Professional Documents
Culture Documents
Studiehandleiding
Schooljaar 2010-2011
Uitvoering: Najaar 2010
Auteurs: Esther Hageraats / John Tutert
Revisiedatum: 16-feb-11
Revisienummer: 678
Pagina 2 van 59
8.2 De EBS opdrachten van deelproject 1..............................................................................28
8.2.1 Stap 1 Breng het object van beheer in kaart ...........................................................28
Stap 1 Architectuur...........................................................................................................28
8.2.2 Stap 2: De gebruikersorganisatie in beeld krijgen.....................................................30
8.2.3 Stap 3: Het selecteren van beheertaken .................................................................30
8.2.4 Stap 4: Het vertalen van beheertaken naar beheerprocessen .............................33
8.3 Opstellen van een schrijfplan...........................................................................................35
8.4 Toetsing van deelproject 1..............................................................................................35
8.5 Einde faserapport............................................................................................................35
8.6 Evaluatie deelproject 1....................................................................................................36
9 Deelproject 2 (IPB2)...............................................................................................................37
9.1 projectmatig werken........................................................................................................37
9.2 De EBS-opdrachten van deelproject 2.............................................................................37
9.2.1 Stap 5: Procesbeschrijvingen.....................................................................................37
9.2.2 Stap 6: Globaal organisatiemodel..............................................................................38
9.2.3 Stap 7: Concretiseren van een oplossing...................................................................40
9.3 Toetsing van Deelproject 2 .............................................................................................41
9.4 Einde faserapport............................................................................................................41
9.5 Evaluatie deelproject 2....................................................................................................41
10 Deelproject 3 (IPB3).............................................................................................................42
10.1 Projectmatig werken......................................................................................................42
10.2 Stap 8: Het integratiemodel .........................................................................................43
10.2.1 EBS stap 8A
...........................................................................................................................................44
10.2.2 R A C I Closing Guidelines:.......................................................................................45
10.2.3 EBS stap 8B.............................................................................................................45
10.2.4 EBS stap 8C.............................................................................................................45
10.2.5 EBS stap 8D.............................................................................................................46
10.3 Stap 9 : Functies en functionarissen..............................................................................46
10.3.1 EBS stap 9A.............................................................................................................46
10.3.2 EBS stap 9B.............................................................................................................46
10.3.3 EBS stap 9C.............................................................................................................46
10.4 Stap 11 A : voorbereiding van de simulatie...................................................................47
10.5 Stap 10: Service management
(SLA-componententabel).......................................................................................................47
10.6 Stap 11 B en C: Evaluatie en Simulatie ........................................................................47
10.6.1 EBS stap 11B...........................................................................................................48
10.6.2 EBS STAP 11C..........................................................................................................48
Toetsing van deelproject 3...................................................................................................48
10.7 Evaluatie deelproject 3..................................................................................................48
11 Bijlage 1 Adviesgesprekken.................................................................................................49
12 Bijlage 2 Structuur adviesrapport........................................................................................51
13 Bijlage 3 Samenhang modules.............................................................................................52
14 Bijlage 4 Een BeheerStappenplan .......................................................................................54
15 Bijlage 5 Belbin en projectrollen .........................................................................................56
15.1 Belbin en Teamrollen.....................................................................................................56
15.2 Teamrol en projectrollen................................................................................................57
15.3 Schat zelf je competenties in.........................................................................................58
16 Bijlage Afkortingen..............................................................................................................59
Pagina 3 van 59
1 Inleiding
1.1 Doelstelling van deze studiehandleiding
Deze studiehandleiding is de “basishandleiding” voor studenten in het 4de semester van de TI
studieroute ICT-Beheer opleiding (EIC4). De verschillende modules en hoe ze getoetst zullen
worden staan beschreven.
Meer dan de helft van de studiepunten in dit semester worden gehaald binnen het project
“BWevents”. De projectopdrachten staan in dit document en nergens anders.
In het tweede semester lag het accent op activiteit 2 en 3. In het derde semester ging het om
activiteit 4 met name netwerken. In het vierde semester ligt het accent op activiteit 1, het
bestuurlijk gebied: de organisatie en het management van exploitatie en beheer.
Pagina 4 van 59
2 Opzet van het semester
Het onderwijs in semester 4 is georganiseerd rond een doorlopend project bestaande uit 3
deelprojecten/increments. Parallel aan het project wordt flankerend onderwijs aangeboden
waarin de kennis is opgenomen die je voor dit project nodig hebt.
Casebeschrijving
De case voor het project is het bedrijf BWevents. De beschrijving van het bedrijf en de
redenen dat ze een project willen opstarten kun je vinden op de ELO (Blackboard).
Contacturen
Dit semester heeft niet heel veel contacturen. De student dient de weinige uren die er zijn ten
volle te benutten. Deelname aan colleges en tutoruren is derhalve verplicht.
Vervolgens ga je als team het project voorbereiden. Je werkt voor het bedrijf S4CONSULT en
voert een opdracht uit voor de klant, het bedrijf BWevents. In deze fase beschrijf je o.a. de
opzet van het project, de rolverdeling, de planning en de kwaliteitsborging. Deze producten
tellen mee voor het onderdeel projectmanagement.
Het urenbudget van het project is voor het hele semester per student als volgt berekend:
Zie hoofdstuk 7 voor details over de concrete taken in de introductie en plannings fase.
Pagina 5 van 59
2.2 Project iteraties (IPB) 1, 2 en 3
Het projectdoel is een advies te geven aan het bedrijf BWevents betreffende hun IT-
organisatie. Tijdens dit project zal alle theorie die in de flankerende modules is behandeld
worden toegepast. Het project wordt uitgevoerd in 3 delen. Het totale project resulteert in één
adviesrapport. Dit rapport wordt bij ieder deelproject uitgebreid en indien nodig verbeterd.
Het advies komt tot stand in een aantal stappen. Deze stappen zijn afgeleid van Een Beheer-
Stappenplan (afgekort EBS) auteur: Prof. Dr. Ir. M. Looijen (Hierna genoemd Looijen). De
theorieën van Looijen worden aangeboden in de module BHMK en vormen de theoretische
kern van het semester. Een schematische weergave van het stappenplan vind je in de
appendix 14. Ieder team dient zijn eigen project te managen. Daartoe wordt de
projectmanagementmethode PRINCE2 gebruikt.
2.4 Synchronisatiecollege
Iedere week wordt een synchronisatiecollege gehouden (aanwezigheid verplicht!). Tijdens dit
college krijgen teams en tutoren toelichting op de projectrollen, eisen aan de
projectdocumentatie, wijze van kwaliteitsborging etc. Details die niet in dit semesterboek
staan vermeld (zoals precieze tijd en plaats van assessments) worden hier gegeven. Vragen
die door de tutor niet kunnen worden beantwoord kunnen hier worden gesteld aan de
semestercoördinator/projectmanager.
2.5 Tutorbegeleiding
Er is wekelijks minstens één verplicht tutoruur (aanwezigheid verplicht!). Daarnaast heeft de
tutor op afspraak contact met een of meer projectrollen (bijv. de Teamleider, de Planner, de
Kwaliteitsbeheerder) van het team. Bespreking van voorbereide reviews vindt plaats tijdens de
tutoruren.
2.6 Vakdocenten
Voor extra ondersteuning vanuit de theorie zijn de vakdocenten voor de verschillende modules
beschikbaar.
Pagina 6 van 59
• De modules OKOV, BHMK en ABP leveren belangrijke theoretische input voor het project.
De beoordeling van de theoretische kennis gebeurt echter los van het project in een
schriftelijk tentamen.
• De module VIBT heeft geen overlap met het project en wordt parallel aan het project
uitgevoerd.
• Ter ondersteuning van het project worden ook een aantal colleges gegeven mbt tot
projectmanagement, interviewtechnieken en het schrijven van een rapport. Dit alles staat
geroosterd onder de noemer “projectmanagement”. De theorie die hierin wordt aangereikt
gaat de student toepassen in het project en het is die toepassing die wordt beoordeeld.
Let op: de werklast die van deze onderdelen komt (vooral rond tentamentijd) is geen reden
minder te presteren in het project. De projectgroep zal dus om de drukke tijden heen moeten
plannen.
Deze evaluatie is niet dezelfde als de professionele evaluatie aan het eind van elk deelproject
die beschreven staat in hoofdstuk 8.5
Pagina 7 van 59
3 Communicatiekanalen
Er wordt gebruik gemaakt van de electronische leeromgeving (ELO) (Blackboard):
http://leren.saxion.nl
3.1 Synchronisatiecollege
Dit college staat om de week geroosterd als hoorcollege. Tijdens deze bijeenkomst worden vragen
beantwoord en mededelingen gedaan voor een soepel verloop van het semester. Indien nodig zullen ook
inhoudelijke punten worden behandeld voor het project. Aanwezigheid tijdens synchrocolleges is
VERPLICHT !
3.3 E-mail
Voor e-mail worden ALLEEN de i-notes mail adressen gebruikt. Tutor en projectgroep kunnen een andere
adressering overeenkomen.
Pagina 8 van 59
4 Rollen en taken
De opdracht van het project is om een gedetailleerd advies te formuleren. De opdrachtgever
van het project dat je gaat doen is het bedrijf BWevents. De opdrachtnemer is het bedrijf
waarvoor je werkt : S4CONSULT BV. Jij werkt zelf in een projectteam dat de opdracht gaat
uitvoeren.
4.1 Studentrollen
In een project werk je aan een bepaalde opdracht voor een opdrachtgever. In dit geval is het
projectdoel het ontwikkelen van een IT-beheerorganisatie. Iedereen in het project levert een
bijdrage aan dit doel. De naam die we aan deze taken hebben gegeven is “IT-Adviseur”.
Naast de rol van IT-Adviseur heeft iedereen een projectrol. Deze projectrollen zijn
ondersteunend: het team kan prettig en efficiënt werken als de verschillende projectrollen de
juiste voorwaarden scheppen.
In dit semester hanteren we 4 projectrollen die verdeeld worden over het team. De rollen zijn:
1. Teamleider
2. Planner
3. Kwaliteitsbewaker
4. Projectadministrateur
De groep moet zelf de rollen verdelen. Zie hiervoor projectopdracht 1 in hoofdstuk 7.1.
Alle deelnemende studenten vervullen tijdens een deelproject een projectrol. Een projectteam
heeft meer dan 4 leden, dus sommige rollen zullen vervuld worden door meerdere mensen.
Een goede taakverdeling is dan noodzakelijk. Het is niet toegestaan dat een persoon alleen
maar een back-up is van de ander. Omdat er drie deelprojecten zijn kan je, als je dat wil, ook
van rol wisselen dit semester. Dat is echter niet verplicht.
4.1.1 Teamleider
Vaak tevens voorzitter van de vergaderingen. Onderhoudt contact met de opdrachtgever over
de doelen. Probeert de verwachtingen van de opdrachtgever te managen (niet meer beloven
dan je aankunt). Schrijft de hoofdstukken in het PID en/of faseplan over context, opdracht,
doelstellingen, randvoorwaarden en afbakening.
Bewaakt de grote lijn en zorgt dat tijdens vergaderingen taak- en doelgericht wordt gewerkt
binnen de fasering en planning. Zorgt ervoor dat de visie op de aanpak van het project voor
iedereen helder is en blijft.
Let erop dat onderlinge relaties voldoende positief zijn om te kunnen samenwerken. Wijst
groepsleden op het belang van de samenwerkingsdoelen. Zorgt ervoor dat de groep duidelijke
afspraken maakt voer wat van iedereen verwacht wordt en hoe er bijgestuurd wordt. Het gaat
om constructieve en sfeer bevorderende doelen, zoals:
• Iedereen levert op tijd op en langs de afgesproken weg;
• Als je een product oplevert voldoet het aan de eisen, de auteur let daarop;
• We zullen taken evenwichtig en efficiënt verdelen en afspraken nakomen;
• We proberen tijd over te houden voor ontspanning door tijdverspilling tegen te gaan.
• We spreken elkaar aan als er iets gebeurd dat niet strookt met bovenstaande.
Pagina 9 van 59
4.1.2 Planner
Werkt de planning uit en is primair verantwoordelijk voor de betreffende hoofdstukken in het
PID en/of faseplan betreffend de taken, fasering en planning op basis van de PBS (Product
Breakdown Structure). Verzamelt en verwerkt de urenverantwoordingen ten behoeve van de
voortgangsrapportage. Past telkens de planning aan als deze niet wordt gehaald of om andere
reden gewijzigd moet worden, bijvoorbeeld omdat nieuwe taken worden ontdekt.
Spreekt mensen aan op het tijdig voltooien van hun taken. Gaat na wat de gevolgen voor te
late of incomplete oplevering zijn voor de andere taken en brengt dat in het overleg in. Houdt
het projectmanagementdossier bij.
4.1.3 Kwaliteitsbewaker
Zorgt ervoor dat wijzigingen in de eisen en inhoudelijke producten zijn besproken, bij iedereen
bekend zijn en gedocumenteerd zijn. Let er op dat er over besloten is door bevoegde personen
(teamleider, de groep, de docent). Bewaakt de uitvoering van het versiebeleid : als
documenten worden aangepast wordt het versienummer gewijzigd en het wijzigingsblad
ingevuld. Zorgt dat een lijst met beoordelingscriteria wordt gemaakt (en met docenten
afgestemd), waaraan deelproducten moeten worden getoetst. Bewaakt dat die
productbeoordelingen ook zorgvuldig worden uitgevoerd. Ziet er op toe dat resultaten van de
beoordelingen (ook wel: product reviews) en verbeterverslagen worden omgezet in acties.
Hij/zij let er op dat afspraken “SMART” zijn zodat ze controleerbaar worden. Is verantwoordelijk
voor de onderdelen van het PID en/of faseplan betreffend kwaliteitszorg en risicobeheer.
4.1.4 Projectadministrateur
Zet de benodigde digitale documentatiesysteem op. De voorkeur gaat uit naar twee aparte
dossiers: het project(management)dossier en het productdossier. Definieert het versiebeleid
en de regels voor het documentatiesysteem. Bewaakt juiste naleving van deze regels door de
groepsleden. Schoont het archief op wanneer nodig. Is verantwoordelijk voor het opleveren
van (de juiste versie van de) producten. Is verantwoordelijk voor het betreffende onderdeel
van het PID en/of faseplan (kwaliteit, werkwijze). Draagt zorg voor agenda’s, notulen en actie-
en besluitenlijsten in het projectmanagementdossier.
4.2 Docentrollen
4.2.1 Projectmanager
Binnen S4CONSULT is een Projectmanager verantwoordelijk voor het aansturen van meerdere
projectteams. De Projectmanager is de semestercoördinator. Alle uitgevoerde activiteiten
staan onder de supervisie van de Projectmanager.
Taken:
• Begeleiding van het verantwoord projectmatig werken. Ondersteuning en begeleiding van docenten
en studententeams op dit aspect.
• Eerstverantwoordelijk voor beoordelingscriteria Teamrollen en Kwaliteitsprocessen.
Pagina 10 van 59
• Organiseert de semesterintroductie en synchronisatiecolleges.
• Stelt eisen aan opzet, inspectie, inleveren en beoordelen van de Projectplannen.
Bevoegdheden:
• Kan de opdracht bijsturen als dat voor een goed verloop van het onderwijs nodig is.
• Kan tutoren binnen de vooraf gestelde urenbudgetten wisselen.
• Keurt de PID goed. (fase intro en planning)
Verantwoordelijkheden:
• Het aanpassen van opdrachten, werkwijze en projectboek na evaluatie.
• De voortgang van de werkzaamheden.
Pagina 11 van 59
4.2.2 Tutor/kwaliteitscoach
S4CONSULT voegt aan elk projectteam een kwaliteitscoach toe. Dat is de rol van de tutor.
Taken:
• Begeleidt de studentteams bij het projectmatig en kwaliteitsgericht werken.
• Stuurt de projectorganisatie van de teams aan, waaronder Belbintest en rolkeuze.
• Rapporteert in het tutorenteam over de voortgang.
Bevoegdheden:
• Kan het project tijdelijk stopzetten indien niet aan de eisen wordt voldaan.
• Beoordeelt het onderdeel Projectmanagement (6 ects)
• Beoordeelt samen met de vakdocenten de drie projectiteraties (12 ects)
• Keurt de organisatie van het project goed. (fase intro en planning)
Verantwoordelijkheden:
• Controleert of de kwaliteitsaspecten worden gepland en uitgevoerd (de kwaliteitsaspecten en hun
criteria zijn gedefinieerd in de definities van de projectrollen en in Prince2).
4.2.3 Vakdocent
Naast deze methodische (proces)begeleiding is er ook behoefte aan inhoudelijke begeleiding.
Hiervoor heeft S4CONSULT vakspecialisten ingehuurd.
Taken:
• Begeleidt de projectteams op inhoudelijke en methodische aspecten of traint specifieke
vaardigheden.
• Rapporteert aan de Semestercoördinator.
• Beoordeelt de technisch inhoudelijke en methodische aspecten van het project.
• Toetst de studenten in het kader van flankerend onderwijs
Bevoegdheden:
• Kan toestemming geven of weigeren om vraaggestuurde ondersteuning aan te vragen.
• Beoordeelt samen met de tutoren de drie projectiteraties (12 ects)
Verantwoordelijkheden
- Controleert tijdens assessments of op basis van reflectieverslagen of het inhoudelijk niveau
voldoende is om aan de eisen te kunnen voldoen.
- Rapporteert tijdig in het docententeam bij problemen op het vlak van kennis (diepgang).
Pagina 12 van 59
4.2.4 Semesterverantwoordelijke
Deze is eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van het semesteronderwijs. Hij stuurt binnen
het semester het docententeam aan.
Taken:
• Begroot de benodigde capaciteit en vult de vereiste deskundigheden in.
• Draagt zorg voor evaluatie van de module door studenten en docenten.
• Legt verantwoording af aan het management.
• Draagt zorg voor de verslaglegging. Vastgelegd worden:
- de voortgang van de werkzaamheden.
- opgetreden problemen en hun mogelijke oplossing.
- suggesties voor verbetering.
- notulen van voortgangsvergaderingen.
- evaluatie van het semester.
Bevoegdheden:
• Kan in geval van een geschil optreden als bemiddelaar.
• Kan bij onoverkomelijke problemen een project stopzetten.
Verantwoordelijk voor:
• De semesterplanning. Planning moet zijn goedgekeurd door het management.
• Het aanpassen van opdrachten, werkwijze en projectboek na evaluatie.
• Het aanleveren aan het MT van de semesterevaluatie en het verbeterplan.
Pagina 13 van 59
5 Beoordeling
In het Onderwijs en Examenreglement (OER) 2010-2011 zijn voor het thema van semester 4:
Beheermethoden en Beheerorganisatie 30 Europese credits (ECTS: studiepunten) uitgetrokken
verdeeld over 8 “modules”.
5.1 Plagiaat:
In dit semester zullen de producten die worden ingeleverd worden gecontroleerd op plagiaat.
Onder plagiaat wordt verstaan: het citeren van bronnen zonder bronvermelding.
Rapporten worden vergeleken met rapporten van eerdere uitvoeringen van dit semester, met
materiaal van de docenten en met het internet. Het moge duidelijk zijn dat plagiaat niet is
toegestaan.
5.3 IPB1, 2, 3:
Ieder deelproject levert een adviesrapport op en wordt afgesloten met een assessment.
Beoordeling van het project betreft:
Pagina 14 van 59
- het rapport (schriftelijke vaardigheden en inhoudelijk correctheid)
- de inhoudelijke kennis van het project (assessment/werkstuk)
- en de vaardigheden en het gedrag van een professionele bedrijfsadviseur (assessment).
De beoordeling wordt gedaan door twee assessoren: de tutor en een vakdocent. Zowel het
rapport als het assessment kunnen na verkregen feedback één keer worden herkanst. Bij
voldoende resultaat worden 4 ECTS toegekend voor het betreffend deelproject. Beoordeling
vindt plaats aan de hand van vooraf bekendgemaakte vormeisen en inhoudelijke eisen.
5.4 PRM:
Voor het leergebied Projectmanagement zal de tutor de individuele bijdragen van elk groepslid
aan het project (inzet en niveau), de individuele uitvoering van de projectrol en het gedrag in
de projectgroep beoordelen. De criteria waaraan wordt getoetst zijn voor alle groepen
dezelfde, onafhankelijk van de tutor. De verantwoordelijkheden van de projectrollen zijn
beschreven in hoofdstuk 4.1,
Verder beoordeelt de tutor de manier waarop de groep het werk plant en monitort:
- de planning
- de managementrapportage
- de manier waarop het project is uitgevoerd en bijgestuurd
- de projectevaluaties.
De criteria voor projectmanagement zijn voor alle groepen gelijk en zijn gebaseerd op
PRINCE2. De eisen waaraan de producten moeten voldoen worden aangegeven in de PRM
colleges tijdens de planningsfase. Tevens is er een groepsreflectie vereist.
Eerst geeft de tutor bij deelproject 1 een diagnostische beoordeling met concrete aanwijzingen
voor eventuele aanvulling of verbetering. Vervolgens beoordeelt de tutor aan het eind van het
2e deelproject dezelfde aspecten summatief. Bij een onvoldoende volgt een herkansing bij
deelproject 3. Bij voldoende resultaat worden de 5 ECTS voor PRM toegekend.
6 Flankerend onderwijs
Hieronder worden de modules kort beschreven. Voor verdere invulling wordt verwezen naar de
informatie die de betrokken docenten publiceren op de modulesites.
De leerdoelen zijn:
Na afloop van deze module is de student in staat om:
1. Een informatiesysteem en de componenten van een informatiesysteem (conform Prof.
Dr. Ir. Looijen) te onderkennen en te beschrijven
2. De levenscyclus van een informatiesysteem en de taken per toestand te beschrijven
3. Taken m.b.t. exploitatie, onderhoud en beheer in relatie tot de levenscyclus van een
informatiesysteem te beschrijven
4. 3 vormen van beheer en het takenpakket van ieder beheervorm te beschrijven
5. Opzet en onderdelen van een beheerframework te beschrijven
Pagina 15 van 59
6. Doel, activiteiten en onderlinge relaties van de processen binnen de beheerframeworks
ASL,BISL en ITIL te beschrijven
7. Onderdelen van een proces te beschrijven
8. Implementatie-aspecten procesmatige beheer te beschrijven
9. Enterprise architectuur en de onderdelen hiervan te onderkennen en te beschrijven
Toetswijze
De module wordt afgesloten met een schriftelijke toets. Zie ook hoofdstuk 5.
Pagina 16 van 59
6.2 Analyse van Beheerprocessen (ABP)
Deze module vormt samen met de module BHMK de theoretische kern van het semester. In
deze module ligt de nadruk op het verbeteren van de beheerorganisatie. Tevens bestudeer je
een aanpak om het ontwikkelingsniveau van een beheerorganisatie te kunnen meten. Op
basis van die meting leer je een traject uit te zetten voor verdere organisatieontwikkeling.
De leerdoelen zijn:
1. Heeft inzicht in de gangbare kwaliteitsmodellen, concepten en paradigma’s voor
Beheer. (Bv. Lemniscaat, GAP-model, Service-CMM);
2. Kan het ontwikkelingsniveau van een beheerorganisatie meetbaar maken met behulp
van het IT-Service-CMM;
3. Kan mogelijke ontwikkelingspaden voor een “lerende (beheer)organisatie” inzichtelijk
maken;
4. Kan een dienstencatalogus en SLA opstellen;
5. Kan met behulp van de GQM methode metingen opstellen om prestaties te
kwantificeren;
6. Kan verbetervoorstellen uitwerken om te kunnen blijven voldoen aan een SLA.
Toetswijze
De module wordt afgesloten met een schriftelijke toets. Zie ook hoofdstuk 5.
De leerdoelen zijn:
1. Het herkennen van organisatiestructuren en organisatieproblemen;
2. Het kunnen analyseren en beschrijven van organisatieproblemen;
3. Met behulp van modellen de gewenste organisatiestructuur kunnen beschrijven en
beargumenteren;
4. Kan een strategie en concrete interventies ontwikkelen om een wijziging in de
informatievoorziening te realiseren;
Zie voor de invulling van de lessen de modulebeschrijving van de docent OKOV
Toetswijze
De module wordt afgesloten met een schriftelijke toets. Zie ook hoofdstuk 5 voor het
beoordelingsmodel.
De leerdoelen zijn:
• de principes, technieken en kernbegrippen van projectmanagement kennen;
• een gangbare standaard voor projectmanagement praktisch kunnen toepassen;
• een projectorganisatie kunnen opzetten (structuur, rolverdeling, taken);
Pagina 17 van 59
• processen inrichten voor de beoordeling van de kwaliteit van de projectresultaten;
• op basis van een analyse van behoeften een product breakdown kunnen maken;
• vanuit de gespecificeerde producten een taakstructuur kunnen ontwikkelen;
• binnen de randvoorwaarden tijd, geld en organisatie een nauwkeurige werkplanning
kunnen maken.
• de voortgang ten opzichte van de planning kunnen bewaken en verantwoorden en te allen
tijde de status van het rapport kunnen aangeven;
• binnen de randvoorwaarden (tijd, budget, functionaliteit) resultaatgericht kunnen
(bij)sturen.
Als gangbare methodiek is gekozen voor PRINCE2. In de korte lessenserie aan het begin van
het semester wordt de student ingeleid in de principes en eisen van deze methodiek. Deze
serie sluit af met een goedgekeurd Project Initiation Document. In het project wordt gedurende
het semester het geleerde toegepast.
Toetswijze
De beoordeling van de module Projectmanagement geschiedt aan de hand van de producten
die worden opgeleverd tijdens de voorbereiding en de drie deelprojecten en het schriftelijk
PRINCE2 tentamen. De beoordeling is gekoppeld aan de professionaliteit waarmee je het
project uitvoert. Voor de beoordelingswijze zie hoofdstuk 5.
Pagina 18 van 59
6.5 Module VIBT: Veldonderzoek Infrastructuur en
Beheertools (VIBT)
Dit semester worden veel nieuwe concepten aangereikt in de theorievakken OKOV, BHMK en
ABP. Na het leren van deze concepten is het belangrijk om te leren herkennen hoe deze
concepten er in de praktijk uit zien of andersom herkennen dat een bepaalde praktijk lijkt op
een bepaald concept.
Het veldonderzoek wordt voorbereid in het eerste kwartiel. In overleg met de docent(en) wordt
afgesproken, welke bedrijven wanneer worden bezocht. Elk bezoek duurt ongeveer een
dagdeel. Van deze organisatie wordt de feitelijke gang van zaken rond de IT-dienstverlening
en de organisatie van het IT-beheer onderzocht en in kaart gebracht.
Opdracht
Stap 1. Verdeel de tutorgroep in 2 subgroepen
Geef deze namen van de subgroepen via e-mail door aan de
docent voor de module VIBT.
Pagina 19 van 59
Stap 4. Maak met de subgroep een vragenlijst waarin de volgende
onderwerpen aan de orde komen vanuit het beheerparadigma:
- wat is het reëel systeem (primaire bedrijfsprocessen,
structuur van het bedrijf (organogram))
meer info over het begrip bedrijfsprocessen:
http://home.kpn.nl/daanrijsenbrij/ebi/nl/h1.htm
- welke (belangrijkste) informatiesystemen en de
componenten hiervan
meer informatie over het begrip informatiesysteem:
http://home.kpn.nl/daanrijsenbrij/ebi/nl/h4.htm
- hoe is beheer opgezet ?
- zijn er beheer problemen ?
- welke maatregelen zijn getroffen i.v.m. beheerproblemen
(tools/mensen)
- wat zijn de effecten van de maatregelen ?
- wordt er gewerkt volgens een methodiek voor beheer bijv.
ASL, BISL en/of ITIL
- indien niet, waarom niet ?
- indien wel, welke ? geheel of gedeeltelijk ? hoe loopt dit ?
Stap 5. Houdt Interview met klant en met leverancier van IT bij het bedrijf.
Vergeet niet bedrijf te bedanken voor de moeite en de tijd.
Pagina 20 van 59
- wie voert dit uit (functies) ?
- hoeveel uren per week/FTE?
- aanwezige beheerprocessen
(hoeft geen ASL,BISL,ITIL te zijn!)
- hoofdstuk 4 beheerframeworks ASL,BISL, ITIL
worden deze gebruikt ?
zo ja, volledige of bepaalde processen (en welke?)
Zo nee, waarom niet
- conclusie
Stap 7. Stuur het verslag naar het bedrijf en laat dit lezen door dit bedrijf.
Laat bedrijf bevestigen via e-mail dat verslag akkoord is
Neem e-mail met akkoord van bedrijf op als bijlage in het verslag
Stap 8. Lever het verslag onder opdrachten binnen Blackboard in, als
Adobe Acrobat (PDF) document. Geen Word-document (.doc/.docx)
!
6.6 Beoordeling
De beoordeling berust op :
- Aanwezigheid bij bedrijfsbezoeken;
- Het rapport;
- De presentatie (digitale versie m.b.v. Powerpoint);
- De eindpresentatie door de groep.
Bij een voldoende resultaat (op groepsniveau) worden 3 studiepunten toegekend. Indien de
presentatie niet voldoet aan de eisen volgt er één herkansing op afspraak met de docent.
Pagina 21 van 59
7 Introductie en planning
In de eerste drie weken van het semester ga je het project opzetten.
Deze opstartfase heeft verschillende deadlines. Het is dus nodig een beeld te vormen van alle
opdrachten in dit hoofdstuk en een planning en taakverdeling te maken.
Pagina 22 van 59
7.3 Inrichten administratieve en
documentatiesystemen
Doel
Het ontwikkelen van een gedegen projectadministratie.
Pagina 23 van 59
7.5 Opstellen gedragscode
Doel
Op een constructieve wijze werkgedrag in een team reguleren en corrigeren.
Pagina 24 van 59
7.7 Opstellen projectplanning
Doel
Gedetailleerde afspraken over tijdbesteding, taakverdeling en onderlinge afstemming van de
werkzaamheden voor het eerste deelproject.
Pagina 25 van 59
Wijze van toetsing
Doel
Adequate en transparante communicatie met tutor en Projectmanager over de voortgang van
het project en de status van de verschillende deelproducten.
Pagina 26 van 59
8 Deelproject 1 (IPB1)
Let op:
Het deelproject kan pas van start gaan na een beslissing daartoe van de projectmanager.
Opdracht
Iedereen voert zijn projectrol uit en zijn rol als IT-adviseur.
Pagina 27 van 59
8.2 De EBS opdrachten van deelproject 1
8.2.1 Stap 1 Breng het object van beheer in
kaart
Doel
Beschrijven huidige situatie.
Opdracht
Stap 1 Architectuur
Beschrijf het object dat beheerd moet worden, namelijk één of meer informatiesystemen en de
bedrijfsprocessen en de producten/diensten die hiermee in verband staan. Deze beschrijving
wordt gemaakt om een duidelijk beeld te krijgen het bedrijf, informatie en de technologie om
vervolgens de relaties en afhankelijkheden zichtbaar te maken.
Pagina 28 van 59
applicaties en de informatie die afkomstig is uit deze applicaties. Leg een
relatie tussen het platform (laag 6) en de applicatie d.m.v. lijnen.
Product
Inleiding/uitleg schema
Schema bestaande uit de genoemde 6 lagen
Dit vormt een hoofdstuk in het adviesrapport.
Pagina 29 van 59
8.2.2 Stap 2: De gebruikersorganisatie in beeld krijgen
Doel
Behoefte vaststellen van gebruikers binnen BWevents.
Opdracht
In de casus (tekst en bijlage 1 van de casus) worden veel eisen opgesomd, maar deze zijn
mogelijk onvolledig of incorrect.
De klant heeft zijn best gedaan alles op een rijtje te zetten, maar zoals zo vaak gebeurt zal uit
gesprekken blijken dat de werkelijkheid toch iets anders in elkaar te zitten. Je voert minstens
2 gesprekken: met de directeur Warman en met een medewerker van het bedrijf. Deze
gesprekken worden gehouden tijdens communicatie workshops (onderdeel colleges module
PRM). Zie hiervoor hoofdstuk 11.
Door de casus te combineren met de informatie die uit de gesprekken is gekomen krijg je een
beter beeld van wat BWevents nodig heeft. Vergeet ook niet je eigen kennis en ervaring het
vak van ICT-beheer te gebruiken. Stel hieruit de definitieve eisen, randvoorwaarden en
situationele factoren op, de Service Level Requirements(SLR).
Voorts moeten de RANDVOORWAARDEN bekend zijn die bijvoorbeeld gesteld worden aan
financiële, materiële en personele middelen die gerelateerd zijn aan de in deze stap
geformuleerde eisen nadat je gesproken hebt met de directeur en met de medewerker.
Beperk je tot de belangrijkste eisen en randvoorwaarden. Belangrijke eisen zijn die eisen die
grote impact hebben op het beheer. Voorbeeld: dat er een internetverbinding moet zijn is
standaard, maar veel belangrijker is het als deze verbinding draadloos moet zijn. Dat vereist
mogelijk andere leveranciers, andere hardware, meer beheerinspanning.
Product
De Service Level Requirements (SLR) vormen een hoofdstuk in het adviesrapport.
Doel
Inzicht verkrijgen in de omvang van het beheer bij BWevents in de gewenste(!) situatie.
Opdracht
Pagina 30 van 59
Stap 3A
Maak een overzicht van de Taakgebieden (TG) zoals beschreven in Hoofdstuk 5.1 Looijen
Beschrijf dit in de vorm van onderstaande tabel (zet deze tabel in je adviesrapport op een
apart vel (A4 liggend):
Taak
Gebied
(TG)
Stap 3B
Maak een overzicht van alle Taakvelden (TV) binnen de Taakgebieden (TG) zoals beschreven
in hoofdstuk 5.1 Looijen. Beschrijf dit in de vorm van onderstaande tabel:
Taak Taakveld
Gebied (TV)
(TG)
Stap 3C
Maak een overzicht van alle Taken (T) binnen de Taakvelden (TV) zoals beschreven in
hoofdstuk 5.1 Looijen. Beschrijf dit in de vorm van onderstaande tabel:
Stap 3D
Zorg dat je de taken, taakvelden en taakgebieden voor jezelf begrijpt.
Enige uitleg over de taakgebieden,taakvelden e.d. is te vinden in:
http://alexandria.tue.nl/extra3/proefschrift/PRF6A/8808965.pdf
Stap 3E
Selecteer de TAKEN (Hoofdstuk 5.1 Looijen) met behulp waarvan aan de eisen kan worden
voldaan die in stap 2 door de gebruikersorganisatie zijn gesteld. Daarbij dient rekening te
worden gehouden met de geldende RANDVOORWAARDEN alsook de SITUATIONELE FACTOREN
van het bedrijf.
Stap 3F
Geef bij iedere taak die je NIET selecteer (STAP 3E) de reden aan, waarom je deze niet
selecteert. Beschrijf dit in de vorm van onderstaande tabel:
Stap 3G
Pagina 31 van 59
Geef van ieder taakgebied aan onder welke beheervorm deze hoort.
Maak hiervoor een uitbreiding op de tabel met 1 kolom.
Product
Tabel met beheervormen, taakgebieden, taakvelden en taken.
Dit vormt een hoofdstuk in het adviesrapport.
Pagina 32 van 59
8.2.4 Stap 4: Het vertalen van beheertaken naar
beheerprocessen
Doel
Op basis van de geselecteerde beheertaken een keuze maken uit procesmodellen teneinde tot
een optimale beheersituatie voor BWevents te komen.
Opdracht
In deze stap worden de procesgerichte aanpak en de taakgerichte aanpak gekoppeld.
Stap 4A
Geef van ALLE taakgebieden aan tot welk IT-beheerframework (ASL,BISL, ITILv2) deze behoort.
Doe dit door te kijken tot welke beheervorm het betreffende taakgebied behoort (zie hoofdstuk
5,8 Looijen).
Stap 4B
Geef van iedere taak die geselecteerd is in stap 3 aan bij welk proces deze taak behoort
binnen het IT-beheerframework ASL, BISL of ITILv2 (processen Service Support, processen
Service Delivery, proces IT-infrastructure management, proces Security Management).
Pagina 33 van 59
Stap 4C
Maak een lijst van de activiteiten per proces van de geselecteerde processen binnen EBS stap
4B.
ASL
Best-practices
Klik vervolgens op procescluster
Klik vervolgens op proces
Zoek procesbeschrijvingen in de lijst van informatie over het betreffende proces
http://www.aslbislfoundation.org/component/option,com_docman/Itemid,24/lang,nl/
ASL Managementguide
Zie Blackboard, EIC4, studiemateriaal, BHMK
BISL
Best-practices
Klik vervolgens op procescluster
Klik vervolgens op proces
Zoek procesbeschrijvingen in de lijst van informatie over het betreffende proces
http://www.aslbislfoundation.org/component/option,com_docman/Itemid,25/lang,nl/
BISL Managementguide
Zie Blackboard, EIC4, studiemateriaal BHMK
ITIL
Gebruik hiervoor je boek “IT-Servicemanagement volgens ITIL” auteur P. Janssen en ITIL_2.PDF
(beschikbaar via elektronische leeromgeving) als naslag.
Product
Tabel met overzicht van de koppeling van Looijen taken aan de beheerprocessen en een lijst
van alle activiteiten per proces. LET OP! nog GEEN procesbeschrijving maken!.
Dit vormt een hoofdstuk van het adviesrapport.
Pagina 34 van 59
8.3 Opstellen van een schrijfplan
Doel
Een goede voorbereiding voor het adviesrapport
Rapport
Het rapport en het schrijfplan worden door de assessoren en de docent Communicatie
beoordeeld op inhoud en op communicatieve kracht. Inhoud betreft het correct toepassen van
de theorie op de casus. Communicatieve kracht betreft doelgerichtheid, doelgroep gerichtheid,
structuur, conform het schrijfplan, lay-out en taalvaardigheid.
Assessment
Ieder student voert een klantgesprek met de heer Warman en een andere medewerker van
BWEvents. In dit gesprek worden de eerste resultaten van het project besproken. De student
moet aantonen de inhoud van het rapport te kennen en de klant te kunnen overtuigen dat de
voorgestelde richting de juiste is. Het assessment is dus vooral een vaardighedentoets: Kun je
het theoretische verhaal dat in het rapport staat uitleggen op zo’n manier dat de klant zich
begrepen voelt.
Pagina 35 van 59
8.6 Evaluatie deelproject 1
Doel
Afstand nemen en reflecteren op het projectmatig werken zoals beschreven in hoofdstuk 8.1.
Context
Het afgelopen deelproject.
Opdracht
Evalueer ieders optreden en je eigen optreden met behulp van het peer/selfassessment
formulier dat de tutor ter beschikking stelt. Bespreek dit na met de tutor.
Pagina 36 van 59
9 Deelproject 2 (IPB2)
Let op: Het deelproject kan pas van start gaan na een beslissing daartoe van de
projectmanager.
Doel
Consistente procesbeschrijvingen maken.
Opdracht
In deze opdracht worden de ASL,BISL en ITILv2 processen in detail uitgewerkt. Dit zijn de
geselecteerde processen uit EBS stap 4B. Om te zorgen dat iedere groep dezelfde
uitwerkingen heeft, staat in EBS stap 5B een lijst van processen. Deze lijst van processen kan
meer processen bevatten dan het aantal processen dat geselecteerd is binnen EBS stap 4B.
Dit heeft te maken met het feit dat iedere student een procesbeschrijving dient te maken ter
beoordeling van de vakdocent ABP. Het EBS ten behoeven van het project wordt tijdelijk
losgelaten t.b.v. toetsing. Vanaf EBS stap 6 wordt EBS weer opgepakt conform project.
Stap 5A
Onderzoek hoe je processen beschrijft m.b.v. BWISE
Vanuit de opleiding zijn de Reader ABP en docent ABP beschikbaar als naslag/vraagbaak.
Stap 5B
Maak een lijst van alle activiteiten per proces van de volgende ITILv2 processen:
• Incidentenbeheer/Incidentmanagement
• Probleembeheer/Problem Management
• Wijzigingenbeheer/Change Management
• Release management
• Configuratiebeheer/Configuration management
• Service Level Management (SLM)
• Beschikbaarheidsbeheer/Availibility Management
• Capaciteitsbeheer/Capacity Management
Binnen EBS stap 4C heb je reeds een lijst met activiteiten gemaakt voor een beperkt aantal
processen. Gebruik deze uitwerking van EBS stap 4C als basis voor de uitwerking van dit
onderdeel.
Pagina 37 van 59
Stap 5C Procesbeschrijving ITIL-proces (individuele opdracht)
- Verdeel de ITIL processen uit EBS stap 5B over de groep zodat iedere student
persoonlijk “eigenaar” wordt van 1 ITIL proces
- Iedere eigenaar krijgt een gelijke portie werk (geplande inspanning)
- Iedere eigenaar maakt een procesbeschrijving van zijn/haar ITIL proces met behulp van
BWISE. Deze wordt voorzien van naam en studentnummer. Gebruik activiteiten uit EBS
stap 5B als basis.
- In iedere procesbeschrijving dienen ook de eventuele inputs en outputs naar alle
processen binnen de beheerframeworks ASL,BISL en ITIL beschreven te worden
- Lever procesbeschrijving in bij docent ABP en neem deze daarnaast ook op in
adviesrapport.
Stap 5E
Stel een reviewchecklist op waarmee de schema’s kunnen worden gecontroleerd.
Stap 5F
Iedere student doet een grondige review van zijn EIGEN gemaakte ITIL-processchema aan de
hand van de reviewchecklist. De resultaten hiervan worden beschreven in reviewrapport. In dit
reviewrapport staan de opmerkingen/problemen die zijn gevonden en hoe deze zijn opgelost.
Stap 5G
De subgroep welke BISL-processchema (zie EBS stap 5D) heeft gemaakt doet een grondige
review van het ASL processchema en subgroep welke ASL-processchema heeft gemaakt doet
een grondige review van BISL-processchema. Het resultaat hiervan wordt beschreven in
reviewrapport. In het reviewrapport moet duidelijk vermeld staan wie de opmerking(en) heeft
gemaakt, wat het probleem is en wie het probleem heeft opgelost.
Product
Detailbeschrijvingen van de beheerprocessen en hun samenhang vormen een hoofdstuk van
het adviesrapport. In het rapport worden de eigenaren duidelijk aangegeven.
De reviewchecklist en het reviewrapporten wordt als bijlage toegevoegd.
Pagina 38 van 59
Opdracht
Binnen IPB1 is reeds tabel gemaakt met daarin de taakgebieden, taakvelden en taken met een
koppeling aan de beheerframeworks en de beheerprocessen. Dit had een insteek vanuit het
taakgericht werken. Deze insteek wordt in IPB2 los gelaten en hier wordt een procesmatige
insteek genomen. Binnen EBS stap 5 is een lijst van activiteiten gemaakt voor een lijst van
processen. Deze lijst van processen hoefde niet overeen te komen met de geselecteerde
processen vanuit EBS stap 4B. In EBS stap 6 wordt verder gewerkt met het resultaat uit EBS
stap 4B en 4C.
Stap 6A
Maak en vul onderstaande tabel
Beheer Behee Behee Activiteite
vorm r r n
Frame Proce
Work s
Beheervorm = AB,FB,TB
Beheerframework = ASL,BISL,ITILv2
Beheerprocessen = Geselecteerde processen (resultaat EBS stap 4B)
Activiteiten = Activiteiten geselecteerde procssen (resultaat EBS stap 4C)
Stap 6B
Geef van het iedere activiteit uit de geselecteerde beheerprocessen (resultaat EBS 4B) het
managementniveau (operationeel, tactisch, strategisch) aan.
Stap 6C
Beschrijf bij ieder activiteit of deze activiteit centraal (hoofdlokatie/Hengelo) of decentraal
(nevenvestigingen), of beide, moeten worden uitgevoerd Maak hiervoor een uitbreiding op de
tabel met 2 kolommen.
Product
Tabel.
Pagina 39 van 59
9.2.3 Stap 7: Concretiseren van een oplossing
Doel
Uitwerken van de globale opzet van de beheerorganisatie tot een concreet organisatie-
ontwerp.
Opdracht
Gebruik de inzichten die je hebt opgedaan in de voorgaande EBS stappen om een
gedetailleerd organisatie-ontwerp voor het IT-beheer (FB/AB/TB) van BWEvents te maken. In
dit ontwerp hoef je de zuivere scheiding in beheervormen (zoals in EBS stap 6) niet vast te
houden.
Stap 7A
Bepaal aan de hand van de beschikbare informatie het aantal nieuwe of gewijzigde functies
m.b.t. IT-Beheer voor BWEVents.
Stap 7B
Maak een aanvulling op EBS stap 7A met het aantal FTE (Full Time Equivalent) per IT-Beheer
functie.
Stap 7C
Maak een aanvulling op EBS stap 7B met een beschrijving van de werktijden van iedere FTE
(Full Time Equivalent) IT-Beheer rekening houdend met de gestelde eisen, randvoorwaarden
en situationele factoren uit EBS stap 2.
Stap 7D
Maak een aanpassing op het bestaande organogram van BWEvents, zodat de nieuwe
organisatie van het beheer (FB/AB/TB) duidelijk zichtbaar wordt.
Product
Het ontwerp bevat een gedetailleerd organisatieschema op afdeling- of subafdelingniveau en
een toelichting daarop. Dit vormt een hoofdstuk van het adviesrapport.
Pagina 40 van 59
9.3 Toetsing van Deelproject 2
Details over deadline, wie en wanneer worden tijdig bekend gemaakt in een assessment
protocol.
Rapport
Het rapport wordt door de assessoren beoordeeld op inhoud en op communicatieve kracht.
Inhoud betreft het correct toepassen van de theorie op de casus. Communicatieve kracht
betreft doelgerichtheid, doelgroepgerichtheid, structuur, lay-out en taalvaardigheid.
Werkstuk
In dit deelproject is veel tijd besteed aan het oefenen met processchema’s. De toetsing
bestaat uit beoordeling voor vakdocent ABP van de individueel gemaakte ITIL-
procesbeschrijvingen en van de per subgroep gemaakte procesbeschrijvingen.
De tutor gebruikt de evaluatie als input de beoordeling van PRM. (Zie hoofdstuk 5 voor
beoordeling)
Pagina 41 van 59
10 Deelproject 3 (IPB3)
Let op: Het deelproject kan pas van start gaan na een beslissing daartoe van de
projectmanager.
Pagina 42 van 59
10.2 Stap 8: Het integratiemodel
Doel
De koppeling tussen de ontworpen organisatie en de eerder gedefinieerde processen (EBS
stap 5) aanbrengen.
Bron:
http://123management.nl/0/020_structuur/images/019_tvb.jpg
Opdracht
Pagina 43 van 59
10.2.1 EBS stap 8A
Leg vast hoe de geselecteerde activiteiten van de beheerprocessen het best belegd
kunnen worden in de organisatie (stap 7). Indien meerdere functionarissen een rol
spelen bij een activiteit moet duidelijk aangegeven worden waar de scheiding ligt
en wat er overgedragen moet worden tussen deze personen. Dit doe je doe een
RACI-tabel van de functies te maken.
Wie doet het werk? Wie is inhoudelijk en kwalitatief verantwoordelijk voor het resultaat,
conform gestelde eisen. De kernvraag bij uitvoerende rollen is dus wie produceert wat
(resultaat) met welke voorzieningen (middelen). Wie repareert de auto, wie stelt het document
op? In het bijzonder voor de uitvoerende rollen geldt dat men het vakmanschap niet moet
gaan beschrijven in procedures. Men moet het hoe van activiteiten alleen beschrijven als het
echt nodig of kritisch is (bijvoorbeeld procedures in laboratorium).
Wie is eindverantwoordelijk? (slechts 1) Wie geeft het resultaat voor gebruik vrij? Wie is
bevoegd het resultaat te autoriseren/goed te keuren door vast te stellen of (a) aan doelstelling
is voldaan en (b) overeenkomstig procesgang gehandeld is. De goedkeurder ziet er op toe dat
eventuele beoordelingsresultaten adequaat zijn verwerkt. De goedkeurder bepaalt uiteindelijk
welke rollen betrokken zijn bij het ‘Uitvoeren en Beoordelen/Controleren’. Deze kernvragen zijn
Pagina 44 van 59
gesteld vanuit de leveranciersrol. Daarbij wordt ‘goedkeuren’ gebruikt voor de rol die het
deelresultaat van een subproces vrijgeeft. De rol wordt proceseigenaar genoemd indien het
gaat om resultaatverantwoordelijkheid voor gehele processen.
Hoe verloopt de review? Wie checkt het resultaat inhoudelijk alvorens het wordt gebruikt? Wie
controleert/beoordeelt -voor afronding- het resultaat inhoudelijk en kwalitatief. Het
controleren/ beoordelen geschiedt bij voorkeur 2-richting door vertegenwoordiger(s) uit het
voorgaande en volgende proces(stap) alsmede door degene uit het proces die het resultaat
heeft ‘gerealiseerd’ (uitvoeren). Consulteren is belangrijk wanneer een resultaat brede
acceptatie behoeft of wanneer een specialist de inhoud moet beoordelen. De kernvraag is
afgeleid van ‘consulted’ in de Engelse betekenis: wie controleert of beoordeeld welk resultaat?
Voldoet het resultaat aan gestelde kwaliteitscriteria (PI's, maatstaven)?
Wie wordt geïnformeerd? Wie moet -na afronding- geïnformeerd worden over het
eindresultaat? (1-richting). Wie moet er op basis van het resultaat handelen? De rol in een
volgend of ander proces, die op de hoogte moet zijn van het resultaat i.c. actie moet nemen
op het gerealiseerde resultaat. Dit is veelal het proces dat de ‘ontvanger’ is van het resultaat.
Bron:
http://www.pmforum.org/library/tips/pdf_files/RACI_R_Web3_1.pdf
Pagina 45 van 59
10.2.5 EBS stap 8D
Maak voor iedere functie onderstaand overzicht door de gemaakte tabel uit te lezen.
Functie: [functienaam]
Responsible (R) voor de beheerprocessen: [processen]
Accountable (A) voor de beheerprocessen: [processen]
Consult (C) voor de beheerprocessen: [processen]
Inform (I) voor de beheerprocessen: [processen]
Product
RACI-tabel koppeling taken/functies
RACI-overzicht processen/functies
Opdracht
Product
Overzicht functieverdeling projectgroep
Functiebeschrijvingen
Vergelijking oude en nieuwe situatie.
Pagina 46 van 59
10.4 Stap 11 A : voorbereiding van de simulatie
Doel
Een case verzinnen waarmee de volgende stappen en de simulatie kunnen worden uitgevoerd.
Opdracht
Definieer gezamenlijk een 1 wijziging of migratie of probleem of storing die
aanknopingspunten heeft met zowel operationele als tactische processen en te maken heeft
met meer dan 1 beheervorm (AB,FB,TB). Elke functionaris uit stap 9A denkt mee bij het
verzinnen teneinde de garantie te hebben dat hij vroeg of laat taken toegekend krijgt.
Stuur een duidelijk beschrijving van de gedefinieerde wijziging, migratie, probleem, storing
naar semesterverantwoordelijke ter goedkeuring via Saxion Webmail.
Product
Gezamenlijk gedefinieerde wijziging, migratie,probleem, storing
Opdracht
De wijziging of migratie of probleem/storing die in stap 11A is gedefinieerd heeft betrekking
op een bepaalde ICT-dienst. Stel voor deze dienst een SLA-componententabel op. Zie
uitwerking van EBS stap 2 voor de gestelde eisen. Indien geen eisen zijn gesteld, mag je naar
eigen inzicht betreffende cel invullen.
Product
De SLA-componententabel
Opdracht
Pagina 47 van 59
10.6.1 EBS stap 11B
Nadat de andere stappen in dit deelproject zijn gedaan houdt de groep één of meer sessies
waarin gezamenlijk wordt nagegaan hoe de ontworpen organisatie met behulp van de
ontworpen processen de storing uit stap 11A zal kunnen detecteren en oplossen. Hierbij is het
cruciaal dat de overgangen tussen de beheerprocessen en overdracht tussen functionarissen
correct verloopt.
Product
Uitwerking
Rapport
Het rapport wordt door de assessoren beoordeeld op inhoud en op communicatieve kracht.
Inhoud betreft het correct toepassen van de theorie op de casus.
Communicatieve kracht betreft doelgerichtheid, doelgroep gerichtheid, structuur, lay-out en
taalvaardigheid.
Assessment
In het assessment van deelproject 3 laten de projectgroepen aan de assessoren zien hoe een
storing wordt opgelost met de gedefinieerde processen en organisatie. Tevens wordt de
oplossing getoetst aan de SLA die is gedefinieerd in het rapport. De storing wordt twee uur van
te voren aan de groep meegedeeld.
De tutor gebruikt de evaluatie als input de beoordeling van PRM. (Zie hoofdstuk 5 voor
beoordeling)
Pagina 48 van 59
11 Bijlage 1 Adviesgesprekken
Let op, de gesprekken die je in de lessen voert, zijn onderdeel van jullie project, jullie hebben
de informatie die je in de gesprekken met Warman en zijn medewerker voert nodig om de
eerste fases van jullie project goed te volbrengen!
Situatieschets
Nadat jullie je projectopdracht hebben gekregen van jullie chef bij S4Consult, gaan jullie zelf
verder met het vooronderzoek. Als onderdeel van jullie vooronderzoek, houden jullie twee
gesprekken met mensen van BWevents. De gesprekken vinden plaats in de workshops
adviesgesprekken. Het eerste gesprek is met een medewerker; accountmanager Dick de Boer,
en in het tweede gesprek krijg je dhr. Warman zelf te spreken. Bedenk goed wat jullie doel is
van ieder gesprek.
Voorbereiding : Het gesprek wordt met de hele groep voorbereid. Ga na wat je al van
deze man weet en wat de verwacht dat hij met IT te maken heeft. Zorg
dat je al deze aannames wel controleert in het interview. Stel vragen op,
bij voorkeur open vragen waarmee je probeert de ervaringen van deze
medewerker met de IT bij BWevents in kaart te brengen.
Ga op internet of in boeken op zoek naar tips en hints voor het
interviewen.
Twee mensen van de groep zullen het gesprek voeren, 1 persoon zal notulen maken. De
anderen in de groep observeren het interview met behulp van de checklist
interviewtechnieken. (modulesite).
Organisatie: Esther Hageraats vervult de rol van medewerker (account manager). Dat
is degene die de evenementen verkoopt, de sales-man. Jullie proberen
randvoorwaarden, inzichten in de situatie etc. uit dit gesprek te
destilleren. Twee studenten zijn de adviseurs, de rest is observator. Aan
het eind van het gesprek krijgen jullie feedback van elkaar en van de
docenten.
Pagina 49 van 59
Voorbereiding : Het gesprek wordt met de hele groep voorbereid. Ga na wat je al weet
van de opdracht en de verwachtingen van Warman. Zorg dat je al
deze aannames controleert in het interview. Wat is zijn grootste
probleem, zijn grootste zorg? Wat wil hij in de toekomst met zijn
bedrijf? Stel vragen op, bij voorkeur open vragen waarmee je probeert
de zorgen en wensen van Warman met betrekking tot zijn bedrijf in kaart
te brengen.
Twee mensen van de groep zullen het gesprek voeren, 1 persoon zal notulen maken. De
anderen in de groep observeren het interview met behulp van de checklist
interviewtechnieken. (modulesite).
Organisatie: John Tutert speelt de rol van dhr. Warman in een gesprek tussen hem
en twee adviseurs van S4Consult. De rest van het team is observator,
net als de docent communicatie. Aan het eind van het gesprek
krijgen jullie feedback van elkaar en van de docenten.
Tip1: Zoom niet te snel in op IT. De mensen die je spreekt zijn geen
techneut en al je ze vraagt wat ze met IT willen, zou het antwoord wel
eens gebaseerd kunnen zijn op verkeerde inzichten. Vraag in
eerste instantie naar het bedrijf (Warman) en het dagelijks werk (de
Boer).
Tijdens deze workshops krijgen jullie ook feedback van de docent communicatie. Deze
feedback noteer je en gebruik je om je voor te bereiden op assessment 1, waarin jullie o.m.
beoordeeld worden op advies(gespreks)vaardigheden.
Pagina 50 van 59
12 Bijlage 2 Structuur
adviesrapport
Bij ieder deelproject groeit het adviesrapport. Aan het eind van IPB3 zal het adviesrapport
onderstaande onderdelen bevatten. De hoofdstuknummering moet worden aangehouden, het
is wel toegestaan nieuwe subkopjes te maken zoals bijvoorbeeld een hoofdstuk 3.1.
Achter ieder hoofdstuk staat hieronder de bijbehorende EBS stap. Dit is ter verduidelijking en
dus niet opnemen in het adviesrapport.
Omslag
Titelpagina
Voorwoord
Samenvatting
Inhoudsopgave
1. Inleiding
2. Objecten van beheer bij BWevents
2.1 Informatiesystemen (EBS stap 1A)
2.2 Bedrijfsprocessen (EBS stap 1B)
2.3 IT Enterprise Architectuur (EBS stap 1C)
3. Service Level Requirements (SLR) (EBS stap 2)
5. De beheertaken en –processen van de toekomst (EBS stap 3,4B,4C)
6. Activiteiten Beheersprocessen (EBS stap 4A)
7. Processchema’s Beheer (EBS stap 5)
8. Het 3-voudig model van beheer en BWevents (EBS stap 6)
9. Organisatieontwerp voor beheer (EBS stap 7)
10. Het integratiemodel (EBS stap 8A,B,C,D)
11. Functiebeschrijvingen (EBS stap 9A,B,C)
12. De IT organisatie uitgewerkt in een voorbeeld
12.1 Inleiding
12.2 Een SLA componententabel (EBS stap 10)
12.3 De casus (EBS stap 11)
12.4 Conclusie van de casus
13. Conclusie: Het advies aan BWevents
Bronnenlijst
Bijlagen
Pagina 51 van 59
13 Bijlage 3 Samenhang modules
Onderstaand schema geeft in hoofdlijnen aan welke onderwerpen uit het flankerend onderwijs
worden toegepast in de verschillende projectstappen.
Schrijven
. &
Rapportage
Stap 5 ASL,BISL,ITIL BWISE
&
Stap 6 Looijen
Teamwork
Stap 7 Looijen Organi
satie
WS IPB 2 ITIL BWISE
Stap 8
Stap 9 Looijen Functie
profiel
Stap 10 SLA
Stap 11 ASL,BISL,ITIL Processen
Ass IPB 3 ASL,BISL,ITIL Processen
Pagina 52 van 59
Pagina 53 van 59
14 Bijlage 4 Een
BeheerStappenplan
Pagina 54 van 59
Stap 1: het beschrijven van het object van beheer
In deze stap wordt aangegeven wat er moet worden beheerd; dit kunnen informatiesystemen zijn, maar
ook gegevensverzamelingen, procedures e.d.
De stappen 1 en 2 vormen het specificerende deel van het stappenplan en resulteren in een verzameling
eisen of ‘service level requirements’. Stappen 3 tot en met 9 vormen het ontwerpdeel, dat wordt
afgesloten met een blauwdruk van de mogelijke organisatorische invulling. Daarna kan in stap 10 worden
overgegaan tot het afsluiten van de SLA’s over die aspecten die ook daadwerkelijk kunnen worden
gerealiseerd. In de laatste twee stappen wordt ook het servicelevelmanagement ingericht door het
meten van relevante prestatie-indicatoren en het bijsturen hierop. Hierbij kan simulatie een belangrijke
rol spelen. Het inrichten van een beheerorganisatie met
behulp van EBS is reeds een aantal malen met succes in de praktijk toegepast en de onderkenning van
een proces-, alsmede een taken-en functiegerichte aanpak blijkt hierbij een belangrijk pluspunt.
Verregaande integratie met de primaire bedrijfsfuncties, waarbij naast de traditionele IT-omgeving ook
de overige bedrijfsfuncties en bedrijfsprocessen worden beïnvloed door middel van bijvoorbeeld ERP-
pakketten, maakt het toewijzen van verantwoordelijkheden steeds belangrijker. Hierbij kan men gebruik
maken van het integratiemodel
binnen EBS. Ook de toenemende afhankelijkheid van derden (bijvoorbeeld bij toepassing van Internet) bij
het realiseren van de primaire bedrijfsdoelstellingen, maakt de taken -en functiegerichte aanpak naast
de
Pagina 55 van 59
procesgerichte aanpak onontbeerlijk.
Bron: http://nl.itsmportal.net/binaries/samenvatting_EBS_in_IT_Beheer_Jaarboek1999.pdf
Naast de functionele rol, bestaat er ook een teamrol. Deze rol komt voort uit je karakter. Ieder
mens heeft een of meer paar teamrollen die hem makkelijk afgaan en teamrollen die hem
helemaal niet liggen. Zo heb je mensen die altijd het voortouw nemen en met ideeën komen
en mensen die dat niet doen, maar wel gestaag zullen werken aan de uitvoering van dat idee.
Iedere rol heeft een sterke en een zwakke kant. Zo zal degene met het eerste idee vaak niet
het geduld kunnen opbrengen om de klus tot het einde uit te zitten.
Dr. Meredith Belbin heeft na uitgebreid onderzoek 9 teamrollen gedefinieerd waarin alle
mensen zouden kunnen worden ondergebracht. Hij concludeert dat de beste teamresultaten
worden behaald in teams met een evenwichtige samenstelling, waarin teamleden met
verschillende persoonlijkheidskenmerken elkaar aanvullen of corrigeren.
Als belangrijkste faalfactoren van teams ziet Belbin het ontbreken van essentiële teamrollen,
concurrerende teamrollen, botsende teamrollen of een taakverdeling binnen het team, die
slecht aansluit op de natuurlijke teamrollen van de leden. Dit laatste kan voorkomen wanneer
de functionele rol (de taken) in het team worden verdeeld op grond van vakinhoudelijke
ervaring van teamleden, maar mensen op een functie komen die haaks staat op hun
natuurlijke teamrol. Bij het toekennen van functionele rollen is het dus wel zinvol om te kijken
naar de teamrol die iemand van nature wil vervullen.
Voor gevorderde teamleden is het de uitdaging om je bewust te zijn van je eigen natuurlijke
teamrol en te leren om ook andere teamrollen aan te nemen. Ze onderscheiden zich volgens
Belbin door een goede timing en dosering van hun inbreng, de gave om in verschillende
situaties verschillende teamrollen aan te kunnen nemen en de bereidheid om impopulaire
werkzaamheden op zich te nemen.
De 9 teamrollen van Belbin zijn: (tussen haakjes een andere vertaling die je in de nederlandse
boeken kunt tegenkomen)
- Vormer
- Bedrijfsman (Realisator)
- Voorzitter (Coördinator)
- Groepswerker (Teamwerker)
- Monitor (Waarschuwer)
- Brononderzoeker
- Uitvinder (Innovator)
- Zorgdrager (Afmaker)
- Specialist
Pagina 56 van 59
15.2 Teamrol en projectrollen
In de drie deelprojecten hanteren we 4 projectrollen (functionele rollen)
- Teamleider
- Planner
- Kwaliteitsbewaker
- Projectadministrateur
Naast deze algemene projectrollen is er inhoudelijke werk. Dit vind je terug in de 5e rol IT-
Adviseur. Deze rol wordt in principe aan elk projectlid toegekend.
De vraag is dan welke Belbinrollen bij welke teamrollen passen. Onderstaande matrix geeft
een indicatie. De uiteindelijke keuze en de motivatie is aan de groepsleden zelf.
Pagina 57 van 59
15.3 Schat zelf je competenties in
Om goed te kunnen inschatten hoe goed je communicatieve vaardigheden al beheerst
verwijzen we je naar de interactieve site http://iwp.cs.utwente.nl/
Loop onderwerpen op deze site helemaal door vanaf de voormeting tot en met de nameting.
Noteer de resultaten; die kun je prima gebruiken voor je persoonlijke bijdrage aan de drie
rapporten (deel)projectevaluatie.
De volgende onderwerpen op de UT- site passen goed bij de leerdoelen:
Leerdoel Onderwerp op UT- site
A interviewtechniek interviewen; non-verbale communicatie
B presenteren presenteren
C teamwork teambuilding
D vergaderen discussie leiden; notuleren; project
managen
E adviseren adviseren; relatie met de opdrachtgever
bewaken
F leidinggeven teambuilding; project managen
H persoonlijke effectiviteit SMART doelen; timemanagement;
stressmanagement
I schriftelijk rapporteren teksten componeren
Pagina 58 van 59
16 Bijlage Afkortingen
Afkorting Beschrijving
ABP Analyse van Beheerprocessen (module)
ASL Application Services Library
BHMK Beheermethoden en kwaliteitsmodellen (module)
BiSL Business Information Services Library
BPMN Business Process Modeling Notation
CMM Capability Maturity Model
EBS Een Beheer Stappenplan
ECTS European Credit Points
HBO-I Hoger Beroepsonderwijs Informatica
IDEF0 Integration Definition for function modeling
IPB Integrerend Project Beheerorganisatie (module)
ITIL® Information Technonolgy Infrastructure Library
OKOV Organisatiekunde en organisatieverandering (module)
PBS Product Breakdown Structure
PID Project Initiation Document
PRM Projectmanagement (module)
SLA Service Level Agreement
VIBT Veldonderzoek Infrastructuur en Beheertools (module)
WBS Word Breakdown Structure
Pagina 59 van 59