Sejm

Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne
z 22 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 19 września 2008 r.

(trzeci dzień obrad)

Wa r s z a w a
2008
 str. str.

TREŚĆ

22. posiedzenia Sejmu

(Obrady w dniu 19 września 2008 r.)
str. str.

Wznowienie posiedzenia Głosowanie

Komunikaty Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334
Sekretarz Poseł Krzysztof Matyjaszczyk . . . .329 Punkt 16. porządku dziennego: Spra-
Sprawy formalne wozdanie Komisji Infrastruktury oraz
Poseł Mariusz Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . 329 Komisji Skarbu Państwa o rządowym
Poseł Antoni Macierewicz . . . . . . . . . . . . . . . 330 projekcie ustawy o zmianie ustawy
Punkt 4. porządku dziennego: Pierwsze o komercjalizacji, restrukturyzacji
czytanie poselskiego projektu ustawy i prywatyzacji przedsiębiorstwa pań-
o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogo- stwowego „Polskie Koleje Państwowe”
wym oraz o zmianie niektórych innych oraz ustawy o transporcie kolejowym
ustaw (cd.) (cd.)
Poseł Bogdan Lis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330 Głosowanie
Poseł Janusz Piechociński. . . . . . . . . . . . . . . 331 Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Punkt 17. porządku dziennego: Spra-
Tadeusz Jarmuziewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . 331 wozdanie Komisji Infrastruktury oraz
Głosowanie Komisji Spraw Zagranicznych
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331 o rządowym projekcie ustawy o ratyfi-
Punkt 9. porządku dziennego: Sprawozda- kacji Umowy między Unią Europejską
nie Komisji Infrastruktury o poselskim a Stanami Zjednoczonymi Ameryki
projekcie ustawy o zmianie niektórych o przetwarzaniu i przekazywaniu przez
ustaw dotyczących procesu inwestycyj- przewoźników lotniczych danych
nego w budownictwie mieszkaniowym dotyczących przelotu pasażera (PNR)
(cd.) do Departamentu Bezpieczeństwa
Poseł Andrzej Adamczyk . . . . . . . . . . . . . . . . 331 Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych
Poseł Michał Wojtkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . 332 (DHS) (Umowa PNR z 2007 r.), sporzą-
Głosowanie dzonej w Brukseli dnia 23 lipca 2007 r.
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332 oraz w Waszyngtonie dnia 26 lipca
Punkt 13. porządku dziennego: Sprawoz- 2007 r. (cd.)
danie Komisji Samorządu Terytorialne- Głosowanie
go i Polityki Regionalnej oraz Komisji Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
Administracji i Spraw Wewnętrznych Punkt 14. porządku dziennego: Sprawoz-
o pilnym rządowym projekcie ustawy danie Komisji Sprawiedliwości
o zmianie ustawy Prawo o aktach stanu i Praw Człowieka o rządowym projek-
cywilnego oraz ustawy o opłacie skar- cie ustawy o zmianie ustawy Kodeks
bowej (cd.) karny oraz niektórych innych ustaw
Poseł Sprawozdawca Ireneusz Raś . . . . . . . . 332 – trzecie czytanie
Poseł Jarosław Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . 333 Poseł Sprawozdawca Grzegorz Karpiński . . . . 335
Poseł Anna Sikora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333 Głosowanie
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
Spraw Wewnętrznych i Administracji Punkt 3. porządku dziennego: Informacja
Witold Drożdż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333 rządu na temat polskiej oświaty (cd.)
Głosowanie Poseł Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334 Poseł Sławomir Kłosowski . . . . . . . . . . . . . . 337
Punkt 15. porządku dziennego: Sprawoz- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
danie Komisji Administracji i Spraw Edukacji Narodowej Zbigniew Włodkowski . . . 337
Wewnętrznych o rządowym projekcie Poseł Przemysław Gosiewski . . . . . . . . . . . . 338
ustawy o zmianie ustawy o cudzoziem- Poseł Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 339
cach oraz niektórych innych ustaw (cd.) Poseł Sławomir Kłosowski . . . . . . . . . . . . . . 339
 str.
Głosowanie
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340
(Przerwa w posiedzeniu)
Wznowienie posiedzenia
Punkt 26. porządku dziennego: Pierwsze
czytanie obywatelskiego projektu usta-
wy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki . . . . . . . . 340
Poseł Arkadiusz Rybicki . . . . . . . . . . . . . . . . 342
Poseł Elżbieta Rafalska . . . . . . . . . . . . . . . . . 343
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka . . . . . . . . . . 345
Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk. . . . . . . . . 346
Poseł Marek Borowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347
Poseł Zbigniew Konwiński . . . . . . . . . . . . . . 349
Poseł Marek Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350
Poseł Kazimierz Gołojuch . . . . . . . . . . . . . . . 350
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351
Poseł Artur Górski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351
Poseł Łukasz Gibała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352
Poseł Leszek Deptuła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352
Poseł Tadeusz Woźniak . . . . . . . . . . . . . . . . . 352
Poseł Tomasz Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . 353
Poseł Marek Matuszewski. . . . . . . . . . . . . . . 353
Poseł Andrzej Nowakowski . . . . . . . . . . . . . . 354
Poseł Stanisław Szwed . . . . . . . . . . . . . . . . . 354
Poseł Robert Węgrzyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354
Poseł Robert Telus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355
Poseł Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355
Poseł Antoni Błądek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356
Poseł Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 356
Poseł Krzysztof Maciejewski . . . . . . . . . . . . . 356
Poseł Elżbieta Rafalska . . . . . . . . . . . . . . . . . 357
str.
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka . . . . . . . . . . . 357
Poseł Jacek Falfus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357
Poseł Waldemar Wrona . . . . . . . . . . . . . . . . . 358
Poseł Jan Religa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . 358
Poseł Szymon Stanisław Giżyński . . . . . . . . 359
Poseł Michał Wojtkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . 359
Poseł Anna Sikora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359
Poseł Zbigniew Dolata . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360
Poseł Tomasz Lenz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360
Poseł Tadeusz Cymański . . . . . . . . . . . . . . . . 361
Poseł Stanisław Pięta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361
Poseł Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362
Poseł Jacek Kurski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362
Przedstawiciel Komitetu
Inicjatywy Ustawodawczej
Jerzy Kropiwnicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363
Poseł Arkadiusz Rybicki . . . . . . . . . . . . . . . . 371
(Przerwa w posiedzeniu)
Wznowienie posiedzenia
Oświadczenia
Poseł Piotr Tomański . . . . . . . . . . . . . . . . . . 372
Poseł Gabriela Masłowska. . . . . . . . . . . . . . . 373
Poseł Beata Małecka-Libera . . . . . . . . . . . . . 375
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . 375
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 376
Poseł Miron Sycz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377
Poseł Joanna Fabisiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377
Poseł Bożena Kotkowska. . . . . . . . . . . . . . . . 378
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379
Poseł Jarosław Żaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380
Zamknięcie posiedzenia
Porządek dzienny
 (Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 07)
(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu
Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie Stefan
Niesiołowski i Jerzy Szmajdziński)
Marszałek:
Proszę państwa, wznawiam posiedzenie.
Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów
posłów Krzysztofa Matyjaszczyka i Radosława Wit-
kowskiego.
Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan
poseł Radosław Witkowski.
Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie
miejsc przy stole prezydialnym.
Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komu-
nikatów.
Sekretarz Poseł
Krzysztof Matyjaszczyk:
Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po-
siedzenia Komisji:
— Finansów Publicznych – 15 min. po zakończe-
niu głosowań;
— Ustawodawczej – o godz. 10;
— Spraw Zagranicznych – o godz. 11;
— do Spraw Unii Europejskiej – o godz. 11;
— Rolnictwa i Rozwoju Wsi – o godz. 11;
— Rolnictwa i Rozwoju Wsi – o godz. 13.
Marszałek:
Dziękuję bardzo.
Powracamy…
Pan poseł z wnioskiem formalnym?
Poseł Mariusz Kamiński:
Nie, ten sam punkt: ogłoszenia.
Marszałek:
Panie pośle, takiego punktu nie ma.
Poseł Mariusz Kamiński:
Panie marszałku, w takim razie – z wnioskiem
formalnym.
Marszałek:
Panie pośle, nie ma takiego punktu, jak ogłosze-
nia, są oświadczenia, były przedstawiane wczoraj
wieczorem. Tak że dziękuję bardzo. Proszę… (Weso-
łość na sali, oklaski)
Panie pośle…
Poseł Mariusz Kamiński:
Panie marszałku, w takim razie wniosek formalny.
Marszałek:
Wniosek formalny, tak? Na pewno formalny?
Proszę bardzo.
Poseł Mariusz Kamiński:
W takim razie w imieniu Klubu Parlamentarnego
Prawo i Sprawiedliwość chciałbym zgłosić wniosek
o pięć minut przerwy i zwołanie Konwentu Seniorów
w sprawie wyjaśnienia sprzecznych informacji, które
były przedstawiane na posiedzeniu Komisji Sprawie-
dliwości i Praw Człowieka, w związku ze zwołaniem
tej komisji właśnie w sprawie pana marszałka, w związ-
ku z pana spotkaniami z byłymi oficerami WSI i na-
szym zdaniem skandalicznym zachowaniem pana
w tym czasie, być może możliwością przekroczenia
prawa. Nie mamy wątpliwości, czy pan marszałek
stawi się na tej komisji, czy pan marszałek przyjmie
zaproszenie na tę komisję, a chcielibyśmy, aby pan
marszałek przed całą opinią publiczną, w obecności
kamer, aby wszyscy mogli się dowiedzieć, czy nie zo-
stało złamane prawo, wyjaśnił, czy ma w tej sprawie
czyste sumienie i czy prawo nie zostało złamane. Dla-
tego proszę o pięć minut przerwy i wyjaśnienie pana
marszałka, czy stawi się pan i nie będzie się pan cho-
wał przed odpowiedzialnością. Dziękuję serdecznie.
(Oklaski)
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
330 Punkt 4. porządku dziennego
Marszałek:
Panie pośle, w kwestii czysto formalnej chcę zwró-
cić panu uwagę, że przed chwilą było posiedzenie
Konwentu Seniorów i przedstawiciel pańskiego klu-
bu ani się nie zająknął w tej sprawie. (Wesołość na
sali) Ale ze względu na to, że nadał pan własnej wy-
powiedzi charakter formalny, poddam ten wniosek
pod głosowanie Wysokiej Izby. To po pierwsze.
Jeśli natomiast chodzi o istotę pańskiego wystą-
pienia, to ja panu powiem, że sytuacja jest o wiele
gorsza, bo to niestety członkowie komisji weryfika-
cyjnej pana Antoniego Macierewicza spotykali się nie
tylko z oficerami WSI, ale również z oficerami daw-
nych służb komunistycznych...
(Głosy z sali: Brawo! Brawo!)
...i niestety te spotkania miały charakter korup-
cyjnych spotkań. (Poruszenie na sali)
(Głosy z sali: Ooo...)
Proszę państwa, poddaję pod głosowanie wniosek
zgłoszony przez pana posła... (Gwar na sali)
Proszę państwa, poddaję wniosek pod głosowanie.
(Poseł Antoni Macierewicz: Panie marszałku,
przed głosowaniem proszę o głos.)
Za chwileczkę, panie pośle, moment, dobrze?
Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku formalne-
go zgłoszonego w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość,
proszę o naciśnięcie guzika i podniesienie ręki.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 412 posłów. Za odda-
no 172 głosy, przeciw – 234, 6 osób wstrzymało się
o głosu.
Stwierdzam, że wniosek zgłoszony w imieniu klu-
bu Prawo i Sprawiedliwość nie zyskał większości,
został odrzucony.
Powracamy do rozpatrzenia…
(Poseł Antoni Macierewicz: Panie marszałku...)
Pan poseł ma wniosek formalny, tak?
(Poseł Antoni Macierewicz: Tak.)
Wniosek formalny, proszę bardzo.
Poseł Antoni Macierewicz:
W związku z kłamstwami pana marszałka podaję go
do komisji etyki. Dziękuję bardzo. (Wesołość na sali)
Marszałek:
Bardzo proszę. (Oklaski)
Na szczęście, panie pośle, sprawa jest w prokura-
turze, tak że dotyczy to jednak pana zakresu odpo-
wiedzialności. (Wesołość na sali)
Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. po-
rządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskie-
go projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo
o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych
innych ustaw.
Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy
przedstawionego przez pana posła Zbigniewa Ryna-
siewicza oraz przeprowadził dyskusję.
W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie pro-
jektu ustawy w pierwszym czytaniu.
Poddam ten wniosek pod głosowanie.
Odrzucenie wniosku będzie oznaczało, że Sejm
zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium
Sejmu skierował ten projekt do Komisji Administra-
cji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Infrastruk-
tury w celu rozpatrzenia.
Do zadania pytania, tak?
Zgłosił się pan poseł Bogdan Lis.
Dalszych zgłoszeń nie widzę.
Bardzo proszę, panie pośle, o pytanie.
Poseł Bogdan Lis:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Czy to nie jest tak, że ta nowelizacja ma zakonserwo-
wać pewien system, który obecnie funkcjonuje w Pol-
sce? Otóż jedyną instytucją, która obecnie w sposób
sprawny stara się kierować ruchem drogowym i od-
powiadać za bezpieczeństwo ruchu drogowego, jest
policja. Instrumenty, jakie ma do dyspozycji, to kon-
trola i karanie. W związku z tym nowelizacja tej usta-
wy ma umożliwić policji czy poszerzyć możliwości
stosowania tych instrumentów, nie zmienia nato-
miast sytuacji w zakresie bezpieczeństwa ruchu dro-
gowego w Polsce. Ta ustawa ma konserwować obecną
sytuację. Czy to rzeczywiście nie grozi nam po przy-
jęciu tej nowelizacji?
Po drugie, czy to nie jest tak, że po przyjęciu no-
welizacji tej ustawy w Polsce będą dwie kategorie
kierowców i że ludzie bogaci, dysponujący dużymi
środkami, będą mogli jeździć po polskich drogach
bezkarnie, łamać przepisy i jedynie za tę przyjem-
ność płacić?
I trzecie pytanie. Posługujecie się państwo różny-
mi statystykami. Jedna z tych statystyk mówi, że
obniżenie prędkości o ileś tam procent powoduje, iż
automatycznie spada ilość wypadków, krótko mó-
wiąc. Ja sobie zrobiłem inne obliczenie, na podstawie
ilości kilometrów, które przejeżdżam. Otóż obniżenie
średniej prędkości z 60 km/h do 50 km/h powoduje,
że jeżdżę samochodem 10 dni dłużej. (Gwar na sali)
Jeżeli wziąć pod uwagę ilość kierowców w Polsce,
firmy transportowe – czy w ogóle robiono tego rodza-
ju obliczenia, jaki skutek będzie miało dla gospodar-
ki w Polsce obniżenie tej średniej prędkości? Dzięku-
ję. (Oklaski)
Marszałek:
Dziękuję bardzo.
Odpowiedzi chce udzielić pan minister Jarmuzie-
wicz.
Bardzo proszę.
(Poseł Janusz Piechociński: Panie marszałku,
jeszcze jedno pytanie.) (Gwar na sali)
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Punkt 4. porządku dziennego – głosowanie
Marszałek
Proszę państwa, bardzo proszę jednak o skupienie
uwagi.
(Poseł Janusz Piechociński: Czy prawdą jest...)
Panie pośle, chwileczkę. Zwyczaj jest taki, że ja py-
tam, czy jest ktoś jeszcze chętny do zadania pytań.
(Poseł Janusz Piechociński: Podniosłem rękę.)
No, ale teraz dopiero, za późno. Panie pośle, pro-
szę, niech pan zada to pytanie, ale proszę bardzo
o dyscyplinę.
Poseł Janusz Piechociński:
Dziękuję bardzo.
Czy prawdą jest, że nie tylko w Polsce w wypad-
kach drogowych giną ludzie o różnym stanie zamoż-
ności? Czy prawdą jest, że giną kobiety i dzieci? Czy
prawdą jest, że mamy, przy podobnej liczbie wypad-
ków, 10-krotnie większą liczbę wypadków z udziałem
ofiar śmiertelnych niż Austria? (Oklaski)
Marszałek:
Dziękuję.
Pan minister Tadeusz Jarmuziewicz.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Pan poseł Piechociński odpowiedział na część py-
tań, zadając takie pytania, za co bardzo serdecznie
dziękuję, natomiast, jak państwo wiecie, większość
z nas jest kierowcami i doszliśmy do takiego punktu,
dramatycznego braku poszanowania prawa na dro-
gach, jeżeli chodzi o przestrzeganie prędkości, że to
już jest ściana. Bardziej już nie można nie szanować
przepisów w obszarze przekraczania prędkości.
W związku z tym to, co zrobiła Platforma Obywatel-
ska, występując ze swoją inicjatywą, jest jedynym
z możliwych kroków w tej chwili. To znaczy, musi
istnieć system, za pomocą którego będzie można kon-
trolować prędkość kierowców na drodze i bezwzględ-
nie egzekwować przepisy ruchu drogowego w obsza-
rze przestrzegania prędkości. I jedynym narzędziem
dotarcia do świadomości kierowców są po prostu kary
finansowe – to bardzo niepopularne, ale nie ma in-
nego wyjścia w obecnej chwili. (Oklaski)
Marszałek:
Dziękuję bardzo.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio-
sku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego
projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu
331
drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw,
zawartego w druku nr 925, zechce podnieść rękę
i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 419 posłów. Za odda-
no 33 głosy, przeciw – 382, 4 osoby wstrzymały się od
głosu.
Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym sa-
mym skierował projekt ustawy do Komisji Admini-
stracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Infra-
struktury w celu rozpatrzenia.
Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra-
struktury o poselskim projekcie ustawy o zmia-
nie niektórych ustaw dotyczących procesu inwe-
stycyjnego w budownictwie mieszkaniowym.
Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta-
wionego przez pana posła Jacka Krupę oraz przepro-
wadził dyskusję.
Przechodzimy do głosowania.
Komisja wnosi o odrzucenie projektu ustawy za-
wartego w druku nr 461.
Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm
skierował projekt ustawy, zgodnie z art. 46 ust. 2 regu-
laminu Sejmu, do Komisji Infrastruktury w celu po-
nownego rozpatrzenia.
Do zadania pytania zgłosił się pan poseł Adamczyk.
Dalszych zgłoszeń nie ma.
Bardzo proszę.
(Poseł Michał Wojtkiewicz: I Wojtkiewicz.)
Jeszcze pan poseł.
Bardzo proszę.
Poseł Andrzej Adamczyk:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Blisko roczne za-
niechanie przyjęcia propozycji zawartych w przedsta-
wionym przez Prawo i Sprawiedliwość projekcie
zmiany ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego
w budownictwie mieszkaniowym to kilkadziesiąt ty-
sięcy mieszkań mniej w 2008 r. To kilkanaście tysię-
cy domów mniej budowanych przez Polaków w roku
bieżącym. To według ekspertów co najmniej o 20%
droższe powierzchnie użytkowe mieszkań będących
w obrocie. To co najmniej o 20% – a także i więcej –
droższe działki budowlane. Zaniechanie spowodowa-
ne jest przez decyzję polityczną pana marszałka Ko-
morowskiego, pana premiera Donalda Tuska. Bo
czym innym tłumaczyć sytuację, że przez 10 miesię-
cy nie mogliśmy na temat tych propozycji rozmawiać,
stale mamieni obietnicami, że rząd przygotowuje
projekt ustawy, która uprości proces inwestycyjny?
Oto projekt ustawy niestety jest jeszcze daleko poza
lasem, jeszcze nie możemy powiedzieć, że jest w lesie,
a jest na pewno bardzo daleki od tego, by stać się
przedmiotem prac i debaty sejmowej.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
332 Punkt 9. porządku dziennego – głosowanie. Punkt 13. porządku dziennego
Poseł Andrzej Adamczyk
Zwracam się z pytaniem do pana premiera. Panie
premierze, proponujemy nowelizację 18 ustaw. To są
3 z nich. Na posiedzeniu Komisji Infrastruktury mie-
liśmy tylko 15 minut, aby przeanalizować te projekty.
I zapewne tylko i wyłącznie za przyczyną…
Marszałek:
Panie pośle, pytanie, bo zaraz się skończy czas.
Poseł Andrzej Adamczyk:
…decyzji politycznej większość koalicyjna zapro-
ponowała odrzucenie tego projektu ustawy.
Zwracam się do pana premiera. Panie premierze,
dlaczego nie pozwoli pan na to, aby Sejm mógł roz-
ważyć te propozycje, ewentualnie ująć je w części
propozycji rządowych? Dlaczego propozycje przejścio-
we nie mogą później być ewentualnie uwzględnione
w rozwiązaniach systemowych? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Marszałek:
Dziękuję, panie pośle.
Chciałbym tylko zwrócić uwagę, że wniosek o od-
rzucenie projektu w całości to jest wniosek komisji
sejmowej, a nie rządu.
Bardzo proszę, pan poseł Wojtkiewicz.
Poseł Michał Wojtkiewicz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Zwracam się z pytaniem: Dlaczego rząd odrzuca ni-
niejszą ustawę, która w istotny sposób upraszcza
wszystkie procedury uzyskania decyzji o warunkach
zabudowy? Przecież to jest decydująca ustawa, która
w znacznym stopniu daje możliwość szybszego uzy-
skania pozwolenia na zabudowę. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Marszałek:
Dziękuję.
Panie pośle, jeszcze raz przypominam, że to mię-
dzy innymi pan będzie głosował nad wnioskiem komi-
sji sejmowej o odrzucenie projektu w pierwszym czy-
taniu. To Sejm decyduje o tym, czy przyjmie wniosek
komisji, czy nie, a nie rząd. Proszę o tym pamiętać.
Proszę państwa, przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio-
sku komisji o odrzucenie projektu ustawy o zmianie
niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjne-
go w budownictwie mieszkaniowym, zawartego
w druku nr 461, zechce podnieść rękę i nacisnąć
przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. Za odda-
no 229 głosów, przeciw – 192, 1 osoba wstrzymała się
od głosu.
Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.
Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samo-
rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz
Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych
o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie
ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego oraz
ustawy o opłacie skarbowej.
Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta-
wionego przez pana posła Ireneusza Rasia oraz prze-
prowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono po-
prawkę.
W związku z tym Sejm ponownie skierował pro-
jekt ustawy do komisji w celu jej rozpatrzenia.
Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom i panom
posłom doręczone w druku nr 972-A.
Przystępujemy do trzeciego czytania.
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Ireneusza Rasia.
Poseł Sprawozdawca Ireneusz Raś:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Samo-
rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz
Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o pil-
nym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy
Prawo o aktach stanu cywilnego oraz ustawy o opła-
cie skarbowej.
W toku prac w drugim czytaniu, tak jak pan mar-
szałek powiedział, została zgłoszona jedna poprawka,
która zmierza do tego, aby na stanowisku kierowni-
ka urzędu stanu cywilnego oraz zastępcy kierownika
urzędu stanu cywilnego można było zatrudniać oso-
by, które spełnią kryterium ukończenia tylko stu-
diów wyższych, czyli będą mieć kompetencje określo-
ne bardzo ogólnie. Rząd proponuje, aby jednak te
studia były studiami prawniczymi lub administra-
cyjnymi i stawia wymóg uzyskania tytułu magistra
lub odbycia podyplomowych studiów administracyj-
nych. Komisja zdecydowaną większością odrzuciła
proponowaną poprawkę i rekomenduje Wysokiej Izbie
przyjęcia propozycji zawartej we wcześniejszym spra-
wozdaniu. Dziękuję bardzo.
Marszałek:
Dziękuję bardzo, panu posłowi.
Informuję, że komisje wnoszą o uchwalenie pro-
jektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku
nr 972.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Punkt 13. porządku dziennego
Marszałek
Komisje w dodatkowym sprawozdaniu przedsta-
wiają również poprawkę, nad którą głosować będzie-
my w pierwszej kolejności.
W jedynej poprawce do dodawanego art. 6a ust. 1
pkt 5 do ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego
wnioskodawcy proponują, aby na stanowisku kierow-
nika urzędu stanu cywilnego oraz zastępcy kierow-
nika urzędu stanu cywilnego mogła być zatrudniona
inna osoba, która m.in. ukończyła studia wyższe,
a nie, jak proponują komisje, ukończyła studia praw-
nicze lub administracyjne i uzyskała tytuł magistra
lub ukończyła podyplomowe studia administracyjne.
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.
Do zadania pytania zgłosił się pan poseł Zieliński.
Dalszych zgłoszeń nie widzę.
Bardzo proszę, panie pośle.
Jest jeszcze jedna osoba, pani poseł Sikora. Dwie
osoby się zgłosiły.
Zamykam listę.
Poseł Jarosław Zieliński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Urzędy stanu
cywilnego obsługują bardzo wrażliwą sferę spraw
obywatelskich i dlatego naturalne jest to, że chcemy
wymagać od ich pracowników, a zwłaszcza kierow-
ników, wysokich kwalifikacji, odpowiedniego wy-
kształcenia, a także kwalifikacji etycznych. Ale tutaj
zachodzi taka wątpliwość, czy, zwłaszcza w mniej-
szych gminach, gminach wiejskich, będzie można
spełnić ten warunek, takie wygórowane wymagania,
żeby kierownicy urzędów stanu cywilnego byli praw-
nikami bądź mieli ukończone studia wyższe admini-
stracyjne. Stowarzyszenie Pracowników Urzędów
Stanu Cywilnego proponowało utrzymać te wysokie
wymogi, ale zwolnić obecnie zatrudnionych kierow-
ników z podnoszenia kwalifikacji, z czym się nie zgo-
dziliśmy, i to wspólnie. W związku z tym mam pyta-
nie do rządu, a dokładnie do ministra właściwego do
spraw administracji: Czy upierając się przy tym za-
pisie, ma przesłanki w postaci analiz, które uspoko-
iłyby Wysoką Izbę przed głosowaniem co do tego, że
ten warunek będzie do spełnienia wszędzie, w całym
kraju? Bo ja mam bardzo poważne wątpliwości. Usta-
wa znosi wątpliwości związane z trybem powoływa-
nia kierowników, ale może stworzyć nowy problem
w postaci niemożności spełnienia tych wymagań.
Przypomnę, że dzisiaj powyżej połowy kierowników
urzędów stanu cywilnego nie ma wykształcenia wyż-
szego, ma średnie, czyli zwiększenie wymogów do
wyższego wykształcenia i tak jest znacznym podnie-
sieniem poprzeczki. Dziękuję. (Oklaski)
Marszałek:
Do kogo to pytanie, panie pośle?
(Poseł Anna Sikora: Do posła sprawozdawcy.)
Nie, nie, ale do kogo pan poseł skierował pytanie.
333
(Poseł Jarosław Zieliński: Do rządu.)
Do rządu.
Pani poseł Sikora, bardzo proszę.
Poseł Anna Sikora:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście po-
dzielam zdanie kolegi, razem nad tym pracowaliśmy.
Natomiast mam pytanie do wnioskodawców i do spra-
wozdawcy. Skoro państwo uparli się, wbrew w sumie
zdrowemu rozsądkowi i praktyce, aby urzędnicy kie-
rownicy stanu cywilnego byli pracownikami samo-
rządowymi, nie mieli swojej własnej ustawy, to py-
tam: Czy ustawa o pracownikach samorządowych
przewiduje, że wszyscy pracownicy samorządowi
mają być po prawie i administracji? Jest to moim zda-
niem niezdrowy lobbing. Uważam, że pewnie będą
problemy ze znalezieniem wytłumaczenia tego w kon-
stytucji. Dziękuję. (Oklaski)
Marszałek:
Proszę państwa, odpowiedzi udzieli pan minister
Witold Drożdż, podsekretarz stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Witold Drożdż:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na
zadane pytania, w pierwszej kolejności na pytanie
pana posła Zielińskiego, chcę powiedzieć, że, jak pan
poseł słusznie zauważył, dotykamy wyjątkowo wraż-
liwej sfery działalności funkcjonariuszy publicznych,
która wymaga bardzo profesjonalnego przygotowa-
nia do spełniania tych obowiązków. Proponowane
zmiany w ustawie zmierzają do tego, aby odpowied-
nio wymogi stawiane przed kierownikami urzędów
stanu cywilnego sprofilować tak, aby ich kompetencje
w pełni odpowiadały potrzebom wynikającym z co-
dziennej praktyki, która, chciałbym podkreślić, ewo-
luuje i w ciągu ostatnich lat przynosi szereg nowych
zjawisk, nowych czynności, z którymi w ubiegłych
latach urzędy spotykały się sporadycznie. To wszyst-
ko powoduje, że przedstawiliśmy pewne propozycje
dotyczące ścisłego określenia kwalifikacji, jakie po-
winny być wymagane od kierowników urzędów stanu
cywilnego, m.in. w zakresie kierunkowego wykształ-
cenia. Wydaje się, że sam wymóg wyższego wykształ-
cenia jest niewystarczający. Z punktu widzenia cha-
rakteru czynności wykonywanych przez kierowni-
ków stanu cywilnego wykształcenie prawnicze lub
administracyjne jest wykształceniem, które gwaran-
tuje, że będą wykonywać swoje czynności w pełni
profesjonalnie.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
334 Punkty 13., 15. i 16. porządku dziennego – głosowanie
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw
Wewnętrznych i Administracji Witold Drożdż
Chciałbym zauważyć, że w projekcie został prze-
widziany 6-letni okres na uzupełnienie ewentualnych
braków kwalifikacyjnych w tym zakresie, a więc dłu-
żej nawet niż trwają studia prawnicze czy admini-
stracyjne. W przypadku osób z wyższym wykształce-
niem nieprawniczym jest możliwość jego uzupełnie-
nia w formie studiów podyplomowych. Tak więc
wydaje się, że został stworzony odpowiedni bufor cza-
sowy, aby ten problem rozwiązać i aby wszystkie
urzędy miały czas przygotować się do wdrożenia
przepisów. Wydaje się, że w trzydziestokilkumiliono-
wym kraju około 2 tys. urzędników jesteśmy w stanie
zachęcić do tego, aby jeśli dziś nie posiadają wyższe-
go wykształcenia kierunkowego, uzupełnili je.
Odpowiadając na pytania pani poseł Sikory –
oczywiście to są urzędnicy samorządowi, natomiast
propozycja w żaden sposób nie jest niekonstytucyjna,
jak to, jak rozumiem, pani poseł zasugerowała. To
jest po prostu wymóg szczególny, który pojawia się
także w przypadku wielu innych grup zawodowych.
Tu mamy do czynienia, chciałbym to raz jeszcze pod-
kreślić, z funkcjonariuszami publicznymi wykonują-
cymi szczególnie istotne zadania. Bardzo dziękuję.
(Oklaski)
Marszałek:
Dziękuję bardzo.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. Za odda-
no 168 głosów, przeciw – 249, 5 osób wstrzymało się
od głosu.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
Przystępujemy do głosowania nad całością pro-
jektu ustawy.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem
w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo
o aktach stanu cywilnego oraz ustawy o opłacie skar-
bowej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję
Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej
oraz Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych,
zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. Za odda-
no 419 głosów, 2 głosy były przeciwne i 2 osoby
wstrzymały się od głosu.
Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie
ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego oraz ustawy
o opłacie skarbowej.
Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Admi-
nistracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym
projekcie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziem-
cach oraz niektórych innych ustaw.
Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta-
wionego przez pana posła Józefa Piotra Klima oraz
przeprowadził dyskusję.
W dyskusji nie zgłoszono poprawek.
Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.
Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za-
wartego w sprawozdaniu w druku nr 962.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem
w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzo-
ziemcach oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu
proponowanym przez Komisję Administracji i Spraw
Wewnętrznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć
przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Za od-
dano 425 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie
wstrzymał.
Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie
ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych
ustaw.
Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra-
struktury oraz Komisji Skarbu Państwa o rzą-
dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy
o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyza-
cji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Ko-
leje Państwowe” oraz ustawy o transporcie ko-
lejowym.
Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta-
wionego przez pana posła Janusza Piechocińskiego
i przeprowadził dyskusję.
W dyskusji nie zgłoszono poprawek.
Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.
Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy
zawartego w sprawozdaniu w druku nr 939.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem
w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o komer-
cjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsię-
biorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”
oraz ustawy o transporcie kolejowym, w brzmieniu
proponowanym przez Komisję Infrastruktury oraz
Komisję Skarbu Państwa, zechce podnieść rękę i na-
cisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Za odda-
no 423 głosy, nikt nie był przeciw, 2 osoby wstrzyma-
ły się od głosu.
Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie
ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywaty-
zacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje
Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym.
Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra-
struktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Punkty 17. i 14. porządku dziennego – głosowanie
Marszałek
o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umo-
wy między Unią Europejską a Stanami Zjedno-
czonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazy-
waniu przez przewoźników lotniczych danych
dotyczących przelotu pasażera (PNR) do Depar-
tamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów
Zjednoczonych (DHS) (Umowa PNR z 2007 r.),
sporządzonej w Brukseli dnia 23 lipca 2007 r.
oraz w Waszyngtonie dnia 26 lipca 2007 r.
Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta-
wionego przez pana posła Dariusza Lipińskiego oraz
przeprowadził dyskusję.
W dyskusji nie zgłoszono poprawek.
Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.
Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy
w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 720.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca-
łości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy między
Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki
o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników
lotniczych danych dotyczących przelotu pasażera (PNR)
do Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Stanów Zjednoczonych (DHS) (Umowa PNR z 2007 r.),
sporządzonej w Brukseli dnia 23 lipca 2007 r. oraz
w Waszyngtonie dnia 26 lipca 2007 r., w brzmieniu
przedłożenia zawartego w druku nr 720, zechce pod-
nieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. Za odda-
no 420 głosów, przeciw – 1 głos, 3 osoby wstrzymały
się od głosu.
Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfika-
cji Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjed-
noczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywa-
niu przez przewoźników lotniczych danych dotyczą-
cych przelotu pasażera (PNR) do Departamentu
Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczo-
nych (DHS) (umowa PNL z 2007 r.), sporządzonej
w Brukseli dnia 23 lipca 2007 r. oraz w Waszyngtonie
dnia 26 lipca 2007 r.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji
Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym
projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks kar-
ny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 458,
824 i 824-A) – trzecie czytanie.
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Grzegorza Karpińskiego. (Oklaski)
Poseł Sprawozdawca
Grzegorz Karpiński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komi-
sji Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedstawiam
dodatkowe sprawozdanie w sprawie rządowego pro-
335
jektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz
niektórych innych ustaw.
Wysoka Izbo, komisja rekomenduje Wysokiej Izbie
przyjęcie dwóch pierwszych poprawek zawartych
w druku nr 824-A. To są poprawki, których celem
jest poprawa spójności kodeksu oraz wyeliminowanie
zgłaszanych w czasie dyskusji w drugim czytaniu
błędów związanych z systematyką kodeksu. Co do 3.
ze zgłoszonych poprawek komisja rekomenduje jej
odrzucenie, albowiem jej przyjęcie skutkować będzie
nieosiągnięciem celu nowelizacji, jakim jest imple-
mentacja decyzji ramowej o zwalczaniu cyberprze-
stępczości. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Marszałek:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
W związku z tym przechodzimy do głosowania.
Przypominam, że komisja wnosi o uchwalenie
projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku
nr 824.
Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedsta-
wia również poprawki, nad którymi głosować będzie-
my w pierwszej kolejności.
Wszystkie poprawki zostały zgłoszone do art. 1. usta-
wy zawierającego zmiany do ustawy Kodeks karny.
W 1. poprawce do art. 202 ustawy nowelizowanej
wnioskodawcy proponują, aby dodać § 2a i 4b usta-
nawiające za opisane w nich typy przestępstw karę
grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do lat 2.
Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po-
prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Za odda-
no 425 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie
wstrzymał od głosu.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.
W 2. poprawce do art. 202 § 5 ustawy nowelizo-
wanej wnioskodawcy proponują zmianę powołania
w tym przepisie.
Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po-
prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. Za odda-
no 424 głosy, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzy-
mał od głosu.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.
W 3. poprawce do art. 267 ustawy nowelizowanej
wnioskodawcy proponują, aby grzywnie, karze ogra-
niczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2
podlegał ten, kto popełnia przestępstwa, o których
mowa w tej propozycji.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
336 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie. Punkt 3. porządku dziennego

Marszałek Poseł Artur Ostrowski:

Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po-
prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Za odda-
no 177 głosów, przeciw – 247, 1 osoba wstrzymała się
od głosu.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
Przystępujemy do głosowania nad całością pro-
jektu ustawy.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem
w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks
karny oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu
proponowanym przez Komisję Sprawiedliwości i Praw
Człowieka, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce
podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. Za odda-
no 422 głosy, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzy-
mał.
Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie
ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.
Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. po-
rządku dziennego: Informacja rządu na temat
polskiej oświaty.
Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez
ministra edukacji narodowej panią Katarzynę Hall.
W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przed-
stawionej informacji.
Poddam ten wniosek pod głosowanie.
Jego odrzucenie będzie oznaczało, że Sejm przyjął
informację do wiadomości.
(Poseł Artur Ostrowski: Panie marszałku, pytanie.)
Bardzo proszę, pan poseł.
Czy jeszcze ktoś zgłasza się do zadania pytań?
Bardzo proszę, druga osoba. Dwie osoby zgłosiły się
do zadania pytań.
Bardzo proszę, panie pośle, uprzejmie proszę.
Poseł Artur Ostrowski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym za-
dać pytania pani minister Hall, ale nie ma pani mi-
nister Hall. To może zadam pytanie pani minister
Szumilas. (Poruszenie na sali)
(Głos z sali: Nie ma.)
Nie ma, niestety. (Poruszenie na sali, oklaski)
Panie marszałku… (Poruszenie na sali)
Marszałek:
Przepraszam bardzo, informuję pana posła…
Poseł Artur Ostrowski:
Panie marszałku, debata…
Marszałek:
Przepraszam, panie pośle, chciałem pana poinfor-
mować, że resort edukacji narodowej reprezentuje
pan minister Zbigniew Włodkowski. (Oklaski)
(Głos z sali: Brawo!)
Poseł Artur Ostrowski:
Pytanie skieruję więc do pana ministra Włodkow-
skiego. Jest pan premier Pawlak, myślę, że też odpo-
wie na te pytania. (Wesołość na sali, oklaski)
Marszałek:
Panie pośle, nie starczy czasu na zadanie pytania.
Poseł Artur Ostrowski:
Panie Ministrze! Klub Lewica złożył wniosek
o odrzucenie tej informacji, ponieważ informacja ta
niczego nie wyjaśnia. Jesteśmy w trakcie rozmów ze
związkami zawodowymi. Pierwsze pytanie skierowa-
ne do pana ministra Włodkowskiego: Czy rząd, ko-
alicja nadal podtrzymuje decyzję o odebraniu praw
emerytalnych polskim nauczycielom? (Oklaski, poru-
szenie na sali)
Drugie pytanie dotyczy wychowania przedszkol-
nego. To jest niezwykle istotne zadanie, które stoi
przed Polską: upowszechnienie wychowania przed-
szkolnego. Panie ministrze, czy popiera pan projekt
obywatelski ZNP, aby każde dziecko w Polsce mogło
korzystać z bezpłatnego przedszkola, które będzie
finansowane z budżetu państwa? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)

Marszałek:
Marszałek:
Panie pośle, mam propozycję, żeby sobie nie robić
dowcipów, tylko przyjąć do wiadomości… (Poruszenie Dziękuję bardzo, panie pośle.
na sali) Bardzo proszę, drugie pytanie zada pan poseł
(Głosy z sali: Nie.) Kłosowski.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Punkt 3. porządku dziennego
Poseł Sławomir Kłosowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Premie-
rze! Wysoka Izbo! Debata, która się odbyła na wnio-
sek Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość
w sprawach oświatowych, w tym niepokojącym czasie
protestów, strajków, zamieszania pierwszowrześnio-
wego, pierwszego, precedensowego w historii wolnej
Polski właściwie, oprócz tego, że była długa, nie
dała odpowiedzi na te najbardziej szczegółowe py-
tania, które zadawane były w jej trakcie pani mini-
ster. Dlatego pozwolę sobie ponowić tylko trzy, ale
za to istotne pytania z nadzieją, że albo pan premier,
albo pan minister udzieli konkretnych odpowiedzi
na pytania.
Po pierwsze, zaplanowane w obu projektach ustaw
oświatowych zmiany są zmianami fundamentalny-
mi, jeżeli chodzi o jakość edukacji w Polsce i odpowie-
dzialność państwa za narodową edukację. W związku
z tym pytanie: Czy rząd ma świadomość, że propono-
wane w ustawach oświatowych zmiany pozbawiają
państwo polskie nadzoru i odpowiedzialności za na-
rodową edukację? To jest precedens w skali Europy,
a prawdopodobnie również świata.
Drugie pytanie. Czy Ministerstwo Edukacji Na-
rodowej ma rozeznanie, ale konkretne, cyfrowe, licz-
bowe (Dzwonek) w zakresie potrzeb szkół, jeżeli cho-
dzi o obniżenie wieku i wprowadzenie obowiązku
szkolnego dla 6-latków.
Marszałek:
Panie pośle, przekroczył pan czas.
Poseł Sławomir Kłosowski:
Już kończę, panie marszałku.
Wszyscy wiemy, że w tej chwili po raz pierwszy –
jest to znowu zdarzenie precedensowe w historii edu-
kacji w wolnej Polsce – rodzice zaczynają się organi-
zować w społeczne komitety protestujące przeciwko
temu nieprzygotowanemu ruchowi. W związku z tym
nie usłyszeliśmy odpowiedzi na pytanie, czy są tego
typu szacunki.
Ostatnie już pytanie….
Marszałek:
Panie pośle, przepraszam, ale pan już znacznie
przekroczył czas.
Poseł Sławomir Kłosowski:
Projekt Karty Nauczyciela zakłada rzekome pod-
wyżki dla nauczycieli dyplomowanych i mianowa-
nych. Dla dyplomowanych – 248 zł, dla mianowanych
– 189 zł.
337
Marszałek:
Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję uprzejmie,
zadał już pan pytanie.
Poseł Sławomir Kłosowski:
Wiadomo, że podwyżki te zostały skonsumowane
poprzez wzrost pensum, czyli to jest 5%.
Marszałek:
Panie pośle, przekroczył pan czas o 50%.
Poseł Sławomir Kłosowski:
To po pierwsze, a po drugie – przez inflację, to jest
kolejne 5%.
Marszałek:
Panie pośle…
Poseł Sławomir Kłosowski:
W związku z tym podwyżki dla nauczycieli dyplo-
mowanych i mianowanych nie będzie. Czy to jest
prawda? (Oklaski)
Marszałek:
Panie pośle, proszę pilnować dyscypliny czasu.
Bardzo proszę, odpowiedzi udzieli pan Zbigniew
Włodkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie
Edukacji Narodowej.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Zbigniew Włodkowski:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wy-
soki Sejmie! Przez wiele lat byłem nauczycielem,
przez 15 lat byłem dyrektorem szkoły.
(Głos z sali: To widać.)
Myślę, że ten trudny i odpowiedzialny zawód za-
sługuje na to, żeby obdarzyć go trochę większym
szacunkiem na sali sejmowej, niż to miało miejsce
w niektórych wypowiedziach podczas przedstawiania
przez panią minister informacji na temat prac mini-
sterstwa nad przygotowaniem zmian w polskiej
oświacie. (Oklaski)
Drodzy państwo, wydaje mi się, że gdyby klub
Lewica chciał, to by zrozumiał tę informację, którą
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
338 Punkt 3. porządku dziennego

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Podsekretarz Stanu

Edukacji Narodowej Zbigniew Włodkowski w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Zbigniew Włodkowski:
przekazywała pani minister w swojej wypowiedzi
w trakcie tej 8-godzinnej debaty. (Oklaski) Przepraszam bardzo.
(Poseł Artur Ostrowski: Konkretnie.)
Padło pytanie, czy Ministerstwo Edukacji Naro-
dowej jest przygotowane do tego, aby wdrożyć obni- Marszałek:
żenie wieku szkolnego, aby upowszechniać edukację
przedszkolną, i czy Ministerstwo Edukacji Narodo- Sugerowałbym, żeby pan po prostu udzielił odpo-
wej policzyło pieniądze. Policzyło pieniądze, wie co wiedzi na pytania, nie toczył polemik.
robi i przedstawi sejmowej komisji edukacji na naj-
bliższym posiedzeniu dokładną informację, o którą
państwo posłowie prosili. Na posiedzeniu komisji bę- Podsekretarz Stanu
dziemy o tym rozmawiać. w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Natomiast jeżeli chodzi o emerytury, panie pośle Zbigniew Włodkowski:
Ostrowski, jest to proces, jak pan doskonale wie, nie-
Dobrze.
zamknięty. Trwają prace i jest tutaj jeszcze cały pro-
Projekt obywatelski popieramy w części, która nie
ces negocjacyjny ze związkami zawodowymi.
dotyczy finansowania. Uważamy, że rozdział jest ja-
(Poseł Krystyna Łybacka: Nie ma czasu.)
sny. Rząd odpowiada za edukację szkolną, samorządy
Jest czas i zdążymy to wszystko zrobić w odpo- wiele lat temu przejęły prowadzenie przedszkoli, i tak
wiednim czasie. zostanie. Dziękuję bardzo, Wysoki Sejmie. (Oklaski)
(Głos z sali: Będą strajki.)
Tak, to rzeczywiście bardzo miłe, jeżeli tu, na fo-
rum Sejmu, poseł sygnalizuje, że będą strajki. Może Marszałek:
powinniśmy zmierzać w takim kierunku, żeby tych
strajków nie było i wspólnie rozwiązywać te proble- Dziękuję bardzo.
my. (Oklaski) Pan przewodniczący Gosiewski w jakim trybie?
(Poseł Ryszard Kalisz: Ale pan powinien o tym
wiedzieć.)
Projekt obywatelski, o którym mówił pan poseł Poseł Przemysław Gosiewski:
Ostrowski, o którym pan Ostrowski był łaskaw tutaj
wspomnieć… Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam prośbę…
(Poseł Ryszard Kalisz: Panie marszałku, co to za
zwracanie uwagi posłom przez ministra?)
…w 90% pokrywa się z tym, co ministerstwo za- Marszałek:
proponowało dużo wcześniej. Tak, my wcześniej za-
W jakim trybie, panie pośle?
proponowaliśmy rozwiązania, które państwo zawar-
liście w swoim projekcie obywatelskim. (Gwar na
sali) Poseł Przemysław Gosiewski:
Natomiast jeżeli chodzi o finansowanie…
…aby pan marszałek…
Marszałek:
Marszałek:
Panie ministrze, jeśli można… Panie ministrze…
W jakim trybie, panie pośle, chce pan zabrać głos?
(Gwar na sali)
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Zbigniew Włodkowski: Poseł Przemysław Gosiewski:
…jest wyraźny podział tych zadań. (Gwar na sali) Panie marszałku…

Marszałek: Marszałek:

Panie ministrze… Czy to jest wniosek formalny?

 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Punkt 3. porządku dziennego 339

Poseł Przemysław Gosiewski: Marszałek:

Tak. Zgłaszam wniosek formalny, aby pan mar- Panie pośle, bardzo proszę o niewdzieranie się na
szałek zwrócił się do prezesa Rady Ministrów w spra- trybunę…
wie pouczenia reprezentantów Rady Ministrów co do
sposobu zachowywania się w Wysokiej Izbie. (Okla-
ski) I to z trzech powodów. Przypominam, że zgodnie Poseł Przemysław Gosiewski:
z konstytucją Wysoka Izba…
…ataku i ośmieszania Wysokiej Izby. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Marszałek:

Panie pośle, to nie jest wniosek formalny, pan Marszałek:

o tym doskonale wie.
(Poseł Elżbieta Radziszewska: Panie marszałku, …pod pozorem zgłoszenia wniosku formalnego.
jaki wniosek formalny?) Proszę państwa, przystępujemy do głosowania…
(Gwar na sali)
(Głos z sali: Panie marszałku…)
Poseł Przemysław Gosiewski:
Pan poseł w trybie sprostowania?
Proszę bardzo.
Pani poseł, proszę się nie… (Poruszenie na sali)
Po pierwsze, Wysoka Izba sprawuje funkcję kon-
trolną nad pracą Rady Ministrów. Po drugie, niedo-
puszczalne są… Poseł Artur Ostrowski:

Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan minister

Marszałek: nie zrozumiał moich pytań.
(Poseł Paweł Graś: Odpowiedzi nie zrozumie-
Panie pośle, informuję pana jeszcze raz, że to nie liście.)
jest wniosek formalny. Po pierwsze, klub Lewicy czytał dokładnie to spra-
wozdanie, panie ministrze, i prosiłbym, żeby pan nie
używał sformułowań tego typu. Po drugie, mówił pan
Poseł Przemysław Gosiewski: o projekcie ZNP o wychowaniu przedszkolnym, który
popiera SLD. Panie ministrze, chyba mówimy o dwóch
…wypowiedzi pod hasłem: posłowie, weźcie się do całkowicie różnych projektach. Bo my mówimy o tym,
roboty… żeby polskie dzieci uczęszczały do bezpłatnych przed-
szkoli finansowanych z budżetu państwa, a projekt,
który pan firmuje, dotyczy alternatywnych form, któ-
Marszałek: re są nie do przyjęcia, jeśli chodzi o system oświaty
w Polsce. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Trzeba znać regulamin, panie pośle. (Poseł Wacław Martyniuk: Brawo!)
(Głos z sali: Panie marszałku…)
Poseł Przemysław Gosiewski:

…ze strony przedstawiciela resortu, który podle-

Marszałek:
ga kontroli Wysokiej Izby.
Też w trybie sprostowania, tak?
(Poseł Elżbieta Radziszewska: Panie marszałku…)
Bardzo proszę, panie pośle.

