Filozofia liberalna ( wolna ) - głosi, że jest swobodny przepływ pracowników między krajami.

Polacy mogą zatrudniać się w krajach UE.

Protekcjonizm –to pogląd gospodarczy którego celem jest ochrona własnego rynku i
produkcji przed konkurencją zagraniczną. Za pomocą ceł nakładanych na przywożone
towary. Protekcjonizm jest także dominującą cechą zagranicznej polityki ekonomicznej
Japonii. Począwszy od zakończenia II wojny światowej Japonia prowadziła z jednej strony
politykę proeksportową, z drugiej zaś - antyimportową. Wynikało to ze zróżnicowanego
podejścia do roli eksportu i importu w gospodarce. Eksport był bowiem traktowany jako
podstawowy czynnik rozwoju gospodarczego i wzrostu dochodu narodowego. Import
natomiast pełnił typowe funkcje pasywne, zaopatrując sektor proeksportowy w niezbędne
surowce i technologie. W 2018 r. Japonia i Unia Europejska podpisały umowę o wolnym
handlu. Celem jest obustronnie zniesienie większość ceł na swoje towary oraz wspólne
zminimalizowanie liczb barier handlowych. Cło, czyli opłata pobierana na granicy przy
importowaniu dóbr, automatycznie powoduje ono wzrost ceny towarów przywożonych do
kraju, osłabiając ich konkurencyjność na rynku,
Okres feudalizmu - OKRES EDO 1603-1868 ( rozwój gospodarki )
‘’Kierowanie narodem i przynoszenie ulgi ludziom’’ idea.
Tokugawa Ieyasu został najpotężniejszym czlowiekiem w Japonii po pokonaniu dwóch
przeciwników Oda Nobunaga i Toyotomi Hideyoshi. Dokonał zjednoczenia terytorium
obecnej Japonii i założył dynastię szogunów. Uczynił Edo ( stara nazwa Tokyo ) głównym
ośrodkiem życie politycznego i kulturalnego. Edo na początku było obskurną wsią. Rządził
długo i był ostatnim shogunem. Zmienił prawo i ustanowił nowe zasady dla hierarchii
Japonii.
Podstawą ustroju był ryż. Hierarchia stanowa: panowie feudalni daimyō, samuraje, chłopi,
rzemieślnicy, kupcy, mnisi oraz „podludzie”, arystokracja przeniosła się do miast. Obywatele
zostali poddani ścisłej kontroli administracji centralnej, która poprzez system nakazów
określała podatki, obowiązki, sposób zachowania się, ubierania i życia poszczególnych grup
społeczeństwa.
Shogun czyli namiestnik wojskowy na czele samurajów. Cesarz w Kyoto pełnił funkcję tylko
reprezentacyjną.
Feudalizm - ustrój społeczno-gospodarczo-polityczny, który powstał w średniowieczu. Ta
metoda rządzenia oparta na systemie hierarchicznym. Czyli fan feudalny i wasal
(podporządkowany). Podstawą władzy jest ziemia, a źródłem wzrostu PKB jest rolnictwo.
Chłop (wasal, podporządkowany) podlega właścicielowi (pan feudalny).
Kapitalizm – brak przymusu, wolność gospodarcza, własny rynek. Źródłem wzrostu PKB jest
przemysł. System gospodarczy opierający się na zasadach wolnego obrotu towarami i
usługami, wolnej konkurencji pomiędzy podmiotami oraz wolnego obrotu kapitałem oraz
środkami produkcji.
Początki kontaktów z Europą - Pierwsi portugalczycy przywieźli ze sobą broń palną i religię
chrześcijańską. Początkowo było widać korzyści jakie płynęły przez kontakt z Zachodem ale
potem zaczęły się surowe represje chrześcijan, a obcokrajowców wygnano. Były obawy
przed naruszeniem struktury Japonii, strach przed zamieszkami i wojną domową. Każdy
Japończyk który chciał opuścić kraj miał być karany śmiercią. Pogłębienie nienawiści władz
do upartej religii.
1614r. Izolacja Japonii od reszty państwa, świata. Kraj i gospodarka musiała być
samowystarczalna. Zamrożenie handlu zagranicznego, cenzura książek zachodnich i
ustalenie stabilnego pokoju.
Pod koniec epoki feudalnej wzrosły napięcia wewnętrzne na tle ekonomicznym. Akcja
militarna, obalenie shoguna i proklamacja rządu Meiji. Pod koniec ery Tokugawa była debata
ekonomiczna na temat wymiany z zagranicą i ingerencji państwa gospodarkę.
OKRES MEIJI 1868-1914
W tym okresie chciano stworzyć silny, nowoczesny kraj.
To okres budowy kapitalizmu, otwarcie gospodarki Japonii na wpływy zewnętrze. Brak
nakazów do pracy, ale jest przymus ekonomiczny. Cesarz stoi na czele państwa (Hirohito).
Powolna zmiana stosunków ekonomicznych.
‘’Zasobny kraj i silna armia ‘’ Idea.
Japonia popierała aktywny rozwój rodzimej gospodarki. Powstały sieci kolei, państwowe
banki, system pocztowy, wprowadzenie waluty jena. Rozwój przemysłu ciężkiego. W 1872r.
Otwarta została pierwsza linia kolejowa między Tokio a Yokohamą, która zaczęła się
wydłużać i obejmować dalsze regiony. Głównym celem polityków Meiji było uczynienie z
Japonii mocarstwa, którego filarem byłoby dobrze zorganizowane, zmodernizowane
społeczeństwo. Wielkie wysiłki poczyniono też na rzecz edukacji społeczeństwa. W roku
1872 wprowadzono powszechny obowiązek szkolny dla dzieci obojga płci. Nowy rząd chciał
uczynić kraj demokratycznym i równym dla wszystkich obywateli. Granice między klasami z
epoki Tokugawa zostały całkowicie złamane. Rozwój sektora militarnego, był oczywiście,
najwyższym priorytetem dla rządu tej ery. Wprowadzono obowiązkowy pobór do armii.
W Japonii ery Meiji większość produkcji przemysłowej skupiała się wokół czterech głównych
zaibatsu: Mitsubishi, Mitsui, Sumitomo i Yasuda).
Wczesny Okres Meiji 1868-1889 był pozytywny. Otworzenie kraju i lepsze perspektywy,
niepohamowany rozwój.
Japonia skupiała się na ogólnym rozwoju wielu dziedzin gospodarki jak np.: rolnictwo,
przemysł, usługi, handel i import nowoczesnych technologiii.
Japonia musiała mieć strategię rozwoju gospodarczego czyli co należy rozwijać aby był
wzrost PKB, selekcja branż oraz zapewnienie środków na rozwój wybranych dziedzin
gospodarki. Nazywa się to polityka selektywna. Środków jest mało na samym początku
dlatego rząd musi wspierać te dziedziny gospodarki dla których będzie przeznaczać więcej
środków.
Wspieranie -> Protekcjonizm celno-produkcyjny - popieranie rozwoju danej branży.
Wsparcie produkcji handlu krajowego i produkcji. Japonia miała obawy przed napływem
obcego stylu życia w luksusie, zmniejszeniem zasobów kruszców, zagrożeniem niezależności
politycznej Japonii.
Cło - to opłata, którą importer musi ustanowić zanim sprzeda towary. Ograniczenie
ilościowe, wymogi jakościowe.
W 2018r. Zawarta umowa Japonia – Unia Europejska znosi cło.
Póżniejszy Okres Meiji 1890-1914 był negatywny. Ograniczenie swobody wypowiedzi i
wzrost tendencji nacjonalistycznych.
PKB ( Produkt Krajowy Brutto ) - jest to najszerszy kierunek gospodarowania w danym roku i
kraju. Suma wartości wszystkich dóbr i usług wytworzonych w kraju i danym roku. PKB jest
miarą wielkości gospodarki.
Liberalizm ekonomiczny – wolnokonkurencyjna gospodarka samoczynnie dążąca do
równowagi przy pełnym wykorzystaniu potencjału produkcyjnego. ‘’Zasada wachadła’’.
Wolnokonkurencyjna gospodarka – swobodny przepływ dóbr, usług, siły roboczej,
przepływu kapitału. Rząd nie powinien ingerować w gospodarkę.
Rynek wolnokonkurencyjny – to taki rynek na którym cechy kształtują się swobodnie, czyli
nie są narzucane z góry. Cny wolne ustalają się same na rynku, a nie z przez rząd i monopole.
Równowaga gospodarcza – to stan finansowy kraju. Równowaga między eksportem i
importem. W przypadku, gdy na rynku danego dobra, produktu podaż jest większa od
popytu to cena spada, a gdy popyt jest wyższy od podaży to cena rośnie.
Popyt - zapotrzebowanie zgłaszane przez ludzi na jakiś towar lub usługę. Popyt mierzy się
ilością zakupionych towarów w danym okresie czasu. W normalnej sytuacji, w gospodarce
rynkowej, jeśli cena rośnie to popyt spada (mniejsze jest zainteresowanie wśród ludzi
zakupem drożejącej rzeczy), jeśli cela maleje to popyt rośnie (wzrasta chęć nabycia
taniejącej rzeczy).
Podaż - ilość towarów i usług zaoferowanych do sprzedaży w danym okresie czasu. Jeśli cena
spada to podaż maleje, jeśli cena rośnie to podaż wzrasta. W przypadku gdy cena na rynku
spada to jest to sygnał dla przedsiębiorcy aby szukać sposobu na rozwiązanie problemu,
ratunek.
Cena równowagi rynkowej – pokazuje preferencje działań konsumentów i producentów.
Konsumenci chcą aby cena była niższa, a producenci chcą aby cena była wyższa.
Inflacja – stopniowy wzrost cen. Deflacja – spadek cen
Głównym celem działalności ekonomicznej człowieka jest wzrost gospodarczy.
Monopole są silne finansowo i technologicznie. Mogą rozpocząć produkcję, angażując swój
środki.