You are on page 1of 123

Sejm

Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne
z 41 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 6 maja 2009 r.


(pierwszy dzień obrad)

Wa r s z a w a
2009
str. str.

TREŚĆ

41. posiedzenia Sejmu


(Obrady w dniu 6 maja 2009 r.)
str. str.

Otwarcie posiedzenia Poseł Maciej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . . . 27


Zmiana porządku dziennego Poseł Marek Balicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Poseł Bożena Kotkowska. . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Sprawy formalne Poseł Bolesław Grzegorz Piecha . . . . . . . . . . . 29
Poseł Aleksandra Natalli-Świat . . . . . . . . . . . . 4 Poseł Zdzisława Janowska . . . . . . . . . . . . . . . 29
Poseł Tadeusz Cymański . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Poseł Czesław Hoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Poseł Sławomir Nitras. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Poseł Jarosław Katulski . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
(Przerwa w posiedzeniu) Poseł Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Wznowienie posiedzenia Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Komunikaty Poseł Mirosława Masłowska . . . . . . . . . . . . . . 31
Sekretarz Poseł Monika Wielichowska. . . . . . . 7 Poseł Tadeusz Naguszewski . . . . . . . . . . . . . . 32
Punkt 1. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Joanna Mucha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
nie Komisji Nadzwyczajnej o komisyj- Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz . . . . . . 32
nym projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Kodeks spółek handlowych Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Poseł Sprawozdawca Grzegorz Karpiński . . . . 8 Poseł Ryszard Zawadzki . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Poseł Mirosław Koźlakiewicz . . . . . . . . . . . . . . 8 Poseł Jadwiga Wiśniewska . . . . . . . . . . . . . . . 34
Poseł Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Poseł Wiesław Janczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Poseł Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Poseł Grzegorz Raniewicz . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Minister Zdrowia Ewa Kopacz . . . . . . . . . . . . 36
Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Bartosz Arłukowicz . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Minister Zdrowia Ewa Kopacz . . . . . . . . . . . . 41
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Poseł Zdzisława Janowska . . . . . . . . . . . . . . . 42
Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . . 11
Poseł Bolesław Grzegorz Piecha . . . . . . . . . . . 42
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Poseł Grzegorz Karpiński . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Minister Zdrowia Ewa Kopacz . . . . . . . . . . . . 42
Punkt 2. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Beata Małecka-Libera . . . . . . . . . . . . . . 43
danie Komisji Zdrowia o rządowym Punkt 3. porządku dziennego: Sprawoz-
projekcie ustawy o zmianie ustawy danie Komisji Administracji i Spraw
o świadczeniach opieki zdrowotnej Wewnętrznych o rządowym projekcie
finansowanych ze środków publicznych ustawy o uchyleniu lub zmianie niektó-
oraz niektórych innych ustaw rych upoważnień do wydawania aktów
Poseł Sprawozdawca Beata Małecka-Libera. . .13 wykonawczych
Poseł Elżbieta Łukacijewska . . . . . . . . . . . . . . 15 Poseł Sprawozdawca
Poseł Czesław Hoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Aleksander Marek Skorupa . . . . . . . . . . . . . . 44
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska . . . . . . . . . 17 Poseł Janusz Dzięcioł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Poseł Aleksander Sopliński . . . . . . . . . . . . . . . 19 Poseł Stanisław Wziątek . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Poseł Marek Balicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Poseł Wojciech Żukowski. . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Poseł Bożena Kotkowska. . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 47
Minister Zdrowia Ewa Kopacz . . . . . . . . . . . . 22 Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Poseł Marek Balicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Prezes Rządowego Centrum Legislacji
Poseł Elżbieta Łukacijewska . . . . . . . . . . . . . . 25 Maciej Berek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Poseł Czesław Czechyra . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Zmiana porządku dziennego
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska . . . . . . . . . 25 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski . . . . . . . . 49
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Punkt 4. porządku dziennego: Sprawozda-
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 nie Komisji Infrastruktury o rządowym
Poseł Bartosz Arłukowicz . . . . . . . . . . . . . . . . 27 projekcie ustawy o zmianie ustawy
str. str.

o żegludze śródlądowej oraz ustawy ustawy o zmianie ustawy Prawo o ad-


o dozorze technicznym wokaturze, ustawy o radcach prawnych
Poseł Sprawozdawca Stanisław Lamczyk . . . 49 oraz ustawy Prawo o notariacie
Poseł Jacek Krupa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Poseł Sprawozdawca Marian Filar . . . . . . . . . 69
Poseł Zbigniew Kozak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Poseł Zenon Durka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Poseł Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Poseł Przemysław Gosiewski . . . . . . . . . . . . . 70
Poseł Józef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Poseł Piotr Krzywicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Poseł Stanisław Wziątek . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Poseł Jan Widacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Tadeusz Naguszewski . . . . . . . . . . . . . . 75
Infrastruktury Anna Wypych-Namiotko . . . . 54 Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 76
Poseł Stanisław Lamczyk . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Poseł Marek Kwitek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Punkt 5. porządku dziennego: Spra- Poseł Danuta Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
wozdanie Komisji Kultury i Środków Poseł Paweł Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Przekazu o komisyjnym projekcie Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
ustawy o zmianie ustawy o radiofonii Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
i telewizji Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . 77
Poseł Sprawozdawca Stanisław Wziątek . . . . 56 Punkt 8. porządku dziennego: Sprawozda-
Poseł Tadeusz Ross . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 nie Komisji Samorządu Terytorialnego
Poseł Jan Dziedziczak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 i Polityki Regionalnej o poselskim pro-
Poseł Stanisław Wziątek . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 jekcie ustawy o zmianie ustawy
Poseł Tadeusz Sławecki. . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 o gospodarce nieruchomościami oraz
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 o zmianie niektórych innych ustaw
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 58 Poseł Sprawozdawca Danuta Jazłowiecka . . 79
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Poseł Bogdan Bojko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Poseł Anna Paluch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Poseł Jan Kochanowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Poseł Jan Dziedziczak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Poseł Bronisław Dutka . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Jerzy Rębek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Kultury i Dziedzictwa Narodowego Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Piotr Żuchowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Poseł Anna Paluch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Poseł Stanisław Wziątek . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Poseł Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
nie Komisji Infrastruktury o rządowym Infrastruktury Olgierd Dziekoński. . . . . . . . . 85
projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Danuta Jazłowiecka. . . . . . . . . . . . . . . . 86
o transporcie kolejowym Punkt 9. porządku dziennego: Pierwsze
Poseł Sprawozdawca Elżbieta Pierzchała . . . 61 czytanie komisyjnego projektu ustawy
Poseł Bożenna Bukiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . 61 o zmianie ustawy o podatku akcyzo-
Poseł Bogusław Kowalski . . . . . . . . . . . . . . . . 62 wym
Poseł Tomasz Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Poseł Marek Wikiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Poseł Józef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Poseł Marek Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 64 Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 90
Poseł Anna Sobecka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Poseł Jan Łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Poseł Tomasz Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 66 Poseł Jan Łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Poseł Janusz Cichoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Poseł Piotr Cybulski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Poseł Piotr Cybulski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Infrastruktury Juliusz Engelhardt. . . . . . . . . 67 Jacek Kapica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Poseł Elżbieta Pierzchała . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Poseł Marek Wikiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Punkt 7. porządku dziennego: Sprawozda- Punkt 10. porządku dziennego: Sprawoz-
nie Komisji Sprawiedliwości danie Komisji Infrastruktury
i Praw Człowieka o poselskim projekcie o rządowym projekcie ustawy o zmia-
str. str.

nie ustawy o autostradach płatnych Poseł Ewa Wolak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106


oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . 106
ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy Poseł Tadeusz Arkit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
o dochodach jednostek samorządu te- Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
rytorialnego oraz ustawy o transporcie Poseł Jerzy Rębek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
kolejowym Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa . . . . . . . . . 95 Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Poseł Stanisław Huskowski . . . . . . . . . . . . . . 96 Poseł Henryk Milcarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Poseł Edward Czesak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański . . . . . . . . 97 Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Poseł Janusz Piechociński. . . . . . . . . . . . . . . . 98 Poseł Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
Poseł Jerzy Polaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa
Poseł Krzysztof Gadowski . . . . . . . . . . . . . . . . 99 i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke. . . . . . . . . . 109
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Poseł Ewa Wolak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Oświadczenia
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska . . . . . . . . 100
Poseł Witold Kochan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Poseł Lech Kołakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Infrastruktury Juliusz Engelhardt. . . . . . . . 101 Poseł Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Poseł Jacek Krupa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Punkt 11. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . 114
danie Komisji Ochrony Środowiska, Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o ko- Poseł Piotr Cybulski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
misyjnym projekcie ustawy o zmianie Poseł Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
ustawy o ochronie gruntów rolnych Poseł Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
i leśnych Poseł Bożena Szydłowska . . . . . . . . . . . . . . . 117
Poseł Sprawozdawca Ewa Wolak . . . . . . . . . 103 (Przerwa w posiedzeniu)
Poseł Jan Musiał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło-
Poseł Henryk Milcarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 szonych
Poseł Adam Krzyśków . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
(Początek posiedzenia o godz. 9)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Sprawozdania te zostały paniom i panom doręczone
Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie odpowiednio w drukach nr 1899, 1902, 1907 i 1920.
Krzysztof Putra, Stefan Niesiołowski, Jerzy W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Szmajdziński i Jarosław Kalinowski) Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa-
trzenie tych sprawozdań.
Marszałek: Proponuję, aby w przypadku sprawozdania za-
wartego w druku nr 1920 Sejm wyraził zgodę na
Proszę państwa, otwieram posiedzenie. zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.
(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską) Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie propozycję przyjął.
i panów posłów: Monikę Wielichowską, Beatę Buble- Sprzeciwu nie słyszę.
wicz, Krzysztofa Brejzę i Dariusza Kaczanowskiego. Komisja Nadzwyczajna przedłożyła dodatkowe
W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie Konsty-
poseł Monika Wielichowska i pan poseł Krzysztof tucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Brejza. Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom
Protokół i listę mówców prowadzić będą pani doręczone w druku nr 1721-A.
poseł Monika Wielichowska i pani poseł Beata Bu- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
blewicz. Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
Witam pana posła sekretarza. niu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie
Proszę państwa, protokół 40. posiedzenia Sejmu czytanie tego projektu.
uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń. Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o zmia-
nie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz usta-
Informuję, że Komisja Infrastruktury przedłoży-
wy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
ła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy
Projekt ten został paniom i panom posłom dorę-
o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze tech-
czony w druku nr 1938.
nicznym.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
doręczone w druku nr 1908. niu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze
Na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu podją- czytanie tego projektu.
łem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgo-
o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania. dę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.
Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
jektach ustaw: propozycję przyjął.
— o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważ- Sprzeciwu nie słyszę.
nień do wydawania aktów wykonawczych, Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał
— o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-
o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Fundu- -minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach
szu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samo- nad przedstawionym przez prezesa Rady Ministrów
rządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie ko- dokumentem „Polityka ekologiczna państwa w latach
lejowym, 2009–2012 z perspektywą do roku 2016” oraz nad
— o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy o zmianie
i leśnych, ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finanso-
— a także o zmianie ustawy o świadczeniach opie- wanych ze środków publicznych oraz niektórych in-
ki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nych ustaw, a także 3-minutowych oświadczeń
oraz niektórych innych ustaw. w imieniu klubów i kół w dyskusji nad stanowiskiem
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
4 Porządek dzienny

Marszałek Pan marszałek dzisiaj powiedział na spotkaniu


Konwentu Seniorów, że ten projekt nie może być roz-
Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo patrywany dzisiaj, ponieważ nie ma powielonego
o ruchu drogowym oraz ustawy o ubezpieczeniach materiału dla członków Konwentu. Przygotowaliśmy
obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwa- go, panie marszałku, proszę bardzo. (Oklaski)
rancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komu-
nikacyjnych.
Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Marszałek:
Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu
klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punkta- Pani poseł…
mi porządku dziennego.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął. Poseł Aleksandra Natalli-Świat:
Sprzeciwu nie słyszę.
Proszę państwa, z wnioskami formalnymi zgłosi- Jest materiał, można się z nim zapoznać i można
ło się dwóch posłów. w końcu poważnie podejść do kwestii związanych
Bardzo proszę, pani poseł Natalli-Świat. z polityką gospodarczą. Już druga prognoza poważ-
Przypominam, że regulamin mówi wyraźnie nej instytucji międzynarodowej, bo po Międzynaro-
o tym, że zgłaszanie wniosku formalnego może zająć dowym Funduszu Walutowym wydała swoją Komisja
nie więcej niż 2 minuty. Europejska, mówi o tym, że w Polsce będzie recesja.
Trzeba już dziś zacząć robić wszystko, aby te progno-
zy się nie sprawdziły. Trzeba skończyć z podporząd-
Poseł Aleksandra Natalli-Świat: kowaniem działań gospodarczych partykularnym
celom politycznym. (Oklaski)
Dziękuję bardzo, panie marszałku. (Poseł Krystyna Skowrońska: To nie jest homilia.)
Panie marszałku, chciałabym złożyć w imieniu Panie Marszałku! Klub Prawa i Sprawiedliwości
klubu Prawo i Sprawiedliwość wniosek o ogłoszenie wnosi o przerwę, zwołanie Konwentu Seniorów
przerwy i zwołanie Konwentu Seniorów, aby rozpa- i wprowadzenie do porządku obrad rozpatrzenia
trzyć propozycję złożoną przez klub Prawa i Sprawie- przez Sejm zaproponowanej przez nas rezolucji. Dzię-
dliwości dotyczącą przyjęcia przez Sejm rezolucji kuję bardzo. (Oklaski)
wzywającej rząd do przygotowania do końca maja
nowelizacji ustawy budżetowej i przedstawienia Sej-
mowi aktualnej sytuacji budżetowej w kraju. Marszałek:
Szanowni Państwo! W tej chwili najważniejsza
ustawa, która powinna decydować o tym, jak będą Dziękuję bardzo.
wydatkowane środki publiczne, tak naprawdę nie jest Drugi wniosek formalny przedstawi pan poseł
ustawą, tylko dziełem z zakresu literatury science Cymański.
fiction. To jest dzieło, którego założenia mówią o tym, Proszę bardzo.
że wzrost gospodarczy w Polsce będzie wynosił 3,7%,
że będzie wzrost zatrudnienia itd., itd. Można byłoby
przejść do porządku dziennego nad tym, że zamiast Poseł Tadeusz Cymański:
ustawy budżetowej mamy literaturę, którą – tak jak
powiedziałam – można by zaliczyć do gatunku scien- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu-
ce fiction, ale to szkodzi polskiej gospodarce. Podpo- bu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chcę
rządkowywanie przez rząd działań w zakresie gospo- wnieść o przerwę i zwołanie Konwentu Seniorów.
darki celom politycznym, przesuwanie nowelizacji (Głos z sali: To już było.)
budżetu na później, byle po wyborach do Parlamentu Ale w innej sprawie, która też pozostaje w związ-
Europejskiego, szkodzi polskiej gospodarce. Należy ku z problemami gospodarczymi i kryzysem. W tro-
wreszcie z tym skończyć i należy to głośno powie- sce m.in. o to mamy prawo oczekiwać informacji
dzieć. Jeżeli w Polsce mają być sensownie wydawane rządu na temat sposobów, a właściwie metod, jakimi
środki publiczne, to potrzebna nam jest realna usta- rząd posługuje się wobec ludzi protestujących.
wa budżetowa. (Gwar na sali) Chcę przypomnieć, że 29 miała miejsce akcja sił
Rozumiem, że część posłów Platformy Obywatel- policyjnych, która wywołała ogromne zaniepokojenie
skiej to śmieszy, ale to jest naprawdę poważny pro- społeczne, a minister spraw wewnętrznych zapowie-
blem, to są miejsca pracy, to jest przyszłość polskich dział, że sprawa ta zostanie dokładnie wyjaśniona.
obywateli. Jako opozycja uważamy, że Wysoka Izba jest or-
Czy rząd polski, zamiast przeciwdziałać kryzyso- ganem, który ma prawo oczekiwać od rządu pełnej
wi, chce ten kryzys pogłębiać? Czy to jest naprawdę informacji. Do tego się sprowadza istota naszego
celem gospodarczej polityki obecnego rządu? wniosku. Dalsze wydarzenia, ostatnie użycie siły wo-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Porządek dzienny 5

Poseł Tadeusz Cymański Poseł Sławomir Nitras:


bec okupujących biura poselskie są dodatkowym ar- ...nie prowadzili buntu na sali plenarnej. W kon-
gumentem na rzecz naszego wniosku. tekście jutrzejszego posiedzenia Komisji Finansów
Mam nadzieję, że gdy w czasie tej przerwy będzie- Publicznych chciałbym państwa poinformować...
my rozpatrywać wniosek mojej koleżanki pani poseł
Natalli-Świat, ta sprawa również zostanie wyjaśnio-
na. Zbliżają się ważne rocznice, stajemy wobec wiel- Marszałek:
kich wyzwań, ale prawo do protestu jest źrenicą de-
mokracji. Musimy go strzec, zwłaszcza tu, w polskim Dziękuję bardzo, panie pośle.
parlamencie. Z tego miejsca o to proszę, apeluję o to
do pana marszałka Bronisława Komorowskiego.
(Oklaski) Poseł Sławomir Nitras:

...że Komisja Europejska...


(Poseł Ryszard Kalisz: Pan mówi jak Gierek.)
Marszałek:

Proszę państwa, chciałbym...


Marszałek:
Jeszcze pan poseł Nitras. Wniosek formalny?
(Poseł Sławomir Nitras: Przeciwny.) Panie pośle…
Wniosek przeciwny, tak? Panie pośle, głos prze-
ciw, jak rozumiem. Tak?
Proszę bardzo. Poseł Sławomir Nitras:

...opublikowała raport...
Poseł Sławomir Nitras: (Głosy z sali: Gierek, Gierek.)

Panie Marszałku! Składając wniosek przeciwny,


chciałbym prosić Wysoką Izbę o to, żebyśmy w tej Marszałek:
bardzo trudnej atmosferze, w jakiej znalazła się Eu-
ropa i gospodarczy świat, potrafili być miejscem, Panie pośle, będę musiał panu wyłączyć mikro-
w którym stabilizuje się sytuację, a nie przyczynia fon. Nie, panie pośle, dziękuję panu uprzejmie.
się do atmosfery chaosu. (Oklaski) (Głos z sali: Tak nie wolno.)
Nie wiem, ilu posłów Prawa i Sprawiedliwości za- Wolno, i tak trzeba, niestety, panie pośle.
poznało się z porządkiem obrad tego posiedzenia Bardzo dziękuję. Dziękuję panu posłowi.
Sejmu, ale przypomnę państwu, że z wielką radością
przywitałem fakt, iż jutro na posiedzeniu Komisji
Finansów Publicznych pan minister Rostowski Poseł Sławomir Nitras:
przedstawi dokładną informację – tę, o którą wnosi
pani poseł Natalli-Świat. Dziękuję.
Chciałbym, żebyśmy pracowali w normalnym try-
bie, a nie traktowali pierwszego dnia posiedzenia
Sejmu o godz. 9 jako momentu, w którym burzymy Marszałek:
ład społeczny, w którym mówimy wszystkim Pola-
Pani poseł przed chwilą się wypowiadała.
kom, w którym stajemy na czele buntu społecznego,
Proszę państwa, został zgłoszony wniosek formal-
bo to jest najgorsza rzecz, jaka może się zdarzyć. Wy-
ny w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości. (Gwar
starczy nam już to, że Jacek Kurski prowadzi związ-
na sali) Został zgłoszony także wniosek przeciwny,
kowców na Salę Kongresową. Wystarczy. Chcieliby-
co oznacza, że będziemy musieli to rozstrzygnąć
śmy, żebyście państwo...
w głosowaniu. Jednak ze względu na potrzebę wyja-
(Poseł Izabela Kloc: Ewa Kopacz prowadzi pielę-
śnienia paru kwestii zwołam najpierw posiedzenie
gniarki.) Konwentu Seniorów tutaj w ciemnym gabinecie,
a potem będziemy nad tym głosowali.
Trzeba m.in. wyjaśnić, jak to jest możliwe, że po-
Marszałek: mimo – jak sądzę – posiadania informacji ze świeżo
zakończonego posiedzenia Konwentu Seniorów
Panie pośle, chciałem pana przywołać do rzeczy, przedstawicielka klubu Prawa i Sprawiedliwości nie
bo wykracza pan poza regułę wniosku formalnego i wie, co tam zostało ustalone i zgłasza wniosek for-
wniosku przeciwnego. Panie pośle, do rzeczy. malny o przerwę i wprowadzanie czegoś do porządku
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
6 Porządek dzienny

Marszałek pytanie, czy państwo podtrzymują swoje oczekiwa-


nia, bo wtedy będziemy musieli głosować?
obrad. Mija się zresztą z prawdą, mówiąc, że powo- (Poseł Aleksandra Natalli-Świat: Tak.)
dem nieprzyjęcia wniosku Prawa i Sprawiedliwości Pani przewodnicząca, pani chce, żebyśmy głoso-
było to, że coś było niepowielone. wali nad tą sprawą?
Otóż, pani poseł, nic nie zostało przez klub Prawa Proszę bardzo.
i Sprawiedliwości na czas zgłoszone do laski marszał- Proszę państwa, w takim razie zarządzam głoso-
kowskiej, a to jest zasadnicza różnica. I to musimy wanie.
wyjaśnić za chwilę na posiedzeniu Konwentu Senio- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem
rów. (Oklaski) wniosku formalnego zgłoszonego przez panią poseł
Proszę państwa, ogłaszam 5-minutową przerwę Natalii-Świat o uzupełnienie porządku obrad o pro-
i zapraszam wszystkich przedstawicieli klubów do jekt rezolucji, proszę o podniesienie ręki i naciśnię-
gabinetu. cie przycisku.
Kto jest przeciwny?
(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 14 Kto się wstrzymał?
do godz. 9 min 21) W głosowaniu wzięło udział 361 osób, za oddano
163 głosy, przeciw – 190, 8 osób wstrzymało się od
głosu.
Marszałek: Wniosek nie przeszedł.
W związku z tym przystępujemy do dalszego pro-
Proszę państwa, zakończyło się posiedzenie Kon- cedowania.
wentu Seniorów. Chciałbym państwu przedstawić Proszę państwa, za chwilę rozpatrzymy sprawoz-
moje spostrzeżenia, wrażenia z tego posiedzenia. danie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy
Informuję państwa, że pani poseł Natalii-Świat Kodeks spółek handlowych.
złożyła wyjaśnienia oraz przeprosiła za to, że klub Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji
Prawa i Sprawiedliwości nie zgłosił dwukrotnie o projektach ustaw:
w sposób formalny propozycji uzupełnienia porządku — o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdro-
obrad Sejmu o punkt w sprawie budżetu państwa na wotnej finansowanych ze środków publicznych oraz
rok 2009. Za pierwszym razem ta propozycja po pro- niektórych innych ustaw,
stu nie została zgłoszona na czas, bo regulamin mówi — o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważ-
wyraźnie, że tego rodzaju wnioski należy składać do nień do wydawania aktów wykonawczych,
godz. 21 dnia poprzedzającego rozpoczęcie posiedze- — o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz
ustawy o dozorze technicznym,
nia Sejmu, i to na piśmie, a nie ustnie. Za drugim
— a także o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji.
razem na sali został wręczony marszałkowi sam
Kolejnym planowanym punktem będzie sprawoz-
tekst rezolucji bez wniosku pisemnego dotyczącego
danie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy
uzupełnienia porządku obrad.
o transporcie kolejowym.
Mam nadzieję, że wyjaśniliśmy sobie te kwestie
W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania
i że zmniejszą się w związku z tym pokusy co do trak-
komisji o projektach ustaw: o zmianie ustawy Prawo
towania możliwości wystąpienia z wnioskiem formal- o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych oraz
nym na tej zasadzie, że Sejm, zamiast obradować, ustawy Prawo o notariacie i o zmianie ustawy o go-
zajmuje się rozstrzyganiem tego, co świeżo rozstrzy- spodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektó-
gało posiedzenie Konwentu Seniorów zwołane przeze rych innych ustaw.
mnie na godz. 8.30 w dniu dzisiejszym. To tyle. Następnie przeprowadzimy pierwsze czytanie
Jeśli chodzi o zamknięcie tej sprawy, to informu- projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcy-
ję państwa, że zamierzam, o ile wpłynie w końcu zowym.
złożony w sposób formalny, zgodny z przepisami re- Ostatnimi rozpatrywanymi dzisiaj punktami
gulaminu Sejmu, wniosek klubu Prawa i Sprawiedli- będą sprawozdania komisji o projektach ustaw:
wości, skieruję go oczywiście jak najszybciej do Ko- — o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz
misji Finansów Publicznych, która, jak wiem, w dniu o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Fundu-
jutrzejszym ma się spotkać dokładnie w tej sprawie. szu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samo-
Podobnie wniosek zgłoszony przez pana posła Cy- rządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie ko-
mańskiego już został skierowany do Komisji Admi- lejowym,
nistracji i Spraw Wewnętrznych, która powinna te — a także o zmianie ustawy o ochronie gruntów
kwestie zbadać. rolnych i leśnych.
Nie jest tak, nie istnieje ryzyko, że sprawa nie Jutro rano rozpatrzymy pytania w sprawach bie-
będzie w ogóle sprawdzana, tylko trzeba się trzymać żących oraz informację bieżącą.
regulaminu. Informuję, że Konwent Seniorów przyjął propozy-
Proszę państwa, ze względu na to, że został jed- cję Prezydium Sejmu o rozpatrzeniu na bieżącym
nak zgłoszony wniosek formalny, chciałbym zadać posiedzeniu informacji w sprawie projektu Partner-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Porządek dzienny 7

Marszałek — o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywil-


nego,
stwa Wschodniego, o której przedstawienie wnosił — o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz
Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska. niektórych innych ustaw,
Po rozpatrzeniu informacji bieżącej planowane — a także o zmianie ustawy Prawo energetyczne
jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie oraz niektórych innych ustaw.
ustawy o zmianie ustawy o systemie identyfikacji Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:
i rejestracji zwierząt. — o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym,
Następnie przeprowadzimy pierwsze czytania — o zmianie ustawy o państwowej kompensacie
projektów ustaw: o zmianie ustawy Kodeks karny, przysługującej ofiarom niektórych przestępstw
ustawy Kodeks karny wykonawczy oraz ustawy Pra- umyślnych,
wo ochrony środowiska i o zmianie ustawy Kodeks — o zmianie ustawy Kodeks cywilny,
karny wykonawczy. — o zmianie ustawy o ustanowieniu programu
W dalszej kolejności planowane jest rozpatrzenie wieloletniego „Budowa Kampusu 600-lecia Odnowie-
sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w spra- nia Uniwersytetu Jagiellońskiego”,
wie ustaw: — o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora
— o zadośćuczynieniu rodzinom ofiar wystąpień rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Ry-
wolnościowych w latach 1956–1983, backiego
— o biegłych rewidentach i ich samorządzie, pod- — oraz o ratyfikacji Umowy między Rządem Rze-
miotach uprawnionych do badania sprawozdań fi- czypospolitej Polskiej a Organizacją Narodów Zjed-
nansowych oraz o nadzorze publicznym, noczonych o wykonywaniu wyroków Międzynarodo-
— o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych wego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii, spo-
oraz o zmianie niektórych innych ustaw, rządzonej w Hadze dnia 18 września 2008 r.
— o towarach paczkowanych. Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komu-
Kolejnym rozpatrywanym punktem będzie spra- nikatów.
Bardzo proszę, pani poseł.
wozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie
ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym
oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych,
Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Pol-
Sekretarz Poseł
skim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Monika Wielichowska:
Następnie planowane jest rozpatrzenie sprawoz-
Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po-
dania komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
siedzenia Komisji:
o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców.
— Etyki Poselskiej – godz. 9.30;
Głosowania w czwartek przeprowadzimy nie
— Finansów Publicznych – godz. 9.30;
wcześniej niż o godz. 17.30. — Gospodarki wspólnie z Komisją Polityki Spo-
W bloku głosowań przeprowadzimy trzecie czyta- łecznej i Rodziny – godz. 9.30;
nie projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczy- – Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegal-
pospolitej Polskiej. nego wywierania wpływu przez członków Rady Mi-
W bloku głosowań planowane jest również prze- nistrów, Komendanta Głównego Policji, Szefa CBA
prowadzenie trzecich czytań projektów ustaw: o zmia- oraz Szefa ABW na funkcjonariuszy Policji, CBA oraz
nie ustawy Kodeks pracy, a także zmianie ustawy ABW, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w orga-
o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finan- nach wymiaru sprawiedliwości w celu wymuszenia
sowego wartości majątkowych pochodzących z niele- przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obo-
galnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciw- wiązków w związku z postępowaniami karnymi oraz
działaniu finansowaniu terroryzmu. czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi w spra-
Dodatkowo informuję państwa, że głosowania wach z udziałem lub przeciwko członkom Rady Mi-
potrwają nawet do pięciu godzin, tak że proszę to nistrów, posłom na Sejm RP i dziennikarzom, w okre-
uwzględnić. sie od 31 października 2005 roku do 16 listopada
W piątek rano przeprowadzimy dyskusję nad 2007 roku – godz. 10;
przedstawionym przez prezesa Rady Ministrów do- — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 11;
kumentem „Polityka ekologiczna państwa w latach — Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komi-
2009–2012 z perspektywą do roku 2016”. sją Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 11;
Następnie przeprowadzimy pierwsze czytanie — Gospodarki – godz. 11;
projektów ustaw: — Łączności z Polakami za Granicą – godz. 11;
— o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku — Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw
obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie nie- związanych z ograniczaniem biurokracji – godz. 11;
których innych ustaw, — Infrastruktury wspólnie z Komisją Samorządu
— o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyż- Terytorialnego i Polityki Regionalnej – godz. 12;
szym oraz ustawy o podatku dochodowym od osób — Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki – godz.
fizycznych, 12;
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
8 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych

Sekretarz Poseł Monika Wielichowska Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kody-


fikacjach podzieliła stanowisko komisji „Przyjazne
— Obrony Narodowej wspólnie z Komisją Spraw Państwo” i proponuje Wysokiej Izbie przyjąć projekt
Zagranicznych – godz. 12; ustawy, zgodnie z którymi obniżone zostanie z obec-
— Ustawodawczej – godz. 13; nie obowiązujących 20% do 10% upoważnienie do
— Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw wprowadzenia zmian w statucie, na podstawie któ-
związanych z ograniczaniem biurokracji – godz. 13.30; rych możliwe będzie ograniczenie prawa wykonywa-
— Regulaminowej i Spraw Poselskich – godz. nia głosu. Nadto komisja proponuje, aby do tej liczby
13.30; głosów doliczać inne tytuły prawne, takie jak zastaw
— Skarbu Państwa – godz. 14; i użytkowanie, lub w sytuacji, w której podmiot jest
— Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 14.30; tylko i wyłącznie zastawnikiem lub użytkownikiem
— Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 16; bądź posiada inny tytuł prawny, a nie jest akcjona-
— Infrastruktury wspólnie z Komisją Gospodar- riuszem, również jemu można było ograniczyć prawo
ki – godz. 16.30; wykonywania głosu, o ile dysponuje liczbą akcji prze-
— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych kraczającą 10%.
i Leśnictwa – godz. 16.30; Wysoka Izbo! Ta propozycja wynika z faktu, że
— Edukacji, Nauki i Młodzieży – godz. 17.30; w spółce akcyjnej co do zasady akcjonariusze powin-
— Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Po- ni dysponować możliwie dużym wpływem na funk-
lityki Społecznej i Rodziny – godz. 18. cjonowanie spółki. Spółki akcyjne we współczesnym
Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu na Rzecz obrocie gospodarczym często charakteryzują się tym,
Katolickiej Nauki Społecznej odbędzie się w dniu dzi- że akcjonariat jest bardzo rozdrobniony. W efekcie
siejszym o godz. 20.30 w sali nr 12 w budynku G. osoba, która dysponuje 20% akcji, jak ma to miejsce
Dziękuję. w obowiązujących przepisach, tak naprawdę ma re-
alny wpływ na sposób funkcjonowania spółki. Może
podejmować decyzje z wyłączeniem pozostałych ak-
Marszałek: cjonariuszy. Chciałbym jeszcze w tym miejscu pod-
kreślić, że ograniczenie dotyczy akcji, które przekra-
Dziękuję bardzo, pani poseł. czają ustawowy próg. Zatem gdy, według proponowa-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po- nych przepisów, akcjonariusz dysponuje ponad 10%
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- akcji, to z 10% wykonuje swoje prawa tak jak pozo-
stali akcjonariusze, natomiast w odniesieniu do nad-
zwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy
wyżki powyżej 10% statut może – to jest oczywiście
o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych
pozostawione decyzji akcjonariuszy – wprowadzić
(druki nr 1600 i 1878).
ograniczenia co do głosu.
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
Na zakończenie, Wysoka Izbo, dodam, że projekt
pana posła Grzegorza Karpińskiego.
jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, z Konstytu-
cją Rzeczypospolitej Polskiej i w imieniu Komisji
Nadzwyczajnej proszę Wysoką Izbę o jego przyjęcie.
Poseł Sprawozdawca Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Grzegorz Karpiński:
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komi- Sejmu Krzysztof Putra)
sji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach
chciałbym przedstawić sprawozdanie z prac nad pro-
jektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek han- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
dlowych.
Projekt ustawy przedstawiła Wysokiej Izbie sej- Dziękuję bardzo panu posłowi.
mowa Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne Państwo”. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
Jego celem było obniżenie progu liczby akcji, która rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
upoważnia do tego, aby w statucie spółki wprowadzić czeń w imieniu klubów i kół.
ograniczenia dla akcjonariuszy do wykonywania Otwieram dyskusję.
z tych akcji prawa głosu. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Miro-
Drugą przesłanką, którą kierowała się Komisja sława Koźlakiewicza w imieniu klubu Platforma
Nadzwyczajna „Przyjazne Państwo”, było wyelimi- Obywatelska.
nowanie wątpliwości pojawiających się w doktrynie,
jak również w praktyce, związanych z obecnie obo-
wiązującymi przepisami, czy do liczby akcji związa- Poseł Mirosław Koźlakiewicz:
nych z ograniczeniem prawa głosu dolicza się tytuły
prawne, którymi dysponuje akcjonariusz, tj. zastaw Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nad tym projek-
lub użytkowanie. tem ustawy debatowaliśmy już na tej sali 2 kwietnia
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych 9

Poseł Mirosław Koźlakiewicz Poseł Marek Ast:


tego roku. W trakcie debaty Wysoka Izba podjęła de- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
cyzję o przekazaniu projektu ustawy do Komisji Nad- Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego
zwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Komisja Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić
po rozpatrzeniu w dniu 21 kwietnia tego roku pro- stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie
jektu zawartego w druku nr 1600 wnosi, aby Wysoki ustawy Kodeks spółek handlowych, druki nr 1878
Sejm raczył ustawę przyjąć w niezmienionym brzmie- i 1600.
niu, tzn. takim, jakie zostało wypracowane przez Projektowana zmiana dotyczy art. 401 § 3 Kodek-
Komisję Nadzwyczajną „Przyjazne Państwo”. su spółek handlowych i dotyka materii delikatnej
Proponowana zmiana, jak to było przed chwilą i istotnej, bo tak naprawdę ograniczenia praw wła-
mówione, zawarta w drukach nr 1600 i 1878, ma na ścicielskich akcjonariuszy. W dotychczasowym brzmie-
celu ułatwienie funkcjonowania spółek akcyjnych, niu przepis, o którym mówimy, przewidywał możli-
a przede wszystkim jednoznaczne określenie, kiedy wość statutowego ograniczenia prawa głosu akcjona-
akcjonariusze mogą mieć ograniczone prawo głosu. riuszom dysponującym powyżej 1/5 ogółu głosów
W obowiązującym stanie prawnym statut spółki w spółce, czyli 20%. Muszę państwu szczerze powie-
może ograniczyć prawo głosu akcjonariuszy, którzy dzieć, że nie spotkałem się ani w doktrynie, ani wśród
dysponują powyżej 1/5, czyli 20% głosów w spółce. przedsiębiorców z postulatem zmniejszenia tego li-
Poza tym w art. 411 § 3 ustawy z 2000 r. nie rozstrzy- mitu. Nasz Kodeks spółek handlowych to stosunko-
ga się jednoznacznie, czy ograniczenie prawa głosu wo młode prawo, obowiązuje od 2000 r. Co prawda
dotyczy tylko akcjonariuszy, czy także innych osób, Prawo handlowe obowiązywało od 1936 r., ale tak
które dysponują prawem głosu na podstawie innego naprawdę dopiero od końca lat 80. ma ono zastoso-
tytułu prawnego. Chodzi tu przede wszystkim o za- wanie w naszej rzeczywistości i wydaje mi się, że ze
stawników i użytkowników. Proponowana zmiana
względu na stabilność tak ważnego kodeksowego pra-
obniża próg procentowy posiadanych głosów w spół-
wa wszelkie zmiany powinny być poddawane szcze-
ce, od którego statut spółki może przewidywać ogra-
gólnej ocenie i podejmowane ze szczególną ostrożno-
niczenie prawa głosu. Progiem tym ma być nie, jak
ścią. Dlatego też w trakcie prac komisji proponowa-
było do tej pory, 1/5, tylko 1/10 głosów. W wypadku
łem poprawkę, która by utrzymywała dotychczasowy
posiadania powyżej 1/10 głosów spółki statut spółki
przepis mówiący o progu 1/5 ogółu głosów w spółce.
może przewidywać ograniczenie prawa głosu.
Projekt zmiany ustawy Kodeks spółek handlo- Propozycja zmiany dotyczy sytuacji, w której limit
wych rozstrzyga wreszcie, że głosy akcjonariuszy, ten byłby obniżony do 1/10, czyli do 10%.
którym przysługuje prawo głosu również na podsta- Prawdę powiedziawszy o tym, czy skorzystać
wie innych tytułów prawnych – bo do tej pory nie było z tej możliwości, zdecyduje zgromadzenie akcjonariu-
to rozstrzygnięte – są sumowane i łączna liczba gło- szy, a bez wiodącego właściciela czy większościowego
sów, jaką faktycznie dysponuje akcjonariusz, jest pakietu akcji, czy też kontrolnego pakietu akcji taka
odnoszona do przyjętego w spółce progu procentowe- zmiana nie będzie możliwa.
go, od którego może być ograniczone prawo głosu. Mam pewną wątpliwość, która w trakcie dotych-
Ponadto w zmianie jednoznacznie się ustala, że czasowych prac nie została rozwiana. Otóż Skarb
prawo głosu może przysługiwać również osobie, Państwa dysponuje jeszcze w spółkach na terenie
która w ogóle nie jest akcjonariuszem, tylko za- kraju swoimi udziałami, są to udziały większościowe
stawnikiem lub użytkownikiem. W tym przypadku albo właśnie 20-procentowe bądź większe. Pytanie
statut spółki może przewidywać, że ograniczenie jest takie, czy w ten sposób nie pozbawimy państwa,
wykonywania prawa głosu będzie dotyczyło także Skarbu Państwa, przedstawicieli Skarbu Państwa
tych osób. wpływu na to, co w tych spółkach będzie się działo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Propozycja nowe- Jak sądzę, rząd popiera tę zmianę, myślę też, że bę-
lizacji, jak już wspomniałem na wstępie, ułatwia dzie przyzwolenie dla przedstawicieli Skarbu Pań-
funkcjonowanie spółek akcyjnych, a przede wszyst- stwa w spółkach na to, aby zawrzeć w statucie zmia-
kim zapewnia lepszą ochronę prawa akcjonariuszy nę, która spowoduje, że prawa właścicielskie, prawa
mniejszościowych, o czym również przed chwilą była głosu zostaną ograniczone do limitu 1/10 ogółu gło-
mowa. Z tych to powodów klub Platformy Obywatel- sów w spółce. To pewna taka obawa, wątpliwość. Czy
skiej będzie głosował za przyjęciem nowelizacji usta- jest słuszna, czy będzie to w praktyce realizowane,
wy zawartej w drukach nr 1600 i 1878. Dziękuję czas pokaże. Stąd, jak powiedziałem, zaproponowa-
bardzo. (Oklaski) łem zmianę i mój klub ją popiera. Te zmiany do pro-
jektu ustawy złożę dzisiaj panu marszałkowi.
Co do pozostałych zmian, to absolutnie się z nimi
Wicemarszałek Krzysztof Putra: zgadzamy, one rzeczywiście doprecyzowują. Wątpli-
wości co do tego, czy to ograniczenie może również
Dziękuję bardzo panu posłowi. dotyczyć innych tytułów prawnych, czyli zastawu
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka akcji, użytkowania akcji, były podnoszone w doktry-
Asta w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość. nie. Te zmiany idą w dobrym kierunku, będziemy je
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
10 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych

Poseł Marek Ast do przyjętego w spółce progu procentowego ograni-


czającego wykonywanie prawa głosu.
popierać. (Dzwonek) Mój klub poprze całą zmianę, je- Obie poprawki w sposób incydentalny zmieniają
żeli zostanie przyjęta zaproponowana przez mój klub Kodeks spółek handlowych. Są one wynikiem dok-
poprawka. Bardzo dziękuję za uwagę. (Oklaski) tryny i przemyśleń praktyków. Mam nadzieję, że po-
prawki te faktycznie wzmocnią ochronę praw mniej-
szościowych akcjonariuszy w sytuacji rozdrobnienia
Wicemarszałek Krzysztof Putra: kapitału, a nadto zwiększą pewność obrotu gospodar-
czego i stabilność działania spółek.
Dziękuję bardzo panu posłowi. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klu-
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani- bu Poselskiego Lewica oświadczam, że klub nasz
sława Rydzonia w imieniu klubu Lewica. będzie głosować za przyjęciem projektu ustawy. Dzię-
kuję uprzejmie. (Oklaski)

Poseł Stanisław Rydzoń:


Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedsta- Dziękuję bardzo panu posłowi.
wiam stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nad- Bardzo proszę o zabranie głosu pana marszałka
zwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o komi- Józefa Zycha w imieniu Klubu Polskiego Stronnictwa
syjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks Ludowego.
spółek handlowych (druki nr 1600 i 1878).
Na wstępie pragnę zauważyć, że sprawozdanie
Komisji Nadzwyczajnej zawiera projekt ustawy au- Poseł Józef Zych:
torstwa Komisji „Przyjazne Państwo” w kształcie
prawie niezmienionym. Jedna drobna zmiana ma Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
charakter czysto legislacyjny. mie! Każda zmiana kodeksu, a zwłaszcza Kodeksu
Projekt nowelizacji Kodeksu spółek handlowych spółek handlowych wymaga głębokiej rozwagi i me-
zawiera dwie poprawki, obie dotyczą § 3 w art. 411. rytorycznego uzasadnienia. Celem nowelizacji Ko-
Pierwsza poprawka to regulacja pozwalająca walne- deksu spółek handlowych może być jedynie wzgląd
mu zgromadzeniu akcjonariuszy zmienić statut spół- na pomoc w zakresie usprawnienia działalności spół-
ki poprzez wprowadzenie możliwości zmiany progu ek akcyjnych, co oczywiście może wyrażać się także
liczby głosów wymaganych do ograniczenia prawa w uelastycznieniu funkcjonowania spółek akcyjnych,
głosu akcjonariuszy dysponujących powyżej 1/10 ogó- chociaż nie tylko. Nasuwa się zatem pytanie, czy
łu głosów w spółce. Poprawka ta zmierza do ograni- przedłożony przez Komisję Nadzwyczajną do spraw
czenia wpływu rozwodnionego akcjonariatu i tym zmian w kodyfikacjach projekt zmiany Kodeksu spół-
samym do wyeliminowania zjawiska koncentracji ek handlowych spełnia kryteria, o których wspo-
kontroli w spółkach. Należy przypomnieć, że ograni- mniałem.
czenie prawa głosu może polegać na przyznaniu jed- Istota nowelizacji Kodeksu spółek handlowych
nego głosu z określonej liczby akcji, przy czym doty- w tym przypadku, jak to wynika z uzasadnienia pro-
czy jedynie wykonywania prawa głosu z akcji prze- jektu, a także wystąpienia sprawozdawcy komisji
kraczających limit głosów określonych w statucie pana posła Grzegorza Karpińskiego, sprowadza się
jako próg, powyżej którego zaczynają obowiązywać do obniżenia progu głosów, po przekroczeniu którego
ograniczenia. Omawiana zmiana dotyczy głównie statut spółki może ograniczyć prawo głosu akcjona-
spółek giełdowych, w których nadmierne rozdrobnie- riuszy powyżej 1/10 ogółu głosów w spółce.
nie akcjonariatu na lata spetryfikowało układ sił. Ta pierwsza istotna zmiana wprowadza także
Wprowadzając przedmiotową poprawkę, projekto- drugą, która stanowi uzupełnienie. Chodzi o zasadę,
dawca dał spółkom możliwość zmiany statutu iż do liczby głosów, jakimi dysponuje akcjonariusz,
w przedstawionym zakresie. Trudno w tym momen- dolicza się głosy przysługujące mu jako zastawnikowi
cie wyrokować, jakie będą skutki wprowadzenia lub użytkownikowi albo głosy przysługujące na pod-
w życie tej poprawki. Argumentacja jej autorów jest stawie innego tytułu prawnego. Zatem z punktu wi-
przekonująca. Zobaczymy, co przyniesie praktyka. dzenia usprawnienia i uelastycznienia działalności
Druga i ostatnia poprawka usuwa wątpliwości spółek, jeżeli zechcą one przenieść powyższe zasady
interpretacyjne dotyczące prawa głosu akcjonariuszy do statutu, zmiany są, oczywiście, uzasadnione.
dysponujących głosami na podstawie innych tytułów Nowelizacja w sposób jednoznaczny rozstrzyga
niż akcja. Projektodawcy wymieniają użytkowanie przynajmniej o dwóch zasadniczych sprawach, ale
lub zastaw, ale mówią też o innych tytułach, które wątpliwa jest teza, że rozstrzygnięcie to nie będzie
może przynieść życie i praktyka. Głosy te będą su- nadal przedmiotem polemiki na gruncie naukowym.
mowane z głosami wynikającymi z posiadanych akcji Przykładem jest chociażby wystąpienie pana posła
i tak ustalona łączna liczba głosów będzie odnoszona Asta. Pan poseł Karpiniuk, sprawozdawca, przedsta-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych 11

Poseł Józef Zych Poseł Krzysztof Brejza:


wił nam tutaj zasadnie jedną z teorii, a mianowicie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
że jest rozdrobnienie, które taką regulację powinno Rozwiązanie zaproponowane w przedłożonym pro-
spowodować. Pan poseł Ast podnosi inną ważną oko- jekcie ustawy, projekcie nowelizacji Kodeksu spółek
liczność, którą przeciwstawia, a mianowicie że jeżeli handlowych, z pewnością usprawni funkcjonowanie
ktoś jest akcjonariuszem, ma większą liczbę akcji, to spółek akcyjnych i chociażby z tego powodu zasługu-
ma prawo oczekiwać, że ma także odpowiednio więk- je na akceptację Wysokiej Izby. W związku z tą no-
szą liczbę głosów, a zatem teza może być w tym przy- welizacją mam następujące pytanie do pana Karpiń-
padku rozważana na dwa sposoby. skiego, posła sprawozdawcy. Czy przy obliczaniu
Biorąc jednak pod uwagę wszystkie okoliczności, ogółu głosów będzie należało brać pod uwagę akcje
a zwłaszcza fakt, iż to sama spółka będzie decydować uprzywilejowane co do głosu, przyznane indywidual-
o wprowadzeniu do statutu zasad przyjętych w pro- nie akcjonariuszowi oraz to, że jest to tzw. akcja nie-
ponowanej nowelizacji, Klub Poselski Polskiego ma? Dziękuję serdecznie. (Oklaski)
Stronnictwa Ludowego będzie głosować za przyję-
ciem nowelizacji proponowanej przez Komisję Nad-
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
zwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach. Dzięku-
ję. (Oklaski) Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani-
sława Steca, Lewica.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu marszałkowi. Poseł Stanisław Stec:


Przechodzimy do zadawania pytań.
Jako pierwszy zada pytanie pan poseł Lech Koła- Dziękuję bardzo.
kowski, Prawo i Sprawiedliwość. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym
Bardzo proszę. zapytać pana posła sprawozdawcę, czy ten projekt
był konsultowany przynajmniej z częścią pracodaw-
ców, właścicieli i jak on wpłynie na ich działalność
Poseł Lech Kołakowski: w tym trudnym bardzo okresie, kiedy mamy spo-
wolnienie gospodarcze. Czy w takim czasie powin-
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! niśmy podejmować decyzje, które ograniczają prawa
Wysoka Izbo! Projekt, nad którym dziś się pochyla- właścicielskie? Czy to jest dobry czas? Dziękuję bar-
my, wniesiony przez komisję „Przyjazne Państwo” dzo. (Oklaski)
budzi wiele zastrzeżeń i wątpliwości. Po pierwsze, czy
ograniczenie prawa głosu nie idzie zbyt daleko i nie
narusza prawa głosu dużego akcjonariusza w spółce? Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Jest przecież logiczne, że ograniczenie praw jednego
z akcjonariuszy jest zarazem zwiększeniem praw in- Dziękuję bardzo panu posłowi.
nych akcjonariuszy, w tym przypadku mniejszościo- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
wych. Po drugie, czy przepis ten nie odstraszy inwe- pana.
storów strategicznych od wchodzenia do spółek po A teraz bardzo proszę o zabranie głosu podsekre-
tarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana
umieszczeniu tego rodzaju zapisu w statucie? Nie po
Zbigniewa Wronę.
raz pierwszy mamy do czynienia z tym, że komisja
„Przyjazne Państwo” przyczynia się swoimi projek-
tami nie do tworzenia przyjaznego, a należałoby po- Podsekretarz Stanu
wiedzieć: tworzenia nieprzyjaznego państwa. Dzię- w Ministerstwie Sprawiedliwości
kuję. (Oklaski) Zbigniew Wrona:

Dziękuję.
Wicemarszałek Krzysztof Putra: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wobec tego pro-
jektu stanowisko rządu zostało już przedstawione
Dziękuję bardzo panu posłowi. w czasie pierwszego czytania. Przypomnę tylko, że
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani- jest ono pozytywne. Rząd przeprowadził w tej spra-
sława Steca, Lewica. wie konsultacje z Komisją Kodyfikacyjną Prawa Cy-
Wobec tego, że nie ma pana posła, to bardzo pro- wilnego, która przekazała opinię jednego z autoryte-
szę pana posła Krzysztofa Brejzę, Platforma Obywa- tów w dziedzinie prawa spółek pana prof. Sołtysiń-
telska. skiego dotyczącą zagadnień w debacie, w pytaniach
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
12 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie projekt komisji. Niemniej w procesie opracowywania


Sprawiedliwości Zbigniew Wrona stanowiska rządu uczestniczył minister skarbu i nie
zgłosił sprzeciwu, żadnych uwag krytycznych wobec
podnoszonych. Wskazuje się w tej opinii, że jest to takiego uelastycznienia sposobu funkcjonowania
dopuszczalne uelastycznienie sposobu działania spół- spółek akcyjnych. Dlatego też rząd pozytywnie odno-
ek akcyjnych. Przypomnę jeszcze raz to, o czym mó- si się do sprawozdania komisji. Dziękuję bardzo.
wiłem już w czasie pierwszego czytania, ale to trzeba (Oklaski)
jeszcze raz powiedzieć – w wystąpieniach też to było
podnoszone – że nie ma tu żadnego prawnego auto-
matyzmu. To jest tylko możliwość i może to być wy- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
korzystane także przy założeniu spółki akcyjnej, ale
wtedy wszyscy założyciele muszą podpisać statut,
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
który takie ograniczenie przewiduje, czyli musi być
O głos prosił jeszcze pan marszałek Józef Zych.
jednomyślność. Często się też zdarza, że przy tworze-
Chce sprostować swoją wypowiedź.
niu spółki akcyjnej, na przykład spółki pracowniczej,
założyciele taki model funkcjonowania sobie z góry Bardzo proszę, panie marszałku.
zakładają, żeby mieć wpływ na działalność spółki.
I ta nowelizacja prawo do takiego kształtowania mo-
delu funkcjonowania spółki na przyszłość w momen- Poseł Józef Zych:
cie jej tworzenia poszerza. Może również to ograni-
czenie być wprowadzone w toku działania spółki, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym
która bardzo długi czas nawet już istnieje. Ale wtedy, sprostować własne wystąpienie. Otóż kiedy mówiłem
przypominam, musi nastąpić zmiana statutu doko- o przedstawieniu tego przez pana posła Karpińskie-
nana kwalifikowaną większością ¾ głosów. A zatem go i pana posła Arndta, użyłem innego nazwiska
nie jest to łatwe. Dysponujący większością kapitału Karpiniuka, więc prostuję, że chodziło mi o pana po-
– albo to jest pojedynczy podmiot czy kilka podmio- sła Karpińskiego. Za pomyłkę przepraszam.
tów, albo jest to bardzo rozproszony akcjonariat, ale
akcjonariat solidarny, zgrany, skonsolidowany, który
wie, czego chce, i wie, jaki model spółki obiera – mu- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
szą się porozumieć i przeprowadzić takie zmiany
statutu. Tak więc jest to dodatkowa możliwość otwie- Dziękuję bardzo panu marszałkowi.
rająca jakby to continuum dla różnych spółek – od Bardzo proszę sprawozdawcę komisji pana posła
bardzo skoncentrowanych, nawet jednoosobowych, Grzegorza Karpińskiego.
gdzie decyzje są przez jedną osobę podejmowane, po-
przez te o kapitale różnym, i inwestorów strategicz-
nych, i bardzo drobnych, aż po spółki o bardzo roz- Poseł Grzegorz Karpiński:
drobnionym kapitale. Powiększa się możliwość swo-
bodnego działania i ustalania takich a nie innych Dziękuję bardzo.
ograniczeń. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na większość py-
Dlatego też uważamy – odpowiadam na pytanie tań odpowiedział już pan minister. Chciałbym tylko
pana posła Kołakowskiego, że rząd w swojej pozytyw- podkreślić tę jedną, najistotniejszą sprawę związaną
nej opinii, w swoim stanowisku pozytywnym to wy- z proponowaną przez nas nowelizacją, o której mówił
raził – że to ograniczenie nie idzie zbyt daleko, dla- minister, ponieważ w wypowiedziach posłów Prawa
tego że nie jest automatyczne i że przepis ten nie i Sprawiedliwości, ale również w wystąpieniu pana
powinien odstraszać inwestorów strategicznych, po- posła Steca była podnoszona kwestia, jakoby ta zmia-
nieważ oni wiedzą, do jakiej spółki przychodzą. Jeże- na miała czy mogła mieć wpływ na kryzys gospodar-
li chcą przeprowadzić na przykład zmiany statutu,
czy, którego w tej chwili doświadczamy. Otóż ta zmia-
to przy odpowiedniej ilości głosów mogą, gdyby takie
na nie powinna mieć żadnego wpływu na to. Nie
ograniczenia istniały, również przegłosować zmianę
dostrzegam żadnego związku między kłopotami
statutu w innym kierunku, dla nich korzystnym.
Przypomnę, że 3 lata temu Trybunał Konstytucyjny w gospodarce a tym, jak spółki ułożą sobie swoje wła-
nie uznał za niezgodne z konstytucją przepisów Ko- sne statuty. Proszę pamiętać, że ustawodawca nie
deksu spółek handlowych, które przewidują z mocy przesądza o ograniczeniu prawa wykonywania głosu
prawa możliwość wykupu przez akcjonariuszy, któ- z akcji, a jedynie daje spółkom w tym trybie, o którym
rzy dysponują 95% akcji – wtedy było mniej, bo chyba mówił pan minister, czyli albo przy założeniu spółki,
80, ale potem zmieniono na 95 – tych akcjonariuszy, albo przy zmianie jej statutu, możliwość wprowadze-
którzy dysponują 5% głosów. To jest ograniczenie nia tego typu ograniczenia. Tak że to sami właścicie-
prawa głosu i prawa akcjonariusza, bo to się dzieje le spółek, ich akcjonariusze będą o tym decydować.
z mocy prawa, skoro jest możliwość wykupu. Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Brejzy, to tak,
Rząd tego projektu z przedsiębiorcami nie konsul- do tego limitu wlicza się akcje, które są uprzywilejo-
tował, ponieważ nie jest to projekt rządowy, jest to wane lub też akcje nieme. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 13

Wicemarszałek Krzysztof Putra: zdrowia będą podstawą funkcjonowania koszyka


świadczeń gwarantowanych.
Dziękuję bardzo panu posłowi. Obecnie ustawa nie określa trybu podejmowania
Zamykam dyskusję. decyzji odnośnie do tego, które świadczenia opieki
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zdrowotnej przysługują świadczeniobiorcom w ra-
zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- mach środków publicznych. Określenie takiego ka-
ki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu talogu świadczeń jest niezbędne dla transparentności
kieruję ten projekt ponownie do Komisji Nadzwyczaj- systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego,
nej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedsta- a w szczególności dla przejrzystości finansowania
wienia sprawozdania. świadczeń.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. po- W projektowanej ustawie określono czytelnie ja-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdro- sne i jednoznaczne kryteria, które trzeba uwzględ-
wia o rządowym projekcie ustawy o zmianie nić przy kwalifikowaniu świadczeń zdrowotnych
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej fi- jako świadczeń gwarantowanych. Określono rów-
nansowanych ze środków publicznych oraz nie- nież tryb podejmowania decyzji w sprawie kwalifi-
których innych ustaw (druki nr 1590 i 1920). kowania świadczeń do wykazu świadczeń gwaran-
Poproszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji towanych. Sprecyzowano tryb usuwania świadczeń
panią poseł Beatę Małecką-Liberę. z wykazu świadczeń gwarantowanych i zmiany po-
ziomu oraz sposobu ich finansowania lub warunków
ich realizacji. Ważne jest to, że wszystkie wykazy
Poseł Sprawozdawca świadczeń gwarantowanych będą właśnie wydawa-
Beata Małecka-Libera: ne w formie rozporządzeń, odrębnie dla każdego
zakresu świadczeń. Dzięki tak przyjętemu rozwią-
Dziękuję. zaniu możliwe będzie elastyczne reagowanie na za-
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! chodzące w medycynie zmiany przez wydawanie
Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komi- nowych rozporządzeń, a nie jak do tej pory przez
sji Zdrowia (druk nr 1920) o rządowym projekcie nowelizację ustawy.
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finanso- Wykaz świadczeń będzie spełniał również rolę
wanych ze środków publicznych oraz niektórych in- informacyjną i regulacyjną. Dla pacjenta będzie on
nych ustaw (druk nr 1590). podstawą informacji, jakie świadczenia gwarantuje
Nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdro- państwo i jak są one finansowane. Dla świadczenio-
wotnej finansowanych ze środków publicznych jest dawcy natomiast będzie stanowił źródło informacji
projektem rządowym, stanowiącym odpowiedź na o tym, za jakie świadczenia otrzyma on płatność ze
potrzebę precyzyjnego określenia zakresu świadczeń środków publicznych.
zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych Leki nadal będą umieszczane na listach leków
oczekiwanego od wielu lat. Potrzeba taka wynika refundowanych na dotychczasowych zasadach okre-
także z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który ślonych w ustawie. Zapewniona będzie także zasada
to mówił o prawie do ochrony zdrowia zapisanym transparencji. Jedyną ważną zmianą przewidzianą
w art. 68 ustawy zasadniczej, a gwarantowanym w procedurze wpisywania leków do wykazu leków
przez państwo. Konstytucja nie określa jednak za- refundowanych jest wymóg oceny raportu leku przez
kresu dostępnych dla obywateli na równych prawach Agencję Oceny Technologii Medycznych, który zastę-
świadczeń opieki medycznej. Określenie warunków puje wymóg złożenia analizy skuteczności klinicznej
i zakresu udzielanych świadczeń pozostawia właśnie i kosztowej leku.
ustawie. Projekt nowelizacji ustawy ma na celu ure- Rozwiązania przyjęte w projekcie ustawy w spra-
gulowanie mechanizmu tworzenia katalogu świad- wie kwalifikowania danego leku jako gwarantowa-
czeń gwarantowanych, czyli tzw. koszyka świadczeń nego nie ingerują w procedurę umieszczenia go na
gwarantowanych. Projekt ten wprowadza przejrzyste liście leków refundowanych. Procedura ta jest auto-
mechanizmy podejmowania decyzji dotyczących fi- nomiczna i odrębnie regulowana w art. 39.
nansowania świadczeń ze środków publicznych i okre- W stosunku do przedłożonego rządowego projektu
śla zasady i tryb kwalifikowania świadczeń jako projekt sejmowy różni się szczegółowością uregulo-
świadczeń gwarantowanych, a także tryb ich usuwa- wania procedury postępowania pomiędzy Minister-
nia, zmiany poziomu i sposobu finansowania lub wa- stwem Zdrowia, Agencją Oceny Technologii Medycz-
runków ich realizacji. nych i Radą Konsultacyjną oraz usunięciem termi-
Z mocy tej ustawy minister zdrowia określi po- nów poszczególnych etapów. Jednakże sejmowy
przez rozporządzenia wykazy świadczeń gwaranto- projekt wprowadza końcowy termin na sporządzenie
wanych finansowanych i współfinansowanych ze raportu przez agencję – 45 dni albo 60, gdy procedu-
środków publicznych, a także zasady ich udzielania, ra dotycząca umieszczenia leku na liście leków refun-
tj. sposób lub poziom ich finansowania oraz warunki dowanych jest połączona z rozpatrywaniem wniosku
realizacji. Tym samym rozporządzenia ministra o ustalenie ceny urzędowej, podczas gdy terminy
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
14 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Sprawozdawca Beata Małecka-Libera Projektowana ustawa tworzy również instytucjo-


nalne ramy funkcjonowania Agencji Oceny Techno-
w pierwotnej wersji przedłożenia rządowego wynosi- logii Medycznych. Obecnie taka agencja działa jako
ły 3 i 6 miesięcy. jednostka budżetowa. Z mocy nowej ustawy będzie
Postępowanie w sprawie zakwalifikowania świad- miała status państwowej jednostki organizacyjnej
czenia opieki zdrowotnej innego niż leki jako świad- posiadającej osobowość prawną. Dzięki temu nastąpi
czenia gwarantowanego będzie wszczynane przez jej wzmocnienie na poziomie instytucjonalnym jako
ministra, który z kolei będzie zlecał przygotowanie kluczowego podmiotu w sprawie przygotowania de-
rekomendacji prezesowi Agencji Oceny Technologii cyzji dotyczących finansowania – lub nie – świadczeń
Medycznych. Rekomendacja taka będzie wydawana w ze środków publicznych.
oparciu o opinie konsultantów medycznych, prezesa Przedmiot działalności agencji nie ulega zmianom
Narodowego Funduszu Zdrowia i stanowisko Rady – jak dotychczas będzie ona realizowała zadania
Konsultacyjnej i będzie dla ministra zdrowia podsta- związane z oceną świadczeń opieki zdrowotnej, w tym
wą do wydania w drodze rozporządzenia wykazu leków i wyrobów medycznych, a także sporządzała
świadczeń gwarantowanych wraz z poziomem czy spo- informacje o ocenach technologii medycznych opra-
sobem ich finansowania lub warunkami realizacji. cowywanych w Polsce i w innych krajach.
Minister zdrowia nie jest jednak związany wyda- Jedynym organem agencji jest prezes powoływany
nymi rekomendacjami i podejmuje autonomicznie na 5-letnią kadencję. Gwarantuje to jednoznaczne
ostateczną decyzję co do umieszczenia wnioskowane- zasady odpowiedzialności za działalność agencji, sku-
go świadczenia w wykazie świadczeń gwarantowa- pienie kompetencji oraz przejrzystą zasadę reprezen-
nych. Procedura będzie stosowana każdorazowo tacji i możliwość realizacji obranego przez prezesa
w przypadku dodawania do koszyka nowych świad-
kierunku działań. Z uwagi na fakt, iż Agencja Oceny
czeń gwarantowanych.
Technologii Medycznych będzie wpisywała się w struk-
Inną procedurą jest usunięcie świadczenia z wy-
turę organów państwowych, w projekcie ustawy wpi-
kazu świadczeń gwarantowanych lub zmiana warun-
sano wyraźnie zasady prowadzenia gospodarki oraz
ków ich kwalifikacji. Taka zmiana musi być poprze-
zasadę rozłączności stanowisk.
dzona odpowiednim wnioskiem. Wniosek do Mini-
Tak jak dotychczas, przy prezesie działać będzie
sterstwa Zdrowia złożyć mogą: konsultant krajowy
również Rada Konsultacyjna, która jest organem
z danej dziedziny medycyny, prezes Narodowego
Funduszu Zdrowia, a także stowarzyszenia i funda- opiniodawczym składającym się z osób posiadających
cje działające w imieniu pacjentów. Następnie prawi- wiedzę i doświadczenie w zakresie medycyny oraz
dłowy wniosek poddany zostaje ocenie Agencji Oceny oceny technologii medycznych. Opinie sporządzane
Technologii Medycznych. Agencja dokonuje oceny przez radę będą podstawą wydawanych przez preze-
merytorycznej, po czym swoje stanowisko określa sa rekomendacji, a następnie decyzji, które będzie
także Rada Konsultacyjna. Na podstawie tych opinii podejmował minister zdrowia.
wydawana jest rekomendacja w sprawie usunięcia z Agencja Oceny Technologii Medycznych jako jed-
wykazu świadczenia gwarantowanego, sposobu jego nostka zatrudniająca specjalistów w zakresie oceny
finansowania bądź też warunków realizacji danego poszczególnych technologii medycznych będzie funk-
świadczenia gwarantowanego. cjonowała w strukturze jako ekspert prezesa agencji.
Minister zdrowia jednak, podobnie jak w przypad- Wieloetapowe postępowanie kwalifikacyjne zapewni
ku zakwalifikowania świadczenia zdrowotnego jako z kolei gruntowną analizę poszczególnych świadczeń,
świadczenia gwarantowanego, nie jest związany wy- a w efekcie zagwarantuje prawidłowość decyzji po-
danymi rekomendacjami i samorządnie podejmuje dejmowanych przez ministra.
ostateczną decyzję co do wykreślenia wnioskowanego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjem-
świadczenia z wykazu świadczeń gwarantowanych. ność przedłożyć sprawozdanie z prac komisji celem
Zgodnie z upoważnieniem ustawowym zostanie dalszego procesowania przez Wysoką Izbę.
wydanych 13 rozporządzeń odrębnie dla każdego za- Chcę również dodać, że w trakcie prac zostały
kresu świadczeń gwarantowanych. Rozporządzenie zgłoszone trzy wnioski mniejszości. Dziękuję bardzo.
będzie określać poziom i sposób finansowania świad- (Oklaski)
czeń, tzn. wysokość udziału środków publicznych,
okres finansowania, odpłatność świadczeniobiorcy za
koszty wyżywienia oraz warunki realizacji świadczeń, Wicemarszałek Krzysztof Putra:
czyli wymagania stawiane świadczeniodawcom w za-
kresie postępowania diagnostyczno-leczniczego. Bardzo dziękuję, pani poseł.
Obecny projekt ustawy nowelizuje też przepisy Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
w sprawie finansowania i udzielania wysokospecja- rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad-
listycznych świadczeń medycznych. Zgodnie z nowe- czeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń
lizacją tej ustawy świadczenia wysokospecjalistyczne w imieniu kół.
będą świadczeniami gwarantowanymi. Otwieram dyskusję.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 15

Wicemarszałek Krzysztof Putra samorząd lekarski z dużym optymizmem, nadzieją


i radością wita ten projekt, ponieważ jest to nie tylko
Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elż- realizacja od wielu lat niezrealizowanej delegacji kon-
bietę Łukacijewską w imieniu klubu Platforma Oby- stytucyjnej, ale także jest to droga do realizacji od
watelska. wielu lat zgłaszanego postulatu samorządu lekar-
skiego, który domagał się od kolejnych rządów tego,
aby uregulować sprawę tzw. koszyka świadczeń gwa-
Poseł Elżbieta Łukacijewska: rantowanych.
I również, Wysoka Izbo, miło czy przekonująco
Dziękuję bardzo. i szczerze podczas pierwszego czytania zabrzmiały
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! słowa przewodniczącego Komisji Zdrowia pana Bole-
Mam zaszczyt w imieniu klubu Platformy Obywatel- sława Piechy, który powiedział: Bardzo się cieszę
skiej przedstawić stanowisko dotyczące sprawozda- i chylę czoła przed panią minister, że zdecydowała się
nia Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy włączyć do polskiego prawodawstwa ustawę koszy-
o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej kową, czyli mówiącą o standardach płacenia i uru-
finansowanych ze środków publicznych oraz niektó- chamiania środków publicznych. Powtarzam: Cieszę
rych innych ustaw, druki nr 1590 i 1920. się, że jest taka inicjatywa.
Szanowni Państwo! Wielokrotnie przedstawiciele Mam nadzieję, Wysoka Izbo, że te słowa pozwolą
wszystkich klubów mówili z tej trybuny o tym, że nam na dalszą pracę nad rozpatrywaną ustawą po-
należy podjąć się uzdrowienia sytuacji w służbie nad podziałami politycznymi.
zdrowia. Wszystkie kluby, wszystkie partie politycz- Pani poseł sprawozdawca bardzo szczegółowo
ne widzą taką konieczność. My też niejednokrotnie przedstawiła to, co zawiera projekt ustawy, ja tylko
mówiliśmy, że zdrowie i dobro pacjentów nie powinno pokrótce powiem o najważniejszych zagadnieniach.
być tematem rozgrywek politycznych, ale powinna Ustawa przedstawia jasne i precyzyjne kryteria, któ-
to być praca prowadzona ponad podziałami politycz- re uwzględnia się przy kwalifikowaniu świadczeń
nymi. Niestety, praca nad pakietem ustaw, które opieki zdrowotnej jako świadczeń gwarantowanych,
zgłosił klub Platformy Obywatelskiej, jak wiemy, za- określa tryb podejmowania decyzji w sprawie kwali-
kończyła się straszeniem pacjentów prywatyzacją, fikacji świadczeń opieki zdrowotnej do wykazu świad-
wetem prezydenta, bez przedstawienia innych, alter- czeń gwarantowanych, określa również tryb usuwa-
natywnych rozwiązań, czy ze strony prezydenta, czy nia świadczeń z wykazu świadczeń gwarantowanych,
ze strony Prawa i Sprawiedliwości. Jeżeli chodzi tak- a także zmiany poziomu i sposobu ich finansowania.
że o koszyk świadczeń gwarantowanych, to od dzie- Przyjmuje się również, iż wykaz świadczeń gwaran-
sięciu lat słyszymy o potrzebie jego przyjęcia i do tej towanych zostanie wprowadzony w formie rozporzą-
pory żaden rząd nie podjął się trudu, aby przedstawić dzenia ministra właściwego do spraw zdrowia. Nato-
projekt ustawy w tej sprawie. Dlatego cieszę się, że miast, co podkreśla się również w uzasadnieniu pro-
rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u, a zwłaszcza jektu ustawy, najistotniejszym argumentem przema-
pani minister zdrowia Ewa Kopacz podjęła trud przy- wiającym za przyjęciem rozwiązania, że minister,
gotowania i przedstawienia Wysokiej Izbie oczekiwa- w drodze rozporządzenia, określa to, które procedu-
nego i od dawna zapowiadanego projektu ustawy ry są gwarantowane, jest możliwość elastycznego
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze reagowania na zachodzące zmiany w dziedzinie roz-
środków publicznych, tzw. ustawy koszykowej. woju nauki, rozwoju medycyny poprzez wydanie roz-
Tak jak wspomniałam, ta ustawa była zapowia- porządzenia, a nie przez nowelizację ustawy.
dana i jest oczekiwana, ale także konieczna z uwagi Tak jak powiedziałam, panie marszałku, Wysoka
na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który w orze- Izbo, praca nad ustawą zarówno podczas pierwszego
czeniu z dnia 7 stycznia 2004 r. stwierdził niezgod- czytania, jak i w podkomisji, oraz wypowiedzi posłów
ność ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o ubezpiecze- różnych opcji dają nadzieję, że ustawa zostanie
niu zdrowotnym w Narodowym Funduszu Zdrowia uchwalona przez Wysoką Izbę, a także podpisana
z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. W uzasad- przez pana prezydenta, o co bardzo proszę. Wnoszę
nieniu wyroku sędziowie stwierdzają, że prawo, na o to, gdyż wydaje mi się, że polski system zdrowia,
jakim opiera się system opieki zdrowotnej w Polsce, zwłaszcza pacjenci, Polacy, a także pracownicy, za-
musi w pierwszym rzędzie precyzyjnie określać za- sługują na naszą pracę i współpracę ponad podziała-
kres świadczeń finansowanych ze środków ubezpie- mi politycznymi, zasługują na to, aby emocje pozo-
czonego. Zgodnie z wymogami konstytucyjnymi usta- stawić za tą salą obrad, a także za salą posiedzeń
wa powinna określać wykaz świadczeń gwarantowa- Komisji Zdrowia.
nych, czyli świadczeń, które są finansowane ze środ- Dlatego, prosząc wszystkie kluby o pochylenie się
ków, jakimi dysponuje Narodowy Fundusz Zdrowia. nad zawartością sprawozdania, informuję pana mar-
Z prawdziwą wiarą i optymizmem, Wysoka Izbo, szałka, że klub Platformy Obywatelskiej będzie gło-
przyjęłam słowa, jakie padły na posiedzeniu Komisji sował za przyjęciem ustawy. Jednocześnie składamy
Zdrowia podczas pierwszego czytania ze strony pre- jedną poprawkę, która usuwa wątpliwości zgłoszone
zesa Naczelnej Izby Lekarskiej pana Konstantego przez Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. Dzię-
Radziwiłła, który powiedział: Muszę powiedzieć, że kuję bardzo. (Oklaski)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
16 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Wicemarszałek Krzysztof Putra: w całości ze środków publicznych na zasadach i w try-


bie określonych w ustawie. Jak można nazwać świad-
Dziękuję bardzo, pani poseł. czeniem gwarantowanym świadczenie, którego uzy-
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Czesła- skanie zależy od konieczności wniesienia opłaty
wa Hoca w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość. w niewiadomej wysokości przez pacjenta? Jeśli pa-
cjenta nie będzie stać na wniesienie tej opłaty, to nie
będzie to świadczenie gwarantowane.
Poseł Czesław Hoc: Zatem ani w konstytucji, ani w pierwotnej usta-
wie nie ma współfinansowania. Rząd Platformy Oby-
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! watelskiej i PSL cichaczem przemyca bardzo istotną
Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla- kwestię możliwości współfinansowania przez pacjen-
mentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rzą- tów dowolnego świadczenia i w dowolnej wysokości,
dowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świad- czyli np. każdy zabieg operacyjny może być współfi-
czeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środ- nansowany przez pacjenta w 10, 50 albo 90%. Tak
ków publicznych oraz niektórych innych ustaw, dru- więc zmienia się treść normy konstytucyjnej mówią-
ki nr 1590 i 1920. cej o finansowaniu świadczeń ze środków publicznych
Procedujemy nad ważną ustawą, tzw. koszykową, – teraz mówimy o możliwości współfinansowania ze
ustawą, która miała stać się fundamentem naprawy środków publicznych. Teraz oficjalnie, zgodnie z usta-
i uporządkowania systemu ochrony zdrowia, ustawą, wą, będzie można sięgać głęboko do kieszeni pacjen-
którą pani minister Ewa Kopacz zapowiadała od kil- ta. Tak więc nadal prymat pieniądza nad troską
kunastu miesięcy. I wreszcie ona jest, niestety, nie o zdrowie pacjenta; jeśli nie obligatoryjna komercja-
naprawia systemu ani go nie porządkuje. Co gorsze, lizacja i następowa prywatyzacja, to zamach na kie-
stwarza konkretne możliwości zagrożenia poczucia szeń pacjenta. Może to spowodować zagrożenie bez-
bezpieczeństwa zdrowotnego Polaków, ponieważ pieczeństwa zdrowotnego. Pogłębi się podział na
główną treścią tej ustawy jest ułatwienie wprowadze- tych, których stać, i tych, których nie stać na pomoc
nia współfinansowania, czyli rozszerzenie możliwości medyczną, w tym ratującą życie. To w szczególności
obciążenia pacjentów opłatami za świadczenia opieki dotknie głównie te grupy społeczne, które konstytu-
zdrowotnej, a ponadto przerzucenia z ustawy okre- cja nakazuje otoczyć szczególną opieką zdrowotną,
ślania świadczeń finansowanych ze środków publicz- tj. dzieci, osoby niepełnosprawne i osoby w podeszłym
nych de facto na ministra zdrowia, którego decyzję wieku – art. 68 ust. 3.
rekomenduje Agencja Oceny Technologii Medycznych W zmianie 3. w art. 11 proponuje się, aby to mi-
– uzyskuje ona rangę ustawową. nister właściwy do spraw zdrowia kwalifikował
Zatem przedkładana ustawa budzi poważne wąt- świadczenia opieki zdrowotnej jako świadczenia gwa-
pliwości dotyczące naruszenia norm konstytucyj- rantowane, a przecież wyżej cytowany art. 68 ust. 2
nych. Przypomnę i szczególnie podkreślę art. 68 ust. 2 konstytucji wyraźnie nakazuje, aby zakres świad-
konstytucji: „Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji czeń gwarantowanych znalazł się w ustawie, a nie
materialnej, władze publiczne zapewniają równy do- był uzależniony od decyzji ministra zdrowia. Zatem
stęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych w myśl tego projektu ustawy to nie konstytucja, nie
ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania ustawa, lecz minister będzie de facto decydował, któ-
świadczeń określa ustawa”. re świadczenie opieki zdrowotnej będzie finansowane
W obecnie obowiązującej ustawie z dnia 27 sierp- ze środków publicznych.
nia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finan- W art. 15 obecnie obowiązującej ustawy znajduje
sowanych ze środków publicznych w art. 1 wyraźnie się ramowy zakres świadczeń opieki zdrowotnej fi-
zapisana jest norma konstytucyjna określająca wa- nansowanych ze środków publicznych. W projekcie
runki udzielania i zakres świadczeń opieki zdrowot- obecnej ustawy w zmianie 4. zmniejsza się liczbę ro-
nej finansowanych ze środków publicznych. Nato- dzajów świadczeń. Zatem skreślone rodzaje świad-
miast w aktualnym projekcie ustawy w zmianie 1. czeń można traktować jako wycofane z zakresu
wprowadza się dodatkowo zasady i tryb kwalifikacji, świadczeń finansowanych ze środków publicznych,
czyli odsyła się decyzję o tym, które świadczenia opie- co wyraźnie sugeruje, że mogą one stać się świadcze-
ki zdrowotnej będą finansowane ze środków publicz- niami w pełni opłacanymi przez pacjenta. Tak więc
nych, do procedury kwalifikującej, a nie do samej wykreślono np. badanie i terapię psychologiczną, czy-
ustawy, jak wymaga tego konstytucja. li powstaje możliwość pełnej odpłatności za porady
W zmianie 2. wprowadza się nową definicję świad- psychologa, np. w zespołach nerwicowych, w zespo-
czeń gwarantowanych. Otóż w projektowanej usta- łach lękowo-depresyjnych, w terapii uzależnień itp.
wie mówi się, że świadczenia gwarantowane to Skreślono badanie i leczenie logopedyczne, czyli po-
świadczenia finansowane w całości lub współfinan- wstaje możliwość pełnej odpłatności np. w zaburze-
sowane ze środków publicznych na zasadach i w za- niach i nerwicach mowy u dzieci, surdologopedii,
kresie określonych w ustawie. A przecież w pierwot- wychowaniu językowym u dzieci z upośledzeniem
nej ustawie z 2004 r. w art. 5 pkt 35 wyraźnie mówi słuchu, oligofrenologopedii, dysleksji, terapii osób
się, że świadczenia gwarantowane są finansowane jąkających się itp. Skreślono także zaopatrzenie
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 17

Poseł Czesław Hoc W konkluzji: ta ustawa w takim kształcie nie


może być uchwalona. Jak powyżej wykazano, projekt
w produkty lecznicze, wyroby medyczne i środki po- tej ustawy nie naprawia systemu ani też go nie
mocnicze, pozostawiając tylko zaopatrzenie w wyro- usprawnia. Nie wyjdzie też na zdrowie pacjentom.
by medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi, Wprowadza bardzo groźną dla zapewnienia poczucia
czyli powstaje możliwość pełnej odpłatności np. za bezpieczeństwa zdrowotnego procedurę współfinan-
materiały opatrunkowe przy przewlekłych owrzodze- sowania, tym bardziej że przekazaną de facto w ge-
niach, za pieluchomajtki, woreczki z tominy w przy- stię ministra zdrowia, a nie określoną na mocy usta-
padku anus praeter, cewniki do pęcherza moczowego wy, jak tego wymaga konstytucja. Ponadto w tym
dla rosnącej populacji starszych mężczyzn z przero- brzmieniu wyraźnie zawęża zakres świadczeń gwa-
stem prostaty itd. Skreślono także świadczenia lecz- rantowanych.
nicze, rehabilitacyjne i diagnostykę w ramach opieki Klub Prawa i Sprawiedliwości wnosi o odrzucenie
długoterminowej, czyli np. w zakładzie opiekuńczo- projektu w drugim czytaniu w całości. Zdając sobie
-leczniczym powstaje możliwość pełnej odpłatności sprawę z realiów wynikających z arytmetyki w Sej-
za te świadczenia, a więc możliwość sięgania po pie- mie, jednocześnie składam 4 poprawki, które zaraz
niądze najuboższych i najbardziej potrzebujących dostarczę panu marszałkowi. Dziękuję. (Oklaski)
tych świadczeń.
Zdziwienie budzi także fakt braku gwarancji opie-
ki profilaktycznej. W obowiązującej aktualnie usta- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
wie z 2004 r. gwarantowana była opieka profilaktycz-
na w okresie ciąży, porodu, połogu, w okresie karmie- Dziękuję bardzo panu posłowi i bardzo proszę
nia piersią, opieka prenatalna nad płodem, opieka o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Streker-Dem-
nad noworodkiem i opieka nad zdrowym dzieckiem. bińską w imieniu klubu Lewica.
W obecnie projektowanej ustawie tego nie ma. Praw-
dopodobnie wpisano to w podstawę opieki zdrowot-
nej, co jednak nie stanowi gwarancji, a sprawa jest Poseł Elżbieta Streker-Dembińska:
zasadnicza i bardzo ważna, wszak chodzi o zdrowie
Panie Marszałku! Pani Minister! Koleżanki i Ko-
przyszłych pokoleń.
ledzy Posłowie! Wysoka Izbo! Na tę ustawę czekamy
W zmianie 6. skreśla się art. 17, co łącznie ze
od dawna. To kolejne podejście kolejnego rządu do
zmianą 22. usuwa tzw. negatywny koszyk świadczeń,
uporządkowania spraw związanych z finansowaniem
tj. świadczeń niefinansowanych ze środków publicz-
świadczeń medycznych. Wiele godzin, wiele czasu
nych. W związku z tym powstaje pytanie: Czy będzie
poświęciliśmy na posiedzeniach podkomisji i komisji,
możliwe wykorzystywanie środków publicznych na
aby znaleźć w tej ustawie to, o co nam faktycznie
finansowanie świadczeń dotychczas ujętych w tzw. chodziło, a więc znaleźć koszyk świadczeń gwaran-
negatywnym koszyku świadczeń? Innymi słowy, czy towanych.
będzie możliwe finansowanie ze środków publicznych Jaka sytuacja jest dzisiaj? Dzisiaj obowiązuje
zabiegów np. chirurgii plastycznej, zabiegów kosme- ustawa, która wskazuje jedynie koszyk świadczeń
tycznych? Wychodzi na to, że np. nie będą finanso- negatywnych, a więc te, które na pewno nie są finan-
wane ze środków publicznych świadczenia lecznicze sowane ze środków publicznych. Zanim przejdę do
w opiece długoterminowej, a będą finansowane z tych dalszej części wypowiedzi, chciałabym zwrócić szcze-
środków zabiegi kosmetyczne o charakterze upięk- gólną uwagę na jeden fakt. Co to są środki publiczne?
szającym, jeśli tak postanowi minister zdrowia, albo Czasami mówimy, że pewne świadczenia są bezpłat-
w ramach poradnictwa psychoanalitycznego będzie ne, nieopłacane, niefinansowane przez obywatela.
można finansować ze środków publicznych porady Środki publiczne to są przecież środki obywateli.
z zakresu tłumaczenia snów, a nie będą opłacane Obywatele płacą za swoje świadczenia medyczne, od-
z tych środków porady psychologa dla jąkającego się prowadzają składkę zdrowotną. W związku z tym
dziecka lub dziecka z dysleksją – oczywiście jeśli tego trudno jest nam się zgodzić z faktem, że opowiadamy
zechce minister zdrowia. Minister zdrowia ma takie o czymś, że coś jest bezpłatne. Nie jest bezpłatne,
delegacje. płacimy, uiszczając składkę.
Na koniec kilka słów korygujących powszechną Dzisiaj sytuacja jest taka oto. Obywatel może sko-
opinię, iż projekt tej ustawy rzekomo porządkuje rzystać z różnych świadczeń, różnie finansowanych:
i legitymizuje dotychczasowe współfinansowanie nie- w 100% korzysta ze środków publicznych, czyli ze
których świadczeń. Otóż należy wyraźnie podkreślić, swojej składki, między innymi w podstawowej opie-
iż dotychczasowe współfinansowanie niektórych ce medycznej, w leczeniu szpitalnym, w ratownictwie
świadczeń nie dotyczy świadczeń zdrowotnych, doty- medycznym; w części refundowane są koszty zwią-
czy tzw. świadczeń rzeczowych (np. leki, przedmioty zane z lekami, lecznictwem uzdrowiskowym czy
ortopedyczne) czy też tzw. świadczeń towarzyszących przedmiotami ortopedycznymi; są także – w coraz
(np. zakwaterowanie i wyżywienie) albo usług trans- większym zakresie – całkowicie odpłatne świadcze-
portu sanitarnego. nia oferowane we wszystkich wymienionych zakre-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
18 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Elżbieta Streker-Dembińska mówimy tutaj o prywatyzacji służby zdrowia. Ona


następuje – następuje w sposób pełzający. Coraz wię-
sach, wykonywane przez lekarzy w prywatnych ga- cej specjalistycznych poradni już nie stoi w kolejce do
binetach. NFZ po kontrakt. Po prostu te specjalistyczne porad-
Według projektodawcy ustawa ta miała i ma na nie są poradniami prywatnymi i tam ustawiają się
celu uregulowanie mechanizmów tworzenia katalogu również kolejki pacjentów, którzy wyjmują ze swojej
świadczeń gwarantowanych. Tu byśmy się zgodzili, kieszeni pieniądze i płacą za usługi.
ponieważ dzisiaj stan jest taki, że to Narodowy Fun- W związku z powyższym wprowadzenie pojęcia
dusz Zdrowia określa, co ma być finansowane, ogła- współpłacenia jest uchyleniem drzwi – na razie, mó-
szając odpowiednie konkursy i ustalając warunki wię, uchyleniem drzwi – do odpłatnej służby zdrowia.
tych konkursów. A więc mechanizm regulowania Wydawałoby się, że jest ono dość łagodne, ponieważ
kosztu czy ceny danej usługi jest na pewno bardzo z wyjaśnień, które padały w komisji, wynika, że nie
ważny i pochyliliśmy się z wielką uwagą nad rozwią- jest tak, jak mówił mój poprzednik, że nagle coś nie
zaniami dotyczącymi pracy Agencji Oceny Technolo- będzie finansowane. Przyjmuje się, że ten zakres,
gii Medycznych, jak również Rady Konsultacyjnej. który był dotychczas finansowany, pozostanie w dal-
Zawiłości funkcjonowania tych nowych jednostek szym ciągu finansowany, natomiast będzie podlegał
budziły trochę zastrzeżeń, niemniej sam sposób czy pewnym korektom, a te korekty dotyczyć będą analiz
metoda, powiedzmy, są do zaakceptowania. prowadzonych przez AOTM, będzie to konsultowane
Natomiast całkowicie nie do zaakceptowania jest przez Radę Konsultacyjną i przyjmowane w rozpo-
wpisanie, i to już w art. 5 pkt 35, definicji świadcze- rządzeniu ministra. Co ma być wyznacznikiem? Wy-
nia gwarantowanego. Szanowni państwo, świadcze- znacznikiem tego, czy dane świadczenie będzie w 100%
nie gwarantowane jest to świadczenie, które obywa- finansowane, czy będzie współfinansowane, będzie
telowi należy się w ramach odprowadzanych składek, obliczenie stosunku kosztów do efektów zdrowot-
czyli w ramach środków publicznych. Jest to świad- nych. A więc czysty rachunek, co nam się opłaca, co
czenie, którego obywatel ma prawo dochodzić, nawet nam się nie opłaca, to będzie podstawowe kryterium,
na drodze sądowej. Wprowadzenie definicji świadcze- czy dane świadczenie będzie finansowane w całości,
nia gwarantowanego jako również świadczenia czy współfinansowane. Wprawdzie minister nie ma
współfinansowanego ze środków publicznych całko- tutaj dowolności, oczywiście jest to obwarowane re-
wicie tę filozofię zmienia. komendacjami Agencji Oceny Technologii Medycz-
Posłużę się przykładem. Jest obiegowe odbieranie nych, wszelkimi innymi opiniami, ale definitywnie
czy interpretowanie pewnych sformułowań. Przepro- można powiedzieć, że nasz koszyk się nie rozszerzy,
wadziłam wiele rozmów i konsultacji również z pa- on się zawęzi, będzie następowało zjawisko rozsze-
cjentami, z obywatelami. Mówiłam im, że będzie rzania współfinansowania przez pacjentów.
możliwość współfinansowania świadczeń zdrowot- W ustawie zdefiniowano również 14 zakresów
nych. O dziwo, spotkało się to z ogromnym zaintere- świadczeń. Być może można by się z tymi zakresami
sowaniem i zadowoleniem. Ale kiedy zaczęliśmy dys- zgodzić, ponieważ świadczenia, o których mówił mój
kutować o tym, co rozumiemy przez współfinanso- poprzednik, mieszczą się albo w leczeniu szpitalnym,
wanie, niestety nasze drogi się rozeszły. Mianowicie albo w leczeniu w ramach POZ, albo w leczeniu spe-
pacjenci przez współfinansowanie rozumieją to, że cjalistycznym, czyli tutaj jest jedynie kwestia inter-
jeżeli idą do prywatnego zakładu, do prywatnej lecz- pretacji. Jest jednak wiele zastrzeżeń, szczególnie ze
nicy i tam płacą za usługę, za poradę, za świadczenie strony środowisk medycznych, specjalistycznych, jak
medyczne, od 50 zł do jakiejś kwoty, to – tak to sobie choćby brak uwzględnienia specyfiki, zaakcentowa-
wyobrazili – współfinansowanie będzie polegać na nia czy wpisania do tego zakresu promocji zdrowia
tym, że teraz z rachunkiem czy z dowodem wpłaty – chociaż rozumiem, że promocja zdrowia jest we
od prywatnego lekarza pójdą do narodowego fundu- wszystkich zakresach tu prezentowanych, bo i w POZ,
szu i narodowy fundusz będzie im współfinansował i w opiece ambulatoryjnej.
wizytę. Jeżeli tak to rozumieć, to rzeczywiście akcep- Tak że z tymi interpretacjami i wyjaśnieniami
tacja byłaby pełna. Wymagałoby to jednak całkowitej można by się zgodzić, ale, tak jak powiedziałam, za-
zmiany finansowania świadczeń zdrowotnych. pis, że świadczeniem gwarantowanym jest również
W związku z tym współfinansowanie w rozumie- świadczenie współfinansowane przez obywatela, ro-
niu ustawy, a więc współpłacenie przez pacjenta za zumiany jest także w ten sposób, że i w zakresie
już świadczone usługi medyczne w ramach usług pu- świadczeń: podstawowa opieka zdrowotna. Już dzi-
blicznych, jest całkowicie nie do zaakceptowania. siaj mówi się o tym, że lekarze POZ, czyli lekarze
Trudno się dziwić pozytywnej opinii środowiska le- rodzinni, mają apetyt na to, aby wprowadzić przy-
karskiego, bo przecież takie współfinansowanie to najmniej minimalne opłaty za wizytę, opłaty za wy-
jest otwarcie dodatkowego źródła pieniędzy, dodat- pisanie recepty. Takie są zamiary. Pani minister
kowego źródła finansowania służby zdrowia. A zatem kiwa głową, że to absolutnie niemożliwe, niemniej
trudno się dziwić, że lekarze prowadzący swoje prak- sam zapis ustawy taką możliwość daje i będziemy
tyki są takim rozwiązaniem zainteresowani. Ale nie mogli się tego spodziewać. Jako argument przedsta-
wiem, czy pani minister zwraca uwagę na fakt, że wia się załącznik do projektu ustawy, rozporządzenie
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 19

Poseł Elżbieta Streker-Dembińska pacjentów, dlatego że w dalszym ciągu, jeżeli chodzi


o niewydolny system ochrony zdrowia, stanowi to
ministra w sprawie świadczeń stomatologicznych. dreptanie w tym samym miejscu, a myślę, że nie tyl-
Jeżeli dzisiaj państwo zapytacie przeciętnego pacjen- ko pracownicy ochrony zdrowia, ale i pacjenci są tym
ta, czy ma bezpłatne świadczenia stomatologiczne, zmęczeni. Dlatego też w imieniu Klubu Poselskiego
każdy odpowie jednoznacznie: u stomatologa się pła- Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam opi-
ci. (Dzwonek) Ten zakres świadczeń bezpłatnych jest nię dotyczącą projektu nowelizującego ustawę o świad-
rzeczywiście bardzo niewielki. czeniach zdrowotnych finansowanych ze środków
Reasumując, dla lewicy nie do przyjęcia jest publicznych oraz inne ustawy, przedstawionego Wy-
współpłacenie przez pacjentów między innymi za sokiej Izbie w drukach nr 1590 i 1920.
podstawową opiekę, za leczenie szpitalne czy za ra- Podstawowym celem wielokrotnie nowelizowanej
townictwo medyczne, ale również za wiele innych ustawy jest określenie sposobu tworzenia katalogu
świadczeń. Wprowadzenie tej ustawy objawi nam się świadczeń zdrowotnych zwanego koszykiem świad-
między innymi cennikami świadczeń u lekarza ro- czeń zdrowotnych. Potocznie ta ustawa nazywana
dzinnego, cennikami w publicznym szpitalu czy w po- jest ustawą koszykową. Muszę powiedzieć, że straci-
gotowiu ratunkowym. Jeżeli intencje ministerstwa liśmy już kilka lat, przeprowadzono wiele dyskusji na
były jasne i czyste, że w dalszym ciągu w 100% finan- ten temat. W odniesieniu do mechanizmu tworzenia
sowane są dotychczasowe świadczenia, to można je koszyka świadczeń rząd wybrał trudniejszą drogę, co
było wyraźnie w ustawie zapisać, tak jak to państwo wiąże się ze skatalogowaniem wszystkich świadczeń.
zrobiliście ze świadczeniami wysokospecjalistyczny- Wydaje mi się, że jest to słuszniejsze w stosunku do
mi – jest specjalny artykuł poświęcony temu i gwa- tego, co proponowano dawniej, czyli stosowania tzw.
rantujący, że w 100% świadczenia wysokospecjali- koszyka negatywnego. Na mocy nowelizacji minister
styczne są pokrywane ze środków publicznych. zdrowia w drodze rozporządzenia ustali wykazy
Oczekujemy ustawy o świadczeniach gwaranto- świadczeń w całości gwarantowanych, częściowo
wanych, która byłaby skierowana do wszystkich gwarantowanych, finansowanych ze środków pu-
obywateli, która gwarantowałaby konstytucyjny blicznych oraz określi warunki ich realizacji. Poza
dostęp do publicznych świadczeń medycznych. Dzi- tym minister w drodze rozporządzenia określi pro-
siaj jesteśmy w głębokim kryzysie. Codziennie cedury, które zostaną wyłączone z finansowania,
o tym mówimy i codziennie podkreślamy, że kosz- czyli będą w pełni płatne. Ustawa określa, w jaki spo-
ty tego kryzysu obciążą głównie przeciętnych oby- sób świadczenia gwarantowane będą katalogowane,
wateli. Proponowana ustawa poprzez wprowadze- jak również to, w jakim trybie te zmiany będą doko-
nie współpłacenia za świadczenia medyczne prze- nywane. Uważamy, że tryb dokonywania zmian
niesie na obywateli kolejne koszty z zakresu świad- w drodze rozporządzeń, a nie w drodze ustawowej,
czeń publicznych, a to w konsekwencji pogłębi po- skróci związaną z tym procedurę. Zawartość koszyka
działy społeczne. nigdy nie będzie przecież sztywna. Uchwalenie tej
Mam nadzieję, że tego typu rozwiązanie nie zosta- nowelizacji określi precyzyjnie ofertę świadczeń opła-
nie jednak wdrożone, że państwo głęboko się jeszcze canych w ramach składki. Jest to ustawa o znaczeniu
pochylicie nad kwestią dotyczącą świadczenia współ- fundamentalnym.
finansowanych gwarantowanych świadczeń. My rów- Wysoka Izbo, wiadomo, że ze względu na obowią-
nież składaliśmy wiele poprawek na posiedzeniach zującą składkę na ubezpieczenia zdrowotne wydatki
podkomisji i komisji, ale – jak poprzednicy już mówili są ograniczone. Wyrazem tego ograniczenia są prze-
– arytmetyka wskazywała na to, że nasze propozycje cież kolejki, zadłużenia placówek szpitalnych, niskie
są absolutnie nie do przyjęcia. W związku z tym zarobki. Można powiedzieć, iż polskie lecznictwo
w imieniu klubu Lewica informuję, że ustawa, jeżeli obecnie żyje ponad stan. Zawartość koszyka zależeć
chodzi o treść i rozwiązania w niej zawarte, również będzie od możliwości finansowych Narodowego Fun-
jest nie do przyjęcia przez klub Lewica. (Oklaski) duszu Zdrowia, dlatego też obywatel powinien wie-
dzieć, co należy mu się bezpłatnie w ramach płaconej
składki. Powinno to być czytelne dla pacjenta.
Wicemarszałek Krzysztof Putra: Uchwalenie tej ustawy otwiera bardzo ważną drogę
do wprowadzenia innych ważnych ustaw, takich jak
Dziękuję bardzo, pani poseł. ustawa o ubezpieczeniach dodatkowych, dlatego ko-
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Alek- szyk i ustawa o ubezpieczeniach dodatkowych dopie-
sandra Soplińskiego w imieniu klubu Polskiego ro mogą i powinny spełniać funkcję wielowymiaro-
Stronnictwa Ludowego. wego, aktywnego narzędzia w kreowaniu polityki
zdrowotnej. Jeżeli tego nie zrobimy, w dalszym ciągu
będziemy dreptać w miejscu w ramach starego sys-
Poseł Aleksander Sopliński: temu.
Ważnym czynnikiem w kreowaniu polityki zdro-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! wotnej jest poznanie realnych kosztów w ochronie
W swoim wystąpieniu klubowym nie będę straszył zdrowia. Zdiagnozowanie i określenie kosztów lecze-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
20 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Aleksander Sopliński nia z publicznego systemu opieki zdrowotnej, i to pod


dwoma względami. Koszyk negatywny zamieniamy
nia spowodowałoby przede wszystkim urealnienie na koszyk pozytywny i jednocześnie wprowadzamy
dokonywanej przez Narodowy Funduszu Zdrowia dopłaty do świadczeń, które są czy będą w części fi-
wyceny procedury, a właśnie kwestia odpowiedniej nansowane ze środków publicznych. Tak więc ta
i właściwej wyceny jest źródłem konfliktu świadcze- ustawa dotyczy spraw, kwestii o charakterze podsta-
niobiorców z Narodowym Funduszem Zdrowia. Dla- wowym, fundamentalnym dla wszystkich obywateli
tego też Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludo- i wiąże się z realizacją – zresztą, wspominano o tym
wego, pani minister, proponuje przyspieszenie zmia- dzisiaj – ust. 2 art. 68 konstytucji.
ny rozporządzenia ministra w sprawie szczególnych Chciałbym też powiedzieć, że debatujemy nad
zasad rachunku kosztów w publicznych zakładach ustawą, czyli nad zapisami, które są zawarte w spra-
opieki zdrowotnej. Chciałbym przypomnieć, że jest wozdaniu komisji, a nie nad deklaracjami dotyczący-
to rozporządzenie z 20 grudnia 1998 r. Wprowadze- mi tego, w jaki sposób będą wydane rozporządzenia.
nie obowiązku ustawowego i przestrzeganie rozpo- Skoro ustawa wprowadza tak radykalne zmiany, to
rządzenia o rachunku kosztów określi sytuację, co należy postawić kilka pytań: Co te zmiany oznaczają
wiąże się z tym, jakie mamy potrzeby finansowe, dla pacjenta? Jaki jest cel wprowadzanych dopłat?
a jakie możliwości ma płatnik. Do tego potrzebny jest Należy postawić pytania o sposób wprowadzania
jednorodny, specjalny system informatyczny, bo bez zmian i o czas ich wprowadzania. Co te zmiany ozna-
tego ani rusz z poprawą systemu i jego uszczelnia- czają dla pacjenta?
niem. Uważamy to za najważniejszy element w sys- Zamiana koszyka negatywnego na pozytywny
temie zdrowia, ważniejszy od tego, kto jest właścicie- z pewnością nie rozszerzy listy świadczeń, które są
lem placówki i w jakiej formie ona działa. finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia,
Projektowana ustawa tworzy również ustawowe w stosunku do stanu dzisiejszego. Nie wiemy, czy bę-
ramy funkcjonowania Agencji Oceny Technologii dzie tak samo. Wiele informacji, które były przeka-
Medycznych, która uzyska status państwowej jed- zywane wcześniej, w styczniu, w lutym ubiegłego
nostki organizacyjnej posiadającej osobowość praw- roku, wskazuje na to, że ten zakres będzie szerszy.
ną. Przedmiotem działalności agencji jest ocena tech- W dzisiejszej sytuacji, po wejściu w życie zmian, czy-
nologii medycznych, świadczeń opieki zdrowotnej, li od 1 września, dla pacjenta zakres świadczeń fi-
w tym leków, wyrobów medycznych, oraz gromadze- nansowanych przez NFZ będzie szerszy, czyli nie
nie informacji o cenach technologii medycznych. Za- skorzysta.
dania, jakie ma spełniać agencja w zakresie kreowa- Po drugie, jaki jest cel dopłat? W systemach po-
nia lecznictwa, są niezwykle ważne, dlatego potencjał wszechnych można wprowadzać dopłaty dwojakiego
kadrowy agencji musi zostać zwiększony o niezależ- rodzaju: po pierwsze, o charakterze fiskalnym, mó-
nych ekspertów. Ta praca jest trudna i długa. To do wiąc po ludzku, mające na celu drenowanie kieszeni
agencji, w tym rady konsultacyjnej, która będzie po- pacjenta, po drugie, o charakterze regulacyjnym, czy-
dejmowała decyzję, będzie należało m.in. nadzorowa- li wpływające na popyt, zmniejszające nieuzasadnione
nie polityki zdrowotnej kreowanej przez ministra w każdym przypadku zapotrzebowanie na wizytę u
zdrowia i rząd. lekarza czy w szpitalu, tak jak to wprowadzili na przy-
Dlatego też klub Polskiego Stronnictwa Ludowe- kład parę lat temu Niemcy, a ostatnio Czesi.
go popiera reformę systemu i będzie głosował za przy- Trzeba postawić pytanie, co wynika z ustawy, je-
jęciem projektowanej nowelizacji. Jest to ważna, śli chodzi o charakter dopłat proponowanych przez
fundamentalna ustawa, za pomocą której będzie rząd i zawartych w sprawozdaniu komisji. Ano wy-
można rozwiązywać problemy dotyczące innych prze- nika, że są to dopłaty o charakterze fiskalnym, dre-
pisów i zmian ustawowych. Dziękuję za uwagę. nującym kieszeń, bo będą one określane w sposób
(Oklaski) kwotowy lub procentowy. Sposób procentowy ozna-
cza analogiczny do tego, jaki stosuje się dzisiaj
w przypadku większości leków refundowanych. Moż-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: na sobie wyobrazić, że będzie to 30%, 50%, bo nie ma
projektów aktów wykonawczych. A więc to jest coś,
Dziękuję bardzo panu posłowi. co musi spowodować przy braku mechanizmów osło-
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka nowych, bo nie ma takich mechanizmów, przy braku
Balickiego w imieniu koła SDPL – Nowa Lewica. określenia maksymalnych dopłat, ile pacjent mógłby
wnieść w miesiącu czy w roku, naruszenie zasady
solidaryzmu i tej zasady, która jest zapisana w art.
Poseł Marek Balicki: 68 ust. 2 konstytucji, że świadczenia finansowane ze
środków publicznych muszą być równo dostępne, nie-
Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie zależnie od sytuacji materialnej. A dopłaty o charak-
Posłowie! Mam zaszczyt zabrać głos w imieniu Koła terze fiskalnym, drenujące, spowodują, że znaczna
Poselskiego SDPL oraz Demokratycznego Koła Po- część ubezpieczonych nie będzie w stanie wnieść do-
selskiego w dyskusji nad niezwykle ważną ustawą, płat, czyli nie będzie w stanie skorzystać z części
która wprowadza radykalną zmianę zasad korzysta- świadczeń finansowanych ze środków publicznych.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 21

Poseł Marek Balicki Poseł Marek Balicki:


I tu mam podpowiedź dla rządu. Rozumiem, że Dziękuję bardzo, panie marszałku. Już kończę.
Narodowy Fundusz Zdrowia ma coraz mniejsze wpły- Jakie są zatem zagrożenia? Po pierwsze, system
wy, ale nie jest dobrą drogą wprowadzanie czegoś jest szybko wprowadzany, bez wiedzy obywateli, co
w rodzaju podatku od niektórych chorób czy niektó- się zmieni, a będzie dużo bardziej skomplikowany niż
rych metod leczenia. Są inne instrumenty, które mogą jest dzisiaj, wbrew temu, co się mówi, że będzie przej-
zwiększyć wpływy do budżetu państwa i w ten sposób rzysty, ponieważ będą ustalone dopłaty, warunki
wspomóc system opieki zdrowotnej, na przykład ak- korzystania, wydanych zostanie 13 rozporządzeń,
cyza. Wobec tego wprowadźmy podatek od luksusu, o grubości książki telefonicznej. Po drugie, wprowa-
a nie podatek od niektórych metod leczenia. dzane są bariery finansowe dla części uprawnionych
Trzecia sprawa – sposób wprowadzenia zmian. do korzystania ze świadczeń finansowanych ze środ-
Najkrócej mówiąc: po cichu i szybko. Muszę powie- ków publicznych, co w sposób oczywisty jest sprzecz-
dzieć, jako że od wielu lat interesuję się tym, co dzieje ne z zasadą solidaryzmu.
się nie tylko w Polsce, ale również na świecie, że to jest Pani poseł reprezentująca Platformę Obywatelską
jedyny przypadek, jaki znam, gdy bez publicznej de- mówiła o wyroku Trybunału Konstytucyjnego ze
baty, bez blasku fleszy i kamer telewizyjnych, w krót- stycznia 2004 r. Zachęcam do wnikliwej lektury, bo
kim czasie przygotowane zostały radykalne zmiany tam jest mowa o tym, że art. 68 w zakresie opieki
zasad korzystania z systemu opieki zdrowotnej dla zdrowotnej wprowadził w Polsce zasadę solidaryzmu,
wszystkich obywateli. A zatem nadano nową treść czyli finansujemy w zależności od naszych dochodów,
temu, co wynika z art. 68 konstytucji odnośnie do pra- ale korzystamy na równych zasadach. Ten system do-
wa do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środ- płat łamie tę zasadę. Wreszcie, wprowadzane są nowe
ków publicznych. (Dzwonek) zasady dotyczące relacji: lekarz – pacjent, bo część pa-
Już kończę, panie marszałku. Jeszcze parę zdań. cjentów nie będzie stać na dopłaty i wtedy lekarz bę-
Czwarte pytanie dotyczy czasu wprowadzenia. dzie musiał znajdować jakieś inne rozwiązania.
Na koniec: czas kryzysu. Pani poseł Łukacijewska
Wszystkie prognozy, które z tygodnia na tydzień są
mówiła, że to jest populizm. Odwołam się do podręcz-
coraz gorsze, mówią, że wchodzimy w fazę recesji,
nika Jánosa Kornaia, uznawanego za najwybitniej-
w fazę coraz głębszego kryzysu finansów publicznych.
szego ekonomistę z regionu Europy Środkowo-
Jest większa liczba bezrobotnych, następuje spadek
-Wschodniej, zajmującego się procesami transforma-
wzrostu wynagrodzeń. I w tym momencie proponowa-
cji w naszym regionie Europy. Co pan prof. Kornai
ne są dopłaty i grozi nam ograniczenie zakresu świad- mówi o dopłatach? Dopłaty nie powinny być wprowa-
czeń finansowanych ze środków publicznych. Można dzane w okresie kryzysu gospodarczego. Jeśli to jest
zatem powiedzieć, że rząd w pewnym zakresie – nie możliwe, system powinien zaczynać swoje funkcjono-
w całości, w pewnym zakresie – przerzuca koszty pro- wanie w okresie ekspansji gospodarczej, gdy dodat-
blemu finansów publicznych w opiece zdrowotnej nie kowe obciążenia mogą być zrównoważone realnymi
na tych, którzy mają środki, najbogatszych, lecz na zarobkami. To jest stanowisko czołowego, światowe-
tych, którzy najczęściej chorują: emerytów, rencistów, go ekonomisty.
bezrobotnych, bo wiemy, że długotrwała utrata pracy W związku z tym, panie marszałku, z tych powo-
powoduje również częstsze zachorowania i korzystanie dów, które przytoczyłem, posłowie Koła Poselskiego
z systemu opieki zdrowotnej. SDPL – Nowa Lewica oraz Demokratycznego Koła
(Poseł Elżbieta Łukacijewska: O czym pan mówi? Poselskiego będą głosować za odrzuceniem przedsta-
Tyle populizmu z tej trybuny pada. Pan przesadza.) wionego projektu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Krzysztof Putra: Wicemarszałek Krzysztof Putra:


Przepraszam, panie pośle. Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Boże-
nę Kotkowską, niezrzeszoną.
Poseł Marek Balicki:

Już kończę. Poseł Bożena Kotkowska:


Panie Marszałku! Nie ma pani minister. Panie
Wicemarszałek Krzysztof Putra: Ministrze! Wysoka Izbo! Była tu już mowa o świad-
czeniach, które rząd i koalicyjna większość proponu-
Chcę zwrócić uwagę paniom posłankom i panom ją usunąć z listy świadczeń gwarantowanych. Wiem,
posłom, że będzie można zadawać pytania, nie nale- że moje słowa będą wątpliwą pociechą dla koleżanek
ży pouczać przemawiającego z mównicy. Bardzo pro- i kolegów z opozycji – utrzymanie jakiegoś świadcze-
szę, żeby tego nie czynić. nia na skróconej liście świadczeń gwarantowanych
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
22 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Bożena Kotkowska zaczyna wychodzić na prostą. Rząd woli go jednak


sprzedać. Nie wiadomo, komu i za ile, bez gwarancji,
wcale nie znaczy, że będzie ono rzeczywiście dostęp- że dzisiejsze uzdrowisko nie zmieni się w kurort dla
ne. I to nawet nie dlatego, że Narodowy Fundusz ludzi z wypchanymi portfelami. Zdecydowanie pro-
Zdrowia będzie zmniejszał środki przeznaczone na testuję przeciwko takiej sytuacji. Mam nadzieję, że
kontraktowanie tego właśnie świadczenia. Po prostu do tej prywatyzacji Ustronia nie dojdzie, ponieważ
może zabraknąć świadczeniodawców. akurat dysponuję jego bilansem, więc nie uważam
Wspominam o tym w kontekście rządowych pla- tego za stosowne.
nów sprywatyzowania 18 z 25 polskich uzdrowisk. (Poseł Jarosław Katulski: Proszę wrócić do ustawy.)
Jeśli pan minister Grad zrealizuje swoje zamiary, to Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Po-
własnością Skarbu Państwa pozostanie tylko 7 spół- słowie! Chciałabym jeszcze wspomnieć o jednej kwe-
ek uzdrowiskowych: Busko Zdrój, Ciechocinek, Ko- stii, która w kontekście proponowanych zmian na-
łobrzeg, Krynica, Lądek, Rymanów i Świnoujście. pawa mnie wielkim niepokojem. Mam tu na myśli
Pozostałe – w tym nawet dziecięca Rabka – trafią wykreślenie z listy świadczeń gwarantowanych
w ręce prywatnych inwestorów. Ministrowi skarbu opieki nad zdrowym dzieckiem. Nie wiem, czy zda-
marzą się – jak czytałam w prasie – inwestorzy arab- jecie sobie państwo sprawę z tego, że w Polsce aż co
scy. Już to widzę, Wysoka Izbo, jak przedstawiciel trzecie dziecko w wieku 2–3 lat nie przechodzi kon-
jakiegoś szejka będzie chciał zawracać sobie głowę trolnych badań lekarskich. Odsetek starszych dzie-
kontraktowaniem świadczeń z Narodowego Fundu- ci, które nie mają żadnego kontaktu z lekarzem, jest
szu Zdrowia. Wolne żarty. jeszcze wyższy. Czy w konsekwencji ewentualnego
(Poseł Jerzy Ziętek: Rabka nie.) wejścia w życie tej ustawy ta sytuacja się jeszcze nie
Biorąc pod uwagę walory naszych uzdrowisk i do- pogorszy? Czy naprawdę chcemy dopuścić do tego,
tychczasowe konsekwencje komercjalizacji uzdro- by wzrastała śmiertelność dzieci z powodu zbyt póź-
wisk, możemy się spodziewać jednego: przekształca- nego rozpoznawania chorób nowotworowych albo
nia sanatoriów w ośrodki typu spa. neurologicznych? Dziękuję bardzo za uwagę. Mam
Mimo tegorocznego wzrostu stawek za lecznic- jeszcze pytanie, ale to w bloku pytań. Dziękuję bar-
two sanatoryjne leczenie ubezpieczonych pacjentów dzo. (Oklaski)
jest na granicy opłacalności. Dyrektorzy uzdrowisk
zgodnie deklarują, że te podwyżki zostały „zjedzo-
ne” przez wzrost kosztów utrzymania ich placówek. Wicemarszałek Krzysztof Putra:
I z którym bym nie rozmawiała, to słyszę, że jeśli
można na kimś zarobić, to nie na pacjentach ze skie- Dziękuję bardzo.
rowaniem z NFZ, tylko na gościach komercyjnych Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu
zainteresowanych tzw. usługami kondycjonującymi. klubów i kół.
Wiara, że prywatni właściciele będą zainteresowani O głos poprosiła minister zdrowia pani Ewa Ko-
kontraktami z funduszem, jest naiwna. Czy ktoś pacz.
wyda ileś tam milionów euro na zakup spółki uzdro- Bardzo proszę. (Oklaski)
wiskowej, by potem głowić się, jak nie dołożyć do
interesu?
(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani nie rozumie, Minister Zdrowia
na czym polega kontrakt.) Ewa Kopacz:
Nie, on wyda drugie tyle na modernizację zaku-
pionych obiektów, na ich przekształcanie w ośrodki Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z przykrością
typu spa, i będzie zarabiał na usługach, które z lecz- stwierdzam, że większość zabierających głos nie
nictwem nie mają nic wspólnego, a i tak już długa przeczytała projektu ustawy. Jestem przerażona tym,
kolejka do lecznictwa sanatoryjnego będzie się wy- że posłowie, którzy nie są tu od trzech dni, od mie-
dłużała z roku na rok. siąca czy od półtora roku, nie potrafią czytać aktu
Wysoka Izbo! Trudno przy tym zrozumieć kryte- prawnego w połączeniu z innymi aktami prawnymi,
ria, jakimi kierowały się resorty Skarbu Państwa które obowiązują. Jak można czytać ustawę o koszy-
i zdrowia przy typowaniu uzdrowisk przeznaczonych ku, tak ją nazywamy, bez połączenia i zrozumienia
do prywatyzacji. Byłoby nawet zrozumiałe, gdyby ustawy o świadczeniach finansowanych ze środków
prywatyzowano bardzo zadłużone, niewielkie spółki, publicznych? Jeśli dzisiaj ktokolwiek przeczyta usta-
których znaczenie dla systemu ochrony zdrowia nie wę o świadczeniach finansowanych ze środków pu-
jest nazbyt wielkie. Tymczasem w prywatne ręce blicznych, to ma dokładnie wylistowane te świadcze-
mają trafić takie spółki, jak Ustroń SA. Ta spółka nia, w przypadku których pacjent współpłaci. Żeby
oferuje ponad 1300 łóżek i zatrudnia prawie 600 osób dzisiaj doprowadzić do współpłacenia za jakiekolwiek
i akurat rozpoczęła realizację unikalnego w skali inne z tych świadczeń, trzeba zmienić ustawę, i to nie
kraju programu kompleksowej rehabilitacji osób po tę ustawę o koszyku, tylko ustawę o świadczeniach
przebytej chorobie nowotworowej. Owszem, w ubie- finansowanych ze środków publicznych. Gdyby kto-
głym roku Ustroń popadł w kłopoty finansowe, ale kolwiek chciał dzisiaj wprowadzić dopłaty do wizyty
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 23

Minister Zdrowia Ewa Kopacz idą pod stołem i że ci, którzy mówią o nieodpłatnej
służbie zdrowia, są do końca szczerzy, to powiem, że
u lekarza, musi zmienić ustawę o świadczeniach fi- kłamie. Dzisiaj pacjent dopłaca, tylko nie w sposób
nansowanych ze środków publicznych. oficjalny. Dopłaca wtedy, kiedy mija kolejkę, kiedy
Dzisiaj, jak państwo widzicie, ustawa o koszyku chodzi i prosi o...
tylko i wyłącznie pomaga pacjentom. Zaraz państwu (Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: To jest łapówka,
wytłumaczę, na czym ta pomoc polega, w którym a nie dopłata.)
momencie pomaga ona pacjentom. Macie państwo Nie wiem, panie pośle. Pan to nazywa w sposób
dopłaty do sanatorium, macie państwo dopłaty ewidentny.
w ZOL-ach, macie państwo dopłaty do leków, do sto-
matologii, do sprzętu ortopedycznego i środków po-
mocniczych. Wicemarszałek Krzysztof Putra:
(Głos z sali: Będą dopłaty do wszystkiego.)
Dzisiaj nie będzie innych dopłat, dopóki nie zmie- Przepraszam panią minister...
nicie państwo ustawy o świadczeniach, nie wylistu-
jecie, do czego mamy dopłacać. Dzisiaj minister zdro-
wia, kiedy będzie większa ilość środków w systemie, Minister Zdrowia
może rozporządzeniem zmniejszyć wysokość dopłaty, Ewa Kopacz:
a nie zwiększyć. Minister ma taką możliwość i ta
ustawa daje taką delegację ministrowi zdrowia. Ja w tej kwestii nie mam takiego doświadczenia,
Wracając do tego, co mówiliście państwo tu, na tej więc nazywam to nieoficjalną dopłatą. Nie chcę uży-
sali, odniosę się do dwóch wystąpień. Zacznę od wy- wać radykalnego języka. Jedno jest pewne, dzisiaj
stąpienia pana ministra Balickiego. Ja też przeczy- chcemy uporządkować i pokazać to, co się należy,
tałam tę książkę pana prof. Kornaia, ale przeczyta- i to, co jest finansowane ze środków publicznych. Ma-
łam ją w całości. Główną tezą tej książki – pewnie cie państwo katalog. Wszyscy, jak tu siedzimy, nie-
pan się ze mną zgodzi – jest to, żeby budować dom od przypadkowo zajmujemy się ochroną zdrowia. Skoro
fundamentów. Tym fundamentem jest uszeregowa- zajmujemy się ochroną zdrowia, to wiemy, że i profi-
nie i uporządkowanie tego, czego państwo przez lata laktyka, i leczenie są na poziomie podstawowej opie-
nie mieliście odwagi zrobić. (Oklaski) ki ambulatoryjnej, opieki specjalistycznej i opieki
Przypomnijmy trochę historii. Pamiętam, że jesz- szpitalnej. To nie jest tak, że dzisiaj profilaktyka
cze kilka miesięcy temu była ostra debata na temat i szczepienia są wyrwane z kontekstu. Po co je zapi-
pakietu ustaw, m.in. ustawy o zakładach opieki zdro- sywać, skoro mamy zapisaną podstawową opiekę?
wotnej. Oczywiście był wielki triumf opozycji. Udało Jeśli dzisiaj mówimy o tym, że pacjent ma prawo do
się, nagle zakłady nie będą przekształcane. Nie mi- programów zdrowotnych, to państwo wiecie, na ja-
nęło kilka miesięcy, a wszystkie zakłady, które iden- kich zasadach te programy funkcjonują. Nie należy
tyfikowaliśmy jako zakłady w ciężkiej sytuacji finan- mylić programów zdrowotnych z programami profi-
sowej, w tym również Pabianice, dały o sobie znać. laktycznymi. Jeśli dzisiaj ktokolwiek próbuje mi po-
To do ministerstwa, a nie do opozycji przyszli dyrek- wiedzieć, że ten koszyk to będzie coś złego, to ja po-
tor i prezydent tego miasta, żeby pomóc w negocja- wiem, że dzisiaj chcecie państwo usankcjonować
cjach z wierzycielami. Dzisiaj, dzięki interwencji koszyk, który jest stworzony przez rozporządzenia
ministerstwa, ten szpital w Pabianicach, zadłużony prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Jeśli w przy-
na ponad 100 mln, przyjmuje od nowa pacjentów. padku koszyka minister zdrowia będzie się kierował
Mam pytanie: Czy minister zdrowia powinien ręcz- tylko i wyłącznie efektywnością, skutecznością i eko-
nie sterować każdym z 40 zadłużonych szpitali i ne- nomią, wprowadzając rachunek kosztów, żeby wiecz-
gocjować z wierzycielami, czy powinno być dobre nie nie narzekać, że coś się nie opłaca, że dostaliśmy
prawo, które pozwoli im racjonalnie skorzystać ze za mały kontrakt, i to się państwu nie podoba, to ja
środków publicznych i z pomocy państwa? (Oklaski) dzisiaj pytam, dlaczego nie zrobiliście przez ostatnie
Tej pomocy państwo im odmówiliście. (Oklaski) Tak lata czegoś, czemu byśmy przyklasnęli i powiedzieli:
się dzieje również z ustawą koszykową. Dzisiaj stra- tak, to jest dobre, bo wreszcie porządkuje system
szenie pacjentów i opowiadanie, że nagle będą oni ochrony zdrowia.
dopłacać więcej niż robią to dzisiaj, jest polityką nie- Pamiętam, że w ostatnim czasie, jeszcze dwa lata
odpowiedzialną, i nie boję się tych słów. Jest polityką temu, mówiło się o wielkim koszyku świadczeń gwa-
nieodpowiedzialną. Jeśli dzisiaj ktokolwiek jest w sta- rantowanych, na które poszło 10 mln zł i sterta pa-
nie powiedzieć, że dzieli się pacjentów na tych, którzy pieru, którą można sobie przekładać z miejsca na
są mniej lub bardziej zamożni, to dzisiejszy, niewy- miejsce. Dzisiaj sięgnęliśmy po instrument, który też
dolny system właśnie tych pacjentów dzieli. Chcemy nie był przez państwa akceptowany. Mówię o gru-
dzisiaj pokazać, co im się tak naprawdę należy, za co pach jednorodnych. Gdybyście państwo dzisiaj zapy-
nie mają obowiązku, a wręcz możliwości dopłacania tali, przy tym wielkim oburzeniu, jakie było jeszcze
choćby złotówki. To jest uregulowane właśnie w tej pół roku temu, o wycenę tych grup jednorodnych, to
ustawie. Jeśli ktoś mi powie, że dzisiaj dopłaty nie zachęciłabym państwa, żebyście państwo usiedli z tą
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
24 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Minister Zdrowia Ewa Kopacz miętam te czasy i pamiętam również liczebność tych
wszystkich konferencji prasowych. Tylko jeśli ja sły-
grupą specjalistów, która z ministrem zdrowia, z płat- szę zarzut, że to, co dzieje się w ochronie zdrowia,
nikiem, jakim jest Narodowy Fundusz Zdrowia, po- powinno być rozstrzyganie w świetle kamer i fleszy,
trafiła usiąść i wynegocjować taką wycenę punktów, to powiem: ci, którzy o tym mówią, niewiele mogą
która dzisiaj w wielu dziedzinach zadowala świadcze- powiedzieć, co z tych konferencji prasowych tak na-
niodawców. Chodzi o okulistykę, ortopedię, onkolo- prawdę dla pacjentów wynikało.
gię, pediatrię, chirurgię, a możemy wymieniać dalej, W związku z tym nie medialne wystąpienia, ale
bo pracujemy nad następnymi. organiczna praca, na której my się skupiliśmy, prze-
Ja wiem, że dzisiaj możecie państwo, nie mając łoży się, bez względu na to, jak destrukcyjnie będą
konkretnych argumentów, argumentów prawnych, działać przedstawiciele opozycji, na dobro polskich
rzetelnych, merytorycznych, tylko i wyłącznie ucie- pacjentów, a to jest nasz cel nadrzędny. Dziękuję bar-
kać się do polityki. A ja proszę po raz kolejny – to nie dzo. (Oklaski)
będzie sukces tego rządu, Ewy Kopacz – zróbmy to
w tej kadencji Sejmu, zróbmy to ponadpolitycznie.
A więc nie uprawiajcie państwo polityki na zdrowiu, Wicemarszałek Krzysztof Putra:
bo rzeczywiście źle wszyscy na tym wychodzimy. I to
nie jest sprawa tylko i wyłącznie dzisiejszej debaty. Dziękuję bardzo, pani minister.
Odnoszę się również do tych debat, które miały miej- Pan poseł Balicki w trybie sprostowania.
sce jeszcze pół roku temu. Bardzo proszę.
Co do współpłacenia, chcę jeszcze powiedzieć
tak: proszę tych moich przedmówców, którzy mówi-
li, że dzisiaj mamy wszystko zagwarantowane i zgod- Poseł Marek Balicki:
ne z zapisem konstytucji, żeby w takim razie powie-
dzieli, co robili przez ostatnie lata, skoro współpła- Dziękuję bardzo.
ciliśmy w stomatologii, w ZOL-ach, w sprzęcie orto- Panie Marszałku! W drodze sprostowania chciał-
pedycznym, w lekach. Co państwo zrobiliście, skoro bym powiedzieć o dwóch sprawach. Po pierwsze to,
to było niekonstytucyjne? Bo tu się nic nie zmienia. że z konferencji telewizyjnych, czyli z tych w blasku
Ja chcę państwu powiedzieć, że tu się nic nie zmie- fleszy i kamer telewizyjnych, niewiele wynika, to
nia. (Oklaski) wiemy, bo pani minister organizuje permanentnie
Na koniec – mam nadzieję, że będę jeszcze miała konferencje prasowe…
okazję odpowiadać na pytania – chcę państwu coś (Minister Zdrowia Ewa Kopacz: Czy pan nie prze-
powiedzieć, oczywiście tylko dla przypomnienia, bo sadza?)
zakładam, że wszyscy z państwa czytali ustawę, Pani minister, ja słuchałem, nie przerywałem.
szczególnie ci, którzy wypowiadali się w tej sprawie. Rozumiem, że trafiłem w czuły punkt.
Polecam przeczytanie art. 31d, który jest gwarantem Natomiast nie chodzi o to, żeby były flesze, tylko
tego, że dzisiaj nie będziemy mieli potrzeby strasze- chodzi o to, żeby opinia publiczna wiedziała, co rząd
nia Polaków. skierował i co ją czeka od 1 września. Emeryci, ren-
Chciałabym prosić państwa tylko o jedno: o taką ciści, bezrobotni mają prawo wiedzieć i mają prawo
rzetelną ocenę tego projektu, rzetelną, nie politycz- wiedzieć pracujący i ludzie o wysokich dochodach.
ną, rzetelną ocenę, która dzisiaj otworzy nam drogę Tego nie było.
do tego, abyśmy, wprowadzając dodatkowe dobrowol- Jeśli zaś chodzi o podręcznik Kornaia, który po-
ne ubezpieczenia zdrowotne, mieli szansę racjonal- kazałem i pani minister powiedziała, że trzeba go
nie, rozsądnie i odpowiedzialnie leczyć naszych pa- czytać w całości, z czym absolutnie się zgadzam, to
cjentów w obrębie posiadanych środków tylko tymi rozumiem, że pani minister miała w ręku wadliwy
procedurami, które są udowodnione pod względem egzemplarz. Bo co pan prof. Kornai pisze? Pisze, że
skuteczności, aby one nie były wyceniane na pozio- w żadnym wypadku dopłaty o charakterze fiskal-
mie Narodowego Funduszu Zdrowia, aby dzisiaj pa- nym, że jeśli już, to niewielkie dopłaty regulacyjne
cjent nie był dociążany dopłatą, tak jak dzisiaj to już takie jak w Czechach czy w Niemczech.
ma miejsce, na takim poziomie, na jakim jest. Szu- Po drugie, mówi, proponuje, zresztą opisuje to na
kajmy tych oszczędności w racjonalnym wydawaniu przykładach niektórych krajów, gdzie wprowadzano
publicznych pieniędzy, jednocześnie dając legityma- koszyk, żeby na początku uznać stan obecny za punkt
cję ministrowi zdrowia, żeby te dopłaty zmniejszał, wyjścia i co roku poważnie badać nowe, wchodzące
a nie zwiększał i nie nakładał, jak państwo to suge- kosztowne procedury i oceniać, czy powinny być fi-
rujecie. nansowane ze środków publicznych, czy nie, a także
Oczywiście można odkłamywać te wszystkie hi- badać stare procedury, te, które już funkcjonują, czy
storie. Ja chciałabym powiedzieć tylko jedno. Pewnie nie są przestarzałe i nie należałoby ich wykreślić
większość tych, którzy mieli okazję urzędować na z koszyka. Ale państwo proponują rewolucję, wbrew
Miodowej, nie będzie miała cywilnej odwagi wyjść zapowiedziom premiera Tuska w exposé, że nie bę-
i powiedzieć, co w tej kwestii sami zrobili, ale ja pa- dzie rewolucji w ochronie zdrowia, wbrew zapowie-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 25

Poseł Marek Balicki I drugie pytanie do pani minister: Czy przyjęcie


tzw. ustawy koszykowej zmieni dostępność do opieki
dziom premiera Tuska na zamknięcie „białego szczy- nad matką i dzieckiem? Ten temat przewijał się
tu”, że nie będzie żadnych dopłat. Na dodatek robicie w mediach. Ja wiem, że to pani minister reaktywo-
to po cichu. Tu nie chodzi o flesze, tylko chodzi o po- wała Departament Matki i Dziecka (Dzwonek), co już
ważną, racjonalną debatę publiczną, której w Polsce zaprzecza temu straszeniu, jakie opozycja ciągle po-
ostatnio niestety brakuje nie tylko w ochronie zdro- wtarza, również dzisiaj z tej trybuny. A więc czy ta
wia. Dziękuję. (Oklaski) ustawa w jakikolwiek sposób ograniczy opiekę nad
matką i dzieckiem? Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Krzysztof Putra:


Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przechodzimy do zadawania pytań. Dziękuję bardzo, pani poseł.
W tej chwili jest zapisanych do głosu 27 osób. Przed udzieleniem głosu chcę zwrócić uwagę, że
Pierwsza pani poseł Elżbieta Łukacijewska, Plat- ten punkt przewiduje zadawanie pytań skierowanych
forma Obywatelska. do rządu, bo to jest ustawa rządowa, i do posła spra-
Czas: do 2 minut. wozdawcy, a nie komentowanie wystąpień innych
Bardzo proszę. posłów. Prosiłbym, żeby trzymać się tego porządku,
bo tak stanowi regulamin.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Cze-
Poseł Elżbieta Łukacijewska: sława Czechyrę, Platforma Obywatelska.

Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Pani Minister! Pierwsza uwaga Poseł Czesław Czechyra:
jest taka: myślę, panie pośle, że pan prof. Kornai pi-
sał również wtedy, kiedy był pan ministrem, i szkoda, Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
że pan nie skorzystał z tych cennych uwag, bo pewnie W związku z tym, że były już poruszane problemy,
dzisiaj mielibyśmy dużo mniej kłopotów. o które chciałem zapytać, skupię się tylko na jednym
(Poseł Marek Balicki: Książka została wydana pytaniu do pani poseł sprawozdawcy.
w 2002 r.) Profilaktyka jest najbardziej skuteczna oraz mniej
Nie będę z panem polemizowała. kosztuje aniżeli medycyna naprawcza. Wiele samo-
rządów w Polsce organizuje i finansuje profilaktycz-
Natomiast, proszę państwa, podział na pacjentów
ne programy zdrowotne w określonych grupach wie-
bogatszych i biedniejszych dokonał się za czasów rzą-
kowych, jak chociażby zalecane szczepienia przeciw-
du Prawa i Sprawiedliwości… (Wesołość na sali)
ko inwazyjnej chorobie pneumokokowej czy przeciw-
Ale nie ma co się śmiać, bo to jest smutne.
ko zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych.
…kiedy poprzez rozporządzenie ówczesnego mi-
(Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: To jest to samo.)
nistra regiony, w których dochód na mieszkańca był
Stąd pytanie do pani poseł sprawozdawcy: Czy
niższy niż w innych częściach Polski…
w świetle nowelizowanej ustawy samorządy nie będą
(Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Dlaczego przez ponosiły dodatkowych kosztów związanych z uzyska-
półtora roku nie poprawiliście?) niem opinii Agencji Oceny Technologii Medycznych
Przepraszam bardzo. Mogę, panie marszałku, coś dotyczących podejmowanych działań? Czy w związku
powiedzieć? (Dzwonek) z tym nie będą rezygnować z tych programów? Dzię-
(Głos z sali: Pytania.) kuję. (Oklaski)
…kiedy wskutek waszego rozporządzenia w wo-
jewództwach, w których dochód na osobę był niższy,
jak Podkarpacie, jak Lubelszczyzna, straciliśmy kil- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
kaset milionów złotych na pacjentów.
W związku z tym mam pytanie do pani minister Dziękuję bardzo panu posłowi.
w imieniu ponad 2 mln mieszkańców Podkarpacia, Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elż-
bo powstały nadwykonania. To pytanie zadają nam bietę Streker-Dembińską, Lewica.
również dyrektorzy szpitali. Mamy w naszym woje-
wództwie i w kilku innych, których dotyczyło to nie-
szczęsne rozporządzenie, nadwykonania, a są woje- Poseł Elżbieta Streker-Dembińska:
wództwa, które na swoich kontach mają wolne środ-
ki. I pytanie, pani minister: Jaka jest szansa na to, Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
aby tam, gdzie powstały te nadwykonania, dyrekto- Art. 31d, o którym pani minister wspominała, oczy-
rzy szpitali otrzymali dodatkowe środki z Narodowe- wiście jest nam doskonale znany. Wskażę tylko jesz-
go Funduszu Zdrowia? cze raz jeden aspekt: jest to uchylenie drzwi. Dzisiaj
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
26 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Elżbieta Streker-Dembińska tak jak w szpitalu, za każdego przyjętego pacjenta,


a wówczas nie będzie problemów?
przyjmujemy, że dobre intencje będą jednak brały Drugie pytanie. Mam nadzieję, że jest obecny
górę. przedstawiciel Narodowego Funduszu Zdrowia. Koło
Natomiast moje pytanie jest skierowane do pani Obornik, w Kowanówku, jest szpital rehabilitacyjny,
minister, ale właściwie również do pana ministra który ma bardzo dużo zgłoszeń na rehabilitację,
finansów. Z panem posłem Stecem składaliśmy już szczególnie kardiologiczną, pooperacyjną i związaną
odpowiednią interpelację. Pytanie to pojawia się na z ruchem, natomiast możliwości przyjęcia są 50-pro-
wszystkich zebraniach, na wszystkich spotkaniach centowe. Czy w przyszłości środki na rehabilitację,
z wyborcami. Coraz więcej jest prywatnych przychod- tak bardzo ważną, szczególnie dla ludzi pracujących,
ni, coraz więcej usług świadczonych w 100% odpłat- będą zwiększone? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
nie z kieszeni pacjenta, po to, żeby było szybciej, może
lepiej, może łatwiej dostać się do szpitala. Bardzo czę-
sto pojawia się więc proste pytanie: Kiedy lekarze Wicemarszałek Krzysztof Putra:
w swoich prywatnych przychodniach będą mieli
wprowadzone normalne, takie jak mają wszyscy inni Dziękuję bardzo panu posłowi.
obywatele, przedsiębiorcy, zasady rozliczania się Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Romu-
z podatków? Kiedy pojawią się tam kasy fiskalne? alda Ajchlera, Lewica.
Kiedy obywatel będzie mógł dostać rachunek za to,
że się leczył?
(Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Kiedy będzie Poseł Romuald Ajchler:
VAT.)
To duża niesprawiedliwość. Jest więc poczucie Dziękuję bardzo.
dużej niesprawiedliwości, jeżeli pacjenci mówią Pani Minister! Pan poseł Stec wspomniał już
o tym, że lekarz rozlicza się w formie ryczałtu za o sprawie pogotowia w Szamotułach, Turku i Koni-
kilka godzin swojej pracy w prywatnej przychodni, nie. Chciałbym pani serdecznie podziękować za oso-
gdzie przyjmuje dużą liczbę pacjentów przez cały ty- biste zaangażowanie się w tej sprawie, za nadzór nad
dzień. O kwestię tę pytają również taksówkarze i np. tym i za wnikliwość. Nie musiała pani tego robić.
kioskarze, którzy w swoich kioskach Ruchu mają za- Jestem przekonany, że niezależnie od tego, że decyzję
instalowane kasy fiskalne. Myślę, że pytanie to jest podejmował prezes Narodowego Funduszu Zdrowia,
skierowane do pani minister, ale również pośrednio pani wnikliwość spowodowała to, że przetarg odbę-
do ministra finansów; decyzję taką podejmuje się dzie się jeszcze raz, być może z korzyścią dla pacjen-
w drodze rozporządzenia, a nie ustawy, w związku tów. Jeszcze raz pani minister serdecznie za to dzię-
z tym nie mamy innej możliwości, aby o to zadbać. kuję. Na tej sali zadawałem zresztą w tej sprawie
Dziękuję bardzo. (Oklaski) pytanie co do przetargu, a pani obiecała, że się nad
tym pochyli, i nie jestem w tej kwestii zawiedziony.
Wysoka Izbo! Można krytykować wszystko i wszyst-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: k1ich. Nie posunę się do takiego stopnia, gdyż mia-
łem szczęście albo nieszczęście w październiku ub. r.
Dziękuję bardzo, pani poseł. czterokrotnie odwiedzić szpitale, nie jako poseł, któ-
Zamykam listę osób zadających pytania. ry przygląda się ich pracy, ale jako pacjent. Mam więc
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani- swoje własne zdanie na temat funkcjonowania służ-
sława Steca, Lewica. by zdrowia. Ba, z racji tego, że byłem w kilku woje-
wództwach, mam również opinię niezależną od
wszystkich z tego powodu, iż nie mam na czole napi-
Poseł Stanisław Stec: sane, że jestem posłem, więc i od pacjentów mogłem
uzyskać opinie. W służbie zdrowia nie jest tak źle,
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! a szczególnie nie jest źle w szpitalach.
Najpierw chciałbym podkreślić racjonalność pani (Głos z sali: Jest bardzo dobrze…)
decyzji w sprawie Szamotuł, pogotowia ratunkowego; (Poseł Maciej Orzechowski: Minister Piecha przed
szczegółowo powie o tym pan poseł Ajchler. wyborami…)
Chciałbym jednak skierować do pani minister Nie, nie jest tak źle. Jest wiele do zrobienia, pa-
pytanie i mam nadzieję również na racjonalną odpo- nie pośle Piecha, ale mógł pan, bo miał pan również
wiedź. Na dyżurach i spotkaniach poselskich pacjen- swoje 5 minut, coś poprawić w tej kwestii. (Oklaski)
ci podstawowej opieki zdrowotnej podnoszą problem, Możemy więc tutaj mówić… Możliwe, że za chwilę
że nadal mają trudności z uzyskaniem skierowania pani minister powie, że mogli coś zrobić pan mini-
na badanie krwi czy do specjalisty, gdyż lekarza in- ster Balicki, pan minister Piecha, pan minister Ła-
teresuje w tym wypadku sprawa fiskalna, obciąża to piński. Nie o to chodzi. Chodzi o to, żeby było lepiej.
jego przychód. Pani minister, czy to rozwiązanie po- (Dzwonek)
winno być nadal utrzymywane? Czy nie lepiej płacić, Kończę już, panie marszałku.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 27

Poseł Romuald Ajchler płacić stówę, albo pójść do szpitala, bo w przychod-


niach nie ma. Proszę spojrzeć w oczy polskim mat-
Mam więc jedno pytanie, pani minister. Jaką pani kom i zapytać, czy dzieci mają w szkołach dostęp do
daje gwarancję, że dostępne dzisiaj dla pacjentów pediatry, czy mają robione profilaktyczne przeglądy
bezpłatne świadczenia pozostaną bezpłatne? Mówiła stomatologiczne. (Dzwonek) Nie mają, bo w gabine-
pani o tym, że ktoś nie przeczytał ustawy. Ale wiem, tach stomatologicznych, które były w szkołach, są
tak jak każdy z nas na tej sali, że ustawę można zmie- dzisiaj prywatne, komercyjne gabinety lekarskie,
nić w jeden dzień. Tego się obawiam najbardziej. Czy które biorą grube pieniądze.
mogłaby pani zagwarantować co do kwestii bezpłat- Już kończę, panie marszałku.
ności świadczeń, że nie spowoduje to za chwilę, jeśli Ta ustawa jest potrzebna i mogłaby przejść, gdyby
chodzi o pomysł pani czy rządu, innej decyzji? Jakie nie to, że różnimy się całkowicie w filozofii podejścia
są gwarancje tego, że pozostanie tak, jak jest obecnie, do państwa, pani minister. Dla nas, dla mnie naj-
jeśli chodzi o dostępność nieodpłatnych świadczeń? większą wartością jest człowiek, a w państwa projek-
Dziękuję bardzo. (Oklaski) tach, w państwa wizji funkcjonowania państwa naj-
większą wartością jest pieniądz, a człowiek jest tylko
narzędziem do jego zarabiania. Gdyby te dwie filozo-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: fie mogły się zejść w jednym miejscu, być może tę
służbę zdrowia naprawilibyśmy, ale zbyt się różnimy.
Dziękuję bardzo panu posłowi. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Bar-
tosza Arłukowicza, Lewica.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Poseł Bartosz Arłukowicz: Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Macie-
Panie Marszałku! Pani Minister! Mam pytanie:
ja Orzechowskiego, Platforma Obywatelska.
Czy zna pani uczucie, że idzie pani zjeść obiad do
restauracji, nie takiej ekskluzywnej, ale zwykłej, i bra-
kuje pani na zapłacenie rachunku? Wtedy człowieko-
Poseł Maciej Orzechowski:
wi robi się strasznie głupio. W zeszłą środę byłem
w przychodni, żeby zaszczepić swoje 6-tygodniowe
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
dziecko, i zrobiło mi się strasznie głupio – musiałem
Panie pośle, być może pani minister będzie mogła bez
biec do bankomatu, bo zabrakło mi pieniędzy. Czy
problemu spojrzeć matkom w oczy, ale pan musi spoj-
pani wie, ile kosztują szczepienia dla 6-tygodniowego
rzeć w kalendarz, bo kiedy pan płacił 750 zł za szcze-
dziecka, normalne, nowoczesne, europejskie? Kosz-
pienia, to obowiązywała dotychczasowa ustawa, a nie
tują 750 zł. Pani minister, proszę spojrzeć dzisiaj
nowa ustawa, która wejdzie w życie. (Oklaski) Jeśli
w oczy polskim matkom i zapytać, czy stać je na to,
aby ich dzieci były bezpieczne. Ja zarabiam dużo pan nie wie, kto zajmuje się opieką nad kobietą cię-
i biegłem do bankomatu. żarną, to niech pan pójdzie do gabinetów ginekolo-
Porównajmy treść proponowanego w nowelizacji gicznych, które istnieją w specjalistycznych porad-
przepisu art. 15 ust. 2 z przepisem obecnie obowią- niach kontraktowanych przez Narodowy Fundusz
zującym. Na proponowanej liście świadczeń gwaran- Zdrowia. Proszę nie opowiadać takich rzeczy pacjen-
towanych zabrakło aktualnie gwarantowanych świad- tom. To po prostu funkcjonuje. Ktoś w 2004 r., wrzu-
czeń, takich jak: opieka nad kobietą w okresie ciąży, cając do tego katalogu poradnie logopedyczne, opiekę
porodu i połogu, opieka nad kobietą w okresie kar- nad ciężarną, chciał pokazać, jaki jest dobry, świetny,
mienia piersią, opieka prenatalna nad płodem i opie- a tak naprawdę jest to na bieżąco realizowany przez
ka nad noworodkiem, wstępna ocena stanu zdrowia Narodowy Fundusz Zdrowia kontrakt i pan poseł
i rozwoju niemowlęcia. Pani minister, proszę spojrzeć jako lekarz doskonale o tym wie, więc to jest czysta
w oczy polskim matkom albo przyszłym matkom demagogia.
i odpowiedzieć, dlaczego na apel Polskiego Towarzy- (Poseł Marek Balicki: W konstytucji jest za-
stwa Ginekologicznego, które chciało wprowadzenia gwarantowana opieka nad kobietami w ciąży, nie
powszechnego znieczulenia przy porodzie, wnosiło w ustawie.)
taki projekt, odpowiedziała pani, cytuję: Poród to Panie ministrze, chciałem zadać pytanie, a pan
fizjologia i musi się odbywać siłami natury. minister wywołał mnie do odpowiedzi. Pytam w ta-
A więc w przypadku kobiet, których nie stać, musi kim wypadku, gdyż pan mówi, że nie było debaty na
boleć, a w przypadku tych, które stać, nie musi boleć. temat tej ustawy, jak pan chce debatować, kiedy wy-
I kto tu dzieli pacjentów? pisuje się pan z Komisji Zdrowia? Chce pan debato-
Proszę spojrzeć w oczy polskim matkom i zapytać wać o problemach służby zdrowia w Komisji Mniej-
je, czy mają dzisiaj dostęp do pediatry, czy nie jest szości Narodowych i Etnicznych?
tak, że aby dziecko zbadał pediatra, muszą albo za- (Głos z sali: Nie dopuszczacie go do głosu.)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
28 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Maciej Orzechowski Jeszcze raz przypominam paniom i panom po-


słom, że pytania powinny być zadawane autorowi,
Wreszcie pytanie. Środowiska medyczne wielo- kierowane do rządu i do posła sprawozdawcy, a nie
krotnie podnosiły sprawę umocowania ministra do posłów z sali. Jeśli będzie to kontynuowane, to
zdrowia przy Agencji Oceny Technologii Medycznych. będę musiał wyłączać mikrofon, zgodnie z regula-
Wiemy dobrze, że ostateczną decyzję, po wszelkich minem.
procedurach związanych z kwalifikacją danej proce- Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Boże-
dury leku, będzie podejmował minister zdrowia. Śro- nę Kotkowską, niezrzeszoną.
dowiska medyczne rozumieją, że to okres przejściowy
(Dzwonek), kiedy znaczenie i rola Agencji Oceny
Technologii Medycznych będzie rosła. Czy docelo- Poseł Bożena Kotkowska:
wym modelem będzie niezależność Agencji Oceny
Technologii Medycznych i podejmowanych przez nią Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
rozwiązań w stosunku do decyzji ministra zdrowia? W trakcie niedawnej IV Krajowej Konferencji Fede-
Dziękuję. (Oklaski) racji Polskich Towarzystw Pediatrycznych opinia
publiczna została poinformowana, że połowa polskich
uczniów nie jest badana przez lekarzy i nie chodzi
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
o to nawet, że nie jest badana systematycznie, ale
w ogóle nie jest badana. Powtarzam: co drugie dziec-
Dziękuję bardzo panu posłowi.
ko realizujące obowiązek szkolny przez 12 lat nauki
Jeszcze raz zwracam uwagę, że zgodnie z regula-
nie ma żadnego kontaktu z lekarzem. Tymczasem
minem pytania są kierowane do autora ustawy, czy-
z listy świadczeń gwarantowanych proponuje się wy-
li do rządu i do sprawozdawcy, panie pośle, a nie do
kreślić świadczenia w środowisku nauczania i wycho-
posłów z sali.
wania oraz badania i terapię logopedyczną.
Pan minister, pan poseł Marek Balicki w trybie
Pani minister zdrowia, jak pani sobie wyobraża
sprostowania?
odbudowę medycyny szkolnej wobec takich zmian
prawnych, jakie się proponuje w tej nowelizacji?
Poseł Marek Balicki: Pani minister, na potwierdzenie moich słów przed-
stawiam również to – akurat mam informację rzecz-
Sprostowania i zwrócenia się do pana marszałka, nika praw dziecka, gdzie jest zapis, że jeśli chodzi
żeby nie dopuszczał do wypowiedzi, które wpływają o stopień wyposażenia szkół w gabinety profilakty-
na sposób wykonywania mandatu posła. Każdy poseł ki pomocy przedlekarskiej, w świetle raportu, gdzie
należy do takiej komisji, do jakiej uważa, że powinien jest mowa o nierówności w dostępie uczniów do pro-
należeć. Jest swobodny wybór, jest obowiązek pracy filaktycznej opieki zdrowotnej w Polsce za rok 2006/
w komisjach, panie pośle, natomiast pan by chciał, 2007, zwłaszcza na terenach wiejskich, należy okre-
żeby posłowie, którzy są zorientowani w problematy- ślić go jako niewystarczający i wymagający zmian.
ce również innych komisji, nie występowali z tej try- Gabinetów nie ma w prawie 2/3 szkół podstawo-
buny. Tu się pan myli, bo będziemy występować z tej wych, w połowie gimnazjów i w 1/3 liceów, techni-
trybuny, a debata publiczna jest debatą publiczną. ków i szkół specjalnych.
(Poseł Elżbieta Łukacijewska: Co to jest, panie (Poseł Elżbieta Łukacijewska: Od kiedy?)
marszałku?) Nie będę tego komentować, ale chciałabym się
Rząd powinien przedstawić opinii publicznej, na dowiedzieć, jak to będzie dalej.
czym polegają zmiany, które wejdą w życie od 1 wrze- Jeszcze jedno pytanie, pani minister. Z wykazu
śnia, wtedy kiedy ustawa była skierowana do Sejmu. świadczeń gwarantowanych mają zniknąć badania
O tym nie było mowy. Bardzo wiele się mówiło i leczenie logopedyczne. Czy rodzice dzieci z zaburze-
o przekształceniach w spółkach, a wiadomo, że mało niami mowy będą musieli płacić za ich leczenie, a jest
który obywatel zna na tyle dobrze Kodeks spółek to zwłaszcza cecha dzieci niepełnosprawnych, na-
handlowych, żeby zrozumieć finezyjność i pewne prawdę poszkodowanych przez los? Czy ta ustawa tak
szczegóły zmian, natomiast każdy obywatel wie, co ma wyglądać, czy będzie eliminować te dzieci z fa-
to znaczy płacić u lekarza. Dlaczego chcieliście to chowej opieki lekarskiej? Dziękuję bardzo.
schować pod sukno, zrobić to po cichu? Bo jest kam-
pania wyborcza do europarlamentu i dlatego nie
chcieliście debatować. Wicemarszałek Krzysztof Putra:
(Poseł Elżbieta Łukacijewska: O czym pan mówi?)
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Głos zabierze pan poseł Sławomir Kopyciński,
Wicemarszałek Krzysztof Putra: Lewica, bardzo proszę.
Nie ma pana posła.
Panie pośle, proszę kończyć. Bardzo proszę, pan poseł Bolesław Piecha, Prawo
Bardzo dziękuję. i Sprawiedliwość.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 29

Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: dowiska lekarskiego, pielęgniarskiego, samorządów


zawodowych. Otóż państwo rzeczywiście proponuje-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! cie ewenement niezgodny z konstytucją, ponieważ
W dzisiejszej debacie nie widzę fleszy, nie widzę pro- zmieniacie finansowanie opieki zdrowotnej. Padało
blemów, jest po prostu zadymianie świadomości. Ta bardzo wiele zarzutów i pytań świadczących o tym,
debata ma sens zasadniczy, ponieważ osią tej debaty, że nawet jeśli działacie niekonstytucyjnie, to jesteście
tej nowelizacji ustawy jest współpłacenie. niekonsekwentni, absolutnie niekonsekwentni. To,
Pani minister, jako jedyni na tej sali braliśmy co wywołało największą burzę, to oczywiście świad-
udział w posiedzeniach Komisji Zdrowia w kadencji czenia gwarantowane, które w starym zapisie były
2001–2005. Pamięta pani takie stwierdzenie: świad- świadczeniami pokrywanymi ze środków publicz-
czenie częściowo gwarantowane, przy zmianie, w związ- nych, była o tym mowa.
ku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, usta- Natomiast ja chciałabym skupić swoją uwagę na
wy o Narodowym Funduszu Zdrowia, ustawy o świad- art. 15. Państwo wyrzucacie zapis dotyczący finan-
czeniach? Wtedy mieliśmy ogromne wątpliwości i te sowania ze środków publicznych rzeczy najważniej-
świadczenia częściowo gwarantowane zostały wypar- szych, najistotniejszych, tak jakby naprawdę należa-
te. Dzisiaj w art. 1 w zmianie 2. mamy dziwną defi- łoby leczyć tylko skutki. Natomiast profilaktyka,
nicję świadczenia gwarantowanego, że jest o świad- zapobieganie, promocja zdrowia, to, co było zapisane
czenie opieki zdrowotnej finansowane w całości lub i to, co m.in. należy do działań samorządów, pielę-
współfinansowane. Co to znaczy „świadczenie gwa- gniarek, lekarzy skupionych w różnych miejscach, to
rantowane współfinansowane”? Według mnie, w świe- państwo wyrzuciliście. Nie zgadzam się z tłumacze-
tle polskiego porządku prawnego, będzie to istotny niem pana ministra, który na posiedzeniu komisji
problem konstytucyjny. przekonywał, że to wszystko znalazło się w zapisach
Druga bardzo poważna uwaga konstytucyjna, dotyczących innych wymienionych tutaj problemów.
czyli prawna, dotyczy zmiany 9. tego samego artyku- Pragnę powiedzieć, że do tej pory finansowanie ze
łu, gdzie jest sekwencja mówiąca o kwalifikowaniu środków publicznych przysługiwało w 22 przypad-
świadczeń opieki zdrowotnej jako świadczeń gwaran- kach, dzisiaj – w 14. I proszę nie mówić, że te pozo-
towanych. Z tego, co pamiętam, w art. 31c–31d jest stałe 8 znalazło się w tych 14. Nie znalazły się, jak
napisane, że to w drodze rozporządzenia, nie wiado- już mówili moi przedmówcy, najważniejsze sprawy,
mo, na jakich zasadach, będziemy współpłacić. np. te dotyczące dziecka, kobiety, ale przede wszyst-
(Głos z sali: Tak jak i teraz.) kim promocji zdrowia. (Dzwonek) Jeśli nie będzie
Sprawą polityczną jest, nie odmawiam tu racji, należycie prowadzonej promocji zdrowia, to będziemy
czy wprowadzać współpłacenie, czy go nie wprowa- leczyć tylko i wyłącznie skutki braku tej promocji.
dzać. Przypominam, że rok temu w centrum dialogu Stąd też moje pytanie, dlaczego państwo poszli w tym
społecznego (Dzwonek) pan premier Tusk stwierdził: kierunku, w tak ryzykowną sferę. Nie mówiąc o tym,
współpłaceniu mówimy nie. Czy pan premier Tusk, że zmieniono brzmienie ust. 2 w art. 15 i z 22 proce-
pani minister, ma świadomość, że wprowadza współ- dur związanych z leczeniem nas, finansowanych bę-
płacenie na innych zasadach niż w ogóle w trakcie dzie 14. Przy czym jesteście niekonsekwentni, bo
„białego szczytu” było to dyskutowane? Czy przypad- w ust. 1 utrzymujecie stan obowiązujący, a mianowi-
kiem w tej ustawie, dla jasności: możemy ją przyjąć cie to, że mamy prawo do świadczeń opieki zdrowot-
lub nie, nie powinno się pojawić świadczenie warun- nej, której celem jest zachowanie zdrowia, zapobie-
kowo gwarantowane, a tym warunkiem jest, czy ganie chorobom, wczesne wykrywanie chorób, a do-
mam 100, 200, 300 zł w kieszeni, bo równy dostęp piero później leczenie, pielęgnacja. W związku z tym
będzie zależał od warunku, który mam w portfelu. bardzo proszę o wyjaśnienie kwestii, jak się ma ust.
Dziękuję bardzo. (Oklaski) 1 do ust. 2. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Krzysztof Putra: Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu posłowi. Dziękuję bardzo, pani poseł.


Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Zdzi- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Cze-
sławę Janowską, SDPL – Nowa Lewica. sława Hoca, Prawo i Sprawiedliwość.

Poseł Zdzisława Janowska: Poseł Czesław Hoc:

Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Jako członek tej komisji również pamiętam posiedze- Jest takie sprytne powiedzenie, któremu, jak się wy-
nie sprawozdawcze Komisji Nadzwyczajnej, które daje, hołduje rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u:
wywołało wielkie wzburzenie nie tylko opozycji, ale kiedy strzyżesz owieczki, to opowiadaj im bajeczki.
również przedstawicieli środowisk, czyli osób ze śro- Tak więc rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u, opo-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
30 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Czesław Hoc Według słów pana profesora Kornaia, które były tu
przytaczane, powinno to nastąpić tak mniej więcej
wiadając bajeczki, cichaczem przemyca bardzo istot- trzy, trzy i pół roku temu, bo wtedy w światowym
ną kwestię dopłat i sięga głęboko do kieszeni pacjen- systemie gospodarczym panowała najlepsza koniunk-
tów, mamiąc ich porządkowaniem i uszczelnianiem tura, wtedy sytuacja była chyba najlepsza. Pan poseł,
systemu. Jeśli skrócą się kolejki to przecież nie dla- który przedstawiał stanowisko klubu Prawa i Spra-
tego, że usprawnimy system i będzie on przyjazny dla wiedliwości, użył sformułowania, że treść ustawy to
pacjenta, ale z powodu drastycznego ograniczenia głównie wprowadzenie współfinansowania. Muszę
dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej pacjen- powiedzieć, że to świadczy wprost o tym, że pan poseł
tów, których nie będzie stać na pełną bądź częściową chyba nie przeczytał tego projektu albo nie rozumie,
odpłatność. Jestem zresztą przekonany, że prawnicy jak i inni moi przedmówcy, sformułowania: zakres
w ekspertyzach jednoznacznie ocenią ten projekt świadczenia medycznego, ponieważ jasne jest, że
ustawy jako niekonstytucyjny. Dlaczego skreślacie w naszym projekcie nie skreśliliśmy niczego, jeśli
z katalogu świadczeń gwarantowanych badania i le- chodzi o rodzaje i zakresy świadczeń medycznych.
czenie logopedyczne, o którym już mówiłem podczas Wszystko, co jest dostępne dzisiaj, będzie tak samo
wygłaszania stanowiska Klubu Parlamentarnego dostępne po wprowadzeniu tej nowelizacji.
Prawo i Sprawiedliwość, dziedziny medyczne, na któ- (Poseł Marek Balicki: A na jakiej podstawie?)
re obecnie jest tak wielkie zapotrzebowanie przy za- Generalnie muszę powiedzieć, że wypowiedzi po-
burzeniach mowy, nerwicach mowy u dzieci – surdo- słów opozycyjnych występujących w imieniu klubów
logopedię, oligofrenologopedię, balbutologopedię, glot- i kół oraz posłów niezrzeszonych były raczej rodzajem
todydaktykę – czy też dysleksji i dysgrafii? Jest wiel- agitacji wyborczej niż merytorycznej oceny projekto-
kie zapotrzebowanie, jest wiele dzieci z zaburzeniami wanej ustawy.
tego rodzaju. Dlaczego tak naprawdę nie wprowadza- I konkretne pytanie do pani poseł sprawozdawcy:
cie konkretnych działań uszczelniających system, Czy choć jedna procedura dzisiaj finansowana z Na-
tj. informatyzacji medycznej, sieci szpitali, racjonal- rodowego Funduszu Zdrowia dostępna dla pacjentów
nej gospodarki lekami, reformy Narodowego Fundu- przestanie być dla nich dostępna w momencie wejścia
szu Zdrowia zapowiadanej od dawna przez panią tej ustawy w życie? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
minister? Na co czekacie? (Oklaski)
(Minister Zdrowia Ewa Kopacz: Musi pan mieć
szansę wetować wszystko po kolei.) Wicemarszałek Krzysztof Putra:
(Głos z sali: A wy na co czekaliście?)
Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo panu posłowi.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tade-
usza Arkita, Platforma Obywatelska.
Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo. Poseł Tadeusz Arkit:


Pani minister będzie mogła udzielić odpowiedzi
paniom i panom posłom... Dziękuję bardzo.
(Minister Zdrowia Ewa Kopacz: No, mam taką Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
nadzieję, panie marszałku.) Mam dwa pytania. Aby świadczenie zostało zakwa-
...ale z mównicy. Regulamin zobowiązuje również lifikowane jako świadczenie gwarantowane, niezbęd-
członków rządu do uszanowania powagi tej Izby, tak na będzie rekomendacja prezesa Agencji Oceny Tech-
mówi regulamin. nologii Medycznych. Rekomendacja będzie wydawana
Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Katulski, Plat- w oparciu o opinie konsultantów krajowych z danej
forma Obywatelska. dziedziny medycyny, prezesa Narodowego Funduszu
Zdrowia i stanowisko Rady Konsultacyjnej. Reko-
mendacja będzie podstawą dla ministra zdrowia do
Poseł Jarosław Katulski: wpisania świadczenia gwarantowanego do rozporzą-
dzenia, nie będzie jednak wiążąca. W związku z tym
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! mam pytanie: Co dla ministra zdrowia może być pod-
Postaram się bardzo zbliżyć do regulaminowej inter- stawą niezakwalifikowania świadczenia jako gwa-
pretacji zadawanego pytania, ale jednak na początku rantowanego w przypadku pozytywnej rekomendacji
odniosę się do paru wcześniejszych wypowiedzi. prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych?
Ta ustawa jest bardzo ważna, bo tak naprawdę I drugie pytanie. Pani minister, jeżeli pacjent skorzy-
dotyczy jednej z najważniejszych dla obywateli sfer sta z gwarantowanego świadczenia medycznego
życia, być może nawet najważniejszej. Trzeba doce- w podmiocie, który nie ma umowy z Narodowym
nić, że resort zdrowia przedstawił wreszcie noweli- Funduszem Zdrowia, i zapłaci po prostu z własnej
zację ustawy o świadczeniach zwanej ustawą koszy- kieszeni (wizyta prywatna), czy dopuszcza pani mi-
kową. Powinniśmy żałować, że stało się to tak późno. nister w przyszłości takie rozwiązania, które umoż-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 31

Poseł Tadeusz Arkit obecne przepisy tylko częściowo określają zakres


świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących w ra-
liwią zrefundowanie pacjentowi kosztów tej usługi ze mach środków publicznych. Jednakże chciałbym
środków Narodowego Funduszu Zdrowia w wysoko- poruszyć również kwestię Agencji Oceny Technolo-
ści, jaka zgodnie z procedurą została ustalona przez gii Medycznych. Niniejszy projekt ustawy umożliwia
ministra? Dziękuję bardzo. agencji pobieranie opłat za wykonany raport lub
(Poseł Jadwiga Wiśniewska: Jeśli ta ustawa ni- ocenę raportu w odniesieniu do leków i wyrobów
czego nie zmienia, to po co ona jest?) medycznych, których dotyczy wniosek o umieszcze-
(Głos z sali: Tylko się kompromitujecie.) nie w wykazach leków refundowanych. Agencja bę-
dzie mogła przeznaczyć te pieniądze na swoje statu-
towe cele.
Wicemarszałek Krzysztof Putra: Oczywiście jest to rozwiązanie słuszne, to nie ule-
ga wątpliwości. Agencja Oceny Technologii Medycz-
Dziękuję bardzo panu posłowi. nych będzie mogła zacząć zarabiać. Jednakże nie
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysz- umiem, niestety, się pozbyć przeczucia, że ze względu
tofa Brejzę, Platforma Obywatelska. na rolę, jaką odgrywa agencja, możemy mieć nieraz
do czynienia z problemem, mówiąc ogólnie, związa-
nym chociażby z oceną lub wykonanym raportem,
Poseł Krzysztof Brejza: tzn. jego treścią i wartością merytoryczną. Niewąt-
pliwie idzie tu o wielkie pieniądze. Jest to zresztą
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! problem, przed którym nie ucieknie żadne państwo
Przedłożony przez rząd projekt ustawy przewiduje realizujące politykę zdrowotną.
uelastycznienie trybu wprowadzania świadczeń do W związku z powyższym chciałbym zapytać może
wykazu świadczeń gwarantowanych. Takie rozwią- nieco finezyjnie: Czy pracownicy agencji będą mogli
zanie pozwoli szybko reagować na zmiany zachodzą- liczyć na odpowiednio konkurencyjne warunki pła-
ce w sferze zdrowotności społeczeństwa oraz na cowe, aby oferta i praca były atrakcyjne, a nabór pra-
zmiany wynikające z postępu medycyny. Niewątpli- cowników do agencji konkurencyjny, zaś efekt ich
wie zatem przekazanie ministrowi zdrowia kompe- pracy był konsekwencją ich merytorycznej wiedzy?
tencji do ustalania zawartości koszyka świadczeń Dziękuję. (Oklaski)
zdrowotnych jest rozwiązaniem godnym poparcia.
Mam w związku z tą ustawą pytanie o to, czy jest
szansa, aby w wykazie świadczeń zdrowotnych finan- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
sowanych ze środków publicznych znalazły się świad-
czenia polegające na leczeniu i rehabilitacji osób cho- Dziękuję bardzo panu posłowi.
rych na stwardnienie rozsiane, w szczególności czy Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Miro-
byłaby możliwość, by w tym koszyku świadczeń gwa- sławę Masłowską, Prawo i Sprawiedliwość.
rantowanych ująć leczenie immunomodulujące, które
jest bardzo kosztowne i dla wielu osób dotkniętych
tą ciężką chorobą nieosiągalne. Dziękuję bardzo. Poseł Mirosława Masłowska:
(Oklaski)
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Ustawa o finansowaniu ze środków publicznych
Wicemarszałek Krzysztof Putra: świadczeń opieki zdrowotnej nie poprawia systemu
służby zdrowia. Pani minister miała rację, że wiąże
Dziękuję bardzo panu posłowi. się ona z innymi ustawami, i to bardzo źle, że m.in.
Głos zabierze pan poseł Henryk Siedlaczek, Plat- nie uwzględniono w niej sieci szpitali. Szkoda, że nie
forma Obywatelska. chciano poświęcić chociaż kilku godzin pracy Komi-
Bardzo proszę. sji Zdrowia nad projektem ustawy autorstwa Prawa
i Sprawiedliwości. Odrzucono ten projekt matema-
tyczną większością głosów w ciągu kilku sekund,
Poseł Henryk Siedlaczek: a właśnie ta ustawa gwarantowała społeczeństwu
równy dostęp do leczenia szpitalnego niezależnie od
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! miejsca zamieszkania. To gwarantowało bezpieczeń-
Osobiście jestem przekonany, iż projekt nowelizacji stwo zdrowia i życia pacjentów. Czy rząd pracuje nad
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej reguluje ustawą o sieci szpitali?
przede wszystkim kwestie dotyczące długo oczekiwa- Prowadzenie współfinansowania bez dokładnego
nego koszyka świadczeń zdrowotnych oraz wprowa- określenia, jakich świadczeń to będzie dotyczyć, jest
dza przejrzyste mechanizmy podejmowania decyzji nieuczciwe. Czy będzie możliwość chociaż w określo-
dotyczących finansowania świadczeń gwarantowa- nym procencie odliczyć to dofinansowanie od podat-
nych ze środków publicznych. Jak mi się wydaje, ku? Tak długo, jak nie zajmiemy się wprowadzeniem
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
32 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Mirosława Masłowska Pierwsze pytanie padało już kilkakrotnie na tej


sali, ale chciałabym, żeby pani minister wyraźnie na
kas fiskalnych w gabinetach prywatnych i oddziele- nie odpowiedziała. Mianowicie w ustawie o świadcze-
niem prywatnej praktyki od państwowej służby zdro- niach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
wia, nie możemy mówić w ogóle o poprawie systemu publicznych wymienione są te świadczenia, które nie
służby zdrowia. Dlatego mam pytanie: Czy rząd pra- są w pełni finansowane ze środków publicznych.
cuje nad wprowadzeniem kas fiskalnych dla lekarzy? Chciałabym zapytać, czy procedowana dzisiaj ustawa
Społeczeństwo płaci w gabinetach prywatnych, bę- zmienia w jakikolwiek sposób te uregulowania. Mó-
dzie współpłacić w szpitalach. Jak minister zdrowia wiąc wprost, czy możliwe będzie na podstawie usta-
zabezpieczy tych najuboższych obywateli, których wy, nad którą dzisiaj procedujemy, wprowadzenie
nie będzie stać na to, żeby ciągle dopłacać do własne- jakichkolwiek dopłat, współpłacenia, które obecnie
go zdrowia, kiedy jest zagrożenie zdrowia i życia? nie funkcjonują w naszym systemie? To jest pierwsze
Dziękuję. (Oklaski) pytanie.
Drugie pytanie również należy do tych, które już
Wicemarszałek Krzysztof Putra: padały. Wymienia się takie zakresy świadczeń, jak
profilaktyka zdrowotna, logopedia, opieka nad kobie-
Dziękuję bardzo, pani poseł. tą w ciąży, podczas połogu, opieka nad noworodkiem.
I bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ta- To nie znalazło się bezpośrednio w przepisach usta-
deusza Naguszewskiego, Platforma Obywatelska. wy. Chciałabym zapytać, czy w związku z tym świad-
czenia z wymienionych katalogów nie znajdą się
w koszyku świadczeń gwarantowanych, czy też jed-
Poseł Tadeusz Naguszewski: nak tam pozostaną, jak wynika z naszej wiedzy?
I ostatnie pytanie. Całą Polską wstrząsnęły w po-
Panowie Marszałkowie! (Oklaski, wesołość na przednich latach afery związane z wprowadzaniem
sali) Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Regulacje kata- różnego rodzaju procedur czy leków na listę procedur
logu świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środ- czy leków finansowanych ze środków publicznych,
ków publicznych to nie jedynie wymóg spowodowany ponieważ proces ich wprowadzania na listę był nie-
decyzją Trybunału Konstytucyjnego, to potrzeba przejrzysty. W związku z tym mam pytanie: W jaki
transparentności katalogu tych świadczeń dla pa- sposób omawiana ustawa zmienia system zdrowotny
cjentów. pod względem jego transparentności? Dziękuję bar-
Szanowny panie ministrze, chciałbym, aby z tej dzo. (Oklaski)
trybuny popłynął czytelny przekaz dla polskich pa-
cjentów, że wprowadzane zmiany nie spowodują
ograniczenia dostępu do świadczeń zdrowotnych, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
zracjonalizują natomiast możliwości zmiany katalo-
gu świadczeń i możliwości szybszego dostosowania Dziękuję bardzo, pani poseł.
tego katalogu do zmieniających się potrzeb. Wszelkie Pani posłanka Agnieszka Kozłowska-Rajewicz,
działania, które porządkują istniejący system i przy- Platforma Obywatelska.
bliżają go do rzeczywistej oceny rachunku kosztów
służby zdrowia, są oczekiwane i pożądane przez
świadczeniodawców i świadczeniobiorców. Część po- Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz:
lityków wypowiadających się na tej sali wydaje się
nie podzielać tych oczekiwań, zupełnie niesłusznie. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Dziękuję bardzo. (Oklaski) Na początek chciałabym wyrazić żal, że regulamin,
który nakazuje zachować powagę w tej Izbie, nie
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek przewiduje żadnych kar za polityczne awanturnic-
Sejmu Stefan Niesiołowski) two i żadnych sankcji za kłamstwa, które się wygła-
sza z mównicy sejmowej, bo dzisiaj kilkakrotnie
słyszeliśmy nieprawdy dotyczące treści ustawy, o któ-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: rej mówimy.
Pani minister, koszyk świadczeń gwarantowa-
Dziękuję bardzo panu posłowi. nych to projekt, nad którym prace trwają od kilku
Pani posłanka Joanna Mucha, Platforma Obywa- lat. Kolejne rządy podejmowały wysiłki, żeby taki
telska. koszyk wprowadzić, bo konstytucja gwarantuje oby-
watelom równy dostęp do świadczeń finansowanych
ze środków publicznych. Mamy też wyrok trybunału
Poseł Joanna Mucha: stanowiący, że koszyk jest po prostu konieczny. Za-
pewnienie tych świadczeń, precyzyjne określenie
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! zakresu koszyka świadczeń gwarantowanych jest
Mam trzy pytania. bardzo ważne, jest oczekiwane od dawna i to zadanie
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 33

Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz Poseł Jan Kulas:


skutecznie realizuje rząd Platformy Obywatelskiej. Panie Marszałku! Szanowni Przedstawiciele Mi-
Sposób ustalania koszyka jest bardzo istotny i z de- nisterstwa Zdrowia! Panie i Panowie Posłowie! Kie-
finicji koszyk jest dynamiczny. Zachodzą zmiany dy słucha się przedstawicieli opozycji, to ma się wra-
w medycynie, w technologiach medycznych i jest oczy- żenie, że sytuacja jest dramatyczna, beznadziejna.
wiste, że koszyk musi za tymi zmianami nadążać. Myślę, że trzeba powiedzieć, że po prostu dzieje się
W ustawie bardzo istotną rolę przypisuje się też dużo dobrego w naszej służbie zdrowia. Trzeba
Agencji Oceny Technologii Medycznych, dlatego mam podziękować wielu tysiącom lekarzy, pielęgniarek,
pytanie do pani sprawozdawcy: Czy tak duża rola położnych, personelu pomocniczego, którzy codzien-
agencji w ustalaniu koszyka jest uzasadniona? Jakie nie dobrze i solidnie wykonują swoje obowiązki, to
znaczenie ma agencja jeśli chodzi o uzdrowienie ryn- trzeba docenić, uszanować. Rząd chce wyjść z propo-
ku świadczeń medycznych? Dziękuję. (Oklaski) zycją pomocy. Przecież kwestie naprawy, reformy
służby zdrowia, koszyka świadczeń gwarantowanych
i niegwarantowanych w środowiskach medycznych,
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nie tylko w środowiskach samorządowych pojawiają
się od co najmniej od kilku lat.
Dziękuję, pani poseł. Pani minister, moje pierwsze pytanie dotyczy kon-
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo sultacji z partnerami społecznymi z zakresu służby
Ludowe. zdrowia, samorządu terytorialnego, tychże postulo-
wanych zmian.
Druga kwestia dotyczy artykułu w zmianie 4., któ-
Poseł Mirosław Pawlak: ry mówi, że świadczeniobiorcom przysługują świad-
czenia gwarantowane z zakresu podstawowej opieki
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Państwo Mini- zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej
strowie w ławach rządowych! Mówiąc o przepisie art. i leczenia szpitalnego. Pytanie zadaję w kontekście
11 ust. 1 pkt 4 o finansowaniu świadczeń wysokospe- emerytów i rencistów, bo jeden z posłów opozycji użył
cjalistycznych, proszę o ustosunkowanie się do sytu- takiej metody straszenia pacjentów. Co tak naprawdę
acji, w której dane świadczenie nie było wcześniej się zmienia, jeśli chodzi o emerytów i rencistów? Jeże-
planowane, a wymusiła je sytuacja, np. pacjenta po li racjonalizujemy koszta, usprawniamy, naprawiamy,
wypadku z uszkodzeniami wielonarządowymi. Kto poprawiamy system, to myślę, że należałoby w tym
i z jakich środków będzie to finansował? kontekście udzielić odpowiedzi.
Pytanie drugie. Kto będzie finansował leczenie (Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Współpłacenie.)
ostrych zakażeń, gdy w grę wchodzić będzie zastoso- Kolejne moje pytanie wiąże się z pytaniem, które
wanie drogich środków farmakologicznych, a pacjent postawiła nasza znakomita posłanka Elżbieta Łuka-
będzie nieubezpieczony? cijewska, a chodzi o opiekę nad matką i dzieckiem.
Pytanie trzecie. Jaki okres przewiduje resort Co w tym zakresie się zmienia? Czego mogą oczeki-
zdrowia na zapewnienie prawidłowego funkcjono- wać przyszłe matki? Wszyscy przecież troszczymy się
wania wieloetapowego postępowania kwalifikacyj- o to, żeby tych narodzin było jak najwięcej, żeby na-
nego w celu gruntownej analizy poszczególnych rodziny przebiegały w lepszych warunkach.
świadczeń? (Głos z sali: Na in vitro nie pozwalacie.)
Jeszcze jedno wiążące się z tym pytanie: Pani mi- W tym zakresie angażują się szczególnie samorzą-
nister, czy w ogóle w resorcie mówi się o wprowadze- dy terytorialne, szpitale powiatowe. W jakim stopniu
niu na listę leków refundowanych leku o nazwie ebi- ta nowelizacja jest wyjściem im naprzeciw?
xa, to jest lek dla chorych na alzheimera? Jest to Chciałbym zapytać także o system konsultacji
bardzo drogi lek, ale w początkowej fazie tej choroby społecznych, jeżeli chodzi o radę konsultacyjną. Dużą
jest skuteczny, bardzo mocno ją hamuje. Powiem, że rolę w tym zakresie przypisano Agencji Oceny Tech-
cena leku na 28 dni, tj. 56 tabletek, czyli dwa razy nologii Medycznych. Jakie nadzieje należy wiązać
dziennie, wynosi około 600 zł. Nie wszystkie rodziny z Radą Konsultacyjną przy Agencji Ochrony Techno-
chorych na alzheimera mogą sobie pozwolić na zakup logii Medycznych? Na ile ta rada będzie użyteczna,
tego leku. Dobrze by było tym rodzinom pomóc, bo konstruktywna, rzeczowa i jaki będzie system jej po-
wzrasta liczba zachorowań na chorobę Alzheimera. woływania? Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Dziękuję bardzo panu posłowi. Pan poseł Ryszard Zawadzki, Platforma Obywa-
Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska. telska.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
34 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Ryszard Zawadzki: Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Proszę kontynuować, proszę kontynuować.
Mam pytanie w związku z art. 27 ust. 3. Minister
właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z mini-
strem właściwym do spraw oświaty i wychowania, po Poseł Jadwiga Wiśniewska:
zasięgnięciu opinii prezesa Funduszu Naczelnej Rady
Lekarskiej, Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych Myślę, że pani poseł powinna się uspokoić i zasta-
oraz Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, nowić nad swoim zachowaniem. Być może pani po-
określi w drodze rozporządzenia organizację profi- słanka Rajewicz, która lubi pouczać, żując gumę,
laktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą powie pani, w jaki sposób można zapanować nad
objętymi obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem na- emocjami.
uki oraz kształcącymi się w szkołach ponadgimna- Chciałabym zapytać panią minister, czy rząd pro-
zjalnych do ukończenia 19. roku życia, a także zakres wadzi prace nad wprowadzeniem kas rejestrujących
informacji przekazywanych wojewodzie o świadcze- do gabinetów prywatnych lekarskich. Skoro kasę ma
niodawcach sprawujących profilaktyczną opiekę nad fryzjer, taksówkarz, kioskarz, to dlaczego nie lekarz
tymi osobami, uwzględniając profilaktykę stomato- w prywatnym gabinecie? Dziwi mnie trochę ten
logiczną, promocję zdrowia, a w przypadku dzieci uśmiech na twarzach lekarzy z partii rządzącej za-
i młodzieży kształcącej się w szkołach profilaktykę siadających w ławach sejmowych, bo wszyscy pań-
w środowisku nauczania. stwo wiecie dokładnie, jak wygląda system medyczny
Środowiska zajmujące się organizacją profilak- w Polsce i jak strzyże się owieczki w gabinetach pry-
tycznej opieki zdrowotnej w szkołach dyskutują, czy watnych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
nowe rozporządzenie w stosunku do aktualnie obo-
wiązującego wprowadzi jakieś istotne zmiany pozwa-
lające poprawić system. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję, pani poseł.


Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Pan poseł Wiesław Janczyk, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Spra-
wiedliwość. Poseł Wiesław Janczyk:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!


Poseł Jadwiga Wiśniewska: Pacjenci w Polsce stoją w coraz dłuższych kolejkach,
oczekując na poradę specjalisty i na zabiegi medycz-
Dziękuję bardzo. ne. Lekarze na izbach przyjęć szpitali podejmują
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! trudne decyzje, czy przyjąć kolejnego pacjenta do
Trochę z rozbawieniem wysłuchałam posłanki Plat- leczenia stacjonarnego, powiększając zadłużenie
formy Obywatelskiej, która proponowała Wysokiej swojej jednostki, w której brakuje pieniędzy na środ-
Izbie wprowadzenie kar dyscyplinujących posłów, ki znieczulające na salach porodowych i przy zabie-
którzy mają inne zdanie, są dociekliwi, mają wątpli- gach. Proponowana ustawa to tak naprawdę poda-
wości, którzy zadają pytania. Być może dla partii tek dodatkowy od niektórych procedur medycznych,
rządzącej jest to niewygodne, ale dla obywateli bar- najbardziej kosztownych dla osób, które najwięcej
dzo ważne. chorują.
Pani minister, wprowadzenie zmian, jakie pań- Pytanie do rządu: Czy nie jest tak, że system do-
stwo proponujecie, w czasie kryzysu gospodarczego, płat łamie zasadę solidaryzmu w polskim systemie
wtedy gdy ludzie tracą pracę, jest tak naprawdę bar- służby zdrowia, a przez wprowadzenie współpłacenia
dzo dużym błędem. Co będzie z osobami, których nie pacjenta ograniczy się dostęp do usług? Czy nie jest
będzie stać na dopłaty i na współpłacenie? Chciała- tak, że ustawa szybko zbliży nasz system ochrony
bym panią minister zapytać, dlaczego rząd nie wpro- zdrowia do takiego, w którym część opieki medycznej
wadza działań uszczelniających system. zostanie skomercjalizowana i będzie znakomitym
Dlaczego państwo nie pracujecie… biznesem komercyjnym, a przy leczeniu najcięższych
(Poseł Elżbieta Łukacijewska: Bo nie pozwolili- schorzeń, transplantacji organów i kosztownych za-
ście, i to jest smutne.) biegach chirurgii pacjenci będą zdani tylko na siebie
Jeśli chce pani jeszcze pokrzyczeć, bo ja wiem, że i na własny, mało zasobny portfel? Wszystko to dzie-
pani uczestniczy w kampanii, to proszę, oddam swój je się przy zapewnieniu, że ktoś robi to, myśląc tylko
czas. Głośniej. o dobru pacjenta.
(Głos z sali: Do rzeczy!) Pani minister, proszę nie nadużywać zaufania
Już? Polaków i nie tłumaczyć nam, że jak kogoś stać na
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 35

Poseł Wiesław Janczyk Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


leczenie zębów, to wystarczy mu pieniędzy na inne Dziękuję panu posłowi.
skomplikowane zabiegi ratujące zdrowie i życie. Dzię- Pan poseł Grzegorz Raniewicz, Platforma Obywa-
kuję bardzo. (Oklaski) telska.

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Poseł Grzegorz Raniewicz:


Dziękuję bardzo panu posłowi. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Pan poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwość. Przy okazji debaty nad ustawą mam może nie wszyst-
kie pytania z nią związane – pani minister, się nie
obrazi, że dręczę ją również takimi pytaniami – ale
Poseł Piotr Polak: związane ze służbą zdrowia. Chodzi mi więc o nad-
wykonania głównie w Polsce wschodniej, w woj. lu-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! belskim, za rok 2008. Co z tymi nadwykonaniami?
W czasie gdy coraz bardziej dotyka nas kryzys, Pola- Co z algorytmem, który powoduje, że te nadwykona-
cy tracą pracę, a świadczenia emerytalne są dalece nia powstają i są niezapłacone? Drugie pytanie doty-
niezadowalające, rząd proponuje wprowadzenie usta- czy sanatoriów. W tej chwili są bardzo długie kolejki,
wy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych 14 miesięcy oczekiwania. Co z tym problemem, jakie
ze środków publicznych, a de facto umożliwiających są plany ministerstwa, aby to rozwiązać?
pobieranie opłat za leczenie od pacjentów. Projekt, (Poseł Bartosz Arłukowicz: Wprowadzić.)
jak słusznie zauważyli moi przedmówcy, jest przed- Kolejna sprawa jest może drobna, ale ostatnio
stawiany w Wysokiej Izbie bez szerszej debaty pu- osobiście mnie dotknęła: w aptekach brakuje 20-pro-
blicznej, bez dokładnego i rzetelnego przybliżenia centowej glukozy w małych ampułkach, kiedy więc
założeń ustawy polskiemu społeczeństwu. Powiedz- lekarz zapisuje wlewy dla dzieci – szczególnie teraz
my więc szczerze Polakom, co te proponowane zmia- to się pojawia, przy zakażeniach retrowirusem – oka-
ny oznaczają dla pacjentów. Otóż fakty są takie. zuje się, że nie ma tej glukozy i nie można wykonać
Zmieniając definicję świadczenia gwarantowanego, tego zabiegu.
tworzymy możliwość dopłat przez korzystających ze (Poseł Bartosz Arłukowicz: Przywieźliśmy, panie
świadczeń medycznych w szpitalach, w podstawowej pośle, przywieźliśmy.)
opiece zdrowotnej, w opiece specjalistycznej czy in- Kolejna sprawa to, jak zmiana tej ustawy wpłynie
nych działach medycyny. Ten system już funkcjonu- na poprawę stanu osób chorych na stwardnienie roz-
siane? Jest to bardzo ciężka choroba i należy te oso-
je w leczeniu stomatologicznym. W tym przypadku
by otoczyć szczególną opieką, dotyczy to również osób
praktycznie każdy pacjent, pani minister, też musi
w tzw. stanie wegetatywnym. Niedawno był to dosyć
płacić za świadczoną przez stomatologa usługę. Tyl-
głośny problem w telewizji. Rodziny starają się, jak
ko co, pani minister, z tymi pacjentami, którzy nie
mogą, ale nie wszystkie rodziny są w stanie podołać
będą w stanie sprostać finansowo wymogom w od-
finansowo; pomimo że otaczają opieką i miłością te
niesieniu do wnoszonych przez siebie opłat? Czy
osoby, nie są w stanie finansowo udźwignąć tego pro-
z powodów finansowych ci Polacy, których nie będzie blemu.
stać na współfinansowanie, nie będą mieli ograniczo- Kolejna kwestia to osoby z alergiami, ale chodzi
nego dostępu do świadczonych usług medycznych? o taki najcięższy stan alergii – dotyczy to 1000–2000
I pytanie dotyczące Państwowego Ratownictwa osób w Polsce – i bardzo drogie leczenie. Tak więc
Medycznego. To, co się w tej chwili dzieje z pogoto- wyczerpałem swoją listę pytań i dziękuję bardzo. Ży-
wiem ratunkowym, a myślę tutaj o pozbawianiu czę nadal pani minister oraz moim koleżankom
w przetargach przez Narodowy Fundusz Zdrowia i kolegom z Komisji Zdrowia (Dzwonek) wytrwałości
możliwości świadczenia usługi przez publiczne jed- w tej ciężkiej pracy. Nie udało się zrobić dużego kro-
nostki szpitalne na rzecz niepublicznych podmiotów, ku, pan prezydent wziął bowiem ciężar reformy służ-
jest nie do przyjęcia. Pogotowie w strukturach by zdrowia na siebie i zablokował tę reformę, ale
SPZOZ-ów działa bardzo dobrze, przynosi dochody. myślę, że tymi drobnymi krokami uda się doprowa-
Dziś te dobre jednostki, dobrze wyposażone, funkcjo- dzić to wszystko do jakiegoś normalnego stanu. Dzię-
nujące w dobrych, zmodernizowanych przez samo- kuję bardzo. (Oklaski)
rządy placówkach, są likwidowane, bo prywatne nie-
publiczne firmy przejmują ich kontrakty. Podobnie
dzieje się ze specjalistyką. (Dzwonek) Teraz wprowa- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
dzacie państwo współfinansowanie przez pacjentów
kosztów leczenia. Pani minister, dokąd zmierza pol- Dziękuję panu posłowi.
ska służba zdrowia pod pani rządami? Dziękuję. Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
(Oklaski) pana.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
36 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Czyli rozumiem, że jeśli to było konstytucyjne...


(Poseł Marek Balicki: Ale dlaczego ma być takich
Proszę o zabranie głosu minister zdrowia panią pacjentów więcej?)
Ewę Kopacz. ...to dzisiaj, jeśli zostaje status quo...
Proszę bardzo, pani minister.

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


Minister Zdrowia
Ewa Kopacz: Panie pośle, trochę cierpliwości, zabierze pan głos.

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W pierwszej ko-


lejności odniosę się do wystąpienia przesympatycz- Minister Zdrowia
nego posła Arłukowicza, który odwołał się do moich Ewa Kopacz:
wrażeń i uczuć co prawda w restauracji, a nie na sali
sejmowej, ale powiem tak, panie pośle: byłoby to ...z możliwością zmniejszenia dopłat przez pacjen-
z mojej strony trochę zuchwałe, gdybym teraz mówi- tów, staje się niekonstytucyjne. Czy możecie być pań-
ła o tym, jakie mam odczucia po wysłuchaniu tej stwo konsekwentni w tym, co mówicie? Jeśli bowiem
debaty. Staram się być osobą kulturalną i nie chcia- nic się nie zmienia, wręcz przeciwnie, jest widok na
łabym nikogo obrażać, w związku z tym o uczuciach to, żeby pacjentom żyło się lepiej i nie dopłacali tam,
nie będę mówić, ale powiem o praktycznej stronie gdzie muszą, w takiej wysokości, w jakiej dopłacają,
tego, co się tu wydarzyło. bo taki instrument dostaje minister zdrowia, to pań-
Otóż mam takie nieodparte wrażenie, że jednak stwo próbujecie to zablokować, mówiąc, że to jest
to jest dość skomplikowana ustawa, skoro wiele osób dobro pacjenta. Pytam więc: Gdzie byliście państwo
występujących na tej sali mówiło o kwestiach, które przez ostatnie lata, w których pacjenci płacili tak
w tej ustawie się nie znajdują. Proponuję – proszę to samo, jak będą płacić wtedy, kiedy wejdzie w życie ta
przyjąć za dobrą monetę, nie odbierać tego jako coś ustawa?
złośliwego, może to będzie dobry pomysł – aby ci, (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Jeżeli ta ustawa ni-
którzy rzeczywiście chcą zabierać głos w tej sprawie, czego nie zmienia, to po co ta ustawa?)
a chcą zrozumieć to, co jest w ustawie zapisane, wzię- Mogą mieć szansę, że będą płacić mniej, pani po-
li udział w głośnym czytaniu w Ministerstwie Zdro- seł. Mogą, jeśli ta ustawa wejdzie w życie. I dzisiaj
wia. Zrobimy takie czytanie, posadzimy prawników właśnie po to jest ta ustawa, żeby płacili mniej, żeby
i od razu, jeśli będzie coś niejasnego, będzie ich moż- racjonalniej leczyć i leczyć tymi metodami, które są
na zapytać o zdanie po to, by żyć w świadomości sprawdzone w Europie i w Polsce jako skuteczne,
i rzetelnie przedstawiać Polakom to, co jest w tej usta- a nie bezmyślnie wydawać pieniądze.
wie. Jestem w stanie zrobić takie publiczne głośne Kolejna kwestia. Słyszę dzisiaj, że nie ma lekarzy
czytanie, państwo sobie usiądziecie, będziecie państwo pediatrów w szkołach, ale zaraz... jestem lekarzem
wtedy mieli szansę na to, by nie uprawiać polityki, ale pediatrą i pamiętam lata 90., rok 1999, kiedy się
po prostu zrozumieć to, co jest zapisane. zmieniał cały system ubezpieczeń, i pamiętam, kiedy
Chciałabym powiedzieć jedno. I to, co państwo zostali wycofani lekarze pediatrzy z tych szkół,
dzisiaj usłyszycie, a mam nadzieję, że słuchają nas w których nie było gabinetów lekarskich. Od tamtej
również ci przed telewizorami... pory minęło 10 lat, kilka ekip rządzących w tym cza-
(Poseł Jadwiga Wiśniewska: Nie słuchają.) sie mogło coś w tej sprawie zrobić. Nie słyszałam ja-
...jeśli jest transmisja, a jeśli nie, to może usły- kiejś determinacji w wystąpieniach, a już na pewno
szą. nie było determinacji w działaniach, żeby tych leka-
(Poseł Marek Balicki: Brak transmisji.) rzy przywrócić do tych szkół. Dzisiaj to jest zarzut
Bardzo z tego powodu pan poseł ubolewa, ja wiem, wobec ekipy rządzącej. Tyle tylko, że to my, w prze-
ale dobrze byłoby, żeby środki masowego przekazu ciwieństwie do tych, którzy likwidowali departament
rzetelniej, niż to posłowie opozycji robią, przekazy- matki i dziecka, przywracamy dzisiaj ten departa-
wały intencje zapisane w tej ustawie. Otóż dzisiaj ment. My chcemy standardów okołoporodowych i my
chciałabym przeprowadzić taki test tu, na tej sali. dzisiaj mówimy: chcemy profilaktyki i leczenia pedia-
Nie od dziś jesteście państwo w Sejmie, więc powiedz- trycznego z prawdziwego zdarzenia, przynajmniej na
cie mi: Czy dwa lata temu był choć jeden pacjent poziomie europejskim.
w Polsce, który nie zapłacił za to, że chciał mieć na (Poseł Bartosz Arłukowicz: Gdzie?)
przykład w szóstce porcelanową plombę? Czy jest Jeśli dzisiaj ci, którym nie przeszkadzało jeszcze
choć jeden pacjent, który w ciągu ostatnich lat – nie półtora roku temu, że nie ma pediatry w szkole,
tego okresu 1,5 roku, kiedy rządzi Platforma i PSL przedstawiają to jako zarzut wobec tej ekipy, która
– nie dopłacił do wyjazdu do sanatorium, albo taki, robi wszystko, co może, żeby przywrócić ten stan, to
który nie dopłacił wtedy, kiedy pobierał sprzęt orto- pytam: Czy państwo za darmo braliście te diety? Po
pedyczny czy pomocniczy? co państwo siedzieliście w tym Sejmie? Trzeba było
(Poseł Bartosz Arłukowicz: Ale to dobrze, czy źle?) się bić o to. Byłabym pierwsza, która będąc w opozy-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 37

Minister Zdrowia Ewa Kopacz Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


cji, wtedy by was wspierała. Tylko nie słyszałam ta- Panie pośle, ze względu na pana zasługi i szacu-
kich głosów. Ktoś z państwa słyszał? Nie sądzę. nek do pana, nie interweniuję, ale są jakieś granice.
(Poseł Czesław Hoc: Biła się pani?) Pan nie może cały czas przeszkadzać pani minister.
Jeśli dzisiaj państwo chcecie rzeczywiście rzetel- Tak, że…
nie dyskutować z polskimi pacjentami, nie uprawiać (Poseł Marek Balicki: Pani minister prowokuje.)
polityki, mówić o szczerości i patrzeniu w oczy... Dzi- Wybaczy pan, to niech pan wyjdzie.
siaj mam takie poczucie, że wielki dyskomfort mają (Poseł Jadwiga Wiśniewska: To nie było grzeczne,
wszyscy ci, którzy mogli cokolwiek zrobić, poza na- panie marszałku.)
kładaniem kar na dyrektorów kas chorych w sprawie Wybaczy pan, ale (Oklaski) nie przyjmuję takiej
pediatrii, a nie zrobili niczego; dzisiaj oni mają szcze- argumentacji. Jeśli czuje się pan prowokowany, to
gólny dyskomfort. To oni dzisiaj bowiem będą musie- proszę wyjść. Naprawdę, proszę nie przeszkadzać.
li spojrzeć w oczy i powiedzieć: dobrze, możemy kry- Proszę kontynuować.
tykować jako opozycja tych, którzy rządzą, ale pokaż-
my, co my w tej sprawie zrobiliśmy. Takie postawienie
sprawy jest uczciwe i rzetelne. Minister Zdrowia
Jeśli dzisiaj mówicie państwo, że nagle coś się sta- Ewa Kopacz:
nie, że te świadczenia, które do tej pory były gwaran-
towane, nie będą gwarantowane, to pytam: Czy pań- Panie pośle, pan ma wyjątkowo duże doświadcze-
stwo zamierzacie wnieść projekt ustawy poselskiej nie i twardy system nerwowy, nie można pana spro-
zmieniającej ustawę o świadczeniach finansowanych wokować.
ze środków publicznych? My bowiem takiego zamia- (Poseł Marek Balicki: Teraz już się nie dam spro-
ru nie mamy. Przy pomocy jakiego innego klucza wokować.)
można to zmienić? Niech mi ktoś wytłumaczy, przy- Myślę, że wszystko jest w porządku.
puszczam, że są na tej sali prawnicy. Natomiast chciałabym odeprzeć powtarzane przez
Nie grajmy na emocjach, nie straszmy pacjentów. państwa zarzuty, że coś, co jest prywatne, staje się
Jeśli w ustawie o świadczeniach mamy zapisane, że bardzo złe, że będą tam zwalniani pracownicy. Mó-
jest wykaz świadczeń niegwarantowanych, wykaz wicie o prywatnych sanatoriach, że pan minister
bardzo czytelny i konkretny, to żeby on w jakikolwiek skarbu będzie prywatyzował sanatoria. Mamy w tej
sposób się rozszerzył, trzeba zmienić ustawę. Nie chwili jedno prywatne sanatorium – Nałęczów. Tam
chcemy tego zrobić, więc państwo przewidując to, zatrudnienie wzrosło. Mało tego, wreszcie woda na-
straszycie pacjentów. To leży w waszej gestii, takie łęczowianka znana jest w całej Polsce. Proponują
są wasze pomysły i to jest niebezpieczne. W takiej metody, których nie ma w tych niesprywatyzowa-
sytuacji powiem: weto. nych, dostępne dla osób korzystających z tych usług.
Powiedziałam na „białym szczycie”, tak jak pan Są tam lepsze warunki. Zachęcam państwa, jedźcie
premier: Nie będzie żadnych dopłat. W Polsce nie tam, naprawdę zachęcam. Nie upatrujcie w tej pry-
będzie dopłat w zakresie ochrony zdrowia do wizyt watyzacji tego, co najgorsze. To tak a propos tych
u takiego czy innego doktora. Pieniądze będą racjo- uzdrowisk. Któraś z pań posłanek wyraziła z tej
nalnie wydawane i te racjonalnie wydawane pienią- mównicy nadzieję, że sanatoria nie będą prywatyzo-
dze pozwolą na to, żeby skrócić kolejki i wyjąć wresz- wane, natomiast ja, porównując standard opieki
cie te wszystkie pieniądze, które są poza systemem, w tymże sprywatyzowanym Nałęczowie i w pozosta-
czytelnie wprowadzić je do systemu i obracać tak, łych, mówię, że mam nadzieję, iż wszystkie się spry-
żeby przełożyło się to na dobro pacjentów. Taka idea watyzują i będą tak dobre, jak to w Nałęczowie.
temu przyświeca. Jeśli mówimy o szczepionkach i o tym, że trzeba
(Poseł Marek Balicki: Czyli będą dopłaty?) dzisiaj zapłacić, to przypomnę, że jeszcze 1,5 roku
Nie będzie, panie pośle, żadnych dopłat. Dzisiaj temu kalendarz szczepień nieodpłatnych był uboższy
są, czy nie ma? o co najmniej dwie pozycje: o ospę i o meningokoki.
(Poseł Marek Balicki: Jak te pieniądze przecho- Nie zauważyłam wtedy jakieś determinacji, żeby ka-
dzą?) lendarz szczepień rozszerzać, a przecież pan poseł ze
Przez dodatkowe ubezpieczenia. swoim dzieckiem płaciłby zdecydowanie mniej, gdyby
(Poseł Marek Balicki: Jak przepłyną?) nie tylko zalecano szczepionki poliwalentne, ale wpi-
Przez dodatkowe ubezpieczenia. Spod stołu wyj- sano je do obowiązującego kalendarza. Dążymy do
miemy je na stół. Wiem, że to trudne, ale trzeba to tego, żeby szczepionki poliwalentne znalazły się
zrobić. Pan o tym wie i ja wiem, że trzeba to zrobić. wśród szczepionek refundowanych z budżetu pań-
(Poseł Marek Balicki: Żeby były ubezpieczenia, stwa wtedy, kiedy pieniądze będą wydawane według
trzeba zrobić dopłaty.) potrzeb zdrowotnych, które identyfikujemy. Nie ze
Panie marszałku, myślę, że czas na zadawanie względu na to, ile na ten temat pisze prasa, posłowie
pytań już był. krzyczą: zróbcie to, finansujcie to. Oczywiście, chcia-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
38 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Minister Zdrowia Ewa Kopacz nych z tzw. podatku Religi. W tej chwili dodatkowe
pieniądze w systemie, które będzie można urucho-
łabym być ministrem zdrowia, który sfinansuje mić i rozdzielić świadczeniodawcom, to pieniądze,
wszystko. które pojawią się po zbadaniu i zakończeniu bilansu.
Ten projekt ustawy jest m.in. po to, żeby jeśli dla Będzie to przełom maja i czerwca. Będziemy mogli
polskich pacjentów będzie w przyszłości coś niedo- wtedy dokonać zmiany planu finansowego narodo-
stępne, mam na myśli bardzo nowoczesne, ale jedynie wego funduszu i zastanowić się nad tym, jak te pie-
skuteczne procedury, minister miał takie narzędzie, niądze rzetelnie rozdzielić, żeby trafiły do świadcze-
aby wprowadzić te procedury jako gwarantowane dla niodawców.
tych, których nie byłoby na to stać. To jest ustawa, Pani przewodnicząca Łukacijewska mówiła, że
która pomaga pacjentom, porządkuje ten system, w związku z algorytmem, jeśli chodzi o finansowanie
która mówi: proszę państwa, jest działka, w której ochrony zdrowia, Polska podzieliła się dzisiaj na Pol-
współpłacicie. Jedyna szansa, którą możemy wam skę A i B. Nie chcę wskazywać tych, którzy takie
dać, to taka, że będziecie płacić mniej – może współ- wskaźniki do algorytmu wprowadzili. Państwo wie-
płacenie pobierać będziemy nie od dwójki, ale dopiero cie, że tam, gdzie trafia mniej pieniędzy na świadcze-
od czwórki. Taka jest intencja tej ustawy i tylko tak nia medyczne, wpływa również mniej pieniędzy do-
należy ją odczytywać. Proszę więc nie straszyć pa- datkowych z pieniędzy dzielonych algorytmem.
cjentów, opowiadając, że nagle, w momencie kiedy Co chcemy zrobić? Polacy jednakowo chorują na
ustawa ta wejdzie w życie, obudzą się w innej rzeczy- południu Polski i we wschodniej Polsce, i na północy.
wistości, wejdą do gabinetu i każdy będzie ich prosił Chcemy i pewnie będziemy prosić o to przedstawicie-
o pieniądze, bo to jest nieuczciwe. li komisji, aby pieniądze do rozdziału, przynajmniej
Poruszono kwestię kas fiskalnych, cieszę się. Od w kwocie nadwykonań wykonanych w I półroczu,
4 lat muszą posiadać je taksówkarze. Odwołam się podzielić adekwatnie do wykonanych nadwykonań,
do historii. Ci, którzy dzisiaj z taką determinacją nie wykorzystując do tego algorytmu. Oczywiście
mówią, by wprowadzić doktorom kasy fiskalne, mie- będziecie musieli państwo, tzn. nie będziecie musieli,
li na to szansę. Najprościej jest jednak wprowadzić ale bardzo byśmy prosili o to, aby spojrzeć na to przy-
to rękoma tych, którzy rządzą, samemu siedząc chylnym okiem. W związku z tym nadwykonania
w opozycji i mówiąc: lepiej tego nie dotykać, to jest będą zapłacone i chciałabym, żeby były zapłacone
niebezpieczne, lekarze się zdenerwują. Lepiej wyty- w 100%, a nie zgodnie z algorytmem. Taka jest in-
kać to tym, którzy rządzą. Każdy, kto siedzi na tej tencja tego rządu.
sali, wie, że wprowadzenie kas fiskalnych bez ulgi Sprawa samego algorytmu. Państwo wiecie, bo
zdrowotnej oznacza kasę fiskalną pod biurkiem pana śledzicie to, co ma związek z resortem zdrowia, że
doktora. Nie będzie żadnego obligu do tego, żeby dać uważamy, iż dzisiaj podział pieniędzy zgodnie z tym
jakikolwiek paragon, a chodzi o to, żeby paragon był algorytmem jest rzeczą niedopuszczalną, rzeczywi-
dowodem wpływu pieniędzy do urzędów skarbowych ście dzieli Polskę. Pracujemy nad tym i będziemy
i do budżetu państwa. Jeśli więc dzisiaj SLD wespół przedstawiać państwu założenia finansowania, które
z PiS-em, będąc w opozycji, uważa, że trzeba wpro- byłoby zbliżone do finansowania w FOZ, czyli na oso-
wadzić kasy fiskalne i pyta o to rządzących, to nie bę, a nie z uwzględnieniem dochodu na osobę w da-
muszę chyba państwu przypominać, bo państwo jako nym regionie. Będzie to podział zdecydowanie bar-
świetni i doświadczeni parlamentarzyści wiecie, że dziej sprawiedliwy. Migracją chcemy wyrównać te
macie możliwość, jaką jest inicjatywa poselska. Cze- województwa, które wykonują procedury wysokospe-
kam, proszę państwa, na takie wsparcie. Czekam na cjalistyczne, są bogate w kliniki, a więc tam, gdzie
taką propozycję projektu ustawy, w którym PiS i SLD znajdują się strategiczne jednostki wykonujące naj-
napiszą, że chcą z dniem 1 stycznia 2010 r. wprowa- poważniejsze zabiegi.
dzić do wszystkich gabinetów lekarskich kasy fiskal- Zrobiliśmy pierwszą symulację. Chcę państwu
ne. Z tego się cieszę. powiedzieć, że wygląda to naprawdę nieźle i myślę,
(Poseł Jadwiga Wiśniewska: A Platforma chce?) że te województwa, w których dzisiaj brakuje miejsc
Bardzo proszę, będziemy wtedy debatować. Bę- szpitalnych, dobrych szpitali, dobrze wyposażonych,
dziemy wtedy debatować, tak jak w tej chwili na tej zdecydowanie zyskają – czyli mówię o Podkarpaciu,
sali. Państwo pozwolicie, że unowocześnimy, udosko- całej stronie wschodniej, woj. warmińsko-mazur-
nalimy wasz pomysł, a państwo będziecie mieli po- skim. Natomiast nie straci ani Śląsk, ani Warszawa,
czucie, że nie tylko politykujecie, ale bierzecie udział dlatego że będą tam udzielane świadczenia wysoko-
w naprawianiu systemu ochrony zdrowia. specjalistyczne – mówię o tych szpitalach, na które
Przejdę do pytań i konkretnych odpowiedzi: co w tej chwili jest wydawane tak dużo pieniędzy. Oczy-
z nadwykonaniami. Jak państwo wiecie, Narodowy wiście tak będzie nadal wtedy, kiedy wejdzie również
Fundusz Zdrowia zmienia swój plan finansowy i te ustawa koszykowa, gdyż obowiązkiem zapisanym
zmiany podczas posiedzeń komisji państwo akcepto- w konstytucji jest przede wszystkim ratowanie zdro-
waliście. Podczas ostatniego posiedzenia komisji, wia i życia pacjentów. Dostęp do tych świadczeń bę-
na którym była dokonywana zmiana w planie finan- dzie równy, on się nie zmieni – wręcz przeciwnie, ten
sowym, dokonano podziału środków wykorzysta- instrument, który jest zapisany dzisiaj w ustawie ko-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 39

Minister Zdrowia Ewa Kopacz porodzie. Proszę bardzo. Pan doktor, zgodnie z praw-
dą i obowiązującym prawem, mówi: Tak, ale musi
szykowej, może modyfikować czas oczekiwania na pani mieć wskazania. Nie, nie mam wskazań takich,
poradę. które pan doktor wymienia. W związku z tym…
Jeśli dzisiaj państwo próbujecie zdyskredyto- (Poseł Bartosz Arłukowicz: Ból jest cierpieniem.)
wać ten projekt ustawy, to ja zachęcam naprawdę – tu Ale tak samo bolało i trzy lata temu...
jest bowiem ograniczony czas, tu można zadać pyta- (Poseł Bartosz Arłukowicz: Ale świat idzie do
nie – do takiej rozmowy. I prawą, i lewą stronę zachę- przodu.)
cam do rozmowy o każdym szczególe zapisanym ...i też nie wszyscy mieli to znieczulenie. Jestem
w tej ustawie, jeśli dyskusja w komisji i dyskusja przekonana, że poprzednicy też nie dlatego ograni-
w podkomisji nie wystarczyła. Jestem przekonana czyli stosowanie tego znieczulenia, że nie chcieli
i wierzę głęboko, że to jest naprawdę dobry krok – bez znieść bólu, tylko dlatego że nie miał kto tego robić.
względu na to, jakie będą komentarze w tej sprawie. (Poseł Bartosz Arłukowicz: Żarówek też kiedyś
To nie jest łatwa rzecz. Chociażby ja dzisiaj wiem, że nie było.)
to nie jest łatwa rzecz debatować w tej sprawie, ale Tak, tu ma pan rację. Będzie bardzo dużo takich
ja nie jestem od tego, żeby co 5 minut robić konferen- procedur, które każdego dnia gdzieś na świecie ktoś
cję prasową, tylko ciężko pracować – i to robię. Nie będzie wymyślał, żeby ratować życie i zdrowie – cho-
boję się tematów trudnych i będę je podejmować bez ciażby pańska szczepionka poliwalentna. Tylko jest
względu na to, jaka determinacja będzie ze strony pewne ograniczenie zależne albo tych, którzy mają
opozycji. Nie interesuje mnie stopień frustracji opo- to świadczenie wykonać – ich bowiem nie rozmnoży-
zycji, ja chcę rozmawiać, przedstawiając argumenty. my z dnia na dzień, nie wykształcimy – albo od finan-
Dzisiaj możemy się obrażać nie tylko słownie, może- sów. Ja powtarzam: jedyną przeszkodą, dla której
my się obrażać swoim zachowaniem, gestami, mina- dzisiaj kobiecie, która cierpi z powodu bólu przy po-
mi i oczywiście jeśli na tym ma polegać praca posłów rodzie, nie można tego znieczulenia dać, jest niedobór
w tej Izbie, to ja mówię: nie. anestezjologów. Ci, którzy pracują jako zabiegowcy
W związku z tym więc jeśli dzisiaj ktoś chce – pan doktor też to wie – jako anestezjolodzy kierują
powiedzieć, że rząd ograniczył zabiegi znieczulenia się odpowiednimi standardami postępowania, muszą
dla kobiet rodzących w szpitalach, to jest po prostu być przy tej pacjentce cały czas, non stop, jednocze-
kłamcą. Ze wskazań lekarskich te znieczulenia były, śnie robi się cięcie i na trzech salach operacyjnych
są i będą wykonywane. A pytam: Czy działalność re- rodzą trzy pacjentki. Proszę porównać to z ilością
sortu zdrowia – i tu się odwołuję do tych, którzy lekarzy anestezjologów – jakie mamy możliwości? Nie
w tym resorcie pracowali – to jest jakiś cudowny kon- mamy tych możliwości. Co zrobiliśmy? Zmieniamy
cert życzeń? Co sobie ktoś zażyczy, to, proszę bardzo, system kształcenia, żeby za kilka lat w Polsce powie-
my za to płacimy. Czy jest jakaś polityka zdrowotna? dzieć: tak, to nie jest obietnica bez pokrycia, my to
Ktoś, kto uprawia politykę zdrowotną, bierze za to zrobimy, bo mamy kim to zrobić. I proszę to zrozu-
odpowiedzialność. Jeśli dzisiaj stosujemy znieczule- mieć i przyjąć za dobrą monetę.
nie ze wskazań lekarskich, to wiemy również, jakie Jeśli chodzi o pozostałe pytania, pytania o reha-
działania uboczne mają te znieczulenia. Wiemy rów- bilitację i podstawową opiekę zdrowotną, to chcę
nież, jaki jest niedobór anestezjologów. o tym powiedzieć pokrótce. Za chwilę jeszcze krótko
Wiele decyzji w tej Izbie już było podejmowa- pan minister Szulc – żebym państwa nie zanudzała
nych i to decyzji, które potem nie przystawały do – odpowie na te pytania, które dotyczyły bezpośred-
rzeczywistości, chociażby „203”. Cała Izba podpisała nio zapisów tej ustawy.
się pod tym, że należy „203” wprowadzić. Do dzisiaj Jeśli chodzi o POZ, ja byłam jedną z tych, która
konsekwencje „203” odczuwają dyrektorzy szpitali. powiedziała któregoś dnia bardzo odważnie i czytel-
Wiecie dlaczego? Bo nie byli w stanie zabezpieczyć nie: Nocna pomoc lekarska gwarantowana w tej
tych pieniędzy. Dzisiaj jeśli mówimy: dajmy wszyst- chwili przez POZ jest niedostateczna. Uważam, że te
kim znieczulenia, jest to czyste oszustwo, nie ma tylu pieniądze, które idą teraz w stawce kapitacyjnej na
anestezjologów. Tylko pytam: Co robili poprzednicy nocną pomoc lekarską, powinny być przetransfero-
– ziewali wtedy, kiedy trzeba było kształcić pedia- wane do prawdziwych świadczeniodawców. Mało
trów, anestezjologów? Trzeba było to robić. Dzisiaj tego, wycofano z tak zwanej nocnej pomocy gabinety
nie byłoby niedoboru anestezjologów, którzy pewnie pediatryczne przy stacjach pogotowia. Chcę wrócić
chętnie wykonywaliby te czynności, wiedząc, że Na- do tego, ale muszę mieć na to pieniądze, a te pienią-
rodowy Fundusz Zdrowia za to zapłaci. dze są w POZ. Ja chcę, żeby wreszcie te pieniądze,
Ale też chciałabym, żebyście państwo wiedzie- które są wydawane z tego systemu, przełożyły się na
li, jak wygląda to od podszewki, bo my żeśmy to zba- rzetelną opiekę. (Oklaski)
dali. Państwo narzekacie, że niedostępne jest znie- Dlatego też z dużą determinacją w tej chwili pra-
czulenie. Ono jest dostępne bardziej niż się państwu cuję ze środowiskiem pielęgniarskim – i to nie jest
wydaje, przy czym dzieje się to w dziwny sposób jakaś reklama, że my rozmawiamy ze związkami czy
i warto, żebyście to państwo wiedzieli. Otóż przycho- z przedstawicielami tych zawodów – chcę bowiem
dzi pacjentka i mówi: Chcę mieć znieczulenie przy określić rolę pielęgniarki w systemie. Tak jak lekarz
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
40 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Minister Zdrowia Ewa Kopacz ale geriatrycznymi, gdy rodzina nie chce tych osób,
gdy one nie potrafią same egzystować. Dlatego też ta
jest w tej chwili usadowiony – wiadomo, jakimi stan- ilość pieniędzy i środków, które dzisiaj i w przyszłym
dardami się kieruje, za co dostaje pieniądze, ile po- roku będą rozdysponowane na poziomie Narodowego
winien pracować – tak samo chcę, aby dzisiaj warto- Funduszu Zdrowia, musi pójść na priorytetowe,
ściować stanowisko pielęgniarki w systemie. One oznaczone przez nas, czyli przez ministra zdrowia,
– i tu przypominam – mimo tak zwanej ustawy we- przez resort, kierunki działania. Objęta jest tym
dlowskiej, mimo zapisu o 40% na podwyżki, w ra- m.in. w tej chwili opieka paliatywna, czyli opieka nad
mach tych podwyżek zyskały zdecydowanie mniej niż osobami starszymi. W tym roku 200 mln więcej po-
lekarze. Może czas na to, żebyśmy tutaj podjęli wspól- szło tylko na opiekę paliatywną. Ci, którzy mają za-
ną inicjatywę, wartościowali to stanowisko, tak by kłady pielęgnacyjno-lecznicze, wiedzą, że stawka za
położna i pielęgniarka były ewidentnym elementem osobodzień wzrosła, mało tego, wiedzą również, że
tego systemu wspierającego lekarza. Nad tym pracu- oddzielnie kontraktowaliśmy świadczenia specjali-
jemy i wierzę w to, że nam się to uda. (Oklaski) styczne, oddzielnie stomatologię, mimo że wszystko
Szczepienia już były... to do tej pory mieściło się w jednej stawce za osobo-
(Poseł Aleksander Sopliński: Rehabilitacja.) dzień. Tak więc nie siedzimy z założonymi rękoma.
Rehabilitacja... Widzimy potrzeby ludzi starszych i działamy w tym
(Poseł Bartosz Arłukowicz: Szczepienia będą.) kierunku. W przyszłym roku pediatria, onkologia
Tak, szczepienia będą, oczywiście, te, które są, i opieka paliatywna to będą nasze priorytety, nad
rozszerzone o dwie szczepionki podczas tego naszego którymi będziemy się pochylać i które będziemy
półtorarocznego działania. Nie chcę przypominać, szczególnie finansowo wspierać.
jakie to są koszty, bo każdy wie i pan minister wie Jeśli chodzi o rehabilitację dzieci, to sprawa ta już
o tym, jakie to są koszty, wie, że dzisiaj wprowadzenie w tej chwili po długich negocjacjach z prezesem Na-
szczepionki poliwalentnej finansowanej w tej chwili rodowego Funduszu Zdrowia zdecydowanie zmieniła
z budżetu państwa to są ogromne pieniądze, ale idzie- swój obraz finansowy. Dzisiaj tam, gdzie są dzieci,
my w tym kierunku. Tak jak odważnie idziemy
rehabilitacja, która pozwoli, żeby w przyszłości nie
w sprawie finansowania chorób sierocych, tak jak
wypuszczać na rynek młodych inwalidów, zadziałała.
odważnie idziemy w sprawie refundowania leków na
Strumień pieniędzy, który popłynął na rehabilitację
różne choroby, również choroby wymieniane tutaj
dziecięcą, w tej chwili jest zdecydowanie dobrze od-
przez panie posłanki i panów posłów w pytaniach.
bierany przez świadczeniodawców.
A więc to nie jest tak, że nagle gdzieś tam chowa-
Ale pamiętajcie również państwo, że działamy
my po kątach pieniądze w Narodowym Funduszu
w różnych kierunkach, i kwestie, które były przez
Zdrowia i mówimy: To damy, sypniemy, bo przed
wiele lat poruszane, również przez państwa, chociaż-
kampanią trzeba sypnąć tam czy gdzie indziej. Od
półtora roku nic innego nie robimy, tylko rozliczamy by profilaktyka hemofilii, która jest prowadzona nie
się z każdej złotówki z Narodowym Funduszem Zdro- ot tak za darmo, tylko za konkretne pieniądze, są
wia, zmuszamy ich do tego, żebyście państwo rów- załatwiane kosztem czegoś. Tych wyborów się doko-
nież mieli taką szansę w Komisji Zdrowia, żeby każ- nuje w ministerstwie i ja za te wybory biorę pełną
da złotówka trafiła do świadczeniodawcy. Inną rzeczą odpowiedzialność. Tak jak biorę pełną odpowiedzial-
jest, jak te pieniądze są potem wydawane. Ale nad ność za tę ustawę. Powtarzam państwu, że każdego,
tym pracujemy, nad tym chcieliśmy zapanować w sy- kto spróbuje udowodnić, że choć w jednym zapisie tej
tuacji, gdzie byłaby wskazana odpowiedzialna osoba, ustawy jest pomysł na to, aby zmuszać pacjentów do
menedżer z prawdziwego zdarzenia, ponoszący odpo- płacenia więcej, niż płacą w chwili obecnej, pozwę do
wiedzialność. Nie chcieliście państwo tego, no trud- sądu.
no. Myślę jednak, że z czasem refleksja przyjdzie. (Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Pani minister,
Dzisiaj takie szpitale jak już wspomniany przeze trzeba czytać, a nie udowadniać.)
mnie szpital w Pabianicach czy chociażby kilka Tak nie może być. To jest straszenie, to jest stra-
z tych czterdziestu, które stoją na granicy wytrzy- szenie i komentowanie tych spraw przez tych, którzy
małości finansowej, to są również te miejsca, w któ- nie przeczytali tej ustawy. Nie przeczytali albo nie
rych stracą pracę i pielęgniarki, i lekarze. W związku zrozumieli. (Oklaski)
z tym ta pomoc, którą oferujemy w planie B, będzie (Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Zmiana 2. Pani
pomocą, która pozwoli im zachować to miejsce jako sobie przeczyta.)
miejsce, w którym się leczy ludzi, a nie przeciwnie, W związku z tym, panie ministrze, za chwilę bę-
jak tu kilka miesięcy temu próbowano straszyć. dzie pan pewnie tą osobą, którą poproszę na szcze-
Jeśli chodzi o rehabilitację i opiekę paliatywną gólne przeszkolenie w zakresie projektu ustawy…
– ponieważ w tej chwili nasze społeczeństwo się sta- (Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: O ho, ho!)
rzeje, wpisaliśmy również na listę tak zwanych spe- Warto wiedzieć, nie powinniśmy się tego wsty-
cjalizacji deficytowych specjalizację z geriatrii. Dzi- dzić. Ja też chciałabym się jeszcze wielu rzeczy do-
siaj trzeba odciążyć oddziały wewnętrzne od tych wiedzieć. Gdyby pan miał coś ciekawego do powie-
przypadków, które są przypadkami przewlekłymi, dzenia, przyjmę korepetycje od pana.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 41

Minister Zdrowia Ewa Kopacz Pani mnie nie zrozumiała. Półtora roku temu pracowa-
łem w szpitalu i przyjmowałem tłumy dzieci niemogą-
(Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Niech się pani cych się dostać do pediatry. Taka jest prawda.
nauczy czytać. Opieka paliatywna dotyczy nie tylko Pana posła Raniewicza, który także nie zrozu-
osób starszych, ale i dzieci.) miał mojego pytania, co się stało z Krzysztofem, któ-
Póki co myślę, że te wszystkie emocje, które pan ry 24 lata leżał w domu i nie miał się nim kto zająć,
teraz demonstruje i pokrywa swoją bezsilność i bez- informuję. Przewieźliśmy go do ośrodka za własne
radność wykazywaną w ciągu rządzenia, są dowo- pieniądze, bo nie ma procedury, by Lotnicze Pogoto-
dem na to, jak wiele trzeba mieć determinacji i od- wie Ratunkowe mogło przewieźć człowieka w śpiącz-
wagi, żeby pewne rzeczy wprowadzać, nie tylko ner- ce do ośrodka, który się nim zajmie. Takie są fakty.
wów i emocji. I jeszcze jedno sprostowanie. Wskazaniem, pani
Dlatego też proszę państwa jeszcze raz o przemy- minister, do znieczulenia przy porodzie jest po prostu
ślenie końcowych wniosków dotyczących tego projek- ból. Wiem, że pani jako kobieta to także wie, więc
tu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) proszę nie szukać innych wskazań. Wskazaniem jest
ból. I nowoczesna Europa znieczula kobiety przy po-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: rodzie. Dziękuję bardzo.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Wszystkie?)
Dziękuję bardzo, pani minister.
Tak, proszę.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Poseł Bartosz Arłukowicz: Dziękuję.
Proszę państwa, proszę prostować, a nie polemi-
Pani Minister! Szanowni Państwo! Muszę spro- zować.
stować, bo pani minister ewidentnie mnie nie zrozu- Proszę, pani minister prosi o głos.
miała. Proszę bardzo.
Stała się rzecz niezwykle ważna na tej mównicy
dzisiaj, niespotykana i skandaliczna. Pani minister
była łaskawa powiedzieć: nie jesteśmy od tego, żeby Minister Zdrowia
finansować to, co sobie ktoś zażyczył. Proszę więc Ewa Kopacz:
panią o to, żeby pani spojrzała w oczy młodym kobie-
tom i powiedziała im: nie życzcie sobie znieczulenia Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja bardzo krótko.
przy porodzie, bo my nie jesteśmy od tego. Niech pani Tak, jestem kobietą i wiem, co to ból, i chcę powie-
powie młodym matkom: nie życzcie sobie bezpłatne- dzieć, że tak samo bolało 3 lata temu i 10 lat temu.
go dostępu do pediatry, bo nie jesteśmy od tego. (Poseł Bartosz Arłukowicz: A może nie boleć.)
W związku z tym, panie pośle, z wielkim szacun-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: kiem, bo ja pana darzę wielkim szacunkiem…
(Poseł Bartosz Arłukowicz: Ja panią też.)
Panie pośle, bo za chwilę panu wyłączę mikrofon. …i wiem, że pan jest tą osobą, która wiele dobre-
Pan ma prostować. W tym trybie pan zabrał głos, go wnosi również w prace w Komisji Zdrowia, ale
więc proszę prostować, a nie polemizować. chcę powiedzieć coś, co jest oczywiste. Jeśliby tak
było, że dzisiaj nasza polska ochrona zdrowia miała-
by polegać tylko na tym, co wymusza na nas prasa,
Poseł Bartosz Arłukowicz: co wymusza na nas dyskusja polityczna, to niepo-
trzebne by było ministerstwo, komisja zdrowia, ża-
Prostuję. den parlament, który by cokolwiek uchwalał. Byłyby
pieniądze, pacjent by sobie wchodził… Nie wiem, czy
lekarz by był potrzebny, bo mogłoby się okazać, że
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: ktoś nie chciałby, żeby to robił lekarz.
Jest jakaś polityka zdrowotna, za którą państwo
Wyłączę panu mikrofon, przykro mi. również żądacie od nas odpowiedzialności. Nie wy-
Proszę prostować. Co pan prostuje? Pan polemi- muszajcie więc na nas państwo, jednocześnie rozli-
zuje. czając nas z niej, wszystkiego, co jest w pewnym
sensie niemożliwe w tych realiach i do zrealizowania,
i do sfinansowania. Bo zapytam: czy małych dzieci
Poseł Bartosz Arłukowicz: podczas leczenia zębów nie boli? Boli. Też bym chcia-
ła wprowadzić dla nich znieczulenie, i to ogólne. Czy
Chcę powiedzieć, że półtora roku temu pani mini- proste czynności, które się wykonuje na oddziałach
ster zarzucała mi, że nic nie robiliśmy w sprawach służ- w odniesieniu do dorosłych osób, są niestety niekiedy
by zdrowia. Odpowiadam pani minister, co robiłem. przykre i wiążą się z dotkliwym bólem? Pan jako le-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
42 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Minister Zdrowia Ewa Kopacz Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


karz, i jeszcze do tego zabiegowiec, wie, że tak jest. Dziękuję.
Też bym to chciała zrobić i są takie życzenia. Proszę bardzo.
(Poseł Bartosz Arłukowicz: Róbmy to.)
Zróbmy to. Uszczelnijmy ten system, zbudujmy
zgodnie z tym, co mówił pan minister Balicki, odwo- Poseł Bolesław Grzegorz Piecha:
łując się do znakomitego profesora, ten dom od fun-
damentów, ale do tego to trzeba zgody ponadpolitycz- Dziękuję bardzo.
nej. Naprawdę, proszę mi wierzyć. To nie jest tak, że Zawsze prosiłem, żeby nie było ad personam, ale
lekarz pediatra, który pracował pół życia swojego jest. Pani minister, ja czytać umiem.
przy noworodkach, nie widział kobiety, która rodzi. (Minister Zdrowia Ewa Kopacz: Cieszę się.)
Wiem jednak, że byłoby to nieuczciwe, gdybym ja im Zmiana 2. Świadczenie gwarantowane: świadcze-
to dzisiaj obiecała i nie mogła tego zrobić. To by było nie opieki zdrowotnej finansowane w całości lub
nieuczciwe. współfinansowane ze środków publicznych.
W związku z tym proszę o odrobinę racjonalności Czy pani myśli, że niezamożni studenci, emeryci
w tym wszystkim. To nie jest tak, że minister zdro- sterowani przez Palikota będą dopłacać do tych
wia dzisiaj ma złą wolę w stosunku do swoich pacjen- świadczeń? Przecież będzie dopłacał ten pacjent, któ-
tów. Mam poczucie tego ciężaru, który na mnie spo- ry według pani słów ma się mieć lepiej. Tak pani tu
czywa, i chcę za to wziąć odpowiedzialność. I o jedno niedawno powiedziała.
proszę. Jeśli państwo nie chcecie współdziałać, to I druga sprawa. Nie skorzystam ze szkolenia…
oceniajcie to, tylko w sposób merytoryczny, nie poli- (Minister Zdrowia Ewa Kopacz: Szkoda.)
tyczny. I tylko tyle chcę, nic więcej. To jest albo dużo, …i pani nie zrobi mi wody z mózgu. Przed chwi-
albo mało. Jeśli chodzi o pacjentów, to nie jest na- lą pani przedstawiła definicję opieki paliatywnej.
prawdę dużo. Na tyle nas tu stać. Dziękuję bardzo. Otóż oświadczam, że opieka paliatywna to nie jest
(Oklaski) opieka nad ludźmi starymi, tylko opieka nad ludźmi
terminalnymi.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


Pani posłanka Janowska, tak?
Czas minął.
Proszę bardzo.

Poseł Zdzisława Janowska: Poseł Bolesław Grzegorz Piecha:


Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Noworodki, dzieci, w sile wieku ludzie plus osoby
Pani minister, pani była uprzejma na początku swo- starsze podlegają opiece paliatywnej.
jego wystąpienia przedstawić stwierdzenia świadczą-
ce zresztą o bardzo dużej huśtawce nastrojów, bo
pani przechodzi od obrażania do przyjaźni. Zarzuci- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
ła pani członkom komisji uczestniczącym w pracach
nad tą ustawą brak umiejętności czytania, rozumie- Dziękuję bardzo.
nia, słuchania. Proszę bardzo. (Oklaski)
Pragnę więc sprostować. Po pierwsze, nie było Pani minister Ewa Kopacz.
pani na tym posiedzeniu komisji. Po drugie, adwer- Proszę bardzo, pani minister.
sarzem naszym był pan minister, którego w tym mo-
mencie nie widzę.
(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale jest pani mini- Minister Zdrowia
ster. No, niech pani nie przesadza.) Ewa Kopacz:
Sekundę. Przywołuję to spotkanie, o którym pani
minister mówiła. I również pani wołała, że widocznie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Czy-
nie zrozumieliśmy albo też nie umiemy czytać i ro- li rozumiem, że obecnie to, za co płacą pacjenci, a co
zumieć. W związku z tym uprzejmie panią informuję, jest zapisane ustawowo, nie powinno być gwaranto-
że na tym spotkaniu pan minister, bo pani tam nie wane przez państwo.
było, był pytany o to, co się stanie z tymi świadcze- (Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Jest to w innych
niami. Tu jest 22, a tu 14. Niektóre się zmieściły, ustawach.)
a niektóre się zupełnie nie zmieściły. Pan minister Według pańskiego zdania przedstawionego w wy-
na to pytanie nie potrafił odpowiedzieć. Dziękuję stąpieniu dokładnie tak. Jest ustawa, która dokład-
bardzo. nie pokazuje, które świadczenia są w całości finan-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 43

Minister Zdrowia Ewa Kopacz Na zakończenie mojego wystąpienia w tej debacie


chcę podziękować wszystkim, którzy pracowali w ko-
sowane, a które wymagają partycypacji pacjenta. misji. Chciałabym podziękować pani poseł sprawoz-
Pan to wie, gdyż pan nad tą ustawą pracował, pan dawcy, posłom, którzy w imieniu klubów zabierali
nie raz do tej ustawy się odwoływał. Czyli dzisiaj nie głos i wszystkim tym, którzy odnosili się merytorycz-
zmienia się dokładnie nic, bo nie zmienia się ustawa, nie do tego projektu. Wszystkich innych, którzy tylko
w której pan zawarł procedury, do których dopłaca i wyłącznie potrafią uprawiać politykę, zachęcam do
pacjent. zmiany frontu, jeśli mamy dbać o polskich pacjentów.
(Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: No, nie wiadomo.) Dziękuję bardzo. (Oklaski)
No, wie pan, nie wiadomo, czy pan będzie żył i czy
ja będę żyła za trzy dni, tak? Tego też nie wiadomo.
Ale niezależnie od tego niech pan przyjmie to za do- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
brą monetę. Jeśli nie ma nowelizacji, nie ma prac nad
tym, nie ma projektu, na który pan, jako na corpus Dziękuję bardzo.
delicti, mógłby się powołać, to przyjmijmy to za praw- Bardzo dziękuję, pani minister.
dę. Odrobinę dobrej woli. Nie wszyscy knują czy Jako ostatnia głos zabierze sprawozdawca komisji
uznają teorię spiskową dziejów i szukają tylko haków pani poseł Beata Małecka-Libera.
na innych i sposobów, żeby oszukać innych. Nie. Proszę bardzo, pani poseł.
W tym parlamencie są uczciwi ludzie. W związku
z tym proszę traktować tych ludzi jako uczciwych,
którzy mają czyste, czytelne zamiary i transparent- Poseł Beata Małecka-Libera:
nie z państwem o tym rozmawiają.
Jeśli tak, to rozumiem, że jeżeli pan nie chce, żeby Dziękuję.
wpisać w tym koszyku, że państwo gwarantuje tę Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
część, za którą w tej chwili też płaci i którą też gwa- Mam nadzieję, że moja wypowiedź nie będzie już tak
rantuje, to niech pan to powie pacjentom: obecnie emocjonowała Wysokiej Izby, postaram się mówić
płacicie 15 zł, a jeśli wytniemy częściowe finansowa- merytorycznie, i mimo że pytań kierowanych do
nie i gwarancje za tę część, którą ponosi państwo mnie było nieco mniej niż do pani minister – wiado-
w ramach publicznych środków, będziecie płacić 45 zł. mo, jest to projekt rządowy – to jednak chciałabym
To pan chce powiedzieć pacjentom? się odnieść do pewnych kwestii.
W związku z tym proszę – ma pan ustawę, proszę Padło w trakcie tej debaty stwierdzenie, że róż-
ją przeczytać – pokazać, w którym punkcie dzisiaj nimy się wizją i filozofią. Różnimy się, rzeczywiście,
jakimkolwiek rozporządzeniem minister zdrowia jest i to w podstawowej kwestii, mianowicie w kwestii
w stanie podnieść albo rozszerzyć katalog świadczeń, tego, jak rozumiemy to, co to jest świadczenie gwa-
gdzie będzie większe współfinansowanie? Jeśli nie rantowane. Proszę państwa, świadczenie gwaran-
zmieni się ustawy, którą pan już ma, która obowią- towane, jak sama nazwa wskazuje, to znaczy ręczo-
zuje, o świadczeniach, jeśli pan nie zmieni tej ustawy, ne, zapewniane, państwo daję rękojmię, że takie
dzisiaj nie ma takiej możliwości, nawet przez rozpo- świadczenia będą wykonywane w ramach środków
rządzenie ministra, wpisać jakiejkolwiek innej czyn- publicznych. Natomiast nigdzie nie ma zagwaran-
ności, już nie tylko świadczenia, za którą musiałby towanego i napisanego słowa, w jaki sposób to ma
zapłacić pacjent. Pan dokładnie to wie, po przeczyta- być finansowane.
niu tego projektu ustawy. Ale polecam korepetycje, (Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Współfinanso-
bo widzę, że to szkoda czasu. wane.)
Niezależnie od tego jeszcze jedna sprawa, o której To jest drugi człon, panie pośle. To są świadczenia
chciałabym powiedzieć. Tak, opieka paliatywna to gwarantowane, które będą finansowane lub współfi-
jest opieka nad przewlekle chorymi. Ma pan rację. nansowane. Natomiast zarzut był przede wszystkim
Oczywiście. następujący, że w ten sposób zawęzimy katalog i za
(Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: W stanach ter- większość świadczeń pacjent będzie musiał dopłacać,
minalnych, a nie przewlekłych.) co jest absolutnie nieprawdą. Natomiast jeśli chodzi
Ludzie starsi obecnie to jest... Gdyby panu zadać poziom tego i w jaki sposób te świadczenia mają być
dzisiaj pytanie: Jaki procent w polskim społeczeń- finansowane, to jasno wynika z art. 68 konstytucji,
stwie stanowią ludzie przewlekle, terminalnie cho- gdzie jest powiedziane tylko o tym, że ma być zapew-
rzy, kiedy społeczeństwo się starzeje? To jest nasza niony równy dostęp...
pięta achillesowa. Dzisiaj zapewniamy finansowanie (Głos z sali: Pani poseł...)
opieki nad dziećmi będącymi w stanach terminal- Równy dostęp. Nie. Natomiast zakres ma właśnie
nych, onkologicznych, na takim poziomie, który to ustanowić, zapisać ustawodawca. Mało tego. Sposób,
zabezpiecza. Natomiast nie mamy wypracowanego w jaki ustawa będzie gwarantowała ten zakres i po-
finansowania ani dostatecznej opieki nad osobami ziom finansowania, jest uzależniony od wielu czyn-
starszymi w stanach terminalnych. Pan to wie i ja to ników, które w tej ustawie są regulowane. Bardzo
wiem. I nad tym pracujemy. Tak że to tyle. istotne jest m.in. umocowanie agencji. Przecież ci,
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
44 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Beata Małecka-Libera nia kosztów. Otóż nie. Te opinie będą wydawane sa-
morządom bezpłatnie. Co natomiast jest istotne?
którzy pracują w dziedzinie medycyny od wielu lat, Otóż proszę pamiętać, że samorządy w tej chwili te
postulują także to, ażeby rzetelnie były wyceniane programy również realizują, tylko że nikt tego nie
świadczenia medyczne. I to jest rola agencji. To jest koordynuje i nikt nie ma wiedzy tak naprawdę o tym,
również rola agencji, żeby w jakiś sposób elastycznie jakie są najważniejsze programy, jakie priorytety
modelować to, co jest najbardziej w danym momencie i w jakich kierunkach te programy powinny być re-
efektywne i akurat w tym momencie niezbędne, jeśli alizowane. I takie jest tylko i wyłącznie zadanie i taki
chodzi o potrzeby służby zdrowia. Dlatego też te roz- cel, aby była wiedza na ten temat, jakie programy są
porządzenia wydawane są w każdym zakresie, odręb- realizowane i w jaki sposób, ewentualnie w jakich
nie. To nieprawda, jak wielokroć również mówiono kierunkach powinny być realizowane. Ale to pozo-
na tej sali, że w ten sposób katalog jest zawężony, bo stanie do decyzji samorządu.
zakres miał objąć 24 świadczenia, a teraz jest 15. Mówiłam już o agencji, mówiłam o tym, że nie
Nieprawda. Kilku posłów to poruszało i chcę ten fakt będzie ograniczenia dostępności. Większość pytań
zdementować. chyba… aha, jeszcze było pytanie pana posła Zawadz-
Druga kwestia. Były również zarzuty, i jako poseł kiego na temat art. 27. Otóż chcę zapewnić, że usu-
sprawozdawca chciałabym się do tego odnieść, że pra- wamy tutaj tylko tę część, która będzie regulowana
cowaliśmy po cichu i że szybko wprowadzaliśmy tę w załącznikach.
ustawę. Otóż nieprawda. To fakt, że nie było żadnych Myślę, że na większość zadanych mi pytań odpo-
kamer ani żadnych konferencji na ten temat. Nato- wiedziałam. Chciałabym jeszcze raz bardzo podzię-
miast pracowaliśmy nie po cichu, tylko bardzo rze- kować wszystkim posłom, którzy pracowali w podko-
telnie, zarówno w podkomisji, jak i komisji. Mało misji, w komisji, za wszystkie argumenty za i przeciw.
tego, jeżeli dodatkowo zostały zgłoszone poprawki, Dziękuję pani minister. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
głównie redakcyjne, to praca w podkomisji po raz
drugi została wznowiona po to, żeby ze względów
merytorycznych pochylić się nad tymi poprawkami. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Przykre jest to, że państwo straszycie, używając ta-
kich metod, że robimy coś po cichu i znowu szybko, Dziękuję pani poseł.
i znowu byle jak, a przecież po raz kolejny rozmawia- Zamykam dyskusję.
my o podstawowych ustawach, które mają zmieniać W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
system. Do czego zmierzam? zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
Panie pośle, pan ciągle tylko mówi o straszeniu. ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro-
Do tego już w jakiś sposób się przyzwyczaiłam, bo jekt do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia spra-
pracuję z panem już kilka lat i ciągle tylko słyszę wozdania.
o tym, jakoby mielibyśmy straszyć pacjentów. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
Jednak zupełnie niezrozumiała dla mnie jest wy- propozycję przyjął.
powiedź pani poseł Wiśniewskiej, która nie dość że Sprzeciwu nie słyszę.
powiedziała... zadała konkretne pytanie, dlaczego nie Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po-
wprowadzamy systemu uszczelniającego. Przepra- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Admi-
szam bardzo, ale gdzie pani poseł była, jak debato- nistracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym
waliśmy nad ustawami zdrowotnymi? To przecież projekcie ustawy o uchyleniu lub zmianie niektó-
państwo nie dopuściliście do tego, żeby nastąpiły ja- rych upoważnień do wydawania aktów wyko-
kiekolwiek zmiany i żeby ten system uszczelnić. nawczych (druki nr 1661 i 1899).
(Oklaski) Mało tego, nie dość, że pani poseł opowiada Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
nieprawdę, to jeszcze obraża lekarzy. Jestem leka- pana posła Aleksandra Skorupę.
rzem i mam prawo to powiedzieć. Ja nie strzygę, jak Proszę bardzo, panie pośle.
to było powiedziane, owieczek w gabinetach lekar-
skich i myślę, że większość lekarzy, którzy są tu obec-
ni i którzy mnie słuchają w tej chwili, zgodzą się, że Poseł Sprawozdawca
było to... Aleksander Marek Skorupa:
(Poseł Elżbieta Łukacijewska: Obraźliwe.)
Powiem – niegrzeczne. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Chciałabym się jeszcze odnieść do jednej kwestii, W imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrz-
która pojawiała się w czasie prac komisji nad tą usta- nych przedstawiam Wysokiej Izbie sprawozdanie
wą, a dotyczyła ona programów profilaktycznych, o rządowym projekcie ustawy o uchyleniu lub zmianie
które ma opiniować agencja. Chodzi o programy niektórych upoważnień do wydawania aktów wyko-
związane z profilaktyką, które samorządy już obec- nawczych (druk nr 1899, a wcześniej druk nr 1661).
nie realizują. Była w związku z tym ostra dyskusja, Projekt powyższy ma na celu uporządkowanie
były głosy za i przeciw. Przede wszystkim zadawano systemu prawa i stanowi regulację zakładającą wy-
pytania, czy samorządy będą zmuszone do ponosze- eliminowanie wadliwych lub zbędnych upoważnień
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych 45

Poseł Sprawozdawca nizacji, programu i warunków kursów dokształcają-


Aleksander Marek Skorupa cych w zawodzie felczera. Jest to o tyle zasadne, że
w chwili obecnej w Polsce nie kształci się już felcze-
ustawowych. Ma także dostosować je do wymogów rów i nie ma zainteresowania takimi kursami.
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych W ustawie z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmenta-
przepisów ustawowych. Ponadto zapewnia spójność rzach i chowaniu zmarłych upoważnienie ustawowe
polskiego systemu prawa z prawem Unii Europej- dla ministra sprawiedliwości jest nieprecyzyjne.
skiej. Zmiana w obrębie tej ustawy ma na celu jasne wska-
Podczas prac Komisji Administracji i Spraw We- zanie, że zarówno areszt śledczy, jak i zakład karny
wnętrznych oraz powołanej przez nią podkomisji mogą zlecić dokonanie pochówku osoby zmarłej
dokonano w projekcie ustawy z druku nr 1661 12 w tych jednostkach.
poprawek o charakterze gramatyczno-redakcyjnym. W ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pra-
Uzgodniono z partnerem rządowym, tj. Rządowym cy proponuje się uchylić możliwość określania w dro-
Centrum Legislacji, przy współpracy Biura Legisla- dze rozporządzenia przez ministra pracy i polityki
cyjnego Sejmu nową redakcję 4 artykułów ustawy społecznej odrębności w zakresie sposobu prowadze-
oraz wykreślono 2 artykuły w całości i 2 częściowo. nia przygotowania zawodowego u pracodawców bę-
Na posiedzeniu w dniu 21 kwietnia Komisja Ad- dących rzemieślnikami oraz trybu przeprowadzania
ministracji i Spraw Wewnętrznych w pełni przyjęła egzaminów stwierdzających kwalifikacje zawodowe
wyniki prac podkomisji i wnosi do Wysokiej Izby po zakończeniu tego przygotowania.
o uchwalenie projektu omawianej ustawy zawartego Jak widać, proponowana ustawa o uchyleniu lub
w druku nr 1899. Dziękuję. zmianie niektórych upoważnień do wydawania ak-
tów wykonawczych porusza wiele różnorodnych
kwestii. Niezależnie od tego, czy zmiany te powodo-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: wane są przystosowaniem do prawa Unii Europej-
skiej, dezaktualizacją przepisów, zmianą realiów czy
Dziękuję panu posłowi. też wymogami Konstytucji Rzeczypospolitej, nale-
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- żało te obszary uporządkować. Te zmiany, które leżą
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- w obszarze prawa europejskiego, zaopiniowane zo-
czeń w imieniu klubów i kół. stały jako propozycje zgodne z tym prawem. Wielo-
Otwieram dyskusję. rakość zmian oraz ich pragmatyzm skłania klub
W imieniu Platformy Obywatelskiej głos zabierze Platformy Obywatelskiej do zarekomendowania
pan poseł Janusz Dzięcioł. przyjęcia proponowanego projektu ustawy. Dzięku-
Proszę bardzo, panie pośle. ję bardzo. (Oklaski)

Poseł Janusz Dzięcioł: Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W polskim usta- Dziękuję bardzo panu posłowi.
wodawstwie istnieje pewna ilość aktów prawnych, Pan poseł Stanisław Wziątek, Lewica.
które straciły aktualność lub są w mniejszym lub Proszę bardzo.
większym stopniu niedostosowane do aktualnej rze-
czywistości. Dotyczy to aktów prawnych z różnych
obszarów życia państwowego. Aby uniknąć takiej Poseł Stanisław Wziątek:
sytuacji, podjęto próbę uaktualnienia niektórych
ustaw zawierających upoważnienia do wydawania Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po-
aktów wykonawczych. Dodatkowym, równie istot- słowie! Panie Ministrze! Mam przyjemność przedsta-
nym argumentem za tym, aby to uczynić, była ko- wić stanowisko klubu Lewica wobec projektu ustawy
nieczność dostosowania tych kwestii do obowiązują- o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważnień do
cego prawa Unii Europejskiej. wydawania aktów normatywnych.
Projekt ustawy o uchyleniu lub zmianie niektó- Sprawozdanie komisji zostało zawarte w druku
rych upoważnień do wydawania aktów wykonaw- nr 1899. Powołano podkomisję i na posiedzeniu pod-
czych obejmuje zmiany w obszarze 37 ustaw. Nieste- komisji, właściwie na dwóch posiedzeniach, dokona-
ty obawiam się, że sprawozdanie co do proponowa- no 12 poprawek. Poprawki miały charakter przede
nych rozwiązań nie jest możliwe w granicach obowią- wszystkim redakcyjny. Uzgodniono także nowe treści
zujących mnie 5 minut, niemniej postaram się przed- 4 artykułów, skreślono 2 artykuły i niektóre frag-
stawić kilka zmian w ustawach, żeby pokazać, jaką menty innych artykułów. Tak naprawdę praca w pod-
różnorodność tematów ta ustawa obejmuje. komisji koncentrowała się na udoskonaleniu tego, co
W ustawie z dnia 20 lipca 1950 r. o zawodzie fel- zostało zaproponowane przez rząd.
czera uchyla się upoważnienie dla ministra właści- Pierwszy cel wdrożenia ustawy to zapewnienie
wego do spraw zdrowia w zakresie określania orga- spójności prawa z systemem prawa Unii Europejskiej.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
46 Projekt ustawy o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych

Poseł Stanisław Wziątek Nie sposób odnieść się do zawartości tej ustawy,
ponieważ, tak jak zostało stwierdzone, jest to zestaw
Bardzo istotny jest także drugi aspekt, to, aby wyeli- wielu ustaw. Chciałbym jednak na wstępie podkre-
minować wadliwe lub po prostu zbędne upoważnie- ślić, że troską rządu powinno być terminowe wyda-
nia, które zostały zawarte w dotychczas obowiązują- wanie aktów wykonawczych do ustaw. Wynika to
cych przepisach prawnych, i jednocześnie dostosować z konieczności przyjmowania skutecznych rozwiązań
te przepisy do wymogów konstytucji i przepisów usta- w zakresie umacniania zasady praworządności oraz
wowych. Niezwykle ważne jest także to, co dotyczy poprawy zaufania obywateli do jakości stanowionego
wyciągania wniosków ze stosowania prawa. Koniecz- prawa. W tym zakresie zaległości są bardzo duże
ność uporządkowania systemu prawa była tutaj wy- i chociaż można uznać i przyznać, że w znacznym
raźnie podkreślana, ale bardzo ważne jest także to, stopniu wynikają z dużej dynamiki legislacyjnej
aby eliminować w prawodawstwie polskim tego ro- związanej z dostosowaniem naszego prawa do prawa
dzaju przepisy, które są zbędne albo są przepisami unijnego, to z całą pewnością wszyscy oczekujemy
już niestosowanymi w życiu, nieprzystającymi do poprawy tej sytuacji. Co prawda korekty zapisów ist-
zmieniającej się rzeczywistości. Koniecznie trzeba niejących ustaw, również w zakresie ustawowych
także wprowadzić kwestie, które wiążą się z dosto- upoważnień, zdarzały się w każdej kadencji Sejmu,
sowaniem polskiego prawa do prawa Unii Europej- również w obecnej. Nie jest to niczym wyjątkowym.
skiej. Kończąc ten być może przydługi wstęp, chciał-
Bardzo ważne jest również to, że ten projekt usta- bym zwrócić uwagę na fakt, że analiza omawianych
wy obejmuje tak naprawdę konglomerat różnych wadliwych zapisów pokazuje, że dotyczą one bardzo
kwestii, różnych spraw. Dotyczy przecież ustawy często inicjatyw poselskich. W takim wypadku pro-
o państwowych instytucjach filmowych, dotyczy fel- pozycje aktów wykonawczych nie są przygotowywa-
czerów, Policji, ochrony informacji niejawnych, akre- ne wraz z zapisaną delegacją. Lepiej więc, aby rząd,
dytacji w ochronie zdrowia, gospodarowania nieru- korzystając z pomocy Rządowego Centrum Legisla-
chomościami rolnymi Skarbu Państwa. Dotyczy cji, w większym zakresie wykazywał inicjatywę
także ustawy o autostradach płatnych i o Krajowym ustawodawczą lub reagował na wątpliwości znacz-
nie wcześniej.
Funduszu Drogowym, o kierowaniu ruchem drogo-
Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, rów-
wym, o zasadach i trybie emisji papierów wartościo-
nież dyskutowany obecnie projekt jest efektem prze-
wych, Prawo farmaceutyczne, o transporcie kolejo-
prowadzonego przez Rządowe Centrum Legislacji
wym, o przeciwdziałaniu narkomanii i o bezpie-
przeglądu upoważnień ustawowych, które nie zosta-
czeństwie żywności. Jak widać, są to kwestie, które
ły dotychczas wykonane. Projekt jest więc w zasad-
w żaden sposób nie są z sobą związane i nie stanowią
niczej części zestawieniem wielu ustaw, w których
całości merytorycznej, ale odnoszą się do różnych znalazły się niewykonane upoważnienia. W opinii
spraw, do różnych dziedzin ważnych dla życia spo- rządu powody niewykonania upoważnień były bar-
łecznego, ważnych dla rozwoju gospodarczego i spraw- dzo różne. Składał się na to na przykład brak szcze-
nego funkcjonowania administracji. gółowych wytycznych, co mogło grozić uznaniem
Ponieważ tego rodzaju propozycje powodują nie przez Trybunał Konstytucyjny aktu wydanego na
tylko dostosowanie do prawa europejskiego, ale lep- podstawie takiej delegacji za niezgodny z ustawą za-
sze funkcjonowanie prawa polskiego, klub Lewicy sadniczą. W innych przypadkach mamy do czynienia
będzie popierał zaproponowane zmiany. Dziękuję. z upoważnieniami, które przez wiele lat nie były wy-
konane i które zdaniem właściwych ministrów nie
powinny być wykonane, bo nie były według ich oceny
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: potrzebne, aby dana ustawa mogła prawidłowo funk-
cjonować. Niektóre zmiany w końcu wynikały z wa-
Dziękuję panu posłowi. dliwie przyjętej konstrukcji prawnej.
Pan poseł Wojciech Żukowski, Prawo i Sprawie- W czasie prac komisji skreślono dwa artykuły – co
dliwość. już zostało stwierdzone – zawierające propozycje
zmian ustawowych, wprowadzono kilka nowych za-
pisów w proponowanych zmianach oraz wprowadzo-
Poseł Wojciech Żukowski: no poprawki redakcyjne. Zwracam uwagę na wpro-
wadzone w komisji zmiany, ponieważ pokazują one,
Dziękuję bardzo. że propozycje zmian upoważnień mogły, przynajm-
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa- niej w części, wynikać z chęci pozbycia się problemu,
nie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu a nie poprawy jakości stanowionego prawa, o czym
Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość sta- mówiłem wcześniej.
nowisko wobec sprawozdania Komisji Administracji Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z trzydziestu kil-
i Spraw Wewnętrznych, zawartego w druku nr 1899, ku zmian większość nie budzi wątpliwości i zasługu-
o rządowym projekcie ustawy o uchyleniu lub zmia- ją one na poparcie. Dotyczą uaktualnienia zapisów
nie niektórych upoważnień do wydawania aktów ustawowych, ich doprecyzowania lub uszczegółowie-
wykonawczych, zawartym w druku nr 1661. nia. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na art. 5 od-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych 47

Poseł Wojciech Żukowski przez wójta upoważnienia kierownikowi ośrodka po-


mocy społecznej do prowadzenia całości spraw z za-
noszący się do ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwa- kresu kompetencji organu właściwego dłużnika, o któ-
rancji wolności sumienia i wyznania. Zgodnie z pro- rych mowa w rozdziale drugim tejże ustawy? Wiem,
pozycją zostanie uchylony zapis dający ministrowi że wiele gmin oczekuje pilnego załatwienia tej spra-
edukacji oraz nauki i szkolnictwa wyższego upoważ- wy. Dziękuję bardzo.
nienie do wydania rozporządzenia regulującego sta-
tus nauczycieli, wychowawców i uczących się w szko-
łach założonych i prowadzonych przez kościoły i związ- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
ki wyznaniowe. W opinii rządu podstawą uchylenia
jest wada konstrukcji upoważnienia, o czym świad- Pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawie-
czy fakt, że od 2005 r. nie wydano aktu wykonawcze- dliwość.
go. Być może jednak właściwiej byłoby poprawić ist-
niejący zapis, niż go likwidować, tym bardziej że
swoje zastrzeżenia do uchylenia upoważnienia zgłosił Poseł Lech Kołakowski:
Episkopat Polski. Mam nadzieję, że w toku prac se-
nackich ta wątpliwość zostanie usunięta. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za Projekt niniejszej ustawy jest próbą regulacji i uporząd-
przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję bardzo. kowania systemu prawa oraz wyeliminowania wadli-
wych lub zbędnych upoważnień ustawowych, dostoso-
wania ich do wymogów Konstytucji RP oraz przepisów
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: ustawowych. Proponowane działania legislacyjne mają
na celu również zapewnienie spójności polskiego syste-
Bardzo dziękuję panu posłowi. mu prawa z prawem Unii Europejskiej.
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Art. 39 ust. 6 projektowanej ustawy zakłada, że
Ludowe. minister ustala, w drodze zarządzenia, regulamin
Nie ma pana posła? organizacyjny ministerstwa określający zakres za-
Nie ma. dań i tryb pracy komórek organizacyjnych minister-
W takim razie przechodzimy do pytań. stwa oraz, o ile przepisy szczególne nie stanowią in-
Są zgłoszone 2 osoby. aczej, jednostek podległych i nadzorowanych przez
Czy są jeszcze chętni? ministra. Kwestia ta może jednak pozostać w kom-
Nie ma. Zamykam listę. petencji dyrektorów generalnych, a szczegółowe usta-
Ustalam czas na 1,5 minuty. lenia tej sprawy wykluczają dublowanie tych samych
Jako pierwszy pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, czynności przez dwa organy. Przykład ten pokazuje,
Prawo i Sprawiedliwość. że w polskim prawie brakuje jasnych wskazań kom-
petencyjnych. Ministrowie są angażowani w zbyt
drobne kompetencje, co skutkuje przestojem prac nad
Poseł Kazimierz Gwiazdowski: istotniejszymi projektami.
Pytanie: Czy rząd, dążąc do eliminacji zbędnych
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! upoważnień ustawowych, widzi możliwość podziału
W omawianym projekcie ustawy przedstawionym kompetencji parlamentarzystów i ministrów zgodnie
przez podkomisję nadzwyczajną znajduje się art. 15 z ważnością przepisów? Dziękuję, panie marszałku.
zmieniający ustawę Prawo o ruchu drogowym w za-
kresie wprowadzenia ustawowego obowiązku odby-
wania szkoleń przez osoby kierujące ruchem drogo- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
wym. Prosiłbym o informację: Jakiej liczby osób
dotyczyć ma ten obowiązek? Czy szkolenie osoba zo- Bardzo dziękuję panu posłowi.
bowiązana do jego odbycia będzie musiała powtarzać Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
i co ile lat, czy też wystarczy jego jednorazowe prze- pana.
prowadzenie? Jakie były dotąd opłaty za takie szko- Proszę o zabranie głosu prezesa Rządowego Cen-
lenia przeprowadzane przez wojewódzkie ośrodki trum Legislacji pana ministra Macieja Bereka.
ruchu drogowego? Kto je ustalał i na jakiej podsta- Proszę bardzo, panie ministrze.
wie? Czy pan minister mógłby już dzisiaj powiedzieć,
jaka będzie stawka takiej opłaty ustalona w drodze
rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i ad- Prezes Rządowego Centrum Legislacji
ministracji? Maciej Berek:
Chciałbym również w związku z art. 35 omawia-
nej ustawy zmieniającym ustawę o pomocy osobom Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję.
uprawnionym do alimentów zapytać pana ministra: Pan poseł sprawozdawca i panowie posłowie przed-
Czy orientuje się pan, na jakim etapie są prace zwią- stawiający stanowiska klubów wyjaśnili istotę pro-
zane ze zmianą tej ustawy umożliwiającą udzielenie jektu, w związku z tym pozwoli pan marszałek, że
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
48 Projekt ustawy o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych

Prezes Rządowego Centrum Legislacji nych wskazuje na to, że w tym projekcie za pomocą
Maciej Berek tych dwóch artykułów zamierzano pozbyć się proble-
mu, a ich skreślenie świadczy o tym, że ten problem
ograniczę się do odpowiedzi na pytania, które zosta- powinien być jednak rozwiązany merytorycznie. To
ły zadane przez panów posłów. nie tak. O skreślenie tych artykułów prosiliśmy wy-
Pytanie pana posła Żukowskiego tak naprawdę soką komisję ze względu na prace legislacyjne prowa-
powracało do powodu, dla którego ten projekt ustawy dzone nad innymi ustawami. Ten projekt był w ob-
został przygotowany i wniesiony przez rząd. Otóż rębie rządu przygotowywany bardzo długo, bo wy-
właśnie przedstawienie tego projektu jest elementem magał połączenia informacji zebranych od wszystkich
pilnowania terminowości realizowania aktów wyko- ministrów. Ta praca była rozłożona na wiele miesię-
nawczych. Ponieważ tego typu weryfikacja, badanie, cy. Przyznaję przed Wysoką Izbą, że niestety zdarzy-
sprawdzanie, czy ministrowie realizują upoważnie- ło się tak, że w momencie, kiedy projekt został skie-
nia ustawowe i wydają akty wykonawcze w terminie, rowany do Sejmu, okazało się, że prowadzone w Sej-
jest zadaniem ustawowym Rządowego Centrum Le- mie prace nad dwiema ustawami są już na takim
gislacji, zgodnie z ustawą o Radzie Ministrów, przy- etapie zaawansowania, że, można powiedzieć, kon-
gotowujemy półroczne, a w razie potrzeby także sumują to, co miało być przedmiotem tego projektu.
częstsze zestawienia, które są analizowane przez Ko- Te skreślenia dotyczyły tylko tego. Pan przewodni-
mitet Rady Ministrów. I właśnie efektem jednego czący i pan sprawozdawca dokładnie tego pilnowali,
z tego typu przeglądów była konstatacja, że mini- pozostawaliśmy w kręgu merytorycznych rozstrzy-
strowie dość często powtarzają, że znaczna grupa gnięć przyjętych w przedłożeniu rządowym i ograni-
rozporządzeń wykonawczych do ustaw jest niewy- czaliśmy te korekty do tego, co było oczywiste i nie-
dawana, ponieważ albo są zbędne, bo dotyczą mate- zbędne.
rii, których regulować już dziś nie potrzeba, albo są Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Gwiazdowskie-
niemożliwe do wydania, dlatego że podstawa praw- go dotyczące ustawy Prawo o ruchu drogowym to,
na jest wadliwa, niezgodna z konstytucją bądź nie- panie pośle, intencja jest taka, żeby osobom, które
uwzględniająca zmian, które nastąpiły w innych uzyskują uprawnienia do kierowania ruchem – to są
miejscach. Właśnie dlatego pojawiło się zalecenie, m.in. osoby, które przeprowadzają dzieci przez przej-
które zostało zrealizowane w tym projekcie, żeby ścia przed szkołami, w ograniczonym zakresie funk-
przygotować w takim razie projekt, za pomocą któ- cjonariusze różnych służb, którzy nie są szkoleni, nie
rego wyeliminuje się wszystko to, co jest niewłaści- są przygotowywani zawodowo do kierowania ruchem,
we, błędne albo zbędne. Uznaję, że stanowi to dość a mają do tego uprawnienia – zapewnić możliwość
istotny element realizowania obowiązku pilnowania szkolenia, a także żeby zapewnić taką możliwość
terminowości wykonywania aktów wykonawczych, tym, którzy chcieliby wykonywać tego typu zawód.
co oczywiście nie zmienia faktu, że zaległości w wy- Tak więc na przykład ktoś, kto chciałby się ubiegać
dawaniu aktów wykonawczych są z całą pewnością o zatrudnienie przez gminę w charakterze osoby ob-
nadal nadmierne. sługującej przejście przed placówką oświatową, mógł-
Chcę też powiedzieć, że napisanie tego projektu by najpierw na własny koszt odbyć takie szkolenie,
ustawy nie jest jedynym działaniem, które podejmu- uzyskać stosowne potwierdzenie i w ten sposób
je rząd, starając się zmniejszyć te zaległości. Progra- zwiększyć swoje szanse na zdobycie pracy. Nie da się
mowanie legislacyjne rządu od początku tej kadencji określić liczby osób, ponieważ to stanowi otwarcie
parlamentarnej i funkcjonowania rządu premiera pewnej możliwości. W związku z tym zainteresowany
Tuska zostało w obrębie Rady Ministrów inaczej zor- minister nie wskazał konkretnej liczby osób, która
ganizowane. Powołany został Zespół do spraw Pro- może skorzystać z tego rozwiązania. Chodziło o za-
gramowania Prac Rządu, który ma na celu m.in. pewnienie bezpieczeństwa na tym etapie obsługi ru-
weryfikowanie, czy ministrowie w swoich planach chu drogowego i stworzenie mechanizmu, który gwa-
prac legislacyjnych uwzględniają to, co powinni rantuje właściwe przeszkolenie tych osób. W konse-
uwzględnić, czyli to, co w zakresie aktów wykonaw- kwencji wprowadzono możliwość szkolenia, odpłat-
czych wynika z istniejących obowiązków ustawowych. ność. Wysokość odpłatności za szkolenie będzie prze-
Mam nadzieję, że te wszystkie mechanizmy połączone sądzał ten, kto je organizuje, ale art. 6 ust. 3b ustawy
ze sobą spowodują zracjonalizowanie tego, doprowa- Prawo w ruchu drogowym, zgodnie z brzmieniem
dzenie do niezbędnego minimum. Tak naprawdę mo- przedłożonym w sprawozdaniu wysokiej komisji,
del optymalny stanowiłoby nieistnienie zaległości, ale gwarantuje maksymalną wysokość tej odpłatności.
– ta kwestia została poruszona w wypowiedzi któregoś Nie będzie ono przekraczało 30% minimalnego wy-
z panów posłów – czasami ministrowie muszą reago- nagrodzenia. Tak więc ten, kto organizuje szkolenie,
wać także na inicjatywy poselskie czy na ustawy bę- ustali wysokość tej odpłatności, ale musi się zmieścić
dące pochodną tych inicjatyw i wtedy te zaległości w limicie, który narzuca mu ustawa.
w jakiś sposób się pojawiają. Nie usprawiedliwiam ich, Jeżeli chodzi o pytanie pana posła dotyczące usta-
ale wyjaśniam przyczynę ich powstania. wy związanej ze świadczeniami alimentacyjnymi,
Pan poseł Żukowski mówił, że skreślenie tych uprzejmie proszę o skierowanie tego pytania – bo
dwóch artykułów w toku prac podkomisji i w spra- rzeczywiście dotyczy ono odrębnego, niezwiązanego
wozdaniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrz- z tą ustawą projektu, nad którym pracuje minister
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych 49

Prezes Rządowego Centrum Legislacji Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-


Maciej Berek my w bloku głosowań.
Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozda-
pracy – we właściwym trybie do pani minister. nie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o transpor-
W toku prac nad ustawą ta kwestia zupełnie nie była cie kolejowym.
poruszana. Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom
Jeżeli natomiast chodzi o zmianę ustawy o Radzie doręczone w druku nr 1942.
Ministrów, czyli rozdzielenie kompetencji ministrów Na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu marsza-
i dyrektorów generalnych, to zostało to zawarte łek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku
w zmianie zaprojektowanej w nowelizacji, którą roz- dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego
patruje Wysoka Izba. Proszę zwrócić uwagę – to może sprawozdania.
wymaga dokładnego wczytania się – że minister ma Proponuję, aby Sejm w dyskusji nad tym punktem
uprawnienie do określania regulaminów organiza- wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klu-
cyjnych ministerstwa i komórek, jednostek jemu pod- bów i kół.
ległych, a w regulaminie organizacyjnym minister- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
stwa określa tryb pracy komórek organizacyjnych, propozycję przyjął.
natomiast dyrektor generalny może określić regula-
Sprzeciwu nie słyszę.
miny organizacyjne w ramach poszczególnych już
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. po-
jednostek, komórek organizacyjnych ministerstwa.
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra-
Tak więc minister nadaje regulamin ogólny, który,
struktury o rządowym projekcie ustawy o zmia-
co wynika z jego istoty, dotyczy wszystkich komórek,
nie ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy
a dyrektor może zatwierdzać regulaminy w poszcze-
gólnych komórkach. To jest mechanizm, który okre- o dozorze technicznym (druki nr 1775 i 1908).
śla dzisiaj ustawa i który zapewnia niezbędną ela- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
styczność dostosowaną do tego, że struktury mini- pana posła Stanisława Lamczyka.
sterstw różnią się i w swej liczebności, i w zakresie Proszę bardzo, panie pośle.
zadań, w związku z czym w odniesieniu do niektó-
rych jednostek organizacyjnych nie ma potrzeby two-
rzenia tego dodatkowego, szczegółowego szczebla roz- Poseł Sprawozdawca
wiązań organizacyjnych, natomiast w odniesieniu do Stanisław Lamczyk:
niektórych jest taka potrzeba i ustawa to doprecyzo-
wuje. Zmiana, która zostanie wprowadzona do ustawy Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
o Radzie Ministrów w ramach tego projektu, który Mam zaszczyt w imieniu Komisji Infrastruktury
państwo posłowie rozpatrują, ma na celu tak napraw- przedstawić rządowy projekt ustawy o zmianie usta-
dę tylko to, żeby dostrzec i zastrzec, że jest szereg od- wy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze
rębnych ustaw, które przewidują inny tryb nadawania technicznym (druki nr 1775 i 1908).
regulaminów organizacyjnych jednostkom podległym Podczas pierwszego czytania na posiedzeniach
ministrowi. W związku z tym ten tryb określony podkomisji i komisji wniesiono 5 poprawek. Były to
w ustawie o Radzie Ministrów ma zastosowanie tylko poprawki porządkujące, typu legislacyjnego, jak rów-
wtedy, kiedy odrębne szczególne ustawy nie określają nież dostosowawcze.
tego inaczej. To dotyczy na przykład agencji podle- Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Euro-
głych ministrowi rolnictwa. Zmiana zawarta w pro- pejskiej. Zasadniczym celem ustawy jest wdrożenie
jekcie sprowadza się do zastrzeżenia, które jest zawar- do polskiego prawa dyrektywy Unii Europejskiej
te w tym przepisie, że minister ustala regulamin, o ile 2006/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
odrębne ustawy nie stanowią inaczej. W pozostałym 12 grudnia 2006 r. ustanawiającej wymagania tech-
zakresie, także w zakresie rozdzielenia kompetencji niczne dla statków żeglugi śródlądowej, wraz z póź-
ministrów i dyrektorów generalnych, ustawa o Radzie niejszymi zmianami, zwanej dalej dyrektywą. Dyrek-
Ministrów nie jest zmieniana przez przedmiotowy tywa weszła w życie w dniu jej publikacji w Dzienni-
projekt. Dziękuję bardzo. ku Urzędowym Unii Europejskiej, czyli 30 grudnia
2008 r.
Projektowana ustawa wprowadza oprócz obowią-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: zującego świadectwa zdolności żeglugowej wspólno-
towe świadectwo zdolności żeglugowej. Dokument
Dziękuję, panie ministrze. ten będzie wydawany przez dyrektora urzędu żeglu-
Pan poseł sprawozdawca zrezygnował z zabrania gi śródlądowej dla statków nowo budowanych oraz
głosu. tych, które posiadają określone parametry technicz-
Dziękuję bardzo. ne i wykonują zarobkowy przewóz osób lub rzeczy po
Zamykam dyskusję*). śródlądowych drogach wodnych Unii Europejskiej.
Wspólnotowe świadectwa zdolności żeglugowej będą
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za- wydawane dla: statków o długości nie mniejszej niż
łączniku nr 1. 20 m, statków, dla których iloczyn długości, szeroko-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
50 Projekt ustawy o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze technicznym

Poseł Sprawozdawca Stanisław Lamczyk Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


ści i zanurzenia jest nie mniejszy niż 100 m3, holow- Dziękuję panu posłowi.
ników i pchaczy przeznaczonych odpowiednio do Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
holowania i pchania statków, o których mowa w pkt rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
1 i 2, lub przemieszczania tych statków w zestawach czeń w imieniu klubów i kół.
sprzężonych, statków przeznaczonych do przewozu Otwieram dyskusję.
ponad 12 pasażerów. Głos zabierze pan poseł Jacek Krupa, Platforma
Zasadniczą nowością projektowanej regulacji są Obywatelska.
zasady wydawania i obowiązywania wspólnotowego
świadectwa zdolności żeglugowej. Dokument ten
można uzyskać po poddaniu statku inspekcji tech- Poseł Jacek Krupa:
nicznej, przeprowadzanej przez komisje inspekcyjne
utworzone w wyznaczonych urzędach żeglugi śród- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
lądowej. Ponadto statek będzie mógł być zwolniony
Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego
z inspekcji w całości lub w części po przedstawieniu
Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko
przez armatora dokumentów z instytucji klasyfika-
w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie
cyjnej potwierdzającej spełnienie wymagań technicz-
ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze
nych. Przepis ten będzie miał zastosowanie, gdy ww.
komisja będzie uznana przez Komisję Europejską technicznym (druk nr 1775), zawartego w sprawoz-
w tym zakresie. daniu Komisji Infrastruktury (druk nr 1908). Zasad-
Wspólnotowe świadectwa zdolności żeglugowej niczym celem ustawy o zmianie ustawy o żegludze
będą wydawane na czas określony w zależności od śródlądowej z dnia 21 grudnia 2000 r. jest wdrożenie
rodzaju statku, nie dłuższy jednak niż 5 lat w przy- do polskiego prawa postanowień dyrektywy 2006/87/
padku statków pasażerskich oraz 10 lat w przypadku WE Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia
pozostałych statków. Projekt ustawy przewiduje rów- 2006 r. Dyrektywa ta ustanawia wymagania tech-
nież wydanie wspólnotowego tymczasowego świadec- niczne dla statków żeglugi śródlądowej. Jest ona jed-
twa zdolności żeglugowej dla statku, który nie może nym z elementów harmonizowania przepisów doty-
uzyskać wspólnotowego świadectwa zdolności żeglu- czących uprawiania żeglugi śródlądowej w Unii Eu-
gowej, co określono w rozporządzeniach ministra ropejskiej. Dyrektywa weszła w życie 30 grudnia
właściwego do spraw transportu. 2006 r., ale w związku z przystępowaniem do Unii
Komisje inspekcyjne. Zakłada się utworzenie 3 nowych państw cały czas była dostosowywana do
komisji inspekcyjnych, zatrudniających po 5 osób, nowych uwarunkowań.
posiadających wiedzę i kwalifikacje. Komisje inspek- Projektowana ustawa wprowadza w stosunku do
cyjne składają się z przewodniczącego i ekspertów: obecnie obowiązujących przepisów dotyczących wy-
jednego eksperta do spraw budowy statków oraz bu- dawania świadectw zdolności żeglugowej zmianę
dowy silników okrętowych, jednego eksperta do polegającą na wprowadzeniu tzw. wspólnotowych
spraw nautyki posiadającego patent żeglarski, jedne- świadectw zdolności żeglugowej. Dokument ten bę-
go urzędnika organu administracji właściwej. Prze- dzie wystawiany przez administrację żeglugi śródlą-
widuje się wydanie ok. 1000 wspólnotowych świa- dowej, czyli przez dyrektora Urzędu Żeglugi Śródlą-
dectw zdolnościowych żeglugi w roku 2009. dowej. Dyrektywą tą objęte będą statki nowo budo-
Ocena skutków regulacji. Nowelizacja ustawy wane oraz statki, które będą posiadały odpowiednie
wpłynie na poprawę bezpieczeństwa żeglugi na śród- parametry techniczne. Po pierwsze, będą to statki
lądowych drogach wodnych.
o długości powyżej 20 m zajmujące się przewozem
Podczas procedowania odbyły się również konsul-
ładunków, holowniki i pchacze. Po drugie, będą to
tacje społeczne. W konsultacjach brały udział nastę-
statki pasażerskie, czyli takie, które – podobnie jak
pujące organizacje: Związek Polskich Armatorów
określa Prawo morskie – zabierają na pokład powyżej
Śródlądowych, Odratrans SA, Żegluga Bydgoska,
Akademia Morska w Szczecinie, Krajowa Izba Go- 12 pasażerów.
spodarcza, Polski Rejestr Statków, Polski Związek Zasadniczą nowością projektowanej regulacji są
Motorowodny i Narciarstwa Wodnego, Stowarzysze- zmienione, a nawet ułatwione zasady wydawania
nie Armatorów Jachtowych. Uwagi z konsultacji zo- i obowiązywania wspólnotowego świadectwa zdolności
stały przedyskutowane oraz ujęte w regulacji. żeglugowej. Dokument ten będzie można uzyskać po
Opinia Urzędu Integracji Europejskiej. Projekt poddaniu statku inspekcji technicznej, przeprowadza-
ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. nej przez komisje inspekcyjne utworzone przy urzę-
Do ustawy dołączono 10 rozporządzeń oraz wzory dach żeglugi śródlądowej. Komisje te będą działały
pozwoleń, świadectw i zarządzeń. w sposób elastyczny, dostosowując miejsce i czas do-
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! konania inspekcji do potrzeb armatora i statku. Po-
Rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie powyższej re- nadto, statek będzie mógł być zwolniony z inspekcji
gulacji. Dziękuję bardzo. (Oklaski) w części lub w całości po przedstawieniu przez arma-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze technicznym 51

Poseł Jacek Krupa Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


tora dokumentów z instytucji klasyfikacyjnych po- Dziękuję panu posłowi.
twierdzających spełnienie wymagań technicznych. Pan poseł Zbigniew Kozak, Prawo i Sprawiedliwość.
Przepis ten będzie miał zastosowanie tylko wtedy,
gdy wymieniona wyżej instytucja będzie miała tzw.
dokument uznania Komisji Europejskiej. Jest to mo- Poseł Zbigniew Kozak:
del przeniesiony z żeglugi morskiej – tzw. uznawanie
towarzystw klasyfikacyjnych. Jest to droga ułatwia- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
jąca wykonywanie pewnych czynności natury tech- W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam za-
nicznej w taki sposób, że gdy zmienia się armator czy szczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie rzą-
zmienia się flaga, nie trzeba koniecznie zmieniać in- dowego projektu ustawy o zmianie ustawy o żegludze
stytucji klasyfikacyjnej. Dodatkowo dyrektywa prze- śródlądowej oraz ustawy o dozorze technicznym
widuje możliwość upoważnienia do tych czynności (druki nr 1775 i 1908). Pierwsze czytanie omawiane-
innych instytucji, które mają właściwy potencjał do go projektu odbyło się w dniu 19 marca 2009 r. na
wykonywania czynności inspekcyjnych lub pomiaro- posiedzeniu Komisji Infrastruktury. Na tym posie-
wych i spełniają właściwe kryteria merytoryczne dzeniu projekt został skierowany do podkomisji nad-
i techniczne. Wspólnotowe świadectwa zdolności że- zwyczajnej, która zakończyła pracę w dniu 21 kwiet-
glugowej będą wydawane na czas określony w zależ- nia 2009 r. W dniu 22 kwietnia 2009 r. Komisja In-
ności od rodzaju statku, nie dłuższy niż 5 lat w przy- frastruktury przyjęła sprawozdanie o projekcie usta-
padku statku pasażerskiego i nie dłuższy niż 10 lat wy w brzmieniu przedłożenia.
w przypadku statku niepasażerskiego. Głównym celem ustawy o zmianie ustawy o że-
Projekt ustawy przewiduje również wydawanie gludze śródlądowej z dnia 21 grudnia 2000 r. było
tzw. świadectwa tymczasowego. Tymczasowe świa- wdrożenie do polskiego prawa dyrektywy 2006/87/
dectwo zdolności żeglugowej jest procedurą stoso- WE Parlamentu Europejskiego i Rady, ustanawiają-
waną w sytuacji, kiedy albo wymagania nie są do cej wymagania techniczne dla statków żeglugi śród-
końca spełnione, albo czas na przeprowadzenie od- lądowej.
powiednich badań był za krótki. Świadectwa tym- W obecnie obowiązujących przepisach ustawy
czasowe mają mieć terminy ważności nieprzekracza- o żegludze śródlądowej statek, aby uzyskać świadec-
jące 6 miesięcy. two zdolności żeglugowej, powinien podlegać nadzo-
rowi technicznemu polskiej instytucji klasyfikacyjnej
Następnym ważnym elementem dyrektywy i zmia-
i w tym zakresie powinien otrzymywać stosowne cer-
ny w ustawie jest to, że statki posiadające wspólnoto-
tyfikaty tej instytucji. Świadectwa zdolności żeglu-
we świadectwa zdolności żeglugowej będą mogły upra-
gowej wydaje dyrektor urzędu żeglugi śródlądowej
wiać żeglugę w poszczególnych rejonach na terytorium
właściwy dla portu macierzystego statku na wniosek
całej Unii Europejskiej. Te rejony są określone w za-
armatora. Świadectwo to wydaje się na czas oznaczo-
łączniku do dyrektywy. Poza drogami wodnymi uzna-
ny, w zależności od rodzaju statku, nie dłuższy jed-
nymi za żeglowne statki nie będą musiały posiadać nak niż pięć lat.
świadectw wspólnotowych. Projektowana nowelizacja ustawy wprowadza
W przepisach projektu ustawy znajduje się rów- oprócz dotychczas funkcjonujących świadectw zdol-
nież wiele innych postanowień implementujących ności żeglugowej wspólnotowe świadectwo zdolności
szczegółowe przepisy dyrektywy, dotyczące m.in. spo- żeglugowej. Dokument ten będzie wydawany przez
sobu i zakresu upoważnienia podmiotu do wykona- dyrektora urzędu żeglugi śródlądowej dla statków
nia inspekcji technicznych, kryteriów, jakie muszą nowo budowanych oraz tych, które posiadają okre-
spełnić podmioty ubiegające się o upoważnienia, i za- ślone parametry techniczne i wykonują zarobkowy
kresu nadzoru ministra właściwego do spraw trans- przewóz osób lub rzeczy po śródlądowych drogach
portu nad takimi podmiotami. Jednocześnie proce- wodnych Unii Europejskiej. Wspólnotowe świadec-
dowana ustawa wprowadza zmianę w art. 44 ustawy twa zdolności żeglugowej będą wydawane m.in. dla
o dozorze technicznym, co umożliwi ujednolicenie statków o długości nie mniejszej niż 20 m, dla stat-
i powiązanie tej ustawy z ustawą o żegludze śródlą- ków, dla których iloczyn długości, szerokości i zanu-
dowej. Chodzi o to, żeby transportowy dozór tech- rzenia jest nie mniejszy niż 100 m3, dla holowników
niczny miał uprawnienia do wykonywania swoich i pchaczy, a także dla statków pasażerskich przezna-
usług na terenie portów żeglugi śródlądowej, a także czonych do przewozu ponad 12 osób. Dokument ten
portów morskich. można będzie uzyskać po poddaniu statku inspekcji
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- technicznej przeprowadzonej przez komisje inspek-
tarny Platforma Obywatelska popiera w całości za- cyjne utworzone w wyznaczonych urzędach żeglugi
warty w sprawozdaniu Komisji Infrastruktury pro- śródlądowej. Jednocześnie statek będzie mógł być
jekt ustawy o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej zwolniony z inspekcji po przedstawieniu przez arma-
oraz ustawy o dozorze technicznym. Dziękuję za uwa- tora dokumentów z instytucji klasyfikacyjnych po-
gę. (Oklaski) twierdzających spełnianie wymagań technicznych.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
52 Projekt ustawy o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze technicznym

Poseł Zbigniew Kozak opinię klubu na temat rządowego projektu ustawy


o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz usta-
Ponieważ do chwili obecnej w urzędach żeglugi wy o dozorze technicznym, która jest po pierwszym
śródlądowej nie funkcjonowały komisje inspekcyjne, czytaniu w komisji sejmowej i ma już swoje sprawoz-
nie jest możliwe całościowe przedstawienie kosztów danie, które oczywiście w lwiej części nie odbiega od
utworzenia takich komisji. Można założyć, że ko- projektu przedłożonego przez rząd.
nieczne będzie utworzenie trzech komisji inspekcyj- Oczywiście bezspornym faktem jest, że przyczyn-
nych zatrudniających po pięć osób posiadających kiem do tego, by ten projekt ustawy się pojawił, i tak
odpowiednią wiedzę i kwalifikacje. Z przeprowadzo- właściwie zasadniczym celem tego projektu ustawy
nej przez Ministerstwo Infrastruktury analizy wy- jest dostosowanie obowiązującego w Polsce prawa do
nika, iż w 2009 r. przewiduje się wydanie ok. 1000 prawa unijnego w zakresie dyrektywy Parlamentu
wspólnotowych świadectw zdolności żeglugowej dla Europejskiego i Rady z grudnia 2006 r., która ustala
różnego rodzaju statków. Szacuje się, iż koszty oso- wymagania techniczne dla statków żeglugi śródlądo-
bowe utworzenia komisji technicznej sięgać będą wej. Chodzi o to, żeby zoptymalizować te wszystkie
kwoty 720 tys. zł rocznie, począwszy od dnia wejścia zasady i regulacje dotyczące żeglugi i statków żeglu-
w życie ustawy, a koszty rzeczowe ok. 500 tys. zł gi śródlądowej w państwach Unii Europejskiej. Oczy-
w pierwszym roku działalności komisji. wiście zgodnie z tą dyrektywą państwa członkowskie
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Euro- miały obowiązek wykonania tej dyrektywy w ciągu
pejskiej. Wejście w życie przedmiotowej regulacji bę- dwóch lat od jej wydania, a więc do końca 2008 r.
dzie miało pozytywne skutki na rynku pracy oraz musiały przygotować stosowne zmiany w swoim
umożliwi dalszy rozwój transportu śródlądowego. ustawodawstwie i w swoich regulacjach prawnych.
Proponowana nowelizacja umożliwi polskim jednost- Taka regulacja pojawiła się u nas. Chwała rządo-
kom uprawianie żeglugi po europejskich śródlądo- wi, że mimo pewnego poślizgu czasowego, który jest
wych drogach wodnych na podstawie dokumentów dopuszczalny, przedłożył Wysokiej Izbie taką regula-
wydawanych przez polskie organy administracji
cję. Oczywiście podstawowym celem tejże regulacji
śródlądowej. Wejście w życie przedmiotowej regulacji
jest wprowadzenie wspólnotowego świadectwa żeglu-
dopuści możliwość wykonywania inspekcji technicz-
gowego i wszystkiego, co się z nim wiąże. Chodzi
nych statków śródlądowych w ramach wskazanych
tutaj o ustanowienie instytucji, które miałyby się za-
urzędów żeglugi śródlądowej oraz podmiotów uzna-
jąć wydawaniem tego świadectwa, a więc o specjalne
nych przez ministra właściwego do spraw transportu.
komisje inspekcyjne, a także o ustalenie, jak i komu
W odniesieniu do statków nieobjętych zakresem
wdrażanej dyrektywy istotną nowością jest umożli- będą wydawane te świadectwa, na jakich zasadach,
wienie sytuacji, w której o sprawowanie nadzoru przy spełnieniu jakich kryteriów, przy ponoszeniu
technicznego nad statkami będą mogły ubiegać się jakich kosztów itd. Te wszystkie szczegółowe regula-
podmioty spełniające jakościowe kryteria przewi- cje pojawiły się. Myślę, że tutaj trzeba pochylić głowę
dziane w przepisach szczególnych wydanych na pod- przed autorami tego projektu, szczególnie jeśli chodzi
stawie ustawy. Dotychczas postanowienia ustaw o akty wykonawcze do tej ustawy. Jest to komplekso-
o żegludze śródlądowej przewidywały konieczność we przedłożenie rządowe. Rzadko się to zdarza, ale
korzystania w tym zakresie tylko z usług polskiej tym razem tak się stało. Jak powiedziałem, chwała
instytucji klasyfikacyjnej. (Dzwonek) Wejście w życie autorom, że równolegle z tą ustawą pojawiły się akty
przedmiotowej regulacji pozwoli uniknąć sytuacji, wykonawcze, które szczegółowo regulują wszystkie
która spowoduje likwidację wielu firm żeglugowych. zapisy tejże regulacji, co jest cenne. Oby nie był to
Ponadto wprowadzenie tych przepisów będzie miało tylko wypadek przy pracy, ale stała praktyka przy
bezpośredni wpływ na rozwój transportu w różnych każdym przedłożeniu, które będzie się pojawiać
regionach kraju. w Wysokiej Izbie.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Oczywiście dodatkowo w tej ustawie pojawiły się
Klub Prawo i Sprawiedliwość popiera omówiony pro- regulacje, które doprecyzowują obowiązującą ustawę
jekt zawarty w drukach nr 1775 i 1908. Dziękuję. o żegludze śródlądowej. Chwała, że przy tej regulacji
(Oklaski) zauważono potrzebę doprecyzowania zapisów doty-
czących choćby inspektorów nadzoru nad żeglugą
i ich uprawnień dotyczących kontrolowania doku-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: mentów związanych z Funduszem Żeglugi Śródlądo-
wej, a więc zapisów innej ustawy, która w tym czasie
Dziękuję panu posłowi. została wprowadzona do polskiego ustawodawstwa.
Pan poseł Ryszard Zbrzyzny, Lewica. Chciałbym powiedzieć, że polska żegluga śródlą-
dowa to nie tylko te regulacje unijne i potrzeba do-
pasowania się do regulacji unijnych. Nie chciałbym
Poseł Ryszard Zbrzyzny: doczekać takiej chwili – a powiem, że jest ona bliska
– że polska żegluga śródlądowa to będą tylko inspek-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu toraty czy też powoływane komisje inspekcyjne. Nie
Poselskiego Lewica mam przyjemność przedstawić może być tak, że buduje się drogi, autostrady, chociaż
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze technicznym 53

Poseł Ryszard Zbrzyzny śródlądowej dla statków nowo budowanych oraz tych,
które posiadają określone parametry techniczne i wy-
cenne jest to, że doskonali się całą infrastrukturę konują zarobkowy przewóz osób lub rzeczy po śród-
transportową w Polsce, wykorzystując do tego ogrom- lądowych drogach wodnych Unii Europejskiej.
ne środki unijne liczone w dziesiątkach miliardów Wspólnotowe świadectwo zdolności żeglugowej
euro, a tak właściwie ubogim krewnym tej całej in- będzie wydawane na czas określony, w zależności od
frastruktury transportowej jest żegluga śródlądowa. rodzaju statku, nie dłużej jednak niż na 5 lat w przy-
Nie może być tak, że nie wykorzystujemy ogromnych padku statku pasażerskiego oraz 10 lat w przypadku
możliwości, które dała nam natura. Żegluga śródlą- pozostałych statków.
dowa jeszcze w latach 70. i 80. była istotnym elemen- Zmiana art. 5 ustawy definiuje pojęcia „państwo
tem masowego transportu towarowego. Nie mówię członkowskie”, „państwo trzecie”, „dokument bezpie-
o turystyce, wypoczynku, ale o masowym transpor- czeństwa statku”, „dokument dopuszczający statek
cie towarowym na kierunku północ – południe, po- do żeglugi”.
cząwszy od Gliwic, a skończywszy w Szczecinie, w Świ- W art. 10a zapisano, że zadania organu inspekcyj-
noujściu. W kierunku północnym był masowo trans- nego wykonuje powołana techniczna komisja inspek-
portowany liczony w milionach ton węgiel, a z półno- cyjna. W skład komisji inspekcyjnej wchodzą prze-
cy masowo transportowano zboże, kukurydzę, a także wodniczący i eksperci. Ekspertów wybiera się spośród
nawozy, choćby z Polic, z dużych zakładów chemicz- pracowników urzędu żeglugi śródlądowej, specjali-
nych, jeszcze funkcjonujących. Mam nadzieję, że trud- stów do spraw budowy okrętów i silników okręto-
ności, które przeżywają dzisiaj Police, są chwilowe. wych oraz posiadających patent żeglarski uprawnia-
W tej całej infrastrukturalnej rewolucji, z którą jący do kierowania statkiem. Za świadectwa pomia-
mamy do czynienia w Rzeczypospolitej, zapomniano rowe i czynności pomiaru statku pobiera się opłaty.
o żegludze śródlądowej. Myślę, że pora się pochylić Art. 11 nakłada obowiązek powiadamiania admi-
nad drogami wodnymi, nad całym szlakiem, jak po- nistracji państwowej, która wystawiła dokument do-
wiedziałem, z Gliwic, poprzez Kanał Gliwicki i Odrę, puszczający statek do żeglugi, o każdym przypadku
naruszeń prawa na piśmie wraz z uzasadnieniem.
aż do Szczecina i Zalewu Szczecińskiego. (Dzwonek)
W art. 15 ustalono podmioty, które mogą uprawiać
Myślę, panie marszałku, że należy wiedzieć, że jesz-
żeglugę na polskich śródlądowych drogach wodnych.
cze nie tak dawno, za naszego życia, na przełomie lat
W art. 32 określono skład dokumentów niezbęd-
30., na początku lat 50. tamtego stulecia, najwięk-
nych do wydania wspólnotowego świadectwa zdolno-
szym portem śródlądowym w Europie był port Kę-
ści żeglugowej, a w art. 34 ustalono, że dyrektor
dzierzyn-Koźle. Pewnie nie wszyscy o tym wiedzą,
urzędu żeglugi śródlądowej prowadzi rejestr wyda-
ale dzisiaj Kędzierzyn-Koźle to tylko namiastka tego, nych wspólnotowych świadectw zdolności żeglugo-
co wtedy tam funkcjonowało. wej. W celu wydania wspólnotowego świadectwa
Reasumując, Klub Poselski Lewica oczywiście zdolności żeglugowej statek podlega inspekcji tech-
poprze przedłożony projekt ustawy. (Oklaski) nicznej przeprowadzanej na wniosek armatora.
W art. 34k i 34l określono dokumenty niezbędne
do otrzymania świadectwa zdolności żeglugowej oraz
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: czas, na jaki to świadectwo jest wydane.
W art. 2 ustawy dokonano zmian w ustawie o do-
Dziękuję panu posłowi. zorze technicznym, umożliwiając tym samym ujed-
Pan poseł Józef Racki, Polskie Stronnictwo Ludowe. nolicenie i powiązanie ustawy z ustawą o żegludze
śródlądowej.
Mając na uwadze pozytywną opinię Komisji In-
Poseł Józef Racki: frastruktury do przedłożonego projektu ustawy, wy-
rażoną w sprawozdaniu zawartym w druku nr 1908,
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego bę-
W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa dzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję za uwagę.
Ludowego mam zaszczyt złożyć oświadczenie w spra-
wie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy
o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze tech- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
nicznym, zawartego w druku nr 1775.
Zmiany zaproponowane przez rząd w ustawie o że- Dziękuję bardzo panu posłowi.
gludze śródlądowej mają na celu wdrożenie do pol- Przystępujemy do pytań.
skiego prawa dyrektywy 2006/87/WE Parlamentu Zgłosiły się 3 osoby.
Europejskiego i Rady ustanawiającej wymagania Czy są jeszcze chętni?
techniczne dla statków żeglugi śródlądowej. Nie ma. Zamykam listę.
Zmieniona ustawa wprowadza oprócz dotychczas Ustalam czas pytania na półtorej minuty.
funkcjonujących świadectw zdolności żeglugowej Pierwszy pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie
wspólnotowe świadectwo zdolności żeglugowej. Do- Stronnictwo Ludowe.
kument ten będzie wydawał dyrektor urzędu żeglugi Proszę bardzo, panie pośle.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
54 Projekt ustawy o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze technicznym

Poseł Mirosław Pawlak: mogów Unii Europejskiej, ale nie dostosowujemy


infrastruktury do rzeczywistych potrzeb. To, że pra-
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! wo dostosowujemy, to bardzo dobrze, jest taka euro-
Czy projektowana ustawa wprowadza wymóg posia- pejska konieczność, ale jeżeli chcemy porównywać się
dania jednocześnie dwóch świadectw co do zdolności z innymi krajami europejskimi, to możemy się po-
żeglugowej oraz które świadectwo armator powinien równywać tylko na tej płaszczyźnie prawa, ale w ża-
uzyskać pierwsze? den sposób nie możemy porównać się na płaszczyźnie
Pytanie drugie: Czy nie przewiduje się zbyt dale- rzeczywistego wykorzystania dróg wodnych jako al-
ko idącej uznaniowości Komisji Europejskiej np. w sto- ternatywnej drogi komunikacyjnej, bardzo interesu-
sunku do zwolnień z inspekcji statków? jącej, taniej i ułatwiającej transport w Polsce z połu-
Ostatnie pytanie: Co legło u podstaw nieuwzględ- dnia na północ.
niania uwagi Akademii Morskiej w Szczecinie w od- Dlaczego zatem nie ma podejmowanych działań
niesieniu do zapisu art. 30a i tabeli w sprawie opłat? związanych z pogłębianiem torów wodnych? Pierw-
Dziękuję. sze pytanie odnosi się do toru wodnego związanego
z wykorzystaniem rzeki Odry. Niestety rzeka Odra
nie jest żeglowna na całej swojej długości. Kiedy na
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: całej długości osiągniemy głębokość 1,8 m?
A przy okazji co z torem wodnym, pani minister,
Dziękuję bardzo.
między Świnoujściem a Szczecinem? Szczecin to port
Pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedli-
morski, ale droga wodna tak naprawdę jest drogą
wość.
śródlądową. Za chwilę Szczecin może przestać funk-
cjonować jako port morski, bo nie będą mogły wcho-
Poseł Lech Kołakowski: dzić do niego statki o dużym zagłębieniu.
I ostatnie pytanie: Czy będzie przy działaniach
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! inwestycyjnych wykorzystywane jednocześnie także
Szanowna pani minister, art. 10 i dalsze projektowa- zabezpieczenie przeciwpowodziowe, czyli budowanie
nej ustawy zakładają, że każdy statek nowo budowany wałów przeciwpowodziowych, które istnieją na rzece
i taki, który posiada określone parametry techniczne Odrze po stronie niemieckiej, a nie ma ich po stronie
oraz wykonuje zarobkowy przewóz osób lub rzeczy po polskiej? Dziękuję.
śródlądowych drogach Unii Europejskiej, będzie mu-
siał być poddany badaniu w celu wystawienia wspól-
notowego świadectwa zgodności żeglugowej. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Założono, że wspólnotowe świadectwo zdolności
żeglugowej będzie można uzyskać po poddaniu stat- Dziękuję panu posłowi.
ku inspekcji technicznej przeprowadzonej przez ko- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
misję inspekcyjną. Na razie ustawa nie jest w stanie pana.
określić, jakie koszty będzie musiało ponieść pań- Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Mi-
stwo, aby stworzyć odpowiednie komisje inspekcyjne. nisterstwie Infrastruktury panią minister Annę Wy-
Zakłada się, że w skład komisji będzie wchodziło 5 pych-Namiotko.
osób posiadających niezbędną wiedzę i kwalifikacje. Proszę bardzo, pani minister.
Ponieważ przewiduje się, że koszty tworzenia
i funkcjonowania komisji inspekcyjnych będą finan-
sowane z budżetu państwa, uważam za zasadne za- Podsekretarz Stanu
dać pytania. w Ministerstwie Infrastruktury
Pani minister, jakie są koszty budżetowe wpro- Anna Wypych-Namiotko:
wadzenia ustawy? I drugie: Jakie kwalifikacje będą
musiały posiadać osoby wchodzące w skład komisji Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chcia-
inspekcyjnych? Dziękuję. (Oklaski) łabym bardzo serdecznie podziękować za bardzo kon-
struktywną, zgodną współpracę, za zrozumienie, wy-
razić moje uznanie za przygotowanie stanowisk po-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: szczególnych klubów, wykonane w taki sposób, że
naprawdę sama mogłabym się dużo nauczyć.
Dziękuję panu posłowi. A jeśli chodzi o pytania panów posłów, to pierw-
Pan poseł Stanisław Wziątek, Lewica. sze pytanie, pana posła Mirosława Pawlaka, doty-
czyło jednego świadectwa czy tego, które jest waż-
niejsze. Oczywiście statek ma posiadać jedno świa-
Poseł Stanisław Wziątek: dectwo. Jeśli chodzi o tzw. wspólnotowe świadectwo
zdolności żeglugowej, to ma ono po raz pierwszy taki
Szanowny Panie Marszałku! Panowie Posłowie! międzynarodowy charakter. W przypadku statków
Pani Minister! Dostosowujemy polskie prawo do wy- morskich przepisami tego typu, które wynikają z mię-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o dozorze technicznym 55

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie komisji inspekcyjnych i wówczas być może będziemy


Infrastruktury Anna Wypych-Namiotko prowadzili w naturalny sposób rozszerzenie obsady
urzędów żeglugi śródlądowej, ale to już sprawy przy-
dzynarodowych konwencji, już dawno wprowadzono szłości, bo na czas wejścia w życie zmiany ustawy nie
certyfikaty mające międzynarodowy charakter. ma większych potrzeb i innych kalkulacji kosztów
W przypadku żeglugi śródlądowej prawo europej- implementacji tej dyrektywy.
skie dopiero teraz zaczyna harmonizować przepisy Jeśli chodzi o pytanie pana posła Stanisława
dotyczące generalnie żeglugi śródlądowej. Przepisy Wziątka, kwestię wykorzystania dróg wodnych. Po-
dotyczące żeglugi zawsze będą dotyczyły najpierw wiem tak: chyba jestem pierwszą albo i ostatnią oso-
jednostek, które tę żeglugę wykonują, a następnie bą, która byłaby przeciwna. Bardzo dziękuję panu za
kwalifikacji osób, które do prowadzenia tych stat- to pytanie. Stanowi ono przede wszystkim o tym, że
ków są uprawnione. Będą to więc następne dyrek- na forum parlamentu polskiego dyskusja na temat
tywy, co do których będziemy współpracować. Do- właściwego wykorzystania dróg wodnych w Polsce
tychczas żegluga śródlądowa w Europie opierała się nabiera właściwego tempa. Oczywiście nie wykorzy-
w pewnym sensie na wypracowanych, tradycyjnych stujemy na dziś dróg wodnych w taki sposób, jak od-
i narodowych przepisach. Stąd umiędzynarodowie- bywało się to w latach 60. i 70., m.in. dlatego że zo-
nie tejże żeglugi, możliwość łączenia dróg wodnych stały one mocno zaniedbane. Przez wiele lat w bu-
między poszczególnymi krajami i przede wszystkim dżecie państwa nie było wystarczających środków na
zniesienie granic wymusza takie świadectwa i cer- to, żeby we właściwy sposób w to inwestować, moder-
tyfikaty dla statków i patenty dla marynarzy, aby nizować drogi wodne, pielęgnować je i właściwie
mogły one być sprawdzane, aby były zrozumiałe dla utrzymywać. Popełniono również wiele błędów w za-
służb porządkowych, inspekcyjnych w innych pań-
kresie preferowania innych modułów transportu.
stwach. Taka generalnie jest filozofia funkcjonowa-
Były to polityczne decyzje wymuszające np. transport
nia dyrektyw. A więc chodzi o jedno świadectwo.
kolejowy w pewnych obszarach, gdzie można było
Statek, który chce uprawiać żeglugę między po-
wykonywać transport drogą wodną. Oczywiście opo-
szczególnymi państwami, powinien posiadać świa-
wiadam już takie przykłady tylko z historii. Jedno
dectwo wspólnotowe, natomiast statek, który nie
jest pewne. W państwie, w którym we właściwy spo-
będzie się wypuszczał na wody innych państw eu-
sób myśli się o polityce transportowej, trzeba myśleć
ropejskich, może pozostać przy świadectwach żeglu-
o zrównoważonym wykorzystaniu wszystkich środ-
gi krajowej, które dotychczas funkcjonowały.
Jeśli chodzi o uznaniowość, mam nadzieję, że uda- ków, wszystkich modułów transportowych. Mam
ło mi się to w jakiś sposób uzasadnić. Tak naprawdę więc nadzieję, że z trudem, ale jednak program na-
nie chodzi tu ani o uznaniowość, ani o narzucenie prawy i właściwego wykorzystywania dróg wodnych
pewnych standardów, tylko o zharmonizowanie i zro- zostanie wypracowany.
zumienie standardów przez poszczególne państwa Jeśli chodzi natomiast o tor wodny…
i służby administracji państwowej tam funkcjonujące. Przepraszam, wrócę jeszcze do kwestii Odry gra-
Pytanie pana posła Kołakowskiego. Jeśli chodzi nicznej i tego, co się dzieje. Jesteśmy na stosunkowo
o wspólnotowe świadectwo zdolności żeglugowej, od- dobrej drodze w uzgodnieniach z Niemcami na temat
powiedź w zasadzie chyba została już zawarta w mo- przygotowania Odry granicznej do regulacji, która
jej poprzedniej wypowiedzi. będzie miała charakter przeciwpowodziowy, ale jed-
Jeśli chodzi o koszty komisji inspekcyjnej, proszę nocześnie pozwoli osiągnąć przyzwoitą głębokość
Wysokiej Izby, to obecnie również inspektoraty czy 1,8 m, co umożliwi uprawianie żeglugi na Odrze od
urzędy żeglugi śródlądowej przeprowadzają inspek- Kędzierzyna-Koźla. Mam nadzieję, że wszystkie pro-
cje. Posiadamy służby, które wykonują swoje zadania gramy inwestycyjne, które w tej chwili są prowadzo-
w zakresie bezpieczeństwa żeglugi śródlądowej. Do- ne… Proszę pamiętać, że mamy również inwestycje
stosowanie standardów działania tych służb do wy- prowadzone przez regionalne zarządy gospodarki
magań nowej dyrektywy zostało na dziś oszacowane. wodnej w Gliwicach i we Wrocławiu, na instalacjach
Biorąc pod uwagę natężenie ruchu i konieczność wy- wodnych na Odrze – w tej chwili nie jestem przygo-
dania nowych świadectw, oszacowaliśmy koszty towana do odpowiedzi na to pytanie – że są prowa-
funkcjonowania nowych komisji, które będą miały dzone i modernizowane instalacje, które pozwolą
uprawnienia do wydawania świadectw wspólnoto- m.in. poprawić przepływy na Odrze.
wych, na ok. 720 tys. Wiąże się to z koniecznością Jeśli chodzi o pogłębianie rzek, musimy wypraco-
powoływania do składu takich komisji ekspertów, wać właściwe procedury. Jeśli rzeki nie były pogłę-
których na etatach w urzędach żeglugi śródlądowej bione w czasach, kiedy nie obowiązywały jeszcze
nie mamy, a także zlecania pewnych badań technicz- przepisy dotyczące obszarów Natura 2000, to dziś
nych w odniesieniu do tychże statków. Dodatkowo wejście z procedurami gospodarowania w takich ob-
wprowadziliśmy jeszcze szacunek dotyczący środków szarach jest może nie tyle bardzo trudne, ile na pew-
rzędu 500 tys. na poprawę wyposażenia komisji in- no czasochłonne. Badania oddziaływania na środo-
spekcyjnych. W miarę wzrostu zapotrzebowania, wisko i inne badania tego typu na pewno będą prze-
czyli wzmożenia ruchu na polskich wodach śródlądo- prowadzane tam, gdzie będzie to konieczne. Zaległo-
wych, mamy nadzieję rozszerzać mobilność naszych ści mamy bardzo duże.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
56 Projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie i Środków Przekazu przedstawić sprawozdanie ko-


Infrastruktury Anna Wypych-Namiotko misji zawarte w druku nr 1792.
Komisja w dniu 18 marca 2009 r. na swoim posie-
Jeśli chodzi o tor wodny Świnoujście – Szczecin, dzeniu rozpatrzyła projekt ustawy autorstwa komisji
w obecnej chwili prowadzimy analizę sondaży prze- „Przyjazne Państwo”. W trakcie procedowania w Sej-
prowadzonych w marcu br. w zakresie wykorzysta- mie, wszyscy o tym wiemy, jest ustawa o zadaniach
nia. Na razie głębokość w osi toru wodnego między publicznych w dziedzinie usług medialnych i tak na-
Świnoujściem a Szczecinem jest wystarczająca do prawdę ta ustawa budzi wiele kontrowersji, budzi
wprowadzania statków o maksymalnym zanurzeniu, wiele wątpliwości, ale także nadziei i oczekiwań. Jed-
które jest dopuszczalne, czyli 9,15 m. Nie ma tam nak w dniu dzisiejszym nie tą ustawą się zajmujemy,
w tej chwili odcinków, na których w osi toru byłoby zajmujemy się komisyjnym projektem ustawy o zmia-
mniej niż 10 m. Na dziś mimo pewnej dozy ostrożno- nie ustawy o radiofonii i telewizji.
ści związanej z żeglugą na tym torze – wykluczamy Jest to zmiana niewielka, ale bardzo ważna,
m.in. mijanki statków o dużym zanurzeniu – wpro- zrównująca szanse działania polskich nadawców ra-
wadzanie wszystkich zgłoszonych statków do portu diowych i telewizyjnych wobec podmiotów zagranicz-
Police bądź Szczecin przebiega bez zakłóceń. Dzięku- nych, które działają w Polsce, a mają zupełnie inne
ję bardzo. (Oklaski) uwarunkowania prawne.
Dwa artykuły i trzy zmiany są zawartością mery-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: toryczną ustawy. Zasadnicza zmiana dotyczy umoż-
liwienia udzielenia koncesji na nadawanie progra-
Bardzo dziękuję, pani minister. mów wszystkim spółkom i umożliwienia przenosze-
Jako ostatni o głos poprosił sprawozdawca komi- nia uprawnień wynikających z koncesji, za zgodą
sji pan poseł Stanisław Lamczyk. Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji wyrażoną w for-
Proszę bardzo, panie pośle. mie uchwały, na spółkę, w której udział ma wspólnik
mający koncesję. W trakcie komisyjnej debaty zarów-
no wnioskodawcy, jak i wszyscy posłowie, ale przede
Poseł Stanisław Lamczyk: wszystkim pan minister, wyraźnie przedstawili po-
gląd i stanowisko, które dawało podstawę do dużego
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! rozszerzenia możliwości przenoszenia tych upraw-
Przede wszystkim chciałbym podziękować komisji nień na rozpowszechnianie programów na wszystkie
nadzwyczajnej, która została powołana na okolicz- rodzaje spółek – spółki prawa handlowego, i tak, jak
ność tych dwóch ustaw, sprawozdawcom Komisji In- to było proponowane, spółki osobowe. To jest właści-
frastruktury poszczególnych opcji politycznych, jak wie jedyna zmiana, która została wprowadzona pod-
również pani minister z zespołem doradców, prawni- czas procedowania projektu ustawy.
ków, za tak dobre przygotowanie projektu ustawy, Złożono poprawkę, która dotyczyła wykreślenia
kompletnego, z rozporządzeniami, zarządzeniami, są wyrazu „osobową”, przez co zmienił się zakres wpro-
nawet cenniki. Tak więc dziękuję bardzo. (Oklaski) wadzonych zmian. Taki zapis obejmuje w tej chwili
wszystkie kategorie spółek. Zaproponowane zmiany
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: zabezpieczą interesy przedsiębiorstw i pracowników
na wypadek śmierci osoby, która uzyskała koncesję.
Dziękuję panu posłowi. Wyeliminują sytuację, w przypadku podmiotów dzia-
Zamykam dyskusję. łających jako osoby fizyczne, najczęściej jako firmy
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- rodzinne, gdy brak prawa dziedziczenia koncesji
my w bloku głosowań. w przypadku śmierci koncesjonariusza pozbawia ro-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po- dzinę możliwości dalszego działania, pozbawia rodzi-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kul- nę, ale także pozbawia podmiot gospodarczy, który
tury i Środków Przekazu o komisyjnym projek- działa na rynku, możliwości dalszego istnienia. Taka
cie ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i tele- sytuacja miała miejsce w Szczecinie, gdzie funkcjo-
wizji (druki nr 1708 i 1792). nowała Telewizja Gryf, telewizja o charakterze lokal-
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji nym, znakomicie wpisująca się w potrzeby środowi-
pana posła Stanisława Wziątka. skowe, w pełni akceptowana środowiskowo. Z powo-
Proszę bardzo, panie pośle. du śmierci właściciela firmy, który był jednocześnie
posiadaczem koncesji, upadła firma, straciliśmy bar-
dzo wartościowy ośrodek telewizyjny w Szczecinie
Poseł Sprawozdawca i jednocześnie straciło pracę ponad czterdziestu pra-
Stanisław Wziątek: cowników, w tym wielu dobrze zapowiadających się
dziennikarzy.
Dziękuję bardzo. Aby uniknąć takiej sytuacji, komisja wnosi o przy-
Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Panie Mini- jęcie sprawozdania, które zostało przyjęte bez jakie-
strze! Mam przyjemność w imieniu Komisji Kultury gokolwiek głosu sprzeciwu. Dziękuję bardzo.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji 57

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: tury i Środków Przekazu. Uważamy, że te zmiany są


dobre, że te zmiany wprowadzają równość i doprowa-
Dziękuję panu posłowi. dzą do tego, że mniejsi nadawcy będą mieli wyrów-
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- nane szanse, tak że gorąco ten projekt popieramy.
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- Dziękuję uprzejmie.
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Głos zabierze pan poseł Tadeusz Ross, Platforma Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Obywatelska.
Dziękuję bardzo.
Poseł Tadeusz Ross: W takim razie pan poseł Wziątek, Lewica, proszę
bardzo.
Wielce Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawoz-
danie Komisji Kultury i Środków Przekazu, a wła- Poseł Stanisław Wziątek:
ściwie opinię o komisyjnym projekcie ustawy o zmia-
nie ustawy o radiofonii i telewizji. Dziękuję bardzo.
Celem projektu ustawy jest umożliwienie udzie- Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Chciałbym
lania koncesji na rozpowszechnianie programów ra- w zastępstwie pana posła Jerzego Wenderlicha prze-
diowych i telewizyjnych także spółkom osobowym kazać stanowisko mojego klubu, klubu Lewica, który
wymienionym w Kodeksie spółek handlowych oraz był mocny zaangażowany w prace komisyjne nad
umożliwienie przenoszenia uprawnień z koncesji projektem ustawy. Przedstawiciele klubu Lewica
przez wspólnika spółki osobowej na tę spółkę. Jest to zgłaszali poprawkę, która została przyjęta, a miała
niezwykle cenna inicjatywa. Klub Platformy Obywa- ona na celu wykreślenie wyrazu „osobową” po to,
telskiej jest za przyjęciem tych zmian. Dziękuję bar- żeby rozszerzyć paletę możliwości przejmowania kon-
dzo. (Oklaski) cesji. A więc jest to zgodne z naszymi oczekiwaniami
i mój klub w pełni będzie popierał projekt ustawy.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Dziękuję.

Dziękuję panu posłowi.


Pan poseł Jan Dziedziczak, Prawo i Sprawiedliwość. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Nie ma pana posła.
W takim razie pan poseł Jerzy Wenderlich, Lewica. Dziękuję panu posłowi.
Też nie ma. Pan poseł Tadeusz Sławecki, Polskie Stronnictwo
Pan poseł Tadeusz Sławecki, Polskie Stronnictwo Ludowe, proszę bardzo.
Ludowe.
Przykro mi, nie ma panów posłów.
Czy są pytania? Poseł Tadeusz Sławecki:
(Poseł Lech Kołakowski: Tak.)
Proszę bardzo. Ustalam czas pytania na 1,5 mi- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Mini-
nuty. strze! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezento-
Jeszcze sekundę, panowie. Jest pięć osób. wania stanowiska Klubu Parlamentarnego Pol-
Jest pan poseł Dziedziczak, przepraszam, w ta- skiego Stronnictwa Ludowego w sprawie komisyj-
kim razie proszę o zabranie głosu pana posła Jana nego projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii
Dziedziczaka z Prawa i Sprawiedliwości, jeżeli pan i telewizji.
chce zabrać głos. Co prawda w naszej komisji toczą się prace nad
(Poseł Jan Dziedziczak: Mogę ustąpić jednej osobie.)
ustawą medialną, a w tej ustawie jest dużo noweliza-
(Poseł Sławomir Preiss: Nie ma już komu ustę-
cji wielu innych ustaw, ale komisja zdecydowała
pować.)
o tym, że ze sprawą, o której dzisiaj dyskutujemy, nie
Jest tylko pan.
(Poseł Sławomir Preiss: Trzeba przystąpić do pracy.) należy czekać do nowej ustawy, a więc zdecydowała
Jest pan sam na sali w tej sprawie, przykro mi. się na dosyć krótką, aczkolwiek bardzo istotną nowe-
Proszę bardzo. lę wynikającą z pewnych nowych wyzwań, wynika-
jącą z prawa, z Kodeksu handlowego. Nasz klub brał
udział w pracach tej komisji i popiera w pełni zarów-
Poseł Jan Dziedziczak: no poprawkę, jak i sprawozdanie Komisji Kultury
i Środków Przekazu, i będzie głosował za uchwale-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawa i Spra- niem poprawek w ustawie o zmianie ustawy o radio-
wiedliwości przyłącza się do propozycji Komisji Kul- fonii i telewizji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
58 Projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Poseł Mirosław Pawlak:

Dziękuję panu posłowi. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-


Przechodzimy do pytań. W tej chwili jest zgłoszo- strze! Jakimi konkretnie ekonomicznymi i meryto-
nych 6 osób. rycznymi przesłankami kierowała się komisja, wpro-
Zamykam listę. wadzając zmiany do już obowiązującej materii usta-
Ustalam czas pytania, jak mówiłem, na 1,5 minuty. wy? Zakładając ewentualność przyjęcia proponowa-
Pierwszy zada pytania pan poseł Lech Kołakow- nych zmian, proszę o wskazanie nowych praw osoby
ski, Prawo i Sprawiedliwość. zagranicznej.
I pytanie ostatnie: Skoro uprawnienia koncesjo-
nariusza wygasają z chwilą śmierci osoby, to czy wo-
Poseł Lech Kołakowski: bec niemożności dziedziczenia przez spadkobierców
ci ostatni nie będą napotykali trudności z odzyska-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niewątpliwie niem ewentualnego wkładu finansowego po zmar-
ustawa o radiofonii i telewizji jest ostatnio jedną łym? Dziękuję.
z najbardziej drażliwych kwestii.
Chciałbym przejść do pytań: Do czego ma prowa-
dzić ta jednoartykułowa nowelizacja, gdy w perspek- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
tywie jest nowelizacja całej ustawy?
I drugie pytanie: Jakie będą kryteria i zasady Dziękuję bardzo.
przekazywania uprawnień wynikających z koncesji? Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywa-
Dziękuję. telska. Nie ma.
(Poseł Jan Kulas: Na posiedzeniu komisji.)
W takim razie pan poseł Krzysztof Brejza, Plat-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: forma Obywatelska.
Proszę bardzo, panie pośle.
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Sławomir Kopyciński, Lewica.
Poseł Krzysztof Brejza:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!


Poseł Sławomir Kopyciński:
Omawiany projekt ustawy zmierza do umożliwienia
udzielania koncesji spółkom osobowym oraz do umoż-
Dziękuję bardzo.
liwienia przenoszenia uprawnień, które wynikają
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dotychczas zasa-
z koncesji, przez osobę fizyczną na rzecz spółki oso-
dą wyrażoną w art. 35 ustawy o radiofonii i telewizji
bowej, której wspólnikiem jest ta osoba. Zgodzić na-
było ograniczenie kręgu koncesjonariuszy do pod-
leży się z opinią, iż brak jest merytorycznego uzasad-
miotów, których miejsce zamieszkania lub siedziba
nienia dla wyłączenia z grupy podmiotów, które
znajdują się na terytorium Europejskiego Obszaru mogą ubiegać się o koncesję, spółek osobowych wy-
Gospodarczego. Służyć temu miały przepisy art. 35 mienionych w Kodeksie spółek handlowych. W związ-
ust. 2 i 3 ustawy o radiofonii i telewizji. Jednak zre- ku z powyższym pragnę prosić pana ministra o krót-
dagowane zostały one w sposób, który uniemożliwiał ką odpowiedź: Czy pan minister dysponuje informa-
ich zastosowanie do spółek osobowych, w przypadku cją na temat tego, jak funkcjonuje przenoszenie
których zamiast udziałów występują wkłady. W związ- uprawnień z osób fizycznych na spółki prawa handlo-
ku z tym chciałbym zapytać: Czemu zgodnie z brzmie- wego w innych krajach Unii Europejskiej? Dziękuję.
niem projektu spółki osobowe uzależnione, tak to (Oklaski)
nazwijmy, od osób zagranicznych spoza Europejskie-
go Obszaru Gospodarczego będą mogły ubiegać się
o koncesje, podczas gdy spółki kapitałowe są takiej Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
możliwości pozbawione? Czy tu przypadkiem nie
mamy do czynienia z różnym traktowanie spółek Dziękuję bardzo.
osobowych i spółek kapitałowych przez prawo? Dzię- Udzieliłbym teraz głosu panu posłowi Kulasowi,
kuję bardzo. a następnie jako kolejny pan poseł zabierze głos.
Dobrze?
(Poseł Henryk Siedlaczek: Dobrze.)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Pan poseł, że tak powiem, przepuścił już kolejkę,
w związku z tym zabierze pan głos w następnej ko-
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo lejności.
Ludowe. Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji 59

Poseł Jan Kulas: Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- Dziękuję bardzo.


mie! Na wstępie, szanowni państwo, trzeba na pewno Przepraszam pana posła za zamieszanie.
wyrazić satysfakcję z tego, że ta debata odbywa się Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywa-
w sposób spokojny, rzeczowy i – można by powiedzieć telska.
– odpowiedzialny. Doskonale pamiętamy bowiem cza- Proszę bardzo.
sy, kiedy każda zmiana ustawy o radiofonii i telewizji
wywoływała wielkie emocje, napięcia, nie brakowało Poseł Henryk Siedlaczek:
epitetów, przerw w posiedzeniach Sejmu. Oczywiście
można powiedzieć, że jest to dość krótka, prosta no- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja usta-
welizacja, ale tego typu materia jest jednak wrażliwa, wy rozszerza krąg podmiotów, które mogą otrzymać
delikatna i skupia oczywiście uwagę. koncesję. Jest to niewątpliwie posunięcie słuszne
Mam praktycznie tyko dwa pytania. Chodzi mi, w swojej logice, gdyż państwo powinno ingerować
panie ministrze, o stosunek ministerstwa kultury do głęboko w tę formę działalności gospodarczej, jaką
tej elementarnej, podstawowej jakby nowelizacji usta- jest rynek medialny. Muszę się jednak przyznać...
wy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji. Drugie może inaczej, podzielić się pewnym odczuciem osobi-
pytanie kieruję do posła sprawozdawcy po to, żeby stym, iż mam ostatnio coraz większe wątpliwości
się upewnić, utwierdzić w tym, że ten klimat jest do- w związku z tym, czy w dobie telewizji cyfrowej
bry, rzeczowy: Jaki był klimat pracy w komisji? i Internetu konieczna jest forma prawnej koncesji dla
W tym kontekście nasuwa się nieco szersze pytanie prowadzenia działalności polegającej na rozpowszech-
o kwestię konsultacji społecznych. Jest to też cechą nianiu programów radiowych i telewizyjnych. Osobi-
naszych rządów, że dbamy, troszczymy się, staramy ście, powtarzam, osobiście nie przekonują mnie ar-
się o to, aby konsultacje zawsze były prowadzone gumenty na obronę tego, że tylko dzięki koncesji
w sposób rzetelny, szeroki i aby dawały satysfakcję można odpowiednio kontrolować nadawców. Wydaje
także partnerom społecznym, których pytamy o zda- mi się, iż naprawdę istnieją inne możliwości nie mniej
nie i z których opinią pewnie się też tutaj liczymy. skuteczne. W związku z tym chciałbym zapytać: Czy
Dziękuję za uwagę. (Oklaski) nie powinniśmy zacząć myśleć o odejściu od systemu
polegającego na regulowaniu rynku medialnego po-
przez koncesję? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo.
Pan poseł Jan Dziedziczak, Prawo i Sprawiedli- Dziękuję bardzo panu posłowi.
wość. Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Mi-
Ach, przepraszam, jeszcze pan... Następny w ko- nisterstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pana
lejności będzie pan. ministra Piotra Żuchowskiego.
Proszę bardzo, panie ministrze.

Poseł Jan Dziedziczak:


Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie jest Kultury i Dziedzictwa Narodowego
następujące. Zmiany, które w tej chwili wprowadza- Piotr Żuchowski:
my – są one wprowadzane w atmosferze zgodności,
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw odniosę
co jest moim zdaniem bardzo pozytywne – są potrzeb-
się do konkretnego pytania posła Brejzy: Jak w kra-
ne i cieszymy się, że wejdą one w życie. Natomiast
jach Unii Europejskiej odbywa się przenoszenie praw
pytanie jest takie: Dlaczego tych zmian, nad którymi pomiędzy spółkami osobowymi i spółkami prawa
dzisiaj debatujemy, nie wprowadzić przy okazji pełnej handlowego w przedmiocie dzisiaj omawianym? Dziś,
pracy nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji? w tym momencie, nie mogę odpowiedzieć na takie
Czy państwo nie wierzycie w to, że te propozycje, nad pytanie, natomiast resort udzieli na nie odpowiedzi
którymi trwają prace, wejdą w życie? Pytanie jest panu posłowi na piśmie.
jakby natury bardziej ogólnej. Dla opinii publicznej To tyle w kwestii natury ogólnej. Stanowisko re-
czytelniejsze byłoby, gdyby te wszystkie zmiany sortu, stanowisko rządu w przedmiotowej nowelizacji
wprowadzić razem po konsultacjach ze środowiskiem było jednoznacznie pozytywne, ponieważ rozszerza
twórców, ze środowiskiem nadawców. Czy nie sądzi- ona krąg spółek, jeśli chodzi o przejmowanie upraw-
cie państwo, że byłoby to czytelniejsze dla opinii pu- nień, i w efekcie wychodzi naprzeciw wolności gospo-
blicznej? Skąd to rozdrobnienie, czy nie wierzycie darczej i obiegowi w tym obszarze. W zasadzie do
państwo, że efekty pracy podkomisja wejdą w życie? tego sprowadzała się sentencja stanowiska. Dziękuję
Dziękuję. bardzo. (Oklaski)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
60 Projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: bo padło takie pytanie, to chciałbym wspomnieć, że


ona może być przeniesiona tylko wtedy, kiedy Krajo-
Dziękuję bardzo. wa Rada Radiofonii i Telewizji podejmie stosowną
O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji uchwałę. Rozumiemy to w taki sposób, że to Krajowa
pana posła Stanisława Wziątka. Rada Radiofonii i Telewizji będzie określała wszel-
Proszę bardzo. kiego rodzaju sposoby podejmowania decyzji i wszel-
kie zasady związane z przeniesieniem tej koncesji. To
jest znowu pewnego rodzaju filozofia przekazywania
Poseł Stanisław Wziątek: uprawnień. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jest
organem konstytucyjnym, a więc można spokojnie
Dziękuję. przekazać jej określone uprawnienia związane z po-
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa- dejmowaniem koniecznych decyzji także w tak bar-
nie Ministrze! Chciałbym udzielić odpowiedzi na dzo trudnych kwestiach jak przenoszenie koncesji.
pytania, które padły i były do mnie adresowane. Następne pytanie dotyczyło osób zagranicznych
Pierwsze pytanie brzmiało: Dlaczego wprowadzamy i polskich podmiotów. Otóż dokładnie chodzi o to, że
te zmiany teraz, a nie w projekcie ustawy o radiofonii w myśl dotychczas stosowanego prawa mamy sytu-
i telewizji, kiedy procedujemy nad nowym? Proszę ację, w której podmioty zagraniczne mogą formalnie
zwrócić uwagę, że mówimy w tej chwili o zupełnie funkcjonować na rynku medialnym, natomiast pol-
dwóch różnych projektach. W tej chwili trwa proce- scy producenci, którzy mają koncesję na osobę fi-
dowanie nad nowym projektu o zadaniach publicz- zyczną, nie mogą jej przekazywać swojemu podmio-
nych w dziedzinie mediów, w związku z czym jest to towi, którego są współwłaścicielem bądź właścicie-
zupełnie inny obszar i nie jest tak, że ta nowa ustawa lem. To nie jest nic innego jak zrównanie uprawnień
zastępuje ustawę o radiofonii i telewizji, tylko ją jak- tych podmiotów i właściwie wyrównanie szans kon-
by uzupełnia o kolejny nowy obszar i właściwie – kurencyjnych na trudnym rynku mediów, nie tylko
mógłbym rzec – o nową filozofię funkcjonowania publicznych.
mediów z nowym systemem ich finansowania. Auto- Pytanie kolejne dotyczyło klimatu prac w komisji.
rem tej ustawy, o której w tej chwili mówimy, jest
Otóż chciałbym powiedzieć, panie pośle, że był on
komisja „Przyjazne Państwo”. Ustawa została wpro-
bardzo dobry, świadczy o tym także wynik głosowa-
wadzona pod obrady wcześniej, procedowaliśmy nad
nia. Większość posłów zagłosowała za przyjęciem
nią już w marcu, a więc tak naprawdę mamy dwie
proponowanych rozwiązań i za wprowadzeniem okre-
zupełnie różne inicjatywy pojawiające się w różnym
ślonej poprawki, tylko jedna osoba wstrzymała się od
czasie, dwóch odrębnych podmiotów. Zgadzam się
głosu. Bardzo istotne jest także to, że uwagę dotyczą-
z panem posłem Dziedziczakiem, że naszą rolą, na-
cą zasad przekazywania koncesji zgłosił przedstawi-
szym zadaniem, wręcz powinnością powinno być to,
żeby rozpatrując określony zakres rzeczowy, obejmo- ciel Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Jest dla nas
wać go komplementarnie, całościowo. Proszę zwrócić najbardziej zaskakujące to, że Krajowa Rada sama
uwagę, że mówimy jednak o dwóch różnych wniosko- nie przedstawiła stosownych rozwiązań, nie mogła
dawcach. Gdyby to dotyczyło administracji rządowej, od razu odnieść się do tych propozycji, tylko mówiła,
gdyby obydwa projekty były rządowe, to twierdził- że jest ewentualna wątpliwość, jednocześnie w pełni
bym dokładnie to co pan poseł. Natomiast w tej sy- akceptując wszystko to, co stanowi rozwiązanie me-
tuacji możemy mówić o tym, że to de facto odbywało rytoryczne uwzględnione w projekcie ustawy. Dzię-
się poza administracją rządową, a ministerstwo kul- kuję bardzo, panie marszałku. Dziękuję paniom i pa-
tury tylko przedstawiało swoje stanowisko i opinie nom posłom. Praca z państwem była wielką przyjem-
do tej ustawy. nością. Dziękuję. (Oklaski)
Żeby wreszcie przyspieszyć proces podejmowania
decyzji, to za chwilę zakończymy rozpatrywanie tego
projektu i zostanie on przyjęty. Prawo będzie obowią- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
zywało. Nie jesteśmy w tej chwili przekonani, czy
w ciągu tygodnia, dwóch czy trzech zostanie przyję- Bardzo dziękuję panu posłowi.
ta ustawa o zadaniach publicznych w dziedzinie usług Zamykam dyskusję.
medialnych, a więc, nie zatrzymując procedury Do głosowania nad tym punktem przystąpimy
w związku z tą ustawą, możemy jeszcze spokojnie w bloku głosowań.
pracować i zastanowić się nad tym, wsłuchując się Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6.
w głos wszystkich wnioskodawców, przedstawicieli porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji
środowiska mediów publicznych, kultury, przyjmując Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy
te argumenty, które są do przyjęcia, i nie pracować o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (dru-
pod presją czasu. Moim zdaniem takie rozwiązanie ki nr 1765 i 1942).
było najskuteczniejsze. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
Jeśli natomiast chodzi o pytanie dotyczące kryte- panią poseł Elżbietę Pierzchałę.
riów i zasad przyznawania koncesji i jej przenoszenia, Proszę bardzo, pani poseł.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym 61

Poseł Sprawozdawca W trakcie prac nad rządowym projektem ustawy


Elżbieta Pierzchała: zawartym w druku nr 1765 jeszcze na etapie podkomi-
sji zgłoszono kilkanaście poprawek porządkująco-legi-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt slacyjnych i dostosowawczych w następujących artyku-
przedstawić sprawozdanie Komisji Infrastruktury, łach: 1, 4, 5, 7, 13 i 31. W trakcie pierwszego czytania
druk nr 1942, w sprawie rządowego projektu ustawy nowelizacji na posiedzeniu Komisji Infrastruktury
o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, druk zgłoszono kilka poprawek porządkująco-rozszerzają-
nr 1765. cych do następujących artykułów: art. 14 ust. 3, art. 15,
Nowelizacja ustawy, zawartej w druku nr 1765, art. 66 ust. 1 i 2 oraz art. 22b pkt 17. Zgłoszono również
o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, nad któ- trzy poprawki mniejszości do art. 6 i 7.
rą pracowała komisja, związana jest z opublikowa- Przedłożony projekt ustawy nie jest sprzeczny
niem w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z prawem Unii Europejskiej.
aktów prawnych wchodzących w skład tzw. trzeciego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Infra-
pakietu kolejowego. Jest to rozporządzenie nr 1371 struktury popiera rządowy projekt ustawy zawarty
Wspólnoty Europejskiej z 2007 r., które dotyczy praw w druku nr 1765 i rekomenduje go Wysokiej Izbie.
i obowiązków w ruchu kolejowym, dyrektywa nr 58 Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wspólnoty Europejskiej z 2007 r. dotycząca rozwoju
kolei wspólnotowych oraz alokacji zdolności przepu-
stowej infrastruktury kolejowej, a także pobierania Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej oraz
dyrektywa nr 59 Wspólnoty Europejskiej z 2007 r. Dziękuję bardzo, pani poseł.
w sprawie przyznawania uprawnień maszynistom Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
prowadzącym lokomotywy i pociągi w obrębie syste- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
mu kolejowego Wspólnoty Europejskiej.
Otwieram dyskusję.
Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy to
W imieniu Platformy Obywatelskiej głos zabierze
otwarcie rynku dla kolejowych międzynarodowych
pani posłanka Bożenna Bukiewicz.
przewozów pasażerskich oraz zapewnienie podróż-
Proszę bardzo, pani poseł.
nym możliwości wsiadania i wysiadania na każdej
stacji znajdującej się na trasie tych międzynarodo-
wych przewozów. Wprowadzają one możliwość ogra-
Poseł Bożenna Bukiewicz:
niczenia przewozów, w przypadku gdy zostanie za-
grożona równowaga w krajowych usługach publicz- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
nych. Rozwiązania te tworzą system uznawania W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam za-
kwalifikacji zawodowych maszynistów, wprowadza- szczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego
jąc procedury i warunki wydawania licencji i świa- projektu ustawy o zmianie ustawy o transporcie ko-
dectw, a także określając odpowiednie warunki szko- lejowym, druk nr 1765. Projekt ustawy przedstawio-
leń oraz egzaminów. Zapewniają nadzór nad prze- ny przez rząd ma na celu wdrożenie do polskiego
strzeganiem rozporządzenia nr 1371 Wspólnoty Eu- ustawodawstwa tzw. trzeciego pakietu kolejowego
ropejskiej z 2007 r. w sprawie praw i obowiązków Unii Europejskiej. Materia, jaką reguluje projekt, jest
pasażerów. Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy bardzo szeroka. Obejmuje ona wdrożenie następują-
nakładają nowe zadania na prezesa Urzędu Trans- cych aktów: rozporządzenia WE nr 1371/2007 Par-
portu Kolejowego, w skrócie zwanego prezesem UTK, lamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 październi-
związane z przestrzeganiem przepisów dotyczących ka 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów
praw pasażerów, wydawaniem licencji i świadectw w ruchu kolejowym, dyrektywy 2007/58/WE Parla-
dla maszynistów oraz w sprawie udostępniania in- mentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października
frastruktury kolejowej przewoźnikom mającym sie- 2007 r. zmieniającej dyrektywę Rady 91/440/EWG
dzibę poza granicami kraju. w sprawie rozwoju kolei wspólnotowych oraz dyrek-
Do 4 grudnia 2009 r. mają być w państwach człon- tywy 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
kowskich wprowadzone przepisy ustawowe i wyko- z dnia 23 października 2007 r. w sprawie przyzna-
nawcze wykonujące dyrektywę 59 Wspólnoty Euro- wania uprawnień maszynistom prowadzącym loko-
pejskiej z 2007 r. Rejestry licencji i świadectw dla motywy i pociągi w obrębie systemu kolejowego
maszynistów zostaną utworzone do grudnia 2010 r. Wspólnoty.
Do tego też czasu będą wydawane licencje i świadec- Rozporządzenie nr 1371/2007 dotyczące praw
twa tym maszynistom, którzy będą wykonywali prze- i obowiązków pasażerów wejdzie w życie z dniem
wozy transgraniczne, kabotażowe lub towarowe 3 grudnia 2009 r. Nowelizacja ustawy zgodnie z tym
w innym państwie. Do 2017 r. wszyscy maszyniści rozporządzeniem reguluje kwestie dostępności bile-
bez wyjątku są zobowiązani posiadać licencję i świa- tów, przyznawania pasażerom prawa do odszkodowa-
dectwa zgodnie z dyrektywą 59 Wspólnoty Europej- nia, wymogu posiadania przez przewoźnika odpo-
skiej z 2007 r. wiedniego ubezpieczenia, określenia przez przewoź-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
62 Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

Poseł Bożenna Bukiewicz powinny wejść w życie z dniem 4 grudnia 2010 r.,
i pkt 10a i 11, które powinny wejść w życie z dniem
ników kolejowych oraz zarządców stacji zasad niedy- 1 stycznia 2010 r.
skryminacji w korzystaniu z przewozu przez osoby Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na wzglę-
niepełnosprawne oraz przez osoby o ograniczonej dzie, że omawiany projekt realizuje prawo Unii Eu-
sprawności ruchowej. ropejskiej, Klub Parlamentarny Platformy Obywa-
Zgodnie z projektem organem odpowiedzialnym telskiej będzie głosował za przyjęciem projektu za-
za egzekwowanie tych przepisów będzie prezes Urzę- wartego w sprawozdaniu komisji. Dziękuję bardzo.
du Transportu Kolejowego. Art. 14a ust. 3 wprowa- (Oklaski)
dza szczególną ochronę osób niepełnosprawnych
i osób o ograniczonej sprawności ruchowej przez na-
łożenie na prezesa UTK obowiązku kontroli spełnie- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
nia przez przewoźników, zarządców infrastruktury
kolejowej, właścicieli dworców kolejowych bądź nimi Dziękuję bardzo, pani poseł.
zarządzających obowiązków wynikających z przepi- Pan poseł Bogusław Kowalski, Prawo i Sprawie-
sów rozporządzenia. dliwość.
Przepisy dyrektywy nr 2007/58/WE zostały skie-
rowane do państw członkowskich i zobowiązują je do
wprowadzenia przepisów ustawowych, wykonaw- Poseł Bogusław Kowalski:
czych i administracyjnych niezbędnych do wykona-
nia tej dyrektywy do dnia 4 czerwca 2009 r. Realiza- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
cja tej dyrektywy oznacza otwarcie z dniem 1 stycz- strze! Rozpatrujemy dzisiaj propozycje zmian do
nia 2010 r. na międzynarodowe kolejowe usługi pa- ustawy o transporcie kolejowym, zawartych w druku
sażerskie wraz z prawem do zapewnienia podróżnym nr 1765, które stanowią wdrożenie do polskiego usta-
możliwości wsiadania i wysiadania na każdej stacji wodawstwa prawa unijnego, określanego popularnie
znajdującej się na trasie międzynarodowej, w tym na trzecim pakietem kolejowym. Na te zmiany składają
stacjach znajdujących się w tym samym państwie się następujące elementy: pierwszy odnosi się do
członkowskim, wraz z możliwością wprowadzenia wprowadzenia wielu zmian związanych z prawami
ograniczeń takich przewozów, gdy zagrożona jest pasażerów, drugi dotyczy szkoleń maszynistów i wy-
równowaga ekonomiczna krajowych usług publicz- dawania certyfikatów ogólnoeuropejskich, ponieważ
nych. W projekcie ustawy przyjęto, że decyzja w za- nastąpi otwarcie rynku i przewoźnicy z różnych kra-
kresie wprowadzenia wskazanych ograniczeń będzie jów będą mogli się poruszać po całej Europie. Trzeba
podejmowana przez prezesa UTK w drodze decyzji powiedzieć, że te dwie zmiany, zarówno dotyczące
administracyjnej. praw pasażerów, jak i wydawania certyfikatów dla
Dyrektywa 2007/59/WE, zwana dyrektywą ma- maszynistów, będą rodziły skutki finansowe dla firm
szynistowską, wymaga stworzenia w Polsce nowego przewozowych. Na przykład według wyliczenia PKP
systemu uznawania kwalifikacji zawodowych maszy- PLK koszt szkolenia i wydania jednego certyfikatu
nistów. System ten miałby obejmować procedury dla maszynisty będzie się kształtował na poziomie
i warunki wydawania licencji i świadectw, szkolenia ok. 20 tys. zł. Biorąc pod uwagę, że niektórzy prze-
oraz egzaminów. W projekcie ustawy na prezesa UTK woźnicy mają kilkuset, a czasami i kilka tysięcy ma-
nałożono dodatkowe obowiązki dotyczące wydawa- szynistów, trzeba stwierdzić, że powstają już realne
nia, przedłużania, zmiany i cofania licencji maszyni- koszty. Niemniej jednak ze względu na korzyści, jakie
sty, prowadzenia rejestru licencji, a także list pod- płyną z otwarcia rynku, z potrzeby konkurencyjno-
miotów uprawnionych do szkolenia, egzaminowania ści, z możliwości korzystania z przewozów w całej
oraz przeprowadzania badań lekarskich kandydatów Europie, być może te koszty zostaną zrekompenso-
na maszynistów. Przepisy dyrektywy będą wprowa- wane, aczkolwiek firmom przychodzi ponosić te wy-
dzane w życie stopniowo, według harmonogramu datki w bardzo trudnym okresie kryzysu gospodar-
określonego w tejże dyrektywie. Rejestry licencji czego.
i świadectw zostaną utworzone do grudnia 2010 r. Od Trzeci pakiet zmian, bardzo ważnych, dotyczy
grudnia 2010 r. będą wydawane licencje i świadectwa otwarcia rynku międzynarodowych przewozów pa-
maszynistom wykonującym przewozy transgranicz- sażerskich, łącznie z kabotażem, czyli z możliwością
ne, kabotażowe lub towarowe w innym państwie. przejazdu i zatrzymywania się na trasie na przystan-
Natomiast do 2017 r. wszyscy maszyniści będą zobo- kach pośrednich w celu wysadzania i przyjmowania
wiązani do posiadania licencji i świadectwa, które pasażerów. I tutaj mamy w zasadzie najbardziej re-
będą zgodne z dyrektywą. wolucyjną i najdalej idącą zmianę. Trzeba zaznaczyć,
Projekt ustawy zakłada, że wejdzie ona w życie że zmiany dotyczące otwarcia rynku były negocjowa-
z dniem (Dzwonek) 4 czerwca 2009 r., czyli wówczas, ne w innych realiach gospodarczych niż obecne, czy-
gdy zgodnie z dyrektywą nr 2007/58/WE dotyczącą li w realiach wzrostu gospodarczego, kiedy na pierw-
liberalizacji przewozów należy wdrożyć jej postano- szym miejscu stawiano troskę o jakość przewozów,
wienia, z wyjątkiem przepisów art. 1 pkt 8 i 9, które którą mogliśmy uzyskiwać poprzez zwiększenie kon-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym 63

Poseł Bogusław Kowalski wać. Natomiast, jeżeli polityka się nie zmieni, rzeczy-
wiście masowy protest społeczny tej branży będzie
kurencyjności. Rząd, przygotowując się do otwarcia nieuchronny. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
rynku, równolegle prowadził działania związane
z przygotowaniem krajowych, polskich firm, tj. PKP (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Intercity i PKP Przewozy Regionalne, do stawiania Sejmu Jerzy Szmajdziński)
czoła konkurencji zagranicznej. Firma, która odczu-
je tę konkurencję przede wszystkim, czyli PKP In-
tercity, miała być wprowadzona na giełdę, z której Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
miała pozyskać prawie miliard złotych, który z kolei
miał być przeznaczony na inwestycje, na nowy tabor, Dziękuję.
na jego modernizację i zakup nowego, bo konkurencja Pan poseł Tomasz Kamiński z klubu Lewica, pro-
dotyczy przede wszystkim poziomu, czyli nowocze- szę uprzejmie.
snego taboru, który umożliwia wysoką jakość prze-
wozów i pozwala zaproponować konkurencyjną ofer-
tę. Niestety, warunki kryzysu gospodarczego spowo- Poseł Tomasz Kamiński:
dowały, że ten plan nie został zrealizowany. Dzisiaj
spółka PKP Intercity nie jest przygotowana do otwar- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
cia rynku 1 stycznia 2010 r., do stawienia czoła kon- Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewicy pra-
kurencji już za pół roku. gnę przedstawić nasze stanowisko w sprawie ustawy
Biorąc pod uwagę całą sytuację branży kolejowej, o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, wraz
to, że PKP Cargo jako chyba jedyna firma zgłosiła z projektami aktów wykonawczych, zawartej w dru-
zwolnienia zbiorowe na tak wielką skalę, bo na po- kach nr 1765 oraz 1942.
ziomie 7 tys. osób, biorąc pod uwagę spadek liczby Omawiana ustawa jest wynikiem tzw. trzeciego
przewozów, brak przygotowania do otwarcia rynku pakietu kolejowego – o czym była mowa – i rozporzą-
i stawienia konkurencji, dzisiaj nie stawia się na dzenia nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady,
pierwszym miejscu problemu konkurencji i podno- dyrektywy 2007/58 Parlamentu Europejskiego i Rady
szenia jakości usług, ale problem ochrony rynku pra- z dnia 23 października 2007 r., a także dyrektywy
cy i troski o miejsca pracy. Z tego powodu w trakcie 2007/59 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23
prac nad tą nowelizacją w Komisji Infrastruktury października 2007 r.
zaproponowaliśmy przesunięcie terminu otwarcia Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy obejmu-
rynku z 2010 na 2015 r. Ten czas jest potrzebny po ją jak gdyby cztery segmenty, tak można je rozloko-
to, aby Intercity i PKP Przewozy Regionalne, które wać. W omawianej ustawie, która była przedmiotem
przechodzą przekształcenia, proces oddłużenia, pro- pracy Komisji Infrastruktury oraz specjalnej podko-
ces przygotowania do daleko idących planów inwe- misji, zakłada się, iż od 2010 r. przewoźnicy z innych
stycyjnych, mogły te plany realizować i w odpowied- krajów Unii Europejskiej wykonujący międzynaro-
nim czasie stanąć do uczciwej, czyli równej konku- dowe przewozy pasażerskie będą mieli dostęp do pol-
rencji, bo dzisiaj nie stwarzamy możliwości uczciwe- skiej infrastruktury kolejowej. Nadzór nad przestrze-
go, równego konkurowania. (Dzwonek) Z tego powo- ganiem tych przepisów będzie pełnił prezes Urzędu
du we wnioskach mniejszości zgłosiliśmy poprawki, Transportu Kolejowego. Będzie on mógł również
które przesuwają ten termin, i w zależności od roz- ograniczyć takie przewozy, gdy zagrożona zostanie
strzygnięć Wysokiej Izby, czy te poprawki zostaną równowaga ekonomiczna krajowych usług publicz-
przyjęte, czy nie, klub Prawa i Sprawiedliwości po- nych. Według nas jest to niezbyt precyzyjnie określo-
dejmie decyzję o poparciu lub sprzeciwie wobec tej ne, zwłaszcza w sytuacji, w jakiej obecnie znajduje
nowelizacji. się PKP Intercity, PKP Cargo. Tutaj trzeba by to
Kończąc, chciałbym zaapelować do Ministerstwa dookreślić.
Infrastruktury, aby w sposób bardziej zdecydowany Bardzo istotnym elementem omawianej ustawy
zajęło się branżą kolejową, dlatego że proces oddłu- jest utworzenie systemu uznawania kwalifikacji za-
żenia rozpoczęty w poprzedniej kadencji nie jest kon- wodowych maszynistów. Ustawa określa także pro-
tynuowany. Pomoc publiczna dla PKP Cargo też jest cedury i warunki wydawania maszynistom licencji
dzisiaj zawieszona w próżni, nie mamy jednoznacz- i świadectw. Zgodnie z nowymi przepisami prezes
nego stanowiska rządu, czy jest gotów takiej pomocy UTK będzie wydawał licencje maszynisty, prowadził
udzielić i w jakim zakresie, czyli, mówiąc krótko, ich rejestr oraz listę podmiotów uprawnionych do
wprowadzamy obce firmy na nasz rynek, a jednocze- szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się
śnie nie podchodzimy do sprawy gospodarsko, z tro- o licencję i świadectwa maszynisty. Prezes UTK bę-
ską o własną branżę, o własne firmy. Jest to sytuacja dzie prowadził także listę podmiotów uprawnionych
wielce niepokojąca, która musi budzić sprzeciw, musi do przeprowadzania badań lekarskich u osób ubiega-
budzić protest. To z tego powodu kolejarze zaczynają jących się o te dokumenty. Licencja maszynisty bę-
wychodzić na ulice, a przecież nie o to chodzi, powin- dzie wydawana na okres 10 lat z możliwością prze-
ni stać przy swoich miejscach pracy, a nie protesto- dłużenia o kolejne 10, po uprzednim sprawdzeniu, czy
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
64 Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

Poseł Tomasz Kamiński państwie członkowskim wraz z możliwością wpro-


wadzenia ograniczeń takich przewozów, gdy zagro-
maszynista spełnia warunki fizyczne i psychiczne żona jest równowaga ekonomiczna krajowych usług
do jej uzyskania. Rejestr licencji maszynistów, zgod- publicznych; po drugie, stworzenie systemu uznawa-
nie z omawianym projektem, ma powstać do grud- nia kwalifikacji zawodowych maszynistów; po trze-
nia 2010 r. cie, zapewnienie nadzoru nad przestrzeganiem sto-
Natomiast przewoźnicy kolejowi i zarządcy infra- sowania rozporządzenia w sprawie praw i obowiąz-
struktury będą wydawać świadectwa maszynistom ków pasażerów.
przez nich zatrudnianym lub świadczącym im usługi. Ustawa nakłada też nowe zadania na prezesa
Warunkiem niezbędnym do uzyskania świadectwa Urzędu Transportu Kolejowego związane z nadzoro-
będzie posiadanie m.in. licencji maszynisty. Świadec- waniem przestrzegania przepisów dotyczących praw
two będzie uprawniało do prowadzenia określonej pasażerów, wydawania licencji i świadectw dla ma-
kategorii pociągu lub pojazdu kolejowego po konkret- szynistów oraz w zakresie dostępu do infrastruktury
nych liniach kolejowych. Zgodnie z dyrektywą unijną kolejowej. Dziękuję za uwagę.
do 2017 r. wszyscy maszyniści będą musieli posiadać
licencje i świadectwa.
Omawiana ustawa – co godne podkreślenia – Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
wprowadza również szczególną ochronę osób niepeł-
nosprawnych i osób o ograniczonej sprawności rucho- Dziękuję bardzo.
wej przez nałożenie na prezesa UTK obowiązku To były wystąpienia w imieniu klubów.
kontroli spełniania przez przewoźników, zarządców Koła nie zabierają głosu w tej sprawie.
infrastruktury kolejowej, właścicieli dworców i ich Do zadania pytań zgłosiło się 10 osób.
dysponentów obowiązków wynikających z przepisów Czy ktoś jeszcze pragnie dopisać się?
rozporządzenia. Chętnych nie widzę.
Niewątpliwie nowe przepisy dostosowują prawo Listę zamykam.
krajowe do prawa unijnego, jednak biorąc pod uwa- Czas na zadanie pytania – 1 minuta.
gę sytuację w PKP, Klub Poselski Lewicy popiera Proszę bardzo, pan poseł Mirosław Pawlak, Pol-
wnioski mniejszości dotyczące przesunięcia terminu skie Stronnictwo Ludowe.
otwarcia rynku dla innych, zagranicznych podmio-
tów. Będziemy głosować za przyjęciem tej ustawy,
ale również za wnioskami mniejszości. Dziękuję. Poseł Mirosław Pawlak:
(Oklaski)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Projekt ustawy wskazuje jedynie dolną grani-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: cę wieku, w którym można ubiegać się o licencję
maszynisty. Jaka jest górna granica wieku?
Dziękuję bardzo. Drugie pytanie: Czy znane są już resortowi in-
Stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego frastruktury kryteria, na podstawie których prze-
przedstawi pan poseł Józef Racki. prowadzona zostanie analiza naruszania równowa-
gi ekonomicznej planowanych połączeń międzyna-
rodowych?
Poseł Józef Racki: I ostatnie pytanie: W jakich konkretnych przy-
padkach nie będzie miał zastosowania przepis o moż-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka liwości ograniczenia dostępu do infrastruktury dla
Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego przewoźnika mającego siedzibę w innym kraju człon-
Stronnictwa Ludowego mam przyjemność oświad- kowskim Unii Europejskiej? Dziękuję.
czyć, że klub będzie głosował za przyjęciem spra-
wozdania Komisji Infrastruktury. Zmiany zapro-
ponowane przez stronę rządową w druku nr 1765 Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
dotyczą nowelizacji ustawy o transporcie kolejo-
wym i mają na celu implementację prawa Parla- Dziękuję bardzo.
mentu Europejskiego i Rady. Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Spra-
Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy obej- wiedliwość.
mują, po pierwsze, otworzenie rynków kolejowych
i międzynarodowych przewozów pasażerskich wraz
z prawem do zapewnienia podróżnym możliwości Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
wsiadania na każdej stacji znajdującej się na trasie
międzynarodowej i wysiadania na innej takiej stacji, Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
w tym na stacjach znajdujących się w tym samym Moje pytanie związane jest z treścią proponowanego
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym 65

Poseł Kazimierz Gwiazdowski dury i warunki wydawania maszynistom licencji


i świadectw: „Art. 22e ust. 1. Minister właściwy do
art. 22c ustawy o transporcie kolejowym, który mówi, spraw transportu przeprowadza, nie rzadziej niż raz
że przewoźnik kolejowy lub zarządca infrastruktury na 5 lat, ocenę systemu uzyskiwania licencji maszy-
kolejowej może zawrzeć z maszynistą umowę zobo- nisty i świadectwa maszynisty, biorąc pod uwagę
wiązującą go do zwrotu części lub całości kosztów konieczność zapewnienia sprawności i przejrzystości
poniesionych na jego szkolenie, jeżeli rozwiązanie lub tego systemu oraz bezpieczeństwo w ruchu kolejo-
wygaśnięcie stosunku prawnego wiążącego maszy- wym. Wyniki oceny są jawne”.
nistę z przewoźnikiem kolejowym lub zarządcą in- I pytanie: Jakie są, będą kryteria oceny systemu
frastruktury kolejowej nastąpiło przed ustalonym uzyskiwania licencji i świadectwa maszynisty, biorąc
w tej umowie terminem z przyczyny leżącej po stro- pod uwagę konieczność zapewnienia sprawności
nie maszynisty.
i przejrzystości tego systemu oraz bezpieczeństwo
Prosiłbym mianowicie o wyjaśnienie, co należy
w ruchu kolejowym? Dziękuję. (Oklaski)
rozumieć pod pojęciem przyczyny leżącej po stronie
maszynisty. Czy pod tym pojęciem kryją się również
wypadki losowe, na przykład choroba maszynisty czy
też śmierć lub choroba członka jego rodziny uniemoż- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
liwiająca mu dalsze wykonywanie pracy na kolei? Czy
nie należałoby zmienić zapisu na mniej rygorystycz- Dziękuję bardzo.
ny w stosunku do maszynisty, uwzględniający wspo- Pan poseł Krzysztof Brejza, Platforma Obywatelska.
mniane przeze mnie wypadki losowe? Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Poseł Krzysztof Brejza:
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Warto podkreślić, iż pomimo problemów finanso-
Dziękuję bardzo.
wych, problemów, które występują w wielu pań-
Pani poseł Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.
stwach europejskich, przewozy pasażerskie cały czas
są i będą nadal szybkim i atrakcyjnym środkiem
Poseł Anna Sobecka: transportu.
Omawiany projekt ustawy stanowi implementację
Dziękuję. do krajowego porządku prawnego tzw. trzeciego pa-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Skutkiem kietu kolejowego Unii Europejskiej i zgodnie z unij-
przyjęcia proponowanych przez rząd zmian będzie nym rozporządzeniem 1371/2007/WE zawiera zobo-
konieczność wydzielenia medycyny kolejowej ze wiązanie do zapewnienia między innymi właściwego
struktur grupy Polskich Kolei Państwowych. Jak systemu informacji dla podróżnych, przyznania pa-
pan minister ma zamiar to przeprowadzić? Czy ta sażerom prawa do odszkodowania, wymogu posiada-
instytucja będzie poddana prywatyzacji, czy też nia przez przewodnika odpowiedniego ubezpieczenia
nadal pozostanie strukturą publiczną? Czy planowa- czy wreszcie tak ważnego zapewnienia udogodnień
ne jest, aby substancja majątkowa przeszła do struk- dla osób niepełnosprawnych.
tury Urzędu Transportu Kolejowego? Dziękuję bar- Panie ministrze, dostrzegając, jak szerokiej ma-
dzo. (Oklaski) terii dotyczy omawiany projekt ustawy, mam pyta-
nia odnośnie do implementacji wspomnianego roz-
porządzenia w części dotyczącej udogodnień dla
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: osób niepełnosprawnych: Jakie konkretne działania
zostaną podjęte na rzecz osób niepełnosprawnych?
Dziękuję bardzo. Czy będą to działania systemowe skoordynowane
Pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska. i kiedy w sposób widoczny poprawi się sytuacja osób
Nie ma pana posła. niepełnosprawnych podróżujących koleją? Dziękuję
Pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedli-
bardzo.
wość.
Proszę bardzo.

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


Poseł Lech Kołakowski:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt zakła- Głos zabierze pan poseł Tomasz Kamiński z klu-
da stworzenie systemu uznawania kwalifikacji bu Lewica.
zawodowych maszynistów. Określa także proce- Proszę bardzo.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
66 Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

Poseł Tomasz Kamiński: Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- Dziękuję bardzo.


strze! Niewątpliwie jest to implementacja, ale musi- Głos zabierze pan poseł Jan Kulas, Platforma
my również brać pod uwagę kondycję i sytuację eko- Obywatelska.
nomiczną naszych spółek. Jak już była mowa, koszt
szkolenia jednego pracownika to kwota rzędu 20 tys., Poseł Jan Kulas:
takie są wyliczenia, a to są ogromne koszty. Jaka jest
sytuacja poszczególnych spółek w Grupie PKP, wi- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
dzieliśmy i usłyszeliśmy na jednym z ostatnich posie- mie! Niewątpliwie mówiliśmy o jednej z ważniej-
dzeń Komisji Infrastruktury. szych zmian w ustawie o transporcie kolejowym,
Panie ministrze, obawiam się, czy nasze koleje, zmianie pewnie i oczekiwanej przez naszych part-
czy nasze spółki podołają tej konkurencji. Czy nie nerów, ale tak jak zawsze przy ważnych i trudnych
zmianach – bo tak też je trzeba widzieć – ważne są
należałoby jednak wydłużyć czasu na otwarcie
konsultacje społeczne, panie ministrze, przygotowa-
rynku?
nie partnerów społecznych, pracowników do wdro-
I drugie pytanie: W tej ustawie jest również mowa żenia tej ustawy w życie. I to jest moje pierwsze
o dostosowaniu infrastruktury dworców, całej kolei pytanie.
dla osób niepełnosprawnych. Nie bardzo to widzę, Drugie pytanie dotyczy elitarnego kiedyś, ale
skoro docierają do mnie informacje, chociażby z dnia wciąż ważnego zawodu maszynisty. Jest określone to
wczorajszego, kiedy to PKP wycofuje się z umowy już wszystko w art. 22 – wymogi, szkolenie, zdawanie
podpisanej z samorządem Rzeszowa na remont dwor- egzaminów, wiek i tak dalej.
ca, twierdząc, że nie jest w stanie tego zrobić. To skąd Panie ministrze, czy jeśli chodzi o odbycie tych
teraz wziąć środki na dostosowanie dla osób niepeł- szkoleń, nasi maszyniści, nasi kolejarze mogą liczyć
nosprawnych? Dziękuję. na pomoc Ministerstwa Infrastruktury?
Ostatnie pytanie dotyczy otwartości polskiego
rynku kolejowego dla innych podmiotów z Unii Eu-
ropejskiej. Czy tutaj próg rozkładu tras pociągów
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: w rozkładzie na lata 2009–2010 (Dzwonek) jest jedy-
nym możliwym rozwiązaniem? Czy mamy jakieś pole
Dziękuję bardzo. manewru, możliwa jest dyskusja i ewentualne prze-
Pan poseł Sławomir Kopyciński z klubu Lewica. sunięcie tego terminu? Dziękuję za uwagę.
Proszę bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Poseł Sławomir Kopyciński: Dziękuję bardzo.
Jako ostatni głos zabierze pan poseł Piotr Cybul-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! ski, Prawo i Sprawiedliwość.
Chciałbym zapytać, jak otwarcie rynku międzynaro- Proszę bardzo.
dowych przewozów pasażerskich wpłynie na sytuację
polskich przewoźników, których sytuacja finansowa, Poseł Piotr Cybulski:
określając to delikatnie, nie jest najlepsza. Mogliśmy
się o tym przekonać na ostatnim posiedzeniu Sejmu, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
kiedy dyskutowaliśmy o problemach Polskich Kolei Mam pytanie do pana, panie ministrze: Czy rząd za-
Państwowych. akceptował już termin 1 stycznia 2010 r. i nie podej-
Zgodnie z zapisami omawianej ustawy przewóz mie na forum Unii Europejskiej dalszych prób, żeby
międzynarodowy umożliwi pasażerom wsiadanie dać szansę naszym kolejarzom, naszym przedsiębior-
i wysiadanie na stacjach pośrednich w tym samym stwom?
państwie członkowskim, co oczywiście wpłynie na Niedawno zlikwidowaliśmy w majestacie prawa
ograniczenie liczby pasażerów polskich przewoź- Stocznię Szczecińską. Dzisiaj w majestacie prawa
unijnego zlikwidujemy dużą część taborów Polskich
ników.
Kolei Państwowych. Przecież wiadomo, że przewozy
Chciałbym w związku z tym zapytać: W jaki spo-
spadły we Francji, w Niemczech i ta nadwyżka prze-
sób polski rząd ma zamiar chronić polskich przewoź- niesie się do Polski. W podobnej sytuacji są niektóre
ników przed, nie ma co kryć, lepiej przygotowaną, nowe kraje członkowskie Unii Europejskiej i być
bogatszą, międzynarodową konkurencją i czy umowy może poprą nas (Dzwonek) w Unii Europejskiej, jeże-
na usługi publiczne, o których mowa w ustawie, są li taki wniosek zgłosimy.
wystarczającym dla nich zabezpieczeniem? Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie? Dzię-
Dziękuję bardzo. kuję bardzo. (Oklaski)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym 67

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: z wnioskiem mniejszości, późniejsze terminy libera-


lizacji. Wysoka Izba oczywiście zdecyduje, ale wska-
Dziękuję bardzo. zuję na pewne uwarunkowania. Otóż, gdyby w Polsce
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- powstały przepisy niezgodne z zasadami unijnymi,
pana. oznaczałoby to dla Polski bardzo duże komplikacje
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu polegające na tym, że wdrożono by postępowanie
w Ministerstwie Infrastruktury pana Juliusza En- w związku z naruszeniem zobowiązań traktatowych
gelhardta. wynikających z dyrektywy. Gdyby w trakcie tego po-
stępowania Polska wypełniła te obowiązki, zostałoby
ono umorzone, ale komisja mogłaby skierować skar-
Podsekretarz Stanu gę do Trybunału Sprawiedliwości. W kolejnych eta-
w Ministerstwie Infrastruktury pach moglibyśmy całe to postępowanie przegrać
Juliusz Engelhardt: i Trybunał Sprawiedliwości mógłby ostatecznie orzec,
że Polska jest winna naruszenia art. 10 dyrektywy.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo dzięku- Wskazuję na ten element po to, żeby uzmysłowić
ję za te liczne pytania, bo świadczą one o wielkim państwu i sobie również, że byłyby z tym związane
zainteresowaniu posłów implementacją trzeciego pa- pewne skutki, których nie da się bezpośrednio wy-
kietu kolejowego, projektem szczególnie złożonym, wieść z samych przepisów dyrektywy. Przede wszyst-
zawierającym bardzo ważne aspekty, o których była kim Komisja Europejska mogłaby utrudnić, i to
już tutaj mowa: z jednej strony sprawy dotyczące ma- znacznie, dostęp w Polsce do środków, które są prze-
szynistów, z drugiej strony prawa pasażerów i z trze- znaczone na wspieranie sektora transportu. Po dru-
ciej strony liberalizacja. gie, gdybyśmy przyjęli przepisy niezgodne z dyrekty-
W ramach swojego czasu połączę pytania, które wą, to przewoźnicy zagraniczni, zgodnie z przepisami
padły ze strony państwa posłów, dotyczące możliwo- dyrektywy, mogliby wnosić roszczenia o dopuszcze-
ści przesunięcia terminu procesu liberalizacji prze- nie ich do polskiej infrastruktury kolejowej i gdyby-
wozów kolejowych i stanowiska rządu w tej sprawie. śmy ich nie dopuszczali, a pewne jest, że przegrali-
Chciałbym powiedzieć, że po pierwsze, powinniśmy byśmy postępowanie przed Trybunałem Sprawiedli-
zdefiniować przedmiot naszej debaty. Mówimy dzisiaj wości, to za dwa, trzy lata mogłyby pojawić się rosz-
o kolejowych przewozach pasażerskich, a nie o wszel-
czenia tych przewoźników o dość poważne szkody.
kich przewozach, ponieważ przewozy towarowe zo-
Zatem rząd jest zdecydowanie przeciwny temu, by
stały już dawno zliberalizowane, było to 1 stycznia
przedłużyć okres implementacji dyrektywy. To tyle
2007 r. Dzisiaj mówimy o dacie liberalizacji, ale re-
na temat dyrektywy.
gulowanej liberalizacji w zakresie kolejowych prze-
Przechodzę do innych pytań szczegółowych. Pan
wozów pasażerskich i to tylko jednego z segmentów
poseł Mirosław Pawlak pytał o górną granicę wieku
tych przewozów.
maszynisty. Górna granica wieku nie została okre-
Było to już tutaj słusznie podkreślane, że zacho-
wujemy możliwość ingerencji, możliwość ogranicze- ślona, a dolna wynosi 20 lat. Górna granica nie jest
nia prawa dostępu, jeśli w przewozach zagrożona określona, tak wynika z przepisów unijnych. Pan
jest równowaga ekonomiczna. Chronimy wobec tego poseł pytał również o kryteria ograniczania dostępu,
rynek tych przewozów, które są usługą publiczną o których jest mowa jako o podstawowym narzędziu.
– obecnie w naszym kraju są to przewozy regionalne, Przypomnę, że tym podstawowym narzędziem jest
przewozy międzywojewódzkie zamawiane przez rząd ograniczenie dostępu w przypadku zagrożenia rów-
oraz przewozy międzynarodowe. Dopiero jak ziden- nowagi ekonomicznej. Kryteria te nie są określone
tyfikujemy te trzy segmenty, to rzeczywiście jeden w przepisach dyrektywy, są jedynie wskazane w pkt 12
z nich, przewozy sensu stricte komercyjne, niedoto- preambuły do dyrektywy, gdzie mówi się przede
wane, niewspierane przez władze publiczne, bo tu wszystkim o kryterium rentowności tych przewozów,
chodzi o wsparcie i ze strony rządu, i ze strony władz kryterium ich kosztów i kryterium kosztów dla wła-
samorządowych, liberalizujemy i poddajemy regułom dzy publicznej. Chodzi o to, że jeżeli dopuszczenie
konkurencji. danego przewozu w konkretnej relacji powodowałoby
Czy możemy przesunąć ten termin liberalizacji pogorszenie sytuacji ekonomicznej przewoźników już
albo negocjować? W tej chwili nie. Nie możemy, dla- tam działających przez np. obniżenie ich przychodów,
tego że jako kraj zgodziliśmy się na zapisy określone co powodowałoby wzrost ich potrzeb dotacyjnych,
w dyrektywie 2007/58/WE, która zmienia art. 10 czyli skutki po stronie władzy publicznej, byłoby to
dyrektywy 91/440/EWG. Jest to termin, o którym naruszeniem równowagi ekonomicznej i na podsta-
powszechnie dyskutuje się w całej Europie, właści- wie takiego ustalenia organ właściwy mógłby do da-
wie uzgodniony. Obecnie Polska nie ma takiej moż- nego przewozu nie dopuścić.
liwości, by po raz kolejny negocjować termin tej li- Dalsze pytania. Przepraszam, na wszystkie nie
beralizacji. jestem w stanie odpowiedzieć. Jeśli państwo posłowie
Ze strony państwa posłów zgłoszane było pytanie, życzylibyście sobie, to bardziej szczegółowo odpowiem
czy wobec tego Polska mogłaby przyjąć, zgodnie na piśmie.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
68 Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie roku 2017. To jest wieloletni proces szkolenia, który
Infrastruktury Juliusz Engelhardt będzie realizowany stopniowo. Spółki kolejowe,
i pasażerskie, i towarowe, dokonają oceny zasadno-
Pani poseł Anna Sobecka pytała o wydzielenie ści ilości przeszkalanych maszynistów i będą w tym
oddziału medycyny kolejowej ze struktury PKP. zakresie prowadzić swoją politykę. I w tym kontek-
Przede wszystkim ta ustawa nie reguluje tego zagad- ście padło pytanie jednego z panów posłów o to, czy
nienia ani się nie odnosi bezpośrednio do problemu resort infrastruktury tutaj przewiduje jakieś wspar-
dalszych przekształceń oddziału medycyny kolejowej, cie. Nie, generalnie nie ma środków budżetowych
który funkcjonuje w strukturach PKP. Nie wynika na ten cel. Tutaj będą środki angażowali przewoź-
z tych przepisów, że ten oddział będzie wydzielony nicy kolejowi.
w ogóle z PKP. My uważamy inaczej. Uważamy, że Było pytanie pana posła Sławomira Kopycińskie-
rynek specjalistycznych usług medycznych w zakre- go o wpływ liberalizacji na sytuację polskich prze-
sie medycyny kolejowej trzeba zliberalizować, tzn. woźników, o to, w jaki sposób rząd miałby chronić
trzeba dopuścić również możliwość świadczenia usług polskich przewoźników. Już częściowo odpowiedzia-
medycznych przez inne podmioty, nie tylko przez od- łem na te pytania. Elementem ochrony polskich prze-
dział medycyny kolejowej, co oznacza, że oddział me- woźników, ale też w ograniczonym zakresie, jest
dycyny kolejowej jeszcze przez długi czas może funk- możliwość niedopuszczenia przewoźnika zagranicz-
cjonować w strukturach PKP. Obecnie on znajduje nego na terytorium Polski, do polskiej infrastruktu-
się w strukturze PKP SA, może podlegać PLK, czyli ry, w przypadku gdy właściwy organ, w tym wypad-
Polskim Liniom Kolejowym, SA i dalej funkcjonować, ku Urząd Transportu Kolejowego, uzna, że mogłoby
ale jako jeden z kilku świadczących specyficzne usłu- to naruszyć równowagę ekonomiczną w krajowych
gi kolejowej medycyny pracy. usługach publicznych. Uważamy, że jest to instru-
Pan poseł Lech Kołakowski pytał o ocenę syste- ment bardzo mocny. Jakkolwiek trzeba też sobie zda-
mu, o ceny uzyskiwania licencji, o to, jakie będą kry- wać sprawę z tego, że nie wszędzie ten instrument
teria oceny tego systemu. Rzeczywiście przepis nie będzie miał zastosowanie i że będą segmenty, gdzie
jest tutaj precyzyjny do końca. Wprowadzamy nowy będziemy musieli poddać polskich przewoźników wa-
system oceny. Zgodnie z przepisem co pięć lat trzeba runkom konkurencji. Z drugiej strony takie dopusz-
dokonać oceny tego systemu. Wtedy minister określi czenie w pewnym stopniu konkurencji nie jest, trze-
w odpowiednim akcie, czy w obwieszczeniu, czy za- ba pamiętać, szkodliwe dla rynku i dla pasażerów,
rządzeniu, jakie elementy należy wziąć pod uwagę. tylko jest korzystne, bo, jak wiadomo, przy konku-
Na pewno podstawowym kryterium oceny jest to, czy rencji rośnie na ogół jakość świadczonych usług oraz
system zapewnia bezpieczeństwo ruchu kolejowego. spadają ceny. Do pewnego stopnia jest to więc dzia-
To jest podstawowe kryterium oceny. łanie na rzecz przecież szeroko rozumianych pasaże-
Pan poseł Krzysztof Brejza pytał o implementację rów, na rzecz interesu publicznego. Natomiast rze-
rozporządzenia na rzecz osób niepełnosprawnych. czywiście mogą wystąpić pewne zagrożenia dla sa-
Pośrednio były też pytania z tym związane o koszty mych przewoźników. Niemniej jednak ci przewoźnicy
implementacji tych wszystkich przepisów dotyczą- mają czas, żeby się do tych zagrożeń przygotować
cych rozporządzenia w zakresie ochrony osób niepeł- i podjąć walkę z potencjalną konkurencją, a nie po-
nosprawnych i możliwości w tym zakresie. Jest to szukiwać ograniczenia konkurencji w zapisach usta-
wielki problem. Jest to problem dla polskich zarząd- wowych. Uważamy, że lepiej jest podjąć walkę kon-
ców infrastruktury, dla polskich przewoźników. Nie- kurencyjną, że należy ją podjąć tam, gdzie jest to
mniej jednak musimy implementować te przepisy. możliwe. Spółka Intercity może podjąć walkę konku-
Dokonaliśmy w naszym projekcie ustawy pewnych rencyjną z zagranicznymi podmiotami. Chciałbym
wyłączeń, tak żeby nie obciążać kosztowo naszych powiedzieć, że trwa przetarg na 20 składów zespolo-
zarządców infrastruktury i przewoźników w sposób nych, że spółka rozpisuje kolejne przetargi na moder-
radykalny, gwałtowny, żeby możliwie stopniowo to nizację taboru, a już dzisiaj świadczy ona usługi na
wprowadzać. Elementy, które komisja, posłowie dość dobrym poziomie. Jestem przekonany, że te
uznali za mniej kosztowne, są wyeksponowane, tak usługi będą na jeszcze wyższym poziomie i że spółka
żeby stopniowo przejść do nowego. Musimy działać Intercity poradzi sobie w walce konkurencyjnej – wy-
zgodnie z przepisami w zakresie praw pasażerów, rażam taką nadzieję – z zagranicznymi przewoźni-
zwłaszcza niepełnosprawnych, i wykazywać się stałą kami. A z kolei nie należy demonizować sprawy, że
troską o osoby niepełnosprawne, i to, co można robić tych zagranicznych przewoźników nagle pojawi się
na rzecz osób niepełnosprawnych, bezwzględnie trze- 1 stycznia 2010 r. nie wiadomo ilu. Mogą być to 2, 3
ba robić, myśląc o kosztach, ale również o tych oso- przypadki wejścia na bardzo opłacalne relacje, które
bach, żeby ułatwić im życie, jeżeli chodzi o funkcjo- mamy zidentyfikowane. Nie będzie to w każdym ra-
nowanie w zakresie transportu publicznego. zie zjawisko masowe.
Wreszcie była podnoszona sprawa kosztów szko- Czy były konsultacje społeczne, pytał pan poseł.
lenia maszynistów, bardzo istotna. Określamy te Oczywiście, że tak. Były konsultacje społeczne wy-
koszty na 20 tys. zł, ale nie zapominajmy o jednej magane przepisami. Zwracaliśmy się do organizacji
rzeczy, o tym, że cały ten proces jest rozpisany do społecznych, do związków zawodowych. Dodam, że
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie 69

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwoka-


Infrastruktury Juliusz Engelhardt turze, ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Pra-
wo o notariacie – numer druku sprawozdania 511.
związki zawodowe też aktywnie uczestniczyły w pra- Zaczniemy może od takiej ogólnej formuły. Pan
cach podkomisji i komisji. Tak że jak najbardziej tak. marszałek, zgodnie ze stosownymi przepisami regu-
Odpowiedziałem chyba na wszystkie pytania. Jeśli laminu, po zasięgnięciu opinii Sejmu, skierował po-
pominąłem któreś, to bardzo proszę o przypomnie- wyższy projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości
nie, ale jeśli wyczerpałem temat, to, panie marszał- i Praw Człowieka do pierwszego czytania. Komisja
ku, dziękuję bardzo. (Oklaski) Sprawiedliwości i Praw Człowieka, zgodnie z tą dys-
pozycją pana marszałka, przeprowadziła pierwsze
czytanie tego projektu na posiedzeniu w dniu 24 czerw-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: ca 2008 r. i po tych swoich działaniach – już nie będę
trzymał Wysokiej Izby w niepewności – wnosi, by
Dziękuję bardzo panu ministrowi. Wysoki Sejm raczył odrzucić projekt ustawy z druku
Czy pani poseł sprawozdawca chce zabrać głos? nr 511. I to jest ta formuła.
Proszę bardzo, pani poseł Elżbieta Pierzchała. Teraz kilka słów uzasadnienia i może kilka słów
o historii, bo projekt ma już swoją historię. Projekt
poselski tejże właśnie ustawy wpłynął do Sejmu
Poseł Elżbieta Pierzchała: 21 listopada 2007 r. Najogólniej rzecz biorąc, dotyczył
nowelizacji przepisów niezgodnych z konstytucją we-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
dług wyroków Trybunału Konstytucyjnego z kwiet-
Chciałabym tylko dopowiedzieć, ponieważ pan mini-
nia 2006 r. i listopada 2006 r. Przykładowo, w tym
ster w związku z tak dużą ilością pytań nie na wszyst-
projekcie zmieniono ogólne zasady odbywania prak-
kie naszym kolegom odpowiedział, że do 2010 r. to
tyk w toku aplikacji, prowadzenia egzaminów zawo-
będzie – chodzi o koszty – 2000–300 maszynistów.
dowych adwokackich i radcowskich, uporządkowania
To będą maszyniści, którzy będą prowadzić przewo-
katalogu kar dyscyplinarnych wobec aplikantów ad-
zy towarowe, transgraniczne, kabotażowe. Nato-
wokackich i cały szereg takich właśnie zagadnień,
miast do 2017 r. mamy pozostałe kilka tysięcy ma-
szynistów. które wiążą się z aktualnym podwówczas, a także
Chciałabym powiedzieć, że w pracach podkomisji dzisiaj problemem otwartości zawodów prawniczych,
brał udział czynnik społeczny bardzo aktywnie i na- usprawnienia procesu szkolenia młodych adeptów
wet prosił, żeby te egzaminy i koncesje były wcze- w tych zawodach itd.
śniej, do 2010 r. A myśmy, pan minister i my w nowe- Skierowano ten projekt do komisji w dniu 9 maja
lizacji, rozłożyli to do 2017 r. Dziękuję. (Oklaski) 2008 r. Pierwsze czytanie odbyło się, jak już pań-
stwo wiecie, 24 czerwca 2008 r. i konkluzja tego
czytania jest taka, jaką państwu przed chwilą
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: przedstawiłem.
Teraz może dwa słowa – trudno to nazwać uza-
Dziękuję bardzo. sadnieniem – ogólnej oceny, dlaczego taka konkluzja,
Zamykam dyskusję. a nie inna. Wydaje mi się, że dwie główne przyczyny
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- się tutaj na to złożyły. Zgodnie z opinią większości
my w bloku głosowań. osób wypowiadających się na forum obrad komisji
Dziękuję panu ministrowi, dziękuję uczestnikom projekt powstał ze szlachetnej inspiracji: otwarcie
tej debaty. zawodów prawniczych, ułatwienie procedur, ułatwie-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. po- nie egzaminów, aplikacji itd. – chodzi o to, żeby do-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra- stęp do tych zawodów był łatwiejszy, niż był. Ale on
wiedliwości i Praw Człowieka o poselskim pro- ma być łatwiejszy, ale nie za łatwy, i tego typu argu-
jekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwo- menty tam podnoszono. Nie o to chodzi bowiem, że-
katurze, ustawy o radcach prawnych oraz usta- byśmy mieli dużo prawników, tylko chodzi o to, że-
wy Prawo o notariacie (druki nr 511 i 682). byśmy mieli prawników tylu, ilu potrzeba, ale praw-
O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji ników dobrych. Bo można tak z dnia na dzień mia-
pana posła Mariana Filara. nować kogoś kimś, ale z tej nominacji nie zawsze coś
Proszę bardzo. wynika. Taki więc był ten leitmotiv tej decyzji.
Był jeszcze pewien aspekt formalny, mianowicie
w tym czasie, kiedy ten projekt sobie tam leżał, rząd
Poseł Sprawozdawca Marian Filar: przedstawił własny kompleksowy projekt ustawo-
dawstwa w tym względzie i, jeżeli państwo jesteście
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam honor i za- łaskawi pamiętać, to 20 lutego 2009 r. w tej właśnie
szczyt zaprezentować państwu sprawozdanie Komi- sali Sejm przyjął rządowy projekt kompleksu ustaw
sji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim w tej kwestii, które te sprawy regulowały. A więc tak
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
70 ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie

Poseł Sprawozdawca Marian Filar sądowego lub prokuratorskiego. Zagwarantowanie


właściwego przygotowania powinno dotyczyć także
wedle stanu na dzisiaj, skoro mamy już uchwalony doktorów nauk prawnych.
nowy stan normatywny, przyjmowanie jakiegoś kon- Projektowane art. 75a ustawy Prawo o adwoka-
kurencyjnego projektu, w ogóle dyskusja nad jakimś turze i art. 33 ust. 3 ustawy o radcach prawnych za-
konkurencyjnym projektem po prostu merytorycznie wierają katalog dziedzin prawa, w zakresie których
traci w tej chwili sens, niezależnie od tego, jakie wady weryfikuje się wiedzę kandydatów na aplikantów
czy zalety tamten projekt ma. Dlatego więc ta prośba adwokackich i radcowskich. Katalog ten należałoby
sejmowej komisji, by Wysoka Izba raczyła odrzucić chyba uzupełnić o prawo Unii Europejskiej.
projekt ustawy z druku nr 511. O to w imieniu komi- Niezasadne wydaje się uchylenie pkt 4 w art. 75g
sji Wysoką Izbę proszę. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ust. 1 ustawy o adwokaturze i analogicznego w usta-
wie o radcach prawnych na rzecz dążenia do dopre-
cyzowania przesłanek wyłączenia członków komisji
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: egzaminacyjnej do spraw aplikacji adwokackich.
Projektowana regulacja w art. 76 ust. 1 ustawy
Dziękuję bardzo panu posłowi. Prawo o adwokaturze i analogiczny zapis ustawy
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- o radcach prawnych uniemożliwiają przystępowanie
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- do egzaminu wstępnego na aplikację adwokacką
czeń w imieniu klubów i kół. i radcowską absolwentom studiów prawniczych w da-
Otwieram dyskusję. nym roku ze względu na termin rozpoczęcia aplikacji
Stanowisko klubu Platforma Obywatelska przed- – 15 października każdego roku.
stawi pan poseł Zenon Durka. Wśród projektowanych przepisów brak jest unor-
Proszę uprzejmie.
mowań odnoszących się do uczestnictwa organów
samorządu zawodowego adwokackiego i radców
prawnych w postępowaniu odwoławczym od wyni-
Poseł Zenon Durka:
ków egzaminu zawodowego, zgodnie z zaleceniem
wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 kwiet-
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! nia 2006 r.
Mam zaszczyt w imieniu klubu Platformy Obywatel- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biorąc powyż-
skiej przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego sze pod uwagę, Klub Parlamentarny Platformy
projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwoka- Obywatelskiej nie poprze przedmiotowego projektu
turze, ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Pra- noweli i wnosi o jego odrzucenie. Dziękuję bardzo.
wo o notariacie (druk nr 511). (Oklaski)
W intencji projektodawców projekt ma dostosować
przepisy ustaw: z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o ad-
wokaturze oraz z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
do sytuacji prawnej zaistniałej po wyrokach Trybu-
nału Konstytucyjnego z dnia 19 czerwca 2006 r. oraz Dziękuję bardzo.
z dnia 8 listopada 2006 r. W powyższych wyrokach Stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość przed-
trybunał stwierdził niezgodność z konstytucją kilku- stawi pan poseł Przemysław Gosiewski, przewodni-
nastu przepisów ustawy Prawo o adwokaturze oraz czący klubu Prawa i Sprawiedliwości.
ustawy o radcach prawnych. Proszę bardzo.
Projektowana nowela budzi wiele zastrzeżeń spre-
cyzowanych w wystąpieniu mojego szanownego
przedmówcy posła sprawozdawcy, wyrażonych jed- Poseł Przemysław Gosiewski:
nocześnie w opiniach korporacji prawniczych, jak
i Ministerstwa Sprawiedliwości. Dziękuję bardzo.
Wobec ograniczeń czasowych mojego wystąpienia Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja wysłuchałem
wymienię najważniejsze z nich: z dosyć dużą ciekawością tych słów krytyki wobec
W projektowanym art. 66 ustawy Prawo o adwo- przygotowanego przez Prawo i Sprawiedliwość pro-
katurze oraz art. 25 ustawy o radcach prawnych jektu zmiany ustawy o adwokaturze, o radcach praw-
ustanawia się katalog osób, co do których nie stosuje nych i Prawa o notariacie. Ale chcę przypomnieć, że
się wymogu odbycia aplikacji i złożenia egzaminu projekt rządowy, który został uchwalony, był prawie
zawodowego. Ukształtowanie tego katalogu budzi identyczny, więc jeżeli pan poseł krytykuje pewne
wątpliwości, czy z punktu widzenia konieczności na- rozwiązania w projekcie poselskim, to zapomniał, że
bycia właściwej praktyki koniecznej do przygotowa- projekt rządowy miał prawie identyczne rozwiązania.
nia do wykonywania zawodu adwokata czy radcy Ja bym więc radził być tutaj konsekwentnym co do
prawnego wystarczający jest okres 6 miesięcy zatrud- ocen, bo pewnie pan za tym projektem rządowym
nienia dla osób, które zajmowały stanowiska asesora głosował.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie 71

Poseł Przemysław Gosiewski mogli równolegle do tych, którzy są w korporacjach,


obsługiwać po prostu mieszkańców, a szczególnie
Proszę państwa, dzisiaj jednak sprawa jest mniej w sferze drobnych porad prawnych. Gdyby ta ustawa
aktualna, jeżeli chodzi o projekt Prawa i Sprawiedli- Prawa i Sprawiedliwości została uchwalona, być
wości, dlatego że większość zapisów naszego projek- może teraz wiele tysięcy młodych osób miałoby szan-
tu została skonsumowana w projekcie rządowym, sę na pracę w zawodzie prawniczym, miałoby szanse
który został uchwalony ponad miesiąc temu. Nato- choćby udzielania prostych porad prawnych, które
miast Prawo i Sprawiedliwość uważa, że trzeba prze- tak bardzo jest potrzebne obywatelom.
prowadzić drugą reformę otwarcia zawodów prawni- Po trzecie, proponujemy ustawę o bezpłatnej
czych, dlatego że teraz na te zmiany czeka 360 tys. pomocy prawnej. Obecnie, proszę państwa, system
młodych ludzi, którzy ukończyli wydziały prawa tzw. urzędówek, czyli tego, że wyznacza się z urzę-
i którzy, nie mogąc skończyć aplikacji czy dostać się du adwokata, jest nieefektywny dla adwokatów
na aplikację, naprawdę nie mają szans wykonywania i dla ich klientów. Muszą być wydziały prawne
upragnionego przez siebie zawodu prawnika. zrzeszające prawników, których głównym zada-
Po drugie, obecnie trzeba zwiększyć dostępność niem będzie obrona osób, które mają zapewnioną
pomocy prawnej dla obywateli. Podam choćby kilka taką obronę ze względu na brak środków czy nie
przykładów pokazujących, jak daleko jesteśmy za mają możliwości zapewnienia sobie obrony na nor-
Unią Europejską, za średnią w Unii Europejskiej. malnych warunkach. Nie może być sytuacji, w któ-
Przykładem może być to, że średnio jeden adwokat rej tego typu pomoc prawna jest traktowana jako
w krajach Unii Europejskiej przypada na 546 miesz- piąte koło u wozu.
kańców. W Polsce jeden adwokat przypada na 5,5 tys. I jeszcze jedna ważna sprawa. Istnieje potrzeba
mieszkańców. W Hiszpanii, w kraju, który jest nie- zmiany art. 87 Kodeksu postępowania cywilnego po-
wiele większy od Polski, jest blisko 140 tys. osób wy- przez zmianę instytucji pełnomocnictwa. (Dzwonek)
konujących zawód adwokata, w Polsce – 7 tys. Jeżeli Tak, obecnie można doprowadzić do tego, że w spra-
przyjęlibyśmy normy obowiązujące w innych krajach, wach cywilnych każdy młody człowiek, który ukoń-
jak we Włoszech, jak w Hiszpanii, jak w Niemczech,
czył wyższe studia prawnicze, może reprezentować
gdyby przyjąć rozwiązania choćby hiszpańskie, to
klienta w sprawach cywilnych przed sądem. To jest
w Polsce powinno być 100 tys. adwokatów, a nie
również rozwiązanie, które wprowadzi, proszę pań-
7 tys., jak jest obecnie. Gdyby przyjąć rozwiązania
stwa, kolejną drogę do otwarcia zawodów prawni-
takie, jakie są we Włoszech, to w Polsce powinno być
czych. Nasza teza jest prosta, a mianowicie musi być
76 tys. adwokatów, a nie 7 tys. Jeżeli, proszę pań-
kilka dróg dochodzenia do zawodów prawniczych.
stwa, zauważymy, że w Polsce 1 adwokat przypada
Musi być taka sytuacja – tu się nie zgadzam z panem
na 5,5 tys. obywateli, 1 notariusz – na 22 tys., 1 rad-
prof. Filarem – że osób, które będą wykonywały za-
ca – na 2 tys. obywateli, to pokazuje, jak daleko je-
steśmy dzisiaj od tych standardów, które obowiązują wód prawnika, musi być o wiele więcej niż obecnie.
w całej Unii Europejskiej. Wysoka cena usługi prawnej nie może być barierą
Dlatego, proszę państwa, jest potrzebna reforma dostępu dla obywateli, a dzisiaj tak jest, bo, proszę
zawodów prawniczych. Prawo i Sprawiedliwość pro- państwa, z 9,5 mln spraw rozpatrywanych w polskich
ponuje cztery rozwiązania. Po pierwsze, zmianę sądach tylko w 220 tys., czyli niecałych 3%, stronę re-
art. 17 ust. 1 konstytucji tak, że: zawody zaufania prezentował adwokat. A pamiętajmy, że w procesie cy-
publicznego, korporacje, mają prawo wykonywania wilnym obie strony mają prawo do adwokata, a w pro-
pieczy nad wykonywaniem zawodu, ale ta piecza nie cesie karnym czasami jest wielu oskarżonych. Jeżeli
może być rozumiana jako prawo regulowania, kto do chodzi o sprawy karne, o których przed chwilą mó-
tego zawodu dochodzi, dlatego że każdy młody czło- wiłem, rocznie wydaje się 546 tys. wyroków skazują-
wiek jest konkurentem ekonomicznym dzisiaj tego, cych w polskich sądach, ale tylko w 118 tys. spraw
który zawód wykonuje, w związku z tym łatwo kor- strona miała adwokata, czyli w co piątej sprawie kar-
poracje, nie tylko w przypadku zawodów prawni- nej, w sprawie, w której obywatel powinien mieć peł-
czych, ale również szesnastu innych zawodów w Pol- ne prawo do obrony, właściwie to prawo zostało mu
sce, zamykają się przed młodymi ludźmi. Młodzi lu- zapewnione. Jeżeli przyjmiemy, że w polskich sądach
dzie zderzają się z barierą, której nie są w stanie jest rozpatrywanych 2200 tys. spraw karnych, a tyl-
pokonać. Dlatego dzisiaj jest potrzebna zmiana ko w 118 tys. stronę reprezentowali adwokaci, to
art. 17, żeby było jasne, że piecza nad wykonywaniem w niecałych 5% spraw karnych w ogóle adwokaci są
zawodu zaczyna się w momencie, kiedy ktoś zacznie zaangażowani. Jeżeli pytamy, dlaczego tak jest, to
ten zawód wykonywać, a nie wiąże się z dopuszcze- odpowiedź jest następująca: właśnie dlatego, że dzi-
niem do zawodu. siaj barierą dostępu do pomocy prawnej jest wysoka
Po drugie, proszę państwa, jest potrzebny projekt, cena usługi. Każdy, a ja też do tych posłów należę,
który Prawo i Sprawiedliwość złożyło blisko rok kto udziela bezpłatnych porad prawnych we własnym
temu, dotyczący doradców prawnych i pomocy praw- biurze, spotyka się z dziesiątkami przypadków, gdzie
nej. Obecnie jest możliwość, aby młodzi ludzie, uzy- ludzie mówią bardzo wyraźnie: nie stać jest nas na
skując licencję na wykonywanie porad prawnych, to, abyśmy zapłacili, czasami kwotę wynoszącą kil-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
72 ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie

Poseł Przemysław Gosiewski poselskiego projektu ustawy. Znaczną część tych


uwag nasz klub podziela. Uwagi krytyczne zgłosili
kanaście tysięcy złotych, aby nas bronił adwokat czy minister sprawiedliwości, bodajże 9 czy 10 bardzo
radca prawny. istotnych uwag, również o charakterze konstytucyj-
Dlatego, proszę państwa, obecnie szansa i dla nym, Krajowa Rada Sądownictwa, Naczelna Rada
młodych ludzi, dla tych 360 tys. młodych ludzi, ab- Adwokacka, Krajowa Izba Radców Prawnych oraz
solwentów wydziału prawa, i dla milionów ludzi, któ- Krajowa Rada Notarialna.
rzy potrzebują pomocy prawnej, jest związana z ko- Co do zasady opiniujący stwierdzili, że poszerze-
niecznością drugiej reformy otwarcia zawodów praw- nie dojścia do zawodu jest konieczne, ale przy zacho-
niczych. I taki pakiet zgłosiło Prawo i Sprawiedli- waniu właściwego poziomu usług prawniczych. Rów-
wość. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) nocześnie część opiniujących stwierdziła, że aplikacja
powinna być podstawowym sposobem na uzyskanie
statusu adwokata, radcy prawnego czy notariusza.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: I tu zdecydowanie nie zgadzam się z poprzednikiem,
który uważa, że aplikacja to jest tylko dodatek do
O zabranie głosu proszę pana posła Stanisława dojścia do zawodu. Uważam, że to powinien być pod-
Rydzonia z klubu Lewica. stawowy sposób, tym bardziej że w tej chwili nie ma
żadnych przeszkód, żeby przyjąć praktycznie każdą
ilość osób, wystarczy zdać egzamin – w oparciu
Poseł Stanisław Rydzoń: o ustawę, którą pan poseł Gosiewski w 2001 r. forso-
wał i którą Sejm przyjął.
Dziękuję uprzejmie. Projekt poselski tych zasad nie utrwala, a raczej
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- je osłabia – myślę o tych aplikacjach. Zdaniem tych
strze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedsta- gremiów, ale także naszego klubu, projekt ustawy
wiam stanowisko wobec sprawozdania Komisji Spra- z druku nr 511 nadmiernie liberalizuje możliwości
wiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie dojścia do zawodów prawniczych, eliminując w nie-
ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze, których przypadkach aplikację czy skracając koniecz-
ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo ny staż praktyki czy pracy. Wyrażamy opinię, że po
o notariacie (druki nr 511 i 682) wejściu projektu w życie adwokatami, radcami praw-
Nieznane są mi przyczyny prawie rocznego leża- nymi czy notariuszami zostałyby osoby niedające
kowania sprawozdania Komisji Sprawiedliwości rękojmi należytego wykonywania tych zawodów, co
i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o ad- byłoby niezgodne z art. 17 ust. 1 konstytucji. Nota-
wokatach, radcach prawnych oraz notariacie, zawar- bene ten art. 17 ust. 1 konstytucji jest solą w oku
tego w druku nr 511. Dziwi mnie, dlaczego koalicja posłów Prawa i Sprawiedliwości.
rządząca, procedując projekt rządowy i uchwalając Wiele uwag dotyczyło niezrealizowania w projek-
ustawę w dniu 20 lutego br., nie skorzystała, choćby cie ustawy wytycznych wyroków Trybunału Konsty-
formalnie, jak czasami się to dzieje, z przedmiotowe- tucyjnego (zgłaszali je np. minister sprawiedliwości,
go projektu poselskiego regulującego podobną mate- Krajowa Izba Radców Prawnych czy Naczelna Rada
rię. Ale to już jest słodka tajemnica posłów koalicji Adwokacka). Jedynym pozytywnym elementem pro-
PO–PSL. jektu ustawy z punktu widzenia naszego klubu jest
Jednakże analizując stan prawny na dzień dzisiej- propozycja utrzymania części ustnej na egzaminach
szy, oczywiste jest to, że dalsze procedowanie nad zawodowych. O tę formę egzaminu nasz klub dobijał
projektem ustawy z druku nr 511 jest bezprzedmio- się w czasie głosowań nad senackimi poprawkami
towe, zarówno z powodów formalnych, jak i meryto- w dniu 20 lutego br., kiedy Sejm przyjmował projekt
rycznych. rządowy, o czym zresztą wcześniej mówiłem. Ale to
Wobec uchwalenia w dniu 20 lutego br. noweliza- za mało, żebyśmy mogli poprzeć poselski projekt.
cji ustawy Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach Reasumując, należy stwierdzić, że przedłożona
prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie projekto- propozycja zawarta w druku nr 511 jest, po pierwsze,
dawcy z Prawa i Sprawiedliwości powinni wycofać nieaktualna, po drugie, merytorycznie błędna, a tak-
projekt ustawy. Po prostu nie ma potrzeby procedo- że, po trzecie, w pewnym stopniu niekonstytucyjna.
wania nad nim, gdyż skonsumowała w dużej części Zanim wygłoszę ostatnie zdanie odnośnie do sto-
pewne sprawy, które były w tym projekcie zawarte, sunku naszego klubu, zresztą już wcześniej o tym
ustawa, o której przed chwilą mówiłem, z 20 lutego. mówiłem, do projektu, chciałbym odnieść się do wy-
Skoro tego nie czynią, to naszemu klubowi nie powiedzi pana posła Gosiewskiego – szkoda, że go tu
pozostaje nic innego jak poparcie rekomendacji Ko- w tym momencie nie ma. Otóż nie zgadzam się co do
misji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, czyli głoso- kilku danych statystycznych, które przed chwilą
wanie za odrzuceniem projektu ustawy. przedstawił. Stwierdził on, że w Polsce stopień nasy-
Niezależnie od uwag natury formalnej pragnę cenia prawnikami w stosunku do Hiszpanii i do in-
przypomnieć kilka uwag merytorycznych zgłasza- nych krajów jest niewielki. Otóż adwokatów i radców
nych przez uczestników procesu legislacyjnego wobec prawnych jest w Polsce około 40 tys. (Dzwonek) Ja
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie 73

Poseł Stanisław Rydzoń całym świecie jest tak, iż do wykonywania porządne-


go zawodu trzeba mieć odpowiednie przygotowanie
nie wiem, dlaczego ciągle podaje się, że tylko adwo- – zdobyte nie tylko na studiach, ale później również
kaci zapewniają określoną obsługę prawną. Jest pra- praktyczne. Twierdzę zatem, panie ministrze, że
wie 30 tys. radców prawnych w tej chwili, a adwoka- w Polsce co najmniej od 50 lat nie ma jednolitej kon-
tów prawie 10 tys. Notabene ja mam numer dziewięć cepcji przygotowywania do wykonywania zawodów
tysięcy któryś, sprzed 4 lat, co oznacza, że w tej chwi- prawniczych, każdego z tych zawodów, co więcej, nie
li jest ich około 10 tys. Oprócz tego mamy 10 tys. ma porządnej koncepcji co do tego, jak przygotowy-
przedsiębiorców, którzy świadczą obsługę prawną, wać. I do tego przyczyniły się niestety również samo-
wpisanych do rejestrów gminnych. Gdyby to podli- rządy – i adwokacki, i radców prawnych, i notarialny
czyć, to okaże się, że ten wskaźnik lokuje nas, o czym – bo przecież to jest wspólna sprawa. Zatem szkoda,
pisze Naczelna Rada Adwokacka, w czołówce państw że na pewnych etapach, kiedy zmieniano ustawę, nie
europejskich. doszło nigdy do przedstawienia wspólnej koncepcji
Kolejna rzecz – 360 tys. absolwentów oczekuje na tych samorządów – adwokatury i radców prawnych
możliwość wykonywania obsługi prawnej. W 2005 r. – i, oczywiście, do współdziałania także ze stroną
przyjęto ustawę, jak już mówiłem, w wersji przygo- rządową. To jest problem podstawowy.
towanej przez Prawo i Sprawiedliwość, zgodnie Po drugie, oczywiście statystyka ma to do siebie,
z którą każdy, kto uzyska określoną ilość punktów, że jeśli nie uwzględni się realiów poszczególnych
dostaje się na aplikację. Co stoi na przeszkodzie, żeby państw, to można zajść bardzo daleko. Można porów-
te osoby składały egzamin? Może być przyjętych nywać Stany Zjednoczone, można porównywać Wło-
wówczas i 10 tys. osób na aplikację rocznie, trzeba po chy, Wielką Brytanię, Niemcy co do ilości, ale tam na
prostu egzamin zdać, czyli prezentować określony problem obsługi prawnej składa się nie tylko sytuacja
poziom. Najlepiej próbować, że tak powiem, „bokiem” finansowa, ale również tradycja i poczucie bezpie-
wejść do zawodu. czeństwa – to, że ktoś nad moim bezpieczeństwem
I jeszcze ostatnie zdanie, dotyczące statystyki. musi czuwać. I to jest bardzo istotne, a tego my, oka-
Otóż robiono badania, z których wynika, że tylko zuje się, w Polsce nie uwzględniamy.
10% przedsiębiorców korzysta z jakiejkolwiek pomo- Wreszcie sprawa trzecia – mieliśmy projekt rzą-
cy prawnej, a jeśli chodzi o Polaków, to 90% Polaków dowy, projekt poselski. Dziwię się, bo w procesie le-
nie korzysta w ogóle z pomocy prawników. Przepro- gislacyjnym – ale przecież to nie nowość – trzeba było
wadzono sondaż i stwierdzono, że najczęściej korzy- te dwa projekty połączyć i wykorzystać to, co jest
stają z pomocy rodziny. w sprawie istotne. Ja sądzę, że dalej tak czynić nie
To tyle, jeśli chodzi o dane, które przed chwilą wolno. Oczywiście ten projekt rządowy pewne kwe-
tutaj pan poseł Gosiewski przedstawił. Tak że kwe- stie rozwiązuje, ale nie do końca. I dzisiaj czas naj-
stia jest taka – po prostu jeśli chce się coś udowodnić, wyższy, żeby wszystkie samorządy, a szczególnie
to takie dane się przedstawia. adwokacki i radcowski, zamiast ciągle dyskutować
Wobec przedstawionej sytuacji, jak już wcześniej o tym, jaki ma być zakres, czy radcowie mają w spra-
stwierdziłem, klub nasz będzie głosował zgodnie wach karnych występować, czy nie, i o tym, kto jest
z rekomendacją Komisji Sprawiedliwości i Praw Czło- mądrzejszy, kto ma lepsze przygotowanie, a kto gor-
wieka, to znaczy za odrzuceniem projektu ustawy sze, zabrały się za jedno porządne przygotowywanie
w pierwszym czytaniu. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski) do zawodu.
I prawda podstawowa – pan poseł Gosiewski traf-
nie przywołał to, że przychodzą ludzie do naszych
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: biur poselskich, skarżąc się, że ich nie stać – tylko że
do mojego przychodzą również w innych sprawach
Dziękuję bardzo. – pokazując, jakie błędy popełniają adwokaci i radco-
Stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego wie prawni w konkretnych sprawach. A więc to nie
przedstawi pan poseł Józef Zych. jest problem tylko tego, czy można wszystkich dopu-
ścić, kwestia, czy wszyscy prezentują jednakowy po-
ziom, tylko chodzi o odpowiednią wiedzę. A wszyscy
Poseł Józef Zych: prawnicy, którzy są na tej sali i mieli do czynienia
w praktyce z wymiarem sprawiedliwości, doskonale
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł Go- wiedzą również o jeszcze jednej rzeczy, że to nie jest
siewski, trafnie wyciągając wniosek z tego, że projekt tak, jak być profesorem wydziału prawa – przepra-
ustawy nie ma większych szans, poruszył kilka bar- szam, panowie profesorowie – być wpisanym i od
dzo istotnych problemów, nad którymi rzeczywiście razu pójść do sądu, bo dopiero można się naciąć, i to
trzeba się zastanowić. nie tylko na procedurze. Oprócz tego przecież co do
Po pierwsze, rozbudzono w młodzieży, która koń- adwokata i radcy prawnego to nie jest u nas tak, że
czy wydziały prawa, nadzieję, że nagle wszyscy w jed- jest to ukierunkowane, że zajmują się oni tylko jed-
nym roku mogą być przyjęci na aplikację, mogą przy- nym wycinkiem – prawo cywilne, rodzinne czy prawo
stąpić do wykonywania zawodu, choć przecież na karne – tylko jest się w pewnym sensie omnibusem;
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
74 ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie

Poseł Józef Zych kwestionowaną przez Trybunał Konstytucyjny. My


w tej chwili – to jest apel również do pana marszałka,
to tylko wyjątkowe kancelarie mogą pozwolić sobie do Prezydium Sejmu – stanowczo za mało się zajmu-
na specjalizację. A więc to wszystko trzeba mieć na jemy tymi kwestiami. Gdyby prześledzić orzeczenia
uwadze. Trybunału Konstytucyjnego, w wielu miejscach jest
Oczywiście Klub Poselski Polskiego Stronnictwa swego rodzaju apel do parlamentu, by niektóre ele-
Ludowego jest za powszechnym dostępem, a szcze- menty polskiego systemu prawa w odpowiedni spo-
gólnie dostępem młodzieży wiejskiej i z małych mia- sób, oczywiście w drodze ustawowej, normował.
steczek. Czy państwo wiecie, że w okresie przed 1939 r. Ja się podpisuję pod tym i popieram te wszystkie
na wydziałach prawa polskich uczelni było 3% mło- postulaty, które padły, szczególnie ze strony pana
dzieży wiejskiej, a niedawno badania wykazały, że marszałka Zycha. Może chyba w końcu nie czas wal-
jest 1%? No, jest pytanie, jak to się dzieje. To jest też czyć politycznie, jeżeli chodzi o zawody prawnicze,
bardzo istotne zagadnienie dostępu do studiów praw- otwarcie zawodów prawniczych. Powinniśmy wresz-
niczych, a potem w ogóle do wykonywania zawodów cie się zdobyć na swego rodzaju porozumienie ponad
prawniczych. A zatem trzeba walczyć o dostęp, i to podziałami i przy uczestnictwie wszystkich zaintere-
popieramy, ale trzeba dbać także o poziom przygoto- sowanych ekspertów napisać dobry projekt ustaw
wania i wykonywania (Dzwonek) zawodu. Jeżeli nie o zawodach prawniczych. To nie może być siłowanie,
przejdzie się porządnej praktyki, nie będzie się mieć to nie może być wzajemne przeciąganie. Jak najmniej
porządnego patrona, to, okazuje się, można wykony- uprawiania polityki, bo młodzi prawnicy są wdzięcz-
wać tę obsługę prawną „kulejąc”, ze szkodą dla siebie ną i dużą grupą wyborców. To powinna być meryto-
i ze szkodą przede wszystkim dla klienta, któremu ryczna praca, a u podstaw tej pracy i jednocześnie jej
służymy. Oczywiście dzisiaj mamy powszechną zasa- celem powinna być jak najwyższa jakość usług praw-
dę – przepraszam, panie marszałku, dokończę – mia- niczych z jednej strony, a z drugiej strony dostępność
nowicie zasadę zawierania ubezpieczenia odpowie-
usług prawniczych. Padały tutaj dane, nie wiem do
dzialności cywilnej również od ryzyka sprawowania
końca, czy są to dane prawdziwe, wiem, że żongluje
obsługi prawnej, ale to nie rozwiązuje problemu.
się tymi danymi. Ale jeżeli mówi się o tym, że tylko
Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego
w 3% spraw cywilnych jest profesjonalna pomoc
jest zdania, tak jak powiedział pan Gosiewski, że czas
prawna, to przyrównajmy to do zawodów medycz-
najwyższy, żebyśmy poważnie wszyscy, rząd, samo-
nych, do zawodu lekarza i wyobraźmy sobie, że tylko
rządy i posłowie, podeszli do zagadnienia opracowa-
w 3% wypadków chorób człowiek idzie do lekarza.
nia jednego, wspólnego, porządnego prawa dotyczą-
cego zawodów prawniczych. Dziękuję. (Oklaski) Jest to zatrważające. Nie wiem, czy to są prawdziwe
i rzeczywiście rzetelne dane statystyczne i czy ktoś
tymi danymi tak naprawdę się posługuje.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: W konkluzji chciałbym stwierdzić, że no cóż, ma-
teria została unormowana. Niedobrze, bo dwa naj-
Dziękuję bardzo. większe kluby parlamentarne i w tej sprawie się
Głos zabierze pan poseł Piotr Krzywicki w imie- zmierzyły. Nie wyszło z tego nic. Lepiej było współ-
niu koła Polska XXI. pracować w tej sytuacji. Natomiast konkluzją powin-
na być spokojna, merytoryczna, pełna zastanowienia
współpraca polityków i przedstawicieli zawodów
Poseł Piotr Krzywicki: prawniczych, adwokatów, radców, notariuszy, nad tą
materią, która powinna być w jak najlepszy sposób,
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozmawiamy, dla dobra młodych ludzi w Polsce i dla wysokiego
debatujemy po raz kolejny dzisiaj nad kwestiami poziomu pomocy prawnej, zrealizowana. Dziękuję
związanymi z zawodami prawniczymi, z zawodem bardzo. (Oklaski)
radców prawnych, adwokatów, notariuszy. Mam nie-
odpartą refleksję, że chyba Prezydium Sejmu zabiera
Wysokiej Izbie trochę czasu, dlatego że ta materia, Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
która w projekcie poselskim jest regulowana, została
już w zasadzie uchwalona prawie że w 100%. Nie ro- Dziękuję.
zumiem, jak to się stało, że w momencie procedowa- Stanowisko Demokratycznego Koła Poselskiego
nia nad tymi samymi zmianami nie połączono dwóch przedstawi pan poseł Jan Widacki.
projektów: projektu poselskiego i, powiedzmy, pro-
jektu rządowego. Mielibyśmy o wiele łatwiejszą sytu-
ację i tym bardziej Wysoka Izba nie byłaby absorbo- Poseł Jan Widacki:
wana podczas tej debaty.
Jeszcze jedna uwaga. Nawiasem mówiąc, z dru- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Polsce nieprze-
giej strony bardzo dobrze się dzieje, że grupa posłów rwanie od wojny uniwersyteckie wydziały prawa
wystąpiła z projektem, który normuje materię za- każdego roku wypuszczają setki absolwentów. W ostat-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie 75

Poseł Jan Widacki czywiście możemy sobie zafundować, tak jak w tej
chwili mamy, tę rzeszę, niech będzie, 360 tys. mło-
nich kilkunastu latach liczba wydziałów prawa co dych ludzi, którzy chcieliby być adwokatami, proku-
najmniej się podwoiła. Zwiększyła się liczba uniwer- ratorami, sędziami, notariuszami, a nie są, i będzie-
syteckich wydziałów prawa, są wydziały prawa szkół, my mieli za kilka lat młodych ludzi, którzy oprócz
uczelni niepaństwowych. Tak że każdego roku co skończonych studiów prawniczych będą mieli skoń-
najmniej kilka, jeśli nie kilkanaście tysięcy młodych czone aplikacje i będą bezrobotnymi prawnikami po
ludzi kończy wydziały prawa. aplikacji, bo przecież nasz obrót prawny i nasz wy-
(Poseł Stanisław Rydzoń: Co roku 13 tys. osób miar sprawiedliwości nie może zatrudniać nieogra-
kończy studia prawnicze.) niczonej liczby osób.
Zdecydowana większość z nich chciałaby wykony- A więc tu jest problem. Wydaje mi się, że trzeba
wać typowe zawody prawnicze: zawód sędziego, no- pomyśleć o czymś innym, bo nie tędy droga. Trzeba
tariusza, radcy prawnego, adwokata czy prokuratora. stworzyć jakieś zdrowe mechanizmy i właściwe wa-
I to jest zrozumiałe. Z ich punktu widzenia to jest runki socjalne, które pozwolą nawet najbiedniejszym,
zrozumiałe. Ale też okrutną prawdą jest, że tak jak ale najzdolniejszym studiować i które pozwolą do za-
armia nie jest w stanie zatrudnić nieograniczonej wodów prawniczych wybrać ludzi najlepiej do tego
liczby, nie wiem, pilotów samolotów ponaddźwięko- predestynowanych, najzdolniejszych, najpilniejszych,
wych, szkolnictwo nie jest w stanie zatrudnić nie- o najwłaściwszych predyspozycjach.
ograniczonej liczby nauczycieli fizyki czy biologii, tak Przedstawiony projekt realizuje w moim przeko-
samo wymiar sprawiedliwości i obrót prawny w Pol- naniu ten demagogiczny i wprowadzający w błąd
sce ma ograniczoną wydolność i też nie jest w stanie ludzi młodych bałamutny projekt rzekomego otwar-
zatrudnić nieograniczonej liczby ludzi. Z tego trzeba cia zawodów prawniczych. To nie jest otwarcie zawo-
sobie zdać sprawę. dów prawniczych. To jest, jak mówię, stworzenie
W Polsce jest oczywiście ogromna i będzie coraz armii ludzi młodych, prawników po aplikacjach, któ-
większa rzesza młodych absolwentów prawa, którzy rzy będą bezrobotnymi. Będziemy mieli bezrobotnych
do zawodów prawniczych się nie dostaną z tego za- adwokatów, radców prawnych, ludzi, którzy odbyli
sadniczego powodu, że nie potrzeba tylu sędziów, aplikacje prokuratorską i sędziowską. Tak więc na-
prokuratorów, adwokatów. Tylko jest to rzesza na leży stworzyć mechanizm po to, aby wybrać najlep-
tyle duża, że stanowi ona liczącą się część elektoratu. szych i rzeczywiście włączyć ich do grupy osób wyko-
I stąd polityczny – naprawdę polityczny, a nie racjo- nujących zawody prawnicze. To, że ustawa w kilku
nalny, nie praktyczny – postulat otwarcia zawodów miejscach budzi co najmniej wątpliwości w kwestii
prawniczych. My ciągle mówimy o otwieraniu zawo- zgodności z konstytucją, w tej sytuacji ma znaczenie
dów prawniczych. I brniemy w demagogię. Oczywi- drugorzędne. (Dzwonek)
ście można zmienić ustawę, można stworzyć takie Będziemy głosować zgodnie z rekomendacją ko-
prawo, że każdy, kto skończy studia prawnicze, sta- misji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
cjonarne albo zaoczne, w lepszej czy gorszej szkole,
od razu może zostać adwokatem, notariuszem czy
radcą prawnym. Można spowodować taką zmianę Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
prawa, że każdy będzie mógł skończyć aplikację są-
dową albo prokuratorską. Tylko co z tego? Czy jesz- Dziękuję bardzo.
cze potroimy liczbę sędziów, których i tak mamy To były wystąpienia w imieniu klubów i kół.
chyba za dużo? Czy potroimy liczbę prokuratorów? Do zadania pytań zgłosiło się 6 osób. Czy ktoś
Ilu osobom nasz obrót prawny jest w stanie dać za- jeszcze pragnie zadać pytanie?
trudnienie jako adwokatom i radcom prawnym? Zamykam listę.
Pan poseł Gosiewski podawał dane statystyczne. Czas na zadanie pytania: 1 minuta.
Oczywiście te dane są mylące. Nie można liczyć, ilu Jako pierwszy wystąpi poseł Tadeusz Naguszew-
przypada u nas mieszkańców na jednego adwokata, ski, Platforma Obywatelska.
bo trzeba do tego doliczyć radców prawnych, o czym
mówił pan poseł Rydzoń. Jeśli chodzi o liczbę adwo-
katów i radców prawnych, gdyby ich potraktować Poseł Tadeusz Naguszewski:
razem, a w większości krajów Unii Europejskiej po-
działu na radców prawnych i adwokatów nie ma, to Panie Marszałku! Panie Ministrze! Z dzisiejszej
wtedy się okaże, że ten przelicznik na liczbę miesz- debaty, która miała miejsce w Wysokiej Izbie, wyni-
kańców jest znacznie powyżej średniej europejskiej. ka, że projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ad-
Ale mam w ogóle wątpliwości, czy jest sens stosowa- wokaturze, ustawy o radcach prawnych oraz ustawy
nia takiego przelicznika, liczby mieszkańców przy- Prawo o notariacie nie uzyska poparcia.
padających na jednego adwokata, czy to nie zależy od Pytania, które chciałbym zadać, są być może nie-
liczby ludności, tylko od wielkości obrotu prawnego, istotne, ale wynikają z moich kontaktów z młodymi
od stanu przestępczości, wreszcie, o czym mówił pan ludźmi, którzy myślą praktycznie o tym, by egzamin
marszałek Zych, też od pewnej kultury prawnej. Rze- i aplikacja odbywały się w sposób transparentny.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
76 ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie

Poseł Tadeusz Naguszewski rialnego przez zespół składający się z 7 członków,


z czego 5 ma powoływać minister sprawiedliwości,
Młodzi ludzie są teraz bardzo praktyczni i pytają a 2 – przedstawiciele rady notarialnej. Dlatego chciał-
o podstawowe rzeczy. Chciałbym zadać tylko kilka bym zapytać wnioskodawców, czy tak czysto symbo-
pytań, żeby pokazać ducha czasu, jaki towarzyszy liczna i w moim przekonaniu pozbawiona realnego
tym młodym ludziom. Pytają oni na przykład o art. 78d, znaczenia zmiana dotycząca reprezentacji samorzą-
który określa, że podczas części pisemnej egzaminu du notarialnego spełni ustalony przez Trybunał Kon-
adwokackiego zdający może korzystać z tekstów ak- stytucyjny wymóg udziału samorządu w ustalaniu
tów prawnych i komentarzy oraz orzecznictwa. Zda- pytań i tematów egzaminu. (Dzwonek) Czy ta zmiana
jący nie może posiadać urządzeń służących do prze- nie powinna mieć na celu tego, aby proporcje składu
kazu lub odbioru informacji. (Dzwonek) Otóż ze komisji były bardziej wyrównane, na przykład 4 do
względu na obszerność wszystkich ustaw, komenta- 3? W moim przekonaniu byłoby to bardziej właściwe.
rzy oraz pomocy naukowych, które są niezbędnym Dziękuję bardzo. (Oklaski)
narzędziem pracy profesjonalisty...
Panie marszałku, prosiłbym jeszcze o chwilę.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Dziękuję.


Pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedli-
Może pan prosić, tylko że pan zagaduje. wość.

Poseł Tadeusz Naguszewski: Poseł Marek Kwitek:

...mam pytanie, czy podczas egzaminu adwokac- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
kiego będzie można korzystać z komputerów osobi- W projekcie ustawy przedstawionym przez klub PiS
stych, na których są zainstalowane programy. Taki m.in. zaproponowano, że wpis na listę adwokatów
jest dzisiejszy świat. będzie mogła uzyskać osoba, która zdała egzamin
Pytają oni także o to, ile razy aplikant może przy- sędziowski, w okresie 5 lat po tym egzaminie przez
stąpić do egzaminu adwokackiego po odbyciu aplika- okres 18 miesięcy pracowała na stanowisku asy-
cji adwokackiej. stenta sędziego, referendarza sądowego lub w kan-
Mam jeszcze kolejne pytania, ale nie starcza już celarii adwokackiej. Jest to o tyle istotne, że aż
czasu. Dziękuję bardzo. o połowę skraca się obecnie obowiązujący wymóg
3-letniego stażu. Tym samym projekt stanowi uła-
twienie w uzyskaniu wpisu dla osób, które zdały
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: egzamin sędziowski, ale z uwagi na znikome zapo-
trzebowanie sądów na nowych sędziów w większości
Tak, panie pośle, bo to jest już drugie czytanie, nie znalazły pracy na stanowiskach odpowiadają-
więc była okazja do zadawania pytań podczas pierw- cych ich kwalifikacjom.
szego czytania, a później w trakcie prac komisji. Każ- Mam do pana ministra 2 pytania. Z jakich wzglę-
dy poseł może tam przyjść i zadać tyle pytań, ile dów rząd w uchwalonej ustawie ustalił, że w odnie-
uważa za właściwe, więc na wszystkie pytania można sieniu do osoby, która zdała egzamin sędziowski,
uzyskać odpowiedzi wcześniej. istnieje wymóg 3-letniego stażu, skoro Trybunał
Pan poseł Sławomir Kopyciński z klubu Lewica. Konstytucyjny nie określił w swoim wyroku mini-
mum stażowego, a jedynie wskazał, iż powinno się to
znaleźć w ustawie. (Dzwonek)
Poseł Sławomir Kopyciński: Drugie pytanie dotyczy tego, czy w ocenie rządu
1,5-roczny staż osoby, która pracowała jako asystent
Dziękuję bardzo. sędziego lub referendarz sądowy, zdobywając znaczą-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poselski projekt ce doświadczenie praktyczne, i przy tym zdała pozy-
ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze, tywnie egzamin sędziowski, nie daje gwarancji pra-
ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo widłowego wykonywania zawodu adwokata. Dzięku-
o notariacie ma dostosować treść tych regulacji do ję bardzo.
wymogów wynikających z orzeczeń Trybunału Kon-
stytucyjnego. Trybunał stwierdził, że m.in. art. 74
§ 6 ustawy Prawo o notariacie jest niezgodny z kon- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
stytucją ze względu na pominięcie udziału samorzą-
du notarialnego w ustalaniu zestawów pytań i tema- Dziękuję.
tów egzaminu notarialnego. Wnioskodawcy proponu- Pani poseł Danuta Olejniczak z Platformy Oby-
ją przygotowanie pytań i tematów egzaminu nota- watelskiej.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie 77

Poseł Danuta Olejniczak: w trakcie egzaminu zawodowego. Czy wnioskodawcy


są pewni, że wyeliminowanie w ogóle odbywania apli-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Twórcy ustawy kacji zawodowej jest możliwe w procesie kształcenia,
wprowadzają odejście od obowiązku odbywania 6-mie- a przede wszystkim zdobywania niezbędnych kwali-
sięcznej praktyki w sądzie, prokuraturze, kancelarii fikacji praktycznych przez kandydatów? Dziękuję.
notarialnej lub innej instytucji publicznej podczas
odbywania aplikacji zawodowych, argumentując to
dostępem aplikantów do tajemnicy służbowej, nie- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
ograniczonym wglądem do akt sądowych, możliwo-
ścią brania udziału w naradach składów orzekają- Dziękuję.
cych w przypadku protokołowania przez aplikanta, Jako ostatni wystąpi pan poseł Krzysztof Brejza,
w sytuacji jednoczesnego podporządkowania sędzie- Platforma Obywatelska.
mu patronowi w czasie praktyki w sądzie oraz patro-
nowi w czasie praktyki w kancelarii. Wiele osób już
na etapie studiów pracuje w sądach oraz kancela- Poseł Krzysztof Brejza:
riach prawnych, jednakże, co gorsza, wielu studen-
tów rezygnuje z odbywania praktyk, oprócz tych Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
obowiązkowych w wymiarze 21 dni w sądzie lub pro- Korzystając z okazji, pozwolę sobie zadać krótkie
kuraturze, z uwagi na ich zdaniem nieprzydatność pytanie dotyczące prokuratorsko-sądowej aplikacji
przydzielanych tam zadań, chodzi o np. wykonywa- prawniczej. Czy pan minister zna datę wydania roz-
nie prac biurowych czy typowo administracyjnych. porządzenia w sprawie terminu naboru na tę apli-
Tymczasem, by móc fachowo reprezentować swojego kację? Zgłaszają się do mnie na dyżury poselskie
klienta jako adwokat lub radca prawny, taki kandy- osoby, które już od ponad roku czekają na przepro-
dat musi poznać specyfikę pracy w sądzie, zapoznać wadzenie tego naboru. Są to osoby, które pragną
się chociażby z panującymi tam zwyczajami, porząd- zostać sędziami. Kiedy według informacji pana mi-
kiem rozprawy czy sporządzaniem pism sądowych. nistra zostanie przeprowadzony taki nabór? Dzię-
(Dzwonek) kuję bardzo. (Oklaski)
W związku z powyższym mam pytanie: Czy odej-
ście od wymogu odbywania 6-miesięcznej praktyki
w sądzie nie spowoduje swoistego zubożenia w zdo- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
bywaniu wszechstronnych kwalifikacji do samodziel-
nego wykonywania zawodu adwokata lub radcy Dziękuję bardzo.
prawnego? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Zbigniewa
Wronę.
Pan poseł Paweł Suski, Platforma Obywatelska.

Podsekretarz Stanu
Poseł Paweł Suski: w Ministerstwie Sprawiedliwości
Zbigniew Wrona:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Proponowany
projekt ustawy w swoich założeniach zmierza m.in. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt, któ-
do ułatwienia dostępu do zawodów prawniczych oso- ry był rozpatrywany przez komisję, i jego założenia
bom, które nie odbyły aplikacji i nie zdały egzaminu stanowią realizację wyroku Trybunału Konstytucyj-
zawodowego. Obawiam się, że wnioskodawcy zlekce- nego z 19 kwietnia 2006 r. oraz 8 listopada 2006 r.,
ważyli jednak w tym wyścigu do otwartości zawodów w których to orzeczeniach stwierdzono niezgodność
prawniczych pewne standardy, których nie wolno z konstytucją niektórych przepisów ustaw Prawo
pominąć. Jeżeli chcemy, by przedstawiciele zawodów o adwokaturze i radcach prawnych. Drugi segment
prawniczych świadczyli usługi odpowiedniej jakości, tego projektu stanowi wprowadzenie nowych regu-
w systemie przygotowania do zawodu nie może zostać lacji w zakresie naborów na aplikacje i egzaminów
pominięte to, co jest istotne dla wykształcenia. Skoro zawodowych. Należy dostrzec – na co już zwrócono
predyspozycje do wykonywania zawodu nie są spraw- uwagę, więc nie będę tego tematu rozwijał – iż mate-
dzane na etapie zdawania egzaminu konkursowego ria będąca przedmiotem inicjatywy poselskiej znala-
– w projekcie wspomina się o egzaminie wstępnym zła już unormowanie w nowelizacji ustaw Prawo
– gdyż weryfikacji podlega wtedy wiedza odtwórcza, o adwokaturze, o radcach prawnych oraz Prawo
kandydat na adwokata lub radcę prawnego musi na- o notariacie, która została przedłożona jako projekt
być niezbędne kwalifikacje w trakcie odpowiedniej rządowy i następnie uchwalona 20 lutego 2009 r.
aplikacji, której rezultaty sprawdzane są następnie Ustawa ta weszła w życie z dniem 25 marca tego
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
78 ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie nio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej.


Sprawiedliwości Zbigniew Wrona Trzeba również zwrócić uwagę na katalog osób, któ-
re mogą przystąpić do egzaminu zawodowego bez
roku. Ta ustawa czyni zadość orzeczeniom Trybuna- odbycia aplikacji. Zgodnie z projektem poselskim to
łu Konstytucyjnego, a jednocześnie posługuje się uprawnienie przysługiwałoby osobom, które przez
bardziej precyzyjnymi pojęciami i konstrukcjami niż okres co najmniej 5 lat były zatrudnione w urzędach
przedstawione w projekcie poselskim. Przykładowo organów administracji publicznej lub jednostek orga-
wskażę tutaj pewne różnice. Generalnie trzeba za- nizacyjnych wchodzących w skład administracji rzą-
uważyć dużą zbieżność. Tak naprawdę zasadnicza, dowej i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej
istotna różnica, która pozostała do końca, dotyczy czynności odpowiadające świadczeniu pomocy praw-
formy egzaminu. nej. Uchwalona ustawa, która jest ustawą obowiązu-
Otóż, w świetle niniejszej ustawy ma to być egza- jącą, przewiduje natomiast, że te osoby przed przy-
min pisemny, pięcioczęściowy, bardzo rozbudowany, stąpieniem do egzaminu powinny wykonywać takie
składający się nie tylko z pytań sprawdzających tak zajęcia przez 5 lat, ale w czasie nie dłuższym niż 10 lat
zwaną wiedzę odtwórczą, ale również z rozwiązywa- przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzami-
nia zadań prawniczych, pracy z aktami. A zatem nu. Te, nie tak istotne, różnice wiążą się z chęcią
egzamin ten zakłada twórczą, prawniczą pracę, jest zapewnienia profesjonalizmu pomocy prawnej.
kompleksowy, wielowątkowy, nie jest ograniczony Przechodząc do kwestii poruszonej w debacie i w py-
wyłącznie do pamięciowego odtwarzania tego, co
taniach, potwierdzam, że dużo jest demagogii, jeżeli
można przeczytać w kodeksach i w komentarzach,
chodzi o podawaną liczbę osób uprawnionych do
podręcznikach i innej literaturze prawniczej. Dlatego
świadczenia pomocy prawnej, jako że w części wypo-
też w czasie tego egzaminu będzie można korzystać
wiedzi koncentrowano się wyłącznie na adwokatach,
z tekstów aktów normatywnych i z komentarzy. Co
a trzeba pamiętać, że jest dużo liczniejsza korporacja
więcej, przepisy, które weszły w życie, przewidują, że
radców prawnych, są doradcy podatkowi, są rzeczni-
trzeba będzie wskazać przed egzaminem, z pewnym
cy patentowi. Wszyscy oni mogą w pewnym zakresie,
wyprzedzeniem, te akty normatywne, które będą
a radcowie prawni praktycznie w pełnym zakresie,
objęte jego przedmiotem.
świadczyć pomoc prawną. Na 100 tys. mieszkańców
Pewne odmienności drugiej kategorii, ale jednak
istotne, wynikają natomiast z troski o to, aby pomoc w Polsce przypada 68 adwokatów lub radców praw-
prawną świadczyli ludzie dobrze sprawdzeni, kompe- nych uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej.
tentni, bo rzecz nie tylko w tym, aby otworzyć zawo- Nie jest to największa liczba, a więc dążymy do jej
dy prawnicze, ale również w tym – co jest nie mniej zwiększenia, a sposobem, dzięki któremu chcemy to
ważne – aby zapewnić profesjonalną pomoc prawną. osiągnąć, jest zaprojektowana w ustawie o państwo-
I tak, według projektu poselskiego uprawnienie do wych egzaminach prawniczych instytucja doradcy
wpisu na listę zawodową bez wymogu odbycia apli- prawnego. Otóż ten projekt znajduje się już w końco-
kacji i złożenia egzaminu zawodowego przysługiwa- wej fazie prac legislacyjnych, jest właśnie kierowany
łoby między innymi osobom, które przez okres co do stałego komitetu Rady Ministrów. Doradcy praw-
najmniej 6 miesięcy zajmowały stanowisko asesora ni będą mogli w dość znacznym zakresie świadczyć
sądowego lub prokuratorskiego. Jest to okres zbyt pomoc prawną. Po 5 latach pracy mogą złożyć egza-
krótki. W sytuacji gdy aplikacja trwa 3 lata, nie ma min zawodowy bez aplikacji. A zatem taka jest odpo-
gwarancji odpowiedniego przygotowania do wykony- wiedź rządu na potrzebę sensownego, spokojnego,
wania zawodu. Ustawa z 20 lutego przewiduje nato- dbającego o interesy klientów rozszerzania korpora-
miast, że osoby, które zdały egzamin sędziowski lub cji i zwiększania liczby osób świadczących pomoc
prokuratorski po dniu 1 stycznia 1991 r. i przez co prawną, przypadających na 100 tys. osób.
najmniej 3 lata w okresie 5 lat przed złożeniem wnio- W debacie poruszono również kwestię systemu
sku o wpis na listę adwokatów zajmowały stanowisko bezpłatnej pomocy prawnej. Rząd przygotował w tym
asesora sądowego lub prokuratorskiego, będą mogły zakresie koncepcję, która będzie skierowana do Sej-
wpisać się na listę. mu, opierającą tę bezpłatną pomoc prawną na syste-
Większe są również wymogi związane z wpisem mie pomocy społecznej. Przewidziana jest również
na listę zawodową bez odbycia aplikacji i złożenia zmiana przepisów o pełnomocnictwie. Będzie zmie-
egzaminu zawodowego. Dotyczą one na przykład dok- niany art. 87 K.p.c. Jest już projekt. Jako pełnomoc-
torów nauk prawnych. W projekcie poselskim zapi- nicy będą mogli również występować doradcy praw-
sano wymóg 18 miesięcy doświadczenia w zakresie ni, a więc nie tylko adwokaci i radcowie prawni.
wykonywania czynności wymagających wiedzy praw- Zmierzamy do tego, aby korporacje bardziej elastycz-
niczej bezpośrednio związanych ze świadczeniem nie otwierały się na absolwentów kierunku prawa na
pomocy prawnej. Natomiast uchwalona ustawa ze- polskich uczelniach, i nie tylko polskich, a także to
zwala doktorom na złożenie egzaminu zawodowego tego, by jednocześnie zapewnić profesjonalizm tej
bez aplikacji, jeżeli legitymują się co najmniej 3-let- obsługi.
nim doświadczeniem w zakresie wykonywania wy- Padały konkretne pytania. Pan poseł Naguszew-
magających wiedzy prawniczej czynności bezpośred- ski zadał pytanie o charakterze technicznym: Z ja-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze,
ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie 79

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Wysoki Sejmie! Dziękuję bardzo za tę interesują-


Sprawiedliwości Zbigniew Wrona cą debatę. Na pewno jest ona ważna i będzie wyko-
rzystana w związku z tym, że rząd przygotował pro-
kich pomocy będzie można korzystać w czasie egza- jekt ustawy kompleksowo regulującej kwestię aplika-
minu? Właśnie z tych, o których powiedziałem cji, co podnosił pan marszałek Zych. Ta ustawa prze-
i które pan poseł wymienił, cytując przepis. Nie bę- widuje, że będzie jeden egzamin na wszystkie aplika-
dzie można korzystać z komputerów z tego powodu, cje, które są na rynku, łącznie z legislacyjną, a więc
że komputer może mieć bezprzewodowe połączenie na adwokacką, radcowską, notarialną, a także sądo-
z Internetem i, co jest oczywiste, można byłoby pro- wą i prokuratorską – te dwie będą funkcjonowały
wadzić korespondencję z osobą, która udzielałaby jako aplikacja ogólna, a dopiero po pierwszym roku
niedozwolonej pomocy zdającemu. Będzie można ko- będzie kwalifikacja do oddzielnych aplikacji: sądowej
rzystać wyłącznie z tekstów aktów prawnych, ko- i prokuratorskiej – oraz na aplikację legislacyjną.
mentarzy, czyli tych pomocy, które są wprost, wyraź- Będzie to wspólny egzamin. Po tym egzaminie będzie
nie, wskazane w stosownym przepisie. można świadczyć w ograniczonym zakresie usługi
Pan poseł Kopyciński zapytał o udział samorządu jako doradca prawny, co jest właśnie przejawem
notarialnego. Otóż chcę podkreślić, że zaletą ustawy otwarcia, a po pięciu latach będzie przysługiwało
z 20 lutego tego roku jest właśnie to, że wykonuje ona uprawnienie do złożenia egzaminu zawodowego bez
również orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego konieczności odbywania aplikacji. Wysoka Izbo, dzię-
stwierdzające niezgodność niektórych przepisów Pra- kuję za uwagę. (Oklaski)
wa o notariacie, natomiast projekt poselski general-
nie pomija te zagadnienia. Jeżeli chodzi o kwestię
poruszoną przez pana posła w pytaniu, dotyczącą Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
udziału samorządu notarialnego w zespołach przy-
gotowujących pytania, to przewidujemy proporcję, Dziękuję bardzo panu ministrowi.
o której mówił pan poseł, czyli 7-osobowy zespół zło- Czy pan poseł sprawozdawca chciałby jeszcze za-
żony z 4 przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwo- brać głos?
ści i 3 przedstawicieli samorządu notarialnego. Nie ma takiej potrzeby, wszystko zostało wyja-
Pan poseł Kwitek zapytał o staż pracy osób, które śnione.
zdały egzamin sędziowski, oraz dlaczego ma to być Dziękuję bardzo.
okres 3-letni. Mówiłem już, że właśnie to jest jedna Zamykam dyskusję.
z różnic między projektem poselskim a ustawą Do głosowania nad wnioskiem komisji o odrzu-
uchwaloną 20 lutego. Otóż dlatego, żeby ten okres cenie projektu ustawy przystąpimy w bloku gło-
sowań.
odpowiadał swoją długością okresowi aplikacji. Dla-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. po-
tego zostały przyjęte 3 lata. Okres zbyt krótki
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samo-
uprzywilejowywałby te osoby w stosunku do tych,
rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej
którzy będą odbywać aplikację w normalnym trybie.
o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy
Również wykonywanie zawodu asystenta sędziego
o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie
w okresie 3 lat powinno zagwarantować odpowiedni
niektórych innych ustaw (druki nr 526 i 742).
poziom doświadczenia i przygotowania zawodowego.
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
Chciałbym również podkreślić – jest to zagadnienie panią poseł Danutę Jazłowiecką.
poruszone przez panią poseł Olejniczak – że nie za-
niedbaliśmy również kwestii związanych z praktyką.
Otóż w czasie pierwszego roku aplikacji praktyka Poseł Sprawozdawca
będzie odbywana pod auspicjami Krajowej Szkoły Danuta Jazłowiecka:
Sądownictwa i Prokuratury. Dyrektor tej szkoły
w świetle tej ustawy jest zresztą prawnie zobowiąza- Dziękuję, panie marszałku.
ny do zapewnienia szkolenia praktycznego aplikan- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjem-
tów. Jest to efekt poprawki Senatu do tej ustawy. ność przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komi-
Pan poseł Suski również pytał o kwestię prakty- sji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej
ki, więc odpowiadam, że nie będzie ona wyelimino- o projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce
wana, tylko będzie tak zorganizowana, aby włączyć nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych
tę instytucję, jaką jest Krajowa Szkoła Sądownictwa ustaw (druki nr 526 i 742).
i Prokuratury. Przedmiotem lipcowego posiedzenia komisji było
Pytanie pana posła Brejzy dotyczyło rozporządze- pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o go-
nia w sprawie naboru na aplikację ogólną, sądowo- spodarce nieruchomościami. W trosce o zwiększenie
-prokuratorską. Zostało ono opublikowane wczoraj, dostępu do terenów inwestycyjnych oraz przyspiesze-
5 maja, i wejdzie w życie w ciągu 7 dni od dnia ogło- nie procesu inwestycyjnego poseł wnioskodawca
szenia, a jutro zostanie podana do wiadomości infor- przedstawił nam projekt zmian, który w przypadku
macja o egzaminie. 3/4 złożonych propozycji okazał się niezgodny, nieste-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
80 Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami

Poseł Sprawozdawca Danuta Jazłowiecka Przypominam, że zgodnie z art. 46 ust. 1 regula-


minu Sejmu nad sprawozdaniem przeprowadza się
ty, z ówczesnym stanem prawnym. Zaproponowane debatę bez prawa zgłaszania poprawek i wniosków.
zmiany dotyczące skrócenia okresu tzw. procedury Stanowisko klubu Platforma Obywatelska przed-
zawieszenia decyzji o podziale nieruchomości z 12 mie- stawi pan poseł Bogdan Bojko.
sięcy do 6 miesięcy zostały wprowadzone wcześniej
ustawą z 22 października 2007 r. i nie tylko skróciły
okres, ale także ograniczyły zasięg oddziaływania Poseł Bogdan Bojko:
zawieszenia decyzji tylko do przypadków, w których
gmina podjęła uchwałę o przystąpieniu do sporządze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
nia planu miejscowego, bądź gdy przygotowywany Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam za-
plan miejscowy został wyłożony do publicznego wglą- szczyt przedstawić stanowisko klubu wobec posel-
du i oceny. skiego projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodar-
Innym przykładem proponowanych w przedsta- ce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych in-
wionym projekcie ustawy zmian jest propozycja wy- nych ustaw, zawartego w druku nr 526 i 742.
eliminowania wstępnego opiniowania projektu po- W przedłożonym projekcie ustawy o zmianie usta-
działu nieruchomości. W ocenie przedstawiciela rzą- wy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie
du ta propozycja skutkowałaby dodatkowymi kosz- niektórych innych ustaw projektodawcy proponowa-
tami zainteresowanego i wbrew pozorom wydłużyła- li, aby wprowadzone zmiany polegały na odstąpieniu
by okres uzyskania ostatecznej decyzji, szczególnie od wymogu opiniowania zgodności proponowanego
w przypadkach, gdy nie są wprowadzone inne prze- podziału nieruchomości z ustaleniami planu miej-
pisy prawa materialnego, które ustalałyby zasady scowego, a w przypadku braku planu miejscowego
podziału nieruchomości. – z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowa-
Wymieniłam zaledwie kilka przykładów potwier- nia terenu, trybu dokonywania podziału nierucho-
dzających, że projekt ustawy pozostaje w znacznej mości na wniosek osoby mającej w tym interes praw-
sprzeczności z obowiązującymi przepisami, które ny, dokonywania podziału nieruchomości z mocy
w ponad 70% zostały rozwiązane wcześniej. W chwi- prawa lub na podstawie orzeczenia sądu, a także za-
li obecnej powołana przez Komisję Samorządu Tery- sad dokonywania z urzędu podziału nieruchomości.
torialnego i Polityki Regionalnej podkomisja pracuje Na wstępie należy zaznaczyć, że przedkładany
nad projektem ustawy kompleksowo usprawniającej projekt ustawy w dużej części jest nieaktualny i bez-
proces podziału nieruchomości zgodnie z przyjętymi zasadny, gdyż nie uwzględnia już wprowadzonych
w ostatnim okresie aktami prawnymi stanowiącymi w tym zakresie zmian przepisów, które obowiązują
całościowy pakiet rozwiązań ułatwiających proces w porządku prawnym od dnia 22 października 2007 r.
inwestycyjny. Na posiedzeniu podkomisji praktycznie W związku z tym część projektu ustawy nie odpowia-
osiągnięto konsensus w sprawie przyjętych rozwią- da obecnemu porządkowi prawnemu, tym samym
zań spójnych z obecnie obowiązującym prawem. stanowi to ewidentną wadę projektu, zauważoną
W pracach podkomisji aktywnie uczestniczą posło- m.in. w opinii przygotowanej i przyjętej przez Radę
wie, współautorzy omawianego projektu, i wyrażają Ministrów.
zadowolenie z przyjętych rozwiązań. Dodatkowo należy wskazać, że Ministerstwo
W kontekście wymienionych błędów projektu usta- Infrastruktury przygotowało projekt nowelizacji
wy z druku nr 526 oraz zaawansowanych prac i ak- przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu prze-
ceptacji przez wszystkie ugrupowania rozwiązań strzennym, który z uwagi na przygotowaną reformę
zawartych w nowym projekcie ustawy usprawniają- w systemie planowania przestrzennego wymusza do-
cym proces podziału nieruchomości oraz biorąc pod konanie zmian także w przepisach o podziałach nie-
uwagę rekomendację Komisji Samorządu Terytorial- ruchomości.
nego i Polityki Regionalnej – 14 głosów za odrzuce- Jednocześnie należy zaznaczyć, że część z zapro-
niem projektu ustawy w pierwszym czytaniu przy ponowanych propozycji, odnosząca się do aktualnego
7 głosach przeciw – wnioskuję o odrzucenie poselskie- brzmienia przepisów ustawy o gospodarce nierucho-
go projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce mościami, może zostać poddana reasumpcji w toku
nieruchomościami oraz o zmianie innych ustaw. prac nad rządowym projektem nowelizacji ustawy
Dziękuję. o gospodarce nieruchomościami, druk nr 1891, uwzględ-
niającym systemowe zmiany w planowaniu i zago-
spodarowaniu przestrzennym.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Konieczność
traktowania prawa jako kompleksowego i racjonalnie
Dziękuję bardzo. tworzonego zbioru przepisów nie pozwala na tworze-
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- nie prawa w postaci wybranych i jednostkowych
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- zmian. Wobec powyższego klub Platforma Obywatel-
czeń w imieniu klubów i kół. ska zajmuje negatywne stanowisko wobec poselskie-
Otwieram dyskusję. go projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami 81

Poseł Bogdan Bojko ustawy lub przepisami odrębnymi, podział z mocy


prawa nie nastąpi. Wójt, burmistrz albo prezydent
nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych miasta będzie miał 7 dni na wydanie decyzji potwier-
ustaw, zawartego w druku nr 526 i 742. Dziękuję. dzającej dokonanie lub niedokonanie podziału z mocy
(Oklaski) prawa.
Proponowane rozwiązania narzucają jednoznacz-
nie określone ustawą terminy, w których organ bę-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: dzie zobligowany do wydania decyzji o podziale nie-
ruchomości: 30 dni w przypadku decyzji konstytu-
Dziękuję bardzo. tywnej i 7 dni w przypadku decyzji deklaratoryjnej,
Stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość przed- i przyspieszą proces podziałów nieruchomości.
stawi pani poseł Anna Paluch. Uchylenie ust. 4 i 5 w art. 93, tzn. rezygnacja
z opiniowania wstępnego projektu podziału nierucho-
mości, prowadzi do uproszczenia procedury i skróce-
Poseł Anna Paluch: nia postępowania. Posłużę się tu własnym doświad-
czeniem, bo sama kilkanaście lat temu wykonywa-
Dziękuję bardzo, panie marszałku. łam zawód geodety uprawnionego i doskonale pamię-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! tam taki stan przepisów, kiedy nie było wstępnego
Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla- projektu podziału, a procedura zupełnie dobrze
mentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie po- i szybko następowała. Oczywiście istnieje pewne ry-
selskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o gospo- zyko ze strony wnioskodawcy, niemniej jednak pro-
darce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych ponowane rozwiązanie nie wyklucza w toku prac
innych ustaw, zawartego w druku nr 526. Projekt wprowadzenia takich przepisów, które umożliwią
nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami fakultatywne, na życzenie wnioskodawcy, opiniowa-
został złożony przez mój klub z końcem 2007 r. Po- nie wstępne.
stać druku sejmowego nr 526 została mu nadana Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To prawda, że
31 stycznia 2008 r. Dopiero po 6 miesiącach projekt część przepisów zawartych w przedmiotowym pro-
został rozpatrzony przez połączone komisje: Komisję jekcie została już wprowadzona do porządku praw-
Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej nego zmianą z 24 sierpnia 2007 r., która weszła
oraz Komisję Infrastruktury. w życie w październiku 2007 r. Projekt dzisiaj rozpa-
Zawarte w proponowanej nowelizacji rozwiąza- trywany jest przecież częścią tzw. pakietu Barszcza,
nia stanowią kompromis umożliwiający zachowanie czyli pakietu ustaw mających uprościć procedurę
ładu przestrzennego przy jednoczesnym uproszcze- przygotowania inwestycji przygotowanych i częścio-
niu i przyspieszeniu postępowania administracyj- wo wprowadzonych przez rząd Prawa i Sprawiedli-
nego w sprawie podziału nieruchomości. W omawia- wości w roku 2007.
nym projekcie przewidziano bowiem, że podziały Przepisy art. 94 ustawy w obecnym brzmieniu
nieruchomości nie będą wstępnie opiniowane pod mówiące, że podziału nieruchomości można dokonać,
względem zgodności z miejscowym planem zagospo- jeżeli nie jest sprzeczny z przepisami odrębnymi,
darowania przestrzennego, a w przypadku braku przepisy skracające okres zawieszenia procedury po-
planu miejscowego z decyzją o warunkach zabudo- działu do 6 miesięcy w związku z prowadzonymi pra-
wy i zagospodarowania terenu. Na uproszczenie cami nad planem miejscowym zostały wprowadzone
postępowania w tej dziedzinie czekają potencjalni przez rząd Prawa i Sprawiedliwości.
inwestorzy. Niestety głosami rządzącej od 18 mie- Podobnie przepisy art. 96 ustawy dotyczące wy-
sięcy koalicji projekt został zaopiniowany negatyw- dzielania nieruchomości, której własność lub użyt-
nie przez połączone komisje. kowanie wieczyste zostało nabyte z mocy prawa
Zgodnie z proponowanymi przepisami wniosek – w naszym projekcie jest to art. 97 ust. 8 – a także
o podział nieruchomości złożony do wójta, burmistrza przepisy dotyczące podziału nieruchomości, o któ-
czy prezydenta miasta wraz z mapą z projektem po- rym orzeka sąd, jeżeli podział nieruchomości jest
działu, sporządzoną przez uprawnionego geodetę uzależniony od ustaleń planu miejscowego, a sąd
i przyjętą do państwowego zasobu geodezyjnego i kar- zasięga opinii wójta, zaś w odniesieniu do nierucho-
tograficznego, i z innymi wymaganymi dokumenta- mości wpisanych do rejestru zabytków także opinii
mi będzie przedmiotem oceny wójta co do dopuszczal- wojewódzkiego konserwatora zabytków. W naszym
ności podziału. projekcie jest to art. 97 ust. 7. Są również przepisy
Wójt będzie musiał rozpatrzyć wniosek w ciągu art. 98a i 98b projektu dotyczące rozliczania opłaty
30 dni, licząc od dnia jego złożenia. Jeżeli decyzja adiacenckiej.
zatwierdzająca albo odmawiająca zatwierdzenia po- To prawda, wszystkie te przepisy wprowadzono
działu nie zostanie przez ten organ wydana, podział za rządów Prawa i Sprawiedliwości, aby uprościć
nieruchomości dokona się z mocy prawa po upływie i skrócić procedury przygotowujące realizację inwe-
miesiąca. Jeżeli jednak podział nieruchomości, o któ- stycji budowlanych. Dlaczego zatem, panie ministrze,
ry zwracała się strona, będzie sprzeczny z przepisami pani poseł sprawozdawco, po 18 miesiącach rządu
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
82 Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami

Poseł Anna Paluch Natomiast na rządowy projekt zmian ustawowych


wciąż nie możemy się doczekać mimo nieustających
obecna koalicja nie może pochwalić się takim urob- deklaracji pana ministra o postępujących pracach
kiem jak nasz rząd? rządu w tym przedmiocie. Przypomnę, że takie de-
Proponowana zmiana ustawy oprócz wymienio- klaracje pan minister składał 10 lipca 2008 r. na po-
nych przepisów, które już zostały wprowadzone do siedzeniu połączonych komisji.
porządku prawnego, zawiera doprecyzowanie, uści-
ślenie i ujednolicenie przepisów ustawy o gospodarce
nieruchomościami i ani nie zasługuje na jej przetrzy- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
mywanie miesiącami w zamrażarce marszałkow-
skiej, ani oczywiście potem w komisjach, ani w końcu Pani poseł…
nie zasługuje na wniosek o odrzucenie.
Przypomnę, że w art. 97 ust. 5 i 6 zaproponowano
rozwiązanie analogiczne jak w Prawie budowlanym, Poseł Anna Paluch:
które ma zobligować organy zatwierdzające podziały
nieruchomości… (Dzwonek) Już kończę, panie marszałku.
Już kończę, panie marszałku. Dlatego też apeluję do większości koalicyjnej, któ-
…do terminowego orzekania w sprawie podziału. ra oczywiście może utrącić każdy projekt, bo jak mó-
Jeżeli wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie wyda wią u nas na Podhalu, takie ich zbójeckie prawo...
decyzji w sprawie podziału nieruchomości w ustawo-
wym terminie 37 dni, zostanie na niego nałożona
kara finansowa, która będzie stanowić dochód budże- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
tu państwa. Karę w wysokości 500 zł za każdy dzień
zwłoki będzie naliczał organ wyższego stopnia, tzn. Pani poseł, mniej ozdobników.
samorządowe kolegium odwoławcze.
Chcę podkreślić, że w przypadku prostego podzia-
łu, gdy zaproponowany we wniosku podział będzie Poseł Anna Paluch:
zgodny z planem miejscowym, organ będzie mógł
wydać decyzję niezwłocznie. Obecna koalicja po Apeluję do koalicji, aby nie zachowywała się jak
18 miesiącach rządów zdobyła się jak na razie na pies ogrodnika, co to sam nie zje, a drugiemu nie
niewydarzone, żeby nie użyć ostrzejszego określenia, da. Jeżeli sami nie potraficie przygotować dobrego
projekty w sferze gospodarki nieruchomościami, jak
projektu ustawy o gospodarce nieruchomościami,
chociażby ten zawarty w druku nr 832, skierowany
to dajcie popracować opozycji. Dziękuję bardzo.
z komisji „Przyjazne Państwo” do komisji samorządu
(Oklaski)
i infrastruktury. Nie wiem, czy pani poseł sprawoz-
dawca właśnie ten projekt miała na myśli, mówiąc
o kompleksowym projekcie w zakresie podziału nie-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
ruchomości.
Otóż przypomnę, że projekt ów został poddany
Dziękuję bardzo.
miażdżącej krytyce przez Sąd Najwyższy, przez sa-
Pan poseł Jan Kochanowski przedstawi stanowi-
morządy lokalne, przez Związek Gmin Wiejskich,
w końcu przez sejmowych ekspertów z Biura Analiz sko klubu Lewica. Na pewno zmieści się w limicie
Sejmowych. czasu.

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Poseł Jan Kochanowski:

Pani poseł… Pewnie tak.


Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Mini-
strze! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewica wy-
Poseł Anna Paluch: razić stanowisko w sprawie projektu poselskiego
zawartego w druku nr 526 i sprawozdania komisji
Kuriozalne rozwiązania wprowadzające chaos, z druku nr 742.
np. usunięcie art. 100 ustawy dającego delegację dla Trzeba powiedzieć, że marszałek skierował po-
właściwego ministra do wydania rozporządzenia wyższy projekt do pierwszego czytania do Komisji
w sprawie określenia sposobu i trybu dokonywania Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.
podziałów nieruchomości – to zawiera pkt 3 przed- Odbywając pierwsze czytanie, wnioskodawcy uznali,
miotowego druku – to jest po prostu kuriozum, pani bo to wnioskodawcy uznali, iż przedstawione rozwią-
poseł, szanowni państwo, które, że tak powiem, jest zania to kompromis warunkujący zachowanie ładu
pomnikowym przykładem dewastacji prawa. przestrzennego przy jednoczesnym uproszczeniu i przy-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami 83

Poseł Jan Kochanowski (Poseł Anna Paluch: Będzie wykorzystany, panie


pośle, tylko po cichu.
spieszeniu postępowania administracyjnego w spra- Stąd też uważam, że w przyszłości należałoby
wie podziału nieruchomości. tak zorganizować prace Sejmu, aby wszystkie pro-
W przedstawionym projekcie wnioskodawcy uzna- jekty, również projekty opozycji, rozpatrywane były
li, że podziały nieruchomości nie będą wstępnie opi- wspólnie z projektami rządowymi. Dziękuję bardzo.
niowane pod względem zgodności z miejscowym pla- (Oklaski)
nem zagospodarowania przestrzennego, a w przypad-
ku braku planu miejscowego z decyzją o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Rozpoznając przedstawiony projekt, należy za-
uważyć, iż wnioskodawcy w sposób mało dokładny Dziękuję bardzo.
zweryfikowali obowiązujące przepisy i przedkładając Stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego przed-
projekt ustawy, nie uwzględnili, iż niektóre z propo- stawi pan poseł Bronisław Dutka.
nowanych obecnie rozwiązań zostały wprowadzone
do porządku prawnego, a niektóre z nich straciły za-
sadność ich regulacji. Być może wynikało to z tego, Poseł Bronisław Dutka:
że projekt był złożony wcześniej, być może z racji
tego, że już w trakcie prac Sejmu niektóre zagadnie- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
nia rozstrzygnięto i rozwiązano. Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam
Jednocześnie należałoby podkreślić, że rząd w swo- zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sprawoz-
im przedstawionym na posiedzeniu komisji stanowi- dania Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki
sku poinformował, że prowadzi prace nad rządowym Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie
projektem nowelizującym ustawę o planowaniu i za- ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmia-
gospodarowaniu przestrzennym, które są w znacz- nie niektórych innych ustaw.
nym stopniu zaawansowane, a także wobec tego Mówiąc o tym projekcie, nie sposób nie zauważyć,
że bez wątpienia intencje projektodawców były dobre.
projektu, szykowanego przez Ministerstwo Gospo-
Cel był słuszny, jednak obecnie projekt ten nie jest
darki, aktualnie są prowadzone konsultacje społecz-
w stanie nijak wpasować się w istniejące prawo. Była
ne. Być może te sprawy zostaną rozwiązane w sposób
tu już mowa o wielu elementach tego projektu, więc
kompleksowy.
żeby niepotrzebnie nie zabierać państwu czasu, nie
W związku z wprowadzeniem zmian zapropono-
będę omawiał tych kwestii. Chciałbym natomiast
wanych przez wnioskodawców czy projektodawców
zwrócić uwagę tylko na niektóre, jak np. zmiana
w ustawie o gospodarce nieruchomościami z pew-
okresu zawieszenia postępowania czy eliminacja opi-
nością wkrótce ponownie nastąpi konieczność no- nii wstępnej. Można by o tym wiele mówić, jednak
welizacji z uwagi na projektowane systemowe zmia- wydaje się, że problem jest zupełnie gdzie indziej.
ny w przepisach o planowaniu przestrzennym, ja- Otóż problemem, jeśli chodzi o tę ustawie, której ko-
kie proponuje rząd. Reasumując, należałoby stwier- lejny raz dotykamy, jest brak planów zagospodaro-
dzić, iż projekt przedłożony w druku nr 526 nie wania przestrzennego. W zasadzie tutaj jest miejsce
zawiera rozwiązań mających na celu istotne uspraw- na to, aby powiedzieć, że ten problem pozostaje nam
nienie procesu inwestycyjnego, także jeśli chodzi do rozwiązania jako zasadniczy i na dzisiaj cały czas
o kwestię wydawania decyzji o warunkach zabudo- niejako łatamy prawo kolejnymi ustawami, a kilka-
wy. Po drugie, projekt ten nie zawiera również za- krotne podejścia do zmiany ustawy o planowaniu
sadniczych zmian w odniesieniu do obecnego po- przestrzennym – gdyby je dobrze policzyć, pewnie
rządku prawnego. więcej niż pięć – były nieskuteczne.
Biorąc te wszystkie przesłanki pod uwagę, klub Dlaczego nie ma planów? Otóż planów nie ma
Lewicy uznał, iż kontynuacja prac nad projektem przede wszystkim dlatego, że są one bardzo drogie
zawartym w druku nr 526 nie jest zasadna, i prak- i bardzo czasochłonne. W wielu przypadkach pozo-
tycznie przychyla się do stanowiska Komisji Samo- stawienie stanu, jaki jest, powoduje, że inwestorzy
rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zawartej mają kłopoty, ale jednocześnie mają niejako trochę
w sprawozdaniu w druku nr 742, wnosząc o odrzu- większą swobodę, jest mniejsza sztywność co do dys-
cenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Nasz klub ponowania terenem. Taka sytuacja powoduje jednak
będzie głosował w ten sam sposób. to, że właściwie możliwe jest wszystko i nic, a biuro-
Niemniej jednak chciałbym jeszcze podkreślić, iż kracja przy tej okazji bardzo rośnie. Myślę, że tym,
można było wykazać trochę dobrej woli albo poczekać o co powinniśmy w najbliższym czasie zabiegać, jest
na projekt rządowy i wszystkie projekty rozpatrzyć ustawowe uregulowanie planowania przestrzennego,
razem. Myślę, że taka praktyka byłaby bardziej uproszczenie go, tak by koszty były mniejsze. Nie
wskazana, żeby dorobek wnioskodawców był wyko- może być też tak, że cały czas pewne zapisy są two-
rzystany w znacznym stopniu przy rozpatrywaniu rzone niejako po to, żeby przy tych planach było dużo
projektu rządowego. pracy, a nie po to, żeby celem był sam plan.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
84 Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami

Poseł Bronisław Dutka Poseł Jerzy Rębek:


Jest też w Sejmie kilka projektów ustaw, które Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z opinii przedsta-
powodują, że ta ustawa staje się w pewnym sensie wionej przez Ministerstwo Infrastruktury wynika,
bezprzedmiotowa w dużej części i wcale nie powodu- iż jednym z bardziej kontrowersyjnych działań doty-
je, że czas i koszty będą mniejsze. Przy pewnych za- czących projektu ustawy jest wykreślenie zasady
chowaniach, które nietrudno przewidzieć, i czas, i kosz- opiniowania wstępnego projektu podziału. Strona
ty byłyby większe. rządowa wskazuje w uzasadnieniu potrzebę dokona-
Stąd też Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Lu- nia niejednokrotnie korekt wstępnego projektu po-
dowego będzie głosował zgodnie z rekomendacją ko- działu w celu uzyskania zgodności opracowanego na
misji, czyli za odrzuceniem projektu ustawy. Dzięku- tej podstawie projektu podziału z planem. Warto za-
ję bardzo. (Oklaski) znaczyć, że opracowania wstępnego projektu podzia-
łu dokonuje uprawniony geodeta i ryzyko popełnienia
kardynalnego błędu jest znikome.
Czy stronie rządowej znane są dane, które dotyczą
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: liczby zakwestionowanych wstępnych projektów po-
działu nieruchomości? Poznanie skali tego zagadnie-
Dziękuję bardzo. nia pozwoliłoby nam precyzyjnie ocenić, czy projekt
Koła nie przewidują zabrania głosu w tej spra- ustawy jest dobry, czy też budzi kontrowersje. (Dzwo-
wie. nek) Z opinii nadesłanych ze Związku Województw
Do zadania pytań zgłosiło się 7 osób. Rzeczypospolitej Polskiej wynika, iż w zasadzie sa-
Czy ktoś jeszcze pragnie się czegoś dowiedzieć morządy wojewódzkie akceptują prezentowany pro-
o tej ustawie? jekt ustawy, a zasadniczym motywem jest potrzeba
Chętnych nie widzę. Zamykam listę. upraszczania procedur związanych z podziałem nie-
Na zadanie pytania przewidziana jest minuta. ruchomości. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedli-
wość, proszę bardzo. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Dziękuję.
Poseł Lech Kołakowski: Pan poseł Zbigniew Babalski.
Nieobecny.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgod- Pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatel-
nie z proponowaną w art. 3 nowelizacją ustawy o spół- ska.
dzielniach mieszkaniowych z art. 41 ust. 2 można by Też nieobecny.
wnosić, iż podział nieruchomości może nastąpić nie- W takim razie pan poseł Krzysztof Brejza, proszę
zależnie od istnienia i ustaleń miejscowego planu za- bardzo, jako ostatni.
gospodarowania przestrzennego, a w razie braku pla- Przepraszam, jeszcze pani poseł Paluch.
nu – niezależnie od decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu. Zgodnie z obowiązujący- Poseł Krzysztof Brejza:
mi przepisami podział nieruchomości, podobnie jak
ustalenie przeznaczenia terenu oraz rozmieszczenie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam do pana
inwestycji celów publicznych, opiera się na ustaleniach ministra krótkie pytanie dotyczące sytuacji, z jaką
miejscowego planu zabudowy lub na decyzji o warun- spotykają się samorządowcy, którzy zgłaszają się do
kach zabudowy i zagospodarowania terenu. Jednocze- mnie i przekazują pewien postulat. Czy nie można
śnie rząd planuje zwiększyć znaczenie i rolę miejsco- w toku projektowania w ministerstwie ustaw doko-
wego planu zabudowy w każdej gminie. nać uproszczenia procedury uchwalania zmiany
Mam pytanie do pani poseł sprawozdawcy. Kto miejscowych planów zagospodarowania przestrzen-
będzie nadzorował dokonywane podziały nierucho- nego, jeśli dotyczy to naprawdę drobnych korekt?
mości, jeśli nie będą one zgodne z obowiązującym Obecnie takie drobne korekty można wprowadzać
jedynie w toku długotrwałej, trwającej rok, procedu-
miejscowym planem zabudowy? Dziękuję. (Oklaski)
ry, która jest bardzo kosztowna, wymaga zatrudnia-
nia wielu planistów. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Pan poseł Sławomir Kopyciński z klubu Lewica. Dziękuję bardzo.
Nieobecny. Jako ostatnia pani poseł Anna Paluch, proszę
Pan poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość. bardzo.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami 85

Poseł Anna Paluch: O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu


w Ministerstwie Infrastruktury pana Olgierda Dzie-
Dziękuję. końskiego.
Mam pytanie do pana ministra. Posłużę się tutaj
protokołem posiedzenia komisji z dnia 10 lipca 2008 r.
Pozwolę sobie zacytować wypowiedź pana ministra: Podsekretarz Stanu
Warto byłoby również, aby prace uwzględniały te w Ministerstwie Infrastruktury
propozycje, które są zawarte w przygotowanym już Olgierd Dziekoński:
projekcie Ministerstwa Infrastruktury, będącym
trakcie konsultacji społecznych, czyli zgłoszone przez Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiadając
państwa propozycje, których nie ma w projekcie Mi- na zadane pytania, skierowane do Ministerstwa In-
nisterstwa Infrastruktury, z wielką uwagą, że tak frastruktury, złożone przez pana posła Jerzego Ręb-
powiem, wprowadzilibyśmy w ramach dalszych prac ka, dotyczące problemów, które zostały zewidencjo-
nad ustawą; tak samo zresztą uwzględnilibyśmy inne nowane w sprawie nieprawidłowości wynikających
propozycje, które spływają do tego projektu itd. z potencjalnego naruszenia wstępnych podziałów,
Krótko mówiąc, zacytowałam pańską wypowiedź chciałbym stwierdzić, że takich danych oczywiście
tylko na poparcie tezy, że ponad 10 miesięcy temu nie mamy, z tego względu, że projekty dotyczące
była mowa o tym, że projekt jest w fazie konsultacji wstępnego podziału, które są realizowane bezpośred-
społecznych i lada moment trafi do Sejmu. nio w terenie, na poziomie gminy, bardzo często pod-
Moje pytanie jest krótkie, pan minister jako fa- legają roboczemu uzgadnianiu przez uprawnionego
chowiec w tej dziedzinie wie, jak ważną kwestią geodetę z prezydentem, wójtem, burmistrzem, którzy
w dziedzinie zagospodarowania przestrzennego i go- odpowiadają formalnie za kwestie podziału i dlatego
spodarki nieruchomościami jest kompleksowość prac też, faktycznie rzecz biorąc, często jest tak, że posta-
i spójność rozwiązań. Kiedy spójny, kompletny, po- nowienie w sprawie podziału jest z reguły postano-
rządny projekt, nad którym moglibyśmy pracować, wieniem pozytywnym, ponieważ wszystkie wstępne
problemy są ujawniane czy też są wypracowywane
trafi do Sejmu? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
w trakcie tejże dyskusji. Natomiast należy zwrócić
uwagę, że istniejące zażalenia na postanowienie po-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: działu, które były i są przedmiotem pewnych dywa-
gacji, są oczywiście rozpatrywane przez władze lo-
Dziękuję bardzo. kalne, takich danych w Ministerstwie Infrastruktu-
Pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatel- ry nie ma.
ska. Pragnąłbym jednocześnie zwrócić uwagę, że to
przecież Wysoka Izba kilka kadencji temu zapropo-
Poseł Tadeusz Arkit: nowała to rozwiązanie w formule postanowienia
o dopuszczalności podziału. Jak rozumiem, posłowie
Dziękuję bardzo. wówczas kierowali się przesłankami, które były
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! szczegółowo przeanalizowane i można przypuszczać
Obecny stan prawny pozwala wnioskodawcy uzyskać że przesłanki te spowodowały wprowadzenie takiego
rozstrzygnięcie dotyczące podstawowych przesłanek zapisu ustawowego, który dzisiaj jest przez niektó-
decydujących o dopuszczalności zatwierdzenia po- rych posłów Wysokiej Izby kwestionowany. Wydaje
działu nieruchomości, a w efekcie pozwala na podję- się, że analizując tę sytuację, warto było zerknąć do
cie ostatecznej i racjonalnej decyzji dotyczącej zlece- materiałów czy też danych, które spowodowały wpro-
nia i poniesienia kosztów sporządzenia projektu po- wadzenie do porządku prawnego w zakresie gospo-
działu nieruchomości. Czy proponowane zmiany, darki nieruchomościami tego dodatkowego przepisu
dotyczącego postanowień o podziałach. Przypomi-
dotyczące uchylenia ust. 4 i 5 w art. 93, skutkujące
nam, pani poseł doskonale o tym wie, zna to ze swo-
wyeliminowaniem wstępnego opiniowania projektu
jej praktyki zawodowej, że kiedyś tego zapisu o po-
podziału, wiążą się z tym, że wnioskodawca będzie
stanowieniu w sprawie dopuszczalności podziału…
ponosił ryzyko, iż w przypadku niezgodności propo-
(Poseł Anna Paluch: Są pytania: ile pan chce, in-
nowanego podziału z ustaleniami planu miejscowego
żynierze, za ten...)
poniesie niepotrzebne wydatki? Jeżeli tak, to jaki jest
…nie było, ale na czyjś wniosek...
sens i cel proponowanego zapisu? Dziękuję bardzo.
(Poseł Anna Paluch: To są zupełnie niepotrzebne
(Oklaski)
pytania.)
...Wysoka Izba w swoim czasie wprowadziła tego
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: rodzaju rozwiązanie. Warto zatem byłoby zbadać
przesłanki, które skłoniły Wysoką Izbę do wprowa-
Dziękuję bardzo. dzenia takiego zapisu.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Pytanie pana Krzysztofa Brejzy o procedury
pana. uchwalania planu miejscowego, czy przy drobnych
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
86 Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Mam nadzieję, że w ten sposób udało mi się odpo-
Infrastruktury Olgierd Dziekoński wiedzieć przynajmniej na część pytań, wyjaśnić część
wątpliwości. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
korektach można by było taką procedurę zmienić. Ta
kwestia jest w tej chwili przedmiotem dyskusji ze
środowiskiem samorządu terytorialnego i ze środo- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
wiskiem zawodowym urbanistów. Uważamy, po prze-
prowadzeniu cyklu dyskusji, że tego rodzaju niewiel- Dziękuję bardzo.
kie zmiany dotyczące planu miejscowego mogłyby Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
mieć miejsce, ale mogłyby one dotyczyć tylko i wy- panią poseł Danutę Jazłowiecką.
łącznie takich kwestii, które nie mają wpływu na
wzrost lub spadek wartości nieruchomości, czyli nie
dotyczy to art. 36 ustawy o planowaniu i zagospoda- Poseł Danuta Jazłowiecka:
rowaniu przestrzennym, który, że tak powiem, „gwa-
rantuje” przestrzeganie prawa własności, jak rów- Dziękuję, panie marszałku.
nież mogłoby dotyczyć tylko takich kwestii, które nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszyst-
są związane z problematyką czy też nie mają żadne- kim chciałam podziękować za udział w dyskusji i za
go wpływu na problematykę związaną z ochroną pytania, szczególnie dwa z nich były bardzo intere-
środowiska, czyli nie wymagają przeprowadzenia sujące, za odpowiedzi pana ministra i za zapowiedzi
i oceny strategicznej, oceny środowiskowej, bo wów- zmian, na które czekamy.
czas tego rodzaju procedura byłaby niemożliwa. Ka- Pozwolę sobie tylko uzupełnić o te elementy, któ-
talog takich zmian jest w tej chwili przygotowywany rych pan minister nie podjął, a które były przedmio-
w ministerstwie, aby był przedmiotem ewentualnych tem dyskusji. Otóż chciałabym odpowiedzieć pani
autopoprawek w ramach projektu rządowego, o który poseł Annie Paluch z Klubu Parlamentarnego Prawa
z kolei pytała pani poseł Paluch. Chciałbym poinfor- i Sprawiedliwości odnośnie do urobku i odnośnie do
mować Wysoką Izbę, że projekt ten, po uzyskaniu dużej pracy, która została wykonana w poprzedniej
pozytywnej opinii Komisji Europejskiej, będzie w przy- kadencji, w porównaniu z obecną kadencją.
szłym tygodniu rozpatrywany przez Komitet Stały Pani poseł, przede wszystkim chciałabym zacząć
Rady Ministrów i mamy nadzieję, że w końcu maja od tego, że zdumiona jestem, że Prawo i Sprawiedli-
czy też na początku czerwca najpóźniej zostanie prze- wość złożyło ten projekt, skoro już za rządów Prawa
kazany pod obrady Wysokiej Izby. i Sprawiedliwości rozwiązania zawarte w tym pro-
(Poseł Anna Paluch: Trzymamy za słowo, panie jekcie zostały przyjęte i praktycznie zaczęły swój
ministrze.) żywot.
Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Arkita, doty- (Poseł Anna Paluch: Część można było, nie
czące potencjalnych kosztów związanych, jak rozu- wszystko.)
miem, z... Przyjęto 3/4 z nich. Absolutnie z panią się zga-
(Poseł Tadeusz Arkit: W przypadku braku zgod- dzam, że urobek poprzedniej kadencji w zakresie
ności.) procesu inwestycyjnego jest zupełnie inny niż obec-
W przypadku braku zgodności. nej kadencji. Myślę, że dzięki aktywnej pracy nasze-
Koszty te wynikają oczywiście z konieczności spo- go rządu parlament, a więc zarówno opozycja, jak
rządzenia szczegółowego projektu podziału. Wydaje i koalicja, będzie mógł pochwalić się znacznie więk-
się, że jest to również w pewnym sensie odpowiedź szym dorobkiem prac, które mają ułatwiać proces
na pytanie pana posła Jerzego Rębka, proszę pamię- inwestycyjny. Pani zarzucała mi, że proces podziału
tać o tym, że wstępny projekt podziału postanowień nieruchomości nie do końca został rozwiązany i że to
dotyczy projektu podziału, który nie jest tak szcze- kompleksowe rozwiązanie miało dotyczyć procesu
gółowy, jak opracowanie podziałowe. Prawdopodob- podziału nieruchomości. Otóż nie, chodziło mi o kom-
nie to było przedmiotem ustalenia czy też przedmio- pleksowe rozwiązanie dotyczące całego procesu in-
tem zmiany obecnej ustawy o gospodarce nierucho- westycyjnego. Część dotycząca podziału działek,
mościami. Wstępny projekt podziału sporządzany podziału nieruchomości jest tylko elementem całego
jest graficznie na mapie w skali 1:500 i zawiera orien- procesu inwestycyjnego.
tacyjne, szacunkowe wielkości działek, które powsta- (Poseł Anna Paluch: Nie ma kompleksowego roz-
ną w wyniku podziału, a tym samym nie posiada on wiązania.)
wszystkich atrybutów związanych z prawem geode- Chciałam odpowiedzieć panu posłowi Janowi Ko-
zyjnym i kartograficznym, koniecznych do wyszaco- chanowskiemu, że może być pewny, iż myśli zawarte
wania i szczegółowego oszacowania i określenia nie- w przedłożonym w ub.r. projekcie zostały wykorzy-
ruchomości, a tym samym koszt tego projektu przy stane obecnie w pracach podkomisji. Może to po-
postanowieniu jest znacznie niższy aniżeli faktyczny świadczyć pani poseł Paluch, która w tej podkomisji
koszt projektu podziału, który podlega zatwierdzeniu pracuje. Tak więc możemy być spokojni, że wypraco-
w trybie decyzji. wany projekt rzeczywiście rzetelnie uzupełnia
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym 87

Poseł Danuta Jazłowiecka Ta ustawa będzie również korzystna dla hurtow-


ników oraz producentów funkcjonujących na polskim
wszystkie braki, które mają miejsce w przypadku rynku tytoniowym, zapewniając im utrzymanie
podziału nieruchomości. płynności finansowej przy pogarszającej się koniunk-
Dziękuję bardzo. (Oklaski) turze gospodarczej.
Ustawa przyczyni się do ustabilizowania i zwięk-
szenia wpływów budżetowych.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Zwiększy również konkurencyjność polskich
przedsiębiorców eksportujących wyroby na inne ryn-
Dziękuję bardzo. ki europejskie.
Zamykam dyskusję.
Uchroni fabryki na terenie Polski przed ko-
Do głosowania nad wnioskiem komisji przystąpi-
niecznością przenoszenia produkcji do krajów
my w bloku głosowań.
ościennych.
Dziękuję panu ministrowi.
Ta ustawa ustabilizuje kilka tysięcy miejsc pracy
Dziękuję państwu.
w fabrykach produkujących papierosy na terenie Pol-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. po-
ski oraz przyczyni się do zatrzymania negatywnego
rządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyj-
nego projektu ustawy o zmianie ustawy o podat- trendu wzrostowego nielegalnego obrotu wyrobami
ku akcyzowym (druk nr 1922). tytoniowymi. Według ostatnich szacunków ten nie-
Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wikiń- legalny obrót sięga aż 20%.
skiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu Ta ustawa wprowadza również rozwiązania sto-
ustawy. sowane w innych krajach Unii Europejskiej.
Proponowana nowelizacja wprowadza zabezpie-
czenie ryczałtowe na zobowiązania akcyzowe w przy-
Poseł Marek Wikiński: padku przemieszczeń wyrobów tytoniowych pomię-
dzy składami podatkowymi na poziomie 30%. Umoż-
Dziękuję bardzo. liwia podmiotom zajmującym się obrotem legalnymi
Panie marszałku, zanim zacznę, chciałbym zapy- wyrobami tytoniowymi podnoszenie cen produktów
tać pana marszałka: Kto zgodnie z ustawą o Radzie do wysokości kosztu banderoli legalizacyjnej, co uła-
Ministrów reprezentuje Radę Ministrów w trakcie twi obrót tymi wyrobami w przypadku pojawienia
rozpatrywania tego punktu porządku dziennego po- się 1 lipca 2009 r. produktu z wzorami akcyzy nanie-
siedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej? sionymi przed 1 stycznia 2009 r.
Obowiązująca ustawa akcyzowa nakłada na pod-
mioty prowadzące działalność gospodarczą obowią-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: zek złożenia zabezpieczenia akcyzowego, które jest
składane w kwocie pokrywającej zobowiązania po-
Wiceminister Kapica. Podąża już do nas. datkowe podmiotu. Prowadzi to do sytuacji, w której
duże, wiarygodne przedsiębiorstwa wywiązujące się
ze swoich zobowiązań wobec państwa, muszą ponosić
Poseł Marek Wikiński: bardzo wysokie koszty zabezpieczeń, stanowiące
100% pokrycia wartości zobowiązania, które wyno-
Dobrze.
szą nawet kilka miliardów złotych. Tak wysokie za-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Dyrekto-
rze! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Nadzwyczajnej bezpieczenia oznaczają w praktyce bardzo wysokie
„Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ogra- koszty, które ponoszą przedsiębiorstwa za otrzyma-
niczaniem biurokracji przedstawić Wysokiej Izbie nie gwarancji bankowych czy ubezpieczeniowych.
komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o podat- Proponowane wprowadzenie możliwości rozliczania
ku akcyzowym. ryczałtowego przewiduje poziom 30% ryczałtu, co
Proponowana nowelizacja będzie korzystna dla w znacznej mierze pozwoli na obniżenie kosztów po-
tysięcy polskich przedsiębiorców, detalistów, hurtow- zyskiwania zabezpieczeń. Pragnę podkreślić, że
ników oraz producentów funkcjonujących na legal- w Europie znamy przypadki, w których kraje człon-
nym polskim rynku tytoniowym. Mówię o legalnym kowskie obniżyły poziom zabezpieczeń nawet do 2,5%.
polskim rynku tytoniowym, ponieważ nie tak dawno Takim krajem jest Rumunia. Było to tym bardziej
mogliśmy się dowiedzieć ze wszystkich programów wskazane, że zabezpieczenia ryczałtowe odnosiły się
informacyjnych telewizji publicznej i telewizji komer- tylko do wiarygodnych finansowo podmiotów.
cyjnych o wykrytych nielegalnych przedsiębior- Zdaniem wnioskodawców proponowana noweliza-
stwach, które nielegalnie wytwarzały wyroby tyto- cja w tym zakresie powinna zacząć obowiązywać jak
niowe bez odprowadzania do budżetu państwa należ- najszybciej. Należy podkreślić, że brak nowelizacji
nych podatków akcyzowych i podatku VAT. może doprowadzić do przenoszenia całych fabryk do
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
88 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

Poseł Marek Wikiński zaszczyt być członkiem, otrzymaliśmy pismo w imie-


niu ministra finansów podpisane przez pana mini-
innych krajów, co może powodować zwiększanie i tak stra Jacka Kapicę, który w sposób bardzo otwarty
lawinowo rosnącego bezrobocia. i kompetentny zaproponował takie brzmienie jedne-
1 stycznia 2009 r. minister finansów wprowadził go z artykułów ustawy, które nie budzi żadnych
nowe znaki akcyzy na wyroby tytoniowe, powodując wątpliwości komisji, nie będzie budziło żadnych
jednocześnie, że znaki wprowadzone przed 1 stycznia wątpliwości Komisji Europejskiej i myślę, że w dal-
2009 r., tzw. stare banderole, będą ważne tylko do 30 szych pracach Wysokiej Izby, o co w imieniu wnio-
czerwca 2009 r. Po tej dacie wszystkie produkty ty- skodawców, czyli Komisji Nadzwyczajnej „Przyjazne
toniowe będą mogły być w obrocie tylko po naklejeniu Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem
na nich dodatkowych tzw. banderoli legalizacyjnych. biurokracji, wnoszę, będzie projekt doprecyzowany
Z powodu znacznego, niemal 20-procentowego, spad- tak, aby dobrze służył polskim przedsiębiorcom
ku legalnego rynku wyrobów tytoniowych producen- i polskim konsumentom. Dziękuję bardzo za uwagę.
ci wyrobów tytoniowych, hurtownicy oraz detaliści (Oklaski)
będą po 30 czerwca 2009 r. mieli znaczne ilości pro-
duktów ze starymi wzorami banderol, których sprze-
daży nie będą mogli kontynuować, chyba że oznaczą Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
je znakami legalizacyjnymi.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy ak- Dziękuję bardzo.
cyzowej przedsiębiorcy nie mogą przenieść kosztu Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
banderoli legalizacyjnych na cenę detaliczną produk- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
tu bez konieczności dopłacenia dodatkowej akcyzy, czeń w imieniu klubów i kół.
co jest sprzeczne z naturą akcyzy jako podatku kon- Otwieram dyskusję.
sumpcyjnego i godzi w interesy ekonomiczne przed- Stanowisko klubu Platforma Obywatelska przed-
siębiorców. stawi pan poseł Marek Zieliński, proszę bardzo.
Zaproponowana zmiana w ustawie umożliwi dal-
szą sprzedaż produktów oznaczonych dotychczaso-
wymi znakami akcyzy, na które zostaną naniesione Poseł Marek Zieliński:
znaki legalizacyjne z możliwością przeniesienia kosz-
tu banderoli legalizacyjnej na cenę produktu, co oczy- Dziękuję.
wiście przyczyni się do naturalnej wymiany znaków Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
bez destabilizacji rynku i poważnych obciążeń dla w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby-
podmiotów handlujących tymi wyrobami oraz zapo- watelska przedstawić stanowisko wobec projektu
biegnie wzrostowi szarej strefy. ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! (druk nr 1922), przedłożonego Wysokiej Izbie przez
Do tej ustawy pan marszałek Sejmu poprosił o opinię Komisję Nadzwyczajną „Przyjazne Państwo”.
wiele uprawnionych podmiotów. I tak wpłynęła opi- Projekt wprowadza nowe regulacje do przyjętej
nia Krajowej Izby Radców Prawnych, opinia pierw- w grudniu 2008 r. ustawy o podatku akcyzowym.
szego prezesa Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Proponowane zmiany są realizacją uzasadnionych
Polskiej, Narodowego Banku Polskiego, Krajowej postulatów zgłaszanych przez podmioty prowadzące
Izby Biegłych Rewidentów, Krajowej Izby Gospodar- działalność gospodarczą związaną z akcyzą, a zara-
czej, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych zem mogą się przyczynić do zwiększenia wpływów
„Lewiatan”, Konfederacji Pracodawców Polskich. budżetowych z tego tytułu.
Gros tych opinii jest pozytywnych lub zdecydowanie Komisja proponuje zmiany w zakresie trzech kwe-
pozytywnych. Jednakże w związku z wątpliwościami stii. Pierwsza w art. 40 ustawy dotyczy zasad stoso-
dotyczącymi zgodności przedłożonego projektu usta- wania procedury zawieszenia poboru akcyzy od im-
wy z prawem europejskim, chyba kierując się ostroż- portowanego gazu płynnego. Przywrócono rozwią-
nością procesową, marszałek Sejmu Rzeczypospolitej zanie obowiązujące przed dniem wejścia w życie
Polskiej skierował omawiany komisyjny projekt usta- obecnie obowiązującej ustawy, a mianowicie chodzi
wy w trybie regulaminowym do Komisji Ustawodaw- o sytuację, w której importowany gaz płynny będzie
czej celem zasięgnięcia opinii o zgodności projektu mógł być przemieszczany w procedurze zawieszenia
ustawy z prawem Unii Europejskiej. Pragnę zacyto- poboru akcyzy do dowolnego składu podatkowego,
wać opinię nr 283 Komisji Ustawodawczej: Komisja a nie, jak obecnie, wyłącznie do składu podatkowego
po przedstawieniu projektu i wysłuchaniu ekspertów importera.
przeprowadziła dyskusję. W wyniku głosowania ko- W drugiej zmianie zaproponowano ułatwienie
misja uznała ten projekt za dopuszczalny. Przewod- w zakresie dotyczącym obowiązku złożenia zabez-
niczący komisji Wojciech Szarama. pieczenia akcyzowego. Zabezpieczenie to powinno
Pragnę, korzystając z okazji, panie marszałku, być złożone w kwocie pokrywającej zobowiązania
panie ministrze, Wysoka Izbo, powiedzieć, że w trak- podatkowe podmiotu. Ułatwieniem jest stosowanie
cie debaty w Komisji Ustawodawczej, której mam zabezpieczania ryczałtowego, którego wysokość zo-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym 89

Poseł Marek Zieliński Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen-


tarny Platforma Obywatelska popiera przedłożony
stała ustalona w ustawie o podatku akcyzowym na projekt ustawy i opowiada się za skierowaniem go do
poziomie 30% zabezpieczenia generalnego. Jednak Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.
obecna ustawa nakłada szereg ograniczeń na stoso- Dziękuję bardzo.
wanie tego ryczałtowego zabezpieczenia, m.in. do-
tyczy to firm wiarygodnych finansowo i prowadzą-
cych skład celny. Z uwagi na trudną sytuację gospo- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
darczą komisja proponuje rozszerzenie zakresu
stosowania zabezpieczenia ryczałtowego na inne Dziękuję bardzo.
podmioty gospodarcze i inne czynności opodatko- Pan poseł Andrzej Szlachta przedstawi stanowi-
wane akcyzą. Zmiany te dotyczą art. 63 i 64. Kon- sko klubu Prawo i Sprawiedliwość.
sekwencją tych zmian są nowe zapisy w art. 66,
które rozszerzają upoważnienie dla ministra właści-
wego do spraw finansów publicznych do określenia Poseł Andrzej Szlachta:
wzoru wniosku o wyrażenie zgody na złożenie za-
bezpieczenia ryczałtowego i wniosku o przedłużenie Dziękuję.
zgody na jego złożenie. Usprawni to procedurę Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
udzielania zgody prze urzędy celne. Generalnie pro- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla-
pozycja rozszerzenia zakresu stosowania zabezpie- mentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec komisyjne-
czenia ryczałtowego na jak najszerszą grupę przed- go projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcy-
siębiorstw w sytuacji kryzysu gospodarczego jest zowym. Omawiany projekt ustawy dotyczy czterech
pozytywnym przedsięwzięciem. Warto jednak w cza- kwestii z zakresu ustawy o podatku akcyzowym:
sie prac w komisji rozważyć poziom wysokości za- — po pierwsze, procedury zawieszenia poboru
bezpieczenia ryczałtowego. Jak pisze w swojej opinii akcyzy (art. 40)
Krajowa Izba Gospodarcza, o czym też wspominał — po drugie, zastąpienia zabezpieczenia general-
nego zabezpieczeniem akcyzowym w przypadku
poseł sprawozdawca, w niektórych krajach ten po-
przemieszczania na terytorium kraju wyrobów ak-
ziom zabezpieczeń jest znacznie niższy, np. w Ru-
cyzowych ze składu podatkowego prowadzonego
munii 2,5%. Może to spowodować, że producenci
przez podmiot zobowiązany do złożenia zabezpiecze-
wyrobów tytoniowych będą zainteresowani przeno-
nia akcyzowego do składu podatkowego prowadzone-
szeniem produkcji do innych krajów, w których za-
go prze osobę trzecią (art. 63),
bezpieczenia są dużo mniejsze.
— po trzecie, poszerzenia zakresu podmiotowego
Trzecia, ostatnia zmiana dotyczy znaków akcyzy
i przedmiotowego prawa do złożenia zabezpieczenia
na wyroby tytoniowe. Według obecnych przepisów ryczałtowego (art. 65),
dotychczasowe znaki akcyzowe naniesione na wyro- — po czwarte, zwolnienia od akcyzy sprzedaży
by tytoniowe przed dniem 1 stycznia 2009 r. tracą lub oferowania na sprzedaż, po dniu 30 czerwca 2009 r.,
ważność po 30 czerwca 2009. Firmy posiadające papierosów lub tytoniu do palenia poza procedurą
znaczne zapasy po tym terminie narażone byłyby na zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli spełniają warunki
straty finansowe. W związku z tym komisja zapropo- wymienione w projekcie ustawy (art. 163).
nowała nowy przepis w art. 163, który przewiduje Zmiana dotycząca art. 40 pkt 2 ustawy ma na
zwolnienie od akcyzy sprzedawanych po 30 czerwca celu zachowanie obowiązujących przed dniem 1 mar-
wyrobów tytoniowych oznaczonych dotychczasowy- ca 2009 r. zasad dotyczących stosowania procedury
mi znakami akcyzy, jeżeli odpłatność nie przekracza zawieszenia poboru akcyzy do importowanego gazu
kwoty równej sumie maksymalnej ceny detalicznej płynnego. W myśl tych zapisów pozwala się na
i kwoty 1,30 zł, która stanowi równowartość należ- przemieszczanie importowanego gazu płynnego do
ności za legalizacyjny znak akcyzy. Zmiana ta pozwo- składu podatkowego innego niż skład podatkowy
li na zachowanie płynności finansowej przez firmy importera. Jest to zmiana zgodna z oczekiwaniami
sprzedające wyroby tytoniowe i może przyczynić się importerów gazu, którzy nie posiadali składu po-
do zwiększenia wpływów budżetowych, o czym wcze- datkowego.
śniej też wspominałem. Zmiana art. 63 ust. 4 obejmuje rozszerzenie za-
Zastrzeżenia Biura Legislacyjnego, o których też kresu stosowania zabezpieczenia ryczałtowego.
obszernie wypowiadał się poseł sprawozdawca, do W obecnym stanie prawnym zabezpieczenie ryczał-
tego zapisu, a dotyczące niejasności tego rozwiąza- towe mogą stosować wyłącznie podmioty wiarygodne
nia, wydają się chyba niezasadne, bo nie mamy do finansowo, tzn. zapewniające wywiązywanie się
czynienia ze sprzedażą papierosów bez znaków ak- z zobowiązań podatkowych oraz niezalegające z po-
cyzowych – mają one stare banderole. Przecież moż- datkami, cłami i składkami na ubezpieczenia spo-
na wydłużyć czas obowiązywania znaków akcyzy łeczne i zdrowotne. Ograniczenie zakresu podmioto-
z ubiegłego roku, a to rozwiązanie na pewno nie by- wego stosowania zabezpieczenia ryczałtowego doty-
łoby sprzeczne z dyrektywami Unii. czyło wyłącznie podmiotów prowadzących skład po-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
90 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

Poseł Andrzej Szlachta Poseł Sławomir Kopyciński:


datkowy oraz odnosiło się do zabezpieczenia zobowią- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
zań podatkowych z tytułu produkcji i wprowadzenia Ministrze! W dniu dzisiejszym mam zaszczyt przed-
wyrobów akcyzowych do składu podatkowego. W oma- stawić stanowisko Klubu Poselskiego Lewicy wobec
wianej regulacji proponuje się rozszerzenie zakresu komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o po-
stosowania zabezpieczenia ryczałtowego również na datku akcyzowym, zawartego w druku nr 1922.
inne podmioty gospodarcze oraz inne czynności opo- Proponowana ustawa przewiduje kilka zmian
datkowane akcyzą; art. 64 ust. 4 oraz art. 65 ust 8 w zakresie obowiązku uiszczania podatku akcyzowe-
i 9 to najważniejsze regulacje określające zakres go, korzystnych dla podmiotów wykonujących czyn-
przedmiotowy i podmiotowy stosowania zabezpiecze- ności opodatkowane podatkiem akcyzowym. Mody-
nia ryczałtowego. Istotną zmianą jest rozszerzenie fikacji mają ulec zasady zawieszania poboru akcyzy
upoważnienia dla ministra właściwego do spraw fi- w przypadku importowanego gazu płynnego poprzez
nansów publicznych do określenia, w drodze rozpo- umożliwienie przemieszczania go w procedurze za-
rządzenia, wzoru wniosku o wyrażenie zgody na wieszenia poboru akcyzy do jakiegokolwiek składu
złożenie zabezpieczenia ryczałtowego oraz wniosku podatkowego, a nie tylko do składu podatkowego im-
o przedłużenie zgody na jego złożenie. portera. Tym samym mają zostać przywrócone ko-
Ostatnia zmiana dotycząca art. 163 ma na celu rzystniejsze zasady obowiązujące przed 1 marca 2009 r.
ułatwienie obrotu wyrobami tytoniowymi w przy- Kolejną istotną, korzystną zmianą, zwłaszcza w ist-
padku posiadania znacznych ich zapasów. Z uwagi niejącej trudnej sytuacji gospodarczej, jest zastąpie-
na wprowadzenie nowych wzorów znaków akcyzy na nie zabezpieczenia generalnego zabezpieczeniem
wyroby tytoniowe z dniem 1 stycznia 2009 r. na mocy akcyzowym w przypadku przemieszczania na tery-
rozporządzenia ministra finansów oraz z uwagi na torium kraju wyrobów akcyzowych ze składu podat-
to, że dotychczasowe wzory znaków akcyzy naniesio- kowego prowadzonego przez podmiot zobowiązany
ne na opakowania jednostkowe wyrobów tytonio- do złożenia zabezpieczenia akcyzowego do składu
wych przed 1 stycznia 2009 r. zachowują ważność podatkowego prowadzonego przez osobę trzecią oraz
przez pół roku, powstała komplikacja w obrocie wy- poszerzenie zakresu podmiotowego i przedmiotowe-
robami tytoniowymi w przypadku posiadania dużych go prawa do złożenia zabezpieczenia ryczałtowego.
zapasów. Dlatego zaproponowano dodanie w art. 163 Projekt ustawy zakłada ułatwienie stosowania
ust 5, na mocy którego nastąpi zwolnienie od akcyzy zabezpieczenia ryczałtowego w wysokości 30% do-
sprzedaży lub oferowania na sprzedaż po dniu 30 tychczasowego zabezpieczenia generalnego niewy-
czerwca 2009 r. wyrobów tytoniowych oznaczonych magającego stosowanej przy zabezpieczeniu praco-
dotychczasowymi znakami akcyzy oraz jednocze- chłonnej i czasochłonnej procedury odnotowywania
śnie nowymi legalizującymi znakami akcyzy, jeżeli każdego przypadku obciążania kwotą zobowiązania
odpłatność nie przekroczy kwoty równej sumie mak- podatkowego, natomiast po wygaśnięciu zobowiąza-
symalnej ceny detalicznej i kwoty 1,30 zł, która sta- nia zwalnia z obciążenia. Pozwoli to na zmniejszenie
nowi równowartość należności za legalizacyjny kosztów związanych z koniecznością ustanawiania
znak akcyzy. Te rozwiązania są korzystne dla firm zabezpieczenia akcyzowego, a tym samym obniżenie
tytoniowych oraz dla podmiotów dokonujących kosztów działalności gospodarczej.
sprzedaży wyrobów tytoniowych. Niestety według Wreszcie w związku ze zmianą wzorów akcyzy na
Biura Analiz Sejmowych wątpliwości budzi propo- wyroby tytoniowe i istniejącymi w dalszym ciągu
nowany zapis art. 163 ust. 5, ponieważ nie jest jed- znacznymi zapasami wyrobów tytoniowych oznaczo-
noznacznie określone, na czym ma polegać zwolnie- nych dotychczasowymi znakami akcyzy w projekcie
nie od akcyzy produktów z już naniesionymi na ustawy zaproponowano zwolnienie od akcyzy sprze-
opakowania jednostkowe legalizacyjnymi znakami daży lub oferowania na sprzedaż po dniu 30 czerwca
akcyzy. (Dzwonek) 2009 r. wyrobów tytoniowych oznaczonych i dotych-
Panie marszałku, jeszcze dwa zdania. czasowymi, i nowymi znakami akcyzy, jeżeli odpłat-
Ponadto prawo Unii Europejskiej nie przewiduje ność nie przekracza kwoty równej sumie maksymalnej
takiej kategorii zwolnień z podatku akcyzowego. Dla- ceny detalicznej oraz równowartości należności za le-
tego Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość galizacyjny znak akcyzy. W założeniu ma to usprawnić
wnosi o skierowanie omawianego projektu ustawy do i ułatwić zbycie zapasów wyrobów tytoniowych ze sta-
Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo. rymi znakami akcyzy, choć akurat ta sprawa będzie
(Oklaski) wymagać szczególnie wnikliwej analizy co do zgodno-
ści tego zapisu z regulacjami unijnymi.
W związku z powyższym Klub Poselski Lewicy,
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: uznając konieczność wprowadzenia rozwiązań ułatwia-
jących działalność gospodarczą, wnosi o przekazanie
Dziękuję. projektu do właściwej komisji sejmowej, czyli Komisji
Proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Finansów Publicznych, w celu kontynuowania prac nad
Kopycińskiego z klubu Lewica. tym projektem. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym 91

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: na nowelizacja oznacza, że miałby być wprowadzony


przepis niwelujący działania narzędzia, które miało
Dziękuję bardzo. ukrócić nadużycia w postaci gromadzenia nadmier-
Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludo- nych zapasów z niższym opłaconym podatkiem ak-
wego przedstawi pan poseł Jan Łopata. cyzowym. Ponadto w wyniku wprowadzenia projek-
towanego przepisu uprzywilejowane byłyby podmio-
ty, które z intencją obniżenia obciążeń podatkowych
Poseł Jan Łopata: zbudowały wielomiesięczne zapasy magazynowe.
Wprowadzenie przepisu jeszcze bardziej osłabiłoby
Dziękuję bardzo. pozycję mniejszych podmiotów, które racjonalnie za-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! planowały wielkość produkcji i zapasów, uwzględnia-
W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa jąc terminy deklarowane przez ministra finansów.
Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko Obowiązujące rozwiązania były omawiane z branżą
klubu odnośnie do projektu ustawy o zmianie ustawy na spotkaniu w Ministerstwie Finansów 16 września
o podatku akcyzowym, zawartego w druku nr 1822, 2008 r. i już wtedy proponowano wprowadzenie no-
a zaproponowanego przez komisję „Przyjazne Pań- wych banderoli z dniem 1 stycznia 2009 r. oraz ogra-
stwo”. niczenie ważności pozostających w obrocie wyrobów
Zakres zmian obejmuje w zasadzie trzy zagadnie- oznaczonych starymi banderolami do 6 miesięcy. Ta-
nia. Po pierwsze, zmiana zawarta w art. 1 pkt 1 po- kie rozwiązanie było w pełni wykonalne również na
zwala na przemieszczanie importowanego gazu płyn- bazie ustawy z 2004 r. Chciałbym przez to powie-
nego do składu podatkowego innego niż skład podat- dzieć, że trudno tu mówić o zaskoczeniu ze strony
kowy importera i, zgodnie z powszechną opinią, ta branży. Kwota opłaty za banderolę legalizacyjną mia-
zmiana może ułatwić działanie importerów gazu, ła rekompensować Skarbowi Państwa różnicę z ty-
którzy nie posiadają własnego składu podatkowego. tułu wyższych stawek podatkowych w 2009 r.
W art. 1 w pkt od 2 do 5 noweli ustawy wniosko- Wysoka Izbo! Mając jednak na uwadze bardzo
dawcy wprowadzają możliwość rozszerzenia ryczał- trudną sytuację dystrybutorów i sprzedawców deta-
towego zabezpieczenia należności z tytułu podatku licznych wyrobów tytoniowych zmuszonych do zaku-
akcyzowego, a obowiązująca ustawa akcyzowa nakła- pu wyrobów tytoniowych ze starymi znakami akcy-
da na podmioty prowadzące działalność gospodarczą zy, zaproponujemy w toku dalszych prac w komisjach
obowiązek złożenia zabezpieczenia akcyzowego w wy- sejmowych, o co wnioskujemy, pewne zmiany brzmie-
sokości pokrywającej zobowiązania podatkowe. nia tego artykułu. Tymczasem dziękuję za uwagę.
Mamy więc taką sytuację, że wysokość zabezpiecze- (Oklaski)
nia, nierzadko wielomiliardowego, jest realnym, wy-
sokim kosztem działalności przedsiębiorstwa. W uza- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
sadnieniach i opiniach do ustawy podaje się również Sejmu Jarosław Kalinowski)
przykład Rumunii jako państwa, które stosuje tylko
2,5-procentowy poziom zabezpieczenia. Wydaje się,
że w globalnej gospodarce również musimy brać to Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
pod uwagę.
I wreszcie trzecia zmiana proponowana w noweli Dziękuję bardzo, panie pośle.
ustawy o akcyzie, czyli art. 1 pkt 6, w którym wpro- Przechodzimy do pytań.
wadza się możliwość sprzedaży i oferowania do sprze- Czas na zadanie pytania – 1 minuta.
daży po 30 czerwca 2009 r. wyrobów tytoniowych Nie widzę zgłoszeń, zamykam listę.
oznaczonych znakami akcyzy obowiązującymi do Jako pierwszy poseł Lech Kołakowski, Prawo
końca 2008 r. Ta zmiana budzi najwięcej kontrower- i Sprawiedliwość.
sji. O kilku chciałbym powiedzieć. Otóż, po pierwsze, Poseł zgłoszony wcześniej?
zgodnie z załączoną opinią prawną Biura Analiz Sej- Dobrze.
mowych przepis ten został oceniony jako niezgodny Bardzo proszę, 1 minuta.
z prawem Unii Europejskiej. Po wtóre, w naszej opi-
nii projekt jest również sprzeczny z intencjami, jakie
wielokrotnie były deklarowane przez przedstawicieli Poseł Lech Kołakowski:
Ministerstwa Finansów na spotkaniach z branżą
oraz w toku prac parlamentarnych nad ustawą o po- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Minę-
datku akcyzowym, nie tak dawno przecież zakończo- ło zaledwie parę miesięcy, od czasu znowelizowania
nymi. Obowiązujące przepisy miały służyć ograni- ustawy o podatku akcyzowym, a dziś znowu powra-
czeniu tworzenia nadmiernych zapasów przez produ- camy do tej kwestii. Proponowane zmiany są oczywi-
centów wyrobów tytoniowych. Działania takie przy- ście ważne, jednak nie jest dla mnie jednoznaczne,
czyniają się do obniżenia wpływów z tytułu podatku na czym ma polegać proponowane zwolnienie od ak-
akcyzowego, jak również wpływają negatywnie na cyzy produktów, które były oznaczone przed 1 stycz-
ich systematyczność i przewidywalność. Proponowa- nia 2009 r. i tych, które posiadają obecnie obowiązu-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
92 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

Poseł Lech Kołakowski Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:


jący znak banderoli. Czy mamy tu więc do czynienia Dziękuję bardzo.
z propozycją zwolnienia z akcyzy, czy raczej z prze- Poseł Jan Łopata, Polskie Stronnictwo Ludowe.
dłużeniem dopuszczenia do obrotu produktów ozna-
czonych znakami akcyzy obowiązującymi przed
nowelizacją? Po drugie, czy nie pojawi się problem
co do zgodności z prawem Unii Europejskiej? Dzię- Poseł Jan Łopata:
kuję.
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Chciałbym zadać bardzo praktyczne, może nawet
techniczne pytanie, oczywiście uwzględniając fakt,
Dziękuję bardzo. iż tak na dobrą sprawą nie wiemy, jaki końcowy
Poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Lu- kształt będzie miała ta ustawa. Otóż interesuje mnie,
dowe. jak w praktyce, w przypadku gdy detalistom pozosta-
Panie pośle, bardzo proszę na trybunę. nie znaczna ilość wyrobów tytoniowych, będzie wy-
glądało nabywanie i techniczne nanoszenie tych
nowych znaków, a jak to będzie w przypadku hur-
Poseł Mirosław Pawlak: towników i producentów oraz kto konkretnie ponie-
sienie koszt wartości tego nowego znaku: producent,
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
sprzedawca czy też konsument? Proszę o jednoznacz-
mie! Czy niemożność spełnienia warunku przemiesz-
czania gazu płynnego do składu podatkowego impor- ną odpowiedź, bo takie padają pytania. Dziękuję.
tera nie utrudni funkcjonowania podmiotom działa-
jącym w tej branży?
Drugie pytanie. Jak zdaniem komisji i rządu na- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
leży rozumieć i interpretować termin: zabezpieczenie
generalne z określonym poziomem 30%? Dziękuję bardzo.
Pytanie trzecie: Czy koszt banderoli legaliza- Poseł Janusz Cichoń, Platforma Obywatelska.
cyjnej zostanie przeniesiony na koszt produktu?
Dziękuję.

Poseł Janusz Cichoń:


Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze!
Dziękuję bardzo. Wysoka Izbo! Wracamy do ustawy, która wyszła z tej
Poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość. Izby w grudniu i weszła w życie 1 marca 2009 r. Naj-
ważniejszy postulat komisji „Przyjazne Państwo”
zmierza do zwolnienia z opodatkowania oznakowa-
Poseł Andrzej Szlachta: nych wyrobów tytoniowych. Przypomnę, że w ubie-
głorocznym przedłożeniu rządowym znaki akcyzy na
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! wyroby tytoniowe miały ważność 12 miesięcy, w toku
Mimo że proponowane przepisy art. 1 pkt od 1 do dyskusji – przy czynnym udziale strony rządowej –
5 nie są sprzeczne z prawem wspólnotowym, wątpli- skróciliśmy ten okres do 6 miesięcy.
wości budzi proponowany art. 163 ust. 5 ustawy Zmiana, którą proponuje dzisiaj komisja „Przyja-
o podatku akcyzowym, czyli art. 1 pkt 6 omawianego
zne Państwo” jest dość karkołomna, zgodność z dy-
projektu. Jak już wspomniano, nie jest jednoznaczne,
rektywą zdaje się być wątpliwa. Czy wobec tego nie
na czym ma polegać zwolnienie od akcyzy produktów
z naniesionymi już na opakowania jednostkowe zna- jest możliwy powrót do tego, co znalazło się w tej
kami akcyzy oraz z naniesionymi na opakowania ustawie w pierwotnym przedłożeniu rządowym, mam
jednostkowe legalizacyjnymi znakami akcyzy. na myśli trwałość tych znaków, 12-miesięczny okres
Czy zdaniem pana ministra proponowane rozwią- ich ważności? (Dzwonek) To, zdaje się, byłoby naj-
zanie jest zwolnieniem z akcyzy, czy dopuszczeniem prostsze rozwiązanie, pytanie tylko, czy bardzo kosz-
do obrotu produktów z dotychczasowymi znakami towne dla budżetu? Dziękuję. (Oklaski)
akcyzy? Czy prawo unijne przewiduje taką kategorię
zwolnień z podatku akcyzowego?
Kolejne pytanie: Czy zatem przepis art. 1 pkt 6 Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
należy, według rządu, uznać za niezgodny z prawem
Unii Europejskiej, jak sugeruje Biuro Analiz Sejmo- Dziękuję bardzo.
wych? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Piotr Cybulski, Prawo i Sprawiedliwość.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym 93

Poseł Piotr Cybulski: Zmiana sytuacji, zwłaszcza możliwość zamrożenia


tego kapitału spowodowała konieczność podjęcia
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest się sformułowania zabezpieczenia ryczałtowego,
rzeczywiście dobra, dobra dla hurtowników. Jak już które w obecnie obowiązującej ustawie stosowane
wspomniano, Biuro Analiz Sejmowych wyraziło wąt- jest do produkcji w składzie, a w tej chwili rozsze-
pliwość dotyczącą art. 163 ust. 1, nie jest bowiem rzamy je do sytuacji firm o dobrym standingu fi-
jednoznaczne, na czym ma polegać zwolnienie od tej nansowym na procedurę zawieszającą w zakresie
akcyzy produktów z już zamieszczonymi na opako- przekazywania wyrobów akcyzowych między skła-
waniach jednostkowych znakami akcyzy. Mam też dami podatkowymi czy między zarejestrowanymi
wątpliwości co do skutków finansowych tej noweliza- handlowcami.
cji, stąd moje pytanie do pana ministra: Panie mini- Przejdę do kwestii oznaczenia, żeby od razu od-
strze, jakie są szacunkowe skutki finansowe dla bu- powiedzieć na pytanie pana posła Mirosława Pawla-
dżetu państwa spowodowane zmianami zapropono- ka, jak to zabezpieczenie ryczałtowe będzie liczone.
wanymi w art. 1 pkt 6? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Zabezpieczenie ryczałtowe w stosunku do generalne-
go wyznaczane jest jako 30% średniego miesięcznego
zabezpieczenia z ostatnich 6 miesięcy. Tak naprawdę
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: jest to 30% miesięcznego zabezpieczenia. Jeśli chodzi
o kwestię ułatwienia obrotu wyrobami tytoniowymi
Dziękuję bardzo. oznaczonymi znakami legalizacyjnymi przez możli-
Na tym lista posłów zapisanych do głosu została wość podniesienia ceny wyrobów tytoniowych o war-
wyczerpana. tość znaku legalizacyjnego bez konieczności dodat-
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie kowego opodatkowania podatkiem akcyzowym, co ta
Finansów pan Jacek Kapica. ustawa przewiduje, chcielibyśmy w trakcie prac ko-
Bardzo proszę, panie ministrze. misji zaproponować w tym zakresie zmianę. Zgod-
ność tego przepisu z prawem Unii Europejskiej kon-
sultowaliśmy z Urzędem Komitetu Integracji Euro-
Podsekretarz Stanu pejskiej, uzgodniliśmy wersję, która jest zgodna z pra-
w Ministerstwie Finansów wodawstwem Unii Europejskiej i taka zostanie za-
Jacek Kapica: warta w stanowisku rządu.
Dzisiejsza sytuacja, dzisiejsze prawo określa, że
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedmiotem od podwyższonej ceny każdego wyrobu tytoniowego
obecnych obrad jest projekt ustawy o zmianie ustawy z określoną ceną detaliczną sprzedawanego powyżej
o podatku akcyzowym wniesiony przez Komisję Nad- tej ceny detalicznej musi być odprowadzony podatek
zwyczajną „Przyjazne Państwo” do spraw związa- akcyzowy.
nych z ograniczaniem biurokracji. Projekt ustawy Zastanawialiśmy się, jak odpowiedzieć na fakt, że
zakłada wprowadzenie zmian w niektórych przepi- niektóre firmy faktycznie pozostały z zapasami z po-
sach aktualnie obowiązującej ustawy z dnia 6 grud- wodu, po pierwsze, spadku sprzedaży papierosów na
nia 2008 r. o podatku akcyzowym. Omawiany projekt rynku, który trudno było przewidzieć w grudniu czy
ustawy wychodzi naprzeciw postulatom podmiotów w listopadzie ubiegłego roku, a przypominam, że wpi-
gospodarczych wynikającym ze zmian w sytuacji go- sanie do ustawy okresu 6 miesięcy nastąpiło na wnio-
spodarczej w stosunku do jesieni zeszłego roku, kiedy sek przemysłu, żeby każdy z tych graczy na rynku
przyjmowana była ustawa o podatku akcyzowym. Te przedsiębiorców był pewny, że nie zostanie on wyko-
sprawy w sposób intensywny, zarówno z przedstawi- rzystany do przedłużenia. Ale trzeba też przyznać,
cielami przemysłu, jak i z posłami, dyskutowaliśmy. a mamy takie dane, że niektórzy przedsiębiorcy jesz-
Przez każdego z państwa najważniejsze kwestie zo- cze w grudniu, mimo że rozporządzenie o znaku ak-
stały omówione bardzo dokładnie. Żeby rozwiać pań- cyzy weszło w życie 26 listopada, brali stare znaki
stwa wątpliwości i odpowiedzieć państwu na pytania, akcyzy i robili sobie zapasy. W związku z tym byłbym
ale też aby się nie powtarzać, pozwolę sobie odnieść bardzo ostrożny z wprowadzaniem takiego mechani-
się do kwestii najważniejszych. zmu, że wydłużymy te okresy, bo wtedy korzyści
Faktycznie podejmujemy inicjatywę zmiany usta- uzyskają ci, którzy sobie jeszcze w grudniu zrobili
wy, która była uchwalona 6 grudnia. Tematy te były zapasy, być może licząc na taką sytuację, a ci, którzy
przedyskutowane i w żadnym z nich przemysł nie już w toku dyskusji nad mechanizmem zmiany zna-
wnosił wtedy o zmianę. Zmiana dotycząca zabezpie- ków akcyzy ustawą, ograniczyli robienie zapasów do
czenia ryczałtowego wynikła z faktu zmiany sytuacji 6 miesięcy, będą stratni.
finansowej tych firm i możliwości pozyskania czy za- Dlatego też wprowadziliśmy taki mechanizm, kie-
mrożenia kapitału na zabezpieczenie. Do czasu prac dy zastanawialiśmy się, jak odpowiedzieć na wyzwa-
nad tą ustawą wszyscy funkcjonowali w trybie zabez- nia związane z tą sytuacją gospodarczą, aby umoż-
pieczenia generalnego, czyli zabezpieczenia każdego liwić przedsiębiorcom oznaczenie papierosów, od
przesyłu wyrobu akcyzowego, jednorazowego zabez- których została zapłacona akcyza w niższej wysoko-
pieczenia na danym przewozie wyrobu akcyzowego. ści z ubiegłego roku, naniesienie znaku akcyzy sta-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
94 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:


Jacek Kapica
Dziękuję bardzo, panie ministrze.
nowiącego równowartość różnicy między starą a nową Głos zabierze pan poseł Marek Wikiński, przed-
stawką akcyzy. W ten sposób od wyrobów, na które stawiciel wnioskodawców.
została wprowadzona niższa akcyza, zostanie odpro-
wadzona tak naprawdę opłata. Ona nie będzie za-
kwalifikowana jako podatek akcyzowy, ale będzie to Poseł Marek Wikiński:
opłata legalizacyjna tej samej wartości co różnica
w akcyzie. I te wyroby będą mogły być wprowadzone Bardzo dziękuję.
na rynek. Jak się to robi? Tego rodzaju znaki legali- Panie Marszałku! Chciałbym się odnieść do dwóch
zacyjne i dzisiaj są dostępne, i nie tylko dla wyrobów wystąpień panów posłów, między innymi pana posła
tytoniowych, ale i dla każdych wyrobów akcyzowych, Kołakowskiego, który pytał o problem zgodności
które są sprzedawane w sieci detalicznej i oznaczone z prawem Unii Europejskiej. Już mówił o tym przed
znakami akcyzy. One są do pobrania w organach po- chwileczką minister finansów pan Jacek Kapica. Ja
datkowych urzędów celnych. Można je naklejać też mówiłem w pierwszej części swojego wystąpienia,
w różny sposób, najlepiej oczywiście mechanicznie, że tę kwestię bardzo wnikliwie rozważała Komisja
bo to jest taki sam znak jak znak akcyzy, z takiej Ustawodawcza. Na posiedzeniu Komisji Ustawodaw-
samej rolki. Można więc to zrobić mechanicznie czej została przedstawiona korespondencja pomiędzy
w zakładach tytoniowych. Ale to również będzie ministrem finansów a Urzędem Komitetu Integracji
Europejskiej. Komisja zaufała, dała pozytywną opi-
mógł nałożyć zarówno hurtownik, jak i detalista. Kto
nię, wierząc, że normy prawne uchwalone w dalszym
będzie to nakładał, to zależy również od umów part-
procesie prac legislacyjnych przez Wysoką Izbę nie
nerskich, dystrybucyjnych między firmami tytonio-
będą budziły wątpliwości co do zgodności z prawem
wymi a przedsiębiorstwami dystrybucyjnymi. I tutaj Unii Europejskiej. Taka postawa wynikała z potrze-
mamy dwie możliwości, o których wiemy. Jedną taką, by chwili. Wydanie innej opinii wiązałoby się z cof-
że dystrybutor ma na tyle silną pozycję, że już bierze nięciem projektu ustawy do komisji, zmianą zapisów
wyroby tytoniowe z nowym znakiem akcyzy, a wyrób ustawy, zasięganiem przez marszałka Sejmu Rzeczy-
ze starym znakiem akcyzy pozostaje u producenta, pospolitej Polskiej na nowo opinii wymaganych od-
który nałoży te znaki. A dystrybutor, który ma gor- powiednimi aktami prawnymi, co wydłużyłoby prace
szą pozycję konkurencyjną, będzie miał szansę nało- nad omawianym projektem ustawy i uniemożliwiło
żyć ten znak akcyzy i wprowadzić na rynek towar, jego wejście w życie przed 30 czerwca 2009 r.
od którego zostanie zapłacona opłata stosownie do Pan poseł Janusz Cichoń proponuje przywrócenie
różnicy. Nie jest to zwolnienie z akcyzy w ogóle. Dla- rozwiązania z przedłożenia rządowego, tych 12 mie-
tego chcielibyśmy zaproponować w toku prac komisji sięcy. To było bardzo wnikliwie analizowane przez
takie sformułowanie tego przepisu, aby nie było wąt- podkomisję, w której miałem zaszczyt pracować
pliwości co do tego, że nie jest to zwolnienie akcyzyj- z panem posłem Cichoniem. I rzeczywiście wtedy, jak
ne. Nie, zwolnienia z akcyzy nie będzie. Będzie do- sobie przypominam, bodajże chyba nawet w imieniu
puszczenie do obrotu towarów oznaczonych znakami posłów Platformy Obywatelskiej, pan poseł Cichoń
legalizacyjnymi po zapłacie różnicy między starą proponował 3 miesiące, natomiast ja proponowałem
a nową akcyzą. 9 miesięcy. Znaleźliśmy, krakowskim targiem, śro-
Co do kwestii związanej ze skutkami to ta ustawa dek – 6 miesięcy. Natomiast to rozwiązanie, które
nie niesie ze sobą skutków finansowych, ponieważ zostało przedstawione przez Komisję Nadzwyczajną
nie będzie dokonywany żaden zwrot akcyzy już za- „Przyjazne Państwo”, jest o tyle lepsze, że w moim
płaconej od wyrobów wprowadzonych do obrotu, tyl- przekonaniu te 1,30 zł od każdej paczki wyrobów
akcyzowych będzie takim świeżym przychodem bu-
ko przedsiębiorca, wprowadzając takie wyroby na
dżetu państwa, panie ministrze. I w tym sensie każ-
rynek, zapłaci stosowną opłatę legalizacyjną, i z tego
da złotówka wpływająca do budżetu państwa, który
tytułu będą wpływy, z tytułu opłaty legalizacyjnej
jest w tragicznej kondycji, o czym każdym już Polak
równej podatkowi akcyzowemu, tak jak państwu po- wie, szczególnie po informacjach z Komisji Europej-
wiedziałem. skiej, z tytułu znaków legalizacyjnych będzie tą war-
W związku z powyższym minister finansów co do tością dodaną.
zasady popiera projekt ustawy o zmianie ustawy Natomiast powiem szczerze, że jeżeli chodzi o pro-
o podatku akcyzowym przy założeniu, że podczas cedurę, o której mówił minister finansów pan Jacek
prac komisji sejmowej nad nim poszczególne jego za- Kapica, związaną z naklejaniem banderol, to ta tech-
pisy, a szczególnie ten dotyczący wprowadzania na niczna strona mnie osobiście przeraża. Już sobie wy-
rynek wyrobów akcyzowych ze znakami legalizacyj- obrażam, panie ministrze, jak na spotkaniach z wy-
nymi, zostaną doprecyzowane zgodnie z propozycja- borcami w trakcie kampanii do Parlamentu Europej-
mi zawartymi w opinii rządu. Dziękuję bardzo, panie skiego chociażby do pana marszałka, do mnie w woj.
marszałku. (Oklaski) mazowieckim zgłaszają się setki kioskarzy, sklepika-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym,
ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie kolejowym 95

Poseł Marek Wikiński duszu Drogowym oraz o zmianie innych ustaw, co


wynikło z przesłanek legislacyjnych.
rzy, którzy będą postulowali, żeby zwolnić ich z obo- Sporządzone przez podkomisję sprawozdanie zo-
wiązku przyklejania tych znaków banderol legaliza- stało rozpatrzone przez Komisję Infrastruktury
cyjnych. Myślę więc, że w dalszych pracach Komisji w dniu 21 kwietnia br. Sprawozdanie komisji zawar-
Finansów Publicznych, o skierowanie do której tego te w druku nr 1902 pokrywa się w treści ze sprawoz-
projektu wnosili posłowie występujący w imieniu daniem podkomisji. Zgłaszane przez posłów w trakcie
klubów poselskich, dopracujemy to tak, aby wszyscy posiedzenia komisji poprawki zostały przez komisję
byli z tej nowelizacji zadowoleni. Bardzo dziękuję, odrzucone w głosowaniach.
panie marszałku, za uwagę. Jak podaje w swoim uzasadnieniu rząd, podsta-
wowym celem projektowanych w niniejszej ustawie
zmian jest poprawa standardów obsługi pasażerów
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: w przewozach regionalnych wykonywanych w ra-
mach umowy o świadczenie usług publicznych. Pro-
Dziękuję bardzo, panie pośle. jektowane zmiany są również wykonaniem uchwały
Zamykam dyskusję. nr 256/2008 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 2008 r.
Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- w sprawie finansowania regionalnych kolejowych
dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował komisyj- przewozów pasażerskich.
ny projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcy- Jednym z instrumentów tych zmian jest pomoc
zowym, zawarty w druku nr 1922, do Komisji Finan- finansowa z Funduszu Kolejowego, stanowiącego
sów Publicznych w celu rozpatrzenia. przychód z opłaty paliwowej w zakresie zakupu, mo-
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że dernizacji i naprawy pasażerskich pojazdów kolejo-
Sejm propozycję przyjął. Sprzeciwu nie słyszę. wych postulowana przez samorządy województw.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. Projektowane przepisy tworzą podstawy prawne
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji i tryb okresowej pomocy dla samorządów województw
Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy w latach 2009–2015. Łączna pomoc roczna dla samo-
o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz rządów województw wynosiłaby 100 mln zł, z wyjąt-
o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Fun- kiem roku 2009, kiedy pomoc ta wyniosłaby 200 mln
zł. Ma to związek z usamorządowieniem spółki PKP
duszu Kolejowym, ustawy o dochodach jedno-
Przewozy Regionalne sp. z o.o. Środki, o których mowa
stek samorządu terytorialnego oraz ustawy
w projekcie ustawy, mogą zostać przeznaczone na cele
o transporcie kolejowym (druki nr 1827 i 1902).
inwestycyjne (zakup lub modernizacja), jak i operacyj-
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
ne (naprawy) dotyczące pojazdów kolejowych.
pana posła Jacka Krupę.
W celu kontroli wydatkowania środków Fundu-
Bardzo proszę.
szu Kolejowego przez województwa proponuje się,
żeby województwa składały do ministra właściwego
do spraw transportu projekty planów rzeczowo-fi-
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa: nansowych oraz do ministra właściwego do spraw
transportu i ministra właściwego do spraw finansów
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! publicznych sprawozdania z realizacji tych planów.
Mam zaszczyt w imieniu Komisji Infrastruktury Celem przedłożenia jest również uelastycznienie
przedstawić zawarte w druku nr 1902 sprawozdanie zarządzania środkami Funduszu Kolejowego poprzez
o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o au- stworzenie ministrowi właściwemu do spraw trans-
tostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Dro- portu możliwości dokonywania przesunięć środków
gowym, ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o do- pomiędzy zadaniami inwestycyjnymi ujętymi w pro-
chodach jednostek samorządu terytorialnego oraz gramie rzeczowo-finansowym wykorzystania środ-
ustawy o transporcie kolejowym (druk nr 1827). ków funduszu (program jest zatwierdzany uchwałą
Pierwsze czytanie projektu ustawy odbyło się na Rady Ministrów) w ramach limitu środków określo-
posiedzeniu Komisji Infrastruktury w dniu 2 kwiet- nego na te zadania. Zmiana ta wynika z dotychcza-
nia br. W imieniu rządu projekt przedstawiła podse- sowych trzyletnich doświadczeń w funkcjonowaniu
kretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pani i wydatkowaniu środków z Funduszu Kolejowego
Patrycja Wolińska-Bartkiewicz. Po dyskusji posłowie i ma na celu usprawnienie zarządzania środkami
zdecydowali o odesłaniu projektu do podkomisji nad- funduszu przeznaczonymi na dofinansowanie inwe-
zwyczajnej w celu rozpatrzenia i sporządzenia spra- stycji przez ministra właściwego do spraw transpor-
wozdania. Już 16 kwietnia br. odbyło się posiedzenie tu. Odpowiednie przepisy regulujące przedstawione
podkomisji, na którym jej członkowie dokonali ana- kwestie zawarte są w art. 1, art. 2 i art. 5 sprawoz-
lizy rozwiązań merytorycznych i prawnych zawar- dania komisji.
tych w druku nr 1827. W wyniku tych prac dokonano Art. 3 dotyczący ustawy z dnia 13 listopada 2003 r.
zmiany nazwy projektu ustawy na: ustawa o zmianie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego jest
ustawy o autostradach płatnych oraz Krajowym Fun- wykonaniem uchwały nr 256/2008 Rady Ministrów
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym,
96 ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie kolejowym

Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa Podstawowym celem zmian projektowanych w ni-


niejszej ustawie jest potrzeba poprawienia standardu
z dnia 2 grudnia 2008 r. w sprawie finansowania re- obsługi pasażerów w przewozach regionalnych wy-
gionalnych kolejowych przewozów pasażerskich, konywanych w ramach umowy o świadczenie usług
w której Rada Ministrów zobowiązała się do podwyż- publicznych. Ustawa wprowadza dodatkowy stru-
szenia od 2010 r. udziału województw w podatku mień pieniędzy do samorządów wojewódzkich na
dochodowym od osób prawnych, czyli CIT, o 0,75 wsparcie realizowanych przez nie zadań z zakresu
punktu procentowego, to jest z 14% do 14,75% w od- przewozów regionalnych. Proponowane regulacje
niesieniu do obecnego systemu naliczania podatku. mają zapewnić pomoc finansową w zakresie zakupu
Konsekwencją tej zmiany są przepisy zawarte w art. i modernizacji taboru. Będzie nią dysponowała spół-
6 dotyczące wyliczenia części ogólnej subwencji wy- ka samorządowa Przewozy Regionalne.
równawczej na lata 2010 i 2011. Wszyscy wiemy, w jakim stanie jest tabor, wiemy,
Zawarta w art. 4 zmiana ustawy z dnia 28 marca że wymaga inwestycji. Projektowane przepisy tworzą
podstawy prawne i tryb okresowej pomocy dla samo-
2003 r. o transporcie kolejowym polega na zmianie
rządów województw w latach 2009–2015. Pomoc
definicji umowy o świadczenie usług publicznych
roczna dla samorządów województw wyniesie, jak
i związana jest z wejściem w życie w dniu 3 grudnia
wielokrotnie już tu było mówione, 100 mln zł w tych
2009 r. rozporządzenia nr 1370/2007 Parlamentu latach, z wyjątkiem roku pierwszego, czyli 2009, kie-
Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dy wyniesie ona 200 mln zł. Przewidziane środki,
dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejo- o których mowa, biorą się z innego podziału przycho-
wego i drogowego transportu pasażerskiego oraz dów z opłaty paliwowej. Przychody Krajowego Fun-
uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/ duszu Drogowego zostaną pomniejszone o 200 mln
69 i nr 1107/70. zł w tym roku, a potem po 100 mln w latach następ-
Art. 5 projektu zawiera przepisy przejściowe okre- nych. Tak więc kwota podziału będzie taka, że 80%
ślające w 2009 r. terminy: wpływów z opłaty paliwowej, pomniejszone w pierw-
— informowania o wysokości środków, jakie zo- szym roku o 200 mln, a w latach następnych o 100
staną przyznane województwom, mln, będzie zasilało Krajowy Fundusz Drogowy,
— składania projektów planów rzeczowo-finanso- a 20% wpływów z tejże opłaty paliwowej – plus owe
wych wydatkowania środków. 200 mln, a potem 100 mln – będzie zasilało Fundusz
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komi- Kolejowy.
sji Infrastruktury rekomenduję Wysokiej Izbie uchwa- W niniejszym projekcie wprowadzamy również
lenie ustawy o zmianie ustawy o autostradach płat- zmianę dotyczącą ustawy o dochodach jednostek sa-
nych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz morządu terytorialnego, zwiększając udział woje-
o zmianie innych ustaw w treści druku nr 1902. Projekt wództw w podatku CIT o 0,75 punktu procentowego.
ustawy ujęty w sprawozdaniu jest zgodny z prawem Szanowni Państwo! Klub Parlamentarny Platfor-
Unii Europejskiej. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) ma Obywatelska uważa, że rządowy projekt ustawy
jest dobry, oczekiwany, przyczyni się nie tylko do
przyhamowania regresu w przewozach regionalnych,
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: ale może również przyczynić się do polepszenia wa-
runków przewozu pasażerów w połączeniach lokal-
Dziękuję bardzo, panie pośle. nych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Otwieram dyskusję.
Dziękuję bardzo.
Jako pierwszy głos zabierze poseł Stanisław Hu- Poseł Edward Czesak, Prawo i Sprawiedliwość.
skowski, Platforma Obywatelska.

Poseł Edward Czesak:


Poseł Stanisław Huskowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie-
mie! Mam zaszczyt zabrać głos w imieniu Klubu Par- dliwość przedstawić stanowisko wobec projektu usta-
lamentarnego Platforma Obywatelska RP w sprawie wy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz
sprawozdania Komisji Infrastruktury o projekcie o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Fundu-
ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych szu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samo-
oraz Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Fun- rządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie ko-
duszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek lejowym, zawartego w druku sejmowym nr 1827.
samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie Proponowane w ustawie zmiany mają być wspar-
kolejowym. ciem dla samorządów wojewódzkich w finansowaniu
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym,
ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie kolejowym 97

Poseł Edward Czesak Poseł Wiesław Andrzej Szczepański:


zakupów, modernizacji i naprawy pasażerskich po- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
jazdów kolejowych, dzięki czemu poprawi się sytuacja W imieniu Klubu Poselskiego Lewica mam zaszczyt
w przewozach regionalnych. Jak wiemy, samorządy przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko wobec
przejęły ten tabor w opłakanym stanie i teraz bory- rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o au-
kają się z określonymi trudnościami. Projekt ustawy, tostradach płatnych oraz Krajowym Funduszu Dro-
zwiększający udział województw w podatku docho- gowym, ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy
dowym od osób prawnych, czyli w CIT, o 0,75 punktu o dochodach jednostek samorządu terytorialnego
procentowego, to jest z 14% do 14,75, w odniesieniu oraz ustawy o transporcie kolejowym, zawartego
do obecnego systemu naliczania podatków, będzie w drukach nr 1829 i 1902.
umożliwiał to wsparcie finansowania. Jaki jest standard taboru kolejowego i jaka jest
Nie od dziś wiadomo, że infrastruktura polskich obsługa pasażerów w przewozach regionalnych
kolei jest w złym stanie. Od kilku lat widać, że coś w ramach umowy o świadczenie usług publicznych,
się dzieje na naszych drogach, natomiast kolej wciąż wie chyba każdy z nas, kto codziennie korzysta z po-
stoi w miejscu. Praktycznie poza nielicznymi wyjąt- łączeń kolejowych. W trakcie usamorządowienia
kami przez kilkadziesiąt lat urządzenia kolejowe nie spółki Przewozy Regionalne trafił tam chyba najbar-
były modernizowane, a wagony pasażerskie pamię- dziej wysłużony tabor kolejowy. Także ten nowy,
tają czasy bardzo odległe, dlatego też należy pozy- nadmiernie eksploatowany wymaga dziś naprawy.
tywnie potraktować inicjatywę przekazywania części Na te cele samorządy województwa nie mają jednak
tych pieniędzy z funduszu drogowego na Fundusz odpowiednich środków.
Kolejowy. Jest to krok w dobrym kierunku, jednak Ustawa przewiduje pomoc finansową z Funduszu
uważamy, że niewystarczający. Kolejowego stanowiącego przychód z opłaty paliwowej,
Klub Prawo i Sprawiedliwość zwraca uwagę na w zakresie zakupu, modernizacji i naprawy pasażer-
zbyt spóźnione działania rządu wspierające dziś, skich pojazdów kolejowych, o co postulowały samorzą-
w czasie kryzysu, sektor kolejowy. Stoimy na stano- dy województw. Pomoc ta ma być udzielana samorzą-
wisku, że przekazanie dodatkowych 200 mln w 2009 r. dom w latach 2009–2015. Łącznie roczna kwota po-
i corocznie kwoty 100 mln w latach następnych do mocy wyniesie 100 mln zł, z wyjątkiem tego roku,
2015 r. nie jest wystarczającą pomocą. Musimy pa- kiedy to do województw powinno trafić 200 mln zł.
miętać o tym, jak bardzo kolej jest niedoinwestowa- Aby wydatkować te środki zarówno na cele inwe-
na. Nadrobienie tych braków w infrastrukturze ko- stycyjne, czyli na zakup i modernizację, jak i na na-
lejowej może potrwać jeszcze nawet kilkanaście lat. prawy taboru kolejowego, ustawa zakłada, że woje-
Pamiętajmy o haśle „Tiry na kolej” i spowodujmy, aby wództwa będą składały ministrowi właściwemu do
jego realizacja była możliwa w najbliższych latach. spraw transportu projekty planów rzeczowo-finanso-
Jeśli kolej szybko nie zmodernizuje swojego taboru, wych, a ministrowi finansów i ministrowi infrastruk-
to jak będzie mogła konkurować z innymi przewoź- tury – sprawozdania z realizacji tych planów.
nikami i uzyskiwać dochody? To właśnie poprawa Środki na poprawę taboru kolejowego mają pocho-
warunków podróżowania i wzrost bezpieczeństwa, dzić z Krajowego Funduszu Drogowego. Jego przy-
a także skrócenie czasu podróży będzie stanowić za- chody będą co roku pomniejszane o 100 mln zł,
chętę dla podróżnych do wykorzystywania kolei jako z wyjątkiem roku 2009, kiedy to, jak już mówiłem, do-
środka transportu. chody Krajowego Funduszu Drogowego będą zmniej-
Dlatego też klub Prawo i Sprawiedliwość popiera szone o 200 mln zł kosztem Funduszu Kolejowego.
ten projekt w przedstawionej wersji, jednak mamy Środki krajowego funduszu muszą być wykorzy-
nadzieję, że rząd w najbliższym czasie dokona nowe- stane do końca 2016 r. Jeśli nie zostaną wykorzysta-
lizacji zwiększającej dofinansowanie zgodnie z ocze- ne, podlegać będą zwrotowi na rachunek Funduszu
kiwaniem samorządów, które mają, jak już wspo- Kolejowego. Jeśli samorządy nie złożą w ustawowym
mniałem wcześniej, określone potrzeby. Mieliśmy terminie sprawozdań z wydatkowania środków, prze-
zgłaszać poprawki zwiększające kwoty zapisane w pro- kazanie środków zostanie im wstrzymane do czasu
jekcie ustawy, jednak uważamy, że obecnie, w czasie złożenia tego sprawozdania. Przekazanie tej kwoty
kryzysu, byłoby to przedwczesne. Zwiększone kwoty samorządom na cele modernizacyjne powoduje, że od
na pewno pozwoliłyby polskim kolejom na znaczne 2010 r. udział województw w podatku dochodowym
przyspieszenie modernizacji taboru i w konsekwencji od osób prawnych wzrasta o 0,75 punktu procento-
za kilka lat zapewne ta poprawa byłaby widoczna. wego, czyli z 14% do 14,75%.
Dziękuję bardzo. (Oklaski) Ustawa wchodzi w życie w ciągu 14 dni, z wyjąt-
kiem dwóch artykułów, które wejdą w życie pod ko-
niec tego roku.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Mój klub popiera ten projekt. Uważamy, że środki
te są niezbędne do modernizacji taboru kolejowego
Dziękuję bardzo, panie pośle. w Przewozach Regionalnych, o co wnosiły same sa-
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański, klub Lewica. morządy, kiedy przejmowały spółkę Przewozy Regio-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym,
98 ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie kolejowym

Poseł Wiesław Andrzej Szczepański kich, a także wielu dużych miast w rozwijaniu prze-
wozów aglomeracyjnych, w ujednolicaniu systemu
nalne. Myślę, że to pozwoli wyremontować znaczną biletowego. Samorządy zrozumiały intencje tej wiel-
część taboru przed rozpoczęciem Euro 2012. kiej reformy, którą kilka kolejnych rządów zapropo-
Mój klub będzie głosował za przyjęciem tej ustawy nowało, i z trudem ją realizują, bo wymaga to także
w kształcie zaprezentowanym przez posła sprawoz- wielkiego zrozumienia społecznego.
dawcę. Dziękuję bardzo. A więc nie tylko modernizacja linii kolejowych,
nie tylko poprawa stanu dworców i przystanków, nie
tylko wspólne bilety, ale przede wszystkim dzisiaj
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: fundamentalnym zadaniem – po to, aby mogło być
lepiej – musi być trwałe wykorzystywanie, w wyso-
Dziękuję bardzo. kim stopniu, środków unijnych na zakup i moderni-
Poseł Janusz Piechociński, Polskie Stronnictwo zację taboru. Konieczne są także dodatkowe impulsy
Ludowe. proinwestycyjne w tym zakresie, także z budżetu
państwa. Twierdzimy, że pierwsza jaskółka wiosny
co prawda nie czyni, ale to pokazuje, że warto wspo-
Poseł Janusz Piechociński: magać samorządy, tym bardziej że i elektryczne ze-
społy trakcyjne, i wagony w ruchu regionalnym, i lo-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj rozpa- komotywy z reguły mają dobrze ponad dwadzieścia
trywany projekt ustawy jest właściwie konsumpcją lat. W związku z tym nowy tabor generuje zwiększo-
porozumienia, które zawarł rząd z samorządami
ne zainteresowanie podróżnych.
wojewódzkimi, dopełniającego kwestie związane
Cały ten proces wymaga w dalszym ciągu wnikli-
z usamorządowieniem Przewozów Regionalnych. To
wej uwagi całego rządu, ścisłej współpracy pomiędzy
zawarte pod koniec roku porozumienie stworzyło
rządem – resortem infrastruktury, resortem finan-
nową jakość w polskim kolejowym ruchu pasażer-
sów – a samorządami. Wymaga także poważnego
skim, bo po upływie okresu, kiedy finansowaliśmy
wysiłku, jeśli chodzi o przyspieszenie procesów wy-
przewozy z budżetu państwa, przeszliśmy fazę
korzystywania środków unijnych. Przypomnę: kilka-
przejściową, kiedy finansowanie i utrzymanie tych
przewozów regionalnych stało się elementem budże- set autobusów w transporcie publicznym, kilkadzie-
tu województw, a w końcu domknęliśmy ten proces siąt nowoczesnych wagonów, kilkadziesiąt autobusów
zeszłorocznymi decyzjami wysokiego parlamentu szynowych, bardzo udane ezety pracujące w ruchu
przesądzającymi o usamorządowieniu. To jest bar- międzyaglomeracyjnym między Łodzią i Warszawą,
dzo ważne, istotne i, podkreślam, klub PSL nie wno- w końcu liczne nowe tramwaje – to pokazuje bardzo
si poprawek. wyraźnie, że ten obszar nie tylko daje satysfakcję
Chciałbym serdecznie wszystkim reprezentantom obecnym i przyszłym podróżnym, ale także może być
klubów podziękować za to, że praca nad tym projek- elementem przeciwdziałającym załamaniu produkcji
tem ustawy, a także dzisiejsze konkluzje pokazują przemysłu okołokolejowego.
bardzo wyraźnie, iż te intencje wspólnie i konse- Dzisiaj wszyscy więc patrzą z nadzieją na decyzję
kwentnie chcemy realizować. Nie było tutaj dzikiej wysokiego parlamentu w tym względzie, liczą na
licytacji, kto może dać więcej, było zrozumienie co do szybkie uruchomienie środków unijnych w zakresie
tego, ile rzeczywiście można przeznaczyć na te prze- naprawy i modernizacji taboru kolejowego. Cieszę
wozy regionalne, a przede wszystkim na poprawienie się, że wszystkie cztery kluby parlamentarne ponad
ich jakości i zabezpieczenie, wzmocnienie tendencji partyjnymi podziałami – a także podobną postawę
modernizacyjnych i inwestycyjnych w samorządach. sygnalizują koła – popierają ten wniosek. Klub PSL
Ale oczywiście powiedzmy sobie to wprost, że stan poprze sprawozdanie Komisji Infrastruktury. Dzię-
polskiego kolejowego transportu pasażerskiego jest kuję bardzo.
pochodną wieloletnich zaniedbań. Ciągle było za
mało środków. Kiedy dopłynęły pierwsze środki
z programów unijnych, ich wydatkowanie w różnych Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
programach pokazało bardzo wyraźnie, że transport
pasażerski stał się jednym z priorytetów samorządu. Dziękuję bardzo.
W związku z tym nie tylko trzeba umacniać wizję, Poseł Jerzy Polaczek, Polska XXI.
istotę samorządu jako organizatora transportu pu-
blicznego, ale także stabilizować i zachęcać samorząd
wojewódzki do tego, aby w większym niż dotąd stop- Poseł Jerzy Polaczek:
niu brał udział w modernizacji i inwestowaniu
w zakresie taboru. Dzisiaj przekonujemy się o tym po Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
doświadczeniach Szybkiej Kolei Miejskiej, Kolei Ma- W imieniu Koła Poselskiego Polska XXI chciałbym
zowieckich, Warszawskiej Kolei Dojazdowej, widzimy odnieść się do sprawozdania Komisji Infrastruktury
wielkie zaangażowanie wielu samorządów wojewódz- w przedmiocie ustawy, która jest w tej chwili oma-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym,
ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie kolejowym 99

Poseł Jerzy Polaczek zmianie niektórych innych ustaw, nie będą nawiązy-
wały do tej, można powiedzieć, dzisiaj już historycz-
wiana. Warto kilka zdań komentarza do tego projek- nej ustawy restrukturyzującej Polskie Koleje Pań-
tu z naszej strony dodać. stwowe z 2001 r., kiedy niesfinansowanie w latach
Jeśli chodzi o charakter ustawy, ona na pewno 2002–2005 znaczącej części przewozów regionalnych
jest z punktu widzenia meritum pewnym przejawem było źródłem znaczących kłopotów finansowych w tych
polityki konkretu, jest swoistym aktem wykonaw- latach dla całej grupy, wytworzyło mechanizm wiel-
czym do strategii kolejowej, która jest realizowana, kich zobowiązań wynikających z zaciągniętych kre-
i na pewno dookreśla wiele bardzo trudnych spraw dytów, skutków rolowania tych kredytów po stronie
szczegółowych związanych z przeniesieniem odpo- grupy PKP.
wiedzialności za spółkę Przewozy Regionalne na Reasumując, w imieniu Koła Poselskiego Polska
poziom samorządów wojewódzkich. Wyrażam w imie- XXI chcielibyśmy (Dzwonek) poprzeć projekt rządo-
niu koła pogląd, iż ona również uczytelnia w sposób wy, nie wnosimy do niego poprawek i wyrażamy sa-
długofalowy politykę samorządów regionalnych wo- tysfakcję, że ten trudny problem finalizujący proces
jewódzkich, gdzie problematyka transportu w tym przekazywania na poziom samorządów wojewódz-
zakresie, oprócz transportu publicznego, transportu kich przewozów regionalnych został wypełniony,
kolejowego, uzyskuje w najbliższych latach, z powo- w nawiązaniu do wcześniej przyjętej strategii, taką
dów i formalnych, i biznesowych, najwyższy stopień polityką konkretu, która ma swoje zapisy dotyczące
zainteresowania. finansowania procesu modernizacji infrastruktury
Mój przedmówca pan poseł Piechociński wspo- kolejowej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
mniał o stanie taboru, jaki jest dziedzictwem wielo-
letnich okresów zaniedbań w sferze produkcji nowe-
go taboru w Polsce i nie tylko. Tak jak w przypadku Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
niektórych instytucji, jak choćby straż pożarna, moż-
na powiedzieć żartobliwie, iż prawie cały tabor kole- Dziękuję bardzo, panie pośle.
jowy jest taborem pełnoletnim, a wręcz w wieku po- Przechodzimy do pytań.
Czas na pytanie – 1 minuta.
stemerytalnym.
Czy ktoś jeszcze chciałby się dopisać?
Ten projekt ustawy, jak powiedziałem wcześniej,
Nie widzę.
tworzy politykę konkretu, politykę, którą warto
Lista zamknięta.
wspierać. Na marginesie tego projektu ustawy, który
Poseł Krzysztof Gadowski, Platforma.
jest przedmiotem debaty w Sejmie i drugiego czyta-
nia, pozostaje po stronie rządu odpowiedź na temat
konsekwencji wynikających z przesunięć wewnętrz-
Poseł Krzysztof Gadowski:
nych pomiędzy wpływami z opłaty paliwowej na fun-
dusz drogowy i kolejowy, bo to jest, myślę, temat na Dziękuję.
inną dyskusję, na inny projekt ustawy. Chodzi o te Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
decyzje rządowe w sferze drogowej z lutego bieżącego Oczywiście projekt jest ważny, wszyscy się zgadzają
roku, które przekazują obowiązek po stronie Banku z jego założeniami, ale mam kilka pytań, które cisną
Gospodarstwa Krajowego sfinansowania znaczącej się mi dzisiaj na usta.
części inwestycji drogowych, czy to jest tylko cykl Panie ministrze, po pierwsze, czym kierował się
jednoletni, czy cykl do końca przynajmniej 2012 r., bo rząd, a być może Ministerstwo Infrastruktury, po-
na pewno każdy z nas, parlamentarzystów, chciałby stanawiając, że środki z funduszu będą dzielone rów-
dowiedzieć się, jakie są szczegóły i konkrety. Sądzę, no. Przecież wszyscy wiemy, że zarówno stan sieci,
że również z punktu widzenia konsekwencji i współ- jak i taboru kolejowego jest różny na różnych obsza-
odpowiedzialności rządu i samorządów za pozytyw- rach, w różnych województwach różnie to wygląda.
ny proces modernizacji taboru i nie tylko – mówię Chciałbym się również pana zapytać, czy były samo-
tutaj przede wszystkim o systemowym umocowaniu rządy, które indywidualnie wnioskowały o zmianę
ministra infrastruktury w Banku Gospodarstwa tego sposobu. Wszyscy wiemy, że tutaj akurat zwią-
Krajowego – na decyzje wewnątrz rządu powinni- zek województw wypowiedział się pozytywnie. Czy
śmy oczekiwać przede wszystkim w kontekście miały jednak miejsce takie indywidualne interwencje
zmiany pozycji ministra infrastruktury we wła- samorządów województw dotyczące formy podziału
dzach nadzorczych Banku Gospodarstwa Krajowe- tych środków?
go i zarządzających tym bankiem, tak aby tę pozycję Po drugie, wszyscy wiemy, że wpływy z opłaty
wzmocnić z uwagi na znaczące, powiedziałbym, paliwowej stanowią zasadniczą część dochodu Krajo-
przesunięcie odpowiedzialności za sfinansowanie wego Funduszu Drogowego. Czy w związku z tym,
wielkiego programu inwestycji infrastrukturalnych, że środki Krajowego Funduszu Drogowego ulegną
drogowych i kolejowych. zmniejszeniu, nastąpi również lub czy nastąpiła już
Mam nadzieję, że te zapisy, które są zapisami korekta „Programu budowy dróg krajowych i auto-
kwotowymi w nowelizacji ustawy o autostradach strad na lata 2008–2012”? (Dzwonek) Czy ewentual-
płatnych i Krajowym Funduszu Drogowym oraz nie zapadły już jakieś konkretne ustalenia dotyczące
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym,
100 ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie kolejowym

Poseł Krzysztof Gadowski Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:


tego, które inwestycje drogowe nie będą realizowane? Dziękuję bardzo.
Czy rząd ma może jakąś inną koncepcję w kwestii Pani poseł Elżbieta Streker-Dembińska, klub Le-
zastąpienia środków z Krajowego Funduszu Drogo- wica.
wego inną formą finansowania? Dziękuję. (Oklaski)

Poseł Elżbieta Streker-Dembińska:


Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Dziękuję bardzo. To jest ruch w bardzo dobrym kierunku. Samorządy
Poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość. na pewno poradzą sobie z kolejnym zadaniem. Nato-
miast problem dotyczy rzeczywiście pieniędzy. Mam
pytanie co do 200 mln zł pochodzących z Krajowego
Poseł Lech Kołakowski: Funduszu Drogowego, o czym wszyscy wiemy, ta
kwota jest znana. Proponujecie państwo również
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem wprowa- zwiększenie względem samorządów województw po-
dzenia opłaty paliwowej według uzasadnienia rządu datku CIT o 0,75%. W okresie prosperity i rozwoju
była potrzeba finansowania budowy dróg. Przewoź- gospodarczego byłaby to fantastyczna informacja.
nicy, w tym PKS, realizujący przewozy drogowe po- W tej chwili mam pytanie. Skoro panuje kryzys,
noszą znaczne koszty z tym związane. W 2006 r. są przewidywane korekty, jeśli chodzi o wpływy
zmieniono zasady i przeznaczono 20% opłaty paliwo- z podatku CIT, jak państwo szacujecie, jaką kwotę
wej na potrzeby Funduszu Kolejowego. Obecnie rząd może stanowić te 0,75%? Jaka kwota może zostać
poza już wprowadzonym w 2006 r. podziałem opłaty przekazana samorządom województw na realizację
paliwowej proponuje następne pomniejszenie środ- tych zadań?
ków Krajowego Funduszu Drogowego: o kolejne 200 Korzystając z okazji, ponieważ dyskutujemy
mln zł w 2009 r., a w następnych latach – o 100 mln również o Krajowym Funduszu Drogowym – długo
zł rocznie, z przeznaczeniem na zakup, modernizację dyskutowano na ten temat podczas debaty o płat-
i naprawy taboru kolejowego. nych autostradach – chciałabym zadać pytanie: Na
Mam pytanie: Czy takie zamiary rządu skutkują jakim etapie jest przygotowanie elektronicznego
równym traktowaniem podmiotów gospodarczych systemu poboru opłat za przejazdy autostradami?
funkcjonujących na rynku transportowym? Dzięku- (Oklaski)
ję. (Oklaski)

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo.


Poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość. Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedli-
wość.

Poseł Jerzy Gosiewski:


Poseł Andrzej Szlachta:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sza-
nowny Panie Ministrze! Zgodnie z proponowanym Dziękuję.
art. 1 omawianej ustawy zmienia się art. 37i ustawy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
zasadniczej, zgodnie z czym w 2009 r. zwiększa się Omawiany projekt ustawy został skierowany do Ko-
przychód Funduszu Kolejowego o 200 mln zł, a w la- misji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
tach następnych, do 2015 r. – o 100 mln zł rocznie. w celu wydania opinii. Komisja wspólna pozytywnie
W okresie programowania 2007–2013 Polska ma zaopiniowała przedmiotowy projekt, jednak zazna-
ogromne możliwości budowy dróg. Należałoby je tyl- czyła, że projekt ustawy może zostać przekazany do
ko możliwie szybko i efektywnie wykorzystać. Nato- dalszych prac po ostatecznym uzgodnieniu przez mi-
miast potrzeby w zakresie modernizacji oraz napra- nistra infrastruktury z samorządami województw
wy pojazdów kolejowych są duże. W moim woj. war- przepisu dotyczącego podziału środków pomiędzy
mińsko-mazurskim wobec braku dobrych dróg po- województwa w równych częściach. Mam pytanie:
trzeby w tym zakresie są szczególnie wysokie. W związ- Czy równy podział środków na wszystkie wojewódz-
ku z tym chciałbym zapytać pana ministra, co zde- twa, bez uwzględnienia stanu i wielkości infrastruk-
cydowało o tym, że przychód Funduszu Kolejowego tury, wielkości województw itp., jest obiektywny
zaplanowano w tak niskich wysokościach. Jaka kwo- i sprawiedliwy?
ta z tego tytułu będzie przekazywana woj. warmiń- Drugie pytanie dotyczy zwiększenia udziału wo-
sko-mazurskiemu? Dziękuję bardzo. (Oklaski) jewództw we wpływach z podatku dochodowego od
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym,
ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie kolejowym 101

Poseł Andrzej Szlachta nież zarząd województw. Nie oznacza to, że system
jest doskonały.
osób prawnych. Czy wzrost tego udziału z 14% do Padło pytanie, czy nie było na tym tle protestów.
14,75% jest wystarczający dla realizacji pilnych za- Trzeba powiedzieć, że jedno z województw konse-
dań związanych z poprawą stanu taboru kolejowego? kwentnie zgłaszało zastrzeżenia do tego systemu.
Czy nie jest to zmiana kosmetyczna? Prognoza za- Dodam jeszcze, na czym polega istota sprawy. Naj-
kładająca 300 mln zł dla 16 województw w 2010 r. pierw chodziło o kwotę 200 mln zł, a później o kwoty
przekłada się na zaledwie ok. 19 mln zł średnio na po 100 mln zł. Sprawa polega na tym, że gdyby za-
jedno województwo. Dziękuję bardzo. (Oklaski) stosować system według procentowego udziału woje-
wództw w kapitale spółki, to oczywiście 4 wojewódz-
twa miałyby więcej niż średnia, a pozostałe mniej.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Jedno z tych województw było zainteresowane i ar-
tykułowało to formalnie, by zastosować system po-
Dziękuję bardzo. działu tej kwoty 200 mln, a później 100 mln, według
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- procentowego udziału w kapitale spółki, było to woj.
pana. śląskie. Natomiast takie województwa, jak mazo-
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie wieckie i wielkopolskie, które też mają więcej niż
Infrastruktury pan Juliusz Engelhardt. średnia, nie zgłaszały w tej sprawie protestu. Mając
Bardzo proszę, panie ministrze. ten dylemat, uznaliśmy w końcu, że jednak dla Mi-
nisterstwa Infrastruktury ważne jest to uzgodnienie
Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
Podsekretarz Stanu oraz zarządów województw. W związku z tym po pro-
w Ministerstwie Infrastruktury stu taki system zaproponowaliśmy.
Juliusz Engelhardt: Od siebie dodam, że uważam, iż jest on w istocie
sprawiedliwy. Dlaczego? Dlatego, że preferuje rzeczy-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym na wiście małe i słabsze województwa, dla których kwo-
początku bardzo podziękować wszystkim klubom ta 12 mln, którą otrzymają w tym roku – proszę zwa-
parlamentarnym i kołom za tak jednoznaczne popar- żyć, że kwota 200 mln podzielona na 16 województw
cie tego projektu. Bardzo sprawnie przebiegały rów- daje 12 mln – jest bardzo duża. Natomiast dla takich
nież prace w komisji, za co też bardzo dziękuję. Rze- województw, jak wspomniane tu woj. wielkopolskie,
czywiście, jest to projekt związany z realizacją poro- kwota 12 mln w budżecie ogólnym województwa nie-
zumienia między Ministerstwem Infrastruktury, wiele waży, więc to też jest jakiś argument. Uważam,
ministrem, infrastruktury, a samorządami woje- że jest to dobry, pozytywny gest większych woje-
wództw z 9 grudnia ubiegłego roku, które poprzedzo- wództw wobec mniejszych, gest solidarności, tym
ne było uchwałą Rady Ministrów z dnia 2 grudnia bardziej, że chodzi o kwoty, które nie są przeznacza-
ubiegłego roku. Cieszy zatem tak wielkie poparcie. ne na konsumpcję, nazwijmy to, ogólną, tylko na
Przejdę teraz do pytań szczegółowych. konkretne cele dotyczące taboru kolejowego. Jest to
Sprawa równego podziału. Ta kwestia pojawiła mój dodatkowy komentarz do tych uzgodnień, które
się w kilku pytaniach. Chciałbym podkreślić, że rze- poczyniliśmy w komisji wspólnej i z zarządami woje-
czywiście, tak jak podano w uzasadnieniu, sprawy wództw.
tak się miały. Ministerstwo Infrastruktury, już po Było też pytanie, czy to nie jest za mało, czy kwo-
wynegocjowaniu tych ogólnych kwot z Funduszu Ko- ty 200 mln i 100 mln nie są w ogóle za małe. Proszę
lejowego, a więc po wynegocjowaniu z marszałkami, pamiętać o tym, że negocjowaliśmy z marszałkami
że w 2009 r. będzie 200 mln zł z Funduszu Kolejowe- województw dwie kwestie: kwestię zasilenia działal-
go na zakupy, modernizację i remonty taboru kolejo- ności operacyjnej spółki przejmowanej, spółki PKP
wego, a w następnych latach po 100 mln zł, było za- Przewozy Regionalne, dlatego że jest to spółka ze
interesowane rozstrzygnięciem sprawy podziału stratą, i kwestię współfinansowania przez rząd pro-
w porozumieniu z marszałkami województw. gramu inwestycyjnego w zakresie taboru. To, o czym
Nie chcieliśmy arbitralnie proponować własnego dzisiaj mówimy, to są w istocie sprawy, które trzeba
systemu. Odbywaliśmy w tej sprawie szereg negocja- wyraźnie rozdzielić. Te 200 mln w roku bieżącym
cji, dyskusji. W wyniku tych dyskusji grupa negocja- generalnie ma służyć dofinansowaniu spółki PKP
cyjna – nazwijmy to w ten sposób – samorządów wo- Przewozy Regionalne w zakresie jej działalności ope-
jewództw z marszałkami niektórych województw na racyjnej, przede wszystkim pokryciu straty, stąd ten
czele zgłosiła postulat stwierdzający, że w związku zapis, że te środki z Funduszu Kolejowego służą za-
z licznymi kontrowersjami lepszym systemem, mimo kupom, modernizacji i remontom taboru, czyli chodzi
że również zawierającym wady, byłby system zakła- o dofinansowanie tych kosztów operacyjnych. Rów-
dający równy podział. Zgłosiliśmy ten problem do nież dodatkowy odpis 0,75% w CIT służy w istocie
Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialne- zwiększeniu dochodów samorządów wojewódzkich
go, z prośbą o zaopiniowanie. Uzyskaliśmy pozytyw- w celu pokrycia ewentualnych strat operacyjnych tej
ną opinię. Pozytywnie zaopiniował ten system rów- spółki. Tę kwestię należy zdecydowanie odróżnić od
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym,
102 ustawy o Funduszu Kolejowym, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o transporcie kolejowym

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Fundusz Kolejowy, prawda? Są to dwa fundusze


Infrastruktury Juliusz Engelhardt transportowe, środki na nich biorą się z opłaty pali-
wowej, są one w określony sposób dzielone i oczywi-
kwestii programu inwestycyjnego, który uzgodnili- ście trudno w tym zakresie mówić o jakimś nierów-
śmy z marszałkami województw. Przyjęliśmy to noprawnym traktowaniu podmiotów.
w porozumieniu. Ten program inwestycyjny obejmu- Pan poseł Gosiewski pytał o woj. warmińsko-ma-
je szereg elementów. To jest te kolejne 100 mln od zurskie. Ja już wyjaśniłem, że nie ma to nic wspólne-
roku 2010 do 2015 z Funduszu Kolejowego plus 700 go z infrastrukturą. To, o czym dzisiaj rozmawiamy,
mln z rezerwy celowej budżetu państwa, plus 175 dotyczy spółki Przewozy Regionalne i chciałbym po-
mln euro z Programu Operacyjnego „Infrastruktura wiedzieć, że właśnie woj. warmińsko-mazurskie
i środowisko” pod warunkiem, że spółka zabezpieczy w sposób szczególny skorzysta na tym podziale dzię-
drugie 50%. Łącznie zatem uzgodniliśmy program ki temu, że właśnie należy do tych województw, któ-
inwestycyjny w kwocie 7,5 mld zł do roku 2020, re mają udział procentowy w kapitale spółki mniejszy
z czego 3,6 mld zł do roku 2015. Rząd zobowiązał się niż średni. Gdybyśmy zastosowali inny system po-
w porozumieniu, że z tych 3,6 mld zł bezpośrednio działu, to województwo uzyskałoby mniej, a ponie-
sfinansuje 58,5% wartości tego programu, przelicza- waż stosujemy system podziału środków po równo,
jąc euro po 4 zł. Powiedzmy, że nawet niezbyt ko- to z tych 200 mln zł województwo dostanie w tym
rzystnie, jak na dzisiaj. Gdybyśmy euro przeliczyli roku 12,5 mln zł, a w następnym roku odpowiednio
wyżej, to jeszcze byłoby ok. 60%. A więc to są dwie 6 mln zł z kawałkiem.
sprawy. To, co dzisiaj rozpatrujemy w tym projekcie, W jakim celu dostanie? Oczywiście można powie-
to generalnie zasilenie działalności operacyjnej dzieć, że pieniądze będą troszeczkę znaczone, z prze-
spółki i środki na pokrycie strat, a także element znaczeniem na zakupy, modernizację bądź remonty
współfinansowania programu inwestycyjnego tymi taboru kolejowego. Stworzyliśmy cały system przepi-
100 mln zł z Funduszu Kolejowego. Tak bym to wy- sów, które zabezpieczają to, iż te pieniądze zostaną
jaśnił. wydane właśnie na te cele, a nie na inne. A więc prze-
Jeszcze tylko dodam jedną rzecz, że na skutek kazujemy pieniądze samorządom, ale konkretnie na
wzrostu odpisu z 14% na 14,75% zmieni się również tabor kolejowy, zakupy, modernizację bądź remonty
naliczanie subwencji ogólnej dla samorządów i zmia- taboru kolejowego. To jest bardzo ważne. Niestety
na tego systemu wygeneruje dodatkowo 56 mln zł nie dotyczy to tego zapisu o wzroście o 0,75%. To już
w dochodach własnych samorządów. jest dochód ogólny.
Było jeszcze pytanie, pani poseł pytała, na jakim
Było pytanie o to, jaka to jest kwota. Oczywiście
etapie jest przygotowanie do elektronicznego systemu
rząd jesienią szacował, że to 0,75% to jest 300 mln zł
poboru opłat. Ja nie prowadzę bezpośrednio też tych
plus 56 mln zł, czyli razem 356 mln zł wzrostu po
spraw, ale oczywiście wiem, że w połowie 2011 r. ten
stronie samorządów z tego odpisu. Pani poseł słusz-
system ma być gotowy. Zmieni on relacje w polskim
nie podniosła, że jest teraz recesja i prawdopodobnie
transporcie, bo on dotyczy i dróg i autostrad, i nie-
te przychody się zmniejszą, ale nawet gdyby one się
których dróg krajowych. Ma to być dość powszechny
zmniejszyły i wynosiły nie tyle, ile szacował rząd, że system.
to będzie 300 mln zł, tylko np. 250 mln zł, 240 mln Myślę, panie marszałku, że wyczerpałem już pulę
zł, to i tak będzie to istotna kwota, a trzeba dodać, pytań, chyba żeby były jakieś dodatkowe pytania.
że przecież recesja – wszyscy w to wierzymy – nie Bardzo dziękuję. Jeszcze raz bardzo dziękuję za po-
będzie trwała wiecznie, czyli rok, dwa, a przepis parcie.
i odpis zostają i służą zasileniu. To jest ten wspólny
dorobek nas wszystkich, że jest to uzgodnienie, żeby
jednak zasilić Przewozy Regionalne, żeby coś zmienić Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
w tym systemie. Tak więc tak to wygląda.
Jeszcze co do następnych pytań, to wracam do Dziękuję bardzo, panie ministrze.
początku. Pan poseł Gadowski pytał, czy nastąpi ko- Głos zabierze pan poseł Jacek Krupa, sprawoz-
rekta programu inwestycji drogowych. Tak, oczywi- dawca komisji.
ście. Ja bezpośrednio nie zajmuję się inwestycjami
drogowymi, ale sądzę, że z całą pewnością musi na-
stąpić korekta. Ona już nastąpiła, ponieważ sprawa Poseł Jacek Krupa:
tych przesunięć jest znana już od szeregu miesięcy,
prawda? Myśmy negocjowali to jesienią ubiegłego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim spra-
roku i generalnie już to nastąpiło. wozdaniu ograniczyłem się do przekazania informa-
Było też pytanie pana posła Kołakowskiego cji o procedowaniu tylko nad tym projektem ustawy
o uszczuplenie środków KFD i o to, czy skutkuje to z przyczyn oczywistych, natomiast chcę powiedzieć,
równym traktowaniem podmiotów. Ja nie bardzo, że do komisji trafiły jednocześnie dwa projekty usta-
panie pośle, rozumiem. Musielibyśmy doprecyzować, wy: projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowym
o co chodzi, bo KFD to jest fundusz, którym admini- Funduszu Drogowym i innych ustaw oraz ten projekt
struje Bank Gospodarstwa Krajowego, podobnie jak ustawy. Oba te projekty z komisji trafiły do podkomi-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych 103

Poseł Jacek Krupa wozdanie dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy


o ochronie gruntów rolnych i leśnych (druk nr 721)
sji, która pracowała nad nimi równolegle. Stąd od przygotowanego z inicjatywy Komisji Nadzwyczajnej
początku było wiadomo, że „straty”, jakie poniesie „Przyjazne Państwo”.
Krajowy Fundusz Drogowy na rzecz Funduszu Ko- Celem ustawy jest zmiana sposobu naliczania na-
lejowego, i przekazanie tych środków do samorządu leżności i opłat rocznych za wyłączenie gruntu z pro-
województw mogą być skompensowane w Krajowym dukcji rolnej oraz opłat z tytułu niewykonania obo-
Funduszu Drogowym poprzez nowe instrumenty fi- wiązku zdjęcia i odpowiedniego zagospodarowania
nansowania, czyli obligacje, zaciąganie kredytów i po- warstwy próchniczej z lepszych jakościowo gruntów
życzek za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Kra- rolnych wyłączanych z produkcji.
jowego. Tak naprawdę w programie budowy dróg i au- Obecnie zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 3 lutego
tostrad środki z Krajowego Funduszu Drogowego, 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych osoba,
z opłaty paliwowej, to tylko kilkanaście procent, a te która uzyskała zezwolenie na wyłącznie gruntów
200 czy 100 mln to rzeczywiście ułamek, który w ża- z produkcji rolnej, jest obowiązana uiścić należność
den sposób nie powinien wpłynąć na kondycję finan- za wyłączenie oraz opłaty roczne. Płatności te zasi-
sowania budowy dróg i autostrad. lają budżet Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych.
Przy okazji w tamtej ustawie zmieniliśmy zapisy Stawki powyższych należności zostały wskazane
ustawy o Krajowym Funduszu Drogowym w ten spo- w ustawie i wyrażone w równowartości ton ziarna
sób – odpowiadam na pytanie dotyczące elektronicz- żyta. Stawki te są zróżnicowane w zależności od kla-
nego systemu poboru opłat – że budowa tego systemu sy bonitacyjnej wyłączanych z produkcji rolnej grun-
może być finansowana z Krajowego Funduszu Dro- tów ornych i sadów oraz łąk i pastwisk.
gowego także dzięki nowym instrumentom finanso- Celem proponowanych rozwiązań jest określenie
wym, które tamta ustawa wprowadza. Jak wiemy, powyższych rodzajów płatności w formie kwotowej,
tamta ustawa została już uchwalona przez Sejm, zamiast płatności uzależnionych od ceny ziarna żyta.
w tej chwili jest w Senacie. Ta ustawa jest trochę
Odpowiednie stawki płatności, wyrażone w złotych,
spóźniona, ale prawdopodobnie obie ustawy wejdą
zostały wskazane w ustawie.
w życie jednocześnie.
Poza tym w omawianym projekcie zaproponowa-
Na zakończenie chcę wyrazić satysfakcję, że rząd
no poszerzenie możliwości umarzania przez marszał-
pana Donalda Tuska po dogadaniu się z samorządami,
ka województwa opłat i należności w odniesieniu do
po podjęciu uchwały Rady Ministrów na początku
gruntów rolnych, tj. w sytuacji, gdy inwestycja na
grudnia ub. r., a więc parę miesięcy temu, wywiązał się
z danych obietnic, z umowy społecznej i w tej chwili odrolnionych gruntach ma charakter użyteczności
w zasadzie konsumujemy te uzgodnienia, prawie koń- publicznej i służy zaspokojeniu potrzeb lokalnej spo-
cząc już procedowanie nad obydwoma projektami łeczności.
ustaw. Szanowni Państwo! Komisja Ochrony Środowi-
Chciałbym również podziękować panu ministrowi, ska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa podczas po-
kolegom w Komisji Infrastruktury i podkomisji za siedzenia w dniu 21 kwietnia 2009 r., po zapoznaniu
sprawny przebieg prac. Bardzo dziękuję. (Oklaski) się z projektem ustawy przedstawionym przez powo-
łaną podkomisję, zaproponowała wiele rozwiązań
mających nadać ustawie ostateczny kształt, przed-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: stawionych w druku nr 1907.
Chciałabym się odnieść do najistotniejszych pro-
Dziękuję bardzo, panie pośle. pozycji zmian pierwotnego projektu ustawy z druku
Zamykam dyskusję. nr 721. Po dyskusji i wysłuchaniu propozycji Mini-
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- sterstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi wprowadzono
my w bloku głosowań. zmianę w art. 1 w ust. 2, gdzie uporządkowano klasy
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. po- gruntów ornych i sadów oraz łąk i pastwisk. Mini-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochro- sterstwo zaproponowało kwoty należności w złotych
ny Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic- dla odpowiednich rodzajów klas użytków rolnych
twa o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie wymienionych w ustawie i po przedstawieniu człon-
ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych kom komisji sposobu przeliczania tych należności
(druki nr 721 i 1907). propozycje te znalazły się w omawianym projekcie
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji ustawy.
panią poseł Ewę Wolak. Dość istotną kolejną zmianą jest wykreślenie
w ust. 2 w lit. d propozycji zmiany w zakresie ust. 15
zmienianej ustawy. Wykreślono również w ust. 2
Poseł Sprawozdawca Ewa Wolak: w lit. e propozycję zmian w ust. 18 zmienianej usta-
wy, co dotyczyło corocznej indeksacji, tak aby projekt
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! był czytelny i zgodny z intencjami projektodawcy.
W imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Komisja uznała, że w przypadku wprowadzania
Naturalnych i Leśnictwa pragnę przedstawić spra- tak istotnych zmian niezbędne jest również wprowa-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
104 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych

Poseł Sprawozdawca Ewa Wolak potrzeb rynku określenie należności i opłat z tytułu
wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej. Przy sta-
dzenie przepisów przejściowych, bowiem sposób i wiel- bilnej stopie inflacji ryzyko spadku siły nabywczej
kość naliczania należności opłat rocznych muszą być pieniądza jest nie większe niż różnice kursów ceny
przejrzyste i zrozumiałe. Zaproponowana nowa pod- żyta. Istotne też, że projekt ustawy nie pociąga za
stawa naliczenia należności opłat rocznych nie może sobą obciążenia budżetu państwa i budżetów jedno-
mieć zastosowania do spraw wszczętych i niezakoń- stek samorządu terytorialnego, a proponowane zmia-
czonych decyzją ostateczną w ramach kontynuacji ny nie są regulowane prawem Unii Europejskiej.
opłat wynikających z decyzji wydanej na podstawie W końcu nie bez znaczenia jest fakt, że przed-
dotychczasowych przepisów. Są to dwie odrębne for- łożony projekt ustawy znalazł poparcie również
my naliczania należności opłat rocznych, a co za tym rządu.
idzie – nie jest możliwe wyliczanie nowej kwoty ba- Panie marszałku, chciałem jeszcze w imieniu Klu-
zowej, gdyż mamy do czynienia z różnymi przelicz- bu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej złożyć
nikami. poprawkę. W art. 1 pkt 2 lit. e w ust. 17, który mówi,
Oczywiście w druku nr 1097 jest inny termin wej- że na wniosek organu wykonawczego jednostki sa-
ścia ustawy w życie. Komisja ochrony środowiska morządu terytorialnego marszałek województwa
zaproponowała, by ustawa weszła w życie z dniem małopolskiego może umorzyć całość lub część należ-
1 stycznia 2010 r., chodzi bowiem o to, aby te zmiany ności opłat rocznych w odniesieniu do gruntów rol-
nie były wprowadzane w trakcie roku rozliczeniowe- nych w przypadku inwestycji o charakterze użytecz-
go. Na posiedzeniu sejmowej Komisji Ochrony Środo- ności publicznej przeznaczonej na cele inne niż okre-
wiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, po mery- ślone w ust. 16 ustawy o gospodarce nieruchomościa-
torycznej dyskusji i współpracy, zdecydowana więk- mi, wyrazy: jeżeli inwestycja ta służy zaspokajaniu
szość posłów poparła projekt ustawy, nie było głosów potrzeb lokalnej społeczności, zastąpić wyrazami:
przeciw. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) jeżeli inwestycja ta służy zaspokajaniu potrzeb lokal-
nej społeczności, a obszar gruntu podlegający wyłą-
czeniu nie przekracza jednego hektara i nie ma moż-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: liwości zrealizowania inwestycji na gruncie nieobję-
tym ochroną, podobnie jak jest właśnie w ust. 16
Dziękuję bardzo, pani poseł. ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad punktem porząd- Panie marszałku, Wysoka Izbo, wobec powyższe-
ku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń go Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej
w imieniu klubów i kół. będzie wnioskował za przyjęciem ustawy z wniesioną
Otwieram dyskusję. poprawką. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Poseł Jan Musiał, Platforma Obywatelska, bardzo
proszę.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Poseł Jan Musiał:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.
Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej mam za-
szczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu
zmiany ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, Poseł Jerzy Gosiewski:
przedłożonego przez sejmową Komisję Nadzwyczajną
„Przyjazne Państwo”. Dziękuję.
Wysoka Izbo! Celem proponowanych rozwiązań, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
jak już pani poseł sprawozdawca powiedziała, jest W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie-
określenie powyższych trzech rodzajów płatności dliwość mam przyjemność przedstawić stanowisko
w formie kwotowej zamiast płatności uzależnionych odnośnie do zawartego w druku nr 1907 sprawozdania
od ceny ziarna żyta. Odpowiednie stawki płatności Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
wyrażone w złotych są wskazane w projekcie ustawy. i Leśnictwa o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie
Poza tym w omawianym projekcie zaproponowano ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, którego
poszerzenie możliwości umarzania przez marszałka pierwotny projekt zawiera druk nr 721.
województwa opłat i należności w odniesieniu do Projekt ustawy ma na celu zmianę ustawy z dnia
gruntów rolnych, tj. w sytuacji, gdy inwestycja na 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
odrolnionych gruntach ma charakter użyteczności Wnioskodawcy proponują zmianę sposobu określania
publicznej i służy zaspokojeniu potrzeb lokalnej spo- należności z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji
łeczności. oraz opłaty rocznej. Obecnie podstawa ich naliczenia
Wysoka Izbo! Należy z całą mocą podkreślić, że wskazywana jest w cenach ziarna żyta lub metrach
proponowane zmiany wprowadzają adekwatne do sześciennych drewna. Projekt zakłada określenie
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych 105

Poseł Jerzy Gosiewski Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:


należności w złotych w stosunku do gruntów rolnych, Dziękuję bardzo.
poza tym w projekcie przewidziana została kompe- Poseł Henryk Milcarz, Lewica.
tencja marszałka województwa do umorzenia całości
lub części należności i opłat rocznych w odniesieniu
do gruntów rolnych w przypadku inwestycji o cha- Poseł Henryk Milcarz:
rakterze użyteczności publicznej, jeżeli inwestycja ta
służy zaspokojeniu potrzeb lokalnej społeczności. Dziękuję bardzo.
Projekt ustawy zawiera trzy artykuły, które pod- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imie-
czas prac podkomisji nadzwyczajnej były kilkakrot- niu Klubu Poselskiego Lewica mam zaszczyt zareko-
nie zmieniane. Dopracowano się ostatecznie nowego, mendować nasze stanowisko wobec projektu ustawy
bardziej klarownego brzmienia ustawy zawartego o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i le-
w sprawozdaniu komisji. Techniczna zmiana sposo- śnych, druk nr 721.
bu określania należności z tytułu wyłączenia grun- Panie i Panowie Posłowie! Projekt omawianej
tów z produkcji oraz opłaty rocznej jest i była dys- ustawy był rozpatrywany na posiedzeniu Komisji
Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic-
kusyjna. Świadczy o tym długotrwała dyskusja na
twa. Projekt ten budził i budzi mieszane uczucia,
ten temat.
skłania do wielu refleksji i pewnych wątpliwości.
Wątpliwości największe budzi zmiana druga
Uproszczenie kwestii rozliczeń należności opłat rocz-
w omawianym projekcie ustawy, w której proponuje nych poprzez wprowadzenie nowej podstawy ich na-
się dodanie ust. 17: propozycja poszerzenia możliwo- liczania jako działanie samo w sobie należałoby
ści umarzania przez marszałka województwa opłat uznać za korzystne, jednakże pewne wątpliwości
i należności w odniesieniu do gruntów rolnych w przy- wzbudzają konsekwencje wprowadzenia nowych sta-
padku inwestycji o charakterze użyteczności publicz- wek. Likwidacja istniejącego obecnie systemu mają-
nej, co z jednej strony poprawi sytuację samorządu, cego przełożenie na opłacalność rolniczego użytko-
a z drugiej strony uszczupli budżet funduszu ochrony wania gruntów w danym okresie, mierzoną ceną
gruntów rolnych. żyta, z wyłączeniem tych terenów z produkcji rolnej
Dodany ust. 17, na podstawie którego upoważnia nie jest najlepszym pomysłem. Nie jesteśmy przeko-
się marszałka województwa do dowolnego umarzania nani, czy opisane rozwiązanie szczególnie dobrze
należności i opłat rocznych, może przyczynić się do przysłuży się wpisanej w tytuł projektu ustawy
powstania niepożądanych efektów dla lokalnej spo- ochronie gruntów rolnych i polskiego rolnictwa. Na-
łeczności, dlatego też w imieniu Klubu Parlamentar- sze obawy wynikają także z faktu, iż wciąż nie mamy
nego Prawo i Sprawiedliwość przedkładam panu pewności, czy nie usiłujemy usankcjonować kolejnej
marszałkowi poprawkę, w której proponujemy zli- zachęty dla rolników do odchodzenia od działalności
kwidować fakultatywność i ograniczyć powierzchnię rolniczej poprzez rozszerzanie możliwości umarzania
gruntów rolnych, w odniesieniu do których marsza- opłat i należności z tytułu wyłączenia gruntów rol-
łek województwa umarzać będzie należności i opłaty nych z produkcji. Jeśli przyjmiemy, że za inwestycje
roczne. o charakterze użyteczności publicznej, której celem
Przekazuję, panie marszałku, projekt poprawki, zgodnie z ustawowymi zapisami jest bieżące i nie-
proszę bardzo. przerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności
w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych,
będziemy musieli uznać hipermarkety lub centra roz-
rywki, to na dotychczasowych terenach rolnych, po
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: ich odrolnieniu i umorzeniu przez marszałka woje-
wództwa stosownej opłaty, zaczną wyrastać obiekty
Dziękuję bardzo, panie pośle.
niemające nic wspólnego z działalnością rolniczą. Do
takiego rozwoju wypadków dopuścić nie wolno, dla-
tego sygnalizuję Wysokiej Izbie nasze wątpliwości
Poseł Jerzy Gosiewski: z prośbą, aby decyzja w sprawie omawianego projek-
tu ustawie o ochronie była dokumentem o ochronie
Proszę bardzo. gruntów rolnych, a nie o sposobach pozyskiwania
Przepracowany w podkomisji projekt ustawy jest nowych terenów rolnych pod budownictwo użytecz-
zdecydowanie lepszy niż pierwotny w druku nr 721. ności publicznej.
Po przyjęciu przedłożonej poprawki Klub Parlamen- Wysoka Izbo! Polskie rolnictwo wymaga wspar-
tarny Prawo i Sprawiedliwość udzieli poparcia ko- cia i odpowiedniej promocji, dlatego mój klub z ulgą
misyjnemu projektowi ustawy o zmianie ustawy przyjął fakt zgłoszenia dwóch poprawek przez moich
o ochronie gruntów rolnych i leśnych zawartemu przedmówców, bowiem wierzymy, że w komisji bę-
w sprawozdaniu Komisji Ochrony Środowiska, Zaso- dziemy mogli usunąć uchybienia i wątpliwości, na
bów Naturalnych i Leśnictwa, druk nr 1907. Bardzo które zwróciłem tu uwagę. Dziękuję za uwagę.
dziękuję. (Oklaski) (Oklaski)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
106 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: W świetle zgłoszonych wcześniej poprawek pragnę


stwierdzić, że zgadzamy się z tymi poprawkami i po
Dziękuję bardzo, panie pośle. ich przyjęciu będziemy głosować za przyjęciem usta-
Poseł Adam Krzyśków zabierze głos, Polskie wy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych
Stronnictwo Ludowe. i leśnych. Dziękuję. (Oklaski)

Poseł Adam Krzyśków: Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo.


W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnic- Przechodzimy do pytań.
twa Ludowego pragnę przedstawić stanowisko klu- Czas na zadanie pytania – 1 minuta.
bu w sprawie komisyjnego projektu ustawy o zmia- Pani poseł Ewa Wolak.
nie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Głos z sali: Ale jeszcze został czas.)
(druk nr 721) zawartego w sprawozdaniu Komisji Debata już była, teraz tylko pytania, panie pośle.
Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le- (Głos z sali: To już nie jest ważne.)
śnictwa z dnia 4 marca 2009. Nie ma tematów nieważnych, panie pośle.
Wysoka Izbo! Przedłożony projekt ustawy zapro-
ponowany przez komisję „Przyjazne Państwo” ma
w swoim założeniu uprościć procedurę naliczania Poseł Ewa Wolak:
opłat za wyłączenie gruntów rolnych z produkcji po-
przez zamianę stawki z tytułu wyłączenia wyrażonej Panie Ministrze! Jedno pytanie, które jeszcze po-
w kwintalach żyta na stawkę wyrażoną kwotowo. jawiło się przy procedowaniu w komisji: Czy w związ-
Z założenia zabieg ten miał pozwolić na precyzyjne ku z wprowadzeniem do projektu ustawy zapisów
kalkulowanie kosztów projektowanych inwestycji. dotyczących konsekwencji poszerzenia możliwości
umarzania opłat i należności z tytułu wyłączenia
Pewną niekonsekwencją autorów tego projektu jest
gruntów rolnych z produkcji powinno się, jak zgłosi-
pozostawienie naturalnego przelicznika opłat w przy-
ła Platforma Obywatelska, doprecyzować przepisy
padku wyłączania gruntów leśnych, gdzie opłata
art. 12 ust. 17 ustawy o ochronie gruntów rolnych,
oparta jest na średniej cenie drewna. Trudno jest
aby jak to było określone w art. 16 ustawy, obszar
przecenić charakter proponowanych zmian – ziemie
gruntu podlegający wyłączeniu przez marszałka wo-
rolne zachowają swoją ochronę, realizacja inwestycji
jewództwa nie przekraczał jednego hektara? W ust. 17
powinna obejmować w pierwszej kolejności obszary
nie zamieszczono żadnych informacji o maksymalnej
gruntów słabszej bonitacji i tu, mimo zmiany zasady
powierzchni odrolnionego gruntu i mogą pojawiać się
obliczania stawek, pozostanie zdecydowanie wyższa
różne interpretacje prawne. Dziękuję. (Oklaski)
opłata za wyłączenie gruntów lepszej jakości przy-
datnych do produkcji rolniczej.
Ziemia była i jest warsztatem pracy rolnika, sta- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
nowi również pożądane dobro i ma swoją wymierną
wartość, stąd staje się elementem gry rynkowej. Pol- Dziękuję bardzo.
skie Stronnictwo Ludowe jako partia tradycyjnie Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedli-
nowoczesna rozumie potrzeby stworzenia ułatwień wość.
dla inwestorów, nie zapominając jednocześnie o za- Jakoś tak dziwnie, nie z tej strony, byłem zdzi-
gwarantowaniu interesów polskich rolników. wiony.
Należy zwrócić uwagę na wpływ proponowanych
zmian na wielkość Funduszu Ochrony Gruntów Rol-
nych, funduszu ważnego dla rozwoju infrastruktury Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
wsi, bo to właśnie środki z tego funduszu przezna-
czone są na rekultywację gruntów, budowę zbiorni- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
ków retencyjnych, budowę dróg dojazdowych do pól. Mam pytanie związane z treścią proponowanego
Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych jest często jedy- art. 12 ust. 17 zmienianej ustawy w brzmieniu za-
nym źródłem środków do sfinansowania lokalnych proponowanym przez podkomisję nadzwyczajną.
inwestycji potrzebnych mieszkańcom danej wsi, dla- Przepis ten ma zezwalać marszałkowi województwa
tego niepokoi nas propozycja zmiany rozszerzającej na umorzenie całości lub części należności i opłat
katalog możliwości umarzania przez marszałka czę- rocznych związanych z wyłączeniem z produkcji
ści należności w przypadku realizacji inwestycji słu- gruntów rolnych w przypadku inwestycji, o których
żących zaspokojeniu potrzeb lokalnych społeczności. mowa w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościa-
Należy mieć nadzieję, że marszałek jako gospodarz mi o charakterze użyteczności publicznej, jeżeli in-
województwa z rozwagą będzie korzystał z tych westycja ta służyć ma zaspokojeniu potrzeb lokal-
uprawnień. nych społeczności.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych 107

Poseł Kazimierz Gwiazdowski ściwe zagospodarowanie warstwy próchnicznej usta-


lanych dotychczas jako równowartość ton ziarna żyta
Prosiłbym o wyjaśnienie, o jakich inwestycjach w odpowiednich stawkach pieniężnych określonych
jest mowa w tym przepisie, gdyż katalog celów pu- w ustawie, podlegających corocznemu indeksowaniu
blicznych zawartych w art. 6 ustawy o gospodarce o poziom inflacji. Konieczność indeksacji powoduje,
nieruchomościami jest bardzo ogólny, np. pkt 10 tego że stawki te podlegają zmianom w takiej samej lub
przepisu mówi o innych celach publicznych określo- podobnej częstotliwości jak dotychczas przy wyraża-
nych w odrębnych ustawach. Czy taką inwestycją, niu opłat w przeliczeniu na odpowiednie ilości ton
która stanowić będzie przesłankę do umorzenia tych ziarna.
opłat należności, może być na przykład budowa stacji I pierwsze pytanie. Panie ministrze, co było po-
telefonii komórkowej? Dziękuję bardzo. (Oklaski) wodem zmiany terminu wejścia w życie ustawy?
I drugie pytanie. Czy wobec tak trudnej obecnie
sytuacji w polskim rolnictwie ustawa ta jest priory-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: tetem? Dziękuję. (Oklaski)
Dziękuję bardzo.
Poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Najdłużej klaskał poseł Gosiewski.
(Głos z sali: Nie tylko.) Dziękuję bardzo.
Poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Tadeusz Arkit:
Poseł Jerzy Rębek:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest coś na rze-
Celem zaproponowanych rozwiązań jest zmiana spo- czy, skoro nasza uwaga skupia się na ust. 17. W pro-
sobu określenia płatności z tytułu wyłączenia grun-
jekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów
tów z produkcji rolnej oraz opłat z tytułu niewyko-
rolnych i leśnych przedłożona jest propozycja wpro-
nania obowiązku zdjęcia i odpowiedniego zagospoda-
wadzenia ust. 17, w którym mowa jest o tym, iż na
rowania warstwy próchnicy z lepszych jakościowo
wniosek marszałka województwa można umorzyć
gruntów rolnych wyłączonych z produkcji. Zamiast
w całości lub w części należności i opłaty roczne
płatności uzależnionych od cen ziarna żyta, jak było
w odniesieniu do gruntów rolnych w przypadku re-
do tej pory, w ustawie zostaną wpisane kwoty oraz
stawki płatności. Stąd pytanie: Czy mając na uwadze alizacji na tych terenach inwestycji o charakterze
zmieniające się realia ekonomiczne rząd rozważał, by użyteczności publicznej, jeżeli inwestycja ta służyć
kompetencje dotyczące ustalenia tych płatności prze- ma zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej. Zapis
kazać odpowiedniemu ministrowi, który ustalałby te taki budzi kontrowersje. Dlaczego marszałek woje-
stawki w drodze rozporządzenia? wództwa może umorzyć lub nie całość lub część na-
Drugie pytanie: Czy możliwość umarzania przez leżności i opłat rocznych? Rodzi się pytanie: Jakimi
marszałka województwa opłat i należności w odnie- kryteriami będzie się kierował marszałek przy po-
sieniu do gruntów rolnych dotyczy tylko inwestycji dejmowaniu takich decyzji? Czy nie należałoby się
realizowanych przez samorządy, czy każdej inwesty- zdecydować na zmianę zapisu ust. 17 i przyjąć pro-
cji, również realizowanej przez inne podmioty, jeżeli pozycji przedłożonej przez Klub Parlamentarny Pra-
są to inwestycje o charakterze użyteczności publicz- wo i Sprawiedliwość? Przyjęcie tej propozycji z pew-
nej, np. realizowane w trybie partnerstwa publiczno- nością sprawi dużą satysfakcję samorządom, a i uspo-
-prywatnego? Dziękuję bardzo. (Oklaski) koi nastroje. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo.


Poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość. Poseł Krzysztof Brejza, Platforma Obywatelska.

Poseł Lech Kołakowski: Poseł Krzysztof Brejza:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowany
mie! Projekt ustawy polega przede wszystkim na projekt ustawy zawiera m.in. poszerzenie możliwości
zmianie sposobu naliczania należności i opłat za wy- umarzania części lub całości należności i opłat rocz-
łączanie gruntów z użytkowania rolniczego i niewła- nych za grunty rolne. Wpływa to na stan Funduszu
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
108 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych

Poseł Krzysztof Brejza Poseł Andrzej Szlachta:


Ochrony Gruntów Rolnych, którym dysponują samo- Dziękuję.
rządy regionalne. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam krótkie pytanie: Czy projekt ustawy podda- Samorząd rolniczy wyraża zaniepokojenie propozycją
ny był konsultacjom ze stroną samorządową, zwłasz- dodania w art. 12 ust. 17 wprowadzającego możli-
cza ze Związkiem Województw Rzeczypospolitej Pol- wość umorzenia przez marszałka województwa na
skiej? Dziękuję bardzo. (Oklaski) wniosek jednostki samorządu terytorialnego należ-
ności opłat rocznych z tytułu użytkowania na cele
nierolnicze gruntów rolnych. Wątpliwość budzi zapis
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: mówiący o inwestycjach o charakterze użyteczności
publicznej, jeżeli inwestycje te służą zaspokojeniu
Dziękuję bardzo. potrzeb lokalnej społeczności. Zapis ten według sa-
Poseł Jerzy Gosiewski. morządu rolniczego jest zapisem bardzo nieprecyzyj-
nym i może stanowić drogę do nadużyć prowadzących
nie tylko do utraty gruntów rolnych wyłączanych
Poseł Jerzy Gosiewski: z produkcji, ale również rezygnacji z wpływu do kasy
samorządu lokalnego rekompensat z tego tytułu.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Stąd moje pytanie do pana ministra: Czy obawy
Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o ochro- samorządu rolniczego są uzasadnione?
nie gruntów rolnych i leśnych, który teraz omawia- I drugie pytanie: Jaka może być szacunkowa ska-
my, jest kontrowersyjny. Najwięcej wątpliwości budzi la utraty wpływów przez samorząd lokalny w wyniku
dodany ust. 17 w art. 12 ustawy zasadniczej. W związ- podmiotowych umorzeń? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
ku z tym chciałbym zapytać pana ministra: Czy
w sprawie proponowanych zmian przeprowadzano Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
właściwe konsultacje społeczne? Czy rząd popiera
dodanie ust. 17 w art. 12, który umożliwia marszał- Dziękuję bardzo.
kowi fakultatywne umarzanie należności i opłat Poseł Romuald Ajchler, Lewica.
rocznych? Jakie mogą być z tego tytułu ostateczne
skutki dla budżetu państwa, a jakie będą skutki fi- Poseł Romuald Ajchler:
nansowe dla działań finansowanych z budżetu fun-
duszy ochrony gruntów rolnych i leśnych? Dziękuję Dziękuję bardzo.
bardzo. (Oklaski) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Ja bym bardzo chciał, żeby podatek rolny był ustalo-
ny na podstawie cen stałych, oczywiście przyjętych
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: na podstawie kwot i cen, które dzisiaj obowiązują
w rolnictwie. To jest troszeczkę różnie. Ale, panie
Poseł Henryk Milcarz, Lewica. ministrze, interesuje mnie właśnie temat opłat
Przygotuje się Andrzej Szlachta. – skąd się biorą te kwoty, które są wymienione
w art. 12 w ust. 7? Chciałbym wiedzieć, z czego się
składa ta kwota 437 175 zł, jak państwo to wyliczy-
Poseł Henryk Milcarz: liście. A przede wszystkim interesuje mnie, jaką
cenę przyjęto w szacowaniu tej kwoty czy w wylicza-
Dziękuję bardzo. niu tej kwoty. Czy to jest kwota z kilku lat, czy
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! z wybranego roku, a jeśli z wybranego, to z jakiego
Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie panu mini- i dlaczego? Chciałbym znać, panie ministrze, te po-
strowi. Panie ministrze, czy nie obawia się pan, że wody, bo bardzo mnie interesuje Fundusz Ochrony
odejście od dotychczasowego systemu naliczania Gruntów Rolnych i Leśnych, głównie chodzi o to,
opłat mającego związek z ceną zbóż, a także danie aby on tutaj nie stracił. (Dzwonek)
upoważnienia marszałkom województwa do stosowa- Ale jeszcze ostatnia kwestia – już kończę, panie
nia umorzeń wpłynie niekorzystnie na Fundusz marszałku – panie ministrze, proszę powiedzieć
Ochrony Gruntów Rolnych? Dziękuję za uwagę. w takim razie, jak można planować koszty – bo mię-
(Oklaski) dzy innymi cel tej ustawy jest taki, aby inwestorzy
mogli zaplanować prawidłowe koszty przy opracowa-
niu dokumentacji – jeżeli nie wiemy, czy marszałek
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: umorzy, czy nie umorzy, bo on może umorzyć, ale nie
musi umorzyć. Czy ten zabieg będzie dokonywany
Dziękuję bardzo. jeszcze przed wejściem inwestora, czy dopiero po?
Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość. (Oklaski)
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych 109

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Po pierwsze, sprawa dotycząca obliczenia wysoko-


ści kwot, które będą podstawą do naliczenia opłaty
Dziękuję bardzo. za wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolniczej.
Lista posłów zapisanych do głosu... Otóż przyjęto za podstawę cenę jednego kwintala czy
(Poseł Piotr Polak: Jeszcze ja.) jednej tony żyta z I kwartału 2008 r., kiedy cena żyta
Przepraszam bardzo, jeszcze poseł Piotr Polak. była wysoka, 58 zł za 100 kg. Jeżeli natomiast chodzi
o samo przeliczenie – tę metodologię opracował pan
prof. Manteuffel – to jest skapitalizowana kwota wy-
Poseł Piotr Polak: nikająca ze strat, które się uzyskuje w wyniku wyłą-
czenia gruntów rolnych klasy I.
Dziękuję. (Poseł Romuald Ajchler: Ale to nie ma teraz zna-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! czenia.)
Omawiany projekt ustawy zmierza do zmiany sposo- Jest to, panie pośle, 750 ton w przypadku klasy I...
bu określania należności z tytułu wyłączenia grun- (Poseł Romuald Ajchler: Ja się zgadzam z tym,
tów z produkcji rolnej oraz opłaty rocznej. Obecnie ale...)
podstawa ich naliczenia wskazywana jest w tonach ...i 550 – w klasie II. Taką metodologię przyjęto
siana lub metrach sześciennych drewna. Projekt za- i o taką też metodologię prosiła komisja. W związku
kłada określenie należności w złotych. z tym minister rolnictwa przygotował wyliczenia
Mamy również informacje i zapewnienie, że ten zgodnie z przyjętą metodologią w Polsce.
projekt ustawy nie pociąga za sobą dodatkowych ob- Kwestia dotycząca ust. 17, który jest jak gdyby
ciążeń dla budżetu państwa ani dla budżetów jedno- kluczowy dla tej ustawy, kwestia wyjaśnienia inwe-
stek samorządu terytorialnego. stycji celu publicznego, czy rzeczywiście w katalogu
Ja mam pytanie związane właśnie z budżetem, są wymienione inwestycje celu publicznego, które
ale z budżetem funduszu ochrony gruntów rolnych. mają służyć zaspokajaniu potrzeb społeczności lokal-
Czy proponowane zmiany sposobu naliczania oma- nej. Z pewnością nie będą to inwestycje typu komer-
wianych opłat wpłyną na zwiększenie tego funduszu, cyjnego jak chociażby telefonia komórkowa, żeby było
czy też, panie ministrze, te regulacje takiego wpływu jasne. Dotyczy to inwestycji takich, jak: parki, skwe-
nie będą miały? Dziękuję bardzo. (Oklaski) ry czy użytki ekologiczne, czyli tych, które nie mają
charakteru komercyjnego, a służą zaspokajaniu po-
trzeb zbiorowych określonych grup społecznych.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Kwestia następna, jeżeli chodzi o fundusz ochrony
gruntów rolnych i leśnych. Pamiętacie państwo, że
Dziękuję bardzo. dyskutowaliśmy w Wysokiej Izbie już na ten temat,
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- kiedy przyjmowaliśmy pierwszą wersję zmiany usta-
pana. wy o ochronie gruntów rolnych, gdzie na obszarach
Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie miast grunty klasy I–VI z mocy prawa są wyłączone
Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan Kazimierz Plocke. z produkcji rolniczej, a na obszarach wiejskich – grun-
Bardzo proszę pana ministra. ty klasy IV–VI. W przypadku klasy I, II i III obowią-
zuje dotychczasowa procedura, zatem minister rol-
nictwa po analizie, po zasięgnięciu opinii marszałka
Sekretarz Stanu w Ministerstwie bądź izby rolniczej, bądź innych instytucji, podejmu-
Rolnictwa i Rozwoju Wsi je decyzję o wyłączeniu gruntów rolnych z produkcji
Kazimierz Plocke: rolniczej.
Jeżeli chodzi o kwestię, którą państwo poruszyli-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciał- ście, czyli jakie mogą być wpływy – o ile mniejsze – do
bym podziękować wszystkim państwu, którzy zabiera- funduszu ochrony gruntów rolnych i leśnych z tytu-
liście głos w debacie, udzielając poparcia komisyjnemu łu zmiany ustawy, o której przed chwilą mówiłem, to
projektowi ustawy o ochronie gruntów rolnych i le- one będą kształtowały się według szacunków na po-
śnych. To ważne, żeby wiedzieć, że to jest projekt komi- ziomie 60–70 mln zł. Jeżeli natomiast uwzględnimy
syjny, a nie projekt rządowy, a więc tutaj... propozycje, które do tej pory obowiązują, to według
(Poseł Romuald Ajchler: Podrzuciliście go, panie danych zawartych w sprawozdaniu RRW-12, które
ministrze.) składa marszałek precyzyjnie dla celów statystyki,
...odpowiadając precyzyjnie panu posłowi Go- wynika, że z tego prawa marszałkowie korzystają
siewskiemu, konsultacji w sposób formalny być nie bardzo rzadko. To jest ok. 2% wielkości wpływu do
mogło. funduszu ochrony gruntów rolnych i leśnych.
Natomiast jeżeli chodzi o te sprawy, które zosta- (Poseł Romuald Ajchler: Ustawa jeszcze nie
ły poruszone w trakcie debaty i w trakcie zadawania działa.)
pytań, chciałbym odnieść się do kilku istotnych To jest poziom 2%. Powiedziałem: do tej pory.
kwestii. Praktycznie rzecz biorąc, można z dużą dozą praw-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
110 Oświadczenia poselskie

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa waliśmy ust. 17, dopisaliśmy, że marszałek wojewódz-
i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke twa może umorzyć całość lub część należności, opłat
rocznych w odniesieniu do gruntów rolnych w przy-
dopodobieństwa założyć, że to będzie poziom zdecy- padku inwestycji, o których mowa w art. 6 ustawy
dowanie niższy, dlatego że jest to szczególna inwesty- o gospodarce nieruchomościami. I, proszę państwa,
cja celu publicznego, która ma służyć zaspokajaniu art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami roz-
potrzeb społeczności lokalnych i z pewnością mar- szerza ten katalog, daje możliwość – na wniosek or-
szałkowie z tego przepisu będą korzystać, choć za- ganu wykonawczego jednostki samorządu terytorial-
pewne będą korzystać rzadko. Ważne jest to, żeby nego, czyli wójta, burmistrza, starosty – umorzenia,
mieć świadomość, że ustawa wchodzi w życie z dniem jeśli np. będą budowane i utrzymywane publiczne
1 stycznia 2010 r., czyli jest dość dużo czasu, żeby urządzenia służące do zaopatrzenia ludności w wodę,
administracja samorządowa mogła do realizacji tej gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowa-
ustawy dobrze się przygotować i inne podmioty tak- dzania ścieków itd. W art. 6 jest również zapis, który
że. Ważne jest też to, że zaproponowane w ustawie mówi o tym, że dotyczy to też realizacji innych celów
przepisy przejściowe, wobec spraw, które zostały roz- publicznych określonych w odrębnych ustawach. Chcia-
poczęte, a nie zostały zakończone przed dniem wej- łabym jeszcze raz podkreślić to, że marszałek może,
ścia w życie ustawy, będą jeszcze obowiązywać. niekoniecznie musi.
Obawy samorządu rolniczego, samorząd w sposób Dziękuję panu ministrowi za wszystkie odpowie-
naturalny winien chronić ziemię rolniczą, ale to dzi. Zapraszam posłów do pracy w komisji ochrony
w tym przypadku nie powinno wzbudzać emocji. My- środowiska. Rozumiem, że będziemy jeszcze nad po-
ślę, że obawy samorządu rolniczego w tym akurat prawkami debatować. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
przypadku są nad wyraz emocjonalne. Tak więc wy-
daje mi się, że tutaj takich sytuacji drastycznych być
nie powinno. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
To jest ustawa, która rzeczywiście będzie porząd-
kowała cały proces. Dobrze, że stwarzamy możliwo- Zamykam dyskusję.
ści fakultatywnego podejścia do zagadnienia – jeżeli W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
analizujemy pierwotny projekt ustawy, widzimy, że zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy po-
rzeczywiście nie mieliśmy tam żadnych ograniczeń, prawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował
czyli marszałek mógł podjąć decyzję na wniosek wój- ten projekt do Komisji Ochrony Środowiska, Zaso-
ta, burmistrza lub prezydenta w odniesieniu do całej bów Naturalnych i Leśnictwa w celu przedstawienia
powierzchni, która ewentualnie mogła być wyłączo- sprawozdania.
na z produkcji, aby służyć celowi publicznemu. Tutaj Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
jest propozycja zgłoszona przez Klub Parlamentarny propozycję przyjął.
Platforma Obywatelska – do 1 ha. Natomiast to jest Sprzeciwu nie słyszę.
propozycja, będziemy pewnie nad nią jeszcze praco- Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów po-
wać w komisji. Mam wrażenie, że wszystkim chodzi rządku dziennego zaplanowanych na dzień 6 maja br.
o to, ażeby projekt ustawy, który chcemy wdrożyć, Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło-
był projektem rozumnym, przewidywalnym i uła- szenia oświadczeń poselskich.
twiającym życie, a nie komplikującym je. Tak że, Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby dopisać
panie marszałku, jest to projekt komisyjny, ale z pew- się do listy?
nością będzie tę kwestię w sposób racjonalny porząd- Dalszych zgłoszeń nie ma, lista zostaje zamknięta.
kował. To tyle. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Jako pierwszy poseł Witold Kochan, Platforma
Obywatelska.
Bardzo proszę.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Dziękuję bardzo, panie ministrze. Poseł Witold Kochan:


Głos zabierze sprawozdawca komisji pani poseł
Ewa Wolak. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak co roku,
Bardzo proszę. w maju obchodzone są dni Gorlic – święto miasta,
o którym traktować będzie moje dzisiejsze oświad-
czenie. Powód wygłoszenia tych kilku słów jest bar-
Poseł Ewa Wolak: dzo prosty, prozaiczny.
Gorlice to miasto posiadające liczne, niespotykane
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! gdzie indziej walory, o których nigdy nie dość przy-
Ja chciałabym się odnieść jeszcze do uwag zgłasza- pominać. To miasto posiadające niezwykle ciekawą,
nych przez posłów w zakresie ust. 17. Również w pod- często tragiczną historię. To również miasto, które
komisji debatowaliśmy nad zmianami w projekcie mam zaszczyt i przyjemność reprezentować w obec-
ustawy z druku nr 721 i właśnie dlatego doprecyzo- nej kadencji Sejmu.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Oświadczenia poselskie 111

Poseł Witold Kochan Kończąc, chciałbym serdecznie pozdrowić wszyst-


kich mieszkańców Gorlic, życząc im wszelkiej po-
Początki Gorlic związane są z Dersławem I Kar- myślności z okazji zbliżającego się święta naszego
wacjanem. To właśnie on w połowie XIV w. zakłada miasta. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
gród leżący nad rzekami Ropą i Sękówką. Jak w więk-
szości miast ówczesnych czasów, rozwijały się tu rze- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
miosło i handel. Gorliccy rzemieślnicy utrzymywali
ożywione kontakty z kupcami z miast leżących poza Dziękuję bardzo.
granicami Polski, głównie z nieodległego, dziś sło-
Dołączam się do tych życzeń.
wackiego Bardejowa. Gorlice na przestrzeni wieków
Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość.
często zmieniały właścicieli. Miasto należało mię-
dzy innymi do Odrowążów Pieniążków, Rylskich,
Łętowskich. Poseł Lech Kołakowski:
Od XVIII w., 50 lat po zniszczeniach spowodowa-
nych przez potop szwedzki, miasto systematycznie Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kon-
rozwija się i w połowie XIX w., pozostając pod zabo- stytucja 3 maja – te trzy słowa przywołują chwaleb-
rem austriackim, liczy już 4 tys. mieszkańców. To ne wydarzenia z przeszłości Polski, ale też skłania-
właśnie wtedy w Gorlicach aktywnie działał i praco- ją do refleksji o teraźniejszości i przyszłości naszej
wał wynalazca lampy naftowej Ignacy Łukasiewicz. ojczyzny.
Dzięki niemu to właśnie tam zapłonęła pierwsza na W 1791 r. Sejm Czteroletni, zwany Wielkim,
świecie uliczna lampa naftowa. Szybko też Gorlickie uchwalił tę konstytucję w warszawskim pałacu kró-
stało się prawdziwą kolebką przemysłu naftowego. lewskim. Obrady nad projektem konstytucji toczyły
W pobliskim Gliniku Mariampolskim powstaje mię- się w specyficznej, skomplikowanej rzeczywistości
dzy innymi destylarnia ropy naftowej, pierwowzór politycznej i społecznej. Idea reform w Rzeczypospo-
rafinerii. Nieopodal wybudowano również fabrykę litej Obojga Narodów nie była wygodna dla państw
narzędzi i maszyn wiertniczych, dzisiaj największego sąsiadujących. W sprawy Królestwa Polskiego inge-
pracodawcę w regionie, znanego jako Fabryka Ma- rowała caryca Katarzyna Wielka i król Prus Fryde-
szyn Glinik. ryk Wielki. W efekcie ich działań Rzeczpospolita
Wyraźne piętno na historii Gorlic odcisnęła jedna stała się protektoratem Imperium Rosyjskiego. Za-
z największych bitew pierwszej wojny światowej, do nim nastąpiły kolejno trzy rozbiory, obóz reform po-
której doszło na ziemi gorlickiej 2 maja 1915 r. Bitwa stanowił zmienić organizację życia społecznego.
ta odwróciła losy wojny, zatrzymała ekspansję armii Zwieńczeniem działań polskich patriotów była wła-
rosyjskiej w kierunku stolicy Austro-Węgier. Pochło- śnie konstytucja uchwalona 3 maja. Dwa dni później
nęła ponad 20 tys. ofiar. Do dziś w Gorlicach i w oko- została wpisana do akt grodzkich Warszawy. I tego
licznych miejscowościach Beskidu Niskiego można samego dnia ogłoszono dzień 3 maja świętem konsty-
zwiedzać liczne cmentarze – jest ich blisko 100 – miej- tucji. Obchody tego święta były zakazane podczas
sca pamięci po żołnierzach, którzy stracili życie pod- rozbiorów, a ponowne jego obchodzenie zostało wzno-
czas walk. Tragiczne wydarzenia związane z zacię- wione w II Rzeczypospolitej w 1919 r. Nie obchodzi-
tymi walkami frontowymi doprowadziły miasto do liśmy tego święta w latach 1939–1989. Dopiero od
kompletnej ruiny. 1990 r. 3 maja jest znów świętem narodowym. Ta
Obecnie Gorlice liczą prawie 30 tys. mieszkańców. druga w świecie po amerykańskiej nowoczesna usta-
Są stolicą powiatu, miejscem, gdzie zawsze z radością wa zasadnicza wskutek przemocy zbrojnej 3 potęż-
wita się turystów. Czas tutaj spędzony na pewno nie nych sąsiadów obowiązywała zaledwie 14 miesięcy,
zostanie przez nich uznany za stracony. Gorlicka uro- pozostanie jednak na zawsze chlubą naszej historii.
kliwa starówka, zabytki, zbiory muzealne, niepowta- Konstytucja 3 maja, szczytowe dzieło Sejmu Cztero-
rzalny park miejski, dobrze rozwinięta baza sportowa letniego, była cennym ziarnem rzuconym na polską
wciąż jeszcze czekają na odkrycie. Gorlice mogą rów- glebę przez Konarskiego, Pułaskiego, Czartoryskiego
nież służyć jako znakomita baza wypadowa do wy- i wielu innych patriotów. W tworzeniu konstytucji
cieczek w Beskid Niski, do uzdrowiska w Wysowej, rolę nie do przecenienia odegrało polskie duchowień-
nad jezioro Klimkówka, do pobliskiego majestatycz- stwo. Księża Hugo Kołłątaj i Stanisław Staszic byli
nego Biecza. Celem tych wycieczek mogą być również głównymi jej redaktorami, a król Stanisław August
unikatowe kościoły i cerkwie leżące na małopolskim składał przysięgę dochowania wierności konstytucji
szlaku architektury drewnianej. Wśród nich znajdu- przed biskupem krakowskim Feliksem Turskim.
ją się kościoły w Sękowej i Binarowej, wpisane na Konstytucja 3 maja jest największą spuścizną ide-
listę światowego dziedzictwa UNESCO. Gorlice to owo-polityczną po I Rzeczypospolitej. Oparła się na
również ciekawe miejsce dla inwestorów, dla ludzi mądrym kompromisie między rzecznikami przebu-
z pomysłami na rozwój aktywności gospodarczej. Go- dowy państwa a zwolennikami starego porządku.
rąco polecam pobyt turystyczny w moim mieście, Idee zawarte w konstytucji majowej wyznaczały
zachęcam do odwiedzania Gorlic, a także do działal- podstawowe rozwiązania prawne i polityczne, z cza-
ności inwestycyjnej. sem stawały się symbolem niepodległego i sprawie-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
112 Oświadczenia poselskie

Poseł Lech Kołakowski Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim oświad-


czeniu pragnę podzielić się z państwem refleksjami
dliwego państwa, otwierały drogę do demokratyza- związanymi z uroczystościami, które odbyły się
cji życia publicznego i państwowego. Art. 5 mówi: 17 kwietnia br. w Trzebini w Małopolsce w ramach
Wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój ogólnopolskiego programu „Katyń ocalić od zapo-
bierze z woli narodu. Gwarantując obywatelom rów- mnienia”.
ność wobec prawa w państwie wielonarodowym, Program „Katyń ocalić od zapomnienia” polega
konstytucja żądała w zamian wierności i lojalności. na posadzeniu w parkach, na skwerach i w tym po-
Przez eksponowanie religii rzymskokatolickiej dobnych miejscach 21 473 dębów pamięci na 70. rocz-
utrzymywała związek z cywilizacją łacińską. W art. 1 nicę zbrodni katyńskiej, czyli do roku 2010. Jeden
określała, że religią panującą w Polsce jest wiara dąb to jedno nazwisko z listy katyńskiej. Celem pro-
rzymskokatolicka. Zapewniała tolerancję innym wy- gramu jest utrwalenie, jeśli chodzi o uczestników
znaniom, ale domagała się od ich wyznawców po- i realizatorów projektu, przekazu pokoleniowego i jego
szanowania prawa obowiązującego na terenie kraju. historycznego znaczenia poprzez kultywowanie pa-
Art. 3 konstytucji zrównał w prawach mieszczan mięci o Polakach, ofiarach zbrodni katyńskiej sprzed
i szlachtę. Przyznawał mieszczanom reprezentację 68 lat. Docieranie do źródeł historycznych dających
w Sejmie i umożliwiał nabywanie ziemi. Synowie świadectwo zbrodni, a utrwalających pamięć o ofia-
mieszczan mogli kształcić się w szkole średniej. rach i bohaterach wydatnie przyczyni się do przygo-
Konstytucja przyjęła chłopów pod opiekę prawa towania młodzieży do odgrywania różnych ról w do-
i rządu krajowego. Twórcy konstytucji jednoznacz- rosłym życiu. Kształtując postawy patriotyczne,
nie odnieśli się do obronności państwa. W art. 11 uczyć będzie zdolności postrzegania i kojarzenia,
czytamy: Naród winien jest sobie samemu obronę od obudzi ciekawość poznawczą i żądzę poznawania
napaści. Po raz pierwszy pojęciem „naród” objęto świata na podstawie właściwie dobranych przykła-
wszystkich mieszkańców kraju. Wprowadziła trójpo- dów. Za motto projektu przyjęto słowa Jana Pawła
dział władzy na ustawodawczą (dwuizbowy parla- II: Człowiek nie może pozwolić, żeby prawda została
ment), wykonawczą (król) i sądowniczą. Znosiła libe- wydarta pod pozorem niczym nieograniczonej wol-
rum veto, aby wyeliminować panującą anarchię. ności, nie może zagubić w sobie krzyku sumienia,
Postanowienia konstytucji centralizowały państwo, jako głosu prawdy, która go przerasta, ale która rów-
wprowadzając jednolity rząd, skarb i wojsko. nocześnie czyni go człowiekiem i stanowi o jego czło-
Przyszedł rok 1795, dokonano trzeciego rozbioru wieczeństwie.
Polski, nastał czas niewoli trwającej 123 lata. Nie- Pochylamy się z szacunkiem nad mogiłami ofiar
podległość odzyskaliśmy w 1918 r., aby już w 1939 r. zbrodni katyńskiej, uczestnicząc z powagą w projek-
utracić ją na dziesiątki lat. Pamięć o konstytucji cie edukacyjnym ku pamięci ofiar Katania, Starobiel-
narodowej pomagała kolejnym pokoleniom Polaków ska, Ostaszkowa. Chcemy, aby pamięć o tej straszli-
wej zbrodni sprzed 68 lat była żywa w pokoleniach
podtrzymywać dążenia do niepodległości i tworze-
polskiego narodu. Chcemy zachować pamięć o woj-
nia sprawiedliwego społeczeństwa. Na naszej kon-
sku, które nie poległo, lecz zostało na nieludzkiej
stytucji wzorowały się kraje Europy Zachodniej.
ziemi skrytobójczo zamordowane strzałem w tył gło-
Dwa lata temu podczas obchodów 216. rocznicy kon-
wy, o wymordowaniu polskiej inteligencji, lekarzy,
stytucji, zorganizowanych po raz pierwszy wspólnie
naukowców, artystów, duchownych, dyplomatów.
przez Polskę i Litwę, parlamentarzyści z Czech, Es-
Realizacja projektu integruje środowiska szkolne
tonii, Łotwy, Niemiec, Ukrainy i Węgier stwierdzili,
lub lokalne do wspólnych działań, rozwijając jedno-
że z Konstytucji 3 maja powinna dzisiaj czerpać cała
cześnie umiejętność twórczego myślenia i indywidu-
Europa, budując silną i solidarną Wspólnotę Euro-
alnej interpretacji zjawisk mających miejsce w dzie-
pejską, wspólnotę ojczyzn. Bardzo dziękuję, panie
jach naszego narodu i historii Europy. Projekt edu-
marszałku. (Oklaski) kacyjny „Katyń ocalić od zapomnienia” skierowany
jest do dzieci i młodzieży z różnych grup wiekowych,
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: wszystkich ludzi dobrej woli, szkół, instytucji i sto-
warzyszeń, którym bliskie jest znaczenie dekalogu
Dziękuję bardzo. w wymiarze uniwersalnym.
Poseł Tadeusz Wita, poseł niezrzeszony. Uczestnicy projektu zobowiązują się do opieki
Nie ma pana posła. nad Dębami Pamięci oraz upamiętnienia na terenie
W takim razie poseł Tadeusz Arkit, Platforma placówki oficera – ofiarę zbrodni. Należy w miarę
Obywatelska. możliwości dotrzeć do życiorysu, to będzie widomy
znak tego, że w imię prawdy – pamiętamy. Uczest-
nicy deklarują chęć wzięcia udziału w akcji i od or-
Poseł Tadeusz Arkit: ganizatorów otrzymują numer oraz nazwisko i imię
z listy katyńskiej. Uczestnicy sami starają się o po-
Dziękuję bardzo. zyskanie sadzonek dębów i z władzami lokalnymi
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Oświadczenia poselskie 113

Poseł Tadeusz Arkit Poseł Andrzej Szlachta:


ustalają miejsce, gdzie dąb zostanie posadzony. Przy Dziękuję.
dębie należy umieścić informację, komu dąb został Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Swoje dzisiejsze
poświęcony. oświadczenie poselskie pragnę poświęcić obchodom
Honorowy patronat nad programem objęli prezy- Święta Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Senat RP
dent RP Lech Kaczyński i biskup warszawsko-praski w uchwale z dnia 12 lutego 2004 r. ustanowił dzień
abp Sławoj Leszek Głódź. 2 maja Świętem Orła Białego. W wyniku decyzji Sej-
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Uro- mu święto to zamieniono na Święto Flagi Rzeczypo-
czystości w Trzebini rozpoczęły się uroczystą mszą spolitej Polskiej. Jednocześnie dzień 2 maja jest ob-
świętą w kościele pw. św. Piotra i Pawła, poświęconą chodzony jako Dzień Polonii i Polaków za Granicą.
pamięci bohaterów trzebińskiej ziemi, zamordowa- Formalnie Święto Flagi RP wprowadzono na pod-
nych na Golgocie Wschodu. Następnie uczestnicy stawie ustawy z 20 lutego 2004 r. o zmianie ustawy
uroczystości przeszli w pochodzie do zabytkowego o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.
parku Zieleniewskich, gdzie zostały zasadzone 3 dęby, Oprócz Polski święto własnej flagi obchodzi się rów-
poświęcone pamięci por. Jana Lassoty, kpt. Eugeniu- nież w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej,
sza Raszka oraz por. Mariana Pająka. Meksyku, Argentynie, Finlandii, Turkmenistanie,
W uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele na Ukrainie, Litwie i w Chinach.
trzebińskiego samorządu, duchowieństwa, harcerze, Pierwotną polską barwą narodową był karmazyn,
żołnierze, kombatanci, a przede wszystkim rodziny stanowiący symbol dostojeństwa i bogactwa, który
pomordowanych oficerów. Uroczystość była podnio- zarazem uważany był za najszlachetniejszy z kolo-
sła, wzruszająca, wspaniale zorganizowana. Tak jak rów. Barwy biała i czerwona zostały uznane za na-
zasadzone dęby potrzebują wody, tak naród potrze- rodowe po raz pierwszy 3 maja 1792 r. Podczas ob-
buje czcić pamięć swoich bohaterów, pielęgnować chodów pierwszej rocznicy uchwalenia Ustawy Rzą-
swoją historię i pamiętać o tych strasznych wydarze- dowej damy wystąpiły w białych sukniach przepasa-
niach, aby budować przyszłość, strzegąc wartości nych czerwoną wstęgą, a panowie nałożyli na siebie
najważniejszych: wolności, demokracji, pokoju mię- szarfy biało-czerwone. Nawiązano tą manifestacją do
dzy narodami. heraldyki Królestwa Polskiego: białego orła na czer-
Serdecznie gratuluję tej ważnej dla pamięci na- wonej tarczy herbowej.
rodu inicjatywy panu burmistrzowi Adamowi Po raz pierwszy regulacja prawna polskiej flagi
Adamczykowi oraz trzebińskiemu samorządowi. została przyjęta w uchwale Sejmu Królestwa Polskie-
Wyrazy szczególnego uznania należą się ks. prała- go z 7 lutego 1831 r. na wniosek posła Walentego
towi Stanisławowi Gałuszce, kapelanowi trzebiń- Zwierkowskiego, wiceprezesa Towarzystwa Patrio-
skiego hufca ZHP, który był głównym inicjatorem tycznego, jako propozycja kompromisowa pomiędzy
tej uroczystości. Wśród wielu osób zaangażowanych barwą białą nadaną przez Augusta II Mocnego i pro-
w zorganizowanie tego spotkania wspomnieć rów- ponowaną przez konserwatystów a trójbarwną, bia-
nież należy ks. Marka Hajdyłę, proboszcza parafii ło-czerwono-szafirową – barwami konfederacji bar-
pw. św. Piotra i Pawła. Olbrzymie wyrazy uznania skiej, proponowanymi przez Towarzystwo Patrio-
dla trzebińskiej radnej i jednocześnie komendanta tyczne.
trzebińskiego hufca ZHP pani Małgorzaty Bigaj Po odzyskaniu niepodległości barwy i kształt fla-
oraz harcerzy i zuchów. gi uchwalił Sejm Ustawodawczy odrodzonej Polski
Niech ta wspaniała, przykładnie zorganizowana 1 sierpnia 1919 r. W ustawie podano: za barwy Rze-
uroczystość będzie przykładem dla innych, jak należy czypospolitej Polskiej uznaje się kolor biały i czerwo-
budować patriotyczne postawy, jak pielęgnować pa- ny, w podłużnych pasach równoległych, z których
mięć o naszych bohaterskich przodkach, jak uczyć górny biały, dolny zaś czerwony. Dwa lata później
młodzież historii i przygotowywać ją do odpowiedzial- Ministerstwo Spraw Wojskowych wydało broszurę,
ności za państwo, za wolność, jak uczyć tolerancji w której sprecyzowano odcień czerwieni, definiując
i dbałości o pokój, jak kształtować poczucie przynależ- ją jako karmazyn, ale w 1927 r. odcień koloru czer-
ności do narodu i państwa z jednoczesną postawą wonego został zamieniony na cynober. Kolory flagi
otwarcia na świat i buntu przeciw wszelkim przeja- zostały ponownie zmienione ustawą z 31 stycznia
wom totalitaryzmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 1980 r.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dobrze się sta-
ło, że 5 lat temu Sejm Rzeczypospolitej Polskiej usta-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: nowił to piękne, patriotyczne święto. Podnosi ono
prestiż i rangę flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Jed-
Dziękuję bardzo. nocześnie to święto jest okazją do kształtowania po-
Poseł Mariusz Grad. staw patriotycznych młodego pokolenia Polaków.
Nie ma posła. Podczas obchodów tego święta odbywają się najlepsze
W takim razie poseł Andrzej Szlachta. lekcje historii, lekcje patriotyzmu.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
114 Oświadczenia poselskie

Poseł Andrzej Szlachta nicy. Chciałbym, żeby możliwe było takie rozwiąza-
nie, kiedy przeciętny obywatel byłby w miarę nieza-
W tym roku brałem udział w uroczystościach leżny od stanu gospodarki. Niestety nie ma takiej
2 maja w podkarpackiej miejscowości Czudec w po- możliwości.
wiecie strzyżowskim. Wzięła w nich udział m.in. mło- Pragnę przypomnieć, że jeszcze 20 lat temu pa-
dzież z Zespołu Szkół w Czudcu. Przygotowała ona nował u nas ustrój, który działał wbrew logice eko-
piękny program artystyczno-patriotyczny, a starosta nomii. Padł, bo zmogła go totalna niewydolność go-
strzyżowski ufundował polskie flagi, które młodzież spodarcza. Pewnie ktoś pomyśli, że chcę krytykować
zaniosła do swoich domów. W tym dniu sam brałem tych, którzy walczą o podwyżki płac, o lepsze warun-
udział w happeningu w Rzeszowie, podczas którego ki zatrudnienia, o część zysków wypracowanych
rozdawałem mieszkańcom flagi biało-czerwone. w zeszłym roku. Nie, nikogo nie krytykuję. Apeluję
Jestem przekonany, że to święto przyczyni się do jedynie o rozwagę i przede wszystkim o rozmowy,
większego szacunku dla polskiej flagi i jej powszech- które pozwolą wypracować sposoby stosunkowo ła-
niejszego wywieszania w dniach świąt narodowych godnego przejścia przez trudny czas. Wiem, że kryzys
obchodzonych w naszej ojczyźnie. Dziękuję za uwagę. wzbudza irytację, że trudno wtedy o rzeczową dys-
(Oklaski) kusję, ale czy warto się ścierać, kiedy rzeczywistość
przytłacza? Myślę, że nie warto.
Dlatego tu, z trybuny sejmowej gorąco zachęcam
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: strony konfliktu w Jastrzębskiej Spółce Węglowej do
rozmów.
Dziękuję bardzo, panie pośle. Szanowni Państwo! Wiecie doskonale, że zarządy
Głos zabierze poseł Henryk Siedlaczek. zmieniają się, a pracownicy z reguły pracują w ta-
kiej firmie jak Jastrzębska Spółka Węglowa do eme-
rytury.
Poseł Henryk Siedlaczek: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań-
stwo! Oświadczam, że jest o co dbać. Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Palone opony pod
siedzibą Jastrzębskiej Spółki Węglowej, spadek cen
na węgiel koksowy, brak zamówień, nowy statut dla Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
spółki, oburzenie związków zawodowych – to gorące
tematy, którymi żyje cały region zawdzięczający swo- Dziękuję bardzo.
je funkcjonowanie tej spółce węglowej. Jednak to nie Pan poseł Krzysztof Brejza, Platforma Obywa-
jedyne miejsce na Śląsku, gdzie kryzys daje o sobie telska.
znać. Kompania Węglowa wobec spadku zapotrzebo-
wania na węgiel liczy, że w tym roku może wydobyć
ok. 2,5 mln t węgla mniej. Aż trudno uwierzyć, że Poseł Krzysztof Brejza:
w 2003 r., na początku swego istnienia, ta sama Kom-
pania Węglowa wydobywała ponad 56 mln t, w 2006 r. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym wy-
było to już tylko 50,4 mln t, a w 2008 r. niespełna głosić oświadczenie w sprawie rocznicy utworzenia
45 mln t. Na 2009 r. planowano wydobycie w wyso- polskiej sekcji Radia Wolna Europa.
kości niespełna 55 mln t. Mniejsze wydobycie to gru- W dniu wczorajszym minęła 57. rocznica urucho-
bo ponad 1 mld zł mniej przychodów dla Kompanii mienia w strukturze Radia Wolna Europa rozgłośni
Węglowej. Przeczytałem gdzieś, że z szacunkowych polskiej. Projekt stworzenia Radia Wolna Europa
wyliczeń wynika, iż produkcja węgla może wynieść zrodził się w 1949 r. w Ameryce. Wówczas to powsta-
ok. 42 mln t, a sprzedaż ok. 38 mln t. ła koncepcja uruchomienia niezależnej instytucji
Wszyscy czekają na informację, że zaczynamy wy- dającej możliwość działalności uchodźcom politycz-
chodzić z kryzysu, jednak na razie w przemysłach nym z Europy Wschodniej, którzy po wojnie musieli
węglowym, koksowniczym i stalowym królują złe emigrować z Polski do Wielkiej Brytanii i USA. Sam
wieści. Zapaść na rynku stali to problemy dla kok- pomysł stworzenia radia wyszedł z administracji rzą-
sowni. W Przyjaźni zmniejszono o 35 mln zł fundusz dowej Stanów Zjednoczonych.
płac w 2009 r. Sytuacja w koksowni przełoży się bez- Działalność Radia Wolna Europa została zainicjo-
pośrednio na sytuację w Jastrzębskiej Spółce Węglo- wana spotkaniem 50-osobowego komitetu, który za
wej. Dołek na rynku energetycznym także ma wpływ cel postawił sobie „udzielanie poparcia przywódcom
na tę spółkę, bo nie podratuje się sprzedażą węgla politycznym i intelektualistom przebywającym cza-
energetycznego. sowo w USA w poszukiwaniu wolności, której zosta-
Mówię o tym wszystkim, żeby pokazać, jak bar- li pozbawieni we własnym kraju”.
dzo rzeczywistość gospodarcza ogranicza pole ma- Pierwsze polskie programy nagrywane były w No-
newru w firmach. Są związki zawodowe, które to na wym Jorku, następnie transportowane pocztą lotni-
razie tolerują, i są związki zawodowe, które uważa- czą do Frankfurtu, skąd były nadawane w eter.
ją, że to nie jest kryzys, za który mają płacić robot- Pierwszym szefem polskiego zespołu redakcyjnego
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Oświadczenia poselskie 115

Poseł Krzysztof Brejza Aleksander Babiński urodził się w 1824 r. Nieste-


ty nie jest znane miejsce jego urodzenia; pochodził
był Lesław Bodeński, który następnie został zastą- prawdopodobnie z ziem zaboru pruskiego, z Wielkie-
piony przez Stanisława Strzetelskiego. go Księstwa Poznańskiego. Był inżynierem górni-
Impulsem dla Amerykanów do dalszego rozwija- czym i geologiem, topografem, uczestnikiem powsta-
nia działalności Radia Wolna Europa był wybuch nia wielkopolskiego i powstania styczniowego oraz
wojny w Korei. Ekspansja Sowietów wzbudziła prze- Komuny Paryskiej.
konanie na Zachodzie, że sama pomoc materialna nie Jako powstaniec wsławił się po raz pierwszy ak-
wystarczy, gdyż gra idzie o serca i umysły ludzi tywnym uczestnictwem w powstaniu wielkopolskim.
w krajach za żelazną kurtyną. Postanowiono więc W 1849 r., po wielkopolskiej Wiośnie Ludów, opuścił
stworzyć pięć dużych rozgłośni znajdujących się bli- ojczyznę i wyemigrował do Francji, gdzie wykształcił
sko krajów zniewolonych przez komunistyczne jarz- się na inżyniera i pracował w tym zawodzie. Po wy-
mo. Zorganizowaniem tej krucjaty wolności zajął się buchu powstania styczniowego wrócił do kraju, do
generał Lucius Clay. Krakowa, gdzie kierował fabryką broni i amunicji
Organizowaniem polskiego programu nadawane- zaopatrującą powstańców. W późniejszym okresie
go z Monachium zajął się Jan Nowak, który w 1951 r. znowu przebywał we Francji. Podczas wojny z Pru-
stworzył polski zespół redakcyjny, w skład którego sakami, w czasie oblężenia Paryża na przełomie lat
wchodzili politycy różnych stronnictw politycznych, 1870 i 1871, był kapitanem inżynierii w armii fran-
aktorzy, dziennikarze. Wśród owych pracowników cuskiej.
pierwszej linii wymienić trzeba Aleksandrę Stypuł- Po wojnie, w 1874 r., na zaproszenie Edwarda
kowską, Jerzego Szyszko-Bohusza, Wojciecha Troja- Jana Habicha opuścił Europę i osiedlił się w Peru,
nowskiego, Tadeusza Celta, Wiktora Budzyńskiego gdzie wraz z innymi Polakami: Władysławem Fol-
i wielu innych. Później dołączyli tacy redaktorzy jak kierskim, Władysławem Klugerem, Tadeuszem Stry-
ksiądz Tadeusz Kirschke czy Gustaw Herling-Gru- jeńskim i Ksawerym Wakulskim, prowadził wykłady
dziński. na pierwszej w Peru politechnice – Escuela de Espe-
cial de Ingenieros de Construcciones Civiles y de Mi-
Program nadawany przez polską sekcję Radia
nas del Peru – założonej właśnie przez Habicha. Pra-
Wolna Europa był regularnie zakłócany przez komu-
cował tam również jako inżynier topograf i geolog.
nistyczne władze, niemniej adresaci programu wy-
Szacował wielkość złóż i możliwości wydobycia su-
kazywali wielką determinację, aby wysłuchać nie-
rowców mineralnych, opracowywał mapy znacznych
cenzurowanych informacji ku pokrzepieniu dusz
obszarów kraju i plany kopalń.
i umysłów. Komuniści nie osiągnęli swojego celu
Na prośbę rządu peruwiańskiego podjął się zapro-
zdławienia wolnego słowa. Zakłócanie i propaganda
jektowania systemu osuszania kopalni srebra w Cer-
oczerniająca Wolną Europę przyczyniały się do wzro- ro de Pasco. Zaproponował również nowy system
stu zainteresowania Polaków jej audycjami. wydobywania srebra, a także mechanizmy ekono-
Pomiędzy rokiem 1990 a rokiem 1994 rozgłośnia micznego wsparcia kopalni przez działania rządowe
działała już oficjalnie w Warszawie. W czerwcu 1994 r. w zakresie tworzenia kompanii wydobywczych oraz
uroczyście zakończono działalność tej rozgłośni. budowę linii kolejowej do Cerro de Pasco z La Oroya.
Wysoka Izbo! Warto oddać cześć wszystkim oso- Chociaż w swoim planie nie uwzględnił spadku cen
bom, które swoją pracą i wielkim wysiłkiem przyczy- srebra, jego działania zostały opisane w monografii
niły się do powstania i realizacji pięknej idei Radia poświęconej historii światowego biznesu.
Wolna Europa; idei, która doprowadziła do przywró- Do Paryża powrócił w 1887 r. i mieszkał tam aż
cenia swobód obywatelskich, przywrócenia wolności do śmierci 31 stycznia 1899 r.
słowa, a przede wszystkim do zwycięstwa nad komu- Miał dwóch synów: Henryka, inżyniera górnicze-
nizmem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) go, i Józefa, wybitnego Polaka o niemożliwej do prze-
cenienia roli w rozwoju światowej neurologii klinicz-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: nej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Dziękuję bardzo, panie pośle. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:


Poseł Piotr Cybulski, Prawo i Sprawiedliwość.
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Poseł Piotr Cybulski: Poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwa- Poseł Maria Nowak:


dze aktualnie prowadzone przez Sejm prace nad
ustawą Prawo geologiczne i górnicze, pragnę w moim Dziękuję bardzo.
oświadczeniu upamiętnić Aleksandra Babińskiego, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzień 4 maja jest
wybitnego polskiego inżyniera górniczego, a także w Kościele katolickim dniem wspomnienia św. Flo-
powstańca. riana, opiekuna ludzi wykonujących zawody wiążące
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
116 Oświadczenia poselskie

Poseł Maria Nowak materialnego. Jan Paweł II napisał: „Ten, który po-
niósł męczeństwo, gdy spieszył ze swym świadec-
się z ogniem, przede wszystkim strażaków i hutni- twem wiary i pociechą prześladowanym chrześcija-
ków, chroniącego także od klęsk ognia, wojny, po- nom, stał się zwycięzcą i obrońcą w wielorakich nie-
wodzi, nieurodzajów i burzy. Święty Florian jest bezpieczeństwach, jakie zagrażają materialnemu
patronem kilku miast, wymienię chociażby Wiedeń i duchowemu dobru człowieka”. W trakcie uroczystej
czy Kraków. Jest także patronem archidiecezji ka- mszy św. 4 maja br. arcybiskup Damian Zimoń
towickiej, a od 15 lat – także Chorzowa, mojego ro- stwierdził, że postać św. Floriana i okoliczności spro-
dzinnego miasta. wadzenia jego relikwii do Krakowa w XII w. można
W Polsce św. Florian bardzo wcześnie zajął pocze- uznać za wyraz opatrzności bożej nad młodym wów-
sne miejsce wśród narodowych patronów. W 1184 r. czas polskim kościołem i narodem. W czasach, gdy
dzięki staraniom biskupa krakowskiego Gedki i księ- pogaństwo wciąż jeszcze miało duży wpływ, postać
cia Kazimierza Sprawiedliwego sprowadzono do Pol- męczennika była dla ówczesnych ludzi przykładem
ski z Rzymu jego relikwie. Tę historię opisuje w swo- męstwa w wierze. W homilii metropolita katowicki
jej kronice Jan Długosz. powiedział, że takiego męstwa trzeba również dzisiaj.
Życie Floriana von Lorch przypadło na czasy wiel- Ludzie są zagubieni na skutek różnego rodzaju wy-
kiego prześladowania chrześcijan za cesarza Diokle- darzeń zewnętrznych, takich jak bezrobocie, kryzysy,
cjana, który chcąc ukrócić szerzenie się wiary chrze- epidemie, o których mówią media. Człowiek żyje
ścijańskiej, wydał edykty, które miały na celu prze- w niepewności, rozbiciu wewnętrznym, lęku o przy-
śladowanie wyznawców Chrystusa. W roku 304 Flo- szłość, zarówno swoją, jak i swoich bliskich. Nie mo-
rian ujął się za prześladowanymi legionistami chrze- żemy jednak żyć w ciągłym zalęknieniu i niepewno-
ścijańskimi, za co został skazany na karę śmierci, ści. W czasach, gdy wszystko się chwieje i upadają
poprzedzoną torturami. Z kamieniem u szyi poniósł autorytety, trzeba pamiętać o opatrzności bożej,
męczeńską śmierć przez utopienie w rzecze Enns na o tym, że Bóg się człowiekiem interesuje i troszczy
terenie dzisiejszej Austrii. Od VIII w. zaczęto uważać się o niego – tyle cytat. Dodam tylko od siebie, że na
św. Floriana, żołnierza i męczennika za wiarę, za pewno przykład św. Floriana jest aktualny także dzi-
patrona od ognia, a także od wojny i powodzi. Począt- siaj i jego postać może być dla nas wzorcem, może on
kowo lokalny kult zaczął promieniować na coraz to być dla nas mistrzem. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
nowe diecezje.
W Chorzowie, mieście do niedawna typowo hut-
niczym, istniały szczególne związki ze św. Florianem. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
W roku 1993 ksiądz Henryk Markwica, ówczesny
dziekan dekanatu chorzowskiego, dzisiaj już nieży- Dziękuję bardzo, pani poseł.
jący, zaproponował, aby miasto zwróciło się do Stoli- Poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.
cy Apostolskiej z prośbą o ogłoszenie św. Floriana
patronem Chorzowa. Rok 1993 obchodzony był uro-
czyście w naszym mieście z okazji 125-lecia nadania Poseł Waldemar Andzel:
praw miejskich. Wiele pokoleń mieszkańców Chorzo-
wa związało się z zawodem hutnika, którego tradycje Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 8 maja minie 37.
miały tutaj niemal 200 lat. Wielki kult i cześć, jaką rocznica śmierci Bogusława Miedzińskiego, polskie-
cieszył się wśród mieszkańców miasta św. Florian, go podpułkownika piechoty Wojska Polskiego, poli-
patron hutników, spowodował, że 19 października tyka i dziennikarza.
1993 r. kongregacja ds. kultu bożego przy Stolicy Bogusław Miedziński urodził się w 1891 r.
Apostolskiej nadała miastu Chorzów patrona św. Flo- w Miastkowie pod Warszawą w rodzinie oficjalisty
riana. W następnym roku, 4 maja 1994 r., miała miej- dworskiego. W latach 1910–1914 studiował agrono-
sce uroczystość sprowadzenia relikwii patrona mia- mię i chemię we Lwowie i Krakowie. Działając
sta z Wawelu, z udziałem metropolity krakowskiego w szeregach krakowskiego Związku Strzeleckiego,
księdza kardynała Franciszka Macharskiego i me- poznał Józefa Piłsudskiego. W latach I wojny świa-
tropolity katowickiego księdza arcybiskupa Damiana towej Bogusław Miedziński należał do współzało-
Zimonia. Relikwie zostały złożone w kościele – sank- życieli Polskiej Organizacji Wojskowej. W warun-
tuarium św. Floriana, od wielu lat pełniącym rolę kach tajnej działalności politycznej dał się poznać
centralnego ośrodka kultu tego świętego w archidie- jako dobry organizator. Józef Piłsudski po objęciu
cezji katowickiej. stanowiska Naczelnika Państwa zaangażowała
W dokumencie Kongregacji Kultu i Sakramentów Miedzińskiego do zadań natury politycznej, m.in.
Świętych można przeczytać: „Wierni miasta Chorzów kierowania Oddziałem II Informacyjnym Sztabu
darzą szczególnym kultem św. Floriana, męczennika, Ministerstwa Spraw Wojskowych.
którego od dawien dawna hutnicy czczą jako swojego W 1922 r. wszedł do Sejmu I kadencji jako poseł
niebieskiego protektora”. Święty Florian jest rzeczy- klubu PSL Piast, a po rozłamie tego ugrupowania
wiście bardzo bliski mieszkańcom naszego miasta. przeszedł do PSL Wyzwolenie i pozostawał do 1927 r.
Jest opiekunem ludzkiego dorobku, nie tylko tego jego członkiem. W latach 1923–1926 prowadził ak-
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
Oświadczenia poselskie 117

Poseł Waldemar Andzel Polskie natarcie poprzedzały trzy nieudane próby


przełamania obrony podejmowane przez Ameryka-
tywną działalność polityczną na łamach „Kuriera nów, Brytyjczyków, Hindusów i Nowzelandczyków.
Porannego” oraz „Głosu Prawdy”. W 1926 r. Naczel- Stracili oni ok. 4,5 tys. ludzi, nie zdobywając wzgórza.
nik Państwa powierzył Bogusławowi Miedzińskie- W czwartej bitwie o przełamanie Linii Gustawa to-
mu stanowisko ministra poczty i telegrafów. Mie- czonej między 11 a 29 maja 1944 r. główne i najtrud-
dziński znany był ze swoich zdolności do zakuliso- niejsze zadanie zdobycia górskich umocnień między
wych działań politycznych, w związku z czym brał Cassino a Passo Corno przypadło II Korpusowi Pol-
udział w opracowaniu strategii wyborczej i propagan- skiemu dowodzonemu przez generała Władysława
dowej obozu piłsudczykowskiego. Ta działalność do- Andersa. Korpus przetransportowany na początku
prowadziła do utworzenia BBWR-u, z ramienia któ- roku z Egiptu został włączony w skład 8. Armii Bry-
rego wszedł do Sejmu II, III i IV kadencji. W latach tyjskiej. Znaczną część jego żołnierzy stanowili ci,
1935–1938 był wicemarszałkiem Sejmu, a w latach których generał Władysław Anders niejednokrotnie
1938–1939 był senatorem z nominacji prezydenta RP ratował z radzieckich łagrów, tworząc armię polską
i marszałkiem Senatu. w ZSRR i wyprowadzając ją na Bliski Wschód. Teraz
Należał do współautorów deklaracji politycznej Obo- podjął się wykonania zadania o kryptonimie „Ope-
zu Zjednoczenia Narodowego. W 1934 r. przejął koncern racja diadem”. Polska bitwa o Monte Cassino rozpo-
Prasa Polska SA, który w lutym 1935 r. przekształcił częła się 11 maja i tak jak poprzednie, pierwsze pol-
w koncern Dom Prasy SA. Posiadał też znaczne wpły- skie natarcie zakończyła się niepowodzeniem. Drugie
wy w innych koncernach prasowych. W latach 1929– natarcie rozpoczęło się rankiem 17 maja, a jego fina-
–1938 redagował dziennik „Gazeta Polska”. Właśnie łem była polska flaga zetknięta 18 maja 1944 r. na
Miedzińskiemu udzielił Piłsudski cyklu wywiadów Monte Cassino oraz hejnał mariacki odegrany na
w latach 1928–1930 podczas kulminacji walki politycz- ruinach klasztoru.
nej obozu rządowego z Centrolewem. Od września 1939 r. Ten militarny sukces zyskał ogromne uznanie
aż do śmierci przebywał na emigracji. Od 1941 r. na wśród aliantów. Zadał on skutecznie kłam dwóm pro-
terenie Afryki Południowej, od 1947 w Anglii. Umarł pagandom: radzieckiej, głoszącej, że Polacy na Zacho-
w 1972 r. w Londynie. dzie nie chcą walczyć z Niemcami, i niemieckiej, któ-
Bogusław Miedziński bez wątpienia należał do ra w swoich audycjach radiowych pogardliwie nazy-
bardziej znanych postaci życia publicznego II Rze- wała polskich żołnierzy turystami Sikorskiego. Jak
czypospolitej. Areną jego działalności była przede każdy sukces militarny tej rangi miał on swoją cenę
wszystkim praca parlamentarna oraz publicystyka mierzoną liczbą poległych. Jeszcze przed ostatecz-
polityczna. Jego osoba już za życia wywoływała licz- nym przełamaniem Linii Gustawa Władysław An-
ne kontrowersje i rozbieżne opinie. Nie wynikały one ders podjął decyzję o budowie u stóp wzgórza Polskie-
jedynie z faktu przynależności do określonego obozu go Cmentarza Wojennego na Monte Cassino, który
politycznego i konkretnej formacji ideowej. Zastrze- budowali żołnierze, uczestnicy bitwy i włoscy kamie-
żenia pod adresem Miedzińskiego padały bowiem nie niarze. Cmentarz został poświęcony na uroczystości
tylko z ust politycznych przeciwników, ale także ze z udziałem generała Andersa 1 września 1945 r.
strony członków bliskiego otoczenia. Nikt jednak nie Cmentarz żołnierzy 2. Korpusu Polskiego pod
odmawiał mu nieprzeciętnych zdolności politycznych, Monte Cassino – z grobem ich zmarłego w 1970 r.
ostrego pióra i ciętego języka. Dziękuję bardzo. dowódcy, stanowiącym dziś jego centralny punkt
– jest jednym z najważniejszych miejsc pamięci na-
rodowej. Z zażenowaniem odbieram informacje za-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: równo z mediów krajowych, jak i z dwutygodnika
informacyjnego dla Polaków we Włoszech „Nasz
Dziękuję bardzo. Świat” o jego złym stanie technicznym i próbach ze-
Pani poseł Bożena Szydłowska, Platforma Oby- pchnięcia na stronę włoską troski o ten szczególny
watelska. cmentarz. Uważam, że po ponad 60 latach stał się on
zabytkiem, a zgodnie z zapisami prawa i powszechną
Poseł Bożena Szydłowska: praktyką obiekty zabytkowe poddaje się renowacji.
Z tego miejsca apeluję do odpowiednich instytucji
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym roku przy- i służb o sprawne działania, które pozwolą na tym
pada szereg rocznic związanych z udziałem Polaków przesiąkniętym krwią polskich żołnierzy zakątku
w II wojnie światowej, wśród nich 65. rocznica bitwy ziemi włoskiej godnie uczcić pamięć poległych przed
pod Monte Cassino. 10 lipca 1943 r. wojska alianckie 65 laty.
wylądowały na Sycylii. Do jesieni 1943 r. sojusznicy Parokrotnie przywoływałam z tej trybuny niewiel-
wyparli Niemców z południowych Włoch i zostali za- ką wieś Wierzenica w gm. Swarzędz. W niej 28 lipca
trzymani na tzw. Linii Gustawa, której kluczową 1899 r. urodził się Wawrzyniec Aumüller, saper z 301
pozycję stanowił kompleks górski Monte Cassino. Kompanii Saperów pochowany pod Monte Cassino.
41. posiedzenie Sejmu w dniu 6 maja 2009 r.
118 Oświadczenia poselskie

Poseł Bożena Szydłowska kalnych środowiskach. Naszym obowiązkiem jest


przyczynianie się do jej kultywowania jako elementu
Choć ma on tam o dzień późniejszą datę urodzenia pamięci narodowej.
i spolszczoną pisownię nazwiska, był być może jed- Stąd raz jeszcze apeluję o porozumienie ze stroną
nym z tych, dzięki którym rozszerzona pod ciągłym włoską, o podjęcie prac porządkowych i renowację
ogniem, kosztem wielkich ofiar, dawna ścieżka, ścież- cmentarza pod Monte Cassino. Sądzę, że nie od rze-
ka dla mułów donoszących walczącym zaopatrzenie,
czy będzie również uhonorowanie osób, które zabie-
została nazwana Drogą Polskich Saperów.
gają o groby poległych i pielęgnują pamięć o bitwie.
Z Wierzenicy pochodzili też dwaj inni uczestnicy
bitwy pod Monte Cassino: Jan i Michał Słabuszewscy. Dziękuję bardzo za uwagę.
Ślady ich walki i służby ojczyźnie tropią członkowie
Commando, Klubu Żołnierzy Rezerwy Ligi Obrony
Kraju, wespół z małżeństwem regionalistów z Wie- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
rzonki, wzorując się na 1 Samodzielnej Kompanii
Komandosów. Zamierzają oni stosowną tablicą w Wie- Dziękuję bardzo, pani poseł.
rzenicy upamiętnić postać Wawrzyńca Aumüllera. Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.
Dzięki takim osobom jak oni (Dzwonek) pamięć Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest
o tym zbrojnym czynie trwa i jest umacniana w lo- 7 maja 2009 r. do godz. 9.

(Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 24)


Załącznik nr 1

Teksty wystąpień niewygłoszonych

20 grudnia 2002 r. o organizacji niektórych rynków


Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw rolnych lub ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o bez-
Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy pieczeństwie morskim. Są też ustawy, gdzie ze wzglę-
o uchyleniu lub zmianie niektórych upoważ- du na ich implementacyjny charakter należało prze-
nień do wydawania aktów wykonawczych redagować dotychczasowe brzmienie przepisu sto-
– punkt 3. porządku dziennego sownego artykułu. Tak też jest w przypadku ustawy
z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
Większość ustaw podlega zmianie z uwagi na fakt
Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Polskiego zamieszczenia w dotychczasowej jej treści zapisu sta-
Stronnictwa Ludowego) nowiącego delegację do wydawania rozporządzeń.
Dotyczy to przykładowo ustawy z dnia 6 września
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedowany 2001 r. Prawo farmaceutyczne, ustawy z dnia 29 lip-
w dniu dzisiejszym rządowy projekt ustawy o uchy- ca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, czy wresz-
leniu lub zmianie niektórych upoważnień do wyda- cie ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach
wania aktów wykonawczych poddany został dogłęb-
i chowaniu zmarłych, gdzie art. 10 ust. 3 nie regulu-
nej analizie zarówno w czasie pierwszego czytania
je kwestii pochówku osób pozbawionych wolności
w Izbie, jak i na posiedzeniu Komisji Administracji
zmarłych w zakładach karnych i aresztach śled-
i Spraw Wewnętrznych. Regulacja zmierza do upo-
rządkowania systemu prawa oraz wyeliminowania czych.
zbędnych bądź wadliwych upoważnień ustawowych. Zmieniając treść przepisu upoważniającego do
Zmierza to do dostosowania norm prawnych do wy- wydania aktu wykonawczego w ten sposób, że zmie-
mogów konstytucji naszego państwa, a także do za- nia się zakres spraw przekazanych do uregulowania
pewnienia spójności z prawem Unii Europejskiej. aktem wykonawczym, należy przyjąć, że taki akt
Nowelizacji zatem, mocą niniejszej ustawy, podlegać wykonawczy traci moc z dniem wejścia w życie usta-
będzie aż 37 ustaw. wy zmieniającej treść przepisu upoważniającego.
Dzisiejsza regulacja nie dotyka w żaden sposób Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Oce-
części materialnej zmienianych aktów prawnych, co niając pozytywnie rozwiązania uchwalanej ustawy
należy dobitnie zaakcentować. Niektóre z ustaw i dostrzegając potrzeby tej regulacji, mam zaszczyt
w swej niewielkiej, można rzec, cząstkowej materii oświadczyć, iż reprezentowany przeze mnie Klub Po-
otrzymują brzmienie przystające zarówno do całości selski Polskiego Stronnictwa Ludowego opowie się za
jej treści, jak i zgodności z ustawą zasadniczą lub przyjęciem sprawozdania Komisji Administracji
prawem unijnym. Dotyczy to np. ustawy z dnia i Spraw Wewnętrznych.

You might also like