PLUSY dlaBIZNESU
GazetaInformator.pl
Gazeta bezpłatna – od 2006 r.| ISSN: 2080-3664 | rok XIV | 26 czerwca 2019 | Nr 13 (292)
REGION FELIETON
Szacunek w teorii i praktyce
“Wybrałem dla swoich synów szkołę katolicką, bo tam nie wyśmiewa się wiary.”
IRENEUSZ BUREK
Nieoceniony wpływ na re-
lacje interpersonalne. Pomaga
w nawiązywaniu nowych kon-
taktów, jak i stabilnych przy-
jaźni. Pomaga żyć z innymi bez
konfliktów oraz akceptować ich
odmienność. Szacunek. Cecha,
która pozwala zjednać sobie wie-
lu ludzi.
Szacunek w religii
Buddyzm jest sposobem do-
skonalenia umysłu, mowy oraz
ciała. Gdy te działania są wyko-
nywane z uważnością, stają się
dobrą kammą realizowaną przez
ciało, a powtarzane wielokrotnie
stają się nawykiem oddawania
szacunku, co w efekcie jest cechą
naszego charakteru. „Wkrót-
ce po tym, jak Buddha osiągnął
oświecenie, uznał, że życie bez
okazywania szacunku nie jest
właściwe.” - czytamy w opraco-
waniu na sasana.wikidot.com,
które opisuje podstawowe spo-
soby wyrażania czci: pełne sza-
cunku pozdrowienie uczynione
za pomocą dłoni i pięciopunk-
towy pokłon. Obydwa sposo-
by powinny być wykonywane
uważnie, z elegancją, bez przesa-
dy i emocji, gdyż mają wypływać
z harmonii i szacunku. Wtedy
prowadzą do uspokajania wła-
snego serca.
„Wybrałem dla swoich sy-
nów szkołę katolicką, bo tam nie
wyśmiewa się wiary. Uczy się
dzieci wartości, takich jak szacu-
nek i solidarność. Moi synowie
uczą się także, że istnieją ludzie
wierzący, którzy odnieśli suk-
ces w życiu”– mówił w rozmo-
wie z „Le Figaro” muzułmanin
z Nicei. W rozmowie pojawia się
akcent, że wyznawcy islamu de-
cydują się na posyłanie swoich
dzieci do katolickich szkół ponie-
waż w szkołach katolickich uczy
się dzieci szacunku do autoryte-
tów, nauczycieli i rodziców.
Dziś w Europie islam jest bo-
daj ostatnią monoteistyczną re-
ligią, która nie jest w haniebny
sposób atakowana - pisze Łukasz
Adamski na portalu wPolityce.
pl. Brak ośmieszania ich reli-
gii czy szydzenia z Allaha wyni-
R E K L A M A
terminale płatnicze
kasy fiskalne
- czy taj wię cej na str.6
Kędzierzyn-Koźle
Racibórz
Wodzisław Śląski
wana suplikacja „Święty Boże,
Fot. Ireneusz Burek
Święty Mocny…” (Suplikacja ma
charakter przebłagalny i w na-
szej polskiej tradycji religijnej
śpiewana jest w okresach klęsk
żywiołowych, nieszczęść naro-
dowych, a także jako modlitwa
wynagradzająca za zachowania
bluźniercze.) jako ekspiacja za
świętokradztwa i profanacje. -
Myślę także o profanacjach i ak-
tach bluźnierstwa do jakich do-
chodzi podczas tzw. marszów
środowisk gejów, lesbijek, bisek-
sualistów i transseksualistów.
Oficjalnie powodem organiza-
cji takich marszów jest troska
o większą tolerancję w społe-
czeństwie, tymczasem stają się
one miejscem obscenicznych
prezentacji oraz sposobnością
do okazywania pogardy wobec
Prymas Polski abp Wojciech Polak podkreśla: – Boże Ciało chrześcijaństwa oraz do nawoły-
staje się dla wiernych bardziej świadomym wyborem szcze- wania do nienawiści... - czytamy
gólnie dziś, gdy jest tak wiele form uczestnictwa i manifesto- w liście Episkopatu Polski.
wania swoich poglądów. Nieprzypadkowo termin
Tradycja Bożego Ciała zapoczątkowana została w Germanii, pokrywał się z procesjami Boże-
z uwagi na widzenia przeoryszy konwentu augustianek św. go Ciała, które są wyrazem świa-
Julianny z Cornillon w 1246 roku. Po objawiania św. Julian- dectwa wiary, co często staje się
ny papież Urban IV bullą Transiturus ustanowił dla całego przedmiotem szyderstw i profa-
Kościoła Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej. nacji innych. Na pytanie: Komu
Z uwagi na śmierć papieża Urbana IV bulla ogłoszona zo- przeszkadza czyjeś praktykowa-
stała dopiero w 1317 roku przez papieża Jana XXII. W Pol- nie wiary? - trudno znaleźć od-
sce Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej po raz powiedź.
pierwszy została wprowadzona w 1320 roku, zaś od 1420
została uznana za uroczystość powszechną, obchodzoną we Przykład z innego świata
wszystkich kościołach. Na Teneryfie Boże Ciało
Procesje na ulicach miast są często zetknięciem dwóch rzeczy- w San Cristóbal de La Laguna
wistości, dwóch światów, na granicy których żyjemy. jest jednym z najstarszych reli-
gijnych festiwali, podczas które-
go na ulicach rozkładane są im-
ka być może z siły muzułmanów włączyła się Liga Muzułmańska, ponujące dywany z kwiatów, co
i ich głębokiej religijności, której do której należą obcokrajowcy czyni z uroczystości znany na ca-
chrześcijanom po prostu brakuje. z czasowym pobytem w Polsce: łym świecie „Festiwal Kwiatów”.
studenci, biznesmeni, dyploma- Na podobnym Festiwalu Bożego
Praktyka nie podąża ci, uchodźcy oraz Polacy, którzy Ciała w Oratova, którego począt-
za intencjami przyjęli islam. Celem Dnia Isla- ki sięgają XIX wieku, najbardziej
Dwadzieścia lat temu pol- mu jest potrzeba dialogu z isla- podniosłym aktem uroczystości
scy biskupi na wniosek Rady mem oraz próba wzajemnego jest układanie dywanów z kwia-
Wspólnej Katolików i Muzuł- otwarcia się na siebie, bo, jak tów na ulicach zabytkowej części
manów - ustanowili Dzień Isla- czytamy na portalu Episkopa- miasta. Podczas festiwalu odby-
mu, co spotkało się z gotowością tu Polski, współczesna ludzkość wa się przemarsz wiernych nio-
współdziałania wielu katolickich potrzebuje świadków Boga. Pod- sących wizerunki świętych pa-
środowisk. Jednym z apelują- trzymywanie i podsycanie nur- tronów, San Isidro i Santa María
cych o wzmożenie dialogu z is- tów antychrześcijańskiej wrogo- de la Cabeza, którym symbolicz-
lamem był Papież Jan Paweł II, ści, a w krajach chrześcijańskich nie składa się w ofierze owoce
co spotkało się z pełną akcepta- antyislamskich uprzedzeń - by- i ziemię, a na środku placu usta-
cją Muzułmańskiego Związku najmniej temu nie służy. wia się srebrny tron do adoracji
Religijnego w RP, skupiającego Kilka dni temu we wszyst- Najświętszego Sakramentu.
polskich Tatarów. W następnych kich kościołach i kaplicach kato- Od szacunku do uspokajania
latach w organizację Dnia Islamu lickich w Polsce została odśpie- własnego serca.
Kasy fiskalne
on-line
Racibórz, ul. Klasztorna 12
Wodzisław Śląski, ul. św. Jana 16
tel. 32 415 98 18, 601 46 20 03 | softib.pl centrumkasfiskalnych.pl
Kolejowa
duma Wodzisławia
Wyremontowany
dworzec kolejowy w Wo-
dzisławiu Śląskim budzi
zachwyt nie tylko lokal-
nych mieszkańców, ale
i ogólnopolskiej społecz-
ności.
Oficjalne otwarcie
dworca kolejowego w Wo-
dzisławiu Śląskim odbędzie
się 1 lipca, jednak już dziś
nie brakuje pochlebnych
opinii na temat efektów re-
witalizacji.
– Przyznaję, że po dzi-
siejszej wizycie poczułem
się bardzo dumny z tego
miejsca. Będzie piękną wi-
zytówką nas i naszego mia-
sta – powiedział Prezydent
Wodzisławia Śląskiego
Mieczysław Kieca. Zachwy-
tu nie kryli także internau-
ci, którzy w komentarzach
komplementowali wyre-
montowany obiekt.
Jeszcze kilka lat temu
budynek dworca w Wodzi-
sławiu Śląskim przypomi-
nał ruinę. Zniszczone wnę-
trze i sypiący się tynk raczej
odstraszały, niż były wizy-
tówką miasta. W 2015 roku
miasto wykupiło budynek
dworca od PKP za kwo-
tę ponad 0,5 mln złotych.
Wówczas przygotowano
projekt i wyłoniono wyko-
nawcę inwestycji, a z koń-
cem 2017 nastąpiło rozpo-
częcie prac.
Fot. Adrianna Sikorska
Fot. UM Wodzisław Śląski
Rewitalizacja dworca
zakładała zachowanie pier-
wotnego charakteru, a osta-
teczny wygląd miał nawią-
zywać do elewacji z okresu
świetności budynku. Zabie-
gi konserwatorskie odtwo-
rzyły oryginalną czerwoną
cegłę, a zielona ściana dzię-
ki wysadzeniu bujną roślin-
nością stanowi ciekawy ele-
ment budynku. Zdaniem
wielu wodzisławski dworzec
ma szansę stać się wizytów-
ką miasta, a sam budynek
jednym z ciekawszych oka-
zów architektonicznych na
Śląsku.
Dworzec zostanie ofi-
cjalnie otwarty 1 lipca. Te-
go dnia zorganizowany
zostanie także dzień otwar-
ty. Między 12:00 a 18:00
mieszkańcy będą mogli zo-
baczyć wyremontowany
obiekt, w tym dworcowe
pomieszczenia i warszta-
townię.
Na rewitalizację dwor-
ca kolejowego oraz budo-
wę Centrum Przesiadkowe-
go miasto pozyskało środki
unijne i z budżetu państwa
w wysokości ponad 12 mi-
lionów złotych. Łączna war-
tość prac wyniosła, według
pierwotnych umów o dofi-
nansowanie, 14 milionów
złotych.
C
 2 „Druga strona” 26 czerwca 2019, nr 13 (292) << GazetaInformator.pl
REGION EKOLOGIA

Czy ze stołów zniknie miód?

Masowe wymieranie pszczół
DARIUSZ NIESTROJ
Temat pszczół jest tema-
tem odgrzewanym praktycznie
co wiosnę. Różne środowiska
i organizacje biją na alarm, że
pszczołom miodnym grozi wy-
ginięcie. Czy sprawa naprawdę
jest aż tak poważna?
Pszczoła miodna to gatu-
nek owada błonkoskrzydłe-
go z rodziny pszczołowatych
(Apidae). Zwierzęta te zbie-
rają nektar i pyłek kwiatów,
który jest ich pożywieniem
i w ten sposób zapylają rośliny
owadopylne (np. drzewa owo-
cowe, rzepak itd.). Rośliny,
które dostarczają pszczołom
surowca do produkcji miodu,
są nazywane miododajnymi.
Do produktów pszczół miod-
nych należą m.in. miód i wosk.
– Podczas jednego kursu po
nektar pszczoła odwiedza
od 50 do 100 kwiatów. Żeby
uzbierać nektar na 1 kg mio-
du, pszczoły muszą odwiedzić
około 4 milionów kwiatów.
Kolejną ciekawostką jest fakt,
że pszczoła przez całe swoje
życie jest w stanie wyproduko-
wać tylko jedną łyżkę miodu!
– tłumaczy Kacper Baranow-
ski, młody pszczelarz z Ra-
ciborza. Pszczoły kojarzymy
głównie z zapylaniem roślin
oraz świadomością, że dzięki
nim jesteśmy w stanie otrzy-
mać wiele produktów – głów-
nie oczywiście chodzi o żyw-
ność. Jeżeli zatem pszczoły
by wymarły, to czy dalsza eg-
zystencja człowieka miałaby
miejsce na Ziemi?
Znany wszystkim uczony
Albert Einstein mówił, że je-
śli zginie ostatnia pszczoła na
kuli ziemskiej, ludzkości po-
zostaną tylko cztery lata życia.
Jego twierdzenie powtarza-
ne jest niczym mantra przez
wiele środowisk i stowarzy-
szeń proekologicznych. Teo-
rię tę obalili jednak współcze-
śni naukowcy, którzy doszli
do wniosków, że przynajmniej
w tym wypadku twórca teorii
względności się mylił. Ich zda- Faktem jest, że populacja nych ilości pestycydów w rol- my aż 30% rodzin pszczelich.
niem, jeżeli faktycznie miało- pszczół z dekady na dekadę ma- nictwie. Jeszcze inną przyczy- Problem ten już lata temu do-
by dojść do wyginięcia pszczół, leje. Ostatnimi czasy to groźne ną może być kontakt pszczół tknął Chiny, gdzie dochodzi
to raczej głód nie zajrzy nam zjawisko jest nad wyraz widocz- z pyłkiem roślin genetycznie do dramatycznych sytuacji,
w oczy. Cywilizacja jest tak ne i co gorsza, niesie za sobą re- modyfikowanych. Ma to nega- w których rolnicy chwytają
wysokorozwinięta, że prze- alne zagrożenie dla człowieka tywny wpływ na ich układ tra- za pędzle i... ręcznie zapylają
żyłaby na przetworzonych, w postaci dużych strat w rolnic- wienny, odpornościowy oraz kwiaty grusz.
sztucznych, syntetycznych twie i destrukcyjnie wpływa na zaburza ich zdolności nawi- Obecnie w Polsce spoży-
produktach spożywczych. ekosystem. Należy bić na alarm, gacyjne – wyjaśnia raciborski wa się około 0,7 kg miodu na
Krajobraz ziemski stałby się bo w niektórych krajach wygi- pszczelarz. osobę. Słoik miodu, w zależno-
jednak monotonny, szary, nęło ponad 90% tych pożytecz- K. Baranowski podkreśla ści od jego gatunku i rodzaju,
a ekosystem mocno zaburzo- nych owadów. również, że ogromny wpływ na kosztuje od 30 do 70 zł. Wy-
ny, gdyż zniknęłoby jedno – Za wymieranie pszczół umieralność pszczół ma rozto- chodzi na to, że jego cena bę-
z ogniw łańcucha pokarmo- może być odpowiedzialne cze pasożyta Varroa dectruc- dzie tylko rosnąć, zważając na
wego, to znowu doprowadziło- wiele czynników, choćby nie- tor, który odpowiedzialny jest oczywiste, przytoczone oko-
by do śmierci wielu gatunków dożywienie (np. dokarmianie za bardzo groźne i trudne do liczności. Miód może się stać
zwierząt, których głównym ich syropem cukrowym lub wyleczenia wśród pszczół cho- dobrem wysoce luksusowym
pożywieniem były pszczoły. innym zamiennikiem pyłku), roby wirusowe. Autorzy litera- niczym trufle czy kawior z bie-
W Europie około 84% gatun- zbyt duża liczba pszczół w jed- tury fachowej wspominają, że ługi. Jednak nie cena jest tutaj
ków roślin potrzebuje zapyla- nej pasiece, co może doprowa- warroza jest jedną z głównych najważniejsza. Odwieczne pra-
nia. Tymczasem w niektórych dzić do rozprzestrzeniania się przyczyn wymierania pszczół wo rynku mówi, że towar mo-
państwach członkowskich chorób, a to powoduje znowu (stanowi ponad 80% wszyst- że kosztować tyle, ile ktoś chce
Unii Europejskiej liczba ro- wzrost umieralności czy brak kich przypadków wygasania za niego zapłacić. Chętni się na
dzin pszczelich zmniejszyła odpowiedniej roślinności, bę- pszczelich kolonii). pewno znajdą. Warto się jed-
się w ostatnich latach o po- dącej w kręgu zainteresowań Wg niektórych szacunków nak zastanowić, czy nie warto
nad połowę. To zmusza do za- tych owadów – tłumaczy Ba- polskich uczonych w kraju podjąć prewencyjnych działań
stanowienia. Dlaczego jednak ranowski. – Najważniejszą nad Wisłą 105 pszczół umiera i zadbać o to, aby nigdy do tego
w ogóle do wymarcia pszczół przyczyną, moim zdaniem, jest co sekundę, a w niektórych re- nie doszło, póki jeszcze nie jest
miałoby dojść? bezmyślne stosowanie ogrom- gionach kraju nie przeżywa zi- za późno.

REGION – INWESTYCJE

Rewitalizacja nieużytków ku chwale

Wodzisław Śląski zrewitalizował 4,5 ha nieużytków miejskich. W Raciborzu kończy się remont Parku Jordanowskiego.
Fot. D. Niestroj

Fot. UM Wodzisław Śl.

Sześć terenów zielonych
w Wodzisławiu Śl. zostało
odnowionych dzięki ponad
czterem milionom złotych
dofinansowania unijnego.
W Raciborzu w dalszym ciągu
trwa przebudowa Parku Jorda-
nowskiego, który przez lata za-
niedbań popadł w ruinę.
Tereny, które zostały pod-
dane gruntownej rewitaliza-
cji w Wodzisławiu Śląskim,
znajdują się na Starym Mie-
ście, Nowym Mieście i Wil-
chwach – to dzielnice miasta.
Wodzisławskiemu magistra-
towi udało się pozyskać na ten
cel niemałe fundusze unijne.
Według pierwotnej umowy
o dofinansowanie wynosiły
one 4 245 212,32 zł. Całkowi-
ty koszt realizacji projektu to
z kolei 4 994 367,44 zł. Czyli
bagatela prawie 5 mln zł. Środ-
ki przyznano miastu w ramach
działania 2.5. Poprawa jakości
środowiska miejskiego POIiŚ
2014-2020. W efekcie ich po-
zyskania miastu udało się za-
gospodarować w sumie 4,5 ha
dotychczasowych nieużytków.
Za fachowe przygotowanie,
realizację, nadzór, rozliczanie
i sprawozdawczość odpowie-
dzialni byli pracownicy spe-
cjalnie powołanej w tym celu
Jednostki Realizującej Projekt.
To pozwoliło zachować zasadę
transparentności wydawania
i zagospodarowania funduszy.
Utrzymaniem nowo powsta-
łych zielonych, miejskich te-
Inwestycja rewitalizacji Parku Jordanowskiego
w Raciborzu ma zostać ukończona w tym roku.
renów zajmować się będą wo-
dzisławskie służby komunalne.
To pozwoli znowu na sprawne
zarządzanie terenem, jak i je-
go monitoring. Na zrewitalizo-
wanych terenach nasadzenia
roślin, zwłaszcza drzew i krze-
wów, zostały zaprojektowane
w ten sposób, aby stanowiły
barierę akustyczną dla hałasu.
Głównie przy szlakach komu-
nikacyjnych zaprojektowano
liniowe bądź punktowe ukła-
dy drzew i krzewów mające na
celu stworzenie osłon chronią-
cych użytkowników przed ha-
łasem.
Finał tego projektu odbył
się 17 czerwca, w głównej mie-
rze na obszarze Rodzinnego
Miasto Wodzisław Śl. dzięki unijnemu dofinansowaniu
w kwocie ponad 4 mln zł. zrewitalizowało 4,5 ha zielonej
przestrzeni miejskiej.
Parku Rozrywki „Trzy Wzgó- szym mieście, zaczyna nabie-
rza”. W programie wydarzenia rać kształtów. Inwestycja ta
znalazły się m.in.: warsztaty wynika z Gminnego Programu
sadzenia roślin ze służbami ko- Rewitalizacji Miasta Racibórz
munalnymi Miasta, rozwiąza- na lata 2014-2020 i jest jed-
nie konkursu plastycznego na ną z kluczowych, realizowa-
plakat promujący aktywny wy- nych w obszarze rewitalizacji
poczynek na terenach ujętych miasta. Przedmiotem przed-
w projekcie, zabawy sportowe sięwzięcia było stworzenie dla
z Miejskim Ośrodkiem Sportu mieszkańców bezpiecznego
i Rekreacji „Centrum”. i atrakcyjnego miejsca wypo-
Długo wyczekiwana przez czynku i rekreacji w mieście.
mieszkańców Raciborza rewi- Na terenie Ogródka zaplano-
talizacja Ogródka Jordanow- wano szereg różnych atrakcji,
skiego powoli dobiega końca. w tym instalacji i urządzeń za-
Przekazany we wrześniu po- bawowych dostosowanych do
przedniego roku plac budowy potrzeb osób w każdym wieku,
pod Ogródek, który ma stać także osób niepełnosprawnych
się atrakcyjnym miejscem re- oraz matek z małymi dziećmi.
kreacji i wypoczynku w na- – Ogródek Jordanowski jest
Ogródka Jordanowskiego zo-
stał wybrany do dofinanso-
wania w drodze otwartego
konkursu. Wartość otrzyma-
nego dofinansowania ze środ-
ków Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego wy-
niesie aż 95% wartości kosz-
tów kwalifikowalnych, czyli
2 147 028,79 mln zł.
Wygląda na to, że ta in-
westycja może nie być jedy-
ną, która pozwoli zrewitali-
zować miejskie nieużytki. Już
w czasach kampanii wybor-
czej obecny prezydent miasta
Dariusz Polowy zapowiedział
zwrócenie pozyskanego przez
Miasto dofinansowania na za-
danie: „Nadanie nowej funk-
cji społecznej zdegradowanej
przestrzeni centrum Miasta
miejscem o szczególnym zna- Racibórz”. Jak powiedział, tak
czeniu, gdyż skupia wokół sie- też zrobił. W mieście nie doj-
bie instytucje, które pozytywnie dzie do skutku inwestycja war-
oddziaływają na proces rewita- tości ponad 6 mln zł, za którą
lizacji miasta – graniczy z Mło- miał zostać przebudowany ra-
dzieżowym Domem Kultury, ciborski plac Długosza. Prezy-
w bliskim sąsiedztwie znajduje dent Polowy zapowiedział, że
się także Miejska i Powiatowa będzie się starał kolejny raz te
Biblioteka, która również w ra- środki pozyskać, jednak na in-
mach pakietu rewitalizacyjnego ny cel, jakim ma być budowa
poddana została kompleksowej bulwarów na lewym brzegu
przebudowie ze szczególnym Odry. To jest możliwe, gdyż
uwzględnieniem potrzeb osób program rewitalizacji centrum
niepełnosprawnych, osób star- Raciborza obejmował także
szych oraz matek – mówił pod- ten obszar, a urząd marszał-
czas przekazania placu budowy kowski przyjmuje teraz tylko
były prezydenta Raciborza Mi- wnioski związane z rewitali-
rosław Lenk. zowaniem przestrzeni.
Projekt budowy miejskie-
go placu zabaw na terenie DN

Wydawca: Raciborskie Media Redakcje: W S P Ó Ł P R A C A R E D A K C Y J N A

47-400 Racibórz, ul.Klasztorna 12
tel. 32 414 90 30, 502 21 31 22
www.r-media.pl biuro@r-media.pl
Redaktor naczelny: Ireneusz Burek
ISSN: 2080-3664
Raciborski
47-400 Racibórz, ul.Klasztorna 12
44-300 Wodzisław Śl., ul. św. Jana 16
Portal Internetowy
Wszystkie prawa autorskie do opracowań
graficznych i reklam zastrzeżone. 47-200 Kędzierzyn-Koźle
ul. W. Planetorza 9/2 od 2001 roku
 GazetaInformator.pl >> 26 czerwca 2019, nr 13 (292) Wspieramy Dobre Tematy 3
RUDY – ROZRYWKA RACIBÓRZ ROZRYWKA

ŚLĄSKIE SMAKI Dni Raciborza 2019

W RUDACH Gwiazdą tegorocznych dni miasta był zespół Kult, który wystąpił na Zamku Piastowskim.

Fot. Iwona Kwapisz

GALERIA
katarzyna przypadło
Tegoroczne Dni Raci-
borza trwały dwa tygodnie.
Zasadnicza część obchodów
odbyła się na Zamku Pia-
stowskim 14 i 15 czerwca.
Pierwszego dnia dla ra-
ciborzan wystąpiła niekwe-
stionowana gwiazda polskiej
sceny rockowej, zespół Kult
z charyzmatycznym Kazi-
kiem Staszewskim. Przed
nim zagrała pochodząca
z Czeskiego Cieszyna kapela
Glayzy.
W sobotę przed połu- skierowane do wędkarzy zrze- brzmiących coverowych ban-
dniem tradycyjnie z Raci- szonych w kołach wędkar- dów w Polsce – Juicy Pop. Na
borza do Kędzierzyna-Koźla skich powiatu raciborskiego zakończenie głównych ob-
wystartowało Pływadło, tym i powiązane z obchodami Dni chodów organizatorzy zapra-
razem pod hasłem „Od 20 Raciborza. sili wszystkich na potańcówkę
lat malujemy Odrą świat”. Najmłodsi mogli bawić z big-bandem Kurcbend.
W tym samym czasie na zam- się z Ciocią Klocią i Weso- W niedzielę w samo po-
ku miał miejsce Festiwal łą Ferajną Berniego. Zagrała łudnie, jak co roku, nastąpiła
Przedsiębiorczości, podczas Orkiestra Dęta Plania pro- Intronizacja Króla Kurkowe-
którego m.in. zaprezentowa- wadzona przez Władysława go w raciborskim muzeum,
ły się innowacyjne raciborskie Mołdrzyka. Na zamku wystą- a po południu, również w ra-
przedsiębiorstwa oraz odbyły pił też pochodzący z Zielono- mach Dni Raciborza, zorgani-
się targi pracy i edukacji. Koło górskiego Zagłębia Kabareto- zowano Święto Powiatu. Za-
PZW nr 46 Cobex–SGL w Ra- wego kabaret Jurki. Po nich prezentowały się raciborskie
ciborzu zorganizowało nato- można było bawić się przy gminy, a na zakończenie wy-
miast zawody na rzece Odrze muzyce jednego z najlepiej stąpił zespół Krzikopa.

Fot. Katarzyna Przypadło

Fot. Anna Łapka

GALERIA I GALERIA II

Fot. Katarzyna Przypadło

Fot. Ireneusz Burek

GALERIA III

GALERIA IV

WODZISŁAW ŚLĄSKI – NIEPEŁNOSPRAWNI

XVII Powiatowa Olimpiada Osób

Oprócz konkursu ku-
linarnego odbył się m.in.
Niepełnosprawnych
li Łukasz Skowron i Patrycja
W Wodzisławiu Śląskim w ramach Olimpiady rywalizowało ponad 300 uczestników.
Mandera za zupę z czosnku
Fot. Adrianna Sikorska

koncert galowy Zespołu
Pieśni i Tańca Śląsk.
16 czerwca w parku przy
Pocysterskim Zespole Klasz-
torno-Pałacowym w Rudach
miał miejsce 14. Festiwal Ślą-
skie Smaki. W ramach wyda-
rzenia odbył się konkurs ku-
linarny i pokaz kulinarny pn.
„Bitwa Smaków”. W progra-
mie znalazły się także występy
wokalistów MOKSiR w Kuźni
Raciborskiej, koncert Joan-
ny Kostki i Abba Covers. Za-
prezentował się też Krzysztof
Respondek oraz Zespół Pieśni
i Tańca Śląsk im. Stanisława
Hadyny.
W konkursie rywalizowało
15 zespołów, których zadaniem
było przygotowanie przystaw-
ki/deseru, zupy i dania głów-
nego. Najlepsza w kategorii
uczniów okazała się Druży-
na nr 1 z ZSE w Wodzisławiu
Śląskim, którą reprezentowa-
niedźwiedziego, przepiórkę
faszerowaną kiszoną kapustą
i ciasto-niespodziankę z dodat-
kami. W kategorii amatorów
pierwsze miejsce zajął zespół
Rudzianki w składzie: Maria
Pietrzak, Mariola Duda, Ga-
briela Dudek, Gabriela Marek
za dania: kreple z kartoflami,
rudzki żurek i karminadle z fi-
lungiem z sosem z grzybów le-
śnych. Wśród profesjonalistów
zwyciężyła Leśna Perła z Ru-
dzińca w składzie: Krystian Cy-
dejko i Katarzyna Fojcik za
konfitowany boczek z hau-
skyzją chrzanową, botwinkę
z przepiórczym jajkiem oraz
pierś i pieczeń z bażanta z ko-
pytkami z pieczonego ziemnia-
ka oraz krupniokiem i czerwo-
ną kapustą.
Przewodniczącym jury był
Remigiusz Rączka.
kp
Poza sportowymi konkuren- lidarność czy fair play. Mimo niu. Głównym organizatorem
cjami przygotowano dodatkowe sportowej rywalizacji głównym olimpiady było Starostwo Powia-
atrakcje w postaci przejażdżki założeniem olimpiady są pozy- towe w Wodzisławiu Śląskim.
na motorach Harley Davidson tywne emocje, jakie towarzyszą
czy wjazdu na wysokość drabiną samemu udziałowi w wydarze- c
strażacką. Były także animacje
i bajkowe maskotki Teatru Wo-
dzisławskiej Ulicy, gigantyczne
bańki mydlane i pokazy taneczne.
Powiatowa Olimpiada Osób
Niepełnosprawnych jest jedną
z największych tego typu imprez
sportowo-rekreacyjnych na Gór-
nym Śląsku. Biorą w niej udział
podopieczni ośrodków wsparcia,
warsztatów terapii zajęciowej, za- GALERIA
kładów opiekuńczo–leczniczych,
ośrodków rehabilitacyjnych,
szkół integracyjnych czy stowa-
rzyszeń z terenu całego woje-
wództwa śląskiego, a nawet z te-
renu sąsiednich Czech. Główną
ideą wydarzenia jest integracja Dla uczestników olimpiady
środowisk osób z niepełnospraw- Olimpiada rozpoczęła się od uroczystego przemarszu z flagą ważniejsze od sportowych re-
nościami, a także promowanie olimpijską, zapalenia znicza olimpijskiego, wciągnięcia flagi kordów były integracja i wal-
takich wartości jak przyjaźń, so- na maszt i odśpiewania hymnu narodowego. ka z własnymi słabościami.
 4 Publicystyka 26 czerwca 2019, nr 13 (292) << GazetaInformator.pl
RACIBÓRZ SYLWETKI

III Memoriał im. Grzegorza Pieronkiewicza

Najmłodsi adepci zapasów walczyli na turnieju poświęconym pamięci wieloletniego prezesa Unii Racibórz
i Polskiego Związku Zapaśniczego.
katarzyna przypadło
15 czerwca w hali ZSOMS
w Raciborzu odbył się III me-
moriał poświęcony pamię-
ci Grzegorza Pieronkiewicza,
wieloletniego prezesa Unii Ra-
cibórz i Polskiego Związku Za-
paśniczego. Turniej dedykowa-
ny był adeptom tej dyscypliny
z roczników 2005-2010. Zapa-
śnicy z Polski, Czech, Słowacji
i Serbii rywalizowali w zapa-
sach w stylu klasycznym mło-
dzików i minizapasach.
Grzegorz Pieronkiewicz
zmarł niespodziewanie 18 paź-
dziernika 2016 roku. Miał za-
ledwie 41 lat. Jako sportowiec,
a następnie działacz zapisał
piękną kartę w historii polskich
i raciborskich zapasów.
Urodził się 8 kwietnia 1975
roku w Katowicach. W tamtej-
szym GKS-ie rozpoczynał ka-
rierę zapaśnika w stylu klasycz-
nym. W 1992 przeniósł się do
Raciborza, gdzie występy w Unii
łączył z nauką w tutejszym Me-
chaniku. Walczył w najcięższych
kategoriach wagowych – do 100,
+100 i 130 kg. Z zapasami zwią-
zał swoje dalsze życie również po
zaprzestaniu czynnego uprawia-
nia sportu. W latach 2004-2008
był członkiem Zarządu Polskie-
go Związku Zapasów, gdzie peł-
nił funkcję Przewodniczące-
go Komisji I Ligi Drużynowej.
W 2004 roku został wicepreze-
sem Śląskiego Związku Zapa-
śniczego, a od 2008 roku pełnił
funkcję wiceprezesa Polskiego
Związku Zapasów. Ukoronowa-
niem zaangażowania w rozwój
polskich zapasów jako działacz
było objęcie w 2012 roku funk-
cji prezesa PZZ. Wybory odbyły
się w listopadzie podczas Spra-
wozdawczo–Wyborczego Wal-
nego Zjazdu Delegatów PZZ.
Grzegorz Pieronkiewicz okazał
się najlepszy z pięciu kandyda-
tów – otrzymał 62 głosy, pod-
czas gdy główny kontrkandydat
Andrzej Supron – 31. Funkcję tę
pełnił aż do swej przedwczesnej
śmierci.
Od 2002 roku stał też na
czele MKZ Unia Racibórz. Ja-
ko prezes dał poznać się jako
znakomity organizator. Skupił
wokół siebie grupę działaczy
i sponsorów, sprawnie orga-
nizując pracę klubu. Na efekty
nie trzeba długo czekać. Jego
młodzi podopieczni osiąga-
ją liczące się wyniki sportowe
w Polsce i Europie, np. Rafał
Pyka – III MEJ 2005, Woj-
ciech Zieziulewicz – II ME-
Kad. 2006, Kamil Błoński –
III MEJ 2008, Dawid Ersetic
i Mateusz Wolny – III MEJ
2010.
– Pamiętam, jak pierwszy
raz pojawił się na treningu
na Unii Racibórz. Nieśmiały
i grzeczny. Odszedłeś cicho,
bez słów pożegnania. Dbałeś
o wszystkich, tylko nie o sie-
bie. Nie mówimy żegnaj, tyl-
ko do zobaczenia. Na pewno
jeszcze wystąpimy wspólnie
na zawodach – mówił pod-
czas pogrzebu Ryszard Wol-
ny. Grzegorza Pieronkiewi-
cza pochowano na cmentarzu
przy ul. Piłsudskiego w Ru-
dzie Śląskiej.

Fot. Iwona Kwapisz

Fot. Katarzyna Przypadło

GALERIA

REGION – SPORT

W ciągłej gotowości
Zawody sportowo-pożarnicze, mimo że stały się widowiskową rozrywką, są także formą szlifowania umiejętności młodych strażaków.

Fot. Katarzyna Cichoń

GALERIA

Zawody sportowo-pożarnicze o Puchar Wójta Gminy Krzyżanowice odbyły się w Zabełkowie. Wzięło w nich udział dziesięć drużyn męskich, dwie kobiece i dwanaście młodzieżowych.
Wynik może zaskakiwać, bo męska drużyna OSP Rudyszwałd zdobyła Puchar Wójta po czterdziestu latach. Na drugim miejscu wśród drużyn męskich uplasowała się OSP Owsiszcze,
na trzecim OSP Krzyżanowice. Wśród drużyn kobiecych lepsza okazała się OSP Roszków, zajmując miejsce przed OSP Zabełków. Wśród młodzieżowych drużyn wygrały ekipy OSP
Nowa Wioska (chłopcy) i OSP Krzyżanowice (dziewczyny).

Zawody sportowo-pożar-
nicze na stałe wpisały się w kul-
turalny kalendarz regionu. Ry-
walizacja między jednostkami
Ochotniczej Straży Pożarnej sta-
nowi sporą atrakcję zarówno dla
mieszkańców, jak i dla samych
uczestników zawodów. Nie za-
pominajmy jednak, że zawody są
formą sprawdzenia się przed real-
ną sytuacją zagrożenia. Głównym
celem zawodów zawsze jest mo-
bilizacja zawodników do ciągłego
szkolenia i podnoszenia swojej
sprawności, a także ocena stanu
wyszkolenia pożarniczego danej
jednostki. Jest to więc niezbęd-
ny element przygotowań, który
może zaważyć na przebiegu real-
nej akcji gaśniczej. W zawodach
startują coraz młodsi uczestnicy,
którzy dzięki treningom w przy-
szłości mogą solidnie wzmocnić
skład jednostek OSP.
Najczęstszymi konkurencja-
mi w zawodach są sztafeta pożar-
nicza i zadanie bojowe. W sztafe-
cie każdy z zawodników ma do
pokonania na własnym odcin-
ku zadanie, są to np. skok przez
płotek lekkoatletyczny, przejście
pod płotkiem, przeniesienie ga-
śnicy czy łączenie rozdzielacza
z wężem i węża z prądownicą.
Z kolei zadanie bojowe polega,
w dużym uproszczeniu, na przy-
gotowaniu sprzętu, uruchomie-
niu motopompy i podania wody
ze stanowisk gaśniczych. Sprzęt
używany w zawodach jest sprzę-
tem typowym, który jest stosowa-
ny w ochronie przeciwpożarowej.
Dzięki temu strażacy oswajają się
z nim, co powinno mieć pozytyw-
ny wpływ na sprawność działań
w sytuacji zagrożenia.
c
 PLUSY dlaBIZNESU
Dodatek tematyczny 13/2019 GazetaInformator.pl 26 czerwca 2019 nr 13 (292)
REGION DUALNE KSZTAŁCENIE

