TECHNOLOGIA Zestawy mikrofonowe do perkusji
Zestawy mikrofonowe
do nag³aœniania perkusji:
img StageLine DRUM -2
2SET, JTS NXB -8
8M i NXB -5
5M, Sennheiser Evolution
Krzysztof Maszota
Zestawy mikrofonów do nag³aœniania
bêbnów to ostatnimi laty bardzo
popularna forma sprzeda¿y. Do tej pory
na rynku dostêpne by³y g³ównie pakiety
przygotowane przez takich producentów
jak AKG, Shure, Audio Technica,
Beyerdynamic czy Sennheiser. W tej
chwili spor¹ grupê pojemnoœciowych
i dynamicznych mikrofonów studyjnych
i estradowych przeznaczonych do
nag³aœniania perkusji uzupe³niaj¹
niskobud¿etowe zestawy nieco mniej
znanych producentów.
W tym artykule zajmiemy się trzema
nowymi propozycjami firm JTS oraz img Stage-
Line, które oceniać będziemy w kontekście
zestawu AKG oraz dobrze znanych mikrofo-
nów Sennheiser Evolution, uzupełnionych
o dwa nowe modele: e614 i e903.
img StageLine DRUM-2SET
Zestaw występuje pod nazwą o symbolu 2,
gdyż w ofercie producenta znajduje się jeszcze
zestaw numer 1, przeznaczony do nagłośnień
scenicznych, a składający się z pięciu mikrofo-
nów dynamicznych DM-20 i dwóch elektreto-
wych ECM-280. Testowany przez nas komplet
2 DM-30 dedykowany jest do nagrań
1 źródeł basowych. Mikrofon posiada
100
Œcie¿ka nr 13
dostarczony jest w solidnej teczce
z okuciami, wypełnionej profilowaną
pod kształt mikrofonów pianką.
Teczka posiada zamki, jest bardzo
poręczna i wraz z zawartością nie-
zbyt ciężka. Komplet stanowi jeden
mikrofon dynamiczny DM-20, jeden
dynamiczny basowy DM-30, dwa
elektretowe na gęsiej szyjce
ECM-300D oraz dwa elektretowe
„paluszki” ECM-285.
Mikrofon dynamiczny DM-2 20 [1]
to konstrukcja przypominająca
kształtem produkty Audio Technica.
Jego parametry predysponują go do
ujęć głównie werbla i tomów. Dzięki
charakterystyce supernerkowej
posiada on wąski zakres czułości, co
bardzo pomaga przy unikaniu prze-
słuchów z hi-hatu. Uchwyt do sta-
tywu zintegrowany jest z korpusem
mikrofonu, a jego kąt nachylenia
można zmieniać skokowo. Razem
z uchwytem dostarczany jest reduktor
na tzw. mały gwint.
Basowy DM -3 30 [2] posiada znacz-
nie większą obudowę oraz pozwala
na bardziej wyraziste odtwarzanie
niskich tonów, sięgając w dół do
30Hz. Dzięki solidnej konstrukcji,
odpornej na wysokie ciśnienia wytwarzane współpracująca z adapterem EMA-300P. Sama
w tych pasmach, i dużej membranie, konstrukcja jest dość ciekawa i oryginalna,
a układ mocowania mikrofonu do obręczy
bębna bardzo solidny, praktycznie uniemożli-
zintegrowany uchwyt z płynną wiający jego przypadkowe oderwanie. Zaletą
i sprawnie działającą regu- jest również zastosowanie solidnego, sześcio-
lacją kąta nachylenia. metrowego przewodu, odłączanego od strony
W zestawie nie ma adaptera za pomocą złącza mini XLR. Nie-
reduktora na mały stety, mimo dobrej konstrukcji mocowania
gwint. mikrofon nie do końca sprawdzi się w prak-
3 Mikrofon tyce, gdyż przesterowuje sygnał przy mocnych
ECM-3300D [3] to elek- uderzeniach w kotły i nie nadaje się do bliskich
tretowa wkładka ujęć, oferując maksymalny SPL rzędu 110dB.
Zestawy mikrofonów przeznaczonych
do nag³oœnienia perkusji maj¹ swoje
zalety. Jedn¹ z nich jest zapakowanie
4 kilku mikrofonów w wygodn¹ i prak-
tyczn¹ walizeczkê.
Estrada i Studio • maj 2004
Gęsia szyjka, na której zamocowana jest kap-
suła, potrafi po pewnym czasie wracać do
pozycji wyjściowej. Podsumowując – zamysł
ciekawy, gorzej z realizacją.
Dwa dostarczone w zestawie mikrofony
ECM-2285 [4] mogą być zasilane zewnętrznym
napięciem fantom w zakresie 9-48V, a także za
pomocą baterii 1,5V, którą mocuje się odkręca-
jąc obudowę. Mikrofon posiada również
włącznik, ale należy pamiętać o tym, by zmie-
niać jego położenie przy wyłączonym kanale
w mikserze (silny stuk). W zestawie dostar-
czone są solidnie skonstruowane elastyczne
uchwyty, praktycznie uniemożliwiające wysu-
nięcie się mikrofonów. Dzięki zastosowaniu
gumowego pierścienia naciągniętego na pla-
stikową konstrukcję o małej powierzchni styku
uchwyty te doskonale tłumią drgania.
ECM-285 nie sprawia w czasie transmisji
sygnału takich problemów jak model
ECM-300D. Zakres pasma przenoszenia tego
mikrofonu zawiera się w przedziale
80Hz-15kHz i predestynuje go raczej do ujęć
overhead i ogólnych planów.
JTS NXB-8M i NXB-5M
NXB-8M to zestaw składający się z czterech
mikrofonów NX-6 przeznaczonych do kotłów,
jednego basowego NX-2, jednego NX-7 do wer-
bla i dwóch NX-9 do blach. Wszystko to upa-
kowane w dużej, sprawiającej wyjątkowo
solidne wrażenie, plastikowej walizie z wypro-
filowanym, wygodnym uchwytem. Mikrofony
spoczywają w piance ochronnej.
NX-22 [5] to mikrofon służący do ujęć źródeł
niskotonowych, budową przypominający Beta
52, ale nieco większy i wyposażony w wygod-
6 NX-6
Estrada i Studio • maj 2004
Na CD
Na p³ycie znajdziecie przyk³ady ujêæ perkusji. Sygna³y nie
zosta³y poddane ¿adnej obróbce, a mikrofony ustawiane
by³y w identycznych miejscach. Jednym z elementów pre-
zentacji jest ogólne ujêcie instrumentu. Ponadto us³yszycie
próbkê brzmienia ka¿dego mikrofonu w kontekœcie innych
modeli i tego samego instrumentu.
Na perkusji zagra³ Arkadiusz Bolesta, perkusista zespo³u
GEN. Grupa powsta³a wiosn¹ 2002 roku i zadebiutowa³a
w grudniu na scenie warszawskiego klubu Paragraf 51 (Big
Star Festival). Nagranie pt. „Na Skrzyd³ach” ukaza³o siê na
sk³adance Rock Atak; nakrêcono do niego równie¿ tele-
dysk. Obecnie formacja przygotowuje materia³ na p³ytê.
Wiêcej informacji o zespole: www.gen.art.pl.
niejszy mechanizm ustawiania kąta nachyle-
nia zintegrowany z uchwytem statywu (nie-
stety bez redukcji do małego gwintu); dla
usztywnienia kąta położenia mikrofonu
wystarczy obrócić ramię dociskowe jedynie
o 45°. Mikrofon, podobnie jak inne konstrukcje
tego typu, posiada wyraźny efekt zbliżeniowy
– przybliżenie mikrofonu do źródła sygnału
o 45 centymetrów powoduje wzrost poziomu
niskich tonów o ponad 10dB. Dla uzyskania
prezencji źródeł niskotonowych (odpowiadają-
cej np. za „kliknięcie” przy uderzeniu stopy
czy blask na strunach gitary basowej) dość
radykalnie wymodelowano średnicę pasma
w zakresie powyżej 2kHz.
6 [6] wyposażony jest w mechanizm
mocujący niemal taki sam jak w modelu
NX-2, choć sam mikrofon jest znacznie
TECHNOLOGIA Zestawy mikrofonowe do perkusji
mniejszy. W tym przypadku również mamy do
czynienia z dość wyraźnym efektem zbliżenio-
wym, ale użycie mniejszej membrany skutkuje
podniesieniem najniższej przenoszonej często-
tliwości do 60Hz. Tutaj też następuje podbicie
pasma powyżej 2kHz; najbardziej neutralny
zakres pracy tego mikrofonu to przedział
300Hz-2kHz. NX-6 również nie jest zaopa-
trzony w reduktor gwintu.
Zastosowanie NX -7 7 [7] nie ogranicza się
wyłącznie do rejestracji źródeł perkusyjnych,
co zresztą dotyczy także wszystkich opisywa-
nych tu mikrofonów, a producent sugeruje
jego zastosowanie również do nagłaśniania
wokali i instrumentów. Charakterystyka
pasma przenoszenia NX-7 ukształtowana jest
podobnie jak ma to miejsce w poprzednich
modelach. Efekt zbliżeniowy działa w podob-
nym zakresie w dole pasma, a częstotliwości
powyżej 2kHz są podbite w celu zwiększenia
prezencji i klarowności przekazu. Mikrofon
nie posiada zintegrowanego uchwytu, ale
zastosowanie znajdą tu wszystkie standar-
dowe mocowania.
NX-99 [8] to mikrofon elektretowy z elastycz-
nie zawieszoną wkładką oraz masywną obu-
dową. Jak na konstrukcję pojemnościową jest
zbudowany wyjątkowo solidnie, co szczegól-
nie predysponuje go do zastosowań scenicz-
nych. Charakterystyka częstotliwościowa NX-9
zbliżona jest do charakterystyk poprzedników,
choć bez tak dużych wahań w zakresie
2kHz-4kHz. Dalej jednak nierównomierności
są wyraźnie zaznaczone, a w dole pasma
mamy do czynienia z czytelnym efektem zbli-
żeniowym. Mikrofon nie posiada w standar-
dzie własnego uchwytu (uchwyt dostępny jest
jako opcja), ale zastosować tu można więk-
szość standardowych mocowań. NX-9 może
być zasilany z baterii 1,5V lub za pomocą
napięcia fantomowego. Instalacja baterii
wymaga jednak niemal całkowitego rozebra-
nia mikrofonu. Nie obejdzie się tu bez narzę-
dzi, cierpliwości i sprawnych rąk...
Drugi dostarczony do nas zestaw JTS o sym-
bolu NXB-5M zawiera jeden mikrofon basowy
NX-2 i cztery miniaturowe mikrofony elektre-
towe CX-5 505 [9] przeznaczone do montażu na
obręczach kotłów. Mocowanie CX-505 jest bar-
dzo solidne i świetnie sprawdza się w prak-
tyce. Wyprofilowany chwyt dociska się do
obręczy za pomocą śruby. Wszystko jest wyko-
nane z gumy i plastiku, aby nie przenosić
drgań na wkładkę. Sama kapsuła zamoco-
wana jest na ramieniu, które przechyla się
w pionie i w poziomie pod kątem 45°. Wycho-
dzący z kapsuły przewód ma długość 3,3m
i nie jest zbyt gruby, ale sprawia wrażenie
trwałego. Mikrofon zasilany jest za pośrednic-
twem napięcia fantomowego. Do mikrofonów
dołączono dodatkowo gąbki, które mają za
zadanie chronić kapsułę przed podmuchami
i urazami mechanicznymi.
102
Wra¿enia z ods³uchu
BLACHY
Do nagrañ i porównañ brzmienia blach zestawu perkusyjnego u¿yliœmy po dwa egzemplarze „paluszkowych” Oktava MC
012-01, Sennheiser e614, img StageLine ECM-285 oraz JTS NX-9. Mikrofony ustawione by³y nad zestawem w technice X/Y.
Oktava charakteryzuje siê ³agodnym i subtelnym brzmieniem. W porównaniu do niej model e614 jest ju¿ bardziej agresywny
i transparentny. Rejestruje wiêcej zakresu odpowiadaj¹cego prezencji werbla, a dŸwiêk jest umiejscowiony na bli¿szym planie.
