ŻYWNOŚĆ FUNKCJONALNA

Zdzisława Libudzisz
Instytut Technologii Fermentacji i Mikrobiologii
Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności
Politechnika Łódzka

Niech żywność będzie twoim lekiem, a lek twoją żywnością.

Jak może zrozumieć choroby człowieka ten, kto nie bierze
pod uwagę tej zasady i ignoruje ją?

Hipokrates z Kos, 460-377 BC

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Termin „żywność funkcjonalna” pojawił się po raz pierwszy
w Japonii w 1984 roku.
W 1991 roku ustanowiono przepisy prawne i specjalną
procedurę umożliwiającą przyznawanie produktom statusu
żywności funkcjonalnej

FOSHU
(Foods for Specified Health Use)

Żywność FOSHU jest normalną żywnością, z której usunięto szkodliwe

składniki (np. alergeny), bądź wzbogacono w substancje aktywne
fizjologicznie, tak aby otrzymać produkt posiadający odpowiednią wartość
odżywczą i podnoszący kondycję człowieka.
Jest to żywność podobna wyglądem do żywności tradycyjnej i
przeznaczona do konsumpcji jako część normalnej diety.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
W Europie (UE)
W 1996 roku rozpoczęto program badawczy FUFOSE (Functional Food
Science in Europe), finansowany przez Komisję Europejską
W dokumencie końcowym FUFOSE z 1999 roku ustalono:
Żywność może być uznana za funkcjonalną, jeśli udowodniono jej korzystny wpływ na jedną lub więcej
funkcji organizmu ponad efekt odżywczy, który to wpływ polega na poprawie stanu zdrowia oraz
samopoczucia i/lub zmniejszaniu ryzyka chorób.
Żywność funkcjonalna musi przypominać postacią żywność konwencjonalną i wykazywać korzystne
oddziaływanie w ilościach, które oczekuje się, że będą normalnie spożywane z dietą - nie są to tabletki
ani kapsułki, ale część składowa prawidłowej diety.
Podwyższona jakość zdrowotna tej żywności wynika głównie z obecności w jej składzie substancji
bioaktywnych, stymulujących pożądany przebieg przemian metabolicznych oraz z optymalnej
fizjologicznie proporcji poszczególnych składników.
Żywność funkcjonalna jest przeznaczona do ogólnego spożycia jako część codziennej diety.
Korzystne oddziaływanie zdrowotne tej żywności powinno być udokumentowane badaniami
klinicznymi prowadzonymi na ludziach, do diety których włączono badany produkt spożywczy. Badania te
powinny być prowadzone przez niezależne ośrodki naukowe, obejmować odpowiednio dużą grupę ludzi i
trwać wystarczająco długo, by zapewnić obiektywne i stabilne rezultaty.
Tylko naukowe potwierdzenie właściwości prozdrowotnych upoważnia do uznania danego produktu za
żywność funkcjonalną.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Żywność funkcjonalna

 Modulacja odpowiednich docelowych funkcji organów
  
Poprawa procesów Obniżenie ryzyka
metabolicznych lub procesów
fizjologicznych patologicznych

 
Zalecenie Zalecenie
we wzmacnianiu w obniżeniu ryzyka
funkcji organizmu chorób
Socha J., 2005

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Sposób wytwarzania żywności funkcjonalnej
Dodatek do powszechnie spożywanych produktów, substancji aktywnych biologicznie,
np. witamin, związków mineralnych
Projektowanie nowego składu chemicznego produktów spożywczych, np. margaryn
zawierających stanole i sterole roślinne, hamujące wchłanianie cholesterolu z przewodu
pokarmowego
Produkcja preparatów zawierających biologicznie aktywne substancje otrzymane z
naturalnych surowców roślinnych i zwierzęcych, np. wyciągi olejowe z nasion grejfruita
czerwonego, ekstrakty z wytłoków czerwonych winogron i dodatek ich do żywności
Wykorzystanie probiotyków jako dodatków do różnego rodzaju żywności, np.
produktów mlecznych, soków warzywnych i owocowych, wyrobów czekoladowych,
chipsów
Dodatek do żywności substancji prebiotycznych stymulujących rozwój w przewodzie
pokarmowym probiotyków
Obniżenie wartości energetycznej żywności poprzez ograniczenie zawartości
tłuszczów i sacharozy lub ich zastąpienie substancjami wywołującymi podobne wrażenia
sensoryczne (np. słodziki) i uczucie sytości (np. inuliną), a które nie są trawione i
wchłaniane w jelicie.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Przyczyny ekspansji żywności funkcjonalnej
Starzenie się społeczeństw, wzrost kosztów opieki medycznej i społecznej
Wzrost częstości występowania schorzeń chronicznych związanych z żywieniem
Rozwój wiedzy dotyczącej biologicznie aktywnych, tzw. nieodżywczych
składników żywności i ich fizjologicznego oddziaływania na organizm człowieka
Wzrost siły nabywczej konsumentów w krajach rozwiniętych/rozwijających się
Rozwój technik i technologii przetwórstwa surowców spożywczych
Dostępność nowych bioaktywnych składników żywności (nutraceutyków)
Sytuacja przemysłu żywnościowego w rozwiniętych krajach: wobec ograniczenia
wzrostu popytu na żywność, przemysł poszukuje i stara się lansować nowe typy
żywności, które mogłyby przyczynić się do zwiększenia asortymentów i ilości
produktów na rynku oraz przyczynić się do zwiększenia dochodów producentów.

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Starzenie się społeczeństw – EU-25
1.2 2.0 3.4
100%
7.9 6.5 11.8 wiek
10.7 12.3
15.2 > 80
80% 15.4 16.2 18.5
17.2
65 - 79
21.3
60% 18.5
35.0 32.7 50 - 64
36.9
40% 28.2 25 - 49
31.1
15.9 15.5
15 - 24
13.0
20% 10.5 9.7 0 - 14
24.9 23.7 17.1 14.4 13.3

1950 1975 2000 2025 2050 (RTD info, 49, May, 2006)

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Wpływ niewłaściwej diety na powstawanie chorób
cywilizacyjnych
Choroba Wpływ diety (%)
Choroby serca > 30
Nowotwory > 35
Zaparcia > 70
Otyłość > 50
Cukrzyca typu 2 > 25
Próchnica > 30

Do 2020 roku choroby cywilizacyjne w krajach rozwiniętych będą

stanowiły przyczynę 2/3 wszystkich zgonów w populacji, z czego 71% to
choroby sercowo-naczyniowe, 75% udar, a 70% cukrzyca. Liczba osób z
Finn Holm, Food Group Denmark, 2003
cukrzycą wzrośnie 2,5 razy, tj. do 228 milionów w roku 2025. 60% wszystkich
chorób pojawi się w krajach wysoko rozwiniętych.
www.who.int/dietphysic alactivity/publications/trs916 /en/).
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Bioaktywne składniki żywności, których korzystne właściwości
zdrowotne zostały uznane:

błonnik pokarmowy,
oligosacharydy,
poliole - alkohole wielowodorotlenowe,
aminokwasy, peptydy, białka,
Topinambur – inulina
wielonienasycone kwasy tłuszczowe,
witaminy i składniki mineralne,
cholina i lecytyna,
stanole i sterole roślinne,
probiotyki, prebiotyki, synbiotyki,
substancje fitochemiczne.
Bifidobacterium
Błonnik pokarmowy
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Przykłady żywności funkcjonalnej
Produkt
Mleczne produkty fermentowane i
jogurty z żywymi kulturami bakterii
probiotycznych
Margaryna, jogurt, ser topiony
Jajka wzbogacone kwasami omega-3
Płatki śniadaniowe
Chleb, batony muesli
Korzyści
Poprawiają pracę układu pokarmowego,
immunostymulacja
Roślinne sterole i stanole obniżają poziom
cholesterolu i zmniejszają ryzyko chorób serca
3 - 4 jajka na tydzień dostarczają takiej ilości
kwasów omega-3, która jest zalecana aby
zmniejszyć ryzyko chorób serca
Dodatek kwasu foliowego pomaga zmniejszyć
ryzyko urodzeń noworodków z wadami cewy
nerwowej
Dodatek izoflawonów obniża ryzyko
zachorowania na raka piersi i prostaty, choroby
serca i osteoporozę

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Rynek (raport konferencji JHNFA, 2003)
Rynek żywności funkcjonalnej
Przeznaczenie produktu (sprzedaż w bilionach jenów)
1997 1999 2003

Produkty do ochrony zębów 0 0.4 18.7

Składniki mineralne 9.2 4.5 11.4
Cukrzyca 0.7 0.5 18.4
Nadciśnienie krwi 1.4 7.2 10.0
Otyłość 0 7.0 15.2
Cholesterol 0 0.4 2.8
Schorzenia GI:
Oligosacharydy 10.4 9.1 5.6
Błonnik pokarmowy 11.9 11.6 12.8
Bakterie probiotyczne 97.9 186.3 468.1
JHNFA – Japan Health Food & Nutrition Food Association
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Projekty badawcze nt. żywności funkcjonalnej
finansowane w programach UE
Przedmiot badań Liczba projektów
Alergia 2
Antyoksydanty 2
Celiakia 3
CLA (Conjugated linoleic acid) 2
Fitosteron 2
Flawonoidy 2
Glukan 2
LAB, probiotyki, prebiotyki 9
Mikroflora jelitowa 3
Nutraceutyki 3
Oleje jadalne 3
Witaminy 2
Owoce morza 3
Inne (czosnek, cynk, enzymy, peptydy, wołowina, ziarno, 20
karotenoidy, kofeina, łubin, osteoporoza, otyłość, owoce)

www.functionalfoodnet.eu/asp/
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Co to są probiotyki?

“Live microorganisms which when

administered in adequate amounts
confer a health benefit on the host”

Report of a Joint FAO/WHO Expert Consultation on Evaluation of Health

and Nutritional Properties of Probiotics in Food Including Powder Milk
with Live Lactic Acid Bacteria. Córdoba, Argentina, 1-4 October 2001.
(www.fao.org/es/ESN/food/foodandfood_probio_en.stm)
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Eli Metchnikoff -laureat nagrody Nobla, 1908 rok
Zoolog i mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla z medycyny
za prace nad odpornością (wraz z Paulem Ehrlichem).
W latach 1870-1882 był profesorem zoologii i anatomii
porównawczej na uniwersytecie w Odessie, kierował także
stacją bakteriologiczną. Od 1887 prowadził badania na
zaproszenie Luisa Pasteura w paryskim Instytucie Pasteura
(w 1904 roku został zastępcą dyrektora).
1845 - 1916

„Podnieść opór komórek szlachetnych i przeobrazić roślinność

kanału pokarmowego na florę kulturalną – oto środki dające się
zastosować, aby uczynić starość bardziej fizjologiczną, niż
jest dzisiaj, i prawdopodobnie, aby przedłużyć życie ludzkie.”
Przedłużenie życia: zarysy optymistyczne, 1907 (z francuskiego tłumaczył
F.Wermiński, wyd. Biblioteka Naukowa, Warszawa, 1907, s.260).
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Drugi koniec Świata – dr Minoru Shirota
Mikrobiolog, Uniwersytet Medyczny w Kyoto, Japonia.
Wyizolował szczep Lactobacillus casei (nazwany później
szczepem shirota).
Kryterium izolacji była aktywność antagonistyczna w stosunku
do mikroflory chorobotwórczej człowieka. Wierzył, że spożycie
tych bakterii będzie zapobiegało infekcjom jelitowym i śmierci
ludzi, a szczególnie dzieci.

1899 – 1982

Lactobacillus casei shirota

W 1935 roku napój o nazwie „Yakult” z dodatkiem

bakterii Lactobacillus casei shirota został
wprowadzony na rynek w Japonii.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Era antybiotyków

Sir Aleksander Flaming

(1881-1955),
(Laureat Nagrody Nobla, Plakat z II Wojny Światowej
1945)

Nadmierne stosowanie antybiotyków - efekty uboczne

Antybiotykooporne
szczepy Zmiany w
ekosystemach
Zanieczyszczenia
środowiska I wiele innych
problemów....

Nowy antybiotyk: 500 000 000 USD, czas „trwałości rynkowej” około 2 lata
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Nowa era probiotyków
The discovery of LGG (Lactobacillus rhamnosus szczep GG) was
based on a calculated strategy of considering the characteristics of
an ideal probiotic strain and then asking Nature to provide it within
the diversity of the microbial world.
S.L.Gorbach, Nutr Today Suppl, 31, 2S-4S, 1996

Prof. Sherwood L. Gorbach

Tufts Univ. School of Medicine
Boston, USA

LGG

kolonie na pożywce stałej obraz mikroskopowy www.valio.fi

Do roku 2007 - 432 publikacje, 2 doktoraty, 10% rynku probiotycznego - 15.2 US bilion
W de Vos, 9th Symp. LAB, 2008
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Mikroorganizmy a człowiek

Narząd Liczba mikroorganizmów

Skóra 106 /cm2
Jama ustna 108 – 1012 /ml
Żołądek 104 /ml
Dwunastnica 103 /ml
Jelito czcze 105 – 107 /g
Jelito kręte 103 – 108 /g
Jelito grube 1010 – 1012 /g
Pochwa 107 - 109 /ml

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Powierzchnia nabłonka
jelitowego = rozmiar kortu
około 400 m2 tenisowego
Mikroflora jelitowa – system ekologiczny
Około 1014, czyli 10 razy więcej bakterii niż liczba komórek tworzących nasze ciało (1013).
Około 1500 gatunków. Liczne szczepy w obrębie gatunków. Jeden z najliczniejszych i najbardziej
zróżnicowanych gatunkowo ekosystemów na Ziemi. Dominują beztlenowe bakterie.
Gatunki bakterii jelitowych należą do 8 z 25 znanych Działów (Phylum), głównie do Firmicutes (gram+
o niskiej zawartość GC) - 46-58%, Bacteroidetes i Actinobacteria (o wysokiej zawartości GC) - 8-17%,
oraz do gram- Proteobacteria (γ) - 10-30%.
Około 40-80% stanowią mikroorganizmy „niehodowlane”. Są to głównie
mikroorganizmy „zmienne”, występujące w różnej liczebności, zależnie od
człowieka.
Około 1-1.5 kg bakterii.
W każdym człowieku znajduje się więcej bakterii niż kiedykolwiek ludzi
zamieszkiwało ziemię.
Łączna pula genów bakteryjnych jest około 100 krotnie większa niż genomu
człowieka.
Ciągła wymiana ze środowiskiem.
Nieustająca „Wojna i Pokój” w naszych jelitach
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Główne funkcje mikroorganizmów jelitowych
Metaboliczne
Rozkład i fermentacja niestrawionych resztek pokarmowych, magazynowanie energii w
formie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (octan, propionian, maślan). Maślan
stanowi główne źródło energii (około 70%) dla kolonocytów (dzienna produkcja SCFA
wynosi około 400 mmol), produkcja niektórych witamin z grupy B i witaminy K.
Troficzne
Utrzymanie ciągłości nabłonka jelitowego i zapewnienie homeostazy systemu
immunologicznego. Około 60-70% komórek układu immunologicznego znajduje się w
nabłonku jelitowym.
Ochronne
Ochrona przed patogenami, które dostały się do jelit. Jest wynikiem hamowania ich
rozwoju przez kwas mlekowy, SCFA, nadtlenek wodoru, bakteriocyny i jest też wynikiem
konkurencji o składniki pokarmowe oraz miejsca zasiedlania.
Korzystne Szkodliwe
L.casei, L.acidophilus, Patogenne i
Bif.bifidum, Bif.animalis toksynotwórcze

Bakterie jelitowe (barwione DAPI)

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Zespół mikroorganizmów jelitowych człowieka
Zmienny zespół
mikroorganizmów Podstawowy (uniwersalny)
jelitowych (ok. 70%) zespół mikroorganizmów obecny
u większości ludzi.
Styl życia Genotyp

Stabilny
zespół
Choroby
mikrorganizmów Fizjologia
jelitowych
(ok. 30%)
Układ
Środowisko immunologiczny Zmienny zespół mikroorganizmów,
zależny od sposobu żywienia,
wieku, stanu zdrowia, warunków
środowiska, spożywanych leków i
Mikroorganizmy przejściowe, wielu innych czynników.
np. z pokarmu

(Turnbaugh i wsp., 2007).

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Mikroflora jelitowa (Dr Jekyll and Mr Hyde)
Złe 12
Dobre
Bacteroides
Clostridium
Bifidobacterium
Eubacterium
Eubacterium
Lactobacillus
Ziarniaki beztlenowe

Patogenne, S-redukujące
toksynotwórcze Escherichia coli
Enzymy fekalne,
synteza Enterobakterie Immunomodulacja
karcynogenów
Staphylococcus Oporność kolonizacyjna
Produkcja H2S Trawienie i absorbcja
Vibrionaceae
Gazowanie
Synteza witamin
Ps. aeruginosa 2
Log jtk/g
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Droga do sukcesu

7 Brak działania ubocznego

Udokumentowane działanie
6 probiotyczne – badania kliniczne

5 Przydatność technologiczna

4 Antagonizm w stosunku do mikroorganizmów

chorobotwórczych

3 Odporność na niskie pH i sole żółci

2 Bezpieczeństwo stosowania

1 Szczep, gatunek, pochodzenie, dokładna identyfikacja

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Probiotyki są różne
Różne rodzaje is .
r
li ia
Lactobacillus
Bifidobacterium

am
Różne gatunki w danym rodzaju f
Lactobacillus casei Pies zaprzęgowy
u s
Lactobacillus rhamnosus
l up
is
Lactobacillus acidophilus Pies obronny
Różne szczepy w obrębie gatunku a n
Lactobacillus casei shirota C
Lactobacillus casei DN 114 001
Lactobacillus acidophilus NCFM Pies myśliwski
Lactobacillus acidophilus La1

Właściwości probiotyczne są specyficzną cechą szczepu.

Nie wszystkie szczepy probiotyczne wywołują takie same efekty zdrowotne!
Konieczne jest dokumentowanie specyficznych właściwości każdego
szczepu!
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Komercyjne szczepy probiotyczne (www.usprobiotics.org)
Lactobacillus acidophilus NCFM® (Danisco Inc.), R0052, (Institut Rosell), LA5
(Chr. Hansen), LB (Lacteol Lab.)
Lactobacillus casei DN 114 001 (Defensis) (Danone), Shirota (Yakult)
Lactobacillus fermentum VRI003 (Probiomics)
Lactobacillus johnsonii Lj-1, (Nestle)
Lactobacillus paracasei CRL 431 (Chr. Hansen), F19 (Medipharm)
Lactobacillus plantarum 299V (Probi AB)
Lactobacillus reuteri ATCC 55730 (Biogaia), RC-14 (Chr.Hansen)
Lactobacillus rhamnosus GG (Valio Dairy), R0011 (Institut Rosell), GR-1 (Chr.Hansen),
271 (Probi AB), LB21 (Essum AB), HN001 (Danisco)
Lactobacillus salivarius UCC118 (University College, Cork)
Bifidobacterium animalis (lactis) Bb-12 (Nestle, Chr. Hansen), HN019 (Danisco),
DN 173 010 (Danone)
Bifidobacterium breve Yakult (Yakult)
Bifidobacterium infantis 35264 (Procter & Gamble)
Bifidobacterium longum BB536 (Morinaga Milk Industry Co. Ltd.)
Lactococcus lactis L1A (Essum AB)
Saccharomyces cerevisiae (boulardii) (Biocodex)
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju (2009)
Regionalnego
Dokumentowane efekty zdrowotne (zależne od szczepu)
Korzystna modyfikacja składu
mikroflory jelitowej

Hamowanie wzrostu i translokacji Poprawa trawienia laktozy,

patogenów. Redukcja ryzyka zmniejszenie objawów
infekcji patogenami jelitowymi nietolerancji laktozy
(Salmonella, Shigella)

Detoksyfikacja Zmniejszenie ryzyka

karcynogenów otyłości

Ochrona przed Probiotyk Obniżenie poziomu

nowotworami jelita grubego cholesterolu

Obniżenie aktywności Aktywacja specyficznej i

enzymów fekalnych niespecyficznej odpowiedzi
immunologicznej
Wzrost przyswajalności
składników pokarmowych, Zapobieganie
zwiększenie absorpcji zaparciom
składników mineralnych
Skrócenie czasu trwania
biegunek rotawirusowych (i
innej etiologii)
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Yakult: probiotics may boost brain health

Probiotics pioneer Yakult says preliminary research indicates the

interrelationship of the nervous systems of the gut and the brain could
confer cognitive benefits when probiotics are consumed.
Speaking at a one-day seminar about ‘Functional Foods for the 50+
Market’, Netherlands-based Yakult science manager, Dr Jia Zhao, said at
least one UK study highlighted how probiotic consumption could benefit
those with autism.

Small brain, big brain “An upcoming area is mental health,” Dr Zhao told
NutraIngredients.com after making her presentation on gut health for
over-50s. “The brain is not beyond the reach of probiotics. The gut is the
‘small brain’ as it is called from a neurology point of view. This is an area
for probiotics and functional foods to explore.”
By Shane Starling in Amsterdam, 27-Feb-2009
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Breaking News on Supplements & Nutrition - Europe

Chr Hansen launches probiotic satiety program

Danish probiotics supplier, Chr Hansen, is investigating the satiety
potential of a version of the probiotic strain, Lactobacillus casei,
under a new programme called ProSat.

By Shane Starling, 28-Apr-2009

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Breaking News on Supplements & Nutrition - Europe

Probiotics may help women regain their figures after pregnancy

Probiotic supplements during the first trimester of pregnancy may help
women lose weight after the infant’s birth, say new findings presented
today at the European Congress on Obesity.
Finnish researchers report that supplements containing Lactobacillus and
Bifidobacterium were associated with less central obesity, defined as a
body mass index (BMI) of 30 or more or a waist circumference over 80
centimetres (European Congress on Obesity, 7 May 2009, Kirsi Laitinen et
al.).
By Stephen Daniells, 07-May-2009

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Probiotics may reduce eczema risk by 60 per cent

Daily supplements of a multi-bacterial strain food may reduce the risk of

eczema by 58 percent during the first three months of life, according to a
new study from The Netherlands.
Beyond the age of three, however, no differences in the incidence or
severity of eczema were recorded between the intervention and placebo
groups, according to results of a double-blind, randomized placebo-
controlled trial with mothers and subsequently their babies with a family
history of allergic disease.
“The effects of selected probiotic strains on the development of eczema (the PandA
study)” L. Niers, R. Martín, G. Rijkers, F. Sengers, H. Timmerman, N. van Uden, H. Smidt,
J. Kimpen, M. Hoekstra, Allergy, Published online ahead of print, doi: 10.1111/j.1398-
9995.2009.02021.x
By Stephen Daniells, 15-May-2009
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Produkty probiotyczne
Preparaty farmaceutyczne – liofilizaty o
gęstości bakterii probiotycznych około 1010
komórek/g. Nieraz kapsułkowane w
osłonkach rozpuszczających się w jelitach.

Odżywki dla dzieci (mleka w proszku) z dodatkiem liofilizowanych

bakterii do gęstości około 107 komórek/g.

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Produkty probiotyczne
Produkty mleczarskie, takie jak jogurty, kefiry, sery
twarogowe, sery dojrzewające (żółte) fermentowane
z udziałem szczepów probiotyczych. Około 2-5x1010
komórek/100 gramową porcję.

Lody i mrożone desery. Dodatek bakterii

probiotycznych około 107 komórek/g.

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Produkty probiotyczne
Galaretki (cukierki) z dodatkiem jogurtów
zawierających bakterie probiotyczne o gęstości
około 109 komórek/100 g.

Soki owocowe – z dodatkiem bakterii probiotycznych do

końcowej gęstości około 106-107 bakterii/100 ml. (CocoBiotic –
fermentowany z Lactobacillus acidophilus; Lactobacillus
delbreuckii; Saccharomyces cerevisiae boulardii)

Czekolady i wyroby czekoladowe z dodatkiem liofilizowanych

bakterii probiotycznych o gęstości około 107 komórek/g.

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Produkty probiotyczne
Gumy do żucia z dodatkiem liofilizowanych bakterii o gęstości
około 107/porcję. BioGaia redukuje liczbę bakterii
odpowiedzialnych za choroby dziąseł i psucie zębów.

Bakterie probiotyczne w kapslach do butelek typu PET (bakterie

uwalniają się do napoju podczas otwierania butelki).

Liofilizaty bakterii probiotycznych napylane na chipsy (np.

jabłkowe), słomki do picia napojów (LifeTop Straw), itp.

Probiotyczne „patyczki” przygotowane ze sprasowanych

bakterii probiotycznych (Probiotic sticks - Lactobacillus
acidophilus Rossell-52 and Bifidobacterium longum Rossell-175 z
dodatkiem aromatu owocowego - śliwkowego).

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
 Żywność probiotyczna – znakowanie produktów
Dyrektywa EC 1924/2006, która weszła w życie w lipcu 2007,
mówi, że dla każdego produktu o tzw. „health or nutritional
benefits” muszą być przedstawione dowody naukowe dokumentujące
takie właściwości (zgodnie z określeniami zaakceptowanymi przez
Komisję Europejską).
 Zawartość – jaki szczep probiotyczny znajduje się w produkcie – rodzaj, gatunek,
symbol szczepu. Nomenklatura bakterii musi być zgodna z aktualnie obowiązującymi
nazwami mikroorganizmów. Aktualne nazewnictwo bakterii jest publikowane w: List of
Prokaryotic names with Standing in Nomenclature (www.bacterio.cict.fr) lub Validation
List, publikowane w International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology
 Minimalna liczba żywych bakterii do końca okresu trwałości produktu
 Sugerowana porcja dzienna produktu
 Korzyści zdrowotne spożywania danego produktu probiotycznego
 Warunki przechowywania produktu
 Kontakt z producentem
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Probiotics market set to hit 120m by 2013, report says

Europejski rynek żywności probiotycznej zostanie co najmniej

podwojony do roku 2013 (z 45.4 miliona Euro w 2006 roku do 120.3
milionów Euro w 2013 roku).
Rynek Europy Wschodniej zaczyna dopiero rozwijać się. Produkty
probiotyczne (głównie o działaniu profilaktycznym) dla małych
dzieci są na pierwszym miejscu, zarówno pod względem ilości jak i
różnorodności.
6/9/2007

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Tak czy nie?
 
Od starożytnych czasów istniała świadomość zależności zdrowia człowieka od
racjonalnego odżywiania. Dotychczas jednak zwracano głównie uwagę na
występowanie poszczególnych składników w diecie, które, dostarczane w
odpowiednich, ilościach zgodnych z zapotrzebowaniem, zapewniały prawidłowe
funkcjonowanie organizmu.
Nowe podejście polega na przypisaniu żywności szczególnej roli
prozdrowotnej.
Żywność funkcjonalna, dodatkowo wzbogacona aktywnymi składnikami
stosowanymi w żywieniu, staje się ogniwem pośrednim między żywnością a
lekiem. Są to więc specjalnie spreparowane produkty spożywcze, które wykazują
korzystny, udokumentowany wpływ na zdrowie. W zależności od rodzaju składników,
wzbogacających produkt spożywczy, uzyskuje się różne efekty prozdrowotne, m.in.
także immunostymulujace i antymiażdżycowe. 

Tak!
Żywność wzbogacona a zdrowie człowieka
prof. dr hab. Andrzej Tokarz, Wydział Farmaceutyczny AM w Warszawie
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego