Untitled

Sejm
Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI
Sprawozdanie Stenograficzne
z 65 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
w dniu 28 kwietnia 2010 r.

(pierwszy dzień obrad)
Wa r s z a w a
2010
str. str.
TREŚĆ
65. posiedzenia Sejmu

(Obrady w dniu 28 kwietnia 2010 r.)
str. str.
Otwarcie posiedzenia Punkt 3. porządku dziennego: Sprawoz-

Zmiana porządku dziennego danie Komisji Nadzwyczajnej o komi-
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 syjnym projekcie ustawy zmieniającej
Komunikaty ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny,
Sekretarz Poseł Jan Dziedziczak . . . . . . . . . . . 4 ustawy Kodeks postępowania karnego,
Punkt 1. porządku dziennego: Sprawoz- ustawy Kodeks karny wykonawczy,
danie Komisji Ochrony Środowiska, ustawy Kodeks karny skarbowy oraz
Zasobów Naturalnych i Leśnictwa niektórych innych ustaw
o poselskim projekcie ustawy o zmianie Poseł Sprawozdawca Grzegorz Karpiński . . . 18
ustawy o udostępnianiu informacji Poseł Jerzy Kozdroń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
o środowisku i jego ochronie, udziale Poseł Adam Rogacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
społeczeństwa w ochronie środowiska Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . . 19
oraz o ocenach oddziaływania na śro- Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
dowisko oraz niektórych innych ustaw Poseł Marian Filar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Poseł Sprawozdawca Jan Musiał . . . . . . . . . . . 4 Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . 21
Poseł Tomasz Kulesza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Poseł Dariusz Bąk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Poseł Adam Krzyśków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . . 22
Poseł Henryk Milcarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Punkt 4. porządku dziennego: Sprawoz-
Poseł Tadeusz Arkit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 danie Komisji Sprawiedliwości i Praw
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska . . . . . . . . . . 9 Człowieka o rządowym projekcie
ustawy o zmianie ustawy o wykonywa-
Poseł Zenon Durka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
niu kary pozbawienia wolności poza
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 10
zakładem karnym w systemie dozoru
Poseł Jan Rzymełka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
elektronicznego
Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Sprawozdawca Grzegorz Karpiński . . . 23
Poseł Mirosława Masłowska . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Leszek Jastrzębski . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Iwona Arent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Poseł Andrzej Bętkowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Poseł Stanisław Olas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Janusz Zaleski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Poseł Marian Filar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Punkt 2. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Zenon Durka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
nie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . 27
projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Kodeks postępowania cywilnego Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń. . . . . . . . 13 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Poseł Andrzej Czuma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Sprawiedliwości Piotr Kluz . . . . . . . . . . . . . . . 28
Poseł Adam Rogacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 (Przerwa w posiedzeniu)
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Wznowienie posiedzenia
Poseł Marian Filar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Punkt 5. porządku dziennego: Pierwsze
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 czytanie rządowego projektu ustawy
Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . 16 o zmianie ustawy Kodeks postępowania
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 karnego oraz niektórych innych ustaw
Poseł Adam Rogacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . . 30
Sprawiedliwości Jacek Czaja. . . . . . . . . . . . . . 17 Poseł Marek Biernacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
str. str.
Poseł Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 ustawy o zmianie ustawy o Państwowej

Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . . 37 Inspekcji Pracy
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Poseł Sprawozdawca Janusz Krasoń . . . . . . . 65
Poseł Jan Widacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Poseł Marek Cebula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Poseł Janusz Krasoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Poseł Krzysztof Borkowski . . . . . . . . . . . . . . . 67
Poseł Piotr Stanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Poseł Jarosław Stolarczyk . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Poseł Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Główny Inspektor Pracy Tadeusz Zając . . . . . 68
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Janusz Krasoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . . 41 Punkt 9. porządku dziennego: Sprawoz-
Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
nie Komisji Kultury Fizycznej, Sportu o komisyjnym i senackim projektach
i Turystyki o rządowym i poselskim ustaw o zmianie ustawy o kształtowa-
projektach ustaw o sporcie niu ustroju rolnego
Poseł Sprawozdawca Ireneusz Raś . . . . . . . . . 43 Poseł Sprawozdawca Leszek Korzeniowski . . 69
Poseł Józef Piotr Klim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Poseł Andrzej Biernat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Poseł Henryk Kowalczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Poseł Andrzej Bętkowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Poseł Bogusław Wontor . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Poseł Stanisław Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Poseł Jan Kamiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Poseł Zdzisława Janowska . . . . . . . . . . . . . . . 52
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Poseł Aleksander Sopliński . . . . . . . . . . . . . . . 53
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Poseł Zbysław Owczarski . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Poseł Zbigniew Babalski . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Poseł Henryk Kowalczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Poseł Piotr Stanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Poseł Zdzisław Czucha . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański . . . . . . . . 54 Poseł Stanisław Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke. . . . . . . . . . . 74
Poseł Krystyna Łybacka . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Punkt 10. porządku dziennego: Pierwsze
Poseł Zbigniew Pacelt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 czytanie rządowego projektu ustawy
Poseł Andrzej Biernat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 o zmianie ustawy o podatku akcyzo-
Poseł Jarosław Stolarczyk . . . . . . . . . . . . . . . . 56 wym oraz niektórych innych ustaw
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . 56 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Poseł Jakub Rutnicki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Jacek Kapica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Poseł Bogusław Wontor . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Poseł Marek Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Poseł Maria Zuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Poseł Mieczysław Golba . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Poseł Andrzej Pałys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Poseł Zdzisława Janowska . . . . . . . . . . . . . . . 57 Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Minister Sportu i Turystyki Adam Giersz . . . 57 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Poseł Ireneusz Raś. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Jacek Kapica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Poseł Krystyna Łybacka . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Punkt 11. porządku dziennego: Pierwsze
Poseł Ireneusz Raś. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 czytanie poselskiego projektu ustawy
Punkt 7. porządku dziennego: Sprawoz- o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci
danie Komisji Edukacji, Nauki i Mło- Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni
dzieży oraz Komisji Kultury i Środków przeciwko Narodowi Polskiemu
Przekazu o rządowym projekcie ustawy Poseł Wojciech Wilk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
o nadaniu nowej nazwy Akademii Poseł Witold Pahl. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Sztuk Pięknych w Poznaniu Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski . . . . . . . 84
Poseł Sprawozdawca Piotr Waśko. . . . . . . . . . 61 Poseł Tadeusz Sławecki. . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Poseł Witold Czarnecki . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Poseł Jerzy Polaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz . . . . . . 63 Sekretarz Stanu
Poseł Krystyna Łybacka . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 w Ministerstwie Sprawiedliwości
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Stanisław Chmielewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Punkt 8. porządku dziennego: Spra- Oświadczenia
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
wozdanie Komisji do Spraw Kontroli
Państwowej o komisyjnym projekcie (Przerwa w posiedzeniu)
str. str.
Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło- Poseł Piotr Stanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

szonych Poseł Robert Telus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . . 1 Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . . 3
Poseł Zbigniew Babalski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . . 3
Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . . 1 Poseł Piotr Stanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Poseł Sławomir Kopyciński . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . . 4
Poseł Wojciech Kossakowski . . . . . . . . . . . . . . . 2 Poseł Jan Kulas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
(Początek posiedzenia o godz. 9 min 04)
(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby
Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie Ewa Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu
Kierzkowska i Stefan Niesiołowski) klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punkta-
mi porządku dziennego.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
Marszałek: propozycje przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Otwieram posiedzenie. Za chwilę rozpatrzymy sprawozdanie komisji o pro-
(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską) jekcie ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu infor-
Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią macji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeń-
poseł Magdalenę Gąsior-Marek oraz panów posłów stwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziały-
Bartosza Arłukowicza, Jana Dziedziczaka i Tomasza wania na środowisko oraz niektórych innych ustaw.
Górskiego. Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji
W pierwszej części obrad sekretarzami będą pa- o projektach ustaw:
nowie posłowie Bartosz Arłukowicz i Jan Dziedzi- — o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywil-
czak. nego,
Protokół i listę mówców prowadzić będą pan po- — zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks
seł Jan Dziedziczak i pani poseł Magdalena Gąsior- karny, ustawy Kodeks postępowania karnego, usta-
-Marek. wy Kodeks karny wykonawczy, ustawy Kodeks kar-
Witam serdecznie posłów sekretarzy. ny skarbowy oraz niektórych innych ustaw,
Informuję, że protokół 64. posiedzenia Sejmu uwa- — o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozba-
żam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń. wienia wolności poza zakładem karnym w systemie
Proszę państwa, grupa posłów przedłożyła pro- dozoru elektronicznego.
jekt ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Kolejnym punktem będzie pierwsze czytanie pro-
Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko jektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania
Narodowi Polskiemu. karnego oraz niektórych innych ustaw.
Druk nr 2977 zawierający projekt tej ustawy zo- W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania
stanie paniom i panom posłom doręczony za chwilę. komisji o projektach ustaw:
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii — o sporcie,
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- — o nadaniu nowej nazwy Akademii Sztuk Pięk-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze nych w Poznaniu,
czytanie tego projektu. — o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy,
Proponuję, by w tym przypadku Sejm wyraził — o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rol-
zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu nego.
Sejmu. Następnie przeprowadzimy pierwsze czytania
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm projektów ustaw:
propozycję przyjął. — o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz
Sprzeciwu nie słyszę. niektórych innych ustaw,
Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał — o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Naro-
10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-mi- dowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodo-
nutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach: wi Polskiemu.
— nad sprawozdaniem komisji o projektach ustaw Jutro rano rozpatrzymy projekt uchwały w spra-
o sporcie, wie uczczenia pamięci króla Kazimierza Wielkiego
— w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmia- w 700. rocznicę jego urodzin.
nie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych Następnie rozpatrzymy pytania w sprawach bie-
innych ustaw. żących oraz informację bieżącą.
65. posiedzenie Sejmu w dniu 28 kwietnia 2010 r.
4 Porządek dzienny
Marszałek Sekretarz Poseł Jan Dziedziczak:

Informuję, że Konwent Seniorów przyjął propozy- Uprzejmie informuję, że w dniu dzisiejszym odbę-
cję Prezydium Sejmu rozpatrzenia na bieżącym po- dą się posiedzenia Komisji:
siedzeniu informacji w sprawie działań podjętych — Etyki Poselskiej – godz. 9.30,
przez rząd po katastrofie pod Smoleńskiem, a także — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 10,
zmierzających do wyjaśnienia jej przyczyn, kierowa- — Infrastruktury – godz. 10,
nej do prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska, o któ- — Kultury Fizycznej i Sportu – godz. 10,
rej przedstawienie wnosił Klub Parlamentarny Plat- — Finansów Publicznych wspólnie z Komisją
forma Obywatelska. Skarbu Państwa – godz. 10.30,
Po rozpatrzeniu informacji bieżącej przeprowa- — Zdrowia – godz. 11,
dzimy pierwsze czytania projektów ustaw: — Finansów Publicznych – godz. 12,
— o zmianie ustawy o podatku dochodowym od — Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 12,
osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od — Sprawiedliwości i Praw Człowieka – godz. 12,
osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podat- — Ustawodawczej – godz. 13,
ku dochodowym od niektórych przychodów osiąga- — Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Ad-
nych przez osoby fizyczne, ministracji i Spraw Wewnętrznych – godz. 15,
— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional-
— o zmianie ustawy Kodeks postępowania admi-
nej – godz. 15,
nistracyjnego oraz ustawy Ordynacja podatkowa.
— Kultury i Środków Przekazu wspólnie z Komi-
Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji
sją Edukacji, Nauki i Młodzieży – godz. 16,
o projekcie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu — Skarbu Państwa – godz. 16,
w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. — Edukacji, Nauki i Młodzieży – godz. 17,
Kolejnymi planowanymi punktami porządku — Infrastruktury – godz. 18.
dziennego będą sprawozdania komisji o stanowiskach Informuję także, że posiedzenie podkomisji do
Senatu w sprawie ustaw: rozpatrzenia rządowego projektu ustawy Prawo geo-
— reformujących system nauki, logiczne i górnicze, druk nr 1696, odbędzie się o godz.
— o utworzeniu Akademii Sztuki w Szczecinie, 11 w sali nr 307, budynek B. Dziękuję uprzejmie.
— o zmianie ustawy o usługach turystycznych
oraz o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń,
— o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywaty- Marszałek:
zacji oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę
o finansach publicznych, Dziękuję bardzo.
— o zmianie ustawy Przepisy wprowadzające Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po-
ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym, rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochro-
— o zmianie ustawy Prawo celne oraz niektórych ny Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic-
innych ustaw, twa o poselskim projekcie ustawy o zmianie
— o zmianie ustawy Prawo telekomunikacyjne. ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
Po rozpatrzeniu stanowisk Senatu, nie wcześniej i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochro-
niż o godz. 18.30, przeprowadzimy głosowania. nie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
W piątek rano również przeprowadzimy głosowania. na środowisko oraz niektórych innych ustaw
W bloku głosowań przeprowadzimy trzecie czyta- (druki nr 2471 i 2839).
nie projektu ustawy o wyrobach medycznych. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
W bloku głosowań planowane jest także przepro- pana posła Jana Musiała.
wadzenie trzeciego czytania projektu ustawy o zmia-
nie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy
Poseł Sprawozdawca Jan Musiał:
o systemie oceny zgodności.
Informuję państwa, że Senat przyjął bez popra- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pra-
wek ustawę o zmianie ustawy o Instytucie Pamię- gnę przedstawić sprawozdanie Komisji Ochrony Śro-
ci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciw- dowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, pracu-
ko Narodowi Polskiemu oraz ustawy o ujawnianiu jącej nad projektem ustawy zmieniającej ustawę o udo-
informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa stępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumen- udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
tów, o ocenach oddziaływania na środowisko, a także zmie-
— o zmianie ustawy o pomocy społecznej, niającą niektóre inne ustawy. Projekt znowelizowanej
— o zmianie ustawy o produktach pochodzenia ustawy znajduje się w druku sejmowym nr 2471.
zwierzęcego. Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 regula-
Bardzo proszę posła sekretarza o odczytanie ko- minu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sej-
munikatów. mu, 6 listopada 2009 r. skierował poselski projekt
Projekt ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 5
Poseł Sprawozdawca Jan Musiał na dodaniu art. 48 ust. 1a, który umożliwi odstępo-
wanie od strategicznej oceny oddziaływania na śro-
rzeczonej ustawy do Komisji Ochrony Środowiska, dowisko w przypadku dokumentów dotyczących kon-
Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Po przeprowadze- cepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, stu-
niu pierwszego czytania 21 stycznia 2010 r. komisja dium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
wniosła o powołanie podkomisji nadzwyczajnej, któ- przestrzennego gmin, planów zagospodarowania
ra szczegółowo rozpatrzyła poselski projekt ustawy przestrzennego oraz strategii rozwoju regionalnego,
na pięciu posiedzeniach, którym miałem zaszczyt gdzie może to dotyczyć wyłącznie projektów stano-
przewodniczyć. wiących niewielkie modyfikacje przyjętych już doku-
W efekcie tych prac podkomisja przygotowała mentów.
sprawozdanie przyjęte na posiedzeniu komisji 4 mar- Również w artykule tym zmieniono brzmienie
ca 2010 r. W imieniu grupy posłów, którzy przedsta- ust. 2, który umożliwi odstąpienie od strategicznej
wili do akceptacji projekt ustawy, występował pan oceny oddziaływania na środowisko w przypadku
poseł Arkadiusz Litwiński. Zaproponowane zmiany dokumentów dotyczących polityk, strategii, planów
uzasadniał wprowadzeniem wielu uproszczeń proce- lub programów w dziedzinie przemysłu, energetyki,
dury środowiskowej, które umożliwią sprawniejsze transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, go-
i szybsze przygotowanie inwestycji, co w efekcie przy- spodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołów-
niesie również wymierne oszczędności finansowe. stwa, turystyki i wykorzystania terenu, opracowa-
Projekt został zaopiniowany przez Biuro Analiz Sej- nych lub przyjmowanych przez organy administracji,
mowych, Państwową Radę Ochrony Przyrody, Gene- wyznaczających ramy późniejszej realizacji przedsię-
ralną Dyrekcję Ochrony Środowiska, prezydenta wzięć, które mogą znacząco oddziaływać na środowi-
miasta Rzeszowa oraz Stowarzyszenie na Rzecz sko. Dotyczy to wyłącznie niewielkich modyfikacji
Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur „Sadyba”. dokumentów lub projektów dokumentów odnoszą-
Uwagi do projektu ustawy złożyły również samorzą- cych się do obszarów w granicach jednej gminy.
dy województw małopolskiego i podkarpackiego oraz W art. 1 pkt 12 proponowanej noweli dodaje się
regionalny dyrektor ochrony środowiska w Krako- art. 72a, który dotyczy możliwości przenoszenia de-
wie. Swoje stanowisko przedstawił także sekretarz cyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na inny
stanu w Ministerstwie Środowiska, który stwierdził podmiot. Stanowić to będzie znaczące udogodnienie
w końcowym zapisie, że zaproponowane w ustawie dla podmiotów podejmujących przedsięwzięcia, które
zmiany nie wpłyną na zwiększenie wydatków w ra- uwarunkowane są wymogiem uzyskania tychże de-
mach planowanego budżetu państwa i gospodarki cyzji.
narodowej. W art. 1 pkt 13 lit. b omawianego projektu propo-
Szanowni Państwo! Chciałbym podkreślić, że za- nuje się, aby w art. 74 ust. 1a nastąpiło nałożenie na
akceptowana przez Sejm 3 października 2008 r. no- wnioskodawcę obowiązku przedkładania wypisu
welizowana obecnie ustawa została wówczas przyję- z ewidencji gruntów wraz z raportem o oddziaływa-
ta w trybie bardzo pilnym. Można powiedzieć, że niu przedsięwzięcia na środowisko. Dzięki tej zmia-
pracowano pod presją poważnego zagrożenia, jeśli nie wykluczy się konieczność aktualizowania złożo-
chodzi o absorpcję środków Unii Europejskiej, gdyż nych wcześniej wypisów, tak jak to jest obecnie, czy-
dotowane z tego źródła inwestycje wymagały prze- li w momencie składania wniosku o wydanie decyzji
prowadzenia ocen oddziaływania na środowisko. o uwarunkowaniach środowiskowych.
Najkrócej mówiąc, chodziło o wprowadzenie tzw. dy- W art. 2 noweli proponowane są zmiany do art. 25
rektyw ptasiej i siedliskowej. ust. 3 Prawa budowlanego, które wyłączają z katalogu
Do zarządzania ochroną środowiska wyżej wy- przedsięwzięć wymagających pozwolenia na budowę
mieniona ustawa powołała nowe instytucje: General- te, w przypadku których nie stwierdzono obowiązku
ną Dyrekcję Ochrony Środowiska i regionalne dyrek- przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzię-
cje ochrony środowiska. Istotnie przyjęcie przez Sejm cia na środowisko lub na obszar Natura 2000. Dotyczy
tamtej ustawy usprawniło i skróciło procedurę wy- to zgłoszeń budowlanych. Jest to bardzo duże uspraw-
dawania decyzji środowiskowych i w znacznym stop- nienie, które pozwoli szybko realizować te przedsię-
niu w powiązaniu z tzw. specustawą drogową przy- wzięcia i pozyskiwać środki unijne.
spieszyło realizację ważnych dla rozwoju naszego W art. 5 w zakresie zmian do ustawy o ochronie
kraju inwestycji drogowych. przyrody nakłada się na wójta, burmistrza albo pre-
W związku z szybkim tempem prac nad przyję- zydenta miasta obowiązek uzgodnienia z regional-
ciem wspomnianej ustawy teraz po ponad roku jej nym dyrektorem ochrony środowiska zezwolenia na
funkcjonowania okazało się, że wymaga ona dalszych usunięcie drzew lub krzewów w obrębie pasa drogo-
usprawnień i nowelizacji tak, by doprecyzować i upo- wego drogi publicznej.
rządkować jej przepisy oraz usprawnić funkcjonowa- W art. 6 noweli poselskiej dodaje się przepis przej-
nie systemu ocen oddziaływania na środowisko. ściowy, zgodnie z którym do spraw wszczętych na
Najważniejsze zmiany przewidziane w projekcie podstawie art. 72 ust. 7 ustawy przed dniem wejścia
ustawy są następujące. W art. 1 pkt 3 noweli posel- w życie nowelizacji, a niedokończonych wydaniem
skiej proponuje się wprowadzenie zmiany polegającej decyzji ostatecznej stosuje się przepisy dotychczaso-
6 udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
Poseł Sprawozdawca Jan Musiał strategicznych ocen oddziaływania na środowisko

w odniesieniu do planowanych inwestycji obejmują-
we, co jest integralnie związane z usunięciem ust. 7 cych obszar dwóch lub więcej województw. W przy-
w art. 72. padku obszaru dwóch województw opinie będzie
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę zazna- wydawał regionalny dyrektor ochrony środowiska,
czyć, że proponowane rozwiązania są zgodne nie tyl- a przy wykroczeniu poza obszar dwóch województw
ko z tendencjami do upraszczania stosowanych na co generalny dyrektor ochrony środowiska.
dzień formalnych procedur, ale także są zgodne Propozycja zmian dotycząca odstąpienia od obo-
z prawem Unii Europejskiej. W związku z powyż- wiązku uzyskania decyzji o środowiskowych uwa-
szym Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Natu- runkowaniach w przypadku zmiany decyzji o pozwo-
ralnych i Leśnictwa wnosi o uchwalenie rzeczonej leniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu
ustawy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) budowlanego oraz decyzji o pozwoleniu na wznowie-
nie robót budowlanych, wydawanych na mocy ustawy
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, w zakresie
Sejmu Ewa Kierzkowska) odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlane-
go co do charakterystycznych parametrów obiektu
budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wy-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: sokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji oraz
zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania
Dziękuję panu posłowi. z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne, niepo-
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- wodujących zmian uwarunkowań zawartych w wy-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- danej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
czeń w imieniu klubów i kół. zwiększa katalog instytucji, sytuacji niewymagają-
Otwieram dyskusję. cych uzyskania decyzji środowiskowej.
Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Tomasz Proponowane zmiany dotyczą również postępo-
Kulesza, Platforma Obywatelska. wań w sprawie wydania decyzji środowiskowych.
Bardzo proszę, panie pośle. W konsekwencji należy uznać, że zmiany dotyczące
wydłużenia terminów składania wniosków o wyda-
nie decyzji, powiększenia katalogu sytuacji, w któ-
Poseł Tomasz Kulesza: rych nie jest konieczne uzyskanie decyzji środowisko-
wych, umożliwienia racjonalnej gospodarki leśnej,
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt która z założenia nie powinna mieć znaczącego wpły-
przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Plat- wu na stan zachowania populacji gatunku, wprowa-
forma Obywatelska stanowisko wobec poselskiego dzenia obowiązku dla wójta, burmistrza albo prezy-
projektu ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu denta miasta, uzgodnienia zezwolenia na usunięcie
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale spo- drzew lub krzewów w obrębie pasa drogowego drogi
łeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach publicznej z właściwym miejscowo regionalnym dy-
oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych rektorem ochrony środowiska przyniosą pozytywne
ustaw (druki nr 2471 i 2839). skutki. Projekt ustawy jest zgodny z prawem unij-
Celem projektu ustawy jest doprecyzowanie, upo- nym.
rządkowanie oraz usprawnienie funkcjonowania sys- Klub Platformy Obywatelskiej popiera propono-
temu ocen oddziaływania na środowisko. Ponadto wane zmiany. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
przewiduje się zmianę ustawy z dnia 16 kwietnia
2001 r. o ochronie przyrody wprowadzającą dla re-
gionalnego dyrektora ochrony środowiska kompeten- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
cję do uzgadniania zezwoleń na usuwanie drzew i krze-
wów w obrębie pasa drogowego. Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Przedstawione zmiany dotyczą w całości lub w czę- W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość oświad-
ści piętnastu artykułów obecnie obowiązującej usta- czenie wygłosi pan poseł Dariusz Bąk.
wy, dodania trzech nowych artykułów, a także będą- Bardzo proszę, panie pośle.
cych tego konsekwencją zmian w ustawach: Prawo
budowlane, Prawo ochrony środowiska, o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym, o ochronie przy- Poseł Dariusz Bąk:
rody. Proponowane zmiany przyniosą daleko idące
skutki gospodarcze, społeczne, finansowe i prawne. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu
W projekcie proponuje się zmiany, które mają na Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedsta-
celu ułatwienie obowiązującej procedury w stosunku wiam stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmia-
do przedsiębiorców. Istotną kwestią jest uregulowanie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
nie procedury postępowania organów w sytuacji, gdy i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
wymagane jest opiniowanie dokumentów w ramach środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środo-
Poseł Dariusz Bąk ra 2000. Narusza ona dyrektywę ocenową poprzez

niewłaściwą, powtórzoną za poprzednimi regulacja-
wisko oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2471 mi, definicję przedsięwzięcia znacznie zawężającą to
i 2839). pojęcie. Eliminuje ona z procedur oceny organy od-
Wysoki Sejmie! Proponowany poselski projekt powiedzialne za zarządzanie ochroną środowiska,
ustawy ma na celu zmianę ustawy, która została w tym odpowiedzialne za programy redukcji zanie-
przyjęta półtora roku temu. Aby odnieść się do tych czyszczeń, gospodarkę odpadami, ustalanie warun-
zmian, trzeba zarysować to, co tamta ustawa, przy- ków korzystania ze środowiska.
jęta półtora roku temu, spowodowała. Przede wszyst- Lista tych braków i zaniechań jest znacznie dłuż-
kim była ona złym pomysłem wynikającym ze nie- sza, podobnie jak ewidentnych błędów legislacyjnych,
prawidłowej oceny sytuacji i procedowano nad nią których omawiany projekt nie usuwa. Należy zwrócić
w stachanowskim stylu z poprzedniej epoki. W prze- uwagę, że proponowane zmiany nie obejmują wszyst-
ciągu miesiąca uchwaliliśmy równolegle dwie usta- kich złych rozwiązań w tej ustawie. Konieczne są
wy: ustawę o ocenach oddziaływania na środowisko zmiany systemowe, nie kosmetyczne, takie jak w oma-
i udostępnianiu informacji o środowisku, a także wianej ustawie, czy przygotowywane zmiany konsoli-
zmianę ustawy o ochronie przyrody. dacyjne obejmujące usytuowanie regionalnych dyrek-
Protesty nie pomagały. Platforma Obywatelska cji w administracji zespolonej czy też poza nią.
i PSL – koalicja rządząca, nie uwzględniały informa- Wysoki Sejmie! Klub Prawa i Sprawiedliwości nie
cji zarówno z terenu, jak i z naszego klubu dotyczą- będzie przeciwny tym zmianom, natomiast oczekuje
cych tego, że jest to zły projekt, rujnujący instytucję głębszych zmian systemowych dotyczących ustawy
ochrony przyrody w Polsce, zagrażający samej ochro- (Dzwonek), o której dzisiaj mówimy, a przede wszyst-
nie przyrody i ochronie środowiska w Polsce. Co ta kim głębszych zmian ustawy o ochronie przyrody,
ustawa spowodowała? Przede wszystkim skompliko- dlatego że w Polsce panuje chaos w instytucjach od-
wała i tak trudny system ocen oddziaływania poprzez powiedzialnych za ochronę środowiska i ochronę
zwielokrotnienie liczby przepisów i ich niejedno- przyrody.
znaczność. Teraz dostrzegają to zarówno rząd, jak Reasumując, nie będziemy przeciwko tym zmia-
i posłowie, a świadczą o tym kolejne zmiany. Ustawa nom. Oczekujemy na głębsze zmiany. Dziękuję za
podniosła koszty funkcjonowania systemu poprzez uwagę.
powstanie nowych urzędów, a więc chodzi o koszty
adaptacji lub budowy siedzib, wyposażenie w systemy
informatyczne, środki transportu, obsługi biurowej Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
i technicznej, istotny wzrost zatrudnienia, koszty
szkoleń – większość pracowników tych urzędów to Dziękuję panu posłowi.
nowi pracownicy bez jakiegokolwiek doświadczenia W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe-
zawodowego. Ustawa wydłużyła okres załatwiania go głos zabierze pan poseł Adam Krzyśków.
spraw i obniżyła poziom obsługi klienta; zgodnie Bardzo proszę.
z obowiązującymi przepisami ustawy pracownicy nie
odpowiadają za przewlekłe załatwianie spraw po-
przez wyłączenie zastosowania niektórych przepisów Poseł Adam Krzyśków:
K.p.a. Uniemożliwiła ona przedsiębiorcom dochodze-
nie swoich praw w trybie administracyjnym poprzez Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie!
likwidację możliwości zażalenia na rozstrzygnięcia W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa
regionalnych dyrekcji ochrony środowiska dotyczące Ludowego pragnę przedstawić stanowisko w sprawie
uzgodnień czy też odmowy uzgodnienia. Jednocze- projektu ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu
śnie ustawa zwiększyła uprawnienia organizacji eko- informacji o środowisku i jego ochronie, udziale spo-
logicznych, skutecznie eliminując z postępowań inne łeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
organizacje czy stowarzyszenia. Nie rozwiązała klu- oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych
czowego problemu niewłaściwej kwalifikacji przed- ustaw, druki nr 2471 i 2839.
sięwzięć do procedury, a kolejne projekty rozporzą- Wysoki Sejmie! Minęło niespełna 1,5 roku od
dzenia przygotowywane przez nową administrację przyjęcia przez Wysoką Izbę pakietu ustaw regulu-
– dyrektora generalnego dyrekcji ochrony środowiska jących przepisy z zakresu ochrony środowiska, w związ-
– są coraz gorsze i świadczą o całkowitej indolencji ku z koniecznym przyspieszeniem realizacji wielkich
tego organu i braku porozumienia z Komisją Euro- projektów unowocześniających nasz kraj. Powstała
pejską i innymi resortami. Ustawa nie przyspieszyła nowa, wyspecjalizowana administracja zajmująca się
prac nad wyznaczaniem obszarów Natura 2000; sprawami ochrony przyrody, mająca odpowiadać po-
ostatnie zmiany rozporządzenia dotyczącego dyrek- trzebie chwili, umożliwiająca sprawne przygotowanie
tywy ptasiej to rok 2007 i 2008. Do chwili obecnej i przeprowadzenie inwestycji publicznych z zagwa-
brak jest rozporządzeń dotyczących dyrektywy sie- rantowaniem udziału społeczeństwa i przeprowadze-
dliskowej. Ubezwłasnowolniła ona samorządy w zaniem jawnej, publicznej debaty nad wyborem opty-
kresie ustalania planów ochrony dla obszarów Natu- malnych rozwiązań. Życie pokazało, że przyjęte pier-
Poseł Adam Krzyśków Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

wotnie procedury wymagają modyfikacji i uzupełnie- Dziękuję panu posłowi.
nia, stąd prace nad zmianami, jak mniemam, nie- W imieniu klubu Lewica głos zabierze pan poseł
ostatnie również w tej kadencji, ponieważ trudno Henryk Milcarz.
mówić tu o prawie doskonałym, zrozumiałym dla Bardzo proszę, panie pośle.
potencjalnego inwestora. Przyjęło się potoczne stwier-
dzenie, że wprowadzone zmiany wydłużyły i skom-
plikowały proces przygotowania inwestycji oraz że Poseł Henryk Milcarz:
konieczne jest ponoszenie dodatkowych kosztów na
specjalistyczne ekspertyzy. Taka jest cena za przyję- Dziękuję bardzo.
cie europejskich standardów czy też za przyjęcie eu- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy-
ropejskich pieniędzy na inwestycje. Tak więc wyja- soka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezen-
śniajmy wątpliwości, poprawiajmy ułomności prawa, towania stanowiska Klubu Poselskiego Lewica odno-
ale nie bądźmy nadgorliwi w tworzeniu i mnożeniu śnie do projektu ustawy o zmianie ustawy o udostęp-
barier biurokratycznych, wprowadzaniu nowych obo- nianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
wiązków, planów, strategii, raportów, na sporządza- udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
nie których brakuje potem czasu i pieniędzy. o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektó-
W zmienianej ustawie mamy nakreślony bowiem rych innych ustaw, druk nr 2471.
pewien stan idealny, docelowy. Mamy też brutalną Wysoka Izbo! Wprowadzone zmiany mają na celu
rzeczywistość z całą paletą spraw i sytuacji, które doprecyzowanie, uporządkowanie oraz usprawnienie
pierwotnie trudno było zaplanować i przewidzieć, że funkcjonowania systemu oceny oddziaływania na
tak się może to potoczyć. środowisko. Przedłożony projekt ustawy o zmianie
Nie możemy przy tym zapominać o zdrowym roz- ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
sądku i potrzebie zachowania polskiego modelu i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
ochrony przyrody – modelu skutecznego, opartego na środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środo-
wieloletniej pracy wielu Polaków, w tym pracowni- wisko oraz niektórych innych ustaw przewiduje
ków administracji Lasów Państwowych. zmiany w czterech ustawach. Dotyczy to m.in. usta-
Dlatego też wypada cieszyć się i zgodzić z propo- wy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody
nowaną zmianą w art. 5 dopuszczającą realizację (Dz. U. Nr 92, poz. 880, ze zm.). Nowelizacja wpro-
gospodarki leśnej na podstawie istniejących planów wadza w przypadku regionalnego dyrektora ochrony
i programów, chociaż po poddaniu ich kompleksowej środowiska kompetencję do uzgadniania zezwoleń na
ocenie strategicznej. To jest krok w dobrym kierun- usuwanie drzew i krzewów w obrębie pasa drogowe-
ku. Trzeba na minimach robić maksima. Dyrektywa go oraz dopuszcza odstępstwa od zakazu podejmowa-
unijna zakłada wykorzystywanie istniejących planów nia działań dotyczących gatunków dziko występują-
i programów, więc uczmy się wykorzystywać istnie- cych zwierząt objętych ochroną. W naszej ocenie,
jące plany urządzania lasów. Jak pokazuje stan pol- wprowadzone zmiany mogą ułatwić proces przepro-
skich lasów, to Europa może uczyć się od polskich wadzania ocen oddziaływania na środowisko i upo-
leśników. rządkować postępowania administracyjne w tym
Przy okazji w zmianach 23. i 24. w art. 1 regulu- zakresie.
je się zależność służbową regionalnych dyrekcji Przy okazji chciałbym zwrócić uwagę, że ta ską-
ochrony środowiska i Generalnej Dyrekcji Ochrony dinąd potrzebna regulacja, która ma na celu chronie-
Środowiska. Pragnę w tym miejscu poruszyć kwestię nie środowiska naturalnego, przysparza często wielu
dotyczącą potrzeby uporządkowan ia również admi- problemów i kłopotów, głównie w przypadku inwe-
nistracji centralnej w zakresie ochrony przyrody i wy- stycji o charakterze publicznym, które prowadzą sa-
jaśnienia wzajemnych relacji pomiędzy głównym morządy. Sam znam przykład, gdzie działając na
konserwatorem przyrody a głównym dyrektorem rzecz społeczeństwa, budując wodociąg, trzeba było
ochrony środowiska. Można odnieść wrażenie, że z jed- zapłacić za wycinkę drzew trzy razy więcej pieniędzy
nej strony, mamy tutaj do czynienia z dynamiczną niż warta była ta inwestycja. W związku z tym, sza-
i przebojową nową strukturą, a z drugiej strony – nując przyrodę – bo oczywiście jestem zdeklarowa-
z utrwalonym systemem wartości. Myślę, że trzeba nym sympatykiem i osobą, która uważa, że ochrona
to w tej chwili w jakiś sposób, mądrze, racjonalnie, środowiska jest szalenie ważna – trzeba uwzględniać
nie robiąc rewolucji, tylko ewolucyjnie pogodzić. również inne uwarunkowania społeczne, publiczne
Drobne, ale znaczące poprawki zgłaszane przez śro- i polityczne.
dowiska społeczne dotyczą wycinki przydrożnych Wracając do projektu ustawy, chcę powiedzieć, że
drzew. Przyjęte podczas prac komisji kompromisowe art. 72 określa możliwość odstąpienia od obowiązku
rozwiązanie, naszym zdaniem, zasługuje na poparcie. uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowa-
Podsumowując, pragnę zadeklarować poparcie po- niach w przypadku zmiany decyzji o pozwoleniu na
słów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego dla przed- budowę czy decyzji o zatwierdzeniu projektu budow-
łożonego projektu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) lanego pod warunkiem, że wprowadzone zmiany nie
Poseł Henryk Milcarz Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

spowodują zmian uwarunkowań określonych w wy- Dziękuję panu posłowi.
danej wcześniej decyzji o środowiskowych uwarun- Do zadania pytań zapisało się dziewięcioro pań
kowaniach. Stylistyka jest mocno skomplikowana, i panów posłów.
ale ludzie, którzy się tym zajmują, świetnie to rozu- Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze zapisać do
mieją. Proponowana zmiana powiększa liczbę sytu- zadania pytania?
acji, dla których nie będzie konieczności uzyskania Nie widzę.
decyzji środowiskowej. Zamykam listę.
Chcę również powiedzieć, że w odniesieniu do art. Wyznaczam czas na zadanie pytania na jedną mi-
72a uważamy, że zmiana jest korzystna, gdyż propo- nutę.
nowana regulacja umożliwi nabycie przez dany pod- Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Tadeusz
miot praw płynących z wydanej decyzji, bez koniecz- Arkit, Platforma Obywatelska.
ności przeprowadzania pełnego postępowania w przed- Bardzo proszę.
miocie wydania tej decyzji.
Chciałbym również odnieść się do proponowanych
zmian w art. 77. Zarówno w propozycji poselskiej, jak
Poseł Tadeusz Arkit:
również w rządowej brakuje zapisów dotyczących
Dziękuję bardzo.
udziału marszałka województwa w procesie uzgad-
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
niania warunków realizacji przedsięwzięcia. Zgodnie
Mam dwa pytania. Po pierwsze, chciałbym prosić
z projektem ustawy, kompetencje przypisano regio- o potwierdzenie, czy dobrze rozumiem. Czy te przed-
nalnemu dyrektorowi ochrony środowiska. Uważa- sięwzięcia, dla których nie stwierdzono obowiązku
my, że marszałek województwa winien być dopusz- przeprowadzenia oceny ich oddziaływania na środo-
czony do opiniowania ocen oddziaływania ze względu wisko lub na obszar Natura 2000, będą mogły być
na zakres swoich kompetencji – jest to bowiem organ realizowane na podstawie zezwolenia, a nie pozwole-
właściwy do wydawania np. pozwoleń zintegrowa- nia na budowę? Oczywiście byłoby to duże uprosz-
nych, pozwoleń na emisję gazów i pyłów do powie- czenie i ułatwienie dla samorządów, szczególnie kie-
trza, pozwoleń na wytwarzanie odpadów oraz pozwo- dy przygotują się do pozyskania środków również
leń wodnoprawnych dla przedsięwzięć mogących z Unii Europejskiej. Po drugie, czym zostało uzasad-
zawsze znacząco oddziaływać na środowisko. nione to, że wydanie zezwolenia na usunięcie drzew
W ustawie Prawo budowlane art. 29 ust. 3 otrzy- lub krzewów w obrębie pasa drogowego drogi publicz-
muje nowe brzmienie, zgodnie z którym pozwolenia nej należy uzgadniać z regionalnym dyrektorem
na budowę wymagają przedsięwzięcia, które wyma- ochrony środowiska? Jakie jest uzasadnienie dla tego
gają przeprowadzenia oceny oddziaływania na śro- jednak przedłużenia procedury administracyjnej?
dowisko. (Dzwonek) Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Uważamy, że przyjęcie powyższej nowelizacji
może spowodować szereg komplikacji natury praw-
noadministracyjnej z tego względu, że organ admi- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
nistracji budowlanej może nie mieć dostępu do infor-
macji umożliwiających ustalenie, czy wnioskodawca Dziękuję panu posłowi.
prawidłowo zakwalifikował inwestycję jako niewy- Głos zabierze pani posłanka Elżbieta Streker-
magającą przeprowadzenia oceny oddziaływania na -Dembińska, klub Lewica.
środowisko. Niejednoznaczne w powyższym zakresie Bardzo proszę, pani poseł.
zapisy mogą skutkować narastającą liczbą odwołań
inwestorów niezgadzających się z rozstrzygnięciem
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska:
administracji budowlanej do samorządowych kole-
giów odwoławczych. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Dzisiaj obser-
Pani marszałek, panie ministrze, Wysoka Izbo, wujemy ewidentny przykład na to, że Sejm może po-
pewnie mógłbym mówić na ten temat dłużej, ale ze wiedzieć: Tak, pomyliliśmy się 1,5 roku temu. Tylko
względu na czas, który tak naprawdę już wyczerpa- że, nawet jeżeli powie się: ups, pomyłka, to jest to za
łem, chciałbym tylko powiedzieć, że Klub Poselski mało. Przez obowiązujące przepisy samorządy stra-
Lewica uważa, że całość nowelizacji poselskiej może ciły szansę na uzyskanie unijnych pieniędzy. Nie
pozytywnie wpłynąć na ułatwienie i przyspieszenie mówię tego bezpodstawnie. Konin, który miał reali-
postępowań administracyjnych związanych z uzyski- zować dalszy ciąg drogi nr 25, z powodu wprowadze-
waniem decyzji środowiskowych i pozwoleń budow- nia przepisów 1,5 roku temu musiał ponownie przy-
lanych na realizację inwestycji mogących znacząco stąpić do uzgodnień środowiskowych. Niestety, tyle
oddziaływać na środowisko, dlatego będziemy głoso- wystarczyło. Konin nie zdążył złożyć projektu w pierw-
wać za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) szym terminie. Zamiast ubiegać się o wysokie dofi-
Poseł Elżbieta Streker-Dembińska przestrzennego lub studiów uwarunkowań kierun-

ków zagospodarowania przestrzennego gminy. Co to
nansowanie, do kwoty 300 mln zł, mówiło się o 90%, znaczy „niewielkie modyfikacje”? Czy dotyczy to
projekt bierze dzisiaj udział w tzw. drugiej turze, zmian odnoszących się do terenów niewielkich obsza-
a więc ubiega się o dofinansowanie, które jest o wiele rowo w stosunku do całości terenu gminy, czy też
niższe. Niestety, wymagany wkład własny samorządu chodzi tu o inne zmiany?
jest na tyle wysoki, że nie wykona on tego zadania. Ta Drugie pytanie odnosi się do art. 72 tej ustawy.
ustawa uniemożliwiła rozwiązanie problemu komuni- Czy przeniesienie decyzji, której dotyczą te przepisy,
kacyjnego Konina na następne dziesiątki lat. można będzie stosować również do decyzji o środowi-
Mam takie pytanie: Czy po wprowadzeniu tych skowych uwarunkowaniach i zgody na realizację
zmian i jednak zmniejszeniu wymagań będzie moż- przedsięwzięcia wydanych na podstawie przepisów
liwe ponowne przystąpienie do rozstrzygnięć i ubie-
ustawy Prawo ochrony środowiska? Dziękuję bardzo.
ganie się o finansowanie projektów unijnych? Trud-
(Oklaski)
no, żeby samorząd ponosił aż tak wysokie koszty
z powodu błędów, które popełnił Sejm. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Dziękuję. Pytanie zada pan poseł Jan Rzymełka, Platforma
Głos zabierze pan poseł Zenon Durka, Platforma Obywatelska.
Obywatelska. Bardzo proszę.
Bardzo proszę.
Poseł Jan Rzymełka:
Poseł Zenon Durka:
Dziękuję.
Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Chciałbym za-
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! pytać o trochę szerszą kwestię. Od kilku lat obowią-
Przedmiotowa nowela jest bardzo potrzebna i zmie- zują nowe przepisy. Na ile przyspieszyły one wyda-
rza w kierunku dobrego pragmatyzmu. Szkoda, że wanie decyzji? Czy dysponujemy statystyką w tym
jest ona trochę późno uchwalana, ale naprawdę przy- zakresie? Mówienie o czymś ogólnie nie zawsze jest
niesie wiele, wiele korzyści. zgodne z rzeczywistością. Jeżeli dysponuje pan sta-
Natomiast moje pytanie dotyczy nieszczęsnych tystyką dotyczącą liczby wydanych decyzji, to proszę
dyrektyw Unii Europejskiej. Czy nowela w pełni do- powiedzieć, o ile ta liczba zwiększyła się w okresie
stosowuje stan prawny do dyrektyw Unii Europej- miesiąca, kwartału, roku dzięki tym nowelizacjom,
skiej i czy prowadzone będą dalsze prace nad nowe- o których mówimy?
lizacją tej ustawy? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Drugie pytanie. Jak pan w ogóle ocenia tę ustawę
o dostępie społeczeństwa do informacji? Pan też kie-
dyś nad nią pracował. Czy rzeczywiście społeczeń-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: stwo, mieszkańcy gmin przychodzą do urzędów
gminnych, powiatowych lub do marszałka i oczekują,
żądają rzeczowych informacji, proszą o informacje
Pytanie zadaje pan poseł Kazimierz Gwiazdow-
dotyczące jakości środowiska, jakości powietrza, ja-
ski, Prawo i Sprawiedliwość.
kości wody, którą piją? Czy też może ten dostęp do
Bardzo proszę.
informacji służy w Polsce głównie często skrajnym
organizacjom ekologicznym, które, korzystając z nich,
Poseł Kazimierz Gwiazdowski: podbijają bębenek? Jakie są proporcje, jeżeli chodzi
o dostęp do tych informacji, między zwykłymi oby-
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! watelami a osobami działającymi bardziej politycz-
Chciałbym zadać dwa pytania dotyczące projektu nie? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
ustawy.
Pierwsza sprawa dotyczy pojęcia zawartego w art. 48
ust. 1a ustawy o udostępnianiu informacji o środowi- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
sku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środo- Dziękuję panu posłowi.
wisko, a konkretnie sformułowania „niewielkie mo- Głos ma pan poseł Wojciech Kossakowski, Prawo
dyfikacje”. Jak rozumiem, chodzi tu na przykład o pro- i Sprawiedliwość.
jekty zmian miejscowych planów zagospodarowania Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Wojciech Kossakowski: Poseł Jerzy Gosiewski:
Dziękuję. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trzeba podkreślić, Ministrze! W omawianym projekcie ustawy w art. 5
że przedłożony projekt ma na celu doprecyzowanie zmienia się ustawę o ochronie przyrody. Dodaje się
i uporządkowanie niektórych przepisów, ale przede tam dotyczący gospodarki leśnej art. 52a. W propo-
wszystkim – usprawnienie procedury administracyj- zycji tej dokonuje się jedynie kosmetycznej zmiany.
nej związanej z ocenami oddziaływania na środowi- Utrzymuje się – z przykrością trzeba to stwierdzić –
sko oraz z wydawaniem decyzji o środowiskowych obowiązek poddawania ocenie oddziaływania na śro-
uwarunkowaniach. To usystematyzowanie wpłynie dowisko planów urządzania lasów. Plany te są spo-
pozytywnie na klarowność przepisów. rządzane na podstawie instrukcji urządzania lasu,
Mam tylko jedno pytanie odnośnie do proponowa- w której są lub do której można wprowadzić odpo-
wiednie, właściwe wytyczne.
nej zmiany w art. 52 ust. 1 pkt 11 ustawy o ochronie
Panie Ministrze! Dlaczego utrzymujecie dublowa-
przyrody, mianowicie czy dokonana tu korekta słow-
nie wykonywania opracowań dotyczących tego same-
na nie otworzy możliwości do nadużyć z powodu do-
go problemu? (Dzwonek) Czy rząd przewiduje wpro-
wolności interpretacji zwrotu „mogącego mieć zna- wadzenie konkretnych generalnych autopoprawek do
czący wpływ”? Czy nie należałoby tego doprecyzo- uchwalonych przed 2 laty błędnych ustaw o ochronie
wać, tak żeby nie zostawiać furtki tym, którzy będą przyrody i o udostępnianiu informacji o środowisku,
chcieli skorzystać z niejasności? Dziękuję. dotyczących tych i innych problemów, które stworzy-
liśmy ustawami uchwalonymi w 2008 r.? Bardzo dzię-
kuję. (Oklaski)
Dziękuję panu posłowi. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Pytanie zada pani posłanka Mirosława Masłow-
ska, Prawo i Sprawiedliwość. Dziękuję panu posłowi.
Bardzo proszę, pani poseł. Pytanie zada pan poseł Andrzej Bętkowski, Pra-
wo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Mirosława Masłowska:
Poseł Andrzej Bętkowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałabym zapy-
tać o szerszą kwestię. Dotyczy ona art. 58, według Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
którego organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej Mam 3 krótkie pytania do przedkładanego projektu
właściwymi w sprawach opiniowania są państwowi ustawy. Pierwsze: Czy zasadna jest proponowana
inspektorzy. Chciałabym zapytać, czy przyjęta usta- w projekcie poselskim zmiana art. 156? Gdyby zmia-
wa kompetencyjna, na podstawie której inspekcja na ta z marszu dotyczyła przedłużenia wcześniejsze-
sanitarna stała się inspekcją zespoloną przy wojewo- go zapisu, nie miałbym zastrzeżeń, jednak obecnie,
dzie, nie narusza prawa administracyjnego. Przecież po znacznym upływie czasu od przyjęcia zawartej
ona nie jest administracją centralną, stąd dodatek w niej kompetencji przez regionalnego dyrektora
państwowy jest przyznawany niesłusznie. Już raz ochrony środowiska, proponowana zmiana wydaje mi
przez to przechodziliśmy. Nie chodzi o Państwową się zbędna. W konsekwencji proponowany art. 156a
Inspekcję Sanitarną, państwowego wojewódzkiego moim zdaniem również należałoby wykreślić.
inspektora sanitarnego ani o państwowego powiato- Drugie pytanie: Dlaczego w art. 5 pkt 4 lit. a pro-
wego inspektora sanitarnego. Chodzi o inspektora, jektu ustawy nie zrównano właściciela i użytkownika
który ma zupełnie inne kompetencje. Obawiam się wieczystego? Przecież użytkownik wieczysty dyspo-
o to, czy ta ustawa nie będzie już kolejnym bublem nuje praktycznie wszystkimi prawami właściciela.
prawno-administracyjnym i czy kiedyś nie odbije się I trzecie pytanie: Dlaczego w art. 83 ustawy o ochro-
nie przyrody nie rozszerzono granicy wieku drzew
nam czkawką. Dziękuję. (Oklaski)
niewymagających zgody na usunięcie z 5 do 10 lat?
(Dzwonek) Takiej zgody nie powinny wymagać drze-
wa wyrosłe na użytkach rolnych ujętych w ewidencji
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: geodezyjnej w wyniku naturalnej sukcesji, jeśli za-
rządzający nieruchomością posiada do niej tytuł
Dziękuję, pani poseł. prawny, a przystępuje do przywrócenia dobrej kultu-
Pytanie zada pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo ry rolnej. Także obce gatunki topoli rosnące na tere-
i Sprawiedliwość. nach osiedli, szkół, placów zabaw i boisk z uwagi na
Bardzo proszę. postępującą z wiekiem kruchość drzew i stwarzanie
Poseł Andrzej Bętkowski po pewnym okresie wymaga ona pewnych korekt.

Tak jest i z tą ustawą.
z tego tytułu zagrożenia dla życia i mienia powinny Jeżeli zaś chodzi o dopasowanie, bo było takie py-
być wyłączone z obowiązku uzyskania zgody na wy- tanie, do prawa unijnego, to tylko w jednym wypad-
cinkę. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ku, właśnie tym poruszanym przez pana posła Go-
siewskiego, dopasowujemy nasze prawo, ściślej bio-
rąc, ustawę o ochronie przyrody, do dyrektyw unij-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: nych. W tym zakresie musimy, jesteśmy zobligowani
do tego, żeby plany urządzania lasu poddać ocenie
Dziękuję panu posłowi. oddziaływania na środowisko, co nie jest, panie pośle,
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- przejawem braku zaufania do planu urządzania lasu
pana. czy do leśników, ale konsekwencją tego, że jesteśmy
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Mi- w Unii i takie rozwiązania musimy przyjąć.
nisterstwie Środowiska pana Janusza Zaleskiego. Pytanie, co oznaczają niewielkie modyfikacje.
Niewielkie modyfikacje nie oznaczają niewielkich
powierzchni czy terenu, którego dotyczą, ale jedynie
Podsekretarz Stanu to, czy w znaczący sposób oddziaływują na te cele
w Ministerstwie Środowiska ochrony przyrody czy na obszary ochrony przyrody,
Janusz Zaleski: których dotyczą regulacje decyzji czy planów zago-
spodarowania przestrzennego.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym naj- Koresponduje to z pytaniem, jakie przedsięwzię-
pierw podziękować za uwagi dotyczące proponowa- cie należy uznać za mogące mieć znaczny wpływ na
nych przez panie i panów posłów zmian w ustawie, środowisko. Jest to cytat dosłownie wzięty z dyrek-
zwłaszcza za to, że wszystkie kluby wypowiedziały tywy, który znajduje się w wielu innych aktach praw-
się pozytywnie o tych zmianach, które rząd również nych, a o tym, czy dane przedsięwzięcie może mieć
uważa za słuszne i cenne. znaczący wpływ, decyduje ocena oddziaływania na
Ustawa, która została przyjęta w październiku środowisko i ona właśnie po to jest wystawiana.
2008 r., miała za zadanie przyspieszenie procesów Dalej: poprawki te i ustawa wprowadzają możli-
inwestycyjnych i ich ułatwienie. Tego oczekiwaliśmy wość rozpoczynania inwestycji tylko na zasadzie
i to się stało wbrew twierdzeniom padającym również zgłoszenia tam, gdzie nie stwierdza się oddziaływa-
z tej trybuny, że wydłużyła czy też uniemożliwiła ten nia na obszar Natury 2000. Wydaje się, że jest to krok
proces. Jest wręcz przeciwnie. Nowa instytucja, jaką w dobrą stronę, przyspieszający tempo projektowania
jest Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska ze swo- i tempo realizacji inwestycji.
imi regionalnymi delegaturami, nie spowodowała ani Dlaczego wprowadzono poprawkę dotyczącą
powstania żadnych nowych inwestycji, ani wybudo- uzgadniania z regionalnym dyrektorem ochrony śro-
wania nowych siedzib. Znaczna część pracowników dowiska wycinki drzew w pasie drogowym? Otóż
pochodzi czy przeszła z Ministerstwa Środowiska lub chodzi głównie o to, że bardzo często w tych przy-
z parków krajobrazowych, minimalizując koszty drożnych alejach znajdują się gatunki chronione,
działania instytucji. Te koszty były niezbędne do po- przede wszystkim rozmaite owady, ale są również
niesienia, bo jak powiedział jeden z panów posłów, gatunki chronione inne niż owady. Dyrektor regio-
ochrona środowiska kosztuje. nalny ochrony środowiska jest kompetentny w tym
Funkcjonowanie tej ustawy również spowodowa- zakresie do określenia, czy dana aleja może podlec
ło albo, inaczej mówiąc, sprawiło, że nie ma dzisiaj usunięciu, czy drzewa z pasa drogowego mogą zostać
żadnych problemów z Komisją Europejską, która po- usunięte.
przednio przecież blokowała czy też wręcz wstrzymy- Pytanie o to, czy i dlaczego nie podnieśliśmy z 5
wała finansowanie niektórych inwestycji prowadzo- do 10 lat wieku drzewa, na którego wycięcie wyma-
nych niezgodnie z obowiązującymi dyrektywami gana jest zgoda, jest niezasadne, ponieważ w projek-
unijnymi. cie znajduje się taki zapis, który podnosi wiek tego
Ustawa sprawiła, że w szybkim tempie powstają drzewa do lat 10, co znakomicie ogranicza koszty
plany zadań ochronnych i plany ochrony przyrody i ułatwia proces inwestycyjny, a jednocześnie nie
dla obszarów naturowych, co również umożliwia pro- wpływa negatywnie na ochronę przyrody.
wadzenie inwestycji. W końcu wyznaczono też Jeżeli chodzi o podniesiony zarzut utraty pienię-
wszystkie obszary Natury 2000. Przestało to być po- dzy czy funduszy unijnych w związku z wprowadze-
lem, obszarem konfliktu z Komisją Europejską. Tyle, niem nowej ustawy, to trzeba powiedzieć, że ona
jeżeli chodzi o ogólną ocenę ustawy. z jednej strony, tak jak wspominałem, wręcz umożli-
Jeśli chodzi o zmiany, które znajdują się w projek- wiła rozpoczęcie czy kontynuację niektórych inwe-
cie poselskim, to one absolutnie nie zmieniają syste- stycji już pod rządami prawa zgodnego z prawem
mu, który ustawa wprowadziła. Są one jedynie zmia- unijnych, ale z drugiej strony przecież wszystkie de-
nami technicznymi, umożliwiającymi lepsze funkcjo- cyzje zgody wydawane w trybie poprzednio obowią-
nowanie. Tak się dzieje z każdą ustawą, że przecież zującego prawa były kontynuowane w tamtym trybie.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego 13
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie w kodyfikacjach sprawozdania o rządowym projekcie

Środowiska Janusz Zaleski ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cy-
wilnego, druk sejmowy nr 2870.
A więc nic nie stało na przeszkodzie w kontynuacji Komisja Nadzwyczajna zapoznała się z rządowym
tych przedsięwzięć, które były realizowane zgodnie projektem nowelizacji Kodeksu postępowania cywil-
z prawem polskim i unijnym. nego i wnosi, żeby Wysoka Izba raczyła uchwalić za-
Pan poseł Rzymełka pytał o ocenę tej ustawy, je- łączony projekt ustawy w niezmienionej wersji przed-
śli chodzi o sprawność działania, rozumiem, regio- łożonej przez rząd.
nalnych dyrekcji i o liczbę wydawanych decyzji. Otóż Wysoka Izbo! Czego dotyczy nowelizacja? Należa-
po wprowadzeniu ustawy w życie, mimo że General- łoby pokrótce powiedzieć, że wkracza nowoczesność,
na Dyrekcja Ochrony Środowiska i regionalne dyrek- nowoczesne techniki utrwalania przebiegu rozprawy
cje ochrony środowiska były i są przecież instytucja- za pomocą urządzeń rejestrujących dźwięk oraz ob-
mi stosunkowo młodymi i jeszcze niedoświadczony- raz i dźwięk. Do tej pory mieliśmy klasyczną, stoso-
mi, w porównywalnym okresie liczba decyzji podję- waną od wieków metodę utrwalania przebiegu roz-
tych przez RDOŚ była o 100% większa niż w okresie prawy czy posiedzenia za pomocą protokołów pisem-
poprzednim, kiedy te decyzje wydawali wojewodowie. nych sporządzanych przez protokolantów pod prze-
Myślę, że jest to znakomity dowód na to, że ta ustawa wodnictwem prowadzącego posiedzenie. Dzisiaj jako
funkcjonuje, aczkolwiek, jak widzimy, wymaga pew- zasadę proponujemy wprowadzić rejestrowanie prze-
nych zmian. biegu rozprawy, posiedzenia jawnego, za pomocą
Kolejne pytanie dotyczyło korzystania z możliwo- urządzeń elektronicznych. Jakie są zalety wprowa-
ści, jakie daje ustawa o udostępnianiu informacji. dzenia tego nowego sposobu utrwalania przebiegu
Otóż nie ma informacji – nie wiem nawet, czy mogli- rozprawy? Po pierwsze, przebieg rozprawy będzie
byśmy zbierać takie informacje – czy i kto pyta i za- szybszy, ponieważ do tej pory przewodniczący musiał
sięga informacji, czy więcej jest organizacji ekologicz- dyktować przebieg rozprawy protokolantowi. Po dru-
nych, czy osób niestowarzyszonych. Wydaje się nato- gie, utrwalony przebieg posiedzenia będzie bardziej
miast, że zależy to wprost od stopnia świadomości. obiektywny, ponieważ praktyką, i to nieuchronną,
W niektórych regionach i grupach społecznych ta było to, że przewodniczący, dyktując do protokołu
świadomość jest większa, a w niektórych mniejsza. wypowiedzi stron czy świadków, stosował pewne
Oczywiście większa jest aktywność organizacji eko- skróty, uproszczenia. Zawsze potem powstawał pro-
logicznych, bo niejako z definicji są one do tego pre- blem, czy w sposób dosłowny i adekwatny oddało to
destynowane. Myślę jednak, że i jedna, i druga ak- atmosferę i treść złożonych przez stronę zeznań czy
tywność powinna cieszyć ministra i dyrektorów relacji, stąd bez przerwy były wnioski o sprostowanie
ochrony środowiska, a także posłów, bo świadczy protokołu. W tej sytuacji problem sprostowania pro-
o tym, że społeczeństwu zależy na tym, żeby środo- tokołu nie będzie istniał. Przy protokołach elektro-
wisko było dobrze chronione. Jestem przekonany, że nicznych nie będzie możliwości sprostowania proto-
ustawa spełnia te wymagania, a nowelizacja, o której kołu, bo będą tam zawarte takie relacje stron i świad-
mówimy, jest potrzebna i konieczna. Dziękuję bardzo. ków, jakie faktycznie miały miejsce. Będzie można co
(Oklaski) najwyżej uzupełnić protokół, jeżeli z powodów tech-
nicznych coś nie zostało zarejestrowane, względnie
zostało zniekształcone.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Jako zasadę wprowadza się więc elektroniczny
sposób rejestrowania przebiegu rozprawy. Ustawo-
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi. dawca nie zamierza jednak odstępować od zasady
Zamykam dyskusję. sporządzania protokołów pisemnych. W art. 157 § 11
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- mówi się, że w tych sądach, które nie są wyposażone
my w bloku głosowań. w infrastrukturę umożliwiającą rejestrację przebie-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. po- gu rozprawy, dalej obowiązuje protokół pisemny ze
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- wszelkimi konsekwencjami, jakie do tej pory mieli-
zwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmia- śmy w procedurze cywilnej. Oprócz protokołu elek-
nie ustawy Kodeks postępowania cywilnego tronicznego sąd będzie zobowiązany sporządzać tzw.
(druki nr 2870 i 2944). skrócony protokół pisemny. Poza popularną, jak to
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji się mówi, główką, gdzie wpisuje się miejsce, datę, na-
pana posła Jerzego Kozdronia. zwę sądu, skład sędziowski, protokolanta, obecne
strony, pełnomocników i przedstawicieli ustawowych,
będzie się tam zamieszczać wszelkie zarządzenia
Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń: i orzeczenia sądu, które były ogłoszone na rozprawie
rejestrowanej elektronicznej, jak również czynności
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! procesowe stron, które skutkowały potem wydawa-
Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia niem orzeczeń czy zawieraniem ugód przed sądem
w imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w postaci zrzeczenia się roszczenia, cofnięcia pozwu,
14 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego
Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń rzał opowieści o tej nowelizacji, którą usłyszeliśmy
od posła Jerzego Kozdronia, chcę tylko przypomnieć,
uznania powództwa, a także wszelkiego rodzaju że projekt ustawy nie jest objęty prawem europej-
czynności przewidziane do tej pory w ustawie, któ- skim, nie ma tutaj żadnych styczności.
rych można dokonać w formie ustnej, takie jak udzie- Nowelizację rządową Kodeksu postępowania cy-
lenie pełnomocnictwa, przyjęcie lub odrzucenie spad- wilnego, a w szczególności art. 157, klub Platforma
ku, protokół z otwarcia testamentu itd., itd. Tam, Obywatelska popiera. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
gdzie ustawa do tej pory przewidywała ustną formę
złożenia oświadczenia przez strony, ten skrócony pro-
tokół będzie podpisywany przez przewodniczącego Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
i protokolanta, stanowiąc, obok tego zapisu elektro-
nicznego, że tak powiem, pewien dowód. Przewiduje Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
się również transkrypcję protokołu elektronicznego, W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość oświad-
kiedy będzie to niezbędne w celu prawidłowego orze- czenie wygłosi pan poseł Adam Rogacki.
kania w sprawie. Prezes sądu będzie mógł wydać Bardzo proszę, panie pośle.
takie zarządzenie na wniosek przewodniczącego,
przy czym ta transkrypcja będzie dotyczyła tylko
pewnych wycinków z protokołu elektronicznego i bę- Poseł Adam Rogacki:
dzie to traktowane jako wyjątek od zasady.
Teraz poruszę kolejny problem. Do tej pory każda Pani Marszałek! Przedstawiciele Rządu! Wysoka
ze stron postępowania miała prawo zwrócić się do Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra-
sądu o kopię czy odpis protokołu. W tej chwili będzie wiedliwość chciałbym ustosunkować się do omawia-
miała prawo zwrócić się o udostępnienie zapisu elek- nego dzisiaj projektu.
tronicznego. W tym zakresie proponowana jest zmia- Rzeczywiście trudno nie zgodzić się z tymi wszyst-
na art. 9, która przewiduje, że po przeprowadzonej kimi uzasadnieniami, argumentami dotyczącymi
rozprawie każdy będzie miał prawo zwrócić się z proś- konieczności wprowadzenia tych rozwiązań i właści-
bą o udostępnienie tego zapisu. Nie dość tego, prze- wie gdybyśmy dzisiaj zadali pytanie, czy jest to odpo-
widuje się także taką możliwość, że każda ze stron wiedni czas, to odpowiedź pewnie by brzmiała, że
będzie mogła na miejscu, w sądzie, zapoznać się z za- nawet jest to troszeczkę za późno niż za wcześnie.
pisem elektronicznym przebiegu rozprawy i potwier- Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość też
dzić swoje notatki, które sporządzała w czasie roz- żywi przekonanie, że zapis wideo wiernie odzwiercie-
prawy. Trzeba będzie sobie to utrwalić. dla to, co strony, uczestnicy postępowania sądowego
W tej sytuacji Komisja Nadzwyczajna z aprobatą naprawdę chcą wyrazić, więc nie ma potrzeby kory-
przyjęła to nowatorskie rozwiązanie zaproponowane gowania tego w przyszłości. Sam fakt braku koniecz-
przez rząd. Uważamy, że najwyższy czas, żeby w tym ności sporządzania pisemnego stenogramu na pewno
zakresie zmienić sposób przebiegu rozpraw, ponie- skróci czas rozprawy. Mamy nadzieję, iż spowoduje
waż usprawni to i przyspieszy procedowanie sądowe to zwiększenie efektywności polskich sądów. Mamy
w sprawach. Dziękuję. (Oklaski) też nadzieję, że potencjał osób dotychczas zajmują-
cych się w sądach protokołowaniem będzie wykorzy-
stany w sposób, który jeszcze dodatkowo będzie ar-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: gumentem przemawiającym za przeprowadzeniem
tych zmian.
Dziękuję uprzejmie panu posłowi. Właściwie od chwili powstania klubu jedną z idei,
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- jakie przyświecały Prawu i Sprawiedliwości, było
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- usprawnienie i przyspieszenie sprawiedliwego proce-
czeń w imieniu klubów i kół. su sądowego. Przykładem tego jest chociażby wpro-
Otwieram dyskusję. wadzenie 24-godzinnych sądów. Mam nadzieję, że
Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Czu- takie formy, jak omawiana dzisiaj, przyniosą tylko
mę, Platforma Obywatelska. korzyści uczestnikom i polskiemu procesowi sądowe-
Bardzo proszę. mu, który na tle innych krajów, jeżeli chodzi o czas
rozpraw, nie jest akurat tym, czym możemy się po-
chwalić. Pozostaje mieć nadzieję, że niezależnie od
Poseł Andrzej Czuma: kosztów, jakie należy ponieść, wprowadzając te roz-
wiązania, w miarę w szybkim czasie trafią one do jak
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Grono Uczo- największej liczby polskich sądów i te dotychczasowe
nych Przedstawicieli Rządu! Wysoka Izbo! W imieniu formy protokołowania, o których mówił sprawozdaw-
Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska ca pan poseł Kozdroń, będą tylko wyjątkami.
oświadczam, że nasz klub poprze nowelizację, która W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra-
jest przedmiotem pracy w punkcie 2. porządku dzien- wiedliwość wyrażam poparcie dla rządowego projek-
nego obecnego posiedzenia Sejmu. Nie będę powta- tu. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: w latach 2010–2012. Będzie to proces kosztowny,

gdyż, jak wynika z dokumentów, na ten cel należy
Dziękuję uprzejmie panu posłowi. wydatkować 252 mln zł. Trzeba jednak stwierdzić,
Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł że wydatek ten będzie celowy, gdyż przybliży polskie
Stanisław Rydzoń. sądy do standardów europejskich. Ponieważ w trak-
Bardzo proszę. cie pierwszego czytania minister sprawiedliwości
zapowiedział wprowadzenie protokołu elektroniczne-
go także do postępowania karnego, przeto należy
Poseł Stanisław Rydzoń: liczyć się z zakończeniem elektronizacji protokołowa-
nia w sądach powszechnych już za klika lat.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jak na wstępie stwierdziłem, projekt ustawy uzy-
W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam skał powszechne poparcie wśród posłów także nasze-
stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwy- go koła. W takiej sytuacji Klub Poselski Lewica bę-
czajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym dzie oczywiście głosował za przyjęciem ustawy. Dzię-
projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępo- kuję uprzejmie. (Oklaski)
wania cywilnego (druki nr 2870 i 2944).
Rządowy projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu
Komisji Nadzwyczajnej dotyczący wprowadzenia Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
w sądach cywilnych protokółu elektronicznego uzy-
skał w Sejmie powszechną aprobatę, zarówno w trak- Dziękuję panu posłowi.
cie pierwszego czytania, jak i na posiedzeniu samej W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe-
komisji. Efektem tej aprobaty jest przyjęcie przez go głos zabierze pan poseł Józef Zych.
Komisję Nadzwyczajną w swoim sprawozdaniu tek- Bardzo proszę, panie marszałku.
stu projektu bez jakichkolwiek zmian. Dzięki przed-
miotowej nowelizacji protokół elektroniczny stanie
się podstawową formą protokołu w postępowaniu Poseł Józef Zych:
cywilnym, zaś tradycyjny protokół pisany sporządza-
ny będzie jedynie wtedy, gdy ze względów technicz- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie!
nych sporządzenie protokołu elektronicznego nie Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępo-
będzie możliwe. Projekt przewiduje możliwość przy- wania cywilnego jest w naszej pracy legislacyjnej
gotowania transkrypcji części protokołu elektronicz- wyjątkowy. Wyjątkowy z tego powodu, że takie było
nego w formie pisemnej, jeżeli będzie to niezbędne oczekiwanie społeczne, pełnomocników oraz sędziów.
dla zapewnienia prawidłowego orzekania. Jest zatem pełna akceptacja tego typu rozwiązań.
Część środowiska sędziowskiego konserwatywnie Już w czasie pierwszego czytania pan minister
patrząca na wszelkie nowości w sądach zgłasza wąt- sprawiedliwości, który przedstawiał projekt, bardzo
pliwości odnośnie do korzystania z nagrań. W trakcie szczegółowo go uzasadnił i odpowiedział na pojawia-
pierwszego czytania cytowałem niektóre wypowiedzi jące się w tym okresie wątpliwości. Następnie klub
sędziów. Odpowiadając na te wątpliwości, minister PSL-u uczestniczył w pracach Komisji Nadzwyczaj-
Jacek Czaja potwierdził zgłaszane na etapie konsul- nej, podczas których wspólnie doszliśmy do przeko-
tacji projektu niektóre wątpliwości, np. czy zapozna- nania, że do tego projektu nie ma poprawek, nie ma
nie się z utrwalonym przebiegiem rozprawy nie bę- zasadniczych uwag. Stąd też w imieniu klubu Pol-
dzie wiązało się z koniecznością odtwarzania całego skiego Stronnictwa Ludowego oświadczam, iż projekt
nagrania, co utrudni postępowanie przed sądem. jest zasadny i będziemy głosować za jego przyjęciem.
Równocześnie wykluczył on możliwość powstania Dziękuję.
trudności z dotarciem do konkretnej części przebiegu
rozprawy, gdyż strona otrzyma kopię nagrania całej
rozprawy w formie zapisu na płycie DVD lub CD. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Z wypowiedzi ministra sprawiedliwości wynikało,
że autorzy projektu ustawy korzystali z doświadczeń Dziękuję uprzejmie.
państw, które już wcześniej wprowadziły protokół W imieniu Demokratycznego Koła Poselskiego
elektroniczny. Dzięki protokołowi elektronicznemu Stronnictwa Demokratycznego głos zabierze pan po-
sędziowie w trakcie rozprawy nie będą musieli – mó- seł Marian Filar.
wił o tym sprawozdawca komisji – koncentrować się Bardzo proszę.
na dyktowaniu protokolantowi przebiegu rozprawy,
ponieważ wystarczą im notatki sporządzane na bie-
żąco w trakcie rozprawy. Koncentrować się będą zaś Poseł Marian Filar:
na czynnościach procesowych, dzięki czemu proces
orzekania zyska na szybkości i jakości. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Za łaskawym przy-
Protokół elektroniczny zostanie wprowadzony zwoleniem państwa zacznę od konkluzji, która jest
sukcesywnie na obszarach poszczególnych apelacji oczywista. W imieniu Demokratycznego Koła Posel-
16 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego
Poseł Marian Filar Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby się jeszcze
zapisać do zadania pytania?
skiego Stronnictwa Demokratycznego chciałbym Nie widzę.
oświadczyć, że nasze koło w pełnym zakresie i w ca- Zamykam listę.
łej rozciągłości poprze ten projekt. Przyczyny takiej Wyznaczam czas na zadanie pytania – 1 minuta.
decyzji są oczywiste – była o nich mowa, więc nie Pierwszy zadaje pytanie pan poseł Wojciech Kos-
będę się powtarzał. Czasu nie można zatrzymać, czas sakowski, Prawo i Sprawiedliwość.
i postęp idą naprzód. Sądy zaczynały od protokoło- Bardzo proszę.
wania gęsimi piórami i właściwie poza rodzajem pió-
ra niewiele się od tamtych czasów zmieniło. Najwyż-
szy czas te stare zwyczaje zasadniczo zmienić. Poseł Wojciech Kossakowski:
Szanowni Państwo! Taka zmiana odpowiada tak-
że całemu szeregowi podstawowych zasad proceso- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W projekcie wpro-
wych: zasadom koncentracji materiału procesowego, wadza się nowatorskie, a raczej należałoby powie-
szybkości postępowania, prawdy obiektywnej. Tak dzieć rewolucyjne rozwiązania w zakresie protokoło-
więc w takiej ogólnej poetyce procesu cywilnego – wania przebiegu rozpraw sądowych. Pomysł spotkał
zresztą nie tylko cywilnego, bo karnego także – ta się z aprobatą wszystkich klubów i dość szybko trafił
zmiana jest całkowicie uzasadniona. do prac w komisji. Tak jak wspominałem na 64. po-
Drodzy państwo, tak na zakończenie – gdyż nie siedzeniu Sejmu, problem wiernego odtworzenia roz-
chcę powiedzieć, że poza protokołem, ponieważ tu nic praw rzeczywiście istnieje, ale dzięki wprowadzeniu
nie jest poza protokołem – tak troszeczkę prywatnie zaproponowanych rozwiązań będzie można się z nim
powiem państwu, że osobiście jestem przekonany do uporać.
tych zmian także ze względu na swoje doświadczenia. Chciałbym jednak zapytać o dwie kwestie. Po
Bardzo dawno temu byłem aplikantem sądowym i pan pierwsze, jak ten system będzie funkcjonował w od-
sędzia dyktował mi protokoły, a ponieważ, mówiąc niesieniu do ludzi głuchych? Skoro, jak podano, elek-
krótko, pisałem bardzo nieładnie, były potem ogrom- troniczny protokół z powodzeniem funkcjonuje w Hisz-
ne problemy z ich odczytaniem. Miałem nieprzyjem- panii, to rozumiem, że jakoś ten problem tam roz-
ności itd., i w związku z tym nie mam teraz najmniej- wiązano. Jeśli jest to możliwe, to bardzo prosiłbym
szych oporów, jeśli chodzi o rozstanie się ze starym o przynajmniej skrótowe przedstawienie tego zagad-
zwyczajem. Z jednym zastrzeżeniem – wszystko się nienia. Czy w związku z tym prowadzono jakieś kon-
powiedzie, byle nie było tak, jak czasami u nas bywa, sultacje z przedstawicielami ogólnopolskich czy lo-
że a to prądu zabraknie, a to coś tam się popsuje. kalnych stowarzyszeń ludzi głuchych, które liczą
Jeżeli zostanie dopilnowana ta strona logistyczna, przecież przeszło 100 tys. członków?
a jestem przekonany, że zostanie, to cały ekspery- Druga kwestia związana jest z wejściem w życie
ment na pewno się uda. W każdym razie my, mam na elektronicznego protokołu, co zaplanowano już na
myśli nasze koło, będziemy głosować za przyjęciem 1 lipca bieżącego roku. W stenogramach speckomisji
tej ustawy w całości, bez poprawek. Dziękuję pań- oczywiście wyjaśniono tę kwestię, ale czy ze wzglę-
stwu bardzo. (Oklaski) dów bezpieczeństwa i asekuracji nie należałoby po-
zostawić obok nagrania multimedialnego, jako obli-
gatoryjnego, również protokołu papierowego aż do
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: czasu wdrożenia nowego systemu w całym kraju
i dopiero po upewnieniu się, że wszystko funkcjonuje
Dziękuję panu posłowi. tak jak należy, przejść już tylko na system elektro-
Pan poseł Stanisław Rydzoń chciał złożyć spro- niczny. Dziękuję.
stowanie.
Bardzo proszę.
Poseł Stanisław Rydzoń: Dziękuję panu posłowi.

Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Pawlak, klub
Pani marszałek, kończąc wypowiedź, stwierdzi- Polskiego Stronnictwa Ludowego.
łem, że projekt uzyskał poparcie także posłów nasze-
go koła. Oczywiście chodziło mi o Klub Poselski Le-
wica. Dziękuję. Poseł Mirosław Pawlak:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Proszę o doprecyzowanie uprawnień stron określo-
nych nowelizowanym art. 9 § 2. Chodzi o sytuację,
Dziękuję panu posłowi. gdy protokół został sporządzony wyłącznie pisemnie.
Do zadania pytań zapisało się 3 panów posłów. Pytanie drugie. W jakich konkretnych przypadkach
Poseł Mirosław Pawlak została tak skonstruowana, że tylko daje możliwość

wprowadzenia protokołu elektronicznego. Jeśli w da-
może zostać sporządzona transkrypcja odpowiedniej nym sądzie, na danym poziomie sądownictwa, w są-
części protokołu oraz czy będzie można udostępniać dach okręgowych, czy apelacyjnych takie możliwości
ją stronom postępowania? I ostatnie pytanie. Jak dłu- się pojawią, wtedy ten protokół stanie się tam obli-
go w aktach sprawy przechowywane będą materiały gatoryjny. To oznacza, że jeśli w danym sądzie nie
z nośnikami dźwięku i obrazu? Dziękuję. (Oklaski) ma technicznych możliwości, aby wprowadzić proto-
kół elektroniczny, to wtedy prowadzi się tylko i wy-
łącznie protokół w formie papierowej, obowiązuje
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: taka zasada. Nie ma więc żadnego zagrożenia zwią-
zanego z wprowadzeniem tego przedsięwzięcia w życie
Dziękuję panu posłowi. nawet 1 lipca. Zakładamy, że w większości sądów już
Pytanie zadaje pan poseł Adam Rogacki, Prawo teraz są możliwości techniczne, aby wprowadzić na-
i Sprawiedliwość. grywanie rozpraw, i wprowadzenie tam tego rozwią-
Bardzo proszę. zania od 1 lipca jest oczywiste.
Pan poseł Wojciech Kossakowski pytał o to, jak
ten system będzie funkcjonował w przypadku ludzi
Poseł Adam Rogacki: głuchych. Otóż sytuacja, o której pan poseł wspo-
mniał, będzie mogła być rozwiązana tak, jak przewi-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! duje to ustawa, czyli będzie można przeprowadzić
Zapomniałem o czymś, więc chciałbym uzupełnić transkrypcję protokołu elektronicznego na protokół
pytanie. Zapisy wideo były już testowane w niektó- pisany. To jeden z argumentów, który będzie brał pod
rych naszych sądach i chciałbym się dowiedzieć, jak uwagę prezes sądu przy podejmowaniu decyzji.
potem było z ich dostępnością. Czy ludzie z nich ko- Co do kwestii, o którą pytał pan poseł Pawlak, czy
rzystali? Czy była odpowiednia liczba stanowisk? Czy będzie możliwość udostępnienia stronom protokołu
było duże zainteresowanie? Czy państwo przewidzie- w formie pisemnej, czyli po dokonaniu transkrypcji,
liście to w zaproponowanych rozwiązaniach? Ponad- to tak, panie pośle, będzie taka możliwość na zasa-
to chciałbym zapytać o coś, co być może budzi pewne dach ogólnych.
lęki u osób, które dotychczas zajmowały się sporzą- Pan poseł Rogacki pytał o pilotaż, który odbywał
dzaniem stenogramów. Czy doświadczenie i kompe- się głównie w sądzie wrocławskim, choć muszę wspo-
tencje tych osób nadal będą wykorzystywane w wy- mnieć, że przy konstruowaniu tych przepisów i tego
miarze sprawiedliwości i w jaki sposób? systemu korzystaliśmy jednak w większej mierze
z doświadczeń europejskich, ponieważ pilotaż odby-
wał się na bazie, powiedziałbym, testowej. Nie korzy-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: staliśmy z tego systemu w toczących się postępowa-
niach, stąd też strony nie mogły występować o udo-
Dziękuję panu posłowi. stępnianie nagrań.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Podsumowując, muszę powiedzieć, że doświadcze-
pana. nia europejskie są w tej mierze bardzo obiecujące.
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Rząd wyasygnował na systemy nagrywania bardzo
Sprawiedliwości pan Jacek Czaja. znaczącą kwotę 250 mln zł, która ma zagwarantować
Bardzo proszę, panie ministrze. najwyższy poziom techniczny. Z tego względu jeste-
śmy w dużo lepszej sytuacji niż inne państwa, które
wcześniej wprowadziły nagrywanie, co znaczy także,
Podsekretarz Stanu że w niższym standardzie technicznym. Są państwa,
w Ministerstwie Sprawiedliwości np. Hiszpania czy Wielka Brytania, w których to na-
Jacek Czaja: grywanie ciągle odbywa się w oparciu o taśmę ma-
gnetyczną, dopiero pomału przechodzi się na droższe
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W pierwszej kolej- systemy. My będziemy w zupełnie innej sytuacji.
ności chciałbym skorzystać z okazji i podziękować Była też dyskusja, o której wspomniał pan mar-
Wysokiej Izbie za tak sprawne procedowanie tego szałek Zych, na temat środowisk sędziowskich. W zde-
projektu. Szczególnie gorące podziękowania kieruję cydowanej większości państw, w których wprowadzo-
do przewodniczącego komisji i posła sprawozdawcy no protokół elektroniczny, też zgłaszano wątpliwości
pana Jerzego Kozdronia, który stale wspiera moder- co do tego, jak to wpłynie na procedowanie w sądach.
nizację wymiaru sprawiedliwości z dobrym dla nas Okazało się, że sędziowie po pierwszym okresie, po-
wszystkich skutkiem. Bardzo dziękuję, panie pośle. wiedziałbym, takiego niepokoju co do tego, jak to
Odnosząc się do pytań, chciałbym powiedzieć, że będzie funkcjonowało, teraz przyjmują te rozwiąza-
jeśli chodzi o kwestię wejścia w życie ustawy, czyli nia z pełną aprobatą. Muszę także powiedzieć, że
1 lipca br., to nie grożą nam żadne perturbacje w sys- rozwiązanie polegające na nagrywaniu rozpraw w sys-
temie wymiaru sprawiedliwości, ponieważ ustawa temie elektronicznym popierają także różnego rodza-
Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego,
18 ustawy Kodeks karny wykonawczy, ustawy Kodeks karny skarbowy
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie się tak dlatego, że Kodeks karny był zmieniany
Sprawiedliwości Jacek Czaja ustawą o grach hazardowych. Nie po raz pierwszy
mamy do czynienia z sytuacją, w której do Komisji
ju gremia międzynarodowe. Wspomnę tylko Euro- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach nie
pejską Komisję ds. Efektywności Wymiaru Sprawie- trafiają ustawy zmieniające kodeksy. W konsekwen-
dliwości, która we wskaźniku 6. swojego raportu cji specjalna komisja powołana do tego celu, która
z 2005 r. zaleca wprowadzanie protokołów elektro- ma czuwać nad tym, żeby nie dochodziło do sytuacji,
nicznych w sądach w Europie, czy też to, że ta sama w których w kodeksach występują niespójności,
komisja w tzw. kompendium dobrych praktyk w pkt w których kodeksy nie wykazują konsekwencji, musi
4.9 i 4.10 rozpisuje się w sposób dosyć szczegółowy zareagować po uchwaleniu przez Wysoką Izbę
na temat oczywistych korzyści, jakie wynikają dla ustaw.
obywatela z funkcjonowania takiego protokołu elek- Ustawa jest krótka. Ma na celu wyłącznie to, żeby
tronicznego. został osiągnięty cel, o który nam chodzi, czyli wpro-
Tak więc bardzo dziękuję Wysokiemu Sejmowi za wadzenie nowego środka karnego. Dlatego że – jak
poparcie tego przedłożenia rządowego. Liczę też na mówiłem wcześniej – gdyby tej reakcji nie było, śro-
to, że dalsze prace związane z modernizacją wymia- dek karny uchwalony ustawą o grach hazardowych
ru sprawiedliwości znajdą zrozumienie i poparcie zostałby wyeliminowany poprzez zmianę Kodeksu
wśród pań posłanek i panów posłów. Dziękuję bardzo karnego.
za uwagę. (Oklaski) W toku prac komisji wszystkie kluby parlamentarne
poparły tę nowelizację. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Dziękuję panu ministrowi.
Zamykam dyskusję. Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- Sejm ustalił, że w dyskusji nad punktem porząd-
my w bloku głosowań. ku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po- w imieniu klubów i kół.
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- Otwieram dyskusję.
zwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy zmie- Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Koz-
niającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny, dronia, Platforma Obywatelska.
ustawy Kodeks postępowania karnego, ustawy Proszę
Kodeks karny wykonawczy, ustawy Kodeks kar-
ny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (dru-
ki nr 2856 i 2945). Poseł Jerzy Kozdroń:
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Grzegorza Karpińskiego. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie!
Bardzo proszę. Poseł sprawozdawca przedstawił w sposób precyzyj-
ny, dokładny przedmiot nowelizacji, tzn. przedmiot
zmian ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy
Poseł Sprawozdawca Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karne-
Grzegorz Karpiński: go, ustawy Kodeks karny wykonawczy i ustawy Ko-
deks karny skarbowy.
Dziękuję. Jak bowiem wynika z przedstawionej przez posła
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji sprawozdawcę, pana posła Karpińskiego, relacji,
Nadzwyczajnej do spaw zmian w kodyfikacjach równolegle procedowano nad dwiema ustawami ko-
przedstawiam sprawozdanie o komisyjnym projekcie deksowymi. Chodzi o Komisję Nadzwyczajną oraz
ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Ko- specjalną komisję powołaną do rozpatrzenia ustawy
deks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego, o grach hazardowych. Komisja procedująca nad usta-
ustawy Kodeks karny wykonawczy, ustawy Kodeks wą o grach hazardowych dokonała zmiany w Kodek-
karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (druk sie karnym, czyli wprowadziła nowy środek karny,
nr 2856). o którym komisja kodyfikacyjna nie wiedziała.
Wysoka Izbo! Po raz drugi w tej kadencji przed- Wprowadziła nowy środek karny w postaci zakazu
stawiam sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach
w związku z tym, że mamy do czynienia z noweli- hazardowych.
zacją ustawy jeszcze przed jej wejściem w życie. Tym Powstała w związku z tym sytuacja, że ustawa
razem wynikało to z tego, że równolegle toczyły się później uchwalona, czyli 19 listopada, weszła w życie
prace nad ustawami, które zmieniały Kodeks karny, 1 stycznia br., a duża ustawa, olbrzymia nowelizacja
i Wysoka Izba zaakceptowała zmiany, których po kodeksów, które wymieniłem, uchwalona 5 listopada,
wejściu w życie nie można byłoby stosować. Stało ma wejść w życie 8 czerwca br. Ta ustawa wcześniej
ustawy Kodeks karny wykonawczy, ustawy Kodeks karny skarbowy 19
Poseł Jerzy Kozdroń okres od roku do 10 lat. Celem projektu ustawy jest
dostosowanie brzmienia art. 43 Kodeksu karnego
uchwalona z długim okresem vacatio legis po prostu znowelizowanego ustawą z dnia 5 listopada 2009 r.
uchyli ten środek karny, w istocie rzeczy nie tyle ten o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks po-
środek karny, bo ten środek karny się ostanie, tylko stępowania karnego, ustawy Kodeks karny wyko-
uchyli możliwość orzekania go na okres od roku do nawczy, ustawy Kodeks karny skarbowy oraz niektó-
10 lat, czyli nie będzie to przewidziana... po prostu rych innych ustaw do brzmienia art. 43 § 1 pkt 1
będzie środek, którego nie będzie można zastosować. Kodeksu karnego nadanego ustawą z dnia 19 listo-
W związku z tym potrzebna była ta nowelizacja, któ- pada o grach hazardowych.
ra tę kolizję w prawie zmieni. Sprawozdawca komisji przedstawił podstawy tego
Zwracaliśmy się już do Prezydium Sejmu, do pana naszego rozwiązania, które dzisiaj – można powie-
marszałka, przypominając o tym, że wszelkie nowe- dzieć – jest koniecznością, żeby wprowadzony środek
lizacje dotyczące kodeksów, nad którymi procedują karny w ogóle mógł mieć zastosowanie. W imieniu
inne komisje branżowe, specjalistyczne, powinny być Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość
uzgadniane z Komisją Nadzwyczajną, a przynajmniej chciałbym wyrazić poparcie mojego klubu dla tej ko-
powinniśmy się wypowiadać czy wyrażać opinie na rekty omawianego dzisiaj aktu prawnego. Dziękuję.
temat tych projektów, bo często są to nienajlepiej za- (Oklaski)
proponowane zmiany.
Natomiast druga zmiana, którą zaproponowali-
śmy w tej nowelizacji, jest efektem takiej oto proce- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
dury. W pierwszej wersji Komisja Nadzwyczajna
przewidywała uchylenie postaci przestępstwa o cha- Dziękuję panu posłowi.
rakterze chuligańskim. W związku z tym przewidy- Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł
waliśmy uchylenie art. 57a, który przewidywał sto- Jarosław Matwiejuk.
sowanie nawiązek, stosowanie zaostrzonych progów Bardzo proszę, panie pośle.
odpowiedzialności karnej. Senat nie podzielił tego
stanowiska i przywrócił te przepisy, tylko zapomniał
w art. 49a przywrócić odwołania do art. 57a, który Poseł Jarosław Matwiejuk:
przewiduje te nawiązki. W tej sytuacji trzeba było po
prostu ten błąd, to uchybienie naprawić. Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Sza-
W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy nowny Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić
Obywatelskiej informuję, iż będziemy popierać tę
stanowisko Klubu Poselskiego Lewica w sprawie
istotną, krótką nowelizację. Dziękuję. (Oklaski)
sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian
w kodyfikacjach o komisyjnym projekcie ustawy
zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny,
ustawy Kodeks postępowania karnego, ustawy Ko-
deks karny wykonawczy, ustawy Kodeks karny skar-
W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos za- bowy oraz niektórych innych ustaw.
bierze pan poseł Adam Rogacki. Pan poseł sprawozdawca był uprzejmy przedsta-
Bardzo proszę, panie pośle. wić problem, z jakim trzeba było się zmierzyć. Pro-
jekt komisyjny ma na celu dostosowanie i doprecy-
zowanie, a tak naprawdę zgranie ze sobą przepisów
Poseł Adam Rogacki: Kodeksu karnego po nowelizacji z 5 listopada 2009 r.
i przepisów Kodeksu karnego zmienionych ustawą
Pani Marszałek! Przedstawiciele Rady Ministrów! z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych. W za-
Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego sadzie ta sytuacja nie powinna się zdarzyć, ale się
Prawo i Sprawiedliwość chciałbym pokrótce ustosun- zdarzyła. Warto przy tej okazji zastanowić się nad
kować się do omawianego dzisiaj sprawozdania ko- tym, co zrobić, aby nie zdarzały się podobne przy-
misji o projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmia- padki, jak zharmonizować ze sobą prace nad pro-
nie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępo- jektami ustaw, aby uniknąć tego rodzaju sytuacji
wania karnego, ustawy Kodeks karny wykonawczy, w przyszłości.
ustawy Kodeks karny skarbowy oraz niektórych in- Przypomnę, że w wyniku tej zmiany wprowadzono
nych ustaw. nowy środek karny w postaci zakazu wstępu do ośrod-
Omawiane zmiany są związane z listopadową ków gier i uczestniczenia w tych grach. Istota projek-
zmianą ustawy o grach hazardowych. W ustawie tej tu ustawy polega na doprecyzowaniu wymiaru wpro-
uchwalonej przez Sejm dokładnie w dniu 19 listopada wadzonych środków karnych, a także kwestii związa-
2009 r. wprowadzono nowy środek karny w postaci nych z instytucjami, organizacjami społecznymi,
zakazu wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach fundacjami i stowarzyszeniami, dla których minister
hazardowych. Zakaz taki może być orzekany na sprawiedliwości prowadzi specjalny rejestr.
Poseł Jarosław Matwiejuk A zatem klub Polskiego Stronnictwa Ludowego

uważa, że proponowane zmiany są bardzo istotne.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanow- Bardzo dobrze, że w pracach Komisji Nadzwyczajnej
ny Panie Ministrze! W imieniu klubu Lewica pragnę podeszliśmy tak wnikliwie do zagadnienia, szczegól-
poinformować, że opowiadamy się za przyjęciem tego nie do poprawki Senatu. Całkowicie pozwala to na
sprawozdania i popieramy poprawki znajdujące się uregulowanie sprawy zgodnie ze sztuką legislacyjną,
w tym projekcie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) a jednocześnie jest to bardzo poważny sygnał na
przyszłość wskazujący, że jeżeli komisje trafiają na
takie zagadnienia, to powinny zwrócić uwagę –
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: a szczególnie służby, które przygotowywują propozy-
cje skierowań, Prezydium Sejmu – na to, że w grę
Dziękuję panu posłowi. wchodzą także zmiany określonego kodeksu. Wtedy
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- nie byłoby tego typu nieporozumień, często niepo-
go głos zabierze pan poseł Józef Zych. trzebnej pracy, nie mówiąc już o tym, że nie powsta-
Bardzo proszę. wałyby wyraźne sprzeczności pomiędzy kodeksami
a uchwalonymi ustawami.
Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego
Poseł Józef Zych: będzie głosować za przyjęciem proponowanych
zmian. Dziękuję. (Oklaski)
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie!
Komisyjny projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmia-
nie ustawy Kodeks karny, Kodeks postępowania kar- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
nego, Kodeks karny wykonawczy oraz Kodeks karny
skarbowy dotyczy właściwie – jak już mówili moi Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
przedmówcy – problemów proceduralnych. Odnosi się W imieniu Demokratycznego Koła Poselskiego
to zarówno do zmiany Kodeksu karnego, jak i do po-
Stronnictwa Demokratycznego głos zabierze pan po-
prawki zgłoszonej przez Senat. Czy w ogóle powinno
seł Marian Filar.
dojść do takiej sytuacji? Otóż przypomnę, że Sejm
Bardzo proszę.
powołał Komisję Nadzwyczajną do spraw zmian
w kodyfikacjach. Kodeksy mają specjalny charakter,
są to ustawy o specjalnym znaczeniu i dlatego zosta-
Poseł Marian Filar:
ła powołana Komisja Nadzwyczajna. Skoro tak, to
wszystkie projekty dotyczące kodeksów powinny być
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Analogicznie jak
kierowane do tej komisji. Jeżeli proponuje się zmianę
w poprzednim wystąpieniu zacznę od konkluzji. De-
przepisów kodeksów w zwykłych ustawach, to stosu-
mokratyczne Koło Poselskie Stronnictwa Demokra-
je się pewną formułę przyjętą w regulaminie i w Sej-
tycznego poprze niniejszy projekt ustawy i będzie
mie, a mianowicie komisje obradują wówczas wspól-
nie. Na skutek tego rodzaju zmian doszło już do głosowało za przedłożoną ustawą, choćby dlatego, że
wielu nieporozumień. W ustawie o ubezpieczeniach nie ma innego wyjścia. To znaczy, jest inne wyjście
zmieniono Kodeks karny, zmieniono Kodeks cywilny, – głosować przeciw, ale gdyby projekt nie przeszedł,
a także wiele innych przepisów. to powstałaby sytuacja wręcz śmieszna.
Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kody- Chciałbym teraz nawiązać do tego drugiego ele-
fikacjach od początku wnosiła o to, aby w sytuacji mentu. Drodzy państwo, oczywiście głosowanie za
gdy dana komisja rozpatruje zmiany dotyczące wy- nie rozwiązuje w tym wypadku zasadniczego proble-
łącznie kodeksu, Prezydium Sejmu kierowało tego mu, o którym tu mówiono, mianowicie pewnej – nie
rodzaju projekty do Komisji Nadzwyczajnej. Jest zro- chcę powiedzieć: maniery, bo to byłaby przesada –
zumiałe, że gdybyśmy mieli rozpatrywać wszystkie mody, która zaczyna się kształtować, a której trzeba
projekty ustaw, w których następuje zmiana tylko położyć kres, tendencji do, jak by to ładnie powie-
niektórych przepisów, to stanowiłoby to takie obcią- dzieć, takiego dynamizmu Wysokiej Izby jako całości
żenie, że moglibyśmy nie dać rady, jednak co najmniej w zakresie zmian w Kodeksie karnym. Chcę państwu
powinniśmy – o czym mówili tu zarówno pan poseł powiedzieć, że Kodeks karny z 1997 r., jeżeli dobrze
Karpiński, jak i pan poseł Kozdroń – zasięgać opinii policzyłem, został zmieniony już 33 razy. To jest dy-
Komisji Nadzwyczajnej, zaś regulaminowo powinny namika niespotykana do tej pory w historii polskiego
się odbywać wspólne posiedzenia komisji branżo- ustawodawstwa karnego. I może nie byłaby to taka
wych, które rozpatrują projekty, oraz Komisji Nad- tragedia, gdyby nie to, iż dochodzimy powoli do wnio-
zwyczajnej. Oczywiście Komisja Nadzwyczajna mo- sku, jak mówi stara zasada prawno-karna: nullum
głaby w takim wypadku przyjąć jeszcze inną zasadę, crimen sine lege – nie ma przestępstwa bez ustawy,
a mianowicie że przedstawiciele podkomisji czy też że zaczynany wprowadzać kolejne – tu już nie waham
przedstawiciele komisji uczestniczą w takim posie- się użyć słowa: maniera – mianowicie nulla lege sine
dzeniu. crimen.
ustawy Kodeks karny wykonawczy, ustawy Kodeks karny skarbowy 21
Poseł Marian Filar Pytanie zadaje pan poseł Wojciech Kossakowski,

Prawo i Sprawiedliwość.
Co to oznacza? Każdy, kto projektuje ustawę Bardzo proszę.
w jakiejkolwiek materii, na przykład ustawę o grach
losowych, choć może to być ustawa o czymś innym,
każda komisja branżowa ma taką ambicję, żeby przy Poseł Wojciech Kossakowski:
tej okazji zmienić Kodeks karny. Oczywiście istnieją
takie uprawnienia, ale nie może być tak, że w konse- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy
kwencji nie wie lewica, co czyni prawica. Mówię dotyczy zharmonizowania przepisów Kodeksu kar-
o lewicy i o prawicy nie w sensie politycznym, lecz nego po nowelizacji z dnia 5 listopada 2009 r. z prze-
w takim sensie, że jedni sobie, a drudzy sobie. Po- pisami ustawy Kodeks karny zmienionej ustawą
wstaje sytuacja właśnie taka, o jakiej tu dzisiaj mó- z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych,
wiliśmy, która przypomina mi, posłużę się pewną która wprowadziła nowy środek karny w postaci za-
analogią – przepraszam, może ona jest niezbyt ele- kazu wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w tych
gancka – zabiegi w stosunku do dziecka poczętego. grach. Przy okazji tej nowelizacji, powiedziałbym:
Przygotowaliśmy bowiem projekt ustawy, ustawa technicznej nowelizacji, wymuszonej niejako pewny-
jeszcze nie weszła w życie, czyli dziecko zostało pomi przeoczeniami, chciałbym na chwilę wrócić do
częte, znajduje się, że tak powiem, w łonie mamusi, ustawy, która stanowi meritum, i zasygnalizować
a my już dokonujemy na tym dziecku pewnych zabie- dwie kwestie. Od 1 stycznia br. obowiązuje ustawa
gów – pojawi się ono na świecie po przeprowadzeniu z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych. Wpro-
niewielkich operacji. Tak być nie powinno, drodzy wadziła ona m.in. nowy środek karny w postaci za-
państwo. kazu wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach
(Poseł Józef Zych: Nasciturus.) hazardowych, który może być orzekany na okres od
Właśnie. Czynimy to na płodzie poczętym, ale roku do lat 10. Gry hazardowe nie zostały odrębnie
jeszcze nie zrodzonym. Już nie wspomnę o tym, że zdefiniowane w tej ustawie. Jest to pojęcie zbiorcze,
spotykamy się potem z uszczypliwymi uwagami, tak- obejmujące gry losowe, zakłady wzajemne oraz gry
że ze strony środowiska naukowego, co ćwiczę na na automatach. (Dzwonek) W celu weryfikacji i egze-
własnej skórze. Moi koledzy mówią: Marian, co wy kwowania orzeczeń sądowych minister wprowadził
w tym Sejmie uchwaliliście, tak jakby to była, po- ewidencję osób, wobec których został orzeczony za-
wiedzmy, czyjaś konkretna wina. Nie można dopro- kaz. Jednak ustawa o grach hazardowych nie prze-
wadzać do takiej sytuacji. Wszystkie propozycje, któ- widuje żadnej procedury postępowania, która miała-
re padały dzisiaj z tej trybuny, dotyczyły doprowa- by na celu bieżące wychwytywanie takich osób
dzenia do koordynacji takich poczynań, bynajmniej w miejscach uprawiania hazardu. Nie nakłada ona
nie ze względu na imperialne zapędy Komisji Nad- bowiem żadnych obowiązków w tym zakresie na pod-
zwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, lecz po mioty, które prowadzą ośrodki gier i dopuszczają do
prostu po to, żeby nastąpiła wewnątrzlegislacyjna uczestnictwa w grach hazardowych. Jedynym egze-
koncentracja w zakresie załatwiania pewnych pro- kwowanym ograniczeniem jest wiek gracza. Drugą
blemów. Trzeba to rozwiązać, bo inaczej będziemy się kwestią jest to, że może pojawić się wątpliwość doty-
ocierać o granicę śmieszności, a z drugiej strony ko- cząca uczestnictwa w grach hazardowych niewyma-
lejne dzieci poczęte będą przedmiotem kolejnych gających wejścia do ośrodka gier. Przykładem są
zmian legislacyjnych przed przyjściem na świat, choćby loterie pieniężne, na przykład nabycie losu,
a tak być nie powinno. Moim zdaniem, to jest najważ- czy loterie audiotekstowe, odpłatne połączenia tele-
niejsza konkluzja z dyskusji, którą prowadzimy foniczne lub wysłanie SMS-ów. To są dwie kwestie,
w tym punkcie, bo istota tej akurat sprawy jest oczy- na które chciałbym zwrócić uwagę.
wista i co do głosowania nie można mieć wątpliwości.
Ten problem trzeba natomiast generalnie rozwiązać,
żeby lewica wiedziała, co czyni prawica, i vice versa. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję państwu bardzo. (Oklaski)
Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Pawlak, Pol-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: skie Stronnictwo Ludowe.
Bardzo proszę.
Przechodzimy do zadawania pytań, do których
zapisało się dwóch panów posłów. Poseł Mirosław Pawlak:
Czy ktoś z pań i panów posłów chce zapisać się do
zadania pytania? Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Nie widzę chętnych. Pytanie pierwsze: Czy będzie można wpisać do wy-
Zamykam listę. kazu organizację społeczną, fundację lub stowarzy-
Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę. szenie, jeśli nie będą one obejmować swoją działalno-
Poseł Mirosław Pawlak terminach uchwalania ustaw, żeby to zsynchronizo-

wać. Zresztą nie było to możliwe nie tylko ze względu
ścią terytorium całego kraju, o czym jest mowa w art. 49 na daty, ale ze względu na to, że ustawa nowelizująca
§ 1? Pytanie drugie: Jak często w chwili obecnej sądy Kodeks karny wchodzi w życie dopiero 8 czerwca,
sięgają przy wyrokowaniu do instytucji pozbawienia ponieważ to jest zmiana systemowa, wielowątkowa,
praw publicznych? Pytanie trzecie: Czy istnieje real- powodująca, jak system naczyń połączonych, zmiany
ne zagrożenie wyeliminowania § 1 art. 43 ustawy w całym Kodeksie karnym, natomiast ustawa hazar-
Kodeks karny i jak ta luka zostanie wypełniona? dowa dotyka tylko jednej kwestii, to znaczy w tym
Dziękuję. wypadku zakazu wstępu do ośrodków gier i uczest-
nictwa w grach hazardowych jako środka karnego.
Niemożliwe było ze względu na wielowątkowość i po-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: łączone wątki nowelizacji tej kodyfikacji karnej przy-
spieszenie wejścia w życie tego jednego przepisu, art.
Dziękuję panu posłowi. 43 § 1, bo jest on elementem pewnej większej całości,
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- która wchodzi w życie 8 czerwca, więc siłą rzeczy
pana. podstawą zmian był obecnie obowiązujący artykuł.
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Byłoby to możliwe tylko wtedy, gdybyśmy odłożyli do
Sprawiedliwości pan Zbigniew Wrona. 8 czerwca wejście ustawy o grach hazardowych, tylko
Bardzo proszę, panie ministrze. wtedy byłoby to możliwe. Ze względów, które wielo-
krotnie podnoszono w debacie, ustawa ta była na tyle
pilna i ważna, że nie zdecydowano się, to była wyraź-
Podsekretarz Stanu na wola parlamentu, żeby czekać z wejściem w życie
w Ministerstwie Sprawiedliwości ustawy o grach hazardowych aż do 8 czerwca. A za-
Zbigniew Wrona: tem ta sytuacja była nie do uniknięcia ze względu na
te okoliczności i stąd, aby utrzymać zakaz wstępu do
Dziękuję. ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych,
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta nowelizacja ma, określić, na jaki czas może być orzekany w art. 43,
jak zresztą już powiedziano, charakter wybitnie tech- dzisiaj konieczna jest zmiana art. 43 § 1 Kodeksu
niczny, bo nie wprowadza w istocie żadnych meryto- karnego.
rycznych zmian. Cała wielka dyskusja o tym, czy na Można było natomiast uniknąć tej kolejnej zmia-
przykład przestępstwo o charakterze chuligańskim, ny, która jest konsekwencją przywrócenia przez Se-
występek o charakterze chuligańskim, ma być nadal nat występku o charakterze chuligańskim. Tutaj
w polskim prawie karnym czy nie, odbyła się naj- rzeczywiście, przy większej dozie uwagi i spostrze-
pierw w Sejmie, Sejm zdecydował, że nie. Potem ta gawczości, można było zobaczyć, że art. 57a § 2 został
dyskusja była prowadzona w Senacie i Senat uznał pominięty w art. 49a, który określa wymogi dotyczą-
zdecydowaną większością głosów, że tak, że ma być ce rodzaju podmiotów, na których rzecz można orze-
ten występek. Debata dotycząca środków karnych kać nawiązki, m.in. za występek o charakterze chu-
w ustawie o grach hazardowych również została ligańskim. Tak że tutaj rzeczywiście jest to efekt
przeprowadzona, teraz są tylko pewne konsekwencje pewnej usterki legislacyjnej, która została popełnio-
legislacyjne. Całkowicie trzeba się zgodzić z moimi na na etapie prac senackich. Generalnie proszę Wy-
szanownymi przedmówcami, szanownymi panami soka Izbę, aby doszło do uchwalenia tej ustawy
posłami, zwłaszcza z panem marszałkiem Zychem, w takim kształcie, jaki wynika ze sprawozdania ko-
który mówił, że jest przecież Komisja Nadzwyczajna misji. Zresztą chciałbym bardzo podziękować Komi-
do spraw zmian w kodyfikacjach, która powinna ko- sji Nadzwyczajnej za pracę nad tym projektem.
ordynować te prace. Niewątpliwie słuszne są również Przechodząc do kwestii szczegółowych, wystąpie-
te poglądy, które zaprezentował pan profesor Filar, nie pana posła Kossakowskiego wskazuje na to, że
odnośnie do pewnej powściągliwości w zmianach pra- rzeczywiście wrócił wątek debaty nad ustawą o grach
wa karnego. Tutaj wskazana jest ostrożność, pewna hazardowych. Nie byłem, powiem szczerze, przygo-
taka brzytwa Ockhama, żeby nie za często dokony- towany na powrót do tej debaty, zresztą nie wiem,
wać zmian w kodeksach. czy jest taka możliwość regulaminowa, by jeszcze raz
Niestety, to są pewne bardzo ogólne wskazówki, dyskutować o prawie, które już obowiązuje i które
z którymi zresztą zgadzam się w stu procentach, ale było przedmiotem wnikliwej debaty Wysokiej Izby
akurat w tym wypadku, wydaje mi się, nie było moż- i Senatu. Te kwestie, o których pan poseł mówił, a więc
liwe osiągnięcie zgodności z tymi słusznymi, chwa- wiek nieletniego, wszystkie szczegółowe warunki
lebnymi dyrektywami postępowania prezentowany- związane z uczestnictwem w grach hazardowych,
mi przez panów posłów, a to z następujących powo- zostały omówione i znalazły miejsce w uchwalonej
dów. Po pierwsze, ustawa o nowelizacji kodyfikacji ustawie i teraz nie mam możliwości, żeby szczegóło-
karnych została uchwalona bodajże 5 listopada, nawo do tego wracać. To jest właśnie przykład, że nasza
tomiast ustawa o grach hazardowych została uchwa- zmiana nie dotyczy tego nurtu merytorycznego, to
lona 19 listopada, więc niemożliwe było, przy takich jest jakby ustosunkowanie się również do tego, co
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności
poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego 23
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji

Sprawiedliwości Zbigniew Wrona pana posła Grzegorza Karpińskiego.
Bardzo proszę.
mówił pan poseł Filar. W pełni zgodziłbym się z tym,
że dyrektywa pewnej powściągliwości i niewracania
zbyt często do tematów, które zostały omówione, by- Poseł Sprawozdawca
łaby naruszona, gdybyśmy teraz zmieniali coś mery- Grzegorz Karpiński:
toryczne w dopiero co uchwalonej ustawie, która
weszła w życie 1 stycznia, ustawie o grach hazardo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji
wych. Ale my nie wracamy do tych wątków, tylko Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt
uzgadniamy technicznie, tak powiedziałbym, obie przedstawić sprawozdanie z dnia 8 kwietnia br. o rzą-
ustawy. dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyko-
Pan poseł Pawlak pytał, czy będzie można doko- nywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem
nać wpisu organizacji społecznej, jeżeli nie będzie ona karnym w systemie dozoru elektronicznego (druk
obejmować terytorium całego kraju. To jest proble- sejmowy nr 2855).
matyka ujęta w art. 49a § 1. Ten poprawiony przepis Wysoka Izbo! Prace nad wprowadzeniem do pol-
przewiduje, że organizacje, na rzecz których można skiego systemu penitencjarnego systemu dozoru
orzekać nawiązki za występek o charakterze chuli- elektronicznego trwały już w poprzedniej kadencji.
gańskim, muszą obejmować swoją działalnością te- Ustawa weszła w życie w ubiegłym roku i okazało się,
rytorium całego kraju. A zatem odpowiedź jest taka, że należy ją znowelizować. Ale nie z takiego powodu,
że muszą. Zresztą ta nowelizacja ten wymóg wpro- jak przy dyskutowanym przez nas poprzednim punk-
wadza, bo nowelizujemy nie tylko § 2 tego artykułu, cie – że wystąpiły błędy w legislacji czy że nie zauwa-
który zawiera wymóg, aby te organizacje, na których żyliśmy, że nakładają się na to dwie inne ustawy.
rzecz będą mogły być orzekane nawiązki za występek Sprawa jest zupełnie innej natury, przyczyna leży
chuligański, były wpisane do wykazu prowadzonego w tym, że dotychczasowe stosowanie ustawy, przepi-
przez ministra sprawiedliwości, ale również § 1, któ- sów, które Wysoka Izba uchwaliła w ubiegłym roku,
ry wprowadza wymóg, aby obejmowały one swoją wykazało, że są one niewystarczająco skuteczne dla
działalnością terytorium całego kraju. nadania całemu systemowi dozoru elektronicznego
Nie wziąłem tutaj ze sobą niestety danych staty- takiego charakteru, jaki wszystkie kluby i koła re-
stycznych dotyczących częstotliwości sięgania do prezentowane w Izbie chciałyby osiągnąć, co wyraź-
instytucji pozbawienia praw publicznych, ale będą nie było widać w czasie prac komisji sprawiedliwości
one przedstawione panu posłowi w odpowiedzi pisem- i podkomisji powołanej do rozpatrzenia tego druku.
nej. Jeżeli chodzi o kwestię art. 43, o który pytał pan Najistotniejsza zmiana, którą proponujemy wpro-
poseł, to, jak zrozumiałem, była tu obawa, czy będzie wadzić do ustawy o systemie dozoru elektronicznego,
stosowana instytucja tego zakazu. Nie bardzo to zro- to zmiana polegająca na stworzeniu możliwości obję-
zumiałem. Będzie stosowana. Po tej zmianie będzie cia tym systemem większej liczby skazanych. Propo-
stosowany zakaz wstępu do ośrodków gier i uczest- nuje się objęcie systemem dozoru elektronicznego
nictwa w grach hazardowych. Zgodnie z poprawio- wszystkich tych, którzy zostali skazani na krótko-
nym art. 43, jeżeli Wysoka Izba uchwali ten przepis terminowe kary pozbawienia wolności, czyli do jed-
w nowym brzmieniu, ten zakaz będzie można orze- nego roku. Pragnę zwrócić uwagę, że poprzednia
kać w wymiarze od roku do lat 10. Gdyby nie ta po- ustawa w brzmieniu dzisiaj obowiązującym zakłada-
prawka, gdyby jej nie było, to w istocie nie można ła, że o wykonywanie kary pozbawienia wolności
byłoby tego środka orzekać, bo nie byłoby wiadomo, w systemie dozoru elektronicznego mogą ubiegać się
na jaki okres może być on orzekany. tylko osoby, które zostały skazane na kary do jedne-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję za uwagę. go roku pozbawienia wolności, ale tylko w przypadku
gdy pozostało nie więcej niż 6 miesięcy do zakończe-
nia okresu wykonywania kary.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Z uzasadnienia projektu ustawy i z informacji,
które udało się pozyskać komisji podczas prac nad
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi. projektem, wynika, że ta zmiana spowoduje ogromny
Zamykam dyskusję. wzrost liczby potencjalnych osób, które będą mogły
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- zostać objęte tym systemem.
my w bloku głosowań. Istotna zmiana, która również będzie miała na
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. po- celu to, żeby objąć jak największą liczbę skazanych
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra- tym systemem, to eliminacja z ustawy obowiązku
wiedliwości i Praw Człowieka o rządowym pro- wyrażania przez skazanego zgody na objęcie go sys-
jekcie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu temem dozoru elektronicznego. Ustawa zmierza bo-
kary pozbawienia wolności poza zakładem kar- wiem do tego, żeby ten sposób wykonywania kary
nym w systemie dozoru elektronicznego (druki pozbawienia wolności zbliżyć do tych, które są znane
nr 2855 i 2946). klasycznemu systemowi penitencjarnemu – kiedy
24 poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego
Poseł Sprawozdawca Grzegorz Karpiński Poseł Leszek Jastrzębski:

sądy skazują daną osobę na określoną karę, nie py- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
tają jej o zgodę na to, żeby tę karę wobec niej zasto- W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam za-
sować. Konsekwencja tego jest taka, że eliminujemy szczyt przedstawić stanowisko dotyczące ustawy
odpłatność za używanie tego systemu, którą był, czy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia
jest w dalszym ciągu, obarczany skazany. wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru
Pragnę zwrócić uwagę także na zmianę art. 12 elektronicznego.
ustawy. Państwo posłowie zapewne wiecie, że system Wysoka Izbo! Wiemy, jak wiele osób skazanych
dozoru elektronicznego pozwala również na objęcie mimo sądowych wyroków nie odbywa kar. Wiemy, że
nim osób, wobec których orzeczono zakaz zbliżania więzienia są przepełnione. Dlatego powstał system
się do innych określonych osób. Dotychczas w obo- dozoru elektronicznego i dlatego jest on tak ważnym
wiązującej ustawie w art. 12 na osoby, które korzy- elementem polskiego więziennictwa.
stały z dobrodziejstwa tego, że mogły posiadać urzą- System dozoru elektronicznego, zwany w skrócie
dzenie informujące o tym, że sprawca mający taki SDE, wedle pierwotnej ustawy objął bardzo niewiel-
zakaz usiłuje ten zakaz naruszyć, nałożonych było ką część osób skazanych. Obowiązujące w niej kry-
szereg obowiązków, które były wymienione w sześciu teria kwalifikacji skazanych do systemu dozoru elek-
punktach. I roczne stosowanie ustawy i ocena doko- tronicznego okazały się zbyt zawężające, bardzo
nana przez ministerstwo, a później przez nas, skut- ograniczające liczbę skazanych, którzy mogliby być
kuje tym, że uznaliśmy, że nie ma sensu nakładać nim objęci. Wystarczy powiedzieć, że w pierwszych
tych obowiązków, że jest to dodatkowa dolegliwość, miesiącach wdrażania tego systemu w apelacji war-
zupełnie niepotrzebna przy stosowaniu tego systemu. szawskiej kryterium wymiaru kary spełniało ok. 700
Postanowiliśmy w związku z tym wprowadzić tylko osób skazanych, ale warunki dające możliwość odby-
i wyłącznie obowiązek pouczenia przez sąd peniten- wania kary w tym systemie w pełni spełniało tylko
cjarny danej osoby o prawie do wystąpienia z wnio- ok. 150 osadzonych. To pokazuje, jaka jest skala,
skiem o wyposażenie jej w stacjonarne lub przenośne i dowodzi, że ten system rzeczywiście nie był wyko-
urządzenie monitorujące, a w przypadku wyposaże- rzystywany w pełni. Niniejsza ustawa zmienia ten
nia jej w to urządzenie – o sposobie postępowania stan rzeczy. Dzięki przyjętym rozwiązaniom syste-
z takim urządzeniem, w tym o czynnościach kontro- mem dozoru elektronicznego zostanie objęta zdecy-
lnych związanych z funkcjonowaniem aparatury. dowanie większa ilość osób skazanych.
Wysoka Izbo! Pozostałe zmiany zaproponowane Ustawa ta jest wynikiem prac grupy eksperckiej
przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka to składającej się z sędziów penitencjarnych, przedsta-
zmiany o charakterze technicznym, w tym sensie, że wicieli Ministerstwa Sprawiedliwości i przedstawi-
zmieniają one pewne postanowienia związane ze spo- cieli Centralnego Zarządu Służby Więziennej. Projekt
sobem funkcjonowania systemu, jak również zmiany, ten stanowi zbiór propozycji legislacyjnych zgłoszo-
które eliminują przewidziany przez dotychczas obo- nych przez praktyków – sędziów orzekających w są-
wiązujący stan prawny niejako podwójny system dach penitencjarnych oraz przedstawicieli Służby
kontrolowania skazanego – z jednej strony, kontrolo- Więziennej. Proponowana nowela zakłada objęcie
wany on jest przez system, z drugiej strony, przez tym systemem potencjalnie wszystkich przestępców
kuratora sądowego, co w dużej mierze powodowało, skazanych na tzw. krótkoterminowe kary, do roku
że czynności zarówno kuratora, jak i podmiotu dozo- pozbawienia wolności.
rującego w ramach systemu dozoru elektronicznego Jako członek podkomisji zajmującej się tą ustawą
nakładały się na siebie. I po to, żeby zwolnić kurato- mogę tylko od siebie dodać, że wysoko oceniam wie-
rów sądowych z obowiązków, które mogą być wyko- dzę oraz zaangażowanie osób, które nad tą ustawą
nywane automatycznie przez system, a które w tej pracowały: pana generała Nasiłowskiego, pana Mi-
chwili na nich zostały nałożone, proponuje się wyeli- chała Zonia, przedstawicieli ministerstwa, przedsta-
minowanie tych obowiązków. Dziękuję bardzo za wicieli Służby Więziennej, kuratorów sądowych, pra-
uwagę. (Oklaski) cowników Kancelarii Sejmu.
Prace podkomisji pod kierunkiem posła Grzegorza
Karpińskiego przebiegały szybko i sprawnie, a przed-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: stawiciele wszystkich klubów byli wyjątkowo zgodni
co do konieczności rzeczywiście szybkiego procedowa-
Dziękuję panu posłowi. nia nad tą ustawą. W przyjętych rozwiązaniach klub
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- Platformy Obywatelskiej widzi same plusy. Liczymy
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- na to, że potencjał systemu dozoru elektronicznego
czeń w imieniu klubów i kół. i jego możliwości zostaną wreszcie w pełni wykorzy-
Otwieram dyskusję. stane, dlatego klub Platformy Obywatelskiej przedło-
Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Ja- żony projekt ustawy popiera i będzie głosował za jego
strzębskiego, Platforma Obywatelska. przyjęciem. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: inne drobniejsze zmiany doprecyzowujące przepisy,

reguluje również kwestie techniczno-organizacyjne
Dziękuję panu posłowi. dotyczące stosowania tego systemu.
W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos za- Jak już wspomniałam, była to nowatorska usta-
bierze pani posłanka Iwona Arent. wa, która miała na celu między innymi ogranicze-
Bardzo proszę. nie liczby osób odbywających karę w więzieniach
w związku z przeludnieniem zakładów karnych.
Poza tym system sprawdził się we wszystkich kra-
Poseł Iwona Arent: jach, w których został wprowadzony. SDE nadal
będzie stanowić represję karną, ale nie pozbawi
Pani Marszałek! Panie Dyrektorze! Panie Gene- skazanego możliwości kontynuowania nauki czy
rale! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klu- wykonywania pracy.
bu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam Uważamy, że ta nowelizacja jest zasadna, a nawet
zaszczyt zaprezentować stanowisko dotyczące spra- konieczna dla usprawnienia systemu dozoru elektro-
wozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka nicznego. Mój klub będzie głosował za przyjęciem tej
o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy nowelizacji. Dziękuję. (Oklaski)
o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza za-
kładem karnym w systemie dozoru elektronicznego
(druki nr 2855 i 2946). Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Ustawa o wykonywaniu kary pozbawienia wolno-
ści poza zakładem karnym w systemie dozoru elek- Dziękuję, pani poseł.
tronicznego została uchwalona 7 września 2007 r. Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł
i weszła w życie 1 września 2009 r. Była to nowator- Stanisław Rydzoń.
ska ustawa, która wprowadzała do systemu odbywa- Bardzo proszę.
nia kary pozbawienia wolności zupełnie nową insty-
tucję. Wprowadzaliśmy ją jako ustawę o charakterze
epizodycznym, bowiem ma obowiązywać do 31 sierp- Poseł Stanisław Rydzoń:
nia 2014 r. Dlaczego potraktowaliśmy tę ustawę jako
epizodyczną? Otóż zdawaliśmy sobie sprawę z tego, Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
że może zaistnieć konieczność dokonania analizy W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam
funkcjonowania systemu i dokonania ewentualnych stanowisko wobec sprawozdania Komisji Sprawiedli-
modyfikacji w praktyce. Od wejścia w życie ustawy wości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy
minęło 8 miesięcy i ustawa sprawdza się w praktyce.
o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia
Oczywiście są pewne rozwiązania, które należałoby
wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru
poprawić, aby system funkcjonował jeszcze lepiej.
elektronicznego (druki nr 2855 i 2946).
Ta właśnie nowelizacja spełnia te oczekiwania.
System dozoru elektronicznego, w dalszej części
Poprawia funkcjonowanie systemu wykonywania
będę używał skrótu SDE, wprowadzony ustawą
kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym
z dnia 7 września 2007 r., a następnie znowelizowany
w systemie dozoru elektronicznego, usprawnia pro-
cedury związane ze stosowaniem tego systemu. Ak- ustawą z dnia 30 maja 2008 r., od początku nie mógł
tualnie obowiązujące w ustawie kryteria klasyfikacji być w pełni wprowadzony w życie z uwagi na zbyt
skazanego do odbywania kary w systemie SDE wąski zakres skazanych, których miał objąć. Należy
w praktyce okazały się zbyt wąskie i ograniczają po- przypomnieć, że obejmował on skazanych na karę
pulację skazanych, którzy mogą ubiegać się o tę for- pozbawienia wolności nieprzekraczającą 6 miesięcy,
mę odbywania kary. W związku z tym ta nowelizacja którzy nie zaczęli jej odbywać, a nie minął termin ich
zmienia art. 6 obowiązującej ustawy, tak aby większa stawiennictwa do zakładu karnego, oraz skazanych
liczba osób skazanych mogła skorzystać z prawa do na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą
odbywania kary w systemie SDE. Oczywiście to sąd roku, jeżeli czas do odbycia tej kary nie przekracza
penitencjarny w każdym przypadku będzie decydo- 6 miesięcy.
wał o zastosowaniu dozoru elektronicznego. Inną W dniu 7 stycznia 2010 r. wraz z posłanką Stani-
zmianą w tej nowelizacji jest rezygnacja z obowiązku sławą Prządką zadałem na tej sali pytanie właśnie
uzyskiwania od skazanego zgody na objęcie dozorem panu ministrowi sprawiedliwości, dlaczego tak mało
elektronicznym, przy czym konsekwencją tego jest skazanych korzysta z możliwości, jakie daje ustawa
rezygnacja z opłaty za stosowanie tego systemu uisz- z dnia 7 września 2007 r. Należy przypomnieć, że
czanej przez skazanego. Następną ważną zmianą jest 30 listopada 2009 r. z SDE korzystało tylko 15 ska-
rezygnacja z dotychczas obowiązującego przepisu, zanych. Ostatnio z prasy dowiedziałem się, że 17 mar-
zgodnie z którym skazany był oddawany obligatoryj- ca br. karę w obrożach odbywało tylko 54 skazanych,
nie pod dodatkowy nadzór kuratora. To dublowanie a 22 skazanych zakończyło jej odbywanie. Wyciągając
wykonywania dozorów przez uprawione podmioty wnioski ze słabego startu ustawy, bo trzeba tak po-
było niepotrzebne. Nowelizacja ta zawiera jeszcze wiedzieć, Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowa-
Poseł Stanisław Rydzoń spektora ochrony danych osobowych, rzecznika praw

