You are on page 1of 8

Sebastian

Chudak1 „Schnappi.
Das kleine Krokodil”
...czyli o możliwościach pracy z piosenką na lekcjach języka
niemieckiego dla dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych

„Schnappi. Das kleine Krokodil” [Refrain]


Ich bin Schnappi, das kleine Krokodil,
Ich bin Schnappi, das kleine Krokodil. und vom Schnappen, da krieg ich nicht zu viel.
Komm aus Ägypten, das liegt direkt am Nil. Ich beiß dem Papi kurz ins Bein,
Zuerst lag ich in einem Ei, und dann, dann schlaf ich einfach ein.
dann schni-, schna-, schnappte ich mich frei
[Outro]
[Refrain] Schni Schna Schnappi
Schni Schna Schnappi Schnappi Schnappi Schnapp (schnapp!)
Schnappi Schnappi Schnapp Schni Schna Schnappi (ja!)
Schni Schna Schnappi Schnappi Schnappi Schnapp (schnapp!)
Schnappi Schnappi Schnapp Schni Schna Schnappi (mhmm!)
Schnappi Schnappi Schnapp (ja!)
Ich bin Schnappi, das kleine Krokodil, Schni Schna Schnappi
hab scharfe Zähne, und davon ganz schön viel. Schnappi (hmm) Schnappi Schnapp
Ich schnapp mir was ich schnappen kann,
ja ich schnapp zu, weil ich das so gut kann.
Autorzy melodii i tekstu:
Iris Gruttmann i Rosita
[Refrain] Blissenbach
Wykonanie: Joy Gruttmann
Ich bin Schnappi, das kleine Krokodil, Piosenka z albumu:
ich schnappe gern, das ist mein Lieblingsspiel. „Schnappi und Seine
Ich schleich mich an die Mama ran, Freunde“
und zeig ihr wie ich schnappen kann © 2005 Polydor (Universal)

Informacje
o wykonawcy i piosence:
Joy Gruttmann (ur. 6 grudnia 1995 r.) jest nie-
wątpliwie jedną z najmłodszych gwiazd niemieckiej
muzyki pop.
Joy jest siostrzenicą pochodzącej z Gelsenkirchen
kompozytorki Iris Gruttmann, która we współpracy
z Rositą Blissenbach napisała m.in. tekst piosenki
„Schnappi. Das kleine Krokodil”.
W 1999 r. Joy rozpoczęła swoją karierę, śpiewając
piosenki w produkowanym przez stację telewizyjną
ARD bardzo popularnym programie dla dzieci „Sen-
dung mit der Maus”.
Jej piątym przebojem – nagranym w lu-
tym 2001 r. – był właśnie utwór „Schnappi. Das
Joy z ciocią Iris Gruttmann i Schnappim kleine Krokodil”. Piosenka ta, opowiadająca o pew-
Zdjęcie: http://www.swr3.de/musik/stories/schnappi/ nym małym krokodylu, który mieszka w Egipcie
1
Dr Sebastian Chudak jest adiunktem w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

4
A1-A2

Opisana poniżej propozycja pracy z piosenką „Schnappi. Das kleine Krokodil” skierowana jest do osób pro-
wadzących kursy językowe dla dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych.
Nie ulega wątpliwości, że właśnie ten etap językowego rozwoju człowieka jest szczególnie ważny. Tym sa-
mym zajęcia przeznaczone dla dzieci powinny być szczególnie dobrze przemyślane i starannie przygotowane.
Powinny one przebiegać tak, żeby wywierać pozytywny wpływ na sferę dziecięcych emocji, a przez to kształto-
wać i wzmacniać pozytywne nastawienie dzieci do języka obcego i kultury krajów, w których danym językiem
się mówi. Równie ważnym celem jest także np. wzmacnianie wiary dzieci w ich własne możliwości.2
Aby móc przygotować „dobre” zajęcia językowe dla dzieci, należy koniecznie zastanowić się nad pytaniem,
jak powinny być prowadzone lekcje dla tej grupy wiekowej. Gdy szuka się odpowiedzi na to pytanie, znaleźć
można m.in. następujące wskazówki:
n na zajęciach z dziećmi szczególnie dużo czasu należy poświęcać pracy z autentycznymi materiałami języko-
wymi (takimi, jak np. wiersze, bajki, opowiadania, rymowanki, gry),
n praca na lekcji powinna sprawiać uczniom przyjemność, powinni mieć oni możliwość aktywnego działania
(nie tylko językowego, ale też aktywności ruchowej), ich wrodzona ciekawość i zainteresowanie – tym, co no-
we – powinny być wspierane i rozwijane,
n pamiętać należy o tym, że głównym celem pracy z dziećmi jest ich osłuchanie z językiem oraz rozwijanie
umiejętności rozumienia ze słuchu i mówienia (często ograniczone tylko do prostych zdań, zwrotów);
w związku z powyższym w żadnym wypadku w centrum nauki nie może stać formalna nauka gramatyki
a ćwiczenie struktur i reguł dopuszczalne jest wyłącznie w formie zabaw – o wiele ważniejsze jest rozwinię-
cie u dzieci wyczucia melodii, rytmu i intonacji; nie ma też ani możliwości, a tym bardziej powodu, aby na-
uczać dzieci pisania, prowadzenia zeszytów – w zupełności wystarcza bowiem na tym etapie nauki np. ryso-
wanie, podpisywanie rysunków itp.,
n zajęcia lekcyjne powinny obfitować w działania stymulujące aktywność prawej półkuli mózgu, różnorodne
bodźce podtrzymujące uwagę, częste zmiany aktywności itp.,
n planować należy takie formy pracy, przy których każde dziecko ma możliwość aktywnego uczestnictwa
– ważne jest przy tym urozmaicenie (niespodzianki),
n przy prezentacji nowego materiału językowego należy pamiętać o tym, że im mniej nowego materiału, a im
więcej różnorodnych i krótkich powtórek, tym lepiej.3
Szczególnie istotne jest – jak pisze H. Komorowska (2002: 29) – to, że „sposób pracy jest ważniejszy niż jej
wymierny efekt, gdyż motywacja do pracy jako fundament dalszej wieloletniej pracy jest w tej grupie wieku
ważniejsza niż wymierne efekty językowe”. W sprostaniu wszystkim wymienionym powyżej wymogom pomo-
że z pewnością praca z piosenkami. W obliczu ilości materiału produkowanego przez przemysł muzyczny na-
uczyciel staje jednak przed kolejnym ważnym i z pewnością niełatwym zadaniem: musi on bowiem szukać, wy-
bierać i dydaktyzować.4
Piosenka „Schnappi. Das kleine Krokodil” wydaje się być w tym kontekście szczególnie dobrym wyborem, po-
nieważ nie tylko spełnia wszystkie wyżej wymienione kryteria stawiane materiałom przeznaczonym do pracy
z dziećmi, ale też – w odróżnieniu od wielu innych piosenek z gatunku pop, które trudno zrozumieć nawet ro-
dzimym użytkownikom języka – jej wykonanie jest bardzo dobre (wyraźna, prawie bezbłędna artykulacja).

nad Nilem i spędza swój dzień na chwytaniu paszczą jako singiel. Dla telewizji muzycznych wyproduko-
różnych rzeczy i osób („schni schna schnappen”) wano nawet rysunkowy wideoklip.
osiągnęła w 2004 r. w kilku krajach numer 1 list W 2005 r. piosenkę nagrodzono niemiecką nagro-
przebojów. dą muzyczną ECHO w kategorii „Download-Titel
Swoją popularność piosenka zawdzięcza m.in. te- des Jahres”.5
mu, że była początkowo bardzo często grana w pro-
gramie największego niemieckiego radia interneto-
wego RauteMusik. Od lipca 2004 r. piosenka docie-
rała do coraz to szerszej publiczności również przez
różne strony internetowe, czaty i fora dyskusyjne.
Stała się dzięki temu tak znana i popularna, że
pod koniec 2004 r. postanowiono opublikować ją

3
Por. Fröhlich-Ward (1998: 198ff.).
Por. Jałowiec (2003: 49ff.), Komorowska (2002: 32f.), Myczko (2000: 199ff.); Kryteria doboru piosenek na lekcje języka niemieckiego m.in. u Szmidt, (2000: 87ff.),
4
Dommel/ Lehners (2000: 82ff.).
5
Por. Butzkamm (2004: 283ff.).
Więcej informacji na stronie internetowej poświęconej „Shnappi” (http://www.schnappi.tv/neues.php) oraz na stronie Universal Music (www.polydor.de, tutaj rów-
nież dostępny dodatkowy materiał ilustracyjny) a także pod adresem http://de.wikipedia.org/wiki/Schnappi (tutaj np.: przegląd pozycji na listach przebojów w róż-
nych krajach).

5
Grupa docelowa: dzieci w wieku od 6 do 11 lat Cele lekcji:
(stopień podstawowy (A1-A2)6). a) cel praktyczno-komunikacyjny: rozwijanie umie-
jętności całościowego (globalnego) i szczegóło-
Ramy czasowe: od 4 do 8 godzin lekcyjnych
wego rozumienia ze słuchu oraz umiejętności
(w zależności od poziomu językowego i wieku dzie-
prowadzenia dialogu i swobodnego wypowia-
ci/w zależności od wybranego wariantu (por. poniżej
dania się;
„Możliwy przebieg zajęć”).
b) cel kształceniowy: rozszerzenie i utrwalenie
Materiały nauczania/pomoce dydaktyczne: ilu- słownictwa na temat „Tiere” (życie zwierząt, ich
stracje (zdjęcia lub rysunki przedstawiające zwierzęta); cechy itp.), utrwalenie struktur językowych
mapa (mapa Europy i Afryki lub mapa świata)7; nagra- (przede wszystkim odmiany czasownika w czasie
nia audio: przykłady odgłosów wydawanych przez teraźniejszym (Präsens), czasowników rozdziel-
zwierzęta (pliki mp3 i komputer PC/Laptop z głośnika- nie złożonych (zuschnappen, sich freischnappen,
mi i odpowiednim oprogramowaniem (np. Windows sich (r)anschleichen, einschlafen), przyimków
Media Player, Real Player itp.) lub płyty CD i odtwa- (aus, an, in, von);
rzacz płyt CD)8; karty do gry Memory (np. wykonane c) cel wychowawczy: uwrażliwienie uczniów
samodzielnie, por. załącznik nr 1); folia na rzutnik (por. na problemy zwierząt (np.: Wie kümmert man sich
załącznik nr 2 i nr 3, rzutnik); wystarczająca ilość papie- richtig um sein Haustier? Wie kann man einheimi-
ru rysunkowego oraz kredek, pisaków lub farb; tablica schen Tieren helfen, den Winter zu überstehen?
z magnesami; nuty do piosenki9 (ewentualnie instru- itp.), wdrażanie uczniów do pracy w grupach.
menty muzyczne dla dzieci, np.: flety proste); pacynka
(stosowną pacynkę można przygotować, naszywając Możliwy przebieg zajęć:
na starą skarpetę/rękawiczkę w kolorze zielonym/brą- Na wstępie należy podkreślić, że opisane poniżej
zowym guziki (jako oczy) i naklejając zęby (np. wycięte propozycje ćwiczeń/zadań nie muszą być przerobio-
z papieru); wydruki wybranych scen z wideoklipu ne ani w całości, ani też w podanej kolejności. O wie-
do piosenki (tzw. Screenshots, które można w łatwy le bardziej celowe jest wybranie tych ćwiczeń/zadań,
sposób samodzielnie sporządzić, pod warunkiem jed- które odpowiadają potrzebom i możliwościom danej
nak, że dysponujemy cyfrowym zapisem wideoklipu grupy uczniów oraz ich modyfikacja (uzupełnienie,
do piosenki10). podzielenie bądź skrócenie).

1. Wprowadzenie w temat11, które konieczne jest do tego, aby rozbudzić zainteresowanie piosenką i jednocze-
śnie wprowadzić lub zaktywizować słownictwo występujące w piosence lub po prostu związane z tematem (Tiere,
Haustiere, Nutztiere, Wildtiere, einheimische Tiere, Tiere im ZOO itp.) i w ten sposób zmniejszyć lub zlikwidować
bariery językowe utrudniające lub nawet uniemożliwiające zrozumienie treści piosenki.12 Dla osiągnięcia tego celu
przedsięwziąć można następujące kroki (w tej fazie konieczne może okazać się odwołanie do języka ojczystego):

, praca w plenum
Rozmowa wprowadzająca w temat – propozycje pytań: Welche Tiere kennt ihr? Hat jemand ein Haustier? Wie
heißt das Tier? Hat es auch einen Namen? Woher kommt es? – w tej fazie przydatny będzie z pewnością materiał
ilustracyjny (obrazki, rysunki, pocztówki, leksykon itp.), z pomocą którego można z jednej strony
wspomagać/stymulować pamięć uczniów, a z drugiej strony kierować rozmową.

, praca w grupach lub parach


Gra Memory13 (dopasowywanie) – bezpośrednio po rozmowie w plenum (por. wyżej) przejść można do pracy w
grupach lub w parach, dzieląc uczniów w zależności od liczebności grupy w mniejsze grupy lub pary i następnie
dzieląc pośród nich zestawy kart do gry (por. załącznik nr 1 – w tym celu możliwe jest podzielenie proponowanych
kart do gry, zawierających w sumie 24 nazwy zwierząt (das Krokodil, der Löwe, die Schlange, der Elefant, die
Giraffe, das Nashorn, das Kamel, der Hund, die Katze, die Biene, der Wolf, das Schwein, der Schwan, die Ente, die
Fliege, der Schmetterling, die Kuh, die Henne, der Hahn, das Pferd, das Schaf, der Vogel, die Maus, die Möwe –
lista ta może oczywiście być w dowolny sposób rozszerzona o dalsze nazwy lub też skrócona), na dwie, trzy lub
cztery grupy (dwa, trzy lub cztery zestawy kart do gry po 24, 16 lub 12 kart); konieczne może okazać się objaśnienie
reguł gry, choć można przypuszczać, że są one znane dużej części uczniów.

7
Według skali Rady Europy (Europarat 2001).
Stosowne rysunki i mapy (obrysy kontynentów i krajów), które bezproblemowo da się przetworzyć na potrzeby naszych kart pracy (powiększyć lub pomniejszyć, „wkleić” i wydrukować)
można znaleźć przykładowo w programie WORD (© ® Microsoft, por. również „klipy online”) lub też w internecie (w tym celu warto skorzystać np. z następujących stron internetowych:
8
http://images.google.de, http://de.altavista.com/image/default; por. Chudak (2003: 59ff.).
Odgłosy wydawane przez zwierzęta znaleźć można przykładowo na płycie CD „Erlebnis Bauernhof” (ISBN 3-935329-46-6, Audio-CD 71: 43 min, książeczka z dodatkowymi informacjami,
wieloma kolorowymi ilustracjami, a nawet zagadkami, cena: EUR 12,95; możliwość zakupu np. przez stronę internetową http://www.vogelstimmentrainer.de/Bauernhof.html). Bezpłatne
nagrania (w formie plików mp3 lub wave) znaleźć można przykładowo pod adresami: http://www.vogelstimmentrainer.de/MP3_Bauernhof.html, http://simplythebest.net/sounds/MP3/so-
und_effects_MP3/animals_mp3.html.

6
A1-A2
, praca w parach, następnie w plenum
Mini wywiady – uczniowie zadają sobie nawzajem pytania o ich ulubione zwierzęta lub o zwierzęta, które mają
w domu (propozycje pytań: Hast du ein Haustier? Möchtest du ein Haustier haben? Was für ein Tier hättest du
gerne? Was kann dein Tier machen? itp.) – następnie uczeń prowadzący wywiad próbuje pantomimicznie pokazać,
o jakim zwierzęciu opowiadał mu pytany przez niego kolega; zadaniem reszty grupy jest odgadnięcie, o jakie
zwierzę chodzi (pokazanie obrazka przedstawiającego dane zwierzę, nazwanie go lub sformułowanie pytania (np.
Ist das ein Hund? Ist das eine Katze?).

, praca w plenum (ew. praca samodzielna)


Rozmowa w plenum połączona z ćwiczeniem polegającym na przyporządkowywaniu zwierząt do krajów lub
kontynentów, z których pochodzą (por. załącznik nr 4) – Krok 1.: rozmowa wprowadzająca – propozycje pytań:
Welche Tiere leben in Polen/in Europa/in Afrika? Kennt ihr Tiere, die nur in Afrika/Australien/Asien leben? itp.;
Krok 2.: możliwe są dwa warianty: a). praca w plenum: przyporządkowanie ilustracji przedstawiających zwierzęta
(można tu np. wykorzystać użyte wcześniej karty do gry memory, przydatna też będzie tu tablica z magnesami), b).
praca samodzielna: uczniowie wrysowują zwierzęta w mapy konturowe Europy/Polski i Afryki/Egiptu – następnie
omówienie prac w plenum i wystawa prac (konkurs/plebiscyt na najlepszą pracę, ew. nagrody).

, praca w plenum
Rozpoznawanie odgłosów wydawanych przez różne zwierzęta – ćwiczenie polegające na przyporządkowywaniu
odgłosów zwierząt do obrazków je przedstawiających (dzieci podnoszą w górę/pokazują odpowiedni obrazek, słysząc
poszczególne przykłady dźwiękowe) – warunkiem sukcesu tego ćwiczenia jest jednak zapewnienie odpowiedniego i
różnorodnego materiału dźwiękowego, np. w postaci plików mp3 lub nagrań na płytach CD (por. wyżej „pomoce
dydaktyczne”) – możliwe warianty: a). uczniowie pokazują/nazywają zwierzęta, które słyszą, b). gra „Tier-Bingo“ (por.
załącznik nr 3) – uczniowie skreślają/zaznaczają zwierzęta, które słyszą – kto pierwszy zakreśli pięć obrazków lub cztery
w jednej linii, ten wygrywa (ew. nagrody); To ćwiczenie jest jednocześnie dobrą okazją do wprowadzenia słów
dźwiękonaśladowczych (tzw. „Onomatopoetika“ lub „lautmalende Verben“), np.: bellen, blöken, fauchen, gackern,
heulen, kläffen, knurren, krächzen, krähen, quieken, schnattern, schnurren, summen, wiehern, zirpen, zischen itp.14

, praca w plenum
Wprowadzenie postaci krokodyla „Schnappi“ – rozmowa w plenum, propozycje pytań: Und was für ein Tier ist
das? (koniecznie należy pokazywać przy tym rysunek lub zdjęcie przedstawiające krokodyla, lub – i to właśnie
rozwiązanie wydaje się być najlepsze – pacynkę15) Wie sieht es aus? (możliwe odpowiedzi: grün, scharfe Zähne,
gefährlich) Welche Geräusche macht dieses Tier? Keine? Was macht das Tier denn dann? (celem tego pytania jest
wprowadzenie czasownika „schnappen“); Prezentacja postaci „Schnappi“ – co ważne bez wymieniania jego imienia
– może być kontynuowana przez nauczyciela następująco: Das ist also ein Krokodil. Es ist ein kleines Krokodil. Es
lebt in Afrika, in Ägypten. Ägypten liegt am Nil. Nil ist ein großer Fluss. An diesem Fluss leben viele Krokodile. itp.;
kontrola stopnia zrozumienia/dalsze pytania: Wo lebt das kleine Krokodil? (możliwe odpowiedzi: in Afrika, in
Ägypten, am Nil) – praca z mapą (uczniowie pokazują Europę, Polskę, Wisłę (die Weichsel), Nil (der Nil), Egipt
(Ägypten, Afrika). Wie ist es in Afrika? (możliwe odpowiedzi: es ist heiß, die Sonne scheint immer, es regnet nicht,
es gibt viel Sand (Wüste) itp.). Ta faza to ostatni krok przed prezentacją pierwszej zwrotki piosenki.

, praca w parach, następnie w plenum


Ćwiczenia dodatkowe (fakultatywne):
1. opisywanie obrazków (cel: dodatkowe utrwalenie słownictwa itp.) – do realizacji tego zadania potrzebne są
wspomniane już wyżej wydruki wybranych scen z wideoklipu do piosenki (tzw. Screenshots);
2. przygotowanie krótkich prezentacji innych zwierząt (analogicznie do prezentacji krokodyla dokonanej przez
nauczyciela), np.: Das ist eine Schlange. Schlangen leben in Afrika. Die Schlage ist lang. Sie ist braun und grau. Sie ist
gefährlich. Sie kann beißen./Das ist ein Känguru. Kängurus leben in Australien. Es ist groß und braun. Es kann springen.

9
Zarówno oryginalną (w tonacji G-Dur), uproszczoną jak i trochę trudniejszą aranżację na keyboard lub pianino oraz wersje (w tonacji C-Dur), która przeznaczona jest dla uczniów grających na fletach
10
prostych, znaleźć można w publikacji „Schnappi, das kleine Krokodil. Noteneinzelausgabe” (ISBN: 3930159821, cena: EUR 5,95).
11
Wideoklip znaleźć można przykładowo na stronie internetowej niemieckiej stacji telewizyjnej VIVA (www. viva. tv).
12
Więcej propozycji piosenek korespondujących z tematem zwierząt („Im ZOO”, „Der Hühnerhof”) podają np. Szmidt (2000: 89f.) i Schiewe (2002: 223f.).
13
Por. Dommel/Lehners (2000: 93ff.).
Więcej informacji o grach typu „memory” (względnie „memo”) u Dauvillier/Levy-Hillerich (2004: 17, 48, 191).
14
Odpowiedni materiał ćwiczeniowy znaleźć można np. u Buscha, A./Friedrich, K.: Deutsches Übungsbuch. Übungen zum Wortschatz deutscher Sprache. Langenscheidt: Leipzig u. a. 1996, str. 99-103.
15
Celowość użycia materiałów tego typu co „pacynka”, które spełniają zadania partnera do rozmowy czy zabawy i apelują do dziecięcej wyobraźni często podkreślana jest w literaturze przedmiotu (por.
Komorowska (2002: 32f.), Myczko (2000: 208); Fröhlich-Ward (1998: 200).

7
2. Prezentacja pierwszej zwrotki piosenki (ew. dwu- lub nawet trzykrotna):

, praca w plenum
• kontrola stopnia zrozumienia tekstu: Wer singt das Lied? Woher kommt das Krokodil, das das Lied singt? Was
macht es? Wie heißt es?;
• praca nad słownictwem: Wie kommt ein Krokodil auf die Welt? (cel: wprowadzenie czasowników „schlüpfen”
(aus einem Ei schlüpfen) oraz „sich freischnappen” na przykładzie kurczaka i krokodyla – por. załącznik nr 3);
• rekonstrukcja tekstu: uczniowie układają nieuporządkowane fragmenty tekstu przymocowane do tablicy z po-
mocą magnesów we właściwej kolejności – następnie kontrola polegająca na ponownym wysłuchaniu pierw-
szej strofy piosenki, ewentualne poprawki;
• pierwsze próby zaśpiewania piosenki;

3. Prezentacja drugiej – a następnie trzeciej i czwartej – zwrotki piosenki (ew. wielokrotna):

, praca w plenum lub w grupach


• kontrola stopnia zrozumienia tekstu: ewentualnie wyjaśnienie niezrozumiałych słów lub zwrotów/praca
nad nowym materiałem językowym – możliwe warianty: a). pytania, np.: Was ist die Lieblingsbeschäftigung
von Schnappi? Wie verbringt Schnappi seinen Tag? itp.; b). porządkowanie obrazków wchodzących w skład
historyjki obrazkowej o życiu „Schnappi” (przygotowanie możliwe na bazie obrazków (Screenshots) z wideokli-
pu do piosenki), c). rysowanie ilustracji do piosenki (następnie omówienie i wystawa prac);
• wspólne śpiewanie piosenki (ewentualnie tzw. „Echo-Singen”16);
• „Schnappi-Tanz” – celowe jest oczywiście również połączenie śpiewu z ruchem17 (podczas wykonywania piosenki ucznio-
wie przedstawiają pantomimicznie to, co robi „Schnappi”. Mogą przy tym pokazywać np., jak leży on w jaju, jak następ-
nie się z niego wykluwa, jak chwyta paszczą wszystko, co spotka na swojej drodze, jak ostre są jego zęby, jak zasypia itp.).

4. Zadania po prezentacji piosenki:

, praca samodzielna i w plenum


• uczniowie wykonują maski krokodyla lub innych zwierząt i odgrywają scenki z życia „Schnappi” lub wybra-
nych przez siebie zwierząt (Rollenspiel 18).
• „Haustiermagazin” (por. załącznik 5) – krok 1. (praca w plenum): uczniowie opowiadają o swoich zwierzętach
domowych lub ew. o zwierzętach, które chcieliby mieć: Was machen sie? Was essen sie? Wann schlaffen sie?
itp.; krok 2. (praca samodzielna): uczniowie rysują opisane przez siebie zwierzęta (dodając ewentualnie krótki
pisemny opis); krok 3 (praca w plenum): omówienie i wystawa prac (gazetka ścienna);
• o ile dzieci potrafią/uczą się grać na instrumentach muzycznych, możliwa jest też wspólna nauka gry melodii
i wykonywanie piosenki.19

* * *
Podsumowując, można jeszcze tylko dodać, że pracując z pio- jednokrotnie najlepsze pomysły, jak proces uczenia moż-
senką „Schnappi. Das kleine Krokodil” z pewnością warto pu- na uczynić jeszcze bardziej kolorowym, jeszcze bardziej uroz-
ścić wodze fantazji i dać się porwać spontaniczności dzieci maiconym, jeszcze atrakcyjniejszym, a dzięki temu jeszcze
i ich chęci do zabawy. Właśnie wtedy rodzą się bowiem nie- skuteczniejszym.

BIBLIOGRAFIA
n Butzkamm, Wolfgang: Lust zum lehren, Lust zum Lernen. Eine neue Methodik für den Fremdsprachenunterricht. Francke Verlag: Tübingen, 2004, str. 283ff.
n Chudak, Sebastian: „World Wide Web jako źródło interesującego i wartościowego materiału na lekcje języka niemieckiego” [w:] Języki Obce w Szkole 3/2003, Wy-
dawnictwo CODN: Warszawa, str. 59–64.
n Dauvillier, Christa/Levy-Hillerich, Dorothea: Spiele im Deutschunterricht. Fernstudieneinheit 28. Langenscheidt: München, 2004.
n Dommel, Hermann/Lehners, Uwe: Lieder und Musik im Deutschunterricht; München: Langenscheidt, Erprobungsfassung 01/2000.
n Europarat (Rat für kulturelle Zusammenarbeit): Gemeinsamer europäischer Referenzrahmen für Sprachen: lernen, lehren, beurteilen. Berlin u. a.: Langenscheidt, 200.
n Fröhlich-Ward, Leonora: „Fremdsprachenunterricht im Vorschul- und Primarbereich”. [w:] K.-R. Bausch/H. Christ/H.-J. Krumm (Hrg.): Handbuch für Fremdsprache-
nunterricht, 3. Auflage, Tübingen: Francke Verlag, 1998, str. 198-202).
n Jałowiec, Magdalena: Wege zum kindergemäßen Fremdsprachenunterricht. Subjektive Theorien der Lehrer und ihr Einfluss auf die frühe Fremdsprachenvermittlung; Adam-Mic-
kiewicz-Universität, Poznań, 2003 (bisher unveröffentlichte Doktorarbeit).
n Komorowska, Hanna: Metodyka nauczania języków obcych. Fraszka Edukacyjna: Warszawa, 2002.
n Myczko, Kazimiera: „Zu Problemen des frühen Fremdsprachenunterrichts”. [w:] Studia Germanica Posnaniensia XXVI, 2000, str. 199-210.
n Schiewe, Heinz-Ewald: „Der Katzentatzentanz. Ein Kinderlied im DaF-Unterricht singen und abwandeln” [w:] Huneke, H.-W./Steinig, W.: Deutsch als Fremdspra-
che. Eine Einführung. 3. überarbeitete und erweiterte Auflage, Berlin: Erich Schmidt Verlag, 2002, str. 221–223.
n Szmidt, Ewa: „Piosenki na lekcji języka niemieckiego” [w:] Języki Obce w Szkole 6/2000, Wydawnictwo CODN: Warszawa, str. 87–92.

16
Por. Butzkamm (2004: 283ff.).
17
Por. Komorowska (2002: 33), Szmidt (2000: 89).
18
Więcej informacji o grach typu „Rollenspiel” u Dauvillier/Levy-Hillerich (2004: 100ff.).
19
Por. przypis nr 9.

8
Załącznik nr 1
A1-A2

9
Załącznik nr 2

Zał. nr 4 Zał. nr 5
Haustier
Magazin
So sieht mein Haustier aus

Na płycie CD
znajdziesz dodatkowo
Foto dwa nowe załączniki
Redakteur/Redakteurin

do tej lekcji

10
Załącznik nr 3
A1-A2

11

You might also like