypoczynkowe
d) Tereny mieszkaniowo usługowe
Biorąc pod uwagę mapę hałasu przemysłowego Poznania w okolicach EC Karolin dla pory
dziennej i nocnej (rysunki 1 oraz 2) można stwierdzić, że wartość imisji dźwięku
generowanego przez ITPOK poza granice instalacji będzie znacznie niższa od tła
akustycznego występującego na tym terenie, które w porze dziennej mieści się w przedziale
65–70 dB(A), a w porze nocnej w przedziale 60–65 dB(A). Wprowadzenia nowego emitora,
jakim jest ITPOK, w okolicach EC Karolin i kumulacja ich oddziaływań nie powinna
pogorszyć okolicznego środowiska akustycznego.

Rysunek 8.1 Poziom hałasu przemysłowego w okolicach EC Karolin – pora dzienna

Źródło: www.city.poznan.pl/mapa_geopoz/
Rysunek 8.2 Poziom hałasu przemysłowego w okolicach EC Karolin – pora nocna

Źródło: www.city.poznan.pl/mapa_geopoz/
Ewidencja źródeł hałasu

Oceniając wpływ zakładu na klimat akustyczny w jego najbliższym otoczeniu,
wyszczególniono następujące źródła emisji hałasu:
- transport odpadów, transport wewnątrz zakładowy np. żużla;
- wentylatory;
- urządzenia mechaniczne związane z funkcjonowaniem zakładu zlokalizowane
w halach.
W związku z tym, że część z ww. urządzeń pracuje w pomieszczeniach zamkniętych,
wyszczególniono źródła pośrednie typu budynek, źródła bezpośrednie punktowe oraz
liniowe:
 źródła kubaturowe (typu „budynek”), poziom hałasu 1 m od ściany budynku,
izolacyjność ścian (niżej wymienione źródła kubaturowe określono na podstawie Raportu
o Oddziaływaniu Przedsięwzięcia pn. Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania
Odpadów Komunalnych zlokalizowanego w Bydgoskim Parku Przemysłowym oraz
innych instalacji realizowanych na terenie kraju – Szczecin, Białystok):
 Punkt przyjęć, LAeq,T=80,0 dB(A) w dzień i w nocy, wskaźnik izolacyjności
właściwej przegród zewnętrznych Rw=38 dB(A), wjazd od strony zachodniej
Rw=1 dB(A) [otwarte wrota], wjazd od strony wschodniej Rw=16 dB(A);
 Budynek odpadów [silos], LAeq,T=83,0 dB(A) w dzień i w nocy, wskaźnik
izolacyjności właściwej przegród zewnętrznych Rw=45 dB(A), dla dachu
Rw=46 dB(A);
 Hala kotłów wyposażona jest w dwie linie spalania, wózki piecowe, wentylatory
kominowe wraz z systemami odciągu spalin, LAeq,T=88,0 dB(A) w dzień i w nocy,
w sytuacji awaryjnej w dzień [czas pracy 7 h] LAeq,T=86,7 dB(A) wskaźnik

izolacyjności właściwej przegród zewnętrznych Rw=45 dB(A), dla dachu

Rw=46 dB(A), na elewacjach wschodniej i zachodniej uwzględniono po dwa okna
o izolacyjności Rw=26 dB(A);
 Hala turbin, LAeq,T=100,0 dB(A) w dzień i w nocy, w sytuacji awaryjnej w dzień
[czas pracy 7 h] LAeq,T= 98,7 dB(A) wskaźnik izolacyjności właściwej przegród
zewnętrznych Rw=45 dB(A), dla dachu Rw=46 dB(A), na elewacji wschodniej
i zachodniej po jednym oknie o izolacyjności Rw=26 dB(A) oraz wrota o izolacyjności
Rw=16 dB(A);
 Chłodnia wentylatorowa: LAeq,T=82,0 dB(A) w dzień i w nocy, wskaźnik
izolacyjności właściwej przegród zewnętrznych Rw=26 dB(A), jako dodatkowe źródła
uwzględniono wentylatory w liczbie 4 szt. Przedstawionych w rozdziale o źródłach
wszechkierunkowych;
 Budynek zestalania i chemicznej stabilizacji: LAeq,T=80,0 dB(A), wskaźnik
izolacyjności właściwej przegród zewnętrznych Rw=38 dB(A);
 Budynek magazynowania gotowego żużla, LAeq,T=80,0 dB(A), wskaźnik
izolacyjności właściwej przegród zewnętrznych Rw=38 dB(A);
 Budynek waloryzacji żużla, LAeq,T=92,0 dB(A), wskaźnik izolacyjności
właściwej przegród zewnętrznych Rw=38 dB(A), pracująca w pomieszczeniu m.in.
kruszarka żużla gwarantuje w odległości 1 m od urządzenia poziom dźwięku o
wartości 85 dB(A);
 pomieszczenie agregatu awaryjnego, [czas pracy w dzień 3 h] wschodnia
ściana hali kotłów LAeq,T= 93,7 dB(A) w dzień i 98.0 dB(A) w nocy
 źródła punktowe:
 wyloty 4 odciągów powietrza z hali przyjęć żużla i waloryzacji żużla
[ww1-ww4];
 wentylatory chłodni, [wch1-wch4];
 wentylacja hali kotłów [wk1-wk4];
 kominy kotłów [K1-K2]
 źródła ruchome (scharakteryzowane jako liniowe):
 ładowarka żużla – łż1-łż13,
 pojazdy ciężarowe wywożące żużel tż1- tż23;
 droga dojazdowa na zewnątrz zakładu d_1-d_122;
 pojazdy osobowe pracowników os1-os3, jak również uwzględnione łącznie
z pozostałymi pojazdami [d_n];
 transporter żużla [t_1-t_2].
Hałas pochodzący od urządzeń mechanicznych

Parametry akustyczne wentylatorów hali przyjęć i waloryzacji żużla [ww1-ww4],
wentylatorów hali kotłów [wk1-wk4] oraz na instalacji chłodni wentylatorowej [wch1-wch4]
określono na podstawie danych dostarczonych przez inwestora oraz posiadanej wiedzy.
Przyjęto, że wentylatory pracują w ruchu ciągłym czyli czas pracy w okresie przeliczeniowym
wynosi 8 godzin.
Tabela 8.32. Położenie oraz ekwiwalentny poziom mocy akustycznej dla urządzeń
mechanicznych
Lp Symbol x[m] y[m] z[m] LWA[dB]
1 wch1 1113,3 1069,6 14,6 90,0
2 wch2 1126,3 1068,5 14,6 90,0
3 wch3 1138,5 1068,1 14,6 90,0
4 wch4 1151,5 1068,5 14,6 90,0

Lp Symbol x[m] y[m] z[m] LWA[dB]

5 ww1 1209,0 975,8 4,0 90,0
6 ww2 1209,7 993,6 4,0 90,0
7 ww3 1210,1 1012,9 4,0 90,0
8 ww4 1210,5 1029,2 4,0 90,0
9 wk1 1124,7 990,2 34,5 80,0
10 wk2 1123,3 1009,9 34,5 80,0
11 wk3 1143,8 990,2 34,5 80,0
12 wk4 1144,5 1009,9 34,5 80,0
13 K1 1124,1 1019,9 40,0 85,0
14 K2 1134,8 1019,6 40,0 85,0
Hałas pochodzący od pojazdów mechanicznych

Na podstawie posiadanych danych przyjęto następujący rozkład ruchu do i po terenie
zakładu:
- wjazd: 43 pojazdy ciężarowe w tym 10 poj. ciężarowych wywożących żużel oraz 10
osobowych w ciągu 8 godzin dnia od ulicy Gdyńskiej;
- wyjazd 43 pojazdy ciężarowe w tym 10 poj. ciężarowych wywożących żużel oraz
10 osobowych w ciągu 8 godzin dnia o ul. Bałtyckiej.
Powyższe wartości obejmują dowóz odpadów oraz wywóz żużla. Droga dojazdowa do
ITPOK (rys. 4.2.) w obliczeniach potraktowano jako drogę wewnętrzną ITPOK. W ten sposób
określono i zobrazowano potencjalne oddziaływanie akustyczne przewidywane dla tej drogi,
pomimo iż droga ta nie jest terenem realizacji przedsięwzięcia i będzie objęta odrębnym
postępowaniem w zakresie oceny oddziaływania na środowisko.
Uwzględniono również ruch ładowarki żużla na terenie placu sezonowania żużla, przyjęto go
na poziomie 8 pojazdów w ciągu 8 godzin dnia, w wyznaczonym poziomie emisji
uwzględniono ruch start jak i hamowanie ładowarki.
Dla nocy przyjęto dowóz odpadów na poziomie 2 pojazdów na godzinę, ruch wyjazdowy
pojazdów osobowych w wysokości 10 samochodów na godzinę i podzielono równo na oba
dojazdy wyżej wymienione.
W związku z założonym godzinnym natężeniem ruchu na drodze dojazdowej
(ok. 13 poj./godz.) do wyznaczenia emisji ze źródeł komunikacyjnych zdecydowano się
przyjąć metodykę zgodną z Instrukcją ITB 338/96, jakkolwiek jest ona przeznaczona dla dróg
wewnątrzzakładowych to na etapie koncepcji ITPOK w sytuacji braku wymaganych danych
odnośnie oszacowania emisji z dróg, zgodnych z Normą XPS 31-133, wydaje się ona
wystarczająco przybliżać oddziaływanie drogi dojazdowej z zastrzeżeniem: „na niekorzyść
dla Inwestora”, gdyż otrzymane wartości emisyjne są wyższe niż w przypadku cytowanej
Normy. Należy zaznaczyć również że droga dojazdowa będzie służyła wyłącznie jako dojazd
do ITPOK. Nie przewiduje się wykorzystania żadnych dróg wewnętrznych EC Karolin. Wraz z
inwestycją ITPOK powstanie nowy układ komunikacyjny. Projekt rozbudowy układu
komunikacyjnego przedstawiono w rozdziale 4.3.2 Ogólna charakterystyka terenu.
W związku z powyższym dla ww. wjazdów i wyjazdów wyznaczono wartości równoważnego
poziomu mocy akustycznej punktów zastępczych na podstawie Instrukcji 338/96, wg wzoru:
gdzie:
t N

10
0,1L Wn
L Weqn  10log  i 
T n 1 
LWeqn- równoważny poziom mocy akustycznej dla N-tego pojazdu, dB,
LWn- poziom mocy dla danej opcji ruchowej, scharakteryzowany wg tabeli 3,
ti - czas trwania danej operacji ruchowej, przyjęto 1 s,

N - liczba opcji ruchowych w czasie T,

T - czas oceny, dla którego oblicza się poziom równoważny, s.
Tabela 8.33. Poziomy mocy akustycznej pojazdów osobowych

Moc akustyczna czas operacji
Operacja
LAW, dB [s]
start (lekkie) 100 5
hamowanie (lekkie) 98 3
jazda po terenie (lekkie) 99,5 zależy od dł. drogi
start (ciężkie) 105 5
hamowanie (ciężkie) 111 3
jazda po terenie (ciężkie) 101,5 zależy od dł. drogi
Pojazdy ciężarowe jak również transport żużla systemem taśmociągów do hali przyjęć żużla
[t1-t2], przedstawione zostały w programie jako źródła liniowe a ekwiwalentny poziom mocy
akustycznej wyznaczony za pomocą powyższej metody przedstawiono w tabeli 8.34.
Tabela 8.34. Charakterystyka liniowych źródeł emisji hałasu

Lp Symbol xp [m] yp [m] zp [m] xk [m] yk [m] zk [m] LWA [dB] LWA [dB]
1 d_1 884,9 1533,7 0,5 903,4 1514,2 0,5 73,8 72,1
2 d_2 903,4 1514,2 0,5 920,2 1498,4 0,5 73,8 72,1
3 d_3 920,2 1498,4 0,5 933,2 1487,2 0,5 73,8 72,1
4 d_4 933,2 1487,2 0,5 944,3 1478,9 0,5 73,8 72,1
5 d_5 944,3 1478,9 0,5 954,5 1459,4 0,5 73,8 72,1
6 d_6 954,5 1459,4 0,5 962,9 1443,6 0,5 73,8 72,1
7 d_7 962,9 1443,6 0,5 974,0 1426,9 0,5 73,8 72,1
8 d_8 974,0 1426,9 0,5 987,0 1408,3 0,5 73,8 72,1
9 d_9 987,0 1408,3 0,5 995,4 1393,5 0,5 73,8 72,1
10 d_10 995,4 1393,5 0,5 1004,7 1380,5 0,5 73,8 72,1
11 d_11 1004,7 1380,5 0,5 1011,2 1366,5 0,5 73,8 72,1
12 d_12 1011,2 1366,5 0,5 1020,4 1353,5 0,5 73,8 72,1
13 d_13 1020,4 1353,5 0,5 1031,6 1334,0 0,5 73,8 72,1
14 d_14 1031,6 1334,0 0,5 1040,9 1322,0 0,5 73,8 72,1
15 d_15 1040,9 1322,0 0,5 1051,1 1305,2 0,5 73,8 72,1
16 d_16 1051,1 1305,2 0,5 1061,3 1290,4 0,5 73,8 72,1
17 d_17 1061,3 1290,4 0,5 1069,7 1268,1 0,5 73,8 72,1
18 d_18 1069,7 1268,1 0,5 1073,4 1254,2 0,5 73,8 72,1
19 d_19 1073,4 1254,2 0,5 1078,0 1241,2 0,5 73,8 72,1
20 d_20 1078,0 1241,2 0,5 1084,5 1222,6 0,5 73,8 72,1
21 d_21 1084,5 1222,6 0,5 1093,8 1199,4 0,5 73,8 72,1
22 d_22 1093,8 1199,4 0,5 1100,3 1184,5 0,5 73,8 72,1
23 d_23 1100,3 1184,5 0,5 1096,6 1163,2 0,5 73,8 72,1
24 d_24 1096,6 1163,2 0,5 1092,9 1137,2 0,5 73,8 72,1
25 d_25 1092,9 1137,2 0,5 1089,2 1119,5 0,5 73,8 72,1
26 d_26 1089,2 1119,5 0,5 1084,5 1100,0 0,5 73,8 72,1
27 d_27 1084,5 1100,0 0,5 1083,6 1082,4 0,5 73,8 72,1
28 d_28 1083,6 1082,4 0,5 1081,7 1063,8 0,5 73,8 72,1
29 d_29 1081,7 1063,8 0,5 1078,9 1041,5 0,5 73,8 72,1
30 d_30 1078,9 1041,5 0,5 1076,2 1024,8 0,5 73,8 72,1
31 d_31 1076,2 1024,8 0,5 1074,3 1006,2 0,5 73,8 72,1
32 d_32 1074,3 1006,2 0,5 1070,6 983,9 0,5 73,8 72,1
33 d_33 1070,6 983,9 0,5 1068,7 967,2 0,5 73,8 72,1
34 d_34 1068,7 967,2 0,5 1065,9 948,7 0,5 73,8 72,1
35 d_35 1065,9 948,7 0,5 1062,2 932,9 0,5 73,8 72,1

36 d_36 1062,2 932,9 0,5 1060,4 914,3 0,5 73,8 72,1
37 d_37 1060,4 914,3 0,5 1058,5 896,7 0,5 73,8 72,1
38 d_38 1058,5 896,7 0,5 1062,2 891,1 0,5 73,8 72,1
39 d_39 1062,2 891,1 0,5 1071,5 891,1 0,5 73,8 72,1
40 d_40 1071,5 891,1 0,5 1078,0 891,1 0,5 73,8 72,1
41 d_41 1078,0 891,1 0,5 1082,7 891,1 0,5 73,8 72,1
42 d_42 1082,7 891,1 0,5 1090,1 892,0 0,5 73,8 68,9
43 d_43 1090,1 892,0 0,5 1091,0 903,2 0,5 73,8 68,9
44 d_44 1091,0 903,2 0,5 1091,0 916,2 0,5 85,8 78,4
45 d_45 1091,0 916,2 0,5 1091,9 929,2 0,5 79,8 72,4
46 d_46 1091,9 929,2 0,5 1092,9 936,6 0,5 76,3 68,9
47 d_47 1092,9 936,6 0,5 1098,4 939,4 0,5 76,3 68,9
48 d_48 1098,4 939,4 0,5 1105,9 938,4 0,5 76,3 68,9
49 tż_1 1092,0 935,7 0,5 1092,0 973,3 0,5 66,9 -
50 tż_2 1092,0 973,3 0,5 1093,4 1007,2 0,5 66,9 -
51 tż_3 1093,4 1007,2 0,5 1093,4 1041,1 0,5 66,9 -
52 tż_4 1093,4 1041,1 0,5 1094,7 1064,7 0,5 66,9 -
53 tż_5 1094,7 1064,7 0,5 1095,7 1074,0 0,5 66,9 -
54 tż_6 1095,7 1074,0 0,5 1100,3 1080,5 0,5 66,9 -
55 tż_7 1100,3 1080,5 0,5 1108,7 1081,4 0,5 66,9 -
56 tż_8 1108,7 1081,4 0,5 1120,7 1081,4 0,5 66,9 -
57 tż_9 1120,7 1081,4 0,5 1131,9 1081,4 0,5 66,9 -
58 tż_10 1131,9 1081,4 0,5 1141,2 1080,5 0,5 66,9 -
59 tż_11 1141,2 1080,5 0,5 1153,2 1081,4 0,5 66,9 -
60 tż_12 1153,2 1081,4 0,5 1163,4 1078,7 0,5 66,9 -
61 tż_13 1163,4 1078,7 0,5 1169,0 1072,2 0,5 66,9 -
62 tż_14 1169,0 1072,2 0,5 1170,9 1062,9 0,5 66,9 -
63 tż_15 1170,9 1062,9 0,5 1169,9 1051,7 0,5 66,9 -
64 tż_16 1169,9 1051,7 0,5 1170,9 1038,7 0,5 66,9 -
65 tż_17 1170,9 1038,7 0,5 1169,9 1022,0 0,5 66,9 -
66 tż_18 1169,9 1022,0 0,5 1169,0 1006,2 0,5 66,9 -
67 tż_19 1169,0 1006,2 0,5 1169,0 991,4 0,5 66,9 -
68 tż_20 1169,0 991,4 0,5 1168,1 972,8 0,5 66,9 -
69 tż_21 1168,1 972,8 0,5 1168,1 961,7 0,5 66,9 -
70 tż_22 1168,1 961,7 0,5 1167,1 941,6 0,5 66,9 -
71 tż_23 1167,1 941,6 0,5 1167,1 900,3 0,5 66,9 -
72 łż_1 1184,6 956,9 0,5 1174,7 953,5 0,5 73,4 -
73 łż_2 1174,7 953,5 0,5 1170,4 940,4 0,5 62,9 -
74 łż_3 1170,4 940,4 0,5 1169,3 925,1 0,5 73,8 -
75 łż_4 1169,3 925,1 0,5 1168,9 915,1 0,5 73,8 -
76 łż_5 1168,9 915,1 0,5 1170,4 897,8 0,5 73,8 -
77 łż_6 1170,4 897,8 0,5 1170,4 886,7 0,5 62,9 -
78 łż_7 1170,4 886,7 0,5 1177,4 882,4 0,5 62,9 -
79 łż_8 1177,4 882,4 0,5 1183,1 879,8 0,5 73,4 -
80 łż_9 1185,0 934,3 0,5 1176,2 933,1 0,5 73,4 -
81 łż_10 1176,2 933,1 0,5 1171,2 924,7 0,5 62,9 -
82 łż_11 1171,2 924,7 0,5 1171,2 914,3 0,5 73,8 -
83 łż_12 1171,2 914,3 0,5 1175,8 907,0 0,5 62,9 -
84 łż_13 1175,8 907,0 0,5 1183,5 906,2 0,5 73,4 -
85 os_1 1080,9 891,1 0,5 1091,9 891,1 0,5 67,9 73,9
86 os_2 1091,9 891,1 0,5 1102,4 890,7 0,5 67,9 73,9
87 os_3 1102,4 890,7 0,5 1110,9 890,2 0,5 67,9 73,9
88 t_1 1154,6 991,7 13,0 1176,0 991,0 13,0 85,0 85,0
89 t_2 1176,0 991,0 13,0 1176,0 1013,1 13,0 85,0 85,0
90 d_49 1060,0 892,0 0,5 1052,8 882,6 0,5 73,8 72,1
91 d_50 1052,8 882,6 0,5 1053,4 863,1 0,5 73,8 72,1

92 d_51 1053,4 863,1 0,5 1065,0 859,8 0,5 73,8 72,1
93 d_52 1065,0 859,8 0,5 1082,8 859,8 0,5 73,8 72,1
94 d_53 1082,8 859,8 0,5 1096,7 859,2 0,5 73,8 72,1
95 d_54 1096,7 859,2 0,5 1112,8 859,2 0,5 73,8 72,1
96 d_55 1112,8 859,2 0,5 1126,7 857,6 0,5 73,8 72,1
97 d_56 1126,7 857,6 0,5 1142,2 858,1 0,5 73,8 72,1
98 d_57 1142,2 858,1 0,5 1157,2 857,6 0,5 73,8 72,1
99 d_58 1157,2 857,6 0,5 1173,3 857,6 0,5 73,8 72,1
100 d_59 1173,3 857,6 0,5 1188,9 857,6 0,5 73,8 72,1
101 d_60 1188,9 857,6 0,5 1207,7 856,5 0,5 73,8 72,1
102 d_61 1207,7 856,5 0,5 1221,6 856,5 0,5 73,8 72,1
103 d_62 1221,6 856,5 0,5 1237,7 856,5 0,5 73,8 72,1
104 d_63 1237,7 856,5 0,5 1254,9 855,9 0,5 73,8 72,1
105 d_64 1254,9 855,9 0,5 1276,6 857,0 0,5 73,8 72,1
106 d_65 1276,6 857,0 0,5 1292,1 856,5 0,5 73,8 72,1
107 d_66 1292,1 856,5 0,5 1305,5 855,3 0,5 73,8 72,1
108 d_67 1305,5 855,3 0,5 1323,8 855,3 0,5 73,8 72,1
109 d_68 1323,8 855,3 0,5 1334,9 852,6 0,5 73,8 72,1
110 d_69 1334,9 852,6 0,5 1336,6 839,2 0,5 73,8 72,1
111 d_70 1336,6 839,2 0,5 1336,0 825,9 0,5 73,8 72,1
112 d_71 1336,0 825,9 0,5 1352,1 824,8 0,5 73,8 72,1
113 d_72 1352,1 824,8 0,5 1371,6 824,8 0,5 73,8 72,1
114 d_73 1371,6 824,8 0,5 1389,3 823,7 0,5 73,8 72,1
115 d_74 1389,3 823,7 0,5 1404,3 823,7 0,5 73,8 72,1
116 d_75 1404,3 823,7 0,5 1424,3 823,1 0,5 73,8 72,1
117 d_76 1424,3 823,1 0,5 1438,2 823,1 0,5 73,8 72,1
118 d_77 1438,2 823,1 0,5 1454,3 822,6 0,5 73,8 72,1
119 d_78 1454,3 822,6 0,5 1469,8 822,0 0,5 73,8 72,1
120 d_79 1469,8 822,0 0,5 1484,3 822,0 0,5 73,8 72,1
121 d_80 1484,3 822,0 0,5 1500,4 822,6 0,5 73,8 72,1
122 d_81 1500,4 822,6 0,5 1518,2 821,5 0,5 73,8 72,1
123 d_82 1518,2 821,5 0,5 1539,8 821,5 0,5 73,8 72,1
124 d_83 1539,8 821,5 0,5 1558,1 820,4 0,5 73,8 72,1
125 d_84 1558,1 820,4 0,5 1576,5 820,9 0,5 73,8 72,1
126 d_85 1576,5 820,9 0,5 1593,7 820,9 0,5 73,8 72,1
127 d_86 1593,7 820,9 0,5 1610,3 820,9 0,5 73,8 72,1
128 d_87 1610,3 820,9 0,5 1631,4 820,4 0,5 73,8 72,1
129 d_88 1631,4 820,4 0,5 1650,3 819,8 0,5 73,8 72,1
130 d_89 1650,3 819,8 0,5 1668,6 819,8 0,5 73,8 72,1
131 d_90 1668,6 819,8 0,5 1688,6 820,4 0,5 73,8 72,1
132 d_91 1688,6 820,4 0,5 1705,3 819,8 0,5 73,8 72,1
133 d_92 1705,3 819,8 0,5 1724,7 819,8 0,5 73,8 72,1
134 d_93 1724,7 819,8 0,5 1745,8 819,3 0,5 73,8 72,1
135 d_94 1745,8 819,3 0,5 1764,7 818,1 0,5 73,8 72,1
136 d_95 1764,7 818,1 0,5 1784,7 817,0 0,5 73,8 72,1
137 d_96 1784,7 817,0 0,5 1804,7 817,0 0,5 73,8 72,1
138 d_97 1804,7 817,0 0,5 1821,9 815,9 0,5 73,8 72,1
139 d_98 1821,9 815,9 0,5 1839,7 815,9 0,5 73,8 72,1
140 d_99 1839,7 815,9 0,5 1860,8 815,9 0,5 73,8 72,1
141 d_100 1860,8 815,9 0,5 1877,4 815,9 0,5 73,8 72,1
142 d_101 1877,4 815,9 0,5 1896,3 814,8 0,5 73,8 72,1
143 d_102 1896,3 814,8 0,5 1913,0 815,4 0,5 73,8 72,1
144 d_103 1913,0 815,4 0,5 1931,3 814,3 0,5 73,8 72,1
145 d_104 1931,3 814,3 0,5 1948,5 814,8 0,5 73,8 72,1
146 d_105 1948,5 814,8 0,5 1965,2 814,3 0,5 73,8 72,1
147 d_106 1965,2 814,3 0,5 1980,7 813,7 0,5 73,8 72,1

148 d_107 1980,7 813,7 0,5 1997,4 809,8 0,5 73,8 72,1
149 d_108 1997,4 809,8 0,5 2012,4 803,7 0,5 73,8 72,1
150 d_109 2012,4 803,7 0,5 2015,7 792,6 0,5 73,8 72,1
151 d_110 2015,7 792,6 0,5 2015,1 773,2 0,5 73,8 72,1
152 d_111 2015,1 773,2 0,5 2013,5 757,6 0,5 73,8 72,1
153 d_112 2013,5 757,6 0,5 2011,8 743,2 0,5 73,8 72,1
154 d_113 2011,8 743,2 0,5 2010,7 726,5 0,5 73,8 72,1
155 d_114 2010,7 726,5 0,5 2017,9 714,9 0,5 73,8 72,1
156 d_115 2017,9 714,9 0,5 2032,4 708,7 0,5 73,8 72,1
157 d_116 2032,4 708,7 0,5 2049,6 714,9 0,5 73,8 72,1
158 d_117 2049,6 714,9 0,5 2065,1 721,5 0,5 73,8 72,1
159 d_118 2065,1 721,5 0,5 2084,0 731,0 0,5 73,8 72,1
160 d_119 2084,0 731,0 0,5 2106,2 741,0 0,5 73,8 72,1
161 d_120 2106,2 741,0 0,5 2120,1 743,7 0,5 73,8 72,1
162 d_121 2120,1 743,7 0,5 2129,0 734,8 0,5 73,8 72,1
163 d_122 2129,0 734,8 0,5 2133,4 724,3 0,5 73,8 72,1
Hałas pochodzący od pojazdów mechanicznych manewrujących po terenie

parkingu
Projekt inwestycji przewiduje również lokalizację parkingu na ok. 20 pojazdów w południowej
części terenu.
Za źródła hałasu uznaje się samochody podjeżdżające i opuszczające teren parkingu.
Biorąc pod uwagę sekwencje operacji podstawowych przy podjeżdżaniu do miejsc postoju
rozpatrywany obszar jest powierzchniowym źródłem hałasu.
W związku z tym, do wyznaczenia poziomu hałasu emitowanego z tego obszaru
zastosowano „Metodę obliczania parametrów hałasu parkingów” zgodną z Instrukcją 311 ITB
(„Metoda prognozowania hałasu emitowanego z obszarów dużych źródeł
powierzchniowych”, Warszawa 1991) oraz program komputerowy PARK_0.2.
Szczegółowe przeliczenia, mające na celu wyznaczenie wartości poziomu w punktach
zlokalizowanych 10 m i 20 m od skraju płyty manewrowej, przeprowadzono w oparciu
o program komputerowy Park 0.2. Otrzymane wyniki porównano z analogicznie
przeprowadzonymi obliczeniami dla źródła budynku w programie HPZ2001 dla zadanych
wartości emisyjnych, a następnie wprowadzono do modelu obliczeniowego, dopuszczono
różnice nie większe niż 3 dB(A) w danym punkcie.
Otrzymane w wyniku obliczeń programami PARK_0.2 oraz HPZ2001, wielkości poziomu
hałasu przedstawiono przykładowo w tabeli 8.35.
Tabela 8.35. Oszacowane wielkości poziomu hałasu dla źródeł powierzchniowych

Wartości poziomu hałasu obliczone programem Park 0.2 dla parkingu
o 20 miejscach postojowych, natężeniu ruchu 10 pojazdów w czasie
obserwacji równym 1 h i udziale pojazdów ciężkich w wys. 0%
Y[m]\X[m] -10 -5 0 5 10
-15 47,7-47,9 49,8-50,1 51,1-51,3 48,7-48,9 48,3-48,4
-25 45,3-45,4 46,6-46,7 47,5 46,1-46,3 45,4-45,5
Wartości poziomu hałasu obliczone programem HPZ2001 dla obiektu
emitującego hałas powierzchnią górna na poziomie 60,0 dB(A)
i powierzchniami bocznymi 57,0 dB(A)
-15 48,3 49,5 50,0 49,5 48,3
-25 45,3 46,2 46,9 46,2 45,3
Wyznaczone w ten sposób poziomy emisji z powierzchni parkingowych przedstawiono

poniżej odpowiednio:

a) parking [p1]:
- powierzchnie boczne 57,0 dB(A);
- powierzchnia stropowa przyjętego modelu 60,0 dB(A);
b) parking [p2]:
- powierzchnie boczne 57,0 dB(A);
- powierzchnia stropowa przyjętego modelu 60,0 dB(A);
Izolacyjność ścian przyjętego modelu przyjęto na poziomie 1 dB(A).
8.2.2. Oddziaływanie na klimat akustyczny
Określenie danych dotyczących źródeł hałasu

Rozpatrywany zakład w celu oszacowania wpływu na środowisko pod względem emisji
hałasu przedstawiono w formie numerycznej jako 14 źródeł punktowych przedstawiających
wyloty wentylatorów wyciągowych zlokalizowanych na zewnątrz budynków [8], wentylatory
chłodni [4] oraz reprezentujące kominy kotłów [2]. W obliczeniach uwzględniono 59 obiektów
reprezentujących budynki [ekrany] na terenie obiektu oraz w jego najbliższym otoczeniu w
tym zasieki na składowisku żużla, oraz 11 obiektów uwzględnionych jako źródła typu
„budynek”. Ruch związany m.in. z dostarczaniem odpadów przedstawiono jako źródła
liniowe [163] reprezentujące ruch pojazdów ciężarowych oraz osobowych po terenie zakładu
i na drodze dojazdowej w tym 13 źródeł liniowych (ładowarka żużla na placu składowania).
Analiza i podsumowanie wyników obliczeń

Obliczenia zasięgu oddziaływania zakładu, wykonano programem HPZ_2001, zgodnym
z instrukcja 338/96 ITB, dla poziomu z=1,5 m w siatce punktów obserwacyjnych X=(650 m;
1350 m), Y=(550 m; 1600 m). Dane i wyniki przedstawiono w postaci tekstowej oraz
graficznej w załączniku 8.10.
Wykonano obliczenia i przedstawiono w formie graficznej oraz tabelarycznej dla
następujących sytuacji:
- zasięg oddziaływania dla pory dziennej w trakcie pracy w ruchu ciągłym;
- zasięg oddziaływania dla pory nocnej w trakcie pracy w ruchu ciągłym;
- zasięg oddziaływania dla pory dziennej w sytuacji awaryjnego wygaszania
kotłów;
- zasięg oddziaływania dla pory nocnej w sytuacji awaryjnego wygaszania kotłów;
Jako sytuację awaryjną przedstawiono konieczność wygaszenia kotła i zatrzymania turbin
przy jednoczesnej pracy awaryjnego agregatu prądotwórczego. Przyjęto, że czas pracy
agregatu w takiej sytuacji wynosi ok. 3 godzin a przestój kotła i turbin trwa 1 godz. Co ma
wpływ na wielkość poziomu emisji z w/w hal.
Na podstawie obliczeń można stwierdzić, że w wyniku pracy instalacji spalarni, zarówno w
dzień jak i w nocy nie występują przekroczenia, przyjętej do obliczeń, wartości
dopuszczalnej hałasu (55 dB(A) w dzień, 45 dB(A) w nocy) na terenach chronionych pod
względem akustycznym. Przekroczenia normatywów będą miały miejsce wzdłuż drogi
dojazdowej, w wyniku rozmieszczenia źródeł emisji poza terenem zakładu i związane są
z ruchem pojazdów dowożących odpady oraz ruchem pojazdów osobowych, lecz nie
obejmują terenów chronionych pod względem akustycznym.
Analizując przebieg izolinii równoważnego poziomu hałasu, można stwierdzić, że planowane
przedsięwzięcie, nie doprowadzi do powstania sytuacji mających negatywny wpływ na
zdrowie ludzi oraz klimat akustyczny sąsiadującego terenu, zasięg ponadnormatywnego
oddziaływania zarówno w dzień jak i w nocy nie obejmuje terenów chronionych pod
względem akustycznym.
Przewidywane negatywne oddziaływanie akustyczne

Biorąc pod uwagę że przeważający obszar sąsiadujący z Zakładem należy do terenów nie
objętych ochroną akustyczną (tereny przemysłowe), wykazany w obliczeniach brak
przekroczeń, przyjętych jako odnośnik, wartości normatywnych w dzień oraz zasięg
ponadnormatywnego oddziaływania w nocy mający miejsce głównie na terenach
przemysłowych [ok. 100 m po zachodniej stronie i ok. 80 m po wschodniej ok. 40 m wzdłuż
dróg dojazdowych], można stwierdzić że oddziaływanie ITPOK w Poznaniu pod względem
emisji hałasu nie będzie się wyróżniało z tzw. tła, a tym samym nie będzie miało
niekorzystnego wpływu na zdrowie i życie ludzi.
Zatem zasięg oddziaływania ze względu na lokalizację przedsięwzięcia nie będzie miał
szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, a negatywne oddziaływanie nie obejmuje
terenów chronionych akustycznie.
8.3. ODDZIAŁYWANIE NA WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE
Oddziaływanie na środowisko wodne następować może przez pobór wody ze środowiska

oraz poprzez emisję zanieczyszczeń. Związku z przedstawionymi rozwiązaniami oraz
zabezpieczeniami zaprojektowanymi dla gospodarki wodno – ściekowej oraz systemu
oczyszczania spalin nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na w/w komponenty.
8.3.1. POBÓR WODY
Na potrzeby ITPOK pobór wody do celów pitnych, przemysłowych, sanitarnych

i przeciwpżarowych następować będzie z sieci wodociągowej. Najbliższy wodociąg
o średnicy 400 mm z rur stalowych przebiega w ul. Bałtyckiej w odległości ok. 600 m
w kierunku południowym od rozpatrywanej lokalizacji. Rozwiązanie przyłączenia zostanie
określone na etapie projektowania.
8.3.1.1. Prognoza zapotrzebowania na wodę na cele przemysłowe
Na rysunku poniżej przedstawiono schemat bilansu zużycia wody na cele przemysłowe dla
ITPOK.

Rysunek OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

WYBRANEGO WARIANTU REALIZACJI INWESTYCJI, w tym również wystąpienia
poważnej awarii przemysłowej, a także możliwego transgranicznego oddziaływania na
środowisko.12 Schemat bilansu zapotrzebowania na wodę do celów
przemysłowych
Pobierana woda z wodociągu miejskiego będzie transportowana do zbiornika wody surowej,

którego pojemność wyniesie ok. 75 m3. Stamtąd będzie pobierana do stacji uzdatniania wody
i dalej kierowana do zbiornika wody uzdatnionej o pojemności ok. 100 m 3. Woda będzie
wykorzystywana do uzupełniania obiegu parowego. Część pary będzie wykorzystywana do
zdmuchiwania sadzy gromadzącej się w przestrzeni kotła. Wymagane jest również regularne
odmulanie kotła w celu usuwania gromadzących się zanieczyszczeń. Woda z odmulania
będzie kierowana do systemu gaszenia żużli. Woda z płukania filtrów stacji uzdatniania wody
będzie kierowana do podczyszczalni ścieków i dalej będzie uzupełniać obieg wody do
gaszenia żużli. Woda ze zbiornika wody surowej będzie wykorzystywana do obiegu wody
gaszenia żużli oraz do schładzania spalin w reaktorze będącym elementem pól-suchego
systemu oczyszczania spalin. Woda po schłodzeniu spalin będzie wyparowywać i w postaci
pary wodnej będzie usuwana przez komin. Część wody, wykorzystanej do gaszenia żużli
będzie wyparowywać. Pozostała część wody będzie wsiąkać w żużel. W przedstawionym
bilansie nie uwzględniono wody pochodzącej z mycia placów, która będzie wykorzystywana
do wspomagania systemu gaszenia żużli.
Całkowite zapotrzebowanie na wodę do celów przemysłowych wynosi 8 156 kg/h co w skali

roku daje 63 617 m3. Ponieważ w bilansie wodnym mogą być nieujęte wszystkie możliwe
punkty jej zużycia proponuje się zwiększenie całkowitego zapotrzebowanie na wodę o około
10% do 70 560 m3.
Woda na cele p.poż będzie pobierana w części z sieci wodociągowej i/lub z zamkniętego
zbiornika p.poż uzupełnianego podczyszczoną wodą opadową i roztopową z dachów, dróg
i placów utwardzonych.
Zapotrzebowanie wody na cele technologiczne zostało określone na podstawie dokumentów

referencyjnych działających instalacji.
8.3.1.2. Prognoza zapotrzebowania na wodę na cele inne niż przemysłowe

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. (Dz. U. 2002

nr 8 poz. 70) norma zużycia wody na cele socjalno-bytowe kształtuje się na poziomie 90
l/osobę/dzień. Na potrzeby raportu przyjęto 100 l/osobę/dzień, zwiększając wartość
wg. normy o zapotrzebowanie na utrzymanie w czystości zaplecza socjalno-biurowego.
Z iloczynu 100 l/osobę/dzień x 53 osoby x 250 dni pracy wynika, że jest to około 1300 m 3
rocznie.
Zapotrzebowanie na wodę laboratorium określono na podstawie „Reference Document on

the Best AvailableTechniques for Waste Incineration z sierpnia 2006 r.” w ilości 500 m3/rok.
W obecnie funkcjonujących instalacjach odchodzi się do wykonywania analiz na terenie
zakładu, zleca się natomiast w ramach usługi zewnętrznej do akredytowanych laboratoriów.
Podobnie będzie w przypadku ITPOK, laboratorium na terenie zakładu pełnić będzie jedynie
funkcje pomocnicze, głównie do badania jakości wody kotłowej wykorzystywanej do
produkcji pary. Nie wymaga to wykorzystania odczynników, które jako substancje toksyczne
bądź niebezpieczne powodowałyby powstawanie ścieków wymagających specjalistycznego
zagospodarowania.
Zapotrzebowanie na wodę do mycia pojazdów, kontenerów, zmywania placów i urządzeń

przyjęto w ilości 8 m3/d (wykorzystanie przez 312 dni).
Zapotrzebowanie na wodę do utrzymania zieleni przyjęto w ilości 200 m3/rok.
W tabeli poniżej przedstawiono zestawienie rocznego zużycia wody przez instalację na cele
inne niż przemysłowe.
Tabela OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

WYBRANEGO WARIANTU REALIZACJI INWESTYCJI, w tym również
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także możliwego
transgranicznego oddziaływania na środowisko.36. Zestawienie
zapotrzebowania ITPOK na wodę
Zapotrzebowanie wody na cele: Ilość zużytej wody [m 3/rok]
Bytowe 1300
Laboratorium 500
Mycie pojazdów, kontenerów, zmywanie placów i urządzeń 2500
utrzymanie zieleni 200
RAZEM: 4 700

8.3.2. EMISJA SUBSTANCJI DO WÓD

ITPOK będzie wyposażony w kanalizację, której rodzaj zostanie określony w warunkach
technicznych przyłączenia.
Dla instalacji wyszczególniono następujące typy powstających ścieków:
 przemysłowe,
 bytowe,
 opadowe i roztopowe.
W tabeli poniżej wyszczególniono rodzaje i ilości poszczególnych typów ścieków.
Tabela 8.37. Rodzaje i ilość ścieków

290 kg/ h
DEMI
2 500 Mg/rok
„brudnych”
1 g/kg
bunkra
8.3.2.1. Ścieki przemysłowe

wodnym.
poprzez system odwodnienia i odprowadzenia odcieków z odpadów składowanych w
bunkrach do wewnętrznej kanalizacji zakładowej (przemysłowej) której końcowym

blokiem będzie podczyszczania ścieków przemysłowych. Następnie po oczyszczeniu


powstawać ścieki przemysłowe. Woda będzie krążyć w systemie zamkniętym. Gorące żużle
przechodzące przez zbiornik z zamknięciem wodnym będą nasiąkać wodą,
a następnie parować i nie będą powodować powstawania odcieków.

(bezodpływowy) – pojemność ok. 30 m3. Zbiornik ten będzie wykorzystywany w przypadku
awarii (np. pożar), w celu zabezpieczenia zakładu przed dopływem ścieków z gaszenia
pożarów. W przypadku wystąpienia awarii (np. pożar) kanalizacją p.poż będą odprowadzane
ścieki pożarowe do zbiornika. Zbiornik ten zabezpieczy kanalizację deszczową, sanitarną
przed zanieczyszczeniem w trakcie awarii.

zostanie wykonana kanalizacja p.poż i drugi zbiornik buforowy (bezodpływowy) – pojemność
ok. 30 m3.


transgranicznego oddziaływania na środowisko.38. Ilość ścieków
przemysłowych powstających z instalacji ITPOK

290 kg/h
DEMI
2 500 Mg/rok
„brudnych”
1 g/kg
bunkra
8.3.2.2. Ścieki bytowe
Przyjęto, że ilość wytwarzanych ścieków bytowych równa jest ilości wody pobranej z sieci na
ten cel.
Ścieki z zaplecza socjalnego, budynku biurowego odprowadzane będą siecią kanalizacji

sanitarnej-tłocznej do kanalizacji miejskiej. Ich ilość wynosić będzie około 1300 m3/rok.
Ścieki z laboratorium mogą być kierowane razem ze ściekami bytowymi z uwagi na fakt,
iż stężenie zanieczyszczeń jest w tych ściekach dużo mniejsze niż w ściekach bytowych
(ścieki powstałe podczas mycia szkła laboratoryjnego). Ich ilość wyniesie średnio 2 m 3/d
i nie powinna przekraczać 4 m3/d pracy instalacji. Ilość ścieków z laboratorium wynika
z „Reference Document on the Best AvailableTechniques for Waste Incineration z sierpnia
2006 r.”.
Łączna ilość ścieków bytowych i z laboratorium wynosić będzie około 1 800 m3/rok.

8.3.2.3. Wody opadowe i roztopowe
W wyniku opadów deszczu oraz roztapiania śniegu w ITPOK będą powstawać wody
opadowe oraz roztopowe. Wody opadowe i roztopowe (tzw. czyste) z dachów obiektów będą
kierowana do zamkniętego zbiornika p.poż na terenie zakładu, a nadmiar do kanalizacji
deszczowej.
Ścieki opadowe (tzw. brudne wody opadowe) z dróg, terenów utwardzonych i zielonych
będą trafiać do podczyszczalni wód opadowych i roztopowych wyposażonej w separator
substancji ropopochodnych oraz zawiesin. Woda po podczyszczeniu będzie kierowana do
zamkniętego zbiornika p.poż na terenie zakładu, a nadmiar do kanalizacji deszczowej.
Plac przyjęcia i sezonowania żużla, oraz tymczasowego magazynowania zestalonych
i ustabilizowanych odpadów poprocesowych będą przykryte dachami wyposażonymi
w system rynien odprowadzających wody opadowe i roztopowe do podczyszczalni wód
opadowych i roztopowych. Dalej będą kierowane do uzupełnienia wody w zbiorniku p.poż.,
a nadmiar będzie kierowany do kanalizacji deszczowej.
Powierzchnie, z których odprowadzane będą wody opadowe i roztopowe są następujące:

 dachy – 8 765 m2,
 drogi i place – 6 800 m2,
 tereny zielone – 9 080 m2.
Poziom redukcji (efekt oczyszczania w osadnikach) na podstawie literatury („Oczyszczanie

ścieków” Arkady Warszawa 1983, s. 429) wynosi:
 Zawiesiny : 40 – 70 %
 BZT5 : 30 – 40 %
 ChZT : 50 %
Natomiast dostępne na rynku separatory substancji ropopochodnych np., firmy AWAS,
posiadające aprobatę techniczną Instytutu Ochrony Środowiska (AT/2003-08-0066/A4)
gwarantują redukcję do poziomu stężeń w odpływie poniżej określonych w rozporządzeniu
Ministra środowiska z dnia 24 lipca 2006 w sprawie warunków jakie należy spełnić przy
Wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r. nr 137 poz. 984:
- Zawiesiny ogólne 100 mg/l (redukcja do 80%)
- Węglowodorów ropopochodnych: 15 mg/l (redukcja do 80%).
Obliczenia ilości powstających ścieków deszczowych wykonano wg wzoru:

Q=qxFx
gdzie :
q – natężenie deszczu miarodajnego = 0,13 m3/s/ha
F – odwadniana powierzchnia
 – współczynnik spływu
Do obliczeń przyjęto następujące współczynniki spływu:
 z dachów - 0,9
 z dróg i placów - 0,9
 z terenów zielonych - 0,5
i otrzymano następujące wyniki:


transgranicznego oddziaływania na środowisko.39. Ilość ścieków

powstających z wód opadowych
Rodzaj ścieków Ilość

z dachów 0,1 m3/s
Opadowe i roztopowe z dróg i placów 0,07 m3/s
z terenów zielonych 0,05 m3/s
8.4. GOSPODARKA ODPADAMI
8.4.1. POPRAWA STANU ŚRODOWISKA JAKO PODSTAWOWA FUNKCJA

ITPOK
Podstawową funkcją ITPOK, jako najistotniejszego elementu systemu gospodarki odpadami

dla miasta Poznania jest efektywne i zgodne z najlepszymi dostępnymi technikami (BAT)
gospodarowanie odpadami, które ma na celu ochronę środowiska oraz poprawę jego stanu.
Cele te będą realizowane poprzez:
 zagospodarowywanie znacznie większego niż do tej pory strumienia odpadów
komunalnych,
 zastosowanie sprawdzonego i bezpiecznego termicznego sposobu przekształcania
odpadów dla przeważającej części strumienia odpadów komunalnych trafiających do
systemu,
 prowadzenie waloryzacji żużli z odzyskiem metali w celu minimalizacji powstawania
odpadów z procesu termicznych.
Zatem budowa ITPOK wpłynie na znaczne ograniczenie ilości deponowanych odpadów,

zwiększenie odzysku surowców wtórnych z terenu objętego projektem i stosowanie metod
unieszkodliwiania zgodnych z najlepszymi dostępnymi technikami. Umożliwi efektywny
odzysk energii z odpadów w układzie kogeneracyjnym (ciepło + elektryczność). Ponadto
przyczyni się do zmniejszenia zużycia paliw kopalnych, a co za tym idzie zmniejszenia emisji
zanieczyszczeń do powietrza.
W aspekcie eksploatacji obiektów i urządzeń na terenie ITPOK powinny obowiązywać

zasady:
 ograniczenia wytwarzania odpadów u źródła,
 odzysku i regeneracji frakcji możliwych do wykorzystania, z uwzględnieniem zasady
bliskości,
 selektywnego wyrzucania odpadów surowcowych.
8.4.2. ILOŚĆ, RODZAJE ORAZ SPOSÓB POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI
Zakładana ilość przyjmowanych odpadów komunalnych i wysuszonych osadów ściekowych

wynosi około 240 000 Mg/rok. Przyjmowane do ITPOK odpady komunalne będą kierowane
bezpośrednio do fosy, skąd zasilana będzie instalacja termicznego przekształcania. Osady
ściekowe będą magazynowane w silosach i stamtąd podawane bezpośrednio do pieca.
Instalacja ITPOK pracować będzie minimalnie 7800 godzin w roku. Projektowana instalacja
w ciągu roku przekształcała będzie 240 000 Mg/rok odpadów komunalnych. Z wstępnych
szacunków wynika więc, że dobowo przekształcane będzie około 740 Mg na dobę. Związku
z tym szacuje się, że ilość przywożonych odpadów na dobę będzie zbliżona do tej wielkości.
W czasie trwania przerw konserwacyjnych, remontowych odpady komunalne oraz osady
ściekowe nie będą przyjmowane na teren ITPOK.

Poza fosą na odpady wraz z bunkrem i silosami nie przewiduje się żadnej innej formy
magazynowania odpadów przeznaczonych do termicznego przekształcenia na terenie
ITPOK. W wypadku wystąpienia przerwy konserwacyjnej, remontowej bądź też sytuacji
awaryjnej wykluczjacej możliwość prawidłowego działania instalacji, odpady będą
gromadzone na terenie innych obiektów/instalacji w chodzących w skład systemu gospodarki
odpadami dla Miasta Poznania.
W tym celu proponuje się wykorzystanie stacji przeładunkowych np. teren składowiska
w Suchym Lesie. Projekty techniczne dla stacji przeładunkowych muszą uwzględniać
budynki lub utwardzone i odpowiednio zabezpieczone place składowe przed potencjalnym
negatywnym oddziaływaniem na środowisko – powierzchnia ziemi, wody powierzchniowe,
emisja substancji, w tym odorów.
W rozplanowaniu przestrzennym na terenie innych instalacji w chodzących w skład systemu,
powinno być zaprojektowane odpowiednie miejsce do okresowego magazynowania
nadmiarowych ilości odpadów przeznaczonych do ich termicznego przekształcania
w instalacji ITPOK.
W związku z tym należy wyposażyć odpowiednie instalacje np. stacje przeładunkowe,
w rozdrabniarkę wirnikową i belownicę do pakowania przywożonych odpadów w folię HDPE
lub MDPE. Spakowane odpady będą przeznaczone do tymczasowego magazynowania na
terenie wydzielonego placu składowego lub hali magazynowej.
Przykładowy sposób magazynowania odpadów przedstawiono na rysunku poniżej.
Rysunek 8.4 Przedstawienie sposobu okresowego składowania nadmiarowych ilości

odpadów
Źródło: F..P. Neubacher UV&P, Wien
Odpady te po ponownym uruchomieniu instalacji, będą przewożone na teren ITPOK
poddawane termicznej obróbce bez rozpakowania z folii.
W wyniku eksploatacji ITPOK powstaną następujące rodzaje odpadów:

Tabela 8.40. Rodzaje oraz ilość odpadów powstających w wyniku eksploatacji ITPOK wraz z
instalacją waloryzacji żużla oraz instalacją do zestalania, stabilizacji pyłów i
popiołów
Kod odpadu Rodzaj odpadu Ilość odpadów
[Mg/rok]
13 01 10* mineralne oleje hydrauliczne niezawierające związków 10
13 02 05* mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe 10
niezawierające związków chlorowcoorganicznych
13 02 08* inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe – oleje 1,5
smarowne

13 05 02* szlamy z odwadniania olejów w separatorach 1,0

15 02 02* sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania 0,3
i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi – zużyte czyściwo
16 02 13* zużyte urządzenia zawierające elementy niebezpieczne 0,05
lampy fluorescencyjne
16 06 01* baterie i akumulatory ołowiowe 0,05
19 01 10* zużyty węgiel aktywny z oczyszczania gazów 500
odlotowych
Suma: 522,9
15 01 01 opakowania z papieru i tektury 0,5
15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych 0,5

15 02 03 czyściwo (sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do 0,05
wycierania i ubrania ochronne niezanieczyszczone
substancjami niebezpiecznymi)
19 01 12 żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 19 72 000
01 11*
(po przekształceniu tego odpadu w procesie mechanicznej
obróbki oraz waloryzacji żużla i po uzyskaniu stosownych
atestów będzie traktowany jako produkt budowlany
19 01 99 inne nie wymienione odpady 1
19 03 05 odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04 15 431
Odpad ten powstanie po przeróbce następujących odpadów
z ITPOK:
(popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne po
zestaleniu i stabilizacji 19 01 13* - po przeróbce – odpady
stabilizowane inne niż wymienne w 19 03 04) - około 6306
Mg/rok
(pyły z kotłów zawierające substancje niebezpieczne po
zestaleniu i stabilizacji 19 01 15*– po przeróbce - odpady
stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04) - około 2693
Mg/rok
(odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych po
zestaleniu i stabilizacji 19 01 07* -po przeróbce - odpady
stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04) - około 6432
Mg/rok
19 12 02 metale żelazne 3 596
19 12 03 metale nieżelazne 1 540
20 03 01 niesegregowane (zmieszane ) odpady komunalne 2

Suma: 92 571,05
W poniżej zamieszczonej tabeli przedstawiono dane wymagane zgodnie z np. 18, ust. 1,
pkt. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach, dotyczące rodzajów
i charakterystyki wytwarzanych odpadów związanych z eksploatacją przedmiotowej
instalacji.
Tabela 8.41. Rodzaj i charakterystyka wytwarzanych odpadów
Rodzaj odpadu Kod odpadu Opis właściwości i składu odpadu

Mineralne oleje hydrauliczne 13 01 10* Odpad powstanie w wyniku okresowej wymiany olejów
niezawierające związków oraz konserwacji urządzeń technologicznych
chlorowcoorganicznych – mineralne oleje eksploatowanych na terenie instalacji.
hydrauliczne

Rodzaj odpadu Kod odpadu Opis właściwości i składu odpadu

Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe 13 02 05* Świeży olej smarowy składa się z oleju bazowego
i smarowe nie zawierające związków i dodatków uszlachetniających, takich jak: detergenty
chlorowcoorganicznych metaliczne dyspergatory, inhibitory korozji i zużycia,
inhibitory utleniania i modyfikatory lepkości np.
Inne oleje silnikowe, przekładniowe 13 02 08* W oleju przepracowanych znajdują się dodatkowo:
i smarowe – oleje smarowne metale pochodzące ze zużycia powierzchni urządzeń
np. metale ciężkie i rozpuszczalniki.
Szlamy z odwadniania olejów 13 05 02* Szlamy z odwadniania olejów zawierają ww. substancje
w separatorach
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny 15 02 02 * Odpad niebezpieczny, który stanowią głównie zaolejone
do wycierania i ubrania ochronne szmaty i czyściwa zawierające rozpuszczalniki i związki
zanieczyszczone substancjami organiczne. W skład tego rodzaju odpadów również
niebezpiecznymi należy uwzględnić filtry tkaninowe służące do odpylania
spalin.
Zużyte urządzenia zawierające elementy 16 02 13* Odpad niebezpieczny, który stanowią głównie lampy
niebezpieczne lampy fluorescencyjne fluorescencyjne zawierające związki metali ciężkich,
w tym rtęci
Baterie i akumulatory ołowiowe 16 06 01* Odpad niebezpieczny, który stanowią głównie
akumulatory zawierające stężone kwasy i związki metali
ciężkich
(np. ołów).
Zużyty węgiel aktywny z 19 01 10* Odpad niebezpieczny powstały w wyniku prowadzenia
oczyszczania gazów odlotowych procesu oczyszczania spalin w ITPOK
Opakowania z papieru i tektury 15 01 01 Odpad nie zaliczany do odpadów niebezpiecznych,
który stanowić będą różnego rodzaju opakowania
z papieru i tektury.
Opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 02 Odpad nie zaliczany do odpadów niebezpiecznych,
który stanowić będą różnego rodzaju opakowania
z tworzyw sztucznych.
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do 15 02 03 Odpad nie zaliczany do odpadów niebezpiecznych,
wycierania i ubrania ochronne inne niż który stanowić będą materiały filtracyjne oraz zużyte
wymienione w 15 02 02 szmaty i czyściwa nie zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi.
Żużle i popioły paleniskowe inne niż 19 01 12 Odpady inne niż niebezpieczne – jest to stała
wymienione w 19 01 11 pozostałość po spaleniu; popiół jest odpadem wtórnym,
otrzymywanym przez działanie wysokiej temperatury na
substancje mineralne zawarte w materiale poddanemu
spalaniu.
Inne niewymienione odpady 19 01 99 Wszystkie pozostałe niewymienione odpady nie
zaliczane do pozostałych grup
Odpady stabilizowane inne niż 19 03 05 Są to odpady inne niż niebezpieczne powstałe w skutek
wymienione w 19 03 04 stabilizacji i zestalaniu takich odpadów niebezpiecznych
jak:
- odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych
- popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne
- pyły z kotłów zawierające substancje niebezpieczne
Metale żelazne 19 12 02 Odpad nie zaliczany do odpadów niebezpiecznych.
Odzysk ze spalanych odpadów i żużli, metale z obróbki
mechanicznej
Metale nieżelazne 19 12 03 Odpad nie zaliczany do odpadów niebezpiecznych.
Odzysk ze spalanych odpadów i żużli, metale z obróbki
mechanicznej
Niesegregowane (zmieszane ) odpady 20 03 01 Odpad powstający w wyniku pracy pracowników
komunalne obsługujących ITPOK
Opis odpadów wraz ze sposobami ich magazynowania
Uwaga: miejsca magazynowania odpadów zostaną wskazane w projekcie technicznym

i opisane szczegółowo w powtórnej ocenia oddziaływania na środowisko (2-gi Raport).

Mineralne oleje hydrauliczne, mineralne oleje silnikowe i smarowe, szlamy z odwadniania

olejów w separatorach – 13 01 10*, 13 02 05*, 13 02 08*,13 05 02*
Powstawać będą w wyniku eksploatacji maszyn i urządzeń pracujących na terenie ITPOK.

Zużyte oleje smarowe zlewane będą w beczki metalowe i do czasu przekazania odbiorcy
magazynowane będą w zamykanym pomieszczeniu magazynowym.
Zużyte oleje smarowe odbierane będą przez odbiorcę, który posiadał będzie zezwolenie na
odbiór olejów odpadowych, w tym na ich transport, odzysk i unieszkodliwianie.
Szlamy z odwadniania w separatorach będą na bieżąco usuwane, odbierane
i transportowane przez firmę zewnętrzną.
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone

substancjami niebezpiecznymi – zużyte czyściwo, 15 02 02*
Powstawać będą podczas prac konserwacyjnych, porządkowych i remontowych
prowadzonych na terenie ITPOK. Są to kawałki materiałów zanieczyszczone między innymi
środkami dezynfekcyjnymi, produktami ropopochodnymi oraz filtry tkaninowe służące do
odpylania spalin. Odpad ten gromadzony będzie w podwójnych workach foliowych
w kontenerach i do czasu przekształcenia magazynowany w pomieszczeniu magazynu.
Zużyte filtry workowe gromadzone będą selektywnie w kontenerach szczelnie zamykanych
w pomieszczeniu (budynek – magazyn odpadów procesowych).
Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 16 02 09 do

16 02 12 (lampy fluorescencyjne)- 16 02 13*
Do tych odpadów zostały zaliczone zużyte źródła światła – świetlówki (rtęciówki i neonówki)
Źródłem ich powstawania będą pomieszczenia socjalno – bytowe, biura, laboratorium itp.
Zużyte świetlówki zbierane będą do opakowań oryginalnych, co zabezpiecza przed ich
rozbiciem. Magazynowane będą na palecie drewnianej w oryginalnych opakowaniach
w wydzielonej części budynku magazynu. Odpady po zgromadzeniu odpowiedniej ilości
odbierane będą przez firmę posiadającą stosowne zezwolenia. Zużyte źródła światła będą
transportowane w specjalnym kontenerze.
Odbierane będą przez specjalistyczną firmę posiadającą zezwolenie na transport
i unieszkodliwianie/odzysk odpadów niebezpiecznych.
Baterie i akumulatory ołowiowe – 16 06 01*

Ten odpad jest wynikiem eksploatacji urządzeń i pojazdów. Będzie magazynowany
selektywnie i przekazywany firmie posiadającej odpowiednie zezwolenie na odbiór
i transport.
Zużyty węgiel aktywny - 19 01 10*

Ten odpad powstanie wyniku prowadzenia procesu oczyszczania spalin powstałych
w wyniku termicznego przekształcania odpadów. Zużyty węgiel aktywny powstanie w wyniku
dozowania węgla aktywnego w czasie oczyszczania gazów odlotowych. Odpad ten będzie
zawracany do procesu spalania. Zatem nie przewiduje się aby on powstawał jako końcowy
odpad z prowadzonego procesu w instalacji.
Opakowania z papieru i tektury, opakowania z tworzyw sztucznych, – 15 01 01, 15 01 02,

Odpady te tworzą: opakowania papierowe (worki, pudła tekturowe, np.) oraz opakowania
z tworzyw sztucznych (pojemniki, worki, folia, np.). Magazynowane one będą selektywnie
i przekazywane do ich wykorzystania.
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne inne niż wymienione
w 15 02 02 – 15 02 03
Powstawać będą podczas prac konserwacyjnych, porządkowych i remontowych

prowadzonych na terenie ITPOK. Odpad ten gromadzony będzie workach foliowych i do

czasu przekształcenia magazynowany w pomieszczeniu magazynu.
Odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04 – 19 03 05

Zestalanie i chemiczna stabilizacja przy użyciu środków wiążących i substancji stabilizującej.
Przed procesem odpad niebezpieczny magazynowany w szczelnych zamkniętych
zbiornikach. Po procesie zestalania i stabilizacji - tymczasowe magazynowanie w budynku
odpadów po procesowych.
Odpady przeznaczone do zestalania i stabilizacji to:

- odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych
- popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne
- pyły z kotłów zawierające substancje niebezpieczne
Odpady te charakteryzują się wysoką koncentracją metali ciężkich i polichlorowanych

dioksyn i furanów. Ze względu na swoja konsystencję (sypkość) musza być odpowiednio
magazynowane, transportowane i unieszkodliwiane (składowanie głębokie) – D3.
Dla rozpatrywanego przedsięwzięcia zastosuje się proces zestalania i stabilizacji w celu
przekształcenia tych odpadów w inne niż niebezpieczne. Proces zestalania i stabilizacji
będzie prowadzony na terenie przedsięwzięcia.
Żużle i popioły paleniskowe – 19 01 12

Odpad ten po procesie spalania jest odpadem innym niż niebezpieczny. Wymaga to jednak
okresowego potwierdzenia badaniami laboratoryjnymi wykonanymi przez akredytowane
laboratorium zgodnie z zakresem badań określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska
w sprawie warunków, w których uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne (Dz. U. z 2004r.,
Nr 128, poz.1347).
Odpad będzie wykorzystany jako materiał budowlany (odzysk) w przypadku uzyskania
aprobaty technicznej lub w przypadku nie spełnienia norm budowlanych deponowany na
składowisku odpadów innych niż niebezpieczne np. jako warstwa inercyjna, przesypki.
Szacuje się, że około 5 % odpadu może nie spełnić norm budowlanych w celu pełnienia roli
kruszywa.
Metale żelazne i nieżelazne – 19 12 02 i 19 12 03

Odpady te powstaną podczas procesu ich odzysku ze strumienia przywożonych odpadów
komunalnych oraz z procesu ich odzysku z żużli i popiołów paleniskowych. Odzyskane
odpady metali magazynowane będą selektywnie i przekazywane do ich wykorzystania – R14
Inne niewymienione odpady – 19 01 99

Będą to odpady technologiczne inne niż niebezpieczne z grupy 19 01, które będą
gromadzone selektywnie i przekazywane przeważnie do ich zagospodarowania np. balast
obojętny.
Niesegregowane (zmieszane ) odpady komunalne – 20 03 01

Będą to odpady powstałe w wyniku pracy i bytowania pracowników zatrudnionych w ITPOK.
Odpady te będą gromadzone w kontenerze, a następnie zagospodarowania we własnym
zakresie.
Wszystkie ww. odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne przekazywane na zewnątrz

ITPOK będą przekazywane firmom posiadającym stosowne decyzje i zezwolenia na ich
odbiór, transport oraz odzysk lub unieszkodliwianie.
Odpady procesowe jak i eksploatacyjne przed przekazaniem do unieszkodliwienia lub

odzysku będą magazynowane w budynku (magazynie) odpadów poprocesowych
w specjalnie przygotowanych kontenerach. Wyjątkiem będą odpady typu Odpady

stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04 – 19 03 05, które będą po procesie zestalenia

i stabilizacji gromadzone w hali (zestalania, stabilizacji) w specjalnie wydzielonej kwaterze
oddzielonej ścianami w w/w hali, odpowiednio zabezpieczonej. Szacuje się, że jednorazowo
na terenie planowanej inwestycji zapewni się możliwość czasowego magazynowania odpadu
o kodzie 19 03 05 w ilości około 1 000 Mg/rok (5 % rocznej emisji).
Części nie dopalone powstałe w wyniku prowadzenia procesu termicznego przekształcania
będą automatycznie zawracane do procesu w celu ponownego przekształcenia.
Zasady i metody gospodarowania odpadami
Tabela 8.42. Zasady i metody gospodarowania odpadami
Kod Rodzaj Przykładowe zasady Przykładowe metody

gospodarowania gospodarowania
1 2 3 4
13 01 10* Mineralne oleje hydrauliczne, mineralne odzysk R9
13 02 05* oleje silnikowe i smarowe,
13 02 08*
13 05 02* Szlamy z odwadniania olejów w unieszkodliwianie D5

separatorach
15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do Odzysk/ R1/ D10,D16
wycierania i ubrania ochronne unieszkodliwianie
zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi – zużyte czyściwo, filtry
tkaninowe
16 02 13* Zużyte urządzenia zawierające odzysk R4
niebezpieczne elementy inne niż
wymienione w 16 02 09 do 16 02 12
(lampy fluorescencyjne)-
16 06 01* Baterie i akumulatory ołowiowe odzysk R4,R6,R14
19 01 10* Zużyty węgiel aktywny odzysk R1
15 01 01 Opakowania z papieru i tektury, odzysk R14

15 02 03 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny odzysk R1
do wycierania i ubrania ochronne inne
niż wymienione w 15 02 02
19 03 05 Odpady stabilizowane inne niż unieszkodliwianie D3
19 01 12 Żużle i popioły paleniskowe odzysk R14,R15
19 12 02 Metale żelazne i nieżelazne odzysk R14
19 12 03
19 01 99 Inne niewymienione odpady unieszkodliwianie D1
20 03 01 Niesegregowane (zmieszane ) odpady odzysk R1

komunalne

Rysunek OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO WYBRANEGO WARIANTU REALIZACJI

INWESTYCJI, w tym również wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także możliwego transgranicznego oddziaływania na
środowisko.5 Schemat bilansu masowego

8.4.3. OCENA WPŁYWU NA ŚRODOWISKO GOSPODARKI ODPADAMI

Gospodarka odpadami w ITPOK, dzięki zastosowanej technologii, pozwoli na minimalizację
odpadów, które powinny zostać przekazane do unieszkodliwienia.
Z odpadów komunalnych przyjmowanych na teren instalacji do termicznego przekształcania

powstawać będzie przede wszystkim ciepło i energia elektryczna, zaś emisja do powietrza
z instalacji spalania jest monitorowana i sterowana, co zapewnia bezpieczeństwo i kontrolę
procesu termicznego przekształcania dostarczanych frakcji resztkowych odpadów
komunalnych
Największe ilości powstających odpadów podprocesowych stanowią żużle (ponad 50 000
tysięcy Mg/rok). Dzięki zastosowaniu procesu waloryzacji żużla około 95% tej masy będzie
podlegało odzyskowi. Natomiast powstające odpady niebezpieczne będą, poprzez
zastosowany proces ich stabilizacji, przekształcane w odpady inne niż niebezpieczne
i kierowane na składowiska posiadające odpowiednie zezwolenie na ich deponowanie.
Pozostałe odpady wytwarzane w wyniku procesów technologicznych oraz powstające przede

wszystkim podczas eksploatacji maszyn i urządzeń przekazywane będą firmom
zewnętrznym posiadającym odpowiednie zezwolenia i decyzje na ich odbiór i transport
w celu odzysku bądź unieszkodliwienia.
Biorąc pod uwagę powyższe uwarunkowania należy stwierdzić, że gospodarka odpadami

w ITPOK jest zaplanowana w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami prawa w tym
zakresie, pozwalający na minimalizację ilości wytwarzanych odpadów i zagospodarowania
jak najbliżej miejsca ich wytworzenia.
Patrząc na zagadnienie w szerszym kontekście, należy podkreślić że realizacja

przedsięwzięcia odgrywa niezwykle istotną rolę w rozwiązaniu problemu gospodarki
odpadami dla Miasta Poznania.
8.5. ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI, KRAJOBRAZ,

GLEBY
8.5.1. WPŁYW NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI I NATURALNE UKSZTAŁTOWANIE

TERENU
W trakcie eksploatacji instalacji nie będą realizowane działania powodujące konieczność

wykonywania wykopów i ingerencji w zastałą powierzchnię ziemi czy ukształtowanie terenu.
8.5.2. WPŁYW NA KRAJOBRAZ
W ramach realizacji inwestycji powstaną bryły nowych obiektów o charakterze

przemysłowym wraz z kominami linii termicznego przekształcania. Kominy te będą znacznie
(o 150 m) niższe od obecnego już w krajobrazie, charakterystycznego komina
elektrociepłowni Karolin, mającego wysokość 200 m i będącego najwyższą budowlą
w Poznaniu. A zatem nowe obiekty nie wpłyną na pogorszenie jakości krajobrazu tym
bardziej, że jest to teren przemysłowy. W celu poprawy walorów krajobrazowych terenu
inwestycyjnego, plan zagospodarowania terenu uzupełni się o projekt zagospodarowania
wolnych miejsc zielenią niską i wysoką.

8.5.3. WPŁYW NA GLEBY
W przypadku analizowanej inwestycji oddziaływanie na gleby może odbywać się w sposób

pośredni, poprzez emisję zanieczyszczeń do powietrza, a następnie ich opadanie.
Biorąc pod uwagę proponowaną technologię termicznego przekształcania odpadów oraz

system oczyszczania spalin, które zapewnią przestrzeganie standardów ochrony powietrza
przed zanieczyszczeniem, nie przewiduje się wpływu na zanieczyszczenie gleb
spowodowanego eksploatacją ITPOK.
Dotychczas prowadzony monitoring gleb w rejonie jedynej działającej do tej pory instalacji
termicznego przekształcania w Polsce – w ZUSOK w Warszawie - nie wykazał, aby
działalność prowadzona przez ZUSOK miała wpływ na jakość gleb.
W rejonie aglomeracji, dużych tras komunikacyjnych i tzw. niskiej emisji jest wiele innych
istotnych źródeł zanieczyszczeń.
8.6. ODDZIAŁYWANIE NA LUDZI, ZWIERZĘTA I ROŚLINY

Rozpatrując zagadnienie w szerokim kontekście obszarowym, realizacja przedsięwzięcia
wiązać się będzie z korzystnym oddziaływaniem na człowieka oraz świat zwierzęcy i roślinny.
Ujęcie gospodarki odpadami w Poznaniu w dobrze zorganizowany system, którego
najistotniejszym elementem będzie ITPOK pozwoli na bezpieczniejsze dla zdrowia ludzkiego
gospodarowanie odpadami niż np. ich składowanie czy kompostowanie odpadów
zmieszanych.
Jak wykazała analiza oddziaływania projektowanej inwestycji na powietrze oraz klimat

akustyczny (czyli potencjalnie zakresy, w których możliwe jest największe oddziaływanie
inwestycji pośrednio lub bezpośrednio na organizmy żywe) dotrzymane zostaną
rygorystyczne normy dopuszczalnej emisji i imisji, a zatem eksploatacja planowanej
inwestycji nie będzie w sposób istotny oddziaływać negatywnie na ludzi, zwierzęta i rośliny.
W przypadku normalnej eksploatacji ITPOK nie stwarza zagrożenia dla warunków zdrowia
i życia ludzi mieszkających w jego sąsiedztwie, jak również przebywających na jego terenie.
Na wypadek wystąpienia awarii przewidziane są zabezpieczenia (m.in. samoczynne
przerwanie załadunku odpadów do pieca, awaryjne dysze dopalania). Proces jest
w znaczącym stopniu zautomatyzowany, także i w takich sytuacjach wykluczona jest
możliwość zagrożenia.
Pracowników instalacji obowiązywać będzie regulamin zakładowy oraz zasady BHP,

dostosowane do specyfiki funkcjonowania ITPOK i zapewniające bezpieczeństwo ich pracy.
8.7. ODDZIAŁYWANIE NA ZABYTKI ORAZ DOBRA KULTURY

I DOBRA MATERIALNE
Oddziaływanie opisywanej instalacji na zabytki lub dobra kultury mogłoby jedynie
następować poprzez emisję zanieczyszczeń do powietrza.
Z punktu widzenia ochrony atmosfery nie istnieją specjalne wymagania co do ochrony

obiektów zabytkowych oraz dóbr materialnych. Dotrzymanie ogólnych wymagań ochrony
powietrza będzie więc oznaczać, że wpływ ITPOK na ww. obiekty będzie znikomy i nie
spowoduje pogorszenia ich ogólnego stanu.

Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na dobra materialne, dobra

kultury oraz zabytki.

8.8. ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE

W załączniku nr 1 do Konwencji o Ocenach Oddziaływania na Środowisko w kontekście
Transgranicznym z lutego 1991 r. podpisaną w Espoo w Finlandii sprecyzowano rodzaje
działalności mogące powodować oddziaływanie transgraniczne. Należą do nich m.in.:
 rafinerie ropy naftowej,
 elektrownie konwencjonalne i jądrowe,
 kombinaty chemiczne,
 autostrady, drogi szybkiego ruch, magistrale kolejowe i lotniska,
 instalacje do usuwania odpadów przez spalanie, obróbkę chemiczną lub składowanie
toksycznych i niebezpiecznych odpadów,
 dużych baz zbiorników…..itp.
Ze względu na skalę oddziaływania instalacji na środowisko, oddziaływania transgraniczne
nie będą miały miejsca. Planowana inwestycja nie będzie generować zanieczyszczeń
i uciążliwości, których zasięg będzie przekraczał granice państwa.
Nie zachodzi więc potrzeba przeprowadzenia procedury OOS z udziałem krajów sąsiednich.
8.9. ODDZIAŁYWANIE PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH

Planowana inwestycja nie będzie generować oddziaływań elektromagnetycznych
szkodliwych dla środowiska. Źródłem pól elektromagnetycznych na terenie ITPOK będą
przede wszystkim separatory ferromagnetyków. Oddziaływanie pól elektromagnetycznych
wytwarzanych przez te urządzenia będzie miało jedynie lokalny charakter i przy zachowaniu
warunków BHP pracy przy tych urządzeniach nie będą one również szkodliwie oddziaływać
na zdrowie ludzi.
8.10. POWAŻNE AWARIE PRZEMYSŁOWE
Zgodnie z zapisem art. 3 pkt.23 i 24 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 roku Nr 25, poz. 150 ze zmianami) przez pojęcie
„poważnej awarii przemysłowej” rozumie się zdarzenie, w szczególności emisję, pożar lub
eksplozję, powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu,
w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do
natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub
powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem.
Zakład stwarzający zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, w zależności od

rodzaju, kategorii i ilości substancji niebezpiecznej znajdującej się w zakładzie uznaje się za
„zakład o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii” albo za „zakład o dużym ryzyku
wystąpienia awarii” (art.248 ustawy – Prawo ochrony środowiska). Zakwalifikowanie zakładu
do jednej z wyżej określonych kategorii następuje zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie rodzajów i ilości substancji
niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu
o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej (Dz. U. Nr 58 z 2002 rok, poz. 535 ze zmianami).
Z przeprowadzonej, zgodnie z wymogami ww. rozporządzenia Ministra Gospodarki

z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których
znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku
albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej wynika,
że w trakcie eksploatacji instalacji do prowadzenia procesu termicznego unieszkodliwiania

odpadów będą wykorzystywane substancje niebezpieczne których obecność w ITPOK może

ten zakład kwalifikować do zakładów zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia poważnej
awarii przemysłowej. Są to następujące substancje:
- hydrazyna, fosforan III sodu, roztwór chlorowodoru stosowane w procesie
uzdatniania wody,
- olej opałowy służący do wspomagania procesu spalania.
Przewidywane roczne zużycie tych substancji i materiałów wyniesie:

1. Hydrazyna – 0,96 Mg
2. Fosforan III sodu – 2,16
3. Roztwór chlorowodoru – 33,6 Mg
4. Olej opalowy – 38,4 Mg
Karty charakterystyk wymienionych substancji zostały zamieszczone w załączniku nr 8.11.
Zgodnie z rozporządzeniem o tym czy dany zakład/instalacje należy zaliczyć do zakładów

zwiększonego lub dużego ryzyka decyduje ilość substancji znajdujących się w zakładzie
w danej chwili (substancje magazynowane). Wszystkie wymienione materiały i substancje
będą magazynowane na terenie ITPOK w ilościach mniejszych niż to przewiduje
przedmiotowe rozporządzenie Ministra Gospodarki i będą to następujące ilości:
1. Hydrazyna – do 0,3 Mg
2. Fosforan III sodu – do 1,0 Mg
3. Roztwór chlorowodoru – do 10,0 Mg
4. Olej opałowy – do 15,0 Mg
W przypadku gdy znajdujące się w zakładzie poszczególne substancje niebezpieczne nie
występują w ilościach wyższych lub równych odpowiednim ich ilościom określonym
w kolumnie 4 i 5 tabeli 1 rozporządzenia lub odpowiednim ich ilościom w kolumnie 2 lub 3
tabeli 2 stosuje się określoną w rozporządzeniu zasadę sumowania.
I tak w przypadku ITPOK odpowiedni wynik z sumarycznego wzoru z rozporządzenia dla
przypadku zaliczenia zakładu do zakładu zwiększonego ryzyka wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej będzie następujący:
0,3/50 + 1,0/50 + 10,0/50 + 15,0/50 = 0,006 + 0,002 + 0,200 + 0,300 = 0,508
Ponieważ wynik tego sumowania jest mniejszy od 1,0 to instalacja ITPOK nie może być
zaliczona do zakładu o zwiększonym ryzyku, ani tym bardziej do zakładu dużego ryzyka
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
Wszystkie zbiorniki oraz miejsca magazynowania substancji niebezpiecznych będą

odpowiednio zabezpieczone, wentylowane i oznaczone zgodnie z obowiązującymi
wymogami. Zbiorniki będą posadowione na odpowiednich „tacach” mogących przejąć całą
zawartość zbiornika w przypadku jego rozszczelnienia. W pobliżu magazynów substancji
niebezpiecznych będzie się znajdował odpowiedni sprzęt i substancje neutralizujące,
zgodnie z przepisami p.poż. Również sposób napełniania i opróżniania zbiorników
przeznaczonych na magazynowanie tych substancji będzie zapewniał hermetyczność
i eliminował skażenie środowiska, a w szczególności powierzchni ziemi i powietrza.
Fosa/bunkier na odpady będzie podzielona na sekcje, które w przypadku samozapłonu
magazynowanych odpadów przed podaniem ich na ruszt kotła będą ograniczały „przerzut”
ognia z jednej sekcji do drugiej. Hala wyładowcza i fosa będą wyposażone w odpowiednie
systemy zabezpieczające oraz systemy gaszące m.in. w klapy p.poź. odcinające dopływ
powietrza i dozowanie odpadów do kotła/pieca.
Dla zabezpieczenia się przed potencjalnymi zagrożeniami wystąpienia samozapłonu
odpadów przechowywanych w bunkrze stosuje się odpowiednie zabezpieczenia w formie
dwustopniowej blokady przestrzeni bunkra. Dodatkowo w przestrzeni bunkra będą
zainstalowane cyfrowe kamery termowizyjnych w stropie bunkra, które monitorować będą
w określonym cyklu powierzchnię warstwy odpadów w bunkrze.