obywatelskich, przewodniczącego Krajowej Rady Są-
ło kolejną nowelizację tego aktu, poszerzając jego downictwa, pierwszego prezesa Sądu Najwyższego,
zakres podmiotowy i przedmiotowy. Naczelną Radę Adwokacką, stowarzyszenie sędziów
W nowym brzmieniu art. 6 stworzono szansę od- polskich, jak również Helsińską Fundację Praw Czło-
bycia kary przez osoby skazane na karę do roku wieka. Większość opinii sprowadzała się do tego, że
pozbawienia wolności, które odbywają już karę lub zastosowanie dozoru elektronicznego przyczyni się
jeszcze nie zgłosiły się do jej odbycia w jednostkach do poprawy procesu resocjalizacji, jeśli chodzi o wy-
penitencjarnych. W poprzednim brzmieniu SDE konanie kary, przyniesie ekonomiczne korzyści dla
mógł być zastosowany, jak wcześniej stwierdziłem, budżetu państwa. Należy przypomnieć, że zastoso-
tylko wobec osób skazanych na karę pozbawienia wanie dozoru elektronicznego będzie podlegać ocenie
wolności nieprzekraczającą 6 miesięcy. Wymieniona sądu penitencjarnego.
zmiana jest najbardziej istotna spośród wszystkich Postulowane zmiany do ustawy z dnia 7 września
50 zmian, jakie zawiera sprawozdanie komisji, gdyż 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności
wykonywanie kary w warunkach SDE, czyli w wa- poza zakładem karnym pozwolą poszerzyć katalog
runkach wolnościowych, powinno usprawnić proces skazanych tym objętych, zwiększyć ilość zezwoleń na
resocjalizacji skazanych, zwalniając równocześnie odbywanie kary pozbawienia wolności w SDE udzie-
miejsca w zakładach karnych dla skazanych za cięż- lanych przez wskazane sądy penitencjarne, zmniej-
sze przestępstwa. szyć obciążenia sądowych kuratorów zawodowych
W stosunku do projektu ustawy zawartego w dru- i sędziów penitencjarnych. W przypadku skazanych,
ku nr 2855 sprawozdanie komisji zawiera tylko kilka którzy się uczą lub pracują, ten rodzaj wykonywanej
zmian, z których dwie, polegające na ustaleniu no- kary nie spowoduje zerwania przez skazanego więzi
wego brzmienia art. 22a oraz 56, dotyczą innego niż społeczno-ekonomicznych. Wprowadzenie w życie
dotychczas podziału obowiązków spoczywających na tych regulacji może mieć wpływ na rozwój regionu,
sądowych kuratorach zawodowych i sędziach peni- pozyskanie nowych miejsc pracy, zwiększenie aktyw-
tencjarnych. Zagadnienie to było na posiedzeniu pod- ności zawodowej młodych ludzi.
komisji przedmiotem ożywionej wymiany zdań Dlatego też posłowie Polskiego Stronnictwa Lu-
przedstawicieli ministra sprawiedliwości oraz kura- dowego poprą rozwiązania zawarte w projekcie usta-
torów zawodowych. Jak wiemy, ta dyskusja została wy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
zakończona kompromisowym zapisem w tym projek-
cie ustawy. Inne zmiany zawarte w nowelizacji doty-
czą racjonalizacji i usprawnienia systemu udzielania Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
zezwoleń na odbywanie kary pozbawienia wolności
w SDE przez wskazane sądy penitencjarne. Dziękuję panu posłowi.
Klub Poselski Lewica, który od początku popierał W imieniu Demokratycznego Koła Poselskiego
ideę, a następnie kolejne projekty ustaw dotyczących Stronnictwa Demokratycznego głos zabierze pan po-
SDE, popiera także omawianą nowelizację. Mamy seł Marian Filar.
nadzieję, że po tej zmianie system wreszcie zadziała Bardzo proszę.
i ilość osób skazanych, które z niego skorzystają, bę-
dzie adekwatna do nakładów poniesionych na jego
wdrożenie. Z taką nadzieją będziemy oczywiście gło- Poseł Marian Filar:
sować za przyjęciem ustawy. Dziękuję uprzejmie.
(Oklaski) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Znowuż tradycyj-
nie na wstępie konkluzja: Demokratyczne Koło Po-
selskie Stronnictwa Demokratycznego poprze w całej
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: rozciągłości projektowaną ustawę.
Szanowni państwo, teraz krótkie uzasadnienie
Dziękuję uprzejmie panu posłowi. tego stanowiska. Dlaczego tę ustawę poprzemy?
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- Z prostego powodu: ponieważ odpowiada ona aktu-
go głos zabierze pan poseł Stanisław Olas. alnym tendencjom światowym w zakresie tzw. depri-
Bardzo proszę. zonizacji. Co to znaczy deprizonizacja? Chodzi o ilość
osób, które odbywają karę pozbawienia wolności,
w relacji do ogółu mieszkańców danego kraju, przy
Poseł Stanisław Olas: uwzględnieniu poziomu przestępczości w tym kraju.
Jak te sprawy wyglądają przynajmniej w skali euro-
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pro- pejskiej? Wskaźnik prizonizacji w Polsce jest jednym
jekt ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary z najwyższych w Europie, wyprzedzają nas tylko nie-
pozbawienia wolności poza zakładem karnym był które kraje, tzw. nowe kraje unijne. Ten wskaźnik,
szeroko konsultowany przez różne organizacje i in- jeżeli dobrze pamiętam, wybaczcie mi państwo, jeże-
stytucje społeczne, między innymi generalnego in- li się pomylę o kilka punktów, wynosi 220. Tymcza-
Poseł Marian Filar Demokratyczne Koło Poselskie Stronnictwa De-

mokratycznego będzie głosować za przyjęciem tej
sem przeciętny wskaźnik w Unii Europejskiej wyno- ustawy. Dziękuję państwu za uwagę. (Oklaski)
si poniżej 100. Nie wspomnę już o niektórych pań-
stwach skandynawskich, gdzie ten wskaźnik wynosi
40 na 100 tys. mieszkańców – 220 u nas – bo kraje Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
skandynawskie to jest nieco inna bajka i nie o tym
w tej chwili chcę mówić. Ale realia są takie: 220 to Dziękuję panu posłowi.
wskaźnik prizonizacji w Polsce przy średniej euro- Do zadania pytań zapisało się czterech panów
pejskiej ok. 90. Oczywiście musimy na to wszystko posłów.
rzutować poziom przestępczości, wskaźnik przestęp- Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby się zapisać
czości na 100 tys. mieszkańców. Nie będę państwa do zadania pytania?
zanudzał cyframi, a właściwie liczbami. W Polsce ten Nie widzę.
wskaźnik przestępczości jest poniżej średniej euro- Zamykam listę.
pejskiej, czyli u nas jest relatywnie mniej przestępstw Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.
niż w Europie w ogóle. A więc przy niższym wskaź- Pytanie zadaje pan poseł Zenon Durka, Platforma
niku przestępczości mamy dramatycznie wyższy Obywatelska.
wskaźnik prizonizacji. Efekt tego jest oczywisty Bardzo proszę.
– dramatyczne przeludnienie więzień.
Chciałbym być dobrze zrozumiany. To, co mówię,
nie jest przejawem jakiejś filantropii kryminalno-po- Poseł Zenon Durka:
litycznej. Chodzi po prostu o to, że są sprawcy, którzy
muszą trafić do zakładu karnego, i nie ma dla nich Dziękuję bardzo.
innej alternatywy, bo zasady sprawiedliwości, retry- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
bucji sprawiedliwościowej prawnokarnej, są także Moje pytanie dotyczy kwestii technologicznych, a nie-
istotne. Z tym się musimy pogodzić i nie ma co z tego związanych szczególnie z przedmiotową nowelizacją.
Mianowicie na ile działanie urządzeń nadawczych
robić problemu. Ale, drodzy państwo, na pewno do
czy odbiorczych dozoru elektronicznego może ulec
zakładów karnych nie muszą trafiać wszyscy, którzy
zakłóceniom w kierunku przesyłania danych sfałszo-
w nich przebywają. Powoduje to dramatyczne prze-
wanych? Czy istnieją przeciwko temu odpowiednie
ludnienie w zakładach karnych, powoduje to atmos-
zabezpieczenia? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
ferę niesprzyjającą jakiejkolwiek resocjalizacji w za-
kładach karnych. Nie wspomnę już o kosztach. Mógł-
bym tu się posługiwać argumentami finansowymi,
kosztami utrzymywania skazanego w polskich zakła-
dach karnych, za które wszyscy płacimy. Mógłbym Dziękuję panu posłowi.
państwu zacytować cały wachlarz różnych tez z dzie- Pytanie zadaje pan poseł Wojciech Kossakowski,
dziny nauki prawa penitencjarnego i prawa dotyczą- Prawo i Sprawiedliwość.
cego wykonania kary pozbawienia wolności. Powiem
tylko o jednym. Pewien skandynawski uczony wyra-
ził bardzo lapidarnie taki pogląd: Starać się człowie- Poseł Wojciech Kossakowski:
ka resocjalizować, a więc przywracać go na tę, że tak
powiem, jaśniejszą stronę społeczeństwa, czyli przy- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy-
wracać go do życia zgodnego z regułami społecznymi soka Izbo! Projekt ma na celu usprawnienie proce-
w sytuacji klasycznie aspołecznej, bo przecież w za- dur związanych ze stosowaniem instytucji wykony-
kładzie karnym wszystko jest dokładnie odwrotnie wania kary pozbawienia wolności w systemie dozo-
niż w społeczeństwie wolnościowym, to jest mniej ru elektronicznego w krajowym porządku prawnym.
więcej taka logika, jakby kogoś uczyć pilotażu łodzi Szanowni państwo, ustawa ta funkcjonuje zaledwie
podwodnej w warunkach organicznie odmiennych od września 2009 r., czyli od chwili jej wejścia
niż przeznaczone do nauki pilotażu. W związku w życie minęło niespełna 8 miesięcy. Czy jest to za-
z tym ze wskaźnikiem prizonizacji trzeba coś zrobić. tem czas wystarczający, aby stwierdzić, że tak no-
I ta ustawa idzie w tym kierunku. watorskie – jeśli chodzi o nasz kraj oczywiście – pro-
Zrobiliśmy już mały kroczek do przodu, była o tym cedury działają sprawnie lub nie? Najlepsi krajowi
mowa. Efekty tego kroczku wydawały się bardzo obie- specjaliści postulują, aby poczekać z rozszerzaniem
cujące. Trzeba teraz odważnie zrobić kolejny krok. tego systemu, aż zostanie on w pełni wdrożony. Tyl-
Oczywiście będą z tym pewne problemy, bardziej chy- ko wówczas będzie można stwierdzić jego skutecz-
ba techniczne i logistyczne niż merytoryczne. Ale qui ność, ale także wyłapać słabe punkty. Na obecnym
ne risque rien, n’a rien – kto nic nie ryzykuje, nic nie etapie nie należy go poszerzać, skoro państwo już
ma. Trzeba zaryzykować. Zaryzykujmy. teraz sobie z nim nie radzi.
Poseł Wojciech Kossakowski także odejście od opłaty za użytkowanie systemu,

która dotychczas ciążyła na skazanym. Zaistnieje
Chciałbym też uzyskać odpowiedź na dwa pyta- więc sytuacja, w której zwiększy się liczba osób obję-
nia: Po pierwsze, ile osób do chwili obecnej odbywało tych tych dozorem, natomiast kosztami użytkowania
karę z wykorzystaniem tego systemu? Po drugie, czy systemu obłożone zostanie państwo.
ten projekt poprzedzono analizą statystyczną doty- W uzasadnieniu usłyszeliśmy jednak, że powin-
czącą tymczasowo aresztowanych oraz badaniem, ny pojawić się oszczędności, gdyż zmniejszeniu ule-
czy sędziowie będą w ogóle skłonni stosować w szer- gną obowiązki kuratorów. Ponieważ ten system już
szym zakresie nowy środek o niesprawdzonej sku- jest droższy niż zakładano, chciałbym zapytać:
teczności? Dziękuję. W jakim czasie możemy spodziewać się oszczędno-
ści? Gdzie dokładnie upatruje się ich głównych źró-
deł i jaka jest ich programowana wysokość? Dzięku-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: ję bardzo. (Oklaski)

Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Pawlak, Pol-
skie Stronnictwo Ludowe.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Poseł Mirosław Pawlak: Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości pan Piotr Kluz.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Bardzo proszę, panie ministrze.
Proszę o doprecyzowanie brzmienia przepisu art. 4a
w kwestii, czy podmiotem prowadzącym centralę mo-
nitorowania może być lub będzie z urzędu jednostka Podsekretarz Stanu
organizacyjna podległa ministrowi sprawiedliwości. w Ministerstwie Sprawiedliwości
W jakim terminie, zgodnie z zapisem art. 15 Piotr Kluz:
ust. 1, skazany powinien zgłosić gotowość do zain-
stalowania urządzeń rejestrujących lub założenia Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dziękuję bardzo
nadajnika? panu posłowi sprawozdawcy za przedstawienie spra-
Ostatnie pytanie. Jeśli w okresie odbywania kary wozdania i za głosy państwa posłów wyrażające jed-
skazany będzie zmieniał miejsce pobytu np. ze wzglę- nomyślnie poparcie dla proponowanych zmian. W imie-
du na pracę lub naukę, to czy w takim przypadku, niu rządu, który mam zaszczyt reprezentować, dzię-
jak mówi art. 38, za każdym razem od nowa inny sąd kuję też za bardzo sprawne procedowanie nad przed-
penitencjarny będzie orzekał w przedmiocie udziele- stawionym projektem. Świadczy to z pewnością
nia tego zezwolenia? (Oklaski) o dostrzeżeniu doniosłości przedkładanej regulacji.
Projektowana ustawa ma na celu usprawnienie
procedur związanych ze stosowaniem instytucji wy-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: konywania kary pozbawienia wolności w systemie
dozoru elektronicznego w polskim porządku praw-
Dziękuję panu posłowi. nym, przyjętej w ustawie z września 2007 r. Założy-
Pytanie zadaje pan poseł Henryk Siedlaczek, liśmy objęcie systemem dozoru elektronicznego po-
Platforma Obywatelska. tencjalnie wszystkich przestępców skazanych na tzw.
Bardzo proszę. krótkoterminowe kary pozbawienia wolności, czyli
do roku pozbawienia wolności, z wyłączeniem multi-
recydywistów, czyli osób skazanych w warunkach
Poseł Henryk Siedlaczek: art. 64 § 2 Kodeksu karnego.
Należy podkreślić, że zgodnie z aktualnie obowią-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zmiany ustawy zującą regulacją ustawową o odbywanie kary w SDE
o wykonaniu kary pozbawienia wolności poza za- mogą ubiegać się skazani na karę pozbawienia wol-
kładem karnym w systemie dozoru elektroniczne- ności nieprzekraczającą 6 miesięcy, którzy nie zaczę-
go uwzględniają m.in. poszerzenie grona osób, któ- li jej odbywać, a nie minął im termin stawiennictwa
re będą mogły zostać beneficjentami tego systemu, do zakładu karnego, oraz skazani na karę pozbawie-
a także odstąpienie od konieczności wyrażenia nia wolności nieprzekraczającą roku, jeżeli czas do
przez skazanego zgody na objęcie go dozorem elek- odbycia tej kary nie przekracza 6 miesięcy.
tronicznym. Dodatkowo z możliwości odbywania kary pozba-
Z propozycjami tymi całkowicie się zgadzam. wienia wolności w SDE zostali wyłączeni skazani za
Wszak kara ma być karą. Niedopuszczalne jest, by umyślnie popełnione przestępstwo lub przestępstwo
skazany mógł wybierać, jakie konsekwencje ponieść skarbowe, którzy byli uprzednio skazani na taką
za czyn karalny. Następstwem tej zmiany jest jednak karę. Niniejsze, aktualnie obowiązujące w ustawie
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Po drugie, precyzuje się, który podmiot jest odpowie-
Sprawiedliwości Piotr Kluz dzialny za rejestrację zdarzeń, archiwizację danych
oraz ich niszczenie. Po trzecie, określa się, kiedy na-
kryteria kwalifikacji do SDE okazały się w praktyce leży dane archiwizować, a kiedy je usuwać, dając
jej wdrażania zbyt wąskie. Znacznie ograniczają po- jednocześnie możliwość pozostawienia w systemie
pulację skazanych na tzw. kary krótkoterminowe, informatycznym odpersonalizowanych danych, które
którzy potencjalnie mogliby ubiegać się o odbywanie potrzebne będą do analizy działania systemu SDE na
kary w tym systemie. poziomie operacyjnym.
Zgodnie z proponowanym kierunkiem nowelizacji Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wejście w życie
zwiększa się możliwość wykonywania kary pozbawie- proponowanych zmian ma uczynić ustawę o wykony-
nia wolności w SDE. Szacunkowo będzie ją odbywać waniu kary pozbawienia wolności poza zakładem
łącznie ok. 11 400 skazanych na terenie Polski. Obec- karnym w systemie dozoru elektronicznego skutecz-
nie jest to ok. 2 tys. osób. Pamiętać należy, że pojem- nym środkiem umożliwiającym części skazanych
ność tego systemu w ciągu roku to 15 tys. osób, jed- odbywanie kary poza zakładem karnym, a więc
norazowo – 7,5 tys. osób. w warunkach wolnościowych, co powinno przyczynić
Istotną grupą skazanych, której SDE stwarza się w sposób oczywisty do poprawy procesu resocja-
szansę odbycia kary, są skazani na karę roku pozba- lizacji. W przypadku skazanych, którzy mają stałą
wienia wolności, którzy dotychczas nie zgłosili się do pracę, uczą się, posiadają rodziny, monitoring elek-
jej odbycia w jednostkach penitencjarnych. Sytuacja troniczny stanowi represję karną oddziaływującą
ta dotyczy aż 31 tys. osób. wychowawczo, a jednocześnie nie powoduje zerwania
Zastosowanie dozoru elektronicznego w każdym przez skazanego więzi społeczno-ekonomicznych i ro-
indywidualnym przypadku podlegać będzie ocenie dzinnych, do czego prowadzić może, i często prowa-
sądu penitencjarnego, który przed podjęciem decyzji dzi, izolacja więzienna.
o skierowaniu skazanego do odbycia kary w systemie Z satysfakcją należy też odnotować, że Komisja
dozoru elektronicznego dokona analizy jego cech oso- Sprawiedliwości i Praw Człowieka jednogłośnie wy-
bowościowych, a także rodzaju i charakteru popeł- raziła pozytywną opinię odnośnie do projektu usta-
nionego przestępstwa. wy, a poprawki zgłoszone do projektu podczas prac
Wysoki Sejmie! Kolejnym istotnym, zasadniczym komisji, zwłaszcza te dotyczące obowiązków oraz za-
elementem nowelizacji jest zmiana filozofii stosowa- dań kuratora sądowego, wpłynęły na poprawę jakości
nia dozoru elektronicznego jako jednego z systemów przedkładanej regulacji.
wykonywania kary pozbawienia wolności. Zakłada- Mając na uwadze, że projekt nowelizacji ustawy
my rezygnację z obowiązku uzyskiwania zgody ska- przygotowany przez rząd, który mam zaszczyt repre-
zanych na objęcie systemem dozoru elektronicznego, zentować, zawiera rozwiązania, których wprowadze-
a o wykonaniu kary pozbawienia wolności w systemie nie do porządku prawnego jest niezbędne, proszę
dozoru elektronicznego decydować będzie autono- panie i panów posłów o poparcie projektowanych roz-
micznie właściwy sąd penitencjarny. Skazany nie wiązań.
będzie też ponosił kosztów wykonania kary, podobnie Odpowiem jeszcze na jedno z pytań. Nie było do-
jak ma to miejsce w przypadku innych występujących tychczas żadnych sygnałów o próbach oszukiwania
w prawie polskim, w Kodeksie karnym wykonaw- lub o tym, że takie próby mogłyby się powieść. W toku
czym systemów jej wykonania. sprawdzania systemu dozoru elektronicznego, jeszcze
Ważnym elementem nowelizacji jest także rezy- przed jego wdrożeniem, jeden z dziennikarzy popro-
gnacja z dotychczas obowiązującego przepisu, zgod- sił o założenie takiego urządzenia na staw skokowy.
nie z którym skazany odbywający karę pozbawienia Poddał się różnym próbom usunięcia tego urządze-
wolności w SDE był obligatoryjnie oddawany pod nia, łącznie z próbą przechwycenia sygnału przez nie
dozór kuratora sądowego. W ten sposób dochodziło nadawanego. Żadna z tych prób się nie powiodła. Nic
do nieuzasadnionego dublowania się czynności kon- nie wskazuje na to, by mógł to być system możliwy
trolnych dokonywanych zarówno przez upoważnio- do obejścia.
ny podmiot dozorujący, jak i wyżej wspomnianych Odpowiadając na pytanie pana posła Kossakow-
kuratorów zawodowych. Dlatego w nowelizacji usta- skiego – nie uważam, że należy zaczekać z noweliza-
wy dokonano nowego, racjonalnego podziału obo- cją. Należy reagować jak najszybciej. Te problemy,
wiązków spoczywających odpowiednio na wszyst- które pojawiły się już teraz, w tym krótkim czasie
kich podmiotach uczestniczących w wykonywaniu obowiązywania nowelizowanej ustawy, pozwolą na
kary w SDE. uniknięcie w przyszłości tych właśnie niewłaściwych
Nowelizacja niniejsza reguluje również kwestie rozwiązań, które przyczyniają się do zbyt wąskiego
techniczno-organizacyjne w obszarze eksploatacji kwalifikowania osób, które w tym systemie mogą
systemu SDE. Odpowiem tu od razu na pytanie pana odbywać karę. Obecnie w systemie SDE kary odbywa
posła – zgodnie z umową na utworzenie, wdrożenie 57 osób, a 36 zakończyło ich odbywanie.
i eksploatację systemu dozoru elektronicznego po- Na pierwsze pytanie pana posła Pawlaka już od-
zwoli to na przejęcie od 1 stycznia 2011 r. centrali powiedziałem. Natomiast o możliwości odbywania
monitorowania przez Ministerstwo Sprawiedliwości. kary w SDE zawsze będzie orzekał wydział peniten-
30 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie niejawności w naturalny sposób powoduje pewien

Sprawiedliwości Piotr Kluz konflikt z niektórymi zasadniczymi prawami jed-
nostki. W szczególności dotyczy to prawa do prywat-
cjarny sądu okręgowego, czyli sąd penitencjarny wła- ności. Konflikt ten występuje powszechnie, jest zna-
ściwy dla miejsca przebywania skazanego. ny we wszystkich demokratycznych państwach praw-
Pan poseł Siedlaczek zadał pytanie o koszty. nych. Ochrona sfery prywatności jednostki może
Obecnie opłata manipulacyjna od każdego skazanego kolidować także z celami prowadzonego postępowa-
wynosi 40 zł. Szacunkowy koszt odbywania kary po- nia karnego. Jest oczywiste, że ściganie karne to
zbawienia wolności w zakładzie karnym wynosi oko- bezustanny konflikt interesów – z jednej strony inte-
ło 2300 zł. Jeśli system dozoru elektronicznego wy- resu społecznego reprezentowanego przez organy
pełni się w 16%, to cały nakład się zwróci. Jeżeli ścigania, z drugiej zaś interesu osób, które znalazły
system będzie wypełniony w 50% , to cały nakład się w orbicie zainteresowania tych organów. Ten kon-
zwróci się w ciągu 2 lat. Ta nowelizacja umożliwi flikt narusza elementarne prawa i wolności. Bezpie-
szybszy zwrot kosztów, może inaczej – nie zwrot czeństwo publiczne co do zasady usprawiedliwia
kosztów, tylko nieponoszenie kosztów odbywania ograniczanie przez ustawodawcę korzystania z wol-
kary przez skazanych, którzy mają trafić do zakładu ności obywatelskich. Wymaga jednak zachowania
karnego. Musimy pamiętać o tym, że to nie są jedyne proporcjonalności dopuszczalnego wkroczenia w sfe-
koszty. Są również koszty ponoszone przez samorzą- rę dóbr osobistych jednostki w imię ochrony bezpie-
dy chociażby z tytułu wypłaty zasiłku dla rodzin osób czeństwa. Niejawność kontroli operacyjnej czyni ją
skazanych, które nie są w stanie pracować, aby te podatną na nadużycia, stąd konieczność zapewnienia
rodziny utrzymać. sprawnego systemu kontroli. Wdrażanie czynności
Dziękując jeszcze raz państwu posłom za jedno- operacyjnych wywołuje zrozumiałe zainteresowanie
głośne poparcie tego projektu w komisji, za wyjątko- społeczne liczbą kontroli operacyjnych stosowanych
wo sprawne procedowanie w komisji, w imieniu rzą- przez organy ścigania, a w szczególności podsłuchów
du bardzo proszę Wysoki Sejm o poparcie tego pro- (to właśnie rodzaj kontroli operacyjnej). Takie czyn-
jektu i pozytywne przegłosowanie. Dziękuję bardzo. ności są jednak konieczne w realiach dzisiejszego
(Oklaski) społeczeństwa demokratycznego dla bezpieczeństwa
państwa i ze względu na ochronę porządku i zapobie-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: ganie przestępstwom. Tym bardziej konieczne jest
zachowanie ostrożności i powściągliwości w zakresie
Dziękuję, panie ministrze. kształtowania rozwiązań wymagających uzasadnie-
Zamykam dyskusję. nia ingerencji w sferę wolności obywatelskich. Ko-
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- nieczne jest skonstruowanie takiego systemu zabez-
my w bloku głosowań. pieczeń proceduralnych, który w skuteczny sposób
Zarządzam 2-minutową przerwę techniczną. zabezpieczałby przed naruszaniem prawa.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projektowane
(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 43 w niniejszej nowelizacji zmiany ustawy Kodeks po-
do godz. 11 min 45) stępowania karnego oraz niektórych innych ustaw
– zresztą wielu, wszystkich tych, które przewidują
stosowanie tej najbardziej radykalnej formy ingeren-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: cji w prawa człowieka przez czynności operacyjne,
takie jak podsłuchy, kontrole operacyjne, również
Wznawiam obrady. podgląd – zostały przygotowane w związku z koniecz-
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po- nością częściowej, lecz pilnej zmiany przepisów regu-
rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego lujących zarówno procesową kontrolę rozmów (to, co
projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postę- jest uregulowane w Kodeksie postępowania karnego
powania karnego oraz niektórych innych ustaw i stosowane w ramach toczącego się już postępowania
(druk nr 2915). karnego), jak również sferę czynności operacyjnych
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu poddanych kontroli sądu i prokuratora, ale podejmo-
w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Zbigniewa wanych – jak to na ogół bywa z czynnościami opera-
Wronę w celu przedstawienia uzasadnienia projektu. cyjnymi – jeszcze przed wszczęciem postępowania
Bardzo proszę, panie ministrze. karnego albo poza jego nurtem, poza jego ramami,
bo taka sytuacja też jest możliwa.
Podsekretarz Stanu Dokonanie niezbędnych zmian, zawartych w pro-
w Ministerstwie Sprawiedliwości jektowanej ustawie, ma kilka celów. Pierwszym
Zbigniew Wrona: z nich jest zapewnienie merytorycznej – a nie tylko
formalnej – i efektywnej kontroli sądu i prokuratora
Dziękuję, pani marszałek. nad czynnościami operacyjnymi organów ścigania,
Wysoka Izbo! Działalność operacyjna Policji i in- np. art. 3 pkt 1a–c, art. 4 pkt 1a–d. Daleko idąca
nych służb specjalnych realizowana w warunkach ingerencja w sferę prywatności jednostki podczas
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego 31
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie zwolonych czynności ingerujących w prawo obywate-

Sprawiedliwości Zbigniew Wrona la do prywatności przez poszczególne służby i efek-
tach sądowego oraz prokuratorskiego nadzoru nad
czynności polegających na kontroli rozmów uzasad- tymi czynnościami. To jest art. 2 pkt 2 projektu. Pro-
nia wprowadzenie szczególnych zasad ich prowadze- kurator generalny, według projektu, przedstawia
nia oraz sięganie po takie metody tylko w wyjątko- Sejmowi i Senatowi jawną roczną informację o łącz-
wych sytuacjach, gdy inne środki dowodowe okazały nej liczbie osób, wobec których został skierowany
się bezskuteczne lub są nieprzydatne, jak również wniosek o zarządzenie kontroli i utrwalenie rozmów
tylko w wypadku podejrzenia popełnienia szczególnie lub wniosek o zarządzenie kontroli operacyjnej, ze
niebezpiecznych przestępstw. wskazaniem liczby osób, co do których: po pierwsze,
Chodzi o to, aby wyeliminować obawy społeczne, sąd zarządził kontrolę i utrwalanie rozmów lub kon-
że wszyscy wszystkich będą podsłuchiwać – i to bę- trolę operacyjną, po drugie, sąd odmówił zarządzenia
dzie główny sposób zdobywania materiału dowodo- kontroli i utrwalania rozmów lub kontroli operacyj-
wego – mimo braku merytorycznych potrzeb i podej- nej, po trzecie, wniosek o kontrolę operacyjną nie
rzeń wskazujących na popełnienie określonego prze- uzyskał zgody prokuratora, a więc w ogóle nie trafił
stępstwa. Dlatego też projektowane przepisy jednoli- do sądu. Przypominam, że procedura jest dwustop-
cie definiują przesłanki stosowania kontroli opera- niowa: najpierw wniosek musi zaakceptować proku-
cyjnej, podkreślając jej pomocniczy, subsydiarny rator, a potem dopiero rozpatruje go sąd.
charakter. Wyeliminowano prawdopodobieństwo za- Dalej ta informacja ma wyszczególniać liczbę osób
wodności innych środków jako podstawę stosowania wymienionych w tych trzech kategoriach, co do któ-
kontroli. Obecnie jeżeli jest obawa, podejrzenie, że rych o kontrolę operacyjną wnioskował organ Policji.
inne środki mogą okazać się bezskuteczne, to już To pozwoli się zorientować w proporcjach aktywności
uprawnia to do stosowania kontroli. Jest to chyba na polu podsłuchów pomiędzy Policją a pozostałymi
zbyt daleko idąca przesłanka, zbyt szeroka, ogólna, służbami, które mają prawo stosować ten środek. Na-
niedająca dostatecznej gwarancji zachowania posza- leży przy tym podnieść, że prokurator generalny jako
nowania podstawowych praw człowieka i uznawania jedyny organ dysponuje pełnym zakresem informacji
właśnie tylko pomocniczości kontroli operacyjnej. umożliwiających kontrolę parlamentu nad aktywno-
Zatem wnioskodawca po wprowadzeniu proponowa- ścią organów ścigania w zakresie tych czynności.
nych przez rząd zmian, ubiegając się o wyrażenie W związku z przekazaniem prokuratorowi gene-
zgody przez prokuratora, a następnie składając wnio- ralnemu obowiązku jawnego informowania Sejmu
sek o zarządzenie kontroli przez sąd, będzie zobowią- i Senatu wyłącznie o danych dotyczących kontroli
zany wykazać, że podjęte dotychczas działania wy- operacyjnej i kontroli utrwalania rozmów oraz da-
krywcze były bezskuteczne albo inne metody reali- nych związanych z nadzorem sądu i prokuratora nad
zacji celu, jakim jest zdobycie dowodów na określone ich wdrażaniem dokonano również zmiany art. 19
przestępstwa, będą nieprzydatne. I nie będzie rozwa- ust. 22 ustawy o Policji. Informacje wymienione
żań, że mogą czy że jest prawdopodobieństwo, że w tym przepisie będzie przekazywał, zgodnie z pro-
będą nieprzydatne. To trzeba będzie konkretnie uza- pozycją, minister właściwy do spraw wewnętrznych.
sadnić i w związku z tym powiedzieć, co zrobiono Czyli minister spraw wewnętrznych nie będzie prze-
w sprawie, żeby wyciągnąć taki wniosek. Bo wyciąga- kazywał wszystkich informacji, które są związane
jąc wniosek, że inne metody będą nieprzydatne, trze- z podsłuchami, bo – jak powiedziałem – tym zworni-
ba powiedzieć dlaczego, a będzie to możliwe tylko kiem, łącznikiem, który posiada dostęp do wszyst-
wtedy, jeżeli wykaże się, że podjęto określone czynno- kich rodzajów podsłuchów stosowanych przez po-
ści zmierzające do uzyskania dowodów innymi, nie tak szczególne służby, jest prokurator generalny.
mocno ingerującymi w prawa człowieka metodami. Kolejnym celem projektowanej ustawy jest zapew-
Projekt przewiduje obowiązek przedstawienia nienie nie tylko formalnej, ale i merytorycznej oceny
materiałów uzasadniających zarządzenie czynności podstaw faktycznych wnioskowanych czynności ope-
również w przypadku operacji specjalnych, po uzy- racyjnych oraz zobowiązanie organów wnioskujących
skaniu pisemnej zgody prokuratora. Operacje spe- do przedstawiania materiałów uzasadniających wy-
cjalne to są takie czynności, jak zakup kontrolny, stąpienie ze stosownym wnioskiem do sądu. Obecna
w jego ramach prowokacja policyjna czy innych służb, praktyka jest bowiem taka, że dołącza się do wniosku
czy też przesyłka niejawnie nadzorowana. To są przy- jedynie uzasadnienie, gdzie oczywiście mniej lub bar-
kłady operacji specjalnych realizowanych w oparciu dziej szczegółowo omawia się materiał, który jest
o ustawę o Policji czy też inne ustawy, które dotyczą powodem wystąpienia z wnioskiem o kontrolę opera-
kompetencji służb takich jak Straż Graniczna, Agen- cyjną i podsłuch. Chodzi jednak o to, aby nie samo
cja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i jeszcze wiele uzasadnienie było znane prokuratorowi, który za-
innych. To jest pierwszy element tej regulacji. twierdza wniosek, oraz sądowi go rozpoznającemu,
Drugi element i jednocześnie drugi cel to wpro- ale również merytoryczne materiały uzyskane inny-
wadzenie przepisu zobowiązującego prokuratora ge- mi metodami.
neralnego do przedstawiania Sejmowi i Senatowi Charakter czynności operacyjnych uzasadnia ich
corocznej jawnej informacji o liczbie ustawowo do- podejmowanie i prowadzenie w sposób tajny, czyli bez
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie sy rozmów wskazują na fakt popełnienia przestęp-

Sprawiedliwości Zbigniew Wrona stwa, które nie było przedmiotem pierwotnego posta-
nowienia sądu o zarządzeniu kontroli, po drugie, gdy
wiedzy i zgody osoby poddanej tym czynnościom. popełniła takie przestępstwo osoba, która nie była
Jednak musi to nastąpić w warunkach realnej kon- wymieniona w tym postępowaniu. A więc kwalifika-
troli sądowej w celu zapobieżenia wszelkiego rodzaju cja przestępstwa jest ta sama, jaka była w postano-
nadużyciom. wieniu o zarządzeniu, ale okazuje się, że zebrano
Projekt wprowadza do wszystkich ustaw kompe- dowody wskazujące na inną osobę niż ta, która po-
tencyjnych niemal tożsame przepisy zapewniające czątkowo była brana pod uwagę i która występuje
merytoryczną kontrolę wniosku przez organ upraw- w postanowieniu sądu jako ta, wobec której zarzą-
niony do kontroli. Organy wnioskujące zarówno dzono kontrolę operacyjną.
o zastosowanie, jak i o przedłużenie okresu jej stoso- Wskazano w tej regulacji również na możliwość
wania zobowiązane zostały do przedstawienia wła- ubiegania się przez prokuratora o uzyskanie zgody
ściwemu prokuratorowi i sądowi nie tylko wniosku, następczej w dwumiesięcznym terminie, który bie-
ale i materiałów, które zawierają fakty uzasadniają- gnie od daty zakończenia kontroli. Ten termin
ce zastosowanie albo kontynuację kontroli operacyj- w intencji projektodawców obliguje prokuratora do
nej. Ale jest zastrzeżenie: nie chodzi tu o wszystkie bieżącej analizy utrwalanych rozmów oraz podejmo-
materiały, jakie organ posiada, bo to byłoby zbyt dawania, stosownie do sytuacji, nowych czynności pro-
leko idące, nie byłoby potrzebne i nie miałoby uza- cesowych. Analogiczne zapisy są w ustawach kompe-
sadnienia merytorycznego. Chodzi jedynie o takie tencyjnych.
materiały, które, zdaniem organu wnioskującego, są Kolejnym celem regulacji jest zakaz wykorzysty-
ważne, aby można było wykazać zasadność wniosku wania dowodów uzyskanych w wyniku kontroli pro-
o kontrolę. Nie ma bowiem najmniejszej potrzeby, aby cesowej oraz kontroli operacyjnej w innych postępo-
materiały, których organ na tym etapie postępowa- waniach niż postępowanie karne i w innych sprawach
nia operacyjnego nie uznaje za tak istotne, aby mu- niż sprawy o przestępstwo, w stosunku do którego
siały być powołane we wniosku, trzeba było komu- możliwe jest zarządzenie takiej kontroli. Obecny sys-
kolwiek przedstawiać, oczywiście z racji tajności tej tem jest niezwykle niekonsekwentny i właściwie już
fazy postępowania wykrywczego. Nie ma potrzeby, z założenia nie może gwarantować pewnej wyjątko-
aby sąd wkraczał w pełen zakres – nazwę to – kuch- wości posługiwania się materiałami z podsłuchu.
ni operacyjnej, którą organ dysponuje. Nie ma naj- Niekonsekwencja obecnego systemu polega na tym,
mniejszego uzasadnienia, byłoby to niezgodne zarów- że – powiem potocznie – na wejściu, czyli w momencie
no z dobrze pojętym interesem bezpieczeństwa, bo kierowania wniosku i zarządzania dopuszczalności
organ niepotrzebnie pokazywałby coś, czego pokazy- kontroli, mamy precyzyjny katalog najpoważniej-
wać nie musi, jak i paradoksalnie uregulowanie, któ- szych przestępstw karnych, budzących największy
re zmuszałoby do pokazywania wszystkiego, czym rezonans społeczny, najbardziej zagrażających spo-
organ dysponuje, a nie tylko tego, co – zdaniem orga- łeczeństwu, bezpieczeństwu publicznemu, interesom
nu – uzasadnia merytorycznie wniosek o kontrolę, państwa, życiu, zdrowiu obywateli, związanych czę-
powodowałoby, że byłaby ona bardziej fikcyjna, bo sto z przestępczością zorganizowaną, czyli w momen-
sądy nie byłyby przygotowane do wchodzenia, po- cie wnioskowania i zarządzania organy są precyzyj-
wiem potocznie, w buty prokuratora i przyglądania nie ograniczone, mają wyznaczony zakres kontroli,
się wszystkim materiałom, które Policja uzyskała ale później, gdy legalnie uzyska się te materiały, w sys-
w toku swojej działalności operacyjnej. A przecież chy- temie prawnym obecnie obowiązującym nie funkcjo-
ba dla nas wszystkich jest oczywiste, że działalność nują żadne specjalne ograniczenia, które zapobiega-
operacyjna jest chlebem powszednim policji i to są łyby przenoszeniu tych materiałów do innych, często
czynności, które są podejmowane na co dzień w celu zupełnie błahych postępowań prowadzonych na pod-
wykrycia przestępstw i zgromadzenia dowodów. stawie przepisów prawa, nawet nie ustaw, to mogą
Kolejny cel regulacji – wprowadzenie do Kodeksu być postępowania prowadzone w oparciu o rozporzą-
postępowania karnego oraz ustaw kompetencyjnych, dzenie, jeżeli takowe są prowadzone, dyscyplinarne,
czyli dotyczących poszczególnych służb, instytucji służbowe, oczywiście cywilne, rodzinne, gospodar-
określanej w orzecznictwie sądowym jako zgoda na- cze; zawsze na ogólnych zasadach sąd może wyrazić
stępcza. To jest art. 1 pkt 2, art. 3 pkt 1g projektu. zgodę, czy dysponent materiałów, na przekazanie
Projekt ustawy wprowadza do Kodeksu postępowa- i włączenie do akt innego postępowania dokumen-
nia karnego oraz ustaw kompetencyjnych tę instytu- tów, materiałów zgromadzonych w toku kontroli
cję jako zgodę na wykorzystywanie dowodów pocho- operacyjnej. Planujemy w tej nowelizacji tę niekon-
dzących z kontroli procesowej lub operacyjnej, które sekwencję wyeliminować. Właśnie temu ma służyć
to dowody wykraczają poza zakres postanowienia zakaz dowodowy, czyli jeżeli zarządzanie kontroli
sądu zarządzającego tego rodzaju czynności. Wpro- jest możliwe tylko w konkretnych sprawach, doty-
wadzony do Kodeksu postępowania karnego art. 237a czących najpoważniejszych przestępstw, to również
umożliwia prokuratorowi wystąpienie o zgodę na- wykorzystanie tego środka może następować wy-
stępczą w sytuacji, gdy po pierwsze, utrwalone zapi- łącznie w najpoważniejszych sprawach.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie znaleziono nic, co wskazywałoby na popełnienie

Sprawiedliwości Zbigniew Wrona przestępstwa, co wskazywałoby na wartość tych ma-
teriałów dla postępowania karnego. W tej sytuacji
Kolejny cel to nowelizacja art. 237, 238 i 239 Ko- o zniszczeniu zapisów będzie decydował sąd na wnio-
deksu postępowania karnego, jest to w art. 1 projek- sek prokuratora i nie przewiduje się udziału stron
tu, w zakresie postępowania z utrwalonymi zapisami w posiedzeniu sądu, bo nie będzie żadnej dalszej spra-
zbędnymi dla postępowania karnego, chodzi też wy, bo nie zebrano nic, co mogłoby zagrozić sytuacji
o tryb postępowania. Jakie są powody takiej regula- prawnej, interesom prawnym osób, wobec których
cji? Otóż dąży się do wyeliminowania pokusy, aby zarządzono tę kontrolę. Gdy w efekcie kontroli utrwa-
stosować te niezwykle drastyczne środki, jakimi są lono rozmowy, których znaczenie wyjaśniono w toku
podsłuchy, kontrola operacyjna, w sytuacjach gdy nie dalszych czynności dowodowych, czyli nie od razu
ma wielkiego prawdopodobieństwa, że zdobędziemy jest jasne, co jest zbędne dla postępowania, a co się
wartościowy materiał dowodowy, który będzie mógł może okazać przydatne, czyli są materiały i takie,
być wykorzystany, ale będzie można wykorzystywać i takie, i takie, które się wydają zbędne, i takie, któ-
go w inny sposób operacyjny. Te przepisy mają wyeli- re się wydają istotne dla postępowania, postanowie-
minować możliwość przetrzymywania, a więc wyko- nie o zniszczeniu zbędnych materiałów będzie podej-
rzystywania w innych celach niż zakładane w usta- mował sąd po zakończeniu postępowania przygoto-
wie, dokumentów, zapisów, które są zbędne dla reali- wawczego, czyli nie po zakończeniu kontroli, tylko
zacji tych celów, które ustawodawca przewidział dla będzie się kończyło postępowanie przygotowawcze
podsłuchów. Tym celem jest zwalczanie i gromadze- i uprawnionymi podmiotami do wystąpienia z wnio-
nie dowodów do zwalczania najpoważniejszej prze- skiem o zarządzenie zniszczenia zapisów będą poza
stępczości. prokuratorem również strony postępowania przygo-
Wzgląd na zaufanie obywateli do organów pań- towawczego oraz inna osoba, w stosunku do której
stwa leżał u podstaw nowelizacji regulacji określają- stosowano kontrolę. Trzeba przypomnieć rzecz oczy-
cych sposób i tryb postępowania z zapisami rozmów wistą dla osób, które się na co dzień zajmują regula-
utrwalonymi zarówno w toku procesu, czyli w ra- cjami prawnymi albo praktyką stosowania, że kon-
mach kontroli procesowej, jak i w ramach kontroli trola operacyjna może dotknąć nie tylko osobę, która
operacyjnej. Nowelizacja zmierza do określenia trybu jest oskarżona czy podejrzana w procesie, albo osobę
postępowania w przedmiocie zniszczenia utrwalo- podejrzaną jeszcze przed wszczęciem postępowania,
nych zapisów rozmów, które nie mają znaczenia dla ale może dotknąć każdą osobę, co do której jest uza-
postępowania karnego. Ta regulacja stanowi, że sąd, sadnione przekonanie organów, że mogą do niej
odmawiając zatwierdzenia zarządzonej przez proku- dzwonić przestępcy albo w czasie rozmów z tego apa-
ratora kontroli rozmów, w tym samym postanowie- ratu telefonicznego mogą być ujawnione informacje,
niu zarządza zniszczenie utrwalonych zapisów. które będą dowodami w postępowaniu, czyli ta inna
A zatem jeżeli w sytuacji niecierpiącej zwłoki proku- osoba też musi mieć możliwość wnoszenia o zniszcze-
rator stosuje kontrolę i nie uzyskuje zgody sądu, to nie zbędnych zapisów. Uznano bowiem, że prawo do
jednocześnie sąd, odmawiając zgody, nakazuje znisz- prywatności uzasadnia stworzenie instrumentu
czenie tego, co zostało utrwalone. Chodzi tutaj nie ochrony tego prawa również osobom podsłuchiwa-
tylko o niszczenie tego, na co nie ma zgody, żeby to nym, które nie kwestionują zasadności oraz legalno-
utrwalać, ale również o niszczenie tego, co zebrano ści postanowienia o zarządzeniu kontroli, ale kwe-
po uzyskaniu zezwolenia, ale później, po analizie ze- stionują przydatność danych materiałów dla postę-
branego materiału, okazało się, że jest to zbędne dla powania karnego. Rzecz jest istotna z dwóch powo-
postępowania. Analogiczne regulacje są zarówno dów. Przede wszystkim możliwość wnioskowania
w Kodeksie postępowania karnego, jak i we wszyst- przez strony postępowania, jak również przez te oso-
kich ustawach kompetencyjnych. Zbliżyliśmy mak- by, wobec których zarządzono kontrolę, jest istotna
symalnie, jak tylko się dało, te regulacje, ponieważ z punktu widzenia ich interesu w wyeliminowaniu
nie widzimy powodu, dla którego inne reguły ochro- w ogóle z obrotu prawnego, jakiegokolwiek obrotu,
ny praw obywatelskich miałyby obowiązywać w ra- tych materiałów, to jest oczywiste. Dla stron postę-
mach procesu karnego, a inne w ramach czynności powania, zwłaszcza dla oskarżonego, prawo uczest-
operacyjnych. Chodzi w istocie o tę samą czynność niczenia w tym posiedzeniu i prawo składania sto-
dla obywatela, o podsłuchiwanie go w każdej sytuacji, sownych wniosków po zakończeniu postępowania
kiedy prowadzi rozmowę, albo również w innych sy- przygotowawczego ma też kapitalne znaczenie w wy-
tuacjach, bo przecież możliwy jest również podsłuch padku obrony, ponieważ pozwala wyeliminować po-
elektroniczny. tencjalne niebezpieczeństwo, że organ ścigania, czy-
Przewidujemy tutaj dwie sytuacje. Projektowany li prokurator, przeprowadzi selekcję tego materiału
art. 238 § 3 znajduje zastosowanie, w przypadku gdy pod kątem własnej roli jako oskarżyciela, czyli wy-
kontrola rozmów nie dostarczyła jakichkolwiek do- bierze to, co przyda mu się do oskarżenia, a wyelimi-
wodów związanych z prowadzonym postępowaniem nuje materiały nie tylko neutralne, ale również takie,
lub przestępstwem uzasadniającym wystąpienie o zgo- które mogłyby przydać się oskarżonemu do jego obro-
dę następczą, czyli okazało się, że trop był błędny, nie ny. Stąd też – podsumowując – jeżeli nie niszczy się
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie ba przekonywać, że uzasadnia to kontrolę. Nie może-

Sprawiedliwości Zbigniew Wrona my jednak tracić z pola widzenia również innych
celów, takich, które realizuje Agencja Bezpieczeń-
wszystkiego i prowadzi się dalej postępowanie, to na stwa Wewnętrznego i Agencja Wywiadu. Te instytu-
końcu postępowania przygotowawczego musi nastą- cje są uprawnione do czynności operacyjnych nie
pić selekcja tego, co jest zbędne, i tego, co jest po- tylko po to, aby zdobyć materiał istotny w postępo-
trzebne do jego prowadzenia. Jednak w tej selekcji waniu karnym dla udowodnienia winy przestępcy,
mają zagwarantowany udział strony postępowania, ale również po to, żeby zdobywać informacje istotne
żeby mogły powiedzieć, czy chcą zniszczenia mate- dla bezpieczeństwa państwa. One muszą być prze-
riałów, czy też może sobie tego nie życzą. Wówczas tę kazywane najwyższym, uprawnionym do tego orga-
kwestię rozstrzygnie sąd. nom państwowym. Chyba dla wszystkich jest to
Kolejny cel tej regulacji to wprowadzenie w usta- oczywiste. Powstał wobec tego w trakcie prac legi-
wach kompetencyjnych przepisów nakazujących od- slacyjnych problem, jaką w tych wypadkach przyjąć
powiednie stosowanie w takich sytuacjach znoweli- formułę kontroli, bo w przypadku, gdy uzasadnie-
zowanych przepisów Kodeksu postępowania karnego.
niem czynności operacyjnych jest zbieranie mate-
Chodzi tutaj głównie o to, aby zbliżyć te uregulowa-
riałów dowodowych w celu ścigania karnego, opisa-
nia, aby regulacje policyjne były maksymalnie zbli-
łem Wysokiej Izbie, jak to zostało uregulowane.
żone do regulacji Kodeksu postępowania karnego.
Również w odniesieniu do tej kwestii, o której mó-
W przypadku przekazania prokuratorowi materia-
wię, czyli materiałów istotnych dla bezpieczeństwa
łów z kontroli operacyjnej, które w jego ocenie nie
państwa, projekt ustawy przewiduje, że o zachowa-
uzasadniały wszczęcia postępowania karnego albo
niu takich materiałów będzie orzekał Sąd Okręgo-
okazały się nieprzydatne, projekt ustawy przewiduje
wy w Warszawie na wniosek szefa Agencji Bezpie-
odpowiednie stosowanie przepisów K.p.k., tj. wystą-
czeństwa Wewnętrznego, złożony po uzyskaniu
pienie do sądu z wnioskiem o zarządzenie zniszczenia
zgody prokuratora generalnego. Uznano zatem ko-
materiałów, które nie mają znaczenia dla postępowa-
nieczność sprawowania przez organy zewnętrzne
nia karnego. Stwarza to jednocześnie gwarancję
– omówioną już przeze mnie w odniesieniu do toczą- nadzoru nad podejmowaniem decyzji o zachowaniu
cego się procesu karnego – faktycznego skorzystania w dyspozycji uprawnionego organu materiałów po-
z przyznanych uprawnień przez osoby, wobec których chodzących z kontroli operacyjnej. Mając na uwadze
czynności operacyjne były prowadzone, i daje tym oso- tę regulację, po jej wejściu w życie, szefowie Agencji
bom możliwość wystąpienia z wnioskiem o zniszczenie Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu,
materiałów pozyskanych w toku tych czynności. realizując obowiązki dotyczące przekazywania nie-
Kolejna istotna kwestia dotyczy informowania zwłocznie prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej
prokuratora o wydaniu i wykonaniu zarządzenia do- i prezesowi Rady Ministrów informacji mogących
tyczącego zniszczenia materiałów, które nie potwier- mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i między-
dziły wcześniejszych informacji o popełnieniu prze- narodowej pozycji Rzeczypospolitej Polskiej, w ta-
stępstwa. To musi być jednak przez kogoś nadzoro- kiej informacji przed wydaniem postanowienia
wane, czy rzeczywiście ten przepis mówiący o znisz- przez sąd nie mogą zamieszczać materiałów z kon-
czeniu jest realizowany. W celu wzmocnienia nadzo- troli operacyjnej.
ru nad realizacją obowiązku zniszczenia materiałów Kolejny cel, to ujednolicenie pojęć używanych
projekt ustawy wprowadza właśnie ten obowiązek w poszczególnych ustawach. Zanim o tym powiem,
powiadamiania o wydaniu i wykonaniu zarządzenia wrócę jednak jeszcze do tego wątku, czy mogą, czy
dotyczącego zniszczenia materiałów uzyskanych nie. W mojej opinii, mimo że były podnoszone takie
w trakcie kontroli operacyjnej lub w toku operacji obawy, jednak postanowienie sądu powoduje, że wte-
specjalnych, czyli również prowokacji policyjnych, dy te materiały muszą być zniszczone. Natomiast
zakupów kontrolowanych albo przesyłek niejawnie tutaj chciałbym sprostować, w moim przekonaniu,
nadzorowanych. mogą i nawet powinny niezwłocznie przekazywać
Kolejny cel to ustalenie procedury podejmowania wszystko, co uznają za istotne dla bezpieczeństwa
decyzji o zachowaniu materiałów z kontroli operacyj- państwa. Może być jednak taka sytuacja, że te mate-
nej, które są istotne dla bezpieczeństwa państwa, riały będą potem musiały być zniszczone, jeżeli sąd
a o których mowa w art. 27 ust. 16 ustawy o Agencji wyda postanowienie, że są one zbędne, nie są istotne
Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywia- dla bezpieczeństwa państwa. Chodzi o to – i to jest
du. Wysoka Izbo, zasadą jest, że służby zbierają ma- ratio legis tego przepisu – aby wśród materiałów
teriały w trakcie kontroli operacyjnej, jak już powie- zgromadzonych w toku kontroli uzasadnionej waż-
działem, aby uzyskać dowody w celu zapobieżenia lub nymi względami bezpieczeństwa państwa nie prze-
zwalczania najbardziej poważnych przestępstw. Wy- chowywać w nieskończoność materiałów, które są
mieniłem przykładowo przestępczość zorganizowa- zbędne dla oceny tego bezpieczeństwa. Ten przepis
ną, zabójstwa, narkotyki, przestępstwa przeciwko nie blokuje jednak możliwości niezwłocznego przeka-
bezpieczeństwu państwa, terroryzm. Nikogo nie trze- zywania informacji, które służby uznają za istotne
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Marek Biernacki:

Sprawiedliwości Zbigniew Wrona
Dziękuję bardzo.
dla bezpieczeństwa państwa. I to jest jedyny rozsąd- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
ny cel i rozumienie tego przepisu. W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby-
Cały szereg przepisów dotyczy tutaj ujednolicenia watelska przedstawiam stanowisko odnośnie do rzą-
pojęć stosowanych w ustawach. Nie będę tego szcze- dowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks
gółowo omawiał. Tytułem przykładu powiem, że zno- postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw,
welizowano m.in. ust. 17 w art. 19 ustawy o Policji, druk nr 2915.
ust. 18 w art. 31 ustawy o Żandarmerii Wojskowej Przedłożenie rządowe jest reakcją na ujawniane
oraz ust. 6a w art. 9f ustawy o Straży Granicznej. przez media i komisje śledcze przypadki nieprawidło-
W przypadku Straży Granicznej zrezygnowano wego stosowania i wdrażania czynności operacyjno-
z wymogu uzyskiwania zgody komendanta głównego -rozpoznawczych mogących naruszać przepisy prawa.
Straży Granicznej na pisemny wniosek komendanta Przypadki te budzą niepokój opinii publicznej i wy-
oddziału Straży Granicznej, który występuje o kon- wołują zrozumiałe zainteresowanie społeczne skalą
trolę. Dodatkowo w ustawie o Policji przewiduje się stosowanych przez organy ścigania kontroli opera-
zmiany w procedurze postępowania w tych wszyst- cyjnych, w szczególności podsłuchów. Kontrola ope-
kich wypadkach, gdy wniosek o zastosowanie kon- racyjna jest to niejawne kontrolowanie treści kore-
troli operacyjnej zgłasza komendant główny Policji, spondencji, zawartości przesyłek, a także stosowanie
wskazując, że wniosek kieruje on bezpośrednio do środków technicznych umożliwiających uzyskiwanie
prokuratora okręgowego, a nie do prokuratora gene- w sposób niejawny informacji i dowodów oraz ich
ralnego. To był wniosek ministra spraw wewnętrz- utrwalanie. Właśnie tak charakterystyczna dla czyn-
nych i administracji. Chodziło o to, aby nie powodo- ności operacyjnych, w szczególności dla kontroli ope-
wać konieczności przemieszczania, wożenia materia- racyjnej, cecha niejawności czyni ją podatną na nad-
łów operacyjnych po całym kraju, czyli transporto- użycia. Stąd konieczność dalszego i, podkreślam,
wania ich do Warszawy z wszystkich odległych za- ciągłego zapewniania sprawnego systemu nadzoru
kątków państwa, aby umożliwić szybkie i sprawne i kontroli w praktyce. Celem rządowego projektu
przeprowadzenie kontroli tego wniosku. Tak więc ustawy jest dokonanie niezbędnych zmian w przepi-
komendant główny Policji kieruje ten wniosek bez- sach prawa, aby zapewnić merytoryczną i efektywną
pośrednio do prokuratora okręgowego. kontrolę sądu lub prokuratora nad ustawowo dozwo-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę wyrazić lonymi czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi
przekonanie, że te zmiany, które miałem zaszczyt organów ścigania, ingerującymi w prawo obywatela
zaprezentować Wysokiej Izbie, zostały dokonane do prywatności, oraz zapewnienie chronionych pra-
w sposób nienaruszający postanowień Konstytucji wem interesów osób trzecich.
Rzeczypospolitej Polskiej. Chciałbym podkreślić, że Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
projektowane rozwiązania nie tylko nie wyłączają Projekt rządowy wprowadza przepis zobowiązujący
tych gwarancji fundamentalnych, ale z powodów, prokuratora generalnego, jako jedynego organu, do
które starałem się przedstawić, w sposób zdecydowa- przedstawienia Sejmowi i Senatowi Rzeczypospolitej
ny te gwarancje wzmacniają. Wyrażam też nadzieję, Polskiej corocznej, jawnej informacji o liczbie ustawo-
że Wysoka Izba podzieli te intencje, które legły u pod- wo dozwolonych czynności ingerujących w prawa
obywatela do prywatności podejmowanych przez po-
staw decyzji o nowelizacji prawa w omawianym za-
szczególne służby i efektach sądowych oraz prokura-
kresie. Jestem też przekonany o konieczności konty-
torskich nadzorów nad tymi czynnościami. Zobowią-
nuowania przez Wysoką Izbę tych działań legislacyj-
zano do tej czynności prokuratora generalnego, po-
nych, które tutaj w imieniu rządu miałem zaszczyt
nieważ to właśnie on jest organem, który dysponuje
zaprezentować. Pani marszałek, Wysoka Izbo, dzię-
pełnymi informacjami umożliwiającymi kontrolę
kuję za uwagę. (Oklaski)
parlamentu nad aktywnością organów ścigania
w zakresie czynności ustawowo dozwolonych, inge-
rujących w konstytucyjne chronione prawa obywate-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: li, zaś sam prokurator generalny kieruje prokuratu-
rą, która jest organem ochrony prawnej.
Dziękuję panu ministrowi. Projektowane przepisy mają zapewnić nie tylko
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- formalną, ale i merytoryczną ocenę wnioskowanych
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- czynności operacyjno-rozpoznawczych. Mają też zo-
czeń w imieniu klubów i kół. bowiązać organy wnioskujące o ich przeprowadzenie
Otwieram dyskusję. do przedstawienia materiałów uzasadniających wy-
Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Bier- stąpienie ze stosownym wnioskiem do sądu.
nackiego z klubu Platforma Obywatelska. Ponadto projektowane przepisy jednolicie definiu-
Bardzo proszę, panie pośle. ją przesłanki stosowania kontroli operacyjnej, pod-
Poseł Marek Biernacki Poseł Marek Ast:

kreślając jej wyjątkowy i subsydiarny charakter. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
I tak, w art. 1 przedłożenia rządowego dodaje się W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie-
art. 237 K.p.k. § 8 w brzmieniu: Wykorzystanie do- dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w spra-
wodu uzyskanego podczas kontroli i utrwalanie roz- wie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postę-
mów jest dopuszczalne wyłącznie w postępowaniu powania karnego oraz niektórych innych ustaw, druk
karnym w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo nr 2915.
skarbowe, do którego jest możliwe zarządzanie takiej Zacznę od przypomnienia pewnego zdarzenia,
kontroli. Pan minister sprawiedliwości bardzo do- które stało się przedmiotem zainteresowania Komisji
kładnie to wyjaśnił. Sprawiedliwości i Praw Człowieka i które, jak mnie-
Natomiast w art. 3 ustawy o Policji wprowadza mam, stało się jakby bezpośrednią przyczyną nowe-
się zmiany w art. 19: gdy inne środki okazały się lizacji, nad którą debatuje dzisiaj Wysoka Izba. Otóż
bezskuteczne albo będą nieprzydatne. Z jednej strony parę miesięcy temu media opisywały sprawę wyso-
mamy wskazanie, że muszą to być przestępstwa kar- kiego rangą funkcjonariusza jednego z organów ści-
ne albo skarbowe, jest określony katalog, a z drugiej gania, który uzyskał zgodę prokuratury na wykorzy-
strony wyraźnie się stwierdza, że kontrolę operacyj- stanie materiałów operacyjnych w formie podsłuchów
ną stosuje się dopiero wtedy, kiedy inne środki pro- w prywatnym procesie przeciwko dziennikarzowi
wadzące do wykrycia sprawcy są bezskuteczne lub jednego z ogólnopolskich tytułów. Gdyby ta sytuacja
nieprzydatne. miała miejsce gdzieś, gdzie panuje dyktatura wojsko-
Zmiany dotyczące tego typu działania są wprowa- wa, w afrykańskim buszu, to dałoby się to jakoś wy-
dzane w ustawie o Policji, w ustawie o kontroli skar- tłumaczyć. Natomiast do tej sytuacji doszło w pań-
bowej, w ustawie o Żandarmerii Wojskowej i wojsko- stwie europejskim będącym członkiem Unii Europej-
wych jednostkach porządkowych oraz w ustawach skim, w państwie, w którym od blisko 3 lat rządzi
pragmatycznych służb specjalnych: Straży Granicz- partia, która jednocześnie próbuje wykazać, że to jej
nej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Central- poprzednicy wykorzystywali służby państwowe do
nego Biura Antykorupcyjnego i Służby Kontrwywia- realizacji swoich politycznych celów. Tutaj mamy do
du Wojskowego. czynienia z sytuacją, w której państwowy urzędnik
Rządowa nowelizacja wprowadza też do Kodeksu wykorzystał służby, organy państwa w swojej pry-
postępowania karnego, art. 237a, instytucję znaną watnej sprawie. Oczywiście jest to sytuacja skanda-
w orzecznictwie sądowym jako zgoda następcza, zaś liczna.
nowelizacja art. 237 § 2 i art. 238 zmierza do okre- W trakcie obrad w komisji sprawiedliwości naj-
ślenia trybu postępowania w przedmiocie zniszczenia bardziej poraziło mnie to, że ani prokuratura, ani
utrwalonych w toku kontroli zapisów rozmów, które odpowiedzialni przedstawiciele służb nie mieli sobie
nie mają znaczenia dla postępowania karnego. w tej sprawie nic do zarzucenia. Uznali, że w zasadzie
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! jest to sytuacja normalna i w ramach obecnie obo-
Projekt rządowego przedłożenia jest projektem bar- wiązujących przepisów – dopuszczalna. Natomiast
dzo wyważonym. Z jednej strony zwiększa się i kła- my, ja jako przedstawiciel mojego klubu i mój klub,
dzie nacisk na ochronę praw obywatela, chroni sfe- uważamy, że zakaz wykorzystywania takich mate-
rę jego prywatności, z drugiej strony przepisy te nie riałów operacyjnych – który będzie wprowadzony
dzisiaj dyskutowaną nowelizacją – daje się wyprowa-
blokują, nie ograniczają skuteczności działania
dzić z obecnie obowiązujących przepisów, a w szcze-
służb, co w takich sprawach jest bardzo istotne.
gólności z konstytucji. Niestety nie wszyscy tak są-
(Dzwonek)
dzą, więc wydaje mi się, że to dobrze, że Ministerstwo
Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej
Sprawiedliwości i rząd zachowują czujność i że dzisiaj
w całej rozciągłości popiera przedłożenie rządowe
możemy nad przedłożeniem rządowym po prostu dys-
i wnosi o skierowanie go do dalszych prac w Komisji
kutować. Słuszne jest wzmocnienie kontroli sądowej
Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz o zasię-
nad czynnościami operacyjnymi organów ścigania,
gnięcie opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Czło-
a absolutnie konieczne wydaje się wprowadzenie za-
wieka, Komisji do Spraw Służb Specjalnych oraz
pisu ustawowego obowiązku informowania przez
Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika- prokuratora generalnego o liczbie stosowanych pod-
cjach. Dziękuję, pani marszałek. (Oklaski) słuchów, o realizacji tych czynności operacyjnych
w trakcie roku, jak i uszczegółowienie trybu postę-
powania ze zbędnymi materiałami operacyjnymi.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Generalnie wprowadzenie zmian do 26 rozdziału
Kodeksu postępowania karnego, jak również do
Dziękuję panu posłowi. ustaw kompetencyjnych rzeczywiście jest uzasadnio-
W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos zane, co do tego panuje pełna zgoda. Całkowicie zga-
bierze pan poseł Marek Ast. dzamy się również ze sformułowaniem zawartym
Bardzo proszę. w Kodeksie postępowania karnego, znaczy, expressis
Poseł Marek Ast dziej koncentrował się na skuteczności kontroli, oczy-

wiście merytorycznej.
verbis, zakazem wykorzystywania materiałów ope- Jak każdy projekt, ten także nie jest idealny, nie
racyjnych w innych postępowaniach niż postępowa- jest wolny od wad, które – mam nadzieję – zostaną
nie karne i innych niż w tej konkretnej sprawie, usunięte w toku dalszych prac parlamentarnych.
w której prokuratura czy organy ścigania uzyskały Można spierać się o szczegóły zaproponowanych roz-
zgodę na czynności operacyjne. wiązań normatywnych, ewentualną praktykę ich
W związku z powyższym nowelizacja ta może być stosowania, ich skuteczność, ale – trzeba to podkre-
przedmiotem zainteresowania kilku komisji: Komisji ślić – co do zasady kierunek zmian wydaje się być
Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Spra- słuszny. Zawarte w projekcie rozwiązania wychodzą
wiedliwości i Praw Człowieka, a przede wszystkim naprzeciw ochronie prawa jednostki, międzynarodo-
Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika- wym zobowiązaniom Polski i oczekiwaniom organów,
cjach. którym przyjdzie je stosować.
W imieniu mojego klubu wnoszę o przekazanie W ocenie klubu Lewica rządowy projekt ustawy
tego projektu ustawy do dalszych prac legislacyjnych, o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego
skierowanie go do właściwej komisji. oraz niektórych innych ustaw oprócz próby syste-
(Poseł Józef Zych: Która to ta właściwa, panie matyzacji i ujednolicenia używanych w różnych
pośle?) ustawach pojęć zawiera wiele rozwiązań oczekiwa-
To musi ocenić marszałek. Dziękuję. (Oklaski) nych od dłuższego czasu zarówno przez organy,
które są zobowiązane i będą zobowiązane te prze-
pisy stosować, jak również oczekiwanych przez
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: obywateli.
Na pierwszy plan wysuwa się tutaj zobowiązanie
Dziękuję uprzejmie panu posłowi. prokuratora generalnego do przedstawienia Sejmo-
Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł wi Rzeczypospolitej Polskiej i Senatowi Rzeczypo-
Jarosław Matwiejuk. spolitej Polskiej, czyli obu Izbom polskiego parla-
Bardzo proszę. mentu, corocznej jawnej informacji o liczbie ustawo-
wo dozwolonych czynności ingerujących w prawo
obywatela do prywatności podjętych przez poszcze-
Poseł Jarosław Matwiejuk: gólne służby, a także o efektach sądowego oraz pro-
kuratorskiego nadzoru nad tymi czynnościami.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Warto zauważyć, że jest to próba wprowadzenia
Szanowny Panie Ministrze! Mam zaszczyt przed- do polskiego systemu prawnego instytucji zgody na-
stawić stanowisko Klubu Poselskiego Lewica wo- stępczej. Można przytaczać wiele jeszcze innych roz-
bec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy wiązań, które do tej pory nie były ujęte w sposób
Kodeks postępowania karnego oraz niektórych normatywny. Pan minister bardzo dokładnie omówił
innych ustaw. Zasadniczym celem projektu usta- ten projekt, więc nie ma potrzeby się tutaj powtarzać.
wy jest zagwarantowanie sądowej i prokurator- Zwrócę jednak szczególną uwagę na rzecz następu-
skiej kontroli nad określonymi w ustawie czynno- jącą – otóż szczególnie istotne jest także ustalenie
ściami operacyjno-rozpoznawczymi prowadzony- procedury w sprawie podejmowania decyzji o zacho-
mi przez różnorodne tzw. organy ścigania. W szcze- waniu materiałów z kontroli operacyjnej, które są
gólności chodzi o skuteczną merytoryczną kontro- istotne dla bezpieczeństwa państwa z punktu widze-
lę działalności Policji, Straży Granicznej, organów nia ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
wywiadu i kontroli skarbowej, Żandarmerii Woj- oraz Agencji Wywiadu.
skowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sza-
Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Wy- nowny Panie Ministrze! Dobiegające końca inten-
wiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Woj- sywne prace Komisji Administracji i Spraw We-
skowego w zakresie określonym w ustawie doty- wnętrznych nad poselskim projektem ustawy o czyn-
czącym kontroli i utrwalania rozmów telefonicz- nościach operacyjno-rozpoznawczych w sposób natu-
nych, przy jednoczesnym poszanowaniu konsty- ralny skłaniają do przekazania niniejszego projektu
tucyjnego prawa obywatela, jednostki, do prywat- ustawy, przedłożenia rządowego, właśnie do tej ko-
ności oraz zapewnieniu chronionych prawem in- misji. O to w imieniu mojego klubu wnoszę. Przy
teresów osób trzecich. okazji chciałbym zauważyć, iż jest potrzeba zasię-
Obowiązujące w tym zakresie w polskim systemie gnięcia opinii zarówno sejmowej Komisji do Spraw
prawnym rozwiązania są bardzo niedoskonałe, Służb Specjalnych, jak i Komisji Nadzwyczajnej do
szczątkowe i mało precyzyjne, dobrze się zatem stało, spraw zmian w kodyfikacjach.
że Rada Ministrów przygotowała i skierowała do Sej- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sza-
mu projekt ustawy. Szkoda jednak, że nie uwzględ- nowny Panie Ministrze! W imieniu klubu Lewica
niła zapisów projektu prof. Jana Widackiego, który wnoszę o prowadzenie dalszych prac nad niniejszą
również odnosił się do tych zagadnień, a który bar- ustawą. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Pierwszą rzeczą jest to – przepisy przepisami – że

dzisiaj zarówno przed prokuraturą, jeżeli wcześniej
Dziękuję uprzejmie panu posłowi. będzie stosowało się tę zasadę, zarządzało czy wyra-
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- żało zgodę, jak i przed sądem, który będzie to kontro-
go oświadczenie wygłosi pan poseł Józef Zych. lował, stoi problem tej wnikliwości. Oczywiście wpro-
Bardzo proszę. wadzenie zasady dotyczącej tego, że muszą być do-
starczone materiały, które stanowią uzasadnienie,
jest sprawą bardzo istotną. Nie może być tak, że wy-
Poseł Józef Zych: rywa się w ogóle z kontekstu jakiś dowód, który w ro-
zumieniu prowadzących postępowanie jest odpowied-
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! ni, a nie ma się szerszego kontekstu. Mam nadzieję,
Sądzę, że przystępując do pierwszego czytania pro- że każdy sąd, który będzie badać takie przypadki,
jektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania weźmie pod uwagę również zagadnienie logicznego
postępowania w tej sprawie.
karnego oraz niektórych innych ustaw, warto przy-
Wreszcie mamy do czynienia z problemem nisz-
pomnieć jedno zdanie z uzasadnienia projektu tej
czenia materiałów utrwalonych. Głównie chodzi tutaj
ustawy. Brzmi ono następująco: Cecha niejawności
o materiały zgromadzone przez ABW, a więc w inte-
kontroli operacyjnej czyni ją podatną na nadużycia, resie państwa. Niewątpliwie wymagać to będzie bar-
stąd konieczność zapewnienia sprawnego systemu dzo wnikliwej analizy, żeby uniknąć sytuacji, w któ-
kontroli w praktyce. rej (Dzwonek) ktoś uznaje, że taki czy owaki materiał
O nadużyciach, jakie miały miejsce, wspominano już zagraża bezpieczeństwu; powinien być on zabez-
i dzisiaj, słyszeliśmy o tym też wcześniej. Projekt ten pieczony, przechowywany itd.
w wielu przypadkach jednoznacznie rozstrzyga tę
sprawę, ale trzeba przypomnieć, że istnieje konwen- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
cja europejska, która określa, jakie zasady, jeśli cho- Sejmu Stefan Niesiołowski)
dzi o kontrolę tego typu, powinny być stosowane
w państwach Unii Europejskiej. Przypomnę, że zgod- Wysoki Sejmie! Pan poseł Ast poruszył jedną
nie z art. 8 konwencji europejskiej takie działania z bardzo ważnych spraw, a mianowicie chodzi o to,
muszą zawierać gwarancje prawne stosowane do kon- czy na gruncie obecnej konstytucji można by było
troli działań właściwych służb. Jedną z zasad rządów dojść na podstawie przepisów o dobrach osobistych
prawa jest to, że ingerencja ze strony organów władzy i ich ochronie do pewnych rozwiązań lub logicznego
wykonawczej w prawa jednostki powinna być przed- wyjaśnienia nowych przepisów. W moim przekonaniu
miotem skutecznej kontroli, a kontrola ta powinna można to uczynić, ale okazuje się, że w praktyce po-
być przeprowadzana przez organy sądowe. Obecny szliśmy w innym kierunku.
projekt ustawy do tego właśnie zmierza. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wnoszę o skie-
Mówiąc o pozytywach tej ustawy, trzeba wspo- rowanie projektu do Komisji Nadzwyczajnej. Nie
mnieć, po pierwsze, o obowiązku informowania Sej- może być tak, że w zależności od tego, która komisja
mu i Senatu przez prokuratora generalnego o danych, sobie życzy, będziemy do niej kierować projekt.
co prawda bardzo ogólnych, dotyczących zarządza- Pierwszeństwo, o czym już mówiłem w poprzednim
nych podsłuchów, ale jest to już istotny postęp w sto- wystąpieniu, ma Komisja Nadzwyczajna, jeżeli nie,
sunku do tego, co mieliśmy dotychczas. Po drugie, to ją rozwiążmy, wtedy będziemy mieli sprawę wy-
jaśnioną. Natomiast nie może być takiej sytuacji, że
o wykorzystywaniu tych materiałów w procesach.
regulamin swoje, przepisy swoje, zasady ustalone
Pan minister zwrócił uwagę na to, że dotyczy to tyl-
przez Sejm swoje, a potem zaczynamy to wszystko
ko tych przypadków, które zostały wymienione
wrzucać do jednego kotła. Tak być nie może. Może-
w ustawie. Nie może być tak, że stosuje się to do każ- my mieć do czynienia z odwrotną zasadą – opinie
dego przypadku postępowania karnego, ale tylko do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i wszyst-
przestępstw najcięższych. Materiały te mogą być wy- kich innych kierowane będą do Komisji Nadzwyczaj-
korzystywane przede wszystkim w przypadku tego nej. Dziękuję.
typu przestępstw. (Poseł Marek Ast: Czyli komisji właściwych.)
Sprawą bardzo istotną jest także problem położe-
nia tamy, o czym mówił kolega Ast. Chodzi o udostęp-
nianie tych materiałów dla innych celów aniżeli te Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
przypadki, w których zastosowano kontrolę, i tylko
w ramach tych postępowań karnych. Dziękuję bardzo.
Niewątpliwie ważną sprawą jest także kontrola
sądu nad wnioskami. Mieliśmy do czynienia z wielo-
ma przypadkami, kiedy był to prawie mechanizm. Poseł Józef Zych:
Nikt tego nie badał, wnioski były niedookreślone,
zapisywano jakiś numer telefonu albo go nawet nie Panie pośle, pan jednak nie był pewien, co to jest
podawano i, swoją drogą, to wyszło. komisja właściwa. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: powaniem przygotowawczym w sądach rejonowych,

a nad postępowaniem przygotowawczym i czynno-
Dziękuję bardzo panu marszałkowi. ściami operacyjno-rozpoznawczymi w sądach okrę-
Pan poseł Jan Widacki, Demokratyczne Koło Po- gowych, to nadzór będzie, tak jak do tej pory, tylko
selskie Stronnictwa Demokratycznego. iluzoryczny. Dlatego mam nadzieję, że w toku dal-
Proszę bardzo, panie profesorze. szych prac legislacyjnych ewidentnie – wydaje mi się
– fundamentalny brak zostanie uzupełniony.
Bardzo szanuję pana marszałka Zycha i zwykle
Poseł Jan Widacki: się z nim zgadzam, ale w tej jednej kwestii polemi-
zowałbym. Ta ustawa dotyczy sprawy, która aktu-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! alnie jest rozpoznawana przez Komisję Administra-
Z satysfakcją należy odnotować, że po ponad dwóch cji i Spraw Wewnętrznych. W toku prac legislacyj-
latach rząd zorientował się, iż sprawa czynności nych jest ustawa o czynnościach operacyjno-rozpo-
operacyjno-rozpoznawczych, a w szczególności kwe- znawczych. Byłoby bardzo niefortunnie, gdyby
stia kontroli nad kontrolą operacyjną, czyli tym nad tą ustawą pracowała inna komisja. Mogłoby
fragmentem czynności operacyjno-rozpoznawczych, dojść do kolizji tych dwóch projektów i mielibyśmy
który ma najmocniejszy wpływ na prawa i wolności sprzeczne rozwiązania. Wydaje się, że z tego wzglę-
obywatelskie, wymaga jakiejś ingerencji, i to inge- du lepiej, aby ten projekt ustawy trafił do Komisji
rencji ustawodawcy. Jeszcze nie tak dawno w odpo- Administracji i Spraw Wewnętrznych. Mam nadzie-
wiedzi na interpelację rząd zapewniał, że wszystko ję, że znajdzie się tam także zalegający u pana mar-
jest w porządku i żadna zmiana, w szczególności szałka projekt poselski – nie mój, jak powiedział pan
zmiana legislacyjna nie jest tu potrzebna. Wszystkie poseł Matwiejuk, a poselski projekt, który w szero-
zmiany proponowane w projekcie są słuszne i celowe. kim zakresie dopełnia tę ustawę i ustawę o czynno-
One rzeczywiście nie utrudnią funkcjonowania ściach operacyjnych. Te trzy projekty powinny być
służb, a lepiej, przynajmniej formalnie lepiej, będą w jednej komisji.
chronić prawa i wolności obywatelskie. Ustawa Będziemy głosować za dopuszczeniem tego pro-
w szczególności wyraźnie mówi, że kontrolę opera-
jektu do dalszych prac legislacyjnych. W trakcie ich
cyjną stosuje się jedynie wyjątkowo – podkreśla się
trwania będziemy zgłaszać (Dzwonek) nasze wnioski,
wyjątkowość tej instytucji – i jeszcze określa się, że
o których mówiłem. Mam tylko jedną uwagę.
może być stosowana wtedy, kiedy inne środki oka-
Panie marszałku, zajmę dosłownie 30 sekund.
załyby się bezskuteczne lub nieprzydatne. To jest
Pan minister powiedział, że informowanie o licz-
szalenie ważne.
bie zastosowanych kontroli operacyjnych, których
Ważne jest też to, że przepisem prawa staje się to,
dokonywał prokurator generalny, pozwoli nam ocenić
co dotąd wynikało tylko z orzeczenia Sądu Najwyż-
szego, a mianowicie że wyniki kontroli operacyjnej, aktywność służb. Panie ministrze, aktywność służb
a więc wyniki podsłuchu czy kontroli korespondencji można by rzeczywiście oceniać poprzez liczbę pod-
mogą być wykorzystywane dowodowo tylko w spra- słuchów i kontroli korespondencji, ale lepiej oceniać
wach dotyczących przestępstw, w stosunku do któ- ją, badając statystykę. Do tej pory Główny Urząd
rych można było taką kontrolę zarządzić. Statystyczny nie dostaje danych z Centralnego Biura
Projekt ustawy teoretycznie wzmacnia kontrolę Antykorupcyjnego, z Agencji Bezpieczeństwa We-
sądu nad czynnościami operacyjnymi, w szczegól- wnętrznego. Nie wiemy, ile przestępstw ujawniają te
ności nad kontrolą operacyjną, i kontrolę prokura- formacje. To, o czym pan mówił, trzeba by do czegoś
tora nad ogółem czynności operacyjno-rozpoznaw- odnieść. Jeżeli byśmy wiedzieli, jaki procent prze-
czych. Oczywiście nadzór niezawisłego sądu nad stępstw stwierdzonych ujawniają poszczególne służ-
kontrolą operacyjną jest czymś szalenie ważnym, by i w ilu przypadkach stosują kontrolę operacyjną,
niezwykle istotnym z punktu widzenia zasad pań- to mielibyśmy rzeczywiście jakąś wskazówkę, czy
stwa prawa. Rzecz w tym, aby ta kontrola nie była któraś służba nie jest nadaktywna. Natomiast o po-
tylko formalna, nominalna, żeby nie powiedzieć fik- wszechną statystykę kryminalną doprosić się nie
cyjna, bo taka jest do tej pory. Ta nowelizacja do- możemy. To, co podaje Główny Urząd Statystyczny,
daje sądowi nowe zadania, natomiast nie przyzna- to są tylko dane Komendy Głównej Policji i nie doty-
je mu żadnych nowych instrumentów. Tę kontrolę czą one przestępstw ujawnionych, czyli stwierdzo-
będą wykonywać dalej wydziały karne sądów po- nych i wykrytych przez CBA, ABW, Żandarmerię
wszechnych, które rozpoznają normalne sprawy Wojskową, Straż Graniczną i wszystkie inne forma-
karne, w związku z tym będą one załatwiane, tak cje. Dziękuję bardzo.
jak dotąd, na pięć minut przed wokandą i pięć minut
po wokandzie.
Ten projekt ustawy nowelizuje kilka ustaw, ale Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
jeżeli nie znowelizuje się dodatkowo Prawa o ustroju
sądów powszechnych i jeżeli w sądach powszechnych Dziękuję panu posłowi.
nie powstaną wydziały do spraw nadzoru nad postę- Proszę bardzo, pan marszałek Zych.
Poseł Józef Zych: Poseł Piotr Stanke:
W celu sprostowania. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-

strze! Procedowany projekt ustawy był konsultowany
społecznie. Jedną z organizacji zajmujących się tą
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: problematyką od wielu lat jest Helsińska Fundacja
Praw Człowieka. Pozytywnie zaopiniowała ona kie-
Tak, proszę. runek zmian zaproponowany w projekcie, wskazując
przy tym, że zakres podawanych informacji staty-
stycznych powinien być szerszy. Społeczeństwo przez
Poseł Józef Zych: swoich przedstawicieli w parlamencie powinno mieć
bowiem wgląd w działania państwa w tej bardzo de-
Panie Marszałku! Panie Pośle! Wysoki Sejmie! Ja likatnej sferze. Jak czytamy w uzasadnieniu, propo-
również z panem posłem Widackim, znakomitym zycja ta nie została jednak uwzględniona. Moje pyta-
prawnikiem, w sprawach prawniczych zawsze się nie dotyczy tego, czy nie należałoby się zastanowić,
zgadzam. Mówiłem tylko o zasadzie i wnosiłem o to, być może w toku dalszych prac legislacyjnych, nad
bo tak regulaminowo wypadałoby, ale przyrzekam, uwzględnieniem tego postulatu przy racjonalnej i me-
że pan mnie przekonał, iż pracowaliście i że jest to rytorycznej ocenie skutków proponowanego rozwią-
najbardziej odpowiedzialna komisja. Nie uczynię ni- zania. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
czego, co mogłoby tej zasadzie czy waszemu życzeniu
zaszkodzić. Niech komisje pracują, oby tylko skutecz-
nie i porządnie. (Oklaski) Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Pan poseł Jarosław Stolarczyk, Platforma Oby-
watelska.
Przechodzimy do pytań.
Są cztery osoby.
Poseł Jarosław Stolarczyk:
Nie ma więcej chętnych?
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Zamykam listę.
Słuchając teraz pierwszego czytania projektu ustawy
Ustalam czas na zadanie pytania na jedną minutę.
o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego,
Poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Lu-
odczuwam pewną satysfakcję z proponowanej przej-
dowe. rzystości i jawności działań operacyjnych, jakie będą
mieć miejsce po wejściu w życie tych zmian. Mam
jednak pytanie: Czy przewidziane jest wprowadzenie
Poseł Mirosław Pawlak: odpowiedzialności karnej za użycie materiałów zgro-
madzonych już po okresie kontroli operacyjnej, jed-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- nak w zupełnie innej sprawie, np. w czasie kampanii
strze! Mam trzy pytania. wyborczej, czyli…
Po pierwsze, kto i w jakich szczególnych sytu- (Poseł Jan Widacki: Przekroczenie uprawnień.)
acjach może zaskarżyć postanowienie, o którym …jaka będzie kara za niezniszczenie materiałów
traktuje nowelizowany przepis art. 237 § 2, i jakie operacyjnych po zakończeniu kontroli przy braku
będą tego skutki procesowe? dowodów winy? Dziękuję.
Po drugie, w jaki konkretny sposób w chwili obec-
nej odbywa się kontrola operacyjna stosowana przez
Żandarmerię Wojskową, skoro nowelizowany przepis Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
art. 31 ust. 1 ustawy o Żandarmerii Wojskowej i woj-
skowych organach porządkowych nakłada tyle skom- Dziękuję panu posłowi.
plikowanych procedur? Pan poseł Marek Ast, Prawo i Sprawiedliwość.
Po trzecie, czy nowelizacja ustawy Kodeks postę-
powania karnego wprowadzi zakaz wykorzystywania
dowodów uzyskanych w wyniku kontroli operacyjnej Poseł Marek Ast:
w innych postępowaniach niż karne? Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Moje pytanie jest następujące: Czy znane są panu
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: przypadki – w ciągu minionych 10, a nawet 20 lat,
czyli od roku 1990 – wyrażenia zgody przez prokura-
Dziękuję panu posłowi. turę na wykorzystanie materiałów operacyjnych w spra-
Pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedliwość. wach z oskarżenia prywatnego czy w procesach cywil-
Poseł Marek Ast nia Żandarmerii Wojskowej w tym zakresie ograni-

czone są do zwalczania tej najpoważniejszej przestęp-
nych poza tym jednym głośnym przypadkiem dzien- czości, w której zwalczaniu właściwa jest Żandarme-
nikarza „Rzeczpospolitej”? To jest moje pytanie. ria Wojskowa. Organy te mogą stosować również
Szkoda, że wyszedł pan marszałek Zych. Ale w isto- kontrolę operacyjną opartą dokładnie na tych sa-
cie co do właściwości komisji zaistniał tutaj pewien mych podstawach i regułach, jakie tą nowelizacją
kłopot, dlatego, mówiąc o właściwej komisji, miałem wprowadzamy do innych poszczególnych służb, czyli
na myśli tę, którą uzna za stosowną Prezydium Sej- tylko w sprawach o przestępstwa określone w kata-
mu. Dziękuję bardzo. logu przestępstw, w których dana służba jest upraw-
niona do kontroli operacyjnej, a dowodowe wykorzy-
stanie jest możliwe na tych samych zasadach, po
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: uzyskaniu z sądu, wyłącznie w postępowaniu sądo-
wym. Dwa są tylko wyjątki, kiedy materiały zgroma-
Dziękuję bardzo panu posłowi. dzone w trakcie kontroli operacyjnej, czyli w czasie
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- podsłuchów, mogą być wykorzystywane poza postępo-
pana. waniem karnym w sprawie o przestępstwo tzw. kata-
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu logowe. O jednym z tych wyjątków mówiłem – to są
w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Zbi- informacje istotne dla bezpieczeństwa państwa, któ-
gniewa Wronę. re zbiera Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Proszę bardzo, panie ministrze. i Agencja Wywiadu. Jest jeszcze drugi wyjątek, o któ-
rym w swoim wystąpieniu nie wspomniałem, ale po-
nieważ został wywołany temat z zakresu uprawnień
Podsekretarz Stanu Żandarmerii Wojskowej, to o nim powiem. Nie doty-
w Ministerstwie Sprawiedliwości czy on oczywiście żandarmerii, ale kontroli skarbo-
Zbigniew Wrona: wej. Tutaj rzeczywiście przewidujemy możliwość
wykorzystywania – tak jak to jest obecnie, tylko
Dziękuję, panie marszałku. zmieniamy troszkę procedurę – wyników kontroli
Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę z tej dyskusji i z gło- operacyjnej w celu kontroli skarbowej. Czyli nie tylko
do zwalczania przestępstw, ale również w postępo-
sów zaprezentowanych w imieniu klubów i kół posel-
waniu kontrolnym podatkowym. I tutaj nie wydaje
skich. Wskazują one na to, że czeka nas ważna i cie-
się, aby było to nieuzasadnione. Jednak interes pań-
kawa praca w dobrej atmosferze. Nikt nie kwestiono-
stwa, również ten ekonomiczny, i zadania, dla któ-
wał zasadniczych idei tego projektu. Oczywiście że
rych została powołana kontrola skarbowa, w pełni to
jest pełna możliwość, od tego jest parlament, aby dys-
uzasadniają, pod warunkiem że będzie nad tym spra-
kutować nad szczegółami, ale cieszę się, że będą to
wowana odpowiednia kontrola.
raczej tylko szczegóły, a nie jakaś batalia o zasadni- Kolejne pytanie pana posła Pawlaka: Czy Kodeks
cze zręby tej regulacji. postępowania karnego wprowadza zakaz wykorzy-
Padały konkretne, szczegółowe pytania. Na pew- stywania dowodów w innych postępowaniach niż
no będzie padać ich cała masa i będziemy rozstrzygać postępowanie karne? Mówiłem o tym dość szczegó-
te kwestie w toku posiedzeń komisji i podkomisji, łowo. Oczywiście że wprowadza. Co więcej, powiem
jakakolwiek by ona nie była. Rzeczywiście wydaje mi jeszcze, iż nie tylko w innych niż karne, ale wprowa-
się, jeżeli mogę się odnieść do tej kwestii... Też prawie dza zakaz wykorzystywania dowodów również w po-
zawsze zgadzam się z panem marszałkiem Zychem, stępowaniach karnych, lecz nie w tych najpoważniej-
ale ze względu na specyfikę tych prac byłbym skłon- szych karnych, tylko w tych karnych o przestępstwa
ny prowadzić je jednak w ramach tej komisji, która niekatalogowe, o przestępstwa w sprawach nieobję-
zajmuje się czynnościami operacyjno-rozpoznawczy- tych tym katalogiem. W innych karnych też nie bę-
mi. Natomiast oczywiście wszystkie pozostałe komi- dzie można wykorzystywać materiałów uzyskanych
sje, w zakresie działania których pozostaje ta sprawa, w toku kontroli operacyjnej, przykładowo w sprawach
powinny przedstawić swoje opinie. karnych prowadzonych z oskarżenia prywatnego
Przechodząc do pytań szczegółowych, pan poseł albo w karnych o stosunkowo lżejsze przestępstwa,
Pawlak pyta o to, kto może zaskarżyć i do kogo po- które nie zostały wymienione w tych katalogach,
stanowienie w trybie art. 237 § 2. W tym przypadku w ustawie o Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii
stosuje się ogólne zasady Kodeksu postępowania kar- Wojskowej, ABW i innych służbach prowadzących te
nego. Tego typu decyzje, jeżeli są w pierwszej instan- czynności.
cji, podlegają zaskarżaniu do właściwego sądu nad- Pan poseł Stanke pyta o postulaty komisji helsiń-
rzędnego, czyli obowiązuje droga sądowa. skiej w sprawie rozszerzenia danych statystycznych
Kwestia Żandarmerii Wojskowej. Otóż nie mówi- na temat stosowanych kontroli operacyjnych. Istot-
łem o wszystkich służbach, bo rzeczywiście w Polsce nie w toku prowadzonych konsultacji społecznych
mamy wiele służb, które – dziewięć, tak – ustawowo komisja helsińska pozytywnie ustosunkowała się do
uprawnione są do stosowania kontroli operacyjnej. tego projektu, ale podniosła kwestię szczegółowości
Jedną z nich jest Żandarmeria Wojskowa. Uprawnie- i zakresu przekazywanych danych, zgłaszając postu-
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wać się według reguł, które zapewniają poszanowa-
Sprawiedliwości Zbigniew Wrona nie tajemnicy, bo to jest tajemnica państwowa. Ale
w istocie nie ma szczególnych zakazów, które by unie-
lat, aby one były jeszcze bardziej szczegółowe. W na- możliwiały ich wykorzystanie, i to był jeden z głów-
szej ocenie projekt dobrze wyważa interes państwa, nych motywów, jak Wysokiej Izbie to przedstawiałem,
interes jego bezpieczeństwa, związany jednak z pew- przystąpienia do prac nad regulacją w tym zakresie.
nym ograniczeniem dostępności tych danych i zacho- Ważnym elementem jest bezwzględny zakaz dowodo-
waniem poufności pewnego zakresu danych, i interes wy. To jest chyba drugi, a właściwie trzeci, Wysoka
społeczny, który wymaga, aby informacje na temat Izba, taki bezwzględny zakaz dowodowy w polskim
ilości zastosowanych kontroli operacyjnych, infor- Kodeksie postępowania karnego, poza tajemnicą spo-
macje na temat ilości wniosków i informacje na te- wiedzi i tajemnicą obrończą, których się nie da nijak
mat ilości odmów, co bardzo ważne, jako że to jest uchylić. Jest to więc chyba trzeci zakaz dowodowy,
właśnie przełom, bo tego do tej pory nie było, były którego uchylania też tutaj nie przewidujemy. Zaka-
uwzględnione w ustawie. I to się w tej ustawie znaj- zów dowodowych w ogóle jest dużo w procesie kar-
dzie, jeżeli Wysoka Izba ją przyjmie. nym, ale większość z nich może być decyzją jakiegoś
Pan poseł Stolarczyk pytał o odpowiedzialność organu uchylana w szczególnych okolicznościach.
karną osoby, która wbrew obowiązkowi nie zniszczy W przypadku tego zakazu nie ma możliwości jego
tych materiałów. Takiego szczególnego przepisu nie uchylenia.
ma, ponieważ obowiązuje w tym zakresie art. 231 Wysoka Izbo! Jeszcze raz dziękuję za tę debatę
Kodeksu karnego odnoszący się do przestępstwa po- i już się cieszę na dalsze prace, w których, mam na-
tocznie zwanego przestępstwem urzędniczym, który dzieję, będę miał przyjemność uczestniczyć w komisji
jest przepisem subsydiarnym. Gdy nie ma szczegóło- i podkomisji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
wego przepisu, który opisywałby dany czyn, to jest
przepis, który stanowi, że funkcjonariusz publiczny
zawsze, ilekroć, nie dopełniając obowiązku lub prze- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
kraczając swoje uprawnienia, działa na szkodę dobra
publicznego lub dobra jednostki, odpowiada karnie. Dziękuję panu ministrowi.
Tak więc jest przepis karny i w sposób ewidentny ten Zamykam dyskusję*).
przepis miałby zastosowanie. Chyba że niezniszcze- Wprawdzie marszałek Zych prosił, żeby skierować
nie tych materiałów spowoduje dalej idące konse- do komisji kodyfikacyjnej ten projekt…
kwencje, np. zostaną one świadomie wykorzystane (Poseł Krystyna Łybacka: On się wycofał.)
do ujawnienia tajemnicy albo będą wykorzystane
…ale wcześniej już była podjęta decyzja przez
przeciwko komuś, do jego pomówienia o coś, czego
marszałka Sejmu o skierowaniu go do Komisji Admi-
nie uczynił, to wtedy będą miały zastosowanie inne
nistracji i Spraw Wewnętrznych i w obecnym stanie
przepisy, dotyczące ochrony dóbr osobistych, odpo-
nie ma możliwości tej decyzji zmienić. Może to zrobić
wiedzialności za pomówienia czy zniesławienia, jak
tylko Prezydium Sejmu. Tak że ta sprawa na razie
i przepisy dotyczące ujawnienia tajemnicy. Natomiast
jest bezprzedmiotowa.
samo niezniszczenie wbrew obowiązkowi będzie ro-
Na podstawie art. 87 ust. 2 w związku z art. 39
dziło odpowiedzialność karną z art. 231 Kodeksu
ust. 2 regulaminu Sejmu marszałek Sejmu, po zasię-
karnego.
gnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm
Pan poseł Ast pytał o przypadki używania mate-
skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy
riałów operacyjnych w sprawach innych, prywatno-
Kodeks postępowania karnego oraz niektórych in-
skargowych. Nie są mi znane takie statystyki – my-
ślę, że nikt nie prowadził takich statystyk – ale po- nych ustaw, zawarty w druku nr 2915, do Komisji
wiedziałem już w swoim wystąpieniu, że obecnie ta Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpa-
regulacja jest wybitnie niekonsekwentna, bo na wej- trzenia, z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji
ściu, gdy się składa wniosek i decyduje o dopuszczal- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, Ko-
ności podsłuchu, to precyzyjnie zakreślony jest krąg misji do Spraw Służb Specjalnych, Komisji Obrony
spraw, w których to może być zastosowane, a przy Narodowej oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw
tzw. wyjściu, czyli wtedy gdy już mamy legalnie zgro- Człowieka.
madzony materiał i go wykorzystujemy, nie ma żad- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
nych ograniczeń szczególnych, poza ogólnymi prze- propozycję przyjął.
pisami dotyczącymi przekazywania materiałów zgro- Sprzeciwu nie słyszę.
madzonych w jednym postępowaniu do wykorzysta- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po-
nia w jakimś innym postępowaniu. Te przepisy są rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kul-
bardzo ogólne i właściwie jedyne ograniczenie, które tury Fizycznej, Sportu i Turystyki o rządowym
tutaj funkcjonuje, przewidują przepisy dotyczące za- i poselskim projektach ustaw o sporcie (druki
chowania rygorów w zakresie ochrony tajemnicy. nr 2313, 2374 i 2940).
Rzeczywiście, to przekazywanie z jednych akt spra-
wy do drugich tych materiałów musi, i to w obecnym *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
stanie prawnym oczywiście jest przewidziane, odby- łączniku nr 1.
Projekty ustaw o sporcie 43
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski narodowej federacji sportowej w sporcie olimpijskim

lub paraolimpijskim lub innej uznawanej przez Mię-
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji dzynarodowy Komitet Olimpijski. Ma to zapewnić
pana posła Ireneusza Rasia. zachowanie odpowiednich standardów, które gwa-
Proszę bardzo, panie pośle. rantuje zarówno Karta Olimpijska, jak i Światowy
Kodeks Antydopingowy. Ta nowa ustawa, która
w sposób bardziej doskonały jest państwu przedsta-
Poseł Sprawozdawca Ireneusz Raś: wiana przez Komisję Kultury Fizycznej, Sportu i Tu-
rystyki w sprawozdaniu, jest odpowiedzią na wyzwa-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nia wynikające z globalnego charakteru sportu, bę-
W imieniu Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Tu- dzie lepiej odpowiadała międzynarodowemu dzisiaj,
rystyki mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie globalnemu charakterowi sportu na świecie. Za spra-
o rządowym i poselskim projektach ustaw o sporcie wą tych regulacji polskie związki będą mogły więc
zawartych w druku nr 2313, jeśli chodzi o druk rzą- efektywniej w tych relacjach międzynarodowych
dowy, i 2374, jeśli chodzi o druk poselski. Druk spra- uczestniczyć.
wozdania ma numer 2940. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 23 październi-
Jak państwo pamiętacie, 23 października odbyli- ka Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na 52. posiedzeniu
śmy na tej sali pierwsze czytanie projektów ustaw skierował powyższe projekty do Komisji Kultury Fi-
o sporcie. W uzasadnieniu potrzeby uchwalenia nowej zycznej, Sportu i Turystyki w celu rozpatrzenia. Ko-
ustawy wówczas to referujący pan minister Giersz, misja na posiedzeniu w dniu 4 listopada 2009 r. po-
obecny również dziś, wskazywał na konieczność wołała podkomisję nadzwyczajną do rozpatrzenia
wprowadzenia nowych regulacji prawnych w sporcie, rządowego i poselskiego projektów ustaw o sporcie.
dostosowania prawa sportowego do standardów mię- Podkomisja obradowała na 9 posiedzeniach w 12-
dzynarodowych. Wskazał również, że nowa ustawa -osobowym składzie, była to niełatwa praca. Pań-
ma w sposób znacznie lepszy wypełniać zapisy Kon- stwo pozwolicie, że wymienię osoby, które pracowa-
stytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z jej prze- ły ciężko nad finalnym, dziś prezentowanym spra-
pisami zawartymi w art. 68 ust. 5 władze publiczne wozdaniem. W pracach wzięli udział pan poseł An-
popierają rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza wśród drzej Biernat, pan poseł Andrzej Bętkowski, pani
dzieci i młodzieży. Nowa ustawa, jeśli ją uchwalimy, poseł Magdalena Gąsior-Marek, pan poseł Adam
zerwie z dotychczasową tendencją do nadmiernej re- Hofman, który był zastępcą przewodniczącego, pan
gulacji prawnej oraz interwencji organów władzy poseł Jan Kamiński, mówiący to poseł – pełniłem
publicznej w tym zakresie. Sport, jak mówili wówczas funkcję przewodniczącego podkomisji – pan poseł
nie tylko minister, ale i posłowie, którzy prezentowa- Adam Rogacki, pan poseł Aleksander Sopliński, pan
li stanowiska swoich stronnictw politycznych w trak- poseł Tadeusz Tomaszewski, pan poseł Bogusław
cie pierwszego czytania, jest dobrem publicznym, Wontor i pan poseł Wojciech Ziemniak. Chcę rów-
które państwo powinno wspierać ze względu na jego nież jako przewodniczący podkomisji stwierdzić, że
znaczenie społeczne i edukacyjne. aspekty wielkiej wagi podnosili posłowie spoza tego
Nie bez znaczenia jest również fakt, iż w traktacie składu, którzy często brali udział w debacie nad
lizbońskim sport jest wskazany jako jeden z istotnych konkretnymi zapisami. Byli to posłowie Grzegorz
obszarów polityki unijnej. Ustawa, jeśli ją przyjmie- Janik i Roman Kosecki.
my, zmieni obowiązujący dziś system prawny w ob- Chcę też wymienić ekspertów powołanych przez
szarze sportu. Z dwóch ustaw, których zapisy się podkomisję – tu wielkie podziękowania dla pana prof.
wielokrotnie dezaktualizowały, będziemy mieć jedną Andrzeja Szwarca, dr. Jerzego Raciborskiego, mece-
ustawę o sporcie, dziś funkcjonuje bowiem ustawa nasa Marka Pałusa. Również jako ekspert społeczny
o kulturze fizycznej oraz ustawa o sporcie kwalifiko- pracował pan Wiesław Wilczyński. W posiedzeniach
wanym. W ten sposób precyzyjniej będzie można in- uczestniczyli najczęściej pan minister sportu i tury-
terpretować prawo sportowe w Polsce. styki Adam Giersz, minister Krystyna Szumilas,
Nowa ustawa określi zakres niezbędnej interwen- która reprezentowała stanowisko Ministerstwa Edu-
cji państwa, przy zachowaniu zasady respektowania kacji Narodowej, oraz przedstawiciele ministrów:
autonomii organizacji sportowych. Dokonamy dere- skarbu państwa, sprawiedliwości, spraw wewnętrz-
gulacji, ale nowymi zapisami spowodujemy, i będzie nych i administracji, obrony narodowej, zdrowia, fi-
to bardzo czytelne, że odpowiedzialność za wyzna- nansów, infrastruktury, nauki i szkolnictwa wyższe-
czanie reguł współzawodnictwa spadnie na polskie go oraz NIK, PKOL, Polskiego Komitetu Paraolim-
związki sportowe. Państwo poprzez ministra sportu pijskiego, COS, LZS, TKKF, AZS, Szkolnego Związ-
będzie tylko sprawować nadzór nad realizacją tych ku Sportowego, Polskiej Federacji Sportu Młodzieżo-
zadań. wego, Federacji „Sport dla Wszystkich”, oraz przed-
Nowatorskie jest również to, i było to przedmio- stawiciele organizacji samorządowych.
tem ówczesnej wstępnej debaty, iż utworzenie pol- Podkomisja w dniu 5 stycznia 2010 r. zakończyła
skiego związku sportowego będzie możliwe po przed- prace i przedłożyła swoje sprawozdanie Komisji Kul-
łożeniu zaświadczenia o przynależności do między- tury Fizycznej, Sportu i Turystyki. Komisja Kultury
44 Projekty ustaw o sporcie
Poseł Sprawozdawca Ireneusz Raś tują Rzeczpospolitą Polską w imprezach rangi igrzysk
olimpijskich i igrzysk paraolimpijskich.
Fizycznej, Sportu i Turystyki rozpatrzyła ww. spra- Jeśli chodzi o zapisy art. 16 ust. 3 w rozdz. 4 „Nad-
wozdanie podkomisji na posiedzeniach w dniach 17 zór nad polskim związkiem sportowym”, zapropono-
marca oraz 7 i 8 kwietnia br. i rekomenduje Wysokiej waliśmy, aby minister właściwy do spraw kultury
Izbie przyjęcie tego sprawozdania. Przedkłada też fizycznej miał prawo żądać udostępnienia odpisów
wnioski mniejszości autorstwa pana posła Wontora, uchwał władz polskiego związku sportowego oraz
które znajdują się w sprawozdaniu na początku. udzielenia pisemnych wyjaśnień dotyczących działal-
Szanowni Państwo! W toku prac komisja, podko- ności polskiego związku sportowego. Rekomendowa-
misja wcześniej, uwzględniła bardzo wiele uwag i przy- liśmy ten zapis, ponieważ z jednej strony wydawał się
jęła wiele poprawek, które oczywiście miały różny nam bardziej precyzyjny, a z drugiej strony w prak-
charakter. Najczęściej były to poprawki legislacyjne, tyce ten zapis już się sprawdza w ustawie o stowarzy-
redakcyjne i doprecyzowujące, ale wiele było również szeniach.
merytorycznych i zasadniczych. O tych najważniejszych Jeśli chodzi o ten sam rozdział, dotyczący nadzo-
zaraz powiem. Ponieważ obradowaliśmy nad dwoma ru nad polskim związkiem sportowym, i ten sam
projektami ustaw, za bazowy projekt został przyjęty art. 16 w sprawozdaniu, proszę zwrócić uwagę na
projekt rządowy, czyli projekt z druku nr 2313. jeszcze jedną zmianę. Otóż doprecyzowaliśmy w ust.
Jeśli chodzi o najistotniejsze zmiany, które w pod- 5, że kontrola dokonywana przez ministra w polskim
komisji i komisji zostały przyjęte i które mają istotny związku sportowym jest prowadzona pod względem
wpływ na funkcjonowanie sportu w Polsce, zwrócić legalności, celowości, gospodarności i rzetelności, ale
trzeba uwagę po raz kolejny na doprecyzowanie art. 2. w zakresie wykorzystania środków publicznych. To
Przypomnę, chodzi tutaj o nową definicję sportu, któ- jest poprawka doprecyzowująca. W toku prac wiele
ra określa, że sportem są wszelkie formy aktywności związków na tę kwestię zwracało uwagę. Ta popraw-
fizycznej. Co do kolejnej dużej debaty, którą toczyli- ka została przyjęta i ma zasadniczy charakter, więc
śmy, to państwo zwrócą uwagę na art. 7 w rozdziale ją wymieniam.
„Polski związek sportowy” – dopisaliśmy tu ust. 3: Był również spór, który pozostał do rozstrzygnię-
W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie cia przy głosowaniu nad wnioskiem mniejszości. Le-
do polskiego związku sportowego stosuje się przepisy wica proponowała, w ślad za przedłożeniem posel-
ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzy- skim, aby w art. 22 ust. 2 dopisać tryb odwoławczy
szeniach. od decyzji ministra. Po konsultacjach z Biurem Le-
Jeśli chodzi o art. 9, dokonana została istotna gislacyjnym, po konsultacjach z naszymi ekspertami,
zmiana. Zwrócę uwagę, iż ust. 1 został wykreślony chciałbym powiedzieć, że kiedy piszemy w ust. 2, że
z propozycji rządowej. Tam zapisano graniczną licz- minister właściwy do spraw kultury fizycznej doko-
bę osób, które mogą zasiadać w zarządach polskich nuje danej czynności w drodze decyzji, to w sposób
związków sportowych – przyjęto, że może to być nie naturalny od tej decyzji przysługuje odwołanie do
więcej niż 12 osób. Zostało to wykreślone. W debacie sądu administracyjnego, a więc zapisanie tego byłoby
uznaliśmy, że byłaby to za daleko idąca ingerencja nadmierne. Mam nadzieję, że posłowie, którzy pro-
w autonomię organizacji pozarządowych, jakimi są ponowali tę poprawkę, skutecznie się wycofali z tej
polskie związki sportowe. Natomiast, co jest istotne, propozycji.
w ust. 3 pkt 3 dodaliśmy zapis, że członkiem zarzą- Bardzo dużą zmianą w porównaniu z propozycją
du polskiego związku sportowego nie może być oso- z pierwszego czytania jest zmiana, która polega na
ba, która była skazana prawomocnym wyrokiem za całkowitym wykreśleniu rozdziału „Rozstrzyganie
umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo sporów w sporcie”. Generalnie ten rozdział dotyczył
skarbowe ścigane z oskarżenia publicznego. Chodzi kwestii regulacji funkcjonowania trybunału arbitra-
nam o podkreślenie, że ta ustawa ma walczyć żowego przy Polskim Komitecie Olimpijskim. Nasz
z wszelkimi przejawami patologii w obszarze pol- główny ekspert pan profesor Szwarc, który posiłko-
skiego sportu. wał się ekspertyzami również innych wybitnych
Inną istotną zmianą, na którą chcę zwrócić uwa- prawników – odsyłam do biuletynu z posiedzenia ko-
gę, jest zmiana w art. 13. Pani posłanka Magdalena misji, gdzie można całą tę dyskusję prześledzić
Gąsior-Marek zawnioskowała, aby do tej ustawy, – stwierdził, iż nie ma potrzeby tworzenia w omawia-
gdzie się mówi o imprezach rangi igrzysk olimpij- nym projekcie ustawy regulacji dotyczącej trybunału
skich i igrzysk paraolimpijskich, wpisać igrzyska arbitrażowego. Profesor Szwarc stwierdził, że byłoby
głuchych i objąć tą regulacją sportowców, którzy bio- to nadmierne, gdyż trybunał już dziś może funkcjo-
rą udział w takich zawodach. Wpisaliśmy to w art. 13. nować, na podstawie decyzji wewnętrznych polskich
Ta regulacja ustawowa jest nie tylko w art. 13, ale związków sportowych, i to może funkcjonować ze
jeszcze wielokrotnie to zostało powtórzone, wszędzie wszystkimi trzema kompetencjami, na które w pro-
tam, gdzie to było potrzebne – nie będę wymieniał jekcie ustawy wskazywał również pan minister
tych wszystkich artykułów. Objęliśmy sportowców, Giersz. Trybunał, przypomnę, miał pełnić, po pierw-
którzy uczestniczą w igrzyskach głuchych, tymi sa- sze, funkcję sądu polubownego, po drugie, funkcję
mymi regulacjami co sportowców, którzy reprezen- polegającą na rozpoznawaniu środków zaskarżenia
Poseł Sprawozdawca Ireneusz Raś Jeśli chodzi o art. 36, była kontrowersja, której
do czasu przyjęcia sprawozdania nie rozstrzygnęli-
od niektórych rozstrzygnięć dyscyplinarnych podej- śmy do końca. Chodzi o to, kiedy osoba, która uzy-
mowanych w polskim związku sportowym, a po trze- skuje świetny wynik sportowy, czyli medal olimpij-
cie, funkcję opiniodawczo-konsultacyjną. Nie ma ski albo paraolimpijski, albo podczas igrzysk głu-
potrzeby regulować tego w ustawie o sporcie. Dziś chych, może otrzymać uposażenie z tytułu tego
polskie związki sportowe mogą to regulować swoimi wyniku sportowego.
wewnętrznymi decyzjami. Niemniej jednak, chcę na (Poseł Zbigniew Pacelt: Świadczenie.)
to zwrócić uwagę, komisja miała taką intencję, aby Świadczenie.
pan minister Giersz, pod patronatem Komisji Kultu- Jest tutaj wpisana cezura, że trzeba ukończyć
ry Fizycznej, Sportu i Turystyki, tę wiedzę skutecz- 40. rok życia. Były pytania, co z tymi sportowcami,
nie rozpowszechnił wśród działaczy polskich związ- którzy uzyskali to świadczenie przed wejściem w ży-
ków sportowych. Oni do tej pory nie mają wiedzy, że cie tej regulacji, czy prawo powinno działać wstecz.
może to funkcjonować inaczej, poza regulacją usta- Zostawiliśmy sobie tę kwestię do dnia dzisiejszego.
wową. W związku z tym jeśli tylko ta ustawa zostanie Mój kolega Andrzej Biernat złoży podczas wystąpie-
przez Wysoki Sejm przyjęta, w najbliższych dniach, nia klubowego poprawkę, która będzie zapobiegać
mam nadzieję, pan minister Giersz publicznie zobo- temu, aby prawo działało wstecz, czyli dziś wszyscy
wiązał się do przygotowania wespół z nami konferen- sportowcy, którzy uzyskali ten świetny wynik spor-
cji w celu poinformowania ludzi związanych z pol- towy, będą uzyskiwać te świadczenia przed ukończe-
skim sportem o tym, w jaki sposób może funkcjono- niem 40. roku życia, jeśli taka sytuacja nastąpi, że
wać trybunał arbitrażowy, który nie został uwzględ- zwrócą się z wnioskiem o to. Z kolei od następnych
niony w tej ustawie. igrzysk olimpijskich, igrzysk paraolimpijskich, igrzysk
Kolejne istotne zmiany zawarte są w rozdz. 6 głuchych ta regulacja, jeśli w najbliższym czasie wej-
„Wspieranie sportu przez organy władzy publicznej”, dzie w życie, będzie już regulowała sytuację osób,
nad którym też odbyła się debata. Wielkie zmiany, które ukończyły 40. rok życia.
które zaproponowało ministerstwo, zostały jeszcze Jeśli chodzi o rozdział 7: Bezpieczeństwo w spo-
skorygowane. Taką zmianą jest zmiana w art. 28, rcie, to była w tym zakresie generalna dyskusja
gdzie mówi się, jakie dotacje samorząd terytorialny z doradcami, naszymi ekspertami, czy ten rozdział
może przekazać na funkcjonowanie klubu sportowe- powinien w takim charakterze znajdować się w tej
go. Otworzyliśmy trochę ten katalog. Były bowiem ustawie, która miała deregulować, a nie miała zawie-
uwagi pana posła Tomaszewskiego, że ten katalog rać zbędnych zapisów, że to nie jest miejsce, aby ten
jest zamknięty, że będzie znowu interpretowany rozdział z tymi zapisami tutaj się znajdował.
przez RIO nie tak, jak życzyłyby sobie kluby sporto- W związku z tym, że w Ministerstwie Spraw We-
we, a przede wszystkim jednostki samorządu teryto- wnętrznych i Administracji nadal trwają prace nad
rialnego. Otworzyliśmy ten katalog, dodając sformu- ustawą o bezpieczeństwie w górach i nie wiemy, kie-
łowanie „w szczególności”. A zatem dotacja, o której dy one zakończą się skuteczną decyzją Rady Mini-
mówię, może być przeznaczona w szczególności na: strów i będziemy się tym zajmować na tej sali, a ob-
– i tu jest wymienionych kilka punktów, które zosta- szar, który jest regulowany w dzisiejszych ustawach,
ły przytoczone dla zobrazowania możliwości. Sfor- jest na tyle istotny, bo dotyczy bezpieczeństwa, zde-
mułowanie „w szczególności” daje możliwość pewnej cydowaliśmy się jednak pozostawić te zapisy do cza-
elastyczności przy podejmowaniu decyzji. Zawsze su przygotowania tamtej ustawy. Ona będzie to
jednak – taka jest filozofia tej ustawy – musi to być ewentualnie korygować.
decyzja rady gminy czy rady sejmiku województwa Oczywiście była bardzo wielka debata dotycząca
małopolsk… sejmiku samorządowego. rozdziału 8: Kwalifikacje zawodowe w sporcie. Było
(Poseł Krystyna Łybacka: Niekoniecznie małopol- w tym zakresie wiele korekt, mniejszych, większych.
skiego.) Wiem, że kontrowersje pozostały. Niektórzy mają
Niekoniecznie małopolskiego. Pochodzę z tego dalsze swoje uwagi, ale uważamy, że te zapisy o kwa-
regionu, więc od razu mi się nasunęła ta nazwa. lifikacjach zawodowych w sporcie, które znalazły się
Dopisaliśmy również w tym sugerowanym kata- w rozdziale 8, są i tak dość rozległe, ponieważ, jak
logu pkt 5, aby można było sfinansować stypendia przekonywał minister Giersz na posiedzeniach nie-
sportowe i wynagrodzenia dla kadry szkoleniowej. malże każdej podkomisji i komisji, takie regulacje
To są istotne zmiany. w innych krajach w ogóle nie mają miejsca. Jest to
Jeśli chodzi o art. 30, to został zaproponowany inaczej regulowane.
cały artykuł z druku poselskiego. Chodzi tu o to, aby Zwalczanie dopingu w sporcie, rozdział 9. Pewne
samorządy terytorialne mogły powoływać rady spor- zapisy zostały doprecyzowane, ten rozdział został
tu. One dzisiaj funkcjonują. Ta poprawka z druku ulepszony w swoich zapisach.
poselskiego została w całości przyjęta i stanowi dziś Jeśli chodzi o rozdział 10, nastąpiła duża zmiana.
art. 30, czyli zdecydowaliśmy, że rady sportu mają Jak państwo zauważacie, niektóre z tych zapisów nie
powstawać w jednostkach samorządu terytorialnego były zawarte wprost w ustawie o sporcie, tylko były
obligatoryjnie. pokazane i były zmieniane w ustawie o Kodeksie kar-
Poseł Sprawozdawca Ireneusz Raś umocnienie pozycji klubu sportowego, czwarty – okre-
ślenie zasad funkcjonowania polskich związków spor-
nym. Dzisiaj na wniosek pana prof. Szwarca zostały towych, piąty – wprowadzenie zaostrzonych przepisów
one dla przejrzystości wpisane wprost do ustawy, tak karnych do zwalczania przestępstw przeciwko zasa-
żeby lepiej można to było czytać, korzystać z tego dom rywalizacji sportowej.
i – jak to on mówił – nie psuć zapisów tamtych ustaw. W pierwszym obszarze – w ograniczeniu regla-
Pozostałe kwestie mają już charakter legislacyjny mentacji sportu poprzez deregulację – zastępujemy
i charakter redakcyjny. Według mnie to sprawozda- dwie obowiązujące ustawy: o kulturze fizycznej
nie jest warte poparcia. z 1996 r. i o sporcie kwalifikowanym z 2005 r., jedną
Na zakończenie chciałbym tylko serdecznie nowoczesną konstrukcją prawną otwartą, a nie her-
w tym momencie... Nad tymi przepisami pracowali- metyczną, zawierającą tylko niezbędne przepisy ce-
śmy ponad pół roku i w pracach tych zapisali się lowe dla rozwoju sportu.
zarówno śp. marszałek Jerzy Szmajdziński, który Zasada „co nie jest zabronione, to jest dozwolone”
referował druk poselski w październiku, jak i śp. daje możliwości rozwoju sportu w pozostałych obsza-
prezes PKOl Piotr Nurowski. Oni często w tych pra- rach niedotyczących sportów regulowanych przez
cach brali udział osobiście. Myślę, że jako sprawoz- związki sportowe. Kultura fizyczna, w tym sport, jest
dawca powinienem dzisiaj przywołać te osoby. Mam sferą wolności obywatelskich, częścią konstytucyj-
nadzieję, że będą tam z góry dalej prowadzić prace nych praw kulturalnych, które nie mogą być obcią-
nad tą ustawą, tak aby była ona, jeśli się da, jeszcze żane nadmierną regulacją prawa i interwencjoni-
doskonalsza po dzisiejszych państwa poprawkach zmem państwa.
i po pracach w Senacie. W Unii Europejskiej są państwa, które nie posia-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! dają żadnych aktów specyficznych dla sportu. Wielka
Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski) Brytania, Niemcy, Włochy, Holandia, Szwecja dosko-
nale funkcjonują w obszarze kultury fizycznej w opar-
ciu o zasady ogólne, a kraje te należą do potęg spor-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: towych świata. Są też jednak takie kraje, również
potężne, które mają niezwykle rozbudowany system
Dziękuję panu posłowi. reglamentacji prawnej sportu. Chodzi o kraje takie
Sejmu ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- jak Francja czy Hiszpania.
rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad- W naszej ustawie staraliśmy się dostrzec zalety
czeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń obydwu modelowych rozwiązań i znaleźć coś, co po-
w imieniu kół. trafiłoby wykorzystać według nas najlepsze zapisy
Otwieram dyskusję. dla funkcjonowania sportu w Polsce. Problem w pro-
Głos zabierze pan poseł Andrzej Biernat, Platfor- jektowaniu nowej ustawy polegał na znalezieniu zło-
ma Obywatelska. tego środka pomiędzy zasadą respektowania zasad
autonomii ruchu sportowego a zakresem niezbędnej
ingerencji państwa.
Poseł Andrzej Biernat: Przyjęliśmy, że państwo powinno regulować spra-
wy sportu tylko wtedy, gdy ma on wymiar narodowy,
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! związany głównie z reprezentowaniem Polski na
W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- igrzyskach olimpijskich, mistrzostwach świata czy
watelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko Europy, zaś państwo nie powinno zajmować się orga-
w sprawie sprawozdania komisji o poselskim i rządo- nizowaniem życia sportowego w pozostałych obsza-
wym projektach ustaw o sporcie. rach, tylko powinno stwarzać korzystne dla obywa-
Jak już zauważył pan poseł sprawozdawca, po- teli infrastrukturalne i finansowego warunki do
nad 6 miesięcy pracujemy nad projektem ustawy uprawiania sportu.
o sporcie. W toku prac podkomisji, a później komisji Przyjęliśmy zatem, że po pierwsze, państwo nie
uwidoczniły się duże różnice w podejściu do proble- ingeruje w sport, gdy nie ma on charakteru współza-
matyki sportu polskiego. Wymogi współczesności, wodnictwa organizowanego przez polskie związki
nasza przynależność do struktur Unii Europejskiej sportowe lub przez inne przez nie upoważnione pod-
wymusiły na nas stworzenie konstrukcji nowocze- mioty. Po drugie, uprawianie sportu poza systemem
snej ustawy o sporcie, która nie tylko porządkuje polskich związków sportowych jest wolne i nie pod-
sprawy sportu, zamykając je w jednym akcie praw- lega reglamentacji. Po trzecie, zasady uprawiania
nym, ale także nawiązuje do tez zawartych po raz sportu określają polskie związki sportowe, uwzględ-
pierwszy w aktach prawnych Unii Europejskiej niając przepisy federacji międzynarodowych. Po
w traktacie lizbońskim. czwarte, przyjęliśmy europejski model sportu, zgod-
Główne cele nowej regulacji dotyczą pięciu obsza- nie z którym w państwie działa jedna narodowa fe-
rów sportu. Pierwszy obszar to ograniczenie prawnej deracja w jednym sporcie.
regulacji, drugi to dostosowanie regulacji prawnych Dostosowując naszą ustawę do regulacji praw-
sportu do standardów Unii Europejskiej, trzeci – nych Unii, wykorzystaliśmy art. 165 traktatu lizboń-
Poseł Andrzej Biernat Pracując nad ostatecznym brzmieniem ustawy,

bardzo gorąco spieraliśmy się, mimo że każdemu
skiego, w którym po raz pierwszy w historii Unii z nas leżało na sercu dobro sportu i przyświecała
Europejskiej tworzy się nową politykę unijną i obszar nam intencja, żeby polski sport zajmował jak najlep-
wsparcia: sport. Wykorzystaliśmy zawartą tam defi- szą pozycję. Często mieliśmy jednak bardzo rozbież-
nicję sportu. Sport oznacza wszelkie formy aktywno- ne zdania co do ostatecznych zapisów. Przeglądając
ści fizycznej, które przez uczestnictwo doraźne lub ostateczny efekt prac podkomisji i komisji zawarty
zorganizowane stawiają sobie za cel wypracowanie w sprawozdaniu, Klub Parlamentarny Platforma
lub poprawienie kondycji fizycznej i psychicznej, roz- Obywatelska postanowił zaproponować kilka popra-
wój stosunków społecznych lub osiągnięcie wyników wek. Większość z nich ma charakter legislacyjno-re-
sportowych na wszelkich poziomach. Tak więc spor- dakcyjny, ale jest również kilka o charakterze mery-
tem jest praktycznie każdy przejaw jakiejś zwiększo- torycznym.
nej aktywności fizycznej. Po pierwsze, proponujemy zmiany w art. 32 ust. 6,
Dotychczas sport był postrzegany bardzo wąsko
bowiem uważamy, że celowe jest objęcie regulacją
oraz utożsamiany ze sportem wyczynowym i rywa-
umożliwiającą uzyskanie stypendium sportowego
lizacją w ramach klubów i związków sportowych.
zawodniczki, która stała się niezdolna do uprawiania
Nasza definicja zmienia to podejście, traktując
sport wyczynowy jako jeden z obszarów sportu. sportu na skutek nie tylko urodzenia dziecka, ale
Pojęcie kultury fizycznej nie funkcjonuje w Unii. i samej ciąży. Dochodzi bowiem do sytuacji, w której
Zostało zastąpione przez pojęcia wychowania fi- zawodniczka zachodzi w ciążę i z powodu różnych
zycznego i sportu. okoliczności nie jest w stanie urodzić dziecka np. na
W ustawie tej umacniamy pozycję klubu sporto- skutek poronienia, przez co staje się częstokroć nie-
wego. Klub ma mieć charakter korporacyjny i działać zdolna do uprawiania sportu. W chwili obecnej prze-
jako osoba prawna. Utrzymujemy jednak uproszczo- pisy zawarte w projekcie ustawy o sporcie oraz w obo-
ną formę rejestracji klubów nieprowadzących dzia- wiązującej ustawie o sporcie kwalifikowanym prze-
łalności gospodarczej poprzez wpis do ewidencji pro- widują sytuację, w której stypendium sportowe może
wadzonej przez starostę. Dotyczy to głównie uczniow- otrzymać wyłącznie członkini kadry, która stała się
skich klubów sportowych, których jest w Polsce po- niezdolna do uprawiania sportu wskutek ciąży i uro-
nad 6 tys. W nich najłatwiej i najszybciej można dzenia dziecka. Takie rozwiązanie jest dyskryminu-
uprawiać zarówno rekreacyjną, jak i wyczynową, jące w stosunku do kobiet, które zaszły w ciążę
formę sportu. Rozszerzamy możliwość wsparcia klu- i stały się niezdolne do uprawiania sportu pomimo
bów ze środków publicznych poprzez udzielanie do- faktu nieurodzenia dziecka.
tacji przez jednostki samorządu terytorialnego, moż- Poprawka 2. wzmacnia bezpieczeństwo na obiek-
liwość kapitałowego udziału jednostek samorządu tach sportowych i przeciwdziała powstawaniu wy-
terytorialnego w klubach sportowych działających padków na tychże obiektach, a także wprowadza
w formie spółek prawa handlowego (zmiana w art. 63 nowy system informowania o niebezpieczeństwach,
ustawy o gospodarce komunalnej), wprowadzenie jak chociażby o zagrożeniu lawinowym.
ulgi w podatku CIT dla spółek sportowych przeka- Poprawka 3. dotycząca art. 85 ust. 3 ma na celu
zujących dochody na sport młodzieżowy (zmiana utrzymanie dotychczasowej granicy wieku 35 lat,
art. 59 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób którego osiągnięcie uprawnia do otrzymania świad-
prawnych). czenia przez osoby, które zdobyły medal olimpijski
Wreszcie ustawa wzmacnia centralną pozycję na- przed dniem wejścia w życie ustawy. Ta podwyższona
rodowych federacji sportowych, a zasada: jeden zwią-
granica wieku osób otrzymujących świadczenia za-
zek w jednym sporcie, porządkuje scenę sportową
cznie obowiązywać dopiero od olimpiady w Londynie,
w Polsce. Sprawia to, iż polskie związki sportowe
która będzie miała miejsce w 2012 r.
uzyskują szerokie kompetencje w zakresie organizo-
W poprawce 4. nadajemy nowe brzmienie art. 41
wania współzawodnictwa, powoływania kadry naro-
dowej, ustanawiania reguł sportowych, organizacyj- dotyczącemu kwalifikacji zawodowych w sporcie. Po-
nych, dyscyplinarnych i reprezentowania w między- prawka ta polega na tym, że niektóre ze szczegóło-
narodowych organizacjach sportowych. W ustawie wych regulacji przenosimy z materii ustawowej do
o sporcie potwierdzamy monopol polskich związków aktu wykonawczego, bo łatwiej jest regulować pewne
sportowych poprzez określenie minimalnych warun- niedające się przewidzieć sytuacje poprzez wprowa-
ków ustrojowych zapewniających przejrzystość i de- dzanie zmian w akcie wykonawczym niż przez nowe-
mokratyczne reguły w ich działaniu. Ten akt prawny lizację ustawy. To wszystko. Pozostałe poprawki, jak
wzmacnia rolę państwa w zwalczaniu patologii (do- już wcześniej powiedziałem, mają charakter legisla-
ping, korupcja) zagrażających współczesnemu spor- cyjno-redakcyjny.
towi, poprzez ich kryminalizację. Zaostrzamy kary Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen-
za korupcję do 8 lat więzienia, rozszerzamy penali- tarny Platforma Obywatelska wnosi o uchwalenie
zację o udział w zakładach wzajemnych oraz zwane projektu ustawy wraz z załączonymi poprawkami.
płatną protekcją powoływanie się na wpływy. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: towy”, „współzawodnictwo sportowe”, „zawodnik”,

„trener” czy „sędzia”.
Bardzo dziękuję panu posłowi. Ze spraw szczegółowych regulowanych w przedkła-
Pan poseł Andrzej Bętkowski, Prawo i Sprawie- danym projekcie o sporcie należy zwrócić uwagę na:
dliwość. — znaczną ingerencję w zasady organizacyjne
i finansowe polskich związków sportowych, co jest
zapisane w art. 9 projektu,
Poseł Andrzej Bętkowski: — nowe podejście do finansowania sportu przez
organy władzy publicznej – rozdział 6 projektu:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wspieranie sportu przez organy władzy publicznej,
Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego — propozycję zmiany ustawy z dnia 20 grudnia
Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko wo- 1996 r. o gospodarce komunalnej, dopuszczającą po-
bec sprawozdania Komisji Kultury Fizycznej, Sportu siadanie przez gminę akcji lub udziałów w klubach
i Turystyki o rządowym i poselskim projektach ustaw sportowych działających w formie spółek kapitało-
o sporcie (druki nr 2313, 2374 i 2940). wych – art. 61 projektu,
Po prawie 6-miesięcznym procedowaniu przez — zmiany w ustawach szczegółowych: o Policji,
Wysoki Sejm nad ww. projektami ustaw Komisja Kul- o świadku koronnym, Kodeksie karnym, o odpowie-
tury Fizycznej, Sportu i Turystyki przedkłada dzisiaj dzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronio-
do uchwalenia Wysokiej Izbie propozycję ustawy ne pod groźbą kary, o Centralnym Biurze Antyko-
o sporcie w wersji w dużej mierze różniącej się od rupcyjnym, wynikające z przyjęcia nowych przepisów
przedłożenia, jakie Sejm w dniu 23 października karnych dotyczących zwalczania dopingu i korupcji
2009 r. skierował do komisji kultury fizycznej do roz- w sporcie.
patrzenia. Wprowadzone zmiany są zasadne i popie- Jak już wspomniałem wcześniej, zagadnienia do-
rane przez mój klub. Dotyczą one na przykład rad tyczące kultury fizycznej i sportu regulują dwie usta-
sportu czy rozstrzygania sporów w sporcie. wy: ustawa o kulturze fizycznej, relatywnie stara,
Rządowy projekt ustawy stał się podstawą do dys- zawierająca szczątkowe przepisy, które w wielu
kusji na temat nowego zdefiniowania obowiązków aspektach nie przystają do obecnej rzeczywistości
podmiotów publicznych w obszarze sportu oraz no- i potrzeb z zakresu kultury fizycznej, oraz ustawa
wego podejścia do regulacji prawnych z zakresu spor- o sporcie kwalifikowanym z 2005 r., która miała po-
tu kwalifikowanego. Jak już zostało powiedziane, rządkować sprawy związane z wyczynowym upra-
przedkładany po pracach w podkomisji i komisji pro- wianiem sportu.
jekt zakłada uchylenie dotychczas obowiązujących Jednocześnie wiele innych regulacji odnosi się
ustaw, czyli ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kul- do określonych zadań związanych z kulturą fizycz-
turze fizycznej i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o spo- ną, np.:
rcie kwalifikowanym. — ustawa o samorządzie gminnym w art. 7 ust. 1
Podstawowe założenia projektu nowej ustawy, pkt 10 stanowi, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb
wywiedzione z przepisu konstytucyjnego, opierają się wspólnoty z zakresu kultury fizycznej i turystyki,
na dwóch zasadach w zakresie reglamentacji prawnej w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
w ramach kultury fizycznej. Pierwsza zasada dotyczy jest zadaniem własnym gminy,
wolności uprawiania i organizowania kultury fizycz- — ustawa o samorządzie powiatowym w art. 4
nej, a druga – pomocniczości państwa we wskazanym ust. 1 pkt 8 stwierdza, że powiat wykonuje określone
obszarze i zakresie. W wyniku przyjęcia tych zasad, ustawami zadania publiczne o charakterze ponad-
w projekcie sprowadzono regulacje odnoszące się do gminnym w zakresie kultury fizycznej i turystyki,
obszaru kultury fizycznej i sportu jedynie do wybra- czy wreszcie
nych zagadnień z zakresu sportu. Ten świadomy — ustawa o samorządzie województwa w art. 14
wybór spowodował, że został stworzony całkowicie ust. 1 pkt 11 stanowi, że samorząd województwa wy-
nowy akt normatywny, skupiający w ramach jednej konuje zadania o charakterze wojewódzkim, określo-
całościowej regulacji problematykę dotyczącą sportu ne ustawami w zakresie kultury fizycznej i sportu.
będącego przecież częścią szeroko pojętej kultury Jak widać z przywołanych przepisów, odniesienie
fizycznej, który to akt zawiera jedynie podstawowe, do zadań z zakresu kultury fizycznej, a nie tylko
jak już tu wspomniano, regulacje. Projektodawcy sportu, jest osią konstrukcji obowiązków organów
– dotyczy to zwłaszcza projektu rządowego – oparli samorządu terytorialnego. W toku prac nie została
koncepcję nowej ustawy na tezie, że przedmiotem tej doprecyzowana sfera zadań z obszaru kultury fizycz-
regulacji powinien być tylko sport, jako najistotniej- nej i ich finansowania przez samorządy terytorialne.
szy element kultury fizycznej. W projekcie odstępuje Wydaje się niewłaściwe powierzenie jednakowych
się też od podziału na sport profesjonalny i sport zadań z zakresu tworzenia warunków sprzyjających
amatorski. Nie zdefiniowano takich pojęć, które są rozwojowi sportu jednostkom samorządu terytorial-
fundamentalne dla prawidłowego rozumienia norm nego wszystkich stopni. Rezygnacja w projekcie
tej regulacji, jak m.in. „kultura fizyczna”, „klub spor- z określenia zadań jednostek samorządu terytorial-
Poseł Andrzej Bętkowski Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

nego w zakresie kultury fizycznej wykraczających Dziękuję bardzo panu posłowi.
poza sport może powodować ograniczenie finansowa- Głos zabierze pan poseł Bogusław Wontor, Le-
nia przez te jednostki przedsięwzięć dotyczących re- wica.
kreacji i rehabilitacji ruchowej oraz wychowania fi-
zycznego. Jest to zasadnicza obawa mojego klubu
dotycząca przedkładanego sprawozdania. Poseł Bogusław Wontor:
Za krok wstecz w zakresie pobudzania aktywno-
ści fizycznej dzieci i młodzieży należy uznać również Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
brak ustawowego określenia liczby godzin wychowa- W imieniu Klubu Poselskiego Lewica pragnę przed-
nia fizycznego dzieci i młodzieży szkół podstawo- stawić stanowisko w sprawie rządowego i poselskiego
projektów ustaw o sporcie (druki nr 2313, 2374
wych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Prze-
i 2940).
niesienie tej problematyki do ustawy z dnia 7 wrze-
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa-
śnia 1991 r. o systemie oświaty jest w pełni uzasadnie Ministrze! Trudno jest mi dzisiaj przedstawiać
nione, ale na mocy tej ustawy określenie w drodze sprawozdanie klubu, ponieważ do tego wystąpienia
rozporządzenia obowiązkowego wymiaru godzin nie przygotowywał się Jerzy Szmajdziński, pod którego
gwarantuje tej liczby godzin wychowania fizycznego kierownictwem powstawał poselski projekt ustawy,
w ciągu tygodnia, które są zawarte w art. 19 ust. 2 który jeszcze 23 października ubiegłego roku podczas
ustawy o kulturze fizycznej. Oczywiście nic nie stoi pierwszego czytania przedkładał go Wysokiej Izbie.
na przeszkodzie, aby normy te zostały zachowane lub Mam nadzieję, że jego duch zmotywuje nasz wszyst-
zwiększone, jednak wydaje się, że ustawowe zagwa- kich do uchwalenia ustawy, która będzie dobrze słu-
rantowanie minimalnych norm zajęć wychowania żyła polskiemu sportowi i poprzez swoje zapisy ułatwi
fizycznego jest dobrym sposobem na rozwój odpo- funkcjonowanie klubów czy związków sportowych,
wiedniej bazy w szkołach do prowadzenia tych zajęć a także wprowadzi korzystne rozwiązania, w tym
w odpowiednich warunkach. finansowe, wspierające nas sport. Myślę, że tego ocze-
W związku z powyższym mój klub poprze 11. kiwał od tej ustawy Jerzy Szmajdziński, a ja i moi
wniosek mniejszości zawarty w sprawozdaniu, doty- klubowi koleżanki i koledzy głęboko w to wierzymy.
czący art. 58. Uważamy również, że 5. wniosek Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas prac
w komisji, a następnie w podkomisji nad tą ustawą
mniejszości zmierza we właściwym kierunku i bę-
ustalono, że projektem bazowym będzie projekt rzą-
dziemy go popierać, gdyż zapisy art. 29 w rozdziale
dowy. Prace w podkomisji i komisji przebiegały bar-
6: Wspieranie sportu przez organy władzy publicznej dzo szybko, często za szybko, bez większego pochyle-
winny być mocniej zdefiniowane, tak aby obowiązki nia się nad istotnymi problemami. Instrumentalnie,
ministra właściwego do spraw kultury fizycznej, jak przy użyciu maszynki do głosowania, były prze-
oświaty, obrony narodowej, spraw wewnętrznych głosowywane poszczególne zapisy z projektu rządo-
i zdrowia były jednoznaczne i nie rodziły możliwości wego. Podejrzewam, że taki tryb pracy spowodował
interpretacyjnych. niską frekwencję na posiedzeniach. Z tego też powo-
Kończąc prezentację stanowiska Klubu Parlamen- du kilkakrotnie trzeba było przerywać prace nad
tarnego Prawo i Sprawiedliwość, proszę, panie mar- tymi projektami. Z powyższego powodu wiele istot-
szałku, aby zechciał pan przyjąć poprawkę mojego nych, ważnych rozwiązań dla polskiego sportu przed-
klubu dotyczącą zmiany 4. w art. 67, która odnosi się stawionych w projekcie Lewicy nie znalazło się
do art. 37a ust. 10. Proponujemy następujący zapis w przedłożonym przez komisję sprawozdaniu. Pan
tego ustępu: 10. Wysokość opłat, o których mowa poseł Biernat podkreślał, że praca nad tym projek-
w ust. 9, nie może być większa niż: 1) 1500 zł – za tem trwa już 6 miesięcy, ale pragnę przypomnieć, że
przeprowadzenie egzaminu, o którym mowa w ust. 8; zakończyliśmy w większości te prace na przełomie lat
2) 50 zł – za wydanie dokumentu, o którym mowa 2009 i 2010, a więc troszeczkę czekaliśmy z tym spra-
w ust. 3 – przy czym opłaty dla uczniów i studentów wozdaniem.
(Poseł Ireneusz Raś: Dziś kończymy.)
w wieku do 26 lat podlegają obniżeniu o 70%. Uzasad-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niezrozumiały
nieniem dla tej poprawki jest umożliwienie szerszej
jest dla klubu Lewica upór posłów Platformy Obywa-
grupie adeptów żeglarstwa uzyskania uprawnień. telskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego związany
Reasumując, Klub Parlamentarny Prawo i Spra- z rozwiązaniami umożliwiającymi ustanawianie i fi-
wiedliwość poprze projekt ustawy o sporcie, zakłada- nansowanie przez klub sportowy stypendiów dla
jąc, że Wysoki Sejm uwzględni zgłaszaną przez mój sportowców. Rząd i samorząd mogą przyznawać sty-
klub poprawkę oraz potraktuje z należytą uwagą pendia, a klub sportowy – nie. Obecnie rządzący,
wnioski mniejszości, o których wspomniałem wcze- a przede wszystkim Platforma Obywatelska, wiele
śniej, przedstawiając stanowisko. Dziękuję za uwagę. mówią o tym, że związki sportowe są źle zarządzane,
(Oklaski) że brak w nich transparentności, a tymczasem nie
Poseł Bogusław Wontor cież dziś niektóre kluby muszą płacić z tego tytułu
po kilkaset tysięcy złotych rocznie. Czy odliczenie
chcą przyjąć rozwiązań porządkujących te zagadnie- przez rodziców od podstawy opodatkowania określo-
nia, np. poprzez wprowadzenie obowiązku uchwala- nej kwoty udokumentowanych wydatków na zajęcia
nia regulaminu dyscyplinarnego oraz wymogu odpo- sportowe ich małoletnich dzieci, tak jak w przypadku
wiedniego wykształcenia dla osób zasiadających zajęć komputerowych, to złe rozwiązanie? Przecież
w organach dyscyplinarnych czy kontrolnych. to rozwiązanie nie tylko jest zachętą dla rodziców do
Dziwi również posłów Lewicy upór przy zapisach, wysyłania dzieci na zajęcia sportowe, ale również
które na podstawie tej ustawy umożliwiają finanso- porządkuje szarą strefę, jeśli chodzi o organizowanie
wanie przez samorząd tylko klubów sportowych. Py- zajęć sportowych, gdyż organizator, wystawiając ra-
tamy zatem po raz kolejny, co ze związkami sporto- chunek, będzie musiał prowadzić normalną, a nie,
wymi, które np. na terenie któregoś z miast będą jak to czasami bywa, wirtualną księgowość.
organizować mistrzostwa Europy. Co ze stowarzysze- W imieniu klubu Lewica proponuję także nowe
niami, takimi jak Ludowe Zespoły Sportowe, Akade-
rozwiązania w ustawie o podatku dochodowym od
micki Związek Sportowy, Szkolny Związek Sportowy
osób prawnych, które mają być zachętą do wspiera-
Start itp.? Co z realizacją zadań, np. szkolenia woje-
nia finansowego polskiego sportu. Tyle mówi się
wódzkiego, przez wojewódzkie stowarzyszenia inter-
dyscyplinarne? Czy ta ustawa nie ma być dla nich? ostatnio o relacjach między akademiami wychowa-
Czy nie miała im pomóc w funkcjonowaniu w kore- nia fizycznego a sportem. Trafiają do nas w tym
lacji z samorządem? zakresie niepokojące informacje, jak chociażby o nie-
Projekt omawianej ustawy w wielu rozwiąza- właściwym traktowaniu klubów AZS przez te uczel-
niach, naszym zdaniem, uwstecznia dotychczasowy nie. Czy nie wskazane byłoby zatem, aby ministrem
dorobek legislacyjny na rzecz polskiego sportu. Przy- właściwym, jeśli chodzi o nadzór nad akademiami
kładem tego mogą być zapisy mówiące o tym, że mi- wychowania fizycznego, tak jak to jest w przypadku
nistrowie sportu czy obrony narodowej, czy też edu- innych uczelni branżowych, był minister sportu?
kacji oraz nauki i szkolnictwa wyższego mogą wspie- Czy minister sportu nie powinien mieć wpływu na
rać, w tym finansowo, rozwój sportu, a nie, jak było jakość i system kształcenia osób, które mają zasilać
do dziś, wspierają. kadrowo polski sport?
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
strze! Tyle się mówi o randze zawodu trenera, o waż- Zdaniem posłów Klubu Poselskiego Lewica najbar-
nej roli, jaką trenerzy odgrywają w polskim sporcie, dziej negatywnym posunięciem w omawianej ustawie
o potrzebie wzmocnienia tak potrzebnego zawodu. jest usunięcie z dotychczasowych zapisów ustawo-
Niestety, zawarte w sprawozdaniu rozwiązania wych obowiązku prowadzenia zajęć wychowania fi-
w tym zakresie nie tylko nie wzmacniają rangi tre- zycznego przez przedszkola i szkoły. Czy posłowie
nera, ale wręcz ją osłabiają. Posłowie PO i PSL zapo- Platformy Obywatelskiej zdają sobie sprawę, że ok.
mnieli także o zawodzie sędziego. W tym przypadku 70% dzieci ma wady zdrowotne, że jest o wiele gorzej
nie tylko nie ma wzmocnienia rozwiązań w tym za- niż np. w latach 50. ubiegłego stulecia? Czy my, po-
kresie, ale wszystkie dotychczasowe rozwiązania słowie, nie powinniśmy dbać o zdrowie dzieci? Czy
zostały wręcz wykreślone z ustawy. W ustawie nig- nie lepiej wydawać pieniądze na profilaktykę zdro-
dzie nie wspomina się o sędziach. Czy takie rozwią- wotną, a taką z pewnością jest sport, niż później na
zania pozytywnie wpłyną na rangę sędziów, a co za leczenie?
tym idzie podniesienie tak ostatnio krytykowanego Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Reasumując,
poziomu sędziowania?
posłowie Klubu Poselskiego Lewica oczekują, że oma-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy
wiana ustawa będzie dla polskiego sportu dobrym
nie proponuje ani jednego nowego rozwiązania wspie-
prawem, które nie tylko zamiast dwóch ustaw przy-
rającego finansowo polski sport. Mimo że w projekcie
nosi jedną, lecz także wnosi konkretne rozwiązania
Lewicy wskazywaliśmy wiele ważnych, istotnych roz-
wiązań, zostały one jednak w całości odrzucone przez organizacyjne i finansowe. Mamy nadzieję, że odpo-
posłów Platformy Obywatelskiej. Pytam zatem, czy wiednie zapisy rozszerzą dostęp do sportu dla wszyst-
nie byłoby wzmocnieniem klubów sportowych i związ- kich, w tym przede wszystkim dla rodzin o niskim
ków, gdyby grunty, budynki i budowle, stanowiące statusie finansowym i społecznym.
obiekty sportowe, w części wykorzystywanej do or- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
ganizacji zajęć treningowych lub zawodów sporto- strze! W związku z tym, co przedstawiłem, w imieniu
wych, były zwolnione z opłat, jak to ma miejsce Klubu Poselskiego Lewica informuję, że swoje głoso-
w przypadku oświaty, wychowania, kultury czy wanie za proponowanym projektem ustawy o sporcie
związków wyznaniowych. Czy zmniejszenie opłaty uzależniamy od przyjęcia przez Wysoką Izbę rozwią-
z tytułu użytkowania wieczystego od klubów i związ- zań proponowanych we wnioskach mniejszości oraz
ków sportowych z 1% do 0,3%, tak jak ma to miejsce w poprawkach, które przedkładam panu marszałko-
w przypadku oświaty, wychowania, kultury czy wi w imieniu Klubu Poselskiego Lewica, druki nr 2313,
związków wyznaniowych, to złe rozwiązanie? Prze- 2374 i 2940. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: lub osiągnięcie wyników sportowych na wszelkich

poziomach.
Dziękuję bardzo panu posłowi za poprawki. Projekt ustawy zawiera uregulowania podstawo-
Pan poseł Jan Kamiński, Polskie Stronnictwo wych zagadnień dotyczących klubów sportowych
Ludowe. jako podmiotów najczęściej występujących w sferze
kultury fizycznej. Projekt ustawy zakłada, że spe-
cjalnej reglamentacji powinien podlegać sport upra-
Poseł Jan Kamiński: wiany i organizowany w ramach polskich związków
sportowych ze względu na szczególną rolę polskiego
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- związku sportowego jako gwaranta odpowiedniego
strze! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stron- zorganizowania określonego sportu w skali ogólno-
nictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić nasze krajowej. Nadzór nad działalnością polskich związ-
stanowisko wobec sprawozdania Komisji Kultury ków sportowych będzie spoczywał na ministrze
Fizycznej, Sportu i Turystyki o rządowym i posel- właściwym do spraw kultury fizycznej. Bardzo istot-
skim projektach ustaw o sporcie. ną kwestią jest umocnienie pozycji Polskiego Komi-
Obecnie obowiązujące ustawy: o kulturze fizycz- tetu Olimpijskiego i Polskiego Komitetu Paraolim-
nej z 18 czerwca 1996 r. oraz o sporcie kwalifikowa- pijskiego w sporcie olimpijskim i paraolimpijskim.
nym z 29 lipca 2005 r., nie do końca realizują wska- Będą one tworzyć pomost między polskimi związ-
zane zasady. Są bardziej instrukcjami organizowania kami sportowymi a organami władzy publicznej.
i uprawiania kultury fizycznej, w tym sportu. Istnie- Istotnym elementem nowej ustawy jest wspiera-
nie dwóch równolegle regulujących kulturę fizyczną nie sportu przez organa władzy publicznej. Regula-
ustaw powoduje problemy interpretacyjne i utrudnia cja przewiduje rozszerzenie możliwości jednostek
prawidłowe stosowanie obowiązujących przepisów. samorządu terytorialnego w zakresie dofinansowy-
Ustawy te nie do końca sprawdziły się w praktyce, wania zadań zlecanych klubom sportowym, jak też
a nawet zawierały regulacje hamujące rozwój kultu- możliwość kapitałowego uczestniczenia gminy w klu-
ry fizycznej. bie sportowym działającym w formie spółki kapita-
Rozwój sportu w Europie i na świecie zmusza nas łowej. Ponadto jednostki samorządu terytorialnego
do sięgania po nowe rozwiązania i opierania się na będą mogły ustanawiać i finansować stypendia
doświadczeniach innych państw. Te rozwiązania mo- sportowe, nagrody oraz wyróżnienia za wybitne wy-
żemy zagwarantować naszym obywatelom poprzez niki sportowe.
wprowadzenie nowej ustawy. Na ręce pana marszał- Ważnym elementem nowej ustawy jest zapewnie-
ka Sejmu zostały złożone dwa projekty ustaw o spo- nie bezpieczeństwa. Uznano za konieczne utrzyma-
rcie: rządowy oraz poselski, co świadczy o dużym nie obowiązku poddawania się badaniom lekarskim
zainteresowaniu problematyką kultury fizycznej. przez zawodników oraz uzyskiwania orzeczenia le-
Przedmiotem projektowanej ustawy jest tylko karskiego o stanie zdrowia umożliwiającym bezpiecz-
sport, jako najbardziej istotny element kultury fi- ne uczestnictwo we współzawodnictwie sportowym.
zycznej. Przyjmuje się definicję sportu ustaloną przez Projektowana ustawa zaostrza konsekwencje w od-
Radę Europy i używaną przez Komisję Europejską. niesieniu do nieuczciwej konkurencji w działalności
Projekt ustawy wprowadza podstawowe założenia sportowej, jak też stosowania dopingu. Wysokość kar
w tworzeniu nowej regulacji w obszarze sportu. Pań- można bez wahania porównać z karami stosowanymi
stwo nie powinno ingerować w sport, gdy nie ma on w przestępstwach gospodarczych. Ustawa przewidu-
charakteru uprawiania lub uczestniczenia we współ- je kary pozbawienia wolności od kilku miesięcy do
zawodnictwie organizowanym przez polskie związki nawet lat dziesięciu.
sportowe lub z ich upoważnienia przez inne podmio- Projekt został poddany szerokim konsultacjom
ty. Uprawianie sportu poza systemem współzawod- społecznym głównie w środowiskach sportowych
nictwa sportowego organizowanego przez polskie i samorządowych. Projekt skierowano do 68 polskich
związki sportowe jest wolne i nie podlega reglamen- związków sportowych, Polskiego Komitetu Olimpij-
tacji prawnej. Zasady uprawiania sportu określają skiego, Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego, Pol-
właściwe polskie związki sportowe, uwzględniając skiej Federacji Sportu Młodzieżowego, Związku Gmin
zasady międzynarodowych federacji sportowych. Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej oraz wielu innych
Uznaje się podstawową zasadę europejskiego modelu ogólnopolskich stowarzyszeń działających w sferze
sportu, zgodnie z którą w państwie działa jedna na- kultury fizycznej. Projekt został skonsultowany ze
rodowa federacja w danym sporcie. Polski związek stowarzyszeniami działającymi na rzecz osób niepeł-
sportowy posiada więc w tym zakresie wyłączne nosprawnych.
kompetencje. W rozumieniu projektu ustawy spor- Jest trochę niezrozumiałe, dlaczego nie zaproszo-
tem są wszystkie formy aktywności fizycznej, które no do dyskusji w podkomisji i komisji Polskiego
przez uczestnictwo doraźne lub zorganizowane wpły- Związku Żeglarskiego, który miał wiele cennych
wają na wypracowanie lub poprawienie kondycji fi- uwag do nowej ustawy o sporcie. 85-letnia działal-
zycznej i psychicznej, rozwój stosunków społecznych ność tego związku na rzecz rozwoju i bezpiecznego
Poseł Jan Kamiński stanem zdrowia naszych dzieci, wadą postawy, to

możliwość ograniczenia kalectwa czy niepełnospraw-
uprawiania żeglarstwa w Polsce powinna być ności już od małego, i to nie tylko dlatego, że się
w pierwszej kolejności zauważona przez kierownic- z tym niestety rodzimy, ale również dlatego, że nie
two komisji. Było chyba trochę inaczej uprawiamy sportu i nie przywiązujemy do tego nale-
Tak szerokie zainteresowanie projektem ustawy żytej wagi. W związku z tym chciałabym przede
świadczy o tym, że istniała konieczność nowelizacji wszystkim zwrócić uwagę na kwestię zmniejszenia
istniejących ustaw dotyczących sportu i kultury fi- obligatoryjności uprawiania sportu czy zajęć wycho-
zycznej, szczególnie w obliczu zbliżających się mi- wania fizycznego w szkołach. Pamiętam czasy, kiedy
strzostw Europy w piłce nożnej, jak też ogromnego powstawała pierwsza ustawa, kiedy wszyscy cieszy-
postępu, jaki dokonał się w tym zakresie w innych liśmy się, że nareszcie lekcje wf. są obligatoryjne,
krajach europejskich. Myślę, że projekt poselski przy- obowiązkowe i że sukcesywnie będziemy zwiększać
czynił się do aktywnej dyskusji wśród członków pod- wymiar zajęć. (Oklaski) Nagle po tylu latach, kiedy
komisji i komisji oraz wśród zaproszonych ekspertów, już udało nam się to wprowadzić w życie, okazuje
jak też innych osób żywo interesujących się nowym się, że istnieje zamiar ograniczenia tego zapisu. Po-
kształtem tworzonej ustawy o sporcie. Ta meryto- pieram poprawkę kolegów, w której znów nawołuje
ryczna dyskusja pozwoliła przyjąć sprawozdanie Ko- się do pewnej obligatoryjności tych zajęć, bo nie wy-
misji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki przed- obrażam sobie, żeby tego nie było. Dzisiaj wiemy, że
stawione w druku nr 2940, które Klub Poselski Pol- spory odsetek młodzieży ma nadwagę, że nauczycie-
skiego Stronnictwa Ludowego poprze. le nie przywiązują wagi do tego, żeby młodzież ćwi-
Jako klub nie zgłaszamy poprawek do tej ustawy, czyła, młodzież zwalnia się z wf. Nie może tak być
gdyż pokryłyby się one merytorycznie z poprawkami, i musimy zrobić wszystko, żeby młodzież naprawdę
które zostały już złożone przez inne kluby. Niemniej kochała rozwój, a jest to możliwe dzięki naszym sta-
jednak podczas trzeciego czytania będziemy meryto- raniom.
rycznie głosować nad ich rozstrzygnięciem. Dziękuję Następna kwestia to kadry w sporcie. Jestem
bardzo. (Oklaski) w związku z tym zdumiona. W swoim życiu byłam
sportowcem, ale później nauczycielem i nauczycielem
akademickim, reprezentuję dyscyplinę: zarządzanie.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: W związku z tym martwi mnie to, że ustawodawca
za małą wagę przywiązuje do kadr instruktorskich
Dziękuję bardzo panu posłowi. i trenerskich, a zupełnie zapomina o kadrze mene-
Głos zabierze pani posłanka Zdzisława Janowska, dżerskiej. Zmniejszenie w tym przypadku wymagań
SDPL. w stosunku do trenerów i instruktorów jest niezwy-
Proszę bardzo, pani poseł. kle naganne. Ze zdumieniem myślałam, że to jest
błąd, ale stwierdziłam, że trenerem klasy pierwszej
może zostać człowiek, który ma tylko maturę. Tre-
Poseł Zdzisława Janowska: nerem klasy drugiej – nie, instruktorem – nie. Nato-
miast trenerem klasy pierwszej można zostać, mając
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowne ukończoną tylko szkołę średnią. Kim jest trener, in-
Posłanki i Szanowni Posłowie! W imieniu koła SDPL struktor czy opiekun, to my dobrze wiemy. To nie jest
pragnę przedstawić stanowisko, które z małymi za- tylko ten, kto miał jakieś wyniki sportowe i chciałby
strzeżeniami i z możliwością wprowadzenia popra- je przekazać młodszemu pokoleniu, to jest lider, przy-
wek będzie pozytywne. Od tego uzależniamy to nasze wódca, opiekun, wychowawca, to jest człowiek, który
stanowisko. Otóż nie chciałabym powtarzać tutaj musi mieć określoną wiedzę; wiedzę, którą zdobywa
znanych, obiegowych opinii na temat wagi uprawia- się w danej specjalności w danej szkole. W związku
nia sportu i kształcenia młodzieży, niemniej jednak z tym nie jest możliwe utrzymanie tego zapisu.
pragnęłabym zwrócić uwagę na kwestię konieczności Wiem, że nad tą poprawką dyskutowano, ale niestety
kochania sportu. Kochania sportu od przedszkola do zostało tak, jak to jest w projekcie.
wieku dorosłego. A jest to możliwe wyłącznie wtedy, Koło SDPL pragnie wprowadzić inne poprawki.
kiedy zarówno państwo, jak i przedstawiciele władz, Przywiązując wagę do kierowania sportem, nie mogę
jak i nasi nauczyciele, wychowawcy oraz nasi rodzice zrozumieć ustawodawcy, Platformy, w obliczu naszej
będą tę miłość kultywować, kiedy będzie się ją kul- wielkiej imprezy 2012 na skalę światową, że nie za-
tywować w naszych domach. Żeby tak się stało, mu- leży mu na ludziach, którzy mają kierować tymi
szą być spełnione warunki natury ustawodawczej wszystkimi imprezami; imprezami, klubami, wielki-
i ustawa w jakimś stopniu wychodzi temu naprzeciw. mi obiektami sportowymi. Człowiek, który mógłby
Nie mówię, że jest idealna, ale ma walory pozytywne, tego dokonać w sposób sprawny, ekonomicznie roz-
które tu były wcześniej podkreślane. sądny, to człowiek wykształcony, posiadający wiedzę
Waga, jaką przywiązujemy do rekreacji i sportu, nie tylko z zakresu zarządzania, ale także wiedzę
to waga, jaką przywiązujemy do naszego zdrowia, to marketingową, finansową. I to jest właśnie specjal-
możliwość ograniczenia tego, co jest negatywnym ność w zarządzaniu sportem. Tak więc nasza popraw-
Poseł Zdzisława Janowska prace związków sportowych m.in. poprzez zmniejsze-

nie liczebności zarządów do 12 osób i coroczną kon-
ka zmierza do wprowadzenia tego zapisu po to, by trolę finansową. To ważne, tym bardziej że ostatnio
zachęcić młodzież i nauczyć ją tego, bo nie można bez ujawniono różnorodne patologie wynikające z braku
określonej, odpowiedniej wiedzy kierować klubem odpowiednich regulacji prawnych. Myślę, że wreszcie
sportowym, stadionem czy jakąkolwiek imprezą. doczekamy się końca tzw. leśnych dziadków i baro-
W naszej poprawce chodzi, po pierwsze, o wprowa- nów z terenu, dlatego że ustawa skraca możliwość
dzenia tytułu zawodowego Menedżer Sportu, po dru-
pozostawania na stanowisku do dwóch kadencji. Moje
gie, o wprowadzenia wymagań wobec tego człowieka,
pytanie do pana ministra: Co będzie, jeżeli FIFA za-
który skończyłby studia na uczelni sportowej (Dzwo-
nek), ale również na uczelni innej ze specjalnością lub protestuje w kwestii Polskiego Związku Piłki Nożnej?
też studia podyplomowe. To miało już miejsce w przeszłości PZPN-u. Dzięku-
Ostatnia jeszcze kwestia, którą chcę podnieść, to ję bardzo. (Oklaski)
polski związek sportowy. Polski związek sportowy
jest tutaj instytucją niezwykle docenioną, i chwała za
to, ale nie jest to instytucja, która może mieć wyłącz- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
nie monopol na swoją działalność i ma mieć określo-
ne prawa. Polski związek sportowy jest instytucją, Dziękuję, panie pośle.
która powinna mieć również obowiązki. Odpowiada Pan poseł Zbysław Owczarski, Prawo i Sprawie-
za daną dyscyplinę sportową, stąd też powinien mieć dliwość.
obowiązek dbania o nią, sprawowania pieczy nad
rozwojem tej dyscypliny sportowej – w pełnej koor-
dynacji z ministrem właściwym – kształcenia mło- Poseł Zbysław Owczarski:
dzieży, jak również kształcenia kadr menedżerskich.
Myślę, że będziemy bardziej usatysfakcjonowani, je- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
śli poprawki Sojuszu jak i poprawki koła SDPL będą Miałem zadać pytanie odnośnie do kwalifikacji trene-
wzięte pod uwagę przez szanowną komisję. Dziękuję ra sportowego klasy pierwszej, ale wyręczyła mnie
bardzo. (Oklaski) pani poseł Janowska w wystąpieniu klubowym. Po-
zwolę sobie zadać inne pytanie. Czy pan minister nie
dostrzega pewnego dysonansu, który powstanie mię-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: dzy definicją sportu oraz kultury fizycznej wynikającą
z projektu tejże ustawy a definicją, która funkcjonuje
Bardzo dziękuję, pani poseł.
Przystępujemy do pytań. Jest 16 osób. już w teorii sportu, teorii wychowania fizycznego, któ-
Proszę bardzo, oczywiście. rą możemy wyczytać po otworzeniu podręczników
Pan poseł także, to 17 osób. akademickich na uczelniach sportowych?
(Poseł Zdzisława Janowska: A, przepraszam, po- Przechodząc już do szczegółów, w art. 2 ust. 2
prawki doniosę.) stwierdza się, że sport wraz z wychowaniem fizycz-
Tak, oczywiście. Nie ma problemu, bo i tak są nym i rehabilitacją ruchową składają się na kulturę
poprawki. fizyczną. Pomija się tu konsekwentnie jeden ważny
(Poseł Zdzisława Janowska: Już, już, jeszcze nie.) element, jakim jest rekreacja ruchowa, najbardziej
Pani poseł, do końca dyskusji proszę przynieść masowa forma aktywności, kultury fizycznej. Anty-
poprawki, tak jest w regulaminie. cypując odpowiedź pana ministra (Dzwonek), że za-
(Poseł Zdzisława Janowska: Tak, tak.) wiera się ona w ust. 1…
Ale jest jeszcze trochę czasu. Panie marszałku, dosłownie 15 sekund.
16., 17. osoba. Zamykam listę. …w ramach definicji sportu, o którym się mówi,
Ustalam czas na 1 minutę. że są to wszelkie formy aktywności fizycznej, to jed-
Pan poseł Stanisław Stec, Lewica.
nak należy to doprecyzować i powiedzieć, że jest pew-
Proszę bardzo, panie pośle.
na różnica między rekreacją ruchową a sportem.
Nie ma.
W takim razie pan poseł Aleksander Sopliński, Rekreacja ruchowa kończy się tam, gdzie zaczyna się
Polskie Stronnictwo Ludowe. rywalizacja. Wtedy już mówimy o sporcie. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Poseł Aleksander Sopliński:

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Procedowana ustawa o sporcie zwiększa autonomię Dziękuję panu posłowi.
sportu, ogranicza interwencję państwa w zakresie Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo
sportu narodowego i olimpijskiego, ma usprawnić Ludowe.
Poseł Mirosław Pawlak: ster właściwy do spraw sportu? Jaka jest pana opinia
w tym zakresie? Nie pytam o opinię rządową, bo ją
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- znam. W art. 72 ustawy o gospodarce nieruchomo-
strze! Pytanie kieruję do strony rządowej oraz pana ściami opłaty z tytułu użytkowania wieczystego
posła sprawozdawcy komisji. Czy zasadne byłoby ustala się według stawki procentowej od ceny nieru-
uzależnianie członkostwa w organach dyscyplinar- chomości. Stawka roczna użytkowania m.in. na cele
nych związku od posiadanego odpowiedniego wy- obronności, przeciwpożarowe, religijne, oświaty, wy-
kształcenia specjalistycznego, o czym traktują wnio- chowanie, działalność naukową wynosi 0,3%, ale na
ski mniejszości? Pytanie drugie: Jaką konkretnie działalność sportową – 1%. Dziś wskutek znacznego
podstawę prawną zawierać będzie zawiadomienie wzrostu cen nieruchomości, przy stosowaniu w nie-
o kontroli sygnowane przez ministra właściwego do których gminach tych cen, opłaty wzrosły dziesięcio-
spraw kultury fizycznej? I ostatnie pytanie: Czy krotnie. Dlaczego zatem rząd nie chce zmniejszyć tej
uprawnienia wynikające z dyspozycji przepisu art. 32 opłaty z 1% do 0,3%? Czy nie uważa pan, panie mi-
ust. 1–5 to wyłączne i niezbywalne prawo ministra, nistrze, że w takim przypadku pieniądze przeznaczo-
czy też może on scedować swe uprawnienia na inny ne na szkolenie młodzieży są przekazywane na rzecz
organ? Jeśli tak, to na jaki? Dziękuję. (Oklaski) gminy, bo trzeba uiścić tę opłatę? W art. 26 ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi się,
że podstawę obliczenia podatku stanowi dochód,
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: z wyłączeniem darowizn m.in. na cele kultury fizycz-
nej. Czy nie uważa pan, panie ministrze, że odlicze-
Bardzo dziękuję, panie pośle. niami powinny być również objęte udokumentowane
Pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedli- wydatki ponoszone przez rodziców, np. opłaty za
wość. szkolenie dziecka w określonym klubie sportowym?
(Dzwonek) Dziś to są kwoty kilkuset złotych. Być
może byłyby one odciążeniem dla osób niewiele zara-
Poseł Piotr Stanke: biających? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Projekt ustawy o sporcie w druku nr 2940 nie
zawiera słowniczka ustawowego zwyczajowo zamiesz-
czanego w jednym z pierwszych paragrafów tak istot-
Dziękuję, panie pośle.
nych aktów prawnych. Taki stan rzeczy umożliwia
Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.
swobodną interpretację najważniejszych pojęć, ta-
kich jak kultura fizyczna czy rekreacja ruchowa,
które obecnie są zdefiniowane w ustawie o kulturze
fizycznej i o sporcie kwalifikowanym. Należy jednak
Poseł Jan Kulas:
zwrócić uwagę, że ustawy te zostaną uchylone zgod-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-
nie z art. 91 pkt 1 i 2 projektu. Jak wiadomo, brak
mie! W moim przekonaniu ta ustawa o sporcie będzie
jasnych i klarownych definicji podstawowych pojęć
jedną z najważniejszych ustaw tej kadencji. W zasa-
z zakresu objętego ustawą może budzić szereg wąt-
pliwości, wadliwych interpretacji czy wręcz nadużyć. dzie można zapytać, dlaczego wcześniej nie udało się
Prawo jest dobre i skuteczne wtedy, gdy nie ma wąt- tej ustawy uchwalić. Z jednej strony ustawa porząd-
pliwości co do znaczenia najważniejszych pojęć. Moje kuje sytuację w polskich związkach sportowych.
pytanie dotyczy tego, czy nie należałoby wzbogacić Przypominamy sobie sytuację PZPN-u, inne patolo-
projektu o wspomniany słownik, podobnie jak ma to gie. W tej chwili: kadencyjność, jasny system prawny,
miejsce w ustawach o kulturze fizycznej i sporcie przejrzystość. To wszystko daje duże szanse na
kwalifikowanym. Dziękuję bardzo. (Oklaski) uzdrowienie tejże sytuacji. Ta ustawa oczywiście
wzmacnia również kluby sportowe, także uczniow-
skie, zwiększa wpływ samorządu terytorialnego na
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: promocję sportu i wspieranie klubów sportowych, w tym
klubów profesjonalnych.
Bardzo dziękuję, panie pośle. (Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: Pytanie.)
Pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica. To był jeden z najważniejszych postulatów. Pyta-
nia dwa krótkie. Pierwsze pytanie dotyczące konsul-
tacji społecznych, ale szczególnie w kontekście kon-
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: sultacji z samorządem terytorialnym. I pytanie dru-
gie: W jakim stopniu ta ustawa przyczyni się do
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! szerszej popularyzacji promocji sportu w całym spo-
Czy nie uważa pan, panie ministrze, że nadzór nad łeczeństwie? To pytanie kieruję szczególnie do pana
uczelniami sportowymi powinien sprawować mini- ministra. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: sprawę nauczania zajęć wychowania fizycznego

w szkołach?
Dziękuję, panie pośle. (Poseł Romuald Ajchler: Panie pośle Kulas, słyszy
Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywa- pan? )
telska. Tak się składa, że gdyby przyjąć regulację, jaką
państwo proponujecie, to za czasów jednego z moich
poprzedników nie byłoby liczby godzin wychowania
Poseł Henryk Siedlaczek: fizycznego w szkołach. Tylko wtedy nie mógł tego
zrobić, bo to było regulowane ustawą. Dlatego bardzo
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! proszę, panie ministrze, aby pan wrócił do tych idei,
Projektowana ustawa, ustalając ramy dla narodowe- które mi pan zaszczepił, a za które jestem wdzięczna.
go ruchu olimpijskiego i paraolimpijskiego, umacnia (Oklaski)
rolę Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Polskiego
Komitetu Paraolimpijskiego odpowiednio w sporcie
olimpijskim, jak i paraolimpijskim. Niewątpliwie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
ważną i akcentowaną rolą tych podmiotów będzie
stworzenie pewnego rodzaju pomostu pomiędzy pol- Bardzo dziękuję, pani poseł.
skimi związkami sportowymi a organami władzy Pan poseł Zbigniew Pacelt, Platforma Obywa-
publicznej. Jednakże po analizie treści ustawy nasu- telska.
wa się pytanie, dlaczego Olimpiady Specjalne Polska
nie zostały do niej wpisane. Gdyby sportowcy z upo-
śledzeniem umysłowym mieli w niej swoje miejsce, Poseł Zbigniew Pacelt:
mogliby na przykład ubiegać się o środki finansowe
na organizację zawodów sportowych. W tym roku Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
organizowane są w Polsce letnie igrzyska Olimpiad strze! W ustawie o finansach publicznych jest prze-
Specjalnych Polska, to chyba pierwsza tej rangi, naj- pis o zmianie formy funkcjonowania istniejących
ważniejsza dla tej grupy zawodników impreza spor- zakładów budżetowych i podane są dwie możliwości
towa w Polsce. Zdaniem pana posła Romana Kosec- przekształcenia tych zakładów. Centralny Ośrodek
kiego, ambasadora Olimpiad Specjalnych Polska Sportu jako zakład budżetowy podlega ministrowi
w piłce nożnej na Europę i Azję, nawet Polski Komi- sportu. Jeszcze nie jest przekształcony w żadną
tet Olimpijski i Polski Komitet Paraolimpijski nie z form proponowanych w ustawie o finansach pu-
organizowały tak dużej imprezy sportowej, jaką dzi- blicznych. Dalej w ustawie o finansach publicznych
siaj organizują Olimpiady Specjalne Polska. zapisano, że minister właściwy może dofinansować
Stąd też pytam, co stanęło na drodze sportowcom nowo powstałe jednostki, o ile zapisano to w innej
z upośledzeniem umysłowym? Dlaczego nie ma ich ustawie. W ustawie o sporcie nie ma żadnego zapisu
w ustawie i dlaczego są pomijani? Moim zdaniem taki dotyczącego COS. Panie ministrze, jak pan planuje
stan rzeczy budzi wątpliwości co do równego trakto- zapewnić możliwość dofinansowania Centralnego
wania podmiotów, zwłaszcza w kontekście przywile- Ośrodka Sportu? Dziękuję.
jów wynikających z projektu ustawy. Czy aby sytu-
acja ta nie przyczyni się do ułomności ustawy? Moim
zdaniem – i środowiska – może to mieć miejsce. Dzię- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
kuję bardzo. (Oklaski)
Pan poseł Andrzej Biernat, Platforma Obywa-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: telska.

Pani posłanka Krystyna Łybacka, Lewica. Poseł Andrzej Biernat:
Proszę bardzo, pani poseł.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do
posła sprawozdawcy.
Poseł Krystyna Łybacka: Panie pośle, w art. 30 tejże ustawy zawarliśmy
obligatoryjne powoływanie rad sportu przy jednost-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! kach samorządu terytorialnego. Czy idąc z duchem
Polskiego sportu pan mnie uczył. To pan mi powie- tej ustawy: jak najmniej ingerencji państwa w sferę
dział takie słynne zdanie, że należy wpisać do ustawy sportu, nie powinniśmy pozostawić jednostkom sa-
zajęcia wychowania fizycznego w szkole, bo nie wi- morządu terytorialnego możliwości podejmowania
dział pan nigdy, żeby umysł nosił tornister – noszą decyzji co do zasadności czy potrzeby funkcjonowania
go mięśnie. Panie ministrze, cóż się stało, że dziś takich rad przy gminie i mieście? Bo przecież to bur-
obniżamy rangę aktu ustawowego, który reguluje mistrz, wójt, prezydent czy rada gminy wybrana
Poseł Andrzej Biernat łających na przykład jako spółki akcyjne za pomoc

publiczną w świetle prawodawstwa unijnego? Bardzo
w wyborach powszechnych odpowiadają za politykę, bym prosił o odpowiedź na te trzy zadane pytania na
również sportową, w gminie, i oni decydują o tym, czy piśmie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
takie rady są im potrzebne, czy też nie. (Oklaski)
Bardzo dziękuję panu posłowi. Pan poseł Jakub Rutnicki, Platforma Obywa-
Pan poseł Jarosław Stolarczyk, Platforma Oby- telska.
watelska.
Poseł Jakub Rutnicki:
Poseł Jarosław Stolarczyk: Bardzo dziękuję.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Podczas procedowania nad ustawą długo dyskutowa-
Chciałbym zapytać o rodzaj penalizacji stosowania liśmy na temat możliwości odpisu od podstawy opo-
dopingu wobec osób małoletnich oraz o doprecyzowa- datkowania kosztów poniesionych przez rodziców na
nie przepisu o karaniu osób podających doping za- ich dzieci, związanych z uprawianiem sportu. Byli-
wodnikom dorosłym bez ich wiedzy. Przykład Kor- śmy bliscy tego, aby przyjąć tę poprawkę.
nelii Marek pokazuje, że bardzo trudno jest udowod- Dlatego mam pytanie do pana posła sprawozdaw-
nić świadome zażycie środków dopingujących, i su- cy. Panie pośle, czy nie warto będzie jeszcze w trakcie
geruję, że warto byłoby karać zarówno osoby poda- dalszego procedowania pochylić się nad tym tema-
jące, jak i zawodników dorosłych, ponieważ jako tem? Bo rzeczywiście on daje możliwość, szczególnie
osoba czynnie uprawiająca sport nie wierzę w nie- dzieciom z biedniejszych rodzin, uprawiania profesjo-
świadome przyjmowanie środków tak drastycznie nalnego sportu, który przecież kosztuje wiele pienię-
zmieniających nasz metabolizm oraz wydolność ca- dzy. Proszę, abyśmy mogli jeszcze raz się pochylić się
łego organizmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) nad tą kwestią i może przyjąć takie rozwiązania.
Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Pan poseł Sławomir Kopyciński, Lewica.
Bardzo dziękuję panu posłowi.
Pan poseł Bogusław Wontor, Lewica.
Poseł Sławomir Kopyciński:
Dziękuję bardzo.
Poseł Bogusław Wontor:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
Ministrze! Proponowane brzmienie rozdziału 7 pro-
jektu ustawy zakłada możliwość wspierania klubów strze! Po pierwsze, mam pytanie do pana posła spra-
sportowych działających również w formie prawnej wozdawcy i do pana ministra: Czy pan minister i pan
spółek kapitałowych. Wsparcie takie ma być możliwe poseł sprawozdawca są w stanie nam dzisiaj pokazać
bez względu na formę prawną, w jakiej działa klub pismo z Ministerstwa Finansów, o które prosił pan
sportowy. Ponadto art. 63 ustawy zakłada zmianę poseł Tomaszewski? Była obietnica i pana przewod-
w ustawie o gospodarce komunalnej, która ma umoż- niczącego, i pana ministra w imieniu rządu, że do
liwić posiadanie przez jednostki samorządu teryto- drugiego czytania będziemy mieli wykładnię Mini-
rialnego udziałów w klubach sportowych działają- sterstwa Finansów, jeśli chodzi o wszystkie te kon-
cych w formie spółek kapitałowych. trowersyjne sprawy, które były przywoływane przez
Dlatego chciałbym zapytać: Czy w chwili obecnej posła sprawozdawcę, o które pytał poseł Tomaszew-
jednostki samorządu terytorialnego nie mogą posia- ski. Uchwalona dzisiaj ustawa miała rozwiać te wąt-
dać udziałów w klubach sportowych działających pliwości, związane z interpretacjami przez różne izby
w formie spółek kapitałowych? Czy dotacje udzielane obrachunkowe pewnych kwestii dotyczących funk-
klubom sportowym działającym jako przedsiębiorcy cjonowania klubów sportowych, związków sporto-
w formie spółek kapitałowych mogą być obecnie trak- wych na terenie poszczególnych gmin, powiatów
towane przez organy Unii Europejskiej jako pomoc i województw. Mam pytanie: Czy mamy pismo, do
publiczna? I czy nowa ustawa o sporcie zabezpiecza przygotowania którego państwo się zobowiązali?
przed uznaniem dotacji dla klubów sportowych dzia- (Oklaski)
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: towych? Czy resort, którym pan kieruje, planuje
w tym zakresie zmiany ze względu na wielkość po-
Dziękuję panu posłowi. szczególnych związków sportowych? Jeszcze ostatnie
Pan poseł Romuald Ajchler, Lewica. pytanie, chodzi mi o kadencyjność prezesa. (Dzwo-
nek) Czy rzeczywiście w tej ustawie, myślę o kaden-
cyjności, chodzi o dobro sportu, czy o dobro prezesa
Poseł Romuald Ajchler: związku? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
chciałbym zapytać – zwracam się do pana posła spra-
wozdawcy – czy mógłby pan wskazać, jakie nowe za- Dziękuję panu posłowi.
łożenia finansowe niesie ze sobą projektowana ustawa. Pani posłanka Zdzisława Janowska, Socjaldemo-
Reguluje pewne kwestie, jeśli chodzi o sprawy mery- kracja Polska.
toryczne, natomiast chciałbym się dowiedzieć, w któ-
rym miejscu… dlaczego państwo nie skorzystaliście
z projektu Lewicy, nad którym praktycznie debatowa- Poseł Zdzisława Janowska:
liście na posiedzeniach komisji. Pewne rozwiązania
finansowe, na których mogłyby skorzystać kluby spor- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Koleżanki
towe, były w naszym projekcie. Posłanki i Koledzy Posłowie! Zwracam się z pyta-
Pan poseł Kulas twierdzi, że to jest jedna z naj- niem do przewodniczącego komisji, do ustawodawcy,
ważniejszych ustrojowych ustaw, które zostaną przy- otóż ciągle intryguje mnie łatwość otrzymania tre-
jęte w tej kadencji. Chciałbym zapytać pana posła nera klasy pierwszej. Trener klasy drugiej musi
sprawozdawcę, czy podziela ten pogląd, czy rzeczy- ukończyć studia wyższe na kierunku sport lub wy-
wiście ta ustawa niesie jakieś, i ewentualnie jakie, chowanie fizyczne. Trener klasy mistrzowskiej musi
rewolucyjne zmiany. oczywiście ukończyć studia wyższe, mieć dwuletni
Pani poseł profesor Zdzisława Jankowska podnio- staż pracy, itd., instruktor sportu – studia wyższe na
sła sprawy dotyczące kadr... kierunku sport, nagle trener klasy pierwszej, który
(Poseł Zdzisława Janowska: Janowska.) jest przed trenerem klasy mistrzowskiej, może mieć
Przepraszam, pani poseł Janowska. Nie będę się tylko maturę.
do tego odnosił, ale to jest ważny temat, którym, pa- (Poseł Andrzej Biernat: Najpierw musi być kadra
nie ministrze, jak przypuszczam, należałoby się rów- druga.)
nież zająć. Dziękuję, panie marszałku. (Oklaski) Zachodzę w głowę, nie chciałabym zostać z tą my-
ślą, że może są jakieś specjalne nominacje dla niedo-
uczonych ludzi, którzy będą wychowawcami, opieku-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nami młodzieży, może są już naszykowane jakieś
certyfikaty i papiery. To jest tak odpowiedzialna
Dziękuję panu posłowi. funkcja, tak odpowiedzialne stanowisko, to jest czło-
Pan poseł Mieczysław Golba, Prawo i Sprawiedli- wiek (Dzwonek), od którego zależy kształcenie mło-
wość. dego talentu, który zostaje lub nie, jeśli jest nieodpo-
wiednio wykształcony, to talent ginie. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Poseł Mieczysław Golba:
Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

W omawianej ustawie o poselskim i rządowym pro- Dziękuję, pani poseł.
jektach ustaw o sporcie najważniejszym zapisem, na Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
którym opiera się nowa koncepcja ustawy, jest teza, pana.
że przedmiotem ustawowej regulacji jest dobro spor- Głos zabierze minister sportu i turystyki pan
tu. Moje pierwsze pytanie do pana ministra jest na- Adam Giersz.
stępujące: Jak ten zapis można rozumieć w świetle Proszę bardzo.
tego, że tą ustawą ograniczamy liczbę zajęć wycho-
wania fizycznego w przedszkolach i szkołach? Drugie
pytanie. W ustawie pomijamy dużą grupę sędziów. Minister Sportu i Turystyki
Czy mamy rozumieć, że sport poradzi sobie podczas Adam Giersz:
zawodów sportowych bez sędziów? Trzecie pytanie:
Dlaczego w tej ustawie osłabiamy rolę trenera w spo- Dziękuję.
rcie? Czwarte pytanie: Jaka będzie ostateczna, mak- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od pół roku pro-
symalna liczba członków zarządów związków spor- wadzimy w Sejmie debatę na temat ustawy o sporcie.
Minister Sportu i Turystyki Adam Giersz były przedmiotem naszej dyskusji z władzami między-
narodowymi i nie budzą w tej chwili zastrzeżeń.
Dzisiejsza dyskusja potwierdza, że ta ustawa wzbu- Pan poseł Owczarski pytał o definicję sportu.
dza wiele kontrowersji, wcześniej poprzedziła ją sze- Nowe podejście w sporcie, podręczniki są inne. Zmie-
roka debata publiczna, bo ta ustawa rzeczywiście niamy podejście do sportu, zmieniamy postrzeganie
zmieni polski sport, jest to ustawa zmieniająca polski sportu. Sport traktujemy współcześnie, po europej-
sport. Chcielibyśmy mieć ustawę dostosowaną do sku, stosowanie do zapisów w traktacie z Lizbony.
standardów europejskich, ustawę nowoczesną, odpo- Stąd pewne dotychczasowe pojęcia, postrzeganie
wiadającą na wyzwania polskiego sportu. Sport trak- sportu, muszą ulec zmianie. Ta ustawa to zmieni,
tujemy jako obszar wolności obywatelskiej, dlatego zmieni postrzeganie polskiego sportu.
uważamy, że reglamentacja prawna powinna być Podobne pytanie zadał pan poseł Stanke, dotyczy-
ograniczona do niezbędnego minimum. Interwencję ło ono braku słowniczka. Sport jest niezdefiniowa-
państwa określamy w bardzo zawężony sposób, kie- nym obszarem, trudno definiować poszczególne za-
rując się zasadą proporcjonalności, tzn. interweniu- kresy, tym bardziej że traktujemy sport jako obszar
jemy w taki sposób, aby nie ograniczać autonomii wolności obywatelskiej, więc jeżeli jest obszarem wol-
organizacji pozarządowych. Jeżeli ograniczamy tę ności, trudno definiować poszczególne pojęcia. Sport
autonomię, to tylko w sposób, który jest proporcjo- tak się zmienia, że szybko by się one zdezaktualizo-
nalny, niezbędny do realizacji celów statutowych wały. Jeszcze kiedyś mieliśmy podział na sport zawo-
organizacji sportowych. W konsekwencji interwencję dowy i sport amatorski, w tej chwili we współzawod-
państwa ograniczamy tylko do wymiaru sportu pań- nictwie światowym takiego podziału nie ma. Spor-
stwowego, sportu prowadzonego przez polskie związ- towcy zawodowi profesjonalnie rywalizują z amato-
ki sportowe, co wynika z uznania podstawowej zasa- rami. Kto jest zawodowcem, kto jest amatorem?
dy europejskiego modelu sportu: jedna narodowa Wchodzenie w tak szczegółowe, definicyjne określe-
federacja w jednym sporcie. To oczywiście powoduje, nia spowodowałoby, że ustawę musielibyśmy noweli-
że mamy monopol pewnej organizacji w danym spo- zować co kilka miesięcy.
rcie, a monopol trzeba poddać szczególnym regula- Pan poseł Pawlak pytał o uprawnienia ministra,
cjom, stąd szczególne regulacje dotyczące funkcjono- o kontrolę. Uprawnienia kontrolne wynikają z usta-
wy o sporcie. To minister sportu jest organem nad-
wania polskich związków sportowych.
zorczym wobec polskich związków sportowych i usta-
Rolę państwa widzimy też we wspieraniu organi-
wa określa zakres kontroli.
zacji sportowych w oczyszczaniu środowiska sporto-
Następne pytanie, bardzo szerokie, dotyczyło aka-
wego z osób działających przeciwko zasadom rywali-
demii wychowania fizycznego, podporządkowania
zacji sportowej. Stąd penalizujemy zachowania ko-
AWF-ów ministrowi sportu. Myślę, że to jest pewien
rupcyjne i dopingowe w sporcie, gdyż uważamy, że
problem, ale debatę na temat podporządkowania
postępowania dyscyplinarne organizacji sportowych
AWF-ów należy prowadzić przy okazji omawiania
są niewystarczające. Tak było w przypadku korup- ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. To jest wła-
cyjnym, o którym mówił pan poseł, dopingowym po ściwe miejsce na tę debatę, tym bardziej że nawet
igrzyskach w Vancouver. Jednak podstawową rolą w środowisku akademickim zdania na ten temat są
państwa w sporcie jest jego wspieranie i tworzenie podzielone. Kolejna kwestia, która – dziękuję pani
warunków organizacyjnych, finansowych i infra- minister za uwagi pod moim adresem – wywołała tyle
strukturalnych dla jego rozwoju. kontrowersji, dotyczy wychowania fizycznego. Powód
Przechodzę do pytań zgłoszonych w dzisiejszej nowelizacji był prozaiczny. Po prostu chcemy porząd-
dyskusji, a padło ich wiele, chciałbym na wszystkie kować system prawny. Zgodnie z ustawą o oświacie
odpowiedzieć. to minister edukacji określa wymiar godzin wycho-
Pan poseł Sopliński pytał o regulacje ustawowe wania fizycznego. To był jedyny przedmiot, którego
i reakcje władz międzynarodowych FIFA i UEFA. To wymiar był regulowany w osobnej ustawie.
nie jest tak. Oczywiście rolą międzynarodowych fe- (Poseł Bogusław Wontor: O to chodziło.)
deracji jest obrona autonomii, suwerenności narodo- Tak więc jedynym argumentem przeciwko temu
wych federacji. One z tej pozycji rozmawiają z wła- zapisowi jest to, że może się trafić minister, który
dzami państwowymi. Jednak jednocześnie rozumie- zmniejszy liczbę godzin wychowania fizycznego. Chcę
ją, jestem po wielu rozmowach z FIFA i UEFA oraz podkreślić, że na pewno nie jest zamiarem rządu
innymi organizacjami międzynarodowymi, że auto- zmniejszanie liczby godzin wychowania fizycznego.
nomia i dobre rządzenie to są dwie strony tego same- (Poseł Krystyna Łybacka: To lepiej zapiszmy to
go medalu. Nie można mówić o bezwzględnej autono- w ustawie.)
mii. Autonomia jest w granicach prawa krajowego (Poseł Bogusław Wontor: To zapiszmy to.)
i wspólnotowego, a warunkiem autonomii organizacji Takie jest nasze stanowisko w tym zakresie.
sportowych jest ich działanie zgodne z prawem krajo- Pani poseł Stanowska bardzo zdecydowanie kry-
wym i statutem, ale także działanie demokratyczne tykuje nas za zapisy dotyczące trenera.
i transparentne. Zasady działania przejrzystego i demo- (Poseł Zdzisława Janowska: Przedtem byłam
kratycznego wprowadzamy w ustawie. Te rozwiązania Jankowska, teraz jestem Stanowska.)
Minister Sportu i Turystyki Adam Giersz Pan poseł Pacelt zadał pytanie o Centralny Ośro-
dek Sportu. W tej chwili nie zdecydowaliśmy jeszcze
Bardzo przepraszam, pani poseł. ostatecznie o formie prawnej przekształcenia COS
Jeśli chodzi o kwestie odnoszące się do trenera, jako zakładu budżetowego, stąd trudno było zapisać
w art. 41 piszemy, że trenerem drugiej klasy może w projekcie, w jaki sposób ten podmiot będzie finan-
być osoba, która właśnie ukończyła te studia wyższe sowany. Jeśli zdecydujemy, wówczas będzie potrzeb-
albo, albo. Trenerem pierwszej klasy może być osoba, ny odpowiedni zapis – możliwe, że w ustawie o sporcie
która posiada co najmniej trzyletni staż pracy trener- – dotyczący jego finansowania. Są jednak interpre-
ski ze stopniem trenera klasy drugiej. Żeby więc być tacje, że zgodnie z ogólną zasadą, że minister finan-
trenerem klasy pierwszej, trzeba być wcześniej tre- suje organizowanie i uprawianie sportu i jego promo-
nerem klasy drugiej. Natomiast aby być trenerem cję, ten przepis można wykorzystać w przypadku
klasy mistrzowskiej, trzeba spełnić wcześniej wymo- ewentualnego dofinansowania Centralnego Ośrodka
gi, które są zapisane w projekcie. Problem regulacji Sportu.
w odniesieniu do zawodu trenera polega na tym, że Pan poseł Stolarczyk pytał o doping, karanie za-
w tej chwili tendencja jest taka, żeby to nie był zawód wodników. Generalnie uważamy, że postępowanie,
regulowany, żeby stopnie instruktorskie i trenerskie czy kary dyscyplinarne są wystarczające w odniesie-
były nadawane przez federacje sportowe. Tak to się niu do zawodników. Natomiast koncentrujemy się na
odbywa. W niewielu tylko krajach europejskich stop- penalizowaniu, jeśli chodzi o osoby z otoczenia za-
nie trenerskie są regulowane ustawami, tak jak jest wodników, którzy stosują doping, te, które im podają
w Polsce. Uznaliśmy, że nasz system sportowy jest doping, nakłaniają do niego. Te osoby powinny być
jeszcze niedojrzały do tego, żeby samodzielnie usta- eliminowane z otoczenia zawodników i po to są prze-
nawiać stopnie trenerskie, i utrzymaliśmy te zapisy. pisy karne. Państwo koncentruje się na eliminowa-
Natomiast tendencja jest taka – i mamy potem pro- niu tych osób z otoczenia sportowców. Natomiast
blem z uznawalnością – jak np. w Niemczech, gdzie
jesteśmy przeciwni karaniu, kryminalizowaniu do-
to federacje narodowe nadają stopnie trenerskie i, jak
pingu wśród zawodników.
UEFA, FIFA, nadają też międzynarodowe stopnie
Pan poseł Kopyciński zadał pytanie o pomoc dla
trenerskie. Jest to poza jurysdykcją państwową. Tak
spółek kapitałowych, dla klubów sportowych zorga-
że taka jest tendencja. Jesteśmy jednym z niewielu
nizowanych w formie spółek kapitałowych. Otóż za-
krajów, razem z Francją, która ma państwowy sys-
pisaliśmy w projekcie ustawy, że dotacje z samorządu
tem nadawania stopni trenerskich.
mogą otrzymać tylko kluby niedziałające dla zysku.
Problem, o który pytała pani poseł, dotyczący me-
Spółka może również nie działać dla zysku. Jeśli nie
nadżera, że nie ma tego w ustawie, jest podobny. De-
działa dla zysku, może uzyskać dotacje. Natomiast
regulujemy system. Uczelnie wyższe mają autono-
miczne prawo kształcenia menadżerów różnych spe- w innymi przypadku oczywiście decydują przepisy
cjalności, w tym menadżerów sportu. Natomiast nie o pomocy publicznej.
ma żadnego obowiązku, żeby kluby czy związki spor- Pan poseł Rutnicki wspomniał o tzw. uldze klu-
towe zatrudniały do zarządzania menadżerów spor- bowej. Zastanawiano się nad tym projektem bardzo
tu. Odwołujemy się po prostu do ich autonomii, ich intensywnie. Myślę, że on dalej będzie przedmiotem
odpowiedzialności – powinny zatrudniać dobrych rozważań. Chcielibyśmy wspierać uprawianie sportu
fachowców z właściwym wykształceniem. w najszerszym zakresie, ale są oczywiście ogranicze-
Padło pytanie dotyczące olimpiad specjalnych. nia budżetu państwa.
Cóż, w projekcie mówiliśmy o regulacjach niezbęd- Widzę, że wielu posłów, którzy zadawali pytania,
nych. Pan poseł pytał o to. Zapisy o igrzyskach para- już nie ma, tak więc odpowiedzi nie są pewnie...
olimpijskich, o igrzyskach głuchych są związane ze (Poseł Jan Kulas: Posłów Lewicy nie interesuje
świadczeniami dla tych sportowców za wyniki osią- ustawa.)
gane we współzawodnictwie międzynarodowym. ...interesujące.
Trudno to odnieść do olimpiad specjalnych, tam nie (Poseł Bogusław Wontor: Pismo.)
chodzi o współzawodnictwo, tam sport ma inne funk- Pismo, tak. Pan Wontor pytał o pismo Minister-
cje aniżeli osiąganie najwyższych wyników sporto- stwa Finansów. Przedstawiliśmy na posiedzeniu ko-
wych. Stąd byłoby to zupełnie nieadekwatne i, myślę, misji interpretację, że jeśli chodzi o zakup niezbęd-
że sprzeczne z celami projektu ustawy. nego sprzętu sportowego – bo o tym mowa – nie ma
Pan poseł Kulas pytał o konsultacje społeczne. ograniczeń w tym zakresie, że nie mogą to być...
Tak, prowadziliśmy szerokie konsultacje społeczne (Poseł Bogusław Wontor: Były różne wypowiedzi,
ze środowiskiem sportowym, oczywiście również ze ale to miało być na piśmie.)
środowiskami samorządowymi. Chcę powiedzieć, że ...środki trwałe. Taki jest zapis w nowej ustawie
generalnie środowiska samorządowe bardzo pozy- o wolontariacie i pożytku publicznym, że można rów-
tywnie odbierają ten projekt ustawy, który rozszerza nież z dotacji dofinansowywać inwestycje prowadzo-
ich możliwości finansowania sportu, zwłaszcza na ne przez organizacje pozarządowe, rozumiemy więc,
poziomie klubów sportowych. że w tym i zakupy inwestycyjne.
Minister Sportu i Turystyki Adam Giersz że działaliśmy pochopnie, szybko. Nie jest prawdą, że
skończyliśmy pracę 5 stycznia. Panie pośle, zna pan
Jest jeszcze sprawa podatków, o które pytał pan procedury obowiązujące w Sejmie, w parlamencie
poseł Szczepański, pan poseł Wontor, czy też zmniej- polskim, my nie skończymy pracy nawet dziś. Dzisiaj
szenia opodatkowania obiektów sportowych będą- tylko zamykamy pewien etap, jest sprawozdanie, są
cych w posiadaniu klubów sportowych. Problem jest jeszcze poprawki, cały czas toczą się rozmowy. Muszą
taki, że obowiązuje nas zasada autonomii podatkowej państwo wiedzieć, wszyscy pracujący na tej sali, w pod-
i samodzielności finansowej gmin. Czyli każde uszczu- komisji i w komisji wiedzą, jak długie były te debaty.
plenie przychodów podatkowych gmin wymaga re- Niektóre wnioski pan poseł Wontor zgłaszał kilka-
kompensaty z budżetu państwa. Natomiast stoimy krotnie i na posiedzeniach podkomisji, i komisji. Kie-
na stanowisku, że w ustawie o podatkach i opłatach dy nie uzyskały one większości, ostatecznie w imie-
lokalnych ustawodawca określił maksymalne stawki niu swoich koleżanek i kolegów zdecydował pan
podatkowe, tak więc rada gminy podejmuje uchwałę o tym, żeby zgodnie z regulaminem Sejmu wpisać
o wysokości tych stawek do tego poziomu maksymal- niektóre poprawki, te, które nie przeszły, jako wnio-
nego. Z mojego doświadczenia wynika, że znakomita ski mniejszości. Tak więc, panie pośle, nie działali-
większość gmin stosuje bardzo niskie stawki podat- śmy pochopnie, lecz działaliśmy roztropnie.
kowe, korzystając z tego zapisu. Jest to autonomiczna Jeśli chodzi o to pismo z interpretacją, to rzeczy-
decyzja gminy. wiście miało ono zostać skierowane do pana Toma-
(Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: Nie w przy- szewskiego, ale, jak mówię, nie wiem, czy pan Toma-
padku użytkowania wieczystego, bo tam są stałe szewski je otrzymał, ponieważ na tym posiedzeniu
stawki.) Sejmu go nie ma. Być może jest ono w skrytce pana
Nie ma w tej chwili możliwości oceny tej sytuacji, posła. Ale rozumiem, że pan o to pyta, więc, kończąc
bo nie znamy skutków finansowych takiego obniże- moją misję, czyli przewodniczenie podkomisji, chciał-
nia i ewentualnych potrzeb rekompensaty gminom bym poprosić pana ministra o to, aby ta pisemna
uszczupleń podatkowych z tego tytułu. interpretacja została przekazana, tak jak to obiecy-
Na zakończenie chciałbym serdecznie podzięko- waliśmy, panu posłowi Tomaszewskiemu i nam
wać wszystkim państwu posłom, którzy pracowali
wszystkim. Aczkolwiek rzeczywiście w protokole zo-
nad projektem ustawy. Chciałbym wspomnieć pana
stało zapisane, że nie będzie już problemów z jakimiś
marszałka Jerzego Szmajdzińskiego, który był spra-
interpretacjami.
wozdawcą projektu poselskiego. Myślę, że będzie to
Jeśli chodzi o to, czy ta ustawa jest przełomowa,
dobra ustawa, nad którą jeszcze pracujemy, która
czy ma ona fundamentalne znaczenie, to tak, bo zwy-
zapewni korzystne warunki rozwoju polskiego spor-
kle pracujemy nad drobnymi zmianami w ustawie,
tu, zwłaszcza na poziomie klubów sportowych. Dzię-
jeszcze jedną nowelizacją. Tutaj mamy zupełnie nową
kuję bardzo. (Oklaski)
ustawę i ją pewnie też w terminie jakichś 2 lat bę-
dziemy musieli nowelizować, bo życie będzie weryfi-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: kować pewne kwestie.
O czterech godzinach wychowania fizycznego pan
Dziękuję bardzo panu posłowi. minister już mówił. Nie jest to w tej chwili przedmio-
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji tem jakiejkolwiek analizy. Mają być cztery godziny
pana posła Ireneusza Rasia. wf., tylko padło pytanie, czy to musi być wpisane, czy
Proszę bardzo, panie pośle. możemy sobie zaufać. Jak państwo wiecie, premier
(Głos z sali: Nic nie mów.) naszego rządu na samym początku, w exposé, powie-
dział, że zaufanie jest najważniejsze. Więc musimy
sobie zaufać.
Poseł Ireneusz Raś: Jeśli chodzi o konsultacje z Polskim Związkiem
Żeglarskim, to były one prowadzone. Według mnie
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będzie krótko, najistotniejszą kwestią, nad którą teraz wszyscy po-
tak jak chcą posłowie. Na samym początku chciał- winniśmy się pochylić i dalej ją analizować, jest...
bym powiedzieć to, co na końcu mówił pan minister, Zresztą pan minister Giersz o różnych kwestiach mó-
czyli w imieniu komisji podziękować wszystkim za tę wił dość szczegółowo, więc nie będę tego powtarzał.
część debaty. Poza tym – wypowiem się jako przed- Natomiast jeśli chodzi o to, co mówił pan poseł
stawiciel klubu Platformy Obywatelskiej – wciąż je- Kuba Rutnicki, to zwrócił on uwagę, że być może
steśmy otwarci na współpracę. Chodzi mi zarówno rzeczywiście byłoby dobrze, aby wprowadzić pewien
o prace nad poprawkami, które zostały złożone, jak odpis od podstawy opodatkowania dla rodzin, chodzi
i przede wszystkim o drugą część debaty w parlamen- o dzieci, które uprawiają sport w klubach sportowych.
cie, w Senacie. Myślimy, że tam również zostanie Często rodziny te ponoszą z tego tytuły duże wydat-
wprowadzonych do ustawy dużo ulepszeń. ki. Wiemy, że był taki precedens, Wysoka Izba nad
Natomiast trudno mi nie odnieść się do tego, co tym pracowała, dotyczyło to Internetu. Ale wasza
powiedział pan poseł Wontor. Mówił pan, panie pośle, propozycja – zwracam się do bardzo aktywnego pana
Poseł Ireneusz Raś ła na posiedzeniu komisji wiceminister edukacji pani

Szumilas. Trudno sobie wyobrazić taką sytuację, aby
posła Wontora z Lewicy – była i jest niedoskonała, ktoś podważał te cztery godziny. Nie ma podobnej
zresztą tak jak nasza poprawka, którą wczoraj przy- ekstraregulacji odnoszącej się do innych przedmio-
gotowaliśmy i analizowaliśmy, ale której dzisiaj nie tów nauczania i rząd uznał, że taka regulacja byłaby
przedstawiliśmy. Ona też była niedoskonała i nie do przesadna. Na posiedzeniu, na którym to rozpatry-
końca określała to, co przy tego typu zmianach powin- waliśmy, przyznaliśmy temu rację i na tym stanęło.
no zostać ustalone. Jaki to będzie miało wpływ na Dziękuję. (Oklaski)
budżet państwa? Musimy to oszacować, ale tą ulgą
powinniśmy objąć jak największą liczbę dzieci. Wyda-
je się, że gdybyśmy zinterpretowali naszą propozycję Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
i waszą poprawkę, to okazałoby się, że ulga objęłaby
tylko małą grupę osób, które trenują w klubach spor- Dziękuję bardzo.
towych prowadzących działalność gospodarczą, a tego Zamykam dyskusję*).
byśmy nie chcieli. W związku z tym powiem tak: nie W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
będziemy rekomendować teraz waszego wniosku mniej- zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
szości, ale cały czas pracujemy i mamy nadzieję, że uda ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro-
nam się jeszcze wprowadzić tę ważną regulację na jekt do Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turysty-
etapie prac Senatu. Dziękuję. (Oklaski) ki w celu przedstawienia sprawozdania.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: (Głos z sali: Był wcześniej.)
Sprzeciwu nie słyszę.
Dziękuję bardzo panu posłowi. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. po-
(Poseł Krystyna Łybacka: W trybie sprostowania.) rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edu-
kacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Kultury
i Środków Przekazu o rządowym projekcie usta-
Poseł Krystyna Łybacka: wy o nadaniu nowej nazwy Akademii Sztuk
Pięknych w Poznaniu (druki nr 2894 i 2912).
Bardzo dziękuję, panie marszałku. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
Wysoka Izbo! Ja w trybie sprostowania. Pan poseł pana posła Piotra Waśkę.
sprawozdawca nie zrozumiał mojego pytania. Nie Proszę bardzo, panie pośle.
ośmieliłabym się kwestionować naszego wzajemnego
zaufania, sądzę, że ono jest pełne. Istotą jest coś in-
nego. Jeżeli nie mamy zapisu ustawowego, który re- Poseł Sprawozdawca Piotr Waśko:
guluje wymiar godzin nauczania wychowania fizycz-
nego, a jedynie sprowadzamy to do poziomu rozpo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
rządzeń, to mogą przyjść następcy, którzy będą mie- przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środ-
li podobne zdanie jak niedawni poprzednicy i zmniej- ków Przekazu oraz Komisji Edukacji, Nauki i Mło-
szą ten wymiar godzin, co na poziomie rozporządze- dzieży o rządowym projekcie ustawy o nadaniu nowej
nia jest bardzo łatwe. W związku z tym proszę, aby nazwy Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, druk
zostawić to na poziomie ustawy. Dziękuję. nr 2894.
Przepis art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r.
Prawo o szkolnictwie wyższym pozwala uczelniom
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: spełniającym określone wymagania występować
o zmianę nazwy uczelni na „uniwersytet” uzupełnio-
Proszę. nej przymiotnikiem lub przymiotnikami określają-
cymi profil uczelni. Nadanie nazwy „uniwersytet”
uzupełnionej przymiotnikiem uzależniony jest od
Poseł Ireneusz Raś: posiadania przez uczelnię sześciu uprawnień do
nadawania stopnia doktora naukowego, w tym co
Panie Marszałku! Droga Pani Poseł! Powiem najmniej czterech uprawnień w zakresie nauk obję-
krótko, że to zaufanie musi być, musi funkcjonować tych profilem uczelni.
w wielu obszarach. Rzeczywiście kiedyś wpisano do Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 30 i 31 przywołanej
ustawy cztery godziny lekcyjne wychowania fizycz- ustawy nauka i badania naukowe oznaczają także
nego. Wiem, że w tamtej kadencji był, na szczęście
krótkotrwały, zamach na ten zapis. Natomiast w tej *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
chwili trudno nam sobie to wyobrazić i to też mówi- łączniku nr 1.
62 Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu
Poseł Sprawozdawca Piotr Waśko Wysoki Sejmie! Początki Akademii Sztuk Pięk-
nych w Poznaniu związane są z pierwszymi chwilami
odpowiednio sztukę i twórczość artystyczną, a sto- niepodległości Wielkopolski, bowiem już we wrześniu
pień naukowy doktora i stopień naukowy doktora 1919 r. zatwierdzono projekt założenia Szkoły Sztuk
habilitowanego – odpowiednio stopień doktora sztu- Zdobniczych w Poznaniu. Szkoła rozpoczęła swą
ki i stopień doktora habilitowanego sztuki. Stosownie działalność 1 listopada 1919 r., na 10 dni przed przy-
do uchwały Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Ty- wróceniem państwowości polskiej. Szkoła ta zmie-
tułów z dnia 24 października 2005 r. w sprawie okre- niała jeszcze parokrotnie nazwę, ale zachowała cią-
ślenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin głość kształcenia studentów i rozszerzała kadrę pra-
naukowych i artystycznych jednostki organizacyjne
cowników, zgodnie z potrzebami związanymi z roz-
Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu posiadają od-
wojem edukacji oraz przemianami, jakie dokonywały
powiednie uprawnienia:
się w sztuce i kulturze.
— Wydział Malarstwa – do nadawania stopnia
doktora sztuk plastycznych w zakresie sztuk pięk- W 1938 r. uczelnia, jako Państwowy Instytut
nych oraz doktora habilitowanego sztuk plastycznych Sztuki w Poznaniu, uzyskała status specjalistycznej
w zakresie sztuk pięknych, szkoły wyższej, jednak wybuch wojny położył kres
— Wydział Rzeźby i Działań Przestrzennych – do ambitnym planom jej rozwoju. W 1945 r., po wyzwo-
nadawania stopnia doktora sztuk plastycznych w za- leniu, powstała idea uzyskania przez nią praw aka-
kresie sztuk pięknych oraz doktora habilitowanego demickich. Ostatecznie w 1946 r. została przekształ-
sztuk plastycznych w tym samym zakresie, cona w Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycz-
— Wydział Grafiki – do nadawania stopnia dok- nych w Poznaniu.
tora sztuk plastycznych w zakresie sztuk pięknych Kolejne lata to okres intensywnego rozwoju uczel-
oraz doktora habilitowanego sztuk plastycznych ni, zwłaszcza że Poznań stanowił jeden z czołowych
w tymże zakresie, ośrodków artystycznych Polski, skupiał bowiem licz-
— Wydział Komunikacji Multimedialnej – do ne grono utalentowanych twórców nadających mu
nadawania stopnia doktora sztuk plastycznych w za- rangę centrum twórczego, do którego garnęli się ar-
kresie sztuk pięknych i sztuk projektowych oraz dok- tyści z całej Polski. W sierpniu 1996 r., na mocy usta-
tora habilitowanego sztuk plastycznych w zakresie wy z dnia 4 lipca 1996 r., uczelnię przemianowano na
sztuk pięknych oraz sztuk projektowych, Akademię Sztuk Pięknych w Poznaniu.
— Wydział Architektury i Wzornictwa – do nada- Dzisiejsza Akademia Sztuk Pięknych w Pozna-
wania stopnia doktora sztuk plastycznych w zakresie
niu to uczelnia o bogatej strukturze, wyjątkowej na
sztuk projektowych oraz doktora habilitowanego
tle innych wyższych szkół artystycznych w kraju,
sztuk plastycznych w zakresie sztuk projektowych,
ciągle uzupełniająca i poszerzająca profil kształce-
Wydział Edukacji Artystycznej nie posiada takich
uprawnień. nia. Wszystko to sprawia, że Akademia Sztuk Pięk-
Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu spełnia nych w Poznaniu przyciąga młodzież z całego kraju
więc kryteria ustawowe związane z liczbą posiada- i z zagranicy.
nych uprawnień do nadawania stopnia doktora sztuk Wysoki Sejmie! W dniu 19 marca 2010 r., zgodnie
plastycznych w zakresie sztuk pięknych i może ubie- z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu,
gać się o zmianę nazwy na Uniwersytet Artystyczny marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium
w Poznaniu. Użyty w proponowanej nazwie przy- Sejmu, skierował powyższy projekt ustawy do pierw-
miotnik określający profil uczelni odpowiada dziedzi- szego czytania do Komisji Kultury i Środków Prze-
nom sztuki oraz dyscyplinom artystycznym, w jakich kazu oraz Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Po
akademia posiada uprawnienia do nadawania stop- przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz po rozpa-
nia doktora sztuki. trzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu
Zmiana nazwy została poparta wolą senatu uczel- 7 kwietnia 2010 r. komisje te wnoszą o uchwalenie
ni wyrażoną w uchwale z dnia 4 maja 2009 r. w spra- ustawy z druku nr 2894 bez poprawek. Dziękuję bar-
wie zmiany nazwy uczelni i została pozytywnie za- dzo. (Oklaski)
opiniowana m.in. przez takie podmioty, jak Parla-
ment Studentów Rzeczypospolitej Polskiej, Państwo-
wą Komisję Akredytacyjną, Centralną Komisję do
Spraw Stopni i Tytułów czy też Konfederację Rekto- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
rów Akademickich Szkół Polskich. Zmiana nazwy
została także poparta przez Radę Główną Szkolnic- Dziękuję panu posłowi.
twa Wyższego, czego wyrazem jest uchwała nr 488/ Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
2009 podjęta na posiedzeniu plenarnym w dniu 17 grud- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
nia 2009 r. czeń w imieniu klubów i kół.
Projektowana ustawa nie spowoduje dodatkowych Otwieram dyskusję.
skutków finansowych dla budżetu państwa ani też Głos zabierze pan poseł Witold Czarnecki, Prawo
dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego. i Sprawiedliwość.
Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu 63
Poseł Witold Czarnecki: wanego, a Wydział Komunikacji Multimedialnej po-

siada te uprawnienia zarówno w zakresie sztuk pięk-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano- nych, jak i sztuk użytkowych.
wie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parla- Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu jest naj-
mentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić większą uczelnią artystyczną w Polsce. Na uczelni
Wysokiej Izbie stanowisko mojego klubu wobec pro- kształci się prawie 1500 studentów, w tym połowa
jektu ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Sztuk w systemie stacjonarnym. Uczelnia oferuje studen-
Pięknych w Poznaniu (druk nr 2894). tom 10 kierunków kształcenia, 20 specjalności. Spo-
19 marca 2010 r. marszałek Sejmu skierował do śród ponad 200 pracowników akademickich ponad
pierwszego czytania omawiany projekt ustawy do 70 posiada tytuł profesora.
Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz do Komi- Wysoki Sejmie! Ze względu na szerokie spektrum
sji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Po przeprowadzeniu kształcenia Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu
pierwszego czytania połączone komisje zarekomen- na tle innych uczelni artystycznych – mówił o tym
dowały Wysokiej Izbie uchwalenie tego projektu usta- przedmówca – jest szkołą wyjątkową, dlatego że moż-
wy. Sprawozdanie połączonych komisji zawarte jest na w niej znaleźć zarówno to, co jest najbardziej kla-
w druku nr 2912. syczne, jak i to, co obecnie jest w sztuce najbardziej
Omawiana dzisiaj ustawa dotyczy Akademii aktualne. Taka sytuacja powoduje, że Poznań staje
Sztuk Pięknych w Poznaniu. W preambule statutu się jednym z czołowych ośrodków artystycznych
tejże akademii – myślę, że warto te kilka zdań Wy- w Polsce.
sokiej Izbie przytoczyć – czytamy: W pierwszym dniu Akademia przyciąga młodzież z całego kraju. To
listopada 1919 r. powołano w Poznaniu Szkołę Sztuk tutaj podczas rekrutacji padają rekordy krajowe, gdyż
Zdobniczych, mając na celu kształcenie twórców niekiedy o jedno miejsce ubiega się 10 osób. Akade-
sztuki. Była to pierwsza artystyczna uczelnia na za- mia jest uczelnią otwartą i poszukującą, gdzie ogni-
chodnich obszarach odrodzonego państwa polskiego, skują się różne koncepcje z wielu dyscyplin szkół
artystycznych.
która w 1938 r., kontynuując swe założenia, prze-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Biorąc to wszyst-
kształciła się w Instytut Sztuk Plastycznych.
ko pod uwagę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawie-
Po II wojnie światowej, od 1946 r., na bazie przed-
dliwość będzie głosował za przyjęciem ustawy nada-
wojennego dorobku uczelni, powołano Państwową
jącej Akademii Sztuk Pięknych nazwę Uniwersytetu
Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych, by po 50 latach
Artystycznego w Poznaniu. Dziękuję bardzo za uwa-
nadać jej miano Akademii Sztuk Pięknych w Pozna-
gę. (Oklaski)
niu. Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu – czyta-
my dalej w preambule – jest artystyczną uczelnią
publiczną. Dobro sztuki, uniwersalne wartości hu- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
manistyczne, wolność nauki i nauczania, wolność
poglądów i wolność artystyczna, tolerancja dla róż- Dziękuję panu posłowi.
nych treści i metod kształcenia były i są nadrzędny- (Głos z sali: Z pełnym uznaniem.)
mi ideami kształtującymi uczelnię. Głos zabierze pani posłanka Agnieszka Kozłow-
Wysoki Sejmie! Jestem pewien, że imponujący ska-Rajewicz, Platforma Obywatelska.
rozwój uczelni zapoczątkowany ponad 80 lat temu,
zostanie ukoronowany prawem uczelni do posługiwa-
nia się mianem uniwersytetu, a dokładniej mówiąc, Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz:
Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Prawo do
używania w nazwie szkoły wyższej wyrazu: uniwer- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
sytet, uzupełnionego przymiotnikiem określającym przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Plat-
profil tej uczelni, regulują przepisy ustawy Prawo forma Obywatelska stanowisko wobec rządowego
o szkolnictwie wyższym z lipca 2005 r. Art. 3 ust. 3 projektu ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii
cytowanej ustawy stanowi, że szkoła wyższa może Sztuk Pięknych w Poznaniu. Warto podkreślić, wie-
używać w swojej nazwie wyrazu: uniwersytet, jeżeli lokrotnie już o tym była dzisiaj mowa, że ta uczelnia
posiada sześć uprawnień do nadawania stopnia dok- ma dość długą historię, w zeszłym roku obchodziła
tora, w tym co najmniej cztery uprawnienia w zakre- 90-lecie istnienia i było to wielkie wydarzenie w Po-
sie nauk objętych profilem uczelni. znaniu. Początek tej uczelni datuje się na rok 1919,
Spośród sześciu wydziałów Akademii Sztuk Pięk- kiedy to powołano w Poznaniu Szkołę Sztuk Zdobni-
nych jedynie jeden wydział nie posiada prawa do dok- czych, i od tej pory uczelnia kilkakrotnie zmieniała
toryzowania, natomiast cztery wydziały, tj. Wydział swoją nazwę. W miarę jak rozwijała się i zyskiwała
Malarstwa, Wydział Rzeźby i Działań Przestrzen- coraz większy prestiż, stawała się coraz bardziej mię-
nych, Wydział Grafiki oraz Wydział Architektury dzynarodowa. Ostatnia dekada to intensywny, wie-
i Wzornictwa, posiadają nie tylko uprawnienia do lopłaszczyznowy rozwój uczelni, jej restrukturyzacja
nadawania tytułu doktora, ale również uprawnienia i znaczące poszerzenie zakresu prac artystycznych
do nadawania stopnia naukowego doktora habilito- i oferty dydaktycznej, a także kontaktów międzyna-
64 Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu
Poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz zasadzie: mistrz – uczeń, nieważne jak się nazywała,
przez ponad 80 lat swego istnienia była wierna Aka-
rodowych. Między innymi to budowanie wizerunku demia Sztuk Pięknych w Poznaniu. To właśnie ta
za granicą stało się jednym z powodów wydania de- uczelnia charakteryzowała się tym, że nigdy ani
cyzji o zmianie nazwy z akademii na uniwersytet. w początkach jej istnienia, ani dziś nie obowiązywa-
Uczelnia może poszczycić się ogromnym dorob- ła tam jedna doktryna, czy to doktryna artystyczna,
kiem artystycznym, ale także dydaktycznym. Ma na czy projektowa, czy estetyczna. To była zawsze szko-
swoim koncie liczne granty, m.in. ostatni grant z mi- ła poszukująca, zawsze prowadząca ucznia według
nisterstwa nauki. Dzięki temu projektowi otrzymała takiej zasady, aby mógł on rozwijać swoją wyobraźnię
czy stała się właścicielem jedynego w Polsce analo- twórczą, poznawać wszystkie kierunki, od klasycz-
gowego studia holograficznego i jako jedyny ośrodek nych do współczesnych, ale równocześnie, aby nic nie
w Polsce kształci specjalistów, którzy potrafią w tej zabijało jego własnej inwencji, indywidualności. To
technologii pracować. Kadra akademii liczy obecnie szkoła, która również ogromnie wpływa na region,
56 profesorów tytularnych reprezentujących różne w którym się znajduje. To sprzężenie zwrotne. Z jed-
dyscypliny, 61 adiunktów i doktorów habilitowanych, nej strony – mówili o tym moi przedmówcy – Poznań
15 doktorów i 45 asystentów z tytułem magistra. Po- to ogromny ośrodek kulturalny, ale z drugiej strony,
siada 6 wydziałów, gdzie funkcjonuje 11 kierunków, to centrum twórcze, jakim on jest, zyskuje wiele
w tym 2 kierunki unikatowe. 5 wydziałów uczelni przez fakt posadowienia w Poznaniu Akademii Sztuk
posiada 6 uprawnień do nadawania stopnia nauko- Pięknych. Akademia współpracuje ze znakomitymi
wego doktora i one wszystkie są w zakresie objętym twórcami. Znając wrażliwość twórców, nie wymienię
profilem uczelni. Uczelnia spełnia wymagania okre- ich nazwisk, bojąc się pominąć którekolwiek, ale pro-
ślone ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym do uzy- szę mi wierzyć, to są nazwiska, które rzucają na ko-
skania statusu uniwersytetu przymiotnikowego. lana, to są nazwiska, a rozgłos na ich temat, sława
Senat uczelni w 2009 r. podjął uchwałę o prze- nie ograniczają się do Polski. To są europejskiej
kształceniu Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu i światowej sławy twórcy.
w Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu. Ta decyzja Dzisiejsza ustawa jest ukoronowaniem ponad
była skonsultowana m.in. z Parlamentem Studentów 80-letniego dorobku pierwotnej szkoły sztuk…
Rzeczypospolitej Polskiej, z Państwową Komisją (Poseł Romuald Ajchler: Pięknych.)
Akredytacyjną, z Radą Główną Szkolnictwa Wyższe- Nie, nie pięknych.
go, z Konferencją Rektorów Akademickich Szkół …pierwotnego Instytutu Sztuk Plastycznych, pa-
Polskich. Nigdzie nie wzbudziła ona zastrzeżeń. De- nie pośle, ale potem Wyższej Szkoły Sztuk Plastycz-
cyzję poparła Rada Główna Szkolnictwa Wyższego nych, Akademii Sztuk Pięknych. Ta uczelnia od po-
uchwałą z 17 grudnia 2009 r. i podobnie sejmowa czątku realizująca zasadę universitas w pełni zasłu-
Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży bez żadnych guje na miano uniwersytetu artystycznego, tym
zastrzeżeń przychyliła się do tego projektu. bardziej że z nawiązką spełnia wymagania formalne.
Szanując wolę senatu uczelni, całego środowiska, Klub Lewicy głosować będzie w pełnym przekonaniu
a także decyzję Komisji Edukacji, Nauki i Młodzie- za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję. (Oklaski)
ży, klub Platformy Obywatelskiej rekomenduje Wy-
sokiej Izbie poparcie ustawy zmieniającej nazwę
uczelni na Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Dziękuję. (Oklaski)
Dziękuję, pani poseł.
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Ludowe.
Dziękuję bardzo, pani poseł.

Pani posłanka Krystyna Łybacka, Lewica. Poseł Mirosław Pawlak:

Poseł Krystyna Łybacka: strze! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowa-
nia stanowiska klubu Polskiego Stronnictwa Ludo-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ilekroć zdarzy mi wego w sprawie nadania nowej nazwy Akademii
się patrzeć na przepiękny obraz Rafaela „Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu.
Platońska”, tyle razy moje myśli biegną do Akademii Kolejna polska uczelnia korzysta z możliwości,
Sztuk Pięknych w Poznaniu. Nie jest to proste sko- jaką daje ustawa o szkolnictwie wyższym, i przyjmu-
jarzenie: wybitny malarz – szkoła artystyczna. Ten je nazwę uniwersytetu artystycznego. Ta ważna dla
obraz najpiękniej, jak można, oddaje istotę uniwer- polskiej kultury uczelnia, kształcąca na wielu kie-
sytetu. Owemu universitas magistrorum et schola- runkach, zasługuje zdaniem naszego klubu na miano
rum, czyli jedność uczonych i uczących się, ogół pro- uniwersytetu. Uczelnia spełnia kryteria ustawowe
fesorów i studentów, tej najpiękniejszej edukacyjnej związane z liczbą posiadanych uprawnień do nada-
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy 65
Poseł Mirosław Pawlak finansów. Zarówno opinia Biura Analiz Sejmowych,

jak i opinia ministra finansów były pozytywne.
wania stopnia doktora sztuk plastycznych w zakresie Przejdę teraz do omówienia projektu, który jest
sztuk pięknych. Jutro będziemy dyskutować na te- zawarty w druku nr 2935. Otóż, panie i panowie po-
mat utworzenia Akademii Sztuki w Szczecinie, uczel- słowie, do 31 grudnia br. organy nadzorujące pań-
ni, której znaczna część kadry naukowej wywodzi się stwowe zakłady budżetowe winny podjąć niezbędne
z Poznania. Świadczy to o ogromnym potencjale na- decyzje odnośnie do ich likwidacji bądź przekształce-
ukowym tego środowiska w zakresie kształcenia nia w jedną z form organizacyjno-prawnych przewi-
w kierunkach artystycznych, tak bardzo potrzebnych dzianych ustawą z 27 sierpnia 2009 r. o finansach
dla naszej kultury narodowej, edukacji artystycznej publicznych. Właśnie Ośrodek Szkolenia Państwowej
dzieci i młodzieży. Inspekcji Pracy działający na mocy ustawy o Pań-
Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego stwowej Inspekcji Pracy jest zakładem budżetowym,
poprze projekt ustawy zgodnie z przedłożeniem ko- a więc główny inspektor pracy podjął próby i stara-
misji. Dziękuję. nia, aby wypełnić dyrektywę zawartą w ustawie
o finansach publicznych, zgodnie z którą do końca
bieżącego roku zakłady budżetowe muszą być prze-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: kształcone. W związku z tym, że główny inspektor
pracy nie miał możliwości prawnych dokonania prze-
Dziękuję panu posłowi. kształcenia ośrodka w inną formę organizacyjną niż
Nie ma pytań, a także nie będzie przedstawione tylko zakład budżetowy, zwrócił się on do sejmowej
stanowisko rządu w tej sytuacji. Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, która jest
Zamykam dyskusję. właściwa w sprawach dla głównego inspektora pracy,
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- aby zechciała problem rozpatrzeć. Stąd też inicjaty-
my w bloku głosowań. wa przygotowania stosownej nowelizacji ustawy
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. po- o Państwowej Inspekcji Pracy przesądzającej, że
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Ośrodek Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy dzi-
Spraw Kontroli Państwowej o komisyjnym pro- siaj działający jako zakład budżetowy z dniem 1 stycz-
jekcie ustawy o zmianie ustawy o Państwowej nia 2011 r. zostanie przekształcony w jednostkę or-
ganizacyjną Państwowej Inspekcji Pracy. Przyjmując
Inspekcji Pracy (druki nr 2903 i 2935).
inspiracje czy propozycje, prośby głównego inspekto-
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
ra pracy, panie i panowie posłowie, członkowie Ko-
pana posła Janusza Krasonia.
misji do Spraw Kontroli Państwowej uznali, że prze-
Proszę bardzo, panie pośle.
kształcenie ośrodka w jednostkę Państwowej Inspek-
cji Pracy będzie najwłaściwsze z punktu widzenia
zachowania ciągłości pracy tego ośrodka, zwłaszcza
Poseł Sprawozdawca Janusz Krasoń: w zakresie kształcenia i doskonalenia kadry Pań-
stwowej Inspekcji Pracy, albowiem ten ośrodek już
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ko-
od blisko 60 lat realizuje zadania na rzecz przygoto-
misja do Spraw Kontroli Państwowej 17 lutego br.
wywania i doskonalenia kadry Państwowej Inspekcji
powołała podkomisję nadzwyczajną do spraw przy- Pracy do realizacji zadań wynikających z ustawy.
gotowania komisyjnego projektu ustawy o zmianie Obok działalności na rzecz Państwowej Inspekcji
ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Podkomisja Pracy ośrodek ten wypełnia również wiele zadań
na posiedzeniach 17 lutego, 18 lutego i 3 marca opra- w zakresie działalności związanej z upowszechnia-
cowała projekt nowelizacji i skierowała go do laski niem wiedzy z zakresu ochrony pracy, prawa pracy
marszałkowskiej. Z kolei marszałek Sejmu 27 marca i bezpieczeństwa pracy, realizując sporo zleceń i szko-
skierował przedmiotowy projekt do pierwszego czy- leń na rzecz różnych podmiotów funkcjonujących
tania do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w naszej gospodarce. Dochody tego ośrodka kształ-
w celu rozpatrzenia. Komisja 8 kwietnia rozpatrzyła tują się w taki oto sposób: ok. 60% jego dochodów
projekt i wnosi o to, aby Sejm raczył uchwalić przed- stanowią przychody ze zleceń głównego inspektora
miotowy projekt zawarty w druku nr 2935. pracy, ok. 30%, 40% dochodów stanowią przychody
Panie i Panowie Posłowie! Podczas prac nad no- z realizowanej działalności szkoleniowej na rzecz in-
welizacją ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy nych podmiotów. Mając na uwadze i uzasadniając
w obszarze objętym projektem na wszystkich etapach potrzebę kontynuacji działań Ośrodka Szkolenia
procedowania, począwszy od prac podkomisji, po- Państwowej Inspekcji Pracy, przede wszystkim w za-
przez prace komisji, a także w pierwszym czytaniu kresie wypełniania zadań na rzecz państwa, przyję-
wszystkie kluby parlamentarne uzyskały konsensus. te rozwiązanie wydaje się rozwiązaniem najrozsąd-
W związku z tym przyjęte w projekcie rozwiązania niejszym i najbardziej właściwym. Ośrodek zachowa
zyskiwały akceptację pełnej reprezentacji Izby. Pod- swoje dotychczasowe funkcje, będzie szkolił i dosko-
czas prac legislacyjnych konsultowano się z Biurem nalił kadrę Państwowej Inspekcji Pracy, a także re-
Analiz Sejmowych. Pytano również o opinię ministra alizował zadania zewnętrzne. Zmieni się jedynie
66 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy
Poseł Sprawozdawca Janusz Krasoń o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy (dru-
ki nr 2903 i 2935).
sposób jego finansowania. Otóż w 100% jego budżet Proponowana zmiana w ustawie o Państwowej
będzie kreowany w budżecie państwa, natomiast do- Inspekcji Pracy została podyktowana wejściem w ży-
chody uzyskiwane w efekcie działalności szkolenio- cie z dniem 1 stycznia 2010 r. ustawy z dnia 27 sierp-
wej realizowanej na rzecz innych podmiotów będą nia 2009 r. dotyczącej przepisów wprowadzających
kierowane bezpośrednio do budżetu państwa. Oczy- ustawę o finansach publicznych. W art. 87 przywoła-
wiście w jakiejś mierze ustawa, którą Wysokiej Izbie nej ustawy przewidziano likwidację wszystkich pań-
proponujemy przyjąć, wpłynie na budżet państwa, stwowych zakładów budżetowych w terminie do
niemniej jednak spodziewamy się, że wpływ na finan- 31 grudnia 2010 r. W efekcie ustawodawca chciał do-
se publiczne nie będzie w znacznym stopniu negatyw- prowadzić do racjonalnego gospodarowania środka-
ny, albowiem te środki, które ośrodek uzyskiwał mi finansowymi i mieniem w jednostkach, które
z tzw. działalności zewnętrznej, na rzecz innych pod- często nie mogły lub nie umiały konkurować na wol-
miotów, będą zasilały budżet państwa, wpływając nym rynku gospodarczym, powodując nadmierne
bezpośrednio na jego rachunek. obciążenie budżetu państwa. Nowa ustawa o finan-
Konkludując, chciałbym powiedzieć, że propono- sach publicznych wprowadza inne formy organiza-
wana nowelizacja ustawy zawiera trzy artykuły. Art. 1, cyjno-prawne jednostek sektora finansów publicz-
w którym dotychczasowe brzmienie art. 3 ust. 1 nych, a mianowicie, po pierwsze, agencje wykonaw-
otrzymuje nowe brzmienie, przesądza o ulokowaniu cze i, po drugie, instytucje gospodarki budżetowej.
Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy im. W związku z powyższym główny inspektor pracy zo-
prof. Jana Rosnera we Wrocławiu jako jednostki bu- stał zobowiązany do podjęcia działań zmierzających
dżetowej Państwowej Inspekcji Pracy. Art. 2 przesą- do likwidacji Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspek-
dza o tym, że pracownicy ośrodka szkolenia stają się cji Pracy jako zakładu budżetowego. W przypadku
pracownikami Państwowej Inspekcji Pracy, a jej ośrodka szkoleniowego można było wybrać jeden
nowa jednostka przejmuje prawa i obowiązki ośrodka z dwóch wariantów – utworzyć nową jednostkę bu-
działającego dotychczas jako zakład budżetowy. Art. 3 dżetową lub utworzyć instytucję gospodarki budże-
proponowanej ustawy wyznacza termin wejścia towej. Zmiany zawarte w drukach nr 2903 i 2935
w życie ustawy na dzień 1 stycznia 2011 r. dotyczą bezpośrednio, działającego do tej pory jako
Mając na uwadze konieczność dokonania prze- państwowy zakład budżetowy, Ośrodka Szkolenia
kształcenia Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspekcji Państwowej Inspekcji Pracy im. prof. Jana Rosnera
Pracy dla dobra Państwowej Inspekcji Pracy i ochro- we Wrocławiu. Zgodnie z założeniem przedstawio-
ny pracy w Polsce, a także mając na uwadze konsen- nym w projekcie ośrodek szkolenia od 1 stycznia 2011 r.
sus, w ramach którego pracowaliśmy nad przygoto- zostanie włączony w strukturę Państwowej Inspekcji
wywaniem tego projektu ustawy, jeszcze raz w imie- Pracy i stanie się jednostką organizacyjną, tak jak
niu komisji zwracam się do Wysokiego Sejmu, aby do tej pory okręgowe inspektoraty pracy. Nowa re-
raczył przyjąć projekt ustawy bez poprawek. Dzięku- gulacja pozwala również na płynne uzyskiwanie
ję. (Oklaski) przez pracowników ośrodka statusu pracowników
Państwowej Inspekcji Pracy. Ośrodek szkoleniowy
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek we Wrocławiu działa od 1946 r. i od wielu lat spełnia
Sejmu Ewa Kierzkowska) podstawową rolę w doskonaleniu zawodowym pra-
cowników inspekcji pracy. Oprócz działalności ad-
resowanej do pracowników Państwowej Inspekcji
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Pracy ośrodek organizuje szkolenia dla podmiotów
gospodarczych i osób fizycznych, konferencje i semi-
Dziękuję panu posłowi. naria, kursy kwalifikacyjne i specjalistyczne, pro-
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- wadzi działalność wydawniczą oraz współpracuje
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- z zagranicą.
czeń w imieniu klubów i kół. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W tym miejscu
Otwieram dyskusję. chciałbym podkreślić, że rynek gospodarczy w Polsce
Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Cebu- oraz nowe zadania stawiane pracownikom Państwo-
lę z klubu Platforma Obywatelska. wej Inspekcji Pracy wymagają zdobywania nowych
Bardzo proszę, panie pośle. umiejętności przez inspektorów i pracowników za-
trudnionych w inspekcji pracy. Wydaje się, że dzia-
łalność stricte komercyjna ośrodka jako instytucji
Poseł Marek Cebula: gospodarki budżetowej, którą wprowadzają przepisy
ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. wprowadzającej
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! ustawę o finansach publicznych oraz ustawa o finan-
Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego sach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r., polega-
Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić jąca na sprzedaży usługi znajdującej nabywcę na
stanowisko wobec komisyjnego projektu ustawy rynku mogłaby ograniczyć realizację ustawowych
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy 67
Poseł Marek Cebula stwowej Inspekcji Pracy osiągnięto konsensus wśród

wszystkich klubów parlamentarnych i w Komisji
zadań urzędu państwowego, jakim jest Państwowa i w podkomisji wszyscy popierali projektowaną zmia-
Inspekcja Pracy. Ponadto fakt posiadania osobowości nę. Niewątpliwie projektowana zmiana powoduje, że
prawnej wykluczałby utrzymanie przez ośrodek trwa- włączamy w struktury organizacyjne Państwowej
łego zarządu nieruchomości. W praktyce mogłoby to Inspekcji Pracy Ośrodek Szkolenia Państwowej In-
oznaczać fizyczną likwidację Ośrodka Szkolenia Pań- spekcji Pracy im. prof. Jana Rosnera we Wrocławiu.
stwowej Inspekcji Pracy im. prof. Jana Rosnera we Będzie to jedna z jednostek organizacyjnych inspek-
Wrocławiu. cji, zachowująca dotychczasowe zadania, co przewi-
Inicjatywa w zakresie zmiany w ustawie o Pań- duje art. 1 ustawy. Po uchwaleniu ustawy jednostka-
stwowej Inspekcji Pracy należała do sejmowej Komi- mi organizacyjnymi Państwowej Inspekcji Pracy
sji do Spraw Kontroli Państwowej, gdyż jako posłowie będzie główny inspektor pracy, 16 okręgowych in-
bezpośrednio współpracujący z głównym inspekto- spektoratów oraz ośrodek szkolenia we Wrocławiu.
rem pracy jesteśmy przekonani, że do sprawnego Art. 2 ustawy określa tryb przekształcenia. Ośrodek
działania przedsiębiorstw w naszym kraju potrzebny Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy, działając na
jest urząd, który, prowadząc szeroką działalność podstawie nowej ustawy, przejmie wszystkie zadania
szkoleniową, prewencyjną i kontrolną, sprawi, że mi- poprzedniego ośrodka. Budżet państwa w pełni za-
liony Polaków podejmujących codziennie pracę, będą bezpieczy środki. Wszystkie zadania, a także sprawy
czuły się bezpiecznie (Dzwonek) w zakładach pracy pracownicze będą przejęte przez nowy ośrodek. Obo-
i na swoich stanowiskach pracy. wiązek podjęcia tych działań nałożony został na nas
Pani marszałek, już kończę. ustawą wprowadzającą ustawę o finansach publicz-
Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej nych. Jest to art. 87, zgodnie z którym wszystkie
popiera zmiany zaproponowane w ustawie o Pań- państwowe zakłady budżetowe muszą być zlikwido-
stwowej Inspekcji Pracy, które zawarte są w drukach wane. Myślę, że to jest najlepsze rozwiązanie, że
sejmowych nr 2903 i 2935. Dziękuję bardzo. ośrodek szkoleniowy stanie się ośrodkiem Państwo-
wej Inspekcji Pracy. Dzisiaj jest to niezmiernie waż-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: ne, ponieważ gospodarka rynkowa wymaga, żeby
należycie chronić rynek pracy. Ośrodek, działając
Dziękuję uprzejmie panu posłowi. w strukturach inspekcji pracy, będzie kształcił nadal
W imieniu klubu Lewica głos zabierze pan poseł wysokiej klasy specjalistów, inspektorów, poza tym
Janusz Krasoń. będzie zapewnione racjonalne gospodarowanie.
Bardzo proszę. Wszystko to przemawia za tym, żeby poprzeć niniej-
szą zmianę.
Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego w pełni
Poseł Janusz Krasoń: popiera zmiany zapisane w ustawie, przedłożone przez
komisję. Dziękuje bardzo. (Oklaski)
Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Mając
na uwadze dotychczasowy dorobek Ośrodka Szkole-
nia Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie kształce- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
nia i doskonalenia kadry Państwowej Inspekcji Pra-
cy, a także potrzeby urzędu Państwowej Inspekcji Dziękuję panu posłowi.
Pracy i zadania, jakie przed nim stoją, Klub Poselski Do zadania pytań zapisał się jeden pan poseł.
Lewicy uważa, że najwłaściwszym rozwiązaniem jest Czy ktoś z panów posłów chciałby się zapisać do
przekształcenie Ośrodka Szkolenia Państwowej In- zadania pytania? Bardzo proszę, pan poseł Ajchler.
spekcji Pracy w jednostkę Państwowej Inspekcji Pra- Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Mirosław
cy, w związku z czym poprze projekt ustawy. Dzięku- Pawlak.
ję. (Oklaski) Czas – 1 minuta, panie pośle.
Bardzo proszę.
A ja dziękuję panu posłowi. Poseł Mirosław Pawlak:

W imieniu klubu Polskie Stronnictwo Ludowe
głos zabierze pan poseł Krzysztof Borkowski. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Bardzo proszę, panie pośle. Głównym, zasadniczym zadaniem struktur Pań-
stwowej Inspekcji Pracy jest wykonywanie czynności
kontrolnych i zadań profilaktycznych. Które z tych
Poseł Krzysztof Borkowski: zadań Ośrodek Szkolenia Państwowej Inspekcji Pra-
cy wykonywał we Wrocławiu? Pytanie drugie: Jakie
Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! W spra- konkretne znaczenie dla finansów publicznych bę-
wie projektowanej ustawy o zmianie ustawy o Pań- dzie miało włączenie Ośrodka Szkolenia Państwowej
68 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy
Poseł Mirosław Pawlak Druga kwestia to sprawa kosztów finansowych.

Myśmy robili taki rachunek ekonomiczny i zapew-
Inspekcji Pracy we Wrocławiu w struktury Państwo- niam państwa, że dotychczasowe wydatki i te, które
wej Inspekcji Pracy? Czy nadal będzie obciążało to są planowane, będą mieściły się w granicach środków
budżet państwa, czy też utrzymywany on będzie przyznawanych nam przez budżet państwa. One za-
z dotychczasowych środków finansowych przezna- wsze się w tych parametrach mieściły. A wszystkie
czonych na działalność Państwowej Inspekcji Pracy? ewentualne nadwyżki będziemy przekazywali do bu-
Dziękuję. dżetu państwa, tak żeby nie było ubytku w finansach
budżetu państwa z tytułu przekształcenia działalno-
ści naszego ośrodka. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Dziękuję panu posłowi. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Pytanie zadaje pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.
Bardzo proszę. Dziękuję uprzejmie.
Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł
Janusz Krasoń.
Poseł Romuald Ajchler: Bardzo proszę.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Właściwie wszyst-

kie zakłady gospodarcze są przekształcane dzisiaj, Poseł Janusz Krasoń:
w związku z powyższym gdyby nie ta inicjatywa
ustawodawcza, to z racji tego, że inspektor nie ma Dziękuję.
funkcji ministerialnych, ten zakład by nie mógł Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Od-
funkcjonować, więc uchwalenie tej ustawy jest ko- powiadając na pytania panu posłowi Pawlakowi,
nieczne. Panie pośle, czy podziela pan ten pogląd?. chciałbym zwrócić uwagę, że Ośrodek Szkolenia Pań-
To po pierwsze. A po drugie chciałbym się zapytać, stwowej Inspekcji Pracy działa na podstawie ustawy
o Państwowej Inspekcji Pracy i ustawa definiuje jego
czy przy tej okazji są możliwości poczynienia oszczęd-
zadania. Zadaniem ośrodka jest kształcenie kadr na
ności finansowych albo czy państwo robiliście rachu-
potrzeby Państwowej Inspekcji Pracy, doskonalenie
nek, czy ten twór będzie droższy niż do tej pory, czy
wiedzy i warsztatu inspektorów pracy oraz upo-
będzie się to mieściło w dotychczasowych kosztach.
wszechnianie wiedzy z zakresu prawa pracy i ochro-
ny pracy w Polsce.
W związku z tym, że pan poseł pytał, czy nastąpi
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: jakaś zmiana w zakresie realizowanych zadań,
oświadczam, że przyjęcie ustawy przekształcającej
ośrodek szkolenia w jednostkę Państwowej Inspekcji
Pracy nie wpływa na zakres wykonywanych zadań
pana. zdefiniowanych w ustawie. Zmienia się jedynie jego
Głos zabierze główny inspektor pracy pan Tade- organizacja – w sensie finansowania i wydatkowania
usz Zając. środków przez ten ośrodek.
Bardzo proszę. Odpowiadając na pytanie drugie pana posła Paw-
laka, a także na pytanie pana posła Ajchlera, chcę
powiedzieć, że to przekształcenie wpływa na finanse
Główny Inspektor Pracy publiczne, albowiem dzisiaj środki, które trafiają
Tadeusz Zając: z budżetu państwa do tego ośrodka, są efektem zle-
canych przez głównego inspektora pracy zadań, któ-
Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! re ośrodek realizuje. Mówiłem w swoim sprawozda-
Chciałbym odpowiedzieć na pytania, które zostały niu, że to jest poziom ok. 60% wszystkich dochodów.
zadane. Pytanie pierwsze dotyczyło tego, jaki cha- A więc w tym obszarze nic nie ulega zmianie, z wy-
rakter ma działalność prowadzona przez nasz ośro- jątkiem tego, że w obecnych ramach prawnych środ-
dek we Wrocławiu. Przypomnę, że jego zadanie zo- ki wpływają z budżetu głównego inspektora pracy po
stało w projekcie określone. Należy do niego szkolenie zrealizowaniu zadania, a teraz środki na te zadania
i doskonalenie kadr Państwowej Inspekcji Pracy oraz będą wpływały wcześniej. W związku z tym, że ośro-
upowszechnianie wiedzy i informacji, a także doradz- dek będzie jednostką Państwowej Inspekcji Pracy,
two w zakresie ochrony pracy. Szerokie spektrum nie będzie mógł na swoim koncie gromadzić środków
działalności naszego ośrodka jest w tej chwili spraw- uzyskiwanych z działalności realizowanej na ze-
dzone i szczególnego znaczenie nabiera element zwią- wnątrz urzędu, czyli wobec podmiotów gospodar-
zany z kwestią profilaktyki jako jeden ze sposobów czych, organizacji, stowarzyszeń, czyli tych wszyst-
działania Państwowej Inspekcji Pracy. kich, w stosunku do których dzisiaj realizuje swoją
Projekty ustaw o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego 69
Poseł Janusz Krasoń tak są propozycje mówiące o 5 czy 10 ha. Z pewnością

będziemy mieli jakąś poprawkę. Różne są również
ofertę. Te środki nie będą zasilały konta ośrodka, zdania wśród kolegów, czy to dobrze, czy to źle, czy
a będą przekazywane do budżetu głównego inspek- powinniśmy zostawić tę ustawę w takim kształcie,
tora pracy. Jeśli ośrodek utrzyma dynamikę, a jestem w jakim w tej chwili jest, do momentu kiedy będziemy
przekonany, że utrzyma, bo ostatnie kilkadziesiąt lat procedować nad tzw. właściwą ustawą o kształtowa-
jego działalności potwierdza, że jest ośrodkiem dy- niu ustroju rolnego. Osobiście uważam, że powinna
namicznym, utrzymującym wysoki poziom kształce- to być poprawka mówiąca o większym obszarze, bo
nia i konkurencyjnym, to środki będą rekompenso- 1 ha to jest oczywiście duże ułatwienie dla agencji,
wały cały budżet ośrodka, który będzie musiał być ale 5 ha to z pewnością będzie zdecydowanie większe
zaplanowany w budżecie państwa, w budżecie Pań- ułatwienie. To tyle w pierwszej części mojego wystą-
stwowej Inspekcji Pracy. Dzisiaj bowiem budżet in- pienia. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
spekcji pracy jest przygotowywany dla 16 okręgowych
inspektoratów pracy i głównego inspektora pracy,
a tym razem będzie przygotowywany także dla Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy. W ja-
kiejś mierze więc wpływ na finanse publiczne ta usta- Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
wa ma, natomiast realnie środki w budżecie państwa Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
będą rekompensowane, czyli nie będzie tutaj, przy- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
najmniej przez kilka lat, spodziewanych czy przewi- czeń w imieniu klubów i kół.
dywanych strat. Dziękuję. (Oklaski) Otwieram dyskusję.
Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Klima
z klubu Platforma Obywatelska.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Bardzo proszę.
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.

Zamykam dyskusję*). Poseł Józef Piotr Klim:
Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi-
my w bloku głosowań. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. po- Mam przyjemność przedstawić w imieniu Klubu Par-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnic- lamentarnego Platforma Obywatelska stanowisko
twa i Rozwoju Wsi o komisyjnym i senackim pro- wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o kształto-
jektach ustaw o zmianie ustawy o kształtowaniu waniu ustroju rolnego. Zmiana dotyczy pozbawienia
ustroju rolnego (druki nr 1053, 1745 i 2931). Agencji Nieruchomości Rolnych uprawnień do pier-
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji wokupu ziemi w odniesieniu do nieruchomości rol-
pana posła Leszka Korzeniowskiego. nych o powierzchni do 1 ha. Zapisy ustawy z 2003 r.,
Bardzo proszę, panie pośle. podyktowane szczególną troską o polską ziemię i ak-
ceptowane przez wszystkie siły polityczne, spełniły
swoją rolę. W obecnej sytuacji, po wejściu Polski do
Poseł Sprawozdawca Unii Europejskiej, warto niektóre procedury uwolnić
Leszek Korzeniowski: spod władzy agencyjnych urzędników. Dzisiaj w więk-
szym stopniu trzeba zaufać polskiemu rolnikowi,
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj proceduje- polskiemu właścicielowi, tak jak to zrobiliśmy w przy-
my nad ustawą, która rzeczywiście ułatwi życie padku odrolnienia gruntów.
przede wszystkim prezesowi Agencji Nieruchomości Pozbawienie agencji prawa pierwokupu wobec
Rolnych i urzędnikom w niej pracującym, gdyż ten nieruchomości rolnych do 1 ha uprości, przyspieszy
zapis z poprzedniej ustawy wiele osób nazywało ku- procedury dokonywania transakcji, odbiurokratyzu-
riozalnym. Ale tak było, te zabezpieczenia były po- je cały proces podejmowania decyzji, odciąży pracow-
trzebne. Teraz jest nieco inny czas, więc myślę, że ników agencji od czysto formalnego wypisywania
dobrze się stało, iż taka ustawa jest obecnie procedo- decyzji o rezygnacji z prawa pierwokupu. To również
wana. Tak jak wspomniała pani marszałek, to druk przyspieszy procesy inwestycyjne, szczególnie w bu-
nr 2931. Komisja rolnictwa na swoim posiedzeniu downictwie.
w dniu 7 kwietnia 2010 r. zaopiniowała pozytywnie Do Agencji Nieruchomości Rolnych przekazuje się
projekt tej ustawy. rocznie ok. 80 tys. umów, z tego 80% to umowy prze-
Mogę tylko powiedzieć, iż było kilka propozycji noszące własność nieruchomości do 1 ha. Znacząca
w formie poprawek odnośnie do wielkości. Tak jak ich część dotyczy zresztą nieruchomości faktycznie
obecny projekt mówi o wielkości 1 ha, powyżej 1 ha, nierolnych, budowlanych, które ze względu na brak
planów zagospodarowania przestrzennego są trakto-
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za- wane przez notariuszy jako nieruchomości rolne. I to
łączniku nr 1. jest jakby cała przesłanka tej zmiany.
70 Projekty ustaw o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego
Poseł Józef Piotr Klim szczyt przedstawić stanowisko do zmiany ustawy

o kształtowaniu ustroju rolnego.
Zmiana ustawy nie tylko odciąży urzędników, ale Zmiana dotyczy właściwie tylko jednego zapisu,
też ograniczy koszty funkcjonowania agencji. To spo- odnoszącego się do odstąpienia od prawa pierwokupu
woduje większą koncentrację pracowników agencji przez agencję w przypadku gruntów, które stanowią
na ich najważniejszych zadaniach statutowych, czyli powierzchnię poniżej 1 ha. Zmiana ta nie budziła
właściwym gospodarowaniu nieruchomościami Skar- wątpliwości w czasie posiedzenia komisji rolnictwa,
bu Państwa czy też podejmowaniu właściwych dzia- nie budzi również wątpliwości, jeśli chodzi o stano-
łań w celu tworzenia dobrej struktury obszarowej wisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedli-
gospodarstw rolnych. Mam nadzieję, iż ustawa rzą- wość. Wyrażamy tylko ubolewanie z tego względu, że
dowa, o której wspominał pan poseł sprawozdawca, zapis dotyczący odstąpienia od prawa pierwokupu
postawi przysłowiową kropkę nad „i” i umożliwi działek rolnych poniżej 1 ha znalazł się w przedłożo-
sprzedaż ziemi Skarbu Państwa polskim rolnikom. nej przez nas kompleksowej ustawie o zmianie usta-
O wielkim znaczeniu prawnym własności prywat- wy o kształtowaniu ustroju rolnego już prawie 2,5
nej świadczy chociażby ostatni wyrok Trybunału roku temu, czyli w listopadzie 2007 r. Gdyby wtedy
Konstytucyjnego mówiący o niezgodności z Konsty- procedowano nad tą ustawą zgodnie z terminarzem,
tucją Rzeczypospolitej Polskiej prawa agencji do od- niepotrzebny byłby obecny zapis.
kupu nieruchomości rolnych. To bardzo ważny sy- W tamtej kompleksowej ustawie jest również wie-
gnał i Sejm musi brać to pod uwagę. le innych rozwiązań, które są korzystne dla polskie-
Nie jesteśmy przeciwni temu, aby uwalniać od go rolnictwa, m.in. rozwiązania dotyczące wprowa-
prawa pierwokupu nieruchomości rolne nawet do dzenia przetargów ograniczonych dla rolników, któ-
10 ha, ale powinno się to odbywać właśnie w trakcie rzy zamieszkują dany obszar gmin, czyli ustawa
dyskusji nad ustawą o ustroju rolnym. Jeśli jednak mogłaby spowodować znaczne uszczelnienie przepły-
będą jakieś wnioski, w drugim czytaniu będziemy się wu ziemi i rzeczywiste kształtowanie ustroju rolne-
do tego ustosunkowywać.
go. W ustawie tej proponowaliśmy również wsparcie
Warto też podkreślić, iż w ciągu ostatnich lat nie
środowisk popegeerowskich, które najbardziej ucier-
obserwowaliśmy szczególnego zainteresowania pol-
piały na przekształceniach w latach 90.
ską ziemią wśród cudzoziemców, a wchodzenie na
Bardzo żałuję, że ta ustawa, kompleksowo rozwią-
rynek spółek z udziałem kapitału zagranicznego jest
zująca problemy kształtowania ustroju rolnego,
rzeczą normalną, często wręcz pożądaną – wszak
jesteśmy dzisiaj w jednym obszarze gospodarczym nadal, mimo 2,5-letniego przebywania w Sejmie, nie
Unii Europejskiej. znalazła uznania wśród koalicji rządzącej. Obecnie
Trzeba też na koniec powiedzieć, iż nadzór nad znajduje się w pracach podkomisji, która nie zebrała
sprzedażą polskiej ziemi cudzoziemcom sprawuje i wy- się już od prawie roku.
daje zgodę na jej zakup minister spraw wewnętrz- Myślę, że warto podpowiedzieć wnioskodawcom,
nych i administracji. Szef tego resortu składa corocz- czyli Senatowi lub komisji „Przyjazne Państwo”, żeby
nie Wysokiej Izbie pełną informację w tej kwestii. skorzystali z zapisów tej ustawy i wprowadzili do prac
Myślę, że wkrótce również za 2009 r. taka informacja parlamentarnych nie tylko to jedno korzystne rozwią-
będzie. zanie, ale jeszcze wiele innych rzeczy. Nie zastrzega-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiana przez liśmy sobie praw autorskich do tamtej ustawy.
nas ustawa z tą pojedynczą zmianą nie powinna już Tak więc, sumując, Prawo i Sprawiedliwość oczy-
ani chwili dłużej czekać w Sejmie i wydaje mi się, że wiście poprze projekt ustawy o zmianie ustawy o kształ-
powinniśmy jak najszybciej głosować nad przyjęciem towaniu ustroju rolnego bez poprawek. Dziękuję
tekstu tej ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi. Dziękuję panu posłowi.

W imieniu klubu Lewica głos zabierze pan poseł... Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł
Aha, jest pan poseł Henryk Kowalczyk, który za- Romuald Ajchler.
bierze głos w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę.
Bardzo proszę, panie pośle.
(Poseł Romuald Ajchler: Słuchaj, masz wejście
smoka.) Poseł Romuald Ajchler:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam

Poseł Henryk Kowalczyk: zaszczyt w imieniu klubu Lewica odnieść się do spra-
wozdania zawartego w druku nr 2931, a dotyczącego
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu komisyjnego i senackiego projektów ustaw o zmianie
Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam za- ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.
Poseł Romuald Ajchler wkład członkowski. Rozliczyliby się między sobą.

Byłaby to taka wewnątrzspółdzielcza transakcja
Dobrze, Wysoka Izbo, że prowadzimy taką debatę, gruntowa. Jest tu jednak niebezpieczeństwo, że
bo właściwie punkt, nad którym debatujemy, dotyczy wtedy, kiedy spółdzielnia rezygnuje z prawa pierwo-
tylko jednej pozycji, jednej zmiany, a mianowicie uła- kupu, natychmiast wchodzi Agencja Nieruchomości
twienia agencji i nie tylko, bo też tym, którzy kupują Rolnej.
grunty o powierzchni mniejszej niż 1 ha, przeprowa- Przepis, który dotyczyłby 10 ha, de facto dotyczył-
dzenia transakcji, aby zmniejszyć koszty, które agen- by tylko, praktycznie rzecz biorąc, wkładów człon-
cja do tej pory ponosiła, aby także zmniejszyć koszty kowskich rolniczych spółdzielni produkcyjnych.
aktów notarialnych, bo rozumiem, że wtedy będzie Wiem, że agencja nie korzysta z możliwości obrotu
sporządzany tylko akt notarialny właściwy, a nie bę- między członkami, za co chciałbym panu prezesowi
dzie umowy wstępnej. podziękować, ale członkowie mieliby pewność praw-
Na razie jednak, Wysoka Izbo, mamy tu właściwie ną, którą dawałaby im ta ustawa, że jeżeli oni zawrą
trochę sporu co do wielkości, nad jaką agencja powin- umowę, nikt nie będzie narzucał im takich czy in-
na mieć władzę czy kontrolę odnośnie do obrotu nych rozwiązań.
gruntami. Jestem i byłem zwolennikiem takiego roz- Dlatego, Wysoka Izbo, składam tę poprawkę kom-
wiązania, które wprowadzałoby w gospodarce coś promisową pomiędzy klubem Lewica a jej członkami
racjonalnego, a przede wszystkim coś praktycznego, i zwracam się z prośbą, aby komisja pochyliła się cho-
bo wychodzimy z jednego punktu i mówimy: dobrze, ciaż nad 5-hektarową działką. Co prawda to także
agencja do jednego 1 ha, ale zaraz powiem o innych spowoduje, że większe oszczędności będzie miała
aspektach, które pozostawiamy ot, tak sobie, które agencja, bo dopiero od 5 ha, ale co to jest dzisiaj, Wy-
są dosyć dużą przeszkodą w poprawie sytuacji ustro- soka Izbo, 5-hektarowe gospodarstwo? Ono de facto
jowej państwa. nie służy rolnikowi, który się nim zajmuje, jako pod-
Klub Lewica zgłosi poprawkę i chce, aby komisja stawowe źródło utrzymania, tylko przede wszystkim
jeszcze raz pochyliła się nad nią. Zgłaszamy popraw- jest to dodatek do jego pracy zawodowej, bo nikt na
kę polegającą na tym, aby liczbę 1 zastąpić liczbą 5, tej sali albo nikt, kto poważnie zajmuje się rolnic-
czyli chodzi nam o to, aby agencja mogła ingerować twem, nie jest w stanie przekonać nikogo z członków
w sytuacje, gdy chodzi o powierzchnie powyżej 5 ha. komisji rolnictwa, że rolnik może wyżyć z 5-hektaro-
Takie jest oficjalne stanowisko klubu Sojuszu Lewicy wego gospodarstwa, że może ono generować dochód,
Demokratycznej i po zakończeniu wystąpienia prze- funkcjonować tak jak małe przedsiębiorstwo czy mi-
każę to stanowisko pani marszałek. kroprzedsiębiorstwo. (Dzwonek) Tak, rolnik może
Dlaczego natomiast byłem zwolennikiem tego, z niego wyżyć, ale pod jednym warunkiem: że zajmu-
aby ta powierzchnia była większa, aby ta powierzch- je się specjalistyczną produkcją albo ma sad. To już
nia wynosiła 10 ha? Być może przekonam kolegów, jednak jest inna sprawa i nie chcę tutaj absorbować
którzy pracują w sejmowej komisji rolnictwa, a przede czasu Wysokiej Izbie.
wszystkim pana przewodniczącego i koalicję rządzą- Powiem w ten sposób: klub Sojuszu Lewicy Demo-
cą. Otóż gdyby poprawka sprawiła, że chodziłoby kratycznej, klub Lewica popiera projekt ustawy, popie-
o powierzchnię od 1 ha do 10 ha, czyli gdybyśmy ogra- ra tę inicjatywę. Zaoszczędzi ona środków finanso-
niczyli ingerencję agencji, która mogłaby ingerować wych budżetu państwa. Składamy jednak poprawkę,
dopiero powyżej 10 ha, dawałoby to jedną rzecz: prosząc Wysoką Izbę, prosząc Komisję Rolnictwa i Roz-
przede wszystkim poprawka ta broniłaby sprzedaży woju Wsi oraz komisję „Przyjazne Państwo”...
gruntów pomiędzy członkami rolniczych spółdzielni
produkcyjnych.
Dzisiaj, Wysoka Izbo, jest w ten sposób, że prawo
pierwokupu gruntów od członka spółdzielni ma
spółdzielnia, z kolei wtedy, kiedy dochodzi do trans- Dziękuję.
akcji pomiędzy członkami spółdzielni – już Agencja
Nieruchomości Rolnych. Pracowałem nad projektem
ustawy i moją intencją było to, aby spółdzielcy
w tamtym czasie i obecnie zajmowali się obrotem Poseł Romuald Ajchler:
między sobą bez ingerencji Agencji Nieruchomości
Rolnych. Tak się nie dzieje. Tak się nie dzieje wtedy, ...aby pochyliły się nad tym, bo przyjęcie popraw-
kiedy jest transakcja pomiędzy członkami spółdziel- ki Lewicy spowoduje jeszcze większe oszczędności
ni. Innymi słowy, oszczędza się kapitał spółdzielni, finansowe, a o to nam wszystkim chodzi.
przeznacza się go na rozwój tej spółdzielczości, bo
w tej sytuacji jest transakcja prywatna: jeden jest
członkiem wkładowym, a drugi nie był członkiem Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
wkładowym, a chodziłoby o to, żeby z racji tego, iż
przechodzi na emeryturę, jego następca mógł mieć Dziękuję, panie pośle.
Poseł Romuald Ajchler: gę też notariuszowie itd. Również uważam, że na

obecnym etapie powinniśmy przyjąć tę ustawę. Nasz
Dziękuję, pani marszałek, i przepraszam za prze- klub będzie głosował za.
dłużenie spotkania. Resztę będę kontynuował w py- Do kompleksowych prac nad nowelizacją ustawy
taniach. (Oklaski) o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skar-
bu Państwa i kształtowaniu ustroju rolnego podejdź-
my merytorycznie, tak żeby użytki rolne nie były
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: przedmiotem spekulacji, manipulacji, wykupu, i aby
następnie nie spowodowało to zmian, powiedział-
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego bym, w planach zagospodarowania, np. pod kątem
oświadczenie wygłosi pan poseł Stanisław Kalemba. przeznaczenia tych gruntów pod inwestycje, budowę
Bardzo proszę, panie pośle. marketów, supermarketów itd. O to chodzi. Ziemia
rolnicza nigdy nie powinna być przedmiotem speku-
lacji. Dlatego też będziemy głosowali tak, jak już
Poseł Stanisław Kalemba: mówiłem – od 1 ha. Dziękuję. (Oklaski)

Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego popie- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
ra sprawozdanie komisji rolnictwa z druku nr 2931.
Otóż dotychczasowe zapisy ustawy o kształtowa- Dziękuję panu posłowi.
niu ustroju rolnego zdały egzamin, ale powszechne Przechodzimy do zadawania pytań.
jest uzasadnione oczekiwanie, żeby jednak zmienić Na listę zapisało się 6 panów posłów.
pewne kwestie w tej ustawie i ingerencja Agencji Nie- Czy ktoś z panów posłów chciałby się jeszcze za-
ruchomości Rolnej w zakresie pierwokupu następo- pisać do zadania pytania?
wała od 1 ha. W sprawozdaniu wypracowanym w ko- Pan poseł Kalemba, bardzo proszę.
misji „Przyjazne Państwo” wraz z komisją rolnictwa Zatem zapisało się 7 panów posłów.
udało się dojść do takiego kompromisu. Na dobrą Zamykam listę.
sprawę próba innego uregulowania tego zagadnienia Wyznaczam czas na zadanie pytania na jedną mi-
jest w druku nr 2849 zawierającym projekt ustawy nutę.
o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościa- Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Mirosław
mi rolnymi Skarbu Państwa. Nad tym trzeba się Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.
pochylić. (Poseł Romuald Ajchler: Zawsze jesteś pierwszy.)
Pani marszałek, nasz klub ma prośbę, aby ten pro-
jekt ustawy z druku nr 2849 jak najszybciej skierować
do prac na forum Sejmu. Jest to projekt rządowy. On Poseł Mirosław Pawlak:
podchodzi do tej kwestii kompleksowo, a wiele rozwią-
zań jest zbieżnych z propozycjami klubów opozycyj- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
nych. Popracujmy nad tym. Po pierwsze, w jaki konkretny sposób następować
Uważam natomiast, że 1 ha powierzchni jest naj- będzie poszukiwanie uprawnionego do pierwokupu
bardziej optymalną wielkością. Przecież tu chodzi i na jakim organie będzie ciążyć ten obowiązek? Po
o przywrócenie gruntów. Proponuje się do 5 czy od 5, drugie, co stanie się w przypadku, gdy powierzchnia
od 10 ha, a wobec rażąco niewłaściwej wyceny, odbie- nieruchomości rolnej będzie mniejsza niż 1 ha? Po
gającej od wartości rynkowej, może się wydawać, iż trzecie, czy wysokość zapłaty równowartości pienięż-
agencja ingerowała. Tak więc jeżeli chodzi o 8 ha nej przy przeniesieniu własności nieruchomości rol-
położonych na przykład przy autostradzie, które nej, o czym mowa w zmienionym art. 4 ust. 1, stano-
można bardzo łatwo przekształcić pod inwestycje, to wi dla stron kwestię umowną, czy też obowiązuje
mają one właśnie taki charakter. Natomiast te grun- odgórny taryfikator agencji działającej na rzecz Skar-
ty będą nadal służyły do produkcji rolnej. Uważam, bu Państwa? Dziękuję. (Oklaski)
że leży to w interesie polskiego rolnictwa i rolników.
Dotyczy to również nabywania w ramach praw pier-
wokupu. Chodzi też o to, żeby projekt, o którym mó- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
wimy, wszedł pod obrady.
Faktycznie, według obecnie obowiązującej ustawy Dziękuję panu posłowi.
o kształtowaniu ustroju rolnego stosuje się prawo Głos ma pan poseł Stanisław Stec, klub Lewica.
pierwokupu bez względu na areał. Ta propozycja ure-
gulowania dotycząca pierwokupu lub uprawnienia do
nabycia przez agencję nieruchomości rolnych o po- Poseł Stanisław Stec:
wierzchni od 1 ha, o których mowa w art. 4 ustawy
o kształtowaniu ustroju rolnego, spowoduje mniejsze Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
zaangażowanie tej agencji w czynności typowo biu- Mówimy tu dużo o ochronie gruntów, prawie agencji
rokratyczne. To stanowi sedno. Na to zwracają uwa- do pierwokupu. Dotychczas obowiązywała wielkość
Poseł Stanisław Stec Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

do 1 ha, obecnie powierzchnia ma wynosić powyżej Panie pośle, dziękuję panu uprzejmie za wygło-
1 ha. Mam do pana ministra pytanie: Czy wielkość szenie apelu.
1 ha zabezpiecza to, co proponuje rząd w druku
nr 2849?
Drugie pytanie. Niedawno na terenie Wielkopol- Poseł Romuald Ajchler:
ski w gm. Trzemeszno firma zachodnioniemiecka
kupiła spółdzielnię rolniczą. Chodzi o ponad 1 tys. ...a mówimy o 8- czy 10-hektarowych gospodar-
ha, 600 krów mlecznych. Dlaczego agencja nie sko- stwach. Dziękuję bardzo.
rzystała z prawa pierwokupu? To trzeba było chronić.
Tu nie chodziło o 1 ha, 5 ha czy 0,5 ha. Dlaczego Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
tutaj agencja nie skorzystała z prawa do pierwokupu?
Dziękuję. (Oklaski) Pytanie zadaje pan Zbigniew Babalski, Prawo i Spra-
wiedliwość.
Bardzo proszę.
Dziękuję panu posłowi. Poseł Zbigniew Babalski:

Pytanie zadaje pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.
Bardzo proszę. Dziękuję bardzo.
Ta zmiana jest kosmetyczna, ale niezwykle potrzeb-
Poseł Romuald Ajchler: na. Rodzi się tylko pytanie, dlaczego tak późno. Mam
dwa druki, panie ministrze. Jeden jest z sierpnia
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie pośle Stec, 2008 r., drugi z lutego 2009 r. Oba druki mają ten
zadał pan fantastyczne pytanie. To jest to, o czym sam tytuł: o zmianie ustawy o kształtowaniu ustro-
mówiłem w swoim wystąpieniu. Chcemy chronić po ju rolnego. Dobrze, że w ogóle się tego podjęliśmy, ale
2–3 ha, a w przypadku tak zorganizowanych gospo- można było to zrobić dwa lata temu.
darstw się nie reaguje. Mam zasadnicze pytanie, które kieruję do pana,
Panie pośle Kalemba, zwracam się do pana z ser- panie ministrze. Czy w ogóle rząd przejawia wolę do
deczną prośbą. Zmieńcie zdanie. Chodzi mi o to, że podjęcia prac nad ustawą o gospodarowaniu nieru-
dzisiaj prawo pierwokupu ma spółdzielnia. Jeżeli jed- chomościami rolnymi? Jest tu potrzebna całkowita
nak rezygnuje ona z tego prawa, bo oszczędzone środ- zmiana. Zapisy powinny znaleźć się w jednej ustawie.
ki chce przeznaczyć na rozwój gospodarczy, nie chce Jeżeli tej woli nie ma, to trzeba to też powiedzieć. Na
inwestować w taki sposób, to niech członkowie tej spotkaniach z rolnikami w regionie warmińsko-ma-
spółdzielni mają swoją własność, niech kupują i sprze- zurskim słyszę, że skoro nie podjęliśmy tego tematu
dają między sobą, bo ta ziemia zostaje wtedy w spół- 1 rok czy 1,5 roku wcześniej, to może w ogóle zanie-
dzielni. Nie chcę, żeby agencja miała możliwość re- chajmy prac nad projektem ustawy, który został skie-
agowania. Te działki były dawane w ramach reformy rowany przez rząd do Sejmu. Przypomnę, że projekt
rolnej. Dajmy taką szansę ludziom, potraktujmy ich ustawy autorstwa Prawa i Sprawiedliwości jest już
odpowiednio, sprawmy, żeby spółdzielnia nie musia- gotów od listopada 2007 r. Dziękuję. (Oklaski)
ła angażować swoich środków finansowych. Niech
takie transakcje będą zawierane pomiędzy jej człon-
kami. Tutaj nie będzie, panie ministrze, pytania. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Zwracam się jeszcze raz do Polskiego Stronnictwa
Ludowego, do kolegów z komisji rolnictwa, aby roz- Dziękuję panu posłowi.
patrzyli wniosek Lewicy w poważny sposób. Głos ma pan poseł Henryk Kowalczyk, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
Dziękuję, panie pośle. Poseł Henryk Kowalczyk:

Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Poseł Romuald Ajchler: Kształtowanie ustroju rolnego można realizować
właściwie na podstawie tej ustawy na dwa sposoby:
Mam takie same intencje, jak przed chwilą miał poprzez wykonywane przez agencję prawo pierwoku-
pan poseł Stec. Wtedy kiedy powinniśmy ingerować, pu, które teraz liberalizujemy, zmniejszając wielkość
kiedy obcy kapitał kupuje duże gospodarstwa, nie do 1 ha – myślę, że ta liberalizacja jest wystarczająca
ingerujemy... – i poprzez stosowanie przetargów ograniczonych, co
Poseł Henryk Kowalczyk wokupu w areałach od 1 do 5 i do 10 ha, gdzie

w transakcji była rażąco niska cena, bo są to głównie
było bardzo istotne dla upełnorolnienia gospodarstw takie przypadki? Jeżeli cena sprzedaży rażąco odbiega
położonych na obszarze danej gminy czy danego ob- od rynkowej, wtedy agencja ma prawo interweniować.
szaru. Te zapisy o przetargach ograniczonych znajdo- Panie pośle Ajchler, ta ustawa nie dotyczy człon-
wały się w naszym projekcie ustawy. Wiem, że znajdu- ków spółdzielni, bo jeśli będzie tam zapisane, że do
ją się również w projekcie rządowym. Mimo istnienia 10 ha, wówczas dotyczy to wszystkich. Nie ma takiej
tych propozycji zapisów już od ponad dwóch lat, wciąż poprawki, która mówi, że dotyczy to tylko obrotu
nie jest to realizowane, a w tym czasie grunty są sprze- między członkami spółdzielni. Poza tym uważam, że
dawane przez agencję. (Dzwonek) agencja nie skorzysta w przypadku obrotu prywat-
Mam pytanie – jest obecny pan prezes agencji – ile nego między członkami spółdzielni. Jeśli będzie cena
gruntów z Agencji Nieruchomości Rolnych sprzedano rynkowa, to nie skorzysta, więc uważam, że to spra-
w ciągu ostatnich dwóch lat, czyli od złożenia nasze- wozdanie jest najlepsze. Dziękuję.
go projektu, a więc w latach 2008–2009, a jeśli to
możliwe, także w roku 2010. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Dziękuję panu posłowi.

Dziękuję panu posłowi. pana.
Głos ma pan poseł Zdzisław Czucha, Platforma Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie
Obywatelska. Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan Kazimierz Plocke.
Bardzo proszę. Bardzo proszę, panie ministrze.
Poseł Zdzisław Czucha: Sekretarz Stanu w Ministerstwie

Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- Kazimierz Plocke:
soka Izbo! Twórcy ustawy o kształtowaniu ustroju
rolnego z roku 2003 wprowadzili rygorystyczne za- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję
pisy dotyczące obrotu ziemią, dając agencji prawo przedstawicielom wszystkich klubów parlamentar-
pierwokupu ziemi, która była wystawiona do sprze- nych za merytoryczną dyskusję nad projektem usta-
daży. Tłumaczono to obawami przed wykupem tej wy o kształtowaniu ustroju rolnego. Chciałbym po-
ziemi w związku z naszym wejściem do Unii Euro- wiedzieć, że celem tego projektu przede wszystkim
pejskiej. Z tym związane jest moje pytanie. Panie jest to, żeby, po pierwsze, skrócić czas na przeniesie-
ministrze, czy te obawy się potwierdziły? Czy nastą- nie własności, po drugie, żeby ograniczyć bariery
pił masowy wykup ziemi przez osoby z zagranicy? administracyjne w działaniach pracowników Agencji
Druga kwestia. Na posiedzeniu komisji toczyła się Nieruchomości Rolnych, po trzecie, żeby obniżyć
ożywiona dyskusja, czy rezygnacja z prawa pierwo- koszty transakcji związanych z przeniesieniem wła-
kupu działek o powierzchni do 1 ha nie oznacza przy- sności na rzecz nowego nabywcy.
padkiem wprowadzenia zbyt niskiego progu. Toczy- Chciałbym też zwrócić uwagę na program dla śro-
ła się dyskusja, czy ma to być 5, a być może 10 ha. dowisk popegeerowskich, który – przypomnę – został
Jakie jest stanowisko ministerstwa, jeżeli chodzi uruchomiony w lipcu 2009 r. Chodzi o 3-letni pro-
o wielkość działek podlegających obrotowi, w przy- gram, w którym będą do wydania określone środki
padku których agencja nie miałaby prawa pierwoku- finansowe. Przypomnę, że jest to 180 mln zł w per-
pu? Dziękuję bardzo. (Oklaski) spektywie trzech lat i środki te będą przeznaczone
na polepszenie infrastruktury mieszkaniowej i tech-
nicznej. Środki można uzyskiwać poprzez złożenie
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: stosownych wniosków przez przedstawicieli samorzą-
dów gminnych bądź przedstawicieli spółdzielni
Dziękuję panu posłowi. mieszkaniowych w oddziałach regionalnych. W przy-
Pytanie zada pan poseł Stanisław Kalemba, Pol- padku wniosków do kwoty 300 tys. zł decyzję podej-
skie Stronnictwo Ludowe. muje jednoosobowo dyrektor oddziału regionalnego,
a jeśli wartość projektu przekracza 300 tys. zł – pre-
zes Agencji Nieruchomości Rolnych.
Poseł Stanisław Kalemba: Przechodzę do odpowiedzi na pytania zgłoszone
przez panów posłów w trakcie debaty. Otóż prawo
Dziękuję, pani marszałek. pierwokupu realizuje Agencja Nieruchomości Rol-
Panie ministrze, mam takie pytanie. Ile było nych i jest w tym wypadku odpowiedzialna od począt-
przypadków korzystania przez agencję z prawa pier- ku do końca. Jeżeli chodzi o cenę, która jest podstawą
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa ze strony kolegów z Senatu i z komisji „Przyjazne

i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke Państwo” zrobiono wszystko, co było możliwe, i pro-
jekt został przygotowany. Oczywiście wynika to też
do wypłacenia pieniędzy niedoszłemu nabywcy nie- z takiego, a nie innego trybu prac Sejmu, dlatego też,
ruchomości, to jest to cena rynkowa wynikająca panie pośle, jako przedstawiciele rządu nie mamy na
z aktu notarialnego. Ta cena jest tam wpisana i oczy- to bezpośredniego wpływu. Chciałbym też zapewnić,
wiście za taką cenę Agencja Nieruchomości Rolnych że ze strony rządu jest wola, aby przystąpić do prac
dokonuje pierwokupu. nad projektem. Czekamy na wyznaczenie terminu
Kolejne z pytań, zadane przez pana posła Steca, prac komisji i będziemy chętnie w tych pracach
dotyczy tego, czy propozycja 1 ha jest wystarczająca, uczestniczyć, aby wypracować jak najlepsze optymal-
żeby realizować naszą politykę. Zbiega się to z pyta- ne rozwiązania dla naszych rolników w zakresie na-
niem, które postawił pan poseł Kalemba. Otóż infor- bywania ziemi.
muję, że w roku 2009 zawarto 592 tys. umów nota- Natomiast pan poseł Kowalczyk zwraca uwagę na
rialnych. Działek o powierzchni do 1 ha dotyczyło prawo pierwokupu. Chciałbym w związku z tym do-
80% transakcji, natomiast działek o powierzchni od dać i doprecyzować, że grunty, które nabywa agencja
1 do 5 ha – 18% transakcji, a działek powyżej 5 ha – w ramach prawa pierwokupu, to są oczywiście grun-
2% zawartych transakcji. Taki jest stan, taka jest ty kierowane na przetargi ograniczone, bo taka for-
statystyka. Oczywiście dyskutujemy i będziemy dys- muła jest przyjęta i agencja również takie przetargi
kutować nad takim modelem, żeby rzeczywiście jak przeprowadza.
najbardziej ułatwić możliwość nabywania gruntów Ile sprzedano hektarów w roku 2008 i 2009? In-
przez rolników i spowodować odejście od zbędnych
formuję, że w roku 2008 było to 78 tys. ha, w roku
procedur administracyjnych. Przypomnę, że zostały
2009 – 102 tys. ha. A więc widzimy tutaj rzeczywi-
one wdrożone w 2004 r., kiedy Polska wchodziła do
ście, że dynamika jest znaczna. Zważywszy zaś, że
Unii Europejskiej, i trzeba było wówczas tak postą-
był to czas czy rok kryzysu finansowego, należy do-
pić. Natomiast obecnie jesteśmy krajem funkcjonu-
cenić to, że jednak agencja podjęła działania i stara-
jącym w Unii Europejskiej już od kilku lat, w związ-
nia, żeby jak najwięcej tej ziemi trafiło w ręce pol-
ku z tym rządowy projekt ustawy ma na celu przede
skich rolników.
wszystkim dokonanie zmian ustrojowych w zakresie
Jeżeli zaś chodzi o pytania pana posła Czuchy
gospodarowania nieruchomościami rolnymi. Myślę,
dotyczące nabywania ziemi przez cudzoziemców, to
że ich rozdysponowanie na rzecz polskich rolników
informuję, że w przypadku osób fizycznych, od czasu
będzie przedmiotem debaty.
obowiązywania ustawy o kształtowaniu ustroju rol-
Przy okazji chciałbym zaznaczyć, że dzisiaj gospo-
darzem ustawy jest marszałek Sejmu. Rząd oczywi- nego, zakupiono 1485 ha, natomiast w przypadku
ście jest gotowy do debaty, natomiast decyzja, kiedy osób prawnych, a więc spółek, zakupiono ponad 160
projekt zostanie skierowany do prac w komisji czy tys. ha. Są to grunty, które rzeczywiście są dzierża-
podkomisji, należy do pana marszałka. W związku z wione przez podmioty z kapitałem zagranicznym,
tym czekamy na ostateczne rozstrzygnięcia ze strony 160 tys. ha. Osoby fizyczne – 1485 ha. Jeżeli chodzi
Prezydium Sejmu. o ilość transakcji – było to pytanie pana posła Ka-
Odpowiadając panu posłowi Stecowi na pytanie lemby – to już odpowiedziałem.
dotyczące wykupu przedsiębiorstw, bo o to chodzi, Tak więc bardzo państwu dziękuję za debatę. Mam
chciałbym powiedzieć, że rzeczywiście zostały wyku- nadzieję, że będziemy nadal pracować nad naszymi
pione udziały, natomiast w tej części agencja absolut- projektami po to, by wypracować jak najlepsze stano-
nie nie może ingerować w tę transakcję. Z pewnością wisko dla naszych rolników. Dziękuję. (Oklaski)
jest to dobry moment, kiedy będziemy dyskutować
nad rządowym projektem ustawy, żeby rzeczywiście
rozstrzygnąć te kwestie. Chodzi o to, żeby agencja Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
również miała możliwość wykupywania udziałów,
jeżeli chodzi o transakcje związane z wykupem nie- Dziękuję uprzejmie, panie ministrze.
ruchomości bądź przedsiębiorstw. Dzisiaj agencja jest Czy pan poseł sprawozdawca komisji chciałby za-
zobowiązana do wykupu nieruchomości rolnych, tyl- brać głos?
ko i wyłącznie ziemi, bez składników majątkowych. Dziękuję, panie pośle.
Jest to problem, którego dzisiaj rzeczywiście nie mo- Zamykam dyskusję*).
żemy do końca rozwiązać. Uważam, że ten wniosek W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
możemy przyjąć do realizacji i pewnie w trakcie prac zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw-
w komisji należałoby go zgłosić, żeby rzeczywiście w ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro-
przyszłości zabezpieczyć się przed takimi niewłaści- jekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu
wymi transakcjami, że tak delikatnie powiem. przedstawienia sprawozdania.
Koledzy z Prawa i Sprawiedliwości pytają, dlacze-
go tak późno. Rzeczywiście jest tutaj pewne opóźnie- *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
nie, natomiast jeszcze raz chciałbym powtórzyć, że łączniku nr 1.
76 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska W zakresie zmian dotyczących zwolnień wynika-

jących z dyrektywy proponuje się: wprowadzenie
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że zwolnienia wszystkich wyrobów energetycznych słu-
Sejm propozycję przyjął. żących do celów żeglugowych w miejsce dotychczaso-
Sprzeciwu nie słyszę. wego enumeratywnie wymienionego katalogu takich
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. wyrobów, który nie zawierał na przykład gazu płyn-
porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- nego wykorzystywanego do celów żeglugowych; od-
wego projektu ustawy o zmianie ustawy o podat- stąpienie w zwolnieniu od akcyzy zużycia energii
ku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw elektrycznej w procesie produkcji energii elektrycznej
(druk nr 2966). i ciepła w skojarzeniu od zastrzeżenia, iż produkcja
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu ta ma się odbywać w elektrociepłowni, a przy zwol-
w Ministerstwie Finansów pana Jacka Kapicę w celu nieniu wyrobów energetycznych zużywanych w pro-
przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. cesie produkcji energii elektrycznej – od zastrzeżenia,
Bardzo proszę, panie ministrze. iż produkcja ta ma się odbywać w elektrowni; a tak-
że w związku z potrzebą praktyki wprowadzenie do
projektu zwolnienia dla ciężkiego oleju opałowego
Podsekretarz Stanu wykorzystywanego do prowadzenia prób zdawczych
w Ministerstwie Finansów u producentów silników dla morskich jednostek pły-
Jacek Kapica: wających.
W zakresie zmian dotyczących zabezpieczeń wy-
Dzień Dobry! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! nikających z dyrektywy w ustawie dodaje się przepis
Mam przyjemność przedstawić Wysokiej Izbie rzą- umożliwiający podmiotowi, który złożył zabezpiecze-
dowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku nie akcyzowe zamiast podatnika i z którego to zabez-
akcyzowym oraz niektórych innych ustaw. Projekt pieczenia ma być pokryte zobowiązanie podatkowe
ustawy wprowadza zmiany do ustawy z dnia 6 grud- tego podatnika w związku z przemieszczaniem jego
nia 2008 r. o podatku akcyzowym, ustawy z dnia wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia po-
10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy oraz boru akcyzy, przedstawienie dowodu, że to prze-
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu mieszczanie zakończyło się zgodnie z przepisami albo
że to zobowiązanie nie powstało na terytorium kraju,
drogowym. Projekt został opracowany w związku
w terminie miesiąca od dnia przekazania mu infor-
z koniecznością implementacji postanowień dyrek-
macji o naruszeniu warunków przemieszczania;
tywy Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r.
a także wprowadza się przepisy implementujące nowe
w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku
unijne regulacje, m.in. określające katalog osób, któ-
akcyzowego, jak również wprowadzenia zmian
re mogą złożyć zabezpieczenie akcyzowe zamiast
uwzględniających potrzeby praktyki stosowania
podatnika lub wspólnie z nim.
prawa w zakresie akcyzy na gruncie ustawy z dnia
Do podstawowych zmian zaproponowanych w pro-
6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. jekcie, związanych z koniecznością uwzględnienia
Do podstawowych zmian zaproponowanych potrzeb praktyki w zakresie stosowania przepisów
w projekcie, związanych z koniecznością implemen- akcyzowych, należy zaliczyć:
tacji dyrektywy 2008/118 WE z dnia 16 grudnia — w zakresie zmian dotyczących energii elek-
2008 r., należy zaliczyć, po pierwsze, uregulowanie trycznej: wprowadzenie regulacji umożliwiającej
kluczowej kwestii w zakresie implementacji dyrek- nieskładanie deklaracji przez podatników, którzy
tywy dotyczącej wdrożenia elektronicznego systemu działają jedynie w zakresie energii elektrycznej zwol-
obsługującego przemieszczanie wyrobów akcyzo- nionej od akcyzy; wprowadzenie zmian w zakresie
wych z zastosowaniem procedury zawieszenia po- opodatkowania akcyzą energii elektrycznej, umoż-
boru akcyzy oraz, po drugie, wdrożenie od dnia liwiających zapłatę akcyzy przez podatników już
1 stycznia 2011 r. informatycznego systemu, przy w związku z wystawieniem faktury prognozowej lub
jednoczesnym zachowaniu do dnia 31 grudnia 2010 r. innego dokumentu prognozowego klientowi i w związ-
dotychczasowych zasad przemieszczania wyrobów ku z tym odstąpienie od instytucji wpłat miesięcz-
akcyzowych z zastosowaniem procedury zawiesze- nych; a także wprowadzenie regulacji, na podsta-
nia poboru akcyzy. wie której w przypadku nielegalnego poboru ener-
W zakresie zmian dotyczących definicji ustawa gii elektrycznej podstawą opodatkowania energii
zawiera: dostosowanie definicji terytorium państwa elektrycznej jest jej szacunkowa ilość wyrażona
członkowskiego oraz importu do potrzeb dyrektywy w megawatogodzinach. Regulacja ta związana jest
i wprowadzenie obok pojęcia ubytków wyrobów ak- z rozliczaniem w praktyce kradzieży energii elek-
cyzowych pojęcia całkowitego zniszczenia tych wy- trycznej;
robów oraz – odpowiednio do opodatkowania i zwol- — w zakresie zmian dotyczących samochodów
nienia od akcyzy ubytków wyrobów akcyzowych osobowych: przyjęcie, iż w sytuacji, gdy po dokonaniu
–wprowadzenie opodatkowania i zwolnienia od akcy- czynności podlegającej opodatkowaniu, której przed-
zy całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych. miotem jest samochód osobowy, samochód ten został
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym 77
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Finansów Jacek Kapica
Dziękuję uprzejmie, panie ministrze. Sejm usta-
dostarczony wewnątrzwspólnotowo lub eksportowa- lił, że w dyskusji nad tym punktem porządku
ny w terminie 14 dni od dnia dokonania tej czynno- dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń
ści, obowiązek podatkowy nie powstaje; a także ure- w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń
gulowanie opodatkowania samochodów osobowych w imieniu kół.
w przypadku zamiany przed pierwszą rejestracją na Otwieram dyskusję.
terytorium kraju silnika na silnik o większej pojem- Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Zieliń-
ności, od którego uzależnione jest zastosowanie wyż- skiego, klub Platforma Obywatelska.
szej stawki akcyzy, oraz w przypadku zainstalowania
silnika w samochodzie pozbawionym silnika;
— w zakresie zmian dotyczących wyrobów zwol- Poseł Marek Zieliński:
nionych: odstąpienie od warunków barwienia paliw
żeglugowych wykorzystywanych przez jednostki pły- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
wające Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, od w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby-
czego uzależnione jest zwolnienie od akcyzy paliw watelska przedstawić stanowisko do rządowego pro-
żeglugowych; rozszerzenie regulacji umożliwiającej jektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzo-
produkcję wyrobów akcyzowych poza składem podat- wym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2966).
kowym o produkcję wyrobów akcyzowych z wyrobów Projekt ten wprowadza zmiany do ustawy z dnia
akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, ustawy
przeznaczenie, pod warunkiem że wyprodukowany z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy
finalnie wyrób akcyzowy będzie również wyrobem oraz ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu
zwolnionym od akcyzy ze względu na przeznaczenie; drogowym. Projekt ten powstał w związku z koniecz-
a także uregulowanie kwestii zwrotu wyrobów zwol- nością implementacji postanowień dyrektywy Rady
nionych do podmiotu pośredniczącego albo do składu 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. dotyczącej
podatkowego, jak również powrotnego wwozu tych podatku akcyzowego, jak również koniecznością
wyrobów do składu podatkowego albo do podmiotu wprowadzenia zmian uwzględniających potrzeby sto-
pośredniczącego. sowania w praktyce prawa w zakresie akcyzy.
Inne zmiany dotyczą: objęcia obowiązkiem skła- Zmiany proponowane w projekcie, które są zwią-
dania zabezpieczenia właściciela wyrobów akcyzo- zane z dostosowaniem naszego ustawodawstwa do
wych posiadającego zezwolenie na wyprowadzanie dyrektywy, to między innymi unormowanie krajowe-
tych wyrobów jako podatnik z cudzego składu podat- go systemu informatycznego służącego do obsługi
kowego, z możliwością zwolnienia go z tego obowiąz- przemieszczania wyrobów akcyzowych z zastosowa-
niem procedury zawieszenia poboru akcyzy, uregu-
ku; a także uregulowania kwestii zmian wstępnego
lowanie kwestii związanej z elektroniczną obsługą
zapotrzebowania na znaki akcyzy oraz kwestii osta-
zabezpieczeń akcyzowych w związku z wprowadze-
tecznej zmiany wstępnego zapotrzebowania na znaki
niem systemu informatycznego, wprowadzenie defi-
akcyzy.
nicji zawieszającej procedury celne i zmiana definicji
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Omawiany projekt
importu, wprowadzenie instytucji zarejestrowanego
ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym jest wysyłającego w celu umożliwienia szerszego zastoso-
niezbędny ze względu na konieczność implementacji wania procedury zawieszenia poboru akcyzy w sto-
dyrektywy Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia sunku do importowanych wyrobów akcyzowych oraz
2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podat- nowe określenie zasad postępowania w przypadku
ku akcyzowego. Zgodnie z tą dyrektywą najpóźniej- wystąpienia nieprawidłowości w trakcie przemiesz-
szym terminem uruchomienia systemu informatycz- czania wyrobów akcyzowych dopuszczonych do kon-
nego jest data 1 stycznia 2011 r. Jest to związane sumpcji na terytorium Unii Europejskiej. Bardziej
również z wdrożeniem podstaw prawnych funkcjono- szczegółowe kwestie związane z implementacją, a do-
wania takiego systemu i przemieszczania wyrobów tyczące zwolnień z podatku akcyzowego, to między
akcyzowych w towarzystwie informacji przesyłanej innymi wprowadzone w projekcie zgodnie z dyrekty-
drogą elektroniczną. Stąd prośba do Wysokiej Izby wą energetyczną zwolnienie wszystkich wyrobów
o sprawne procedowanie nad ustawą. Ponadto pro- energetycznych służących do celów żeglugowych
jekt zawiera korzystne dla podatników rozwiązania w miejsce wymienionego katalogu takich wyrobów,
prawne. Przyjęcie zaproponowanej nowelizacji który nie zawierał na przykład gazu płynnego wyko-
usprawni i ułatwi w obecnych warunkach gospodar- rzystywanego do celów żeglugowych. Podobnie
czych działalność podmiotów. w związku z potrzebą praktyki wprowadzono do pro-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z upoważnienia jektu zwolnienie dla oleju opałowego wykorzystywa-
prezesa Rady Ministrów wnoszę o uchwalenie projek- nego do prowadzenia prób zdawczych u producentów
tu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym silników dla morskich jednostek pływających, o co
oraz niektórych innych ustaw. Dziękuję za uwagę. postulowały między innymi Zakłady Hipolita Cegiel-
Poseł Marek Zieliński podatnik z cudzego składu podatkowego, z możliwo-

ścią zwolnienia go z tego obowiązku. Wprowadzono
skiego w Poznaniu. Zwolnienie to jest zgodne nowe zasady postępowania w przypadku wstępnego
z art. 15j dyrektywy Rady z 2003 r., który stanowi, zapotrzebowania na znaki akcyzy. Wynika to z faktu,
iż bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnoto- że po wprowadzeniu wcześniej nowych regulacji do-
wych państwa członkowskie mogą przyznać pod kon- tyczących nadmiernych zapasów wyrobów tytonio-
trolą fiskalną całkowite lub częściowe zwolnienie lub wych pojawiło się niebezpieczeństwo, iż podatnicy nie
obniżki w zakresie poziomu opodatkowania wobec będą odbierać znaków akcyzy, które wcześniej zamó-
paliw silnikowych wykorzystywanych w dziedzinie wili. Dokonano takiej zmiany wstępnego zapotrzebo-
wytwarzania, rozwoju, badania i konserwacji stat- wania na znaki akcyzy, aby mogły one następować
ków. W zakresie zabezpieczeń akcyzowych wprowa- odpowiednio wcześnie przed końcem roku kalenda-
dzono regulacje implementujące nowe rozwiązania rzowego oraz zaproponowano, iż koszty nieodebrania
dyrektywy, które umożliwiają złożenie przez prze- znaków akcyzy ponoszą podatnicy, którzy złożyli za-
woźnika lub spedytora zabezpieczenia akcyzowego potrzebowanie. Ponadto zastrzeżono, iż ostateczna
związanego z przewożonymi wyrobami akcyzowymi. zmiana wstępnego zapotrzebowania na znaki akcyzy,
Odstąpiono od uzależnienia zwrotu akcyzy od wyro- jeżeli jest składana po dniu 1 sierpnia danego roku
bów akcyzowych dostarczonych wewnątrzwspólno- kalendarzowego, nie może przekraczać 2% ilości za-
towo od złożenia stosownego wniosku przed wysła- mówienia zawartego w ostatniej zmianie wstępnego
niem wyrobów akcyzowych, ponieważ nowa dyrek- zapotrzebowania.
tywa nie wprowadza takiego wymogu. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentar-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proponowane ny Platforma Obywatelska popiera przedłożony pro-
zmiany w ustawie niezwiązane z implementacją dy- jekt ustawy i wnosi o skierowanie go do dalszych prac
rektywy dotyczą kwestii energii elektrycznej, samo-
do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.
chodów osobowych i innych wyrobów zwolnionych
(Oklaski)
z akcyzy. Wprowadzono regulację umożliwiającą nie-
składanie deklaracji przez podatników, którzy dzia-
łają jedynie w zakresie energii elektrycznej zwolnio-
nej od akcyzy. Wprowadzono też zmiany w zakresie
opodatkowania akcyzą energii elektrycznej umożli-
W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos za-
wiające zapłatę akcyzy przez podatników w związku
bierze pani posłanka Maria Zuba.
z wystawieniem faktury prognozowej. Rozwiązanie
Bardzo proszę.
to znacznie ułatwi podatnikom rozliczanie akcyzy od
energii elektrycznej. Zaproponowano regulację, na
podstawie której w przypadku nielegalnego poboru
energii elektrycznej podstawą opodatkowania energii
Poseł Maria Zuba:
jest jej szacunkowa ilość wyrażona w megawatogo-
Dziękuję bardzo.
dzinach. W tym przypadku szczegółowo opisano pro-
cedurę, jaką powinny stosować odpowiedzialne pod- Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie
mioty. Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo
Z definicji samochodów osobowych wyłączono i Sprawiedliwość mam zaszczyt ustosunkowania się
w projekcie pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy
mechaniczne, które nie mogą być zarejestrowane o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw,
zgodnie z przepisami ustawy Prawo o ruchu drogo- przedłożonego w druku nr 2966.
wym. Dotychczasowy zapis projektu wyłączał z defi- Kiedy spojrzałam na datę wpływu projektu usta-
nicji samochodów osobowych skutery śnieżne, melek- wy do laski marszałkowskiej, 8 kwietnia 2010 r.,
sy oraz kłady, pojęcia te jednak nie występują a dziś mamy 28 kwietnia 2010 r., nie miałam wątpli-
w żadnej regulacji prawnej. wości i nie mogłam oprzeć się przypuszczeniom, że
Na wniosek Ministerstwa Obrony Narodowej od- tempo prac nad tą ustawą, bardzo zresztą obszerną,
stąpiono od warunku barwienia paliw żeglugowych pierwsza część projektu liczy 253 strony, zaś druga
wykorzystywanych przez jednostki pływające nale- część – 281 stron, będzie równie galopujące, jak pod-
żące do MON-u, od czego uzależnione jest zwolnienie czas prac nad tą ustawą w 2008 r. Proszę zwrócić
od akcyzy paliw żeglugowych. Wynika to z faktu, iż uwagę, w 2008 r. do laski marszałkowskiej ustawa
producenci silników jednostek pływających w specy- trafiła 6 października, pierwsze czytanie było 14 paź-
fikacjach określających wymogi paliwa, którym mogą dziernika, Komisja Finansów Publicznych otrzyma-
być napędzane silniki, wymagają, aby to paliwo było ła zalecenie, aby przedstawiła sprawozdanie 4 listo-
przezroczyste. Odstąpiono więc od barwienia, pozo- pada, a 8 grudnia jej przepisy już weszły w życie,
stawiając warunek znakowania paliwa substancją mimo że mieliśmy wiele uwag i tylko jedną opinię
bezbarwną. Objęto obowiązkiem składania zabezpie- ekspercką, która zawierała wiele uwag do wprowa-
czenia właściciela wyrobów akcyzowych posiadające- dzonych unormowań, z niekonstytucyjnością niektó-
go zezwolenie na wyprowadzanie tych wyrobów jako rych zapisów włącznie.
Poseł Maria Zuba W uzasadnieniu wielu zmian projektodawca ak-

centuje, cytuję: że należy podkreślić, że prawodawca
Zarówno wówczas, jak i dziś kluczowym uzasad- wspólnotowy w danym artykule dyrektywy pozosta-
nieniem nowelizacji ustawy była konieczność imple- wił państwom członkowskim swobodę ustanowienia
mentacji przepisów dyrektyw unijnych, aczkolwiek własnych zasad i warunków ustanawiania. Tu pro-
projekt ustawy, nad którą rozpoczynamy dziś proce- jektodawca ustawy o zmianie ustawy o podatku ak-
dowanie, liczy ponad 200 zmian, z czego tylko nie- cyzowym przytacza konkretne zagadnienia.
spełna 90 wynika z konieczności implementacji. Jednocześnie rząd proponuje w pkt 1 i 1a ust. 9
Proszę panie posłanki i panów posłów o zwrócenie w art. 30 wprowadzenie zmiany mającej na celu zwol-
uwagi, że w 2008 r. nowelizację ustawy akcyzowej nienie całkowicie skażonego alkoholu etylowego.
zakończyliśmy 6 grudnia, natomiast dyrektywa, któ- W uzasadnieniu projektodawca argumentuje, że art. 27
rej przepisy rząd proponuje wdrożyć do polskiego dyrektywy Rady 92/83/EWG z dnia 19 października
porządku prawnego w trakcie obecnej procedury, jest 1992 r. w sprawie harmonizacji struktur podatków
z 16 grudnia 2008 r. Nasuwa się pytanie, czy polski akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych
rząd śledzi prace legislacyjne Rady Europy, a jeżeli przewiduje zwolnienie alkoholu etylowego całkowicie
nie ma takich możliwości, to dlaczego, jeżeli od denaturowanego zgodnie z wymogami każdego pań-
16 grudnia 2008 r. spoczywał na polskiej stronie stwa członkowskiego. Przy tym równocześnie rząd
obowiązek implementacji przepisów dyrektywy odwołuje się do ustaleń wynikających z przepisu roz-
Rady 2008/11/WE w terminie do 1 stycznia 2010 r., porządzenia Komisji WE nr 3299/93 podjętego na
dopiero dziś, 28 kwietnia 2010 r. przystępujemy podstawie art. 27 dyrektywy. Przepis ten zobowiązu-
do prac legislacyjnych mających na celu ich wdro- je państwa członkowskie do zwolnienia z podatku
żenie. akcyzowego alkoholi, które zostały całkowicie skażo-
Pani marszałek, mówię o tym, aby uprzedzić fak- ne zgodnie z wymaganiami jakiegokolwiek państwa
ty i zapobiec w tym Sejmie złej praktyce narzucania członkowskiego, pod warunkiem, że wymagania te
krótkich terminów w procesie legislacji. My posłowie zostały należycie zgłoszone i zaakceptowane zgodnie
musimy mieć czas na zapoznanie się z projektem z warunkami przyjętymi w przepisach rozporządze-
ustawy, to po pierwsze. Po drugie, mamy prawo ko- nia. Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na fakt, że
rzystania z opinii ekspertów. Niestety wobec tak przepisy unijne dotyczące zwolnienia przez państwa
nonsensownych terminów trudno uzyskać opinię członkowskie z podatku akcyzowego alkoholi całko-
ekspertów, w efekcie tworzymy złe prawo, przez co wicie skażonych obowiązują od 1993 r. Należy zatem
ustawy są nieustannie nowelizowane. sądzić, że rząd proponując obecnie implementację
W projekcie ustawy, nad którym dziś debatujemy, przepisów rozporządzenia, uznaje, że w kraju funk-
projektodawca dokonuje w szerokim zakresie zmian cjonuje sprawny system gwarantujący optymalne
definicji i dołącza nowe pojęcia. W większości przy- zabezpieczenie rynku krajowego przed dystrybucją
padków wynika to z potrzeby ujednolicenia termino- alkoholu etylowego odzyskanego w procesie odkaża-
logii ustawowej z terminologią zastosowaną w dyrek- nia, dokonywanego w podziemnej maszynerii za po-
tywie 2008/118/WE. Pozostałe zmiany definicji mają mocą prymitywnych procesów chemicznych, gdzie
charakter doprecyzowujący i mają na celu usunięcie z łatwością i przy niewielkich kosztach jest usuwa-
wątpliwości interpretacyjnych oraz usprawnienie ny nietrwały i łatwy do usunięcia środek, a uzyska-
sposobu rozliczania z podatnikami. Ma to miejsce ny alkohol jest wykorzystywany do celów spożyw-
m.in. w przypadku doprecyzowania momentu po- czych.
wstania obowiązku podatkowego w podatku akcyzo- Jak w tej kwestii wygląda rzeczywistość? Wystar-
wym przy wydaniu energii elektrycznej. Nad tym czy porozmawiać z celnikami. Oni opiszą całą machi-
zagadnieniem długo prowadziliśmy dyskusję podczas nę procesów, które rozgrywają się w tym obszarze.
nowelizacji ustawy w 2008 r. Dziś życie to koryguje, Niestety podejmowane przez celników działania
gdyż przyjęte wówczas unormowania uznane za opty- w zakresie wykrywania popełnionych nieprawidło-
malne, okazuje się, że zawierają wady i wymagają wości, omijania i naruszania przepisów, w dużej czę-
uściślenia. Kolejnym dylematem, którego uregulowa- ści nie doprowadzają do ukarania winnych, a sprawy
nie nie w pełni nas wówczas satysfakcjonowało, było w sądach ciągną się zadziwiająco długo.
zagadnienie możliwości obniżenia kwoty akcyzy od Czy zaproponowane dziś przez rząd rozwiązanie
wyprodukowanych wyrobów akcyzowych o akcyzę prawne daje gwarancję, że te warunki określające
zapłaconą od zużytych do ich wyprodukowania wy- zasady zwolnień od akcyzy zabezpieczą przed nad-
robów akcyzowych. Praktyka potwierdziła koniecz- użyciami i umożliwią kontrolę prawidłowego i uczci-
ność uściślenia tego przepisu. W zapisach przed- wego stosowania zwolnień? Trudno jest zrozumieć
stawionej zmiany proponuje się, aby kwota akcyzy politykę rządu Donalda Tuska w zakresie walki
od wyprodukowanych wyrobów akcyzowych mogła z korupcją i likwidacją szarej strefy.
być obniżona o akcyzę zapłaconą od zużytych do W projekcie ustawy o akcyzie rząd proponuje zli-
ich wyprodukowania wyrobów akcyzowych, ale beralizowanie przepisów w polskim prawie. W tym
tylko od tych, które weszły w skład wyprodukowa- samym czasie w przedłożonym Sejmowi projekcie
nego wyrobu. ustawy o kontroli skarbowej wprowadza się normy
Poseł Maria Zuba i specjalistów z zakresu normowanego niniejszą usta-

wą. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski)
prawne wręcz niebezpiecznie rozszerzające upraw-
nienia organów kontroli skarbowej. Rząd w projekcie
ustawy o kontroli skarbowej, odwołując się do orzecz- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
nictwa Trybunału, zgodnie z którym ustawodawca
ma nie tylko prawo, ale i obowiązek zwalczania ne- Dziękuję, pani poseł.
gatywnych zjawisk przez nadawanie organom kon- W imieniu klubu Lewica głos zabierze pani po-
troli takich uprawnień, które pozostając w zgodzie słanka Anita Błochowiak.
z zasadami konstytucji, będą miały bezpośredni Nie ma pani poseł.
wpływ na zwiększenie sprawności działań kontrol- (Poseł Andrzej Pałys: Niepodobny, ale też ładny.)
nych, zwłaszcza w zakresie wykrywania i zwalczania W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe-
tzw. szarej strefy i przestępczości gospodarczej, wpro- go głos zabierze pan poseł Andrzej Pałys.
wadził do porządku prawnego przepisy rozszerzające Bardzo proszę.
zasady i warunki użycia środków przymusu przez
inspektorów i pracowników kontroli skarbowej. Po-
nadto rozszerzył zakres i formę sięgania, zbierania, Poseł Andrzej Pałys:
gromadzenia i przetwarzania informacji przez orga-
ny kontroli skarbowej w celu realizacji zadań zwią- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
zanych z ochroną interesu publicznego. W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa
W konsekwencji, w tym samym czasie, rząd w usta- Ludowego pragnę przedstawić nasze stanowisko wo-
wie o kontroli skarbowej proponuje wprowadzenie do bec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy
systemu prawnego norm prawnych niebezpiecznie o podatku akcyzowym oraz o zmianie niektórych in-
rozszerzających uprawnienia organów kontroli skar- nych ustaw, druk nr 2966.
bowej, a w projekcie ustawy o akcyzie liberalizuje Projekt wprowadza zmiany do ustawy z dnia 6 grud-
przepisy normujące obszar gospodarczy objęty ogrom- nia 2008 r. o podatku akcyzowym, ustawy z dnia
10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy oraz
ną skalą patologii.
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu dro-
W tym scenariuszu życia gospodarczego pisanego
gowym. Wiele nowych rozwiązań jest podyktowanych
przez rząd dla polskich obywateli nie możemy zapo-
obowiązkiem implementacji do dnia 1 stycznia 2010 r.
mnieć o sytuacji w rodzinach. Nie kto inny, jak po-
postanowień dyrektywy Rady z dnia 16 grudnia 2008 r.
słowie koalicji Platformy Obywatelskiej i PSL, pod-
w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku ak-
czas prac nad ustawą o przemocy w rodzinie przeko-
cyzowego, uchylającej dotychczasową tzw. dyrektywę
nują nas, że należy tworzyć... (Dzwonek)
horyzontalną. Takie propozycje poprzemy, gdyż wy-
Jeszcze chwilkę. musza to na nas członkostwo w Unii Europejskiej.
...systemy umożliwiające izolowanie dzieci od ro- Przygotowany projekt ustawy zawiera ponadto sze-
dzin, które nie radzą sobie z emocjami, najczęściej reg zmian uwzględniających potrzeby praktyki sto-
w skutek nadużywania alkoholu. sowania prawa w zakresie akcyzy. Prawo Unii Eu-
Zatem pytam: Czy zwolnienie całkowicie skażo- ropejskiej nakłada na nas obowiązek unormowania
nego alkoholu etylowego z podatku akcyzowego ma krajowego systemu teleinformatycznego dotyczące-
być jednym z elementów tego państwowego systemu go przemieszczania wyrobów akcyzowych z zasto-
opieki nad rodziną? Czy jeszcze jest mało w polskich sowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy.
rodzinach zła i nieszczęścia, którego źródłem jest Chodzi o wypracowanie sprawnego systemu, w któ-
alkohol? rym uregulujemy także kwestię elektronicznej ob-
Cały projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku sługi zabezpieczeń akcyzowych. Projekt wprowadza
akcyzowym niesie takie i podobne pytania. Ustawa także szereg nowych definicji, co ma na celu ujed-
o podatku, wbrew temu, co powszechnie uważamy, nolicenie terminologii polskiej z unijną oraz wyeli-
nie tylko kształtuje poziom gospodarczy kraju, zapeł- minowanie ewentualnych rozbieżności interpreta-
nia kasę budżetu państwa, ale przede wszystkim cyjnych.
kształtuje poziom życia naszych obywateli, zarówno Chciałbym zwrócić uwagę na uproszczenie zasad
tych prowadzących działalność gospodarczą, jak opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych do bu-
i tych z mozołem pracujących na utrzymanie swoich dowy i utrzymania mostów transgranicznych w umo-
rodzin. Dlatego, pani marszałek, Wysoka Izbo, nie wie między Rzecząpospolitą Polską a państwem
powinniśmy być pozbawieni możliwości szczegółowe- członkowskim. Nowe regulacje ułatwią współpracę
go rozeznania normowanych ustawą zagadnień. państw w zakresie infrastruktury granicznej.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Istotne jest również to, że przepis ten będzie miał
W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- bezpośrednie zastosowanie do podpisanej przez Pol-
dliwość wnoszę o przekazanie niniejszego projektu skę z dnia 26 lutego 2008 r. umowy z Republiką Fe-
ustawy do Komisji Finansów Publicznych. Projekt deralną Niemiec o budowie i utrzymaniu granicznych
wymaga dogłębnej analizy przy udziale ekspertów obiektów mostowych w ciągu linii kolejowych o zna-
Poseł Andrzej Pałys nowego systemu, który jako kraj członkowski Unii
Europejskiej wprowadzić musimy, pociągnie za sobą
czeniu państwowym w Rzeczypospolitej Polskiej koszty dla budżetu. Oczywiście większą część kosz-
i w ciągu federalnych linii kolejowych Niemiec. tów i tak, na całe szczęście, finansuje Unia.
Projekt przedstawia także szereg potrzebnych Natomiast jeśli chodzi o inne uregulowania po-
zmian w zakresie polityki akcyzowej, wynikających datkowe, to uważam, że w toku dalszych prac nad
z praktyki w zakresie stosowania przepisów akcyzo- projektem w Komisji Finansów Publicznych powin-
wych. Nad tymi propozycjami powinniśmy się jeszcze niśmy jeszcze się nad nimi zastanowić. Mamy trudną
pochylić w toku prac w Komisji Finansów Publicz- sytuację budżetową i wiele potrzeb do zaspokojenia.
nych, nie są to bowiem zmiany małe. Uważam, że są W związku z tym Klub Poselski Polskiego Stronnic-
to zmiany znaczące, dotyczące m.in. zasad opodatko- twa Ludowego, który mam honor reprezentować, jest
wania rynku energii elektrycznej, dlatego musimy za skierowaniem projektu ustawy o zmianie ustawy
dołożyć należytej staranności przy przygotowaniu o podatku akcyzowym do Komisji Finansów Publicz-
tych przepisów. nych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
W pierwszej chwili zdaje się, że wiele z tych zmian
jest słusznych, jak rozszerzenie definicji ubytku wy-
robów akcyzowych o ubytki wyrobów energetycznych Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
objętych zwolnieniem od akcyzy ze względów na prze-
znaczenie powstające podczas ich przemieszczania, Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
a w przypadku podmiotu pośredniczącego również ma- Do zadania pytania zapisał się jeden pan poseł.
gazynowania. Przepis ten umożliwi zwolnienie od ak- Czy może ktoś z państwa chce się jeszcze zapisać
cyzy wyżej wymienionych ubytków do wysokości usta- do zadania pytania?
lonej przez właściwego naczelnika urzędu celnego. (Poseł Jan Łopata: Nie.)
Pozytywne zmiany przedstawione w projekcie słu- Zamykam listę.
żą doprecyzowaniu dotychczasowych przepisów oraz Czas na zadanie pytania – 1 minuta
eliminacji błędów interpretacyjnych oraz znacznie Pan poseł Mirosław Pawlak z Polskiego Stronnic-
upraszczają zasady ewidencji. Przyjęto możliwość roz- twa Ludowego.
liczania się podatników, chodzi np. o energię elektrycz-
ną, na podstawie wystawionego przez podatnika blan-
kietu lub innego dokumentu zastępującego fakturę. Poseł Mirosław Pawlak:
W projekcie zawarto propozycję dotyczącą wpro-
wadzenia możliwości wysyłania deklaracji podatku Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
akcyzowego w sposób elektroniczny. Takie zmiany Na czym będzie polegać wprowadzenie definicji za-
ograniczające biurokrację są zawsze korzystne i są wieszającej procedury celne i zmiana definicji impor-
przez nas popierane. Służą one poprawie funkcjono- tu? Proszę o zdefiniowanie sytuacji powstania obo-
wania systemu i ułatwieniu pracy przedsiębiorcom. wiązku podatku akcyzowego w przypadku nabycia
W projekcie zawarto także rozwiązania korzystne wewnątrzwspólnotowego. I pytanie trzecie: Jak trak-
dla podmiotów działających w branży motoryzacyj- towany będzie podmiot w przypadku awarii systemu
nej. Wprowadzenie bardziej elastycznych rozwiązań lub jego niedostępności? Jaka w takich sytuacjach
w zakresie dokumentowania zapłaty akcyzy korzyst- będzie rola Izby Celnej w Łodzi? Jakie konkretne za-
nie wpłynie na działalność podmiotów zajmujących dania zostały umieszczone w strategii działania
się nabywaniem wewnątrz Wspólnoty nowych samo- Służby Celnej do 2015 r. i dalszej? Dziękuję bardzo.
chodów osobowych, przekazywanych następnie do (Oklaski)
handlu detalicznego za pośrednictwem sieci autory-
zowanych dealerów.
Jednak projekt zawiera także szereg propozycji, Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
przy których należałoby się w Komisji Finansów za-
stanowić dłużej. Strona rządowa zaproponowała je Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
po przeprowadzeniu konsultacji z największymi pod- pana.
miotami działającymi w Polsce na rynku energii Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie
i tłumaczy ich wprowadzenie wyjściem naprzeciw ich Finansów pan Jacek Kapica.
oczekiwaniom. Uwzględniono uwagi, które przedsta- Bardzo proszę, panie ministrze.
wiły m.in.: Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elek-
trownie, Polskie Stowarzyszenia Przemysłu Tytonio-
wego, Towarzystwo Obrotu Energią, Philip Morris, Podsekretarz Stanu
spółka British American Tobacco, polska Grupa Lo- w Ministerstwie Finansów
tos SA i wiele innych. Chodzi o zmiany dotyczące Jacek Kapica:
opodatkowania energii elektrycznej, wyrobów tyto-
niowych. Zastanawiałem się, czy w obecnej, trudnej Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odpowiadając na
dla budżetu sytuacji nas na to stać. Wprowadzenie pytania pana posła Pawlaka, wskażę, że zmiany
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie W ustawie tej oprócz wdrożenia dyrektywy chcie-

Finansów Jacek Kapica liśmy też wprowadzić pewne zmiany wynikające
z praktyki stosowania przepisów ustawy poprzedniej.
ustawy w tym zakresie zostały ściśle dostosowane do To chyba oczywiste, że właściwie ocenić efekty sto-
dyrektywy. Przed rozpoczęciem prac komisji pozwo- sowania, funkcjonowania przepisów, można dopiero
lę sobie to jeszcze uzupełnić na piśmie, tam szczegó- wtedy, gdy już zafunkcjonują. Ustawa z roku 2008
łowo odpowiem panu posłowi, natomiast odnosząc się była ustawą całkowicie nową, jeśli chodzi o podatek
do pozostałych dwóch pytań, to w przypadku awarii akcyzowy. Trudno było zaproponować przepisy
systemu i dyrektywa, i ustawa zakłada, że przemiesz- i ukształtować je tak, aby można było ocenić tego
czanie wyrobów akcyzowych będzie dokonywane efekty. Należy się liczyć z tym, że proponuje się jakiś
wraz z towarzyszącym dokumentem papierowym, przepis, ocenia się jego funkcjonowanie i dokonuje
czyli w przypadku awarii systemu powrócimy do sta- korekty, jak to stało się chociażby w przypadku ener-
nu, powiedziałbym, dzisiejszego, klasycznego, tak jak gii elektrycznej – był to wtedy zupełnie nowy element
to się odbywa dzisiaj. Rolą dyrektora Izby Celnej do uregulowania, nie mieliśmy w tym zakresie żad-
w Łodzi jest monitorowanie, gdyż tam jest zlokalizo- nych doświadczeń.
wany system informatyczny. W przypadku awarii Pragnę panią poseł zapewnić, że wsłuchujemy się
dyrektor, jako administrator tego systemu, będzie w informacje przekazywane nam przez podległe jed-
ogłaszał, że w związku z taką sytuacją podmioty są nostki: urzędy kontroli skarbowej czy Służbę Celną
zobowiązane przejść na dokumenty papierowe. Pro- w zakresie nielegalnych operacji związanych z odka-
jekt tworzenia systemu EMCS jest elementem infor- żaniem wyrobów alkoholowych. Gdyby pani, Wysoki
matyzacji Służby Celnej realizowanej w ramach pro- Sejm, posłowie, gdybyście w tym zakresie zechcieli
jektu „e-cło” z 7. osi priorytetowej „Innowacyjna państwo zwrócić uwagę na art. 30 ust. 9 pkt 1a, to
gospodarka”. W tym zakresie, z jednej strony, prze- ogranicza on produkcję wyrobów akcyzowych w Pol-
widuje się wdrożenie, uruchomienie systemu, a z dru- sce, wyrobów alkoholowych, do skażonych jedynie
giej strony – szkolenia i kontakt z przedsiębiorcami. skażalnikami dopuszczonymi przez Polskę. To nie
Chodzi o to, aby system można było wdrożyć w spo- jest rozszerzenie, to jest zawężenie. Dzisiaj można
sób płynny, chodzi o lepsze warunki funkcjonowania produkować w Polsce alkohol całkowicie skażony
przedsiębiorstw współpracujących ze Służbą Celną przy pomocy skażalników dopuszczonych przez kraje
w obszarze akcyzy. Unii Europejskiej, chodzi o te kraje, których podsta-
Odnosząc się do uwag, szczególnie pani poseł Ma- wowym skażalnikiem jest bitrex, łatwo odkażany.
rii Zuby, chciałbym wyjaśnić, że ustawa jest podsta- W związku z tym, wsłuchując się w informacje
wą prawną, która umożliwi uruchomienie systemu. przychodzące do nas z terenu, przepis ten chcemy
Dyrektywa wskazuje ostateczną datę jego urucho- wykorzystać do tego, by ograniczyć w Polsce możli-
mienia, czyli 1 stycznia 2011 r. Wtedy Polska będzie wość produkcji wyrobów alkoholowych całkowicie
musiała uruchomić system elektronicznego prze- skażonych tylko do tych, które skażone są przy po-
mieszczania wyrobów akcyzowych. Faktycznie, zgod- mocy skażalników znajdujących się na liście unijnej
nie z dyrektywą podstawy prawne funkcjonowania jako dopuszczone przez Polskę.
tego systemu powinny być wdrożone z dniem 1 kwiet- W ten sposób od roku 2007 nie notujemy już przy-
nia tego roku, aby podmioty miały czas na przygoto- padków odkażania alkoholu skażonego polskimi ska-
wania. W projekcie ustawy zaproponowaliśmy, aby żalnikami, natomiast notujemy przypadki odkażania
ustawa weszła w życie 1 września, z opóźnieniem alkoholu skażalnikami z zagranicy, z innych krajów
pięciu miesięcy, ale proszę wierzyć, że projekt ustawy unijnych, ale najczęściej jest to alkohol, który został
tworzyliśmy w konsultacji z podmiotami i organiza- tam zgodnie z przepisami zwolniony, wyprowadzony
cjami zrzeszającymi producentów, operatorów, pod- ze składu podatkowego i przywieziony do nas, ale nie
miotami operującymi wyrobami akcyzowymi, tak że w imporcie, tylko w ramach dostawy wewnątrzwspól-
na pewno jest czas, nie tracimy tego czasu, aby pod- notowej. W związku z tym jest nam to trudno moni-
mioty te mogły się do wdrożenia tego systemu odpo- torować, bo towar zwolniony i wyprowadzony ze
wiednio przygotować. składu podatkowego nie jest już monitorowany, nie
Natomiast pragnę też uściślić kilka kwestii, które podlega procedurze zawieszenia.
wskazała pani poseł. Ustawa w swym głównym Wsłuchujemy się w te informacje, gromadzimy
kształcie zawiera 19 artykułów i 52 strony, a pani doświadczenia. Wiemy, że polskie skażalniki spełnia-
poseł, mówiąc o dwustu kilkudziesięciu stronach, ją swoje zadanie. Natomiast mając na uwadze dotych-
odnosiła się do całego przekazanego pakietu, który czasowe przypadki odkażania alkoholu skażalnikami
zawiera też ponad 20 rozporządzeń, czyli aktów wy- z listy europejskiej, z innych krajów, ograniczamy
konawczych, które prezes Rady Ministrów, zgodnie możliwość produkcji tego w Polsce.
z zasadami, jest zobowiązany przekazać. Mamy do Pragnę na zakończenie podziękować wszystkim
czynienia z aktem prawnym liczącym 52 strony i 19 przedstawicielom klubów za pozytywne odniesienie
artykułów oraz z uzasadnieniem liczącym 52 strony, się do inicjatywy rządowej i deklarację pracy w Ko-
które w czytelny sposób przedstawia zawartość misji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.
ustawy. Dziękuję, pani marszałek. (Oklaski)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 83
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Proponujemy również zmianę przepisu dotyczą-

cego wyboru przez prezesa instytutu pamięci zastęp-
Dziękuję panu ministrowi. ców prezesa instytutu pamięci. Zgodnie z obecnie
Zamykam dyskusję*). obowiązującym stanem prawnym – mówi o tym art.
Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii prezy- 16 ust. 2 – prezes instytutu może, ale nie musi, po-
dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy wołać nie więcej niż trzech swoich zastępców. Propo-
projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzo- nowana nowelizacja tego przepisu prowadzi do tego,
wym oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku że prezes instytutu pamięci byłby zobowiązany do
nr 2966, do Komisji Finansów Publicznych w celu powołania co najmniej jednego zastępcy, a mógłby
rozpatrzenia. powołać ich nawet trzech, i pozwoli uniknąć sytuacji,
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, iż w której prezes instytutu pamięci nie powołałby żad-
Sejm propozycję przyjął. nego zastępcy, a jego śmierć spowodowałaby, że nie
Sprzeciwu nie słyszę. byłoby osoby, która mogłaby pełnić jego obowiązki.
Na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu marsza- Wnioskodawcy proponują, aby ustawa weszła
łek Sejmu wyznaczył termin przedstawienia spra- w życie w dniu ogłoszenia, z uwagi na konieczność
wozdania komisji do dnia 21 maja 2010 r. szybkiego wprowadzenia uregulowania prawnego,
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. które jednocześnie wskazywałoby, kto pełni obo-
porządku dziennego: Pierwsze czytanie posel- wiązki zmarłego prezesa instytutu pamięci. Zależy
skiego projektu ustawy o zmianie ustawy o In- nam na ustabilizowaniu sytuacji w Instytucie Pa-
stytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania mięci Narodowej i jego sprawnym działaniu w tak
Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (druk trudnej sytuacji.
nr 2977). Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Wil- W aktualnie obowiązującym stanie prawnym prezes
ka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu Instytutu Pamięci Narodowej posiada bardzo wiele
ustawy. uprawnień. Wydaje się, że te uprawnienia i te kom-
petencje są jego uprawnieniami i kompetencjami
wyłącznymi, stąd też bierze się potrzeba uchwalenia
Poseł Wojciech Wilk: tej nowelizacji.
Biorąc pod uwagę to, że istnieje potrzeba szyb-
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! kiego uchwalenia tejże zmiany, tak aby Instytut
W imieniu posłów wnioskodawców chciałbym przed- Pamięci Narodowej jako bardzo ważna instytucja
stawić uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie mógł prawidłowo funkcjonować, na podstawie art. 51
ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji regulaminu Sejmu wnoszę o przystąpienie do dru-
Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu giego czytania niezwłocznie po zakończeniu pierw-
(druk nr 2977). szego, bez odsyłania projektu do komisji. Dziękuję
Wszyscy mamy w pamięci tragiczną w skutkach bardzo.
katastrofę samolotu w smoleńskim lesie, w której
śmierć poniósł m.in. prezes Instytutu Pamięci Naro-
dowej pan Janusz Kurtyka. To tragiczne wydarzenie
i jednocześnie brak regulacji, która jednoznacznie Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
wskazywałaby na to, kto pełni funkcję prezesa insty-
tutu pamięci w razie jego śmierci, spowodowały ko-
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
nieczność wprowadzenia do ustawy o Instytucie Pa-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
mięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni prze-
czeń w imieniu klubów i kół.
ciwko Narodowi Polskiemu przepisu, który taką sy-
Otwieram dyskusję.
tuację by regulował.
Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Pahla,
I tak, posłowie wnioskodawcy proponują, aby
klub Platforma Obywatelska.
w przypadku śmierci prezesa instytutu pamięci jego
Bardzo proszę.
obowiązki przejmował jeden z jego zastępców. Upraw-
nionym do wskazania, który z zastępców prezesa
instytutu pamięci miałby pełnić jego funkcję, byłby
marszałek Sejmu. Chciałbym dodać, że zgodnie z pro- Poseł Witold Pahl:
ponowanym brzmieniem art. 10 ust. 2a zastępca pre-
zesa Instytutu Pamięci Narodowej pełniłby jego obo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
wiązki do czasu objęcia stanowiska przez nowo wy- Los pisze scenariusze, które nie zawsze mogły być
branego prezesa. przewidziane przez najbardziej nawet starannego
ustawodawcę. W tym przypadku, w przypadku kata-
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za- strofy smoleńskiej, zginął prezes Instytutu Pamięci
łączniku nr 1. Narodowej pan dr Kurtyka. I w związku z tym, jeże-
84 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Poseł Witold Pahl Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

li chodzi o ten obowiązek organów konstytucyjnych, Dziękuję panu posłowi.
wynikający również z ustaw, obowiązek nałożony na W imieniu klubu Lewica głos zabierze pan poseł
organy zobowiązane, to przepisy stanowią łącznie Witold Gintowt-Dziewałtowski.
o tym, aby te ważne dla funkcjonowania państwa Bardzo proszę.
instytucje działały w sposób właściwy, bez zbędnych
utrudnień, często szkodliwych dla funkcjonowania
poszczególnych sfer życia, poszczególnych dziedzin, Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski:
aby nie funkcjonowały w sposób niewłaściwy. Zaist-
niała konieczność dokonania nowelizacji ustawy Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu moje-
o Instytucie Pamięci Narodowej w zakresie określo- go klubu, klubu Lewicy, przedstawiam nasze stano-
nym w druku nr 2977. wisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy
Występując w imieniu klubu Platformy Obywa- o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania
telskiej, chciałbym podkreślić, że omówione przez Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
wnioskodawcę, a przedłożone przez grupę posłów Szanowni Państwo! Instytut Pamięci Narodowej
propozycje zmian dotyczą konieczności doprecyzo- jest tą instytucją, której działanie po paru latach do-
wania materii ustawowej w takim zakresie, aby świadczeń oceniamy szczególnie krytycznie. Z jednej
instytut mógł funkcjonować na bieżąco w sposób strony mamy pełną świadomość daleko idących
właściwy. zmian, nie tylko strukturalnych, ale funkcjonalnych,
Rzeczywiście funkcje kreatywne, zadania, organizacyjnych. Z drugiej strony mamy świadomość
uprawnienia kreatywne prezesa Instytutu Pamięci tego, iż zaistniała sytuacja wymusza podjęcie pew-
Narodowej są bardzo szerokie. Są one określone nych pilnych, choć fragmentarycznie, nie ma co ukry-
w ustawie, przykładowo w przepisach art. 17 i 18. wać, organizowanych działań. Ten projekt ustawy
Chodzi o powoływanie i odwoływanie nie tylko sze- ma charakter incydentalny – zmierza do uporząd-
fów struktur, ale również prokuratorów, którzy pro- kowania spraw, do zapewnienia sprawności funk-
wadzą często bardzo skomplikowane, bardzo poważ- cjonowania instytucji w jej obecnym kształcie, jed-
ne postępowania. Z tego względu, aby doprowadzić nocześnie do zabezpieczenia pewnych rozwiązań,
do właściwego funkcjonowania tej instytucji do cza- które mogą być przydatne być może i w dalszej przy-
su rozstrzygnięcia kwestii szefowania IPN w drodze szłości.
aktualnie obowiązującej ustawy, propozycje doty- Mój klub z jednej strony uważa, iż rozwiązanie,
czące wskazania przez marszałka Sejmu osoby, któ- które zostało zaproponowane przez wnioskodawców,
ra pełniłaby obowiązki prezesa Instytutu Pamięci jest w pełni uzasadnione. Z drugiej strony uważamy,
Narodowej, jak również ustawowego obowiązku że równie pilne jest kontynuowanie prac nad projek-
ustanawiania określonej liczby zastępców prezesa, tem kompleksowej naprawy Instytutu Pamięci Na-
nie mniej niż trzech, zdają się być – mówię to z peł- rodowej. Uważamy też, że prace nad tą ustawą, pro-
nym przekonaniem – rozwiązaniami, które usuwają cedowanie nad nią w jakimś stopniu przecięła śmierć
istniejącą lukę prawną i przywrócą Instytutowi Pa- posła reprezentującego wnioskodawców. Ubolewam
mięci Narodowej, również w sensie organizacyjnym, nad tym ja i moi koledzy. Mamy nadzieję, że w pra-
decyzyjnym, możliwość właściwego funkcjonowa- cach nad tym zasadniczym tekstem będziemy pamię-
nia. Pozwolą one również na to, aby uniknąć jakich- tali o jego staraniach, ideach i będziemy chcieli
kolwiek wątpliwości prawnych co do skuteczności uwzględnić jego myśli zmierzające do tego, aby IPN
tych decyzji, jakie są czy będą już pod rządami tej spełniał nasze oczekiwania.
znowelizowanej ustawy przez kierownictwo IPN Dzisiaj w związku z tą propozycją uznajemy, iż
podejmowane. rzeczywiście rzeczą pożądaną i ze wszech miar uza-
Dlatego – podkreślając raz jeszcze konieczność sadnioną jest uczynienie tego wszystkiego, co w spo-
ustabilizowania bieżącej działalności Instytutu Pa- sób zgodny z prawem i logiczny umożliwi precyzyjne
mięci Narodowej i wskazując przede wszystkim na określenie kierownictwa instytutu i jednocześnie za-
zgodne z założeniami ustawodawcy cele funkcjono- gwarantowanie, że w przypadku ewentualnego unie-
wania instytutu w taki sposób, aby działalność tej możliwiania objęcia kierownictwa przez osobę usta-
ważnej dla Polaków, dla Polski instytucji nie natra- nowioną kierownikiem prezesem Instytutu Pamięci
fiała na ważne, często prawne przeszkody w swoim Narodowej może być ktoś inny, kogo też ustawa bę-
funkcjonowaniu – w imieniu Platformy Obywatel- dzie wskazywała w sposób jednoznaczny.
skiej wnoszę o to, aby Wysoki Sejm zechciał nadać Mając na względzie okoliczności, a także treść
przedłożonemu projektowi właściwy tryb postępowa- tejże ustawy, w imieniu mojego klubu, klubu Lewica,
nia, zgodnie również z propozycją przedstawioną wnoszę o jak najszybsze kontynuowanie prac nad
przez posła wnioskodawcę. Klub Platformy Obywa- tym projektem, jak również w miarę możliwości roz-
telskiej w całości popiera przedłożony projekt ustawy. strzygnięcie w jak najszybszym terminie o treści
Dziękuję bardzo. rozwiązania. Dziękuję za uwagę.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 85
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi. Dziękuję panu posłowi.

W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- W imieniu koła Polska Plus głos zabierze pan po-
go głos zabierze pan poseł Tadeusz Sławecki. seł Jerzy Polaczek.
Bardzo proszę.
Poseł Tadeusz Sławecki:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poseł Jerzy Polaczek:
Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania
stanowiska Klubu Poselskiego Polskiego Stronnic- Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Ta
twa Ludowego do poselskiego projektu ustawy o zmia- krótka nowelizacja, jak tutaj już wskazywano, ma,
nie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej. że tak powiem, incydentalny charakter. Chodzi o za-
Jest to już kolejna nowelizacja tej ustawy. Jak się-
kres zmian sprowadzających się do potrzeby objęcia
gam pamięcią do historii, to praktycznie w każdej
kadencji Sejmu jest po kilka tych nowelizacji. Świad- stanowiska prezesa w drodze wskazania przez jed-
czy to po prostu o słabości tej ustawy, która nie re- nego z zastępców, który powinien pełnić funkcję po
guluje wielu kwestii, ale wynika to również z tego, śmierci prezesa IPN. Miało to miejsce w tragicznych
że często ustawy czy akurat ta ustawa uchwalana okolicznościach w Smoleńsku. Zachodzi oczywiście
jest w takiej atmosferze, otoczce politycznej, że często potrzeba wprowadzenia niewielkiej zmiany, co doko-
bardziej dominuje gdzieś tam jakaś ideologia, a nie nuje się w bardzo szczególnych okolicznościach. Nikt
chęć stworzenia dobrej, solidnej ustawy. Akurat nie z twórców ustawy o IPN w 1998 r. – a chcę przypo-
mówię o tym projekcie, który jest uzasadniony i któ- mnieć, iż wtedy pełniłem funkcję sejmowego sprawoz-
ry pokazuje, że jak zwykle proza życia wyprzedziła dawcy tego projektu – nie przewidywał, iż tego rodza-
nasze przemyślenia i wyobrażenia. Dzisiaj to niedo- ju sytuacja będzie miała miejsce w tak tragicznych
ciągnięcie z poprzedniej ustawy próbujemy jakoś okolicznościach, kiedy ginie jednocześnie wielu przed-
tymczasowo naprawić i tymczasowo znowelizować.
stawicieli innych instytucji państwowych z prezyden-
Myślę, że ta sytuacja daje nam wiele do myślenia,
abyśmy jednak w przyszłości przewidywali najprze- tem na czele. Tutaj dochodzimy do sedna sprawy.
różniejsze scenariusze, bo rzeczywiście, jak widzimy, Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej wyłania się
życie dostarcza nam niemało tych scenariuszy. większością 3/5 głosów, również ciało wewnętrzne,
Patrząc na wiele portretów tych osób, myślę, że jakim jest Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej,
niedoskonałość poprzedniej ustawy powoduje, iż wiele jest wskazywane przez Sejm. W ocenie Koła Parla-
osób zostało po prostu skrzywdzonych. Mam tutaj na mentarnego Polska Plus nie ma, niestety, uzasadnio-
myśli chociażby pana Andrzeja Przewoźnika, mego nych powodów, aby właśnie w tej nadzwyczajnej sy-
kolegę Edwarda Wojtasa. Dopiero nad trumną powie- tuacji, jaka ma miejsce po katastrofie w Smoleńsku,
dziano słowo „przepraszam”, ale akurat nie z tej in- formułować tak daleko idący postulat i przenosić
stytucji, która wcześniej stawiała pewne zarzuty. uprawnienia do wskazania jednego z zastępców
Przepraszam za te smutne refleksje, ale w pań- w zakres kompetencji marszałka Sejmu. Jest prost-
stwie prawa nie powinno być tak, że najpierw feruje
sze rozwiązanie. Jesteśmy w sytuacji rzeczywiście
się wyrok, a później uniewinnia się i przechodzi się
do porządku dziennego, udając, że praktycznie nic się charakteryzującej się pewną tymczasowością, aż do
nie stało, że nic się nie dzieje. chwili wyboru nowego szefa instytutu w trybie, któ-
Ta nowelizacja, jak już powiedziałem, jest nowe- ry jest przewidziany ustawą. Opowiadamy się za for-
lizacją bardzo wąską. Dlatego też popieram wniosek mułą, według której na podstawie na przykład nowe-
posła występującego w imieniu klubu Platforma Oby- lizacji, która zostałaby uzupełniona o stosowną zmia-
watelska, pomimo że nasz koalicjant nie był uprzej- nę, przewodniczący kolegium uzyskałby kompetencję
my skonsultować z nami tej nowelizacji, nawet nie pozwalającą mu po prostu uzupełnić – co w żaden
zaproponował podpisu. Uważam jego wniosek za za- sposób nie uchybia intencjom, które przyświecały
sadny oraz wnoszę o przejście do drugiego czytania posłom wnioskodawcom – wakat, który powstał
ze względu na złożoność sytuacji. Uważam również, w wyniku tych tragicznych okoliczności.
że zasadny jest zapis dotyczący tego, że to pan mar- Znajdujemy się również w określonej sytuacji wy-
szałek Sejmu wskazuje w tej wyjątkowej sytuacji
borczej, politycznej. Pan marszałek Sejmu jest kan-
jednego z zastępców prezesa IPN, a to chociażby
z tego względu, że prezes IPN jest wybierany przez dydatem głównej siły politycznej sprawującej rządy
Wysoką Izbę, a więc wskazać następcę musi ktoś i kandyduje na urząd prezydenta. Tak że trzeba to
stąd. widzieć również z perspektywy okoliczności czasu
Reasumując, Klub Poselski Polskiego Stronnic- i miejsca. Podczas drugiego czytania nasze koło
twa Ludowego poprze projekt nowelizacji ustawy wniesie stosowną poprawkę w tym zakresie. Dzięku-
o Instytucie Pamięci Narodowej. Dziękuję bardzo. ję bardzo.
86 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: je się być istotny w momencie, kiedy rozpatrujemy

poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o Instytu-
Dziękuję panu posłowi. cie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- przeciwko Narodowi Polskiemu, w zakresie proble-
pana. mu, który pojawił się z przyczyn tragicznych, a spro-
Zamykam dyskusję. wadza się do praktycznego braku prezesa Instytutu
W dyskusji złożono wniosek, aby Sejm przystąpił Pamięci Narodowej wobec śmierci pana Janusza
niezwłocznie do drugiego czytania projektu ustawy. Kurtyki.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm W trakcie dyskusji, nawiązując do projektu za-
propozycję przyjął. wartego w druku nr 2977, wnioskodawcy zapropono-
Sprzeciwu nie słyszę. wali, aby to marszałek Sejmu wskazywał osobę spo-
Przystępujemy zatem do drugiego czytania pro- śród zastępców, która będzie pełniła te obowiązki do
jektu ustawy. czasu powołania przez Sejm, można tak powiedzieć,
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos nowego piastuna tej funkcji. W trakcie dyskusji zgło-
w drugim czytaniu tego projektu ustawy? szono poprawkę wskazującą, aby osobą, która spo-
Otwieram dyskusję. śród wiceprezesów miałaby wybrać osobę do pełnie-
Bardzo proszę, pan poseł Polaczek w imieniu koła nia obowiązków prezesa, był przewodniczący rady
Polska Plus. instytutu, przy jednoczesnym zanegowaniu potrzeby
nowelizacji art. 16 ust. 2 poprzez wskazanie powin-
ności powołania zastępców prezesa IPN.
Poseł Jerzy Polaczek: Zacznę od tej drugiej kwestii, bo wydaje się ona
o tyle prostsza, że dzisiaj przepis art. 16 ust. 2 nie
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak zapowiedziałem stanowi wprost obliga, aby powoływać zastępców,
podczas pierwszego czytania, Koło Parlamentarne chociaż mówi o trzech osobach. Dzisiaj mamy taki
Polska Plus proponuje, aby – dodawany w art. 10 po stan, że według mojej wiedzy jest jeden zastępca. Jest
ust. 2 – ust. 2a otrzymał następujące nowe brzmienie: pewną normą w instytucjach publicznych, że mamy
W razie śmierci prezesa Instytut Pamięci Narodowej prezesa, szefa, a jednocześnie jest jego zastępca. Przy
do czasu objęcia tegoż stanowiska przez nowo powo- takim zapisie wytworzyła się tylko pewna tradycja,
łanego prezesa Instytutu Pamięci Narodowej jego natomiast chcemy wprowadzić powinność, tak postu-
obowiązki pełni jeden z zastępców prezesa Instytutu lują wnioskodawcy. Wydaje się to na tyle istotne, że
Pamięci Narodowej wskazany przez przewodniczące- każdy prezes IPN powinien rozważyć tę kwestię
go Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. w momencie objęcia funkcji i powołać zastępców. Jak
Jednocześnie za zbędną uważamy również zmianę się okazuje, czasami nie jest łaskaw.
drugą, dlatego że w praktyce od momentu powołania Jeżeli chodzi o drugą kwestię, związaną z tym,
instytucji, jaką jest IPN, zawsze były tutaj wyłaniane kto ma wskazywać pełniącego obowiązki prezesa
osoby, które pełniły funkcje zastępców prezesa. instytutu, to chciałbym powiedzieć, że analiza prze-
Przypomnę, iż Kolegium IPN jest ciałem kolegial- prowadzona w zakresie treści ustawy i jej systema-
nym wybieranym przez Sejm w drodze głosowania. tyki jak najbardziej wpisuje się w to, co przedstawili
W tych ograniczeniach czasowych, jak tutaj wspo- wnioskodawcy. Marszałek Sejmu dysponuje dzisiaj
mniałem, do momentu wyłonienia nowego szefa pewnymi uprawnieniami w zakresie funkcjonowania
w drodze wyboru parlamentarnego, taka zmiana jest IPN, w szczególności dotyczącymi prezesa IPN. Pra-
po prostu adekwatna do celu, jaki ma realizować ta gnę wskazać, iż zgodnie z art. 14 ustawy to właśnie
inicjatywa ustawodawcza. Dziękuję bardzo. Pozwolę marszałka Sejmu powiadamia się w przypadku za-
sobie złożyć poprawkę na ręce pani marszałek. trzymania prezesa IPN i może on nakazać jego na-
tychmiastowe zwolnienie właśnie w celu umożliwie-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: nia funkcjonowania IPN, bo takie jest ratio legis tego
przepisu. Myślę, że w sytuacji, która nie jest sytuacją
normalną, w sytuacji, która zaskoczyła nas wszyst-
kich, jak się okazuje, również i twórców ustawy
sprzed lat, utrzymanie tej konwencji w tym momen-
pana.
cie, przed tą dyskusją nad całokształtem funkcjono-
Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie
wania IPN, która pewnie nas czeka, wydaje się być
Sprawiedliwości pan Stanisław Marcin Chmielewski.
jak najbardziej uzasadnione. W związku z tym mogę
Bardzo proszę, panie ministrze.
nie tyle się opowiedzieć, ile, przedstawiając tę oko-
liczność, wskazać, iż projekt ustawy objęty drukiem
Sekretarz Stanu nr 2977, jak już mówiłem, zapewnia prawną możli-
w Ministerstwie Sprawiedliwości wość działania organów Instytutu Pamięci Narodo-
Stanisław Chmielewski: wej w sytuacji faktycznego braku prezesa, jeżeli ta
ustawa zostanie przez Wysoką Izbę uchwalona. Jed-
Dziękuję. nocześnie oddaje ona ducha, można powiedzieć, usta-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zabierając głos, wy, którą powołano Instytut Pamięci Narodowej.
pragnę zwrócić uwagę na jeden element, który wyda- Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Oświadczenia poselskie 87
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: z miesiąca na miesiąc. Tak duży import węgla, pra-
wie 1/3 tego surowca dla energetyki przemysłowej, to
Dziękuję panu ministrowi. tylko krok od przepaści, stwierdzają liderzy związku.
Pewnie jutro na posiedzeniu komisji będzie pan Związek Zawodowy Górników zaapelował do władz
powtarzał te same argumenty członkom komisji. spółek węglowych o aktywne sprzeciwienie się pro-
Dziękuję jeszcze raz. cederowi uzależniania naszego rynku energetyczne-
Zamykam dyskusję. go. Trzeba wykorzystać wszystkie możliwości, by
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zatamować falę importu spoza Unii Europejskiej.
zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- Apelujemy o złożenie skargi antydumpingowej na
ki, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt do Ko- ceny węgla sprowadzanego z Rosji. Uważamy równo-
misji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przed- cześnie za skandaliczne, że spółki Skarbu Państwa
stawienia sprawozdania. sprowadzają importowany węgiel zamiast chronić
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że rodzimy przemysł. Musimy wykorzystać wszystkie
Sejm propozycję przyjął. sposoby na przerwanie nieuczciwego handlu po cenach
Sprzeciwu nie słyszę. dumpingowych – czytam w liście związkowym.
Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów po- Z kolei na portalu „Rzeczpospolitej” czytam, że
rządku dziennego zaplanowanych na 28 kwietnia br. w ograniczanie rosyjskiego importu może włączyć się
Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- rząd. Jeśli bowiem uda się udowodnić, że polski węgiel
szenia oświadczeń poselskich. jest czystszy, możemy się poskarżyć w Unii Europej-
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze skiej, bo zgodnie z postanowieniami pakietu klima-
wygłosić oświadczenie? tycznego odbiorcy węgla nie mogą sprowadzać spoza
Nikt się nie zgłasza. Unii Europejskiej surowca, który ma więcej zanie-
Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam czyszczeń niż rodzimy. Jeżeli doszłoby do takiej skar-
zatem za zamkniętą. gi, byłby to niewątpliwie precedens, poinformował
Głos ma pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Oby- portal rp.pl. Z jednej strony bardzo mnie ucieszyła ta
watelska. informacja, a z drugiej strony martwię się, czy nie za-
Nie ma pana posła. częliśmy źle całej operacji. Podkreślam: dumping po-
Głos ma pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma winien być eliminowany z życia gospodarczego. Jed-
Obywatelska. nak żeby skutecznie go udowodnić, trzeba żmudnej
Bardzo proszę. pracy. Jeżeli dobrze wczytać się w doniesienia medial-
ne, to prezesi spółek węglowych nie bardzo wiedzą,
jak ten dumping udowodnić. Ogłosili wojnę celną,
Poseł Henryk Siedlaczek: zanim zebrali niezbędne dowody dla Unii Europej-
skiej. Uważam, że przygotowywać należało się po
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Portal dziennika cichu. Postępowanie antydumpingowe może trwać
„Rzeczpospolita” podał, że prezesi spółek węglowych grubo ponad rok. Czy to rozsądne zaczynać je od ha-
będą zaskarżać lawinowo rosnący import węgla łasu?
z Rosji jako praktyki dumpingowe. Informacja uka- Jeżeli ta operacja polskiego górnictwa nie powie-
zała się po zakończeniu obrad górniczego zespołu dzie się (przy założeniu, że dumping jest), to będzie
trójstronnego w Warszawie z udziałem ministra go- wina tych wszystkich, którzy pomylili kolejność dzia-
spodarki. Pan minister Waldemar Pawlak przyznał
łania. Najpierw zbiera się twarde dowody i dopiero
co prawda, że strona rządowa nic tu nie może zrobić,
się je nagłaśnia. Gra idzie o los polskiego górnictwa,
bo importu nie można zablokować, ale spółki mogą
a nie o to, kto głośniej skrytykuje rosyjskich ekspor-
się poskarżyć. Dzień albo dwa dni wcześniej Związek
terów. Dziękuję bardzo.
Zawodowy Górników w Polsce wystąpił z apelem
o rozpoczęcie działań antydumpingowych. Związek
uznał za skandal import przez spółki Skarbu Pań-
stwa węgla po zaniżonych cenach. Zdaniem związku
dalsze bierne przyglądanie się, jak uzależniamy się
od rosyjskiego węgla, zmniejszamy bezpieczeństwo
Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie*).
energetyczne, niszczymy własny przemysł i naraża-
Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest
my miejsca pracy jest działaniem szkodliwym dla
29 kwietnia 2010 r., do godz. 9.
polskiej gospodarki i obywateli.
Z roku na rok skala importu węgla niebezpiecznie
wzrasta i wynosi już ponad 10 mln ton rocznie. Tym- *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
czasem problemy polskiego górnictwa zwiększają się łączniku nr 1.
(Przerwa w posiedzeniu o godz. 17 min 46)

Załącznik nr 1
Teksty wystąpień niewygłoszonych
Pierwsze czytanie rządowego projektu usta- kich klubów poselskich o poparcie poprawki zgłoszo-
wy o zmianie ustawy Kodeks postępowania nej przez klub Prawo i Sprawiedliwość odnośnie do
karnego oraz niektórych innych ustaw obniżenia opłat dla uczniów i studentów w wieku do
– punkt 5. porządku dziennego 26 lat. Obecnie obowiązuje 50%, a poprawka mówi
o obniżeniu opłat za przeprowadzenie egzaminu oraz
Poseł Wojciech Kossakowski (Klub Parlamen- wydanie dokumentu kwalifikacyjnego o 70%. Pocho-
tarny Prawo i Sprawiedliwość) dzę z regionu warmińsko-mazurskiego, w którym
turystyka na jachtach żaglowych jest bardzo rozpo-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt dotyczy wszechniona. Jest oczywiste, że obniżenie o 70%
zarówno zapewnienia merytorycznej i efektywnej opłat dla uczniów i studentów w wieku do 26 lat przy-
kontroli sądu i prokuratora nad czynnościami ope- czyni się do większego dostępu tej grupy do uprawia-
racyjnymi organów ścigania, jak również zobowią- nia turystyki żaglowej.
zania prokuratora generalnego do przedstawiania Art. 66 projektu przenosi przepisy dotyczące upra-
Sejmowi corocznej informacji o liczbie ustawowo wiania żeglarstwa do ustawy o żegludze śródlądowej.
dozwolonych czynności ingerujących w prawo oby- Budzi to poważne zaniepokojenie. Żeglarstwo upra-
watela do prywatności, wykonywanych przez po- wia się także na morzu, a tam zagrożenie ze strony
szczególne służby. środowiska naturalnego jest niewspółmiernie więk-
Szanowni państwo, projekt zostanie zapewne sze. Czy zapisy z ustawy o żegludze śródlądowej będą
skierowany do prac w komisjach, co pozwoli na do- obowiązywały również w czasie żeglugi po morzu?
kładniejsze jego przeanalizowanie. Oczywiście kie-
runek zmian wydaje się właściwy. Zanim jednak
procedowanie rozpocznie się na dobre, musimy pa-
Poseł Wojciech Kossakowski (Klub Parlamen-
miętać, że całkowicie z podsłuchów zrezygnować nie
tarny Prawo i Sprawiedliwość)
można, bez nich nie udałoby się wyeliminować wielu
groźnych grup przestępczych. Jest to jednak bezpo-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt dotyczy
średnia ingerencja w konstytucyjne prawa obywatel-
skie. Tak naprawdę żadna procedura czy działanie wprowadzenia całkowicie nowej prawnej regulacji
nie będą wolne od takich zarzutów i z tego chyba dotyczącej sportu. Nowa ustawa łączy dwie dotych-
wszyscy zdajemy sobie sprawę. czasowe ustawy: o kulturze fizycznie i o sporcie kwa-
Proponowałbym, aby wnioskodawca przedstawił lifikowanym, praktycznie likwidując pierwszą z nich.
rozwiązania, jakie funkcjonują na świecie w tej ma- Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji
terii, co pozwoli nam spojrzeć obiektywniej na całość Społecznej Polskiej Akademii Nauk bardzo krytycz-
tych rozwiązań. Dziękuję. nie odniósł się do tego projektu, zresztą należy wspo-
mnieć, że nie tylko ta instytucja. Oczywiście nie ne-
guję potrzeby prawnego uregulowania kwestii spor-
Sprawozdanie Komisji Kultury Fizycznej, tu, ale przedstawione argumenty przez prof. dr. hab.
Sportu i Turystyki o rządowym i poselskim Marka Woźniewskiego są jak najbardziej przekonu-
projektach ustaw o sporcie jące. Zastąpienie ustawy o kulturze fizycznej ustawą
– punkt 6. porządku dziennego o sporcie jest nie do zaakceptowania. Nie może to
odbywać się – jak wskazano – kosztem deprecjacji
Poseł Zbigniew Babalski (Klub Parlamentar- pozostałych form uczestnictwa w kulturze fizycznej
ny Prawo i Sprawiedliwość) przez zacieranie różnic między nimi. Rekreacja i sport
nie zawsze oznaczają to samo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym jeszcze uzyskać odpowiedź na pytanie
Zwracam się z prośbą do pana ministra oraz wszyst- o celowość zmonopolizowania na rzecz Polskiego
2
Związku Żeglarskiego egzaminów na obowiązkowe duje w planie finansowym PIP na rok 2011 wzrost
patenty żeglarskie. Dlaczego inne organizacje żeglar- wydatków z budżetu państwa o 3 mln zł. Jaki jest
skie nie mogą tworzyć konkurencyjnego dla PZŻ pro- zatem szacowany dochód uzyskany w ramach tzw.
gramu szkoleniowego? Musimy pamiętać, że każdy szkoleń komercyjnych?
monopol prowadzi do patologii i obniżenia poziomu Drugie pytanie dotyczy zatrudnienia w tym
świadczonych usług. ośrodku: Czy dotychczasowy personel zostanie prze-
Na koniec proszę o komentarz do tego typu kwe- jęty w niezmienionym składzie, czy też planowana
stii. Za egzamin na amatorski patent żeglarski moż- jest redukcja etatów? Czy były jakieś uwagi, suge-
na pobrać opłatę w wysokości do 500 zł, gdy tymcza- stie ze strony pracowników odnośnie planowanej
sem opłata za egzamin na żeglarski patent zawodowy zmiany? Dziękuję.
(np. kapitana statku żeglugi pasażerskiej) wynosi
150 zł. Czym tak duża różnica jest uzasadniona?
Dziękuję. Poseł Piotr Stanke (Klub Parlamentarny Pra-
wo i Sprawiedliwość)
Sprawozdanie Komisji do Spraw Kontroli Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle Spra-
Państwowej o komisyjnym projekcie ustawy wozdawco! Jak wynika z przedstawionych informa-
o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy cji, włączenie Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspek-
– punkt 8. porządku dziennego cji Pracy im. prof. Jana Rosnera we Wrocławiu w struk-
tury organizacyjne Państwowej Inspekcji Pracy nie
Poseł Sławomir Kopyciński (Klub Poselski pociągnie za sobą dodatkowych obciążeń budżetu
Lewica) państwa. Budżet ośrodka planowany jest na kwotę
ok. 7 mln zł i nie przewiduje się wzrostu kosztów ze
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy strony budżetu państwa. Zmieni się jednak sposób
o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy za- przepływu tych środków.
kłada przekształcenie Ośrodka Szkolenia Państwo-
Na przykład dochód ze szkoleń komercyjnych,
wej Inspekcji Pracy im. prof. Jana Rosnera we Wro-
z których ośrodek do tej pory mógł pozyskiwać środ-
cławiu w jednostkę budżetową PIP. Koszty przejęcia
ki np. na remonty, teraz będzie odprowadzany na
przez Państwową Inspekcję Pracy ośrodka w kwocie
rachunek centralny Skarbu Państwa.
ok. 3 mln zł mają zostać zrekompensowane w znacz-
Moje pytanie dotyczy tego, jak projekt noweliza-
nej mierze przez wpływy z tytułu przeprowadzania
cji może wpłynąć na kondycję ośrodka szkoleniowe-
przez ośrodek szkoleń na rzecz podmiotów zewnętrz-
go. Rodzi się bowiem wątpliwość, czy ta część środ-
nych. Nie wskazano jednak, jakie są w chwili obecnej
ków finansowych sterowana centralnie zostanie
wpływy z tychże szkoleń i jakie będą, choćby w przy-
bliżeniu, po wejściu w życie ustawy. spożytkowana w sposób optymalny dla tej instytu-
W związku z powyższym proszę o wskazanie, ja- cji. Dziękuję.
kie są w chwili obecnej roczne wpływy z tytułu prze-
prowadzania przez Ośrodek Szkolenia Państwowej
Inspekcji Pracy szkoleń na rzecz podmiotów ze- Poseł Robert Telus (Klub Parlamentarny Pra-
wnętrznych. wo i Sprawiedliwość)
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej-

Poseł Wojciech Kossakowski (Klub Parlamen- mie! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sta-
tarny Prawo i Sprawiedliwość) nowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość wobec oma-
wianego projektu. Projekt przewiduje włączenie
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy w struktury organizacyjne Państwowej Inspekcji
dotyczy włączenia Ośrodka Szkolenia Państwowej Pracy Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspekcji Pra-
Inspekcji Pracy im. prof. Jana Rosnera we Wrocławiu cy im. prof. Jana Rosnera we Wrocławiu jako nowej
w struktury organizacyjne Państwowej Inspekcji jednostki organizacyjnej inspekcji z zachowaniem
Pracy. Przekształcenie ośrodka w jednostkę budże- jego dotychczasowych zadań. Po uchwaleniu ustawy
tową jest związane z wejściem w życie ustawy Prze- jednostkami organizacyjnymi Państwowej Inspekcji
pisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych Pracy będą: Główny Inspektorat Pracy, szesnaście
z dnia 27 sierpnia 2009 r. Art. 87 przewiduje likwi- okręgowych inspektoratów pracy oraz Ośrodek Szko-
dację wszystkich państwowych zakładów budżeto- lenia Państwowej Inspekcji Pracy we Wrocławiu.
wych do końca roku 2010. Mam kilka pytań odnośnie Organizację wewnętrzną ośrodka jako jednostki
omawianego tematu. organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy będzie
Po pierwsze, jaki jest obecnie koszt funkcjonowa- określał – po dniu wejścia w życie ustawy – regula-
nia tego ośrodka? W uzasadnieniu czytamy, że min organizacyjny ustalany w trybie przyjętym
uwzględnienie nowej jednostki organizacyjnej spowo- w statucie Państwowej Inspekcji Pracy dla pozosta-
3
łych jednostek organizacyjnych inspekcji (zmiana W związku powyższym Klub Parlamentarny Pra-
art. 8 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy). wo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem
Potrzeba zmiany ustawy o Państwowej Inspekcji omawianego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.
Pracy w części dotyczącej Ośrodka Szkolenia Pań-
stwowej Inspekcji Pracy im. prof. Jana Rosnera we
Wrocławiu, zwanego dalej „ośrodkiem”, jest związa- Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju
na z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2010 r. usta- Wsi o komisyjnym i senackim projektach ustaw
wy z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzają- o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju
ce ustawę o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, rolnego
poz. 1241). Ustawa, mocą art. 87, przewidziała likwi- – punkt 9. porządku dziennego
dację wszystkich państwowych zakładów budżeto-
wych w terminie do 31 grudnia 2010 r., a więc ma Poseł Kazimierz Gwiazdowski (Klub Parla-
bezpośredni wpływ na funkcjonowanie ośrodka dzia- mentarny Prawo i Sprawiedliwość)
łającego na zasadach określonych dla państwowych
zakładów budżetowych. Do dnia 31 grudnia 2010 r.
Art. 2 komisyjnego projektu ustawy o zmianie usta-
organy nadzorujące państwowe zakłady budżetowe
wy o kształtowaniu ustroju rolnego zawartego w dru-
winny podjąć niezbędne decyzje odnośnie do ich li- ku nr 1053 mówi, że w sprawach wszczętych, doty-
kwidacji i do przekształcenia w jedną z form organi- czących wykonania prawa pierwokupu nieruchomo-
zacyjno-prawnych przewidzianych ustawą z dnia 27 ści przed dniem wejścia w życie omawianej ustawy,
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. stosuje się przepisy dotychczasowe. Prosiłbym o wy-
Nr 157, poz. 1240). jaśnienie, co należy rozumieć pod sformułowaniem
Ze względu na realizowane przez ośrodek zada- „sprawy wszczęte”. Czy oznacza ono, że Agencja Nie-
nia oraz jego specyfikę właściwe wydaje się prze- ruchomości Rolnych może skorzystać z przysługują-
kształcenie ośrodka w jednostkę budżetową (jed- cego jej dotąd prawa pierwokupu nieruchomości rol-
nostkę organizacyjną Państwowej Inspekcji Pracy). nej o powierzchni mniejszej niż l ha, jeżeli strony
Wybór innej formy organizacyjno-prawnej negatyw- transakcji zawarły już umowę zobowiązującą do
nie wpłynąłby na możliwość realizacji obowiązków przeniesienia własności, czy też wszczęciem sprawy
Państwowej Inspekcji Pracy związanych z udziela- jest np. otrzymanie przez Agencję informacji o przy-
niem pomocy w szkoleniach organizowanych na sługującym jej prawie pierwokupu takiej nierucho-
rzecz i na wniosek organizacji związków zawodo- mości? Sprawa bowiem jest jasna, jeżeli Agencja zło-
wych i społecznej inspekcji pracy (obowiązek taki żyła już oświadczenie o skorzystaniu z przysługują-
wynika z art. 14 ust. 1 i 3 ustawy o Państwowej cego jej prawa pierwokupu, gdyż w takiej sytuacji
Inspekcji Pracy). Inna forma działalności ośrodka właścicielem przedmiotowej nieruchomości jest już
mogłaby również – poprzez potencjalny wzrost kosz- Skarb Państwa.
tów – utrudnić działalność w zakresie kształcenia
i doskonalenia kadr Państwowej Inspekcji Pracy
oraz współpracę międzynarodową w tym zakresie. Poseł Wojciech Kossakowski (Klub Parlamen-
Ośrodek, uzyskując większą samodzielność w ra- tarny Prawo i Sprawiedliwość)
mach nowej ustawy o finansach publicznych i nie
będąc jednostką organizacyjną Państwowej Inspek- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy podkreślić,
cji Pracy, stawiałby sobie inne cele niż obecnie, że problem nadzorowania przez Agencję obrotu nie-
a więc w swojej działalności kierowałby się wyłącz- wielkimi obszarowo nieruchomościami, nieistotnymi
z punktu widzenia celów określonych w ustawie
nie przesłankami ekonomicznymi.
o kształtowaniu ustroju rolnego, był wielokrotnie sy-
Zgodnie z ustawą Przepisy wprowadzające usta-
gnalizowany przez Agencję Nieruchomości Rolnych.
wę o finansach publicznych podjęcie działań zwią-
Jak stwierdzono, zmiana obecnie obowiązujących
zanych z likwidacją (przekształceniem) zakładów przepisów jest niezbędna dla skrócenia procesu prze-
budżetowych należy do organów sprawujących nad noszenia prawa własności nieruchomości rolnych.
nimi nadzór. Główny inspektor pracy nie może jed- Przypomnę także, że Prawo i Sprawiedliwość już
nak samodzielnie przekształcić ośrodka w jednost- w 2007 r. zwróciło na to uwagę. Zaproponowana no-
kę organizacyjną Państwowej Inspekcji Pracy, bo- welizacja nie budzi oczywiście żadnych kontrowersji.
wiem ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy enu- Przy omawianiu tej materii chciałbym jednak
meratywnie wymienia (w art. 3 ust. 1) jednostki skorzystać z okazji i zapytać o kilka kwestii. Po
organizacyjne Państwowej Inspekcji Pracy. Dlate- pierwsze, w ilu przypadkach od początku wykonywa-
go projekt nowelizacji ustawy o Państwowej In- nia ustawy, tj. od połowy 2003 r., Agencja Nierucho-
spekcji Pracy rozszerza katalog jednostek organi- mości Rolnych skorzystała z prawa pierwokupu
zacyjnych Państwowej Inspekcji Pracy o Ośrodek i jakiego rzędu były to kwoty? I drugie, jaki procent
Szkolenia PIP z równoczesnym określeniem sposo- umów kupna-sprzedaży, które wpłynęły do ANR,
bu przejęcia pracowników ośrodka przez Państwo- dotyczył właśnie nieruchomości o powierzchni poni-
wą Inspekcję Pracy. żej 1 ha? Dziękuję.
4
Poseł Piotr Stanke (Klub Parlamentarny Pra- Oświadczenia poselskie

wo i Sprawiedliwość)
Poseł Jan Kulas (Klub Parlamentarny Platfor-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak powszechnie ma Obywatelska)
wiadomo, dwie proponowane dzisiaj zmiany były Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje oświad-
zgłoszone przez Klub Parlamentarny Prawa i Spra- czenie poselskie poświęcam Stefanowi Łaszewskie-
wiedliwości na początku kadencji. Samo meritum mu (1862–1924) – adwokatowi, wybitnemu patriocie
sprawy nie budzi wątpliwości, budzi je natomiast pomorskiemu, posłowi do parlamentu niemieckiego
sposób procedowania projektu, a zwłaszcza sztuczne i na Sejm Ustawodawczy, wojewodzie pomorskiemu,
przedłużanie całego procesu. sędziemu Sądu Najwyższego, prezesowi Najwyższego
W projektach komisyjnym i senackim, nad który- Trybunału Administracyjnego.
mi dzisiaj pracujemy, podkreśla się społeczną i ustro- Stefan Łaszewski urodził się 8 stycznia 1862 r.
jową potrzebę wprowadzenia tych zmian (co znajdu- w Brąchnówku w powiecie toruńskim. Wychował się
je potwierdzenie w mojej praktyce w biurze posel- w tradycyjnej rodzinie ziemiańskiej. Jego ojciec, Ju-
skim). Ponadto mówi się, że wyłączenie z prawa lian Łaszewski, był działaczem społeczno-gospodar-
pierwokupu nieruchomości o powierzchni mniejszej czym (Pelplin, Starogard) i dwukrotnie posłem do
niż 1 ha pozwoli na odciążenie Agencji od zbędnej sejmu pruskiego, matka Emilia pochodziła z rodziny
administracji i na dogłębniejszą analizę istotnych Prądzyńskich.
transakcji dotyczących większych nieruchomości. Te Pierwsze nauki Stefan Łaszewski pobierał w domu
wszystkie argumenty są uzasadnione, jednak nale- rodzinnym. Następnie uczył się w Collegium Maria-
żałoby podejść kompleksowo do problemu kształto- num w Pelplinie i gimnazjum w Chełmnie. Był tam
wania ustroju rolnego w Polsce. Projekt mojego klu- członkiem kółek filomackich. W wieku 20 lat rozpoczął
bu, który rozwiązuje także wiele innych problemów studia prawnicze we Wrocławiu i w Berlinie. W stolicy
i traktuje zagadnienie całościowo, jest przetrzymy- Dolnego Śląska należał do Towarzystwa Literacko-
wany w podkomisjach. -Słowiańskiego. Doktorat z prawa cywilnego i kano-
Pragnę zapytać, mając na uwadze argumenty po- nicznego uzyskał w 1886 r. na uniwersytecie w Lipsku.
dawane w obu uzasadnieniach: Czy nie należałoby Praktykę sądową odbył w Berlinie.
stworzyć kompleksowego rozwiązania? Czy możliwe W roku 1892, w wieku 30 lat, zamieszkał na sta-
jest przyspieszenie procedur ciągnących się od ponad łe w Grudziądzu. Tutaj wraz z Kazimierzem Wysoc-
dwóch lat i opracowanie optymalnego rozwiązania? kim prowadził kancelarię adwokacką. Nie ograniczał
Dziękuję. się tylko do działalności zawodowej. Wkrótce dał się
poznać jako obrońca Polaków przed sądami pruski-
mi, m.in. bronił redaktorów „Gazety Grudziądzkiej”.
Pierwsze czytanie rządowego projektu usta- Włączył się także w działalność kilku organizacji
wy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym polskich, np. Towarzystwa Przemysłowców Polskich,
oraz niektórych innych ustaw Banku Ludowego, Towarzystwa Czytelni Ludowych.
– punkt 10. porządku dziennego Należał też do założycieli domu ludowego Bazar, sie-
dziby towarzystw polskich w Grudziądzu. Był rów-
Poseł Wojciech Kossakowski (Klub Parlamen- nież prezesem niezwykle użytecznego Towarzystwa
tarny Prawo i Sprawiedliwość) Pomocy Naukowej dla Młodzieży Prus Zachodnich
i członkiem wielce zasłużonego Towarzystwa Nauko-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy wego w Toruniu. W 1912 r. należał S. Łaszewski do
o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektó- współorganizatorów Towarzystwa Młodokaszubów
rych innych ustaw został opracowany w związku w Gdańsku, był także członkiem zarządu Towarzy-
z koniecznością implementacji do dnia l stycznia 2010 r. stwa Przyjaciół Kaszub w Sopocie.
postanowień dyrektywy Rady 2008/118/WE. Jest Stefan Łaszewski dość późno ustabilizował swoje
to zmiana dość obszerna. Moje pytania są następu- osobiste życie rodzinne. W wieku 36 lat ożenił się
jące. z Anatolią Wolszlegier. Wydaje się, że był szczęśli-
Na jakim etapie są dzisiaj przygotowania do wdro- wym człowiekiem. Miał też syna, Stefana, który rów-
żenia systemu e-cło? Koszt całego przedsięwzięcia nież został prawnikiem.
ma przekroczyć kwotę 7 mln zł. Czy w tej sumie zo- W latach 1912–1918 Stefan Łaszewski posłował
stały uwzględnione także środki na dostosowanie do Parlamentu Rzeszy Niemieckiej z okręgu Kartu-
innych systemów informatycznych działających w razy-Puck-Wejherowo. W latach 1917–1918 był już wi-
mach administracji, tak aby były kompatybilne ceprezesem Koła Polskiego w Berlinie. Wspierał dzia-
z wymogami całego systemu? łania integracyjne rodaków w zaborze pruskim.
I drugie pytanie: Jakie koszty finansowe poniosą Dlatego m.in. należał do Rady Narodowej, wszedł
firmy, które będą przemieszczać wyroby akcyzowe w skład prokoalicyjnego Komitetu Międzypartyjnego
w procedurze zawieszenia poboru akcyzy, a tym sa- w Poznaniu. W tym czasie był już znanym, popular-
mym zostaną zobligowane do używania systemu? nym i uznanym reprezentantem Polaków dzielnicy
Czy te koszty nie będą zbyt wysokie? Dziękuję. pruskiej.
5
W dniach 3–5 grudnia 1918 r. Stefan Łaszewski Stefan Łaszewski jedynie pół roku realnie pełnił
należy do liderów obradującego legalnie w Poznaniu funkcję wojewody pomorskiego. 21 lipcu 1920 r.,
Polskiego Sejmu Dzielnicowego. Został wybrany na wskutek nacisków Narodowej Partii Robotniczej
członka Naczelnej Rady Ludowej (NRL) i jednego (NPR), najsilniejszego wówczas stronnictwa politycz-
z sześciu jej komisarzy. Komisariat NRL odgrywał nego na Pomorzu, został odwołany ze stanowiska.
wiodącą i niezwykle pożyteczną rolę, aż do czasu po- Zastąpił go Jan Brejski, jeden z liderów NPR. Jak się
wstania (1 sierpnia 1919) Ministerstwa byłej Dziel- wkrótce okazało, równie godny następca. Naturalnie
nicy Pruskiej (1919–1922). S. Łaszewski został de wzięto pod uwagę dorobek i pozycję prawniczą S. Ła-
facto komisarzem NRL na dwie prowincje: Prusy szewskiego. Dlatego został on powołany na stanowi-
Zachodnie i Prusy Wschodnie. Przez kilka miesięcy sko sędziego Sądu Najwyższego. Z kolei w roku 1922
(do maja 1919 r.) kierował Podkomisariatem NRL na objął wysoki urząd – prezesa Najwyższego Trybuna-
Prusy Królewskie w Gdańsku. Współpracował także łu Administracyjnego.
z tajną Organizacją Wojskową Pomorza. Wysoki Sejmie! Stefan Łaszewski zmarł nieocze-
Dekretem naczelnika państwa z 7 lutego 1919 r. kiwanie i przedwcześnie dnia 20 marca 1924 r.
został Stefan Łaszewski posłem na Sejm Ustawodaw-
w Warszawie. Wydawał się w pełni sił, miał zaledwie
czy jako „poseł z Prus Królewskich”. Był bezpartyj-
62 lata. Pochowany został w Pelplinie. Był odznaczo-
nym, ale został członkiem Klubu Parlamentarnego
ny m.in. orderem Polonia Restituta. W 1925 r. społe-
ZLN. W Sejmie miał okazję poznać najbardziej zna-
czeństwo woj. pomorskiego wystawiło mu pomnik
nych polityków polskich, współtwórców II Rzeczypo-
spolitej Polskiej. W związku z decyzją konferencji w Toruniu. Trzeba podkreślić, że w różnych miejscowo-
wersalskiej o przyznaniu Polsce Pomorza Gdańskie- ściach Pomorza ma S. Łaszewski swoje ulice i place.
go (niestety bez Gdańska) S. Łaszewski stał się po- Stefan Łaszewski dobrze zasłużył się Polsce i nade
stacią pierwszoplanową. Nic więc dziwnego, że już wszystko Pomorzu. Trzeba podkreślić, że swoją wy-
w październiku 1919 r. został mianowany na stano- bitną karierę zawodową umiejętnie łączył z działal-
wisko wojewody pomorskiego. Faktycznie w styczniu nością społeczną i patriotyczną. W obronie polskości
i lutym (10 lutego – zaślubiny Polski z Morzem w okresie niewoli pruskiej zajmuje godne miejsce
w Pucku) 1920 r. Pomorze powróciło, po blisko 150 obok tak zasłużonych, jak: Ignacy Łyskowski, Stani-
latach niewoli pruskiej, do Polski! S. Łaszewski jako sław Sikorski, ks. Feliks Bolt, Stanisław Sierakow-
wojewoda urzędował początkowo w Poznaniu, a od ski, Helena Sierakowska, Witold Donimirski i wła-
18 stycznia 1920 r. w Toruniu. Zorganizował wtedy śnie Jan Brejski. W pionierskim okresie II Rzeczypo-
Pomorski Urząd Wojewódzki i tworzył podstawy pol- spolitej otwiera S. Łaszewski poczet wybitnych woje-
skiej administracji na terenie województwa pomor- wodów pomorskich. Był bowiem pierwszym wojewo-
skiego. dą pomorskim w II Rzeczypospolitej!

Untitled

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Untitled

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Sejm

w dniu 28 kwietnia 2010 r.

65. posiedzenia Sejmu

Otwarcie posiedzenia Punkt 3. porządku dziennego: Sprawoz-

Poseł Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 ustawy o zmianie ustawy o Państwowej

Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło- Poseł Piotr Stanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

Marszałek Sekretarz Poseł Jan Dziedziczak:

Poseł Sprawozdawca Jan Musiał strategicznych ocen oddziaływania na środowisko

Poseł Dariusz Bąk ra 2000. Narusza ona dyrektywę ocenową poprzez

Poseł Adam Krzyśków Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Poseł Henryk Milcarz Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Poseł Elżbieta Streker-Dembińska przestrzennego lub studiów uwarunkowań kierun-

Poseł Wojciech Kossakowski: Poseł Jerzy Gosiewski:

Dziękuję. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie

Dziękuję panu posłowi. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Poseł Andrzej Bętkowski po pewnym okresie wymaga ona pewnych korekt.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie w kodyﬁkacjach sprawozdania o rządowym projekcie

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: w latach 2010–2012. Będzie to proces kosztowny,

Poseł Stanisław Rydzoń: Dziękuję panu posłowi.

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Poseł Mirosław Pawlak została tak skonstruowana, że tylko daje możliwość

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Poseł Jarosław Matwiejuk A zatem klub Polskiego Stronnictwa Ludowego

Poseł Marian Filar Pytanie zadaje pan poseł Wojciech Kossakowski,

Poseł Mirosław Pawlak terminach uchwalania ustaw, żeby to zsynchronizo-

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji

Poseł Sprawozdawca Grzegorz Karpiński Poseł Leszek Jastrzębski:

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: inne drobniejsze zmiany doprecyzowujące przepisy,

Poseł Stanisław Rydzoń spektora ochrony danych osobowych, rzecznika praw

Poseł Marian Filar Demokratyczne Koło Poselskie Stronnictwa De-

Poseł Wojciech Kossakowski także odejście od opłaty za użytkowanie systemu,

Dziękuję panu posłowi.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie niejawności w naturalny sposób powoduje pewien

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie zwolonych czynności ingerujących w prawo obywate-

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie sy rozmów wskazują na fakt popełnienia przestęp-

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie znaleziono nic, co wskazywałoby na popełnienie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie ba przekonywać, że uzasadnia to kontrolę. Nie może-

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Marek Biernacki:

Poseł Marek Biernacki Poseł Marek Ast:

Poseł Marek Ast dziej koncentrował się na skuteczności kontroli, oczy-

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Pierwszą rzeczą jest to – przepisy przepisami – że

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: powaniem przygotowawczym w sądach rejonowych,

Poseł Józef Zych: Poseł Piotr Stanke:

W celu sprostowania. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-

Poseł Marek Ast nia Żandarmerii Wojskowej w tym zakresie ograni-

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski narodowej federacji sportowej w sporcie olimpijskim

Poseł Andrzej Biernat Pracując nad ostatecznym brzmieniem ustawy,

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: towy”, „współzawodnictwo sportowe”, „zawodnik”,

Poseł Andrzej Bętkowski Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: lub osiągnięcie wyników sportowych na wszelkich

Poseł Jan Kamiński stanem zdrowia naszych dzieci, wadą postawy, to

Poseł Zdzisława Janowska prace związków sportowych m.in. poprzez zmniejsze-

Poseł Aleksander Sopliński:

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: sprawę nauczania zajęć wychowania ﬁzycznego

Dziękuję panu posłowi.

Poseł Andrzej Biernat łających na przykład jako spółki akcyjne za pomoc

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Poseł Ireneusz Raś ła na posiedzeniu komisji wiceminister edukacji pani

Poseł Witold Czarnecki: wanego, a Wydział Komunikacji Multimedialnej po-

Dziękuję bardzo, pani poseł.

Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-

Poseł Mirosław Pawlak ﬁnansów. Zarówno opinia Biura Analiz Sejmowych,

Poseł Marek Cebula stwowej Inspekcji Pracy osiągnięto konsensus wśród

A ja dziękuję panu posłowi. Poseł Mirosław Pawlak: