Sejm

Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne
z 56 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 18 grudnia 2009 r.

(czwarty dzień obrad)

Wa r s z a w a
2009
 str.
TREŚĆ
56. posiedzenia Sejmu
(Obrady w dniu 18 grudnia 2009 r.)
str.
Wznowienie posiedzenia
Komunikaty
Sekretarz Poseł Mariusz Kamiński . . . . . . . 293
Punkt 25. porządku dziennego: Infor-
macja rządu na temat polskiej misji
wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich. . . 293
Poseł Grzegorz Dolniak . . . . . . . . . . . . . . . . . 296
Poseł Karol Karski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298
Poseł Stanisław Wziątek . . . . . . . . . . . . . . . . 299
Poseł Stanisław Rakoczy . . . . . . . . . . . . . . . . 301
Poseł Ludwik Dorn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302
Poseł Marek Borowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303
Poseł Bogdan Lis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304
Poseł Wiesław Woda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305
Poseł Artur Górski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306
Poseł Szymon Stanisław Giżyński . . . . . . . . 306
Poseł Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . 307
Poseł Bożena Kotkowska. . . . . . . . . . . . . . . . 307
Poseł Grzegorz Pisalski . . . . . . . . . . . . . . . . . 307
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . 308
Poseł Andrzej Bętkowski . . . . . . . . . . . . . . . . 308
Poseł Jerzy Rębek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308
Poseł Marek Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309
Poseł Tadeusz Iwiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309
Poseł Marek Opioła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310
Poseł Andrzej Ćwierz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Poseł Marek Rząsa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Poseł Stanisław Ożóg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Poseł Stanisław Wziątek . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Poseł Mariusz Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . 312
Poseł Antoni Błądek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312
Poseł Józef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312
Poseł Renata Butryn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313
Poseł Marzena Dorota Wróbel . . . . . . . . . . . 313
Poseł Mirosława Masłowska . . . . . . . . . . . . . 313
Poseł Józef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314
Poseł Nelli Rokita-Arnold . . . . . . . . . . . . . . . 314
Poseł Alicja Olechowska . . . . . . . . . . . . . . . . 314
Poseł Grzegorz Raniewicz . . . . . . . . . . . . . . . 314
Poseł Marzenna Drab . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
Poseł Leszek Deptuła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
Poseł Andrzej Halicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
Poseł Dariusz Seliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316
Poseł Krystyna Łybacka . . . . . . . . . . . . . . . . 316
str.
str.
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka . . . . . . . . . . . 316
Poseł Anna Sobecka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
Poseł Michał Wojtkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . 317
Poseł Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . 317
Poseł Paweł Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318
Poseł Tomasz Lenz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska . . . . . . . . 318
Poseł Czesław Mroczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
Poseł Marek Krząkała . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
Poseł Magdalena Kochan. . . . . . . . . . . . . . . . 319
Poseł Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
Poseł Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
Poseł Michał Stuligrosz . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
Poseł Krzysztof Lipiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
Poseł Jan Rzymełka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321
Poseł Stanisław Pięta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321
Poseł Stanisław Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . 321
Poseł Ewa Malik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 322
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich. . . 322
Poseł Stanisław Pięta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330
Poseł Karol Karski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330
Poseł Stanisław Wziątek . . . . . . . . . . . . . . . . 331
Poseł Marek Borowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331
Poseł Tadeusz Iwiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332
Poseł Marzena Dorota Wróbel . . . . . . . . . . . 332
Poseł Magdalena Kochan. . . . . . . . . . . . . . . . 332
Poseł Grzegorz Pisalski . . . . . . . . . . . . . . . . . 332
Zmiana porządku dziennego
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński . . . . . . . 333
Punkt 28. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Infrastruktury o stano-
wisku Senatu w sprawie ustawy
o zmianie ustawy o spółdzielniach
mieszkaniowych oraz o zmianie niektó-
rych innych ustaw
Poseł Sprawozdawca Aldona Młyńczak . . . . 333
Poseł Tadeusz Kopeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334
Poseł Grzegorz Tobiszowski . . . . . . . . . . . . . 334
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański . . . . . . . 334
Poseł Józef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
Poseł Grzegorz Tobiszowski . . . . . . . . . . . . . 335
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Infrastruktury Piotr Styczeń . . . . . . . . . . . . 335
Punkt 29. porządku dziennego: Sprawoz-
danie Komisji Finansów Publicznych
o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
 str.
o zmianie ustawy o udzielaniu przez
Skarb Państwa wsparcia instytucjom
finansowym
Poseł Sprawozdawca Cezary Tomczyk . . . . . 336
Poseł Michał Marcinkiewicz . . . . . . . . . . . . . 336
Poseł Wiesław Janczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . 337
Poseł Jan Łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . 337
Oświadczenia
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 338
Poseł Andrzej Ćwierz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338
Poseł Jan Rzymełka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339
str.
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska . . . . . . . . 340
Poseł Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 341
Poseł Aleksander Chłopek. . . . . . . . . . . . . . . 342
Zamknięcie posiedzenia
Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło-
szonych
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Poseł Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . . . . 1
Poseł Szymon Giżyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Poseł Andrzej Pałys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Porządek dzienny
 (Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 07)
(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie
Sejmu Stefan Niesiołowski i Jerzy Szmajdziński)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Wznawiam posiedzenie.
Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów
posłów Mirosława Maliszewskiego i Mariusza Ka-
mińskiego.
Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan
poseł Mariusz Kamiński.
Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie
miejsca przy stole.
Już panowie są.
Dziękuję.
Proszę posła sekretarza o odczytanie komuni-
katów.
Sekretarz Poseł Mariusz Kamiński:
Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po-
siedzenia Komisji:
— Śledczej do zbadania sprawy przebiegu procesu
legislacyjnego ustaw nowelizujących ustawę z dnia
29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (…)
– godz. 10,
— Infrastruktury – godz. 10.30,
— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
i Leśnictwa – godz. 10.30,
— do Spraw Unii Europejskiej – godz. 11,
— Śledczej do zbadania prawidłowości działań
organów administracji rządowej w sprawie postępo-
wań karnych związanych z uprowadzeniem i zabój-
stwem Krzysztofa Olewnika – godz. 11,
— Etyki Poselskiej – godz. 12,
— Finansów Publicznych – godz. 12.
Komunikat: Posiedzenie Parlamentarnego Zespo-
łu ds. Innowacyjności i Informatyzacji odbędzie się
dzisiaj o godz. 13 w sali nr 13 w budynku G. Dzięku-
ję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25.
porządku dziennego: Informacja rządu na temat
polskiej misji wojskowej w Afganistanie (druk
nr 2599).
Proszę o zabranie głosu ministra obrony narodowej
Bogdana Klicha w celu przedstawienia informacji.
Proszę bardzo, panie ministrze.
Minister Obrony Narodowej
Bogdan Klich:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo się cie-
szę, że po raz kolejny możemy rozmawiać w sali sej-
mowej na temat naszej misji afgańskiej. Ta sprawa
jest od lat przedmiotem największego zainteresowa-
nia polskiej opinii publicznej i cieszę się, że gromadzi
tak samo panie i panów posłów na tej sali. Dołączam
do moich poprzedników, którzy regularnie informo-
wali Wysoką Izbę o przebiegu misji afgańskiej, o za-
daniach, które są przez nasz kontyngent tam reali-
zowane oraz o perspektywach na przyszłość. Tak jak
oni to czynili, również przekażę dzisiaj państwu pa-
kiet podstawowych informacji o tym, jaki jest stan
naszego kontyngentu i jak przedstawiają się nasze
plany na przyszłość, jeżeli chodzi o misję afgańską.
Chciałbym powiedzieć o paru kwestiach na pewno
znanych Wysokiej Izbie, ale ważne, abyśmy w tej
chwili o nich pamiętali. Decyzja rządu premiera Do-
nalda Tuska o kontynuowaniu naszej misji w Afga-
nistanie jest konsekwencją decyzji podjętych przez
poprzednie rządy. Przypomnijmy, że to rząd premie-
ra Leszka Millera w marcu 2002 r. postanowił wysłać
pierwszych polskich żołnierzy do Afganistanu. Pa-
miętajmy, proszę, o tym, że także rządy PiS-u, Kazi-
mierza Marcinkiewicza, premiera Jarosława Kaczyń-
skiego potwierdziły obecność naszych żołnierzy
w Afganistanie. Co więcej, podczas tych rządów kon-
tyngent afgański został zwiększony do 1200 żołnie-
rzy i w takiej liczbie przejęliśmy po poprzednim rzą-
dzie kontyngent, który dobrze wykonywał swoją misję.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
294 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
Rząd premiera Donalda Tuska zdecydował kontynu-
ować tę misję oraz wzmocnić kontyngent do liczby
2000 żołnierzy. Co więcej, podjęliśmy również decyzję
o koncentracji wszystkich naszych sił w jednej pro-
wincji, decydując się na prowincję Ghazni, bo kon-
centracja sił wcześniej rozproszonych była ze wszech
miar uzasadniona z wojskowego punktu widzenia.
Działania wszystkich rządów po 2001 r. cechuje
żelazna konsekwencja. Ta uporczywa konsekwencja
wynika, jak rozumiem, z identycznego rozumienia
naszego interesu narodowego i z tego, że wzmacnia-
nie spoistości oraz skuteczności Sojuszu Północno-
atlantyckiego, pod szyldem którego od 2003 r. prowa-
dzona jest ta misja, jest inwestycją w nasze bezpie-
czeństwo narodowe. Wszyscy zgadzamy się, że to
właśnie NATO jest głównym zewnętrznym filarem
naszego bezpieczeństwa narodowego. Tak więc ta
najważniejsza dla Sojuszu misja winna uzyskać na-
sze wsparcie. Ono jest wyrazem solidarności sojusz-
niczej. Oczekując solidarności od innych, musimy
kierować się tą zasadą na co dzień. Takiej solidarno-
ści sojuszniczej potrzebujemy dzisiaj w misji ISAF
w Afganistanie. Przypomnę raz jeszcze: NATO uzna-
ło misję afgańską jako swój priorytet. Nie możemy
dopuścić, aby zakończyła się ona porażką, zatem
w polskim interesie narodowym leży skutecznie
w niej uczestniczyć.
Wspólnie uznaliśmy, iż nie można dopuścić do od-
rodzenia się reżimu talibów, bowiem niosłoby to po-
ważne zagrożenia dla bezpieczeństwa światowego,
a bezpieczeństwo w dzisiejszych czasach jest jednym
wielkim ogólnoświatowym systemem naczyń połą-
czonych, i w tym systemie funkcjonuje także Polska.
Nie tylko zagrożenia, które mogą się w przyszłości
pojawić bezpośrednio przy naszych granicach, ale
także te odległe o kilka tysięcy kilometrów wpływa-
ją na nasze bezpieczeństwo narodowe w Polsce, tu
i teraz, na bezpieczeństwo naszych obywateli. Naszą
powinnością jest zatem wnosić wkład odpowiedni do
całości misji ISAF w Afganistanie, ale także odpo-
wiedni do naszego potencjału wojskowego. W tej spra-
wie dotychczas panowała ponadpartyjna zgoda i bar-
dzo liczę na to, że będzie ona utrzymana.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ministerstwo
Obrony Narodowej wraz w Ministerstwem Spraw
Zagranicznych dokonały w ciągu ostatnich kilku
miesięcy gruntownego przeglądu naszego zaangażo-
wania w Afganistanie. Została oceniona dotychcza-
sowa aktywność Polski w tym kraju, jak również
nasze zdolności wojskowe. Założyliśmy także pewien
scenariusz, wariant rozwoju wypadków w przyszło-
ści. Wszystko wskazuje na to, że po okresie zwiększo-
nego bezpieczeństwa w okresie zimowym, tradycyj-
nego zmniejszenia liczby ataków w tym okresie, na
wiosnę znów dojdzie do stopniowego wzrostu ryzyka
i zagrożeń w całym Afganistanie, w tym w prowincji
Ghazni. Pamiętajmy o tym, że w przyszłym roku od-
będą się tam wybory parlamentarne. Doświadczenie
tegorocznych wyborów prezydenckich pokazuje, że
w czasie całej kampanii, a zwłaszcza w jej końcówce,
zwiększa się liczba ataków na siły sojusznicze. Trze-
ba pamiętać także o tym, że nasi sąsiedzi znacznie
zwiększają swoje kontyngenty w sąsiednich prowin-
cjach. Już w tej chwili w prowincjach Wardak i Logar
jest znacznie więcej żołnierzy amerykańskich niż
jeszcze przed rokiem. Także w innych prowincjach
zwiększa się kontyngenty sił sojuszniczych. Rząd
uznał zatem, że dobrym rozwiązaniem byłoby roz-
ważyć możliwość zwiększenia naszego kontyngentu
w przyszłym roku o 600 żołnierzy, jeśli chodzi o te-
atr działań, oraz o 200 żołnierzy w przypadku re-
zerwy strategicznej. Ale to jest tylko jeden z elemen-
tów naszej strategii afgańskiej, która została zapre-
zentowana opinii publicznej przed kilkoma tygo-
dniami. Pozostałe elementy to zasadnicze zadania
naszego kontyngentu, a mianowicie przyspieszenie
szkolenia sił afgańskich, zarówno wojska, jak i po-
licji w prowincji Ghazni, tak aby szybciej można im
było przekazać odpowiedzialność za bezpieczeństwo
i porządek publiczny w tej prowincji. To także
wzmacnianie administracji lokalnej i to zarówno na
poziomie regionu, jak i na poziomie prowincji oraz
w poszczególnych dystryktach, czyli powiatach. Te
dwa zadania mają prowadzić do przyspieszonego,
wcześniejszego przekazania odpowiedzialności za
prowincję i do wcześniejszego wycofania naszych sił
z Afganistanu.
Nasza ewentualna pozytywna decyzja w sprawie
zwiększenia zaangażowania w Afganistanie będzie
także odpowiedzią na prośby sekretarza generalnego
NATO Rasmussena oraz dowódcy misji ISAF gene-
rała Stanleya McChrystala. Przypomnijmy, że to
właśnie raport generała McChrystala spowodował
ogólnonatowską dyskusję o potrzebie zwiększenia
zaangażowania wojskowego w Afganistanie, zadecy-
dowało to również o zmianie priorytetów tej misji.
Będzie to również reakcja na deklarację Stanów Zjed-
noczonych o zwiększeniu swojej obecności o kontyn-
gent liczący 30 tys. żołnierzy. Pozytywnej odpowiedzi
w tej sprawie udzieliło już wiele państw. Obecnie po-
zwoliło to zgromadzić w sumie prawie 7 tys. dodat-
kowych żołnierzy z europejskich państw Sojuszu
oraz jego pozaeuropejskich partnerów. 7 grudnia po-
informował o tym sekretarz generalny NATO. Póź-
niej w trakcie dyskusji jestem gotowy paniom posłan-
kom i panom posłom przedstawić szczegółowe infor-
macje o tym, jakie kraje zamierzają zwiększyć swoje
kontyngenty i jakie to będą wielkości.
Na ostatnim posiedzeniu Rada Ministrów przyję-
ła informację rządu Rzeczypospolitej Polskiej na te-
mat polskiej misji wojskowej w Afganistanie. Ta in-
formacja jest dzisiaj przedmiotem obrad Wysokiej
Izby. Przedstawiliśmy w niej polityczne i wojskowe
przesłanki, które legły u podstaw, jak powiedziałem,
zarówno przesunięcia, zmiany pewnych priorytetów
misji, jak i propozycji zwiększenia do 2600 żołnierzy
naszego kontyngentu tam, w teatrze działań, i do 400
żołnierzy naszego odwodu strategicznego w kraju.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
Ostateczna decyzja w tej sprawie będzie oczywiście
należała do pana prezydenta, ale musi być konsensus
odnośnie do tej kwestii. Decyzja ta powinna zostać
podjęta w pierwszych miesiącach 2010 r. po odpo-
wiedniej rekomendacji ze strony Rady Ministrów.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Parę słów na te-
mat najważniejszych politycznych przesłanek, które
przemawiają za propozycją zwiększenia naszego
PKW Afganistan. Mówiłem już o naszej wiarygodno-
ści sojuszniczej, o zasadzie solidarności, którą musi
się rządzić NATO, o naszej odpowiedzialności za losy
tej misji oraz Sojuszu Północnoatlantyckiego. Chciał-
bym powiedzieć jeszcze o tym, że nasi żołnierze
w Afganistanie to najlepsi ambasadorowie Polski za
granicą. To oni tak naprawdę, wykonując tę nie-
zmiernie trudną pracę i służbę, w tych bardzo trud-
nych warunkach, najlepiej podkreślają, jakie jest
znaczenie Polski we współczesnym systemie bezpie-
czeństwa. Ich obecność w misji ISAF daje nam pełne
prawo do tego, aby oczekiwać od Brukseli tego, na
czym najbardziej zależy nam tu w Polsce z punktu
widzenia bezpieczeństwa i obronności naszego kra-
ju. Mam na myśli wzmocnienie tych wszystkich me-
chanizmów, które wynikają z art. 5 traktatu wa-
szyngtońskiego. Postanowienia tego artykułu nie
działają automatycznie. Jest to przedmiotem poli-
tycznej decyzji. Aby jednak było to bardziej automa-
tyczne, aby zadziałało to w sytuacji kryzysowej po
naszej myśli, musimy bezustannie wzmacniać te
działania. W tym sensie nasze zaangażowanie w Afga-
nistanie jest równocześnie inwestycją w nasze, tu
w Polsce, bezpieczeństwo narodowe. Nasze zaanga-
żowanie w misję afgańską przynosi już zresztą
pierwsze efekty. Przypomnę, że w czerwcu, po wie-
lomiesięcznych zabiegach, uzyskaliśmy decyzję So-
juszu Północnoatlantyckiego o ustanowieniu w Pol-
sce, konkretnie w Bydgoszczy, kolejnej instytucji
NATO-wskiej, ważnej z punktu widzenia systemu
łączności całego NATO. W Bydgoszczy utworzony
będzie batalion łączności NATO.
Przypomnę, że na posiedzeniu ministrów obrony
w Bratysławie otrzymaliśmy zapewnienie ze strony
struktur wojskowych NATO, że Siły Odpowiedzi
NATO będą gotowe w przyszłym roku. Jest to rezul-
tat wieloletnich zabiegów dyplomacji Rzeczypospoli-
tej Polskiej zarówno tej cywilnej, jak i wojskowej. Siły
Odpowiedzi NATO to nie tylko siły do operacji eks-
pedycyjnych, ale także, a nawet w pierwszej kolejno-
ści te, które w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa
terytorium któregokolwiek z krajów członkowskich
mogą przychodzić z odsieczą. Jest jeszcze kilka in-
nych spraw będących przedmiotem naszego najwyż-
szego zainteresowania, wielokrotnie mówiłem o nich
publicznie. Mam nadzieję, że niektóre spośród nich
już niedługo będą załatwione po naszej myśli.
Aktywne wspieranie inicjatyw Sojuszu, jak powie-
działem, stanowi zatem w kontekście zapisów art. 5
traktatu waszyngtońskiego inwestycję w nasze bez-
295
pieczeństwo. Ważne jest też, że angażując się w misję
afgańską, nie dopuszczamy do tego, aby rozprzestrze-
niał się światowy terroryzm. W strategii bezpieczeń-
stwa narodowego przyjętej w listopadzie ub.r. i pod-
pisanej przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego zagro-
żenie terrorystyczne zostało uznane za jedno z naj-
większych zagrożeń. Przypomnę, że przed 2001 r.
talibowie roztaczali parasol ochronny nad obozami
szkoleniowymi Al-Kaidy. To właśnie tam przygoto-
wywane były ataki terrorystyczne na Nowy Jork
i Waszyngton.
Publiczne zapewnienia i deklaracje ze strony
przedstawicieli talibów nie pozostawiają najmniejszej
wątpliwości, że są oni w dalszym ciągu powiązani
z międzynarodowymi ugrupowaniami terrory-
stycznymi.
Jeśli chodzi o aspekt czysto wojskowy dotyczący
zwiększenia naszego kontyngentu w Afganistanie,
chciałbym powiedzieć o kilku sprawach. Po pierwsze,
zwiększenie kontyngentu PKW Afganistan pozwoli-
łoby nam na większą swobodę operacyjną naszych Sił
Zbrojnych w prowincji Ghazni. Po drugie, wzmocni-
łoby bezpieczeństwo miejscowej ludności, a przecież
to jest jedno z zadań mandatowych misji NATO-
-wskiej w Afganistanie. Po trzecie, wpłynęłoby na
większe bezpieczeństwo naszych żołnierzy w poszcze-
gólnych bazach. Po czwarte, pozwoliłoby zintensyfi-
kować, o tym już mówiłem, szkolenie armii oraz po-
licji afgańskiej i w ten sposób przyspieszyć przekaza-
nie im odpowiedzialności za poszczególne dystrykty
prowincji Ghazni. Pozwoliłoby to także zwiększyć
nasze zaangażowanie w pomoc humanitarną i roz-
wojową, a w ten sposób podnieść wśród społeczności
lokalnej poziom zaufania do Polaków. W Afganista-
nie ważne jest zdobycie zaufania ze strony mieszkań-
ców, także mieszkańców prowincji Ghazni, chociażby
na poziomie elementarnym. Bez tego nie da się pro-
wadzić żadnych działań. Przekazując dodatkowe
środki na pomoc humanitarną, jak i pomoc rozwojo-
wą, możemy to zaufanie zwiększyć.
Proszę pamiętać także o tym, panie posłanki, pa-
nowie posłowie, że nasze wojsko w Afganistanie zdo-
bywa nowe doświadczenia. Te doświadczenia wyko-
rzystujemy później, prowadząc modernizację Sił Zbroj-
nych i opracowując kierunki ich rozwoju na przyszłość,
a także modyfikując nasze doktryny szkoleniowe. Peł-
niąc w Afganistanie misję wraz z innymi sojusznika-
mi oraz partnerami spoza Sojuszu, zwiększamy także
interoperacyjność naszych Sił Zbrojnych. Ta misja
służy zbliżeniu procedur i zasad działania naszego
wojska do tych, które stosują nasi partnerzy i sojusz-
nicy, w tym sojusznicy NATO-wscy.
Oczekujemy, że wszystkie wymienione przeze
mnie elementy, a zatem racje polityczne i wojskowe,
przyczynią się do wcześniejszego osiągnięcia stabil-
ności w prowincji, co w konsekwencji pozwoli na
zmianę charakteru misji z wojskowej na misję woj-
skową szkoleniową i zmniejszenie kontyngentu, a po-
tem stopniowe przekazywanie odpowiedzialności za
poszczególne dystrykty władzom afgańskim. Fina-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
296 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
łem winno być wycofanie naszych żołnierzy z Afga-
nistanu, podobnie jak to miało miejsce w operacji
irackiej.
Kluczowa myśl naszej strategii w Afganistanie,
zaprezentowana niedawno, brzmi zatem: Zwiększa-
my obecność wojskową, by móc szybciej osiągnąć cele
i w ten sposób wcześniej się wycofać w poczuciu do-
brze wykonanych zadań.
Oczywiście ewentualnej decyzji o zwiększeniu siły
naszego kontyngentu do 2600 żołnierzy tam i 400
w odwodzie strategicznym tu będzie towarzyszyło
skierowanie dodatkowego sprzętu i wyposażenia woj-
skowego. Ten proces trwa. Od sierpnia ubiegłego
roku mamy znaczny postęp, jeżeli chodzi o stan wy-
posażenia naszego kontyngentu. Jest on w tej chwili
wyposażony przyzwoicie. Wystarczy spytać naszych
dowódców wojskowych, wystarczy porozmawiać z na-
szymi sojusznikami. Nasi dowódcy tam, w Afganista-
nie, i nasi sojusznicy są przekonani, że polski kon-
tyngent wojskowy jest przyzwoicie wyposażony.
W sierpniu tego roku rząd podjął decyzję o dodat-
kowych środkach na doposażenie kontyngentu afgań-
skiego. Znany państwu pakiet afgański opiewa na
niebagatelną kwotę 1351 mln zł. Oznacza to dodat-
kowe doposażenie naszego kontyngentu w tym i przy-
szłym roku. W roku obecnym przeznaczyliśmy
663 mln zł na funkcjonowanie naszego kontyngentu
w Afganistanie, a zatem na wydatki osobowe, bieżą-
ce oraz zakupy, zarówno sprzętu, wyposażenia woj-
skowego, jak i na cele remontowe. Szczegółową infor-
mację jestem gotów państwu posłom przedstawić
w czasie dyskusji.
Wzmocnienie kontyngentu o 600 żołnierzy skut-
kować będzie zwiększeniem wydatków osobowych
i bieżących o ok. 80 mln w stosunku do tegorocznych
wydatków. Pozostałe koszty związane z doposaże-
niem to ok. 311 mln zł. Zmieszczą się one w pakiecie
afgańskim, czyli w ramach 1351 mln zł, o których
powiedziałem przed chwilą. Będzie to polegało na
przesunięciu środków na inne pozycje w ramach pa-
kietu afgańskiego. Ponadto w ramach budżetu pań-
stwa, poza budżetem MON, rząd przeznaczył kwotę
35 mln zł na pomoc rozwojową i pomoc humanitarną
dla mieszkańców prowincji Ghazni, a zatem na bu-
dowę dróg, opiekę medyczną, rozwój szkolnictwa,
rozwój sieci wodnych i kanalizacyjnych.
Koszty udziału PKW w operacji ISAF byłyby
znacznie wyższe, gdyby nie pomoc Stanów Zjedno-
czonych w bieżącym funkcjonowaniu kontyngentu.
Na mocy porozumienia podpisanego przez Polskę ze
Stanami Zjednoczonymi dużą część spośród naszych
wydatków finansują Stany Zjednoczone. Proszę wyba-
czyć, państwo posłowie, podobnie jak przed rokiem,
nie chciałbym wymieniać konkretnej kwoty. Zapew-
niam w każdym razie, że Stany Zjednoczone uczestni-
czą finansowo we wsparciu naszego kontyngentu
w zakresie transportu strategicznego osób i sprzętu,
zabezpieczenia medycznego, ewakuacji medycznej, roz-
budowy i utrzymania infrastruktury naszych baz.
Reasumując, umacnianie naszej obecności w Afga-
nistanie wynika z naszej potrzeby bezpieczeństwa
narodowego. Zwiększenie kontyngentu w przyszłym
roku powinno doprowadzić do zwiększenia stabilno-
ści, swobody operacyjnej i przyspieszonego zrealizo-
wania zadań. Zakładamy, że w latach 2010 i 2011
dojdzie do ustabilizowania sytuacji w prowincji przy
pomocy takich sił i środków i będzie możliwość stop-
niowego przekazywania władzom afgańskim odpo-
wiedzialności za poszczególne dystrykty naszej pro-
wincji. Nastawiamy się na rok 2013, dlatego że w roku
2013 miasto Ghazni stanie się światowym centrum
kultury islamskiej. Dobrze by było, aby w roku 2013
gospodarze prowincji Ghazni przejęli pełną odpo-
wiedzialność za funkcjonowanie prowincji.
Udział w misjach Sojuszu, w szczególności w misji
afgańskiej, jest priorytetem naszej polityki bezpie-
czeństwa narodowego. Jest także priorytetem przy-
jętej w styczniu tego roku strategii udziału wojska
polskiego w misjach zagranicznych i pokojowych.
I dlatego zdecydowaliśmy się na zamknięcie naszych
misji na Wzgórzach Golan, w Libanie, ostatnio w Cza-
dzie, aby dać sobie pewną swobodę i zwiększyć nasze
zaangażowanie w operacji w Afganistanie.
Liczę, panie posłanki, panowie posłowie, na zro-
zumienie tych ewentualnych decyzji oraz wsparcie ze
strony Wysokiej Izby naszej dalszej obecności w Afga-
nistanie i tej polityki, którą prowadzi tam rząd Rze-
czypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu ministrowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń
w imieniu kół.
Otwieram dyskusję.
Głos zabierze pan poseł Grzegorz Dolniak, Plat-
forma Obywatelska.
Proszę bardzo, panie przewodniczący.
Poseł Grzegorz Dolniak:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Patrząc na naszą obecność w Afganistanie, musimy
w niej dostrzec istotny element strategii bezpieczeń-
stwa, której fundamentem jest członkostwo w NATO.
I jako że w sprawie zaangażowania operacyjnego
w Afganistanie zauważalna jest konsekwentna poli-
tyka kolejnych następujących po sobie rządów, to ze
zdziwieniem odbieramy apele o jak najszybszą rejte-
radę z Afganistanu niektórych polityków Lewicy,
niebaczących na to, kto był autorem decyzji o naszej
interwencji wojskowej tak w Afganistanie, jak i w Ira-
ku. Wypadałoby zapytać rozdzierających dziś szaty
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Grzegorz Dolniak
przedstawicieli Lewicy, czy wysyłając naszych żołnie-
rzy do obu tych państw, przewidzieli koszty obu tych
operacji i ocenili możliwości ich wykonania. Jakie
były ich kalkulacje, co zawiodło, że nie potrafiono
skutecznie zakończyć misji w Iraku i przewidzieć
rozwoju sytuacji w Afganistanie? To dopiero rządy
Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa
Ludowego spowodowały...
(Głos z sali: Ooo! No nie.)
(Poseł Anna Zalewska: Jeszcze sztandar czer-
wony!)
...że wyszliśmy z Iraku godnie, w poczuciu dobrze
wypełnionych zadań. Swoją postawą uzyskaliśmy
uznanie naszych sojuszników, którzy wysoko ocenili
wartość naszego stabilizacyjnego wkładu.
Mamy świadomość, jak trudna jest afgańska mi-
sja. Mamy świadomość, ile ofiar pochłonęła. Stąd ze
względu na niedostateczną efektywność dotychczas
prowadzonych działań, głównie w oparciu o niereal-
ne założenia, Polska, podobnie jak wielu naszych
sojuszników, dokonała przeglądu strategii zaangażo-
wania w misję afgańską. Na jej podstawie opracowa-
ne zostały kierunki dalszego zaangażowania Polski
w Afganistanie, na bazie których rozważana jest de-
cyzja o skierowaniu dodatkowych żołnierzy do rejonu
operacji oraz zwiększeniu liczebności odwodów
w kraju. Modyfikujemy naszą strategię obecności
polskich sił poza granicami naszego państwa, by sku-
pić uwagę przede wszystkim na Afganistanie, zwięk-
szając tam stan liczebności naszego kontyngentu po
to, by zwiększyć zarówno jego możliwości operacyjne,
jak i bezpieczeństwo naszych żołnierzy odpowiadają-
cych za bardzo ważną, ale trudną prowincję Ghazni.
W wymiarze wojskowym okresowe zwiększenie kon-
tyngentu oprócz zapewnienia swobody operacyjnej
i podniesienia bezpieczeństwa żołnierzy pozwoli zin-
tensyfikować szkolenie policji i armii afgańskiej, da
większe szanse zagwarantowania bezpieczeństwa
lokalnej ludności, umożliwi większe niż dotychczas
zaangażowanie w działalność rozwojową i doradczą
oraz realizację projektów budowy infrastruktury
istotnie poprawiającej warunki życia Afgańczyków.
Miarą polskich ambicji jest nie tylko wysyłanie
kolejnych żołnierzy, ale budowa warunków lepszego
życia lokalnej społeczności. Mamy świadomość zagro-
żeń strategii przyjętej przez NATO w Afganistanie
z uwagi na słaby poziom wyszkolenia afgańskiej po-
licji i wojska, brak spójności działania w ramach sił
międzynarodowych, rosnące zagrożenie i szczupłość
budżetu naszego państwa, które z jednej strony musi
sprostać potrzebie modernizacji polskiej armii, do
czego zmierzamy cały czas, a z drugiej strony wzmoc-
nić sprzętowo polską misję w Afganistanie. Musimy
zatem usilnie zabiegać o zniesienie ograniczeń nie-
których państw w zakresie użycia ich wojsk w Afga-
nistanie, aby potencjał bojowy całego ISAF wzrósł na
tyle, żeby realnie myśleć o zakończeniu misji w roku
2013.
297
Nasza postawa jako sojusznika już teraz przyno-
si konkretne, wymierne dla Polski efekty. Wynego-
cjowaliśmy doskonałe warunki umowy określającej
zasady pobytu żołnierzy amerykańskich i ich rodzin
na terytorium Polski, dające szansę trwałych NATO-
-wskich instalacji na terenie naszego kraju. Trwają
prace nad uaktualnieniem planów wzmocnienia Pol-
ski przez siły naszych sojuszników. Złożone zostały
wreszcie deklaracje, że w przyszłym roku zaczną
działać Siły Odpowiedzi NATO, które w razie po-
trzeby błyskawicznie będą mogły przyjść Polsce
z pomocą. Dążymy także do tego, aby w nowej dok-
trynie obronnej NATO obrona terytorium krajów
członkowskich została uznana za priorytet w So-
juszu.
Chyba wszyscy mamy świadomość, że Afganistan
to nie jest wyłącznie problem Amerykanów po roku
2001 czy Brytyjczyków po zamachach w Londynie.
Wszyscy przecież doświadczamy potencjalnych za-
grożeń, których źródłem może być sytuacja w Afga-
nistanie. To, że obecnie nie odczuwamy bezpośred-
niego zagrożenia terrorystycznego, nie znaczy, że jest
ono niemożliwe. Zgadzamy się, że misję tę należy jak
najszybciej zakończyć. Nowa strategia stwarza szan-
se na przeprowadzenie tej operacji. Może nie daje
gwarancji, ale bardzo poważnie zwiększa jej szansę
– szansę wycofania wojsk z Afganistanu w poczuciu
spełnionej misji, na wzór Iraku, i przekazania na
trwałe uspokojonego już terytorium władzom afgań-
skim.
Czy wojna w Afganistanie jest niezbędna? Czy
jest sprawiedliwa? Wielu komentatorów życia pu-
blicznego ma wątpliwości, podziela je również znacz-
na część opinii publicznej. Jednak po atakach z 11
września 2001 r., zamachach w Londynie, maso-
wych mordach w Bośni, Ruandzie czy Somalii wie-
my już, że świat nie może tolerować upadłych
państw. Takie kraje, bez funkcjonującego rządu, bez
sprawnych sił porządkowych, bez politycznych i eko-
nomicznych związków ze światem, są miejscem bru-
talnych wojen domowych, a często wpadają w ręce
terrorystów przejmujących pełną kontrolę nad ich
terytorium.
Afganistan już raz został pozostawiony sam sobie
po wyjściu wojsk radzieckich w latach 80. Krótko
potem, po serii wojen domowych, faktycznie rządzili
nim fanatyczni talibowie, a Al-Kaidzie szybko posłu-
żył jako baza przygotowań zamachów na całym prze-
cież świecie. Pozostawienie Afganistanu w obecnej
sytuacji praktycznie na pastwę talibów szybko obró-
ciłoby się przeciwko cywilizowanemu światu. Szybko
terroryści ci zaczną po raz kolejny traktować obszar
tego kraju jako bezpieczną kryjówkę, w następstwie
czego wcześniej czy później po raz kolejny musieliby-
śmy liczyć się z wojskową interwencją. Czy wtedy
uznamy ją za właściwą? Możemy oczywiście wyjść
z Afganistanu, ale nie oczekujmy wtedy, że zostaną
w nim inni. Trzeba mieć tego świadomość. A jeśli
wyjdą z niego wszyscy, będzie to wielkie fiasko Soju-
szu, który pozostawił Afganistan islamskim fanaty-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
298 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Grzegorz Dolniak
kom, gdyż praktycznie nie zrealizuje żadnego ele-
mentu swej misji. Mało tego, nie tylko nie zwiększy,
ale wręcz w konsekwencji zmniejszy się bezpieczeń-
stwo członków Sojuszu. Może być tak, że konsekwen-
cją fiaska obecności sił międzynarodowych w Afga-
nistanie będzie późniejszy, pełzający rozkład samego
Sojuszu, chyba jedynej struktury, która tworzy real-
ny pakt obrony cywilizowanego świata, do którego
tak bardzo chcieliśmy przystąpić. Nie powinniśmy
ryzykować, że pewnego dnia uznamy, iż tak długo
wyglądane bezpieczne granice Unii Europejskiej,
strefy Schengen czy gwarancje bezpieczeństwa Pol-
ski w ramach NATO stały się fikcją. I chociaż
mamy świadomość, że misja ta, zresztą jak wiele
innych poza granicami kraju, ma wielu przeciwni-
ków, których racje potrafimy zrozumieć, to w do-
brze pojętym interesie Polski istnieje potrzeba
zachowania się w taki sposób, jakiego oczekiwali-
byśmy od naszych sojuszników, gdybyśmy to my
znaleźli się w potrzebie.
Prawdziwe i wiarygodne sojusze nie rodzą się na
papierze – swoje korzenie mają w odpowiedzialnej
i solidarnej postawie sojuszników w trudnych mo-
mentach, często z narażeniem zdrowia, nawet życia.
I o tym musimy pamiętać. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Karol Karski, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Karol Karski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Rząd Platformy Obywatelskiej, rozpoczynając swoje
funkcjonowanie, obejmował misję afgańską liczącą
1200 żołnierzy. Została ona następnie zwiększona
o 800 osób. W tej chwili rząd proponuje zwiększenie
jej o kolejne 600 osób. To już jest zwiększenie o ponad
drugie tyle w stosunku do stanu pierwotnego.
