You are on page 1of 40

5112683

5
POLECAMY

5112683
5
I JA I MOJE OTOCZENIE
Zadanie 1. Uzupełnij tekst, wykorzystując wyrazy pomocnicze z ramki.

wieczorem, najtrudniejszego, krótkie, porze, przyjemność, posiłki,


czynnie, porze

 Po przyjściu ze szkoły zrób krótką przerwę, zajmij się tym, co sprawi ci


..................................................................................................................... .
 Staraj się odrabiać lekcje zawsze o tej samej ....................................... .
 Odrabianie lekcji zaczynaj od zadania ................................................. .
 Rób ………………… przerwy w nauce.
 Nie odrabiaj lekcji późnym ...................................................................... .
 Chodź spać o tej samej .......................... . Pamiętaj, że twój organizm
w tym wieku potrzebuje na regenerację sił około 10 godzin snu.
 Regularnie spożywaj ................................................................................. .
 Staraj się odpoczywać ............................................................................. .

Zadanie 2. Zaznacz X poprawne dokończenie zdania.

Sen jest ważny dla organizmu, ponieważ:

A. podczas snu planujemy zajęcia na następny dzień,


B. w trakcie snu organizm odzyskuje siły,
C. podczas snu najlepiej trawimy pokarm.

Zadanie 3. Spośród wymienionych elementów przyrody wybierz i połącz


liniami z okienkiem tylko te, które należą do przyrody nieożywionej.

dąb grad pasikonik mysz

PRZYRODA NIEOŻYWIONA

kamień gleba fiołek woda

Zadanie 4. Co powinien zabrać ze sobą Jaś, aby podczas wycieczki mógł


dokładnie obserwować ptaki? Wybierz i zaznacz X właściwą odpowiedź.

A. mikroskop,
B. lornetkę,
C. lupę,
D. aparat fotograficzny.

5112683
5
Zadanie 5. Napisz, jakich przyrządów użyjesz do:

obserwacji bociana w locie – .........................................................................


obserwacji życia w kropli wody ze stawu – ...................................................
obserwacji planet i gwiazd na niebie – .........................................................
obserwacji gąsienicy motyla – ........................................................................

Zadanie 6. Przedstawione na rysunku rodzaje zmysłów połącz liniami


z odpowiednimi wrażeniami.

słone plusk lot ostrość zapach ukłucie szum


paluszki wody wróbla pieprzu ciasta komara morza

Zadanie 7. Ania poszła na nadmorską plażę. Od strony szumiącego morza wiał


ciepły wiatr, a nad głową wesoło krzyczały mewy.

Wymień zmysły, dzięki którym Ania cieszyła się spacerem:

...........................................................................................................................................

Zadanie 8. Na których ilustracjach przedstawione są przyrządy i przybory


przyrodnika? Wpisz ich nazwy obok rysunków.

W E

5112683
5
Zadanie 9. Wskaż i podpisz elementy optyczne mikroskopu.

Zadanie 10. Oblicz, jakie powiększenie uzyskasz, jeśli okular mikroskopu


powiększa 10 razy, a obiektyw 20 razy.

Obliczenia:

Odpowiedź: .............................................................................................................

Zadanie 11. Na podstawie rysunku podaj po 3 składniki przyrody ożywionej


i nieożywionej.

Elementy przyrody ożywionej:


a) ..............................................
b) ..............................................
c) ..............................................

Elementy przyrody nieożywionej:


a) ..............................................
b) ..............................................
c) ..............................................

Zadanie 12. Na podstawie ilustracji podaj 5 elementów, które utrudniają


dziewczynce odrabianie lekcji.

1) ........................................... 40°C
2) ...........................................
3) ...........................................
4) ................................
5) ...............................

5112683
5
Zadanie 13. Gdy planujesz doświadczenie, musisz postępować kolejno, według
ściśle określonych zasad. Ponumeruj poniższe zdania, by przedstawiały
właściwy porządek.

Określ, co i jak chcesz zrobić.


Zbierz odpowiedni sprzęt do doświadczenia.
Zanotuj obserwacje.
Postaw pytanie, na które szukasz odpowiedzi.
Powtórki doświadczenia wykonaj w tych samych warunkach.

Zadanie 14. Rozwiąż krzyżówkę i odczytaj hasło.

1
2
3
4
5
6
7
8

1. Służy do wyznaczania kierunków geograficznych, niezależnie od pogody.


2. Dzięki niemu można obserwować organizmy niewidoczne gołym okiem.
3. Umożliwia rozpoznawanie barw i kształtów.
4. Czynny jest najlepszym sposobem spędzania wolnego czasu.
5. Jest składnikiem przyrody nieożywionej i nas otacza.
6. Pozwala obserwować lecące ptaki.
7. Inaczej eksperyment.
8. Ten zmysł znajduje się na języku.

HASŁO: .................................. jest to ...............................................................................

Zadanie 15. Rozwiąż rebus, a poznasz nazwę rośliny hodowanej w domach


i pracowniach przyrodniczych.

RKIEL KA
KA P DRIVE

ROZWIĄZANIE: .................................................................................................................

5112683
5
II ORIENTACJA W TERENIE
Zadanie 1. Oznacz na róży kierunków główne i pośrednie nazwy kierunków,
wpisując ich międzynarodowe skróty.

Zadanie 2. Jakie kierunki widnokręgu wskazują narysowane strzałki? Wpisz ich


skróty międzynarodowe.

4 1 ……………………………
3 2 ……………………………
5 6
3 ……………………………

4 ……………………………
2
5 ……………………………
1
6 ........................................

Zadanie 3. Korzystając z mapy, uzupełnij zdania, wpisując polskie nazwy


kierunków świata całymi wyrazami.

KOSZALIN ELBLĄG

BYDGOSZCZ
Wi
sła

POZNAŃ WARSZAWA

ŁÓDŹ

ła
Wis

a) Bydgoszcz leży na ..................................................... od Warszawy.


b) Koszalin leży na ....................................................... od Elbląga.
c) Łódź leży na ........................................................ od Poznania.

5112683
5
Zadanie 4. Rysunki przedstawiają różne sposoby terenowego określenia
północy. Uzupełnij je, wpisując we właściwe miejsca kierunki za pomocą ich
międzynarodowych skrótów.

1) ............ ........... 2) ............ .............

3) ........................ ........................... 4) ............ .............

Zadanie 5. Napisz, kiedy można wyznaczyć kierunki widnokręgu za pomocą


wymienionych przyrządów (dzień, noc, zawsze).
A. Gnomon – ..........................................................................................................
B. Kompas – ...........................................................................................................

Zadanie 6. Na podstawie rysunku uzupełnij tekst oraz wpisz nazwy kierunków


na ilustracji.

Jeśli w słoneczny dzień w południe staniesz plecami do słońca, to twój cień


wskaże kierunek ..............., a po lewej ręce będziesz miał kierunek ............... .

5112683
5
Zadanie 7. Określ pełnymi polskimi nazwami kierunki ulic, którymi Zosia idzie
z domu do szkoły.

ul. Szkolna

ul. Różana
ul. Konwaliowa

ul. Bluszczowa
a
l wow
M a
ul.
Zosia idzie:

1. ul. Konwaliową w kierunku ……………..…….………


2. ul. Bluszczową w kierunku …………………………….
3. ul. Malwową w kierunku ………………………..…….
4. ul. Różaną w kierunku ………………………..……….
5. ul. Szkolną w kierunku ……………………....…………

Zadanie 8. Wiedząc, że Poznań leży na południowy zachód od Bydgoszczy,


natomiast Toruń na północny wschód od Poznania, a Białystok leży na wschód
od Torunia, napisz nazwy tych czterech miast przy odpowiednich kropkach.

Zadanie 9. Odczytaj zaszyfrowane hasło. Zacznij od miejsca zaznaczonego


kropką. Przesuwaj się po rysunku tak, aby odczytywane kierunki wskazały ci
zaszyfrowane litery. Litery te wpisane kolejno ujawnią, czy znasz kierunki
geograficzne.

NE – W

S–A

NW – O

E–R
S
A SW – B

Zadanie 10. Jaś urodził się 20 lipca, Agnieszka 30 maja, Ania 15 października,
Zosia natomiast 15 lutego. Napisz, które z dzieci urodziło się:

a) latem ................, b) zimą ................, c) wiosną ................, d) jesienią ..................

5112683
5
Zadanie 11. Schematyczny rysunek przedstawia widomą wędrówkę Słońca
nad widnokręgiem po drodze oznaczonej literami A, B i C. Na podstawie
zamieszczonego schematu uzupełnij tabelę.
A

C
E
u
okręg
widn
Linia

N S

W
Kierunek Kierunek
geograficzny, geograficzny,
Droga z którego na który Nazwa Data
Słońce Słońce
wschodzi zachodzi
A NE
B W
równonoc
B
jesienna
C 22 XII
Zadanie 12. Odszukaj niespodziankę. Poruszaj się w stronę zgodną z kierunkiem
ruchu wskazówek zegara. Swoją drogę rozpocznij od zaznaczonego punktu.
1 kratka na płn. zach., 2 kratki na płn., 1 kratka na płn. zach., 1 kratka na
płd. zach., 1 kratka na płd., 1 kratka na płd. zach., 2 kratki na płd., 3 kratki
na zach., 1 kratka na płn. wsch., 1 kratka na płn., 1 kratka na płn. wsch.,
4 kratki na zach., 2 kratki na płd. zach., 1 kratka na płd., 3 kratki na zach.,
2 kratki na płn. wsch., 2 kratki na płn., 3 kratki na płn. zach., 1 kratka na płn.,
3 kratki na płn. wsch., 2 kratki na płd., 1 kratka na płn. wsch., 2 kratki na płd.,
1 kratka na płn. wsch., 2 kratki na płd., 1 kratka na płn. wsch., 2 kratki na płd.,
7 kratek na wsch., 2 kratki na płd. wsch., 3 kratki na płd.

5112683
5
III PLAN, MAPA, SKALA
Zadanie 1. Odczytaj zaszyfrowany tekst, wpisując w miejsca kropek
odpowiednie słowa.

Przechodzimy obok ................................................................. . Wchodzimy na

_ _ _ _ _ _ _ _ .................... i przechodzimy przez ............................................

Po lewej stronie rozciągają się ..................................... . Dochodzimy do

.............................................. i rozpoczynamy piknik na plaży.

Zadanie 2. Narysuj w skali 1 : 20 plan stołu, którego rzeczywiste wymiary wynoszą


60 cm x 40 cm. Pod rysunkiem podpisz skalę 1 : 20. Obliczenia wykonaj obok
rysunku.

Zadanie 3. Odcinek trasy rowerowej narysowany na planie w skali 1 : 100 000 ma


długość 12 cm. Oblicz, jaka jest rzeczywista długość trasy.

Odpowiedź:
…………………………………………………………………………………….................…..

Zadanie 4. Na mapie odcinek ma długość 7 cm. W rzeczywistości jest to


odległość 14 km. Jaka jest skala tej mapy? Zaznacz X poprawną odpowiedź.

A. 1 : 200 000; B. 1 : 2000; C. 1 : 20 000; D. 1 : 2 000 000.

Zadanie 5. Podaną skalę liczbową zamień na skalę mianowaną i liniową.

a) Skala liczbowa 1 : 100 000

b) Skala mianowana

c) Skala liniowa

5112683
5
Zadanie 6. Utwórz brakujące skale.

0
1 : 5000 m

0 1 2 3
1 : ................... km

Rozwiąż zadania 7, 8, posługując się planem Torunia.

TORUŃ
centrum
1 : 4500

Zadanie 7. Skalę planu Torunia przedstaw w postaci mianowanej. ........................

Zadanie 8. Odległość między Rynkiem Staromiejskim a katedrą św. św. Janów


na tym planie wynosi 2 cm. Jaka jest ta odległość w rzeczywistości?

Obliczenia:

Odpowiedź: .....................................................................................................................

5112683
5
Zadanie 9. Większy obszar przedstawia mapa sporządzona w skali:

A. 1 : 4 000 000, B. 1 : 40 000 000, C. 1 : 40 000, D. 1 : 400.

Zadanie 10. Wpisz w prostokąty podane niżej skale liczbowe tak, aby były one
uporządkowane od najmniejszej do największej.

Zadanie 11. Które zdanie dotyczące skali mapy jest prawdziwe? Zaznacz
X poprawną odpowiedź.

A. Im mniejsza skala, tym dokładniejsza treść mapy.


B. Im większa skala, tym większy mianownik skali.
C. Im większa skala, tym dokładniejsza treść mapy.
D. Im mniejsza skala, tym mniejszy mianownik skali.

Zadanie 12. Zakreśl X największą skalę.

A. 1 : 40 000
0 200 400 600
B. m

C. 1 cm – 5 km

D. 1 : 5 000 000

Zadanie 13. Aby na planie były umieszczone szczegóły, np. ogrodzenie,


przystanek autobusowy, to musi on być sporządzony w skali:

A. dużej, B. małej.

Zadanie 14. Mapa jest zorientowana, gdy igła kompasu wyznaczająca północ
ustawiona jest:

A. równolegle do drogi na planie,


B. wzdłuż rzeki na mapie,
C. równolegle do lewej ramki mapy,
D. wzdłuż górnej krawędzi mapy.

5112683
5
Zadanie 15. Który element nie pasuje do pozostałych? Krótko napisz, dlaczego
tak sądzisz.

A. dolina, kotlina, wzgórze

Nie pasuje ................................................., bo ...............................................................

B. góra, dolina, pagórek

Nie pasuje ................................................., bo ...............................................................

Zadanie 16. Wybierz i zamaluj okienko z nazwą barwy, za pomocą której dana
forma terenu jest przedstawiona na mapie hipsometrycznej Polski.

Wody Niziny Wyżyny Góry


Żółta Czerwona Niebieska Zielona
Brązowa Zielona Zielona Żółta
Niebieska Biała Żółta Brązowa

Zadanie 17. Odczytaj z rysunków poziomicowych wysokości bezwzględne i oblicz


wysokości względne przedstawionych form terenu.

A. B. 2 200
22 10
24 230 0
25 0
0
300
50 400
600 0
700

wysokość bezwzględna ................... wysokość bezwzględna ...................

wysokość względna ......................... wysokość względna .........................

Który z rysunków przedstawia:

– formę wypukłą (pagórek)

– formę wklęsłą (kotlinę)

5112683
5
IV POGODA
Zadanie 1. Różnice ciśnienia atmosferycznego są przyczyną powstawania wiatru.
Obserwujemy wtedy np. odchylanie się chorągiewki. Zaznacz na rysunku, jak
odchyli się chorągiewka.

W N

Zadanie 2. Uzupełnij tabelę.

PRZYRZĄD CO NIM MIERZYMY? JEDNOSTKA POMIARU

termometr

ciśnienie atmosferyczne

m/s lub km/h

ilość opadów

higrometr

Zadanie 3. Którym z poniższych wyrazów nie opisujemy wiatru? Prawidłową


odpowiedź zaznacz znakiem X.
A. wichura, B. powiew, C. burza, D. huragan.

Zadanie 4. Zaznacz na skali termometru:

(A) -6°C (minus)


(B) +17°C (plus)

(A) (B)

Zadanie 5. Zaznacz znakiem X podpunkt, w którym wszystkie określenia opisują


pogodę.

A. temperatura, zachmurzenie, północ, ciśnienie;


B. zachmurzenie, prędkość wiatru, opady, przyroda nieożywiona;
C. przesilenie zimowe, temperatura, ciśnienie, nasłonecznienie;
D. nasłonecznienie, opady, ciśnienie, zachmurzenie.

5112683
5
Zadanie 6. Na schematycznym rysunku wpisz w chmurki symbole N (niż) i W (wyż)
oraz zaznacz strzałką kierunek bryzy w nocy.

Ląd Morze

Zadanie 7. Narysuj w tabeli odpowiednie symbole meteorologiczne.

SKŁADNIK POGODY SYMBOL


BURZA

ROSA

ŚNIEG
WIATR
O WSCHODNI PÓŁNOCNO-WSCHODNI

Zadanie 8. W niżej podanych zdaniach wykreśl nieprawidłowe wyrażenia zawarte


w nawiasach.
 Najwyżej nad powierzchnią Ziemi znajdują się chmury (pierzaste/kłębiaste).
 Chmury pierzaste zbudowane są z niewielkich (kropelek wody/kryształków
lodu).
 Chmury warstwowe często zapowiadają (zmianę pogody/długotrwałe opady).
 Chmury kłębiaste burzowe są wysokie, potężne, (ciemnoszare/białe), często
dają ulewny deszcz.
 Jeżeli po słonecznym zimowym dniu następuje gwiaździsta, bezchmurna noc,
to z pewnością w nocy będzie (silny mróz/padać śnieg).
Zadanie 9. Uzupełnij zdania.
 Nad morzem wieje wiatr, który nazywamy ……………….................................….
 W ciągu dnia wiatr wieje od …………..................... w kierunku…………. – jest to
……………..............................................
 W nocy wiatr wieje od ……….............… w kierunku ……..………........…. – jest to
………….............................................….
Zadanie 10. Lodowa pokrywa na drodze, powstająca z padającego deszczu przy
temperaturze powietrza poniżej 0°C, to – podkreśl właściwą odpowiedź:

A. grad, B. szron, C. gołoledź, D. szadź.

5112683
5
Zadanie 11. Rozwiąż krzyżówkę i odczytaj hasło.

1. Służy do mycia, picia, podlewania roślin.


2. Stan skupienia pary wodnej.
3. Otacza nas.
4. Umożliwia oddychanie.

HASŁO: .......................................................................

Zadanie 12. Wykreśl nieprawidłową informację w zdaniu.


A. Im wyżej położony jest punkt obserwacji, tym widnokrąg jest mniejszy/większy.
B. Południe słoneczne obserwujemy wtedy, gdy Słońce jest najwyżej/najniżej
nad widnokręgiem.
D. Jeżeli ogrzejemy/schłodzimy powietrze, to zmniejszy ono swoją objętość.
E. Wyż/Niż atmosferyczny jest tam, gdzie nacisk powietrza na powierzchnię Ziemi
jest większy.

Zadanie 13. Agatka mierzyła temperaturę powietrza w ciągu letniego dnia.


Oblicz amplitudę temperatur.

Godzina 24 4 6 8 12 16 20
pomiaru
Temperatura
powietrza 12 14 16 19 25 27 25
(°C)

Obliczenia:

Odpowiedź: .................................................................................................................................

Zadanie 14. Rafał opisał pogodę, jaka towarzyszyła mu na klasowej wycieczce.


Rozszyfruj opis zapisany symbolami stosowanymi na mapach pogody.

Z rana padał • .............................., a niebo było •


.............................................. .
Wiał silny  ......................................... i nagle spadł ....................................... .
W godzinach popołudniowych niebo stało się ..................................................,
ale wieczorny powrót do domu utrudniła gęsta ............................................... .

5112683
5
Zadanie 15. Określ kierunek wiatru, używając pełnych polskich nazw.

.................................... .................................... ....................................

Zadanie 16. W jakiej skali meteorolodzy określają siłę wiatru?


A. Celsjusza,
B. Kalvina,
C. Beauforta,
D. Richtera.

Zadanie 17. W ciągu doby zarejestrowano następujące temperatury powietrza:

Godzina
7 13 19 23
pomiaru
Temperatura
powietrza
8 15 10 7
(°C)

Oblicz średnią dobową temperaturę powietrza.

Obliczenia:

Odpowiedź: ....................................................................................................................

Zadanie 18. Odczytaj wskazania termometru.

A ....................... B ........................ C .......................

5112683
5
V SUBSTANCJE I PROCESY
Zadanie 1. Jaki to stan skupienia? Podpisz rysunki.

......................... ......................... .........................


Zadanie 2. Napisz, jakie zjawiska ilustrują poniższe modele.
A.

OZIĘBIENIE
.....................................

B.
OGRZEWANIE
............... .....................................

Zadanie 3. Ciała stałe mają:

A. dużą ściśliwość, stały kształt,


B. zmienny kształt, dużą ściśliwość,
C. stały kształt, małą ściśliwość,
D. stały kształt, nie są ściśliwe.

Zadanie 4. Które stwierdzenie dotyczące gazów jest prawdziwe?

A. Nie można ich sprężyć.


B. Są bardziej ściśliwe niż ciecze.
C. Nie wypełniają w całości naczynia, w którym się znajdują.
D. Drobiny są uporządkowane.

Zadanie 5. Jakie właściwości ciała stałego wykorzystuje:

a) chłopiec bujający się na gałęzi? .......................................................................


b) szklarz przycinający szybę? .................................................................................
c) górnik wydobywający węgiel w kopalni? .........................................................
d) garncarz wyrabiający naczynia? .......................................................................
e) łucznik naciągający łuk? ....................................................................................

5112683
5
Zadanie 6. Wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe. Jeśli zdanie jest fałszywe,
wpisz literę F.

1. Parowanie zachodzi w każdej temperaturze.


2. Parowanie polega na odrywaniu się drobin w całej objętości cieczy.
3. Wrzenie polega na odrywaniu się drobin od powierzchni cieczy.
Zadanie 7. Uzupełnij zdania.
a) Przemianę lodu w wodę nazywamy .......................................................................
b) Przemianę wody w parę wodną nazywamy .........................................................
c) Zamiana pary wodnej w ciecz to ..............................................................................
d) Temperatura 0°C to temperatura, w której woda ................................................
e) Temperatura 100°C to temperatura, w której woda ..............................................

Zadanie 8. Nazwij przemiany, w wyniku których powstaje lód.

WODA LÓD PARA WODNA

Zadanie 9. Rozwiąż rebus.

KO
O KA +
RK
RKA DIO + DZ N + DNA

Odpowiedź: .....................................................................................................................

Zadanie 10. Połącz nazwy zjawisk z kolumny pierwszej z odpowiednimi


określeniami z kolumny drugiej.
1. PAROWANIE A. zamiana pary wodnej w ciecz
2. KRZEPNIĘCIE B. zamiana wody ciekłej w parę wodną
3. SKRAPLANIE C. zamiana wody ciekłej w lód

1. ........................... 2. ............................. 3. ....................................

Zadanie 11. Napisz, co powstanie (roztwór czy zawiesina) po połączeniu ze sobą


wymienionych substancji.

A. woda + piasek ......................................


B. woda + ocet .........................................
C. woda + sól .............................................
D. woda + cukier .......................................

5112683
5
Zadanie 12. Mieszaniną niejednorodną jest:

A. roztwór octu w wodzie,


B. roztwór soli w wodzie,
C. zawiesina mąki w wodzie,
D. roztwór cukru w wodzie.

Zadanie 13. Zaznacz X szereg, w którym są tylko mieszaniny jednorodne.

A. Powietrze, mosiądz, złoto.


B. Woda z solą, kakao, woda z opiłkami żelaza.
C. Powietrze, woda z octem, woda z solą.
D. Woda z solą, woda z olejem, srebro.

Zadanie 14. Roztwór składa się z:

A. substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika,


B. substancji nierozpuszczalnej i rozpuszczalnika,
C. substancji w stanie stałym i rozpuszczalnika,
D. mieszaniny niejednorodnej i rozpuszczalnika.

Zadanie 15. Zaznacz zdanie zawierające informację o zmianach


spowodowanych reakcją chemiczną.

A. Rozpuszczanie cukru.
B. Rdzewienie gwoździa.
.
C. Powstawanie rosy.
D. Opadanie osadu mąki w zawiesinie.

Zadanie 16. Określ, czy jest to przemiana chemiczna, czy zjawisko fizyczne.
Wstaw znak X w odpowiedniej rubryce tabeli.

Zjawisko fizyczne Przemiana chemiczna


Cięcie chleba na kromki
Zmieszanie sody z octem
Smażenie mięsa
Pieczenie ciasta
Gotowanie jaj
Mieszanie sałatki

5112683
5
Zadanie 17. Podane substancje wpisz w odpowiednie rubryki tabeli:

dwutlenek węgla, azot, tlen, węgiel, żelazo, rudy miedzi, siarka, magnez, rdza,
chlor, woda

SUBSTANCJE PROSTE SUBSTANCJE ZŁOŻONE

Zadanie 18. Który rysunek przedstawia model budowy:


A. dwutlenku węgla,
B. wody,
C. tlenu.
Wpisz pod modelami właściwe symbole literowe.

węgiel tlen wodór

1. 2. 3. 4.

A. ........ B. ........ C. ........


Zadanie 19. Jeśli przemiana jest odwracalna, wpisz literę O; jeśli nieodwracalna,
wpisz literę N.
1. Rdzewienie jest przemianą ..............................
2. Zamarzanie wody na powierzchni jeziora jest przemianą ...................................
3. Ścinanie białka jajka kury podczas gotowania jest przemianą .............................
4. Topnienie lodu w szklance z napojem jest przemianą ..........................

5112683
5
VI OD KOMÓREK DO ROŚLIN
I GRZYBÓW
Zadanie 1. Rysunek przedstawia budowę komórki roślinnej. Rozpoznaj i podaj
nazwy wskazanych elementów.

A
A
D
B
B C
D
C
E
E

Zadanie 2. Wymienionych poniżej przedstawicieli roślin przyporządkuj do


odpowiedniej grupy.

kosodrzewina, bez czarny, lipa drobnolistna, płonnik, jodła,


torfowiec, języcznik zwyczajny, orlica pospolita

MCHY PAPROCIE ROŚLINY ROŚLINY


NAGONASIENNE OKRYTONASIENNE

Zadanie 3. Wskaż X poprawną odpowiedź. Porosty są organizmami


symbiotycznymi, ponieważ:

A. biorą udział w procesie tworzenia gleby.


B. komórki bakterii współżyją z komórkami glonów.
C. są zjadane przez ludzi i zwierzęta.
D. komórki glonów współżyją z komórkami grzybów.
.

Zadanie 4. Wskaż X poprawną odpowiedź. Porosty składają się z:

A. glonu i bakterii.
B. mchu i bakterii.
C. glonu i grzyba.
D. glonu i mchu.

5112683
5
Zadanie 5. Wybierz i zaznacz X trzy zdania zawierające cechy charakterystyczne
grzybów.

A. Grzyby są samożywne.
B. Grzyby są cudzożywne.
C. Wśród grzybów są jednokomórkowce i wielokomórkowce.
D. Wśród grzybów są wyłącznie jednokomórkowce.
E. Grzyby nie mają ściany komórkowej.
F. Grzyby mają ścianę komórkową.

Zadanie 6. Nazwom grzybów przyporządkuj ich znaczenie w życiu człowieka.

A. Pleśniak 1. Smaczny grzyb jadalny.


B. Maślak 2. Stosowane do wypieku pieczywa.
C. Pędzlak 3. Powoduje psucie się żywności.
D. Drożdże 4. Stosowany do wyrobu antybiotyku.

A. ........................ B. ........................ C. ........................ D. .........................

Zadanie 7. Wybierz zestaw, w którym wymieniono wyłącznie grzyby jadalne.


Właściwą odpowiedź zaznacz X.

A. pieprznik jadalny, lisówka pomarańczowa, mleczaj rydz;


B. mleczaj wełnianka, borowik ponury, borowik szlachetny;
C. borowik szlachetny, opieńka miodowa, smardz stożkowaty;
D. smardz stożkowaty, gąska zielona, goryczak żółciowy.

Zadanie 8. Wskaż wspólną cechę mszaków i paprotników. Właściwą odpowiedź


zaznacz X.

A. Pastorałowato zwinięte liście.


B. Niewielkie rozmiary.
C. Rozmnażanie przez zarodniki.
D. Kłącza i chwytniki.

5112683
5
Zadanie 9. Uzupełnij tabelę, dokonując podziału roślin ze względu na ich
budowę.

pierwotek, okrzemka, groch, pietruszka, sałata morska, skrzyp polny

WIELOKOMÓRKOWCE JEDNOKOMÓRKOWCE
PLECHOWCE ORGANOWCE

Zadanie 10. Jakie owoce można zerwać jesienią w sadzie? Zaznacz X właściwą
odpowiedź.

A. gruszki, śliwki, brzoskwinie;


B. jabłka, gruszki, śliwki;
C. czereśnie, wiśnie, morele;
D. gruszki, nektarynki, jabłka.

Zadanie 11. W każdym zdaniu skreśl niewłaściwe określenie.

A. Kalarepa ma jadalny(ą) łodygę/korzeń.


B. Bulwa ziemniaka jest korzeniem/łodygą.
C. Ciernie kaktusa są liśćmi/łodygami.
D. Jadalną częścią kalafiora jest kwiatostan/liść.
E. Jadalną częścią brokułu jest łodyga/kwiatostan.
F. Jadalną częścią marchwi jest łodyga/korzeń.

Zadanie 12. W wykropkowane miejsca wpisz nazwy jadalnych części roślin.

A. pomidory – .....................................
B. kapusta – ........................................
C. fasola – ...........................................
D. chrzan – ..........................................

5112683
5
Zadanie 13. Do nazwy kwiatostanu przyporządkuj odpowiedni numer rysunku.

A. B. C. D. E.

główka ...........; koszyczek ...........; baldach ...........; wiecha ...........; grono ............

Zadanie 14. Połącz typ owocu z właściwym przykładem.

A. jagoda 1. wiśnia 1............


B. pestkowiec 2. fasola 2............
C. strąk 3. pszenica 3............
D. ziarniak 4. pomidor 4............
E. orzech 5. owoce klonu 5............
F. skrzydlak 6. orzech włoski 6............

Zadanie 15. Zaznacz X te zdania, które opisują rolę łodygi u roślin.

A. Przewodzi produkty fotosyntezy z korzeni do liści.

B. Przewodzi produkty fotosyntezy z liści do korzeni.

C. Przewodzi wodę i sole mineralne z korzeni do liści.

D. Przewodzi wodę i sole mineralne z liści do korzeni.

5112683
5
VII WŚRÓD ZWIERZĄT I PROTISTÓW
Zadanie 1. Rozpoznaj przedstawione niżej organizmy jednokomórkowe. Podaj
ich nazwy, a przy strzałkach wpisz nazwy organelli ruchu.

......................... .........................

.........................

A. ......................... B. ......................... C. .........................

Zadanie 2. Rozpoznaj owady i podaj rodzaj ich aparatu gębowego.

A. ................................... – aparat gębowy .......................................................


B. ................................... – aparat gębowy ......................................................
C.................................... – aparat gębowy ......................................................

Zadanie 3. Przyporządkuj wymienione niżej zwierzęta do poszczególnych grup.

winniczek, rurecznik, osa, kalmar, langusta, mrówka, nereida, sercówka

MIĘCZAKI PIERŚCIENICE OWADY SKORUPIAKI

5112683
5
Zadanie 4. W którym szeregu są wymienione w kolejności owad, pajęczak
i skorupiak? Zaznacz X właściwą odpowiedź.

A. modliszka, krzyżak, skorpion;


B. osa, skorpion, rak;
C. komar, roztocze, skorpion;
D. mucha, kosarz, wesz.

Zadanie 5. W każdym zestawie skreśl nazwę, która nie pasuje do pozostałych.

A. ośmiornica, małgiew, krewetka, wstężyk;


B. dżdżownica, pijawka, tasiemiec, nereida;
C. rozgwiazda, rekin, płoć, dorsz;
D. padalec, boa dusiciel, aligator, rzekotka.

Zadanie 6. Wpisz do tabeli odpowiednie zwierzęta.

żmija zygzakowata, wróbel, żaba trawna, mysz, sum, borsuk

ZWIERZĘTA STAŁOCIEPLNE ZWIERZĘTA ZMIENNOCIEPLNE

Zadanie 7. Połącz w pary pojęcia i opisy związane z rozrodem ryb.

A. T arło I Miejsce rozrodu ryb


B. T arlisko II Jaja ryb
C. Ikra III Okres rozrodu ryb

A. ......................... B. ...............
......... C. ..........................

Zadanie 8. Podkreśl gatunki ryb, które żyją w Morzu Bałtyckim.

śledź, karaś, dorsz, okoń, lipień, sandacz, szprot

5112683
5
Zadanie 9. Wymienione niżej płazy przyporządkuj do grupy bezogonowych lub
ogoniastych, wpisując odpowiednie cyfry.

1 – traszka grzebieniasta, 2 – kumak górski, 3 – żaba trawna, 4 – salamandra


plamista, 5 – traszka karpacka, 6 – rzekotka drzewna, 7 – ropucha zielona

Bezogonowe: ..................................................................................................................

Ogoniaste: .......................................................................................................................

Zadanie 10. Wybierz te cechy budowy żaby, które ułatwiają jej życie w wodzie.
Poprawne odpowiedzi zaznacz X.
A. Śluz na ciele.
B. Workowate płuca.
C. Błona pływna między palcami.
D. Opływowy kształt ciała.
E. Nozdrza zamykane klapkami.
F. Oczy osłonięte powiekami.

Zadanie 11. Podpisz elementy budowy ptasiego pióra.


1.
2. 3.

1. ......................... 2. ..............
.......... 3. ..........................

Zadanie 12. Jeśli zdanie jest prawdziwe, wpisz literę P; jeśli fałszywe – F.

1. Wszystkie gady składają swoje jaja na lądzie.


2. Ciało gadów pokrywa cienka skóra i śluz.
3. Zapłodnienie u gadów jest zewnętrzne.
4. Padalec i wąż Eskulapa są przykładami gadów chronionych.
5. Zaskroniec jest jedynym jadowitym gadem żyjącym w Polsce.

Zadanie 13. Wskaż X zestaw zawierający wyłącznie cechy budowy ptaków


umożliwiające im latanie.
A. brak pęcherza moczowego, kości pneumatyczne, krótkie nogi zakończone
pazurami;
B. kości pneumatyczne, grzebień na mostku, brak pęcherza moczowego;
C. brak pęcherza moczowego, kończyny przednie przekształcone w skrzydła,
płaski dziób;
D. dobrze rozwinięte mięśnie poruszające skrzydłami, płaski dziób, grzebień na
mostku.

5112683
5
Zadanie 14. Na podstawie rysunków określ, jakim pokarmem odżywiają się
poniższe ptaki. W ramki wpisz właściwe symbole literowe.

A. Myszy i inne gryzonie.


B. Rzęsa wodna, ślimaki.
C. Owady, myszy.
D. Ziarno, owoce.

Zadanie 15. Podkreśl cechy właściwe tylko ssakom.

stałocieplność, żyworodność, 7 kręgów szyjnych, zróżnicowane zęby,


oddychanie za pomocą płuc, opieka nad potomstwem,
gruczoły mleczne, obecność powiek, małżowina uszna

Zadanie 16. Uzupełnij tabelę.

ZWIERZĘ MIEJSCE SCHRONIENIA


NIEDŹWIEDŹ
BÓBR
LIS

5112683
5
VIII ŻYCIE NA LĄDZIE I W WODZIE
Zadanie 1. Uzupełnij tabelę. Wpisz rodzaj skały macierzystej tworzącej daną
glebę. Gdy gleba jest bardzo żyzna, wpisz +++, gdy o średniej żyzności ++,
a mało żyzna +.

RODZAJ GLEBY GLEBA BIELICOWA GLEBA BRUNATNA CZARNOZIEM


SKAŁA
MACIERZYSTA

ŻYZNOŚĆ

Zadanie 2. Na profilu glebowym zaznacz skałę macierzystą i warstwę próchniczą.

Zadanie 3. Podpisz ilustracje, podając właściwą nazwę drzewa, z którego


pochodzą pokazane fragmenty pędów.

A. .................... B. .................. C. .................. D. ................. E. ..................


Zadanie 4. Dobierz nazwę zboża do rysunku kwiatostanu i zaznacz X właściwą
odpowiedź.

A. B. C. D.
A. (a) żyto, (b) owies, (c) jęczmień, (d) pszenica,
B. (a) owies, (b) jęczmień, (c) pszenica, (d) żyto,
C. (a) jęczmień, (b) żyto, (c) pszenica, (d) owies,
D. (a) pszenica, (b) żyto, (c) owies, (d) jęczmień.

5112683
5
Zadanie 5. Połącz rośliny uprawne na polach z otrzymywanym z nich produktem.
I buraki cukrowe A. kasza
II żyto, pszenica B. olej
III jęczmień C. cukier
IV owies D. mąka
V s łonecznik, rzepak E. płatki

I ..................... II ..................... III ...................... IV ...................... V ......................


Zadanie 6. Przyporządkuj nazwy roślin do odpowiednich grup roślin
występujących w poszczególnych strefach jeziora.
oczeret, tatarak, grążel żółty, kosaciec żółty, moczarka kanadyjska, sit, rogatek,
grzybień biały, rdestnica, rzęsa, wywłócznik, pałka wodna
ROŚLINY O LIŚCIACH
STREFA PRZYBRZEŻNA ROŚLINY PODWODNE PŁYWAJĄCYCH
PO POWIERZCHNI

Zadanie 7. Wpisz pod rysunkami nazwy zwierząt związanych ze środowiskiem


wodnym.

1. ............... 2. ............... 3. ............... 4. ............... 5. ............... 6. ...............

7. ............... 8. ............... 9. ............... 10. ............... 11. ............... 12. ...............

Zadanie 8. Rysunek przedstawia budowę zewnętrzną ryby. Zaznacz na nim


płetwy nieparzyste i podaj ich nazwy.

5112683
5
Zadanie 9. Ryby posiadają linię naboczną. Jaką rolę ona spełnia? Zaznacz
X poprawną odpowiedź.
A. informuje o ruchach wody; C. ułatwia pływanie;
B. pomaga w utrzymaniu równowagi; D. ułatwia oddychanie.
Zadanie 10. Zaznacz X szereg, w którym wymieniono drzewa rosnące w lesie
liściastym.
A. lipa, modrzew, buk, dąb; C. jodła, sosna, świerk;
B. klon, lipa, brzoza, buk; D. olsza, klon, sosna.

Zadanie 11. Połącz w pary typ lasu z roślinnością w nim rosnącą.

I łęg A. jesion, olsza czarna, knieć błotna


II grąd B. wierzba, olsza, topola
III ols C. grab, dąb, lipa drobnolistna

I ............................... II .............................. III ...................................


Zadanie 12. W podanych niżej zdaniach skreśl błędne określenia tak, aby każde
zdanie było prawdziwe.

A. Podszyt/Ściółka leśna to warstwa lasu składająca się z krzewów i młodych drzew.


B. Podrost/Przyrost to młode drzewa rosnące w jednej z warstw lasu.
C. Ściółka leśna/Runo leśne składa się z obumarłych szczątek roślin i zwierząt.

Zadanie 13. Wymienione poniżej rośliny i zwierzęta przyporządkuj do


poszczególnych warstw lasu.
opadłe liście, świerk, buk, kalina, jarzębina, pieprznik jadalny, dżdżownica, wrzos

WARSTWY LASU ROŚLINY I ZWIERZĘTA


KORONY DRZEW

PODSZYT
RUNO LEŚNE

ŚCIÓŁKA

Zadanie 14. W odpowiednim miejscu w łańcuchu pokarmowym podpisz jego


ogniwa.

kapusta królik lis

.................................... .................................... .................................


Zadanie 15. Z wymienionych organizmów ułóż dwa łańcuchy pokarmowe.

zboże, stonka, kura, bażant, lis, liście ziemniaka


1. .........................................................................................................................................
2. ........................................................................................................................................

5112683
5
Zadanie 16. Dokończ zdania, wpisując odpowiednie określenia z ramki. Niektóre
z nich możesz wykorzystać wielokrotnie.

producent, konsument mięsożerny, konsument roślinożerny, reducent

A. ....................................... to inaczej drapieżca.


B. ....................................... jest pierwszym ogniwem łańcucha pokarmowego.
C. ....................................... powoduje rozkład organizmów.
D. ....................................... to inaczej roślina.
E. ....................................... jest samożywny.

Zadanie 17. W przyrodzie łańcuchy pokarmowe tworzą sieć zależności


pokarmowych. Na podstawie poniższego schematu wykonaj polecenia.
lis

zając ślimak żaba

kapusta
A. Wypisz wszystkie organizmy, które w przedstawionej sieci pokarmowej są
konsumentami I rzędu.
..............................................................................................................................
B. Wypisz wszystkie organizmy, które w przedstawionej sieci pokarmowej są
konsumentami II rzędu.
..............................................................................................................................

Zadanie 18. Wskaż X parę organizmów o tym samym typie odżywiania się.

A. hiacynt, mysz; C. łuskiewnik, mak;


B. owsik, kanianka; D. dzik, ziemniak.
Zadanie 19. Wśród wymienionych nazw organizmów podkreśl producentów.
rzęsa wodna, rozwielitka, dąb, borowik szlachetny, stonka ziemniaczana,
maślak, jaszczurka zwinka, forsycja, kawka, kąkol polny
Zadanie 20. Podkreśl te czynniki, które są niezbędne roślinom do wytworzenia
pokarmu.
cukier, dwutlenek węgla, chlorofil, azot, woda, światło
Zadanie 21. Wymienione poniżej organizmy przyporządkuj do określonej grupy
i wpisz do tabeli.
dzik, tasiemiec, niedźwiedź, wilk, kleszcz, dżdżownica, żbik,
sarna, rurecznik, winniczek
SAPROFAGI ROŚLINOŻERCY MIĘSOŻERCY WSZYSTKOŻERCY PASOŻYTY

5112683
5
KARTA ODPOWIEDZI
SUBSTANCJE I PROCESY WŚRÓD ZWIERZĄT I PROTISTÓW
Nr Nr
zadania
ODPOWIEDŹ zadania
ODPOWIEDŹ
1 stan stały, stan gazowy, stan ciekły ameba – nibynóżki, eugena – wić, pantofelek –
1
2 skraplanie, topnienie rzęski
3 D A. motyl – ssący, B. mucha – liżący, C. pszczoła –
2 gryząco-liżący
4 B
sprężystość, kruchość, kruchość, plastyczność, MIĘCZAKI PIERŚCIENICE OWADY SKORUPIAKI
5 3
sprężystość winniczek, rurecznik, osa, kalmar,
sercówka nereida mrówka langusta
6 P, F, F
7 topnieniem, parowaniem, skraplanie, zamarza, wrze 4 B
8 krzepnięcie (zamarzanie); resublimacja 5 A. krewetka, B. tasiemiec, C. rozgwiazda, D. rzekotka
ZWIERZĘTA STAŁOCIEPLNE ZWIERZĘTA ZMIENNOCIEPLNE
9 para wodna 6
żmija zygzakowata, żaba trawna,
10 1B; 2C; 3A wróbel, mysz, borsuk
sum
11 zawiesina, roztwór, roztwór, roztwór 7 A. III, B. I, C. II
12 C 8 śledź, dorsz, lipień, sandacz, szprot
13 C 9 Bezogonowe: 2, 3, 6, 7; Ogoniaste: 1, 4, 5
14 A 10 A, C, D, E
15 B 11 1. stosina, 2. dudka, 3. chorągiewka
Zjawisko fizyczne Przemiana chemiczna 12 P, F, F, P, F
Cięcie chleba na kromki X 13 B
Zmieszanie sody z octem X 14 Od lewej: B, A, C, D
16 X
Smażenie mięsa 7 kręgów szyjnych, zróżnicowane zęby,
Pieczenie ciasta X 15
gruczoły mleczne, małżowina uszna
Gotowanie jaj X 16 niedźwiedź – gawra, bóbr – żeremie, lis – nora
Mieszanie sałatki X
SUBSTANCJE PROSTE SUBSTANCJE ZŁOŻONE
azot dwutlenek węgla ŻYCIE NA LĄDZIE I W WODZIE
tlen rudy miedzi Nr
węgiel rdza zadania
ODPOWIEDŹ
17
żelazo woda RODZAJ GLEBA GLEBA CZARNOZIEM
siarka GLEBY BIELICOWA BRUNATNA
magnez 1 SKAŁA
piasek glina less
MACIERZYSTA
chlor
ŻYZNOŚĆ + ++ +++
18 A1; B4; C3
2 u dołu skała macierzysta, u góry warstwa próchnicza
19 1. N, 2. O, 3. N, 4. O
3 A. lipa B. sosna C. brzoza D. świerk E. jodła
4 C
5 IC, IID, IIIA, IVE, VB
ROŚLINY O LIŚCIACH
STREFA ROŚLINY
PŁYWAJĄCYCH PO
PRZYBRZEŻNA PODWODNE
POWIERZCHNI
OD KOMÓREK DO ROŚLIN I GRZYBÓW 6
oczeret, tatarak, moczarka kanadyjska, grążel żółty,
Nr kosaciec żółty, rogatek, wywłócznik grzybień biały,
ODPOWIEDŹ sit, pałka wodna rdestnica, rzęsa
zadania
A. wodniczka (wakuola), B. chloroplast, 1. karp; 2. rozwielitka; 3. pijawka; 4. rak; 5. łyska; 6. czapla;
7
1 C. mitochondrium, D. ściana komórkowa, 7. kormoran; 8. perkoz; 9. błotniarka; 10. zatoczek; 11. okoń; 12. oczlik
E. jądro komórkowe 8 płetwa grzbietowa, płetwa ogonowa, płetwa odbytowa

MCHY PAPROCIE
ROŚLINY ROŚLINY 9 A
NAGONASIENNE OKRYTONASIENNE
2 języcznik 10 B
płonnik, kosodrzewina, bez czarny, lipa
torfowiec
zwyczajny,
jodła drobnolistna 11 IB, IIC, IIIA
orlica pospolita
3 D 12 skreślenia: ściółka leśna, przyrost, runo leśne
WARSTWY LASU ROŚLINY I ZWIERZĘTA
4 C KORONY DRZEW świerk, buk
5 B, C, F 13 PODSZYT kalina, jarzębina
6 A3; B1; C4; D2 RUNO LEŚNE pieprznik jadalny, wrzos
7 C ŚCIÓŁKA opadłe liście, dżdżownica
producent, konsument I rzędu, konsument
8 C 14
WIELOKOMÓRKOWCE II rzędu
JEDNOKOMÓRKOWCE Np. zboże kura lis oraz liście ziemniaka
9 PLECHOWCE ORGANOWCE
sałata morska, groch,
15 stonka bażant lis
skrzyp polny pietruszka
pierwotek, okrzemka A. konsument mięsożerny; B. producent;
16
10 B C. reducent; D. producent; E. producent
skreślenia: korzeń, korzeniem, łodygami, liść, 17 A. zając, ślimak; B. lis, żaba
11 18 B
łodyga, łodyga
12 A. owoce, B. liście, C. nasiona (owoce), D. korzeń 19 rzęsa wodna, dąb, forsycja, kąkol polny
13 A; D; B; C; E 20 dwutlenek węgla, chlorofil, woda, światło
SAPROFAGI ROŚLINOŻERCY MIĘSOŻERCY WSZYSTKOŻERCY PASOŻYTY
14 1. B , 2. C, 3. D, 4. A, 5. F, 6. E
21 dżdżownica, sarna, wilk, dzik, tasiemiec,
15 B, C rurecznik winniczek żbik niedźwiedź kleszcz

5112683
5
KARTA ODPOWIEDZI
JA I MOJE OTOCZENIE 12 cm x 100 000 = 1 200 000 cm = 12 000 m = 12 km
Nr 3 Odpowiedź: Rzeczywista długość tej trasy wynosi
ODPOWIEDŹ
zadania 12 km.
przyjemność, porze, najtrudniejszego, krótkie, 4 A
1
wieczorem, porze, posiłki, czynnie Skala mianowana: 1 cm – 100 000 cm;
2 B 1 cm – 1000 m; 1cm – 1 km
5
3 grad, kamień, gleba, woda 0 1 2 3 km

4 B Skala liniowa:
5 lornetka, mikroskop, luneta, lupa 0 50 100 150 m
6
język – słone paluszki, ostrość pieprzu; oko – lot 1 : 100 000
6 wróbla; ucho – plusk wody, szum morza; nos – 7 1 cm – 45 m
45 m x 2 = 90 m
zapach ciasta; skóra – ukłucie komara
8 Odpowiedź: Rzeczywista odległość wynosi 90 m.
7 wzrok, słuch, dotyk (skóra)
8 lupa, kompas, mikroskop, aparat fotograficzny 9 B
10 1 : 15 000 000; 1 : 300 000; 1 : 70 000; 1 : 5000; 1 : 20
9 okular, obiektyw, lusterko
10 11 C
Mikroskop powiększa 200 razy.
przyroda nieożywiona: kamienie, chmury, 12 B
11 słońce, woda; przyroda ożywiona: drzewo, 13 A
kwiaty, zwierzęta 14 C
włączone radio, bałagan na biurku, lampa po A. wzgórze, jest wypukłą formą terenu
12 15
lewej stronie, zła pozycja, wysoka temperatura B. dolina, jest wklęsłą formą terenu
13 2, 3, 4, 1, 5 wody – niebieska; niziny – zielona; wyżyny – żółta;
16
kompas, mikroskop, wzrok, odpoczynek, góry – brązowa
14 powietrze, lornetka, doświadczenie, smak; A. wys. bezwzględna 700 m n.p.m., wys. względna
17 400 m (kotlina);
hasło: przyroda, jest to wszystko, co nas otacza
B. wys. bezwzględna 250 m n.p.m., względna
i powstało w sposób naturalny
50 m (pagórek)
15 cyklamen

ORIENTACJA W TERENIE POGODA


Nr Nr
ODPOWIEDŹ ODPOWIEDŹ
zadania zadania
N 1
W N
NW NE
1 W E PRZYRZĄD CO NIM MIERZYMY? JEDNOSTKA POMIARU
termometr temperatura powietrza stopnie Celsjusza (°C )
SW SE 2 barometr ciśnienie atmosferyczne mmHg lub hPa
S wiatromierz prędkość wiatru m/s lub km/h
2 1. N, 2. NE, 3. NW, 4. W, 5. S, 6. E deszczomierz ilość opadów mm
higrometr wilgotność powietrza %
a) północny zachód, b) zachód, c) południowy
3 3 C
wschód
4 Od lewej: 1. NS, 2. NS, 3. NS, 4. SN 4 odpowiednio zaznaczone temperatury powietrza
5 A. dzień, B. zawsze 5 D
6 północny, zachodni W N
1. wschodnim, 2. południowym, 3. północno- 6
7
-wschodnim, 4. północnym, 5. wschodnim
8 Od lewej: Poznań, Bydgoszcz, Toruń, Białystok
9 Rozwiązanie: BRAWO SKŁADNIKI POGODY SYMBOL
10 a) Jaś, b) Zosia, c) Agnieszka, d) Ania BURZA
Kierunek Kierunek 7 ROSA
Droga Nazwa ŚNIEG
z którego na który Data
Słońce Słońce WIATR PÓŁNOCNO-WSCHODNI
wschodzi zachodzi
przesilenie
8 wykreślamy: kłębiaste, kropelek wody, zmianę
11 A NE NW 22 VI
letnie
równonoc
pogody, białe, padać śnieg
B E W wiosenna 21 III bryzą, morza, lądu, bryza morska (dzienna), lądu,
równonoc 9
B E W jesienna 23 IX morza, bryza lądowa (nocna)
przesilenie 10 C
C SE SW 22 XII
zimowe 11 woda; gazowy; powietrze; tlen; hasło: azot
Rysunek: 12 wykreślamy: mniejszy, najniżej, ogrzejemy, wyż
12 27 - 12 = 15 Odpowiedź: Amplituda temperatur
13
powietrza wynosi 15.
14 deszcz, całkowicie zachmurzone, wiatr wschodni,
PLAN, MAPA, SKALA grad, bezchmurne, mgła
Nr 15 północny, północno-zachodni, zachodni
ODPOWIEDŹ
zadania 16 C
1 kościoła, ścieżkę, most, sady, jeziora 8 + 15 + 10 + 7 = 40; 40 : 4 = 10 Odpowiedź: Średnia
17
60 cm : 20 = 3 cm; 40 cm : 20 = 2 cm; rysunek dobowa temperatura powietrza wynosi 10°C.
2
o wymiarach 3 cm x 2 cm 18 A. 12°C, B. -3°C, C. 5°C

5112683
5
GRA DOMINO „POSPOLITE GATUNKI DRZEW I KRZEWÓW”

POSPOLITE
GATUNKI
DRZEW
I KRZEWÓW

SOSNA JAŁOWIEC
ZWYCZAJNA POSPOLITY

ŚWIERK LIPA
POSPOLITY DROBNOLISTNA

JODŁA DĄB
POSPOLITA SZYPUŁKOWY

MODRZEW KASZTANOWIEC
EUROPEJSKI ZWYCZAJNY

CIS KLON
POSPOLITY POSPOLITY

5112683
5
OLSZA WIERZBA
CZARNA BIAŁA

BUK JESION
ZWYCZAJNY WYNIOSŁY

TOPOLA GRAB
ZWYCZAJNA ZWYCZAJNY

BRZOZA BEZ
BRODAWKOWATA LILAK

POSPOLITE
JARZĄB LESZCZYNA GATUNKI
POSPOLITY POSPOLITA DRZEW
I KRZEWÓW

Instrukcja:
Porozcinaj kartoniki wzdłuż linii, a następnie pomieszaj je.
Układanie domina zacznij od elementu z napisem
„Pospolite gatunki drzew i krzewów”. Następnie do ilustracji
dopasuj podpis. Powodzenia!

5112683
5
POLECAMY

5112683
5
POLECAMY

Autor: Grzegorz Wrocławski


Opracowanie graficzne: Krzysztof Tonder
Zdjęcie na okładce: Mateusz Patalon

Wydawnictwo LITERAT
ul. Łazienna 28, 87-100 Toruń Zapraszamy do księgarni
tel.: 56 6539540 internetowej
e-mail: wyd.literat@lit.com.pl www.ksiegarnia-najtaniej.pl
Copyright © by Literat, Toruń
ISBN 978-83-7898-370-5

5112683
5

You might also like