Jaka jest więc w tym przypadku poezja?

Otóż, poezja traktowana jest jako medium, które przekazuje mistyczną prawdę o świecie płynącą z
wnętrza serca poety romantycznego. Zadaniem poety w takim przypadku jest tylko ubranie w słowa piękna myśli, które płyną z natchnionej
duszy i zapisanie ich. Dlatego też poezja ta sprzeciwiała się racjonalistycznemu modelowi filozofii i operowała obrazami fantastycznymi -
przedstawiającymi często duchy, zjawy, ludzi szalonych. Tylko takie obrazy oddać mogły w pełni natchnienie romantycznego poety.

Romantyczny twórca nie jest też oczywiście zwykłym poetą, który pisze zwykłe wiersze. Jest on poetą wybranym, geniuszem, któremu dane
jest reprezentować naród, głosić jego prawdy. Taki poeta realizuje plan, który zadany mu został przez jakieś nadludzkie siły. Nikt nie może go
powstrzymać przed jego wykonaniem. Uważa, że czasami jest niezrozumiany przez społeczeństwo, wtedy staje się poetą skłóconym z
rzeczywistością, odrzuconym. Jednak wie, że to, co czyni, czyni dla innych ludzi, słabszych, biedniejszych. Jest przodownikiem, za którym
powinniśmy kroczyć.

Z tak pojętą postawą poety oraz statusem poezji wiązać się musiała specyficzna jej rola i zadania. Tak wielkie dzieło, za które uchodziła
twórczość romantycznego twórcy musiało też mieć wielkie przesłanie. Były to przeważnie prawdy ogólnoludzkie, mówiące o świecie i ludziach.
Etyce, walce dobra i zła. W Polsce jednak duży wpływ na to miała sytuacja porozbiorowa Polski. Przed poetami stanęło zadania poderwania
społeczeństwa do walki o niepodległość. Temu więc głównie podporządkowano wszystkie elementy twórczości. Poezja musiała ukazywać
bohaterów walczących o dobro ojczyzny, pobudzać uczucia narodowe
Nie tylko jest sposobem na szerzenie patriotycznych postaw, ale i ich skarbnicą. Może przez lata utrzymywać w sobie największe wartości
kultury przodków, by potomni mogli dowiedzieć się o tym, co czynili ich ojcowie.

Nie była to jednak jedyna jej funkcja i wartość. Innym ważnym elementem jest przekaz uczuć i wyznań poetyckich, jakie czynili wielcy poeci
tego okresu. Miała ona służyć im do uzewnętrznienia swej targanej przeciwnościami duszy.

Pomimo, że poeta romantyczny pełni tak ważną rolę, często jest osobą zatroskaną i nieszczęśliwą. Jest tak, dlatego, że jest zmuszony dla
dobra swego ideału, opuścić rodzinę, ukochaną, by móc całkowicie poświecić się swemu posłannictwu. Rola poety i zwykłego człowieka - ojca
rodziny, jest nie do pogodzenia. Przykładem, trochę ironicznym, jest chociażby tu "Nie-Boska Komedia Zygmunta Krasińskiego. Mamy tu
postać głównego bohatera, który w żaden sposób nie jest w stanie pogodzić obu ról, bo nie można pogodzić roli wysłannika wielkiej siły i
natchnienia ze zwyczajnymi rzeczami dnia codziennego.

romantycznego poetę uznaje się za wielkiego i wybitnego artystę, który nie tyle jest odtwórcą, rzemieślnikiem, który wytwarza coś wzorując
się na innych. Jest on postrzegany raczej jako wizjoner, twórca, który pod wpływem natchnienie pisze utwory pełne uniesienia, metafizyki i
duchowości. Porównuje się czasem nawet do Boga, gdyż tak jak on, uważa się za stwarzającego wielkie i niezniszczalne dzieło. Kreuje się
również na twórcę, który nie obmyśla stopniowo swego dzieła, ale tworzy pod wpływem impulsu, chwili. Kiedy nadchodzi natchnienie, nie jest
już ważny żaden plan dzieła, ono powstaje samo, przelewane na papier. W takim przypadku nie są ważne żadne reguły pracy twórczej,
zastępuje jej wewnętrzna siła, która każe pisać pod jej dyktando.

Wielkim patriotycznym odnoszącym się do walki o niepodległość są "Dziady" Adama Mickiewicza, zwłaszcza ich III. Część
W "Sonetach krymskich" wspomina Mickiewicz swoje wygnanie z ukochanej Litwy. Konfrontuje krajobrazy : ojczysty i krymski. Przedstawia
się jako pielgrzym ("Cisza morska"), wygnany, choć czujący swoją wyższość nad oprawcami

Słowacki - "Testament mój", który jest streszczeniem obfitej historii życia poety, niedocenionego przez współczesnych, odrzuconego przez
reakcyjną ciągle krytykę. Rozumie jednak doskonale tę prawidłowość i pozwala mu to bez cienia ironii zaapelować do światłych Polaków o
rozumne pokierowanie losami Ojczyzny.

CKNorwid - Pewnym promieniem nadziei jest wiersz "Pielgrzym" gdzie poeta stawia siebie wyżej od bezrozumnej części narodu, roszczącej
sobie po tylu latach klęsk prawo do przewodzenia. Autor dochodzi do wniosku, że choć cierpi niesłusznie, to jednak działa w zgodzie z
własnym sumieniem - jest jedynym, który zachowuje godność, o co romantykom zawsze chodziło.

Dwudziestolecie międzywojenne było epoką poezji, ale przede wszystkim także poetów. Ci natomiast przestali być jednostkami,
indywidualistami nie zrozumianymi przez świat, samotnikami w pracy twórczej, a zaczęli się organizować w grupy poetyckie, stowarzyszenia
poetów, pisarzy, twórców, połączonych jednym programem estetycznym, jedną ideologią wyrażoną w manifestach. Na terenie wolnej Polski
powstało kilka grup, które wydały na literacki świat wielkie postaci polskiej poezji, do której niepodzielnie należał cały dwudziesty wiek.
Ważna kwestia dotyczy postępu naukowo-technicznego, cywilizacyjnego, który związany jest z idrustializacją miast, rozwojem przemysłu i
wykształceniem się nowego społeczeństwa oraz nowej klasy robotniczej. Wraz z rozwojem miast i nowej kultury mieszczańskiej, następuje
rozwój sztuki. Artyści upatrują wartości właśnie w nowym człowieku, tym, który mieszka w mieście, jest światkiem najważniejszych
wydarzeń. Dlatego też poeci najczęściej bohaterami swych wierszy będą czynili ludzi zwykłych, z szarej masy społeczności miejskiej
Grupą, która nigdy nie sformułowała żadnego manifestu, grupą "programowo bezprogramową" a przez to najbardziej różnorodną poetycko
byli Skamandryci. Nazwa nawiązuje do tytułu czasopisma, wokół którego byli skupieni. Skamandryci powstają w roku 1920, czasopismo
wydawane jest aż do drugiej wojny z przerwą w latach 1928 - 1935. Skamandryci, którzy niesłabnącym kultem otaczali tworzącego ciągle w
tej epoce niezwykłą poezję Leopolda Staffa, nie szerzyli kultu niezwykłości, nie eksperymentowali z formą, z ortografią i gramatyką. Byli
poetami dnia codziennego, radości życia, optymizmu, biologizmu, ich bohaterem stał się człowiek z tłumu. Taki też był stosowany przez nich
język- nie udziwniony, codzienny, niemal potoczny oraz tematyka. Filary grupy Skamandra tworzyli jedni z najbardziej później znanych
polskich poetów- Julian Tuwim, Jarosław Iwaszkiewicz, Jan Lechoń, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński. Luźniej z grupą tą
współpracowała także jedna z największych polskich poetek- Maria Pawlikowska- Jasnorzewska, a także poeta rewolucji- Władysław
Broniewski. Każdy z wymienionych poetów tworzy inaczej, stosuje inne środki wyrażania (Skamandrytów nie ograniczały żadne założenia
twórcze, żaden programowy manifest, dlatego wykształcili tak wielkie osobowości, indywidualności poetyckie). Wspólne poglądy na poezję
wyrażały się w opisywaniu zdarzeń codziennych, potocznych, unikanie wszelkiego patosu, wzniosłości, przedstawianie bohaterów szarych, z
tłumu. Takim szarym człowiekiem jest także sam poeta- człowiek z tłumu, bycie poetą nie jest darem bożym, nadprzyrodzoną władzą nad
ludźmi i duszami, jest po prostu zawodem, kunsztem świetnego warsztatu twórczego. Nadrzędnymi emocjami poezji Skamandrytów była
radość życia, optymizm, wolność, młodość [(wyrażają ją na przykład słynne cytaty z poezji K. Wierzyńskiego, z wiersza "Zielono mam w
głowie": "Zielono mam w głowie i fiołki w niej kwitną", "Jestem jak szampan, lekki, doskonały" (z wiersza "Jestem jak szampan")].

Znacznie mniej pokorną i poukładaną grupą byli twórcy związani z tzw. Awangardą Krakowską. Pismem, wokół którego organizowane było
życie twórcze tej grupy była "Zwrotnica" (1922-1927). Prorokiem i przywódcą awangardy był Tadeusz Peiper, autor manifestu programowego
awangardy opublikowanego zresztą na łamach "Zwrotnicy". Program grupy skupiał się zasadniczo wokół jednego hasła- wyrażającego kult
MIASTA, MASY i MASZYNY (3xM). Już samo hasło wskazuje na charakter ideologii twórczej i społecznej awangardy- dynamizm, energia,
rozwój cywilizacyjny jako wartości najwyższe wyrażane i opiewane w poezji (to widoczny związek z innym awangardowym kierunkiem-
futuryzmem). Wiersz, język miał działać właśnie jak sprawna maszyna- miał być ekonomiczny, nieprzegadany, funkcjonalny, tworzący nowe
metafory i obrazy. Poeta, według twórców awangardy miał być uczciwym rzemieślnikiem obrabiającym materię słowną tak, aby ta działała jak
najlepiej, precyzyjnie i dosadnie przekazując określone treści. Nowa poezja musiała także w nowy sposób określać uczucia (tworzenie
metaforycznych, przedmiotowych ekwiwalentów nazw uczuć). Poezja awangardowa zrywała z mimetyzmem sztuki (naśladowaniem przez nią
rzeczywistości). Najważniejsi twórcy awangardy krakowskiej to Jalu Kurek, Julian Przyboś, Jan Brzękowski.
W wyzwolonym Wilnie powstaje grupa "Żagary" (tytuł czasopisma staje się znów nazwą grupy) utworzona w 1931 roku przez polonistów
studiujących na tamtejszym uniwersytecie. Żagaryści nawiązywali bardziej do tradycji romantycznych, ekspresjonistycznych. Ich język pełen
był patosu, wzniosłości, twórczość nawiązywała także do obrazowania i tematyki katastroficznej. Żagaryści nie uwierzyli w to, że pokój i
wolność Polski są wieczne i już ugruntowane, nie pozbyli się lęku przed wojną, przed zniszczeniem, ciągłym zagrożeniem życia i wolności.
Podobne zapatrywania na materię języka i poezji posiadali reprezentanci futuryzmu. Grupa ta przejęła inspiracje głównie z kręgów tego nurtu
poezji włoskiej. Odwoływali się do manifestu Marinettiego, który głosił ideę "słów na wolności", które miały być określeniem dla nowej poezji,
poezji przyszłości.
Działalność futurystów stała się wydarzeniem nie tylko literackim, ale obyczajowym. Często na organizowanych przez nich happeningach
mających rozpowszechniać ich twórczość, interweniowała policja, gdyż uznawano ich wystąpienia za obrazoburcze. Konserwatywne
społeczeństwo nie było przygotowane na sztukę przyszłości, która była najważniejszym z punktów głoszonych przez nich idei. Najważniejsze
było to, by sztuka nadążała nad zmieniającą się rzeczywistością. Stara sztuka opisywała dawną epokę, natomiast sztuka awangardowe,
futurystyczna była nastawiona na przyszłość, na to, co nowoczesne. Stąd ich kult dla postępu technicznego i maszyn. Teksty futurystów
często zrywały z tak podstawowymi o klasycznymi wartościami sztuki, jak mimesis, ich eksperymenty z formą wiersza miały wyrażać ducha
czasów, dlatego też wiersze pisane były różnymi czcionkami, odrzucali zasady pisowni i ortografii, gdyż uważali, że takie zasady hamują
wolność twórcza artysty

Leśmian
Był wyjątkiem na tle swojej epoki, bowiem w przeciwieństwie do większości swych kolegów po piórze, nie przynależał on do żadnego
ugrupowania poetyckiego dwudziestolecia
Świat jest chaotyczny, przypadkowy, zaskakujący - Leśmian przedstawił to za pomocą fantastyki. Jego bohater jest zagubiony w
rzeczywistości , ale próbuje zgłębić metafizyczną zasadę świata. Jedną z możliwych dróg poznania pozarozumowego jest kontemplacja, a ta
przychodzi wraz z miłością, erotyką (" W malinowym chruśniaku"). Przyroda zawsze jest blisko człowieka, i to w niej powinien on szukać
swojego sprzymierzeńca, nauczyciela. Stąd zainteresowanie tradycją literatury ludowej. Był twórcą znakomitych ballad filozoficznych
W Leśmianowskim świecie poezji wyszczególnić możemy dwa najważniejsze motywy, które przewijają się przez jego wiersze. Pierwszy
charakteryzuje się plastycznością, odnajdujemy tu obrazy inspirowane impresjonistycznymi i symbolicznymi obrazami. Drugi natomiast to
świat życia człowieka, jego egzystencji, którą warunkuje ciągły ruch, bieg i cyrkulacja materii. Dlatego też człowiek Leśmiana jest wciąż
otaczany przez różne światy, motywy, które tworzą jego iluzoryczny i tajemniczy świat.

Tuwim
"Do krytyków"
Tuwim wskazuje, że w swych wierszach nie należy doszukiwać się ukrytych treści, symboli, jak to robiono w poprzednich epokach. Tuwim
pisze prostym językiem o sprawach codziennych, prostym życiu.
Wyrażone jest lekceważenie krytyków literackich i opini publicznej. Radość z życia.
Tuwim traktuje słowo w sposób szczególny, jest ono czymś więcej niż tylko środkiem przekazu. Samo słowo stało się przedmiotem refleksji.
Tuwim uważa, że język poezji musi być jakościowo inny od języka wszelkich innych typów wypowiedzi , poszukuje więc jego swoistości. Słowo
jest również tematem wiersza; Tuwima fascynują problemy językoznawcze; słowo nie tylko w dzisiejszym kształcie, ale i w dawnych
postaciach, jego emntymologia.

Staff
ARS POETICA
to skrót jego koncepcji poezji, której celem jest utrwalenie tego, co ulotne, przemijalne, chwilowe, co drzemie w duszy człowieka. Musi być
ona jednak komunikatywna, tj. łatwa w odbiorze, jest to warunek szczerości poezji. Poprzez rytmy i dźwięki ma zaklinać to, co nieuchwytne.
POETA
Utwór określa miejsce poety w społeczeństwie, jego rolę i cel. Poeta jest kimś wyjątkowym, wyraża jednocześnie swój głos jak i głos ogółu,
ale nie może podporządkować się większości.

JULIAN PRZYBOŚ
NOTRE DAME
Świadectwo współczesnego człowieka niewierzącego, który czuje się przytłoczony wielkością materialnego świata. Nie Bogu, do którego wiara,
zmotywowała ludzi, by tworzyli tak ogromne budowle, należy się podziw, lecz geniuszowi człowieka i jego faktycznej sile.

Posumowanie

Róznice pomiedzy tymi dwoma epokami w poezji wypływają mocno z uwarunkowania czasów w którym tworzyli romantycy i poeci 20 lecia.
Romantycy jakgdyby pojawili się w zimie. Przykryte sniegiem zaborów ,i brakiem postępu państwo ,ciemnota ludzka kontra wieszcze - którzy
nie są na tyle bezlitośni i krytyczni ,co empatyczni i próbują swym Wew. Ogniem rozbic ową skamieline duchową i narodową. Wskrzesic ducha
jakgdyby.są ponad innymi.

W dwudziestoleciu natomiast panuje wiosna. Rozkwitło panstwo polskie,rozkwitło miasto , klasy społ. powoli się zrównują.tu już nie ma czego
wskrzeszać . tu trzeba znaleśc inne wartości – poeta próbuje pokazać czytelnikowi nowe ,inspirujące rzeczy ,otaczające go . wskazuje mu
drogę do tego że każdy może być poetą swojego życia , że niema z góry ustalonych zasad i że można łamac wszelkie reguły.stoją oni w
tłumie i nie wyrózniają się przez to.poprostu żyją. Jak inni.