W przypadku NX-9 dŸwiêk jest lekko oddalony i przejaskrawiony. Blacha akcentowa brzmi przeciêtnie, natomiast dobrze wypa-
d³o ujêcie blachy ride. ECM-285 zabrzmia³y bardzo ciekawie, œci¹gaj¹c najmniej przes³uchów ze stopy i stosunkowo ma³o
z werbla. Obraz brzmieniowy blach jest w ich wykonaniu przekonywuj¹cy, blacha akcentowa ³adnie prezentuje siê w swym pa-
œmie, a ride brzmi niezbyt agresywnie, ale doœæ wyraŸnie i selektywnie.
WERBEL
W przypadku werbla zasadnicz¹ uwagê zwraca³em na sam¹ barwê, któr¹ jednak nale¿y rozpatrywaæ równie¿ w kontekœcie po-
trzeb i oczekiwañ dotycz¹cych danego nagrania, i nie mo¿e ona byæ ostatecznym kryterium oceny. Istotne dla mnie by³o tak¿e
rejestrowanie przes³uchów z hi-hatu oraz zachowanie siê mikrofonu w kontekœcie dynamiki gry. Mikrofon porównawczy AKG
C-418 [13] to przyk³ad specyficznego charakteru mikrofonów tej marki, czyli brzmienia mocno kontrolowanego we wszystkich
zakresach, bez obna¿ania rezonansów. Mikrofon ten rejestruje spor¹ iloœæ wysokich tonów odpowiadaj¹cych zakresowi
hi-hatu. Jego barwa w zale¿noœci od dynamiki uderzeñ jest wyrównana, ³adnie podkreœlony jest atak sygna³u.
W przypadku Sennheisera e903 mamy do czynienia z doœæ naturalnym odwzorowaniem dynamiki gry, co w kontekœcie werbla
nie zawsze jest zalet¹, zw³aszcza w przypadku prostego, rockowego grania. Mikrofon ten charakteryzuje siê natomiast bardzo
³adnym brzmieniem, bez eksponowania rezonansów. Jest tak¿e znacznie mniej czu³y na przes³uchy z hi-hatu. Model CX-505,
mimo fizycznego podobieñstwa do AKG, znacz¹co ró¿ni siê od niego barw¹. Werbel jest ni¿szy brzmieniowo, a przes³uchy
z hi-hatu ju¿ nie tak wyraŸne, choæ równie¿ s³yszalne, ale w innym zakresie. W zwi¹zku z tak du¿¹ skutecznoœci¹ w rejestracji
niskich tonów pojawiaj¹ siê przes³uchy ze stopy. Ogólnie jednak werbel sprawia wra¿enie g³êbokiego i brzmi ciekawie. Model
NX-7 brzmi podobnie do Sennheisera, aczkolwiek posiada nieco mniej ataku i wiêcej do³u, a przes³uchy z hi-hatu znajduj¹ siê
w innym, mniej uci¹¿liwym paœmie. DM-20 pod wzglêdem charakteru brzmieniowego równie¿ oscyluje w okolicach e903, choæ
ró¿ni siê barw¹.
STOPA
Ocena mikrofonu do stopy jest ma³o miarodajna, jeœli nie dokonuje siê testu przy u¿yciu kilku ró¿nych zestawów bêbnów cen-
tralnych i ró¿nych pozycji mikrofonu. Wa¿ny te¿ jest kontekst, w którym wystêpuje ten instrument, czyli barwa reszty zestawu
i jego kompozycja w aran¿acji. W tym przypadku ograniczyliœmy siê do oceny mikrofonów na podstawie jednej pozycji, w jed-
nym typie bêbna. Jako mikrofon porównawczy wybraliœmy AKG D112, charakteryzuj¹cy siê agresywnym atakiem. Jego przeci-
wieñstwem jest Sennheiser e602, nieco ni¿ej osadzony i emituj¹cy „subbasowy” dŸwiêk. W kontekœcie tych modeli NX-2
wypad³ bardzo podobnie do AKG D112. Zupe³nie inaczej zaprezentowa³ siê DM-30, dysponuj¹cy w³asnym, niepowtarzalnym
i wyj¹tkowo atrakcyjnym brzmieniem. Mo¿na przyj¹æ, ¿e to „czarny koñ” wœród opisywanych tu mikrofonów do du¿ego bêbna,
zdecydowanie wart uwagi.
TOMY
W przypadku przejœæ doœæ istotnym czynnikiem wp³ywaj¹cym na ocenê s¹ przes³uchy, zw³aszcza z blach, które wystêpuj¹ na
ogó³ na akcent po przejœciu i stwarzaj¹ koniecznoœæ skracania wybrzmieñ tom-tomów. Kolejne kryterium to oczywiœcie barwa.
Najmniejsze przes³uchy z blach mo¿na zaobserwowaæ w przypadku modeli e604 i ECM-300D. Przyjête jako punkt odniesienia
mikrofony AKG oferuj¹ du¿o prezencji i skontrolowany dó³ pasma. Nieco mniej góry i wiêcej niskiego œrodka dostarcza e604.
CX-505 to bardzo konturowo brzmi¹cy mikrofon, oferuj¹cy jednoczeœnie zdecydowanie najwiêcej do³u. NX-6 brzmieniowo oscy-
luje w pobli¿u e604. Barwa ECM-300D jest trudna do okreœlenia, gdy¿ – jak wspomniano wy¿ej – mikrofon ten ma problemy ze
zniekszta³ceniami.
Zestaw perkusyjny Sennheiser
Opisywany zestaw składa się z dobrze zna- 11
nych mikrofonów e602 oraz 604, a także uzu-
pełniających go nowych modeli e614 i e903.
Model e602 to solidnie wyglądający,
masywny mikrofon, chciałoby się stwierdzić,
że można nim wbijać gwoździe. Prezentuje
się tak, jak powinien się prezentować
dobry mikrofon do niskich często-
tliwości. Służy do rejestracji
sygnałów pochodzących 10
z dużego bębna, głośnika
wzmacniacza basowego,
tuby itp. Producent wspo-
mina, iż charakterystyka 12
mikrofonu została
ukształtowana tak, by
bez korekcji rejestrować
lub nagłaśniać zbierane
nim sygnały.
Mikrofon e604 [10]
jest, jak na mikrofon
dynamiczny, stosunkowo
niewielki (60mm długości
i 30mm średnicy) i bardzo lekki
(60g). Budowa i parametry tego
mikrofonu predysponują go do zasto-
sowań podczas nagłaśniania instrumentów
perkusyjnych pracujących szerokopasmowo.
Estrada i Studio • maj 2004
 Zestawy mikrofonowe do perkusji TECHNOLOGIA

Informacje o mikrofonach
Zestaw/mikrofon Kapsu³a Charakterystyka Pasmo Czu³oœæ Impedancja Maks. SPL Uwagi Cena Dystrybutor
kierunkowa przenoszenia przy 1kHz
w zestawie: 1.824 z³ Monacor
DM-20 Polska
i m g S t a g e L i n e D R U M -2
2SET DM-30 Wroc³aw
2×ECM-300D tel. (071) 367-55-26..27
2×ECM-285 www.monacor.pl
DM-20 dynamiczna supernerka 40Hz-18kHz 1,4mV/Pa 400Ω 135dB
DM-30 dynamiczna nerka 30Hz-15kHz 0,56mV/Pa 150Ω 145dB
ECM-285 elektretowa nerka 80Hz-15kHz 5mV/Pa 400Ω 115dB zasilanie: bateria AA 1.5V
lub fantom 9-48V
ECM-300D elektretowa nerka 30Hz-20kHz 7mV/Pa 300Ω 110dB zasilanie: fantom 9-48V
(przez adapter EMA-300P)
w zestawie: 2.499 z³ Arcade Audio
4×NX-6, NX-2 Kraków
J T S N X B -8
8M
NX-7 tel. (012) 420-63-00
2×NX-9 www.arcadeaudio.pl
w zestawie: 1.699 z³
J T S N X B -5
5M NX-2
4×CX-505
NX-2 dynamiczna supernerka 20Hz-12kHz 5,6mV/Pa 600Ω —
NX-6 dynamiczna nerka 60Hz-16kHz 2,5mV/Pa 600Ω —
NX-7 dynamiczna nerka 50Hz-16,5kHz 2,5mV/Pa 600Ω —
NX-9 elektretowa nerka 60Hz-18kHz 3,2mV/Pa 400Ω — zasilanie: 9-52V fantom
lub bateria AA 1.5V
CX-505 elektretowa nerka 50Hz-18kHz 6,3mV/Pa 220Ω 130dB zasilanie: fantom 9-52V
Aplauz Audio
Sennheiser Evolution
£omianki-D¹browa
e604 dynamiczna nerka 40Hz-16kHz 1,8mV/Pa 350Ω — 586 z³ tel. (022) 751-42-39
www.aplauzaudio.pl
e602 dynamiczna nerka 20Hz-16kHz 1mV/Pa 350Ω — 790 z³
e903 dynamiczna nerka 40Hz-18kHz 2.8mV/Pa 350Ω — 794 z³
e614 elektretowa supernerka 40Hz-20kHz 3mV/Pa 50Ω — zasilanie: fantom 820 z³
12-52V/3mA

Niewielkie wymiary, waga oraz specjalne
mocowanie (MZH 504) umożliwiają przycze-
pienie mikrofonu bezpośrednio do obręczy
tom-tomów lub werbla, zarówno od góry, jak
i od spodu. Małe wymiary mikrofonu dają
perkusiście większą przestrzeń do uderzeń
pałeczką, a mocowanie MZH 504 znakomi-
cie rozwiązuje problem statywów otaczają-
13
Kupuj¹c mikrofony do perkusji w postaci kompletnego
zestawu mo¿emy zazwyczaj liczyæ na lepsz¹ cenê ni¿
w przypadku zakupu wszystkich mikrofonów osobno.
cych zestaw perkusyjny. Mikrofon e604
– mimo niewielkiej długości korpusu –
zapewnia doskonałą izolację od dźwięków
dochodzących z tyłu, a charakterystyka kie-
runkowa zapewnia bardzo dobrą separację
podczas nagłaśniania poszczególnych ele-
mentów perkusji. Bardzo przydatna okazała
się podziałka na obudowie gwintu mocują-
cego mikrofon, pozwalająca na precyzyjne
odwzorowanie wcześniej wypróbowanego
kąta pochylenia.
Mikrofon e903 [11] budową przypomina
estradowe mikrofony wokalowe, ale produ-
cent poleca go głównie do ujęć instrumentów
perkusyjnych; w tym też kontekście był przez
nas testowany. Mikrofon dostarczony jest
z uchwytem. W dobie konstruowania
wymyślnych, małych mikrofonów perkusyj-
nych, e903 stanowi wyjątek. Istotne jest to, że
jego duże (choć do niedawna standardowe)
wymiary oznaczają również wytrzymałość
i odporność na urazy, co niektórzy użytkow-
nicy zdecydowanie przedkładają nad małe
gabaryty mikrofonów naobręczowych.
Mikrofon e614 [12] to najnowszy model
w rodzinie przewodowych mikrofonów
Sennheiser Evolution. Mały, ale bardzo solid-
nie wykonany. Charakteryzuje się wysoką
odpornością na ciśnienia akustyczne
i dobrym tłumieniem sygnałów dochodzących
spoza jego roboczego obszaru. Zakres często-
tliwości przenoszonych zawiera się w prze-
dziale 40Hz-20kHz; poniżej 40Hz skuteczność
mikrofonu znacząco spada, ale i tak nadaje
się on do ujęć większości źródeł sygnałów.
Mikrofon dostarczony jest wraz z dedykowa-
nym mu uchwytem.
Podsumowanie
Zestawy mikrofonów przeznaczonych do
nagłośnienia perkusji mają swoje zalety. Jedną
z nich jest zapakowanie kilku mikrofonów
w wygodną i praktyczną walizeczkę. Cena
takiego zestawu też zazwyczaj jest niższa, niż
w przypadku zakupu każdego mikrofonu
z osobna. Istnieją też pewne minusy – mikro-
fony w zestawach nie zawsze są tak bogato
wyposażone jak w przypadku separowanej
sprzedaży. Ponadto w zestawach zawsze znaj-
dzie się jakiś mikrofon, który z powodzeniem
można zastąpić innym modelem, gdyż nie do
końca odpowiada naszym indywidualnym pre-
ferencjom; nabywając komplet skazujemy się
jednak na niego. Mimo wszystko wiele przema-
wia za tym, by w swoim zestawie mikrofonów
mieć przynajmniej jeden taki pakiet. Jaki? Pole-
camy prezentację brzmienia opisanych tu
mikrofonów na naszej płycie. E iS

Estrada i Studio • maj 2004 103