Marszałek:
Poseł Sławomir Kłosowski:
Panie pośle… (Oklaski)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Po raz kolejny – w trakcie debaty pani minister Hall
Poseł Przemysław Gosiewski: też nie udzieliła odpowiedzi na trzy proste pytania
– Wysoka Izba nie doczekała się odpowiedzi, czy pod-
Po trzecie, prosiłbym, aby przedstawiciele rządu wyżka będzie podwyżką. (Poruszenie na sali) Nie
chociaż udzielali odpowiedzi na pytania, nie stoso- doczekała się odpowiedzi, czy przedszkola, czy szko-
wali taktyki walki… ły są przygotowane dla sześciolatków…
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Punkt 3. porządku dziennego – głosowanie.
340 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Marszałek:
Panie pośle, może pan sprostować własną wypo-
wiedź, źle zrozumiane pytanie.
Poseł Sławomir Kłosowski:
…i czy szkody, które spowoduje zmiana rządowa,
w ogóle kiedykolwiek będą odwracalne. Nadal nie
znamy tych odpowiedzi. Dziękuję. (Oklaski)
Marszałek:
Dziękuję.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio-
sku o odrzucenie informacji rządu na temat polskiej
oświaty, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. Za odda-
no 193 głosy, przeciw – 224, 6 osób wstrzymało się od
głosu.
Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym sa-
mym przyjął informację do wiadomości.
Na tym kończymy głosowania w dniu dzisiej-
szym.
Zarządzam 2 minuty przerwy natury techniczno-
-organizacyjnej.
(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 58
do godz. 10 min 03)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Wznawiamy obrady. (Gwar na sali)
Koledzy, bardzo proszę o przerwanie rozmów
i zajmowanie miejsc.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26.
porządku dziennego: Pierwsze czytanie obywa-
telskiego projektu ustawy o przywróceniu Świę-
ta Trzech Króli (druk nr 826).
Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Komitetu
Inicjatywy Ustawodawczej pana Jerzego Kropiwnic-
kiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu
ustawy.
Proszę bardzo, panie prezydencie. (Oklaski)
Przedstawiciel Komitetu
Inicjatywy Ustawodawczej
Jerzy Kropiwnicki:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Święto Trzech
Króli jest najstarszym ze świąt chrześcijańskich
związanych z narodzinami Jezusa Chrystusa, obcho-
dzonym nawet wcześniej niż święto Bożego Narodze-
nia. Przyczyną wyjątkowego znaczenia Święta Trzech
Króli jest jego uniwersalne przesłanie. Pokłon mędr-
ców ze Wschodu niebędących członkami narodu Izra-
ela oznaczał bowiem potwierdzenie misji Zbawiciela
w wymiarze ponadnarodowym. Wydarzenie to sta-
nowiło także objawienie boże wobec ówczesnych elit
politycznych i intelektualnych.
W Polsce do roku 1960 dzień Trzech Króli był
obchodzony jako święto i był jednocześnie dniem wol-
nym od pracy. W okresie władzy komunistycznej pod
kierownictwem pierwszego sekretarza KC PZPR
Władysława Gomułki ustawą z dnia 16 listopada
1960 r. święto to w wymiarze państwowym zostało
zlikwidowane. Oczywiście nadal pozostało jednym
z najważniejszych świąt kościelnych. W Kościele ka-
tolickim uroczystość Trzech Króli związana jest
z obowiązkiem uczestnictwa we mszy świętej. W świą-
tyniach polskich obserwuje się wtedy większą liczbę
wiernych niż w inne święta, co wskazuje na to, że
mimo zniesienia dnia wolnego od pracy w świadomo-
ści Polaków istnieje przekonanie o ważności tego
dnia. Obecnie Święto Trzech Króli, stanowiąc jedno-
cześnie dzień wolny od pracy, jest obchodzone w 9 kra-
jach Unii Europejskiej, na przykład w Niemczech,
Grecji, Hiszpanii, Włoszech, Austrii oraz, co bardzo
interesujące ze względu na nieco odmienny świato-
pogląd, także w Szwecji i Finlandii.
Zwracam jednocześnie uwagę, że Polska nie przo-
duje wśród krajów Unii Europejskiej pod względem
liczby dni wolnych od pracy w ciągu roku. Znajduje
się pod tym względem na miejscu 12 wśród krajów
Unii Europejskiej. Na potrzeby posłów Platformy
Obywatelskiej zwracam uwagę, że te dane otrzyma-
łem od posła Parlamentu Europejskiego pana Jacka
Saryusza-Wolskiego.
Stosownie do postanowień konkordatu między
Rzecząpospolitą Polską a Stolicą Apostolską z dnia
28 lipca 1993 r. Polska po porozumieniu z władzami
Kościoła może w drodze ustawowej rozszerzać zawar-
ty w art. 9 ust. 1 konkordatu wykaz dni świątecznych
będących dniami wolnymi od pracy.
Skutki tej ustawy w sensie społecznym będą po-
zytywne, gdyż już w trakcie przygotowania jej pro-
jektu i tworzenia Komitetu Inicjatywy Ustawodaw-
czej spotkała się ona z bardzo dobrym oddźwiękiem
i szerokim poparciem społecznym. W odczuciu spo-
łecznym bardzo wyraźnie akcentowany jest aspekt
przywrócenia święta jako dnia wolnego od pracy
w kontekście powrotu do wielowiekowej tradycji Pol-
ski. Takie przywrócenie jest także likwidacją skut-
ków represji prowadzonych przez reżim komunistycz-
ny pod przywództwem Władysława Gomułki w sto-
sunku do wiary katolickiej i Kościoła katolickiego
w Polsce, represji, które wyrażały się prześladowa-
niami księży, wspólnot parafialnych i społeczeństwa
katolickiego.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Represje te koja-
rzone są z niszczeniem Katolickiego Uniwersytetu
Lubelskiego za pomocą polityki podatkowej, z od-
mowami wydawania paszportów dla biskupów
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki
uczestniczących w pracach Soboru Watykańskiego II,
z brutalnym utrudnianiem pielgrzymowania obrazu
Matki Bożej Częstochowskiej po ziemi polskiej oraz
z likwidacją szeregu świąt religijnych jako dni wol-
nych od pracy, a także z prześladowaniami szerokich
środowisk katolickich upominających się o swobody
demokratyczne oraz o prawa człowieka i obywatela
w naszym kraju.
Chciałbym zwrócić uwagę, że w toku zabiegania
o poparcie dla obywatelskiego projektu tej ustawy
zgromadziliśmy i złożyliśmy w sekretariacie mar-
szałka Sejmu 568 887 podpisów. Wtedy, kiedy Pocz-
ta Polska zaprzestała swojego strajku, w następnych
dniach, tygodniach i miesiącach napłynęło niemal
100 tys. dodatkowych podpisów z całej Polski. W efek-
cie liczba podpisów, którą udało się zebrać pod wnio-
skiem obywatelskim, wynosi 696 957. Jest to bez-
precedensowe i bezprzykładne, jeżeli chodzi o zakres
poparcia społecznego. (Oklaski) Wiem, że zdarzały
się inicjatywy, pod którymi zbierano podpisy nawet
w większej liczbie. Jednakowoż w żadnej z nich nie
było takiego wymogu formalnego, jaki obowiązuje
przy składaniu projektów obywatelskich. Gdybyśmy
nie wymagali na przykład, a wymagała tego od nas
ustawa, podawania przy tych podpisach PESEL-u,
byłoby ich co najmniej trzy razy więcej. Ludzie od-
chodzili, bo byli rozczarowani tym, że jest rubryka,
w której trzeba wpisać PESEL, a nie wszyscy noszą
dowód osobisty przy sobie, nie wszyscy pamiętają
ten numer.
Chciałbym także zwrócić uwagę, że zebranie nie-
mal 700 tys. podpisów w ciągu trzech miesięcy wy-
maga niesłychanego nakładu pracy osób, które bez-
płatnie, poświęcając swój własny czas, chcą je zbierać.
Komitet nie dysponował żadnymi możliwościami fi-
nansowymi, jeżeli chodzi o zatrudnianie zawodo-
wych, płatnych zbieraczy podpisów. Pod tym wzglę-
dem była to inicjatywa w pełni obywatelska i organi-
zowana siłami obywatelskimi.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skutki gospodar-
cze ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli nie
są jednoznaczne. Z jednej strony przywrócenie dnia
wolnego od pracy może być traktowane jako ograni-
czenie aktywności gospodarczej. Jednakże doświad-
czenia przy ustanawianiu dotychczasowych nowych
dni wolnych od pracy, na przykład wolnych sobót,
wskazują, że dawały one szanse odpoczynku, reflek-
sji i koncentracji na rodzinie, co sprzyjało zbieraniu
sił na lepsze funkcjonowanie w życiu społecznym.
W konsekwencji dni pracy odznaczały się większą
wydajnością, na poziomie ok. 0,5% dziennie, która
kompensowała ograniczenie aktywności związanej
z dniem wolnym.
Opisany mechanizm społeczny był wielokrotnie
potwierdzany przez uczonych z zakresu psychologii
społecznej oraz prakseologii. Ponadto Święto Trzech
341
Króli następuje po wielkim szczycie aktywności han-
dlowej i gospodarczej związanej z grudniowymi za-
kupami bożonarodzeniowymi i sylwestrowymi, a więc
w sposób naturalny wpisuje się w czas mniejszej ak-
tywności na tym polu. Równocześnie w świecie roz-
winiętej gospodarki i tak dostrzega się nadmiar wy-
tworzonych dóbr materialnych w stosunku do potrzeb
społecznych. Dziś problemem jest zbycie towarów,
a nie ich wyprodukowanie.
Pod względem prawnym święto kościelne mające
wielowiekowe tradycje będzie powtórnie zrównane
z innymi świętami państwowymi. Ustawa o przywró-
ceniu Święta Trzech Króli, która zmienia ustawę
z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy,
nie powoduje zmian innych ustaw.
Projekt ustawy nie pociąga za sobą obciążenia
budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu
terytorialnego. W związku z tym nie ma potrzeby
wskazywania źródeł finansowania.
Ustanawianie świąt i dni wolnych od pracy należy
do wyłącznych kompetencji krajów członkowskich
i nie jest regulowane prawem Unii Europejskiej. Wy-
suwanie tego argumentu, jak to się zdarzało w dysku-
sji nad tym projektem, jest absolutnie nietrafione.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwró-
cić uwagę na to, że w związku z projektem, który
dzisiaj przedstawiamy, były podnoszone różnego ro-
dzaju argumenty, w tym także odwołujące się do ra-
cji stanu. W tym kontekście zasadnicze pytanie, jakie
można postawić, powinno brzmieć następująco. Wie-
my, że święto to pozostało po I wojnie światowej,
w stanie katastrofy gospodarczej, w warunkach, kie-
dy państwo polskie przechodziło proces trudnego
scalania, w dobie jednego z najgłębszych kryzysów
gospodarczych, jakie Polska przeżywała. Marszałek
Józef Piłsudski nie miał żadnych wątpliwości jako
naczelnik państwa, że święto to powinno się znaleźć
w kalendarzu państwowym wolnej Rzeczypospolitej
Polskiej. Wątpliwości te miał Władysław Gomułka.
Tak naprawdę, panie marszałku, Wysoka Izbo, Sejm
będzie musiał m.in. rozstrzygnąć, czy jako mąż stanu
rację miał Józef Piłsudski czy Władysław Gomułka.
(Oklaski) Panie marszałku, Wysoka Izbo, dziękuję za
uwagę.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję przedstawicielowi Komitetu Ini-
cjatywy Ustawodawczej.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń
w imieniu kół.
Otwieram dyskusję.
Głos zabierze pan poseł Arkadiusz Rybicki, Plat-
forma Obywatelska.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
342 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Arkadiusz Rybicki:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego
Platformy Obywatelskiej wobec obywatelskiego pro-
jektu ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli,
druk nr 826.
Od razu chciałbym tutaj uroczyście zaprotesto-
wać. Oficjalna nazwa projektu zawiera nieprawdę.
Sugeruje ona, iż Święta Trzech Króli nie ma, a prze-
cież obchodzimy to święto. Polacy tego dnia masowo
idą do kościołów, kupują kadzidło i kredę, piszą na
drzwiach swoich mieszkań litery K+M+B. Nie moż-
na Polakom zabrać święta, jeśli chcą go obchodzić.
(Poseł Elżbieta Rafalska: Jako dzień wolny, panie
pośle.)
Zatem cel ustawy jest inny. Przeczytajcie pań-
stwo.
(Poseł Jadwiga Wiśniewska: O czym pan mówi?)
Zatem cel ustawy jest inny. Chodzi o ustanowienie
dnia wolnego od pracy 6 stycznia. Głosować będzie-
my nie nad sacrum – świętem, lecz profanum – dniem
wolnym.
Wnioskodawcy projektu twierdzą, że zebrali pod
nim prawie 700 tys. podpisów. Szkoda tylko, że uży-
wali przy tej akcji mylącej nazwy, mówiącej o przy-
wróceniu Święta Trzech Króli. Rodzi się tu zresztą
pytanie: Czy chcemy oddać w ręce państwa ustana-
wianie i znoszenie świąt kościelnych? Co będzie się
działo, jeżeli Sejm i rząd będą składały się z ludzi
niewierzących? Czy Sejm wtedy zadecyduje o zniesie-
niu Święta Trzech Króli, a ustanowieniu np. w dniu
1 maja święta Józefa Robotnika? Chcemy to oddać
w ręce państwa?
Święta Trzech Króli nie trzeba przywracać. Ist-
nieje ono w kalendarzu kościelnym, tak jak 8 innych
świąt kościelnych oraz 4 państwowe, tyle że nie jest
ustawowo dniem wolnym od pracy. W uzasadnieniu
projektu napisano, że chodzi o anulowanie komuni-
stycznego przepisu z 1960 r., który 6 stycznia czynił
dniem pracy, oraz że przywrócenie tego najstarszego
w tradycji kościelnej święta sprzyjać będzie wzrosto-
wi religijności i nie przyniesie ujemnych skutków
ekonomicznych.
Zajmijmy się na początek tymi skutkami.
Dodatkowy dzień wolny w okresie Świąt Bożego
Narodzenia i Nowego Roku to kolejna okazja do prak-
tykowania tak popularnych w Polsce długich week-
endów, do tworzenia tzw. mostów. Jeżeli ktoś w 2009 r.
weźmie sobie 4 dni urlopu i doda je do świąt Bożego
Narodzenia i ewentualnego Święta Trzech Króli,
a wcześniej Nowego Roku, to łącznie uzyska dwa ty-
godnie czasu wolnego od pracy. (Poruszenie na sali)
(Poseł Artur Górski: Ale każdy ma prawo do
urlopu.)
Właśnie te długie weekendy przynoszą nieodwra-
calne skutki ekonomiczne i społeczne.
(Poseł Jerzy Materna: Rodzina najważniejsza.)
Praca w Polsce, choć jej jakość rośnie, wciąż jest
zbyt mało wydajna. Ilość dni i godzin pracy decyduje
o poziomie zarobków ludzi i firm.
(Głos z sali: To jest profanacja.)
Dlatego mniej pracy to biedniejsi ludzie, mniej
dochodu narodowego, więcej bezrobotnych i więcej
towarzyszących bezrobociu nieszczęść ludzkich.
(Poseł Marek Suski: Sami dajcie przykład, jak pra-
cujecie.)
Praca jest dziś dobrem, które należy szanować.
Skracanie czasu polskiej pracy jest nieodpowie-
dzialne.
Pracujemy nieco ponad 40 godzin w tygodniu. To
mniej niż rok temu. Mając więcej pieniędzy w kiesze-
ni i pewność zatrudnienia, Polacy zwolnili tempo.
(Poseł Jerzy Materna: Kto ma więcej, ten ma
więcej.)
Choć większość Polaków uważa, że jesteśmy za-
pracowani, spędzamy w pracy mniej niż mieszkańcy
11 krajów Unii Europejskiej. Tak wynika z przedsta-
wionych właśnie danych unijnej agencji Eurofound.
Przeciętny Polak zatrudniony na pełnym etacie spę-
dzał w pracy 40 godzin i 24 minuty tygodniowo, to
jest o 42 minuty mniej niż w całym 2006 r. Cytuję za
„Rzeczpospolitą”.
Ile kosztuje ustanowienie jednego dnia wolnego
od pracy? Odpowiadając w kwietniu tego roku na
interpelację w sprawie możliwości wprowadzenia
Wielkiego Piątku jako ustawowego dnia wolnego od
pracy, minister pracy i polityki społecznej szacowała,
że dodatkowy dzień wolny od pracy oznacza dla pro-
duktu krajowego brutto minus 0,3% do 0,4%. Sza-
cunki te potwierdzają niezależni eksperci: 0,3% pro-
duktu krajowego brutto oznacza 4 mld zł mniej dla
gospodarki. Z każdego wypracowanego miliarda zło-
tych do budżetu wpływa około 42,5% tych pieniędzy.
Jeżeli więc wprowadzimy kolejny dzień wolny, to do
budżetu wpłynie z tego powodu mniej o około 1,5 mld zł.
Czy to jest mało? Proszę powiedzieć, że to niewiele
850 tys. dzieci, które objęte są rządowym programem
dożywiania. Jeden obiad wart jest 2 zł. (Poruszenie
na sali)
Długi weekend, do którego dołączy 6 stycznia,
jeśli stanie się dniem wolnym, posłuchajcie pań-
stwo…
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Ale nie da się…)
…powiększy szeregi istniejących już problemów
związanych z czasem pracy.
(Poseł Elżbieta Rafalska: Żenujące.)
Podam jeden przykład. Wiele osób cierpiących na
choroby, nawet tak poważne jak nowotwory, ze wzglę-
du na nagromadzenie świąt w listopadzie, grudniu
i styczniu oczekuje tygodniami na diagnozę i planową
operację w szpitalu. Dodatkowy most, czy jak kto
woli długi weekend, dla takiej osoby to wydłużenie
kolejki, którego stawką może być życie.
(Poseł Elżbieta Rafalska: Bzdura. Co to ma wspól-
nego ze świętem?)
Komuniści zabierali wolny czas w święta, usiłu-
jąc, nieskutecznie, odciąć Polaków od Kościoła kato-
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Arkadiusz Rybicki
lickiego, ale jednocześnie nieodpowiedzialnie mnoży-
li wolne dni i przywileje dla grup pracowniczych. To
był ich sposób rozładowywania napięć społecznych.
Zamiast poprawiać warunki pracy skracano jej czas.
Za zaniedbania płacono długością czasu pracy.
W efekcie w skali całego życia pracujemy w Unii Eu-
ropejskiej najkrócej. Po 55. roku życia w Polsce robi
to zaledwie 28% osób, w Europie prawie dwa razy
tyle. To jest spadek po peerelowskim socjalizmie. Je-
żeli chcemy likwidować peerelowskie decyzje, to za-
cznijmy od nonsensownych przywilejów pracowni-
czych. (Poruszenie na sali)
Prowadzimy solidarną politykę społeczną. Ozna-
cza ona pomoc publiczną dla nierentownych a ko-
niecznych zakładów pracy, ostrożność w reformowa-
niu systemu ubezpieczeniowego dla rolników, pod-
wyżki płac dla nauczycieli, finansowanie systemu
emerytalnego starzejącego się społeczeństwa, doży-
wianie dzieci i pomoc niepełnosprawnym. 4 mld zł
z powodu dodatkowego dnia wolnego straci nie bu-
dżet, ale stracą ludzie i to raczej ci najbiedniejsi, niż
ci bogaci.
Dla milionów polskich rodzin praca jest nadal je-
dynym sposobem radzenia sobie z biedą. Aby móc
prowadzić solidarną politykę społeczną, nie możemy
skracać czasu pracy. Odpowiedzialność za tak rozu-
mianą solidarność spoczywa nie tylko na państwie,
ale również na Kościele. Dlatego zwracam się w tym
momencie do wszystkich, zwłaszcza do ludzi Kościo-
ła: Nie sugerujcie podziału na tych, którzy mają su-
mienie, i tych, którzy mają go mniej, bo inaczej będą
głosować w kwestii dnia wolnego od pracy.
(Poseł Marek Suski: Wreszcie maska opadła.)
Platforma Obywatelska dobrze rozumie znaczenie
religii w życiu człowieka i narodu. W naszym najgłęb-
szym przekonaniu chrześcijaństwo jest w Polsce fun-
damentem wolności i demokracji. Większość z nas to
ludzie wierzący. Dlatego podobnie jak miliony Pola-
ków w dniu 6 stycznia, tj. w Święto Trzech Króli, po
pracy idziemy do kościoła. Tak samo jest w Wielki
Piątek, w środę popielcową czy 26 sierpnia w święto
Matki Boskiej Częstochowskiej. Wyznawanie wiary
nie wymaga dni wolnych od pracy i zajęć szkolnych.
Nie ma zresztą wyraźnych dowodów na to, że dni
wolne sprzyjają praktykom religijnym.
(Poseł Jerzy Materna: Niedziele też.)
Według badań socjologicznych w dni wolne od
pracy Polacy najczęściej zajmują się domem, dziećmi,
wykonują zaległe prace domowe, odsypiają miniony
tydzień, naprawiają coś w mieszkaniu. Najwięcej cza-
su spędzają, niestety, przed telewizorem. Wprowa-
dzenie w Polsce na początku lat 80. wolnych sobót
sprawiło, że dzień świąteczny nie tylko się rozszerzył,
ale także rozmył. Sobota zlewa się z niedzielą, a oba
dni najczęściej określa się mianem weekendu. Czas
wolny od pracy zamienił się dziś w weekend, który
zaczyna się w piątek wczesnym popołudniem a koń-
czy w niedzielę. Niedziela jest tylko ostatnim dniem
343
weekendu, dniem wcale nie najbardziej lubianym.
Polacy najbardziej lubią piątek po południu, który
jest zapowiedzią kolejnych wolnych od pracy dni. Ide-
ałem jest długi weekend, w czasie którego ludzie ma-
sowo wyjeżdżają na działki, odwiedzają znajomych
albo oglądają bardziej atrakcyjne w tym czasie pro-
gramy telewizyjne.
(Poseł Jerzy Materna: Robi przewrót.)
Dzień 6 stycznia, kościelne Święto Trzech Króli,
zapewne wbrew intencjom wnioskodawców ma duże
szanse rozmyć się w jeszcze jednym długim weeken-
dzie. Jeżeli każdy dzień jest niedzielą, nie ma już
niedzieli. W istocie mnożenie wolnych dni sprzyja ich
desakralizacji.
Na koniec dla przedstawiciela wnioskodawców,
prezydenta Łodzi Jerzego Kropiwnickiego, którego
osobiście bardzo cenię, mam propozycję. Jeżeli wpro-
wadzenie dnia wolnego nie przyniesie negatywnych
skutków ekonomicznych, społecznych i religijnych,
niech zrobi to na początek w Łodzi, zwolni 6 stycznia
z pracy kilka tysięcy pracowników urzędu miejskie-
go. Jest ich pracodawcą. Niech potem zobaczy, czy dla
Łodzi była to korzystna decyzja, czy też nie. I niech
spyta łodzian, co sądzą o zamkniętym w tym dniu
urzędzie.
(Głos z sali: Wszyscy muszą mieć.)
W Polsce każdy, kto chce, może obchodzić Święto
Trzech Króli. Nie stać nas jednak dzisiaj, aby był to
dzień wolny od pracy. Dlatego Klub Parlamentarny
Platformy Obywatelskiej składa wniosek o odrzuce-
nie projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję pań-
stwu. (Oklaski)
( Poseł Artur Górski: Skandal!)
(Głosy z sali: Uuu...)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pani posłanka Elżbieta Rafalska,
Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Elżbieta Rafalska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Szanowni Przedstawiciele Komitetu! Ci, którzy
są dzisiaj z nami na tej sali. (Oklaski) Muszę skomen-
tować to żenujące uzasadnienie, które przed chwi-
leczką przedstawił pan poseł. (Oklaski) Myślę, że za
to uzasadnienie wstydzili się nawet jego koalicyjni
koledzy i widać było to po państwa zakłopotanych
minach. Myślę, że to wystarczy za cały komentarz.
Projekt ustawy, zawarty w druku nr 826, o przy-
wróceniu Święta Trzech Króli, jest projektem szcze-
gólnym i nie jest to, proszę państwa, nadmierna ła-
skawość w ocenie tej propozycji. Ta szczególność
polega na tym, że po raz pierwszy w tej kadencji bę-
dziemy rozpatrywać obywatelski projekt ustawy.
(Poseł Domicela Kopaczewska: Nieprawda.)
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
344 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Elżbieta Rafalska
To jest wartość, której nie można zlekceważyć.
Prawda, pani poseł.
Nie sądziłam, że któryś z klubów odważy się zło-
żyć propozycję, by taki projekt, obywatelski projekt,
odrzucić w pierwszym czytanie. A jednak, proszę
państwa, padł taki wniosek, poparty tak żenującą
argumentacją.
(Poseł Paweł Suski: Bo nazywają się tylko PO.)
Nie chcieliście nawet skierować tego projektu do
dalszych prac. Ta obywatelska inicjatywa nie ma cha-
rakteru partyjnego. Takie były i takie są intencje
obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej przywróce-
nia Święta Trzech Króli. O tym mówił jej pełnomoc-
nik Jerzy Kropiwnicki.
Ta społeczna inicjatywa powstała w środowisku
samorządowym, w tym środowisku, które państwo,
Platforma Obywatelska, tak bezkrytycznie cenicie.
Została przedstawiona i podjęta przez tzw. miasta
papieskie, które Ojciec Święty Jan Paweł II odwiedził
w czasie swych pielgrzymek do ojczyzny. Komitet pod
przewodnictwem prezydenta Łodzi Jerzego Kropiw-
nickiego, dzięki poparciu stowarzyszeń katolickich,
społecznych komitetów i „Solidarności”, dokonał nie
lada sztuki.
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Dokładnie.)
24 czerwca 2008 r. komitet przekazał marszałko-
wi projekt ustawy z wykazem podpisów – łącznie
553 259 podpisów. Taka informacja jest zawarta
w obowiązującym druku. Po terminie zebrał dodat-
kowo 100 tys. podpisów, w sumie zatem – około 700 tys.
To rzeczywiście największa liczba podpisów w histo-
rii obywatelskich inicjatyw ustawodawczych. Już
dzisiaj komitetowi w imieniu Klubu Parlamentarne-
go Prawo i Sprawiedliwość składam podziękowanie
za inicjatywę (Oklaski), za wysiłek organizacyjny
i gratuluję zdobycia tak szerokiego poparcia i przy-
gotowania projektu.
(Poseł Jerzy Materna: Brawo.)
Jesteśmy przekonani o tym, że ta obywatelska
inicjatywa stanie się faktem, a raczej świętem, świę-
tem wolnym od pracy. Klub Parlamentarny Prawo
i Sprawiedliwość rekomenduje ten projekt do dal-
szych prac w komisji właściwej.
W Sejmie, proszę państwa, chętnie mówimy o po-
trzebie budowania społeczeństwa obywatelskiego,
o zachętach do angażowania się w inicjatywy społecz-
ne, o ważnej działalności trzeciego sektora – organi-
zacji pozarządowych, stowarzyszeń. To takie sztan-
darowe hasło Platformy Obywatelskiej.
Czy może być lepszy przykład społecznego zaan-
gażowania niż inicjatywa, z którą wystąpił komitet?
Dlaczego państwo tak łatwo dyskredytujecie tę oby-
watelską inicjatywę? Dlaczego?
(Poseł Marek Suski: Bo się nazywają Platforma
Obywatelska.)
Co tak naprawdę jest istotą tego projektu zawar-
tego w czterech niedługich artykułach? Przede
wszystkim ustawa ma przywrócić Święto Trzech
Króli jako święto, w którym nie pracujemy. Dzień
6 stycznia ma być dniem wolnym od pracy. Co jest
ważne w tym projekcie? Proszę państwa, mówimy
o przywróceniu święta, a nie ustanowieniu nowego
święta, oczywiście święta, w którym byśmy nie pra-
cowali (Oklaski), tylko godnie świętowali; przywró-
ceniu Święta Objawienia Pańskiego, zwanego Świę-
tem Trzech Króli, które było dniem wolnym od pracy
na przestrzeni dziejów naszego państwa i narodu od
dnia przyjęcia przez Polskę chrztu w 966 r.
Na początku dyktatury komunistycznej utrzymy-
wano w Polsce na podstawie ustawodawstwa przed-
wojennego święta kościelne jako dni wolne od pracy.
Jednak w listopadzie 1960 r. wprowadzono ustawę,
która oficjalnie likwidowała w kalendarzu państwo-
wym dwa wolne dotąd od pracy dni świąteczne,
a więc Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi
Panny, to jest 15 sierpnia, i Święto Trzech Króli. Po
wejściu w życie gomułkowskiej ustawy – wygląda na
to, że państwo popieracie tę gomułkowską ustawę
– przez najbliższe dziesięciolecia, od 1961 r., Polacy
w wolne kiedyś od pracy dni musieli iść do pracy
i dopiero po pracy mogli pójść do kościoła.
Jeszcze w maju 1989 r. w przededniu zasadni-
czych zmian politycznych przywrócono święto ko-
ścielne przypadające na 15 sierpnia, obecne w ka-
lendarzu państwowym jako dzień wolny od pracy.
Niestety z powodów, których nie znamy, nie przy-
wrócono Święta Trzech Króli, chociaż zniesiono je
równocześnie ze świętem z 15 sierpnia. Mamy dzi-
siaj, proszę państwa, szansę zmienić tę sytuację,
przywrócić równowagę. To przecież najstarsze ze
świąt chrześcijańskich związanych z narodzinami
Jezusa Chrystusa, obchodzone nawet wcześniej niż
Święta Bożego Narodzenia. Jest wyjątkowym świę-
tem, bo takie jest znaczenie tego święta i jego uni-
wersalne przesłanie.
Polacy, proszę państwa, chcą godnie świętować
Trzech Króli. Często na potrzeby analizy korzystamy
z porównań europejskich, zróbmy to w takim razie
teraz. Święto Trzech Króli jako dzień wolny od pracy
obchodzony jest w 9 krajach Unii: w Niemczech, pro-
szę państwa, w tych racjonalnych, praktycznych
Niemczech, w Grecji, w Hiszpanii, we Włoszech,
w Austrii oraz – co ciekawe ze względu na odmienny
światopogląd – także w Szwecji i w Finlandii, gdzie
wyznawcy katolicyzmu stanowią mniejszość. Nie daj-
my sobie, proszę państwa, wmówić tego, że święto-
wanie to jakaś nadzwyczajna polska specjalność. To
nadużywane i całkowicie nieprawdziwe argumenty.
Świętujemy w Europie przeciętnie, inni odpoczywają
dłużej niż Polacy. Co do liczby dni wolnych od pracy
zajmujemy wśród krajów Unii Europejskiej 12. mie-
scje. (Oklaski) Nie jesteśmy narodem leniwym, pra-
cujemy efektywnie i dużo. Europejska średnia jest
wyższa, rekordziści na przykład jak Szwecja i Słowe-
nia mają nawet osiemnaście świąt. W większości spo-
łeczeństw europejskich pewne elementy kultury
chrześcijańskiej, bo z tym wiąże się świętowanie,
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Elżbieta Rafalska
mają się dobrze. Nawet w laickiej Francji jest również
kilka dni świątecznych wolnych, w święta religijne.
Proszę państwa, projekt ustawy nie powoduje bez-
pośredniego obciążenia budżetu państwa i jednostek
samorządu terytorialnego. Bezpośredniego, podkre-
ślam. Mówimy o skutkach gospodarczych, o których
mój przedmówca mówił tak obszernie, koncentrując
się wyłącznie na aspekcie finansowym, nie uwzględ-
niając aspektu społecznego tej inicjatywy. Skutki
gospodarcze nie są jednoznaczne. Kwestie podnoszo-
ne przez oponentów są zawsze nadmiernie wyolbrzy-
miane. Nie można mówić, tak jak dzisiaj czytałam
w prasie stanowisko pana przewodniczącego klubu
Platformy Obywatelskiej, że projekt nie służy pol-
skiej gospodarce, że nie służy polskim rodzinom. Czy
świętowanie, wspólne, rodzinne, pójście do kościoła,
nie służy polskiej rodzinie, proszę państwa? Czy ude-
rza w polską rodzinę? (Oklaski)
Przypomnijmy sobie zapowiedzi ewentualnej ka-
tastrofy gospodarczej przy wprowadzaniu wolnych
sobót. Ostatnio, chyba rok temu, jak z inicjatywy
Prawa i Sprawiedliwości wprowadzaliśmy zakaz
handlu w niektóre święta, jakie katastrofalne skutki
gospodarcze miały się przytrafić, jeżeli ta ustawa za-
cznie obowiązywać. I cóż takiego dramatycznego,
proszę państwa, się stało? Czy zawalił się świat, je-
steśmy głodni w święta?
(Poseł Marek Suski: Nic.)
Potrafimy się zorganizować. Czy na potrzeby za-
kwestionowania takiego projektu ustawy nasze dane
wtedy nie są przeszacowywane, wygórowane? Na
początku słyszałam, że jest to 1,5 mld zł, tydzień póź-
niej, że to jest 4 mld zł. A dzisiaj rano usłyszałam, że
skutki finansowe, gospodarcze, to będzie 6 mld zł.
Może Polakom bardziej się opłaci pracować w święta
i wtedy produkt krajowy brutto będzie większy. Może
to jest lepsze rozwiązanie. (Oklaski)
Święto Trzech Króli zostało w Polsce zniesione
w 1960 r. w warunkach wojującego z Kościołem ko-
munistycznego ateizmu i wbrew intencjom i potrze-
bom milionów wierzących Polaków. To dzień ważny.
Pozwólmy na jego godne religijne przeżywanie. Klub
Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości jest za przy-
wróceniem Święta Trzech Króli jako dnia wolnego
od pracy, panie pośle. Mówię wyraźnie – jako dnia
wolnego od pracy. Dlatego wnosimy, by projekt usta-
wy zawarty w druku nr 826 został skierowany do
dalszych prac w Komisji Rodziny i Polityki Społecz-
nej. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Głos zabierze pani posłanka Izabela Jaruga-No-
wacka, Lewica.
345
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! No, jak wysłuchałam wystąpienia w imieniu
Platformy Obywatelskiej, to myślę, Wysoka Izbo, że
było to wystąpienie najwyraźniej pokazujące różnice
w naszych światopoglądach, naszej wizji świata, na-
szym rozumieniu praw pracowniczych. Według Plat-
formy pewnie świat byłby cudny, a wszystkim by się
żyło bogato i szczęśliwie, gdyby ludzie pracy nie mie-
li dnia wolnego od pracy.
(Poseł Marek Suski: Oczywiście.)
Wtedy bylibyśmy szczęśliwi.
Panie pośle, przecież w tej Izbie co roku słuchamy
sprawozdania Państwowej Inspekcji Pracy. Wiemy,
że Polacy mają znacznie niższy standard praw pra-
cowniczych, niż to jest w innych krajach europej-
skich. Wiemy, że nie tylko jest niższy standard, ale
również egzekwowanie praw pracowniczych…
(Głos z sali: Dokładnie.)
…jest fatalne.
Słyszymy tutaj o dramatycznych następstwach
tego nieprzestrzegania praw pracowniczych. I pan
poseł mówi, że byłoby wspaniale i pięknie, gdyby
w ogóle nie było dni wolnych od pracy. (Wesołość na
sali) To jest rzecz zdumiewająca.
(Poseł Teresa Piotrowska: Nieprawda, tak pan
poseł nie powiedział.)
Chcę powiedzieć, że lewica zawsze poprze… (Gwar
na sali)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Chwileczkę. Proszę państwa, proszę nie przery-
wać. Pani ma całkowite prawo do wypowiadania do-
wolnych poglądów. Proszę nie przerywać.
Proszę bardzo. (Poruszenie na sali, oklaski)
(Głos z sali: Brawo, brawo!)
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Marszałek dziś ła-
skawy.)
To nie jest dla państwa zaskoczeniem, mam na-
dzieję. (Wesołość na sali)
(Poseł Marek Suski: Pańska wypowiedź jest za-
skoczeniem.)
Proszę bardzo.
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka:
Chcę powiedzieć, że lewica zawsze popierać będzie
te rozwiązania, które służą prawom pracowniczym.
(Oklaski) Prawo do wypoczynku to jedno z podsta-
wowych praw ludzi pracy. I chcę powiedzieć wyraź-
nie, Wysoka Izbo, że Polska ma bardzo wiele do zro-
bienia jeszcze w tym względzie. Nie jesteśmy, tak jak
mówił i pan prezydent, i moja przedmówczyni, wcale
w czołówce państw świętujących, mających najwięcej
dni świątecznych, ale także nie jesteśmy wcale
w czołówce ludzi, którzy mają najkrótszy czas pracy
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
346 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka
w ciągu tygodnia. Plasujemy się powyżej średniej
europejskiej, pracujemy znacznie więcej. W związku
z tym chcę bardzo wyraźnie powiedzieć: ze względu
na prawa pracownicze, po to, żeby ludzie pracowali
dobrze i zdrowo, czyli nie popadali w różne stresy,
depresje i innego rodzaju choroby, jak dzieje się wte-
dy, kiedy nie mają prawa do wypoczynku, uważamy,
że jest konieczne poszerzanie tego obszaru praw pra-
cowniczych, także w odniesieniu do dnia wolnego.
Zaproponuję pod koniec swojego wystąpienia pewną
modyfikację.
Ale tak jak dla lewicy ważne są prawa pracowni-
cze, tak samo ważne są dla nas prawa i wolności oby-
watelskie. Otóż, Wysoka Izbo, poprzez przyjęcie kon-
kordatu, ustanowienie go między Rzecząpospolitą
a Stolicą Apostolską, Kościół katolicki zyskał, o czym
Wysoka Izba wie, w bardzo wielu obszarach uprzy-
wilejowaną pozycję. Mówiła przede mną pani poseł
o owych 12 dniach wolnych od pracy, które rok temu,
po pewnym kompromisie zawartym zarówno w Sej-
mie, jak i między pracodawcami i związkami zawo-
dowymi, przyjęliśmy. Podzielam opinię, że nic złego
się nie stało, ale chcę powiedzieć, że na tych 12 dni
świątecznych 9 to są czysto święta Kościoła katolic-
kiego, z kalendarza Kościoła katolickiego, 3 są czysto
państwowe. Niektóre z nich są oczywiście mieszane,
a niektóre tak wrosły w polską tradycję i kulturę, że
przecież trudno sobie wyobrazić, iż będziemy w Boże
Narodzenie robili zakupy czy też pracowali. A więc
myślę, że tutaj nie było żadnego sporu. W owym kon-
kordacie w art. 9 wymienione są, jak pewnie pan
prezydent doskonale wie, enumeratywnie wszystkie
święta. Otóż początek art. 9, Wysoka Izbo, konkor-
datu brzmi: „Wolne od pracy są niedziela i następu-
jące dni świąteczne...”. Wśród owych wymienionych
dni nie ma, Wysoka Izba, 6 stycznia, czyli Święta
Trzech Króli. Chcę powiedzieć także, że jest ust. 2
tego art. 9, który mówi, że rozszerzenie powyższego
wykazu może nastąpić po porozumieniu układają-
cych się stron. A więc nawet gdybyśmy uznali, że to
jest święto potrzebne, takie porozumienie, zgodnie
z konkordatem, powinno być zawarte przez obie po-
rozumiewające się strony.
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Mamy nadzieję, że
będzie.)
Kolejna nasza propozycja w związku z tym jest
taka. Nie możemy iść dalej, nie możemy także
w świetle polskiej konstytucji, wydaje mi się, sank-
cjonować kolejnego święta katolickiego, bo to utrwa-
lałoby i tak istniejącą dużą dominację jednego świa-
topoglądu, jednego wyznania. Chcę powiedzieć Wy-
sokiej Izbie, że przecież w Polsce są także mniejszo-
ści, inne związki wyznaniowe, które niestety nie
mają żadnego swojego święta. Dlatego też chciała-
bym przytoczyć art. 25 konstytucji, który mówi, że
kościoły i inne związki wyznaniowe są równoupraw-
nione. W Polsce niestety w tym aspekcie nie są.
Chcielibyśmy zatem, Wysoka Izbo, i taki projekt
klub Lewicy przygotował – ustawy o zmianie Ko-
deksu pracy oraz niektórych innych ustaw – postu-
lujemy, żeby był jeden dodatkowy dzień wolny jako
jeszcze jeden kolejny dzień, który można by było wy-
korzystać, nie bojkotując czy nie odrzucając inicjaty-
wy komitetu obywatelskiego. Każdy weźmie ten
dzień i spędzi go w taki sposób, jaki jemu jest bliski.
Prawosławni mogą wziąć dzień z okazji Bożego Na-
rodzenia. Przypominam, że są jeszcze protestanci,
wyznawcy judaizmu. Jest jeszcze wiele innych religii
mających mniejszą liczbę wyznawców.
Proszę też zwrócić uwagę, że państwu demokra-
tycznemu nie służy taka dominacja jednego wyzna-
nia, nawet jeżeli jego wyznawcy stanowią większość.
Mówi o tym także art. 25, który Wysokiej Izbie cyto-
wałam: Władze publiczne w Rzeczypospolitej zacho-
wują bezstronność w sprawach przekonań religij-
nych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewnia-
jąc swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.
Dzięki temu rozwiązaniu, które my proponujemy,
możliwe będzie zatem, że każdy z nas, kto będzie
chciał, aby nie pracować z okazji Święta Trzech Kró-
li, będzie mógł tak ten czas spędzić. Ci, którzy mają
swoje inne święta, będą mogli spędzić je zgodnie ze
swoim sumieniem. Ludzie niewierzący, agnostycy
zrobią z tym świętem to, co zechcą, spędzą je w taki
sposób, jaki uważają za stosowny.
W związku z tym my także proponujemy, żeby
podjąć prace nad przyznaniem dodatkowego dnia
wolnego, ale z pozostawieniem obywatelom decyzji,
kiedy i w jaki sposób chcą świętować, jeżeli wyznają
jakąś religię. Myślę, że to jest rozwiązanie najspra-
wiedliwsze.
Natomiast chciałabym jeszcze raz zaapelować,
żebyśmy nie toczyli sporów i bojów o to, że trzeba
przywracać to, co zniósł reżim komunistyczny, bo
myślę, że nawet towarzysz Gomułka nie miał takiej
mocy, żeby w jakikolwiek kalendarz wyznaniowy in-
gerować. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję pani poseł.
Głos zabierze pan poseł Franciszek Jerzy Stefa-
niuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Proszę bardzo, panie marszałku.
Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiając
stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego w od-
niesieniu do obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej
o przywróceniu Święta Trzech Króli, chciałbym po-
wiedzieć, że być może należy zwrócić się do wniosko-
dawców o autopoprawkę, która by mówiła o przywró-
ceniu dnia wolnego od pracy w uroczystość Święta
Trzech Króli. Święto Trzech Króli bowiem jest, ono
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk
w dalszym ciągu jest obchodzone, tylko że dzień wol-
ny od pracy został zniesiony. Ale to jest kwestia dla
legislatorów w dalszej części prac.
Wysoka Izbo! Polska jest krajem chrześcijańskim,
katolickim, Święto Trzech Króli wciąż jest obchodzo-
ne. I trudno mi się zgodzić z uzasadnieniami ekono-
micznymi dotyczącymi wolnego dnia w uroczystość
Święta Trzech Króli. My bowiem w tej chwili nie
mamy problemu rynku wytworzenia w Polsce, tylko
mamy problem rynku zbytu. Jeśli chodzi o wytwo-
rzenie, to możemy zwiększyć moce i nagromadzić tyle
dóbr materialnych, ile tylko rynek konsumpcyjny
wytrzyma. Natomiast z powodu żadnego święta nie
zamiera rynek konsumpcyjny. Rynek konsumpcyjny
w dalszym ciągu pozostaje, a nawet w wielu przypad-
kach obrót na nim jest wzmożony. Chciałbym przy-
pomnieć pewne sprawy z czasów minionych. Otóż
w Polsce już pracowaliśmy nawet w niedziele, w szcze-
gólności na wsi w czasie żniw. A potem wprowadzono
wolne soboty, w niedziele zaprzestano pracy – i nic
się nie zawaliło.
(Poseł Stanisław Szwed: Brawo.)
Jak wprowadzano wolne soboty, też były wylicze-
nia ekonomiczne, ile to dochodu narodowego się nie
wytworzy w ciągu tych wolnych sobót. Natomiast po
zniesieniu dnia wolnego od pracy w uroczystość
Trzech Króli nikt nie dał wykładni ekonomicznej, ile
budżet państwa na tym zyskał, ile gospodarka zyska-
ła. A przypomnę jeszcze taki paradoksalny przypa-
dek, że w Związku Radzieckim kiedyś tylko co dzie-
siąty dzień był dniem wolnym od pracy. I co? Dorobi-
li się czegoś? (Oklaski)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest jeszcze jedna
kwestia. Otóż jesteśmy krajem chrześcijańskim, kra-
jem monokatolickim, można powiedzieć. Tu chciał-
bym się zwrócić z wyrazami szacunku do tych 700 tys.
obywateli, którzy złożyli swoje podpisy pod wnio-
skiem o przywrócenie dnia wolnego od pracy w uro-
czystość Święta Trzech Króli. Ale pamiętajmy o jed-
nej rzeczy. Jeżeli chodzi o katolicyzm, to najwyższe
przykazanie to przykazanie o miłości bliźniego. I je-
żeli dyskutujemy na temat przywrócenia dnia wolne-
go od pracy w uroczystość Święta Trzech Króli, nie
możemy się pokłócić. Niech to będzie zwornikiem
i niech będzie przyczynkiem do zgody w Wysokiej
Izbie. Zróbmy…(Oklaski)
(Poseł Jerzy Materna: Brawo!)
Zwracając się z szacunkiem do pana prezydenta
Kropiwnickiego, niegdysiejszego posła, chcę powie-
dzieć, że marzyłbym o tym, aby kiedyś była taka
sytuacja tu, w Sejmie, która wszystkich nas połączy,
bo jeżeli będziemy dochodzić do pewnego kompromi-
su, konsensusu, to wtedy to się przełoży na zysk dla
obywateli. Poczucie dobrobytu nie zależy tylko od
nagromadzonych dóbr materialnych, dobre samopo-
czucie obywateli, a my za nie odpowiadamy jako Wy-
soka Izba, zależy również od spokoju, od wzajemnego
szacunku, od nieobrzucania się inwektywami. I ży-
347
czylibyśmy sobie, żeby właśnie w takim duchu prze-
biegały prace nad tą ustawą obywatelską (Oklaski),
nad inicjatywą obywatelską.
Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa
Ludowego jest za przekazaniem projektu usta-
wy…(Oklaski)
(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo!)
…do komisji. Wiecie, ja się nie cieszę, jak opozycja
mi brawo bije… (Wesołość na sali)
(Poseł Jerzy Materna: Rozumiemy to.)
…bo to… Natomiast skoro jest taka sytuacja, to
chcę, żebyście wiedzieli o jednej kwestii. Jeśli chodzi
o koalicyjne współfunkcjonowanie Polskiego Stron-
nictwa Ludowego z Platformą Obywatelską, to my
w deklaracji zapisaliśmy całkowitą swobodę i wol-
ność w kwestiach wartości, kwestiach przekonań
religijnych. I jeszcze jedno, nikogo nie ośmielimy się
potępić za wyznawanie jakichkolwiek przekonań,
ponieważ każdy ma wolną i nieprzymuszoną wolę.
My zgodnie z sumieniem będziemy pracować nad
kwestią przedmiotowego projektu ustawy. Dziękuję,
proszę państwa, za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Głos zabierze pan poseł Marek Borowski w imie-
niu koła SDPL – Nowa Lewica i Demokratycznego
Koła Poselskiego.
Proszę bardzo, panie marszałku.
Poseł Marek Borowski:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawa jest sto-
sunkowo prosta, a wywołuje wielkie emocje, zaś roz-
ległość i głębokość argumentów, które są tutaj przy-
taczane, może wręcz onieśmielać. Wysłuchałem
z dużym zainteresowaniem wystąpienia pana posła
Rybickiego. Zgadzam się ze znaczną częścią argu-
mentów. Ale wieszanie na tym jednym dniu aż tylu
kwestii ekonomicznych to zdecydowanie przesada.
(Oklaski)
(Poseł Jerzy Materna: Brawo!)
Mówię to jako ekonomista z pewnym stażem i do-
świadczeniem. Jak zwykle dochodzi tutaj do konfron-
tacji między Platformą Obywatelską i PiS. Już mia-
łem okazję na ten temat wypowiadać się z tej trybu-
ny. W każdej kwestii, jaka się tutaj pojawia, dochodzi
do ostrego starcia tych dwóch opcji, z pewną szkodą
dla argumentów merytorycznych, co muszę z przy-
krością powiedzieć.
Otóż ta inicjatywa obywatelska niewątpliwie,
