c




  

c
 
 


     
    

 
 
 


 
 
  
 
 
   
 
 

Woda jest także związkiem chemicznym i odgrywa ważną rolę jako rozpuszczalnik wielu substancji. Obieg
wody na Ziemi obejmuje atmosferę, litosferę i biosferę, i wiąże ze sobą wszystkie części hydrosfery. Siłami
napędowymi krążenia wody jest energia promieniowania słonecznego (pod wpływem ciepła woda paruje) i siła
ciężkości (dzięki niej spadają krople deszczu, przemieszczają się wody podziemne i glebowe, płyną rzeki).

c
  
  



Woda jest rozpuszczalnikiem związków ustrojowych i niezbędnym uzupełnieniem pokarmu wszystkich

organizmów. Uczestniczy w przebiegu większości reakcji metabolicznych, stanowi środek transportu
wewnątrzustrojowego: np. produktów przemiany materii, substancji odżywczych, hormonów, enzymów, a
także reguluje temperaturę. Stanowi płynne środowisko niezbędne do usuwania końcowych produktów
przemiany materii. Woda stanowi średnio 70% masy ciała dorosłego człowieka.

Dla wielu zwierząt i roślin woda jest środowiskiem życia. Ilość wody w cytoplazmie roślin wynosi około 75%,
a u niektórych zwierząt nawet 90%. W życiu roślin woda niezbędna jest do rozwinięcia łodyg, liści i owoców.

Człowiek powinien dziennie spożywać od 2 do 3 litrów wody w postaci pokarmów i napojów. Ponadto woda
jest niezbędna dla celów transportu i wypoczynku, a także do usuwania odpadów, ścieków i zanieczyszczeń.
Możliwość jej wykorzystania rośnie wraz z rozwojem cywilizacyjnym. W większości procesów przemysłowych
zużywane są duże ilości wody. Używa się jej do przenoszenia ciepła. Dzięki wodzie zamienia się energię
cieplną, poprzez parę wodną, w energię mechaniczną.

!  
  
 


   
 

Wielkość zasobów wodnych zależna jest od warunków naturalnych, na które człowiek ma niewielki wpływ.
Dlatego też należy dążyć do prowadzenia odpowiedzialnej gospodarki wodnej w celu optymalizacji korzystania
z wody, ochrony zasobów wodnych i zabezpieczenia przed zanieczyszczaniem. Nie wszystkie wody kuli
ziemskiej są wodami obiegowymi.

Ludzie wykorzystują przede wszystkim wody słodkie, które stanowią 6% całych zasobów wodnych. Wody
słodkie dzieli się na opadowe, powierzchniowe i podziemne. Nie wszystkie są dostępne dla człowieka, z
powodu olbrzymiej powierzchni mórz i oceanów. Większość wód opadowych spada właśnie do tych
zbiorników, stając się wodami zasolonymi. Do wód powierzchniowych zalicza się wody stojące ± jeziora i
stawy oraz płynące - strumienie i rzeki. Wody podziemne, występujące do 3 metrów głębokości określa się
nazwą wód zaskórnych, a występujące poniżej 3 metrów określa się jako wody gruntowe.

Konsumpcja wody rośnie nie tylko ze względu na przyrost liczby ludzi, ale także rozwój rolnictwa (rolnictwo
zużywa 87% całej konsumowanej wody) i przemysłu. W przedsiębiorstwach przemysłowych woda jest
wykorzystywana jako podstawa, surowiec i nośnik energii w wielu procesach produkcyjnych. Głównym
konsumentem wody jest przemysł chemiczny, hutniczy, i papierniczy.

W gospodarstwach domowych zużywa się średnio 200-300 litrów wody dziennie na osobę, do kąpieli, prania i
mycia naczyń. W rolnictwie od 32 000 do 36 000 litrów wody do wyprodukowania 100 kg dojrzałego ziarna
zboża. W przemyśle około 100 tys. litrów wody do wyprodukowania 100 kg papieru.

Około miliarda ludzi na świecie cierpi z powodu braku bezpośredniego dostępu do wody pitnej. Każdego dnia
choroby wynikające z niedostatku czystej wody powodują śmierć wielu tysięcy ludzi, głównie dzieci.

 
 

 
 "

- mechaniczny, spowodowany przez muł - błotnisty osad występujący w naturalnych zbiornikach wód lub w ich
pobliżu, zbudowany z niewielkich cząstek mineralnych i organicznych;

- koloidalny, spowodowane przez wyciek oleju - substancje ciekłej lub łatwo topniejącej substancji stałej,
nierozpuszczalnej w wodzie;

- biologiczny, spowodowany rozprzestrzenianiem się wirusów i bakterii, np. bakterie Coli pojawiające się w
wyniku kontaktu wody z odchodami;

- spowodowany przez roztwory, np. sól.

Na szczęście rozwój cywilizacyjny nie tylko umożliwia szersze wykorzystanie wody, ale daje nam sposoby, by
walczyć z jej zanieczyszczeniem.

 
 

 
#  "

- ozonowanie - oczyszczanie wody pitnej z drobnoustrojów i bakterii (dezynfekcja wody);

- destylację - rozdzielanie ciekłej mieszaniny związków chemicznych przez odparowanie, a następnie

skroplenie jej składników. Ma zastosowanie w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej
związków składowych;

- filtrację - polega ona na oddzieleniu substancji stałych od cieczy i gazów, poprzez mechaniczne zatrzymanie
jednego ciała stałego w przegrodach porowatych (filtrach) przy użyciu odpowiednich aparatów;

- odwróconą osmozę - polegającą na wymuszonej dyfuzji dowolnego indywiduum chemicznego (jonów lub
cząsteczek) z roztworu o niższym stężeniu do roztworu o wyższym stężeniu;

- sedymentację - proces opadania zawiesiny ciała stałego w cieczy w wyniku działania siły grawitacji lub sił
bezwładności;

- krystalizację - proces powstawania fazy krystalicznej z fazy ciekłej;

- strącanie osadów;

- wymianę jonową.