You are on page 1of 134

Sejm

Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne
z 29 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 19 listopada 2008 r.


(pierwszy dzień obrad)

Wa r s z a w a
2008
str. str.

TREŚĆ

29. posiedzenia Sejmu


(Obrady w dniu 19 listopada 2008 r.)
str. str.

Otwarcie posiedzenia Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26


Komunikaty Poseł Barbara Bartuś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Sekretarz Poseł Bartosz Arłukowicz . . . . . . . . 3 Minister Pracy i Polityki Społecznej
Zmiana porządku dziennego Jolanta Fedak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Poseł Anna Bańkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Punkt 1. porządku dziennego: Sprawozda-
(Przerwa w posiedzeniu)
nie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym
i poselskim projektach ustaw o zmianie Punkt 3. porządku dziennego: Sprawoz-
ustawy Kodeks pracy oraz niektórych danie Komisji Gospodarki o rządowym
innych ustaw projekcie ustawy o zmianie ustawy
Poseł Sprawozdawca Stanisław Szwed. . . . . . . 6 o swobodzie działalności gospodar-
Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka . . . . . . . . 8 czej oraz o zmianie niektórych innych
Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska . . . . . . . . . . . 9 ustaw
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka . . . . . . . . . . . . 10 Poseł Sprawozdawca Tomasz Piotr Nowak . . 28
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . . 11 Poseł Jan Kaźmierczak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Poseł Zdzisława Janowska . . . . . . . . . . . . . . . 12 Poseł Adam Abramowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Poseł Krystyna Grabicka. . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Poseł Henryk Milcarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Poseł Anna Sobecka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Poseł Jan Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Poseł Joanna Skrzydlewska . . . . . . . . . . . . . . 14 Poseł Piotr Krzywicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Poseł Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Poseł Marek Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Poseł Jacek Falfus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 15 Poseł Witold Klepacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Poseł Alicja Olechowska . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Marek Kwitek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Beata Mazurek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Poseł Jarosław Pięta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka . . . . . . . . . . . . 16 Poseł Henryk Milcarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Tomasz Kulesza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Barbara Bartuś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk. . . . . . . . . . 39
Minister Pracy i Polityki Społecznej Poseł Marek Matuszewski. . . . . . . . . . . . . . . . 39
Jolanta Fedak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Poseł Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Poseł Joanna Skrzydlewska . . . . . . . . . . . . . . 19 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki
Minister Pracy i Polityki Społecznej Adam Szejnfeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Jolanta Fedak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Poseł Tomasz Piotr Nowak . . . . . . . . . . . . . . . 43
Poseł Stanisław Szwed . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Punkt 4. porządku dziennego: Sprawoz-
Punkt 2. porządku dziennego: Sprawozda- danie Komisji Gospodarki o rządowym
nie Komisji Polityki Społecznej i Rodzi- projekcie ustawy o partnerstwie pu-
ny o rządowym projekcie ustawy bliczno-prywatnym
o zmianie ustawy o systemie ubezpie- Poseł Sprawozdawca Mirosława Nykiel . . . . . 43
czeń społecznych oraz ustawy Poseł Andrzej Czerwiński . . . . . . . . . . . . . . . . 45
o emeryturach i rentach z Funduszu Poseł Adam Gawęda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Ubezpieczeń Społecznych Poseł Henryk Milcarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Poseł Sprawozdawca Anna Bańkowska . . . . . 20 Poseł Jan Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Poseł Marek Cebula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Poseł Szymon Stanisław Giżyński . . . . . . . . . 50
Poseł Krzysztof Sońta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Poseł Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Poseł Anna Bańkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Poseł Mieczysław Kasprzak . . . . . . . . . . . . . . 25 Poseł Henryk Milcarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
str. str.

Poseł Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . . 51 Poseł Jadwiga Wiśniewska . . . . . . . . . . . . . . . 78


Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz . . . . . . 78
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Poseł Danuta Pietraszewska . . . . . . . . . . . . . . 79
Poseł Stanisław Lamczyk . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Poseł Bożena Kotkowska. . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Poseł Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Adam Szejnfeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Poseł Izabela Leszczyna . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Poseł Mirosława Nykiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Poseł Stanisław Ożóg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Zmiana porządku dziennego Poseł Kazimierz Gołojuch . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Wicemarszałek Krzysztof Putra . . . . . . . . . . . 55 Poseł Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . . . 81
Punkt 5. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Poseł Piotr Waśko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
oraz Komisji Samorządu Terytorialne- Poseł Renata Butryn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
go i Polityki Regionalnej o rządowym Poseł Ryszard Zawadzki . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
o wspieraniu rozwoju obszarów wiej- Poseł Grzegorz Janik. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
skich z udziałem środków Europejskie- Poseł Tadeusz Sławecki. . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
go Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Poseł Sławomir Kłosowski . . . . . . . . . . . . . . . 84
Obszarów Wiejskich oraz niektórych Poseł Krzysztof Sońta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
innych ustaw Poseł Lech Sprawka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Poseł Sprawozdawca Łukasz Tusk . . . . . . . . . 56 Poseł Krystyna Skowrońska . . . . . . . . . . . . . . 85
Poseł Jan Kaźmierczak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Poseł Teresa Wargocka . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Poseł Dariusz Bąk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . . 87
Poseł Wojciech Pomajda. . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Poseł Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Poseł Stanisław Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Poseł Zbigniew Dolata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Poseł Andrzej Nowakowski . . . . . . . . . . . . . . . 89
Poseł Kazimierz Gołojuch . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Poseł Jarosław Stawiarski. . . . . . . . . . . . . . . . 89
Poseł Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 63 Poseł Krzysztof Lipiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Poseł Marek Kwitek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Poseł Wiesław Woda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Poseł Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Poseł Piotr Cybulski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . . 91
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Poseł Izabela Leszczyna . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 64
Poseł Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 (Przerwa w posiedzeniu)
Poseł Stanisław Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Wznowienie posiedzenia
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Komunikaty
i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke. . . . . . . . . . . 65 Sekretarz Poseł Łukasz Zbonikowski . . . . . . . 95
Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- Zmiana porządku dziennego
nie Komisji Edukacji, Nauki Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Punkt 26. porządku dziennego: Sprawoz-
Terytorialnego i Polityki Regionalnej danie Komisji Finansów Publicznych
o rządowym projekcie ustawy o zmia- oraz Komisji Polityki Społecznej
nie ustawy Karta Nauczyciela i Rodziny o rządowym projekcie ustawy
Poseł Sprawozdawca Izabela Leszczyna. . . . . 67 o funduszach dożywotnich emerytur
Poseł Domicela Kopaczewska . . . . . . . . . . . . . 69 kapitałowych – trzecie czytanie
Poseł Zbigniew Dolata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Poseł Sprawozdawca Marek Zieliński. . . . . . . 96
Poseł Artur Ostrowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Głosowanie
Poseł Tadeusz Sławecki. . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Poseł Bożena Kotkowska . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Poseł Stanisław Szwed . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Poseł Anna Zalewska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Poseł Anna Bańkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Poseł Krystyna Łybacka . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Poseł Elżbieta Rafalska . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Poseł Henryk Gołębiewski . . . . . . . . . . . . . . . 75 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
Poseł Marzena Machałek. . . . . . . . . . . . . . . . . 75 i Polityki SpołecznejMarek Bucior . . . . . . . . . 98
Poseł Domicela Kopaczewska . . . . . . . . . . . . . 76 Poseł Anna Bańkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Poseł Urszula Augustyn . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 100
Poseł Izabela Leszczyna . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy
Poseł Danuta Jazłowiecka. . . . . . . . . . . . . . . . 77 i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . . . . . . 100
Poseł Grzegorz Roszak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Poseł Anna Bańkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Poseł Elżbieta Witek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Poseł Stanisław Szwed . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
str. str.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy finansowanych ze środków publicznych


i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . . . . . . 103 oraz niektórych innych ustaw
Poseł Marek Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Poseł Sprawozdawca Andrzej Orzechowski . .112
Poseł Anna Bańkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Poseł Jakub Rutnicki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Poseł Joanna Senyszyn . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Poseł Bolesław Grzegorz Piecha . . . . . . . . . . 114
Poseł Małgorzata Sadurska. . . . . . . . . . . . . . 105 Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . 114
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy Poseł Aleksander Sopliński . . . . . . . . . . . . . . 115
i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . . . . . . 105 Poseł Mieczysław Golba . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Poseł Tadeusz Cymański . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Poseł Stanisław Ożóg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Poseł Tadeusz Tomaszewski . . . . . . . . . . . . . 106 Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Poseł Waldemar Wrona . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Poseł Przemysław Gosiewski . . . . . . . . . . . . 107
Poseł Krzysztof Lipiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Poseł Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Poseł Joanna Mucha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy Poseł Jarosław Urbaniak. . . . . . . . . . . . . . . . 117
i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . . . . . . 107 Poseł Marek Wikiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
Poseł Wojciech Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . 108 Poseł Grzegorz Sztolcman. . . . . . . . . . . . . . . 118
Poseł Tadeusz Cymański . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
Punkt 27. porządku dziennego: Sprawoz- Jakub Szulc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Andrzej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . 120
o rządowym projekcie ustawy o podat- Oświadczenia
ku akcyzowym – trzecie czytanie Poseł Szymon Stanisław Giżyński . . . . . . . . 121
Poseł Sprawozdawca Janusz Cichoń. . . . . . . 110 Poseł Arkady Fiedler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
Głosowanie Poseł Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Wicemarszałek Krzysztof Putra . . . . . . . . . . 110 Poseł Józef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Poseł Edward Wojtas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Poseł Dariusz Bąk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . 125
Jacek Kapica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Poseł Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
Komunikaty Poseł Kazimierz Gołojuch . . . . . . . . . . . . . . . 126
Sekretarz Poseł Łukasz Zbonikowski . . . . . . 112 Poseł Krzysztof Brejza. . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
Punkt 7. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Czesław Hoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
danie Komisji Zdrowia o pilnym rządo- Poseł Krzysztof Lipiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
wym projekcie ustawy o zmianie usta- Poseł Joanna Fabisiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
wy o świadczeniach opieki zdrowotnej (Przerwa w posiedzeniu)
(Początek posiedzenia o godz. 9 min 02)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu — Ustawodawczej – godz. 12;


Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie — Zdrowia – godz. 12;
Jarosław Kalinowski, Stefan Niesiołowski, Krzysztof — Kultury i Środków Przekazu – godz. 13;
Putra i Jerzy Szmajdziński) — Mniejszości Narodowych i Etnicznych – godz.
13; jednocześnie informuję, że posiedzenie komisji
rozpocznie się prezentacją filmu Piotra Nesterowicza
Marszałek: „Ruska Polka”, na którą komisja zaprasza zaintere-
sowanych posłów;
Proszę państwa, otwieram posiedzenie Sejmu. — Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegal-
(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską) nego wywierania wpływu przez członków Rady Mi-
Proszę państwa, na sekretarzy dzisiejszych obrad nistrów – godz. 13;
powołuję panią poseł Katarzynę Matusik-Lipiec oraz — Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw
panów posłów Bartosza Arłukowicza, Krzysztofa związanych z ograniczaniem biurokracji – godz. 13.30;
Brejzę i Łukasza Zbonikowskiego. — Regulaminowej i Spraw Poselskich – godz.
W pierwszej części obrad sekretarzami będą pano- 13.30;
wie posłowie: Krzysztof Brejza i Bartosz Arłukowicz. — Obrony Narodowej – godz. 14;
Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie — do Spraw Kontroli Państwowej – godz. 15;
posłowie: Krzysztof Brejza i Łukasz Zbonikowski. — Kultury Fizycznej i Sportu – godz. 15;
Proszę wyznaczonych posłów. Widzę, że nie muszę
— Infrastruktury wspólnie z Komisją Samorządu
prosić, bo już są. Dziękuję serdecznie za obecność.
Terytorialnego i Polityki Regionalnej – godz. 16;
Protokół 28. posiedzenia Sejmu uważam za przy-
— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika-
jęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.
cjach – godz. 16;
Czy są jakieś komunikaty?
— Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie
Tak. Bardzo proszę o odczytanie komunikatów.
z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 17;
— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
Sekretarz Poseł Bartosz Arłukowicz: i Leśnictwa – godz. 17.
Jeszcze dwa komunikaty:
W dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia nastę- Dzisiaj o godz. 19.30 w sali nr 12 w budynku G
pujących Komisji: odbędzie się spotkanie Zespołu Parlamentarzystów
— Edukacji, Nauki i Młodzieży – godz. 9.30; Wielkopolski. Wszystkich wielkopolskich posłów ser-
— Etyki Poselskiej – godz. 9.30; decznie zapraszamy.
— Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 9.30; Komunikat drugi. Na prośbę księdza duszpaste-
— Sprawiedliwości i Praw Człowieka – godz. rza parlamentarzystów informujemy, że po remoncie
9.30; dostępna jest już kaplica sejmowa. Msze święte, tak
— Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegal- jak przed remontem, odprawiane są w dniu posiedzeń
nego wywierania wpływu przez członków Rady Mi- o godz. 7.30. Dziękuję bardzo.
nistrów – godz. 9.30;
— Finansów Publicznych – godz. 10;
— Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 10; Marszałek:
— Skarbu Państwa wspólnie z Komisją Zdrowia
– godz. 10; Dziękuję bardzo.
— do Spraw Unii Europejskiej – godz. 11; Proszę państwa, bardzo proszę o zajęcie miejsc.
— Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw Bardzo proszę.
związanych z ograniczaniem biurokracji – godz. 11; Proszę państwa, informuję, że w dniu 8 listopada
— Infrastruktury – godz. 12; 2008 r. zmarł Mieczysław Rakowski, polityk, histo-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
4 Porządek dzienny

Marszałek Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm


propozycję przyjął.
ryk, dziennikarz, także wicemarszałek Sejmu IX Sprzeciwu nie słyszę.
kadencji. Komisje: Infrastruktury oraz Samorządu Teryto-
Klub Lewicy zwrócił się o uczczenie jego pamięci rialnego i Polityki Regionalnej przedłożyły sprawoz-
minutą ciszy. Proszę panie posłanki i panów posłów danie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o docho-
o powstanie. dach jednostek samorządu terytorialnego.
(Zebrani wstają, chwila ciszy) Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom
Dziękuję bardzo. doręczone w druku nr 1309.
Wysoka Izbo! Na poprzednim posiedzeniu Sejm W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
nie przeprowadził głosowania nad wnioskiem o od- Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
rzucenie informacji rządu na temat umieszczenia niu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie
w Redzikowie elementów amerykańskiego systemu czytanie tego projektu.
obrony przeciwrakietowej.
Informuję, że po uzyskaniu jednolitej opinii Kon-
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
wentu Seniorów podjąłem decyzję o uzupełnieniu
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
porządku dziennego o punkt obejmujący przedsta-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący to gło-
sowanie. wienie informacji przez prezesa Rady Ministrów na
Komisje: Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Samorzą- temat stanu realizacji programu działania rządu
du Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedłożyły w rok po jego powołaniu.
sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podją-
o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem łem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego do-
środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz tychczasowych punktów 1. i 4. w brzmieniu: 1. Spra-
Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektórych innych wozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym
ustaw. projekcie ustawy budżetowej na rok 2009 (druki
Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom nr 1001 i 1298) oraz 4. Pierwsze czytanie poselskiego
doręczone w druku nr 1296. projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw doty-
Na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu podją- czących przekształceń własnościowych nieruchomo-
łem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego ści (druk nr 1224).
o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania. Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał
Komisja Gospodarki przedłożyła sprawozdania 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-mi-
o projektach ustaw: o partnerstwie publiczno-prywat- nutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach:
nym i o zmianie ustawy o swobodzie działalności go- — nad sprawozdaniami komisji o projektach
spodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. ustaw: o zmianie ustawy o swobodzie działalności
Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych
doręczone odpowiednio w drukach nr 1301 i 1308. ustaw, o partnerstwie publiczno-prywatnym,
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii — w pierwszych czytaniach projektów ustaw:
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- Prawo prywatne międzynarodowe, o zmianie ustawy
niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych in-
trzenie tych sprawozdań. nych ustaw,
Proponuję, aby w przypadku sprawozdania zawar- — a także nad informacją prezesa Rady Mini-
tego w druku nr 1301 Sejm wyraził zgodę na zastoso- strów na temat stanu realizacji programu działania
wanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu oraz na zasto-
rządu w rok po jego powołaniu.
sowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu w przypadku
Prezydium Sejmu proponuje ponadto, aby Sejm
sprawozdania zawartego w druku nr 1308.
wysłuchał: 3-minutowych oświadczeń w imieniu klu-
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że
bów i kół w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji
Sejm propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę. o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o pracowni-
Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o sta- kach samorządowych oraz zmieniającej ustawę o zmia-
nowiskach Senatu w sprawie ustaw: o pracownikach nie ustawy o rachunkowości, a także 5-minutowych
samorządowych oraz zmieniającej ustawę o zmianie oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad
ustawy o rachunkowości. pozostałymi punktami porządku dziennego.
Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
doręczone odpowiednio w drukach nr 1324 i 1339. propozycję przyjął.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Sprzeciwu nie słyszę.
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- Za chwilę rozpatrzymy sprawozdanie komisji
niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- o projektach ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy
trzenie tych sprawozdań. oraz niektórych innych ustaw.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgo- Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji
dę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu. o projektach ustaw:
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Porządek dzienny 5

Marszałek wym, o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym,


o zmianie ustawy o finansowym wsparciu rodzin
— o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń spo- w nabywaniu własnego mieszkania.
łecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Fun- W piątek rano przeprowadzimy głosowania.
duszu Ubezpieczeń Społecznych, W bloku głosowań przeprowadzimy trzecie czy-
— o zmianie ustawy o swobodzie działalności go- tanie projektu ustawy o zmianie ustawy o docho-
spodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, dach jednostek samorządu terytorialnego i głoso-
— o partnerstwie publiczno-prywatnym, wanie nad wnioskiem o odrzucenie informacji
— o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obsza- rządu na temat umieszczenia w Redzikowie ele-
rów wiejskich z udziałem środków Europejskiego mentów amerykańskiego systemu obrony przeciw-
Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiej- rakietowej.
skich oraz niektórych innych ustaw. W bloku głosowań planowane jest przeprowadze-
W dalszej kolejności planowane jest rozpatrze- nie trzecich czytań projektów ustaw: o funduszach
nie sprawozdań komisji o projektach ustaw: o zmia- dożywotnich emerytur kapitałowych oraz o podatku
nie ustawy Karta Nauczyciela i o zmianie ustawy akcyzowym.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych Następnie przeprowadzimy pierwsze czytania
ze środków publicznych oraz niektórych innych projektów ustaw: Prawo prywatne międzynarodowe
ustaw. i o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej
Proszę państwa, informuję, że jest możliwe prze- oraz niektórych innych ustaw.
prowadzenie dzisiaj głosowań. Zależy to od tego, Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:
o której godzinie wpłyną opinie UKIE w sprawach — o zmianie ustawy o emeryturach i rentach
integracji. Być może o godz. 21 zarządzę głosowania. z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektó-
Bardzo proszę się z tym liczyć. Oczywiście wcześniej rych innych ustaw,
będą o tym powiadomione kluby i odbędzie się posie- — o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń spo-
dzenie Konwentu Seniorów. łecznych,
Jutro rano rozpatrzymy pytania w sprawach bie-
— o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń spo-
żących. Następnie Sejm wysłucha informacji prezesa
łecznych,
Rady Ministrów na temat stanu realizacji programu
— o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy,
działania rządu w rok po jego powołaniu. Potem roz-
— o zmianie ustawy o dochodach jednostek samo-
patrzymy informację bieżącą.
rządu terytorialnego,
Informuję, że Konwent Seniorów przyjął propozy-
— zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o docho-
cję Prezydium Sejmu rozpatrzenia na bieżącym po-
dach jednostek samorządu terytorialnego oraz usta-
siedzeniu informacji w sprawie poziomu wykorzysta-
wy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środ-
nia funduszy strukturalnych z budżetu Unii Euro-
pejskiej na lata 2004–2006, o której przedstawienie kami publicznego transportu zbiorowego,
wnosił klub Platforma Obywatelska. — o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodaro-
Po rozpatrzeniu informacji bieżącej planowane waniu przestrzennym,
jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie — o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomo-
ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania kar- ściami,
nego oraz niektórych innych ustaw. — o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
Kolejnymi planowanymi punktami porządku konkurencji,
dziennego będą sprawozdania komisji o stanowi- — o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym
skach Senatu w sprawie ustaw: o emeryturach ka- funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa We-
pitałowych, o zmianie ustawy Kodeks pracy, o zmia- wnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywia-
nie ustawy o świadczeniach rodzinnych, o zmianie du Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Cen-
ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz tralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicz-
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o po- nej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Po-
datkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o bezpie- żarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin,
czeństwie żywności i żywienia, o służbie cywilnej. — o zmianie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa
W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu,
komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: — o zmianie imienia i nazwiska,
o pracownikach samorządowych, zmieniającej usta- — o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych,
wę o zmianie ustawy o rachunkowości. — o zmianie ustawy o ustanowieniu programu
Planowane jest również rozpatrzenie sprawozdań wieloletniego „Program dla Odry – 2006”,
komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: — o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym,
— o wspieraniu termomodernizacji i remontów, — o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym,
o zmianie ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym — o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbroj-
i elektronicznym oraz o zmianie niektórych innych nych Rzeczypospolitej Polskiej,
ustaw, o zmianie ustawy o zakładach leczniczych dla — o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicz-
zwierząt, o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogo- nej w Poznaniu,
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
6 Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy

Marszałek Przedłożone Sejmowi dwa projekty ustaw mają


podobny cel: wprowadzić sprzyjające rozwojowi poli-
— o ratyfikacji Konwencji w sprawie kontaktu tyki rodzinnej rozwiązania, które umożliwiłyby łą-
z dziećmi, sporządzonej w Strasburgu w dniu 15 maja czenie życia rodzinnego z pracą zawodową i posłuży-
2003 r., ły wzrostowi liczby narodzin, zapobiegając zagroże-
— o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą niom demograficznym, jakie grożą naszemu krajowi.
Polską a Królestwem Marokańskim o przekazywa- Zmiany zmierzają w tym kierunku, ale są początkiem
niu osób skazanych, podpisanej w Rabacie dnia 30 drogi, przed którą stoimy, aby poprawić sytuację pol-
czerwca 2008 r., skich rodzin i zmienić bardzo niekorzystną sytuację
— o ratyfikacji Poprawki do Konwencji sporządzo- demograficzną.
nej w Aarhus dnia 25 czerwca 1998 r. o dostępie do Warto przypomnieć dane, które przedstawiali-
informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu śmy w uzasadnieniu, mówiące o tym, jaka jest dzi-
decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach siaj sytuacja, jeśli chodzi o dzietność, jak wpływa
dotyczących środowiska, przyjętej na drugim spotka- to na demografię w naszym kraju. Między latami
niu Stron Konwencji w Ałmaty w dniach 25–27 maja 1989 a 2003 liczba urodzeń zmniejszyła się w Pol-
2005 r., sce z 564 tys. do 351 tys. W 1989 r. na 100 kobiet
— o ratyfikacji Umowy między Unią Europejską w wieku rozrodczym przypadało 204 urodzonych
a Republiką Islandii i Królestwem Norwegii w spra- dzieci, tzw. współczynnik dzietności wynosił 2,04.
wach procedury przekazywania osób pomiędzy pań- W 2003 r. na 100 kobiet przypadało już tylko 122
stwami członkowskimi Unii Europejskiej a Islandią urodzenia, współczynnik dzietności wynosił 1,22,
i Norwegią, podpisanej w Wiedniu dnia 28 czerwca w 2005 r. – 1,24, w 2006 r. – 1,27. Obecnie współ-
2006 r., czynnik ten wynosi 1,3. Wartości te sytuują Polskę
— o ratyfikacji Umowy o przywilejach i immuni- wśród krajów o najniższej dzietności w Europie.
tetach Międzynarodowego Trybunału Karnego, spo- Według Głównego Urzędu Statystycznego w naj-
rządzonej w Nowym Jorku dnia 9 września 2002 r. bliższych latach należy liczyć się z dalszym spad-
kiem współczynnika dzietności, nawet do 1,1
Proszę pana posła sekretarza. Już komunikaty
w 2010 r., a w latach 2010–2012 – do 1,2. Może to
odczytane, tak? Dobrze.
spowodować, że w roku 2030 liczba ludności w Pol-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po-
sce wyniesie zaledwie nieco ponad 35 mln osób. To
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad-
pokazuje, jak ważne i potrzebne są zmiany dotyczące
zwyczajnej o rządowym i poselskim projektach
polityki prorodzinnej i zmiany w Kodeksie pracy idą
ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz nie-
w tym kierunku.
których innych ustaw (druki nr 885, 630 i 1258).
Przedstawiając szczegółowo sprawozdanie Komi-
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji sji Nadzwyczajnej, chciałbym zwrócić uwagę na klu-
pana posła Stanisława Szweda. (Gwar na sali) czowe zmiany w tej ustawie, jak również na różnice
Bardzo proszę Wysoką Izbę o wyciszenie rozmów. między projektem rządowym a projektem poselskim
Bardzo proszę państwa posłów o podjęcie decyzji, i na rozwiązanie, które przyjęła komisja.
kto zostaje na sali, a kto idzie do innych prac i zajęć Pierwszą kluczową zmianą, jeśli chodzi o różnicę
w Sejmie. (Gwar na sali) w dwóch projektach, była zmiana dotycząca wydłu-
Panie pośle, momencik, jeszcze chwilę, żeby pan żenia urlopu macierzyńskiego do 26 tygodni. Projekt
miał większy... poselski zakładał, że obligatoryjny urlop macierzyń-
Dziękuję bardzo. ski wyniesie 26 tygodni, projekt rządowy zakładał,
Proszę, panie pośle. że urlop obligatoryjny wyniesie 20 tygodni, a kolejne
6 tygodni tzw. urlop fakultatywny; będzie on udzie-
lany na wniosek kobiety, która urodzi dziecko, jak
Poseł Sprawozdawca również na wniosek ojca. To jest zasadnicza różnica
Stanisław Szwed: między tymi dwoma projektami.
Komisja, po dyskusji, przyjęła rozwiązanie z pro-
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! jektu rządowego, aby urlop macierzyński wynosił 20
W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian tygodni obligatoryjnie i 6 tygodni fakultatywnie, co
w kodyfikacjach mam zaszczyt przedstawić sprawoz- zawarte jest w sprawozdaniu. Przyjęliśmy w zmianie
danie o rządowym i poselskim projektach ustaw o zmia- 1., dotyczącej art. 180, że urlop obligatoryjny przy-
nie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych sługuje w wymiarze: 20 tygodni przy urodzeniu jed-
ustaw, zawartych w drukach nr 885 i 630 oraz w spra- nego dziecka przy jednym porodzie, 31 tygodni przy
wozdaniu (druk nr 1258). urodzeniu dwojga dzieci, 33 tygodni przy urodzeniu
Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kody- trojga dzieci, 35 tygodni przy urodzeniu czworga
fikacjach po rozpatrzeniu tych projektów ustaw na dzieci i 37 tygodni przy urodzeniu pięciorga i więcej
posiedzeniach, które miały miejsce w dniach 22 lipca, dzieci.
1 i 16 października oraz 4 listopada, przedkłada Wy- Jednocześnie uchyliliśmy dotychczasowy przepis,
sokiej Izbie sprawozdanie. który różnicował długość urlopu macierzyńskiego
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy 7

Poseł Sprawozdawca Stanisław Szwed przysposobieniu dziecka czy przy przyjęciu dziecka
na wychowanie przez rodzinę zastępczą. Następnie
w zależności od liczby dzieci. Będą tylko dwie skale, w art. 1868, po dyskusji, przyjęliśmy ostatecznie wer-
czyli 20 tygodni, zarówno w przypadku urodzin dwoj- sję rządową dotyczącą dodatkowego okresu ochrony
ga, trojga, czworga czy pięciorga dzieci. To jest ta dla kobiet, które będą korzystały z urlopu wycho-
istotna zmiana. Z tą zmianą związane są również wawczego i jednocześnie będą podejmowały pracę
kwestie dotyczące przepisów przejściowych. Przyję- w wymiarze obniżonego czasu pracy. Takie rozwią-
liśmy rozwiązanie, że 20 tygodni zacznie obowiązy- zanie wyrównuje sytuację. Dzisiaj w czasie urlopu
wać od 2009 r., czyli w przyszłym roku byłoby to już wychowawczego matka chroniona jest w ten sposób,
20 tygodni, ale urlop dodatkowy, czyli 26 tygodni, że w tym okresie nie może być zwolniona z pracy.
wejdzie w życie od 2014 r. To jest w przepisach przej- W tym miejscu wprowadziliśmy podobne rozwiąza-
ściowych, jeszcze to dokładnie omówię. To jest ta nie, że w przypadku, gdy kobieta będzie korzystała
najbardziej istotna zmiana, która dotyczy wydłuże- z urlopu wychowawczego i jednocześnie będzie podej-
nia urlopów macierzyńskich. mowała pracę na część etatu, również przez ten okres
Kolejna zmiana polega na dodaniu § 61 po § 6. będzie korzystała z możliwości ochrony. Została zgło-
Chodzi w nim o to, aby urlop macierzyński mógł wy- szona poprawka, aby ten okres ochronny skrócić
korzystać również ojciec. Dotyczy to sytuacji, gdy tylko do dwunastu miesięcy. Uznaliśmy, iż może to
kobieta, po wykorzystaniu 8 tygodni urlopu macie- spowodować, że tak powiem, niepewność pracownicy,
rzyńskiego, tzw. połogu, który jest obligatoryjny która korzystałaby z możliwości łączenia pracy i urlo-
i musi być wykorzystany, przebywa jeszcze ze wzglę- pu wychowawczego. Żeby nie miała dylematu, co wy-
dów zdrowotnych w szpitalu i wymaga opieki szpital- brać, przyjęliśmy rozwiązanie, które było w projek-
nej. Ta poprawka umożliwia to, by ojciec mógł w tym tach rządowym i poselskim, aby cały ten okres był
czasie zajmować się dzieckiem. tym objęty. To są te zmiany, które dotyczą Kodeksu
Zmiana 2., o której już wspominałem, to dodanie pracy.
art. 1821 i art. 1822 oraz 1823, dotyczących prawa do Dokonaliśmy również kilku zmian w innych usta-
wach, np. w ustawie o zakładowym funduszu świad-
dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze
czeń socjalnych wprowadziliśmy zmiany, które były
6 tygodni, a 8 tygodni w przypadkach urodzeń wie-
w projektach, aby środki z zakładowego funduszu
lodzietnych. Tak jak powiedziałem, będzie to część
świadczeń socjalnych można było przekazywać na
fakultatywna, czyli możliwość wykorzystania urlopu
tworzenie zakładowych żłobków i przedszkoli. Ta
na pisemny wniosek pracownicy, składany w termi-
zmiana była jak najbardziej potrzebna.
nie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzy-
W ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych
stania z tego urlopu.
wprowadziliśmy też ważną i oczekiwaną zmianę.
Tu również wprowadzamy ważny przepis, że pra- Chodzi o kwestię związaną z podstawą wymiaru
cownik będzie mógł łączyć dodatkowy urlop macie- składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób
rzyński z pracą, ale wymiar czasu pracy nie może być przebywających na urlopie wychowawczym. Dzisiaj
wyższy niż połowa etatu. W tym przypadku dodat- jest to kwota minimalnego wynagrodzenia. Propo-
kowy urlop macierzyński będzie udzielany tak jakby nujemy, aby stanowiło to 60% przeciętnego miesięcz-
w połowie, na pozostałą część dobowego wymiaru nego wynagrodzenia, z tym że to rozwiązanie weszło-
pracy. To też istotne zmiany, łączą możliwość pracy by w życie od roku 2012. Do tego czasu obowiązywa-
zawodowej kobiety z urlopem macierzyńskim, jego łyby jeszcze obecne przepisy. Dzisiaj jest to kwota 82
dodatkową częścią. zł, w przyszłości byłaby to kwota ponad 300 zł, czyli
Istotną zmianą, której nie było w przedłożeniu rzą- kobieta przebywająca na urlopie wychowawczym nie
dowym ani poselskim, ale pojawiła się w trakcie prac ponosiłaby takich strat przy obliczaniu emerytury,
komisji, jest wprowadzenie w dodawanym art. 1823 jak to ma miejsce dzisiaj.
urlopu ojcowskiego, dodatkowego urlopu ojcowskiego Jeśli chodzi o kolejną zmianę dotyczącą ustawy
na wniosek ojca. Po dyskusji wprowadziliśmy takie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecz-
rozwiązanie, z tym że ten urlop może być udzielany nego w razie choroby i macierzyństwa, w tym zakre-
na wniosek ojca. Można się o niego ubiegać i wyko- sie też wprowadziliśmy zmianę dotyczącą ułatwień.
rzystywać go nie dłużej niż do ukończenia przez Skracamy przedsiębiorcom okres, po którym można
dziecko 12 miesiąca życia, czyli w pierwszym roku korzystać ze świadczeń. Obecnie jest to 180 dni, my
życia dziecka ojciec mógłby ten urlop wykorzystywać. skracamy go do 90 dni. Jednocześnie wprowadzili-
Urlop ojcowski będzie mógł wynosić 2 tygodnie. śmy również zmianę wydłużającą ze 182 dni do 270
W przepisach przejściowych rozdzieliliśmy to na po- dni możliwość korzystania przez kobietę w trakcie
czątku na jeden tydzień, później na dwa tygodnie. ciąży z zasiłku chorobowego.
Myślę, że to istotna i bardzo potrzebna zmiana, Jeśli chodzi o kolejne zmiany, to chciałbym jeszcze
szczególnie w sytuacji, gdy toczy się ta dyskusja, do- zwrócić uwagę na ustawę o świadczeniach rodzin-
tyczącej roli ojca w wychowaniu dziecka. nych. Też po dość głębokiej dyskusji wprowadziliśmy
Jeśli chodzi o zmiany związane z dodatkowym zmiany, które były, ale trochę je zmodyfikowaliśmy.
urlopem, to wprowadziliśmy dodatkowe urlopy przy Chodzi o kwestię związaną z dodatkiem i zapomogą
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
8 Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Sprawozdawca Stanisław Szwed bietą w ciąży, o którym mówiłem wcześniej przy tzw.
becikowym, będzie obowiązywał od 1 listopada 2009 r.,
przy urodzeniu dziecka, z tzw. becikowym. Wprowa- czyli już po wejściu w życie ustawy.
dzimy w ustawie o świadczeniach rodzinnych zapis Proponujemy, aby ustawa weszła w życie z dniem
mówiący, że kobieta, żeby mogła skorzystać z tego 1 stycznia 2009 r.
dodatku zapomogi, musi pozostawać pod opieką me- Tak jak powiedziałem na początku, jest to pozy-
dyczną lekarza potwierdzoną zaświadczeniem lekar- tywna zmiana, akceptowana przez Komisję Nadzwy-
skim nie później niż od dziesiątego tygodnia ciąży do czajną, przyjęta bez głosów sprzeciwu.
porodu. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Ko-
W pierwotnej wersji był to taki jednoznaczny misji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika-
przepis. W tym miejscu zaproponowaliśmy, żeby mi- cjach proszę Wysoką Izbę o przyjęcie sprawozdania
nister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu komisji o rządowym i poselskim projektach ustaw
z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych in-
społecznego określił w drodze rozporządzenia formę nych ustaw, zawartego w druku nr 1258. Dziękuję
opieki medycznej oraz wzór zaświadczenia. Chodzi bardzo. (Oklaski)
o taką sytuację, aby po prostu z przyczyn niezależ-
nych od kobiety ktoś nie został pozbawiony prawa (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
do dodatku czy do zapomogi. Szczególnie chodzi Sejmu Jarosław Kalinowski)
o małe ośrodki czy o ośrodki na wsi, gdzie dostęp do
opieki medycznej jest zdecydowanie gorszy niż w du-
żych miastach. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Wprowadziliśmy w tej ustawie również możliwość,
że tak powiem, dopracowywania na urlopie wycho- Dziękuję bardzo, panie pośle.
wawczym bez utraty dodatku do zasiłku rodzinnego Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
przez matki, które mogą pracować np. w domu. rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
Kolejne zmiany, też istotne, poprawiające sytu- czeń w imieniu klubów i kół.
ację, jeśli chodzi o możliwość wykorzystywania urlo- Otwieram dyskusję.
pów wychowawczych, są w ustawie o promocji za- Pierwsza głos zabierze pani poseł Katarzyna Iza-
trudnienia i instytucjach rynku pracy, jak również bela Mrzygłocka, Platforma Obywatelska.
w ustawie o Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Bardzo proszę, pani poseł.
Pracowniczych, gdzie zwalniamy pracodawcę w okre-
sie 36 miesięcy po powrocie pracownika z urlopu
macierzyńskiego czy dodatkowego urlopu macierzyń- Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka:
skiego lub urlopu wychowawczego z płacenia składek
na Fundusz Pracy i na Fundusz Gwarantowanych Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Świadczeń Pracowniczych. Powinno to ułatwić pra- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla-
codawcom podejmowanie czy zatrudnianie osób, któ- mentarnego Platforma Obywatelska w sprawie spra-
re wracają po urlopach, szczególnie po urlopach wy- wozdania Komisji Nadzwyczajnej o rządowym i po-
chowawczych. selskim projektach ustaw o zmianie ustawy Kodeks
Tak jak już wcześniej mówiłem, te zmiany w prze- pracy. Sprawozdanie jest zawarte w druku sejmowym
pisach przejściowych mają być wprowadzane sukce- nr 1258.
sywnie, czyli jeszcze raz powtórzę, że dwadzieścia Wysoka Izbo! Omawiany projekt ma doprowadzić
tygodni urlopu rozpoczęłoby się od 2009 r. – to jest do zwiększenia liczby narodzin, poprawy jakości ży-
ta część obligatoryjna, a część urlopu dodatkowego, cia oraz kondycji finansowej polskich rodzin. Zapro-
fakultatywna rozpoczęłaby się od 1 stycznia 2010 r. ponowane rozwiązania nie dotyczą wyłącznie zapew-
I tak w latach 2010 i 2011 to zwiększenie wynosiłoby nienia młodym matkom dłuższego kontaktu z nowo
do dwóch tygodni, czyli wtedy 22 tygodnie: 20 tygo- narodzonym dzieckiem oraz ochrony przed zwolnie-
dni obligatoryjnie i 2 tygodnie fakultatywnie, w la- niem. Po raz pierwszy mówimy bowiem o obniżaniu
tach 2012 i 2013 – do czterech tygodni, czyli łącznie pozapłacowych kosztów pracy i możliwości finanso-
24 tygodnie, i od 2014 r. byłoby to 26 tygodni. wania żłobków oraz przedszkoli z zakładowego fun-
Podobnie przy urlopie ojcowskim proponuje się, duszu socjalnego. Ponadto częściowo zrównuje się
aby też rozpoczęło się to w 2010 r., w 2011 r. pierwszy sytuację osób zatrudnionych na umowę o pracę z sy-
tydzień, czyli w przyszłym roku ten przepis jeszcze tuacją osób wykonujących własną działalność gospo-
nie obowiązywałby, w latach 2012 i 2013 do dwóch darczą.
tygodni i od 2014 r. byłaby już możliwość dwóch ty- Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Par-
godni. lamentarnego Platforma Obywatelska złożyłam
Z tych istotnych zmian, które wprowadziliśmy, osiemnaście poprawek. Część z nich dotyczyła zarów-
byłoby to wszystko, panie marszałku... no doprecyzowania obowiązującego prawa, jak i no-
Aha, jeszcze jeden przepis, również przejściowy. wych rozwiązań zawartych w przedłożeniu rządo-
Obowiązek potwierdzenia opieki medycznej nad ko- wym. Chodzi np. o przepisy uzależniające otrzymanie
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy 9

Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka dują się nie korzystać z urlopu wychowawczego i wró-
cą do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, nie
tzw. becikowego od przebywania pod opieką medycz- mają żadnego okresu ochronnego. Chcę również za-
ną oraz wprowadzenie okresu przejściowego dotyczą- znaczyć, że zgodnie z przedłożeniem rządowym pra-
cego sytuacji kobiet pobierających świadczenia reha- codawcy nie będą ponosić kosztów wpłat na Fundusz
bilitacyjne. Zaproponowaliśmy też, aby z dodatkowej, Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń
fakultatywnej części urlopu macierzyńskiego mógł Pracowniczych za osoby powracające (Dzwonek)
skorzystać również ojciec. z urlopu – jeszcze chwilkę, panie marszałku – macie-
Wysoka Izbo! Chcę zwrócić uwagę na najistotniej- rzyńskiego lub wychowawczego w okresie 3 lat. Ten
sze poprawki, które zostały zgłoszone przez Klub czynnik ekonomiczny stanowi lepszą ochronę niż za-
Parlamentarny Platforma Obywatelska do rządowe- kaz zwalniania.
go projektu zmian w Kodeksie pracy. Po pierwsze, Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Plat-
chodzi o zupełną nowość, jaką jest urlop ojcowski, formy Obywatelskiej składam poprawkę ogranicza-
niezależny od urlopu macierzyńskiego. Przepis umoż- jącą do 12 miesięcy okres ochronny dla osób upraw-
liwi ojcu korzystanie z urlopu ojcowskiego docelowo nionych do urlopu wychowawczego wykonujących
w zakresie do 2 tygodni w pierwszym roku życia pracę w niepełnym wymiarze godzin. Natomiast po-
dziecka. Rodzice będą mogli, ale nie musieli, korzy- zostałe regulacje zawarte w druku sejmowym nr 1258
stać w tym samym czasie z urlopów ojcowskiego popieramy. Dziękuję. (Oklaski)
i macierzyńskiego i dzięki temu uczyć się wspólnej
roli rodzica. Urlop ojcowski nie jest obligatoryjny.
Inną niezwykle ważną poprawką jest przepis uza- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
leżniający wymiar urlopu macierzyńskiego od liczby
urodzonych dzieci przy jednym porodzie. W przypad- Dziękuję bardzo, pani poseł.
ku jednego dziecka będzie to 20 tygodni, tak jak za- Głos zabierze pani poseł Joanna Kluzik-Rostkow-
kładał projekt rządowy. Jednak już w przypadku ska, Prawo i Sprawiedliwość.
większej liczby dzieci wymiar urlopu będzie ulegał Bardzo proszę.
stopniowemu wydłużeniu o 2 tygodnie. Przy urodze-
niu dwójki dzieci przy jednym porodzie urlop wynie-
sie 31 tygodni, trójki – 33 tygodnie, czwórki – 35 ty- Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska:
godni i piątki – 37 tygodni. Zdecydowaliśmy się zgło-
sić taką poprawkę, ponieważ w Polsce wzrasta liczba Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjem-
porodów wielodzietnych. Skuteczna polityka proro- ność wystąpić w imieniu klubu Prawa i Sprawiedli-
dzinna powinna to uwzględniać. Przypomnę, że wości. Przyznam szczerze, że jest mi również w pew-
w tym roku w krakowskim szpitalu uniwersyteckim nym sensie łatwo rozmawiać o tej ustawie, ponieważ
przyszły na świat pięcioraczki z Kielc. Na problemy jako minister rządu Prawa i Sprawiedliwość współ-
tej rodziny zwracali uwagę posłowie Platformy Oby- tworzyłam jej zapisy. Ta ustawa, mam nadzieję, bę-
watelskiej z tego okręgu. Okres urlopu macierzyń- dzie łączyć, nie dzielić. Pierwszym premierem, który
skiego powinien uwzględniać poszczególne rodzaje złożył podpis pod przepisami tej ustawy, był Jarosław
ciąży mnogiej. Taką ciążę z zasady wlicza się bowiem Kaczyński, drugim – premier Donald Tusk. Tak że
do grupy wysokiego ryzyka, z czym wiąże się ko- myślę, że to dobrze wróży tym rozwiązaniom.
nieczność zastosowania szczególnej opieki. Według Ta ustawa była tworzona po bardzo wnikliwej
obecnych przepisów określenie wymiaru urlopu ma- analizie, przeprowadzeniu szeregu ekspertyz. Wtedy,
cierzyńskiego przewiduje wyłącznie dwie sytuacje: w rządzie Jarosława Kaczyńskiego, zadawaliśmy so-
kiedy urodzi się jedno dziecko lub co najmniej dwoje bie pytanie, co zrobić, żeby Polacy swobodniej decy-
dzieci przy jednym porodzie. dowali się na posiadanie dzieci, żeby łatwiejsze było
Wysoka Izbo! Pełnego zrozumienia komisji nie ich posiadanie oraz godzenie życia zawodowego z ży-
uzyskała propozycja zgłoszona przez Platformę Oby- ciem rodzinnym. Wtedy te zapisy uzyskały akcepta-
watelską ograniczająca do 12 miesięcy okres ochron- cję ponad podziałami zarówno ze strony związków
ny dla pracowników, którzy zdecydują się na obniże- zawodowych, jak i organizacji pracodawców oraz or-
nie wymiaru czasu pracy z powodu opieki nad dziec- ganizacji pozarządowych.
kiem. Chodzi o osoby, które zamiast korzystać z urlo- Skupię się na jednej kwestii, zmianie, ponieważ
pu macierzyńskiego, będą pracowały w niepełnym różnica pomiędzy projektem Prawa i Sprawiedliwości
wymiarze godzin. Uważamy, że zagwarantowana a projektem PSL i Platformy jest jedna, tzn. rząd
w druku sejmowym 3-letnia ochrona może w rzeczy- Donalda Tuska zadecydował – realnie rzecz biorąc
wistości pogorszyć sytuację młodych rodziców na – o skróceniu urlopu macierzyńskiego. Nasza propo-
rynku pracy. Pracodawcy mogą uznać, że pracownik, zycja zakładała wydłużenie urlopów macierzyńskich
którego nie można zwolnić przez trzy lata, nie jest docelowo do 26 tygodni. Ten rząd zdecydował, że ob-
dla nich atrakcyjny, jest tylko niewygodny. Ponadto ligatoryjnych będzie 20 tygodni, natomiast pozosta-
taki okres ochronny w dużym stopniu różnicuje łych 6 będzie fakultatywnych. Co to oznacza w od-
uprawnienia młodych rodziców. Osoby, które zdecy- niesieniu do ciągle jednak trudnej sytuacji na rynku
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
10 Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska wprowadzane stopniowo – co 2 lata 2 tygodnie dłu-


żej. W tej sytuacji można znacznie wcześniej wpro-
pracy dla kobiet? Oznacza to tyle, że albo pracodaw- wadzić ten docelowy 26-tygodniowy urlop, bo po
cy będą sugerowali kobietom, żeby nie korzystały prostu będzie to mniej kosztowne. (Dzwonek)
z tych dodatkowych 6 tygodni urlopu macierzyńskie- Ostatnia zmiana, poprawka – już kończę, panie
go, albo te kobiety same, bojąc się, że zostanie to źle marszałku – którą proponujemy, dotyczy urlopu ta-
odebrane przez pracodawców, po prostu z tego urlopu cierzyńskiego nie dłuższego niż 4 tygodnie. Jesteśmy
będą rezygnowały. Tak że realnie, proszę państwa, to zdania, że byłoby dobrze, gdyby ten urlop wiązał się
jest jedyna poprawka w stosunku do ustawy Prawa bezpośrednio z opieką nad dzieckiem, tzn. żeby było
i Sprawiedliwości. Jest to natomiast poprawka bardzo tak, że jeżeli ojciec chce ten urlop wykorzystać w za-
znacząca i de facto musimy mówić o 20 tygodniach kresie do 4 tygodni – może wykorzystać 1 tydzień, 2,
urlopu macierzyńskiego dla rodziców, a nie 26. 3 tygodnie – to sprowokujemy wtedy taką sytuację,
Korzystając z tego, że zajmujemy się tą ustawą w której mama wraca do pracy albo jej poszukuje.
w parlamencie, zdecydowaliśmy jeszcze o propozy- Bardzo dziękuję państwu za uwagę. Przekazuję panu
cjach trzech innych poprawek. Oprócz tego, że bę- marszałkowi poprawki. (Oklaski)
dziemy postulować, żeby obligatoryjny był jednak ten
26-tygodniowy urlop macierzyński, pozwoliliśmy so-
bie zaproponować poprawkę dotyczącą sytuacji szcze- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
gólnych. Bardzo proszę o rozważenie tego zapisu,
ponieważ koszty budżetowe nie są wielkie, natomiast Dziękuję bardzo, pani poseł.
pomoc rodzicom w bardzo trudnych sytuacjach na- Głos zabierze pani poseł Izabela Jaruga-Nowacka,
prawdę może być znacząca. Chodzi tutaj o sytuacje, Lewica.
w których dzieci rodzą się w 7 czy 8 miesiącu ciąży,
rodzą się wcześniaki, które wymagają długiego po-
bytu w szpitalu, w inkubatorze, albo mają miejsce Poseł Izabela Jaruga-Nowacka:
inne bardzo trudne sytuacje dotyczące np. okołopo-
rodowego porażenia mózgowego i dzieci tuż po uro- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
dzeniu muszą spędzić pierwsze miesiące swojego Omawiamy dzisiaj sprawozdanie Komisji Nadzwy-
życia w szpitalu. Co się wtedy dzieje? Dzieje się tak, czajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Jak wiado-
że matka ma prawo zawiesić swój urlop macierzyński mo, jest to zarówno projekt Prawa i Sprawiedliwości,
na czas pobytu dziecka w szpitalu, ale musi wtedy jak i projekt rządowy. Oba projekty zapowiadane były
wrócić do pracy. Proszę sobie wyobrazić mamę, która jako swoiste remedium na nasze problemy demogra-
jest tuż po porodzie, jej dziecko, 7-miesięczny wcze- ficzne. Miały pomóc młodym kobietom w godzeniu
śniak leży w inkubatorze, a ona w tym czasie, żeby opieki nad dzieckiem z pracą zawodową. Myślę, że
móc wykorzystać swój urlop macierzyński później, jest tu szereg pozytywnych zapisów, ale oczywiście
kiedy to dziecko będzie już w domu, ma wrócić do to przedłożenie nie przyczyni się do rewolucji demo-
pracy. To są sytuacje naprawdę bardzo trudne. Służę graficznej i nie zawiera rozwiązań dotyczących pro-
tutaj listami. Akurat tą sytuacją zainteresowała nas blemów związanych z godzeniem pracy zawodowej
jedna z ogólnopolskich gazet, która ma cały plik li- z wychowaniem dzieci. Chcę jednak powiedzieć, że
stów dotyczących właśnie tych strasznie trudnych oczywiście jesteśmy niezmiernie usatysfakcjonowani
sytuacji. Pozwalamy więc sobie wnieść poprawkę, tym, że trzy główne postulaty, które Lewica zgłasza-
która dopuszczałaby sprawowanie bezpośredniej ła od lat i o których sama miałam przyjemność wie-
opieki nad dzieckiem wtedy, kiedy przebywa ono lokrotnie mówić z tej mównicy, zostały w jakimś
w szpitalu, i wydłużenie urlopu macierzyńskiego. sensie przyjęte, czyli projekt zmierza w dobrym kie-
Oczywiście nie można go wydłużać w nieskończo- runku.
ność, więc proponujemy, żeby ten czas nie przekra- Pierwsza sprawa dotyczy tego – to jest nasz po-
czał 8 tygodni. stulat, postulat Lewicy – aby nie obarczać odpowie-
Jeżeli chodzi o następną kwestię, jak już mówi- dzialnością za opiekę i wychowanie dzieci wyłącznie
łam, de facto mówimy o 20 tygodniach urlopu ma- kobiet, lecz żeby obowiązki związane z wychowywa-
cierzyńskiego, a nie 26. Prawdopodobnie jednako- niem dzieci, zgodnie z potrzebami współczesnej pol-
woż pociągnie to za sobą jakieś większe oszczędno- skiej rodziny, młodych Polaków, były dzielone.
ści budżetowe w stosunku do tych planowanych W związku z tym cieszymy się, że zostanie przyzna-
wcześniej. Tak więc jeżeli parlament zadecyduje jed- ne ojcom prawo do urlopu ojcowskiego na prawach
nak o fakultatywnej części urlopu macierzyńskiego, urlopu macierzyńskiego. To jest oczywiście krok
wtedy, jak myślę, można byłoby pokusić się o przy- w dobrą stronę, tyle tylko że, proszę państwa, ten
spieszenie czasu wprowadzenia tych zmian w życie. sukces – już opiewany w mediach – nie wygląda, nie-
Kiedy mówiliśmy o 26 tygodniach, to biorąc pod stety, tak barwnie. Otóż w 2009 r. nie będzie żadnych
uwagę wprowadzanie różnych narzędzi w tym sa- zmian w tym zakresie. W roku 2010 urlop ten będzie
mym czasie, jak również to, żeby budżet państwa to wynosił zaledwie tydzień. Dopiero w 2012 r. będzie
wytrzymał, mówiliśmy o tym, żeby te zmiany były można skorzystać z 2 tygodni.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy 11

Poseł Izabela Jaruga-Nowacka niskiej emeryturze. (Dzwonek) Bardzo cieszę się, że


Wysoka Izba dokonała tych zmian. Niestety, będzie
A więc nie zburzyliśmy tradycyjnego modelu ro- to wprowadzone dopiero w 2012 r., a więc wygląda to
dziny, ale jest furtka. Nie wiem tylko, dlaczego sej- troszkę tak, jak obiecane zagłobowe Niderlandy, czy-
mowa komisja tak strasznie bała się przyznania oj- li jakiś rząd będzie musiał znaleźć pieniądze.
com urlopów ojcowskich. Nie wiem, czemu państwu I wreszcie ostatnia sprawa, o której muszę powie-
towarzyszy ten lęk, bo można zauważyć, choćby na dzieć. Dobra jest zmiana zmierzająca w kierunku
polskich ulicach, w parkach, że powstają kluby ojców, organizowania systemu żłobków i przedszkoli, ale,
którzy chcą się dowiedzieć, w jaki sposób można naj- pani minister – i tutaj patrzę na panią jako na osobę,
lepiej opiekować się swoimi dziećmi, jak najlepiej spę- która jest związana z Polskim Stronnictwem Ludo-
dzać z nimi czas, jak najbezpieczniej zajmować się wym – ten projekt, podobnie jak wszystkie inne z za-
swoim dzieckiem, jak karmić dzieci. Jest zdumiewają- kresu polityki rodzinnej, zawiera jeden fatalny man-
ce, że ludzie mają znacznie więcej odwagi niż parla- kament. W gruncie rzeczy ta polityka kompletnie
mentarzyści, by korzystać z tego prawa. Oczywiście pomija rodziny wiejskie. Rodziny wiejskie, kobiety
będziemy to popierać. Jak powiedziałam, to jest naszą wiejskie absolutnie nie skorzystają z tych osiągnięć,
wielką satysfakcją, to jest krok w dobrym kierunku. a sami państwo wiecie, że na wsi jest najdalej do le-
Druga uwaga łączy się z tym, o czym mówiła pani karza, najtrudniej o przedszkole, o żłobkach nie ma
minister Kluzik-Rostkowska. Chcę to bardzo wyraź- co marzyć, badania prenatalne są właściwie nieosią-
nie stwierdzić. Otóż nie wydłużamy oczywiście urlo- galne.
pu macierzyńskiego. Jest on obligatoryjny, w wymia- Z braku czasu, chociaż nad tym ubolewam, muszę
rze 20 tygodni. Pozostały wymiar 6 tygodni jest fa- kończyć. Chcę powiedzieć, że zmiany zmierzają w do-
kultatywny. Oczywiście dla kobiet i dla pracodawców, brym kierunku. Chcielibyśmy, żeby takie myślenie
co bardzo wyraźnie chcę podkreślić, którzy zaakcep- i takie postulaty dotyczyły również rodzin wiejskich,
tują to, że kobieta przechodzi na część etatu w wy- które nie mogą być nadal krzywdzone przez polski
miarze nie większym niż 1/2 czasu pracy i łączy swo- parlament. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
je obowiązki związane z wychowywaniem dziecka (Poseł Mieczysław Kasprzak: Tak jest. A ja do-
z pracą zawodową, może to funkcjonować, ale prze- kończę.)
cież nie możemy udawać w tej Izbie, że jest wielu
takich polskich pracodawców, którzy są przyjaźni
tym zdobyczom socjalnym polskich kobiet. Bardzo Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
wielu pracodawców powie: skończył się okres 20 ty-
godni, więc wracaj do pracy, decyduj się, czy chcesz Dziękuję bardzo, pani poseł.
być w tej firmie. Myślę, że taka presja, niestety, bę- Bardzo proszę, głos zabierze poseł Mieczysław
dzie wywierana, i boję się, że w gruncie rzeczy ciężko Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.
będzie skorzystać z owych 26 tygodni.
W związku z tym nasz kolejny postulat – także
powtarzany – jest następujący. Dlaczego państwo nie Poseł Mieczysław Kasprzak:
decydujecie się na to, żeby rodzice sami, on i ona,
decydowali o tym, jak podzielą się tym urlopem, czy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabieram głos
po 20 tygodniach wykorzystają natychmiast 6 tygo- w istotnej sprawie, z jaką mamy dzisiaj do czynienia,
dni, czy to on wykorzysta je w ciągu roku, czy w ogó- bardzo ważnej dla naszego społeczeństwa, mianowi-
le nie wykorzystają, mają bowiem prawo decydować cie w sprawie wychowania dzieci. Uważam, że pań-
o tym, kiedy po wykorzystaniu tzw. urlopu biologicz- stwo nie powinno oszczędzać – żeby było jasne –
nego, koniecznego ze względu na zdrowie kobiety po i myślę, że dzisiaj nie oszczędza, co widać, na dzie-
porodzie, skorzystają z dalszego urlopu, czy w okresie ciach, na wychowywaniu dzieci. Polityka dotycząca
roku, czy 3 lat, tak jak jest w innych krajach, w któ- dzietności w naszym kraju jest bardzo istotna. Zwią-
rych to się naprawdę dobrze sprawdziło i przyniosło zane to jest ze starzeniem się naszego społeczeństwa,
pewne korzystne wyniki demograficzne. A więc po- ze zmniejszającym się współczynnikiem dzietności.
stulat większego uelastycznienia – na przykład wy- Mamy z tym do czynienia przy różnych innych usta-
korzystania tego w ciągu 3 lat, tak jak jest w wielu wach, o których debatujemy w Sejmie. Chociażby
krajach – nadal jest aktualny. ostatnio debatowaliśmy nad zmianami w systemie
Chciałabym teraz powiedzieć o drugim naszym emerytalnym. Ten wątek cały czas nam przyświeca:
postulacie, który nas niezmiernie cieszy, a który, nie- kto będzie pracował na starsze pokolenie, jak wydłu-
stety, przegrywałam w Wysokiej Izbie. Mianowicie żyć wiek emerytalny, żeby dwie osoby nie musiały
dotyczy on sposobu naliczania składki na ubezpie- pracować na jednego emeryta?
czenie emerytalno-rentowe dla osób przebywających Te zjawiska bardzo niebezpiecznie zaczęły się roz-
na urlopach wychowawczych. Wiadomo, że w Polsce wijać, jeżeli chodzi o dzietność – gwałtowny spadek
są to przede wszystkim kobiety. Kobiety były zatem dzietności, demografowie alarmują. Są już jednak
karane tym, że składka ta wynosiła 84 zł, a więc była symptomy pozytywne, widać, że negatywne zjawiska
właściwie żadna. To odbijało się na dramatycznie zaczęły być wyhamowywane. I bardzo słusznie, że
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
12 Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Mieczysław Kasprzak w jakiś sposób próbować wyrównywać te szanse,


o których mówiła pani poseł Jaruga-Nowacka. To
omawiany projekt popierany jest – myślę, że świadczy jeszcze nie jest to, ale przynajmniej należy zasygna-
o tym dotychczasowa dyskusja – przez wszystkie klu- lizować, że nie pozostawiamy tej grupy społecznej,
by. Myślę, że jest jakieś niezrozumienie co do 26 ty- bardzo dużej grupy rolników, kobiet i dzieci wiej-
godni urlopu macierzyńskiego. To jest 26 tygodni, skich, w innej sytuacji niż poza rolnictwem. Dzięku-
z tym że 20 tygodni udziela się obligatoryjnie, a udzie- ję bardzo, panie marszałku, i zgłaszam poprawkę.
lenie dalszych 6 tygodni zależy od różnych warun-
ków, różnych sytuacji. Nie należy do tego zmuszać.
Czasami jest na przykład młoda babcia, która chce Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
się zająć wychowywaniem dziecka.
(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Albo młody Dziękuję bardzo.
dziadek.) Głos zabierze pani poseł Zdzisława Janowska,
Albo młody dziadzio, który akurat chce się zająć Socjaldemokracja Polska – Nowa Lewica.
dzieckiem. Bardzo proszę.
(Poseł Stanisław Szwed: Najlepiej poseł.)
Poseł też, tak. W tym wypadku nie można zmu-
szać. Myślę, że jeżeli kobieta będzie miała taką po- Poseł Zdzisława Janowska:
trzebę i takie prawo, to skorzysta dodatkowo z tych
6 tygodni. I kobiety będą korzystać. A więc to nie jest Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
zmuszanie, stwarza się możliwość skorzystania z tej W imieniu klubu SDPL chciałabym poprzeć zmiany,
formy. które wejdą do Kodeksu pracy i do niektórych innych
Pani poseł Jaruga-Nowacka powiedziała o sytu- ustaw, a dotyczą głównie poprawy sytuacji kobiet
acji kobiet wiejskich i dzieci na wsi. Rzeczywiście to pracujących, które chcą rodzić dzieci, opiekować się
jest problem, bo ze względu na system ubezpieczenia, dzieckiem, jak również ojców, którzy nareszcie będą
niskie dochody, sytuacja dzieci wiejskich jest znacz- mogli być włączeni do tego działania. Dotyczy to tak-
nie trudniejsza, nie mogą być objęte ulgą prorodzin- że wcześniaków, pani minister, bo to, o czym pani
ną. Ten problem istnieje i w końcu będzie musiał być mówiła, należałoby zmienić z uwagi na rzeczywiście
w jakiś sposób rozwiązany. Polskie Stronnictwo Lu- nieludzkie traktowanie kobiety, która nie jest w sta-
dowe zgłosiło stosowny projekt, aby dzieci z rodzin nie pracować, kiedy jej dziecko jest w szpitalu i będzie
biedniejszych, rodzin wiejskich też mogły skorzystać tam przebywało jeszcze przez parę tygodni.
ze wsparcia, z pomocy, jeżeli nie w takiej formie, to Zasadniczym podłożem jest tutaj fakt, iż jesteśmy
w innej. Problem istnieje i musi być rozwiązany. społeczeństwem starzejącym się – należy absolutnie
Wracając do tematu, który poruszyła pani poseł się z tym zgodzić – i że od lat rodzi się coraz mniej
Jaruga-Nowacka, chciałbym powiedzieć, że rzeczy- dzieci. Tak się nieszczęśliwie złożyło, że część rocz-
wiście kobiety wiejskie nie mogłyby tutaj, w tym ników wyżowych, z którymi mamy dzisiaj do czynie-
układzie, skorzystać z pomocy państwa w wychowy- nia, wyjechała poza nasz kraj. Bardzo dużo dzieci
waniu dzieci, bo kobieta wiejska pracuje, przebywając rodzi się poza granicami kraju, w Irlandii, w Wielkiej
na co dzień w gospodarstwie. Do tej pory w ubezpie- Brytanii, i ciągle o tym słyszymy.
czeniu rolniczym funkcjonuje świadczenie w postaci Trudna sytuacja ekonomiczna naszego młodego
zasiłku macierzyńskiego. Ten zasiłek macierzyński pokolenia, czyli brak możliwości otrzymania miesz-
wynosi 3,5-krotność najniższej, podstawowej emery- kania, konieczność bycia w wielkich rodzinach, bar-
tury, bo w rolnictwie każdy dostaje tę najniższą eme- dzo trudne usamodzielnienie się ekonomiczne, tzn.
ryturę w wysokości 636 zł. Jeśli pomnożymy to razy znajdowanie pracy zgodnie ze swoimi kwalifikacjami
3,5, to wychodzi 2200 zł. To jest znacznie mniej, niż przy zwiększonym wskaźniku skolaryzacji naszej
gdybyśmy policzyli wynagrodzenie za urlop macie- młodzieży, powoduje, że odkłada się decyzję o uro-
rzyński. Polskie Stronnictwo Ludowe proponuje dzeniu dziecka. Prognozy mówią, że będziemy mieć
zwiększenie tego wskaźnika z 3,5-krotności najniż- coraz mniejsze szanse na zwiększenie naszego stanu
szej emerytury, najniższego świadczenia rolniczego, ludnościowego, że będzie nas mniej o parę ładnych
do 4-krotności, jako że w przypadku rodzin zwiększa milionów, że będziemy społeczeństwem, w którym
się to o 11%. (Dzwonek) średnia wieku niedługo nie będzie wynosiła 35–36
Jeszcze momencik, panie marszałku. lat, ale 45–46 lat. Mamy do czynienia z okolicznościa-
Gdybyśmy to zwiększyli o 0,5%, wówczas zasiłek mi, które są alarmujące, a więc należałoby uczynić
w przypadku urodzenia dziecka zwiększyłby się kon- wszystko, żeby pozwolić rodzinom na posiadanie po-
kretnie o 318 zł. Natomiast chciałbym zaznaczyć, tomstwa, a przede wszystkim umożliwić rodzenie
że do tej pory jest to płacone z funduszu składko- dzieci i sprawowanie nad nimi właściwej opieki. Stąd
wego, a więc tutaj sami zainteresowani muszą so- też te propozycje idą w bardzo dobrym kierunku.
bie uskładać te pieniądze, żeby później móc sko- Oczywiście w imieniu mojego koła zgadzam się na
rzystać w 100%, oczywiście bez żadnej dotacji. My- kolejne poprawki, które są zgłoszone ze strony Prawa
ślę, że byłoby tutaj właściwe takie rozwiązanie, aby i Sprawiedliwości, jak i Polskiego Stronnictwa Ludo-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy 13

Poseł Zdzisława Janowska Uwzględniając potrzebę wprowadzenia dalszych


poprawek, koło SDPL popiera przedstawiony projekt.
wego. Niemniej główne poprawki i zmiany dotyczą Dziękuję bardzo. (Oklaski)
wydłużenia tego okresu urlopu macierzyńskiego. Za-
chodzi też pytanie, czy ma to być 20, czy 26 tygodni.
Gdyby było obligatoryjne 26 tygodni, to czy byłoby Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
to rzeczywiście lepiej, czy też pracodawca będzie wte-
dy rozumiał, że jest 20 tygodni fakultatywnych, a 6 Dziękuję bardzo, pani poseł.
obligatoryjnych. Niestety, okaże się to w praktyce. Przechodzimy do pytań.
W tym przypadku rozumiem ustawodawcę, rząd, któ- Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby dopisać
ry pozostawił decyzję rodzinie. Matka i ojciec zade- się do listy?
cydują, czy natychmiast przedłuża się ten urlop ma- Zgłoszeń nie słyszę.
cierzyński, czy też następuje powrót do pracy i zor- Zamykam listę.
ganizowanie opieki w inny sposób. Wszystko zależy Jako pierwsza pani poseł Krystyna Grabicka.
od tego, co kobieta robi, jakie zajmuje stanowisko, ile Czas na zadanie pytania – 1 minuta.
(Poseł Anna Sobecka: Ale dlaczego?)
traci, nie pracując zawodowo.
(Poseł Tomasz Kulesza: Wystarczy.)
Bardzo cenne są rozwiązania, które kiedyś, za
dawnych czasów, kiedy było bardzo dużo żłobków
i przedszkoli przyzakładowych, powiedziałabym, wy- Poseł Krystyna Grabicka:
laliśmy, jak dziecko z kąpielą. Wydawało się, że jest
to zdobycz nie tego ustroju, a świat pokazuje nam Dziękuję.
zupełnie coś innego. Pełna opieka nad rodziną jest Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym za-
wtedy, kiedy ta rodzina będzie mogła być dalej ak- pytać, jakimi argumentami kierowała się komisja,
tywna zawodowo. Stąd też dofinansowywanie zakła- w której przecież większość ma Platforma Obywatel-
dowych obiektów socjalnych, tworzenie przyzakłado- ska, rozbijając urlop macierzyński na część obligato-
wych żłobków i przedszkoli, jest trendem absolutnie ryjną w wysokości 20 tygodni i część fakultatywną
światowym, który pozwala łączyć życie rodzinne w wysokości 6 tygodni. Przy takim zapisie matki czę-
z życiem zawodowym, nie mówiąc już o elastycznym sto nie będą chciały narażać się pracodawcy, który
czasie pracy i udzielaniu zwolnienia w związku zwykle nie jest zadowolony, gdy kobieta idzie na dłuż-
z opieką nie tylko nad dzieckiem, lecz także nad oso- szy urlop macierzyński. Możliwość wykorzystania
bą, którą należy się zaopiekować w rodzinie. To jest fakultatywnej części urlopu w tej sytuacji może
ten aspekt: praca a życie, a także pewien wymiar stać się zapisem martwym. Czy nie lepiej było od razu
w zakresie tworzenia funduszu socjalnego. przewidzieć 26 tygodni jako urlop obligatoryjny? Czy
Niewątpliwie na uwagę zasługuje urlop ojcowski. Platformie nie wydaje się, że takie unormowania
Tak jak tutaj koleżanki i koledzy mówili, ten urlop służą bardziej pracodawcy, a nie pracownicy? I czy
ojcowski jest stanowczo za krótki. Mieliśmy do czy- to jest polityka prorodzinna?
nienia z wielką rewolucją, wielkimi aktami medial- I drugie pytanie. Czy uzależnianie wypłaty tzw.
nymi, kiedy była mowa o tym, że nareszcie ojciec becikowego od objęcia matki opieką medyczną jest
będzie mógł się zajmować dzieckiem. Kapnięcie rap- dobrym rozwiązaniem? (Dzwonek) Moim zdaniem
tem tym jednym tygodniem, a później dwoma tygo- ten zapis wykluczy wiele matek z grupy otrzymującej
dniami jest niewystarczające. (Dzwonek) becikowe. Dotyczy to szczególnie prowincji i środo-
Jeszcze jedna kwestia, na którą chciałabym zwró- wisk wiejskich, gdzie z dostępem do lekarza bywa
cić uwagę. Chodzi mianowicie o ochronę kobiet po- różnie, a świadomość matek też jest inna. Dziękuję.
(Oklaski)
wracających do pracy po urlopie macierzyńskim.
Bardzo cenne jest tu zwrócenie uwagi na fakt, że
w tym przypadku mamy do czynienia z ochroną
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
i zabezpieczeniem. Powiedziałabym, że jest dodatko-
wa oferta dla pracodawcy, ponieważ w okresie 36 Dziękuję bardzo, pani poseł.
miesięcy zostaje on zwolniony z płacenia składek na Pani poseł Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedli-
Fundusz Pracy, jak również na Fundusz Gwaranto- wość.
wanych Świadczeń Pracowniczych. Bardzo często
bywało tak, że właściwie pracodawca myślał, i to
w tym złym rozumieniu, że zmiana struktury orga- Poseł Anna Sobecka:
nizacyjnej może tylko i wyłącznie utrudnić przyjęcie
kobiety, która była długo poza pracą. W tym przypad- Dziękuję.
ku jest to nieopłacalne, niemożliwe, niegodne, a jed- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań-
nocześnie rzeczywiście daje możliwość powrotu do stwo! Wszystkie te zapisy mają zmierzać do zapobie-
pracy zawodowej. żenia kryzysowi demograficznemu, kiedy to dzieci
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
14 Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Anna Sobecka Stąd moje pytanie: Pani minister, jakie argumen-
ty zadecydowały o tym, że osoba, która adoptuje bliź-
rodzi się o 42% mniej. Dlaczego zatem nie wykorzy- niaki, nie ma prawa do takiego samego wymiaru
stuje się sytuacji, jaką stwarza nam natura? Myślę urlopu macierzyńskiego, jak jest to w przypadku uro-
tu o wykorzystaniu miniwyżu demograficznego z lat dzenia dwojga dzieci podczas jednego porodu? Bo
70. i 80. Przeoczenie tego okresu prokreacyjnego w chwili obecnej będziemy mieli sytuację, że osoba,
w zapisach ustawowych, jeśli chodzi o mających per- która urodzi bliźniaki, będzie mogła skorzystać z 31
spektywę 6 miesięcy urlopu macierzyńskiego dopiero tygodni urlopu macierzyńskiego, a osoba, która za-
w 2014 r., nie mówiąc już o różnych jego uwarunko- adoptuje bliźniaki, tylko z 20 tygodni urlopu macie-
waniach, jest zupełnym nieporozumieniem i próbą rzyńskiego. Proszę wytłumaczyć, dlaczego jest taka
pozorowania polityki prorodzinnej. różnica. Dziękuję bardzo.
Co do zapisów ustawowych, istotne byłoby wpro-
wadzenie do systemu emerytalnego elementu
uwzględniającego liczbę dzieci. Dotychczasowy bo- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
wiem jest zdecydowanie krzywdzący dla rodzin wie-
lodzietnych. Nie jest sprawiedliwe, aby rodzice, któ- Dziękuję bardzo, pani poseł.
rzy ponieśli ogromny wysiłek materialny i wycho- Pytanie zada poseł Tomasz Latos, bardzo proszę.
wawczy, nie korzystali, gdy przejdą na emeryturę,
z pracy własnych dzieci, proporcjonalnie do włożone-
go wysiłku materialnego i wychowawczego. (Dzwo- Poseł Tomasz Latos:
nek) Nie unikniemy ekonomicznych skutków kryzysu
demograficznego, ale poprzez pozorowanie polityki Dziękuję bardzo.
prorodzinnej według koncepcji bez kosztów możemy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ja
nie uniknąć katastrofy demograficznej. Dwa tygo- również chciałbym zapytać o fakultatywność wydłu-
dnie urlopu macierzyńskiego kosztuje 140 albo 160 żenia urlopu macierzyńskiego i związane z tym kon-
trowersje. Dlaczego nie ma tutaj obligatoryjności?
mln; to ułamek budżetu państwa. Rządzący nie mogą
Myślę, pani minister, że tak naprawdę będzie to słu-
nie myśleć…
żyło wyłącznie pracodawcom. Nie mamy bowiem
takiej propozycji, takiej opcji, że urlop macierzyński
jest wydłużony, a kobieta, która z różnych powodów
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: chce wrócić do pracy wcześniej, po prostu ma taką
możliwość i wróci wcześniej o tydzień, dwa czy trzy,
Szanowna pani poseł…
jeżeli uzna to za stosowne. Skoro państwo nie zakła-
dacie takiego rozwiązania, a jedynie zapisujecie taką
fakultatywność, oznacza to nic innego jak zdanie się
Poseł Anna Sobecka: na pracodawcę. Jest to pewien gest wobec pracodaw-
ców, polegający na tym, że jeżeli pracodawca uzna to
…o katastrofie demograficznej. Dziękuję bardzo. za możliwe czy słuszne, zgodzi się na wydłużenie
(Oklaski) urlopu macierzyńskiego, a jeżeli nie, to nie.
W związku z tym chcę państwa zapytać, skąd
pewność, że pracodawcy będą zgadzali się na ten do-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: datkowy urlop macierzyński. Czy państwo przepro-
wadzaliście w tej sprawie jakieś analizy? Dziękuję.
Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Pani poseł Joanna Skrzydlewska, Platforma Oby-
watelska, bardzo proszę.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Poseł Joanna Skrzydlewska: Dziękuję bardzo.
Głos zabierze poseł Marek Polak, Prawo i Spra-
Dziękuję bardzo. wiedliwość.
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
W minionej kadencji Sejm także zajmował się nowe-
lizacją Kodeksu pracy i wydłużaniem urlopu macie- Poseł Marek Polak:
rzyńskiego. Dzięki poprawce Platformy Obywatel-
skiej, którą miałam okazję wtedy zgłaszać, a także Dziękuję bardzo.
przychylności ówczesnej pani minister, udało nam się Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po-
zmienić zapis art. 183, który daje możliwość skorzy- słowie! Z wielką dumą przyznaję, że jestem człon-
stania z urlopu macierzyńskiego osobom, które przy- kiem klubu parlamentarnego, którego panie i pano-
sposabiają dzieci do 7. roku życia, a nie, jak to miało wie posłowie tak bardzo troszczą się o przyszłość
miejsce wcześniej, do 12. miesiąca życia. naszego narodu, o to, aby jego społeczeństwo było
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy 15

Poseł Marek Polak Poseł Marek Polak:


dynamicznie rozwijającą się populacją, a nie wymie- Moje pytanie kieruję do przedstawiciela wniosko-
rającym narodem. To właśnie nikt inny, tylko nasze dawców. Czy to wystarczy, panie pośle? Czy obecny
dzieci będą nadal pielęgnować i kontynuować nasze rząd i kolejne rządy nie będą musiały stale czuwać
wspaniałe narodowe tradycje, budując silną społecz- i wychodzić naprzeciw nowym wyzwaniom, jakie nie-
ność i zapewniając tym samym właściwe funkcjono- sie życie, aby prorodzinna polityka państwa była
wanie systemów emerytalnych oraz odpowiednią nieustannie żywa i dostosowywała się do oczekiwań
proporcję pomiędzy liczbą urodzeń a liczbą zgonów. rodziców, aby ci z kolei czuli się potrzebni i wyjątko-
Aby realizacja tych założeń i celów zakończyły się wi w tym, co robią dla zapewnienia przyszłości pol-
sukcesem, potrzebne jest prowadzenie odpowiedniej skiego narodu? Dziękuję bardzo i przepraszam.
polityki prorodzinnej, którą zapoczątkował w swoim
programie rząd pana premiera Jarosława Kaczyń-
skiego i która jest jedyną drogą do tego, aby dzisiejsze Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
polskie młode rodziny, podejmujące trud wychowania
swojego potomstwa, były w szczególny sposób prefe- Dziękuję bardzo.
rowane. Proponowałbym rozpoczynać wystąpienie od za-
(Głos z sali: A pytanie?) dania pytania, a potem w zależności od czasu, który
jeszcze pozostanie, przedstawiać uzasadnienie. De-
bata się skończyła, teraz zadawane są pytania
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Bardzo proszę, poseł Zbigniew Matuszczak, Lewica.
Panie pośle, nie zdąży pan zadać pytania. (Dzwonek)
Poseł Zbigniew Matuszczak:
Poseł Marek Polak: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Głównym założeniem obu nowelizacji Kodeksu pracy
Jeśli pan marszałek będzie mi przeszkadzał, na
jest dążenie do zwiększenia przyrostu naturalnego.
pewno nie zdążę.
Uniwersalnym lekarstwem ma być przede wszystkim
wydłużenie urlopów macierzyńskich i wychowaw-
czych oraz wsparcie młodych rodzin, jeśli chodzi
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
o dostęp do tańszych żłobków i przedszkoli. To bar-
dzo cenne prorodzinne inicjatywy i oczywiście Lewi-
Nie, niech pan nie będzie złośliwy…
ca je popiera, ale jak wykazują badania, nie to jest
głównym powodem rezygnacji z posiadania dziecka
Poseł Marek Polak: czy odroczenia rodzicielstwa.
Chcę więc zapytać panią minister, z czego wynika
Moje pytanie… przeświadczenie, że samo wydłużenie urlopów ma-
cierzyńskich i wychowawczych wpłynie na wzrost
urodzeń w Polsce. Czy nie należałoby do tego proble-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: mu podejść bardziej kompleksowo, dążąc także do
zapewnienia większego poczucia stabilności ekono-
Chwileczkę, panie pośle. Podchodzę do pana na- micznej i socjalnej wśród młodych małżeństw?
prawdę z życzliwością i proszę nie kierować złośliwości I drugie pytanie. (Dzwonek) Czy wprowadzenie
pod moim adresem. Nie może być tak, że będziemy per- możliwości dofinansowania tworzenia i utrzymania
manentnie przekraczać limit czasu. Przecież chodzi żłobków i przedszkoli z funduszu socjalnego nie jest
także o szacunek wobec tych, którzy czekają na zadanie przejawem myślenia wyłącznie w kategoriach dużych
pytania. Oczywiście umożliwię panu zadanie pytania, zakładów pracy? Mam wrażenie, że jeśli chodzi o ma-
ale proszę przestrzegać regulaminu. Bardzo proszę. łych i średnich przedsiębiorców, takie rozwiązanie
będzie miało niewielki wpływ na utrzymanie i tak
malejącej sieci żłobków i przedszkoli. Dziękuję za
Poseł Marek Polak: uwagę.

Przepraszam, panie marszałku.


Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Dziękuję bardzo, panie pośle.


Poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedli-
Bardzo proszę. wość.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
16 Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Waldemar Andzel: Poseł Beata Mazurek:


Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz Mam następujące pytanie: Czy znane są wyliczenia,
niektórych innych ustaw co do zasady jest potrzebny. czy państwo prowadziliście szacunki dotyczące tego,
W większości są to postulaty od lat zgłaszane przez jakie będą oszczędności w budżecie państwa, jeśli
Prawo i Sprawiedliwość. Dlaczego rząd PO–PSL chce ostatnich 6 tygodni urlopu uczynimy tygodniami fa-
skrócić obligatoryjnie urlopy macierzyńskie z 26 ty- kultatywnymi? Kto tak naprawdę opowiadał się za
godni, jak postuluje Prawo i Sprawiedliwość, do 20
tą fakultatywnością? Czyj to był pomysł? Jakie było
tygodni? Na taką zmianę oczekują wszyscy: rodzice
stanowisko pracodawców w tej kwestii i czy po tym,
i dzieci. Przyznanie fakultatywnej części, 6 tygodni,
nie daje gwarancji, gdyż większość przyszłych mam co pani tutaj słyszała, rząd będzie popierał słuszne,
nie będzie z tego korzystała, obawiając się o pracę. moim zdaniem, poprawki mojego klubu, o których
Czy wprowadzenie wcześniej tych rozwiązań, pełne mówiła pani minister Kluzik-Rostkowska, dotyczące
wydłużenie urlopu macierzyńskiego np. od 2010 r., m.in. obligatoryjnego wydłużania urlopu macierzyń-
spowodowałoby jakieś problemy? Był już za rządów skiego? (Oklaski)
AWS-u okres wydłużenia do 26 tygodni urlopu ma-
cierzyńskiego i nie wymagało to tak długiego wpro-
wadzania. Wprowadzane zmiany są koniecznością, Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
m.in. ze względu na kryzys demograficzny i niski
przyrost naturalny, a to wywołuje wiele trudnych Dziękuję.
problemów społecznych. Sejm musi w szczególności Pani poseł Izabela Jaruga-Nowacka, Lewica.
myśleć o polityce prorodzinnej. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Poseł Izabela Jaruga-Nowacka:
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Dziękuję bardzo, panie pośle. Mam dwa pytania do pani minister.
Poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość. Pani minister, nie można Lewicy podejrzewać
o to, że jest zainteresowana utrzymaniem becikowe-
go. Jako jedyni wtedy, kiedy trwał spór i prawica biła
Poseł Marek Kwitek: się ze sobą, kto da większy „becik”, nie poparliśmy
tych, naszym zdaniem, populistycznych i szkodli-
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
W projekcie ustawy nowelizującej Kodeks pracy rząd wych rozwiązań. Dzisiaj muszę jednak panią mini-
zaproponował modyfikację projektu przedstawionego ster zapytać: Czy uzależnienie wypłaty świadczenia
przez mój klub poselski w ten sposób, że rozdzielił z tytułu urodzenia dziecka, tzw. becikowego, od tego,
urlop macierzyński na część obligatoryjną i fakulta- czy kobieta w ciąży jest pod opieką lekarza, nie przy-
tywną, tzn. dodatkową. Jednocześnie zapisano, iż niesie wielkiej szkody, zwłaszcza kobietom z tere-
w okresie dodatkowego urlopu macierzyńskiego ist- nów wiejskich, gdzie, jak wiadomo, do lekarza jest
nieje możliwość świadczenia przez matkę, na jej daleko, a do specjalisty ginekologa czeka się ponad
wniosek, pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy, 3 tygodnie? Krótko mówiąc, możemy to wprowadzić,
z zachowaniem prawa do zasiłku. ale tylko wtedy, kiedy będzie realna pomoc i realna
Mam dwa pytania do pani minister. Jakie są prze- kontrola, jeśli chodzi o możliwość przeprowadzania
słanki, dla których rząd ograniczył możliwość podję- tych badań. To jest moje pierwsze pytanie. A więc
cia przez matkę pracy w okresie urlopu macierzyń- czy nie skrzywdzimy i ponownie nie wylejemy dziec-
skiego jedynie do okresu urlopu dodatkowego, wyklu- ka z kąpielą?
czając tym samym taką możliwość w okresie urlopu Druga kwestia. Pani minister, pani dobrze wie,
podstawowego? Drugie pytanie: Z jakiego powodu
że słuszny postulat finansowania przedszkoli i żłob-
wejście w życie uprawnienia do skorzystania z urlopu
dodatkowego w pełnej wysokości, tj. 6 tygodni, odro- ków przyzakładowych (Dzwonek) z funduszu socjal-
czono w projekcie do 2014 r.? Co jest przeszkodą, aby nego może być realizowany tylko w dużych zakładach
ten zapis wszedł w życie od pierwszego dnia obowią- pracy. Jak pani sądzi, jaka grupa dzieci z terenów
zywania ustawy? Dziękuję bardzo. (Oklaski) wiejskich zostanie objęta tą formą opieki przedszkol-
nej? Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:


Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Dziękuję, panie pośle.
Pani poseł Beata Mazurek zabierze głos, Prawo Dziękuję bardzo.
i Sprawiedliwość. Poseł Stanisław Stec, Lewica.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy 17

Poseł Stanisław Stec: Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:


Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani minister, Dziękuję bardzo.
prosiłbym o skomentowanie takiej umowy o pracę, Poseł Tomasz Kulesza, Platforma Obywatelska.
to jest umowa o pracę na 3 miesiące: W czasie trwa-
nia umowy pracownik będzie otrzymywał wynagro-
dzenie miesięczne w wysokości 563 zł, czyli jest to Poseł Tomasz Kulesza:
połowa minimum. Dniami pracy są sobota i niedzie-
la, oczywiście oprócz tych dni normalnych, przy za- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
łożeniu, że jedna niedziela w miesiąca jest dniem Przez wiele ostatnich lat wiele mówiono o prorodzin-
wolnym od pracy. Czy nie uważa pani, że mamy XXI nej polityce państwa, niestety, tylko mówiono. Jed-
w., a to jest umowa, jeśli chodzi o treść, ze średnio- nak do rzeczy. Chciałbym zapytać: Czy przewiduje
wiecza? Czy mam tę umowę wysłać do Państwowej się takie rozwiązania prawne, które nie tylko pozwo-
Inspekcji Pracy, ze względu na inne problemy wysy- lą kobietom bezpiecznie korzystać z urlopu macie-
łam zawiadomienie do urzędu kontroli skarbowej, ale rzyńskiego, ale także bezpiecznie z tego urlopu po-
myślę, że inspekcja pracy powinna się takimi umowa wracać do pracy? A co za tym idzie, następne pytanie.
interesować, bo to jest krzywdzenie pracownika Jakie mechanizmy motywacyjne przewiduje resort
w sposób nienaturalny. Dziękuję bardzo. (Oklaski) dla pracodawców w wyżej omawianej kwestii? Ostat-
nie pytanie: Dlaczego rodziny adoptujące np. dwoje,
troje dzieci nie mają takich samych uprawnień jak
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: rodziny, w których kobieta rodzi dwoje, troje dzieci?
Dziękuję bardzo.
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwość.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Poseł Piotr Polak: Dziękuję bardzo, panie pośle.
Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawie-
Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wy- dliwość.
dłużenie czasu urlopu macierzyńskiego to jest ocze-
kiwana zmiana i dobrze, że w tym kierunku zmierza-
ją nasze prace, na to czekają polskie rodziny. Dzięki Poseł Barbara Bartuś:
temu w dość komfortowych, jak sądzę, warunkach
będzie możliwość opiekowania się dzieckiem w tym
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
najwcześniejszym, najważniejszym okresie. Rodzice
Wydłużenie urlopów macierzyńskich zakładano
nie będą musieli się wtedy stresować, jeśli chodzi
w projekcie rządowym tak samo, jak było zakładane
o możliwość powrotu do pracy. Niemniej uważam, że
w naszym projekcie poselskim, z jednym wyjątkiem.
proponowany dwutygodniowy urlop dla ojców jest
Prawo i Sprawiedliwość zakładało, że wymiar urlo-
zbyt krótki.
(Poseł Tomasz Kulesza: Tak jest.) pu macierzyńskiego będzie obligatoryjny, natomiast
Poza tym samo wydłużenie urlopów macierzyń- projekt rządowy, i teraz przyjęte sprawozdanie,
skich nie spełnia wszystkich oczekiwań młodych Po- przyjmuje, że będzie dodatkowy urlop, czyli podzie-
laków, gdyż rodzice oczekują, żeby po tym okresie lony na część obligatoryjną i dodatkową. To jest
była możliwość znalezienia miejsca dla dziecka m.in. na wniosek, z tego, co usłyszeliśmy na posie-
w żłobkach i przedszkolach. Szczególnie w małych dzeniu komisji, pracodawców, którzy uzasadniali,
miejscowościach, na wsiach ten problem jest bardzo że nie będzie to dyskryminowało kobiety w poszu-
widoczny i potrzeby są ogromne. W związku z tym, kiwaniu pracy. Mam pytanie, czy pracodawcy bę-
powołując się zresztą na propozycje przedstawione dzie łatwiej zatrudniać kobietę, która kiedyś może
przez pana premiera w exposé (Dzwonek), na sytu- iść na urlop macierzyński – kiedy będzie podział na
ację tworzenia sieci przedszkoli i żłobków we Francji, urlop tzw. obligatoryjny i dobrowolny – czy nie bę-
chciałbym zapytać: Jakie działania zamierza w na- dzie to powodowało tego, że pracodawcy będą jakoś
szym kraju podjąć rząd, aby wyjść naprzeciw oczeki- wpływali na kobiety, żeby nie korzystały z dodatko-
waniom rodziców w zakresie tworzenia sieci przed- wego urlopu macierzyńskiego. Po co w ogóle jest ten
szkoli i żłobków, aby była możliwość umieszczenia podział? Dziękuję.
tam ich pociech?
Już kończę, panie marszałku.
Kolejne pytanie: Dlaczego, pani minister, prawie Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
rok czekaliśmy na to, żeby te projekty pojawiły się
w Sejmie. 5 grudnia klub Prawa i Sprawiedliwości Dziękuję bardzo.
złożył prawie taki sam projekt, jak ten, nad którym Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
dziś procedujemy. Dziękuję. (Oklaski) pana.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
18 Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski W istocie w sposób marginalny będzie dotyczyło to


środowiska wiejskiego, ale o nim też nie zapomina-
O zabranie głosu proszę ministra pracy i polityki my. Zaraz po tej ustawie będzie specjalna ustawa,
społecznej panią Jolantę Fedak. która uelastyczni formy opieki nad dziećmi. Po pierw-
Bardzo proszę panią minister. sze, będziemy starali się trochę rozluźnić gorset, jeśli
chodzi o funkcjonujący w tej chwili ZOZ-owski model
żłobków. Po drugie, będziemy starali się wprowadzić
Minister Pracy i Polityki Społecznej wzorowaną na rozwiązaniach szwedzkich i francu-
Jolanta Fedak: skich formę dziennej opieki nad dziećmi, tzw. dzien-
nej mamy, a także być może zastosujemy rozwiązania
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Bar- podatkowe polegające na tym, że jeżeli ktoś sam bę-
dzo jestem zadowolona z tego, że projekt – który dzie chciał załatwić sobie opiekę nad dzieckiem czy
przedłożył ten rząd i który jest wyraźną kontynuacją nad osobą chorą w rodzinie, to zwiększymy koszty
projektu przedstawianego wcześniej, czy nad którym uzyskania przychodu bądź zaproponujemy inną for-
pracował poprzedni rząd – zyskał państwa akcepta- mę ulgi. Tę ustawę chcemy przygotować całościowo,
cję. Wszyscy posłowie, którzy zabierali głos w imieniu chcemy opisać wszystkie te formy.
klubów, wyrażali mniej więcej podobną opinię, że Jednocześnie chciałabym przypomnieć, że wyko-
zmiany idą w dobrym kierunku i że taką politykę rzystamy również środki z Europejskiego Funduszu
powinniśmy kontynuować. Społecznego właśnie na to, żeby wesprzeć nawet epi-
Jest to jeden z tych projektów, który podtrzyma- zodyczne formy opieki nad dzieckiem, np. w okresie
łam, dlatego że uważam, że choć nie załatwia on nasilonych prac w rolnictwie, ewentualnie funkcjono-
wszystkich spraw i z pewnością nie rozwiązuje sys- wanie na wsi żłobków czy przedszkoli w niepełnym
temowo wszystkich problemów polityki rodzinnej, wymiarze czasu pracy. Dostrzegamy ten problem i uwa-
jest dobrym prognostykiem i idzie w dobrym kierun- żamy, że jest on istotny nie tylko ze względu na godze-
ku. Jednocześnie zmiany, które tam zaproponowa- nie obowiązków rodzicielskich i wychowawczych, ale
no, pozwolą nam w dłuższym czasie obserwować, co również ze względu na rozwój dziecka wiejskiego.
się dzieje m.in. z kobietami na rynku pracy, czy one Któryś z posłów pytał, czy będziemy stosowali
tracą konkurencyjność, czy nie. Mam nadzieję, i od inne narzędzia wspierające rodziny z dziećmi. W przy-
szłym roku postaramy się zrealizować program „So-
tego się nie odżegnujemy, że będziemy mogli ela-
lidarność pokoleń”, program dla dzieci i dla rodzin
stycznie reagować, po prostu zmieniając ten pro-
z dziećmi, który obejmie wszystkie aspekty funkcjo-
gram czy projekt.
nowania rodziny. A więc, po pierwsze, będziemy zaj-
Odniosę się tu do najczęściej zadawanego mi py-
mowali się ustawą wspierającą rodzinę, która nie
tania o tzw. urlop fakultatywny i urlop obligatoryjny.
radzi sobie ze swoimi kłopotami, i jednocześnie zmie-
Jest to jedna z elastycznych form opieki nad dziec-
nimy organizację pieczy zastępczej nad dzieckiem.
kiem, czyli kobieta może zostać z dzieckiem, ale może Z drugiej strony podniesiemy świadczenia rodzinne,
też zdecydować inaczej, jeśli w tym czasie dzieckiem w tym progi dochodowe, a także wysokość tych
może zająć się ktoś z rodziny, jeśli to w jakimś sensie świadczeń. Taką rzecz planujemy w przyszłym roku,
koliduje z jej obowiązkami albo jeśli chce mieć dłuż- wiemy bowiem, że rodziny, które wychowują dzieci,
szy okres zatrudnienia. zwłaszcza kiedy któreś z rodziców nie może praco-
Państwo mówicie, że być może istnieje takie za- wać, są w najgorszej sytuacji dochodowej spośród
grożenie, że pracodawcy będą zmuszali kobiety do wszystkich innych rodzin. Na to wskazują badania,
rezygnowania z tych urlopów, a więc wyraźnie odpo- ale tak również jest w praktyce, bo pensje absol-
wiadając na pytania niektórych posłów, chciałabym wenckie są u nas jeszcze niewysokie i rzeczywiście
powiedzieć, że pracodawca musi udzielić tego urlopu, młodym rodzicom bez wsparcia i pomocy państwa
jeżeli jest taki wniosek, i absolutnie nie może odmó- w zapewnieniu opieki nad dzieckiem bardzo ciężko
wić. Będziemy obserwować, jak to będzie wyglądało jest kontynuować aktywność zawodową. Wszystkie
w praktyce, jeżeli zjawiska takie będą się nasilać, badania wskazują na to, że tam, gdzie jest stabili-
wtedy ustawa zostanie poprawiana. Ale z góry trud- zacja materialna, po prostu łatwiej jest zapewnić
no założyć, że wszyscy pracodawcy będą mieli wobec dziecku opiekę i wychowanie.
matek czy również wobec ojców – bo i ojcowie mogą Jeżeli chodzi o poprawki, które państwo tutaj
pójść na taki urlop – złe zamiary w postaci nieudzie- zgłaszacie, to do większości z nich nie mamy zastrze-
lania im tego urlopu czy wywierania jakichś poza- żeń, natomiast jeżeli chodzi o te, których jeszcze
ustawowych nacisków. w tej chwili przyjmować nie będziemy, to zostało to
Państwo często mówicie też, że dobrym rozwią- podyktowane również wyjaśnieniami, które otrzy-
zaniem jest zwiększenie składek emerytalnych za maliśmy, że jest jakaś inna forma opieki. Myślę tutaj
urlop wychowawczy – cieszę się, że to popieracie – na- o zasiłku chorobowym, o którym mówiła pani Klu-
tomiast że fatalnym mankamentem projektu jest zik-Rostkowska, czy o ewentualnej części urlopu na
wprowadzana zmiana dotycząca wykorzystania środ- chore dziecko. W tej chwili otrzymaliśmy wyjaśnie-
ków zakładowego funduszu socjalnego ewentualnie nia, że te matki dostają bardzo często zasiłek opie-
na jakąś formę opieki nad dziećmi czy na żłobki. kuńczy z tytułu opieki nad dzieckiem. Jeżeli jest
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekty ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy 19

Minister Pracy i Polityki Społecznej Poseł Joanna Skrzydlewska:


Jolanta Fedak
Panie marszałku, przepraszam najmocniej z sza-
inaczej – jeszcze to sprawdzimy – będziemy się nad cunku do pana marszałka, do pani minister i do nas
tym zastanawiać. wszystkich 460 parlamentarzystów, ale nie otrzyma-
Natomiast jeżeli chodzi o zwiększenie wymiaru łam odpowiedzi na swoje pytanie. Pytałam, jakie
świadczenia dla kobiet wiejskich z tytułu urodzenia argumenty zadecydowały o tym, że w przypadku ad-
dziecka, to popieramy to rozwiązanie, bo rzeczywi- opcji bliźniąt rodzina otrzyma 20 tygodni urlopu
ście to świadczenie jest stosunkowo niskie i w kon- macierzyńskiego, a w przypadku urodzenia bliźniąt
tekście całej przyszłorocznej polityki podwyższania jest to 31 tygodni. Czy to nie jest ostatni moment, aby
świadczeń rodzinnych i rewizji progów ten kierunek jednak tę zmianę zlikwidować i aby było to na tym
jest, powiedziałabym, zgodny z polityką rządu. samym poziomie? Czym bowiem różni się urodzenie
Jeszcze raz chciałabym powiedzieć, że cieszę się,
od adopcji? Ile jest w Polsce w ciągu roku przypadków
iż ustawa spotkała się z taką pełną sejmową akcep-
adopcji bliźniąt przez rodziny? To jest naprawdę zni-
tacją. Ogromnie liczę na panie posłanki, które popar-
komy procent.
ły ustawę, dziękuję pani poseł Katarzynie Mrzygłoc-
Bardzo proszę panią minister, aby pani minister
kiej, sprawozdawcy, pani poseł Kluzik-Rostkowskiej,
pochyliła się nad tym problemem i może jednak zrów-
która rozpoczęła prace nad ustawą, pani poseł Jaru-
nała do 31 tygodni długość urlopu macierzyńskiego
dze-Nowackiej, która również z troską uznała, że
kierunek zmian jest dobry, aczkolwiek ja sama wiem, w przypadku adopcji bliźniąt. Dziękuję. (Oklaski)
że to rozwiązanie jest jeszcze niedostateczne i nie jest
to ostatnie słowo, które w kwestii polityki rodzinnej
ma do powiedzenia ten rząd, również pani Zdzisławie Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Janowskiej, no i jednemu posłowi z klubu PSL, który
angażował się w prowadzenie tej ustawy, panu Mie- Dziękuję bardzo.
czysławowi Kasprzakowi. Czy pani minister zechce zabrać głos?
Chciałabym powiedzieć tylko, że polityka rodzin- Bardzo proszę, pani minister Jolanta Fedak.
na nie może być przedmiotem szybkich zmian, szyb-
ko przygotowanej ustawy, to są procesy demograficz-
ne, które zawsze w każdym kraju rozciągają się Minister Pracy i Polityki Społecznej
w czasie; polityka francuska, żeby podnieść dzietność Jolanta Fedak:
z 1,3 do 1,8, to kilkadziesiąt lat wprowadzania kon-
sekwentnych rozwiązań; polityka szwedzka to rów- Rzeczywiście, nie odpowiedziałam na pytanie
nież kilkadziesiąt lat wprowadzania dobrych rozwią- pani Joanny Skrzydlewskiej, która widzi różnicę mię-
zań. Dlatego będę bardzo zadowolona, jeżeli mój dzy długością urlopu w przypadku dzieci adoptowa-
następca – ktokolwiek to będzie – będzie kontynu- nych i dzieci urodzonych. Zgodnie z wyjaśnieniami,
ował ten kierunek zmian, bo zmian demograficznych które otrzymujemy, podyktowane jest to mniej więcej
nie da się wprowadzić jedną ustawą w krótkim cza- względami biologicznymi. Po prostu część urlopu ma-
sie, w jednym roku. Nie da się po prostu poprawić cierzyńskiego potrzebna jest również na biologiczną
dzietności w ciągu jednego roku funkcjonowania rzą- regenerację matki. Ta część urlopu jest obligatoryjna,
du. Dlatego zapowiadam kolejne ustawy dopełniające musi być stała. Stąd jest ta różnica.
te propozycje, które państwu tu zaprezentowaliśmy.
Jednocześnie deklaruję pełną elastyczność, jeśli cho-
dzi o to, aby obserwować, co się dzieje na rynku pra- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
cy z tymi kobietami, czy one nie przestają być kon-
kurencyjne, czy nie trzeba zmienić pewnych rozwią- Dziękuję bardzo.
zań, jeżeli pracodawcy, powiedzmy, będą wykorzysty- Bardzo proszę, głos zabierze sprawozdawca komi-
wali tu jakąś swoją przewagę. Jednak na razie, sji pan poseł Stanisław Szwed.
w odniesieniu do sytuacji na rynku pracy, takich za-
grożeń nie przewidujemy. Jeżeli praktyka okaże się
inna, będziemy występowali również z ewentualnymi Poseł Stanisław Szwed:
zmianami do tej ustawy. Jeszcze raz serdecznie dzię-
kuję. (Oklaski) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwró-
cić uwagę na dwie kwestie. Mam tu prośbę do pani
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: minister. Jednocześnie kończymy prace, rozpatrywa-
liśmy dzisiaj poprawki Senatu do ustawy o świadcze-
Dziękuję, pani minister. niach rodzinnych. Mamy tu niestety kolizję z przepi-
(Poseł Joanna Skrzydlewska: Nie dostałam odpo- sami, które zmieniamy. Dlatego jest prośba, żeby
wiedzi.) w trakcie prac Senatu – bo innej możliwości w tej
Tak często bywa, pani poseł. chwili nie mamy – zwrócić na to uwagę i dopasować
Bardzo proszę. te przepisy, ponieważ jeśli chodzi o te artykuły, które
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
20 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS

Poseł Stanisław Szwed Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji


panią poseł Annę Bańkowską.
zmienialiśmy w Sejmie, dokonujemy teraz zmian rów- Bardzo proszę.
nież w ustawie Kodeks pracy, ale głównie w ustawie
o świadczeniach rodzinnych. Warto tutaj przypilno-
wać, żebyśmy nie mieli w związku z tym jakichś pro- Poseł Sprawozdawca Anna Bańkowska:
blemów. Jest też kwestia związana m.in. z becikowym,
trochę inne rozwiązanie zaproponowano wcześniej Dziękuję bardzo.
w projekcie sejmowym. To jest pierwsza sprawa. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Po drugie, chciałbym odnieść się jeszcze do dys- Przypadł mi zaszczyt bycia posłem sprawozdawcą
kusji, która miała miejsce, dotyczącej okresu ochron- komisji polityki społecznej w odniesieniu do projektu
nego – było to również omawiane na posiedzeniu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń
komisji – kwestii wyrównania szans. Dzisiaj w przy- społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach
padku kobiety, która jest na urlopie wychowawczym, z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
obowiązuje okres ochronny, nie może być ona zwol- Chciałabym poinformować Wysoką Izbę, że zmia-
niona z pracy. Rozwiązanie zaproponowane w projek- na tych dwóch ustaw jest inicjatywą rządową. Rząd
cie rządowym, ale także poselskim, taką samą ochro- w druku nr 1109 przedłożył Sejmowi projekt zmian.
nę daje również matkom, które podejmą pracę na Postaram się państwu krótko omówić to, co zawiera-
część etatu. Chodzi więc po prostu o to, aby zrównać ły propozycje rządowe.
te sytuacje i jeżeli kobieta decyduje się na podjęcie Otóż, generalnie trzeba powiedzieć, że rząd pro-
pracy w czasie urlopu wychowawczego, aby mogła ponuje dokonać dwóch, powiedziałabym, dość istot-
również z takiej ochrony skorzystać. Propozycja, któ- nych zmian w ustawie o systemie ubezpieczeń spo-
ra była zgłoszona w trakcie obrad komisji, ale też łecznych. Pierwsza z nich zapewne nie będzie odpo-
dzisiaj przez klub Platformy Obywatelskiej, idzie wiadała wszystkim odbiorcom tej ustawy. Dotyczy
w kierunku takim, aby skrócić okres ochrony do 12 ona kwestii objęcia takimi samymi prawami – jeśli
miesięcy. Argumentem za odrzuceniem tej poprawki, chodzi o konieczność opłacania składek – które w tej
wysuwanym na posiedzeniu komisji, było to, że może
chwili obowiązują osoby prowadzące działalność go-
to spowodować, że kobiety będą się po prostu bały
spodarczą i podejmujące prace zlecone, takimi samy-
podejmować pracę choćby ze względu na to, że tego
mi przepisami osób, które z jednej strony prowadzą
okresu ochronnego nie będą miały przez cały czas
działalność gospodarczą, a z drugiej podejmują się
wykonywania takiej pracy.
wykonywania pracy nakładczej. Te przepisy, które
Pytanie, które zadał mi bezpośrednio pan poseł
proponuje rząd, mają polegać na tym, iż osoba pro-
Marek Polak, dotyczyło tego, czy te zmiany wystar-
czą. Nie wystarczą, wszyscy mamy tego świadomość. wadząca działalność gospodarczą i równocześnie
Muszą być kolejne zmiany. W Sejmie jest projekt klu- wykonująca pracę nakładczą będzie podlegała obo-
bu Prawa i Sprawiedliwości dotyczący opieki nad wiązkowemu ubezpieczeniu z tytułu właśnie działal-
małymi dziećmi. Pani minister również zapowiada ności gospodarczej wtedy, kiedy praca nakładcza
dalsze zmiany. Myślę, że ten kierunek zmian, które przynosi tak niskie dochody, że podstawa wymiaru
zapoczątkowaliśmy, dotyczący Kodeksu pracy będzie składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pracy
kontynuowany. Dziękuję bardzo. (Oklaski) nakładczej jest niższa niż minimalna składka, która
obowiązuje osoby prowadzące działalność gospodar-
czą. Wynikałoby z tego, że ta podstawa byłaby niższa
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,
bo taka jest minimalna graniczna podstawa do opła-
Dziękuję bardzo, panie pośle. cania składki dla osób prowadzących działalność
Zamykam dyskusję. gospodarczą.
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania Powiem szczerze, że to, co mamy w tej chwili, za-
zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- sługuje na zmiany. Mamy do czynienia z taką sytu-
ki, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt ponow- acją, że osoby mogą dzisiaj wybierać: albo płacą
nie do Komisji Nadzwyczajnej w celu przedstawienia składkę od działalności gospodarczej, albo od pracy
sprawozdania. nakładczej. Najczęściej jest tak, że jeśli ta praca na-
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, iż Sejm kładcza jest gorzej płatna, czyli mniej opłacalna, to
propozycję przyjął. od niej właśnie płacą składkę. Część osób, nie chcę
Sprzeciwu nie słyszę. powiedzieć, że wszyscy, ale większość, czyni to wła-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. po- śnie po to, żeby mniej płacić na składki na ubezpie-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- czenia społeczne. Dochodzi do takich patologii, że
tyki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie powstały nawet – jak informuje nas rząd – wyspecja-
ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń lizowane firmy, które pomagają ludziom, którzy sami
społecznych oraz ustawy o emeryturach i ren- nie umieliby, że tak powiem, obejść prawa, zrobić to
tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dru- tak, żeby nikt nie mógł się do nich przyczepić. Rów-
ki nr 1109 i 1221). nocześnie trzeba powiedzieć sobie szczerze, że to ma
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS 21

Poseł Sprawozdawca Anna Bańkowska prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych – nie


czytam tego dokładnie – z wyjątkiem ubezpieczo-
wpływ na przyszły wymiar emerytur. Emerytury nych, którzy mają ustalone prawo do emerytury
będą zależne wprost od sumy zgromadzonych skła- określonej w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym
dek, a zatem słusznie zdaniem komisji postąpił rząd, żołnierzy zawodowych oraz przepisach o zaopatrze-
że zaproponował zmianę prawa i ujednolicenie prze- niu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu
pisów i skłonienie tych osób, które prowadzą działal- Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa We-
ność gospodarczą i równocześnie świadczą pracę jako wnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywia-
pracę nakładczą, żeby płaciły składki minimum od du Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Cen-
podstawy, która obowiązuje wszystkie osoby prowa- tralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicz-
dzące działalność gospodarczą. nej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Po-
Tutaj jest jeszcze jedna alternatywa. Otóż osoba, żarnej i Służby Więziennej. Dotyczy to również
która obowiązkowo będzie ubezpieczona z tytułu członków ich rodzin. Co to oznacza? Oznacza to, że
działalności gospodarczej, wykonująca pracę nakład- osoby, które wstąpiły do służby przed 2 stycznia 1999 r.,
czą będzie mogła się dobrowolnie z tytułu tej pracy nie mają prawa do emerytury z Funduszu Ubezpie-
nakładczej też ubezpieczyć. Powiedziałam o tym, że czeń Społecznych, w sytuacji kiedy spełnią warunki
pewnie nie wszystkim będzie się to podobało, bo trze- ustawowe przepisów FUS. Osoby te, które wstąpiły
ba wspomnieć, że w większości ten przepis byłby do służby przed 2 stycznia 1999 r., oczywiście przy
stosowany po to, żeby unikać płacenia składek, a za- ustalaniu emerytury zarówno mundurowej, jak i z FUS
tem nie wszyscy będą szczęśliwi z tego powodu. Ko- mają uwzględnione okresy służby i okresy składkowe
misja w pełni solidaryzuje się z pomysłami rządu i nieskładkowe wynikające z przepisów cywilnych.
i nie wnosimy do tego zapisu żadnych uwag. W przepisach ustawy z 23 lipca wprowadzono na-
Druga zmiana do ustawy o systemie ubezpieczeń stępującą zasadę, że z dniem 1 października 2003 r.
społecznych polega właściwie na naprawieniu niepra- osobie, która ma ustalone prawo do emerytury mun-
widłowości, która powstała w 2004 r., a która zapew- durowej z uwzględnionymi okresami zarówno służby,
ne nie była zamierzona. Mianowicie w lipcu 2004 r. jak i pracy cywilnej nie przysługuje prawo do emery-
została wprowadzona ustawa Przepisy wprowadza- tury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W związ-
jące ustawę o swobodzie działalności gospodarczej ku z tym grupa świadczeniobiorców tzw. munduro-
i w jej wyniku zniknęła podstawa do objęcia obowiąz- wych, nawet jeśli spełni wszystkie wymogi – czyli
kowym ubezpieczeniem społecznym osób, które pro- załóżmy np., że jest to mężczyzna, który będzie miał
wadzą niepubliczne szkoły, placówki lub ich zespoły. 25-letni staż pracy cywilnej i osiągnie 65 lat – nie
Takiego celu nikt nie miał. W tej chwili od 22 sierp- może wybrać świadczenia: albo emerytury mundu-
nia 2004 r. mamy do czynienia z taką oto sytuacją, rowej, albo tej z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
że jeśli osoby prowadzące niepubliczne szkoły się wy- W każdym innym przypadku w razie zaistnienia
rejestrowały, czyli mogły się wyrejestrować, jeśli cho- zbiegu uprawnień do dwóch czy więcej świadczeń jest
dzi o ubezpieczenia, to nie ma w tej chwili możliwości możliwość wyboru przez zainteresowanego korzyst-
przywrócenia tego, ich powrotu do tego obowiązko- niejszego świadczenia. Chcę powiedzieć, że dla wielu
wego ubezpieczenia. Naprawiamy ten błąd, tę nieści- osób kiedyś będących funkcjonariuszami służb, a po-
słość czy to nietrafne rozwiązanie i tym sposobem tem wykonujących przez długi okres pracę cywilną
przywrócimy podstawę prawną do objęcia ochroną świadczenie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
ubezpieczeniową osób prowadzących te niepubliczne wbrew powszechnym opiniom może być dużo ko-
placówki. Komisja uważa również, że taka zmiana rzystniejsze od świadczenia mundurowego. W związ-
jest niezbędna, bowiem nie powinno tak być, że roz- ku z tym wprowadzamy przepisy dające funkcjona-
szerzający się obszar ich działalności – bo przecież riuszom, którzy spełnią kryteria ustawy o emerytu-
mamy coraz więcej placówek niepublicznych: oświa- rach i rentach z FUS-u, możliwość przejścia na eme-
towych i szkół – może być wyłączony z zakresu ubez- ryturę z FUS. Informuję uprzejmie, że ulegnie wtedy
pieczeń społecznych. To są dwie zmiany do ustawy zawieszeniu tzw. emerytura mundurowa. Te przepi-
o systemie ubezpieczeń społecznych. sy będą rozciągnięte również na członków rodzin
Teraz chciałabym zwrócić państwa uwagę na to, emerytowanych żołnierzy i funkcjonariuszy służb
że na tym inicjatywa rządowa się nie kończy. Otóż są mundurowych. Komisja wyraziła również aprobatę,
propozycje dwóch istotnych zmian dotyczących usta- jeśli chodzi o tego typu zmiany. Powiem więcej, do-
wy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń chodziły do nas liczne wnioski od byłych funkcjona-
Społecznych. Chciałabym państwu zacytować art. 2 riuszy służb mundurowych, którzy otrzymują eme-
obowiązującej ustawy o systemie ubezpieczeń spo- ryturę mundurową, o to, żeby ten przepis zmienić.
łecznych, bo na jego bazie wprowadza się zmiany Uznali oni bowiem, że jest bardzo niekorzystne to, że
związane z tą inicjatywą, którą mam zaszczyt w imie- pracując, opłacają składki, a nie mogą mieć już pod-
niu komisji prezentować. Otóż dzisiaj art. 2 ust. 1 wyższonej emerytury mundurowej, bo tam też są
ustawy mówi, że świadczenia na warunkach i w wy- zasady ograniczające jej wymiar, i mówią: płacimy
sokości określonych w ustawie przysługują ubezpie- składki i nic z tego tytułu nie mamy. Teraz będą
czonym w razie spełnienia warunków do nabycia mogli sobie to skalkulować i dokonać wyboru, jeśli
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
22 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS

Poseł Sprawozdawca Anna Bańkowska z dochodami z emerytur, i warto by było większą kwo-
tę na ten cel przeznaczyć. A mamy nadzieję, że jeśli
Wysoka Izba zechce zaakceptować propozycje rządu przejdziemy na termin czerwcowy, będzie łatwiej.
poparte przez komisję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omówiłam w spo-
Ostatnia zmiana, o której chciałabym powiedzieć, sób w miarę szczegółowy najważniejsze kwestie ujęte
dotyczy terminu negocjacji wskaźnika waloryzacji w ustawie. Sprawozdanie komisji polityki społecznej
w części dotyczącej tzw. realnego wzrostu przecięt- zawarte jest w druku nr 1221. W nim to właśnie
nego wynagrodzenia. Mamy dziś obowiązujące prze- wnioskujemy o to, żeby przyjąć propozycje zawarte
pisy, które mówią, że waloryzuje się świadczenia, po w druku nr 1109, czyli wersję rządową, bez popra-
pierwsze, o wskaźnik inflacji z roku poprzedniego, wek, gdyż uważamy je za celowe i niezbędne.
a po drugie, co najmniej – podkreślam – o 20% tzw. Chciałabym równocześnie poinformować, że ko-
realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Te co misja ustosunkowywała się do tego projektu 29 paź-
najmniej 20%, czyli to, ile, jaki procent będzie zawar- dziernika. Nie odsyłaliśmy go do podkomisji. Uzna-
ty we wskaźniku waloryzacji tego, co się stało na liśmy, że można przystąpić od razu do rozpatrywa-
rynku pracy, czyli wyższego wynagrodzenia, jest nia tych spraw. Efektem naszej pracy jest nasze
przedmiotem negocjacji w Komisji Trójstronnej. sprawozdanie.
Obecne przepisy mówią o tym, że negocjacje w ra- Zwracam się w imieniu Komisji Polityki Społecz-
mach Komisji Trójstronnej – powiem szczerze – mu- nej i Rodziny do Wysokiej Izby o to, żeby Wysoka Izba
szą odbyć się w bardzo krótkim czasie, są przeprowa- zechciała podzielić nasze stanowisko i bez poprawek
dzane po ogłoszeniu wskaźników inflacji, po ogłosze- przyjąć ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpie-
niu wskaźników realnego wzrostu przeciętnego wy- czeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i ren-
nagrodzenia, czyli w lutym, a krótko przed termi- tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dzięku-
nem waloryzacji. Wiemy bowiem, że jeśli jest prze- ję bardzo za uwagę. (Oklaski)
prowadzana waloryzacja świadczeń, to od 1 marca
danego roku. Komisja Trójstronna wyszła z inicja-
tywą, żeby te negocjacje odbywały się dużo wcze- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
śniej, przed uchwaleniem budżetu. Rząd przystał na
tę inicjatywę, przygotował stosowną zmianą ustawy Dziękuję, pani poseł.
i posłowie z komisji polityki społecznej zdecydowa- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
nie poparli ten pomysł. To nie jest tak, jakby niektó- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
rym mogło się wydawać, że oto będziemy teraz wa- czeń w imieniu klubów i kół.
loryzować świadczenia w oparciu o prognozy wzro- Otwieram dyskusją.
stu przeciętnego wynagrodzenia czy o prognozy Jako pierwszy głos zabierze poseł Marek Cebula,
inflacji. Nie. Dalej obowiązują te same przepisy, Platforma Obywatelska.
i wskaźnik waloryzacji uwzględnia, tak jak do tej
pory, te same procedury dotyczące ustalania pozio-
mu inflacji, takie same procedury dotyczące wskaź- Poseł Marek Cebula:
ników realnego wzrostu przeciętnego wynagrodze-
nia. Rzecz tylko w tym, że gra między rządem Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie!
a komisją trójstronną będzie toczyła się w oparciu Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla-
o prognozy. Tam będą negocjować, czy będzie mentarnego Platformy Obywatelskiej dotyczące za-
uwzględnione we wskaźniku waloryzacji 20, 30, 40, proponowanych przez rząd zmian w ustawie o syste-
a może 50% realnego wzrostu przeciętnego wyna- mie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emery-
grodzenia, a potem te wskaźniki będą brane pod turach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecz-
uwagę, to znaczy gra w sprawie ustalania skutków nych zawartych w druku nr 1109 i w sprawozdaniu
waloryzacji będzie oparta na rzeczywistych danych komisji w druku nr 1221.
dotyczących inflacji i waloryzacji. Zakres zmian w ustawie o systemie ubezpieczeń
I mamy nadzieję, że pozwoli to na elastyczne po- społecznych obejmuje przywrócenie podstawy praw-
dejście do wysokości wskaźnika waloryzacji, że nie nej do objęcia ochroną ubezpieczeniową osób prowa-
będzie tak, iż wszystkie głosy dotyczące tego, że dzących niepubliczne szkoły lub placówki oświatowe
wskaźnik waloryzacji powinien być wyższy, natrafią oraz rozciągnięcie na osoby prowadzące działalność
na mur: Nie, budżet został przyjęty, jest już kwota gospodarczą, zawierające umowy o pracę nakładczą
zabezpieczona na podwyżki i nie ma z czego robić reguł ubezpieczeniowych ustalonych dla takich osób
dodatkowych wydatków. Czerwiec będzie w naszym zawierających umowy zlecenia.
przekonaniu, jeśli rząd nie popełni błędu w progno- Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. zawierająca przepi-
zach, dobrym terminem ku temu, żeby wreszcie po- sy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności
łożyć kres waloryzacjom na granicy minimum, dzie- gospodarczej wywołała zmiany w ustawie z 7 wrze-
ją się bowiem różne rzeczy z przeciętnym wynagro- śnia 1991 r. o systemie oświaty w zakresie zasad pod-
dzeniem, ostatnio na przykład szybko rośnie, czyli legania ubezpieczeniom społecznym przedsiębiorców,
rozwidlają się dochody z tytułu pracy w porównaniu którzy prowadzą niepubliczne szkoły, placówki lub
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS 23

Poseł Marek Cebula się jedno z tych świadczeń, wyższe lub wybrane przez
zainteresowanego.
ich zespoły. Doprowadziło to do sytuacji, że takie oso- Kolejna zmiana jest wynikiem uzgodnień na fo-
by od dnia 21 sierpnia 2004 r. nie mogą być trakto- rum Komisji Trójstronnej do Spraw Społeczno-Go-
wane jako osoby prowadzące działalność gospodarczą spodarczych, a dotyczy terminu negocjacji wskaźnika
na podstawie przepisów szczególnych, które zawiera waloryzacji emerytur i rent w części dotyczącej
ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie zwiększenia co najmniej o 20% realnego wzrostu wy-
ubezpieczeń społecznych. Od 22 sierpnia 2004 r. do nagrodzeń. W oparciu o prognozowany wskaźnik
czasu wprowadzenia odpowiednich zmian do ustawy w danym roku oraz wzrost wynagrodzeń w roku po-
o systemie ubezpieczeń społecznych osoby, o których przednim strona rządowa będzie proponowała Komi-
mowa, pozostają w ubezpieczeniach społecznych na sji Trójstronnej do Spraw Społeczno-Gospodarczych
zasadach przewidzianych dla osób prowadzących po- wzrost wskaźnika waloryzacji emerytur i rent. Co-
zarolniczą działalność gospodarczą, jeżeli nie wyre- roczne negocjacje rozpoczynać się będą w czerwcu
jestrowały się z ubezpieczeń po 21 sierpnia 2004 r. w roku poprzedzającym waloryzację. Ustalono termi-
i nie zażądały zmiany zwrotu opłaconych składek. ny i tryb ogłaszania wysokości wskaźnika. Ze wzglę-
Należy jednak przywrócić podstawę prawną tego du na termin wejścia w życie przedłożonych zmian
ubezpieczenia. Proponowana zmiana zapisu uzupeł- w 2008 r. negocjacje rozpoczną się w terminie 14 dni
nia powstałą lukę prawną. od dnia wejścia w życie ustawy, a przed uchwaleniem
Druga z proponowanych zmian zakłada rozcią- budżetu państwa na 2009 r. (Dzwonek)
gnięcie na osoby prowadzące działalność gospodar- Już kończę, panie marszałku.
czą a zawierające umowę o pracę nakładczą takich Bardziej szczegółowo wszystkie aspekty propono-
samych reguł ubezpieczeniowych jak ustalone dla wanych zmian omówiła pani poseł sprawozdawca.
takich osób zawierających umowy zlecenia. Do czasu Komisja Polityki Społecznej i Rodziny w swoim
zmiany przepisów osoba prowadząca działalność go- sprawozdaniu zawartym w druku nr 1221 pozytyw-
spodarczą i jednocześnie wykonująca umowę o pracę nie zaopiniowała przedstawione przez rząd zmiany,
nakładczą ma prawo wybierać, z którego tytułu chce nie wnosząc żadnych poprawek.
podlegać ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu
Naturalną konsekwencją takiego zapisu ustawowego Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej
jest możliwość zawierania fikcyjnych umów o pracę wnoszę do Wysokiej Izby o przyjęcie zmian zapro-
nakładczą za symboliczne wynagrodzenie pozwala- ponowanych przez rząd. Pozostaje mi tylko, już
jących zaniżać opłacane składki na ubezpieczenie poza stanowiskiem klubowym, życzyć pani mini-
społeczne, które mogą być często wielokrotnie niższe ster szybkiego powrotu do zdrowia. Dziękuję bar-
od składek wynikających z prowadzenia pozarolni- dzo. (Oklaski)
czej działalności gospodarczej.
Zaproponowana przez rząd nowelizacja obejmuje
również ustawę o emeryturach z Funduszu Ubezpie- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
czeń Społecznych, a dotyczy emerytów i rodzin eme-
rytów pobierających tzw. emerytury mundurowe, Dziękuję, panie pośle.
oraz zmianę trybu negocjacji wysokości wskaźnika Poseł Krzysztof Sońta zabierze głos, Prawo i Spra-
waloryzacji emerytur i rent w części uzależnionej od wiedliwość.
realnego wzrostu płac.
W zakresie emerytur mundurowych umożliwia
ona emerytowanym żołnierzom i funkcjonariuszom Poseł Krzysztof Sońta:
służb mundurowych zgłoszenie wniosku o przyzna-
nie emerytury z FUS na zasadach i w wysokości Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
określonych w ustawie o emeryturach i rentach w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawić
z FUS i składanie wniosków o przyznanie emerytury stanowisko w sprawie projektów ustaw zawartych
z FUS członkom rodzin pozostałych po wyżej wymie- w drukach nr 1109 i 1221.
nionych, jak również zmianę trybu negocjacji wyso- Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. – Przepisy wprowa-
kości wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w części dzające ustawę o swobodzie działalności gospodar-
uzależnionej od realnego wzrostu płac. Obecnie czej, którą zmieniono brzmienie art. 83a ust. 1 usta-
świadczeniobiorca, który ma ustalone prawo do eme- wy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty,
rytury mundurowej, pomimo iż po zakończeniu służ- wywołała zmiany w zakresie zasad podlegania ubez-
by zawodowej podlegał ubezpieczeniu społecznemu, pieczeniom społecznym, w związku z którymi osoby
na przykład z tytułu wykonywanej pracy w cywilu, prowadzące niepubliczne szkoły od dnia 21 sierpnia
nie mógł ubiegać się o prawo do emerytury z FUS. 2004 r. nie mogą być traktowane jako osoby prowa-
Powoduje to sytuację, że u tej grupy świadczeniobior- dzące działalność gospodarczą na podstawie przepi-
ców nie można stosować ogólnej zasady polskiego sów szczególnych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1
systemu emerytalnego, zgodnie z którą w razie zbie- ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie
gu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń wypłaca ubezpieczeń społecznych. Od 22 sierpnia 2004 r. do
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
24 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS

Poseł Krzysztof Sońta sokości 600 zł dla niektórych emerytów i rencistów


oraz innych świadczeniobiorców. Projekt ten zawar-
czasu wprowadzenia odpowiednich zmian do ustawy ty był w druku nr 641. Projekt ustawy wprowadzał
o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące możliwość uzyskania dodatku pieniężnego świadcze-
niepubliczne szkoły pozostają w ubezpieczeniach spo- niobiorcom, których świadczenia są bardzo niskie.
łecznych na zasadach obowiązujących dla osób prowa- Beneficjentami dodatku miały zostać osoby, które
dzących pozarolniczą działalność. Omawiana ustawa pobierają świadczenia w wysokości niepozwalającej
przywraca podstawę prawną tego ubezpieczenia. na godne życie. Dodatek miał na celu wyrównanie
W pkt 2 art. 1 przedłożenie zakłada rozciągnięcie różnic w wysokości świadczeń pobieranych przez
na osoby prowadzące działalność gospodarczą, zawie- emerytów i rencistów, tak by i ta część społeczeństwa
rające umowę o pracę nakładczą, takich samych re- mogła korzystać proporcjonalnie ze wzrostu gospo-
guł ubezpieczeniowych jak dla osób zawierających darczego i dobrej sytuacji ekonomicznej Polski. Po-
umowy zlecenia. Zmiana ta ujednolica zasady podle- mimo iż projekt ten przeleżał u pana marszałka przez
gania ubezpieczeniom społecznym przez osoby pro- pół roku w szufladzie, a potem pod osłoną nocy –
wadzące działalność niezależnie od dodatkowo za- wszyscy pamiętamy tę debatę – koalicja Platformy
wartej umowy. W tej sprawie mój klub przedłoży i PSL odrzuciła go w pierwszym czytaniu, Klub Par-
poprawkę po przedstawieniu sprawozdania. lamentarny Prawo i Sprawiedliwość złożył ponownie
W zakresie zmiany ustawy o emeryturach i ren- podobny projekt do laski marszałkowskiej i liczymy
tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych projekt na rychłą refleksję koalicji rządzącej i poparcie dla
ustawy zakłada: umożliwienie osobom pobierającym tego projektu wyrównującego niesprawiedliwość spo-
emeryturę mundurową zgłoszenie wniosku o przy- łeczną i zapobiegającego ubóstwu dużej części społe-
znanie emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecz- czeństwa w obliczu doświadczanej przez to społeczeń-
nych na zasadach i w wysokości określonych w usta- stwo drożyzny.
wie o emeryturach i rentach z FUS, umożliwienie Składam poprawkę, panie marszałku, do projektu
członkom rodzin pozostałym po emerytowanych żoł- ustawy zawartego w drukach nr 1109 i 1221. Dzię-
nierzach i funkcjonariuszach służb mundurowych kuję bardzo. (Oklaski)
zgłoszenia wniosku o przyznanie świadczeń pienięż-
nych z ubezpieczenia emerytalnego i rentowego Fun-
duszu Ubezpieczeń Społecznych, a także zmianę Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
trybu negocjacji wskaźnika waloryzacji emerytur
i rent w części uzależnionej od realnego wzrostu płac. Dziękuję bardzo.
Ta ostatnia zmiana jest wynikiem uzgodnień na fo- Pani poseł Anna Bańkowska w imieniu klubu Le-
rum komisji trójstronnej i ma na celu zmianę termi- wica, bardzo proszę.
nu negocjacji wysokości wskaźnika waloryzacji rent
i emerytur w części dotyczącej zwiększenia co naj-
mniej o 20% realnego wzrostu wynagrodzeń. Poseł Anna Bańkowska:
Omawiając waloryzację rent i emerytur, trzeba
przypomnieć i pokreślić, że to za rządu premiera Ka- Dziękuję, panie marszałku.
czyńskiego w 2007 r. w marcu wszyscy emeryci i ren- Najpierw chciałabym swoją wypowiedź zacząć od
ciści, których świadczenia nie przekraczały 1200 zł, jakieś refleksji czy odniesienia się do stanowiska wy-
otrzymali jednorazowy dodatek. Była to rekompen- rażonego przez pana posła Sońtę. Otóż, panie pośle,
sata, ponieważ w 2004 r. rząd SLD–PSL zmienił to tak łatwo mówić, nie do końca wiedząc czy rozu-
ustawę i zniósł coroczną waloryzację świadczeń. Po- miejąc, na czym polegały poprzednie zmiany dotyczą-
cząwszy od 2008 r., waloryzacja świadczeń odbywa ce waloryzacji. Chcę panu powiedzieć, że w minio-
się od 1 marca każdego roku. Właśnie stosowne nych latach, kiedy większość sejmowa zdecydowała
zmiany w ustawie zostały wprowadzone przez rząd się zmienić zasady waloryzacji, rzecz dotyczyła głów-
Jarosława Kaczyńskiego. nie tego, żeby uniknąć sytuacji, jaka miała miejsce
To w poprzedniej kadencji Sejmu dokończono też za rządów AWS, kiedy w wyniku waloryzacji emeryt
likwidację tzw. starego portfela. otrzymywał parę groszy albo parę złotych najwyżej.
Prawo i Sprawiedliwość, realizując ideę państwa Takie były absurdalne kwestie. Głównym celem tych
solidarnego, znajdowało w poprzedniej kadencji na to zmian było więc ograniczenie waloryzacji wtedy, kie-
pieniądze. Pamięć o najsłabszych, o tych, co już za- dy jej skutki dla emeryta byłyby bardzo mizerne,
kończyli swoją karierę zawodową, i o tych, co z przy- a koszt tej całej operacji bardzo wysoki. Wtedy to
czyn niezależnych od siebie nie mogą pracować, o eme- wprowadzono zasadę, że w kolejnym roku, przy na-
rytach, rencistach, bezrobotnych była i jest podstawą gromadzeniu się skutków inflacji, będzie wyrówna-
programu Prawa i Sprawiedliwości. W okresie dwóch nie nie tylko za rok miniony, ale jeszcze za kolejny
lat rządów Jarosława Kaczyńskiego powstało w na- rok poprzedni. Ale to tak nawiasem.
szej ojczyźnie 1200 tys. nowych miejsc pracy. Chciałabym się odnieść do projektu zawartego
Prawo i Sprawiedliwość w tej kadencji złożyło pro- w druku nr 1109. Otóż mój klub, klub Lewicy, popie-
jekt ustawy o corocznym dodatku pieniężnym w wy- ra ten projekt. Popieramy go z trzech powodów. Po
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS 25

Poseł Anna Bańkowska rabia się waloryzacją sytuację, która miała miejsce
od ostatniej waloryzacji przez cały miniony rok. W
pierwsze, popieramy zmiany dotyczące zwiększenia tej chwili, kiedy inflacja rzeczywiście rośnie, niesie
wpływów do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na ona negatywne skutki dla gospodarstw emerytów i
skutek objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem za- rencistów, bo to one najbardziej te skutki odczuwają,
równo osób, które prowadzą działalność gospodar- gdyż w tych gospodarstwach największy procent do-
czą, a które obok tego podejmują pracę nakładczą i chodów idzie na podstawowe utrzymanie, zarówno
dzisiaj płacą minimalne składki, gdyż dochody ewi- na dom, jak i na życie. Trzeba je wspomóc i dlatego
dencjonowane z tytułu pracy nakładczej najczęściej uważamy, że trzeba wreszcie… . Aha, druga sprawa
są bardzo niskie, wynoszące kilkadziesiąt złotych, i – wskaźnik waloryzacji powinien pozwolić również
w związku z tym i składka jest praktycznie prawie na odtwarzanie choć w części wartości świadczenia
żadna. Popieramy również pomysł przywrócenia pod- w porównaniu z zarobkami, które kiedyś ci ludzie
stawy do objęcia ubezpieczeniem osób prowadzących uzyskiwali. A zatem Lewica zwraca się kolejny raz
niepubliczne szkoły i placówki. Celem naszym jest z do rządu: uwzględnijcie państwo więcej niż minimum
jednej strony troska o te osoby, które powinny być ustawowe we wskaźniku waloryzacji. Jest to niezbęd-
objęte ubezpieczeniem, żeby w przyszłości miały jako ne przy tej inflacji, która jest w tej chwili. Spójrzcie
takie świadczenia, ale również mamy inny zamysł: na tę sprawę, że tak powiem, nie tylko z ekonomicz-
otóż uważamy, że będziemy wspierać wszystkie sen- nego, ale również z ludzkiego punktu widzenia.
sowne propozycje dotyczące podwyższania wpływów I, po trzecie, popieramy tę ustawę...
do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu obej-
mowania jeszcze innych grup obowiązkiem opłacania
składki na FUS. Chodzi nam o to, żeby gromadzić
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
jak najwięcej środków w Funduszu Ubezpieczeń Spo-
łecznych po to, żeby można było w sposób sensowny
Pani poseł...
podwyższać świadczenia dla obecnych emerytów i
rencistów. Chciałabym powiedzieć, że do tej pory nie
możemy przeboleć sprawy obniżenia składki rento- Poseł Anna Bańkowska:
wej, która spowodowała uszczerbek Funduszu Ubez-
pieczeń Społecznych na ok. 18 mld zł, dzięki czemu Już, panie marszałku, dwa zdania.
można by było wreszcie zrealizować projekt Lewicy, ...dlatego że zwracały się do nas służby munduro-
który zakłada, że najniższe świadczenie będzie wy- we o to, żeby byli funkcjonariusze mogli pobierać
nosiło nie mniej niż 50% przeciętnego świadczenia. świadczenie, na zasadzie dobrowolności, albo mun-
Na to by były pieniądze, bowiem choćby część tych durowe, albo z FUS-u. I cieszymy się, że ta ustawa
środków z tytułu obniżenia składki rentowej, które tę sprawę załatwia.
w zasadzie trafiły do ludzi najbogatszych, bo oni od- Kończąc, chcę powiedzieć, że klub Lewica jest za
czuli największe skutki tego typu działań... Niestety, tymi zmianami. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
rząd ma przygotowaną taką zasłonę, mówi: nie stać
nas na to, żeby w sposób sensowny realizować coś, co
się nazywa sprawiedliwością społeczną, w postaci
dania ludziom szansy w miarę godnego życia ze Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
świadczeń, które otrzymują. Trzeba sobie powiedzieć,
że świadczenia w tej chwili są szalenie niskie: czte- Dziękuję bardzo pani poseł.
rysta parę złotych renta, sześćset, niespełna sześćset Głos zabierze poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie
złotych wiele osób otrzymuje z tytułu świadczeń eme- Stronnictwo Ludowe.
rytalnych. Przy tej inflacji jest niemożliwe, żeby z
takich świadczeń żyć. I dlatego będziemy postulować,
żeby rząd wreszcie pomyślał o tych słabych emery- Poseł Mieczysław Kasprzak:
tach i rencistach, a z drugiej strony wspierać to, co
będzie dotyczyło gromadzenia środków Funduszu Dziękuję, panie marszałku.
Ubezpieczeń Społecznych. To po pierwsze. Zabierając głos w imieniu Klubu Poselskiego Pol-
Po drugie, wspieramy przesunięcie terminu nego- skiego Stronnictwa Ludowego, chcę na początek po-
cjacji waloryzacji, a to z tego powodu, że mamy na- wiedzieć, że mój klub również poprze zaproponowane
dzieję, iż wreszcie rząd pochyli się nad wnioskami rozwiązania, jako że znalazły one powszechne popar-
Lewicy, które składamy kolejny raz, dotyczącymi cie w trakcie prac komisji. Rzadko się zdarza tak,
tego, żeby we wskaźniku waloryzacji uwzględniać żeby sprawozdanie komisji było identyczne z projek-
więcej niż tylko 20-procentowy wskaźnik realnego tem. Znaczy to, że te poprawki, te zmiany były traf-
wzrostu wynagrodzeń. Dlaczego? Dlatego że mecha- nie nakreślone przez rząd. I tu duże uznanie dla
nizm waloryzacji (Dzwonek) jest mechanizmem, któ- rządu, dla pani minister, bo ani kropki nawet nie
ry uwzględnia inflację za okresy minione, czyli nad- zmieniono w trakcie prac komisji.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
26 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS

Poseł Mieczysław Kasprzak Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:


Natomiast celowo mówię: poprawki, dlatego że Proszę, proszę.
ustawa ta jest ustawą porządkującą. Nie jest to jakaś
ustawa systemowa, która by zmieniała rozwiązania
systemowe, ona porządkuje kilka spraw, o których Poseł Mieczysław Kasprzak:
tutaj poprzednicy mówili. Przede wszystkim jest to
sprawa uszczelnienia odnośnie do pracy nakładczej, ...urodzonym po 1948 r., jeżeli spełniają inne wa-
uniemożliwienia uciekania od płacenia składek na runki, uzyskanie emerytury według starych zasad.
ubezpieczenia społeczne. Uważam, że jest to istotne. W tej chwili, według tych propozycji, które się poja-
W tej chwili toczy się dyskusja nad zmianą systemu wiły, taka możliwość istnieje, natomiast warunkiem
ubezpieczeń społecznych, dokończeniem reformy z jest nieposiadanie ubezpieczenia w otwartym fun-
1998 r., kiedy to podjęto zasadnicze decyzje. Skutki, duszu emerytalnym. Ta poprawka ma umożliwić
które wynikają z tej reformy, na pewno są odczuwal- przekazanie środków zgromadzonych przez te osoby
ne, a inaczej mówiąc, nie należą do przyjemnych. w otwartych funduszach emerytalnych do budżetu
Należy szukać metod złagodzenia, rozłożenia w cza- państwa. Może to wywołać kontrowersje, pytania,
sie skutków tych decyzji, które kiedyś podjęto. Dla- dlaczego do budżetu państwa. Dlatego że z kolei z
tego uznajemy to za słuszne – jeżeli jest możliwość budżetu są wypłacane w dużej części emerytury, są
uszczelnienia systemu ubezpieczeń społecznych, to one finansowane czy wspierane z budżetu państwa.
należy to zrobić, aby pieniędzy do podziału między Tych pieniędzy do Funduszu Ubezpieczeń Społecz-
emerytów przybywało w systemie. nych idzie dość dużo. I to by umożliwiło zafunkcjo-
Przy służbach mundurowych, to jest jasne i oczy- nowanie tego rozwiązania. Nie jest to jakiś prece-
wiste, istnieje możliwość wyboru pobierania świad- dens, bo taka metoda już była stosowana w przy-
czenia w różnych miejscach. Jeżeli popatrzymy na padku nauczycieli bodajże w roku ubiegłym, też
system ubezpieczeń społecznych, to każdy ubezpie- taką przejściową ustawę przygotowywaliśmy, aby
czony, jeżeli ma możliwość skorzystania z dwóch źró- nauczycielom, wtedy kiedy wcześniejsze emerytury
deł pobierania świadczenia, może sobie wybrać to zostały przesunięte o rok, umożliwić wycofanie swo-
korzystniejsze dla niego – niekoniecznie wtedy świad- ich środków z OFE i przekazanie ich do budżetu
czenie musi być wyższe, ale z innych względów może państwa. Dlatego chciałbym zgłosić taką poprawkę.
być korzystniejsze. A więc w przypadku służb mun- Dziękuję bardzo.
durowych jest to słuszne.
I kolejna sprawa, zasadnicza, to sprawa walory-
zacji rent i emerytur, 20-procentowy wskaźnik re-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
alnego wzrostu płac, który jest uwzględniany przy
Dziękuję bardzo, panie pośle.
waloryzacji – minimum 20% płac. Dzisiaj jest to
Przechodzimy do pytań.
bardzo istotne ze względu na sytuację, w jakiej zna-
Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby dopisać
leźli się emeryci. Tutaj ten dialog społeczny musi się do listy zgłoszeń?
być prowadzony – chodzi i o możliwości państwa, i Nie widzę.
ukłon w kierunku emerytów – bo wszyscy mamy Czas na zadanie pytania – 1 minuta.
takie odczucia. I tu w imieniu Polskiego Stronnic- Jako pierwszy poseł Stanisław Stec, Lewica.
twa Ludowego chcę również to potwierdzić. Jednak
siła nabywcza emerytów i rencistów, szczególnie
tych o najniższych świadczeniach, nie nadąża za Poseł Stanisław Stec:
wzrostem kosztów życia, powiem tak ogólnie, bo
drożeją z różnych względów nośniki energii, droże- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
je żywność, inne elementy, leki, natomiast ta walo- Mam dwa pytania.
ryzacja, pomimo że może uczciwie jest liczona, mimo Po pierwsze, bardzo często do biura poselskiego
że przestrzegane są te zasady, jednak nie zabezpie- zgłaszają się emeryci, którzy po jakimś czasie docho-
cza tego. I wydaje mi się, że powinna się odbyć po- dzą do wniosku, że mają źle naliczoną emeryturę, zły
ważna dyskusja w tym zakresie. Polskie Stronnic- wskaźnik bazowy, zły wskaźnik waloryzacyjny, a
two Ludowe również przychyla się do tego, żeby to formalnie czas odwołania minął, tj. 14 dni, w przy-
minimum 20% zostało kiedyś przekroczone. I tutaj padku odwołania do sądu ewentualnie 30 dni. Czy
należy dążyć w tym kierunku. jest jakieś wyjście nadzwyczajne, żeby poprosić Za-
Natomiast chciałbym jeszcze – chociaż, jak powie- kład Ubezpieczeń Społecznych o ponowne sprawdze-
działem, jest to ustawa porządkująca – zgłosić jedną nie tego naliczenia? To jest jedno pytanie.
poprawkę w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Drugie pytanie jest związane z tym, co już mówi-
Stronnictwa Ludowego. Ta poprawka umożliwi oso- ła pani poseł Bańkowska, mianowicie chodzi o spra-
bom... (Dzwonek) wę najniższych emerytur i rent. Nad tym naprawdę
Panie marszałku... trzeba się pochylić, bo nawet gdy wzrośnie waloryza-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS 27

Poseł Stanisław Stec Mamy na to miesiąc, bo ustawa wchodzi w życie po


miesiącu.
cja z tytułu płacy, te najniższe emerytury i renty Ostatnia sprawa to jest kwestia waloryzacji świad-
najmniej korzystają (Dzwonek), a koszty utrzymania czeń. My się zgodziliśmy, bo właściwie istotą omawia-
niestety rosną. Dziękuję. nego przedłożenia jest zmiana terminu negocjowania
tego wskaźnika. Chcieliśmy, na prośbę komisji trój-
stronnej, żeby było to zgodne z budżetem, żeby jedno-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: cześnie umieszczać pieniądze w budżecie i dogadywać
się w kwestii wskaźnika waloryzacji. Dostrzegamy
Dziękuję. problem tego, że emerytury i renty są stosunkowo
Pani poseł Marzenna Drab, Prawo i Sprawiedli- wyższe i że należałoby się zastanowić nad podwyższe-
wość. niem tych minimalnych, czyli tych najniższych. W
Nie widzę. przyszłym roku będziemy takie działania prowadzić.
W takim razie pani poseł Barbara Bartuś, Prawo
i Sprawiedliwość.
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Poseł Barbara Bartuś: Dziękuję bardzo, pani minister.
Pani poseł Anna Bańkowska jako sprawozdaw-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! ca?
Mam pytanie w odniesieniu do art. 1 projektu ustawy Jeżeli nie ma potrzeby, to nie musi pani poseł za-
o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecz- bierać głosu.
nych. W projekcie rządowym brakuje mi przepisów (Poseł Anna Bańkowska: Nie muszę, ale może
przejściowych. Moje pytanie dotyczy osób, które na panu posłowi Stecowi odpowiem.)
podstawie art. 9 ust. 2 na dzień dzisiejszy wybrały A jednak.
jako tytuł do ubezpieczeń pracę nakładczą, a jedno- Bardzo proszę.
cześnie prowadzą działalność gospodarczą. Czy te
osoby będą musiały zmienić tytuł do ubezpieczeń
społecznych? Czy ten tytuł, który już wybrały, nawet Poseł Anna Bańkowska:
jeżeli nie spełniają warunków określonych przez
nową ustawę, będzie je obowiązywał i będą mogły Dziękuję bardzo.
dalej podlegać ubezpieczeniu z tytułu pracy nakład- Pan poseł Stec podniósł bardzo istotny problem.
czej, a prowadzenie działalności będzie tylko dobro- Mianowicie kiedy ludzie otrzymują decyzje dotyczące
wolnym tytułem do ubezpieczeń? A jeżeli osoby będą świadczeń, a liczą na coś więcej, są podenerwowani i
musiały zmienić tytuł do ubezpieczeń, jeżeli będą nie wiedzą, co z tym fantem zrobić, powiem szczerze.
musiały przejść na ubezpieczenie z tytułu prowadze- I zanim przyjdzie moment uspokojenia, to już mija ter-
nia działalności gospodarczej (Dzwonek), w jakim min odwoławczy. Jak przeczytają, że na odwołanie
terminie miałyby to zrobić? Czy w terminie 7 dni od mają i tyle i tyle dni, to nie wiedzą, co dalej zrobić. Otóż
wejścia w życie ustawy, czy to będzie jakiś inny ter- jest jedna rada. Chciałabym powiedzieć, że wszelkie
min? Dziękuję bardzo. sprawy, które dotyczą relacji ZUS – ubezpieczony, w
przypadku jakichś niejasności, wątpliwości czy nieraz
uporu ze strony ZUS-u, bo takie sytuacje też są, moż-
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: na kierować do sądu pracy i ubezpieczeń. To jest taka
bezpieczna droga. Natomiast ja osobiście jako poseł
Dziękuję, pani poseł. bardzo często korzystam z drogi szczególnego trybu
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- nadzoru prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w
pana. przypadkach wątpliwych. I warto ludzi co do tego in-
O zabranie głosu proszę ministra pracy i polityki struować. Myślę, że posłowie nie popełniają żadnego
społecznej panią Jolantę Fedak. faux pas, jeśli z takimi inicjatywami też wychodzą.
Chciałabym zwrócić uwagę, że ustawa wchodzi w
życie 14 dni po ogłoszeniu, pani minister, przepra-
Minister Pracy i Polityki Społecznej szam. Tylko jeśli chodzi o artykuł dotyczący właśnie
Jolanta Fedak: tego typu ubezpieczenia, na to jest 30 dni, po to żeby
rozpocząć cykl rozliczeniowy od początku miesiąca.
Odpowiadając panu Stecowi, chciałabym powie- Tak to wygląda.
dzieć, że zawsze istnieje możliwość sprawdzenia wła- I jeszcze jedna uwaga. Rząd złożył ten projekt 2
ściwości naliczenia swojej emerytury w trybie nad- października. W materiałach, w uzasadnieniu czyta-
zoru, jeżeli się zwrócimy do Centrali ZUS. my, że m.in. przewiduje się, iż wskaźnik waloryzacji
Pani poseł Bartuś. Jeżeli chodzi o pracę nakład- na przyszły rok będzie negocjowany jeszcze w bieżą-
czą, to trzeba będzie zmienić tytuł działalności. cym roku przed uchwaleniem budżetu, ale nie w
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
28 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS

Poseł Anna Bańkowska W związku z tym, że w czasie drugiego czytania


zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
czerwcu oczywiście, tylko w grudniu, bowiem rząd ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro-
liczył na to, że ta ustawa, nie wiem, w trybie, powie- jekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu
działabym, superpilnym zostanie przyjęta. I tak cza- przedstawienia sprawozdania.
su nie zmarnotrawiono, ale myślę, że te założenia Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
rządu są mylne, jeśli się spojrzy na kalendarz, i oba- propozycję przyjął.
wiam się, że kolejny rok będzie rokiem straconym, Sprzeciwu nie słyszę.
jeśli chodzi o negocjacje, które miałyby się odbywać Wysoka Izbo! W następnym punkcie porządku
przed uchwaleniem budżetu. Pewnie szybciej będzie dziennego będziemy zajmować się zmianą ustawy o
uchwalony budżet, niż dojdzie w komisji trójstronnej swobodzie działalności gospodarczej.
do negocjacji dotyczących wskaźnika waloryzacji. Rząd w debacie nad tym punktem porządku bę-
To tyle uwag. Jeszcze do jednej kwestii pozwolę dzie reprezentować minister Szejnfeld, ale w związku
sobie się odnieść. Otóż pani minister, odpowiadając z tym, że właśnie jego samolot wylądował i pan mi-
też na moje pytanie, mówiła, że rząd rozważa ko- nister musi dojechać z lotniska do gmachu Sejmu,
nieczność zajęcia się problemem najniższych świad- jestem zmuszony ogłosić przerwę do godz. 12. Powta-
czeń. Ja bym powiedziała, że chodzi nie tylko o naj- rzam, do godz. 12. Poza tym mamy nieco przyspie-
niższe. Spłaszczanie świadczeń jest jedną z form szenia, ten punkt mieliśmy rozpocząć o godz. 12.30.
walki z biedą w odniesieniu do tych, którzy pobiera- W każdym razie…
ją najniższe świadczenia, ale myślę, że równie pilnie (Poseł Anna Bańkowska: A tak pan marszałek
trzeba się przyglądać wskaźnikowi waloryzacji, gdyż poganiał.)
on jest jedyną w tym momencie metodą na likwido- Ale rola sprawozdawcy, pani poseł, jest rolą spra-
wanie różnic między świadczeniami otrzymywanymi wozdawcy, a debata jest debatą. (Poruszenie na sali)
przez ludzi z takim samym stażem, z takimi samymi (Głos z sali: Panie marszałku, ale sprawy emery-
zarobkami, tylko obliczonymi od nowych kwot bazo- tur i rent...)
wych. Nie wiem, czy pani minister zdaje sobie spra- Wszystko jest w porządku.
wę, o ile wyższe są świadczenia przyznane w bieżą- (Poseł Anna Bańkowska: To ważna sprawa.)
cym roku przy takiej samej strukturze dotyczącej Bardzo ważna. Dlatego pozwoliłem mówić.
procesu ubezpieczenia w porównaniu z przyznanymi (Poseł Anna Bańkowska: Tym bardziej że nie
rok czy dwa lata wcześniej. Otóż kwota bazowa ro- ma...)
śnie. Jest to dobre zjawisko. Ogłaszam przerwę do godz. 12...
(Poseł Anna Bańkowska: Tym bardziej że nie ma
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: transmisji, bo jest pan Lepper.)
A ja nie wiem o tym.
Mam wrażenie, że nieco wykracza pani poza for- (Poseł Anna Bańkowska: Tak, tak, ja wiem.)
mułę przewidzianą dla posła sprawozdawcy konkret-
(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 39
nego projektu. Ja tylko zwracam bardzo delikatnie
do godz. 12 min 14)
uwagę.

Poseł Anna Bańkowska: Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dobrze, kończąc, chcę powiedzieć, że to nie jest Wznawiam obrady.


tylko mój odosobniony pogląd. Tak myśli większość Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po-
posłów z komisji polityki społecznej, bo na ten temat rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Go-
dyskutujemy. Chodzi o to, że należałoby te kwestie spodarki o rządowym projekcie ustawy o zmia-
brać pod uwagę. Jednak nam się z roku na rok nie ustawy o swobodzie działalności gospodar-
kształtuje straszny stary portfel, ponieważ kwota czej oraz o zmianie niektórych innych ustaw
bazowa bardzo różni się z roku na rok na korzyść (druki nr 1204 i 1308).
nowych świadczeniobiorców. A możliwość wyrówna- O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji
nia tych różnic daje tylko wskaźnik waloryzacji, pana posła Tomasza Piotra Nowaka.
który powinien być doskonalony, wobec takich dys- Proszę bardzo, panie pośle.
proporcji, które obecnie mają miejsce. I to tyle. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Poseł Sprawozdawca
Tomasz Piotr Nowak:
Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Dziękuję, pani poseł. W dniach 6 i 7 listopada br. Komisja Gospodarki prze-
Zamykam dyskusję. analizowała projekt ustawy z druku nr 1204 o zmianie
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 29

Poseł Sprawozdawca Tomasz Piotr Nowak stępnianie podstawowych informacji o przedsiębior-


cach w ramach Centralnej Ewidencji i Informacji o
ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o Działalności Gospodarczej.
zmianie niektórych innych ustaw. Komisja wprowa- Nowelizacja ustawy o swobodzie działalności go-
dziła 16 poprawek, w tym poprawki natury legislacyj- spodarczej przede wszystkim, jak mówiłem wcześniej,
nej bądź takie, które doprecyzowały zapisy ustawy. doprecyzowuje i uporządkowuje przepisy dotyczące
Członkowie Komisji Gospodarki bardzo wysoko oce- wykonywania kontroli działalności gospodarczej. Ob-
nili projekt ustawy, wskazując jednocześnie, że jest to jęło to zmiany w 50 ustawach szczególnych pod ką-
ustawa długo oczekiwana przez przedsiębiorców. tem dostosowania ich przepisów do przepisów ustawy
Szanowni Państwo! Ustawa o swobodzie działal- o swobodzie działalności gospodarczej. Ustawa ta
ności gospodarczej jest podstawowym aktem regulu- będzie aktem horyzontalnym w zakresie kontroli
jącym podejmowanie i wykonywanie działalności działalności gospodarczej przedsiębiorców.
gospodarczej przez przedsiębiorców. Rozwiązania Najważniejsze zmiany dotyczą, po pierwsze,
zawarte w projekcie nowelizacji tej ustawy stworzą zmiany zakresu kontroli. Przedmiotem kontroli nie
zdecydowanie lepsze otoczenie prawne dla przedsię- powinien być przedsiębiorca, lecz wykonywana
biorców, a także szansę na skuteczniejszą ochronę przez niego działalność gospodarcza. Zmiana ta pro-
ich interesów. Ograniczają one uznaniowość organów wadzi do ukazania innego niż obecnie podejścia do
administracji publicznej, przyznając przedsiębiorcom kontroli. W sferze zainteresowania organów kontro-
większy kredyt zaufania, zmieniają relacje pomiędzy li mają pozostawać wyłącznie czynności, które są
obywatelami a organami administracji publicznej. związane z prowadzoną przez przedsiębiorcę dzia-
Przewidziane w obowiązującej ustawie przepisy o łalnością gospodarczą.
Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Go- Po drugie, odszkodowanie dla przedsiębiorców.
spodarczej do tej pory nie weszły w życie. Postulaty Przedsiębiorcy, który poniósł szkodę rzeczywistą na
przedsiębiorców od ponad 4 lat nie są realizowane. skutek przeprowadzenia czynności kontrolnych bez
Podkreślam, od ponad 4 lat nie są realizowane. To, upoważnienia lub z przekroczeniem zakresu kon-
proszę państwa, co dzieje się w tej chwili, jest przy- troli określonego w upoważnieniu do przeprowadze-
wracaniem przedsiębiorczości, również poprzez tę nia kontroli, przysługuje odszkodowanie. Dochodze-
ustawę, należnej jej rangi i znaczenia. nie roszczenia przez przedsiębiorcę będzie następo-
W pierwszym etapie nowelizacji ustawy o swobo- wało na zasadach i w trybie określonych w odręb-
dzie działalności gospodarczej, którą przyjęliśmy w nych przepisach.
dniu 10 lipca 2008 r., zrealizowano pięć celów szcze- Wreszcie następna zmiana to wprowadzenie in-
gółowych. Po pierwsze, umożliwiono przedsiębiorcom stytucji zawiadomienia przedsiębiorcy o zamiarze
zawieszenie działalności gospodarczej. Po drugie, wszczęcia kontroli. Kontrole wszczyna się nie wcze-
rozszerzono poza prawo podatkowe możliwość wyda- śniej niż po upływie siedmiu dni i nie później niż
wania wiążących interpretacji na wszystkie obowiąz- przed upływem trzydziestu dni od dnia doręczenia
ki związane z płatnościami należności prawnopodat- zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeśli
kowych, w tym w zakresie składek na ubezpieczenia kontrola nie zostanie wszczęta w terminie trzydzie-
społeczne i zdrowotne. Po trzecie, wprowadzono za- stu dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie
sadę, iż organy administracji publicznej nie mogą kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. Na
odmówić przyjęcia wniosku niekompletnego, a także wniosek przedsiębiorcy kontrola może być wszczęta
żądać dokumentów nieprzewidzianych prawem. Po przed upływem siedmiu dni od dnia doręczenia za-
czwarte, wdrożono postanowienia Traktatu ustana- wiadomienia na wniosek przedsiębiorcy.
wiającego Wspólnotę Europejską oraz umowę ze Ustawa doprecyzowuje także przesłanki wyłącza-
Szwajcarią w zakresie czasowego świadczenia usług jące stosowanie ograniczeń liczby jednoczesnych kon-
i wreszcie, po piąte, uelastyczniono zasady oznako- troli u przedsiębiorcy, ale dotyczy to tylko i wyłącznie
wania towarów. realizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumen-
Drugi etap przygotowywania ustawy o swobo- tów, czyli sprawdzenia danego towaru w danym mo-
dzie działalności gospodarczej ma spełnić trzy za- mencie, co czasami wymaga zdecydowanego działa-
sadnicze cele. Po pierwsze, jest to ujednolicenie za- nia. Przeprowadzenie równoczesnej kontroli będzie
sad przeprowadzania kontroli działalności gospo- jednak możliwe również wtedy, gdy jest to niezbędne
darczej przedsiębiorców przez organy administracji w związku z toczącym się postępowaniem o przestęp-
publicznej. Po drugie, na co czekamy od dawna, od stwo, przestępstwo karno-skarbowe, a także gdy jest
wielu lat, to uproszczenie zakładania działalności uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia bądź
gospodarczej poprzez wprowadzenie tzw. jednego środowiska naturalnego.
okienka jako przejściowej formy rejestracji działal- W przypadku, gdy przedsiębiorca wykonuje swoją
ności gospodarczej, i po trzecie, proszę państwa, co działalność w wielu miejscach, np. w sieciach handlo-
jest bardzo wielkim osiągnięciem tej ustawy, wpro- wych, dopuszczalne jest, jak to określiła stosowna
wadzenie wariantu tzw. zero okienka. Jest to rady- poprawka, równoczesne przeprowadzenie czynności
kalna reforma w zakresie ewidencjonowania przed- kontrolnych do zakończenia innej kontroli u tego
siębiorców, umożliwia bowiem innowacyjne udo- przedsiębiorcy.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
30 Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Poseł Sprawozdawca Tomasz Piotr Nowak komunikacji oraz zasobów sprzętowych platformy
CEIDG wszystkim gminom oraz organom wydają-
Następnie ustawa wprowadza instytucję sprzeci- cym zezwolenie – w tym przypadku licencje, koncesje,
wu wobec podjęcia i wykonywania przez organy kon- wpisy do rejestrów działalności regulowanej itp. – a
troli czynności z naruszeniem przepisów ustawy. także sądom i kuratorom.
Wreszcie, proszę państwa, szanowni państwo po- Samorejestracja będzie podstawowym trybem za-
słowie, panie posłanki, obniżenie limitu czasu trwa- kładania firmy przez przedsiębiorcę. Przewiduje się,
nia kontroli u przedsiębiorcy w zależności od jego że jeszcze przez pięć lat dla opornych internetowo
wielkości: od 12 do 48 dni roboczych. 12 dni to mi- będzie można równolegle stosować tzw. jedno okien-
kroprzedsiębiorcy, 18 dni – małe firmy, 24 dni – śred- ko i system tzw. zero okienka. To oznacza, że w per-
nie, 48 dni – pozostali. spektywie pięciu lat od uruchomienia platformy in-
Druga zasadnicza kwestia, która jest regulowana formatycznej nastąpi w ogóle rezygnacja ze składania
tą ustawą, to rejestracja i ewidencjonowanie przed- wniosków w formie papierowej. Niemniej jednak, ma-
siębiorców. Prezentowany projekt oznacza zmianę jąc na względzie stan informatyzacji obywateli, na-
filozofii w zakresie obowiązków rejestracyjnych i do- leży dopuścić także sposób rejestracji bardziej trady-
stępu do informacji o innych przedsiębiorcach. Osta- cyjny, tj. za pomocą wniosków papierowych.
tecznie likwiduje się obowiązek dokonania szeregu Proszę państwa, system CEIDG będzie również
procedur rejestracyjnych przez przedsiębiorcę. Sam platformą informatyczną i ma spełniać właśnie funk-
tego doświadczałem, proszę państwa, i to była droga cje ewidencyjną i informacyjną. Są one powiązane ze
przez mękę. Teraz wreszcie będziemy mogli zrobić to w sobą funkcjonalnie. Stanowi to kolejną zaletę przed-
systemie tzw. jednego okienka lub w systemie tzw. zero stawionej powyżej nowej filozofii podejścia do reje-
okienka, gdy skorzystamy w 2011 r. z Internetu. stracji przedsiębiorców i zapewnienia warunków
Tzw. jedno okienko. Proponowane zmiany mają bezpiecznego wykonywania działalności gospodar-
na celu wprowadzenie w życie zasady tzw. jednego czej. Możliwość korzystania przez przedsiębiorców z
okienka na okres przejściowy, tj. do czasu utworzenia ogólnodostępnej i bezpłatnej bazy danych o innych
Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Go- osobach wykonujących działalność gospodarczą jest
spodarczej, tzw. zero okienka, 1 lipca 2011 r. W obec- od dawna postulowana i oczekiwana. Chodzi tu oczy-
nym stanie prawnym gmina może przyjąć od przed- wiście nie o dane poufne czy biznesowe, lecz o pod-
siębiorcy wnioski w przedmiocie NIP, REGON, a stawowe informacje identyfikacyjne i określające
następnie wysłać je do odpowiednich organów. W status prawny danego podmiotu: posiadane koncesje,
praktyce oznacza to jednak, że tzw. jedno okienko zezwolenia, postępowania upadłościowe, zakazy itp.
jest fakultatywne i faktycznie nie funkcjonuje. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponuje się,
Nowelizacja ma na celu wprowadzenie takiej pro- aby nowelizowane przepisy ustawy o swobodzie dzia-
cedury jako zasady, jednak z wykorzystaniem zinte- łalności gospodarczej oraz ustaw szczególnych w za-
growanego formularza. Dzięki temu przedsiębiorca kresie wykonywania kontroli działalności gospodar-
będzie składać jeden zintegrowany wniosek zamiast czej przedsiębiorcy weszły w życie po upływie trzy-
obecnych czterech. W ten sam sposób przedsiębiorca dziestu dni od dnia ogłoszenia ustawy w Dzienniku
będzie również składać zgłoszenia zmian stanu fak- Ustaw. Termin wejścia w życie przepisów dotyczą-
tycznego i prawnego w zakresie wykonywanej dzia- cych wprowadzenia tzw. jednego okienka określono
łalności gospodarczej. na dzień 1 kwietnia 2009 r., a dla przepisów o CEIDG
Obsługę ewidencji działalności gospodarczej dla ta- proponuje się termin 1 lipca 2011 r. Termin ten wy-
kich procedur proponuje się zlokalizować w gminach. nika z faktu, iż na zbudowanie i przetestowanie sys-
Przyszły przedsiębiorca złoży stosowny papierowy temu CEIDG potrzeba przynajmniej półtora roku.
wniosek o wpis do ewidencji. Będzie to wniosek zinte- Komisja Gospodarki uważa, że ustawa ta jest bar-
growany, tj. jeden formularz zawierający dane niezbęd- dzo ważnym aktem prawnym, który przyczyni się do
ne dla różnych organów: fiskalnych, statystycznych i ułatwienia zakładania i prowadzenia firm, a tym sa-
ubezpieczeń społecznych. Wniosek będzie też można mym wpłynie pozytywnie na ożywienie przedsiębior-
przesłać do urzędu gminy listem polecony, z tym że w czości w Polsce. Komisja przedkłada wynik swojej
tym przypadku z potwierdzeniem notarialnym. pracy w druku nr 1308, zarazem rekomendując tę
Następne przedsięwzięcie, które zrealizuje ta ustawę Wysokiej Izbie do wprowadzenia w życie.
ustawa, to owo tzw. zero okienka. Jest to zasadnicza Dziękuję jednocześnie członkom Komisji Gospodarki,
zmiana w stosunku do stanu obecnego, gdyż rezy- dziękuję zespołowi legislatorów za bardzo sprawną
gnujemy z lokalnych ewidencji działalności gospodar- pracę nad tą ustawą. Dziękuję bardzo.
czej, prowadzonych dotychczas w gminach, na rzecz
centralnej ewidencji, prowadzonej w ramach systemu
Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Go- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
spodarczej. Dokonanie wpisu do ewidencji będzie
następować z chwilą wprowadzenia danych z formu- Dziękuję panu posłowi.
larza do systemu CEIDG. Rozwiązanie takie będzie Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
opierać się na udostępnieniu kanału bezpośredniej rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 31

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski będzie wymagało zapewnienie tego, żeby na począt-


ku kwietnia przyszłego roku żaden z naszych obywa-
czeń w imieniu klubów i 5-minutwych oświadczeń w teli, którzy zechcą zarejestrować działalność gospo-
imieniu kół. darczą w formule tzw. jednego okienka, nie stwierdził
Otwieram dyskusję. na własnej skórze, że formuła ta funkcjonuje w usta-
Głos zabierze pan poseł Jan Kaźmierczak, Plat- wie, ale nie w rzeczywistości. Myślę, że konotacje z
forma Obywatelska. datą 1 kwietnia są tutaj wybitnie niepożądane.
Wyzwaniem jest tutaj nie tylko stworzenie odpo-
wiednich procedur i modernizacja struktur, ale tak-
Poseł Jan Kaźmierczak: że, i być może zwłaszcza, zaistnienie niezbędnych
zmian w mentalności uczestników sieci relacji oby-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano- watel – urzędnik. Chcę wyraźnie podkreślić, że ko-
wie Posłowie! Pan poseł sprawozdawca bardzo szcze- nieczność zmiany mentalności dotyczy nie tylko
gółowo i kompetentnie przedstawił merytoryczne przedstawicieli organów administracji. Coraz śmielej,
wyniki prac Komisji Gospodarki nad projektem usta- jeżeli chodzi o projekty ustaw przyjmowanych przez
wy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospo- Wysoki Sejm, dajemy naszym obywatelom możliwość
darczej. W związku z tym, występując w imieniu przedstawiania oświadczeń w miejsce zaświadczeń.
Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej, Jednak autorzy oświadczeń muszą zrozumieć, że
spróbuję odnieść się raczej do bardziej ogólnego wy- możliwość zastąpienia urzędowej pieczęci własnym
miaru tej ustawy, nad którą obecnie obradujemy. podpisem wiąże się nie tylko z ułatwieniem życia, ale
Miałem okazję stwierdzić już podczas pierwszego także, i być może przede wszystkim, z osobistą odpo-
czytania, że projekt ustawy o zmianie ustawy o swo- wiedzialnością.
bodzie działalności gospodarczej jest jednym z tych Jeżeli weźmie się pod uwagę obecny stan informa-
projektów legislacyjnych, które mogą w sposób fun- tyzacji i funkcjonowanie administracji publicznej w
damentalny wpłynąć na rozwój naszego kraju i przy- naszym kraju, chyba jeszcze poważniejszym wyzwa-
szłość jego obywateli, zwłaszcza w wymiarze gospo- niem będzie powszechne udostępnienie w ramach
darczym. Bez przesady można stwierdzić, że rozpa- projektowanej elektronicznej platformy usług admini-
trywana obecnie ustawa to ważny element „konsty- stracji publicznej formuły tzw. zero okienka umożli-
tucji działalności gospodarczej”. Nawiązując do opinii wiającej rejestrowanie i aktualizację zapisów dotyczą-
Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej cych działalności gospodarczej. Mówiliśmy już o tym.
przedstawionej w pierwszym czytaniu, chcę jeszcze Przewidziany w projekcie termin wejścia tego rozwią-
raz podkreślić wagę faktu, że zawarty w przedłoże- zania do powszechnej praktyki wydaje się odległy,
niu rządu Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stron- jednak zakres i skala przedsięwzięć o różnym, nie tyl-
nictwa Ludowego projekt przedstawia rozwiązania, ko informatycznym charakterze, koniecznych do prze-
które zwłaszcza w sytuacji zagrożeń kryzysowych, prowadzenia w okresie poprzedzającym start tego
obecnie obserwowanych na rynku, poprzez zapropo- systemu są na tyle znaczące, że skuteczna, kompetent-
nowane ułatwienia pomogą polskim przedsiębiorcom na i kompletna realizacja tych przedsięwzięć może bez
przetrwać na rynku. Równocześnie zwracam uwagę przesady zostać określona jako poważne wyzwanie.
Wysokiej Izby na to, że rozwiązania te mają charak- Wreszcie, jeśli mówimy o „konstytucyjnych” pod-
ter systemowy, a więc powinny wpływać na możli- stawach polskiej przedsiębiorczości w kontekście
wość skutecznego wspierania polskiej gospodarki, tworzenia tejże „konstytucji działalności gospodar-
polskich przedsiębiorców i przedsiębiorczości również czej”, warto tu wspomnieć o ważnym aspekcie kształ-
wtedy, kiedy światowa gospodarka powróci na ścież- towania przyszłego obrazu polskiej gospodarki, jaki
kę szybkiego wzrostu. Dobre warunki uruchamiania tworzą wyzwania innowacyjne. Proponujemy przed-
i prowadzenia działalności mogą naszym przedsię- siębiorcom znaczące ułatwienia w prowadzeniu dzia-
biorcom dać istotną przewagę konkurencyjną. łalności. Powinniśmy zadbać także o ukierunkowa-
Chciałbym także podkreślić fakt, że proponowane nie tej działalności na to, co wynika z zapisów stra-
w projekcie rozwiązania narzędziowe, o których mó- tegii lizbońskiej. Poprzez ukształtowanie skutecznej
wił już pan poseł sprawozdawca, stanowią swoiste polityki proinnowacyjnej niewątpliwie nasze państwo
zobowiązanie rządzących względem tych, którzy z powinno promować i wspierać taką działalność w
rozwiązań tych będą korzystali. Stwierdzenie to do- zakresie innowacji, która dawałaby realne szanse
tyczy zwłaszcza realizacji dwóch zasadniczych celów zwiększenia atrakcyjności naszych produktów, usług,
ustawy: upraszczania i ułatwiania procedur zakła- procesów, tak abyśmy mogli w wymiarze strategicz-
dania działalności poprzez wprowadzenie formuły nym stać się właściwym uczestnikiem europejskiego
tzw. jednego okienka oraz wprowadzenia radykalnej i globalnego rynku gospodarczego.
zmiany w zakresie ewidencjonowania przedsiębior- Jeżeli rozpatrywana przez nas ustawa ma, jak
ców, jakim jest to wszystko, co wynika z wprowadze- wspomniałem powyżej, charakter konstytucji dzia-
nia i uruchomienia koncepcji tzw. zero okienka opar- łalności gospodarczej, to niewątpliwie zawarte w niej
tej na Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalno- rozwiązania powinny być nie tylko akceptowane
ści Gospodarczej. Niewątpliwie dużej staranności przez rządzącą większość parlamentarną, ale z po-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
32 Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Poseł Jan Kaźmierczak Unii Europejskiej pod względem liczby przedsię-


biorstw, ale według kryterium liczby przedsiębiorstw
wodów może nie tyle formalnych, co raczej „ideolo- przypadającej na 1000 mieszkańców zajmuje miejsce
gicznych” powinny określać pewną wspólną płasz- dziewiąte. Rozbieżność ta wynika z utrzymujących
czyznę akceptowaną przez wszystkie ugrupowania się od lat barier utrudniających powstawanie nowych
reprezentowane w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej. i rozwój istniejących firm. Badania ankietowe prowa-
Już po wystąpieniach klubowych i dyskusji przepro- dzone wśród właścicieli małych i średnich przedsię-
wadzonych w czasie pierwszego czytania można było biorstw pozwalają wskazać najbardziej dokuczliwe z
mieć nadzieję, że tak się właśnie stanie. Naprawdę z nich. Są to pozapłacowe – dodam, że wysokie – kosz-
dużą satysfakcją stwierdzam, że przebieg prac nad ty pracy, brak przejrzystości i jednoznaczności podat-
ustawą w Komisji Gospodarki w pełni taką nadzieję ków pośrednich, VAT, wysokie stawki podatku do-
potwierdził. Ponieważ w dotychczasowych pracach chodowego od działalności gospodarczej, brak przej-
Sejmu RP VI kadencji nie było zbyt wiele okazji do rzystości systemu podatku dochodowego od działal-
takich stwierdzeń, z prawdziwą przyjemnością wy- ności gospodarczej, nieelastyczne prawo pracy, kon-
rażam jako przedstawiciel Klubu Parlamentarnego kurencja ze strony szarej strefy, brak możliwości
Platformy Obywatelskiej podziękowania dla wszyst- stosowania elastycznych form zatrudnienia, brak
kich posłów wchodzących w skład komisji zarówno z wykwalifikowanych pracowników, procedury admi-
klubów koalicyjnych, jak i opozycyjnych za pełne za- nistracyjne, konkurencja ze strony uprzywilejowa-
angażowanie i determinację ukierunkowane na moż- nych przedsiębiorstw. Dla niemal 57% małych i śred-
liwie szybkie zakończenie prac nad tą ustawą. Co nich przedsiębiorstw barierą ich rozwoju są procedu-
ważne, pośpiech nie przejawił się w nieuważnym lub ry administracyjne – uciążliwe, kosztowne, wynika-
pobieżnym przejrzeniu szczegółowych zapisów pro- jące z niedobrego prawa, ze złego stosowania go przez
jektu zawartego w druku nr 1204. Wręcz przeciwnie, administrację publiczną oraz z nieprzygotowania
Komisja Gospodarki, co uwidacznia także zawartość urzędników i urzędów do pracy, czego wyrazem są
sprawozdania przedstawionego w druku nr 1308, np. brak tzw. jednego okienka do rejestracji działal-
wykonała znaczącą pracę poprawiającą omawiany ności gospodarczej, problem, którym też zajmuje się
projekt w wielu szczegółach. Chciałbym w tym miej-
nasza ustawa; różna interpretacja zapisów prawa
scu wyrazić także uznanie dla wspomagających ko-
podatkowego w różnych urzędach skarbowych w Pol-
misję sejmowych legislatorów. Uważam, że z wyni-
sce; długotrwające, nakładające się na siebie kontro-
ków swej pracy mogą być w pełni zadowoleni.
le w przedsiębiorstwach.
Tym niemniej, proszę państwa, nic nie jest dosko-
Nadmiar procedur administracyjnych to nie jedy-
nałe. W związku z tym, jeżeli chcemy, żeby ta ustawa
ne źródło kosztów ponoszonych przez przedsiębior-
była naprawdę dobra, warto się jej przyglądać aż do
momentu, kiedy nabierze kształtu już gotowego aktu ców, powstałych w wyniku zmian i wprowadzania
prawnego. Z tego też powodu, panie marszałku, ciągle nowych regulacji. Należałoby do nich dodać
chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Plat- koszty związane z ryzykiem regulacyjnym, kontro-
formy Obywatelskiej zgłosić jeszcze kilka legislacyj- lowania zgodności z przepisami określającymi zasady
nych poprawek do tego druku, stwierdzając równo- działania przedsiębiorstw, a także koszty alterna-
cześnie, że klub Platformy Obywatelskiej bardzo tywne, koszty działań inwestycyjnych i operacyjnych,
pozytywnie ocenia zarówno zasadniczy kształt roz- ze względu m.in. na brak przewidywalności terminu
wiązań stanowiących treść projektu ustawy o zmia- i kierunku zmian regulacji. Koszty wynikające z ba-
nie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, rier administracyjnych są związane także z czasem
jak i wyniki prac Komisji Gospodarki zawarte w traconym przez kierownictwo przedsiębiorstwa na
sprawozdaniu w druku nr 1308. Wyrażamy przeko- dopełnianie różnych formalności urzędniczych. Wła-
nanie, że dla polskich przedsiębiorców korzystne bę- ściciele małych i średnich firm szacują, że 13,6% cza-
dzie możliwie szybkie przyjęcie tej ustawy przez Wy- su pracy, czyli 1 h i 20 min poświęcają codziennie na
soki Sejm. Dziękuję bardzo. (Oklaski) dopełnianie różnych urzędniczych formalności. W
mikroprzedsiębiorstwach czas załatwiania formalno-
ści urzędniczych jest jeszcze dłuższy i wynosi 1,5
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: godz. – 18,8% czasu pracy. Ze względu na małą liczbę
osób pracujących w tych firmach każdy dodatkowy
Dziękuję bardzo. Dziękuję za poprawki. Dziękuję administracyjny obowiązek spada na zarządzających
panu posłowi. przedsiębiorstwem, ograniczając czas, który mogą
Głos zabierze pan poseł Adam Abramowicz, Pra- oni poświęcić na zarządzanie firmą, tworzenie i re-
wo i Sprawiedliwość. alizację strategii, budowanie trwałych relacji z kon-
trahentami. Na rozbudowane obowiązki administra-
cyjne nakłada się często brak profesjonalnej obsługi
Poseł Adam Abramowicz: w urzędach. Oceniając bariery administracyjne, na-
leży o tym pamiętać, bowiem nawet dobre, jedno-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! znaczne, niebudzące merytorycznych wątpliwości
Polska znajduje się na szóstym miejscu wśród krajów prawo i procedury administracyjne mogą stać się ba-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 33

Poseł Adam Abramowicz Projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo


Gospodarki, który dzisiaj omawiamy, zakłada reali-
rierą dla działalności przedsiębiorstw w rękach nie- zację trzech podstawowych celów. Pierwszym celem
kompetentnych urzędników. jest zmiana zasad kontroli przez organy administra-
Administracja państwowa współpracująca z cji publicznej działalności gospodarczej przedsiębior-
przedsiębiorcami jest zbyt zbiurokratyzowana, za ców. Drugim celem jest uproszczenie zakładania
mało elastyczna. Działalność urzędów charakteryzu- działalności gospodarczej, zasada tzw. jednego okien-
je inercja. Reakcje na propozycje zmian zasad współ- ka. Trzeci cel stanowi zreformowanie ewidencjono-
pracy z otoczeniem gospodarczym są powolne i z wania przedsiębiorców – zasada „zero okienka” – po-
reguły nieprzychylne. Możemy się o tym przekonać, przez utworzenie Centralnej Ewidencji i Informacji
pracując w komisji „Przyjazne Państwo”, gdzie więk- o Działalności Gospodarczej.
szość naszych propozycji natrafia na barierę, opór i Wszystkie te propozycje zmian zmierzają w do-
wręcz niechęć urzędników średniego szczebla, o brym kierunku. Były one także zawarte, w części lub
czym pan minister pewnie wie, bo widział, jak te pra- w całości, w projekcie ustawy złożonym przez Prawo
ce przebiegają. i Sprawiedliwość do marszałka w listopadzie 2007 r.,
Brakuje systemowego rozwiązania w zakresie który to projekt w czerwcu 2008 r. został odrzucony
przepływu informacji między urzędami a sektorem przez Wysoką Izbę w pierwszym czytaniu. Szkoda
przedsiębiorstw. Tworzy to dodatkowe koszty, które tego straconego czasu, bo te dobre zmiany mogłyby
są często trudne do udźwignięcia przez małe i śred- obowiązywać już od roku.
nie przedsiębiorstwa. Rozwój prawa i praktyki admi- Chciałbym także dodać, że przyjęty przez koalicję
nistracyjnej zaowocował wprowadzeniem coraz licz- ekspresowy sposób pracy nad projektem, który wła-
niejszych odstępstw i wyłączeń od zasady wolności śnie omawiamy, mający nadrobić w założeniu ten
gospodarczej. Przypomnę, że od 1989 r., od czasu stracony czas, nie przysłużył się dobrej jakości tego
słynnej ustawy o swobodzie działalności gospodar- projektu. Odmowa powołania podkomisji, która mo-
czej pana Wilczka, obciążenia administracyjne rosną. głaby poprawić błędy i zaproponować uzupełnienie
Tak to oceniają przedsiębiorcy, że z roku na rok ilość projektu o niezbędne zmiany – tu chciałbym się nie
zezwoleń, regulacji i obciążeń dla prowadzących dzia- zgodzić z moim przedmówcą, gdyż w pracach Komisji
łalność gospodarczą wzrasta. Gospodarki nie było tak pięknie, ponieważ Prawo i
Prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce Sprawiedliwość proponowało utworzenie podkomisji,
nadal jest bardzo uciążliwe. Dobitnie pokazują to aby można było dokładniej opracować ten projekt,
rankingi warunków prowadzenia działalności go- żeby później nie trzeba było wprowadzać zmian – spo-
spodarczej, które przygotowują instytucje między- wodowała sytuację, w której Prawo i Sprawiedliwość
narodowe, i rankingi międzynarodowych organiza- jest zmuszone złożyć w drugim czytaniu poprawki na
cji biznesowych, na przykład rankingi Banku Świa- ręce pana marszałka. Bardzo proszę.
towego za rok 2007 dotyczące łatwości prowadzenia
działalności gospodarczej. Co gorsza, Polska zajmu-
je 74 miejsce, jeśli chodzi o łatwość prowadzenia Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
działalności gospodarczej, 129 miejsce, jeśli chodzi
o rozpoczynanie działalności gospodarczej, 156 Dziękuję panu posłowi.
miejsce, jeśli chodzi o uzyskiwanie licencji, 78 miej-
sce pod względem łatwości zatrudniania i zwalnia-
nia pracowników. Poseł Adam Abramowicz:
Innym istotnym skutkiem przeregulowania go-
spodarki jest szara strefa. Polska gospodarka obcią- Jednocześnie z ubolewaniem stwierdzam, że pan
żona jest dużym poziomem szarej strefy. Według minister podczas prac w pierwszym czytaniu nie po-
różnych źródeł stanowi ona aż 20–30%. Wszystkie traktował poważnie posłów zabierających głos w de-
zmiany mające na celu ułatwienie prowadzenia dzia- bacie. Nie odpowiedział pan na szereg zadawanych
łalności gospodarczej, obniżenie kosztów działalności pytań, w tym na bardzo ważne pytanie dotyczące
gospodarczej prowadzą do ograniczenia szarej strefy, fikcji, jeśli chodzi o stosowanie zasady tzw. jednego
co jest zdecydowanie pozytywne dla gospodarki. okienka dla przedsiębiorców pragnących zarejestro-
Przygotowując ramy prawne prowadzenia dzia- wać się przy zakładaniu firmy jako płatnicy VAT,
łalności gospodarczej, trzeba mieć świadomość, że które to pytanie osobiście zadałem panu ministrowi.
98,4% osób fizycznych prowadzących działalność go- Nie zgłosił też pan autopoprawki w tej kwestii, stąd
spodarczą stanowią mikroprzedsiębiorcy, a więc fir- problem biegania do przynajmniej dwu okienek bę-
my zatrudniające do 9 osób. W grupie małych i śred- dzie po uchwaleniu tej ustawy istniał nadal.
nich przedsiębiorstw, zatrudniających do 49 osób, Poprawki klubu Prawo i Sprawiedliwość dotyczą:
przeciętne zatrudnienie w firmie wynosiło 1,2 osoby. 1) skrócenia czasu kontroli w stosunku do zapropono-
Jasno widać, że adresatem ustawy o swobodzie dzia- wanych terminów w projekcie rządowym, 2) objęcia
łalności gospodarczej są przede wszystkim najmniej- możliwością zawieszenia działalności gospodarczej
si przedsiębiorcy działający w Polsce. przedsiębiorców, rodziców lub opiekunów, którzy spra-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
34 Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Poseł Adam Abramowicz gospodarczej i jednocześnie spełniały oczekiwania


przedsiębiorców. Mali i średni przedsiębiorcy mają
wują osobistą opiekę nad małym lub chorym dziec- prawo czuć się zagubieni w gąszczu przepisów, często
kiem, 3) uzupełnienia projektu o definicje pojęć „sys- niespójnych ze sobą i równie często odmiennie przez
tem teleinformatyczny” oraz „platforma elektronicz- różne organy administracji publicznej interpretowa-
na”, 4) zmiany miejsca składania wniosku o wpis – za- nych, dlatego potrzebują przepisów jasno skonstru-
miast w urzędzie gminy w urzędzie skarbowym. owanych. Potrzebują przejrzystych zasad gry, do
Mamy nadzieję, że wszystkie te poprawki zostaną której mają przystąpić. To właśnie o tym należy pa-
przyjęte w dalszych pracach nad tą ustawą. miętać, tworząc każdy zapis projektów ustaw, któ-
Platforma Obywatelska w rocznicę powołania rych beneficjentami mają być przedstawiciele sektora
rządu pana Donalda Tuska ogłosiła jako jeden ze małych i średnich przedsiębiorców.
swoich sukcesów związanych z wypełnianiem obiet- Wysoka Izbo! Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swo-
nic wyborczych przyjęcie zasady tzw. jednego okien- bodzie działalności gospodarczej spełniała oczekiwa-
ka w odniesieniu do osób rozpoczynających działal- nia przedsiębiorców i była niewątpliwie krokiem
ność gospodarczą. Pomijając fakt, że stało się to przed naprzód w stosunku do ustawy Prawo działalności
uchwaleniem ustawy o swobodzie działalności gospo- gospodarczej z 1990 r. Ustawa umożliwiała przedsię-
darczej, bo przecież w Sejmie trwa dopiero drugie biorcom zawieszenie wykonywania działalności go-
czytanie, nieprzyjęcie naszej poprawki dotyczącej spodarczej. Rozszerzono, poza zakres prawa podat-
zmiany miejsca składania wniosku, a więc zamiast kowego, możliwość wydawania wiążących interpre-
w urzędzie gminy w urzędzie skarbowym, spowodu- tacji na wszystkie obowiązki związane z płatnościami
je, że oświadczenie Platformy Obywatelskiej będzie należności prawnopodatkowych, w tym w zakresie
całkowicie nieprawdziwe. Nie będzie systemu tzw. składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
jednego okienka, bo będą funkcjonowały dwa okien- Wprowadzono także zasadę, iż organy administracji
ka. Zdecydowana większość podatników nadal będzie publicznej nie mogą odmówić przyjęcia wniosku nie-
zmuszona udać się po wizycie w urzędzie gminy do
kompletnego, a także żądać dokumentów nieprzewi-
urzędu skarbowego w celu rejestracji ich jako płatni-
dzianych prawem. Niestety, nie był to krok dostatecz-
ków VAT, aby złożyć wniosek i zapłacić za jego złoże-
nie odważny, aby zdecydowanie poprawić warunki
nie kilkaset złotych.
prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.
(Poseł Andrzej Czerwiński: To będzie trzecie
Okres obowiązywania ustawy o swobodzie działal-
okienko.)
ności gospodarczej pokazał, że rozwój prawa i prak-
Kończąc, wrażam nadzieję, że obietnica złożona
tyki administracyjnej doprowadził do odbudowy
przez pana ministra z mównicy sejmowej o chęci
ograniczeń.
współpracy z opozycją w pracach nad ustawami
zmniejszającymi biurokratyczne obciążenia oraz po- Wysoka Izbo! Czas to zmienić. Projekt ustawy,
prawiającymi warunki prowadzenia działalności nad którą Wysoka Izba debatuje, idzie dalej. Propo-
gospodarczej nie będzie tylko pustą, propagandową nuje zmiany, które w sposób zasadniczy porządkują
deklaracją, lecz będzie realizowana w praktyce. Dzię- kwestie kontrolowania przez organy administracji
kuję bardzo. (Oklaski) publicznej działalności gospodarczej przedsiębiorstw.
Proponuje zapisy zmierzające do uproszczenia i uła-
twienia zakładania działalności gospodarczej. Pro-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: jekt wprowadza radykalne zmiany w zakresie ewi-
dencjonowania przedsiębiorców, realizując koncepcję
Dziękuję panu posłowi. „zero okienka” i tworząc jednocześnie bazę podsta-
Głos zabierze pan poseł Henryk Milcarz, Lewica. wowych informacji o przedsiębiorcy.
Wysoka Izbo! Projekt ustawy nie jest idealny. Pro-
ponuje szereg zabiegów formalnych i dopiero prakty-
Poseł Henryk Milcarz: ka pokaże, na ile spełni on oczekiwania przedsiębior-
ców. Jednakże klub Lewica zawsze popierał i popierać
Dziękuję bardzo. będzie wszystkie rozwiązania, które mogą pozytyw-
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! nie wpłynąć na rozwój przedsiębiorczości w Polsce.
Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica Uznając proponowany projekt ustawy za krok wyko-
mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projek- nany we właściwym kierunku, klub Lewica zdecydo-
tu ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności wał się go poprzeć. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych
ustaw, druki nr 1204 i 1308.
Wysoka Izbo! Dla zlikwidowania barier rozwoju Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
działalności gospodarczej niezbędne są dobre uregu-
lowania prawne we wszystkich dziedzinach związa- Dziękuję panu posłowi.
nych z działalnością gospodarczą, i to takie, które Głos zabierze pan poseł Jan Kamiński, Polskie
będą zapewniały rzeczywistą swobodę działalności Stronnictwo Ludowe.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 35

Poseł Jan Kamiński: dencjonowania przedsiębiorców, realizując koncepcję


tzw. zero okienka. Poprzez to tworzy nowoczesne
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- ramy udostępniania podstawowych informacji o
mie! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stron- przedsiębiorcach w ramach Centralnej Ewidencji i
nictwa Ludowego pragnę zaprezentować nasze sta- Informacji o Działalności Gospodarczej.
nowisko wobec sprawozdania Komisji Gospodarki o Wszystko to jest potrzebne, aby tworzyć kolejne
rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o swo- ułatwienia w zakresie wykonywania działalności go-
bodzie działalności gospodarczej. spodarczej, zdecydowanie korzystne dla przedsiębior-
Już wcześniej wypowiadaliśmy się o konieczności ców. Dotychczasowe przepisy w ramach kontroli są
zmian w dyskutowanej ustawie. Wszyscy zgodzimy uciążliwe nie tylko dla przedsiębiorców, ale i dla or-
się, że ustawa z roku 2004 o swobodzie działalności ganów kontrolnych. Wynika to z faktu ich niespójno-
gospodarczej wymaga jeszcze wielu korekt. Zrobiła ści i niejasności. Przedsiębiorcy skarżą się na ich
ona co prawda krok naprzód w procesie budowania dokuczliwość oraz na fakt, że proces kontroli narusza
wolności gospodarczej, jednak w praktyce okazało ich słuszne interesy. Należało je więc doprecyzować
się, że początkowe założenia ww. ustawy nie spraw- i uporządkować, co pociąga za sobą propozycję nowe-
dziły się, gdyż dalszy rozwój prawa administracyjne- lizacji 52 ustaw w tym zakresie.
go wprowadził ponownie wiele ograniczeń dla na- W obecnym stanie prawnym przedsiębiorcy skła-
szych przedsiębiorców. dają osobne wnioski w przedmiocie NIP i REGON do
Uważamy, że Ministerstwo Gospodarki, dbając odpowiednich organów. W praktyce oznacza to, że
o rozwój polskiej przedsiębiorczości, przygotowało tzw. jedno okienko faktycznie nie funkcjonuje. Nowe-
dobry pakiet nowych rozwiązań, które realizują lizacja ma na celu wprowadzenie zintegrowanego
oczekiwania środowisk gospodarczych. Zostały bo- formularza, który przedsiębiorcy będą składali jedy-
wiem opracowane po szerokich konsultacjach m.in. nie w urzędzie gminy. Następnie wniosek będzie
z reprezentantami Polskiej Rady Biznesu, Business przesyłany przez gminę do właściwych urzędów. Po
Centre Club, Konfederacji Pracodawców Polskich, wprowadzeniu nowych rozwiązań nie będzie już ko-
Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych nieczności składania czterech oddzielnych wniosków,
Lewiatan, Krajowej Izby Gospodarczej, Związku co było uciążliwe dla przedsiębiorców i służyło jedy-
Rzemiosła Polskiego, Naczelnej Rady Zrzeszeń Han- nie potęgowaniu biurokracji.
dlu i Usług, Stowarzyszenia Menedżerów w Polsce, Trzecim założeniem ustawy jest wprowadzenie w
Izby Przemysłowo-Handlowej Inwestorów Zagra- pełni elektronicznych procedur rejestracji działalno-
nicznych w Polsce oraz Polsko-Niemieckiej Izby ści gospodarczej przez osoby fizyczne oraz dostępu za
Przemysłowo-Handlowej. pośrednictwem strony internetowej do bazy danych
Propozycja rządu to pierwsza od lat tak poważna o przedsiębiorcach.
nowelizacja w tej podstawowej dziedzinie. Dyskuto- Docelowo zaś projekt wprowadza odważną refor-
wany tutaj projekt stanowi drugi etap reformy. Przy- mę w zakresie rejestrowania i ewidencjonowania
pomnę, że w pierwszym etapie zrealizowano 5 celów przedsiębiorców, realizując koncepcję tzw. zero okien-
szczegółowych. Po pierwsze, umożliwiono przedsię- ka. Termin „zero okienka” oznacza model ewidencjo-
biorcom zawieszenie wykonywania działalności go- nowania przedsiębiorców w Polsce. Zamierzeniem
spodarczej. Po drugie, rozszerzono poza prawo podat- resortu będzie wprowadzenie samorejestracji poprzez
kowe możliwość wydawania wiążących interpretacji wypełnienie formularza jedynie na stronie interne-
na wszystkie obowiązki związane z płatnościami na- towej – rejestracja on-line. Przedsiębiorca będzie
leżności prawno-podatkowych, w tym w zakresie miał możliwość wprowadzenia danych do elektro-
składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Po nicznego formularza, opatrzenia go podpisem elek-
trzecie, wprowadzono zasadę, iż organy administra- tronicznym i wysłania. Jednocześnie otrzyma opa-
cji publicznej nie mogą odmówić przyjęcia wniosku trzone podpisem elektronicznym potwierdzenie przy-
niekompletnego, a także żądać dokumentów nieprze- jęcia wniosku o wpisie do ewidencji.
widzianych prawem. Po czwarte, wdrożono postano- Platforma informatyczna ma pełnić dwie funk-
wienia traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europej- cje: ewidencyjną i informacyjną. Są one ze sobą po-
ską oraz umowy ze Szwajcarią w zakresie czasowego wiązane funkcjonalnie oraz służą zapewnieniu wa-
świadczenia usług. Po piąte, uelastyczniono zasady runków bezpiecznego wykonywania działalności
oznakowania towarów. gospodarczej. Możliwość korzystania przez przed-
Teraz, w drugim etapie, Ministerstwo Gospodar- siębiorców z ogólnodostępnej i bezpłatnej bazy da-
ki pragnie zrealizować trzy zasadnicze cele. Po pierw- nych o innych osobach wykonujących działalność
sze, uporządkować kwestie kontrolowania przez or- gospodarczą jest od dawna postulowana i oczekiwa-
gany administracji publicznej działalności gospodar- na. Chodzi tu oczywiście nie o dane poufne czy biz-
czej przedsiębiorców. Po drugie, uprościć i ułatwić nesowe, lecz o podstawowe informacje identyfika-
zakładanie działalności gospodarczej poprzez wpro- cyjne i określające status prawny danego podmiotu,
wadzenie tzw. jednego okienka, jako przejściowej posiadane koncesje, zezwolenia, postępowania upa-
formy rejestracji działalności gospodarczej. Po trze- dłościowe, zakazy itp. Rozwiązanie to bardzo ułatwi
cie, wprowadzić radykalną reformę w zakresie ewi- wzajemne kontakty przedsiębiorców, jak również
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
36 Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Poseł Jan Kamiński Jakiś czas temu dziennik „Rzeczpospolita” opu-


blikował bardzo ciekawe dane statystyczne i opinie
przyczyni się do zdynamizowania wymiany handlo- dotyczące przedsiębiorczości w Polsce. I cóż? Jeśli
wej między podmiotami działającymi często w od- chodzi o efekt, opinia była jednoznaczna: w Polsce
ległych od siebie częściach kraju. dużo bardziej opłaca się pracować w różnego rodzaju
O wszystkich powyższych rozwiązaniach mieli- urzędach czy instytucjach o charakterze urzędni-
śmy możliwość dyskutować. Ministerstwo przygoto- czym niż prowadzić działalność gospodarczą. To po-
wało odważny projekt, wychodząc naprzeciw oczeki- winno nam wszystkim dać do myślenia. Rzeczywiście
waniom przedsiębiorców. zmiany dotyczące nie tylko przepisów administracyj-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski nych – bo dotykamy tu kwestii tylko jednej z barier
Polskiego Stronnictwa Ludowego zgadza się ze sta- utrudniających życie przedsiębiorcom – ale i innych
nowiskiem Komisji Gospodarki i oświadczam, że ograniczeń mogą spowodować, że prowadzenie wła-
poprzemy to sprawozdanie Komisji Gospodarki o rzą- snego biznesu to będzie dobra rzecz. Przecież to
dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o swobo- przedsiębiorcy przede wszystkim płacą podatki i
dzie działalności gospodarczej. Dziękuję bardzo. dzięki prywatnym działaniom gospodarczym istnie-
(Oklaski) je możliwość utrzymywania państwa polskiego,
zresztą nie tylko państwa polskiego, ale każdego pań-
stwa świata. Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję panu posłowi. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


Głos zabierze pan poseł Piotr Krzywicki, Koło
Poselskie Polska XXI. Bardzo dziękuję panu posłowi.
Przystępujemy do pytań.
W tej chwili zapisanych jest 13 osób. Czy są jesz-
Poseł Piotr Krzywicki: cze chętni?
Proszę bardzo, pan poseł Matuszewski.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zgłosiło się więc 14 osób.
To już druga nowelizacja ustawy o swobodzie dzia- Zamykam listę.
łalności gospodarczej. Są to zmiany, które idą w do- Mamy opóźnienie.
brą stronę. Jeżeli zaś chodzi o bariery, które wymie- Ustalam czas pytania na 1 minutę.
niają przedsiębiorcy, to mamy do czynienia tylko z Jako pierwszy pan poseł Stanisław Stec, Lewica.
jedną z tych barier, chyba nie najważniejszą. Myślę,
że każdy, kto prowadzi firmę w Polsce, powie, że
przeszkodą w prowadzeniu działalności gospodar-
Poseł Stanisław Stec:
czej są bardzo wysokie koszty pozapłacowe, które
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
obciążają i pracownika, i przedsiębiorcę, brak przej-
Ważne jest, żeby ułatwiać przedsiębiorcom rejestrację
rzystości podatków różnego rodzaju, mimo zmian
i kontakty z urzędnikami. Ale w tej chwili w mojej
idących w dobrym kierunku, wysokie podatki, nie ocenie najważniejsze są dostępność oraz koszty kre-
tylko VAT, ale i podatek dochodowy, także nieela- dytów. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że nie jest to
styczne przepisy prawa pracy, które często szkodzą zależne od rządu, ale jest Komitet Stabilności Finan-
i przedsiębiorcy, i pracownikowi. Przeszkodą jest też sowej i pewne oddziaływania w rozmowie z Narodo-
to, co często na tej sali jest pomijane, ale kwestie te wym Bankiem Polskim, z Radą Polityki Pieniężnej,
podnoszą przedsiębiorcy – nieprzejrzyste, nieczytel- można realizować. Obecnie banki złożyły jako lokatę
ne zapisy ustawy o rachunkowości. W wielu momen- na 3 miesiące w Narodowym Banku Polskim 10 mld
tach przedsiębiorcy nie bardzo wiedzą, jak prowadzić zł, a nie udzielają tych środków w formie kredytów dla
rachunkowość, jak się zachowywać w odniesieniu do przedsiębiorstw. Należy się zastanowić, co zrobić, żeby
poszczególnych zdarzeń gospodarczych. ta sytuacja się zmieniła; to jedna kwestia.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja ta I druga sprawa. Inflację mamy podobną jak w in-
zmierza w dobrym kierunku. Trzeba wspierać roz- nych krajach Unii Europejskiej, natomiast oprocen-
wiązania, które ułatwiają działalność przedsiębior- towanie jest wyższe o 100%. Najwyższy czas wnosić
com, a wydaje się, że to rozwiązanie może ją ułatwić, do Rady Polityki Pieniężnej o obniżenie stóp procen-
chociaż rzeczywiście dopiero w praktyce się okaże, towych. Dziękuję. (Oklaski)
jak będzie to funkcjonowało. Jest to taka materia,
której nie można zanalizować tylko teoretycznie, są
to kwestie bardzo praktyczne i tylko praktyka da Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
odpowiedź na pytanie, czy są to zmiany idące w do-
brym kierunku i czy rzeczywiście ułatwi to życie Dziękuję panu posłowi.
przedsiębiorcom. Pan poseł Jacek Falfus, Prawo i Sprawiedliwość.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 37

Poseł Jacek Falfus: Poseł Alicja Olechowska:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
mie! Przepisy nowelizowanej ustawy określają zasa- Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej ma upro-
dy funkcjonowania tzw. instytucji jednego okienka. ścić przepisy związane z założeniem i działaniem firmy.
Jest to propozycja ewidencji działalności gospodar- Mam pytanie do pana ministra. Czy samo zgło-
czej jako formy przejściowej. Zespolony wniosek bę- szenie wniosku o wpis do ewidencji działalności go-
dzie bodajże już od kwietnia przyjmowany przez spodarczej, jeśli chodzi o założenie spółki, uprawnia
urzędy gminy. automatycznie do założenia konta bankowego? Dzi-
Chciałbym zadać panu ministrowi pytanie: Czy siaj operacja ta trwa kilkanaście dni, nawet do trzech
w projekcie budżetu państwa jest zapewniona odpo- tygodni. Czy mając dokument złożenia wniosku o
wiednia suma środków na wprowadzenie, budowę i wpis do ewidencji, jeśli chodzi o założenie spółki,
obsługę systemu informatycznego, aby skoordynować można niejako automatycznie zakładać konto ban-
instytucję jednego okienka z innymi podmiotami, kowe? Czy będzie jakieś porozumienie między urzę-
organami i urzędami? dami a bankami w tej sprawie? Dziękuję. (Oklaski)
Czy są zabezpieczone niezbędne środki dla urzę-
dów gmin na prowadzenie tej ewidencji, jako realiza-
cję zadania z zakresu administracji państwowej po- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
wierzonego gminie? Czy pan minister mógłby powie-
dzieć, czy wyliczenia kosztów tej ustawy są takie, że Dziękuję, pani poseł.
zostanie pokryta całość wszystkich wydatków zwią- Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Spra-
zanych z funkcjonowaniem instytucji jednego okien- wiedliwość.
ka? Dziękuję.

Poseł Kazimierz Gwiazdowski:


Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Dziękuję panu posłowi. Chciałbym prosić o wyjaśnienie związane z propono-
Pan poseł Witold Klepacz, Lewica. wanym przepisem art. 7b ust. 7 ustawy z dnia 19
listopada 1990 r. Prawo działalności gospodarczej,
które stanowi, że wniosek o wpis do ewidencji dzia-
Poseł Witold Klepacz: łalności gospodarczej może być przesłany na adres
właściwego urzędu gminy listem poleconym. W ta-
Dziękuję bardzo. kim przypadku wniosek opatrzony jest odręcznym
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! podpisem wnioskodawcy, którego własnoręczność
W art. 24 projektu wprowadza się zapis o zintegro- potwierdzona jest przez notariusza.
wanym wniosku składanym w organie ewidencyj- Prosiłbym o informację, czy do poświadczenia wła-
nym oraz o niezwłocznym jego załatwieniu. Oznacza snoręczności podpisu wnioskodawcy nie byłoby możli-
to dodatkowe obowiązki dla gmin. Jednocześnie we zastosowanie przepisów rozporządzenia ministra
wniosek o wpis oraz o zmianę wpisu zwalnia się z sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2007 r. w sprawie spo-
opłat. Czy przewidziano fundusze dla gmin na re- rządzania niektórych poświadczeń przez organy samo-
alizację zadania zleconego z zakresu administracji rządu terytorialnego i banki, oczywiście po jego znowe-
rządowej? lizowaniu, co pozwoliłoby na poświadczenie własno-
Kolejne pytanie dotyczy art. 67 projektu. Dlacze- ręczności podpisu wnioskodawcy, na wniosku o wpis do
go organom ewidencyjnym wyznaczono tak krótki ewidencji działalności gospodarczej, przez wójta lub
termin, od 1 lipca do 31 grudnia 2011 r., na przenie- burmistrza w miejscowościach, w których nie ma kan-
sienie danych z dotychczasowej ewidencji do systemu celarii notarialnej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
teleinformatycznego? Dotychczasowe doświadczenia
zdobyte przy uzyskiwaniu indywidualnych wpisów
przez wspólników spółek cywilnych czy też określa- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
niu przedmiotu prowadzonej działalności gospodar-
czej pozwalają stwierdzić, że termin ten jest mało Dziękuję panu posłowi.
realny. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Pan poseł Jarosław Pięta, Platforma Obywatel-
ska.

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


Poseł Jarosław Pięta:
Dziękuję panu posłowi.
Pani posłanka Alicja Olechowska, Platforma Oby- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
watelska. Z satysfakcję przyjmuję zgodę wszystkich klubów par-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
38 Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Poseł Jarosław Pięta związku z tym chciałbym zapytać: Czy pojęcie „inte-
res gospodarczy”, które moim zdaniem jest niedo-
lamentarnych dotyczącą ustawy o swobodzie działal- określone, nie zwiększa zbytnio dyskrecjonalnej wła-
ności gospodarczej. Moje gratulacje, panie ministrze, dzy urzędników nad przedsiębiorcami? Dziękuję.
za wytrwałość i determinację w tym zakresie. (Oklaski)
Skrócenie i uproszczenie procedur kontrolnych
niewątpliwie ułatwi życie podmiotom gospodarczym.
Zasada pojedynczej kontroli uniemożliwi nakładanie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
się tychże kontroli. Czy od tej zasady są wyłączenia?
Wiemy, że są. Czy kontrolę trzeba będzie przerwać? Dziękuję bardzo panu posłowi.
To jest już pytanie do posła sprawozdawcy. Pytanie Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.
w odniesieniu do konkretnego podmiotu, jakim jest
Państwowa Inspekcja Pracy, chodzi o wypadki przy
pracy i kontrole inspekcji pracy. Czy w tym zakresie Poseł Jan Kulas:
będą wyjątki? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
mie! Finalizujemy prace nad jedną z najważniejszych
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: ustaw. Pan minister niejednokrotnie mówił, że usta-
wa o swobodzie działalności gospodarczej to okręt
Dziękuję panu posłowi. flagowy całego systemu gospodarczego, najbardziej
Pan poseł Henryk Milcarz, Lewica. istotna ustawa. Mamy na uwadze, oczywiście, tę klu-
czową ustawę i cały pakiet dla przedsiębiorczości. Tu
jest finał tej, być może, najważniejszej ustawy pakie-
Poseł Henryk Milcarz: tu dla przedsiębiorczości, to bardzo ważne, istotne
wiadomości dla przedsiębiorców.
Dziękuję bardzo. Panie ministrze, za to trzeba podziękować, tym
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! się trzeba radować, cieszyć, że w rocznicę rządu ta
Wysoka Izbo! W projekcie ustawy proponuje się za- kluczowa ustawa ma finał, bo dzielą nas już chwile
sadniczą zmianę polegającą na utworzeniu centralnej od uchwalenia tejże ustawy. Zastanawiam się, do ja-
ewidencji prowadzonej w ramach systemu centralnej kich najwyższych standardów w zakresie tego usta-
ewidencji i informacji o działalności gospodarczej. wodawstwa, jeżeli chodzi o przodujące kraje Unii
Chciałbym zapytać pana ministra: Jak zaawansowa- Europejskiej, o najwyższym poziomie gospodarczym,
ne są prace zmierzające do wprowadzenia tego syste- o najwyższym poziomie konkurencji, to prawo będzie
mu? W jakim czasie będzie miało miejsce wdrożenie nas zbliżało.
tego systemu? Na zakończenie chciałbym zapytać: Drugie pytanie, w kontekście samorządu gospo-
Czy system będzie miał niezbędne zabezpieczenia, darczego, bo to jest zadanie na przyszłość. Czy pan
które chroniłyby przed działaniami, które miałyby minister planuje już takie prace, czy są podjęte dzia-
znamiona patologii? Dziękuję bardzo. (Oklaski) łania, inicjatywy w zakresie wzmocnienia, zintegro-
wania i uaktywnienia samorządu gospodarczego?
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję bardzo panu posłowi. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywa-
telska. Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedli-
wość
Poseł Henryk Siedlaczek:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poseł Jerzy Gosiewski:


W projektowanych zmianach w prawie gospodarczym
znajdujemy zapis, który mniej więcej mówi w ten spo- Bardzo dziękuję.
sób, że wojewódzki inspektor może zarządzić w toku Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
kontroli w drodze decyzji ograniczenie wprowadzenia W projektowanej ustawie w art. 38, zmieniającym
do obrotu, wstrzymanie wprowadzenia do obrotu lub ustawę o podpisie elektronicznym, proponuje się je-
wycofanie z obrotu produktów albo wstrzymanie dynie zmiany porządkowe dotyczące w szczególności
świadczenia usług bądź niezwłoczne usunięcie kontroli. Nie proponuje się ułatwień dla przedsię-
stwierdzonych nieprawidłowości, jeżeli jest to ko- biorcy. Panie ministrze, czy w ustawie o podpisie
nieczne ze względu na bezpieczeństwo lub interes elektronicznym nie należałoby dokonać takich
konsumentów albo interes gospodarczy państwa. W zmian, by każdy przedsiębiorca mógł przy rejestra-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 39

Poseł Jerzy Gosiewski innymi kontrolami wynikającymi z innych ustaw w


zakresie kontroli? Czy nie będzie tak, jak często jest
cji i obsłudze swej działalności gospodarczej w więk- obecnie, że do małej firmy przychodzi kilka różnych
szym niż dotychczas zakresie korzystać z tego do- kontroli i wszyscy jednocześnie chcą ją kontrolować?
brodziejstwa? Czy przynajmniej w najbliższych la- Niech pan jednoznacznie odpowie na to pytanie,
tach pan minister proponuje przeznaczyć odpowied- niech pan nie unika tym razem odpowiedzi na to py-
nie środki dla gmin, które mogłyby je przeznaczyć tanie, bo raz już o to pytałem, ale niestety pan mini-
z kolei na utrzymanie stanowisk pracy, na których ster nie odpowiedział. Wydaje się, że jest to bardo
pracownicy udzielaliby informacji i pomocy przed- proste i zrozumiałe pytanie, w związku z tym bardzo
siębiorcom w rejestracji i obsłudze ich działalności proszę pana ministra o jednoznaczną odpowiedź, bo
gospodarczej? Bardzo dziękuję. przedsiębiorcy na to czekają. Dziękuję.

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję panu posłowi. Dziękuję panu posłowi.


Pan poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Jako ostatni pytanie zadaje pan poseł Tadeusz
Stronnictwo Ludowe. Arkit, Platforma Obywatelska.
Proszę bardzo, panie marszałku. Proszę bardzo, panie pośle.

Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: Poseł Tadeusz Arkit:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dziękuję bardzo.


Dotychczas wielu ludzi przedsiębiorczych chcących Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie!
zarejestrować działalność gospodarczą odstraszały Proponowane zmiany są potrzebne gospodarce. Ich
formalności. Nowelizowana ustawa niesie wielkie wejście w życie ułatwi działającym w kraju firmom
uproszczenia. W zasadzie tego pytania nie zadaję w dalszy rozwój, a tym samym zapewni szybszy rozwój
swoim imieniu, gdyż ta procedura jest obserwowana gospodarczy naszemu krajowi. Obecnie działalność
przez społeczeństwo. Czy mógłby pan minister dać gospodarczą można rozpocząć dopiero po uzyskaniu
impuls, sygnał społeczeństwu, ile w tej chwili trzeba wypisu z ewidencji gospodarczej, poświadczającej re-
będzie średnio poświęcić czasu, żeby zarejestrować jestrację firmy. Niestety, załatwienie formalności i
działalność gospodarczą w ramach tych ułatwień? oczekiwanie na urzędowe formalności trwa nieraz
Czy nie będzie jakichś dodatkowych problemów i całe tygodnie. Zaproponowane w nowelizacji rozwią-
trudności? To jest jedna sprawa. Druga sprawa. Czy zania uniezależnią od siebie stan faktyczny, rozpoczę-
resort przymierza się do tego, żeby dokonać oceny cie prowadzenia własnego, prywatnego biznesu, od
pewnych kwestii kontrolnych, bo dotychczas bywało stanu prawnego – urzędowego zarejestrowania przed-
tak, że przedsiębiorstwo nawiedzane było przez oso- siębiorstwa. Po wejściu w życie nowelizacji przedsię-
by prowadzące kontrole i często urzędnik dowolnie biorca tylko zgłosi ten fakt, a resztę formalności zała-
interpretował przepisy prawa (Dzwonek), a potem twią urzędnicy. Pojawia się zasada oczekiwana od
udowadniano, że nie miał racji. Czy przewiduje się w dawna przez przedsiębiorców, jedno okienko, które ma
przyszłości konsekwencje wobec tych urzędników, być przejściowym rozwiązaniem, jak rozumiem, doce-
którzy utrudniają podmiotom działalność gospodar- lowo ma funkcjonować system tzw. zero okienka.
czą? Dziękuję. (Oklaski) Pytanie: Kiedy będzie możliwe wprowadzenie za-
sady „zero okienka” w całej naszej gospodarce, kiedy
pan minister przewiduje, że to rozwiązanie będzie już
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: funkcjonowało w pełni oraz czy ten system (Dzwonek)
zobowiąże organy administracji publicznej do korzy-
Bardzo dziękuję, panie marszałku. stania z danych zawartych w ewidencji, a tym samym
Pan poseł Marek Matuszewski, Prawo i Sprawie- organy te nie będą mogły żądać od przedsiębiorcy za-
dliwość. świadczeń o wypisie z ewidencji, ani innych dokumen-
tów znajdujących się w bazie informatycznej działal-
ności gospodarczej? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Poseł Marek Matuszewski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:


Panie ministrze, czy przepisy ustawy o zmianie usta-
wy o swobodzie gospodarczej w zakresie kontroli w Dziękuję panu posłowi.
przedsiębiorstwach będą respektowane przez inspek- Lisa posłów zapisanych do głosu została wyczer-
torów wszelkich urzędów kontroli przed wszystkimi pana.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
40 Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski średni i dogłębny. Natomiast to nie oznacza, że my


tego tematu nie widzimy, czy że nie chcemy tego ure-
Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Mi- gulować. Przypomnę, że dzisiaj trzeba wypełnić kil-
nisterstwie Gospodarki pana Adama Szejnfelda. ka wniosków do kilku państwowych instytucji, m.in.
Proszę bardzo, panie ministrze. ZUS-u, urzędu skarbowego, Głównego Urzędu Sta-
tystycznego, etc. Na bazie tej ustawy przygotowuje-
my – państwo o tym wiecie – możliwość zgłaszania
Sekretarz Stanu działalności gospodarczej na podstawie jednego
w Ministerstwie Gospodarki wniosku, tzw. zintegrowanego, opracowanego na
Adam Szejnfeld: podstawie rozporządzenia Rady Ministrów, które
zostanie wydane właśnie na podstawie ustawy o swo-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszyst- bodzie działalności gospodarczej i zawartej w niej
kim dziękuję za dobre słowa, wyrażane praktycznie delegacji. Natomiast, aby dopełnić całości, będzie
przez wszystkich występujących i w imieniu klubów, trzeba zmienić także ustawę o podatku od towarów
i w imieniu własnym już przy zadawaniu pytań. To i usług. Chciałbym przypomnieć, że podczas pierw-
świadczy o tym, że ta ustawa, po pierwsze, faktycznie szego czytania, zresztą już nawet podczas naszych
była długo oczekiwana i jest potrzebna, i po drugie, debat na temat swobody działalności gospodarczej,
że ma bardzo dobrą opinię wśród pań posłanek i pa- zapowiadałem ten pierwszy etap nowelizacji, a pod-
nów posłów, co zresztą było werbalnie podkreślane. czas pierwszego czytania tejże nowelizacji potwier-
Jeżeli państwo pozwolicie, to odniosę się do pytań, dziłem, wymieniłem grubo ponad 20 ustaw, które
które tu padły, które zostały zadane, aczkolwiek przygotowuje minister gospodarki. Sejm niektóre już
chciałbym już teraz podziękować wszystkim paniom uchwalił, nad niektórymi pracuje, a niektóre jeszcze
posłankom i panom posłom za współpracę, bo nad tą przygotowujemy. Jedną z kluczowych, kolejnych
ustawą pracowała cała ekipa Ministerstwa Gospo- ustaw, które przygotowujemy po ustawie o swobodzie
darki i ludzie z wielu innych resortów, ale duży wkład działalności gospodarczej, będzie ustawa, którą ro-
w tę ustawę wniosła także Wysoka Izba. Chociaż boczo nazywamy ustawą o ograniczaniu barier w
może z tymi podziękowaniami poczekam do trzecie- rozwoju przedsiębiorczości. Wszelkiego rodzaju ba-
go czytania, a najlepiej do czasu podpisania ustawy riery – które państwo jeszcze widzicie i które zgła-
przez pana prezydenta. szaliście w swoich wystąpieniach przy okazji tej usta-
Po pierwsze, pan poseł Abramowicz, co prawda wy i przy innych ustawach – śledzimy, zresztą wiele
przyjacielsko, ale zarzucił mi, że nie odpowiedzia- waszych uwag pokrywa się z naszymi planami. Te
łem na jego pytanie podczas debaty przy pierwszym postulaty zostaną zrealizowane w kolejnych usta-
czytaniu, zresztą jeden z kolejnych mówców z Prawa wach, szczególnie w ustawie o ograniczaniu barier w
i Sprawiedliwości, pan poseł Marek Matuszewski, rozwoju przedsiębiorczości.
podniósł tę samą kwestię. Chciałbym tylko państwu Przy tej okazji chciałbym odnieść się do poprawek
przypomnieć – musimy być między sobą uczciwi, zgłoszonych przez Prawo i Sprawiedliwość, ale myślę,
mamy dobrą pamięć, są osoby, które być może oglą- że właściwym miejscem do omówienia tych poprawek
dały to posiedzenie, zresztą wszystko jest w proto- będzie głównie posiedzenie komisji, zwłaszcza że pan
kole, w stenogramie – byłem poproszony przez Wy- poseł ich tutaj nie omówił, tylko zgłosił, ale już teraz
soką Izbę, z potwierdzeniem przez pana marszałka, chciałbym powiedzieć, że po pobieżnym przyjrzeniu
aby nie odpowiadać na wszystkie pytania. Oczywi- się tym poprawkom – to są w dużej mierze poprawki
ście byłem gotowy, aby udzielić na nie odpowiedzi, zachowujące status quo albo pogarszające status quo,
ale było bardzo dużo pytań, dziesiątki, odpowiedź np. jeśli chodzi o kontrole – rząd oczywiście nie bę-
na nie na pewno zajęłaby bardzo dużo czasu, a Sejm dzie mógł się na nie zgodzić, bo one idą w drugą stro-
miał wtedy bardzo napięty kalendarz i poproszono nę, jakby pod prąd.
mnie, Wysoka Izba poprosiła przez aplauz, żebym Kolejna kwestia. Pan poseł Stec poruszył bardzo
nie odpowiadał na wszystkie pytania. Nie było ważne sprawy, oczywiście absolutnie niezwiązane z
sprzeciwu, bo pan marszałek musiałby o to zapytać. ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, ale
Ale zostawmy tę kwestię. ważne dla przedsiębiorców w ogóle, a więc kwestie
Jestem rzeczywiście gotowy odpowiadać i na fo- dostępności i kosztów kredytu. Chciałbym powie-
rum Wysokiej Izby, i w kuluarach, nieformalnie, na dzieć, że poza systemem bankowym w Polsce istnie-
wszystkie pytania. Mało tego, jestem otwarty na je także bardzo silny system udzielania poręczeń
wszystkie pytania, wątpliwości i postulaty. Nigdy akt kredytowych i pożyczek, zwłaszcza dla małych i śred-
prawny nie jest, być może, tak dobry, żeby nie mógł nich przedsiębiorstw, i będziemy go podtrzymywać i
być jeszcze lepszy. rozwijać. W przeszłości były przeznaczone na to duże,
Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Abramowicza, wymierne środki finansowe, do dzisiaj w pełni nie-
zresztą ten wątek przewijał się w innych wystąpie- skonsumowane, także z funduszu Unii Europejskiej.
niach, to chciałbym powiedzieć, że to jest sprawa, Ta działalność jest i nadal będzie zasilana przez środ-
której ustawa o swobodzie działalności gospodarczej ki z Unii Europejskiej, jest to pewien alternatywny,
nie reguluje i nie może regulować w sposób bezpo- uzupełniający element systemu dofinansowywania
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 41

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki momencie, à propos pytania pani poseł, chcę przypo-
Adam Szejnfeld mnieć np. ustawę Ordynacja podatkowa, w której w
ogóle znosimy de facto obowiązek tworzenia kont
działalności zwłaszcza małych i średnich firm. Te małym firmom. Przecież mała firma będzie mogła
sprawy na pewno są i będą bardzo ważką kwestią w obsługiwać swoje zobowiązania publicznoprawne
pracach ministra gospodarki. przez własne, prywatne konto właściciela. Znosimy
Pan poseł Jacek Falfus pytał, czy w budżecie są też w ogóle obowiązek, który był do tej pory, obsługi
przewidziane środki na stworzenie centralnej ewi- tego przez konto bankowe. Będzie można wypełniać
dencji działalności gospodarczej. Oczywiście, że tak. swoje zobowiązania przelewem gotówkowym. Poszli-
Te środki są przewidziane i z budżetu państwa, i z śmy więc tutaj bardzo daleko w tym kierunku, jeśli
budżetu Unii Europejskiej. chodzi o intencje pani poseł, nawet dalej niż to, co
Pan poseł Witold Klepacz z Lewicy pytał o środ- pani poseł mogła mieć na myśli.
ki dla gmin. To jest ciekawy temat. Ciekawy w ta- Pan poseł Gwiazdowski pytał o potwierdzenie no-
kim sensie, czy gminy i jednostki samorządu tery- tarialne własnoręczności podpisu. Chcę powiedzieć,
torialnego jako takie są częścią państwa, czy nie. jeśli oczywiście dobrze usłyszałem i zrozumiałem py-
Jeżeli tak, to jeśli państwo decyduje się ułatwiać tanie, że jego logika, powiedziałbym, jest trochę zała-
życie własnym obywatelom, a więc także mieszkań- mana. Pan poseł pytał, czy mógłby być podpis, uwie-
com gmin, ułatwiać im prowadzenie działalności rzytelnienie podpisu własnego przez wójta, burmistrza
gospodarczej i zmniejszać jej koszty, to czy gminy na wniosku, który wysyła się do wójta, burmistrza; to
nie powinny ponosić części kosztów tych ułatwień. był taki postulat. Nie, bo to nie byłoby sensowne, po-
Wszak rozwój przedsiębiorczości to także rozwój wiedziałbym. Tu chodzi o rzecz następującą. Jeżeli
gmin, rozwój samorządu terytorialnego, im więcej obywatel chcący założyć firmę przyjdzie osobiście do
firm, tym więcej miejsc pracy, tym mniej ludzi do gminy, czyli do wójta, burmistrza, to wiadomo, że nie
utrzymania na garnuszku społecznym, tym więcej musi mieć uwierzytelnianego podpisu. Jeżeli nato-
podatków, a więc de facto tym więcej dochodów. Ale miast będzie chciał wysłać to pocztą, często z zupełnie
oprócz prowadzenia rozmów w takim kontekście innego krańca kraju, to tylko wtedy musi mieć uwie-
oczywiście przewidujemy bardzo duże środki finan- rzytelnienie tego podpisu. Jesteśmy jednak oczywiście
sowe, idące w dziesiątki milionów złotych, na szko- otwarci. Jeżeli źle zrozumiałem te pytania i jest tam
lenie pracowników samorządowych, wspieranie ich głębsza myśl upraszczająca sprawę, to chętnie poroz-
w działalności, którą właśnie w ramach obsługi mawiamy, rozpatrzymy ten postulat.
przedsiębiorców będą musieli w przyszłości realizo- Pan poseł Jarosław Pięta zadał pytanie o to, co z
wać w trochę innym zakresie niż do tej pory. Przy- kontrolami Państwowej Inspekcji Pracy. Chciałbym
pominam, że finalnie całość ewidencji działalności uspokoić, ta kontrola na podstawie konwencji Mię-
gospodarczej ma przejąć platforma informatyczna dzynarodowej Organizacji Pracy jest wyłączona z tej
– centralna ewidencja działalności gospodarczej, a ustawy, w związku z czym nie będzie problemów z
więc tutaj zakres i wkład pracy będzie już diame- realizacją tych obowiązków.
tralnie inny, oczywiście zdecydowanie niższy. Padło również pytanie pana posła Henryka Mil-
Pani poseł Alicja Olechowska zapytała o coś, co carza odnośnie do zaawansowania prac nad central-
jest oczywiście istotne i ważne, ale nie może być ną ewidencją. Oczywiście, mimo że ustawa jest do-
przedmiotem ustawy o swobodzie działalności gospo- piero w toku procedowania, nie czekamy na jej
darczej ani tak de facto żadnej ustawy. Pani poseł uchwalenie. Wszczęliśmy już działania, są poczynio-
zapytała mianowicie, czy wpis do ewidencji, co ma ne uzgodnienia międzyresortowe i jesteśmy teraz na
być czynnością jednorazową, szybką i pozwalającą etapie studium wykonalności.
otworzyć działalność gospodarczą wręcz natych- Pan poseł Kulas pytał, do jakich standardów, jak
miast, będzie równoznaczny z możliwością założenia rozumiem, czyli do jakich krajów dostosowujemy się,
także w tak krótkim czasie, natychmiastowo rachun- nowelizując tę ustawę. Drugie pytanie dotyczyło sa-
ku bankowego. Oczywiście, tak jak powiedziałem, morządu gospodarczego. Jeśli chodzi o tę drugą spra-
nie można tego zadekretować przepisami, bo banki wę, to chcę powiedzieć, że oczywiście ona nie dotyczy
są prywatne. Nawet państwowemu bankowi, np. tej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a
PKO BP, który jest przecież spółką prawa handlowe- więc ta konstytucja działalności gospodarczej nie
go, nie można narzucić ustawą tego, w jakim termi- może regulować, nie odnosi się do tego, co jest sferą
nie i w jakim czasie może otwierać rachunki. Powiem jakby prywatnego zainteresowania przedsiębiorców,
inaczej, rosnąca konkurencja na rynku bankowym czy oni chcą mieć reprezentację, która jest dobrowol-
na pewno wpływa i będzie wpływała na skracanie na, jak jest teraz, czy chcieliby mieć reprezentację w
tych terminów. Nie znaczy to jednak, że nie rozumie- postaci np. obowiązkowego samorządu. Do tego rząd
my tego problemu. Proszę zwrócić uwagę, że rząd nie odnosi się ani w tej, ani w innych ustawach. Na-
ustawami, które mają na celu ułatwienie rozwoju tomiast jeżeli chodzi o te standardy, na pewno,
przedsiębiorczości, w tym głównie małym i średnim uchwalając tę i jeszcze kilka innych ustaw, które two-
firmom, zmienia wiele przepisów, nie tylko poprzez rzą jeden blok, taki pakiet na rzecz przedsiębiorczo-
ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. W tym ści, chcemy doprowadzić do tego – jak to zawarte jest
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
42 Projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki balnie kontrolą przedsiębiorcy nad administracją,


Adam Szejnfeld czego nigdy nie było. Moim zdaniem będzie to waż-
niejsza i skuteczniejsza kontrola niż nawet ta, którą
w idei ministra gospodarki na tę kadencję – aby w może przeprowadzić Najwyższa Izba Kontroli, jeśli
Polsce były jedne z najlepszych warunków do zakła- chodzi o inne instytucje państwowe, czy minister
dania i prowadzenia działalności gospodarczej. Po- gospodarki. Mianowicie zwróćcie państwo uwagę na
wiem państwu jednak szczerze przy okazji odpowie- to, że moim zdaniem po jakimś czasie, jak już wszy-
dzi na to pytanie, że w niektórych sprawach, moim scy zrozumieją procedury i nowość tych rozwiązań,
zdaniem, będziemy mieli rozwiązania bezpreceden- nastąpi bardzo poważna i autentyczna samokontrola
sowe, a więc najdalej idące w Europie czy może na urzędników instytucji kontrolnych. Dlaczego? Dlate-
świecie. Przypomnę kwestię możliwości rozpoczyna- go że przecież, jak wiecie, wprowadzamy tu poważne
nia działalności gospodarczej nawet jeszcze zanim sankcje i odpowiedzialność za łamanie przepisów
założona jest firma. Jak państwo wiecie, wprowadza- prawa. Do tej pory tego nie było. Przypomnę więc, że
my to rozwiązanie art. 14. Tak więc ktoś, kto będzie ustawa wprowadza odpowiedzialność odszkodowaw-
chciał rozpocząć działalność gospodarczą, wystarczy, czą, jeżeli wystąpi szkoda w wyniku przeprowadza-
że tylko zawiadomi urząd, składając wniosek o zare- nia kontroli. Poza tym ustawa wprowadza sankcje
jestrowanie. Nie musi czekać na żadną reakcję urzę- polegające na tym, że dowodów zebranych ze złama-
du, to jest ewenement, to jest rewolucja. Tego się nie niem przepisów dotyczących kontroli nie będzie moż-
czuje, nie czujecie tego państwo, może nawet nie czu- na wykorzystać przeciwko kontrolowanemu. Jaki
ją tego zainteresowani działalnością gospodarczą, ale byłby więc sens łamać przepisy, skoro z góry będzie
tego w Polsce nigdy przez ostatnie kilkadziesiąt lat wiadomo, że wszystko, co będzie efektem kontroli
nie było, czegoś takiego nie ma też w większości kra- przeprowadzonej ze złamaniem prawa, będzie można
jów Europy i na świecie. To jest rewolucja. wyrzucić do kosza? W związku z tym są to bardzo
Pan poseł Jerzy Gosiewski zadał pytanie o kwe- ważne rzeczy.
stie dotyczące podpisu elektronicznego. Chcę powie- Przypomnę, że dzięki inicjatywie klubu Platformy
dzieć – i w tej materii oczywiście idziemy naprzeciw Obywatelskiej jest do tego wprowadzona równocze-
potrzebom przedsiębiorców i w ogóle z duchem obec- śnie ustawa o odpowiedzialności odszkodowawczej,
nych czasów – że kończymy prace nad ustawą o pod- tej osobistej odpowiedzialności funkcjonariuszy ła-
pisach elektronicznych, która zmieni dzisiejsze, tak miących prawo i jest ona skorelowana z przepisami
bardzo krytykowane przepisy. W związku z tym ta ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. To
sprawa, jak rozumiem, będzie załatwiona. Pan poseł będzie dodatkowa bariera, taki hamulec, jeśli chodzi
pytał też o środki dla gmin. Mówiłem już o tym wcze- o dowolność stosowania przepisów w zakresie kon-
śniej, przy okazji innego pytania. troli w ogóle, a co dopiero mówić o łamaniu tych prze-
Pan poseł Stefaniuk, pan marszałek Stefaniuk pisów, dlatego że ta ustawa wprowadziła odpowie-
zapytał, ile czasu po wejściu ustawy w życie będzie dzialność osobistą urzędników, także kontrolerów za
potrzeba na założenie firmy. Przed chwilą odpowie- łamanie przepisów prawa. To jest kolejne bardzo po-
działem na to pytanie. Będziemy tu liderem świato- ważne novum. Do tej pory w polskim systemie prawa
wym, że tak powiem, ponieważ nie będzie potrzeba tego nie było, nie tylko w ustawie o swobodzie dzia-
żadnego czasu, oprócz tego, który zainteresowany łalności gospodarczej.
sam będzie musiał poświęcić, by wypełnić, w formie O to samo pytał pan poseł Marek Matuszewski,
papierowej albo elektronicznej, i wysłać wniosek. przypominając, że zadał to pytanie w pierwszym czy-
Mało tego – nie wiem, czy państwo też to doczytali taniu. Tak jak powiedziałem, byłem gotowy odpowia-
– powiedziałbym: wysłać gdziekolwiek. To jest na- dać, zresztą chętnie, na tego rodzaju pytania, bo na
stępna rewolucja. Gdziekolwiek trzeba wziąć w cu- nie są bardzo konkretne odpowiedzi, zawarte w tej
dzysłów, ponieważ oznacza to: do jakiegokolwiek ustawie i innych. Jak powiedziałem przed chwilą,
urzędu w Polsce, który ma już wszystko, całą resztę kwestia odpowiedzialności za łamanie prawa, nie
załatwić za obywatela. W tej ustawie jest wiele prze- tylko za równoczesność kontroli, co – tak to rozu-
pisów, które są absolutną nowością. Jeśli ktoś się nie miem – przytoczył pan jako przykład, znajduje się w
wczytał dogłębnie albo nie zna aktualnego stanu i tej ustawie i w ustawie równoległej. Mam nadzieję,
nie potrafi porównać go z proponowanym, to nie czu- że Wysoka Izba, łącznie z klubem Prawa i Sprawie-
je rewolucyjności tych zmian. One są naprawdę nie- dliwości, poprze tę ustawę.
bywałe. Na koniec pan poseł Tadeusz Arkit zapytał, kiedy
Pan marszałek pytał także, czy będzie kontrola na pewno i ostatecznie wejdzie tzw. zero okienka. Jest
dotycząca realizacji tejże ustawy. Pewnie, że będzie. to bardzo ważne pytanie, bo na pierwsze pytanie od-
Będziemy starać się mieć czuwanie nad tym, czy w powiedź jest jasna. W ustawie jest wskazana data – li-
Polsce jest sens pisania prawa. Chcę jednak powie- piec 2011 r. Natomiast na pytanie, czy ustawa i inne
dzieć, że po raz pierwszy – to jest następna, moim przepisy będą zobowiązywały do korzystania przez
zdaniem, bardzo daleko idąca zmiana, bo już nie chcę organy administracji publicznej, jak rozumiem, z da-
używać tego słowa: rewolucyjna – wprowadzamy coś, nych, które są w bazach administracji publicznej, od-
co można by nazwać, czy nawet określić wręcz wer- powiadam pozytywnie: tak. Mało tego, będziemy
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym 43

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji


Adam Szejnfeld panią poseł Mirosławę Nykiel.
Proszę bardzo, pani poseł.
wkładać bardzo dużo energii i pracy w to, by nie było
takiego stanu rzeczy, jaki jest obecnie w Polsce, że
urząd żąda od obywatela zaświadczenia o stanie fak- Poseł Sprawozdawca
tycznym i prawnym, który i tak jest w dyspozycji ad- Mirosława Nykiel:
ministracji publicznej, tylko innego urzędu. Urzędy i
urzędnicy będą posiadać te dane, które są w bazach Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
administracji publicznej, a nie prywatnej i nie będą W imieniu Komisji Gospodarki mam zaszczyt przed-
mogły żądać tego od obywatela, będą musiały same stawić sprawozdanie z prac nad ustawą o partner-
pozyskiwać informacje z tych baz i to jest kolejna, bar- stwie publiczno-prywatnym, zamieszczone w druku
dzo daleko idąca zmiana wobec stanu obecnego. nr 1180.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjrzymy się Komisja Gospodarki na swoich posiedzeniach w
oczywiście złożonym poprawkom i na posiedzeniu dniach 6 i 7 listopada 2008 r. omówiła projekt rządowy
Komisji Gospodarki przedstawimy swoją opinię. przedstawiony Wysokiej Izby w pierwszym czytaniu
Mam nadzieję, że będziemy mieli wspólne zdanie i na 27. posiedzeniu plenarnym w dniu 28 października
będziemy mogli jeszcze w tym tygodniu przejść do 2008 r. Zanim przystąpię jednak do omówienia prac
trzeciego czytania. Dziękuję bardzo. (Oklaski) komisji nad ustawą, pragnę bardzo skrótowo przypo-
mnieć Wysokiej Izbie główne założenia ustawy.
Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Wysoka Izbo!
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Partnerstwo publiczno-prywatne od lat na całym
świecie uważane jest za jedną z najbardziej korzyst-
Dziękuję panu ministrowi.
nych formuł realizacji inwestycji infrastruktural-
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
nych i wielu zadań publicznych. Ta forma współpra-
pana posła Tomasza Piotra Nowaka.
cy wspierana kapitałem prywatnym inwestycji o
Proszę bardzo, panie pośle.
znaczeniu publicznym była już znana w XVI i XVII
w., a idea ta narodziła się we Francji. Jeśli chodzi o
Europę, to taka forma współpracy sektora publicz-
Poseł Tomasz Piotr Nowak:
nego z sektorem prywatnym jest rozpowszechniona
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! bardzo w Wielkiej Brytanii i w Hiszpanii oraz Por-
Chciałbym tylko podziękować całej Komisji Gospo- tugalii. W Wielkiej Brytanii stanowi 10–15% wszyst-
darki za bardzo intensywną pracę, która wynikała z kich inwestycji, co daje gdzieś 3,64% PKB Wielkiej
tego, że rzeczywiście czekaliśmy na tę ustawę. Wy- Brytanii.
daje się, że nie było potrzeby powoływania podkomi- Szanowni Państwo! Nie tylko w Wielkiej Brytanii,
sji, chociażby z tego powodu, że było dosyć czasu na ale także w Irlandii, Hiszpanii, Portugalii i we Fran-
to, żebyśmy obradowali. 6 i 7 listopada nikt nas nie cji jest to partnerstwo bardzo często wykorzystywa-
kontrolował w takim sensie, żebyśmy kończyli, tylko ne przy wykonywaniu różnych zadań publicznych. W
pod hasłem: pracujmy. Pracowaliśmy rzeczywiście Niemczech z uwagi na wysoki dług publiczny ta for-
rzetelnie, za co chciałbym podziękować, i powiedzieć, ma współpracy znalazła bardzo duże zainteresowa-
że oczekujemy na dalsze projekty, panie ministrze, nie i realizowana jest przez samorządy na szczeblu
oby tak dobre jak ten. Dziękuję bardzo. (Oklaski) związkowym i federalnym i wykonano już ponad 200
różnych projektów w oparciu o ustawę o partnerstwie
publiczno-prywatnym. W całej Unii Europejskiej pla-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nuje się do końca 2010 r. inwestycje infrastruktural-
ne na ponad 500 mld euro, z czego część będzie reali-
Dziękuję bardzo panu posłowi. zowana w ramach partnerstwa publiczno-prywatne-
Zamykam dyskusję. go. Poza Europą formuła partnerstwa szeroko wyko-
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania rzystywana jest w USA, Australii, Kanadzie, a także
zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- Korei Południowej.
ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Partnerstwo pu-
jekt do Komisji Gospodarki w celu przedstawienia bliczno-prywatne to bardzo pojemna formuła współ-
sprawozdania. działania podmiotów publicznych i prywatnych, w
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm wyniku którego powstają szkoły, szpitale, więzienia,
propozycję przyjął. drogi, linie kolejowe, odcinki metra, budynki rządo-
Sprzeciwu nie słyszę. we, jest realizowanych wiele projektów z obszaru
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. po- ochrony przyrody i środowiska, gospodarki odpada-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospo- mi i transportu. Komisja Europejska podaje wiele
darki o rządowym projekcie ustawy o partner- powodów uzasadniających potrzebę działania w ra-
stwie publiczno-prywatnym (druki nr 1180 i 1301). mach tej formuły. Do najważniejszych powodów moż-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
44 Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym

Poseł Sprawozdawca Mirosława Nykiel ograniczeń. Zrezygnowano z obowiązku sporządza-


nia analiz, pozostawiając te i inne decyzje samym
na zaliczyć: ograniczenia budżetowe, korzyści, jakie zainteresowanym. W stosunku do obowiązującej
gwarantuje współpraca z prywatnym partnerem, jak ustawy ograniczono wymóg uzyskania zgody Mini-
know-how czy metodologia pracy, ograniczenie roli sterstwa Finansów do przedsięwzięć, które wiążą się
państwa we współczesnej gospodarce: zamiast bez- z zagospodarowaniem środków budżetowych w wy-
pośrednio kierować gospodarką, państwo stara się sokości przekraczającej 100 mln zł. Co więcej, ta zgo-
raczej organizować, regulować i kontrolować, pozo- da nie będzie wymagana, jeśli projekt jest finanso-
stawia więcej przestrzeni do działania podmiotom wany ze środków pochodzących z funduszy europej-
prywatnym, optymalnie rozkłada ryzyko. Jest wyż- skich. Obecnie ustawa wymaga zgody Ministerstwa
sza jakość świadczonych usług, transfer nowocze- Finansów w przypadku sięgnięcia choćby po przysło-
snych technologii znajdujących się u partnerów pry- wiową złotówkę. Skrócono w tym projekcie ustawy
watnych. Następuje też ograniczenie wpływów poli- termin wydania zgody z 60 dni do 6 tygodni. W każ-
tycznych na decyzje inwestycyjne i eksploatacyjne. dym przypadku w projektowanej ustawie pozostawia
Wymienia Komisja Europejska także możliwość wy- się stronom możliwość elastycznego konstruowania
konywania projektów długoterminowych nastawio- partnerstwa, z uwzględnieniem przepisów ogólnych
nych na realizacją określonych celów w odróżnieniu prawa obowiązującego w Polsce, a także dobrych
od projektów, które są prowadzone w oparciu o usta- praktyk i wzorców postępowania, bez nakładania
wę o zamówieniach publicznych, są krótkookresowe obowiązków ustawowych. Projekt ustawy wyraźnie
i mają wąsko określone cele. nawiązuje do obecnych instytucji prawa polskiego,
Tyle na świecie, w Europie. A co w Polsce? Obec- zwłaszcza prawa cywilnego. Nie tworzy się nowych,
nie obowiązuje ustawa o partnerstwie publiczno-pry- a przez to ryzykownych w zastosowaniu, ale wprost
watnym z 2005 r., w oparciu o którą nie wykonano sięga się do instytucji sprawdzonych. To bardzo waż-
ani jednej inwestycji. Ustawa pozostała martwa. Szu- na zaleta proponowanej ustawy.
kając odpowiedzi na pytanie dlaczego, należy stwier- A przepisy projektu ustawy opierają się na nastę-
dzić, że jest ona nadmiernie sformalizowana, że zbyt pujących założeniach. Przyznaje się zainteresowa-
uszczegółowiony jest proces przygotowania projek- nym jak największą swobodę w kształtowaniu part-
tów. Wągrowiec w Wielkopolsce chciał zrealizować nerstwa, nie narzuca przedmiotu partnerstwa ani
taki projekt i utknął on w punkcie zero. Niestety, nie treści umowy. Opiera się na ochronie najważniej-
udało się przeprowadzić choćby tego jednego przed- szych interesów publicznych. Projekt zawiera gwa-
sięwzięcia. Długo zwlekano też z przyjęciem niezbęd- rancję racjonalnego gospodarowania nieruchomo-
nych rozporządzeń do ustawy. Zbyt wysokie są kosz- ściami i zapewnia silną pozycję podmiotom publicz-
ty realizacji przedsięwzięć w ramach partnerstwa nym w spółkach celowych. Chodzi o wymóg zgody
publiczno-prywatnego na podstawie obecnie obowią- wszystkich wspólników lub akcjonariuszy. Ponadto
zującej ustawy i brakuje rządowych instytucji wspie- ochrania się uzasadnione interesy partnerów pry-
rających owo partnerstwo. watnych. Prawa ich są chronione szeregiem postano-
Szanowni Państwo! Niezależnie od wagi przed- wień dotyczących zakończenia umowy, na przykład
stawionych powodów należy podkreślić, że sama przewiduje się zwrot nakładów poczynionych przez
ustawa nie stanowi wystarczającej zachęty do reali- partnera na przedmiot partnerstwa. Chroni się dług
zacji inwestycji w tej formule. Trzeba zmienić klimat publiczny i deficyt budżetowy w tym sensie, że Mini-
polityczny, konieczne jest zrozumienie przez decy- sterstwo Finansów będzie wyrażało zgodę na wydat-
dentów istoty partnerstwa, a także dać pozytywne ki z budżetu państwa, ale w kwocie przewyższającej
wzorce projektów pilotażowych, dokładnie tak jak 100 mln zł, oraz dba o zgodność z prawem Unii Eu-
zrobiła to Irlandia, realizując w ramach pilotażu pro- ropejskiej. Zastosowanie będą tu miały przepisy do-
gramy edukacyjne. Mówiłam o tym w czasie pierw- tyczące wyboru partnera prywatnego w sposób przej-
szego czytania w debacie plenarnej. Musimy także rzysty i niedyskryminujący tegoż partnera.
pamiętać o tym, że przez społeczeństwo partnerstwo W trakcie omawiania projektu ustawy na posie-
publiczno-prywatne w Polsce jest postrzegane jako dzeniu Komisji Gospodarki bardzo wnikliwie rozwa-
bardzo korupcjogenne, co odstrasza podmioty pu- żano wiele aspektów poszczególnych zapisów. Najczę-
bliczne od przystępowania do tego partnerstwa. ściej zgłaszane uwagi czy propozycje poprawek przez
Przechodząc do omawiania przedstawionego pro- posłów, a także przez Biuro Legislacyjne wynikały z
jektu ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, potrzeby doprecyzowania zapisów, wyjaśnienia in-
należy stwierdzić, że głównymi wytycznymi przyświe- tencji czy dostosowania projektowanej ustawy do
cającymi opracowaniu nowego aktu były: eliminacja zmieniających się właśnie innych ustaw. W wyniku
zbędnych obciążeń administracyjnych oraz likwidacja pogłębionej dyskusji pomiędzy Ministerstwem Go-
ograniczeń co do przedmiotu i treści samej umowy. spodarki a posłami zgłaszającymi uwagi i zapytania
Projekt ustawy przygotowany w Ministerstwie czy propozycje poprawek większość poprawek w gło-
Gospodarki zrywa z negatywnymi aspektami obo- sowaniu została odrzucona, a te, które zostały przy-
wiązującej ustawy, nie przewiduje nakładania wielu jęte przez komisję, głównie polecone przez Biuro
dotychczasowych obowiązków, a przede wszystkim Legislacyjne, pragnę króciutko przedstawić.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym 45

Poseł Sprawozdawca Mirosława Nykiel wania założeń do projektu, a kolejne wersje tej usta-
wy były konsultowane z organizacjami samorządów
Do tytułu wprowadzono odnośnik informujący o terytorialnych, organizacjami gospodarczymi repre-
zmianie innych ustaw. W całym projekcie wprowa- zentującymi interesy przedsiębiorców, w tym przed-
dzono jednolitą i konsekwentną terminologią z za- siębiorców zagranicznych, skupionych w izbach pol-
kresu partnerstwa publiczno-prywatnego oraz umo- sko-zagranicznych. Ogółem skonsultowano ustawę z
wy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Odpowied- dwudziestoma różnymi organizacjami, które zgłosiły
nie zmiany dotyczące partnerstwa wprowadzono w około stu różnych uwag, z czego jedna trzecia zosta-
art. 4 ust. 1, natomiast dotyczące umowy w art. 11 ła wprowadzona do ustawy, zresztą wszystkie – chy-
ust. 1 i 3, art. 12 ust. 2 pkt 1. W art. 9 w wyniku uwag ba sto uwag – zostały zawarte w Biuletynie Informa-
Biura Legislacyjnego wprowadzono nowy ustęp, a cji Publicznej Ministerstwa Gospodarki, gdzie rów-
dotychczasowemu ust. 3 nadano nr 4. Wprowadzono nież są odpowiedzi pana ministra gospodarki.
także zmianę dotyczącą art. 11, co się wiąże z tym, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Gospo-
że obowiązek przekazania składnika majątkowego darki jednomyślnie rekomenduje projekt ustawy o
przez partnera prywatnego podmiotu publicznego po partnerstwie publiczno-prywatnym i wnosi o przyjęcie
zakończeniu umowy o partnerstwie publiczno-pry- go przez Wysoką Izbę. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
watnym bez względu na to, kto był darczyńcą tego
składnika, stanowiło swoiste wywłaszczenie bez ja-
kichkolwiek odszkodowań i nie byłoby zgodne z art. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
21 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zarzut taki
bardziej dotyczył art. 9, gdzie jest mowa o zwrocie Bardzo dziękuję, pani poseł.
składnika majątkowego. I tam został wprowadzony Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
odpowiedni przepis. Jednocześnie w art. 11 ust. 2 rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad-
dodano wyrazy „przepis art. 9 ust. 3 stosuje się od- czeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń
powiednio”. w imieniu kół poselskich.
Kolejna zmiana: W art. 17 skreślono ust. 2 w Otwieram dyskusję.
wyniku uwag Biura Legislacyjnego, że przepis ust. 2 Jako pierwszy pan poseł Andrzej Czerwiński,
pkt 1 już obowiązuje w ustawie o finansach publicz- Platforma Obywatelska.
nych. Proszę bardzo, panie pośle.
Piąta poprawka polega na tym, że skreślono art.
30, zmieniający ustawę o finansach publicznych,
zgodnie z sugestią Biura Legislacyjnego wskazujące- Poseł Andrzej Czerwiński:
go na trwające prace nad nową ustawą. A po dalszej
analizie Ministerstwa Gospodarki stwierdzono, że Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
skreślenie tego zapisu było niepożądane i dlatego Ministrze! W imieniu Platformy Obywatelskiej wy-
będzie poprawka w celu przywrócenia tegoż art. 30. głoszę oświadczenie w sprawie projektu ustawy o
W art. 31 zmieniającym ustawę o zasadach pro- partnerstwie publiczno-prywatnym. Chcę zaznaczyć,
wadzenia polityki rozwoju wprowadzono poprawkę iż tu jest sporo optymistycznych wątków i tak powin-
legislacyjną wynikającą z dodania nowych przepisów no być w każdej propozycji, która wychodzi naprze-
do zmieniającego się art. 28 ustawy o zasadach pro- ciw uwagom środowisk i rozwiązuje te problemy, bo
wadzenia polityki rozwoju. A projekt ten zmienia się trzeba mieć nadzieję, że będzie lepiej, trzeba się jakoś
w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i starać, żeby ten optymizm dosięgnął kręgów oczeku-
Funduszu Spójności (druk nr 950). jących zmian. Ja jednak nie tyle, że nie podzielam,
Zmieniono wyrazy „dodaje się ust. 5” na wyrazy ale tak trochę z obawą podchodzę do tego, co tutaj
„dodaje się ust. 9”. słyszymy. Ta obawa wynika z pewnych doświadczeń,
Nadano nowe brzmienie art. 34 pkt 2 w związku zarówno moich jak i przedsiębiorców, jak i samorządu
z uwagą legislatorów, że, po pierwsze, odesłano do terytorialnego, ludzi, którzy często mieli wpływ na
przepisu, który zawiera odesłanie, a po drugie, ode- wydawanie środków publicznych, na racjonalne wy-
słano do innego aktu normatywnego. konywanie zadań, z oceny okoliczności i chęci oraz
Szanowni państwo, to tyle, jeśli chodzi o popraw- rzeczywistości, możliwości realizacji tych oczekiwań.
ki wniesione w wyniku prac Komisji Gospodarki, Słuchając z uwagą wystąpień odnoszących się do po-
uwzględnione w projekcie ustawy w druku nr 1180. przedniej ustawy, ustawy o swobodzie działalności
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę podkre- gospodarczej, pewne rzeczy notowałem. Zanotowa-
ślić, że projekt ustawy był omawiany w atmosferze łem opinie kolegów z lewej strony, gdy mówią, że
zrozumienia, otwartości na zgłaszane propozycje po- owszem jak najbardziej popierają, ale być może to jest
prawek. Potrzeba przyjęcia tej ustawy potwierdzana za mało odważne, i słuchałem posłów z prawej strony,
była przez posłów nie tylko koalicji rządzącej, ale również popierających zmiany, ale zgłaszających po-
także przez posłów opozycji. Ustawa jest bardzo ocze- prawki. Jak to, powiedzmy, w tym historycznym ry-
kiwana zarówno przez partnerów publicznych, jak i sie wydawane były pieniądze publiczne? Za dawnych,
prywatnych. Była konsultowana już na etapie budo- jak niektórzy mówią, dobrych czasów sekretarz,
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
46 Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym

Poseł Andrzej Czerwiński podstawie umów cywilnoprawnych zawieranych mię-


dzy podmiotami publicznymi a prywatnymi realizo-
skarbnik miał jakieś pieniądze, a ci, którzy podejmo- wano te zadania, a z mocy ustawy po prostu przedsię-
wali przedsięwzięcie gospodarcze, najlepiej państwo- biorcy nie wchodzili w to – nie dlatego że się bali, ale
we, wiedzieli, że w danym roku przerobią tyle i tyle. po prostu kpili sobie, bo oni wolą robić swoje interesy,
W 1990 r. zmieniły się warunki, więc ci przedsiębior- niż żeby ktoś ich miał sprawdzać, sprowadzać kłopoty
cy trochę inną skórę na siebie ubierali – to teraz my itd. Jakżeście tacy mądrzy – władza publiczna – to
– ale próbowali tak samo dochodzić do decydentów, wykonujcie zadania, a przecież was i tak ocenią oby-
podobnymi utartymi szlakami. Co wtedy trzeba było watele za sposób wykonania danych zadań. A zatem
zrobić? Wprowadzić ustawę, która by prześwietlała zmieniamy nastawienie, kontrolujmy jakość zadań
drogę wyboru przekazywania środków publicznych. wykonywanych jako zadania publiczne, nałożonych
I wprowadzono ustawę o zamówieniach publicznych ustawowo na podmioty publiczne. Miejmy zaufanie do
– wielokrotnie nowelizowaną, ale do tej pory kryty- ludzi przedsiębiorczych, że oni wiedzą, jak racjonalnie
kowaną, że pomimo szczegółowych zapisów są moż- wydawać pieniądze, jak wpływać na koszty, jak obni-
liwości ich obejścia, że nie likwiduje się korupcji itd. żać te koszty. Ilość zadań przy zaoszczędzeniu pienię-
Wychodzi więc na to, że nie ma jednej ustawy, którą dzy będzie więc olbrzymia.
można wprowadzić i która mogłaby gwarantować Jeśli mam jeszcze powiedzieć o zadaniach, to rów-
swobodę działalności gospodarczej, wykonywanie nież, panie ministrze, o zadaniach na panu ciążą-
zadań publicznych, która by nie była kontestowana, cych. To jest właśnie kwestia informacyjna. Mamy
nie była kontrolowana i, powiedzmy, która by była tu pewne doświadczenie, przedsiębiorcy mają prawo
idealna. Stąd zarówno Platforma Obywatelska, jak i nie wierzyć, że jest wola, chęć zmienienia,, jak to pan
PSL chcą wprowadzić kompleks ustaw. I nie ma co to nazwał, pewnego rewolucyjnego nastawienia. Ale
mówić, że ustawa o swobodzie działalności gospodar- powinniśmy jak najwięcej rozmawiać z tymi ludźmi,
czej rozwiąże wszystkie problemy, że p.p.p. rozwiąże tłumaczyć im, że jest odpowiedni klimat, pokazywać
wszystkie problemy, że nowelizacja ustawy o zamó- przykłady, że nie tylko będziemy kontrolować czy
wieniach publicznych rozwiąże pewne problemy. Jeśli
mówić: róbcie, bośmy coś tam zrobili, ale inspirować
będziemy się wspólnie bardzo starać i zobaczymy ten
pewne przedsięwzięcia, chwalić, opublikować jakiś
dalekowzroczny cel, i zrzucimy z siebie obawy przed
ranking zrealizowanych najlepszych pomysłów. To
tym, że chcemy upublicznić sposób wydawania pu-
jest nasze wspólne zadanie po to, żeby społeczeństwo
blicznych środków, chcemy mieć przejrzyste mecha-
zintegrować za pomocą tego nowego sposobu myśle-
nizmy i chcemy zmienić nastawienie do przedsiębior-
nia, zaufania publiczno-prywatnego, żebyśmy wresz-
czych ludzi, jeśli zmienimy swoją mentalność, jeśli
cie znaczenie słowa „prywaciarz” odwrócili, tak by
będziemy mieć nie tylko odwagę, bo to jest za mało,
oznaczało człowieka przedsiębiorczego, od którego
ale przede wszystkim wiedzę – o sobie, o ustawach i
o problemach i skoncentrujemy tę wiedzę na rozwią- władza publiczna czerpie podatek. I to jest ta rola.
zaniu tych problemów, to osiągniemy – nie natych- Zgadzam się też z panem ministrem, że nie
miastowy, ale rozłożony w perspektywie sukces. wszystko jest idealne, stąd sami chcemy złożyć jesz-
Skąd się bierze mój niepokój? Małopolskie przy- cze parę poprawek do ustawy. I pomimo tych popra-
słowie, zawarte w bajce, mówi wyraźnie: „Wśród wek pewnie jeszcze Senat coś tam znajdzie, ale gene-
życzliwych przyjaciół psy zająca zjadły”. Żeby więc ralnie chcę podkreślić, że rzeczywiście klimat pracy
nie było tak, że od lewej do prawej strony wszyscy w komisji był dobry. Prawda jest też taka, że, trochę
jesteśmy życzliwi wprowadzeniu dobrych warunków za sprawą również moją, bo pospiesznie forsowałem
do prowadzenia działalności gospodarczej, ale przez pewne rozwiązania, pracy posłów towarzyszył dys-
forsowanie pewnych zmian, przez obawę, że coś jesz- komfort, ale przecież nie chodziło o to, żeby źle pra-
cze nie jest idealne, zastopujemy to, co może wyzwo- cować w Sejmie. Chodziło o coś innego, nie o to, żeby
lić energię wśród ludzi przedsiębiorczych. likwidować nasze poczucie dyskomfortu, żeby nam
I krótko, jeśli mam podsumować to, co zawiera się się dobrze pracowało, ale o to, żeby ustawa, oczeki-
w obu ustawach, a konkretnie też i w tym partner- wana przez przedsiębiorców i administrację publicz-
stwie publiczno-prywatnym: po prostu zmieńmy na- ną, jak najszybciej została przeprowadzona. Czyli
stawienie, uwierzmy, że jest ktoś, kto się zna na wy- poświęciliśmy trochę czasu, rzeczywiście wymagało
konywaniu usługi, na wytwarzaniu produktu, towaru, to trochę trudu, ale, jak słyszę, ten trud się opłacał.
na remoncie, na kompleksowym wykonaniu zadania, Jesteśmy też otwarci na pewne dalsze korekty. Miej-
i że tym człowiekiem doświadczonym jest człowiek my nadzieję, że ci, którzy będą korzystać z tej ustawy,
przedsiębiorczy. A ten, który sprawuje władzę publicz- docenią również, choćby po części, nasz trud.
ną, ma zagwarantować klarowne finansowanie takich Popieramy generalnie tę ustawę. W imieniu klubu
przedsięwzięć – i nie mówić, że ja lepiej wiem niż ko- Platformy Obywatelskiej bardzo zachęcam wszyst-
lega i wypiszę katalog zadań, które obejmują dane kich kolegów nie tyle do deklaracji, ile do rzeczywi-
przedsięwzięcie, a które nie, jaki jest poziom ryzyka, stego poparcia projektu w klubach. Jeśli będą jakieś
co to jest ryzyko itd., bo to prowadzi do tego, do czego błędy, zawsze są możliwe korekty. Bardzo dziękuję.
doprowadziła poprzednia ustawa o p.p.p. – że tylko na (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym 47

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość takie


rozwiązania akceptuje. (Oklaski) Dziękuję.
Dziękuję bardzo panu posłowi. Omawiany rządowy projekt ustawy tego nie za-
Głos zabierze pan poseł Adam Gawęda, Prawo i pewnia. Zdaniem ministra ustawa powinna dawać
Sprawiedliwość. szerokie, bardzo dowolne możliwości jej stosowania
– bardzo szerokie, jeszcze raz podkreślam, dowolne
możliwości jej stosowania. Jednym słowem, gdyby w
Poseł Adam Gawęda:
taki sposób dokonać interpretacji, to projektowana
ustawa zdaniem rządu powinna się ograniczyć do
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Mam zaszczyt i wielką przyjemność przedstawić pań- jednego zdania: Ustawa o partnerstwie publiczno-
stwu w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i -prywatnym obowiązuje od dnia… (tu data) i obejmu-
Sprawiedliwość stanowisko i oświadczenie dotyczące je wszelkie umowy pomiędzy partnerem publicznym
rządowego projektu ustawy o partnerstwie publicz- i prywatnym. Koniec, kropka. Przyjęcie takiego sta-
no-prywatnym. nowiska – projektu ustawy jest z jednej strony bardzo
Omawiany na posiedzeniu Komisji Gospodarki ryzykowne, bo nie daje instrumentu kontrolnego, a
projekt ustawy, którego wnioskodawcą jest rząd Plat- z drugiej nie gwarantuje szerokiego zastosowania.
formy Obywatelskiej, pokazuje zmodyfikowane spoj- Do przygotowanego w Ministerstwie Gospodarki pro-
rzenie na możliwość zawierania umów pomiędzy jektu ustawy zgłoszono zresztą w trakcie konsultacji
partnerem publicznym i partnerem prywatnym. Je- z zainteresowanymi ministerstwami i urzędami cen-
żeli zrozumiała jest konieczność przebudowy obowią- tralnymi, przedstawicielami samorządu gospodar-
zującej od 2005 r. ustawy z uwagi na fakt, że nie czego i samorządu terytorialnego oraz organizacjami
spełnia pokładanych w niej oczekiwań, to zupełnie pracodawców ponad 100 poprawek, z których zaled-
niezrozumiałe jest odrzucenie przez rząd skierowa- wie 1/3 uwzględniono. To wskazuje, jak wiele braków
nych pod adresem projektu uwag i poprawek oraz i wątpliwości wiąże się z projektem tej ustawy. Zresz-
przyjęcie takiego trybu procedowania, który unie- tą jeszcze dzisiaj, jak tutaj usłyszeliśmy, też takie
możliwił merytoryczną, z udziałem zainteresowa- poprawki zostały zgłoszone. W trakcie posiedzenia
nych, pracę nad tą ustawą. I tutaj pozwolę sobie nie komisji minister, przedstawiając proponowane roz-
zgodzić się z moim kolegą przedmówcą, który powie- wiązania, w pełni ich nie uzasadnił i nie przekonał
dział, że taki pośpiech był uzasadniony z uwagi na nas do tego, by z koniecznych regulacji ustawowych
ważność ustawy. Przypomnę, że nasza propozycja w tym projekcie zrezygnować.
skierowania projektu do podkomisji również nie zna- A teraz chciałbym przedstawić zapisy, które budzą
lazła zrozumienia. Minister, egzaltując się nie naj- wątpliwości i sprzeciw Klubu Parlamentarnego Pra-
lepszym jednak projektem ustawy, uzasadnił to tym, wo i Sprawiedliwość, oraz nasze propozycje sygnali-
że wiele miesięcy konsultował go ze środowiskami zowane już w pierwszym czytaniu. Otóż w art. 1 w
gospodarczymi i biznesowymi. To bardzo pozytywne, ust. 2 mowa jest o podziale zadań i ryzyk pomiędzy
ale jakby zapomniał, że właściwym do przyjęcia lub podmiot publiczny i partnera prywatnego, jednak w
odrzucenia projektu każdej ustawy, również tej, jest treści tej ustawy nie jest określone, kto i w jaki sposób
Wysoki Sejm i jego organy. ma dokonać ich oceny. Dlatego proponujemy w art. 5
Partnerstwo publiczno-prywatne to znana na poprawkę uzupełniającą identyfikację rodzajów ryzyk
świecie formuła współpracy sektora publicznego i mających wpływ na przedsięwzięcie. W art. 7 propo-
prywatnego. Omawiana ustawa powinna tworzyć nujemy zmianę ust. 3, która określałaby w szczegól-
akceptowalne rozwiązania prawne, które uwalniały- ności warunki umowy o partnerstwie publiczno-pry-
by realizację przedsięwzięć poprzez nawiązywanie watnym. W uzasadnieniu rządowym czytamy m.in.:
umów publiczno-prywatnych z uwzględnieniem wła- „konieczne są pewne i przejrzyste ramy prawne”. Zga-
ściwej ochrony obydwu stron umowy, zarówno pu- dzamy się z tym, jednak widzimy tu pewną niekonse-
blicznej, jak i prywatnej, wystarczająco dobrze chro- kwencję, gdyż w projekcie ustawy znajdujemy tylko
nić interes publiczny oraz tworzyć przejrzystą i jed- zapis w brzmieniu: „Umowa o partnerstwie publicz-
noznacznie określoną płaszczyznę współpracy pu- no-prywatnym określa skutki nienależytego wykona-
bliczno-prywatnej. Ustawa naszym zdaniem powinna nia i niewykonania zobowiązania, a w szczególności
być bardzo dobrym narzędziem regulującym te wła- kary umowne lub obniżenie wynagrodzenia partnera
śnie zasady, partnerstwo zaś z samej definicji to prywatnego”. Uznajemy, że to jest bardzo ważne, ale
współpraca oparta na umowie podmiotu publicznego niewystarczające, stąd nasza propozycja co do wpro-
z partnerem prywatnym, służąca realizacji zadania wadzenia tej „przejrzystości”. Każda bowiem umowa,
publicznego, w której ramach partner prywatny w a już szczególnie tego typu, powinna określać istotne
zamian za określone wynagrodzenie ponosi nakłady okoliczności, np. cel i przedmiot umowy, łączną war-
na realizację przedsięwzięcia objętego tą umową. W tość środków przewidzianych na realizację zadania,
ramach tak rozumianego partnerstwa publiczno-pry- wzajemne zobowiązania partnerów, uprawnienia pod-
watnego następuje podział ryzyka związanego z wy- miotu publicznego w zakresie bieżącej kontroli reali-
konaniem przedsięwzięcia pomiędzy podmiot pu- zacji przedsięwzięcia, czas, na jaki została zawarta, i
bliczny a partnera prywatnego. Chcę podkreślić, że okoliczności ewentualnej zmiany jej zapisów.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
48 Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym

Poseł Adam Gawęda Widzimy konieczność wprowadzenia dobrej usta-


wy, sprawnie funkcjonującego narzędzia do realizacji
Na kolejną uwagę zasługuje fakt braku zapisu zadań publicznych – przedsięwzięć inwestycyjnych
w art. 15 – stąd nasza trzecia poprawka – który sta- z udziałem partnera prywatnego, jednak ten projekt
wiałby wymóg uzyskania zgody wszystkich wspólni- ustawy jest naszym zdaniem niedopracowany i jest
ków albo akcjonariuszy spółki w momencie ewentu- nie najlepszym rozwiązaniem, pokazującym nieco
alnej zmiany umowy albo statutu spółki, istnieje inne oblicze czy intencje projektodawcy. Jeżeli nało-
bowiem uzasadnione ryzyko, że taka zmiana może żyć na to wspomnianą już procedowaną ustawę
mieć wpływ na dalsze funkcjonowanie samej umowy. o koncesjach na roboty budowlane, która umożliwia
Zmiany dotyczące tych dokumentów mogą całkowicie niekontrolowane zawieranie wielomilionowych umów
zmieniać zarówno zakres i rodzaj działalności, jak poza rygorami ustawy Prawo zamówień publicznych,
i formę prawną strony prywatnej partnerstwa. to brak określenia procedur kontrolnych wskazywać
W art. 18 brak jest zapisu uprawniającego właściwe- może nawet na celowe działanie.
go ministra do nadzoru i kontroli nad realizacją Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
przedsięwzięć – wydaje się, przynajmniej tych, któ- Wobec powyższego Klub Parlamentarny Prawo
rych wartość przekracza 100 mln zł – stąd propozycja i Sprawiedliwość, który w tej chwili mam przyjem-
dodania do tego artykułu ust. 5, który taką kontro- ność reprezentować, wnosi do projektu ustawy sto-
lę umożliwiałby. Ponadto niepokój budzi fakt, że sowne poprawki, które teraz panu marszałkowi prze-
projektodawca powołuje się na projekt ustawy o kon- każę. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
cesjach na roboty budowlane lub usługi, która jesz-
cze nie została przyjęta, na co zresztą zwrócili uwa-
gę w trakcie prac w komisji legislatorzy z Biura Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Analiz Sejmowych. Jeżeli jest takie powołanie, to ta
ustawa winna być przyjęta w pierwszej kolejności. Dziękuję, panie pośle.
Dla funkcjonowania omawianej ustawy, a w szcze- Dziękuję za poprawki.
gólności określenia wynagrodzenia partnera pry-
watnego czy też pobierania przez niego pożytków,
ten zapis jest sprawą kluczową i nie można opierać Poseł Adam Gawęda:
się w tym momencie na jeszcze nieprzyjętych regu-
lacjach prawnych. Dziękuję bardzo.
Ustawa niewątpliwie zawiera dobre, akceptowal-
ne zapisy. Doceniamy intencję rządu skierowaną na
poszukiwanie sposobów praktycznego wprowadzenia Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
jej w życie, aby prywatny partner był rzeczywiście
partnerem. Jednakże nie możemy zapominać, że we Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Mil-
współczesnym świecie biznesu umowa jest funda- carza, Lewica.
mentalną podstawą współdziałania i współpracy
między partnerami. Nie jesteśmy też zwolennikami
zbędnej biurokracji i sprawozdawczości. Budowanie Poseł Henryk Milcarz:
wzajemnego zaufania jest czymś bardzo istotnym,
jednak nie może eliminować podstawowych form Dziękuję bardzo.
kontrolnych, które powinny być określone w projek- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
cie tej ustawy. Ponadto omawiany projekt nie określa Występując w imieniu klubu Lewicy w poprzednim
jednoznacznie tego, jakie przepisy będą obowiązywa- punkcie porządku obrad, wykazałem ogromną życz-
ły w przypadku obcego kapitału, obcego przedsiębior- liwość wobec wnioskodawców, dobrą wolę, niosłem
cy oraz w jaki sposób minister gospodarki będzie pokój, a spotkała mnie kara. Pan poseł Czerwiński,
realizował upowszechnianie i analizę funkcjonowa- zabierając przed chwilą głos w imieniu Platformy
nia partnerstwa publiczno-prywatnego. Zresztą mój Obywatelskiej…
kolega przedmówca też o tym mówił, żeby to mocniej (Poseł Andrzej Czerwiński: Przecież chwaliłem
sygnalizować, być może poza obszarem tej ustawy. pana posła.)
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość Wie pan, jak mnie pan chwalił, to ja słyszałem.
oczekuje pełnej informacji, zapewnienia przez rząd Opowiadał pan o odległych czasach, o sekretarzach,
i pana ministra oraz wskazania, czy i jakie zapisy żaląc się na rolę wnioskodawców. Mówił pan fraszkę
projektu ustawy wystarczająco zabezpieczają partne- o tym, że wśród serdecznych przyjaciół psy zająca
rów, a szczególnie interes strony publicznej, głównie zjadły. Panie pośle, jeżeli już mowa o zającach, to ja
w sytuacji takiej, kiedy to podmiot zacznie już gene- też powiem fraszkę: Siedzi zając pod miedzą, a my-
rować stabilne przychody, żeby ostatecznie nie oka- śliwi nie wiedzą.
zało się, że ryzyko będzie dzielone równo, a zyski Teraz przechodzę już do zasadniczego wystą-
będą transferowane do partnera prywatnego. pienia.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym 49

Poseł Henryk Milcarz które muszą być przeprowadzone przed dokonaniem


wyboru i realizacją określonego przedsięwzięcia
Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Lewi- w formie partnerstwa publiczno-prywatnego. Nieste-
ca mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec pro- ty, to wszystko dobre, co mogłem o tych zapisach
jektu ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym ustawy powiedzieć.
(druki nr 1180 i 1301). Wysoka Izbo! Klub Lewica, mając świadomość
Wysoka Izbo! Nasza ojczyzna ma obecnie niewąt- ułomności tego projektu, kieruje się jednak odpowie-
pliwie dobry czas, który w historii naszego państwa dzialnością za tworzenie warunków, które mają lepiej
rzadko się zdarzał. Trwający od wielu lat pokój, dobre służyć rozwojowi Polski, i będzie głosował za przyję-
relacje z sąsiadami, a nade wszystko akcesja Polski ciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.
do Unii Europejskiej dają podstawy do stabilizacji,
a także do realizacji celów, które będą dobrze służyć
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
rozwojowi państwa, będą dobrze służyć Polsce i oby-
watelom. Wszyscy jednak wiemy – niezależnie od
Bardzo dziękuję panu posłowi.
poglądów politycznych, niezależnie od statusu spo-
Głos zabierze pan poseł Jan Kamiński, Polskie
łecznego – że jest inaczej. Ciągłe spory, kłótnie, pro-
Stronnictwo Ludowe.
wadzone gry polityczne sprawiają, że nie wykorzy-
stujemy tej szansy w pełni.
Wysoka Izbo! Naród polski zwykł sobie radzić Poseł Jan Kamiński:
w każdej sytuacji – często zmuszał nas do tego zły
czas – i radzi sobie także obecnie. Rzecz jednak Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
w tym, aby Wysoka Izba tworzyła prawo, które bę- mie! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stron-
dzie likwidowało wszelkie bariery, a wręcz tworzyło nictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić nasze
zachęty do tego, aby obywatele brali sprawy w swoje stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o part-
ręce. Wykorzystywanie ogromnych środków unijnych nerstwie publiczno-prywatnym.
otwiera szanse przed samorządami, stowarzyszenia- Opracowany w Ministerstwie Gospodarki projekt
mi, a także indywidualnymi obywatelami, którzy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom na stworzenie
mogą realizować swoje plany, marzenia i tym samym rozwiązań prawnych, które pozwolą na realizację
wzbogacają dobro wspólne. przedsięwzięć z wykorzystaniem partnerstwa pu-
Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycz- bliczno-prywatnego w Polsce. W dotychczasowych
nej zawsze opowiadał się za tworzeniem warunków, realiach ci, którzy taką współpracą są zainteresowa-
za tworzeniem prawa, które będzie służyć rozwojowi ni, muszą wykorzystywać przepisy szczególne, gdyż
gospodarki polskiej. Uważamy bowiem, że dobrze ustawa z 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywat-
zorganizowana gospodarka, sprawna gospodarka nym w praktyce nie jest stosowana, zupełnie, powie-
daje możliwości, aby móc realizować politykę społecz- działbym, nie spełnia oczekiwań rynku. Tymczasem
ną. Albowiem to człowiek jest najważniejszy, a gospo- dyskutowany tutaj projekt ustawy właśnie te oczeki-
darka, kapitał mają służyć ludziom. wania stawia na pierwszym miejscu, o czym świadczy
Wysoka Izbo! Czy projekt ustawy spełnia oczeki- fakt, że na każdym etapie prac nad projektem był on
wania nie tylko wnioskodawców, ale czy spełnia ocze- konsultowany z najbardziej zainteresowanymi mini-
kiwania gospodarki polskiej, a nade wszystko społe- sterstwami i urzędami centralnymi, organizacjami
czeństwa polskiego? Zapewne w tej formie nie do pracodawców, przedstawicielami samorządu gospo-
końca. Zawarte w projekcie pewne uproszczenia i uła- darczego i terytorialnego.
twienia wydają się z perspektywy słowa pisanego Partnerstwo publiczno-prywatne to zdaniem na-
korzystne. Na przykład przewidywane zapisami pro- szego klubu szczególnie istotna forma aktywności
jektu ustawy dokonywanie obliczeń szacunkowych gospodarczej, o którą musimy zadbać, biorąc pod
lub podawanie wielkości orientacyjnych jako rozwią- uwagę dbałość o dalszy rozwój gospodarczy naszego
zań bardzo pomocnych w kontekście procesu przygo- kraju. Wprowadzenie nowych możliwości przysłuży
towania przedsięwzięcia publiczno-prywatnego. Moż- się procesom rozbudowy infrastruktury i budownic-
liwe będzie również spełnienie wymagań ustawy twa, ale również podjęciu wyzwań związanych z przy-
nawet wtedy, gdy nie ma szczegółowych informacji gotowaniami do wykorzystania funduszy unijnych
o tym, jak będzie wyglądać realizacja przedsięwzięcia w ramach nowej perspektywy finansowej 2007–2013
w ramach p.p.p. Takie rozwiązanie jest potrzebne, i Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012.
ponieważ w obecnym stanie prawnym występują sy- Powiedziałbym, że w tych okolicznościach wprowa-
tuacje, w których przedstawienie wymaganych da- dzenie ustawy o partnerstwie publiczno-prywat-
nych na etapie przygotowania projektu jest niemoż- nym to konieczność. Musimy pozwolić kapitałom
liwe. Pozytywnie też oceniamy wpisanie do projektu prywatnym na zaangażowanie się w podjęcie po-
definicji usług publicznych. Jej brak skutkował nie- wyższych wyzwań. Istnieją już bardzo duże zale-
jasnościami w odniesieniu do zakresu stosowania głości w pracach nad wykorzystaniem funduszy
przepisów. Wydaje się również dobrym rozwiązaniem unijnych, których nadrobienie jest bardzo trudnym
wprowadzenie do projektu ustawy zakresu analiz, zadaniem obecnego rządu.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
50 Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym

Poseł Jan Kamiński Jeżeli nie ma, zamykam listę.


Ustalam czas pytania na 1 minutę.
To samo dotyczy tematu Euro 2012. Oczywiście Pan poseł Szymon Giżyński, Prawo i Sprawiedli-
obie kwestie stanowią ogromną szansę dla Polski wość.
i nie można dopuścić do tego, aby z powodu braku
źródeł finansowania zostały one zaprzepaszczone.
Poseł Szymon Stanisław Giżyński:
Dlatego musimy wykorzystać wszelkie mocne strony,
jakimi są także przedsiębiorcy, w celu umożliwienia
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
dalszego rozwoju regionalnego i gospodarczego na-
mie! W różnych krajach stosuje się różne formy re-
szego kraju.
gulacji prawnych partnerstwa publiczno-prywatne-
Patrząc na doświadczenia krajów europejskich,
go. W Irlandii i Portugalii na przykład funkcjonuje
można zauważyć, że inwestycje w ramach partner-
kompleksowo na poziomie ustawy jeden akt prawny,
stwa publiczno-prywatnego najbardziej powszechne
w najbardziej praktykującej partnerstwo publiczno-
stały się w Hiszpanii, Portugalii oraz Wielkiej Bry-
-prywatne Anglii szczegółowe rozwiązania umiesz-
tanii, gdzie stanowią one 10–15% wszystkich inwe-
czone są w różnych aktach prawnych, w innych
stycji publicznych. Partnerstwo publiczno-prywatne
od lat uznawane jest za niezwykle korzystną formę jeszcze państwach stosuje się regulacje mieszane,
realizacji inwestycji infrastrukturalnych również a we Francji obowiązują przepisy branżowo-resor-
w Stanach Zjednoczonych i Australii. Dzięki wyko- towe. Co przesądziło, że rząd wybrał drogę określe-
rzystaniu kapitału z sektora prywatnego państwo nia reguł partnerstwa publiczno-prywatnego w jed-
może zrealizować znacznie więcej inwestycji. Nastę- nej ustawie?
puje ponadto demonopolizacja administracji publicz- Pytanie drugie. Jak rząd interpretuje fakt, że po
nej, gdyż jej zadania przekazywane są podmiotom uchwaleniu w 2005 r. pierwocinowej ustawy o part-
prywatnym. nerstwie publiczno-prywatnym ustały w Polsce
Naszym zdaniem przygotowany przez Minister- wszelkie, nawet precedensowe, formy realizacji pro-
stwo Gospodarki projekt nie wprowadza – i to jest jektów gospodarczych, przede wszystkim infrastruk-
słuszne – wielu nowych przepisów prawnych czy kon- turalnych, o publiczno-prywatnym charakterze?
kretnych uwarunkowań co do rodzaju przedsięwzięć, I pytanie trzecie, ostatnie. W Anglii wiodącej
jakie mogą być realizowane w ramach partnerstwa. prym w światowej skali w korzystaniu z formuły
Projekt, aby umożliwił sprawne działania w prakty- partnerstwa publiczno-prywatnego jego udział w od-
ce, musi być elastyczny, powinien eliminować zbędne niesieniu do całości inwestycji publicznych sięga rok-
obciążenia administracyjne oraz likwidować ograni- rocznie 12–15%. Jakie cele przy wykorzystaniu m.in.
czenia przy wykorzystaniu ogólnego systemu prawa zapisów procedowanej ustawy stawia sobie w tym
obowiązującego w Polsce, a także dobrych praktyk zakresie polski rząd? Dziękuję uprzejmie.
i wzorców postępowania. Uważamy, że taki projekt
udało się przygotować. Przypomnę, że wszystkie
przepisy, które znalazły się w projekcie, są wyrazem Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
pięciu podstawowych założeń: po pierwsze, przyzna-
nia zainteresowanym jak największej swobody Dziękuję panu posłowi.
kształtowania partnerstwa, po drugie, ochrony naj- Pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywa-
ważniejszych interesów publicznych, po trzecie, telska.
ochrony uzasadnionych interesów partnerów pry-
watnych, po czwarte, ochrony długu publicznego i,
po piąte, zgodności z prawem Unii Europejskiej. Ja Poseł Tadeusz Arkit:
nie będę wchodził w szczegóły projektu, bo o nich
mówił poseł sprawozdawca. Powiem tylko, że założe- Dziękuję bardzo.
nia te naszym zdaniem zostaną zrealizowane dzięki Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
nowym regulacjom. mie! Obradujemy nad projektem kolejnej ustawy bar-
W związku z powyższym jeszcze raz oświadczam, dzo oczekiwanej przez samorządy, przez partnerów
że Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego prywatnych i przez wszystkie podmioty, które reali-
zgadza się ze stanowiskiem Komisji Gospodarki i po- zują wiele zadań ze środków publicznych. Ta ustawa
prze rządowy projekt ustawy o partnerstwie publicz- pozwoli na to, aby wydawać mniej środków publicz-
no-prywatnym. Dziękuję bardzo. (Oklaski) nych i aby zadania, które należą do kategorii zadań
publicznych, były dobrze realizowane. Mówię to jako
osoba, która w 2004 r. doprowadziła do podpisania
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: umowy partnerstwa publiczno-prywatnego, pomimo
że nie było wówczas regulacji prawnych. Myślę, że im
Dziękuję panu posłowi. niej tych regulacji, tym łatwiej osiągnąć cele w za-
Przystępujemy do pytań. Jest zapisanych 8 osób. kresie partnerstwa publiczno-prywatnego. Ta ustawa
Czy są jeszcze chętni? jest w tym zakresie dobra.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym 51

Poseł Tadeusz Arkit Wicemarszałek Krzysztof Putra:


Panie Ministrze! Chciałbym zapytać, ponieważ Dziękuję bardzo panu posłowi.
tutaj wiele mówiliśmy o Euro 2012, a terminowość Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Hen-
jest jednym z tych kryteriów, które wskazuje, że le- ryka Milcarza, Lewica.
piej i terminowo są realizowane projekty w ramach
partnerstwa publiczno-prywatnego niż te realizowa-
ne są ze środków publicznych, czasu jest niewiele do Poseł Henryk Milcarz:
Euro 2012 i warto skorzystać z tej ustawy, mam na-
dzieję, że będzie wkrótce uchwalona, czy pan mini- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
ster ma informacje o skali zainteresowania realizacją Czy nie obawia się pan pewnych uwarunkowań,
inwestycji związanych z Euro 2012 według tej formu- w jakich ta ustawa zostanie wprowadzona?
ły partnerstwa publiczno-prywatnego? Dziękuję bar- (Poseł Jan Kulas: Od roku nie.)
dzo. (Oklaski) Od mniej więcej trzech lat w Polsce panuje atmos-
fera podejrzliwości, nieufności, utraty zaufania i czy
w związku z tym te tak liberalne przepisy będą mo-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: gły być realizowane? Właśnie z tego powodu, że sa-
morządowcy, urzędnicy różnych szczebli będą się bali
Dziękuję panu posłowi. podejmowania decyzji, będą się bali korzystania
Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska. z przepisów ustawy o partnerstwie publiczno-prywat-
nym. Nie chciałbym, żeby tak było, żeby nie było
wątpliwości. Natomiast gdyby ta teza okazała się
Poseł Jan Kulas: prawdziwa, to aż strach pomyśleć, że będą korzysta-
li z tego tylko ci odważni, a nie zawsze do końca od-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- powiedzialni, bo wtedy to... (Dzwonek) Czy pan po-
mie! Gospodarka, gospodarka, raz jeszcze gospodar- dziela te obawy? Chciałbym o to zapytać. Dziękuję.
ka – można by powiedzieć w kontekście dzisiejszej
debaty.
Panie Ministrze! Niemcy, Hiszpania, Wielka Bry- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
tania – podawano tu wiele przykładów pięknych suk-
cesów partnerstwa publiczno-prywatnego. Mnie Dziękuję bardzo panu posłowi.
szczególnie zainteresował przykład Niemiec, bo to Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Leszka
przecież nasz największy partner gospodarczy, gdzie Aleksandrzaka, Lewica.
sukcesy w zakresie p.p.p. odnoszono na poziomie nie
tylko federalnym, czyli u nas regionalnym, ale nawet
w skali gminy. Naszym sąsiadom to pięknie się uda- Poseł Leszek Aleksandrzak:
ło. Czy zdecydowały o tym tylko ustawy, czy może
także inne czynniki i okoliczności? Może warto by Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano-
było głębiej nad tym się zastanowić. wie Posłowie! Na początek jedna uwaga. W materia-
Panie Ministrze! Bardzo mnie cieszy to, że ujęto le, który przedstawiła pani poseł sprawozdawca, była
tutaj kwestie Euro 2012 – w Gdańsku te mistrzo- informacja, że od 2005 r. nie zrealizowano żadnej
stwa również się odbędą – ale czy rzeczywiście ta inwestycji w ten sposób. Myślę, że nie chodzi tylko
dobra, czy nawet bardzo dobra ustawa rozwiązuje o same przepisy, ale również o to, że wielu inwesto-
wszystkie problemy? Czy nie są potrzebne jeszcze rów, wiele samorządów obawiało się tej podejrzliwo-
inne działania, pozaustawowe, które by zachęciły ści, o której przed mówił chwilą pan poseł, ponieważ
także inwestorów prywatnych do realizacji przed- każda taka umowa była od razu badana przez Cen-
sięwzięć prywatno-publicznych w szerokim zakresie tralne Biuro Antykorupcyjne, wpadały służby i każ-
inwestycyjnym? dy się bał to robić. Czy obecna ustawa, jeżeli nie
I ostatnia rzecz. Ustawa dopuszcza także udział zmieni się podejścia służb kontroli państwowej w Pol-
w p.p.p., czyli partnerstwie publiczno-prywatnym, sce, nadal nie będzie blokowana właśnie z powodu tej
inwestorów zagranicznych. Czy zapisy ustawowe tu bojaźni? To nie jest kwestia tego, że samorządy nie
wystarczają, czy może także pewien klimat – pewien chcą tego realizować, ale jeżeli mają być podejrzane
klimat inwestycyjny – też nie będzie tutaj równie o cokolwiek, to nie chcą tego czynić.
ważny, żeby zachęcić inwestorów zagranicznych do I następne pytanie. Czy ministerstwo planuje
udziału w tymże przedsiębiorstwie publiczno-pry- akcję informacyjną dotyczącą partnerstwa publicz-
watnym? Dziękuję za uwagę. (Oklaski) no-prywatnego? Ona jest potrzebna, żeby społe-
czeństwu pokazać, że to jest ważne zadanie. Jeże-
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek li to zrealizujemy, to będziemy do przodu z inwe-
Sejmu Krzysztof Putra) stycjami.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
52 Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym

Poseł Leszek Aleksandrzak wych. Niektóre gminy posiadają w swym zasobie


żwirownie, z których w przeszłości korzystano, re-
Czy omawiana ustawa jest zbieżna i spójna z usta- montując drogi gmin. Dzisiaj, zgodnie z przepisami,
wą o zamówieniach publicznych, bo bardzo często nie ma takiej możliwości. W projektowanej ustawie
zdarzało się, że te ustawy były niespójne, że później w art. 8 i 9 proponuje się możliwość wniesienia
był problem z ich realizacją? Pytanie, na które praw- wkładu własnego w postaci składnika majątkowego
dopodobnie nie da się odpowiedzieć: Czy minister- i zobowiązania partnera prywatnego do zwrotu tego
stwo naprawdę jest w stanie zagwarantować, że pań- składnika podmiotowi publicznemu, w przypadku
stwowe służby kontrolne inaczej będą podchodziły do gdy partner prywatny w sposób sprzeczny z jego
tych zadań, a nie z pełną podejrzliwością? Dziękuję przeznaczeniem wykorzystuje publiczny składnik
bardzo. majątkowy.
Panie ministrze, dlaczego nie przewiduje się ode-
brania składnika majątkowego w przypadku uzy-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: skiwania przez podmiot prywatny nadmiernych,
wcześniej nieprzewidzianych, zysków pochodzących
Dziękuję bardzo panu posłowi. z korzystania z tego składnika będącego własnością
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła An- lub w zarządzie podmiotu publicznego?
drzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość. Drugie, ważniejsze dla mnie, pytanie: Czy rząd
zamierza przedłożyć propozycję takich zmian w prze-
pisach, w wyniku których bez żadnych pośredników
Poseł Andrzej Szlachta: gminy mające w swych zasobach żwirownie mogłyby
pozyskiwać z nich kruszywo na własne potrzeby,
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! szczególnie na remont i modernizację dróg gmin-
Omawiana ustawa w zakresie wyboru partnera pry- nych? Bardzo dziękuję. (Oklaski)
watnego odnosi się do ustawy Prawo zamówień pu-
blicznych, która m.in. wprowadza formę dialogu
konkurencyjnego jako tryb zamówienia, w którym Wicemarszałek Krzysztof Putra:
po publicznym ogłoszeniu o zamówieniu zamawiają-
cy prowadzi z wybranymi przez siebie wykonawcami Dziękuję bardzo panu posłowi.
dialog, a następnie zaprasza ich do składania ofert. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani-
Po zakończeniu dialogu zamawiający zaprasza wy- sława Lamczyka, Platforma Obywatelska.
konawców do składania ofert i przekazuje specyfika-
cję istotnych warunków zamówienia.
Stąd moje pytanie do pana ministra: Czy w tych Poseł Stanisław Lamczyk:
istotnych warunkach zamówienia cena może być
podstawowym kryterium wyboru najkorzystniejszej Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
oferty? Jeżeli cena nie jest podstawowym kryterium Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym jest
wyboru oferty, to inne subiektywne kryteria zawsze bardzo oczekiwana, myślę więc, że ponieważ we
będą rodziły podejrzenia i powodowały dyskomfort wszystkich sondażach przedsiębiorcy bardzo wysoko
zamawiającego, np. wójta, burmistrza, prezydenta, oceniają działania pana ministra, będzie ona dodat-
który później może spotkać się z presją ze strony rady kowym atutem przy ocenie działalności rządu.
miasta czy rady gminy i oczywiście mieszkańców. Panie ministrze, w związku z tym mam pytania.
Dziękuję bardzo. (Oklaski) W jaki sposób zmienić nastawienie, mentalność
przedsiębiorców, żeby częściej wybierali tę formę
działalności? Tam, gdzie mieszkam, w Kartuzach na
Wicemarszałek Krzysztof Putra: Kaszubach, też jest w tej chwili ogłoszony przetarg
na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego na
Dziękuję bardzo panu posłowi. wykonanie stadionu, jak również sali gimnastycznej.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerze- Są zainteresowane osoby, nawet jedna firma zagra-
go Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość. niczna, ale tego rodzaju inwestycje są nowością. W jaki
sposób, panie ministrze, będzie promował pan tę for-
mę współpracy? Czy może przewiduje pan jakieś in-
Poseł Jerzy Gosiewski: westycje pilotażowe? Dziękuję. (Oklaski)

Bardzo dziękuję.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sza- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
nowny Panie Ministrze! W moim województwie, woj.
warmińsko-mazurskim, jest wiele gmin mało zalud- Dziękuję bardzo panu posłowi.
nionych, o słabej infrastrukturze komunikacyjnej, Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
a przez to o bardzo niskich możliwościach finanso- pana.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym 53

Wicemarszałek Krzysztof Putra partnerstwa publiczno-prywatnego. Może nie byłyby


tak liczne, jak, mam nadzieję, będą dzięki ustawie,
Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza sta- którą obecny rząd proponuje do uchwalenia Wysokiej
nu w Ministerstwie Gospodarki pana Adama Szejn- Izbie, ale byłyby. Natomiast jaki jest stan dzisiaj?
felda. Stan jest taki, że mamy ustawę o p.p.p., ale nie mamy
Zapraszam pana ministra. p.p.p. Mamy przepisy o partnerstwie publiczno-pry-
watnym, tylko nie mamy przykładów realizacji prze-
pisów partnerstwa publiczno-prywatnego. Toczy się
Sekretarz Stanu wielka dyskusja, czy powinno się realizować zadania
w Ministerstwie Gospodarki publiczne w formule z udziałem partnerów prywat-
Adam Szejnfeld: nych, ale ta dyskusja nie doprowadziła do wybudo-
wania ani jednej drogi, ani jednej oczyszczalni ście-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli panie po- ków, hali sportowej czy boiska. To należy wreszcie
słanki i panowie posłowie pozwolicie, chciałbym, po- skończyć. W bardzo ważnej, poważnej refleksji pana
dobnie jak przy poprzednim punkcie, dotyczącym posła Andrzeja Czerwińskiego, a zarazem w każdym
nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospo- praktycznie wystąpieniu związanym z tym tematem
darczej, podziękować wszystkim klubom i posłom za posłów zarówno lewicy, centrum, jak i prawicy, za-
wystąpienia, ponieważ we wszystkich wypowiedziach warte było pytanie, co można wobec tego zrobić. Po-
rekomendowano tę ustawę i wyrażano dla niej popar- wiem państwu: przede wszystkim trzeba uchwalić tę
cie, z czego bardzo się cieszę i mam nadzieję, że skut- ustawę. To jest oczywista sprawa, ale to za mało. Tak
kiem takiej postawy i uznania wszystkich klubów jak przed chwilą mówiłem, trzeba działać na rzecz
będzie uchwalenie tej ustawy, miejmy nadzieję, jesz- zmiany tego klimatu, nie na rzecz poprawienia kli-
cze w tym tygodniu. Pytania, postulaty, uwagi są matu, ale zmiany, bo to, co jest dzisiaj, to mróz, to
rzeczą oczywistą, dlatego teraz chciałbym odpowie- Syberia, to minus 40°, a ma być przyjazne 36,6°.
dzieć na zadane pytania. Co chcę powiedzieć, korzystając z tej okazji, z tych
Zacząłbym od kwestii, o której mówił pan poseł pytań? Że to nie jest tylko kwestia rządu, bo pytania
Andrzej Czerwiński. Nie były to pytania czy uwagi, często sugerowały, a wręcz nawet od razu dawały
ale temat, który poruszył pan poseł Czerwiński, po- odpowiedzi, które państwo zawieraliście w swoich
jawił się później właściwie we wszystkich pytaniach. wystąpieniach, co rząd zrobi, co minister gospodarki
O co chodzi? Chodzi o to, co jest, co było i co może zrobi. A ja bardzo chętnie odwróciłbym to pytanie:
być, a nie chcielibyśmy, żeby tak się stało, największą A co wy zrobicie, żeby zaistniało w Polsce partner-
barierą rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego stwo publiczno-prywatne?
w Polsce. Pan poseł Czerwiński zwrócił uwagę na Czy wy, panie posłanki i panowie posłowie, jak
kwestię, którą określił klimatem dla p.p.p. Tak, to będziecie jeździć na swoje zebrania z wyborcami, jak
prawda. Gdybym miał powiedzieć, jakie do tej pory będziecie jeździć na spotkania z samorządowcami,
wystąpiły bariery, a padło takie pytanie z sali – zresz- wójtami, prezydentami, starostami, marszałkami,
tą podobnie było podczas pierwszego czytania, podob- jak będziecie jeździć na spotkania z przedsiębiorca-
nie jest na każdym spotkaniu dotyczącym partner- mi, to będziecie propagować, upowszechniać, zachę-
stwa publiczno-prywatnego – co było i co jest naj- cać do partnerstwa publiczno-prywatnego, czy też
większą barierą realizacji w obecnym stanie praw- będziecie wyrażać takie głosy powątpiewania, które
nym, to powiedziałbym, że, po pierwsze, ustawa, można też było tutaj usłyszeć? Bo tu były też takie
która nie jest, delikatnie mówiąc, doskonała, po dru- głosy ambiwalentne: z jednej strony pełnego, głębo-
gie, co jest już gorsze, działanie rządu, które jest róż- kiego poparcia dla p.p.p., ale zaraz nuta niepewności:
nie określane, także mianem celowego. Chodzi o przy- Czy tam nie będziecie jakichś przekrętów? I od razu
jęcie rozporządzeń wykonawczych do obecnie obo- poprawki na ręce pana marszałka, które miałyby
wiązującej ustawy, które de facto w ogóle przekreśli- poprawić ustawę.
ły sens realizowania jakiegokolwiek partnerstwa Poprawki będziemy rozpatrywać na posiedzeniu
publiczno-prywatnego na podstawie tej ustawy, mam komisji. Co prawda część z nich została tutaj werbal-
na myśli rozporządzenie ministra gospodarki, ale nie omówiona, więc wypadałoby, żebym chociaż krót-
szczególnie krytykowane rozporządzenie ministra ko odniósł się do nich, ale od razu generalnie powiem,
finansów. Żeby nie było niejasności, nie chodzi o obec- nie omawiając wszystkich dokładnie, że jeśli je przyj-
ny rząd. Trzecia bariera to negatywny, zły, nieprzy- miemy – to są poprawki Prawa i Sprawiedliwości,
jazny, nieprzychylny klimat. Jeśli miałbym określić, które wniesiono dzisiaj do laski marszałkowskiej – to
w jakiej kolejności te bariery ustawić, to powiedział- zrezygnujmy z uchwalania tej ustawy, bo to są po-
bym: dokładnie odwrotnie. Największą barierą jest prawki, które mają przywrócić właściwie nie tylko
bariera strachu, potem te rozporządzenia i na końcu ducha, ale i przepisy obecnie obowiązującej ustawy.
ustawa. Gdyby ustawa była taka, jak jest, a nie było- (Poseł Jan Kulas: Właśnie.)
by uniemożliwiających prawie jej realizację rozporzą- To są poprawki, które mają doprowadzić do tego,
dzeń wykonawczych, zaś klimat byłby przyjazny, że znowuż będziemy mieli ustawę zamiast autostrad,
niewątpliwie mielibyśmy już w Polsce przykłady że będziemy mieli ustawę zamiast boisk sportowych,
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
54 Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki ność, to nawet drobna zmiana często byłaby niemoż-
Adam Szejnfeld liwa do przeprowadzenia.
Jeśli chodzi o przedmiot i cel spółki, to chyba
że będziemy mieli ustawę i przepisy, ale nie będzie dosyć wyraźnie reguluje to, powiedziałbym, restryk-
oczyszczalni ścieków. O to więc właśnie chodzi. Nie cyjny art. 14, który wręcz mówi, że te kwestie nie
o werbalne wyrażanie poparcia, nie o słowa, które mogą być w ogóle zmieniane. To wszystko jest za-
często wyraża się na potrzebę słuchaczy, tylko o fak- warte w umowie. To tyle, jeżeli chodzi o propozycje
tyczne działania. Dlatego ja zapytałem: A co wy, pa- poprawek.
nie i panowie, zrobicie, żeby p.p.p. zaistniało? Bo Pan poseł Szymon Giżyński pytał, dlaczego
słowami, zwłaszcza w tej sali, tego się oczywiście nie w ogóle jest ustawa o p.p.p. Myślę, że wyjaśniłem to
zmieni. podczas pierwszego czytania, ale w takim razie przy-
Pan poseł Adam Gawęda podniósł kilka słów kry- pomnę tylko jednym czy dwoma zdaniami. Po pierw-
tyki, ale krytyki, która jest bardzo typowa dla ostat- sze, mamy już w systemie prawa niedziałającą usta-
nich tygodni i miesięcy. Zarzuca się rządowi wielki wę. Jest to martwe prawo, ale jest. Gdybyśmy tę
pośpiech w tworzeniu prawa, równocześnie zarzuca- ustawę tylko uchylili i nic więcej nie zrobili, obawiam
jąc temu rządowi, że nie zmienia prawa, przynajm- się, że dalibyśmy jeszcze gorszy sygnał skierowany
niej nie zmienia tak szybko, jak oczekiwałoby się. do odbiorców tego prawa, a więc samorządowców,
Właściwie o co chodzi? Jak jest szybko, to jest źle, przedstawicieli administracji publicznej i przedsię-
a jak jest wolno, to też jest źle. Gdyby poprzednia biorców, że rząd pewnie nie chce, żeby p.p.p. rozwija-
ustawa była dobra, nie musielibyśmy uchwalać tej, ło się, skoro uchyla istniejącą ustawę, a nie wprowa-
i to szybko. dza nowego, lepszego, bardziej przyjaznego prawa.
Jedno z pytań, i to przedstawiciela klubu Prawa Pan poseł Szymon Giżyński z Prawa i Sprawie-
i Sprawiedliwości, dotyczyło tego, czy zdążymy z tą dliwości zapytał również, dlaczego po uchwaleniu
ustawą, żeby mogła być zastosowana do inwestycji ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym w 2005 r.
w zakresie Euro 2012. Jak nie będziemy się śpieszyć, do tej pory nie mamy przykładów inwestycji i innych
to nie będzie mogła być zastosowana. A więc jak jest? rozwiązań, przedsięwzięć realizowanych w partner-
Mamy się śpieszyć czy nie? Bo był tu zarzut i postu- stwie publiczno-prywatnym. Mnie się wydaje, że naj-
lat, żebyśmy pracowali wolniej. lepiej, gdybym zostawił to pytanie bez odpowiedzi,
Pan poseł Gawłowski zgłosił... To są właśnie te a przynajmniej mój wstęp do wystąpienia można by
poprawki, które omówił, więc ja nie mogę się do nich uznać za dobrą odpowiedź na to pytanie.
nie odnieść, aczkolwiek, tak jak powiedziałem, szcze- Pan poseł Tadeusz Arkit pytał, czy partnerstwo
gółowo będziemy rozmawiać o tym na posiedzeniu publiczno-prywatne, czy ta ustawa będzie mogła być
komisji. Pierwsza poprawka dotyczy właśnie wpro- zastosowana do przedsięwzięć Euro 2012. Ja pragnę
wadzenia identyfikacji rodzajów, a także, jak rozu- i rząd chciałby, żeby ta ustawa jak najszybciej zosta-
miem, ważenia ryzyk, bo to jest jedna z tych przy- ła uchwalona m.in. po to, żeby mogła być jednym
czyn, z powodu których, bo tak jest teraz, w obecnej z wielu już istniejących narzędzi wykorzystywanych
ustawie, nie mamy realizacji partnerstwa publiczno- do realizacji tych przedsięwzięć.
-prywatnego. Przypomnę, że rząd przygotował, wniósł do Wy-
Druga poprawka dotyczy stworzenia katalogu sokiej Izby i specustawę drogową, i specustawę ko-
warunków umowy. Była to właśnie jedna z funda- lejową, że zmieniliśmy specustawę dotyczącą Euro
mentalnych zasad tworzenia nowej ustawy: żeby tego 2012, po czwarte, wprowadziliśmy ustawę o konce-
nie robić. Jest to w obecnej ustawie i przecież widzi- sjach na usługi i roboty budowlane, po piąte, jest to
my, jakie są efekty. p.p.p. Jest cały katalog ustaw, które tworzą narzę-
Kolejna, trzecia poprawka dotyczy dodania w art. 15 dzia. Te narzędzia, gdy zostaną wprowadzone do
zapisu zobowiązującego do pełnej zgody na zmianę polskiego systemu prawa, będą do pełnego wykorzy-
umowy albo statutu spółki celowej. Poprawka kom- stania. Jeżeli wszyscy razem będziemy potrafili za-
pletnie zbędna. Zresztą omówiliśmy tę sprawę na chęcić do ich realizacji, to na pewno będzie taka
posiedzeniu komisji po pierwszym czytaniu. Przede szansa.
wszystkim Kodeks spółek handlowych, a spółki celo- Przy tej okazji, nawiązując jeszcze do tego pierw-
we będą spółkami prawa handlowego, reguluje tę szego wątku, chcę powiedzieć tak: gdy myślimy
sprawę. My mówiliśmy, ja nieraz mówiłem, że nie o tworzeniu dobrego klimatu i chcemy zachęcać do
chcemy regulować czy nadregulować w tej ustawie tworzenia partnerstwa publiczno-prywatnego, to
czegoś, co polski system prawa i tak ma. Przypomnę, z jednej strony najczęściej mówi się, bo tak też się
że Kodeks spółek handlowych wymaga 2/3 głosów myśli, by przekonywać do tego przedstawicieli admi-
w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialno- nistracji publicznej, czyli przedstawicieli podmiotów
ścią i 3/4 głosów w przypadku spółki akcyjnej, by publicznych, głównie chodzi nam przecież o wójtów,
zmienić umowę lub zmienić statut. To jest bardzo burmistrzów, prezydentów, starostów, marszałków,
wysokie wymaganie, nawet trudna do osiągnięcia ale mam też nadzieję, że i rząd będzie korzystał z tej
forma. Gdyby chcieć wprowadzić 100%, jednomyśl- ustawy, a z drugiej strony myślimy o zachęcaniu,
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym 55

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Jeżeli chodzi o paragrafy, przepisy, tu na tej sali,
Adam Szejnfeld za chwilę na posiedzeniu Komisji Gospodarki, potem
podczas trzeciego czytania, w Senacie na pewno się
upowszechnianiu i przekonywaniu do tego przedsię- dogadamy. Najważniejsze jest to, żeby potem dobre
biorców. prawo było dobrze stosowane. Dziękuję bardzo.
Zgodzimy się jednak – a wiem z rozmów z pań- (Oklaski)
stwem, że macie podobny pogląd na tę kwestię – że
jest potrzebny dobry klimat. To nie tylko ci, którzy
chcieliby to robić, a więc samorządowcy i przedsię- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
biorcy, będą o tym decydować, także ogół społeczeń-
stwa musi być do tego przekonany. To poszczególni Dziękuję bardzo panu ministrowi.
obywatele: Jan Kowalski, Zdzisław Malinowski mu- Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
szą być przekonani o tym, że to jest dobre rozwiąza- komisji panią poseł Mirosławę Nykiel.
nie. Tak więc upowszechnianie partnerstwa publicz-
no-prywatnego to, broń Boże, nie może być działanie
tylko i wyłącznie w postaci np. konferencji, na którą Poseł Mirosława Nykiel:
zaprasza się przedsiębiorców i samorządowców, żeby
przekonać ich do tego, aby zrobili jakieś zadanie Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Ten Przede wszystkim chciałabym bardzo serdecznie po-
przekaz musi być skierowany do ogółu społeczeń- dziękować wszystkim posłom pracującym na posie-
stwa. Dlatego też powiedziałem, że wszyscy, jak sie- dzeniach Komisji Gospodarki i wszystkim dzisiej-
dzimy tu na tej sali, a także ludzie, którzy tutaj nie szym uczestnikom debaty tutaj na tej sali, a przede
siedzą, musimy tworzyć pewien element całego sys- wszystkim rządowi, Ministerstwu Gospodarki, panu
temu przekonywania do tego, że partnerstwo publicz- ministrowi Szejnfeldowi oraz wszystkim pracowni-
no-prywatne jest dobre nie tylko w Wielkiej Brytanii, kom, którzy pracowali nad tą ustawą. Dziękuję za
Irlandii, Niemczech, Australii i Stanach Zjednoczo- dobrą współpracę.
nych, ba, nawet u naszych sąsiadów na południu, W odniesieniu do przebiegu debaty i tego, o czym
w Czechach. Polska nie jest gorszym krajem, też mo- pan minister tutaj długo mówił, czyli zmiany klima-
żemy budować coś lepiej, szybciej, efektywniej i ta- tu, chcę odpowiedzieć. Na pewno wszyscy, jak tutaj
niej, a nie tylko spoglądać z zazdrością na Brytyjczy- jesteśmy, dołączamy się do tego pańskiego apelu. Bę-
ków, Francuzów, Holendrów czy Hiszpanów. Jest to dziemy promować te ustawy i dobre rozwiązania.
jednak kwestia, którą musimy poruszać wszyscy Cały czas będę jednak prosić pana ministra o ten
pilotaż dwóch czy trzech inwestycji rządowych, który
i wszędzie. W przeciwnym razie przekonamy przed-
będzie takim swoistym przełamaniem, swoistą zmia-
siębiorców, którzy powiedzą, że dadzą swoje pienią-
ną. Tak właśnie zrobiono w Irlandii. Wrócę do tego
dze, umiejętności i zasoby; przekonamy samorządow-
jeszcze raz, ponieważ uważam, że warto korzystać
ców, którzy powiedzą, że zaryzykują i wejdą w reali-
z dobrych praktyk, a tu chodzi o jedną z nich.
zację ważnych publicznie przedsięwzięć w ramach
Natomiast posłom opozycji życzę, żeby tyle kon-
partnerstwa publiczno-prywatnego, ale co z tego bę-
sekwencji, ile poświęcają na upieranie się przy swoich
dzie wynikało, jeżeli spowoduje to ze strony odbior- racjach, przełożyli na wsparcie. Głęboko wierzę, że
ców, społeczeństwa, wyborców, opozycji lawinę za- dobro i rozwój naszego kraju leżą na sercu nam
rzutów i podejrzeń? To jest oczywiste, że wtedy wszystkim. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
wszystko ulegnie zahamowaniu. Tak więc w tym
miejscu ważny jest apel skierowany do wszystkich.
Są sprawy ważne i ważniejsze. Są sprawy partyjne Wicemarszałek Krzysztof Putra:
i niepartyjne. Warto wreszcie w Polsce dojść do sytu-
acji, w której droga wiejska nie będzie drogą partyjną Dziękuję bardzo, pani poseł.
i w której decyzję o budowaniu bądź niebudowaniu Zamykam dyskusję.
wiejskiej drogi podejmuje się w porozumieniu z miesz- W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
kańcami żyjącymi przy niej, a nie w odniesieniu do zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
układu partyjnego, do tego, kto rządzi, a kto jest ki, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt ponow-
przeciwko rządzącym. W innym przypadku nie bę- nie do Komisji Gospodarki w celu przedstawienia
dzie ani realizacji partnerstwa publiczno-prywatne- sprawozdania.
go, ani w końcu także tych wiejskich dróg. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
Kilkoro spośród państwa pytało właściwie wy- propozycję przyjął.
łącznie o ten klimat. Chodzi o pana posła Milcarza, Sprzeciwu nie słyszę.
pana posła Aleksandrzaka i pana posła Szlachtę, Komisja Zdrowia przedłożyła sprawozdanie o pil-
o większość posłów. Dlatego też tyle czasu, wybaczcie nym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadcze-
państwo, poświęciłem właśnie tej sprawie. Jest to niach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
bowiem jedna z najważniejszych kwestii. publicznych oraz niektórych innych ustaw.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
56 Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Wicemarszałek Krzysztof Putra Komisje przeprowadziły pierwsze czytanie oraz roz-


patrzyły ten projekt na posiedzeniu w dniu 6 listopa-
Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom da 2008 r.
doręczone w druku nr 1334. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich obejmuje
Na podstawie art. 74 regulaminu Sejmu marsza- szereg działań, które są sukcesywnie uruchamiane,
łek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku ujętych w IV osi priorytetowej zgodnie z wymogami
dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wspólnotowego rozporządzenia 1698/2005. Na grun-
sprawozdania. cie prawa krajowego podstawowym aktem prawnym
Proponuję, aby w dyskusji nad tym punktem Sejm regulującym wdrażanie PROW na lata 2007–2013
wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klu- jest ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu roz-
bów i kół. woju obszarów wiejskich z udziałem środków Euro-
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm pejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Ob-
propozycję przyjął. szarów Wiejskich, która również zawiera podstawę
Sprzeciwu nie słyszę. prawną do wydania rozporządzeń regulujących
Komisje Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Samo- szczegółowe zasady wdrażania programu. Prezento-
rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedło- wana nowelizacja ustawy wynika z doświadczeń ze-
żyły sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie usta- branych podczas dotychczasowego zarządzania i wdra-
wy Karta Nauczyciela. żania PROW 2007–2013, w szczególności na potrzeby
Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom dokładniejszego uregulowania następujących kwe-
doręczone w druku nr 1323. stii: 1) utworzenia krajowej sieci obszarów wiejskich,
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii 2) działań wdrażania w ramach podejścia Leader,
Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję 3) zasad wdrażania pomocy technicznej, 4) nadzoru
o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu- i kontroli oraz innych instrumentów zapewniających
jący rozpatrzenie tego sprawozdania. skuteczne i prawidłowe wdrażanie oraz zarządzanie
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził programem.
zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sej- Proponowane w ustawie zmiany określają struk-
mu oraz aby w dyskusji nad dodanym punktem wy-
turę i zadania krajowej sieci obszarów wiejskich,
słuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów
w skrócie KSOW, które pozwolą na sprawniejsze
i kół.
funkcjonowanie KSOW oraz efektywniejszą realiza-
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
cję planu działania. Wprowadzenie projektowanych
propozycję przyjął.
regulacji przyczyni się ponadto do sprawnego przy-
Sprzeciwu nie słyszę.
gotowania struktury KSOW, niezbędnej do jej funk-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po-
cjonowania, co ma również znaczenie w kontekście
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rol-
wykonania obowiązku ustanowienia KSOW najpóź-
nictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu
Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządo- niej do 30 grudnia 2008 r., wynikającego z przepisów
wym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspie- wspólnotowych. Regulacje dotyczące KSOW ujęte są
raniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem w nowym art. 37a.
środków Europejskiego Funduszu Rolnego na Szereg zmian dotyczy osi 4: Leader, realizowanej
rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektó- w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
rych innych ustaw (druki nr 1166 i 1296). na lata 2007–2013.
Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Pierwsza grupa zmian dotyczy doprecyzowania
komisji pana posła Łukasza Tuska. zasad wyboru lokalnych grup działania (LGD) do
realizacji lokalnych strategii rozwoju (LSR). Zmiany
precyzują, że samorząd województwa dokonuje wy-
Poseł Sprawozdawca Łukasz Tusk: boru lokalnych grup działania. Nowelizacja uszcze-
góławia również tryb przeprowadzania konkursu na
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! wybór lokalnej grupy działania do realizacji lokalnej
W imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ko- strategii rozwoju. Jednakże, mając na uwadze to, że
misji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional- minister rolnictwa i rozwoju wsi jako instytucja za-
nej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rzą- rządzająca programem ponosi odpowiedzialność za
dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspie- całość wdrażania programu, w nowelizacji ustawy
raniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środ- umożliwiono ministrowi przeprowadzenie kontroli
ków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Ob- prawidłowości dokonywania wyboru w samorządach
szarów Wiejskich oraz niektórych innych ustaw, za- oraz wydawanie wytycznych w tym zakresie. Zmiany
wartego w drukach nr 1166 oraz nr 1296. te dotyczą art. 6, 7 i 14 ustawy. Mając również na
Marszałek Sejmu w dniu 29 października 2008 r. uwadze fakt, że nadzór nad lokalnymi grupami dzia-
skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Rol- łania sprawuje marszałek województwa, doprecyzo-
nictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Tery- wano, że członkiem lokalnej grupy działania mogą
torialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia. być jednostki samorządu terytorialnego z wyłącze-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich 57

Poseł Sprawozdawca Łukasz Tusk dosyć dużą swobodę odnośnie do regulacji w tym za-
kresie. Jednocześnie w związku z ogólną regulacją
niem województw. Zmiany te dotyczą art. 15 wymie- ustawową w zakresie pomocy technicznej zachodzi
nionej ustawy. konieczność wprowadzenia bardziej szczegółowych
Kolejne zmiany odnoszą się do zasad wdrażania rozwiązań ustawowych.
działania: Wdrażanie lokalnej strategii rozwoju. Proponowane rozwiązania są analogiczne do re-
Zmiany upraszczają procedurę ogłaszania naboru gulacji przyjętych w odniesieniu do trybu przyzna-
wniosków oraz określają zasady kontroli tzw. małych wania pomocy w ramach poszczególnych działań.
projektów. Dodatkowo doprecyzowano również zasa- Dotyczy to w szczególności wzoru wniosku o przy-
dy określania limitu środków na to działanie. Zmia- znanie pomocy technicznej i wniosku o płatność
ny te dotyczą art. 11, 12 i 30 ustawy. z tytułu tej pomocy oraz możliwości dokonywania
Ponadto zmiany zgłoszone podczas posiedzenia podziału środków PROW 2007–2013 przeznaczonych
Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi precyzują, że na pomoc techniczną. Ponadto w celu efektywnego
wszystkie operacje realizowane w ramach małych i zgodnego z przepisami prawa przyznawania i wy-
projektów muszą być zgodne ze strategią, ale jedyne datkowania środków pomocy technicznej proponuje
inwestycje powinny być dodatkowo realizowane na się, aby minister właściwy do spraw rozwoju wsi, po-
obszarze objętym lokalną strategią rozwoju. Umoż- dobnie jak w zakresie nadzoru nad podmiotami
liwia to realizację w szerszym zakresie tzw. miękkich wdrażającymi, mógł sprawować nadzór nad Agencją
projektów, np. promocji czy szkoleń. Konsekwencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która
tej zmiany jest doprecyzowanie, że w przypadku ma- wykonuje zadania związane z wdrażaniem pomocy
łych projektów właściwość miejscową organu rozpa- technicznej, w zakresie pomocy technicznej. Zmiany
trującego wniosek określa się według siedziby lokal- powyższe dotyczą art. 27 oraz wprowadzenia nowych
nej grupy działania, a nie miejsca realizacji operacji art. 27a i 27b.
czy miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Zmiany te Główny ciężar odpowiedzialności za realizację
dotyczą art. 12 i 22 ustawy. PROW 2007–2013 spoczywa na ministrze właściwym
Ostatnia zmiana dotyczy wprowadzenia prawidło- do spraw rozwoju wsi, który pełni funkcję instytucji
wej nazwy działania: Funkcjonowanie lokalnej grupy zarządzającej, oraz Agencji Restrukturyzacji i Mo-
działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja dernizacji Rolnictwa pełniącej przede wszystkim
zgodnie z programem i ustawodawstwem unijnym. funkcję akredytowanej agencji płatniczej. Z tego
Zmiana dotyczy art. 5. ustawy. względu w przepisach obowiązującej ustawy zostały
Nowelizacja ustawy obejmuje także doprecyzowa- przewidziane instrumenty nadzoru i kontroli oraz
nie zasad wdrażania pomocy technicznej, a więc po- inne instrumenty, które mają zapewnić skuteczne
mocy będącej finansowym wsparciem dla instytucji i prawidłowe wdrażanie oraz zarządzanie tym pro-
realizujących zadania określone w art. 66 ust. 2 roz- gramem. Jednakże obowiązujące rozwiązania nie są
porządzenia nr 1698/2005. Zadania te obejmują przy- wystarczające, gdyż wykonywanie zadań w zakresie
gotowanie, zarządzanie, monitorowanie, ocenę, in- wdrażania pomocy technicznej nie jest objęte żad-
formowanie i kontrolę w ramach PROW 2007–2013. nym z tych instrumentów, podobnie jak wybór LGD
Zatem pomoc techniczna ma przede wszystkim cha- do realizacji LSR. Z tego względu proponuje się, aby
rakter wsparcia finansowego dla administracji wy- ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi przy-
konującej zadania, których wykonywanie służy pra- sługiwało uprawnienie do przeprowadzania kontroli
widłowej realizacji programów rozwoju obszarów i wydawania wiążących wytycznych pod względem
wiejskich, a więc również PROW 2007–2013. Charak- zgodności z przepisami prawa i programem oraz pra-
ter pomocy technicznej determinuje jej odrębność od widłowości wykonywania przez samorząd wojewódz-
innych instrumentów wsparcia rozwoju obszarów twa zadań związanych z dokonywaniem wyboru lo-
wiejskich, przewidzianych w przepisach wspólnoto- kalnej grupy działania do realizacji lokalnej strategii
wych. Odrębność ta polega na tym, że pomoc tech- działania. Regulują to zmiany do art. 7 i 8.
niczna nie jest środkiem w rozumieniu rozporządze- Istotne znaczenie dla prawidłowej realizacji pro-
nia nr 1698/2005, a co za tym idzie nie jest działa- gramu ma zmiana w art. 30, doprecyzowująca kwe-
niem w rozumieniu ustawy z dnia 7 marca 2007 r. stię przeprowadzania kontroli na miejscu przez agen-
o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem cję płatniczą oraz podmioty wdrażające. Również
środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz zmiany dotyczące przeprowadzania audytów systemu
Rozwoju Obszarów Wiejskich. zarządzania i kontroli przez agencję płatniczą w pod-
Z tego względu przepisów wspólnotowych doty- miotach wdrażających przyczynią się do uzyskania
czących działań programu rozwoju obszarów wiej- zarówno przez agencję płatniczą, jak i przez instytu-
skich oraz przepisów obowiązującej ustawy dotyczą- cję zarządzającą pełniejszego obrazu realizacji PROW
cych działań PROW 2007–2013 nie stosuje się do 2007–2013. Jednocześnie uprawnienie do przeprowa-
pomocy technicznej. Przepisy wspólnotowe nie regu- dzania dodatkowych audytów, nieujętych w planie
lują szczegółowo zasad przyznawania pomocy tech- audytu, pozwoli na uelastycznienie systemu kontroli
nicznej ani innych spraw dotyczących tej pomocy. realizacji PROW przez umożliwienie bezpośredniego
Pozostawiają tym samym państwom członkowskim reagowania na ewentualne nieprawidłowości wdro-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
58 Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Poseł Sprawozdawca Łukasz Tusk zbędnym do ubiegania się lub otrzymania pomocy
finansowej ze środków pochodzących z Europejskie-
żeniowe. Przepisy ustawy o finansach publicznych go Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów
i przepisy wykonawcze do tej ustawy regulują kwestie Wiejskich. Co do zasady służby nadzoru weteryna-
audytu wewnętrznego. Audyt systemu zarządzania ryjnego są odpowiedzialne za przestrzeganie prawa
i kontroli w podmiotach wdrażających nie jest audy- w tym zakresie. Konieczność wydawania takich za-
tem wewnętrznym, lecz zewnętrznym. Z uwagi na świadczeń dotyczy niektórych operacji realizowanych
brak przepisów regulujących kwestie audytu ze- w ramach działań: Modernizacja gospodarstw rol-
wnętrznego w ustawie znajduje się przepis, na pod- nych i Ułatwianie startu młodym rolnikom.
stawie którego zastosowanie do audytu zewnętrzne- Projekt ustawy jest zgodny z prawem unijnym
go mają niektóre przepisy dotyczące audytu we- i nie podlega procedurze notyfikacji zgodnie z rozpo-
wnętrznego, co nie jest w sprzeczności z przepisami rządzeniem z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie spo-
art. 53 ustawy o finansach publicznych. sobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji
Przepisy art. 34 obowiązującej ustawy zobowią- norm i aktów prawnych. Dziękuję. (Oklaski)
zują organy administracji publicznej do współpracy
z agencją płatniczą i podmiotami wdrażającymi
w zakresie realizacji zadań związanych z przyznawa- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
niem i wypłatą pomocy w ramach PROW. Jednakże
współpraca ta ma charakter jednostronny, gdyż Dziękuję bardzo panu posłowi.
agencja płatnicza i podmioty wdrażające nie są zobo- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
wiązane ani umocowane do takiej współpracy z or- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
ganami administracji publicznej. Wzajemna współ- czeń w imieniu klubów i kół.
praca pozwoliłaby na bardziej harmonijne jej rozwi- Otwieram dyskusję.
janie, a tym samym na jej większą skuteczność. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana
Proponuje się zatem, aby wprowadzić regulacje zo- Kaźmierczaka w imieniu klubu Platforma Obywa-
bowiązujące do takiej współpracy. telska.
Z tą zmianą koresponduje zmiana zaproponowana
w art. 4 i 5 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o wspie-
raniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pocho- Poseł Jan Kaźmierczak:
dzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu
Orientacji i Gwarancji Rolnej. Jest ona ponadto zwią- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
zana z rekomendacjami wynikającymi z przeprowa- Przedstawiając w toku pierwszego czytania opinię
dzonej w 2006 r. misji audytowej Komisji Europej- Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska na
skiej w zakresie wydatków na rozwój obszarów wiej- temat projektu ustawy o zmianie ustawy o wspiera-
skich w ramach EFOiGR Sekcja Gwarancji za rok niu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
2006, dotyczącymi wzajemnej wymiany informacji. Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju
Projektowana zmiana w ustawie z dnia 15 listo- Obszarów Wiejskich oraz niektórych innych ustaw,
pada 1984 r. o podatku rolnym jest związana z zaka- zawartego w druku nr 1166, miałem okazję stwier-
zem podwójnego finansowania operacji, określonym dzić, iż projekt ten wprowadza znaczące i potrzebne
w przepisach wspólnotowych, w tym w art. 70 ust. 7 zmiany w kilku obszarach spraw objętych ustawą
rozporządzenia nr 1698/2005, oraz w przepisach roz- z dnia 7 marca 2007 r. o podobnym tytule, czyli ustawą
porządzeń wydanych na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 1 o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem
ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju wzmiankowanego wyżej europejskiego funduszu.
obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskie- Po zapoznaniu się ze sprawozdaniem połączonych
go Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regio-
Wiejskich. Proponowane rozwiązanie wyraźnie za- nalnej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zawar-
kazuje korzystania z ulgi inwestycyjnej w podatku tym w druku nr 1296, oraz po wysłuchaniu pana
rolnym, jeżeli beneficjentowi zostało przyznane na posła sprawozdawcy można skonstatować, że w toku
daną inwestycję wsparcie na podstawie przepisów prac komisji w tekście pierwotnym projektu ustawy
o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem zostały wprowadzone korekty precyzujące i uszcze-
środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz gółowiające zapisy, natomiast zachowały w sposób
Rozwoju Obszarów Wiejskich. W związku z tym, że nienaruszony kluczowe dla tego projektu rozwiąza-
przepisy te dotyczą sfery zobowiązań podatkowych, nia legislacyjne.
proponuje się, aby weszły w życie z dniem 1 stycznia Zaproponowane w projekcie rządowym zmiany są
2009 r., czyli od początku nowego roku podatkowego. niewątpliwie wynikiem dotychczasowych doświad-
Projektowana zmiana w ustawie z dnia 29 stycz- czeń z wdrażania Programu Rozwoju Obszarów Wiej-
nia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej ma na celu skich na lata 2007–2013 oraz doświadczeń z zarzą-
umocowanie powiatowych lekarzy weterynarii do dzania tym programem. Ważne jest chyba, iż zapro-
wydawania zaświadczeń o spełnianiu warunków ponowane obecnie rozwiązania nie tylko powinny
utrzymania zwierząt gospodarskich w zakresie nie- poprawiać stan dotychczasowy, ale w moim głębo-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich 59

Poseł Jan Kaźmierczak Ponownie chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na


potencjalnie korzystny wpływ wejścia w życie rozwią-
kim przekonaniu zostały pomyślane jako narzędzie zań zawartych w projektowanej ustawie na rozwój
tworzenia pewnej wartości dodanej w obszarze re- regionalny na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
gulacji. Proponowane rozwiązania ze względu na szeroki wa-
O czym myślę? Otóż moim zdaniem kluczowe zna- chlarz potencjalnych działań powinny umożliwiać
czenie dla proponowanych regulacji mają kwestie adekwatne do specyficznych uwarunkowań regional-
dotyczące sposobu wyłaniania, wyboru oraz funkcjo- nych wykorzystanie dostępnych instrumentów pro-
nowania lokalnych grup działania powoływanych, rozwojowych.
jak wiadomo, dla potrzeb np. realizacji lokalnych Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen-
strategii rozwoju. Znaczenie ujęte w ustawie wynika tarny Platformy Obywatelskiej pozytywnie ocenia
z roli, jaką przepisy wspólnotowe przyznają lokalnym projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu Roz-
grupom działania w procesie przyznawania środków woju Obszarów Wiejskich z udziałem środków Euro-
pomocowych. Twierdzę jednak, że realne znaczenie pejskiego Funduszu Rolnego na rzecz rozwoju obsza-
funkcjonowania grup działania, tych lokalnych, o ile rów wiejskich oraz niektórych innych ustaw, zawar-
zostaną w pełni zrealizowane zaproponowane w roz- ty w druku nr 1166, a także wyniki prac połączonych
patrywanym projekcie rozwiązania, powinno w zna- Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regio-
czącym stopniu wykraczać poza ramy wynikające nalnej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zawar-
z funkcji przewidzianych dla tych lokalnych grup te w sprawozdaniu w druku nr 1296.
działania w ustawie z druku nr 1166. W imieniu klubu zgłaszam wniosek o skierowanie
Dla Platformy Obywatelskiej jednym z kluczo- tego projektu ustawy do trzeciego czytania. Dzięku-
wych wyzwań polskiej współczesności jest tworzenie ję. (Oklaski)
w naszym kraju warunków dla rozwoju społeczeń-
stwa obywatelskiego. Lokalne grupy działania, uczest-
niczące w procesach budowania lokalnych strategii Wicemarszałek Krzysztof Putra:
rozwoju, mogą niewątpliwie być bardzo efektywnymi
i efektownymi przejawami funkcjonowania modelu Dziękuję bardzo panu posłowi.
społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza w małych Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Dariu-
społecznościach miejskich i wiejskich. sza Bąka w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.
Warto tu także zwrócić uwagę na przewidziane
projektowaną ustawą działania ukierunkowane na
tworzenie krajowej sieci obszarów wiejskich. Celem Poseł Dariusz Bąk:
sieci, według zapisów w uzasadnieniu ustawy i za-
pisów samej ustawy, ma być udostępnienie podmio- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu
tom zaangażowanym w rozwój obszarów wiejskich Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość
przyjaznej platformy współpracy i wymiany do- przedstawiam stanowisko dotyczące sprawozdania
świadczeń. Sądzę, że kształtowanie społeczeństwa Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Sa-
obywatelskiego musi zawierać te elementy, czyli ele- morządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rzą-
ment wymiany doświadczeń, możliwość pokazywa- dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspie-
nia swoich doświadczeń sprzyjającemu audytorium raniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem Euro-
i wreszcie korzystanie z doświadczeń innych. Taka pejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Ob-
wymiana doświadczeń i współpraca powinny stano- szarów Wiejskich oraz niektórych innych ustaw
wić dodatkowe wzmocnienie procesów tworzenia (druki nr 1166 i 1296).
w społecznościach lokalnych podstaw rozwoju zacho- Omawiany projekt ustawy powoduje zmianę usta-
wań i aktywności mieszczących się w nowoczesnym wy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym,
modelu społeczeństwa obywatelskiego. Pozytywne ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu roz-
skutki wejścia w życie projektowanej ustawy to m.in. woju obszarów wiejskich ze środków pochodzących
zapewnienie dodatkowego dochodu beneficjentom z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orien-
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, w szczegól- tacji i Gwarancji Rolnej oraz ustawy z dnia 29 stycz-
ności producentom rolnym oraz mieszkańcom wsi. nia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej. Przede
Dzięki usprawnieniu wprowadzonego w ustawie sys- wszystkim jednak zmiany główne dotyczą ustawy
temu wdrożeniowego, a w szczególności sposobu kon- z dnia 7 marca 2007 r., która regulowała sprawy
troli i nadzoru, wejście w życie projektowanej ustawy związane z realizacją Programu Rozwoju Obszarów
powinno przyczynić się do zwiększenia puli środków Wiejskich na lata 2007–2013, a obejmowała przede
należnie przyznanych. wszystkim działania wdrażane w ramach tzw. podej-
W szerszej perspektywie wejście w życie tej usta- ścia Leader, zasady wdrażania pomocy technicznej,
wy przyczynić się powinno także do poprawy sytuacji nadzór i kontrolę oraz inne instrumenty zapewnia-
dochodowej sektora rolnego, co z kolei może ułatwiać jące skuteczne i prawidłowe wdrażanie tego progra-
pozyskiwanie kolejnych środków finansowych z in- mu i zarządzanie nim oraz zasady utworzenia krajo-
nych źródeł. wej sieci obszarów wiejskich.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
60 Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Poseł Dariusz Bąk żać Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata


2007–2013. Wiele z tych poprawek nie uzyskało ak-
Wysoki Sejmie! W latach 2007–2013 działania ceptacji posłów koalicji rządzącej. Budzi to nasze
typu Leader będą współfinansowane w ramach no- zaniepokojenie.
wego Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Kolejna sprawa, której nie można przemilczeć, to
Rozwoju Obszarów Wiejskich. Podejście Leader ma fakt tak późnego wprowadzania zmian. Jeżeli we-
być wdrażane obowiązkowo we wszystkich krajach dług koalicji rządzącej były one konieczne, trzeba
Unii Europejskiej. Polska zamierza wydatkować było wprowadzać je wcześniej. Przecież rządzicie już
metodą Leader 4,7% całego Programu Rozwoju Ob- ponad rok, a jest to już drugi rok wdrażania Progra-
szarów Wiejskich na lata 2007–2013, co stanowi mu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Na pewno taka
około 787 mln euro; powtarzam za Raportem o sta- opieszałość ze strony rządu nie służy dobrze wywią-
nie wsi w 2008 r. zaniu się z koniecznych obowiązków wobec zaniedba-
To być może niewiele, lecz w istotnym zakresie nej polskiej wsi.
daje szansę na rozwój i odnowę zaniedbanej polskiej Mając na względzie dobro mieszkańców polskiej
wsi i zabiedzonej ludności wiejskiej nie z własnej wsi i jej przyszłość, będziemy głosować za przyjęciem
winy. Pragnę wyrazić uznanie dla działań Wspólno- projektu ustawy, ale zapowiadamy, że dołożymy sta-
ty Europejskiej, ale w tym miejscu również zatrzy- rań, aby sprawdzać na bieżąco, czy środki przewi-
mam się nad tym problemem, a przede wszystkim dziane na rozwój i odbudowę polskiej wsi będą wy-
nad przyczynami, które spowodowały katastrofalne datkowane zgodnie z przeznaczeniem i sprawiedliwie.
zaniedbanie polskiej wsi. Podkreślam: sprawiedliwie, bo na tym polu mamy
W okresie PRL-u, kiedy władzę nieprzerwanie wiele uwag do koalicji rządzącej. Dziękuję bardzo.
przez ponad 40 lat sprawowały PZPR, ZSL i SD, do- (Oklaski)
szło do drastycznego wyrugowania tych dokonań,
które świadczyły o samowystarczalności wsi, utrwa-
lonej hierarchii wartości i wielu innych mechani- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
zmów, które dobrze służyły mieszkańcom polskiej
wsi i stanowiły o jej odrębności kulturowej. Trzeba Dziękuję bardzo panu posłowi.
przypomnieć, że przez tak długi czas systemowo nisz- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Woj-
czono gospodarstwa rodzinne, infrastrukturę i przed- ciecha Pomajdę w imieniu klubu Lewica.
siębiorczość (młyny, mleczarnie, elektrownie wodne
i inne podmioty).
Po 1989 r. mieliśmy do czynienia z nowymi meto- Poseł Wojciech Pomajda:
dami, być może mniej widocznymi, które dokonywa-
ły kolejnych spustoszeń na polu samoorganizacji Dziękuję, panie marszałku.
polskich wsi. Te metody wyzwolone zostały wszech- Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność
obecnym urynkowieniem. Doszło w sposób wyraźny przedstawić stanowisko Klubu Poselskiego Lewicy
do dalszego rozrywania więzów dobrosąsiedzkich do sprawozdania Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
w obrębie polskiej wsi, bo konkurencja liczyła się oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki
nade wszystko. Nie bez znaczenia w tych wszystkich Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie
negatywnych zjawiskach, zarówno w okresie PRL-u, ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich
jak i przez długi czas w zmienionej sytuacji po 1989 r., z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolne-
były działania władz, przede wszystkim ich zanie- go na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz nie-
dbania i brak troski o przyszłość polskiej wsi. Trzeba których innych ustaw.
przypomnieć, że ugrupowania lewicowe, które swój Tak jak podczas pierwszego czytania, tak i w trak-
rodowód wyprowadzają z PZPR, oraz PSL, który ma cie tego posiedzenia Klub Poselski Lewicy popiera
wiele wspólnego z ZSL-em, sprawowały władzę po przedłożenie rządowe. Uznajemy je za jak najbardziej
roku 1989 przez ok. 12 lat, i chyba nikt nie wątpi, że zasadne i potrzebne, jak wspominałem w trakcie
przede wszystkim właśnie one odpowiadają za dra- pierwszego czytania, wykorzystujące dotychczasowe
matyczną sytuację na polskiej wsi. doświadczenia dotyczące wdrażania programu Le-
Dzisiaj, omawiając projekt przedstawionej przez ader, a także rozwiązania, które są niezbędne do
rząd ustawy, która ma reanimować przy pomocy Unii uruchomienia większych środków przeznaczonych na
Europejskiej życie społeczne, przywracać dziedzictwo rozwój obszarów wiejskich, na inicjatywy skierowane
kulturowe polskiej wsi, odtworzyć potencjał usługo- do lokalnych grup działania. To bardzo potrzebne
wy i małą przedsiębiorczość, musimy wykazać wielką i konieczne rozwiązania, aby absorpcja środków prze-
troskę, aby zasady, które wprowadzi ta ustawa, za- biegała jeszcze sprawniej, abyśmy mogli mówić o tym,
pewniły prawidłowe wydatkowanie środków, zgodnie że nasza wieś rozwija się nie tylko pod względem pro-
z ich przeznaczeniem. ducenckim, jakości produkcji i jej wielkości, ale także
W trakcie prac komisji zgłaszaliśmy poprawki pod względem wyglądu i alternatywnej aktywności
z intencją, aby doprecyzować zapisy ustawy mówią- mieszkańców wsi, co także powinno im przynosić
ce o odpowiedzialności podmiotów, które będą wdra- dochód.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich 61

Poseł Wojciech Pomajda w tym wspierać, bo sądzę, że te żądania i postulaty


są jak najbardziej uzasadnione.
Kiedy słuchałem mojego przedmówcy, pana posła Panie marszałku, reasumując, jeszcze raz podkre-
reprezentującego Prawo i Sprawiedliwość, szczerze ślę, że klub Lewicy będzie się opowiadał za przedło-
mówiąc, włos, wprawdzie już przerzedzony, stawał żeniem rządowym omawianej dzisiaj ustawy. Dzięku-
mi dęba. Panie pośle, słowa o zabiedzonej, zaniedba- ję bardzo.
nej polskiej wsi są głęboko na wyrost i obrażają jej
mieszkańców i rolników. Pan nadużył tej mównicy,
obraził polskich rolników. Nie ma na polskiej wsi ta- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
kiego obrazu, jaki pan przedstawił, pan chyba dawno
nie był na polskiej wsi. (Oklaski) Nie możemy cały Dziękuję bardzo panu posłowi.
czas odwoływać się do PRL-u, na miły Bóg, niech pan Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani-
się zastanowi, o czym pan dzisiaj mówił, niech pan sława Kalembę w imieniu Polskiego Stronnictwa
przeczyta sprawozdanie z tego posiedzenia, cofając Ludowego.
się do czasów PGR-ów w PRL-u, nigdzie nie zajdzie-
my i nie zreformujemy polskiej wsi, nie zmodernizu-
jemy jej, bo cały czas będziemy mówić o tym, co było Poseł Stanisław Kalemba:
za wujka Ćwieka.
Panie ministrze, w tym momencie – a ustawa jest Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjem-
potrzebna, wszyscy o tym wiemy, te rozwiązania są ność w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stron-
jak najbardziej korzystne – chciałbym się odnieść nictwa Ludowego zająć stanowisko do omawianego
pokrótce do sytuacji bieżącej, do tego, z czym mieli- sprawozdania o wspieraniu rozwoju obszarów wiej-
śmy do czynienia wczoraj i dzisiaj, do protestów rol- skich z udziałem środków Europejskiego Fundusz
ników, które mają miejsce w Brukseli. Wczoraj był Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.
protest prowadzony przez producentów mleka, a tak- Oczywiście uważam, że w tej sali dużo można po-
że przedstawicieli dużych mleczarni, które dotych- wiedzieć, ale mimo wszystko, w imieniu ludzi zwią-
czas mogły się szczycić doskonałymi warunkami zanych z rolnictwem, szukajmy rozwiązań, w poro-
ekonomicznymi, i na to chciałbym zwrócić uwagę zumieniu pomożemy rolnictwu, które jest w bardzo
pana ministra, a dzisiaj z kolei był protest plantato- trudnej sytuacji. Szkoda, że mój przedmówca nie się-
rów tytoniu. To są poważne zagrożenia dla dużej gnął jeszcze dalej w historię, bo mógł powiedzieć, kto
grupy producentów tych środków i powinniśmy się wprowadził ten porządek w Jałcie, w Teheranie, wy-
nad tym w Sejmie zastanowić na bieżąco, a nie czekać mienić nazwiska. Uważam, że dalsze skłócanie Po-
na kolejne inicjatywy. laków nie ma sensu.
Faktycznie mamy do czynienia z dramatyczną (Poseł Wojciech Pomajda: Nie przedmówca, panie
sytuacją na rynku zbóż, z ewidentnym spadkiem cen pośle.)
przede wszystkim w stosunku do roku ubiegłego. Jedno jest pewne, że w Polsce, dzięki Polakom,
Oczywiście mamy świadomość, że rok ubiegły był udało się obronić chłopskie gospodarstwo i drugi fi-
wyjątkowy, ale mimo wszystko wprowadzenie przez lar, kościół, co doprowadziło do tych zmian w Polsce,
Komisję Europejską ceł na rynki zewnętrzne nastą- o tym doskonale wiemy, więc uważam, że pójście da-
piło zbyt późno. Dajmy też jasną, precyzyjną odpo- lej, wprowadzanie zamętu niczemu nie służy, a na
wiedź na to, że ten protest, który jest w jakimś stop- pewno nie rolnictwu.
niu spektakularny, w okresie funkcjonowania pol- Szanowni państwo, lokalne grupy działania, set-
skiego rolnictwa w ramach wspólnej polityki rolnej ki tych grup w Polsce, mają opracowane piękne pro-
po raz pierwszy ma taki wymiar. Przynajmniej nie gramy, czekają na wdrożenie tych działań, o których
przypominam sobie, aby tak liczna grupa polskich mówimy, dyskutując nad tą ustawą. Pozwolę sobie
rolników protestowała w Brukseli, to też jest jakaś przeczytać fragment takiego programu, jaki cel ma
nauka dla nas wszystkich, bo to jest najwłaściwsze lokalna grupa działania, która składa się z 7 gmin.
miejsce. Dzisiaj w ramach wspólnej polityki rolnej Autorzy piszą: Program Leader, w którego realizacji
nasi rolnicy muszą się nauczyć, aby domagać się swo- uczestniczymy od ponad 2 lat, jest jedną z najciekaw-
ich praw nie tylko tutaj, w parlamencie, i w rządzie, szych inicjatyw Unii Europejskiej, której adresatami
ale także upominać się o swoje prawa we współpracy są mieszkańcy obszarów wiejskich. Jego głównym
z reprezentantami rolników innych państw człon- założeniem jest aktywizacja mieszkańców, lokalnych
kowskich Unii Europejskiej właśnie w Brukseli. To instytucji i organizacji, prowadząca do przyspiesze-
jest to miejsce i ten czas, szczególnie że wczoraj Par- nia procesu trwałego i zrównoważonego rozwoju wsi,
lament Europejski debatował nad zmianami wspól- gmin wiejskich. Wynikiem wspólnej pracy przedsta-
nej polityki rolnej. Doskonały moment i z tego miej- wicieli tychże gmin było opracowanie strategii roz-
sca pragnę wyrazić uznanie rolnikom, przedstawicie- woju naszego obszaru, którego głównym założeniem
lom zarówno sektora zbożowego, jak i mleczarskiego, jest to, aby nasze gminy stały się w przyszłości lokal-
którzy udali się do Brukseli i upominają się o swoje nym obszarem z wysoko rozwiniętą infrastrukturą
interesy. Nasza rola jako parlamentarzystów, aby ich techniczną, społeczną i gospodarczą, zorganizowa-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
62 Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Poseł Stanisław Kalemba o modernizację, o współfinansowanie modernizacji


gospodarstw rolnych, w woj. wielkopolskim złożono
nym rolnictwem i przyjaznym środowiskiem, sprzy- ich 2722, a do 13 listopada podpisano tylko 169 umów,
jającym rozwojowi turystyki i rekreacji, kultury, to jest jakieś 7,5%. W związku z tym mam pytanie:
zamieszkałym przez ludzi wykształconych i otwar- Kiedy będą podpisane umowy i kiedy będzie pierwszy
tych na innowacje. Uchwalenie tej ustawy ma przy- przepływ środków jako refundacja poniesionych na-
spieszyć wdrażanie tzw. twardych projektów, bo do kładów?
tej pory były miękkie projekty, promocja, a lokalne I podobne pytanie dotyczy rozwoju programu
społeczności oczekują na wdrożenie, żeby mogły roz- związanego z wartością dodaną w rolnictwie, czyli
wiązywać te sprawy, o których mówimy. przemysłu rolno-spożywczego. Wnioski były składa-
Ponadto należy podkreślić, że ta nowelizacja ści- ne na wiosnę, a jeszcze nie przystąpiono do podpisy-
ślej precyzuje, kto jest instytucją zarządzającą, kto wania umów. Czy pan może określić, kiedy nastąpi
koordynuje, kto jest beneficjentem, ściśle precyzuje podpisywanie umów i kiedy będą wypłacane pierwsze
procedury, jeżeli chodzi o kontrolę, między innymi te pieniądze?
działania, które do tej pory nie były określone i unie- Natomiast tak ad vocem to panu posłowi Bąkowi
możliwiały wdrożenie tych działań. Do tej pory nie radzę zapoznać się z dziennikami statystycznymi,
było zapisu, który rozstrzygałby sposób odwołania w których jest napisane, jaki był udział dochodów
lokalnej grupy działania, skoro jej program nie zo- rolników w stosunku do działalności pozarolniczej
stanie przyjęty do realizacji. Obecnie mówi się, że
w latach 70., 80. i jaki był udział zaraz na początku lat
będzie przysługiwała skarga do sądu administracyj-
90. Wtedy sam pan sobie odpowie na pytanie, a nie
nego. Oczywiście rola ministra rolnictwa i rozwoju
będzie tu uprawiał demagogii. Dziękuję. (Oklaski)
wsi jest kluczowa. Trzeba zwrócić uwagę na to, że
proponowane zmiany dotyczą osi 4 działania Leader,
zasad wdrażania pomocy technicznej, nadzoru i kon- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
troli oraz instrumentów zapewniających skuteczne
i prawidłowe wdrażanie oraz zarządzanie tym pro- Dziękuję bardzo panu posłowi.
gramem, a także utworzenie krajowej sieci obszarów Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazi-
wiejskich, z komórką centralną i w poszczególnych mierza Gołojucha, Prawo i Sprawiedliwość.
województwach. W zakresie podejścia, tej osi Leader,
zasadnicze zmiany dotyczą wyboru lokalnej grupy
działania do realizacji lokalnej strategii działania, Poseł Kazimierz Gołojuch:
zgodnie z rozwiązaniami europejskimi.
Uważam, że moi przedmówcy dużo o tym powie- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
dzieli. Chciałbym oświadczyć w imieniu naszego klu- Wsłuchując się na spotkaniach w głosy samorządow-
bu, że popieramy te działania, te propozycje, to spra- ców różnych szczebli, chciałbym skierować do rządu,
wozdanie, żeby przyspieszyć wdrażanie programu do pana ministra, konkretne pytania. Otóż 30 wrze-
Leader, tak oczekiwanego przez społeczności lokalne. śnia bieżącego roku wszystkie samorządy woje-
Bardzo dziękuję. (Oklaski) wództw zgłosiły ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi
gotowość do rozpoczęcia wdrażania działania: Od-
nowa i rozwój wsi. Mam pytanie: Czy będą uprosz-
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
czone procedury umożliwiające samorządom nabór
Dziękuję bardzo panu posłowi. wniosków?
Przechodzimy do zadawania pytań. Beneficjenci widzą potrzebę wprowadzania har-
W tej chwili do głosu jest zapisanych 8 osób. monogramu uruchamiania poszczególnych działań
Czas na zadanie pytania – 1,5 minuty. Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani- 2007–2013. Mam pytanie: Czy Ministerstwo Rolnic-
sława Steca, Lewica. two i Rozwoju Wsi przewiduje i przygotowuje taki
Po tym wystąpieniu lista mówców zostanie za- harmonogram?
mknięta. Jeśli ktoś chce się zgłosić, to bardzo proszę. Samorządowcy sygnalizowali brak programu
komputerowego do obsługi Programu Rozwoju Ob-
szarów Wiejskich. Moje pytanie brzmi: Czy Agencja
Poseł Stanisław Stec: Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa posiada
pełne oprogramowanie na poszczególne działania
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie ministrze, PROW-u?
nie ukrywam, że gdy omawiamy Program Rozwoju I ostatnie pytanie: Kiedy rząd przewiduje urucho-
Obszarów Wiejskich, korzystam z okazji, aby zapytać mienie działania pod nazwą: Wsparcie gospodarstw
o rzeczy bieżące. Rok temu było składanie wniosków niskotowarowych? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich 63

Wicemarszałek Krzysztof Putra: małopolskiego, gdzie prace scaleniowe koło Nowego


Targu trwają 20 lat, a w rejonie gminy Radłów – pra-
Dziękuję bardzo panu posłowi. wie 15 lat, a żaden program nie pozwoli rozliczać
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zbi- wydatków w takim terminie.
gniewa Matuszczaka, Lewica. I drugie pytanie. Czy lokalne grupy działania
mogą podejmować kompleksowe działania na tere-
nach górskich? Chodzi o drogi, gospodarkę wodną,
Poseł Zbigniew Matuszczak: kulturę, ekologię, zalesienie, scalanie, bowiem trud-
no jest tak po prostu podzielić określone działania,
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! jak to jest w przepisach. Najlepiej gdyby udało się to
Mam konkretne pytanie w związku z przedłużającą zrobić, generalnie przebudowując, modernizując ob-
się w czasie procedurą rozpatrywania wniosków szary wiejskie. Dziękuję. (Oklaski)
o przyznanie pomocy w ramach Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich. Konkretne działanie to zwięk-
szenie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej Wicemarszałek Krzysztof Putra:
i leśnej, tak to się dokładnie nazywa. Otóż część
przedsiębiorców ubiegających się o pomoc nie docze- Dziękuję bardzo panu posłowi.
kała się jeszcze ich rozpatrzenia – oczywiście nie ze Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana
swojej winy – mimo iż złożyli swoje wnioski w pierw- Kulasa, Platforma Obywatelska.
szym wyznaczonym terminie. Natomiast w ciągu
długich miesięcy oczekiwania w gospodarstwach nie-
których wnioskodawców zaszły przekształcenia praw- Poseł Jan Kulas:
ne, które jednak nie zmieniły ich struktury własno-
ściowej, jak też zakresu prowadzonej działalności Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
gospodarczej, co jest, myślę, istotne. Zgodnie z roz- Wiele dzisiaj mówimy o gospodarce, ale mówiąc
porządzeniem ministra rolnictwa nie jest możliwe o gospodarce, mamy także na uwadze nasze rolnic-
przeniesienie praw i obowiązków związanych ze zło- two. Mówiąc o kapitale ludzkim, mówimy także
żonym wnioskiem na następcę. Dlatego też chciał- o społecznościach wiejskich. Piękny, wielki kapitał
bym zapytać pana ministra: Czy w ministerstwie tkwi także w społecznościach wiejskich. Widać, że
rolnictwa przewiduje się jakieś specjalne uregulowa- przedstawiciel największego klubu opozycyjnego nie
nia, które umożliwiłyby dalsze uczestniczenie w pro- był w ostatnich latach na wsi, ale jeżeli chce się prze-
cesie przyznawania dotacji następcom prawnym ta- konać, że naprawdę jest dużo lepiej, to niech przyje-
kich wnioskodawców? Jeszcze raz podkreślam, że dzie na Pomorze Gdańskie, niech przyjedzie na wieś
opóźnienia w rozpatrywaniu wniosków nie wynikały kociewską, kaszubską, na Żuławy, na Powiśle, a prze-
z ich winy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) kona się, ile tu jest aktywnych ludzi, mądrych, do-
brych, zaradnych, przedsiębiorczych. Naprawdę pol-
ska wieś jest też taka, trzeba ją też tak widzieć.
Wicemarszałek Krzysztof Putra: (Głos z sali: Od razu widać nauczyciela.)
Panie ministrze, myślę, że warto spopularyzować
Dziękuję bardzo panu posłowi. doświadczenia pomorskie. Przecież tu rodził się re-
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wie- alizowany od wielu lat „Program odnowy wsi”. Pa-
sława Wodę, Polskie Stronnictwo Ludowe. miętam, że również na Opolszczyźnie były takie
inicjatywy. Inna ważna inicjatywa to konkurs „Pięk-
na wieś”. Od paru lat marszałek i sejmik woj. pomor-
Poseł Wiesław Woda: skiego wspierają takie konkursy i to nie z pieniędzy
państwowych, budżetowych, bo ich zawsze będzie
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam dwa py- mało, ale z pieniędzy własnych. Takie konkursy war-
tania. Mianowicie Program Rozwoju Obszarów Wiej- to popularyzować także w innych województwach.
skich obejmuje działania osi IV: Leader i w związku Ale ponieważ jest to także sekwencja pytań, więc
z tym mam pytanie: Czy lokalne grupy działania dlatego zapytam: Panie ministrze, jeśli padł tu za-
mogą podejmować prace scaleniowe, gdyż ich reali- rzut, moim zdaniem, całkiem fałszywy, dotyczący
zacja wiąże się z innymi działaniami, dotyczącymi zaniedbań, zaległości ustawowych, to chyba naj-
np. poprawy stanu środowiska naturalnego, poprawy prawdopodobniej chodzi o lata 2005–2007? Warto
jakości życia na obszarach wiejskich i wielu, wielu w tym momencie wyraźnie to temu posłowi przypo-
innych? Choćby nawet w konsekwencji prac scalenio- mnieć.
wych trzeba by było, być może, przenieść jakąś ka- I ostatnie pytanie. Czy organ opiniodawczo-do-
pliczkę, odrestaurować ją albo podjąć inne działania radczy dotyczący krajowej sieci obszarów wiejskich
zazębiające się ze sobą. I wreszcie czy pan minister nie powinien jednak mieć formy obligatoryjnej? Wy-
przewiduje uproszczenie procedur prawa związanego daje mi się, że tak byłoby chyba jednak lepiej. Dzię-
ze scaleniami? Znane mi są bowiem przykłady z woj. kuję za uwagę. (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
64 Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Wicemarszałek Krzysztof Putra: Wicemarszałek Krzysztof Putra:

Dziękuję bardzo panu posłowi. Dziękuję bardzo panu posłowi.


Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazi-
Cybulskiego, Prawo i Sprawiedliwość. mierza Gwiazdowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.

Poseł Kazimierz Gwiazdowski:


Poseł Piotr Cybulski:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W ustawie o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju
Pytania kieruję do pana ministra. W nawiązaniu do obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskie-
projektu ustawy zawartej w druku nr 1166 mam py- go Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów
tanie, na które proszę o odpowiedź na piśmie. Od Wiejskich oraz niektórych innych ustaw mówi się
kiedy rozpoczęto konsultacje, jeśli chodzi o ten pro- o lokalnych grupach działania. Chciałbym zapytać,
jekt? W jakim terminie je zakończono? W jaki sposób ile takich lokalnych grup działania powstało w Pol-
przekazano omawiany projekt do zaopiniowania? sce. Jak duże środki finansowe zostały wydane na
Dziękuję. (Oklaski) programy zrealizowane dotychczas przez te grupy
działania, na zrealizowane strategie? Jak duże środ-
ki będą przeznaczone na realizację konkretnych
Wicemarszałek Krzysztof Putra: przedsięwzięć? Czy wszystkie lokalne grupy działa-
nia, które powstaną, otrzymają środki na inwestycje
Dziękuję bardzo panu posłowi. założone w ich strategiach? Ile dotychczas zostało
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerze- zrealizowanych strategii przez lokalne grupy działa-
go Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość. nia w ramach programu Leader? Czy nie będzie tak,
że powstaną strategie, które nie będą wdrożone
w życie? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Poseł Jerzy Gosiewski:
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Bardzo dziękuję.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Dziękuję bardzo panu posłowi.
Ministrze! Na początku chciałbym odnieść się do wy- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra
stąpienia jednego z panów posłów z Platformy Oby- Polaka, Prawo i Sprawiedliwość.
watelskiej i wyraźnie powiedzieć: w ciągu ostatniego
roku najgorsza sytuacja jest na wsi. (Oklaski) W la- Poseł Piotr Polak:
tach 2005–2007 ludzie tam mieli nadzieję – ja pocho-
dzę z terenów wiejskich – teraz tej nadziei nikt nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Mini-
ma. (Oklaski) strze! W art. 37a czytamy, że tworzy się krajową
Odnosząc się do konkretnego projektu ustawy, sieć obszarów wiejskich. Jej funkcjonowanie mają
chciałbym zwrócić się z takimi oto słowami. Zgodnie zapewnić sekretariat centralny oraz sekretariaty
z proponowanymi zmianami w art. 14 ust. 2 w ustawie regionalne. W związku z tym planuje się powstanie
o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem nowych komórek organizacyjnych, zarówno na
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju szczeblu ministerialnym, jak i na szczeblu samo-
Obszarów Wiejskich wyboru lokalnej grupy działania rządów wojewódzkich.
do realizacji opracowanej przez nią lokalnej strategii Panie ministrze, nowe komórki organizacyjne
rozwoju dokonuje się na jej wniosek i na podstawie nieodłącznie kojarzą się z powstaniem nowych eta-
określonych wcześniej kryteriów. W art. 14 ust. 3 i 4 tów, nowych stanowisk pracy. Jeśli zaś okazałoby się,
że wykonywanie wszystkich zadań w tym zakresie
proponuje się, że samorząd województwa, niezwłocz-
przekroczy możliwości organizacyjne, czy to mini-
nie po dokonaniu wyboru lokalnej grupy działania,
stra, czy samorządów wojewódzkich, możliwe jest
zawiera z tą grupą umowę. takie rozwiązanie, że w trybie przepisów o zamówie-
Najważniejszym momentem jest jednak właści- niach publicznych będzie to zlecone innym podmio-
wy wybór. Gminy mało zaludnione mają mniejszą tom. W związku z tym chciałbym zapytać pana mi-
reprezentację w samorządach i władzach wyższego nistra, czy są w ministerstwie przeprowadzone jakieś
szczebla. szacunki dotyczące kosztów z tym związanych, które
Panie ministrze, od kogo tak naprawdę zależeć pozwolą na dzień dzisiejszy powiedzieć nam, ile to
będzie ostateczny wybór lokalnej grupy działania? będzie kosztowało, powstanie ilu nowych etatów jest
Czy nie należałoby dokonać zmiany kryteriów tak, planowane, czy są przewidziane jakieś środki na zle-
aby preferować gminy mniej zamożne? Bardzo dzię- cenie tych zadań w drodze przetargów publicznych.
kuję. (Oklaski) Bardzo dziękuję. (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich 65

Wicemarszałek Krzysztof Putra: wania pytań. Otóż, po pierwsze, chciałbym jeszcze


raz przypomnieć, że decyzje, które dotyczą polskiego
Dziękuję bardzo panu posłowi. rolnictwa, są podejmowane wspólnie w trakcie posie-
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani- dzeń Rady składającej się z ministrów rolnictwa
sława Kalembę, Polskie Stronnictwo Ludowe. państw Unii Europejskiej. Tam zapadają kluczowe
decyzje, które dotyczą wspólnej polityki rolnej, w tym
także polityki państwa polskiego wobec rolnictwa
Poseł Stanisław Kalemba: i obszarów wiejskich.
Wspólna polityka rolna jest wartością, jako że re-
Dziękuję, panie marszałku. alizowana jest w Unii Europejskiej od 53 lat. Na
Główny ciężar i odpowiedzialność spada na insty- wspólną politykę rolną przeznaczono w perspektywie
tucję zarządzającą, tj. oczywiście Ministerstwo Rol- na lata 2007–2013 ponad 860 mld euro, co stanowi
nictwa i Rozwoju Wsi, tym bardziej że agencją płat- dziś 45% budżetu Unii Europejskiej. Jednak wspólna
niczą jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji polityka rolna nie jest dana raz na zawsze, ponieważ
Rolnictwa. Stąd ta duża odpowiedzialność ministra są kraje, które opowiadają się za tym, ażeby część
rolnictwa i rozwoju wsi. środków albo w ogóle politykę zlikwidować i przesu-
Proszę powiedzieć, w związku z wprowadzeniem nąć środki finansowe na nowe techniki, nowe tech-
krajowej sieci obszarów wiejskich, o czym mówi art. 37a nologie, ażeby gospodarki państw Unii Europejskiej
ust. 1, gdzie minister rolnictwa przewiduje usytu- były bardziej konkurencyjne, jeśli chodzi o wytwa-
owanie tej komórki, jeżeli chodzi o krajową sieć? rzanie produktów wysokiej jakości, w stosunku do
Sądzę, że w ministerstwie rolnictwa, ale warto by- Stanów Zjednoczonych, Japonii, Indii czy Pakistanu.
łoby na to pytanie odpowiedzieć. Natomiast jeżeli Warto więc o tym pamiętać, tym bardziej że Polska
chodzi o sekretariaty regionalne – wiadomo, że bę- również z tej polityki korzysta. Chcę powiedzieć, że
dzie to w samorządzie wojewódzkim. Jednak tam od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej na
jest różna struktura: są departamenty rozwoju ob- polską wieś, obszary wiejskie zostało przeznaczo-
szarów wiejskich, ponadto są jeszcze departamenty, nych ponad 60 mld zł. Były to środki, które były
których zakres działania obejmuje rolnictwo. kierowane w ramach dopłat bezpośrednich, w ra-
Panie ministrze, czy byłaby możliwość, żeby mach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, sek-
w przybliżeniu określić, czy wprowadzicie jakieś torowego programu operacyjnego przetwórstwo
zalecenia i, ewentualnie, ile byłoby etatów w tej ko- rolno-spożywcze. Były tam również środki w ra-
mórce krajowej i w poszczególnych województwach? mach pomocy krajowej. Można więc sobie wyobrazić,
Proszę to przybliżyć, bo to jest dosyć ciekawe i jed- czy to jest dużo, czy to jest mało. Mówimy o faktach.
nocześnie pilne. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Z pewnością, trzeba sobie to jasno powiedzieć, te
środki zostały dobrze zainwestowane. Widać to go-
łym okiem. Wszystkich wątpiących odsyłam rzeczy-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: wiście, żeby zanalizować sytuację i popatrzeć, jak
zmienia się wieś. Owszem, jest to proces. To nie jest
Dziękuję bardzo panu posłowi. możliwe, żeby tego typu działania były osiągnięte
Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu natychmiast. Będziemy wszyscy zadowoleni, polska
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana Ka- wieś będzie kwitła i będzie jeszcze bardziej konku-
zimierza Plocke. rencyjna wobec innych krajów Unii Europejskiej.
Zapraszam pana ministra. Mówimy więc o faktach i wydaje się, że tutaj warto
o tym pamiętać.
Warto także pamiętać o jeszcze jednej istotnej
Sekretarz Stanu w Ministerstwie kwestii. Wszyscy krytykują, że rynek jest czymś
Rolnictwa i Rozwoju Wsi złym. Przypomnę rok 1989. Wtedy właśnie sami rol-
Kazimierz Plocke: nicy, organizacje rolników zdecydowały, że chcą, aże-
by ten ważny dział gospodarki narodowej był objęty
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początek prawami rynku. I tak się stało.
chciałbym odnieść się do spraw kluczowych i waż- Musimy jednak pamiętać również o tym, że jest
nych, a mianowicie chciałbym podziękować wszyst- to działanie długofalowe. Trzeba rzeczywiście bardzo
kim przedstawicielom klubów parlamentarnych za dobrze rozumieć, jak działają prawa ekonomiczne,
pozytywną ocenę projektu ustawy, którą dzisiaj pro- prawa popytu, podaży i kształtowanie cen. To jest
cedujemy, a która jest oczekiwana i ważna dla spo- klucz do odpowiedzi na trudne pytania w związku
łeczności lokalnej. Dziękuję także Komisji Rolnictwa z sytuacją, jaka ma miejsce w tej chwili na rynkach
i Rozwoju Wsi za szybki tryb pracy i za skierowanie rolnych: zbóż, mleka, trzody chlewnej, żywca woło-
tego projektu pod obrady Wysokiej Izby. wego, owoców miękkich, tytoniu i innych rynków.
Chciałbym również odnieść się do kwestii ogól- A więc warto nad tymi kwestiami się pochylić i war-
nych, które zostały zasygnalizowane zarówno w wy- to o nich pamiętać. I warto też na zakończenie tej
stąpieniach klubowych, jak również w trakcie zada- ogólnej kwestii to wiedzieć, że obszary wiejskie, we-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
66 Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa mie 12 euro z tonę. To jest więc kłopot, z którym też
i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke trzeba i należy się zmierzyć.
Teraz chciałbym przejść do wszystkich kwestii,
dług definicji europejskiej, to w przypadku Polski które zostały przedstawione w formie pytań. Otóż
93% powierzchni państwa polskiego. 93% po- pan poseł Stec pytał – po raz kolejny, bo wielokrotnie
wierzchni Polski to obszary wiejskie, na których pan poseł o to pyta – o modernizację gospodarstw
mieszka 45% obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. rolnych.
(Poseł Krystyna Łybacka: 64%.) (Poseł Krystyna Łybacka: I słusznie.)
Proszę? 45% obywateli mieszka na obszarach I słusznie, tak. Chciałbym powiedzieć, że w tej
wiejskich, to są statystyki urzędu statystycznego, chwili agencja ma już pełną akredytację co do 10 dzia-
pani poseł. Pytanie zasadnicze brzmi: Czy 45% oby- łań. Konkretnie w ramach tego działania, jeśli chodzi
wateli RP może być odpowiedzialnych od początku o modernizację gospodarstw rolnych, są podpisywane
do końca za rozwój 93% powierzchni państwa pol- umowy z beneficjentami, środki na poszczególne re-
skiego? Nie jest to możliwe. Trzeba zatem szukać giony są także zabezpieczone, a więc można poinfor-
środków wsparcia finansowego dla obszarów wiej- mować, że w tej chwili trwa proces praktycznej reali-
skich. Taka możliwość istnieje właśnie w ramach zacji wniosków złożonych w ubiegłym roku.
wspólnej polityki rolnej. Również z budżetu państwa Jeśli chodzi o działanie dotyczące wartości doda-
polskiego kierowane są środki finansowe w ramach nej, to także chciałbym poinformować, że jest pełna
pomocy na rzecz obszarów wiejskich, na różne dzia- akredytacja, i umowy będą podpisywane z beneficjen-
łania. Wydaje się więc, że z roku na rok ta sytuacja tami do końca grudnia tego roku.
ulega poprawie i coraz więcej środków jest kierowa- Poseł Gołojuch zwrócił uwagę na wnioski samo-
nych na obszary wiejskie, są one właściwie inwesto- rządowców co do działania związanego z odnową
wane w rozwój, modernizację gospodarstw, rozwój i rozwojem wsi. W tej chwili trwają prace związane
infrastruktury komunalnej i inne. To tyle, jeżeli z akredytacją wniosków przez Agencję Restruktury-
chodzi o podstawowe kwestie, które dotyczą spraw zacji i Modernizacji Rolnictwa i kwestie, o które za-
ogólnych. biegają samorządowcy, chcemy jak najszybciej i pozy-
Pan poseł Pomajda zwrócił uwagę na sytuację, tywnie rozstrzygnąć.
która ma miejsce, jeśli chodzi o rynki rolne, protesty Pan poseł Matuszczak zwrócił uwagę na kwestię
polskich rolników w Brukseli i to, z czego to wszyst- dotyczącą prawnego uregulowania następcy prawne-
ko wynika. Jest chociażby kwestia dotycząca rynku go. Informuję, że ta kwestia została już uregulowana,
mleka. Otóż w Unii Europejskiej jest prowadzona w związku z tym myślę, że to jest satysfakcjonująca
debata, co ma być po 2015 r.: Czy uwolnić kwoty odpowiedź na pańskie pytanie.
mleczne, czy też je zachować. W zależności od tego, Pan poseł Woda zwrócił uwagę na dwa elementy.
jaka będzie końcowa konkluzja w tej dyskusji, ta- Jeżeli chodzi o kwestię dotyczącą scalenia gruntów
kie należy podjąć działania. Przykładowo gdy po- w ramach lokalnych grup działania, to chciałbym
równujemy nasz stan posiadania, jeśli chodzi o prze- poinformować, że ta kwestia jest uregulowana w ra-
mysł mleczarski, to wiemy, że mamy w Polsce pra- mach osi pierwszej Programu Rozwoju Obszarów
wie 300 mleczarni, przez które przechodzi prawie Wiejskich w ramach poprawy konkurencyjności sek-
8,5 mln ton mleka. Sąsiedzi zza Odry mają tych za- tora rolnego i leśnego, w działaniu: Poprawianie
kładów około 60 i przerabiają 25 mln ton mleka. Wi- i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem
dać tu skalę. Problem w Polsce jest taki, że rzeczy- rolnictwa i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa do
wiście obserwujemy konsolidację branży mlecznej, określonych standardów. W tym konkretnym przy-
ale kłopot polega na tym, że za tę konsolidację rolni- padku takiej możliwości nie ma w związku z tym, że
cy płacą cenę w postaci niższej ceny mleka, i to jest jest to uregulowane w ramach innej osi.
problem. Trzeba szukać rozwiązania, w jaki sposób W kwestii dotyczącej gospodarki górskiej chciał-
tej branży pomóc, ale trzeba też powiedzieć sobie ja- bym także poinformować szanownego pana posła, że
sno i wprost, że bez konsolidacji, bez zwiększenia ta sprawa została uregulowana w Programie Rozwo-
konkurencyjności, bez tworzenia większych struktur ju Obszarów Wiejskich w ramach osi drugiej dotyczą-
po 2015 r. będziemy mieli być może jeszcze większe cej obszarów o niekorzystnych warunkach do pro-
problemy, bo będziemy mniej konkurencyjni. I to jest dukcji rolniczej, czyli ONW. Warto również zwrócić
kwestia, na którą zwracamy szczególną uwagę. uwagę, że kwestie, o które pytał pan poseł, też są
Co do zbóż, to chcę przypomnieć Wysokiej Izbie, uregulowane w ramach programu spójności.
nam wszystkim, że to właśnie polski minister rolnic- Pytania, które postawił pan poseł Kulas, i jego
twa pan Marek Sawicki wystąpił z wnioskiem do wypowiedź – bardzo za nie dziękuję – odnoszą się do
Komisji Europejskiej o wprowadzenie ceł. I to się sta- doświadczeń sejmiku woj. pomorskiego w zakresie
ło w sierpniu tego roku. Decyzja została podjęta „Programu odnowy wsi” i realizacji programu „Pięk-
w październiku tego roku i rzeczywiście jest ograni- na wieś”. Rzeczywiście wielokrotnie z panem posłem
czony import zbóż na teren Unii Europejskiej. Kon- uczestniczyliśmy w realizacji tych programów. Samo-
tyngent, który może być wprowadzony na rynek rząd województwa z własnego budżetu wydzielił
europejski, to 3 mln ton przy wysokości cła na pozio- określoną część środków, żeby zwiększyć możliwości
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich 67

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Pan poseł Kalemba z kolei zapytuje, gdzie będzie
i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke przynależał system sieci obszarów wiejskich. Oczy-
wiście do ministerstwa rolnictwa, do Departamentu
samoorganizowania się społeczności lokalnych wokół Rozwoju Obszarów Wiejskich. Chciałbym też poin-
określonych problemów i zadań. Warto ten przykład formować, że utworzenie tej sieci nie spowoduje
naśladować, upowszechniać wśród innych samorzą- znacznego zwiększenia etatów w administracji. Na-
dowców wojewódzkich, dlatego że on zasługuje na tomiast trzeba sobie jasno zdać sprawę z tego, że aby
najwyższe uznanie. Chciałbym z tej mównicy podzię- zrealizować wszystkie zalecenia, które wynikają za-
kować samorządowi i panu marszałkowi woj. pomor- równo z prawa krajowego, jak i unijnego, jesteśmy
skiego. zobowiązani do tego, żeby to działanie wdrożyć. Wia-
W kwestii dotyczącej opóźnień w realizacji Pro- domo, że ktoś to zadanie musi odpowiedzialnie i pro-
gramu Rozwoju Obszarów Wiejskich przypomnę, że fesjonalnie wykonać. Stąd też cieszę się, że mogliśmy
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, tę debatę odbyć w duchu odpowiedzialności za obsza-
chcąc profesjonalnie, dobrze wdrożyć działania zapi- ry wiejskie. Przekonany jestem, że ta ustawa dobrze
sane w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich, będzie służyć społecznościom lokalnym. Jest ona ko-
musiała przyjąć określone działania związane z uzy- lejnym egzaminem, testem na dobrą współpracę po-
skaniem akredytacji. Uzyskanie akredytacji jest między administracją rządową i samorządową w in-
ostatnim elementem działania poprzedzonym wielo- teresie całych społeczności lokalnych w Polsce.
miesięcznymi staraniami o to, żeby tę agencję płat- Dodatkowo chciałbym wyjaśnić, że wdrożenie tej
niczą przygotować do tego, by mogła zrealizować ustawy spowoduje, że powstanie ok. 200 lokalnych
ustawowe zadania. Chcę jasno powiedzieć, że agencja grup działania, a budżet to ok. 780 mln euro. I te
uczyniła maksymalnie dużo, ażeby w tej chwili móc ponad 200 lokalnych grup działania praktycznie
zameldować Wysokiej Izbie, że 10 działań z dwudzie- obejmie swym zasięgiem całą powierzchnię Polski,
stu kilku jest już objętych całkowitą akredytacją, co jeśli chodzi o zorganizowanie społeczności lokalnych
stanowi ok. 70% całego Programu Rozwoju Obsza- w ramach lokalnych grup działania. Wydaje nam się
rów Wiejskich. Na pozostałe działania pozostaje ok. więc, że dobre działanie, dobra współpraca na pewno
30% środków finansowych. przyniesie dobre efekty. Polska wieś będzie się zmie-
Jeżeli chodzi o kwestię dotyczącą krajowej sieci niać. Dziękuję. (Oklaski)
obszarów wiejskich, a zwłaszcza – o co pytał pan po-
seł Kulas – kwestię powołania organu doradczego, to
informuję, że w rozporządzeniu ta sprawa jest ure- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
gulowana fakultatywnie, a więc nie ma tutaj obo-
wiązku, jest to fakultatywne. W zależności od tego, Dziękuję bardzo panu ministrowi.
jaka będzie sytuacja, minister będzie mógł tę kwestię Zamykam dyskusję.
rozstrzygnąć. Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
Bardzo dziękuję za pytanie, które postawił pan my w bloku głosowań.
poseł Cybulski. Odpowiemy na nie na piśmie zgodnie Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po-
z życzeniem. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edu-
Pan poseł Gosiewski pytał, od kogo zależy wybór kacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorzą-
lokalnej grupy działania. Ta kwestia jest regulowana du Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rzą-
rozporządzeniem ministra rolnictwa i rozwoju wsi dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kar-
w sprawie powołania programu Leader, a więc wyda- ta Nauczyciela (druki nr 1231 i 1323).
je się, że sprawa jest oczywista. Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
Pan poseł Gwiazdowski zapytał, ile grup działa- komisji panią poseł Izabelę Leszczynę.
nia powstało w ramach poprzedniego programu. In-
formuję, że to było ok. 150 grup i na ten cel wydat-
kowano ok. 30 mln euro. Natomiast jeśli chodzi Poseł Sprawozdawca
o specyfikę zadań, to tutaj takiej statystyki przed Izabela Leszczyna:
sobą nie mam. A jeśli jest to konieczne, to oczywiście
jesteśmy do dyspozycji. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Pan poseł Polak w sprawie krajowej sieć obsza- Mam zaszczyt przedstawić państwu sprawozdanie
rów wiejskich pytał, czy jej powołanie spowoduje z pracy połączonych Komisji Edukacji, Nauki i Mło-
stworzenie nowych miejsc pracy, nowe wydatki ad- dzieży oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Re-
ministracyjne, czy powstaną nowe komórki organi- gionalnej nad rządowym projektem ustawy o zmianie
zacyjne. Nie będzie konieczności rozbudowania ja- ustawy Karta Nauczyciela (druk nr 1231). W toku
kiejkolwiek administracji przy realizacji tego pro- prac nad przedłożeniem rządowym podczas posie-
gramu. Dzisiaj nie jesteśmy w stanie także przed- dzeń połączonych komisji w dniach 5, 6, 14 oraz
stawić uczciwie, jakie to są szacunki, jeśli chodzi 18 listopada, a także 12 listopada podczas posiedze-
o utrzymanie tejże sieci czy wdrożenie zasad zwią- nia podkomisji nadzwyczajnej wyłonionej do szcze-
zanych z jej powołaniem. gółowego rozpatrzenia projektu ustawy zgłoszono
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
68 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Sprawozdawca Izabela Leszczyna uzyskały akceptacji komisji, więc są ujęte w sprawoz-
daniu jako wnioski mniejszości.
14 poprawek, z czego akceptację komisji uzyskały Żywą dyskusję wywołała także zmiana mechani-
2, a 11 z nich na żądanie wnioskodawców zostało zmu kontroli wypłacania poprzez jednostkę samorzą-
zamieszczonych w sprawozdaniu jako wnioski du terytorialnego średnich wynagrodzeń nauczycie-
mniejszości. li. Wnioskodawca w dodanych art. 30a i 30b przewi-
Skierowany do komisji projekt był przedmiotem duje wprowadzenie tu mechanizmu kontroli przepro-
konsultacji z nauczycielskimi związkami zawodowy- wadzanej przez regionalną izbę obrachunkową, do
mi. Konsultacje prowadzone były w trakcie 16 spo- której jednostka samorządu terytorialnego byłaby
tkań od maja do października. Przedstawiciele zobowiązana wysyłać corocznie sprawozdanie z wy-
związków zawodowych brali udział także w posiedze- sokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na po-
niach komisji i podkomisji. Z zaproszenia do zapre- szczególnych stopniach awansu zawodowego, z uwzględ-
zentowania opinii na posiedzeniu połączonych komi- nieniem kwoty różnicy. Według rządu mechanizm
sji sejmowych nie skorzystali przedstawiciele samo- ten skuteczniej zabezpieczy interesy nauczycieli niż
rządów, ale projekt ustawy uzyskał pozytywną opinię corocznie uzgadniany ze związkami zawodowymi
Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialne- regulamin i stanie się gwarantem wypłaty wynagro-
go, co zostało potwierdzone w piśmie do pana prze- dzeń na poziomie wynikającym z ustawy. Wniosko-
wodniczącego Andrzeja Smirnowa podpisanym przez dawca nie rezygnuje z konieczności uzgadniania ze
pana Andrzeja Porawskiego, sekretarza komisji związkami zawodowymi skupiającymi nauczycieli
wspólnej rządu i samorządu. regulaminu, ale proponuje rezygnację z coroczności
Zmiany w ustawie Karta Nauczyciela proponowa- tych uzgodnień.
ne w projekcie rządowym dotyczyły 5 artykułów, ale Zgłoszone do tych zmian poprawki przewidywały:
najistotniejsze z nich mające charakter systemowy jedna, pozostawienie zapisów w obecnym brzmieniu,
dotyczyły art. 30 i 42, a więc wynagrodzenia i czasu inne – wprowadzenie obu mechanizmów kontroli jed-
pracy nauczycieli. Te właśnie zmiany wywołały naj- nocześnie, zaostrzenie zapisów o kontroli RIO, jak
więcej kontrowersji i sprowokowały najdłuższą dys- również ustalenie wzoru sprawozdania w drodze roz-
kusję, czasem burzliwą, ale prowadzoną przecież porządzenia. Poprawki te nie uzyskały akceptacji
w najlepszej z możliwych intencji, bo nikt chyba z nas komisji i są wnioskami mniejszości.
tu siedzących na sali nie ma wątpliwości, że wszyst- Art. 42 Karty Nauczyciela był także przedmiotem
kim nam chodziło i chodzi o to samo – o dobrą polską naszej wielogodzinnej dyskusji. Rządowy projekt
szkołę. Różniliśmy się, i pewnie różnimy dzisiaj, ustawy przewiduje doprecyzowanie zakresu zadań
z pewnością w czasie pracy komisji w sposobach do- i obowiązków nauczycieli zapisanych w art. 42 ust. 2
chodzenia do tego celu, w propozycjach rozwiązań pkt 2 ustawy Karta Nauczyciela poprzez odwołanie
szczegółowych. się do godzin pozostających do dyspozycji dyrektora
Rząd w swoim projekcie proponuje zmianę wyso- szkoły, docelowo w wymiarze dwóch godzin tygodnio-
kości wskaźników, które w odniesieniu do kwoty ba- wo dla nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów,
zowej w danym roku określają wysokość wynagro- a dla nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych w wy-
dzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awan- miarze jednej godziny tygodniowo. Projekt ustawy
su zawodowego, a więc zmianę art. 30. Zmiana ta przewiduje ponadto wprowadzenie obowiązku reje-
powoduje istotny wzrost wysokości wynagrodzenia strowania tych zajęć oraz rozliczania ich w okresie
na stopniach nauczyciela stażysty i nauczyciela kon- półrocznym. Choć pojawiły się do tej zmiany dwie
traktowego. Rząd uzasadnia tę zmianę koniecznością poprawki proponujące pozostawienie w obecnym
podniesienia atrakcyjności finansowej zawodu na- brzmieniu art. 42, to wydaje się, że jakby więcej py-
uczyciela dla osób rozpoczynających pracę w szkole, tań i emocji niż wprowadzenie dodatkowej obowiąz-
wskazując jednocześnie, że przyrost procentowy kowej godziny zajęć wywołał zapis mówiący, że są to
średniego wynagrodzenia na koniec 2009 r. według godziny przeznaczone w ramowych planach naucza-
nowych wskaźników kształtuje się następująco: dla nia do dyspozycji dyrektora. Budziło to zrozumiałe
nauczyciela dyplomowanego to będzie wzrost o 9,96%, obawy posłów o to, czy tych godzin wystarczy dla
dla nauczyciela mianowanego – o 10,61%, dla na- nauczycieli i czy organizacyjnie szkoły poradzą sobie
uczyciela kontraktowego – o 19,38% i wreszcie dla z tym nowym zadaniem.
nauczyciela stażysty przewiduje się wzrost wynagro- Pani minister Krystyna Szumilas, odpowiadając
dzenia o 34,45%. Niektórzy członkowie komisji oraz na liczne pytania dotyczące dodatkowych godzin
przedstawiciele związków zawodowych podnosili, że przeznaczonych na zajęcia wyrównujące szanse edu-
propozycja rządu jest zbyt dużym spłaszczeniem ta- kacyjne, rozwijające czy opiekuńcze, wyjaśniła, że
beli płac i proponowali wprowadzenie 100% kwoty projektowane zmiany należy rozpatrywać w kontek-
bazowej dla nauczyciela stażysty oraz podwyższenie ście zmian dokonywanych w ustawie o systemie
w stosunku do obowiązujących obecnie wskaźników oświaty w zakresie organizacji nauczania oraz za-
dla pozostałych stopni awansu zawodowego. Dwie pewnienia korzystniejszego i bezpiecznego dostępu
takie poprawki zostały zgłoszone, a ponieważ nie młodszych dzieci do edukacji.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 69

Poseł Sprawozdawca Izabela Leszczyna Otwieram dyskusję.


Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Do-
W dyskusji pojawił się też problem rozliczania do- micelę Kopaczewską w imieniu klubu Platforma
datkowej godziny pracy nauczycieli zatrudnionych Obywatelska.
w niepełnym wymiarze godzin albo przebywających
na zwolnieniu lekarskim. Ze względu na te wątpliwo-
ści komisje przyjęły poprawkę porządkującą zapis Poseł Domicela Kopaczewska:
art. 42, wyjaśniającą niektóre z tych wątpliwości, np.
o proporcjonalnym obniżeniu wymiaru zajęć rozli- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
czanych w okresie półrocznym nauczycielom, o któ- Edukacja jest szczególnym obszarem naszej odpowie-
rych mówiłam przed chwilą, a więc tym przebywają- dzialności. Kształtowanie społeczeństwa wiedzy,
cym na zwolnieniu lekarskim bądź zatrudnionym inwestowanie w kapitał ludzki jest podstawą rozwo-
w niepełnym wymiarze godzin. ju gospodarki i jakości naszego życia.
Przyjęto także poprawkę w przepisach przejścio- Wszystkie działania wprowadzone w dziedzinie
wych, która reguluje termin obowiązywania obec- edukacji zmierzają do stworzenia oferty edukacyjnej,
nych regulaminów wynagrodzeń nauczycieli w jed- która z jednej strony daje młodym ludziom szansę
nostkach samorządu terytorialnego. rozwoju, a z drugiej strony służy społeczeństwu. Wy-
Zgłoszono też poprawkę dotyczącą art. 3 projek- magają one zaangażowania nauczycieli, dlatego też
tu ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela do- wzmocnienie pozycji zawodowej nauczycieli, popra-
tyczącego kwoty będącej podstawą odpisu na zakła- wienie warunków ich pracy i wsparcie w realizacji
dowy fundusz świadczeń socjalnych. Los tego arty- trudnej misji rząd Donalda Tuska uważa za jedno
kułu zmieniał się w toku prac komisji, w ostatecznej z najważniejszych zadań. Dzięki nauczycielom dobrze
pracującym i rozumiejącym istotę wprowadzonych
wersji przedłożonej Wysokiemu Sejmowi art. 3 po-
zmian mogą się one udać. Jesteśmy przekonani, że
zostawiony jest w brzmieniu proponowanym przez
dobrze przygotowani i oddani swojej pracy nauczy-
wnioskodawcę, natomiast jest do tego wniosek
ciele sprawią, że edukacja w Polsce będzie skuteczna,
mniejszości.
przyjazna i nowoczesna. I teraz cytat: „Najlepsze
Jeśli chodzi o przedłożenie rządowe, to pozostałe
projekty edukacyjne nie udadzą się bez nauczycieli.
zmiany miały charakter porządkowy, nie budziły
Potrzebują nasi nauczyciele, polscy nauczyciele, po-
sprzeciwu członków komisji i zostały przyjęte jedno-
trzebują możliwości i takiej mobilności, też motywa-
głośnie.
cji, do podnoszenia kwalifikacji – i chcę tutaj powie-
Zgłoszono jeszcze poprawki dotyczące art. 73 i 88, dzieć z całą odpowiedzialnością, że wymagając i ocze-
ale te artykuły nie były przedmiotem obrad komisji, kując tego od nauczycieli, jedną pilną podstawową
bo nie miały swojego źródła w przedłożonym projek- sprawę musimy załatwić. Ta sprawa to podniesienie
cie. Taka opinia była Biura Legislacyjnego. Poddane zarobków polskich nauczycieli. To jest moje i mojego
pod głosowanie nie uzyskały większości i są wnioska- rządu zobowiązanie” – fragment exposé premiera
mi mniejszości. Donalda Tuska. Przedłożenie rządowej zmiany usta-
Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Pragnę wy Karta Nauczyciela jest niczym innym jak wywią-
podziękować wszystkim, którzy brali udział w pracy zaniem się z tego zobowiązania.
komisji, szczególnie posłom, którzy pracowali ze mną Dominującym efektem proponowanych zmian jest
w podkomisji. znaczna podwyżka płac dla nauczycieli. Zdajemy so-
Bardzo dziękuję pani minister, że cierpliwie od- bie sprawę, że na dzień dzisiejszy nie jest ona satys-
powiadała na wszystkie pytania posłów. fakcjonująca, ale jest największa od lat – między in-
Dziękuję bardzo przedstawicielom związków za- nymi poprzez ustalenie w budżecie państwa odrębnej
wodowych, naszym partnerom społecznym, za trud- bazowej kwoty dla nauczycieli, co bezpośrednio prze-
ne, rzeczowe argumenty, które, powtórzę tu, pokazy- łoży się na podwyższenie płac nauczycieli.
wały, że mamy inne koncepcje rozwiązań, chociaż Najważniejsza zmiana to podwyższenie płac na-
chcemy dojść dokładnie do tego samego celu – do na- uczycieli na wszystkich stopniach awansu zawodowe-
prawdę dobrej szkoły. go poprzez:
Wysoki Sejm proszę o uchwalenie załączonego — wprowadzenie zasady, że średnie wynagrodze-
projektu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) nie nauczycieli będzie liczone dla wszystkich stopni
awansu zawodowego od 100% kwoty bazowej, a nie
jak od dotychczas od 82%,
Wicemarszałek Krzysztof Putra: — dwukrotny, 5-procentowy wzrost w 2009 r.
kwoty bazowej, od której liczone jest średnie wyna-
Dziękuję bardzo, pani poseł. grodzenie nauczycieli na poszczególnych stopniach
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- awansu zawodowego, od 1 stycznia i od 1 września,
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- już z uzupełnieniem, że takie same podwyżki 5-pro-
czeń w imieniu klubów i kół. centowe będą obowiązywały w 2010 r.,
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
70 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Domicela Kopaczewska Poseł Zbigniew Dolata:


— zmianę wskaźników procentowych określają- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie!
cych relacje pomiędzy kwotą bazową a średnim wy- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Prawa i Spra-
nagrodzeniem nauczycieli kontraktowych, mianowa- wiedliwości w sprawie nowelizacji ustawy Karta Na-
nych i dyplomowanych. uczyciela zawartej w druku nr 1231.
W 2009 r., tak jak już mówiłam, zaplanowano Pani poseł sprawozdawca nie poinformowała Wy-
dwukrotny wzrost kwoty bazowej o 5% od 1 stycznia sokiej Izby, że istnieją poważne wątpliwości co do
i o 5% od 1 września. trybu procedowania tej ustawy. Ta ustawa naszym
W wyniku tych działań średnie wynagrodzenie zdaniem niestety była procedowana z naruszeniem
nauczycieli na koniec 2009 r. będzie wyższe o 381 zł art. 36 ust. 6 regulaminu Sejmu, ponieważ rząd,
dla nauczycieli dyplomowanych, 316 zł dla nauczycie- działając w pośpiechu, nie uzyskał opinii organizacji
li mianowanych, 412 zł dla nauczycieli kontrakto- reprezentujących samorząd terytorialny. Informowa-
wych i 586 zł dla nauczycieli stażystów. liśmy o tym przewodniczącą podkomisji, przewodni-
Zmiana wysokości wskaźników powoduje przede czącego komisji, w końcu marszałka Sejmu, niestety
wszystkim istotny wzrost wysokości wynagrodzenia nie uzyskaliśmy stosownej odpowiedzi ani stosownej
na stanowiskach nauczyciela stażysty i nauczyciela reakcji. Zagraża to naszym zdaniem konstytucyjno-
kontraktowego. Działania takie są niezbędne do pod- ści przyjętych zapisów i, czego bardzo nie chcieliby-
wyższania atrakcyjności finansowej zawodu dla osób śmy, może spowodować, że nauczyciele nie otrzyma-
rozpoczynających pracę. ją żadnych podwyżek.
Oprócz wzrostu wynagrodzenia dla nauczycieli Moja przedmówczyni pani poseł Kopaczewska
istnieje potrzeba wprowadzenia rozwiązań pozwala- zaczęła od cytatu z exposé Donalda Tuska. Szczerze
jących efektywnie planować organizację pracy w szko- mówiąc, miałem dokładnie taki sam zamiar, pani
le i spojrzeć na efektywność wykorzystania czasu poseł mnie wyręczyła, ponieważ za chwilę udowod-
pracy i powiązania go z ofertą edukacyjną szkoły, nię, że to, co pan premier Tusk zapowiedział w swo-
z jakością edukacji. im exposé, niestety nie zostało zrealizowane w tej
W związku z tym proponowana jest zmiana art. pierwszej właściwie istotnej ustawie przygotowanej
40 ustawy Karta Nauczyciela. Przypomnę, że w świe- przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Bo cóż
mamy w tej ustawie? Otóż mamy rzeczywiście pod-
tle tego artykułu czas pracy nauczyciela nie może
wyżkę pensji nauczycielskich, ale nie o 10%, tylko
przekraczać 40 godzin w ciągu tygodnia. W tych go-
2 razy po 5%. I tym prostym zabiegiem rząd Platfor-
dzinach jest tzw. pensum, czyli zajęcia dydaktyczne,
my i PSL-u z kieszeni nauczycieli wyciągnął 900 mln
wychowawcze i opiekuńcze prowadzone bezpośrednio
zł, bo taka jest finansowa cena tego zabiegu. Przypo-
z uczniami lub wychowankami lub na ich rzecz i inne
mnijmy, że tak naprawdę ta podwyżka będzie oscy-
czynności. Ponieważ nauczyciele wykonują te zada-
lowała w granicach 6,7%. Jeśli uwzględnimy tutaj
nia, dlatego proponuje się w zmianie karty, aby rze- inflację – planowana przez rząd na rok 2009 w wyso-
czywiście dla podniesienia jakości edukacji nauczy- kości niecałych 3% jest absolutnie nierealna, myślę,
ciele mogli te godziny realizować na rzecz swoich że Wysoka Izba się z tym zgodzi – jeśli inflacja będzie
uczniów. O tym mówiła pani przewodnicząca spra- wynosiła w granicach 4–5%, będzie to oznaczało, że
wozdawca. Aby zachować stały wzrost wynagrodzeń niestety nauczyciele w ogromnej większości nie uzy-
i zabezpieczyć średnie wynagrodzenia nauczycieli, skają żadnej podwyżki. Dlaczego mówię, że w ogrom-
wprowadzono zmianę, która zobowiązuje samorząd nej większości? Ponieważ podwyżki, o których tutaj
do przedstawiania corocznie informacji o uzyskiwa- mówiła pani poseł Kopaczewska, dla nauczycieli sta-
nych średnich wynagrodzeniach. Daje to wreszcie żystów rzeczywiście relatywnie większe, będą prze-
szansę na to, aby samorządy wywiązywały się z tych prowadzone tak naprawdę kosztem nauczycieli o naj-
zobowiązań, a jednocześnie dajemy samorządom wyższym stopniu awansu zawodowego, czyli kosztem
możliwość decydowania o tych zmianach. nauczycieli mianowanych i, szczególnie, dyplomowa-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Platformy nych. I ten wzrost, mniej więcej w wysokości 9%,
Obywatelskiej popiera proponowane zmiany w Kar- będzie skonsumowany w większości przez inflację,
cie Nauczyciela i zgłasza dwie poprawki porządkują- a w dużej części również przez ukryte podniesienie
ce, w przepisach końcowych, dotyczące wejścia pensum, o czym mówiłem.
w życie ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Poseł Domicela Kopaczewska: Nieprawda.)
Pan premier Tusk mówił o motywacyjnej funkcji
płac. Jaka będzie motywacja nauczycieli stażystów
Wicemarszałek Krzysztof Putra: do zdobywania kolejnych stopni awansu zawodowego,
jeśli różnica między płacą nauczyciela stażysty a pła-
Dziękuję bardzo pani poseł. cą nauczyciela dyplomowanego zmniejsza się z 67%
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zbi- do 32%? Pani minister Szumilas mówiła, że celem
gniewa Dolatę w imieniu klubu Prawo i Sprawie- tego zabiegu jest właśnie zachęcenie absolwentów
dliwość. uczelni do podejmowania pracy w szkołach. Przecież
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 71

Poseł Zbigniew Dolata Wicemarszałek Krzysztof Putra:


absolwenci uczelni umieją liczyć i wiedzą, że nawet Dziękuję bardzo panu posłowi.
jeśli w tym pierwszym roku swojej pracy w szkole I bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ar-
uzyskają nieco większe wynagrodzenie, to w następ- tura Ostrowskiego w imieniu klubu Lewica.
nych latach to wynagrodzenie nie będzie wzrastać
tak, jakby wzrastało, gdyby te poziomy były bardziej
zróżnicowane. To spłaszczenie oddziałuje antymoty- Poseł Artur Ostrowski:
wacyjnie na nauczycieli, a tym samym działa prze-
ciwko poprawie jakości nauczania w polskiej szkole, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
przeciwko polskiej oświacie. To jest rozwiązanie fa- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Lewicy
talne i dlatego klub Prawa i Sprawiedliwości zapro- w sprawie nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela.
ponował, i za chwilę przekażę to marszałkowi Sejmu, Szanowni państwo, dzisiaj przed Sejmem mieli-
stosowną poprawkę. Ta poprawka mówi, że nauczy- śmy demonstrację, pikietę nauczycieli zarówno z ZNP,
ciel kontraktowy uzyska 150% wynagrodzenia na- jak i „Solidarności”, właśnie w sprawie polskiej
uczyciela stażysty, nauczyciel mianowany – 200%, oświaty, szczególnie ustawy Karta Nauczyciela. Ci
a nauczyciel dyplomowany – 250%. I to będą wskaź- wszyscy, którzy byli z nauczycielami, wiedzą, jakie
niki, które będą zachęcały, będą motywowały na- podnoszone były postulaty, jakie hasła widniały na
uczycieli do rozwoju zawodowego. (Dzwonek) transparentach. Przytoczę jedno: „Panie premierze,
Kolejna ważna kwestia, kolejny „prezent” dla pol- dosyć bajeru, wracaj do Peru!” To jest, myślę, wyraz
skich nauczycieli to propozycja rządu Platformy i PSL-u, oceny, którą stawiają nauczyciele rządowi, premiero-
która narusza prawo związków zawodowych do re- wi i pomysłom, które chce forsować rząd.
prezentowania nauczycieli w zakresie kształtowania Klub Lewicy złożył projekt ustawy, jeszcze w ubie-
wynagrodzeń przez zlikwidowanie obowiązku co- głym roku, o wzroście wynagrodzeń dla nauczycieli
rocznego uzgadniania wynagrodzeń ze związkami w Polsce. Z przykrością stwierdzam, że ten nasz pro-
zawodowymi. Ten przepis daje samorządom prawo jekt od roku leży w szufladzie, przepastnej szufladzie,
do całkowitej dowolności w kształtowaniu płac na- pana marszałka Komorowskiego, nie doczekał się
uczycieli i działa przeciwko polskim nauczycielom. procedowania przez Wysoką Izbę. A szkoda, ponie-
Tutaj też przygotowaliśmy stosowną poprawkę. waż wiele zapisów tej ustawy rozwiązywałoby pro-
blemy, o których dzisiaj mówili nauczyciele pod bu-
W końcu rząd planował podwyższenie pensum.
dynkiem Sejmu. I tak: co do wzrostu wynagrodzeń,
Najpierw mówiono o 4 godzinach, potem o 2 godzi-
dobrze jest, pani minister, że rząd przyjął naszą pro-
nach. My się z tym nie zgadzaliśmy, ale to było przy-
pozycję, propozycję Lewicy, aby to było 100% kwoty
najmniej uczciwe – mówiliście to otwarcie i wprost.
bazowej zapisanej w ustawie budżetowej. To jest nasz
Natomiast teraz proponujecie ukryte, zakamuflowa-
projekt, to jest nasz pomysł, z naszego projektu skie-
ne podniesienie pensum – 2 godziny dla nauczycieli
rowanego do Wysokiej Izby. Proponujemy też, aby ta
w szkołach podstawowych i w gimnazjach i godzina
kwota bazowa była corocznie waloryzowana co naj-
w szkołach ponadgimnazjalnych. To oznacza tak na- mniej średniorocznym planowanym wskaźnikiem
prawdę zmniejszenie ilości nadgodzin w szkołach, to wzrostu cen towarów i usług. Byłoby to rozwiązanie
oznaczać też będzie redukcję etatów w polskich szko- systemowe, gwarantujące w przyszłości wzrost wyna-
łach i to jest działanie, które wprowadzi zbędną biu- grodzeń dla nauczycieli. Taki wniosek, taką popraw-
rokrację. Premier Tusk w swoim exposé 44 razy mó- kę złożyliśmy na posiedzeniu podkomisji, a później
wił o zaufaniu, ale zaufania do nauczycieli nie macie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz komisji
za grosz. Nie macie zaufania i nie cenicie ciężkiej samorządu.
pracy polskich nauczycieli. W naszym projekcie ustawy są również zapisane
I w końcu, muszę to powiedzieć z przykrością, wzrosty wskaźników dla poszczególnych kategorii
jesteśmy zniesmaczeni rozgrywkami między Platfor- awansu zawodowego. Z przykrością stwierdzam, pani
mą a PSL-em wokół emerytur pomostowych dla na- minister, że rząd dokonał spłaszczenia wskaźników,
uczycieli i dlatego zgłaszamy stosowną poprawkę, obniżenia wskaźników dla nauczycieli kontrakto-
która umożliwi nauczycielom zatrudnionym przed wych, mianowanych i dyplomowanych – obniżenia
1 stycznia 1999 r. bezterminowe korzystanie z tego i spłaszczenia. My proponujemy, aby nie tylko utrzy-
uprawnienia. (Oklaski) mać te wskaźniki w wysokościach, które są zawarte
W związku z tym, że proponowana ustawa zawie- w Karcie Nauczyciela, ale aby je znacząco podnieść.
ra rozwiązania szkodliwe dla polskich nauczycieli, Dlaczego? Dlatego że pan premier Tusk obiecywał
a nie mamy specjalnych złudzeń co do tego, że przyj- szczególnie tym nauczycielom, tym dyplomowanym,
miecie nasze poprawki, choć bardzo byśmy tego w czasie debaty nad ustawą o emeryturach pomosto-
chcieli i o to apelujemy, oświadczam, że jeśli nasze wych: Nie będziecie mieli prawa do emerytury pomo-
poprawki nie zostaną przyjęte, będziemy głosowali stowej, drodzy nauczyciele, ale za to będziecie mieli
przeciwko proponowanej nowelizacji. Dziękuję bar- znaczące podwyżki wynagrodzeń. Mówił to przecież
dzo. (Oklaski) nie do stażystów, tylko do tych nauczycieli dyplomo-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
72 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Artur Ostrowski Jest propozycja pani minister Fedak, którą Lewi-
ca popiera, i jeśli tylko trafi ona pod obrady Sejmu,
wanych i mianowanych, bo to oni mieli prawo do klub Lewicy poprze to rozwiązanie.
przechodzenia na wcześniejszą emeryturę, którego (Poseł Krystyna Skowrońska: Nie ma takiej pro-
pozbawił ich premier Donald Tusk, Platforma Obywa- pozycji.)
telska, koalicja. Dlatego też uważamy, że jest to nie- Jest również nasz projekt ustawy, utrzymujący
zwykle krzywdzące dla nauczycieli z długim stażem. prawa do przechodzenia na emeryturę po 55 roku
Apelujemy więc do posłów PSL-u i Platformy: Poprzyj- życia, który złożyliśmy do laski marszałkowskiej.
cie nasze propozycje, nasz wniosek mniejszości. Jest on już złożony. Informuję posłów Prawa i Spra-
Kwestia następna to kwestia regulaminu wyna- wiedliwości, że to nie tylko poprawka, że to nie tylko
gradzania. Proponujemy, aby jednak związki zawo- wniosek mniejszości, ale nasz projekt złożony do la-
dowe miały prawo, aby wnioskować o rozpoczęcie ski marszałkowskiej.
procedury uzgadniania regulaminu. Jeśli ma być Apeluję do posłów PSL-u, Prawa i Sprawiedliwo-
dialog społeczny, to trzeba uszanować prawa związ- ści oraz Platformy Obywatelskiej: Poprzyjmy wnio-
ków zawodowych do tego, aby mogły mieć wpływ na sek klubu Lewicy, aby utrzymać prawa do przecho-
dzenia na emeryturę po 55 latach życia i 20 latach
tę procedurę uzgadniania, tak jak mają wpływ samo-
stażu przy tablicy. (Oklaski) To jest rozwiązanie
rządowcy.
oczekiwane przez tych nauczycieli, którzy dzisiaj byli
Uważamy również, że regionalne izby obrachun-
pod budynkiem Sejmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
kowe powinny corocznie kontrolować w poszczegól-
nych jednostkach samorządu osiąganie średnich wy-
nagrodzeń. Pani minister, to jest prosty zapis, który Wicemarszałek Krzysztof Putra:
wprowadzałby pewien system kontroli przez regional-
ne izby obrachunkowe. Skoro to zmieniamy i wojewo- Dziękuję bardzo panu posłowi.
da już nie ma tej kompetencji, to stwórzmy pewne Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tade-
gwarancje dla nauczycieli, bo nie wszystkie samorzą- usza Sławeckiego w imieniu klubu Polskiego Stron-
dy będą wywiązywać się ze swoich obowiązków. nictwa Ludowego.
Takie projekty, takie wnioski złożyliśmy w podko-
misji i w czasie trwania posiedzenia Komisji Edukacji,
Nauki i Młodzieży. Apeluję o to, abyśmy przyjęli te Poseł Tadeusz Sławecki:
rozwiązania korzystne dla nauczyciela. (Dzwonek)
Panie marszałku, kończę. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Złożyliśmy również dwie niezwykłej wagi poprawki. Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania
Pierwsza poprawka. Chodzi o to, że nauczyciele, stanowiska Klubu Poselskiego Polskiego Stronnic-
którzy osiągnęli ten wiek i mogą przechodzić na twa Ludowego wobec rządowego projektu nowelizacji
wcześniejszą emeryturę, nie mogą korzystać z urlopu ustawy Karta Nauczyciela.
dla poratowania zdrowia. Tak wynika teraz z zapi- Myślę, że ten projekt należy ocenić w szerszym
sów tej ustawy. W czasie trwania posiedzenia komisji aspekcie. Mianowicie zmiany w Karcie Nauczyciela,
złożyliśmy wniosek, poprawkę, aby zagwarantować w tym czy w innym projekcie, winny służyć podsta-
tym nauczycielom możliwość korzystania w przyszło- wowemu celowi, jakim jest podniesienie jakości pra-
ści z urlopu dla poratowania zdrowia. Nie odbierajmy cy placówek oświatowych. Musimy sobie odpowie-
tych podstawowych praw polskim nauczycielom. Jeśli dzieć, jaki jest cel tego projektu, a nie to, że kłaniamy
chcemy, aby oni szanowali to, co dzieje się w Sejmie, się temu czy innemu związkowi zawodowemu. Dla
osiągnięcia tego celu niezbędne jest również przeko-
i żeby przed tym naszym budynkiem nie wznoszono
nanie do niego społeczności oraz motywowanie na-
tego typu haseł, to szanujmy polskiego nauczyciela.
uczycieli. Należy stworzyć odpowiednie warunki
Druga poprawka, myślę, o fundamentalnym zna-
pracy, w tym również motywacji finansowej, i między
czeniu dla przyszłości nauczycieli i statusu nauczy- innymi w tym projekcie takie motywacje są zawarte.
ciela. Otóż złożyliśmy poprawkę utrzymującą w mocy Moim zdaniem potrzebna także jest konkretna gra-
prawa do przechodzenia na wcześniejszą emeryturę. tyfikacja za osiągane wyniki, rozliczanie z faktycz-
Ta poprawka wprowadza art. 88a do Karty Nauczy- nych wyników i osiągnięć. Słuszne jest, aby organy
ciela. Ci nauczyciele, którzy osiągnęli już ten wiek prowadzące informowały przynajmniej radnych, ale
i którzy mogli korzystać z prawa do przechodzenia i całe społeczeństwo o wynikach osiąganych w da-
na wcześniejszą emeryturę, do końca tego roku mają nych placówkach. Tym samym będzie to służyło,
taką możliwość, ale ci, którzy nabędą to prawo 1 stycz- myślę, większemu zaangażowaniu się samorządów
nia 2009 r., już z tego korzystać nie mogą – nie mogą lokalnych w te kwestie, w tym również finansowe
już korzystać z emerytury pomostowej, nie mogą już i płacowe.
korzystać z zapisów Karty Nauczyciela. Stwórzmy Według naszej oceny zmiany w projekcie ustawy
tym nauczycielom możliwość korzystania z praw generalnie idą we właściwym kierunku. Jeśli chodzi
emerytalnych. o poprawkę w art. 30, słuszne i zrozumiałe jest
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 73

Poseł Tadeusz Sławecki bym zdementować to, że nie ma żadnego projektu


pani minister Fedak, bo pani minister Fedak, jeśli
spłaszczenie tej rozpiętości, jaka była między nauczy- zgłosi projekt, to w imieniu rządu, i ona takowy pro-
cielem stażystą a nauczycielem dyplomowanym. Nie jekt zgłosiła, natomiast dzisiaj koalicja poszukuje
wiem, czy te proporcje są akurat optymalne. Na ten pewnego...
temat możemy dyskutować. Ale mieliśmy do czynie- (Poseł Anna Zalewska: Listem gończym.)
nia z tym, że zaczęła działać negatywna selekcja ...rozwiązania w kwestii emerytur pomostowych.
w doborze do zawodu nauczycielskiego, że nie może- Przypomnę, bo dzisiaj mówi się, że rząd zabrał, rząd
my nauczycieli młodych zachęcić do pracy w zawo- Tuska zabrał, takie padały z tej trybuny sformuło-
dzie, szczególnie jeśli chodzi o szkoły zawodowe, o kadrę wania, że to dziesięć lat temu ten Sejm zdecydował
inżynieryjno-techniczną. się na taki system emerytalny…
Mankamentem jest to, że dalej pozostaje kwota
bazowa. Myślę, że przy następnych projektach warto (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
byłoby – dzisiaj tak to słowo było krytykowane – po- Sejmu Jerzy Szmajdziński)
chylić się nad tym, czy kwota bazowa, czy w ogóle
system wynagrodzeń nie powinien w jakiś sposób
odnosić się do relacji do PKB czy kwestii wzrostu cen. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Tutaj są różne pomysły, ale chodzi o to, żeby środo-
wisko nauczycielskie generalnie z tego korzystało, Panie pośle…
żeby odkrawało większy kawałek tortu, jeśli ten tort
w postaci PKB jest troszkę większy.
Nie, w tej chwili, jeśli chodzi o ten projekt, już Poseł Tadeusz Sławecki:
jesteśmy po pierwszym czytaniu ustawy budżetowej,
Już kończę.
po przyjęciu założeń, i robienie dzisiaj tego typu wy-
cieczek źle by się skończyło, czyli o tym trzeba mówić
w marcu, kwietniu, gdy się przyjmuje założenia. Za-
stanawiam się również nad tym, czy nie byłaby tu
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
potrzebna regulacja pozioma w obrębie danego stop-
Czas minął.
nia awansu zawodowego w zależności od osiąganych
wyników. Wiemy, że dodatki motywacyjne nie speł-
niają obecnie właściwej roli.
Poseł Tadeusz Sławecki:
Teraz kwestia zgłoszonych poprawek, które, jak
tu zapowiedziano, będą uznane za wnioski mniejszo-
… i że niektórzy zarówno z lewej, jak i z prawej
ści. Obserwuję tu pewne ściganie się co do tego, kto strony zasiadali w ówczesnym Sejmie i głosowali za
da więcej. W sytuacji gdy założenia projektu budżetu tym rozwiązaniem. Państwo mogliście tego typu po-
już zostały przyjęte, gdy wskaźniki zostały przyjęte, prawki składać, bo jedni rządzili, drudzy rządzili...
gdy dzisiaj się zastanawiamy, czy ten budżet jest re-
alny, daj Boże, żeby on był realny, musimy mieć świa-
domość, że rząd nie wycofuje się z obiecanych podwy- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
żek, nie słyszałem tego z ust żadnego poważnego
polityka, że jeśli byłyby ewentualne cięcia, to na pew- Dobrze, pan poseł też wtedy rządził. Dziękuję bar-
no one nie będą dotyczyły nauczycieli, tak więc my- dzo, panie pośle.
ślę, że tę propozycję należałoby uszanować i potrak-
tować ją jako pewien ukłon w stronę środowiska
nauczycielskiego. Poseł Tadeusz Sławecki:
Kolejna sprawa to jest kwestia tych dyskutowa-
nych dwóch godzin. To nie jest nowa sprawa. A czyż ...parę lat. Kończąc, chcę powiedzieć, że Klub Po-
niektóre poprzednie rządy nie wychodziły z taką pro- selski Polskiego Stronnictwa Ludowego…
pozycją? Nie chcę dzisiaj prowadzić żadnej polemiki, (Głos z sali: Nie pamięta.)
ale takowe propozycje były, padały. Powiem więcej, …popiera proponowane zmiany w Karcie Nauczy-
sądzę, że potrzebujemy więcej danych statystycznych ciela i będzie głosował za przyjęciem przedłożonego
o tym, ile czasu nauczyciele przeznaczają na zajęcia, projektu ustawy. Dziękuję. (Oklaski)
za które nie otrzymują wynagrodzenia. (Dzwonek)
Czy są takie dane statystyczne, czy być może nie wy-
ważamy otwartych drzwi? Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Widzę, że czas się kończy, ale chciałbym jeszcze
odnieść się do jednej bardzo ważnej sprawy. Znowu Dobrze. Dziękuję bardzo.
dzisiaj pod presją związków zawodowych licytujemy W imieniu koła SDPL – Nowa Lewica głos zabie-
się w kwestii, kto przedstawi lepsze rozwiązanie do- rze pani poseł Bożena Kotkowska.
tyczące emerytur pomostowych. Po pierwsze, chciał- Proszę uprzejmie panią poseł.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
74 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Bożena Kotkowska: funkcjonowania tego regulaminu. Tak że tutaj chcia-


łabym pochwalić moją koleżankę za bardzo dobry
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy tu mó- pomysł, chociaż jeśli przegłosujemy to negatywnie,
wimy, iż zgadzamy się z tym, że edukacja to najcen- to już tego pomysłu dalej nie będziemy mogli reali-
niejsza i najbardziej efektywna inwestycja, jakiej zować.
nasze państwo może i powinno dokonywać z myślą Chcę jeszcze się skupić na kwestii tych dwóch go-
o przyszłości Polski i Polaków. Dziś nie ulega już wąt- dzin. Postanowiłam złożyć poprawkę o wykreślenie
pliwości, że wykształcenie i kompetencje to podstawa tego zapisu. Nie widzę celowości tej zmiany, powiem
egzystencji człowieka we współczesnym świecie. Sys- szczerze, ponieważ nauczyciele i tak pracują o wiele
tem edukacji musi być ciągle budowany, modernizo- więcej niż te dwie godziny. Myślę sobie, że tu docho-
wany, ale – to cenna uwaga – musi to się odbywać dzi prowadzenie dodatkowej dokumentacji, tak więc
rozważnie i w porozumieniu ze wszystkimi środowi- nie widzę naprawdę, proszę wybaczyć, celowości,
skami odpowiedzialnymi i zainteresowanymi tym żeby podnieść jakość pracy szkoły. Tu naprawdę ta
systemem. Wszyscy wiemy, że nauczyciel to osoba, kwestia mnie nie przekonuje.
bez której prawidłowy proces edukacyjny po prostu I ostatnia, najważniejsza sprawa, do której dzisiaj
byłyby niemożliwy, zatem troska o warunki pracy chciałabym się odnieść, o której chciałabym powie-
i płacy polskiego nauczyciela powinna się stać jeszcze dzieć, dotyczy art. 88a ust. 2a, który w naszej ocenie
w większym stopniu troską rządu, a szczególnie par- i według naszego pomysłu, jeśli chodzi o poprawkę,
lamentu Rzeczypospolitej Polskiej. należy zmienić, pozostawiając taką samą wersję, ta-
Proszę państwa, przejdę szybciutko do omówienia kie samo brzmienie, jakie jest obecnie w Karcie Na-
poprawek, które zostały złożone na posiedzeniu ko- uczyciela, ale przedłużyć ten okres do lat dwudziestu,
misji edukacji. Naszym zdaniem są one bardzo waż- czyli do 2018 r. I chciałabym króciutko to umotywo-
ne, dotyczą podwyższenia wskaźników procentowych wać, ponieważ myślę, że gdyby przyjąć taki okres, nie
dla nauczycieli kontraktowych, mianowanych i dy- byłoby skarg do Trybunału Konstytucyjnego, któ-
plomowanych, ponieważ jesteśmy tego samego zda- rych państwo niestety będziecie musieli się spodzie-
nia, że uległy one spłaszczeniu. Chciałabym tu przed- wać, i ci nauczyciele, którzy urodzili się po 31 grudnia
stawić dane z ministerstwa, ponieważ mam do nich 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r., po prostu mogliby
dostęp, i powiedzieć, dlaczego właściwie nauczyciel spokojnie przejść na emeryturę. (Dzwonek)
stażysta dostał największą podwyżkę, za co cenię Przepraszam, już ostatnie zdanie. Powiem szcze-
państwa również, bo młody nauczyciel powinien ją rze, że jestem zbulwersowana jedną rzeczą, że ta
dostać, ale podam przyczyny. Proszę państwa, na- manifestacja związkowców, która była zorganizowa-
uczycieli stażystów jest 4,6%, kontraktowych – na dzisiaj pod gmachem Sejmu, prawdę mówiąc, pro-
16,79%, mianowanych – 35,46% i dyplomowanych – szę państwa, nauczycieli, no jestem zaskoczona, wi-
ok. 43,15%, czyli wiadomo, że dyplomowani, miano- działam to, miała tak liczną ochronę. Nauczyciele
wani i kontraktowali to bardzo wysoki procent ogól- polscy naprawdę nie powodują jakichś sytuacji nega-
nie ilości nauczycieli, dlatego ci nauczyciele po prostu tywnych, jeśli chodzi o nasze bezpieczeństwo. Uwa-
mają najniższą skalę podwyżki. Tak jest i nie będę tu żam, że to było zbędne, ponieważ polski nauczyciel
przytaczać kwestii wykształcenia, ponieważ okazuje nie będzie się zachowywał w niekulturalny sposób.
się, że najwyższy wskaźnik wykształcenia – magister Dziwię się dzisiaj takiej wzmożonej ochronie przeciw-
z przygotowaniem pedagogicznym – również posia- ko naszym kolegom. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
dają nauczyciele dyplomowani i mianowani. (Poseł Danuta Jazłowiecka: To nie było przeciwko
Druga zmiana. Już nie będę do tego się ustosun- kolegom, ale dla ich bezpieczeństwa.)
kowywać, jesteśmy zdecydowanie za podwyższeniem
płac dla tych grup nauczycielskich. Natomiast chcia-
łabym jeszcze się zatrzymać przez chwilę na bardzo Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
ważnej sprawie dotyczącej uchwalania regulaminów
w gminach. Państwo chcecie jakby tu odciążyć gmi- Dziękuję bardzo.
nę, żeby te regulaminy nie były corocznie uchwalane To były wystąpienia w imieniu klubów i kół.
przez gminę i kontrolowane przez wojewodę. Zastę- Do pytań zgłosiło się 38 osób.
pujecie to regionalną izbą obrachunkową, z czego się Ponieważ to jest sprawozdanie, ustalam czas na
cieszę, że ta izba będzie się tym zajmować. Natomiast zadanie pytania na półtorej minuty i proszę się trzy-
uważam, że coroczne uchwalanie regulaminu zmu- mać tego czasu.
sza gminę do corocznego pochylenia się nad tak waż- Pierwsza zada pytanie pani poseł Anna Zalewska,
nym dokumentem, jakim jest regulamin wynagra- Prawo i Sprawiedliwość, proszę uprzejmie.
dzania nauczycieli, że można zwaloryzować tam te
dodatki, można się im przyjrzeć. Uważam, że to jest
bardzo zły zapis. Cenię sobie jednak poprawkę przed- Poseł Anna Zalewska:
stawioną przez panią poseł Domicelę Kopaczewską,
która po prostu stwierdza, że gdyby nie zapropono- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani minister,
wano skreślenia art. 6b, to byłby fantastyczny po- proszę zauważyć, że już nikt nie pyta o panią mini-
mysł, żeby przedłużyć o trzy miesiące możliwość ster Hall. Pytam z troską: Co dzieje się z panią mi-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 75

Poseł Anna Zalewska pracy jako nauczyciele, chciałabym zapytać: Jakie


jest stanowisko resortu edukacji, nie rządu, ale re-
nister, która nie firmuje (Oklaski) podstawowych sortu edukacji, wobec kompromisowej propozycji,
instrumentów, poprzez które chciałaby zarządzać przygotowanej z partnerami związkowymi, bardzo
polską oświatą? Proszę również wybaczyć, ale ponie- mocno wynegocjowanej również w trakcie rozmów
waż przez cały rok nie usłyszałam od pani ani jednej z Lewicą, która dzisiaj jest tematem dnia? Dziękuję
odpowiedzi na zadawane przeze mnie pytania, po- bardzo. (Oklaski)
zwolę sobie spytać panią poseł sprawozdawcę. Będzie
to pytanie, które już zadałam na posiedzeniu komisji
edukacji. Mówicie państwo, że w szkole podstawowej Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
i gimnazjum nauczyciel będzie zobowiązany do prze-
prowadzenia zajęć w wymiarze 2 godz. w tygodniu Dziękuję bardzo.
dodatkowo, a w szkole ponadgimnazjalnej – 1 godz. Głos ma pan poseł Henryk Gołębiewski z klubu
Proszę powiedzieć, w jaki sposób będzie to dokumen- Lewica.
towane, w jaki sposób uzgadniane, jakie będą konse-
kwencje dla nauczyciela, który nie wywiąże się z tego
obowiązku? Dalej, co z nauczycielami pracującymi Poseł Henryk Gołębiewski:
w kilku szkołach, w której szkole te 2 godz. będzie
musiał zrealizować? Pytanie może ironiczne: Dlacze- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
go od razu nie 40 godzin? Przecież nauczyciel od tego Pragnę zadać pytanie pierwsze: Czy zdaniem pani
jest, żeby pracować za darmo i spowiadać się z każdej minister ten wzrost uposażeń, tak euforycznie podej-
minuty, np. sprawdzania wypracowań. mowany, zmienia różnicę pomiędzy uposażeniem
(Poseł Krystyna Skowrońska: To przecież jest bez nauczycieli, oczywiście na korzyść tej grupy, a sferą
zmian.) uposażenia w gospodarce? Dlaczego takie właśnie
Brakuje mi w państwa uzgodnieniach, w państwa zmniejszenia, spłaszczenia, odnoszące się do nauczy-
propozycjach dyrektora szkoły podczas matury. Spro- cieli kontraktowych, mianowanych i dyplomowanych,
wadziliście dyrektora szkoły do roli woźnego, który zaistniały? Domyślam się, że decydują o tym względy
czuwa od godz. 3 rano i musi tak funkcjonować przez finansowe budżetu, ale chciałbym usłyszeć odpo-
cały miesiąc. Dziękuję. (Oklaski) wiedź.
Rozumiem, że ta jakoby zachęta tkwi nie tylko we
wzroście kwoty bazowej, ale w perspektywie. W związ-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: ku z tym, jeżeli obecnie perspektywa, w sensie pro-
centowym, jest gorsza, to ta zachęta będzie mniejsza.
Dziękuję. Trzeba spojrzeć na problem chociażby w kontekście
Głos ma pani poseł Krystyna Łybacka z klubu zmniejszenia stawek podatkowych. Pani minister,
Lewica. temu świetnemu członkowi zarządu, którego wy-
kształcili nauczyciele dyplomowani, mianowani,
stawka 32% przy uposażeniu ok. 15 tys. zł miesięcz-
Poseł Krystyna Łybacka: nie daje przyrost roczny ok. 10 tys. zł, czyli miesięcz-
nie będzie mieć ok. 800 zł. (Dzwonek) Natomiast przy
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! średniej, która tyczy nauczycieli, a wynosi w grani-
Kiedy lewicowy rząd dokonywał noweli Karty Na- cach 3 tys. zł brutto, rocznie zyskuje się 267 zł, czyli
uczyciela w roku 2003, na prośbę partnerów związ- ok. 20 zł miesięcznie. To pokazuje, że dywersyfikacja
kowych wprowadził obowiązek corocznego uzgadnia- uposażenia zwiększa się, a nie zmniejsza i to trzeba
nia regulaminów pomiędzy stroną partnera społecz- wyraźnie powiedzieć. Dziękuję. (Oklaski)
nego, czyli związkami zawodowymi, a samorządem.
Proszę powiedzieć, z jakiego powodu państwo tak
bardzo nie chcecie tego sprawdzonego mechanizmu? Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Jego istotą jest to, że procedura uzgodnień corocz-
nych skutkuje uchwałą, której poprawność jest Dziękuję bardzo.
sprawdzana przez wojewodę. Państwo zamieniacie to Głos ma pani poseł Marzena Machałek z klubu
na kontrolę organów izby obrachunkowej, które do- Prawo i Sprawiedliwość.
konują tylko sprawdzenia wysokości średniej, a pani
minister, jako matematyk, musi wiedzieć, że można
się utopić, przechodząc przez rzekę o średniej głębo- Poseł Marzena Machałek:
kości 1m.
Druga sprawa. Ponieważ państwo, niejako więk- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
szość rządowa, odrzuciliście wniosek mniejszości, Dzisiaj padło takie zdanie, wypowiedziane przez pa-
który reguluje sprawę emerytur nauczycielskich, mó- nią poseł z Platformy Obywatelskiej, że edukacja jest
wiąc, że nauczyciele mają pracować do 55 roku życia, szczególnym obszarem życia społecznego. Jest to je-
pod warunkiem że mają 30 lat pracy, w tym 20 lat dyne wypowiedziane dzisiaj zdanie, z którym można
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
76 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Marzena Machałek Poseł Urszula Augustyn:


się zgodzić. Skoro bowiem jest tym szczególnym ob- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie!
szarem życia społecznego, polska szkoła nauczycie- Z wielkim zdumieniem konstatuję to, co państwo
lem stoi, a ustawa, o której mówimy, to zasadnicza wygłaszacie, że ustawa, która jest jedną z ustaw oko-
ustawa dotycząca pragmatyki zawodowej, to dlaczego łobudżetowych i ma zagwarantować nauczycielom
nad tą ustawą procedujemy w takim pośpiechu? podwyżki, jest szkodliwa. Nie mogę tego zrozumieć,
W zasadzie można podejrzewać, że jest to procedowa- jak można wnioskować, że ustawa, w której dba się
nie z naruszeniem prawa. Zupełnie nie rozumiem, o nauczycieli, proponuje podwyższenie im pensji, jest
dlaczego tak się dzieje. Poza tym zadziwił mnie dzi- szkodliwa. To dziwne stwierdzenie, chciałabym wie-
siaj ton wypowiedzi posłów Platformy Obywatelskiej, dzieć, z czego wynika.
z którego by wynikało, że nauczyciele oczekują na te Na bazie wypowiedzi opozycji chciałabym sformu-
ustawy z radosną niecierpliwością. Dlaczego zatem łować pytanie do pani minister: Czy faktycznie krzy-
dzisiaj protestowali? czący dzisiaj głośno posłowie Prawa i Sprawiedliwo-
Pytam też, na czym ma polegać podniesienie pre- ści dbali o to, żeby w poprzednich latach nauczyciele
stiżu zawodu nauczyciela w myśl tej ustawy? Czy na otrzymywali podwyżki w takiej wysokości, jakie za-
obniżeniu rangi nauczyciela dyplomowanego? Dla-
planowane są dla nauczycieli dzisiaj? Wystarczy zaj-
czego nauczyciele dyplomowani mają zapłacić za pod-
rzeć do budżetu sprzed dwóch lat, sprawdzić wcze-
wyżki nauczycieli kontraktowych czy nauczycieli
śniejsze podwyżki pensji nauczycieli. Jakiej były
stażystów?
wysokości? Czy faktycznie dwa razy po 5%, czy raz
Odwoływano się dzisiaj do exposé pana premiera
10%, jak to wyglądało? To jest bardzo ważne pytanie
Tuska. Gdzie miłość, gdzie zaufanie? Przecież ta usta-
i proszę na nie odpowiedzieć.
wa tak naprawdę wskazuje na brak zaufania do na-
uczyciela. Zmusza się go do dokumentowania pracy, Chciałabym zapytać o jeszcze jedną rzecz. Czy jest
a zatem nie wierzy się, że może z własnej woli prowa- gdziekolwiek w tej ustawie jakikolwiek zapis o zwięk-
dzić zajęcia dodatkowe. (Dzwonek) Podsumowując, szeniu pensum? Pytam, bo państwo też powtarzacie
zapytam: Po co ta ustawa? Ona nie usuwa wad syste- to jak mantrę. Czy jest taki zapis?
mu, ale je pogłębia. Dziękuję bardzo. (Oklaski) I jeszcze jedno. Jeśli chodzi o propozycję wykaza-
nia bądź też rozliczenia tej 1 godziny spośród tych
40, co do których nie mamy najmniejszych wątpliwo-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: ści, że nauczyciele pracują 40 i więcej godzin, to czy-
ja to jest propozycja? Jest bowiem taka propozycja,
Dziękuję. żeby rozliczyć, wykazać tę 1 godzinę przepracowaną
Głos ma pani poseł Domicela Kopaczewska, Plat- więcej. Czy jest to propozycja, która znalazła się tutaj
forma Obywatelska. dzięki temu, że zaproponował ją rząd, czy też jakieś
inne środowisko? Dziękuję. (Oklaski)
Poseł Domicela Kopaczewska:

Pani minister, dwa krótkie pytania. Jedno: Czy Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
wzrost wynagrodzeń nauczycieli mianowanych i dy-
plomowanych, według tej nowej zasady, przyjętej Dziękuję.
w projekcie karty, jest na tym samym poziomie, Głos ma pani poseł Izabela Leszczyna, Platforma
jaki był w starej karcie? Drugie pytanie: Czy do- Obywatelska.
precyzowanie art. 42, dotyczącego innych zajęć
i czynności nauczyciela wynikających z zadań sta-
tutowych szkoły, nie jest powrotem do propozycji Poseł Izabela Leszczyna:
składanych kilka lat temu przez panią minister
Krystynę Łybacką? Czy prawdą jest, że ta propo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ja
zycja, którą pani złożyła w imieniu rządu, została mam takie pytanie. Ponieważ pani była nauczycie-
zaakceptowana przez związki zawodowe? Czy lem, samorządowcem i jest ministrem, to myślę, że
prawdą jest, że ta propozycja to nic innego, jak pani wie, czy nauczyciel dyplomowany robi w szkole
usankcjonowanie zadań, które i tak realizują na- co innego niż nauczyciel stażysta i kontraktowy. Czy
uczyciele, a będzie miała ona inny wydźwięk spo- nauczyciele mianowany, dyplomowany pracują, nie
łeczny? Dziękuję bardzo. (Oklaski) wiem, więcej, inaczej? Czy to nie jest tak, że każdy
nauczyciel: stażysta, kontraktowy, mianowany, dy-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: plomowany, wchodzi do klasy, 45 minut uczy, spraw-
dza, co uczniowie potrafią, robi klasówki? Czy to nie
Dziękuję. jest tak, że tak naprawdę praca nauczycieli, bez
Głos zabierze pani poseł Urszula Augustyn, Plat- względu na stopień awansu, jest w zasadzie taka
forma Obywatelska. sama? Mało tego, czasami jest tak, że ten młody na-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 77

Poseł Izabela Leszczyna Proszę też powiedzieć, co się stanie, gdy nie zo-
staną osiągnięte te wysokości średnich wynagro-
uczyciel robi dużo, dużo więcej. Jest wykorzystywany, dzeń, w jaki sposób będą wypłacane różnice, według
bo ma energię, bo ma pomysły... jakich procedur i kto będzie je wypłacał. Dziękuję.
(Poseł Maria Zuba: To dlaczego nie wysyłać star- (Oklaski)
szych na pomostówki?)
(Poseł Danuta Jazłowiecka: Nas nie stać. Naszego
kraju po prostu na to nie stać.) Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Ale, pani poseł, bardzo proszę mi nie przeszka-
dzać. Dziękuję bardzo.
Nie znam innej grupy zawodowej... Głos zabierze pan poseł Grzegorz Roszak, Plat-
forma Obywatelska.

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


Poseł Grzegorz Roszak:
Proszę państwa, mównica jest do tego, żeby prze-
mawiać. Później, jak wiemy... Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Odnosząc się do sformułowania jednej z poprzedni-
czek odnośnie do tego, iż dyrektor szkoły czuje się jak
Poseł Izabela Leszczyna: woźny, muszę powiedzieć, że byłem dyrektorem kilku
szkół, czasami rzeczywiście czułem się jak woźny, np.
...w której różnica między człowiekiem pracują- czekając od godz. 5 rano na dostarczenie materiałów
cym rok, dwa lata a tym, który pracuje lat 20 i wię- egzaminacyjnych na egzamin maturalny bądź czeka-
cej, stanowiłaby 250%, jak niektórzy państwo tego jąc, kiedy kurier je odbierze, ale to z pewnością nie
tutaj oczekujecie. Właściwie na jakiej podstawie zasługa obecnej koalicji.
oczekujecie państwo, że jeden nauczyciel będzie za- Odnosząc się z kolei do sprawy, o którą chcę zapy-
rabiał 2,5 raza tyle co drugi? Proszę więc o odpo-
tać, mianowicie do kwestii wprowadzenia godzin na
wiedź na pytanie, co ten polski nauczyciel robi
realizację zadań wychowawczo-opiekuńczych w ra-
w szkole i czy ma to związek z jego stopniem awan-
mach 40-godzinnego tygodnia pracy nauczycieli, po-
su. Dziękuję. (Oklaski)
wiem tak.
Szanowni Państwo! Z jednej strony nie kwestio-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: nujemy, nikt z nas nie kwestionuje konieczności pro-
wadzenia skuteczniejszych działań opiekuńczo-wy-
Dziękuję bardzo. chowawczych. Wiele mówiliśmy o tym dzisiaj na po-
Jak państwo będziecie zwracali się do ław posel- siedzeniu komisji edukacji i wszyscy wysnuwaliśmy
skich, to efekt będzie taki, że ławy będą odpowiadać. dość ciekawe wnioski. Gdy z kolei z drugiej strony
Proszę więc kierować pytanie do ministra, a nie do podejmuje się próbę uskutecznienia tej pracy m.in.
ław poselskich, i to najlepiej z mównicy, żeby wszyscy poprzez propozycję zarejestrowania godzin, które
później mogli dokonać oceny, czy wypowiedź była dobry nauczyciel już przepracowuje właśnie w tym
prawidłowa. zakresie, dochodzi do rozbieżności. W związku z po-
A teraz pani poseł Danuta Jazłowiecka, Platforma wyższym proszę panią minister o odpowiedź na py-
Obywatelska. tanie: Jaka jest idea proponowanej zmiany? Dzięku-
ję bardzo. (Oklaski)

Poseł Danuta Jazłowiecka:


Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Przepraszam i dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Dziękuję.
W art. 30 mówi się o jednostce samorządu terytorial- Głos zabierze pani poseł Elżbieta Witek, Prawo
nego, a więc o organie prowadzącym szkołę, czyli tym i Sprawiedliwość.
organie, panie pośle Dolata – nie ma pana posła Do-
laty – który jest odpowiedzialny za wynagrodzenia,
przeprowadza analizy poniesionych w danym roku Poseł Elżbieta Witek:
wydatków na wynagrodzenia nauczycieli w odniesie-
niu do wysokości średnich wynagrodzeń. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja
Mam pytanie: Czy te średnie wynagrodzenia na jednak muszę odnieść się do tego, co przed chwilecz-
poszczególnych stopniach awansu odnoszą się do ką powiedziała pani poseł Leszczyna, ale też w for-
wszystkich nauczycieli? Czy każdy nauczyciel tę mie pytania. Czy pani minister podziela tę opinię?
średnią musi uzyskać? Bo ona jednak w pytaniu została jakoś zawarta.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
78 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Elżbieta Witek Poseł Jadwiga Wiśniewska:


Pani poseł, ja poddając się ciężkiej operacji, wola- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt
łabym jednak szukać profesora niż rezydenta. Róż- zmian w ustawie Karta Nauczyciela proponuje zwięk-
nica między nauczycielem stażystą, który rozpoczyna szenie czasu pracy nauczyciela poprzez podniesienie
pracę, chociażby w doświadczeniu, a nauczycielem pensum godzin w zakamuflowany sposób. Wprowa-
dyplomowanym jest jednak kolosalna. dziliście państwo ten zapis mimo deklaracji ministra
Ja mam jednak, pani minister, takie pytanie. Ja edukacji złożonej na posiedzeniu zespołu branżowego
już kilka razy o to pytałam i jeśli mogłaby pani od- Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodar-
powiedzieć, to byłabym bardzo zobowiązana. Co pań- czych, gdzie było powiedziane, że najpierw zostanie
stwo rozumiecie pod sformułowaniem „znacząca przeprowadzone badanie czasu pracy nauczyciela.
podwyżka dla nauczycieli”? Być może bowiem nie Być może państwo przeprowadziliście, pani minister,
rozumiemy się w tym zakresie. Jeśli państwo uznają to badanie czasu pracy. Jeżeli tak, to bardzo proszę
400 zł za znaczącą podwyżkę, to chcielibyśmy to usły- przedstawić nam wyniki tegoż badania.
szeć. Bo tak to być może kłócimy się o coś, co zupełnie Czy ministerstwo ma świadomość, że zapisy pro-
nie powinno podlegać dyskusji. To po pierwsze. jektu ustawy Karta Nauczyciela wprowadzają coraz
Po drugie, jakie są dowody na to, że spłaszczenie więcej obowiązkowych i niepłatnych zajęć bezpośred-
płac jest motywacyjne? Ja przypomnę, że wiele lat nio z uczniami, ustawicznie pomniejszając czas na
byłam też dyrektorem szkoły, wielu z nas było sa- przygotowanie do lekcji, poprawę prac pisemnych czy
morządowcami, nie każdy ministrem, ale być może na doskonalenie zawodowe, za które nauczyciel nie-
to się kiedyś zmieni. Pani minister, nauczyciele, któ- stety ciągle płaci z własnych pieniędzy?
rzy kończą np. filologię angielską czy germanistykę, Nawiązując do pytania mojej poprzedniczki co do
są nauczycielami stażystami, oni pracują ten rok, zróżnicowania: 2 godziny dodatkowych zajęć w pod-
zdobywają staż, zarabiają więcej pieniędzy, te, które stawówkach i gimnazjach, 1 godzina w liceach, chcę
państwo im proponujecie, po czym po roku opusz- powiedzieć, że ja, zadając to pytanie na posiedzeniu
czają szkołę i idą do przemysłu albo wyjeżdżają na komisji, niestety nie usłyszałam od pani minister
Zachód. To spłaszczenie na pewno nie będzie moty- rzeczowej odpowiedzi, tylko padła odpowiedź: bo na-
uczyciele liceów muszą więcej przygotowywać się do
wacyjne.
zajęć. Czy to jest jedyna argumentacja, jaką ma mi-
I trzecie, bardzo ważne pytanie. W jaki sposób
nisterstwo? Czy pani minister jest w stanie przedsta-
państwo widzicie polepszenie warunków pracy na-
wić tutaj merytoryczną argumentację?
uczyciela? Mówiła o tym pani poseł sprawozdawca.
I jeszcze jedno pytanie. Pojawiają się dzisiaj w me-
(Dzwonek) Czy odebranie emerytur pomostowych to
diach informacje mówiące o tym, że rząd będzie roz-
jest polepszenie warunków pracy? Uważam, że nie.
mawiał o pomostówkach dla nauczycieli. Czy pani
Czy spłaszczenie podwyżek jest polepszeniem warun- minister może nam przybliżyć, czy będzie powrót do
ków pracy? tego tematu, czy też my jako posłowie, jako członko-
(Poseł Krystyna Skowrońska: Na warunki pracy wie komisji edukacji będziemy dowiadywać się z me-
nie ma to wpływu.) diów, że rozmowy są prowadzone, na jakim są etapie
Pani poseł, proszę nie dyskutować ze mną, tylko i dokąd zmierzają? Dziękuję. (Oklaski)
mnie wysłuchać.
Czy spłaszczenie płac i polepszenie warunków pra-
cy są motywacyjne? Nie. Czy państwo, wprowadzając Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
2 godziny, polepszają warunki pracy, czy nie?
I ostatnie pytanie. Pani minister, dlaczego na- Dziękuję bardzo.
uczyciel ma rejestrować tylko te 2 godziny, a nie 40? Głos ma pani poseł Agnieszka Kozłowska-Raje-
Przecież pracujemy 40 godzin tygodniowo. wicz z klubu Platforma Obywatelska.
I ostatnie: Dlaczego w szkole ponadgimnazjalnej
ma być 1 godzina, a w szkole podstawowej i gimna-
zjum mają być 2 godziny? Kompletnie tego nie rozu- Poseł Agnieszka
miem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Kozłowska-Rajewicz:
(Poseł Andrzej Nowakowski: Proszę zgłosić po-
prawkę. To nie jest dyskusja, tylko pytanie.) Dziękuję bardzo.
Panie pośle, zapraszam do dyskusji, a nie w ten Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowna Wy-
sposób. soka Izbo! Moi przedmówcy krytykują a to tryb pra-
cy, a to treści przepisów, a to podwyżki, że są za małe.
Pytają się właśnie o to, jaki jest rząd wielkości tych
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: podwyżek, więc przypomnę. W ostatnich kilku la-
tach te podwyżki sięgały 1,5%, 2%, 3,5%. W tym roku
Dziękuję bardzo. mówimy o 10%, a w następnych dwóch latach – 20%,
Głos zabierze pani poseł Jadwiga Wiśniewska, aż do 30%.
Prawo i Sprawiedliwość. (Poseł Zbigniew Dolata: A są za duże?)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 79

Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz sokości średnich wynagrodzeń nauczycieli przez RIO


będzie wystarczającym zabezpieczeniem interesów
To jest różnica jednego rzędu wielkości. Jest to nauczycieli? Jakie konsekwencje mogą ponieść samo-
bardzo duża, zasadnicza różnica, jeżeli chodzi o wiel- rządy, jeżeli nie wywiążą się z zobowiązań ustawo-
kość tych podwyżek. Tak więc proponowałabym, aby wych? Kto te konsekwencje wyegzekwuje? Dziękuję.
opozycja zauważyła fakt, że są one najwyższe od cza- (Oklaski)
su reformy Handkego. Chciałabym też zwrócić uwa-
gę, że to są podwyżki związane ze sferą budżetową,
są finansowane z kieszeni wszystkich Polaków. War- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
to o tym pamiętać, kiedy się licytuje, kto da więcej.
Oczywiście opozycja może zupełnie nieodpowiedzial- Dziękuję bardzo.
nie i bezkarnie licytować, ponieważ wiadomo, że co- Głos ma pani poseł Bożena Kotkowska, SDPL – NL.
kolwiek państwo powiecie, jakąkolwiek kwotę rzuci-
cie, to i tak nie będziecie za to odpowiedzialni.
(Poseł Jadwiga Wiśniewska: Jest większa od...) Poseł Bożena Kotkowska:
Kolejna kwestia. Państwo mówicie o gwaran-
cjach. Zgadzam się, że szkoła polska potrzebuje gwa- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do
rancji. W mojej opinii nie potrzebuje jednak gwaran- pani minister, bo dzisiaj mam możliwość zadać je
cji równej płacy dla wszystkich niezwiązanej z jako- właśnie pani minister. Zadawałam już je pani mini-
ścią, gwarancji stałego zatrudnienia bez związku ster Fedak, ale dzisiaj chciałabym je skierować do
z jakością tej pracy, potrzebuje gwarancji dobrego pani minister edukacji.
kształcenia. O to walczymy. Propozycje, które skła- Pani minister, czy nie przedłużając o 10 lat okresu
damy, zarówno w tej ustawie, nad którą teraz pro- odejścia nauczycieli na wcześniejszą emeryturę, we-
cedujemy, jak i kolejnych kilku nowelizacjach, dążą dług art. 88, nie obawiacie się państwo, jak już to po-
do poprawy jakości kształcenia. (Dzwonek) Chciała- wiedziałam, łamiąc art. 2 Konstytucji Rzeczypospoli-
bym panią minister zapytać, czy prawdą jest, że to, tej Polskiej, że oszukani nauczyciele będą domagać się
co tutaj robimy, to, co proponujemy, jest tylko ma- swoich praw w Europejskim Trybunale Praw Człowie-
lutkim krokiem w tym kierunku, żeby związać pra- ka i Europejskim Trybunale Sprawiedliwości?
cę nauczyciela z płacą, czy to prawda, że jest to Pani minister, drugie pytanie dotyczy przedsta-
kompromis wypracowany podczas licznych spotkań wienia konkretnych wielkości podwyżek względem
ze związkami i że w związku z tym wypadałoby ten poszczególnych stopni awansu zawodowego. Czy są
kompromis tutaj uszanować i przyjąć. Dziękuję. one tak „radykalne” – ponieważ to są słowa pana
(Oklaski) premiera – jak w swoim exposé przedstawił to pan
premier Donald Tusk? Czy spełniają one oczekiwania
rządu, który w swoich obietnicach zapowiadał, że
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: mają być one radykalne? Czy to się zgadza właśnie
z waszymi oczekiwaniami w stosunku do słowa „ra-
Głos ma pani poseł Danuta Pietraszewska, Plat- dykalne”? Czy one są radykalne? Dziękuję bardzo.
forma Obywatelska. (Oklaski)

Poseł Danuta Pietraszewska: Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dziękuję.
Projekt przepisu art. 30a Karty Nauczyciela obliguje Głos ma pan poseł Kazimierz Moskal z klubu Pra-
jednostki samorządu terytorialnego do wypłacania wo i Sprawiedliwość.
nauczycielom różnic, jeśli takie powstaną, pomiędzy
ustawowym wynagrodzeniem średnim a wynagro-
dzeniem faktycznie otrzymanym przez nauczycieli. Poseł Kazimierz Moskal:
Kwota różnicy ma być wypłacana w terminie do koń-
ca danego roku w formie jednorazowego dodatku Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
uzupełniającego ustalanego proporcjonalnie do oso- Projektodawcy zmiany ustawy Karta Nauczyciela
bistej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczy- zaczynają mówić, podobnie jak wszyscy na sali, że
ciela. Organem zabezpieczającym, a raczej kontrolu- edukacja jest ważna, że musimy wszyscy o nią dbać.
jącym wywiązanie się samorządów terytorialnych Jednak potem, kiedy chodzi już o pewne szczegóły,
z ustawowego zobowiązania wobec nauczycieli ma to się rozmijamy. W związku z tym pewnie się nie
być, zgodnie z przepisem art. 30b, regionalna izba rozumiemy. Szanowni państwo, sprawa jest taka, że
obrachunkowa. obrażacie nauczycieli. Kieruję te słowa zwłaszcza do
Pani Minister! Czy kontrola osiągnięć w poszcze- pani Leszczyny. Proszę powiedzieć nauczycielom
gólnych jednostkach samorządu terytorialnego wy- kontraktowemu, mianowanemu i dyplomowanemu,
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
80 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Kazimierz Moskal Poseł Izabela Leszczyna:


że oni gorzej pracują. Mam pytanie, skąd taka wie- ...ponieważ ma więcej energii.
dza, że ten młody człowiek, który rozpoczyna pracę, Nie, jeszcze jedno panie marszałku.
ma lepsze efekty niż ten, który ileś lat przepracował. Chodzi o drugie sprostowanie. Pan poseł był ła-
(Poseł Izabela Leszczyna: Nie powiedziałam tego, skaw powiedzieć, że powiedziałam także, że niektó-
to państwo tak mówicie.) rzy nauczyciele nie pracują tych 40 godz. Panie pośle,
To były słowa wypowiedziane przez panią z tej źle zrozumiał pan moje słowa. Otóż powiedziałam
trybuny. wyraźnie, że nowelizacją Karty Nauczyciela z 15 lip-
(Poseł Andrzej Nowakowski: Nic takiego nie po- ca 2004 r. wprowadzony został zapis, że nauczyciele
wiedziała.) wykonują inne zajęcia, w tym prowadzą zajęcia opie-
To proszę sprawdzić w stenogramie.
kuńcze i wychowawcze. Ten artykuł nie jest jedno-
Proszę nie obrażać nauczycieli. Czy została prze-
znaczny, ponieważ są szkoły – znam takie – w któ-
prowadzona analiza w związku z tym, że różnica
w średnich wynagrodzeniach nauczycieli dyplomo- rych nauczyciele pracują tę jedną godzinę czy dwie
wanego, mianowanego i stażysty jest niekorzystna godziny dodatkowo, bo dyrektor tego oczekuje i tego
dla tych, którzy przepracowali już ileś lat? Dlaczego od nich wymaga, na podstawie art. 42 ust. 2 pkt 2,
kilkaset złotych mniej otrzyma nauczyciel mianowa- a są szkoły, w których nauczyciel po 18 godz. wycho-
ny i dyplomowany? Nie wiem, czy to jest poparte tą dzi. Powiedziałam tylko tyle, nic więcej. (Oklaski)
analizą, o której mówiła pani poseł Leszczyna. Po-
dobnie jest w sprawach dotyczących tych dodatko-
wych godzin, które mają być rejestrowane. Dlaczego Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
nie ufamy nauczycielom? Mam również pytanie, czy
prowadzono jakieś badania i analizy (Dzwonek), na Dziękuję bardzo.
podstawie których m.in. na posiedzeniu komisji edu- Głos ma pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo i Spra-
kacji pani Leszczyna powiedziała, że rzeczywiście wiedliwość.
w różnych szkołach nauczyciele nie wywiązują się
z tych 40 godz. Jakie analizy pani ma? Czy jest to
analizowane w skali ogólnopolskiej? Bardzo proszę Poseł Stanisław Ożóg:
odpowiedzieć, pani sprawozdawczyni. (Oklaski)
(Poseł Izabela Leszczyna: Tytułem sprostowania.) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela
kwotę bazową dla nauczycieli corocznie ustala się
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: w ustawie budżetowej. Projekt ustawy budżetowej na
2009 r. określa dwie kwoty bazowe dla nauczycieli.
Dziękuję bardzo.
(Poseł Poseł Krystyna Skowrońska: Cztery razy Do 31 sierpnia – 2177, 86 zł i do końca roku – 2286,75
przywoływane.) zł. W projekcie ustawy powołuje się nowe wskaźniki,
Proszę bardzo. które po odniesieniu się do kwoty bazowej w danym
roku określają wysokość średnich wynagrodzeń na-
uczycieli w stosunku do poszczególnych stopniach
Poseł Izabela Leszczyna: awansu zawodowego. Zmiana wysokości wskaźni-
ków powoduje przede wszystkim istotny wzrost wy-
Bardzo dziękuję, panie marszałku. sokości wynagrodzeń: nauczyciela stażysty o 586 zł
Panie pośle, chciałabym wyraźnie sprostować. Ju- i nauczyciela kontraktowego o 412 zł, a zarazem
tro pewnie będzie pan mógł zajrzeć do stenogramu.
nieco mniejszy wzrost średniego wynagrodzenia:
Otóż powiedziałam tylko tyle i aż tyle, że według mnie
nauczyciela mianowanego o 316 zł i nauczyciela dy-
każdy polski nauczyciel bez względu na to, czy jest
plomowanego o 381 zł. W związku z tym mam
nauczycielem stażystą, kontraktowym, mianowanym
czy dyplomowanym, pracuje w szkole tak samo, tzn. 3 konkretne pytania.
robi to samo: prowadzi zajęcia przez 45 minut, robi Z jakich przesłanek wynika zróżnicowanie mię-
prace klasowe, sprawdza, odpytuje, spotyka się z ro- dzy nauczycielem stażystą i mianowanym o ponad
dzicami. Nie powiedziałam, że nauczyciel młody ma 250 zł?
lepsze efekty. Powiedziałam, że często jest tak, że jest Czy o takim rozwiązaniu zdecydowało zaangażo-
w większym stopniu wykorzystywany np. do opieki wanie, czy jakaś ocena nauczycieli poszczególnych
nad samorządem szkolnym, organizowania różnego stopni awansu zawodowego, czy być może ewentual-
rodzaju wycieczek, imprez… ne skutki finansowe? (Dzwonek)
I ostatnie pytanie. Proszę podać, jaka jest aktu-
alnie liczba nauczycieli stażystów, kontraktowych,
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: mianowanych i dyplomowanych. Może to będzie swo-
jego rodzaju odpowiedzią na drugie pytanie. Dzięku-
Dobrze, dziękuję bardzo. Już chyba wszystko jasne. ję bardzo. (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 81

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: (Poseł Andrzej Nowakowski: 10%, tyle, ile obiecy-
wał premier, 10%.)
Głos ma pan poseł Kazimierz Gołojuch, Prawo Spokojnie, spokojnie.
i Sprawiedliwość. W związku z powyższym mam pytanie do pani
minister. Czy spłaszczenie różnic w wynagrodzeniu
nauczycieli jest spowodowane głęboką analizą, oce-
Poseł Kazimierz Gołojuch: ną dotychczasowej pracy nauczycieli i ich kwalifika-
cji na poszczególnych stopniach awansu zawodowe-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! go? Czy ta analiza i ocena spowodowały, że otrzy-
Czas pracy nauczyciela nie może przekraczać 40 go- maliśmy właśnie takie propozycje nowelizacji Karty
dzin tygodniowo. W ramach tego czasu pracy nauczy- Nauczyciela?
ciel zobowiązany jest realizować obowiązkowy wy-
I drugie pytanie. Czy w najbliższym czasie pojawi
miar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych
się kolejna nowelizacja Karty Nauczyciela, dotycząca
i opiekuńczych, tak zwane pensum, co jest rejestro-
wzrostu wynagrodzeń dla wszystkich nauczycieli?
wane w dziennikach lekcyjnych. Proponowane zmia-
ny nakładają obowiązek rejestrowania i rozliczania Dziękuję bardzo. (Oklaski)
nie tylko tak zwanego pensum, ale dodatkowo zadań
pozalekcyjnych w wymiarze 2 godzin w szkole pod-
stawowej i gimnazjum oraz 1 godziny – w szkole po- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
nadgimnazjalnej.
W związku z powyższym pytam, dlaczego i z ja- Dziękuję bardzo.
kich powodów inaczej traktowani są nauczyciele Głos ma pani poseł Marzenna Drab, Prawo i Spra-
szkół podstawowych i gimnazjów, a inaczej nauczy- wiedliwość. Nie ma pani poseł.
ciele szkół ponadgimnazjalnych? Czy były prowadzo- Wobec tego pan poseł Jan Kulas, Platforma Oby-
ne analizy i badania trudności pracy nauczycieli watelska.
w poszczególnych typach szkół i czy to było jedyne
kryterium różnicujące, czy też były inne kryteria?
Jeżeli tak, to proszę je przedstawić. Poseł Jan Kulas:
Drugie pytanie. Z jakich przesłanek wynika, że
należy rejestrować dodatkowo 1 godzinę lub 2 godziny Panie Marszałku! Czcigodna Pani Minister! Wy-
zajęć nauczycieli, a nie jest to na przykład 5, 10, 20 soki Sejmie! W zasadzie można by zadać pierwsze
godzin, czy też wszystkich 40 godzin tygodniowo? pytanie retoryczne. Dlaczego każda zmiana, każda
I trzecie pytanie. Czy propozycje dotyczące reje- próba nowelizacji Karty Nauczyciela wywołuje tyle
stracji dodatkowych zajęć pozalekcyjnych nie są pod- emocji po stronie opozycji, emocji agresywnych, emo-
ważeniem autorytetu, uczciwości ciężko pracującego cji złych? Proszę zwrócić uwagę na posłanki PiS,
nauczyciela? (Oklaski) skądinąd miłe, sympatyczne. (Wesołość na sali, okla-
(Poseł Andrzej Nowakowski: Nie są.) ski) Większość z nich zadała pytania i prawie wszyst-
kie wyszły. Prawie wszystkie wyszły z Sejmu, nie
czekają na odpowiedź. Jedna z pań chyba została.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: (Głos z sali: Zada pytanie i wyjdzie.)
Takie jest rzeczywiste zainteresowanie posłów
Dziękuję.
opozycji, odpowiedzialnych. Zadają pytania i wy-
Głos ma pan poseł Zbigniew Chmielowiec, Prawo
chodzą.
i Sprawiedliwość.
(Głos z sali: Tak, tak.)
(Głos z sali: Bo nie uzyskujemy odpowiedzi.)
Poseł Zbigniew Chmielowiec: Taki jest styl opozycji, panie marszałku, styl god-
ny nagany. (Oklaski)
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sza- (Głos z sali: Do rzeczy, do rzeczy.)
nowna Pani Minister! Trzeba być zadowolonym, że
proponowane zmiany powodują znaczne podwyższe-
nie średniego wynagrodzenia nauczycieli stażystów Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
rozpoczynających pracę, co zdaniem projektodawcy
ma rekompensować wysokie wymagania kwalifika- Panie pośle, panie pośle, sekundkę. Odliczę panu
cyjne warunkujące zatrudnienie w szkole. (Oklaski) ten czas.
(Głos z sali: W końcu rozsądny głos.)
Ma to być wzrost o 34,5%, to jest o 586 zł. Z dru-
giej jednak strony wzrost średniego wynagrodzenia, Poseł Jan Kulas:
panie pośle, dla nauczyciela dyplomowanego osiągnie
około 10%, to jest 381 zł. Drugie pytanie, panie marszałku…
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
82 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: jaśnia, ile tak naprawdę pracuje nauczyciel, ile po-
święca czasu na kształcenie i doskonalenie. Zawód
Panie pośle, sekundę. Pan do mnie się zwrócił, nauczyciela jest zawodem szczególnym, ale jest to
więc panu odpowiadam, że część osób udała się na jeden z niewielu zawodów, w których do czasu pracy
posiedzenia komisji. Proszę to uwzględnić w swojej ustawowo wlicza się własne kształcenie.
wypowiedzi. (Oklaski) Moje pytanie dotyczy problemu czasu pracy, po-
(Głos z sali: Brawo!) wiązania czasu pracy z bezpieczeństwem i jakością
kształcenia młodzieży. Czy wprowadzenie godzin re-
jestrowanych pozwoli na zwiększenie bezpieczeństwa
Poseł Jan Kulas: młodzieży w szkole? (Dzwonek) Czy łatwiej można
będzie prowadzić programy wychowawcze w szkole?
Pan marszałek ma dużo wiary. (Wesołość na sali) Czy zwiększy się dostęp uczniów i rodziców do na-
(Głos z sali: Pan poseł tego nie wie.) uczyciela i czy praca w godzinach rejestrowanych
Pan marszałek ma dużo wiary. będzie brana pod uwagę przy awansie zawodowym
Pani minister, dlaczego propozycje opozycji w za- nauczyciela? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
sadzie rozmijają się z realiami i dlaczego nie ma po-
szanowania dla budżetu państwa, najważniejszej
ustawy parlamentu na każdy rok? Skąd to lekcewa- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
żenie realiów budżetowych?
Pani minister, w jaki sposób projekt tej ustawy Głos ma pani poseł Renata Butryn, Platforma
– ja to wiem, pani minister doskonale to wie, ale część Obywatelska.
posłów opozycji nie wie, albo nie rozumie, niestety
– ta nowelizacja ustawy Karta Nauczyciela jest szan-
są dla młodych nauczycieli, żeby ich pozyskać, zachę- Poseł Renata Butryn:
cić, wprowadzić do zawodu? Być może to jest najważ-
niejsze. Dlaczego to się pomija, lekceważy? Skąd ten Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
brak zaufania do samorządów terytorialnych u części Chciałabym skierować swoje dwa pytania do pani.
albo dużej części opozycji? Pierwsze pytanie będzie dotyczyć awansu zawo-
I wreszcie ostatnie pytanie, pani minister. (Dzwo- dowego. Moim zdaniem nauczyciel, który osiąga po
nek) Młodzież, zainteresowania młodzieży, hobby. 10 latach status dojrzałego nauczyciela dyplomowa-
W moim przekonaniu – czy pani minister to podziela? nego, bo tyle trwa ten awans, staje przed perspekty-
– ta ustawa w jakimś sensie daje większe możliwości wą pewnej pustki. W zasadzie już więcej nie ma nic
opieki nad młodzieżą, nad rozwijaniem zaintereso- do zrobienia, żeby coś jeszcze osiągnąć, co by go mo-
wań, opieką nad kołami zainteresowań, a to są rzeczy tywowało. Chodzi mi o profesora oświaty. Czy w przy-
najważniejsze. Młodzież jest naszą przyszłością. szłości ministerstwo przewiduje pracę nad tym, aby
Dziękuję za uwagę. (Oklaski) z tego tytułu uczynić istotny szczebel awansu zawo-
dowego, by stworzyć jeszcze perspektywę nauczycie-
lowi dyplomowanemu?
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Jeśli chodzi o awans w ogóle, to uważam, że może
on być krótszy, może trwać nawet 7 lat. Nauczyciel
Dziękuję bardzo. który, przejdzie w szkole średniej czy w szkole gimna-
Głos ma pan poseł Piotr Waśko, Platforma Oby- zjalnej cykl nauczania: dwa razy po 3 lata, jest dojrza-
watelska. łym nauczycielem. W siódmym roku pracy świetnie
sobie radzi. To tak na marginesie. Wtedy nie będzie
emocji związanych z pionowym awansem nauczyciela.
Poseł Piotr Waśko: Mnie interesowałby raczej awans poziomy. W przypad-
ku jednego i drugiego nauczyciela tego samego przed-
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! miotu można mówić o całkiem innej skali zaangażo-
Zaproponowana zmiana ustawy Karta Nauczyciela wania i całkiem innych osiągnięciach.
jest daleko idącym kompromisem w stosunku do Druga sprawa, pani minister, dotyczy tego, co
zmian postulowanych przez środowisko samorządo- mówimy na temat tej jednej godziny. W mojej szkole
we. W szczególności w zakresie liczby godzin pracy matura odbywa się w trakcie zajęć dydaktycznych dla
nauczyciela. Nadal polski nauczyciel będzie pracował innych klas. Dyrektor ma problem z utrzymaniem
tylko 18 godzin przy tak zwanej tablicy, przypomnę, płynności procesu dydaktycznego dla młodszych
godzin 45-minutowych. klas. (Dzwonek) Często, dzieląc sprawiedliwie tę bez-
Wprowadzenie jednej lub dwóch godzin, w zależ- płatną opiekę nad klasami, musi wysłać nauczycieli,
ności od typów szkół, zajęć rejestrowanych z 40-go- którzy mają zajęcia w młodszych klasach. Jeśli na-
dzinnego obowiązku pracy nauczyciela, zresztą zgod- uczyciel mógłby rozliczać te godziny właśnie w ra-
nie z obowiązującym prawem, art. 42 Karty Nauczy- mach tej dodatkowej godziny, to myślę, że nie byłoby
ciela, jest krokiem w dobrym kierunku, ale nie wy- nieporozumień między dyrektorem a nauczyciela-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 83

Poseł Renata Butryn: ciela. Plan wydatków na przyszły rok w naszym bu-
dżecie wynosi 303 mld zł. Przypomnę, że w 2002 r.
mi. Dyrektor byłby bardziej sprawiedliwy w stosun- było to 147 mld. Jednocześnie druga sprawa dotyczy
ku do swoich nauczycieli, bo mógłby po prostu wysy- pomostówek, w przypadku których środowisko na-
łać tego nauczyciela, który jest już po lekcjach, bez uczycieli zostało wyeliminowane z możliwości sko-
jego, powiedzmy, niechęci. Czy jest możliwe, żeby go- rzystania z tej formy odejścia z zawodu.
dziny opieki nad klasą w czasie matury rozliczać Tymczasem posłowie koalicji rządzącej z dumą
w ramach tej jednej godziny i sprawiedliwie je zapi- podkreślają, że ten rząd zabezpiecza w przyszłym
sywać? Dziękuję. (Oklaski) roku dla nauczycieli podwyżkę 10%. Chciałabym
szczegółowo państwu pokazać, jak ta podwyżka tak
rzeczywiście wygląda. Pierwsza podwyżka w stycz-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: niu – 5%, we wrześniu – 5%, a zatem, uwzględniając
upływ czasu, podwyżka realnie będzie stanowiła
Dziękuję bardzo. 6,7%. Analitycy ostrożnie szacują, że w 2009 r. infla-
Głos ma pan poseł Ryszard Zawadzki, Platforma cja będzie wynosiła ok. 3,7%, a zatem, uwzględniając
Obywatelska. tylko te dwa czynniki, okazuje się, że podwyżka bę-
dzie wynosiła 3%. To byłaby zbyt wielka hojność tego
rządu wobec nauczycieli. W związku z tym koalicja
Poseł Ryszard Zawadzki: dzisiaj przedstawia ustawę, w której proponuje się
zwiększenie pensum o 2 godziny, co stanowi 12%. Co
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! z tego wynika? Zamiast podwyżki jest minus 9%.
Obowiązek corocznego uchwalania regulaminu wy-
W związku z tym mam pytanie do pani minister.
nagradzania zastąpiony został obowiązkiem prowa-
(Dzwonek) Czy ten rząd poprze poprawkę Prawa i Spra-
dzenia przez samorządy corocznej analizy wydat-
wiedliwości, aby średnie wynagrodzenie nauczyciela
ków pod kątem osiągania średnich wynagrodzeń
kontraktowego wynosiło 150%, nauczyciela mianowa-
nauczycieli i naliczania jednorazowego dodatku
nego – 200%, a nauczyciela dyplomowanego – 250%
uzupełniającego do osobistej stawki wynagrodzenia
kwoty bazowej. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
zasadniczego w sytuacji nieosiągania średnich. Po-
nadto zobowiązano samorządy do informowania
dyrektorów szkół, związków zawodowych, rad gmin,
powiatów itd. o osiąganych tutaj średnich płacach.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dodatkowo proponuje się wprowadzenie kontroli
Dziękuję bardzo.
przez RIO osiągania przez j.s.t. średnich wynagro-
Głos ma pan poseł Grzegorz Janik, Prawo i Spra-
dzeń nauczycieli.
Pani minister, chciałbym zapytać, jak samorządy wiedliwość.
będą rozliczać się z tego obowiązku, bowiem już toczy
się dyskusja w j.s.t., zwłaszcza w wydziałach eduka-
cji. Padają pytania, czy każdego nauczyciela w tym Poseł Grzegorz Janik:
rozliczeniu należy traktować indywidualnie, czy też
gmina wyliczy średnią dla danego stopnia awansu Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
zawodowego, czy też na etat kalkulacyjny, niezależ- Zgadzam się z tymi wszystkimi przedmówcami, któ-
nie od stopnia wykształcenia. Wydaje mi się, że na- rzy uważają, że w ten sposób nowelizowana Karta
leżałoby jednostki samorządu terytorialnego przygo- Nauczyciela jest szkodliwa dla nauczycieli i polskiej
tować poprzez stosowne wyjaśnienia. Dziękuję bar- oświaty. Byłem nauczycielem, nadal czuję się nauczy-
dzo. (Oklaski) cielem, często spotykam się z nauczycielami. Jakoś
nie widzę w naszych szkołach, mimo obietnic Plat-
formy Obywatelskiej, uśmiechniętych i zadowolonych
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: nauczycieli.
Mam pytanie do pani minister. Kiedy pani mini-
Dziękuję. ster ostatni raz odwiedziła szkołę, ale nie na akade-
Głos ma pani poseł Maria Zuba, Prawo i Sprawie- mii, tylko podczas normalnego dnia pracy? Osobiście
dliwość. często odwiedzam szkoły, dlatego powiem pani mini-
ster, o czym dziś rozmawiają nauczyciele. Po pierw-
sze, rozmawiają o zarobkach, walczą o każdą złotów-
Poseł Maria Zuba: kę, bo poprawki, które im proponujecie, nie pozwolą
na dostatnie życie. Rozmawiają o dodanych im godzi-
Dziękuję bardzo. nach, ale nie dlatego, że się boją dodatkowej pracy.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mogą pracować i 6, i 8 godzin, tylko trzeba im za to
Na wstępie chciałabym podkreślić, w jakich warun- godziwie zapłacić.
kach procedujemy dzisiaj nad ustawą Karta Nauczy- (Głos z sali: I my to robimy.)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
84 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Grzegorz Janik (Głos z sali: Jakie zabawne.)


Nie będzie podwyżki dla nauczycieli w stosunku
Rozmawiają o emeryturach, kiedy i po ilu latach do zwiększenia ich czasu pracy o te 2 godziny. Teraz
będą mogli przejść na emeryturę. Czy pani minister jest kwestia tego, kto najmniej na tym straci. Najbar-
zgadza się ze mną, że o tym właśnie dzisiaj rozma- dziej na tej waszej rzekomej podwyżce stracą nauczy-
wiają w szkole polscy nauczyciele? Zapewniam panią ciele dyplomowani i mianowani, najmniej – stażyści,
minister, że wcale nie są uśmiechnięci. którzy praktycznie wyjdą na zero. Pozostaje kwestia
Jedna z pań mówiła o równości nauczyciela staży- taka, że tych stażystów nie zatrudni się w szkołach,
sty i nauczyciela dyplomowanego. Jako dyrektor za- dlatego że likwidujecie emerytury pomostowe. W związ-
wsze wspierałem młodych nauczycieli, ale szanowałem ku z tym tej rzekomej podwyżki, która, prawdę mó-
również nauczycieli doświadczonych. (Dzwonek) Dla- wiąc, w przypadku stażystów wychodzi na zero, nie
czego jest tak, że dzisiaj opiekunem stażu nauczyciela będzie miał kto wziąć. To się nazywa podwyżka à la
stażysty jest nauczyciel mianowany albo dyplomowa- Platforma. Chroń nas, Boże, przed taką podwyżką.
ny? Czy chcecie to zmienić? Może ma być odwrotnie Teraz, kiedy każdy następny rząd będzie serwował
i opiekunem nauczyciela dyplomowanego będzie na- nauczycielom podwyżkę, będzie pytanie, czy to jest
uczyciel stażysta? Dziękuję bardzo. (Oklaski) podwyżka à la Platforma, czy to jest szczera, auten-
(Głos z sali: Co to ma do rzeczy?) tyczna podwyżka.
(Głos z sali: Podwyżka à la PiS.)
(Głos z sali: Podwyżka à la PiS, czyli szczera.)
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: To jest kwestia pierwsza, zasadnicza i podstawo-
wa. Druga kwestia dotyczy pytania do pana marszał-
Głos ma pan poseł Tadeusz Sławecki reprezentu- ka. Sprawa jest bardzo poważna. Panie marszałku,
jący Polskie Stronnictwo Ludowe. jako klub parlamentarny wystosowaliśmy protest
w sprawie procedowania nad art. 42 ustawy Karta
Nauczyciela. (Dzwonek) Na etapie uzgodnień resor-
Poseł Tadeusz Sławecki: towych uzyskaliśmy informację o tym, że opiniowany
był zupełnie inny projekt zapisu art. 42, mówiący
Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
o zwiększeniu pensum nauczycielskiego. Natomiast
Dwa krótkie pytania. Myślę, że proponowana kontro-
Platforma i rząd podstępnie zamienili owo pensum
la RIO będzie również służyć dyscyplinowaniu samo-
na 2 godziny wymiaru czasu pracy nauczyciela. To
rządów, jeśli chodzi o przeznaczanie subwencji oświa-
jest diametralna różnica, bo art. 36 regulaminu Sej-
towej. Czy rząd ma informacje za 2007 r., ile środków
z subwencji oświatowej samorządy przeznaczyły na mu mówi o tym, że każda zmiana musi zostać zaopi-
cele inne aniżeli edukacja, bądź nie wykorzystały niowana przez organizacje, w tym wypadku samo-
subwencji, bo i takowe samorządy były? rządowe. Po skierowaniu tego protestu – mija już
(Głos z sali: Ile dołożyły?) tydzień – nie uzyskaliśmy, panie marszałku, żadnej
Ile dołożyły, same wiedzą i mówią. odpowiedzi od pana marszałka Komorowskiego,
Drugie pytanie. Czy prawdą jest, że w przyszłym a było to skierowane do jego rąk. Nie wiemy, w jakiej
roku zostaną obniżone stawki podatkowe? Czy będzie formie tu działać, a chcielibyśmy styl parlamentarny
to miało wpływ również na dochody nauczycieli? zachować w każdym calu. Dlatego bardzo serdecznie
Dziękuję. (Oklaski) proszę, żeby na posiedzeniu Prezydium Sejmu czy
w rozmowie z panem marszałkiem… Bo istnieje tu
ogromna kolizja i zagrożenie, że nawet ta marna pod-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: wyżka, a w zasadzie obniżka nie będzie mogła wejść
w życie poprzez niekonstytucyjność tego zapisu.
Dziękuję bardzo. Dziękuję. (Oklaski)
Głos zabierze pan poseł Sławomir Kłosowski, Pra- (Głos z sali: Nasza była lepsza…)
wo i Sprawiedliwość.

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


Poseł Sławomir Kłosowski:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Proszę interweniować poprzez Konwent Senio-
Szanowni Państwo! To, że podwyżki dla nauczycieli rów. Jeśli kierownictwo klubu dojdzie do wniosku, że
w 2009 r. nie będzie, już wszyscy wiemy. Widzę, że jest to tak pilna sprawa, może nawet wystąpić o to,
państwo się uśmiechacie. Hasło, które mieliśmy moż- żeby Konwent został zwołany niezwłocznie. Proszę
liwość zobaczyć również dzisiaj przed gmachem Sej- skierować taki wniosek na piśmie i przed trzecim
mu: „Słońce Peru – mistrz bajeru”, skutkuje. (Weso- czytaniem, żeby sprawa została wyjaśniona.
łość na sali) Pan poseł Krzysztof Sońta, Prawo i Sprawie-
(Głos z sali: Jaki pan poseł dowcipny.) dliwość.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 85

Poseł Krzysztof Sońta: Poseł Lech Sprawka:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas tej deba- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
ty nad zmianami w systemie polskiej edukacji mieli- Zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 nauczyciele wychowaw-
śmy okazję wysłuchać nowomowy Platformy Obywa- cy w świetlicach szkolnych w ramach pensum reali-
telskiej w postaci dwóch wykładów. W wielkim skró- zują zajęcia opieki świetlicowej. W pkt 2, w którym
cie można powiedzieć, że pani poseł zrównała na- mowa o zajęciach innych niż objętych zapisami pkt
uczyciela stażystę z nauczycielem dyplomowanym; 1, jest zapis zobowiązujący nauczycieli do realizacji
wszyscy siedzieliśmy na tej sali, kiedy taki wykład nieodpłatnie również zajęć opieki świetlicowej. Pyta-
z tego miejsca pani poseł nam zrobiła. A drugi wy- nie: Na czym polega inność zajęć opieki świetlicowej,
kład wygłosił pan poseł z Platformy Obywatelskiej, o których mowa w pkt 2, w stosunku do zajęć, o któ-
który przedstawił nam swoją ekonomię, przeliczył: rych mowa w pkt 1, poza tym, że są nieodpłatne?
18 godzin pracy nauczyciela, do tego dodał, że 45- Pytanie drugie. W podkomisji, uzasadniając, dla-
-minutowych. Taka jest ekonomia oświatowa Plat- czego nie opiniowaliście państwo po raz drugi w sa-
formy Obywatelskiej. morządach nowelizacji Karty Nauczyciela, stwierdzi-
Mam pytanie właśnie do pana posła: Czy pan po- ła pani, że nie opiniowaliście, ponieważ skutki finan-
seł wie, co to jest dyżur nauczyciela na szkolnym sowe zmiany polegającej na zobowiązaniu nauczycie-
korytarzu? Zdaje się, że pan poseł nauczycielem ra- li do realizacji jednej godziny zajęć opiekuńczych
czej nie jest, bo takie słowa o tym świadczą. Czy zna i wychowawczych rejestrowanych i nieopłacanych –
pan poseł orzeczenie sądownictwa w zakresie wypad- dotychczas pobierali wynagrodzenie za te zajęcia – są
kowości w Polsce na szkolnych korytarzach i odpo- identyczne jak pierwotnego, opiniowanego przez sa-
wiedzialności nauczyciela podczas dyżuru szkolnego? morządy projektu podwyższenia pensum. A zatem
Czy pan wie, jakie jest to orzecznictwo? Jeśli znałby pytanie: Jakie skutki finansowe podwyższenia pen-
je pan, panie pośle, to stwierdzeń o 18 godzinach 45- sum były w projekcie? Odpowiedź pozwoli ocenić
-minutowych pan by nie wypowiadał.
straty w dochodach nauczycieli w wyniku obecnie
Co proponuje Platforma Obywatelska? Spłaszcze-
proponowanej zmiany, skoro skutki są takie same.
nie płac, podniesienie pensum, rejestr godzin dla
I ostatnie pytanie: Czy w skutkach nowelizacji
nauczycieli – tak, podnosicie pensum o dwie godziny,
Karty Nauczyciela w wysokości 2,7 mld, mówię o uza-
trzeba mówić to wprost – zróżnicowanie nauczycie-
sadnieniu, została uwzględniona oszczędność w wy-
li… (Dzwonek)
niku zmiany art. 42? Dziękuję. (Oklaski)
(Głos z sali: Kłamstwo! Kłamstwo!)
Gdzie są emerytury pomostowe? Dzisiaj pod
Sejmem są zasieki przed nauczycielami, którzy bro-
nią swoich praw do emerytur pomostowych. Co
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
zrobiliście z dialogiem społecznym? Zdeprecjono-
Dziękuję bardzo.
waliście dialog społeczny na poziomie samorządów.
Odbieracie… Głos ma pani poseł Krystyna Skowrońska z Plat-
formy Obywatelskiej.

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


Poseł Krystyna Skowrońska:
Panie pośle, to, co pan mówi, nie ma nic wspólne-
go z pytaniem. Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po-
słowie! Pani Minister! Wydaje mi się, że o większości
spraw na pewno dyskutowano w Komisji Edukacji,
Poseł Krzysztof Sońta: Nauki i Młodzieży. Wiem, jak dobrze i jak dokładnie
przygotowywali się do tego państwo posłowie i pani
Już kończę, panie marszałku. minister.
Odbieracie prawo uzgadniania regulaminów z sa- Chciałabym zburzyć tę państwa logikę myślenia
morządami partnerowi społecznemu. i zadać pytanie pani minister, a po części oczekuję
Mam pytanie: Dlaczego niszczycie polski system potwierdzenia również od pani poseł sprawozdawcy:
edukacji? (Oklaski) Czy co do projektu zmiany Karty Nauczyciela jest
(Głos z sali: Do kogo te pytania?) pozytywna opinia samorządów? To sprawa ważna,
państwo podnosicie taki problem. Czy w związku
z uwagami zgłaszanymi w trakcie debaty można oce-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: nić, a są to nieuzasadnione, nieuprawnione stwier-
dzenia, że jeśli chodzi o sprawy urlopów dla porato-
To pytanie otwarte. wania zdrowia dla nauczycieli, tych zapisów w ogóle
Głos ma pan poseł Lech Sprawka, Prawo i Spra- się nie zmienia? W związku z tym również oczekuję
wiedliwość. potwierdzenia.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
86 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Krystyna Skowrońska Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


I sprawa dotycząca matematyki. Bardzo dobrze Przekroczyła pani czas w sposób…
wiemy, że w budżecie przeznaczono na edukację prze-
szło 30 mld zł. Czyli z budżetu krajowego na edukację
dajemy w granicach 15%. Proszę zważyć, jaka to licz- Poseł Krystyna Skowrońska:
ba. Na żadną inną dziedzinę nie przeznaczamy tak
Już kończę.
dużej kwoty, jaką przeznaczamy na naukę i szkolnic-
Tak naprawdę chcę zapytać o matematykę, bo na
two. W związku z tym jak ma się do państwa debaty
tej sali traktujemy tę sprawę tak, jakby nauczyciel
ze strony Prawa i Sprawiedliwości oraz Lewicy to, że stażysta był nauczycielem, którego można wykorzy-
na rok 2008 przewiduje się podwyżkę wynagrodzeń stać. Nauczyciel stażysta jest takim samym…
dla nauczycieli w wysokości 10%, a nie 3,3%, jak za-
powiadano i zakładano w budżecie przygotowanym
przez PiS? (Dzwonek) Jeżeli nową podstawą jest nowe Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
wynagrodzenie otrzymywane przez nauczycieli w roku
bieżącym, 2008, i dodatkowe 5% od stycznia i 5% od Proszę pani, albo zada pani pytanie, albo wyłączę
września, to uprzejmie proszę państwa posłów, któ- pani mikrofon.
rzy są matematykami, nauczycielami matematyki,
żebyście sobie państwo policzyli w rachunku ciągnio-
nym, jak to się ma do państwa propozycji 3,3% pod- Poseł Krystyna Skowrońska:
wyżki.
I ostatnia sprawa, niezwykle ważna. Państwo …nauczycielem. I chciałabym, żeby pani minister
traktujecie nauczycieli stażystów tak… powiedziała, ile podwyżki otrzymuje nauczyciel sta-
żysta, ile nauczyciel mianowany, a ile nauczyciel dy-
plomowany, bo wszyscy ci nauczyciele otrzymują
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: znaczne podwyżki.

Pani poseł…
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Poseł Krystyna Skowrońska: Dziękuję bardzo.

…jakby ich w ogóle nie było, jakby to byli nauczy-


ciele drugiej czy trzeciej kategorii. Poseł Krystyna Skowrońska:
Tak naprawdę państwo po prostu wieloma rzecza-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: mi manipulujecie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Pani poseł, pytanie, bo jest…


Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Dziękuję bardzo, pani poseł, i proszę nie wykorzy-
Poseł Krystyna Skowrońska: stywać mojego dobrego serca.
A o tym, ile dostaje nauczyciel stażysta, decyduje
Panie marszałku, prośba. Pan marszałek Putra
się w każdej szkole inaczej, niestety.
dopuszczał przesunięcia. Mogę to przywołać i powo- Teraz pani poseł Teresa Wargocka, Prawo i Spra-
łać się na to, ilu posłom i o ile wydłużył czas w dys- wiedliwość.
kusji. W związku z tym mam…
(Głos z sali: Ale nie podczas tej debaty.)
Poseł Teresa Wargocka:
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Pani Minister! Faktycznie trud-
Ale, proszę pani, mogła się pani… no się nie odnieść do wystąpienia pani poseł Skowroń-
skiej. W żaden sposób Prawo i Sprawiedliwość nie
kwestionuje nominalnej podwyżki dla nauczycieli na
Poseł Krystyna Skowrońska: rok 2009 – 6,7%. I proszę… (Gwar na sali)
To żenujące, że państwo jeszcze po roku swojego
Kończę, panie marszałku. Proszę o podejście do rządzenia wracacie do propozycji, które miało Prawo
mojej prośby z życzliwością. i Sprawiedliwość na rok 2008.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 87

Poseł Teresa Wargocka Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


(Poseł Krystyna Skowrońska: Bo były one kiep- Pani poseł, bardzo dziękuję.
skie, głupie i żenujące.)
(Głos z sali: Żenująca była ta propozycja.)
Kontynuuję. Chcecie państwo dobrze, ale zawsze Poseł Teresa Wargocka:
wychodzi tak jak zawsze.
(Głos z sali: Wychodzi lepiej niż wasze…) …jak dać, żeby nie dać. Dziękuję. (Oklaski)
Państwa ustawa jest cenna z tego tytułu, że pen-
sja nominalnie wzrasta o 6,7%; tylko nominalnie.
(Głos z sali: To jest dwa razy więcej…) Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
Natomiast wszystko to, co państwo do tej ustawy
wprowadzacie, jest sposobem na odebranie tych pie- Pani może nie mówi tak długo, jak poprzedniczka,
niędzy, na odebranie uprawnień związkom zawodo- ale wystarczająco długo.
wym co do wpływania na średnie wynagrodzenia Pan poseł Tadeusz Tomaszewski z klubu Lewica
nauczycieli. Ustawa wprowadza, niestety, wiele wąt- ma głos.
pliwości i na pewno nie przyczyni się do lepszej orga-
nizacji pracy szkoły. Wprowadzenie jednej godziny
dodatkowych zajęć dla każdego nauczyciela w szkole, Poseł Tadeusz Tomaszewski:
rejestrowanych oddzielnie, niewątpliwie spowoduje to,
że samorządy lokalne będą mniej chętnie przyznawa- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani
ły godziny na zajęcia pozalekcyjne lub w ogóle nie będą Minister! Pan poseł Kulas wspomniał w swoim wystą-
tego robiły. Skutki są dwa: (Dzwonek) nauczyciele pieniu, że w propozycjach opozycji w sprawie tej usta-
stracą dodatkowe godziny, a więc dodatkowe wyna- wy nie ma poszanowania dla budżetu państwa. A ja-
grodzenie, a dyrektor szkoły, mając do dyspozycji jed- kim poszanowaniem dla budżetu państwa jest wspól-
ną godzinę w tygodniu, przepracowaną przez jednego ne dzieło Platformy Obywatelskiej i PiS-u, polegające
nauczyciela, nie będzie w stanie zorganizować efek- na obniżeniu składki rentowej, która skutkuje w tym
tywnie, sprawnie żadnych zajęć pozalekcyjnych dla roku dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stratą
młodzieży. Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, kiedy 24 mld zł? A jakim poszanowaniem dla budżetu jest
kółko teatralne prowadzi czterech nauczycieli w ciągu obniżenie skali podatkowej, skutkujące dla budżetu
jednego roku, żeby zachować tygodniowy wymiar za- 8 mld zł? Pan poseł Sławecki zadał pani minister py-
jęć tego kółka. Proszę państwa, mam pytanie. Pani tanie, ile nauczyciele zyskają na tych operacjach. A
więc nauczyciel zarabiający do 3 tys. zł zyska miesięcz-
minister, czy wprowadzenie tej jednej dodatkowej, re-
nie na tych dwóch operacjach 142 tys…
jestrowanej godziny, zobowiązanie nauczycieli do
(Głos z sali: Złotych.)
prowadzenia zajęć dodatkowych w szkole, może
…złotych. Ludzie, którzy zarabiają 10 tys. zł, zy-
wpłynąć na decyzję samorządów o nieprzyznawaniu
skają miesięcznie 1 tys. zł. Ta różnica jest ośmiokrot-
godzin w arkuszach organizacyjnych na zajęcia poza-
na. Relacja po uzyskaniu podwyżek w stosunku do
lekcyjne? Dziękuję bardzo. średniego wynagrodzenia również się zmniejszy na
niekorzyść nauczycieli. Chciałbym zapytać panią mi-
nister: Czy pani minister, jako przedstawiciel resor-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: tu, brała udział, czy przedstawiciele resortu brali
udział w negocjacjach między związkami zawodowy-
Dziękuję bardzo. mi a panią minister pracy i polityki społecznej, w wy-
niku których pojawił się projekt ustawy o szczegól-
nych uprawnieniach dla niektórych nauczycieli?
Poseł Teresa Wargocka: Druga kwestia dotyczy subwencji oświatowej
przeznaczonej na podwyżki. (Dzwonek) Państwo dla
Myślę, że w systemie informacji oświatowej… instytucji i placówek oświatowych przeprowadzonych
przez administrację rządową w rezerwie celowej
umieściliście kwotę 58 mln zł, czyli na zabezpieczenie
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: 100% podwyżki, jeśli prowadzi to administracja rzą-
dowa. Jeśli prowadzi to samorząd, to jest w subwen-
Dziękuję. cji oświatowej, to już jest na ogólnych zasadach i bar-
dzo wiele jednostek samorządowych dzisiaj sygnali-
zuje, że zaproponowane zwiększone środki subwencji
Poseł Teresa Wargocka: oświatowej tradycyjnie będą niewystarczające i sa-
morząd będzie musiał do tych podwyżek dokładać.
…za rok 2009 bardzo dokładnie zobaczymy te Czy zdaniem pani minister jest to uzasadniona oba-
oszczędności, które powstają w samorządach. To jest wa jednostek samorządu terytorialnego? Dziękuję.
metoda Platformy… (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
88 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Poseł Zbigniew Dolata:

Pan poseł Piotr Polak z Prawa i Sprawiedliwości Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie!
zabierze głos. Na początek chciałbym wyręczyć panią minister w od-
powiedzi na pytanie pani poseł Skowrońskiej, ale chyba
już uciekła, ale mimo wszystko odpowiem, bo…
Poseł Piotr Polak: (Głos z sali: Poszła na posiedzenie komisji.)
…poszła na posiedzenie komisji, naturalnie.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Celem proponowanych zmian ustawy Karta Nauczy-
ciela, jak czytamy w uzasadnieniu, jest doskonalenie Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
przepisów prawa pracy nauczycieli. Pani minister,
czy to tzw. doskonalenie przepisów prawa zostało Pan poseł, jak rozumiem, zwraca się w tym mo-
skonsultowane z organizacjami związkowymi? Czy mencie do pana posła Kulasa.
państwo posłowie z koalicji rządowej w swoich biu-
rach poselskich w ramach konsultacji z nauczyciela-
mi nie spotykacie się z nimi i nie wsłuchujecie się Poseł Zbigniew Dolata:
w ich głos w tym tak ważnym dla nich temacie? Czy
to doskonalenie przepisów w wymiarze wynagradza- Pani poseł Skowrońska pytała, czy jest opinia or-
nia nauczycieli, zaproponowane przez rząd, a polega- ganizacji samorządowych. Odpowiadam więc, że nie
jące na spłaszczeniu relacji płac pomiędzy tymi, któ- ma opinii organizacji samorządowych. Jest jedynie
rzy rozpoczynają pracę w zawodzie nauczyciela jako faks sekretarza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu
stażyści, a tymi po kilkudziesięciu latach pracy, bę- Terytorialnego.
dącymi nauczycielami mianowanymi czy dyplomo- Teraz zadam pytanie pani minister. Czy Komisja
wanymi, mającymi duże doświadczenie zawodowe Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego to jest
i osiągnięcia, jest zgodne z oczekiwaniami? Przecież to samo, co organizacje samorządowe, czyli Związek
aż nadto widać w tym przypadku brak motywacji do
Miast Polskich, Związek Powiatów Polskich, Związek
podnoszenia kwalifikacji przez tych, którzy potrafią
Gmin Wiejskich? Moim zdaniem nie, ale być może
więcej i lepiej.
pani minister ma jakąś inną, tajną wiedzę.
Podobny problem to planowany dwugodzinny
Taka uwaga, bo nasza debata nad tak ważną usta-
wzrost pensum. Gdy zwiększamy tygodniowy wy-
wą odbywa się w czasie pozaantenowym, właściwie
miar godzin do wypracowania, to proponowana pod-
można by powiedzieć, że ten skok na pieniądze na-
wyżka jest relatywnie niższa, niż to państwo wyka-
zujecie, i proszę nie kluczyć i nie wmawiać, że będzie uczycieli jest dokonywany pod osłoną nocy, ale uwa-
10% podwyżki, bo 5+5… żam, że to ma swój istotny walor, bo powoduje, że
(Głos z sali: To jest 10.) posłowie Platformy Obywatelskiej są bardzo szcze-
…rozłożone w czasie da 6, 7, a nie żadne 10, jeśli rzy. Myślę, że gdyby to był czas antenowy, tak szcze-
dodamy do tego… rzy nie bylibyście, a padają takie stwierdzenia, że
(Głos z sali: Ile będzie w następnym roku?) nauczyciel pracuje tylko 18 godzin, a przecież jego
… inflację, dodamy do tego wzrost pensum… godzina pracy to tylko 45 minut (Dzwonek), propono-
(Głos z sali: Inflacja jest zawsze.) wane zmiany to tylko pierwszy krok w kierunku
…czyli relatywnie będzie niewiele; rzeczywiście dalszego rejestrowania tych godzin itd. Pytam więc,
jest to olbrzymi sukces. (Dzwonek) jaki jest sens podnoszenia przez nauczycieli kwalifi-
Jeszcze jedno. Proponowane rozwiązanie, dwugo- kacji? Jaki jest sens wydawania pieniędzy na kursy
dzinny wzrost pensum, przy jednocześnie malejącej dokształcające? Po co nauczyciele to wszystko robią?
liczbie dzieci podlegających obowiązkowi szkolnemu, Oczywiście poza tym, żeby dla własnego dobrego sa-
doprowadzi w konsekwencji w szeroko pojętej oświa- mopoczucia mieć wyższe kwalifikacje.
cie do redukcji etatów. Pani minister, prosiłbym, żeby
pani powiedziała, jakie są szacunki dotyczące zmniej-
szenia zatrudnienia w oświacie, związane z propono- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
wanymi zmianami? Dziękuję.
Panie pośle, pytanie, kończymy.

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:


Poseł Zbigniew Dolata:
Dziękuję.
Pan poseł Zbigniew Dolata, Prawo i Sprawiedli- Przecież robią to... To mówił pan premier Tusk
wość, zabierze głos. – musi być ten element motywacyjny...
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 89

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Panie pośle, już tylko pytanie. Proszę o pytanie, bo czas minął.

Poseł Zbigniew Dolata: Poseł Andrzej Nowakowski:

...a tego, niestety, nie ma. To zabieracie, to jest błąd, …kontraktowych i mianowanych.
bo to się odbije na jakości kształcenia. Dziękuję. Już zadaję drugie pytanie Chciałbym zapytać:
Jakie konsekwencje, pani minister, będzie miało od-
rzucenie tej ustawy, jeśli chodzi o podwyżki płac na-
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: uczycieli wszystkich szczebli?

Pan poseł Andrzej Nowakowski, Platforma Oby-


watelska, zabierze głos. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Dziękuję bardzo.
Poseł Andrzej Nowakowski:

Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Poseł Andrzej Nowakowski:


Zawód nauczyciela to także misja i powołanie. Muszę
przyznać, że z zainteresowaniem słuchałem wystą- Czy wówczas któryś z nauczycieli z różnych szcze-
pień klubowych, zwłaszcza przedstawicieli tych opcji bli zawodowych…
politycznych, które w poprzednich latach sprawowa-
ły rząd dusz nad polską oświatą. Słuchając tych wy-
stąpień, miałem wrażenie, że przez ostatnie kilka lat, Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
w czasie szybkiego rozwoju gospodarczego, wzrostu
gospodarczego w Polsce, płace nauczycieli rosły tak, Dziękuję bardzo.
jak w sferze gospodarczej – o kilka, kilkanaście,
a może nawet kilkadziesiąt procent w skali roku,
a jako nauczyciel dyplomowany w płockim liceum Poseł Andrzej Nowakowski:
ogólnokształcącym nie zauważyłem tego. Chciałbym,
pani minister, zapytać, o ile wzrosły płace nauczycie- …na tym zyska? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
li, jakiej wysokości były podwyżki dla nauczycieli (Głos z sali: Dyplomowani.)
w ostatnich latach, jakie przygotowywał rząd Jaro-
sława Kaczyńskiego? Czy wysokość tych podwyżek
nie powinna być tu i teraz dla wielu z państwa tak Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
naprawdę powodem do wstydu?
(Głos z sali: Nie.) Zabierze głos pan poseł Jarosław Stawiarski, Pra-
Chociaż odrobinę przyzwoitości, apelowałbym wo i Sprawiedliwość.
o odrobinę przyzwoitości.
(Głos z sali: Nie dokładaliśmy potajemnie go-
dzin.) Poseł Jarosław Stawiarski:
Wysoka Izbo! W tym roku, właściwie w sytuacji
kryzysu gospodarczego, płace nauczycieli wzrosły Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
o 10%. W przyszłym roku mają wzrosnąć dwukrotnie Jeszcze raz powtórzę to, co mówili moi poprzednicy,
po 5%, w sumie 5+5 to w końcu będzie 10%. (Dzwo- do czego odnosili się państwo w swoich emocjonal-
nek) 10% ma także być w latach następnych, a przy- nych wystąpieniach. Też jestem nauczycielem, tak
najmniej w 2010 r. jak większość siedzących tutaj na sali – cieszę się, że
(Głos z sali: To jest cud gospodarczy.) jest nas w tej chwili kilkadziesiąt osób, to rzadkość
I powtórzę: w sytuacji kryzysu gospodarczego. podczas debat w pierwszym, drugim czytaniu – i nie
A już totalnym absurdem i nieporozumieniem jest zgadzam się z moim przedmówcą, też nauczycielem,
twierdzenie, że rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u który mówi, że tak naprawdę to rząd Prawa i Spra-
dokonuje jakiegokolwiek skoku, że wyciąga z kiesze- wiedliwości zaniedbał nauczycieli, a dopiero wy nie-
ni nauczycieli jakieś dziwne 900 mln zł, w sytuacji siecie kaganek oświaty, ten przysłowiowy z przełomu
gdy nikt nie kwestionuje – a przynajmniej jeżeli po- IX i XX w. To nie jest tak.
trafi dodać 5 do 5 i wychodzi 10 – właśnie tych 10% Mam do pani minister pytanie, które padało tu
podwyżek dla nauczycieli dyplomowanych, zaś – uwa- już wielokrotnie. Dlaczego relacje między wynagro-
ga – zarzuty dotyczą jeszcze większych procentowo dzeniem nauczyciela dyplomowanego – przynajmniej
i kwotowo podwyżek dla nauczycieli stażystów... w tej części Polski, z której ja pochodzę, dyplomowa-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
90 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Poseł Jarosław Stawiarski o związkach zawodowych, nawet zostały wręcz za-


grożone konstytucyjne prawa ważnych organizacji
nych nauczycieli jest już prawie ok. 50%, i chwała za społecznych.
to, że ludzie chcą zdobywać kwalifikacje – dlaczego Moje pytanie jest następujące: Czy jesteście
to spłaszczenie następuje tak radykalnie? Nie mówię, państwo w stanie pochylić się nad problemami pol-
że różnica między zasadniczą pensją nauczyciela dy- skiego nauczycielstwa i wprowadzić zmiany, które
plomowanego a nauczyciela stażysty nadal powinna wzniosą nauczycieli na wyżyny? Dziękuję bardzo.
wynosić 62%, ale w tym momencie dajemy już 38%. (Oklaski)
Mówię o realiach, to zostało wyliczone przez kolegów
nauczycieli, przez ludzi, którzy umieją liczyć na kal-
kulatorach. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
I jeszcze jedno pytanie dotyczące art. 42. To bar-
dzo ciekawy artykuł i tutaj poddaję pani minister pod Głos ma pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Spra-
rozwagę taką jedną moją wątpliwość. (Dzwonek) Czy wiedliwość.
zastępstwa, które generalnie są w szkołach, mogą być
traktowane jak zajęcia opiekuńcze, o których mowa
w art. 42 pkt 2 ust. 2? Czyli, żeby tak szybciutko Poseł Marek Kwitek:
powiedzieć, szybko to zobrazować, czy dyrektor szko-
ły będzie mógł na podstawie tegoż to artykułu wysy- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
łać nauczycieli na zastępstwa i nakazywać im zajęcia W projekcie omawianej ustawy resort edukacji pro-
opiekuńcze? A co będą robić, tego na dzień dzisiejszy ponuje rozwiązania pozwalające efektywniej plano-
nie wiemy. Dziękuję. (Oklaski) wać organizację pracy w szkole. (Oklaski) Główne
zmiany dotyczą czasu pracy oraz wynagrodzenia na-
uczycieli. Wprowadza się obowiązkowy minimalny
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: wymiar zajęć pozalekcyjnych prowadzonych przez
nauczycieli oraz obowiązek ich rejestrowania i rozli-
Dziękuję bardzo. czania. Według MEN rejestrowane zajęcia mogą
Pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedli- wpłynąć na zwiększenie szans edukacyjnych, rozwi-
wość.
janie uzdolnień i umiejętności uczniów. Efektem tej
zmiany ma być również ustalenie, którzy nauczycie-
le są najbardziej zaangażowani w działalność dydak-
Poseł Krzysztof Lipiec:
tyczno-wychowawczą.
Proponowane zmiany budzą ogromne kontrower-
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Smutna to sytu- sje wśród nauczycieli i dyrektorów szkół. Jest to pró-
acja, kiedy Platforma Obywatelska, partia przyzna- ba centralnego ustalenia zakresu obowiązków na-
jąca się do rodowodu solidarnościowego, przykłada uczycieli poza obowiązkowym pensum i to w imię
rękę do psucia pragmatyki zawodowej nauczycieli. dobra uczniów. Każda szkoła jest inna, ma swoją spe-
De facto destabilizuje status prawny tego ważnego cyfikę, pracuje według własnej wizji opartej na zdia-
w Polsce zawodu. Smutna jest również sytuacja, gnozowanych indywidualnych potrzebach uczniów.
kiedy premier Donald Tusk w swoim exposé stawia Dyrektor szkoły doskonale zna pracę swoich nauczy-
na dialog społeczny, a ta naprawdę ważna debata cieli i nie powinien rozliczać ich z czasu pracy, ale
nad systemem oświaty, na temat istotnego elementu z jej efektów.
tego systemu, jakim jest zawód nauczyciela: polska Czy ministerstwo edukacji nie ma zaufania do
szkoła nauczycielem stoi, odbywa się na ulicy, wiel- dyrektorów szkół, którzy przecież nadzorują pracę
ki to smutek. Tu, przed Sejmem, w tym miesiącu nauczycieli, że odgórnie próbuje wymusić na nauczy-
nauczyciele protestowali trzeci dzień, upominając cielach prowadzenie zajęć pozalekcyjnych? Czy te
się o swoje prawa. Stąd pytanie, czy związki zawo- działania nie zmierzają do zwiększenia obowiązko-
dowe, zrzeszające nauczycieli pozytywnie zaopinio- wego pensum, bez wprowadzenia dodatkowego wy-
wały projekt tej ustawy, jest bezsensowne. Odpo- nagrodzenia? Jakie efekty zamierza osiągnąć resort
wiedź jest jasna: na pewno nie. edukacji, wprowadzając centralne ustalanie zakresu
Ale mam istotne pytanie: Czy pierwszy nauczyciel obowiązków nauczycieli poza obowiązującym pen-
w kraju, pani minister, zna problemy nauczycieli, czy sum? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
wie, że tak naprawdę podwyżka, o której tutaj mówi-
cie, która też ma swoje regulacje w tej ustawie, de
facto będzie dla nauczycieli obniżką ich realnych wy- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
nagrodzeń? (Dzwonek) Jak to się stało, że związki
zawodowe zostały pozbawione ważnego prawa udzia- Dziękuję bardzo.
łu w negocjacjach na temat spraw istotnych dla na- Jako ostatni głos zabierze pan poseł Artur Ostrow-
uczycieli, spraw pracowniczych? Kłania się ustawa ski z klubu Lewica.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 91

Poseł Artur Ostrowski: zdrowia będzie potrzebny wszystkim nauczycielom


w Polsce. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! (Poseł Zbigniew Dolata: Teraz będzie cud Tuska,
Kiedy słucham wypowiedzi posłów Platformy, przy- nauczyciele nie będą chorować.)
pomina mi się tekst reklamy: Jest lepiej i będzie jesz-
cze lepiej niż jest, tak mniej więcej można to spuen-
tować. Tylko skoro jest tak dobrze, szanowni pań- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:
stwo, to dlaczego żaden poseł Platformy Obywatel-
skiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego nie wyszedł Dziękuję bardzo.
dzisiaj do nauczycieli i nie powiedział, że jest tak do- W sprawie sposobu kierowania ustaw można in-
brze i jaka wspaniała ustawa została przygotowana. terweniować przez Konwent Seniorów. Zachęcam do
Nikogo z państwa nie widziałem wśród nauczycieli tego. Czasem lepiej, jak ustawa jest tylko w jednej
pod Sejmem. Chyba nie wstydzicie się wyników swo- komisji…
jej pracy? (Poseł Artur Ostrowski: Miała być w dwóch.)
A teraz kwestia pracy nad poprawkami składany- …bo to daje szansę na szybsze rozpatrzenie.
mi przez opozycję i tekstami, projektami naszych (Oklaski) Reguł więc nie ma, raz bywa tak, a raz
ustaw. Żadna nasza poprawka, nawet ta najmniejsza, inaczej.
nie została przyjęta, natomiast poprawki składane Proszę państwa, lista posłów zapisanych do głosu
przez posłów Platformy Obywatelskiej wszystkie została wyczerpana.
w 100% zostały oczywiście przyjęte. W związku z tym o zabranie głosu proszę sekre-
Następna bardzo smutna sprawa. Nasz projekt tarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pa-
ustawy, który od roku czeka na procedowanie, został nią Krystynę Szumilas.
skierowany tylko do jednej komisji, tzn. do komisji
edukacji i nauki. Natomiast pan marszałek zapo-
mniał, że jest jeszcze jedna komisja: komisja do spraw Sekretarz Stanu
samorządu terytorialnego, ale dziwnym zbiegiem w Ministerstwie Edukacji Narodowej
okoliczności, panie marszałku, projekt rządowy no- Krystyna Szumilas:
welizujący Kartę Nauczyciela trafił do jednej i do
drugiej komisji i mógł być rozpatrywany. (Dzwonek) Dziękuję.
Natomiast projekt Lewicy dotyczący wzrostu wyna- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowne Panie
grodzeń jakimś zbiegiem okoliczności został skiero- i Panowie Posłowie! Nauczyciele, ich warunki pracy,
wany tylko do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży sposób wynagradzania i wysokość pensji to napraw-
i nie mógł być rozpatrywany. dę priorytet tego rządu. (Oklaski) Od samego począt-
Mam takie pytanie, panie marszałku: Dlaczego ku, od pierwszego dnia, jeszcze w listopadzie 2007 r.
tak się dzieje, że projekty opozycji są kierowane źle, zmieniliśmy propozycję, która została zawarta w usta-
a projekty koalicji trafiają do odpowiednich komisji wie budżetowej przygotowanej przez Prawo i Spra-
merytorycznych i są rozpatrywane? wiedliwość, w której wynagrodzenia nauczycieli
I teraz mam pytanie do pani minister. w 2008 r. miały wzrosnąć o 3,3%. Zmieniliśmy to na
(Poseł Teresa Piotrowska: Odkrycie Ameryki.) 10%. (Oklaski) Proszę państwa, to nie jest opowiada-
Pani minister, nauczyciele, którzy nabyli i nabędą nie bajek, to jest fakt, który można sprawdzić w do-
prawa do przechodzenia na emeryturę do końca tego kumentach. To nie jest opowiadanie historii z księ-
roku, nie będą mogli korzystać z urlopu dla porato- życa i szukanie argumentów tam, gdzie ich nie ma.
wania zdrowia. Zgłosiliśmy poprawkę, która zmie- To jest twardy dowód na to, że ten rząd myśli o na-
niałaby ten stan rzeczy. Dlaczego rząd, Platforma uczycielach… (Oklaski)
Obywatelska nie uczyni nawet takiego drobnego ge- (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Zabierając im eme-
stu w kierunku polskich nauczycieli? Zabraliście po- rytury.)
mostówki, nie chcecie zgodzić się na utrzymanie (Poseł Teresa Wargocka: Żeby więcej pracowali.)
praw emerytalnych… …że chce, aby nauczyciele zarabiali coraz lepiej
i coraz więcej, żeby byli w Polsce dobrze wynagradza-
ni, dumni z tego, że są nauczycielami.
Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Proszę państwa, oprócz 10% podwyżki w 2008 r.
zaproponowaliśmy w ustawie budżetowej na rok 2009
Panie pośle… i w Karcie Nauczyciela, którą dzisiaj omawiamy, dwa
razy po 5% podwyżki płac nauczycieli. Zobowiązali-
śmy się do tego, że ten proces będzie kontynuowany
Poseł Artur Ostrowski: w 2010 r. i następnych latach działania tej koalicji.
Zrobiła to Platforma Obywatelska razem z PSL.
…to proszę was o to, żebyście zgodzili się chociaż (Oklaski) Nie zrobił tego ani PiS, ani nie zrobiła tego
na to, żeby zostawić te urlopy dla poratowania zdro- lewica w czasie, kiedy rządziła. Państwo zarzucacie
wia. Po tym, co szykujecie, ten urlop dla poratowania nam, że skala podwyżek jest za mała. Mam przy sobie
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
92 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Sekretarz Stanu w Ministerstwie polski nauczyciel mógł tutaj żyć spokojnie, z perspek-
Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas tywami na przyszłość. (Oklaski)
Odniosę się teraz do pytań państwa posłów. Naj-
dane, wskaźniki z poprzednich lat. Pani poseł Lesz- częściej powtarzały się kwestie dotyczące przede
czyna na posiedzeniu komisji mówiła o procentach. wszystkim konsultacji. Otóż, proszę państwa, ten
Mówiła o tym, że w roku 2004 płace nauczycieli wzro- projekt ustawy Karta Nauczyciela, który przedsta-
sły o 3%, wtedy rządziła lewica. W 2005 r. płace na- wiliśmy jako strona rządowa Sejmowi, był chyba naj-
uczycieli wzrosły o 3%, też wtedy rządziła lewica. W bardziej i najdłużej konsultowanym projektem. O
2006 r. rządziło Prawo i Sprawiedliwość, wtedy płace możliwościach dotyczących wynagrodzeń nauczycie-
nauczycieli wzrosły o 1,5% przy inflacji 1,5%. li na 2009 r. i w dalszej perspektywie zaczęliśmy bo-
(Poseł Danuta Pietraszewska: Czyli zero.) wiem rozmawiać ze związkami zawodowymi 30 maja.
Dzisiaj państwo mówicie, że nie dajemy podwyżki, Odbyło się z nimi 17 spotkań. Ten projekt i art. 42 są
bo zakładamy wzrost dwa razy po 5%, a państwo dzisiaj właśnie takie, ponieważ jest to wynik tych
daliście… konsultacji. W przeciwieństwie do niektórych po-
(Poseł Danuta Pietraszewska: Zero.) przednich rządów w tym kraju konsultujemy bowiem
…1,5% przy inflacji 1,5%. Bardzo proszę, aby na projekty ze związkami zawodowymi (Oklaski), z sa-
tej sali była prowadzona rzetelna dyskusja, oparta o morządami terytorialnymi, ze środowiskami, któ-
rzetelne fakty. (Oklaski) Powiem tylko, że te 3-pro- rych one dotyczą. 17 razy brałam osobiście udział w
centowe podwyżki w latach 2004 i 2005 to dla na- spotkaniach ze związkami zawodowymi. Dyskutowa-
uczycieli stażystów było 41 lub 42 zł, a dla dyplomo- liśmy do upadłego, do momentu, kiedy uzyskaliśmy
wanych 92–95 zł, natomiast w 2006 r., kiedy rządze- jakieś stanowiska. (Gwar na sali) Konsultacje, panie
nie rozpoczął rząd Prawa i Sprawiedliwości, podwyż- pośle, nie polegają na tym, że we wszystkim się zga-
ka dla nauczyciela stażysty wynosiła 22 zł, proszę dzamy, że oto nagle przyjmuje się albo stronę rządo-
państwa, a dla nauczyciela dyplomowanego 49 zł. wą, albo stronę związkową. Konsultacje polegają na
(Poseł Zbigniew Dolata: Musieliśmy zrealizować tym, że w ich wyniku dochodzi się do pewnych roz-
wzrost gospodarczy, a teraz to dzielicie.) wiązanych akceptowanych przez obie strony. Wyni-
To było w takiej samej sytuacji, w jakiej znaleźli- kiem konsultacji ze związkami zawodowymi jest
śmy się pod koniec 2007 r. Państwo, przejmując wła- m.in. jedna godzina rejestrowana w ramach 40-go-
dzę pod koniec 2005 r., zaproponowaliście dla nauczy- dzinnego czasu pracy.
cieli stażystów podwyżkę 22 zł, a dla dyplomowanych Proszę państwa, nie zmieniamy pensum nauczy-
49 zł. Dzisiaj macie do nas pretensje o to, że w 2007 r. ciela, ono pozostaje takie samo. W Karcie Nauczycie-
la jest powiedziane, że nauczyciel ma 40-godzinny
zaproponowaliśmy 155 zł stażyście i 348 nauczycie-
czas pracy i w jego ramach musi odpracować pensum
lowi dyplomowanemu, a w przyszłym roku chcemy
w zależności od stanowiska, tj. 18, 24 czy 25 godzin.
zaproponować nauczycielowi stażyście 586 zł, a dy-
Jest obowiązek odpracowania tego w ramach 40-go-
plomowanemu 381 zł. Razem podwyżka z 2008 r. i
dzinnego czasu pracy i to są godziny rejestrowane w
2009 r., jeżeli uda nam się wspólnie uchwalić Kartę
dziennikach lekcyjnych, to są godziny, które są obo-
Nauczyciela, będzie wynosiła dla nauczyciela staży-
wiązkowe dla ucznia. Oprócz tego już dzisiaj nauczy-
sty 741 zł, a dla dyplomowanego 729 zł. (Oklaski) To ciel ma obowiązek w ramach 40-godzinnego czasu
jest trzy razy więcej dla nauczyciela dyplomowanego pracy realizować inne zajęcia na rzecz uczniów, inne
niż zaproponowaliście w ciągu dwóch lat. zajęcia wynikające ze statutu szkoły. W wielu pol-
(Poseł Renata Butryn: Święta prawda.) skich szkołach nauczyciele pracują z uczniami poza
Proszę państwa, odnoszę się do średnich wyna- 18-godzinnym czasem pracy.
grodzeń nauczycieli, nie do minimalnej płacy, ale li- (Poseł Jadwiga Wiśniewska: A jak się na to prze-
czę to równo. kłada zwiększenie o 2 godziny?)
(Poseł Teresa Wargocka: Proszę pokazać tabelę Problem polega na tym, że nie wszyscy są trakto-
zaszeregowań.) wani w jednakowy sposób. Otóż w niektórych szko-
Liczę to w taki sposób, jak to jest zadekretowane łach nauczyciele pracują dużo, dużo więcej, ale są
w Karcie Nauczyciela. Mówimy o średnich płacach takie szkoły, gdzie nie pracują w ogóle. Żeby właśnie,
nauczycieli. Jeżeli sobie to uświadomimy, jeżeli popa- tak jak państwo postulowali, rzeczywiście dojść do
trzymy na ten fakt, to naprawdę ten rząd robi wszyst- ładu z czasem pracy nauczyciela, dajemy szansę na-
ko, żeby płace nauczycieli rosły i to nie w tempie 22 uczycielom również na to, żeby pokazali, udokumen-
zł czy 49 zł, tylko znacznie, znacznie szybciej. Czy to towali to, że tę jedną godzinę na pewno pracują.
jest tempo wystarczające? Pewnie nie. Nie jesteśmy (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Nie ilość, ale ja-
z tego do końca zadowoleni, ale dzisiaj mamy kryzys kość.)
budżetowy… (Poruszenie na sali) Jedną godzinę od 1 września 2009 r.
(Poseł Jadwiga Wiśniewska: Kryzys budżetowy?) (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Jedna czy dwie go-
Kryzys finansowy, przepraszam, kryzys świato- dziny.)
wy. Musimy w ramach tego kryzysu przygotować Proszę państwa, mówimy o podwyżkach na 2009 r.
taki budżet, żeby myśleć o polskiej gospodarce i o Nauczyciel będzie rejestrował tę godzinę dopiero od
tym, żeby każdy obywatel tego kraju, również każdy 1 września, czyli tylko przez 4 miesiące roku, a pod-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 93

Sekretarz Stanu w Ministerstwie jeżeli chodzi o porównanie wysokości wynagrodzenia


Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas nauczyciela stażysty do produktu krajowego brutto
na jednego mieszkańca. Natomiast jeżeli chodzi o
wyżka jest na cały rok. Wywody na temat inflacji czy wynagrodzenie nauczycieli dyplomowanych, to jeste-
czegoś tam w ogóle mają się nijak do faktów, które są śmy w pierwszej piątce.
zapisane w projektach ustaw. (Oklaski) Pan poseł (Poseł Teresa Wargocka: To dlaczego strajkują pod
pytał, czy bywam w szkole. Bywam, spotykam się z Sejmem?)
nauczycielami, idę do nauczycieli również z Kartą To nie pokazuje, że nauczyciel dyplomowany do-
Nauczyciela, bo się jej nie wstydzę, bo się nie boję z brze zarabia, tylko że w Polsce jest największa różni-
nauczycielami rozmawiać. Wielu nauczycieli mówi o ca pomiędzy pensją nauczyciela rozpoczynającego
tym, że bardzo dobrze, że będziemy mogli rejestrować pracę a pensją nauczyciela, który jest już na tym naj-
tę godzinę, bo nareszcie przestanie być mowa tylko wyższym szczeblu awansu zawodowego. Eksperci
o tym, że pracujemy tylko 18 godzin. Mają szansę mówią, że jest to właśnie jeden z powodów tego, że
również na to, żeby udowodnić, że rzeczywiście tak ok. 50%, ponad 50% nauczycieli stażystów po pierw-
jak mówią związki zawodowe, pracują więcej niż 18 szym roku po prostu przestaje pracować w szkole i
godzin, że w ramach 40-godzinnego czasu pracy szuka miejsca pracy poza nią. Warto tych młodych,
oprócz 18-godzinnego pensum robią również coś dla dobrze wykształconych ludzi zachęcić do pracy w
uczniów. To coś dla uczniów jest bardzo ważnym i szkole. Co do tego, czy spłaszczenie płac jest demoty-
istotnym elementem działania szkoły. Nie odkrywa- wacyjne, czy jest to system, który – było takie pytanie
my teraz Ameryki, nie dokładamy pracy nauczycie- jednego z panów czy jednej z pań – nie spowoduje, że
lom. Mówimy: proszę bardzo, pokażcie i zapiszcie, na nauczycielowi stażyście nie będzie się chciało awan-
co tę godzinę wykorzystujecie. Ma to jeszcze jeden sować, bo będzie miał motywacji do awansu, to pro-
ważny aspekt. Otóż nawet dzisiaj, kiedy nauczyciel szę państwa, jeżeli wprowadzimy nasze rozwiązanie,
pracuje poza tym swoim pensum, nie ma tej informa- to średnio – nie mówię, że każdy nauczyciel tyle do-
cji w ramowym planie nauczania, w projekcie orga- stanie – na poziomie j.s.t. nauczyciele dyplomowani
nizacyjnym szkoły. Te godziny gdzieś znikają w całej będą mieli pod koniec przyszłego roku pensję w wy-
organizacyjnej pracy szkoły. Projekt mówi o tym, że sokości 4208 zł, natomiast nauczyciel stażysta 2287
wszystkie godziny, w których pracuje się na rzecz zł. Nauczyciel dyplomowany i tak będzie zarabiał
uczniów w szkole, będą zapisane w ramowym planie prawie dwa razy więcej niż nauczyciel stażysta.
nauczania, czyli rodzic, nauczyciel i uczeń, wszyscy (Poseł Zbigniew Dolata: To oni nie wiedzą, że po
będą wiedzieć o tym, na co godziny są przeznaczone awansie będą zarabiać więcej.)
i w jakim trybie mogą być przepracowywane. Będąc na miejscu nauczyciela stażysty, szybko
Proszę państwa, ważne jest, żeby szkoła opiekowa- chciałabym awansować, żeby zarobić jeszcze więcej.
ła się małym uczniem po lekcjach, ważne jest, żeby To jest właśnie system motywacyjny. Ta różnica
szkoła oferowała uczniom zajęcia wyrównujące szanse między płacą nauczyciela stażysty a nauczyciela dy-
edukacyjne, ważne jest, aby szkoła oferowała uczniom plomowanego będzie pod koniec roku wynosiła jesz-
zajęcia rozwijające ich umiejętności. To właśnie m.in. cze prawie 2 tys. zł, mimo tego spłaszczenia. (Okla-
te godziny nauczyciele przeznaczają na tego typu za- ski) Nie można, jakby manipulując procentami,
jęcia. Nie powoduje to redukcji etatów, bo państwo wprowadzać w błąd opinii publicznej. Proszę pań-
posłowie z prawej strony o to pytali, nie powoduje to stwa, ten system został tak stworzony, żeby każdy
zwolnień nauczycieli, ponieważ etaty wynikają z ra- nauczyciel otrzymał dwa razy po 5%, żeby wszyscy
mowego planu nauczania, z 18-godzinnego pensum. nauczyciele dostali tę podwyżkę, natomiast dodat-
Czas pracy nauczyciela to jest 40 godzin i w ramach kowo nauczyciel stażysta, dodatkowo nauczyciel
tego 18 godzin plus jeszcze reszta godzin jest realizo- kontraktowy i dodatkowo nauczyciel mianowany
wanych na rzecz ucznia. (Oklaski) dostaną troszkę więcej niż 5%.
Jeden z panów posłów pytał, jak będą rozliczane Jeśli chodzi o poprawki zaproponowane przez po-
zastępstwa nauczycieli za innych nauczycieli na lek- słów opozycji, to mogłabym zapytać, dlaczego te pro-
cjach. Otóż Karta Nauczyciela w odrębnym artykule centy nie zostały wprowadzone do karty rok, dwa czy
dotyczącym godzin ponadwymiarowych mówi o tym, trzy lata temu, ale rozumiem, że to jest pytanie reto-
że prowadzone przez nauczycieli zajęcia, na których ryczne. Natomiast poprawki dotyczące tego, żeby
realizowane są ramowe plany nauczania, czyli tzw. nauczyciel dyplomowany zarabiał 230, 235 czy 250%
zastępstwa na lekcjach, są godzinami ponadwymia- kwoty bazowej, to jest dodatkowych 7, 8 lub 11 mld
rowymi i wtedy one nie mogą być rozliczane w ra- zł. I państwo dzisiaj zgłaszając taką rzecz, proponu-
mach tych rejestrowanych godzin. jecie ją, bo jesteście w opozycji, tak? A dlaczego to nie
Pytali państwo posłowie o różnice, o spłaszczenie zostało wprowadzone wcześniej, jeżeli taka była wola
płac między nauczycielami stażystami i nauczyciela- państwa? (Oklaski)
mi dyplomowanymi i motywację. Otóż proszę pań- Chciałabym jeszcze się odnieść do sprawy corocz-
stwa, zostały przeprowadzone badania, które wyraź- nego ustalania regulaminu i przeprowadzania kon-
nie pokazują, że pod względem płac nauczycieli sta- troli jednostek samorządu terytorialnego w zakresie
żystów w krajach OECD jesteśmy na 30. miejscu, wywiązywania się z ustawowego obowiązku uzyski-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
94 Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Sekretarz Stanu w Ministerstwie jakiś projekt, to w imieniu rządu. Natomiast kluby


Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas Platformy i PSL-u wspólnie z rządem rozpoczęły roz-
mowy o innych propozycjach dla nauczycieli, którym
wania średnich. Otóż, proszę państwa, mechanizm do emerytury brakło niewiele, ale to są konsultacje,
corocznego uchwalania regulaminu na poziomie sa- to jest szukanie takich rozwiązań, które ewentualnie
morządu terytorialnego nie gwarantował nauczycie- byłyby jakąś rekompensatą czy czymś w rodzaju
lom uzyskania średnich. Mamy kontrole państwowej świadczenia dla określonej grupy, ale na pewno nie
izby pracy, mamy też sygnały ze strony związków za- byłby to powrót do emerytur pomostowych, to nie był-
wodowych, które traktujemy poważnie, bo poważnie by powrót do rozwiązań, o których tutaj słyszałam.
traktujemy partnerów społecznych, że należałoby się Nie ma poparcia ze strony rządu dla przedłużenia
temu przyjrzeć. I dlatego zamiast corocznego uchwa- funkcjonowania art. 88 ustawy Karta Nauczyciela.
lania regulaminu proponujemy skuteczniejszy sposób Chciałabym na koniec (Gwar na sali) powiedzieć,
kontroli jednostek samorządu terytorialnego w za- bo padły takie deklaracje ze strony klubu Prawa i
kresie wykonywania finansowych zadań ustawowych. Sprawiedliwości, państwu posłom z Prawa i Sprawie-
A taką instytucją, która kontroluje jednostki samo- dliwości, że głosowanie przeciwko temu projektowi
rządu terytorialnego w zakresie finansów, jest regio- zmiany ustawy Karta Nauczyciela to jest głosowanie
nalna izba obrachunkowa. To ona kontroluje samo- przeciwko nauczycielom (Długotrwałe oklaski), jako
rządy. Taka jest propozycja zapisu w projekcie ustawy. że państwo spowodujecie, że w 2009 r. nauczyciele nie
Regionalna izba obrachunkowa, jeżeli stwierdzi nie- uzyskają takich podwyżek, jakie mogliby uzyskać.
prawidłowości, to sporządza protokół i nakazuje sa- Państwo doprowadzicie do sytuacji takiej, że mimo
morządowi wywiązanie się z obowiązków. I samorząd zaplanowania w budżecie środków, nauczyciele nie
ma 60 dni na to. To jest skuteczny sposób, który za- dostaną takich, podwyżek, jakie są zaprojektowane w
bezpiecza to, żeby ustawowy obowiązek uzyskiwania zmianie Karty Nauczyciela. (Oklaski) Apeluję więc do
średnich na poziomie jednostek samorządu teryto- państwa, którzy jeszcze mają wątpliwości i wahają się,
rialnego był przez samorządy realizowany. czy poprzeć ustawę Karta Nauczyciela, o głosowanie
Jesteśmy rządem koalicji Platformy i PSL-u, która za tym projektem ustawy, ponieważ gwarantuje on
chce decentralizacji, która chce przekazywania kom- nauczycielom podwyższenie płac dwa razy po 5%, gwa-
petencji samorządom terytorialnym, która chce je rantuje również wyższe podwyżki dla nauczycieli sta-
przekazywać razem z pieniędzmi. Chcemy, aby samo- żystów, nauczycieli kontraktowych i nauczycieli mia-
rządy ponosiły odpowiedzialność, ale mówimy: ma być nowanych. Dziękuję bardzo. (Długotrwałe oklaski)
odpowiedzialność i kontrola. I ten zapis w Karcie Na- (Poseł Zbigniew Dolata: Z naszymi poprawkami.)
uczyciela jest zapisem, który powoduje, że jeżeli pań-
stwo przekazuje środki w ramach subwencji oświato- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
wej do jednostek samorządu terytorialnego na średnie Sejmu Krzysztof Putra)
wynagrodzenia nauczycieli, to samorząd powinien na
swoim terenie co najmniej takie średnie utrzymać.
Co do tematu dotyczącego procedowania nad pro- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
jektem ustawy to chciałabym powiedzieć, że rząd
przygotował wszystko zgodnie z przepisami prawa: Dziękuję bardzo, pani minister.
cała procedura negocjacyjna, procedura konsultacji Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
społecznych została zgodnie z obowiązującym pra- komisji panią poseł Izabelę Leszczynę.
wem przeprowadzona. Rząd jest zobowiązany – i Mi-
nisterstwo Edukacji Narodowej – przedstawienia
przygotowanych projektów ustaw Komisji Wspólnej Poseł Izabela Leszczyna:
Rządu i Samorządu Terytorialnego, i ten projekt
ustawy przekazał do Komisji Wspólnej Rządu i Sa- Dziękuję, panie marszałku.
morządu Terytorialnego dwukrotnie i dwukrotnie Pani minister wyjaśniała już kwestię opinii stro-
uzyskał on pozytywną opinię. I taki skonsultowany ny samorządowej, ale w tej sprawie było pytanie pani
projekt, który w wyniku rozmów w niektórych miej- poseł Skowrońskiej. Ponieważ pan poseł Dolata wciąż
scach się zmienił, chociażby na wniosek związków wydaje się nieprzekonany, to chcę przypomnieć, że
zawodowych czy samych samorządów terytorialnych, opiniowany jest projekt, który zostaje skierowany do
został przekazany do Sejmu. Komitetu Rady Ministrów. I tak było także tym ra-
I na koniec, żeby nie przedłużać… Jest jeszcze zem. Informacja o tym znalazła się w uzasadnieniu
sprawa uprawnień emerytalnych, bo to też jest waż- projektu ustawy, ale pan poseł Dolata i państwo po-
ny temat. Proszę państwa, nie ma powrotu do dys- słowie PiS-u nie dali temu wiary, dlatego też na proś-
kusji nad objęciem nauczycieli emeryturami pomo- bę pana przewodniczącego Andrzeja Smirnowa se-
stowymi. Jedynym kryterium uzyskania emerytury kretarz Wspólnej Komisji Rządu i Samorządu Tery-
pomostowej jest kryterium medyczne. Projekt w tej torialnego pan Andrzej Porawski przysłał do komisji
sprawie jest w tej chwili w Senacie. Nie ma projektu pismo, w którym potwierdził pozytywną opinię stro-
pani minister Fedak, bo pani minister Fedak jest ny samorządowej o projekcie ustawy zmieniającej
członkiem rządu, więc jeżeli byłby przedstawiany ustawę Karta Nauczyciela.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela 95

Poseł Izabela Leszczyna W związku z tym, że w czasie drugiego czytania


zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
Pan poseł był łaskaw zapytać, czy organizacje sa- ki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten pro-
morządowe to to samo co komisja wspólna. Ja panu jekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz
posłowi zacytuję ten artykuł, na który pan się powo- Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regio-
ływał. Art. 36 regulaminu Sejmu mówi, panie pośle, nalnej w celu przedstawienia sprawozdania.
wyraźnie, że rozpatrywanie ustaw, których przyjęcie Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
może powodować zmiany w funkcjonowaniu samorzą- propozycję przyjął.
du, obejmuje zasięganie opinii organizacji samorzą- Sprzeciwu nie słyszę.
dowych tworzących stronę samorządową Komisji Ogłaszam krótką przerwę techniczną.
Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Jeśli
organizacje tworzą stronę, to skoro ta strona wyraża (Przerwa w posiedzeniu od godz.19 min 01
pozytywną opinię, to znaczy, że czynią to także te do godz. 19 min 04)
organizacje. Poza tym chcę przypomnieć, że na posie-
dzenia komisji i podkomisji, w której przecież praco-
waliśmy, byli zapraszani przedstawiciele samorządów. Marszałek:
Oni mogą przyjść, no ale przecież nie muszą.
Jeśli chodzi o art. 73 – to było pytanie pani poseł Wznawiam obrady.
Skowrońskiej dotyczące urlopów dla poratowania Proszę państwa, zaczniemy od komunikatu.
zdrowia – ten artykuł nie był przedmiotem obrad Proszę bardzo, sekretarz odczyta.
komisji w ogóle, ponieważ nie był on ujęty w projekcie
rządowym.
Na pytania pani poseł Zalewskiej, której nie ma, Sekretarz Poseł Łukasz Zbonikowski:
odpowiem bardzo krótko: odpowiedzi trzeba szukać
w art. 42 ust. 3a, 3b, 3c i 7a, ale też odwołując się Szanowni państwo, ważny komunikat. Planowa-
troszkę do zdrowego rozsądku. W tych artykułach, ne spotkanie Zespołu Parlamentarzystów Wielkopol-
skich odbędzie się dziś w sali nr 12 w budynku G o
które wymieniłam, wyraźnie jest zapisane, że tę go-
godz. 20.30, a w przypadku przedłużenia się głoso-
dzinę nauczyciel rejestruje w dzienniku zajęć poza-
wań poza tę godzinę – zaraz po ich zakończeniu.
lekcyjnych, że jeśli pracuje w niepełnym wymiarze
Dziękuję.
godzin, to mu się obniża proporcjonalnie te godziny
dodatkowe, bo przecież rozliczenie jest w okresie pół-
rocznym, a więc to wszystko da się zrobić.
Marszałek:
Kto decyduje – pani poseł pytała – o tym, co się
będzie w trakcie tej godziny lekcyjnej działo? No na
Dziękuję bardzo.
szczęście mamy takie czasy, że Sejm nie decyduje o Proszę państwa, bardzo proszę o zajęcie miejsc.
tym, co nauczyciel robi z uczniem na konkretnej go- Informuję Wysoką Izbę, że właściwe komisje
dzinie lekcyjnej – decyduje o tym dyrektor szkoły. przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach
O wynagrodzeniach nie będę nic dodawać, pani ustaw: o funduszach dożywotnich emerytur kapita-
minister powiedziała wszystko, nawet pan poseł Do- łowych oraz o podatku akcyzowym.
lata się zgodził, że wy wypracowaliście zysk, a my go Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom
dzielimy. No takie już jest prawo demokracji, ale dzię- doręczone odpowiednio w drukach nr 1218-A i
kuję, że pan przyznał, że to my dajemy nauczycielom 1260-A.
pieniądze, a nie rząd Prawa i Sprawiedliwości. W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
I wreszcie, dziękując jeszcze raz państwu posłom Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
za pracę w komisji, chciałabym prosić o jedno: proszę, niu porządku dziennego o punkty obejmujące trzecie
żebyście państwo posłowie, przynajmniej z komisji czytania tych projektów.
edukacji, nie utrwalali złego, nieprawdziwego stereo- Informuję także, że trzecie czytanie noweli usta-
typu o 18-godzinnym tygodniu pracy nauczycieli, bo wy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego
państwo to robicie. Nas nie trzeba przekonywać, że przeprowadzimy w piątkowym bloku głosowań. Pier-
nauczyciel pracuje więcej, ale opinię społeczną trzeba wotnie miało być inaczej, kluby zostały poinformo-
przekonać i my to właśnie robimy. Mówimy: niepraw- wane o tym.
da, nie pracujecie 18 godzin, pracujecie więcej, więc Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26.
pokażcie to i się tym pochwalcie. Bardzo dziękuję. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji
(Oklaski) Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki
Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie
ustawy o funduszach dożywotnich emerytur
Wicemarszałek Krzysztof Putra: kapitałowych (druki nr 865, 1218 i 1218-A) – trze-
cie czytanie.
Dziękuję bardzo, pani poseł. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
Zamykam dyskusję. pana posła Marka Zielińskiego.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
96 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Sprawozdawca Marek Zieliński: tału zakładowego zakładu emerytalnego nie mogła
być niższa niż 25 tys. zł, a nie, jak proponują komisje,
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejm na 28. po- 75 tys. zł...
siedzeniu w dniu 6 listopada skierował, zgodnie z Przepraszam, jeszcze raz muszę to przeczytać, bo
regulaminem Sejmu, ponownie projekt ustawy za- to zasadnicza różnica, proszę państwa.
warty w druku nr 1218 do Komisji Finansów Pu- W 9. poprawce do art. 25 wnioskodawcy proponu-
blicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny ją, aby wysokość kapitału zakładowego zakładu eme-
w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim rytalnego nie mogła być niższa niż 50 mln zł, a nie,
czytaniu. Połączone komisje rozpatrzyły w dniu jak proponują komisje, 100 mln zł.
wczorajszym, to jest w dniu 18 listopada, i zaopinio- W 29. poprawce do art. 153 wnioskodawcy propo-
wały 29 zgłoszonych poprawek. Zaproponowały, by nują, aby do dnia 31 grudnia 2018 r. wysokość kapi-
przyjąć następujące poprawki: 11., 13., 19., 20., 28., tału zakładowego zakładu emerytalnego nie mogła
a pozostałe odrzucić. Dziękuję bardzo. (Oklaski) być niższa niż 25 mln zł, a nie, jak proponują komisje,
75 mln zł.
Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.
Marszałek: Komisje wnoszą o ich odrzucenie.
Przystępujemy do głosowania.
Bardzo dziękuję, panie pośle. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
Przechodzimy do głosowania. prawek 9. i 29., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy-
Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy cisk.
zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1218. Kto jest przeciw?
Komisje przedstawiają również wnioski mniejszo- Kto się wstrzymał?
ści i poprawki, nad którymi głosować będziemy w W głosowaniu wzięło udział 384 posłów. Za odda-
pierwszej kolejności. no 169 głosów, przeciw – 215, nikt się nie wstrzymał
W 1. wniosku mniejszości wnioskodawca wnosi o od głosu.
odrzucenie projektu ustawy w całości. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.
Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość W 10. poprawce do art. 28 wnioskodawcy propo-
wszystkich pozostałych propozycji. nują m.in. skreślić ust. 7 i ust. 8.
Przystępujemy do głosowania. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Przystępujemy do głosowania.
sku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10.
podnieść rękę i nacisnąć przycisk. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw? Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 377 posłów. Za oddano W głosowaniu wzięło udział 389 posłów. Za odda-
159 głosów, przeciw – 218, nikt się nie wstrzymał. no 180 głosów, przeciw – 209, nikt się nie wstrzymał
Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. od głosu.
W poprawkach od 1. do 8. wnioskodawcy propo- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
nują, aby ustawa określała zasady tworzenia, orga- W 11. poprawce do art. 35 wnioskodawcy propo-
nizacji i wykonywania działalności przez zakłady nują dodać ust. 2a stanowiący, że akcjonariusz może
emerytalne. być zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pod-
Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. miotach, o których mowa w art. 32 pkt 1 lit. a oraz
Komisje wnoszą o ich odrzucenie. od c do h, pozostawać w stosunku zlecenia lub innym
Przystępujemy do głosowania. stosunku prawnym o podobnym charakterze z tymi
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- podmiotami.
prawek od 1. do 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.
przycisk. Przystępujemy do głosowania.
Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11.
Kto się wstrzymał? poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za odda- Kto jest przeciw?
no 173 głosy, przeciw – 207, nikt się nie wstrzymał Kto się wstrzymał?
od głosu. W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za odda-
Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. no 276 głosów, przeciw – 3, 111 osób wstrzymało się
W 9. poprawce do art. 25 wnioskodawcy proponu- od głosu.
ją, aby wysokość kapitału zakładowego zakładu eme- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.
rytalnego nie mogła być niższa niż 50 tys. zł, a nie, W 12. poprawce do art. 37 wnioskodawcy propo-
jak proponują komisje, 100 tys. zł. nują, aby zakład odpowiadał wobec emerytów i osób
(Poseł Joanna Skrzydlewska: Milionów.) uposażonych za wszelkie szkody spowodowane nie-
W 29. poprawce do art. 153 wnioskodawcy propo- wykonaniem lub nienależytym wykonaniem swych
nują, aby do dnia 31 grudnia 2018 r. wysokość kapi- obowiązków w zakresie zarządzania funduszem i
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie 97

Marszałek Poseł Stanisław Szwed:


jego reprezentacji, a nie, jak proponują komisje, po- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W poprawce, któ-
nosił tę odpowiedzialność z uwzględnieniem określo- rą złożył klub Prawo i Sprawiedliwość, wracamy do
nych okoliczności. tematu waloryzacji dożywotnich emerytur kapitało-
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. wych. Jest pytanie do rządu. Rząd bowiem w swoim
Przystępujemy do głosowania. projekcie zaproponował tylko udział w zysku. My
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. proponujemy następujące rozwiązania: by była wa-
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. loryzacja emerytur dożywotnich na normalnych za-
Kto jest przeciw? sadach, jak innych świadczeń emerytalnych, a przy-
Kto się wstrzymał? padku zysku i nadwyżki ponad kwotę waloryzacyjną
W głosowaniu wzięło udział 391 posłów. Za odda- wypłacany byłby udział w zysku. Pytanie: Dlaczego
no 172 głosy, przeciw – 219, nikt się nie wstrzymał rząd nie chce zgodzić się przynajmniej na minimalną
od głosu. gwarancję świadczeń dla przyszłych emerytów, jaką
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. jest waloryzacja, która zapewnia przynajmniej wy-
W 2. wniosku mniejszości do art. 69 ust. 1 i 2 równanie strat w przypadku inflacji?
wnioskodawcy proponują, aby przepisy te dotyczyły I od razu zapytam o poprawkę 15. W poprawce 15.
funduszu, a nie, jak proponują komisje, zakładu eme- również jest mowa o udziale w zysku. Państwo pro-
rytalnego. ponowaliście na początku co najmniej 90% tego zy-
Przystępujemy do głosowania. sku, obecnie ustalacie państwo sztywną granicę 90%.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. Dlaczego nie można wprowadzić zapisu: co najmniej,
wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć aby był przynajmniej element konkurencyjności, jeśli
przycisk. chodzi o składaną ofertę? Dziękuję bardzo.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał? Marszałek:
W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za odda-
no 182 głosy, przeciw – 208, nikt się nie wstrzymał Dziękuję bardzo.
od głosu. Pani poseł Anna Bańkowska.
Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od-
rzucił.
W 13. poprawce do art. 76 ust. 5 i ust. 6 wniosko- Poseł Anna Bańkowska:
dawcy proponują, aby na dzień bilansowy rezerwa
regulacyjna wynosiła co najmniej 4,5% wartości re- Dziękuję bardzo.
zerwy dożywotnich emerytur kapitałowych oraz aby Wysoka Izbo! Życie dowodzi, że nie zawsze
w przypadku, jeżeli z rocznego sprawozdania finan- oszczędności gromadzone w otwartych funduszach
sowego funduszu wynika, że wartość rezerwy regu- emerytalnych pomnażają swoją wartość. Ostatnie
lacyjnej przekracza 4,5% wartości rezerwy dożywot- miesiące dowiodły tego, że wartość zgromadzonych
nich emerytur kapitałowych, fundusz mógł dokonać środków ulegała zmniejszeniu. Emerytury kapitało-
wypłaty powstałej nadwyżki do zakładu. we będą pochodną oszczędności zgromadzonych w
Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. drugim filarze. Chciałabym zapytać rząd, w jaki spo-
Przystępujemy do głosowania. sób będzie chciał utrzymać realną wartość świadczeń
– mówię tu o emeryturach kapitałowych – w sytuacji
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13.
gdy rynki finansowe nie pozwolą na pomnażanie
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
wartości zgromadzonych środków i w sytuacji gdy
Kto jest przeciw?
rząd nie wyraża zgody na waloryzację przynajmniej
Kto się wstrzymał?
o wskaźnik inflacji? Co wtedy będzie się działo z po-
W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za odda-
ziomem świadczeń, jeżeli nie będą one nadążać za
no 390 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie inflacją, czyli realna wartość tych świadczeń będzie
wstrzymał. maleć? Chcę przypomnieć, że emerytury po nowemu,
Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. będące sumą emerytur z pierwszego i z drugiego fi-
W 14. poprawce do art. 79 wnioskodawcy propo- laru, wcale nie będą lepsze od emerytur dzisiaj otrzy-
nują zasady corocznej waloryzacji dożywotnich eme- mywanych, na które każdy z emerytów narzeka.
rytur kapitałowych. Pytanie: Dlaczego rząd nie widzi tak istotnego spo-
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. łecznie problemu, na który niejednokrotnie zwracał
Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 3. i 7. uwagę Trybunał Konstytucyjny? Dziękuję bardzo.
wniosków mniejszości oraz poprawek 15. i 16. (Oklaski)
Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba.
Czy są dalsze zgłoszenia?
Pani poseł Bańkowska, tak? Marszałek:
Trzy osoby?
Zamykam listę. Dziękuję bardzo.
Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Szwed. Pani poseł Elżbieta Rafalska.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
98 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Elżbieta Rafalska: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie


Pracy i Polityki Społecznej
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Całkiem niedaw- Marek Bucior:
no premier powiedział, że Polacy powinni otrzymy-
wać godziwe emerytury, a nie dziadowskie świadcze- Proszę państwa, w roku 1997 powstał dokument,
nia emerytalne. Dlatego, panie ministrze, kieruję na podstawie którego właściwie rozpoczęły się prace
pytanie: Czy na podstawie tego mechanizmu, który nad reformą emerytalną. Ten dokument, pn. „Bez-
państwo zaproponowaliście w przedłożeniu rządo- pieczeństwo dzięki różnorodności”, wskazał na dwa
wym, możemy być spokojni o wysokość świadczeń elementy przyszłego systemu emerytalnego. Z jednej
emerytalnych, które dostaniemy? Czy w związku z strony wskazał na konieczność oparcia nowego sys-
faktem, że nie ma zagwarantowanej w tej ustawie temu emerytalnego na tym, co już istnieje, czyli na
waloryzacji inflacyjnej, jako minimum tego, co jest systemie repartycyjnym, systemie, który jest bardziej
niezbędne, żeby nasze emerytury w przyszłości mia-
rozbudowany niż system kapitałowy, a z drugiej stro-
ły realną wartość, może pan spokojnie powiedzieć
ny zaproponowano wprowadzenie w Polsce kapitało-
Polakom: Tak, te emerytury nie będą dziadowskie, to
będą godne emerytury? Czy ci, którzy niewiele zara- wego systemu emerytalnego. Zamierzeniem osób,
biają, a liczą na emerytury niewielkie, rzeczywiście które pracowały nad reformą emerytalną, było przy-
będą mieli godne emerytury? Dziękuję. (Oklaski) gotowanie takiego rozwiązania, które będzie odporne
na dwa elementy: na to, co się dzieje na rynku kapi-
tałowym i na to, co może zaoferować państwo w sys-
Marszałek: temie repartycyjnym. Składka została podzielona na
dwie części, ta większa część pozostaje w Funduszu
Dziękuję bardzo. Ubezpieczeń Społecznych, mniejsza jest przekazywa-
Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Minister- na do otwartych funduszy emerytalnych. To z tej
stwie Pracy i Polityki Społecznej pan Marek Bucior. części mniejszej, ze składki przekazywanej do otwar-
tych funduszy emerytalnych, będzie wypłacana w
przyszłości, już w niedalekiej przyszłości, bo za kilka
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie lat, dożywotnia emerytura kapitałowa.
Pracy i Polityki Społecznej Istotnym niewątpliwie elementem w tym frag-
Marek Bucior: mencie jest kwestia waloryzacji świadczenia. Tylko
jeżeli założymy, że to świadczenie ma wynikać z tego
Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie! bezpieczeństwa i z tego rynku kapitałowego, to mu-
Pytania dotyczą kwestii bardzo istotnej, bo kwestii simy zdać sobie sprawę z podstawowej sprawy. Nie
podwyższania świadczeń emerytalnych. Pragnę
można w części kapitałowej niczego zadekretować. A
przypomnieć, że reforma emerytalna, która została
to oznacza, że część kapitałowa będzie o tyle przyra-
rozpoczęta w połowie lat dziewięćdziesiątych…
(Gwar na sali) stała, o ile będzie w naszym, nas otaczającym, świe-
(Poseł Wojciech Olejniczak: Panowie z Platformy, cie następował wzrost gospodarczy i pomyślność
posłuchajcie ministra.) głównie na rynku giełdowym. W związku z tym nie
(Poseł Zbigniew Chlebowski: Niech pan mówi, pa- można z założenia narzucić mechanizmu, który ofe-
nie ministrze.) ruje waloryzację inflacyjną. Można zaś na podstawie
Nie, nie ma problemu, ja mogę odpowiadać, po tych mechanizmów, które rządzą rynkiem kapitało-
prostu czekam, czy już mogę. Tak, dobrze. (Wesołość wym, na podstawie tego, że do funduszu emerytur
na sali) kapitałowych wpływa cała przekazana z OFE skład-
ka, przyjąć, że składka ta jest zainwestowana w ca-
łości i ta inwestycja będzie przynosiła zyski.
Marszałek: Jeżeli spojrzymy na artykuły dotyczące struktury
lokat, to wiemy, że nieograniczona lokata, czyli do
Może pan, panie ministrze, może. 100%, może być w instrumenty bezpieczne, czyli
m.in. w obligacje, przede wszystkim w obligacje. Zaś
element ten, który może podciągnąć świadczenie,
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie czyli wynikający ze wzrostu gospodarczego, wynika-
Pracy i Polityki Społecznej jący z hossy na giełdzie, to jest inwestycja, proszę
Marek Bucior: państwa, w akcje. W związku z tym można śmiało
przyjmować, że zwyżka wypracowana przez fundusz
Proszę państwa…
dożywotniej emerytury kapitałowej...
(Poseł Ryszard Kalisz: Panie, ministrze, emerytur
Marszałek: kapitałowych nie ma.)
...długofalowo, perspektywicznie, jeżeli będziemy
Proszę państwa… Panie ministrze, chwileczkę, patrzeć później z perspektywy iluś lat, to będzie się
pan musi wiedzieć, że czasami jest gwar na sali. Pań- okazywało, że te wzrosty są większe, niż gdybyśmy
stwa wszystkich jednak proszę o wyciszenie rozmów. zaoferowali samą waloryzację inflacyjną. Tę walory-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie 99

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy działamy. Długofalowo emerytury będą rosły. Fakt,
i Polityki Społecznej Marek Bucior takie zdarzenie możliwe, że będzie miało miejsce.
Moje pytanie brzmiało, jak rząd chce utrzymać na
zację z kolei inflacyjną powiększoną o 20-procentowy bieżąco realną wartość świadczenia? Co będzie się
udział we wzroście płac z tą waloryzacją mamy w działo, jeśli przez kilka lat nie będzie wypracowywa-
większej części systemu emerytalnego, w części pod- nych zysków, czyli w ogóle nie będą waloryzowane
stawowej, tej, która pozostaje w Zakładzie Ubezpie- świadczenia, a w tym czasie, załóżmy, będzie wysoka
czeń Społecznych, w systemie repartycyjnym. W inflacja? Wtedy będą dołowały wartości świadczeń,
związku z tym długofalowe świadczenia będą rosły i świadczenia stracą na swojej sile nabywczej. Żyje się
prawdopodobnie będą rosły szybciej niż inflacja, a dzisiaj, panie ministrze, dziś się żyje z emerytury, nie
nawet szybciej niż ta waloryzacja, którą można za- można sobie powiedzieć: dzisiaj nie jem, bo za parę
oferować poprzez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, lat mi emerytura podskoczy. Chodzi o utrzymanie
chociażby z jeszcze jednego powodu. Proszę państwa, realnej…
jeżeli państwo spojrzą na mechanizm waloryzacji, to
przypomnę, że jest to mechanizm najczęściej zmie-
niany w przypadku systemu emerytalnego. To jest Marszałek:
mechanizm, który... Właściwie waloryzacja na tym
samym mechanizmie (Oklaski) nie trwa dłużej niż Pani poseł...
raz w historii. Dziękuję. (Oklaski) (Gwar na sali)

Poseł Anna Bańkowska:


Marszałek:
…wartości świadczenia.
Dziękuję.
Proszę państwa, przepraszam, chwileczkę. Proszę
państwa, bardzo proszę, że tak powiem, o zaniecha- Marszałek:
nie rozmów. Jest naprawdę duży gwar na sali, nie-
którzy rozmawiają na stojąco, niektórzy na siedząco, ....proszę bardzo o trzymanie się formuły sprosto-
bardzo proszę jednych i drugich o zaniechanie roz- wania we własnej odpowiedzi.
mów.
Panie pośle, uprzejmie pana proszę… Panie pośle
– nie chcę wymieniać nazwisk – bardzo serdecznie Poseł Anna Bańkowska:
proszę o zajęcie miejsca.
Proszę państwa, nie wszyscy mówią bardzo gło- Nad tym właśnie rząd powinien się zastanowić i
śno, bardzo proszę to uwzględnić i postarajmy się odpowiedzieć. (Oklaski)
skupić na tym, co jest przedmiotem naszych obrad.
Pani poseł w formie sprostowania, tak? W celu
sprostowania, pani poseł... Marszałek:

Dziękuję bardzo.
Poseł Anna Bańkowska: Czy pan minister chciałby się ustosunkować?
Nie.
Panie marszałku... Dziękuję bardzo.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14.
Marszałek: poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Nie debaty. Proszę bardzo. Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za odda-
no 179 głosów, przeciw – 207, 4 osoby wstrzymały się
Poseł Anna Bańkowska: od głosu.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
Nie, ja wiem. Chcę tylko powiedzieć, że nie otrzy- W 15. poprawce do art. 79 ust. 2 wnioskodawcy
małam odpowiedzi na moje pytanie. Otóż problem… proponują, aby na zwiększenie dożywotnich emery-
Pan minister powiedział, że długofalowo… (Gwar na tur kapitałowych fundusz przekazywał kwotę co naj-
sali) mniej 90% zysku, o którym mowa w tym przepisie.
(Poseł Zbigniew Chlebowski: Jaki to tryb, pani Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.
poseł?) Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po-
Proszę państwa, wy macie inną perspektywę niż prawki 16.
normalni ludzie, na rzecz których w tym momencie Przystępujemy do głosowania.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
100 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Podsekretarz Stanu w Ministerstwie


Pracy i Polityki Społecznej
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. Marek Bucior:
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw? Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pro-
Kto się wstrzymał? szę państwa, pytania dotyczą trzech kwestii. Udzia-
W głosowaniu wzięło udział 394 posłów. Za odda- łu w zysku w wysokości więcej niż 90%, bo 95%.
no 184 głosy, przeciw – 209, 1 osoba wstrzymała się Można byłoby zadać pytanie, dlaczego nie 96%, 97%,
od głosu. 94%, różne można zadawać pytania. Chodzi o pewien
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. mechanizm. Drugie pytanie, dlaczego opłata jest w
W 16. poprawce do art. 79 ust. 2 wnioskodawcy wysokości 3,5%, a nie 1,5%. Proszę państwa, z art.
proponują, aby na zwiększenie dożywotnich emery- 83 jasno wynika, że pobierana jest tylko jedna opłata.
tur kapitałowych fundusz przekazywał 95% zysku, Ta opłata wynosi 3,5% wartości wypłaconych doży-
o którym mowa w tym przepisie. wotnich emerytur kapitałowych i jest pobierana z
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. aktywów funduszu, z całych aktywów funduszu i jest
Przystępujemy do głosowania. to całość opłaty. Nie jest to 3,5% opłata na wejściu,
Pytanie? nie jest tak, jak w otwartych funduszach emerytal-
Jedna osoba zgłosiła się do zadania pytania, dal- nych, że pomniejsza się najpierw składkę i opłatę, a
szych zgłoszeń nie widzę. następnie pobiera się dodatkową opłatę od aktywów.
Bardzo proszę pana posła o zadanie pytania. Tu, jeżeli przeliczalibyśmy tę drobną opłatę na opła-
tę od aktywów, okazałoby się, że ta opłata nie prze-
kracza mniej więcej 0,2–0,3% aktywów. To oznacza,
Poseł Tadeusz Tomaszewski: że jest to system wyjątkowo tani, a jeżeli tak jest, to
i zwrot z inwestycji jest wyjątkowo niski. Przy róż-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie nych przyjętych symulacjach okazuje się, że ten zwrot
do pana ministra. Rząd tak skonstruował tę ustawę, inwestycji wynosi ok. 1–1,5% rocznie. To jest ten roz-
że świadomie przerzuca ona ciężar na przyszłych ziew zwrotu z inwestycji. W związku z tym, jeżeli
świadczeniobiorców, a foruje rynki finansowe i insty- fundusz dożywotnich emerytur kapitałowych i zarzą-
tucje finansowe. Pierwsze rozwiązanie mówi o tym, dzający nim zakład emerytalny będzie dążył do osią-
że zakład może pobierać miesięczną opłatę za zarzą- gnięcia zysków dla siebie, do przesunięcia części
dzanie funduszami do 3,5%. Nasz klub zgłosił, żeby środków na rezerwę regulacyjną, a w efekcie do uzy-
było to 1,5%. skania środków na swoje funkcjonowanie i osiągnię-
Następna kwestia, która jest przedmiotem tej po- cie pewnej rentowności, oznacza to, że musi mieć
prawki: zdaniem rządu co 10 złotówka ma być odda- bodziec ekonomiczny. Takim bodźcem ekonomicz-
na na zarządzanie. W związku z tym proponujemy, nym jest również udział w zysku. W naszej opinii 10%
żeby 95% wypłacanego zysku było przeznaczane na udziału w zysku jest właściwym udziałem. Dziękuję.
wypłatę dodatkowych świadczeń emerytalnych. Rząd (Oklaski)
proponuje, aby było to 90%.
Po trzecie, jest poprawka, która przewiduje bar-
dziej elastyczne działania rządu; kiedy sytuacja na Marszałek:
rynkach finansowych byłaby bardzo trudna, rząd
miałby możliwość podniesienia stosownych opłat. Dziękuję bardzo.
Niestety, rząd proponuje inne rozwiązanie. Zdaniem Przystępujemy do głosowania.
specjalistów, takich jak m.in. pan dr Andrzej Gwiaz- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16.
dowski, ta ustawa w sposób jednoznaczny preferuje poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
rynki finansowe i zarządzających. Jest ona (Dzwo- Kto jest przeciw?
nek) doskonałym rozwiązaniem dla tych wszystkich Kto się wstrzymał?
z instytucji finansowych, którzy będą jeździć na W głosowaniu wzięło udział 386 posłów. Za odda-
wczasy kosztem emerytów i rencistów. Chciałbym no 183 głosy, przeciw – 203, nikt się nie wstrzymał
zapytać rząd, na jakiej podstawie wyliczył, że są po- od głosu.
trzebne tego typu opłaty... Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
(Poseł Zbigniew Chlebowski: Dziesiąty raz pan o W 3. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo-
to pyta.) nują skreślić art. od 80. do 82.
...mianowicie te 3,5%? (Oklaski) W 7. wniosku mniejszości, poprzez dodanie art.
152a nowelizującego ustawę o emeryturach i rentach
kapitałowych, wnioskodawcy proponują w art. 27, aby
Marszałek: dożywotnia emerytura kapitałowa była waloryzowana
corocznie, na zasadach i w trybie określonych dla eme-
Dziękuję bardzo. rytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Odpowiedzi udzieli pan minister Marek Bucior. Wnioskodawcy proponują również skreślić art. 28.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie 101

Marszałek W głosowaniu wzięło udział 392 posłów. Za odda-


no 391 głosów, przeciw – 1, nikt się nie wstrzymał od
Nad tymi wnioskami mniejszości głosować bę- głosu.
dziemy łącznie. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.
Przystępujemy do głosowania. W 20. poprawce do art. 89 ust. 1 wnioskodawcy
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- proponują dodać pkt 4a stanowiący, że łączna war-
sków mniejszości 3. i 7., zechce podnieść rękę i naci- tość lokat, o których mowa w art. 88 pkt 4 i 6, nie
snąć przycisk. może przekroczyć 20% wartości aktywów.
Kto jest przeciw? Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.
Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania.
W głosowaniu wzięło udział 389 posłów. Za odda- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 20.
no 183 głosy, przeciw – 206, nikt się nie wstrzymał poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
od głosu. Kto jest przeciw?
Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzu- Kto się wstrzymał?
cił. W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za odda-
W 17. poprawce do art. 83 wnioskodawcy propo- no 394 głosy, przeciw – 1, nikt się nie wstrzymał.
nują, aby zakład mógł pobierać miesięczną opłatę za Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.
zarządzanie funduszem z aktywów stanowiących W 4. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo-
pokrycie RDEK, czyli rezerwy dożywotnich emery- nują w art. 115 skreślić ust. 6.
tur kapitałowych, w wysokości nie większej niż 1,5% Z wnioskiem tym łączy się 5. wniosek mniejszości.
wartości wypłacanych dożywotnich emerytur kapi- Nad tymi wnioskami mniejszości głosować bę-
tałowych, a nie, jak proponują komisje, nie większej dziemy łącznie.
niż 3,5% wartości tych emerytur. Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po-
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. prawek 22. i 23.
Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po- Przystępujemy do głosowania.
prawki 18. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio-
Przystępujemy do głosowania.` sków mniejszości 4. i 5., zechce podnieść rękę i naci-
snąć przycisk.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17.
Kto jest przeciw?
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto się wstrzymał?
Kto jest przeciw?
W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano
Kto się wstrzymał?
185 głosów, przeciw – 212, nikt się nie wstrzymał.
W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za odda-
Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzu-
no 183 głosy, przeciw – 207, nikt się nie wstrzymał
cił.
od głosu.
W 21. poprawce do art. 117 ust. 2 wnioskodawcy
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. proponują, aby wysokość wpłat, o których mowa w
W 18. poprawce do art. 83 wnioskodawcy propo- tym przepisie, była nie wyższa niż 0,25% wpłacanych
nują, aby zakład mógł pobierać miesięczną opłatę za składek, a nie – jak proponują komisje – 0,1%.
zarządzanie funduszem z aktywów stanowiących Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.
pokrycie RDEK w wysokości nie większej niż 2% Przystępujemy do głosowania.
wartości wypłacanych dożywotnich emerytur kapi- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 21.
tałowych. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw?
Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał?
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 18. W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za oddano
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 185 głosów, przeciw – 213, nikt się nie wstrzymał.
Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
Kto się wstrzymał? W 22. poprawce do art. 119 ust. 3 wnioskodawcy
W głosowaniu wzięło udział 387 posłów. Za oddano proponują, aby w przypadku zawarcia umowy, o któ-
180 głosów, przeciw – 207, nikt się nie wstrzymał. rej mowa w art. 115 ust. 6, BGK pobierał roczną opła-
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. tę nie większą niż 1,5% dokonanych w ciągu roku
W 19. poprawce do art. 88 pkt 1 i 2 wnioskodawcy wpłat, o których mowa w art. 117 ust. 2, a nie – jak
proponują zmianę o charakterze redakcyjno-legisla- proponują komisje – 3,5%.
cyjnym. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.
Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po-
Przystępujemy do głosowania. prawki 23.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 19. Przystępujemy do głosowania.
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 22.
Kto jest przeciw? poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw?
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
102 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Do zadania pytania zgłosiły się dwie osoby.


Dalszych zgłoszeń nie widzę.
Kto się wstrzymał? Zamykam listę.
W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za oddano Pani poseł Bańkowska.
186 głosów, przeciw – 212, nikt się nie wstrzymał.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
W 23. poprawce do art. 119 ust. 3 wnioskodawcy Poseł Anna Bańkowska:
proponują, aby w przypadku zawarcia umowy, o któ-
rej mowa w art. 115 ust. 6, BGK pobierał roczną opła- Dziękuję bardzo.
tę nie większą niż 2% dokonanych w ciągu roku Chciałabym poprosić państwa posłów o chwilę
wpłat, o których mowa w art. 117 ust. 2. uwagę, ponieważ mam zamiar w imieniu klubu po-
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. ruszyć chyba nietypowe sprawy. Otóż zarówno my,
Przystępujemy do głosowania. jak i PiS proponujemy w tej poprawce i we wnioskach
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 23. mniejszości skreślenie art. 14.
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Proszę państwa, art. 14...
Kto jest przeciw? (Głos z sali: Rozdziału.)
Kto się wstrzymał? Rozdziału 14. Tytuł rozdział 14 brzmi: Fundusz
W głosowaniu wzięło udział 396 posłów. Za odda- dożywotnich emerytur kapitałowych utworzony
no 186 głosów, przeciw – 210, nikt się nie wstrzymał przez powszechne towarzystwo emerytalne.
od głosu. Szanowni Państwo! Projekt ustawy o zakładach
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. emerytalnych z dnia 18 lutego br. oraz kolejny pro-
W 24. poprawce do art. 129 ust. 3 wnioskodawcy jekt ustawy o funduszach dożywotnich emerytur
proponują, aby w imieniu emerytów lub osób uposa- kapitałowych z 21 kwietnia br. nie zawierały możli-
żonych skargę na fundusz mogły wnieść także związ-
wości utworzenia funduszu dożywotnich emerytur
ki zawodowe.
kapitałowych przez powszechne towarzystwo emery-
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.
talne. Taka możliwość pojawiła się dopiero w kolejnej
Przystępujemy do głosowania.
wersji projektu – z dnia 22 lipca tego roku. Decyzja
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 24.
o tym, kto będzie mógł zarządzać funduszami doży-
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw? wotnich emerytur kapitałowych, a więc docelowo
Kto się wstrzymał? kwotą według obecnych wartości w wysokości 600
W głosowaniu wzięło udział 399 posłów. Za odda- mld zł, ma kluczowe znaczenie zarówno dla milionów
no 183 głosy, przeciw – 216, nikt się nie wstrzymał. przyszłych emerytów indywidualnie, jak i dla całej
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. naszej gospodarki. Jest oczywiste (Dzwonek) dla
W 25. poprawce do art. 132 ust. 1 wnioskodawcy wszystkich obiektywnych ekspertów...
proponują, aby Skarb Państwa reprezentowany przez Muszę to doczytać, panie marszałku.
ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa był
zobowiązany w terminie 3 miesięcy od wejścia w życie
ustawy utworzyć zakład zgodnie z jej przepisami. Marszałek:
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.
Przystępujemy do głosowania. Pani poseł, proponowałbym zadać pytanie.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 25.
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw? Poseł Anna Bańkowska:
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za odda- ...że dopuszczenie do tego biznesu powszechnych
no 186 głosów, przeciw – 212, nikt się nie wstrzy- towarzystw emerytalnych bardzo poważnie ograni-
mał. czy konkurencję. Jest to więc rozwiązanie szkodliwe
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. i budzi poważne wątpliwości.
6. wniosek mniejszości oraz poprawki 26. i 27. po- Dlatego stawiam premierowi krótkie pytania. Kto
legają na skreśleniu m.in. przepisów rozdziału 14. imiennie i kiedy oraz na podstawie jakich argumen-
W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie tów podjął decyzję o wprowadzeniu do projektu z
poprawkę 27. dnia 22 lipca możliwości utworzenia przez powszech-
(Głos z sali: Panie marszałku...) ne towarzystwa emerytalne funduszu? Drugie: Czy
Za momencik, dobrze? i jaką rolę...
W poprawce tej wnioskodawcy proponują skreślić
rozdział 14 oraz w art. 146 pkt 2.
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Marszałek:
Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 6.
wniosku mniejszości i 26. poprawki. Pani poseł, pani już znacznie przekroczyła czas.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie 103

Poseł Anna Bańkowska: Marszałek:


...w powstaniu tej ustawy odegrała Izba Gospo- Przepraszam bardzo, pani poseł, ale bardzo panią
darcza Towarzystw Emerytalnych wraz z jej preze- proszę, żeby jednak podporządkowała się pani pew-
sem? Czy wśród osób doradzających administracji nemu reżimowi czasowemu. Pytania są ważne, ale
rządowej... wstęp mógłby być po prostu krótszy. Taka jest moja
sugestia.
Pan poseł Stanisław Szwed, proszę bardzo.
Marszałek:
Pani poseł... Poseł Stanisław Szwed:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skreślenie tego
Poseł Anna Bańkowska: rozdziału jest kluczowe dla całego systemu emerytal-
nego, jeśli chodzi o II filar. Doprowadzenie do sytuacji,
Pani minister, przepraszam, to chyba coś dla w której powszechne towarzystwa emerytalne zajmu-
pani. ją się częścią inwestycyjną naszych środków w II fila-
rze, jak również częścią ubezpieczeniową, czyli wypła-
Marszałek: tą, niszczy praktycznie całą reformę. Pytanie jest
zasadnicze, dotyczy tego, po co to właściwie robimy.
Pani poseł, ale pani już bardzo znacznie przekro- Jeżeli rozwiązanie jest takie, to trzeba było wprost
czyła czas. zapisać, że wypłatą emerytur z II filaru będą zajmo-
wać się powszechne towarzystwa emerytalne i mieli-
byśmy czystą sytuację. Tworzymy jakąś fikcję, która
Poseł Anna Bańkowska: tak naprawdę służy tylko jednemu – zabezpieczeniu
interesów powszechnych towarzystw emerytalnych, a
Czy wśród osób doradzających administracji rzą- nie interesów ubezpieczonych. Mam pytanie do posła
dowej odpłatnie lub bezpłatnie w sprawie tej ustawy sprawozdawcy. Pamięta pan poseł również pracę nad
były osoby wykonujące w 2008 r. na rzecz tej izby reformą w 1998 r., to, jaki był cel tej reformy. Nigdy
pracę lub odpłatne usługi? tym celem nie było to, żebyśmy powierzali również
Po trzecie, czy ktokolwiek, a jeśli tak, to kto, z nasze środki dotyczące części ubezpieczeniowej po-
osób odpowiedzialnych za przygotowanie tej ustawy wszechnym towarzystwom emerytalnym. Nie mamy
uczestniczył w dwustronnym spotykaniu z przedsta- żadnej konkurencji, wprowadzamy jeden element eme-
wicielami tej izby. (Gwar na sali) Czy spotkania te rytur kapitałowych – emeryturę dożywotnią, tak więc
miały charakter oficjalny, czy sporządzano po nich naprawdę tworzymy jedną wielką fikcję, czyli jeden
notatkę lub inną formę dokumentu pisemnego... wielki skok na kasę, którą tworzą powszechne towa-
rzystwa emerytalne. (Oklaski)

Marszałek:
Marszałek:
Pani poseł...
Dziękuję bardzo.
Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini-
Poseł Anna Bańkowska: sterstwie Pracy i Polityki Społecznej pan minister
Marek Bucior. (Gwar na sali)
...czy też były nieoficjalne? (Gwar na sali)
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Marszałek: Pracy i Polityki Społecznej
Marek Bucior:
Pani poseł...
(Poseł Ryszard Kalisz: Ale to bardzo ważne, panie Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie!
marszałku.) (Głos z sali: Głośniej.)
Bardzo ważne, ale wstęp był niepotrzebny. Konsultacje społeczne, które odbywały się w Mi-
nisterstwie Pracy i Polityki Społecznej, przeprowa-
dzano zgodnie z regulaminem prac Rady Ministrów.
Poseł Anna Bańkowska: Zgodnie z nim każdy projekt ustawy jest przekazy-
wany do konsultacji społecznych po jego przygotowa-
Czy któreś z tych spotkań odbyło się poza siedzi- niu przez podmiot wysyłający go do konsultacji spo-
bą urzędu? Jeśli tak, to gdzie? Dziękuję bardzo. łecznych i zgodnie z uzyskanymi pozwoleniami z
(Gwar na sali, oklaski) Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Projekt ustawy,
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
104 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy Powiem tak. Połączone komisje nie przyjęły argu-
i Polityki Społecznej Marek Bucior mentacji posła Szweda. Po pierwsze, chodzi o konku-
rencję, po drugie, powszechne towarzystwa emery-
który przekazywany jest do konsultacji społecznych, talne muszą spełnić wszystkie wymogi zapisane w tej
w pierwszym etapie po uzyskaniu stosownych paraf ustawie, w tym te kapitałowe, czyli chodzi o 75 mln
z biura prawnego jest przekazywany do Kancelarii zł, 100 mln zł. Panie pośle, postawię tylko retoryczne
Prezesa Rady Ministrów, gdzie odpowiednia komór- pytanie: Czy nie lepiej, żeby powszechne towarzy-
ka organizacyjna opiniuje projekt ustawy pod kątem stwa emerytalne jawnie zakładały te fundusze, niż
zarówno oceny skutków regulacji, jak również zakre- gdyby założyciele powszechnych towarzystw emery-
su konsultacji społecznych. Do takich zaliczamy nie talnych mieli tworzyć spółki i na to samo by wycho-
tylko konsultacje ze związkami zawodowymi czy or- dziło? Dziękuję bardzo. (Gwar na sali)
ganizacjami pracodawców, ale również z podmiotami
bezpośrednio zainteresowanymi. W związku z tym
do takich podmiotów, na których funkcjonowanie Marszałek:
dany projekt ustawy będzie oddziaływał, niewątpli-
wie należą Związek Banków Polskich, Izba Gospo- Dziękuję bardzo.
darcza Towarzystw Emerytalnych. Rozumiem, że o Pani poseł, jak rozumiem, w trybie sprostowania
ten podmiot pytano. (Gwar na sali) własnej źle zrozumianej wypowiedzi, tak? Proszę
W trakcie konsultacji społecznych każdy projekt bardzo. Tylko bardzo proszę o umiar, jeżeli chodzi o
ustawy pod ich wpływem – wynika to z samej istoty czas.
rzeczy – zmienia się. Niewątpliwie ten projekt ustawy
również uległ pewnym zmianom. Do takich zmian
należy umożliwienie powszechnym towarzystwom
Poseł Anna Bańkowska:
emerytalnym uruchomienia funduszy dożywotnich
emerytur kapitałowych. Zwracam jednak uwagę, że
Chcę tylko coś powiedzieć. Panie pośle, tu chodzi
zgodnie z ustawą o organizacji i funkcjonowaniu fun-
o wielkie pieniądze. Towarzystwa emerytalne mają
duszy emerytalnych powszechne towarzystwo eme-
kontakty z ubezpieczonymi. Pan o tym dobrze wie,
rytalne obecnie może zarządzać jednym otwartym
chodzi o 600 mld zł. Mam taką prośbę do pana pre-
funduszem emerytalnym. Mniej więcej do połowy
2005 r., począwszy od 1 stycznia 2005 r., prawo do- miera, abyśmy otrzymali na piśmie odpowiedzi na
puszczało zarządzanie dwoma otwartymi fundusza- wszystkie zgłoszone przeze mnie pytania. Jako gru-
mi emerytalnymi: funduszem typu A i funduszem pa posłów skierowaliśmy do premiera interpelację o
typu B. Niestety nie doszło do utworzenia takich fun- takiej samej treści, gdyż uważamy wyjaśnienie tej
duszy i później w ramach zmian w nowelizacji ta sprawy za bardzo, bardzo istotne. Dziękuję bardzo.
możliwość została zniesiona. (Oklaski)
Rodzi się następujące pytanie, czy rzeczywiście
fundusz dożywotnich emerytur kapitałowych może
być (Gwar na sali) tworzony tylko przez podmiot, Marszałek:
który obecnie jeszcze nie istnieje. Czy naprawdę kon-
strukcja ustawy polegająca na odseparowaniu akty- Proszę państwa, przystępujemy do głosowania.
wów dwóch podmiotów, z jednej strony funduszu Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 27.
dożywotnich emerytur kapitałowych, a z drugiej poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
strony powszechnego towarzystwa emerytalnego, Kto jest przeciw?
rzeczywiście uniemożliwia tworzenie PTE funduszu Kto się wstrzymał?
dożywotnich emerytur kapitałowych? Naszym zda- W głosowaniu wzięło udział 391 posłów. Za odda-
niem – nie. Jest to możliwe. Nie rozumiem zarzutu, no 184 głosy, przeciw – 206, 1 osoba wstrzymała się
że rozszerzenie możliwości konkurencyjnych ograni- od głosu.
cza możliwości konkurencyjne. Nie ma takiej możli- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
wości. Dziękuję bardzo. (Gwar na sali, oklaski) W 6. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo-
nują skreślić art. od 133 do 138 oraz pkt 2 w art.
146.
Marszałek: Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje
bezprzedmiotowość 26. poprawki.
Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania.
Pan poseł sprawozdawca, proszę bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6.
wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć
przycisk.
Poseł Marek Zieliński: Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będę mówił bar- W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za odda-
dzo krótko. Zostałem wywołany przez posła Szweda. no 184 głosy, przeciw – 209, nikt się nie wstrzymał.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie 105

Marszałek razu, a mianowicie kto, który podmiot w czasie kon-


sultacji społecznych zgłosił taką uwagę, aby PTE
Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. mogły być zakładami emerytalnymi? Który podmiot,
W 26. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić który brał udział w konsultacjach, zgłosił taką uwa-
rozdział 14. gę? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.
Do zadania pytania zgłosiła się pani poseł Seny-
szyn. Marszałek:
Czy są dalsze zgłoszenia?
Nie widzę. Zamykam listę. Dziękuję bardzo.
Bardzo panią proszę. Proszę państwa, przystępujemy… (Poruszenie na
sali)
Pani poseł, zdaje się, poczuła się urażona. Moja
Poseł Joanna Senyszyn: uwaga nie dotyczyła pani wypowiedzi. Akurat pani
wypowiedzi są najczęściej merytoryczne.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, Proszę państwa…
że pan marszałek stale przerywał pytanie pani poseł (Poseł Anna Bańkowska: Panie marszałku…)
Bańkowskiej, co sprawiało wrażenie, iż jest to chęć Pani poseł jeszcze? W jakim trybie, pani poseł?
odwrócenia uwagi od poważnego problemu, który (Poseł Anna Bańkowska: Zapisałam się w tej
pani poseł poruszała, pod pretekstem zasad regula- chwili.)
minu, chciałabym zapytać, czy pan marszałek życzy Ale w jakim trybie chce pani zabrać głos? (Poru-
sobie, żeby w przyszłości, kiedy posłowie Lewicy będą szenie na sali)
mieć dłuższe pytania, ale jednorodne i stanowiące (Głos z sali: Pytanie.)
całość, zadawało je kilka osób po to właśnie, żeby (Poseł Anna Bańkowska: Chcę zadać pytanie.)
każda mieściła się w czasie. I czy rzeczywiście po- Pani poseł, nie, przepraszam. W jakim trybie chce
trzebna jest taka fikcja, żeby stało się zadość regula- pani zabrać głos?
minowi, czy też pan marszałek może wreszcie wyka-
(Poseł Anna Bańkowska: Chcę zadać pytanie, dla-
zać pewną elastyczność umysłu… (Wesołość na sali,
czego pan mnie obraża.)
oklaski)
Właśnie powiedziałem, że to w najmniejszym
(Głosy z sali: Ooo…)
stopniu nie dotyczy pani. Najchętniej zaproszę panią
…i zechce dopuszczać do zadawania pytań stano-
na kawę i wytłumaczę. (Oklaski)
wiących zwartą całość, a jeżeli one dotyczą nieprawi-
(Głosy z sali: Ooo…)
dłowości, które być może obciążają rząd, który pan
(Głos z sali: 5 minut przerwy na kawę.) (Porusze-
marszałek w jakiejś mierze reprezentuje, to nie bę-
dzie przerywał w celu odwrócenia uwagi? Dziękuję. nie na sali)
(Oklaski) Teraz odpowiedź na pytanie.
(Poseł Joanna Senyszyn: Panie marszałku…)
Powiedziałem wyraźnie: panią poseł Bańkowską.
Marszałek: Pani poseł Seneszyn, pani słyszała to. (Wesołość na
sali, oklaski)
Pani poseł, nie zamierzam prowadzić z panią po- Proszę państwa, odpowiedzi na pytanie udzieli
lemiki na tym poziomie, więc żadnej złośliwości pani pan minister Marek Bucior.
ode mnie nie usłyszy. Chciałbym natomiast państwa Bardzo proszę.
poinformować, że przewidzieli państwo, tzn. Wysoka
Izba, na zadanie pytania w regulaminie 1,5 minuty.
Takie są uprawnienia, takie są umowy. 1,5 minuty Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
bez względu na to, kto zadaje pytanie i w jakiej spra- Pracy i Polityki Społecznej
wie. Jest to kwestia umiejętności działania posła, aby Marek Bucior:
w ciągu 1,5 minuty zadać pytanie w sprawach istot-
nych. Jeżeli jedni posłowie sobie z tym radzą, nie Panie Marszałku! Panie i Panowie! Nie jestem w
widzę żadnego powodu, żeby inni tego nie mogli przy- stanie w tej chwili precyzyjnie odpowiedzieć, czy tyl-
najmniej spróbować uczynić. Taka jest prosta spra- ko jeden podmiot, czy więcej niż jeden. Na pewno…
wa, pani poseł. (Poruszenie na sali) (Poseł Ryszard Kalisz: Jaki, jaki?)
Pani poseł Małgorzata Sadurska. Chcę udzielić odpowiedzi, panie pośle. (Porusze-
nie na sali) Chcę powiedzieć, że wiem, iż jeden na
pewno, a czy jeszcze jakieś inne, muszę po prostu
Poseł Małgorzata Sadurska: sprawdzić w dokumentacji. (Poruszenie na sali) Nie-
wątpliwie podmiotem powołanym do reprezentowa-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! nia interesu powszechnych towarzystw emerytal-
Mam krótkie pytanie, żeby nie zamazywać jego ob- nych jest Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytal-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
106 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy Poseł Tadeusz Cymański:


i Polityki Społecznej Marek Bucior
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze,
nych i ona konsekwentnie taki postulat zgłaszała. chciałbym potwierdzić pytania pani poseł Bańkow-
(Poruszenie na sali) skiej i podpisać się pod nimi. To były bardzo precy-
(Głos z sali: Aaa…) zyjne, bardzo dokładne pytania, o kapitalnej wadze,
Czy dodatkowo jeszcze inne podmioty, czy też – i wymagają równie precyzyjnych odpowiedzi. Pan
nie wiem – organizacje pracodawców czy związki minister był łaskaw przedstawić ogólną formułę
zawodowe, czy też jakieś inne podmioty, chociażby w działania, konsultowania. Okej, ale to nie są odpo-
postaci organów administracji rządowej, w tej chwili wiedzi na te konkretne pytania.
nie odpowiem na to pytanie, bo to wymaga spraw- Mam pytanie następujące. Ta ustawa w mocnym
dzenia w dokumentacji. Dziękuję. (Oklaski) sensie jest ustawą pionierską. Z pionierami jest tak,
że albo otrzymują medale i zaszczyty, albo nie wra-
cają. (Wesołość na sali) Zawsze jednak robią to na
Marszałek: własną rękę i na własne ryzyko. Tutaj mamy do czy-
nienia z pionierstwem na ryzyko wielu milionów lu-
Dziękuję bardzo.
dzi. I dlatego trzeba postawić pytanie, jakie państwo
Przystępujemy do głosowania.
europejskie, jaki kraj tego typu rozwiązania wpro-
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 26.
wadził, gdzie tego typu zasady obowiązują. Jedno z
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw? najważniejszych pytań, które powraca, dotyczy pro-
Kto się wstrzymał? blemu gwarancji.
W głosowaniu wzięło udział 394 posłów. Za odda- Zasięgałem informacji w różnych środowiskach.
no 183 głosy, przeciw – 210, 1 osoba wstrzymała od Z wiedzy, którą uzyskałem, również prasowej, ale nie
głosu. tylko, wynika, że polskie rozwiązanie – to propono-
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. wane – jest unikalne, ponieważ tak naprawdę pań-
27. poprawkę już rozpatrzyliśmy. stwo nie uczestniczy w systemie gwarancji poprzez
W 28. poprawce do art. 150, zawierającego zmiany reasekurację, przez zapisy ustawowe. (Dzwonek) To
do ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytal- pytanie trzeba tu postawić, ponieważ jeśli jest do-
nym oraz rzeczniku ubezpieczonych, wnioskodawcy brze, to jest dobrze – już kończę – ale jeżeli będzie
proponują poprzez skreślenie zmiany utrzymać obo- dekoniunktura, to największą cenę zapłacą najsłabsi.
wiązujące brzmienie art. 5 ust. 1 oraz w art. 20 pkt To trzeba głośno powiedzieć. Państwo nie może się
5, aby do zadań rzecznika należało podejmowanie odwrócić plecami do takiego problemu społecznego.
działań w zakresie ochrony osób, których interesy (Poruszenie na sali, oklaski)
reprezentuje m.in. poprzez stwarzanie możliwości
polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów
także między towarzystwami emerytalnymi a osoba- Marszałek:
mi otrzymującymi dożywotnią emeryturę kapitałową
lub osobami przez nie upoważnionymi. Dziękuję.
Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 28.
poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał? Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za odda- strze! Odpowiadając na pytania pani poseł Anny
no 396 głosów, przeciw – 2, nikt się nie wstrzymał. Bańkowskiej, powiedział pan, że rozdział 14, umoż-
Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. liwiający tworzenie funduszy dożywotnich emerytur
29. poprawkę już rozpatrzyliśmy. kapitałowych przez powszechne towarzystwa emery-
Przystępujemy do głosowania nad całością pro- talne, powstał na kolejnym etapie konsultacji. Pyta-
jektu ustawy. (Poruszenie na sali) nie jest następujące: Dlaczego państwo, jako rząd,
Do zadania pytań zgłosiły się 3 osoby. (Poruszenie nie przesłali z tym rozdziałem do konsultacji partne-
na sali) rom społecznym tego rozwiązania? Dlaczego pomi-
Czy są dalsze zgłoszenia? nęliście tychże partnerów? (Oklaski)
Jest czwarte zgłoszenie. Innych zgłoszeń nie Szanowni państwo, to rozwiązanie to jest kwestia
ma. 600 mld zł. Rozwiązanie to, pani minister Julio Pi-
Zamykam listę. tero, mówiące o tym, jest lepsze niż: „i inne czasopi-
Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Cymański. (Po- sma”. To jest lepsze rozwiązanie. Polecamy pani,
ruszenie na sali) niech się pani tym zainteresuje. (Oklaski)
Bardzo proszę, panie pośle. (Poseł Ryszard Kalisz: To jest obowiązek.)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie 107

Poseł Tadeusz Tomaszewski dżerów. Z kolei Fundusz Rezerwy Demograficznej jest


zarządzany przez ZUS, a więc przez instytucję, można
Chcielibyśmy jeszcze raz zapytać pana ministra o powiedzieć, państwową. Jak to jest – zadaję pytanie
najważniejszą kwestię: Dlaczego rząd grabi polskich przedstawicielowi rządu – że wyniki Funduszu Rezer-
emerytów? 7% OFE, do tego 3,5%, to razem jest wy Demograficznej są około cztery razy lepsze niż
10,5%. Pani minister Fedak w czasie pierwszego czy- wyniki otwartych funduszy emerytalnych w tym sa-
tania ustaw o emeryturach kapitałowych powiedzia- mym czasie? Czy nie lepiej jest przekazać tak duży
ła, że podziela opinie dotyczące wysokich kosztów i kapitał w zarząd instytucji społecznej, jaką niewątpli-
że będzie zwolennikiem obniżenia. Leżą projekty klu- wie jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych?
bu Lewica w tej sprawie. Niestety, do dzisiaj nie ma Czy rząd przewiduje w najbliższym czasie zwery-
żadnego zdania na ich temat. Dlaczego rząd po raz fikowanie swojej dotychczasowej postawy i wzięcie
kolejny preferuje rynki finansowe kosztem przy- przykładu ze Słowacji, gdzie rząd podjął kierunkową
szłych emerytów i rencistów? Dziękuję. (Oklaski) decyzję dotyczącą przejęcia funduszy emerytalnych,
a więc nacjonalizacji funduszy emerytalnych? Prze-
cież na kontach funduszy emerytalnych na Słowacji
Marszałek: są nieporównywalnie mniejsze pieniądze, bo ok. 2
mld euro, a u nas jest to kwota rzędu 40 mld. Podob-
Dziękuję. ne decyzje podjął rząd Argentyny. Czy nie jest pora,
Pan poseł Przemysław Gosiewski. aby poważnie się zastanowić? W ciągu roku na otwar-
tych funduszach emerytalnych nasi emeryci stracili
ok. 30 mld zł. Jakie są gwarancje państwa, że ten
Poseł Przemysław Gosiewski: stan nie będzie się pogłębiał i że nie będziemy mieli
najbiedniejszych emerytów na świecie? Dziękuję bar-
Dziękuję bardzo. dzo. (Oklaski)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do
pana ministra Buciora, bo z tej całej dyskusji mogli-
śmy zrozumieć, że dotychczas towarzystwa emery-
Marszałek:
talne nie mogły prowadzić zakładów emerytalnych.
Dziękuję bardzo.
Tak było we wcześniejszych uregulowaniach praw-
Odpowiedzi udzieli pan minister Marek Bucior.
nych. Dowiedzieliśmy się również, panie ministrze,
że na wniosek izby reprezentującej PTE została
wprowadzona ta poprawka. Czy możemy, panie mi-
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
nistrze, rozumieć to w taki sposób, że mamy do czy-
Pracy i Polityki Społecznej
nienia z lobbingiem instytucji gospodarczej, której
Marek Bucior:
postulaty przyjął rząd i proponuje w tej ustawie? Czy
w związku z tym, panie marszałku, nie powinniśmy Panie Marszałku! Panie i Panowie! Po pierwsze,
jednak tej sprawy wyjaśnić? Kiedyś były już prace pełna dokumentacja przeprowadzonych konsultacji
wokół ustawy, gdzie dopisano wyrazy: i innych cza- społecznych i uzgodnień międzyresortowych jest do-
sopismach. stępna na stronach internetowych ministerstwa pra-
(Głos z sali: O SKOK-ach, SKOK-i.) cy i znajduje się w BIP. W związku z tym wszystkich
(Głos z sali: Sklepy wielkopowierzchniowe.) zainteresowanych zachęcam do zajrzenia do BIP Mi-
Czy dzisiaj, w związku z tym, że pan minister w nisterstwa Pracy i Polityki Społecznej.
Wysokiej Izbie złożył oświadczenie wskazujące, że na Czy partnerzy społeczni dostali projekt ustawy,
wniosek instytucji gospodarczej rząd przyjął pewne który zawiera rozwiązania dotyczące powszechnych
rozwiązania, ta sprawa nie powinna być wyjaśniona, towarzystw emerytalnych? Proszę państwa, pierwot-
zanim przejdziemy do ostatecznego głosowania? na wersja – ta, która szła zgodnie z ustawą o związ-
Dziękuję bardzo. (Oklaski) kach zawodowych i organizacjach pracodawców –
faktycznie nie zawierała takiego rozwiązania. To
jednak nie oznacza, że ustawa ta nie była dodatkowo
Marszałek: konsultowana w ramach Komisji Trójstronnej. Usta-
wa o dożywotnich emeryturach kapitałowych była
Dziękuję bardzo. omawiana podczas posiedzeń Zespołu do Spraw
Pan poseł Ryszard Zbrzyzny. Ubezpieczeń Społecznych i zgodnie z obowiązujący-
mi procedurami została we właściwych terminach
przekazana partnerom społecznym, przede wszyst-
Poseł Ryszard Zbrzyzny: kim tym, którzy są członkami Komisji Trójstronnej,
a więc mam na myśli zarówno związki zawodowe, jak
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otwarte fundusze i organizacje pracodawców.
emerytalne w Polsce są oczywiście zarządzane przez Czy pionierskie rozwiązania mają miejsce w in-
prywatne firmy i rzekomo przez znakomitych mene- nych krajach Europy? Jeżeli jesteśmy pionierami, to
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
108 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy do OFE typu B, czyli zainwestowałbym w obligacje.


i Polityki Społecznej Marek Bucior W takim wypadku wzrost zamiast iść w górę, będzie
niższy. Jeżeli mamy takie propozycje, to proszę bar-
musimy przyjąć założenie, że nimi jesteśmy. W związ- dzo. Oczywiście to rozwiązanie musimy wprowadzić,
ku z tym jesteśmy pierwszym krajem, który podjął czyli przygotować OFE typu B, ale muszą one dawać
pionierskie działania. możliwość przeniesienia do nich swoich środków do-
Czy są gwarancje państwa? Tak, ostatecznym piero wtedy, kiedy indywidualnie, jako członkowie
gwarantem jest państwo. OFE, będziemy podejmować taką decyzję.
Zsumowanie, że 7% OFE i 3,5%, to w sumie 10,5%, Proszę państwa, czy PTE mogły tworzyć zakłady
jest bardzo proste, ale nieprawdziwe, niestety. 7% to emerytalne? Tak, ponieważ mogły być akcjonariu-
opłata od składki, która trafia do funduszu i jest prze- szami nawet w 100%, a więc jedynie zmienilibyśmy
liczana na jednostki rozrachunkowe, inwestowania i rozwiązanie na rzecz ich podrożenia.
pomnażana. Owszem, w tym roku mamy do czynienia Jeżeli chodzi o Fundusz Rezerwy Demograficznej,
z kryzysem finansowym, który nie omija również na- zwróćmy uwagę przede wszystkim na całkowicie
szej giełdy. Niestety, tak się zdarzyło. Do tej pory sto- inną jego konstrukcję. To fundusz mały, nisko zasi-
py zwrotu były wysokie, potrafiły sięgać 16%. Jeżeli lony, brak indywidualnych kont, w związku z tym
patrzymy na waloryzację I filara, to musimy zwrócić niskie koszty, koszty ukryte w Zakładzie Ubezpie-
uwagę, że ta waloryzacja była na bardzo niskim po- czeń Społecznych, z innymi limitami inwestycyjny-
ziomie. To dopiero ten rok, zgodnie z założeniami re- mi. Jeżeli OFE może inwestować do 40% w instru-
formy, jest rokiem, w którym waloryzacja w I filarze menty typu akcje, to FRD może jedynie inwestować
jest wysoka, a w otwartych funduszach emerytalnych maksymalnie do 30%. Tak się złożyło w historii dzia-
rzeczywiście mamy do czynienia z dekoniunkturą i łania FRD, który został powołany w 2002 r., że po-
spadkiem jednostki rozrachunkowej. Czy to oznacza, czątkowo środki były inwestowane jedynie w obliga-
że emeryci już coś stracili? Jeżeli państwo mają dom i cje, i paradoksalnie te bezpieczne inwestycje spowo-
wycena państwa domu spada w danym roku, to pań- dowały, że dzisiaj FRD wypada rzeczywiście korzy-
stwo już stracili? Nie. Dopiero jak będą państwo sprze- stanie na tle OFE. Nie jestem jednak przekonany, czy
dawać dom, to się okaże, czy państwo zyskali, czy z takim zarządzaniem, biorąc pod uwagę ogranicze-
stracili. Tak samo jest z jednostką rozrachunkową. Jej nie w postaci 30-procentowego limitu, byłoby to moż-
wartość dziś spada, ale czy za rok lub półtora będzie liwe przy dobrej koniunkturze na Giełdzie Papierów
Wartościowych. Dziękuję. (Oklaski)
wyższa, czy jeszcze niższa, to się dopiero okaże.
Sytuacja pokazuje, że rząd przyjął właściwe roz-
wiązania, przyjmując projekt ustawy o emeryturach
kapitałowych, ponieważ przez pierwsze pięć lat, do
Marszałek:
osiągnięcia 65. roku życia przez kobietę, zapropono-
Dziękuję bardzo. (Gwar na sali)
wano wypłatę okresowej emerytury kapitałowej. To
Z wnioskiem formalnym zgłosił się pan poseł
oznacza, że jej wysokość może nie będzie najwyższa,
przewodniczący Olejniczak.
owszem, ale w każdym miesiącu będą umarzane jed- Bardzo proszę.
nostki rozrachunkowe opiewające na kwotę tej eme-
rytury. Jeżeli będzie dekoniunktura, to będzie uma-
rzanych więcej jednostek rozrachunkowych, a kiedy Poseł Wojciech Olejniczak:
sytuacja na giełdzie będzie się stopniowo poprawiała,
wartość jednostki rozrachunkowej wzrośnie. Wzro- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie!
śnie też stan posiadania na koncie w otwartym fun- Sprawa jest niezwykle poważna. Chodzi o rozdział 14
duszu emerytalnym i będzie się umarzało mniejszą i sposób, w jaki został on wprowadzony. Nie chcieli-
liczbę jednostek rozrachunkowych na rzecz tejże byśmy, panie marszałku, w takich dzisiejszych oko-
emerytury. Jeżeli przyjmuje się takie założenie i licznościach kogokolwiek oskarżać, ale ten rozdział
wprowadza się takie rozwiązanie, to oznacza, że tak wzbudza wiele wątpliwości. Prosimy więc, panie mar-
naprawdę w tym przypadku kluczowa jest sytuacja szałku, i składam taki wniosek, aby dzisiaj nad tą
na giełdzie w roku 2014. Tak naprawdę w tzw. mię- ustawą nie głosować. Ustawa wchodzi w życie w 2013
dzyczasie musimy również wprowadzić rozwiązania, r., naprawdę jest więc czas, żeby rozwiać wszelkie
które umożliwią nam przeniesienie środków zgroma- wątpliwości, żeby żadne oskarżenia czy pytania nie
dzonych w obecnym OFE typu A do OFE bezpiecznie pozostały bez odpowiedzi.
zarządzanego, jeżeli nastąpi wzrost wartości jednost- Prosiłbym, panie marszałku, żeby ewentualne
ki rozrachunkowej w OFE. Gdyby takie OFE istnia- głosowanie, jeżeli rządowi bardzo na tym zależy,
ło i byłbym jego członkiem, który miałby już prawo przenieść na piątek. Chodzi o to, żeby do piątku od-
do przeniesienia środków do OFE bezpiecznego, a było się posiedzenie Konwentu Seniorów, żebyśmy
ktoś zaproponowałby mi to dzisiaj, to osobiście od- mogli porozmawiać wspólnie z ministrem odpowie-
mówiłbym, ponieważ dokonałbym realizacji straty. dzialnym za tę problematykę, być może z premierem,
Tak, ponieważ wyszedłbym z OFE typu A, który za- i wyjaśnić wątpliwości. To wniosek formalny, panie
inwestował w większym stopniu w akcje, i przeszedł marszałku. (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie 109

Marszałek: Poseł Tadeusz Cymański:

Dziękuję bardzo. Nie tyle z wnioskiem formalnym, co ze sprosto-


Panie przewodniczący, chcę pana poinformować, waniem.
że na zgłoszenie wszelkich zastrzeżeń i wątpliwości (Głos z sali: Nie, nie…)
był odpowiedni moment. Rząd przysłuchuje się tej
debacie… (Gwar na sali)
Przecież kwestia poprawek, istnienia bądź nieist- Marszałek:
nienia rozdziału 14 była sprawą znaną i był odpo-
wiedni moment na zgłaszanie takich zastrzeżeń. Teraz pan chce prostować, panie pośle?
Zgłosili państwo wiele pytań i wątpliwości. Przedsta-
wiciel pańskiego klubu zapowiedział interpelację w
tej sprawie. Rząd jest obecny, słucha i oczywiście Poseł Tadeusz Cymański:
udzieli stosownej odpowiedzi. Jeżeli są jakiekolwiek
wątpliwości, jeżeli się okaże, że są istotne podstawy Tak, stawiałem pytanie. Mam nieodparte wraże-
pańskich obaw, które nie są insynuacjami, bo na ra- nie, że pan minister mnie nie zrozumiał, nie wyklu-
zie przedstawione były tylko raczej luźne wątpliwo- czam, że i ja jego nie zrozumiałem… (Wesołość na sali,
ści, to jest jeszcze Senat, więc nie widzę żadnego oklaski) To możliwe, dlatego że był łaskaw odpowie-
powodu, by zatrzymać procedurę w tej kwestii tylko dzieć, potwierdził: to jest pionierskie. Natomiast isto-
i wyłącznie dlatego, że ktoś zgłasza w tej chwili py- ta mojego pytania polegała na tym, by użyć porówna-
tania. W ten sposób moglibyśmy zatrzymać procedu- nia niejako alpinistycznego, że jesteśmy pionierskim
rę dotyczącą każdej innej ustawy. krajem, który jako pierwszy i jedyny w Europie pozo-
stawia w górach obywateli bez liny asekuracyjnej.
(Poruszenie na sali) I jest pytanie: Czy są rozwiązania
Poseł Wojciech Olejniczak: w różnych systemach w Europie, gdzie waloryzacja –
podkreślam: waloryzacja – różnych emerytur i w róż-
Panie marszałku, to specyficzna ustawa i również nych systemach jest w 100% zostawiona, uzależniona
szczególny rozdział, który znalazł miejsce w tej usta- od tego, co się dzieje na rynku? Bo to jest clue dyskusji
wie w szczególnym trybie, dotychczas niespotyka- – oprócz cieni, wątpliwości na temat narodzin, ale to
nym. Pan minister, zamiast rozwiać nasze wątpliwo- jest inne pytanie dotyczące tej ustawy. (Oklaski)
ści, jeszcze więcej tych wątpliwości dał nam pod
rozwagę. (Oklaski) Jest więc potrzeba, żeby przemy-
śleć tę sprawę, żeby przede wszystkim zastanowił się Marszałek:
rząd.
Stąd prośba do pana marszałka: Panie marszałku Dziękuję bardzo.
nie głosujmy nad tym dzisiaj, bo wyrządzimy bardzo Nie wiem, czy w kwestiach alpinistycznych zechce
dużo szkód. Po co nam powoływanie później komisji pan…
śledczych i badanie, kto i w jakich okolicznościach Nie. Dziękuję bardzo.
zgłosił ten rozdział? Panie marszałku, można to za- Przystępujemy do głosowania nad całością pro-
trzymać, zbadajmy… jektu ustawy.
(Głos z sali: No nie, bez przesady.) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca-
łości projektu ustawy o funduszach dożywotnich eme-
rytur kapitałowych, w brzmieniu proponowanym
Marszałek: przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję
Polityki Społecznej i Rodziny, wraz z przyjętymi po-
Panie pośle, przepraszam, dziękuję bardzo. prawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Proszę państwa, zwracam uwagę na jedną kwe- Kto jest przeciw?
stię. W tym przypadku jest czteroletnie vacatio legis. Kto się wstrzymał?
Cztery lata, panie pośle. Jeszcze państwo będą się W głosowaniu wzięło udział 399 posłów. Za głoso-
więc mogli nazastanawiać, nadyskutować, nazgła- wało 212 posłów, przeciw – 185, 2 osoby wstrzymały
szać wątpliwości, a rząd, pewnie nie jeden, będzie się od głosu.
mógł je rozwiewać. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o fundu-
(Poseł Ryszard Kalisz: Odpowiedzialność Sejmu szach dożywotnich emerytur kapitałowych.
za własne decyzje…) Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27.
Nie widzę więc żadnego powodu do takich nerwo- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi-
wych działań, wstrzymywania procedury w nadzwy- nansów Publicznych o rządowym projekcie usta-
czajny sposób. (Gwar na sali) wy o podatku akcyzowym (druki nr 1083, 1260 i
Czy pan poseł Cymański też z wnioskiem formal- 1260-A) – trzecie czytanie.
nym? Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
Proszę bardzo. pana posła Janusza Cichonia. (Gwar na sali)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
110 Punkt 27. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Sprawozdawca Janusz Cichoń: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
prawki 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam Kto jest przeciw?
zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Ko- Kto się wstrzymał?
misji Finansów Publicznych o rządowym projekcie Głosowało 393 posłów. Za – 138, przeciw – 255,
ustawy o podatku akcyzowym. nikt się nie wstrzymał.
W trakcie drugiego czytania do tego projektu Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
zgłoszono 18 poprawek. Komisja Finansów Publicz- W poprawce 5. do art. 23 wnioskodawcy proponu-
nych w dniu wczorajszym rozpatrzyła wszystkie po- ją, aby w przypadku energii elektrycznej podatnik
prawki i postanowiła zaopiniować pozytywnie dwie był obowiązany, bez wezwania organu podatkowego,
z nich: poprawkę nr 7 i poprawkę nr 12. składać deklaracje podatkowe we właściwym urzę-
Poprawka nr 7 prowadzi do tego, aby zwalniać od dzie celnym oraz wpłacać akcyzę na rachunek wła-
akcyzy zużycie energii elektrycznej w procesie produk- ściwej izby celnej w terminie do 25 dnia miesiąca
cji energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu w elek- następującego po miesiącu, w którym powstał obo-
trociepłowniach. Natomiast poprawka 12. zmierza do wiązek podatkowy.
tego, aby zabezpieczenie akcyzowe mogło być składa- W poprawce 6. wnioskodawcy proponują skreślić
ne również w formie weksla własnego; wcześniejsze art. 24.
zapisy takiego zabezpieczenia nie przewidywały. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.
Pozostałe poprawki komisja zaopiniowała nega- Komisja wnosi o ich odrzucenie.
tywnie, wobec tego rekomenduję Wysokiej Izbie ich Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
odrzucenie.
prawek 5. i 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy-
Pragnę też poinformować, co może ucieszyć Wy-
cisk.
soką Izbę, że wnioskodawcy, Klub Parlamentarny
Kto jest przeciw?
Prawo i Sprawiedliwość, wycofali poprawki nr 2, 3,
Kto się wstrzymał?
9, 10, 14 i 15. Nie musimy wobec tego nad nimi gło-
Głosowało 392 posłów. Za – 137, przeciw – 255,
sować. Dziękuję bardzo.
nikt się nie wstrzymał.
Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
W poprawce 7. do art. 29 wnioskodawcy proponu-
Sejmu Krzysztof Putra)
ją w dodawanym ust. 6a, aby zwalniać od akcyzy
zużycie energii elektrycznej w procesie produkcji
energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu w elektro-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: ciepłowniach.
Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Przystępujemy do głosowania.
Przechodzimy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- prawki 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
wartego w sprawozdaniu w druku nr 1260. Kto jest przeciw?
Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedsta- Kto się wstrzymał?
wia również poprawki, nad którymi głosować będzie- Głosowało 394 posłów. Za – 394.
my w pierwszej kolejności. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.
Informuję, że wnioskodawcy wycofali poprawki W poprawce 8. do art. 29 wnioskodawcy w doda-
nr 2, 3, 9, 10, 14 i 15. wanych ust. od 9 do 11 proponują zwolnić od akcyzy
W poprawce 1. do art. 11 wnioskodawcy proponu- paliwa silnikowe oraz paliwa opałowe zużyte do ce-
ją określenie terminów powstawania obowiązku po- lów, o których mowa w tych przepisach.
datkowego dla wyliczonych w tym przepisie nabyw- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.
ców energii elektrycznej. Przystępujemy do głosowania.
Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
Przystępujemy do głosowania. prawki 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto jest przeciw?
prawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał?
Kto jest przeciw? Głosowało 392 posłów. Za – 135, przeciw – 257,
Kto się wstrzymał? nikt nie wstrzymał się od głosu.
Głosowało 395 posłów. Za – 144, przeciw – 250, Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
wstrzymał się 1. W poprawce 11. do art. 47 ust. 3 wnioskodawcy
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. proponują inne wielkości minimalnej wysokości ob-
W poprawce 4. do art. 20 ust. 8 wnioskodawcy rotu oraz pojemności magazynowej, określonych w
proponują zmianę redakcyjną. dodatkowych warunkach wydania zezwolenia w
Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. przypadku podmiotu ubiegającego się o wydanie ze-
Przystępujemy do głosowania. zwolenia na prowadzenie w składzie podatkowym
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Punkt 27. porządku dziennego – głosowanie 111

Wicemarszałek Krzysztof Putra Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.


Pan poseł Edward Wojtas, Polskie Stronnictwo
działalności polegającej wyłącznie na magazynowa- Ludowe, chce zadać pytanie.
niu lub przeładowywaniu wyrobów akcyzowych wy- Bardzo proszę, panie pośle.
produkowanych w innym składzie podatkowym.
Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.
Przystępujemy do głosowania. Poseł Edward Wojtas:
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
prawki 11., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To, że palenie
Kto jest przeciw? tytoniu szkodzi, to wszyscy wiemy, bez względu na
Kto się wstrzymał? to, czy on pochodzi z produkcji krajowej, czy z impor-
Głosowało 392 posłów. Za – 175, przeciw – 217. tu. Nasza poprawka została zgłoszona w trosce o
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. polskich plantatorów. Uważamy, że jej odrzucenie
W poprawce 12. do art. 66 ust. 1 wnioskodawcy uderzy w polskich plantatorów, których najwięcej jest
proponują, aby zabezpieczenie akcyzowe mogło być oczywiście na wschodzie Polski, w tym na Lubelsz-
składane również w formie weksla własnego. czyźnie. W związku z tym pytam: Czym kierowała
Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. się strona rządowa, proponując kilkakrotnie wyższą
Przystępujemy do głosowania. podwyżkę akcyzy na tytoń do palenia w stosunku do
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- akcyzy na papierosy? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
prawki 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.
Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
Głosowało 389 posłów. Za – 387, przeciw – 1, Wicemarszałek Krzysztof Putra:
wstrzymał się 1.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Dziękuję bardzo panu posłowi.
W poprawce 13. do art. 88 ust. 1 pkt 11 wniosko- Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi pana
dawcy proponują, aby stawka akcyzy na oleje smaro- Jacka Kapicę, podsekretarza stanu w Ministerstwie
we o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, prze- Finansów.
znaczone do napędu silników spalinowych lub do
celów opałowych lub jako dodatki lub domieszki do
paliw silnikowych lub paliw opałowych, wynosiła Podsekretarz Stanu
1180 zł za 1000 l. w Ministerstwie Finansów
Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Jacek Kapica:
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań-
prawki 13., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. stwo! Przygotowana zmiana ustawy o podatku ak-
Kto jest przeciw? cyzowym w tym przypadku wychodziła naprzeciw
Kto się wstrzymał? odpowiednim relacjom między tytoniem do palenia
Głosowało 393 posłów. Za – 138, przeciw – 253, a papierosami. W związku z przystąpieniem Polski
wstrzymało się 2. do Unii Europejskiej i uzyskanymi okresami przej-
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ściowymi podnosimy stawki akcyzy na papierosy i
W poprawce 16. do art. 90 wnioskodawcy propo- z tego punktu widzenia musimy również zachować
nują m.in. skreślić przepis stanowiący, że podmiot odpowiednią relację między stawkami akcyzy na
dokonujący dostawy wewnątrzwspólnotowej lub eks- papierosy a stawką akcyzy na tytoń. Badania, za-
portu energii elektrycznej jest obowiązany do prowa- równo na rynku europejskim, jak i na rynku pol-
dzenia ilościowej ewidencji energii elektrycznej na skim, wskazują, że palacze odchodzą od palenia
podstawie wskazań urządzeń pomiarowo-rozliczenio- papierosów na rzecz tanich papierosów sporządza-
wych, a w przypadku braku takich możliwości – na nych ręcznie, co z jednej strony powoduje zmniejsza-
podstawie dokumentów rozliczeniowych. nie dochodów, a z drugiej strony szkody w zakresie
Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. zdrowia publicznego i nie zmniejsza ilości wypala-
Przystępujemy do głosowania. nego tytoniu. To podkreślały ośrodki ochrony zdro-
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- wia. Jednocześnie pragnę państwu wskazać, że
prawki 16., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. dotychczasowe stawki akcyzy na tytoń do palenia
Kto jest przeciw? były znacznie niższe niż stawki akcyzy na papiero-
Kto się wstrzymał? sy, to jest jeden element. Widać, że z roku na rok,
Głosowało 386 posłów. Za – 134, przeciw – 252. jeżeli porównamy sprzedaż tytoniu do palenia w
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. roku 2007 z rokiem 2006, jego sprzedaż wzrosła o
W poprawce 17. do art. 98 ust. 2 pkt 2 i 3 wniosko- blisko 80%. Z tego wynikała przesłanka związana
dawcy proponują obniżyć stawki akcyzy na tytoń do z takim wzrostem akcyzy na tytoń do palenia, jed-
palenia oraz na cygara i cygaretki. nakże pragnę zaznaczyć, że zachowujemy odpowied-
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
112 Punkt 27. porządku dziennego – głosowanie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sekretarz Poseł Łukasz Zbonikowski:


Jacek Kapica
Szanowni Państwo! Zaraz w sali nr 118 rozpocz-
nią relację cenową stawki akcyzy i tym samym ce- nie się wspólne posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki
nową między tytoniem do palenia a papierosami, to i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego
jest 75% stawki akcyzy na papierosy stanowi stawka i Polityki Regionalnej.
akcyzy zawarta w tytoniu do palenia. W związku z Rozpocznie się też spotkanie zespołu parlamen-
tym jest relacja między akcyzą, która przenosi się tarzystów wielkopolskich w sali nr 12 w budynku G.
na relację cenową, i nadal ceny tytoniu do sporzą- Dziękuję.
dzania papierosów będą niższe od cen tytoniu za-
wartego w papierosach, ale na pewno ma to znacze-
nie w przypadku nałogu, jak również zachowania Wicemarszałek Krzysztof Putra:
odpowiednich relacji cenowych. Dziękuję bardzo.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdro-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: wia o pilnym rządowym projekcie ustawy o
zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowot-
Dziękuję bardzo panu ministrowi. nej finansowanych ze środków publicznych oraz
Przystępujemy do głosowania. niektórych innych ustaw (druki nr 1307 i 1334).
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
prawki 17., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy- komisji pana posła Andrzeja Orzechowskiego. (Gwar
cisk. na sali)
Bardzo proszę panie i panów posłów o zaprzesta-
Kto jest przeciw?
nie rozmów.
Kto się wstrzymał?
Panie pośle, odczekamy może kilka sekund, żeby
Głosowało 385 posłów. Za było 192, przeciw – 191,
posłowie mogli...
wstrzymało się 2. Bardzo proszę.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Okla-
ski)
W poprawce 18. do art. 98 ust. 4 wnioskodawcy Poseł Sprawozdawca
proponują, aby minimalna stawka akcyzy na papie- Andrzej Orzechowski:
rosy wynosiła 95% całkowitej kwoty akcyzy naliczo-
nej od ceny równej najpopularniejszej kategorii ceno- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
wej. strze! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Ko-
Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. misji Zdrowia o pilnym rządowym projekcie ustawy
Przystępujemy do głosowania. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- finansowanych ze środków publicznych oraz niektó-
prawki 18., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. rych innych ustaw, druki nr 1307 i 1334.
Kto jest przeciw? Komisja Zdrowia przeprowadziła w dniu 18 listo-
Kto się wstrzymał? pada 2008 r. pierwsze czytanie ustawy, rozpatrzyła
Głosowało 383 posłów. Za głosowało 175, przeciw ten projekt ustawy. Jaka jest istota omawianego
– 208. przedłożenia? Otóż w ustawie z czerwca 2007 r. o
Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej
Przystępujemy zatem do głosowania nad całością finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy
projektu ustawy. o obowiązkowych ubezpieczeniach wprowadzono tzw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w podatek Religi, to jest opłatę ryczałtową od ubezpie-
czeń komunikacyjnych OC na pokrycie kosztów le-
całości projektu ustawy o podatku akcyzowym, w
czenia ofiar wypadków komunikacyjnych. Jest to
brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów
opłata ryczałtowa odprowadzana przez zakłady ubez-
Publicznych, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce
pieczeń na rzecz Narodowego Funduszu Zdrowia.
podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Procentowy wskaźnik zebranej składki brutto do
Kto jest przeciw? przekazania Narodowemu Funduszowi Zdrowia zo-
Kto się wstrzymał? stał określony na rok 2007–2008 na 12%. W trakcie
Głosowało 384 posłów. Za głosowało 383, przeciw wdrażania zapisów tej ustawy okazało się w prakty-
– 1. ce, że nie jest ona możliwa do zastosowania z powodu
Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o podatku braku skutecznego systemu identyfikacji ofiar i
akcyzowym. sprawców wypadków komunikacyjnych. Nie pozwala
Na tym zakończyliśmy głosowania. to na wyliczenie rzeczywistych kosztów świadczeń w
Bardzo proszę sekretarza o odczytanie komuni- konkretnych zdarzeniach i prowadzi do niewykorzy-
katów. stania zgromadzonych środków. Okazało się, że cele
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 113

Poseł Sprawozdawca Andrzej Orzechowski Przede wszystkim jednolita opłata ustalana dla
każdego zakładu ubezpieczeń skutkowała wzrostem
założone w tamtym przedłożeniu nie mogą zostać składki na ubezpieczenia OC u wszystkich osób ubez-
zrealizowane. pieczonych w danym zakładzie ubezpieczeń. W kosz-
Pojawiły się również wątpliwości natury konsty- tach związanych z wykonywaniem przepisów ustawy
tucyjnej. Opłata nie ma charakteru kompensacyjne- z dnia 29 czerwca 2007 r. brali zatem udział zarówno
go, tylko charakter ryczałtowy, a idąc dalej: charak- tzw. wypadkowi, jak i bezwypadkowi kierowcy, w
ter daniny publicznej. Jej wysokość ma być ustalana wyniku czego ustalenie opłaty w sposób wskazany w
w rozporządzeniu ministra, a to stoi w sprzeczności obecnie obowiązującej ustawie czyniło z niej opłatę o
z art. 217 konstytucji, wymagającym formy ustawy
charakterze daniny publicznej.
dla danin publicznych. Dzisiaj rozpatrywany projekt
Uzasadnieniem odstąpienia od regulacji przyję-
ustawy znosi to wadliwe rozwiązanie przyjęte w
czerwcu 2007 r. Określa też, na co i kiedy przezna- tych w powyższej ustawie były problemy z wykony-
czyć zgromadzone dotychczas środki, uzyskane z waniem obowiązujących przepisów, ponieważ tzw.
tego źródła. W pierwszej kolejności pójdą one na le- podatek Religi nie spełniał swojej funkcji. Firmy
czenie ofiar wypadków, które udało się zidentyfiko- ubezpieczeniowe przekazywały dodatkowe pieniądze
wać. W drugiej zaś kolejności, i w przeważającej czę- na leczenie ofiar wypadków, ale brak dobrze działa-
ści, Narodowy Fundusz Zdrowia przeznaczy te środ- jącego systemu ich identyfikacji i niemożność dopa-
ki na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej. sowania sprawcy wypadku do jego ofiary, uniemożli-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Zdrowia wiły NFZ przekazywanie pieniędzy na powyższy cel.
rekomenduje, aby uchwalić załączony projekt ustawy. Problem tego rodzaju obrazują dane o wysokości
Za – głosowało 16 członków komisji, przeciw – 6, nikt środków zgromadzonych tytułem opłaty ryczałtowej,
się nie wstrzymał. Jednocześnie informuję, że na żąda- ok. 600 mln zł. Tylko mały promil tych środków zo-
nie wnioskodawcy komisja przedstawia wniosek mniej- stał przeznaczony dla osób zidentyfikowanych jako
szości o odrzucenie projektu ustawy. Dziękuję bardzo. ofiary wypadków komunikacyjnych. Z powyższych
danych wynika, że istnieje zasadnicza rozbieżność
między wysokością opłaty a rzeczywistymi kosztami
Wicemarszałek Krzysztof Putra: świadczeń udzielonych ofiarom wypadków, co podwa-
ża słuszność obowiązującego mechanizmu kompen-
Dziękuję bardzo panu posłowi.
sacji szkody.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- Bardzo często podnoszony jest też aspekt niekon-
czeń w imieniu klubów i kół. stytucyjności ustawy wprowadzającej parapodatek.
Otwieram dyskusję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowana
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jaku- ustawa ma charakter porządkowy, albowiem w isto-
ba Rutnickiego w imieniu klubu Platforma Obywa- cie rezygnuje ze wszystkich rozwiązań prawnych
telska. wprowadzonych ustawą z dnia 29 czerwca 2007 r.
Ważny jest fakt, że dzięki nowo przygotowanej przez
rząd ustawie wysokość składki OC nie wzrośnie i jest
Poseł Jakub Rutnicki: duża szansa, że się zmniejszy, bo z szacunków firm
ubezpieczeniowych wynika, że pozostawienie podat-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w ku Religi spowodowałoby w przyszłym roku kolejny
imieniu mojego klubu Platformy Obywatelskiej wzrost wysokości składki na ubezpieczenia komuni-
przedstawić stanowisko wobec pilnego projektu usta- kacyjne o 18%.
wy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdro- Z uwagi na powyższe, klub PO popiera przedłoże-
wotnej finansowanych ze środków publicznych oraz nie rządowe projektu ustawy o zmianie ustawy o
niektórych innych ustaw, druk nr 1307. świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiany zapropo-
środków publicznych oraz niektórych innych ustaw,
nowane przez rząd są oczekiwane, wychodzą naprze-
bo są to rozwiązania, które wychodzą naprzeciw
ciw oczekiwaniom społecznym, a także uwzględniają
obietnice Platformy Obywatelskiej dotyczące ograni- oczekiwaniom społecznym, szczególnie jeśli chodzi o
czenia zbędnych dla obywateli danin publicznych. 14 mln użytkowników aut w naszym kraju. Dziękuję
Warto tu przypomnieć, że wprowadzenie tzw. podat- za uwagę.
ku Religi – chodzi o nałożenie na firmy ubezpiecze-
niowe obowiązku przekazywania do NFZ dodatko-
wych pieniędzy na leczenie ofiar wypadków – spowo- Wicemarszałek Krzysztof Putra:
dowało, że 14 mln obywateli, posiadaczy aut, musia-
ło płacić wyższe składki na OC. Średnio wzrost wahał Dziękuję bardzo panu posłowi.
się na poziomie od 7% do 10%. Obywatele, posiadacze Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Bole-
aut czekają na te zmiany z kilku bardzo ważnych sława Grzegorza Piechę w imieniu klubu Prawo i
przyczyn. Sprawiedliwość.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
114 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: się nie wypowiedział. Twierdzenie więc ex katedra
właśnie z tej mównicy, że coś jest niekonstytucyjne
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w czy nie jest, mija się z prawdą, bo to Trybunał Kon-
imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedli- stytucyjny określa zgodność lub nie stosownych prze-
wość odnieść się do propozycji rządowego projektu pisów ustawy z konstytucją.
zmiany ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej Jak będzie, kiedy się z tej ustawy wycofamy? Otóż
finansowanych ze środków publicznych oraz niektó- na rachunku Narodowego Funduszu Zdrowia zostanie
rych innych ustaw. 700 mln zł. Proszę mi pokazać, jak te 700 mln zł da
Wspomniana ustawa została wprowadzona do się przeznaczyć na inne cele niż dokładnie te, które
polskiego porządku prawnego latem 2006 r. Spełnia- były ujęte w ustawie, bo ustawa mówiła wprost: w
ła ona pewne ważne warunki, o których rozmawia przypadku sprawcy wypadku komunikacyjnego, któ-
się przynajmniej od kilku ładnych lat. Ten problem rym był poszkodowany obywatel, pokrywa ubezpie-
był poruszany zarówno w 2002 r., 2003 r., jak i w czyciel w ramach jego OC koszty leczenia. Kto będzie
2004 r. Co takiego się stało? Otóż, nie będę cytował mroził 700 mln i jak je wyda? Może na inny cel? I to
tego, co dotyczy spraw politycznych, przytoczę tylko jest konstytucyjne, że najpierw się tak a nie inaczej
głosy ekspertów. Twierdzą oni przede wszystkim, że ustala sprawę pochodzenia określonych środków, a
nie będzie żadnej obniżki OC. To jest pierwsza spra- potem ma się je wydać na inne cele? Otóż obawiam
wa. Przepraszam panie pośle, ono wzrośnie. Jestem się, że ubezpieczyciele komunikacyjni, a ich lobbing w
w stanie założyć się o to z panem. Pan oczywiście ten stosunku do posłów Platformy Obywatelskiej jest
zakład przegra, jeżeli pan ten zakład przyjmie. To po przeogromny, bo to wiemy, i Platforma się temu pod-
pierwsze. dała, sprawią, że będzie ona musiała te środki zwrócić,
Po drugie, uzasadnienie tego, żeby wycofać się z bo one są pobrane tylko i wyłącznie na pokrycie kosz-
tych rozwiązań, jest proste. Cytuję rzecznika mini- tów leczenia ofiar wypadków komunikacyjnych. Usta-
sterstwa zdrowia: nie jesteśmy w stanie stworzyć wa nie dopuszcza innego dystrybuowania tych środ-
wydajnego systemu identyfikacji ofiar i dopasowania ków. Mało tego (Dzwonek), to nie jest podatek. Gdyby
ich do sprawców poszczególnych wypadków. Czyli to to był podatek, to wtedy rząd mógłby sobie dyspono-
nieudolność rządu powoduje, że jeżeli nie umiemy wać środkami ze zbiórki publicznej, jak mu się podoba.
czegoś rozwiązać, to w ogóle zamykamy oczy i pro- Ale podatek to nie jest, bo to jest danina celowa.
blemu nie ma. Dziwne jest to, że w przypadku szkody W związku z tym klub Prawa i Sprawiedliwości
dotyczącej samochodu, czyli szkody na majątku rze- jest zdecydowanie przeciwny takim rozwiązaniom i
czowym, taka sprawa jest prosta. Otóż ubezpieczyciel składał wniosek o odrzucenie ustawy w całości, to po
przysyła do tego, który był sprawcą kolizji komuni- pierwsze, a po drugie, uważam, że roczne zaniedba-
kacyjnej, odpowiednią ankietę, w której napisane jest nia w stworzeniu określonego rozporządzenia, jak
imię, nazwisko, kto był ubezpieczony, kto kierował, mają wyglądać rozliczenia pomiędzy ubezpieczycie-
na jakiej zasadzie. Potem jest taki piktogram, gdzie lem komunikacyjnym, Narodowym Funduszem
dokonano szkody: tylny błotnik, zderzak itd. Od roku Zdrowia a szpitalem w przypadku kosztów leczenia
pod rządami Platformy Obywatelskiej takiego same- osób poszkodowanych w wypadkach komunikacyj-
mu piktogramu, który nie dotyczy szkód na majątku nych, jest skandalem. I to tyle. Dziękuję bardzo.
samochodowym, tylko na człowieku, nie udaje się (Oklaski)
stworzyć. Jeżeli takie ma być uzasadnienie tego wła-
śnie projektu ustawy, to w zarządzaniu i w teorii
zarządzania nazywa się to unikiem negatywnym, po Wicemarszałek Krzysztof Putra:
prostu wycofaniem się. Nie umiem sobie poradzić,
zamykam oczy i nie ma problemu. Dziękuję bardzo panu posłowi.
Rok, szanowni państwo, panie marszałku, panie Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławo-
ministrze, trwały próby skonstruowania prostego mira Kopycińskiego w imieniu klubu Lewica.
wniosku dotyczącego szkody wyrządzonej na zdrowiu
obywatela w związku z wypadkiem samochodowym.
Nie udało się, nie umiemy, jesteśmy nieporadni, nie Poseł Sławomir Kopyciński:
ma problemu, to po pierwsze.
I druga sprawa, która tu się pojawia, to jest spra- Dziękuję bardzo.
wa niekonstytucyjności. Dotyczy to oczywiście art. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
131a, panie pośle, nie całości tej ustawy, tylko pew- przedstawić stanowisko Klubu Poselskiego Lewicy
nego problemu, który w polskim prawodawstwie jest wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy
ważny. Dziwne, że w 25 krajom europejskim, Wspól- o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
nocie Europejskiej, to nie przeszkadza, bo rozwiąza- środków publicznych oraz niektórych innych ustaw
nia albo ryczałtowe, albo na zasadzie regresu są sto- zawartego w druku sejmowym nr 1307.
sowane w każdym państwie Unii Europejskiej, tylko Celem projektu jest likwidacja skutków norma-
nie w Polsce. Obawiam się, że póki co Trybunał Kon- tywnych, jakie wywarło uchwalenie przez Sejm RP
stytucyjny na temat niekonstytucyjności tego zapisu w dniu 29 czerwca 2007 r. ustawy o zmianie ustawy
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 115

Poseł Sławomir Kopyciński ustawy określały, że zakłady ubezpieczeń wykonują-


ce na terytorium Polski działalność w zakresie ubez-
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze pieczenia obowiązkowego OC oraz fundusz gwaran-
środków publicznych oraz ustawy o ubezpieczeniach cyjny przekazują do Centrali Narodowego Funduszu
obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwa- Zdrowia miesięcznie ryczałtową opłatę. Wielkość
rancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komu- tego ryczałtu określana będzie corocznie. I tak na
nikacyjnych. Ustawa ta wprowadziła obowiązek wno- rok 2008 wielkość tego ryczałtu to 12%. Środki te
szenia przez zakłady ubezpieczeniowe opłaty ryczał- przekazywane będą na pokrycie kosztów leczenia
towej na rzecz Narodowego Funduszu Zdrowia z osób poszkodowanych w wypadkach.
tytułu kompensacji szkód, jakie ponosi publiczny Przeznaczenie przedmiotowych środków zostało
płatnik świadczeń opieki zdrowotnej, finansując więc ściśle określone. Są to środki przeznaczone na
świadczenia ofiarom wypadków komunikacyjnych. finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej udziela-
Rozwiązanie to wywołało, i w dalszym ciągu wy- nych poszkodowanym w wypadkach komunikacyj-
wołuje, bo ustawa jeszcze obowiązuje, szereg wątpli- nych.
wości zarówno natury celowościowej, jak i konsty- Art. 131a ustawy w pkt 2 określa, że wysokość
tucyjnej. Opłata na rzecz Narodowego Funduszu wskaźnika procentowego minister zdrowia będzie
Zdrowia obciąża bowiem wszystkich ubezpieczycie- określał corocznie w terminie do 30 września i ma on
li, niezależnie od poziomu szkodowości w poszcze- zastosowanie w roku następnym. W pkt 4 tego arty-
gólnych zakładach ubezpieczeń, ekonomiczny zaś kułu jest określenie, że na wniosek funduszu, nie
koszt opłaty obciążał jednakowo kierowców, którzy częściej niż co miesiąc, policja przekazuje Narodowe-
te wypadki powodują, jak i tych, którzy wypadków mu Funduszowi Zdrowia odpłatnie, uwzględniając
komunikacyjnych nie powodowali. Ze względu na rzeczywiste koszty przekazania, informacje odrębne
oderwanie wysokości i sposobu obliczania opłaty od dla każdego zdarzenia.
zakresu odpowiedzialności zakładu ubezpieczenio- Zgromadzone od początku działania ustawy środ-
wego, z tytułu której ponosi on ryzyko ubezpiecze- ki w sumie obecnie wynoszą około 700 mln zł i zosta-
niowe, należy uznać opłatę za de facto daninę pu- ły tylko w niewielkiej ilości wydane, a to ze względu
bliczną o charakterze parapodatkowym. Rodzi to na nierzetelność danych przekazywanych przez
konieczność spełniania przez regulacje ustawy do- świadczeniodawców w zakresie świadczeń udziela-
tyczące opłaty na rzecz NFZ wymogów konstytucyj- nych poszkodowanym w wyniku wypadków komuni-
nych określonych w art. 217 Konstytucji RP dla kacyjnych. Jak sami wiemy, statystyki dotyczące
danin publicznych, jednakże ta ustawa z 29 czerwca liczby wypadków i osób w nich poszkodowanych cią-
2007 r. – tu nie mam żadnych wątpliwości – tych gle wzrastają, a mimo to środki, które były zagwa-
wymogów nie uwzględnia. rantowane na leczenie tych ofiar, po prostu wydawa-
Z tych też względów powstała konieczność pilnego ne były tylko w niewielkim stopniu. Chciałbym tu
usunięcia niekonstytucyjnej regulacji ustawowej. podać przykład, że w I kwartale tego roku tylko trzy
Taki właśnie cel przyświeca, jak rozumiem, projek- oddziały Narodowego Funduszu Zdrowia odnotowa-
todawcom tejże ustawy. W związku z powyższym ły wpływ rachunków dotyczących tych świadczeń.
Klub Poselski Lewicy jest za przekazaniem tego pro- Jest to ułomność tej ustawy, po prostu nie można
jektu do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo. tych zdarzeń określić.
Jest również inna ułomność tej ustawy, tj. nie-
zgodność z przepisami Kodeksu cywilnego. Istotą
Wicemarszałek Krzysztof Putra: odpowiedzialności cywilnej jest wyrównanie, zadość-
uczynienie w odniesieniu do wszystkich następstw
Dziękuję bardzo panu posłowi. szkody, czyli faktyczne pokrycie kosztów leczenia
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Alek- osoby poszkodowanej, tzw. regresowe, nie na zasa-
sandra Soplińskiego w imieniu klubu Polskiego dzie ryczałtu procentowego, który w swojej istocie
Stronnictwa Ludowego. jest nieprecyzyjny, bowiem godzi w instytucję usta-
lenia rozmiaru szkody. Konstrukcję prawną tego
podatku w ustawie należy uznać za daninę publiczną
Poseł Aleksander Sopliński: w rozumieniu art. 217 konstytucji. Chciałbym pod-
kreślić, że Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 9
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! września 2004 r. zdefiniował, co stanowi daninę pu-
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego bliczną. Danina publiczna jest to przymusowe świad-
przedstawiam opinię dotyczącą projektu ustawy o czenie publicznoprawne służące realizacji konstytu-
zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej cyjnych zadań państwa. Opłata ryczałtowa spełnia
finansowanych ze środków publicznych oraz niektó- te kryteria, ale nie powinna być regulowana w roz-
rych innych ustaw, zawartego w druku 1307. porządzeniu, tylko określona wprost. Coroczne okre-
Ustawa z 29 czerwca 2007 r. reguluje świadczenia ślanie wielkości opłaty ryczałtowej jest sprzeczne z
opieki zdrowotnej udzielane osobom poszkodowanym konstytucją, z zasadą wyłączności ustawy, jeśli cho-
w wypadkach komunikacyjnych. Art. 43a i 119 tej dzi o nakładanie danin publicznych.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
116 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Aleksander Sopliński Wicemarszałek Krzysztof Putra:


Biorąc pod uwagę powyższe fakty związane z Dziękuję bardzo panu posłowi.
ułomnością prawną ustawy, jak i z problemem re- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani-
alizacji tejże ustawy, klub Polskiego Stronnictwa sława Ożoga, Prawo i Sprawiedliwość.
Ludowego będzie popierał zmianę ustawy o świad-
czeniach opieki zdrowotnej, przy czym zgromadzone
środki powinny być wykorzystane właściwie, a nie Poseł Stanisław Ożóg:
zamrożone. Ustawa ta również określa sposób wy-
datkowania tych środków. Klub Polskiego Stronnic- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
twa Ludowego uważa, że sprawa szkody na zdrowiu Krótkie pierwsze pytanie, sądzę, że retoryczne: O ile
powinna być regulowana w sposób regresowy. Dzię- obniżona zostanie w tej sytuacji stawka OC?
kuję. (Oklaski) Kolejna sprawa. Za pierwsze dwie doby na OIOM-
-ie fundusz nie płaci, również jeśli pacjenci po wypad-
ku leżą w szpitalach. Jest to generalna zasada w
Wicemarszałek Krzysztof Putra: województwie podkarpackim. Pytanie: Czy tylko w
podkarpackim?
Kolejne pytanie. W województwie podkarpackim
Dziękuję bardzo panu posłowi.
za nadwykonania, jak szacują dyrektorzy wojewódz-
Przechodzimy do zadawania pytań.
kich szpitali, miejskich czy powiatowych, na koniec
W tej chwili mam zapisanych do głosu 9 posłów. roku nie będzie zapłacone ok. 100 mln zł. Chodzi
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mie- również albo przede wszystkim o nadwykonania
czysława Golbę, Prawo i Sprawiedliwość. dotyczące skutków wypadków samochodowych. Czy
Czas – 1 minuta. te pieniądze, które są na koncie Narodowego Fun-
(Poseł Mieczysław Golba: Krótko, panie marszał- duszu Zdrowia, nie mogły być (Dzwonek) czy nie
ku.) mogą być wykorzystane na te cele? Dziękuję bardzo.
Krótko, ale można precyzyjnie. (Oklaski)

Poseł Mieczysław Golba: Wicemarszałek Krzysztof Putra:


Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo panu posłowi.
Mam kilka zastrzeżeń do projektu ustawy o zmianie Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła An-
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowa- drzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.
nych ze środków publicznych oraz niektórych innych
ustaw. Jest to przede wszystkim kwestia braku pre-
cyzyjnych przepisów przejściowych. Przepisy te są Poseł Andrzej Szlachta:
konieczne, gdy rozstrzygnięcia wymagają kwestie,
które przedstawię. I w tym kontekście mam następu- Dziękuję.
jące pytania. Które przepisy, dotychczasowe czy nowe, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
powinny znajdować zastosowanie do zdarzeń, które W uzasadnieniu omawianego projektu ustawy o
miały miejsce przed wejściem w życie projektu ustawy świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
i spowodowały konieczność udzielenia świadczeń opie- środków publicznych zawarto stwierdzenie, że jedno-
ki zdrowotnej? Drugie pytanie: Które przepisy, do- lita opłata ustalana dla każdego zakładu ubezpieczeń
tychczasowe czy nowe, powinny mieć zastosowanie skutkowała wzrostem składki na ubezpieczenie OC
od wszystkich osób ubezpieczonych w danym zakła-
do postępowań podjętych w związku z dochodzeniem
dzie ubezpieczeń, czyli od tzw. wypadkowych i nie-
roszczeń regresowych na podstawie dotychczasowego
wypadkowych kierowców. Proszę pana ministra o
art. 14a, a niezakończonych przed dniem wejścia w podanie empirycznych danych w odniesieniu do kilku
życie projektu ustawy? Mowa tu o procedurze udo- zakładów ubezpieczeń, które uzasadniałyby tę tezę.
stępniania funduszowi informacji na temat sprawców Jaki był średni wzrost składki na ubezpieczenie OC
zdarzeń, których skutkiem jest konieczność udziele- w okresie obowiązywania obecnej ustawy i jaki był
nia świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze ten wzrost przed wprowadzeniem ustawy z 29 czerw-
środków publicznych, oraz o osobach poszkodowa- ca 2007 r.? Na podstawie jakich przesłanek sformu-
nych w tych zdarzeniach. (Dzwonek) I ostatnie, krót- łowane jest w uzasadnieniu twierdzenie, że wysokość
kie, trzecie już pytanie dotyczy stosowania przepisów składki na obowiązkowe ubezpieczenie OC nie wzro-
dotychczasowych do obowiązku uiszczenia opłaty ry- śnie w związku z wejściem w życie projektowanych
czałtowej i środków zgromadzonych, lecz niewykorzy- przepisów? (Dzwonek)
stanych do dnia wejścia w życie ustawy. Bez wyjaśnie- Po wejściu nowych przepisów NFZ straci ponad
nia tych zagadnień powstanie wiele kwestii spornych 700 mln zł rocznie. Czy budżet państwa przewiduje
dla podmiotów, o których mowa w tej ustawie. Dzię- pokrycie w 2009 r. utraconych wpływów Narodowego
kuję bardzo. (Oklaski) Funduszu Zdrowia? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 117

Wicemarszałek Krzysztof Putra: się dzieje? Czy przypadkiem nie mamy tutaj do czy-
nienia z nieudolnością działań rządu, który nie jest
Dziękuję bardzo panu posłowi. w stanie przygotować w sposób odpowiedzialny
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wal- oprzyrządowania mającego posłużyć temu, aby Na-
demara Wronę, Prawo i Sprawiedliwość. rodowy Fundusz Zdrowia mógł te środki, które są
zgromadzone na jego koncie, uruchomić, tak aby
zostały one wprowadzone w obieg służby zdrowia,
Poseł Waldemar Wrona: tak aby placówki medyczne służby zdrowia mogły
korzystać z tych pieniędzy? Jest to dla mnie napraw-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! dę zadziwiające i niezrozumiałe. Dziękuję bardzo.
Zniesienie opłaty na leczenie osób poszkodowanych (Oklaski)
w wypadkach samochodowych płaconej przez towa-
rzystwa ubezpieczeniowe nie spowoduje obniżenia
składki OC, o co pytał pan poseł Ożóg. Tak jest Wicemarszałek Krzysztof Putra:
w ekspertyzach.
Mam pytanie: Czy towarzystwa ubezpieczeniowe Dziękuję bardzo panu posłowi.
nie podniosą nagle wysokość składek ubezpieczenio- Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Joan-
wych OC, gdy ta ustawa przestanie obowiązywać? nę Muchę, Platforma Obywatelska.
A spowodowane może to być tym, iż cała podwyżka
ze składki OC pozostanie wówczas na koncie towa-
rzystwa ubezpieczeniowego, gdyż nie będzie ono mu- Poseł Joanna Mucha:
siało przekazywać tych 12% na leczenie ofiar wypad-
ków. Czy rząd zamierza podjąć kroki prawne, żeby Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do
zabezpieczyć kierowców przed tym, aby nagle towa- pana ministra. Doskonale znamy wysokość środków
rzystwa ubezpieczeniowe nie podniosły składek OC? pozyskiwanych poprzez tę ryczałtową składkę oraz
Dziękuję bardzo. (Oklaski) wysokość środków wydatkowanych. Wiemy, że pro-
blem polega na identyfikacji sprawców wypadków
i generalnie problem leży w systemie informatycz-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: nym. Dlatego moje pytanie jest właściwie kontynu-
acją pytania, które zostało zadane przed chwilą.
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Panie Ministrze! Jak pan ocenia, ile czasu zajmie
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysz-
czy ewentualnie zajęłoby wypracowanie takiego sys-
tofa Lipca, Prawo i Sprawiedliwość.
temu, kiedy taka identyfikacja byłaby możliwa, by-
łaby skuteczna? Co tak naprawdę trzeba zrobić, żeby
Poseł Krzysztof Lipiec: taki system powstał, żeby taki system umożliwił
funkcjonowanie ubezpieczeń komunikacyjnych wła-
Dziękuję bardzo. śnie na tej płaszczyźnie?
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie bardzo rozu- I jeszcze jedno krótkie pytanie. Co z sytuacją,
miem motywy działania rządu w tej ważnej sprawie, kiedy sprawcą wypadku jest osoba piesza? W tej sy-
jaką tak naprawdę jest zwiększenie dochodów Naro- tuacji mamy do czynienia z finansowaniem takiego
dowego Funduszu Zdrowia. I bardzo mnie zastana- świadczenia z powszechnego ubezpieczenia, a wte-
wia, co legło u podstaw tego typu rozwiązań. Nie dy, kiedy sprawcą jest osoba za kierownicą, już
widzę jakichś dobrych przesłanek mogących przema- z innego systemu. Czy to służy czystości systemu,
wiać za tym, aby takie działanie mogło być usprawie- czy to jest po prostu dobre rozwiązanie? Dziękuję
dliwione. Nazwałbym to wręcz sabotowaniem spraw bardzo. (Oklaski)
związanych z finansowaniem służby zdrowia. Jak
można bowiem tak lekką ręką odpuszczać to, co dla
służby zdrowia jest największym problemem? Chodzi Wicemarszałek Krzysztof Putra:
tu dokładnie o pieniądze. Nie jest prawdą, że ta usta-
wa, która obecnie obowiązuje, zawiera jakieś legisla- Dziękuję bardzo, pani poseł.
cyjne błędy, szczególnie w kontekście konstytucyj- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jaro-
nym, z tego chociażby względu, że Trybunał Konsty- sława Urbaniaka, Platforma Obywatelska.
tucyjny tą ustawą się nie zajmuje gdyż nikt (Dzwonek)
do trybunału wniosku nie składał. Istnieje jeszcze
jeden problem, to wynikało również z zapowiedzi Poseł Jarosław Urbaniak:
z tej trybuny – pomimo że podatek Religi, jak jest
nazywana tego typu opłata, ulegnie likwidacji, to nic Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
nie wskazuje na to, że zostaną zmniejszone składki Ja chciałbym zadać kilka pytań panu posłowi spra-
na ubezpieczenie komunikacyjne. Co tak naprawdę wozdawcy, ale najpierw kilka słów wstępu.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
118 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Poseł Jarosław Urbaniak W związku z powyższym chciałbym zapytać: Na


jakiej podstawie dokona się w Narodowym Funduszu
Zbulwersowało mnie wystąpienie w imieniu Pra- Zdrowia rozliczenia tzw. świadczeń wypadkowych,
wa i Sprawiedliwości pana posła Piechy, bo nasuwa skoro, jak mowa jest w uzasadnieniu, brak jest zbior-
się stare powiedzenie, że każdy sądzi po sobie. Takie czych baz danych umożliwiających identyfikację wy-
ostre stwierdzenie, że w tym projekcie ustawy widać padków komunikacyjnych i ich uczestników?
wpływ lobbingowy zakładów ubezpieczeń, jest nie- I jeszcze, korzystając z okazji, że jestem przy
usprawiedliwione. głosie, chcę o czymś powiedzieć. Pani poseł Mucha
Panie pośle sprawozdawco, chciałbym się zapytać, poruszyła bardzo ważny problem wypadków komu-
czy postępowanie w sprawie iwabradyny już się skoń- nikacyjnych pieszych. Klub Poselski Lewica, panie
czyło? Myślę, że dopiero wtedy pan poseł Piecha marszałku, złożył do laski marszałkowskiej projekt
mógłby oskarżać kogoś innego o poddawanie się ustawy zakładającej, aby wszyscy piesi nosili na
wpływom firm lobbingowych. (Oklaski) swoich okryciach odblaskowe elementy. Myślę, że
Co więcej, kilkadziesiąt minut temu głosowali- to w zdecydowanej większości ograniczy tę naj-
śmy. Głosowanie nr 37 – mam oto wydruk – nad po- większą w Europie liczbę wypadków komunikacyj-
prawką czysto lobbingową w sprawie obniżenia ak- nych z udziałem pieszych na polskich, jakże jeszcze
cyzy na cygaretki i cygara. Rzeczy, które są produ- niestety słabych, mimo cudu Platformy, drogach.
kowane tylko poza granicami Rzeczypospolitej. Pan Dziękuję bardzo.
poseł Piecha – za. W jednym papierosie, który kosz-
tuje 50 gr, tym najdroższym, spalamy połowę akcyzy. Wicemarszałek Krzysztof Putra:
W cygarze, które kosztuje 50 zł, też będziemy spalać
tylko dwadzieścia kilka groszy. Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo panu posłowi.
(Oklaski) Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Grze-
(Poseł Andrzej Szlachta: Trzeba było mówić na gorza Sztolcmana, Platforma Obywatelska.
temat.)
Poseł Grzegorz Sztolcman:
Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysłuchując się
Dziękuję bardzo panu posłowi. tej dyskusji, wszyscy chyba mamy świadomość, że
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka obecnie obowiązujący akt prawny nie jest aktem naj-
Wikińskiego, Lewica. wyższej jakości. Wymaga on wielu bardzo głębokich
(Poseł Jarosław Urbaniak: Chcieliście o lobbingu, zmian legislacyjnych, tak aby można było skorzystać
to macie o lobbingu.) ze zgromadzonych środków finansowych. Chciałbym
tu też wyrazić takie swoje zdziwienie. Pan poseł Pie-
cha stwierdził, że Platforma lobbuje na rzecz firmy
Poseł Marek Wikiński: ubezpieczeniowej. Czegoś tu nie rozumiem. Przecież
właściwie te firmy ubezpieczeniowe w tej chwili są
Rzeczywiście późna pora nie sprzyja dobrej at- jedynymi beneficjentami obecnie obowiązującej usta-
mosferze na sali sejmowej. Pan poseł Urbaniak oka- wy. O ile mnie pamięć nie myli, to posłowie, którzy
zał się wybitnym ekspertem, jeżeli chodzi o cygara, uchwalali obecną ustawę, mieli od samego początku
cygaretki, ale to nie jest, panie pośle, tak, że w cyga- ogromne wątpliwości co do jej zgodności z konstytu-
rze będziemy spalali 20 gr. Pana koledzy z Platformy cją. Tak więc zarzuty dotyczące lobbingu odnośnie
Obywatelskiej, którzy palą cygara, wiedzą, że w cy- do Platformy są co najmniej nietrafione.
garze spala się znacznie więcej akcyzy. Chcę zwrócić jeszcze uwagę na jedną kwestię.
(Poseł Jarosław Urbaniak: Proporcjonalnie do (Dzwonek) O winie sprawcy wypadku orzeka dopiero
papierosów?) sąd. Proces może naprawdę trwać wiele lat, więc
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu choćby to jest pewną niedoskonałością tej ustawy.
do projektu ustawy o zmianie ustawy o świadcze- Mam pytanie do pana ministra: Ilu zmian w ilu ak-
niach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków tach prawnych i jak głębokich należałoby dokonać,
publicznych oraz niektórych innych ustaw projekto- żeby z tych pieniędzy, mówiąc krótko, można było
dawcy z jednej strony wskazują na brak na poziomie skorzystać? Dziękuję.
centralnym zbiorczych baz danych umożliwiających
identyfikację wypadków komunikacyjnych, zdarzeń Wicemarszałek Krzysztof Putra:
oraz ich uczestników. Jednocześnie w części uzasad-
nienia określającej wykorzystanie środków już zgro- Dziękuję bardzo panu posłowi.
madzonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia z opłat Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
zakładów ubezpieczeniowych mowa jest o rozliczeniu pana.
z tych środków kosztów świadczeń wykazanych Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu
w sprawozdawczości NFZ jako wypadkowe. w Ministerstwie Zdrowia pana Jakuba Szulca.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 119

Sekretarz Stanu OIOM są ujęte w kontrakcie przy wycenie jednorod-


w Ministerstwie Zdrowia nej grupy pacjentów. Tak to wygląda.
Jakub Szulc: Pan poseł Ożóg mówił o nadwykonaniach oraz że
brakuje na to 100 mln zł. Nie wiem, w tym momencie
Dziękuję bardzo, panie marszałku. nie jestem w stanie z pamięci powiedzieć, na ile fak-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się po tycznie brakuje środków, natomiast nadwykonania
kolei ustosunkować do pytań, które padły odnośnie są oczywiście pokrywane ze środków funduszu, jeże-
do pilnego rządowego projektu ustawy zawartego li te są. W związku z tym, jeżeli są środki w Narodo-
w druku sejmowym nr 1307, mimo że nie wszystkich wym Funduszu Zdrowia i w oddziale podkarpackim,
zadających pytania widzę na sali. to oczywiście nadwykonania zostaną opłacone.
Odnośnie do tego, o co pytał pan Golba, zarówno Dalsze pytania. Pan poseł Szlachta zapytał, o ile
w jednym, jak i w drugim przypadku będą miały za- wzrosła składka w wyniku wprowadzenia ustawy,
stosowanie przepisy dotychczasowe, tzn. w sytuacji, którą poprzez ten projekt chcemy znieść. Nie wiem,
kiedy w tej chwili będziemy identyfikować osoby, któ- jak to wyglądało we wszystkich instytucjach ubez-
re zostały poszkodowane, jak również wtedy, kiedy pieczeniowych i nie mam takich danych. Wiem, że
sprawa dotyczy już wszczętych postępowań, nie ma PZU podniosło składkę o około 10%, tak to wygląda-
innej możliwości niż prowadzenie spraw na mocy do- ło, czyli największy ubezpieczyciel podwyższył skład-
tychczasowych przepisów. W związku z tym teza kę dotyczącą OC o 10%.
o braku przepisów przejściowych, które utrudniają Kolejne pytanie, jak również pytanie pana posła
wprowadzenie, wejście ustawy w życie i funkcjono- Wrony, dotyczyło kwestii dla mnie troszeczkę niezro-
wanie ustawy już z uchylonymi zaproponowanymi zumiałej, ponieważ nie rozumiem, w jaki sposób
zapisami – inaczej niż mówił pan poseł Piecha: nie w wyniku wejścia w życie tych przepisów, czyli uchy-
w 2006 r., tylko w 2007 r. – jest w moim przekonaniu lenia przepisów ustawy z roku 2007, ubezpieczyciele
mieliby podstawę do tego, żeby podwyższać składkę.
bezpodstawna.
Przecież będą oni w tym momencie wpłacać do sys-
Pan poseł Ożóg zapytał, o ile zostanie obniżona
temu mniej. Trzeba natomiast oczywiście pamiętać
stawka OC. Otóż nie wiemy tego z jednego prostego
o tym, że to nie jest jedyny czynnik, który wpływa
powodu. Funkcjonujemy w warunkach wolnego ryn-
na cenę ubezpieczenia. Jest to natomiast czynnik
ku i oczywiście każdy z ubezpieczeniodawców, czyli
niewątpliwie istotny, bo jeżeli trzeba było pobierać
każde z towarzystw ubezpieczeniowych, ma prawo
o 12% więcej pieniędzy po to, żeby te 12% mogło zo-
kształtować składkę na takim poziomie, jaki uzna-
stać odprowadzone do Narodowego Funduszu Zdro-
je za stosowny. Pragnę tylko przypomnieć państwu,
wia, to o tyle podrożyliśmy tak naprawdę system.
że poprzez wejście w życie przepisów zaproponowa- Pytania pana posła Lipca. Pan poseł Lipiec myli
nych w roku 2007 doprowadziliśmy do takiej sytu- się, mówiąc, że odnośnie do przedmiotowego projek-
acji, w której ubezpieczeniodawcy, instytucje ubez- tu, to znaczy projektu ustawy w tym brzmieniu,
pieczeniowe zaczęły pobierać więcej pieniędzy. Tak w którym on w tej chwili obowiązuje, nie toczy się
więc w tym momencie to nie jest kwestia tego, czy postępowanie w Trybunale Konstytucyjnym. Toczy
coś będzie droższe, tylko tego, o ile będzie tańsze. się, panie pośle. Na styczeń jest przewidziana rozpra-
Myślę, że warunki rynkowe pozwolą na to, żeby ta wa. Wspomniał o tym pan poseł Piecha, a później
składka została obniżona. Możemy śledzić tak na- kilku następnych posłów mówiło, że wręcz nie ma
prawdę jedną kwestię: czy nie dochodzi do zmowy żadnych zarzutów. Zarzuty dotyczą 3 artykułów kon-
przy ustalaniu wysokości składek. Tak więc jest to stytucji: art. 217 w zakresie określenia stawki ryczał-
tak naprawdę zadanie dla Urzędu Ochrony Konku- tu w rozporządzeniu, a nie w ustawie, ponieważ jest
rencji i Konsumentów. Natomiast ani Platforma to danina publiczna de facto, art. 68 ust. 2 konstytu-
Obywatelska, ani PSL nie widzą potrzeby funkcjo- cji w zakresie sięgania do środków prywatnych w celu
nowania przepisu, który, po pierwsze, jest niesku- finansowania świadczeń opieki zdrowotnej – art. 68
teczny, po drugie, ma zarzut niekonstytucyjności ust. 2 mówi o tym, że możemy jedynie sięgnąć do
– do tego jeszcze się za moment odniosę – w końcu środków publicznych, a nie prywatnych – oraz art. 32
po trzecie, tak naprawdę nie spełnił swojego zada- konstytucji, czyli zasady równości obywateli wobec
nia. O tym trzeba pamiętać. prawa w zakresie większego obciążenia ubezpieczo-
Co do dwóch pozostałych pytań pana posła Ożoga nych opłacających OC niż innych, którzy też mogą
chcę powiedzieć, że nie odnosiły się one do kwestii być sprawcami wypadków drogowych skutkujących
związanych z wejściem w życie ustawy, nad którą wypłatą świadczeń.
w tym momencie procedujemy, niemniej jednak nie I to jest nawiązanie do pytania pani posłanki Mu-
jest prawdą, że dwie pierwsze doby na OIOM nie są chy. Pytał też o to pan poseł Wikiński: co w sytuacji,
opłacane. W moim przekonaniu takie sformułowanie kiedy wypadek powoduje rowerzysta, a co w sytuacji,
jest sporym nadużyciem z jednego prostego względu. kiedy wypadek powoduje pieszy, czy im też powinni-
Zmienił nam się system, w jakim NFZ zawiera kon- śmy nakazać wykupywanie obowiązkowego ubezpie-
trakty ze świadczeniodawcami. Od lipca funkcjonują czenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej. Nie
jednorodne grupy pacjentów i dwie pierwsze doby na wiem, jak zareagowałoby na to społeczeństwo, gdyby
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
120 Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia ustawie nie ma delegacji. Przypomnę, że pan poseł
Jakub Szulc Piecha w poprzedniej kadencji, jako sekretarz stanu
w Ministerstwie Zdrowia, prowadził tę ustawę w mo-
każdy, kto ma wyjść na drogę, był traktowany w ten mencie jej wejścia. Jako osoba odpowiadająca za ten
sposób. projekt, powinien wiedzieć, że nie ma tam delegacji
(Poseł Marek Wikiński: Żyłoby się lepiej.) do wydania takiego rozporządzenia. W art. 131a jest
Jeśli chodzi o pytania dotyczące wypracowania delegacja do wydania rozporządzenia określającego
systemu i również tego, o czym mówił pan poseł Wi- wysokość stawki. Jest to kwestionowane, pada zarzut
kiński, państwo mówicie o tym – i pan poseł Lipiec niekonstytucyjności. Takich opóźnień nie ma, ponie-
mówił o tym – że mamy do czynienia z nieudolnością waż termin wydania rozporządzenia mija 30 listopa-
rządu, który nie potrafi przygotować odpowiednich da 2008 r.
rozwiązań zapewniających identyfikowanie ofiar wy- To tyle. Myślę, że odpowiedziałem szczegółowo
padków tak, aby te pieniądze zaczęły być wykorzy- na wszystkie zadane pytania. Dziękuję bardzo.
stywane. Przy wzroście składki o 700 mln zł wyko- (Oklaski)
rzystanie jest na poziomie 5 mln zł. Postawię tezę
odwrotną. W takim razie być może rozwiązania, któ-
re zostały przygotowane w poprzedniej kadencji, były Wicemarszałek Krzysztof Putra:
tak fatalne, że nie opłaca się ich wprowadzać w życie.
Panie pośle, może jest tak, że mamy problemy z prze- Dziękuję bardzo panu ministrowi.
kazywaniem danych z Policji. W niektórych przypad- Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę
kach trzeba czekać na orzeczenie przez sąd o winie, komisji pana posła Andrzeja Orzechowskiego.
czyli mamy dość spory kłopot i wszystko to kwestio-
nowaliśmy. Przecież część z nas była posłami w la-
tach 2005–2007, kiedy te propozycje były procedo- Poseł Andrzej Orzechowski:
wane, i wtedy wskazywaliśmy właśnie na problem
z wprowadzeniem tych przepisów w życie. Okazuje Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
się, że problem istnieje i nie jest rozwiązany. Wypowiedź pana ministra Szulca była rzeczywiście
Tak naprawdę nie zastanawialiśmy się nad tym wyczerpująca. Odniosę się tylko do dwóch kwestii.
– to do pani posłanki Muchy – ile czasu zajmie nam Pierwsza kwestia. Czy uchwalone w czerwcu 2007 r.
wypracowanie takich rozwiązań, z jednego prostego rozwiązanie było naprawdę wykonalne? Myślę, że to
względu. Uważamy, że zapisy, które zostały wprowa- jest jakaś magiczna wiara w słowo pisane. Jeśli coś
dzone i weszły w życie w roku 2007, są złe i w związ- zostanie napisane, to na pewno zostanie zrealizowane.
ku z tym powinny zostać usunięte. Okazuje się, że jeśli była mowa o tym, że przygotowy-
Pan poseł Wikiński pytał, jak to jest, że przy bra- wano to rozwiązanie od 2002 czy 2003 r., to rzeczywi-
ku zbiorczych danych dokona się rozliczenia. Tutaj ście można to było przygotować tak, żeby było wyko-
znowu trzeba zadać pytanie, ile kosztowałoby stwo- nalne, a jak się okazuje, niestety, nie było.
rzenie takich zbiorczych baz danych i czy tak na- Druga kwestia dotyczy już spraw lobbistycznych,
prawdę w tym momencie jajko nie jest droższe od bo pan poseł Piecha w jakimś sensie zarzucił posłom
kury. Wypłaty będą dokonywane w miarę, jak będzie- Platformy tego typu działania. Chciałbym powie-
my identyfikowali osoby, którym przysługują świad- dzieć, że Komisja Zdrowia nie zajmowała się tym
czenia. To jest jedyna metoda. Oczywiście w ten spo- problemem i nie stwierdziła, aby takie działania lob-
sób nie zaspokoimy wszystkich w 100%, bo w tych bistyczne miały miejsce.
warunkach nie da się tego zrobić. Jak mówiłem na Pan poseł Urbaniak pytał, czy skończyło się po-
samym początku, w momencie, kiedy te dane będą stępowanie w sprawie iwabradyny. Komisja Zdrowia
spływały, jednocześnie będą uruchamiane środki. również nie zajmowała się tą sprawą. Według mojej
Jak mówię, unikałbym w tym momencie tez mówią- wiedzy to postępowanie jeszcze trwa i nie zakończy-
cych, że nie będzie obniżki, bo pamiętajmy o tym, że ło się. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
to nie jest jedyny czynnik, który wpływa na koszt
ubezpieczenia. Jak będzie faktycznie, będziemy mo-
gli zobaczyć po wejściu tego w życie. Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Pan poseł Piecha pytał, w jaki sposób będzie moż-
na przekazać środki, te 700 mln, żeby mogły być wy- Dziękuję bardzo panu posłowi.
korzystywane w Narodowym Funduszu Zdrowia. Zamykam dyskusję.
Otóż, panie pośle Piecha, w bardzo prosty sposób, Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
czyli tak, jak dotychczas było to dokonywane przez my w bloku głosowań.
Narodowy Fundusz Zdrowia, poprzez zmianę planu Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów
finansowego NFZ. porządku dziennego zaplanowanych na dzień 19 li-
Chodzi tutaj jeszcze o odniesienie, o którym mó- stopada bieżącego roku.
wiłem, czyli o roczne opóźnienie w wydaniu rozpo- Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło-
rządzenia, o czym mówił również pan Piecha. W tej szenia oświadczeń poselskich.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Oświadczenia poselskie 121

Wicemarszałek Krzysztof Putra strów gabinetu premiera Tuska przywołują na myśl,


jak chce Miłosz: „męki wyższego rzędu”?
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze I na koniec, czyż nie jest tak, że recenzent, który
wygłosić oświadczenie? oceniając rok rządu premiera Donalda Tuska i wysta-
Nikt się nie zgłasza. wiając mu jedynkę, czyli pałę, zasługuje na opinię bez-
Listę posłów zgłoszonych do oświadczenia uwa- wstydnego klakiera? Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
żam zatem za zamkniętą.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Arka-
dego Fiedlera. Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Nie widzę.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Szy- Dziękuję bardzo panu posłowi.
mona Giżyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Arka-
dego Fiedlera, Platforma Obywatelska.

Poseł Szymon Stanisław Giżyński:


Poseł Arkady Fiedler:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pomny wielkiej,
Dziękuję, panie marszałku.
fundamentalnej wagi socjokulturowego zaplecza dla
Wysoka Izbo! W dniu 11 listopada tego roku
koalicji PO–PSL, wyrażającej jak nikt inny stan du-
w 90. rocznicę odzyskania przez nasz kraj niepod-
cha polskiego inteligenta – zarówno miejskiego, jak
ległości staraniem Stowarzyszenia Przyjaciół Pusz-
i wiejskiego – pragnę na dowód podać kilka przykła- czykowa została odsłonięta w moim rodzinnym
dów mocnych więzi rządu pana premiera Donalda Puszczykowie kamienna tablica upamiętniająca Cy-
Tuska z literaturą i sztuką. ryla Ratajskiego, wybitnego prezydenta miasta Po-
1. Pablo Picasso powiedział kiedyś: „Nie zrozu- znania z lat 1922–1934 i z roku 1939. Dlaczego ta-
miecie sztuki, póki nie zrozumiecie, że w sztuce blica znajduje się w Puszczykowie? Ponieważ jest tu
1 plus 1 może dać każdą liczbę z wyjątkiem 2”. Czyż ulica Cyryla Ratajskiego, a przy niej stoi jego przed-
nie jest tak – trawestując ten znakomity aforyzm Pa- wojenny dom, w którym ongiś mieszkał. Dom obec-
bla Picassa – iż nie zrozumie się polityki i praktyki nie pozostaje własnością dwóch jego wnuczek żyją-
rządu premiera Donalda Tuska, póki nie zrozumie cych na stałe w USA.
się, że w polityce i praktyce rządu Donalda Tuska Zaglądając do przebogatego życiorysu Cyryla Ra-
1 plus 1 daje zawsze każdą inną liczbę niż 2? tajskiego, aż chciałoby się wywołać jego ducha na
Już słyszę miażdżącą ripostę ze strony piarowców jakimś seansie spirytystycznym i zapytać wprost:
PO, iż za rządów PiS-u każde działanie 1 plus 1 da- Skąd u ciebie, prezydencie, tak szeroka paleta zain-
wało 0. Chętnie na to przystaję, bo w polityce 0 jest teresowań, taka siła w ich realizowaniu i tak głęboka
bardzo pożądaną liczbą, jeżeli oznacza – zero pobła- wiara w ich powodzenie?
żania i przyzwolenia dla: przemocy, korupcji, mal- Wywoływanie duchów nie jest niestety moją moc-
wersacji, społecznej demoralizacji, zbójeckiej prywa- ną stroną. Myślę jednak, że liczne sukcesy odnoszone
tyzacji, odbierania obywatelom prawa do godziwej w ramach różnorakiej działalności Cyryla Ratajskie-
opieki medycznej czy emerytury; wreszcie: lękliwej go urodzonego w 1875 r. w Wielkopolsce wynikają
i z pozycji klęcznika prowadzonej polityki zagranicz- m.in. z jego nieposkromionego życiowego optymizmu.
nej, połączonej z demontażem struktur państwa, Ponurak i pesymista zapewne nie skończyłby stu-
zwłaszcza tych zabezpieczających jego unitarność. diów prawniczych w roku 1900 i potem nie otworzył-
2. Czyż nie jest tak, iż mottem i celem wszelkich by kancelarii adwokackiej w Raciborzu. Tak samo
nie zasłużyłby się w tym okresie dla rozwoju polskie-
działań rządu premiera Tuska w obszarze polityki
go ruchu turystycznego w Beskidzie Śląskim, zakła-
prywatyzacyjnej pozostaje słynne powiedzenie naj-
dając w Cieszynie w 1910 r. Polskie Towarzystwo
większego polskiego komediopisarza, Aleksandra
Turystyczne, które później stało się cieszyńskim od-
Fredry, zredagowane w formie depeszy: „Interesa działem PTTK. Ponurak i pesymista nie działałby
uporządkowane, wszystkie folwarki sprzedałem”? raczej w Narodowej Demokracji zaboru pruskiego,
3. Czyż nie jest tak, że stan polskiego, narodo- z ramienia której wraz z Wojciechem Korfantym był
wego bezpieczeństwa pod rządami ekipy premiera przedstawicielem Śląska w Radzie Głównej Polskiego
Donalda Tuska najlepiej obrazuje słynna metafora Towarzystwa Demokratycznego.
z wiersza „Ars poetica” Czesława Miłosza, poety W roku 1911 Cyryl Ratajski przybył wraz z żoną
wielce przecież cenionego w środowisku Platformy do Poznania, gdzie jako współwłaściciel kierował fir-
Obywatelskiej: „dom nasz jest otwarty, we drzwiach mą teścia, doktora Romana Maya, poznańskiego
nie ma klucza, a niewidzialni goście wchodzą i wy- działacza społecznego, naukowca i właściciela fabry-
chodzą”? ki nawozów sztucznych. W Poznaniu kontynuował
4. Czyż nie jest prawdą, iż, sięgając ponownie po swoją pasję turystyczną, stając się w 1913 r. współ-
„Ars poetica”, styl i efekty pracy większości mini- założycielem Towarzystwa Krajoznawczego, którego
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
122 Oświadczenia poselskie

Poseł Arkady Fiedler Poseł Andrzej Szlachta:


wiceprezesem był do wybuchu I wojny światowej. Dziękuję, panie marszałku.
W ramach tejże organizacji założył Sekcję Miłośni- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwszego dnia
ków Miasta Poznania, która w 1922 r. przekształciła listopada, w dniu Wszystkich Świętych Polacy udali
się w Towarzystwo Miłośników Miasta Poznania. się na cmentarz, aby zapalić znicze na grobach swo-
Podczas powstania wielkopolskiego był łączni- ich rodzin, bliskich, znajomych, ludzi znanych, a czę-
kiem Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z Komi- sto na grobach bezimiennych. Ta pamięć o zmarłych,
tetem Narodowym Polskim w Paryżu. Od 19 lipca kwiaty i znicze na grobach, modlitwa za zmarłych są
1919 r. był zastępcą komisarza i szefem I Wydziału naszą narodową tradycją, niespotykaną w takim wy-
Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej. miarze w innych krajach.
Gdy w kwietniu 1922 r. został prezydentem Po- W wielu miastach znajdują się nekropolie, czyli
znania, otworzył się nowy, niezwykle ważny i brze- miasta umarłych, których historia łączy się z naj-
mienny w skutki rozdział w dziejach miasta. Prezy- starszą historią miasta. Taką najstarszą nekropolią
dentura Ratajskiego trafiła na piekielnie trudny Rzeszowa, mojego rodzinnego miasta, jest Stary
okres. Szalała hiperinflacja. Czy mimo to poddawał Cmentarz przy ul. Targowej. Jest to miejsce wyjąt-
kowe i jedyne w swoim rodzaju.
się? Czy biadolił, zwalał winę na zły los? Nie, bez
Historia tego cmentarza sięga 1469 r., kiedy to
względu na wszystko z uporem rozwijał architekto-
Rafał Pilecki, ówczesny marszałek koronny, ufundo-
niczną wizję Poznania, planował, budował, realizo-
wał kompleks szpitalny, w skład którego wchodził
wał marzenia i jakby na przekór okolicznościom kościół, zakład dla ubogich, szpital i rezydencja pre-
z niegasnącym optymizmem podnosił miasto z kolan. pozyta – opiekuna kościoła szpitalnego i ubogich
Podczas prezydentury Cyryla Ratajskiego po- przebywających w zakładzie. To w tym miejscu, wo-
wierzchnia Poznania zwiększyła się z 3405 ha do kół małego kościoła, zgodnie z nakazem soboru
6737 ha. Był on także m.in. współtwórcą Międzyna- rzymskiego z 1059 r. mówiącym o wydzielaniu przy
rodowych Targów Poznańskich. W 1934 r., gdy Ra- nowo wznoszonych świątyniach miejsc grzebalnych,
tajski kończył kadencję, targi posiadały 14 pawilonów był zapewne niewielki cmentarz na potrzeby pochów-
o łącznej powierzchni 48 246 m2. W 1921 r. zaczęło ku zmarłych pensjonariuszy szpitala.
się to od zaledwie 500 metrów. Na bazie tego miejsca powstał w 1792 r. cmentarz,
Miał on zwyczaj chodzenia do pracy pieszo, róż- na którym do 1910 r. znalazło swe miejsce wiecznego
nymi ulicami. Ten poznański Harun ar-Raszid spoczynku ok. 40 tys. zmarłych. Stary Cmentarz
lubił podglądać swoje miasto w bezpośrednim kon- przez 117 lat służył mieszkańcom Rzeszowa i okolicz-
takcie, z bliska, aby lepiej dostrzegać braki, proble- nych gmin, należących do parafii rzeszowskiej. Był
my i niedogodności trapiące mieszkańców i potem cmentarzem chrześcijańskim, gdzie miejsce wieczne-
je usuwać. go spoczynku znaleźli również wyznawcy innych
Podczas okupacji hitlerowskiej przez ostatnie dwa wyznań: protestanci i prawosławni. Cmentarz był
lata życia, mieszkając w Warszawie, był delegatem trzykrotnie poszerzany. W końcu XIX w. okazał się
rządu RP na kraj. Zmarł w 1942 r. W 1963 r. po eks- już niewystarczający dla miasta i decyzją rady miasta
humacji spoczął ostatecznie na Cmentarzu Zasłużo- z 1 stycznia 1910 r. został zamknięty dla celów grze-
nych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha w Po- balnych.
znaniu, jego Poznaniu. W czasie II wojny światowej podczas działań wo-
jennych Stary Cmentarz, pomimo oficjalnego za-
W roku 1995 prezydent Lech Wałęsa pośmiertnie
mknięcia dla celów grzebalnych, ponownie stał się
nadał prezydentowi Cyrylowi Ratajskiemu Order
miejscem pochówków. Ofiary niemieckich nalotów
Orła Białego. W liście do rodziny napisał: Cyryl Ra-
i walk wyzwoleńczych z przełomu lipca i sierpnia
tajski, nieobecny już niestety wśród nas, jest jedną 1944 r. zostały pochowane w grobach indywidual-
z najpiękniejszych postaci naszej historii. Niechaj nych i w trzech zbiorowych mogiłach. W 1957 r.
nadany Order Orła Białego, najwyższy order Rzeczy- cmentarz został ponownie zamknięty. Okres II wojny
pospolitej Polskiej, stanie się wyrazem wdzięczności światowej to dla cmentarza czas systematycznej gra-
Polaków za to, co uczynił dla Polski. bieży i dewastacji. Kamienne nagrobki były używane
Dziękuję za uwagę. (Oklaski) do budowy dróg, żelazne elementy wywożone jako
złom trafiały do niemieckich hut. Najstarsze zacho-
wane nagrobki to nagrobek z 1810 r., gdzie pochowa-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: ny został dwuletni chłopczyk, i nagrobek z 1813 r.,
pod którym spoczywa Ignacy Tustanowski, radca
Dziękuję bardzo panu posłowi. sądu karnego w Rzeszowie.
Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Boże- Na Starym Cmentarzu w Rzeszowie spoczywa
nę Kotkowską, SDPL – Nowa Lewica. Nie ma. m.in. 9 burmistrzów Rzeszowa, 3 ich zastępców,
Wobec powyższego proszę o zabranie głosu pana 19 radnych, urzędnicy magistratu. Spoczywa tu tak-
posła Andrzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość. że 32 żołnierzy i uczestników powstań narodowych.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Oświadczenia poselskie 123

Poseł Andrzej Szlachta szy się on sympatią sporej części społeczeństwa, któ-
ra zapewne wierzy w powtarzany przez lata medial-
Jeśli chodzi o datę założenia w 1792 r., rzeszowski ny slogan o rzekomych zasługach generała dla rato-
cmentarz wpisuje się w szereg znanych polskich ne- wania ojczyzny przed planowaną radziecką agresją.
kropolii, takich jak cmentarz na Łyczakowie z 1786 r., Nasi telewidzowie gustują również w dobrych wo-
Powązki w Warszawie – 1790 r., Rakowice w Krakowie jennych i historycznych filmach, ale zagranicznych.
– 1803 r. czy wileńska Rosa, założona w 1769 r. Od lat stacje telewizyjne powtarzają na przykład
Po dziesiątkach lat zaniedbań prace konserwator- amerykańskie produkcje z bohaterami w mundu-
skie na Starym Cmentarzu w Rzeszowie rozpoczęte rach, w których grają aktorzy tacy jak Clint Eastwo-
zostały dopiero w 1982 r. Cmentarz został ogrodzony od, Chuck Norris czy Sylvester Stallone. Filmy się
w roku 1984. Jako prezydent Rzeszowa w 2001 r. podobają, widownia jest zachwycona, a mit amery-
podjąłem z zarządem i radą miasta decyzję o wyko- kańskiego superbohatera się utrwala. Tylko co to ma
naniu nowej nawierzchni głównej alei, a w następ- wspólnego z naszą, notabene dużo ciekawszą i burz-
nym roku alei południowej. Do 2006 r. wyremonto- liwszą, przeszłością? Dokładnie nic. Po ulicach na-
wano 155 nagrobków. Od 2003 r. w kosztach rewita- szych miast chodzą ludzie, a z roku na rok żyje ich
lizacji cmentarza partycypuje Stowarzyszenie Opieki coraz mniej, których życiorysy mogłyby wystarczyć
nad Starym Cmentarzem, pozyskując fundusze m.in. na kilka scenariuszy dobrych wojennych i przygodo-
w czasie przeprowadzonych kwest. 1 listopada… wych filmów. Są to głównie konspiratorzy i żołnierze
(Dzwonek) lat wojny i okupacji oraz antykomunistycznego pod-
Już kończę, panie marszałku. ziemia. I co charakterystyczne, losy wielu z nich i ich
…miałem okazję brać kolejny raz udział w takiej rodzin są do siebie bardzo podobne. Często walczyli
kweście, chcąc przyczynić się do ratowania tej wspa- i cierpieli za Polskę, za co komuniści poddawali ich
niałej nekropolii, która jest miejscem pamięci naro- najprzeróżniejszym szykanom, a ich czyny skazywa-
dowej, modlitwy i zadumy nad ludzkim losem dla li na zapomnienie.
współcześnie żyjącego pokolenia rzeszowian. Bardzo Po 1989 r. klątwa zapomnienia została co prawda
dziękuję. (Oklaski) zdjęta, lecz przez następne kilkanaście lat dla tych
ludzi nie znaleziono miejsca w panteonie naszych
narodowych bohaterów. Nie znaleziono także miejsca
Wicemarszałek Krzysztof Putra: w naszej filmotece. Doczekaliśmy się, co prawda, do-
brej sztuki opowiadającej o losach rotmistrza Witolda
Dziękuję bardzo panu posłowi. Pileckiego, człowiek, który na ochotnika poszedł do
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Oświęcimia, ale jakoś nikt do dnia dzisiejszego nie
Rojka, Prawo i Sprawiedliwość. wpadł na pomysł realizacji filmu o tym bohaterze.
Nie znam także żadnego dobrego filmu opowiadają-
cego historię prawdziwą antykomunistycznego pod-
Poseł Józef Rojek: ziemia i jego bohaterów. A przecież po stokroć na to
zasłużyli i nie są bynajmniej kontrowersyjni. A gdy
Dziękuję. przyszło do pisania scenariusza o bohaterach z We-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przy okazji nie- sterplatte, ktoś wpadł na pomysł, żeby nakręcić sce-
dawno świętowanej 90. rocznicy odzyskania niepod- nę, w której polscy żołnierze liżą pornograficzne
ległości niektóre media przeprowadziły na ten temat karty i piją wódkę. Komu i czemu to ma służyć?
ankiety wśród młodzieży. Wyniki okazały się zatrwa- Do niedawna zadawałem sobie pytanie: Jak dłu-
żające. Dorasta pokolenie, które w większości nie go jeszcze skazani będziemy na rodzime produkcje
przejawia zainteresowania naszą przeszłością, a wręcz w stylu „Psy” czy „Demony wojny” i w związku
ulega modzie stawiającej pamięć i patriotyzm gdzieś z tym niestety pozostanie nam się cieszyć, jeśli bo-
na szarym końcu. A dlaczego tak jest? Myślę, że mię- hater zaklnie w czasie filmu zaledwie kilka razy,
dzy innymi dlatego, że wciąż brakuje dobrych wojen- ukradnie nie za wiele i nie jest alkoholikiem. Ale
nych i historycznych produkcji filmowych ukazują- ostatnio w niedzielne wieczory Polacy oglądają emi-
cych nasze dzieje oraz rzetelnej wiedzy historycznej towany przez telewizję publiczną serial „Czas hono-
społeczeństwa. Jednym z chętniej oglądanych pol- ru”, może historycznie nie najlepszy, ale za to opo-
skich seriali o II wojnie jest opowieść o przygodach wiadający o wojnie i honorze, a przecież o to chodzi-
czołgistów i psa, notabene doskonale zrealizowana, ło. Co prawda jedna jaskółka nie czyni wiosny
ale równie doskonale wypaczająca historię, oraz film i dlatego mam świadomość, że nawet najlepiej i naj-
o odważnym i nieśmiertelnym agencie sowieckiego dłużej dobrze zarządzana telewizja publiczna oraz
wywiadu, który wcielił się w postać niemieckiego ofi- prezydent przyznający najwyższe odznaczenia za-
cera Hansa Klossa. I czasami tak sobie myślę, że pomnianym przez komunistów, a niejednokrotnie
może właśnie także gdzieś tam należy szukać wyja- przez nich zamordowanym bohaterom sprzed lat,
śnienia, dlaczego nawet po ujawnieniu informacji nie naprawią wszystkiego, czego niejednokrotnie
wskazujących na współpracę jednego z naszych by- świadomie i z premedytacją zaniechali i co zepsuli
łych prezydentów z sowieckim wywiadem, nadal cie- poprzednicy. Dziękuję. (Oklaski)
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
124 Oświadczenia poselskie

Wicemarszałek Krzysztof Putra: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przed sobą
autentyczny dokument: Deklaracja programowa Nie-
Dziękuję bardzo panu posłowi. zależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rol-
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Dariu- ników „Solidarność Wiejska”. W rozdziale: „Zagad-
sza Bąka, Prawo i Sprawiedliwość. nienia polityczne” czytamy: „Dążymy do Polski wol-
nej i niepodległej, w pełni suwerennej, do systemu
Poseł Dariusz Bąk: politycznego, który będzie opierał się na następują-
cych zasadach:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 90 lat temu, 1) rzeczpospolita – republika społeczna, a nie dyk-
11 listopada 1918 r., Polska po 123 latach rozbiorów tatura proletariatu;
odzyskała niepodległość. Kiedy myślimy o tych 2) pełna swoboda tworzenia i działania demokra-
90 latach w życiu naszego narodu i państwa, nasuwa tycznych partii, w tym i opozycyjnych;
się wiele refleksji. Pierwsza bardzo smutna – że 3) wyłanianie władzy w wolnych i demokratycz-
w tych 90 latach prawdziwej niepodległości Polski nych wyborach;
mieliśmy tylko ok. 40 lat. Pozostałe 50 lat to niewola 4) każdy obywatel powiadający bierne prawo wy-
okupacji niemieckiej i niewola komunistyczna narzu- borcze może zgłosić swoją kandydaturę i powinien
cona przez Związek Radziecki i bolszewików. Faktem być wpisany na listę kandydatów, jeśli jego kandyda-
bezspornym jest, że w omawianym czasie znamienną tura zostanie poparta przez odpowiednią liczbę wy-
datą, od kiedy możemy mówić o ponownym odzyska- borców;
niu niepodległości, jest rok 1989. 5) równouprawnienie wszystkich partii politycz-
W drugiej refleksji, którą pragnę się podzielić nych, w tym komunistycznej, która powinna być po-
– a napawa nas ona dumą i podtrzymuje w nadziei zbawiona przywilejów opartych na konstytucyjnym
– jest bohaterstwo mężów stanu i całych grup spo- zapisie o przewodniej roli PZPR;
łecznych, które wykazały się bezprzykładnym mę- 6) konieczna zmiana konstytucji, wykreślenie
stwem w dążeniach i działaniach na rzecz niepod- sformułowania dotyczącego: a) przewodniej roli par-
ległości Polski. tii PZPR, b) obcych państw;
W roku 2008, ogłoszonym przez Sejm Rzeczypo- 7) wojsko służy do obrony granic państwowych
spolitej Polskiej Rokiem Niepodległości, obchodzili- i nie może być narzędziem przemocy dla utrwalenia
śmy wiele okrągłych rocznic, m.in. 30-lecie powsta- władzy państwowej danej partii politycznej;
nia Komitetów Samoobrony Chłopskiej: Ziemi Gró- 8) partia sprawuje władzę i kontrolę nad swoimi
jeckiej w Zbroszy Dużej, Ziemi Rzeszowskiej w Ło- członkami, a nie nad władzą państwa, choćby w da-
wisku oraz Tymczasowego Komitetu Niezależnego nym czasie partia ta wygrała wybory;
Związku Zawodowego Rolników w Lisowie i w Gosz- 9) swoboda działania i tworzenia niezależnych
czynie w byłym województwie radomskim, a także związków zawodowych;
Komitetu Samoobrony Chłopskiej Ziemi Lubelskiej 10) wolność religii;
w Ostrówku. Wszystkie te organizacje, które po- 11) zniesienie dyskryminacji bezpartyjnych i wie-
wstały na uciemiężonej wsi w okresie PRL-u, do- rzących;
prowadzając do powstania i zarejestrowania „Soli- 12) bezwarunkowe i dobrowolne przekazanie wła-
darności Wiejskiej” i „Solidarności Rolników Indy- dzy przez dotychczas rządzącą partię innej partii,
widualnych”, broniły godności ludności wiejskiej która zwyciężyła w wyborach.
i tożsamości narodowej, przez co w sposób niekwe- Polska powinna żyć w przyjaźni i pokoju ze
stionowany przyczyniły się do odzyskania niepodle- wszystkimi państwami i narodami. Musi być w pełni
głości po 1989 r. suwerenna i niepodległa. Ze względu na swe położe-
Należy podkreślić i z uszanowaniem zauważyć, że nie geograficzne (Dzwonek) Polska powinna być włą-
prezydent Rzeczypospolitej Polskiej pan prof. Lech czona do strefy państw neutralnych w Europie Środ-
Kaczyński wymienione patriotyczne uroczystości kowej, oddzielającej państwa i wojska Układu War-
rocznicowe objął swoim honorowym patronatem, szawskiego i NATO.”
a wielu bohaterów z tamtych lat odznaczył najwyż- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Takimi treściami
szymi odznaczeniami państwowymi.
żyła ludność wiejska organizująca związki i działa-
Wszystkie te uroczystości rozpoczynały Msze
jąca w niezależnych związkach zawodowych rolników
święte, którym przewodniczyli księża biskupi: ks.
przed 30 laty. Z tej trybuny sejmowej, przytaczając te
abp Ignacy Tokarczuk, ks. bp Kazimierz Górny, ks.
treści, pragnę oddać tym ludziom honor i cześć za ich
bp Ryszard Karpiński, ks. bp Stefan Siczek, ks. bp
bohaterstwo. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Marian Duś.
Odsłonięte i poświęcone w ostatnim czasie obe-
liski, zaświadczając swą treścią o postawach ludzi Wicemarszałek Krzysztof Putra:
i o wydarzeniach sprzed 30 lat, mogą być drogowska-
zem dla następnych pokoleń Polaków, jak należy Dziękuję bardzo panu posłowi.
czuwać i wywiązywać się z obowiązków względem Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazi-
naszego narodu i naszej ojczyzny Polski. mierza Gwiazdowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Oświadczenia poselskie 125

Poseł Kazimierz Gwiazdowski: niał pluton ckm. Odwód stanowił pluton 3. kompanii,
który miał posuwać się szosą z Grajewa do Prostek
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym po- za grupą środkową. Od zachodu działania grupy wy-
krótce przedstawić przebieg walk o Grajewo i Prost- padowej ubezpieczał 4. szwadron 9. Pułku Strzelców
ki w czasie wojny obronnej 1939 r. Konnych, który w czasie akcji także przekroczył gra-
Zajęcie przez polskie oddziały miejscowości Prost- nicę i dotarł do przysiółka Pilchowskie.
ki znajdującej się wówczas na terenie Prus Wschod- Natarcie wspierała 4. bateria 32. Pułku Artylerii
nich było jednym z zaledwie kilku wypadów Wojska Lekkiej, która miała wykonać dwie jednominutowe
Polskiego na obszar Rzeszy Niemieckiej i dlatego nawały ogniowe na stację kolejową i północne przed-
warte jest opisania. Dnia 1 września 1939 r. o godz. mieścia Prostek. Sygnał do ataku miała dać zieloną
8 rano z Prostek w kierunku granicy niemiecko-pol- rakietą grupa porucznika Władysława Sadowskiego.
skiej wyruszył niemiecki pociąg pancerny. Aby unie- O godz. 22 oddział polski ruszył do marszu z koszar
możliwić jego dalsze posuwanie się, placówka Straży 9. Pułku Strzelców Konnych i po ominięciu północ-
Granicznej w Boguszach wysadziła przygraniczny nych przedmieść Grajewa przemaszerował na swoje
wiadukt kolejowy, a następnie zniszczono tor kolejo- pozycje wyjściowe. 3 września 1939 r. o godz. 0.30
wy. Pociąg pancerny, dojechawszy do granicy, rozpo- wszystkie grupy ruszyły do ataku. Równocześnie ar-
czął ostrzał artyleryjski Grajewa i Bogusz. Pod jego tyleria wykonała nawałę ogniową na Prostki. Grupa
osłoną oddział niemieckiej piechoty zaatakował porucznika Pakuły zajęła wkrótce całą miejscowość.
strażnicę w Boguszach, której obrońcy w większości Straty Niemców wynosiły 25 zabitych i rannych,
polegli. Pod osłoną ognia pociągu pancernego ruszy- w tym 2 oficerów, zniszczono 2 samochody, 2 motocy-
ła w kierunku Osowca rozpoznawcza kompania mo- kle, 40 rowerów, dworzec kolejowy, pocztę, urząd cel-
tocyklistów. Przez Grajewo Niemcy przejechali nie- ny, przy stratach własnych 3 zaginionych i 2 rannych.
zauważeni, gdyż nieco wcześniej 4. szwadron 9. Puł- Po zajęciu Prostek na miejsce walk przyjechał podpuł-
ku Strzelców Konnych opuścił koszary i zajmował kownik Tabaczyński, który po zapoznaniu się z sytu-
pozycje na wzgórzach leżących na południe od mia- acją wydał rozkaz wycofania się z tej miejscowości.
sta. Przejechawszy jeszcze około 14 km, oddział mo-
Ok. godz. 5 rano cały oddział znalazł się na stanowi-
tocyklistów na przedpolu lasu Ruda został ostrzelany
skach w Lesie Ruda. Odwrót osłaniał obwodowy plu-
przez polskie oddziały z twierdzy Osowiec. Niemcy,
ton piechoty.
tracąc kilku żołnierzy, w tym jednego oficera, oraz
Rankiem 3 września 1939 r. w odwecie za atak na
kilku rannych, wycofali się za granicę.
Prostki Niemcy zajęli wieś Bogusze, którą zrabowa-
Pierwszy nalot niemieckich samolotów na Graje-
li i spalili. Z kolei pociąg pancerny ostrzelał Grajewo
wo w dniu 1 września 1939 r. nastąpił jeszcze przed
godz. 8, a następnie została zbombardowana twier- i stanowiska 9. Pułku Strzelców Konnych. Następnie
dza Osowiec. O świcie 2 września 1939 r. Niemcy 2 niemieckie kompanie piechoty zajęły Grajewo, do-
ponownie przeprowadzili wzdłuż toru kolejowego konując dalszych grabieży i zniszczeń. Dziękuję bar-
natarcie na Grajewo. Oddziały Straży Granicznej dzo. (Oklaski)
i Policji Państwowej, tocząc zacięte walki, wycofały
się do koszar 9. Pułku Strzelców Konnych, gdzie na-
tarcie niemieckie zostało zatrzymane. Niemcy po Wicemarszałek Krzysztof Putra:
splądrowaniu sklepów, domów i magazynów podpa-
lili niektóre budynki i wycofali się. Wieczorem tego Dziękuję bardzo panu posłowi.
dnia koszary zostały obsadzone przez 4. szwadron 9. Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marię
Pułku Strzelców Konnych. Zubę, Prawo i Sprawiedliwość.
Po południu 2 września 1939 r. dowódca odcinka
podpułkownik Tadeusz Tabaczyński wyraził zgodę
na przeprowadzenie przez oddział wydzielony wypa- Poseł Maria Zuba:
du na teren nieprzyjaciela w celu zniszczenia jego
oddziałów w rejonie Prostek. Żołnierze mieli zabrać Dziękuję, panie marszałku.
ze sobą jedynie karabiny i po dwa granaty, a zbędne Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczenie
wyposażenie pozostawić na miejscu. Wypad miał być dedykuję panu Grzegorzowi Sado, młodemu history-
przeprowadzony w nocy z 2 na 3 września 1939 r., kowi Delegatury IPN w Kielcach. Jednocześnie kie-
około godz. 24. Z posiadanych informacji wynikało, ruję do niego podziękowania za to, że swoimi bada-
że w Prostkach stacjonuje kompania piechoty nie- niami objął historię życia i działań Edwarda Witolda
mieckiej. Oddział wydzielony pod dowództwem ma- Skrobota pseudonim „Wierny”, który urodził się
jora Stanisława Nowickiego został podzielony na pięć 17 listopada 1915 r. w Małogoszczy, skąd jego rodzina
grup. Jedna z grup otrzymała zadanie obejścia Pro- przeprowadziła się do Suchedniowa, gdzie Edward
stek od wschodu i odcięcia ewentualnych dróg odwro- Skrobot ukończył szkołę powszechną. Należał do wy-
tu Niemcom w kierunku Ełku, a następnie natarcia różniających się uczniów. Jego pasją była turystyka
na Prostki. Bezpośrednie wsparcie atakującym od- i sport. Już od najmłodszych lat należał do Związku
działom ze 135. Rezerwowego Pułku Piechoty zapew- Harcerstwa Polskiego w Suchedniowie.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
126 Oświadczenia poselskie

Poseł Maria Zuba Pułku Piechoty Legionów AK. Brał udział w wal-
kach pod Antoniowem, Zaborowicami, Janisławica-
W 1932 r. Edward Witold Skrobot rozpoczął na- mi i Radkowem.
ukę w szkole handlowej w Skarżysku. Po zakończe- Po zakończeniu akcji „Burza” i reorganizacji puł-
niu szkolnej edukacji zgłosił się jako ochotnik do ku otrzymuje awans na stopień porucznika. Do
Dywizyjnej Szkoły Podchorążych Rezerwy w Jaro- 18 stycznia 1945 r. „Wierny” działał wraz ze swoją
sławiu przy 39. pułku strzelców. 22 stycznia 1938 r. kompanią na terenie Doliny Wilkowskiej, Radostowy
otrzymał dyplom oficerski w stopniu podporucznika i Międzygórza.
z rąk prezydenta II Rzeczypospolitej Ignacego Mo- W tym miejscu zakończę dziś przybliżanie posta-
ścickiego. ci pana majora Edwarda Witolda Skrobota, pseudo-
Po ukończeniu służby wojskowej podjął pracę nim „Wierny”, aby jutro w dalszym ciągu oświadcze-
w zakładach zbrojeniowych w Skarżysku, gdzie pra- nia wspomnieć bardzo trudne życie majora i jego
cował do wybuchu wojny. We wrześniu 1939 r. fabry- rodziny w okresie po 1945 r. Dziękuję. (Oklaski)
ka ze Skarżyska została ewakuowana na wschód, do
Łucka, a wraz z nią i część pracowników, wśród nich
znalazł się również Edward Skrobot. Wicemarszałek Krzysztof Putra:
17 listopada 1939 r., gdy armia sowiecka wkroczy-
ła na ziemie Polski wschodniej, Edward Skrobot do- Dziękuję bardzo, pani poseł.
stał się do niewoli, z której udało mu się szczęśliwie Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazi-
zbiec i powrócić w rodzinne strony. mierza Gołojucha, Prawo i Sprawiedliwość.
Już 12 grudnia 1939 r. Edward Skorobot został
zaprzysiężony na członka organizacji Związek Walki
Zbrojnej w Suchedniowie (placówka „Tartak”), przyj- Poseł Kazimierz Gołojuch:
mując pseudonim „Wierny”. Przez cały 1941 r. pełnił
funkcję dowódcy plutonu w tamtejszej placówce. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 2008 r. mija
13 listopada 1942 r. gestapo i żandarmeria nie- 40 lat od ukazania się encykliki papieża Pawła VI
miecka ze Skarżyska podjęły nieudaną próbę aresz- „Humanae vitae” o godności życia ludzkiego i regu-
towania „Wiernego”. W jego rodzinnym domu w Su- lacji poczęć. W tym roku przypada także 25. roczni-
chedniowie, który był siedzibą dowództwa miejscowej ca wydania przez Stolicę Apostolską Karty Praw
placówki ZWZ, a od 1942 r. Armii Krajowej, której Rodziny. Jubileusze te stanowią świetną okazję do
komendantem był brat „Wiernego” – Tadeusz Skro- zabrania głosu w dyskusji na temat rodziny, jej
bot pseudonim „Wilhelm”. Od tamtej pory „Wierny” kształtu, potrzeb i zadań, jakie stawia przed nią
ukrywał się, gdyż zdawał sobie sprawę z tego, że jest współczesny świat.
spalony. W dzisiejszych czasach, w dobie globalizacji, po-
18 maja 1943 r. wstąpił do tworzącego się wów- stępu, kiedy kariera i praca zawodowa dla wielu osób
czas oddziału partyzanckiego Kedywu obwodu kie- jest priorytetem, tradycyjne pojęcie rodziny traci na
leckiego Armii Krajowej pod dowództwem podpo- wartości. Tym bardziej warto przypomnieć najważ-
rucznika Mariana Sołtysiaka pseudonim „Barabasz”. niejsze postanowienia i przesłanie płynące z wymie-
Od jesieni 1943 r. do kwietnia 1944 r. pełnił funkcję nionych na wstępie aktów.
dowódcy samodzielnej drużyny działającej wówczas Encyklika „Humanae vitae” zaraz po swoim wy-
na terenie zachodniej części powiatu kieleckiego daniu spotkała się z ostrą krytyką. Zarzucano Waty-
i jędrzejowskiego, wykonując tzw. zadania dywersyj- kanowi zbyt radykalne podejście do kwestii małżeń-
no-policyjne. stwa i rodzicielstwa. Środowisko spodziewało się
„Wierny” na czele swojego oddziału m.in. spalił złagodzonego podejścia do spraw antykoncepcji i abor-
akta kontyngentowe gmin w Jachowej Woli, Chęci- cji, jednakże Kościół stanął twardo na stanowisku
nach, Korzecku, Zajączkowi, Pieszkowie, Snochowi- broniącym życia i wartości rodziny.
cach i innych miejscowościach. W październiku dru- Encyklika podkreśliła tradycyjne, wielowiekowe
żyna „Wiernego” rozbiła wojskowe magazyny żyw- nauczanie Kościoła katolickiego. Papież uznał za
nościowe w Jędrzejowie, rekwirując wozy żywności. – cytuję: moralnie niedopuszczalny sposób ograni-
Ponadto oddział Edwarda Skrobota zajmował się li- czania ilości potomstwa, bezpośrednie naruszanie
kwidacją i karaniem bandytyzmu na podległym sobie rozpoczętego już procesu życia, a zwłaszcza bezpo-
terenie. średnie przerywanie ciąży, choćby nawet dokonywa-
Edward Skrobot od kwietnia do sierpnia 1944 r. ne ze względów leczniczych – koniec cytatu. Tak
pełnił funkcję dowódcy 1. plutonu 1. kompanii I ba- samo stanowczo wypowiadał się odnośnie do stoso-
onu 4. Pułku Piechoty Legionów AK oraz zastępcy wania metod antykoncepcyjnych. Spotkało się to
największego oddziału partyzanckiego AK – „Wybra- z krytyką części społeczeństwa i elit rządzących.
nieckich”, działającego wówczas na terenie obwodu Uwypuklanie tych fragmentów encykliki odwra-
kieleckiego. cało uwagę od płynącego z niej całościowego przesła-
„Wierny” w czasie akcji „Burza” od 7 września nia, które w żadnej mierze nie było wymierzone prze-
1944 r. pełnił funkcję dowódcy kompanii w I baonie 4. ciwko ludziom oraz ich życiu płciowemu. Przeciwnie,
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Oświadczenia poselskie 127

Poseł Kazimierz Gołojuch na autentycznej rodziny, poszanowanie jej natural-


nego kształtu oraz przyrodzonych i niezbywalnych
encyklika stawała w obronie godności człowieka, dą- praw. Jednocześnie rodzina może i powinna oczeki-
żąc do ukierunkowania go w sferze życia seksualne- wać od swojego państwa takiego systemu społeczne-
go, do głębszego na nie spojrzenia – z perspektywy go, prawnego, gospodarczego i finansowego, który jak
wyższych wartości. Encyklika wypowiada się o mał- najpełniej będzie ją chronił, otaczał opieką i troską
żeństwie jako o wspólnocie osób, które oddając się oraz nie będzie jej dyskryminował w żadnych aspek-
sobie w miłości, dążą do wzajemnego doskonalenia tach życia.
się i współpracy z Bogiem w wydawaniu na świat Rodzina i jej wartość jest niezmienna. Nie byłoby
i wychowywaniu dzieci. państwa, narodu, gdyby nie ta najmniejsza grupa
Kolejną sprawą, na którą zwrócił uwagę papież społeczna. Jej przyszłość, rozwój, kształt winny być
Paweł VI, było odpowiedzialne rodzicielstwo, takie, przedmiotem najwyższej troski zarówno rządzących,
które uwzględnia prawa biologiczne, zdolność opano- jak i całego społeczeństwa, a pomoc państwa powin-
wywania popędów i namiętności, szczególnie przy na wyrażać się w jak najlepszej polityce prorodzinnej.
podejmowaniu decyzji o liczbie potomstwa. Dziękuję. (Oklaski)
Papież podkreślił ważną sprawę: pożycie małżeń-
skie jest godne i uczciwe także wtedy, gdy nie prze-
kazuje życia ludzkiego w wyniku niepłodności bez Wicemarszałek Krzysztof Putra:
winy małżonków. Papież wezwał małżonków do ko-
rzystania z naturalnych okresów płodności i bezpłod- Dziękuję bardzo panu posłowi.
ności. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysz-
Na zakończenie został skierowany apel o dawa- tofa Brejzę, Platforma Obywatelska.
nie takich właśnie dobrych przykładów czystości,
przeciwstawianie się pornografii i demoralizacji.
Natomiast w stronę rządzących papież skierował Poseł Krzysztof Brejza:
napomnienie dotyczące tego, iż powinni kierować
się troską o dobro rodziny i nienaruszanie prawa Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadcze-
moralnego. nie dotyczyć będzie obchodzonych w dniu jutrzejszym
uroczystości 150-lecia Szkoły Podstawowej im. Jana
Podobnie jak w encyklice, także w Karcie Praw
Pawła II w Inowrocławiu.
Rodziny odnajdujemy katalog wartości rodziny.
Historia szkoły rozpoczęła się w roku 1858, kiedy
W karcie rodzina została wskazana jako podstawowa
to założona została szkoła katolicka – dzisiejsza Szko-
jednostka społeczeństwa, z właściwą sobie określoną
ła Podstawowa nr 16. Początkowo uczniowie kształ-
strukturą osobową zakładającą względem małżeń-
cili się w niewielkim budynku, w którym mieściła
stwa związek kobiety i mężczyzny oraz dzieci. Rodzi-
się szkoła i mieszkanie dla nauczyciela. Dopiero pod
na jest wspólnotą osób. We wspólnocie tej spotykają koniec XIX w. szkołę przeniesiono do nowo powsta-
się różne pokolenia pomagające sobie wzajemnie. łego, większego budynku. W 1909 r. do szkoły
Szczególne miejsce w rodzinie zajmuje dziecko. Ro- uczęszczały dzieci z miejscowości: Jacewo, Balin,
dzina winna zapewnić mu właściwy rozwój, opiekę, Marulewy – łącznie 136 uczniów i 2 nauczycieli.
a także wychowanie w atmosferze miłości i bezpie- Podczas okupacji niemieckiej budynki szkoły
czeństwa. Rodzina powinna być zawsze otwarta, je- przebudowano. Mieściła się w nich siedziba niemiec-
żeli chodzi o dziecko, nigdy – na jego niszczenie. kiego zarządu gminnego. Pierwszy powojenny nabór
W karcie Stolica Apostolska po raz kolejny wypowia- do szkoły odbył się 13 kwietnia 1946 r. Szkoła liczyła
da się stanowczo przeciwko aborcji. Duży nacisk po- wówczas 52 uczniów. Z upływem czasu stopniowo
łożony jest na prawa rodziców, które określane są kształciła coraz to większą liczbę młodzieży. Rosła
jako nadrzędne w stosunku do praw innych podmio- także liczba nauczających nauczycieli. W 1958 r. od-
tów, natomiast rola państwa opiera się na wspieraniu były się obchody 100-lecia powstania placówki. 10 grud-
rodziny w jej funkcjach wychowawczych i ochronie nia 1968 r. na mocy rozporządzenia wydanego przez
wychowywania dziecka w rodzinie. Radę Ministrów Szkoła Podstawowa w Jacewie zna-
W karcie poruszony został jeszcze jeden ważny lazła się w granicach administracyjnych miasta Ino-
aspekt życia rodzinnego, mianowicie wychowanie wrocławia i zmieniła nazwę na obecną, przyjmując
seksualne dzieci. To rodzice powinni być tymi, którzy numer 16. W czerwcu 1974 r. na emeryturę odszedł
przekazują wiedzę o tym obszarze życia swoim dzie- dyrektor placówki Jerzy Szczechowicz, który pełnił
ciom. Wychowanie seksualne powinno być zgodne tę funkcję przez 28 lat. Powiększająca się liczba
z zasadami moralnymi uznawanymi przez rodziców. uczniów spowodowała, iż w latach 80. pojawił się kry-
Rodzina jest wspólnotą jedyną w przekazywaniu zys spowodowany małą liczbą pomieszczeń do nauki.
z pokolenia na pokolenie wartości kulturowych, Problem rozwiązano, gdy PKP wyraziło chęć wyna-
etycznych, społecznych, duchowych i religijnych, jęcia budynku po zlikwidowanej jednostce wojskowej,
istotnych dla rozwoju i powodzenia własnych człon- który mieścił się w pobliżu szkoły. Budynek wyre-
ków oraz społeczeństwa (Karta Praw Rodziny, wstęp montowano i w dniu 2 września 1991 r. dzieci rozpo-
pkt E). Obowiązkiem państwa jest popieranie i ochro- częły naukę w nowym gmachu szkoły.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
128 Oświadczenia poselskie

Poseł Krzysztof Brejza ustaw o organizacji rynku rybnego zagwarantował


pozycję monopolisty 6 podmiotom, tj. lokalnym cen-
Szkoła Podstawowa nr 16 słynie z organizowania trom pierwszej sprzedaży ryb – aukcjom rybnym,
wielu imprez i konkursów, m.in. corocznego Mię- a pozostałe, to jest 563, podmioty skupujące produk-
dzyszkolnego Konkursu Recytatorskiego Poezji Re- ty rybne automatycznie, mocą ustawy, zlikwidował.
ligijnej dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów. Te rozwiązania prawne naruszają także zasadę de-
Obchody 150-lecia Szkoły Podstawowej im. Jana mokratycznego państwa prawa (art. 2 Konstytucji
Pawła II w Inowrocławiu są dla mnie szczególną oka- RP) i wyrażoną w niej tzw. zasadę ochrony zaufania
zją, aby w tym miejscu podziękować byłym i obecnym obywatela do państwa, która nakazuje, aby organ
pracownikom szkoły za trud włożony w kształcenie państwowy a także ustawodawca, traktował obywa-
młodego pokolenia inowrocławian, a także za zapew- teli z zachowaniem pewnych reguł uczciwości.
nianie uczniom dobrych i bezpiecznych warunków do Odrębnie należy wymienić tzw. zasadę propor-
nauki. Dziękuję serdecznie. cjonalności, którą można nazwać inaczej zakazem
nadmiernej ingerencji, a taka nadmierna ingerencja
państwa ma miejsce, albowiem dramatycznym skut-
Wicemarszałek Krzysztof Putra: kiem takiego zapisu ustawy będzie upadłość 563
podmiotów prowadzących działalność gospodarczą
Dziękuję bardzo panu posłowi. na rynku skupującym produkty rybne. To nie tylko
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Cze- brak możliwości spłacenia zaciągniętych kredytów
sława Hoca, Prawo i Sprawiedliwość. i brak środków do życia owych przedsiębiorców, ale
także bezrobocie dziesiątek i setek pracowników
tam zatrudnionych. Taki stan jest zaprzeczeniem
Poseł Czesław Hoc: polityki państwa zakładającej pełne i produktywne
zatrudnienie, sformułowanej w art. 65 ust. 5 Kon-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Apel do ministra stytucji RP.
rolnictwa i rozwoju wsi Marka Sawickiego w kwestii 2. Projektodawca nie odwołuje się do przepisów
zmiany zapisu art. 23 ust. 1 w rządowym projekcie unijnych w kwestii tak kuriozalnego rozwiązania
ustawy o organizacji rynku rybnego. dotyczącego organizacji rynku rybnego w postaci
Aktualnie są na ukończeniu prace nadzwyczajnej centrów pierwszej sprzedaży ryb. I słusznie, bo ta-
podkomisji rolnictwa i rozwoju wsi powołanej do pro- kich rozwiązań nigdzie w Unii Europejskiej nie ma.
cedowania nad rządowym projektem ustawy o orga- A kilkakrotnie w uzasadnieniu ustawy rząd nawią-
nizacji rynku rybnego wraz z projektami aktów wy- zuje do faktu, że funkcjonowanie rynku rybnego jest
konawczych (druk sejmowy nr 1210). Fundamental- w przeważającym zakresie regulowane przez przepi-
nym zapisem tego projektu ustawy, a zarazem źró- sy Unii Europejskiej. Zatem polski rząd nakłada
dłem i powodem ostrego konfliktu ze społecznością ustawowo dyskryminujące rozwiązania w zakresie
rybaków bałtyckich jest art. 23 ust. 1 w następują- sprzedaży ryb tylko w odniesieniu do polskiego ryba-
cym brzmieniu: W przypadku dorszy pochodzących ka, albowiem zagraniczni rybacy nie mają takich
z połowów w Morzu Bałtyckim pierwsza sprzedaż ostrych i niezrozumiałych restrykcji ze strony swoich
odbywa się wyłącznie w centrum pierwszej sprzeda- rządów. Mało tego, zagraniczni rybacy będą mogli
ży ryb. sprzedawać ryby w polskich portach, natomiast pol-
Przepis ów nakazuje wyładunek i pierwszą sprze- scy rybacy nie będą mogli sprzedać dorsza w portach
daż dorsza złowionego w Bałtyku tylko i wyłącznie zagranicznych w okresie jego wyższej ceny.
w lokalnych centrach pierwszej sprzedaży ryb. Zapis 3. Rząd PO i PSL wprowadza takie zapisy ustawy
tego artykułu jest nie tylko zaskakujący i kuriozalny pomimo zdecydowanego i wyraźnego sprzeciwu zna-
oraz nie tylko niekonstytucyjny i niewpisujący się komitej większości organizacji rybackich. Oto naj-
w standardy unijne, ale przede wszystkim poraża większe centrale związkowe rybaków w zdecydowa-
swą arogancją wobec sprzeciwu zdecydowanej więk- nej większości są przeciwne temu zapisowi, np. Pol-
szości organizacji rybackich i samych rybaków. skie Stowarzyszenie Przetwórców Ryb, Stowarzysze-
A najdziwniejsze i najbardziej zastanawiające jest to, nie Armatorów Rybackich, Związek Rybaków Pol-
że rząd PO i PSL w uzasadnieniu tej ustawy wybitnie skich, Stowarzyszenie Armatorów Łodziowych, a Pół-
pokrętną i niespójną argumentacją broni tego zapisu, nocnoatlantycka Organizacja Producentów, Krajowa
chociaż w żaden sposób obronić się go nie da. Izba Producentów Ryb, Zrzeszenie Rybaków Mor-
1. Aspekt naruszenia wartości konstytucyjnych skich – Organizacja Producentów zgłaszają koniecz-
– naruszenie art. 20 i 22 Konstytucji RP i wyrażonej ność doprecyzowania przepisów i pewne nowe propo-
w nich zasady wolności działalności gospodarczej zycje. Dlaczego zatem rząd nie uwzględnia konsulta-
oraz zasady wolnej konkurencji na rynku, wolność cji społecznej i nie stara się nawet o pozory partner-
działalności gospodarczej jest bowiem jednym z fun- skiego dialogu? Ustawa wbrew obywatelom.
damentów społecznej gospodarki rynkowej (art. 20 4. Błędna argumentacja uzasadnienia tego pro-
Konstytucji RP) i stanowi zarazem samoistne prawo jektu ustawy. Ustawa eliminuje skutek, nie przyczy-
podmiotowe (art. 22 Konstytucji RP). Projektodawca nę. Dopóki trwa przyczyna, będzie trwał skutek.
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
Oświadczenia poselskie 129

Poseł Czesław Hoc miała Komisja Europejska. Sięgnęła do przyczyny,


a nie do skutków, dlatego wprowadza nowy unijny
Otóż rząd nie ukrywa, że celem takiego rozwiązania system kontroli rybołówstwa, a nie likwiduje krajo-
jest egzekwowanie zakazu obrotu dorszami pocho- wej przedsiębiorczości na rynku rybnym. Oby tylko
dzącymi z nielegalnych połowów lub niewymiaro- nie były to pozorne działania wynikające ze zbliżają-
wymi. Notabene dość zaskakujące jest wyjaśnienie cych się wyborów do Parlamentu Europejskiego
rządu PO i PSL, ponieważ dotąd, pomimo uporczy- i zagrożenia pozycji unijnego komisarza ds. rybołów-
wych i głośnych informacji od rybaków i organizacji stwa Joe Borga.
rybackich o fikcyjnej sprawozdawczości wszystkich Panie ministrze rolnictwa i rozwoju wsi, bardzo
krajów nadbałtyckich, zarówno polski rząd, jak proszę i apeluję o pogłębioną refleksję i roztropność
i Komisja Europejska byli głusi. I teraz nagle polska oraz ponowną analizę i racjonalną zmianę tego za-
administracja rybacka przyznaje, że istnieje szara pisu.
strefa. Ale zamiast przywołać do porządku i uspraw- Post scriptum: Zaproponowane nowe brzmienie
nić instytucje do tego powołane, ponownie – jak to tego artykułu także nie satysfakcjonuje rybaków,
czyniła z pełną świadomością i determinacją przez a nawet bardziej gmatwa problem i zniewala polskie-
długie lata – obarcza winą rybaków i ponownie ich go rybaka. Powyższy tekst przekażę jutro panu mi-
dramatycznie każe. nistrowi. Dziękuję i przepraszam, panie marszałku.
Tak więc nie czyni porządków w Centrum Moni-
torowania Rybołówstwa w Gdyni, instytucji na pra-
wach unijnych odpowiedzialnej w tym zakresie, ani Wicemarszałek Krzysztof Putra:
w instytucji naukowej, tj. w Morskim Instytucie Ry-
backim. Nie usprawnia pracy państwowej admini- Dziękuję bardzo panu posłowi.
stracji rybackiej, a wręcz przeciwnie – rząd PO i PSL Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysz-
zlikwidował Ministerstwo Gospodarki Morskiej. tofa Lipca, Prawo i Sprawiedliwość.
Cały system, tj. specjalne zezwolenia połowowe,
ewidencjonowanie połowów w dziennikach połowo-
wych, których kopie trafiają do Centrum Monitoro- Poseł Krzysztof Lipiec:
wania Rybołówstwa w celu uwzględnienia w kompu-
terowym Systemie Informacji Rybołówstwa Morskie- Dziękuję bardzo.
go SIRM... (Dzwonek) Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wieczną
Panie marszałku, proszę jeszcze o pół minuty. wartę odszedł jeden z ostatnich niezłomnych – gen.
...śledzenie ruchu statków za pomocą satelitar- Antoni Heda „Szary”. Miałem szczęście i zaszczyt
nego systemu monitorowania VMS, zgłaszanie miej- znać go osobiście i czerpać wiedzę o najnowszych
sca planowanego wyładunku i ewidencjonowanie dziejach kraju bezpośrednio od niego.
wyładunku ze sporządzaniem kart sprzedaży oraz Gen. Heda był postacią nietuzinkową, choć to
zespół inspektorów ds. rybołówstwa, okazał się nie- także określenie niewystarczające. Był legendą Kie-
wydolny. lecczyzny i symbolem wyzwolenia tego regionu. Wię-
Stosując zatem argumentację rządu PO i PSL, ziony przez NKWD i Niemców uciekł z obozu i stwo-
wszystkie te instytucje, wraz z zatrudnionymi w nich rzył własny oddział partyzancki po wstąpieniu do
pracownikami, powinny być zlikwidowane. Wszak Armii Krajowej. Walczył u boku innego niezłomnego,
obowiązkowość pierwszej sprzedaży całkowitej ilości Jana Piwnika „Ponurego”. Gdy przyszedł koniec wal-
dorszy złowionych w Bałtyku w centrach pierwszej ki z okupacją niemiecką, rozpoczęła się walka z dru-
sprzedaży ryb automatycznie wyeliminuje szarą stre- gim okupantem – Sowietami.
fę. Założenie raczej równie absurdalne, jak absurdal- Wśród wielu akcji było rozbicie w 1945 r. więzie-
na jest argumentacja uzasadnienia tego projektu nia w Kielcach i uwolnienie kilkuset osób więzio-
ustawy o regulacji rynku rybnego. nych przez UB. W planach miał także atak na wię-
Ponadto należy podkreślić, iż obecnie Komisja zienie przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, wcześniej
Europejska wprowadza nowy unijny system kontro- jednak został aresztowany. Po wielotygodniowym
li rybołówstwa. Wprowadzenie ujednoliconych pro- śledztwie, nadzorowanym osobiście przez Józefa
cedur inspekcji i wyższych standardów powinno Różańskiego, został skazany na czterokrotną karę
zapewnić jednakowe wdrożenie polityki kontroli śmierci. Do legendy przeszło jego zachowanie w ubec-
rybołówstwa na poziomie krajowym, przy jednocze- kich kazamatach, gdy na wielogodzinne tortury
snym poszanowaniu różnorodności i właściwości zareagował uderzeniem przesłuchującego go ubeka.
różnych flot. Podziałało i tortury ustały.
W ramach nowego systemu kontroli wszystkie Heda odmówił też napisania prośby o ułaskawie-
państwa członkowskie muszą kontrolować działanie nie do Bieruta. Jak wspominał po latach, hańbą dla
w obrębie całego łańcucha produkcji, łącznie z wyła- niego, dwukrotnego kawalera Orderu Wojennego
dunkiem, przetwórstwem, przewozem i wprowadza- Virtuti Militari i Krzyża Walecznych, byłoby pisać do
niem do obrotu produktów rybołówstwa. Zatem to, agenta NKWD. Ostatecznie karę śmierci zamieniono
czego nie zrozumiał rząd PO i PSL, nareszcie zrozu- mu na dożywocie, biorąc pod uwagę fakt, że podczas
29. posiedzenie Sejmu w dniu 19 listopada 2008 r.
130 Oświadczenia poselskie

Poseł Krzysztof Lipiec Poseł Joanna Fabisiak:


jednej z akcji rozbicia więzień niemieckich uwolnił Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z 90. rocznicą
więźniów sowieckich i przekazał ich oddziałowi Ar- odzyskania niepodległości przez Polskę zbiega się
mii Ludowej. Karę odbywał w nieludzkich warun- inny jubileusz: 90. rocznica utworzenia Związku Har-
kach na Rakowieckiej, w Rawiczu i Wronkach. Wy- cerstwa Polskiego, który przez pokolenia wychowy-
szedł po październiku 1956 r. wał młodych Polaków do walki o tę niepodległość.
Oczywiście tzw. odwilż nie zmieniła spojrzenia Robił to skutecznie; wychowywał do walki za każdą
Hedy na rzeczywistość. Nigdy nie miał złudzeń co do cenę. Jak wiemy, Szare Szeregi potrafiły podjąć tę
okupacyjnego charakteru powojennej Polski. Działał walkę i pokazać, że w walce o wolność ojczyzny nie
m.in. wraz z Wojciechem Ziembińskim. Był groźny.
ma ceny zbyt wysokiej.
Nawet mimo sędziwego wieku 13 grudnia 1981 r., gdy
Ponieważ jubileusz ten minął niejako niepostrze-
generał Jaruzelski wprowadził stan wojenny, Heda
żenie, warto o nim powiedzieć z trybuny sejmowej.
został internowany w podwarszawskiej Białołęce. Po
Mówię o Szarych Szeregach także z innego powodu.
1989 r. też był bezkompromisowy i za to pomijany,
Otóż wspaniała pedagogika harcerska nie jest obec-
przemilczany. Dopiero w 2006 r. został uhonorowany
przez prezydenta Rzeczypospolitej Lecha Kaczyń- nie szeroko wykorzystywana przez pedagogów, przez
skiego awansem na stopień generała brygady. nauczycieli, którzy często bezskutecznie starają się
Takiego pogrzebu, jaki miał generał Heda, nigdy rozwiązać różnorodne problemy wychowawcze. Prze-
wcześniej nie widziałem. Katedra Polowa Wojska cież współcześnie polska młodzież nie jest ani gorsza,
Polskiego nie zdołała pomieścić wszystkich kolegów, ani lepsza od tej sprzed 90 laty. A zatem skoro meto-
przyjaciół i tych, którzy przyszli oddać mu hołd, jako da ta przyniosła tak wspaniałe efekty i dzięki niej
człowiekowi, dzięki któremu Polska przetrwała. można było wychować bohaterów, może warto po nią
A w mediach, z drobnymi wyjątkami, panowała ci- sięgnąć i spróbować zapoznać z nią wszystkich na-
sza. Ważniejsze było co innego – stan zdrowia gene- uczycieli, którzy pracują z młodzieżą. Szkoda, trzeba
rała Wojciecha Jaruzelskiego, który z zapaleniem o tym powiedzieć, że obecnie na wydziałach pedago-
płuc trafił na kilka dni do szpitala. Kat, który za- gicznych nie ma wykładów dotyczących zasad peda-
mknął Hedę w „internacie” po 13 grudnia, stanął gogiki harcerskiej. Z pewnością warto także mówić
ponad ofiarą; kat bezkarny, który po 1989 r. nijak rodzicom o tym, że harcerstwo to ich sprzymierzeniec
nie może zostać osądzony i zapewne po kres swoich w wychowywaniu dzieci.
dni będzie się cieszył świętym spokojem, otoczony Chciałabym również przypomnieć tylko jeden
nimbem konstruktora „okrągłego stołu” i człowieka fakt historyczny. Marszałek Piłsudski 21 czerwca
honoru Polski salonowej. Taka jest bowiem współ- 1921 r. w swoim rozkazie mówił o wartościach har-
czesna Polska. cerskich i zachęcał żołnierzy, by ściśle współpraco-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W minioną nie- wali z harcerzami, tym samym nadając należytą
dzielę, 16 listopada, w moim mieście, Starachowi- rangę harcerstwu i wyrażając mu uznanie. Obecnie
cach, w panteonie pamięci narodowej ks. biskup wojsko odeszło, przez lata odchodziło, od tej chyba
Edward Materski poświęcił epitafium pamięci gene- słusznej zasady. Mówię o tym nie bez przyczyny.
rała Antoniego Hedy „Szarego”. Tablica pamiątkowa Przecież nieustannie mówimy o walce z przemocą
została ufundowana przez społeczeństwo Staracho- w szkole, która wydaje się być mało skuteczna,
wic. Historia, niezależnie od tego, co zostanie napi-
a bardzo droga. Może więc warto wrócić do tych
sane w podręcznikach w obowiązującej wersji, wyda-
starych, sprawdzonych zasad. Jedna z nich mówi:
ła swój wyrok. Bohaterem jest Antoni Heda „Szary”,
zostaw świat trochę lepszy, niż go zastałeś. Czy za-
a nie Jaruzelski.
tem trzeba rekomendować te metody? Dziękuję bar-
Z trybuny Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej boha-
dzo. (Oklaski)
terowi narodowemu, człowiekowi niezłomnemu, któ-
ry był legendą Kielecczyzny, pragnę oddać głęboki
hołd. Cześć Jego pamięci. (Oklaski)

Wicemarszałek Krzysztof Putra:


Wicemarszałek Krzysztof Putra:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Dziękuję bardzo panu posłowi. Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.
Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Joan- Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 20
nę Fabisiak, Platforma Obywatelska. listopada 2008 r., do godz. 9.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 35)

You might also like