W związku z tym, biorąc pod uwagę ten wzrost, za-
sadne stają się pytania: Jaką korzyść z tego odnosi
Polska? Co Polska otrzyma? Ewentualnie w jaki spo-
sób polska armia na tym skorzysta? Musimy pamię-
tać, że w tej chwili Polska jest siódmą pod względem
wielkości kontyngentu siłą zbrojną uczestniczącą
w konflikcie afgańskim.
Zauważmy, że tak naprawdę jedynym sukcesem,
który został odznaczony z listy priorytetów wymie-
nionych w exposé premiera Donalda Tuska wygło-
szonym z tej mównicy, jest wyprowadzenie wojsk
polskich z Iraku. Okazuje się, że wojska polskie zo-
stały wyprowadzone z Iraku, ale wprowadzone do
Afganistanu. Zamykamy kolejne misje, zamknęliśmy
misję iracką, w tej chwili zamykamy misję w Czadzie,
zamykamy misję w Libanie, natomiast zwiększamy
misję bojową. Siły uczestniczące w misjach stabiliza-
cyjnych, misjach policyjnych przekształcamy w siły
bojowe i kierujemy je do Afganistanu, gdzie jesteśmy
pod względem wielkości siódmą siłą zbrojną. Oczy-
wiście należy mieć zaufanie do rządu, jeśli rząd
twierdzi, że odniesiemy z tego tytułu korzyści.
W związku z tym prośba o to, aby podzielić się z Wy-
soką Izbą informacją o tych spodziewanych korzy-
ściach. To jest miejsce, gdzie odpowiedź na to pytanie
powinna paść.
Pamiętajmy o kwestii podstawowej: Misja afgań-
ska nie jest misją realizowaną w trybie art. 5 trakta-
tu waszyngtońskiego. Jest to typowa non-Article 5
mission. Jest to misja pozostająca poza zadaniami
traktatowymi Sojuszu Północnoatlantyckiego. Jest
to coś, co jest realizowane ze względu na wspólną
wolę państw członkowskich, ale nie jest realizowane
z tego powodu, iż zaistniał casus foederis określony
w art. 5 traktatu ustanawiającego organizację Soju-
szu Północnoatlantyckiego.
Musimy sobie też odpowiedzieć na podstawowe
pytanie: Jakie zadania wykonują tam wojska pol-
skie? Pan minister powiedział, iż jedną z korzyści
jest doskonalenie polskiej armii. W czym polska ar-
mia się doskonali? Polska armia doskonali się obec-
nie w prowadzeniu wojny partyzanckiej nie w sensie
wojny obronnej, tylko w sensie pacyfikowania sił par-
tyzanckich. Prowadzone są działania stojące obok
normalnych zadań normalnej, regularnej armii i nor-
malnych zadań polskich Sił Zbrojnych, które byłyby
realizowane w sytuacji bezpośredniego zagrożenia
naszego państwa. Należy jednak zwrócić uwagę – nie
kwestionując co do zasady polskiego udziału w misji
afgańskiej – na to, że argument, iż polska armia
szkoli się w Afganistanie i dzięki temu zwiększają się
jej zdolności bojowe, nie jest trafiony. W sytuacji bez-
pośredniego zagrożenia Polski może się bowiem oka-
zać, że armia polska, cała najlepsza część armii pol-
skiej jest przygotowana do tłumienia sił partyzanc-
kich i do niczego więcej.
Musimy sobie też zdać sprawę z tego, że ponosimy
koszty takich działań: polityczne, finansowe, militar-
ne, polegające zwłaszcza na tym, iż najlepszą część
polskich Sił Zbrojnych wysyłamy jednak bardzo da-
leko od polskiego terytorium. Wysyłamy znaczną
część polskich Sił Zbrojnych bardzo daleko od pol-
skiego terytorium, podczas gdy na polskich grani-
cach odbywają się jednocześnie manewry wojskowe
jednego z państw, w zasadzie dwóch państw sąsiadu-
jących z nami. Mówię o manewrach Zapad 2009
i Ładoga 2009. Pan minister Stanisław Komorowski
przedstawił tę kwestię bardzo rzetelnie i dokładnie
na posiedzeniu połączonych Komisji Spraw Zagra-
nicznych i Komisji Obrony Narodowej. Rzeczywiście
zgodziliśmy się wspólnie – te słowa zresztą padły ze
strony pana ministra – iż te manewry miały charak-
ter ofensywny i były przejawem tego, że Rosja stano-
wi jednak realne zagrożenie dla Polski. W trakcie
tych manewrów ćwiczono jednocześnie sposoby pa-
cyfikacji mniejszości polskiej na Białorusi, wyprowa-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Karol Karski
dzenia ataku na Polskę oraz państwa bałtyckie. Ma-
newry zakończyły się zgodnie z przewidywaniami
planujących totalnym zniszczeniem przeciwnika.
W związku z tym teraz mamy do czynienia z sytu-
acją, w której rzeczywiście potrzebujemy realnych
sojuszy i realnych gwarancji naszego bezpieczeństwa.
Musimy przy tym jednak pamiętać, że misja afgań-
ska ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo Polski
w sensie praktycznym tak naprawdę tylko i wyłącz-
nie w stopniu minimalnym, o ile ma jakikolwiek
wpływ. To nie jest misja, która broni w sposób bez-
pośredni bezpieczeństwa Polski. To jest misja, która
zapewnia utrzymanie obecnego rządu, de facto rządu
w Afganistanie, który uniemożliwia powrót talibów
do władzy. Ta wojna jest bardzo trudna do wygrania,
o ile jest możliwa do wygrania, gdyż jest wojną par-
tyzancką ze wszystkimi wynikającymi z tego skut-
kami. Tego typu wojny można wygrać tylko w jeden
sposób, ale państwa demokratyczne nie prowadzą
w ten sposób działań zbrojnych. W związku z tym,
proszę państwa, stajemy przed sytuacją, w której
wojska polskie angażują się w sposób dosyć znaczący
bardzo daleko od granic naszego państwa, angażują
się w sposób zapewniający bezpieczeństwo Stanów
Zjednoczonych, a także zapewniający stabilność po-
łudniowej flanki Rosji. Musimy też mieć świadomość
tego, że reżim talibów funkcjonował do roku 2001 de
facto jako rząd Afganistanu i był jednym z 4 rządów,
które uznały niepodległość Czeczenii. Wspierał rów-
nież różnego rodzaju ruchy muzułmańskie, separa-
tystyczne na terenie Rosji. To jest zapewnienie sta-
bilności tamtego regionu.
I pytanie: Jakie rząd ma dalsze plany co do przy-
szłości tej misji? W dokumencie, który otrzymaliśmy
wczoraj na spotkaniu z panem premierem Tuskiem,
przygotowanym przez Ministerstwo Obrony Narodo-
wej, zatytułowanym „Kierunki dalszego zaangażo-
wania Polski w Afganistanie”, napisano, iż udział
Polski (Dzwonek) – jeśli można jeszcze momencik,
dobrze? –w operacji w Afganistanie nie może być
ograniczony do działalności Sił Zbrojnych RP. Ko-
nieczne jest szerokie włączenie się w ten proces in-
nych resortów, struktur rządowych i pozarządowych.
A zatem mamy wchodzić również w inny sposób do
Afganistanu, do miejsca bardzo niestabilnego. Zary-
sowano pewną perspektywę – rok 2011, maksymal-
nie rok 2013 – wyjścia z Afganistanu, przekazania
władzy organom cywilnym. Nasuwa się pytanie
o realność tych deklaracji. To jest podejście nieco
dialektyczne. Zwiększamy nasz udział, żeby zakoń-
czyć wojnę, o której wiadomo, że zakończyć się nie
może, ponieważ jest to typowa wojna partyzancka.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę już kończyć.
299
Poseł Karol Karski:
W związku z tym, panie ministrze, stawiam pro-
ste pytanie: Jak pan widzi możliwość zakończenia
tego konfliktu? Jak w sytuacji proponowanego zwięk-
szenia kontyngentu polskich Sił Zbrojnych, co jest
naturalną konsekwencją zwiększania zaangażowa-
nia udziału polskich Sił Zbrojnych od momentu obję-
cia władzy przez obecny rząd, widzi pan możliwość
wyjścia z Afganistanu w przyszłości? Jak widzi pan
także możliwość uzyskania przez Polskę konkret-
nych korzyści z tego tytułu, ponieważ bronimy inte-
resu Stanów Zjednoczonych, bronimy interesu Rosji,
bronimy stabilności regionu, bronimy de facto Paki-
stanu?
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie poślę, proszę kończyć. Przedłużył pan już
wypowiedź o 2 minuty.
Poseł Karol Karski:
W związku z tym co z tego będzie miała Polska
poza tym, że wynegocjowano umowę SOFA, która
jest tylko dokumentem, który należy wypełnić teraz
konkretną obecnością Sił Zbrojnych? Co z tego bę-
dziemy mieli, poza batalionem łączności, który i tak
już istnieje, a który, jak wiadomo, nie służy bezpo-
średnio do prowadzenia jakichkolwiek działań obron-
nych? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Stanisław Wziątek, Lewica.
Poseł Stanisław Wziątek:
Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po-
słowie! Panie Ministrze! W imieniu mojego klubu,
klubu Lewica – a mam nadzieję, że także w imieniu
całego parlamentu – chciałbym wyrazić wielki sza-
cunek i uznanie dla polskich żołnierzy. Jestem dum-
ny z tego, że polscy żołnierze potrafią przy wielu
niesprzyjających okolicznościach wykazać męstwo
i, narażając swoje życie, tworzyć bezpieczeństwo na-
szego kraju oraz wypełniać sprawnie sojusznicze zo-
bowiązania w Afganistanie. Ten szacunek należy im
się od nas wszystkich. Bezpieczeństwo jest najważ-
niejszą potrzebą obywateli, każdego człowieka, i dla-
tego o bezpieczeństwie powinniśmy mówić bez poli-
tycznej gry. Powinniśmy prowadzić dialog ze społe-
czeństwem, szczególnie w tak ważnej sprawie, jak
nasze militarne zaangażowanie w Afganistanie,
zwłaszcza że większość Polaków jest przeciwna na-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
300 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Stanisław Wziątek
szej tam obecności. Polacy nie chcą także, aby zwięk-
szać polski kontyngent w Afganistanie, a wydaje się,
że decyzja w tej sprawie została już podjęta. Podjęto
ją nie w drodze debaty, nie w drodze przedstawiania
racji, a natychmiast po krótkiej rozmowie premiera
Donalda Tuska z prezydentem USA Barackiem
Obamą. Dlatego nasz klub złożył wniosek o debatę
w tej sprawie w parlamencie. Obywatele mają prawo
wiedzieć, dlaczego narażamy naszych żołnierzy na
niebezpieczeństwo, wysyłając ich do Afganistanu.
Mają prawo wiedzieć, jak są przygotowani do tej
misji, jakie mają wyposażenie i wreszcie czy misja
afgańska jest rzeczywiście skrojona na miarę na-
szych możliwości. Większość Polaków doskonale
wie, że obecność naszych żołnierzy w Afganistanie
to nie tyle bezpieczeństwo naszego kraju, ile sojusz-
nicze zobowiązanie. Lewica nigdy nie poddawała
w wątpliwość naszej tam obecności, zwłaszcza że
jest ona częścią wielkiej, międzynarodowej koalicji
antyterrorystycznej. Mamy jednak obowiązek upo-
minania się o bezpieczeństwo realizujących misję
polskich żołnierzy, o ich wyposażenie i rolę, jaką
odgrywają w tej wojnie. Wojnie, panie ministrze,
a nie misji stabilizacyjnej.
Panie przewodniczący Dolniak, teraz w Afgani-
stanie jest wojna. Wtedy, kiedy my, Lewica z koali-
cjantem, z PSL-em, wysyłaliśmy żołnierzy do Afga-
nistanu, mówiliśmy o misji stabilizacyjnej. Taką rolę
odgrywali wtedy polscy żołnierze. Pan, panie mini-
strze, podjął decyzję o zmianie charakteru tej misji
i zakresu polskiej odpowiedzialności w Afganistanie.
Choć skupienie wszystkich rozrzuconych po Afgani-
stanie jednostek w jednym obszarze ze względów
logistycznych wydaje się uzasadnione, to przejęcie
odpowiedzialności za jedną z najbardziej niebezpiecz-
nych prowincji, prowincję Ghazni, było poważnym
błędem. Zadanie utrzymania porządku i kontrolowa-
nia prowincji zdecydowanie przerasta nasze możli-
wości. Ghazni to prowincja na pograniczu afgańsko-
-pakistańskim, położona pomiędzy strefami kontro-
lowanymi przez Amerykanów, którzy mają lepsze
wyposażenie, lepszy sprzęt, więcej żołnierzy i więk-
sze możliwości. To z ich strefy talibowie przepływają
do strefy, za którą jesteśmy odpowiedzialni. Tam jest
zdecydowanie większe niebezpieczeństwo dla pol-
skich żołnierzy i większe zagrożenie dla ludności
cywilnej.
Panie ministrze, widząc ogromne braki w wypo-
sażeniu, wysyła pan kolejnych żołnierzy, jeszcze wię-
cej żołnierzy. Czy może pan zapewnić, że 600 żołnie-
rzy wystarczy? To pytanie retoryczne. Nie, bo przy
tych zadaniach trzeba byłoby ich więcej. Dla tych,
którzy już tam są, brakuje sprzętu, brakuje Rosoma-
ków, brakuje BSR-ów, śmigłowców bojowych, śmi-
głowców transportowych. Jak będą przygotowani
i wyposażeni ci, którzy tam dojadą? Mówi pan, że
Amerykanie nam pomagają. Amerykanie przede
wszystkim – i to jest ich oficjalna odpowiedź – wypo-
sażają swoje wojsko, a to, co zostanie, ta cała resz-
tówka, może – i to jeszcze z dużym znakiem zapyta-
nia – trafi do polskiego wojska albo i nie.
Panuje także, niestety, chaos decyzyjny. Mówił
pan w styczniu, że powstała strategia afgańska, ale
w lipcu pan premier Donald Tusk po wizycie w Afga-
nistanie mówił, że nie potrzeba tam więcej polskich
żołnierzy, że potrzeba im sprzętu, sprzętu i jeszcze
raz sprzętu. I co się dzieje? Na początku listopada
także pan, panie ministrze, wypowiadał się w me-
diach, że nie trzeba tam więcej polskich żołnierzy.
Wystarczył telefon prezydenta Stanów Zjednoczo-
nych i zmieniamy swoją narodową strategię. Czy to
jest polska racja stanu? To także pytanie o charak-
terze retorycznym.
Afganistan to czarna dziura. Mówił pan o wypo-
sażaniu w sprzęt i że ten sprzęt będzie wzbogacał
polską armię. Afganistan to czarna dziura. Mogę
prawie ze 100-procentową pewnością powiedzieć, że
każdy zawieziony tam sprzęt nie wróci, bo albo bę-
dzie zniszczony, albo będzie tylko złomem i powróci
do kraju w formie złomu. Afganistan, mówi pan, to
poligon szkoleniowy. Szkolą się jednak trzy razy ci
sami żołnierze. Dlaczego tak się dzieje? Bo wiele pol-
skich jednostek nie jest skompletowanych w Polsce,
bo wiele jest jednostek, które utraciły swoją spraw-
ność bojową. Profesjonalizacja ograniczyła się do
zaniechania poboru. Mówię o tym z wielkim żalem
i bez jakiejkolwiek satysfakcji, natomiast chciałbym,
żebyśmy mieli więcej refleksji.
Mahatma Gandhi powiedział: Nie ma drogi do
pokoju. To pokój jest drogą. Panie ministrze, to pokój
jest drogą. To jest filozofia, za pomocą której można
wygrać wojnę. Sami żołnierze, nawet najlepiej wypo-
sażeni, z najlepszym sprzętem, wojny nie wygrają. To
nie jest tylko pana wina, bo tego chcą Amerykanie,
ale pan wpisuje się w zwiększanie działań militar-
nych, pan wpisuje się w filozofię wojny, zwiększanie
środków na wojnę, a nie na odbudowę zaufania lud-
ności afgańskiej. Bez zaufania i bez wsparcia ludno-
ści afgańskiej tej wojny nie wygramy, a ludność cy-
wilna nie ma dostępu do służby zdrowia, nie ma do-
stępu do właściwej infrastruktury, do oświaty. Wa-
runki życia są złe albo bardzo złe. Do tego dochodzi
jeszcze zastraszenie przez talibów. Spadek poparcia
dla działań NATO w południowej części Afganistanu
wśród ludności cywilnej jest zastraszający. W ciągu
3 lat to zaufanie spadło z 83% do 45%. Dlaczego?
Może trudno odpowiedzieć na to pytanie, ale na pew-
no ludzie nie widzą poprawy swojej sytuacji, nie mają
pracy. Mają za to więcej żołnierzy. Nie ma środków
na budowanie studni, dróg. Nie ma środków na od-
budowę gospodarki. My – mówię o nas i o wszystkich
sojusznikach – budujemy bazy. Proszę policzyć, ile
środków przeznaczamy na działania wojenne, a ile
na wsparcie ludności cywilnej. 23 mln zł to jest wiel-
kość, którą przeznaczamy w 2009 r. na pomoc rozwo-
jową, zwiększenie zaś kontyngentu o 600 żołnierzy
to jest 80 mln zł, natomiast wyposażenie dodatkowe
to ponad 300 mln zł, do tego należy doliczyć miliardy
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Stanisław Wziątek
dolarów ze Stanów Zjednoczonych. Jak w związku
z tym można byłoby pomóc ludności cywilnej i rze-
czywiście zbudować pokój w tamtym regionie? Chcąc
wygrać w Afganistanie, panie ministrze, musimy
walczyć o serca Afgańczyków.
Poważnym problemem jest też problem narkoty-
kowy, który polega na tym, że cały ten biznes wspie-
ra talibów, a talibowie wspierają narkobiznes. Mo-
żemy walczyć z tym narkobiznesem, zapewniając
perspektywę rozwoju i pracę dla ludności cywilnej.
Co powinniśmy zrobić w sytuacji, w której się w tej
chwili znajdujemy? Mam świadomość tego, że pan
minister i rząd, a na pewno pan premier Donald
Tusk podjął już decyzję. Może jednak warto, panie
ministrze – mówię to z największą życzliwością
i największą troską o polską rację stanu – zastano-
wić się nad takimi trzema aspektami. Po pierwsze,
rozważyć (Dzwonek) i uzgodnić zmianę zakresu pol-
skiej odpowiedzialności, dostosowując ją do możli-
wości naszej armii. Po drugie, zwiększyć zakres
wsparcia w odniesieniu do ludności cywilnej, obok
planu politycznego i militarnego zbudować plan po-
koju, plan rozwoju. Po trzecie, nie zwiększać pol-
skiego kontyngentu wojskowego, a w porozumieniu
z sojusznikami określić realny termin wyjścia
z Afganistanu. Z tą liczbą żołnierzy, bez wsparcia
ludności cywilnej, Wojsko Polskie i sojusznicze ar-
mie wojny nie wygrają ani nie przegrają. Będą
trwać, ponosząc coraz większe straty. Panie mini-
strze, prawdziwym zwycięzcą jest ten, kto wie, kie-
dy walczyć, ale to jest także ten, kto wie, kiedy po-
wiedzieć: dość. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Stanisław Rakoczy, Polskie Stronnic-
two Ludowe.
Poseł Stanisław Rakoczy:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego
Polskiego Stronnictwa Ludowego zabrać głos w związ-
ku z przedstawioną przez pana ministra informacją
rządu Rzeczypospolitej na temat Polskiego Kontyn-
gentu Wojskowego w Afganistanie.
Trudny to temat, bardzo trudny, ponieważ w spo-
łeczeństwie polskim, w tym i w naszym środowisku,
toczy się dyskusja na temat naszego zaangażowania
w Afganistanie. Bardzo często spotykamy się z tym
na różnego rodzaju spotkaniach w różnych środowi-
skach. Padają często bardzo proste pytania: Po co
tam jesteśmy? Jakie są tam polskie interesy? Jakie
są cele i istota międzynarodowej interwencji w tym
dalekim kraju? Czy i jak długo powinniśmy tam zo-
301
stać? Dlaczego muszą ginąć tam nasi żołnierze? Na
te z pozoru tak proste pytania często bardzo trudno
znaleźć proste i jednoznaczne odpowiedzi.
Należy jasno stwierdzić, że w zakresie politycz-
nym czy gospodarczym nie mamy tam bezpośrednich
interesów. W tym przypadku odwrotnie niż przy roz-
ważaniu naszego udziału w Iraku nikt nawet nie
oczekiwał jakichś deklaracji. Nasza obecność w Afga-
nistanie wynika ze zobowiązań sojuszniczych wobec
NATO. Uważamy, że wynika ona wprost z art. 5
traktatu waszyngtońskiego, dotyczącego kolektyw-
nej obrony, a nasze interesy można definiować jedy-
nie w kategoriach swoistej inwestycji we własne bez-
pieczeństwo. Jeżeli bowiem chcemy, aby NATO w razie
potrzeby, w razie zagrożenia naszej suwerenności, in-
tegralności podjęło się obrony, powinniśmy wykazać
się podobną solidarnością wobec naszych partnerów.
Główne cele, jakie stawiała sobie społeczność mię-
dzynarodowa, to odbudowa i rozwój kraju, instytucji
i atrybutów państwa, zapewnienie bezpieczeństwa
ludności. Jest to jednak zadanie niezmiernie trudne,
bardzo trudne, jeżeli w ogóle możliwe do wykonania
w kraju o strukturze plemiennej, w kraju, w którym
ponad połowa mieszkańców to analfabeci, w którym
ponad połowa to bezrobotni bez szans na znalezienie
jakiegokolwiek zatrudnienia dla uzyskania elemen-
tarnych środków na utrzymanie swoje i swoich ro-
dzin, w kraju w naszym rozumieniu praktycznie
pozbawionym infrastruktury. Wymaga to olbrzymich
nakładów finansowych, wielkiej determinacji i czasu,
czasu, którego nikt określić nie potrafi, a przede
wszystkim, co najważniejsze, akceptacji większości
Afgańczyków.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Udział Polaków
w misji afgańskiej wspiera budowę wizerunku Polski
jako kraju gotowego nieść pomoc innym, gotowego
do czynnego zaangażowania, a nawet do ponoszenia
strat. Naturalną rzeczą jest jednak brak społecznego
przyzwolenia na ponoszenie tych strat, zwłaszcza
osobowych. Trudno, a wręcz nie można, wytłuma-
czyć polskiemu społeczeństwu śmierci nawet poje-
dynczego żołnierza, podobnie jak trudno uzasadnić
ofiary po stronie cywilnej w samym Afganistanie.
Cóż, nasz kontyngent w tej trudnej prowincji, nie
wiem, czy nie najtrudniejszej, nie prowadzi tam jed-
nak żadnej totalnej wojny. Nasze działania koncen-
trują się na zapewnieniu bezpieczeństwa zwykłym
Afgańczykom. Nie prowadzimy wojny cywilizacji, nie
walczymy ani z islamem, ani z afgańską kulturą.
Jesteśmy tam – tak chcemy to rozumieć – aby odbu-
dować ten kraj, aby jego społeczeństwo mogło korzy-
stać z uniwersalnych wartości, aby powstały tam
szkoły i szpitale. Szanujemy tamtejszą kulturę, reli-
gię i zwyczaje.
Jednocześnie swoją obecnością w Afganistanie
dziś przyczyniamy się niejako do zwiększenia bezpie-
czeństwa Polski w przyszłości. Należy jednak pamię-
tać, że ponosimy różnego rodzaju koszty tego zaan-
gażowania.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
302 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Stanisław Rakoczy
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dostrzegamy
i dobrze rozumiemy mankamenty dotychczasowych
działań oraz błędy popełnione w poszczególnych ob-
szarach. Jak wszyscy, analizujemy je i próbujemy
wyciągać wnioski. Możemy się zgodzić na naszą obec-
ność wojskową w Afganistanie do końca trwania mi-
sji, tak aby zrealizować cele, które przyświecały
NATO i społeczności międzynarodowej, kiedy podej-
mowano się tej misji. Możemy się na to zgodzić w celu
budowania obecnego i przyszłego bezpieczeństwa
Polski, wykazania sojuszniczej lojalności, siły oraz
konsekwencji działania Sojuszu Północnoatlantyc-
kiego wobec talibów i państw pozanatowskich,
zwłaszcza Chin i Rosji. Możemy się na to zgodzić,
jednak pod warunkiem uzyskania powszechnej ak-
ceptacji wyrażonej przez wszystkie siły parlamentar-
ne podczas otwartej debaty. Decyzja ta bowiem, i to
jest chyba najważniejsze, nie może w przyszłości stać
się przedmiotem gry politycznej, politycznych targów
czy wyborczego show.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak jak po-
trzebny jest precyzyjny plan dotyczący naszego dal-
szego udziału w misji afgańskiej, który to plan zresz-
tą jest przygotowany, tak, a może nawet jeszcze bar-
dziej, potrzebny jest plan odnoszący się do naszego
wyjścia z Afganistanu i zakończenia misji. Szanowni
państwo, prezydent Obama zapowiedział, że za dwa
lata Stany Zjednoczone rozpoczną redukcję swoich
sił w Afganistanie. Myślę, że też powinniśmy określić
taką datę. Jesteśmy aktywnym i zaangażowanym
członkiem NATO, ale, naszym zdaniem, mamy prawo
do zachowania własnej oceny sytuacji oraz podejmo-
wania również i w tej sprawie suwerennych decyzji.
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Ludwik Dorn, Polska Plus, proszę bardzo.
Poseł Ludwik Dorn:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Polska Plus widzi następujące przesłanki do oceny
naszego obecnego i projektowanego zaangażowania
w misję afgańską. Po pierwsze, nasz kontyngent, już
obecnie liczący ok. 2 tys. żołnierzy, nie jest wystar-
czająco uzbrojony i wyposażony w stosunku do pod-
jętego zadania, czyli ponoszenia pełnej odpowiedzial-
ności za prowincję Ghazni pod względem politycznym
i militarnym.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Trochę głośniej, bo jak
Polska Plus tak będzie cicho mówiła, to nikt jej nie
usłyszy!)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę o spokój.
Poseł Ludwik Dorn:
Na figlarność pana posła Iwińskiego można liczyć,
nawet kiedy poruszana jest najpoważniejsza proble-
matyka.
Pan minister mówił o przyzwoitym wyposażeniu
w kategoriach ogólnych. Jeszcze nie tak dawno pu-
blicznie stwierdził, że nasz kontyngent jest wyposa-
żony i uzbrojony na poziomie, jaki reprezentują kon-
tyngenty francuski i holenderski. Tu poszedł zbyt
daleko, bo nie przypominam sobie, by nasz kontyn-
gent w Afganistanie miał samoloty F-16 i śmigłowce
Apache, którymi dysponują Holendrzy. Niezaspoko-
jenie już dawno rozpoznanych i opisanych najważ-
niejszych potrzeb kontyngentu dowodzi nieumiejęt-
ności planowania i nieudolności resortu obrony na-
rodowej. Za tę nieudolność odpowiedzialność ponosi
także pan minister, jakkolwiek jest to nieudolność,
można powiedzieć, strukturalna, która została
w znacznej mierze odziedziczona. Dowody na to są
następujące. Jeżeli chodzi o lekkie opancerzone sa-
mochody patrolowe, to pod koniec 2007 r. stwierdzo-
no w tym przypadku pilną potrzebę operacyjną. Nasz
kontyngent do tej pory nie dysponuje lekkimi opan-
cerzonymi samochodami patrolowymi. Jeśli chodzi
o śmigłowce – nie ma i nie wiadomo kiedy będą, i kwe-
stia bezzałogowych środków lotniczych średniego
zasięgu, czyli są to trzy najważniejsze punkty. O in-
nych nie mówię. Jeśli kontyngent zostanie powięk-
szony o 600 żołnierzy, to istniejące uzbrojenie i wy-
posażenie, już niewystarczające, zostanie rozrzedzo-
ne na zwiększony kontyngent. Biorąc pod uwagę
ofensywną strategię zaplanowaną przez prezydenta
Obamę i generała McChrystala, będzie to oznaczać
jedno: zwiększenie ryzyka strat własnych i zwiększo-
ne straty własne.
Począwszy od 2006 r., Wysoka Izbo, Polska jest
zaangażowana w misję ISAF w nieproporcjonalnie
dużym stopniu w porównaniu z innymi krajami Eu-
ropy kontynentalnej, o Anglosasach w Europie i poza
Europą nie mówię. Jest zaangażowana w niepropor-
cjonalnie dużym stopniu, jeśli chodzi o wszystkie
możliwe wskaźniki. Przytoczę tylko, jak jest obecnie.
Hiszpania ma kontyngent liczący 780 osób, Włochy
– 2350, Niemcy, europejska potęga gospodarcza, fi-
nansowa i ludnościowa – 3380. A my? 2000. Ponadto
kontyngenty, choćby tych trzech przywołanych
państw, działają w ramach tzw. ograniczeń narodo-
wych, czyli ich żołnierze mają zakaz prowadzenia
ofensywnych akcji bojowych i zakaz opuszczania baz
nocą. Polska wśród 42 krajów należy do mniejszości,
kontyngent działa bez żadnych ograniczeń narodo-
wych, czyli ma obowiązek prowadzenia ofensywnych
działań bojowych, opuszczania baz nocą na patrole
itd., itd. Porównanie liczby żołnierzy, którzy działają
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Ludwik Dorn
bez ograniczeń, z potencjałem militarnym, gospodar-
czym i finansowym państw Europy kontynentalnej
wskazuje, jak bardzo nieproporcjonalnie jesteśmy
tam zaangażowani. Naszą lojalność sojuszniczą
udowodniliśmy już z olbrzymim naddatkiem. Py-
tanie: Jaki to ma polityczny sens? Nie jest to kwe-
stia tego, żeby być lojalnym sojusznikiem, bo trze-
ba być lojalnym sojusznikiem (Dzwonek) nawet
w trudnej sytuacji.
Jeśli można, panie marszałku… Dziękuję.
Jaki ma sens tak nieproporcjonalnie duże zaan-
gażowanie? Otóż latem tego roku straciło ono sens,
ponieważ zniknęła jedyna realna perspektywa doty-
cząca stacjonarnych instalacji wojskowych amery-
kańskich bądź NATO-wskich w Polsce. Zaangażowa-
nie, wcześniejsze budowanie specjalnych relacji przez
rząd Leszka Millera, Kazimierza Marcinkiewicza,
Jarosława Kaczyńskiego i Donalda Tuska miało
sens, ale właśnie ten sens straciło. Nie ma żadnych
podstaw do tak nieproporcjonalnie dużego zaangażo-
wania, zwłaszcza w sytuacji, gdy jesteśmy krajem
flankowym NATO i kiedy manewry Ładoga 2009
i Zapad 2009 urealniły pojęcie kraju flankowego. Na-
szym podstawowym priorytetem jest zapewnienie
w ramach Sojuszu bezpieczeństwa na naszym obsza-
rze, chodzi o odpowiedzialność polityczną, geogra-
ficzną, kulturową i sojuszniczą, a misje zagraniczne
mają wtórne znaczenie. Wychodząc od takiej...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę kończyć, bo już przekroczył
pan czas. Proszę kończyć.
Poseł Ludwik Dorn:
Tak, już przechodzę do konkluzji.
W imieniu Polski Plus zgłaszam następujące po-
stulaty polityczne. Nie ma żadnego uzasadnienia dla
zwiększenia liczebności PKW Afganistan. Jesteśmy
temu przeciwni. Jeśli ta decyzja zapadnie, będziemy
podtrzymywać nasz sprzeciw. Należy wycofać się
z błędnej decyzji przejęcia pełnej odpowiedzialności
za Ghazni. Nie mamy na to sił i środków. Wycofanie
się z tej decyzji nie oznacza wycofania się z Afganista-
nu. Potrzebna jest narodowa data wyjścia z Afgani-
stanu. Pan minister Klich mówi, że w NATO obowią-
zuje zasada: razem weszliśmy, razem wychodzimy. Nie
przestrzegają tej zasady Afgańczycy, Holendrzy i Niem-
cy. Oni mają swoje narodowe daty. Potrzebna jest data
wyjścia polskiego kontyngentu z Afganistanu, i wresz-
cie, Wysoka Izbo, potrzebne są zmiany ustrojowe
w polskim prawie. Polska Plus sformułowała projekt
ustawy zmieniającej ustawę o użyciu Sił Zbrojnych
poza granicami kraju.
303
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, bo odbiorę panu głos. Proszę kończyć,
bo już pan przekroczył czas.
Poseł Ludwik Dorn:
Już kończę.
Sens tego projektu jest taki, że misja zagraniczna
trwająca dłużej niż trzy miesiące będzie wymagała
aprobaty parlamentu. W wypowiedziach przedstawi-
cieli klubu PiS oraz klubu PSL usłyszałem pewne
wstępne przesłanki do poparcia projektu. Do wszyst-
kich klubów i posłów apeluję o jego poparcie. Zgła-
szam wniosek o uznanie informacji rządu za niewy-
starczającą i o jej odrzucenie, chyba jako pierwszy.
Dziękuję. (Oklaski)
(Poseł Marzena Dorota Wróbel: Świetne wystą-
pienie.)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Marek Borowski, SDPL.
Poseł Marek Borowski:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszyst-
kim zadajmy sobie pytanie: Jaki charakter ma wła-
ściwie dzisiaj wojna afgańska? W 2001 r. poruszeni
bezprzykładnym cynizmem i zbrodnią, jaka została
popełniona w Nowym Jorku na niewinnych ludziach,
stanęliśmy wraz z kilkudziesięcioma krajami ramię
w ramię z Amerykanami. Miała to być misja wspie-
rająca siły walczące z talibami w Afganistanie, a Pol-
ska wysłała tam nieco ponad 100 żołnierzy, którzy
mieli działać na zapleczu; to byli saperzy.
Jaka jest sytuacja po ośmiu latach? Po tym czasie
mamy tam ogółem 10 razy więcej żołnierzy – przed-
tem było 10 tys., teraz jest ok. 100 tys. – i 20 razy
więcej polskich żołnierzy. Jednocześnie raporty pol-
skich dowódców mówią o tym, że talibowie znacznie
urośli w siłę. Jak to się stało, że przy takim zaanga-
żowaniu, przy nieustających deklaracjach w sprawie
pomocy dla Afganistanu mamy dzisiaj znacznie trud-
niejszą sytuację, ponieważ jesteśmy bardziej odlegli
od pokoju i stabilizacja niż wtedy? W Afganistanie
mamy teraz wojnę domową. To nie jest wojna z ter-
roryzmem, panie ministrze, tam chodzi o slogany,
które dzisiaj nie mają pokrycia w faktach. To jest
wojna domowa. Nam się oczywiście talibowie nie po-
dobają, z nimi walczymy, popieramy inny obóz – obóz
prezydenta Karzaja – wewnętrznie skłócony, skorum-
powany. Sam prezydent Karzaj ostatnio został wy-
brany w tzw. wyborach dzięki masowym oszustwom.
Popieramy ten obóz. Właściwie to chciałoby się za-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
304 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Marek Borowski
krzyknąć: Ludzie, w co myśmy się wpakowali? Teraz
trzeba mówić prawdę, odpowiadając na pytania.
Tymczasem pojawiają się uzasadnienia zupełnie gro-
teskowe. Pan minister Klich 12 listopada, argumen-
tując za naszą obecnością w Afganistanie, powiedział,
że, po pierwsze, bronimy tam naszej młodzieży przed
demoralizacją…
(Poseł Mirosława Masłowska: Demoralizujemy.)
…czyli przed napływającymi stamtąd narkotyka-
mi, po drugie, że jesteśmy tam z wdzięczności dla
mudżahedinów, którzy na przełomie lat 70. i 80. wią-
zali tam Armię Radziecką i nie mogła ona wkroczyć
do Polski. Proszę państwa, to już nie jest śmieszne,
to jest żałosne.
(Głos z sali: To są kpiny.)
Tego typu argumenty oznaczają, że jesteśmy bez-
radni. Jeszcze raz powiadam, trzeba mówić społe-
czeństwu prawdę. Dzisiaj jesteśmy tam tylko z jed-
nego powodu – nie tylko my, ale także Czesi, Włosi,
Niemcy, Anglicy, Francuzi i sami Amerykanie – po
to, aby umożliwić doprowadzenie do sytuacji, w któ-
rej będzie można się stamtąd wycofać, zachowując
twarz. Tylko z tego powodu tam jesteśmy. W takim
wypadku plan Obamy, który polega na zwiększeniu
liczby wojska, aby pod siatką ochronną skutecznie
przeprowadzić odbudowę afgańskich sił zbrojnych –
pojawia się pytanie, na ile to jest możliwe – i lepiej
docierać do społeczności afgańskiej, wreszcie zwal-
czać pod tą siatką negatywne zjawiska społeczne,
które tam mają miejsce, oczywiście wydaje się jedy-
nym sensownym planem. Tyle tylko że planów było
wiele. Pytanie: Jaka jest gwarancja, że on zostanie
wykonany? Powiem wprost, gdyby w dalszym ciągu
w Stanach Zjednoczonych prezydentem był George
Bush, który tak naprawdę przegrał wojnę afgańską,
to Socjaldemokracja Polska zażądałaby natychmia-
stowego wycofania polskich wojsk, ponieważ byłaby
to misja beznadziejna. Na szczęście Ameryka uwie-
rzyła Obamie, człowiekowi, który zaproponował inną
wizję świata, który rozumie, że siła jest ostateczno-
ścią, nie tak jak George Bush, który uważał, że kon-
flikty międzynarodowe trzeba rozstrzygać przede
wszystkim siłą.
(Głos z sali: To jest argument.)
Zaproponował on również partnerskie stosunki
z Europą, czemu daje zresztą wyraz. To są zapowie-
dzi, propozycje, które są zgodne z polską racją stanu
i nawet jeśli wydają się niektórym naiwne, muszą być
wypróbowane w praktyce. Świat tego po prostu po-
trzebuje.
Dlatego też, w zasadzie wyłącznie z tego powodu,
Socjaldemokracja Polska nie domaga się natychmia-
stowego wycofania polskich żołnierzy. Uważamy, że
ten kredyt zaufania musi być dany Obamie. Nato-
miast inną sprawą jest powiększenie tego kontyngen-
tu oraz określenie naszego narodowego terminu,
o czym tu już była mowa.
Otóż, jeśli chodzi o dodatkowych żołnierzy, pod-
kreślano to już tutaj, nasz wysiłek jest nieproporcjo-
nalnie duży. Jesteśmy siódmym krajem, ale jeśli
weźmiemy pod uwagę wysiłek mierzony w stosunku
do produktu krajowego brutto, do liczby ludności, to
prawdopodobnie jesteśmy trzecim krajem po Stanach
Zjednoczonych i może po Wielkiej Brytanii. W związ-
ku z tym naprawdę nie mamy żadnego moralnego
obowiązku zwiększania tego kontyngentu, tym bar-
dziej, że będzie to mało efektywne, o czym już tutaj
była mowa. Ten kontyngent musiałby być zwiększo-
ny znacznie bardziej z punktu widzenia zadań, które
tam mamy. Dlatego pierwszy punkt naszego stano-
wiska jest następujący: ani jeden żołnierz więcej do
Afganistanu. 2 tys. ludzi i to w warunkach bojowych
– kiedyś nie przewidywaliśmy warunków bojowych
– to jest ogromny wysiłek i ogromne ryzyko, które
ponosimy. Wystarczy. Na pewno prezydent zrozu-
miałby, jeśli takie byłoby nasze stanowisko.
Druga kwestia dotyczy terminu wyjścia. Otóż,
proszę państwa, otrzymaliśmy tutaj materiał Mini-
sterstwa Obrony Narodowej, z którego wynika, że
plany, które się tam układa, sięgają roku 2015. Nie,
proszę państwa. Nie. Nasz drugi postulat jest na-
stępujący, panie ministrze: Polska powinna zażądać
od naszych sojuszników, aby pod koniec 2010 r. od-
było się posiedzenie, przynajmniej z udziałem głów-
nych państw, które uczestniczą w wojnie afgańskiej,
aby ocenić funkcjonowanie tej nowej strategii.
(Dzwonek)
Jeszcze chwilę, panie marszałku.
Rok powinien już pokazać, czy to daje efekty, czy
nie. Polska powinna też zapowiedzieć, że jeśli ta oce-
na nie będzie pozytywna, to rozpoczniemy wycofy-
wanie naszych oddziałów już w 2011 r. Musimy się
szanować, proszę państwa. Musimy określać również
pewne zadania dla innych, a nie tylko inni określają
zadania dla nas. Talleyrand, który jest autorem wie-
lu celnych powiedzeń, powiedział kiedyś: surtout, pas
trop de zèle – zwłaszcza nie za dużo gorliwości.
Chciałbym, panie ministrze, polecić to powiedzenie
i rządowi, i koalicji rządzącej. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Bogdan Lis, Demokratyczne Koło Po-
selskie.
Proszę bardzo.
Poseł Bogdan Lis:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Opinii publicznej, a także nam politykom, potrzebna
była zarówno informacja rządu, jak i w ogóle debata
na temat zaangażowania Polski w Afganistanie. Bez
względu na to – zresztą mówiliśmy o tym przy innych
okazjach jako koło Stronnictwa Demokratycznego –
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Bogdan Lis
iż uważamy, że to rząd odpowiada za bezpieczeństwo
państwa i w związku z tym musi mieć swobodę
w podejmowaniu decyzji z tym związanych, nie czuje-
my się komfortowo, gdy nasi żołnierze wysyłani są do
walki w innym kraju. Rozumiemy jednak, że jest taka
potrzeba i oczekujemy, że rząd potrafi w mądry sposób
pokazać pozytywne skutki dla bezpieczeństwa pań-
stwa wynikające z takich decyzji, także opinii publicz-
nej, bo politycy a opinia publiczna to dwie różne kwe-
stie. Chcemy mieć dużą dozę pewności, że cele zakła-
dane przy podejmowaniu takich decyzji są w ogóle
możliwe do zrealizowania, a w tym przypadku są pew-
ne wątpliwości. Jest to potrzebne, bo tylko wtedy,
w naszym przekonaniu, można mieć plan i starać się
go jak najlepiej zrealizować.
W jaki sposób doszło do interwencji NATO w Afga-
nistanie wiemy, nie kwestionujemy tych decyzji. Mię-
dzynarodowy terroryzm, sojusznicze zobowiązania
– to wszystko jest jasne. Jednak czas mija i zadajemy
sobie pytanie, co dalej. Z dokumentu „Kierunki dal-
szego zaangażowania Polski w Afganistanie”, o któ-
rym mówił już tutaj Marek Borowski, wynika, że dziś
najważniejsze jest zapewnienie, cytuję: odczuwalnej
dla ludności miejscowej stabilizacji sytuacji, m.in.
poprzez rozbudowę i wyszkolenie afgańskich sił bez-
pieczeństwa oraz wsparcie władz lokalnych w zakre-
sie umożliwienia im przejęcia odpowiedzialności za
wszystkie obszary funkcjonowania prowincji.
To wszystko po to, by w konsekwencji, jak rozu-
miem, wycofać się z Afganistanu. Taki cel strategicz-
ny wymieniony jest w przywołanym dokumencie,
wynika to także bezpośrednio z prezentowanych
w nim trzech etapów działań strategicznych mają-
cych do tego celu doprowadzić.
Podstawowe pytanie, na które nie można znaleźć
odpowiedzi w informacji rządu, dotyczy tego, czy ta
strategia wypracowana jest wspólnie z sojusznikami
i będzie wspólnie realizowana, to pytanie o kalenda-
rium działań dla realizacji takiego scenariusza. Może
jest tak, że taki plan rozwoju jest wyłącznie pewnego
rodzaju oceną polskiego rządu i różnego rodzaju de-
klaracjami, które w tym dokumencie są zawarte, ale
nie mają charakteru jakiegoś planu, bo jak powie-
działem, nie ma kalendarium, nie ma drogi docho-
dzenia do tego ostatecznego celu.
Obawiam się, że raczej w grę wchodzi ta druga
sytuacja. Oznacza to, że koalicja nie ma planu poli-
tycznego, a przywołana strategia jest formą różnych
deklaracji. Nie napawa to optymizmem, bo w tym
układzie nie można liczyć na sukces militarny tej
operacji. Wydaje się, że dzisiaj sytuacja jest na tyle
skomplikowana, iż staliśmy się w pewnym sensie,
pewnie nie tylko my, jej zakładnikami.
Jak mówiłem, uważamy, że to rząd odpowiada za
działania dotyczące bezpieczeństwa państwa i musi
mieć możliwość podejmowania odpowiednich decyzji,
ale jest to jednoznaczne z ponoszeniem za nie i ich
skutki pełnej odpowiedzialności.
305
Pomijając polityczny kontekst polskiego zaanga-
żowania w Afganistanie, w wyniku różnych informa-
cji napływających z baz w Afganistanie, przekazywa-
nych przez dziennikarzy i osoby, które wróciły do
Polski, nasuwają się pewne pytania. Ten problem był
tutaj poruszany. Jak rząd zamierza doposażyć polski
kontyngent w potrzebny sprzęt bojowy? To nie tylko
rosomaki, helikoptery, bezzałogowe samoloty zwia-
dowcze. Jeżeli wysyła się do walki żołnierzy, to trze-
ba zapewnić im wszystko, co jest niezbędne, by tę
walkę toczyć, z pełną świadomością faktu, o którym
też tutaj była mowa, że praktycznie cały sprzęt zo-
stanie w Afganistanie.
Jeszcze jedna rzecz. Udział polskich żołnierzy
w działaniach militarnych nie kończy się wraz z ich
powrotem do kraju. O tym nie mówiliśmy, chciałbym
ten problem poruszyć. Chcielibyśmy wiedzieć, bo są-
dzę, że jakieś procedury tutaj obowiązują, jak to wy-
gląda w rzeczywistości. Jakie są te procedury, według
których wojsko, państwo przyjmuje na siebie odpo-
wiedzialność za dalszy los rodzin tych żołnierzy, któ-
rzy polegli w Afganistanie, los tych, którzy doznali
ran lub zostali inwalidami? Tej informacji, według
mnie, zabrakło.
Ograniczony czas na debatę nie pozwala na wy-
czerpanie do końca tematu polskiego zaangażowania
w Afganistanie. Opinia publiczna jest przeciwna kon-
tynuowaniu tej misji. Na rządzie spoczywa obowią-
zek przedstawienia przekonujących argumentów
uzasadniajacych działania państwa w tej kwestii,
pokazania także tego efektu końcowego, planu, któ-
ry zakończy nasz udział w misji w Afganistanie.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Wiesław Woda w ramach niewykorzy-
stanego czasu Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Proszę bardzo.
Poseł Wiesław Woda:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Korzystam
z limitu czasu klubowego, ale wyrażam wyłącznie
osobiste poglądy. Nie ukrywam, że jestem zdecydo-
wanie przeciwny poszerzaniu naszej misji wojskowej
w Afganistanie. (Oklaski) Wojny w Afganistanie nikt
jeszcze nie wygrał. Przegrał tę wojnę Aleksander
Wielki Macedoński, kolonialne wojska brytyjskie,
dzielna armia Związku Radzieckiego licząca 100 tys.
żołnierzy, która straciła ich 13,5 tys.
(Głos z sali: 30 chyba. )
A losy wojny przeważyli Amerykanie, którzy wy-
słali talibom w szczególnie trudnym momencie rakie-
ty ziemia–powietrze i te strącały helikoptery rosyj-
skie jak kaczki.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
306 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Wiesław Woda
Moje pytania kieruję do polityków, a nie do żoł-
nierzy. Po pierwsze, czy stać nas na tę wojnę, skoro
policjanci protestują przed kancelarią premiera, bo
nie otrzymali należnych im świadczeń? (Oklaski) Po
drugie, czy wierzy pan minister w sukces tej misji?
Ja po przeczytaniu wywiadu z 17 grudnia z genera-
łem Stanisławem Koziejem upewniłem się w moich
przekonaniach. Nie wierzę. Po trzecie, czy ta wojna
nie będzie musiała być szybko zakończona, bo społe-
czeństwa krajów, które wysłały wojska, powiedzą
„nie” tej wojnie, bo nie chcą przesyłek w trumnach
z Afganistanu? Po czwarte, czy celowe jest utrzymy-
wanie rządu Hamida Karzaja, który nie cieszy się
jakimkolwiek zaufaniem, a wynik wyborczy jest co
najmniej niejednoznaczny? I wreszcie, czy wojna
w Afganistanie nie zakończy się taką klęską politycz-
ną, jaką ponieśliśmy w Iraku? Ileż to było deklaracji,
miały być kontrakty na odbudowę, na ropę. I co
z tego? Nawet pełnomocnika wicepremiera wcześniej-
szego rządu wysłaliśmy do Iraku i nie było żadnych
sukcesów.
Powinniśmy być lojalnymi sojusznikami, ale
w lojalności nie ścigać się z bogatszymi, takimi jak
Niemcy, Francuzi i inni.
Kończąc, przekazuję życzenia świąteczne i nowo-
roczne dla polskich żołnierzy w Afganistanie. Dzię-
kuję. (Oklaski)
(Poseł Krystyna Łybacka: Brawo!)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Przechodzimy do pytań.
Jest 61 osób zapisanych.
Czy są jeszcze zgłoszenia?
Zamykam listę. Już nie będę przyjmował więcej
zgłoszeń.
Ustalam czas na jedną minutę. Przypominam...
(Poseł Tadeusz Iwiński: No, chociaż półtorej.)
Przypominam, że o godz. 14 mamy głosowania.
Jedna minuta, panie pośle.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Proszę policzyć.)
Dobrze, jedna minuta. Trzeba się streszczać, mó-
wić rzeczowo.
(Poseł Tadeusz Iwiński: To są ważne sprawy.
1,5 minuty to za mało.)
Powiedziałem panu, że trzeba mówić rzeczowo.
Pan poseł Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Artur Górski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W tym roku
wojna w Afganistanie kosztowała polskich podatni-
ków 660 mln zł. W przyszłym roku zwiększymy nasz
kontyngent o 600 żołnierzy, co spowoduje znaczny
wzrost wydatków. Ze względu na kryzys finansów
publicznych minister finansów odmówił dodatko-
wych pieniędzy i MON musiał wygospodarować po-
trzebne środki w swoim budżecie. Czy zatem stać
nas, panie ministrze, na ewentualny udział w kolej-
nej wojnie?
Moje pytanie jest całkowicie zasadne. Ostatnio
znów pojawiły się wypowiedzi żydowskich polityków,
że Izrael wciąż bierze pod uwagę atak prewencyjny
na Iran. Czy Izrael pierwszy uderzy na Iran, czy Iran
na Izrael, nie ma to znaczenia. Jeśli będzie wojna,
polscy żołnierze wezmą w niej udział. Tak w każdym
razie Żydzi zrozumieli słowa premiera Donalda Tu-
ska, który podczas wizyty w Izraelu w ubiegłym roku
miał powiedzieć, że w przypadku konfliktu z Iranem
państwo żydowskie może liczyć na bezwzględne
wsparcie Polski.
Zapewne w odpowiedzi na te deklaracje izraelski
minister obrony Ehud Barak zapewnił premiera Tu-
ska, że Izrael jest gotów zawrzeć z Polską kontrakty
na broń najnowszej generacji, którą przekazuje się
wyłącznie najbardziej zaufanym sojusznikom.
Mam zatem pytania: Czy przytoczona deklaracja
premiera Tuska jest aktualna i czy jako zapewne
największy sojusznik Izraela w Europie przygotowu-
jemy się do udziału w kolejnym konflikcie zbrojnym,
który w każdej chwili może wybuchnąć? Czy dekla-
racje strony izraelskiej, że zaopatrzy polską armię
w broń najnowszej generacji, są wypełniane? Czy ku-
pujemy nowoczesną broń w Izraelu i czy trafi ona do
naszych żołnierzy walczących w Afganistanie? Izra-
el ma najlepiej wyszkolonych pilotów wojskowych na
świecie. Ostatnie pytanie: Czy będziemy szkolili na-
szych pilotów F-16...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Artur Górski:
...w Izraelu? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Szymon Giżyński, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Szymon Stanisław Giżyński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Premier Wielkiej Brytanii Gordon Brown bę-
dzie gospodarzem na 28 stycznia zwołanej w Londy-
nie konferencji, która ma określić na najbliższy rok,
półtora program wsparcia dla Afganistanu ze strony
społeczności międzynarodowej, także w dziedzinie
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Szymon Stanisław Giżyński
cywilnej, głównie przez wprowadzenie zasad dobrego
rządzenia i eliminowanie korupcji. Innym prioryte-
towym celem ma być poprawa stosunków pomiędzy
krajami tego regionu Azji. Ta komplementarna wo-
bec militarnych hierarchia celów cywilizacyjnych
oznacza oprócz ofensywy dyplomatycznej także po-
moc specjalistów z obszaru ratownictwa, bezpieczeń-
stwa wewnętrznego, wymiaru sprawiedliwości, ad-
ministracji czy doradztwa rolniczego. Czy rząd roz-
waża, zakłada i planuje uczestnictwo Polski w tych
działaniach? Czy polski rząd podziela pogląd admi-
nistracji amerykańskiej i brytyjskiej, iż stawką tych
przedsięwzięć jest z jednej strony wiarygodność
NATO, z drugiej stabilizacja w krajach Azji Połu-
dniowej, ale przede wszystkim bezpieczeństwo oby-
wateli Ameryki i Europy, w tym, co dla nas najważ-
niejsze, bezpieczeństwo obywateli Polski? Dziękuję
uprzejmie. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Zbigniew Matuszczak, Lewica.
Poseł Zbigniew Matuszczak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam trzy konkretne pytania do pana ministra. Czy
prawdą jest, jak podają media, że rekrutacja kadr do
polskiej misji wojskowej w Afganistanie odbywa się
także w odniesieniu do oficerów i żołnierzy odmawia-
jących dobrowolnego wyjazdu na misję? Stosowane
są wobec nich środki przymusu polegające nawet na
wcześniejszym przesuwaniu na emeryturę lub uzna-
waniu ich za nieprzydatnych do dalszej służby woj-
skowej. Czy takie przypadki faktycznie miały miejsce
i czy one są panu ministrowi znane?
Drugie pytanie. Czy został odbudowany, a jeżeli
tak, to w jakim stopniu, polski wywiad wojskowy
w Afganistanie i czy polska misja wojskowa w tym
kraju ma odpowiednie zabezpieczenie wywiadowcze
i kontrwywiadowcze? Konkretnie, panie ministrze,
czy zostały odbudowane struktury polskiego wywia-
du wojskowego, zniszczone w trakcie działalności
Komisji Weryfikacyjnej do spraw WSI? (Dzwonek)
I ostatnie pytanie. Jaki obecnie jest faktyczny cel
strategiczny polskiej misji w Afganistanie? Wydaje się,
że według większości Polaków tym celem jest wyłącz-
nie utrwalenie opinii o Polsce jako najwierniejszym
i najbardziej bezkrytycznym sojuszniku Stanów Zjed-
noczonych w Europie. To jest ważne, ale czy cena nie
jest za wysoka? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
307
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pani posłanka Bożena Kotkowska, Lewica.
Poseł Bożena Kotkowska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Wyrażam swój stanowczy sprzeciw wobec wysyłania
wojsk do Afganistanu, zwłaszcza że pochodzę
z Bielska-Białej, miasta, gdzie stacjonują wojska, któ-
re są wysyłane do Afganistanu. Analizując w ogóle
udział naszego wojska z punktu widzenia polskiej
racji stanu, trudno nam dostrzec jakiekolwiek płyną-
ce z tego korzyści dla pozycji Polski na arenie mię-
dzynarodowej. Dostrzegam natomiast tragedię ro-
dzin żołnierzy poległych i okaleczonych w trakcie
misji polskiej w Afganistanie. Dostrzegam też wydat-
kowanie ogromnych kwot, które mogły być przezna-
czone na finansowanie najistotniejszych celów spo-
łecznych. Nietrudno nam tutaj przypuszczać, gdyż
jestem w komisji finansów i akurat wiem, jaka jest
kwota wydatkowana na misje tzw. pokojowe, około
2 mld zł, toteż myślę, że gdybyśmy chcieli w racjonal-
ny sposób je wydatkować, oddłużylibyśmy polskie
szpitale, a nie wysyłalibyśmy naszych wojsk do Afga-
nistanu. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Grzegorz Pisalski.
Poseł Grzegorz Pisalski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Były wiceminister obrony narodowej tego rządu ge-
nerał Stanisław Koziej wskazuje w swojej publicysty-
ce, że wedle reguł NATO-wskich operacja afgańska
jest operacją stabilizacyjną, a nie wojenną. W konse-
kwencji państwa członkowskie nie są bezwzględnie
zobowiązane do wzięcia w niej udziału. Jeśli zaś de-
cydują się na wysłanie swojego kontyngentu, to mogą
narzucić tzw. ograniczenia narodowe dotyczące na
przykład możliwości kierowania swoich żołnierzy do
działań bojowych. Wiadomo, że spośród obecnych
w Afganistanie członków NATO ograniczenia naro-
dowe przyjęło aż 16 państw, w tym Hiszpania, Niem-
cy, Włosi. W związku z tym pytanie: Czy Polska kie-
dykolwiek rozważała wprowadzenie dla naszego
kontyngentu ograniczeń narodowych, chociażby z po-
wodu braku odpowiedniego sprzętu, o którym już
była tu dzisiaj mowa, choćby zwiadowczych samolo-
tów bezzałogowych czy dostatecznej liczby śmigłow-
ców? (Dzwonek)
I na zakończenie, panie ministrze, mówił pan, że
nasze zaangażowanie w Afganistanie świadczy o na-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
308 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Grzegorz Pisalski
szej sojuszniczej wiarygodności. Czy wobec tego ktoś
w NATO powątpiewa w sojuszniczą wiarygodność
wspomnianych tu choćby Włochów, Niemców, czy
Hiszpanów? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Stanisław Stec, Lewica.
Poseł Stanisław Stec:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Czy pan może powiedzieć społeczeństwu
polskiemu, że wydanie w 2010 r. prawie 2 mld zł
na tzw. misje wojskowe, głównie na Afganistan,
to jest słuszny cel, w sytuacji gdy Policja nie ma
pieniędzy na wypłaty dodatków do wynagrodzeń,
gdy nie ma w grudniu pieniędzy na zapłatę za
prąd i za telefony?
Drugie pytanie. Czy słuszna jest nadgorliwość,
gdy 40 krajów związanych z misją afgańską przezna-
cza dodatkowo tylko 7 tys. żołnierzy, a my już dekla-
rujemy najpierw 600, a w gotowości 200, i to przed
czasem, gdy takie kraje jak Niemcy i Francja mówią,
że podejmą decyzje dopiero po 28 stycznia (Dzwonek),
gdy będzie opracowana strategia wojny afgańskiej?
Dlaczego jesteśmy nadgorliwi? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Sławomir Kopyciński, Lewica.
Poseł Sławomir Kopyciński:
Dziękuję bardzo.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Mówiono już z tej mównicy wiele razy, że
polska armia potrzebuje pilnych zakupów nowocze-
snego sprzętu, ale nie tylko na potrzeby misji w Afga-
nistanie, lecz przede wszystkim na potrzeby polskiej
armii, która stacjonuje w kraju. W chwili obecnej
przeważającą część środków na modernizację pochła-
niają zakupy przeznaczone na dosprzętowienie misji
w Afganistanie. Ta misja pochłania nie tylko najlep-
szy sprzęt, ale również ogałaca armię, trzeba powie-
dzieć chyba, z najlepszych fachowców, którzy są po-
trzebni również tu, w Polsce, zwłaszcza w Polsce, dla
przeprowadzenia procesu profesjonalizacji polskiej
armii.
W związku z tym chciałbym zapytać: Ile będzie
kosztowało wyposażenie dodatkowego kontyngentu
polskich żołnierzy w Afganistanie? Chodzi mi o samą
wartość sprzętu. Jakiego rodzaju sprzęt to ma być,
co konkretnie zamierzamy zakupić?
Chciałbym zapytać: Jakie straty (Dzwonek)
w sprzęcie przyniosła dotychczasowa misja w Afga-
nistanie? Czy te straty w sprzęcie zostały uzupełnio-
ne i jakie z tego tytułu poniesiono koszty?
I pytanie ostatnie. Jak to niewspółmiernie duże
w porównaniu do innych krajów NATO zaangażowanie
się Polski w misję w Afganistanie wpłynie na czas pro-
fesjonalizacji polskiej armii? Z pewnością go wydłuży,
pytanie tylko, o ile lat. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Andrzej Bętkowski, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Andrzej Bętkowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panowie Ge-
nerałowie! Wysoka Izbo! Z informacji rządu Rzeczy-
pospolitej Polskiej zawartej w druku nr 2599 wynika
– i potwierdził to pan minister w dzisiejszym swoim
wystąpieniu – że zwiększenie naszego kontyngentu
w Afganistanie przyspieszy wyjście naszych żołnie-
rzy z tego kraju. Nie będę polemizował z tą tezą, acz-
kolwiek wydaje mi się ona dość karkołomna.
Mam natomiast pytanie: Skoro od kwietnia 2010 r.
mamy mieć w Afganistanie 2600 żołnierzy, czyli na-
stąpi wzrost ich liczby o 600 w stosunku do stanu
obecnego, jak mniemam, bardzo dobrze wyszkolo-
nych i wyposażonych żołnierzy, to skąd ich weźmie-
my? A konkretnie pytam: Z jakich jednostek będą
pochodzić? Nie jest dla mnie przekonujące postawie-
nie sprawy w ten sposób, że zmniejszając zaangażo-
wanie poza granicami kraju z dotychczasowych
3,5 tys., wycofując się z Syrii, Libanu i Czadu, może-
my wypełnić afgańskie zobowiązania. Na wojnę nie
wysyła się przypadkowych oddziałów. Czy znów będą
to tylko wyborowi żołnierze z takich jednostek, jak
(Dzwonek) 18. Batalion Desantowo-Szturmowy z Biel-
ska-Białej, 17. Brygada Zmechanizowana z Między-
rzecza, 10. Brygada Kawalerii Pancernej ze Święto-
szowa, 25. Brygada Kawalerii Powietrznej z Toma-
szowa Mazowieckiego oraz 1. Pułk Specjalny Koman-
dosów z Lublińca, aż do zupełnego wyczerpania ich
zdolności operacyjnych w kraju? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Jerzy Rębek:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Pan minister łaskaw był powiedzieć, że uzbro-
jenie i przygotowanie techniczne naszych żołnierzy
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Jerzy Rębek
na wojnę w Afganistanie jest na dobrym, przyzwo-
itym poziomie. Tak oceniają to polscy dowódcy i tak
oceniają to sojusznicy.
Panie ministrze, od samych żołnierzy zawodo-
wych wiem, że jest jednak nie aż tak dobrze. Polscy
żołnierze w porównaniu z żołnierzami innych kon-
tyngentów są słabo uzbrojeni.
Czy to prawda, że polscy żołnierze, którzy chcie-
liby zakupić lepsze wyposażenie ochronne, osobiste,
czyli kamizelki kuloodporne i hełmy, nie mogą tego
uczynić? Czy to prawda, że żołnierze nie mogą tego
zrobić, bo nie pozwalają na to warunki ubezpiecze-
nia? Czy nie jest to absurdalne, że żołnierz, który
chce przeznaczyć na ten cel nawet własne środki
(Dzwonek), nie może tego uczynić?
I jeszcze jedno pytanie: Panie ministrze, czy mimo
wszystko doświadczenia z tej wojny zostaną wyko-
rzystane w polskim przemyśle zbrojeniowym, aby
mógł on, korzystając z tych doświadczeń, produko-
wać sprzęt jeszcze bardziej przydatny dla polskiego
wojska? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Marek Polak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Panowie Generałowie i Oficerowie Starsi! Szanowni
Państwo! Myślę, że nowe zagrożenia oraz wyzwania
i oczekiwania ze strony międzynarodowych struktur
zbrojnych, w których Polska ma swoje miejsce, wska-
zują bezspornie na potrzebę udziału naszych Sił
Zbrojnych w misjach zagranicznych, których celem
jest budowanie i utrwalanie pokoju na świecie.
W moim przekonaniu musimy likwidować już zagro-
żenia z dala od naszych granic, bo na skuteczne dzia-
łania będzie, szanowni państwo, stanowczo za późno,
kiedy, nie daj Boże, terroryzm bądź inne zagrożenie
militarne zagości na terenie naszego kraju. Nie roz-
patrywałbym więc tej debaty w kategoriach, czy po-
winniśmy być w Afganistanie, czy też nie, bo dla
mnie to jest absolutnie oczywiste. Chciałbym jednak
zapytać, czy nasi żołnierze biorący udział w misji
ISAF mają odpowiednią bazę noclegową, miejsce do
spożywania posiłków, obiekty sanitarne, dostęp do
Internetu, stałą (Dzwonek) łączność z rodzinami i,
co najważniejsze, dostęp do pomocy psychologicznej
w celu rozładowania spotęgowanego stresu, który,
jak wiadomo, towarzyszy – i nie ma co tego ukrywać
309
– każdemu żołnierzowi nie tylko podczas akcji zbroj-
nej. Proszę powiedzieć wprost, gdzie żołnierze śpią,
w jak liczebnych pomieszczeniach, jakie mają warun-
ki do zachowania...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Marek Polak:
...tężyzny fizycznej, kondycji, która jest niezwykle
potrzebna do realizacji zadań w tak trudnych i suro-
wych warunkach. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Tadeusz Iwiński, Lewica.
Proszę bardzo, panie profesorze.
Poseł Tadeusz Iwiński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie spierając
się o skalę analogii, chciałbym przypomnieć starą
amerykańską maksymę po Wietnamie: piechota mor-
ska może zająć fabryki, ale nie będzie w nich praco-
wać. Dlatego obecnie Amerykanie i Barack Obama
zrozumieli, że niezależnie od wzmacniania pierwiast-
ka militarnego trzeba akcentować wagę nie tylko
pomocy humanitarnej, lecz też odbudowy państwa
nazywanego absurdistanem, opiumistanem, które
Karol Marks nazywał Polską Wschodu, co pokazuje
złożoność sytuacji. Gdzie w strategii polskiej w jej
wersji pisemnej są – o czym pan mówił – te inne ele-
menty? Nie ma. Jest tylko koncentracja na elemen-
tach wojskowych. Popełniliście ewidentne błędy,
wycofując polskie kontyngenty z południowego Liba-
nu, ze Wzgórz Golan i z Czadu. Za to płaciła ONZ,
z opóźnieniem. Inna misja w Czadzie była misją Unii
Europejskiej. I teraz chcecie kontynuować te błędy,
wzmacniając kontyngent, na długie lata.
I ostatni wątek. Chciałbym powiedzieć – znam
ten kraj z autopsji (Dzwonek), jeszcze z okresu, gdy
nie było w nim obcych wojsk – że cała filozofia pole-
gająca na tym, że najpierw wzmacniamy kontyngent
po to, żeby potem go wycofać, jest absurdalna. I za-
miast, tak jak Kanada… Nie chodzi bowiem
o rejteradę, jak mówił poseł Dolniak – inteligentny
człowiek, a wydaje się, że niczego nie rozumie – nie
chodzi o rejteradę…
(Poseł Jan Kulas: Tak nie można.)
…tylko o to, żeby w dialogu z sojusznikami wyzna-
czyć, tak jak Kanada, rozsądny termin, na przykład
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
310 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Tadeusz Iwiński
roczny, wycofania polskich oddziałów. Polityka polskie-
go rządu przypomina mi to, co mówił Lejzorek Rojtsz-
waniec, bohater słynnej książki Ilii Erenburga...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę już kończyć.
Poseł Tadeusz Iwiński:
...jak gadają, że mają zwalniać, to znaczy, że będą
przyjmować. Wy mówicie, że mają zwalniać...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Za dużo cytatów.
Poseł Tadeusz Iwiński:
...i że Polska ma wzmocnić swój kontyngent. To
jest po prostu absurd. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Marek Opioła, Prawo i Sprawiedli-
wość.
(Głos z sali: Mówiłem mu, żeby mu nie przerywał.
Uprzedziłem go.)
Poseł Marek Opioła:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Panowie Oficerowie! To jest pierwsza debata
na sali plenarnej o misji w Afganistanie. Jednak po
wystąpieniu pana ministra odnoszę wrażenie, że
przebiega tak, jak debaty na posiedzeniach Komisji
Obrony Narodowej. Resort obrony narodowej twier-
dzi starym zwyczajem, że wszystko jest w najlepszym
porządku – nie napotyka żadnych problemów, żołnie-
rze mają dobry sprzęt, resort ma pieniądze na nowo-
czesne wyposażenie, ustawa nie obliguje resortu do
zakupów z uwzględnieniem umów offsetowych.
Wszystko jest w najlepszym porządku, a jedynie po-
słowie ulegają doniesieniom medialnym o proble-
mach, poruszanych wcześniej przez byłych mundu-
rowych; tyle że ci mundurowi zjedli zęby na misjach
wojskowych. To oni właśnie, a za nimi media, dono-
szą, że brakuje sprzętu, począwszy od osobistego
– a ten na miejscu jest niewystarczający – poprzez
wspomniane wcześniej śmigłowce, na uzbrojeniu i szko-
leniu dotyczącym sprzętu użyczonego przez Amery-
kanów kończąc. Niestety, odnoszę wrażenie, że stan
faktyczny w znacznej mierze odbiega od obrazu ry-
sowanego przez resort obrony.
Panie Ministrze! Proszę o udzielenie odpowiedzi
na następujące pytania. (Dzwonek) Czy w przypadku
gdy polski kontyngent zwiększy się o 600 żołnierzy,
powstanie nowa baza dla dodatkowych żołnierzy?
Jeśli tak, to gdzie? Jeśli nie, to czy obecne bazy są
przystosowane do zwiększenia liczby żołnierzy? Czy
polski rząd zamierza w przyszłości zwiększyć kon-
tyngent? W okolicznych prowincjach jest do trzech
razy więcej żołnierzy koalicji niż w Ghazni, za którą
ponosimy pełną odpowiedzialność.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Marek Opioła:
Jak rząd zachowa się w sytuacji, gdy rebelianci
zostaną wyparci przez znacznie silniejsze siły koali-
cji i zaczną przechodzić z okolicznych prowincji do
Ghazni? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Andrzej Ćwierz, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Andrzej Ćwierz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Mini-
strowie! Polska posiada 2 tys. żołnierzy w misji
w Afganistanie. Rząd planuje zwiększenie naszych
sił, które będą tam funkcjonowały, o 600 żołnierzy.
Część z tych żołnierzy, szósta zmiana polskiego kon-
tyngentu, to są żołnierze z 21. Brygady Strzelców
Podhalańskich z Podkarpacia, z mojego okręgu wy-
borczego. Rodziny tych żołnierzy pytają: Jakie jest
bezpieczeństwo tych żołnierzy? Czy w ramach peł-
nienia tak odpowiedzialnej misji są oni właściwie
wyposażeni w sprzęt? Pan, panie ministrze, użył
sformułowania, że są wyposażeni w sposób przyzwo-
ity. Co to oznacza? Czy posiadają dodatkowe trans-
portery opancerzone? Czy będą posiadać dodatkowe
helikoptery z chwilą uzyskania zgody na 600 dodat-
kowych żołnierzy? Czy nasza misja będzie wyposa-
żona w samoloty bezzałogowe, na przykład typu Skel-
dar? Jeżeli tak, to w jakiej liczbie? I jeszcze jedna
bardzo ważna kwestia. (Dzwonek) Podczas ćwiczeń
w Nowej Dębie, panie ministrze, jeden z żołnierzy
wyjeżdżających do Afganistanu stwierdził, że są to
doświadczeni żołnierze, którzy ze względu na swoją
misję zasługują na to, żeby byli szybciej awansowani.
Pan obiecał wtedy, iż rozwiąże ten problem. Czy rze-
czywiście dla tych żołnierzy będzie droga szybkiego
awansu? Dziękuję. (Oklaski)
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.
Poseł Jan Kulas:
Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze!
Wysoki Sejmie! Trzeba trochę zmienić kurs tej deba-
ty. Jeżeli mówimy o bezpieczeństwie Polski, o zna-
czeniu Polski w międzynarodowym systemie bezpie-
czeństwa, jeżeli mówimy o polskich żołnierzach,
o ważnych, trudnych decyzjach, to rządowi należy się
szacunek i uznanie.
(Poseł Marzena Dorota Wróbel: On zawsze w taki
sposób zaczyna wystąpienie.)
Pragnę także przypomnieć, że na zewnątrz Pola-
cy byli zawsze solidarni wokół własnych władz, wokół
własnego rządu. (Poruszenie na sali) Taka jest histo-
ria, taka jest tradycja Polski. Tu nie czas na żarty
i dowcipy, co uczynił przed chwilą jeden z posłów Le-
wicy. To jest kwestia odpowiedzialności, szacunku
dla polskiego żołnierza, jego pokojowej misji. Panie
ministrze, przypominamy kilkadziesiąt lat tradycji
polskich misji wojskowych. Zmieniały się rządy, na-
wet systemy polityczne, a polskie misje wojskowe
w różnych stronach świata, na różnych obszarach,
wypełniały ważne misje pokojowe. W tym duchu
trzeba dzisiaj rozmawiać.
(Głos z sali: To nie jest pokojowa misja.)
Jedno pytanie głębszej natury. Pan minister o tym
wspomniał. W jakim sensie to nasze większe zaanga-
żowanie w Afganistanie wpłynie na autorytet, rangę
Polski w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego
NATO? Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.
Nie ma, tak?
Pan poseł Tomasz Kamiński, Lewica.
(Głos z sali: Nie ma.)
Też nie ma.
W takim razie pan poseł Marek Rząsa, Platforma
Obywatelska.
Proszę bardzo.
Poseł Marek Rząsa:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Czy wojna w Afganistanie jest naszą wojną? Wszyscy
mamy wątpliwości. I co do tego też nie ma wątpliwo-
ści. Natomiast wątpliwości się pogłębiają, kiedy do-
cierają te najtragiczniejsze informacje o śmierci żoł-
nierzy. Proszę przypomnieć sobie datę 11 września
2001 r., bo to jest data, która tę wojnę rozpoczęła. My,
311
Polacy, mamy duży szacunek do słowa „sojusz”.
W 1939 r. tych sojuszników nam zabrakło. Czy ozna-
czało to, że odwróciliśmy się od tych sojuszników?
Nie, solidarnie, ramię w ramię, walczyliśmy razem
z nimi. Nasi rodacy ginęli w Narwiku, w Tobruku,
w Dunkierce, na wszystkich morzach i oceanach, na
brytyjskim niebie. Również dzisiaj staram się pojmo-
wać sojusz w ten sposób, tak też traktuję tę misję.
Panie ministrze, mam krótkie pytanie. Jakie
działania zamierza podjąć rząd, aby zapewnić na-
szym żołnierzom bezpieczeństwo, w tym bezpieczeń-
stwo wywiadowcze i kontrwywiadowcze, z którego
polska armia zawsze słynęła? Oczywiście o ile jest to
do powiedzenia w tej Izbie w szerszym zakresie. Dzię-
kuję uprzejmie. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Stanisław Ożóg:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Krótkie pyta-
nie. Jeden z reprezentantów koalicji rządzącej mówił
o roli naszego kontyngentu w zakresie odbudowy
kraju. Chciałbym, żeby pan powiedział parę zdań na
ten temat i rozwinął tę myśl.
Panie ministrze, czy we właściwy sposób zadba-
liśmy o zabezpieczenie rodzin naszych żołnierzy, któ-
rzy tam polegli? Czy są również objęte pomocą rodzi-
ny naszych żołnierzy, którzy są na misji wojennej
w tym trudnym kraju?
Panie ministrze, ostatnia sprawa. Proszę powie-
dzieć, czy w sytuacji, w jakiej znajduje się budżet
pana resortu, jest zagrożenie, że część umów, które
zawierał pan z podmiotami produkującymi sprzęt
bojowy, będzie ograniczona, zerwana, czy też kon-
trakty po prostu zostaną przedłużone. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Stanisław Wziątek, Lewica.
Poseł Stanisław Wziątek:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa-
nie Ministrze! Czy nie przecenia pan możliwości Mi-
nisterstwa Obrony Narodowej w warunkach kryzysu,
rolowania zobowiązań ministerstwa, które są prze-
noszone z roku na rok? W planie budżetowym na rok
2010 planowane jest ograniczenie, a nawet blokowa-
nie środków. Czy uważa pan, że w takich warunkach
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
312 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Stanisław Wziątek
jest pan w stanie zrealizować zadania, których się
pan podejmuje?
Panie ministrze, mówimy o profesjonalizacji pol-
skiej armii, o zmianach organizacyjnych i planowa-
nych dyslokacjach wojsk, o wprowadzeniu nowych
rozwiązań związanych z zakwaterowaniem Sił Zbroj-
nych. Teraz mówimy o zwiększeniu kontyngentu
w Afganistanie i zapewnieniu właściwych narzędzi
do realizacji zadań dla każdego żołnierza. Czy w tych
warunkach jest pan w stanie zrealizować wszystkie
te zadania, które przyjął pan na siebie? Niestety, bez
wsparcia w rządzie, bo nie widać, żeby pan to wspar-
cie zyskiwał. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Mariusz Kamiński, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Mariusz Kamiński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Panowie Oficerowie! Nie kwestionuję udziału polskiej
misji w Afganistanie i zwiększenia kontyngentu. Je-
żeli chcemy odgrywać istotna rolę w NATO, musimy
uczestniczyć w misjach NATO-wskich, takich jak ta
w Afganistanie.
Panie ministrze, mam następujące pytanie. Czy
pełna odpowiedzialność za prowincję Ghazni nie
przekracza jednak możliwości Polski? Przypomnę, że
w innych prowincjach, Logar i Wardak, jest 6000
żołnierzy NATO, w prowincji Paktika – 5000, w na-
stępnej – 4500. Nawet po zwiększeniu kontyngentu
w prowincji Ghazni, za którą odpowiadamy, będzie-
my mieli 6500 żołnierzy. Kiedy Amerykanie, zwięk-
szając swój kontyngent o 30 000 żołnierzy, rozpoczną
ofensywę na granicy pakistańsko-afgańskiej, duża
część rebeliantów zacznie przenikać do naszej pro-
wincji.
Panie Ministrze, czy to nie jest odpowiednia chwi-
la, odpowiedni czas, aby podjąć bardzo ważną decyzję
o podzieleniu się odpowiedzialnością za tę prowincję
z innym państwem? Można się podzielić np. z Amery-
kanami czy z innym państwem, które uczestniczy
w tej misji, żeby naprawdę zwiększyć liczbę żołnierzy
przynajmniej do 5000, abyśmy mogli zapewnić pełne
bezpieczeństwo naszym żołnierzom, dobrze radzić so-
bie z rebeliantami i aby tę misję wykonywać w sposób
naprawdę dobry. Czy to nie jest właśnie ten moment
i ta chwila? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Antoni Błądek:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Panie ministrze, proszę o odpowiedź na pytanie.
Zwiększenie kontyngentu wojskowego w Afganista-
nie pociąga za sobą zwiększenie kosztów wyposaże-
nia polskiej armii. Ile wyniosą zobowiązania Mini-
sterstwa Obrony Narodowej wobec producentów
krajowych z tytułu zakupu w 2010 r. wyposażenia
dla polskiej armii, nowych technologii i prowadzo-
nych prac badawczo-rozwojowych? Chodzi mi o za-
ciąganie zobowiązań przez MON, których terminy
płatności będą przypadać dopiero w 2011 r., 2012 r.
i 2013 r.
I drugie pytanie. Producenci krajowi na realizację
zamówień dla MON z powodu odległego terminu
płatności będą zaciągać kredyty na zasadach komer-
cyjnych, aby sfinansować te zamówienia. Pytam za-
tem: Kto sfinansuje wysokie koszty obsługi kredytów
długoterminowych? Czy ten nietypowy kredyt ku-
piecki ma na celu ukrycie rzeczywistego deficytu
budżetowego w 2010 r.? Czy w celu dopancerzenia
wozów KTO Rosomak będą (Dzwonek) kupowane
znacznie tańsze blachy od producentów polskich, czy
nadal o wiele droższe od dostawców zagranicznych?
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Józef Rojek:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
mie! Słowo „bezpieczeństwo” można było usłyszeć
dzisiaj na tej sali bardzo często. Panie ministrze, boję
się o bezpieczeństwo naszych żołnierzy w Afganista-
nie, i to w aspekcie informacji, którą pan nam dzisiaj
przedstawił, i informacji, która pojawiała się w me-
diach. Otóż Amerykanie wysyłają 30 tys., można
powiedzieć, uzbrojonych po zęby żołnierzy. My wysy-
łamy 600 do prowincji Ghazni, bardzo niebezpiecznej
prowincji. W tej partyzanckiej wojnie logiczne jest,
że talibowie będą skupiać się w miejscach mniej za-
bezpieczonych niż inne. Panie ministrze, jak na taką
sytuację, nie daj Boże, jest przygotowane dowództwo
w Afganistanie i rząd? Trzeba bowiem w związku
z tym też mieć jakieś rozwiązanie. To jest bardzo
istotne pytanie i myślę, że dzisiaj na tej sali (Dzwo-
nek) powinniśmy usłyszeć odpowiedź.
Drugie pytanie. Jest tzw. syndrom powojenny żoł-
nierzy, którzy powracają z tej misji. Jak dowództwo,
rząd wspomaga tych żołnierzy i pomaga im oraz ich
rodzinom? Jeśli bowiem chodzi o komentarze i wypo-
wiedzi na ten temat, to są one nieciekawe. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pani posłanka Renata Butryn, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Renata Butryn:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Myślę, że na barkach parlamentarzystów i rządu spo-
czywa jedno ważne zadanie: budowanie prestiżu Pol-
ski przez dawanie do zrozumienia, że jesteśmy so-
jusznikiem wiarygodnym i odpowiedzialnym. Nieste-
ty niektóre wypowiedzi posłów nie sprzyjają budowa-
niu tego prestiżu, wręcz uważam, że zbyt emocjonal-
ne wypowiedzi ściągają na naszych obywateli swego
rodzaju niebezpieczeństwo. Jeżeli będziemy mówić
o tym, że nie jesteśmy potrzebni w Afganistanie, że
powinniśmy natychmiast wycofać wojska, ściągamy
niebezpieczeństwo na naszych obywateli na świecie,
mogą się bowiem mnożyć akty terroru wymierzone
przeciw naszym obywatelom jako forma nacisku na
rząd. Chciałabym zwrócić uwagę na to, że istnieje
takie realne niebezpieczeństwo, i przestrzec przed
tego typu wypowiedziami. Natomiast, panie mini-
strze, chciałabym zapytać w odniesieniu do pkt 9
dotyczącego rozwoju Sił Zbrojnych: Czy ten kierunek
rozwoju i modernizacji Sił Zbrojnych poprzez (Dzwo-
nek) udział również w misjach wojskowych będzie
i w jakim aspekcie obejmował artylerię samobieżną
i rakietową? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pani posłanka Marzena Wróbel, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Marzena Dorota Wróbel:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Wysłaliśmy naszych żołnierzy do Afganistanu po to,
by udowodnić, że jesteśmy wiernymi sojusznikami
NATO i Stanów Zjednoczonych. Pytanie: Czy uświa-
domiliśmy to naszym sojusznikom w sposób wystar-
czający? Nasze gwarancje bezpieczeństwa miały
wzmocnić stałe instalacje NATO w Polsce. Gdzie są
te instalacje, panie ministrze? Mówię o takich insta-
lacjach, które kazałyby przywódcom Rosji 10 razy
zastanowić się nad tym, czy przy naszej wschodniej
granicy organizować jakieś manewry wojskowe. Ja
tych instalacji nie widzę. Proszę powiedzieć, jakie są
zamierzenia rządu w tej sprawie, co rząd zamierza
w tej sprawie zrobić.
Kolejne, myślę, bardzo istotne pytanie: Jak są wy-
posażeni nasi żołnierze? Bo kiedy obserwuję dzienni-
313
ki telewizyjne i czytam prasę, zaczynam mieć wątpli-
wości, czy to nasze wyposażenie jest wystarczające.
Wstydliwe pytanie: Jakie jest wyżywienie naszych
żołnierzy? (Dzwonek)
Wspomniał pan, kiedy zamierzamy wyjść z Afga-
nistanu. (Dzwonek) Ja chcę wiedzieć, kiedy zamie-
rzamy także ograniczyć naszą obecność w Afganista-
nie, bo o takim ograniczeniu wspominał pański szef,
pan Donald Tusk, relacjonując rozmowę z Obamą.
Proszę, by ta data padła.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, pani poseł.
Poseł Marzena Dorota Wróbel:
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pani posłanka Mirosława Masłowska, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Mirosława Masłowska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Dzięki rządom Platformy Obywatelskiej brak jest
sukcesów politycznych, a także ekonomicznych Pol-
ski. Zobowiązania Polski wobec NATO były podejmo-
wane w zupełnie innych warunkach politycznych
w Polsce, ale także w Stanach Zjednoczonych. Nie po
raz pierwszy na pytanie dotyczące tego, w jakiej czę-
ści USA finansuje nasze uzbrojenie, pan minister
zasłaniał się tajemnicą. Czy wobec tego nam, posłom
i senatorom, nie należą się prawdziwe informacje na
posiedzeniu utajnionym?
Czy prawdą jest, że USA znacznie finansuje pro-
dukcję przemysłu zbrojeniowego na Ukrainie, a nie
w Polsce? Ilu żołnierzy Ukrainy walczy w Afgani-
stanie?
I chyba jedna z najważniejszych spraw: Ilu żołnie-
rzy powracających stamtąd jest uzależnionych od
narkotyków i czy uzyskują odpowiednią pomoc? Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Pan poseł Józef Racki, Polskie Stronnictwo Lu-
dowe.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
314 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Józef Racki:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! To, co powiem, może jest z mojej strony naiw-
ne, ale według mediów talibowie zajmują ok. 1/3 po-
wierzchni kraju. Prowincje te są położone w sąsiedz-
twie Pakistanu. Czy zdaniem sztabu wojskowego sił
sojuszniczych nie lepiej i nie taniej byłoby pozostawić
talibów na zajętym przez nich terenie? W podzielo-
nym kraju, mamy nadzieję, zaistniałby pokój. Czy my
bylibyśmy zadowoleni z obecności obcych wojsk
w naszym kraju? I tak kraj ten nie ustanowił z Polski
swojej kolejnej republiki. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Nelli Rokita-Arnold, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Nelli Rokita-Arnold:
Panie Marszałku! Pytanie kieruję do pana mini-
stra. Panie ministrze, prowincja Ghazni to wielkie
wyzwanie dla naszych żołnierzy. Chciałabym zapy-
tać o to wyposażenie, które pan nazywa przyzwo-
itym. Co to znaczy? Czy wcześniej było nieprzyzwo-
ite, czy będzie lepiej i jakie to będzie wyposażenie
dla żołnierzy?
Ja rozumiem, że na żołnierzach ciąży teraz
w Afganistanie wielka odpowiedzialność i to jest nie-
samowite obciążenie. Na ile później, kiedy żołnierze
wracają do domu, ich los jest przez pana ministra,
może przez panią minister zdrowia, uwzględniany?
Chodzi mi np. o los jednej kobiety, która po pół roku
umiera w Polsce, dlatego że został wykryty wirus
złapany w Afganistanie. Otóż to los żołnierzy, bardzo
tragiczny los. Dlatego zwróciłam uwagę na to, że
– pan Dolniak powiedział – wynegocjowaliśmy dosko-
nałe warunki dla żołnierzy amerykańskich i ich ro-
dzin. Kto negocjuje dobre warunki dla naszych żoł-
nierzy, którzy wracają do domu? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pani posłanka Alicja Olechowska, Platforma Oby-
watelska.
Poseł Alicja Olechowska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Znane są przypadki, że żołnierze polscy niechcący
strzelali do ludności cywilnej. Chciałabym zapytać,
czy taktyka działania polskich patroli jest zorgani-
zowana tak, by wywiad poprzedzał przejście patroli
interwencyjnych.
Czy żołnierz, który idzie sprawdzić teren, nie boi
się w tej sytuacji strzelać? Czy taki żołnierz, używa-
jąc broni palnej, nie ma obawy związanej z tym, czy
strzela do ludności cywilnej czy do talibów? W jaki
sposób ta kwestia jest rozwiązywana? Chciałabym
zapytać, co resort zrobił w tym kierunku, by żołnierz
podejmujący ryzyko dotyczące strzelania, kontaktu
z wrogiem nie bał się strzelać. Czy zwiększenie kon-
tyngentu ma spowodować szybkie wycofanie się
wojsk z Afganistanu? Czy jest opracowywany jakiś
dotyczący tego plan? (Dzwonek)
Ostatnie, krótkie pytanie: Jaka opieka psycholo-
giczna jest przewidziana dla żołnierzy, którzy wra-
cają z misji? Często są oni wtedy wyczerpani psy-
chicznie, co odbija się na ich rodzinach. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Grzegorz Raniewicz, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Grzegorz Raniewicz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Pomimo bardzo trudnej sytuacji polscy żołnierze
w trakcie odbywania misji nie ograniczają się tylko
do wykonywania tych stricte wojskowych działań.
Udało mi się odbyć spotkania z osobami, które wró-
ciły z misji. Ci ludzie opowiadają, że podejmują rów-
nież działania dotyczące pomocy medycznej skiero-
wanej do ludności cywilnej oraz włączają się w róż-
nego typu działalności charytatywne. Chciałbym
usłyszeć od pana ministra, czy ministerstwo monito-
ruje te działania i na jaką skalę są one prowadzone.
Za obronę wolności i godności ludzkiej bardzo czę-
sto płacimy najwyższą cenę, bo płacimy za to krwią
naszych żołnierzy. W jaki sposób ministerstwo dba
o rodziny żołnierzy, którzy zginęli podczas misji?
W jaki sposób jest sprawowana opieka nad najbliż-
szymi tych żołnierzy?
Czy są prowadzone badania opinii społecznej
w Afganistanie? Jak tam, na miejscu, jest odbierana
obecność polskich żołnierzy? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pani posłanka Marzenna Drab, Prawo i Sprawie-
dliwość.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Marzenna Drab:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Moje pierwsze
i zasadnicze pytanie jest następujące: Czy ta debata
nie powinna odbyć się przed podjęciem przez premie-
ra Donalda Tuska decyzji o zwiększeniu kontyngen-
tu w Afganistanie? Przecież nie od dzisiaj wiemy, że
ponad 80% Polaków jest przeciwnych zwiększaniu
kontyngentu. Myślę, że te pytania, które dzisiaj pa-
dają i są do pana kierowane, są pytaniami, jakie za-
daliby Polacy.
Czy nasz kontyngent jest już odpowiednio przy-
gotowany i wyposażony, tak aby misja była bezpiecz-
na dla polskich żołnierzy? Czy pan minister dyspo-
nuje odpowiednim zabezpieczeniem finansowym?
Jaka kwota została zabezpieczona w tym celu w bu-
dżecie? Decyzja o zwiększeniu zakresu zadań, a co
za tym idzie, o zwiększeniu środków, została podjęta
przez premiera ad hoc, kiedy pan minister miał już
przygotowany budżet na 2010 r. Jakie zadania doty-
czące polskiej armii, których wykonanie przewidzia-
no na 2010 r., nie zostaną w związku z tym zrealizo-
wane? (Dzwonek) Jakie korzyści z faktu zwiększenia
kontyngentu w Afganistanie odniesie Polska? Czy
rząd przygotował plan dotyczący wyjścia z Afgani-
stanu? Jakie wsparcie mają i będą mieć rodziny żoł-
nierzy biorących udział we wszystkich misjach? Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Leszek Deptuła, Polskie Stronnictwo
Ludowe.
Poseł Leszek Deptuła:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Oczywiście suponuję, że polski rząd przygotował
plan dotyczący stopniowego wyjścia naszych wojsk
z Afganistanu. Tam nie da się siedzieć wiecznie.
Sam jako młody człowiek widziałem armię rosyjską,
która opuszczała Afganistan w niesławie. Dostrze-
galny jest również problem, jaki ma ona z tzw. afgań-
cami do dziś.
Panie ministrze, moje pytania zmierzają w innym
kierunku. Oprócz decyzji o charakterze wojskowym
należy podejmować także pewne decyzje o charakte-
rze politycznym, które resort obrony musi brać pod
uwagę. Dotyczą one tego, z jakim partnerem politycz-
nym mamy dzisiaj do czynienia w Afganistanie. Otóż
chodzi o prezydenta Karzaja, który, delikatnie mó-
wiąc, „wsypał” do urny ponad milion głosów. Jego
brat rządzi Kandaharem, gdzie uprawia się wszędzie
opium. Gdzieś rozpływa się międzynarodowa pomoc.
Chodzi też o szkolenie przez nas (Dzwonek) żołnierzy
afgańskich, których prawdopodobnie połowa to zwo-
lennicy talibów. A więc jaki jest związany z tą obec-
315
nością wojskową plan polityczny współpracy z rzą-
dem afgańskim? W moim przekonaniu jest to bardzo
istotny i ważny element naszej obecności w tym kra-
ju. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Andrzej Halicki, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Andrzej Halicki:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Szanow-
ni Państwo! Pan Marek Borowski w swoim przemó-
wieniu powiedział, że trzeba bazować na faktach, na
prawdzie. Odnieść się chciałbym do faktów podawa-
nych przez pana Ludwika Dorna, bo czyż nie jest tak,
że dane, które podał, dotyczące kontyngentów państw
obcych są nieco niezgodne z prawdą? Na przykład
Bundeswehra – o ile pamiętam, 4365 żołnierzy, a nie
2 tys. z kawałkiem, a więc te procenty wyglądają tro-
chę inaczej. Udział w stosunku do PKB też. Poza tym
może nie największa militarnie Macedonia, o ile pa-
miętam, 2-milionowy kraj i kilkutysięczna armia,
a stacjonuje tam kilkuset żołnierzy macedońskich.
W związku z tym, gdybyśmy obliczali ten potencjał
w ten sposób, to byłaby to pewnie kilkukrotnie sil-
niejsza delegacja wojskowa niż nasza. Ale nie w tym
rzecz, rzecz w warunkach, w jakich stacjonuje nasz
kontyngent, w tym, w jaki sposób naszą misję wypeł-
niają żołnierze. Chciałbym o to zapytać, bo (Dzwo-
nek) czy nie jest tak, że te miejsca w gruncie rzeczy
są przedmiotem pewnego rodzaju konkurencji, że
warunki dla naszych żołnierzy, żołd – kilkaset pro-
cent więcej niż było dawniej – to są warunki, które
dla wielu naszych zawodowych żołnierzy są po prostu
atrakcyjne? Że nasi żołnierze chcą uczestniczyć w tej
misji – nie jest więc tak, że w tej misji nie chcą uczest-
niczyć? W związku z tym wydaje się, że nie jest to
wysyłanie naszych żołnierzy wbrew ich woli, oczeki-
waniom – o to chciałbym zapytać, panie ministrze.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo
Ludowe.
Poseł Mirosław Pawlak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! W związku z dzisiejszą debatą, ale przede
wszystkim z moim oświadczeniem poselskim wygło-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
316 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Mirosław Pawlak
szonym z tej trybuny na temat polskich misji wojsko-
wych, mam cztery bardzo konkretne pytania. Zazna-
czam, że nie posługuję się wiedzą wyssaną z palca,
ale wprost przytoczę te z wielu pytań, które padają
w czasie spotkań poselskich.
Pierwsze: Kto, w jakim celu i na czyj użytek wy-
myślił termin „misja stabilizacyjna”? Stabilizujemy
tam chyba wojnę. Pytanie drugie. Szkolenia armii
afgańskiej to proces trochę dziwny. Nie robią sobie
Afgańczycy nic z procesu decyzyjnego, a nasi dowód-
cy, mówię o obecnej zmianie, są między młotem
a kowadłem. Czy to jest to panu ministrowi znane?
Pytanie trzecie: Dlaczego na długo przed wyjazdem
do Afganistanu nie zgrano systemu dowodzenia pol-
skimi wojskami? (Dzwonek) Dochodzi bowiem do
bardzo trudnej sytuacji, kiedy to dowódcy 21. Bryga-
dy Strzelców Podhalańskich i 6. Brygady Desantowo-
-Szturmowej tam, w Afganistanie, nie mogą się po-
rozumieć w newralgicznych sprawach nawet w klu-
czowych momentach działań. I ostatnie pytanie: Czy
pan minister w pełni zdaje sobie sprawę z faktu, że
wielokrotnie nasze wojska wpuszczane są w zasadz-
ki, dostają ogień, wpadają na miny pułapki i tzw. IED
za sprawą właśnie szkolonej przez nas armii afgań-
skiej? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Dariusz Seliga, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Dariusz Seliga:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Panowie Oficerowie! Panie ministrze, niektórzy
z polskich pilotów będą już dwa lata na wojnie, bo
niektórzy jadą na czwartą zmianę. Ale to nie jest
istota problemu. Istotą problemu jest to, czy zmieni-
ło się coś w zakresie ułatwienia samych ćwiczeń
przed misją. Wiemy, że był problem ćwiczenia w gó-
rach, nie było zgody na ćwiczenie w polskich górach,
ćwiczyliśmy na niemieckich poligonach. Czy tutaj się
coś zmieniło?
Prosiłbym też pana ministra o komentarz do do-
niesień prasowych o tym, że niektóre państwa opła-
cają swoje bezpieczeństwo na misjach. Czy posiadamy
taką wiedzę, czy coś takiego może mieć faktycznie
miejsce?
Chciałbym też spytać, czy pan minister mógłby
porównać koszt osobistego uzbrojenia, podać jakieś
kwoty. Czy takie dane, ewentualnie na piśmie, moż-
na dostać odnośnie do żołnierza amerykańskiego
i żołnierza polskiego – jak to się ma do siebie? Czy to
jest porównywalne?
Chciałbym też spytać, o tym mówił pan minister,
podkreślając kwestię nowych zakupów afgańskich,
o polonizację produktów, czy pieniądze, które będzie-
my wydawali na zewnątrz (Dzwonek), będą ściśle
związane z polskim przemysłem, z polonizacją pro-
duktów. Chciałbym też spytać o sprawy prowadzone
na misjach przez prokuratury. Jaka jest liczba spraw
i czy prawdą jest, że wnosi się o ukaranie żołnierzy
przez prokuraturę za nieogolenie się, czy pan mini-
ster ma taką wiedzę, czy coś takiego ma w ogóle miej-
sce? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Krystyna Łybacka, Lewica.
Proszę bardzo, pani minister.
Poseł Krystyna Łybacka:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Niezależnie od przedstawionych przez pana
racji politycznych i militarnych naszej obecności
w Afganistanie, Polacy nie chcą, aby polscy żołnierze
uczestniczyli w misji afgańskiej. Zatem najważniejsze
pytanie, jakie dzisiaj musi wybrzmieć, jest następu-
jące: Jaki jest realny termin zakończenia polskiej
misji w Afganistanie? Do momentu zakończenia na-
szej obecności w Afganistanie nie ma ważniejszej
kwestii, aniżeli maksymalne zwiększenie bezpie-
czeństwa każdego polskiego żołnierza. Mówił pan
minister o dosprzętowieniu, o dozbrojeniu, ale nie
powiedział pan nic o zwiększeniu osłony wywiadow-
czej i kontrwywiadowczej, a wobec sygnalizowanego,
także przez pana ministra, zwiększonego poziomu
zagrożenia bezpieczeństwa z uwagi na wiosenny
(Dzwonek) kalendarz polityczny i tradycje afgańskie
jest to niezbędne. Trzecia sprawa. Panie ministrze,
czy rząd dopuszcza możliwość odstąpienia od wysła-
nia owych 600 dodatkowych żołnierzy bądź wysłania
ich mniejszej liczby? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pani posłanka Izabela Jaruga-Nowacka, Lewica.
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Karski
wypytywał pana ministra, jakie korzyści będziemy
mieli z wojny w Afganistanie. Otóż chciałabym bar-
dzo wyraźnie powiedzieć: nie chciałbym, żeby Polska
była beneficjentem jakichkolwiek korzyści wynikają-
cych z jakiejkolwiek wojny. (Oklaski) Nie chciałabym
też, żebyśmy się cieszyli, że tam giną ludzie lub po-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka
noszą ogromne straty, cierpią, myślę o sieroctwie,
problemach psychicznych itd. Chciałabym też powie-
dzieć, że jestem oczywiście za tym, że Polska uczest-
niczyła, pomagała innym krajom w rozwiązywaniu
ich problemów, dlatego chciałam zapytać pana mini-
stra. Jak pan definiuje sojuszniczość Polski wobec
NATO czy też Stanów Zjednoczonych? Sojusznik nie
tylko powinien być lojalny, przede wszystkim powi-
nien być odważny i być może powinien powiedzieć,
że nie może tam zwyciężyć demokracja i ta wojna nie
może być zwycięska, jeżeli nie będziemy promowali
edukacji (Dzwonek) i zabezpieczenia podstawowych
potrzeb. Panie ministrze, pan mówi, że będą demo-
kratyczne wybory. Jak mogą być demokratyczne wy-
bory, jeżeli nie jest rozumiany wyraz „demokracja”,
dotyczy to też zasad demokracji. Ostatnie pytanie.
Czy pan sobie zadał pytanie, panie ministrze, dlacze-
go społeczność międzynarodowa tak bardzo jest prze-
ciwna tej wojnie? Gdyby ludzie czuli się zagrożeni,
chodzi o niebezpieczeństwo z Afganistanu, witaliby
tych żołnierzy, także pana, kwiatami, a tak nie jest.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pani posłanka Anna Sobecka, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Anna Sobecka:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałabym
spytać: Dlaczego jest taka różnica pomiędzy żołnie-
rzami jadącymi poza bazę a tymi na stanowiskach
logistyczno-sztabowych? Polski kontyngent wojsko-
wy liczy ok. 2100 żołnierzy. Do działań bojowych jest
maksymalnie 800. Dlaczego jest taki stosunek, taka
różnica? Z informacji medialnych wynika, że nasi
żołnierze nie mają wsparcia z powietrza. Na przy-
kład w tak rozległej prowincji, jak Ghazni, mamy
tylko kilka śmigłowców bojowych i ewakuacyjnych.
Amerykanie w sąsiedniej prowincji, mniejszej, mają
ich, jak podają media, około 20. Brakuje naszym
żołnierzom niezbędnych, bezzałogowych statków
rozpoznania. W tym terenie i tych warunkach kli-
matycznych jest to konieczne dla rozpoznania z po-
wietrza. (Dzwonek)
Należy jeszcze rozważyć, panie ministrze, kwestię
dotyczącą niezbędnych instrumentów prawnych do
prowadzenia odpowiednich działań. Jesteśmy tam na
wojnie, a nie na misji stabilizacyjnej. Czas najwyższy
to zrozumieć i uświadomić sobie wszystko to, co jest
z tym związane. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
317
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Michał Wojtkiewicz, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Michał Wojtkiewicz:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Wiadomo, że terroryzm jest chorobą XXI wieku i żeby
tę chorobę zwalczyć, trzeba centralnie uderzyć w źró-
dło. Niby to jest powszechna prawda, ale, jak widać,
są rozbieżności co do tego, czy mamy walczyć, czy
mamy być w Afganistanie, czy nie. I dobrze, że jest
ta debata, bo trzeba to społeczeństwu uświadomić
i sprawdzić, czy mamy to przyzwolenie. Przede
wszystkim trzeba uświadomić, jakie są cele politycz-
ne i militarne – bardzo jasno, nic nie ukrywać – jaki
jest czas trwania misji, jakie są koszty, a przede
wszystkim jak wygląda sytuacja, jeśli chodzi o bez-
pieczeństwo żołnierzy. Społeczeństwo zaczyna się
bowiem bardzo przeciwstawiać temu całemu kontyn-
gentowi, jeżeli giną nasi żołnierze.
Chciałbym w tej sprawie zadać dwa pytania.
Pytanie pierwsze. Mamy dodatkowo 600 żołnie-
rzy. Jakie jest dodatkowe wyposażenie w śmigłowce?
Czy ono zostało, czy będzie zwiększone? (Dzwonek)
Druga sprawa. Dlaczego, jeżeli chodzi o samoloty
bezzałogowe, dotyczy to tylko firm izraelskich? To
jest bardzo istotna sprawa. Jakie jest dodatkowe wy-
posażenie, jeżeli chodzi o transportery opancerzone?
To trzeba powiedzieć, bo bezpieczeństwo jest priory-
tetową sprawą w przypadku naszych żołnierzy. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Kazimierz Moskal:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Problem, o którym tutaj mówimy, o którym rozma-
wiamy, jest na pewno złożony, skomplikowany, na
pewno są racje polityczne, wojskowe. Mówimy o od-
powiedzialności, lojalności, bezpieczeństwie. Pewnie
trudne jest danie jednoznacznej odpowiedzi i zajęcie
jednoznacznego stanowiska. Faktem jest jednak to,
że wiele kwestii niepokoi, wiele też utwierdza nas
w tym, że tak powinniśmy robić, jak robimy.
Mam pytania. Pierwsze z nich dotyczy następu-
jącej sprawy. Od kiedy jesteśmy w tym Afganistanie?
Na podstawie jakich przepisów prawnych nasze woj-
ska były tam użyte? Proszę przytoczyć akty prawa
międzynarodowego, krajowego, jeśli chodzi o decyzje,
które były podejmowane od początku do chwili obec-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
318 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Kazimierz Moskal
nej. Bardzo bym prosił o taką szczegółową odpowiedź,
jeżeli nie ustnie, to pisemnie.
Druga sprawa dotyczy ofiar. To jest tragedia,
śmierć każdej osoby jest niedopuszczalna. (Dzwonek)
Natomiast mam pytanie: Ile jest ofiar śmiertelnych,
wojskowych i cywilnych? Co by było, gdyby w tym
momencie wojska sojusznicze zostały wycofane z Afga-
nistanu? Czy nie byłoby tam wojny domowej? Czy nie
byłoby więcej ofiar niż jest dotychczas?
Mam jeszcze jedno pytanie dotyczące porządku
po tym, jak wojska wyjdą. Chodzi o stworzenie wła-
dzy legalnej. Na jednej ze stron tak piszemy. Jak wy-
obrażamy sobie stworzenie tej władzy legalnej…
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Kazimierz Moskal:
…czy sojusznicy będą układać, czy suwerenność
narodów będzie tutaj najistotniejszym elementem?
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Paweł Suski, Platforma Obywatelska.
Poseł Paweł Suski:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Panowie Generałowie! Debata wywołuje szereg emo-
cji. Chciałbym w dwóch słowach odnieść się do emo-
cji, które wywołał również pan poseł Iwiński.
Panie pośle, osobiście cenię sobie pańską inteligen-
cję i to, w jaki sposób pan jej używa, ale Karol Marks,
którego pan często cytuje, już się opatrzył i nie jest dla
mnie autorytetem, zresztą nigdy nie był.
Panie ministrze, chciałbym zadać pytanie odno-
śnie do szeroko pojętego bezpieczeństwa. W lecie
2007 r. miał miejsce nieprzyjemny wypadek pod Nan-
gar Khel. Media przytaczały wówczas i później różne
informacje, m.in. było tak w przypadku „Superwizje-
ra” TVN, zresztą również mieliśmy takie wiadomo-
ści, że wywiad w niewystarczający sposób zabezpie-
czył wtedy tę operację. Mieliśmy również posiedzenie
dwóch połączonych komisji, rozmawialiśmy na ten
temat. Były szef służb w zasadzie nie odpowiedział
jednoznacznie na pytanie, czy było to dobrze zrobio-
ne. (Dzwonek) Czy dziś, po 2 latach, można w jakiś
sposób określić, poinformować Wysoką Izbę, czy pro-
blem ten jest już rozwiązany, czy cały ten bałagan po
likwidacji służb specjalnych jest już uprzątnięty
i możemy o tym myśleć pozytywnie? Dziękuję.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Tomasz Lenz z Platformy Obywatel-
skiej.
Poseł Tomasz Lenz:
Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Panowie
Oficerowie! To polska myśl polityczna wyrażona
przez Pawła Włodkowica podzieliła wojny na spra-
wiedliwe i niesprawiedliwe. Niewątpliwie wojna
w Afganistanie jest wojną sprawiedliwą, ale jako po-
seł nie poparłem w głosowaniu wysłania polskich
wojsk do Afganistanu, głównie z tej przyczyny, że
zdajemy sobie sprawę, iż wiele armii połamało sobie
w Afganistanie zęby, nie zrealizowało założonych
przez siebie celów.
Powiedzieliśmy jednak A, więc musimy powie-
dzieć B. Są tam polskie wojska. Ważną sprawą jest,
szanowni państwo, abyśmy zrozumieli jedną rzecz.
Jeśli nie odniesiemy sukcesu w Afganistanie, terro-
ryści przyjdą do nas. Świadczą o tym przypadki pod-
kładania bomb i w Nowym Jorku, i w Madrycie. Oby
nie stało się tak w Warszawie. Stąd nasza interwen-
cja. Natomiast kwestią kluczową jest, aby ludność
cywilna w Afganistanie odebrała polskie wojsko jako
wojsko pomocnicze, które jest wyzwolicielem, nie
agresorem, abyśmy pomogli w odbudowie w Afgani-
stanie oświaty, służby zdrowia, administracji, mieli
poczucie, że misja ta nastawiona jest na pomoc i wspar-
cie. Nie może to być tylko poczucie tego, że jesteśmy
jednym z elementów akcji NATO-wskiej na terenie
tego kraju. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Elżbieta Streker-Dembińska,
Lewica.
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Proszę o odpowiedź na pytanie, czy polska racja sta-
nu zakłada prowadzenie wojny zapewniającej bezpie-
czeństwo Stanów Zjednoczonych. Czy polska racja
stanu zakłada wydawanie pieniędzy, które tak bar-
dzo potrzebne są naszym osobom niepełnosprawnym,
naszym starszym obywatelom?
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska
Wczoraj usłyszeliśmy, że Ministerstwo Zdrowia
ograniczy środki o 270 mln zł na opiekę nad osobami
wymagającymi długoterminowej opieki medycznej.
Powstaje pytanie: Czy rzeczywiście nasze zaangażo-
wanie w Afganistanie nie odbywa się kosztem na-
szych obywateli, czy wojna w Afganistanie nie jest
drugim Wietnamem, wojną, której nikt nie wygra,
a w której poniesiemy określone straty? Proszę o od-
powiedź na pytanie: Jaki harmonogram wycofania
wojsk z Afganistanu przewiduje rząd i kiedy będzie
on przygotowany? (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Czesław Mroczek, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Czesław Mroczek:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano-
wie Posłowie! Jesteśmy w Afganistanie, wypełniając
obowiązki sojusznicze. Leży to w interesie Polski.
Trzeba jednak przyznać, że rzeczywiście w ostatnich
latach dało się zauważyć pewną stagnację, brak suk-
cesów w Afganistanie całego NATO. Trzeba było coś
z tym zrobić. Ostatnie plany prezydenta Obamy,
w które Polska wpisuje się, zwiększając swój kontyn-
gent, dają szansę na przełom w Afganistanie, który
może zakończyć się osiągnięciem celów i wyjściem
z Afganistanu. Jest rzeczą istotną, abyśmy cele, któ-
re chcemy osiągnąć w Afganistanie, formułowali tak,
aby były one realne, możliwe do osiągnięcia w bliskiej
perspektywie czasowej.
W tej sprawie chciałbym zadać panu ministrowi
pytanie. Mamy strategię dalszych działań w Afgani-
stanie, planujemy umacnianie sił bezpieczeństwa
Afganistanu, wojska, policji, współpracę ze społecz-
nością lokalną, z narodem afgańskim. Czy jednak te
działania objęte są jakimś harmonogramem? Jaki
jest ten harmonogram, panie ministrze? Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Marek Krząkała, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Marek Krząkała:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Sytuacja w Afganistanie ma istotny wpływ na kieru-
319
nek debaty nad nową koncepcją strategiczną NATO.
Od sierpnia obraduje 12-osobowa grupa mędrców pod
kierownictwem pani Albright. W składzie grupy jest
prof. Adam Rotfeld. Jaka jest ocena prac tego zespo-
łu? Jakie konkluzje przedstawi strona polska, wyko-
rzystując swoje doświadczenia z Afganistanu?
Paradoksem jest, że w tej grupie nie ma ani jed-
nego wojskowego. Jak wygląda współpraca między
MON-em a profesorem Rotfeldem? Jak kształtuje się
współpraca między polskimi siłami ISAF a afgański-
mi siłami bezpieczeństwa w zakresie planowania
i wykonywania operacji i tworzenia zespołów szkol-
no-doradczych? Jakie kroki podejmuje ministerstwo,
by doprowadzić do udziału instytucji rządowych
w Polsce we włączaniu się w cywilne zaangażowanie
Polski w prowincji Ghazni? Ile projektów dla ludności
cywilnej jest tam realizowanych, a ile planowanych?
I odnosząc się krótko do dyskusji na temat daty, uwa-
żam, że najpierw należy postawić sobie cele, trzeba
je zrealizować, a dopiero potem po ich realizacji okre-
ślić tę datę. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Magdalena Kochan, Platforma
Obywatelska.
Poseł Magdalena Kochan:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W jaki sposób wojsko polskie wspiera leczenie i reha-
bilitację żołnierzy, którzy zostali poszkodowani
w naszych misjach poza krajem? Czy wspiera ich re-
habilitację zawodową poprzez umożliwianie powrotu
do pracy w wojsku, niekoniecznie na stanowiskach
liniowych, na co na pewno nie pozwala ich stan zdro-
wia, ale na innych stanowiskach w wojsku, z którym
czują się związani i z którym związani są de facto?
Czy także honorowe zabezpieczanie naszych żołnie-
rzy poszkodowanych w tych misjach ma miejsce
w wojsku? Jeśli tak, to w jaki sposób? Jak wspoma-
gamy rodziny tych, którym przyszło nie wrócić z tych
misji? I w tym kontekście także chyba nie bez zna-
czenia jest pytanie: Kiedy do Sejmu do laski marszał-
kowskiej wpłynie rządowa ustawa o weteranach, na
którą wszyscy czekamy?
I jedno słowo do pani posłanki Marzeny Wróbel.
Pani poseł, Polska nie jest sojusznikiem NATO. Jest
członkiem Paktu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedli-
wość.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
320 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Waldemar Andzel:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Naszym żołnierzom należy się szacunek za misję
w Afganistanie. Pan minister zachwala, jak to się
poprawi, jeżeli zwiększymy kontyngent wojskowy
o 600 polskich żołnierzy. Chciałbym dowiedzieć się,
o jaki sprzęt wojskowy wzbogaci się nasz kontyn-
gent. Z informacji prasowych wiemy, że PKW w Afga-
nistanie brakuje między innymi latających czołgów,
czyli Mi-24, których obecnie jest cztery, a było sześć,
i nie zamierza się zwiększyć ilości tych maszyn,
a brak wsparcia z powietrza odbije się na bezpie-
czeństwie naszych żołnierzy. Przejęliśmy zbyt dużą
prowincję jak na nasze możliwości i pan minister
o tym dobrze wie. Pomoc na infrastrukturę i pomoc
humanitarna w wysokości 35 mln zł to jest prawie
żadna pomoc. Bez tej pomocy będziemy mieli zawsze
miejscową ludność Afganistanu przeciwko sobie.
Proszę choćby spojrzeć na doświadczenia w tym
względzie Hiszpanii.
Mam jeszcze jedno pytanie. Panowie posłowie
z Platformy Obywatelskiej pytają o zabezpieczenie
wywiadowcze w Afganistanie. Pytam: Jak ono wy-
gląda obecnie? I czy warto się przerzucać przypad-
kami śmierci żołnierzy w tym względzie, ponieważ
my także możemy przytoczyć przykłady śmierci na-
szych żołnierzy i braku zabezpieczenia wywiadow-
czego? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Maria Zuba, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Maria Zuba:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Stwierdził pan, że po spełnieniu pewnych warunków
będzie możliwe wcześniejsze wycofanie kontyngentu.
Wcześniejsze, ale względem jakiej cezury czasowej?
Proszę o podanie polskiemu społeczeństwu i Wyso-
kiej Izbie, jaki jest realny termin wycofania polskie-
go kontyngentu wojskowego z Afganistanu?
Stwierdził pan również, że działania naszych
wojsk w Afganistanie nakierowane są na zapewnie-
nie bezpieczeństwa i rozwoju państwa afgańskiego,
czyli jesteśmy tam, bo potrzebuje nas afgańskie spo-
łeczeństwo. Polski kontyngent wciąż jest rozbudowy-
wany. Otrzymujemy kolejną informację o potrzebie
dalszego zwiększania środków na kontyngent. Zatem
pytam: Jakie do tej chwili konkretne osiągnięcia ma
polski kontyngent wojskowy w zapewnianiu zdolno-
ści państwa afgańskiego do samodzielnego zagwa-
rantowania bezpieczeństwa swoim obywatelom? Jak
doszło do zmiany charakteru polskich misji wojsko-
wych, do tego, że rząd rezygnuje z misji o charakterze
stabilizacyjnym na rzecz rozbudowy misji bojowych
i czyni to wbrew tradycji polskiego narodu i tradycji
polskiej armii, która zawsze na swoich sztandarach
niosła ideę walki o wolność naszą i waszą? Dziękuję
za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Michał Stuligrosz, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Michał Stuligrosz:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Nigdy za wie-
le troski o los rodzin polskich żołnierzy, którzy pole-
gli w naszych misjach zagranicznych. Te pytania już
padały ze strony pań posłanek i panów posłów, ale ja
chciałbym zapytać o to, jak według opinii kadry ofi-
cerskiej i polskich żołnierzy polski parlament w for-
mie ustawodawstwa zapewnia im pełną ochronę na
misjach, a także pełną opiekę – szczególnie rodzinom
żołnierzy, którzy polegli – po powrocie z misji zagra-
nicznych? Jakie są obszary, które polski parlament
powinien jeszcze zagospodarować w formie ustaw?
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Krzysztof Lipiec:
Bardzo dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Według opinii ekspertów wojsko nie może
funkcjonować w tak trudnym terenie jak Afganistan
bez należytego wsparcia z powietrza. Wsparcie lotni-
cze naszych wojsk w Afganistanie jest niewystarcza-
jące. Żołnierze w Afganistanie na wyposażeniu mają
cztery śmigłowce szturmowe Mi-24 i cztery transpor-
towe Mi-17. W takiej sytuacji nie powinno się wysyłać
do tego kraju więcej wojsk, ponieważ ich funkcjono-
wanie jest zagrożone. Tymczasem od kwietnia w Afga-
nistanie będzie służyć 2600 Polaków. Według stan-
dardów NATO przy takiej liczebności kontyngentu
i obszarze prowincji takiej jak Ghazni, którą kontro-
lujemy, powinniśmy mieć 10–12 śmigłowców bojo-
wych i 6–8 transportowych. Tymczasem dochodzą
głosy, że polskie wojsko w Afganistanie nie dostanie
dodatkowych śmigłowców. Amerykanie w każdej są-
siadującej prowincji dysponują ok. 30 śmigłowcami.
Nasi żołnierze powinni (Dzwonek) otrzymać nie tylko
wsparcie ze strony bojowych śmigłowców, ale również
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Krzysztof Lipiec
posiadać odpowiednio przygotowane do misji helikop-
tery transportowe. Czy Ministerstwo Obrony Naro-
dowej zamierza zadbać o należyte wsparcie lotnicze
polskiej misji w Afganistanie? Polskim żołnierzom
pragnę oddać z tej trybuny należne wyrazy szacun-
ku. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Jan Rzymełka, Platforma Obywatelska.
Poseł Jan Rzymełka:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym
zapytać o relacje przyszłościowe pomocy rozwojowej
dla Afganistanu. Bitw nie wygrywa się wyłącznie bro-
nią, również środkami pomocowymi, które Polska
mogłaby skierować w tamtą stronę. Jaką przewiduje
pan dynamikę strumienia pomocy – i pieniądza, i po-
mocy faktycznej? Różne nasze organizacje stale
uczestniczą w pomocy dla afgańskiej wsi, chociaż uwa-
gi są takie, że ta pomoc nie jest zbytnio efektywna.
W związku z tym chciałbym zapytać, czy minister
obrony przewiduje współpracę na przykład z Insty-
tutem Geologicznym w Polsce, bo misja brytyjska czy
misja amerykańska bardzo ściśle współpracują z na-
ukowcami z tych dyscyplin. Afganistan jest bardzo
specyficznym krajem, o wysokich górach, o skompli-
kowanych strukturach, i równolegle z armią idą tam
instytuty badawcze. Polska powinna przyjąć podobny
kierunek. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, panie pośle.
Pan poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk.
Nie ma pana posła.
W takim razie pan poseł Stanisław Pięta, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Stanisław Pięta:
Wysoka Izbo! Pan minister Klich powiedział, że
nasz kontyngent w Afganistanie jest przyzwoicie wy-
posażony. Ja chciałbym zapytać pana ministra, czy
pan minister kpi, żartuje czy bezczelnie kłamie? Pan
minister był w Afganistanie. Pan minister już zapo-
mniał, co mówili tam oficerowie? Czy pan minister
wie, że na przykład 18. batalion desantowo-szturmo-
wy w czasie swojego pobytu w Afganistanie nie otrzy-
mał ani razu wsparcia lotniczego? Czy pan minister
nie wie, że nasze śmigłowce ulegają nieustannym
321
awariom? I naprawdę w tym stanie technicznym są
nieprzydatne naszym żołnierzom.
Nie chcę mówić więcej, ale zapewniam pana mi-
nistra, że wasze zaniedbania w tym zakresie – bo pan
i ten rząd (Dzwonek) narażacie życie żołnierzy na
niebezpieczeństwo – nie będą tuszowane. Dziękuję.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję.
Pan poseł Stanisław Kalemba, Polskie Stronnic-
two Ludowe.
Poseł Stanisław Kalemba:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Czy nie uważa pan, że w porównaniu z większością
europejskich członków NATO Polska zaangażowała
się militarnie w Afganistanie w stopniu niepropor-
cjonalnie dużym w stosunku do swego potencjału
ludnościowego oraz możliwości militarnych, finanso-
wych i gospodarczych? O to już były pytania. Dzisiaj
Polacy, między innymi w okresie świąt, czekają na
zasiłki, na opiekę zdrowotną. Tu są jednak poważne
zastrzeżenia.
Drugie pytanie. Czy dokonano rzetelnej oceny
naszego udziału w wojnie w Iraku? To też miała być
tylko misja. Prezydent Aleksander Kwaśniewski
stwierdził, że prezydent Bush go oszukał, jeżeli cho-
dzi o broń jądrową. Ile setek tysięcy zginęło w tej
wojnie bezbronnej ludności, dzieci, kobiet, starców?
Jak byśmy się czuli, gdyby to dotknęło Polski? Prze-
cież to są nasi bracia. (Dzwonek)
Panie ministrze, Polska jest okryta chwałą za
sprawą swego oręża, dotrzymała wszystkich umów,
a często była sama albo bez dostatecznego wspar-
cia. Czy powinien być taki sposób podejmowania
decyzji – na telefon? Czy jednak powinna być deba-
ta, stanowisko parlamentu? Oczywiście niech póź-
niej będą podejmowane decyzje, ale chodzi o sposób
podejmowania tej decyzji – na telefon, żeby później
nie było tak, że znowuż nas ktoś oszukał. Dzięku-
ję uprzejmie.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Ewa Malik, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Ewa Malik:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Pań-
stwo! Jak polska armia skorzysta na ingerencji, udzia-
le w tym konflikcie zbrojnym? Jakie konkretne korzy-
ści odniesiemy ze zwiększenia kontyngentu w Afgani-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
322 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Ewa Malik
stanie? Czy Polska w sposób realny jest w stanie od-
nieść jakieś korzyści, angażując się de facto w pacyfi-
kowanie sił partyzanckich? Mam na myśli owoce nie
tylko wojskowe, ale przede wszystkim polityczne.
Ile środków przeznaczamy na działania wojenne,
a ile na pomoc humanitarną i rozwojową dla ludności
afgańskiej? O tym także pan minister w ogóle nie
wspomniał w tej swojej wypowiedzi, a wysłuchałam
jej w całości.
Kiedy zdaniem pana ministra dojdzie do względ-
nego ustabilizowania sytuacji w Afganistanie i wzię-
cia pełnej odpowiedzialności za prowincję Ghazni
przez miejscową ludność? (Dzwonek) Czy w ogóle da
się w jakikolwiek sposób to przewidzieć i jakie są per-
spektywy? Jakie rząd ma dalsze plany co do misji
w Afganistanie? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję pani poseł.
Pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.
Poseł Romuald Ajchler:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! To, że finanse publiczne są w fatalnym
stanie, wszyscy wiemy. Ale wojny, które prowadzimy,
pogarszają jeszcze ten stan, bo w moim przekonaniu
wątpliwe jest, że w ostatnim roku wojna w Afgani-
stanie kosztowała nas ok. 660 mln zł. Ile dokładnie,
to wie pan minister i chyba niewielu ludzi.
Wczoraj, panie ministrze, ja, pan poseł Rutnicki
i pan poseł Tomaszewski odbieraliśmy telefony z gmi-
ny Kwilcz w sprawie braku środków na pomoc spo-
łeczną. Ponoć zresztą po wczorajszej awanturze te
środki się niby znalazły. Zobaczymy, sprawdzimy to.
Ale mam pytanie: Panie ministrze, co ja mam odpo-
wiadać mieszkańcom Kwilcza, i nie tylko Kwilcza,
którzy oczekują na pomoc społeczną, nie mają na
chleb, a zbliżają się przecież święta? Ich dyskusja na
temat wojny jest następująca: Macie pieniądze na
prowadzenie wojny, a nie macie pieniędzy na zasiłki?
(Dzwonek) Panie ministrze, może z tej mównicy spró-
buje pan przekonać tychże mieszkańców, co oczekują
na zasiłki, że nie mamy racji, że pan ma rację, żeby
w dalszym ciągu prowadzić wojnę. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Proszę o zabranie głosu ministra obrony narodo-
wej pana Bogdana Klicha.
Proszę bardzo.
Minister Obrony Narodowej
Bogdan Klich:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo dzięku-
ję za wszystkie wystąpienia. Są one przejawem troski
wszystkich – i tych, którzy rządzą, i tych, którzy
ustanawiają prawo i wyłaniają rząd – o los naszych
żołnierzy w Afganistanie i o dobre polityczne skutki
misji dla naszego kraju. Tak je traktuję i dlatego,
z wyjątkiem jednego wystąpienia pana, który się na-
zywa Stanisław Pięta, chciałbym odnieść się do
wszystkich wystąpień. Uczynię to osobiście albo
prześlę odpowiedzi na piśmie.
Pan poseł Dolniak, podobnie zresztą jak poseł
Lenz, zastanawiają się, czy operacja w Afganistanie
jest sprawiedliwa. Używając tradycyjnego rozróżnie-
nia na wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe, jestem
przekonany, że ta operacja jest sprawiedliwa według
klasycznego podziału, który począwszy już od czasów
Bodina, a na Michaelu Walzerze kończąc, obowiązu-
je w politologii zachodniej. Nie mam najmniejszych
wątpliwości co do tego, że to operacja uprawniona.
Jest ona sprawiedliwa, ponieważ każde państwo
i jego sojusznicy mają prawo do odpowiedzi na akt
agresji. Takim aktem był atak na Nowy Jork i Wa-
szyngton 11 września przygotowywany właśnie
w Afganistanie w obozach szkoleniowych Al-Kaidy,
które nie tylko tolerowano, ale wspierano przez reżim
talibów. W kategoriach wojny sprawiedliwej mieści
się operacja ISAF w Afganistanie. Jest ona także
uprawniona, ponieważ już w grudniu 2001 r. Rada
Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych podjęła de-
cyzję, która jest zawarta w rezolucji, pozwalającą na
rozpoczęcie międzynarodowej misji stabilizacyjnej,
zaznaczam, misji stabilizacyjnej w Afganistanie. Po
tej rezolucji Rady Bezpieczeństwa z grudnia 2001 r.
pojawiły się następne rezolucje i cała misja ISAF
w Afganistanie od 2003 r. pod dowództwem NATO
jest operacją posiadającą mandat Organizacji Naro-
dów Zjednoczonych wynikający ze stosownej rezolucji
Rady Bezpieczeństwa. Nie ma lepszego umocowania
w prawie międzynarodowym.
Pan poseł Karski – cieszę się, że jest pan jednym
z nielicznych mówców, którzy pozostali na sali – py-
tał raz jeszcze o korzyści dla Polski. Proszę wybaczyć,
ale o niektórych korzyściach, których spodziewamy
się w najbliższym czasie, nie będę mówił na jawnym
posiedzeniu Sejmu. Jestem do państwa dyspozycji na
posiedzeniu zamkniętym, niejawnym. Powtórzę dwie
rzeczy, o których mówiłem wcześniej. Już wiemy
o tym, że Siły Odpowiedzi NATO, które będą służyły
także wsparciu, wzmocnieniu, na wypadek gdyby
Polsce coś zagrażało, w przyszłym roku osiągną go-
towość operacyjną. Już o tym wiemy. Taka deklara-
cja została złożona przez szefa komitetu wojskowego
w Bratysławie podczas posiedzenia szefów resortów
obrony. Byłem jednym z nich. Traktujemy to jako
ważną decyzję i informację dla naszego bezpieczeń-
stwa narodowego. Druga kwestia dotyczy instytucji,
które już mamy, tworzymy i o które zabiegamy. Kil-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
kakrotnie w tej sali mówiłem, że najlepszą gwarancją
bezpieczeństwa naszego kraju są instytucje sojuszni-
cze w Polsce.
Mamy Wielonarodowy Korpus Północ-Wschód,
ustanowiony 10 lat temu. Jest on jednym z połączo-
nych oddziałów Sojuszu Północnoatlantyckiego. Mamy
w Bydgoszczy JFTC, czyli centrum szkolenia sił po-
łączonych, jedną z istotniejszych instytucji natow-
skich. To centrum funkcjonuje dobrze. Od ubiegłego
roku, kiedy osiągnęło pełny rozruch, pełną gotowość,
szkoli także kadry dowódcze na potrzeby misji zagra-
nicznych, w tym misji w Afganistanie. Jeszcze raz
powtórzę: po kilkumiesięcznych staraniach uzyska-
liśmy zgodę na batalion łączności. Ktoś z państwa
posłów, powiedział, że on już istnieje. Nie istnieje,
ponieważ dopiero została podjęta decyzja w wyniku
naszych kilkumiesięcznych zabiegów. I nie jest to
banalna instytucja, bo NATO ma w tej chwili raczej
zwyczaj redukować swoje instytucje, a nie tworzyć
nowe. Uważam to za duży sukces Polski.
Zabiegamy także o kolejne. Z tych, o których mogę
i chcę powiedzieć na posiedzeniu jawnym, chcę wy-
mienić dwie, ważne dla naszej Żandarmerii Wojsko-
wej, mianowicie certyfikację wielonarodowego bata-
lionu Żandarmerii Wojskowej z siedzibą w Gliwicach
oraz Centrum Doskonałości, Centre of Excellence,
naszej Żandarmerii Wojskowej w Mińsku Mazowiec-
kim. O te dwie sprawy zabiegamy. Mam nadzieję, że
w najbliższym roku, w roku 2010, zostaną nam udzie-
lone zgody na funkcjonowanie obu tych instytucji
jako instytucji natowskich.
Nie mówiłem o tym, że za pośrednictwem prof.
Rotfelda mamy istotny wpływ na to, jak będzie wy-
glądała nowa koncepcja strategiczna NATO. Stara
jest już zdezaktualizowana, pochodzi z 1999 r. Rze-
czywistość poszła znacznie bardziej do przodu. Treść
starej doktryny nie odpowiada tej rzeczywistości.
Jestem przekonany, że dzięki naszym zabiegom art.
5 w nowej doktrynie NATO zajmie poczesne miejsce.
Będzie to główne zadanie Sojuszu Północnoatlantyc-
kiego, tak jak do tej pory, a proszę pamiętać, że jest
wiele takich środowisk i takich krajów, które widzia-
łyby NATO raczej jako międzynarodowego żandarma
aniżeli jako sojusz obronny. Wiele krajów uważa, że
operacje zagraniczne, typu ekspedycyjnego, są dzisiaj
ważniejsze aniżeli obrona kolektywna, czyli to, co
najważniejsze dla Sojuszu Północnoatlantyckiego.
My uważamy inaczej, uważamy, że obrona zbiorowa
jest sprawą kluczową dla Sojuszu i mamy nadzieję,
że dzięki naszym zabiegom znajdzie się to w nowej
doktrynie strategicznej NATO.
Pan poseł Karski powiedział o tym, że zamknęli-
śmy misję w Iraku, żeby rozszerzyć misję w Afgani-
stanie. Niezupełnie, panie pośle. To nie było tak.
Zamknęliśmy misję w Iraku dlatego, że spełniliśmy
tam nasze zadania. Mówiłem o tym na tej sali wielo-
krotnie i wydaje mi się, że pan uczestniczył w tych
wcześniejszych debatach. Spełniliśmy tam nasze za-
323
dania według takich samych kryteriów, jakie zamie-
rzamy zastosować w tej chwili w Afganistanie, we-
dług kryteriów, które pozwolą także na zamknięcie
naszej misji w Afganistanie. Były to trzy kryteria: po
pierwsze, gotowość miejscowej policji do zapewnienia
porządku publicznego, po drugie, gotowość miejskie-
go wojska do zapewnienia bezpieczeństwa i po trze-
cie, przygotowanie miejscowej administracji do prze-
jęcia obowiązków wynikających z jej statusu. Trzy
kryteria zostały spełnione w 2007 r. i dlatego w 2008 r.
mogliśmy zamknąć naszą misję w Iraku. Jeśli te
same kryteria zostaną spełnione w Afganistanie, bę-
dziemy mogli zamknąć naszą misję w Afganistanie.
Nie ma problemu, jeśli chodzi o liczebność nasze-
go kontyngentu. W końcówce 2008 r. – mówię w tej
chwili z pamięci – we wszystkich misjach pokojo-
wych i stabilizacyjnych było 4200 naszych żołnierzy.
W tej chwili jest 2500 żołnierzy. Jeśli dojdzie do
zwiększenia naszego kontyngentu w Afganistanie,
będziemy mieli 3100 żołnierzy. Przypomnę pań-
stwu, że strategia udziału naszych żołnierzy w mi-
sjach zagranicznych, przyjęta przez rząd w styczniu
tego roku z przedłożenia Ministerstwa Obrony Na-
rodowej, mówi o tym, że optimum naszego zaanga-
żowania w misjach to 3200–3800 żołnierzy. Nie jest
to tylko moje zdanie, panie pośle, bo też w takim
samym duchu wypowiadał się 4 września 2007 r.
pan minister Szczygło jako minister obrony naro-
dowej, mówiąc o tym, że zaangażowanie polskich Sił
Zbrojnych w misje zagraniczne na poziomie ok. 3600
żołnierzy nie przekracza możliwości Wojska Polskie-
go. Gdzie nam w tej chwili do 3600 żołnierzy?
A przecież armia w wyniku procesu uzawodowienia
jest bardziej gotowa do tego, by wysyłać zwiększoną
liczbę wojsk za granicę.
Jest oczywiste i przez nikogo o zdrowych zmy-
słach niekwestionowane, że obrona naszego teryto-
rium, integralności terytorialnej naszego kraju, nie-
naruszalności naszych granic jest, panie pośle,
pierwszym zadaniem naszych Sił Zbrojnych. Co do
tego nikt chyba nie ma wątpliwości. Chciałbym po-
wiedzieć z tego miejsca, że nasze zaangażowanie
w misję afgańską czy jakąkolwiek inną misję tego
pierwszego zasadniczego zadania nie podważa. Tak
było, tak jest i tak będzie.
W największym zarysie chciałbym powiedzieć, że
dzięki aktywności Ministerstwa Obrony Narodowej,
rządu Rzeczypospolitej Polskiej, a także prezydenta
Rzeczypospolitej w ciągu ostatnich dwóch lat udało
się przyjąć zasadniczy dokument koncepcyjny, który
opisuje te zadania: Polityczno-Strategiczną Dyrekty-
wę Obronną RP, podpisaną przed kilkoma miesiąca-
mi przez prezydenta Rzeczypospolitej z przedłożenia
rządowego. W przyszłym tygodniu myślę, że Rada
Ministrów przyjmie strategię obronności i w związku
z tym będziemy mieć komplet dokumentów koncep-
cyjnych, komplet dokumentów zaczynający się od
Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP z listopada
2007, przez strategię obronności, a skończywszy na
Polityczno-Strategicznej Dyrektywie Obronnej RP.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
324 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
Przypomnę, że nie było tak w ostatnich latach. Stra-
tegia obronności, która wciąż jeszcze obowiązuje do
czasu przyjęcia nowej, jest strategią obronności
z 2000 r., zdezaktualizowaną, strategią obronności,
na podstawie której nie powinno się ani programo-
wać, ani planować działań Wojska Polskiego. Te luki
konsekwentnie wypełniamy.
I wreszcie, aby realizować to podstawowe zadanie,
jakim jest obrona naszego terytorium, został przyję-
ty przy dużych trudnościach stwarzanych przez Biu-
ro Bezpieczeństwa Narodowego, ale został przyjęty
program rozwoju naszych Sił Zbrojnych w postaci
aneksu do programu 2012 – na posiedzeniu komisji
mówiliśmy o tym kilkakrotnie, chętnie poszerzę wie-
dzę pań posłanek i panów posłów na ten temat – pro-
gram rozwoju, który jest systematycznie realizowa-
ny. Celem tego programu jest, aby do roku 2012,
w wyniku szeregu zmian organizacyjnych i dysloka-
cyjnych, proporcje pomiędzy jednostkami walczący-
mi a jednostkami zabezpieczającymi zmieniły się na
korzyść tych pierwszych. Obecna proporcja to 53%
tych pierwszych, 47% tych drugich. Ma być inaczej.
Ma być 62% tych pierwszych, 38% tych drugich. Na
ten temat moglibyśmy długo mówić, wyjaśniać, co
zawierają w sobie te liczby, ale one odzwierciedlają
podstawowe zadanie, jakim ma być wojsko bardziej
mobilne, lepiej przygotowane do współczesnych za-
dań, także do zadań ekspedycyjnych, mniej zbiuro-
kratyzowane, tańsze, lżejsze. To mieści się w tych
dwóch zestawach liczb.
Pan poseł pyta także o to, jaka jest perspektywa
zakończenia konfliktu. Jeśli nie powiedziałem tego
wyraźnie, to powtórzę, bo też było to przedmiotem
zainteresowania innych mówców. W 2009 r. chcieli-
byśmy zwiększyć kontyngent po to, by zagwaranto-
wać mu większą swobodę operacyjną, po to, by skon-
centrować jego działania na tych miejscach, które są
strategiczne z punktu widzenia prowincji, po to, aby
szybciej ustabilizować prowincję w latach 2010–2011
i aby w tym czasie móc zmniejszać stopniowo jego
wielkość i przekazywać odpowiedzialność – mówiłem
już o tym – za poszczególne dystrykty w ręce admi-
nistracji lokalnej, wojska i policji afgańskiej. Chcieli-
byśmy, aby ten proces zakończył się w roku 2012.
Jeszcze raz powtórzę, osobiście jestem przeciwni-
kiem określenia daty końcowej naszej misji. Wyzna-
czenie jej w tej chwili byłoby tak naprawdę wodą na
młyn naszych przeciwników czy też, tak jak mówił
przedstawiciel ONZ Kai Eide w Bratysławie, spowo-
dowałoby osłabienie naszej wspólnej sojuszniczej mi-
sji w Afganistanie. Wielu, nie tylko wojskowych, tak-
że polityków z innych krajów i organizacji międzyna-
rodowych przestrzega przed określeniem daty koń-
cowej. Wyznaczenie tej daty oznaczałoby osłabienie
naszych możliwości, naszego kontyngentu w prowin-
cji Ghazni oraz tak naprawdę oznaczałoby sukces
polityczny strony przeciwnej. Ale proszę pamiętać, że
2013 r. Ghazni stanie się centrum kultury muzuł-
mańskiej i dobrze by było, gdyby wtedy ta prowincja
była już rządzona przez samych Afgańczyków.
Mam jeszcze parę dedykacji dla wszystkich po-
słów Prawa i Sprawiedliwości, którzy się wypowia-
dali. Może przytoczę tylko jedno z przemówienia
pana ministra Szczygły. Mianowicie 1 czerwca 2007 r.
pan minister w wywiadzie raczył powiedzieć, na
czym ma polegać nasze członkostwo w NATO. Wła-
śnie na tym, że wystawiamy własny komponent do
tej, czyli afgańskiej operacji.
Może odniosę się do trzech wypowiedzi pań posła-
nek. Pani poseł Rokita zadała bardzo ważne pytanie.
Skoro mówię, że wyposażenie naszego kontyngentu
jest przyzwoite, to czy to znaczy, że wcześniej było
nieprzyzwoite? Dokładnie tak uważam. W momencie,
kiedy obejmowałem urząd ministra obrony narodo-
wej, wyposażenie naszego kontyngentu, chociaż był
on – w cudzysłowie – tylko 1200-osobowy, było słabe.
Miarą wysiłku, który został wykonany, niech będą
następujące liczby. Nie mieliśmy tam ani jednego
śmigłowca transportowego, w tej chwili mamy 4. Nie
mieliśmy ani jednego śmigłowca szturmowego, w tej
chwili mamy 4, przed dwoma zdarzeniami lotniczymi
w drugiej połowie tego roku mieliśmy 6. Nie mieliśmy
żadnego systemu rozpoznania bezzałogowego, w tej
chwili mamy 3, o niewielkim zasięgu, zgoda, ale
mamy. Mieliśmy 24 transportery opancerzone Roso-
mak w wersji bojowej i 4 w wersji medycznej, czyli 28,
a mamy 84. Różnica bardzo istotna. Nie mieliśmy
żadnego Kuguara, żadnego wzmocnionego, dopance-
żonego, odpornego na miny samochodu transporto-
wego. W tej chwili mamy 31, sprawnych 25–26.
Pan poseł Dorn, jeśli dobrze pamiętam, chyba
w maju 2007 r. – szkoda że go nie ma – jako marsza-
łek Sejmu, będąc w Afganistanie, przyrzekał, że bę-
dzie interwencja u spikera Kongresu w sprawie,
o którą prosili go żołnierze, czyli właśnie w sprawie
MRAP-ów. Chciałbym zapytać, co zrobił w tej spra-
wie. Chyba nic, a w każdym razie bezskutecznie. Do-
piero rząd premiera Donalda Tuska spowodował, że
Amerykanie podzielili się z nami, dali nam na wy-
posażenie 31 MRAP-ów. Te samochody pełnią bar-
dzo istotną rolę, bo nie są tylko wzmocnione antymi-
nowo – moglibyśmy się posługiwać do tego celu także
naszymi rosomakami – ale także są bardzo istotne
w prowadzeniu patroli. Są wyposażone w system
DIUK, w związku z tym pozwalają na identyfikację
improwizowanych ładunków wybuchowych, które
mogłyby być kierowane drogą radiową.
Mamy tyle samo hammerów, co mieliśmy, ale
hammer w tamtych warunkach nie pełni takiej roli,
jaką pełnił w operacji w Iraku czy w jakiejkolwiek
innej operacji. Nie jest pojazdem bezpiecznym. Nie
mieliśmy żadnej armatohaubicy Dana, mamy ich
pięć. To uzbrojenie, które służy do likwidowania tych
zagrożeń, które bardzo często pojawiają się przy na-
szych głównych bazach, Ghazni czy Warrior, w trak-
cie ostrzału bronią rakietową czy moździerzową.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
Nasi żołnierze w momencie, kiedy obejmowałem
urząd, mieli 111 urządzeń noktowizyjnych. W tej chwi-
li potrafią pracować i służyć w dzień i w nocy, ponie-
waż mają 1168 takich urządzeń. Powiedzmy sobie
szczerze, wzrost dziesięciokrotny, niebagatelny. Do
działań w nocy są przygotowani. Nie było żadnego
minirobota inżynieryjnego służącego do działań sa-
perskich, są w tej chwili trzy.
Pan poseł Wziątek wzniósł się na szczyty hipo-
kryzji.
(Poseł Stanisław Wziątek: Dziękuję.)
Muszę powiedzieć, że jest pan arcymistrzem
w tym, panie pośle, ponieważ jako członek Komisji
Obrony Narodowej powinien pan wiedzieć dużo
i dzielić się z innymi swoją wiedzą, którą pan posiada.
A wie pan prawie tyle, co minister obrony narodowej,
bo przecież rozmawiamy regularnie.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Właśnie się dzieli.)
Tymczasem pan poseł Wziątek powiada, że błę-
dem było wzięcie odpowiedzialności za prowincję.
Jeżeli, panie pośle, pan naprawdę tak uważa, nie
mówi tego pod publiczkę, to jest pan w dużym błę-
dzie, ponieważ wszystkie podręczniki wojskowości
i zdrowy rozsądek podpowiadają, że siły skoncentro-
wane w jednej prowincji...
(Poseł Stanisław Wziątek: Nie w tej prowincji.)
...w jednym miejscu mają większą wartość bojową
i większy potencjał bojowy aniżeli te rozproszone
w trzech prowincjach i jeszcze w paru innych miej-
scach. Państwo posłowie doskonale o tym wiedzą
i pan poseł Wziątek wie o tym także doskonale, bo
wielokrotnie o tym rozmawialiśmy, także w komisji,
w której pracach pan uczestniczy. Mieliśmy do wybo-
ru w 2008 r. albo prowincję Paktika, albo prowincję
Ghazni. Prowincja Paktika oznaczała większe ryzy-
ko dla naszych żołnierzy, dlatego że jest prowincją
przylegającą do granicy. Z moich rozmów z Amery-
kanami wynikało, że są oni skłonni zabezpieczyć ok.
1/3 granicy, natomiast w 2/3 granicę między Paktiką
a Pakistanem, między Afganistanem a Pakistanem
na tym odcinku musieliby zabezpieczać nasi żołnie-
rze. I nikt, gwarantuję panu, także pan, jeśli pan
kiedyś zostanie ministrem obrony narodowej, nie
podjąłby takiej decyzji, iżby odpowiadać za najbar-
dziej wrażliwe miejsce, jakim jest granica pomiędzy
Pakistanem a Afganistanem. Ona w tej chwili jest
szczelniejsza, lepiej chroniona, ale wtedy tak napraw-
dę jej nie było. W związku z tym prowincja Ghazni,
według wszystkich analityków wojskowych i znaw-
ców tematu, była obciążona mniejszym ryzykiem
aniżeli prowincja Paktika. Ghazni zresztą w dalszym
ciągu, panie pośle, wystarczy popatrzeć na mapę,
leży na obrzeżu głównych działań wojennych. Przez
Sojusz Północnoatlantycki nie jest kwalifikowana do
pierwszej kategorii najbardziej zagrożonych, najbar-
dziej niebezpiecznych prowincji. Jest w kategorii
średnio niebezpiecznych prowincji. Ja nie twierdzę,
że jest prowincją bezpieczną, tak jak niektóre pro-
325
wincje północne, które są już rozdysponowane, ale
nie można twierdzić, że należy ona do kategorii naj-
bardziej niebezpiecznych prowincji.
Brakuje sprzętu, w tym rosomaków – to jest wła-
śnie ta hipokryzja, panie pośle, którą pan dzisiaj za-
prezentował. Jeżeli ktoś mówi, że brakuje rosoma-
ków, kiedy jest ich 84, to naprawdę wprowadza siebie
i innych w błąd. W tej chwili nie brakuje nam roso-
maków. Na wyposażenie ewentualnie zwiększonego
kontyngentu zaplanowaliśmy na przyszły rok takie
środki, które pozwolą do końca przyszłego roku na
dostarczenie na teatr działań 51 dodatkowych.
Powiedział pan także, że wystarczył jeden telefon
prezydenta Obamy i już decyzja została podjęta.
Przecież pan dobrze wie, że to nie było tak. Przecież
pan czyta gazety, śledzi prasę i wie pan doskonale,
że praca w Ministerstwie Obrony Narodowej nad
strategią afgańską została podjęta we wrześniu.
Przecież pan doskonale wie o tym, że także we wrze-
śniu została przesłana do konsultacji do Minister-
stwa Spraw Zagranicznych. Przecież pan doskonale
wie, że już w tej strategii była propozycja zwiększenia
naszego kontyngentu o 600 żołnierzy i wzmocnienia
naszej rezerwy strategicznej o 200 żołnierzy. Ujaw-
niłem tę strategię i poinformowałem państwa posłów
o jej zawartości. Jak powiadam, prace nad nią były
rozpoczęte we wrześniu, a zakończyły się w listopa-
dzie, zanim prezydent Stanów Zjednoczonych telefo-
nował do premiera z prośbą o wzmocnienie naszego
kontyngentu. Co więcej, zakończyły się zanim z po-
dobnym apelem wystąpił sekretarz generalny NATO
Rasmussen. Ideą tej strategii jest to, aby nasi żołnie-
rze mieli więcej swobody operacyjnej w prowincji
i aby bezpieczeństwo naszego kontyngentu zostało
zwiększone, a powinności sojusznicze i deklaracje
polityczne, o których mówiłem na samym początku,
równie ważne, idą w ślad za tym. Tak naprawdę pa-
trzymy przede wszystkim na to, jak nasi żołnierze
mogą się wywiązywać z postawionych przed nimi
zadań i jak są zabezpieczeni, a dopiero w drugiej ko-
lejności, w ślad za tym, na wywiązywanie się z po-
winności sojuszniczych.
Pan poseł Rakoczy mówił o tym, że należałoby
określić datę wyjścia. Jeszcze raz powiadam, że je-
stem zwolennikiem określenia parametrów wyjścia,
które winny być spełnione, żeby polskie wojsko mogło
zakończyć swoją misję w Afganistanie. Jestem prze-
ciwnikiem określenia daty końcowej z tych powodów,
o których mówiłem wcześniej.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Dlaczego Kanada to uczy-
niła?)
Popełniła błąd.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Wszyscy popełnili błąd.)
Dwukrotnie już się z tej swojej deklaracji wycofy-
wała i mam nadzieję, że wycofa się po raz trzeci.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Gratuluję.)
PKW jest niewystarczająco uzbrojony – powiada
poseł Dorn. Jest uzbrojony przyzwoicie, powtarzam
to, co mówiłem wcześniej, i to nie jest tylko moja oce-
na. Pan poseł Dorn zarzuca naszym dowódcom, sze-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
326 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
fowi sztabu generalnego, sztabowi generalnemu, bo
to on jest odpowiedzialny za planowanie, i dowódz-
twu operacyjnemu nieumiejętność planowania i nie-
udolność strukturalną. Przypominam: nieumiejęt-
ność planowania i nieudolność strukturalną. Otóż
Sztab Generalny Wojska Polskiego jest nowoczesnym
organem planowania. Żołnierze tam pracujący to eli-
ta polskiego wojska. Są oni dobierani według kompe-
tencji, a nie według jakichkolwiek innych kryteriów.
Są najbardziej kompetentni zarówno w zakresie pla-
nowania strategicznego, jak i operacyjnego. Dowódz-
two operacyjne to nowy organ dowodzenia, który
sprawnie zarządza i dowodzi naszymi misjami.
Otóż nie zgadzam się z tymi zarzutami pana posła
Dorna. Uważam, że misja afgańska jest sukcesywnie
dobrze planowana i dobrze zawiadywana. Jeżeli są
jakieś problemy, to potrafimy o tym mówić otwartym
tekstem, tak jak w przypadku informacji, którą prze-
kazałem opinii publicznej, o raporcie Najwyższej Izby
Kontroli w sprawie pewnych błędów popełnionych
przez dowództwo kontyngentu oraz dowództwo ope-
racyjne, które już zostały wyeliminowane. Jeśli ktoś
mówi, tak jak poseł Dorn, o tym, że nie wiadomo,
kiedy będą BSR-y, i nie wiadomo, kiedy będą śmi-
głowce, to znaczy, że słucha tylko własnych myśli, to
znaczy, że nie słucha tego, co do niego się mówi, to
znaczy, że tak naprawdę jest skoncentrowany na sa-
mym sobie, a nie na tych informacjach, które szeroko
rozpowszechniamy.
Kilkadziesiąt razy informowałem za pośrednic-
twem mediów opinię publiczną o tym, że jeżeli chodzi
o śmigłowce, to do końca tego roku zostanie wyłonio-
ny dostawca pięciu śmigłowców Mi-17. Kilkakrotnie
informowałem opinię publiczną, a najpierw Radę Mi-
nistrów, w sierpniu tego roku o tym, że śmigłowce te
trafią do naszego kontyngentu za 9–12 miesięcy, bo
tyle trwa ich przygotowanie przez dostawcę oraz do-
posażenie do wersji afgańskiej. A zatem stanie się to
w końcu 2010 r. Z tego miejsca powtarzam to raz
jeszcze i mam nadzieję, że chociaż pana posła Dorna
nie ma w ławach poselskich, to wreszcie to usłyszy.
Kilka razy mówiłem też, co prasa cytowała, że
BSR-y będą już w kwietniu, że pierwsze dwa zestawy
bezpilotowych środków rozpoznawczych będą już
w kwietniu. Nie te zakupione, bo te będą później, tyl-
ko te użyczone nam przez jednego z naszych sojuszni-
ków, i to nie byle jakie BSR-y, bo Predatory wraz
z pełnym wyposażeniem. Tak więc kolejna, siódma
zmiana naszego kontyngentu będzie mogła już korzy-
stać z najnowocześniejszego, najlepszego sprzętu roz-
poznawczego, jaki istnieje we współczesnym teatrze
działań wojennych. Jeśli chodzi o te, które zamierza-
my kupić, do 15 stycznia będą zakończone negocjacje
i będzie wyłoniony ich dostawca. Zostaną one dosłane
do kontyngentu w II połowie przyszłego roku.
Tak więc bardzo bym prosił pana posła Dorna,
aby zarówno w swoich wypowiedziach sejmowych,
jak i w swoich wpisach na blogu zawierał to, co rze-
czywiście jest prawdą.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Widzę, że jest pełna kon-
trola.)
Pan poseł Lis zapytał, czy ta strategia jest wypra-
cowana wspólnie z sojusznikami. To jest nasza stra-
tegia narodowa, dotycząca naszej roli i przyszłości
naszej misji w prowincji Ghazni, ale opiera się ona na
dwóch zasadniczych dokumentach natowskich. Przede
wszystkim na strategicznym planie, na comprehen-
sive plan, na szerokim planie, który został przyjęty
podczas szczytu w Bukareszcie w kwietniu 2008 r.
i który jest aktualizowany co roku. Aktualnie jest
dopasowany do zadań misji na rok 2010. Nasza stra-
tegia jest zgodna z tym planem strategicznym i z jego
aktualizacją na 2010 r. Jest wreszcie zgodna z zało-
żeniami, które przyjął generał McCrystal w swoim
raporcie, które po dyskusji w Sojuszu zostały uznane
zarówno przez ministrów obrony, jak i przez mini-
strów spraw zagranicznych jako wizja strategiczna
działania ISAF w Afganistanie na najbliższe lata. Co
d tego jest pełna zgodność.
Zabiegamy natomiast oczywiście o to, aby sojusz-
nicy postępowali tak, jak byśmy sobie tego życzyli.
Wspólnie z ministrem Sikorskim zabiegamy np.
o to, aby te kraje, które nałożyły ograniczenia na
swoje kontyngenty, złagodziły je albo z nich zrezy-
gnowały.
Także wzmacniamy – sam dawałem temu wyraz
w Bratysławie – punkt widzenia naszych wojsko-
wych, tych, którzy dowodzą bądź całą operacją, bądź
regionami odpowiedzialności, uważając, że powinni
mieć oni większą swobodę w dysponowaniu siłami
zbrojnymi państw sojuszniczych, aby uniknąć sytu-
acji, z jaką mieliśmy do czynienia przez ostatnie lata,
kiedy Afganistan został podzielony, mówiąc w cudzy-
słowie, na udzielne księstwa narodowe, kierujące się
bardzo różnymi regułami.
Plan doposażenia. W kwietniu 2010 r. zostaną wy-
dzielone kolejne dwie sztuki śmigłowców bojowych
Mi-24, które zostaną wysłane na wiosnę do Afganista-
nu. Następne dwie sztuki śmigłowców Mi-24 zostaną
wysłane w lecie przyszłego roku. Zarezerwowaliśmy
w budżecie środki na wzmocnienie silników Mi-24 ze
względu na to, iż są one słabe, jeżeli o chodzi tamtejszy
teatr działań. Powiedziałem o tym, że do 31 grudnia
zostanie wyłoniony dostawca pięciu sztuk śmigłowców
Mi-17. Powtórzę raz jeszcze, że do końca 2010 r. zosta-
ną one przerzucone do Afganistanu. Planujemy zakup
51 egzemplarzy KTO Rosomak, o czym już wspomnia-
łem, w tym 22 egzemplarzy na wiosnę, do końca kwiet-
nia, najpóźniej w maju, oraz 29 sztuk późnym latem.
Jak do tej pory, realizacja planu doposażania naszego
kontyngentu w rosomaki przebiegała bez zakłóceń.
Wszystkie te zadania, których wykonanie zostało za-
planowane na II połowę 2008 r. i na rok 2009, w tym
zakresie zostały terminowo zrealizowane.
Wspomniałem o BSR-ach, zarówno tych użycza-
nych od kwietnia 2009 r., jak i tych, które zostaną
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
zakupione i przerzucone do Afganistanu w drugiej
połowie przyszłego roku. Zakładamy także dodatko-
we doposażenie indywidualne naszych żołnierzy. Już
w roku 2009 wysłaliśmy nowe uniwersalne kamizel-
ki ochronne, nowe ubiory bojowe strzelców pokłado-
wych. Wyposażyliśmy nasz kontyngent w nowe prze-
nośne radiostacje. Przekazane zostały także zestawy
radiostacji kompanijnych o większym zasięgu. Wy-
mieniłem już liczby dotyczące różnego rodzaju gogli
noktowizyjnych, w tym tych najnowocześniejszych
MU-3 i MU-3A, oraz lornetek noktowizyjnych. Nok-
towizory strzeleckie innego rodzaju zostały już do-
starczone. W przyszłym roku planujemy także wy-
słanie ponad 5 tys. sztuk uzbrojenia i broni małoka-
librowej. Mogę oczywiście przytaczać dane – one są
do wglądu dla państwa posłów – dotyczące tego, ile
sztuk zostało wysłanych w tym roku. Jeśli dobrze
pamiętam, w tym roku został wysłany ok. 1 tys. eg-
zemplarzy, a 5 tys. kolejnych zostanie przekazanych
w przyszłym roku. Jeżeli chodzi o kolejne komplety,
to zostanie wysłanych 410 kompletów sprzętu nokto-
wizyjnego, 493 komplety kamizelek ochronnych, 510
kompletów ubiorów bojowych strzelca pokładowego i
ubiorów żołnierza piechoty. Pozwoli to nam zakoń-
czyć przygotowanie dodatkowej grupy 600 osób, które
ewentualnie zostaną wysłane do Afganistanu przed
końcem kwietnia przyszłego roku. Wzmocnimy także
nasze śmigłowce karabinami wielolufowymi. Takie
karabiny umożliwiające zwiększenie siły ognia zosta-
ną zamontowane w śmigłowcach Mi-17. Choć są tacy,
którzy uważają, że ta broń jest niebezpieczna, ponie-
waż użycie jej w celu wzmocnienia naszych śmigłow-
ców transportowych na obszarach zabudowanych
może zwiększyć liczbę ofiar wśród ludności cywilnej,
uznałem, że jest to niezbędne, potrzebne ze względu
na zapewnienie bezpieczeństwa naszym żołnierzom.
Pan poseł Lis, zresztą jak wielu innych państwa
posłów, mówił także o opiece nad żołnierzami i ich
rodzinami. Chciałbym bardzo podziękować Wysokiej
Izbie za uchwalenie z inicjatywy rządu nowelizacji
ustaw, które pozwoliły zwiększyć poziom opieki nad
rodzinami, zwłaszcza nad dziećmi, żołnierzy pole-
głych tam, na misjach, a także tych, którzy zginęli
tutaj, w kraju. Bardzo dziękuję Wysokiej Izbie w imie-
niu Wojska Polskiego. (Oklaski)
Któryś z mówców powiedział o tym, że nie wierzy
w sukces tej misji po przeczytaniu wywiadu z gen.
Koziejem. Widzę, że udziela się pesymizm gen. Ko-
zieja, a przypominam, że nigdy nie był on wicemini-
strem w rządzie Platformy Obywatelskiej i PSL-u,
był natomiast wiceministrem w rządzie pana Kazi-
mierza Marcinkiewicza. Osobiście wierzę w polskich
żołnierzy i w związku z tym wierzę w sukces naszej
misji w Afganistanie.
Marszałek Borowski krytycznie odniósł się do
dwóch...
(Poseł Tadeusz Iwiński: Głośniej, panie mini-
strze.)
327
...wypowiedzianych argumentów.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Generał był przecież mi-
nistrem u pana Sikorskiego, jeśli dobrze pamię-
tam.)
No właśnie.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Ale był wiceministrem,
bo pan stworzył wrażenie, że w ogóle nie był wicemi-
nistrem.)
Nie, powiedziałem wyraźnie i powtórzę to raz
jeszcze: pan generał Koziej nigdy nie był wicemini-
strem w rządzie Platformy Obywatelskiej i PSL-u.
Był wiceministrem obrony narodowej w rządzie pana
Kazimierza Marcinkiewicza.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Ale rozumiem, że pan
tego żałuje, tak?)
Wie pan, żałować to tylko mogę zaniechanych czy
utraconych okazji przez poprzednie rządy, aby w
owym czasie zwiększyć misję afgańską, żebyśmy nie
mieli w tej chwili problemu z jej zwiększaniem i do-
posażaniem. (Oklaski)
(Głos z sali: To jest hipokryzja.)
Afganistan jest głównym ośrodkiem produkcji
opium, panie marszałku. W Afganistanie wytwarza
się 90% światowej produkcji opium i jego pochod-
nych. Jeden z głównych szlaków przerzutu opium i
heroiny prowadzi właśnie przez Polskę. W związku
z tym w pełni podtrzymuję także ten argument, że
sukces misji w Afganistanie może zmniejszyć niebez-
pieczeństwo dla naszej młodzieży ze strony narkoty-
ków. NATO w październiku 2008 r. podczas spotka-
nia ministrów obrony w Budapeszcie podjęło decyzję,
pod pewnymi warunkami, że będzie uczestniczyło w
niszczeniu plantacji opium i robi to konsekwentnie.
Uważam to za jeden z ważniejszych celów operacji w
Afganistanie i żołnierzy misji ISAF.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Polska jest trzeciorzęd-
nym korytarzem. Ważnym, ale trzeciorzędnym.)
Jest jednym z.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Jednym z.)
Jednym z, panie pośle, i warto o tym pamiętać.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Na trzecim miejscu.)
Pan marszałek powiada, że trzeba prezydentowi
Obamie dać kredyt zaufania. Wolałbym, żeby pan dał
kredyt zaufania rządowi Rzeczypospolitej Polskiej co
do tej strategii, która została przygotowana, i co do
wniosku, który prawdopodobnie w przyszłym roku
będzie złożony do prezydenta. To znaczy uważam, że
podstawową sprawą dla nas wszystkich jest to, aby
operację w Afganistanie wygrać zgodnie z polskim
interesem narodowym i dlatego bardzo proszę także
pana marszałka o wsparcie działań rządu w tym za-
kresie.
Kilku panów posłów i kilka pań posłanek odniosło
się do decyzji pozostałych krajów w sprawie zwięk-
szenia kontyngentu w ślad za wezwaniem sekretarza
generalnego Rasmussena. To może powiem, jakiej
wielkości kontyngenty zgłosiły poszczególne kraje,
abyśmy mieli pełną jasność, jak to wygląda. Niewiel-
ka Albania proponuje 202 dodatkowych żołnierzy,
Czechy proponują 170, Francuzi – 150, ale przypo-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
328 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
mnę, że obecnie Francja ma już na scenie teatru woj-
ny 3095 żołnierzy. Hiszpanie proponują 232 żołnie-
rzy. W tej chwili mają 1000 żołnierzy, straty duże – 26
poległych żołnierzy.
(Poseł Tadeusz Iwiński: Wczoraj powiedzieli, że
wyszło 500. Pana powinni poinformować.)
A pana posła informowali bezpośrednio, telefo-
nicznie, tak?
(Poseł Tadeusz Iwiński: Nie, czasem się...)
Niemcy zadeklarowali dodatkowo 360 żołnierzy,
Portugalia – 165, Rumunia – 175, Słowacja – 101,
Turcja – 125, oczywiście Stany Zjednoczone – 30 tys.,
Wielka Brytania – 1200 żołnierzy, Włochy – 1000
żołnierzy. Spoza NATO do operacji ISAF przystąpiła
niedawno Armenia, jako kolejny, czterdziesty trzeci
kraj, i proponuje dodatkowe wzmocnienie swojego
kontyngentu o 40 żołnierzy. Australijczycy chcą do-
słać dodatkowo 25 żołnierzy w przypadku bardzo
trudnej sytuacji, do prowincji sąsiadującej z naszą,
gdyby Holendrzy zdecydowali się wycofać z operacji
ISAF, Bośnia i Hercegowina – 100, Gruzja – 895, Ko-
rea Południowa – 400, Szwecja – 129. Nie wymieni-
łem tych krajów, które proponują zwiększenie kon-
tyngentu od 20 do 50 żołnierzy. Razem to daje do-
kładnie 36 800 żołnierzy. Można zatem powiedzieć,
że wszystkie kraje dają trochę więcej, a niektóre
znacznie więcej, aniżeli my rozważamy.
Pan poseł Matuszczak pyta o rekrutację do misji.
Powtarzam: rekrutacja do misji w Afganistanie, po-
dobnie jak do każdej innej misji, jest w pełni dobro-
wolna i wyłącznie dobrowolna. Jadą tam tylko tacy
żołnierze, którzy chcą uczestniczyć w misji. SKW i
SWW działają sprawnie w Afganistanie, jestem co do
tego przekonany. Mogę powtórzyć to, co mówiłem już
latem, na jesieni tego roku. Z 8 dużych operacji prze-
prowadzonych przez nasze wojsko w Afganistanie w
roku 2009 połowa to były operacje opierające się
przede wszystkim na informacjach naszych służb.
Duża część zarekwirowanych czy też zlikwidowanych
magazynów amunicji, magazynów broni, magazynów
materiałów wybuchowych to efekt wiedzy dostarcza-
nej przez nasze służby, ale też służby te będą konse-
kwentnie wzmacniane. Chciałbym zadeklarować,
proszę państwa, jeżeli kontyngent zostałby zwiększo-
ny o 600 żołnierzy, będzie to oznaczało zwiększenie
o 30 żołnierzy obu naszych służb, tam, na teatrze
działań. To będzie istotne wzmocnienie. Jeżeli do
tego dodać wzmocnienie zarówno humintu jak i si-
gintu, co już nastąpiło i będzie postępowało, to będzie
to oznaczało, że także narzędzia, którymi posługują
się nasze służby w Afganistanie, będą lepsze.
Pan poseł Pisalski pyta o to, czy ktoś w NATO
powątpiewa w sojuszniczą wiarygodność takich kra-
jów, jak Włochy, Niemcy i Hiszpania. Zapytam od-
wrotnie: takim razie po co Włosi dosyłają kolejny
1000 żołnierzy, jeśli mają 2795? Po co Niemcy dosy-
łają tych, o których mówiłem, 360, jeśli mają na te-
atrze 4365? Po co Hiszpanie dosyłają 232, skoro mają
już 1000 żołnierzy na misji ISAF? Czy przypadkiem
nie chodzi o tę samą solidarność sojuszniczą? Jestem
przekonany, że o to właśnie chodzi, ponieważ solidar-
ność sojusznicza jest tym, co spaja te wszystkie kraje
i Polskę w jednym Sojuszu Północnoatlantyckim.
Pan poseł Bętkowski powątpiewa w stan naszych
Sił Zbrojnych. Raz jeszcze deklaruję Wysokiej Izbie,
że mamy w tej chwili 99 tys. żołnierzy zawodowych.
Jak na armię, która lada moment będzie zgodnie z
naszymi planami armią 100-tysięczną, wystawienie
2600 żołnierzy, jeżeli do tego dojdzie, do misji afgań-
skiej nie będzie problemem. Jeszcze raz powtórzę:
summa summarum oznaczałoby to 3100 żołnierzy w
ogóle na misjach. Jesteśmy zdolni do tego, żeby wy-
stawić więcej. Co byłby to za kraj, gdyby był niezdol-
ny do wystawienia 3200 żołnierzy do misji zagranicz-
nych? Strategia mówi raz jeszcze, że optimum dla
Polski to jest 3200–3800.
Co do profesjonalizacji, to jestem gotów w odręb-
nym trybie udzielić państwu informacji na temat
przebiegu profesjonalizacji Sił Zbrojnych. Bardzo
chętnie, bo wszystkie zadania na ten rok przez rząd
i przez ministerstwo zostały wykonane.
Dziękuję bardzo Sejmowi za przyjęcie wczoraj
ustawy o zakwaterowaniu. Rozumiem, że równie
płynnie przejdzie ona przez Sejm po powrocie z Se-
natu. To będzie ostatnia z ustaw, które zostały przed-
łożone w parlamencie w ramach pakietu legislacyj-
nego. Pod względem kadrowym, strukturalnym
zrealizowaliśmy dokładnie cały plan na ten rok.
Chętnie w styczniu przedstawię Wysokiemu Sej-
mowi sprawozdanie z realizacji programu profesjo-
nalizacji w latach 2008–2009.
Pan poseł Polak pytał o to, w jakich warunkach
przebywają nasi żołnierze. W przyzwoitych, panie
pośle, i mówię to na podstawie autopsji, bo zawsze,
będąc w którejkolwiek z baz, sprawdzam warunki
zakwaterowania oraz warunki sanitarno-higieniczne
w bazach naszych żołnierzy. Zawsze sprawdzam to
osobiście. I muszę powiedzieć, że przebywają w lep-
szych warunkach, aniżeli przebywali przed naszym
przybyciem do Afganistanu, przynajmniej w dwóch
bazach, nasi sojusznicy amerykańscy, w lepszych wa-
runkach aniżeli amerykańscy sojusznicy w dwóch
bazach spośród kilku, które mamy w tej chwili w
Afganistanie.
Pan poseł Iwiński sugerował, że błędem jest
wzmacniać kontyngent, żeby później go zmniejszać.
Ze strategicznego punktu widzenia, panie pośle, błę-
dem było to, że na początku wysłano do Afganistanu
za mało żołnierzy, i to nie dotyczy tylko i wyłącznie
poprzednich rządów polskich, to dotyczy generalnie
stanowiska Amerykanów i sojuszników. Błędem było
to, że nie wysłano w latach 2002, 2003 odpowiednio
dużo wojska, które później należało redukować.
Zgodnie z wszelkimi podręcznikami strategii naj-
pierw wysyła się wojsko w zwiększonej liczbie, żeby
opanować sytuację i ją ustabilizować, a później ją się
zmniejsza. Jesteśmy w tej chwili spadkobiercami
wcześniejszego błędu.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
Pan poseł Opioła, cytuję, zapytał: Jak rząd zacho-
wa się, gdy rebelianci będą przechodzić z sąsiednich
prowincji do prowincji Ghazni? Zachowa się tak, jak
mówię. Przewidując, że rebelianci w zorganizowa-
nych grupach będą przemieszczać się nie tylko z za-
chodu na wschód, ale także z południa na północ ze
względu na zwiększoną skalę operacji sojuszniczej w
Kandaharze, sugerujemy zwiększenie kontyngentu
od przyszłego roku. I tym, co nazywam swobodą ope-
racyjną, jest m.in. umożliwienie naszym żołnierzom
skuteczniejszego zmagania się z tym zagrożeniem.
Pan poseł Wziątek w swoim czarnowidztwie, bo to
nie tylko jest hipokryzja, ale też czarnowidztwo, panie
pośle, sugeruje, że nie wszystkie zadania są w tej chwi-
li zrealizowane. Proszę mi powiedzieć, które nie są
zrealizowane, to będę w stanie się do nich odnieść.
(Poseł Stanisław Wziątek: Bardzo chętnie.)
Bardzo chętnie się do nich odniosę. Wiem, że we-
dług generała McChrystala i jego poprzednika, szefa
RC East, oraz innych dowódców, którzy są przełożo-
nymi naszego kontyngentu, i dowódców naszego kon-
tyngentu wszystkie trzy główne zadania, które nasz
kontyngent miał do zrealizowania w roku 2009, re-
alizował skutecznie, poczynając od zasadniczego,
jakim jest ochrona drogi strategicznej Kabul – Kan-
dahar na terenie prowincji Ghazni. Jeśli chodzi o to
zadanie, nasi żołnierze wyróżnili się.
Pan poseł Kamiński zadał bardzo ważne pytanie:
Czy nie jest to czas na podzielenie się odpowiedzial-
nością z innymi? Oczywiście, proszę państwa, że jest
to wariant, który rozpatrujemy. Zresztą w strategii
afgańskiej jest on zapisany jako jeden z możliwych
wariantów. Bierzemy także pod uwagę wzmocnienie
naszego kontyngentu siłami z innych krajów. Te dwa
równoległe warianty są przez nas rozpatrywane
i może to być realizowane równocześnie z wariantem,
który dzisiaj przedstawiam Wysokiej Izbie.
Pani posłanka Marzena Wróbel pytała, gdzie są
instalacje NATO w Polsce. Pani poseł, są w Gdyni,
w Świnoujściu, w Krzesinach, w Łasku, zresztą w
niektórych spośród tych miejsc panowie posłowie i
panie posłanki już byli, bo organizujemy wyjazdy
dla Komisji Obrony Narodowej, i zapraszam do od-
wiedzenia innych. W Gdyni i w Świnoujściu mamy
dwa najnowocześniejsze nabrzeża dla okrętów na-
szych i sojuszniczych, w Krzesinach i w Łasku dwie
bazy dla naszych Sił Powietrznych, ale także są
bazy materiałowe wyposażone i odnowione za pie-
niądze NATO-wskie oraz trzy radary dalekiego za-
sięgu typu backbone.
Pani posłanka Marzenna Drab pytała o to, czy ta
debata nie powinna odbyć się przed podjęciem decyzji
o zwiększeniu PKW w Afganistanie. Właśnie się od-
bywa, dlatego że decyzja jeszcze nie zapadła. Jeśli
zapadnie, to po wzięciu pod uwagę wszystkich opinii,
które zostały dzisiaj zgłoszone przez panie posłanki
i panów posłów.
329
Pan poseł Halicki zwrócił uwagę na warunki fi-
nansowe naszych żołnierzy w Afganistanie. Podzie-
lam pańską opinię, są one atrakcyjne i sprawiają, że
rekrutacja odbywa się skutecznie. Czasem ktoś zre-
zygnuje, ale są one na pewno bardziej atrakcyjne,
aniżeli warunki służby w kraju, choć praca jest trud-
na i ryzykowna.
Pytanie pana posła Pawlaka dotyczyło tego, kto
wymyślił termin: misja stabilizacyjna. To jest jedna
z kategorii misji zagranicznych, zarówno w nomen-
klaturze Unii Europejskiej, jak i NATO. Jednak w
tym wypadku została zastosowana od pierwszego
momentu, odkąd siły ISAF tam się pojawiły. Skrót
ISAF oznacza nic innego jak międzynarodowe siły
wsparcia stabilizacyjnego. Zatem misja stabilizacyj-
na jest nią od początku, kiedy została ustanowiona
misja ISAF.
Pani poseł Łybacka zapytała o osłonę wywiadow-
czą i kontrwywiadowczą. Powiedziałem już o dodat-
kowych 30 osobach, które będą wzmocnieniem w tym
zakresie, o wzmocnieniu HUMINT-u, SIGINT-u, ale
chcę też powiedzieć o tym, że poprzez ustanowienie
tzw. Fusion Cell mamy dostęp od kilku miesięcy do
najlepszych danych wywiadowczych od Stanów Zjed-
noczonych, zarówno z ich rozpoznania osobowego,
jak i rozpoznania satelitarnego.
Pani poseł Jaruga-Nowacka zwróciła uwagę na to,
że społeczność międzynarodowa jest przeciwna tej
wojnie. Spytała też, jak to się dzieje. Długo by debato-
wać na ten temat. W moim przekonaniu tak jest, dla-
tego że przyzwyczailiśmy się przez wiele dziesięcioleci,
że zagrożenia mają swoje źródło w najbliższym są-
siedztwie naszych krajów, że jeżeli coś zagraża bezpie-
czeństwu Polski, to jest tuż za jej granicami. Tymcza-
sem współczesne zagrożenia mają źródła daleko od
naszych granic. I to, o czym mówiłem wcześniej – Pol-
ska jest w tym systemie naczyń połączonych i nie moż-
na powiedzieć: nasza chata skraja, jesteśmy niepodat-
ni na takie zagrożenia. Nie chcę tutaj dramatyzować,
ale Polska jako członek Unii Europejskiej i Sojuszu
Północnoatlantyckiego jest w takim samym stopniu
narażona na zagrożenia terrorystyczne, jak te kraje,
które już takie ataki przeżyły.
Pan poseł Moskal pytał o to, na podstawie jakich
aktów prawnych jesteśmy w Afganistanie. Na pod-
stawie kilku rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ,
pierwszej z grudnia 2001 r., i na podstawie kilku po-
stanowień prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Oczywiście dostarczę panu posłowi pełny zestaw.
Pytanie pana posła Mroczka dotyczyło tego, jaki
jest harmonogram czasowy. Do tego, o czym mówi-
łem, jeśli chodzi o lata 2009–2012, chciałbym dodać
jeszcze jedną datę. Mianowicie na przełomie lutego,
marca chcemy dosłać z tego obecnego odwodu stra-
tegicznego 200 żołnierzy, aby wzmocnić nasze siły
tuż przed nadejściem wiosny. Zatem ewentualne
zwiększenie kontyngentu byłoby poprzedzone 200-
-osobowym wzmocnieniem szóstej zmiany na przeło-
mie lutego, marca.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
330 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich
Pani poseł Magdalena Kochan i poseł Stuligrosz
zwracają uwagę na problem weteranów misji. Pan
poseł Stuligrosz pytał o to, co powinien zrobić jeszcze
polski parlament. Powinien uchwalić w przyszłym
roku ustawę o weteranach, którą rząd przedłoży w
pierwszej połowie przyszłego roku. Obok kodyfikacji
prawa wojskowego ustawa o weteranach, która w
pierwszej połowie przyszłego roku, mam nadzieję, że
z początkiem przyszłego roku, zostanie przedłożona
przez Radę Ministrów Wysokiej Izbie, będzie jedną z
zasadniczych ustaw z dziedziny obronności.
Poseł Rzymełka pytał o skalę naszej pomocy hu-
manitarnej, rozwojowej. W 2008 r. było to 11 mln, w
2009 r. – 31, na 2010 r. zaplanowanych jest 35 mln.
Jednak ważne jest też to, że udzielanie tej pomocy
humanitarnej i angażowanie naszych środków bu-
dżetowych w programy pomocowe odbywa się znacz-
nie łatwiej, ponieważ uprościliśmy całą procedurę
udzielania takich zamówień. Prostsze jest podejmo-
wanie decyzji pomiędzy ministrem spraw zagranicz-
nych, ministrem obrony i ministrem finansów, a
rzeczywiście w tej chwili przez dowódców naszego
kontyngentu środki te mogą być traktowane jako
jeden ze środków bojowych.
Odpowiedź na pytanie posła Krząkały: Tak, jeste-
śmy w stałym kontakcie z prof. Rotfeldem. Prof. Rot-
feld ma kontakt z nami, jak też z Ministerstwem
Spraw Zagranicznych, dlatego m.in. powiedziałem, że
w nowej strategii bezpieczeństwa, w nowej koncepcji
strategicznej NATO powinny być zapisy dotyczące
wspólnej obrony, takie, które satysfakcjonowałyby
Rzeczpospolitą Polską. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Jerzy Szmajdziński)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
Do sprostowań zgłosiło się 6 osób.
Przypominam państwu, że sprostowanie polega
na tym, że nie polemizuje się, tylko prostuje się nie-
właściwie zrozumianą własną wypowiedź.
Dobre sprostowanie nie trwa dłużej niż 30 sekund,
powyżej tego czasu jest to już złe sprostowanie.
Pan poseł Stanisław Pięta.
Proszę bardzo.
Poseł Stanisław Pięta:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Odpowiedź na pytanie posła nie jest ze strony mini-
stra żadną łaską. Jestem pewien, że pan minister
dobrze wie, jaka jest sytuacja w Afganistanie.
Powtarzam – brak sprawnych, nowych, stacjonu-
jących blisko miejsca akcji śmigłowców bojowych jest
narażaniem na niebezpieczeństwo naszych żołnie-
rzy. Może się to panu ministrowi nie podobać, ale
taka jest prawda. Pan minister za to odpowiada.
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Pan poseł Karol Karski.
Poseł Karol Karski:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie ministrze, odniósł się pan do mojego stwier-
dzenia, że rząd Platformy Obywatelskiej zastał w
Afganistanie 1200 żołnierzy, a w tej chwili zwielo-
krotnia tę liczbę, będzie ona nawet podwojona, więcej
niż podwojona. Jesteśmy 7. z 43 państw zaangażo-
wanych w tę misję militarnie. Powiedział pan, iż
opuściliśmy Irak w związku ze zrealizowaniem
wszelkich zadań. Proste pytanie: Dlaczego są tam
jeszcze wojska innych państw? Jak długo utrzymałby
się rząd iracki – 5 czy 14 dni – gdyby wszyscy zrobili
to, co właśnie uczyniono?
(Poseł Elżbieta Streker-Dembińska: To nie jest
sprostowanie.)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Panie pośle, to już nie jest...
Poseł Karol Karski:
Druga kwestia, drugie sprostowanie.
Odnosząc się do tego, stwierdził pan, że 2 lata
temu...
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Pan źle zrozumiał moją wypowiedź. Jeśli chce pan
polemizować, to w innej formie, przez oświadczenie.
Sprostować można, jeśli minister źle zrozumiał pań-
ską wypowiedź. Pan zaś opowiada, co mówił pan
minister. To nie jest sprostowanie. (Oklaski)
Poseł Karol Karski:
Staram się być bardzo syntetyczny, panie mar-
szałku.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Nie chodzi o syntezę, tylko o zrozumienie, na
czym polega sprostowanie. Proszę się tego trzymać.
Dobrze?
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Karol Karski:
Dobrze.
Panie marszałku, myślę, że sprawniej szło panu
przewodniczenie w Zarządzie Głównym ZSMP.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Zależy...
To prawda, podobnie jak we Froncie Jedności Na-
rodu. (Oklaski)
PRON-ie, przepraszam, chodzi o PRON.
Pan poseł Wziątek.
Poseł Stanisław Wziątek:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie
Ministrze! Pan minister wyraźnie nie zrozumiał mo-
jego pytania i mojej wypowiedzi, ponieważ nie było w
niej jakiejkolwiek hipokryzji. Chodziło o różnice w fi-
lozofii działania. Lewica i za czasów pana premiera
Leszka Millera, kiedy podejmowano działania zwią-
zane z wysłaniem polskich żołnierzy, i teraz, opowia-
dała się i opowiada cały czas tak samo. Nasza obecność
w Afganistanie miała być misją stabilizacyjną, miała
służyć rozminowywaniu newralgicznych miejsc,
ochronie takich miejsc, jak lotniska, miała polegać na
udzielaniu pomocy ludności cywilnej.
Pan, panie ministrze, proponuje filozofię wojny, a
na wojnę nie może być zgody i nie ma zgody, ponieważ
filozofia wojny nie przynosi efektów. Stosowanie tej
filozofii pokazuje, że 10, 8 lat działań wojennych to
jest niestety ciągłe zwiększanie kosztów, to jest cią-
głe zwiększanie ilości wojska i ciągle narastające
niebezpieczeństwo. Nie ma zgody na wojnę. Musimy
jak najszybciej wyprowadzić polskie wojsko z Afga-
nistanu i jednocześnie udzielić jak najdalej idącej
pomocy ludności cywilnej. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Pan poseł Borowski Marek.
Poseł Marek Borowski:
Dziękuję, panie marszałku.
Pan minister obszedł się ze mną znacznie łagodniej
niż z panem posłem Piętą, za co dziękuję. Natomiast
pochylił się pan nad dwiema kwestiami, które nadin-
terpretował pan, jeśli chodzi o moje wypowiedzi.
Pierwsza dotyczyła sprawy narkotyków. Ja w żadnym
momencie ani nie powiedziałem, ani nawet nie pomy-
ślałem, że w Afganistanie nie uprawia się narkotyków
i że stamtąd te narkotyki nie płyną w różnych kierun-
kach. Tak, zgoda. Tylko przecież interwencja zbrojna
331
w Afganistanie nie miała za przyczynę ani za cel nisz-
czenia plantacji narkotyków. A to o to chodzi. W związ-
ku z tym podawanie takiego argumentu przez pana
ministra publicznie wobec 30 mln Polaków, że nasza
obecność tam jest m.in. spowodowana tym, że mamy
szansę niszczyć plantacje narkotyków, uwłacza trochę
naszej wspólnej inteligencji. No, nie potrzeba tak. Ta-
kie argumenty są niepotrzebne. Poza tym nie wierzę
w niszczenie tych plantacji, żeby sprawa była jasna.
Ich się zniszczyć nie da, bo tam zwyczajnie wszyscy z
tego żyją, i jak się zacznie naprawdę je niszczyć, to już
się wszyscy obrócą przeciwko nam. Tak więc niestety
inaczej trzeba walczyć z narkotykami niż w ten spo-
sób. I to jest pierwsza uwaga.
Jest i druga. Ja w żadnym miejscu nie powiedzia-
łem, że nie mam zaufania do polskiego rządu, znaczy,
są sprawy, w których je mam, i są sprawy, w których
go nie mam. To naturalne, prawda? Akurat jeżeli
chodzi o sprawy obronne, to mam zaufanie do pol-
skich żołnierzy, mam zaufanie do polskich generałów,
którzy to planują, i wierzę w to, że polski rząd chce
dobrze zabezpieczyć nasze interesy. Tyle tylko, że
trochę inaczej je rozumiemy w tym przypadku. Pol-
skie interesy to jest pewien zespół interesów. Różne
są te interesy, i wewnętrzne, i zewnętrzne, i tych
grup społecznych, i tamtych itd.
I wreszcie, jeśli mówimy o zaufaniu do prezyden-
ta Obamy, to przecież my tam nie jesteśmy z tego
powodu, że sami się tam wyprawiliśmy, tylko dlate-
go że odpowiedzieliśmy na apel Stanów Zjednoczo-
nych. I to Amerykanie są główną siłą prowadzącą
wojnę. Jeśli oni ją źle prowadzą, jeśli oni powodują,
że 8 lat tam siedzimy i jest gorzej, niż było, bo to w
gruncie rzeczy oni to powodują, czy spowodowali,
ściśle rzecz biorąc, to, bardzo przepraszam, ale gdy-
by nadal tak miało być, gdyby nadal miał prowadzić
tę wojnę ten sam prezydent, który przyczynił się do
tego, co się działo do tej pory, to, przykro mi, ale
wtedy musiałbym powiedzieć, że nie mam zaufania
do takiego prezydenta. I nie miałbym zaufania do
rządu, który poddawałby się temu biernie i powia-
dał: no ale my będziemy ramię w ramię tę złą poli-
tykę prowadzić. I to tyle.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Poseł Marek Borowski:
Mam nadzieję, że w tej sprawie się porozumieli-
śmy. Dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Pan poseł Tadeusz Iwiński.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
332 Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie
Poseł Tadeusz Iwiński:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan minister
Klich źle zrozumiał moje uwagi i refleksje na temat
relacji między czynnikiem wojskowym a pozostały-
mi, których rolę prezydent Obama tak akcentował,
oraz kwestie strategii związanej z liczebnością po-
szczególnych kontyngentów. Otóż rozumiem, że pan
wypowiedział jedyną mądrość, że należy najpierw
wysyłać bardzo dużo żołnierzy, a później mniej, i że
Armia Czerwona w Afganistanie przez 9 lat, że Ame-
rykanie w Wietnamie, że wszyscy popełniali błędy.
Mnie tylko martwi to, że w rozmowie na tej sali pan
mówił, że Kanada popełniła błąd, za chwilę podobny
błąd popełni Holandia, że tylko polski rząd nie po-
pełnia błędu. Polski rząd nie popełnia błędu, gdy nie
kupuje szczepionek, jedynie polski rząd wie, jaka jest
najlepsza strategia w Afganistanie, jedynie polski
rząd wie, że nie należy stosować interwencjonizmu
państwowego, tylko mechanizmy rynkowe w kryzy-
sie ekonomicznym.
I na koniec, panie ministrze: Nie wiem, jak pra-
cują pana służby, ale słucham od czasu do czasu hisz-
pańskich stacji telewizyjnych i radiowych. Wczoraj
one podały, że Hiszpanie zwiększają swój kontyngent.
To pana służby powinny dzisiaj pana o tym poinfor-
mować. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Pani poseł Marzena Dorota Wróbel.
Poseł Marzena Dorota Wróbel:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Dwa sprosto-
wania. Po pierwsze, wydaje mi się, że mówiłam o
naszych sojusznikach z NATO. Jeśliby zabrakło tam
przyimka, to stwierdzam, że jest to oczywisty błąd.
Ale sądzę, że mówiłam o naszych sojusznikach z
NATO. Nie jestem w stanie tego w tej chwili spraw-
dzić, bo nie mam stenogramu.
Panie ministrze, ja zadałam jedno zasadnicze py-
tanie, czy nasi sojusznicy z NATO, zwłaszcza czy
Stany Zjednoczone doceniają nasze zaangażowanie
w Afganistanie i pytałam o to docenienie pod kątem
instalacji, ale nie jakichkolwiek instalacji NATO w
Polsce, tylko takich instalacji, które skutecznie od-
straszyłyby Rosjan, a przynajmniej kazałyby im się
zastanowić nad tym, czy przy naszej wschodniej gra-
nicy organizować jakieś manewry wojskowe. Ja py-
tałam o tego typu instalacje. Chciałabym wiedzieć,
w jaki sposób jest chronione przede wszystkim nasze
niebo. Bardzo proszę, żeby pan odpowiedział na to
pytanie. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Pani poseł Magdalena Kochan, proszę bardzo.
Poseł Magdalena Kochan:
Panie Ministrze! Albo pan nie dosłyszał mojego
pytania, albo odpowiedzi pańskiej ja z kolei nie je-
stem do końca pewna, odpowiedzi na pytanie, w jaki
sposób zabezpieczamy poszkodowanych żołnierzy,
jeśli chodzi o ich rehabilitację, w tym rehabilitację
zawodową, teraz, jeśli to jest niedostatek, czy to za-
łatwia oczekiwana przez wszystkich ustawa o wete-
ranach. Nie wyobrażam sobie lepszego nauczyciela
dla przyszłych saperów niż saper, który został po-
szkodowany w misji i uczy tych przyszłych, czego
unikać. Tego dotyczyło pytanie. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
I jako ostatni pan poseł Grzegorz Pisalski.
Proszę bardzo.
Poseł Grzegorz Pisalski:
Panie Ministrze! Myślę, że pan jednak nie zrozu-
miał kontekstu mojej wypowiedzi. Ja mówiłem o na-
szych sojusznikach, o państwach typu Włochy, Hisz-
pania, Niemcy, ale w kontekście ograniczeń narodo-
wych. Mówiłem o tym, panie ministrze, że jeżeli takie
ograniczenia konkretny kraj sobie nakłada, to jego
żołnierze w pewnym sensie mogą się czuć bezpieczni.
Mówię tylko o tym, że nie musimy ponad miarę na-
rażać naszych żołnierzy. W tym kontekście, panie
ministrze, mówiłem o tym, żeby dla chwały, dla wia-
rygodności sojuszniczej zbytnio nie wystawiać na
szwank naszych żołnierzy. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Pan minister chciałby się odnieść do tych sprosto-
wań?
(Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich: Nie.)
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
Zamykam dyskusję.*)
W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie infor-
macji rządu na temat polskiej misji wojskowej w
Afganistanie.
Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy
na następnym posiedzeniu Sejmu.
Dziękuję bardzo.
Dziękuję panu ministrowi.
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński
Dziękuję panom generałom za udział w tej debacie.
I dziękuję obywatelom posłom.
Proszę Państwa! Komisja Finansów Publicz-
nych... Nie. Od tego mam zacząć.
Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozda-
nie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie
ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o
zmianie niektórych innych ustaw.
Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom
doręczone w druku nr 2611.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję
o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu-
jący rozpatrzenie tego sprawozdania.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził
zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sej-
mu oraz aby w dyskusji nad tym punktem wysłuchał
3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Komisja Finansów Publicznych przedłożyła spra-
wozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o
zmianie ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa
wsparcia instytucjom finansowym.
Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom
doręczone w druku nr 2612.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję
o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu-
jący rozpatrzenie tego sprawozdania.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził
zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sej-
mu oraz aby w dyskusji nad tym punktem wysłuchał
3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji In-
frastruktury o stanowisku Senatu w sprawie
ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach miesz-
kaniowych oraz o zmianie niektórych innych
ustaw (druki nr 2608 i 2611).
O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji
panią poseł Aldonę Młyńczak.
Poseł Sprawozdawca
Aldona Młyńczak:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu Komisji Infrastruktury mam zaszczyt
przedstawić sprawozdanie komisji, zawarte w druku
nr 2611, o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o
zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych
oraz o zmianie niektórych innych ustaw, druk nr
2608.
333
Marszałek Sejmu skierował 17 grudnia uchwałę
Senatu w powyższej sprawie w celu rozpatrzenia.
Komisja Infrastruktury w dniu 18 grudnia rozpa-
trzyła uchwałę i wysłuchała oświadczenia przedsta-
wiciela Komitetu Integracji Europejskiej, że przed-
miot regulacji zawarty w uchwale Senatu nie jest
objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. Komisja
Infrastruktury wnosi, aby Wysoki Sejm raczył roz-
patrzyć siedem poprawek przedstawionych przez Se-
nat. Komisja rekomenduje przyjęcie sześciu popra-
wek i odrzucenie jednej poprawki. Pokrótce omówię
przedstawione przez Senat poprawki.
Jeśli chodzi o poprawkę 1., Senat przyjął stanowi-
sko, że nieuzasadnione jest, aby spółdzielnia miesz-
kaniowa uzyskiwała jakiekolwiek korzyści kosztem
swoich członków. Stosowna regulacja została zapisa-
na właśnie w poprawce 1. Komisja rekomenduje przy-
jęcie tej poprawki.
W poprawce 2. Senat uznał za konieczne uzupeł-
nienie w art. 12 kwestii określającej termin, w jakim
mogą nastąpić przekształcenia lokatorskiego prawa
w prawo własności, i wydłużył ten termin o 3 mie-
siące, czyli z 3 miesięcy do 6. Komisja rekomenduje
przyjęcie tej poprawki.
Poprawka 3. dotyczy także terminu oraz umożli-
wienia członkom spółdzielni przekształcenia spół-
dzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo
własności. Stosowne poprawki zawarł Senat w art.
1714. Komisja rekomenduje przyjęcie tej poprawki.
Poprawka 4. jest poprawką redakcyjną i jest kon-
sekwencją przyjęcia poprawki w art. 12. Dokładnie
doprecyzowuje, jakie rodzaje wpływów ze spłat w
związku z przekształceniem mają wpływać do budże-
tu państwa. Komisja Infrastruktury rekomenduje
przyjęcie tej poprawki.
Poprawka 5. dotyczy przepisów odnoszących się
do dochodzenia roszczeń przez spółdzielców. Senat
uznał, iż należałoby rozszerzyć stosowanie obecnego
przepisu, zgodnie z którym spółdzielnia pokrywa
koszty sądowe, także o obowiązek pokrywania kosz-
tów zastępstwa procesowego. Komisja Infrastruktu-
ry rekomenduje odrzucenie tej poprawki.
Jeśli chodzi o poprawkę 6., Senat uważa, iż w art.
7 należy zachować ust. 1, aby nie dopuścić do dalsze-
go przekształcania spółdzielczego własnościowego
prawa do lokalu, aby w dalszym ciągu utrzymać za-
kaz ustanawiania spółdzielczego własnościowego
prawa do lokalu, a także praw do miejsc postojowych
położonych w budynkach wybudowanych na gruncie,
do którego spółdzielni przysługuje prawo własności
lub użytkowania wieczystego. Komisja rekomenduje
przyjęcie tej poprawki.
Poprawka 7. dotyczy przedłużenia terminu. Ter-
min, w którym spółdzielnie mają obowiązek zawar-
cia umowy przeniesienia własności lokalu, o ile
wnioski zostały złożone do końca bieżącego roku,
zostaje przedłużony o 3 miesiące – z 30 marca 2010
r. do 30 czerwca 2010 r. Przedkładam powyższe po-
prawki Wysokiemu Sejmowi do rozpatrzenia. Dzię-
kuję za uwagę.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
334 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Proszę bardzo, pan poseł Tadeusz Kopeć w imie-
niu Platformy Obywatelskiej.
Poseł Tadeusz Kopeć:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko
Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wo-
bec stanowiska Senatu. Senat zgłosił 7 poprawek do
ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszka-
niowych. Klub Parlamentarny Platforma Obywatel-
ska poprze wszystkie poprawki Senatu. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
To było bardzo syntetyczne wystąpienie.
Pan poseł Grzegorz Tobiszowski, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Proszę bardzo.
Poseł Grzegorz Tobiszowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano-
wie Posłowie! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedli-
wość chciałbym przedstawić stanowisko. Będziemy
popierać wszystkie 7 poprawek, które zgłosił Senat,
przychylając się do tego, że poza 1. poprawką, która
wprowadza dość istotną zmianę, polegająca na tym,
że spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić ko-
rzyści majątkowych kosztem swoich członków, w
szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali,
pozostałe poprawki są pewnym uściśleniem, dopre-
cyzowaniem czy ukierunkowaniem tego, co przyjęli-
śmy w pracach sejmowych. Stąd takie stanowisko
mojego klubu, które mam okazję prezentować. Dzię-
kuję serdecznie. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Pan poseł Wiesław Szczepański zabierze głos w
imieniu klubu Lewica.
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
17 grudnia 2008 r. Trybunał Konstytucyjny uznał
część przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkanio-
wych za niekonstytucyjne. Chodzi o przepisy doty-
czące przekształcenia za złotówkę oraz obowiązku
karania prezesów, jeśli w ciągu 3 miesięcy nie prze-
kształcą mieszkań. Trybunał Konstytucyjny dał Sej-
mowi rok na dostosowanie prawa.
8 września do Sejmu wpłynął projekt rządowy, któ-
ry co prawda nie był doskonały, ale byliśmy w stanie
go poprzeć. Jednak po tym, co zaproponował Sejm, a
następnie Senat, można powiedzieć, że powstała hy-
bryda. Na dzisiaj przedstawiciele klubu Lewica nie
wzięli udziału w głosowaniu w czasie posiedzenia ko-
misji. To, co proponuje Senat, a państwo chcecie przy-
jąć, jest powrotem do niekonstytucyjnych rozwiązań,
ale również rozwalaniem tego, co jeszcze funkcjonuje
albo dobrze, albo źle. Senat zgłosił 7 poprawek. Nasz
klub poprze 3 poprawki, to jest 3., 4. i 6. Jesteśmy
natomiast za odrzuceniem poprawek 1., 2., 5. i 7.
Chciałbym odnieść się do kilku poprawek, które
zostały zgłoszone przez Senat. Otóż proponuje się, aby
spółdzielnia mieszkaniowa nie mogła odnosić korzyści
majątkowych kosztem swoich członków, w szczególno-
ści z tytułu przekształceń praw do lokalu. Rodzi się
pytanie: Od kiedy to podmiot gospodarczy ma działać
non profit, czyli nie uzyskiwać żadnej korzyści? De
facto wywłaszcza się spółdzielców z ich dotychczaso-
wego majątku. Przedłużacie państwo o kolejne 3 mie-
siące termin, który był niekonstytucyjny.
Kolejna sprawa. Przywrócenie art. 1714 jest przy-
wróceniem tego samego artykułu, który trybunał
uznał za niekonstytucyjny. Jednocześnie mówiłem
we wczorajszym wystąpieniu o tym, iż chcemy obcią-
żać pozostałych członków spółdzielni kosztami sądo-
wymi. Dziś idziemy jeszcze dalej. Spółdzielnię trzeba
również obciążyć kosztami zastępstwa procesowego,
czyli wynajęcia kancelarii adwokackiej. Nawet jeśli
spółdzielca nie będzie miał racji, to i tak wszyscy po-
zostali członkowie będą musieli pokryć koszty za-
stępstwa procesowego, wykonywanego być może
przez jedną z najdroższych kancelarii adwokackich.
Kolejna sprawa dotyczy wydłużenia terminu obo-
wiązywania niekonstytucyjnych przepisów o 3 mie-
siące – do 30 czerwca 2010 r. I nasuwa się pytanie do
pana ministra. Sąd Najwyższy orzekł przedwczoraj,
że na podstawie obecnych przepisów nie będzie moż-
na zakładać księgi wieczystej. Co się stanie, jeśli któ-
ryś z sądów wieczystoksięgowych stwierdzi, że są te
same przepisy prawne, które zostały zakwestionowa-
ne przez Trybunał Konstytucyjny, i nie wpisze do
ksiąg wieczystych przekształcenia mieszkania loka-
torskiego? Kto poniesie za to konsekwencje? Niestety,
widzę, że dzisiaj liberalna Platforma Obywatelska
chce unicestwić całą spółdzielczość mieszkaniową,
wywłaszczyć ją, stworzyć komunę, wspólny związek.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Pan poseł Józef Racki, Polskie Stronnictwo Lu-
dowe.
Proszę uprzejmie.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych
Poseł Józef Racki:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
mie! Rząd przedłożył pod obrady Sejmu i Komisji
Infrastruktury ustawę o zmianie ustawy o spółdziel-
niach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych
innych ustaw, zgodną z orzeczeniem Trybunału Kon-
stytucyjnego. Komisja Infrastruktury przyjęła tę
ustawę, uważając, że trzeba wykonać wyrok Trybu-
nału Konstytucyjnego, tak jak jest on zapisany. W
drugim czytaniu grupa posłów zgłosiła poprawki,
które również zostały omówione przez Komisję In-
frastruktury. Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu
zgłosiło uwagi do tych poprawek, mówiąc wyraźnie,
że są one niekonstytucyjne. Polskie Stronnictwo Lu-
dowe nie głosowało za przyjęciem żadnej z tych po-
prawek, głosowaliśmy za ich odrzuceniem, bo nie
będziemy brali udziału w tworzeniu niekonstytucyj-
nych ustaw. Dzisiaj Senat wprowadził poprawki, któ-
re nie naprawiają nic z tego, co polecił naprawić Try-
bunał Konstytucyjny. Ustawa w dalszym ciągu jest
niekonstytucyjna. W związku z tym Polskie Stron-
nictwo Ludowe nie poprze tych rozwiązań. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
To były wystąpienia w imieniu klubów.
Do zadania pytań zgłosiły się 3 osoby.
Zamykam listę.
Czas na zadanie pytania – 1 minuta.
Pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Nie ma pani poseł.
Pan poseł Grzegorz Tobiszowski, proszę bardzo.
Poseł Grzegorz Tobiszowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano-
wie Posłowie! W pracach Komisji Infrastruktury,
szczególnie w drugim czytaniu, jak również we wczo-
rajszych pracach senackich dużo emocji wywoływał
zapis, który został przyjęty przez Senat w poprawce
1., a brzmi on następująco: Spółdzielnia mieszkanio-
wa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem
swoich członków, w szczególności z tytułu przekształ-
ceń praw do lokali.
Chciałbym prosić pana ministra, aby przybliżył
nam swoją interpretację tego zapisu i konsekwencje
wprowadzenia go w życie. Jakie korzyści bądź zagro-
żenia może nieść ze sobą ten zapis? Jak mówię, było
wokół tego zapisu wiele dyskusji na posiedzeniach
komisji, jak również w mediach, stąd kieruję to py-
tanie do pana ministra. Dziękuję.
335
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Pan poseł Stanisław Stec z klubu Lewica, proszę
bardzo.
Poseł Stanisław Stec:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Moje pytanie będzie podobne. Czy w ramach popraw-
ki 1. spółdzielnia nie będzie mogła zbywać lokali użyt-
kowych za cenę, która zapewni jej jakąś korzyść? Czy
takie rozwiązanie należy równocześnie przyjąć w
przypadku spółek z o.o. i innych form prowadzenia
działalności gospodarczej? Czy jest zgodne z konsty-
tucją ograniczanie praw spółdzielni, a nieograniczanie
praw innych podmiotów gospodarczych? Dokąd zmier-
zacie? Takie jest moje pytanie. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w
Ministerstwie Infrastruktury pana Piotra Stycz-
nia.
Jednocześnie informuję, że w punkcie 29. nie
przewiduję możliwości zadawania pytań. W związku
z tym proszę uzgodnić z osobami, które będą prze-
mawiały w imieniu klubów, aby...
(Poseł Stanisław Stec: Panie marszałku, to jest
ograniczanie praw poselskich.)
Życie polega na tym, że są jednak ograniczenia,
mimo dążenia do pełnej wolności.
(Poseł Stanisław Stec: To proszę ograniczyć rów-
nież prawo Senatu do składania tych poprawek.)
Bardzo proszę, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Piotr Styczeń:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd Rzeczypo-
spolitej Polskiej, kierując się zasadą najwyższej sta-
ranności działania, przedłożył Wysokiej Izbie ustawę
o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych
oraz o zmianie niektórych innych ustaw, proponując
przepisy, które w ocenie rządu miały chronić prawa
członków spółdzielni, zachować ich uprawnienie do
przekształcania spółdzielczego prawa w prawo wła-
sności, jak również podjął próbę uregulowania niektó-
rych bardzo palących kwestii niezwiązanych wprost
z treścią wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
Mamy dzisiaj do czynienia z projektem, który po-
szedł dalej, to znaczy zachowuje uprawnienia człon-
ków w taki sposób, że w niektórych sytuacjach prze-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
336 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Infrastruktury Piotr Styczeń
pisy, w szczególności dotyczące zasad przekształcania
prawa lokatorskiego w prawo własności oraz prawa
spółdzielczego własnościowego w prawo własności,
musiały ulec wzmocnieniu poprawką, o którą pytali
panowie posłowie. Mianowicie poprawka ta brzmi:
„Spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzy-
ści majątkowych kosztem swoich członków, w szcze-
gólności z tytułu przekształceń praw do lokali”. W
mojej odpowiedzi nie będzie oczywiście oceny tekstu
tej poprawki pod kątem zgodności z konstytucją. Po-
zostawiam to organowi państwa, który jest do tego
uprawniony. Mogę tylko spróbować na roboczo zasy-
mulować pewne zdarzenia w związku z takim brzmie-
niem tej poprawki. Po pierwsze, poprawka ta w zna-
komity sposób uzasadnia istnienie przepisów, które
tylko z tytułu spłaty zobowiązań ciążących na lokalu
oraz zadłużeń umożliwiają członkowi dokonanie
przekształcenia prawa do lokalu spółdzielczego w
prawo własności. Po drugie, brzmienie tej poprawki
bardzo szeroko rozciąga się na wszystkie typy lokali,
które znajdują się we władaniu spółdzielni lub też co
do których może istnieć roszczenie ze strony członka
lub osoby uprawnionej o przeniesienie prawa własno-
ści na jego rzecz. Innymi słowy, wszystkie te przenie-
sienia będą odbywały się zgodnie z zasadą, że spół-
dzielnia mieszkaniowa nie będzie mogła odnieść
korzyści majątkowej jakimkolwiek kosztem, bo tak
rozumiem tę treść, swoich członków. Istnieje również
druga część, która powinna być oceniona, brzmienia
tej poprawki. Gdyby zawęzić ją wyłącznie – chociaż
jest tutaj katalog otwarty, składający się z jednego
przykładu, w szczególności z tytułu przekształceń
praw do lokali – do przekształceń, oznaczałoby to, że
w istotny sposób konstytuuje – użyję tutaj na użytek
tej wypowiedzi tego sformułowania – ona stan prze-
pisów zaproponowanych w pewnej części przez rząd
i poprawionych w istotny sposób przez Senat, a także
Wysoką Izbę. Z drugiej strony musimy jednak odczy-
tywać ten przepis szerzej. Może to oznaczać, że spół-
dzielnia nie będzie mogła odnosić korzyści majątko-
wych szeroko rozumianych, czyli rozumianych nie
tylko jako związanych z prawem do lokali.
Wysoka Izbo! Jeszcze raz powtórzę, że ocenę zgod-
ności z konstytucją tego przepisu pozwolę sobie po-
zostawić uprawnionemu do tego organowi. Skutki
ostateczne takiego kształtu ustawy oceni oczywiście
szeroko rozumiany rynek spółdzielczy i relacje we-
wnątrzspółdzielcze, ale także najprawdopodobniej
orzecznictwo sądowe, a być może Trybunał Konsty-
tucyjny. Nie można wykluczać tutaj żadnego scena-
riusza. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Pan poseł sprawozdawca? Nie.
Zamykam dyskusję.
Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy
na następnym posiedzeniu Sejmu.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi-
nansów Publicznych o stanowisku Senatu w
sprawie ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu
przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom fi-
nansowym (druki nr 2609 i 2612).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Cezarego Tomczyka.
Proszę bardzo.
Poseł Sprawozdawca Cezary Tomczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komi-
sji Finansów Publicznych chciałbym przedstawić
sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie
ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu przez Skarb
Państwa wsparcia instytucjom finansowym. Senat
zgłosił dwie poprawki o charakterze technicznym.
Komisja Finansów Publicznych 18 grudnia zaopinio-
wała poprawki negatywnie. 30 posłów było przeciw,
4 wstrzymało się od głosu. W związku z tym komisja
wnosi o odrzucenie tych poprawek. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Otwieram dyskusję
Pierwszy zabierze głos w debacie pan poseł Mi-
chał Marcinkiewicz, Platforma Obywatelska
Klub Lewica nie zgłasza nikogo do tej debaty, chy-
ba że pana posła Steca, który chciał, żeby jego prawa
i wolności nie były ograniczane.
Proszę bardzo, pan poseł Marcinkiewicz.
Poseł Michał Marcinkiewicz:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi w
udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska klubu
Platformy Obywatelskiej wobec uchwały Senatu w
sprawie ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu przez
Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym.
Senat przedstawił dwie poprawki, które powinny być
rozpatrywane łącznie. Klub Platformy Obywatelskiej
nie będzie popierał poprawek, które przedstawił Se-
nat. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo za bardzo syntetyczne przedsta-
wienie stanowiska.
Pan poseł Wiesław Janczyk, Prawo i Sprawiedli-
wość.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy
o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym
Poseł Wiesław Janczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam zaszczyt w imieniu klubu Prawo i Sprawiedli-
wość przedstawić stanowisko wobec uchwały Senatu
Rzeczypospolitej z dnia 17 grudnia 2009 r. w sprawie
ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu przez Skarb
Państwa wsparcia instytucjom finansowym. Senat
wprowadził dwie poprawki do uchwały podjętej przez
Sejm w dniu 19 listopada. Stało się to w trosce o
jednoznaczne sformułowanie w przepisie ustawy ta-
kich zasad i warunków udzielania wsparcia, które
nie będą budzić wątpliwości, czy udzielone zgodnie z
nią wsparcie nie naruszy przepisów wspólnotowych
dotyczących pomocy publicznej.
Senat uznał, że przepisy merytoryczne powinny
być sformułowane w ustawie zawierającej uregulo-
wania merytoryczne. Za takim rozwiązaniem zda-
niem Senatu przemawia również ewentualne dalsze,
podejmowane w przyszłości przedłużanie terminu
poza proponowany w obecnej noweli koniec roku
2010. Powodowałoby to konieczność każdorazowego
formułowania przepisu przejściowego.
Senat proponuje doprecyzowanie zapisów ustawy
tak, żeby było oczywiste, że wsparcie dla instytucji
może być udzielone pod warunkiem obowiązywania
zgody Komisji Europejskiej na program pomocy w
dniu wystąpienia z wnioskiem o udzielenie wsparcia
przez podmiot, który się o nie ubiega.
Na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych w
dniu dzisiejszym omówiono poprawki. Przedstawicie-
le zarówno rządu, jak i Biura Legislacyjnego Kance-
larii Sejmu rekomendowali negatywnie obydwie po-
prawki Senatu. Zdaniem tych osób zapisy ustawy w
kształcie, jaki wyszedł z Sejmu, wystarczająco okre-
ślają tę procedurę, tak by nie narażać Polski na za-
rzut łamania zasad udzielania pomocy publicznej i
nie wydłużać trybu udzielania wsparcia dla instytu-
cji. Komisja Finansów Publicznych zarekomendowa-
ła odrzucenie poprawek Senatu.
Klub Prawo i Sprawiedliwość również będzie gło-
sował za ich odrzuceniem. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Pan poseł Jan Łopata, Polskie Stronnictwo Ludo-
we.
Poseł Jan Łopata:
Bardzo dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym za-
brać głos w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udzie-
laniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom
finansowym, a w zasadzie w sprawie poprawek Sena-
tu. Moje wystąpienie również będzie syntetyczne.
337
Otóż chciałbym stwierdzić, że klub, który mam
zaszczyt reprezentować, będzie głosował przeciwko
poprawkom, które Senat wniósł do tej ustawy. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
I pan poseł Sławomir Kopyciński z klubu Lewica.
To będzie ważne wystąpienie.
Proszę bardzo.
Poseł Sławomir Kopyciński:
Dziękuję, panie marszałku.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W
imieniu Klubu Poselskiego Lewica mam zaszczyt
przedstawić stanowisko klubu w sprawie ustawy czy
poprawek senackich do ustawy o udzielaniu przez
Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym.
Po dogłębnej analizie tych poprawek Klub Posel-
ski Lewica zagłosuje zgodnie ze stanowiskiem Komi-
sji Finansów Publicznych, a więc za odrzuceniem
obydwu poprawek senackich. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
I tak mówiłem.
Dziękuję bardzo.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Głosu nie będzie zabierać ani przedstawiciel rzą-
du, ani poseł sprawozdawca.
W związku z tym zamykam dyskusję.
(Poseł Stanisław Stec: Panie marszałku, pan tak
się spieszy.)
Pan poseł Stec mógł uzgodnić, że w przemówieniu
wygłoszonym w imieniu klubu, które trwało dwie
minuty i trzydzieści sekund krócej...
(Poseł Jan Łopata: Trzydzieści dwie sekundy.)
...niż limit, będzie zawarte pytanie, które pana
interesowało.
Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy
na następnym posiedzeniu Sejmu.
(Poseł Stanisław Stec: Ja do pana marszałka
chciałem...)
Proszę już skończyć tę dyskusję z marszałkiem.
Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 56. po-
siedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.
Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło-
szenia oświadczeń poselskich.
Czy ktoś chciałby jeszcze się dopisać?
Kończymy posiedzenie o 14.
(Głos z sali: Nikt nie ma takiej odwagi po takim
postawieniu sprawy przez pana marszałka.)
Nikt nie chce, nikt nie podąża do sali, żeby się
zapisać.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
338 Oświadczenia poselskie
Zamykam listę.
Mamy dwadzieścia pięć minut i siedmiu przema-
wiających, czyli poniżej pięciu minut na posła. Proszę
się mieścić w czasie, bo chodzi o to, że ci na końcu
będą pod presją sali, która już będzie wypełniona.
Mówię to w tym celu.
Pierwszy pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i
Sprawiedliwość.
Proszę bardzo.
Poseł Andrzej Szlachta:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na kilka dni
przed wigilią Bożego Narodzenia pragnę wygłosić
oświadczenie poselskie poświęcone katolickiej orga-
nizacji Caritas Diecezji Rzeszowskiej, która od kilku-
nastu lat organizuje spotkania wigilijne dla kilkuset
osób biednych i samotnych.
Katolicka organizacja charytatywna Caritas zo-
stała założona na przełomie wieków XIX i XX w celu
koordynowania akcji dobroczynnych. W Polsce jej
struktury powstały w okresie międzywojennym.
Początki Caritasu w Rzeszowie sięgają 1936 r.,
kiedy powstały jego tymczasowe struktury. Właściwy
związek Caritas założono w Rzeszowie w 1939 r., ale
po wybuchu II wojny światowej jego działalność za-
wieszono. Po zakończeniu wojny rozpoczął się okres
intensywnej pracy związku Caritas w zakresie pro-
pagowania idei dobroczynności, prowadzenia akcji
charytatywnych, takich jak dożywianie, odwiedzanie
chorych i ubogich w domach, kupowanie leków, udzie-
lanie zapomóg, rozdzielanie odzieży.
Po przejęciu przez władze państwowe kontroli nad
Caritasem w 1950 r. nastąpił upadek struktur para-
fialnych Caritasu. Po powołaniu przez papieża Jana
Pawła II diecezji rzeszowskiej 25 marca 1992 r. jej
ordynariusz biskup Kazimierz Górny wydał dekret
powołujący do istnienia i działania Caritas Diecezji
Rzeszowskiej z dniem 8 maja 1992 r. Od chwili powo-
łania Caritasu w Rzeszowie jej dyrektorem został
ksiądz prałat Stanisław Słowik, wielki sympatyk i
przyjaciel „Solidarności”. Wspomagali go dwaj zastęp-
cy, ksiądz prałat Władysław Jagustyn i ksiądz Bogu-
sław Janik oraz siostry nazaretanki, które od 1994 r.
pracują w centrali, prowadząc biuro Caritas. Centra-
la diecezjalna posiada szereg podległych jej placówek.
Biuro koordynuje działalność charytatywną w całej
diecezji rzeszowskiej, w której fundamentalną rolę
spełniają parafialne zespoły Caritas, szkolne koła Ca-
ritas, Caritas Academica, Wolontariat Caritas dla
Wychowawców i Osób Prowadzących Kolonie i Zimo-
wiska, oraz działalność głównych placówek, takich
jak Ośrodek Rehabilitacyjno-Wypoczynkowy w Mycz-
kowcach, Centrum dla Osób Niepełnosprawnych w
Rzeszowie, warsztaty terapii zajęciowej, środowisko-
we domy pomocy społecznej w Tyczynie i w Zaczerniu,
domy pomocy społecznej w Cmolasie i Chmielniku
oraz Dom Samotnej Matki w Rzeszowie.
Caritas przygotowuje ludziom biednym i głodnym
posiłki w parafiach oraz dzieciom w szkołach. Pro-
wadzi na terenie diecezji rzeszowskiej trzy duże
kuchnie: w Rzeszowie dla 800 osób, w Jaśle dla ok.
300 osób oraz w Gorlicach dla 300 osób. Prowadzi
też kilka mniejszych kuchni, między innymi w No-
wym Żmigrodzie i Kolbuszowej. Dla tych osób orga-
nizowane są również spotkania wigilijne i przed
Wielkanocą, z udziałem księdza biskupa ordynariu-
sza oraz władz samorządowych. Jako prezydent Rze-
szowa wielokrotnie brałem udział w tych wyjątko-
wych spotkaniach.
Caritas organizuje imprezy rekreacyjne, między
innymi z okazji Dnia Światła, Dnia Dziecka oraz
mikołajki dla 1200 dzieci biednych i niepełnospraw-
nych w Rzeszowie i dla tylu samo w Jaśle. Co roku
w ośrodku Caritas w Myczkowcach odpoczywa na
wakacjach 2 tys. dzieci z biednych rodzin oraz dzie-
ci niepełnosprawnych. Jest również organizowane
zimowisko dla 600 dzieci. Większość kosztów pokry-
wają ofiary pochodzące ze sprzedaży świec wigilij-
nych, baranków wielkanocnych, kalendarzy, cegie-
łek oraz skarbonek wielkanocnych. Corocznie Cari-
tas przyjmuje na wypoczynek dzieci z Ukrainy i
Białorusi. Uczą się języka polskiego i historii Polski.
Caritas prowadzi jeszcze szereg innych działań cha-
rytatywnych. Mile wspominam chwile, kiedy jako
prezydent Rzeszowa wspólnie z księdzem dyrekto-
rem Słowikiem organizowaliśmy zabawy sylwestro-
we w rzeszowskim ratuszu. Nie byłoby tak rozległej
i efektywnej działalności Caritasu bez olbrzymiego
zaangażowania, wielkiego talentu organizacyjnego
i nieprzebranej energii księdza dyrektora Stanisława
Słowika oraz wsparcia ze strony jego zastępców,
współpracowników i wolontariuszy.
Z trybuny polskiego Sejmu pragnę złożyć na ręce
czcigodnego księdza dyrektora Stanisława Słowika
gorące podziękowania za 17 lat szlachetnej, pełnej
poświęcenia i pasji służby ludziom biednym, chorym
i niepełnosprawnym. Z okazji świąt Bożego Narodze-
nia pragnę złożyć najlepsze życzenia całemu Carita-
sowi Diecezji Rzeszowskiej z jej wielkim orędowni-
kiem księdzem biskupem Kazimierzem Górnym i
księdzem dyrektorem Stanisławem Słowikiem na
czele. Życzę wszystkim osobom związanym z rze-
szowskim Caritasem wszelkiej pomyślności, dobrego
zdrowia i łask bożych na 2010 r. Bardzo dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Pan poseł Andrzej Ćwierz, proszę bardzo.
Poseł Andrzej Ćwierz:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Dnia 6 grudnia br. w Jarosła-
wiu, pięknym mieście Podkarpacia, metropolita prze-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Andrzej Ćwierz
myski Jego Ekscelencja ksiądz arcybiskup Józef Mi-
chalik przewodniczył Mszy świętej w kościele św.
Mikołaja i Stanisława, która zainaugurowała przy-
gotowanie do wielkiego jubileuszu 400-lecia jarosław-
skiego opactwa sióstr benedyktynek. Na mszy dzię-
kowano również za 15 lat funkcjonowania przy opac-
twie Ośrodka Kultury i Formacji Chrześcijańskiej
im. Służebnicy Bożej Anny Jenke.
Jarosław jest pięknym miastem, a opactwo bene-
dyktynek – jednym z najważniejszych i najpiękniej-
szych zabytków tego miasta o bogatej tradycji i kul-
turze. Pierwsze wzmianki o Jarosławiu pochodzą z
1152 r., zawarte są one w kronice ruskiej i określają
miasto jako gród warowny należący do księcia wło-
dzimiersko-halickiego. Odgrywająca coraz większą
rolę pierwotna osada miejska, położona jest na wzgó-
rzu św. Mikołaja na brzegu Sanu, otrzymała przywi-
lej miejski lokacyjny na tzw. prawie polskim ok. 1323 r.
Po nadaniu przez Władysława Opolczyka nowych
praw miejskich i lokalizacji na prawie magdeburskim
w 1375 r. Jarosław zaczął się rozwijać niezwykle
szybko. Około 1387 r. przeszedł na własność możne-
go rodu Tarnowskich, następnie przejęli go Odrową-
żowie, Kostkowie, Ostrogscy, Sieniawscy, Zamojscy,
Koniecpolscy, Sobiescy, Sanguszkowie i Czartoryscy.
Z rąk tych ostatnich miasto wykupiło się w drugiej
połowie XIX w. Status miasta prywatnego był dla
jego rozwoju korzystny, a bogactwo Jarosławia stało
się z czasem wręcz legendarne. Było ono wynikiem
położenia na skrzyżowaniu ważnych europejskich
szlaków kupieckich, a także wynikało z licznych
przywilejów, o które zabiegali jego właściciele.
Jedna z właścicielek miasta, Anna Ostrogska, na
początku XVII w. na wzgórzu św. Mikołaja, w miejscu
gdzie zlokalizowany był ówczesny Jarosław, ufundo-
wała zespół kościelno-klasztorny i sprowadziła do
niego z Chełmna na Pomorzu zakonnice benedyktyn-
ki. W latach 1611–1624 zbudowano kościół pod we-
zwaniem świętych Mikołaja i Stanisława, zaś ok.
1650 r. ukończono budowę klasztoru. Całość otoczono
murem ze strzelnicami, ośmioma basztami i wieżą
bramną. Na skutek reform józefińskich klasztor uległ
kasacji w 1782 r., a opuszczone budynki zajęła armia
austriacka, lokalizując tam komisję mundurową, a
następnie koszary. Po zakończeniu I wojny światowej
obiekt stał się własnością Wojska Polskiego. Żołnie-
rze przyczynili się do ratowania zabytku. W czasie
okupacji hitlerowcy dokonali dewastacji i profanacji
obiektu, wykorzystując klasztor jako stajnię, maga-
zyny i więzienie, które stało się miejscem kaźni dla
wielu polskich patriotów. Wycofując się w 1944 r.,
podpalili zabudowania, spłonęły wówczas dach klasz-
torny oraz hełmy wież kościelnych.
W latach 1948–1989 w opactwie mieściły się in-
ternaty szkół budowlanych, a następnie obiekty
przejmowali różni użytkownicy.
Dnia 21 marca 1990 r. miasto przekazało dawne
opactwo siostrom benedyktynkom z Przemyśla. W
339
1991 r., po długiej, bo trwającej aż 211 lat, przerwie
siostry benedyktynki znowu powróciły do Jarosła-
wia. Zastały opactwo zniszczone i zdewastowane.
Obecnie wewnątrz murów funkcjonuje podprzeorat
przemyskiego opactwa sióstr benedyktynek. Siedem
sióstr zajmuje część powojennego budynku internatu
żeńskiego.
W krótkim okresie opactwo powróciło do dawnej
świetności. Diecezjalny dom rekolekcyjny służy od-
nowie i pogłębianiu życia duchowego. Na terenie
opactwa znajduje się pomnik ks. Jerzego Popiełuszki
oraz Krzyż Golgoty Narodów, który ma 34 stacje na
wewnętrznej stronie murów. Obrazy na płaskorzeź-
bach pokazują tragedię rodaków w Katyniu, Mied-
noje, Ostaszkowie. W zespole klasztorno-kościelnym
mieści się (Dzwonek) rozgłośnia archidiecezji prze-
myskiej Radio Fara oraz przystań św. Benedykta
obejmująca ok. 120 miejsc noclegowych.
W 1994 r. Jego Ekscelencja ksiądz arcybiskup Jó-
zef Michalik erygował Ośrodek Formacji i Kultury
Chrześcijańskiej. Dzięki pracy sióstr ośrodek w dal-
szym ciągu żyje, służy społeczeństwu. Przez wiele,
wiele lat dzięki...
(Głos z sali: Na następnym posiedzeniu...)
...pracowitości sióstr wypełnia swoją funkcję słu-
żebną wobec mieszkańców Jarosławia. Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Pan poseł Jan Rzymełka, Platforma Obywatel-
ska, przemówi do nas.
Proszę bardzo.
Poseł Jan Rzymełka:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze względu na to,
że za chwilę mają odbyć się ważne głosowania budże-
towe, ograniczę się z oświadczeniem do kilku zdań.
Otóż wczoraj, 17 grudnia, w Sejmie odbyła się konfe-
rencja jubileuszowa – to już 20 lat od momentu, gdy
w tym miejscu, w tej Izbie, prof. Balcerowicz, młody
reformator w Sejmie kontraktowym, rozpoczął wiel-
ką bitwę o modernizację ekonomiczną Polski, bitwę,
którą wygraliśmy. Wygraliśmy, bo przeszliśmy z so-
cjalizmu do kapitalizmu jako kraj wiodący w refor-
mach. Zwiększyliśmy dochód narodowy brutto o po-
nad 200%. Inne kraje, które nie podjęły tego ryzyka,
są dzisiaj dużo, dużo dalej za nami. I chciałbym po-
wiedzieć, że jest to sukces zarówno posłów, którzy
pracowali wtedy nad tym pakietem, jak i wszystkich
reformatorów, i że jest to rzecz, której Polsce zazdro-
ści wiele krajów. W związku z tym chciałbym pod
rozwagę Wysokiej Izby i wielu osób w Polsce przed-
stawić taki oto pomysł. Otóż powinniśmy od czasu
do czasu cieszyć się z sukcesów Polski, a data 17
grudnia jest datą sukcesu. Rocznice, które obchodzi-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
340 Oświadczenia poselskie
Poseł Jan Rzymełka
my w Polsce najczęściej, te jubileusze są to rocznice
narodowych katastrof, upadków powstań, nieuda-
nych zrywów narodowych, a ten zryw, który rozpo-
czął się 17 grudnia 1989 r. w tej Izbie, dał nam suk-
ces. Dzisiaj konsumujemy go nawet w nieoczekiwa-
nych obszarach, mierzymy współczynnikiem rozwo-
ju społecznego – przedłużona oczekiwana długość
życia mężczyzn, ograniczona liczba zgonów niemow-
ląt. Bardzo wiele wskaźników świadczy, że Polska
jest dzisiaj krajem wiodącym w Europie w zakresie
reform. Dlatego też, kończąc, chciałbym, abyśmy po-
trafili rocznice pozytywnie zakończonych bitew, a ta
bitwa rozpoczęła się w tej sali, obchodzić tak samo
hucznie, jak innych bitew narodowych, które prze-
graliśmy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Pan poseł Stanisław Stec z klubu Lewica.
Poseł Stanisław Stec:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Też pozwolę
sobie nawiązać do wczorajszej rocznicy rozpoczęcia
transformacji gospodarczej w Polsce, do wystosowa-
nego przez marszałka Sejmu zaproszenia na tę uro-
czystość. Brałem udział w tym, choć nie w całości.
Niemniej oprócz sukcesów, do których trzeba zaliczyć
podjęcie działań w zakresie zmiany zasad gospoda-
rowania w naszym kraju, trzeba również przypo-
mnieć o porażkach z tego tytułu, a porażką była
ustawa o niektórych stosunkach kredytowych, na
podstawie której na kredyty już zaciągnięte do 31
grudnia 1989 r. nałożono w stosunku miesięcznym
oprocentowanie w wysokości 40%. Przez to zlikwido-
wano praktycznie przemysł rodzimy, który został
sprzedany bardzo tanio kapitałowi zagranicznemu.
Ponadto trzeba powiedzieć, że brak znajomości pro-
blemów wsi doprowadził do tego, że zlikwidowano
praktycznie państwowe gospodarstwa rolne zamiast
przeprowadzić komercjalizację tych przedsiębiorstw.
Ponad 400 tys. osób znalazło się na marginesie życia
społecznego. Po prostu nie stworzono tym ludziom
żadnych warunków do życia, gdy stracili pracę. Trze-
ba pamiętać o tym, jak również, przy tych sukcesach,
o tym, że od tego czasu nastąpił wzrost bezrobocia,
który utrzymuje się do tej pory. Dlatego, oceniając
rozpoczętą transformację, trzeba nie tylko pamiętać
o sukcesach, lecz również o problemach, które mamy
do dzisiaj i z którymi po prostu musimy się uporać.
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos zabierze pani poseł Elżbieta Streker-Dem-
bińska z klubu Lewica.
Proszę bardzo.
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do złożenia dzi-
siejszego oświadczenia skłoniła mnie dyskusja, jaka
miała miejsce podczas obecnego posiedzenia Sejmu,
nad informacją rządu Rzeczypospolitej Polskiej o
działaniach podejmowanych w roku 2007 i 2008 na
rzecz realizacji Karty Praw Osób Niepełnospraw-
nych. Jeszcze dzisiaj, na kolejnym posiedzeniu bę-
dziemy decydować o budżecie na 2010 r. Wtedy bę-
dziemy mieli szansę, aby w namacalny sposób zamie-
nić wspaniałe deklaracje w namacalne fakty. To od
nas zależy, czy spełnią się oczekiwania osób niepeł-
nosprawnych, czy pomożemy im godnie i aktywnie
funkcjonować w społeczeństwie.
W związku z tym chciałabym się podzielić z pań-
stwem informacją o człowieku, który osobom niepeł-
nosprawnym poświęcił całe swoje życie. Z trybuny
sejmowej pragnę oddać mu hołd i wyrazy uznania.
Niedawno minęła 11. rocznica śmierci doktora
Piotra Janaszka, lekarza specjalisty w zakresie orto-
pedii i rehabilitacji, człowieka, który ludziom niepeł-
nosprawnym chciał zapewnić godne miejsce w świe-
cie ludzi zdrowych. Nie był solistą, ale przywódcą.
Miał zdolność zjednywania i skupiania wokół siebie
ludzi, zarażał ideą i zapałem. Mówił: W nowoczesnej
działalności społecznej potrzebne są dwie ręce: jedna
do zbierania datków i organizowania pomocy chary-
tatywnej, druga do pracy. Przywracał niepełnospraw-
nym wiarę w sens rehabilitacji i walki o pełnopraw-
ność społeczną. Uczynił z tego cel samorealizacji
zawodowej oraz zaangażowanego życia.
Urodził się w 1947 r. w Poznaniu w rodzinie kul-
tywującej etos pracy organicznej. Był uczniem profe-
sora Wiktora Degi, twórcy idei rehabilitacji globalnej.
Wcielał w życie program swojego mistrza. W czasach
studenckich współtworzył drużyny „Nieprzetartego
Szlaku” przy klinice ortopedycznej w Poznaniu, re-
alizując w ten sposób formę rehabilitacji poprzez
obozy harcerskie. Jako lekarz podjął pracę w szpita-
lu powiatowym, później wojewódzkim w Koninie.
Stworzył pierwszy w Polsce oddział rehabilitacji szpi-
talnej i poradnię zaopatrzenia ortopedycznego. Był
prezesem zarządu głównego towarzystwa walki z
kalectwem. Pełnił również funkcję sekretarza naro-
dowego Rehabilitation International, najstarszej or-
ganizacji zajmującej się problemami osób niepełno-
sprawnych, afiliowanej przy ONZ. Przede wszystkim
doktor Piotr był twórcą Ośrodka Rehabilitacji Dzieci
i Młodzieży Niepełnosprawnej w Mielnicy nad Go-
płem, którego głównym celem była integracja i reha-
bilitacja społeczna. Po dziesięciu latach założył Fun-
dację Mielnica w Koninie, przy której uruchomił dwa
warsztaty terapii zajęciowej, zakład pracy chronio-
nej, Ośrodek Szkolenia Instruktorów Terapii Zajęcio-
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska
wej, aby stworzyć niepełnosprawnym szansę na pra-
cę zawodową. Przy fundacji działały także klub spor-
towy i redakcja. To w Koninie odbyły się pierwsze
ogólnopolskie olimpiady umiejętności osób niepełno-
sprawnych „Abilimpiada”. Dzieci odznaczyły go Or-
derem Uśmiechu – był dla nich „doktorem Mielnicą”,
człowiekiem, który leczył je uśmiechem i zarażał ra-
dością. Słuchacze Radia Merkury w Poznaniu przy-
znali mu tytuł „Wielkopolanina Roku 1998”, a widzo-
wie poznańskiego programu telewizyjnego „Wyzwa-
nie” tytuł „Człowieka Wielkiego Serca”.
Zginął tragicznie w niedzielne popołudnie 6 grud-
nia 1998 r., gdy wracał do Konina z imprezy mikołaj-
kowej dla dzieci kalekich w Konstancinie.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander
Kwaśniewski odznaczył Piotra Janaszka pośmiertnie
Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Przedstawiona notatka biograficzna pochodzi z
książki Eugenii Dabertowej pt. „Doktor Piotr”, którą
w tym roku wydała fundacja jego imienia „Podaj da-
lej”, założona i zarządzana przez jego córkę Zuzannę.
Niezwykłym ogniwem tej fundacji jest centrum wo-
lontariatu, w którym działają zdrowi i niepełno-
sprawni ochotnicy, a wśród nich dzieci rehabilitowa-
ne kiedyś przez doktora Piotra. Ich aktywność w
życiu zawodowym i rodzinnym oraz chęć niesienia
pomocy innym są najpiękniejszym darem składanym
pamięci doktora Mielnicy. Jakże celna jest w tym
miejscu maksyma przywołana przez jednego z pod-
opiecznych: kiedy gaśnie gwiazda, jej blask widać
jeszcze przez tysiąc lat.
(Głos z sali: To jest prawda.)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Głos zabierze pan poseł Waldemar Andzel, Prawo
i Sprawiedliwość.
Proszę bardzo.
Poseł Waldemar Andzel:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 19 grudnia ob-
chodzić będziemy 118. rocznicę urodzin Edwarda
Bernarda Raczyńskiego, polskiego dyplomaty, prezy-
denta RP na uchodźstwie.
Edward Bernard Raczyński urodził się w 1891 r.
w Zakopanem. Pochodził ze znanego wielkopolskiego
rodu Raczyńskich herbu Nałęcz. Lata szkolne spędził
w Krakowie w rezydencji swojej babci Adamowej Po-
tockiej. Początkowe lata edukacji odbywał w domu.
Ukończył II Liceum Ogólnokształcące im. Jana III
Sobieskiego w Krakowie. Następnie studiował prawo
na uniwersytecie w Lipsku. Uczęszczał również do
londyńskiej szkoły nauk politycznych, a doktorat z
prawa uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim.
341
W 1919 r. rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw
Zagranicznych. Przebywał na placówkach zagranicz-
nych w Londynie, Genewie…
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Panie pośle, przepraszam na sekundę.
Proszę państwa, następne posiedzenie Sejmu roz-
pocznie się o godz. 14.10.
Proszę bardzo.
Poseł Waldemar Andzel:
W 1919 r. rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw
Zagranicznych. Przebywał na placówkach zagranicz-
nych w Londynie, Genewie, a także Kopenhadze.
Przez niemal 3 lata pełnił funkcję stałego delegata
przy Lidze Narodów w Genewie. Dwukrotnie został
wybrany ambasadorem Rzeczypospolitej w Londy-
nie. W imieniu rządu polskiego podpisywał polsko-
-brytyjski układ sojuszniczy z 1939 r.
W latach 1941–1943 pracował na stanowisku mi-
nistra spraw zagranicznych. Osobiście redagował
oświadczenia rządu po odkryciu grobów w Katyniu
w 1943 r., a także wysłał prośbę do Międzynarodo-
wego Czerwonego Krzyża o wyjaśnienie tej zbrodni.
W 1954 r. założył wraz z Władysławem Andersem i
Tomaszem Arciszewskim Radę Trzech, której był
jedynym stałym członkiem. Była ona powołana w
opozycji do prezydentury Augusta Zaleskiego.
W latach… (Gwar na sali)
Panie marszałku, czy można trochę uciszyć salę,
bo…
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Proszę państwa, w tej chwili mamy bardzo ważny
punkt – oświadczenia poselskie, w którym posłowie
korzystają ze swoich praw i wolności. Jest prośba o
uszanowanie przemawiającego.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Waldemar Andzel:
W latach 1979–1986 pełnił funkcję prezydenta na
uchodźstwie. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedzia-
mi po upływie 7-letniej kadencji ustąpił na rzecz swo-
jego następcy Kazimierza Sabbata.
Pod koniec 1990 r. założył fundację im. Raczyń-
skich w Poznaniu. Z racji pełnienia urzędu prezyden-
ta RP został odznaczony Orderem Orła Białego.
30 lipca 1993 r. zmarł w Londynie. Ponieważ ani
jego bratankowie, ani on nie zostawili męskich po-
tomków, był ostatnim męskim przedstawicielem pol-
skiej rodziny Raczyńskich. Raczyński był najdłużej
żyjącym prezydentem państwa polskiego w całej hi-
storii. Przeżył ponad 102 lata. Dziękuję bardzo.
 56. posiedzenie Sejmu w dniu 18 grudnia 2009 r.
342 Oświadczenia poselskie
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Proszę państwa, jako ostatni oświadczenie wygło-
si pan poseł Aleksander Chłopek. Będzie to bardzo
ważne oświadczenie.
Proszę bardzo. (Gwar na sali)
Proszę o zachowanie spokoju ze względu na po-
wagę tego oświadczenia.
Poseł Aleksander Chłopek:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiem, że wszyscy
się spieszymy, ale głosowania rozpoczną się o 14.10,
a ja zabiorę tylko 3 minuty.
Ten dzień obchodzono po raz pierwszy i przyjęto,
że każda druga niedziela listopada będzie dniem mo-
dlitwy za udręczonych i zabijanych dziś wyznawców
Chrystusa. Dla tych, którzy chcieli wiedzieć, nie było
tajemnicą, że istnieje Kościół cierpiący. Dramatyczne
informacje pojawiały się często w niektórych me-
diach, zwłaszcza w „Naszym Dzienniku”, „Gazecie
Polskiej”, Radiu Maryja czy Telewizji Trwam.
W drugą niedzielę listopada poinformowały o tym
stacje telewizji publicznej i dzięki temu wiedza o
prześladowanym współcześnie Kościele chrześcijań-
skim dotarła do szerokich kręgów społecznych. Wiem,
bo wykonałem parę telefonów do znajomych: Słysze-
liście? Odpowiadali zwykle: Tak, słyszeliśmy, to
straszne, nie zdawaliśmy sobie sprawy, że aż tak. Su-
gestywna informacja w „Wiadomościach” niedziel-
nych mogła rzeczywiście porażać.
Wiek XX i XXI są stuleciami największych w hi-
storii prześladowań chrześcijan. W minionym wieku
zamordowano za wiarę w Chrystusa ok. 50 mln wie-
rzących. Statystyki z ostatnich lat są jeszcze bardziej
wstrząsające. Obecnie co trzy minuty ginie jeden wie-
rzący. W 75 krajach morduje się corocznie ponad 150
tys. chrześcijan. Giną dzieci, kobiety, starcy, dorośli,
nie ma wyjątków – najczęściej w sposób męczeński.
Giną, bo nie chcą się wyrzec wiary. Wśród 75 krajów
wyróżniają się: Sudan, Iran, Korea Północna, Chiny,
Indie, Pakistan i Irak. Co na to Europa? Europa mil-
czy. Za to rozczula się nad dramatycznym brakiem
tolerancji wobec muzułmanów, podważa wartość tra-
dycyjnej rodziny, a ostatnio usuwa chrześcijańskie
symbole ze szkół. Orzeczeniem Europejskiego Try-
(Koniec posiedzenia o godz. 14 min 04)
bunału Praw Człowieka w Strasburgu podjęto decy-
zję, że w szkole nie będzie mógł wisieć krzyż. Mąż
pani Albertin – chodzi o sprawę dziecka uczęszczają-
cego do szkoły, w której znajdowały się krzyże – na-
leży, proszę państwa, do racjonalnego ugrupowania,
do partii racjonalistów, która jest przekonana, że na-
leży także usunąć dzwonnice kościelne, ponieważ
zakłócają przestrzeń publiczną.
W naszej stolicy, w Warszawie, usunięto pod osło-
ną nocy przydrożne krzyże z miejsc, w których w
wypadkach samochodowych zginęli ludzie. Duch
oświecenia, ateizmu, Diderota, Woltera, encyklopedii
zdobywa Europę. Czci się wielką rewolucję francu-
ską, podczas której ze szczególnym okrucieństwem
mordowano księży i chrześcijan, a nie umieszcza się
w traktacie lizbońskim preambuły przypominającej
o tym, że nasza cywilizacja wyrosła z chrześcijań-
stwa i bez dekalogu jest jak „miedź brzęcząca”. De-
kalog ten podziwiają przecież ateiści w artystycznym
dokonaniu filmowym Krzysztofa Kieślowskiego. Do-
kąd zmierzasz, Europo? Tym pytaniem, proszę pań-
stwa, zakończę. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Mówiłem, że będzie to ważne oświadczenie i tak
się stało.
Na tym zakończyliśmy wygłaszanie oświadczeń
poselskich.*)
Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz
odpowiedzi na nie została paniom i panom posłom
doręczona w druku nr 2579.**)
Na tym kończymy 56. posiedzenie Sejmu Rzeczy-
pospolitej Polskiej.
Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przej-
rzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.
Zamykam posiedzenie.
(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał-
kowską)
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w załączniku nr 1.
**) Teksty interpelacji i zapytań poselskich oraz
odpowiedzi na interpelacje i zapytania – w załącznikach nr 1
i 2 w Aneksie do Sprawozdania Stenograficznego z 56. posiedzenia
Sejmu.

Teksty wystąpień niewygłoszonych
Informacja rządu na temat polskiej misji
wojskowej w Afganistanie
– punkt 25. porządku dziennego
Poseł Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny
Prawo i Sprawiedliwość)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z obo-
wiązującymi przepisami wprowadzonymi jeszcze
przez ministra Jerzego Szmajdzińskiego żołnierze
muszą zgodzić się na wyjazd na misję zagraniczną,
podpisując każdorazowo tzw. oświadczenie woli.
Swego czasu wyjazdu odmówiło wielu saperów z
5. Pułku Inżynieryjnego w Szczecinie. Czy była ini-
cjatywa wysokiej rangi polskich dowódców, m.in.
Wojsk Lądowych – generała Tadeusza Bąka i szefa
sztabu Wojska Polskiego generała Franciszka Gągo-
ra, likwidacji zasady oświadczenia woli żołnierzy? Ilu
generałów, poza dowódcą strzelców podhalańskich z
Rzeszowa, zrezygnowało dotąd z wyjazdu do Afgani-
stanu? Według badań opinii publicznej ponad 80%
Polaków jest za wycofaniem wojsk z Afganistanu.
Jak te opinie wpływają na osobiste decyzje żołnierzy?
Ilu żołnierzy zrezygnowało dotąd z wyjazdu do Afga-
nistanu, odmawiając podpisania oświadczenia woli?
Czy nie będzie problemów ze skompletowaniem no-
wego kontyngentu?
I jeszcze jedno pytanie dotyczące finansów: Ile
kosztowała Polskę misja wojskowa w Iraku i ile kosz-
towała do tej pory misja wojskowa w Afganistanie?
Oświadczenia poselskie
Poseł Zbigniew Chmielowiec (Klub Parlamen-
tarny Prawo i Sprawiedliwość)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Za kilka dni,
21 grudnia br., obchodzić będziemy 135. rocznicę uro-
dzin pisarza, poety satyryka, kronikarza, eseisty,
tłumacza literatury francuskiej, krytyka literackiego
Załącznik nr 1
i teatralnego, działacza społecznego Tadeusza Żeleń-
skiego, pseudonim literacki Boy.
Tadeusz Boy-Żeleński urodził się 21 grudnia 1874
r. w Warszawie. Był synem Wandy z Grabowskich i
Władysława Żeleńskiego, kompozytora. Rodzina pie-
czętowała się herbem Ciołek.
W latach 1892–1900 studiował medycynę na Uni-
wersytecie Jagiellońskim. Wcześniej uczęszczał do
słynnego Nowodworska. W młodości prowadził dość
bogate życie towarzyskie. Zdecydował się na stypen-
dium wojskowe, które po ukończeniu studiów musiał
odsłużyć w armii austro-węgierskiej.
Po przybyciu do Krakowa pisarza Stanisława
Przybyszewskiego zafascynował się jego twórczością.
Po ukończeniu studiów od 1901 do 1906 r. pracował
jako pediatra w Szpitalu św. Ludwika w Krakowie.
Rozpoczął nawet pisanie pracy habilitacyjnej, jednak
wysłany na stypendium do Paryża zainteresował się
literaturą francuską i w ciągu życia przełożył na ję-
zyk polski wiele liczących się tytułów.
W 1904 roku ożenił się z Zofią Pareńską, piękną
Zosią z „Wesela” Wyspiańskiego. Był to związek
partnerski, bez miłości, aczkolwiek ze związku tego
na świat przyszedł Stanisław Żeleński, późniejszy
aktor.
Po powrocie do kraju od 1906 r. współtworzył ka-
baret Zielony Balonik, pisząc teksty satyryczne. W
czasie I wojny światowej jako lekarz kolejowy służył
w armii austriackiej. Od 1922 r. zamieszkał w War-
szawie.
W 1933 r. został wybrany do Polskiej Akademii
Literatury. Jest autorem nazwy znanego konkursu
„Miss Polonia”.
W latach 30. kierował w Warszawie prywatną kli-
niką. Po wybuchu II wojny światowej ewakuował się
do Lwowa. Zamieszkał u szwagra żony – prof. Jana
Greka. W październiku 1939 r. sowieckie kierownic-
two uniwersytetu powołało go na stanowisko kierow-
nika katedry historii literatury francuskiej na lwow-
skim uniwersytecie. Wkrótce po zajęciu Lwowa przez
Niemców w nocy z 3 na 4 lipca 1941 r. został aresz-
towany wraz z prof. Grekiem i jego żoną Marią Pa-
reńską-Grekową przez Einsatzkommando zur beson-
deren Verwendung i tej samej nocy zamordowany na
2
Wzgórzach Wuleckich. Miejsce jego pochówku jest
nieznane.
Tadeusz Boy-Żeleński jest kawalerem Legii Ho-
norowej.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Stojąc dziś w
Sejmie RP, pragnę złożyć mu swój hołd w przypadają-
cą 21 grudnia 135. rocznicę jego urodzin. Dziękuję.
Poseł Szymon Stanisław Giżyński (Klub Par-
lamentarny Prawo i Sprawiedliwość)
Za Teatrzykiem „Zielona Gęś” Teatrzyk „Złota
Kaczka” ma zaszczyt przedstawić: polski dramat po-
lityczno-eschatologiczny pt. „Naród polski i premier
Tusk”.
Występują: Naród, Premier.
Naród: Premierze, gdzie jesteś?
Premier:.....................................
Naród (głośniej): Premierze, gdzie jesteś?
Premier:.....................................................
Naród (fortissimo): Premierze, gdzie jesteś?
Premier:........................................................
Naród: Premier nie odpowiada narodowi!
Koniec.
Poseł Andrzej Pałys (Klub Poselski Polskiego
Stronnictwa Ludowego)
Skąd się bierze nienawiść do władzy. Psucie pań-
stwa III.
Polska to kraj targany traumatycznymi wydarze-
niami historycznymi. W poprzednim odcinku moje-
go cyklu wskazywałem na wady narodowe Pola-
ków, które wywodzą się z historii. W tej części
spróbuję przyjrzeć się temu, skąd się bierze niena-
wiść do władzy.
Polska przez ostatnie stulecia tylko niewiele po-
nad 40 lat cieszyła się względnym spokojem i nieza-
wisłością. W 1795 r. utraciliśmy niepodległość po
niemal ciągłych konfliktach i wojnach, które
trwały prawie 200 lat. Później przez 123 lata by-
liśmy rusyfikowani i germanizowani z małymi prze-
rwami na względną autonomię (Księstwo Warszaw-
skie). Po 1918 r. na dwie dekady Polska znów stała
się w pełni wolna, ale już w 1939 r. mieliśmy czwar-
ty rozbiór kraju. Po wojnie trafiliśmy za żelazną
kurtynę i znów sen Polaków o wolności i pełnym
samostanowieniu prysł.
Po co ten miniwykład z historii? Po to, by wy-
jaśnić, skąd bierze się chroniczna niechęć do wła-
dzy, którą niektórzy nazywają nawet nienawiścią.
Władza rządzi, a więc jest nie nasza, rządzący to nie
my, to rządzący. Dlaczego sprawują władzę? Dlacze-
go oni mają nami rządzić? Po co?
Te pytania można byłoby mnożyć. Prawda jest
taka, że Polacy nie są anarchistami i doceniają po-
trzebę zhierarchizowanego porządku społecznego i
politycznego. Polacy nie lubią bałaganu w kraju i nie
chcą chaosu na szczytach władzy. Ale z drugiej stro-
ny władza nie jest lubiana. Sondaże wskazują, że
funkcjonariuszy pełniących najwyższą władzę
polityczną (prezydenta i premiera) nie lubimy za
bardzo. Nienawidzimy posłów. To oni, te darmozja-
dy, blokują nam prosperitę, kraj mlekiem i miodem
płynący.
Mało tego, nie wiemy, kto nami rządzi. 11 lat
temu mieliśmy wielką reformę samorządową. Od
tamtej pory województwem rządzi marszałek, a nie
wojewoda, ale Polacy i tak uważają, że ten drugi. Nie
znamy dobrze prerogatyw władzy, wiemy tylko, że
prezydent może blokować rząd. Ale na przykład tego,
czym zajmuje się Senat w Polsce, chyba nikt nie wie.
W ogóle po co nam Senat? Na to pytanie też mało
kto umie udzielić odpowiedzi.
Władza jest niebezpieczna, może człowieka przy-
prawiać o zawrót głowy, ale może go również zupeł-
nie oderwać od ziemi. Władza zmienia człowieka,
daje mu poczucie nieomylności, buduje jego wy-
soką samoocenę. W starożytnym Rzymie wraca-
jący z wielkiej wygranej bitwy generał, paradując
po ulicach miasta, zawsze jechał z jednym niewol-
nikiem. Generał sam powoził rydwanem, a nie-
wolnik jechał obok i szeptał do generalskiego
ucha: Pamiętaj, że nie jesteś bogiem, pamiętaj, że
nie jesteś jeszcze bogiem. Taka podpowiedź na pew-
no przydałaby się wielu ludziom władzy. Władza
musi być blisko ludzi, nie wolno oderwać się od przy-
ziemnych problemów, bo wówczas nienawiść do rzą-
dzących będzie tylko rosnąć.
Biorąc pod uwagę powyższe, można przejść do
wskazywania konkretnych powodów, dla których
władza w Polsce nie cieszy się przesadnym szacun-
kiem. Historia. Polacy niemal zawsze walczyli z
władzą. W XVII w. przekupność polskiej szlachty
powodowała, że Rzeczpospolita słabła, czego apo-
geum przypadło na koniec XVIII w. Straciliśmy
niepodległość. Polska zniknęła z mapy Europy. I
wówczas zaczął się okres powstań narodowych,
walki z władzą, a więc zaborcą. Mieliśmy tajne
szkolnictwo, które sprzeciwiało się germanizacji i
rusyfikacji Polaków. Wydawaliśmy w języku pol-
skim, często wbrew władzy zaborców. Władza to
byli oni. My byliśmy Polakami.
II Rzeczpospolita to kraj wielonarodowy. Władza
starała się, by wszystkie nacje żyły ze sobą w zgo-
dzie, czerpiąc z najlepszych tradycji Rzeczypospoli-
tej Obojga Narodów. Jednak nie wszyscy czuli się
dobrze. Nacjonaliści polscy narzekali, że za dużo
praw mają Żydzi, Ukraińcy podnosili kwestię, że
jako druga mniejszość w Polsce mają za mało
uprawnień itd. Wszystko to sprawiało, że władza
nie była znów nasza, bo wspierała nie naszych.
Na to wszystko nałożyły się cechy, którymi
można określić ówczesny polski parlamentaryzm.

Posłowie nie unikali zwady i konfliktu, debatowali i
dywagowali, coraz mniej robiąc dla Polski. Wszystko
to przeciął Józef Piłsudski w zamachu majowym.
Jedna władza rozgoniła drugą władzę. Jak więc
szanować władzę i ją lubić?
II wojna światowa sprowadziła na Polskę pożogę
i najpierw dwóch (Niemcy i ZSRR), a potem jednego
okupanta. Rozwinęło się wszystko, co tajne. Polskie
Państwo Podziemne było najlepiej rozwiniętą struk-
turą konspiracyjną w historii świata. Stało się tak
dlatego, że znów władza to byli oni. My walczyliśmy
z władzą okupacyjną na wszelkie sposoby, dzięki
naszym historycznym doświadczeniom nie daliśmy
się złamać.
Jednak po wojnie władze światowe (wielka trój-
ka) za naszą dzielną i bohaterską postawę niemal
na wszystkich frontach II wojny postanowiły nas
umieścić pod jarzmem komunizmu. Znów trzeba
było walczyć z władzą, znów drugi obieg był waż-
niejszy niż pierwszy. Polska podzieliła się na praw-
dziwych Polaków i na kolaborantów PRL. O tym,
3
i lu jest prawdziwych Polaków, przekonaliśmy się
w 1980 r., kiedy to członkostwo w „Solidarności”
deklarowało ponad 10 mln Polaków. Ale władza
oszukała nas jeszcze raz i wprowadziła stan wojen-
ny. Znowu nienawidziliśmy władzy.
Wszystko to sprawia, że nadal, 20 lat po odzyska-
niu samostanowienia, nie wierzymy władzy. Politycy
mają bardzo małe zaufanie społeczne, a zawód polity-
ka jest bardzo mało szanowany. Kiedy to się zmieni?
Z jednej strony musi się zmienić polityka, a i politycy
powinni zacząć pracować nad sobą, ale z drugiej stro-
ny mam wrażenie, że następne pokolenia będą już
szanować władzę, zaczną traktować ich jak swoich.
To my będziemy rządzić, a nie jacyś oni.
Konkludując, jest za co nie lubić władzy. Jedno-
cześnie, niejako na pocieszenie, można powiedzieć,
że demografia sprzyja procesowi wzrostu zaufa-
nia do władzy. Za kilka, kilkanaście, a może kil-
kadziesiąt lat będziemy szanować władzę, tak jak
jest teraz na Zachodzie.
 Porządek dzienny

56. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniach 15, 16, 17 i 18 grudnia 2009 r.

1. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budże-

towej na rok 2010 (druki nr 2375 i 2560).
2. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej
i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach eme-
rytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych (druki nr 2386
i 2556).
3. Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezy-
denta Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 2545).
4. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 2567).
5. Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o posel-
skim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych
innych ustaw (druki nr 1898, 1898-A i 2554).
6. Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie
ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre oso-
by prawne oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji (druki nr 2483 i 2551).
7. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw
(druki nr 2002, 2561 i 2561-A).
8. Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych
o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Orga-
nizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH), sporzą-
dzonej w Kopenhadze w dniu 23 maja 2000 r. (druki nr 2388 i 2550).
9. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy Prawo o organizmach genetycznie
zmodyfikowanych (druk nr 2547).
10. Informacja rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2007
roku na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (druk nr 757) wraz ze stanowiskiem
Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 1543).
11. Informacja rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2008
roku na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (druk nr 2287) wraz ze stanowi-
skiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 2559).
12. Raport 2009 z wdrażania Krajowego Programu Reform na lata 2008–2011 na rzecz
realizacji Strategii Lizbońskiej (druk nr 2428) wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki
(druk nr 2494).
13. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postę-
powania administracyjnego i ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyj-
nymi (druk nr 2526).
14. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępo-
wania karnego (druk nr 2425).
15. Pytania w sprawach bieżących.
16. Informacja bieżąca.
 17. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Czło-
wieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów,
mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych
innych ustaw (druki nr 2568 i 2597).
18. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy Kodeks postępowania karnego (druki nr 2569
i 2576).
19. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr
2570 i 2577).
20. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu
w sprawie ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (druki nr 2571
i 2578).
21. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o stanowisku Senatu
w sprawie ustawy o uregulowaniu stanu prawnego niektórych nieruchomości pozostających
we władaniu Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (druki nr 2572 i 2580).
22. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny,
ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze
(druk nr 2525).
23. Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie
ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych
ustaw (druki nr 1945, 2521 i 2521-A) – trzecie czytanie.
24. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie
ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki
nr 2348, 2518 i 2518-A) – trzecie czytanie.
25. Informacja rządu na temat polskiej misji wojskowej w Afganistanie (druk nr 2599).
26. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy
o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych
innych ustaw (druki nr 1727, 2407 i 2407-A) – trzecie czytanie.
27. Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały
o zmianie uchwały w sprawie powołania i wyboru składu osobowego Komisji Nadzwyczaj-
nej do rozpatrzenia niektórych projektów ustaw z zakresu prawa wyborczego (druk nr
2594).
28. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(druki nr 2608 i 2611).
29. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie
ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finan-
sowym (druki nr 2609 i 2612).

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności