Przedmiot: NAUKA O POLITYCE

Kierunek: POLITOLOGIA i EUROPEISTYKA, studia licencjackie - niestacjonarne, I rok

Rok akademicki 2010-2011
Wykładowca: dr Leszek Sobkowiak

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE

Definicje polityki
Koncepcje definiowania polityki: formalno-prawna, behawioralna, funkcjonalna, racjonalna,
postbehawioralna
Podmiotowy i przedmiotowy aspekt polityki
Funkcje polityki
Etyka i realizm polityczny
Politologia – struktura, zakres badawczy, funkcje, interdyscyplinarność, metody badawcze
Sposoby definiowania władzy politycznej
Teoretyczne koncepcje pochodzenia władzy: psychologiczna, teologiczna, konfliktowa, umowy
społecznej
Panowanie, rządzenie, zarządzanie ( administrowanie)
Wpływ polityczny
Rodzaje władzy
Władza polityczna i władza państwowa
Autorytet
Funkcje władzy politycznej
Granice władzy politycznej
Metody i środki sprawowania władzy
Pojęcie legitymizacji i delegitymizacji władzy politycznej
Źródła legitymizacji
Legitymizacja normatywna i empiryczna
Typy legitymizacji władzy wg M. Webera
Wymiary legitymizacji władzy wg D. Eastona
Poziomy legitymizacji władzy wg D. Beethama
Delegitymizacja polityczna: przedmiot, przyczyny, formy, skutki
Pojęcie i rodzaje potrzeb
Sposoby definiowania interesów
Podmiotowy i przedmiotowy podział interesów
Obiektywne i subiektywne ujęcie interesów
Kategoria grup interesu
Mechanizmy krystalizacji interesów i powstawania grup interesu
 2

Klasyfikacja grup interesu

Grupa interesu a partia polityczna
Grupa interesu a ruch społeczno-polityczny
Zasoby, strategie i taktyki grup interesu
Pojęcie walki politycznej
Cele walki politycznej
Funkcje walki politycznej
Formy i środki walki politycznej
Przemoc w walce politycznej
Walka bez stosowania przemocy
Pojęcie konfliktu politycznego
Przyczyny konfliktów
Model przyczynowy konfliktu wg J.H. Turnera
Funkcje konfliktów
Metody rozstrzygania konfliktów
Subiektywne uwarunkowania przebiegu konfliktu - afektywna polaryzacja
Czynniki wpływające na przebieg konfliktu
Pojęcia zachowania i działania politycznego
Podmioty, cele, metody, środki i skutki działań politycznych
Typologia działań politycznych
Typy racjonalności
Czynniki wpływające na racjonalność działań i decyzji politycznych
Pojęcie decyzji politycznej
Rodzaje decyzji politycznych
Sytuacje decyzyjne
Style decyzyjne
Etapy procesu decyzyjnego.
Źródła i rodzaje błędów decyzyjnych
Formy odpowiedzialności decydenta
Założenia analizy systemowej
Pojęcie i model systemu politycznego
Koncepcje definiowania systemu politycznego
Dynamika i zmienność systemu politycznego - zagadnienie homeostazy
Funkcje systemu politycznego
Główne procesy zachodzące w systemie politycznym
Koncepcje definiowania demokracji: aksjologiczna, materialna i proceduralna
Normatywna i empiryczna teoria demokracji
Kryteria demokratycznego systemu politycznego
Koncepcje demokracji
Typologia systemów autorytarnych
 3

Kryteria reżimu autorytarnego wg J.Linza i G.Sartoriego

Kryteria reżimu totalitarnego wg C.Friedricha i Z.Brzezińskiego, H.Arendt
Kryteria totalitarnego systemu politycznego.

Do samodzielnego opracowania:
Pojęcie świadomości politycznej
Źródła świadomości politycznej
Przedmiot świadomości politycznej
Struktura świadomości politycznej
Warstwy świadomości politycznej
Pojęcie socjalizacji politycznej
Podmioty socjalizacji w ujęciu psychologicznym, socjologicznym i politologicznym
Osobowościowe, środowiskowe i systemowe uwarunkowania socjalizacji politycznej

Literatura podstawowa:
Studia z teorii polityki, (red.) A. W. Jabłoński i L. Sobkowiak, Wrocław 1999, t. I; 1998, t. II.
Studia z teorii polityki, (red) A. Czajowski i L. Sobkowiak. Wrocław 2000, t. III.
Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, (red.) B. Szmulik i M.Żmigrodzki, Lublin 2002.
Wprowadzenie do teorii polityki, (red.) M.Chmaj i M.Żmigrodzki, Lublin 1996
Władza i polityka – wybór tekstów ze współczesnej politologii zachodniej, (red.) M. Ankwicz, Warszawa 1988.
Władza i społeczeństwo, (red.) J. Szczupaczyński, Warszawa 1995 t. I; 1998 t. II.
V. van Dyke, Wprowadzenie do polityki, Poznań 2000.
A.Heywood, Politologia, Warszawa 2006.
J.Nocoń, A.Laska, Teoria polityki. Wprowadzenie, Warszawa 2005.
Marketing polityczny w teorii i praktyce, (red.) A.W.Jabłoński, L.Sobkowiak, Wrocław 2002, artykuł pt. Działania
polityczne. Teoria i praktyka.
Z.J.Pietraś, Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998.
Podstawy psychologii politycznej, (red.) K.Skarżynska, Poznań 2002
M.G. Roskin, R.L. Cord, J.A. Medeiros, W.S. Jones ,Wprowadzenie do nauk politycznych, Poznań 2001.
G.Sartori, Teoria demokracji, Warszawa 1994.
T.Żyro, Wstęp do politologii, Warszawa 2004.

Literatura uzupełniajaca:
A.Bodnar, Decyzje polityczne. Elementy teorii, Warszawa 1985.
P.Braud, Rozkosze demokracji, Warszawa 1995.
R.Cichocki, Podmiotowość w społeczeństwie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2003
M.Ciepaj, Demokracja w społeczeństwie obywatelskim, Opole 1991
Encyklopedia politologii, tom I „Teoria polityki”, (red.) W.Sokół i M.Żmigrodzki, Kraków 1999.
T.Gościńska-Klas, Socjalizacja polityczna. Teoria, badania, ustalenia, Kraków 1992.
R.Dahl, Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995, ss.315-323.
M.Grabowska, T.Szawiel, Budowanie demokracji, Warszawa 2001
Interpretacje polityki, (red.) M. Szyszkowska, Warszawa 1991.
Leksykon politologii, (red.) A. Antoszewski i R. Herbut, Wrocław 2002.
 4

S.M.Lipset, Homo politicus. Społeczne podstawy polityki, Warszawa 1995.

S.Mocek, Etyczne i polityczne aspekty przymusu i przemocy, Studia polityczne 1997, nr 7
J.Nocoń, Elity polityczne. Studium interpretacji funkcjonalnej, Toruń 2004
A. Pawłowska, Władza, elity, biurokracja, Lublin 1998, roz. III.
Przywództwo polityczne, (red.) T.Bodio, Studia politologiczne, vol. 5, Warszawa 2001
F.Ryszka, Nauka o polityce, Warszawa 1984.
F.Ryszka, O pojęciu polityki, Warszawa 1992.
G.Sharp, Walka bez użycia przemocy, Warszawa 1985
W.Sotwin, Podmiotowość w sferze politycznej, czyli pragmatyzm – pryncypializm, Warszawa 2003
A.Stelmach, S.Zyborowicz, Elity polityczne a partycypacja polityczna,[w:] Elity polityczne w Polsce, (red.)
K.Pałecki, Warszawa 1992,ss.52-63.
P.Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2002.
S.D.Tansey, Nauki polityczne, Poznań 1995.
K.J.Tilmann, Teorie socjalizacji, Warszawa 1996.
G.Tinder, Myślenie polityczne, Warszawa 1995,ss.215-224.