Nie możemy uczyć pod testy

Zmieniający się rynek i technologie wymusiły reformy systemów edukacji na całym świecie.
ireneusz burek
Zapytasz dziś ucznia co bę-
dzie robił na wakacjach; odpo-
wie: – jadę zarobić za granicę.
Zapytasz absolwenta gdzie wy-
biera się do pracy; odpowie: –
do Austrii, Niemiec, Holandii,
wraz ze znajomymi, którzy tam
pracują od dawna...
dziś jesteśmy w stanie wypo-
sażyć go w taką wiedzę, żeby
był gotowy sprostać oczeki-
waniom, jakie będzie stawiał
przed nim szybko zmieniający
się świat.
Aby udało się jak najlepiej
przygotować młodych ludzi
do dorosłego życia, nie moż-
na stosować nauki pod testy
nych – mówił Marek Metrycki,
partner zarządzający Deloitte
w Polsce podczas Europejskie-
go Kongresu Gospodarczego
w Katowicach.
Dziś najważniejsze jest
aby uczeń posiadł takie kom-
petencje jak: umiejętność ko-
munikowania się, umiejęt-
ność współpracy, odwagę do
we pokolenie będzie musiało
kilka razy zmienić zawód. Po-
wód jest oczywisty: zawody
będą się zmieniać, zanikać,
lub pojawiać się nowe - To
kompetencje, które nie ulegną
przedawnieniu. Bardzo ważne
jest to, żeby szkoła wyposażała
uczniów właśnie w nie - zazna-
cza ekspert z Deloitte.
co jest niezwykle trudne z uwagi
na ograniczenia systemu eduka-
cji, który co do zasady ma dużą
inercyjność. Pokutuje niestety
paradoks, że w obecnych cza-
sach gospodarka i rynek rozwija
się nadzwyczaj dynamicznie, zaś
system edukacji za tymi zmia-
nami nie nadąża, zmiany wpro-
wadza małymi, zbyt wolnymi
Ogromne wyzwania stoją jednak
również przed biznesem, zwłasz-
cza w zakresie przekazania mło-
dym ludziom wchodzącym na
rynek pracy niezbędnych kompe-
tencji oraz potrzeb pracodawców.
Reformy systemów edukacji
wprowadzane są w wielu kra-
jach, są również przedmiotem
prac Parlamentu Europejskiego.

Festiwal Przedsiębiorczości na dziedzińcu piastowskiego grodu

Fot. Katarzyna Przypadło

Kilka lokalnych  firm (głównie więksi gracze o wieloletniej historii na rynku) prezentowała swoje marki, łącząc promocję z ofertami pracy. Niewątpliwie bardzo dobrym połączeniem było równoczesne
uczestnictwo szkół i firm edukacyjnych, które na swoich stoiskach prezentowały atuty swoich programów kształcenia. Zapewne to kropla w morzu potrzeb w zakresie promocji lokalnego biznesu i edukacji
jednak trzeba szukać różnych sposobów by młodzież z naszych szkół rozważała oferty pracy lokalnych pracodawców, jako miejsca rozwoju osobistego i realizacji ścieżki kariery zawodowej.
(Organizatorem przedsięwzięcia było Wydawnictwo Nowiny.)

- Musimy sobie uświado-
mić, że dzisiejszy siedmiolatek
na emeryturę przejdzie naj-
wcześniej za 60 lat. Kilkanaście
z nich spędzi w szkole, kolejne
kilkadziesiąt jako pracownik.
Warto zadać sobie pytanie, czy
R E K L A M A
czy uczenia się na pamięć de-
finicji z podręczników. - To nie
ma sensu. Powinniśmy uczyć
podstawowej wiedzy meryto-
rycznej i kodu kulturowego,
ale też, jeśli nie przede wszyst-
kim, kompetencji horyzontal-
działania i podejmowania ry-
zyka, umiejętność rozwiązy-
wania problemów. Co istotne,
w dobie szybkich i częstych
zmian na rynku pracy nie mo-
że z wiekiem wygasać umie-
jętność uczenia się, gdyż no-
Oczywiście to nauczyciele
pełnią kluczową rolę w eduka-
cji tych kompetencji, a system
kształcenia zawsze jest tak do-
bry jak dobrzy będą nauczycie-
le. Obecnie potrzeba wysokiej
profesjonalizacji w tym zawodzie
krokami. W ostatnich latach co-
raz większą przepaść widzimy
między poziomem kształcenia
z realiami rynku pracy. I to wła-
śnie przed nauczycielami stoją
ogromne wyzwania i jednocze-
śnie oczekiwania pracodawców.
W wielu krajach największy
nacisk kładzie się na powiąza-
nie nauczania teoretycznego
z edukacją praktyczną i zmia-
ną mentalności rodziców,
uczniów, nauczycieli, samo-
rządów i pracodawców.

Zapisz się na kurs i rozwijaj kompetencje językowe

Kurs języka angielskiego Business English w Rybniku to świetna
forma rozwoju dla przedsiębiorców.
Celem kursu jest weryfikacja aktualnego poziomu znajomości języka angielskie-
go oraz uzupełnienie i rozwój kompetencji językowych uczestników. Kurs jest formą
wsparcia dla przedsiębiorców i przedstawicieli biznesu, którzy chcą sprawnie posługi-
wać się językiem angielskim. Ideą kursu jest koncentracja na praktycznych umiejętno-
ściach poprzez kontakt z żywym językiem. Podczas zajęć słuchacze będą brali udział
w ćwiczeniach bazujących na realnych sytuacjach biznesowych i aktualnych trendach.
Tematem kursu będą takie zagadnienia jak networking, praca w grupie, obsługa
klienta, pieniądze i inwestycje czy negocjacje. Zajęcia obejmą doskonalenie takich
umiejętności jak: business skills, communication skills, writing skills, business vocabulary
czy grammar for business.
Czas trwania kursu to 50 h lekcyjnych i 10 spotkań wg harmonogramu. Zajęcia od-
bywać się będą w soboty w godz. 9:00 - 13:15 (5h lekcyjnych) w Rybniku, ul. Rudzka
13c, budynek B. Rozpoczęcie kursu 31 sierpnia br. Aby uczestniczyć w kursie należy za-
rejestrować się przez formularz zgłoszeniowy na stronie www.ue.katowice.pl oraz uiścić
opłatę w wysokości 990 zł do dnia 17.08.2019 r. na konto Uniwersytetu Ekonomicznego.
 II PLUSY dlaBIZNESU 26 czerwca 2019, nr 13 (292) << GazetaInformator.pl
R E K L A M A

Z APYTA J O kasy fiskalne on-line 234”

nus o wartości 1230 zł (brutto) w promocji „1
*)

Tylko u nas bo
w

Zmiany w przepisach o kasach fiskalnych od 1 maja

Ustawa wprowadzająca obowiązek stosowania kas on-line (od 1 maja 2019 r.) potwierdza zapowiadaną kolejność i terminy dla branż, które muszą
wymienić dotychczasowe urządzenia fiskalne na kasy on-line:

• do stycznia 2020 r. - warsztaty samochodowe, wulkanizacja, sprzedaż paliw;

• do lipca 2020 r. - hotele, pensjonaty, gastronomia, sprzedaż węgla;
• do stycznia 2021 r. - fryzjerzy, kosmetyczki, fitness, branża budowlana, lekarze, prawnicy;
• do stycznia 2023 r. - pozostałe branże dokonujące sprzedaży na rzecz detalistów.
ib.pl
Czym różni się kasa on-line od tradycyjnej kasy fiskalnej
Wszystkie atuty w ręku!
Kasy fiskalne on-line umożliwiają bezpośredni przekaz danych do Centralnego Repozytorium Kas. Przesył domyślnie odbywa się co 2 godziny, jeśli
20 03
fiskus nie zmieni harmonogramu, co może zrobić bez wiedzy użytkownika. Użytkownik nie ma dostępu do kopii drukowanych dokumentów w pamięci
47, 697 212 351 wewnętrznej kasy. Kasa drukuje zarówno papierowy paragon, jak i e-paragon, który może być wysyłany na maila.
aciborskiemedia.pl biuro@raciborskiemedia.pl
Ulgi i kary

Od momentu wprowadzenia kas on-line zwrot za zakup pierwszego urządzenia fiskalnego w wysokości 90% ceny netto kasy (nie więcej niż 700 zł)
obowiązuje tylko na ten rodzaj urządzeń. Dla kas z kopią papierową i elektroniczną ulga nie przysługuje. Kasa rezerwowa także musi być kasą on-line
w branżach objętych wspomnianym obowiązkiem.
ib.pl
Za niedopełnienie obowiązku fiskalnego ustawa o VAT przewiduje utratę prawa do odliczenia 30% VATu naliczonego, utratę ulgi na zakup kasy, zaś
zgodnie z Kodeksem karno-skarbowym karę grzywny za wykroczenie skarbowe. Wprowadza się również karę 300 zł za niewykonany w terminie prze-
gląd okresowy kasy.
Ireneusz Burek – właściciel SOFT-IB

Pion fiskalny P R O M O C JA :
te rm in a le
terminale płatnicze p ła tn ic z e
za 0 ,
kasy i drukarki fiskalne 00 *) zł
materiały eksploatacyjne *)
Program Wsparcia Obrotu Bezgotówkowego „Polska Bezgotówkowa” to inicjatywa uczestników

czytniki kodów kreskowych

rynku usług płatniczych w Polsce. Przedsiębiorcy, którzy podjęli decyzję mogą zdecydować o długości
trwania umowy i szczegółowych warunkach związanych z ich branżą. Po więcej informacji zaprasza-
my do naszych oddziałów.

wagi sklepowe, szuflady kasowe KUPUJĄC

KASĘ FISKALNĄ
Obsługa serwisowa firm PAKIET REKLAMY
oprogramowanie dla firm, wdrożenia GRATIS!
Do 60% wart
*)
bezpieczeństwo danych, backup’y o ś c i
serwis komputerów, drukarek

Więcej na softib.pl SOFT-ib Ireneusz Burek, NIP 639-100-40-27

Oddziały:
Racibórz, ul. Klasztorna 12 | tel. 32 415 98 18, 504 18 18 27
ib.pl
Wodzisław Śląski, ul. św. Jana 16 | tel. 32 440 89 88, 601 46 20 03
Kędzierzyn, ul. W. Planetorza 9/2 | tel. 77 482 67 47, 533 355 477
*)
O szczegóły promocji pytaj handlowców. softib.pl centrumkasfiskalnych.pl r-media.pl
GazetaInformator.pl >>
Odśwież swoją przestrzeń
REGION  OGRODY
Walka z ćmą bukszpanową – etap drugi
Jeśli myślisz, że wygrałeś wojnę z groźnym szkodnikiem, który niszczy bukszpan, to jesteś w błędzie.
Na zdjęciu obok pokazany
jest 30-letni żywopłot z buksz-
panu, który udało się ocalić
przed gąsienicami ćmy buksz-
panowej (Cydalima Perspec-
talis). W artykule ”Ćma buksz-
panowa sieje spustoszenie w
ogrodach” szeroko omówiony
był sposób walki z gąsienicą,
której głównym pożywieniem
są liście bukszpanu.
Wiele tygodni monito-
rowania, na zmianę opryski
środkiem na gąsienice (np.
Mospilan 20 SP) oraz zbieranie
dojrzałych osobników i efekt
bardzo zadawalający: żywopłot
uratowany, wygraliśmy walkę.
Nic bardziej mylnego – właśnie
rozpoczął się sezon składania
jaj przez motyla ćmy bukszpa-
nowej. W wyrafinowany spo-
sób, kiedy noc zapada, owad
siada na liściach, gdzie po kil-
ku dniach zaczną się namnażać
gąsienice kolejnego pokolenia.
R E K L A M A
17czerwca
26 października 2018,
2019, nr 13 (292) nr 21 (274)
Niestety, nawet jeśli zwalczy-
łeś 100% gąsienic i dzięki temu
nie doprowadziłeś do przepo-
czwarzania gąsienicy w motyla
ćmy, to owady przylecą z sąsied-
nich ogrodów. Zwłaszcza jeśli
właśnie w nich doszczętnie znisz-
czyły bukszpan. Naturalne szuka-
nie nowego rewiru na potrzeby
przetrwania gatunku.
Walki część druga
Zatem teraz musimy być
szczególnie czujni. Za kilka dni
pojawią się gąsienice i jeśli nie
chcemy, by bukszpan podzielił
los tych z sąsiedztwa, musimy
podjąć walkę od nowa. Opry-
ski (np. MOSPILAN 20 SP),
monitorowanie skutków oraz
zbieranie i niszczenie gąsienic
Odśwież swoją przestrzeń | Złoty
WspieramyDobre
– to nas czeka w najbliższych
tygodniach.
Drugą metodą walki z moty-
lem ćmy bukszpanowej jest za-
stosowanie pułapek, które zwa-
biają owady. Pułapka lejkowa/
kominowa z feromonem na ćmę
bukszpanową przeznaczona jest
do wabienia i odławiania szkodni-
ków. Do monitorowania i wyłapy-
Środek III
Tematy III
Fot. Ireneusz Burek
wania należy stosować 1 pułapkę
na obszar 20 m2 lub co 5 m przy
nasadzeniu liniowym. Dyspenser
feromonowy emituje zapach wa-
biący samce ćmy bukszpanowej,
Te, zwabione zapachem, wpa-
dają do pojemnika, w którym gi-
ną przyklejone do lepu (jeśli taki
zostanie tam umieszczony) lub
topią się, jeśli wlejemy do po-
jemnika wodę z kroplą mydła.
Lejkowa konstrukcja wlotu do
pojemnika dolnego skutecznie
uniemożliwia ucieczkę schwy-
tanego owada.
Uwaga, szkodnik ten ata-
kuje również inne rośliny zi-
mozielone, tj. ostrokrzewy, ir-
gi, laurowiśnie, zwłaszcza, gdy
w okolicy zaczyna brakować
głównego pożywienia, jakim
jest krzew bukszpanu. Warto
pamiętać, że nawet jeśli gąsie-
nice uszkodzą jedynie fragment
liści, to często osłabiona roślina
umiera.
Artykuł opracowany
we współpracy z Gospodarstwem
Szkółkarskim “HOLDEK”
“HOLDEK”
ul. Drewniana
47-400 Racibórz
Tel. 32 417 46 19
 IV Wspieramy
IV Odśwież swojąDobre Tematy
przestrzeń | Złoty Środek 17 października 2018,
26 czerwca nr nr
2019, 2113(274)
(292) << GazetaInformator.pl

R E K L A M A
GazetaInformator.pl >> 17czerwca
26 października 2018,
2019, nr 13 (292) nr 21 (274) Odśwież swojąWspieramyDobre Środek V
przestrzeń | ZłotyTematy V

R E K L A M A

RACIBÓRZ, RYBNICKA 95
farba lateksowa
dulux S&S 2,5 l
różne kolory

49,98 zł

zawsze farba elewacyjna

goodhome 10 l
niskie ceny różne kolory

128 zł

- Chcesz zamówić transport?

Zrób zakupy a my je z przyjemnością
dostarczymy!
Organizujemy transport produktów zakupionych
w naszym sklepie. Twoje zakupy dostarczymy pod
wskazany adres w dogodnym terminie i określonym
czasie.
 VI Wspieramy
VI Odśwież swojąDobre Tematy
przestrzeń | Złoty Środek 17 października 2018,
26 czerwca nr nr
2019, 2113(274)
(292) << GazetaInformator.pl

R E K L A M A
GazetaInformator.pl >> 17czerwca
26 października 2018,
2019, nr 13 (292) nr 21 (274) Odśwież swoją przestrzeń | Złoty
WspieramyDobre ŚrodekVII
Tematy VII

R E K L A M A
 VIII PLUSY dlaBIZNESU 26 czerwca 2019, nr 13 (292) << GazetaInformator.pl

ogłoszenia.GazetaInformator.pl
Informator.pl
CENNIK OGŁOSZEŃ:
dodaj bezpłatne ogłoszenie w internecie
drobne: ■ tekstowe – 6 zł ■ w ramce – 10 zł ■ na kolorowym tle – 14 zł ul. Klasztorna 12 (róg Klasztornej i Ogrodowej) Racibórz
modułowe: ■ tekstowe – 20 zł ■ graficzne – 35 zł ceny brutto (z VAT) tel. 533 399 344, 32 414 90 30, ogloszenia@gazetainformator.pl

FINANSE RÓŻNE ZDROWIE

MECHANIKA POJAZDOWA SPRZEDAM PORADNIA

PRAKTYKA
KLIMATYZACJA ORTOPEDYCZNA
OPONY LETNIE ATRAKCYJNY STOMATOLOGICZNA
- także na NFZ
DOM W MIEDONI lek. stom. Grażyna
ALUFELGI FELGI Serwinowska-Awsiuk Drobne zabiegi operacyjne,
Felgi stalowe - duży wybór Dom wybudowany 2002r. W ramach NFZ: pon., śr. 14-19, zespół cieśni nadgarstka i inne.
Serwis Ogumienia 214m2 w tym piwnica,
Demontaż i montaż wt. 9-12, Prywatne wizyty cz. 14-18 ul. Ocicka 51a w Raciborzu.
garaż, Racibórz, ul. Żorska 45/2 Godziny przyjęć:
opon Run Flat Działka 1285m2 Tel. 32 417 76 40, 32 415 17 06, pon. 16:00-18:00
Gacka Rajmund
mail: podgorska@hotmail.de 665 053 699 Rejestracja telefoniczna:
Racibórz ul.Mariańska 25
Tel. 504 476 839 781 289 867

CHEMIA
GOSPODARCZA
FM GROUP
Większość produktów
dostępnych od ręki
oraz na zamówienie.
Możliwość faktur VAT.
Tel. 512 333 812
Pranie dywanów,
tapicerki meblowej,
samochodowej, polerowanie
maszynowe, pastowanie,
czyszczenie ścian i elewacji.
Tel. 32 763 40 43, 504 412 875
Racibórz, ul. Ogrodowa 46
www.green-clean.pl
AKUPUNKTURA PRACOWNIA
Zabiegi akupunkturowe są skuteczne PROTETYCZNA
w wielu przypadkach chorobowych Izabela Kuczmierczyk
m.in.: arytmiach serca, niewydolności
krążenia, niedomykalności zastawek,
Racibórz, ul. Opawska 27a/1
chorobie Leśniowskiego-Crohna, Tel. 513 129 915
hemoroidach. czynne: pn.-pt. 9:00-13:00
Rejestracja – 781 289 867 Protezy akrylowe,
Racibórz, ul. Ocicka 51a nylonowe, acronowe,
Rudnik, ul. Słoneczna 38a
NAPRAWY PROTEZ

ODZIEŻ ROBOCZA AUTO-GARAŻ

Artykuły BHP, P.POŻ.,
spawalnicze, chemia
gospodarcza, węże.
Racibórz, ul. Eichendorffa 12
tel./fax 32 440 30 36
kom. 512 936 444
www.delfin-raciborz.pl
Firma STACH-DREW
oferuje drewno kominkowe,
drewno opałowe
w dobrej cenie.
Rzuchów, ul. Rybnicka 61
Tel. 512 271 815
32 430 10 45.
Skład znajduje się z tyłu budynku.
MERCEDES-AUDI GABINET
BMW-VOLVO BIOENERGOTERAPII KUPIĘ
amortyzatory, łożyska
układy: hamulcowe,
– schorzenia kręgosłupa
i narządów ruchu DZIAŁKĘ
kierownicze, napędowe – stany bólowe
– choroby wewnętrzne REKREACYJNA
Racibórz ul. Klasztorna 9
Tel. 32 419 06 27 Racibórz, ul Mickiewicza 18 W RACIBORZ
(3 piętro)
Rejestracja tel. 32 755 21 31 Tel. 663 233 896
Warsztat naprawa
ROWERÓW MOTOROWERÓW,
WÓZKÓW TOWAROWYCH
z wieloletnia tradycją od 1946 r.
WARSZTAT
ŚLUSARSKO-MECHANICZNY
Adam Majnusz
tel. 32 415 18 80
Racibórz, ul. Mariańska 1

ZŁOMOWANIE KUPIĘ
WSZELKICH POJAZDÓW MIESZKANIE
Holowanie gratis DO REMONTU
Racibórz, ul. Rudzka 66 Kupię mieszkanie w Raciborzu
do 50 m2. Mieszkanie najlepiej
WWW.HAMARO.PL przeznaczone do remontu bądź
hamaro@onet.pl własnej aranżacji.
tel. 32 415 19 91 Tel.: 664 063 234
kom. 691 960 146 Kom.: 664 063 234
GazetaInformator.pl >> 26 czerwca 2019, nr 13 (292) Ekologia 5

EK LOGIA
REGION EKOLOGIA

Czyste powietrze tematem posiedzenia WRDS

Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego dyskutowała o możliwościach poprawy jakości powietrza.

Fot. Tomasz Żak / UMWS

KATARZYNA CICHOŃ
Podczas spotkania rozma-
wiano o możliwościach pro-
gramu Czyste Powietrze oraz
ewentualnych jego modyfi-
kacjach. Wnioski, jakie wy-
ciągnięto znajdą odzwiercie-
dlenie w stanowisku WRDS.
Rada będzie pracować nad jego śląskim oraz systemowe roz- W dyskusji poruszono także W spotkaniu uczestniczy- duszu Ochrony Środowiska
przygotowaniem. wiązania walki ze smogiem problem zagrożeń, jakie niesie li Pełnomocnik Prezesa Rady i Gospodarki Wodnej w Ka-
Obrady były kontynuacją i działań antysmogowych. Jako niska emisja dla zdrowia i ży- Ministrów do spraw programu towicach Tomasz Bednarek,
zagadnień z obszaru ochrony narzędzia do walki wskazano cia ludzkiego. Drugim tema- Czyste Powietrze Piotr Woźny, zastępca Śląskiego Wojewódz-
środowiska, które zostały pod- stosowanie filtrów elektronicz- tem była gospodarka o obiegu marszałek województwa Jakub kiego Inspektora Ochrony
jęte przez Radę 9 maja i obej- nych, produkcję „błękitnego zamkniętym (GOZ) rozpatry- Chełstowski, wojewoda śląski Ja- Środowiska Andrzej Holecki,
mowały dwa bloki tematyczne. paliwa” czy dofinansowania wana jako szansa na stabilny rosław Wieczorek, wicewojewoda zastępca przewodniczącego
Pierwszą kwestią był problem na wymianę starych pieców i zrównoważony rozwój hut- śląski Robert Magdziarz, prezes Śląskiego Związku Gmin i Po-
niskiej emisji w województwie w gospodarstwach domowych. nictwa w Polsce. zarządu Wojewódzkiego Fun- wiatów Krystyna Siejna.

REGION – ROLNICTWO JANKOWICE – EKOLOGIA

Przyjęto program regeneracji Grab z Jankowic w konkursie

środowiskowej gleb Drzewo Roku
W latach 2019-2023 planuje się regeneracje gleb Drzewa będące od pokoleń elementem lokalnych ojczyzn
na powierzchni co najmniej 250 tys. ha. wezmą udział w ogólnopolskim plebiscycie.
Fot. WFOŚiGW w Katowicach

Zgodnie z wcześniejszymi
zapowiedziami Ministra Śro-
dowiska i Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi Zarząd Naro-
dowego Funduszu Ochro-
ny Środowiska i Gospodar-
ki Wodnej przyjął Program
priorytetowy pt. „Ogólnopol-
ski program regeneracji śro-
dowiskowej gleb poprzez ich
wapnowanie”. Jego celem
jest wsparcie działań rege-
neracyjnych gleb zakwaszo-
nych w wyniku oddziaływania
czynników antropogenicz-
nych. Planuje się regeneracje
nie potwierdzone opinią wła-
ściwej miejscowo Okręgowej
Stacji Chemiczno–Rolniczej
(OSCh-R).
Beneficjentem końcowym
Programu są posiadacze użyt-
ków rolnych o powierzchni
nieprzekraczającej 75 ha. Do-
finansowaniu podlegać będzie
regeneracja gleb o odczynie
pH mniejszym lub równym
5,5. Badanie odczynu gleby
należy wykonać raz na czte-
ry lata, a próbkę pobiera się
z powierzchni nie większej niż
4 ha. Dofinansowanie działań
regeneracyjnych dla danej
gleb na powierzchni co naj- działki ewidencyjnej będzie
mniej 250 tys. ha. Program udzielone nie częściej niż raz
realizowany będzie w latach na cztery lata.
2019–2023. Szczegółowe terminy, tryb
Dotacje udzielane bę- składania i rozpatrywania
dzie przez wojewódzkie fun- wniosków określone zostaną
dusze ochrony środowiska w ogłoszeniu o naborze, któ-
i gospodarki wodnej z wy- re zamieszczone zostanie na
korzystaniem środków udo- stronie internetowej właści-
stępnionych przez Narodowy wego Wojewódzkiego Fun-
Fundusz Ochrony Środo- duszu Ochrony Środowiska
wiska i Gospodarki Wodnej i Gospodarki Wodnej oraz
w ramach pomocy de mini- Krajowej Stacji Chemiczno-
mis na realizację przedsię- -Rolniczej.
wzięć skutkujących poprawą
jakości środowiska, co zosta- KP
Fot. rudy24.pl
IX edycja konkursu Drze-
wo Roku Klubu Gaja zgroma-
dziła blisko 50 zgłoszeń drzew
z całej Polski. Jury konkursu –
złożone ze specjalistów różnych
dziedzin i miłośników drzew za-
razem – wybrało 16 finalistów,
którzy są symbolem lokalnych
społeczności, a także częścią
polskiej przyrody, kultury i hi-
storii. Wśród nich znalazł się
Grab Jankowicki. Jest to grab
pospolity – wiek ok. 300 lat,
wysokość ok. 24 m, obwód 412
cm – pomnik przyrody zgłoszo-
ny przez PGL LP Nadleśnictwo lu ochrony i promocji walorów 2000 ha lasu, w tym całkowicie
Rudy Raciborskie. przyrodniczych i kulturowych zniszczyła 600 ha. Wydaje się,
Grab Jankowicki jest uni- tego terenu. że grab miał i nadal ma sporo
katowym okazem drzewa. Jego Grab Jankowicki był szczęścia, że w dobrej kondy-
wiek określa się na około 300, świadkiem wielu wydarzeń cji przetrwał wszystkie trudne
a być może nawet więcej lat, historycznych, a także współ- chwile. W 2002 r. jego wyjąt-
co jest swoistym fenomenem czesnych. W sierpniu 1992 r. kowość została już doceniona
wśród grabów, które niezwykle w Nadleśnictwie Rudy Raci- przez jury konkursu organizo-
rzadko żyją aż tak długo. Rośnie borskie wybuchł największy wanego przez „Przegląd Leśni-
w lesie na skraju wsi Jankowice pożar w historii Lasów Pań- czy”, które uznało go wtedy za
założonej w 1260 r. przez cyster- stwowych. Spłonęło wtedy najstarsze i najgrubsze drzewo
sów. To właśnie cystersi mieli ponad 9000 ha okolicznych tego gatunku na terenie Lasów
ogromny wpływ na kształtowa- lasów, w pożarze zginęło też Państwowych.
nie krajobrazu i rozwój kultury dwóch strażaków. W lipcu Zwycięzcę wybiorą inter-
tej okolicy. Obecnie znajduje się 2017 r. okolicę nawiedziła ko- nauci podczas głosowania na
tu park krajobrazowy Cyster- lejna katastrofa, tym razem www.drzeworoku.pl.
skie Kompozycje Krajobrazowe niszczycielska siła huraganu
Rud Wielkich utworzony w ce- spowodowała uszkodzenie KP

„Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów

Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach”.
 << GazetaInformator.pl
6 zdrowie 26 czerwca 2019, nr 13 (292)
Z regionu
RACIBÓRZ ZDROWIE WIĘCEJ REGION ZDROWIE

Na Kolejowej Ci pomogą Czy afrykańskie kleszcze

- Idź na Kolejową, tam Ci pomogą - takie głosy dotrą do Polski?
coraz częściej słychać wśród mieszkańców Raciborza i okolic. Razem z ptakami wędrownymi do Europy przedostały się kleszcze
Co sprawia, że coraz więcej osób wybiera to miejsce? afrykańskie, które mogą przenosić groźne wirusy.

Zagadkę rozwiązało już ty-
siące zadowolonych osób, któ-
re polecają to miejsce swoim
bliskim. Ośrodek Rehabilitacji
AKSON to miejsce, do które-
go wchodzisz i od razu jesteś
zauważony. Tam jesteś w cen-
trum zainteresowania, a per-
sonel dokłada największych
starań, aby Twój pobyt był moż-
liwie jak najbardziej przyjemny
i efektywny. Ośrodek Rehabili-
tacji AKSON, który cieszy się
bardzo dobrą renomą wśród
swoich pacjentów, przyjmu-
je do 21:00, więc nie będziesz
miał problemu z umówieniem
się na dogodny termin. Specja-
Fot. wikipedia.org
liści z AKSONA zawsze znajdą
dla Ciebie czas i wyleczą z bó-
lu kręgosłupa, karku, barku czy
kolan. To miejsce, w którym
szybko i profesjonalnie uzy-
skasz pomoc w Twoich dolegli-
wościach. Przejdziesz do tych
zadowolonych? Rejestracja pod
numerem tel.: 513 574 584.

Kleszcz pospolity spotyka- Pajęczaki Hyalomma mogą osiągać nawet 2 cm średnicy.

ny w Polsce jest znacznie Ich cechą charakterystyczną są prążkowane odnóża.
mniejszy.

Sprzyjające warunki pogodo-
we, zwłaszcza upały, przyczyniły
się do tego, że afrykańskie klesz-
cze z rodzaju Hyalomma dotarły
do Europy.
Rozpoznanie
Kleszcze afrykańskie znacz-
nie różnią się od tych, które zna-
my z rodzimego terenu. Są one
pięciokrotnie większe od klesz-
czy pospolitych, a na odnóżach
krocznych mają podłużne pasy.
Do tej pory kleszcze Haylom-
ma szczególnie upodobały sobie
zwierzęta hodowlane. W Niem-
czech odnotowano przypadki
ukąszenia koni. Kleszcze afrykań-
skie są groźne głównie za sprawą
przenoszonych wirusów, mogą to
być: wirus gorączki krwotocznej
krymsko-konglijskiej albo pato-
gen gorączki kleszczowej.
Profilaktyka
Czy kleszcze afrykańskie do-
trą do Polski? Niewykluczone,
jednak nie należy popadać w pa-
nikę. Warto poznać zagrożenie
i stosować się do zasad profilakty-
ki. Ukąszenie kleszcza nie jest od-
czuwalne, dlatego zawsze po wi-
zycie w lesie czy spacerze w parku
należy dokładnie obejrzeć całe
ciało i wykluczyć ukąszenie. Pole-
ca się także stosowanie prepara-
tów odstraszających, które ogra-
niczą ryzyko ukąszenia. Jeśli już
do niego dojdzie, kluczowy jest
czas. Szybkie usunięcia kleszcza
znacznie zmniejsza ryzyko ewen-
tualnego zakażenia. W przypad-
ku, gdy nie mamy wprawy i nie
jesteśmy pewni tego, jak popraw-
nie usunąć kleszcza, lepiej nie-
zwłocznie zwrócić się do lekarza.
C

REGION – ZDROWIE
Ośrodek Rehabilitacji
AKSON Opalanie z głową
ul. Kolejowa 19
47-400 Racibórz Nadmierna ekspozycja na słońce może skończyć się
Tel. 513 574 584 nawet nowotworem skóry.
www.rehabilitacja-akson.com
Nadmierna ekspozycja na
słońce to coraz większy pro-
Artykuł sponsorowany blem. Nowotwory skóry stano-
wią ok. 10% wszystkich nowo-
R E K L A M A tworów złośliwych, a w Polsce
co roku odnotowuje się około
50 tys. przypadków nowych za-
chorowań na nowotwory skóry.
3 tys. stanowią zachorowania
na czerniaki, a liczba zgonów
z powodu tej choroby wynosi
1,5 tys. osób rocznie.
Jaki wpływ na naszą skó-
rę ma nadmierne opalanie się?
Zbyt długa ekspozycja na słoń-
ce skutkuje przedwczesnym sta-
rzeniem się skóry, oparzeniami
słonecznymi, osłabieniem od-
porności, reakcjami alergiczny-
mi (tzw. fotouczulenie), nadpro-
dukcją wolnych rodników, co
skutkuje uszkodzeniem włókien
kolagenowych czy w najgorszej
sytuacji nowotworem skóry.
Aby bezpiecznie spędzić
czas na słońcu, należy zrezygno-
wać z opalania się w godzinach
10:00-14:00, kiedy promienio-
wanie UV jest najbardziej in-
tensywne. Kluczowe jest uży-
wanie kremów ochronnych
z szerokim spektrum ochrony
przeciwsłonecznej, a także za-
WIĘCEJ
kładanie okularów przeciwsło-
necznych z filtrami UVA i UVB.
W czasie opalania się warto ro-
bić przerwy, w których nasza
skóra będzie mogła odetchnąć
w zacienionym miejscu. Pod-
czas codziennych czynności
na mocnym słońcu warto no-
sić przewiewną odzież, która
ochroni skórę przed bezpośred-
nimi promieniami słońca. Opa-
lona skóra nie powinna przy-
ćmić naszego zdrowia, dlatego
już dziś warto zastosować się do
powyższych wskazówek i ogra-
niczyć ryzyko chorób skóry.
C
Fot. freepik.com

Opalona skóra to marzenie wielu z nas. Nie zapominajmy

jednak o szkodliwym oddziaływaniu słońca, które nie tylko
negatywnie wpłynie na nasz wygląd, ale także zdrowie.
 GazetaInformator.pl >>
zapowiedzi 7
26 czerwca 2019, nr 13 (292)
Z regionu
R E K L A M A

RACIBÓRZ – ROZRYWKA

7 lipca, godz. 18.00, Park im. Miasta Roth 21 lipca, godz. 18.00, Park im. Miasta Roth
Grupa Bez Nazwy Raciborska Orkiestra Dęta „Plania”

Orkiestra istnieje od roku 1946. Zespół uczestniczył w wielu przeglądach orkiestr dętych na
szczeblu powiatowym, wojewódzkim i krajowym, zajmując wysokie lokaty. Orkiestra wiele
razy koncertowała w Polsce i za granicą, m.in. na Europejskich Spotkaniach Folkloru w Ge-
münden, na spotkaniach Raciborzan w Roth oraz na festiwalu w Purmerade w Holandii, gdzie
osiągnęła swój największy sukces - komisja wystawiła orkiestrze ocenę bardzo dobrą. W ro-
ku 2001 zostało powołane Stowarzyszenie pod nazwą: Raciborska Orkiestra Dęta „Plania”.
Przez cały okres działalności orkiestra uświetnia wszelkie uroczystości w Raciborzu i okolicy.
Posiada szeroki repertuar utworów od muzyki klasycznej po rozrywkową.
Wstęp wolny

Zespół powstał w 1970 roku w świetlicy Cukrowni Racibórz z inicjatywy kierownika tej placówki
– Huberta Pacharzyny, a także M. Kempanowskiego i J. Tyszkiewicza. Po reaktywacji w Domu
Kultury „Strzecha” zespół tworzyli: Jan Szymków (trąbka), Jerzy Pistelok (saksofon tenorowy
i klarnet), Jan Ploch (gitara), Janusz Guzik (gitara basowa), Marek Nowacki (perkusja) i Anto-
ni Kucznierz (instrumenty klawiszowe). Zespół w swojej historii nagrał kilka audycji w Radiu
Opole, występował w TV Katowice, nagrał płytę jubileuszową, koncertował w kraju i za granicą
- w Czechach, Niemczech i na Słowacji. W 2009 roku odeszli na zawsze Antoni Kucznierz i Jan
Szymków, w 2010 roku Jerzy Pistelok, zaś w 2016 roku Jan Ploch.
Grupa Bez Nazwy w składzie: Stefan Konopnicki – bas, Tadeusz Widota – perkusja, Jan Latka
– klawisz, , Anna Dawidów – flet poprzeczny, Artur Siedlaczek – klawisz, Krzysztof Fulneczek
– gitara. W repertuarze grupy znajdują się największe standardy jazzowe, zarówno instrumen-
talne jak i instrumentalno-wokalne.
Wstęp wolny
Artykuł sponsorowany

Więcej informacji znajdziecie Państwo na stronie: www.rck.com.pl, bądź na naszym Facebooku:

www.facebook.com/RaciborskieCentrumKultury
 Reklama 26 czerwca 2019, nr 13 (292) << GazetaInformator.pl

R E K L A M A

Perfumeria
CHATLER perfumetki 30ml do torebki 10,80 zł
PAESE matowa pomadka do ust 14,60 zł
Jubiler
Okazja letnia! Wyroby ze srebra w rabatach do 50%
Wyroby ze złota w rabatach do 15%