Professional Documents
Culture Documents
Dobra Wiadomość
o ratunku w Chrystusie
w relacji Jana
Dobra Wiadomość
o ratunku w Chrystusie
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 2
modelu świątynnego (więcej w Komentarzu NPD → Świątynny model religijności
a biblijne chrześcijaństwo).
Redakcja NPD ma głęboką nadzieję, że to nowe, dynamiczne wydanie Pisma święte-
go będzie służyło zrozumieniu Bożego dzieła oraz wprowadzeniu każdego czytelnika
w osobistą relację z Chrystusem i umocnieniu w Nim. Zrobiliśmy wszystko, co było
w naszej mocy, aby tekst NPD był nie tylko wierny merytorycznie przekazowi myśli
zawartych w oryginalnych tekstach Bożego Słowa, spisanych w językach hebrajskim,
aramejskim i greckim, ale także łatwo zrozumiały dla współczesnego czytelnika, który
nie ma przygotowania egzegetycznego czy teologicznego. Mamy oczywiście pełną świa-
domość, że bez pomocy Bożego Ducha nasza praca nie przyniesie żadnego duchowego
owocu. Dlatego modlimy się, żeby Duch Świętego Boga, to znaczy Duch Chrystusa,
osobiście przemawiał do każdego czytelnika NPD i prowadził go do zrozumienia oraz
pełnienia woli Niebiańskiego Ojca.
Cała Biblia jest jednym wielkim świadectwem o Jezusie Chrystusie. Stary Testament
jest zapisem Bożych zapowiedzi przyjścia Jezusa i przygotowaniem ludzi na to wyda-
rzenie. Nowy Testament, a w zasadzie Dobra Wiadomość o ratunku w Chrystusie, jest
z kolei zapisem ziemskiego życia, misji i nauczania Jezusa, a także tego, jak informacja
o dziele, którego On dokonał, została zaniesiona przez Jego wysłanników i uczniów do
wszystkich narodów Ziemi. W komentarzach i przypisach redakcyjnych staraliśmy się
zwracać na to szczególną uwagę.
Redakcja NPD
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 3
Dobra Wiadomość
o ratunku w Chrystusie
w relacji Jana
———– ∗ ————
Wydawnictwo NPD
Warszawa
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 4
Dzieło nie jest wynikiem pracy jednego czy kilku tłumaczy, lecz zostało zrealizowane metodą
redakcyjnego opracowania zebranych materiałów z wykorzystaniem szerokiej gamy źródeł,
do których należały etymologiczne przekłady interlinearne oraz liczne słowniki
i komentarze biblijne.
Redakcja:
Zespół Wydawnictwa NPD
Korekta:
Anna Palusińska i Zespół Wydawnictwa NPD
Skład:
Fixpoint Krzysztof Rudnik
Projekt okładki:
Radosław Krawczyk
Redaktor naczelny:
Piotr Wacławik
Copyright © 2019 by Wydawnictwo NPD
All rights reserved. Wszelkie prawa tłumaczenia zastrzeżone.
Ta publikacja, ani żadna jej część, nie może być przedrukowywana ani w jakikolwiek inny
sposób reprodukowana czy powielana mechanicznie, fotooptycznie, zapisywana elektronicznie
lub magnetycznie, ani odczytywana w środkach publicznego przekazu
bez pisemnej zgody wydawcy.
ISBN 978-83-63828-22-6
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 5
WSTĘP
Drodzy Czytelnicy,
przekład Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie w relacji Jana (NPD) jest przezna-
czony dla osób, które nie są objęte jakąkolwiek opieką eklezjalną. Z tego powodu ma
on szczególną postać i jest dość nietypowy, jak na polskie warunki kulturowe. Chociaż
nosi on nazwę Nowy Przekład Dynamiczny, to w istocie, z uwagi na użycie potrójnego
kryterium ekwiwalentów dynamicznych (semantycznego, merytorycznego i kontekstu-
alnego), można śmiało nazwać go przekładem o potrójnej naturze dynamicznej. Co
więcej, w redakcji tekstu zastosowaliśmy znany z tradycji hebrajskiej targumiczny
styl translacji, co w polskiej tradycji przekładów biblijnych jest przedsięwzięciem
całkowicie nowatorskim. Więcej szczegółowych informacji na temat tej metody prze-
kładu, jego formy i stylistyki znajdą Państwo na końcu publikacji – w „Wyjaśnieniach
metodologicznych NPD”.
Potrzeba realizacji takiego właśnie tłumaczenia Bożego Słowa zrodziła się z kon-
taktów członków Zespołu Redakcyjnego NPD ze zwykłymi ludźmi, którzy w czasie
rozmów ewangelizacyjnych wielokrotnie zgłaszali potrzebę dysponowania przystępnym
tłumaczeniem Biblii, które będzie zrozumiałe nie tylko dla specjalistów, ale także dla
zwykłych zjadaczy chleba. Dla wielu ludzi język i styl współczesnych tłumaczeń Biblii
są ciągle poważną barierą w dotarciu do istoty przekazu Pisma św. Inną trudnością,
z jaką zmagają się odbiorcy wielu tradycyjnych przekładów, jest dość powszechne ich
zorientowanie na kultywowanie religijności. A przecież chrześcijaństwo w swej źródło-
wej, biblijnej formie nie jest religią, a więc nie powinno być obciążane typowym dla
systemów religijnych zespołem obrzędów i ceremonii. Oddawanie Bogu czci powinno –
zgodnie ze słowami Jezusa – odbywać się „w duchu i w prawdzie”, gdyż „takich czcicieli
chce mieć Ojciec” (por. J 4,23). Życie chrześcijańskie powinno więc być codziennym,
prostym i szczerym, osobistym związkiem ze zmartwychwstałym Chrystusem, a nie
systemem pielęgnującym obrzędowy ceremonializm. Innymi słowy, ma być tego rodzaju
życiem, w którym ludzki duch jest poddany Bożemu Duchowi Uświęcenia, a ludzka
dusza poddana Prawdzie Bożego Słowa, które objawiło się na świecie w widzialny sposób
w osobie Chrystusa (por. J 1,14). Takiego życia chce dla nas Jezus, więc tego powinniśmy
się trzymać, aby pełnić wolę Boga. Rozumiejąc możliwe zagrożenia, staraliśmy się nie
wpaść w pułapkę nadmiernego przywiązania do starotestamentowej koncepcji religijno-
ści, co mogłoby negatywnie odcisnąć się na klarowności przekazu Nowego Testamentu.
Dlatego dołożyliśmy wszelkich starań, aby unikać interpretowania nauczania Jezusa
i Jego Apostołów przez pryzmat religijnego ceremonializmu, gdyż sam Jezus nigdy
nikogo do niego nie zachęcał.
Mamy nadzieję, że Nowy Przekład Dynamiczny Nowego Testamentu, który na-
zwaliśmy Dobrą Wiadomością o ratunku w Chrystusie, wraz z bogatym i wnikliwym
niekonfesyjnym komentarzem, przygotowanym we współczesnym języku i nowoczesnej
formie, stanie się dla Państwa dobrym źródłem osobistego poznania Boga i Jego woli.
Wydawca
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 6
Dobra Wiadomość
o ratunku w Chrystusie
w relacji Jana
Autor księgi Apostoł Jan, syn Zebedeusza, najbliższy uczeń Jezusa.
Czas powstania Istnieją różne poglądy na temat czasu powstania tej księgi. Więk-
księgi szość biblistów zgadza się jednak, że została ona ułożona przez Jana
i spisana przy pomocy jego uczniów pod koniec pierwszego wieku,
tzn. u schyłku życia Apostoła, który zmarł w Efezie ok. roku 100.
Przypuszcza się, że jest to najpóźniej spisana księga NT, w której
Jan dokonał wyczerpującego opisu postaci Jezusa Chrystusa w Jego
ludzkiej i Boskiej naturze.
Miejsce Jak twierdzi Ireneusz (130-200 r.), biskup Lyonu, jego nauczyciel
powstania księgi Polikarp (69-155 r.), biskup Smyrny, który osobiście znał Jana,
wspominał, że Apostoł spisał tę księgę w Efezie.
Adresaci księgi Dobra Wiadomość o ratunku w Chrystusie w relacji Jana została
napisana z myślą głównie o nie-Żydach, którzy zrobili już pierwsze
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 7
7 Wprowadzenie
stusie. Zawarł w niej nie tylko osobiste, żywe jeszcze wspomnienia
z czasów, gdy towarzyszył Jezusowi, ale przede wszystkim przed-
stawił je i skomentował tak, by dokument ten mógł być dla naśla-
dowców Chrystusa podstawą do obrony wiary przed zdradliwymi
wpływami rozwijających się herezji
W swojej relacji z życia i działalności Jezusa z Nazaretu Jan
poszedł jednak dalej, niż oczekiwali tego jego bracia w wierze.
Apostoł zwrócił uwagę na fakt, że struktura narodowościowa
społeczności wierzących w Chrystusa przeobraziła się w tym czasie
tak mocno, iż w lokalnych kościołach było już więcej osób pochodze-
nia nie-żydowskiego niż żydowskiego. Ci, którzy nie byli Żydami,
z oczywistych względów nie mieli takiego zrozumienia pism,
tradycji i myśli hebrajskiej, jak grupa, do której zapis swojej relacji
o Chrystusie skierował Mateusz. Jan rozumiał, że na tym etapie roz-
przestrzeniania się Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie oraz
rozwoju misji duszpasterskiej konieczne jest wypracowanie takiego
sposobu komunikowania przesłania misyjnego, które będzie czy-
telne dla ludzi wychowanych w sferze pojęć ukształtowanych przez
filozofię grecką, jaka była wówczas fundamentem myślenia całego
nie-żydowskiego świata w basenie Morza Śródziemnego. Dlatego
w swojej relacji z życia i nauczania Chrystusa używał pojęć, zwrotów
i wyrazów pochodzących częściej z kultury greckiej niż hebrajskiej.
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 8
Wprowadzenie 8
przedstawili je dopiero w końcowych częściach.
Koncentracja Jana na wydarzeniach mających miejsce w Je-
rozolimie podkreśla wagę wielokrotnych wizyt Chrystusa w tym
mieście. Jezus bowiem – jako Żyd – był zobowiązany Prawem, aby
trzy razy w roku stawiać się w Jerozolimie na różnego rodzaju
święta. Relacje synoptyków nie wykluczają tych wizyt, lecz w swych
narracjach większość z nich po prostu pomijają. Skupiają się jednak
– zgodnie z metodą chronologiczną – na zapisie głównych działań
Jezusa od początków Jego służby w Galilei, przez kontynuowanie
jej w sąsiednich krainach oraz Judei, aż do wielkiego finału, który
rozegrał się w Jerozolimie, gdzie dokonało się Jego ukrzyżowanie,
zmartwychwstanie i wniebowstąpienie.
Cel spisania Wzmocnienie w młodych wierzących pewności, że w Jezusie z Na-
księgi zaretu objawił się sam Bóg i zachęcenie ich do wytrwania w za-
ufaniu do Niego. Jan bardzo silnie podkreśla, że tylko Chrystus
może wprowadzić człowieka do odwiecznego i nieskończonego Ży-
cia. Kluczowym słowem w tej księdze jest „ufać” („wierzyć”) oraz
pochodne od niego: „trwać w ufności” i „zaufać” (uwierzyć), co
Apostoł uwypukla mocno w J 20,30-31. Według relacji Jana sło-
wo „wierzyć” (gr. pisteuo) jest nierozerwalnie związane z trwałą
postawą naśladowania Jezusa, z zaufaniem złożonym w Jego Osobie
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 9
9 Wprowadzenie
„pośredników”, innych „świętych”. Jezus jest jedynym Zbawicielem
(Dz 4,12), jedynym Pośrednikiem (1 Tm 2,5; Hbr 9,15) i jedynym
Świętym (1 P 3,15), ponieważ On jest Bogiem bliskim (Mt 1,23;
Ap 21,3) oraz Bogiem Wszechwładnym zasiadającym na Tronie
w Niebiosach (Ap 3,21; Ap 5,14).
Historycznie patrząc, Dobra Wiadomość o ratunku w Chry-
stusie w relacji Jana to jeden z najpóźniej spisanych dokumentów
NT. Apostoł zredagował ją w bardzo szczególnym momencie w dzie-
jach chrześcijaństwa. Pomiędzy różnymi grupami uczniów trwały
dyskusje na temat natury Jezusa. Nie dla wszystkich było jasne
i oczywiste, że w Chrystusie sam Bóg zstąpił na Ziemię. Jan, na-
oczny świadek i uczestnik tych wydarzeń, a zarazem najbliższy
Jezusowi uczeń, postanowił definitywnie uciąć te dyskusje i jed-
noznacznie ukazać Bóstwo Chrystusa. Dlatego skonstruował swój
przekaz w inny sposób niż pozostali ewangeliści. Jednak to właśnie
jego Dobra Wiadomość stanowi główny fundament nauczania o tym,
że Bóg Wszechwładny osobiście objawił się na Ziemi w ludzkim
ciele Jezusa, oraz że to Najwyższy sam stał się zapowiadanym od
wieków Chrystusem (hebr. Mesjaszem).
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 10
Wprowadzenie 10
Niego nic się nie stało, cokolwiek się dokonało. W Nim bowiem
złożona jest cała pełnia odwiecznego i nieskończonego Bożego Życia.
I to właśnie On – Światłość tego Życia – przyszedł do ludzi, aby
swoim blaskiem rozświetlić ciemność, a ona nie była w stanie Go
ogarnąć ani przezwyciężyć.
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 11
11 Wprowadzenie
Plan księgi
I. PROLOG (J 1,1-18)
Jezus wcielonym Słowem Boga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 1,1-18
II. PRZESŁANIE DO ŻYDÓW I DO ŚWIATA (J 1,19-12,50)
(siedem znaków danych przez Jezusa)
Świadectwo Jana o Jezusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 1,19-51
Pierwszy znak chwały Jezusa – przemienienie wody w wino . . . J 2,1-25
Podstawowy warunek zbawienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 3,1-36
Jezus źródłem odwiecznego i nieskończonego Życia . . . . . . . . . . . . . J 4,1-18
Oświadczenie Jezusa: JA JESTEM Mesjaszem . . . . . . . . . . . . . . . . . J 4,19-42
Drugi znak chwały Jezusa – uzdrowienie dziecka
urzędnika królewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 4,43-54
Trzeci znak chwały Jezusa – uzdrowienie sparaliżowanego . . . . . J 5,1-47
Czwarty znak chwały Jezusa – pomnożenie pożywienia . . . . . . . . J 6,1-15
Piąty znak chwały Jezusa – przejście po wzburzonej wodzie . . . J 6,16-19
Oświadczenie Jezusa: JA JESTEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 6,20-21
Oświadczenie Jezusa: JA JESTEM Pokarmem z Niebios . . . . . . . J 6,22-71
Oświadczenie Jezusa: JA JESTEM Wodą Życia . . . . . . . . . . . . . . . . J 7,1-8,11
Oświadczenie Jezusa: JA JESTEM Światłością
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 12
Wprowadzenie 12
Cel spisania księgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 20,30-31
Zadanie dla Piotra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 21,1-22
Końcowe oświadczenie Jana Apostoła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 21,23-25
EwangeliaJana 23 maja 2019 11:07 Page 13
13 J 1,1 – 1,12
w którym się narodził, Jemu nie zaufał6. 1 2 Jednak tym wszystkim, 1 ,1 2 : Rz 8,15-16.29; Ga 3,26;
Jk 1,18.21; 1 J 3,1-2.23
1
Ze względu na to, że Bóg przedstawił się jako T E N, samego Boga (por. także w 1 J 1,2). W bezpośredniej
K T Ó R Y J E S T , redakcja NPD zdecydowała się na użycie opozycji do Bożego Życia jest rzeczywistość szatana, zwana
czasownika JEST w czasie teraźniejszym (wersety 1-3) też Śmiercią lub Ciemnością (wielkich liter użyto do
tam, gdzie odnosi się do Wcielonego Słowa, co ma pod- podkreślenia duchowego charakteru tych rzeczywistości
kreślić fakt istnienia Boga poza czasem, jaki my, ludzie, w odróżnieniu od pospolitego znaczenia tych słów).
4
postrzegamy w ograniczony sposób. Mowa o Janie, zwanym Chrzcicielem.
5
2
Dosł. gr. L o g o s (pol. „Słowo”). W filozofii greckiej Dosł. „nie poznał Go” – nie chodzi tu o poznanie inte-
słowem lo g o s nazywano myśl i rozum jako podstawę orga- lektualne w naszym zachodnim rozumieniu. W myśleniu
nizacji i uporządkowania świata. Było to pojęcie określające hebrajskim słowo „poznanie” zawsze oznaczało bliską
całą koncepcję, zawartość i treść przekazu, a nie jedynie i dogłębną więź osobistą. Było ono synonimem praktycz-
jego literę. Werset 14 stawia znak równości pomiędzy nego doświadczenia czyjegoś charakteru w bliskiej relacji.
Boskim L o g o sem i jedynym prawowitym Synem Bożym, Słowa tego używano również do opisywania bliskiej, wręcz
dlatego Redakcja NPD zdecydowała się na wielokrotne intymnej relacji pomiędzy oddanymi sobie i miłującymi
użycie w tym akapicie zaimka O n , aby tekst od samego się małżonkami.
6
początku stał się bardziej jednoznaczny. Użycie w polskim Mowa o narodzie żydowskim pojmowanym całościowo.
przekładzie wyrazu S ło w o (jako tłumaczenia pojęcia L o g o s) Oczywiście między Żydami byli poszczególni ludzie, którzy
jest, jak dotąd, preferowane przez wszystkie polskie prze- w Chrystusie złożyli całe swoje zaufanie. Zarówno piszący
kłady. Jednak nie oddaje ono w pełni znaczenia greckiego te słowa Jan Ewangelista, jak i pozostali Apostołowie oraz
pojęcia lo g o su . Ponadto polski wyraz sło w o jest rodzaju dziesiątki tysięcy pierwszych chrześcijan – wszyscy byli
nijakiego (a nie męskiego, jak w j. greckim L o g o s), co dodat- Żydami. Gdyby nie ich postawa wiary, nie mielibyśmy
kowo, przy występujących w tekście zaimkach osobowych, dziś ani Nowego Testamentu (jedynie D o b r a W ia d o m o ść
komplikuje zrozumienie Janowego przesłania, że Jezus w r e la c ji Ł u k a s z a oraz D z ie je w y s ła n n ik ó w C h r y s tu s a
Chrystus jest wcielonym Słowem Boga (Boskim L o g o sem ). zostały spisane przez nie-Żyda), ani globalnej społeczności
3
„Życie” (gr. D zo e) pisane wielką literą to rzeczywistość chrześcijańskiej obejmującej wszystkie narody.