a każdej inicjatywie obywatelskiej należy się szacu-
nek, jest obciążona pewnym grzechem pierworod-
nym. Pan poseł Rybicki miał rację, tytuł tej ustawy
brzmi tak, jak powiedział, w sprawie przywrócenia
Święta Trzech Króli. Nie jest to w porządku.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
348 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Marek Borowski
(Poseł Tadeusz Cymański: Dlaczego?)
Nie jest to w porządku, ponieważ Święto Trzech
Króli istnieje, a chodziło o dzień wolny. I jeśli się zbie-
ra podpisy, to trzeba to robić w pełni uczciwie. To
było obciążone grzechem pierworodnym. Tak się po
prostu nie powinno postępować. To po pierwsze.
Po drugie, to jest inicjatywa dość oczywista
z punktu widzenia każdego obywatela. Dzień wolny
dodatkowy – proszę bardzo. Chcę powiedzieć, że ja
jako prywatna osoba bardzo chętnie widzę każdy
dzień wolny. Jeżeli Wysoka Izba zechce uchwalić, cze-
mu nie? Dzień wolny, dzień do urlopu dodatkowy,
jakieś inne świadczenia – bardzo chętnie. Tego ro-
dzaju inicjatywy obywatelskie są dość proste, nato-
miast ja jako polityk, jako człowiek, który zasiada
w tej Izbie, który ma podejmować decyzje, muszę brać
pod uwagę, że zostałem wybrany przez ludzi po to,
abym podejmował decyzje wyważone, mądre i w ich
długofalowym interesie, a nie krótkofalowym. Nie
szermujmy więc tutaj, proszę państwa, liczbą podpi-
sów, nie szermujmy dużym zainteresowaniem...
(Poseł Marek Matuszewski: Ale to są fakty.)
bo ręczę, że w każdym przypadku, jeśliby wystą-
pić z podobną inicjatywą, która coś daje i to daje szyb-
ko, będzie odzew pozytywny. A zatem nie ten argu-
ment tutaj powinien być brany pod uwagę. Wobec
tego albo mamy tutaj do czynienia z inicjatywą spo-
łeczności, którą wiąże wyznanie, i w związku z tym
ze względów religijnych chce ona obchodzić to święto
w sposób bardziej uroczysty, bardziej długotrwały,
albo też mamy po prostu do czynienia z inicjatywą,
która mówi o tym, że potrzebny jest jeden wolny
dzień więcej, bo o tym tutaj też była mowa ze strony
PiS-u, dla rodziny, po to, żeby lepiej odpocząć, żeby
się odstresować.
(Głos z sali: Zapytajmy o 22 lipca i zobaczymy.)
Otóż, jeśli chodzi o kwestię pierwszą, jeśli chodzi
o kwestię religijną, to przypomnę, że art. 9. konkor-
datu mówi o tym, które dni są wolne – notabene
1 stycznia, popularnie zwany Nowym Rokiem, jest
traktowany w konkordacie jako uroczystość Świętej
Bożej Rodzicielki Maryi...
(Poseł Andrzej Mikołaj Dera: Bo jest takie
święto.)
...drugi dzień Wielkanocy, dzień Bożego Ciała,
uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Pan-
ny – 15 sierpnia, 1 listopada – dzień Wszystkich Świę-
tych, 25 grudnia, 26 grudnia. I ust. 2: „Rozszerzenie
powyższego wykazu może nastąpić po porozumieniu
układających się Stron”. Proszę państwa, ja głosowa-
łem przeciwko konkordatowi, ale to jest dzisiaj prawo
i ja, będąc człowiekiem lewicy i mając swój stosunek
do roli Kościoła, miejsca Kościoła, często polemizuję
ze swoimi kolegami, którzy chcą, abyśmy wnosili pro-
jekty, które są sprzeczne z konkordatem, i powiadam:
nie, przykro mi, ten konkordat został uchwalony
i jest dzisiaj prawem, ale niechżeż on będzie prawem.
W związku z tym jeśli chodzi o kwestie religijne, to
ta grupa ludzi, którą zmobilizował komitet obywatel-
ski, powinna nie projekt ustawy tutaj wnosić, tylko
petycję do Episkopatu Polski o to, aby zgodnie z kon-
kordatem przystąpił do rozmów z rządem na temat
rozszerzenia tego wykazu. I to byłaby prawidłowa
droga. Ta droga, którą przyjęto, jest drogą sprzeczną
z ustaleniami. W tym kontekście, panie prezydencie
Kropiwnicki, jeśli chodzi o pańską argumentację, to
ja rozumiem, że retoryka wymaga czasem pewnej
dozy demagogii, ale powiedzmy sobie, że w tym przy-
padku ta demagogia była niezwykle czytelna, a mia-
nowicie czy my mamy rzeczywiście wybierać między
Józefem Piłsudzkim i Władysławem Gomułką. No
nie przesadzajmy – a może po prostu mamy podpo-
rządkować się temu, co jest w konkordacie i na co
zdecydował się Episkopat Polski, który nie wystąpił
o Święto Trzech Króli?
(Poseł Marek Matuszewski: Ale popiera ten pro-
jekt.)
Oczywiście, a co sobie wyobrażacie, że Kościół
dzisiaj po wniesieniu takiego wniosku powie: nie, nie
popieramy tego?
(Poseł Marek Matuszewski: Wcześniej też po-
pierał.)
Każdy poprze. Proszę takich argumentów nie
używać, to jest zupełnie oczywiste. (Oklaski)
Wiemy, powiedziałem to już, jak sprawy wygląda-
ją od strony prawnej, od strony konkordatowej. Jeśli
natomiast chodzi o dodatkowy dzień wolny, to po pro-
stu zadajmy sobie zwykłe pytanie – bez tych argu-
mentów szczegółowych o tych miliardach, bo to rze-
czywiście jest nie do wyliczenia, czy o jakichś strasz-
liwych, demonicznych skutkach, które mogą tutaj
wystąpić, choć sprawy tak zwanych mostów urlopo-
wych nie można lekceważyć – czy zaszły jakieś szcze-
gólne okoliczności, żeby zwiększać liczbę dni wolnych
w Polsce. Ja po prostu ich nie widzę, nie widzę żad-
nych szczególnych okoliczności, ani żeby ją zmniej-
szać, ani zwiększać.
Teraz chciałbym zacytować tutaj mały fragment
pewnej wypowiedzi, ale wcześniej chcę powiedzieć,
że Sejm podejmował ustawy dotyczące świąt pań-
stwowych – jest Dzień Flagi Rzeczypospolitej Pol-
skiej, jest dzień solidarności, wolności i chyba demo-
kracji (31 sierpnia), to są ustawowe dni, które są
świętami państwowymi – ale nie ustanowił dnia wol-
nego, chociaż np. dzień flagi, choć może mniej, bo to
jest między 1 a 3 maja, ale dzień solidarności,
31 sierpnia, słowo honoru, nadawał się na święto
państwowe jako dzień wolny, a jednak nie ustanowio-
no go. W związku z tym były już takie precedensy.
Chciałbym zacytować pewną bardzo krótką wy-
powiedź: Byłoby lepiej, gdyby przypadające 6 stycznia
Święto Trzech Króli nie było dniem wolnym od pracy.
Biorąc pod uwagę sytuację finansową na świecie,
w Polsce, wyzwania, przed jakimi stoimy, dyscyplinę
finansową, jaką musimy przyjąć w perspektywie
przygotowania do strefy euro, to wszystko mówi, że-
byśmy pracowali raczej trochę więcej, a nie trochę
mniej. Jakby to ode mnie zależało, raczej bym odrzu-
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Marek Borowski
cił. Kto to powiedział? To powiedział pan premier
Tusk.
Chcę powiedzieć, że z panem premierem Tuskiem
w wielu kwestiach nie zgadzam się, ale to jest akurat
kwestia, w której się zgadzam. Uważam, że w spra-
wie tej ustawy wybór jest właściwie zero-jedynkowy.
Ja słyszę np. wniosek: przesłać do komisji celem dal-
szych prac. Ale jakich prac, nad czym prac? Są pro-
jekty obywatelskie... (Dzwonek)
Już, panie marszałku, kończę.
Są projekty obywatelskie, które mają rzeczywiście
dużo treści, dużo pozycji. Ostatnio zgłoszony projekt
Związku Nauczycielstwa Polskiego – w jego przypad-
ku z jednymi sprawami można się zgadzać, z innymi
nie, ale jest nad czym pracować. Natomiast w tej
sprawie nie ma nad czym pracować. Trzeba po prostu
podjąć szybką decyzję, nie mamić obywateli. Trzeba
podjąć szybką decyzję: albo jest się za tym projektem
i wprowadza się ten dzień ze wszystkimi konsekwen-
cjami, albo jest się po prostu przeciw i mówi się: nie,
proszę państwa, nie tędy droga, nie tak się to robi.
Dlatego, biorąc te wszystkie elementy pod uwagę,
chcę w imieniu dwóch kół, koła Socjaldemokracji Pol-
skiej i Demokratycznego Koła Poselskiego, również
zgłosić wniosek o odrzucenie tej inicjatywy w pierw-
szym czytaniu, nie dlatego, że nie mamy szacunku
dla tych, którzy zbierali podpisy, tylko dlatego, że
uważamy, iż nie tędy droga i nie tak powinno się
załatwiać te sprawy.
A propozycja, która została wstępnie wysunięta
przez Sojusz Lewicy Demokratycznej, jest do rozwa-
żenia, ale w innym trybie. To jest inny projekt usta-
wy, który zostanie, jak rozumiem, zgłoszony i nad
którym oczywiście można się zastanowić. To nie jest
poprawka do tego projektu. Ten projekt ma zupełnie
inny charakter.
A zatem zgłaszam taki wniosek i proponuję nie
nadawać temu żadnej ideologicznej treści ani ideolo-
gicznej formy i nie przydawać tej sprawie żadnych
demonicznych konsekwencji, bo to rzeczywiście nie
ma sensu. Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przystępujemy do pytań.
W tej chwili jest, proszę państwa, 38 posłów.
Czy są jeszcze zgłoszenia?
Nie widzę.
Zamykam listę.
Ustalam czas jednego pytania na 1,5 minuty. Pro-
szę honorować ten czas, przynajmniej za bardzo nie
przedłużać.
Pierwszy pan poseł Zbigniew Konwiński, Platfor-
ma Obywatelska.
349
Poseł Zbigniew Konwiński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dla jasności tylko
powiem, że co roku w Święto Trzech Króli idę do
kościoła, po mszy piszę na drzwiach mojego miesz-
kania: K+M+B i rok. Dla mnie to święto jest, nikt
nie musi mi go przywracać, obchodzę je co roku.
Mam pytanie do wnioskodawców: Czy nie lepiej
byłoby przygotować takie rozwiązanie, które odebra-
łoby nam trochę argumentów, a per saldo prowadzi-
łoby do tego, że liczba dni wolnych w roku byłaby
taka sama? Dlaczego państwo ograniczyliście się tak
naprawdę do wprowadzenia tylko jednego dodatko-
wego dnia wolnego od pracy? Dlaczego nie poszliście
trochę dalej, np. proponując zniesienie wolnego dnia,
jakim jest 1 maja? Dla gospodarki taka zamiana
1 maja na 6 stycznia to byłoby tak naprawdę dużo,
dużo lepsze rozwiązanie.
(Głos z sali: A to postulat?)
Nie, to nie postulat. Ja tylko mówię o tym, pani
poseł, że można było zaproponować takie rozwiąza-
nie, które byłoby dla gospodarki neutralne, nawet
korzystniejsze i odebrałoby znacznej części posłów na
tej sali argumenty do głosowania przeciwko. (Poru-
szenie na sali)
Panie marszałku, ja bym prosił...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę nie przerywać panu posłowi.
Panie pośle, tzw. Zwischenrufy zdarzają się na
sali, proszę się nie przejmować (Wesołość na sali),
proszę kontynuować.
Proszę bardzo.
Poseł Zbigniew Konwiński:
Dobrze, będę kontynuował.
Dlaczego więc państwo nie zaproponowaliście roz-
wiązania neutralnego...
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Ale proszę kulturalnie, panowie, proszę kultu-
ralnie.
Proszę bardzo.
Poseł Zbigniew Konwiński:
Niektórych można kultury uczyć, z niektórymi
jest trochę trudniej.
A więc to jest pytanie, panie prezydencie: Dlacze-
go nie zaproponowaliście rozwiązania neutralnego,
które powodowałoby, że byłaby taka sama liczba dni
wolnych, i tak naprawdę odebrałoby znaczą część
argumentów przeciwnikom wprowadzenia dodatko-
wego dnia wolnego od pracy? Dziękuję bardzo.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
350 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Marek Polak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Oso-
biście nie mam najmniejszych wątpliwości, że znie-
sione przez reżim komunistyczny Święto Trzech
Króli powinno zostać przywrócone i być dniem wol-
nym od pracy, zważywszy na wielowiekową polską
tradycję oraz niezaprzeczalny fakt, że wśród krajów
Unii Europejskiej nie przodujemy pod względem dni
wolnych od pracy.
Skoro jednak pracujemy nad tą słuszną w moim
przekonaniu ustawą, pragnę przypomnieć, że niedaw-
no, bo o ile pamiętam, pod koniec minionej kadencji,
podjęliśmy ustawę w sprawie zakazu handlu w święta,
zarówno państwowe, jak i kościelne, precyzyjnie okre-
ślając święta, których ten zakaz dotyczy.
Mam pytanie do rządu, do któregoś z ministrów.
(Głos z sali: Ale rządu już nie ma.)
Właśnie, nie ma, nie ma kogo zapytać.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, przepraszam.
Panie pośle, nie jest tak, że rządu już nie ma, na
szczęście rząd jeszcze jest, natomiast w tej sprawie
przedstawiciel rządu nie uczestniczy w debacie. Może
pan pytać tylko – sekundeczkę, ten czas się panu nie
liczy – przedstawiciela wnioskodawców.
Proszę bardzo.
Poseł Marek Polak:
Panie marszałku, chciałbym jednak zapytać
przedstawicieli rządu, czy po ewentualnym przyjęciu
przez Wysoką Izbę tego projektu ustawy rząd prze-
widuje nowelizację ustawy zakazującej handlu w hi-
permarketach również właśnie w to święto, którego
dotyczy procedowanie. Dlatego właśnie pytanie jest
skierowane do rządu.
Korzystając z okazji, że mam jeszcze chwilkę cza-
su, chciałbym też zapytać przedstawicieli rządu, czy
rząd widzi potrzebę przygotowania, czy rząd rozwa-
ża przygotowanie projektu ustawy (Dzwonek) wpro-
wadzającej kolejne ważne i konieczne w moim prze-
konaniu święto upamiętniające rocznicę porozumień
sierpniowych, które były punktem zwrotnym w kie-
runku wyzwolenia od reżimu komunistycznego i oba-
lenia go nie tylko w Polsce, ale i w wielu krajach Eu-
ropy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, panie pośle.
Pan poseł Kazimierz Gołojuch, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Kazimierz Gołojuch:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Święto Objawienia Pańskiego, zwane w Polsce
Świętem Trzech Króli, było dniem wolnym od pracy
na przestrzeni dziejów naszego państwa i narodu od
dnia przyjęcia przez Polskę chrztu w roku 966. Zo-
stało zniesione w roku 1960. Obecnie Dzień Obja-
wienia Pańskiego jest obchodzony jako dzień wolny
od pracy w 9 krajach Unii Europejskiej. W Polsce
pod inicjatywą przywrócenia Święta Trzech Króli,
jak tutaj zostało powiedziane, podpisało się prawie
700 tys. naszych obywateli. Sejm Rzeczypospolitej
Polskiej powinien uszanować wolę tak wielkiej liczby
naszych rodaków.
Mam tutaj pytanie do pana posła Rybickiego wy-
stępującego w imieniu Platformy Obywatelskiej. Dla-
czego Platforma Obywatelska chce odrzucić ten pro-
jekt już w pierwszym czytaniu? Te argumenty, które
zostały przedstawione przez pana w wystąpieniu,
w ogóle mnie nie przekonują. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo.
Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Jerzy Gosiewski:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sza-
nowny Panie Prezydencie! W odczuciu społecznym,
w tym i w moim, przywrócenie Święta Trzech Kró-
li jako dnia wolnego w kontekście powrotu do wie-
lowiekowej polskiej tradycji jest rozwiązaniem ko-
niecznym. Przywrócenie tego święta będzie kolej-
nym krokiem do likwidacji skutków represji wpro-
wadzonych przez reżim komunistyczny w stosunku
do wiary katolickiej i Kościoła w Polsce, które wy-
rażały się prześladowaniem księży, wspólnot para-
fialnych i społeczeństwa katolickiego. Przyczyną
wyjątkowego znaczenia Święta Trzech Króli jest
jego uniwersalne przesłanie, bowiem pokłon mędr-
ców ze wschodu niebędących członkami narodu
Izraela oznacza potwierdzenie misji Zbawiciela
w wymiarze ponadnarodowym.
Pytanie moje chciałbym zadać przedstawicielowi
wnioskodawców, kieruje je do pana prezydenta. Pro-
jekt tej ustawy jest prosty, jednoznaczny i nie przy-
sparza żadnych problemów. Dlaczego więc, zdaniem
pana prezydenta, pan marszałek przedłużał możli-
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Jerzy Gosiewski
wość wprowadzenia pod obrady Sejmu przedstawio-
nego projektu ustawy? Dlatego, że pismami w tej
sprawie wymienialiście się już od przeszło 6 miesięcy.
Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.
Poseł Jan Kulas:
Panie Marszałku! Szanowny Przedstawicielu
Wnioskodawco! Panie Prezydencie! Panie Ministrze!
Wysoki Sejmie! Każdy projekt obywatelski zasługuje
na uwagę i staranne rozpatrzenie – każdy – tym bar-
dziej projekt, pod którym złożono 700 tys. podpisów.
Każdy projekt wymaga rozważnego, starannego roz-
patrzenia. Jednak, panie i panowie, blisko pół wieku
temu niejaki Władysław Gomułka dokonał barba-
rzyńskiego aktu zniesienia tego święta i zauważmy,
że przez 18 lat nic w tej sprawie się nie działo. Ze
strony kolegów z prawicy, z PiS, przez ostatnie 2 lata
żadnej takiej inicjatywy nie było. Czasem trzeba ude-
rzyć się we własne piersi.
(Głos z sali: Uderzamy się.)
Dziś rozmawiamy na temat tego projektu, ponie-
waż jest konkretna inicjatywa. Jeden z wielkich
duszpasterzy powiedział dzisiaj rano w telewizji:
Rozmawiajmy o tym święcie. Rozmawiajmy, ale nie
kłóćmy się. I to jest apel, przesłanie, jeśli chodzi o tę
debatę, panie prezydencie. Rozmawiajmy, ale nie
kłóćmy się. Panie prezydencie, myślę, że warto szu-
kać porozumienia, bo to jest najważniejsze. Jeden
z duszpasterzy z mojej diecezji pelplińskiej powie-
dział: Szukajmy porozumienia. Zgoda jest najważ-
niejsza. Pan też tutaj napisał: Nie chcemy, by kwestia
przywrócenia święta stała się przedmiotem sporów
politycznych, bo tak być nie powinno.
(Głos z sali: To jest odrzucenie.)
Panie prezydencie, dlatego pytam, jaki jest obszar
porozumienia, gdzie możemy dalej rozmawiać, gdzie
możemy szukać konsensusu, bo zgoda buduje. Zgoda
buduje. Takiego porozumienia niewątpliwie trzeba
szukać, bo rozmawiamy o sprawie ważnej, delikatnej,
ale też trudnej. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
(Głos z sali: A pytanie?)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Artur Górski, Prawo i Sprawiedli-
wość.
351
Poseł Artur Górski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do Sejmu tra-
fia niewiele projektów ustaw, które wynikają z ini-
cjatywy obywatelskiej. Tę inicjatywę, propozycję
oficjalnego przywrócenia Święta Trzech Króli, po-
parło 700 tys. Polaków. Dlaczego wy, posłowie Plat-
formy Obywatelskiej, którzy zawdzięczacie swoje
stołki poselskie także katolikom, nie chcecie wsłu-
chiwać się w ich głosy, w nadzieje i oczekiwania ludzi
wierzących? Dlaczego zwalczając tę inicjatywę, po-
sługujecie się demagogią?
Dążymy – mieliśmy nadzieję, że wspólnie z wami
– do ostatecznej likwidacji dziedzictwa komunizmu,
do przywrócenia wszystkich znamion wolności. Wła-
dze komunistyczne przestały uznawać Święto Obja-
wienia Pańskiego prawie 50 lat temu. Pomimo to
Polacy co roku w dniu 6 stycznia wypełniają kościo-
ły. Dlaczego nie chcecie usankcjonować tej wielowie-
kowej tradycji, której polski naród pozostał wierny?
Dlaczego wy, niby ludzie prawicy, wciąż po uszy tkwi-
cie w PRL, gorzej niż lewica?
(Głos z sali: Co?)
(Głos z sali: To prowokacja.)
Przytoczyliście jakieś niespójne wyliczenia ekono-
miczne. Powołujecie się na PKB, niemal zapowiada-
cie krach gospodarki. Udajecie liberałów, którzy niby
dbają o gospodarkę, ale przecież doskonale wiecie, że
są w naszym regionie kraje, które nieprzerwanie ob-
chodziły to święto jako dzień wolny od pracy i są
w dobrej kondycji gospodarczej. A czy wiecie, że na-
wet tak ortodoksyjnie liberalna partia jak Unia Po-
lityki Realnej poparła tę inicjatywę? Przecież wielu
z was, ci porządniejsi, zaczynało swoją przygodę po-
lityczną w jej szeregach. (Dzwonek)
I ostatnie pytanie. To może, jeśli uważacie, że bę-
dzie zbyt dużo dni wolnych od pracy, należy zrezy-
gnować z dnia wolnego 1 maja? (Poruszenie na sali)
(Głos z sali: Skandal.)
Będę wdzięczny, jeżeli pan prezydent Jerzy Kro-
piwnicki, przedstawiciel inicjatorów projektu ustawy,
odniesie się do tej sugestii, wysuniętej także przez
posłów Platformy Obywatelskiej.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę kończyć.
Poseł Artur Górski:
Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo.
Po raz kolejny zwracam uwagę. Rozumiem, że te
pytania źle kierowane są celowe, bo nie dopuszczam
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
352 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski
myśli, że pan poseł może nie rozumieć tak prostej
rzeczy, że pytania można kierować tylko do przedsta-
wiciela wnioskodawców, panie pośle, a nie do innego
klubu parlamentarnego. Ale rozumiem, że panu zro-
zumieć tę prostą myśl jest dosyć trudno. (Poruszenie
na sali)
(Poseł Artur Górski: Skierowałem do sprawozdawcy.)
(Głos z sali: Komisja etyki.)
Pan poseł Łukasz Gibała, Platforma Obywatelska.
(Poseł Artur Górski: Panie marszałku, pan jest
inteligentnym człowiekiem.)
Poseł Łukasz Gibała:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pol-
ska, niestety, ciągle znajduje się na samym końcu
krajów Unii Europejskiej, jeśli chodzi o prawie
wszystkie podstawowe wskaźniki rozwoju cywiliza-
cyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem wskaźni-
ków gospodarczych. Od najbardziej rozwiniętych
gospodarczo krajów świata dzieli nas ciągle ogromny
dystans. Nadrobienie tego dystansu musi być celem
nr 1 dla naszej polityki. Jest tylko jeden sposób, w jaki
możemy to osiągnąć – poprzez cięższą i bardziej wy-
dajną pracę. Nie ma w tym wypadku żadnej drogi na
skróty. Już ponad 200 lat temu ojciec współczesnej
ekonomii Adam Smith w swoim fundamentalnym
dziele zauważył, że jedynym źródłem bogactwa na-
rodów jest właśnie praca. Dlatego też należy bardzo
krytycznie patrzeć na wszelkie propozycje zmian
w prawie, które zmierzają do zwiększenia liczby dni
wolnych od pracy.
Do tych propozycji należy również projekt ustawy,
nad którym debatujemy, ponieważ postuluje się
w nim powołanie nowego dnia wolnego od pracy bez
jednoczesnej, podkreślam, bez jednoczesnej likwida-
cji któregoś z dni wolnych od pracy, które mamy do-
tychczas. Dlatego też zwracam się do przedstawicie-
la wnioskodawców pana prezydenta Kropiwnickiego
z następującym pytaniem. Czy jest pan świadomy
tych negatywnych skutków ubocznych, które niesie
ze sobą ewentualne wejście w życie ustawy, którą pan
promuje? Dziękuję uprzejmie.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Leszek Deptuła, Polskie Stronnictwo
Ludowe.
Poseł Leszek Deptuła:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Dla mnie jako ludowca Święto Trzech Króli to
jedno z najważniejszych świąt w liturgii Kościoła
Rzymskokatolickiego. Dlatego też dziwię się niektó-
rym wypowiedziom, że jesteśmy katolikami, ale jak
przychodzi czas próby, to może nie. Czyli albo się jest
w ciąży, albo się nie jest w ciąży. (Oklaski)
(Głos z sali: Brawo.)
Spokojnie, koledzy, spokojnie. Wasze oklaski dla
mnie są różnie interpretowane.
(Głos z sali: My jesteśmy za ciążą.)
Szanowni państwo, Jezus Chrystus urodził się
w stajence, wśród rolników, wśród pasterzy. Najpierw
był u nas, później dopiero doszli mędrcy. (Wesołość
na sali) Chciałbym się zwrócić do tych wszystkich
mędrców, aby uszanować Święto Trzech Króli. Mam
w związku z tym pytanie do pana prezydenta, do
wnioskodawcy. Czy zgadzacie się z tymi wyliczenia-
mi, które przedstawił tutaj w swoim wystąpieniu
przedstawiciel Platformy Obywatelskiej, bo te wyli-
czenia są różne? Czy zgadzacie się z opcją, że to świę-
to można przeliczyć li tylko na brzęczącą złotówkę?
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Tadeusz Woźniak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wstępie pra-
gnę podziękować inicjatorom i projektodawcom oby-
watelskiego projektu ustawy o przywróceniu Święta
Trzech Króli i wyrazić szacunek wszystkim, którzy
przyczynili się do zebrania tak imponującej liczby
podpisów osób popierających tę ze wszech miar słusz-
ną inicjatywę.
Pragnę zadać pytania do rządu, ale przedstawi-
cieli rządu nie ma na sali, bo pewnie rozpoczęli świę-
towanie weekendu. Mimo wszystko będę pytał, licząc,
że w poniedziałek ktoś z rządu przeczyta sprawozda-
nie stenograficzne.
Dlaczego rząd państwa polskiego, liczącego 38 mln
obywateli, z czego 95% deklaruje przynależność do
Kościoła katolickiego, staje wbrew woli narodu? Jeśli
koalicja rządząca nie dopuści do uchwalenia przedmio-
towej ustawy, będzie to hańbą dla rządzących.
(Głos z sali: Ekskomunika.)
Jak spojrzycie w oczy swoim wyborcom, których
zdradzicie, głosując przeciw proponowanej ustawie,
nie pozwalając im w pełni przeżywać jednego z naj-
ważniejszych świąt w roku? Dlaczego rząd Platformy
Obywatelskiej wpisuje się w walkę z Kościołem kato-
lickim, z jaką mieliśmy do czynienia w czasach Polski
Ludowej i nieludzkiej ideologii komunistycznej, z któ-
rą przez dziesiątki lat walczyliśmy i którą zwalczyli-
śmy? Dlaczego rząd mojego katolickiego kraju jest
tak niesprawiedliwy dla katolików, pielęgnując m.in.
ustanowione w czasach komunistycznych ideologicz-
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Tadeusz Woźniak
ne święto, jakim jest 1 Maja, oraz umożliwiając, po-
przez dodatkowe dni wolne od pracy, członkom Ko-
ścioła Ewangelicko-Reformowanego, Kościoła Ewan-
gelicko-Augsburskiego, Kościoła Ewangelicko-Meto-
dystycznego, Kościoła Chrześcijan Baptystów oraz
Kościoła Zielonoświątkowego świętowanie ważnych
dla nich świąt religijnych, pomimo korzystania do-
datkowo z wszystkich dowolnych świąt państwowych
związanych z katolicyzmem, a odmawiając katolikom
prawa do Święta Trzech Króli, mimo że w tym dniu
nasze kościoły są pełne wiernych? (Dzwonek) Dlacze-
go rząd używa argumentów ekonomicznych, jakich
używali komuniści, broniąc się przed wprowadze-
niem wolnych sobót? Wywalczyliśmy wolne soboty
i kraj wygląda nieporównanie lepiej niż przed ich
wprowadzeniem, bo komuniści już nie rządzą. Wy-
walczymy też Święto Trzech Króli i będziemy żyć
zgodnie z naszymi przekonaniami.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, panie pośle.
Poseł Tadeusz Woźniak:
Już kończę.
Wtedy nie będzie już u władzy liberałów i wszel-
kiej maści cynicznych obłudników wykorzystują-
cych katolików jedynie do głosowania. Dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Marek Matuszewski, Prawo i Sprawie-
dliwość.
(Poseł Marek Matuszewski: Panie marszałku,
przede mną jest poseł Tomasz Kamiński.)
Przepraszam najmocniej.
Pan poseł Tomasz Kamiński, Lewica.
Jeszcze raz przepraszam.
Poseł Tomasz Kamiński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie Miasta Łodzi! Najpierw chcę się zwrócić do pana
posła, który przemawiał przed chwilą. Otóż, panie
pośle, państwo polskie nie jest katolickie – jest świec-
kie. Zacznijmy od tego. (Oklaski)
Druga sprawa. Panie pośle Górski, ręce precz od
1 Maja. (Oklaski) Ręce precz od ludzi pracy.
(Głos z sali: Do kogo te pytania?)
Zapytajcie wielu waszych działaczy, którzy w tam-
tych czasach 1 Maja szli w pochodzie; chociażby poseł
Jasiński. Zapytajcie, czy również oni wyrażają na to
zgodę.
353
Wysoka Izbo… (Gwar na sali)
Panie marszałku, bardzo proszę, aby umożliwio-
no mi sformułowanie pytania.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę bardzo, proszę kontynuować.
(Głos z sali: Panie pośle, proszę nie krzyczeć. Pro-
szę się zwracać do wnioskodawców, a nie do nas.)
Poseł Tomasz Kamiński:
Wysoka Izbo! Sejm jest od tego, aby stanowił pra-
wo, ale prawo dobre. Mam pytanie do wnioskodawcy.
Otóż mam przed sobą taki dokument, jakim jest kon-
kordat, umowa między Stolicą Apostolską i Rzeczą-
pospolitą Polską. Art. 9 ust 2 stanowi, iż rozszerzenie
powyższego wykazu może nastąpić po porozumieniu
układających się stron.
Panie Prezydencie! Panie Wnioskodawco! Czy jest
takie porozumienie pomiędzy Stolicą Apostolską a rzą-
dem Rzeczypospolitej Polskiej? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Jeszcze raz przepraszam pana posła Matuszew-
skiego.
Proszę bardzo, panie pośle.
Poseł Marek Matuszewski:
Panie Marszałku! Panie Prezydencie Kropiwnic-
ki! Szanowni Przedstawiciele Komitetu! Wysoka
Izbo! Debatujemy dziś nad obywatelskim projektem
ustawy o ustanowieniu 6 stycznia, Święta Trzech
Króli, dniem wolnym od pracy. Jest to projekt, pod
którym podpisała się rekordowa liczba Polaków.
W Polsce do roku 1960 Święto Trzech Króli było
dniem wolnym od pracy. Władze komunistyczne z Wła-
dysławem Gomułką na czele postanowiły, że święto
to w wymiarze państwowym zostanie zlikwidowane.
Trzeba to naprawić i dzień wolny w to święto przy-
wrócić. Przypomnę, że święto to obchodzone jest w dzie-
więciu krajach Unii Europejskiej, m.in. w Niemczech,
Szwecji i Finlandii.
Prawo i Sprawiedliwość, oddając władzę, zosta-
wiło kraj w bardzo dobrej sytuacji gospodarczej.
Produkt krajowy brutto był powyżej 5%. W związku
z tym nie można poważnie brać pod uwagę płaczu
drapieżnych liberałów, że ten jeden dodatkowy
dzień, w którym zapracowani Polacy będą święto-
wać i odpoczywać, doprowadzi wręcz do krachu pol-
ską gospodarkę.
Szanowna Platformo! Polacy pracują coraz wydaj-
niej z roku na rok, dzięki temu bez problemu nadro-
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
354 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Marek Matuszewski
bią ten jeden dodatkowy wolny dzień. Święto to było
dniem wolnym od pracy i niech znów tak będzie.
Z tego miejsca wzywam was, posłów deklarują-
cych się jako chrześcijanie, do poparcia tego projektu.
Apeluję do pana marszałka Niesiołowskiego, który
był w partiach mających w nazwie: chrześcijańskie,
który ma wielki autorytet u posłów Platformy Oby-
watelskiej: Czy wpłynie pan na posłów PO, którzy
zwyczajnie boją się poprzeć tego projektu, aby prze-
stali się bać? Sumienie ma się tylko jedno. Zagłosuj-
cie zgodnie z nim, a nie narzuconą wam dyscypliną
partyjną. (Oklaski)
(Głos z sali: Brawo.)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Andrzej Nowakowski, Platforma Oby-
watelska. (Gwar na sali) (Wesołość na sali)
Poseł Andrzej Nowakowski:
Panie Marszałku! Panie Prezydencie! Wysoka
Izbo! Nie wiem, czy ta sprawa jest tak bardzo zabaw-
na i śmieszna. Niektórzy tu doskonale się bawią.
Według mnie jest ona może bardziej poważna i wy-
magająca rzeczywiście głębokiego namysłu i kiero-
wania się nie tylko sumieniem, ale także rozsądkiem.
Sądzę, że trzeba tu rozważyć dwa ważne elementy,
co do których dzisiaj jest spór na tej sali. Kościelna
uroczystość Trzech Króli jest jedną z najdawniej-
szych w dziejach Kościoła katolickiego. To prawda.
Na Wschodzie pierwsze jej ślady spotykamy już w III
w. Tego dnia obchodzono w kościele greckim uroczy-
stość Bożego Narodzenia, ale w treści znacznie po-
szerzonej, w ogóle jako Dzień Objawienia się Chry-
stusa. Na Zachodzie uroczystość Objawienia Pań-
skiego datuje się od IV w. i jest obchodzona oddzielnie
od Bożego Narodzenia.
Mamy świadomość znaczenia i wagi tego święta
w Kościele katolickim, tego, jak bardzo mocno wro-
sło ono w polską tradycję. Święta tego, co ważne,
panie prezydencie, nie trzeba przywracać. Ono ist-
nieje, ma rangę uroczystości i naprawdę można je
w sposób godny świętować. Polacy w sposób godny
świętują je od wielu wieków. Świętują je także ci,
którzy nawet jeśli zostanie ono przywrócone jako
dzień wolny od pracy, będą do pracy chodzili. Są
bowiem takie zawody, które wymagają pracy ludzi
także w każde święto, i na pewno ci ludzie także to
święto godnie świętują.
W tym kontekście chciałbym zapytać: Panie pre-
zydencie, czy ma pan świadomość, jaki wpływ na
polską gospodarkę będzie miało zwiększenie liczby
dni wolnych od pracy, zwłaszcza w kontekście świa-
towego kryzysu? Już tak zupełnie na marginesie
chciałbym zauważyć, że świętem szczególnym, nad
czym być może będzie warto w przyszłości się pochylić,
którego znaczenie, ranga i tradycja uzasadniałyby
uczynienie go dniem wolnym od pracy, jest w moim
przekonaniu np. Wielki Piątek. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Stanisław Szwed:
Panie Marszałku! Panie Prezydencie! Wysoka
Izbo! Jest na tej sali jeszcze parę osób, które wiedzą,
jak ciężko w naszym parlamencie przychodziło przy-
wracanie dni wolnych. Panie ministrze, panie pośle,
pamięta pan naszą walkę o wolne soboty. Pan mar-
szałek również doskonale pamięta, jak walczyliśmy
w poprzedniej kadencji o wprowadzenie zakazu han-
dlu w 12 dni świątecznych.
Zwracam się do pana prezydenta jako wybitnego
ekonomisty, bo tutaj często pojawia się wątek gospo-
darczy, pojawiają się liczby, np. 4 mld zł, mówi się, że
ten jeden dzień będzie wiązał się z takimi kosztami.
Pamięta pan również dyskusje na temat zakazu han-
dlu w niedziele, wtedy miało to być 2 mld zł, a dzisiaj
słyszymy, że będzie to już 6 mld zł. Prosiłbym pana
prezydenta o własną opinię na ten temat. Myślę, że
ma pan w tej sprawie doskonałe rozeznanie.
Drugą kwestię poruszył w swoim wystąpieniu
przedstawiciel Platformy Obywatelskiej. Stwierdził,
że w Polsce występują nieuzasadnione i bezsensowne
przywileje pracownicze. Chciałbym więc zapytać, co
wiąże się również z pana doświadczeniem, jakie to
superprzywileje mają polscy pracownicy, robotnicy.
Czym wyróżniamy się na tle innych krajów? Gdzie
to jest takie super, w jakim miejscu? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję, panie pośle.
Pytanie zadaje pan poseł Robert Węgrzyn, Plat-
forma Obywatelska.
Poseł Robert Węgrzyn:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań-
stwo! Panie Prezydencie! Myślę, że państwo dokona-
liście pewnej manipulacji w tytule proponowanej
ustawy. Otóż Święto Trzech Króli istnieje. Tytuł
mówi wyraźnie o przywróceniu tego święta. Mam
pytanie do pana prezydenta: Jak brzmiało pytanie
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Robert Węgrzyn
w ankiecie, w której wzięło udział i pod którą podpi-
sało się 700 tys. osób: Czy jesteś za przywróceniem
Święta Trzech Króli? Czy ewentualnie pytanie
brzmiało: Czy jesteś za ustanowieniem dnia wolnego
od pracy? To jest moje pierwsze pytanie.
(Głos z sali: Kiedy?)
Za chwilkę powiem coś, co pewnie zdziwi moich
kolegów z klubu. My jesteśmy za tym, aby ten dzień
był wolny od pracy. Jesteśmy za tym, aby Wielki Pią-
tek był dniem wolnym od pracy. Jesteśmy za tym, aby
Wigilia Bożego Narodzenia była dniem wolnym od
pracy, ale pod jednym warunkiem: że będzie nas na
to stać. (Gwar na sali)
Panie prezydencie, trzy konkretne pytania. We-
dług pańskich wyliczeń ile to będzie kosztować pol-
ską gospodarkę, ile to będzie kosztować budżet pań-
stwa i ile będzie to kosztować w przeliczeniu na jed-
nego przedsiębiorcę, pracodawcę w przeliczeniu na
jednego pracownika, którego zatrudnia u siebie
w zakładzie pracy? Czy ma pan przeprowadzoną taką
symulację? I moje ostatnie pytanie do pana: Dlaczego
pan tego wniosku nie złożył rok temu, tylko w tej
chwili? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Robert Telus, Prawo i Sprawiedliwość.
(Poseł Tadeusz Cymański: Na posiedzeniu ko-
misji.)
Nie ma, tak?
(Głos z sali: Nie ma.)
Rozumiem.
Pan poseł Piotr…
(Głos z sali: Biegnie, biegnie.)
A, to proszę bardzo.
Poseł Robert Telus:
Panie Marszałku! Mam następujące pytanie: Czy
rząd Platformy Obywatelskiej nie będzie podchodził
do spraw polskich inaczej niż tylko przez pryzmat
złotówki? Sprawy polskie to również sprawy związa-
ne z wyznaniem, z religią. Jak można mówić, że jeden
dzień wolny od pracy to jest 4 mld zł? Jeżeli tak, to
może zrezygnujmy z dnia wolnego od pracy w Boże
Narodzenie, będą następne 4 mld, może w Boże Cia-
ło, następne 4 mld, i może w ten sposób spowodujemy
cud, który obiecał Donald Tusk. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwość.
355
Poseł Piotr Polak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie prezyden-
cie Kropiwnicki wraz z delegacją komitetu honoro-
wego, która jest tutaj z nami na tej sali. W 1960 r. po,
wydawałoby się, przeminięciu najgorszego okresu
w powojennej historii Polski, Władysław Gomułka,
sprzeciwiając się polskiej tradycji i historii, tożsamo-
ści narodowej, walcząc z polskim katolicyzmem,
zniósł piękne polskie Święto Trzech Króli. Polacy
w zdecydowanej większości bardzo krytycznie odnie-
śli się do tej decyzji władzy, tzw. ludowej. Nigdy tej
decyzji nie zaakceptowano, a w świadomości i w prak-
tyce ten dzień zawsze był i jest dniem świątecznym.
Po 1989 r., kiedy naprawdę w pełni mogliśmy poczuć
się gospodarzami w swojej ojczyźnie, rozpoczął się
proces naprawy i porządkowania wielu spraw czy
decyzji, które w okresie PRL były błędnie rozumiane,
realizowane lub autorytarnie podejmowane. Do dnia
dzisiejszego wiele z nich udało się naprawić.
Dzisiaj, dzięki obywatelskiej inicjatywie ustawo-
dawczej, złą decyzję z 1960 r. możemy naprawić. Jak
wiadomo, obywatelski projekt ustawy winno poprzeć
podpisami 100 tys. osób. Ten projekt poparło prawie
700 tys. Inicjatywa była bardzo spontaniczna, ludzie
sami chcieli podpisywać projekt ustawy i myślę, że
szybko zebrano by nawet milion podpisów.
(Głos z sali: A skąd będzie pan miał emeryturę?)
Panu prezydentowi Kropiwnickiemu i całemu ko-
mitetowi należą się za tę pracę wyrazy uznania i gorą-
ce (Dzwonek) podziękowanie, co niniejszym czynię.
Przeciwników ustawowego przywrócenia święta
zaś pytam, jeśli dni wolne od pracy przeliczacie pań-
stwo na złotówki, to zlikwidujcie, drodzy liberało-
wie, wszystkie wolny soboty czy inne święta, a Pol-
ska będzie krajem mlekiem i miodem płynącym. Jak
powiedział…
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę kończyć.
Poseł Piotr Polak:
…mój poprzednik…
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć…
(Głos z sali: Polacy ze Wschodu przyjadą.)
Poseł Piotr Polak:
...wszystkie cuda i marzenia pana premiera Tuska
będą zrealizowane po stokroć.
Panie pośle Rybicki…
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
356 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie pośle, proszę kończyć.
Poseł Piotr Polak:
…panie pośle z Platformy Obywatelskiej – już
kończę – praca nie jest jedynym, jak pan zauważył,
sposobem radzenia sobie z biedą, tak pan powiedział.
Uważam, że takim sposobem jest godna i godziwa
płaca, emerytura czy renta, a dzisiaj po prawie roku
państwa rządów i wskutek wielkiej drożyzny od ta-
kiej rzeczywistości jesteśmy bardzo oddaleni. Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Antoni Błądek:
Panie Marszałku! Panie Prezydencie! Wysoka
Izbo! Święto Trzech Króli jest liturgiczną uroczysto-
ścią Objawienia Pańskiego. Obchodzone jest 6 stycz-
nia, w pierwszych wiekach chrześcijaństwa wyzna-
czało początek roku liturgicznego.
(Głos z sali: I dalej będzie.)
W niektórych regionach Polski czas pomiędzy
Bożym Narodzeniem a Świętem Trzem Króli bywał
uważany za tak bardzo święty, że powstrzymywano
się w tym czasie od ciężkich prac. Święto Trzech
Króli należy do pierwszych świąt ustanowionych
przez Kościół. Do 1960 r. Święto Trzech Króli było
w Polsce dniem wolnym od pracy. Dlaczego więc
Platforma Obywatelska nie chce przywrócić tego
święta, które zostało zniesione przez ustrój komu-
nistyczny zwalczający Kościół i katolików? Jeżeli
jednak te argumenty nie trafiają do posłów Platfor-
my, to ustanowienie dodatkowego dnia wolnego od
pracy będzie realizacją nośnego hasła wyborczego
Platformy Obywatelskiej, żeby ludziom żyło się le-
piej. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Waldemar Andzel:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Goście!
Obywatelski projekt ustawy o przywróceniu Święta
Trzech Króli jest potrzebny i oczekiwany przez oby-
wateli Polski. Uzasadnienie Platformy Obywatelskiej
to argumentacja ateistów, dla których liczą się tylko
pieniądze. Platforma po prostu nie ma sumienia.
(Oklaski)
Dlaczego nie ma przedstawicieli rządu, którzy by
się ustosunkowali do tego projektu ustawy? Czy na-
leży zlikwidować inne święta, bo liczy się tylko biz-
nes i ekonomia? To jest pytanie do Platformy Oby-
watelskiej. A kiedy będzie nas stać na Święto Trzech
Króli, jeśli nie dzisiaj? Czy nieprzywrócenie tego
święta jest brakiem szacunku dla polskiej historii
i tradycji?
(Poseł Tadeusz Cymański: Tak.)
Czy Święto Trzech Króli zlikwidowali komuniści
niszczący kościół katolicki, ulegli wobec ZSRR i przy-
wódców komunistycznych z Moskwy? (Oklaski)
(Głosy z sali: Tak.)
Czy brak przedstawicieli rządu na tej debacie
oznacza brak szacunku dla 700 tys. obywateli pol-
skich, którzy poparli inicjatywę ustawodawczą przy-
wrócenia Święta Trzech Króli? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Krzysztof Maciejewski, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Krzysztof Maciejewski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Projekt ustawy, nad którym dzisiaj debatujemy,
to moim zdaniem kolejny krok w kierunku przywra-
cania tożsamości narodu polskiego, jego scalania.
Przysłuchiwałem się wszystkim wypowiedziom i tak
naprawdę nie usłyszałem, dlaczego pan Władysław
Gomułka w 1960 r. zlikwidował Święto Trzech Króli.
A to przecież takie proste. Należało zlikwidować
wszelkie tradycje, bo przecież tradycje są podstawą
jedności każdego narodu i jego tożsamości. (Oklaski)
Święto Trzech Króli jest wielowiekową tradycją
narodu polskiego, narodu katolickiego. Święto Trzech
Króli jest jednym z najważniejszych świąt każdego
katolika. Niech więc każdy katolik ma prawo godnie
je przeżywać. Chcąc wytworzyć w tym dniu właściwą
atmosferę, powinniśmy mieć czas wolny od dodatko-
wych obowiązków. Taki jest, jak sądzę, właściwy
powód przywrócenia zasady, że w tym dniu się nie
pracuje.
Nie wolno więc nam dzisiaj mówić, iż jedynym
i podstawowym celem omawianego projektu jest uzy-
skanie dodatkowego dnia wolnego od pracy. Takie
świadome przekierowywanie dzisiejszej dyskusji wi-
dzimy wśród tych, którzy są wrogo ustosunkowani
do omawianego projektu. Taki ton, niestety, z ubole-
waniem zauważam również w wypowiedziach pana
premiera Tuska. Czyżby to była próba nawiązania
do argumentacji, jaka towarzyszyła tym, którzy zno-
sili to święto? Dziękuję. (Oklaski)
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Elżbieta Rafalska, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Poseł Elżbieta Rafalska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Ze zdziwieniem dzisiaj rano w komentarzu radio-
wym usłyszałam, że jeżeli Sejm przyjmie tę ustawę,
to Polska stanie się absolutnym liderem wśród
państw Unii Europejskich, które świętują, i będzie
przewodziła razem z Maltą w rankingu najbardziej
świętujących krajów. Proszę państwa, mam przed
sobą Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, dni wol-
ne od pracy w 2008 r. Tu jest zaznaczona Polska.
Proszę zobaczyć, jak wygląda ten ranking. Dlaczego
tak się dzieje? Bardzo proszę pana prezydenta o wy-
jaśnienie mi tych zaskakujących wiadomości. Im bli-
żej jesteśmy podjęcia decyzji, tym więcej przybywa
przekłamanych informacji, jak chociażby tej, gdy
wmawia się nam, że Polacy są leniami, że nie chcą
pracować, że Polacy chcą tylko świętować.
Podobnie się dzieje z tymi sławetnymi skutkami
finansowymi, które miesiąc temu wynosiły 1,5 mld,
a dzisiaj podobno już 6 mld. Jeżeli one są tak kata-
strofalne dla sytuacji gospodarczej kraju, to dlacze-
go ławy rządowe świecą pustkami? (Dzwonek) Dla-
czego posłowie nie mają dzisiaj oceny skutków re-
gulacji? Dlaczego nie ma stanowiska rządu wobec
projektu, który tak zagraża naszej sytuacji gospo-
darczej? (Oklaski)
Panie prezydencie, proszę mi powiedzieć, dlaczego
państwo wybraliście tak trudną drogę. Bo projekt
obywatelski to znacznie trudniejsza ścieżka legisla-
cyjna niż projekt poselski. Można było wybrać tę ła-
twiejszą formę.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę kończyć, pani poseł.
Poseł Elżbieta Rafalska:
Co tkwiło u podstaw wyboru takiej drogi i dlacze-
go państwo się na to zdecydowali? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pani posłanka Izabela Jaruga-Nowacka, Lewica.
357
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Ja również mam parę pytań. Czy wie pan, dla-
czego Episkopat Polski, uczestnicząc w negocjowaniu
umowy konkordatowej, nie uwzględnił wśród tych
świąt Święta Trzech Króli, jak państwo mówicie, jed-
nego z najważniejszych w Kościele katolickim? Za-
skakujące jest, prawda, że akurat to święto nie znaj-
duje się w wykazie.
Chciałabym również zapytać pana, dlaczego wy-
brana została właśnie ta droga – inicjatywy obywa-
telskiej, kiedy rzeczywiście prościej byłoby się chyba
zwrócić, żeby to porozumienie, zgodnie z art. 9 ust.
2, negocjować jeszcze raz na skutek petycji obywate-
li w Sejmie. To i tak pewnie będzie wymagało jednak
odniesienia się do zapisów konkordatowych i uzyska-
nia takiej zgody.
Chciałabym też zapytać pana prezydenta, jak pan
odnosi się do propozycji, które tutaj padały, niestety,
i ze strony Platformy, i PiS-u, aby, ustanawiając
6 stycznia – Święto Trzech Króli jako dzień wolny od
pracy, wykasować z kalendarza świąt święto ludzi
pracy – 1 maja.
(Poseł Tadeusz Cymański: Św. Józefa.)
I wreszcie, panie prezydencie…
1 maja to jest święto ludzi pracy.
(Poseł Tadeusz Cymański: Św. Józefa.)
Jako święto katolickie.
Wreszcie, panie prezydencie, czy nie sądzi pan, że
i tak w związku z tym, że kościoły i związki wyzna-
niowe powinny być równouprawnione – a przez umo-
wę konkordatową jeden Kościół katolicki ma wyraź-
nie dominującą pozycję – propozycja zgłoszona przez
klub Lewicy jest jakimś wyjściem z sytuacji i pozwo-
li nie dyskryminować innych związków wyznanio-
wych? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Jacek Falfus, Prawo i Sprawiedliwość.
(Poseł Tadeusz Cymański: Sercem szczerym.)
Poseł Jacek Falfus:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Święto Trzech Króli, dzień Objawienia Pańskie-
go ma nie tylko dla katolików, ale w ogóle chrześcijan
ogromne znaczenie religijne poparte długą tradycją
religijnego świętowania.
Chciałbym zatem dodać jeszcze jeden argument
przemawiający za przywróceniem 6 stycznia jako
dnia wolnego od pracy. Ustanowienie Święta Trzech
Króli dniem wolnym od pracy daje szansę na pełniej-
sze przeżywanie Bożego Narodzenia przez prawo-
sławnych, bowiem Święto Trzech Króli przypada
według kalendarza wschodniego właśnie na czas ob-
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
358 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Jacek Falfus
chodów Bożego Narodzenia przez wyznawców pra-
wosławia.
Rzeczywiście, czas najwyższy zlikwidować nie-
sławne ograniczenia czasów reżimu komunizmu do-
prowadzające do zniewolenia narodu. Przykładem
tego było odebranie dnia wolnego od pracy przypa-
dającego właśnie na dzień 6 stycznia.
Mam pytania do rządu, którego nie ma, jak widać.
Dlatego kieruję je do wnioskodawców, do pana pre-
zydenta Kropiwnickiego.
(Poseł Jerzy Materna: Pracują.)
Czy wnioskodawcy próbowali rozmawiać z przed-
stawicielami rządu, bowiem nam dzisiaj się to nie
udaje, i próbowali przekonać stronę rządową do swo-
ich racji, do ewidentnych racji chrześcijańskiego na-
rodu? Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, panie pośle.
Pan poseł Waldemar Wrona, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Waldemar Wrona:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie Miasta Łodzi! Inicjatywa obywatelska zebrała
prawie 700 tys. podpisów pod obywatelskim projek-
tem ustawy o przywróceniu dnia wolnego od pracy
w Święto Trzech Króli. Co proponuje Platforma Oby-
watelska, powtarzam, Obywatelska? Czy chce skie-
rować projekt ustawy do komisji w celu jego rozpa-
trzenia? Nie. Chce skierować go prosto do kosza, nie
zważając na inicjatywę obywatelską.
Dlatego zwracam się do pana prezydenta miasta
Łodzi. Jak pan myśli, jak zagłosują posłowie Platfor-
my Obywatelskiej, którzy byli wcześniej członkami
ZChN? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, panie pośle. (Wesołość na sali)
Pan poseł Jan Religa, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Jan Religa:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym
podziękować panu prezydentowi za inicjatywę, za
ten obywatelski pomysł, ponieważ powrót do Świę-
ta Trzech Króli jest powrotem do korzeni chrześci-
jańskich. To jest oczywiste. Musimy wrócić do ko-
rzeni chrześcijańskich, nie tylko my, ale również
Europa. (Oklaski)
Chcę podziękować, panie prezydencie, za tę ini-
cjatywę, za ten pomysł. Dzisiaj jesteśmy w znacznie
trudniejszej sytuacji niż 50, 60 lat temu, bo wtedy
wróg Kościoła był zlokalizowany i określony, a w tej
chwili nie, on może być obok. (Oklaski)
(Poseł Jerzy Materna: Dokładnie.)
To jest problem numer jeden. Natomiast odnośnie
do strat, jakie poniesie nasza gospodarka, to uwa-
żam, że to jest zwykłe wciskanie kitu. Na jakiej pod-
stawie, na podstawie jakich założeń przyjęto takie
obliczenia, tak wyliczono straty – 1 mld, 4, 6, 8 mld?
Dlatego pan prezydent chyba zgodzi się ze mną, że to
jest zwykłe wciskanie kitu. (Oklaski) Jeszcze raz ape-
luję do Platformy i PSL-u o głosowanie zgodnie
z własnym sumieniem. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Panie Marszałku! Szanowni Przedstawiciele Ini-
cjatywy Obywatelskiej! Wysoki Sejmie! Wyjątkowym
brakiem szacunku dla prawa konstytucyjnego, wy-
nikającego z art. 118 ust. 2 konstytucji, jest oświad-
czenie Platformy Obywatelskiej i Socjaldemokracji
Polskiej, że obywatele mają prawo zbierać podpisy,
mogą się organizować, ale my ich nie będziemy słu-
chać... (Oklaski)
(Poseł Elżbieta Rafalska: Odrzucimy.)
...bo wiemy lepiej. W polskim parlamencie jest sza-
cunek do inicjatywy ustawodawczej, żadna inicjaty-
wa ustawodawcza nie była odrzucona w pierwszym
czytaniu. Na przykład pod inicjatywą obywatelską
dotyczącą prawa do przechodzenia na wcześniejsze
emerytury w wypadku osób pracujących w szczegól-
nych warunkach i w szczególnym charakterze, za-
niesioną do Sejmu, było 700 tys. podpisów, a łącznie
zebrano ponad 800 tys. Obywatele w ważnych spra-
wach chcą się wypowiedzieć i mają do tego prawo,
a ich wybrańcy powinni znaleźć czas, żeby wysłuchać
jednych i drugich argumentów.
Jak możemy dzisiaj rzeczowo rozmawiać, skoro
nie ma przedstawicieli rządu? Właśnie tam będzie
okazja, aby rozmawiać rzeczowo, o argumentach.
Chciałem zapytać pana pełnomocnika inicjatywy
obywatelskiej, czy prawdą jest, jak powiedział pan
poseł Rybicki, że wasza inicjatywa, aby Święto Trzech
Króli było dniem wolnym od pracy, jest nonsensow-
nym mnożeniem przywilejów pracowniczych? Czy to
było celem inicjatywy? Państwo tak to nazwaliście.
Myślę jednak, że pan pełnomocnik w swoim wystą-
pieniu użył wielu ciekawych argumentów. Natomiast
to pytanie retoryczne na końcu było chyba zaadreso-
wane do kolegów z Platformy: jak będziecie głosować,
czy za Piłsudskim, czy za Gomułką? (Wesołość na
sali, oklaski)
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Szymon Giżyński, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Szymon Stanisław Giżyński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Prezy-
dencie! Pan prezydent Jerzy Kropiwnicki mówił
przed chwilą o wyborze w sprawie Święta Trzech
Króli między lekcją Józefa Piłsudskiego i Władysława
Gomułki. Przedstawiciel PO Arkadiusz Rybicki bra-
wurowo i ostentacyjnie wybrał opcję towarzysza Wie-
sława, kongenialnie wpisując się w jego programowy
dorobek stwierdzeniem: przecież jest Święto Trzech
Króli, bo ludzie chodzą do kościoła, nawet święcą
kredę. To nie tylko czysty Gomułka, ale przede
wszystkim klarowne i jednoznaczne pogwałcenie
i obraza polskiej tradycji, tak pięknie zapisanej choć-
by w „Panu Tadeuszu”, gdzie w księdze pierwszej
„Gospodarstwo”, wiersz 553, Adam Mickiewicz pisze
już nie o święcie, ale o trzykrólskich świętach. Czy
rządowi nie będzie ciasno w tak sztywnym gorsecie,
jaki mu szyje ideologiczne i doktrynerskie stanowi-
sko PO? Dlaczego rząd zdaje się ignorować całą serię
rzeczowych argumentów za przywróceniem Święta
Trzech Króli jako dnia wolnego od pracy: fakt przy-
wrócenia, a nie powoływania nowego dnia wolnego
od pracy, fakt obchodzenia tego święta jako dnia wol-
nego od pracy w wielu krajach, także tych o pierw-
szorzędnym znaczeniu dla europejskich dziejów i kul-
tury, takich jak Austria, Hiszpania, Niemcy czy
Włochy, fakt olbrzymiego narodowego poparcia dla
tej idei, symbolizowanego liczbą 700 tys. podpisów
pod społecznym projektem, fakt braku jakichkolwiek
przeszkód prawnych ze strony Unii Europejskiej, co
często jest wykorzystywane przez niektórych polity-
ków jako pretekst do realizacji celów sprzecznych
z polskim interesem narodowym, fakt braku potrzeby
wskazywania źródeł finansowania skutków przyjętej
ustawy i fakt zaistnienia szansy likwidacji kolejnej
antynarodowej, haniebnej spuścizny komunizmu.
Kończąc, chcę wskazać na puste ławy rządowe,
a jest to dowód pewnej ostentacji i narodowej igno-
rancji. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
(Poseł Jerzy Materna: Pustki w sumieniach.)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Michał Wojtkiewicz, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Michał Wojtkiewicz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie Łodzi! Szanowni Goście! Chcę pogratulować tej
359
inicjatywy, gdyż ta inicjatywa była oczekiwana przez
miliony Polaków. Miliony Polaków chcą świętować
godnie i mieć wolny dzień w tym dniu – w dniu Świę-
ta Trzech Króli. Jednak jak wynika z wypowiedzi
pana posła sprawozdawcy reprezentującego klub
Platformy Obywatelskiej, oni tego święta nie chcą
czcić, nie chcą świętować, nie chcą, żeby to był dzień
wolny od pracy. Jeden z panów posłów właśnie z Plat-
formy Obywatelskiej zwrócił się do nas, żebyśmy
o tym rozmawiali. A co mamy? Już w pierwszym czy-
taniu chcecie odrzucić tę inicjatywę. Chcemy rozma-
wiać, ale cóż? W ławach poselskich Platformy Oby-
watelskiej nie ma nikogo. Czy już dzisiaj świętujecie?
Dzisiaj jest piątek. Dzisiaj jest dzień roboczy. (Okla-
ski) Raz, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć – sześć osób jest
tutaj.
(Poseł Piotr Tomański: Siedzimy za was na komi-
sjach.)
(Poseł Jerzy Materna: Jakich?)
I wcale bym się nie dziwił, gdyby był zgłoszony
wniosek, żeby z okazji Święta Trzech Króli były trzy
dni wolne. To wtedy można by było dyskutować.
Dzisiaj niestety panów posłów nie ma, nie ma z kim
dyskutować. Odrzucacie to w pierwszym czytaniu.
(Dzwonek)
Panie Prezydencie! Chciałbym zadać pytanie,
skąd wzięły się te 4 mld zł? Czy pan z tym się zgadza,
czy to jest prawda? Ale nie, proszę mi nie odpowiadać.
Bo to jest tyle samo warte, gdybym dzisiaj powie-
dział, że to jest 10 mld zł, że tyle kosztuje jeden dzień
wolny od pracy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Anna Sikora, Prawo i Sprawiedli-
wość.
Poseł Anna Sikora:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Szanowni Goście! Dlaczego państwo zdecydowa-
li się zbierać podpisy pod projektem tej ustawy? Czyż-
byście chcieli paść brzuchy, myć samochody i spać?
Nie wiem. A może przyszedł państwu do głowy i tym
700 tys. ludzi taki fakt. Gomułka, rok 1960 – dlacze-
go nie wcześniej? Komuniści znieśli to święto, ale
pamiętamy, że Bolesław Bierut brał czynny udział
w uroczystościach kościelnych. Dlaczego? Dlatego że
polscy patrioci w lasach – z WIN-u, z Narodowych Sił
Zbrojnych –próbowali zbrojnie bronić naszej niepod-
ległości. Dopiero jak ich wydusili – KGB oraz nasze
służby podległe Sowietom – dopiero jak ich stamtąd
wydusili, wtedy Gomułka przystąpił do odrywania
Polaków od korzeni. Niestety, ten proces trwa do
dziś. Nikt inny, tylko wy zmniejszacie liczbę lekcji
historii, znosicie patriotyczne lektury. (Oklaski) Wa-
sza polityka odpolszczania trwa. Polacy z trudem
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
360 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Anna Sikora
odpowiadają na pytania dotyczące 17 września, 13
grudnia. Nasza młodzież nie ma pojęcia, co to Naro-
dowe Siły Zbrojne, nie zna dzieł wybitnych twórców,
utworów Józefa Mackiewicza czy uroczych wierszy
Hemara. Po prostu nie znają. (Dzwonek)
Święto Trzech Króli wszyscy pamiętamy. Chodzi-
my do kościoła, zabieramy kredę, piszemy, musimy
to tłumaczyć.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Pani poseł, proszę kończyć. Proszę kończyć.
Poseł Anna Sikora:
Chciałabym powiedzieć, że Święto Trzech Króli
nie jest świętem muzułmańskim, żydowskim czy
buddyjskim. To jest ten problem. Ale nie jest też tyl-
ko świętem katolickim. Jest jednak ewidentnie świę-
tem narodu, który zamieszkuje te ziemie, który zwie
się Polakami. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Marek Suski, Prawo i Sprawiedliwość.
(Poseł Tadeusz Cymański: Marek, gdzie jesteś?)
(Poseł Izabela Kloc: Jest na komisji regulaminowej.)
(Głos z sali: Zmienił zdanie.)
Nie ma, tak? Rozumiem.
A więc w takim razie pan poseł Zbigniew Dolata,
Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Zbigniew Dolata:
Panie Marszałku! Panie Prezydencie! Wysoka Izbo!
Chciałbym podziękować panu posłowi Rybickiemu.
Chciałbym podziękować panu posłowi Rybickiemu za
to, że opuścił kurtynę, że powiedział, co naprawdę Plat-
forma proponuje Polakom. (Oklaski)
(Poseł Jerzy Materna: Brawo!)
To jest wśród posłów Platformy duża rzadkość,
zdarzyło się to pani Sawickiej, zdarzyło się to panu
Gradowi, ale pan poseł Rybicki przedstawił swojego
rodzaju exposé, prawdziwe exposé dotyczące tego, co
Platforma proponuje szerokim rzeszom polskich pra-
cowników. Powiedział o nonsensownych – nonsen-
sownych – przywilejach i prawach pracowniczych,
powiedział o tym, że jest prymat gospodarki nad czło-
wiekiem, że gospodarka nie jest dla człowieka. I aż
dziwne, że w tym rozpędzie nie zaproponował likwi-
dacji wszystkich świąt i dni wolnych, bo to spowodo-
wałoby, że ten cud Platformy by się ziścił.
(Poseł Robert Węgrzyn: Ależ to wasza propozycja,
nie nasza.)
Humorystycznie brzmią zachęty ze strony posłów
Platformy kierowane do Polaków, aby ciężko praco-
wali. Ilustracją tego, jak ciężko pracuje rząd Platfor-
my, są te puste ławy poselskie. (Oklaski) Ja mam
świadomość, że wśród posłów Platformy jest wielu
ludzi uczciwych i sprawiedliwych, pytanie tylko, czy
będą mieli odwagę zagłosować za tym projektem.
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Tomasz Lenz, Platforma Obywatelska.
Poseł Tomasz Lenz:
Panie Marszałku! Szanowne Koleżanki! Szanow-
ni Koledzy! Debata jest rzeczywiście nietypowa, dla-
tego pozwolę sobie inaczej ująć moje wystąpienie,
dość krótkie. Chcę powiedzieć przede wszystkim, że
pan premier Tusk i większość ministrów właśnie
znajdują się w tej chwili już na Ukrainie, będą mieli
spotkanie z panią premier Tymoszenko i pracują.
(Poseł Elżbieta Rafalska: Wszyscy ministrowie też?
Rząd jest w pracy i nie należy używać (Oklaski)
takich argumentów, że to, iż nie ma ministra czy nie
ma premiera, znaczy, że w tym momencie jest na wa-
kacjach.
(Poseł Jerzy Materna: Cały rząd wyjechał?)
Szanowni Państwo! Chcę wam powiedzieć przede
wszystkim jako moim kolegom parlamentarnym, że
czuję się dotknięty waszymi wystąpieniami. Jestem
osobą wierzącą, jestem osobą praktykującą.
(Poseł Marek Matuszewski: Praktykującą?)
Ale proszę mi nie przerywać, panie pośle.
Mówienie, że ateiści z Platformy są przeciwko
temu, żeby wprowadzić dzień wolny w święto Trzech
Króli...
(Poseł Elżbieta Rafalska: Nikt tak nie mówi.
...uderza we wszystkich wierzących, którzy siedzą
w poprzek tej sali sejmowej. Używacie populistycz-
nych i niechrześcijańskich argumentów w tej deba-
cie... (Oklaski)
(Poseł Elżbieta Rafalska: Nikt tego nie powie-
dział, panie pośle.)
...mówiąc o tym chociażby przed chwilą, że polska
młodzież nie wie, z czym kojarzy się 17 września.
(Poseł Anna Sikora: Bo nie wie.)
Prawda, że polska młodzież nie czyta książek,
które są... (Gwar na sali)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Proszę nie przerywać panu posłowi, nie przeszka-
dzać.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Tomasz Lenz:
...ale to nie jest problem rządu, który rządzi od
roku, tylko problem nas wszystkich, siedzących na
tej sali często od paru kadencji. To jest zadanie, przed
którym stoimy. I nie stosujcie pod adresem Platformy
Obywatelskiej tego rodzaju argumentów, że my jeste-
śmy czemuś winni w tej sprawie.
Chcę powiedzieć jeszcze jedną bardzo ważną
rzecz, bo czas mi się kończy, a pan marszałek tego
bardzo pilnuje. Szanowni państwo, oczywiście
w ustroju komunistycznym zniesiono to święto.
(Dzwonek) Dzisiaj żyjemy w innych czasach, cza-
sach konkurencji, rywalizacji, sami widzicie, co się
dzieje na rynkach światowych, w jakiej sytuacji
jest gospodarka, a chcemy wprowadzić w tym okre-
sie kolejny dzień wolny od pracy, który Polacy oczy-
wiście przedłużą sobie w dłuższy pobyt wakacyjny,
bo tak niestety się to utarło. (Gwar na sali) Chcę
powiedzieć, że w obecnych warunkach ekonomicz-
nych nie jest to dobry pomysł i o tym poseł Rybicki
mówił.
A na koniec powiem ważną rzecz. Czy wiecie, skąd
trzej królowie wędrowali? Panowie wiedzą o tym?
Panie? Z Iranu. Odbyli bardzo długą drogę, aby zło-
żyć swoje dary narodzonemu Chrystusowi. I oni też
ciężko pracowali, i też włożyli w to ogromny wysiłek.
Pomyślmy o tym, że niekiedy warto zastanowić się
nad tym, aby nie mieszać polityki i ideologii z religią,
bo to się zawsze źle kończy. A wy to robicie już drugą
kadencję. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Tadeusz Cymański, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Tadeusz Cymański:
Panie Marszałku! No nie – żeby przywołać pamięć
tych trzech mędrców jako argument na rzecz nie-
wprowadzania tego święta, to (Wesołość na sali) ta-
kiego numeru ja w życiu nie widziałem. (Oklaski)
Drogi przyjacielu, zastanów się, co ty powiedzia-
łeś przed chwilą. Powołałeś się na Kacpra, Melchiora
i Baltazara. To nie jest zwykłe święto, to jest święto
wyjątkowe, epifanii, objawienia, to jest święto, kiedy
potęga, siła, mądrość i bogactwo klęka przed prawdą
i miłością.
(Poseł Piotr Tomański: Przez 2 lata nie uklękło.)
I nam się należy to święto. (Oklaski)
Pytanie: Czy Władysław Gomułka, pierwszy
sekretarz komitetu centralnego partii, wykreślił
z kanonu świąt kościelnych Święto Trzech Króli?
To pytanie retoryczne. Nie, nie wykreślił. Co on
w takim razie zrobił? On tylko powiedział: A świę-
tujcie sobie, ile chcecie, ale po robocie. (Oklaski) Nie
361
będzie świątecznego śniadania rodziny w polskim
domu, nie będzie pójścia normalnie na mszę...
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Do roboty!)
...i w odwiedziny do babci, i śpiewania kolęd. Do
roboty!
I teraz wy mówicie to samo, z całym szacunkiem.
Powtarzacie po latach to samo. (Oklaski) Nie róbcie
tego.
Czas się kończy, więc na koniec chciałbym powie-
dzieć, że są dwie pychy i dwie wzgardy i pogardy. Jedna
jest tam. Nie pierwszy to przypadek (Dzwonek), że ten
rząd w taki sposób traktuje Wysoką Izbę, a w tym przy-
padku obywateli. Słusznie zauważył poseł Lewicy, że
się nie zdarzyło, żeby w pierwszym czytaniu to odrzu-
cić. Wasza pycha was rozpiera. Zginiecie, jak będziecie
tak robić. A druga pogarda jest z tych szeregów, już od
was. No naprawdę, panie prezydencie, jakie wy macie
wyobrażenie o Polakach, jak wy traktujecie obywateli?
Jak można z trybuny sejmowej w ogóle dopuścić myśl,
że przy pytaniu o przywrócenie Trzech Króli respon-
denci nie wiedzieli, o czym mówią? Taki jest polski oby-
watel? Chyba jest bardziej wykształcony od was. Jak
możecie w ogóle taką myśl dopuszczać? Polacy lepiej
wiedzą, co jest grane, i wiedzą, że Trzech Króli w ka-
lendarzu stoi, tylko wiedzą, że muszą pracować. Nie
róbcie tego, przestrzegam was, bo marny koniec was
czeka. (Oklaski)
(Poseł Jerzy Materna: Pięknie!)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Stanisław Pięta, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Stanisław Pięta:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezyden-
cie! Jak to się dzieje, że posłowie Platformy Obywa-
telskiej coraz częściej chodzą w czerwonych kalo-
szach? Atakujecie IPN, obcinacie nakłady na IPN.
Niedawno pani minister Hall usunęła z listy lektur
książkę „Pamięć i tożsamość” (podpowiadam: autor
Karol Wojtyła, Jan Paweł II). Dzisiaj przeciwstawia-
cie się przywróceniu należnego charakteru Świętu
Trzech Króli. Idziecie drogą SLD. To jest droga do-
nikąd, to jest droga w przepaść. Chcieliśmy, ale nie
będziemy was zatrzymywać. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Tomasz Latos:
Panie Marszałku! Panie Prezydencie Miasta Ło-
dzi! Wysoka Izbo! Tyle razy mówi się o pewnej aro-
gancji władzy. Władza nie słucha obywatela. Również
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
362 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Poseł Tomasz Latos
ta Izba, również zasiadający w tej Izbie reprezen-
tanci społeczeństwa nie słuchają tego, co mówią
zwykli obywatele. Nie słucha rząd, nieobecny pod-
czas dzisiejszej debaty, ale niestety również nie
słucha ta garstka reprezentantów klubu Platformy
Obywatelskiej, która składa kuriozalny, panie po-
śle, i niezrozumiały wniosek o odrzucenie tej ini-
cjatywy, tego projektu ustawy w pierwszym czyta-
niu. Nie było takiej historii w dziejach parlamentu
polskiego, aby nie słuchano obywatela, aby przy-
najmniej nie dopuszczono do dyskusji w komisjach
sejmowych.
W moim przekonaniu powinniście się państwo
jednak zreflektować i nie wpatrywać się w te son-
daże, które, jak widać, uderzyły państwu do gło-
wy. Powinniście państwo wykazać się choć w tej
chwili pewną minimalną refleksją i chociaż posłu-
chać w komisjach, jakie to argumenty te 700 tys.
osób przytacza, jakie to argumenty ma za tym,
aby to święto z powrotem było. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Maria Zuba, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Maria Zuba:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Goście!
Pragnę serdecznie podziękować panu prezydentowi
Kropiwnickiemu i komitetowi obywatelskiemu za tę
cenną inicjatywę podjętą w celu przywrócenia dnia
wolnego od pracy dla uczczenia Święta Trzech Króli.
Szanowni Państwo! Państwa inicjatywa wywoła-
ła dyskusję, w której ze strony PSL-u, Platformy
i premiera Tuska padają zaskakujące argumenty.
Tydzień temu pan premier Tusk w Krynicy ogłosił
światu…
(Poseł Jan Łopata: PSL-u też?)
Przepraszam, bez PSL-u.
Tydzień temu pan premier Tusk w Krynicy ogło-
sił światu, że polska gospodarka jest gotowa do przy-
jęcia euro, że jest w dobrej kondycji. Dziś, kiedy po-
chylamy się nad ustawą będącą inicjatywą obywatel-
ską mającą na celu uczczenie w Polsce Święta Trzech
Króli dniem wolnym od pracy, premier Tusk nagle
odstępuje od propagandy sukcesu w polskiej gospo-
darce i ostrzega, że jeżeli wprowadzimy ten dzień
wolny, nie sprostamy wyzwaniom, które stoją przed
nami przed wejściem do grupy euro. Dlaczego pan
premier nie pyta narodu, czy chce euro? Dlaczego nie
słucha, jak naród mówi, że chce dnia wolnego od pra-
cy w Święto Trzech Króli? Dlaczego Platforma Oby-
watelska (Dzwonek) i premier swoje działania widzą
tylko przez pryzmat pieniądza, złotówki i euro? Czy
sytuacja na amerykańskim rynku kapitałowym nie
wywołuje u państwa potrzeby refleksji? Może ten
wolny dzień dla uczczenia Święta Trzech Króli dla
państwa byłby dniem refleksji? Czy na świecie naj-
ważniejszy jest tylko pieniądz? Dziękuję bardzo za
uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję, pani posłance.
I ostatnie pytanie zadaje pan poseł Jacek Kurski,
Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Jacek Kurski:
Dziękuję, panie marszałku.
Wysoka Izbo! Ja też jestem pod bardzo niemiłym
wrażeniem tego, w jaki sposób Platforma podchodzi
do tej obywatelskiej inicjatywy. Jestem porażony
tym, że nie ma tutaj nikogo z rządu, jestem porażony
wnioskiem o odrzucenie tej ustawy w pierwszym czy-
taniu, jestem porażony tak lekceważącym stosun-
kiem Platformy Obywatelskiej – Obywatelskiej – wła-
śnie do obywatelskiego projektu ustawy. To jest przy-
kre i porażające. (Oklaski)
Tak prywatnie i osobiście jest mi również przykro,
że mojego sąsiada z ulicy, przy której mieszkaliśmy
o cztery numery od siebie, pana posła Arkadiusza Ry-
bickiego wytypowano do zaprezentowania tego nie-
przyjemnego stanowiska i stylu argumentacji. Bo
nasze domy, nasze rodziny w latach opozycji demokra-
tycznej broniły katolickiej tradycji, katolickiej pozycji,
katolickich wartości w życiu publicznym. I przykro,
Arkadiuszu, że akurat ty się podjąłeś tej roli.
Natomiast moje pytanie jest natury praktycznej.
Chyba ten argument się nie pojawiał w żadnym
z pytań. Mianowicie jest w Polsce kilkaset tysięcy
osób wyznania prawosławnego, jest może 200, 300,
a może 400 tys. małżeństw mieszanych, jeśli chodzi
o wyznanie. I jest przecież tak, że Wigilia prawosław-
nych wypada dokładnie w Święto Trzech Króli.
W związku z tym kilkaset tysięcy rodzin ma pewien
kłopot praktyczny. Chciałoby świętować Wigilię
w duchu skupienia religijnego w dniu wolnym od pra-
cy (Dzwonek), a tymczasem jest to dzień powszedni.
(Poseł Tadeusz Cymański: Wspaniała argumen-
tacja.)
Jest tysiące takich rodzin (Oklaski), nawet setki
tysięcy na Podlasiu, bardzo wiele takich rodzin jest
u nas, na Pomorzu, czy Pomorzu Zachodnim, czy
w województwie Warmińsko-Mazurskim. Czy Plat-
formie nie przyszłoby do głowy, żeby tym kilkuset
tysiącom rodzin polskich uświęcić ten dzień, kiedy
obchodzą Wigilię świąt Bożego Narodzenia? Dzięku-
ję bardzo. (Oklaski)
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Proszę o zabranie głosu przedstawiciela komitetu
inicjatywy ustawodawczej pana doktora Jerzego Kro-
piwnickiego.
Proszę bardzo, panie prezydencie. (Oklaski)
Przedstawiciel
Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej
Jerzy Kropiwnicki:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wielkim zain-
teresowaniem słuchałem tego, co miało być sesją
pytań, a przerodziło się w bardzo ciekawą i bardzo
ostrą debatę parlamentarną. To dobrze, bo to świad-
czy o tym, że rozmawiamy o rzeczy ważnej, a nie
o drugorzędnej.
Będę po kolei odnosił się do tych pytań, które zo-
stały sformułowane jako pytania. Wszystkim, którzy
zabrali głos w tej debacie, ogromnie dziękuję, dlatego
że, myślę, nasi obserwatorzy z tamtej strony ekranu
też mieli bardzo ciekawą lekcję parlamentaryzmu,
kultury debaty i jakości argumentów. Mówię to bez
ironii, dlatego że takie debaty, nawet o większym
natężeniu emocji, zdarzają się przecież wszędzie,
z wyjątkiem tych parlamentów, które są martwe
z natury. (Oklaski)
Pierwsze pytanie padło z ust pana Zbigniewa
Konwińskiego z Platformy Obywatelskiej: Czy nie
lepiej byłoby zamienić 1 Maja na Święto Trzech Kró-
li? Nie jestem upoważniony do tego rodzaju propozy-
cji i nie jestem upoważniony do tego, żeby tego rodza-
ju targi czynić. Mój mandat jest dokładnie określony:
jestem przedstawicielem inicjatywy przywrócenia
Trzech Króli jako dnia wolnego od pracy (Oklaski).
I na tym się mój mandat wyczerpuje.
Nie mogę się ustosunkować do pytań, które zadał
pan Polak z Prawa i Sprawiedliwości, ponieważ one
się odnosiły do rządu. Nie jestem upoważniony, żeby
w jego imieniu odpowiadać. Podobnie jak w przypad-
ku pana posła Kazimierza Gołojucha z Prawa i Spra-
wiedliwości, który kierował swoje pytania do pana
posła Rybickiego. Myślę, że znajdzie się stosowne
miejsce i czas, żeby tę dyskusję pociągnąć dalej.
Natomiast przesympatycznemu posłowi panu Je-
rzemu Gosiewskiemu z PiS-u muszę powiedzieć, że
nie wnoszę pretensji do pana marszałka Komorow-
skiego. Muszę przyznać, że w całej tej procedurze
zachowywał się on w sposób godny i właściwy, prze-
strzegając wszystkich terminów. Wtedy kiedy skła-
dałem mu ten wniosek, 24 czerwca, powiedział, że
będzie to procedowane w bliskim terminie po wzno-
wieniu prac parlamentu, a więc jeszcze we wrześniu.
I słowa dotrzymał. Było to bardzo honorowe stwier-
dzenie i ja ogromnie to cenię.
363
Do pana posła Jana Kulasa, ongiś mojego kolegi
klubowego (Oklaski, poruszenie na sali) – no byliśmy
razem w AWS-ie...
(Poseł Jacek Kurski: Przeszłość.)
(Poseł Jerzy Materna: To się porobiło...)
No właśnie, co to się powyrabiało.
Drogi przyjacielu, że zwrócę się w ten sposób,
w jaki sposób mielibyśmy rozmawiać, kontaktować
się, dyskutować, wymieniać argumentami, jeżeli
klub, który pan poseł reprezentuje, chce to odrzucić
w pierwszym czytaniu? (Oklaski) No to nie ma roz-
mowy, bo dalej to już jest po prostu gadanie, a nie
rozmowa. To jest bez sensu. Muszę stwierdzić z od-
powiedzialnością, że dołożyliśmy bardzo wiele wysił-
ku, żeby ta sprawa nie była traktowana w katego-
riach sporu politycznego. Została podniesiona dwu-
krotnie, raz jako zapowiedź, drugi raz, kiedy był już
projekt, na spotkaniu burmistrzów, wójtów, prezy-
dentów tzw. miast papieskich, a więc tych miast,
które odwiedził Ojciec Święty Jan Paweł II w czasie
swoich pielgrzymek po Polsce.
Tam obok mnie zasiada lewicowy prezydent Rze-
szowa, zasiadają prezydenci z Platformy Obywatel-
skiej. Nie mówię już o PiS, bo jest ich tam trochę,
i nie mówię o PSL, bo jak mniejsze miasto, to bardzo
często są stamtąd. Nie brakuje tam właściwie żadnej
orientacji politycznej i nie brakuje także takich, któ-
rzy nie przypisują się do żadnej orientacji politycznej.
Tamto grono zgodnie uznało, że ta inicjatywa jest
godna. Zadbaliśmy wobec tego o to, żeby przy zbie-
raniu podpisów nie zabarwić tego jakąkolwiek inicja-
tywą polityczną.
Proszę zauważyć, że wśród tych wszystkich insty-
tucji, które były wymieniane w mojej korespondencji
z marszałkiem, ani razu nie padła nazwa jakiejkol-
wiek partii politycznej. Jest to jednocześnie odpo-
wiedź na inne pytanie, które padło ze strony Lewicy,
ale także ze strony Platformy: Dlaczego nie uczyni-
łem tego za pośrednictwem jakiegoś klubu poselskie-
go? Właśnie dlatego. (Oklaski) Właśnie dlatego, żeby
pani poseł Jarudze nie sprawiać dodatkowego kłopo-
tu z tym, czy może głosować, jeżeli jest to projekt PiS,
albo PiS-owi, gdyby był to projekt Platformy (Weso-
łość na sali), bo przecież mój wieloletni przyjaciel na
pewno by mnie w tym względzie poparł.
(Poseł Jerzy Materna: Co się porobiło!)
Otóż staraliśmy się, żeby szło to właśnie poprzez
stowarzyszenia, poprzez grupy obywatelskie, poprzez
różnego rodzaju...
(Głos z sali: Parafie.)
…parafie też, ale w parafiach też są działacze na-
leżący do SLD, jeżeli dobrze mi wiadomo. Dzisiaj je-
den z posłów właśnie SLD podszedł do mnie i powie-
dział, że jest ciekawy, w jaki sposób argumentacja na
poziomie parafii trafiła do moich ludzi.
Było to dyskutowane, było to argumentowane
i muszę powiedzieć, że zdziwił mnie głos pana posła
sprawozdawcy Arama Rybickiego, którego znam
przecież co najmniej od roku 1980. Muszę powiedzieć,
że poznałem go jako działacza NSZZ „Solidarność”,
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
364 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki
wybitnego eksperta komisji krajowej, bliskiego współ-
pracownika władz najpierw strajkowych, potem
gdańskiego MKZ, wreszcie Krajowej Komisji Poro-
zumiewawczej, a potem komisji krajowej. Był bardzo
zaangażowany, a jest to jednocześnie człowiek, który
ma za sobą piękną kartę działalności w Ruchu Młodej
Polski...
(Poseł Jacek Kurski: Tak jak Czuma.)
...ogromnie patriotycznej, katolickiej organizacji,
przez lata walczącej o to, żeby przywrócić Polakom
tożsamość we wszystkich wymiarach życia społecz-
nego, i który w „Solidarności” pracował nad projek-
tami, dzięki którym dzisiaj ludzie pracy mają tyle
przywilejów i tyle dni wolnych, ile mają.
Nie bardzo więc rozumiałem tę część jego argu-
mentacji, w której dzisiaj raptem jakby staje przeciw-
ko Aramowi Rybickimu tamtych czasów, jak i to, że
posługiwał się argumentacją dla mnie dziwną. Prze-
cież w uzasadnieniu wyraźnie piszę, że chodzi o przy-
wrócenie Święta Trzech Króli jako dnia wolnego od
pracy. (Oklaski)
W uzasadnieniu, które przekazałem marszałkowi
i które macie państwo w swoich materiałach, piszę
wyraźnie, że Polacy świętowali to święto nieustannie
przez tysiąc lat i decyzja Gomułki tego zwyczaju, tej
potrzeby nie zlikwidowała. (Oklaski) Kościoły nadal
są pełne, ludzie nadal oznaczają swoje domostwa kre-
dą i okadzają kadzidłem. O tym piszę. Napisałem
o tym w piśmie, które stanowi uzasadnienie do pro-
jektu ustawy, ale także w piśmie, które skierowałem
do pana posła Arama Rybickiego. Tak więc nie bar-
dzo rozumiem. Także i ci, którzy podpisywali, wie-
dzieli, bo prowadziliśmy na ten temat bardzo szeroką
akcję informacyjną. Nie można też powiedzieć, że ci
chrześcijanie, którzy podpisywali ten wniosek, nie
wiedzieli, pod czym się podpisują, że nie wiedzieli, że
6 stycznia, czyli Święto Objawienia Pańskiego, Świę-
to Trzech Króli, jest świętem nakazanym w Kościele
katolickim. Przecież ksiądz w każdej parafii z ambo-
ny to mówi i o tym przypomina. Nie chciałbym tutaj
popełnić pewnego błędu.
Pan Aram Rybicki chciałby, żeby to się znalazło
w tytule inicjatywy. Proszę bardzo, to nie jest żaden
problem, wiadomo, że tak, o to chodzi. Dlaczego wobec
tego było tak, jak państwo to dostaliście? Dlatego że
to się odnosiło do ustawy państwowej, a nie do aktu
kościelnego, wobec czego odnosiło się do wykazu świąt
państwowych, które tamta ustawa ustalała.
(Poseł Tadeusz Cymański: W Kościele jest po sta-
remu.)
W Kościele nic się nie zmieniło. Natomiast ustawa
państwowa wykreśliła to święto. W naszej propozycji
odnosimy się do ustawy państwowej, nie kościelnej.
Nie do kościelnej. (Oklaski)
Jednocześnie chciałbym się odnieść do jeszcze jed-
nej kwestii, którą poruszono w kilku pytaniach skie-
rowanych do mnie. Dlaczego, mając możliwość sko-
rzystania z zapisu konkordatowego, nie napisałem
petycji do episkopatu w sprawie tego, żeby episkopat
zwrócił się do rządu, aby rząd wystąpił z taką inicja-
tywą, i żeby wspólnie dokonali takiego uzgodnienia
i trafili z tym na salę sejmową? Otóż chciałbym zwró-
cić uwagę, że są 2 strony, 2 partnerów w tamtej umo-
wie – Kościół i państwo. A państwo to jest ten Sejm.
(Oklaski)
Wobec tego poprzez tę instytucję, poprzez pań-
stwo polskie, poprzez Sejm zwracam się o uzupełnie-
nie wykazu zawartego w konkordacie w ten sposób,
że Sejm przyjmie ustawę. A jeżeli ktoś ma wątpliwo-
ści, jakie w tej sprawie jest stanowisko Kościoła, to…
(Wesołość na sali)
(Poseł Tadeusz Cymański: Proszę nie kończyć.)
Ponieważ na tej sali są również osoby bardzo
skrupulatne, to prosiłbym o zajrzenie do materiałów
ostatniej Konferencji Episkopatu Polski, gdzie to sta-
nowisko zostało bardzo dokładnie sformułowane. Nie
jest też żadną tajemnicą to, że w tej sprawie Kościół
jednoznacznie, zwracając się listem do premiera Rze-
czypospolitej Polskiej, wyraził swoje poparcie dla tej
inicjatywy. Tak więc pod tym względem warunek
został spełniony. Dlaczego wobec tego mimo to zbie-
raliśmy? Właśnie dlatego, żeby potwierdzić, że taka
jest wola narodu. (Oklaski)
(Poseł Tadeusz Cymański: Bardzo roztropnie.)
Muszę powiedzieć, że jako były poseł, a obecnie
prezydent wielkiego miasta europejskiego nie do koń-
ca rozumiem to myślenie, w którym decydujące zda-
wałoby się być takie przekonanie, że jeżeli reprezen-
tanci narodu mają inne zdanie, niż objawia się przez
wolę społeczną, to mogą sobie robić, co chcą. (Okla-
ski) Mój szacunek do tego, do czego zostałem upoważ-
niony, jest tak wielki, że nie mogę niestety, pani po-
seł, podejmować żadnych negocjacji ani w sprawie
zamiany jednego święta na drugie, ani zamiany tej
propozycji na propozycję jednego dnia urlopowego,
który każdy wykorzystywałby wedle swej woli. Mu-
szę trzymać się dokładnie mandatu, do którego wy-
konywania zostałem zobowiązany. I tego trzymać się
będę. To jednocześnie wyznacza odpowiedź na pyta-
nia, które zadał mi pan Artur Górski odnośnie do
tego, jaki jest mój stosunek do 1 maja.
Pan Łukasz Gibała z Platformy Obywatelskiej
zapytał mnie, czy ciężka praca nie jest tym, czego
Polsce w tej chwili najbardziej potrzeba (Poruszenie
na sali) i czy jestem świadomy skutków ujemnych.
Muszę powiedzieć, że mam kłopoty z takimi pytania-
mi (Oklaski), bo one trochę przypominają mi słynne
pytania: czy przestał pan już bić swoje dzieci. (Weso-
łość na sali) Nigdy nie biłem, ale jak odpowiedzieć na
takie pytanie, kiedy ktoś oczekuje odpowiedzi na py-
tanie, które zadał, a nie na pytanie, które odzwier-
ciedla stan rzeczywisty. Owszem, Polacy słyną
w Europie jako pracownicy wyjątkowo rzetelni, wy-
jątkowo pracowici. (Oklaski) I kiedy obserwuję pracę
u nas, myślę, że ten stan pracy Polaków, jaki dzisiaj
można w Polsce obserwować, byłby nie do zaakcep-
towania w jakimkolwiek kraju na zachód od Polski.
(Oklaski)
(Głos z sali: Otóż to.)
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki
Jako prezydent wielkiego miasta wiem również,
że jeżeli jest pilna praca, to nie muszę płacić pracow-
nikom za nadgodziny, bo oni nawet się po to nie zgła-
szają, wiedzą natomiast, że coś musi być wykonane.
Jestem prezydentem miasta, które jako jedyne w Pol-
sce nie miało żadnego problemu z tym, żeby zmieścić
się w terminach wydawania dowodów osobistych dla
tych, którzy zdecydowali się je odebrać. (Oklaski)
Dlaczego to osiągnąłem? Dlatego, że w porę o tym
pomyśleliśmy, rozszerzyliśmy i stworzyliśmy stano-
wiska pracy, ale też dlatego, że ludzie chcieli praco-
wać – ogromnie – i pracowali od rana do nocy. To
samo dotyczy wydawania praw jazdy. Naprawdę, Pol-
ska jest krajem ludzi ciężko pracujących. (Oklaski)
A że są obiboki, nie mam żadnych wątpliwości –
w każdym kraju, w każdym narodzie są. (Oklaski)
(Poseł Jacek Kurski: W ławach rządowych.)
(Oklaski)
Ale przejedźcie się, proszę państwa, kawałek i miń-
cie granicę zachodnią, i wtedy ponownie formułujcie
zdania o pracowitości Polaków. Mińcie granicę za-
chodnią, odwiedźcie tamte miasta, a potem wróćcie
i będziemy dalej prowadzili dyskusję.
(Poseł Jerzy Materna: Właśnie.)
Jest pytanie o świadomość ujemnych skutków.
Wiele już na ten temat powiedziano w tej debacie. Nie
chcę tego przytaczać. Nie potrafię także odpowiedzieć
na pytanie, bo ono jest raczej pytaniem do rządu niż
do mnie, skąd w kolejnych oświadczeniach pojawiają
się różne liczby, i to z wielkim mnożnikiem: 1,5 mld,
4 mld, 6 mld. Nie wiem. Wiem natomiast, że metodo-
logia, jaka jest stosowana przy wyliczaniu tych strat,
nie wytrzymuje krytyki z punktu widzenia reguł
sztuki ekonomii.
Nie wiem, czy państwo zauważyliście, że tzw. eko-
nomiści i tzw. eksperci ekonomiczni nigdy nie po-
chwalili się tym, z jakiego powodu są ekspertami
ekonomicznymi. Dlaczego nie wypowiedział się w tej
sprawie żaden z profesorów ekonomii? Taka metodo-
logia, w której liczbę dni roboczych dzieli się po pro-
stu przez dochód narodowy, jest metodologią, za któ-
rą na pierwszym roku studiów stawiam dwóję, nadal
jestem bowiem wykładowcą. (Oklaski) To jest nie do
przyjęcia. Owszem, nie twierdzę, że kiedy człowiek
ma dzień wolny od pracy, to rośnie jego dochód, jak
również dochód narodowy, bo to jest nieprawda. Nie
jest też prawdą, że strata, jaka pojawia się w tym
momencie, jest stratą w wymiarze szerszym i że wy-
nosi ona tyle, ile wynika z prostego podzielenia. Nie.
Specjaliści z dziedzin dotyczących funkcjonowania
człowieka jako istoty biologicznej obdarzonej rozu-
mem twierdzą, że odpoczynek, refleksja, modlitwa są
tymi elementami, które poprawiają motywację do
pracy i pozwalają organizmowi odpocząć, i że wobec
powyższego możemy na przestrzeni dziejów obserwo-
wać raczej pewnego rodzaju niezależnie rosnący
trend bogactwa narodowego, przywilejów pracowni-
365
czych i dni wolnych od pracy. (Oklaski) Nie ma takiej
kolizji. Gdyby tak było, to za czasów Mieszka I, przed
chrztem, Polacy budowaliby powszechne szczęście,
a potem byłby zjazd w dół, bo przyszły święta chrze-
ścijańskie, katolickie, takie, owakie. Im więcej docho-
dziło okazji z życia społecznego, tym więcej się tych
świąt pojawiało. Nikt nie może udowodnić, że od cza-
su, kiedy wprowadziliśmy 52 nowe dni wolne od pra-
cy, wolne soboty, dochód narodowy nam maleje. Prze-
ciwnie. (Oklaski)
(Poseł Elżbieta Rafalska: Tak jest.)
Jeżeli weźmiemy pod uwagę dochód narodowy na
jednego mieszkańca, to jest on dzisiaj wyższy niż kie-
dykolwiek w historii Polski. To nie ulega wątpliwości.
Tym, którzy troszczą się o dystans między Polską
a krajami Unii Europejskiej, mogę powiedzieć, że ten
dystans od tamtego czasu zmniejsza się, ta luka robi
się coraz mniejsza. To nieprawda, że jesteśmy w ogo-
nie Europy, dlatego że mamy najwięcej świąt. Po
pierwsze, nie mamy najwięcej świąt, po drugie, nie
jesteśmy w ogonie Europy. (Oklaski)
(Poseł Jerzy Materna: Niech sobie tego posłucha
obecny rząd.)
Można także zadać pytanie, co zyskał Gomułka,
który przecież właśnie pod hasłem, że Polacy za dużo
świętują, znosił tamte święta. (Wesołość na sali) To
był ten argument. Mam już tyle lat, że pamiętam
niektóre rzeczy z historii Polski. Nie nastąpił żaden
skok, żaden wzrost dochodu narodowego. Co nastą-
piło? Nastąpił rozziew w identyfikacji społeczeństwa
z władzą, która nad tym społeczeństwem sprawowa-
ła rządy. (Oklaski)
(Poseł Izabela Kloc: I to was także czeka.)
Pamiętam również, że moja babcia płakała, kiedy
Gomułka przemawiał tutaj, w Warszawie, na wielkim
wiecu. Był to moment, kiedy rodzina, która przybyła
do centralnej Polski, uciekając przed Sowietami ze
Wschodu, raptem zidentyfikowała się z tym przywód-
cą, który używał słów: „suwerenność”, „prawa naro-
du”, „Polacy”. Ten sam Gomułka, którego nienawi-
dzili, kiedy mówiło się: Referendum – cudowna szka-
tułka, wrzucasz Mikołajczyka, wychodzi Gomułka.
(Wesołość na sali) Nienawidzili go wtedy. W roku
1956 uwielbiali człowieka. Potem zaczęło się powolne
pękanie. W roku 1960 skasowano święto należące do
tradycji katolickiej i był to jeden z elementów tego
pękania. Dlaczego Gomułka to uczynił? Dlatego, że
chciał pozbawić naród tożsamości katolickiej. To nie
była jedyna rzecz, którą wtedy zlikwidował, ani je-
dyna akcja, którą podejmował w stosunku do Kościo-
ła. Owszem, minęły czasy stalinowskie, kiedy uwię-
ziono Prymasa Tysiąclecia, kiedy przeprowadzano
pokazowe procesy księży, kiedy próbowano karać
rodziców uczniów, którzy posyłali dzieci na lekcje
religii w szkole czy poza szkołą, którzy wyraźnie
praktykowali religię. Tak było zwłaszcza w mniej-
szych miastach, ja także mieszkałem w mniejszym
mieście, być może w miastach takich, jak Warszawa
czy Kraków, było to mniej odczuwalne. Były też czy-
ny społeczne w niedziele.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
366 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki
Wszystko to miało tworzyć pewnego rodzaju kli-
mat oderwania od myślenia w kategoriach narodo-
wych i katolickich, kategoriach tożsamości naszego
państwa, której nie zaprzecza nikt, nawet ludzie, któ-
rzy są agnostykami czy wręcz ateistami.
Chciałbym przypomnieć dzieła śp. pani Oriany
Fallaci, która nie była katoliczką; nawet trudno po-
wiedzieć, czy była agnostyczką czy już ateistką. Ale
wtedy, kiedy podsumowywała swoje życie i wskazy-
wała zagrożenia dla naszej Europy, które pojawiają
się z różnych stron, mówiła wyraźnie, że fundamen-
tem Europy jest chrześcijaństwo. (Oklaski) I nie moż-
na, przepraszam bardzo, stosować takich argumen-
tów, że jak się wprowadzi to święto jako dzień wolny
od pracy, to Polacy zaczną zajmować się wszystkim,
tylko nie przeżywaniem religijnym tego święta. Na
tej zasadzie, proszę mi wybaczyć, należałoby wobec
tego zlikwidować wszystkie święta i wtedy dopiero
podniosłaby się nam wiara w narodzie i praktyki re-
ligijne.
(Poseł Maria Zuba: Pokręcone to wszystko.)
(Głos z sali: Opór…)
Muszę powiedzieć, że tego rodzaju argumentów,
drogi przyjacielu, naprawdę nie mogę zrozumieć. Są
one trochę dziwaczne. Zgadzam się z tym, że wystę-
puje coś takiego, jak laicyzacja naszego życia. Zgadzam
się również co do tego, że jest coraz więcej problemów
z praktykami religijnymi, do jakich jesteśmy zobowią-
zani, przynajmniej ci z nas, którzy są członkami Ko-
ścioła katolickiego bądź prawosławnego czy też człon-
kami żydowskiej gminy wyznaniowej. Można powie-
dzieć, że wszystkie te instytucje to przeżywają, że
następuje pewnego rodzaju osłabienie widocznych
przejawów praktykowania religii, praktykowania wia-
ry. Ale co to ma wspólnego z tym, czy w święto kościel-
ne będzie dzień wolny od pracy, czy też nie?
W zaprzyjaźnionym z Łodzią mieście Tel Awiw, któ-
rego prezydentem jest mój przyjaciel, pan Ron Huldai,
oraz w mieście Jerozolimie, którego prezydentem jest
zaprzyjaźniony ze mną pan Urim Lupolianski – tak się
składa, że pan Urim Lupolianski jest wierzącym, prak-
tykującym Żydem, a pan Ron Huldai jest agnostykiem
– żadnemu z nich nie przyszłoby do głowy, żeby atako-
wać porządek stanowiący o tożsamości narodu, który
ma tamto państwo… (Oklaski) I w Tel Awiwie, i w Je-
rozolimie, kiedy przychodzi Iom Kipur, to nawet samo-
chody nie jeżdżą. Jak przychodzi szabas, to jest szabas.
Windy w hotelach jeżdżą automatycznie, zatrzymując
się co piętro. A przecież statystyki podają, że 80% oby-
wateli tamtego państwa w najlepszym przypadku jest
agnostykami. Dlaczego wobec tego szanuje się te świę-
ta, które podobno dotyczą tylko 15% czy 20% obywate-
li? Dlatego, że ludzie ci mają świadomość, że jest to
element ich tożsamości narodowej i że to jest w sumie
rzecz bezcenna. (Oklaski)
Muszę powiedzieć, że środowisko, które przecież
jest mi znane, przyjazne, które podziwiałem na kola-
nach, było tego ogromnie świadome. Przecież to wy
jako jedni z pierwszych podjęliście walkę o to, z tego
kolejnego pokolenia, żeby te wartości w narodzie żyły
i żeby one były egzekwowane także w naszym pań-
stwie. Przecież byłeś, przyjacielu, związany z komi-
tetem strajkowym wtedy, kiedy przez radio żądaliście
mszy. Więc…
(Poseł Jerzy Materna: Co się stało?)
(Poseł Arkadiusz Rybicki: Jest msza.)
Nie, to nie jest: Co się stało? Po prostu proszę
o przywrócenie tamtej refleksji. Nie mam bowiem
wątpliwości, że w tamtych swoich działaniach Aram
Rybicki, bohater mojej młodości, naprawdę był tym,
który kształtował także mój sposób widzenia świata
i moich obowiązków wobec ojczyzny, wobec Kościoła.
Patrzyłem na to z wielkim podziwem i proszę mi wy-
baczyć, że w ten sposób, z tak głębokim sentymentem
i szacunkiem odnoszę się do człowieka, od którego
nie otrzymałem tutaj poparcia.
Proszę też, żebyś, przyjacielu, nie ulegał tym
wyliczeniom, które ci podsuwają, bo one po prostu
nie są niczego warte, tak jak niczego nie są warte
te zestawienia, które przysłały różne konfederacje
pracodawców, jeśli chodzi o to, ile gdzieś tam jest
świąt. Ponieważ wiedziałem, że jedni przedstawiają
takie, drudzy takie, zwróciłem się do pana Jacka
Saryusza-Wolskiego, europarlamentarzysty z Plat-
formy Obywatelskiej, i poprosiłem, żeby przysłał mi
wykaz, jak to wygląda. Dostałem na jego papierze
firmowym oficjalnego e-maila dotyczącego tego,
gdzie jesteśmy i jak świętują różne kraje. Jesteśmy
w połowie listy, na 12. miejscu. Mogę tylko dodać,
że nie jestem pewien, czy nie na 13. Zaraz powiem
dlaczego. Nie mogę tego jednak powiedzieć oficjal-
nie, bo nie jestem pewien. Otóż, mniej świąt mają
od nas rzekomo Niemcy.
(Poseł Elżbieta Rafalska: 6 regionalnych.)
Właśnie. Problem polega na tym, że, w przeci-
wieństwie do Polski, święta obowiązujące jako dni
wolne od pracy mają prawo ustanawiać parlamenty
landów. Skorzystały z tego wszystkie landy. Czyli,
krótko mówiąc, to, co Bruksela wie, pochodzi ze
szczebla federalnego. Natomiast, jeśli chodzi o nie-
które landy, jak mi mówiono – wspominam o tym,
że tak powiem, z pewną ostrożnością – podobno po-
szczególne z nich uchwaliły sobie do sześciu dodat-
kowych świąt. Jeżeli więc do 9 dodamy 6, to wycho-
dzi liczba…
(Poseł Robert Węgrzyn: Jaki jest dochód na jedne-
go obywatela w Niemczech?)
Właśnie o tym mówię. Bardzo chętnie, panie po-
śle, odpowiem na to pytanie.
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Jerzy Szmajdziński)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Proszę państwa, proszę o…
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel
Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej
Jerzy Kropiwnicki:
Jeszcze raz…
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
…niedebatowanie na sali, ponieważ to może spo-
wodować bardzo znaczące wydłużenie wystąpienia
przedstawiciela wnioskodawców.
Przedstawiciel
Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej
Jerzy Kropiwnicki:
Moje uszanowanie, panie marszałku.
(Głos z sali: Zmienił się dochód narodowy.)
Właśnie, panie pośle.
Kiedy mieliśmy upomnieć się o przywrócenie Świę-
ta Trzech Króli jako dnia wolnego od pracy? Czy wte-
dy, kiedy Polska ma porządną dynamikę wzrostu go-
spodarczego, kiedy już wiemy, że wolne soboty nie
spowodowały żadnej wyrwy w naszym dochodzie na-
rodowym, kiedy widzimy, że ta maszyna po prostu
posuwa się lepiej niż w jakimkolwiek innym kraju eu-
ropejskim? Zaręczam panu, jeżeli pan pójdzie o taki
zakład, że jeżeli wprowadzimy ten dzień świąteczny,
to dochód narodowy na mieszkańca panu nie drgnie.
Pójdzie w górę. (Oklaski) Nie będzie pod tym wzglę-
dem żadnego zachwiania. Przypominam, wprowadzi-
liśmy 52 dni wolne od pracy, m.in. przy wielkim
wsparciu pana Arama Rybickiego. I co się stało w go-
spodarce? Jest 100 razy wyżej, niż była wtedy. Chciał-
bym zwrócić uwagę…
(Poseł Marek Matuszewski: Wydajność wzrosła.)
Tak, oczywiście. Są rezerwy, jeśli chodzi o wydaj-
ność, ale nie o długość pracy. Dzisiaj na całym świecie
problemem jest wydajność pracy, a nie jej długość.
(Oklaski) Wszędzie. Proszę to sprawdzić. Wiem, co mó-
wię, bo tego wymagam na egzaminach od studentów.
Druga rzecz: nie wolno liczyć dochodu narodowe-
go wyłącznie w sferze produkcji materialnej. Oczy-
wiście, jak jest dzień wolny, to rur ani futer od tego
nie przybędzie. Ale jeżeli bierzemy pod uwagę to, że
bogactwo narodowe zgodnie z dzisiejszym rozumie-
niem ekonomii, makroekonomii, jest tworzone za-
równo w sferze produkcji materialnej, jak i w sferze
usług, to nie można przeprowadzić dowodu, że przez
to dochód narodowy zmaleje. Na dodatek uwzględnij-
my to, co w dzisiejszej ekonomii dla każdego ekono-
misty jest oczywiste, że przeszliśmy od tzw. rynku
producenta czy rynku sprzedawcy do rynku nabywcy
w tym sensie, że sprzedawca dzisiaj ma problem, żeby
znaleźć nabywcę. Producent nie ma problemu z tym,
żeby wytworzyć o 10–20% więcej, niż ma. (Oklaski)
Dlaczego nie produkuje? Bo się boi, że nie znajdzie
zbytu. To jest dla niego problem. Tyle jest produkcji,
367
ile jest możliwości zbytu. Mocy wytwórczych jest
znacznie więcej, także w Polsce.
Teraz, jeżeli wracamy do tego święta – jestem
panu bardzo wdzięczny za to pytanie, panie pośle – to
proszę zauważyć, że przed każdym świętem mamy
nacisk na sklepy, magazyny, supermarkety, hiper-
markety – są one otwarte przez całą noc. Ludzie idą
kupować. Jest jakieś takie sprzężenie, że jak idą świę-
ta, to trzeba robić różnego rodzaju zakupy i zapasy,
ludzie idą z dziećmi, dzieci marudzą i dostają dodat-
kowe zabawki.
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Czasem lanie.)
(Poseł Elżbieta Rafalska: Kupuje się lepsze rzeczy.)
Tak, kupuje się rzeczy, nad którymi od dawna
się zastanawiało: kupić czy nie kupić, a może prze-
znaczyć pieniądze coś innego? To jest raj dla sprze-
dawców, każdy dzień przedświąteczny jest rajem dla
sprzedawców i wobec tego także dla producentów.
To łatwo zobaczyć. Czy w takim razie można nie
znać ekonomii? Nie, ekonomię trzeba znać, dlatego
że trzeba wiedzieć, co trzeba liczyć i jak liczyć, nie
popełniać takich banalnych błędów. To, że pod pi-
smem jest pieczątka bardzo szanowanej przeze mnie
instytucji pracodawców, jeszcze nie przesądza o tym,
co jest w środku. Po prostu będę musiał pogadać
z pewnymi tamtymi panami, których znam, żeby
zażądali zwrotu pieniędzy od tych, co przygotowali
takie ekspertyzy.
(Poseł Stanisław Szwed: Tak jest, brawo.)
To jest stanowczo niepotrzebne. Jeszcze raz ape-
luję o to, żeby zwracać uwagę na znaczenie, i to jest,
panie pośle Kulas, jeszcze jedno moje wejście w tę
sferę, o którą pan apelował. Nawet pomijając w tym
momencie to, czy ktoś chodzi do tego czy innego ko-
ścioła, czy w ogóle tego nie robi, chodzi o to, żeby
zastanowić się nad znaczeniem, jakie ma dzień wolny,
święto poświęcone refleksji i przeżyciom religijnym,
a także jest zakorzenione w tradycji naszego narodu,
jakie ono będzie miało znaczenie w dzisiejszej Euro-
pie, kiedy będziemy się musieli ścierać i znajdować
własne miejsce w tej rodzinie europejskiej, podlegając
różnego rodzaju wpływom i naciskom. Nie wiem, czy
Francja ze swoich problemów etnicznych nie wyszła-
by lepiej, gdyby była bardziej świadoma siebie i swo-
ich korzeni. (Oklaski)
Dzisiaj Sarkozy, prezydent Francji, twierdzi, że
błędem było, iż z tego zapisu w preambule zrezygno-
wano, gdyż to – wobec całkiem bezpośrednich, róż-
nego rodzaju odczuwalnych problemów dnia dzisiej-
szego – być może stawiałoby społeczność francuską
w lepszej sytuacji niż ta, w jakiej znajduje się ona
dzisiaj. Być może inaczej przebiegałyby linie napięć
społecznych, być może w inny sposób te napięcia by
się uzewnętrzniały, być może inny byłby ich charak-
ter i inne reakcje społeczne na zło, które się rodzi.
Proszę państwa, mam problem z pytaniami pana
posła Andrzeja Nowakowskiego, który zadał mi dwa
pytania. Pierwsze: Jaki wpływ na polską gospodarkę
miałoby to święto w kontekście światowego kryzysu?
(Wesołość na sali) Nie wiem i nikt na świecie tego nie
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
368 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki
wie, nikt nawet nie wie, w jaki sposób światowy kry-
zys przełoży się na sytuację w Polsce. Klika razy
ekonomiści pod tym względem popełnili błąd. Już
kilka razy zapowiadano, że kryzys w Stanach Zjed-
noczonych lada moment przeniesie się na teren Pol-
ski, a to nie nastąpiło. Kiedyś mówiono, że dobra
koniunktura na Zachodzie miała gwarantować rów-
nież dobrą koniunkturę w Polsce, ale nie gwaranto-
wała. Czasami jest ten związek, czasami go nie ma.
Na razie to, co można zobaczyć, to że kryzys giełdo-
wy, jaki jest w Stanach Zjednoczonych, przełożył się
na załamanie giełdy w Rosji.
(Poseł Michał Wojtkiewicz: Ale nie u nas.)
Daj Boże, żeby tak dalej było, na razie nie ma
śladów paniki na giełdzie warszawskiej, więc nie po-
trafię na to pytanie odpowiedzieć, nikt na świecie nie
potrafi na to pytanie odpowiedzieć, tak że jestem
w specyficznej sytuacji.
Czy nie warto byłoby zrobić święta w Wielki Pią-
tek, a może nawet lepiej by było w Wielki Piątek? Nie
wiem. Jestem pełnomocnikiem inicjatywy przywró-
cenia Święta Trzech Króli jako dnia wolnego od pra-
cy. Nie jest tak, że moja inicjatywa wyczerpuje cały
obszar życia publicznego. To jest jednocześnie odpo-
wiedź na pytania tych, którzy pytali, dlaczego dopie-
ro teraz, a nie wcześniej. No, to mogę odwrócić to
pytanie. Jeżeli państwo uważaliście, że należało to
zrobić wcześniej, to przecież ja wam nie zabraniałem.
(Oklaski)
(Poseł Jerzy Materna: Właśnie.)
Jeżeli ktoś uważa, że można to zrobić później, to
ja mogę zadać pytanie: No dobrze, dlaczego można
było to zrobić wtedy, kiedy dochód na obywatela
w Polsce wynosił jedną setną tego, co dzisiaj, a nie
można teraz? Nie rozumiem tego. Dlaczego nie moż-
na tego było zrobić w poprzednim Sejmie? No, jest
tutaj kilka osób z tej kadencji Sejmu, w którym ja
zasiadałem w ławach poselskich. Te kilka osób, któ-
re siedzą tutaj na tej sali, w tym także poseł Jan
Kulas, na pewno mnie zwolnią od tej odpowiedzi.
(Wesołość na sali)
(Poseł Jan Kulas: Co dobre, to pamiętamy.)
Pamiętamy, pamiętamy, wprawdzie udało nam się
wtedy powiesić krzyż nad drzwiami, ale można po-
wiedzieć, że z wielkim trudem udało nam się ratyfi-
kować konkordat.
(Poseł Jan Kulas: Z wielkim trudem.)
Z wielkim trudem. (Oklaski)
Pan poseł Węgrzyn, czy można zmienić tytuł?
Można, dlatego że – jeszcze raz mówię – projekt ten
w swojej istocie dotyczy przywrócenia Święta Trzech
Króli jako dnia wolnego od pracy i wszystko to, co
jest tam napisane, tego dotyczy. Dlaczego wobec tego
taki tytuł? Dlatego że on się odnosi do ustawy pań-
stwowej nie do dokumentów kościelnych. W doku-
mentach kościelnych on zawsze był. Czy nas na to
stać? Stać. Jakie będę skutki budżetowe? Nie będzie.
(Wesołość na sali) Co będzie z PKB?
(Poseł Jerzy Materna: Wzrośnie.)
W moim przekonaniu, jeżeli nastąpi wzrost wy-
dajności pracy, to może się okazać, że podobnie jak to
było po wprowadzeniu innych dni wolnych od pracy,
dochód narodowy wzrośnie, a nie zmaleje. (Oklaski)
Zależy to… Zawsze są dwie rzeczy. (Gwar na sali)
Panie pośle, nie chcę sobie robić żartów z pana
wypowiedzi.
Są dwie rzeczy: długość czasu pracy i wydajność
pracy. Pytanie: W jakim stopniu ułożą się w stosun-
ku do siebie te dwie wielkości? Na razie – obydwaj to
wiemy – przykłady i z Polski, i z całej Europy dowo-
dzą, że wydajność pracy w Polsce rośnie.
(Głos z sali: Nieprawda.)
No jak to nieprawda? To niech pan policzy, mogę
panu podać metodologię. Pójdzie pan, panie pośle, do
Biblioteki Sejmowej i na kalkulatorze pan policzy, że
rośnie. Naprawdę, do tego nawet nie musi pan do
mnie przyjść na wykład. (Wesołość na sali)
Jeżeli chodzi o pana Szweda, który mówił o tym,
czy są bezsensowne przywileje pracownicze, odno-
sząc się z kolei do czyjejś innej wypowiedzi...
(Poseł Stanisław Szwed: Do wypowiedzi Rybic-
kiego.)
Nie bardzo rozumiem, co oznacza pojęcie „bezsen-
sowne przywileje pracownicze”. Mogę powiedzieć
jedno. Doskonale pamiętam, iż nam – i panu Kula-
sowi, i panu Aramowi Rybickiemu, i jeszcze kilku
osobom z Platformy, a także całemu PiS-owi oraz
PSL-owi i wielu osobom z lewicy – brzmią nadal
w uszach słowa Jana Pawła II powtarzane w różnych
miejscach: nie nos dla tabakiery, nie robotnik dla
pracy; praca dla robotnika, praca dla pracownika.
(Oklaski)
Jak na razie nie widać, żeby czy to z uprawnień
urlopowych, czy z uprawnień emerytalnych, czy
z innego powodu wynikała jakaś szkoda dla Polski.
Czy się obawiam, że nie zostanie przekroczona ta
granica? Tak, obawiam się. Jest gdzieś ten punkt, po
przekroczeniu którego pójdziemy za daleko i może się
okazać, że będzie to antyprodukcyjne. Związki zawo-
dowe w Stanach Zjednoczonych odgrywały wspania-
łą rolę. Związek zawodowy transportowców, kiedyś
potęga, która była w stanie wymusić na rządzie
wszystko, doprowadziła do wprowadzenia stawek
2 razy większych niż przedtem. I zapracował na wła-
sną zgubę. O krok od nas na zachód – zjednoczenie
Niemiec, które doprowadziło do tego, że płace zosta-
ły zbliżone, a wydajność pracy nie. Przywileje zosta-
ły rozciągnięte, a w wydajności pracy nic się nie zmie-
niło. I mamy taką sytuację, że jak się bywa na terenie
landów wschodnich, w dawnym NRD, to tam się
z zazdrością mówi o Polsce. Można usłyszeć: wy ma-
cie dynamikę, wy macie przyszłość, wy się świetnie
rozwijacie.
Nie lekceważę tego, że w którymś momencie mo-
głoby nastąpić przegięcie, ale na tyle, na ile znam
moich kolegów związkowych z NSZZ „Solidarność”,
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki
a także partnerów związkowych, z którymi jako pre-
zydent muszę się spotykać, mogę zaręczyć, że nie
mamy w Polsce do czynienia ze związkami roszcze-
niowymi. Na razie nie widzę takiego niebezpieczeń-
stwa – być może w następnym pokoleniu, w tym po-
koleniu nie – żeby nastąpiło przegięcie pod tym
względem.
Wszystkie trzy związki zawodowe, które wyraziły
pozytywną opinię lub przynajmniej nie wyraziły ne-
gatywnej opinii w stosunku do tego projektu ustawy,
wiem, że nie podejmowały tej decyzji automatycznie,
tylko dyskutowały, także w kategoriach uprawnień
pracowniczych, w kategoriach tego, co będzie z punk-
tu widzenia ich przyszłych dochodów.
Zbliżam się już do końca.
Chciałbym podziękować kolejnym mówcom, ale
pani Elżbiecie Rafalskiej nie potrafię odpowiedzieć
na pytanie, dlaczego w wypowiedziach posłów po-
chodzących z kół liberalnych jest tyle przekłamań
co do liczby świąt. Może jest tak, że każdy widzi to,
co chce zobaczyć. Natomiast nie zawsze, jak widać,
ma to związek z prawdą, którą łatwo jest osiągnąć,
bo jest to w oficjalnych dokumentach Unii Europej-
skiej, m.in. dlatego zachęcałem panów posłów
z Platformy Obywatelskiej, żeby skorzystali, gdyż
mają w Parlamencie Europejskim niezwykle do-
brych, kompetentnych przedstawicieli; PiS ma nie
gorszych, ale oni mają bardzo dobrych, zresztą bar-
dzo dobrych mają także pozostałe kluby. Można
zasięgnąć informacji u źródła, bo to jest w tamtych
biuletynach, to jest w tamtych informacjach. Nie ma
co tworzyć jakichś dziwnych konstrukcji, które do
niczego się nie odnoszą.
Dlaczego następowała zmiana szacunków rządu,
nie mam pojęcia.
Dlaczego nie poszliśmy drogą poselską, już odpo-
wiadałem.
Dlaczego Episkopat, pani Izabela Jaruga-Nowac-
ka, nie uwzględnił tej inicjatywy?
(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Nie tej inicjaty-
wy, tego święta w konkordacie.)
Tego święta w konkordacie. Ksiądz biskup Bu-
dzik, sekretarz Episkopatu Polski, na pewno pani
poseł odpowie, jeżeli pani poseł zwróci się do niego
w tej sprawie.
(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: A pan nie wie?)
Nie jestem rzecznikiem Episkopatu Polski. Wy-
stępuję jako przedstawiciel komitetu inicjatywy, wo-
bec tego mogę odpowiadać na inne pytanie, dlaczego
drogą inicjatywy, a nie drogą petycji. Powtórzę raz
jeszcze. Dlatego że w układzie jest dwóch partnerów,
tym drugim partnerem jest państwo, a to jest naj-
ważniejsza instytucja państwowa, więc idę tą drogą.
Jako wolny człowiek mam prawo wyboru. (Oklaski)
Czy wykasować święto 1 Maja? Nie mam kompe-
tencji ani upoważnień do wypowiadania się w tej
sprawie.
369
Jeśli chodzi o propozycję Lewicy, aby rozważyć
kwestię dodatkowego dnia urlopu – nie mam kompe-
tencji w tej sprawie.
Czy próbowaliśmy rozmawiać z rządem? Nie, na
tym etapie – to jest pytanie pana Jacka Falfusa – to
byłoby nieuzasadnione, dlatego że, jeszcze raz powta-
rzam, chcieliśmy przeprowadzić czystą inicjatywę
obywatelską i z naszymi postulatami dojść do mar-
szałka Sejmu, u którego tę inicjatywę zakotwiczyli-
śmy. Czy wobec tego będziemy próbowali rozmawiać?
Tak. Z klubami parlamentarnymi, mam nadzieję, że
każdy po kolei będzie chciał spotkać się z przedsta-
wicielami naszej inicjatywy i podyskutować w bar-
dziej komfortowych warunkach, tak bym to ujął.
Pan Waldemar Wrona z PiS, jak zagłosują człon-
kowie Platformy, którzy byli w ZChN? (Wesołość na
sali) Mam nadzieję, że za. (Oklaski)
Pan Jan Religa, pan poseł z PiS-u. Czy te wylicze-
nia to nie jest wciskanie kitu? Otóż nie użyłbym tego
słowa w Wysokiej Izbie. (Wesołość na sali) Natomiast
jeżeli pan poseł ma na myśli to, że są to wyliczenia
mało wiarygodne, to do takiego stanowiska bym się
przychylił. (Wesołość na sali, oklaski)
Pan poseł Tadeusz Tomaszewski – znowu to py-
tanie o mnożenie nonsensownych świąt pracowni-
czych. Nie uważam, żeby inicjatywy dotyczące usta-
nowienia Święta Trzech Króli jako dnia wolnego od
pracy było mnożeniem nonsensownych świąt pracow-
niczych. O tym już mówiłem, zresztą wiem, że pan
Tadeusz Tomaszewski nie opowiadał się za tym zda-
niem, pytał, co ja na ten temat sądzę.
Pan poseł Szymon Giżyński podczas wypowie-
dzi popierającej moją wypowiedź i wniosek złożony
w imieniu komitetu w pewnym momencie przez
pewne skojarzenia przypomniał mi jedno ze słyn-
nych stwierdzeń towarzysza Wiesława Gomułki.
Otóż w którymś momencie na forum najwyższych
władz zgłoszono postulat, żeby coś zrobić z płacami
w handlu, bo pracownicy byli słabo wynagradzani.
Wieść powszechna niosła, że towarzysz Wiesław
w związku z tym strasznie się zdenerwował i po-
wiedział: Po co im podnosić płace, jak i tak kradną?
(Wesołość na sali)
Tu powracam do tych, którzy mówią, że skoro
ludzie świętują to święto, to nie warto robić z tego
dnia wolnego od pracy. Warto. Po to, żeby świętowa-
li nie ukradkiem, tylko godnie, żeby mieli czas na to,
żeby było możliwe wspólne pójście do kościoła, wspól-
ne zjedzenie posiłków w domu, żeby był to element
i formacji duchowej, i życia rodzinnego. Warto. Z tego
powodu warto. (Oklaski) A to, że Polacy z tego nie
zrezygnowali, to jest właśnie argument, dlaczego
podjąłem tę inicjatywę – jeden z pierwszych argu-
mentów, jaki przyszedł mi do głowy. (Oklaski) Proszę
zauważyć, minęło 50 lat i Polacy nie chcą zrezygno-
wać z czegoś, co wykreślono. Nic chcą zrezygnować
z czegoś, co wykreślali. To może czas, żeby im to
przywrócić? Tak by się mogło wydawać. Tak w każ-
dym razie postanowiłem.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
370 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki
Czy wobec powyższego nie próbowałbym tego zro-
bić najpierw w swoim własnym mieście? – padło jed-
no z pytań. Jak miałbym takie uprawnienie, tobym
spróbował. (Wesołość na sali) Tak że jak państwo
dacie samorządom lokalnym prawo do ustanawiania
świąt na swoim terenie, dni wolnych od pracy, nie
tych zastępczych za coś tam, tylko ustanawiania dni
wolnych od pracy, to niewykluczone, że z tego sko-
rzystam, jak nie przy tej, to przy innej okazji. Na
przykład być może zrobię dniem wolnym od pracy
dzień założenia miasta Łodzi. Dlaczego nie? Chętnie
to zrobię, tylko niech mam do tego prawo. (Oklaski)
I na swoją odpowiedzialność.
Co natomiast w tej sprawie? Otóż utwierdziłem
się w przekonaniu, że to, co Gomułka zrabował, trze-
ba narodowi oddać. Kiedy w pierwszym roku po ob-
jęciu funkcji prezydenta miasta Łodzi zaproponowa-
łem moim sąsiadom – nie obaj byli z mojej opcji poli-
tycznej, dla jasności, jeden chyba był z Platformy – czy
nie moglibyśmy się na dzień Trzech Króli wybrać do
księdza arcybiskupa i dla przypomnienia Trzech
Króli...
(Głos z sali: Trzy flaszki wypić.)
...przyjść do szopki, która stała przed katedrą,
i wręczyć arcybiskupowi, złożyć u żłóbka, kadzidło,
mirrę i taką malutką sztabkę złota, zakupioną lega-
nie w Narodowym Banku Polskim. W pierwszym
roku ja fundowałem te trzy dary, okazało się, że
w następnym ufundował to prezydent Zgierza, a w ko-
lejnym roku Pabianic, i tak to poszło. I za każdym
razem to wydarzenie cieszyło się ogromnym zainte-
resowaniem społecznym. Był tylko jeden problem
– nie mogli brać w tym udziału ludzie, którzy w tym
dniu pracowali w zakładach pracy.
(Głos z sali: Po południu mogli.)
Wie pan, można mieć różne pomysły, ale po co.
Jasne, że naród polski jest wyszkolony w tym, że
jak mu czegoś nie pozwalają, to robi to w inny sposób.
Ale na ogół czynił to wtedy, kiedy władały nim siły
obce, wrogie i kiedy musiał uciekać się do podstępu
i do oszukiwania sił wrogich. A my tu mamy nasze
państwo i naszą władzę, i nasz Sejm, i nasz interes
narodowy. (Oklaski)
Pan Michał Wojtkiewicz, poseł PiS, pyta, skąd się
wzięły te 4 mld. Nie wiem.
Pani Anna Sikora z PiS, dlaczego zbieraliście pod-
pisy. Chcieliśmy zobaczyć, pani poseł, jaki jest rze-
czywisty zakres poparcia dla dnia wolnego, bo może
rzeczywiście to już jest tak, że tylko nam się wydaje,
tym, którzy są przekonani, oraz tym wójtom i bur-
mistrzom, którzy się zebrali na opłatku, reprezentu-
jąc miasta papieskie, że to należałoby przywrócić,
a tak naprawdę to może ludziom to wisi... Przepra-
szam – może dla ludzi nie jest to ważne.
Przepraszam najmocniej, panie marszałku.
A więc postanowiliśmy to sprawdzić. Każdy, kto
zbierał podpisy w ramach akcji ulicznych, nie posłu-
gując się strukturami organizacji, bo to jest zupełnie
inna sprawa, ale właśnie wśród ludzi, wie, że napo-
tyka tam co najmniej trzy bariery. Pierwsza bariera
polega na tym, że nie ma takiej możliwości, żeby ludzi
skrzyknąć w jedno miejsce i żeby tam podpisywali,
tylko oni „kapią”. Czasami stoi się i jest 10 osób na
godzinę, czasami są dwie na godzinę, a czasami jest
30 na godzinę. Czasami stoi kolejka, a innym razem
człowiek denerwuje się, że nikogo nie ma. I tak to
było także tym razem. Druga sprawa – jak znaleźć
tych, którzy za darmo będą stali przy tych listach
i zbierali podpisy. Jeżeli inicjatywa nie zyskuje popar-
cia społecznego, to tu jest jej kamień nagrobny. Nie
znajdzie się ludzi, którzy będą chcieli stać dłużej niż
przez pierwszy dzień. Na pierwszy ich się namówi,
a potem już nie. Trzeba wierzyć w sens tego, co się
robi, żeby zbierać. Uwierzyłem, kiedy się okazało, że
wtedy, kiedy chcieliśmy zebrać pierwszy tysiąc do
zarejestrowania komitetu, zebraliśmy 3 tys., mimo
że chcieliśmy sami sobie postawić barierę. Ludziom
chciało się zbierać, zbierali. Proszę zauważyć, że zło-
żyliśmy nasz wniosek 24 czerwca, choć mogliśmy
czekać do 7 lipca. Z góry założyliśmy sobie, że jak do
24 czerwca nie zbierzemy, nie będziemy chodzić po
ulicach – po prostu nie. I proszę zajrzeć do komuni-
katów, nadal wiszą jeszcze na naszej stronie interne-
towej, wyraźnie tam powiedzieliśmy: 24 czerwca
koniec. A dla lokalnych środowisk wyznaczyliśmy
termin o tydzień wcześniejszy, żeby nie znaleźć się
w takiej oto sytuacji, że dowiezie albo nie dowiezie,
połowa dobrze, połowa źle. Dlatego wszystkie podpi-
sy, które trafiły do marszałka, były sprawdzane pod
względem formalnym co do kropki i co do przecinka.
Ale tę szybkość i tę łatwość zbierania podpisów mia-
łem prawo potraktować jako wyraźny dowód, że na-
ród tego chce – że naród tego chce i że tutaj tylko
funkcja czasu i funkcja wydolności decydowała o ilo-
ści tych podpisów. Gdyby bowiem można było powie-
dzieć tym, którzy je zbierali po różnych miastach, że
będzie jeszcze jakaś możliwość, by ci, co przyszli bez
dowodów osobistych i PESEL-u, mogli gdzieś za-
dzwonić i to uzupełnić, to mielibyśmy tych podpisów
więcej. Ale my byliśmy komitetem obywatelskim, nie
mieliśmy swoich siedzib w każdym powiecie. Gdzie-
niegdzie, gdzieś tam kątem, mieliśmy adres, ale
w sumie opierało się to wyłącznie na ludziach, którzy
chcieli to robić za darmo i bez jakiegokolwiek zaple-
cza technicznego. Jedyne zaplecze techniczne, jakie
mogli otrzymać od tych stowarzyszeń, które w tym
wzięły udział, to było to, że dostawali wzorzec karty,
na której się zbierało podpisy. Ale już odbitki musie-
li sobie zrobić sami. A więc także i to proszę wziąć
pod uwagę, bo te 700 tys. podpisów to jest także taki
stos papieru.
Zbliżam się do końca, panie marszałku, bo też
i niewiele już głosów mi zostało.
Dziękuję panu Zbigniewowi Dolacie, panu Toma-
szowi Lenzowi, panu Tadeuszowi Cymańskiemu.
Pan Cymański zadał bardzo ważne pytanie (i tutaj
jest duża zgodność między mną, panem Cymańskim
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej Jerzy Kropiwnicki
i Aramem Rybickim): Czy Gomułka wykreślił święto
kościelne? Nie, takiej mocy i takiej władzy nie miał.
Natomiast co wykreślił? Wykreślił święto państwo-
we, wykreślił dzień wolny z kalendarza państwowe-
go. I przywrócenia tego my się domagamy. A poza
tym pana posła Cymańskiego jak zwykle słuchałem
z wielką przyjemnością estetyczną.
Dziękuję za występ panu Stanisławowi Pięcie,
panu Tomaszowi Latosowi, pani Marii Zubie, panu
Jackowi Kurskiemu.
Chciałbym także serdecznie podziękować osobom,
które być może, przekładając te karty, pominąłem.
Serdecznie dziękuję raz jeszcze za całą tę dysku-
sję. Ona była dla mnie bardzo pouczająca.
Mogę odpowiedzieć jeszcze na jedno pytanie: Dla-
czego zdecydowałem się przyjść z tym do tego Sejmu?
A do jakiego miałem przyjść? Jeżeli, patrząc na skład
tego Sejmu, widzę Prawo i Sprawiedliwość, organi-
zację patriotyczną i wierną wartościom chrześcijań-
skim, jeżeli widzę Platformę Obywatelską, formację,
którą traktowałem jako wierną tradycjom narodo-
wym i chrześcijańskim, jeżeli widzę PSL, formację
wierną tradycjom narodowym i chrześcijańskim – po
raz pierwszy taki Sejm! – to się odważyłem z tym
przyjść, bo w takim Sejmie jest szansa, że to zostanie
przyjęte. Przecież proszę zauważyć, że ten Sejm jest
pod tym względem tak dobry, że jak pamiętam wy-
powiedzi niektórych posłów lewicy, to mogę powie-
dzieć, że także i z tego punktu widzenia struktura
Sejmu jest lepsza niż kiedykolwiek do tej pory. (Okla-
ski) No, mam nadzieję, że się nie pomyliłem.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań-
stwo! W imieniu nie tylko owych 700 tys. Polaków,
którzy podpisali ten wniosek, ale także wszystkich
tych, którzy to święto z uporem świętują, pokonując
wszelkie trudności życia codziennego, zwracam się
o przyjęcie tej ustawy i oddanie narodowi tego, co mu
komuna zrabowała. (Długotrwałe oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję przedstawicielowi wnioskodawców.
W dyskusji zgłoszono wniosek o...
Pan poseł w jakim trybie? Sprostowanie?
(Poseł Arkadiusz Rybicki: W trybie sprostowa-
nia.)
Poseł Arkadiusz Rybicki:
Ponieważ wielokrotnie przywoływano moje na-
zwisko, to poproszę o kilka minut na ustosunkowa-
nie się do tego.
371
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Na ustosunkowanie się nie ma zgody, natomiast
jeśli coś zostało źle zrozumiane, to proszę.
Poseł Arkadiusz Rybicki:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny mój ko-
lego wnioskodawco! Dziękuję za przypomnienie tych
pięknych czasów z okresu „Solidarności”, kiedy wspól-
nie walczyliśmy o niepodległość, o wolność i o wolne
soboty, które mamy. I wolność mamy, i niepodległość,
i wszystkie wolne soboty. Podziękujmy za to Panu Bogu,
bo to naprawdę piękna historia...
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Ale to nie jest sprostowanie.
Poseł Arkadiusz Rybicki:
…która nam się wydarzyła, jednak...
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Panie pośle, to nie jest sprostowanie.
(Poseł Jan Kulas: Panie marszałku, dajmy ze 2,
3 minuty.)
Nie ma „dajmy”, panie pośle Kulas. Jesteśmy
w Sejmie, nie jesteśmy od dawania, jesteśmy od tego,
żeby przestrzegać zasad. Proszę w związku z tym
prostować i nie prowadzić polemiki lub wygłaszać
nowych oświadczeń.
Poseł Arkadiusz Rybicki:
To była preambuła. Wielokrotnie mnie cytowano
w sposób niewłaściwy, więc chcę się do tego ustosun-
kować. Co do ciągłego przyrównywania czasów Go-
mułki do 2008 r., do państwa demokratycznego
i kapitalistycznego, stawianych zarzutów, gdy pyta-
no, czy jestem za Gomułką, czy za Piłsudskim, za
czasami Gomułki czy za dzisiejszymi czasami, to na
Uniwersytecie Gdańskim za porównywanie tych
dwóch systemów na każdym kierunku dostaje się
dwóję, więc w ogóle bym tego nie odnosił do dzisiej-
szych czasów. To jest ustosunkowanie się do tego
pytania.
Poseł Jacek Kurski ubolewał, że to mnie Platfor-
ma dała przedstawić wniosek o odrzucenie tego
w pierwszym czytaniu. (Poruszenie na sali)
(Głos z sali: Niech pan prostuje. Co to jest?)
Ubolewał, przypominając, że nasze rodziny prze-
cież się nieraz spotykały, że byliśmy sąsiadami wiele
lat i chodziliśmy do kościoła...
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
372 Projekt ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli. Oświadczenia poselskie
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Panie pośle, niech pan powie, co pan Kurski źle
zrozumiał z pańskiej wypowiedzi, a nie zajmuje się
polemiką z posłem Kurskim. Rozumiem piękne tra-
dycje, historię, wspólnie spędzony czas itd., wszystko
rozumiem, tylko to jest debata nad konkretnym pro-
jektem ustawy. Jeśli w tej pan został źle zrozumiany,
proszę powiedzieć, co zostało źle zrozumiane, a nie
może być tak, że pan będzie teraz mówił, że pan Kur-
ski jest fajny facet, no.
Poseł Arkadiusz Rybicki:
Panie marszałku, na końcu powiedział, że się
sprzeniewierzyłem długoletniej tradycji i że on ubo-
lewa nad tym, że jego sąsiad tak zrobił. Otóż chciał-
bym mu powiedzieć, że się nie sprzeniewierzyłem, że
właśnie obawiam się, że 6 stycznia dołączy do kolej-
nego długiego weekendu, że z dnia święta, który dzi-
siaj Polacy święcą, ten dzień zamieni się w dzień,
w którym Polacy wracają z długich weekendów. Bę-
dziemy wysłuchiwać komunikatów o wypadkach,
o korkach. Użyłem pojęcia desakralizacja w trosce
o tożsamość właśnie.
Pytał wnioskodawca, skąd wzięliśmy te 4 mld zł,
i mówił, że za metodologię tego badania postawiłby
dwóję. Minister pracy i polityki społecznej...
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Panie pośle, to jest polemika. To nie ma nic wspól-
nego ze sprostowaniem. Naprawdę mi przykro, że
muszę akurat panu…
Poseł Arkadiusz Rybicki:
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
…odebrać głos. Bardzo mi przykro, ale proszę zro-
zumieć, że co innego jest sprostowanie, a co innego
polemika, na którą pewnie będzie jeszcze czas.
Proszę państwa, w dyskusji zgłoszono wnioski
o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.
Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy na
następnym posiedzeniu Sejmu.
Ogłaszam 4-minutową, techniczną przerwę.
(Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 22
do godz. 13 min 27)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Wznawiam obrady.
Porządek dzienny 22. posiedzenia Sejmu Rzeczy-
pospolitej Polskiej został wyczerpany.
Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło-
szenia oświadczeń poselskich.
Jest zapisanych 12 osób. Czy ktoś jeszcze chce się
zgłosić do wygłoszenia oświadczenia? Nikt się nie
zgłasza.
W związku z tym zamykam listę.
Proszę bardzo, jako pierwszy pan poseł Piotr To-
mański, Platforma Obywatelska.
Poseł Piotr Tomański:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 40 lat temu,
8 września 1968 r., przemyślanin Ryszard Siwiec do-
konał samospalenia w proteście przeciw agresji wojsk
Układu Warszawskiego na Czechosłowację. Zrobił to
podczas ogólnopolskich dożynek na Stadionie Dzie-
sięciolecia w Warszawie, w obecności 100 tys. ludzi
i najwyższych władz państwowych. Liczył, że będzie
to krzyk protestu rozlegający się na całą Polskę.
Pierwszą zapałkę zapalił 15 minut po południu, gdy
na płycie boiska pojawiła się młodzież tańcząca polo-
neza w strojach ludowych. Trzymał w rękach polską
flagę, na której widniały słowa: „Niech żyje wolna
Polska” i „To jest krzyk umierającego wolnego czło-
wieka”.
Chciał wstrząsnąć całą Polską, ale ludzie z dal-
szych sektorów, nawet nie zauważyli małego, płoną-
cego punktu. Oczy wszystkich były zwrócone na
płytę boiska, a głośna muzyka zagłuszała krzyk. Wo-
kół Siwca natychmiast pojawili się milicjanci. Po
ugaszeniu płomieni w bardzo ciężkim stanie został
przewieziony do szpitala praskiego, gdzie po czterech
dniach zmarł.
Esbecy wmówili bezpośrednim świadkom, że był
niezrównoważony psychicznie.
Przed wyjazdem na dożynki nagrał na taśmie
magnetofonowej antykomunistyczne przesłanie.
Kończyły je słowa: „Ludzie, w których może jeszcze
tkwi iskierka ludzkości, uczuć ludzkich, opamiętajcie
się! Usłyszcie mój krzyk, krzyk szarego, zwyczajnego
człowieka, syna narodu, który własną i cudzą wol-
ność ukochał ponad wszystko, ponad własne życie!
Opamiętajcie się, jeszcze nie jest za późno!”
Ryszard Siwiec długo i dokładnie obmyślał swój
protest, nie przewidział jednak jednego: że jego czyn,
choć dokonany w obecności dziesiątków tysięcy ludzi,
pozostanie bez echa, że jego krzyk pozostanie niemy
na długie lata.
Dopiero przemiany w 1989 r. pozwoliły na przy-
wrócenie tragicznego czynu Siwca zbiorowej pamięci.
W 1990 r. wmurowano na warszawskim stadionie
okolicznościową tablicę. W 1991 r. imieniem Ryszar-
da Siwca nazwano nowo wybudowany most w mieście
Przemyślu.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Piotr Tomański
W 2001 r. prezydent Czech Vaclav Havel przyznał
pośmiertnie Siwcowi najwyższe czeskie odznaczenie
Order Tomasza Masaryka I klasy. W 2006 r. to samo
uczyniła Słowacja, nadając Order Białego Podwójne-
go Krzyża.
W 2003 r. prezydent Polski Aleksander Kwaśniew-
ski odznaczył Ryszarda Siwca Krzyżem Komandor-
skim Orderu Odrodzenia Polski, jednak rodzina
zmarłego nie przyjęła orderu z rąk ówczesnego pre-
zydenta.
9 września br. w Przemyślu, w 40. rocznicę tych
tragicznych wydarzeń, odbyły się uroczystości z udzia-
łem rodziny, przedstawicieli ambasad Czech i Słowacji,
władz miasta i przedstawicieli samorządu wojewódz-
twa. Odsłonięto tablicę pamiątkową na kamienicy,
w której mieszkał Siwiec.
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Po-
zostaje nam wierzyć, że czyn Ryszarda Siwca nigdy
nie zostanie zapomniany, a jego krzyk słyszany bę-
dzie przez wiele pokoleń w Polsce i w Europie, że
wieczna będzie pamięć o ludziach „chorych na wol-
ność i na Polskę”, po to, żeby „nie zginęła prawda,
człowieczeństwo i wolność”. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Marek Wojtkowski, Platforma
Obywatelska.
Zrezygnował.
Pan poseł Henryk Siedlaczek, poseł charaktery-
styczny – nie widzę.
Pan poseł Jan Kulas – rozmawia sobie przez tele-
fon w kuluarach.
Głos ma pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo
i Sprawiedliwość.
Poseł Gabriela Masłowska:
Dziękuję, panie marszałku.
Będąc pod wrażeniem uzasadnienia dokonane-
go przez pana Kropiwnickiego, prezydenta Łodzi,
w obronie polskiej tożsamości, chciałabym zwrócić
się z gorącym apelem do Polek i Polaków o podej-
mowanie wszelkich działań mających na celu obro-
nę innego atrybutu polskiej tożsamości i suweren-
ności, mających na celu obronę polskiego złotego
przed likwidacją.
Własna waluta jest jednym z ważnych symboli
jedności narodu, a prawo do emisji pieniądza gotów-
kowego jest jednym z atrybutów suwerenności pań-
stwa. Dobrze prowadzona polska polityka pieniężna
może, przyczyniając się do szybkiego wzrostu gospo-
373
darczego w naszym kraju, służyć pomyślności naro-
du polskiego.
Z ogromnym smutkiem przyjmuję deklarację pre-
miera Donalda Tuska, zapowiadającego dążenie do
pozbawienia Rzeczypospolitej Polskiej prawa do pro-
wadzenia własnej polityki pieniężnej w 2011 r.
Pytam się: Dlaczego wielu z nas tak łatwo godzi
się na pozbawianie naszego państwa jednego z ostat-
nich atrybutów suwerenności? Czy wolno nam zapo-
mnieć o tym, że dzieje narodu to sztafeta pokoleń?
Jesteśmy zobowiązani bronić suwerenności Polski
nie tylko dla nas. Powinniśmy to czynić z wdzięczno-
ści dla tych, którzy za Polskę umierali, którzy dla niej
ponosili ofiary, którzy przez 123 lata dążyli do tego,
aby odzyskać niepodległość, aby Polacy mogli sami
się rządzić, dla tych, którzy w okresie II Rzeczypo-
spolitej powołali do życia złotego i Bank Polski.
Współpraca międzynarodowa jest rzeczą pożądaną
i słuszną. Nie wolno jednak zgadzać się na to, by od-
bywała się ona kosztem faktycznej likwidacji pań-
stwa polskiego.
Niektórzy mówią, że trzeba przekazywać nasze
polskie kompetencje w ręce Unii, gdyż stanowi to
rzekomo inwestycję w lepszą przyszłość naszych dzie-
ci i wnuków. Uważam, że takie stawianie sprawy jest
obrażaniem przyszłych pokoleń Polaków. Sugeruje
się bowiem, że ten przysłowiowy wnuk będzie skraj-
nym kosmopolitą, który nie zechce, aby istniało nie-
podległe i suwerenne państwo polskie.
Proszę o to, aby wszyscy państwo, którzy opowia-
dacie się za przekazaniem Narodowego Banku Pol-
skiego w obce ręce, odpowiedzieli sobie na pytanie:
Czy my naprawdę chcemy odebrać prawo do prowa-
dzenia własnej polityki pieniężnej przyszłym pokole-
niom Polaków?
W tym roku obchodzimy 90. rocznicę odzyskania
przez Polskę niepodległości, a także 90. rocznicę po-
wstania wielkopolskiego. Prymas Tysiąclecia kardy-
nał Stefan Wyszyński powiedział kiedyś: Jest olbrzy-
mią wartością zrozumieć znaczenie wolności dla
narodu, zrozumieć, jak wielkim jest ona dobrem
i własnością, że żaden naród nie może zrezygnować
ze swoich praw do wolności i z własnych zadań, że
nie wolno tych praw nikomu oddawać, że obrona ich
jest obowiązkiem moralnym, a rezygnacja z nich jest
zdradą.
Stanowczo odrzucam jako nacechowane rezygna-
cją twierdzenie, że nadejdzie taki moment, w którym
nasza waluta narodowa – polski złoty, ulegnie likwi-
dacji. To, czy taki moment faktycznie nadejdzie, za-
leży bowiem wyłącznie od nas wszystkich, od naszej
determinacji. Mówi się czasami, że traktat akcesyjny
już przesądził, że musimy zlikwidować złotego. Ab-
solutnie się z tym nie zgadzam. Przyszłości nie zna-
my, możemy ją tylko przewidywać. Poza tym każde
prawo stanowione można zmienić. Po wtóre, nie jest
wykluczone, że strefa euro kiedyś się rozpadnie.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
374 Oświadczenia poselskie

Poseł Gabriela Masłowska Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Nikomu z nas, zwolenników złotego, nie wolno ani Pani poseł…
przez moment zwątpić w sens naszej walki, jak rów-
nież w ostateczne zwycięstwo. Przypominamy, że
Duńczycy i Szwedzi w referendach obronili prawo Poseł Gabriela Masłowska:
swych krajów do prowadzenia własnej polityki pie-
niężnej. Kończę, panie marszałku. To musi być całość,
Nie walczymy przeciwko komuś, ale o coś. Nie żeby oddać ducha mojego wystąpienia, apelu.
chcemy nikomu niczego zabierać, chcemy tylko bro-
nić tego, co nasze, co polskie. W tej działalności po-
trzebny jest każdy, komu nasza ojczyzna nie jest Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
obojętna.
Bezwzględnie żądam, aby w sprawie ewentualnej Całość obejmuje 5 minut, a nie 6.
likwidacji naszej waluty narodowej, polskiego złote-
go, oraz – co się z tym wiąże – likwidacji prawa Polski
do prowadzenia własnej polityki pieniężnej zostało Poseł Gabriela Masłowska:
przeprowadzone referendum. Trzeba zadać wszyst-
kim mającym prawo głosowania obywatelom Rzeczy- …szczególnie tych pracujących w działach finan-
pospolitej Polskiej pytanie: Czy opowiada się pan/ sowych rozgłośni radiowych, telewizyjnych i gazet,
pani za likwidacją polskiego złotego i przystąpieniem o obiektywne informowanie o argumentach zwolen-
Polski do strefy euro? ników złotego. Jednocześnie dziękuję wszystkim oso-
Proponuję, aby działające w naszym kraju partie bom, które już to czynią. Apeluję do internautów
polityczne podpisały wspólną deklarację, że akceptu- o promowanie na stronach internetowych argumen-
ją ideę referendum w tej sprawie i że bez uprzedniej tów przemawiających na rzecz obrony prawa Polski
zgody wyrażonej przez naród w drodze odrębnego do prowadzenia własnej polityki pieniężnej, o zakła-
referendum akcesji Polski do eurolandu być nie może. danie własnych blogów służących temu celowi…
(Dzwonek)
Panie marszałku, proszę o przedłużenie o minutę.
Wyrażam swój zdecydowany sprzeciw wobec kon-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
cepcji przystąpienia Polski do strefy euro. Przypomi-
Pani poseł…
nam, że skutkiem likwidacji polskiego złotego byłoby
przekazanie polskich praw suwerennych w dziedzinie
polityki pieniężnej z Polski za granicę, z Warszawy
Poseł Gabriela Masłowska:
do Frankfurtu.
Suwerenność monetarna daje prawo polskiej wła- …o aktywność na wszelkich innych blogach. Pro-
dzy ustawodawczej do określania celów polskiego szę uczniów i studentów o pogłębianie wiedzy z za-
banku centralnego, instrumentów jego polityki oraz kresu polityki banku centralnego.
sposobów usytuowania polskiej władzy monetarnej
w strukturze organów władzy państwowej.
Ostrzegam, że nie istnieją żadne procedury wy- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
chodzenia ze strefy euro. Należy przypomnieć, że
wprowadzenie euro trzeba traktować jako ważny Pani poseł…
krok na drodze do budowy europejskiego państwa
federalnego, którego budowa może odbywać się tylko
i wyłącznie na gruzach państw narodowych. W tym Poseł Gabriela Masłowska:
sensie należy stwierdzić, iż ewentualna likwidacja
polskiego złotego stanowi poważny krok w kierunku I ostatnie zdanie. Wszystkich chętnych do jakiej-
likwidacji państwa polskiego. kolwiek współpracy w tym zakresie proszę o kon-
Zwracam się do wszystkich Polaków, którzy pra- takt z moim biurem poselskim: www.masłowska.pl.
cują w bankach komercyjnych i spółdzielczych, biu- (Oklaski)
rach maklerskich, towarzystwach funduszy inwesty-
cyjnych, otwartych funduszach emerytalnych oraz
innych instytucjach finansowych działających w na- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
szym kraju i mających kontakt z mediami, o odważ-
ne powstrzymywanie się od wszelkich wypowiedzi Pani poseł, jedna uwaga. Otóż referendum w spra-
mających na celu propagowanie koncepcji likwidacji wie euro w Polsce odbyło się w 2003 r.
naszej waluty narodowej. Proszę również polskich (Poseł Gabriela Masłowska: Wiem.)
dziennikarzy, szczególnie tych pracujących… Tak, tam wtedy…
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Oświadczenia poselskie
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński
(Poseł Gabriela Masłowska: To jest pana opinia,
panie marszałku.) (Wesołość na sali)
Wiem, że to jest moja opinia, ale tak na wszelki
wypadek dzielę się tą opinią z panią, żeby pani wie-
działa, iż głosując za wejściem do Unii Europejskiej,
głosowaliśmy również za wejściem do strefy euro. Nie
określiliśmy tylko daty tego wejścia. Niech więc pani
nie proponuje rozwiązań, które są zupełnie niereal-
ne. Ale to było w ramach mojego oświadczenia.
(Poseł Gabriela Masłowska: To jest pana opinia.)
Zgadza się, moja opinia.
(Poseł Gabriela Masłowska: Mogę mieć własne
zdanie. Reprezentuję też środowiska, które tak uwa-
żają.) (Oklaski)
Ależ oczywiście, może pani mieć swoją opinię, ja
mam swoją.
Proszę bardzo, teraz ma głos pani poseł Beata
Małecka-Libera, Platforma Obywatelska.
Poseł Beata Małecka-Libera:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że
tym razem nasze opinie będą zgodne.
Pierwsza podróż w świat muzyki i twórczości Mi-
chała Spisaka, ambasadora polskiej muzyki poza
granicami naszego kraju, rozpoczęła się 3 lata temu,
kiedy to z okazji 40. rocznicy śmierci artysty zorga-
nizowany został festiwal upamiętniający kompozyto-
ra wywodzącego się z naszego miasta. W kolejnym
roku zmieniła się formuła i już nie festiwal, lecz ogól-
nopolski konkurs muzyczny odbywał się w Dąbrowie
Górniczej. Od zawsze celem konkursu było upo-
wszechnienie wiedzy na temat życia i twórczości Mi-
chała Spisaka, popularyzacja muzyki polskiej i akty-
wizacja kulturalna mieszkańców naszego miasta
i regionu. Jednakże najważniejszym założeniem była
i nadal jest promocja młodych talentów i rozwój edu-
kacji muzycznej wśród młodzieży.
Jestem mieszkanką Dąbrowy Górniczej i od po-
czątku bardzo mocno wspierałam ten pomysł i jego
rozwój. Największą moją nadzieją i życzeniem było,
by konkurs ten wpisał się na stałe do kalendarza
przedsięwzięć kulturalnych Dąbrowy Górniczej, aby
propagował wybitny muzyczny talent nie tylko w Za-
głębiu, ale i w całej Polsce. Okazało się, że rzeczywi-
stość przerosła moje najśmielsze oczekiwania, kon-
kurs zyskał bowiem rangę wydarzenia międzynaro-
dowego. Tegoroczny konkurs, II Międzynarodowy
Konkurs Muzyczny im. Michała Spisaka, działał
pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzic-
twa Narodowego, prezydenta miasta oraz Akademii
Muzycznej w Katowicach. Odbywał się w dniach od
5 do 14 września.
W czasie tego konkursu wyłoniono najlepszych
artystów w kategoriach: trąbka, puzon i róg. Przez
kilkanaście dni trwały muzyczne zmagania. Mieli-
śmy okazję wysłuchać wspaniałych utworów takich
375
kompozytorów, jak: Michał Spisak, Robert Schu-
mann, Ryszard Strauss, Kazimierz Serocki. Już po
raz drugi, specjalnie na okazję konkursu, zostały
napisane 3 utwory polskiego kompozytora współcze-
snego Zdzisława Szostaka. Konkurs ten jest zatem
zarówno promocją, upowszechnianiem edukacji mu-
zycznej, ale też wyróżnieniem dla wybitnych arty-
stów, a także inspiracją dla nich.
Wysoka Izbo! Michał Spisak, wybitny kompozytor
światowej rangi, laureat licznych nagród i wyróż-
nień, nigdy nie zapominał o swoim mieście. Świadczą
o tym słowa: Myślę stale o Zagłębiu i Dąbrowie Gór-
niczej, bo przecież nie zapomina się nigdy swego ro-
dzinnego miasta. W odpowiedzi cały konkurs jest
wyrazem pamięci o znamienitych dokonaniach kom-
pozytora, jest hołdem dla wybitnej twórczości. Dzię-
kuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Głos ma pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie
Stronnictwo Ludowe.
Poseł Mirosław Pawlak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oświadczenie
poselskie w sprawie dramatycznych burd wywoła-
nych bandyckimi ekscesami chuliganów podczas me-
czu Polonia Warszawa – Legia Warszawa na stadionie
w Warszawie przy ul. Konwiktorskiej.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdarzenia z ostat-
nich dni aż proszą się, aby publicznie, z tej wysokiej
trybuny sejmowej, zadać pytanie: W jakim kierunku
idziesz, Polsko? Czy utrwalanie demokracji, głoszenie
haseł o praworządności i prawach człowieka ma prze-
jawiać się w bezradności i bezsilności państwowego
organu powołanego do ochrony ładu i porządku pu-
blicznego, jakim jest Policja? Każdy przypadek ban-
dyckich ekscesów powoduje przebudzenie się rządu,
masę obietnic, ale zaznaczam, tylko na chwilę.
Z upływem czasu elity rządowe odkładają sprawę
w czasie, nie robiąc nic w celu ostatecznego wyelimi-
nowania bandyckich burd na ulicach polskich miast,
Policja natomiast pozostaje osamotniona ze swoimi
problemami.
Nie wspomnę już o każdorazowo zniszczonym
i zdewastowanym sprzęcie policyjnym, którego prze-
cież nie przybywa. Co z policjantami i ich kierownic-
twem, biorącymi udział w akcjach zwalczających,
nieraz bezwzględnie, bandytów uzbrojonych po zęby
w niebezpieczne narzędzia? Ci policjanci kolejno wzy-
wani są do prokuratur, muszą tłumaczyć się, dlacze-
go i po co działali z narażeniem własnego życia
i zdrowia, aby nie tylko przywracać ład i porządek,
ale aby niejednokrotnie chronić nasze życie przed
rozwścieczonym tłumem bandytów. Gdzie tu są pra-
wa człowieka? Czy policjanta można traktować jak
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
376 Oświadczenia poselskie
Poseł Mirosław Pawlak
narzędzie w rękach państwa do walki z bandytami?
A co potem? Potem, policjancie, broń się sam i jeszcze
czekaj na zarzuty prokuratorskie. Rząd nadal drep-
cze w miejscu.
Funkcjonariusze Policji zaczynają odchodzić ze
służby, i słusznie. Nikt przy zdrowych zmysłach nie
będzie narażał swojego życia czy zdrowia, mając
świadomość, że za ochronę drugiego człowieka czeka
go prokuratorskie postępowanie. Nie należy też, co
chcę podkreślić z całą mocą, wbijać w ambicję chuli-
ganów atakujących drugiego człowieka, używając
określenia „zadymiarz stadionowy”. To nie odpowia-
da prawdzie. Należy użyć określenia zawsze adekwat-
nego do rzeczywistości, czyli „bandyta”, dla którego
mecz, stadion to tylko jedno z miejsc, gdzie takich
czynów dokona.
Chuligani stadionowi to wiele grup bandytów
wzniecających skandaliczne burdy, zagrażające łado-
wi w naszych miastach. Dlatego, oceniając wysoki
kunszt, profesjonalizm, odwagę i poświęcenie na-
szych funkcjonariuszy, dziękuję im z całego serca za
poświęcenie. Nie jesteście osamotnieni w waszej wal-
ce z bandytyzmem. Natomiast jako parlamentarzy-
ście jest mi wstyd za polskie władze wykonawcze.
Umiemy pouczać rządy innych państw, grozić pal-
cem, wysyłać wojsko w celu przywracania porządku
tam, gdzie jesteśmy i nie jesteśmy proszeni. Co z ła-
dem i spokojem w naszym kraju? Nie tylko my, par-
lamentarzyści, to widzimy. Dostrzegają to coraz bru-
talniejsze grupy bandyckie i wyciągają z tego lekcję,
coraz smutniejszą w skutkach dla Polski. Tę smutną
passę należy natychmiast przerwać. Grupom bandyc-
kim, w jakimkolwiek wydaniu, my, parlamentarzy-
ści, musimy powiedzieć: stop. Policja musi mieć pełne
prawo i obowiązek przywracania porządku w pol-
skich miastach i wsiach, bez obaw i strachu o konse-
kwencje. Nie wolno nam dopuścić do sytuacji, kiedy
Polska stanie nierządem, a Policja będzie ostoją bez-
silności i bezradności. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo.
Pan poseł Jarosław Żaczek, Prawo i Sprawiedli-
wość… Nieobecny.
Pan poseł Tadeusz Tomaszewski z klubu Lewica.
Proszę bardzo.
Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wielkie oczeki-
wania, optymizm działaczy i ministerialnych specja-
listów od liczenia punktów na polskie medale w cza-
sie Igrzysk Olimpijskich w Pekinie skończyły się
porażką. Nie jest to jednak porażka zawodników czy
trenerów, jak próbują wmówić to opinii publicznej
pan minister Mirosław Drzewiecki czy prezes Pol-
skiego Komitetu Olimpijskiego Piotr Nurowski, ale
wynik zaniechań ze strony władzy publicznej
w Polsce.
Po igrzyskach w Atenach w 2004 r., gdzie zdoby-
liśmy, podobnie jak w Pekinie, 10 medali, trwała go-
rąca dyskusja na temat zarządzania polskim sportem
i braku osób odpowiedzialnych za tamtą porażkę.
W wyniku debaty publicznej powstała ustawa o spo-
rcie kwalifikowanym, która stworzyła podstawy po-
wołania Ministerstwa Sportu i konstytucyjnego mi-
nistra, uruchomiono również strategię rozwoju spor-
tu polskiego. W polskim parlamencie odbyła się de-
bata zakończona przyjęciem stosownej uchwały.
Obecnie minister sportu i prezes PKOl-u konty-
nuację ateńskiej porażki w Pekinie próbują przekuć
w sukces. Brakuje rzeczowych analiz i propozycji
pójścia do przodu. A przecież można, jeśli państwo
uzna, że odpowiedzialność za nasze olimpijskie szan-
se ponosić będzie władza publiczna. Tak pojmują to
politycy w Wielkiej Brytanii, którzy po igrzyskach
w Atlancie w 1996 r. zwiększyli nakłady na sport,
uruchomili rozwiązania systemowe i mają efekty
w postaci 47 medali zdobytych w Pekinie.
W obszarze sportu olimpijskiego trzy lata rządów
ministrów konstytucyjnych: pana Lipca, pani Jaku-
biak i pana Drzewieckiego, to lata stracone, mimo że
obiektywnie środków finansowych było więcej niż
przed Atenami. Polski sport, mając ministrów kon-
stytucyjnych, nie doczekał się nowych rozwiązań
dotyczących zarządzania polskimi związkami spor-
towymi. Ministrowie uważali, że na zmiany przyjdzie
czas po Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie.
Dotychczas jedynym kozłem ofiarnym pekińskiej
porażki, na wniosek jednej z gazet, jest dyrektor jed-
nego z departamentów w Ministerstwie Sportu. Je-
stem przekonany, że sport łączy, a nie dzieli i można
ponad podziałami politycznymi uznać – znając ocze-
kiwania Polaków – że przygotowania olimpijskie win-
ny być programem rządowym, za które w całości
odpowiada rząd we współpracy z samorządami tery-
torialnymi i polskimi związkami sportowymi. To
priorytet.
Dlatego też wnosimy do ministra sportu, aby do
końca listopada br. opracował i przedstawił wielolet-
ni, narodowy program rozwoju dyscyplin olimpij-
skich, w tym 8-letnie moduły przygotowań do kolej-
nych igrzysk olimpijskich. Takie programy będą
przewidywały zwiększone wydatki z budżetu pań-
stwa, również inny sposób przyznawania stypendiów
sportowych, wynagradzania dla trenerów i wyłania-
nia w drodze konkursu menedżerów odpowiedzial-
nych za rozwój i uzyskiwane efekty w poszczególnych
dyscyplinach olimpijskich.
Wielokrotnie w pracach sejmowej Komisji Polity-
ki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Kultury Fizycz-
nej i Sportu wnosiliśmy o rozwiązania, które popra-
wią sytuację naszych olimpijczyków. Udało się. Przy-
znano świadczenia dla medalistów igrzysk olimpij-
skich i paraolimpijskich. Trzeba również wprowadzić
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Tadeusz Tomaszewski
rozwiązania, które stworzą szansę polskim samorzą-
dom na zgodne z prawem finansowanie rozwoju spor-
tu kwalifikowanego, tj. sportu, w którego obszarze
kluby sportowe biorą udział we współzawodnictwie
sportowym organizowanym przez właściwe polskie
związki sportowe, również w tych dyscyplinach olim-
pijskich.
Nowa ustawa o sporcie, która przygotowywana
jest przez ministerialnych urzędników od 3 lat, musi
wprowadzić rozwiązania prawne, które będą gwa-
rancją zmiany zasad kierowania i zarządzania pol-
skimi związkami sportowymi. Musimy wreszcie do-
prowadzić do obligatoryjnego audytu finansowego,
rozdzielić ustawowo działalność odpłatną, nieodpłat-
ną i działalność gospodarczą w związkach oraz dać
narzędzia prawne dotyczące pełnego wglądu mini-
stra sportu w działalność związków.
Nie ma już czasu, dlatego też Klub Poselski Le-
wica 3 września wystąpił na konferencji prasowej
w Sejmie z inicjatywą powołania forum sportu pol-
skiego, którego moderatorem mógłby być rektor Aka-
demii Wychowania Fizycznego w Warszawie. W pra-
cach forum, naszym zdaniem, powinni wziąć udział
przedstawiciele rządu, Polskiego Komitetu Olimpij-
skiego, związków sportowych, nauki i samorządów
terytorialnych, klubów sportowych, a także wszyst-
kich klubów parlamentarnych.
Na koniec chciałbym w imieniu swoim oraz wszyst-
kich koleżanek i kolegów, którzy zajmują się sportem,
zaapelować do rządu. Nie czekajmy. Podejmijmy wspól-
ne prace na rzecz powrotu Polski do światowej czołów-
ki olimpijskiego współzawodnictwa. Polska na to za-
sługuje, polskich sportowców na to stać, tego oczeku-
ją Polacy. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Miron Sycz, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Miron Sycz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od kilku mie-
sięcy potęgują się protesty mieszkańców wsi Pęci-
szewo i Żelazna Góra w powiecie braniewskim
w woj. warmińsko-mazurskim, a dotyczą one pro-
jektowanej i w dużej mierze wykonywanej moderni-
zacji drogi krajowej nr 22 na odcinku Elbląg–Grze-
chotki, tzw. berlinki. W wyniku tej modernizacji
mieszkańcy tych miejscowości praktycznie stracili ze
sobą łączność i kontakt. Obie wsie połączone były
wieloletnią tradycją wzajemnie przenikającej się
wspólnoty. W większej z nich, Żelaznej Górze, usytu-
owana jest szkoła, do której dojeżdżają dzieci z Pęci-
377
szewa. Poza tym są tu sklepy, ochotnicza straż pożar-
na itd.
Dotychczas dzieliła je odległość niespełna 5 km.
Teraz, zgodnie z ostatnimi decyzjami Generalnej Dy-
rekcji Dróg Krajowych i Autostrad, wymuszonymi
zresztą decyzją warmińsko-mazurskiego wojewódz-
kiego konserwatora przyrody, będzie to ponad 15 km
z dużymi trudnościami. O ile na dzisiejszym etapie
inwestycji trudno myśleć o budowie dodatkowego
mostu nad drogą szybkiego ruchu, o tyle najlogicz-
niejsze byłoby wykorzystanie istniejącego ciągu as-
faltowego świeżo naprawionej drogi od Pęciszewa,
poprzez technologiczną, utwardzoną drogę biegnącą
równolegle w odległości kilku zaledwie metrów od
wzmiankowanej drogi krajowej nr 22 i pod mostem
na rzece Omuzie, do asfaltowej drogi Grzechotki–Że-
lazna Góra. Wystarczyłoby położyć 1900 m dywanika
asfaltowego. W mojej ocenie brak jest rzeczywistych
przesłanek dla konieczności odstąpienia od umożli-
wienia mieszkańcom korzystania z tego istniejącego
już połączenia.
Zjazd pod mostem wąską asfaltową, o naprawdę
znikomym natężeniu ruchu drogą w niczym nie na-
ruszy warunków przyrodniczych doliny rzeki Omu-
zy. Jeśli konserwator przyrody wyrazi kategoryczny
sprzeciw wobec postulowanego najprostszego i wła-
ściwie istniejącego już dziś rozwiązania, należy wy-
asygnować dodatkowe środki dla budżetu gminy
Braniewo na modernizację liczącej ok. 3 km drogi
gminnej Pęciszewo–Grzechotki, obecnie ledwo prze-
jezdnej, utwardzonej jedynie częściowo i podatnej na
podmywanie podczas silnych opadów. Środki takie
powinny być wyasygnowane w trybie pilnym, gdyż
gmina nie jest w stanie ich zapewnić z własnego, bar-
dzo skromnego budżetu. Do czasu wyremontowania
wymienionej drogi należy pozostawić mieszkańcom
istniejącą drogę technologiczną pod mostem na rzece
Omuzie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pani poseł Joanna Fabisiak, Platforma
Obywatelska.
Poseł Joanna Fabisiak:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „Pochylone nad
człowiekiem” to tytuł książki wydanej w 1991 r.
– pierwszy tom i w 1994 r. – drugi. Jak nietrudno się
domyśleć, mówi ona o pielęgniarkach, dokładnie
o pielęgniarkach okresu powojennego i wojny. Przy-
pominam ten tytuł, bo to właśnie pielęgniarki, jakby
niesyte wszystkich obciążeń zawodowych, postano-
wiły zorganizować, urządzić archiwum, zebrać wszyst-
kie dokumenty, zdjęcia, dzienniki, pamiątki, dyplo-
my, różne rodzaje czepków i któż wie, co jeszcze.
Miejsca mało, a eksponatów dużo. Postanowiły zatem
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
378 Oświadczenia poselskie
Poseł Joanna Fabisiak
własnymi siłami z tych jakże skromnych środków
urządzić społeczne archiwum i muzeum. I co najważ-
niejsze, udało im się to. Właśnie w ostatni wtorek,
16 września o godz. 16, w hotelu pielęgniarek w War-
szawie na ul. Reymonta te odważne, dzielne kobiety
otworzyły takie archiwum.
Mówię o tym z dwóch powodów i zabieram pań-
stwu cenny, sejmowy czas. Powód pierwszy to ten,
jak już wspomniałam, że wszystkie pracują społecz-
nie, urządzając to archiwum, nie mają środków na
reklamę, a nawet na ogłoszenia, że zbierają takie
eksponaty. Chciałabym zatem zachęcić wszystkich,
którzy mają jakiekolwiek eksponaty dotyczące histo-
rii pielęgniarstwa, dziejów pracy pielęgniarskiej; by-
łoby wspaniale, jeśli zechcieliby te eksponaty przeka-
zać do archiwum mieszczącego się w hotelu pielę-
gniarek czy też za pośrednictwem polskiego towarzy-
stwa pielęgniarek. Jest jednakowoż jeszcze drugi
powód mego oświadczenia. Otóż taki, że często mó-
wimy o służbie zdrowia, jest wiele debat, są strajki,
protesty, a najmniej mówimy o etosie tego zawodu.
Otóż prestiż zawodu jest ogromny, wynagrodzenia
bardzo niskie, ale nie sposób nie wspomnieć o tych
pielęgniarkach, a jest ich bardzo wiele, które z taką
wręcz czułością pochylają się nad człowiekiem. Pod-
czas otwarcia archiwum były wystąpienia. Najbar-
dziej zapamiętałam te wystąpienia, wygłaszane cza-
sami przez emerytowane pielęgniarki, w których
była ogromna czułość w odniesieniu do pacjenta,
wielka troska o pacjenta, to było właśnie nieustanne
pochylanie się nad człowiekiem.
Chciałabym w tym miejscu bardzo podziękować,
może niewielkiej grupie pielęgniarek, za to, że nadal,
mimo tych wszystkich upokorzeń, mimo tej biedy,
której doznają, i doznawały przez lata, z powodu
nędznych wynagrodzeń, chce im się chcieć. Właści-
wie należałoby życzyć nam wszystkim, żebyśmy
z nich brali wzór. Na pewno są to zachowania bardzo
wzorotwórcze. Zatem dziękując, jednocześnie zwra-
cam się z gorącą prośbę do wszystkich, którzy mogli-
by zasilić to archiwum i muzeum, by nie szczędzili
własnych eksponatów, na pewno będą tam pięknie
wyglądały. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pani poseł Bożena Kotkowska, SDPL
– NL.
Poseł Bożena Kotkowska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadcze-
nie dotyczy negocjacji i przyjęcia postulatów załogi
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością „Breco”
w Bielsku-Białej w związku z planem prywatyzacji.
W związku ze złożonym planem procesu prywa-
tyzacji spółki w 2008 r. związki zawodowe działające
przy Breco, sp. z o.o. w Bielsku-Białej informują, iż
pracownikom nie jest obojętny inwestor oraz dalszy
los firmy i zatrudnionych w niej ludzi, dającej utrzy-
manie załodze i jej rodzinom. Tylko inwestor działa-
jący w dobrej wierze i mający szczere intencje, a więc
pragnący m.in. rzeczywistego rozwoju firmy pod
względem ekonomicznym i technicznym, chcący utrzy-
mania zatrudnienia pracujących w niej ludzi, gwa-
rantujący stały wzrost realnego wynagrodzenia,
utrzymujący zgodne, wzajemne kontakty z załogą
i związkami zawodowymi, starający się o ciągłą po-
prawę warunków i bezpieczeństwa pracy, rozwiązu-
jący sprawy sporne w duchu poszanowania interesów
każdej ze stron sporu, respektujący i wywiązujący się
z podjętych zobowiązań może liczyć na poparcie i ak-
ceptację załogi i jej ustawowych przedstawicieli.
Wszyscy wiemy, że zarobki załogi są rażąco niskie
w porównaniu ze średnią krajową, złożyło się na to
wiele uwarunkowań, zdarzeń, decyzji zewnętrznych
i wewnętrznych, niezależnych od załogi i obecnego
kierownictwa firmy. Wieloletnie wyrzeczenia zało-
gi i zastój wzrostu wynagrodzeń przyczyniły się
w znacznym stopniu do ciągłego istnienia firmy oraz
umożliwiły wprowadzenie także nowej technologii
produkcji włókien igłowych. Dostrzegając i docenia-
jąc determinację, wyrzeczenia, wyrozumiałość i cier-
pliwość załogi oraz rozumiejąc jej oczekiwania w trud-
nej rzeczywistości dnia codziennego, spodziewamy
się, iż oprócz prawnie przysługującego nieodpłatnego
15-procentowego pakietu akcji załoga otrzyma z dniem
nabycia akcji przez inwestora 30-procentową pod-
wyżkę wynagrodzenia.
Załoga przez swoich przedstawicieli ma prawo do
udziału w procesie prywatyzacji, stąd oczekujemy
zaproszenia załogi do czynnego uczestnictwa w ne-
gocjacjach pakietu socjalnego i korzystnych w nim
zapisów gwarantujących m.in.: 5-letni okres zatrud-
nienia, w przypadku zwolnień 6-miesięczne odszko-
dowanie, coroczny wzrost wynagrodzenia o wskaźnik
inflacji plus 15 punktów procentowych, uzyskanie
świadczeń socjalnych co najmniej w dotychczasowym
zakresie, poszanowanie i przestrzeganie ustawy o dzia-
łalności związków zawodowych.
Znamy z relacji prasowych, radia i telewizji efek-
ty prywatyzacji dla niektórych pracowników i zwią-
zanych z tym tragedii załóg, tragedii – mimo wcze-
śniejszych zapewnień o szczerych intencjach inwe-
storów.
Pragnąc się przed tym ustrzec i w miarę możli-
wości obronić, państwo wnioskują o umożliwienie
rozmów z każdym potencjalnym inwestorem. Rozmo-
wy te pozwolą załodze wysondować intencje i zamie-
rzenia inwestorów, zapoznać się z ich strategią wobec
firmy, planami rozwoju inwestycji, modernizacji, spo-
sobem sfinansowania zakupu firmy i zabezpieczeń
wszelkich zobowiązań i należności.
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
Oświadczenia poselskie
Poseł Bożena Kotkowska
Zwracam się z tej mównicy do pana ministra
Aleksandra Grada o to, aby faktycznie wsłuchał się
w głos załogi. Zwracam się o negocjacje i przyjęcie
postulatów załogi przez inwestora. I, jak powie-
działam, jeśli proces prywatyzacji musi być prze-
prowadzony, to żeby załoga brała w nim udział.
Dziękuję serdecznie. Mam nadzieję, że tak się sta-
nie. Dziękuję.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywa-
telska.
Poseł Jan Kulas:
Bardzo dziękuję, panie marszałku za udzielenie
mi głosu.
Przepraszam, że tego nie uczyniłem wcześniej, ale
to z powodu ważnych obowiązków służbowych.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje dzisiejsze
oświadczenie poświęcone jest promocji pomorskiego
regionu Kociewie. Kociewie to drugi pod względem
wielkości i znaczenia region w województwie pomor-
skim, bezpośrednio sąsiadujący z Kaszubami. Kocie-
wie szczyci się ponaddwuwiekową tradycją, a do hi-
storii Polski i literatury dostało się w okresie wojen
napoleońskich. W okresie zaborów Kociewie należa-
ło do najzamożniejszych ziem polskich znanych
z bogatego dorobku pracy organicznej. Praca orga-
niczna to taki szczególny wyróżnik na Pomorzu
i w Wielkopolsce.
W II Rzeczypospolitej Kociewie w całości znalazło
się w granicach Polski. W 1920 r. w Tczewie na Ko-
ciewiu otwarto sławną Szkołę Morską. Z kolei w 1924 r.
powołano ogólnopolski Polski Związek Żeglarski.
A w 1926 r. minister Eugeniusz Kwiatkowski otwo-
rzył w Tczewie port morsko-rzeczny. W czasach
II wojny światowej inteligencja kociewska dała boha-
terskie świadectwo podczas „Pelplińskiej jesieni”
1939 r. Świadectwem też jest wielka zbiorowa mogi-
ła w Szpęgawsku. Na Kociewiu dzielnie też walczył
w czasie II wojny światowej Gryf Pomorski.
Współczesne Kociewie zamieszkuje ok. 340 tys.
mieszkańców na terenie powiatów: starogardzkiego,
świeckiego i tczewskiego. Łącznie jest to 3,5 tys. km2
w dorzeczu rzek: Wda, inaczej zwana Czarną Wodą,
Wieżyca i Wisła. Blisko 80% Kociewia leży na terenie
obecnego województwa pomorskiego. Stolicą Kocie-
wia pozostaje Starogard Gdański, ale największym
miastem jest 60 tysięcy mieszkańców liczący Tczew.
Kociewie ma m.in. oryginalną kulturę ludową, gwa-
rę oraz regionalną kuchnię. Smaki Kociewia, tak na
marginesie, są warte poznania. Najstarszym mia-
stem na Kociewiu i Pomorzu o udokumentowanej
379
historii miejskiej, jeżeli chodzi o lokację, jest Tczew.
Za dwa lata miasto to będzie świętować swoje 750-
-lecie. Miasto to w Polsce jest znane m.in. ze sławne-
go Mostu Tczewskiego na Wiśle, z Muzeum Wisły,
Centrum Wystawienniczo-Regionalnego Dolnej Wi-
sły, dużego węzła PKP oraz dużych zakładów Pomor-
skiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na współcze-
snym Kociewiu są znakomite warunki do wypoczyn-
ku, chociaż często są to miejsca mało znane, szcze-
gólnie w Borach Tucholskich oraz na Pojezierzu
Starogardzkim. Rzeka Wda, często zwana Czarną
Wodą, zalicza się do najpiękniejszych spływowych
rzek w Polsce. W swoim czasie pływała po niej grupa
studentów z biskupem Karolem Wojtyłą na czele.
Warte poznania jest też tzw. morze kociewskie, czyli
jezioro Kałębie w gminie Osiek. Łącznie na współcze-
snym Kociewiu jest ponad 200 ciekawych, atrakcyj-
nych jezior.
Na Kociewiu odnajdujemy wiele zabytków wyso-
kiej klasy, z czasów szczególnie średniowiecza.
Wszystkich urzeka przepiękna gotycka katedra pel-
plińska oraz cały zespół pocysterski w Pelplinie. Za-
mek w Gniewie należy do ścisłej czołówki zamków
gotyckich w Polsce. Z kolei fara w Tczewie pochodzi
z pierwszej połowy XIII w. Na uwagę zasługują rów-
nież mury obronne i świątynie Skarszewa oraz Sta-
rogardu Gdańskiego.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W obecnym
parlamencie dla promocji Kociewia zorganizował się
zespół. Jest to Parlamentarny Zespół Kociewski, któ-
ry skupia posłów i senatorów. Na dzień dzisiejszy ten
parlamentarny zespół skupia 14 osób, korzysta także
z przychylności i życzliwości marszałka Senatu pana
Bogdana Borusewicza, który pełni w jakimś sensie
patronat nad tymże zespołem. Parlamentarny Zespół
Kociewski uznał, że warto dokonać szerszej promocji
Kociewia w skali właśnie parlamentu. Dlatego w naj-
bliższych dniach, dokładnie 24 września tego roku
o godz. 12.30, właśnie w Senacie będzie otwarta spe-
cjalna piękna wystawa, przygotowana z udziałem
gmin i powiatów kociewskich. Tytuł tej wystawy
brzmi „Kociewie nieznane”, bo rzeczywiście w szer-
szej skali ten region jest mniej znany niż na przykład
bardzo popularny region Kaszub. Intencją mojego
oświadczenia związanego z promocją Kociewia jest
oczywiście zaproszenie na tę wystawę „Kociewie nie-
znane”, a chciałoby się powiedzieć: Kociewie może
warte poznania, Kociewie, które ma piękne zabytki,
wspaniałą literaturę, wielu wybitnych uczonych, któ-
rych tutaj można by długo wymieniać. I wreszcie na
tymże Kociewiu gościł w swoim czasie, dokładnie
6 czerwca 1999 r., papież Jan Paweł II. Miało to miej-
sce w Pelplinie na obecnej Górze Jana Pawła II. Na
dzień dzisiejszy zapraszam do zwiedzenia wystawy
w Senacie „Kociewie nieznane” 24 września br.
o godz. 12.30. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
 22. posiedzenie Sejmu w dniu 19 września 2008 r.
380 Oświadczenia poselskie
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Jako ostatni głos zabierze pan poseł Jarosław Ża-
czek, Prawo i Sprawiedliwość.
Proszę bardzo.
Poseł Jarosław Żaczek:
Dziękuję, panie marszałku, za udzielenie głosu.
17 września, przedwczoraj, w Lublinie w 69. rocz-
nicę agresji sowieckiej na Polskę została odsłonięta
tablica upamiętniająca osobę podporucznika Jana
Bołbotta, kawalera Krzyża Virtuti Militari, bohatera
wojny polsko-sowieckiej w 1939 r. Tablica umieszczo-
na jest w budynku Collegium Iuridicum Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie
przy ulicy Spokojnej. Z okazji tej uroczystości wyda-
no okolicznościową broszurę zawierającą życiorys
i fotografie Jana Bołbotta oraz fotografię tablicy. Jej
autorem jest pan Tomasz Rodziewicz, prezes Zarządu
Towarzystwa Przyjaciół Grodna i Wilna Oddział
w Lublinie, głównego inicjatora tej akcji.
Jan Bołbott, syn Jana, urodził się 28 kwietnia
1911 r. w Wilnie. W 1930 r. uzyskał świadectwo doj-
rzałości w Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta
w Wilnie i następnie rozpoczął studia prawnicze na
Wydziale Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu
Stefana Batorego w Wilnie. W 1935 r. przeniósł się
na Wydział Prawa i Ekonomii Katolickiego Uniwer-
sytetu Lubelskiego. W sierpniu 1939 r. Jan Bołbott
został zmobilizowany i przydzielony do pułku „Sar-
ny” Korpusu Ochrony Pogranicza pod dowództwem
podpułkownika Nikodema Sulika. Otrzymał przy-
dział dowódcy plutonu 4 kompanii Batalionu Fortecz-
nego „Sarny”, był dowódcą rejonu fortyfikacji w miej-
scowości Tynne. 18 września 1939 r. oddziały sowiec-
kie zaatakowały fortyfikacje „Tynne”. Do 20 wrze-
śnia podporucznik Jan Bołbott razem ze swoimi
podkomendnymi, pomimo olbrzymiej przewagi li-
czebnej agresora, skutecznie odpierał sowieckie ata-
ki, zadając przy tym przeciwnikowi poważne straty.
Podporucznik Jan Bołbott zginął razem ze swoimi
50 żołnierzami 20 września 1939 r. Świadectwo jego
bohaterskiej postawy złożył jego dowódca major Emil
Edmund Markiewicz. Według dowódcy podporucznik
Jan Bołbott wypełnił obowiązek męstwem i umiejęt-
nościami dowódczymi, miłością do ojczyzny i tym, że
pomimo beznadziejnej sytuacji militarnej wytrwał na
posterunku do końca.
(Koniec posiedzenia o godz. 14 min 16)
W dniu 1 czerwca 1989 r. prezydent Rzeczypo-
spolitej Polskiej na Uchodźstwie nadał pośmiertnie
podporucznikowi Janowi Bołbottowi Krzyż Srebr-
ny Orderu Wojennego Virtuti Militari za czyny
wybitnego męstwa i odwagi podczas II wojny świa-
towej 1939–1945. Krzyż ten zostanie przekazany
przez pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
pana Lecha Kaczyńskiego rektorowi KUL w trak-
cie uroczystości związanych z obchodami utworze-
nia tej uczelni.
Z tego miejsca pragnę wyrazić słowa uznania dla
wszystkich, którzy przyczynili się do zorganizowania
tej uroczystości, za determinację w dążeniu do praw-
dy. Uroczystość ta przyczyni się z całą pewnością do
upowszechnienia w świadomości społecznej postaci
nieznanego bohatera wojny polsko-sowieckiej, który
jak dotychczas znany jest wyłącznie historykom zaj-
mującym się problematyką agresji sowieckiej. Odsło-
nięcie tablicy to również ważny element przywraca-
nia pamięci o nieznanych opinii publicznej bohate-
rach tamtej wojny, którzy przez prawie 50 lat pano-
wania komunistycznych rządów byli przemilczani
i wymazywani ze świadomości społeczeństwa, a o tym,
jak skutecznie, świadczą niestety wyniki sondaży
przeprowadzone ostatnio wśród Polaków. Dziękuję
bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję.
Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.
Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz
odpowiedzi na nie została paniom i panom posłom
doręczona w druku nr 948*).
Na tym kończymy 22. posiedzenie Sejmu Rzeczy-
pospolitej Polskiej.
Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przej-
rzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.
Porządek dzienny 23. posiedzenia Sejmu, zwoła-
nego na dni 1, 2 i 3 października, został paniom
i panom posłom doręczony.
Zamykam posiedzenie.
(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał-
kowską)
*) Teksty interpelacji i zapytań poselskich oraz odpowiedzi
na interpelacje i zapytania – w załącznikach nr 1 i 2 w Aneksie
do Sprawozdania Stenograficznego z 22. posiedzenia Sejmu.
 Porządek dzienny* )

22. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniach 17, 18 i 19 września 2008 r.

1. Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sprawie upamiętnienia

ofiar „Golgoty Wschodu” (druk nr 961).
2. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania
karnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 894).
3. Informacja rządu na temat polskiej oświaty (druk nr 956).
4. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogo-
wym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 925).
5. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania
cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 859).
6. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz
niektórych innych ustaw (druk nr 885).
7. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny
i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 888).
8. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Proku-
ratury (druk nr 946).
9. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie nie-
których ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym (druki
nr 461 i 705).
10. Pytania w sprawach bieżących.
11. Informacja bieżąca.
12. Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie usta-
wy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 660 i 937).
13. Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji
Administracji i Spraw Wewnętrznych o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy
Prawo o aktach stanu cywilnego oraz ustawy o opłacie skarbowej (druki nr 866, 972 i 972-A).
14. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie usta-
wy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 458, 824 i 824-A)
– trzecie czytanie.
15. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie
ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (druki nr 778 i 962).
16. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Skarbu Państwa o rządowym
projekcie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przed-
siębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym
(druki nr 459 i 939).
17. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządo-
wym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi
Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników lotniczych danych dotyczą-
cych przelotu pasażera (PNR) do Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjed-
noczonych (DHS) (Umowa PNR z 2007 r.), sporządzonej w Brukseli dnia 23 lipca 2007 r. oraz
w Waszyngtonie dnia 26 lipca 2007 r. (druki nr 720 i 874).
18. Sprawozdanie Komisji Łączności z Polakami za Granicą o komisyjnym projekcie
ustawy o zmianie ustawy o Karcie Polaka (druki nr 861 i 862).

*) Zmieniony – patrz s. 281.

 19. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towa-
rów i usług (druk nr 909).
21. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podat-
kowa (druk nr 907).
22. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podat-
kowa (druk nr 906).
23. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodo-
wym od osób fizycznych (druk nr 910).
24. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbo-
wej (druk nr 911).
25. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo celne oraz
o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 938).
26. Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o przywróceniu Święta Trzech
Króli (druk nr 826).

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności