ORGAN STOWARZYSZENIA PRZYJACIÓŁ SZCZEBRZESZYNA
NR.1 (3) STYCZEŃ 2008
Kłopoty z białym puchem.
Niektórzy z nas lubią śnieg. Zwykle pragniemy, by
święta Bożego Narodzenia były białe. Bo wtedy tak pięknie,
czysto, nastrojowo - świątecznie. No i tak, jak kiedyś bywało,
bo kiedyś zimy były bardziej śnieżne... W tym roku podczas
świąt mieliśmy minimalną pokrywę śnieżną, ale zawsze coś.
Niestety, śnieg to nie tylko przyjemność. To również
kłopoty kierowców i służb odpowiedzialnych za stan dróg.
Chociaż, jak dotąd, zima nie była zbyt uciążliwa - i tak
drogowcy nie stanęli na wysokości zadania.
Wszyscy, którzy codziennie muszą się przemieszczać, np.
dojeżdżać lub chodzić do pracy, a nie mieszkaj ą na ulicy
Zamojskiej – mają problemy. Uliczki wprawdzie są posypane
solą lub piaskiem, ale chodniki często są bardzo śliskie.
Fatalna sytuacja panuje natomiast w miejscowościach,
które ok.20 lat temu włączono w granice administracyjne
miasta( Błonie , Klemensów). Tam zimą nikt nie dba o drogi
(chyba, że jest to trasa Szczebrzeszyn-Zamość). W pozostałych
miejscach pług przejeżdża wtedy, gdy śnieg jest już tak ubity,że
nie da się go zedrzeć. Na jezdniach - lodowisko, a chodników -
brak. Przykładowo: ulice Boczna i Błonie należą do
Szczebrzeszyna, ale jezdnie nie są posypywane nawet
piaskiem, chodnika nie ma. Czyżby na Zamojszczyźnie
brakowało piasku?
Dbałość o stan drogi w kierunku Kawęczynka kończy się wraz
z ulicą Klasztorną. Przecież jakaś firma wygrała przetarg na
odśnieżanie dalszych ulic, może należy wykazać więcej
energii, by wyegzekwować powinności. A to chyba należy do
władz Gminy i Miasta Szczebrzeszyn.
Zastanawiam się, ile zyskał Szczebrzeszyn na
przyłączeniu kilku wsi do obszaru miejskiego, a co mają z tego
mieszkańcy tych miejscowości. Na pewno skorzystał budżet
miasta. W Szczebrzeszynie, który stał się miastem liczącym
ponad 5 tyś. mieszkańców, przestano wypłacać dodatki wiejskie
i mieszkaniowe pracownikom sfery budżetowej. Rolnicy
zamieszkujący dołączone tereny płacili w obrębie miasta
wyższe podatki niż dotychczas. Nie wiem, jakie były inne
korzyści decyzji o przyłączeniu wiosek do miasta. Mam
nadzieję, że jeszcze były...
SZCZEBRZESZYN
Egzemplarz bezpłatny
Rolnicy stracili nie tylko z powodu wyższych
podatków. Gdyby nadal byli „wieśniakami", mogliby
otrzymać dotacje UE na niektóre inwestycje, np. na
budowę przydomowej oczyszczalni ścieków lub
założenie gospodarstwa agroturystycznego. Nie
dostaną dopłaty, bo mieszkają w mieście! Ale miasto
nie doprowadziło im kanalizacji ani gazociągu, nie
zrobiło nawet chodnika. Zupełnym absurdem wydaje
się włączenie do Szczebrzeszyna Szperówki, której
nijak nie da się nazwać „przedmieściem", jest to
miejscowość typowo wiejska. Tymczasem młodzież
ze Szperówki ucząca się w szkołach średnich nie
mogła otrzymać unijnego stypendium, które było
adresowane do uczniów pochodzących z terenów
wiejskich.
Jasne jest, że mieszkańcy miejscowości
dołączonych do Szczebrzeszyna raczej nie odczuwają
żadnych profitów płynących z tego faktu, wręcz
przeciwnie. Chcieliby więc, aby przynajmniej
traktowano ich tak samo jak pozostałych. Wystarczy,
że mieszkamy w Polsce B, niech nikt nas nie dzieli
dodatkowo na kategorie ludzi, o których dba się
więcej lub mniej. Może więc właściwe instytucje
zatroszczyłyby się jednakowo o mieszkańców całego
miasta, nie zasłaniając się paragrafami dotyczącymi
kolejności odśnieżania. Może Zakład Gospodarki
Komunalnej przejąłby ulice leżące na terenie miasta i
zadbałby o nie solidnie? Pewnie są to tylko pobożne
życzenia, ale przecież pomarzyć sobie każdemu
wolno. A śnieg mimo wszystko lubię, m.in. dlatego,
że przykrywa wiele brzydkich miejsc...
J. D.
 CHRZĄSZCZ NR 1 (3)
Leon Rowiński „Kasztan”
Zamiast wywalczonej wolności – URAL
Wspomnienia z lat 1944 – 1947 ciąg dalszy
…,,Odjazd naszych kolegów nastąpił nagle któregoś
ostatniego dnia listopada lub jednego z pierwszych dni
grudnia. Po obiedzie, w trakcie apelu oddzielono
pozostających od szczęśliwców wracających do kraju.
Żegnaliśmy się tylko z sąsiadami w dwuszeregu.
Skierowano ich do prawych części baraków, nas
pozostawiając w lewych. Odjeżdżających izolowano od
nas: zresztą natychmiast po zakończeniu apelu,
wyprowadzono ich z obozu. Był to już wieczór.
Pozostaliśmy trapieni wielkim smutkiem i
wewnętrznym pytaniem:
- Czy i kiedy spotka nas takie same szczęście
powrotu do Polski?
Feliks a trakcie kolacji powiedział:
- Powinni zdążyć na Boże Narodzenie!
- Powinni zdążyć – odpowiedziałem głęboko
zamyślony.”
…,, Rozpoczęła się nasza druga uralska zima. Przyszła
nieco później niż w Nagorzej, poprzedzona około
miesięcznym okresem jesieni, jednak stosunkowo
suchej. Minęły dwa lub trzy mroźne tygodnie.
Temperatura spadła sporo poniżej -20 stopni Celsjusza,
a biel śniegu zapanowała wszędzie. W trakcie któregoś
poobiedniego apelu wyczytano około 100 nazwisk,
głównie naszych kolegów z lubelskiego transportu. Byli
tam między innymi Głowacki, Kołłątaj, Koczon,
Paździora, Smal, Stach Bielecki, Feliks Wierzchowski,
Drelich, Sobczak, Michalski, Halimoniuk a ponadto
Andrzejewski, Sawczak, Badowski i jego lubelski
przyjaciel.
Wyczytani na apelu mieli przygotować się do
odjazdu następnego ranka. Żegnaliśmy się więc z nimi.
Wiadomo było, oczywiście nieoficjalnie, że jadą do
obozu w Chodiakowie na zimowy wyrąb lasu. Starsi
wiekiem byli bardzo przygnębieni, tym bardziej, że
część z nich, jak Głowacki, Kołłątaj, Pażdziora,nie
pracowała nigdy fizycznie, a tu czekała ich tak ciężka
praca jak lesoswałka. Pozostali pocieszali się, że jeżeli
dali sobie radę w kopalni, to dadzą sobie radę też w lesie
przy wyrębie.”
…,, Zwolniono mnie z pracy z poleceniem leżenia w
baraku. Jednak na apele musiałem chodzić. I właśnie
staliśmy w bardzo długim dwuszeregu,
rozpoczynającym się przy bramie wejściowej a
kończącym przed schodkami prowadzącymi do jednego
z budynków szpitalnych, gdy ze stołówki wyszły cienie
ludzkie.
2
Nie od razu rozpoznaliśmy naszych kolegów,
których wywieziono do Chodakowa. Byli
wychudzeni tak samo jak my. Jednak my w
Samoswietie przyzwyczailiśmy się wzajemnie do
naszego widoku na co dzień. Natomiast ich
pamiętaliśmy z Nagornei i Rieżu, a więc w
całkowicie odmiennej kondycji. Teraz twarze mieli
czarne, bo spalone słońcem i wiatrem, a ubrania
połatane i podarte. Najbardziej tragicznie wyglądali
starsi i nie zaprawieni w pracy fizycznej: Głowacki,
Kołłątaj, Paździora i Smal. Głowacki zobaczył mnie
stojącego z Flamingo i podszedł do nas. Płacząc żalił
się: - Kolego Rowiński! Proszę spojrzeć co z nami
zrobili.
Dali nam skur…syny w kość - powiedział
któryś z trójki.
Nam też nie mniej – odpowiedziałem. - A pięciu z
naszych zostało na zawsze w Samoswietie.
Pacześnego i Kołaczkowskiego już nie ma. –
Zdrętwieli wszyscy na tę wiadomość i któryś z nich
powiedział tylko: - To jednak nam nie było tak źle,
bo wszyscy wróciliśmy.”
…,, Przekazałem Feliksowi wiadomość otrzymaną
od Bieleckiego, że będziemy wracać do Polski.
- Dałby Bóg! – Feliks wyraził pragnienie nas
obu.
Kilka dni później Feliks ponownie nas
odwiedził. Przyniósł w garczku kawałek pieczeni i
powiedział, że do warsztatu przyniesiono im
kawałek zadka baraniego. Sobczak udusił pieczeń.
Pojedli dziś, poprawiając bardzo słaby obozowy
obiad i polecili zanieść mnie kawałek na zdrowie i
na przypomnienie, że kiedyś w Polsce jadaliśmy
takie pieczenie. Pierwszy i ostatni raz w okresie
trzech lat pobytu na Uralu zjadłem około 150 g
mięsa w jednym kawałku i za jednym posiedzeniem.
Smakowało bardzo. Poleciłem Feliksowi, żeby
podziękował kolegom za to, że pamiętali o mnie i
zgotowali taką ucztę. Felek uśmiechając się
powiedział, że powinienem podziękować też
Iwanowowi. Zdziwiło mnie to, więc zapytałem: - On
wam nagonił klienta z baraniną? – Nie ! Ona była
jego chowu! - dpowiedział poważnie Feliks. – Nic
nie rozumiem. Czy obecnie komendant ma prawo
hodować owce w obozie?
Felis nie dziwił się moim pytaniom. Zdawał bowiem
sobie sprawę, że pracując na budowie, mało
wiedziałem, co się dzieje w obozie, a Iwanow miał
takie prawa, jakich nie mieli nawet Niemcy –
komuniści.
- Nie hodował owcy, lecz psa.
 CHRZĄSZCZ NR 1 (3)

Bez chwili zastanowienia, bez specjalnego Anegdoty na Sylwestra i Nowy Rok

negatywnego wrażenia, szczerze powiedziałem: -
Nigdy nie przypuszczałem, że psie mięso może Hej księżycu Sylwestrowy –
być tak wyborne! Szkoda jednak, że pies musiał wartę trzymaj całą noc.
stracić życie ze względu na swojego pana, bo w ten Byś przywitał ten Rok Nowy
sposób chciano przede wszystkim zrobić psikusa bo nie wszyscy mają moc.
Bo nie wszystkich zapraszają
bufonowatemu komendantowi.”
na ten Sylwestrowy bal.
…,, Po uralskiej drewnianej szosie jechaliśmy Nie wszyscy z czym jechać mają,
powoli, więc dopiero po około 20 minutach albo na benzynę żal.
dogoniliśmy kolumnę naszych kolegów idących Bo za suknią za czupryną –
piechotą. Byli w dobrych humorach, nawet co to zabraknie nam na wino,
niektórzy próbowali intonować piosenki a bez wina głupio tak.
partyzanckie. Smutno i cudacznie wyglądali. Musisz być przy remanencie –
Większość w poucinanych i owijaczach co Staremu Nowy zda.
wykonanych z pasów sukna odciętych od płaszczy. Dobrze świecić na zakręcie
Płaszcze przewiązane sznurami, rzadziej by jazda nie była zła.
zorganizowanymi skądś paskami, ukazywały
Nowy Roku po wyroku cały rok trza jakoś żyć,
szczupłość ich figur. Twarze opuchnięte i
wziąć pożyczkę od Starego, aby było za co pić.
zszarzałe, bez rumieńców.
- Jednak wracamy! Wytrzymaliśmy trzy Stary Rok już pożegnany.
lata poniewierki w bardzo ciężkich warunkach, Smutnie się wycofał w tył.
choć jesteśmy tak bardzo osłabieni wygłodzeniem, Dostał medal. Bez nagany
dystrofią, szkorbutem! Przed nami długa, długa ale on dwustronny był.
droga! Czy na pewno do Polski? Nowy Rok zasiadł na tronie –
Charakterystyczne było to, że wszyscy bez wyjątku jak całego świata król.
uważali, że uwierzą w powrót do Polski, gdy Nowa radość nam nastanie!
przekroczą granicę i bez ,,opiekuna” dojadą do I nowy się zacznie ból.
swego domu. Uśmiechnij się do nas Panie!
Złóż orędzie z dobrej myśli.
…,, Poderwaliśmy się wszyscy na równe nogi, gdy
Aby na to przywitanie
pociąg ruszył. Przy okienkach zrobił się wielki wszyscy dziś z radością przyszli.
ścisk, więc wsłuchiwałem się w to, co mówili
koledzy. W ten sposób dowiedziałem się, że Maria Przysada
zbliżamy się do mostu na Bugu. Chwilę później
usłyszałem, że jedziemy przez most. Za mostem
koledzy wypatrzyli polskich żołnierzy. Jechaliśmy
powoli jeszcze kilkanaście minut. Wreszcie
zatrzymaliśmy się.
Do wagonów podeszli nasi żołnierze.
Słychać było odkręcanie śrub. Odsunięto drzwi z
prawej strony i do wagonu weszło dwóch młodych
żołnierzy. Byli umundurowani podobnie jak przed
wojną i w rogatywkach z zielonymi otokami.
Okazało się, że zielone otoki przydzielono
Wojskom Ochrony Pogranicza”.

Od redakcji:
Mamy nadzieję, że udało nam się przybliżyć
czytelnikom powojenne losy niektórych
mieszkańców naszego miasta.

3
CHRZĄSZCZ NR 1 (3)

Regina Smoter Grzeszkiewicz pieczęć klucza szczebrzeskiego

Mały słownik historii Szczebrzeszyna – ciąg Widnieje na dokumentach zachowanych z Zespole
dalszy Akt Ordynacji Zamoyskiej przechowywanych w
Archiwum Państwowym w Lublinie. Wyobraża herb
Parada/Porada Paweł "Jelita" zwieńczony koroną w której widać kozła, w
Włościanin, uczestnik powstania 1863 roku; pochodził dolnej części widnieje napis "klucz szczebrzeski", po
prawdopodobnie ze wsi Branew położonej na terenie obu stronach korony litery D [dominium ?] P
Ordynacji Zamoyskiej. Staraniem kogoś z rodziny [privatium ?], po obu stronach herbu O [ordynacja]
Zamoyskich ukończył cztery klasy szkoły w Z [Zamoyska]. Pieczęcią sygnowane są akta i papiery
Szczebrzeszynie (biograf nie podał jaka to była urzędowe dotyczące Szczebrzeszyna i klucza
szkoła). Podczas powstania dał się poznać jako dobry szczebrzeskiego.
organizator i dowódca oddziału kosynierów,
złożonego z dwudziestu chłopów i mieszczan Pierwsza Żeńska Drużyna Harcerska im. Emilii
ordynackich. 16 czerwca 1864 roku został Plater
aresztowany. Więziony był w Lublinie, zbiegł i Istniała w latach 1920 – 1939; funkcje drużynowych
przedostał się na teren Galicji. Data jego śmierci nie pełniły kolejno nauczycielki:
 Stanisława Jonot – 1920 – 1923
jest znana.
 Zofia Jaworska - 1923 – 1929
 Celina Dębińska – 1930 – 1932
parafia szczebrzeska
Erygowana została w roku 1397 przez Dymitra z  Halina Zalewska – styczeń 1933 – wrzesień 1939
Goraja; w roku 1594 papież Klemens VIII specjalna Od 25 stycznia 1933 roku drużyna prowadziła
bullą włączył prepozyturę szczebrzeska wraz z własną kronikę, gdzie zostały udokumentowane jej
Sułowem i Sułówkiem do uposażenia infułata poczynania. O pracy szczebrzeszyńskich harcerek
dziekana zamojskiego (odpis bulli znajduje się w w traktuje również praca J. Jóźwiakowskiego Skauting
Archiwum Polskiej Akademii Nauk). i Harcerstwo w Szczebrzeszynie 1915 – 1939 (tekst
Obejmowała miasto Szczebrzeszyn (łącznie z dostępny w zbiorach Biblioteki Miejskiej w
przedmieściami – Błonie, Zamojskie i Zarzecze), oraz Szczebrzeszynie)). 30 sierpnia 1939 roku o godzinie
19 wsi: Brody, Czarnystok, Deszkowice, Kawęczyn, 16.00 ówczesna drużynowa – Zofia Sas – Jaworska
Kawęczynek, Kulików, Lipowiec, Michalów, Obrocz, zwołała zbiórkę na której powołano Drużynę
Rudkę, Sułów, Sułówek, Topólczę, Trzęsiny, Pogotowia w ramach Placówki Pogotowia
Wywłoczkę, Zwierzyniec, Żurawnicę, Źrebce, folwark Społecznego – w skład Drużyny weszło 38
Bodaczów. harcerek.*)
W okresie międzywojennym staraniem
Pasiutewicz Ksawery szczebrzeszyńskich harcerek wzniesiono na
Nauczyciel matematyki w klasach II – VI Szkoły miejscowym cmentarzu obelisk poświęcony
Wojewódzkiej w Szczebrzeszynie. Jego wykład powstańcom roku 1863.
dotyczący twierdzeń z geometrii elementarnej - Kilka Pieśni oddziałów partyzanckich Zamojszczyzny
twierdzeń Jeometryi Elementarnej, ściągających się Zbiór pieśni partyzanckich śpiewanych w oddziałach
do dowodu następującego XII axiomatu Euklidesa partyzanckich AK Inspektoratu Zamość, zebrał je i
opublikowano w Popisach.... z 1827 roku. Uczniem napisał do nich nuty Jan Kryk ps. "Topola", słowem
Ksawerego Pasiutewicza był miedzy innymi Jan wstępnym opatrzył dowódca oddziału OP9 "Adam" -
Borman, w którego szkolnych notatkach z lat "oddaję do waszego użytku zbiorek piosenek
1825/1826 zachowały się wykłady profesora. żołnierskich śpiewanych w naszym pułku. Czynimy
to w momencie, gdy poległ polu chwały ten, co je
pierwsi osadnicy zebrał podporucznik“Topola”. Piosenki te pochodzą
Szczebrzeszyńskie wzgórze zamkowe po raz pierwszy przeważnie spod pióra was samych, tym większe
zostało zasiedlone około 5.000 lat temu przez maja znaczenie i bliższe być powinny waszemu
neolityczny lud kultury pucharów lejkowatych. Z sercu...." Pieśni... w ilości 25 (przy większości z nich
przyczyn nie wyjaśnionych przez wiele lat zamieszczony jest autor tekstu, oraz data powstania)
pozostawało nie zamieszkałe, ponownie zasiedlono je wydał pod ps."Podwiński" - Zygmunt Klukowski w
w VIII wieku naszej ery, co potwierdziły badania 1944 roku. Unikalny dziś egzemplarz dostępny jest w
archeologiczne przeprowadzone w latach .... przez zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im H.
pracowników Zakładu Archeologii UMCS. Łopacińskiego w Lublinie.

4
 CHRZĄSZCZ NR 1 (3)

Foto Studio EXPRESS Piotr Bartnik

Właściciel

Leszek Kaszyca PROFESJONALNY MONTAŻ 22 – 460 Szczebrzeszyn

pomiary i transport GRATIS ul. Zamojska 4
Ul. Zamojska 11
tel. 084 682 29 10
22 – 460 Szczebrzeszyn kom. 0 – 604 212 296
www.solidpb.republika.pl
okna drzwi żaluzje

Nasza działalność obejmuje: APTEKA SPOZ Sp.j.

 Usługi budowlane, remontowo - inwestycyjne we - miło
wszystkich branżach w tym również w obiektach - fachowo
zabytkowych, - tanio
 Usługi stolarskie, ślusarskie i szklarskie,
 Handel materiałami, nawozami, węglem,
 Budowa pod klucz,
 Roboty elewacyjne, instalacyjne, Ul. Zamojska 40, CZYNNE
22 – 460 Szczebrzeszyn ul Boczna 72 tel. (084) 6821- 061 CAŁĄ DOBĘ
Siedziba firmy: Brody Małe 2c
tel/fax. (0 84) 682 14 32

5
CHRZĄSZCZ NR 1 (3)

ALEKSANDER PIWOWAREK owym czasie przyszło nam żyć. Nie da się bowiem
zaprzeczyć, iż takie wdarcie się do czyjegoś mieszkania,
Szczebrzeszyńska metafizyka. bez słowa wyjaśnienia o celu wizyty z normalną
(Szczebrzeszyn 1953 - 1956) obyczajnością niewiele ma wspólnego. [Może miało to
być przypomnienie o czujności "ludowej władzy", a
Po powrocie do Szczebrzeszyna zacząłem niezbyt
może reakcja na jakiś donos, lub czyjaś inspiracja.] W
skwapliwie szukać pracy. Były propozycje
każdym razie owa wizyta pozostała bez dalszych
wolnych etatów zarówno w lubelskim kuratorium
konsekwencji. Po pracy w szkole pozostawało sporo
jak i w DOSZ.1 Nie było jednak etatu polonisty w
czasu, który usiłowałem m. in wypełnić grą w szachy.
szczebrzeszyńskim PLP. Okazało się natomiast, iż
Niestety, jedynym partnerem, który mi pozostał był
poszukiwano nauczyciela do języka polskiego w
Tadek Jaszczyk. Podczas nauki w szkole średniej
szkole ćwiczeń. Zaproponowano mi pracę w
towarzystwo było liczniejsze. Na początku był Czesław
tamtejszej szkole podstawowej, jednocześnie panią
Bartnik. Potem kilka razy wybrałem się do brata
Janinę Piech, osobę o dużym doświadczeniu
Cezarego Klusa, Bogdana, od którego otrzymywałem
pedagogicznym przeniesiono do ćwiczeniówki. W
srogie baty. Nieco później odwiedziłem mego wybawcę
ten sposób rozpoczęła się moja kariera
z rąk "szturmówki", milicjanta Ludwika Zajdlica ze
nauczycielska. Szkoła Podstawowa mieściła się w
skutkiem jak uprzednio. Moimi partnerami z końca lat
budynku położonym na rogu ul. Trębackiej i
czterdziestych byli Janek Czuk i Bolek Sawic.
Zamojskiej. Był to bliźniaczy obiekt względem
Wcześniej z Tadeuszem Jaszczykiem zetknęliśmy się
byłego magistratu, a następnie szkoły zawodowej.
kilkakrotnie w ośrodku zdrowia mieszczącym się
O ile sobie dobrze przypominam z mojej
wówczas w baraku za szpitalem przy ul. Klasztornej,
dwutygodniowej edukacji w miasteczku w
gdzie od czasu do czasu zapraszano nas na badania.
listopadzie 1939 roku, to właśnie tu mieściła się
Początkowo mieszkał z matką i siostrą w fatalnych
przedwojenna szkoła powszechna. Aktualnym
warunkach, w starej chacie, stojącej na skarpie przy ul.
kierownikiem był pan Marian Pado, uczyła
Frampolskiej (Partyzantów). Potem przeniósł się do
również jego małżonka. Tercet starszych panów
kamienicy p.p Guzowskich naprzeciwko szpitala. Został
tworzyli panowie Jan Łopuszyński, Stanisław
sąsiadem przez drzwi p.p. Klukowskich. Pracował w
Leszczyński oraz Franciszek Głowacki. Niemal
miejscowym szpitalu jako księgowy, również żona
dwadzieścia starszy ode mnie był pan Adam
Tadeusza - Danuta pracowała w szpitalu na stanowisku
Szyduczński. Trójkę młodzieży stanowiły panienki
przełożonej pielęgniarek. Stąd znajomość z Doktorem
Smoleniówna i Danusia Furelepa oraz ja.
przekraczała sporadyczne sąsiedzkie kontakty.
W czasie mego pobytu w Warszawie a następnie
Ponieważ Tadeusz był jedyną osobą w Szczebrzeszynie,
Krakowie miasteczko odwiedzałem wielokrotnie.
odwiedzaną przeze mnie z okazji każdego mojego
Tu mieszkali moi rodzice, było nasze mieszkanie,
pobytu już po opuszczeniu miasteczka, wiedziałem od
moi koledzy i znajomi Było też oddalone o kilka
niego nieco o Klukowskim, jego kondycji i stanie
kilometrów na zachód Podborcze z rozwalonym
psychicznym, oraz miałem fragmentaryczną wiedzę o
młynem, Gorajką z kiełbiami i nadzieją na taaaką
jego więziennej doli.
rybę. I był ten piękny pofałdowany krajobraz
Na podstawie tej wiedzy mam uzasadnione przesłanki
zapierający dech w piersi. Miasteczko jednak jakoś
by mniemać, iż właśnie ten mój bliski kolega był
przybladło i poszarzało. Z tamtych klas z 1944 r.
pupilem i powiernikiem dra Zygmunta w ostatniej
nie było nikogo. Raz spotkałem się z Jurkiem
tragicznej fazie jego życia. Wrócił zaś Klukowski z
Kołłątajem, innym razem już w sutannie i po
peerelowskich kazamatów z mocno zrujnowanym
święceniach zjawił się Czesław Bartnik. Dawno
zdrowiem. Nie stan fizyczny był jednak zasadniczą
przebrzmiał czas półoficjalnego obnoszenia się z
przyczyną cierpień. Zawalił się cały jego świat. Wraz z
pistoletem. W ratuszu rezydowała tow. Gad;
synem zamordowano wszystkie nadzieje związane ze
gminny sekretarz PZPR, a na posterunku MO
zbliżającą się starością. Więzienne doświadczenia i
jawny rezydent ubecki, osobnik o nazwisku Mart.
otaczająca go rzeczywistość negowały wszystkie
Ten pan odwiedził nasze mieszkanie już w po
wcześniejsze wyznawane wartości. Atmosfera drugiej
podjęciu przeze mnie pracy w szkole. Wszedł
połowy roku 1954, gdy Klukowskiego zwolniono z
cicho, bez pukania, obszedł mieszkanie i wyszedł.
więzienia we Wronkach2, nie była jeszcze "odwilżą".
Nie warto byłoby wspominać owego epizodu,
Powiewał jednak zefirek zapowiadający
gdyby nie fakt, iż ukazuje on atmosferę, w jakiej w
"październikową wiosnę".

6

Nadzieja na spełnienie najgorętszego pragnienia,
jakim było zachowanie w pamięci czasu grozy i
pogardy, ale również czasu heroizmu, oraz
bezgranicznych poświęceń, stawała się realna i owa
nadzieja pozwalała mu trwać, aż do ukazania się
"Dziennika....".
Nie sądzę jednak, by Klukowski idealizował
małomiasteczkową, otaczającą go rzeczywistość.
Zbyt wiele dostrzegał krwi na niektórych rękach,
zbyt wiele podłości w niektórych oczach i nie bez
racj, zapewne, mniemał, iż są wśród mieszkańców
osobnicy oględnie mówiąc mu nieżyczliwi. Krąg
najbliższych przyjaciół stanowili pracownicy
szpitala, lekarze i właściciele (wówczas jedynie
pracownicy) apteki. Wielu wielbicieli zyskał sobie
"Podwiński"3 w toku konspiracyjnej działalności.
Wielu wywodziło się z czasu, gdy był lekarzem
szkolnym.4 Co najmniej trzech uznanych pisarzy
odwiedziło mieszkanie w szpitalu w drugiej połowie
lat czterdziestych. Byli to Janusz Meissner, Jan
Wiktor oraz Wojciech Żukrowski. Szczególnie dwaj
ostatni stali się gorącymi orędownikami dra
Klukowsakiego.
Wzrastająca popularność stanowiła zapewne jakąś
osłodę losu, ale nie była w stanie wyrównać
potwornych krzywd, jakie go dosięgły tym bardziej,
iż władza nawet ta popaździernikowa nie skłaniała
się ku faktycznemu zadośćuczynieniu Nie
pozwolono na ekshumację zwłok przybranego syna5,
a nawet nie wskazano miejsca pochówku. Nie był
Klukowski fizycznie torturowany w czasie śledztwa.
Największe i uzasadnione katusze sprawiała mu
utrata syna. Tyle opowiedział w sekrecie
Tadeuszowi Jaszczykowi, a przynajmniej tyle ja od
Tadeusza wiedziałem. Z Klukowskim zetknąłem się
po raz pierwszy w czasie okupacji, będąc jego
pacjentem. Po wojnie widywałem go często na
ulicach miasteczka i w pobliżu szpitala. Po raz
ostatni ujrzałem go w Lublinie, gdy drepczącym
starczym krokiem przechodził wraz ze swą
małżonką Zofią ul. Chopina.
W latach pięćdziesiątych w "Domu Książki"
pracowały dwie panienki: Kazia i Halinka.
Należałem do grupy dosyć przypadkowych osób,
które często i długo przebywały w sklepie, z zasady
bez zamiaru robienia zakupów. Lokal był przez te
osoby traktowany jako rodzaj bezpłatnego klubu,
bądź świetlicy. Niemała atrakcją było kilkakrotne
pojawienie się w sklepie sióstr: Zosi lub Lidki Kliz,
członkiń niedawno zorganizowanego przez T
Sygietyńskiego zespołu "Mazowsze".
CHRZĄSZCZ NR 1 (3)
Były one przyjaciółkami sprzedającej w księgarni
Halinki Gdulówny. Owo księgarniane rykowisko
stwarzało sytuację nieco krępującą dla normalnych
klientów, co starała się bezskutecznie wyjaśniać mi
kilkakrotnie moja mama. Inną metodę spędzania
czasu stanowiło oddawanie się hazardowi. Byłem
zupełnie zielonym pokerzystą, nic dziwnego, iż
zawsze chodziłem bez grosza. Jeden zespół graczy
stanowiło towarzystwo z grona nauczycieli
licealnych, byli to: Miecio Kadłubowski, Witek
Krzywiński, uzupełniani niekiedy przez Frania
Kmicika lub Frania Hawryluka. Szczytem nierozwagi
było jednak siadanie do stolika z braćmi Zbyszkiem i
Marianem Kapciami. Sporo czasu upłynęło nim
zorientowałem się, na czym polega gra w
"rodzinnego pokera".
Owe rozrywki nie przysłaniały mi jednak
obowiązków zawodowych Ówczesny etat w szkole
podstawowej wynosił trzydzieści godzin. W moim
wypadku dochodziły jeszcze nadliczbówki oraz praca
w bibliotece. Szybko zorientowałem się, iż na tym
poziomie nauczania wiedza akademicka nie jest zbyt
użyteczna. Natomiast bardzo pomocne okazały się
podręczniki. Do ćwiczeń ortograficzno -
stylistycznych służyła książeczka autorstwa
Bronisława Wieczorkiewicza. Przy nauce gramatyki
bardzo pomocny był podręcznik Zenona
Klemensiewicza. Natomiast tytułów podręczników
do nauki literatury i nazwisk ich autorów nie
przypominam sobie. Zawierały one zarówno teksty
opracowane przez autorów książek, jak i niewielkie
fragmenty z dzieł literackich oraz utwory poetyckie.
Jako ciekawostkę przytoczę czytankę, która przez lat
kilka znajdowała się w podręczniku dla kl. szóstej -
"Plastusie Wojtusia Kołłątaja". Treść owego
opowiadanka była oparta na autentycznym
wydarzeniu, jakie miało miejsce w Szczebrzeszynie.
Wojtek był młodszym bratem wspominanego wyżej
Jurka. W wolnym czasie lubił lepić z plasteliny sceny
z czytanych lektur. W czasie, o którym mowa miał
ulepioną scenkę z ,,W pustyni i w puszczy” (dziełko
sygnalizowało niewątpliwy talent chłopca). Był to
rok 1949 i cały "obóz socjalistyczny" z wielką pompą
czcił siedemdziesiąte urodziny "wodza światowej
rewolucji". Komunistyczne władze oświatowe na
gwałt szukały "spontanicznych odruchów
społecznych" w rzeczonym temacie…
Cdn.
7
CHRZĄSZCZ NR 1 (3)
Od redakcji: Przekazujemy niżej historię Seminarium
Nauczycielskiego Męskiego w Szczebrzeszynie
poprzez pokazanie sylwetek i życiorysów trzech
dyrektorów seminarium - panów: Tadeusza
Niedzielskiego, Franciszka Cybulskiego i Pawła Fenca.
SEMINARIUM NAUCZYCIELSKIE MĘSKIE W
SZCZEBRZESZYNIE 1921 – 1934.
Szczebrzeszyn posiada bardzo stare tradycje
oświatowe. Pierwsza szkoła, której działalność została
zapisana w historii, to szkoła parafialna działająca już
w XVI wieku przy kościele parafialnym św. Mikołaja.
Tradycje te wzbogaciły o nowe wartości oświatowe,
naukowe i patriotyczne Szkoły Im. Zamoyskich
działające w latach 1811 – 1852. Były to Seminarium
Nauczycielskie (1821 -1834) i Gimnazjum (1936 –
1838). Udział uczniów w powstaniach narodowych i
spiskach politycznych zawiązywanych przeciw
caratowi stały się przyczyną zamknięcia tej pierwszej
szkoły średniej w 1852 roku. Szczebrzeszyn, na
przeszło pół wieku pozbawiony został szkoły średniej.
Dopiero pierwsza wojna światowa stworzyła
warunki do ponownego utworzenia szkoły średniej. W
roku 1915, w wyniku działań wojennych toczących się
podczas tej wojny, część ziem dawnej Polski,
stanowiąca zabór rosyjski, dostała się pod okupację
austriacko – niemiecką. Lubelszczyznę okupowali
akurat Austriacy. Władze Niemiec i Austrii
przedstawiły plan utworzenia ,,Królestwa Polskiego”
na obszarze byłego zaboru rosyjskiego, oczywiście po
zwycięskim ukończeniu wojny. Rząd austriacki chcąc
pozyskać sympatię ludności polskiej, wyraził zgodę na
tworzenie i rozbudowę szkolnictwa podstawowego na
Lubelszczyźnie. Ta polityka sprawiła, że powstała duża
liczba szkół ludowych nie tylko w miastach i
miasteczkach, ale także w osiedlach i wsiach.
Rozwój szkolnictwa ludowego spowodował wzrost
zapotrzebowania na nauczycieli. Dawne rezerwy, jakie
posiadały Galicja i Lubelszczyzna zostały szybko
wyczerpane. Władze wojskowe, chcąc rozwiązać ten
problem, wyraziły zgodę na utworzenie seminariów
nauczycielskich w Lublinie i Zamościu.
Seminarium Nauczycielskie Męskie w Zamościu
powstało w listopadzie 1916 roku i wspólnie z
prywatnym Seminarium Żeńskim oraz Publicznym
Gimnazjum Męskim i Żeńskim mieściło się w gmachu
dawnej Akademii Zamojskiej. Oprócz wymienionych
szkół w gmachu Akademii mieściły się biura wojskowe
i biura innych urzędów. Wraz z powiększaniem się
liczby uczniów narastały trudności lokalowe, które
uniemożliwiały doskonalenie pracy dydaktycznej i
wychowawczej.
8
Brak pomieszczeń spowodował przeniesienie
Seminarium Nauczycielskiego Męskiego do
odległego o 20 kilometrów Szczebrzeszyna.
W Szczebrzeszynie znajdował się kompleks
budynków szkolnych wybudowany przez
Ordynata Stanisława Zamoyskiego ( 1819 –
1922), w których w latach 1822 – 1852 mieściły
się Szkoły Im. Zamoyskich. Gmachy te zajęte
przez wojsko rosyjskie, zamienione zostały na
koszary. Po uzyskaniu niepodległości zostały
oddane w administrację wojsku polskiemu. O te
budynki już w roku 1918 toczył się spór między
władzami wojskowymi i oświatowymi.
Ministerstwo spraw wojskowych w dniu 25 maja
1921 roku oddało najpierw dwa gmachy i stajnię,
a pod koniec roku pozostałe budynki. I do tych
właśnie budowli przeniesione zostało z Zamościa
do Szczebrzeszyna Seminarium Nauczycielskie
Męskie. Stało się to w 1921 roku.
Tadeusz Niedzielski.
Był pierwszym dyrektorem Seminarium
Nauczycielskiego Męskiego w Szczebrzeszynie.
Był to odnowiciel bazy szkolnej, nauczyciel,
pedagog, społecznik, radny Miejskiej Rady
Narodowej w Szczebrzeszynie. Prywatnie był to
Dyrektorem seminarium został Tadeusz
Niedzielski – kolega legionowy, a później
szwagier Sławoja Składkowskiego, który w
latach 1926 – 1932 pełnił urząd ministra spraw
wewnętrznych i współpracował z Józefem
Piłsudskim. Sławoj Składkowski często
odwiedzał Szczebrzeszyn a w nim państwa
Niedzielskich oraz swoją matkę, która mieszkała
razem z Niedzielskimi. Te wizyty i kontakty
wpływały na przychylność władz potrzebną przy
rozwiązywaniu problemów związanych ze szkołą.
Właśnie minister Składkowski, mający duże
wpływy , na prośbę Tadeusza Niedzielskiego
skłonił Ministerstwo Spraw Wojskowych do
oddania budynków dawnych Szkół im.
Zamoyskich. Wojska rosyjskie, urządzając
koszary w budynkach Szkół im. Zamoyskich,
dokonały w nich daleko idących przeróbek.
Miedzy innymi usunięto schody ze środka
budynku, urządzając dwie klatki schodowe na
skrzydłach budynku, z wejściami na poddasze.
Przez wyburzenie ścian działowych stworzyli
właściwe koszarom rosyjskim duże hale
mieszkaniowe.
Ciąg dalszy str.10
 CHRZĄSZCZ
CHRZĄSZCZ NR 3NR
(1)1 (3)

PRODUCENT MEBLI OGRODOWYCH

ZAKŁAD PRODUKCYJNY
22-460 SZCZEBRZESZYN BRODY MAŁE 24K TEL/FAX 0048-84-6821225
www.trimex.net.pl e-mail info@trimex.net.pl -6821224

ODDZIAŁ W SZCZEBRZESZYNIE
ul Kościuszki 45
22 – 460 Szczebrzeszyn
tel. (0 84) 682 15 11, 682 15 12
fax (0 84) 682 15 10
MAX POŻYCZKA MINI RATA
ZADBAĆ MAX POŻYCZKA MINI RATA
O NAJBLIŻSZYCH?
CZEMU NIE MAMY PROSTE ZASADY
 bez zabezpieczeń
MAX POŻYCZKA  bez zaświadczeń
MINI RATA  maksymalna wysokość pożyczki do 20 000 zł
TYLKO  do 10 000 zł bez zgody współmałżonka
37ZŁ*
MIESIĘCZNEJ RATY DLA TWOJEJ WYGODY OGRANICZAMY
FORMALNOŚCI DO MINIMUM
ZADBAĆ O NAJBLIŻSZYCH?  potrzebujemy tylko twojego oświadczenia o
CZEMU NIE dochodach oraz dokumentu tożsamości
Max Pożyczkę z mini ratą możesz przeznaczyć  wystarczy tylko jedna wizyta w oddziale lub
na dowolny cel – w zależności od aktualnych agencji PKO BP
potrzeb Twoich najbliższych. Weźmiesz ją
szybko i bez formalności. Dajemy Ci atrakcyjne, DAJEMY CI DOSKONAŁE WARUNKI
bezpieczne warunki kredytowania z niską KREDYTOWANIA.
miesięczną ratą. Dzięki temu w pełni zadbasz o
siebie i rodzinę ZAPRASZAMY ! ! !

9
CHRZĄSZCZ NR 1 (3)
Sala aktowa (aula) w okresie funkcjonowania szkół
sięgała poziomu drugiego piętra. Rosjanie ustawili na
poziomie drugiego piętra podłogę, przez co uzyskali
dodatkowo dwie sale na pierwszym piętrze,
przeznaczone na sale żołnierskie. Sala aktowa, której
wysokość znacznie zmniejszyła się, została
zamieniona na izby wojskowe.
Aby zapewnić szkole odpowiednie warunki do
pracy dydaktyczno wychowawczej, należało usunąć
dokonane przez Rosjan przebudowy. Było to
technicznie skomplikowane i bardzo kapitałochłonne
zadanie Jednak dzięki zdolnościom organizacyjnym
dyrektora Niedzielskiego zostało w pełni wykonane.
Zapewnił on sobie poparcie magistratu
Szczebrzeszyna i władz administracyjnych powiatu i
województwa. Przeprowadzone prace przywróciły
pierwotne założenia architektoniczne. Współpraca z
powiatowym architektem w Zamościu doprowadziła
do unowocześnienia i poprawy funkcjonalności
urządzeń sportowych i kulturalnych szkoły. Przez
obniżenie poziomu podłogi sali gimnastycznej,
pozwoliło na zainstalowanie nowoczesnych urządzeń
sportowych – lin do wspinania, drabinek sportowych
do różnych ćwiczeń cielesnych. To rozwiązanie
funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Wybudowanie
nowoczesnej sceny zmieniło dawną salę aktową w
nowoczesną aulę. Aula, aż do czasu oddania do
użytku szkoły przy ulicy Ogrodowej, zabezpieczała
działalność kulturalną miejscowych szkół i
działalność polityczną miasta.
Dyrektor Niedzielski był pedagogiem –
nowatorem doceniającym rolę wychowania
fizycznego, poznawania przyrody, stosowania
pomocy naukowych w procesie dydaktyczno
wychowawczym. Dlatego cały teren szkolny
zamieniony przez Kozaków na podręczny poligon i
plac ćwiczeń ( okopy, zasieki, tor przeszkód dla koni),
został przeznaczony przez dyrektora na potrzeby
wychowania fizycznego, odbudowę ogrodu
botanicznego i parku. Urządzenia te były chlubą
Szkół im. Zamoyskich.
Wspólnie z profesorem Maziem, znanym i
cenionym na Lubelszczyźnie propagatorem
wychowania młodzieży przez sport, wybudował
boiska sportowe do gry w siatkówkę i koszykówkę,
kręgielnie, bieżnie, z których korzystali uczniowie,
mieszkańcy Szczebrzeszyna i pracownicy Cukrowni
Klemensów. Na wniosek profesora Mazia wydał
zarządzenie o obowiązku noszenia ubioru sportowego
podczas lekcji wychowania fizycznego.
10
Udzielił również daleko idącej pomocy profesorowi
biologii Pawłowi Fencowi przy urządzaniu parku i
ogrodu botanicznego, które miały spełniać funkcje
dydaktyczne i rekreacyjne.
Podczas pracy dyrektora Niedzielskiego rozpoczął
się proces tworzenia gabinetów przedmiotowych i
zespołów artystycznych. W 1925 roku zakupił aparat
radiowy ze słuchawkami jako jeden z pierwszych w
mieście. Poparł inicjatywę profesora Ludwika
Pawłowskiego i Zygmunta Klukowskiego odnośnie
opracowania historii Szkół im. Zamoyskich za okres
1811 -1926. Książka ta została wydana w 1927 roku
przy olbrzymim wysiłku finansowym dyrekcji
Seminarium Nauczycielskiego Męskiego. Pozycja ta
to obecnie tzw. ,,biały kruk”. Zawarte w niej
informacje o pracy i tradycjach szkoły stanowią
nieprzemijający wzór dla młodzieży szkolnej w
zakresie zasad i wartości, patriotyzmu, znaczenia
pracy społecznej oraz gotowości do obrony wolności.
Celowi temu służyły, jak wykazała II wojna
światowa, prowadzone od III kursu ( przez dwa lata
raz tygodniu ) zajęcia z przysposobienia wojskowego.
Staraniem dyrektora zajęcia te prowadzili zawodowi
oficerowie i podoficerowie, dojeżdżający z garnizonu
w Zamościu. To teoretyczne przygotowanie do służby
w wojsku, kończyły się sześciotygodniowym obozem
wojskowym. W programie obozu były manewry, ostre
strzelanie, marsze w pełnym rynsztunku, a na
zakończenie obozu defilada. Z tych kursów
rekrutowała się znaczna część dowództwa Armii
Krajowej i Batalionów Chłopskich( patrz: Zygmunt
Klukowski Zamojszczyzna 1944 -1959 Warszawa
2007i Jan Grygiel Związek Walki Zbrojnej Armii
Krajowej w Obwodzie Zamojskim 1939 -1944).
W roku 1928 następuje zmiana na stanowisku
dyrektora seminarium Dyrektorem zostaje Franciszek
Cybulski. Dyrektor Niedzielski wyjeżdża
prawdopodobnie do Warszawy, do pracy w
ministerstwie.
Informacje o dyrektorze Tadeuszu
Niedzielskim pochodzą z rozmów o nim
prowadzonych przez absolwentów seminarium:
Hipolita Kozioła, Wojciecha Polaka, Stanisława
Książka i Zygmunta Klukowskiego, jak również
profesora Ludwika Pawłowskiego. Piszący te słowa
wchodził razem z dyrektorem Niedzielskim w skład
zespołu redakcyjnego, który miał opracować historię
zakładów kształcenia nauczycieli w Szczebrzeszynie.
Zespołowi przewodniczył Ludwik Pawłowski, który
w czasie kompletowania zespołu zmarł nagle we
wrześniu 1970 roku.
 CHRZĄSZCZ NR 1 (3)

Franciszek Cybulski ( 1894 -1935 ) Sylwestrowe refleksje

To nauczyciel, pedagog i działacz
Na Sylwestra, jak co roku,
związkowy. Przeszedł wszystkie szczeble pracy
kiedy zegar północ bije,
nauczycielskiej. Pracował jako nauczyciel szkoły
trochę łza się kręci w oku
ludowej a potem powszechnej. Stale dokształcał się.
choć szampana każdy pije
Po odbyciu kursów pedagogicznych w Warszawie,
za pomyślność, za marzenia,
ukończył WKN, a potem Instytut Nauczycielski.
za nadzieję – by nie gasła,
W latach 1924 – 1928 uczył historii i nauki o
za dziecięcych snów spełnienia,
Polsce współczesnej w Seminarium Nauczycielskim
za optymizm – by w nas wzrastał.
w Lublinie. W 1928 roku został dyrektorem
Seminarium Nauczycielskiego Męskiego im.
Łza się kręci za przeszłością,
Zamoyskich w Szczebrzeszynie. Awans na
co zostawia wspomnień ślady,
dyrektora zawdzięczał nie tylko posiadanym
i odchodzi wraz z młodością
kwalifikacjom, także temu, iż był cenionym
dnia każdego zmierzchem bladym.
organizatorem ruchu związkowego na terenie
Godzin życia nam przybyło
Lubelszczyzny.
i doświadczeń więcej mamy,
Po przyjeździe do Lublina w 1924 roku
zgasła, lub okrzepła miłość,
pełnił funkcję sekretarza, a potem przewodniczącego
mniej lub więcej posiadamy.
Oddziału Powiatowego Lubelskiego. Po utworzeniu
Komisji Wojewódzkiego Związku Nauczycielstwa
Były dni, jak wybuch lata,
Polskiego Szkół Powszechnych został jej
z których żal jest każdej chwili,
przewodniczącym. W 1926 roku podczas zjazdu
były dni, jak pętla kata,
Delegatów Związku NP został członkiem Zarządu
co zaciska się na szyi.
Głównego ZNP. Po przeniesieniu się do
To, co było – już za nami,
Szczebrzeszyna aktywnie uczestniczył w pracy
znikło, niby cień motyla,
organizacji związkowych. Pracował w Oddziale
żyjmy jutrzejszymi dniami,
Powiatowym w Zamościu i w zarządzie Ogniska
życia warta każda chwila!
Rejonu Szczebrzeszyn.
Zarówno w okresie pracy w Lublinie, jak i w
Nie pogubmy monet czasu,
Szczebrzeszynie bardzo wiele czasu i zapału
które są w sakiewce życia,
poświęcał sprawom związkowym. Doceniał on rolę
mamy ich niewielki zasób
związków w przygotowaniu wychowanków
a tak wiele do zdobycia.
seminarium do życia i społecznej działalności w
Cieszmy się każdą godziną
środowisku, w którym w przyszłości zostaną
z dni, co będą nam przyznane,
zatrudnieni jako nauczyciele. Wtym celu w latach
aby chwile, co upłyną,
1929 – 1932 zapraszał członków Zarządu Oddziału
nie zostały zmarnowane.
Powiatowego ZNP w Zamościu, aby zapoznali
przyszłych nauczycieli z zadaniami, historią,
Kiedy zegarów echa przebrzmiały
organizacją i formami działalności związkowej.
i fajerwerki zgasły na niebie,
Był także dobrym gospodarzem i
zamiast powtarzać życzeń banały
organizatorem pracy w szkole. Umiał twórczo
lepiej milczeniem zajrzeć w głąb siebie…
współpracować z nauczycielami, uczniami i ze
społeczeństwem miasta. Pod jego przewodnictwem,
dzięki wspólnym działaniom, został zakończony Jerzy Banaszkiewicz
proces tworzenia gabinetów przedmiotowych, boisk
sportowych, zespołów artystycznych, chóru
orkiestry, zespołu teatralnego. Wszystkie te
urządzenia i zespoły tworzyły podstawę działalności
dydaktycznej, wychowawczej i artystycznej na rzecz
szkoły i społeczeństwa miasta, i okolic…
Cdn.
Aleksander Przysada
11
CHRZĄSZCZ NR 1 (3)

ROZMAITOŚCI
Spotkanie opłatkowe na rynku.

W dniu 23 grudnia 2007 roku (niedziela)

Burmistrz Szczebrzeszyna i księża z parafii pod
wezwaniem św. Mikołaja oraz św. Katarzyny
Aleksandryjskiej, a także Miejski Dom Kultury
urządzili spotkanie opłatkowe z mieszkańcami miasta.
Rozpoczęło się o godz. 15.00 przed Ratuszem .Podczas
tego spotkania burmistrz Marian Mazur i ksiądz
dziekan Andrzej Pikula z okazji nadchodzących Świąt
Bożego Narodzenia złożyli życzenia mieszkańcom
miasta. Po odczytaniu odpowiedniego fragmentu
Ewangelii nastąpiło łamanie się opłatkiem i składanie
życzeń.
Wszyscy zebrani zostali poczęstowani
potrawami wigilijnymi. Poczęstunek był sponsorowany Nowy zakład opieki zdrowotnej w Szczebrzeszynie
i przygotowany przez instytucje: Ośrodek
Wypoczynkowy ,,Przystanek Kawęczynek”, restaurację W miesiącu listopadzie ubiegłego roku rozpoczął
,,Piwnica”, piekarnie panów Dariusza i Bogusława
świadczenie usług zdrowotnych nowy Niepubliczny
Derenia, Janusza i Macieja Wnuka oraz sklep
wielobranżowy pani Ireny Kot.
Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej w
Podczas spotkania z koncertem kolęd wystąpił Szczebrzeszynie. Znajduje się na ulicy Ogrodowej – w
zespół młodzieżowy Miejskiego Domu Kultury. domu p. Czechońskiego.
W zakładzie tym mieszczą się przychodnie:
rehabilitacyjna, neurologiczna i wad postawy. Ponadto
działają tam gabinety fizjoterapii. Przewidziana jest
również rehabilitacja w domu pacjenta. Zakład
zatrudnia wysokiej klasy fachowców. Zaprasza
wszystkich potrzebujących. Przedstawiona niżej tablica
zawiera szczegóły odnośnie świadczonych usług.
R.

„Chrząszcz” – miesięcznik informacyjny

Wydawca – Stowarzyszenie Przyjaciół Szczebrzeszyna
Redakcja – Zygmunt Krasny, Leszek Kaszyca,
Adres : 22-460 Szczebrzeszyn ul. Pl. T. Kościuszki 1
E-mail: sps@onet.eu
Projekt rysunku Chrząszcza – Monika Niechaj

12