System automatycznego gaszenia musi być tak zaprojektowany, by po jego uruchomieniu

można było powierzchnię składowanych odpadów pokryć warstwą piany.
Personel ITPOK będzie odpowiednio przeszkolony zarówno w kwestii bezpiecznej

eksploatacji wszystkich urządzeń i procesów technologicznych wchodzących
w skład instalacji ,jak również w sposobie zachowania się w sytuacjach awaryjnych.
Cały zakład będzie wyposażony w systemy przeciwpożarowe oraz rozwiązania
zapewniające jego bezpieczną pracę minimalizujące możliwość wystąpienia awarii.
Podstawowym i niezbędnym wyposażeniem ITPOK będzie system wczesnego wykrywania
i powiadamiania w przypadku powstania pożaru lub sytuacji potencjalnie stwarzającej
możliwość poważnej awarii przemysłowej.
Agregat prądotwórczy będzie wyłącznie awaryjnym źródłem, zabezpieczającym dostawę

energii elektrycznej w przypadku awarii sieci energetycznej. Zastosowany będzie zespół
chłodzenia – mający za zadanie awaryjny odbiór ciepła produkowanego przez agregat
(wymiennik płytowy separujący itp.), uruchamiany w sytuacji, gdy odbiór ciepła przez układ
wody grzewczej nie będzie funkcjonował lub gdy będzie on niewystarczający.
W okresie krótkich wyłączeń, trzy do pięciu dni, odpady mogą być gromadzone w bunkrze.
Pozostałe ilości odpadów będą przewożone do innych instalacji termicznego przekształcania
odpadów komunalnych.
W przypadku awarii zakładu, operator najszybciej jak to tylko praktycznie możliwe zmniejszy
skalę eksploatacji lub przerwie eksploatację, aż do czasu przywrócenia warunków
normalnych. Będzie musiał poinformować o zaistniałym problemie dostawców odpadów
i przewidywanym czasie trwania awaryjnego wyłączenia instalacji.
Zarządzający ITPOK powinien zidentyfikować możliwe sytuacje awaryjne i określić metody

i środki przeciwdziałania skutkom awarii. Instalację należy wyposażyć w systemy
automatyczne, przeciwdziałające zakłóceniom, powodujące zatrzymanie funkcjonowania
instalacji w przypadku awarii lub przekroczeń dopuszczalnych poziomów emisji i tym samym
ograniczające skutki awarii.
Podsumowując, przedmiotowej instalacji nie zalicza się do kategorii zakładów

o zwiększonym ryzyku, ani tym bardziej do kategorii zakładów o dużym ryzyku.
Wystąpienie stanów awaryjnych cechuje bardzo niskie prawdopodobieństwo. Wynika to
z faktu zaliczenia ITPOK do obiektów energetycznych ujmowanych w planie krajowym. Jako
taki, obiekt podlegać będzie rygorystycznym przepisom związanym z dozorem technicznym
oraz okresowymi przeglądami i remontami.
8.10.1. Przykładowe zabezpieczenia na wypadek awarii przemysłowych
a) Bunkier/fosa na odpady będzie podzielona na sekcje, które w przypadku samozapłonu

magazynowanych odpadów przed podaniem ich na ruszt kotła będą ograniczały „przerzut”
ognia z jednej sekcji do drugiej. Hala wyładowcza i fosa będą wyposażone w odpowiednie
systemy zabezpieczające oraz systemy gaszące m.in. w klapy p.poź. odcinające dopływ
powietrza i dozowanie odpadów do kotła/pieca.
b) ITPOK będzie wyposażony w dwie dublujące się linie technologiczne. W przypadku

wystąpienia awarii jednej z nich cały proces technologiczny będzie można prowadzić na
drugiej autonomicznej linii.

c) ITPOK będzie posiadł pełny monitoring parametrów procesowych oraz monitoring emisji
gazów odlotowych do powietrza. W przypadku awarii proces będzie zatrzymywany
i uruchamiany dopiero w momencie usunięcia awarii.
d) kanalizacja ITPOK
System kanalizacyjny ITPOK, będzie wyposażony w zbiornik buforowy (bezodpływowy)

– pojemność ok. 30 m3. Zbiornik ten będzie wykorzystywany w przypadku awarii (np. pożar),
w celu zabezpieczenia zakładu przed dopływem ścieków z gaszenia pożarów. W przypadku
wystąpienia awarii (np. pożar) kanalizacją p.poż będą odprowadzane ścieki pożarowe do
zbiornika. Zbiornik ten zabezpieczy kanalizację deszczową, sanitarną przed
zanieczyszczeniem w trakcie awarii.

zostanie wykonana kanalizacja p.poż i drugi zbiornik buforowy (bezodpływowy) – pojemność
ok. 30 m3.

e) Gospodarka odpadami w przypadku wystąpienia przestoju instalacji lub awarii
W przypadku wystąpienia awarii linii termicznego przekształcania ITPOK oraz zapełnienia

fosy w ilości uniemożliwiającej dowożenie kolejnych partii odpadów komunalnych będą one
transportowane do innych zakładów wchodzących w skład systemu gospodarki odpadami.
Operator ITPOK będzie musiał poinformować dostawców odpadów o zaistniałym problemie
i przewidywanym czasie trwania usuwania awarii. Na terenie ITPOK nie przewiduje się
czasowego magazynowania odpadów komunalnych w obszarach innych niż fosa na odpady.
ITPOK będzie zakładem, który poprzez wykorzystywanie nowoczesnych i w pełni

z automatyzowanych technologii, odpowiednio zabezpieczonym oraz zatrudniającym
przeszkolonych pracowników, przyczyni się do poprawy stanu środowiska na obszarze
aglomeracji poznańskiej.
8.11. ODDZIAŁYWANIE NA OBSZARY CHRONIONE, W TYM

OBSZARY NATURA 2000
Występowanie oraz charakterystyka obszarów chronionych położonych najbliżej miejsca
inwestycji zostały przedstawione w rozdziale 8.
Uwzględniając specyfikę funkcjonowania ITPOK, potencjalne oddziaływanie na obszary

chronione mogłoby być związane z transportem zanieczyszczeń w powietrzu.
Jednakże, jak wykazano w rozdziale dotyczącym oddziaływania na powietrze

atmosferyczne, zastosowane technologie i zabezpieczenia są wystarczające dla spełnienia
rygorystycznych norm jakości powietrza.
Wśród opisanych w opracowaniu obszarów (rozdział 8) znajduje się tylko jeden park
narodowy. Położenie Wielkopolskiego Parku Narodowego nie będzie jednak wymagać
wprowadzenia dodatkowo zaostrzonych norm jakości powietrza, gdyż jego odległość od
ITPOK wynosi około 14 km i jest większa od 30 Xmm (30 x 303,1 m = 9,1 km).

Z punktu widzenia ochrony atmosfery obszary Natura 2000 nie są wyróżniane szczegółowo
w normach jakości powietrza. Dotrzymanie na ich obszarze norm jakości powietrza jest
wystarczające dla potrzeb omawianego raportu.
Dla zachowania funkcji obszaru Natura 2000 „Fortyfikacje w Poznaniu” – PLH1300005 –

wyznaczonego jako specjalny obszar ochrony siedlisk i ważnego hibernakulum nietoperzy,
funkcjonowanie ITPOK nie będzie odgrywać istotnego znaczenia. ITPOK położony jest przy
jednym z kilkunastu obiektów ujętych w jeden obszar Natura 2000.
Głównym zagrożeniem dla nietoperzy jest działalność człowieka. Przejawia się to głównie
niszczeniem używanych lub potencjalnych miejsc schronienia a także chemizacją
środowiska.
W celu ochrony tych zwierząt należy odpowiednio zabezpieczyć miejsca ich zimowania.
W piwnicach czy obiektach militarnych, takich jak forty często stosuje się kraty
zapobiegające przedostaniu się do środka obiektu osobom niepowołanym. Kraty te
zamknięte są tylko w czasie hibernowania nietoperzy natomiast w okresie letnim są otwarte
i umożliwiają swobodne zwiedzanie podziemi. W niektórych obiektach w których nie ma
odpowiedniej ilości szpar i zakamarków, w których mogą chronić się nietoperze wykładana
jest np. cegła dziurawka w której znajdują one kryjówki.
W okresie letnim należy unikać remontów w obiektach w których znajdują się kolonie
rozrodcze.
Skażenie środowiska substancjami chemicznymi takimi jak herbicydy, insektycydy itp.

powoduje spadek ilości dostępnego bazy pokarmowej. Dodatkowo, substancje te wchłonięte
z pokarmu powodują zatrucia i wzrost śmiertelności nietoperzy. Zatrucia mogą powodować
również np. substancje użyte przy konserwacji i impregnacji konstrukcji drewnianych dachów
pod którymi przebywają nietoperze.
W Standardowym Formularzu Danych Natura 2000 dla tego obszaru jako główne zagrożenia
dla jego funkcjonowania wskazane są: zmiany mikroklimatu oraz płoszenie zwierząt
w okresie zimowym.
Funkcjonowanie ITPOK nie będzie pociągało za sobą istotnych zagrożeń dla organizmów
chronionych. Fort zapewnia zimującym nietoperzom w miarę stałe warunki mikroklimatyczne
niezbędne do przetrwania zimy. Ich zaburzenie mogłoby nastąpić jedynie poprzez
uszkodzenie konstrukcji fortu.
Należy również założyć, że utworzenie sprawnego systemu gospodarki odpadami

komunalnymi opartym na ITPOK wpłynie na uszczelnienie systemu, znaczące zmniejszenie
powstawania dzikich wysypisk śmieci. Powinno to w sposób korzystny wpłynąć na stan
jakości środowiska na obszarze objętym projektem, szczególnie w obrębie miasta.
Biorąc pod uwagę obawy mieszkańców odnośnie kumulacji oddziaływania planowanej

inwestycji z oddziaływaniem EC Karolin i wystąpienia wpływu na stan siedlisk Puszczy
Zielonka należy dodatkowo wyjaśnić, że według autorów „Oceny stanu zagrożenia
środowiska leśnego Puszczy Zielonka przez zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego”
(C. Beker, A. Sienkiewicz 2009) od 2002 roku obszar Puszczy Zielonka zaliczany jest według
kryteriów ochrony roślin do klasy A – bez przekroczonych dopuszczalnych wartości stężenia
skażeniami powietrza atmosferycznego, choć jako jedne z głównych obiektów wpływających
na stan zanieczyszczenia powietrza wymieniana jest EC I „Garbary” i EC II „Karolin”. Taka
korzystna zmiana stanu jakości powietrza wynika m.in. ze zmniejszenia liczby zakładów
uznanych za szczególnie uciążliwe, a w funkcjonujących zakładach - stosowanie

nowoczesnych urządzeń do redukcji zanieczyszczeń i proekologicznych technologii. Z badań

prowadzonych na terenie Puszczy Zielonka wynika, iż obecnie coraz większą rolę
w zanieczyszczeniu powietrza odgrywają lokalne emitory komunalne i źródła transportu.
Tak więc obecny stan jakości powietrza, jak również proponowane rozwiązania
technologiczne, w tym głównie w zakresie redukcji emisji zanieczyszczeń z ITPOK
i dotrzymanie przez zakład norm jakości powietrza pozwalają wnioskować, że nie wpłynie on
na pogorszenie stanu tych siedlisk. Mając na uwadze iż zakład produkować będzie energię
cieplną m.in. na potrzeby grzewcze dla mieszkańców, pozwoli to na zmniejszenie liczby
lokalnych kotłowni, które, nie mając nowoczesnych systemów oczyszczania spalin wpływają
w coraz istotniejszy sposób na zanieczyszczenie powietrza.

9. UZASADNIENIEWYBRANEGO WARIANTU ZE
WSKAZANIEM ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA
NA ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI LUDZI,
ZWIERZĘTA, ROŚLINY, POWIERZCHNIĘ ZIEMI,
WODĘ, POWIETRZE, KLIMAT, DOBRA MATERIALNE,
DOBRA KULTURY, KRAJOBRAZ, ORAZ WZEJEMNE
ODDZIAŁYWANIE MIĘDZY ELEMENTAMI
Uzasadnienie wybranego wariantu lokalizacyjnego, technologicznego, oraz systemowego

zostało zamieszczone w rozdziale 3. niniejszego opracowania, w którym przedstawiono
optymalne rozwiązanie pod względem środowiskowym, lokalizacyjnym i technologicznym.
Dlatego w tym rozdziale w szczególności skupiono się na wskazaniu oddziaływania
wybranego wariantu na ludzi, zwierzęta, rośliny, powierzchnię ziemi, wodę, powietrze, klimat,
krajobraz, dobra materialne, dobra kultury oraz wzajemne oddziaływanie na środowisko.
9.1. ODDZIAŁYWANIE NA LUDZI
Oddziaływanie przedsięwzięcia na zdrowie ludzi będzie znikome. Przedstawione sposoby

zminimalizowania ujemnego wpływu planowanego przedsięwzięcia obecnie w pełni
wyczerpują wymagania obowiązujące w tym zakresie. Stosowana technika spalania
odpadów komunalnych oraz osadów ściekowych jest bezpieczna, zgodna z wszelkimi
normami. Oddziaływanie na zdrowie ludzi w zakresie przewidywanych emisji gazowych, nie
będzie powodować żadnych negatywnych skutków dla zdrowia i życia człowieka.
Emisja hałasu związana będzie głównie z ruchem ciężkich pojazdów: samochodów
ciężarowych, ciągników. W granicy działki zostanie realizowany ekran akustyczny, tak aby
nie powodować przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu określonych przepisami
prawa. Teren działki zostanie urządzony zielenią niska i wysoką.
9.2. ODDZIAŁYWANIE NA PRZYRODĘ I KRAJOBRAZ

Wszelkie prace budowlane będą prowadzone tak aby nie powodować negatywnego wpływu
na przyrodę i krajobraz.
Ze względu na charakter zagospodarowania cały obszar EC Karolin (teren inwestycyjny)

aktualnie nie przedstawia znaczącej wartości przyrodniczej, a krajobraz kulturowy na
większości terenu jest przekształcony przez człowieka i posiada charakter przemysłowy.
Budowa nowoczesnego obiektu wiąże się także z zagospodarowaniem wolnych od

niezbędnej zabudowy powierzchni zielenią niską i wysoką. W/w działania będą mieć
korzystny wpływ na warunki przyrodnicze i umożliwią wkomponowanie inwestycji
w naturalny krajobraz.
Budowa ITPOK nie będzie powodować negatywnego wpływu na obszary Natura 2000, pod
warunkiem spełnienia zaleceń opisanych w rozdz. 11.

Faza eksploatacji inwestycji nie będzie miała negatywnego oddziaływania na przyrodę

i krajobraz.
9.3. ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI I WARUNKI GRUNTOWO - WODNE

W związku z zaproponowaną technologią termicznego przekształcania odpadów
komunalnych oraz związaną z fazą eksploatacji prowadzoną:
- gospodarką odpadami,
- gospodarką wodościekową,
- rozwiązaniami w systemie oczyszczania spalin,
Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na powierzchnię ziemi i warunki gruntowo
wodne.
9.4. ODDZIAŁYWANIE NA POWIETRZE I KLIMAT
Jak wynika z przedstawionych w rozdz. 8.1 obliczeń propagacji zanieczyszczeń ze źródeł

ITPOK, standardy jakości powietrza dla planowanej inwestycji zostaną dotrzymane.
Oddziaływanie źródeł emisji gazów do powietrza z ITPOK nie będzie powodować
negatywnego ponadnormatywnego oddziaływania na środowisko.
Z uwagi na powyższe omawiany wariant przedsięwzięcia nie będzie miał ujemnego
oddziaływania na lokalny klimat.
9.5. ODDZIAŁYWANIE NA DOBRA MATERIALNE, KULTURY
Na obszarze terenu inwestycyjnego jak i w bezpośrednim sąsiedztwie nie występują zabytki

chronione. Zaproponowany wariant instalacji dla ITPOK nie będzie powodować
negatywnego wpływu na dobra materialne i kulturalne.

10. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH

ORAZ OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH
ODDZIAŁYWAŃ PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA
ŚRODOWISKO, OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE,
POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-,
ŚREDNIO I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE
ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO WYNIKAJĄCE
Z ISTNIENIA PRZEDSIĘWZIĘCIA, WYKORZYSTANIE
ŚRODOWISKA, EMISJI
10.1. METODYKA PRZEPROWADZENIA PROGNOZY

Przyjęte metody przy opracowaniu niniejszej prognozy są prostą konsekwencją charakteru
i zakresu merytorycznego przedmiotowego dokumentu jakim jest raport oddziaływania
planowanego przedsięwzięcia na środowisko.
Prognoza zawiera przewidywane oddziaływania w aspekcie poszczególnych komponentów
środowiska. W przedstawionej prognozie uwzględniono fazę realizacji przedsięwzięcia, fazę
jego eksploatacji oraz tzw. wariant zerowy – brak realizacji przedsięwzięcia.
Punktem wyjścia do opracowania prognozy są informacje o oddziaływaniu projektowanego
ITPOK na środowisko, przedstawione w poprzednich rozdziałach, a przede wszystkim:
- dla fazy eksploatacji przedsięwzięcia; w oparciu o opis i analizę wariantów
technologicznych w oparcie o dokumenty BAT i w konsekwencji przyjętego do realizacji
wariantu technologicznego, wykonane obliczenia propagacji zanieczyszczeń powietrza
i propagacji hałasu,
- dla fazy realizacji; w oparciu o informacje zapisane w poprzednich rozdziałach dotyczących
tej fazy realizacji inwestycji oraz o ocenę ekspercką,
- dla wariantu zerowego; w oparciu o analizę SWOT i analizę wielokryterialną odnośnie
lokalizacji ITPOK dla Poznania oraz o ocenę ekspercką.
Przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko przedstawiono w dwóch
zestawieniach tabelarycznych (zamieszczonych poniżej) odnoszących się do poruszanego
zagadnienia w zasięgu lokalnym, a następnie regionalnym.
Poszczególne rodzaje oddziaływania przedstawiono dla okresu realizacji inwestycji oraz
w warunkach eksploatacji zgodnej z zakładanym procesem technologicznym,
z wyszczególnieniem nasilenia oddziaływania (znaczące, nieznaczące), czasu trwania
oddziaływania (krótko-, średnio- i długoterminowe), częstotliwości oddziaływania (stałe,
chwilowe), charakteru oddziaływania (stałe, chwilowe, bezpośrednie, pośrednie,
odwracalne, nieodwracalne). Przy ocenie charakteru oddziaływania uwzględniono też
możliwość kumulacji oddziaływań oraz możliwości występowania oddziaływań wtórnych.
W zestawieniach tabelarycznych znakiem „+” zaznaczono korzystne oddziaływanie, znakiem

„-” oddziaływanie niekorzystne.
Brak takich oznaczeń, w danej pozycji tabelarycznej, oznacza brak istotnego oddziaływania
na środowisko lub oddziaływanie to jest pomijalnie nieistotne.

Tabela OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego
przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio i
długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływanie na środowisko wynikające z istnienia przedsięwzięcia, wykorzystanie
środowiska, emisji.17. Matryca przewidywanych oddziaływań na środowisko dla projektowanego przedsięwzięcia w skali
lokalnej
element Faza realizacji Faza eksploatacji Wariant zerowy

Czynnik
środowiska
Z Nz K Ś D St Ch B P Od No W S Z Nz K S D St Ch B P Od No W S Z Ns K S D St Ch B P Od No W S
Wody
Jakość wód
powierzchniowe
Wody
Jakość wód
podziemne
Zanieczyszczenie - - - - - - - - - - -
Odory - - - - -
Powietrze
atmosferyczne
Klimat
Hałas - - - - - - - -
Zajęcie terenu - - - - -
Powierzchnia
terenu Zanieczyszczenie
gleb
Ekosystemy
wodne
Roślinność i
zwierzęta, Świat zwierzęcy
obszary
chronione i
przyrodniczo Roślinność
cenne
Obszary NATURA
2000
Korzyści
społeczne + + + + + +
Ludność
Uciążliwość
obiektu - - - - -
SOCOTEC POLSKA Sp. z o.o. Strona 276

Krajobraz + + + +
Emisje do
środowiska - - - - - - - -
Dobra kultury
Legenda:
Nasilenie działania w związku z realizacją inwestycji Częstotliwość oddziaływania
Z znaczące (w tym wynikające z kumulacji oddziaływań St stałe
i występowania oddziaływań wtórnych i pośrednich) Ch chwilowe
Nz nieznacznie
Czas trwania oddziaływania · Charakter oddziaływania

K krótkoterminowe B bezpośrednie
Ś średnioterminowe P pośrednie
D długoterminowe Od odwracalne
No nieodwracalne
W wtórne
S skumulowane
(+) oddziaływanie dodatnie (korzystne)
(-) oddziaływanie ujemne (niekorzystne)
Brak oznaczenia – brak istotnego oddziaływania
SOCOTEC POLSKA Sp. z o.o. Strona 277

Tabela OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego
przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio i
długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływanie na środowisko wynikające z istnienia przedsięwzięcia, wykorzystanie
środowiska, emisji.18. Matryca przewidywanych oddziaływań na środowisko dla projektowanego przedsięwzięcia w skali
regionalnej
Faza realizacji Faza eksploatacji Wariant zerowy

Element
Czynnik
środowiska Z Nz K Ś D St Ch B P Od No W S Z Nz K S D St Ch B P Od No W S Z Ns K S D St Ch B P Od No W S
Wody
Jakość wód
powierzchniowe
Wody
podziemne
Jakość wód + + + + + - - - - -
+
Zanieczyszczenie + + + + + + - - - - -
Odory + +
Powietrze
atmosferyczne
Klimat + + + + - - - - -
Hałas + + + + + - - - - -
Zajęcie terenu + + + + + + + - - - - -
Powierzchnia
terenu Zanieczyszczenie
+ + + + + - - - -
gleb
Ekosystemy
wodne
Roślinność i
zwierzęta, Świat zwierzęcy + + + + + - - - - - -
obszary
chronione i
przyrodniczo Roślinność + + + + + - - - - - -
cenne
Obszary
+ + + + + - - - - - -
NATURA 2000
Ludność Korzyści + + + + + + - - - - - -
społeczne

Uciążliwość
obiektu
Krajobraz - - - - -
Emisje do
+ + + + + + + - - - - - -
środowiska
Dobra kultury
Legenda:
Nasilenie działania w związku z realizacją inwestycji Częstotliwość oddziaływania
Z znaczące (w tym wynikające z kumulacji oddziaływań St stałe
i występowania oddziaływań wtórnych i pośrednich) Ch chwilowe
Nz nieznacznie
Czas trwania oddziaływania · Charakter oddziaływania

K krótkoterminowe B bezpośrednie
Ś średnioterminowe P pośrednie
D długoterminowe Od odwracalne
No nieodwracalne
W wtórne
S skumulowane
(+) oddziaływanie dodatnie (korzystne)
(-) oddziaływanie ujemne (niekorzystne)
Brak oznaczenia – brak istotnego oddziaływania

Z przedstawionych zestawień prognostycznych wynika, że oddziaływanie na
poszczególne elementy środowiska jest następujące:
Wody powierzchniowe
Brak znaczących (istotnych) oddziaływań zarówno w skali lokalnej i regionalnej dla fazy
realizacji przedsięwzięcia (budowy), fazy eksploatacji i w przypadku braku realizacji
inwestycji (wariant zerowy.
Wody podziemne
Brak jest realnych, znaczącego oddziaływania w skali lokalnej i regionalnej dla fazy realizacji
oraz w przypadku skali lokalnej dla fazy eksploatacji przedsięwzięcia i wariantu zerowego.
Natomiast w skali regionalnej realizacja planowanej inwestycji powinna przyczynić się do
ograniczenia potencjalnego niekorzystnego oddziaływania na wody podziemne z powodu
likwidacji deponowania odpadów komunalnych na składowisku odpadów. Dotyczy to fazy
eksploatacji w porównaniu z wariantem zerowym.
Rezygnacja z realizacji przedsięwzięcia wiąże się bezpośrednio zagrożeniem wynikającym
z utrzymywania składowania jako dominującej metody unieszkodliwiania odpadów, które jest
technologią stwarzającą największe potencjalne zagrożenia dla wód podziemnych.
Powietrze atmosferyczne
W ramach prognozy oddziaływania na ten element środowiska uwzględniono następujące
czynniki: zanieczyszczenia powietrza substancjami stałymi i gazowymi, odory, hałas i klimat.
W fazie realizacji będą to negatywne oddziaływania tylko w skali lokalnej i dotyczy to
zanieczyszczenia powietrza i hałasu. Oddziaływania te w przypadku zanieczyszczeń
powietrza jednak będą miały charakter nieznaczący, krótkotrwały, chwilowy, bezpośredni
i odwracalny, a w przypadku hałasu – nieznaczący, krótkoterminowy i odwracalny.
W fazie eksploatacji w przypadku skali regionalnej będą to oddziaływania pozytywne ze
względu na efektywne ograniczenie emisji z innych źródeł zlokalizowanych w regionie.
Będzie to wynikać z pozyskania energii ze spalania frakcji resztkowej odpadów
komunalnych, co będzie bezpośrednio związane z ograniczeniem emisji z sektora
energetycznego opartego na spalaniu paliw kopalnych oraz z eliminacji emisji m.in. gazów
cieplarnianych (CH4, CO2) , które powstają w procesie deponowania odpadów na
składowisku. Negatywne oddziaływanie będzie odnotowywane tylko w skali lokalnej i będzie
ono miało przede wszystkim charakter nieznaczny, długoterminowy, stały, bezpośredni
i odwracalny. Dotyczy to zanieczyszczenia powietrza i hałasu. Należy wyraźnie jednak
zaznaczyć, że oddziaływanie to będzie istotne jedynie w granicach działki, do której tytuł
prawny posiada Inwestor. Emisje zanieczyszczeń powietrza i hałasu musza dotrzymywać
wszelkich w tym względzie standardów określonych przez prawodawstwo krajowe i UE.
Powierzchnia terenu
Brak jest negatywnych oddziaływań lub oddziaływanie to jest pomijanie małe dla fazy
realizacji przedsięwzięcia zarówno w skali regionalnej, jak i w skali lokalnej oraz w przypadku
wariantu zerowego w skali lokalnej. Natomiast w fazie eksploatacji inwestycji oddziaływanie
negatywne wiąże się z zajęciem terenu pod samą inwestycję, lecz jest to w skali lokalnej
oddziaływanie w sumie o charakterze nieznaczącym. Natomiast w przypadku skali
regionalnej jest to oddziaływanie pozytywne o charakterze znaczącym, w aspekcie
porównania
z wariantem zerowym, co jest bezpośrednio związane ze znacznym ograniczeniem
konieczności zajęcia terenu pod realizację dalszych kwater składowania odpadów
lub w przyszłości wytypowania lokalizacji następnego składowiska odpadów komunalnych.
Roślinność, zwierzęta, tereny chronione i przyrodniczo cenne

W kontekście lokalnym inwestycja nie będzie miała wpływu na faunę, florę oraz obszary
chronione. Można odnotować jedynie nieznaczące, pozytywne oddziaływanie w zakresie
uporządkowania i nasadzenia roślinności na terenie lokalizacji inwestycji. Na skutek
działania instalacji nie powstanie negatywne oddziaływanie, które mogłoby wpłynąć na
siedliska i gatunki podlegające ochronie w ramach obszarów chronionych, w tym szczególnie
Fortu IV będącego częścią obszaru Natura 2000 PLH300005, którego celem jest ochrona
hibernakulum nietoperzy.
W skali regionalnej można się spodziewać pośredniego, pozytywnego oddziaływania na
faunę, florę oraz obszary chronione z uwagi na zmniejszenie zagrożeń wiążących się ze
składowaniem odpadów, uszczelnienie systemu gospodarki odpadami itp. Przeciwnego
oddziaływania (negatywnego) należy się spodziewać w przypadku wariantu zerowego. Jest
to oddziaływanie o znaczącym charakterze.
Ludność
Budowa i eksploatacja ITPOK nie będzie stwarzać znaczących, negatywnych oddziaływań

(hałas, odory, zanieczyszczenie powietrza) odczuwalnych, czy też szkodliwych dla
okolicznych mieszkańców z uwagi na dotrzymanie standardów emisyjnych i dopuszczalnych
norm, zgodnie z obowiązującym prawem.
Również z racji oddalenia instalacji od najbliższej (pojedynczej) zabudowy jednorodzinnej
o ok. 900 m i pojedynczych zamieszkałych obiektów na terenie sąsiednich ogródków
działkowych o około 300 m. Przed ewentualnymi uciążliwościami zadania ochronne spełniać
będzie ekran akustyczny i realizacja właściwego zagospodarowania terenu przedsięwzięcia
zielenią niska i wysoką. W związku z tym oddziaływanie negatywne będzie nieznaczące przy
pozytywnych korzyściach społecznych, zarówno w skali lokalnej jak i regionalnej. Planowana
działalność będzie związana z użytkowaniem przez mieszkańców Poznania energii
elektrycznej i cieplnej powstającej z instalacji ITPOK.
Krajobraz
Nieznaczne oddziaływanie pozytywne w kontekście lokalnym, to uporządkowane
zagospodarowanie terenu inwestycji, wraz z nasadzeniem roślinności. Zarówno budynki, jak
i komin nie będą stanowić istotnej negatywnej zmiany w krajobrazie przemysłowym, gdzie
dominantę stanowi komin elektrociepłowni.
W skali regionalnej utrzymanie stanu zerowego, którego konsekwencją byłoby budowanie
nowych kwater składowania odpadów na składowiskach, wpływałoby negatywnie na
krajobraz, szczególnie w okresie eksploatacji tych kwater.
Emisje do środowiska
W kategorii skumulowanych emisji do środowiska należy wskazać na znaczący i pozytywny
wpływ realizacji ITPOK w skali regionalnej, co wynika z ograniczenia deponowania odpadów
na składowisku, ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza z innych źródeł sektora
energetycznego miasta, eliminacji potencjalnego wpływu na wody podziemne związanego
z deponowaniem odpadów na składowisku.
Negatywne oddziaływanie może występować jedynie w skali lokalnej, lecz to oddziaływanie
będzie miało charakter nieznaczący. Oddziaływanie to będzie minimalizować
zaproponowana technologia i związany z tym system ujęcia i oczyszczania gazów
spalinowych wraz z ciągłym monitoringiem emisji zanieczyszczeń, system gospodarki
odpadami, system zabezpieczeń przeciw akustycznych i przeciwodorowych, gospodarka
wodno-ściekowej oraz zagospodarowanie terenu inwestycji zielenią niską i wysoką.
Rezygnację z realizacji przedsięwzięcia (wariant zerowy) należy scharakteryzować jako
wariant stwarzający znaczące zagrożenie w skali regionalnej w związku z wysokimi emisjami
odpadów (strumień odpadów kierowanych do składowania), emisji zanieczyszczeń do
powietrza z obszaru składowiska odpadów, czy też potencjalnego zagrożenia dla wód
podziemnych.
Dobra kultury i materialne

W tym przypadku brak jest istotnych oddziaływań zarówno w skali lokalnej jak i regionalnej
dla fazy realizacji, fazy eksploatacji i w przypadku wariantu zerowego.
Podsumowanie
Z przedstawionej skrótowej prognozy oddziaływania na środowisko realizacji instalacji

ITPOK należy stwierdzić, że:
1. Brak realizacji przedsięwzięcia – wariant zerowy, będzie niekorzystny dla środowiska,
o charakterze znaczącym szczególnie w skali regionalnej,
2. Oddziaływanie na środowisko w fazie realizacji inwestycji będzie dotyczyło jedynie
zanieczyszczenia powietrza i hałasu. Oddziaływanie to jednak będzie miało charakter
nieznaczący i wielu przypadkach chwilowy i odwracalny,
3. Dla skali regionalnej w fazie eksploatacji, należy stwierdzić generalnie oddziaływanie
pozytywne. Natomiast w skali lokalnej oddziaływanie na środowisko dotyczyć może
przede wszystkim powietrza atmosferycznego, zajęcia powierzchni terenu, czy też
skumulowanych emisji do środowiska związanych z terenem lokalizacji
przedsięwzięcia.
4. Eliminację potencjalnego oddziaływania ITPOK powinno się zapewnić poprzez
rygorystyczne przestrzeganie reżimu zaproponowanej technologii dla całości
instalacji, w tym jej poszczególnych omawianych w niniejszym raporcie rozwiązań
technologii spalania, oczyszczania spalin, gospodarki odpadami, gospodarki wodno-
ściekowej, zabezpieczeń przeciwhałasowych, systemu ciągłego monitoringu emisji
zanieczyszczeń itp. Dodatkowym zabezpieczeniem powinno być odpowiednie
zagospodarowanie terenu zielenią oraz nieuciążliwie zorganizowany transport
odpadów komunalnych na teren ITPOK wraz z odpowiednim przygotowaniem
szlaków komunikacyjnych.
11. OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA
CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB
KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH
ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI
NA CELE I PRZEDMIOT OBSZARU NATURA 2000 ORAZ
INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU PORÓWNANIE
11.1. FAZA REALIZACJI
11.1.1. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE
Jak wykazała analiza przedstawiona w poprzednich rozdziałach, w fazie realizacji

oddziaływanie na powietrze atmosferyczne nie będzie stanowiło istotnego problemu, a także
nie spowoduje znaczących zmian istniejącego tła zanieczyszczeń w otoczeniu terenu
inwestycji. Ze względu na lokalny charakter oddziaływań budowa ITPOK nie będzie również
stanowić zagrożenia dla życia i zdrowia okolicznych mieszkańców.
Prace budowlane, typowe dla takich przedsięwzięć będą o charakterze krótkotrwałym.
Można więc stwierdzić, że wpływ emisji na powietrze atmosferyczne związany przede
wszystkim z transportem materiałów i urządzeń oraz stosowaniem maszyn i urządzeń
w fazie budowy, miał charakter lokalny związany przede wszystkim z terenem inwestycji. Nie
ma więc konieczności wdrażania działań i zabezpieczeń mających na celu ograniczenie
emisji zanieczyszczeń do powietrza w tej fazie realizacji przedsięwzięcia. Szczegółowe
wymagania ochrony środowiska w fazie realizacji inwestycji będą określone wykonawcom
w pozwoleniu budowlanym i wynikać będą z projektu technicznego.
11.1.2. KLIMAT AKUSTYCZNY

Podstawowym sposobem zapobiegania oddziaływania akustycznego będzie prowadzenie
prac tylko w porze dziennej, co spowoduje, że nie będą one w istotny sposób wpływały na
warunki akustyczne w środowisku. Prace budowlane powinny być realizowane w sposób
zapewniający ich największe natężenie powodujące hałas np. wykopy, przemieszczanie mas
ziemnych, budowa dróg wewnętrznych itp., w okresie od marca do listopada.
11.1.3. WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE
W trakcie budowy przewiduje się wykonywanie wykopów pod fundamenty, co może

wymagać okresowego odwadniania wykopów i spowodować okresowe obniżenie zwierciadła
wód podziemnych. Jest to działanie krótkotrwałe, okresowe i odwracalne, nie wymaga
przeprowadzenia dodatkowych działań zapobiegawczych lub kompensacyjnych.
W przypadku prowadzenia prac związanych z odwadnianiem obiektów lub wykopów
budowlanych, gdy zasięg leja depresji będzie wykraczał poza granice terenu, którego
Inwestor jest właścicielem, wymagane jest uzyskanie stosownego pozwolenia zgodnie
z ustawą prawo wodne.
Pojazdy i maszyny budowlane muszą być sprawne, eliminujące potencjalne skażenie terenu
substancjami ropopochodnymi. Teren budowy powinien być wyposażony w substancje
pochłaniające ropopochodne – np. bentonit w szczelnych pojemnikach. Zaplecze budowy
powinno być zlokalizowane na szczelnym i utwardzonym podłożu.
11.1.4. GOSPODARKA ODPADAMI
Odpady powstałe w fazie realizacji inwestycji należy usunąć z miejsca wytworzenia poprzez
przekazanie do odzysku bądź unieszkodliwienia. Odpady inne niż niebezpieczne
będą magazynowane w sposób selektywny i zapewniający bezpieczeństwo dla środowiska.
Odpady niebezpieczne musza być magazynowane selektywnie i w szczelnych pojemnikach.
Wszystkie powstające odpady będą przekazywane firmom zewnętrznym mającym
odpowiednie decyzje i zezwolenia na ich odbiór i transport.
Na placu budowy należy rozważyć zainstalowanie kruszarki do betonu w celu przygotowania
tego odpadu jako surowca (kruszywa), który może być przewieziony od razu w miejsce jego
przyszłego wykorzystania. Przygotowanie jednorodnej frakcji kruszywa daje możliwość
większego upakowania na ciężarówce i poprawia efektywność jego wywozu z placu budowy.
11.1.5. POWIERZCHNIA ZIEMI, KRAJOBRAZ, GLEBY
Nie przewiduje się realizowania czynności, które w sposób istotny będą wpływać na
powierzchnię ziemi, krajobraz bądź gleby.
Działania niwelacyjne terenu realizowane będą na niewielką skalę. Taka zmiana
ukształtowania powierzchni terenu nie będzie miała dużego znaczenia, nie spowoduje
istotnych zmian w krajobrazie tego terenu jako obszaru przeznaczonego na tereny
przemysłowe.
Wierzchnia warstwa gleby (humus) powinna być selektywnie zdjęta i powtórnie
zagospodarowana w końcowej fazie realizacji przedsięwzięcia do zagospodarowania terenu
zielenią.
Nie ma konieczności wdrażania specjalistycznych działań i zabezpieczeń mających na celu
ograniczenie oddziaływania środowisko w fazie realizacji przedsięwzięcia.
11.1.6. LUDZIE, ZWIERZĘTA I ROŚLINY
Nie przewiduje się realizowania czynności, które w sposób istotny będą wpływać na ludzi,
zwierzęta oraz rośliny.
Zaleca się też ograniczyć transport na teren budowy do pory dziennej – do zapadnięcia
zmroku.
Nie ma więc konieczności wdrażania działań i zabezpieczeń mających na celu ograniczenie
oddziaływania i emisji zanieczyszczeń, poza działaniem opisanym powyżej.
11.1.7. OBSZARY CHRONIONE
W fazie budowy inwestycji nie przewiduje się realizowania czynności, które w sposób istotny
będą wpływać na obszary chronione inne niż obszary Natura 2000, ze względu na ich
znaczną odległość od terenu prowadzenia realizacji inwestycji.
ograniczenie oddziaływania środowisko w fazie realizacji przedsięwzięcia.
11.1.8. OBSZARY NATURA 2000
W sąsiedztwie terenu realizacji inwestycji (około 400 m) znajduje się obszar Natura 2000
PLH 300005 „Fortyfikacje w Poznaniu”, w tym przypadku Fort IV –ochrona zimujących
nietoperzy. Dlatego też, mimo pozytywnej opinii chiropterologicznej, należy prace
powodujące nadmierną uciążliwość akustyczną prowadzić w okresie od marca do końca
października.
284
Zaleca się też ograniczyć transport na teren budowy do pory dziennej – do zapadnięcia
zmroku.
11.1.9. ZABYTKI I DOBRA KULTURY
Nie przewiduje się realizowania czynności, które mogłyby wpływać na zabytki, dobra kultury
i dobra materialne.
ograniczenie oddziaływania środowisko w fazie realizacji przedsięwzięcia
11.2. FAZA EKSPLOATACJI
11.2.1. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE

Podstawowym sposobem zapobiegania oddziaływania Zakładu na powietrze atmosferyczne
jest nowoczesny i wysokosprawny system spalania odpadów oraz oczyszczania spalin.
System oczyszczania został oparty na metodzie pół-suchej (w celu redukcji związków
kwaśnych, pyłów, metali ciężkich, węglowodorów w przeliczeniu na sumaryczny węgiel
organiczny oraz dioksyn i furanów) oraz na metodzie SNCR z wykorzystaniem mocznika
w celu redukcji NOx. Metody te zapewnią redukcję zanieczyszczeń zawartych w gazach
odlotowych do bezpiecznego poziomu, co potwierdziły przeprowadzone pomiary emisji na
istniejących instalacjach tego typu. Ponadto wykonane obliczenia uciążliwości dla powietrza
wskazują na prawidłowość przyjętego rozwiązania systemu oczyszczania spalin.
11.2.2. KLIMAT AKUSTYCZNY

Obliczenia akustyczne dla stanu prognozowanego dla ITPOK przeprowadzono przy
poniższych założeniach i zaleceniach, warunkujących zachowanie wymogów prawnych pod
kątem hałasu.
 Poziom mocy akustycznej nowych źródeł hałasu nie będzie większy od wartości
przyjętych do obliczeń w niniejszym raporcie. Ponieważ w obecnej fazie brak jest
dokładnych danych dotyczących parametrów akustycznych nowych elementów
instalacji dane te należy zweryfikować w projekcie budowlanym po ostatecznym
doborze konkretnych urządzeń dla proponowanego rozwiązania technologicznego,
 Poziom hałasu we wnętrzu hal nie będzie większy od poziomu oszacowanego na
podstawie pomiarów wykonanych w obiektach istniejących i przyjętego do obliczeń
dla stanu prognozowanego. Ponieważ w obecnej fazie, podobnie jak w przypadku
źródeł zewnętrznych, brak jest dokładnych danych dotyczących parametrów
akustycznych nowych elementów technologicznych projektowanych wewnątrz
budynków, dane te należy zweryfikować w projekcie budowlanym po ostatecznym
zaproponowaniu konkretnych maszyn i urządzeń. W przypadku stwierdzenia
możliwości wystąpienia wyższych poziomów hałasu we wnętrzu budynków może
wystąpić konieczność zwiększenia izolacyjności akustycznej fragmentów ścian.
Przypadek taki wymaga wykonania powtórnych obliczeń akustycznych.
 Wszystkie prace związane z waloryzacją żużla będą się odbywały we wnętrzu
budynku łącznie z działaniem kruszarek (z wyjątkiem transportu na składowisko).
 Wszystkie hałaśliwe prace budowlane należy wykonywać tylko w porze dziennej oraz
od marca do końca października.
Spełnienie obowiązujących wymagań akustycznych będzie możliwe jedynie przy
uwzględnieniu powyższych warunków. W fazie wykonywania projektu technicznego
(budowlanego) należy wykonać ponowne obliczenia akustyczne z uwzględnieniem
parametrów akustycznych charakterystycznych dla ostatecznie przyjętych rozwiązań
285
technologicznych i ostatecznej lokalizacji urządzeń. Po zakończeniu prac i uruchomieniu
instalacji należy wykonać kontrolne pomiary hałasu w środowisku.
11.2.3. WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE

W przypadku wód powierzchniowych i podziemnych brak jest negatywnych skutków dla tych
wód zarówno w przypadku fazy realizacji jak i eksploatacji.
Pobór wody na potrzeby budowy jak i działania instalacji będzie się odbywał z miejskiej sieci
wodociągowej. Ścieki będą odprowadzane do miejskiej kanalizacji i będą kierowane na
Centralną Oczyszczalnię Ścieków.
Powierzchnie placów będą utwardzone i szczelne, wyposażone w system wewnętrznej
kanalizacji deszczowej. Plac żużla będzie zadaszony.
Fosa na odpady, podłoże hali waloryzacji żużla oraz zbiornik na odcieki z hali żużla będą
szczelne.
W celu ochrony przed potencjalnym oddziaływaniem na wody podziemne i powierzchniowe,
pojazdy na terenie ITPOK poruszać się będą po utwardzonych drogach i placach
uzbrojonych w system kanalizacji deszczowej.
Zrzut ujętych wód opadowych, ścieków do zbiornika retencyjnego p.poż. będzie następować
po przejściu przez podczyszczalnię wód opadowych i roztopowych składającą się
z separatora substancji ropopochodnych i zawiesin.
Poziom redukcji (efekt oczyszczania w osadnikach) na podstawie literatury („Oczyszczanie
ścieków” Arkady Warszawa 1983, s. 429) wynosi:
 Zawiesiny : 40 – 70 %
 BZT5 : 30 – 40 %
 ChZT : 50 %
Dostępne na rynku separatory substancji ropopochodnych np., firmy AWAS, posiadające
aprobatę techniczną Instytutu Ochrony Środowiska (AT/2003-08-0066/A4) gwarantują
redukcję do poziomu stężeń w odpływie poniżej określonych w rozporządzeniu Ministra
środowiska z dnia 24 lipca 2006 w sprawie warunków jakie należy spełnić przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r. nr 137 poz. 984:
- Zawiesiny ogólne 100 mg/l (redukcja do 80%)
- Węglowodorów ropopochodnych: 15 mg/l (redukcja do 80%).
Aby minimalizować ładunek zanieczyszczeń spłukiwany z terenu instalacji z wodami
opadowymi należy:
 dokonywać kontroli eksploatacji urządzeń oczyszczających przynajmniej raz na pół
roku;
 utrzymywać teren instalacji w czystości, co zagwarantuje ograniczenie
zanieczyszczeń spłukiwanych z wodami deszczowymi i roztopowymi z powierzchni
utwardzonych do kanalizacji.
Wytwórca odpadów zobowiązany jest do działań mających na celu zapobieganie

i minimalizację ilości wytwarzanych odpadów jak również do odzysku odpadów.
Zasady postępowania z odpadami w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz
ochronę środowiska, a w szczególności zasady zapobiegania powstawaniu odpadów lub
ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a także
odzysku lub unieszkodliwiania odpadów są zgodne zapisami Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
roku o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.) wraz z aktami
wykonawczymi.
286
Na znaczącą minimalizację wytwarzania odpadów w wyniku eksploatacji ITPOK, które będą
musiały zostać poddane składowaniu na zewnątrz instalacji będzie miało zdecydowany
wpływ:
 prowadzenie waloryzacji żużli,
 odzysk metali żelaznych z żużli.
Powstałe odpady technologiczne i eksploatacyjne oraz surowce wtórne będą przekazywane

posiadaczom zewnętrznym posiadającym stosowne decyzje i zezwolenia na ich odbiór
i transport w celu odzysku bądź unieszkodliwienia.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 z późn. zm. (Dz. U.
z 2002 nr 37 poz. 339) § 13. 1. pozostałości po termicznym przekształcaniu odpadów
poddaje się odzyskowi, a w przypadku braku takiej możliwości — unieszkodliwia się,
ze szczególnym uwzględnieniem unieszkodliwienia frakcji metali ciężkich.
Odpowiednio przygotowany żużel z termicznego przekształcania odpadów (waloryzacja)

może być wykorzystywany jako materiał budowlany, np. jako materiał do podbudowy dróg.
Nie jest on odpadem niebezpiecznym.
Do czasu przekazania, odpady będą magazynowane w odpowiedni dla danego typu odpadu
sposób. Magazynowanie odpadów powinno być realizowane z zachowaniem następujących
zasad:
 miejsca magazynowania odpadów będzie oznakowane i zabezpieczone przed
dostępem osób postronnych, a podłoże miejsca magazynowania będzie utwardzone
(boksy),
 odpady przeznaczone do odzysku bądź unieszkodliwienia w sposób inny niż
składowanie mogą być magazynowane przez okres nie dłuższy niż 3 lata.
Odpady niebezpieczne (popioły, odpady z suchego oczyszczania gazów odlotowych) będą

stabilizowane na terenie ITPOK w celu ich przekształcenia w odpad inny niż niebezpieczny.
11.2.5. POWIERZCHNIA ZIEMI, KRAJOBRAZ, GLEBY
Realizacja inwestycji nie będzie skutkować znaczącym oddziaływaniem na powierzchnię

ziemi lub gleby.
Wszystkie zbiorniki bezodpływowe, posadzki oraz fosa będą wykonane w sposób
zapewniający ich szczelność eliminującą możliwość skażenia powierzchni ziemi (gleby),
a w konsekwencji wód podziemnych.
Nie przewiduje się zastosowania szczególnych środków zabezpieczających te komponenty
środowiska.
Oddziaływanie na gleby będzie minimalizowane poprzez zastosowanie metod
zapobiegających przedostawaniu się zanieczyszczeń do powietrza.
Oddziaływanie negatywne na jakość krajobrazu będzie zminimalizowane poprzez wykonanie
odpowiednio przemyślanego zaprojektowania architektonicznego obiektu oraz
zagospodarowanie terenu ITPOK zielenią.
11.2.6. LUDZIE, ZWIERZĘTA I ROŚLINY
Podstawowe oddziaływanie na ludzi, zwierzęta i rośliny mogłoby odbywać się pośrednio,

poprzez zanieczyszczenie atmosfery. Zastosowane rozwiązania, pozwalające na
przestrzeganie norm emisji substancji zanieczyszczających do powietrza, a tym na stan
zdrowia ludzi zostały opisane w podrozdziale dotyczącym zanieczyszczeń powietrza.
287
Minimalizację oddziaływania odorowego uzyska się poprzez wprowadzanie powietrza z fosy
i hali wyładowczej, w której gromadzone są odpady przed spaleniem, do instalacji
termicznego przekształcania jako tzw. powietrza pierwotnego.
Dzięki zastosowanym rozwiązaniom technologicznym działalność instalacji nie będzie miała

wpływu na Fort IV wchodzący w skład obszaru Natura 2000. Sąsiedztwo ITPOK oraz cel
utworzenia tego obszaru na terenie Fortu, czyli zabezpieczenie miejsca zimowania
nietoperzy, nie będą ze sobą kolidować.
ITPOK wyposażony będzie w brodzik dezynfekcyjny, zapobiegający przedostawaniu się

skażeń mikrobiologicznych poza teren instalacji na kołach wyjeżdżających samochodów.
Teren instalacji jak również urządzenia będą utrzymywane w czystości. Będą też
przestrzegane przepisy BHP i p.poż.
W celu wyeliminowania potencjalnych uciążliwości związanych z transportem, generowanych

przez samochody ciężarowe dowożące odpady na teren ITPOK, transport będzie się
głównie w porze dziennej.
11.3. FAZA LIKWIDACJI

Faza likwidacji inwestycji może np. polegać na zaadaptowaniu istniejących obiektów do
nowych funkcji. Przed zakończeniem eksploatacji i rozpoczęciem fazy likwidacji konieczne
będzie zaprzestanie przyjmowania odpadów, termiczne przekształcanie odpadów
zmagazynowanych w fosie, wywiezienie odpadów powstałych w trakcie eksploatacji
inwestycji, zgodnie z obowiązującymi w czasie likwidacji przepisami (na chwilę obecną
likwidacja nie jest zakładana przez okres najbliższych kilkudziesięciu lat).
12. PORÓWNANIE ZASTOSOWANEJ TECHNOLOGII

Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ WYMAGANIA
O KTÓRYCH MOWA W ART. 143 USTAWY PRAWO
OCHRONY ŚRODOWISKA. PORÓWNANIE
PROPONOWANEJ TECHNIKI Z NAJLEPSZĄ DOSTĘPNĄ
TECHNIKĄ BAT.
W części raportu poświęconej analizie oddziaływania inwestycji na środowisko

przedstawiono metody ochrony środowiska uwzględniające poszczególne jego składowe
komponenty. Podsumowując należy stwierdzić, że zastosowane metody i urządzenia są
wystarczające z punktu widzenia ochrony środowiska – co potwierdza także zestawienie
sporządzone w ramach analizy spełniania wymagań BAT.
Ponadto należy podkreślić, że stosowana w Zakładzie technologia nie jest uciążliwa dla
środowiska, a stosowane procedury i systemy monitorowania procesów produkcyjnych,
pozwalają na dostateczną kontrolę i panowanie nad nimi.
Dla procesów spalania odpadów zostały sformułowane oficjalne wytyczne dotyczące

najlepszej dostępnej techniki (w formie dokumentu BREF – Reference Document of the Best
Available Techniques for Waste Incineration, dated August 2006). W niniejszym raporcie
rozpatrzono również inne materiały referencyjne o charakterze ogólnym (magazynowanie
288
surowców i materiałów niebezpiecznych, systemy chłodzenia, systemy monitoringu i inne).
Generalnie należy stwierdzić, że korzystając z dostępnych materiałów można kierować się
przede wszystkim pewnymi ogólnymi zasadami, które sprowadzają się do podstawowych
założeń definicji i filozofii najlepszych dostępnych technik (BAT), w tym zwłaszcza:
 dotrzymywanie standardów emisyjnych,
 dotrzymywanie standardów jakości środowiska,
 zapewnienie efektywnej gospodarki materiałowo-surowcowej,
 zapewnienie efektywnej gospodarki energetycznej,
 zapewnienie bezpiecznej gospodarki substancjami niebezpiecznymi,
 zapewnienie rentowności produkcji przy spełnieniu powyższych wymagań.
W przypadku termicznego przekształcania odpadów w ITPOK wszystkie powyższe kryteria

będą spełnione, gdyż:
 nie odnotowuje się przekroczeń dopuszczalnych wartości emisyjnych
zanieczyszczeń,
 zastosowano nowoczesną instalację do termicznego przekształcania odpadów,
 dotrzymane będą normy jakości środowiska poza terenem, do którego
Wnioskodawca ma tytuł prawny,
 zastosowane urządzenia ochronne są wystarczające z punktu widzenia
dotrzymywania standardów emisyjnych i imisyjnych,
 wykorzystanie surowców, materiałów i energii można uznać za racjonalne
i efektywne, co wymuszane jest przede wszystkim wymaganiami rynkowymi
(zastosowano procedury racjonalizacji zużycia surowców i energii),
 realizowana jest zasada minimalizacji ilości powstających odpadów oraz stosowane
jest selektywne zbieranie odpadów w miejscach ich wytwarzania,
 stosowane substancje niebezpieczne są odpowiednio zabezpieczone,
 monitoring procesów technologicznych i emisji zanieczyszczeń pozwala na kontrolę
w zakresie oddziaływania Zakładu na środowisko oraz utrzymanie i kontrolę reżimów
prowadzenia procesu spalania.
Wobec powyższych stwierdzeń zaproponowano, aby uznać dopuszczalne parametry

emisyjne przedstawione w części operacyjnej niniejszego raportu jako parametry
charakteryzujące najlepszą dostępną technikę dla tej konkretnej technologii i w jej aktualnej
lokalizacji.
W myśl obowiązujących przepisów:

 art. 201, ust. 1 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn.
zm.);
 pkt. 5 ppkt. 2 załącznika do rozporządzenia w sprawie rodzajów instalacji mogących
powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych
albo środowiska jako całości
dla planowanej inwestycji konieczne jest uzyskanie pozwolenia zintegrowanego.
Pozwolenie zintegrowane należy uzyskać przed oddaniem instalacji do użytkowania.
Zgodnie z art. 66 ust. 1 lit.11 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
jeżeli planowane przedsięwzięcie jest związane z użyciem instalacji – raport o oddziaływaniu
na środowisko powinien zawierać porównanie proponowanej technologii z technologią
spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy Prawo ochrony środowiska,
Technologia stosowana w nowo uruchamianych lub zmienianych w sposób istotny

instalacjach i urządzeniach powinna spełniać wymagania, przy których określaniu
uwzględnia się w szczególności:
289
1) stosowanie substancji o małym potencjale zagrożeń;
W ITPOK wykorzystywane będą substancje sklasyfikowane jako niebezpieczne jednak
w ilościach nie klasyfikujących go do zakładów o zwiększonym ani dużym ryzyku wystąpienia
awarii przemysłowej. Należy dążyć do jak najmniejszego wykorzystania substancji
stwarzających zagrożenie. W systemie oczyszczania spalin SNCR w celu redukcji tlenków
azotu zastosowano mocznik, który nie jest traktowany jako substancja niebezpieczna. W ten
sposób do celu oczyszczania spalin nie musi być wykorzystywany szkodliwy amoniak.
2)efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii;

Zastosowany w ITPOK system odzysku i produkcji energii zapewni jej efektywne
wykorzystanie. System odzysku ciepła ze spalin w celu podgrzewania wody zasilającej,
powietrza pierwotnego oraz wytwarzania pary w maksymalny sposób wykorzysta zawarte
w nich ciepło. Produkcja energii elektrycznej w generatorze sprzężonym z turbiną upustowo-
kondensacyjną pozwoli na zaspokojenie potrzeb własnych i odsprzedaż pozostałej części
energii do sieci energetycznej. Ciepło odzyskane z pary w wymienniku ciepła pozwoli na
podgrzanie wody z miejskiej sieci ciepłowniczej. Wszystkie zastosowane systemy zapewnią
efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii.
3)zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw;

Praca instalacji, maszyn i urządzeń wchodzących skład ITPOK będzie tak zoptymalizowana
aby zużycie wszystkich surowców, wody, materiałów i paliw było na jak najniższym poziomie.
Opomiarowanie elementów związanych z przepływem mediów, prowadzenie monitoringu
zużycia reagentów w systemie oczyszczania spalin, wody wykorzystywanej w obiegu
parowym, chłodzenia żużli i innych, prowadzenia monitoringu zużycia ilości oleju opałowego
w piecu zapewni racjonalne zużycie wszystkich mediów.
4) stosowanie technologii bezodpadowych i małoodpadowych oraz możliwość odzysku

powstających odpadów;
W wyniku prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów komunalnych
i osadów ściekowych będą powstawać stale pozostałości w postaci żużla, pyłów oraz stałych
pozostałości z oczyszczania spalin. Żużle będą poddawane procesowi waloryzacji
w instalacji na terenie ITPOK. Po odpowiednio długim okresie sezonowania i przejściu
testów na wymywalność metali ciężkich z żużla będzie on zbywany jako produkt nadający
się do podbudowy dróg lub przesypka wykorzystywana na składowiskach odpadów. Pyły
i stałe pozostałości z oczyszczania spalin poddane będą procesowi zestalenia i stabilizacji
w instalacji na terenie ITPOK i będą wywożone i składowane na składowisku odpadów innym
niż niebezpieczne i obojętne.
5) rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji;
W fazie eksploatacji możliwe największe oddziaływanie inwestycji będzie odbywało się

w sferze oddziaływania na powietrze oraz na klimat akustyczny. Z przeprowadzonej analizy
i obliczeń wynika, iż realizacja budowy ITPOK w proponowanym zakresie zapewni
dotrzymanie obowiązujących standardów w zakresie dopuszczalnych emisji i imisji.
Oddziaływanie na pozostałe komponenty środowiska jak również oddziaływanie na ludzi,
dzięki zastosowanej technologii i systemom oczyszczania będzie nieistotne. Biorąc pod
uwagę bezpieczeństwo funkcjonowania instalacji nie ma potrzeby ustanowienia obszaru
ograniczonego użytkowania dla ITPOK w Poznaniu.
6) wykorzystywanie porównywalnych procesów i metod, które zostały skutecznie

zastosowane w skali przemysłowej;
Proponowana technologia termicznego przekształcania odpadów komunalnych i osadów
ściekowych, system oczyszczania spalin, zestalanie i stabilizacja odpadów poprocesowych
oraz proces waloryzacji żużla są technologiami szeroko stosowanymi w krajach UE.
290
Podlegają one ciągłemu rozwojowi i ulepszaniu. W Europie pracuje ponad 400 tego typu
instalacji.
W tabeli poniżej zostały przedstawione przykładowe instalacje pracujące w Europie

w oparciu o pół-suchy system oczyszczania spalin.
Tabela 12.19. Wykaz instalacji do termicznego przekształcania odpadów pracujących

w Europie w oparciu o pół – suchy system oczyszczania spalin
Kraj Miejscowość Wydajność [Mg/h]
Belgia Oostende 18
Czechy Brno 45
Dania Nykøbing F 12
Dania Roskilde 34
Dania Rønne 2,5
Francja Grand Quevilly 43,5
Francja La Veuve 12,5
Francja Lasse 12,5
Francja Le Fayet 7,5
Francja Orisane 15
Francja Poitiers 6,6
Francja Sainte Gemmes sur Loire - ANGERS 25,2
Francja Toulon 3
Francja Villejust 11
Niemcy Lauta 30
Niemcy Olching 18
Niemcy Schwandorf 98
Wielka Brytania Billingham 28
Wielka Brytania Huddersfield 17
Wielka Brytania Stoke on Trent 24
Wielka Brytania Sheffield 28
Wielka Brytania Wolverhampton 14
Węgry Budapest 60
Włochy Macomer 6
Włochy Mergozzo 4,4
Włochy Verona 24
Norwegia Al. 3
Portugalia Funchal 16
Portugalia Moreira da Maia 49,4
Hiszpania Bilbao 30
Hiszpania Cerceda 26
Hiszpania Madrid 27,51
Hiszpania Mataro 20
Hiszpania Palma De Mallorca 37,5
W tabeli poniżej zostały przedstawione przykładowe instalacje pracujące w oparciu

o technologię spalania w piecach rusztowych.
Tabela 12.20. Wykaz instalacji termicznego przekształcania odpadów pracujących w

oparciu o technologię spalania w piecach rusztowych
Termiczne przekształcanie odpadów w piecach rusztowych
Referencje Corteolona (Włochy) – 1 linia – przepustowość – 37 400 Mg/rok;
Livorno (Włochy) – 2 linie – przepustowość – 44 806 Mg/rok;
Pietrasanta (Włochy) – 2 linie – przepustowość – 46 849 Mg/h;
Trezzo Sul (Włochy) – 2 linie – przepustowość – 152 540 Mg/h;
Weurt (Holandia) – 2 linie – przepustowość 269 585 Mg/rok
Arnoldstein (Austria) – 1 linia – przepustowość – 40 644 Mg/rok;
Zwentendorf (Austria) – 2 linie – przepustowość – 323 000 Mg/rok;
291
Termiczne przekształcanie odpadów w piecach rusztowych
Doel-Beveren (Belgia) – 3 linie – przepustowość – 397 029 Mg/rok;
Praga (Czechy) – 4 linie – przepustowość – 211 383 Mg/rok;
Liberec (Czechy) – 1 linia – przepustowość – 92 260 Mg/rok;
Horsens (Dania) – 2 linie – przepustowość – 70 713 Mg/rok;
Esbjerg (Dania) – 1 linia – przepustowość – 181 635 Mg/rok;
Bessieres (Francja) – 2 linie – przepustowość 155 000 Mg/rok;
Blois (Francja) – 2 linie – przepustowość 89 700 Mg/rok;
Fourchambault (Francja) – 1 linia – 20 650 mg/rok;
Guichainville (Francja) – 2 linie – przepustowość 90 000 Mg/rok;
Halluin (Francja) – 3 linie – przepustowość – 332 976 Mg/rok;
La Veuve (Francja) – 1 linia – przepustowość – 97 500 Mg/rok;
Lasse (Francja) – 1 linia – przepustowość – 97 500 Mg/rok;
Frankfurt (Niemcy) – 4 linie – przepustowość – 211 000 mg/rok;
Lauta (Niemcy) – 2 linie – przepustowość – 225 000 Mg/rok;
Schweinfurt (Niemcy) – 3 linie – przepustowość – 155 000 Mg/rok;
Weißenfels (Niemcy) – 2 linie – przepustowość – 300 000 Mg/rok
Sheffield (Wlk. Brytania) – 1 linia – przepustowość – 226 200 Mg/rok;
Portsmouth (Wlk. Brytania) – 1 linia – przepustowość – 171 600 Mg/rok;
Marchwood (Wlk. Brytania) – 1 linia – przepustowość – 171 600 Mg/rok;
Budapeszt (Węgry) – 4 linie – przepustowość – 160 054 Mg/rok;
Bergen (Norwegia) – 1 linia – przepustowość – 105 000 Mg/rok;
Oslo (Norwegia) – 2 linie – przepustowość – 148 161 Mg/rok;
Funchal (Portugalia) – 2 linie – przepustowość – 113 823 Mg/rok;
S. Joao de Talha (Portugalia) – 5 linii – przepustowość – 534 640 Mg/rok;
Bilbao (Hiszpania) – 1 linia – przepustowość – 157 808 Mg/rok;
Melilla (Hiszpania) – 1 linia – przepustowość – 46 227 Mg/rok;
Palma De Mallorca (Hiszpania) – 2 linie – przepustowość – 328 747 Mg/rok;
Jönköping (Szwecja) – 1 linia – przepustowość – 156 000 Mg/rok;
Uddevalla (Szwecja) – 1 linia – przepustowość – 85 800 Mg/rok;
Uppsala (Szwecja) – 4 linie – przepustowość – 273 000 Mg/rok;
Lausanne (Szwajcaria) – 1 linia – przepustowość – 44 117 Mg/rok;
Posieux (Szwajcaria) – 1 linia – przepustowość – 88 401 Mg/rok;
Weinfelden (Szwajcaria) – 2 linie – przepustowość – 113 097 Mg/rok.
7) postęp naukowo-techniczny;
Wszystkie zastosowane technologie będą uwzględniały postęp naukowo-techniczny.

W nowo wybudowanej instalacji termicznego przekształcania odpadów będą zastosowane
najnowsze, sprawdzone rozwiązania z dziedziny spalania odpadów, odzysku energii,
oczyszczania spalin oraz bezpiecznego zagospodarowania pozostałości poprocesowych.
12.1. PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII

Z BAT
Analiza spełniania wymogów najlepszej dostępnej techniki (BAT)
Spełnianie wymogów ochrony środowiska wynikających z najlepszych dostępnych technik

(BAT) jest warunkiem koniecznym dla uzyskania decyzji administracyjnych z zakresu
ochrony środowiska dla nowych i istniejących instalacji (art. 204 ust.1 ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska — POŚ). Jednak w przypadku tych drugich,
przy ustalaniu wymagań BAT należy brać pod uwagę szereg kryteriów wymienionych
w przepisach prawnych, wśród których niepoślednią rolę odgrywa czas, jaki upłynął od
momentu, w którym dana instalacja została oddana do użytku (patrz Aneks IV do Dyrektywy
IPPC), a także czas, jaki jest niezbędny na wdrożenie najlepszych dostępnych technik
(art. 207 w/w ustawy POŚ).
W związku z tym wydaje się oczywistym, że prowadzący instalację wymagającą pozwolenia

zintegrowanego nie może spotkać się z odmową wydania takiego pozwolenia, jeżeli są
292
spełnione przesłanki określone w art. 186 (w odniesieniu do art. 141 ust. 2 i art. 143 ustawy
POŚ). Wprawdzie art. 186 odwołuje się również do cytowanego już art. 204 tejże ustawy, ale
w tej kwestii należy zauważyć, że wymogi ochrony środowiska wynikające z najlepszej
dostępnej techniki określa de facto organ wydający pozwolenie zintegrowane. Tak więc
biorąc pod uwagę przepisy art. 207 ust. 1, a zwłaszcza pkt. 2 oraz ogólne zasady określone
w Dyrektywie IPPC (Art. 8) i w jej Aneksie IV, można przyjąć, że w pozwoleniu
zintegrowanym wolno jest określić wymogi, które będą spełniane w ściśle określonym
terminie, o ile eksploatacja instalacji nie powoduje naruszenia obowiązujących standardów
emisyjnych i standardów jakości środowiska.
Zgodnie z definicją zawartą w ustawie - Prawo ochrony środowiska - najlepsza dostępna

technika oznacza najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii
i metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania
granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie emisji, lub jeżeli nie jest to
praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i wpływu na środowisko jako całość, z tym, że
technika oznacza zarówno stosowaną technologię, jak i sposób, w jaki dana instalacja jest
projektowana, wykonywana, eksploatowana oraz likwidowana.
Dostępna technika oznacza technikę o takim stopniu rozwoju, który umożliwia jej praktyczne
zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu, z uwzględnieniem warunków ekonomicznych
i technicznych oraz rachunku kosztów inwestycyjnych i korzyści dla środowiska, a którą to
technikę prowadzący daną działalność może uzyskać.
Najlepsza technika oznacza najbardziej efektywną technikę w osiąganiu wysokiego ogólnego
poziomu ochrony środowiska jako całości.
Minister Środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, minimalne wymagania, jakie

wynikające z najlepszej dostępnej techniki, jakie muszą spełnić instalacje wymagające
uzyskania pozwolenia zintegrowanego, w tym graniczne wielkości emisyjne.
Obecnie w Polsce nie zostały jeszcze opracowane szczegółowe wymagania określające

najlepsze dostępne techniki dla spalarni odpadów. Zostały natomiast opracowane limity
emisji zanieczyszczeń dla instalacji spalania odpadów niebezpiecznych. Zostały one zawarte
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20.12.2005r. w sprawie standardów
emisyjnych.
Niniejsza analiza ma na celu wskazać zagadnienia, jakie należy wziąć pod uwagę przy
ustalaniu, jakie ogólne wymogi BAT mogą mieć zastosowanie w odniesieniu do instalacji
spalania odpadów w ITPOK, a także ocenić, do jakiego stopnia adekwatne wymogi
i zalecenia dokumentów referencyjnych BAT (tzw. BREF-ów), opracowanych dotychczas
przez Komisję Europejską, są przez tą instalacją spełniane.
Należy przy tym podkreślić, że BREF-y opracowywane są pod auspicjami Komisji
Europejskiej jako materiały pomocnicze, mające dostarczyć użytecznych informacji dla
procesu określania wymogów BAT. W takim procesie szczególna uwaga powinna być
zwracana na określanie takich warunków prowadzenia danej instalacji, które zapewnią
wysoki poziom ochrony środowiska jako całości…(patrz rozdział Preface, cz.5 do BREF-u
dla Spalania odpadów - Waste Incineration). Cytowany BREF w rozdziale 4 prezentuje w
związku z tym pewne techniki, a także dane na temat stosowania odpowiednich substancji,
efektywności energetycznej, poziomów emisji itp., które uznawane są przez ekspertów za
odpowiadające definicji BAT w jej generalnej wymowie. Celem tego załącznika jest podanie
wskaźników, lub wskazówek które mogą być traktowane jako referencyjne przy ustalaniu
odwołujących się do wymogów BAT warunków pozwoleń środowiskowych, bez wskazywania
jako obligatoryjnej jakiejkolwiek techniki, czy technologii (zgodnie z wymogami art. 9.4
Dyrektywy IPPC). Należy jednak pamiętać, że w BREF-ie nie proponuje się granicznych
wielkości emisji. Określanie odpowiednich warunków pozwolenia musi bowiem uwzględniać
lokalne, specyficzne dla położenia instalacji uwarunkowania, jej techniczną charakterystykę,
293
czy wymogi ochrony środowiska w zasięgu oddziaływania. W przypadku instalacji
istniejących, konieczne jest również uwzględnienie ekonomicznej i technicznej możliwości
dokonywania pewnych modernizacji. Nawet w przypadku tak klarownego celu, jakim jest
wysoka ochrona środowiska jako całości, konieczne jest przeprowadzenie porównania
i swoistego rankingu znaczenia poszczególnych rodzajów oddziaływań, na co z reguły
istotny wpływ mają lokalne warunki środowiskowe.
Ponieważ nie ma praktycznej możliwości uwzględnienia w tego typu dokumencie wszystkich
możliwych rozwiązań technicznych, prezentowane w nim techniki i poziomy referencyjne nie
muszą być bezwarunkowo stosowane do wszystkich typów instalacji. Z drugiej strony
wymogi Dyrektywy IPPC w zakresie ograniczania oddziaływań na dalekie odległości
nakazują przy ustalaniu granicznych wielkości emisji brać pod uwagę nie tylko
uwarunkowania lokalne, ale również aspekty regionalne czy trans-graniczne.
Ocena zgodności z zaleceniami BAT
Na podstawie charakterystyki zaleceń z dokumentu referencyjnego przygotowano tabelę

mającą na celu ocenę zgodności technik i metod prowadzenia zakładu termicznego
przekształcania odpadów komunalnych z zaleceniami BAT.
Na podstawie poniższego zestawienia oraz porównując dane dotyczące emisji

zanieczyszczeń do atmosfery można uznać, że instalacja termicznego unieszkodliwiania
odpadów komunalnych w ITPOK funkcjonować będzie zgodnie z zaleceniami BAT.
Zaproponowane technologie i metody spełniają zalecenia opisane w dokumencie
referencyjnym.
Poniżej w ujęciu tabelarycznym przedstawia się analizę spełniania referencyjnych BAT. Na

obecnym etapie procesu inwestycyjnego analizę tą przeprowadzono dla decydującego w tej
instalacji węzła technologicznego (spalania) oraz systemu oczyszczania spalin.
294
ANALIZA SPEŁNIANIA REFERENCYJNYCH BAT
ZAGADNIENIE WYMAGANIA BAT STOSOWANE METODY I TECHNIKI OCENA SPEŁNIENIA
WYMAGAŃ
(1) (2) (3) (4)
INFORMACJE WSTĘPNE
Budowa instalacji  Zaprojektowanie i wybudowanie instalacji do termicznego  Projekt i instalacji (i jej eksploatacja) jest zgodny z przeznaczeniem. Instalacja Zgodność z wymogami
przekształcania odpadów poprzedzone analizą docelowego będzie tak zaprojektowana, aby w jak największym stopniu mogła sprostać BAT
wykorzystania (analiza rynku, charakterystyka odpadów, wymogom ekologicznym, to znaczy poprawnie spalać odpady (minimum
modelowanie przepływu oraz warunki lokalne) 850C w komorze spalania i ponad 1100C w komorze dopalania oraz czas
utrzymania spalin przez minimum 2 sekundy), maksymalnie odzyskać
wytworzoną energię, oczyścić spaliny z pyłów i zminimalizować emisję
zanieczyszczeń przy wykorzystaniu pół-suchej metody oczyszczania spalin
połączonej z metodą strumieniowo-pyłową z wtryskiem węgla aktywnego.
Stan techniczny /porządek,  Utrzymanie należytego stanu technicznego instalacji.  Teren zakładu będzie ogrodzony, właściwie zagospodarowany z Zgodność z wymogami
czynność Utrzymanie porządku i czystości na terenie uwzględnieniem dużej ilości zieleni i utrzymania czystości. Również w BAT warunek –
instalacji/zakładu. obiekcie produkcyjnym porządek i utrzymanie czystości będzie właściwe. okresowa ocena stanu
technicznego
Transport/odbiór odpadów  Utrzymanie należytego stanu odbieranych odpadów.  Odpady komunalne będą przywożone do zakładu śmieciarkami, a wysuszone Zgodność z wymogami
Bezpieczny i monitorowany transport osady ściekowe szczelnymi naczepami. Odpady poprocesowe wywożone BAT
będą w specjalnie przystosowanych do tego samochodach. Wjazd i wyjazd
samochodów jest kontrolowany i monitorowany.
Obróbka wstępna  Działania wstępne – mieszanie w fosie z odpadami przy  Dostarczane zmieszane odpady komunalne będą homogenizowane w fosie Zgodność z
odpadów użyciu chwytaka lub innych, rozdrabnianie, kruszenie, cięcie za pomocą chwytaków przed dostarczeniem ich do lejów zasypowych linii wymaganiami
odpadów (rozdz. 4.1.5.1) oraz ich segregacja (gdy jest taka termicznego ich unieszkodliwienia. BAT
potrzeba)
 Odzysk metali żelaznych i nieżelaznych przed procesem
termicznego unieszkodliwienia np. przy użyciu  Odzysk metali żelaznych i nieżelaznych, złomu żelaznego będzie
elektomagnesu (rozdz. 4.1.5.5) i/lub na etapie procesu prowadzony na etapie termicznego przekształcania (bunkier/fosa –
waloryzacji żużla odseparowanie dużych odpadów) oraz separacja magnetyczna
(elektromagnes) pozostałości na etapie waloryzacji żużla
Przenoszenie odpadów i  Zastosowanie monitoringu magazynowania i załadunku  Obszar załadunku odpadów do pieca oraz fosa są monitorowane. Obraz
załadunek (rozdz.4.1.6.1) przekazywany jest do centralnej dyspozytorni oraz operatorów suwnic z Zgodność z
chwytakami. wymaganiami BAT
 Bezpośredni załadunek odpadów do pieca (rozdz. 4.1.6.3)  Odpady komunalne będą dostarczane do lejów zasypowych pieców za
pomocą suwnic wyposażonych w chwytaki. Osady ściekowe będą podawane
bezpośrednio do lejów zasypowych pieców.
 Redukcja niekontrolowanego wlotu powietrza do komory  Słup odpadów znajdujących się w lejach zasypowych tworzy śluzę powietrzną
spalania podczas załadunku poprzez zastosowanie systemu nie pozwalając na wlot powietrza do komory spalania. Lej zasypowy
samo - załadowczego oraz blokady drzwi; wyposażony jest w klapę zamykającą uruchamianą w awaryjnych
przypadkach w celu odcięcia strumienia podawanych odpadów.
PROCES SPALANIA ODPADÓW/OBRÓBKI CIEPLNEJ
Stosowanie systemu  Zastosowanie kamer, innych metod np. pomiarów  Wszystkie urządzenia będą wyposażone w urządzenia i czujniki do pomiaru
kontroli i monitoringu ultradźwiękowych lub innych metod kontroli temperatury parametrów. Piec i kocioł będą opomiarowane, aby umożliwić kontrolę i Zgodność z
procesu spalania (rozdz. 4.2.7) utrzymanie wymaganych parametrów procesu spalania. wymaganiami BAT
Ciągła praca instalacji  Zastosowanie ciągłej pracy instalacji bez uwzględniania  Instalacja będzie pracować w trybie ciągłym - 7800 h/rok. Fosa pełniąca rolę Zgodność z
częstych rozruchów osiągane m.in. przez magazynowanie zbiornika buforowego zapewni zapas odpadów na około trzy do pięciu dni. wymaganiami BAT
odpadów (rozdz. 4.2.5)
Optymalizacja i kontrola  Optymalizacja i kontrola dostarczonego powietrza (rozdz.  Pod ruszt doprowadzone będzie podgrzane powietrze pierwotne (zassane z Zgodność z
warunków spalania w 4.2.8) – zastosowanie systemu zaopatrzenia powietrza obszaru fosy w celu redukcji odorów i utrzymywania podciśnienia). Powietrze wymaganiami BAT
komorze termicznego wtórne doprowadzane jest do komory dopaleniowej (poprzez wentylator
unieszkodliwiania. nadmuchowy zbierający ogrzane powietrze z obszaru nad kotłem) – kontrola
Parametry procesu dostarczonego powietrza.
 Optymalizacja, kontrola pierwotnego dystrybucja powietrza  Optymalizacja procesu poprzez ciągły pomiar i rejestrację ciśnienia, poziomu
pierwotnego (rozdz. 4.2.9) – system dostarczania powietrza O2 oraz temperatury.
 Podgrzewanie powietrza pierwotnego i wtórnego (rozdz.  Powietrze pierwotne będzie podgrzewane w wymienniku ciepła przez parę
4.2.10) pochodzącą z upustu turbiny. Ogrzane powietrze wtórne będzie zasysane z
obszaru nad kotłem.
 Optymalizacja i kontrola dostarczania powietrza wtórnego
(rozdział 4.2.11) poprzez odpowiedni system  System kontrolno-pomiarowy steruje ilością dostarczanego powietrza
wtórnego.
296
 Termiczny proces przekształcania odpadów, prowadzi się  Instalacja wyposażona jest w urządzenia zapewniające utrzymywanie Zgodność z
w taki sposób, aby temperatura gazów powstających w wymaganej temperatury oraz czasu przebywania spalin w komorze spalania wymaganiami BAT
wyniku spalania, zmierzona w pobliżu wewnętrznej ściany i dopalania. Proces jest kontrolowany przez system kontroli i monitoringu
lub w innym reprezentatywnym punkcie komory spalania gazów spalinowych
lub dopalania, wynikającym ze specyfikacji technicznej
instalacji, po ostatnim doprowadzeniu powietrza, nawet
w najbardziej niekorzystnych warunkach, utrzymywała się
na wymaganym poziomie
 Przekształcanie termiczne odpadów powinno zapewniać  Instalacja wyposażona jest w urządzenia niezbędne do osiągnięcia
odpowiedni poziom ich przekształcenia, wyrażony jako wymaganych parametrów. Ruszt mechaniczny o odpowiednim kształcie
maksymalną zawartość nieutlenionych związków rusztowin oraz kontrolowane dostarczenie powietrza pierwotnego zapewni
organicznych, której miernikiem mogą być oznaczane osiągnięcie wymaganych parametrów.
zgodnie z Polskimi Normami:
1) całkowita zawartość węgla organicznego w żużlach
i popiołach paleniskowych nieprzekraczająca 3%
lub
2) udział części palnych w żużlach i popiołach
paleniskowych nieprzekraczający 5%
Zastosowanie  Instalacje lub urządzenia do termicznego przekształcania  Instalacja będzie wyposażona w olejowe palniki pomocnicze. Palniki pracują Zgodność z
automatycznego odpadów wyposaża się w co najmniej jeden włączający się w trybie automatycznym zapewniając utrzymanie wymaganej temperatury wymaganiami BAT
palnika/palników automatycznie palnik pomocniczy do stałego utrzymywania w komorze paleniskowej. Będą używane do rozruchu oraz wygaszania pracy
pomocniczych wymaganej temperatury procesu oraz wspomagania jego instalacji.
rozruchu i zatrzymania; palnik wspomaga proces tak długo,
dopóki w komorze spalania nie osiągnie się wymaganej
temperatury procesowej
ODYSK ENERGII
Odzysk  Instalacje lub urządzenia do termicznego przekształcania  Instalacja wyposażona jest w urządzenia techniczne do odzysku energii - Zgodność z
odpadów wyposaża się w urządzenia techniczne do kocioł odzysknicowy, turbinę upustowo-kondensacyjną, generator do wymaganiami BAT
odzysku energii powstającej w procesie termicznego wytwarzania energii elektrycznej oraz wymiennik ciepła do odzysku energii
przekształcania odpadów, jeżeli stosowany rodzaj instalacji cieplnej.
lub urządzenia umożliwia taki odzysk.  W zależności od potrzeb możliwa będzie produkcja jednocześnie ciepła
i energii elektrycznej lub samej elektryczności.
Optymalizacja  Zagwarantowanie długoterminowych odbiorów odzyskanego  Wytwarzana w procesie energia cieplna i elektryczna po zaspokojeniu Zgodność z
efektywności ciepła. potrzeb własnych będzie przekazywana do sieci. wymaganiami BAT
wykorzystania energii oraz
jej odzysku
 Optymalizacja efektywności wykorzystania energii oraz  Efektywność konwersji cieplnej powyżej 70% na cele ciepłownictwa.
odzysku energii w procesie (użycie kotła w celu
przetwarzania energii spalin na energię)
297
Zalecane jako BAT:  Spełnione
Odzysk ciepła:
 Odzysk ciepła na cele gorącej wody lub ciepłownictwa;
 Odzysk ciepła na potrzeby własne
Lub Produkcja energii elektrycznej
Lub skojarzona produkcja energii elektrycznej i ciepła (rozdz.
4.3.1)
Redukcja strat energii  Zastosowanie metod redukcji strat energii poprzez dobre  Zastosowanie odzysku ciepła Zgodność z
prowadzenie procesu spalania (dopalanie), wykorzystanie wymaganiami BAT
ciepła w procesie itd. (rozdz. 4.3.5)
Redukcja zapotrzebowania  Redukcja poprzez zastosowanie odpowiednich rozwiązań  Zastosowanie odzysku ciepła Zgodność z
na energię dla całego na wszystkich etapach unieszkodliwienia odpadów, w tym: wymaganiami BAT
procesu ograniczania zastosowania niepotrzebnych urządzeń,
optymalizacja zużycia energii w skali całego procesu a nie
pojedynczych instalacji, zastosowanie wymienników ciepła
w celu ograniczenia dostaw energii z zewnątrz itd.
(rozdz. 4.3.6)
Ograniczenie procesu  Zastosowanie materiałów antykorozyjnych w konstrukcji np.  Przewidziane w projekcie. Zgodność z
korozji w kotłach nikiel, chrom itd. jako okładzina lub płytki ceramiczne; wymaganiami BAT
OCZYSZCZANIE SPALIN
 Redukcja emisji pyłu Zgodność z
 Redukcja emisji  Emisja powinna być ograniczona poprzez wykorzystanie  Redukcję emisji: wymaganiami BAT
gazów kwaśnych nowoczesnej i najbardziej zaawansowanej techniki. o dioksyn, furanów i metali ciężkich zapewni zastosowanie metody
(głównie HCl i HF strumieniowo pyłowej z wtryskiem węgla aktywnego,
oraz SO2) o tlenków azotu zapewni podawanie do pieca stałego mocznika,
 Redukcja emisji o pyłu zapewni zastosowanie filtra workowego,
tlenków azotu o kwaśnych gazów zapewni pół-suchy system oczyszczania spalin
 Redukcja emisji z zastosowaniem mleczka wapiennego.
dioksyn furanów (tzw.  Kontrola procesu spalania i utrzymywanie parametrów procesów na
PCDD/F) wymaganym poziomie zapewni ograniczanie szkodliwych emisji
 Redukcja emisji
metali ciężkich
 Zakłady spalające będą zaprojektowane, wyposażone,  j.w.
zbudowane i eksploatowane w taki sposób, aby nie zostały
przekroczone dopuszczalne wartości emisji w gazach
odlotowych
298
 Należy przeprowadzać ciągłe pomiary następujących  Instalacja jest wyposażona w system pomiarowy umożliwiający w sposób Zgodność z
substancji: NOx, pod warunkiem, że są ustalone ciągły pomiar i kontrolę emisji. wymaganiami BAT
dopuszczalne wartości emisji, CO, całkowitego pyłu,
całkowitej zawartości węgla organicznego, HCl, HF i SO2;
 Należy przeprowadzać co najmniej dwa pomiary rocznie  Instalacja jest wyposażona w system pomiarowy umożliwiający pomiar Zgodność z
metali ciężkich, dioksyn i furanów; z tym, że w ciągu i kontrolę emisji. wymaganiami BAT
pierwszych 12 miesięcy eksploatacji zostanie
przeprowadzony co najmniej jeden pomiar raz na trzy
miesiące.
 Należy przeprowadzać ciągłe pomiary następujących  Instalacja jest wyposażona w system kontroli procesu umożliwiający pomiary Zgodność z
parametrów eksploatacyjnych procesu: temperatury w wymaganych parametrów. wymaganiami BAT
pobliżu wewnętrznej ściany lub w innym reprezentatywnym
punkcie komory spalania zatwierdzonym przez właściwy
organ, stężenia tlenu, ciśnienia, temperatury gazów
odlotowych i zawartości w nich pary wodnej
GOSPODARKA ODPADAMI – STAŁYMI POZOSTAŁOŚCIAMI Z PROCESU

Zastosowanie technik i Osiągane poprzez: Zgodność z
 odpowiednie prowadzenie procesu – odpowiedni czas  Zastosowane i kontrolowane przez system kontrolno – pomiarowy wymaganiami BAT
zasad prawidłowego i wystarczająco wysoka temperatura procesu;
 mieszanie odpadów i inne metody przed procesem;  Uśrednianie składu odpadów (mieszanie w fosie odpadowej)
prowadzenia procesu
 optymalizacja i kontrola warunków spalania, włączając  Instalacja została tak zaprojektowana, aby w jak największym stopniu mogła
spalania w celu osiągania zaopatrzenie w tlen sprostać wymogom ekologicznym, między innymi przez wprowadzanie
optymalizacji i kontroli warunków spalania.
wartości całkowitego
węgla organicznego w
popiele poniżej 3%
(zwyczajowo 1-2%)
Separacja metali z popiołu  zastosowanie separacji w celu odzysku (jeśli jest to  Metale z popiołu paleniskowego będą odzyskiwane poprzez eletromagnes Zgodność z
paleniskowego uzasadnione ekonomicznie i praktycznie) metali żelaznych i wymaganiami BAT
nieżelaznych z popiołu (rozdz. 4.6.4)
Zastosowanie metod Zastosowanie: Zgodność z

postępowania z żużlami z  suchych metod z lub bez elementu „dojrzewania” (rozdz.  Żużle jako odpad z procesu technologicznego będą waloryzowane wymaganiami BAT
299
procesu 4.6.6, 4.6.7) – w tym składowanie na powietrzu w przystosowanej do tego instalacji na terenie zakładu. Po przejściu okresu
lub w odpowiednich budynkach przez kilkanaście tygodni; „dojrzewania” będą zbywane jako materiał przemysłowy.
Metody postępowania z Zastosowanie metod:  Pozostałości z oczyszczania spalin w tym nadmiar reagentów, węgiel Zgodność z wymogami
pozostałościami procesu  Scalanie pozostałości z procesu FGT z użyciem cementu aktywny, przereagowane odczynniki, popioły będą scalane z dodatkiem BAT
oczyszczania spalin (rozdz. 4.6.11.1); cementu, wody i substancji stabilizującej.
OGRANICZENIE EMISJI HAŁASU

Zastosowanie metod  Zastosowanie technik ograniczania emisji hałasu  Będzie rozwiązane na etapie projektowania Zgodność z
redukcji emisji hałasu analogicznie jak w zakładach przemysłowych (rozdz. 4.7) wymaganiami BAT
DZIAŁANIA ORGANIZACYJNE I SYSTEMOWE

Posiadanie planu  Plan przeciwpożarowy w odniesieniu do terenów  W zakładzie funkcjonują instrukcje i procedury technologiczne Zgodność z wymogami
zapobiegania, wykrywania magazynowania odpadów przed procesem, załadunku i stanowiskowe. BAT
i kontroli ryzyka pożaru na strumienia odpadów i procesu termicznego unieszkodliwiania
terenie zakładu  posiadanie automatycznego systemu wykrywania  Zakład posiada wymagany prawem system wykrywania i powiadamiania
i powiadamiania; używanie ręcznego/automatycznego kontroli przeciwpożarowej.
systemu interwencji i kontroli przeciwpożarowej Zgodność z wymogami
BAT
MONITORING TECHNOLOGICZNY I EMISJI ZANIECZYSZCZEN
Monitoring technologiczny  Zalecany ciągły i okresowy monitoring parametrów pracy  Instalacja jest wyposażona w system pomiarowy umożliwiający pomiar Zgodność z
instalacji i kontrolę parametrów procesu oraz pracę instalacji. wymaganiami BAT przy
 Zalecana kontrola w sposób ciągły parametrów procesu  jw. prawidłowej pracy
spalania systemu pomiaru
i rejestracji oraz
systemów dodatkowych
Monitoring emisji  Zalecany ciągły i okresowy monitoring wielkości emisji  Instalacja jest wyposażona w system pomiarowy umożliwiający pomiar Zgodność z
zanieczyszczeń* zanieczyszczeń i kontrolę emisji. wymaganiami BAT przy
prawidłowej pracy
systemu pomiaru
i rejestracji oraz
prowadzeniu
monitoringu okresowego
* Uwzględnienie wymagań prawa polskiego w tym zakresie: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004r. w sprawie wymagań w zakresie
prowadzenia pomiarów wielkości emisji. Zakres oraz metodyki referencyjne wykonywania pomiarów obowiązujące do dnia 27 grudnia 2005r.określa załącznik
nr 5 a od dnia 28 grudnia 2005r. załącznik nr 6 do w/w Rozporządzenia.
300
Kontrola i ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego
Ocena zgodności z Najlepszą Dostępną Techniką BAT - Zaleca się rozwiązania

stosowania systemów oczyszczania spalin jako części składowej instalacji unieszkodliwiania
odpadów. Stosowanie systemów opisanych jako Najlepsze Dostępne Techniki BAT ma
prowadzić do osiągnięcia poziomów emisji zanieczyszczeń do atmosfery, przedstawionych
w tabeli poniżej.
Dopuszczalne wartości emisji do powietrza
Średnie
Średnie wartości 97% Średnie wartości
Substancje wartości
półgodzinne półgodzinne
dobowe
 Pył całkowity (mg/mu3) 10 30 10
 HCl (mg/mu3) 10 60 10
 SO2 (mg/mu3) 50 200 50
 HF (mg/mu3) 1 4 2
 NO + NO2 jako NO2 (mg/mu3) 200 400 200
 NH3 (mg/mu3) 10
 CO (mg/mu3) 50 - 100 lub

- 150 dla średniej wartości
10 minutowej
 Substancje organiczne w postaci gazów i par, w 10 20 10
przeliczeniu na całkowity węgiel organiczny (mg/mu3)
Wartości średnie dotyczące minimum 30 minutowego i
maksymalnie 8 godzinnego okresu pobierania próbek
 Cd+Tl (mg/mu3) 0,05
 Hg (mg/mu3) 0,05
 Sb+As+Pb+Cr+Co+Cu+Mn+Ni+V (mg/mu3) 0,5
Wartości średnie mierzone w minimum 6 godzinnym i maksimum 8

godzinnym okresie pobierania próbek
 Dioksyny i furany (ng/mu3) 0,1
Odniesienia:
Wielkości standaryzowane w warunkach normalnych – 11% tlenu, suchy gaz, temperatura 273 K
i ciśnienie 101,3 kPa.
Poziomy BAT dla dioksyn i furanów zostały podane przy użyciu współczynników równoważnych
zgodnie z dyrektywą 2000/76/WE.
13. WSKAZANIE CZY DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA KONIECZNE
JEST USTANOWIENIE OBSZARU OGRANICZONEGO
UŻYTKOWANIA W ROZUMIENIU PRZEPISÓW USTAWY
Z DNIA 27 KWITNIA 2001 R. – PRAWO OCHRONY
ŚRODOWISKA, ORAZ OKREŚLENIE GRANIC TAKIEGO
OBSZARU, OGRANICZEŃ W ZAKRESIE PRZEZNACZENIA
TERENU, WYMAGAŃ TECHNICZNYCH DOTYCZĄCYCH
OBIEKTÓW BUDOWLANYCH I SPOSOBÓW KORZYSTANIA
Z NICH
W ustawie Prawo ochrony środowiska w art. 135 mowa jest o potrzebie i warunkach
ustalenia obszaru ograniczonego użytkowania dla inwestycji mogących znacząco
oddziaływać na środowisko w przypadku gdy z postępowania w sprawie oceny
oddziaływania na środowisko, z analizy porealizacyjnej albo z przeglądu ekologicznego
wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych
i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem
zakładu lub innego obiektu to tworzy się obszar ograniczonego użytkowania.
Zaproponowany do realizacji wariant technologiczny dotrzymuje wymagane standardy

określone dla środowiska dlatego też dla planowanego przedsięwzięcia nie przewiduje się
ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania. Ponad to wśród przedsięwzięć
wymienionych w art. 135 ust.1 nie wymieniono instalacji do termicznego przekształcania
odpadów.
14. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH
ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM
ORAZ ZAGROŻENIA I KORZYŚCI DLA INNYCH
UŻYTKOWNIKÓW ŚRODOWISKA
Doświadczenie wskazuje, że w czasie lokalizacji lub budowy inwestycji związanych
z gospodarką odpadami towarzyszy ryzyko wystąpienia protestów i konfliktów społecznych.
Szczególne emocje budzi instalacja termicznego przekształcania odpadów, która jest mało
rozpowszechniona, a dostępne informacje na jej temat w środkach masowego przekazu czy
propagowane przez tzw. ekologów zazwyczaj sugerują i wyolbrzymiają jej szkodliwe
oddziaływanie na ludzi i środowisko. Spowodowane jest to głównie brakiem wiedzy
o zasadach działania instalacji, o dopuszczalnych wartościach emisji zanieczyszczeń
i nieznajomością procedur administracyjnych. Charakterystyczną, w takich sytuacjach jest
postawa NIMBY(ang. Not In My Back Yard), zgodnie z którą mieszkańcy rozumiejąc
potrzebę powstania inwestycji, nie godzą się na usytuowanie jej w pobliżu ich domostw.
W związku z tym, możliwość wystąpienia potencjalnych konfliktów społecznych w przypadku

instalacji termicznego przekształcania odpadów jest bardzo duża. Wśród mieszkańców
powstaje zwykle poczucie zagrożenia stwarzane przez zastosowanie nowej technologii,
której skutki nie są powszechnie znane. To zjawisko nazywane jest przez socjologów
zjawiskiem „braku bezpieczeństwa ekologicznego”.
Jednocześnie wielu mieszkańców nie zdaje sobie sprawy, iż ochrona ich interesów jest
zagwarantowana prawnie, m.in. na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo
budowlane. Według art. 5 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy obiekt budowlany wraz ze związanymi
z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres
użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno
budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając poszanowanie,
występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów osób trzecich,
w tym zapewnienie dostępu do drogi publicznej. Ponadto, oddziaływanie inwestycji, w tym
między innymi hałasu powinno się zamknąć w obrębie działki, na której przedsięwzięcie
zostało zlokalizowane.
W przypadku przedmiotowej inwestycji powyższe uwarunkowania zostaną spełnione. Dużym

atutem jest usytuowanie przedsięwzięcia w strefie przemysłowej. Z obszarem planowanej
inwestycji sąsiadują bezpośrednio tereny eksploatowane przez EC Karolin oraz spółki EKO-
i handel żużlem a także m.in. usługi transportowe i ogólnobudowlane. W związku z tym,
teren wskazany pod inwestycję jest terenem o niskiej wartości przyrodniczej, zaś budowa
instalacji w tym miejscu nie przyczyni się do znaczącej zmiany zagospodarowania terenu czy
krajobrazu. Sprzyja to minimalizacji potencjalnych sprzeciwów lokalnych społeczności,
wynikających z obawy o straty finansowe będące następstwem spadku wartości
nieruchomości położonych w sąsiedztwie planowanego przedsięwzięcia.
Tendencje tego typu wynikają także z potencjalnych zagrożeń związanych

z funkcjonowaniem instalacji termicznego przekształcania odpadów dla innych użytkowników
środowiska, które zostały szczegółowo opisane we wcześniejszych rozdziałach niniejszego
raportu.
Główna kwestią problematyczną w przypadku instalacji jest emisja substancji gazowych

i pyłowych do atmosfery i symbolizujący ją komin, który w wielu przypadkach jest widoczny
303
z dalszej odległości (w obecnie projektowanych instalacjach, między innymi z opisywanych
poniżej powodów, dąży się do stosowania jak najniższych kominów)
W społeczeństwie panuje przeświadczenie, że emisja z kominów instalacji przyczynia się do

znacznego zanieczyszczenia środowiska i tym samym jest niezwykle szkodliwa dla ich
zdrowia. Co ciekawe praktyka spalania plastików, drewna impregnowanego lub
lakierowanego zamiast węgla w paleniskach domowych, szeroko stosowana wśród
mieszkańców korzystających z indywidualnych systemów ogrzewania nie spotyka się
z podobnym sprzeciwem. Tymczasem, przy dostępnej wiedzy i stosowanych rozwiązaniach
technologicznych termiczne przekształcanie odpadów jest najbezpieczniejszym sposobem
ich utylizacji - emisja jest punktowa i łatwa do ujęcia w sprawny system oczyszczania.
Pomimo to większą aprobatą społeczeństwa cieszą się, obecne w naszej rzeczywistości od

kilkudziesięcioleci składowiska. Paradoksalnie, wspomniane składowiska zazwyczaj nie są
odpowiednio zabezpieczone, zaś emisja z ich terenu, choć często niewidoczna, powoduje
trudne do ograniczenia i kontrolowania rozprzestrzeniania się skażenie mikrobiologiczne,
zagrożenie dla wód podziemnych i powierzchniowych, gleby, atmosfery itp., a więc pośrednio
także dla zdrowia samych mieszkańców.
W przypadku lokalizacji EC Karolin usytuowanie stref mieszkalnych względem planowanej

inwestycji jest korzystne. Najbliżej zlokalizowaną zabudowę o charakterze mieszkalnym
stanowią pojedyncze domy jednorodzinne położone w odległości 0,9 km. Rozkład prędkości
i kierunków wiatrów, z przewagą wiatrów północno- i południowo-zachodnich jest korzystny
dla mieszkańców, minimalizując zagrożenie wynikające z ewentualnej emisji spalin, oraz
zapachów w rejonach zamieszkanych.
Pomocnym posunięciem ku zwiększaniu akceptowalności społecznej przedmiotowej

inwestycji jest włączenie społeczeństwa do udziału w projekcie na jak najwcześniejszym jego
etapie poprzez akcje informacyjne, spotkania, publikacje. Z praktyki wynika, że
rozbudowanie pozainstytucjonalnych struktur dialogu ze społeczeństwem, włączenie
inwestora w proces informowania i edukacji, zwiększenie roli organizacji pozarządowych,
pozwala na zmniejszeniu obaw, a tym samym ułatwienie mediacji i znalezienie
konstruktywnych rozwiązań w sytuacji potencjalnego konfliktu ze społeczeństwem.
Akceptacja społeczna dla podejmowanych działań jest ściśle zależna od zrozumienia

potrzeby kategorycznego rozwiązania problemu gospodarki odpadami, zasad lokalizacji
i funkcjonowania obiektów, mechanizmów ich oddziaływania na środowisko, w tym
szczególnie na ludzi, metod oceny oddziaływania, a także poczucia udziału
w podejmowaniu decyzji.
Podstawowym zadaniem edukacji społeczeństwa jest obalenie mitów dotyczących

termicznego przekształcania odpadów i jednoczesne przekazanie wiarygodnych informacji.
Ponadto celem szeroko pojętej edukacji społeczeństwa powinien być wzrost świadomości
odnośnie szkodliwości spalania odpadów w paleniskach domowych, oraz propagowanie
dobrej praktyki postępowania z odpadami w gospodarstwach domowych.
W działania edukacyjne powinni być zaangażowani zarówno przedstawiciele organizacji

pozarządowych, w tym szczególnie stowarzyszeń ekologicznych, jednostek naukowo-
badawczych, gmin, jak i producenci energii. Korzystnie jest, jeśli w proces edukacji
zaangażowane są osoby o ogólnie rozpoznawalnym autorytecie oraz specjalistycznej
wiedzy. Poprzez edukację ekologiczną należy ukazywać pozytywne przykłady
zrealizowanych inwestycji zarówno w Polsce, jak i w innych krajach.
Pożądane jest przygotowanie kampanii informacyjnej dotyczącej budowy instalacji

termicznego przekształcania odpadów, skierowanej do społeczeństwa. Należy propagować
304
informacje o tym, ile produkujemy odpadów, jakie są sposoby ich unieszkodliwiania, jakie
metody przekształcania powinno się zastosować, by nie było niekorzystnego oddziaływania
na środowisko i zdrowie ludzi. Edukacja powinna również uzmysłowić indywidualną
odpowiedzialność za stan środowiska wywołany niewłaściwie prowadzoną gospodarką
odpadami.
W ramach przygotowywania projektu związanego z gospodarką odpadami mieszkańcy

powinni otrzymywać rzetelne informacje odnośnie przedsięwzięcia. Konieczny jest dialog
ze społecznością lokalną, który umożliwiłby jej, jako stronie, zaangażowanie w plan
realizacji, oraz zagwarantował możliwość przedstawienia swoich racji odnośnie warunków
realizacji inwestycji. W ten sposób powstaje płaszczyzna porozumienia i poczucie
współodpowiedzialności.
W efekcie działań edukacyjnych społeczność lokalna powinna otrzymać dużą ilość

merytorycznych, łatwych w odbiorze informacji, które powinny wyjaśniać następujące
kwestie:
 celowość realizacji takiego właśnie projektu,
 jak władze zabezpieczyły interes mieszkańców,
 na czym polega proponowana technologia,
 jakie korzyści osiągną mieszkańcy.
Znaczącym argumentem promującym instalację powinno być podkreślenie korzyści dla

użytkowników środowiska, wynikających z proponowanej inwestycji. Należy je rozpatrywać
obszarowo, nie tylko w skali miasta, ale także informować o miejscach, gdzie odpady
wywożone są na składowiska oraz o trasach ich transportu. Dzięki budowie instalacji
termicznego przekształcania odpadów stworzone zostaną:
 możliwość minimalizacji odpadów składowanych na składowiskach;
 spowolnienie tempa zapełniania składowisk (oszczędzanie pojemności
składowania) i zmniejszenia kosztów związanych z rekultywacją, budową nowych
kwater itp.;
 zmniejszenie ryzyka zanieczyszczenia środowiska, w tym
mikrobiologicznego, w obrębie składowisk, głównie wód powierzchniowych i
podziemnych oraz gleby;
 zmniejszenie ryzyka roznoszenia zagrożeń środowiskowych i
epidemiologicznych w otoczeniu składowisk przez gryzonie (szczury, myszy) oraz
ptaki;
 możliwość obniżenia kosztów i zużycia energii potrzebnych na transport,
przeładunek, pośrednie przetworzenie odpadów (jak np. sortowanie odpadów
zmieszanych), surowców wtórnych oraz balastu;
 możliwość polepszenia lub zachowania wartości krajobrazowych rejonów,
gdzie położone są lub byłyby położone składowiska;
 możliwość produkcji dodatkowej ilości energii elektrycznej i cieplnej, która
pozwala na oszczędzenie typowych zasobów energetycznych.
Należy przy tym położyć szczególny nacisk na korzyści wynikających z uzyskiwania energii
cieplnej i elektrycznej ze spalania odpadów w procesie kogeneracji i przekazywania jej do
sieci. Zmiana sposobu postrzegania instalacji jest bardzo istotnym elementem społecznej
akceptacji metod termicznych. W powszechnej świadomości funkcjonuje określenie
„spalarnia odpadów”. Takie określenie budzi raczej negatywne skojarzenia, zaś jego
percepcja jest dalece odbiegająca od stanu faktycznego. Można również spotkać się
z innymi nazwami dla takich instalacji: zakład termicznej utylizacji, zakład unieszkodliwiania
odpadów, zakład utleniania odpadów itp. Pomimo funkcjonującej różnorodności
semantycznej określeń, nie oddają one prawdy oczywistej, a mianowicie faktu odzysku
energii zawartej w odpadach. Takie postawienie sprawy, nadaje potocznemu pojęciu
„spalarnia śmieci”, zupełnie nowy wymiar.
305
Rodzi się skojarzenie, że jest to instalacja, która produkuje/odzyskuje z odpadów czystą
energię (elektryczną i/lub cieplną) poprzez ich termicznie utlenianie. Dobrym przykładem
czysto semantycznego zabiegu jest używanie określenia stosowanego w krajach
zachodnich. Zakłady te nazwane są „waste to energy”, co dosłownie oznacza „odpad
w energię”. Zmiana sposobu nazywania instalacji jest jednym z zabiegów zmierzających do
poprawy społecznego odbioru i nastawienia do całego problemu termicznego
przekształcania odpadów komunalnych.
Działania edukacyjne powinny wpłynąć dodatkowo na postrzeganie instalacji nie tylko jako
przedsiębiorstwa wykonującego określone działania przetwórcze, ale również jako instytucji
odgrywającej rolę w realizacji celów społecznych, istotnych dla mieszkańców i lokalnego
samorządu – poprawie stanu środowiska w regionie poprzez rozwiązanie problemu odpadów
oraz wytwarzanie „zielonej” energii.
Od strony prawnej argument w tej kwestii stanowi nowa dyrektywa o odpadach oraz
uchylająca niektóre dyrektywy przygotowywana przez Komisję Europejską („Proposal for
a DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL on waste
(COM(2005) 667)”). i przyjęta przez Parlament Europejski 17 czerwca 2008 r., która uznaje
spalarnie odpadów za zakłady odzyskiwania energii. Odpadom nadany został status
potencjalnych surowców energetycznych, a ich spalanie będzie jednym ze wspieranych
przez UE sposobów wykorzystania odpadów.
Dyrektywa ta również „dokonując hierarchii postępowania z odpadami zasadniczo ustanawia

kolejność priorytetów tego, co stanowi najlepsze z punktu widzenia środowiska - całościowe
rozwiązanie w zakresie prawodawstwa i polityki dotyczących odpadów - zaś odstępstwo od
takiej hierarchii może być konieczne w przypadku określonych strumieni odpadów, jeżeli jest
to uzasadnione między innymi wykonalnością techniczną, opłacalnością ekonomiczną
i ochroną środowiska. Ponadto wskazuje, że „naczelnym priorytetem w gospodarce
odpadami powinno być zapobieganie ich powstawaniu oraz że ponowne wykorzystanie
i recykling materiałów powinny mieć pierwszeństwo przed odzyskiem energii z odpadów,
o ile i tylko w takim zakresie, w jakim są to najbardziej ekologiczne z dostępnych metod”.
W przypadku wybudowania instalacji działania edukacyjno-promujące nie powinny

zakończyć się wraz z zamknięciem procesu inwestycyjnego. Prowadzony i udostępniany do
wiadomości publicznej monitoring jakości powietrza (elektroniczna tablica informacyjna
wywieszona na zewnątrz instalacji), a także udostępnienie terenu ITPOK celom
edukacyjnym (możliwość zwiedzania wraz z prezentacją instalacji i przebiegających
procesów) są pomocne w wypracowywaniu pozytywnego wizerunku samej instalacji jak
i zastosowania procesu spalania jako właściwej i bezpiecznej metody unieszkodliwiania
odpadów. Tego typu długofalowe działania mają bardzo istotny wpływ na budowanie opinii
i utrwalanie postaw społecznych.
Miasto Poznań, przywiązując dużą wagę do udziału społeczeństwa w procesach

decyzyjnych i dostępu do informacji prowadzi na szeroką skalę kampanię informacyjną.
Kampania informacyjna „Poznań odzyskuje energię” rozpoczęła się 10 sierpnia 2009 roku.
Jej celem jest poinformowanie mieszkańców Poznania oraz Gminy Czerwonak
o planowanych zmianach w sposobie traktowania odpadów i budowie Zakładu Termicznego
Przekształcania Odpadów Komunalnych. Raport z przeprowadzonej kampanii informacyjnej
jest w posiadaniu Urzędu Miasta Poznania.
W ramach kampanii odbywają się liczne spotkania konsultacyjne, otwarte są punkty

konsultacyjne, przeprowadzane są sondy i ankiety. Zorganizowany został również wyjazd
studyjny do Hannoweru, wystawa, konferencje prasowe. Na stronie internetowej kampanii
www.ekokonsultacje.pl
306
dostępne są liczne dokumenty, publikacje, prezentacje internetowe dotyczące planowanej
inwestycji oraz doświadczeń innych krajów w zakresie gospodarki odpadami.
15. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU

ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO
BUDOWY I EKSPLOATACJI LUB UŻYTKOWANIA,
W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY
OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO
OBSZARU
15.1. ETAP BUDOWY

Faza realizacji przedsięwzięcia nie będzie wymagała prowadzenia specjalistycznego
ciągłego monitoringu środowiska.
Jednak przed przystąpieniem do realizacji inwestycji należy dokonać serii pomiarów i badań
hydrogeologicznych, które będą miały na celu ustalenie tzw. stanu wyjściowego w zakresie
zanieczyszczenia gleb, jakości i poziomu wód podziemnych. W przypadku wód podziemnych
otwory obserwacyjne (piezometry) należy tak docelowo zlokalizować, aby pozostały one
przez cały okres budowy eksploatacji przedsięwzięcia.
Zaleca się również wykonanie serii pomiarów stanu zanieczyszczenia powietrza.
Na etapie budowy powinna być prowadzona ewidencja odpadów wytwarzanych podczas
realizacji budowy zgodnie z wydanymi decyzjami/postanowieniami w zakresie ochrony
środowiska uzyskanymi przez firmę wykonawczą.
15.2. ETAP EKSPLOATACJI
Instalacja ITPOK ze względu na rodzaj i wielkość winna obejmować aparaturę kontrolno-

pomiarową do ciągłych pomiarów wybranych parametrów procesu i zanieczyszczeń.
Podstawowy zakres i metodykę pomiarów reguluje m.in. rozporządzenie Ministra Środowiska
z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości
emisji (Dz. U. nr 283 poz. 2842) oraz Dyrektywa 2000/76/EC z dnia 4 grudnia 2000 r.
w sprawie spalania odpadów.
W trakcie prowadzenia Procesu / Instalacji winny być monitorowane w sposób ciągły

w komorze spalania lub komorze dopalania następujące parametry procesowe:
 Temperatura gazów spalinowych, mierzona w pobliżu ściany wewnętrznej, w sposób
eliminujący wpływ promieniowania cieplnego płomienia,
 Zawartość tlenu w gazach spalinowych,
 Ciśnienie gazów spalinowych,
 Zawartość pary wodnej w gazach spalinowych, w przypadku, gdy techniki pomiarowe
zastosowane do poboru i analizy gazów spalinowych nie obejmują osuszania gazów
przed ich analizą.
Czas przebywania gazów spalinowych w wymaganych temperaturze, podlega weryfikacji

podczas rozruchu i po każdej modernizacji Instalacji.
Dla ITPOK przewiduje się monitoring ilości zużytej energii elektrycznej poprzez
zainstalowanie odpowiednich liczników na sieci energetycznej.
307
15.2.1. MONITORING EMISJI SUBSTANCJI DO POWIETRZA
Monitoring oddziaływania przedsięwzięcia na etapie eksploatacji realizowany będzie poprzez

pomiary emisji zanieczyszczeń do powietrza. Założenie takie jest konieczne i stosowane
powszechnie z uwagi na współoddziaływanie w analizowanym terenie bardzo wielu źródeł
emisji i niemożność selektywnego wydzielenia z tego oddziaływania rozpatrywanego źródła
emisji. Z uwagi na transparentność inwestycji oraz interes społeczny, Inwestor powinien
monitorować emisję również we własnym zakresie.
15.2.1.1.Wymagania formalno-prawne
Zgodnie z wymogami prawnymi instalacja wyposażona będzie w ciągły monitoring spalin do

kontroli dotrzymania standardów emisji określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska
z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz.
2181). System komputerowy rejestrować będzie w sposób ciągły wszystkie operacje
i ustawienia urządzeń decydujących o parametrach proces termicznej obróbki odpadów,
w tym również emisji podstawowych wskaźników. Na wylocie spalin do atmosfery winien być
zainstalowane analizatory pracujące w systemie on-line, realizujące ciągłe pomiary
następujących parametrów w spalinach oczyszczonych suchych:
 Stężenia: tlenu, pyłu, HCl, SO2, TOC (substancje organiczne w postaci gazów i par
wyrażone jako całkowity węgiel organiczny), HF i CO;
 NOX, pod warunkiem, że są ustalone dopuszczalne wartości emisji,
 Prędkość gazów spalinowych lub ciśnienie dynamiczne gazów odlotowych,
 Ciśnienie statyczne spalin,
 Współczynnik wilgotności,
 Temperaturę gazów spalinowych w przekroju pomiarowym.
W zapisach Dyrektywy zastrzega się jednak możliwość późniejszego wprowadzenia wymogu

monitorowania zawartości metali ciężkich oraz PCDD i PCDF.
Metodyki referencyjne wykonywania ciągłych i okresowych pomiarów emisji do powietrza

z instalacji albo urządzeń spalania lub współspalania odpadów oraz częstotliwość
prowadzenia pomiarów okresowych reguluje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji
(Dz. U. Nr 283 poz. 2842).
Tabela Przedstawienie propozycji monitoringu ODDZIAŁYWANIA przedsięwzięcia NA

ETAPIE jego BUDOWY I EKSPLOATACJI lub użytkowania, w szczególności
na cele i przedmiot ochrony obszaru natura 2000 oraz integralność tego
obszaru.21. Substancje i parametry mierzone w sposób ciągły oraz metodyki
referencyjne wykonywania pomiarów ciągłych
Lp. Nazwa substancji lub parametru - zakres Jednostka Metodyka referencyjna
miary
Technika dowolna wzorcowana metoda
1. Pył ogółem mg/m3
grawimetryczną
Absorpcja promieniowania IR lub inna metoda
2. SO2 mg/m3
optyczna z uwzględnieniem normy PN-ISO 7935
Absorpcja promieniowania IR lub inna metoda
3. NOx (w przeliczeniu na NO2) mg/m3
optyczna z uwzględnieniem normy PN-ISO 10849
4. CO mg/m3 Absorpcja promieniowania IR
5. HCl mg/m3 Absorpcja promieniowania IR
Substancje organiczne w postaci gazów i par Technika ciągłej detekcji płomieniowo-jonizacyjnej
6. mg/m3
wyrażone jako całkowity węgiel organiczny (FID)
7. HF mg/m3 Absorpcja promieniowania IR
8. O2 % Metoda paramagnetyczna, celi cyrkonowej lub
308
Lp. Nazwa substancji lub parametru - zakres Jednostka Metodyka referencyjna
miary
elektrochemiczna gwarantująca niepewność pomiaru
nie gorszą niż ± 0,4% obj. O2
Prędkość przepływu spalin lub ciśnienie dynamiczne m/s 1), 2)
9.
spalin Pa
3)
10 Temperatura spalin w przekroju pomiarowym K
4)
11. Ciśnienie statyczne lub bezwględne spalin Pa
Wilgotność bezwzględna gazów odlotowych lub 2), 5)
12. -
stopień zawilżenia gazów
Objaśnienia:
IR - promieniowanie podczerwone,
1) w przypadku braku możliwości technicznych lub metrologicznych zainstalowania urządzeń do
ciągłego pomiaru prędkości przepływu spalin lub ciśnienia dynamicznego spalin dopuszcza się
odstępstwa od prowadzenia ciągłych pomiarów prędkości przepływu spalin lub ciśnienia
dynamicznego spalin oraz wyznaczanie strumienia objętości spalin metodą bilansową, gdy gwarantuje
ona uzyskanie niepewności wyniku mniejszej niż 10 %,
2) pomiary parametrów mogą być wykonywane dowolnymi metodami gwarantującymi
niepewność pomiaru mniejszą niż 10 %,
3) dowolna metoda gwarantująca niepewność pomiaru ±5 K,
4) dowolna metoda gwarantująca niepewność pomiaru ± 10 Pa,
5) dopuszcza się odstępstwa od prowadzenia ciągłych pomiarów wilgotności bezwzględnej lub
stopnia zawilżenia oraz ich wyznaczanie metodą bilansową, gdy gwarantuje ona uzyskanie
niepewności wyniku mniejszej niż 10 %,
6) metodykę należy dobrać odpowiednio do stężenia oznaczanego pierwiastka.
Tabela 15.22. Substancje mierzone w sposób okresowy oraz metodyki referencyjne wykonywania
pomiarów okresowych
Jednostka
Lp. Nazwa substancji Metodyka referencyjna
miary
Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna spektrometria atomowa
1. Pb mg/m3
ze wzbudzeniem plazmowym 6)
2. Cr mg/m3
3. Cu mg/m3
4. Mn mg/m3
5. Ni mg/m3
6. As mg/m3
7. Cd mg/m3
8. Hg mg/m3 Norma PN-EN 13211
9. Tl mg/m3
10 Sb mg/m3
11. V mg/m3
12. Co mg/m3
13. Dioksyny i furany ng/m3 Norma PN-EN 1948 – 1, 2, 3
Rozporządzenie to zawiera również wytyczne, co do częstotliwości wykonywania pomiarów

okresowych, zasad prowadzenia pomiarów ciągłych dla tlenków azotu, kontroli systemów
ciągłych pomiarów i dokładności pojedynczego pomiaru, sposobu uśredniania stężeń
309
dobowych oraz zasad postępowania w przypadku awarii systemu pomiarów ciągłych. Zostały
one przedstawione poniżej:
1. Ciągłe pomiary emisji tlenków azotu (NOx) wykonuje się wtedy, gdy w pozwoleniu na
wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza lub w pozwoleniu zintegrowanym
ustalono wielkość dopuszczalnej emisji tej substancji.
2. Systemy do ciągłych pomiarów emisji do powietrza co najmniej raz w roku podlegają
procedurom zgodnym z normą PN-EN 14181, zapewniającym odpowiedni poziom
jakości, w tym co najmniej raz na trzy lata kontroli za pomocą pomiarów równoległych
prowadzonych z użyciem innych systemów z zastosowaniem metodyk referencyjnych
lub manualnych (dla pyłu zgodnie z normą PN-Z-04030-7 lub normą PN-EN 13284-1,
dla NOx zgodnie z normą PN-EN 14792, dla HCl zgodnie z normą PN-EN 1911, dla
SO2 zgodnie z normą PN-EN 14791, dla O2 zgodnie z normą PN-EN 14789).
3. Systemy do ciągłych pomiarów emisji do powietrza podlegają zgodnie z normą PN-
EN 14181 pełnej procedurze kalibracji i walidacji w przypadku:
 systemów nowo instalowanych,
 systemów istniejących - co najmniej raz w ciągu trzech lat,
 każdej większej zmiany w pracy instalacji spalania paliw i większych zmian
lub napraw systemów istniejących.
4. Wartości średnie dobowe wyznaczane są na podstawie wartości średnich
trzydziestominutowych lub dziesięciominutowych stężeń substancji zmierzonych
w czasie eksploatacji instalacji, z uwzględnieniem okresów rozruchu i zatrzymywania,
o ile podczas ich trwania spalane są odpady, po odjęciu wartości przedziału ufności
określonego w pkt 5 niniejszego załącznika.
5. Wartości przedziału ufności dla pojedynczego wyniku pomiaru określa się zgodnie
z normą PN-EN 14181, przyjmując, że 95 % wartości przedziału ufności
pojedynczego wyniku pomiaru nie powinno przekraczać następujących wartości
wyrażonych w procentach standardu emisyjnego:
1) 10 % - w przypadku tlenku węgla;
2) 20 % - w przypadku dwutlenku siarki;
3) 20 % - w przypadku dwutlenku azotu;
4) 30 % - w przypadku pyłu całkowitego;
5) 30 % - w przypadku całkowitego węgla organicznego;
6) 40 % - w przypadku chlorowodoru;
7) 40 % - w przypadku fluorowodoru.
6. Jeżeli z powodu niesprawności lub konserwacji systemu do pomiarów ciągłych,
w ciągu roku kalendarzowego wystąpi więcej niż 10 dni, w których z każdej doby
więcej niż pięć średnich trzydziestominutowych wartości stężeń substancji jest
nieważnych, to prowadzący instalację podejmuje działania w celu zwiększenia
niezawodności systemu ciągłego pomiaru emisji i informuje wojewódzkiego
inspektora ochrony środowiska o podjętych działaniach.
System pomiarów ciągłych powinien być uzupełniony systemem pomiarów okresowych,

co zapewni kontrolę poziomów emisji zanieczyszczeń. Pomiarami okresowymi będą ujęte te
zanieczyszczenia, które nie będą mierzone w sposób ciągły, a których pomiary są konieczne
ze względu na charakter przedsięwzięcia.
Pomiary okresowe prowadzi się nie mniej niż raz na sześć miesięcy, a przez pierwsze
dwanaście miesięcy eksploatacji instalacji lub urządzeń nie mniej niż raz na trzy miesiące.
Ciągłe pomiary tlenków azotu (NOx) wykonuje się wtedy, gdy w pozwoleniu na wprowadzanie
gazów lub pyłów do powietrza lub w pozwoleniu zintegrowanym ustalono wielkość
dopuszczalnej emisji tej substancji.
Jeżeli prowadzący instalację może wykazać, że emisje chlorowodoru (HCl), fluorowodoru
(HF) i dwutlenku siarki (SO2) w żadnych okolicznościach nie będą wyższe niż ich standardy
emisyjne określone w odrębnych przepisach, to pomiary tych substancji prowadzi się
okresowo, co najmniej dwa razy w roku kalendarzowym - raz w sezonie zimowym
310
(październik - marzec) oraz raz w sezonie letnim (kwiecień - wrzesień), a przez pierwsze
dwanaście miesięcy eksploatacji nie mniej niż raz na trzy miesiące.
Jeżeli w wyniku neutralizacji chlorowodoru zapewnione jest dotrzymywanie standardu
emisyjnego tej substancji, to pomiary fluorowodoru prowadzi się okresowo, co najmniej dwa
razy w roku kalendarzowym - raz w sezonie zimowym (październik - marzec) oraz raz
w sezonie letnim (kwiecień - wrzesień), a przez pierwsze dwanaście miesięcy eksploatacji
nie mniej niż raz na trzy miesiące.
15.2.1.2.Wymagania w stosunku do ITPOK
Przeprowadzona analiza wymagań formalnych w zakresie dopuszczalnych poziomów

niektórych substancji w powietrzu, wartości odniesienia oraz ww. wymagań dotyczących
wymagań w zakresie prowadzenia wielkości emisji wskazuje, że pomiarami należy objąć
wszystkie rozpatrywane zanieczyszczenia zawarte w rozporządzeniu w sprawie standardów
emisyjnych z instalacji. Podział na pomiary ciągłe i okresowe dla rozpatrywanych substancji
wynika z ww. przepisów oraz oceny uciążliwości i przedstawia się następująco:
Pomiary ciągłe dla dwóch linii termicznego przekształcania odpadów należy prowadzić dla
następujących substancji:
 pyłu ogółem,
 NOx (w przeliczeniu na NO2),
 CO,
 SO2,
 HCl,
 HF,
 substancji organicznych w postaci gazów i par wyrażone jako całkowity węgiel
organiczny,
 O2,
 prędkości przepływu spalin lub ciśnienia dynamicznego spalin,
 temperatury spalin w przekroju pomiarowym,
 ciśnienia statycznego spalin,
 współczynnika wilgotności.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie wymagań w zakresie

prowadzenia pomiarów wielkości emisji, oraz pomiarów ilości pobieranej wody jeżeli
prowadzący instalację lub urządzenie może wykazać, że emisje chlorowodoru, fluorowodoru
i dwutlenku siarki w żadnych okolicznościach nie będzie wyższe niż standardy emisyjne
określone w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 145 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo
ochrony środowiska, to pomiary emisji tych substancji mogą być prowadzone okresowo,
z częstotliwością co najmniej raz na 6 miesięcy, a przez pierwszy rok eksploatacji
co najmniej raz na 3 miesiące.
Pozostałe pomiary okresowe należy prowadzić dla:

 Pb,
 Cr,
 Cu,
 Mn,
 Ni,
 As,
 Cd,
 Hg,
 Tl,
 Sb,
311
 V,
 Co,
 dioksyn i furanów.
Pomiary okresowe dla linii termicznego przekształcania odpadów należy prowadzić

co najmniej raz na sześć miesięcy, a przez pierwszy rok eksploatacji co najmniej raz na trzy
miesiące.
Systemy ciągłych pomiarów emisji do powietrza zainstalowane w Zakładzie należy

kontrolować za pomocą równoległych pomiarów prowadzonych przy użyciu innych systemów
z zastosowaniem metodyk referencyjnych (zgodnie z rozporządzeniem),co najmniej raz na
trzy lata.
W przypadku awarii takiego systemu, która wystąpi więcej niż 10 dni w ciągu roku,
w których z każdej doby więcej niż trzy razy średnie jednogodzinne wartości stężeń
substancji będą nieważne, Inwestor będzie musiał podjąć działania w celu zwiększania
niezawodności systemu ciągłego pomiaru emisji oraz poinformować Wojewódzkiego
Inspektora Ochrony Środowiska o podjętych działaniach.
Monitoring emisji połączony będzie z automatyką ITPOK z możliwością udostępnienia

wyników on-line uprawnionym instytucjom nadzoru ekologicznego (WIOŚ, służby Marszałka
Województwa), odpowiedzialnym za ochronę środowiska i nadzór nad pracą instalacji
spalania odpadów, tak by można mieć bezpośredni wgląd w odpowiednie wyniki świadczące
o właściwej pracy instalacji i o spełnianiu wymagań emisji, które zdefiniowane będą
m.in. w pozwoleniu zintegrowanym.
15.2.2. MONITORING PARAMETRÓW PROCESOWYCH

Monitoring parametrów procesowych, tzw. technologiczny jest pomiarem uzupełniającym
i wspomagającym monitoring emisji zanieczyszczeń do powietrza i w łącznym spełnieniu
wymagań daje gwarancję dotrzymania norm emisji. W rozważanym przypadku proponuje się
następujący układ monitoringu technologicznego.
Układ spalania:
W piecach należy przeprowadzać pomiary ciągłe następujących parametrów:

 temperatura spalin,
 podciśnienie,
 zawartość tlenu w spalinach,
 czas przebywania spalin (nie jest wymagany prawnie)
W komorze dopalania monitorowane powinny być:

 pomiar ilości czynników podawanych do układu spalania (powietrze
pierwotne/wtórne, paliwo wspomagające),
 Komory dopalania powinny być wyposażone w luki i wzierniki umożliwiające nadzór
zarówno wzrokowy, jak i przy pomocy przyrządów pomiarowych nie zainstalowanych
na stałe.
I stopień oczyszczania spalin
Zakres monitoringu:
 pomiar ciągły strumienia masy wtryskiwanego stałego mocznika,
312
 pomiar ciągły temperatury roztworu mocznika,
 pomiar ciągły ciśnienia roztworu mocznika.
II stopień oczyszczania spalin
Zakres monitoringu:
 pomiar ciągły ilości wdmuchiwanego sorbentu,
 pomiar ciągły recyrkulatu z nieprzereagowanym sorbentem,
 pomiar ciągły stężenia SO2 za filtrem tkaninowym,
 pomiar ciągły ciśnienia przed i za filtrem tkaninowym,
 pomiar ciągły temperatury spalin przed wejściem na tkaninowym.
Monitoring temperatury procesu wraz z emisją do powietrza, połączony będzie z automatyką

ITPOK z możliwością udostępnienia wyników on-line uprawnionym instytucjom nadzoru
ekologicznego (WIOŚ, służby Marszałka Województwa), odpowiedzialnym za ochronę
środowiska i nadzór nad pracą instalacji spalania odpadów, tak by można mieć bezpośredni
wgląd w odpowiednie wyniki świadczące o właściwej pracy instalacji i o spełnianiu wymagań
emisji, które zdefiniowane będą np. w pozwoleniu zintegrowanym.
15.2.3. MONITORING HAŁASU

Nie przewiduje się prowadzenia ciągłych pomiarów hałasu oprócz pomiarów okresowych.
W trakcie opracowywania projektu technicznego należy wykonać ponowne obliczenia

akustyczne z uwzględnieniem parametrów akustycznych charakterystycznych dla
ostatecznie przyjętych rozwiązań technologicznych i ostatecznej lokalizacji urządzeń.
Po zakończeniu prac budowlanych i uruchomieniu ITPOK należy wykonać kontrolne pomiary
hałasu w środowisku, uwzględniając w szczególności sprawność ochrony akustycznej
zrealizowanego ekranu.
Pomiary hałasu należy wykonywać przynajmniej dwukrotnie w ciągu roku w okresie letnim
i zimowym.
15.2.4. MONITORING WÓD PODZIEMNYCH

Podstawą określenia lokalizacji otworów obserwacyjnych (piezometrów), służących kontroli
jakości środowiska gruntowo-wodnego oraz zakresu monitoringu powinna być dokumentacja
określająca warunki hydrogeologiczne w związku z projektowaniem inwestycji mogącej
zanieczyścić wody podziemne, wykonana zgodnie z ustawą Prawo geologiczne i górnicze
i przyjęta bez zastrzeżeń przez właściwy organ administracji.
W wykonanych w fazie budowy piezometrach (rozdz. 16.1.) należy prowadzić pomiary
i badania przynajmniej dwa razy w ciągu roku( co 6 miesięcy).
Zakres pomiarowy badań powinien być ustalony w opracowaniu hydrogeologicznym
sporządzonym dla etapu realizacji przedsięwzięcia (faza budowy).W zakresie badań powinny
być uwzględnione oprócz elementów ogólnych m.in. elementy nieorganiczne, w tym metale
ciężkie oraz elementy organiczne, w tym substancje ropopochodne i WWA – rozporządzeni
Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód
podziemnych (Dz. U. nr 143., poz.896).
15.2.5. MONITORING POBORU WODY I WYTWARZANYCH ŚCIEKÓW
Prowadzona będzie bieżąca rejestracja ilości zużytej wody oraz wytwarzanych ścieków.
313
Kontrola funkcjonowania gospodarki odpadami prowadzona będzie w taki sposób, że:

 przyjęcie odpadów nastąpi po uprzednim ustaleniu masy odpadów oraz sprawdzeniu
zgodności przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania
odpadów;
 system ewidencji odpadów (przyjmowanych i wytwarzanych) będzie prowadzony
zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu w sprawie wzorów stosowanych
na potrzeby ewidencji odpadów;
 kontrola dostarczanych odpadów odbywać się będzie zgodnie z wymaganiami
określonymi w art. 45 ust. 1a, 1b oraz 2 ustawy o odpadach (Dz. U. z 2007 Nr 39
poz.251 z póź. zm.);
 pomiary wartości opałowej i wilgotności w odpadach przyjmowanych do termicznego
przekształcenia dokonywane będą 4 razy do roku;
 roczne sprawozdanie sporządzane będzie na formularzu M09 na potrzeby Głównego
Urzędu Statystycznego.
 Roczne sprawozdanie przekazywane do urzędu marszałkowskiego zgodnie
z wymogami określonymi w rozporządzeniu w sprawie zakresu informacji oraz
wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień
danych.
15.2.7. MONITORING GLEB

Wskazane jest, aby monitoring jakości gleb był prowadzony według metodyki stosowanej
w instalacjach, w których stosowana jest taka sama technologia, co pozwoli na ewentualne
dokonywanie analizy porównawczej pomiędzy tymi instalacjami. Metodyka powinna być
opracowana pod kątem oznaczania tzw. tła geochemicznego dla polichlorowanych
dibenzodioksyn, polichlorowanych dibenzofuranów, metali ciężkich w glebach, wykonanego
w fazie budowy. Kontrolne pomiary w fazie eksploatacji należy prowadzić raz na 3 lata.
15.2.8. POZOSTAŁE SYSTEMY KONTROLI

W ITPOK proponuje się powołanie komórki badawczo-kontrolnej, której zadaniem będzie:
 kontrola procesów technologicznych;
 stały monitoring wszystkich obiektów pod względem ich oddziaływania na środowisko
i zdrowie ludzi.
Ponadto kontrola spełniania warunków ochrony środowiska będzie sprawowana również

przez odpowiednie zewnętrzne instytucje kontrolne. Kontrole mają na celu stwierdzenie
zgodności sposobu realizacji inwestycji oraz jej eksploatacji z obowiązującymi przepisami
prawa krajowego oraz decyzjami administracyjnymi wydawanymi na etapie planowania,
budowy i eksploatacji inwestycji. Ewentualne nieprawidłowości stwierdzone przez organy
kontroli spowodują konsekwencje o różnym stopniu uciążliwości dla jednostki zarządzającej
instalacjami i obiektami.
314
16. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH
Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE
WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO
OPRACOWUJĄC RAPORT
Podczas opracowywania raportu nie wystąpiły trudności które mogłyby stanowić przeszkodę
w jego napisaniu na potrzeby uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Praktyka w krajach UE pozwoliła naszym specjalistom w zakresie termicznego

przekształcania odpadów, ocen środowiskowych inwestycji oraz systemów gospodarki
odpadami, na czerpanie z doświadczenia zdobytego podczas budowy lub eksploatacji
funkcjonujących już od wielu lat dziesiątek instalacji, opartych na różnych systemach
spalania odpadów.
Korzystano również z bogatej literatury w tym zakresie, tak dla instalacji europejskich, jak
i amerykańskich (ze względu na inną morfologię odpadów i wykorzystywane systemy
wzorowano się przede wszystkim na doświadczeniach europejskich).
Ponadto istnieje szczegółowa dokumentacja dla obecnie funkcjonującej instalacji

termicznego przekształcania odpadów komunalnych w ZUSOK w Warszawie, łącznie
z wynikami monitoringu jej oddziaływania na środowisko. Autorzy raportu mieli dostęp do
tych dokumentów, obrazujących specyfikę funkcjonowania instalacji termicznego
17. WSKAZANIE KONIECZNOŚCI PONOWNEGO
PRZEPROWADZENIA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO
Na realizację przedsięwzięcia Inwestor będzie aplikował o środki finansowe z UE – Fundusz

Spójności, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko; POIiŚ 2.1-13., na podstawie tzw.
żółtego Fidica – „zaprojektuj i wybuduj”. Zgodnie z wymogami Komisji UE należy dla takiego
przedsięwzięcia przeprowadzić dwie oceny oddziaływania na środowisko:
1. 1-sza ocena; na obecnym etapie postępowania administracyjnego (niniejszy
raport jest istotną częścią tego postępowania)
2. 2-ga ocena; po wykonaniu studium wykonalności i opracowaniu projektu
technicznego – dokumenty te uszczegółowiają wszystkie uwarunkowania
techniczne oraz finansowe realizacji przedsięwzięcia.
Jest to zgodne z zapisami rozdziału 4 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu

informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227).
Dlatego z uwagi na brak obecnie ustalonych ostatecznych szczegółowych rozwiązań

technicznych, uwarunkowań i parametrów należy przeprowadzić ponowną ocenę
oddziaływania na środowisko na etapie uzyskiwania pozwolenia na budowę.
Niniejszy raport oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia jest
sporządzony w celu uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i zapisy zawarte
w tym raporcie należy traktować jako wytyczne dla celów projektowych.
316
18. WNIOSKI
1) Obecna sytuacja w zakresie gospodarki odpadami w Poznaniu wymaga

podjęcia przez Miasto natychmiastowych działań inwestycyjno-organizacyjnych.
2) Budowa ITPOK jest warunkiem dalszego rozwoju miasta Poznania przy
osiągnięciu standardów ekologicznych i prawnych wymaganych przez Unię
Europejską i pozwoli na „doścignięcie” w tym zakresie aglomeracji europejskich.
ITPOK powinien być największym i najważniejszym elementem tego systemu.
3) Budowa ITPOK zgodna jest z dokumentami strategicznymi w skali kraju,
województwa i miasta, a proponowana technologia spełnia wymagania przepisów
krajowych i UE.
4) Lokalizacja ITPOK jest korzystna biorąc pod uwagę położenie na terenie
przemysłowym.
5) ITPOK zlokalizowany będzie w pobliżu jednego z elementów obszaru Natura
2000 „Fortyfikacje w Poznaniu”, tj. Fortu IV, jednak nie będzie negatywnie
oddziaływać na ten obszar i występujące tam chronione gatunki nietoperzy.
6) Budowa ITPOK z zastosowaniem metody termicznego przekształcania
odpadów z odzyskiem energii pozwoli na:
 unieszkodliwienie dużych ilości odpadów, w tym opcjonalnie osadów
ściekowych,
 znaczącą redukcję ilościową odpadów,
 zachowanie wymaganych standardów ochrony środowiska,
 spełnienie warunków dyrektywy 1999/31/WE dotyczącej ograniczania
 spełnienie warunków dyrektywy 94/62/WE i jej nowelizacji dotyczącej
odpadów opakowaniowych,
 produkcję energii z odpadów, uznanych Dyrektywą przyjętą przez Parlament
Europejski 17 czerwca 2008 r. za potencjalne surowce energetyczne, których
spalanie jest jednym ze wspieranych przez UE sposobów wykorzystania
odpadów,
 produkcję energii w koogeneracji spełniając warunki dyrektywy 2004/8/WE,
 ponowne wykorzystanie odpadów poprocesowych tj. żużli, metali żelaznych
i nieżelaznych,
 rozwiązanie problemu higienizacji odpadów,
 kompleksowe rozwiązanie unieszkodliwiania odpadów komunalnych różnego
typu.
7) Zaproponowany system gospodarki odpadami wraz z instalacją ITPOK
zapewni wymagany efekt ekologiczny, szczególnie w porównaniu z aktualnie
istniejącym systemem gospodarki dla miasta poznania.
8) Proponowana technologia termicznego przekształcania odpadów jest
rekomendowana, ponieważ:
 spełnia wymagania BAT;
 jest zweryfikowana i sprawdzona pod względem technicznym i ekonomicznym
w setkach instalacji w aglomeracjach europejskich;
 zapewnia optymalne zużycie reagentów w stosunku do osiąganych efektów;
 jest bezściekowa;
 zapewnia maksymalne wykorzystanie energii zawartej w paliwie (odpadach);
 wykorzystuje urządzenia zapewniające wydajny system oczyszczania spalin
redukujący poziom emisji zgodnie z wymaganiami dyrektywy 2000/76/WE
oraz prawem krajowym.
9) Najlepszy wariant budowy ITPOK stanowi budowa instalacji w rejonie EC
Karolin uwzględniająca: 2 linie termicznego przekształcania odpadów oraz instalacje
do waloryzacji żużli i stabilizacji pyłów popiołów.
10) Przed fazą realizacji należy:
a) zweryfikować czy standardy jakości gleby oraz ziemi na terenie inwestycji
odpowiadają wartościom ustalonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska
w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. W tym celu
konieczne będzie wykonanie specjalistycznych badań i pomiarów. Pozwoli to na
określenie stanu istniejącego jakości gleb i ziemi na terenie przedsięwzięcia,
b) przed rozpoczęciem prac budowlanych należy wykonać opracowanie
geotechnicznych warunków posadowienia w formie dokumentacji geologiczno-
inżynierskiej,
c) przed fazą budowy należy bezwzględnie wykonać dokumentację
hydrogeologiczną w celu dokładniejszego rozpoznania terenu realizacji
inwestycji, uwzględniającą ochronę wód podziemnych i ich monitoring.
11) Faza realizacji inwestycji będzie miała charakter krótkotrwały, chwilowy o
zasięgu lokalnym.
12) W fazie eksploatacji możliwe największe oddziaływanie inwestycji
zidentyfikowane zostało w sferze oddziaływania na powietrze oraz na klimat
akustyczny. Z przeprowadzonej analizy i obliczeń wynika, iż realizacja inwestycji
w proponowanym zakresie zapewni dotrzymanie obowiązujących standardów
w zakresie dopuszczalnych emisji i imisji. Oddziaływanie na pozostałe komponenty
środowiska, oddziaływanie na ludzi, obszary i gatunki podlegające ochronie, dzięki
zastosowanej technologii, systemom oczyszczania spalin, sposobowi
zagospodarowania działki i zastosowanym zabezpieczeniom i będzie nieistotne.
13) Planowane przedsięwzięcie będzie spełniać uwarunkowania określone
w rozporządzeniu nr 39/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r.
w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań
oraz warunki określone w zapisie art. 225 ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz. U.
z 2008 Nr 25, poz. 150 z zm.).
14) Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo funkcjonowania instalacji nie ma potrzeby
ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania dla ITPOK.
15) Konieczne będzie prowadzenie monitoringu emisji zanieczyszczeń,
przyjmowanych i wytwarzanych odpadów. Instalacja będzie wyposażona w system
monitoringu przebiegu procesu i system automatycznych zabezpieczeń, co pozwoli
kontrolować instalację. Monitoring procesów, stanu środowiska tj. emisji do powietrza,
hałasu, wód podziemnych powinien być prowadzony zgodnie z zaleceniami
opisanymi w rozdziale 16.
16) Nawiązanie dialogu społecznego, przygotowanie oraz przeprowadzenie
kampanii informacyjno – konsultacyjnej z dużą pieczołowitością jak również
prawidłowe zapewnienie udziału społeczeństwa w postępowaniu w sprawie OOŚ jest
bardzo istotnym elementem postępowania w sprawie uzyskania decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach dla opisywanej inwestycji.
17) Przewiduje się, że konflikty społeczne, które najprawdopodobniej pojawią się
w związku z realizacją planowanego przedsięwzięcia dotyczyć będą przede
wszystkim obaw przed szkodliwą emisją i sposobu zagospodarowania odpadów
poprocesowych.
18) Zgodne z zapisami rozdziału 4 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz.
1227), należy dla rozpatrywanego przedsięwzięcia, przeprowadzić ponowną ocenę
oddziaływania na środowisko na etapie uzyskiwania pozwolenia na budowę.
318
19. ZAŁĄCZNIKI
Numer
Opis załącznika
załącznika
Załącznik 1.1 Pismo precyzujące konieczność wykonania i zakres raportu
Analiza wyboru lokalizacji Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów
Załącznik 3.1 Komunalnych
dla miasta Poznania wraz ze wstępną analizą wielokryterialną
Załącznik 4.1 Lokalizacja przedsięwzięcia – wycinek mapy w skali 1:10 000
Projektowane zagospodarowanie terenu przedsięwzięcia wraz z lokalizacją
Załącznik 4.2
emitorów
Załącznik 4.3 Granice działek objętych wnioskiem
Załącznik 4.4 Wypis z rejestru gruntów
Załącznik 7.1 Pismo Miejskiego Konserwatora Zabytków w sprawie ITPOK
Pismo WIOŚ w sprawie określenia aktualnego stanu jakości powietrza
Załącznik 8.1
w pobliżu inwestycji
Załącznik Dane wraz z wynikami obliczeń, graficzna prezentacja emisji – oddziaływanie
8.1a – 8.9 na powietrze atmosferyczne
Załącznik Dane wraz z wynikami obliczeń, graficzna prezentacja oddziaływania
8.10 akustycznego emisji – oddziaływanie na klimat akustyczny
Załącznik 8.11 Karty charakterystyk substancji niebezpiecznych
Załącznik 9.1 Opinia chiropterologiczna
20. SPIS RYSUNKÓW
Rysunek 3.1 Ograniczenie składników ulegających biodegradacji kierowanych do
składowania w stosunku do masy wytwarzanej w roku 1995 r.......................................57
Rysunek 3.2 Lokalizacja na terenie COŚ.....................................................................76
Rysunek 3.3 Lokalizacja przy EC Karolin....................................................................79
Rysunek 3.4 Lokalizacja Szczepankowo – Franowo...................................................81
Rysunek 3.5 Lokalizacja przy EC Garbary...................................................................84
Rysunek 3.6 Lokalizacja POMET, ul. Krańcowa..........................................................85
Rysunek 3.7 Lokalizacja przy ZZO Poznań – składowisko odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne w Suchym Lesie.......................................................................88
Rysunek 4.1 Rola i miejsce ITPOK w proponowanym systemie gospodarki odpadami
dla Miasta Poznania.......................................................................................................... 103
Rysunek 4.2 Układ komunikacyjny w rejonie ITPOK......................................................105
Rysunek 4.3 Uproszczony schemat postępowania z odpadami komunalnymi......110
Rysunek 4.4 Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego....................116
Rysunek 5.1 Diagram spalania.........................................................................................143
Rysunek 5.2 Proponowany schemat instalacji kogeneracji..........................................144
Rysunek 5.3 Schemat technologiczny ITPOK...........................................................149
Rysunek 5.4 Podstawowy schemat procesu termicznego przekształcania odpadów.158
Rysunek 5.5 Schemat systemu oczyszczania spalin................................................166
Rysunek 5.6 Schemat instalacji waloryzacji żużla....................................................180
Rysunek 5.7 Przykładowe rozwiązanie konstrukcyjne placu sezonowania żużli.. .183
Rysunek 5.8 Schemat instalacji do waloryzacji żużla....................................................186
Rysunek 5.9 Schemat zagospodarowania instalacji zestalania i stabilizacji
odpadów poprocesowych................................................................................................187
Rysunek 5.10 Schemat instalacji do zestalania i stabilizacji odpadów
poprocesowych189
Rysunek 5.11 Przykład deponowania zestalonych pozostałości z odpylania spalin i
pyłów lotnych z kotła........................................................................................................189
Rysunek 6.1 Przekrój geologiczny w rejonie planowanej inwestycji.......................195
Rysunek 6.2 Położenie inwestycji na tle mapy gruntów...........................................196
Rysunek 6.3 Położenie inwestycji w stosunku do ujęć wód podziemnych i
elementów przyrodniczych..............................................................................................197
Rysunek 6.4 Położenie inwestycji w stosunku do ujęć wód podziemnych i miejsc
zrzutu ścieków 198
Rysunek 6.5 Mapa głębokości do wody gruntowej (hydroizobat)...........................199
Rysunek 6.6 Identyfikacja ujęć wody w pobliżu terenu inwestycyjnego......................203
Rysunek 8.1 Poziom hałasu przemysłowego w okolicach EC Karolin – pora dzienna241
Rysunek 8.2 Poziom hałasu przemysłowego w okolicach EC Karolin – pora nocna. .241
Rysunek 8.1 Schemat bilansu zapotrzebowania na wodę do celów przemysłowych
250
Rysunek 8.4 Przedstawienie sposobu okresowego składowania nadmiarowych ilości
odpadów............................................................................................................................ 256
Rysunek 8.5 Schemat bilansu masowego...........................................................................262
21. SPIS TABEL
Tabela 3.1. Zestawienie technologii termicznej obróbki odpadów stosowanych do

odpadów komunalnych......................................................................................................24
Tabela 3.2. Wykaz referencji dla poszczególnych rodzajów technologii
termicznego przekształcania odpadów.............................................................................35
Tabela 3.3. Porównanie technologii termicznego przekształcania odpadów pod
kątem oddziaływania na środowisko i wykorzystywania zasobów środowiska............37
Tabela 3.4. Zużycie materiałów i energii dla systemu redukcji kwaśnych
zanieczyszczeń 41
Tabela 3.5. Zalety i wady metod redukcji kwaśnych zanieczyszczeń.....................42
Tabela 3.6. Porównanie różnych systemów odpylania spalin.........................................43
Tabela 3.7. Oczekiwane parametry emisyjne – standardy emisji....................................46
Tabela 3.8. Osiągane poziomy emisji dla systemu redukcji kwaśnych
zanieczyszczeń 48
Tabela 3.9. Produkty i odpady powstające w procesach mechaniczno-
biologicznego przekształcania odpadów..........................................................................52
Tabela 3.10. Porównanie metod przeróbki frakcji organicznej odpadów.................54
Tabela 3.11. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach wariantu „0”
(Mg/rok)................................................................................................................................ 56
Tabela 3.12. Ograniczenie ilości odpadów ulegających biodegradacji dopuszczonych
do składowania (Mg/rok)....................................................................................................56
Tabela 3.13. Zestawienie wydajności instalacji dla wariantu 1..................................63
Tabela 3.14. Bilans odpadów i produktów dla wariantu 1..........................................64
Tabela 3.19. Wykaz głównych instalacji i obiektów w ramach proponowanych
wariantów............................................................................................................................ 72
Tabela 3.20. Zestawienie porównawcze istotnych parametrów technologicznych
rozpatrywanych wariantów................................................................................................72
Tabela 3.21. Emisje gazów cieplarnianych w różnych technologiach............................73
Tabela 3.22. Zestawienie rankingowe rozpatrywanych wariantów w odniesieniu do
najistotniejszych parametrów technologicznych.............................................................74
Tabela 3.23. Zestawienie kryteriów..............................................................................89
Tabela 3.24 Opisowa analiza SWOT dla lokalizacji - COŚ.........................................91
Tabela 3.25 Opisowa analiza SWOT dla lokalizacji – EC Karolin.............................91
Tabela 3.26 Opisowa analiza SWOT dla lokalizacji – Szczepankowo Franowo.......91
Tabela 3.27 Opisowa analiza SWOT dla lokalizacji – EC Garbary............................92
Tabela 3.28 Opisowa analiza SWOT dla lokalizacji – Pomet, ul. Krańcowa.............92
Tabela 3.29 Opisowa analiza SWOT dla lokalizacji – Suchy Las..............................92
Tabela 4.1. Spis działek pod budowę ITPOK...................................................................104
Tabela 4.2. Główny strumień odpadów, który będzie przyjmowany do instalacji
termicznego przekształcania............................................................................................108
Tabela 4.3. Skrócony wstępny harmonogram inwestycji w rozbiciu na etapy.....112
Tabela 4.4. Wielkości emisji maksymalnej (chwilowej – wyrażonej w g/s i kg/h oraz
rocznej wyrażonej w Mg/rok)............................................................................................115
Tabela 4.5. Rodzaje i ilości przewidzianych do wytworzenia odpadów niebezpiecznych
i innych niż niebezpieczne na etapie realizacji przedsięwzięcia...................................119
Tabela 4.6. Sposób i miejsce gromadzenia odpadów....................................................120
Tabela 4.7. Zasady i metody gospodarowania odpadami..............................................123
Tabela 4.8. Wartości graniczne stężeń emisji substancji do powietrza z ITPOK..........128
Tabela 4.9. Stężenia składników substancji gazowych i pyłowych w spalinach za
kotłem (spaliny surowe) w instalacji przekształcania odpadów komunalnych...........129
Tabela 4.10. Emisja substancji gazowych i pyłowych (unos) w spalinach za kotłem
(spaliny surowe) w ITPOK w Poznaniu...........................................................................129
Tabela 4.11. Graniczne emisje substancji z ITPOK.........................................................130
Tabela 4.12. Oszacowanie wielkości emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych z
ITPOK przy zastosowaniu metody półsuchej oczyszczania spalin..............................130
Tabela 4.13. Źródła hałasu w spalarni odpadów.......................................................134
Tabela 4.14. Rodzaje i ilość ścieków...............................................................................135
Tabela 4.15. Odpady powstające w wyniku eksploatacji ITPOK wraz z instalacją
waloryzacji żużla i instalacji do zestalania, stabilizacji pyłów i popiołów....................139
Tabela 5.1 Zakładane parametry techniczne instalacji termicznego przekształcania
odpadów komunalnych....................................................................................................141
Tabela 5.2 Bilans energetyczny ITPOK..................................................................145
Tabela 5.3 Standardy emisyjne........................................................................................146
Tabela 5.4 Dane wyjściowe do obliczenia współczynnika efektywności.............147
Tabela 5.5 Rozkład mocy elektrycznej i cieplnej wraz z odpowiadającym im
współczynnikiem efektywności.......................................................................................148
Tabela 5.6. Instalacje termicznego przekształcania odpadów z pół-suchymi systemami
oczyszczania spalin.......................................................................................................... 168
Tabela 5.7. Zgodność proponowanej technologii z rozporządzeniem w sprawie
wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów
............................................................................................................................................ 173
Tabela 5.8. Zgodność proponowanej technologii z BAT................................................175
Tabela 5.9. Zapotrzebowanie ITPOK na wodę.................................................................176
Tabela 5.10. Zapotrzebowanie ITPOK na chemikalia i materiały...................................176
Tabela 5.12 Ilości i sposoby zagospodarowania żużli w wybranych krajach Europy
185
Tabela 6.1. Zestawienie udziałów poszczególnych kierunków wiatru [%] - wysokość
anemometru–17 m............................................................................................................ 192
Tabela 6.2. Zestawienie częstości występowania poszczególnych prędkości wiatrów
[%]...................................................................................................................................... 193
Tabela 6.3. Stan jakość powietrza pod kątem ochrony zdrowia....................................193
Tabela 6.4. Aktualny stan zanieczyszczenia powietrza..................................................193
Tabela 6.5. Zinwentaryzowane ujęcia wód podziemnych w rejonie lokalizacji ITPOK.200
Tabela 6.6. Stan jakości wód rzeki Warty........................................................................205
Tabela 6.7. Zawartość metali w glebach (w mg/kg)........................................................206
Tabela 6.8. Zawartość metali w glebie przy EC Karolin (w mg/kg)................................207
Tabela 8.1. Zestawienie udziałów poszczególnych kierunków wiatru [%]....................212
Tabela 8.2. Zestawienie częstości poszczególnych prędkości wiatru [%]....................212
Tabela 8.3. Dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu.......................214
Tabela 8.4. Wartości odniesienia substancji w powietrzu oraz czasy ich obowiązywania
wg rozporządzenia w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w
powietrzu i tło zanieczyszczeń w rejonie inwestycji......................................................216
Tabela 8.5. Standardy emisyjne z instalacji spalania odpadów.....................................217
Tabela 8.6. Wielkości dopuszczalne stężeń substancji w gazach odlotowych z nowych
instalacji termicznego przekształcania odpadów...........................................................220
Tabela 8.7. Graniczne emisje substancji gazowych i pyłowych z ITPOK.....................221
Tabela 8.8. Emisje substancji gazowych i pyłowych z ITPOK (graniczne emisje i
metoda półsucha oczyszczania spalin)...........................................................................221
Tabela 8.9. Wielkości emisji substancji gazowych i pylowych z ITPOK przy
zastosowaniu metody półsuchej oczyszczania spalin...................................................223
Tabela 8.10. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji substancji gazowych i pyłowych z
ITPOK (emisja dla jednego emitora) – metoda półsucha oczyszczania spalin............224
322
Tabela 8.11. Wielkości emisji substancji gazowych i pyłowych z ITPOK dla granicznych
wielkości emisji................................................................................................................. 224
Tabela 8.12. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji substancji ze spalarni (emisja dla
jednego emitora) – wartości graniczne...........................................................................225
Tabela 8.13. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z silosu sorbentu – emitor E3........226
Tabela 8.14. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z silosu węgla aktywnego – emitor E4
............................................................................................................................................ 226
Tabela 8.15. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z silosu popiołów – emitor E5.......227
Tabela 8.16. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z silosu cementu – emitor E6........227
Tabela 8.17. Przyjęta do obliczeń wielkość emisji z hali waloryzacji żużla – emitor E7
............................................................................................................................................ 228
Tabela 8.18. Wskaźniki emisji substancji dla źródeł liniowych [g/1km/poj.].................229
Tabela. 8.19. Ilość szkodliwych składników gazów spalinowych ze spalania oleju
napędowego w maszynach roboczych (kg/Mg paliwa)..................................................230
Tabela. 8.20. Wielkość emisji generowanej podczas dowozu odpadów.......................230
Tabela 8.21. Wielkość emisji generowanej podczas transportu żużla, odpadów z
oczyszczania spalin i popiołów ze stabilizacji................................................................231
Tabela 8.22. Wielkość emisji generowanej podczas pracy ładowarki...........................231
Tabela 8.23. Wielkość emisji generowanej podczas przejazdu samochodów
dowożących odpady do ITPOK........................................................................................232
Tabela 8.24. Wielkość sumarycznej emisji niezorganizowanej z terenu ITPOK (z
wyłączeniem emisji z drogi dojazdowej do ITPOK)........................................................232
Tabela 8.25. Charakterystyka emitorów istniejących w ITPOK – emisja zorganizowana
............................................................................................................................................ 233
Tabela 8.26. Wyniki skróconego zakresu obliczeń.........................................................234
Tabela 8.27. Wyniki pełnego zakresu obliczeń dla emitora spalarni.............................235
Tabela 8.28. Wyniki obliczeń opadu kadmu i ołowiu......................................................236
Tabela 8.29. Wyniki skróconego zakresu obliczeń.........................................................236
Tabela 8.30. Wyniki pełnego zakresu obliczeń dla emitora spalarni.............................237
Tabela 8.31. Wyniki obliczeń opadu kadmu i ołowiu......................................................238
Tabela 8.32. Położenie oraz ekwiwalentny poziom mocy akustycznej dla urządzeń
mechanicznych................................................................................................................. 243
Tabela 8.33. Poziomy mocy akustycznej pojazdów osobowych...................................244
Tabela 8.34. Charakterystyka liniowych źródeł emisji hałasu.......................................244
Tabela 8.35. Oszacowane wielkości poziomu hałasu dla źródeł powierzchniowych..248
Tabela 8.36. Zestawienie zapotrzebowania ITPOK na wodę..........................................251
Tabela 8.37. Rodzaje i ilość ścieków...............................................................................252
Tabela 8.38. Ilość ścieków przemysłowych powstających z instalacji ITPOK..............253
Tabela 8.39. Ilość ścieków powstających z wód opadowych........................................254
Tabela 8.40. Rodzaje oraz ilość odpadów powstających w wyniku eksploatacji ITPOK
wraz z instalacją waloryzacji żużla oraz instalacją do zestalania, stabilizacji pyłów i
popiołów............................................................................................................................ 256
Tabela 8.41. Rodzaj i charakterystyka wytwarzanych odpadów....................................257
Tabela 8.42. Zasady i metody gospodarowania odpadami............................................261
Tabela 10.1. Matryca przewidywanych oddziaływań na środowisko dla projektowanego
przedsięwzięcia w skali lokalnej......................................................................................274
Tabela 10.2. Matryca przewidywanych oddziaływań na środowisko dla projektowanego
przedsięwzięcia w skali regionalnej................................................................................276
Tabela 12.1. Wykaz instalacji do termicznego przekształcania odpadów pracujących w
Europie w oparciu o pół – suchy system oczyszczania spalin.....................................289
Tabela 12.2. Wykaz instalacji termicznego przekształcania odpadów pracujących w
oparciu o technologię spalania w piecach rusztowych.................................................289
Tabela 15.1. Substancje i parametry mierzone w sposób ciągły oraz metodyki
referencyjne wykonywania pomiarów ciągłych..............................................................306
323
Tabela 15.2. Substancje mierzone w sposób okresowy oraz metodyki referencyjne
wykonywania pomiarów okresowych...................................................................................307
22. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Wprowadzenie
W związku z faktem, iż aktualnie funkcjonujący system gospodarki odpadami nie spełnia

wymaganych w tym względzie oczekiwań Miasto Poznań przystąpiło do realizacji projektu
budowy nowoczesnego, spełniającego prawne, techniczne oraz środowiskowe standardy
polskie oraz unijne systemu gospodarki odpadami komunalnymi.
Nowa Dyrektywa w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy zakłada

promowanie wysokiej jakości recyklingu i wszędzie tam, gdzie jest to stosowne i możliwe
z technicznego, środowiskowego i gospodarczego punktu widzenia (art. 11).
Dyrektywa zakłada, że do roku 2020 państwa członkowskie podejmą niezbędne środki
służące realizacji następujących celów:
 przygotowanie do ponownego wykorzystania i recyklingu materiałów odpadowych,
przynajmniej takich jak papier, metal, plastik i szkło z gospodarstw domowych
i w miarę możliwości innego pochodzenia, pod warunkiem że te strumienie odpadów
są podobne do odpadów z gospodarstw domowych, zostanie zwiększone wagowo do
minimum 50%;
 przygotowanie do ponownego wykorzystania, recyklingu i innych sposobów
odzyskiwania materiałów (…), w odniesieniu do innych niż niebezpieczne odpadów
budowlanych i rozbiórkowych (kod odpadu: 17 05 04) zostanie zwiększone do
minimum 70%.
Projekt pn. „System gospodarki odpadami dla miasta Poznania” obejmuje budowę lub
modernizację instalacji, rozwój działań w zakresie selektywnego zbierania odpadów
i edukacji ekologicznej mieszkańców oraz działania w sferze organizacyjno-instytucjonalnej.
Przedsięwzięcie pn. „Budowa instalacji termicznego przekształcania frakcji resztkowej
zmieszanych odpadów komunalnych”, będące jednym z przewidzianych elementów
systemu, będzie realizowane w oparciu o fundusze unijne z Programu Operacyjnego
„Infrastruktura i Środowisko”.
Projekt umożliwi spełnienie obowiązujących i przewidywanych do wprowadzenia wymagań

prawnych, osiągnięcie wysokich standardów ekologicznych oraz rozwój gospodarczy miasta
i regionu, który bez stworzenia nowoczesnego systemu gospodarki odpadami byłby
ograniczony.
Przedsięwzięcie pn. „Budowa instalacji termicznego przekształcania frakcji resztkowej

zmieszanych odpadów komunalnych”, obejmie obszar Miasta Poznania oraz gmin z nim
sąsiadujących.
324
W ramach przedsięwzięcia przewiduje się uzupełnienie systemu gospodarki odpadami
Miasta Poznania i gmin biorących udział w przedsięwzięciu o instalację termicznego
przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych wraz z instalacją do zestalania
i chemicznej stabilizacji odpadów podprocesowych i instalację do waloryzacji żużli.
Inwestorem planowanego przedsięwzięcia jest Urząd Miasta Poznania.
Dla przedmiotowego przedsięwzięcia pn. „Budowa instalacji termicznego

przekształcania frakcji resztkowej zmieszanych odpadów komunalnych”
przeprowadzono następujące analizy (warianty, opcje) omówione w niniejszym Raporcie:
Analiza wariantów technologicznych przetwarzania odpadów
Pod względem technologicznym zostały rozpatrzone dwie główne metody unieszkodliwiania

odpadów: mechaniczno – biologiczne przetwarzanie odpadów oraz metoda termicznego
przekształcania odpadów z odzyskiem energii.
Dla każdej z technologii istnieją różne rozwiązania. Dla technologii termicznego

przekształcania odpadów rozważano cztery różne propozycje rozwiązań, analizując
również możliwość współspalania odpadów w cementowniach. W technologii mechaniczno –
biologicznego przekształcania porównane zostały metody beztlenowe i tlenowe. W analizie
wstępnej oceniono poszczególne rozwiązania zarówno pod względem spełnienia
standardów środowiskowych, jak i spełnienia standardów najlepszych dostępnych technik
(BAT). Wynikiem przeprowadzonej analizy jest wybór konkretnych rozwiązań, optymalnych
dla planowanego systemu gospodarki odpadami.
Jako najbardziej optymalną technologię z rozważanych wybrano termiczne przekształcanie

odpadów w piecach rusztowych.
Analiza opcji przetwarzania strumienia resztkowego odpadów
Dla systemu gospodarki odpadami rozpatrzone zostały trzy warianty inwestycyjne

prezentujące różne rodzaje obróbki odpadów w rozumieniu procesów podstawowych oraz
wariant polegający na niepodejmowaniu działań inwestycyjnych (Wariant 0):
 Wariant 1 – rozbudowa systemu selektywnego zbierania i odzysku odpadów oraz
istniejącego układu technologicznego zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami dla
Miasta Poznania

proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów wraz z termicznym
przekształcaniem frakcji energetycznej z odpadów komunalnych

termiczne przekształcanie odpadów bez ich wstępnego przetwarzania
Na podstawie przeprowadzonej analizy oraz biorąc pod uwagę:

 prognozowane ilości odpadów,
 wymogi prawne i tendencje przewidujące zakaz składowania odpadów
nieprzetworzonych lub o określonej wartości opałowej,
 brak miejsc pod lokalizację nowych składowisk odpadów,
 brak stałych rynków zbytu dla odpadów przetworzonych na drodze biologicznej
325
Najbardziej racjonalny dla Poznania i gmin biorących udział w projekcie jest wybór opcji
zakładającej rozwój selektywnego zbierania odpadów z wiodącą technologią
termicznego przekształcania frakcji resztkowej zmieszanych odpadów komunalnych
z odzyskiem energii (Wariant 3).
Analiza wariantów lokalizacyjnych dla instalacji
Miasto Poznań rozważając budowę ITPOK wytypowało kilka potencjalnych lokalizacji

inwestycji:
 Teren przy ,,Centralnej Oczyszczalni Ścieków” (COŚ), gmina Czerwonak,
 Teren przy ,,Elektrociepłowni Karolin” (EC Karolin), przy ulicy Gdyńskiej w Poznaniu,
 Teren w rejonie Szczepankowo – Franowo, Poznań,
 Teren przy ,,Elektrociepłowni Garbary” (EC Grabary), przy ulicy Garbary w Poznaniu,
 Teren dawnego Zakładu ,,Pomet”, przy ul. Krańcowej w Poznaniu,
 Teren składowiska odpadów w Suchym Lesie, Gmina Suchy Las.
Dla porównania lokalizacji zastosowano technikę analizy SWOT (porównanie słabych

i mocnych stron, możliwości i ograniczeń), posegregowano posiadane informacje
o poszczególnych lokalizacjach na dwie grupy (kategorie) czynników strategicznych:
 mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanej lokalizacji,
 słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanej lokalizacji.
Następnie w celu analizy zasadności, przydatności i dostępności w/w lokalizacji

przeprowadzono także badanie oparte na metodzie analizy wielokryterialnej, która pozwala
na zastosowanie wymiernego matematycznego modelu porównawczego, wspierającego
proces decyzyjny.
Do analizy przyjęto kryteria, które usystematyzowano wg podziału na:

 Techniczno – prawne,
 Terenowe,
 Ekologiczne,
 Komunikacyjne i logistyczne,
 Społeczne i ekonomiczne.
Na podstawie przeprowadzonej oceny punktowej najkorzystniejszą lokalizacją jest teren EC

Karolin (46 pkt.), następnie rejon Szczepankowo-Franowo (44 pkt.) oraz teren dawnych
Zakładów POMET (37 pkt.). Pozostałe lokalizacje zostały sklasyfikowane znacznie niżej
– Centralna Oczyszczalnia Ścieków (COŚ) – 32 pkt., EC Garbary – 29 pkt., składowisko
odpadów komunalnych Suchy Las – 29 pkt.
Natomiast dokonane obliczenia w ramach analizy wielokryterialnej wskazały jako

najkorzystniejszą lokalizację EC Karolin i zaraz potem rejon Szczepankowo-Franowo.
Pozostałe lokalizacje są znacznie mniej korzystne, a najgorsza jest lokalizacja na terenie
składowiska odpadów komunalnych Suchy Las.
Ostatecznie zatem w ramach przeprowadzonych analiz jako najkorzystniejsza została

wybrana lokalizacja przy EC Karolin.
Podsumowując analizę lokalizacyjną należy jednak podkreślić, że otrzymane wyniki analizy

wielokryterialnej w żadnej mierze nie mogą być traktowane jako ostateczne rozwiązania.
Zastosowany system wspomagania decyzji miał za zadanie jedynie ukazać podejmującemu

decyzję różnorakie aspekty poszczególnych wariantów lokalizacyjnych i wskazać
rozwiązanie optymalne.
326
Równie istotna jest dogłębna analiza kryteriów pozaparametrycznych, czyli takich, które
w analizie matematycznej mogą nie być brane pod uwagę lub mogą osiągać niską ocenę
(znaczenie), ale ze względu na subiektywną ocenę decydenta mogą odgrywać
najważniejszą rolę. Do takich kryteriów należą chociażby względy społeczne i polityczne.
Potencjalna lokalizacja ITPOK przy EC Karolin
Teren pod inwestycję mieści się w południowo – zachodniej części terenów Elektrociepłowni
Karolin. Bezpośrednie otoczenie planowanej inwestycji stanowią tereny eksploatowane przez
EC Karolin oraz spółkę EKO-ZEC, której podstawową działalnością jest zagospodarowanie
odpadów przemysłowych powstających w trakcie energetycznego spalania węgla
kamiennego, odpadów stałych z wapniowej półsuchej metody odsiarczania spalin, handel
żużlem, a także usługi transportowe i recykling materiałów budowlanych.
Ogólnie tereny EC Karolin ograniczone są zachodu ulicą Gdyńską i równoległą do niej linią
kolejową, od północy linią kolejową do stacji Poznań – Franowo, od wschodu terenami
przemysłowymi (Bridgstone Poznań), od południa terenami nieuporządkowanej zielni, wśród
których mieszczą się pozostałości Fortu IV.
Pozostałości Fortu IV stanowią jeden z elementów specjalnego obszaru ochrony siedlisk

Natura 2000 „Fortyfikacje w Poznaniu”, (kod PLH300005), pełniąc funkcję hibernakulum dla
nietoperzy. Fort IV oddalony jest o około 0.25 km od granic terenu inwestycji. Dalej na
południe i południowy-zachód znajdują się ogródki działkowe, a dalej tereny zalesione.
Kolejne dwa elementy obszaru „Fortyfikacje w Poznaniu” znajdują się w odległości co

najmniej 1,8 km od terenu inwestycji. Najbliższy park krajobrazowy i narodowy położony jest
w odległości kilkunastu kilometrów. Jak wykazano w niniejszym Raporcie budowa ITPOK nie
będzie miała negatywnego wpływu na obszary chronione, faunę, florę, podobnie jak na
funkcje pełnione przez obszar Natura 2000 „Fortyfikacje w Poznaniu”.
Generalnie rejon w pobliżu inwestycji charakteryzuje się niską wartością pod względem
przyrodniczym, krajobrazowym i rekreacyjnym. Otaczające tereny są znacznie przeobrażone
antropogenicznie, a teren porasta roślinność ruderalna i synantropijna, co jest dodatkowo
warunkowane przeznaczeniem terenu na funkcje przemysłowe.
W pobliżu lokalizacji instalacji ITPOK brak jest zwartej zabudowy mieszkalnej. Najbliższa
zwarta zabudowa rodzinna zlokalizowana jest w Koziegłowach (osiedle Karolin oddalone jest
o ok. 0,9 km od planowanej lokalizacji instalacji). Pojedyncza zabudowa jednorodzinna
występuje na granicy Poznania i Koziegłów przy ul. Gdyńskiej w Poznaniu i Poznańskiej
w Koziegłowach (odległość ok. 0,9 km) oraz nieuporządkowana zabudowa jednorodzinna na
terenie ogrodów działkowych POD Z. Masłowskiego w rejonie ul. Bałtyckiej i Syreniej. Zapisy
projektu zmian Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
Miasta Poznania nie przewidują funkcji mieszkaniowej na tym obszarze.
Transport odpadów komunalnych do ITPOK będzie się odbywał poprzez modernizowany

układ komunikacyjny. W celu poprawy płynności ruchu zostaną przede wszystkim
zmodernizowane ul. Gdyńska i Bałtycka (kolor czerwony) oraz zostanie wybudowana nowa
ulica dojazd bezpośredni do ITPOK.
Nie przewiduje się wykorzystania innych dróg dojazdowych do ITPOK zarówno w fazie
realizacji, eksploatacji oraz likwidacji przedsięwzięcia.
327
W analizowanej koncepcji wzorowano się na doświadczeniach europejskich w zakresie
gospodarki odpadami komunalnymi, dotyczących w szczególności termicznego
przekształcania stałych odpadów komunalnych.
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010 również wskazuje, iż dla aglomeracji lub regionów
zamieszkałych przez więcej niż 300 000 mieszkańców preferowaną metodą
zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych jest ich przekształcenie termiczne.
Założenia analizowanych rozwiązań wskazują na konieczność takiego wyboru ciągu

technologicznego, aby zwiększyć ilość unieszkodliwianych odpadów przy lepszej
efektywności ekonomicznej i jednoczesnym nacisku na poprawę efektów ekologicznych
w gospodarce odpadami. Osiągnięte to zostanie przede wszystkim przez odzysk energii
w układzie kogeneracyjnym (energia zawarta w paliwie zamieniana jest w jednym procesie
technologicznym w energię elektryczną i cieplną) oraz możliwość gospodarczego
wykorzystanie żużli poprocesowych.
Charakterystyka przedsięwzięcia i technologii
W ramach ITPOK przewidziana jest instalacja maszyn i urządzeń energetycznych, które

pozwolą na maksymalne wykorzystanie energii wytwarzanej w wyniku pracy linii termicznego
przekształcania odpadów komunalnych. Turbina upustowo-kondensacyjna pozwoli na
jednoczesną produkcję energii elektrycznej i cieplnej w trybie kogeneracji.
W wymienniku ciepła będzie podgrzewana woda sieciowa dla miejskiego sytemu
ogrzewania.
W ramach realizacji ITPOK planuje się również linię do waloryzacji żużli pozostałych po
spalaniu odpadów. Proces waloryzacji polega na sezonowaniu przez okres od około
miesiąca do maksymalnie sześciu, a następnie zastosowanie mechanicznej obróbki
z wydzieleniem odpowiedniej (handlowej) frakcji żużla oraz oddzieleniem metali żelaznych
i nieżelaznych. Gotowy produkt może być wykorzystany w budownictwie przemysłowym,
czy też przy budowie dróg.
Planowane w ramach budowy ITPOK podstawowe instalacje scharakteryzowano poniżej.
Wyszczególnienie Technologia/Opis Parametry

Termiczne przekształcanie odpadów Dwie linie technologiczna o wydajności 240 000
w piecu rusztowym zintegrowanym Mg/rok, szacunkowe wartości produkcji energii
instalacja do termicznego przekształcania
z kotłem odzysknicowym z termicznego przekształcania odpadów w
odpadów i osadów ściekowych
zapewniające odzysk energii kogeneracji około 78 000 MWh/rok energii
w układzie kogeneracji elektrycznej i 1 123 200 GJ/rok energii cieplnej
wydajność ok. 20 000 Mg/rok wchodzących do
instalacja do zestalania i chemicznej
zestalanie i chemiczna stabilizacja instalacji popiołów lotnych, pyłów z kotłów
stabilizacji odpadów poprocesowych,
odpadów poprocesowych i odpadów z suchego oczyszczania gazów
odlotowych
waloryzacja żużli zapewniająca
wydajność ok. 80 000 Mg/rok wchodzących do
instalacja do waloryzacji żużli odzysk metali oraz wytwarzanie
instalacji żużli, zawierających metale żelazne
kruszyw drogowych (wykorzystanie
i nieżelazne
ok. 95% żużli)
Charakterystyka technologii termicznego przekształcania odpadów
Do procesu termicznego przekształcania w piecu rusztowym kierowana będzie resztkowa

frakcja zmieszanych odpadów komunalnych i osady ściekowe. Przywożone odpady będą
wyładowywane do wybetonowanej fosy w zamkniętej hali (pracującej w podciśnieniu celem
eliminacji uciążliwości odorowych w trakcie rozładunku i magazynowania w fosie),
a następnie będą pobierane z fosy do pieca bez wstępnej ich obróbki. Osady ściekowe
328
z silosów magazynujących będą podawane bezpośrednio do lejów zasypowych pieców. Cały
proces będzie przebiegać autotermicznie (bez dostarczania dodatkowego źródła ciepła).
Proponuje się zastosowanie ruchomego rusztu mechanicznego poziomego lub pochylonego.

Nowoczesna i wielokrotnie sprawdzona w Europie konstrukcja rusztu, będzie składała się
z kilku sekcji ułożonych poprzecznie. Proponowane rozwiązanie rusztu prowadzi do
następujących rezultatów:
 specjalnie realizowany ruch rzędów ruchomych rusztowin poprawia jakość procesu
spalania, a tym samym przyczynia się do bardzo niskiej emisji tlenku węgla (CO),
 rozwiązanie konstrukcyjne rusztu zapewni idealną równomierność warstwy odpadów
na całej powierzchni rusztu,
 rusztowiny powinny być wykonane ze stali chromowej i zaprojektowane tak, aby
zachodziło ich wydajne chłodzenie,
 rozwiązanie konstrukcyjne rusztowin zapewni możliwość ich samooczyszczenia.
Kształt rusztowin i dostarczanie powietrza pierwotnego ma zapewnić zredukowanie do

minimum ilości drobnej frakcji przesiewanej pod ruszt, tzw. przesiewów i zapewnić nie tylko
wymaganą prawem ochrony środowiska jakość żużli i popiołów paleniskowych, ale także
regularne rozprowadzanie powietrza pierwotnego na całej powierzchni rusztu.
Powietrze pierwotne będzie kierowane w ściśle określonych proporcjach pod ruszt, do jego
wydzielonych stref, dzięki czemu osiągane będą następujące funkcje:
 pod ruszt kierowana jest wymagana procesem spalania, ściśle określona dla jego
poszczególnych stref, ilość powietrza o stałym lecz regulowanym przepływie,
co gwarantuje wysoką jakość tego procesu, optymalnie zbliżoną do spalania
zupełnego i całkowitego,
 kieruje i odprowadza drobną frakcję popiołów paleniskowych, również optymalnie
wypalonych, do lejów usytuowanych pod rusztem.
Komora paleniskowa wyposażona będzie w zasilane olejem opałowym palniki rozruchowo-

wspomagające. Spełniają one podwójną rolę, umożliwiają dokonanie rozruchu instalacji
i doprowadzenie temperatury spalin w komorze paleniskowej do min. 850 0C, co jest
warunkiem prawnym wymagań ochrony powietrza rozpoczęcia podawania odpadów na ruszt
oraz rolę wspomagającą, co może mieć miejsce, gdy np. obniży się na skutek wahań
wartości opałowej odpadów temperatura procesu. Palniki wspomagające muszą wówczas
zapewnić odpowiednio wysoką temperaturę spalin w komorze paleniskowej, wynoszącą
w najbardziej niekorzystnych warunkach co najmniej 850 °C przez minimum 2 sekundy.
Palniki rozruchowo-wspomagające będą również używane podczas fazy wygaszania

procesu spalania odpadów, która podobnie jak faza procesu rozruchu musi zostać
zakończona przy ściśle określonej temperaturze spalin, przy której można dopiero
wstrzymać podawanie ostatniej partii odpadów.
Przyjęty dla przedmiotowej koncepcji zakładu termicznego przekształcania odpadów

komunalnych proces redukcji związków azotu (NOx) bazuje na procesie selektywnej,
niekatalitycznej redukcji (SNCR – Selective Non-Catalytic Reduction)
Proponowane jest rozwiązanie SNCR z wtryskiem stałego mocznika do komory

paleniskowej. Ta selektywna, niekatalityczna redukcja, umożliwia właściwą kontrolę
wtryskiwania odczynnika oraz dobre wymieszanie go ze spalinami, dzięki czemu uzyskuje
się zmniejszenie jego zużycia.
W przypadku stosowania stałego mocznika, wyraźnie zwiększa się wydajność termiczną

pieca-kotła, co w konsekwencji powoduje zwiększenie produkcji energii o około 1%
w stosunku do rozwiązania z zastosowaniem roztworu mocznika. Ważne jest aby mocznik
był wtryskiwany we właściwym zakresie temperatur. Dysze wtryskowe zaprojektowane będą
329
w taki sposób, żeby ich głowice pracujące w jednolitych warunkach powodowały stałe,
dokładne i dogłębne rozprowadzenie (homogenizację) reagenta w objętości spalin
przepływających przez komorę paleniskową. Otrzymuje się w ten sposób dużą powierzchnię
reakcji, konieczną do osiągnięcia wysokiego stopnia redukcji i zminimalizowania zawartości
nieprzereagowanego NH3. Wtryskiwanie reagenta będzie nadzorowane w sposób ciągły,
przez pomiar temperatury spalin na różnych poziomach wtrysku.
Spaliny będą schładzane do odpowiedniej temperatury i wejdą w kontakt z odczynnikami

w komorze reakcyjnej. Na wyjściu z reaktora, spaliny z nadmiarem odczynników i stałymi
pozostałościami poreakcyjnymi przemieszczają się do filtra workowego. Strzepywanie
worków w filtrze workowym zapewni maksymalną efektywność procesu odpylania.
Ruszt będzie wyposażony w odżużlacz z zamknięciem wodnym. Woda w odżużlaczu

znajduje się na stałym poziomie i działa, jako przesłona, uniemożliwiająca przepływ
tzw. fałszywego powietrza do komory paleniskowej jak także wypływ spalin i pyłów z komory
na zewnątrz instalacji. Odżużlacz z zamknięciem wodnym:
 gwarantuje schładzanie żużla do temperatury rzędu 80 °do 90 °C;
 nawilża żużel zapobiegając emisji pyłów;
 wraz z komorą paleniskową zapewnia osłonę od gazów i zapobiega napływaniu
powietrza i wypływaniu pyłu i spalin.
Zgarniacz z napędem hydraulicznym będzie przesuwać żużel z końcowej strefy rusztu, z tzw.
strefy wypalania, poprzez stożkową rynnę odżużlacza. Następnie żużel będzie
transportowany na taśmie przenośnika na plac przyjęcia żużla i następnie do instalacji
waloryzacji żużla. Po sezonowaniu będzie zbywany jako produkt dla celów przemysłowych
(np. wykorzystanie jako kruszywo do podbudowy dróg). Z uwagi na znaczne nawilżenia
żużla przedstawione w technologii odżużlania nie przewiduje się emisji pyłu z taśmy
przenośnika.
Popioły opadające z rusztu kierowane będą do lejów rozdzielających pod rusztem

i odprowadzane będą do studzienek żużlowych. Dalej po zmieszaniu z żużlem będą razem
z nim waloryzowane. Popioły pochodzące z lejów pod kotłem i ekonomizerem oraz
z instalacji do oczyszczania spalin będą grupowane i usuwane odrębnie. Zebrane popioły
i stałe pozostałości z systemu oczyszczania spalin podlegać będą procesowi zestalenia
i stabilizacji w przeznaczonej do tego celu instalacji przy wykorzystaniu środków wiążących.
Schemat instalacji do termicznego przekształcania odpadów opartej na palenisku rusztowym

wygląda następująco:
330
Schemat procesu termicznego przekształcania odpadów
Instalacja zapewni oczyszczenie spalin powstałych w procesie spalania, jak również

zestalenie powstałych w procesie spalania popiołów i pozostałości z procesu oczyszczania
spalin. Spaliny po dokładnym oczyszczeniu w instalacji oczyszczania spalin i schłodzeniu
będą kierowane do komina i dalej do atmosfery. System oczyszczania spalin będzie
systemem „pół-suchym” mającym za zadanie redukcję zanieczyszczeń tj.: kwaśnych
związków oraz dioksyn i furanów metodą selektywnej niekatalitycznej redukcji (SNCR)
z wykorzystaniem mocznika w celu redukcji emisji związków azotu (NOx). Będzie to system
bezściekowy z wykorzystaniem środków na bazie wapnia i węgla aktywnego.
Zastosowane rozwiązania pozwalają na przestrzeganie rygorystycznych poziomów emisji

szkodliwych związków w spalinach wymaganych przez dyrektywę w sprawie spalania
odpadów jak i nawiązujące do niej prawo polskie - rozporządzenie w sprawie standardów
emisyjnych z instalacji.
Poniżej przedstawiono podstawowy schemat systemu oczyszczania spalin.
331
Schemat systemu oczyszczania spalin
Stałe pozostałości po spaleniu odpadów w postaci żużli po obróbce (waloryzacji) na terenie

ITPOK będą spełniać normy pozwalające na ich przemysłowe zagospodarowanie.
Charakterystyka technologii - instalacja do waloryzacji żużli wraz z odzyskiem metali
Jedną z metod bezpiecznego zagospodarowania żużli zgodną z dokumentem Reference

Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration August 2006 jest jego
waloryzacja. Proces waloryzacji polega na mechanicznej obróbce (rozdrobnienie, sortowanie
itp.) z wydzieleniem odpowiedniej frakcji żużla, oraz oddzieleniem z jego składu metali
żelaznych i nieżelaznych, a następnie jego „sezonowaniu”.
Proces sezonowania żużla polega na przenikaniu wilgoci zawartej w powietrzu do ziaren
żużla gdzie zachodzą procesy hydratacji. Taka metoda waloryzacji żużla wyraźnie poprawia
jego odporność na wymywanie z ich struktury metali ciężkich, umożliwiając ich pełne
przemysłowe wykorzystanie tak spreparowanego żuzla.
Charakterystyka technologii - instalacja do zestalania i chemicznej stabilizacji
W wyniku prowadzenia procesu termicznego odpadów komunalnych powstaną opady

poprocesowe w formie lotnych popiołów oraz stałych pozostałości z oczyszczania spalin.
Są to odpady traktowane jako niebezpieczne. W celu minimalizacji ich szkodliwego
oddziaływania na środowisko będą poddawane zestaleniu i chemicznej stabilizacji
w instalacji znajdującej się na terenie ITPOK. Metoda ta jest zgodna z zaleceniami
najlepszych dostępnych technik opisanych w dokumencie Reference Document on the Best
Available Techniques for Waste Incineration August 2006. Zestalone i poddane chemicznej
stabilizacji pyły i popioły będą kierowane na składowisko odpadów niebezpiecznych lub na
składowisko posiadające odpowiednie zezwolenie na przyjęcie tego rodzaju odpadu..
Lotny popiół oraz stałe pozostałości z oczyszczania spalin kierowane będą drogą
pneumatyczną do zbiornika znajdującego się w instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji.
332
Zbiornik będzie zabezpieczony przez niekontrolowanym wydostaniem się lotnych
pozostałości. Zmieszany lotny popiół i pozostałości z oczyszczania spalin będą dozowane do
mieszalnika, do którego dodawane będą woda, cement, substancja stabilizująca. Zbiorniki
z wodą, cementem oraz substancją stabilizującą znajdować się będą w budynku zestalania
i stabilizacji. Dalej po wymieszaniu z dodatkami w scalonej postaci za pomocą przenośnika
będą trafiać do kontenera i po jego zapełnieniu na hale czasowego ich magazynowania.
Przewidywane emisje
Etap realizacji i likwidacji inwestycji
Faza realizacji inwestycji będzie stosunkowo krótkotrwała i mało uciążliwa. Dla inwestycji
o charakterze zbliżonym do projektowanej przyjmuje się czas realizacji fazy wykonawczej
(budowy obiektu oraz infrastruktury i instalacji urządzeń) na okres około 21 miesięcy, czas
uruchomienia i rozruchu na okres około 5 miesięcy, a odbiory końcowe całości instalacji,
szkolenia, próby technologiczne itp. na okres 2 miesięcy.
Z fazą budowy związana będzie emisja hałasu i emisja substancji do powietrza od

pracujących maszyn, a także powstawanie odpadów. Powstające odpady to przede
wszystkim ziemia z wykopów i niwelacji terenu, które mogą zostać wykorzystane np. do
niwelacji lub rekultywacji innych terenów.
Hałas emitowany będzie okresowo, z różnym natężeniem w poszczególnych etapach
budowy, a nawet w obrębie jednej zmiany roboczej, w zależności od przebiegu prac i udziału
poszczególnych maszyn i urządzeń budowlanych. Prace prowadzone będą w porze
dziennej, co pozwoli na częściowe ograniczenia uciążliwości akustycznej placu budowy.
Generalnie emisja hałasu będzie miała charakter lokalny i nie spowoduje długotrwałych
zmian tła akustycznego w rejonie inwestycji.
Zanieczyszczenie powietrza spowodowane może być pyłem powstającym przy pracach

budowlanych i przewozach samochodowych oraz produktami spalania paliw przez maszyny
i pojazdy samochodowe. Będzie ono emitowane na małej wysokości, więc emisja będzie
miała charakter lokalny (teren budowy oraz drogi dojazdowe). Oddziaływanie ITPOK na
powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie będzie stanowiło istotnej uciążliwości, a także
nie spowoduje znaczących zmian stanu jakości powietrza. Nie będzie również stanowić
zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi. Zarówno wartości stężeń średniorocznych, jak
i jednogodzinnych, powinna kształtować się znacznie poniżej dopuszczalnych wartości
w odniesieniu do najbliżej położonej zabudowy mieszkaniowej.
Przyjmuje się, że ITPOK będzie funkcjonował co najmniej 30 lat. Po tym czasie likwidacja
przebiegać będzie zgodnie z obowiązującymi wówczas wymogami ochrony środowiska.
Można założyć, że oddziaływanie Zakładu w tej fazie będzie podobne, jak w fazie realizacji.
Przed fazą realizacji zaleca się wykonanie:
- badań i dokumentacji stanu istniejącego jakości gleb i ziemi na terenie przedsięwzięcia,

- badań i dokumentacji geotechnicznych warunków posadowienia budowli,
- badań hydrogeologicznych i geologicznych oraz dokumentacji geologiczni – inżynierskiej,
Ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia ochrony wód podziemnych.
W/w opracowanie pozwolą na dokładnie rozpoznanie warunków terenowych
(geologicznych, hydrogeologicznych) przedsięwzięcia. Wnioski z dokumentacji, będą
stanowić wytyczne dla projektu technicznego ITPOK.
Etap eksploatacji
333
Na etapie eksploatacji instalacji wystąpi kilka rodzajów emisji. Będzie to emisja do powietrza,
emisja hałasu, wytwarzane będą odpady oraz ścieki i odcieki.
W fazie eksploatacji teoretyczne możliwe największe oddziaływanie inwestycji

zidentyfikowane zostało w sferze oddziaływania na powietrze oraz na klimat akustyczny.
Z przeprowadzonych analiz i obliczeń wynika, iż realizacja inwestycji ITPOK
w proponowanym zakresie zapewni dotrzymanie obowiązujących standardów
w zakresie dopuszczalnych emisji. Oddziaływanie na pozostałe komponenty środowiska jak
również oddziaływanie na ludzi, dzięki zastosowanej technologii i systemom oczyszczania,
będzie pomijalnie małe.
Powietrze
Nowoczesny i wysokosprawny system oczyszczania spalin, oparty na metodzie pół-suchej

z wykorzystaniem mleczka wapiennego oraz metodzie SNCR z wykorzystaniem suchego
mocznika w celu redukcji NO x zapewni redukcję zanieczyszczeń zawartych w gazach
odlotowych do bezpiecznego poziomu, co potwierdziły przeprowadzone obliczenia.
Potwierdzają to również załączone do raportu wyniki pomiarów z istniejących instalacji
pracujących w tej technologii i tym samym systemie oczyszczania spalin.
Proces oczyszczania spalin metodą pół-suchą, wspomagany filtrem workowym, pozwoli

sprostać obowiązującym standardom emisyjnym, dzięki bardzo wydajnej redukcji ilości
kwaśnych składników spalin (HCI, HF, SO2), metali ciężkich, pyłów, dioksyn i furanów
zawartych w spalinach, powstających w trakcie procesu spalania odpadów komunalnych.
W metodzie pół-suchej spaliny wchodzą w kontakt w komorze reakcyjnej z odczynnikiem

redukującym kwaśne składniki spalin (HCl, HF, SO 2) oraz odczynnikiem redukującym metale
ciężkie, dioksyny i furany. Tymi substancjami będą mleczko wapienne i węgiel aktywny.
Wielkości emisji substancji gazowych i pyłowych z ITPOK przy zastosowaniu metody

półsuchej oczyszczania spalin
Emisja Stężenie
Nazwa substancji maksymalna zanieczyszczeń
Mg/a kg/h
mg/s mg/Nm3
Pył całkowity 3,448 0,442 122,8 2,600
HCl 10,608 1,360 377,8 8,000
SO2 26,520 3,400 944,4 20,000
HF 1,061 0,136 37,8 0,800
NO + NO2 jako NO2 92,820 11,900 3 305,6 70,000
CO 33,150 4,250 1 180,6 25,000
par, w przeliczeniu na całkowity węgiel 6,630 0,850 236,1 5,000
organiczny
Cd+Tl 0,013 0,002 0,5 0,010
Hg 0,013 0,002 0,5 0,010
Otrzymane wyniki prognozowanej uciążliwości projektowanego ITPOK wskazują na

minimalne jego oddziaływanie na stan jakości powietrza. Jest to głównie efektem bardzo
334
dobrego z punktu widzenia ochrony powietrza zaprojektowania technologii spalania wraz
z instalacją oczyszczania spalin oraz organizacji/logistyki pracy i rozwiązań technicznych.
W rzeczywistości wielkości pomiarowe stężeń w spalinach po ich oczyszczeniu w takich

samych rozwiązaniach technologicznych oraz oczyszczania spalin są dla większości
zanieczyszczeń dużo mniejsze od dopuszczalnych standardów. Stąd można wyciągnąć
wniosek, że rzeczywista uciążliwość ITPOK będzie znacznie mniejsza od obliczonej
i zaprezentowanej w Raporcie.
Odory
Głównym i jedynymi zagrożeniami uciążliwości zapachowych (odorów) w całym procesie

przetwarzania termicznego odpadów komunalnych jest ich transport do obiektów ITPOK oraz
rozładunek i „tymczasowe magazynowanie” w tzw. bunkrze przed podaniem ich na ruszt
komory spalania.
Odpady komunalne transportowane do ITPOK trafiały będą poprzez halę wyładowczą
bezpośrednio do bunkrów instalacji termicznego przekształcania o pojemności zapewniającej
nieprzerwana prace instalacji na okres minimum 5 dni. Z tych bunkrów bez żadnego
sortowania odpady podawane będą do komory spalania (kotła - pieca).
Hala bunkra będzie narażona na powstawanie odorów. W celu zabezpieczenia przed
przedostawaniem się odorów z hali bunkra do otoczenia planuje się zastosowanie blokady
rozprzestrzeniania się odorów na zewnątrz. Będzie to realizowane poprzez odpowiednie
każdorazowe zamykanie hali po wjeździe pojazdu dostarczającego odpady komunalne oraz
poprzez zastosowanie odpowiednio dobranego podciśnienia powodującego zasysanie
powietrza z przestrzeni hali rozładunkowej i samego bunkra. Powietrze to będzie kierowane
do ciągu technologicznego spalania odpadów – komora spalania.
Wszystkie pomieszczenia będą posiadały wentylację mechaniczną i grawitacyjną
zapewniającą zgodnie z przepisami sanitarnymi i ochrony p.poż (w tym wymagane klapy
dymowe na wypadek pożaru).
Ponad to instalacja odprowadzania spalin począwszy od kotła po wentylator wyciągowy
znajdujący się za ostatnim stopniem oczyszczania spalin będzie „pracowała” na
podciśnieniu, tak by w przypadku powstania nieszczelności spaliny nie wydostawały się na
zewnątrz instalacji.
Dowóz odpadów i osadów ściekowych do ITPOK będzie odbywał się w specjalnie

przygotowanych wozach ciężarowych (śmieciarkach), hermetycznie zamykanych. Tak aby
nie powodować emisji odorów podczas transportu odpadów i osadów ściekowych. Osady
ściekowego będą transportowane do ITPOK po wcześniejszym ich podsuszeniu, co m.in.
ograniczy uciążliwość zapachową podczas ich przemieszczania.
W wyniku spalania frakcji resztkowej odpadów komunalnych oraz osadów ściekowych,

głównymi produktami poprocesowymi będzie żużel oraz pyły z odpylania spalin. Odpady te,
ani też surowce stosowane do ich przeróbki (stabilizowanie, waloryzacja), nie są i nie mogą
być źródłem uciążliwości zapachowych powodu ich składu, gdyż wszystkie substancje
mogące powodować zagrożenie odorowe zostaną termicznie unieszkodliwione (spalone)
w komorze spalania.
Z związku z zastosowanymi rozwiązaniami projektowymi, na terenie planowanego

przedsięwzięcia nie będzie dochodziło do emisji odorów.
Hałas
Oceniając wpływ zakładu na klimat akustyczny w jego najbliższym otoczeniu,

wyszczególniono następujące źródła emisji hałasu:
335
- transport odpadów, transport wewnątrz zakładowy żużla;
- wentylatory;
- urządzenia mechaniczne związane z funkcjonowaniem zakładu zlokalizowane
w halach.
Biorąc pod uwagę że przeważający obszar sąsiadujący z Zakładem należy do terenów nie
objętych ochroną akustyczną (tereny przemysłowe), wykazany w obliczeniach brak
przekroczeń, przyjętych jako odnośnik, wartości normatywnych w dzień oraz zasięg
ponadnormatywnego oddziaływania w nocy mający miejsce głównie na terenach
przemysłowych [ok. 100 m po zachodniej stronie i ok. 80 m po wschodniej ok. 50 m wzdłuż
drogi dojazdowej], można stwierdzić że oddziaływanie ITPOK w Poznaniu pod względem
emisji hałasu nie będzie się wyróżniało z tzw. tła, a tym samym nie będzie miało
niekorzystnego wpływu na zdrowie i życie ludzi.
Należy zaznaczyć że zasięg oddziaływania ze względu na lokalizację przedsięwzięcia nie
będzie miał szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, a negatywne oddziaływanie nie obejmuje
terenów chronionych akustycznie.
Woda i ścieki
Na potrzeby ITPOK pobór wody do celów pitnych, technologicznych i sanitarnych

następować będzie z sieci wodociągowej. W ITPOK zostanie zastosowany zamknięty obieg
wody wykorzystywanej do celów technologicznych. Przewidywane całkowite
zapotrzebowanie na wodę wyniesie około 75 250 m3/rok w tym znaczącą większość stanowi
zapotrzebowanie na cele przemysłowe wynoszące ok. 70 560 m3.
Instalacja termicznego przekształcania odpadów komunalnych oraz instalacja do waloryzacji

żużli nie będą źródłem powstawania ścieków kierowanych do kanalizacji. Dzięki
zastosowaniu praktycznie bezściekowej technologii oczyszczania spalin, ilość powstających
ścieków przemysłowych będzie znacząco zminimalizowana. Oprócz tego ujmowane będą
wody opadowe i roztopowe, które będą wykorzystane w celach p.poż., zaś powstające ścieki
socjalno-bytowe będą kierowane do kanalizacji miejskiej.
Rodzaje i prognozowana ilość ścieków powstających w wyniku funkcjonowania

ITPOK
290 kg/ h
DEMI
2 500 Mg/rok
„brudnych”
1 g/kg
bunkra
W celu prowadzenia prawidłowej gospodarki wodno ściekowej dla ITPOK zainstaluje się
następujące rozwiązania:
- Ścieki opadowe
Wody opadowe, traktowane jako ścieki, powstawać będą w wyniku opadu atmosferycznego
(deszcz, śnieg i in.) na teren Zakładu. Ścieki te podzielić można ze względu na swoje
336
pochodzenie, na tzw. „czyste” pochodzące z dachów budynków i „brudne” pochodzące
z dróg i parkingów oraz placów utwardzonych.
Teren ITPOK zostanie wyposażony w system kanalizacji opadowej.
Obydwa te rodzaje ścieków pochodzących z wód opadowych posiadały będą osobno
ujmowane do odrębnych sieci kanalizacyjnych – kanalizacja „czystych” i „brudnych” wód
opadowych
Czyste wody opadowe (dachy budynków) poprzez wewnętrzną sieć kanalizacyjną będą
odprowadzane do zamkniętego retencyjnego zbiornika p.poż.
Ścieki opadowe (drogi, place, parkingi) poprzez wewnętrzną sieć kanalizacji deszczowej
będą odprowadzane do podczyszczalni ścieków (separator substancji ropopochodnych oraz
zawiesin), a następnie pompowane do zamkniętego zbiornika p.poż.
- Ścieki przemysłowe
wodnym.
poprzez system odwodnienia i odprowadzenia odcieków z odpadów składowanych
w bunkrach do wewnętrznej kanalizacji zakładowej (przemysłowej) której końcowym
blokiem będzie podczyszczania ścieków przemysłowych. Następnie po oczyszczeniu

powstawać ścieki przemysłowe. Gorące żużle przechodzące przez zbiornik z zamknięciem
wodnym będą nasiąkać wodą, a następnie parować i nie będą powodować powstawania
odcieków.

(bezodpływowy). Zbiornik ten będzie wykorzystywany w przypadku pożaru lub innego
nieprzewidzianego zdarzenia. W takich przypadkach specjalnie zrealizowaną kanalizacją
p.poż będą odprowadzane ścieki pożarowe do zbiornika. Zbiornik ten zabezpieczy
kanalizację deszczową, sanitarną przed zanieczyszczeniem.

zostanie wykonana kanalizacja p.poż i drugi zbiornik buforowy (bezodpływowy).
337
- Ścieki bytowe
ITPOK zostanie wyposażane w wewnętrzną kanalizację sanitarną. Do tej kanalizacji będą

odprowadzane selektywnie tylko ścieki socjalno – bytowe, które kierowane będą do
kanalizacji miejskiej.
Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na środowisko w związku

z zaproponowanymi rozwiązaniami dla gospodarki wodno – ściekowej dla ITPOK.
Odpady
w wyniku wszystkich działań procesowych, podstawowych ciągów technologicznych oraz

zastosowania technologii przeróbki powstających odpadów niebezpiecznych, faktycznie
powstające odpady w wyniku eksploatacji ITPOK wraz z instalacją waloryzacji żużli
i instalacji do stabilizacji pyłów i popiołów będą jak w tabeli poniżej.
Odpady powstające w wyniku eksploatacji ITPOK wraz z instalacją waloryzacji żużla

i instalacji do zestalania, stabilizacji pyłów i popiołów
Kod odpadu Rodzaj odpadu
13 01 10* mineralne oleje hydrauliczne niezawierające związków chlorowcoorganicznych
13 02 05* mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków

13 02 08* inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe – oleje smarowne
13 05 02* szlamy z odwadniania olejów w separatorach
15 02 02* sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne
16 02 13* zużyte urządzenia zawierające elementy niebezpieczne lampy fluorescencyjne
16 06 01* baterie i akumulatory ołowiowe

19 01 10* zużyty węgiel aktywny z oczyszczania gazów odlotowych

15 01 01 opakowania z papieru i tektury

15 02 03 czyściwo (sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania
i ubrania ochronne niezanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi)
19 01 12 żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 19 01 11*
(po przekształceniu tego odpadu w procesie mechanicznej obróbki oraz waloryzacji żużla
i po uzyskaniu stosownych atestów będzie traktowany jako produkt budowlany
19 01 99 inne nie wymienione odpady
19 03 05 odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04
Odpad ten powstanie po przeróbce następujących odpadów z ITPOK:
(popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne po zestaleniu i stabilizacji 19 01 13*
- po przeróbce – odpady stabilizowane inne niż wymienne w 19 03 04)
(pyły z kotłów zawierające substancje niebezpieczne po zestaleniu i stabilizacji 19 01 15*
– po przeróbce - odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04)
(odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych po zestaleniu i stabilizacji 19 01 07*
-po przeróbce - odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04)
19 12 02 metale żelazne
338
19 12 03 metale nieżelazne
20 03 01 niesegregowane (zmieszane ) odpady komunalne
Wymienione w tabeli odpady niebezpieczne będą przekazywane zewnętrznym firmom

posiadającym odpowiednie zezwolenia i decyzje na ich odbiór i transport, celem ich
unieszkodliwienia lub odzysku. Odpady opakowaniowe oraz metale będą przekazywane
zewnętrznym firmom w celu odzysku. Niesegregowane odpady komunalne oraz czyściwo
i sorbenty będą kierowane do instalacji termicznego ich przekształcenia. „Zwaloryzowane”
żużle powinny być wykorzystywane w budownictwie przemysłowym lub przy budowie dróg.
Natomiast odpady stabilizowane będą kierowane na składowiska odpadów niebezpiecznych
lub składowiska posiadające zezwolenia na ich odbiór i deponowanie.
Awarie przemysłowe
W fazie eksploatacji na terenie ITPOK będą wykorzystywane substancje niebezpieczne do

procesu uzdatniania wody takie jak hydrazyna, fosforan III sodu, roztwór chlorowodoru oraz
do wspomagania procesu spalania olej opałowy. Substancje te będą magazynowane na
terenie ITPOK w ilościach nie kwalifikujących go do zakładów o zwiększonym ryzyku
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
Wszystkie zbiorniki oraz ich miejsca magazynowania będą odpowiednio wentylowane,
zabezpieczone i oznaczone zgodnie z wymaganiami i normami. Zminimalizuje to możliwość
ich rozszczelnienia i wystąpienie zagrożenia. Personel ITPOK będzie odpowiednio
przeszkolony zarówno w kwestii bezpiecznej eksploatacji ITPOK jak również zachowania się
w sytuacjach awaryjnych.
Monitoring
Jednym ze sposobów zabezpieczenia i kontroli prawidłowej pracy instalacji jest monitoring.

Monitoring emisji do powietrza musi być prowadzony w trybie ciągłym lub w trybie
okresowym, w zależności od analizowanego parametru.
Pomiary ciągłe dla dwóch linii termicznego przekształcania odpadów należy prowadzić dla
następujących substancji i parametrów:
 pyłu ogółem,
 związków azotu NOx (w przeliczeniu na NO2),
 tlenku węgla CO,
 dwutlenku siarki SO2,
 kwasu solnego HCl,
 kwasu fluorowego HF,
 substancji organicznych w postaci gazów i par wyrażone jako całkowity węgiel
organiczny,
 tlenu O2,
 prędkości przepływu spalin lub ciśnienia dynamicznego spalin,
 temperatury spalin w przekroju pomiarowym,
 ciśnienia statycznego spalin,
 współczynnika wilgotności.
Ponieważ ocena uciążliwości Zakładu wykazała, że emisje chlorowodoru i fluorowodoru oraz

dwutlenku siarki w żadnych okolicznościach nie będą wyższe niż ich standardy emisyjne,
to pomiary tych substancji mogą być prowadzone okresowo, co najmniej dwa razy w roku
– raz w sezonie zimowym (październik – marzec) oraz raz w sezonie letnim (kwiecień
339
– wrzesień) dla istniejącej instalacji, a przez pierwszy rok eksploatacji nowych instalacji
co najmniej raz na trzy miesiące.
Pozostałe pomiary okresowe należy prowadzić dla:

 metali: Pb, Cr, Cu, Mn, Ni, As, Cd, Hg, Tl, Sb, V, Co,
 dioksyn i furanów.
Pomiary okresowe dla linii termicznego przekształcania odpadów należy prowadzić co

najmniej raz na sześć miesięcy, a przez pierwszy rok eksploatacji co najmniej raz na trzy
miesiące.
Systemy ciągłych pomiarów emisji do powietrza zainstalowane w Zakładzie należy
kontrolować za pomocą równoległych pomiarów prowadzonych przy użyciu innych systemów
z zastosowaniem metodyk referencyjnych (zgodnie z rozporządzeniem) co najmniej raz na
trzy lata.
Analizie podlegać muszą także parametry procesowe układu spalania oraz oczyszczania
spalin.
W piecach należy przeprowadzać pomiary ciągłe następujących parametrów:
 podciśnienie,
 zawartość tlenu w spalinach,
 czas przebywania spalin (nie jest wymagany prawnie)
W komorze dopalania monitorowane będzie:

 pomiar ilości czynników podawanych do układu spalania (powietrze
pierwotne/wtórne, paliwo wspomagające),
 Komory dopalania powinny być wyposażone w luki i wzierniki umożliwiające nadzór
zarówno wzrokowy, jak i przy pomocy przyrządów pomiarowych nie zainstalowanych
na stałe.
W ramach I stopnia oczyszczania spalin zakres monitoringu wygląda następująco:

 pomiar ciągły strumienia masy wtryskiwanego stałego mocznika,
 pomiar ciągły temperatury roztworu mocznika,
 pomiar ciągły ciśnienia roztworu mocznika.
W ramach II stopnia oczyszczania spalin zakres monitoringu wygląda następująco:

 pomiar ciągły ilości wdmuchiwanego sorbentu,
 pomiar ciągły recyrkulatu z nieprzereagowanym sorbentem,
 pomiar ciągły stężenia SO2 za filtrem workowym,
 pomiar ciągły ciśnienia przed i za filtrem workowym,
 pomiar ciągły temperatury spalin przed wejściem na filtry workowe.
Monitoring hałasu, gleb, wód podziemnych będzie prowadzony okresowo.
Na bieżąco rejestrowana będzie ilość zużytej wody oraz wytworzonych ścieków.
W ramach kontroli funkcjonowania gospodarki odpadami przewiduje się następujące

działania:
 Przyjęcie odpadów nastąpi po uprzednim ustaleniu masy odpadów oraz sprawdzeniu
zgodności przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania
odpadów;
 Prowadzenie Systemu ewidencji odpadów (przyjmowanych i wytwarzanych);
 Kontrola dostarczanych odpadów;
 Pomiary wartości opałowej i wilgotności w odpadach przyjmowanych do termicznego
przekształcenia - 4 razy do roku;
340
W ITPOK proponuje się powołanie komórki badawczo-kontrolnej, w tym laboratorium, której
zadaniem będzie:
 kontrola procesów technologicznych;
 stały monitoring wszystkich obiektów pod względem ich oddziaływania na środowisko
i zdrowie ludzi.
Ponadto kontrola spełniania warunków ochrony środowiska będzie sprawowana również

przez odpowiednie zewnętrzne instytucje kontrolne. Kontrole mają na celu stwierdzenie
zgodności sposobu realizacji inwestycji oraz jej eksploatacji z obowiązującymi przepisami
prawa krajowego oraz decyzjami administracyjnymi.
Charakterystyka elementów środowiska w otoczeniu projektowanej inwestycji.

mieszkalnej.
Obszary objęte ochroną z uwagi na walory przyrodnicze są oddalone od terenu inwestycji

(z wyjątkiem Fortu IV). Są to jednocześnie najczęściej obszary lub projektowane obszary
sieci Natura 2000.
 Fort IV, położony ok. 0,25 km na południe od planowanej instalacji ITPOK, przy
południowej granicy terenu EC Karolin, to projektowany obszar NATURA 2000
zgłoszony do zatwierdzenia przez Komisję Europejską, (kod obszaru PLH300005
Fortyfikacje w Poznaniu).
 Obszaru Chronionego Krajobrazu Biedrusko (specjalny obszar ochrony siedlisk
Natura 2000 „Biedrusko”, kod natura PLH300001) - ok. 10 km na północ,
 Wielkopolski Park Narodowy (specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000 „Ostoja
Wielkopolska”, kod natura PLH300010) - ok. 14 km na południe i południowy –
zachód,
„Rogalińska Dolina Warty”, kod natura PLH300012) - ok. 15 km na południe
i południowy – wschód (obszar Natura 2000 nie obejmuje terenów parku
krajobrazowego położonych najbliżej lokalizacji i rozpoczyna się ok. 20 km od
lokalizacji).
 Uroczyska Puszczy Zielonka, projektowany obszar Natura 2000 – ok. 6 km na północ
 Użytek ekologiczny „Wilczy Młyn” – ok. 0,4 km na zachód,
 Użytek ekologiczny „Główna” – ok 0,7 km na południowy –.wschód.
Budowa i eksploatacja ITPOK ze względu na swoje położenie, charakter emisji oraz

charakter chronionych obszarów nie będzie miała negatywnego wpływu na obszary
chronione i ich funkcje. Mimo tego zaleca się jednak skumulowanie prac budowlanych
w porze letniej – od kwietnia do listopada, oraz odpowiednie zagospodarowanie terenu
ITPOK zielenią wysoką i niską.
Tereny przewidziane pod budowę ITPOK są obecnie wykorzystywane jako miejsce

recyklingu odpadów budowlanych i nie są cenne pod względem przyrodniczym.
Budowa i eksploatacja ITPOK ze względu na swoje położenie, charakter emisji oraz

charakter chronionych obszarów nie będzie miała negatywnego wpływu na florę i faunę.
Planowana inwestycja położona jest na terenach nie objętych ochroną akustyczną.

Wykonane modelowanie oddziaływania akustycznego w porze dziennej oraz nocnej
wykazało, że poziom hałasu emitowanego przez Zakład nie powoduje przekroczeń norm
poza terenem działki do której Inwestor posiada tytuł prawny. Dokładniejsze oszacowanie
341
oddziaływania akustycznego będzie możliwe do sprecyzowania po sporządzeniu projektu
budowlanego, w którym podane zostaną specyfikacje urządzeń i parametry konstrukcyjne
i izolacyjne obiektów – ponowna ocena oddziaływania na środowisko, 2-gi Raport..
Na rozpatrywanym obszarze lokalizacji przedsięwzięcia istnieje szereg ujęć wód

podziemnych zlokalizowanych w różnej odległości od działki przeznaczonej na budowę
instalacji ITPOK. Są to ujęcia aktualnie czynne, nieczynne, awaryjne lub zlikwidowane.
Dlatego też przed fazą budowy należy bezwzględnie wykonać dokumentację
hydrogeologiczną i geologiczno-inżynierską w celu dokładniejszego rozpoznania terenu
realizacji inwestycji. W tej dokumentacji zostaną określone warunki posadowienia budynków,
zostanie określony wpływ ITPOK na warunki hydrogeologiczne rozpatrywanego
przedsięwzięcia, w tym wpływ na ujęcia wód podziemnych. Zostaną też opracowane
wytyczne dla prowadzenia monitoringu tych wód w fazie budowy i w konsekwencji, w fazie
eksploatacji ITPOK.
Najbliżej lokalizacji w odległości ok. 1,3 km od zachodnich granic terenu przepływa rzeka
Warta, a w odległości około 0.9 km na południe dopływ Warty – rzeka Długa. Inwestycja
poprzez kompleksową gospodarkę ściekami nie będzie miała wpływu na jakość wód tej
rzeki.
Funkcjonowanie inwestycji nie będzie również powodować pogorszenia stanu gleb, w tym
o zawartość dioksyn i furanów. Nie będzie wpływać na powierzchnię ziemi, ani nie
spowoduje istotnych zmian w krajobrazie.
Ludzie, fauna, flora, gleby, zabytki
Podstawowe oddziaływanie na ludzi oraz wyszczególnione komponenty mogłoby się

odbywać pośrednio, poprzez emisję do atmosfery. Zastosowane rozwiązania, pozwalające
na przestrzeganie norm emisji substancji zanieczyszczających powietrze, gwarantują
dotrzymanie (z zapasem) norm jakości powietrza, a tym samym zapewnia brak
oddziaływania na ludzi, organizmy żywe oraz na gleby.
Zastosowane rozwiązania minimalizujące oddziaływanie akustyczne, organizacja transportu

jak również charakter terenu wokół inwestycji sprawią, że nie będzie ona uciążliwa dla
okolicznych mieszkańców, ani dla nietoperzy mających swoje siedlisko w Forcie IV.
Z uwagi na charakter działalności prowadzonej w ITPOK oraz oszacowane emisje nie

przewiduje się konieczności utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania.
Rozwiązania zastosowane w ITPOK spełniają wymagania BAT (najlepszych dostępnych
technik). Stosowana w ITPOK technologia nie jest uciążliwa dla środowiska, a stosowane
procedury i systemy monitorowania procesów produkcyjnych pozwalają na pełną kontrolę
prowadzenia procesów technologicznych.
nstalacja będzie spełniać podstawowe założenia definicji i filozofii BAT, którymi są:
 dotrzymywanie standardów emisyjnych,
 dotrzymywanie standardów jakości środowiska,
 zapewnienie efektywnej gospodarki materiałowo-surowcowej,
 zapewnienie efektywnej gospodarki energetycznej,
 zapewnienie bezpiecznej gospodarki substancjami niebezpiecznymi,
 zapewnienie rentowności produkcji przy spełnieniu powyższych wymagań.
Uwarunkowania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację

przedsięwzięcia
Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem przed otrzymaniem decyzji o lokalizacji
342
inwestycji celu publicznego i przed uzyskaniem pozwolenia na budowę konieczne jest
przeprowadzenie procedury oceny oddziaływania na środowisko. W ramach tej procedury
dla tego typu inwestycji wykonany musi zostać raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na
środowisko, w którym przeanalizowane zostanie każde możliwe oddziaływanie instalacji na
środowisko i to, czy nie spowoduje ono przekroczenia standardów ochrony środowiska.
Procedura oceny jest jawna, do publicznej wiadomości podawane są informacje o kolejnych

etapach, a każdy ma prawo do zapoznania się z raportem, zgłaszania uwag, wniosków
i brania udziału w konsultacjach społecznych.
Przewiduje się, że Inwestycja będzie współfinansowana ze środków unijnych. Aby je

otrzymać, dokumentacja będzie weryfikowana pod kątem prawidłowego przeprowadzenia
procedur. Komisja Europejska przywiązuje szczególną wagę do prawidłowego zapewnienia
możliwości udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz przeanalizowania
możliwości kumulacji oddziaływań. Jest to dodatkowym gwarantem rzetelnego
przeprowadzenia postępowań i analiz.
Udział społeczeństwa
Miasto Poznań przykłada dużą wagę do nawiązywania i utrzymywania aktywnego dialogu

społecznego i informowania społeczeństwa o działaniach dotyczących systemu gospodarki
w mieście, w tym w szczególności ITPOK.
Działania realizowane są w znacznie szerszym zakresie, niż wymagają tego przepisy prawa.
Konsultacje społeczne oraz kampania informacyjna dotyczące projektu mają na celu
uzyskanie jak najwyższego poziomu akceptacji społecznej dla proponowanych rozwiązań
inwestycyjnych w zakresie projektu.
Kampania informacyjna „Poznań odzyskuje energię” rozpoczęła się 10 sierpnia 2009 roku.
Jej celem jest poinformowanie mieszkańców Poznania oraz gminy Czerwonak
o planowanych zmianach w sposobie traktowania odpadów i budowie Zakładu Termicznego
Przekształcania Odpadów Komunalnych.
W ramach kampanii odbywają się liczne spotkania konsultacyjne, otwarte są punkty

konsultacyjne, przeprowadzane są sondy i ankiety. Zorganizowany został również wyjazd
studyjny do Hannoweru, wystawa, konferencje prasowe. Na stronie internetowej kampanii
www.ekokonsultacje.pl
dostępne są liczne dokumenty, publikacje, prezentacje internetowe dotyczące planowanej
inwestycji oraz doświadczeń innych krajów w zakresie gospodarki odpadami.
Akceptacja społeczna dla podejmowanych działań jest ściśle zależna od zrozumienia

potrzeby kategorycznego rozwiązania problemu gospodarki odpadami, zasad lokalizacji i
funkcjonowania obiektów, mechanizmów ich oddziaływania na środowisko, w tym
szczególnie na ludzi, metod oceny oddziaływania, a także poczucia udziału
w podejmowaniu decyzji. Edukacja powinna również uzmysłowić indywidualną
odpowiedzialność za stan środowiska wywołany niewłaściwie prowadzoną gospodarką
odpadami.
W ramach przygotowywania projektu związanego z gospodarką odpadami mieszkańcy

otrzymują rzetelne informacje odnośnie przedsięwzięcia. Dialog ze społecznością lokalną,
umożliwia jej zaangażowanie w plan realizacji oraz gwarantuje możliwość przedstawienia
swoich racji odnośnie warunków realizacji inwestycji. W ten sposób powstaje płaszczyzna
porozumienia i poczucie współodpowiedzialności.
Podsumowanie
343
Wdrożenie systemu gospodarki odpadami z zastosowaniem metody termicznego
przekształcania odpadów:
 zapewnia redukcję masy wprowadzanych odpadów >90%,
 umożliwia unieszkodliwienie dużych ilości odpadów komunalnych,
 umożliwia spełnienie warunków dyrektywy 1999/31/WE dotyczącej ograniczania
 umożliwia spełnienie warunków dyrektywy 94/62/WE i jej nowelizacji, dotyczącej
odpadów opakowaniowych i określającej poziom 60 % odzysku,
 pozwala na produkcję energii z odpadów, uznanych dyrektywą przyjętą przez
Parlament Europejski 17 czerwca 2008 r. za potencjalne surowce energetyczne,
których spalanie jest jednym ze wspieranych przez UE sposobów wykorzystania
odpadów,
 pozwala na produkcję energii w kogeneracji spełniając warunki dyrektywy
2004/8/WE, zmniejszenie emisji CO2,
 daje możliwość ponownego wykorzystania odpadów poprocesowych tj. żużli jako
materiału w drogownictwie, odzysk metali żelaznych i nieżelaznych,
 daje kompleksowe rozwiązanie dla unieszkodliwiania odpadów komunalnych różnego
typu,
 redukuje spalanie paliw kopalnych – mniejsza emisja substancji z ich spalania,
 rozwiązuje problem higienizacji odpadów.
Większość z wymienionych powyżej punktów stanowi efekt ekologiczny, jaki będzie

osiągnięty dzięki podjętym działaniom inwestycyjnym. Pośrednio efektem będzie także:
 efekt społeczny - mieszkaniec zyska pewność, że jego odpady nie są
bezwartościowymi śmieciami, lecz kryje się w nich energia (mają potencjał
energetyczny). Energia ta wytwarzana będzie z „własnych” wytworzonych przez
mieszkańca odpadów (tzw. „waste to energy process”), a nie z dostarczonych
z nieokreślonego miejsca surowców. Mieszkaniec przyczyni się zatem do
wyprodukowania energii. Widząc zależność (której uwypuklenie zależy od działań
edukacyjnych i informacyjnych ) pomiędzy własnym koszem na śmieci, Zakładem, a
np. salą gimnastyczną lub ulicą oświetloną dzięki energii z Zakładu, zyska wiedzę na
temat roli i funkcji Zakładu, postrzegając go nie tylko jako przedsiębiorstwo
wykonujące określone działania przetwórcze, ale również jako instytucję odgrywającą
rolę w realizacji celów społecznych, istotnych dla mieszkańców i lokalnego
samorządu – poprawie stanu środowiska w regionie poprzez rozwiązanie problemu
odpadów oraz wytwarzanie energii, która może zostać uznana za odnawialną.
 ograniczenie wpływu na efekt cieplarniany poprzez zmniejszenie emisji metanu ze
składowisk (dwutlenek węgla powstający podczas spalania odpadów jest gazem
21 razy mniej potęgującym efekt cieplarniany niż metan).
Należy podkreślić, że podstawowym założeniem prawidłowo działającego systemu

gospodarki odpadami jest minimalizacja ilości wytwarzania odpadów oraz ich maksymalne
wykorzystanie surowcowe i energetyczne. Dla ograniczenia składowania odpadów w polskim
prawodawstwie od 1 stycznia 2008 r. wprowadzone są wysokie opłaty środowiskowe za
składowanie odpadów. Ministerstwo Środowiska zakłada dalszy wzrost opłat za składowanie,
tak aby stało się ono najdroższą metodą unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
Jednocześnie przygotowywane jest zgodnie z zapisami ustawy o odpadach rozporządzenie,
które określi możliwość uznania części energii wytwarzanej z odpadów komunalnych za
energię odnawialną.
Ponadto od 1 stycznia 2013 roku do odpadów z grupy 20 (komunalnych) oraz wybranych

odpadów z grupy 19 stosować się będzie załącznik 4a do rozporządzenia zmieniającego
rozporządzenie w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania
na składowisku odpadów danego typu. Precyzuje on, że zawartość frakcji organicznej
344
wyrażonej poprzez ogólny węgiel organiczny w składowanych odpadach nie może być
większa niż 5% s. m., a ciepło spalania może maksymalnie wynosić 6 MJ/kg s.m.
Realizacja ITPOK umożliwi Miastu Poznań i gminom biorącym udział w projekcie osiągnięcie
również tych standardów przy zachowaniu możliwości pobierania umiarkowanej opłaty za
unieszkodliwianie odpadów, co byłoby niemożliwe bez stworzenia kompleksowego, opartego
na ITPOK, systemu gospodarki odpadami.
Planowane przedsięwzięcie będzie spełniać uwarunkowania określone w rozporządzeniu

nr 39/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r. w sprawie określenia
programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań oraz warunki określone w
zapisie art. 225 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008
Nr 25, poz. 150 ze zm.).
Gwarantem prawidłowego funkcjonowania i kontroli działania ITPOK po jego wybudowaniu

będą przede wszystkim:
 monitoring emisji zanieczyszczeń,
 monitoring procesu technologicznego.
Przejrzystość prowadzenia procesów decyzyjnych, włączanie obywateli i społeczeństwa w te

procesy, szeroka akcja edukacyjno-informacyjna związana z zagadnieniami gospodarki
odpadami i rolą ITPOK w systemie, a także przejrzystość funkcjonowania Zakładu na etapie
eksploatacji powinny wpłynąć na uzyskanie zaufania społecznego oraz społecznej zgody na
realizację inwestycji.
Jak wykazała analiza opcji dla całego systemu gospodarki odpadami, budowa instalacji
termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ITPOK) w Poznaniu wraz z instalacją
do waloryzacji żużli jest najlepszym rozwiązaniem warunkującym dalszy rozwój miasta i
regionu przy osiągnięciu standardów ekologicznych i prawnych wymaganych przez Unię
Europejską i pozwoli na dorównanie w tym zakresie aglomeracjom europejskim.
Budowa ITPOK zgodna jest z dokumentami strategicznymi w skali kraju, województwa

i miasta, w tym z planami gospodarki odpadami. Proponowana technologia termicznego
przekształcania odpadów spełnia rygorystyczne wymagania przepisów krajowych i UE.
Praktyka w krajach UE pozwoliła naszym ekspertom na czerpanie z doświadczenia

zdobytego podczas budowy lub eksploatacji funkcjonujących już od wielu lat dziesiątek
instalacji i zakładów, opartych na różnych systemach spalania odpadów. Zakres dostępnej
wiedzy jest wystarczający do wykonania raportu na potrzeby uzyskania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia na etapie
koncepcji.
Z uwagi na brak obecnie ustalonych ostatecznych szczegółowych rozwiązań technicznych,

uwarunkowań i parametrów, które będą sprecyzowane w projekcie technicznym
(budowlanym) należy przeprowadzić ponowną ocenę oddziaływania na środowisko na
etapie uzyskiwania pozwolenia na budowę.
Niniejszy raport oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia jest
sporządzony w celu uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i zapisy
zawarte w tym raporcie należy traktować jako wytyczne dla celów projektowych.
345

10.01.2010 Raport ITPOK Pozna

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

10.01.2010 Raport ITPOK Pozna

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO

Budowa ITPOK w Poznaniu

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 1

3.3.4.1. Przewidywana wydajność instalacji.......................................................................................69

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 2

4.6. WARUNKI WYKORZYSTYWANIA TERENU W FAZIE EKSPLOATACJI – BILANS EMISJI..............................127

8. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO WYBRANEGO

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 3

8.1.3. Analiza uciążliwości........................................................................................................... 212

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 4

11.1.1. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE................................................................................282

14. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM

15. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA

17. WSKAZANIE KONIECZNOŚCI PONOWNEGO PRZEPROWADZENIA OCENY

18. WNIOSKI...................................................................................................................................... 316

19. ZAŁĄCZNIKI................................................................................................................................ 318

20. SPIS RYSUNKÓW....................................................................................................................... 319

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 5

21. SPIS TABEL................................................................................................................................. 320

22. streszczenie w języku niespecjalistycznym..................................................................................323

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 6

Organy, instytucje, jednostki zarządzające

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 7

nad zabytkami zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162,

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 8

% poziomu odzysku tych odpadów tych odpadów

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 9

instalacji mogących powodować 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 10

odzysku i recyklingu do roku 2014 poz. 752) określające poziomy odzysku

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 11

R1 wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 12

1.1. PRZEDSIĘWZIĘCIE INWESTYCYJNE

Niniejszy raport dotyczy przedsięwzięcia pod nazwą „Budowa Instalacji do termicznego

Projekt ma przyczynić się do osiągnięcia polskich i europejskich standardów oraz norm

Dla przedsięwzięcia będzie przeprowadzona procedura ponownej oceny

1.3. KLASYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA

Według rozporządzenia w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 13

 instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne przy

Zgodnie z powyższym analizowane przedsięwzięcie na etapie uzyskania decyzji

W decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach określone są między innymi warunki do

Zgodnie z obowiązującym aktualnie rozporządzeniem w sprawie rodzajów instalacji

1.4. CEL I ZAKRES RAPORTU

Celem wykonania raportu jest określenie potencjalnego oddziaływania na środowisko oraz

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 14

aby na kolejnych, bardziej zaawansowanych etapach procedury administracyjnej realizacji

1.5. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA RAPORTU

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 15

1.6. AUTORZY RAPORTU

Niniejsza dokumentacja została opracowana przez zespół następujących ekspertów:

mgr inż. Michał Basiak

dr Konrad Paweł Turzański – kierownik zespołu

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 16

2.1. AKTY PRAWNE

1. Dyrektywa 2000/76/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r.

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 17

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 18

42. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie

2.2. POLSKIE NORMY

1. PN-N-01341:2000 / Ap.1 2001 Hałas środowiskowy. Metody pomiaru i oceny hałasu

1. Instrukcja ITB Nr 338 - Metoda określania emisji i imisji hałasu przemysłowego

Socotec Polska Sp. z o.o. Strona 19