Arystoteles- ojciec ekonomii

Barter- bezpośrednia wymiana jednego towaru na inny

Cena równowagi- cena przy której ilości ilości nabywane są równe
ilością oferowanym na sprzedaż
Ceny relatywne- informują nas ile musimy poświecić innego dobra
aby przy swoim ograniczeniu dochodów mógł kupić interesujący go
towar.
Czynniki produkcji- praca, ziemia , kapitał
Dyferencjacja produktu- nadawanie produktowi danej firmy
specyficznych właściwości odróżniających go od produktów
konkurencji w danej branży
Długookresowa krzywa kosztu całkowitego- LTC
Dobra absolutnie podrzędne- E.doch<0 ilość nabywanego dobra
maleje w miarę wzrostu dochodu i rośnie w miarę spadku dochodu
Dobra ekonomiczne – dobra, których posiadamy ograniczoną ilość
Dobra produkcyjne- służą pośrednio zaspokajaniu potrzeb
Dobra publiczne wg Samuelsona- pełnią funkcję użyteczności dla
poszczególnych osób, nikt nie jest wyłączony z ich użytkowania,
mogą być użytkowane przez bardzo wiele podmiotów gospodarczych.
Dobra rzadkie- których w danym czasie możemy wytworzyć
ograniczoną ilość
Dobro normalne- dobro, którego ilość nabywana rośnie w miarę
wzrostu i maleje w miarę spadku dochodu. e.doch>0
Dobro podstawowe (Engla)- normalne o E.doch(0,1)
Dobro wyższego rzędu (luksusowe) E.doch>1
Dobro- środek służący bezpośrednio lub pośrednio do zaspokojenia
potrzeb ludzkości
Drugie prawo Gossena- Próbuje wyjaśnić zachowanie konsumenta
przy wyborze większej ilości dóbr. Konsument tak rozdysponuje swój
dochód aby użyteczność krańcowe nabytych dóbr zrównały się i były
proporcjonalne do ceny tych dóbr gdy prawo jest spełnione
konsument jest w równowadze
Działalność nakazowa- opiera się na podziale społeczeństwa na dwie
grupy- podejmujących decyzje ekonomiczne i wykonujących decyzje
wobec groźby przemocy lub przymusu
Działalność w gospodarce rynkowej – oparta na prawach rynku,
dążenie do maksymalizacji zysków dokonywanie racjonalnych
wyborów, osiągnięcia indywidualnych korzyści
Działalność zwyczajowa- osiąganie ustalonych przez tradycję celów
za pomocą ustalonych przez tradycję środków bez rozumnego
analizowania celów i środków
Efekt dochodowy- w wyniku zmian cen następuje zmiana dochodu
realnego nabywcy co oznacza zmianę możliwości nabywczych
nabywcy
Efekt dochodowy- zmiana ilości nabywanej dobra x w wyniku
zmiany dochodu realnego
Efekt owczego pędu- nabywcy tym wyżej cenią sobie dane dobra i
więcej ich nabywają im bardziej je cenią i więcej nabywają inni.
Efekt snobizmu- nabywcy nie nabywają lub nabywają mniej dóbr,
które konsumują inni
Efekt substytucyjny- w wyniku zmian cen nabywcy zakupują więcej
substytucyjnych dóbr relatywnie tańszych
Efekt substytucyjny- zmiana nabywanej ilości dobra x w wyniku
substytucji dobrej y
Efekt Veblena(efekt prestiżowy)- nabywcy nabywają tym większe
ilości danego dobra im jest ono droższe
Ekonomia normatywna- ocenia rzeczywistość gospodarczą według
wartości i norm etycznych, ustala słuszne stany gospodarcze i
formułuje warunki konieczne do ich uzyskania.
Ekonomia pozytywna- zajmuje się opisywaniem i wyjaśnianiem
zjawisk i procesów gospodarczych w taki sposób, aby było możliwe
przewidywanie ich przebiegu. Ekonomia- jedna z nauk społecznych
zajmująca się badaniem , w jaki sposób ludzie podejmują decyzje o
zastosowaniu rzadkich zasobów do różnych celów produkcyjnych i
konsumpcyjnych oraz badaniem skutków tych decyzji w procesie
produkcji, w podziale i wymianie.
Elastyczność cenowa podaży- wyraża zmianę ilości danego dobra
oferowanego na sprzedaż pod wpływem określonej relatywnej zmiany
ceny tego dobra( jak wzrosła oferta sprzedaży przy wzroście ceny o
1j) Gdy Pa=1 krzywa wychodzi z 0, gdy elastyczna z osi P gdy
nieelastyczna z osi Q
Elastyczność cenowa popytu jest to miara relatywnej zmiany
nabywanej ilości danego dobra względem relatywnej zmiany ceny
tego dobra ceteris paribus. (ma wartości ujemne)
Elastyczność dochodowa popytu- służy do mierzenia relatywnej
zmiany nabywanej ilości danego dobra względem relatywnej zmiany
dochodów nabywców, ceteris paribus.
Elastyczność funkcji- służy do mierzenia reakcji zmiennej zależnej y
na zmianę jednej ze zmiennych niezależnych x,z.
Elastyczność jest wielkością niemianowaną-. Pewnym przybliżeniem
możemy powiedzieć, że wyraża ona, o ile procent zmieni się zmienna
zależna y, gdy zmienna niezależna zmieni się o jeden procent
Elastyczność łukowa- odnosi się do pewnego odcinka na krzywej
Elastyczność mieszana popytu- wyraża relatywną zmianę nabywanej
ilości danego dobra pod wpływem zmiany ceny innego dobra, ceteris
paribus. Komplementarne <0, substytucyjne >0 niezależne =0
Elastyczność punktowa- dotyczy poszczególnych punktów na
krzywej
Funkcja podaży- wyraża zależność ilości danego dobra od innych
czynników, które nazwiemy czynnikami niecenowymi
Funkcja popytu- wyraża zależność ilości danego dobra, która ogółem
mogłaby zostać nabyta przez nabywców na danym rynku i w danym
czasie od ceny danego dobra i od czynników niecenowych
Gospodarka mieszana- gospodarka rynkowa, w której państwo
zastępuje koryguje i uzupełnia mechanizm rynkowy
Gospodarstwo domowe- podmiot ekonomiczny prowadzący
działalność w celu maksymalizacji korzyści z konsumpcji
Gra o sumie niezerowej- polega na zdobyciu nowego popytu nie
prowadząc jednocześnie do strat konkurencji
gra o sumie zerowej- polega na odebraniu innym konkurentom części
rynku
Granica dobrobytu społecznego- stanowi zbiór punktów
reprezentujących różne kombinacje dobrobytu poszczególnych osób,
osiągalne z danych zasobów społeczeństwa.
Granica możliwości produkcyjnych(krzywa transformacji)- zbiór
punktów reprezentujących alternatywne kombinacje dwóch dóbr,
które można wytworzyć w przedsiębiorstwie w danym czasie jeśli
wykorzystuje się do tego w całości i w najlepszy sposób posiadane
czynniki produkcji
Granica użyteczności- zbiór punktów określonych przez punkty
styczności krzywych obojętności dwóch konsumentów
reprezentujących różne kombinacje użyteczności osiągane w tych
punktach przez obu konsumentów.

Homo oeconomicus- podmiot gospodarczy znający swój cel i środki

za pomocą, których można go osiągnąć i potrafi racjonalnie dobrać te
środki by osiągnąć najwyższy z możliwych w danych warunkach
stopień przybliżenia się do swojego celu.
Ilustracją efektu substytucyjnego jest przesunięcie punktu
równowagi konsumenta wzdłuż tej samej krzywej obojętności. Efekt
substytucyjny pokazuje zatem jak zmieni się ilość nabywana dobra X i
Y w wyniku relacji cen jeżeli konsument pozostaje na tej samej
krzywej obojętności.
Internalizacja efektów zewnętrznych- skorygowanie kosztu
prywatnego o koszty zewnętrzne
Izokwanta (krzywa jednakowego produktu) to krzywa
przedstawiająca wszystkie kombinacje dwóch czynników
wytwórczych pozwalające osiągnąć dany rozmiar produkcji.
Izokwanty produkcji- stanowią zbiór punktów reprezentujących
kombinacje nakładów dwóch zmiennych czynników produkcji, za
pomocą których uzyskuje się tą samą ilość produktu.
Izokwanty zysku- stanowią zbiór punktów reprezentujących różne
kombinacje ilości produkcji Q1 i Q2 obu producentów, dla których
jedna z firm osiąga stały poziom zysku
Jeżeli podaż jest bardziej elastyczna niż popyt to większe obciążenie
podatkiem poniosą nabywcy. Jeżeli podaż jest mniej elastyczna niż
popyt to większe obciążenie podatkiem poniosą sprzedawcy
 Cały ciężar podatku ponosi nabywca w razie doskonale elastycznej
podaży oraz w razie doskonale nieelastycznego popytu
Kapitał finansowy- jest to pieniądz w różnych formach niezbędnych
do zakupu czynników produkcji, stanowiący przedmiot transakcji na
rynku finansowym
Kardynalna teoria użyteczności- zakąszała porównania pomieć
poszczególnymi osobami
kategorie popytu- e=1 (popyt o elastyczności jednostkowej) – ilość
nabywana rośnie w tym samym stopniu co obniża się cena, e>1 ilość
nabywana relatywnie rośnie w większym stopniu, niż obniży się cena
dobra. (popyt elastyczny) e< 1ilosć nabywana rośnie relatywnie
wolniej niż obniża się cena dobra( popyt nieelastyczny)
Keynesizm- aktywność Państwa
Komplementarność- uzupełnianie się dóbr w celu pełnienia
określonej funkcji
Koncepcja Leseferyzmu- głosi nadrzędność wolności ekonomicznej
jednostek, przyznając państwu jedynie obowiązek czuwania nad
przestrzeganiem reguł gry rynkowej, zgodnie z założeniami
konkurencji doskonałej.
Koncepcja ordoliberalizmu- zakłada że naturalnym prawem
człowieka gospodarującego jest prawo do wolności.
Konkurencja monopolistyczna- forma konkurencji niedoskonałej
pomiędzy wieloma uczestnikami dążącymi do uzyskania monopolu w
swoim segmencie rynku (jest to konkurencja niecenowa)
Konkurencja rujnująca- dąży do wyeliminowania konkurentów z
rynku
Konsumpcja – polega na zaspokajaniu potrzeb a dobra, które temu
służą to dobra konsumpcyjne
Korzyści skali – efekty produkcyjne uzyskane w wyniku zwiększania
nakładów wszystkich czynników produkcji (rosnące gdy produkcja
rośnie szybciej niż nakłady, stałe, malejące...)
Korzyść marginalna MB(MR)- przyrost funkcji celu spowodowany
dodatkowym nakładem środków
Koszt alternatywny- wartość najlepszej z możliwych korzyści
utraconych w wyniku określonego wyboru
Koszt ekonomiczny- koszty księgowe( koszt explicite) + koszty
utraty możliwości (koszt implicite)
Koszt marginalny MC- Przyrost funkcji nakładów środków do
osiągnięcia wybranego celu
Koszt marginalny- przyrost kosztu spowodowany dodatkowym
nakładem czynników niezbędnych do wytworzenia dodatkowej
jednostki produktu
Koszt społeczny- koszty przedsiębiorstwa + koszty osób trzecich
związane z daną działalnością (np. zanieczyszczenie środowiska)
Koszt stały- koszt ponoszony przez przedsiębiorstwo niezależnie od
ilości produktu
Koszt zmienny- zmienia się wraz ze zmianą ilości produktu a więc
wraz ze zmianą nakładu zmiennych czynników produkcji
Krzywa ceny- konsumpcja ilustrująca jak zmieni się ceteris paribus
koszyk zakupów konsumenta pod wpływem zmiany ceny jednego z
dóbr.
Krzywa dochód konsumpcja powstaje w wyniku połączenia
punktów równowagi konsumenta zmieniających się w zależności od
zmiany dochodu. Pokazuje ona jak zmienia się użyteczność
konsumpcji dóbr pod wpływem zmiany dochodu, ceteris paribus.
Krzywa Engla-Schwabego- charakteryzuje zależność pomiędzy
dochodem konsumenta z ilością konsumowanego przez niego dobra
przy założeniu ceteris paribus ilustruje graficznie dochodową
elastyczność popytu czyli określić czy dobro jest podstawowe
podrzędne czy luksusowe
Krzywa kontraktu- zbiór punktów ilustrujących optymalne pozycje
dwóch uczestników rynku wyznaczone w pudełku Edgewortha.
Krzywa obojętności- zbiór punktów reprezentujących różne
kombinacje dwóch koszyków dóbr jednakowo preferowanych przez
konsumenta
Krzywa podaży- ilustruje zależność pomiędzy ilością danego dobra
oferowaną na sprzedaż a daną ceną.
Krzywa popytu ilustruje zależność pomiędzy ilością dobra nabyta w
danym czasie na rynku a jego ceną
Krzywa reakcji- stanowi zbiór punktów reprezentujących rożne ilości
produkcji jednego z uczestników duopolu, w zależności od produkcji
drugiego z uczestników duopolu, które przy danych cenach i kosztach
maksymalizują zysk.
Krzywe jednakowego dobrobytu- stanowią zbiór punktów
reprezentujących różne kombinacje dobrobytu poszczególnych
obywateli, oznaczające w sumie ten sam poziom dobrobytu
społeczeństwa.
Krzywe popytu są ujemnie nachylone ze względu na zjawisko
malejącej użyteczności marginalnej
Linia budżetowa- stanowi zbiór punktów reprezentujących wszystkie
kombinacje dwóch dóbr, jakie konsument może nabyć przy danym
dochodzie i cenach tych dóbr
Linia długookresowego kosztu LAC- przedstawia różne możliwe
wielkości przedsiębiorstwa, przy których producent w długim okresie
zwiększa produkcję przy najmniejszym koszcie przeciętnym.
Linia jednakowego kosztu- wybór wszystkich kombinacji nakładów
dwóch czynników produkcji, służących do wytworzenia danej ilości
produkcji, których koszt całkowity jest taki sam, nosi nazwę linii
jednakowego kosztu.
Maksimum użyteczności całkowitej- osiąga się wówczas gdy
dochód swój przeznacza na zakup różnych dóbr tak aby użyteczność
marginalna ilości dobra jaką może nabyć za jego jednostkę pieniężną
była dla każdego dobra równa
Malejące korzyści skali- występują wówczas jeżeli m-krotne
powiększenie nakładów wszystkich czynników produkcji spowoduje
wzrost produktu całkowitego mniej niż m razy
Marginalnastopa substytucji dobra x względem dobra Y wyraża
ilość dobra Y, z której konsument jest skłonny zrezygnować aby
zwiększyć konsumpcję dobra x o jednostkę, bez zmiany poziomu
użyteczności całkowitej.
Marginalna stopa technicznej substytucji- nachylenie izokwanty
produkcji wyrażone za pomocą stosunku w jakim jeden czynnik
produkcji może być zastąpiony przez drugi czynnik, bez zmiany ilości
produkcji
Marginalna stopa transformacji produkcji- jest wyznaczana przez
zbiór punktów reprezentujących różne kombinacje dwóch dóbr, które
mogą być wytworzone z danych czynników produkcji.
Mechanizm rynkowy- proces regulowania decyzji konsumentów i
producentów, który dokonuje się poprzez rynek niezależnie od woli
poszczególnych podmiotów
Merkantyliści badacze gospodarki dociekali natury pieniądza cen i
kursów walutowych
Metoda dedukcyjna- polega na wnioskowaniu ze zdań uznanych za
prawdziwe bezwarunkowo
Metoda indukcyjna- wnioskowanie na podstawie zaobserwowanych
faktów
Mikroekonomia- zajmuje się badaniem zjawisk i procesów
gospodarczych zachodzących w poszczególnych obszarach
gospodarki, np. na konkretnym rynku, obserwowanych i wyjaśnianych
z punktu widzenia działalności poszczególnych podmiotów
gospodarczych: nabywców konsumentów, sprzedawców i
producentów
Mirnik stopnia monopolu- miernik siły monopolistycznej m=P-
MC(Q)/P
Model behawiorystyczny prowadzenia firmy- gdy właściciel
reprezentuje typ homo satysfaciendus
Model ekonomiczny- zbiór założeń tworzących uproszczony
schematyczny obraz pewnego fragmentu lub całości gospodarki, w
którym można badać istotne zależności, abstrahując od zjawisk
przypadkowych lub uznanych za mniej ważne dla wyjaśnienia danego
aspektu rzeczywistości gospodarczej
Model Marshalla opiera się na wyrównaniu się korzyści nabywców i
sprzedawców pod wpływem różnicy między ceną popytu a ceną
podaży
Model menadżerski- gdzie menadżerowie dużych firm dążą do
maksymalizacji swojej funkcji użyteczności, w której zysk firmy jest
tylko jedną z wielu zmiennych.
Model Walrasa- uzasadnia dochodzenia do równowagi tym, że
zmiany ceny dokonują się pod wpływem nadwyżki lub niedoboru na
rynku
Monetaryzm- Fridman, ograniczona rola Państwa
Monopol bilateralny- jeden producent jeden nabywca
Monopol dyskryminujący- firma dysponująca monopolem stosuje
preferencje cenowe
Monopol jest niedyskryminujący- nie jest ważne kto jest drugą
stroną transakcji (nabywcą..)
Monopol naturalny- gdy krzywa popytu przecina długookresową
krzywą kosztu przeciętnego firmy w obszarze, w którym krzywa
kosztu jest malejąca
Myślenie abstrakcyjne- pomijanie elementów uważanych za
nieistotne i wyodrębnienie elementów uważanych za istotne
Nadwyżka konsumenta- opisuje ile konsument zyskuje subiektywnie
na wymianie w zamian za wydatek pieniężny
Nakład- input ilość czynników produkcji zastosowana w danym
czasie
Ogólna równowaga rynkowa- gdy na wszystkich rynkach kształtuje
się taki sam stan równowagi, oznacza to, że decyzje poszczególnych
podmiotów gospodarczych ułożyły się niezależnie od siebie w
harmonijną całość.
Ograniczenie budżetowe- mówi o tym iż konsument może wybrać
tylko taki koszyk, który może zakupić ze swojego dochodu przy
danych cenach
Oligopol heterogeniczny- dostarczają różne produkty
Oligopol homogeniczny- producenci dostarczają ten sam produkt
Oligopol popytu- oligopson
Optimum Pareta- gospodarka osiąga optimum wtedy, gdy nie można
poprawić dobrobytu jednej osoby bez pogarszania poziomu życia
pozostałych członków społeczeństwa
Optimum Pareta – decyzja jest optymalna jeżeli każda decyzja
lepsza od niej pod pewnym względem jest pod innym względem
gorsza
Paradoks wartości- towary, które są niezbędne do życia(woda) są
stosunkowo tanie a towary zbędne (diamenty) są dużo droższe
Podejmowanie decyzji mikroekonomicznych- dobieramy grupę
rozwiązań wewnętrznie zgodnych a następnie z nich wybieramy
rozwiązanie najbardziej trafne
Podmiot gospodarczy-podstawowa jednostka ekonomiczna
podejmująca autonomiczne decyzje o zastosowaniu rzadkich dóbr
będących jej własnością.
Popyt indywidualny- wyraża reakcje rynkowe pojedynczych
nabywców na poszczególne zmienne funkcji popytu
Popyt rynkowy- określa zamiary zakupu wszystkich nabywców na
danym rynku
Postęp techniczny- zmiany w technice produkcji, dzięki którym
wytworzenie danej ilości produkcji jest możliwe przy malejącym
koszcie przeciętnym a więc przy mniejszych nakładach czynników
produkcji.
Potrzeba- subiektywne odczuwanie braku, niezaspokojenia lub
pożądania określonych warunków lub rzeczy, które człowiek uważa za
niezbędne do utrzymania go przy życiu, umożliwienia mu rozwoju,
realizowania ról społecznych itp.
Poziom użyteczności marginalnej ostatniej konsumowanej jednostki
danego dobra a zatem i jego cena zależą od rzadkości tego dobra
Prawa ekonomiczne- zdania stwierdzające, że w danej klasie
przypadków zachodzi dane zjawisko lub proces
Prawo malejących przychodów (produktu marginalnego)-
zmniejszenie się produktu marginalnego w wyniku powiększenia
nakładu jednego czynnika produkcji przy stałej ilości innych
czynników i niezmiennej technice produkcji
Prawo podaży- w miarę wzrostu ceny ilość danego dobra oferowana
na sprzedaż rośnie i odwrotnie: w miarę spadku ceny oferta sprzedaży
zmniejsza się
Prawo popytu- wraz ze wzrostem ceny nabywana ilość danego dobra
w danym czasie zmniejsza się, w miarę spadku ceny zwiększa się.
Prawo rosnącego kosztu alternatywnego- w celu uzyskania
dodatkowych ilości jednego dobra trzeba poświęcić kolejno coraz
większe ilości drugiego dobra
Preferencje konsumenta są kompletne- zawsze wie jaki koszyk
wybierze, wyrażają orientację konsumenta co do tego, które dobra i w
jakich ilościach dają mu większą lub mniejszą użyteczność

Preferencje ujawniane Samuelsona- robiąc zakupy konsument nie

jest świadomy swoich preferencji, a ujawniają je gdy bierze pod
uwagę swoje ograniczenia budżetowe, dzieli on wybory na koszyki
lepsze nieosiągalne dla konsumenta i koszyki gorsze, których nie
wybierze są poniżej linii ograniczenia budżetowego
Produkcja- celowa i świadoma działalność ludzka polegająca na
przystosowaniu dóbr dostarczanych przez naturę i wykorzystywaniu
sił przyrody do wytwarzania dóbr , które są dobrami ekonomicznymi.
Produkt marginalny- stosunek przyrostu całkowitego produktu do
odpowiedniego przyrostu zmiennego czynnika produkcji
Produkt marginalny- wyraża zmianę ilości produktu całkowitego
dokonującą się pod wpływem zmiany nakładu pracy
Prakseologiczna interpretacja użyteczności- polega na
obserwowaniu sposobu postępowania ludzi przy nabywaniu dóbr
konsumpcyjnych, na śledzeniu ich zachowania się na rynku w razie
zmiany warunków.
Przedsiębiorstwo samorządowe- firma, w której o celu działalności
decydują pracownicy
Przedsiębiorstwo- podmiot gospodarczy wykonujący systematycznie
zadania gospodarcze w celu maksymalizacji nadwyżki ekonomicznej.
Przychód ze sprzedaży(TR)- określamy go jako iloczyn ceny i
sprzedanej ilości dobra w danym czasie
Pudełko Edgewortha- diagram służący do ustalania optimum dla
dwóch uczestników rynku
Punkt Chamberlina- punkt długookresowej równowagi firmy
działającej w warunkach konkurencji monopolistycznej. Punkt linii
popytu wyznaczany przez LMC=MR gdzie P=LAC, TP=0
Punkt Cournota- punkt c popytu wyznaczony przez warunek
MC=MR, którego współrzędne wyznaczają ilość i cenę monopolową.
Wartość dla równowagi MC=MR przekładamy na krzywą popytu
Rachunek marginalny- porównanie przyrostów funkcji celu
spowodowanych nakładami dodatkowych środków z przyrostem tych
nakładów, MC=MR(MB)
Racjonalność pod względem rzeczowym- uwzględnia wiedzę logikę
i sposobność do realizacji swojej decyzji
Racjonalność proceduralna- gdy podmiot decydujący dysponuje
fałszywą wiedzą, wie jak podjąć trafną decyzję ale opiera się na
nieprawdziwych informacjach
Racjonalność- polega na wykorzystaniu zasad poprawnego myślenia
i skutecznego działania dla osiągnięcia preferowanego celu
Realna stopa procentowa to nominalna skorygowana przez ryzyko i
zmiany inflacji
Regulacja mikroekonomiczna- działalność państwa polegająca na
kontroli wejścia i wyjścia z danej branży, wyznaczeniu ilości i jakości
produkcji oraz ceny
Renta ekonomiczna- stanowi przychód ze sprzedaży czynnika
produkcji, który nie ma alternatywnego zastosowania
Renta producenta- stanowi nadwyżkę przychodu ze sprzedaży ilości
produktów wyznaczonych przez warunek równowagi rynku doskonale
konkurencyjnego ponad sumę kosztów, które gotowi są sfinansować
producenci
Renta(nadwyżka)- różnica między całkowitą użytecznością osiąganą
z danej ilości dobra x a wydatkiem na nie, mierzonym przez iloczyn
ceny i ilości nabytego przez konsumenta dobra.
Równanie linii jednakowego przychodu- zbiór różnych kombinacji
dwóch dóbr, które przy danych cenach przynoszą ten sam przychód ze
sprzedaży
Równowaga duopolu- nastąpi gdy każdy duopolista produkuje
dokładnie tę ilość produkcji, której oczekiwał konkurent.
Równowaga konsumenta- miejsce zetknięcia się linii budżetowej z
krzywą obojętności przy danych cenach
Równowaga Nasha- występuje gdy żadna z firm oligopolu nie może
poprawić swojej sytuacji indywidualnie
Rynek potencjalnie konkurencyjny- w którym producenci
zachowują się jakby istniały warunki doskonałej konkurencji, bariery
wejścia i wyjścia z branży są względnie wolne
Rynek- anonimowe środowisko, w którym działają konieczności
ekonomiczne narzucające ludziom gospodarującym racjonalne
zachowania
Rynek- ogół transakcji kupna i sprzedażny towarów, dokonujących
się w sposób dobrowolny i ciągły, w wyniku których zostają
określone ceny nominalne oraz ilości nabywanych i sprzedawanych
towarów
Rynki- pieniężny, dóbr konsumpcyjnych, produkcyjnych, pracy ziemi,
dóbr kapitałowych, tytułów prawnych, kapitału finansowego
Say-zaproponował subiektywną teorię związaną z użytecznością
towarów
Społeczna granica możliwości produkcyjnych- zbiór różnych
kombinacji dwóch dóbr, które społeczeństwo jest zdolne wytworzyć w
danym czasie wykorzystując do tego w całości i jak najlepszy sposób
posiadane zasoby
Spółka cywilna- własność kilu osób, które ponoszą nieograniczona
odpowiedzialność
Spółka kapitałowa- działa według zasady ograniczonej
odpowiedzialności z.o.o lub S.A.
Stan równowagi rynkowej- stan w którym siły działające na rynku
równoważą się a zatem nie występują tendencje do zmiany ceny ilości
oferowanej i ilości nabywanej
Statyka porównawcza- porównywania stanów równowagi
Stopa procentowa- określa cenę kapitału w odsetku od
wypożyczonego kapitału za dany okres
Strumień – ilość dóbr lub pracy, które mierzymy jako przepływ
podczas pewnego okresu
Subsytucyjność- zastępowanie jednego dobra innym spełniającym
podobne funkcje
Sunk cost- koszty charakteryzujące się niemobilnością
Suwerenność konsumenta- oznacza, że w procesie dokonywania
wyborów ekonomicznych występują decyzje konsumenta, co i za ile
konsumować.
System cen- ogół relacji między wszystkimi cenami na wszystkie
towary
Szkoła fizjokratyczna- przyznawała przyrodzie i rolnictwu
podstawową rolę w gospodarce
Technika produkcji- kombinacja takich ilości czynników produkcji,
która służy do wytworzenia danej ilości produktu. Charakteryzuje się
ja technicznymi współczynnikami produkcji.
Teoremat Coase'a- optimum gospodarki jest możliwe bez ingerencji
państwa, konieczne jest natomiast dokładne ustalenie praw własności i
ich wycena
Teoria dobrobytu- zajmuje się błędami rynku i szuka optimum
ogólnogospodarczego
Teoria ekonomiczna- zbiór twierdzeń wyjaśniających zjawiska i
procesy ekonomiczne ujmowane w modelu ekonomicznym.
Towary -wszelkie dobra zarówno ekonomiczne jak i pierwotne
będące przedmiotem wymiany

Użyteczność marginalna- jest to dodatkowa użyteczność jaką osiąga

konsument ze zwiększenia konsumpcji o dodatkową jednostkę, maleje
wraz ze wzrostem konsumpcji
Użyteczność- subiektywne odczucia jakie daje konsumentowi
spożycie danego dobra
W konkurencji doskonałej w stanie długookresowej równowagi
przedsiębiorstwo wybierze wielkość produkcji przy, której nie osiąga
maksimum zysku lecz zysk zerowy. Cena w długim okresie jest równa
kosztowi ekonomicznemu firm reprezentatywnych i jest to cena, którą
są skłonni zaakceptować nabywcy. Zatem to nabywcy akceptują koszt
ekonomiczny danego towaru.
W monopolu nie istnieje funkcja podaży
Weryfikacja- potwierdzenie hipotez naukowych poprzez porównanie
ich z wynikami obserwacji empirycznych
Własność jednoosobowa- jeden właściciel
Wybory satysfakcjonujące Simona- koncepcja człowieka, który
postępuje według zasady zadowalającego minimum, spośród celów
alternatywnych wybiera takie cele, które są dla niego osiągalne i
jednocześnie satysfakcjonujące.
Wynik- output, efekt, ilość uzyskanego produktu
Zapasy buforowe- jeżeli cena spadnie poniżej ustalonego poziomu to
ze zgromadzonego funduszu kupuje się dane dobro w celu utrzymania
ceny, gdy cena wzrośnie sprzedaje się dane dobro.
Zasoby- zjawiska ekonomiczne, których stan mierzymy w danym
punkcie czasu.
Zrealizowanie wymiany- przeniesienie praw własności do danego
towaru w zamian za odpowiedni ekwiwalent
Zysk ekonomiczny- przychód ze sprzedaży – ekonomiczny koszt
prywatny TP=TR-TC
Zysk księgowy- różnica między przychodami ze sprzedaży a
kosztami uwzględnionymi na rachunku wyników przedsiębiorstwa