Diagnozowanie uk∏adów

sterowania silnikami
w samochodach Lanos

Cz´Êç 1

Uszkodzenia nie sygnalizowane lampkà kontrolnà

(brak kodu b∏´du)

Waldemar Kierylak

Wydawnictwo INSTALATOR POLSKI REKLAMA

PREZES mgr W∏adys∏aw Polesiƒski
REDAKTOR NACZELNY mgr in˝. Krzysztof Trzeciak
e-mail: k.trzeciak@automotoserwis.com.pl
SEKRETARZ REDAKCJI mgr in˝. El˝bieta Woêniak
e-mail: e.wozniak@automotoserwis.com.pl
ADRES REDAKCJI ul. Koniczynowa 11, 03-612 Warszawa
tel. 678-64-90, fax 679-71-01
www.automotoserwis.com.pl
Dyrektor ds. Marketingu i Reklamy
Gra˝yna Ka∏u˝yƒska
Specjalista ds. Reklamy
Magdalena Dyszy tel. 678-37-33
e-mail: m.dyszy@automotoserwis.com.pl
PRENUMERATA: tel. 678-38-05
GRAFIKA I ¸AMANIE: MAT-Andrzej Glanda
DRUK: TAURUS, Kazimierów 13 k. Halinowa
 Od Autora
Ten numer poradnika jest poÊwi´cony jednemu tematowi: diagnozowaniu uk∏adów sterowania
silnika i elementów bezpoÊrednio z nim zwiàzanych, w tym tak˝e uk∏adu immobilizera, stosowanych
w samochodach Daewoo Lanos wyposa˝onych w silniki 1.3 SOHC (wyst´pujàcy w handlu równie˝
pod oznaczeniem 1.4 SOHC), 1.5 SOHC i DOHC oraz 1.6 DOHC.
W poradniku opisano:
✘ dzia∏anie poszczególnych elementów uk∏adu sterowania
✘ sposób odczytywania kodów usterek bez u˝ycia fabrycznego skanera
✘ procedury regulacji silnika
✘ procedury diagnostyczne wykrywania typowych usterek silnika przy u˝yciu multimetru
uniwersalnego, w tym równie˝ uszkodzeƒ nie sygnalizowanych lampkà kontrolnà znajdujàcà si´
w zestawie wskaêników
✘ sposoby kontrolowania obwodu pompy paliwa i wentylatora, mierzenia ciÊnienia w kolektorze
dolotowym, sprawdzania uk∏adu sterowania biegiem ja∏owym i uk∏adu zap∏onowego
W przytaczanych algorytmach pokazano, jaki jest sposób wykrywania przyczyn usterek bez u˝ycia
specjalistycznych przyrzàdów, normalnie dost´pnych jedynie w autoryzowanych stacjach Daewoo.
W materiale podano wartoÊci fabryczne mierzonych parametrów oraz zamieszczono ponad 30
schematów elektrycznych sprawdzanych obwodów.
W nast´pnym numerze poradnika zostanà przedstawione szczegó∏owo procedury diagnostyczne
lokalizowania usterek silników Daewoo sygnalizowanych lampkà kontrolnà.

Waldemar Kierylak

Spis treÊci
1. Wst´p . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2. Opis elementów oraz dzia∏anie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2.1. Uk∏ad zap∏onowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2.2. Dzia∏anie uk∏adu sterowania paliwem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2.3. Elementy uk∏adu sterowania silnikiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
3. Diagnostyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
3.1. Odczytywanie kodu usterek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
3.2. Procedura regulacji obrotów biegu ja∏owego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
3.3. Kontrola uk∏adów diagnostycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
3.4. Procedury diagnostyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
1. Wst´p

✘ 1349 cm3 SOHC o mocy 55 kW/75 KM

O
pracowanie dotyczy sterowania silnikiem
i elementami bezpoÊrednio z tym zwiàzany-
mi, oraz uk∏adem zabezpieczeƒ przed uru-
chomieniem przez nieupowa˝nione osoby, tzw. im-
mobilizerem.
Samochód Daewoo Lanos mo˝e byç wyposa˝o-
ny w jeden z kilku silników:
✘ 1498 cm3 SOHC o mocy 63 kW/86 KM
✘ 1498 cm3 DOHC o mocy 73 kW/100 KM
✘ 1598 cm3 DOHC o mocy 78 kW/106 KM
Silnik SOHC ma 1 wa∏ek rozrzàdu i 2 zawory na
cylinder, DOHC - 2 wa∏ki rozrzàdu i 4 zawory na
cylinder.

Rozmieszczenie elementów uk∏adu sterowania silnika SOHC. Cz´Êci sk∏adowe uk∏adu ECM (modu∏u sterowania silnikiem): 11 - modu∏
sterowania silnikiem ECM (pod fotelem), 12 - gniazdo diagnostyczne ALDL, 13 - lampka niesprawnoÊci silnika SES, 14 - przewód masy
ECM/ABS, 15 - skrzynka bezpieczników (2). Urzàdzenia sterowane przez modu∏ ECM: 21 - wtryskiwacze paliwa (4), 22 - zawór sterowania
obrotami biegu ja∏owego silnika IAC, 23 - przekaênik pompy paliwa, 24 - przekaêniki sterowania wentylatorów, 25 - przekaênik spr´˝arki
klimatyzatora, 26 - cewka zap∏onowa DIS, 27 - zawór sterujàcy poch∏aniacza par paliwa CCCP, 28 - zawór recyrkulacji spalin EGR. Czujniki
informacyjne: 31 - czujnik ciÊnienia bezwzgl´dnego powietrza w kolektorze ssàcym MAP, 32 - czujnik zawartoÊci tlenu w spalinach - sonda
lambda, 33 - czujnik po∏o˝enia przepustnicy TPS, 34 - czujnik temperatury p∏ynu ch∏odzàcego CTS, 35 - czujnik temperatury powietrza
w kolektorze ssàcym MAT, 36 - czujnik pr´dkoÊci pojazdu (tylko w pojazdach z mechanicznà skrzynià biegów), 37 - prze∏àcznik po∏o˝enia
neutralnego i postoju P/N (tylko w pojazdach z automatycznà skrzynià biegów), 38 - czujnik po∏o˝enia wa∏u korbowego CPS, 39 - czujnik
spalania detonacyjnego. Zespo∏y nie majàce po∏àczenia z ECM: 41 - poch∏aniacz par paliwa (umieszczony pod pojazdem, za tylnym prawym
ko∏em), 42 - czujnik ciÊnienia oleju, 43 - filtr powietrza

Poradnik SERWISOWY 5
Rozmieszczenie elementów uk∏adu sterowania silnika DOHC. Cz´Êci sk∏adowe uk∏adu ECM (modu∏u sterowania silnikiem): 11 - modu∏
sterowania silnikiem ECM, 12 - gniazdo diagnostyczne ALDL, 13 - lampka niesprawnoÊci silnika SES, 14 - przewód masy ECM/ABS,
15 - skrzynka bezpieczników (2). Urzàdzenia sterowane przez modu∏ ECM: 21 - wtryskiwacze paliwa (4), 22 - zawór sterowania obrotami
biegu ja∏owego silnika IAC, 23 - przekaênik pompy paliwa, 24 - przekaêniki sterowania wentylatorów, 25 - przekaênik spr´˝arki
klimatyzatora, 26 - cewka zap∏onowa DIS, 27 - zawór sterujàcy poch∏aniacza par paliwa CCCP, 28 - zawór recyrkulacji spalin EGR. Czujniki
informacyjne: 31 - czujnik ciÊnienia bezwzgl´dnego powietrza w kolektorze ssàcym MAP, 32 - czujnik zawartoÊci tlenu w spalinach - sonda
lambda, 33 - czujnik po∏o˝enia przepustnicy TPS, 34 - czujnik temperatury p∏ynu ch∏odzàcego CTS, 35 - czujnik temperatury powietrza
w kolektorze ssàcym MAT, 36 - czujnik pr´dkoÊci pojazdu (tylko w pojazdach z mechanicznà skrzynià biegów), 37 - prze∏àcznik po∏o˝enia
neutralnego i postoju P/N (tylko w pojazdach z automatycznà skrzynià biegów), 38 - czujnik po∏o˝enia wa∏u korbowego CPS, 39 - czujnik
spalania detonacyjnego. Zespo∏y nie majàce po∏àczenia z ECM: 41 - poch∏aniacz par paliwa (umieszczony pod pojazdem, za tylnym prawym
ko∏em), 42 - czujnik ciÊnienia oleju, 43 - filtr powietrza

Wszystkie silniki majà wielopunktowy wtrysk
paliwa. Pojazdy wyposa˝ono w instalacj´ elek-
trycznà 12 V (zacisk ujemny do∏àczono do masy
pojazdu). W zale˝noÊci od zastosowanego silnika
oraz wyposa˝enia pojazdu jako jednostk´ sterujàcà
uk∏adem spotykamy: ECM - Elektroniczny Modu∏
Sterujàcy o oznaczeniu IEFI-6 (konektory wyjÊcio-
we koloru niebieskiego, fot. str. 10) lub ITMS-6 (ko-
nektory wyjÊciowe koloru bia∏o-czerwonego, fot.
str. 10). Modu∏y sterujà dozowaniem paliwa, aby
zapewniç optymalny sk∏ad mieszanki w celu utrzy-
mania osiàgów jednostek nap´dowych, a jednocze-
Ênie, aby zachowaç normy toksycznoÊci, przez sa-
mokontrol´ emisji spalin (poprzez czujnik tlenu
znajdujàcy si´ w uk∏adzie wydechowym silnika).
Je˝eli w którymÊ z obwodów sterujàcych lub kon-
trolnych wystàpi usterka, która uniemo˝liwia pra-
wid∏owà prac´ silnika lub pojawi si´ wzrost tok-
sycznoÊci spalin ponad normy, to ECM poinformu-
je u˝ytkownika pojazdu o zaistnieniu takiego faktu
przez zaÊwiecenie w zestawie wskaêników lampki
kontrolnej.
Aby spe∏niç ww. funkcje ECM musi otrzymywaç
informacje o poszczególnych stanach z czujników
umieszczonych w silniku oraz sterowaç pracà
przez wydawanie poleceƒ do elementów sterujà-
cych pracà.
Poszczególne elementy przekazujà informacje
poprzez przewody elektryczne tworzàce wiàzki
elektryczne. Widoki oraz rozmieszczenie wiàzek
zwiàzanych z pracà silnika przedstawiono na rys.
1-4. Na schematach elektrycznych (rys. 5-14)
przedstawione sà wiàzki oraz po∏àczenia mi´dzy
poszczególnymi elementami uk∏adu.

6 Poradnik SERWISOWY
Rys. 1. Wiàzki przednie instalacji
elektrycznej:
1 i 17 - kierunkowskazu bocznego
2 - skrzynki bezpieczników w kabinie
pasa˝erskiej
3 - skrzynki bezpieczników w przedziale
silnika
4 - pompki spryskiwacza
5 i 13 - przedniej lampy
kierunkowskazu
6 i 15 - regulacji po∏o˝enia reflektora
7 - rezystora dmuchawy
8 i 12 - przedniej lampy
przeciwmg∏owej
9 - wentylatora ch∏odnicy
10 - wentylatora klimatyzacji
11 - spr´˝arki klimatyzacji
14 i 18 - reflektora
16 - sygna∏u dêwi´kowego
19 - pokrywy zbiornika p∏ynu
hamulcowego
20 - silnika wycieraczki
21 - lampy oÊwietlenia wn´trza;
z∏àcza konektorowe poÊrednie: C103,
C201-C204, C207; punkty masowe:
G102, G103

Rys. 2. Wiàzka instalacji

elektrycznej silnika:
1 - czujnika MAP
2 - czujnika IAC
3 - czujnika TPS
4 - alternatora
5 - regulatora alternatora
6 - czujnika TPS
7 - rozrusznika
8 - czujnika VSS
9 - w∏àcznika
Êwiate∏ cofania
10 - czujnika CTS
11 - cewki DIS
12 - wtryskiwacza;
punkty masowe:
G104-G106

Poradnik SERWISOWY 7
Rys. 3. Wiàzka instalacji elektrycznej przegrody czo∏owej: 1, 2, 3 - zestawu wskaêników, 4 - przedniej lampy przeciwmg∏owej, 5 - zegara
cyfrowego, 6 - dmuchawy, 7 - Êwiate∏ awaryjnych, 8 - silnika dmuchawy, 9 - rezystora dmuchawy, 10 - lampy oÊwietlenia schowka,
11 - w∏àcznika oÊwietlenia schowka, 12 - z∏àcza ALDL, 13 - radia, 14 - anteny, 15 - oÊwietlenia popielniczki, 16 - oÊwietlenia gniazda
zapalniczki, 17 - HVAC, 18 - w∏àcznika Êwiate∏ hamowania, 19 - immobilizera, 20 - sygna∏u dêwi´kowego, 21 - wycieraczki, 22 - zap∏onu
DIS, 23 - kierunkowskazów, 24 - reflektorów, 25, 28 - Êciemniacza, 26 - regulacji po∏o˝enia reflektora, 27 - Êwiate∏ dziennych,
29 - przekaênika wycieraczki, 30 - przekaênika dmuchawy, 31 - przekaênika tylnej lampy Êwiate∏ przeciwmg∏owych, 32 - anteny,
33 - sygnalizatora dêwi´kowego; z∏àcza konektorowe poÊrednie: C201-C206, C209, C210; z∏àcza konektorowe „splice pack”: S201-S204;
punkt masowy: G201

Rys. 4. Wiàzka instalacji

elektrycznej pod∏ogi,
modu∏u ECM i ABS:
1, 7, 10, 17 - wy∏àcznika
drzwiowego lampy
oÊwietlenia wn´trza
2, 4 - tylnego g∏oÊnika
3 - lampy oÊwietlenia
przestrzeni baga˝owej
5 - do przestrzeni
baga˝owej
6 - szyby ogrzewanej
7 - sterowania szybà drzwi
9 - hamulca r´cznego
11 - skrzynki
bezpieczników w kabinie
12 - sygnalizatora
niezapi´cia pasa
bezpieczeƒstwa kierowcy
13 - wyjÊcia dodatkowe
14 - zamka centralnego
15 - TCM, 16 - ECM,
18 - zbiornika paliwa, ABS;
z∏àcza konektorowe
poÊrednie: C203-C207,
C301, C302, C351, C361,
C371, C381;
z∏àcza konektorowe
„splice pack”: S301-S303;
punkty masowe:
G301, G303, G304

8 Poradnik SERWISOWY
Rys. 5. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.5L SOHC, IEFI-6

Poradnik SERWISOWY 9
Rys. 6. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.5L SOHC - 2 z 5, IEFI-6

ECM IEFI-6 ECM ITMS-6F

10 Poradnik SERWISOWY
Rys. 7. Schemat po∏àczeƒ ECM
1.5L SOHC - 3 z 5, IEFI-6

Poradnik SERWISOWY 11
 Rys. 8. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.5L SOHC - 4 z 5, IEFI-6

Rys. 9. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.5L SOHC - 5 z 5, IEFI-6

12 Poradnik SERWISOWY
Rys. 10. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.3L SOHC i 1.6L DOHC, ITMS-6F

Poradnik SERWISOWY 13
Rys. 11. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.3L SOHC i 1.6L DOHC - 2 z 5, ITMS-6F
Oznaczenia kolorów przewodów na schematach:
B - czarny, Br - bràzowy, G - zielony, Gr - szary,
L - niebieski, Lg - jasnozielony, Or - pomaraƒczowy,
P - ró˝owy, R - czerwony, Sb - jasnoniebieski, V -
fioletowy, W - bia∏y, Y - ˝ó∏ty
Oznaczenia linii zasilania na schematach:
15 - zasilanie (BAT+) po w∏àczeniu zap∏onu:
w∏àcznik zap∏onu w pozycji ON oraz START (IGN 1)
15A - zasilanie (BAT+) po w∏àczeniu zap∏onu:
14 Poradnik SERWISOWY
w∏àcznik zap∏onu w pozycji ON (IGN 2)
15C - zasilanie po w∏àczeniu zap∏onu: w∏àcznik
zap∏onu w pozycji ON oraz ACC
30 - zasilanie z akumulatora poza w∏àcznikiem
zap∏onu (BAT+)
31 - masa (-)
58 - zasilanie po w∏àczeniu oÊwietlenia (ILL)
Rys. 15 przedstawia widok konektorów poszcze-
gólnych elementów.
Rys. 12. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.3L SOHC
i 1.6L DOHC - 3 z 5, ITMS-6F

Poradnik SERWISOWY 15
Rys. 13. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.3L SOHC i 1.6L DOHC - 4 z 5, ITMS-6F

16 Poradnik SERWISOWY
Rys. 14. Schemat po∏àczeƒ ECM 1.3L SOHC i 1.6L DOHC - 5 z 5, ITMS-6F

Poradnik SERWISOWY 17
Rys. 15. Widok konektorów

18 Poradnik SERWISOWY
2. Opis elementów
oraz dzia∏anie systemu

2.1. Uk∏ad zap∏onowy z´batego z wyfrezowanymi 58 naci´ciami, przymo-

Uk∏ad zap∏onowy wykorzystuje czujnik po∏o˝e-
nia wa∏u korbowego jako sygna∏ wejÊciowy do elek-
tronicznego modu∏u sterujàcego pracà silnika
(ECM). Nast´pnie ECM okreÊla kàt wyprzedzenia
zap∏onu (EST) i prze∏àcza zasilanie cewki zap∏ono-
wej (DIS). Ka˝dy cylinder pracuje w parze z cylin-
drem znajdujàcym si´ w przeciwnym suwie pracy
(1-4, 2-3). Iskra pojawia si´ jednoczeÊnie w cylin-
drze b´dàcym w suwie spr´˝ania oraz w cylindrze
rozpoczynajàcym suw wydechu. Cylinder b´dàcy
w suwie wydechu potrzebuje niewielkiej iloÊci do-
st´pnej energii do wywo∏ania iskry na Êwiecy. Po-
zosta∏a cz´Êç energii jest dost´pna do wywo∏ania
iskry na Êwiecy w cylindrze b´dàcym w suwie
spr´˝ania. Uk∏ad ten wykorzystuje sygna∏ EST
z modu∏u ECM do sterowania elektronicznego wy-
przedzenia zap∏onu. ECM wykorzystuje nast´pujà-
ce informacje:
✘ obcià˝enie silnika (ciÊnienie bezwzgl´dne
w kolektorze ssàcym)
✘ ciÊnienie atmosferyczne (barometryczne)
✘ temperatur´ powietrza w kolektorze ssàcym
✘ po∏o˝enie wa∏u korbowego
✘ pr´dkoÊç obrotowà silnika
✘ temperatur´ p∏ynu ch∏odzàcego
cowanego do ko∏a pasowego. 57 naci´ç jest o tej sa-
mej szerokoÊci 6°, a jedno jest szersze i pe∏ni rol´
tzw. „impulsu synchronizujàcego”. Gdy wa∏ korbo-
wy obraca si´, „z´by” przecinajà pole magnetyczne
czujnika po∏o˝enia wa∏u korbowego, indukujàc
w nim impulsy napi´cia. D∏u˝szy impuls okreÊla
po∏o˝enie wa∏u korbowego i pozwala, aby ECM wy-
znaczy∏ po∏o˝enie wa∏u w dowolnej chwili. ECM
wykorzystuje t´ informacj´ do okreÊlenia kàta wy-
przedzenia zap∏onu oraz momentu impulsu wtry-
sku i przesy∏a sygna∏y do DIS oraz wtryskiwaczy.
Dzia∏anie uk∏adu sterowania obrotami biegu ja∏owego
Uk∏ad jest sterowany za pomocà zaworu IACV
tzw. silnika krokowego umieszczonego w obudo-
wie przepustnicy. ECM steruje silnikiem kroko-
wym zale˝nie od warunków pracy silnika. Do tego
celu wykorzystuje ró˝ne informacje jako wejÊcio-
we, a mianowicie: temperatur´ silnika (p∏ynu ch∏o-
dzàcego), podciÊnienie powietrza w kolektorze ssà-
cym, ciÊnienie barometryczne itp.
Zespó∏ cewek DIS i zawór EGR (silnik DOHC)

Cewka zap∏onowa (DIS)

DIS jest zamontowana blisko tylnej cz´Êci obu-
dowy wa∏u rozrzàdu w silniku SOHC. W silniku
DOHC montowana jest w tylnej cz´Êci g∏owicy.
Ka˝da para koƒcówek DIS dostarcza iskr´ do
dwóch Êwiec zap∏onowych równoczeÊnie. DIS nie
podlega naprawom. W razie wadliwego dzia∏ania,
nale˝y zespó∏ DIS wymieniç na nowy.

Czujnik po∏o˝enia wa∏u korbowego (CPS)

Magnetyczny czujnik po∏o˝enia wa∏u korbowego
jest zamontowany z przodu silnika poni˝ej kolekto-
ra ssàcego. Wystaje on ze wspornika, zachowujàc
odst´p ok. 1,3 mm od powierzchni wieƒca impulso-
wego (ko∏o z´bate z naci´ciami). Jest to rodzaj ko∏a

Poradnik SERWISOWY 19
2.2. Dzia∏anie uk∏adu sterowania paliwem
Uk∏ad sterowania paliwem podaje w∏aÊciwe
dawki paliwa do silnika w zale˝noÊci od warun-
ków pracy. Paliwo jest podawane przez wtryskiwa-
cze indywidualnie do kolektora ssàcego ka˝dego
cylindra. Dwoma najwa˝niejszymi elementami te-
go uk∏adu sà: czujnik ciÊnienia bezwzgl´dnego
w kolektorze ssàcym (MAP) oraz sonda lambda
(zwana te˝ czujnikiem tlenu). Czujnik MAP mie-
rzy podciÊnienie w kolektorze ssàcym. Gdy MAP
odczytuje niskie podciÊnienie w kolektorze ssà-
cym, co odpowiada otwarciu przepustnicy, ozna-
cza to, ˝e do silnika podana jest wi´ksza iloÊç po-
wietrza. Wtedy nale˝y zwi´kszyç dawk´ paliwa.
Modu∏ ECM wyd∏u˝a czas otwarcia wtryskiwaczy,
wzbogacajàc w ten sposób mieszank´. Podczas ha-
mowania silnikiem podciÊnienie w kolektorze ssà-
cym wzrasta, co wykrywa czujnik MAP. Modu∏
ECM skraca czas otwarcia wtryskiwaczy, aby po-
daç mniejszà iloÊç paliwa. Czujnik tlenu jest
umieszczony w uk∏adzie wydechowym silnika.
Wskazuje on ECM poziom zawartoÊci tlenu w spa-
linach, co umo˝liwia ECM zmian´ iloÊci paliwa
przez odpowiednie sterowanie wtryskiwaczami,
aby utrzymaç optymalny wagowy sk∏ad mieszan-
ki. Poniewa˝ proces ten trwa nieprzerwanie od
chwili nagrzania si´ do prawid∏owej temperatury
czujnika tlenu (365°C) mówimy, ˝e uk∏ad pracuje
w „p´tli zamkni´tej”.
Tryb rozruchu
Gdy zap∏on jest w∏àczony, modu∏ ECM za∏àcza
przekaênik pompy paliwowej na dwie sekundy.
Pompa podnosi ciÊnienie paliwa w uk∏adzie. Mo-
du∏ ECM sprawdza czujnik temperatury p∏ynu
ch∏odzàcego (CTS) oraz czujnik po∏o˝enia prze-
pustnicy (TPS) i okreÊla odpowiedni stosunek po-
wietrza do paliwa dla rozruchu silnika. Wynosi on
1,5:1 przy temperaturze p∏ynu ch∏odzàcego -36°C,
zaÊ 14,7:1 przy temperaturze +94°C. Modu∏ ECM
steruje dawkà podawanego paliwa podczas pracy
w trybie rozruchu przez zmian´ czasu otwarcia
wtryskiwaczy.
Tryb przedmuchiwania (wentylacji) silnika
Je˝eli silnik jest zalany paliwem istnieje mo˝li-
woÊç przedmuchania go przez pe∏ne naciÊni´cie
peda∏u gazu. Wtedy modu∏ ECM ca∏kowicie wy∏à-
cza podawanie paliwa z powodu braku sygna∏u ste-
rowania. ECM utrzyma ten tryb pracy tak d∏ugo, jak
d∏ugo przepustnica b´dzie otwarta, a obroty silnika
b´dà wynosi∏y poni˝ej 400 obr/min. Je˝eli prze-
pustnica zostanie otwarta na ok. 80%, modu∏ ECM
powróci do trybu rozruchu.
20 Poradnik SERWISOWY
Tryb jazdy
Tryb ten ma dwie odmiany: w „p´tli otwartej”
i w „p´tli zamkni´tej”.
P´tla otwarta
Kiedy silnik zosta∏ najpierw uruchomiony i pra-
cuje z pr´dkoÊcià obrotowà przekraczajà 400
obr/min, system przechodzi do pracy w trybie „p´-
tli otwartej”, ignorujàc sygna∏ czujnika tlenu i obli-
cza stosunek powietrza do paliwa na podstawie sy-
gna∏ów czujników CTS i MAP. Trwa to do momen-
tu spe∏nienia nast´pujàcych warunków:
✘ czujnik tlenu - zmienny sygna∏ napi´cia
✘ CTS - w∏aÊciwa temperatura silnika nagrzanego
P´tla zamkni´ta
Wymagane wartoÊci sà ró˝ne dla ró˝nych silni-
ków i sà zapisane w pami´ci EPROM. Gdy warun-
ki temperatury silnika i napi´cia czujnika tlenu sà
spe∏nione, system przechodzi do pracy w trybie
„p´tli zamkni´tej”. Modu∏ ECM oblicza stosunek
powietrza do paliwa (czas otwarcia wtryskiwaczy)
na podstawie sygna∏ów czujnika tlenu, starajàc si´
zachowaç optymalny sk∏ad, który wynosi 14,7:1.
Tryb przyspieszania
Modu∏ ECM odpowiada na szybkie zmiany po-
∏o˝enia przepustnicy i przep∏ywu powietrza, do-
starczajàc odpowiednie iloÊci paliwa.
Tryb zwalniania
Modu∏ ECM reaguje na zamykanie si´ przepust-
nicy przez obni˝enie lub odci´cie dop∏ywu paliwa.
Tryb korekcji napi´cia akumulatora
Gdy napi´cie akumulatora jest za niskie, modu∏
ECM mo˝e skompensowaç zbyt s∏abà iskr´ za po-
mocà nast´pujàcych metod:
✘ wyd∏u˝enie szerokoÊci impulsu otwarcia
wtryskiwaczy
✘ podwy˝szenie obrotów biegu ja∏owego
✘ wyd∏u˝enie czasu trwania iskry
Tryb odci´cia dop∏ywu paliwa
Przy wy∏àczonym zap∏onie paliwo nie dop∏ywa
do wtryskiwaczy. Zabezpiecza to przed samozap∏o-
nem w silniku. Paliwo nie b´dzie podawane rów-
nie˝ wtedy, gdy brak b´dzie impulsu odniesienia
z czujnika po∏o˝enia wa∏u korbowego (CPS). Za-
bezpiecza to przed zalaniem silnika.
Dzia∏anie systemu poch∏aniania par paliwa
Pary paliwa sà kierowane ze zbiornika paliwa do
poch∏aniacza, w którym znajduje si´ aktywny w´-
giel drzewny. W czasie, gdy pojazd stoi, pary sà ma-
gazynowane w poch∏aniaczu. Gdy silnik pracuje,
pary paliwa sà odprowadzane do silnika i tam spa-
lane. Do poch∏aniacza doprowadzane jest powie-
trze, które jest mieszane z parami paliwa. Jako mie-
szanina paliwowo-powietrzna jest kierowana do
kolektora ssàcego. Modu∏ ECM podaje mas´ na za-
wór poch∏aniacza par paliwa (CCP), który ma mo-
dulowany czas trwania impulsu (PWM) i jest
otwierany oraz zamykany wiele razy na sekund´.
Cykl roboczy zaworu (PWM) jest zmienny w zale˝-
noÊci od:
✘ iloÊci przep∏ywajàcego powietrza
✘ ustawienia integratora
✘ temperatury powietrza zasysanego
Brak funkcjonowania zaworu poch∏aniacza par
paliwa, uszkodzony poch∏aniacz, p´kni´te przewo-
dy lub z∏e pod∏àczenie przewodów mogà spowodo-
waç niskie lub nierówne obroty biegu ja∏owego sil-
nika, a tak˝e jego gaÊni´cie.
System kolektora o zmiennej geometrii (VGIS)
- tylko dla silnika DOHC 1.6
Jest on wykorzystywany w celu dostarczenia do-
datkowej iloÊci powietrza w czasie przyspieszania
pojazdu. W pewnych warunkach modu∏ ECM uru-
chamia zawór VGIS umo˝liwiajàc (wykorzystujàc
podciÊnienie) uruchomienie dodatkowego zaworu
sterowania przepustnicà. Dodatkowy zawór otwie-
Kolektor o zmiennej geometrii zasysania VGIS
ra p∏ytki drugiej przepustnicy wewnàtrz komory
podciÊnieniowej.
Uk∏ad odprowadzania par ze skrzyni korbowej
Do skrzyni korbowej dostarczane jest powietrze
(uk∏adem PCV) z filtra powietrza. Powietrze miesza
si´ z przedmuchiwanymi gazami, które przechodzà
przez przewód podciÊnieniowy do kolektora ssàce-
go. Cz´Êciowo zanieczyszczony lub niedro˝ny
przewód odpowietrzania mo˝e spowodowaç:
✘ nierównà prac´ silnika na biegu ja∏owym
✘ gaÊni´cie silnika lub zbyt niskie obroty biegu
ja∏owego
✘ wycieki oleju
✘ przechodzenie oleju silnikowego do filtra po-
wietrza
✘ powstawanie osadów w silniku
NieszczelnoÊci uk∏adu PCV mogà spowodowaç:
✘ nierównà prac´ silnika na biegu ja∏owym
✘ gaÊni´cie silnika
✘ zbyt niskie obroty biegu ja∏owego
2.3. Elementy uk∏adu sterowania silnikiem
Czujnik temperatury p∏ynu ch∏odzàcego (CTS)
CTS jest termistorem montowanym w strumie-
niu p∏ynu ch∏odzàcego silnika. W niskiej tempera-
turze opornoÊç jest wysoka (-40°C - 100 kΩ),
Poradnik SERWISOWY 21
a w wysokiej niska (+130°C - 70 Ω). Modu∏ ECM po-
daje napi´cie 5 V do czujnika przez opornik znajdu-
jàcy si´ w ECM i mierzy zmiany napi´cia. Napi´cie
jest wysokie, gdy temperatura p∏ynu ch∏odzàcego
jest niska i odwrotnie - niskie przy wysokiej tempe-
raturze p∏ynu. CTS oddzia∏uje na wi´kszoÊç syste-
mów sterowanych przez modu∏ ECM. Je˝eli pojawi
si´ usterka CTS generowany jest kod b∏´du DTC nr
14 lub 15; nale˝y pami´taç, ˝e kod informuje
o usterce w obwodzie czujnika. Dlatego przy dia-
gnostyce CTS nale˝y skontrolowaç w pierwszej ko-
lejnoÊci obwód tego czujnika.
Czujnik po∏o˝enia przepustnicy (TPS)
Jest to potencjometr zwiàzany z osià przepust-
nicy. Obwód elektryczny TPS sk∏ada si´ z linii za-
silania 5 V oraz linii masy: oba sygna∏y sà dostar-
czane przez modu∏ ECM. Modu∏ ECM oblicza kàt
otwarcia przepustnicy przez Êledzenie sygna∏u
z linii napi´cia. Napi´cie czujnika TPS ulega zmia-
nie, gdy naciskany jest peda∏ przyspieszenia,
a wi´c ulega zmianie po∏o˝enie przepustnicy.
W po∏o˝eniu ca∏kowitego zamkni´cia przepustni-
cy napi´cie na wyjÊciu z czujnika TPS jest niskie
i wynosi ok. 0,5 V. Przy maksymalnym otwarciu
przepustnicy (WOT) napi´cie jest wy˝sze i wynosi
ok. 5 V. Modu∏ ECM na podstawie tego sygna∏u
okreÊla dawk´ paliwa.
Uszkodzony lub poluzowany TPS mo˝e spowo-
dowaç przerywanà prac´ wtryskiwacza, a wi´c
nierównà prac´ silnika, poniewa˝ modu∏ ECM od-
biera zmienny sygna∏, tak jakby przepustnica by∏a
poruszana. Uszkodzenie TPS mo˝e spowodowaç
wygenerowanie kodu usterki DTC nr 21 lub 22.
Gdy tak si´ stanie, modu∏ ECM zastosuje zast´pcze
Zespó∏ przepustnicy z widocznym czujnikiem TPS
22 Poradnik SERWISOWY
Czujnik tlenu
wartoÊci dla TPS i osiàgi pojazdu zostanà przywró-
cone. DTC 21 spowoduje podwy˝szenie obrotów
biegu ja∏owego.
Czujnik tlenu
Czujnik ten jest montowany w uk∏adzie wyde-
chowym, gdzie nadzoruje zawartoÊç tlenu w spali-
nach. Tlen zawarty w spalinach oddzia∏uje na ele-
menty czujnika i powoduje powstawanie napi´cia
na jego wyjÊciu. Napi´cie to zmienia si´ od ok. 0,1
V przy mieszance ubogiej (bogatej w tlen) do ok.
0,9 V przy mieszance bogatej (ubogiej w tlen). Na-
pi´cie to mo˝na zmierzyç woltomierzem cyfro-
wym o impedancji wejÊciowej nie mniej ni˝ 10
MΩ. Modu∏ ECM nadzoruje sygna∏ wyjÊciowy
czujnika tlenu i okreÊla, jakie parametry sk∏adu
mieszanki nale˝y zmieniç. Je˝eli nastàpi przerwa
w obwodzie czujnika tlenu, wygenerowany zosta-
nie kod DTC 13. Gdy ustali si´ niskie napi´cie
z czujnika, wygenerowany zostanie kod DTC 44 -
zbyt uboga mieszanka, a gdy ustali si´ zbyt wyso-
kie napi´cie z czujnika kod DTC 45 (zbyt bogata
mieszanka).
Zawór recyrkulacji spalin (EGR)
Uk∏ad recyrkulacji spalin jest stosowany w silni-
kach w celu ograniczenia emisji zwiàzków azotu
(NOx) powstajàcych przy spalaniu mieszanki
w wysokich temperaturach. Uk∏ad jest sterowany
przez modu∏ ECM za pomocà zaworu EGR. Zawór
ten przepuszcza niewielkie iloÊci gazów spalino-
wych do kolektora ssàcego w celu obni˝enia tem-
peratury spalania. IloÊç spalin kierowanych do
uk∏adu recyrkulacji jest sterowana zmianami pod-
ciÊnienia oraz ciÊnieniem w kolektorze wydecho-
wym. Je˝eli jest doprowadzona zbyt du˝a iloÊç spa-
lin do silnika, nie nastàpi zap∏on mieszanki.
 Zawór EGR otwiera si´, gdy:
✘ silnik jest rozgrzany (nie mniej ni˝ 70°C)
✘ gdy obroty silnika sà wy˝sze ni˝ obroty biegu
ja∏owego
Nadmiar spalin skierowany do silnika prowadzi
do niew∏aÊciwego spalania, powodujàc przerywanà
prac´ lub jej zatrzymanie. Przy zbyt du˝ej iloÊci
spalin kierowanych przez EGR podczas pracy silni-
ka na wolnych obrotach, podczas jazdy lub pod-
czas rozruchu mogà wystàpiç nast´pujàce stany:
✘ zatrzymanie pracy zimnego silnika po rozru-
chu
✘ zatrzymanie pracy silnika na obrotach biegu
ja∏owego podczas hamowania
✘ nierówna praca silnika (szarpanie pojazdem)
w czasie jazdy
✘ przerywana praca na obrotach biegu ja∏owego
Je˝eli zawór EGR pozostaje otwarty przez ca∏y
czas, silnik mo˝e nie pracowaç na wolnych obro-
tach. Przez zbyt ma∏y przep∏yw lub brak przep∏ywu
spalin przez EGR mogà byç osiàgni´te zbyt wysokie
temperatury podczas hamowania silnikiem i pod-
czas jazdy obcià˝onego pojazdu.
Warunki te mogà doprowadziç do:
✘ spalania detonacyjnego
✘ przegrzania silnika
✘ uszkodzenia uk∏adu kontroli emisji spalin
Kolektor ssàcy i zawór EGR (silnik SOHC)
Czujnik temperatury powietrza w kolektorze ssàcym
(MAT)
Jest to termister montowany w strumieniu po-
wietrza doprowadzanego do silnika. W niskiej tem-
peraturze opornoÊç jego jest wysoka (przy -40°C -
100 kΩ), w temperaturze wysokiej niska (przy
130°C - 70 Ω) Modu∏ ECM podaje sygna∏ 5 V do
czujnika przez opornik znajdujàcy si´ w module
ECM i mierzy zmiany napi´cia. Napi´cie powinno
byç wysokie, gdy temperatura powietrza jest niska
i niskie, gdy temperatura powietrza jest wysoka.
Modu∏ ECM na podstawie pomiaru napi´cia zna
temperatur´ powietrza. Czujnik MAT jest te˝ wyko-
rzystywany do sterowania wyprzedzeniem zap∏onu
przy niskiej temperaturze powietrza w kolektorze
ssàcym.
Uszkodzenie czujnika MAT generuje kod b∏´du
DTC nr 23 lub 25.
Silnik krokowy (IAC)
Zawór IAC jest montowany w obudowie prze-
pustnicy, gdzie steruje obrotami biegu ja∏owego na
polecenie modu∏u ECM. Modu∏ ECM wysy∏a im-
pulsy sterowania do uzwojenia silnika krokowego
(IAC), co powoduje, ˝e trzpieƒ zaworu wysuwa si´
lub cofa o podany skok na ka˝dy impuls. Trzpieƒ
zaworu IAC steruje iloÊcià powietrza omijajàcego
Poradnik SERWISOWY 23
Silnik krokowy
przepustnic´, a tym samym obrotami silnika. Pra-
wid∏owa pr´dkoÊç obrotów biegu ja∏owego silnika
jest zaprogramowana w module ECM. Obroty te sà
uzale˝nione m.in. od temperatury p∏ynu ch∏odzà-
cego silnika, stanu w∏àczenia lub wy∏àczenia kli-
matyzatora (je˝eli jest na wyposa˝eniu pojazdu).
Modu∏ ECM „uczy si´” prawid∏owej regulacji
zaworu IAC w celu okreÊlenia prawid∏owego usta-
wienia stabilnych obrotów biegu ja∏owego dla cie-
p∏ego silnika. Dane te sà przechowywane w pami´-
ci modu∏u ECM i odtwarzane, gdy w∏àczany jest
zap∏on. Wszelkie inne po∏o˝enia zaworu IAC sà
obliczane przez modu∏ ECM na podstawie nap∏y-
wajàcych danych. W rezultacie tego na obroty bie-
gu ja∏owego silnika nie majà wp∏ywu stan jego zu-
˝ycia oraz zmiany minimalnego otwarcia prze-
pustnicy. Zapewnia jednoczeÊnie sterowanie obro-
tami biegu ja∏owego w ró˝nych warunkach. Ozna-
cza to równie˝, ˝e od∏àczenie zasilania modu∏u
ECM prowadzi do braku sterowania obrotami bie-
gu ja∏owego silnika i koniecznoÊci lekkiego naci-
skania na peda∏ gazu podczas rozruchu silnika,
aby przeprowadziç nauczanie sterowania obrota-
mi biegu ja∏owego silnika.
Obroty biegu ja∏owego silnika sà funkcjà ca∏ko-
witego przep∏ywu powietrza przechodzàcego
przez zawór IAC zale˝nie od wysuni´cia trzpienia
zaworu, otwarcia przepustnicy i strat podciÊnienia
z powodu pod∏àczenia ró˝nego rodzaju wyposa˝e-
nia. Minimalne otwarcie przepustnicy jest regulo-
24 Poradnik SERWISOWY
wane fabrycznie. Regulacja ta umo˝liwia taki prze-
p∏yw powietrza, aby podczas operacji sterowania
trzpieƒ zaworu obrotów biegu ja∏owego móg∏ byç
wyregulowany odpowiednià liczbà kroków (od
gniazda zaworu).
Minimalne parametry ustawienia przepustnicy
silnika nie mogà byç kojarzone z minimalnymi ob-
rotami biegu ja∏owego. Âruba po regulacji w fabry-
ce pozostaje zakryta.
Czujnik ciÊnienia bezwzgl´dnego (MAP)
Czujnik ten mierzy bezwzgl´dne ciÊnienie po-
wietrza w kolektorze ssàcym, które w zale˝noÊci
od obcià˝enia silnika i zmian pr´dkoÊci zamienia
je na sygna∏ napi´cia. Zamkni´ta przepustnica
wywo∏uje wzgl´dnie niskie napi´cie wyjÊciowe.
CiÊnienie czujnika MAP jest przeciwieƒstwem
podciÊnienia. Kiedy ciÊnienie w kolektorze ssà-
cym jest wysokie, podciÊnienie jest niskie. Czuj-
nik MAP mierzy te˝ aktualne ciÊnienie atmosfe-
ryczne. Przy w∏àczonym zap∏onie i nie pracujà-
cym silniku, modu∏ ECM odczytuje ciÊnienie
z czujnika MAP jako ciÊnienie atmosferyczne
i wykorzystuje ten parametr do okreÊlenia w∏aÊci-
wego stosunku powietrza do paliwa. CiÊnienie at-
mosferyczne jest okresowo aktualizowane w cza-
sie jazdy z ustalonà pr´dkoÊcià lub w warunkach
pe∏nego otwarcia przepustnicy. W przypadku
uszkodzenia czujnika MAP modu∏ ECM przyjmie
wartoÊci zast´pcze.
 MAP
Volt 4,9 4,4 3,8 3,3 2,7 2,2 1,7 1,1 0,6 0,3 0,3
kPa 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

PodciÊnienie
Volt 4,9 4,4 3,8 3,3 2,7 2,2 1,7 1,1 0,6 0,3 0,3
kPa 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Czujnik ciÊnienia bezwzgl´dnego MAP

Uszkodzenie czujnika MAP lub jego obwodu Wtryskiwacze paliwa

spowoduje wygenerowanie kodu usterek DTC nr 33
lub 34. Poni˝sze zestawienia ukazujà ró˝nice mi´-
dzy ciÊnieniem bezwzgl´dnym i podciÊnieniem
zwiàzanym z sygna∏em wyjÊciowym czujnika MAP.
Elektroniczny modu∏ sterujàcy pracà silnika (ECM)
Modu∏ ECM jest centralnym urzàdzeniem stero-
wania wtryskiem paliwa. Nieprzerwanie kontrolu-
je on informacje otrzymywane z czujników i steru-
je elementami wykonawczymi tak, aby pojazd mia∏
optymalne osiàgi. Modu∏ ECM przeprowadza rów-
nie˝ diagnostyk´ systemu. Rozpoznaje on rodzaj
usterki, informuje kierujàcego poprzez kontrolk´
SES o niesprawnoÊciach systemu, zapami´tuje ko-
dy usterek DTC, które lokalizujà obwody, gdzie
wystàpi∏a usterka.
Modu∏ ECM nie ma ˝adnych elementów na-
prawialnych. Dane dotyczàce kalibracji sà zapi-
sane i dostarczane do modu∏u przez programo-
wanà pami´ç (PROM). Modu∏ zasila poszczegól-
ne czujniki i prze∏àczniki napi´ciem 5 lub 12 V.
Modu∏ ECM steruje obwodami takich zespo∏ów
jak wtryskiwacze paliwa, zawór sterowania obro-
tami biegu ja∏owego silnika (IAC), przekaênik
sprz´g∏a klimatyzatora itd., przez sterowanie po-
dawaniem masy lub przez tzw. QDM (poczwórny
sterownik).
Wtryskiwacze paliwa sà zaworami elektroma-
gnetycznymi sterowanymi przez modu∏ ECM. Do-
zuje on precyzyjnie paliwo podawane pod ciÊnie-
niem do ka˝dego cylindra silnika. Modu∏ ECM za-
sila napi´ciem zawór elektromagnetyczny w celu
otwarcia zaworu odcinajàcego kulkowego lub czo-
pikowego. Wtedy mo˝liwy jest przep∏yw paliwa,
które omija zawór i p∏ynie dalej przez cofni´tà p∏yt-
k´ rozpylajàcà u wylotu wtryskiwacza. Paliwo jest
kierowane do zaworu ssàcego, gdzie przed dosta-
niem si´ do komory spalania jest dalej rozpylane
i podlega odparowaniu.
Czujnik spalania stukowego
Czujnik ten wykrywa nienormalne stuki silnika.
Czujnik spalania stukowego jest mocowany w blo-
ku silnika w pobli˝u cylindrów. W miar´ wzrasta-
nia liczby stuków wzrasta napi´cie wyjÊciowe czuj-
nika. Sygna∏ ten jest przesy∏any do modu∏u ECM,
a modu∏ ECM zmienia kàt wyprzedzenia zap∏onu
tak, aby zredukowaç spalanie detonacyjne.
Konektor liczby oktanowej
Jest to rodzaj zwory (konektora), która sygnali-
zuje modu∏owi ECM liczb´ oktanowà paliwa. Ko-
nektor jest umieszczony pod siedzeniem pasa˝era.
Mo˝liwe sà 4 ró˝ne ustawienia konektora. Pojazd

Poradnik SERWISOWY 25
 wyprodukowany ma do∏àczonà etykiet´ do przewo-
du wiàzki stanowiàcego zwor´ z podanym ustawie-
niem liczby oktanowej.
W tabeli podano ustawienia wtyków konektora
liczby oktanowej. Wtyk 2 jest pod∏àczony do masy
konektora.

Czujnik spalania stukowego mieszanki

Ustawienie wtyków konektora liczby oktanowej paliwa

95 91 87 83
1.5L (IEFI-6) (ECM) wtyk D12 otwarty otwarty do masy do masy
1.5L (IEFI-6) (ECM) wtyk D13 do masy otwarty otwarty do masy
1.3L/1.6L (IEFI-6) (ITM-6F) (ECM) wtyk D6 otwarty otwarty do masy do masy
1.3L/1.6L (IEFI-6) (ITM-6F) (ECM) wtyk C13 do masy otwarty otwarty do masy

Schemat konektora ustawienia liczby oktanowej

26 Poradnik SERWISOWY
3. Diagnostyka

3.1. Odczytywanie kodu usterek oznacza to, ˝e przyczyna usterki ustàpi∏a (b∏àd by∏
sporadyczny, przypadkowy). ECM w ka˝dym przy-
Je˝eli w uk∏adzie sterowania i kontroli silnika padku przechowuje w swojej pami´ci kod DTC,
wystàpi usterka, wtedy ECM zanotuje ten fakt i po- który okreÊla usterk´.
informuje o tym u˝ytkownika przez zaÊwiecenie W celu wymuszenia przekazania kodu DTC
kontrolki pracy silnika (SES). JednoczeÊnie fakt ten przez ECM do zestawu wskaêników, nale˝y ze-
zostanie zapami´tany w pami´ci ECM przez wyge- wrzeç w z∏àczu diagnostycznym ALDL pin
nerowanie kodu usterki (DTC) okreÊlajàcego kon- A i B (rys. 16). Z∏àcze diagnostyczne znajduje si´
kretny przypadek. Je˝eli usterka jest chwilowa i za- po prawej stronie pod schowkiem w desce roz-
niknie, kontrolka SES przestanie Êwieciç po ok. 10 dzielczej (naprzeciwko fotela pasa˝era lub po
s od czasu jej ustàpienia, ale kod b∏´du b´dzie pa- prawej stronie nogi kierowcy za radiem) i s∏u˝y do
mi´tany do momentu przeprowadzenia procedury komunikacji mi´dzy ECM a przyrzàdem diagno-
kasowania kodu. Âwiecenie ciàg∏e kontrolki SES stycznym.
w czasie pracy silnika oznacza, ˝e usterka jest ca∏y
Rys. 16
czas aktywna. Podstawà diagnozowania uk∏adu jest
u˝ywanie przyrzàdów diagnostycznych Scanner 11
lub SCAN 100. Przyrzàdy te, których obowiàzek
posiadania majà wszystkie autoryzowane stacje ob-
s∏ugi sieci Daewoo, sà w stanie nie tylko odczytaç
kod usterki (DTC), ale równie˝ parametry pracy po-
szczególnych elementów, a tak˝e przeprowadziç te-
sty kontrolne w celu wykrycia przyczyny powsta-
Lokalizacja w samochodach Lanos (produkcja do 2001 r.)
nia usterki. Przyrzàdami tymi, po zakoƒczonej na-
prawie, czyÊci si´ pami´ç ECM, kasujàc kody uste-
rek. Brak ww. przyrzàdów w sposób zasadniczy
ogranicza mo˝liwoÊci diagnozowania poszczegól-
nych uk∏adów, ale poznanie metod diagnostyki
oraz sposobu czyszczenia pami´ci ECM bez u˝ycia
scannerów umo˝liwia skuteczne okreÊlenie
w mniej skomplikowanych przypadkach usterki
oraz usuni´cie przyczyny jej wystàpienia. Jest to
zwiàzane z faktem, ˝e odczytanie kodu DTC uster-
ki jest mo˝liwe równie˝ przez przekazanie impulsu
na kontrolk´ SES na zestawie wskaêników w for-
mie b∏yskowej. Prawid∏owe zachowanie kontrolki
SES jest nast´pujàce. Po w∏àczeniu w∏àcznika za-
p∏onu (ON) kontrolka zaÊwieci si´. Po uruchomie-
niu silnika powinna zgasnàç w ciàgu 1-2 s od osià-
gni´cia wolnych obrotów silnika. Je˝eli kontrolka
nie zgaÊnie lub zaÊwieci si´ w czasie pracy silnika,
oznacza to, ˝e ECM wykry∏ i zapami´ta∏ usterk´
okreÊlonà odpowiednim kodem. Je˝eli w czasie
pracy silnika kontrolka po zaÊwieceniu si´ zgaÊnie,

Poradnik SERWISOWY 27
 Po zwarciu pinów A i B, nale˝y w∏àczyç zap∏on.
Kontrolka SES nie zaÊwieci si´, ale po kilku sekun-
dach rozpocznie przekazywanie transmisji kodów
usterek metodà b∏yskowà.
Procedura transmisji
1. Transmisja rozpoczyna si´ zawsze od przeka-
zania kodu 12, który nie jest kodem b∏´du, a ozna-
cza: uwaga - zap∏on w∏àczony, poczàtek transmisji.
Ka˝dy kod jest powtarzany trzykrotnie.
12 - jeden krótki b∏ysk (~0,5 s), przerwa 1 s i dwa
b∏yski krótkie z przerwà ok. 0,5 s, przerwa ~3 s i po-
nownie...
2. Po przekazaniu kodu 12 rozpoczyna si´ prze-
kazywanie trzykrotnie wszystkich kodów DTC za-
pami´tanych przez ECM, np.:
3. Pojawienie si´ ponownie kodu 12 (trzykrot-
nie) oznacza koniec transmisji.
Uwaga: je˝eli w kodzie DTC znajduje si´ cyfra 0 - ta
cyfra nie jest przekazywana b∏yskiem, ale d∏ugim
trwajàcym ok. 6-8 s brakiem Êwiecenia kontrolki SES.
Je˝eli po zwarciu pinów A i B w z∏àczu ALDL po
trzykrotnym pojawieniu si´ kodu 12 pojawia si´ on
po raz czwarty, oznacza to, ˝e w pami´ci ECM nie
jest przechowywany ˝aden kod usterki DTC.
Nale˝y pami´taç, ˝e po zakoƒczeniu ka˝dej na-
prawy trzeba usunàç kod DTC z pami´ci ECM.
W przypadku, gdy nie mamy przyrzàdu diagno-
stycznego, przeprowadzamy to przez roz∏àczenie
minusowej klemy (-) akumulatora na minimum 10 s.
28 Poradnik SERWISOWY
Wtedy ECM wykasuje pami´ç kodów DTC. Mo˝na
procedur´ t´ przeprowadziç równie˝ przez wyj´cie
bezpiecznika ECM (nie krócej ni˝ na 10 s).
Uwaga: zawsze, kiedy przewody zasilania sà od∏àcza-
ne od akumulatora lub ECM, albo wyjmowany czy
wymieniany jest bezpiecznik ECM, nale˝y przeprowa-
dziç procedur´ uczenia obrotów biegu ja∏owego.
3.2. Procedura regulacji obrotów biegu
ja∏owego
✘ W∏àczyç zap∏on na 5 s.
✘ Wy∏àczyç zap∏on na 5 s.
✘ W∏àczyç zap∏on.
✘ Po 5 s uruchomiç silnik - dêwignia zmiany
biegów w po∏o˝eniu neutralnym dla skrzyni me-
chanicznej (M/T) lub w po∏o˝eniu P/N dla skrzyni
automatycznej (A/T).
✘ Silnik ma pracowaç tak d∏ugo, a˝ temperatura
p∏ynu ch∏odzàcego silnika osiàgnie 85°C.
✘ Je˝eli jest zamontowana klimatyzacja - w∏à-
czyç jà na 10 s.
✘ Wy∏àczyç klimatyzacj´ na 10 s.
✘ Je˝eli na wyposa˝eniu pojazdu jest A/T, naci-
snàç peda∏ hamulca. Podczas naciskania peda∏u
hamulca ustawiç dêwigni´ zmiany biegów w po∏o-
˝eniu D (jazda).
✘ W∏àczyç uk∏ad klimatyzacji (je˝eli jest na wy-
posa˝eniu) na 10 s.
✘ Wy∏àczyç klimatyzacj´ na 10 s.
✘ Wy∏àczyç zap∏on.
Procedura regulacji obrotów biegu ja∏owego jest
zakoƒczona.
Uwaga: za∏o˝eniem tej publikacji jest umo˝liwienie wy-
krycia i lokalizacji usterki DTC, tzn. usterek wyst´pujà-
cych w uk∏adach elektronicznych oraz obwodach elek-
trycznych sterujàcych pracà silnika bez u˝ycia przyrzà-
dów diagnostycznych normalnie dost´pnych tylko
w sieci warsztatów autoryzowanych. Nie wszystkie
usterki mo˝na wykryç oraz usunàç korzystajàc z kodu
b∏yskowego.
Przed przystàpieniem do usuwania wad zwià-
zanych z usterkami DTC, nale˝y usunàç wszystkie
uszkodzenia mechaniczne i przerwy w obwodach
elektrycznych oraz w uk∏adach mechanicznych
silnika.
3.3. Kontrola uk∏adów diagnostycznych
Kontrola ta jest przewidziana po to, aby umo˝li-
wiç okreÊlenie problemów generowanych przez
ECM i wykluczyç ewentualne mechaniczne uszko-
dzenia.
1. Sprawdziç, czy w∏aÊciwie funkcjonuje kon-
trolka niesprawnoÊci silnika.
2. Brak Êwiecenia kontrolki SES po w∏àczeniu
zap∏onu wskazuje na usterk´ w obwodzie SES lub
w obwodzie ECM.
3. Zewrzeç piny A i B w gnieêdzie ALDL. Powi-
nien pojawiç si´ kod DTC 12.
4. Sprawdziç, czy nie jest przepalona ˝arówka
kontrolki SES w zestawie wskaêników oraz jej ob-
wód elektryczny.
5. Sprawdziç po∏àczenie masowe oraz ciàg∏oÊç
po∏àczenia pinów A i B w ALDL do ECM.
Je˝eli silnik nie daje si´ uruchomiç:
✘ dla silnika 1.5 SOHC, ECM IEFI-6 - sprawdziç,
czy nie ma przerwy lub zwarcia mi´dzy pinem B7
modu∏u ECM i wtykiem M gniazda ALDL; urucho-
miç silnik
✘ dla silnika 1.3 SOHC i 1.6 DOHC, ECM ITMS-
6F - sprawdziç, czy nie ma przerwy mi´dzy pinem
D11 ECM a pinem M z∏àcza ALDL; usunàç przerw´
lub zwarcie; uruchomiç silnik
Gdy wszystkie te czynnoÊci zosta∏y wykonane
i ewentualne usterki usuni´te, nale˝y bezwzgl´d-
nie zdiagnozowaç pojazd przy pomocy urzàdzeƒ
diagnostycznych dost´pnych w ASO.
3.4. Procedury diagnostyczne
3.4.1. Silnik nie daje si´ uruchomiç,
pomimo obracania wa∏u korbowego rozrusznikiem
- silnik 1.5 SOHC, ECM IEFI-6
1. Sprawdziç ciÊnienie spr´˝ania - nie mo˝e byç
ni˝sze ni˝ 700 kPa.
2. Sprawdziç, czy w∏aÊciwie jest ustawiony roz-
rzàd silnika.
3. Sprawdziç bezpiecznik pompy paliwa.
4. Sprawdziç, czy wszystkie Êwiece zap∏onowe
dajà iskr´, a przewody zap∏onowe sà wolne od
przebiç. Je˝eli iskra wyst´puje na wszystkich prze-
wodach wysokiego napi´cia (WN) i cewkach zap∏o-
nowych (DIS), oznacza to, ˝e czujnik po∏o˝enia wa-
∏u korbowego (CPS) funkcjonuje prawid∏owo.
5. Sprawdziç opornoÊç wszystkich przewodów
zap∏onowych. Je˝eli jest mniejsza ni˝ 30 kΩ, nale-
˝y jà bezwzgl´dnie wymieniç.
6. Wy∏àczyç zap∏on, a nast´pnie od∏àczyç czujnik
po∏o˝enia wa∏u korbowego (CPS). W∏àczyç zap∏on:
a - zmierzyç napi´cie mi´dzy pinami 1 i 3 ko-
nektora CPS; powinno wynosiç ok. 1,08 V
b - zmierzyç napi´cie mi´dzy pinami 2 i 3 ko-
nektora CPS; powinno wynosiç ok. 1,08 V
c - zmierzyç napi´cie mi´dzy pinem 1 i masà ko-
nektora CPS; powinno wynosiç ok. 1,08 V
d - zmierzyç napi´cie mi´dzy pinem 2 i masà ko-
nektora CPS; powinno wynosiç ok. 1,08 V
e - sprawdziç, czy nie ma przerwy lub zwarcia
mi´dzy pinem 3 konektora CPS a masà; gdy nie ma
przerw lub zwarcia wymieniç modu∏ ECM*
f - sprawdziç, czy nie ma przerwy lub zwarcia
mi´dzy pinem 1 konektora CPS a pinem A2 modu-
∏u ECM; gdy nie ma przerw lub zwarcia wymieniç
modu∏ ECM*
g - sprawdziç, czy nie ma przerwy lub zwarcia
mi´dzy pinem 2 konektora CPS a pinem B3 modu-
∏u ECM; gdy nie ma przerw lub zwarcia wymieniç
modu∏ ECM*
7. Roz∏àczyç konektor cewki zap∏onowej, aby
zabezpieczyç silnik przed uruchomieniem. Zmie-
rzyç napi´cie na pinie A2 modu∏u ECM. Powinno
ono wynosiç przy w∏àczonym zap∏onie ok. 1,08 V,
a podczas obracania silnikiem - 1,20 V. Podczas po-
miaru tego sygna∏u zalecane jest u˝ycie oscylosko-
pu do obserwacji zmiennego sygna∏u. Podczas po-
miaru woltomierzem mo˝e nastàpiç b∏´dny odczyt
ze wzgl´du na bezw∏adnoÊç pracy przyrzàdu.
8. Zmierzyç napi´cie na pinie B3 konektora mo-
du∏u ECM. Powinno ono wynosiç przy w∏àczonym
zap∏onie ok. 1,08 V, a podczas obracania silnikiem
- ok. 1,20 V.
Gdy wyniki z pomiarów pkt. 7 i 8 sà prawid∏o-
we, wymieniç czujnik po∏o˝enia wa∏u korbowego
CPS. Sprawdziç, czy silnik uruchamia si´.
9. Wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç konektor cewki
DIS. Pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin
D i mas´. W∏àczyç zap∏on. Gdy kontrolka Êwieci
si´, pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin C cewki zap∏o-
nowej i biegun dodatni akumulatora. Gdy kontrol-
ka Êwieci si´, nale˝y wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç
cewk´ zap∏onowà DIS.
W czasie kr´cenia silnikiem zmierzyç:
a - napi´cie na pinie B cewki zap∏onowej; po-
winno wynosiç 0,2-2,0 V
b - napi´cie na pinie A cewki zap∏onowej; po-
winno ono wynosiç 0,2-2,0 V
Je˝eli podane parametry sà spe∏nione, wymieniç
cewk´ zap∏onowà DIS.
* Przy koniecznoÊci wymiany ECM bezwzgl´dnie u˝yç przyrzàdu
Scanner-11 lub SCAN 100 - w celu zakodowania immobilizera
Poradnik SERWISOWY 29
 10. Pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin C cewki za-
p∏onowej a biegun dodatni akumulatora.
Gdy kontrolka Êwieci si´, nale˝y przeprowadziç
procedur´ wg pkt. 9.
Gdy kontrolka nie Êwieci si´, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy uzwojeniem cewki zap∏onowej DIS a masà.
Usunàç uszkodzenie przewodów elektrycznych.
OczyÊciç piny i konektory. Pod∏àczyç konektor
cewki zap∏onowej DIS i sprawdziç, czy na wszyst-
kich przewodach wyst´puje iskra. Je˝eli nie - doko-
naç procedur zgodnie z pkt. 9.
11. Sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem B cewki zap∏onowej i pinem D10
modu∏u oraz czy nie ma przerwy w obwodzie mi´-
dzy pinem A cewki zap∏onowej i pinem C3 modu-
∏u ECM.
Je˝eli nie wyst´pujà przerwy w ww. obwodach,
nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
12. Wy∏àczyç zap∏on. Pod∏àczyç manometr w ce-
lu pomiaru ciÊnienia paliwa. W∏àczyç rozrusznik.
Wskazania ciÊnienia powinny byç 280-325 kPa.
Je˝eli tak, nale˝y: po pierwsze - sprawdziç, czy
paliwo nie jest zanieczyszczone i stare, po drugie -
paliwo b´dàce d∏u˝ej ni˝ 3-4 tygodnie w zbiorniku
nie spe∏nia ˝adnych norm, gdy˝ odparowa∏y z niego
frakcje lekkie. Nale˝y w obu przypadkach usunàç
paliwo ze zbiornika i ewentualnie oczyÊciç zbiornik
paliwa. OczyÊciç przewody paliwa, wymieniç filtr
paliwa, oczyÊciç lub wymieniç wtryskiwacze.
Po drugie - gdy paliwo spe∏nia wymogi:
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ od∏àczyç konektory ze wszystkich wtryskiwa-
czy
✘ w∏àczyç zap∏on
✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin 1 konektora
wiàzki przewodów wtryskiwaczy i mas´
✘ powtórzyç pkt. poprzedni dla wszystkich
wtryskiwaczy
Je˝eli kontrolka nie b´dzie Êwieci∏a przy której-
kolwiek próbie, nale˝y:
✘ odnaleêç i naprawiç przerw´ (przerwy) w ob-
wodzie mi´dzy pinami wiàzki przewodów wtryski-
waczy i pinem 9 konektora C104 wiàzki przewo-
dów silnika
Je˝eli kontrolka b´dzie Êwieci∏a, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin 2 konektora
wiàzki przewodów wtryskiwaczy i biegun dodatni
akumulatora
✘ obróciç silnikiem
✘ powtórzyç czynnoÊci dla ka˝dego wtryskiwa-
cza
30 Poradnik SERWISOWY
Je˝eli kontrolka b´dzie zaÊwieca∏a si´, nale˝y:
✘ zmierzyç opornoÊç ka˝dego wtryskiwacza,
której wartoÊç powinna byç 11,6-12,4 Ω. Je˝eli jest
inna (przy wy˝szych temperaturach ni˝ 18°C mo˝e
byç wi´ksza), nale˝y wymieniç wtryskiwacze.
Je˝eli kontrolka nie b´dzie zaÊwieca∏a si´, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy jest przerwa w obwodzie mi´dzy
pinem 2 konektora wiàzki przewodów wtryskiwaczy
i pinem C10 modu∏u ECM dla wtryskiwaczy nr 1 i 4
✘ sprawdziç, czy jest przerwa w obwodzie mi´dzy
pinem 2 konektora wiàzki przewodów wtryskiwaczy
i pinem C15 modu∏u ECM dla wtryskiwaczy nr 3 i 4
Usunàç ewentualne usterki, sprawdziç bez-
piecznik F14, sprawdziç, czy nie wyst´puje prze-
rwa w obwodzie pinu 1 ka˝dego wtryskiwacza
i wy∏àcznikiem zap∏onu. Je˝eli wyst´puje brak sy-
gna∏u podczas obracania silnikiem, a wszystkie
przewody i obwody sà prawid∏owe, nale˝y wymie-
niç modu∏ ECM*.
13. Je˝eli nie wyst´puje ciÊnienie paliwa w za-
kresie 280-325 kPa, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie jest zatkany filtr paliwa
✘ sprawdziç, czy przewody paliwa nie sà zatka-
ne lub za∏amane
Usunàç ewentualne usterki (wymiana filtra pali-
wa) i ponownie zmierzyç ciÊnienie paliwa. Gdy
w dalszym ciàgu nie osiàga podanych wy˝ej warto-
Êci, nale˝y:
✘ od∏àczyç przewód podciÊnieniowy regulatora
ciÊnienia paliwa
✘ sprawdziç, czy w przewodzie podciÊnienio-
wym jest paliwo
✘ sprawdziç, czy w regulatorze jest paliwo
Je˝eli w regulatorze jest paliwo, wymieniç regu-
lator ciÊnienia paliwa na nowy.
Je˝eli w regulatorze nie ma paliwa, nale˝y:
✘ wyjàç ze zbiornika paliwa zespó∏ pompy paliwa
✘ sprawdziç czujnik poziomu paliwa oraz ela-
styczne przewody paliwowe
✘ sprawdziç, czy filtr zbiornika paliwa nie jest
zatkany
Je˝eli filtr jest zatkany, wymieniç elementy na
nowe.
Je˝eli filtr nie jest zatkany, wymieniç zespó∏
pompy paliwa.
14. Sprawdziç zasilanie pompy paliwa
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ od∏àczyç konektor przewodów elektrycznych
pompy paliwa
✘ pod∏àczyç lampk´ kontrolnà mi´dzy pin 3
pompy paliwa a mas´
✘ w∏àczyç zap∏on
✘ kontrolka powinna Êwieciç przez 2 s
 Je˝eli kontrolka Êwieci si´, nale˝y odnaleêç
i usunàç przerw´ w obwodzie mi´dzy pinem 2
pompy paliwa i masà
Je˝eli kontrolka nie Êwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ od∏àczyç przekaênik pompy paliwa
✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin 86 przekaêni-
ka pompy paliwa i mas´
✘ w∏àczyç zap∏on
▼ Je˝eli kontrolka Êwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin 85 przekaêni-
ka pompy paliwa i biegun dodatni akumulatora
✘ w∏àczyç zap∏on - kontrolka powinna Êwieciç
si´ przez 2 sekundy
1. Je˝eli kontrolka nie Êwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin 30 przekaêni-
ka pompy paliwa
Je˝eli kontrolka Êwieci, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy lub zwarcia
miedzy pinem 87 przekaênika pompy paliwa i pi-
nem 3 pompy paliwa oraz masà; usunàç usterki; Je-
˝eli obwody sà prawid∏owe, wymieniç przekaênik
pompy paliwa
Je˝eli kontrolka nie Êwieci, nale˝y:
✘ naprawiç przewód mi´dzy pinem 30 przekaê-
nika pompy paliwa i bezpiecznikiem EF16
Je˝eli kontrolka nadal nie Êwieci, nale˝y:
✘ wymieniç przekaênik pompy paliwa
2. Je˝eli kontrolka Êwieci, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy miedzy pinem
85 przekaênika pompy paliwa a pinem B6 modu∏u
ECM. Je˝eli obwód jest prawid∏owy, nale˝y wymie-
niç modu∏ ECM*. Je˝eli obwód jest wadliwy, nale-
˝y usunàç usterk´.
▼ Je˝eli kontrolka nie Êwieci, nale˝y:
✘ sprawdziç bezpiecznik F17 pod deskà roz-
dzielczà
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
miedzy wy∏àcznikiem zap∏onu i pinem 86 przekaê-
nika pompy paliwa
Je˝eli problem wyst´puje nadal, nale˝y: spraw-
dziç wszystkie przewody elektryczne obwodów
ewentualnie w razie potrzeby naprawiç lub wymie-
niç bezpieczniki.
3.4.2. Silnik obraca si´, lecz nie daje si´ uruchomiç -
silniki 1.3 SOHC, 1.6 DOHC modu∏ ITMS-6F
Procedury poczàtkowe od pkt. 1 do pkt. 5
w∏àcznie sà identyczne. W zasadzie i pozosta∏e sà
takie same, ale z uwagi na fakt, ˝e w tym przypad-
ku mamy do czynienia z innym ECM (ITMS-6F),
nie jest zgodna z poprzednimi procedurami nu-
meracja pinów. Dlatego przeÊledzimy je jeszcze
raz.
Rozpoczynamy od procedur kontrolnych ele-
mentów sterowania elektronicznego.
1. Wy∏àczyç zap∏on.
2. Od∏àczyç czujnik po∏o˝enia wa∏u korbowego
CPS.
3. W∏àczyç zap∏on i zmierzyç napi´cie mi´dzy
pinami 1 i 3 konektora CPS - powinno wynosiç ok.
1,08 V.
Je˝eli jest zgodne - zmierzyç napi´cie mi´dzy pi-
nami 2 i 3 konektora CPS; powinno wynosiç ok.
1,08 V.
Je˝eli nie jest zgodne:
✘ zmierzyç napi´cie mi´dzy pinami 1 konektora
CPS i masà - powinno wynosiç ok. 1,08 V. Nast´p-
nie nale˝y zmierzyç napi´cie mi´dzy pinem 2 ko-
nektora CPS i masà - powinno wynosiç ok. 1,08 V.
Gdyby powy˝sze pomiary nie da∏y wielkoÊci ok.
1,08 V, nale˝y sprawdziç:
✘ czy nie ma przerwy lub zwarcia mi´dzy pi-
nem 3 konektora CPS i masà
✘ czy nie ma przerwy lub zwarcia mi´dzy pi-
nem 1 konektora CPS i pinem B14 modu∏u ECM
✘ czy nie ma przerwy lub zwarcia w przewo-
dach mi´dzy pinem 2 konektora CPS i pinem A16
modu∏u ECM
Je˝eli jest to konieczne, usunàç przerwy i zwar-
cia oraz dokonaç naprawy instalacji elektrycznej.
Je˝eli wszystkie kontrole wyka˝à prawid∏o-
woÊç instalacji elektrycznej, nale˝y wymieniç mo-
du∏ ECM*.
4. Roz∏àczyç konektor cewki zap∏onowej, aby za-
bezpieczyç silnik przed uruchomieniem, a nast´pnie:
✘ zmierzyç napi´cie na pinie B14 modu∏u ECM -
powinno wynosiç przy w∏àczonym zap∏onie 1,08 V,
a podczas obracania silnikiem - 1,20 V (do tego po-
miaru zaleca si´ stosowanie oscyloskopu)
✘ zmierzyç napi´cie na pinie A16 konektora
modu∏u ECM - powinno wynosiç przy w∏àczonym
zap∏onie 1,08 V, a podczas obracania silnikiem -
1,20 V (zaleca si´ zastosowanie oscyloskopu)
Je˝eli nie osiàgniemy podanych wy˝ej wartoÊci
pomiarowych, nale˝y wymieniç czujnik po∏o˝enia
wa∏u korbowego CPS.
Je˝eli wartoÊci pomiarów sà zgodne z podanymi
wy˝ej, nale˝y przejÊç do dalszych procedur kontro-
lnych.
5. Wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç konektor cewki
DIS.
✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin D cewki za-
p∏onowej a mas´
Poradnik SERWISOWY 31
 ✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin C cewki za-
p∏onowej a biegun (+) akumulatora
Je˝eli kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç cewk´ zap∏onowà
DIS
✘ w czasie kr´cenia silnikiem zmierzyç napi´cie
na pinie B konektora cewki zap∏onowej DIS - po-
winno wynosiç 0,2-2,0 V
✘ w czasie kr´cenia silnikiem zmierzyç napi´cie
na pinie B konektora cewki zap∏onowej DIS - po-
winno wynosiç 0,2-2,0 V
✘ w czasie kr´cenia silnikiem zmierzyç napi´cie
na pinie A konektora cewki zap∏onowej DIS - po-
winno wynosiç 0,2-2,0 V
Je˝eli wartoÊci pomiarowe nie sà zgodne z poda-
nymi wy˝ej, nale˝y wymieniç cewk´ zap∏onowà DIS.
Je˝eli kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie ma przerw w obwodzie
mi´dzy wy∏àcznikiem zap∏onu i pinem D konekto-
ra cewki zap∏onowej DIS
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy uzwojeniem cewki zap∏onowej DIS a masà
Nale˝y ewentualnie dokonaç naprawy instalacji
elektrycznej, a nast´pnie pod∏àczyç konektor cew-
ki zap∏onowej DIS i sprawdziç, czy na wszystkich
przewodach wysokiego napi´cia wyst´puje iskra.
Je˝eli w dalszym ciàgu iskra nie wyst´puje, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem B konektora cewki zap∏onowej DIS
i pinem C14 modu∏u ECM
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem A konektora cewki zap∏onowej DIS
i pinem D14 modu∏u ECM
Dokonaç naprawy obwodów instalacji elektrycz-
nej.
Je˝eli usterka wyst´puje nadal, nale˝y wymieniç
modu∏ ECM*.
Uwaga: nast´pne procedury sprawdzania pracy pom-
py paliwa oraz jej obwodów sà identyczne jak przy sa-
mochodzie wyposa˝onym w modu∏ ECM IEFI-6. Doty-
czy to te˝ sprawdzenia funkcjonowania wtryskiwaczy
paliwa.
CiÊnienia paliwa sà identyczne dla pojazdów wy-
posa˝onych w modu∏y ECM IEFI-6 oraz ITMS-6F.
Ró˝nice wyst´pujà w sterowaniu systemem za-
silania w paliwo ze wzgl´du na fakt, ˝e polecenia
wydawane przez ECM sà przekazywane z innych
pinów. Dlatego po dokonaniu kontroli ciÊnienia,
sprawdzenia i ewentualnej naprawy instalacji elek-
trycznej, nale˝y:
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç przewód
elektryczny mi´dzy pinem 85 konektora przekaêni-
ka pompy paliwa a pinem A12 modu∏u ECM
32 Poradnik SERWISOWY
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç obwód
elektryczny mi´dzy pinem 30 konektora przekaêni-
ka pompy paliwa a bezpiecznikiem EF16
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç obwód
elektryczny mi´dzy pinem 2 konektora wiàzki
przewodów wtryskiwaczy a pinem C4 modu∏u
ECM dla wtryskiwaczy 1 i 4
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç obwód
elektryczny mi´dzy pinem 2 konektora wiàzki
przewodów wtryskiwaczy a pinem C6 modu∏u
ECM dla wtryskiwaczy 2 i 3
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç obwody
elektryczne mi´dzy pinem 1 ka˝dego wtryskiwacza
a wy∏àcznikiem zap∏onu
Je˝eli obwody elektryczne sà prawid∏owe (na-
prawiane), nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
3.4.3. Nie zapala si´ kontrolka SES
A. NiesprawnoÊci silnika 1.5 SOHC modu∏ IEFI-6
(rys. 17)
Kontrolka powinna Êwieciç si´ zawsze, gdy tyl-
ko w∏àczony jest zap∏on, a silnik nie pracuje. Na-
pi´cie z akumulatora jest wtedy kierowane bezpo-
Êrednio na ˝arówk´ kontrolki. Po uruchomieniu sil-
nika kontrolka gaÊnie. Modu∏ ECM steruje kontrol-
kà i w razie koniecznoÊci zaÊwieca przez pod∏àcze-
nie do masy przez pin C1 konektora ECM.
Diagnostyka
Je˝eli silnik pracuje prawid∏owo, nale˝y spraw-
dziç, czy nie jest uszkodzona ˝arówka kontrolki SES.
Je˝eli silnik daje si´ obracaç rozrusznikiem, lecz
nie daje si´ uruchomiç, nale˝y sprawdziç bezpiecz-
niki F5 i F17 oraz po∏àczenia z ECM. Szczególnà
uwag´ nale˝y skierowaç na piny zasilania w∏àczni-
ka zap∏onu oraz modu∏u ECM, ewentualnie oczy-
Êciç je oraz sprawdziç i dokr´ciç koƒcówki przewo-
dów do masy biegnàce od pinów A12 i D1 konekto-
ra modu∏u ECM.
Je˝eli silnik w dalszym ciàgu nie uruchamia si´,
nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, a nast´pnie od∏àczyç czer-
wony wtyk modu∏u ECM
✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin B1 modu∏u
ECM i mas´
Gdy kontrolka zaÊwieci si´:
✘ wy∏àczyç zap∏on i pod∏àczyç kontrolk´ mi´-
dzy pin C16 konektora modu∏u ECM i mas´
Gdy kontrolka Êwieci:
✘ pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin C4 konektora
modu∏u ECM i mas´. Gdy kontrolka Êwieci, spraw-
dziç stan pinów B1, C16 i C4 modu∏u ECM, czy nie
sà uszkodzone, czy dobrze kontaktujà. Je˝eli zacho-
dzi potrzeba - podoginaç piny. Nast´pnie sprawdziç
Rys. 17. Nie zapala si´ kontrolka SES - niesprawnoÊci silnika 1.5L SOHC IEFI-6
stan pinu C1 modu∏u ECM oraz jego uziemienia.
Je˝eli silnik uruchamia si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç modu∏ ECM
✘ w∏àczyç zap∏on i pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy
pin C1 konektora modu∏u ECM i mas´
Gdy kontrolka zaÊwieci si´, sprawdziç mas´
przewodów z pinów A12 i D1 konektora ECM. Kie-
dy powy˝sze kontrole wykazujà prawid∏owe po∏à-
czenie, nale˝y wymieniç ECM*.
Gdy kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y spraw-
dziç bezpiecznik F11, a nast´pnie sprawdziç zasi-
lanie ˝arówki kontrolki SES woltomierzem. Napi´-
cie powinno wynosiç 11-14 V. Je˝eli napi´cie jest
prawid∏owe, sprawdziç i ewentualnie wymieniç
˝arówk´ kontrolki SES.
Gdy ˝arówka jest dobra, nale˝y sprawdziç, czy
nie ma przerwy lub zwarcia w obwodzie elektrycz-
nym mi´dzy pinem C1 konektora modu∏u ECM
i lampki SES. Zauwa˝one wady usunàç.
Je˝eli usterka wyst´puje nadal, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, sprawdziç i ewentualnie na-
prawiç przewód mi´dzy pinem B1 modu∏u ECM
i bezpiecznikiem F5
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç przewód mi´-
dzy pinem C4 modu∏u ECM i bezpiecznikiem F17
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç przerw´
w przewodzie mi´dzy pinem A12 oraz pinem D1
modu∏u ECM i masà
Je˝eli powy˝sze naprawy nie dajà rezultatu, na-
le˝y wymieniç ECM*.
Poradnik SERWISOWY 33
B. NiesprawnoÊci silnika 1.3 SOHC i 1.6 DOHC modu∏
ITMS-6F (rys. 18)
Warunki pracy kontrolki sà takie same, jak
w rozdziale poprzednim, z tà ró˝nicà, ˝e modu∏
ECM zaÊwieca kontrolk´ SES przez podanie nazwy
z pinu B10 konektora modu∏u ECM. Dlatego te˝
ogólne zasady kontroli i usuwania przerw i zwarç
w poszczególnych obwodach elektrycznych sà po-
dobne. Zmieniajà si´ tylko punkty kontrolne (piny)
przy module ECM.
Je˝eli silnik daje si´ uruchomiç, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç konektory modu-
∏u ECM
✘ w∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy
pin B10 konektora modu∏u ECM i mas´
Je˝eli kontrolka nie zaÊwieci si´ - sprawdziç bez-
piecznik F11
34 Poradnik SERWISOWY
✘ sprawdziç woltomierzem zasilanie ˝arówki
SES w czasie w∏àczania zap∏onu; powinno wynosiç
11-14 V. Dokonaç naprawy obwodu lub wymieniç
˝arówk´.
Je˝eli napi´cie jest prawid∏owe, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy jest przerwa lub zwarcie w ob-
wodzie mi´dzy pinem B10 konektora modu∏u ECM
i kontrolkà SES. Sprawdziç pin B10, czy prawid∏o-
wo kontaktuje lub czy nie jest uszkodzony
✘ sprawdziç, czy piny B1 i D16 konektora mo-
du∏u ECM majà prawid∏owà mas´
✘ naprawiç ewentualne uszkodzenie w obwo-
dzie mi´dzy pinem B1 konektora modu∏u ECM
i masà oraz pinem D16 konektora modu∏u ECM
i masà
Je˝eli silnik nie daje si´ uruchomiç, nale˝y:
✘ sprawdziç bezpieczniki F5 i F17 modu∏u
Rys. 18. Nie zapala si´ kontrolka SES
- niesprawnoÊci silnika 1.3L SOHC
i 1.6L DOHC ITMS-6F
ECM. Gdy silnik uruchomi si´, a usterka kontrolki
SES wyst´puje nadal, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy lub zwarcia
w obwodzie mi´dzy pinem B10 konektora modu∏u
ECM i kontrolki SES
✘ wy∏àczyç zap∏on, od∏àczyç czerwony konektor
modu∏u ECM i kontrolk´, po∏àczyç pin A6 konekto-
ra modu∏u ECM i mas´. Gdy kontrolka zaÊwieci si´,
nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç bia∏y konektor
modu∏u ECM
✘ pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin
C16 konektora modu∏u ECM i mas´
✘ sprawdziç, czy prawid∏owo kontaktuje pin A6
konektora modu∏u ECM
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç przewód
mi´dzy pinem B10 konektora modu∏u ECM a kon-
trolkà SES
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç przewód
mi´dzy pinem A6 konektora modu∏u ECM i bez-
piecznikiem F7
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç przewód
mi´dzy pinem C16 konektora modu∏u ECM i bez-
piecznikiem F17
Je˝eli powy˝sze procedury oka˝à si´ nieskutecz-
ne, nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
3.4.4. Kontrolka niesprawnoÊci silnika SES nie b∏yska
A. Silnik 1.5 SOHC modu∏ IEFI-6 (rys. 19)
Warunki pracy kontrolki jak poprzednio. Gdy
zostanà po∏àczone piny A i B w z∏àczu ALDL (dia-
gnostycznym) i w∏àczony zap∏on, kontrolka SES
powinna przekazaç kod diagnostyczny DTC 12.
Âwiecenie kontrolki w sposób ciàg∏y oznacza, ˝e
przewód ∏àczàcy pin C1 konektora modu∏u ECM
ma zwarcie do masy lub przerw´ na przewodzie
gniazda diagnostycznego.
Rys. 19. Kontrolka niesprawnoÊci silnika SES
nie b∏yska 1.5L SOHC IEFI-6
Poradnik SERWISOWY 35
 Je˝eli silnik pracuje prawid∏owo, nale˝y skon-
trolowaç ˝arówk´ kontrolki SES.
Je˝eli silnik obraca si´ przy pomocy rozruszni-
ka, ale nie daje si´ uruchomiç, nale˝y sprawdziç
stan bezpieczników oraz prawid∏owoÊç styków na
po∏àczeniach konektora modu∏u ECM. Skontrolo-
waç szczególnie czystoÊç po∏àczeƒ obwodów oraz
klemy akumulatora i po∏àczenia masowe. Nast´p-
nie nale˝y wykonaç ni˝ej wymienione czynnoÊci:
✘ wy∏àczyç zap∏on, zmostkowaç piny A i B
w ALDL i w∏àczyç zap∏on; gdy nie jest podawany
kod DTC 12, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç bia∏y konektor
modu∏u ECM, a nast´pnie w∏àczyç zap∏on. Je˝eli
kontrolka SES Êwieci si´, nale˝y odnaleêç i usunàç
przerw´ w obwodzie ∏àczàcym z masà i mi´dzy pi-
nem C1 konektora modu∏u ECM. Je˝eli kontrolka
SES nie zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on. Pod∏àczyç bia∏y konektor
modu∏u ECM. W∏àczyç zap∏on i zewrzeç pin D8 ko-
nektora modu∏u ECM z masà przy pomocy lampki
kontrolnej. Je˝eli kontrolka SES wyÊwietli kod
DTC12 sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem D8 konektora modu∏u ECM a pinem
B gniazda diagnostycznego ALDL. Usunàç usterk´.
Sprawdziç przewód mi´dzy pinem A gniazda dia-
gnostycznego ALDL i masà
Je˝eli lampka SES nie wyÊwietli kodu DTC12,
nale˝y sprawdziç, czy dobrze kontaktuje oraz stan
pinu D8 konektora modu∏u ECM. Nast´pnie spraw-
dziç przewód mi´dzy pinem D8 konektora modu∏u
ECM i wtykiem B gniazda diagnostycznego ALDL.
Usunàç ewentualne usterki.
Je˝eli powy˝sze procedury nie dadzà rezultatu,
nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
B. Silnik 1.3 SOHC i 1.6 DOHC modu∏ ITMS-6F (rys. 20)
Warunki pracy kontrolki SES jak w poprzednich
rozdzia∏ach. Gdy zostanà po∏àczone piny A i B
w gnieêdzie diagnostycznym ALDL i w∏àczony za-
p∏on, kontrolka SES powinna przekazaç kod DTC
12. Je˝eli kontrolka SES Êwieci w sposób ciàg∏y,
oznacza to, ˝e przewód ∏àczàcy pin B10 konektora
modu∏u ECM ma zwarcie do masy lub ma przerw´
w przewodzie gniazda diagnostycznego.
Je˝eli silnik pracuje prawid∏owo, nale˝y skon-
trolowaç ˝arówk´ kontrolki SES.
Je˝eli silnik daje si´ obracaç rozrusznikiem, ale
nie uruchamia si´, nale˝y sprawdziç bezpieczniki
oraz prawid∏owoÊç styków na po∏àczeniach konek-
tora modu∏u ECM. Skontrolowaç szczególnie czy-
stoÊç po∏àczeƒ obwodów oraz klem akumulatora
i po∏àczenia masowe. Nast´pnie nale˝y wykonaç
ni˝ej wymienione czynnoÊci:
✘ wy∏àczyç zap∏on, po∏àczyç przewodem piny
36 Poradnik SERWISOWY
A i B gniazda diagnostycznego i w∏àczyç zap∏on;
gdy kontrolka SES nie przekazuje kodu DTC12, na-
le˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, od∏àczyç czerwony konektor
modu∏u ECM i ponownie w∏àczyç zap∏on
✘ je˝eli kontrolka SES zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w przewodzie,
który ∏àczy z masà pin B10 konektora modu∏u ECM
i ˝arówk´ kontrolki SES
✘ je˝eli kontrolka SES nie zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, a nast´pnie pod∏àczyç czer-
wony konektor modu∏u ECM. W∏àczyç zap∏on i ze-
wrzeç pin B9 konektora modu∏u ECM z masà za po-
mocà kontrolki elektrycznej. Je˝eli kontrolka SES
wyÊwietli kod DTC12, sprawdziç, czy jest przerwa
w obwodzie mi´dzy pinem B9 konektora modu∏u
ECM a pinem B gniazda diagnostycznego ALDL.
Dokonaç ewentualnej naprawy.
Je˝eli kontrolka SES nie wyÊwietli kodu DTC12,
sprawdziç stan pinu B9 konektora modu∏u ECM
i czy ma dobry styk. Dokonaç ewentualnej naprawy.
Sprawdziç kontakt pinu A gniazda diagnostycz-
nego oraz jego po∏àczenie z masà.
Je˝eli powy˝sze procedury nie dadzà rezultatu,
nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
3.4.5. Kontrola obwodu przekaênika pompy
paliwa
A. Silnik 1.5 SOHC modu∏ IEFI-6 (rys. 21)
Po w∏àczeniu zap∏onu modu∏ ECM w∏àcza prze-
kaênik pompy paliwa, która znajduje si´ w zbiorni-
ku paliwa. Pompa pracuje tak d∏ugo, jak d∏ugo pra-
cuje silnik, a modu∏ ECM otrzymuje impulsy od-
niesienia o tym fakcie z wy∏àcznika zap∏onu. Je˝eli
impulsów brak, to modu∏ ECM wy∏àczy pomp´ po
2 s od chwili ich zaniku po wy∏àczeniu zap∏onu
kluczykiem. Chwilowe przerwy w pracy pompy
paliwa mogà byç spowodowane z∏ym stykiem,
uszkodzeniem izolacji przewodów lub przerwà
i w przewodzie. Na wst´pie nale˝y sprawdziç po∏à-
czenia masowe.
Wy∏àczyç zap∏on na 10 s, a nast´pnie w∏àczyç
zap∏on. Pompa powinna pracowaç przez 2 s.
Je˝eli pompa nie pracowa∏a, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç przekaênik pompy
paliwa. Pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin
86 konektora przekaênika pompy i mas´. Je˝eli kon-
trolka zaÊwieci si´, wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kon-
trolk´ elektrycznà mi´dzy pin 85 konektora przekaê-
nika pompy i biegun dodatni akumulatora. Je˝eli po
w∏àczeniu zap∏onu kontrolka elektryczna zaÊwieci
si´ na 2 s, wy∏àczyç zap∏on i pod∏àczyç kontrolk´
elektrycznà mi´dzy pin 30 konektora przekaênika
pompy i mas´. JeÊli po w∏àczeniu zap∏onu kontrolka
elektryczna zaÊwieci si´, nale˝y sprawdziç, czy nie
ma zwarcia lub przerw w obwodzie mi´dzy pinem
87 konektora przekaênika pompy i pinem 3 konekto-
ra pompy paliwa, ewentualnie usunàç zwarcie i na-
prawiç przewody obwodu elektrycznego, a nast´p-
nie po zainstalowaniu przekaênika i w∏àczeniu za-
p∏onu sprawdziç, czy pompa pracuje. Je˝eli nie - wy-
mieniç przekaênik pompy paliwa.
Je˝eli kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
elektrycznym mi´dzy pinem 86 konektora przekaê-
nika pompy i w∏àcznikiem zap∏onu. Nast´pnie
sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie mi´-
dzy pinem 85 konektora przekaênika pompy i pi-
nem B6 konektora modu∏u ECM. Wymieniç bez-
piecznik EF16 i naprawiç ewentualne przerwy
i zwarcia mi´dzy pinem 85 konektora przekaênika
pompy i pinem B6 konektora modu∏u ECM oraz
mi´dzy pinem 30 konektora przekaênika pompy
i bezpiecznikiem EF16. Wymieniç bezpiecznik
EF17 i naprawiç przewody lub usunàç zwarcia
mi´dzy pinem 86 konektora przekaênika pompy
i wy∏àcznikiem zap∏onu.
Je˝eli powy˝sze czynnoÊci nie dadzà rezultatu,
nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
B. Silnik 1.3 SOHC i 1.6 DOHC modu∏ ITMS-6F (rys. 22)
Warunki pracy pompy sà takie same jak przy
module IEFI-6. Na wst´pie nale˝y sprawdziç po∏à-
czenia masowe. W∏àczyç zap∏on. Pompa powinna
pracowaç przez 2 s.
Je˝eli pompa paliwa nie pracuje, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, od∏àczyç przekaênik pompy
paliwa, a nast´pnie pod∏àczyç kontrolk´ elektrycz-
nà mi´dzy pin 86 konektora przekaênika pompy
i mas´ i w∏àczyç zap∏on.
Rys. 20. Kontrolka niesprawnoÊci silnika SES
nie b∏yska 1.3L SOHC i 1.6L DOHC ITMS-6F
Poradnik SERWISOWY 37
Rys. 21. Kontrola obwodu przekaênika pompy paliwa 1.5L SOHC IEFI-6
Je˝eli kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 85 konektora przekaênika
pompy i biegun dodatni akumulatora. W∏àczyç za-
p∏on. Kontrolka powinna Êwieciç 2 s. Po wy∏àcze-
niu zap∏onu pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´-
dzy pin 30 konektora przekaênika pompy i mas´.
Kontrolka powinna Êwieciç si´. Je˝eli kontrolka
Êwieci si´, sprawdziç, czy nie ma zwarcia lub prze-
rwy w obwodzie mi´dzy pinem 87 konektora prze-
kaênika pompy i pinem 3 konektora pompy pali-
wowej. Nast´pnie zainstalowaç przekaênik i w∏à-
czyç zap∏on. Je˝eli pompa paliwa nie b´dzie pra-
cowa∏a przez 2 s, nale˝y wymieniç przekaênik
pompy paliwa.
Je˝eli kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y:
38 Poradnik SERWISOWY
✘ sprawdziç, czy nie ma zwarcia lub przerwy
w obwodzie mi´dzy pinem 86 konektora prze-
kaênika pompy i w∏àcznikiem zap∏onu. Spraw-
dziç, czy nie ma zwarcia lub przerwy w obwo-
dzie mi´dzy pinem 85 konektora przekaênika
pompy i pinem A12 konektora modu∏u ECM.
Sprawdziç bezpiecznik EF16. Sprawdziç, czy nie
ma zwarcia lub przerwy w obwodzie mi´dzy pi-
nem 30 konektora przekaênika pompy oraz bez-
piecznikiem EF16. Sprawdziç bezpiecznik EF17
oraz czy nie ma zwarcia lub przerwy mi´dzy pi-
nem 86 konektora przekaênika pompy i wy∏àcz-
nikiem zap∏onu. Usunàç zwarcia i przerwy w ob-
wodach.
Je˝eli powy˝sze czynnoÊci nie dadzà rezultatu,
nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
Rys. 22. Kontrola obwodu przekaênika pompy paliwa 1.3L SOHC i 1.6L DOHC ITMS-6F
3.4.6. Kontrola ciÊnienia bezwzgl´dnego
w kolektorze ssàcym
A. Silnik 1.5 SOHC modu∏ IEFI-6 (rys. 23)
Czujnik ciÊnienia bezwzgl´dnego w kolektorze
ssàcym (MAP) mierzy zmiany ciÊnienia (podciÊnie-
nia) w kolektorze ssàcym, w zale˝noÊci od obrotów
i obcià˝enia silnika. Czujnik MAP przekszta∏ca te
ciÊnienia na napi´cie wyjÊciowe. Modu∏ ECM wy-
sy∏a do czujnika MAP 5-woltowy sygna∏ odniesie-
nia. Gdy ciÊnienie w kolektorze zmieni si´, zmieni
si´ równie˝ napi´cie na wyjÊciu czujnika MAP. Na-
pi´cia niskie, rz´du 1-2 V, odpowiadajà obrotom
biegu ja∏owego i wysokiego podciÊnienia. Wysokie
napi´cie rz´du 4-5 V z czujnika MAP (niskie podci-
Ênienie) odpowiada pe∏nemu otwarciu przepustni-
cy silnika. MAP umo˝liwia te˝ pomiar ciÊnienia ba-
rometrycznego (atmosferycznego). Umo˝liwia to
uwzgl´dnienie wysokoÊci eksploatacji samochodu
nad poziomem morza.
Modu∏ ECM wykorzystuje dane z czujnika MAP
do okreÊlenia dawki paliwa oraz regulacji kàta wy-
przedzenia zap∏onu.
Kontrola czujnika MAP
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç przewód podci-
Ênieniowy czujnika MAP
✘ pod∏àczyç r´cznà pomp´ podciÊnieniowà
✘ w∏àczyç zap∏on i zmierzyç napi´cie z czujnika
MAP
✘ przy∏o˝yç do czujnika MAP podciÊnienie 34
kPa (254 mm Hg)
Poradnik SERWISOWY 39
Rys. 23. Kontrola ciÊnienia bezwzgl´dnego w kolektorze ssàcym 1.5L SOHC IEFI-6
Rys. 24. Kontrola cisnienia bezwzgl´dnego w kolektorze ssacym 1.3L SOHC i 1.6L DOHC ITMS-6F
✘ pomierzyç napi´cie; ró˝nica powinna byç
wi´ksza ni˝ 1,5 V
Napi´cie przed podaniem podciÊnienia powin-
no wynosiç ok. 0,4 V
Je˝eli ró˝nica napi´ç jest mniejsza ni˝ 1,5 V,
sprawdziç piny konektora MAP, ewentualnie je
oczyÊciç i dogiàç. Sprawdziç, czy nie ma zwarcia
lub przerw w obwodach mi´dzy pinem A czujnika
MAP a pinem A11 modu∏u ECM, mi´dzy pinem
B czujnika MAP a pinem A7 modu∏u ECM i pinem
C czujnika MAP a pinem B8 modu∏u ECM.
Je˝eli naprawa nie daje efektu, nale˝y wymieniç
czujnik MAP. Od∏àczyç czujnik MAP od wspornika
i obróciç go. Zmiany napi´cia wi´ksze ni˝ 0,1 V wska-
zujà na uszkodzenie konektora lub po∏àczeƒ.
B. Silnik 1.3 SOHC i 1.6 DOHC modu∏ ITMS-6F (rys. 24)
CzynnoÊci sprawdzajàce czujnik MAP przy tych
40 Poradnik SERWISOWY
silnikach oraz module ECM ITMS-6F sà identyczne
z poprzednimi.
Po kontroli czujnika MAP, nale˝y dokonaç
sprawdzenia prawid∏owego funkcjonowania obwo-
dów elektrycznych czujnika. Sprawdziç, czy nie
ma zwarcia lub przerw w obwodach mi´dzy pinem
A czujnika MAP a pinem D15 modu∏u ECM, pinem
B czujnika MAP a pinem A7 modu∏u ECM i pinem
C czujnika MAP a pinem D8 modu∏u ECM.
3.4.7. Kontrola uk∏adu sterowania obrotów
biegu ja∏owego
A. Silnik 1.5 SOHC modu∏ IEFI-6 (rys. 25)
Modu∏ ECM steruje obrotami biegu ja∏owego sil-
nika przy pomocy zaworu (IAC - silnik krokowy).
Aby zwi´kszyç obroty biegu ja∏owego silnika, sil-
nik krokowy wysuwa czopik zaworu sterowania

obrotów biegu ja∏owego z jego gniazda, umo˝liwia-
jàc podawanie wi´kszej iloÊci powietrza przez
otwór (obejÊciowy) przepustnicy. Aby zmniejszyç
obroty biegu ja∏owego silnika, silnik krokowy cofa
czopik zaworu sterowania obrotów biegu ja∏owego
silnika do jego gniazda, zmniejszajàc iloÊç podawa-
nego powietrza. Wy˝sze liczby kroków odpowiada-
jà wi´kszej iloÊci powietrza podawanego, zaÊ ni˝-
sze - mniejszej.
Uwaga: ca∏kowite i pewne diagnozowanie tego uk∏a-
du mo˝na przeprowadziç wy∏àcznie przy pomocy te-
stera, w który sà wyposa˝one autoryzowane stacje ob-
s∏ugi. Ni˝ej wymienione czynnoÊci nale˝y traktowaç
jedynie jako pomocnicze.
Zawór sterujàcy obrotami biegu ja∏owego silnika
IAC jest wysuwany i cofany przy pomocy silnika
IAC. Ruch ten powoduje zmian´ obrotów silnika.
W celu jego ogólnego przebadania, nale˝y wymon-
towaç go z uk∏adu i pod∏àczyç silnik krokowy. W∏à-
czyç zap∏on bez uruchamiania silnika. Sprawdzi-
my w ten sposób, jak porusza si´ zawór IAC. Pe∏ne
wysuni´cie si´ zaworu IAC mo˝e spowodowaç zga-
Êni´cie silnika. Jest to prawid∏owe. Powy˝sze czyn-
noÊci sprawdzajà obwód silnika krokowego IAC na
drodze pod∏àczenia do modu∏u ECM.
Nast´pnie nale˝y sprawdziç, czy nie sà zatkane
kana∏y zaworu IAC. Zmierzyç opornoÊç zaworu
sterowania obrotami biegu ja∏owego mi´dzy pina-
mi A i B oraz mi´dzy pinami C i D. Powinna ona
wynosiç 40-80 Ω. Nast´pnie zmierzyç opornoÊç
mi´dzy pinami B i C oraz A i D. Powinna wynosiç
nieskoƒczonoÊç. Sprawdziç stan pinów, zaworu
oraz czy nie ma zwarcia lub przerwy miedzy pinem
Rys. 25. Kontrola uk∏adu
sterowania obrotów biegu
ja∏owego silnika
1.5L SOHC IEFI-6
B konektora zaworu IAC i pinem C9 modu∏u ECM,
mi´dzy pinem A konektora zaworu IAC i pinem C8
modu∏u ECM, mi´dzy pinem D konektora zaworu
IAC i pinem C5 konektora modu∏u ECM oraz mi´-
dzy pinem C konektora zaworu IAC i pinem C6 ko-
nektora modu∏u ECM.
Sprawdziç piny modu∏u ECM. Dokonaç ewentu-
alnych napraw. Gdy naprawy nie odnoszà skutku,
wymieniç zawór sterowania obrotami biegu ja∏o-
wego IAC, a gdy i po tej operacji brak b´dzie rezul-
tatu - wymieniç ECM*.
Je˝eli kiedykolwiek sà od∏àczane klemy akumu-
latora lub wyjmowany bezpiecznik EF31, nale˝y
przeprowadziç procedur´ regulacji obrotów biegu
ja∏owego silnika.
B. Silnik 1.3 SOHC, 1.6 DOHC modu∏ ITMS-6F (rys. 26)
Wszystkie regu∏y i czynnoÊci w tym przypadku
sà identyczne, jak przy poprzedniej procedurze dla
modu∏u IEFI-6. Zmieniajà si´ jedynie oznaczenia
pinów przy module ITMS-6F. Nale˝y sprawdziç,
czy nie ma zwarcia lub przerwy mi´dzy pinem
B konektora zaworu IAC i pinem A4 modu∏u ECM,
mi´dzy pinem A konektora zaworu IAC i pinem A3
modu∏u ECM, pinem D konektora zaworu IAC i pi-
nem A1 modu∏u ECM oraz pinem C konektora za-
woru IAC i pinem A2 modu∏u ECM.
3.4.8. Kontrola uk∏adu zap∏onowego
A. Silnik 1.5 SOHC modu∏ IEFI-6 (rys. 27)
Iskrowy uk∏ad zap∏onu wykorzystuje metod´
rozdzia∏u zap∏onu. Czujnik po∏o˝enia wa∏u korbo-
wego CPS jest umocowany w pobli˝u ko∏a sygna∏o-
wego, które jest cz´Êcià ko∏a pasowego wa∏u korbo-
Poradnik SERWISOWY 41

wego. Czujnik CPS wysy∏a sygna∏y odniesienia do
modu∏u ECM, który steruje cewkà zap∏onowà DIS.
ECM steruje zap∏onem, a pod∏àczone Êwiece zap∏o-
nowe dajà iskr´ w tym samym czasie, kiedy jeden
cylinder znajduje si´ w suwie spr´˝ania, a drugi
42 Poradnik SERWISOWY
Rys. 26. Kontrola uk∏adu
sterowania obrotów biegu
ja∏owego silnika 1.3L SOHC
i 1.6L DOHC ITMS-6F
w suwie wydechu. Je˝eli czujnik CPS jest umoco-
wany we w∏aÊciwym miejscu, regulacja wyprze-
dzenia zap∏onu nie jest konieczna ani mo˝liwa.
Kontrol´ rozpoczynany od sprawdzenia stanu
Êwiec zap∏onowych. Po ich wykr´ceniu nale˝y
Rys. 27. Kontrola uk∏adu zap∏onowego 1.5L SOHC IEFI-6
sprawdziç, czy nie sà mokre, pop´kane, zu˝yte, po-
kryte nagarem oraz czy majà prawid∏owà szczelin´
mi´dzy elektrodami.
Nast´pnie sprawdzamy podczas obracania silni-
kiem czy wszystkie Êwiece dajà iskry. Je˝eli nie, na-
le˝y zmierzyç opornoÊç przewodów zap∏onowych,
która powinna wynosiç ok. 30 kΩ.
✘ Je˝eli iskra nie pojawi si´ przynajmniej na jed-
nym z przewodów wysokiego napi´cia, nale˝y wy-
∏àczyç zap∏on, od∏àczyç czujnik CPS i zmierzyç
opornoÊç mi´dzy pinami 1 i 2 konektora CPS, któ-
ra powinna wynosiç 400-600 Ω. Je˝eli jest inna -
wymieniç czujnik CPS. Nast´pnie zmierzyç opor-
noÊç mi´dzy pinami 1 i 3 oraz 2 i 3 konektora czuj-
nika CPS: powinna byç nieskoƒczenie du˝a. Je˝eli
nie jest - wymieniç czujnik CPS. Je˝eli jest - wy∏à-
czyç zap∏on i zmierzyç napi´cie mi´dzy pinami 1
i 3 konektora czujnika CPS, które powinno wynosiç
0,95-1,10 V. Je˝eli jest - w∏àczyç zap∏on i zmierzyç
napi´cie mi´dzy pinami 2 i 3 konektora czujnika
CPS. Powinno byç 0,95-1,10 V. Nast´pnie zmierzyç
napi´cie mi´dzy pinem 2 i masà konektora czujni-
ka CPS. Powinno byç 0,95-1,10 V. Zmierzyç napi´-
cie mi´dzy pinem 1 konektora czujnika CPS i ma-
Rys. 28. Kontrola uk∏adu zap∏onowego 1.3L SOHC i 1.6L DOHC ITMS-6F
sà. Powinno wynosiç 0,95-1,10 V. Je˝eli napi´cia
nie wyst´pujà w tym zakresie sprawdziç, czy nie
ma zwarcia lub przerwy w obwodzie mi´dzy pi-
nem 3 konektora czujnika CPS i masà, czy nie
zwarcia lub przerwy mi´dzy pinem 2 konektora
czujnika CPS i pinem B3 konektora modu∏u.
Sprawdziç, czy nie ma przerwy lub zwarcia mi´dzy
pinem 1 konektora czujnika CPS a pinem A2 ko-
nektora ECM. Dokonaç ewentualnych napraw. Je-
˝eli nie dadzà rezultatu - wymieniç modu∏ ECM*.
Je˝eli pomierzone napi´cia zawierajà si´ mi´dzy
0,95 a 1,10 V, nale˝y wy∏àczyç zap∏on i pod∏àczyç
kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin D konektora cew-
ki DIS i mas´, a nast´pnie w∏àczyç zap∏on. Gdy
kontrolka nie zaÊwieci si´, sprawdziç, czy nie ma
zwarcia lub przerwy mi´dzy wy∏àcznikiem zap∏o-
nu a pinem D konektora cewki DIS oraz sprawdziç
bezpiecznik F15.
✘ Je˝eli iskra wystàpi przynajmniej na jednym
przewodzie wysokiego napi´cia, nale˝y: wy∏àczyç
zap∏on, od∏àczyç cewk´ zap∏onowà DIS i w czasie
kr´cenia silnikiem zmierzyç napi´cie na pinie
A i B konektora cewki zap∏onowej DIS. Je˝eli w obu
przypadkach wynosi ono 0,2-2,0 V - wymieniç cew-
Poradnik SERWISOWY 43
k´ zap∏onowà DIS. Je˝eli napi´cie nie wyst´puje -
sprawdziç, czy nie ma zwarcia lub przerwy w ob-
wodach mi´dzy pinem A konektora cewki zap∏ono-
wej DIS i pinem C3 konektora modu∏u ECM oraz pi-
nem B cewki DIS i pinem D10 konektora modu∏u
ECM. Dokonaç ewentualnej naprawy.
B. Silniki 1.3 SOHC, 1.6 DOHC modu∏ ITMS-6F (rys. 28)
Dzia∏anie systemu uk∏adu zap∏onowego dla tych
silników i modu∏u ECM ITMS-6F jest identyczne
jak w poprzednim rozdziale. Procedury kontrolne
sà takie same, a zmieniajà si´ jedynie oznaczenia
pinów modu∏u ECM. Wszystkie wielkoÊci pomiaro-
we (napi´cia, opornoÊci) oraz poszczególne proce-
dury post´powania sà identyczne.
Elementy kontrolne, w których zmieniajà si´
oznaczenia pinów ze wzgl´du na inny typ modu∏u
ECM:
✘ sprawdziç, czy nie ma zwarcia lub przerwy
mi´dzy pinem B konektora cewki DIS i pinem C14
konektora modu∏u ECM
✘ sprawdziç, czy nie ma zwarcia lub przerwy
mi´dzy pinem A konektora cewki DIS i pinem D14
konektora modu∏u ECM
✘ sprawdziç, czy nie ma zwarcia lub przerwy
mi´dzy pinem 1 konektora CPS i pinem B14 konek-
tora modu∏u ECM
✘ sprawdziç, czy nie ma zwarcia lub przerwy
mi´dzy pinem 2 konektora CPS i pinem A16 konek-
tora modu∏u ECM
Nale˝y te˝ sprawdziç, czy nie ma zwarcia lub
przerwy mi´dzy pinem 3 konektora CPS i masà.
Dokonaç ewentualnych napraw instalacji poszcze-
gólnych obwodów. Je˝eli nie uzyskamy pozytywne-
go rezultatu, nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
3.4.9. Kontrola obwodu wentylatora ch∏odzàcego
dla uk∏adu bez klimatyzatora
A. Silnik 1.5 SOHC modu∏ IEFI-6 (rys. 29)
Wentylator ch∏odzàcy silnik jest sterowany przez
modu∏ ECM na podstawie sygna∏ów otrzymywa-
nych z czujnika temperatury p∏ynu ch∏odzàcego sil-
nika CTS. Modu∏ ECM steruje niskimi obrotami
wentylatora, doprowadzajàc mas´ wentylatora na
pin A9 konektora modu∏u ECM. Uruchamia to prze-
kaênik niskich obrotów wentylatora i niskie obroty
wentylatora. Niskie obroty wentylatora sà realizo-
wane przez opornik niskich obrotów, który powo-
duje spadek napi´cia podawanego na wentylator.
Modu∏ ECM steruje wysokimi obrotami wentylatora
ch∏odzàcego, doprowadzajàc mas´ wentylatora na
pin B4 konektora modu∏u ECM. Uruchamia to prze-
kaênik wysokich obrotów wentylatora i wysokie ob-
roty wentylatora, z pomini´ciem opornika.
44 Poradnik SERWISOWY
Opornik sterujàcy wolnymi obrotami wentylatora
Je˝eli nast´puje przegrzanie si´ silnika, a wenty-
lator pracuje, nale˝y sprawdziç uk∏ad ch∏odzenia sil-
nika. Je˝eli bezpiecznik F19 lub bezpiecznik EF4
w bloku bezpieczników silnika przepala si´ zaraz po
w∏o˝eniu go na miejsce, nale˝y sprawdziç, czy od-
powiednie przewody nie majà zwarcia do masy. Je-
˝eli bezpiecznik przepala si´ w chwili, gdy wentyla-
tor jest w∏àczany przez modu∏ ECM, wtedy o uszko-
dzenie nale˝y podejrzewaç silnik wentylatora. Mo-
du∏ ECM w∏àcza niskie obroty wentylatora, gdy tem-
peratura p∏ynu ch∏odzàcego osiàgnie 93°C wy∏àcza
zaÊ przy 90°C. Modu∏ ECM w∏àcza wysokie obroty
wentylatora ch∏odzàcego, gdy temperatura p∏ynu
osiàgnie 97°C, prze∏àcza wysokie obroty na niskie,
gdy temperatura p∏ynu spadnie do 94°C. Obwód
wentylatora mo˝na szybko sprawdziç przez od∏àcze-
nie 24-wtykowego konektora modu∏u ECM i po∏à-
czenie z masà pinu A9 konektora. Powinno to spo-
wodowaç w∏àczenie niskich obrotów wentylatora.
Przez po∏àczenie do masy pinów A9 i B4 i w∏àczenie
kluczykiem zap∏onu, nastàpi w∏àczenie wysokich
obrotów wentylatora. Je˝eli wszystkie przewody sà
prawid∏owe, nie majà przerw ani zwarcia, a wenty-
lator nie pracuje, oznacza to koniecznoÊç wymiany
modu∏u ECM*. Po tej kontroli:
✘ wy∏àczyç zap∏on i pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin A konektora wentylatora i bie-
gun dodatni akumulatora; je˝eli kontrolka zaÊwieci
si´, nale˝y wymieniç wentylator, a je˝eli nie za-
Êwieci si´ - sprawdziç, czy nie ma przerwy w ob-
wodzie mi´dzy pinem A konektora wentylatora
a masà i ewentualnie dokonaç naprawy
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç przekaênik ni-
skich obrotów wentylatora
✘ pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin
85 konektora przekaênika niskich obrotów wenty-
latora i mas´, a nast´pnie w∏àczyç zap∏on
▼ Je˝eli kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 30 konektora przekaênika ni-
skich obrotów wentylatora i mas´; gdy kontrolka
Êwieci si´, nale˝y pod∏àczyç przewodem pin A9 ko-
nektora modu∏u ECM i mas´, pod∏àczyç kontrolk´
elektrycznà mi´dzy pin 85 konektora przekaênika
niskich obrotów wentylatora i biegun dodatni aku-
mulatora.
Je˝eli kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y wymieniç
przekaênik niskich obrotów wentylatora.
Rys. 29. Kontrola obwodu wentylatora ch∏odzàcego - uk∏ad bez klimatyzatora 1.5L SOHC IEFI-6
▼ Je˝eli kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç przerw´
w obwodzie mi´dzy pinem 85 konektora przekaê-
nika niskich obrotów wentylatora i w∏àcznikiem
zap∏onu
✘ sprawdziç i ewentualnie naprawiç przerw´
w obwodzie mi´dzy pinem 30 konektora przekaê-
nika niskich obrotów wentylatora i bezpieczni-
kiem EF4
Poradnik SERWISOWY 45
 ✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem 86 konektora przekaênika niskich
obrotów wentylatora i pinem A9 konektora modu-
∏u ECM
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem 87 konektora przekaênika niskich
obrotów wentylatora i pinem B konektora wentyla-
tora
Dokonaç napraw przez usuni´cie przerw w ob-
wodach.
Kontrola obwodów wysokich obrotów wentylatora
Wy∏àczyç zap∏on, od∏àczyç przekaênik wyso-
kich obrotów wentylatora i pod∏àczyç kontrolk´
elektrycznà mi´dzy pin 86 konektora przekaênika
wysokich obrotów wentylatora i mas´.
▼ Je˝eli kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 30 konektora przekaênika wy-
sokich obrotów wentylatora i mas´. Je˝eli kontrol-
ka Êwieci si´, pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy pin 87
konektora przekaênika wysokich obrotów wentyla-
tora i biegun dodatni akumulatora. Nast´pnie po∏à-
czyç pin B4 konektora modu∏u ECM i mas´, pod∏à-
czyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin 85 konekto-
ra przekaênika wysokich obrotów wentylatora
i biegun dodatni akumulatora. Je˝eli w obu powy˝-
szych kontrolach kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y
wymieniç przekaênik wysokich obrotów wentyla-
tora.
▼ Je˝eli kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ sprawdziç, czy nie ma przerw w obwodzie
mi´dzy pinem 86 konektora przekaênika wysokich
obrotów wentylatora i wy∏àcznikiem zap∏onu
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem 30 konektora przekaênika wysokich
obrotów wentylatora i bezpiecznikiem EF4
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem 87 konektora przekaênika wysokich
obrotów wentylatora i pinem B konektora wentyla-
tora
✘ sprawdziç, czy nie ma przerwy w obwodzie
mi´dzy pinem 85 konektora przekaênika wysokich
obrotów wentylatora i pinem B4 konektora modu∏u
ECM
Dokonaç ewentualnych napraw obwodów
B. Silniki 1.3 SOHC i 1.6 DOHC modu∏ ITMS-6F (rys. 30)
Wentylator ch∏odzàcy silnika jest sterowany
przez modu∏ ECM na podstawie sygna∏ów otrzymy-
wanych z czujnika temperatury p∏ynu ch∏odzàcego
CTS. Modu∏ ECM steruje niskimi obrotami wenty-
latora ch∏odzàcego, doprowadzajàc mas´ wentyla-
tora na pin A10 konektora modu∏u ECM. Urucha-
46 Poradnik SERWISOWY
mia to przekaênik niskich obrotów wentylatora
i niskie obroty wentylatora. Uzyskanie niskich ob-
rotów wentylatora jest mo˝liwe przez opornik ni-
skich obrotów, który powoduje spadek napi´cia po-
dawanego na wentylator. Modu∏ ECM steruje wyso-
kimi obrotami wentylatora ch∏odzàcego, doprowa-
dzajàc mas´ wentylatora na pin A14 konektora mo-
du∏u ECM. Uruchamia to przekaênik wysokich ob-
rotów wentylatora i wysokie obroty z pomini´ciem
opornika niskich obrotów wentylatora. Umo˝liwia
to prac´ wentylatora na wysokich obrotach. W ra-
zie przegrzania si´ silnika, nale˝y najpierw spraw-
dziç uk∏ad ch∏odzenia. Nast´pnie dokonaç kontroli
obwodów wentylatora. Je˝eli bezpiecznik F19 lub
bezpiecznik EF4 przepalajà si´ zaraz po wsuni´ciu
ich we w∏aÊciwe miejsce, nale˝y sprawdziç, czy
odpowiedni przewód wiàzki nie ma zwarcia do
masy. Je˝eli bezpieczniki przepalajà si´, gdy wenty-
lator jest w∏àczany przez modu∏ ECM, o uszkodze-
nie podejrzewamy silnik wentylatora. Modu∏ ECM
za∏àcza niskie obroty wentylatora ch∏odzàcego, gdy
temperatura p∏ynu ch∏odzàcego osiàgnie 93°C,
a wy∏àcza, gdy spadnie do 90°C. Modu∏ ECM za∏à-
cza wysokie obroty wentylatora, gdy temperatura
p∏ynu ch∏odzàcego osiàgnie 97°C, a wy∏àcza, gdy
spadnie do 94°C.
Obwód wentylatora mo˝e byç szybko sprawdzo-
ny w nast´pujàcy sposób. Od∏àczyç 24-pinowy
wtyk konektora modu∏u ECM, po∏àczyç z masà pin
A10 oraz w∏àczyç zap∏on. Powinno to spowodowaç
za∏àczenie niskich obrotów wentylatora. Nast´pnie
po∏àczyç do masy piny A10 i A14 i w∏àczyç zap∏on.
Powinno to spowodowaç za∏àczenie wysokich ob-
rotów wentylatora.
Je˝eli wentylator b´dzie pracowa∏ we wszyst-
kich podanych wy˝ej testach, nale˝y wymieniç
modu∏ ECM*.
Je˝eli wentylator nie b´dzie pracowa∏, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, po∏àczyç przewodem pin
A10 konektora modu∏u ECM i mas´, od∏àczyç ko-
nektor wentylatora i po∏àczyç kontrolk´ elektrycz-
nà z pinem B konektora wentylatora i masà, w∏à-
czyç zap∏on
✘ gdy kontrolka zaÊwieci si´ - wy∏àczyç zap∏on,
pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin A ko-
nektora wentylatora i biegun dodatni akumulatora;
gdy kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y wymieniç wen-
tylator.
✘ gdy kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y spraw-
dziç kontrolkà elektrycznà poszczególne obwody
✘ wy∏àczyç zap∏on, od∏àczyç przekaênik niskich
obrotów wentylatora, pod∏àczyç kontrolk´ mi´dzy
pin 85 konektora przekaênika niskich obrotów
wentylatora i mas´, w∏àczyç zap∏on
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 30 konektora przekaênika ni-
skich obrotów wentylatora i mas´
✘ pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin
87 konektora przekaênika niskich obrotów wenty-
latora i biegun dodatni akumulatora
✘ po∏àczyç przewodem pin A10 konektora mo-
du∏u ECM i mas´, pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà
mi´dzy pin 86 konektora przekaênika niskich obro-
tów wentylatora i biegun dodatni akumulatora
Je˝eli we wszystkich powy˝szych testach kon-
Rys. 30. Kontrola obwodu wentylatora ch∏odzàcego - uk∏ad bez klimatyzatora 1.3L SOHC i 1.6L DOHC ITMS-6F
trolka elektryczna b´dzie Êwieci∏a, nale˝y wymie-
niç przekaênik niskich obrotów wentylatora.
Je˝eli w którymÊ z powy˝szych testów kontrolka
nie b´dzie Êwieci∏a, nale˝y sprawdziç i usunàç
przerwy w poszczególnych obwodach (w których
w czasie kontroli kontrolka elektryczna nie Êwieci).
Kontrola obwodów wysokich obrotów wentylatora
✘ wy∏àczyç zap∏on, od∏àczyç przekaênik wyso-
kich obrotów wentylatora, pod∏àczyç kontrolk´
Poradnik SERWISOWY 47
elektrycznà mi´dzy pin 86 konektora przekaênika
wysokich obrotów wentylatora i mas´
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 30 konektora przekaênika wy-
sokich obrotów wentylatora i mas´
✘ pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin
87 konektora przekaênika wysokich obrotów wen-
tylatora i biegun dodatni akumulatora
✘ po∏àczyç pin A14 konektora modu∏u ECM
i mas´, pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy
pin 85 konektora przekaênika wentylatora wyso-
kich obrotów i biegun dodatni akumulatora
Je˝eli we wszystkich wymienionych wy˝ej te-
stach kontrolka elektryczna Êwieci, nale˝y wymie-
niç przekaênik wysokich obrotów wentylatora.
Je˝eli w którymÊ z wymienionych wy˝ej testów
kontrolka elektryczna nie Êwieci, nale˝y sprawdziç
a nast´pnie usunàç przerwy w poszczególnych ob-
wodach (w których w czasie testu kontrolka elek-
tryczna nie Êwieci∏a).
3.4.10. Kontrola obwodu wentylatora ch∏odzàcego
- uk∏ad z klimatyzatorem
A. Silnik 1.5 SOHC modu∏ IEFI-6 (rys. 31)
Obwód wentylatorów uk∏adu ch∏odzenia silnika
steruje pracà dwóch wentylatorów ch∏odzàcych -
g∏ównego i pomocniczego. Sterowanie wentylato-
rami odbywa si´ przez modu∏ ECM na podstawie
sygna∏ów czujnika temperatury p∏ynu ch∏odzàcego
silnika CTS oraz czujnika ciÊnienia spr´˝arki kli-
matyzatora ACP. Modu∏ ECM steruje niskimi obro-
tami wentylatora przez podanie masy na pin A9 ko-
nektora modu∏u ECM. W ten sposób zostaje uru-
chomiony przekaênik sterowania niskimi obrotami
wentylatora, a nast´pnie obydwa wentylatory ch∏o-
dzàce g∏ówny i pomocniczy - wentylatory te sà po-
∏àczone szeregowo. Sterowanie wysokimi obrotami
wentylatorów odbywa si´ przez równoczesne po-
danie masy na piny A9 i B4 konektora modu∏u
ECM. Wtedy w∏àczone sà: przekaênik sterowania
niskimi obrotami wentylatora g∏ównego, przekaê-
nik sterowania wysokimi obrotami wentylatora
i przekaênik prze∏àczania obwodów z uk∏adu sze-
regowego na uk∏ad równoleg∏y, w wyniku czego
obydwa wentylatory pracujà pod∏àczone równole-
gle na wysokich obrotach.
Je˝eli silnik przegrzewa si´, a wentylatory pracu-
jà, nale˝y dokonaç najpierw kontroli uk∏adu ch∏o-
dzenia silnika. Je˝eli wentylatory nie pracujà, nale˝y
dokonaç sprawdzenia poszczególnych obwodów.
Je˝eli bezpiecznik EF4 przepala si´ zaraz po
w∏o˝eniu go na miejsce, nale˝y sprawdziç, czy od-
powiedni przewód wiàzki nie ma zwarcia do masy.
Je˝eli bezpieczniki przepalajà si´, gdy wentylator
48 Poradnik SERWISOWY
jest za∏àczony przez modu∏ ECM, nale˝y przypusz-
czaç, ˝e uszkodzony jest silnik wentylatora.
Modu∏ ECM w∏àcza niskie obroty wentylatorów
ch∏odzàcych, gdy temperatura p∏ynu ch∏odzàcego
osiàgnie 97°C. Modu∏ ECM wy∏àcza niskie obroty
wentylatorów ch∏odzàcych, gdy temperatura p∏ynu
ch∏odzàcego spadnie do 94°C.
Modu∏ ECM w∏àcza wysokie obroty wentylato-
rów, gdy temperatura p∏ynu ch∏odzàcego osiàgnie
101°C. Modu∏ ECM prze∏àcza wysokie obroty wen-
tylatorów ch∏odzàcych na niskie, gdy temperatura
p∏ynu ch∏odzàcego osiàgnie 98°C.
Modu∏ ECM w∏àczy niskie obroty wentylatorów,
gdy zostanie w∏àczony klimatyzator. Modu∏ ECM
zmieni obroty wentylatorów ch∏odzàcych z niskich
na wysokie, gdy ciÊnienie w obiegu wysokociÊnie-
niowym klimatyzatora osiàgnie 1882 kPa, a zmieni
obroty z wysokich na niskie, gdy ciÊnienie b´dzie
wynosi∏o 1448 kPa. Przy w∏àczonym klimatyzato-
rze modu∏ ECM zmieni obroty wentylatorów z ni-
skich na wysokie, gdy temperatura p∏ynu ch∏odzà-
cego osiàgnie 117°C, a gdy temperatura p∏ynu obni-
˝y si´ do 114°C - zmieni obroty wentylatorów z wy-
sokich na niskie.
Obwód wentylatora mo˝e byç szybko sprawdzo-
ny przez od∏àczenie czerwonego konektora modu∏u
ECM i po∏àczenie z masà pinu A9 konektora. Po-
winno to po w∏àczeniu zap∏onu spowodowaç w∏à-
czenie niskich obrotów wentylatorów. Przez pod∏à-
czenie do masy pinów A9 i B4 i w∏àczeniu zap∏onu
nastàpi w∏àczenie wysokich obrotów wentylatorów.
Na poczàtku kontroli nale˝y uruchomiç silnik
i rozgrzaç go do podanych wy˝ej temperatur oraz
sprawdziç zachowanie si´ wentylatorów. Nast´p-
nie za∏àczyç klimatyzator przy pracujàcym silniku.
Je˝eli sprz´g∏o spr´˝arki klimatyzatora nie w∏àcza
si´, skontrolowaç obwód sprz´g∏a i ewentualnie
dokonaç naprawy.
Uwaga: okreÊlenie dok∏adnego momentu wyst´powa-
nia temperatury za∏àczania i roz∏àczania pracy wen-
tylatorów oraz okreÊlenie ciÊnienia w uk∏adzie klima-
tyzatora wymaga u˝ycia narz´dzi specjalnych, dost´p-
nych jedynie w sieci autoryzowanych stacji obs∏ugi.
Wymagane sà nast´pujàce przyrzàdy: Scanner 11 lub
SCAN 100 - przyrzàdy diagnostyczne, które po pod∏à-
czeniu do gniazda diagnostycznego ALDL dajà do-
k∏adne odczyty temperatury p∏ynu ch∏odzàcego i ci-
Ênienia w klimatyzatorze oraz (lub) manometru do
pomiaru ciÊnienia pracy klimatyzatora. Wskazania
temperatury silnika na wskaêniku w zestawie wskaêni-
ków sà jedynie przybli˝one, nieprzydatne przy diagno-
zowaniu uk∏adów. Dlatego te˝ cz´Êç ni˝ej podanych
procedur powinna byç wykonana przez warsztaty od-
powiednio wyposa˝one.
 ✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç manometry spr´-
˝arki klimatyzatora, uruchomiç silnik, nast´pnie
w∏àczyç klimatyzator. Wentylatory powinny byç
za∏àczone na wysokie obroty, gdy ciÊnienie klima-
tyzatora osiàgnie 1882 kPa.
✘ wy∏àczyç zap∏on, gdy temperatura p∏ynu ch∏o-
dzàcego jest wy˝sza ni˝ 97°C. Od∏àczyç konektor
g∏ównego wentylatora, a nast´pnie w∏àczyç zap∏on.
Pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin B ko-
nektora g∏ównego wentylatora i mas´.
Rys. 31. Kontrola obwodu wentylatora ch∏odzàcego - uk∏ad z klimatyzatorem 1.5L SOHC IEFI-6
▼ Gdy kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on przy temperaturze p∏ynu
ch∏odzàcego wy˝szej ni˝ 97°C. Od∏àczyç konektor
g∏ównego wentylatora i pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin A konektora g∏ównego wentyla-
tora i biegun dodatni akumulatora.
Gdy kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y dokonaç wy-
miany g∏ównego wentylatora.
Gdy kontrolka nie zaÊwieci si´, wy∏àczyç za-
p∏on, od∏àczyç przekaênik niskiej pr´dkoÊci i pod-
Poradnik SERWISOWY 49
∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin 85 konek-
tora przekaênika niskiej pr´dkoÊci wentylatorów
i mas´ - gdy kontrolka zaÊwieci si´ wy∏àczyç za-
p∏on, pod∏àczyç przekaênik niskiej pr´dkoÊci, od∏à-
czyç czerwony konektor modu∏u ECM, a nast´pnie
po∏àczyç przewodem pin A9 konektora modu∏u
ECM i mas´. Je˝eli w tym przypadku wentylatory
b´dà pracowa∏y na niskie pr´dkoÊci, nale˝y wymie-
niç modu∏ ECM*. Je˝eli wentylatory nie b´dà pra-
cowa∏y na niskie pr´dkoÊci, nale˝y sprawdziç, czy
nie ma przerwy w obwodzie mi´dzy pinem 85 ko-
nektora przekaênika ma∏ej pr´dkoÊci wentylatorów
i pinem A9 konektora modu∏u ECM. Dokonaç
ewentualnie naprawy. Nast´pnie wy∏àczyç zap∏on,
od∏àczyç przekaênik niskiej pr´dkoÊci wentylato-
rów i pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin
30 konektora przekaênika niskiej pr´dkoÊci wenty-
latorów i mas´.
Je˝eli kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y usunàç
przerw´ w obwodzie mi´dzy pinem 30 a bezpiecz-
nikiem EF4. Je˝eli natomiast kontrolka zaÊwieci si´
- po∏àczyç piny 30 i 87 konektora przekaênika ma∏ej
pr´dkoÊci wentylatorów. Je˝eli wentylatory zacznà
pracowaç, nale˝y wymieniç przekaênik niskiej
pr´dkoÊci wentylatorów. Je˝eli wentylatory nie b´-
dà pracowa∏y, nale˝y od∏àczyç szeregowo/równole-
g∏y przekaênik wentylatorów. Po∏àczyç przewodem
z bezpiecznikiem piny 30 i 87 konektora przekaêni-
ka niskich obrotów wentylatorów oraz po∏àczyç
przewodem z bezpiecznikiem pin 30 i 87 szerego-
wo/równoleg∏ego przekaênika wentylatorów.
Je˝eli wentylatory zacznà pracowaç, nale˝y wy-
mieniç szeregowo/równoleg∏y przekaênik wentyla-
torów. Je˝eli wentylatory nie zacznà pracowaç, na-
le˝y kolejno sprawdziç, czy nie ma przerw w obwo-
dach: mi´dzy pinem 87 konektora przekaênika ni-
skiej pr´dkoÊci wentylatora i pinem B konektora
wentylatora g∏ównego, mi´dzy pinem A konektora
wentylatora g∏ównego i pinem 30 szeregowo/rów-
noleg∏ego przekaênika wentylatorów, mi´dzy pi-
nem 87 szeregowo/równoleg∏ego przekaênika wen-
tylatorów i pinem B konektora wentylatora pomoc-
niczego, mi´dzy pinem A konektora wentylatora
pomocniczego i masà.
Wszystkie nieprawid∏owoÊci naprawiç i usunàç.
Je˝eli obwody sà prawid∏owe, nale˝y wymieniç
wentylator pomocniczy.
▼ Gdy kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y przejÊç
bezpoÊrednio do czterech powy˝szych kontroli
oraz dokonaç sprawdzenia obwodu mi´dzy pinem
86 przekaênika niskiej pr´dkoÊci wentylatorów
i w∏àcznikiem zap∏onu. Po wykonaniu powy˝szych
czynnoÊci, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, od∏àczyç konektor wentyla-
50 Poradnik SERWISOWY
tora g∏ównego oraz pod∏àczyç kontrolk´ elektrycz-
nà mi´dzy pin B konektora wentylatora g∏ównego
i mas´. Nast´pnie w∏àczyç klimatyzator i urucho-
miç silnik
Je˝eli kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin A konektora wentylatora g∏ów-
nego i biegun dodatni akumulatora. Nast´pnie w∏à-
czyç klimatyzator i uruchomiç silnik. Je˝eli kontro-
lka zaÊwieci si´, wymieniç wentylator g∏ówny. Gdy
kontrolka w ww. testach nie Êwieci dokonaç spraw-
dzenia i naprawy obwodów
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç przekaênik wyso-
kiej pr´dkoÊci wentylatorów. Pod∏àczyç kontrolk´
elektrycznà mi´dzy pin 86 przekaênika wysokiej
pr´dkoÊci wentylatorów i mas´. W∏àczyç zap∏on.
Kontrolka Êwieci si´
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 30 przekaênika wysokiej pr´d-
koÊci wentylatorów i mas´. Kontrolka Êwieci si´
✘ od∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik
wentylatorów i pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà
mi´dzy pin 86 szeregowo/równoleg∏ego przekaêni-
ka wentylatorów i mas´, a nast´pnie w∏àczyç za-
p∏on. Kontrolka Êwieci si´
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 87 szeregowo/równoleg∏ego
przekaênika wentylatorów i biegun dodatni aku-
mulatora. Kontrolka Êwieci si´.
Uwaga: je˝eli w powy˝szych testach kontrolka elek-
tryczna nie Êwieci si´, nale˝y dokonaç naprawy obwo-
dów przez usuni´cie przerw.
Je˝eli kontrolka Êwieci si´ (tak jak podano przy
poszczególnych testach), nale˝y:
✘ pod∏àczyç konektor wentylatora g∏ównego
✘ pod∏àczyç przekaênik wysokiej pr´dkoÊci
wentylatora
✘ pod∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik
wentylatorów
✘ od∏àczyç konektor modu∏u ECM
✘ po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bez-
piecznikiem pin A9 konektora modu∏u ECM i mas´
✘ po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bez-
piecznikiem pin B4 konektora modu∏u ECM i mas´
✘ w∏aczyç zap∏on
Je˝eli wentylatory zacznà pracowaç z wysokà
pr´dkoÊcià, nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
Je˝eli wentylatory nie b´dà pracowa∏y z wysokà
pr´dkoÊcià, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i sprawdziç, czy nie ma
przerw w obwodzie mi´dzy pinem 86 konektora
przekaênika du˝ej pr´dkoÊci wentylatorów i pi-
nem B4 konektora ECM
 ✘ od∏àczyç przekaênik wysokiej pr´dkoÊci
wentylatorów i pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà
mi´dzy pin 87 konektora przekaênika wysokiej
pr´dkoÊci wentylatorów i biegunem dodatnim
akumulatora. Gdy kontrolka nie Êwieci si´, odna-
leêç przerw´ w obwodzie i dokonaç naprawy mi´-
dzy pinem 87 konektora przekaênika szerego-
wo/równoleg∏ego i pinem B konektora przekaêni-
ka wentylatora pomocniczego. Gdy kontrolka
Êwieci si´, nale˝y od∏àczyç konektor modu∏u ECM
i po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bezpiecz-
nikiem pin B4 konektora modu∏u ECM i mas´,
od∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik wen-
tylatorów. Nast´pnie pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pinem 85 konektora przekaênika
wysokiej pr´dkoÊci wentylatorów i biegunem do-
datnim akumulatora.
Je˝eli kontrolka nie Êwieci si´, nale˝y odnaleêç
i usunàç przerw´ w obwodzie mi´dzy pinem 85 ko-
nektora szeregowo/równoleg∏ego przekaênika wen-
tylatora i pinem B4 konektora modu∏u ECM.
Je˝eli kontrolka Êwieci si´, nale˝y:
✘ pod∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik
wentylatora
✘ pod∏àczyç przewodem z bezpiecznikiem pin
B4 konektora modu∏u ECM i mas´
✘ od∏àczyç przekaênik wysokiej pr´dkoÊci wen-
tylatorów
✘ po∏àczyç przewodem z bezpiecznikiem piny
30 i 87 konektora przekaênika wysokiej pr´dkoÊci
wentylatorów
✘ od∏àczyç przekaênik niskiej pr´dkoÊci wenty-
latorów
✘ po∏àczyç piny 30 i 87 konektora przekaênika
niskiej pr´dkoÊci wentylatorów
✘ w∏àczyç zap∏on
Je˝eli wentylatory zacznà pracowaç z wysokà
pr´dkoÊcià, nale˝y wymieniç przekaênik wysokiej
pr´dkoÊci wentylatorów.
Je˝eli wentylatory nie b´dà pracowa∏y, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ po∏àczyç przewodem z bezpiecznikiem pin B4
konektora modu∏u ECM i mas´
✘ od∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik
wentylatorów
✘ po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bez-
piecznikiem piny 30 i 87 konektora szeregowo/rów-
noleg∏ego przekaênika wentylatorów
✘ po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bez-
piecznikiem piny 30 i 87 konektora przekaênika ni-
skiej pr´dkoÊci wentylatorów
✘ w∏àczyç zap∏on
Je˝eli wentylatory zacznà pracowaç z du˝à
pr´dkoÊcià, nale˝y wymieniç szeregowo/równole-
g∏y przekaênik wentylatorów.
B. Silnik 1.3 SOHC i 1.6 DOHC modu∏ ITMS-6F (rys. 32)
Obwód wentylatorów uk∏adu ch∏odzenia silnika
steruje pracà dwóch wentylatorów ch∏odzàcych -
g∏ównego i pomocniczego. Sterowanie wentylato-
rami odbywa si´ przez modu∏ ECM na podstawie
sygna∏ów czujnika temperatury p∏ynu ch∏odzàcego
silnika CTS oraz czujnika ciÊnienia spr´˝arki kli-
matyzatora ACP. Modu∏ ECM steruje niskimi obro-
tami wentylatora przez podanie masy na pin A10
konektora modu∏u ECM. W ten sposób zostaje uru-
chomiony przekaênik sterowania niskimi obrotami
wentylatora, a nast´pnie obydwa wentylatory ch∏o-
dzàce g∏ówny i pomocniczy - wentylatory te sà po-
∏àczone szeregowo. Sterowanie wysokimi obrotami
wentylatorów odbywa si´ przez równoczesne po-
danie masy na piny A10 i A14 konektora modu∏u
ECM. Wtedy w∏àczone sà: przekaênik sterowania
niskimi obrotami wentylatora g∏ównego, przekaê-
nik sterowania wysokimi obrotami wentylatora
i przekaênik prze∏àczania obwodów z uk∏adu sze-
regowego na uk∏ad równoleg∏y, w wyniku czego
obydwa wentylatory pracujà pod∏àczone równole-
gle na wysokich obrotach.
Je˝eli silnik przegrzewa si´, a wentylatory pra-
cujà, nale˝y dokonaç najpierw kontroli uk∏adu
ch∏odzenia silnika. Je˝eli wentylatory nie pracujà,
nale˝y dokonaç sprawdzenia poszczególnych ob-
wodów.
Je˝eli bezpieczniki EF3 i EF8 przepalajà si´ za-
raz po w∏o˝eniu ich na miejsce, nale˝y sprawdziç,
czy odpowiedni przewód wiàzki nie ma zwarcia do
masy. Je˝eli bezpieczniki przepalajà si´, gdy wenty-
lator jest za∏àczony przez modu∏ ECM, nale˝y przy-
puszczaç, ˝e uszkodzony jest silnik wentylatora.
Modu∏ ECM w∏àcza niskie obroty wentylatorów
ch∏odzàcych, gdy temperatura p∏ynu ch∏odzàcego
osiàgnie 93°C. Modu∏ ECM wy∏àcza niskie obroty
wentylatorów ch∏odzàcych, gdy temperatura p∏ynu
ch∏odzàcego spadnie do 90°C.
Modu∏ ECM w∏àcza wysokie obroty wentylato-
rów, gdy temperatura p∏ynu ch∏odzàcego osiàgnie
97°C. Modu∏ ECM prze∏àcza wysokie obroty wenty-
latorów ch∏odzàcych na niskie, gdy temperatura
p∏ynu ch∏odzàcego osiàgnie 94°C.
Modu∏ ECM w∏àczy niskie obroty wentylatorów,
gdy zostanie w∏àczony klimatyzator. Modu∏ ECM
zmieni obroty wentylatorów ch∏odzàcych z niskich
na wysokie, gdy ciÊnienie w obiegu wysokociÊnienio-
wym klimatyzatora osiàgnie 1882 kPa, a zmieni obro-
ty z wysokich na niskie, gdy ciÊnienie b´dzie wynosi-
∏o 1448 kPa. Przy w∏àczonym klimatyzatorze modu∏
ECM zmieni obroty wentylatorów z niskich na wyso-
kie, gdy temperatura p∏ynu ch∏odzàcego osiàgnie
115°C, a gdy temperatura p∏ynu obni˝y si´ do 112°C -
zmieni obroty wentylatorów z wysokich na niskie.
Poradnik SERWISOWY 51
Rys. 32. Kontrola obwodu wentylatora ch∏odzàcego - uk∏ad z klimatyzatorem 1.3L SOHC i 1.6L DOHC ITMS-6F
Obwód wentylatora mo˝e byç szybko sprawdzo-
ny przez od∏àczenie czerwonego konektora modu∏u
ECM i po∏àczenie z masà pinu A10 konektora. Po-
winno to po w∏àczeniu zap∏onu spowodowaç w∏à-
czenie niskich obrotów wentylatorów. Przez pod∏à-
czenie do masy pinów A10 i A14 i w∏àczeniu za-
p∏onu nastàpi w∏àczenie wysokich obrotów wenty-
latorów.
Na poczàtku kontroli nale˝y uruchomiç silnik
i rozgrzaç go do podanych wy˝ej temperatur oraz
52 Poradnik SERWISOWY
sprawdziç zachowanie si´ wentylatorów. Nast´p-
nie za∏àczyç klimatyzator przy pracujàcym silniku.
Je˝eli sprz´g∏o spr´˝arki klimatyzatora nie w∏àcza
si´, skontrolowaç obwód sprz´g∏a i ewentualnie
dokonaç naprawy.
Uwaga: okreÊlenie dok∏adnego momentu wyst´powa-
nia temperatury za∏àczania i roz∏àczania pracy wen-
tylatorów oraz okreÊlenie ciÊnienia w uk∏adzie klima-
tyzatora wymaga u˝ycia narz´dzi specjalnych, dost´p-
nych jedynie w sieci autoryzowanych stacji obs∏ugi.
Wymagane sà nast´pujàce przyrzàdy: Scanner 11 lub
SCAN 100 - przyrzàdy diagnostyczne, które po pod∏à-
czeniu do gniazda diagnostycznego ALDL dajà do-
k∏adne odczyty temperatury p∏ynu ch∏odzàcego i ci-
Ênienia w klimatyzatorze oraz (lub) manometru do
pomiaru ciÊnienia pracy klimatyzatora. Wskazania
temperatury silnika na wskaêniku w zestawie wskaêni-
ków sà jedynie przybli˝one, nieprzydatne przy diagno-
zowaniu uk∏adów. Dlatego te˝ cz´Êç ni˝ej podanych
procedur powinna byç wykonana przez warsztaty od-
powiednio wyposa˝one.
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç manometry spr´-
˝arki klimatyzatora, uruchomiç silnik, nast´pnie
w∏àczyç klimatyzator. Wentylatory powinny byç
za∏àczone na wysokie obroty, gdy ciÊnienie klima-
tyzatora osiàgnie 1882 kPa.
✘ wy∏àczyç zap∏on, gdy temperatura p∏ynu ch∏o-
dzàcego jest wy˝sza ni˝ 93°C. Od∏àczyç konektor
g∏ównego wentylatora, a nast´pnie w∏àczyç zap∏on.
Pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin B ko-
nektora g∏ównego wentylatora i mas´.
▼ Gdy kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on przy temperaturze p∏ynu
ch∏odzàcego wy˝szej ni˝ 93°C. Od∏àczyç konektor
g∏ównego wentylatora i pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin A konektora g∏ównego wentyla-
tora i biegun dodatni akumulatora.
Gdy kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y dokonaç wy-
miany g∏ównego wentylatora.
Gdy kontrolka nie zaÊwieci si´, wy∏àczyç za-
p∏on, od∏àczyç przekaênik niskiej pr´dkoÊci i pod-
∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin 85 konek-
tora przekaênika niskiej pr´dkoÊci wentylatorów
i mas´ - gdy kontrolka zaÊwieci si´ wy∏àczyç za-
p∏on, pod∏àczyç przekaênik niskiej pr´dkoÊci, od∏à-
czyç czerwony konektor modu∏u ECM, a nast´pnie
po∏àczyç przewodem pin A10 konektora modu∏u
ECM i mas´. Je˝eli w tym przypadku wentylatory
b´dà pracowa∏y na niskie pr´dkoÊci, nale˝y wymie-
niç modu∏ ECM*. Je˝eli wentylatory nie b´dà pra-
cowa∏y na niskie pr´dkoÊci, nale˝y sprawdziç, czy
nie ma przerwy w obwodzie mi´dzy pinem 85 ko-
nektora przekaênika ma∏ej pr´dkoÊci wentylatorów
i pinem A10 konektora modu∏u ECM. Dokonaç
ewentualnie naprawy. Nast´pnie wy∏àczyç zap∏on,
od∏àczyç przekaênik niskiej pr´dkoÊci wentylato-
rów i pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà mi´dzy pin
30 konektora przekaênika niskiej pr´dkoÊci wenty-
latorów i mas´. Je˝eli kontrolka nie zaÊwieci si´,
nale˝y usunàç przerw´ w obwodzie mi´dzy pinem
30 a bezpiecznikiem. Je˝eli natomiast kontrolka za-
Êwieci si´ - po∏àczyç piny 30 i 87 konektora prze-
kaênika ma∏ej pr´dkoÊci wentylatorów. Je˝eli wen-
tylatory zacznà pracowaç, nale˝y wymieniç prze-
kaênik niskiej pr´dkoÊci wentylatorów. Je˝eli wen-
tylatory nie b´dà pracowa∏y, nale˝y od∏àczyç szere-
gowo/równoleg∏y przekaênik wentylatorów. Po∏à-
czyç przewodem z bezpiecznikiem piny 30 i 87 ko-
nektora przekaênika niskich obrotów wentylatorów
oraz po∏àczyç przewodem z bezpiecznikiem pin 30
i 87 szeregowo/równoleg∏ego przekaênika wentyla-
torów. Je˝eli wentylatory zacznà pracowaç, nale˝y
wymieniç szeregowo/równoleg∏y przekaênik wen-
tylatorów. Je˝eli wentylatory nie zacznà pracowaç,
nale˝y kolejno sprawdziç, czy nie ma przerw w ob-
wodach: mi´dzy pinem 87 konektora przekaênika
niskiej pr´dkoÊci wentylatora i pinem B konektora
wentylatora g∏ównego, mi´dzy pinem A konektora
wentylatora g∏ównego i pinem 30 szeregowo/rów-
noleg∏ego przekaênika wentylatorów, mi´dzy pi-
nem 87 szeregowo/równoleg∏ego przekaênika wen-
tylatorów i pinem B konektora wentylatora pomoc-
niczego, mi´dzy pinem A konektora wentylatora
pomocniczego i masà.
Wszystkie nieprawid∏owoÊci naprawiç i usunàç.
Je˝eli obwody sà prawid∏owe, nale˝y wymieniç
wentylator pomocniczy.
▼ Gdy kontrolka nie zaÊwieci si´, nale˝y przejÊç
bezpoÊrednio do czterech powy˝szych kontroli
oraz dokonaç sprawdzenia obwodu mi´dzy pinem
86 przekaênika niskiej pr´dkoÊci wentylatorów
i w∏àcznikiem zap∏onu. Po wykonaniu powy˝szych
czynnoÊci, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, od∏àczyç konektor wentyla-
tora g∏ównego oraz pod∏àczyç kontrolk´ elektrycz-
nà mi´dzy pin B konektora wentylatora g∏ównego
i mas´. Nast´pnie w∏àczyç klimatyzator i urucho-
miç silnik
Je˝eli kontrolka zaÊwieci si´, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin A konektora wentylatora g∏ów-
nego i biegun dodatni akumulatora. Nast´pnie w∏à-
czyç klimatyzator i uruchomiç silnik. Je˝eli kontro-
lka zaÊwieci si´, wymieniç wentylator g∏ówny. Gdy
kontrolka w ww. testach nie Êwieci dokonaç spraw-
dzenia i naprawy obwodów
✘ wy∏àczyç zap∏on i od∏àczyç przekaênik wyso-
kiej pr´dkoÊci wentylatorów. Pod∏àczyç kontrolk´
elektrycznà mi´dzy pin 86 przekaênika wysokiej
pr´dkoÊci wentylatorów i mas´. W∏àczyç zap∏on.
Kontrolka Êwieci si´
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 30 przekaênika wysokiej pr´d-
koÊci wentylatorów i mas´. Kontrolka Êwieci si´
✘ od∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik
wentylatorów i pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà
Poradnik SERWISOWY 53
mi´dzy pin 86 szeregowo/równoleg∏ego przekaêni-
ka wentylatorów i mas´, a nast´pnie w∏àczyç za-
p∏on. Kontrolka Êwieci si´
✘ wy∏àczyç zap∏on, pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pin 87 szeregowo/równoleg∏ego
przekaênika wentylatorów i biegun dodatni aku-
mulatora. Kontrolka Êwieci si´.
Uwaga: je˝eli w powy˝szych testach kontrolka elek-
tryczna nie Êwieci si´, nale˝y dokonaç naprawy obwo-
dów przez usuni´cie przerw.
Je˝eli kontrolka Êwieci si´ (tak jak podano przy
poszczególnych testach), nale˝y:
✘ pod∏àczyç konektor wentylatora g∏ównego
✘ pod∏àczyç przekaênik wysokiej pr´dkoÊci
wentylatora
✘ pod∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik
wentylatorów
✘ od∏àczyç konektor modu∏u ECM
✘ po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bez-
piecznikiem pin A10 konektora modu∏u ECM i mas´
✘ po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bez-
piecznikiem pin A14 konektora modu∏u ECM i mas´
✘ w∏aczyç zap∏on
Je˝eli wentylatory zacznà pracowaç z wysokà
pr´dkoÊcià, nale˝y wymieniç modu∏ ECM*.
Je˝eli wentylatory nie b´dà pracowa∏y z wysokà
pr´dkoÊcià, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on i sprawdziç, czy nie ma
przerw w obwodzie mi´dzy pinem 86 konektora
przekaênika du˝ej pr´dkoÊci wentylatorów i pi-
nem A14 konektora ECM
✘ od∏àczyç przekaênik wysokiej pr´dkoÊci
wentylatorów i pod∏àczyç kontrolk´ elektrycznà
mi´dzy pin 87 konektora przekaênika wysokiej
pr´dkoÊci wentylatorów i biegunem dodatnim
akumulatora. Gdy kontrolka nie Êwieci si´, odna-
leêç przerw´ w obwodzie i dokonaç naprawy mi´-
dzy pinem 87 konektora przekaênika szerego-
wo/równoleg∏ego i pinem B konektora przekaêni-
ka wentylatora pomocniczego. Gdy kontrolka
Êwieci si´, nale˝y od∏àczyç konektor modu∏u ECM
i po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bezpiecz-
54 Poradnik SERWISOWY
nikiem pin A14 konektora modu∏u ECM i mas´,
od∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik wen-
tylatorów. Nast´pnie pod∏àczyç kontrolk´ elek-
trycznà mi´dzy pinem 85 konektora przekaênika
wysokiej pr´dkoÊci wentylatorów i biegunem do-
datnim akumulatora.
Je˝eli kontrolka nie Êwieci si´, nale˝y odnaleêç
i usunàç przerw´ w obwodzie mi´dzy pinem 85 ko-
nektora szeregowo/równoleg∏ego przekaênika wen-
tylatora i pinem A14 konektora modu∏u ECM.
Je˝eli kontrolka Êwieci si´, nale˝y:
✘ pod∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik
wentylatora
✘ pod∏àczyç przewodem z bezpiecznikiem pin
A14 konektora modu∏u ECM i mas´
✘ od∏àczyç przekaênik wysokiej pr´dkoÊci wen-
tylatorów
✘ po∏àczyç przewodem z bezpiecznikiem piny
30 i 87 konektora przekaênika wysokiej pr´dkoÊci
wentylatorów
✘ od∏àczyç przekaênik niskiej pr´dkoÊci wenty-
latorów
✘ po∏àczyç piny 30 i 87 konektora przekaênika
niskiej pr´dkoÊci wentylatorów
✘ w∏àczyç zap∏on
Je˝eli wentylatory zacznà pracowaç z wysokà
pr´dkoÊcià, nale˝y wymieniç przekaênik wysokiej
pr´dkoÊci wentylatorów.
Je˝eli wentylatory nie b´dà pracowa∏y, nale˝y:
✘ wy∏àczyç zap∏on
✘ po∏àczyç przewodem z bezpiecznikiem pin
A14 konektora modu∏u ECM i mas´
✘ od∏àczyç szeregowo/równoleg∏y przekaênik
wentylatorów
✘ po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bez-
piecznikiem piny 30 i 87 konektora szeregowo/rów-
noleg∏ego przekaênika wentylatorów
✘ po∏àczyç przewodem zabezpieczonym bez-
piecznikiem piny 30 i 87 konektora przekaênika ni-
skiej pr´dkoÊci wentylatorów
✘ w∏àczyç zap∏on
Je˝eli wentylatory zacznà pracowaç z du˝à
pr´dkoÊcià, nale˝y wymieniç szeregowo/równole-
g∏y przekaênik wentylatorów.