You are on page 1of 9

Komunikat prasowy

Warszawa, 15.02.2011

ODWOŁANIE SPÓŁKI NFI EMPIK MEDIA & FASHION S.A.


OD NEGATYWNEJ DECYZJI WYDANEJ PRZEZ UOKiK
W SPRAWIE POŁĄCZENIA Z MERLIN.PL

Decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 3 lutego


2011 r. - Urząd po przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego
wszczętego na wniosek NFI Empik Media & Fashion S.A. (NFI EM&F), zakazał
dokonania koncentracji, polegającej na przejęciu przez NFI EM&F kontroli nad
Merlin.pl S.A., motywując swoją decyzję istotnym ograniczeniem konkurencji na
krajowym rynku:
 detalicznej sprzedaży internetowej książek niespecjalistycznych;
 detalicznej sprzedaży internetowej nagrań muzycznych na nośnikach
tradycyjnych;
 zakupu książek niespecjalistycznych.

Treść decyzji UOKIK jednoznacznie potwierdza, że ani Empik, ani Merlin.pl, ani
też podmiot powstały w wyniku połączenia empik.com i merlin.pl nie
miałby pozycji dominującej - pomimo tego Urząd zakazuje połączenia.

W ocenie NFI EM&F połączenie, co oczywiste, może mieć ewentualny wpływ na


konkurencję, jednakże dokonana przez Urząd ocena zakresu faktycznego
wpływu na konkurencję, jak również ocena fazy rozwoju i dynamiki
rynku, barier wejścia na rynek oraz innych istotnych czynników jest
całkowicie błędna i bezpodstawna.

Dodatkowo wobec naruszenia przez Prezesa UOKiK szeregu zasad


postępowania, w tym między innymi:
 dotyczących postępowania dowodowego oraz prawa do bezstronnego
rozpatrzenia sprawy;
 informowania strony o przebiegu postępowania oraz prawa do czynnego
udziału strony
w postępowaniu;
które w konsekwencji spowodowały wydanie przez Prezesa UOKiK
decyzji w oparciu
o błędne przesłanki, w tym między innymi:
 niewłaściwe wyznaczenie rynku właściwego;
 niewłaściwe określenie udziałów rynkowych;
 całkowicie błędne określenie siły i sytuacji rynkowej oraz wpływu na
konkurencję;
Zarząd Spółki, po konsultacji z doradcami prawnymi i ekonomicznymi oraz innymi
zewnętrznymi ekspertami podjął decyzję o wniesieniu odwołania od decyzji
Prezes UOKiK do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

1
NIEPRAWIDŁOWE ZAŁOŻENIA, NIEWŁAŚCIWE STANDARDY DOWODZENIA
= BŁĘDNA DECYZJA

 Niewłaściwe wyznaczenie przez Urząd rynku właściwego, między


innymi poprzez:

 Błędne i bezpodstawne założenie, że kanał sprzedaży tradycyjnej i


internetowej to dwa osobne rynki i błędną oraz nie udowodnioną
konkluzję, iż „sprzedaży internetowej
i sprzedaży tradycyjnej nie cechuje substytucyjność”.

 Błędną tezę, że rynki mogą być dzielone tylko według kryterium


kanałów dystrybucji, pomimo że oba kanały, czyli tradycyjny i
internetowy, należą do tego samego rynku produktowego i są
wobec siebie substytucyjne, co pośrednio potwierdza Prezes UOKiK
w uzasadnieniu decyzji: „Wzrost sprzedaży w Internecie w stosunku do
sprzedaży tradycyjnej następuje również w przypadku książek. (…)
Powyższe dane dają podstawę do stwierdzenia, że w następnych latach
będzie następował stopniowy wzrost krajowego rynku detalicznej
sprzedaży książek niespecjalistycznych przez Internet kosztem rynku
tradycyjnego”.

 Błędne uznanie profilu demograficznego konsumentów jako


jednego z elementów przesądzających o odrębności rynków
sprzedaży tradycyjnej i internetowej, między innymi poprzez niczym
nie poparte stwierdzenie, że „zdecydowana większość osób w wieku
przekraczającym 45 lat nie korzysta z handlu internetowego” -
jednocześnie Urząd nie podnosi jedynej istotnej dla rozstrzygnięcia
rozłączności rynków pod względem demograficznym kwestii, mianowicie
czy osoby w wieku poniżej 45 lat, które korzystają
z kanału internetowego, korzystają również z tradycyjnego kanału handlu.
W naszej ocenie osoby te korzystają z obu kanałów, zatem kanałów
sprzedaży internetowej i tradycyjnej nie można w żadnym wypadku uznać
za odrębne rynki.

 Zignorowanie faktu, że cena produktów w kanale tradycyjnym i


internetowym, przy uwzględnieniu kosztów płatności, dostawy lub
odbioru, obecnie jest zbliżona.

 Zignorowanie orzecznictwa i praktyki Unii Europejskiej, które


uznają rynek sprzedaży detalicznej książek we wszystkich
kanałach za jeden rynek produktowy - przykładowo sztandarowe
decyzje Komisji Europejskiej dotyczące rynku książek:

2
Legardere/Natexis/VUP, COMP/M.2978 i EGMONT/BONNIER (BOOKS),
COMP/M.4611.

 Nieuwzględnienie przez Urząd dynamicznych zmian w sferze


sprzedaży internetowej, między innymi poprzez:

 Błędne określenie elementów istotnych dla oceny koncentracji


oraz przyjęcie za punkt odniesienia stanu, jaki miał miejsce w
2009 roku, pomimo iż badana transakcja dotyczy rynku, który ulega
szybkim i dynamicznym zmianom, a rzeczywiste skutki koncentracji
dla konkurencji, to skutki w przyszłości (po zrealizowaniu
koncentracji), a nie skutki oceniane według stanu sprzed ponad roku.

 Urząd w swoim uzasadnieniu nie wziął pod uwagę faktu, że pozycja


rynkowa w Internecie ma nietrwały charakter, gdyż jest to kanał
dystrybucji charakteryzujący się olbrzymią dynamiką. Według dostępnych
danych polski rynek e-commerce w 2010 roku zyskał na wartości aż
35%, a w roku obecnym prawdopodobne jest kolejne 33% wzrostu.
Badania pokazują, że wraz z serwisami aukcyjnymi e-commerce w Polsce
warte jest już 17,63 miliardów złotych.

 Błędne założenie Urzędu, że nie ma w Polsce realnej konkurencji („Zmiana


takiego stanu rzeczy (…) jest nieprawdopodobna”) - obecnie nie ma
żadnych barier wejścia do sprzedaży
w kanale internetowym - każdy z podmiotów posiadających punkty
sprzedaży tradycyjnej, nawet jeżeli nie prowadzi obecnie sprzedaży
internetowej, może łatwo taką działalność rozpocząć. Klienci Internetowi
nie są ograniczeni w wyborze sprzedawcy detalicznego i nie ponoszą
żadnych kosztów, ani nie muszą dokonywać żadnych dodatkowych
czynności (np. wypowiedzenie umowy), aby przejść do innego sklepu.

 Urząd całkowicie zignorował przedstawioną przez Spółkę strategię


rozwoju po połączeniu, opartą na rozbudowaniu asortymentu Merlin.pl o
inne kategorie produktów (nie tylko książki, nagrania i filmy), poprzez
zbudowanie platformy handlowej („marketplace”).

 Nieuwzględnienie faktu, że w ostatnim czasie, sklepy dotychczas


specjalizujące się tylko
w jednej branży, poszerzają ofertę o kolejne kategorie.

 Błędne określenie wysokich udziałów połączonych podmiotów w


rynku:

 Nawet wysokość udziałów, ustalona przez UOKiK, nie daje


samodzielnej podstawy do wydania zakazu dokonania transakcji.

 Urząd w żaden sposób nie ustosunkował się do dowodów


przedstawionych przez Spółkę oraz dostępnych badań i analiz -
jednoznacznie uważamy, że nasze faktyczne udziały są dużo niższe
niż przedstawione przez Urząd.

3
 Urząd nie zweryfikował oszacowanej wartości rynku z dostępnymi
danymi (np. Polskiej Izby Książki lub badaniami Biblioteki Analiz).

 Urząd w uzasadnieniu decyzji sam stwierdza, że obliczenie wartości


krajowego rynku zakupu jest niemożliwe i równocześnie przyjmuje
subiektywne wypowiedzi ankietowanych podmiotów (w większości
konkurentów Spółki) jako uzasadnienie decyzji.

 Nieuwzględnienie przez Urząd faktu, że stopień koncentracji mierzony


wskaźnikiem
Herfindahl - Hirschmana (HHI) na rynkach właściwych nie pozwala
wnioskować, że planowana przez EMF koncentracja, istotnie ograniczałaby
konkurencję na którymkolwiek z rynków właściwych.

 Błędne twierdzenie, że Empik i Merlin.pl mają łącznie bardzo silną


pozycję na krajowym rynku zakupu książek niespecjalistycznych:

 Jak ustalono w postępowaniu UOKiK z 2009 roku, Empik:


• nie posiada pozycji dominującej na rynku sprzedaży książek,
• w kontaktach z dostawcami nie naruszył przepisów ustawy o
ochronie konkurencji i konsumentów,
zdaniem Spółki nie zachodziły żadne istotne nowe okoliczności,
które nakazywałyby
zmianę tej oceny.

 Stosunkowo niewielki wzrost siły zakupowej Empik - Urząd sam


stwierdza, że w wyniku koncentracji nastąpi nieznaczny wzrost
udziału rynkowego Empiku na rynku zakupów, który nie
przekroczy kilku procent - jest całkowicie błędnie interpretowany
jako ograniczenie konkurencji.

Podkreślenia wymaga fakt, że nawet wysokość udziałów, ustalona przez


UOKiK, nie daje samodzielnej podstawy do wydania zakazu dokonania
transakcji, a z analizy poziomu udziałów
w rynku wynika, że na żadnym z rynków Empik i Merlin.pl nie osiągnęłyby pozycji
dominującej rozumianej jako możliwość działania w znacznym zakresie
niezależnie od innych jego uczestników (dostawców, konkurentów i klientów).

Według naszej wiedzy przez ostatnie 10 lat Komisja Europejska nie wydała
żadnego zakazu koncentracji w przypadku gdy udziały rynkowe stron
dokonujących koncentracji były poniżej progu dominacji.

ROZPOZNAWALNOŚĆ MARKI, LICZBA PUNKTÓW ODBIORU I SZEROKOŚĆ


ASORTYMENTU JAKO PRZESŁANKA DO WYDANIA ZAKAZU KONCENTRACJI
- UOKiK „KARZE” ZA SKUTECZNOŚĆ I DĄŻENIE DO NAJWYŻSZEJ JAKOŚCI

4
Według UOKiK:

 O przewadze konkurencyjnej Empik i Merlin.pl świadczą nie faktyczne


udziały rynkowe, ale:

 Rozpoznawalność marki - naszym zdaniem siła rynkowa nie wynika


(niestety) nie tyle
z rozpoznawalności marki, ale głównie z wartości sprzedaży i sama
rozpoznawalność marki niekoniecznie ma bezpośrednie
odzwierciedlenie w wielkości sprzedaży - przykładowo sklep Agito.pl
- w niespełna 2 lata stał się wiodącym sklepem w polskim e-commerce ze
szczytem sprzedaży w 2009 roku, podobnie sklep Electro.pl, obecnie nr 2-3
pod względem obrotów, którego marka również nie jest rozpoznawalna. Z
kolei bardzo dobrze znana marka Kolporter, według analityków nie
odniosła dotychczas sukcesu w Internecie.

 Punkty odbioru - także liczba punktów odbioru nie jest żadnym


miernikiem siły rynkowej
i każdy sklep internetowy może zbudować siec punktów
odbioru:
• Empik posiada obecnie 166 punktów odbioru, a merlin.pl oferuje
możliwość odebrania produktów w 1234 punktach odbioru, pomimo że
jest typowym sklepem internetowym bez sieci tradycyjnych księgarni;
• odbiór w punktach Empik jest bezpłatny dla klienta, gdyż spółka E-
commerce Services Sp. z o.o. (empik.com) zdecydowała się ponosić
jego realne koszty - tj. koszty obsługi logistycznej realizowanej przez
Empik Sp. z o.o., którymi empik.com obecnie nie obciąża swoich
klientów. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby konkurenci empik.com
podjęli podobną decyzje, korzystając z wielu tysięcy dostępnych
punktów odbioru w Polsce (przykładowo: Ruch, PWN, InPost, etc.);
• faktyczna liczba własnych punktów odbioru Empik w wyniku transakcji
powiększyłaby się tylko o obecnych 5 punktów własnych merlin.pl.

 Szerokość asortymentu - nie ma żadnych istotnych barier


(ekonomicznych, logistycznych czy prawnych) uniemożliwiających
innym sklepom internetowym oferowanie szerokiego asortymentu
(jak to stara się czynić empik.com i merlin.pl).

 Urząd twierdzi, że po dokonaniu koncentracji żaden z uczestników rynku


nie będzie stanowić dla Empik istotnej przewagi, a Konsumenci mogą być
narażeni na wzrost cen. Naszym zdaniem dyktowanie cen w
Internecie nie jest możliwe bez utraty klientów - klienci
powszechnie korzystają z porównywarek cenowych i wybierają
bardziej konkurencyjne oferty. Empik i Merlin.pl konkurują na
rynku sprzedaży detalicznej książek i muzyki z wieloma
podmiotami, m.in. silne i liczne księgarnie, hipermarkety, salony prasowe
oraz Media Markt - nowy gracz na tym rynku).

 UOKiK wskazuje na uzależnienie części wydawców od Empiku, którzy „są w


dużej mierze na współpracę z NFI Empik skazani”, a silna pozycja Empiku
ma potwierdzenie w skargach dostawców na narzucane warunki.

5
Urząd w żadnej mierze nie zbadał, na ile to dobrowolne
„uzależnienie” jest w interesie samych dostawców, czy w ogóle
jest niekorzystne i czy rzeczywiście dostawcy nie mają
alternatywy. W Polsce działa ponad 2200 księgarni tradycyjnych, z
czego Empik posiada tylko 166 - do tego dochodzi kilka tysięcy
księgarni internetowych w te posiadane przez samych wydawców -
wydawcy mają realną możliwość sprzedaży książek przez
alternatywnych sprzedawców detalicznych. Bezpodstawne skargi
niezidentyfikowanych
z nazwy podmiotów nie mogą stanowić potwierdzenia siły
rynkowej - przedstawiony przez Urząd subiektywny wybór cytatów
miał na celu wyłącznie zilustrowanie jednostronnych ustaleń
przyjętych wcześniej przez Urząd - jakiekolwiek inne wypowiedzi
zostały pominięte.

Zdaniem UOKiK silna marka, dynamiczny rozwój, szeroki asortyment,


zaufanie klientów stanowią rodzaj nieuzasadnionej przewagi
konkurencyjnej. Naszym zdaniem są to efekty długoletnich inwestycji i
wysiłków w stworzenie najwyższej jakości dla Klientów - nie możemy i
nie powinniśmy być za to dyskryminowani!

ZARZUTY PROCEDURALNE

 Naruszenie prawa Spółki do czynnego udziału w postępowaniu i


informowania o przebiegu postępowania, między innymi poprzez:

 Niepodjęcie przez Urząd jakiejkolwiek merytorycznej dyskusji ze


Spółką w zakresie ewentualnej odmiennej oceny rynku oraz brak
jakiejkolwiek informacji o stwierdzonych potencjalnych zagrożeniach dla
konkurencji (tzw. competition concerns).

 Brak informacji o istotnych okolicznościach faktycznych i prawnych, które


mogły mieć wpływ na ustalenie praw i obowiązków Spółki i pozbawienie
Spółki możliwości przeprowadzenia
z Urzędem jakiejkolwiek dyskusji, w tym o ewentualnej decyzji
warunkowej.

 Permanentny brak dostępności Prezes UOKiK oraz utrudniony


kontakt z kompetentnymi pracownikami Urzędu - kilkutygodniowe na
wyznaczenie terminu spotkania w sprawie przebiegu postępowania.

 Doręczenie do EMF postanowienia o włączeniu kolejnych


materiałów do postępowania dowodowego oraz odpowiedzi na
pismo złożone przez Spółkę w trakcie postępowania
w terminie jednego tygodnia po wydaniu decyzji!

 Rażące naruszenie zasad postępowania dowodowego, między innymi


poprzez:

6
 Wykorzystanie ankiet jako głównego dowodu - wątpliwa reprezentatywność
przeprowadzonej próby ankietowej, całkowicie niewłaściwa metodologia
oraz tendencyjny sposób doboru adresatów, pytań i oczekiwanych danych.

 Ankiety przygotowane i użyte przez Urząd mogą być przydatne w


badaniach opinii społecznej, ale w żadnym wypadku nie do
określania wartości rynku oraz udziałów poszczególnych
podmiotów w rynku.

 Brak weryfikacji informacji przedstawionych w ankietach na podstawie


sprawozdań finansowych, ksiąg rachunkowych lub niezależnych opinii.

 Dokonanie ustaleń na podstawie materiału dowodowego (ankiet) nie


włączonego do akt postępowania - do akt zostało włączone jedynie
kilkadziesiąt z 1100 ankiet, które zdaniem Urzędu były fundamentem
negatywnego rozstrzygnięcia.

 W uzasadnieniu decyzji znajduje się cała masa ogólnikowych,


generalnych i nie popartych dowodami stwierdzeń i wniosków.

 Nieuzasadnione i wielokrotne przedłużanie zakończenia


postępowania - siedem miesięcy zamiast dwóch przewidzianych
Ustawą:

 Spółka 18 razy udzielała odpowiedzi na przygotowane z góry


(uzupełniano jedynie datę) wydruki z dodatkowymi pytaniami
dosyłane pojedynczo i bez żadnego związku
z poprzednimi, co jednoznacznie miało na celu proceduralne
„sztuczne” przedłużanie terminu wydania decyzji.

Powyższe działania Urzędu, z punktu widzenia przedsiębiorców, a


zwłaszcza spółek giełdowych, mogą skutecznie blokować wdrożenie oraz
realizację strategii i rozwój firm. Urząd, blokując wnioskodawcom
dostęp do informacji o kierunkach rozwoju postępowania i możliwych
rozstrzygnięciach, nie daje szansy przedsiębiorstwom na ewentualną
szybszą weryfikację strategii, co może zarówno same spółki jak i ich
akcjonariuszy narazić na wymierne straty.

7
PLANY ROZWOJU KANAŁU SPRZEDAŻY INTERNETOWEJ
GRUPY EMF
Decyzja Urzędu nie zmienia strategicznych kierunków rozwoju Grupy EM&F jako
detalisty wielokanałowego. Akwizycja Merlin.pl S.A. była częścią szerszego planu
inwestycji Grupy EM&F
w handel internetowy.

EMF stworzył nowy business unit zajmujący się handlem internetowym (E-
commerce Services
Sp. z o.o.).

Strategia internetowa EMF zakłada wsparcie istniejących operacji detalicznych e-


handlem, skupiając się na kategoriach aktualnie obecnych w ofercie EMF, a w
przyszłości rozszerzając ofertę internetową o nowe kategorie.

Sklepy internetowe wykorzystywać będą następujące aktywa sieci tradycyjnych:


 zakupy,
 zapas,
 logistyka,
 punkty odbioru w istniejących sklepach.

Aktualnie trwa wzmacnianie back-office’u spółki E-commerce Services, mające na


celu umożliwienie spółce szybszego rozwoju.

W roku 2011 spółka E-commerce Services planuje następujące działania:

 Przyspieszenie rozwoju empik.com:


 Polepszenie oferty kontentu cyfrowego – poszerzenie katalogu e-
booków, rozpoczęcie sprzedaży muzyki cyfrowej,
 Wprowadzenie nowych kategorii do empik.com,
 Przyspieszenie wzrostu sprzedaży kategorii istniejących.

 Uruchomienie SMYK.COM (początkowo na terenie Polski).

 Akwizycje pasujące do strategii.

Kontakt:
Anna Pawlik
Manager ds. Komunikacji i Relacji Inwestorskich
Grupa EM&F
kom. 609 992 005
anna.pawlik@emf-group.eu
Public Link Communications Services
Katarzyna Górecka
kom. 603 110 112

8
katarzyna.gorecka@publiclink.com.pl
Magdalena Zając
kom. 605 110 152
magdalena.zajac@publiclink.com.pl

You might also like