Professional Documents
Culture Documents
Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI
Sprawozdanie Stenograficzne
z 67 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Wa r s z a w a
2010
str. str.
TREŚĆ
Poseł Sprawozdawca Grzegorz Karpiński. . . .168 Punkt 31. porządku dziennego: Sprawoz-
Poseł Leszek Jastrzębski . . . . . . . . . . . . . . . . 168 danie Komisji Nadzwyczajnej
Poseł Iwona Arent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . 169 o zmianie ustawy Kodeks postępowania
Poseł Stanisław Olas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 cywilnego
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń. . . . . . . 187
Sprawiedliwości Piotr Kluz . . . . . . . . . . . . . . 170 Poseł Stanisław Pięta . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188
Punkt 24. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . 188
danie Komisji Infrastruktury Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Punkt 32. porządku dziennego: Sprawoz-
o zmianie ustawy o wyrobach budow- danie Komisji Ochrony Środowiska,
lanych oraz ustawy o systemie oceny Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
zgodności o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa . . . . . . . . 170 o zmianie ustawy o udostępnianiu in-
Poseł Andrzej Kania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170 formacji o środowisku i jego ochronie,
Poseł Kazimierz Hajda . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 udziale społeczeństwa w ochronie śro-
Poseł Witold Klepacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 dowiska oraz o ocenach oddziaływania
Poseł Józef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 na środowisko oraz niektórych innych
Punkt 25. porządku dziennego: Pierwsze ustaw
czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Sprawozdawca Jan Musiał . . . . . . . . . 189
o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz Poseł Dariusz Bąk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
niektórych innych ustaw Poseł Józef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Tomasz Kulesza . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . 171 Poseł Henryk Milcarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Poseł Leszek Jastrzębski . . . . . . . . . . . . . . . 174 Punkt 38. porządku dziennego: Sprawoz-
Poseł Marek Ast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 danie Komisji Administracji i Spraw
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . 175 Wewnętrznych oraz Komisji Spraw
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
Zagranicznych o rządowym projekcie
Poseł Krystyna Grabicka. . . . . . . . . . . . . . . . 177
ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzą-
Poseł Sławomir Worach . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
dem Rzeczypospolitej Polskiej a Rzą-
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
dem Republiki Białorusi o zasadach
Poseł Tadeusz Naguszewski . . . . . . . . . . . . . 178
małego ruchu granicznego, podpisanej
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
w Warszawie dnia 12 lutego 2010 r.
Sprawiedliwości Zbigniew Wrona . . . . . . . . . 178
Poseł Sprawozdawca Robert Tyszkiewicz. . . .191
Punkt 26. porządku dziennego: Pierwsze
czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Józef Piotr Klim . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
o zmianie ustawy Kodeks postępowania Poseł Jarosław Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . 193
administracyjnego oraz ustawy Prawo Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . 193
o postępowaniu przed sądami admini- Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk. . . . . . . . . 194
stracyjnymi Poseł Jarosław Matwiejuk. . . . . . . . . . . . . . . 194
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji Spraw Zagranicznych Jan Borkowski . . . . . . 195
Piotr Stachańczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Poseł Artur Górski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Poseł Jarosław Stolarczyk . . . . . . . . . . . . . . . 181 Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Poseł Barbara Bartuś . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182 Spraw Zagranicznych Jan Borkowski . . . . . . 196
Poseł Stanisław Rydzoń. . . . . . . . . . . . . . . . . 182 (Przerwa w posiedzeniu)
Poseł Józef Zych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Poseł Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Wznowienie posiedzenia
Poseł Sławomir Worach . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Ślubowanie poselskie
Poseł Adam Wykręt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Poseł Marian Starownik . . . . . . . . . . . . . . . . 196
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Zmiana porządku dziennego
Poseł Tadeusz Naguszewski . . . . . . . . . . . . . 185 Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . 186 Punkt 8. porządku dziennego: Sprawozda-
Poseł Wojciech Ziemniak . . . . . . . . . . . . . . . 186 nie Komisji Finansów Publicznych oraz
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Komisji Spraw Zagranicznych o rzą-
Spraw Wewnętrznych i Administracji dowym projekcie ustawy o ratyfikacji
Piotr Stachańczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186 Poprawki do Umowy o Międzynarodo-
Zmiana porządku dziennego wym Funduszu Walutowym dotyczącej
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski . . . . . . . 187 wzmocnienia głosu i uczestnictwa
str. str.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie W związku z tym chcę zadać szersze pytanie. Czy
Gospodarki Joanna Strzelec-Łobodzińska mając na uwadze wysokie koszty związane z ochroną
środowiska naturalnego i związek między podstawo-
W chwili obecnej na podstawie udzielonej w 2008 r. wą cechą węgla brunatnego, jaką jest wysoka emisyj-
przez Ministerstwo Środowiska koncesji rozpozna- ność dwutlenku węgla, i ciągłym zaostrzeniem poli-
wane są jedynie dwa złoża w Polsce, to jest Gubin tyki ochrony klimatu przez Unię Europejską, może
i Gubin-Zasieki-Brody o zasobach bilansowych 200, to spowodować znaczne podwyższenie produkcji
powiedzmy, ok. 300 mln t, a chciałabym wspomnieć, energii elektrycznej? Bo o tym często mówimy. Czy
że zasoby geologiczne węgla brunatnego w Polsce w związku z tym w obecnych warunkach cenowych
wynoszą około 14 mld t. taka inwestycja w ogóle znajduje ekonomiczne uza-
Co do zamiarów, Ministerstwo Gospodarki opi- sadnienie? Bo o ile dobrze zrozumiałam to, co po-
niuje tylko wnioski koncesyjne złożone do Minister- wiedziała pani minister, to wrócimy do tematu,
stwa Środowiska. Rozpoznanie i wydobywanie węgla tylko jest to kwestia czasu – jeśli nie Rogóźno, to
brunatnego jest działalnością gospodarczą i jej pod- trafimy w jakieś inne miejsce, żeby wykorzystać wę-
jęcie zależy od decyzji inwestorów. Niewątpliwie na giel. Dziękuję.
decyzje inwestora wpływa skala zapotrzebowania na
ten surowiec. Aktualnie takie postępowanie się nie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
toczy. W związku z powyższym cała procedura, gdzie
w procesie udzielania koncesji uwzględniane są oczy- Dziękuję bardzo.
wiście konsultacje społeczne, uzgodnienia z właści- Proszę bardzo, pani minister.
wym wójtem, burmistrzem lub prezydentem mia-
sta… Uzgodnienie to następuje na podstawie miej-
scowego planu zagospodarowania przestrzennego, Podsekretarz Stanu
a niewątpliwie ważną rolę w procesie wydawania
w Ministerstwie Gospodarki
Joanna Strzelec-Łobodzińska:
koncesji odgrywa również strona społeczna i bez jej
zgody wydanie obu koncesji – i na poszukiwanie, i na Odpowiadając na to uzupełniające pytanie, chcę
eksploatację – jest praktycznie niemożliwe. To jest stwierdzić, że energy mix przyjęty w perspektywie
chyba uspokajająca wiadomość dla mieszkańców. Na- do 2030 r. nadal zakłada, że 60% – nie 95%, jak to
tomiast, jak powiedziałam, nie toczy się aktualnie jest aktualnie – naszej produkcji energii elektrycznej
żadne postępowanie w tym zakresie. będzie realizowane w oparciu o paliwa kopalne: wę-
Odnosząc się do utworzenia kopalni węgla bru- giel kamienny i węgiel brunatny. Nie jesteśmy
natnego czy też wykorzystania alternatywnie zaso- w stanie w przewidywalnej perspektywie przestawić
bów geotermalnych, o których mówi się w okolicach gospodarki w taki sposób – zresztą nawet nie ma
Rogóźna, czy też wykorzystania wsadu solnego znaj- takiej możliwości technicznej – żeby całą naszą pro-
dującego się w nadkładzie złoża, informujemy na dukcję energii oprzeć na gazie i zielonych, odnawial-
podstawie dotychczasowych danych geologicznych nych źródłach. Byłby to proces związany z koniecz-
oraz opinii państwowej służby geologicznej, że ten nością wprowadzenia niesamowitych, nie do przy-
wsad solny w rejonie Rogóźna nie nosi wyjątkowych jęcia ze społecznego punktu widzenia, podwyżek cen
cech, które pozwoliłyby uznać tę część górotworu za energii elektrycznej.
atrakcyjne źródło pozyskania energii geotermalnej. To nie jest odsunięcie w czasie decyzji odnośnie
Jednakże każdy pomysł jest cenny, technika idzie do do Rogóźna. Są identyfikowane zasoby, chodzi o to,
przodu, tak że każda inicjatywa mająca na celu do- żeby one były pokazywane w planach zagospodaro-
datkowe badania wód geotermalnych ma wsparcie wania przestrzennego. Zaostrzenia klimatyczne, jak
Ministerstwa Gospodarki. Dziękuję bardzo. powiedziałam, wpłyną na to, że z 95% naszej węglo-
wej energetyki pewnie będziemy mieli 60%. Jest to,
zdaniem specjalistów, pewien kompromis, z jednej
strony uwzględniający poziom cen, z drugiej – kwe-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: stie bezpieczeństwa energetycznego. Natomiast, jak
powiedziałam, rozpoznanie złoża nie determinuje
Dziękuję, pani minister. decyzji o sposobie jego wykorzystania: czy to będzie
Proszę bardzo, pani posłanka Agnieszka Hanaj- kopalnia, czy podziemne zgazowanie i czy w ogóle
czyk, Platforma Obywatelska. znajdzie się inwestor, który postanowi zainwestować
w takie złoże. Dziękuję.
Poseł Agnieszka Hanajczyk:
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Panie Marszałku! Pani Minister! W zasadzie wy-
powiedź wydawałaby się dosyć optymistyczna dla Dziękuję, pani minister.
mieszkańców Rogóźna, aczkolwiek rozumiem, że od- Państwo posłowie Anna Paluch, Maria Nowak
kładamy temat na pewien czas. i Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość, zadają
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
98 Pytania w sprawach bieżących
Poseł Maria Nowak działań wcześniej, nikt ich nie rozpoczął. Podjęto
również decyzję o tym, że potrzebujemy mapy cyfro-
ko lub chociażby wystarczająco dużo, by uchronić wej Polski i ponad rok temu rozpoczęliśmy prace
Polaków od zagrożenia powodziowego. Dziś nie czas związane z jej uruchomieniem. To jest potrzebne do
na to, ale on przyjdzie. Przyjdzie czas na wyciągnię- tego, aby zbudować prawdziwą mapę zagrożeń powo-
cie konsekwencji w stosunku do winnych osób oraz dziowych. Na tej podstawie będzie można podejmo-
na realizację planów, by do takich sytuacji nie docho- wać różnego rodzaju decyzje dotyczące odpowiednie-
dziło. Dziś ważne jest ratowanie ludzi, ich dobytku, go planowania przestrzennego oraz będzie można
często dorobku całego życia. (Dzwonek) Niestety podejmować decyzje związane z zabezpieczeniem
w wielu wypowiedziach rozgoryczonych poszkodowa- albo wyłączaniem terenu, jeśli chodzi o możliwości
nych osób pojawia się zarzut o brak wystarczającej inwestycji. Podjęto tego typu decyzję i rozpoczęto
informacji, odpowiednio wczesnych ostrzeżeń. W związ- realizację tych projektów.
ku z tym pragnę zapytać: Czy Polska posiada odpo- (Głos z sali: Co zrobiliście?)
wiednie procedury monitorowania zagrożenia i po- Nie uruchomiono tego w ciągu ostatnich dni, ale
wiadamiania z odpowiednim wyprzedzeniem miesz- dużo wcześniej. Mogę tylko po raz kolejny powiedzieć,
kańców? Wiele osób utraciło mienie, w tym miesz- że – czy to się komuś podoba, czy nie – nie podejmo-
kania i warsztaty pracy. Straty poniosły także wano tych decyzji wcześniej. W takim zakresie wszel-
obiekty użyteczności publicznej. Jak rząd planuje kie możliwe działania zostały już podjęte. Jeśli zaś
pomóc powodzianom? Czy zapewnione zostaną tak- chodzi o sprawy związane z odszkodowaniami, dzia-
że środki na budowę dróg, mostów i trakcji kolejo- łaniami, to myślę, że pan minister Siemoniak w spo-
wych? sób wyczerpujący odpowie na te pytania. Dziękuję
bardzo.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie od tego, jak jest ona duża, takie mogą być skutki, ale
Spraw Wewnętrznych i Administracji można się częściowo zabezpieczać i pomagać ludziom,
Tomasz Siemoniak bo przecież w jednej chwili tracą cały swój majątek,
dorobek.
dzieć, że jest przygotowywana strategiczna ocena Kiedy przygotowywaliśmy to pytanie we wtorek
oddziaływania programu na środowisko, a intencją wieczorem, sytuacja wyglądała jeszcze zupełnie ina-
ministra spraw wewnętrznych i administracji jest czej. Dzisiaj jest ona naprawdę dramatyczna, bo wie-
doprowadzenie do tego, żeby ustawa o ustanowieniu le miejscowości znajduje się pod wodą. Ważne jest, by
programu była przyjęta przez Wysoki Sejm, analo- ludzie nie czuli, że pozostawiono ich samych i że zda-
gicznie jak w sprawie programu „Odra 2006”. Prze- ni są na łaskę losu, bo to jest dramat tych ludzi. Waż-
widujemy, że może to nastąpić na przełomie lat 2010 ne jest, aby nie czekać na kolejną powódź, tylko po-
i 2011, niemniej, jak wspomniałem, różne przedsię- dejmować działania.
wzięcia umieszczone w tym programie, które są nie- Tak jak kolega poseł Rygiel mówił na temat spe-
kwestionowane, jeżeli chodzi o ich przeprowadzenie,
custawy, należy przyspieszyć działania i budować
są przez nas realizowane, nie czekamy na formalne
wtedy, kiedy świeci słońce. Jeżeli stać nas na to, żeby
przyjęcie programu, który niewątpliwie pomoże
na Euro 2012 podejmować tak drogie inwestycje
w realizacji różnych działań i wesprze je. Jak pań-
i rozliczać się z dnia na dzień, to myślę, że w tym
stwo się orientują, jest to ogromne przedsięwzięcie.
przypadku powinno być podobnie. (Dzwonek) Trzeba
Szacunki zawarte w koncepcji opracowanej przez
naukowców Akademii Górniczo-Hutniczej pod kie- trzymać się twardego harmonogramu i rozliczać się,
runkiem pani prof. Nachlik z Krakowa mówią o kil- bo widać na przykładzie ostatnich lat, że powodzie
kunastu miliardach złotych, które byłyby potrzebne będą się nasilać i nie ustrzeżemy się ich, więc może
do zrealizowania tego programu. lepiej zabezpieczać się, niż później określone, duże
Jeśli chodzi o kwestię specustawy drogowej, która koszty ponosić na likwidację ich skutków. Czy rząd,
mogłaby być zastosowana do wywłaszczania przy panie ministrze, planuje nowelizację budżetu, bo
realizacji inwestycji w zakresie budowy zbiorników szkody będą dość duże?
przeciwpowodziowych, chciałbym poinformować, że Dziękuję bardzo.
stosowny projekt został przygotowany przez Mini-
sterstwo Środowiska i będzie on kierowany pod ob-
rady rządu i następnie pod obrady Wysokiej Izby. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Jeśli chodzi o pomoc, to państwo wiedzą, że w bu-
dżecie państwa jest przewidziana rezerwa na usuwa- Dziękuję bardzo panu posłowi.
nie skutków (Dzwonek) klęsk żywiołowych; wynosi Proszę bardzo, panie ministrze.
ona 700 mln zł. Co do ostatnich zjawisk powodzio-
wych, wczoraj została podjęta decyzja o uruchomie-
niu dla siedmiu województw kwoty 43,5 mln zł. Prze- Sekretarz Stanu w Ministerstwie
widujemy również, zgodnie z procedurą, uruchomie- Spraw Wewnętrznych i Administracji
nie pomocy dla osób fizycznych w formie zasiłków Tomasz Siemoniak:
celowych na podstawie ustawy o pomocy społecznej.
Jest to rozwiązanie od wielu lat sprawdzające się przy Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie można się
okazji zjawisk powodziowych, trąby powietrznej. nie zgodzić z tym, co pan poseł powiedział. Myślę, że
W maksymalnie uproszczonej procedurze, za pośred- w obliczu tych faktów prace nad stosownymi rozwią-
nictwem samorządów, pomoc będzie przekazywana. zaniami legislacyjnymi będą szybkie i nie wzbudzą
Premier Donald Tusk wczoraj po posiedzeniu rządowe- większych kontrowersji. Nie ma co ukrywać, że te
go zespołu wyraźnie mówił, że każdy, kto takiej pomo- rozwiązania, tzw. specustawa, mogą budzić kontro-
cy potrzebuje, otrzyma ją. Właściwi do wystąpienia wersje, zwłaszcza wśród zainteresowanych, tak jak
w tej sprawie do Ministerstwa Finansów i do nas są i inne dyskutowane obecnie kwestie związane z ochro-
wojewodowie. Wiem, że napływają już od wojewodów ną przeciwpowodziową, takie jak plan zagospodaro-
pierwsze wnioski w tej sprawie. Dziękuję bardzo. wania przestrzennego i tereny zalewowe. To są takie
rzeczy, co do których, w momencie gdy jest źle, wszy-
scy – nie mówię tutaj oczywiście o Wysokiej Izbie, ale
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
o samorządowcach, o zainteresowanych mieszkańcach
– zgadzają się, natomiast gdy dochodzi już do dyskusji,
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
Pan poseł Mieczysław Kasprzak. a nie ma powodzi, racje nie są tak oczywiste. Na pew-
no rząd będzie bardzo mocno wspierał taki kierunek,
żeby pewne rzeczy uprościć.
Poseł Mieczysław Kasprzak: Jeżeli chodzi o historię budowy zbiornika w Raci-
borzu, to pan minister Gawłowski mówił, ile to trwa.
Dziękuję bardzo. Także MSWiA te sprawy z bliska obserwuje. Chciał-
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! bym powiedzieć – nie będę mówił, bo nie mam wie-
Przed wielką wodą nie da się ustrzec. W zależności dzy, jak to wyglądało w poprzednich latach – że bar-
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Pytania w sprawach bieżących 103
Sekretarz Stanu w Ministerstwie nie zyskiem, natomiast nie interesują się cenami,
Spraw Wewnętrznych i Administracji które wpływają na wzrost inflacji? Dziękuję.
Tomasz Siemoniak
Dziękuję.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Krystyna Szumilas: Poseł Marzena Dorota Wróbel:
...czyli coraz więcej wydatków bieżących pokrywa Kondycję państwa poznaje się po kondycji samo-
subwencja oświatowa. Dziękuję. rządów, pani minister...
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Pytania w sprawach bieżących 109
Poseł Tomasz Garbowski tam, gdzie się on koncentruje, a więc w centrach go-
spodarczych. Chodzi o obrót towarowy z zagranicą
rzeń i interpretacji, które bulwersują opinię publicz- czy obrót wyrobami akcyzowymi. W związku z tym
ną na Opolszczyźnie, w woj. świętokrzyskim i woj. zniesiono po 2004 r. 20 urzędów celnych, czyli 30%,
lubuskim. Jeśli Izba Celna w Opolu miała być zlikwi- i 40% oddziałów celnych. W międzyczasie powstały
dowana wskutek takiego argumentu, że Katowice dwie Izby Celne: w Opolu i w Kielcach. Z punktu
stanowią centrum woj. opolskiego i śląskiego, to widzenia priorytetów i zadań Służby Celnej nie było
przede wszystkim nasuwa się, panie ministrze, pyta- merytorycznego uzasadnienia do powstania takich
nie: Czy urzędnicy dobrze rozumieją swoje kompe- jednostek. Minister finansów zdecydował jednak
tencje i powinności i czy nie są to wystąpienia wręcz o powstaniu izb celnych, podczas kiedy potrzeby eta-
o charakterze politycznej prowokacji? towe były na granicy wschodniej.
Nasze ogromne zaniepokojenie budzi fakt, że Trzeba powiedzieć, że izba celna jest drugą in-
identyczne dane i liczby związane z pracą izb celnych stancją obsługującą przedsiębiorców w postępowaniu
stają się przedmiotem krańcowo odmiennych inter- celnym i podatkowym. Jest organem, który dokonu-
pretacji, a co za tym idzie, bardzo kontrowersyjnych je kontroli w zakresie zwalczania przestępczości, ale
decyzji. Dlaczego, panie ministrze, tak się dzieje? Co również jest instytucją obsługującą dyrektora izby
jest powodem tego, iż ministerialni urzędnicy uza- i całą służbę w danym województwie, czyli urzędy
sadniają określone koncepcje organizacyjne na pod- i oddziały, pod kątem kadrowym, logistycznym, fi-
stawie archiwalnych danych, które nie odzwiercie- nansowym oraz rozliczeń ceł i podatków.
dlają bieżących trendów ani stanu rzeczy? Dlaczego Obecnie jesteśmy w sytuacji, w której Służba Cel-
dotychczas osoby udzielające odpowiedzi i pan, panie na cały czas ma niezaspokojone potrzeby zapewnie-
ministrze, na pytania i uzasadnione wątpliwości sa- nia sprawnego obrotu towarowego z zagranicą na
morządów oraz posłów, związane z decyzją o postu- granicy wschodniej i rozbudowywanych przejściach
lowanej likwidacji Izb Celnych: w Opolu, Kielcach granicznych, głównie na lotniskach. Te potrzeby są
i Rzepinie, nie ustosunkowują się do zagadnień nie- identyfikowane na poziomie 500 etatów w przypadku
zwykle istotnych? A mowa jest przecież o tym, iż brak dotychczasowych przejść i 250 etatów w przypadku
izb celnych w tych miastach będzie skutkował wy- otwieranych nowych przejściach granicznych. Zgod-
dłużeniem terminu postępowań, utrudnionym kon- nie z polityką rządu nie ma rozwoju administracji
taktem z organem celnym, obniżeniem poziomu poprzez zwiększanie liczby etatów, natomiast zwięk-
orzecznictwa, wreszcie generalnym pogorszeniem szony zakres zadań musi być realizowany poprzez
jakości obsługi podmiotów z danego regionu. zmiany reorganizacyjne i wykorzystywanie rezerw
Panie ministrze, co zatem likwidacyjne tenden- tkwiących w danych organizacjach. W związku z tym
cje mają wspólnego z pożytecznymi, skądinąd, za- w ciągu ostatnich dwóch lat przeniosłem na granicę
mierzeniami ukierunkowanymi na ograniczanie wschodnią blisko 300 etatów. Wynikało to ze zmniej-
biurokracji? szenia rezerwy osób, które są na urlopach wypoczyn-
I ostatnie pytanie: Jakie konkretnie unijne prze- kowych bądź wychowawczych, jak również z natural-
pisy miałyby jakoby uniemożliwiać dalszy byt zagro- nej fluktuacji kadr. 70 etatów zostało przeniesionych
żonych izb celnych? Dziękuję. na granicę wschodnią. Tak więc w tej chwili już wy-
korzystaliśmy wszelkie możliwości wynikające z pew-
nej rezerwy wewnętrznej.
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: W międzyczasie w ubiegłym roku Najwyższa Izba
Kontroli przeprowadziła kontrolę w Ministerstwie
Dziękuję panu posłowi. Finansów oraz w izbach granicznych, Szczecin, Gdy-
Pan minister Jacek Kapica. nia, Olsztyn, Białystok, Biała Podlaska i Przemyśl.
Proszę bardzo, panie ministrze. W pokontrolnej informacji, która jest z kwietnia tego
roku, stwierdzono, że skontrolowane jednostki funk-
cjonowały przy niepełnych obsadach kadrowych
Podsekretarz Stanu funkcjonariuszy celnych. W okresie objętym kontro-
w Ministerstwie Finansów lą prowadzono ciągle analizy zmierzające do optyma-
Jacek Kapica: lizacji zatrudnienia początkowo w skali całej służby,
a następnie w odniesieniu do jednostek zlokalizowa-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pośle! nych na granicy wschodniej.
Kiedy w 2004 r. Polska wstępowała do Unii Europej- W styczniu 2009 r. oszacowano, że w czterech
skiej, mieliśmy do czynienia z obniżeniem obrotu izbach celnych obsługujących granicę wschodnią na-
towarowego z zagranicą, co wiązało się z tym, że ob- leżałoby zwiększyć łączne zatrudnienie co najmniej
rót towarowy z krajami unijnymi nie jest obrotem o 560 funkcjonariuszy, tj. o około 11%. W ocenie NIK
kontrolowanym przez Służbę Celną. Ten obrót towa- utrzymywanie się stanu niewystarczającego zatrud-
rowy zmniejszył się w różnych miejscach od 40 do nienia może w przyszłości stworzyć zagrożenie dla
70%. Priorytet Służby Celnej został przeniesiony na sprawnej realizacji zadań przez te jednostki. Zalece-
granicę wschodnią i na obsługę obrotu towarowego nie sformułowano w ocenie NIK było takie, iż ko-
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Pytania w sprawach bieżących 111
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów miały dotyczyć oddziałów celnych, urzędów celnych
Jacek Kapica ani też komórek obsługujących przedsiębiorców
w izbach celnych w drugiej instancji. Przyjęliśmy
nieczne jest przede wszystkim zintensyfikowanie takie założenie, że one miałyby dotyczyć tylko admi-
przez szefa Służby Celnej działań zmierzających do nistracji wewnętrznej, administracji pracującej na
zapewnienia wystarczających obsad kadrowych w gra- rzecz administracji. Dziękuję bardzo.
nicznych jednostkach Służby Celnej. Ta kontrola
potwierdziła nasze wcześniejsze rozpoznanie, w związ-
ku z tym że sytuacja jest taka, iż mamy potrzeby Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
kadrowe w obsłudze obrotu towarowego z zagranicą
szczególnie w przypadku nowych przejść granicznych Bardzo dziękuję panu ministrowi.
oraz dotychczasowych przejść granicznych. Mamy Rozumiem, że pytanie dodatkowe... Aha, pan po-
niespełnione wnioski, z którymi występowaliśmy do seł Sławomir Kopyciński.
budżetu, o dodatkowe rezerwy i politykę rządu zwią-
zaną z nierozwijaniem administracji i jednocześnie
niekorzystny rozkład kadr, bo w tych izbach, które Poseł Sławomir Kopyciński:
pan wymienił, kadry zaangażowane w administrację
wewnętrzną, a więc w komórkach rozliczeń ceł i po- Dziękuję bardzo.
datków, obsługa finansowo-księgowa, kadry logisty- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie
ki, egzekucji, organizacji informatyki i kontroli we- Ministrze! Decyzja o likwidacji Izb Celnych: w Kiel-
wnętrznej, to ponad 30% stanu etatowego całej Służ- cach, Opolu i Rzepinie to pańska decyzja. Mam na-
by Celnej w danym województwie. W związku z tym
dzieję, że możemy o tej decyzji mówić w czasie prze-
podjęliśmy kierunkowe prace nad rozwiązaniami,
szłym, bo – co cieszy – rozumiem, że pan się z tej
które miałyby nam ograniczyć administrację we-
decyzji wycofuje. Dla pewności jednak chciałbym
wnętrzną przy niezmienionych zadaniach Służby
zapytać jeszcze raz: Czy zrezygnował pan z tego po-
Celnej i izb celnych w zakresie drugoinstancyjnym
mysłu, czy jest to tylko czasowe zawieszenie wyko-
tam, gdzie są one realizowane, czyli w Opolu, Kiel-
nania tej decyzji? I w tej sprawie bardzo proszę
cach i Rzepinie, i przy niezmienionych, a wręcz
o odpowiedź na piśmie, żeby nie było żadnych nie-
wzmocnionych w Opolu i Kielcach służbach z zakre-
su zwalczania przestępczości, jeśli chodzi o zadania porozumień. Czy zamierza pan tkwić we wcześniej-
realizowane przez kontrolne grupy mobilne. Tego szym postanowieniu, czy generalnie rezygnuje pan
rodzaju rozwiązanie zostało w tej chwili podjęte z decyzji o likwidacji tych izb celnych? Chciałbym
i trwa proces konsultacji. Otrzymujemy w związku przypomnieć, że ta decyzja została jednoznacznie
z tym wnioski zarówno od parlamentarzystów, jak zanegowana. Krytykowana jest przez Komisję Fi-
i od samorządowców. Rozmawialiśmy długo na ten nansów Publicznych, a również, jak sądzę, przez
temat wczoraj na posiedzeniu Komisji Finansów Pu- większość parlamentarną z panem marszałkiem
blicznych. W tej chwili jesteśmy na etapie przygoto- Niesiołowski włącznie, bo o ile dobrze zobaczyłem,
wywania różnych alternatywnych scenariuszy roz- pod jednym z pism jest podpis pana marszałka Nie-
wiązania. Będziemy je panu ministrowi finansów siołowskiego, co bardzo cieszy.
przedstawiać. Jedno z tych rozwiązań mam nadzieję, Kończąc, chciałbym zapytać: Czemu zawdzięcza-
że zostanie przyjęte, czy to wygenerowania etatów my tę decyzję? Jakie były powody merytoryczne? Czy
z wewnątrz administracji, czy to inne rozwiązanie była to tylko i wyłącznie decyzja polityczna? Przeglą-
polegające na wykorzystaniu osób odchodzących ze dając dokumentację: statystyki, dokumenty dotyczą-
służby. Tak czy inaczej jakieś rozwiązanie będziemy ce wydatków, przychodów, wydajności pracy poszcze-
musieli przyjąć przy założeniu, że rząd nie zwiększa gólnych izb, nie znalazłem niczego, co przemawiało-
etatów w administracji, w tym w Służbie Celnej. by za likwidacją akurat tych trzech izb. Ponieważ
Na pewno, co dzisiaj mogę powiedzieć po wczoraj- z tych materiałów to nie wynika, prosiłbym o szersze
szej dyskusji, planu, który mieliśmy, dotyczącego uzasadnienie tej decyzji. Dziękuję bardzo.
realizacji przedsięwzięcia 1 lipca tego roku, nie bę-
dziemy realizować, chociażby dlatego że musimy
przygotować różne alternatywne scenariusze, które Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
również państwu posłom na posiedzeniu Komisji Fi-
nansów przedstawimy. Po to również, żeby państwo Dziękuję panu posłowi za miłe słowa pod moim
wiedzieli, jaki mamy wachlarz, jakie są skutki i jakie adresem. Dziękuję, ale nie chciałbym nadużywać
ryzyka różnych scenariuszy. Natomiast ja osobiście, w tym momencie mojej funkcji.
w wyniku tej przeprowadzonej kontroli, jestem zobo-
wiązany (Dzwonek) i będę czynił wszystko, aby
zwiększyć stan etatowy na przejściach granicznych Poseł Sławomir Kopyciński:
i przede wszystkim z administracji wewnętrznej. Te
planowane zmiany – pragnę o tym zapewnić – nie Dziękuję, panie marszałku.
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
112 Pytania w sprawach bieżących
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Jacek Kapica:
Bardzo dziękuję panu ministrowi.
Dziękuję, panie marszałku. Panowie posłowie Maciej Orzechowski i Jerzy
Panie pośle, chciałbym najpierw uzupełnić moją Feliks Fedorowicz z Platformy Obywatelskiej zada-
odpowiedź na poprzednie pytanie. Nie ma żadnych dzą pytanie w sprawie udostępniania, wykorzysty-
przepisów unijnych regulujących organizację Służby wania i cyfryzacji tzw. dzieł osieroconych. Pytanie
Celnej w danym państwie. Nigdy nie twierdziłem, że skierowane jest do ministra kultury i dziedzictwa
takie przepisy są. Autorem insynuacji, że takie prze- narodowego. Odpowiada sekretarz stanu w Mini-
pisy istniały, jest strona związkowa. Oczywiście nie sterstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pan
potwierdzam tego, że są takie przepisy. Każde pań- minister Piotr Żuchowski.
stwo z osobna odpowiada za organizację pracy Służ- Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Maciej
by Celnej, leży to w kompetencjach danego kraju. Orzechowski.
Odpowiadając na pytanie pana posła Kopyciń- Proszę bardzo, panie pośle.
skiego, mogę stwierdzić, że w tym zakresie nie było
i nie ma decyzji, bo podejmuje ją minister finansów
w postaci rozporządzenia. Natomiast złożyłem pro- Poseł Maciej Orzechowski:
pozycję rozwiązania problemu wynikającego z niedo-
etatyzowania przejść granicznych i pozostaje ona Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
aktualna. Będzie jedną z ofert, scenariuszy, które Dzieła osierocone to takie, które pozostają pod
przedstawię ministrowi finansów. Nie będzie jedyną, ochroną praw autorskich, przy czym ich twórca bądź
będzie jedną z kilku. Państwo również będziecie mie- właściciel nie może zostać zidentyfikowany lub od-
li okazję zapoznać się z tą paletą ofert, propozycji, naleziony. Sytuacja ta powoduje, że nie można uzy-
scenariuszy. Propozycji będzie kilka, mam nadzieję, skać od niego zgody na upublicznianie danych, pu-
że minister finansów wybierze którąś z nich i podej- blikacji, obrazów, fotografii czy innych dzieł. Zda-
mie decyzję, bo ja jestem zobowiązany przesuwać niem Centrum Badań nad Domeną Publiczną przy
ludzi na granicę wschodnią. Mój zakres kompetencji Duke Law School większość zachowanych XX-wiecz-
pozwala mi na dokonanie alokacji, jak państwo zro- nych obiektów kultury stanowią najprawdopodob-
biliście to w czasie swoich rządów w 2004 r. Jeśli niej właśnie dzieła osierocone niezidentyfikowanych
chodzi o alokację, nie chcemy tego robić dla izb twórców.
w Rzepinie, Szczecinie i Wrocławiu. Chcemy rozwią- Polska ustawa o prawie autorskim i prawach po-
zać to w inny sposób. Była propozycja, aby skupić się krewnych z dniach 4 lutego 1994 r. nie definiuje,
na przeniesieniu zadań, a nie ludzi. Chodziło o ogra- czym są dzieła osierocone, tymczasem stanowią one
niczenie administracji wewnętrznej, biurokracji. ważny kapitał dla twórczości. Trudności związane
Tego dotyczyła ta propozycja. Jeżeli nie będzie moż- z odnalezieniem właściciela praw autorskich powo-
liwe inne rozwiązanie, to w moich kompetencjach dują niejednokrotnie, że dane dzieło nie zostaje włą-
leży jedynie przeniesienie funkcjonariuszy na grani- czone do zbiorów biblioteki cyfrowej, nie znajduje się
cę wschodnią. Będę musiał się nad tym zastanowić, w domenie publicznej. Dostęp do tych dzieł możliwy
poszukać lepszych wzorców, lepszych rozwiązań od jest jedynie w czytelniach bibliotek, archiwach czy
tych z roku 2004. prywatnych zbiorach, co znacznie ogranicza dostęp
Dlaczego akurat te izby? Dlatego że mają większą do nich. Nie można również opublikować ich wzno-
administrację wewnętrzną niż pozostałe i nie mają wień, ani wykorzystać fragmentów tych dzieł w in-
przejść granicznych. To podstawowy argument, dla nych utworach czy pracach.
którego została podjęta ta decyzja. O problemie tym mówi się nie tylko w naszym
Szanowni państwo, ten sam proces przechodziła kraju, ale także na świecie. Jest on powszechnie zna-
w ubiegłym roku Straż Graniczna. Na całej granicy ny. W roku 2006 pochyliła się nad nim Komisja Eu-
zachodniej sformułowała jeden oddział Straży Gra- ropejska, która w swojej „Rekomendacji o digitaliza-
nicznej. Temu samemu procesowi poddawana jest cji i dostępności on-line dzieł kultury i o zachowaniu
Służba Celna w tych miejscach, gdzie obrót towarowy dziedzictwa cyfrowego” wyraziła przekonanie, że
znacznie się zmniejszył. Jest to organ administracji w przypadku dzieł osieroconych i dzieł o wyczerpa-
niezespolonej, nie musi funkcjonować w każdym wo- nych nakładach powinno się zachęcać do rozwoju
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Pytania w sprawach bieżących 113
Poseł Maciej Orzechowski od ponad roku. Odbyło się ok. 20 posiedzeń podko-
misji. Mówimy o materii bardzo złożonej.
modelu licencjonowania wypracowanego we współ- Tak naprawdę, jeśli chodzi o Europę, nie ma sku-
pracy z dysponentami praw autorskich. Dlatego też tecznych krajowych rozwiązań w zakresie dzieł osie-
Komisja zaleca państwom członkowskim, aby po- roconych. Są kraje, które zbudowały pewien system,
przez udostępnianie spisów znanych dzieł osieroco- ale okazało się, że jest on niedoskonały, gdyż nie roz-
nych i dzieł znajdujących się w domenie publicznej wiązuje najważniejszego problemu: jak znaleźć roz-
poprawiły warunki digitalizacji dzieł osieroconych. wiązanie prawne, by w pewnym momencie pozbawić
Temat ten znany jest w Kanadzie, gdzie funk- praw tych, którzy te prawa mogą mieć, i określić,
cjonuje Copyright Board of Canada, czyli rada do kiedy powinno to nastąpić.
spraw praw autorskich – na jej konto wpłaca się Mamy to na uwadze jako państwo, które w 2011 r.
określone kwoty i kiedy nie znajduje się twórcy da- obejmie prezydencję. Minister kultury i dziedzictwa
nego dzieła, wpłacone pieniądze przechodzą na narodowego zaproponował, by problem dzieł osiero-
rzecz tej rady – jak również w Wielkiej Brytanii, conych był priorytetem polskiej prezydencji. Chcemy
gdzie zaleca się dążenie do odpowiedniego, skru- przygotować się do tego, aby właśnie w czasie naszej
pulatnego poszukiwania tych twórców. (Dzwonek) prezydencji wypracować rozwiązanie, które można
W roku 2006 dokładnie opisano ten proceder byłoby zastosować w przestrzeni europejskiej.
w specjalnym raporcie Gowersa dotyczącym wła- Dzisiaj Komisja Europejska rozpatruje propozycję
sności intelektualnych. przygotowania specjalnej dyrektywy poświęconej
Chcielibyśmy zapytać: Jak w przypadku polskich dziełom osieroconym. Konkludując, chcę powiedzieć,
dzieł osieroconych, które stanowią bogactwo polskiej że nie ma najmniejszej wątpliwości, iż problem dzieł
kultury, wygląda sprawa zachowania praw autor- osieroconych w przestrzeni funkcjonowania kultury,
skich na 50 czy nawet 70 lat? Czy jest możliwa ich w przestrzeni pewności praw nabycia w zakresie pra-
digitalizacja? Dziękuję bardzo. wa autorskiego jest tematem niesłychanie istotnym,
gdyż nierozwiązanie tego problemu powoduje dokład-
nie to, o czym mówił pan poseł, a więc niemożność
prawnego uruchamiania pewnej przestrzeni kultury
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
polskiej. To po pierwsze.
Po drugie, mając na uwadze dużą złożoność tego
Dziękuję bardzo panu posłowi.
problemu i tak naprawdę brak gotowych wzorców,
Proszę bardzo, pan minister Żuchowski.
które można by przystosować do polskiego prawa
autorskiego, do naszego systemu, próbujemy uporać
się z tym problemem tak, by został on rozwiązany na
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
poziomie prawa europejskiego i by przestrzeń syste-
Kultury i Dziedzictwa Narodowego
mowa, którą będziemy budowali w naszym prawie,
Piotr Żuchowski: była w jakiś sposób przestrzenią uniwersalną.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego podjął
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie dotyczy
temat. Ja osobiście przeprowadziłem rozmowy już
niezwykle istotnego obszaru funkcjonowania prawa
z kilkoma instytucjami, których dotyczy to w sposób
autorskiego i praw pokrewnych. Jako resort jesteśmy szczególny i które diagnozują ten problem, ale tak
na etapie diagnozowania tego problemu. Tak na- naprawdę dzisiaj nawet te ośrodki, w których zwy-
prawdę nikt wcześniej nie podjął się trudu określenia czajowo w Polsce tworzyło się prawo autorskie i pra-
proporcji, zbadania, jak wielka liczba dzieł należy do wa pokrewne, wedle mojej wiedzy nie mają przygoto-
tzw. dzieł osieroconych. Nie wiemy, jak to się rozkła- wanego choćby zarysu, jak powinno wyglądać roz-
da na poszczególnych polach eksploatacji tychże wiązanie.
dzieł. Z naszych wstępnych analiz wynika, że dotyka Wszystko wskazuje na to, że rozwiązanie, które
to szczególnie dwóch obszarów funkcjonowania kul- funkcjonuje dziś chociażby w Kanadzie, czyli stwo-
tury: z jednej strony jest to film, z drugiej strony – rzenie pewnej swoistej listy i danie jej pewnego czasu,
kompozycje muzyczne. Dotyka to również obszarów, by uprawomocniły się tam owe prawa, może być roz-
które zostały wymienione przez pana posła, a była to wiązaniem zastosowanym również u nas i finalnie,
fotografia, literatura itd. ale wszystko wskazuje na to, że rozwiązanie proble-
Problem jest bardzo złożony, bo generalnie mate- mu dzieł osieroconych w przestrzeni polskiego prawa
ria prawa autorskiego i praw pokrewnych jest mate- autorskiego będzie dotyczyło też zmiany innych ob-
rią o dużej złożoności prawnej, widać to szczególnie szarów tego prawa. Dlatego jeżeli podejmiemy tę pró-
wtedy, kiedy chcemy budować pewne systemowe spój- bę, to po zakończeniu nowelizacji, o której wspomi-
ne rozwiązania. Chciałbym przypomnieć, że od roku nałem, przy tzw. wielkiej, dużej nowelizacji prawa
w Wysokiej Izbie procedowana jest nowelizacja usta- autorskiego, do której przygotowujemy się, którą
wy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, która chcemy przeprowadzić właśnie w roku 2011 i w której
wychodzi naprzeciw orzeczeniu Trybunału Konsty- chcemy podjąć absolutnie kluczowe problemy prawa
tucyjnego z 2006 r. Prace nad tą nowelizacją trwają autorskiego. Dziękuję bardzo.
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
114 Pytania w sprawach bieżących
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: tytułu będą wyższe. Rząd zresztą wspominał w uza-
sadnieniu do projekt ustawy budżetowej o tym, że
Dziękuję panu ministrowi. przewiduje większe pieniądze.
Pytanie dodatkowe zada pan poseł Jerzy Feliks W rezultacie tej sytuacji marszałek województwa
Fedorowicz. zapowiada wstrzymanie wszelkich zadań inwestycyj-
Proszę bardzo, panie pośle. nych, zaprzestanie realizacji zadań własnych oraz
wykonywanych przez samorząd zadań z zakresu ad-
ministracji państwowej, czyli praktycznie zamykanie
władzy publicznej województwa. Jak wiemy, na czele
Poseł Jerzy Feliks Fedorowicz:
województwa stoi zarząd województwa, marszałek
województwa.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Dziękuję za
W związku z tym, pani minister, chciałbym prosić
wyczerpującą odpowiedź. Nie mam pytania dodatko-
o odpowiedź na następujące pytania. Po pierwsze, czy
wego, bo w zasadzie rozwiał pan wszystkie nasze
woj. mazowieckie otrzymuje należne mu udziały
wątpliwości. Resztę pytań, które zostały zawarte
w dochodach budżetu państwa, w tym przede wszyst-
w naszym wystąpieniu, przekażemy na piśmie.
kim z CIT, w odpowiednich terminach i w zaplano-
Chciałbym tylko, korzystając z okazji, podzięko-
wanych w ustawie wielkościach? Po drugie, czy woj.
wać posłowi Orzechowskiemu, który jest lekarzem
mazowieckie w ocenie rządu właściwie gospodaruje
i nie jest w naszej komisji – jestem zastępcą przewod-
swoimi środkami? Wiem, że jest rozdział, niemniej
niczącego komisji – bo to oznacza, że ludzie ze wszyst-
wydaje się, że rząd (Dzwonek) jako sprawujący nad-
kich grup społecznych interesują się tym tematem.
zór ma prawo o tym wiedzieć i powinien o tym wie-
I to tyle. Dziękuję bardzo.
dzieć. I po trzecie, czy jest ewentualny program ja-
kiejś pomocy woj. mazowieckiemu? Bo to jest prak-
tycznie zapaść, przynajmniej zapowiadana. Dziękuję
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: bardzo.
Poseł Wojciech Wilk która weszła w życie z dniem 31 marca 2010 r., doszło
do rozdzielenia funkcji ministra sprawiedliwości
Wracając do skutków nowelizacji ustawy o proku- i prokuratora generalnego.
raturze, warto podkreślić, że umocnieniu uległa po- Pan poseł pytał o te obowiązki, które ciążyły na
zycja prokuratora jako organu procesowego. Teraz ministrze sprawiedliwości, jeżeli chodzi o przygoto-
polecenie prokuratora przełożonego wydane proku- wanie odpowiednich aktów prawnych w zakresie
ratorowi podległemu nie może dotyczyć treści czyn- regulaminu czy w zakresie procedur, które przyjęli-
ności procesowej. To od prokuratora prowadzącego śmy czy to co do wykorzystania nowoczesnych tech-
daną sprawę zależy zarówno treść poszczególnych nologii w postępowaniu, czy katalogu środków zapo-
czynności procesowych, jak i sposób zakończenia po- biegawczych. Już po upływie dwóch tygodni od ogło-
stępowania. szenia ustawy wydane zostało zarządzenie ministra
Nie ulega wątpliwości, że ustawa z dnia 9 paź- sprawiedliwości w sprawie określenia i przekazania
dziernika 2009 r. wprowadziła istotne zmiany w funk- środków budżetowych i składników majątkowych
cjonowaniu prokuratury. Wiązało się to niewątpliwie niezbędnych do funkcjonowania prokuratury. Mówię
z dużym nakładem pracy, jaką miało do wykonania o tym, bo oczywiście żadna instytucja nie może dzia-
Ministerstwo Sprawiedliwości, stąd nasza prośba łać bez materialnych podstaw swojego funkcjonowa-
o przedstawienie pewnych kwestii związanych z obo- nia. Tę decyzję podejmowałem po to, żeby już z dniem
wiązkami wynikającymi z wejścia w życie nowych 31 marca prokuratura mogła rozpocząć realizację
przepisów, dotyczących chociażby przebiegu rozdzia- swoich zadań w pełnym zakresie jako organ ochrony
łu funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora prawnej powołany do strzeżenia praworządności
generalnego, ale nie tylko. Dlatego chciałbym zadać i czuwania nad ściganiem przestępstw.
panu ministrowi kilka pytań. W dniu wejścia w życie ustawy weszły natomiast
Podstawowym aktem prawnym regulującym pra- w życie rozporządzenia ministra sprawiedliwości
ce prokuratury, oczywiście oprócz zapisów ustawo- niezbędne do funkcjonowania prokuratury, a zwią-
wych, jest regulamin. Są w nim pewne zapisy szcze- zane z określeniem siedzib i obszarów właściwości
gółowe. Chciałbym zapytać; Czy taki regulamin jest, prokuratur rejonowych, okręgowych, apelacyjnych.
funkcjonuje? Czy taki regulamin przed złożeniem Mówię o tym po to, żeby państwa poinformować, że
pod nim podpisu przez pana ministra był konsulto- w chwili obecnej około 200 siedzib, w szczególności
wany z nowo powołanym prokuratorem generalnym? prokuratur rejonowych i sądów rejonowych, to sie-
Chciałbym również zapytać, jak widzi pan minister dziby wspólne zarówno sądu, jak i prokuratury.
i resort przez pana kierowany wykorzystanie nowo- Oczywiście dokonanie tego typu rozdziału wyma-
czesnych technologii w postępowaniu karnym, w szcze- gało wielu wcześniejszych rozmów i konsultacji.
gólności jeżeli chodzi o zdalne monitorowanie zacho- Musiałem rozstrzygnąć 92 spory w przypadku re-
wania skazanych przy wykorzystaniu nowoczesnej gulacji dotyczących wspólnego wykorzystywania
aparatury elektronicznej. Czy są przygotowane w tym tych siedzib, m.in. w 48 obiektach zmieniliśmy for-
względzie jakieś rozwiązania? Interesuje mnie rów- mę użyczenia na współzarząd budynku ze strony
nież, czy rozważaliście państwo chociażby wprowa- prokuratury, po to żeby ta współpraca była dobra
dzenie do katalogu środków zapobiegawczych stoso- także w dłuższym wymiarze czasu.
wanych wobec podejrzewanych tzw. aresztu domowe- Regulamin, którego dotyczyło pytanie, jest aktem
go, który funkcjonuje (Dzwonek) w innych państwach. prawnym o podstawowym znaczeniu dla funkcjono-
Chciałbym, aby pan minister się do tych pytań usto- wania prokuratury, nie sposób się z tym nie zgodzić,
sunkował. Dziękuję bardzo. określa on liczbę zastępców prokuratora generalne-
go. Tu chciałbym bardzo mocno podkreślić, że mimo
wcześniej trochę innych planów zweryfikowałem
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: swoją opinię i liczba zastępców prokuratora general-
nego została przeze mnie określona w regulaminie
Dziękuję uprzejmie panu posłowi. zgodnie z wnioskiem nowo wybranego prokuratora
Proszę o udzielenie odpowiedzi ministra spra- generalnego.
wiedliwości pana Krzysztofa Kwiatkowskiego. Jed- Regulamin określa organizację prokuratury ro-
nocześnie przypominam, że ma pan 10 minut na zumianą szeroko jako strukturę organizacyjną Pro-
odpowiedź. kuratury Generalnej i innych powszechnych jedno-
Bardzo proszę, panie ministrze. stek organizacyjnych prokuratury, to jest prokuratur
apelacyjnych, okręgowych, rejonowych. Określa tak-
że podstawowe zadania jednostek organizacyjnych
Minister Sprawiedliwości poszczególnych szczebli prokuratury. Uszczegółowie-
Krzysztof Kwiatkowski: nie tych zadań ma oczywiście kluczowe znaczenie
z punktu widzenia przejrzystości podejmowania de-
Pani Marszałek! Panie, Panowie Posłowie! Wszy- cyzji w postępowaniu prowadzonym na podstawie
scy pamiętamy o tym, że w związku ze zmianą usta- ustaw karnych, cywilnych, administracyjnych, mó-
wy o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw, wił o tym pan poseł.
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Informacja bieżąca 123
Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Panie Po- Dziurawy, gdyż w inny sposób można korzystać
słanki i Panowie Posłowie! Każdy z nas, każdy oby- z zapisów. I jeszcze tylko...
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
126 Informacja bieżąca
Jeszcze jedno pytanie. Czy w związku z reorgani- Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
zacją w prokuraturze zostały zredukowane lub zli- Głos ma pani posłanka Gabriela Masłowska, Pra-
kwidowane jakiekolwiek jednostki organizacyjne wo i Sprawiedliwość.
prokuratury? Dziękuję. Bardzo proszę.
Nie ma pani poseł.
Pytanie zada pani posłanka Bożena Kotkowska,
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Lewica.
Bardzo proszę.
Przekroczenie czasu odbiera możliwość zabrania Też nie ma pani poseł.
głosu pozostałym osobom zapisanym do dyskusji. Proszę o zadanie pytania pana posła Franciszka
Proponuję, abyśmy mieli to na uwadze. Jerzego Stefaniuka, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Głos ma pan poseł Jerzy Kozdroń, Platforma Oby-
watelska.
Bardzo proszę. Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk:
Poseł Sprawozdawca Witold Pahl stanowienia, m.in. takie jak brak zgody na zwolnie-
nie od kosztów – to jest jedna chyba z najczęstszych,
dochodzenia odszkodowania za szkodę wyrządzoną najbardziej powszechnych sytuacji – skutkują szkodą
przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodne- po stronie osoby, która występuje z takim powódz-
go z prawem. twem.
W tym zakresie już uprzednio Sejm, ustawą z dnia Przy okazji powiem, że to był postulat również
22 grudnia 2004 r. o zmianie Kodeksu postępowania tych środowisk, które uważają, że sądownictwo nie
cywilnego oraz Prawa o ustroju sądów powszech- tylko powszechne, ale także sądownictwo polubowne,
nych, wprowadził instytucję skargi o stwierdzenie powinno zostać wzmocnione przy realizacji ważnych,
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. bo przecież odciążających często sądy powszechne,
Ten nadzwyczajny środek zaskarżenia przysługujący możliwości rozwiązywania szeregu sporów, aby moż-
do Sądu Najwyższego stanowił dla orzeczeń kończą- na było wprowadzić dopuszczalność zażalenia rów-
cych postępowanie w sprawie – to jest istotne – pod- nież w sprawach o stwierdzenie wykonalności wyro-
stawę do dochodzenia roszczeń za szkodę wyrządzo- ków sądów polubownych i ugód zawartych przed
ną przez niezgodne z prawem działanie organów takimi sądami.
władzy publicznej. Uzyskanie w ten sposób tzw. pre- Projekt w zasadzie rozstrzygał – komisja podzie-
judykatu gwarantowało możliwość rozpoznania przez liła to zdanie – kontrowersję, która wiązała się
sąd powództwa o naprawienie szkody wyrządzonej z kwestią dopuszczalności skargi kasacyjnej w spra-
wydaniem prawomocnego orzeczenia niezgodnego wach o uznanie lub stwierdzenie wykonalności wy-
z prawem. W pozostałym zakresie, jak orzekł Trybu- roków sądów polubownych czy ugód zawartych
nał Konstytucyjny w swoim orzeczeniu z dnia 1 kwiet- przed takimi sądami. Projekt przewidział, a komisja
nia 2008 r. w sprawie SK 77/06, zaistniał brak moż- podzieliła i przyjęła w całości po szerszej dyskusji
liwości uzyskania takiego prejudykatu. Dotyczyło to z udziałem szeregu ekspertów, po dopuszczeniu wie-
spraw, które nie zostały zakończone prawomocnym lu opinii, że skarga kasacyjna może być dopuszczo-
orzeczeniem, a więc nie było możliwości wystąpienia na, ale tylko w sprawie o uznanie lub stwierdzenie
do sądu z powództwem o naprawienie szkody w tego wykonalności wyroku sądu polubownego wydanego
rodzaju sprawach. Co prawda, w tym zakresie można za granicą lub ugody zawartej przed sądem polu-
byłoby przytoczyć orzeczenie Sądu Najwyższego i bar- bownym za granicą.
dzo wiele publikacji, ale wątpliwość co do tego, czy Na posiedzeniu podkomisji i komisji dosyć szero-
w tej sprawie nie naruszono konstytucyjnych upraw- ką dyskusję wywoływała kwestia możliwości do-
nień, spowodowała, że Trybunał Konstytucyjny uznał puszczenia skargi o wznowienie postępowania i skar-
zagrożenie związane z art. 32 i art. 77 konstytucji, gi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomoc-
a więc dotyczące równości stron, dostępu do sądu, nego orzeczenia. Również w tym zakresie rozwią-
i inicjatywa rządu, niejako odpowiadającego na zania dotyczące uznania lub stwierdzenia wykonal-
stwierdzoną niekonstytucyjność, moim zdaniem bar- ności orzeczeń sądów państw obcych pokrywają się,
dzo poważną wątpliwość konstytucyjną w pozosta- są zgodne.
łym zakresie, także w zakresie braku możliwości Kolejny problem to kwestia sygnalizowana przez
skutecznego dochodzenia roszczeń w tychże postępo- rząd, dotycząca właściwej realizacji wyroku trybu-
waniach, które nie zostały zakończone prawomoc- nału z dnia 8 grudnia 2009 r., odnosząca się do od-
nym orzeczeniem, zasługiwała na szczególne uzna- powiednich przepisów intertemporalnych. Stąd ko-
nie. Komisja takie przekonanie nie tylko podzieliła, nieczność jakby dostosowania się do tego, zastosowa-
ale uznała również, że jest to dobry moment na to, nia tego wyroku do orzeczeń, które uprawomocniły
aby przy równoczesnym wprowadzeniu pewnego du- się do dnia 17 października 1997 r., a więc do daty
alizmu w postępowaniu tego rodzaju pochylić się nad nowelizacji tych przepisów. Stąd też przepis art. 2,
kwestią możliwości przyjęcia innych zmian. Zmiany który mówi o możliwości dochodzenia roszczeń w tym
dotyczyły przede wszystkim możliwości bardzo jed- zakresie w oparciu o tę zasadę ogólną, a więc o prze-
noznacznego określenia, jakiego rodzaju postępowa- pis art. 4171 § 2, w odniesieniu do tych orzeczeń, któ-
nia będzie dotyczyć nowa procedura, poza nadzwy- re uprawomocniły się od dnia 17 października.
czajnym środkiem zaskarżenia. Natomiast jeśli chodzi o kwestie terminu przedaw-
Przyjęto w tym projekcie, że skarga o stwierdze- nienia w kontekście naprawienia szkody wyrządzonej
nie niezgodności z prawem orzeczenia, skoro przy- prawomocnym orzeczeniem niezgodnym z prawem,
sługiwała, może dotyczyć również postępowań egze- które uprawomocniło się po dniu 17 października, ale
kucyjnych, upadłościowych i naprawczych, a więc przed 1 września 2004 r., czyli przed, o czym mówi-
tych, w których wcześniej ten środek nadzwyczajny łem na początku, datą nowelizacji tych przepisów,
nie przysługiwał. Uznaliśmy – to zakłada projekt należy w tym zakresie uznać, że skarga o stwierdze-
– jako komisja, że możliwość wprowadzenia takiego nie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
środka w tego rodzaju postępowaniach daje gwaran- może być wniesiona w terminie 2 lat od dnia wejścia
cję, że sąd rozpoznający sprawę będzie mógł wydać w życie projektowanej ustawy. Chodzi o to, aby dać
również w tym zakresie orzeczenie w sprawie po- jeszcze tym osobom, które były, również zdaniem
wództwa o odszkodowanie, w sytuacji gdy inne po- Trybunału Konstytucyjnego, pozbawione możliwości
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego
oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze 135
Poseł Sprawozdawca Aldona Młyńczak go, objęcie planami innych niż wojskowe terenów
zamkniętych, np. terenów kolejowych.
inwestycji, a, co za tym idzie, na całość gospodarki. W Komisja Infrastruktury i Komisja Samorządu
związku z powyższym w imieniu połączonych komisji: Terytorialnego i Polityki Regionalnej praktycznie
Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Te- zgodziły się co do meritum z przedłożeniem komisji
rytorialnego i Polityki Regionalnej, wnoszę, aby Wy- „Przyjazne Państwo”, z zastrzeżeniem co do kilku
soki Sejm raczył uchwalić przedstawiony projekt usta- punktów. Otóż m.in. ze względów proceduralnych
wy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowa- ograniczono zastąpienie procedury uzgadniania pro-
niu przestrzennym, ustawy o Państwowej Inspekcji cedurą opiniowania. Uzgodnieniu w dalszym ciągu
Sanitarnej oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece będą podlegać warunki zabudowy i zagospodarowa-
nad zabytkami, zawarty w druku nr 3029. Serdecznie nia terenu pod względem wymagań higienicznych i
dziękuję za uwagę. (Oklaski) zdrowotnych, natomiast opiniowane będą projekty
planów zagospodarowania przestrzennego wojewódz-
twa, miejscowych planów zagospodarowania prze-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: strzennego oraz studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy.
A ja dziękuję serdecznie pani poseł. Zmieniono również punkt dotyczący zmiany pro-
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- cedury uzgadniania na procedurę opiniowania zgło-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- szonej do art. 11 i 17, dotyczących kompetencji zarzą-
czeń w imieniu klubów i kół. du województwa w zakresie uzgadniania projektów
Otwieram dyskusję. studiów z ustaleniami planu zagospodarowania prze-
Głos zabierze pani posłanka Hanna Zdanowska z strzennego województwa, a także kompetencji woje-
klubu Platforma Obywatelska. wody w zakresie uzgadniania studium z ustaleniami
Bardzo proszę, pani poseł. programów rządowych. W trakcie analiz prawnych
uznano, że w tym przypadku lepiej będzie, jeśli po-
zostanie procedura uzgodnień, dlatego że opinia nig-
Poseł Hanna Zdanowska: dy nie jest wiążąca. Może zdarzyć się tak, że gmina
nie uzna opinii negatywnej, bo nie musi uznać. Może
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! zapoznać się z tą opinią tylko zarząd województwa i
Proszę państwa, w imieniu Klubu Parlamentarnego wprowadzić swoje projekty do planu miejscowego, a
Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić niekoniecznie muszą to być projekty znajdujące się w
stanowisko naszego klubu wobec sprawozdania Ko- wojewódzkim planie zagospodarowania przestrzen-
misji Infrastruktury i Komisji Samorządu Teryto- nego czy też w krajowym planie. Wydaje się, że obec-
rialnego i Polityki Regionalnej o projekcie ustawy o ne przepisy prawa gwarantują skuteczność koordy-
zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu nacji polityki regionalnej i dlatego pozostawiliśmy je
przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, zawar- w dotychczasowym brzmieniu.
tym w druku nr 812, oraz wobec zaproponowanych Komisje zaproponowały również zmiany polega-
przez te komisje zmian do pierwotnego przedłożenia jące na skróceniu procedur na etapie opiniowania i
autorstwa komisji „Przyjazne Państwo”. uzgadniania. Chodzi o to, aby ten proces był jak
Wejście w życie zaproponowanych regulacji wpły- najkrótszy, ze względu na to że w kolejnych punk-
nie pozytywnie na działania organów samorządu tach komisja „Przyjazne Państwo” przedstawiła
terytorialnego szczebla gminnego poprzez ułatwie- swoje propozycje dotyczące realizacji miejscowego
nie przygotowywania i skrócenie czasu opracowy- planu zagospodarowania przestrzennego czy też
wania planów oraz na działania wszystkich podmio- innych zadań. Komisje zaproponowały dość znaczne
tów gospodarczych i osób indywidualnych prowa- skrócenie czasu realizacji, wobec tego w podpunk-
dzących inwestycje budowlane. Nowe regulacje po- tach, które dotyczą całej procedury planowania – je-
zwolą na przyspieszenie rozwoju gospodarczego i śli państwo będą chcieli się dokładnie zapoznać – jest
poprawę w zakresie konkurencyjności polskiej go- wiele takich momentów, gdzie te etapy zostały skró-
spodarki poprzez zwiększenie dostępności terenów cone. Polega to m.in. na łączeniu poszczególnych
budowlanych. Zachęci to inwestorów krajowych i podpunktów, co daje możliwość uzyskania jednocze-
zagranicznych do zwiększenia zaangażowania swo- śnie opinii i uzgodnień. Do tej pory było tak, że
ich kapitałów w Polsce. czynności te były wykonywane w kolejności. Sto-
Zaproponowana przez komisję „Przyjazne Pań- sowne dokumenty wysyłano najpierw do jednej in-
stwo” nowelizacja zakładała przyspieszenie procedur stytucji, później do drugiej, uzgadniano z kolejnymi
dotyczących opracowywania miejscowych planów instytucjami. Teraz, zgodnie z przedłożeniem, które
zagospodarowania przestrzennego poprzez uspraw- opracowały wspólnie Komisja Infrastruktury i Ko-
nienie procedur planistycznych, zdyscyplinowanie misja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regio-
organów uzgadniających i opiniujących projekty, uła- nalnej, będzie to można robić jednocześnie.
twienie sporządzania planów, wprowadzenie sankcji We wspomnianych artykułach skrócono również
dla gmin za niewypełnienie obowiązku planistyczne- znacznie czas wyłożenia projektu studium do publicz-
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
142 Projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: tak aby rozwiać wszelkie wątpliwości. W przeciwnym
razie za kilka miesięcy znów będziemy zastanawiali
Dziękuję bardzo. się nad tą samą kwestią.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Podsumowując, Klub Parlamentarny Platformy
Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam za- Obywatelskiej popiera propozycje zawarte w druku
szczyt przedstawić opinię o poselskim projekcie usta- nr 2992 i wnosi o przesłanie omawianego dziś pro-
wy o zmianie ustawy Kodeks pracy i zmianie ustawy jektu do dalszych prac w komisjach w celu wypraco-
o dniach wolnych od pracy. Projekt jest opisany w wania najlepszego rozwiązania, które będzie akcep-
druku sejmowym nr 2992. towane przez większość parlamentarną i znajdzie
Wysoka Izbo! Dziś po raz kolejny w tej kadencji zrozumienie w organizacjach społecznych. Dziękuję.
debatujemy o ustawowym uregulowaniu Święta (Oklaski)
Trzech Króli jako dnia wolnego od pracy. Jak dotąd
żaden z projektów dotyczących tej sprawy nie zyskał
akceptacji większości parlamentarnej. Decydowały o Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
tym głównie względy ekonomiczne. Dodatkowy dzień
wolny oznacza zmniejszenie dochodów wielu przed- Dziękuję uprzejmie, pani poseł.
siębiorstw, ale i pracowników, których wynagrodze- W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos za-
nie jest uzależnione od czasu pracy. To bardzo istot- bierze pan poseł Stanisław Szwed.
ny argument, szczególnie w obecnej sytuacji, kiedy Bardzo proszę.
wciąż odczuwamy skutki globalnego kryzysu ekono-
micznego.
Czym zatem różni się procedowany dziś projekt Poseł Stanisław Szwed:
ustawy od wcześniejszych projektów? Oprócz wska-
zania w przepisach kolejnego dnia wolnego przypa- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
dającego na 6 stycznia, likwiduje on obowiązek za- Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam za-
pewnienia pracownikowi dodatkowego dnia wolnego szczyt przedstawić stanowisko do zmiany ustawy
w przypadku, kiedy ustawowe wolne od pracy święto Kodeks pracy i zmiany ustawy o dniach wolnych od
przypada w sobotę. pracy, druk nr 2992.
Podczas tegorocznego majowego weekendu 1 maja Projekt przygotowany przez posłów Klubu Parla-
przypadał w sobotę, dlatego w większości firm, a mentarnego Platformy Obywatelskiej dotyczy przy-
przede wszystkim instytucji publicznych wydłużono wrócenia w Święto Trzech Króli dnia wolnego od
wolne o przypadający na 4 maja wtorek. Z podobną pracy i odebrania pracownikom dnia wolnego za
sytuacją będziemy mieli do czynienia w pierwszy święto przypadające w sobotę. Trudno tutaj nie przy-
dzień świąt Bożego Narodzenia. Należałoby się za- pomnieć obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej o
stanowić, w jakim celu wymieniono w ustawie świę- przywróceniu Święta Trzech Króli. Dwukrotnie klub
ta wolne od pracy. Czy po to, żeby przedłużać week- Platformy Obywatelskiej i inne kluby parlamentarne
endy? Zdaniem Klubu Parlamentarnego Platforma odrzuciły w pierwszym czytaniu projekty, pod który-
Obywatelska, omawiany dziś projekt jest dobrą oka- mi podpisało się raz ponad 700 tys. osób, a drugi raz
zją, aby tę sprawę przedyskutować. – ponad milion. Trzeba też wspomnieć o tym, że po-
Chcę również zwrócić uwagę Wysokiej Izby na dobny los spotkał poselski projekt ustawy o przywró-
inną sprawę. Do druku sejmowego, nad którym pra- ceniu Święta Trzech Króli autorstwa Prawa i Spra-
cujemy, dołączono opinię Ogólnopolskiego Porozu- wiedliwości, a kolejny, z 14 lipca 2009 r., nie został
mienia Związków Zawodowych oraz Konfederacji jeszcze rozpatrzony. Żal, że tamte projekty zostały
Pracodawców Prywatnych Lewiatan. W obu doku- odrzucone. Myślę, że determinacja obywateli, którzy
mentach czytamy o zastrzeżeniach co do proponowa- składali podpisy pod projektami ustaw, i zapowiedź
nych zmian w przepisach. Okazuje się jednak, że kolejnej inicjatywy obywatelskiej zmusiły władze
oceny proponowanych rozwiązań są skrajnie różne. Platformy Obywatelskiej do podjęcia prac nad oma-
Z jednej strony, jest mowa o ograniczeniu praw pra- wianą dzisiaj nowelizacją.
cowniczych poprzez zmniejszenie liczby dni wolnych W uzasadnieniu do projektu jest tylko jedno zda-
od pracy, a z drugiej strony – o zwiększeniu czasu nie dotyczące Święta Trzech Króli, reszta dotyczy
wolnego, co może skutkować problemami wielu zmiany w Kodeksie pracy i tłumaczy, jakie to przy-
przedsiębiorstw. Te rozbieżności pokazują, że po- niesie korzyści pracodawcom i państwu, kiedy już nie
trzebna jest rzeczowa dyskusja związana nie tylko ze trzeba będzie oddawać pracownikom dnia wolnego
Świętem Trzech Króli. za święto przypadające w sobotę. Dlatego jeszcze raz
Na koniec chcę jeszcze raz podkreślić to, o czym wnioskodawcom przypomnę, że najważniejszą kwe-
mówiłam na początku. To nie jest pierwszy projekt stią jest przywrócenie dnia wolnego od pracy w Świę-
dotyczący Święta Trzech Króli. Powstawały w tej to Trzech Króli, które było dniem wolnym na prze-
sprawie zarówno inicjatywy społeczne, jak i parla- strzeni całych dziejów naszego państwa i narodu
mentarne. To kolejny argument na potwierdzenie, że przez niemal 1000 lat, i było szanowane zarówno
trzeba ten problem wreszcie rozstrzygnąć do końca, przez władze polskie, jak i rozbiorowe i okupacyjne.
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
150 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy i zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy
Dziękuję uprzejmie.
Poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki: Głos ma pan poseł Ireneusz Raś, Platforma Oby-
watelska.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zmiany wprowa- Bardzo proszę, panie pośle.
dzane obecnie w Kodeksie pracy, zawarte w art. 1
projektu ustawy, to dalsze ograniczanie obowiązują-
cych dotychczas praw pracowniczych. Dlatego należy Poseł Ireneusz Raś:
skreślić ten pierwszy artykuł. Czy wnioskodawcy
mają świadomość, że na tych zmianach stracą głów- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przysłuchując się
nie pracownicy pracujący w systemie ciągłym i mniej tej debacie, mam wrażenie, że państwo z Prawa i
zarabiający? Sprawiedliwości mają za złe Platformie Obywatel-
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy i zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy 155
Poseł Jacek Krupa inne. Natomiast na pytanie o to, czy projekt był kon-
sultowany z rządem i Komisją Trójstronną, w dużej
Na pytanie, jakie jest stanowisko rządu, odpowie- części odpowiedział pan minister. Toczyły się tutaj
dział już pan minister. wstępne, nieoficjalne rozmowy, ale oficjalnego stano-
Pan poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki pytał, skąd wiska nie ma. Oczywiście posłowie nie mogli prowa-
wiadomo, że urlopy są niewykorzystywane. Takie dzić negocjacji z Komisją Trójstronną, bo od tego jest
informacje uzyskaliśmy właśnie w wyniku tych eks- rząd. Jeżeli komisja i rząd uznają, że takie konsulta-
pertyz. Specjaliści z zakresu prawa pracy zwracają cje są niezbędne, to one się pewnie odbędę, ponieważ
uwagę, że to jest nie tylko problem czysto statystycz- rzeczywiście dotyczy to istotnych spraw z zakresu
ny, ale również z zakresu psychologii pracy. Jeśli prawa pracy.
chodzi o urlopy w Polsce, to wiemy, iż ciągle jesteśmy Czy opinie innych środowisk gospodarczych były
w trudnej sytuacji – zwłaszcza małe firmy – i zbyt brane pod uwagę? Proszę państwa, dostałem kilka-
często bywa tak, że urlopy zamieniane są nawet na dziesiąt maili, miałem też wiele innych kontaktów
jakieś gratyfikacje finansowe, a ludzie na urlopy nie w tej sprawie. Procentowo mniej więcej wygląda to
chodzą. tak, że może ok. 30% to były opinie negatywne z róż-
Pan poseł Szwed pytał jeszcze – to było pytanie do nych środowisk, pozostałe były raczej pozytywne,
pana ministra – czy pracownik nie będzie musiał tego zwracające uwagę również na inne propozycje roz-
odpracować. Z naszych ekspertyz wynika, iż sprawa wiązania tego problemu. Część osób zwracała się
jest czysta i w zasadzie tej materii nie dotyczy. z wnioskiem, aby nie było to Święto Trzech Króli,
Pan poseł Ireneusz Raś pytał o długie weekendy, tylko Wielki Piątek, że są osoby, którym by to bar-
czy będą korzyści gospodarcze. Problematyka gospo- dziej odpowiadało. Nasza propozycja, nasz projekt
darcza – tak jak tutaj pan minister powiedział, będą jest taki, jaki jest i z tych wielu głosów, które dzisiaj
prowadzone pewne analizy. Oczywiście nie jest to do z tej mównicy padły, wynika, iż znajduje on pozytyw-
końca jednoznaczne. Na pewno w miejscowościach ny oddźwięk.
turystycznych, do których ludzie przyjeżdżają na Pan poseł Mirosław Sekuła pytał o pierwszy okres
weekendy, do których ludzie jeżdżą na narty, bo jest aktywności gospodarczej. Powiedziałem: to jest spo-
to okres zimowy, nastąpi wzrost sprzedaży usług, wolnienie naturalne, ono występuje z wielu powodów
sprzedaży usług turystycznych, sprzedaży dóbr. Te – przede wszystkim jest to spadek sprzedaży w han-
miejscowości powinny na tym skorzystać, i to bardzo. dlu oraz spowolnienie w handlu międzynarodowym.
Podkreślam – to jest styczeń, po okresie świątecz- To jest także ten okres, kiedy w firmach dokonuje się
nym, w którym zawsze mamy do czynienia z boomem inwentaryzacji i podsumowań, sporządza się pierw-
w sprzedaży, bo przed Świętami Bożego Narodzenia sze podsumowania wyników gospodarczych. Więc nie
i Nowym Rokiem ludzie gonią po sklepach i kupują, sądzę, ażeby wprowadzenie dodatkowo tego jednego
a później następuje pewne spowolnienie. To jest szan- dnia wolnego spowodowało jakiś dołek, jeśli chodzi
sa również dla miejscowości turystycznych, szansa o wyniki gospodarcze.
na to, aby naturalne spowolnienie w tych miejscowo- Usiłowaliśmy sobie odpowiedzieć na pytanie, ja-
ściach trochę się odwróciło. Nawet jeśli ludzie nie kie będą korzyści psychospołeczne i socjologiczne,
jeździli tam na początku stycznia, teraz będą jeździć. i nie do końca udało nam się tę odpowiedź sformuło-
Oczywiście część będzie chciała przedłużyć swój po- wać. Jest to pytanie, które być może komisja sobie
byt z okresu świątecznego. Ale pamiętajmy o tym, że postawi. Trzeba rzeczywiście znakomitych eksper-
jeżeli ktoś wybierze urlop w styczniu, to nie wybierze tów, ażeby spróbować taką trafną opinię przygoto-
go w lipcu, w sierpniu czy też w czerwcu – liczba dni wać. W moim przekonaniu powinna być to opinia
urlopowych przecież jest ograniczona. pozytywna, mówiąca, że jednak przyniesie to znaczą-
Pan Tadeusz Woźniak – „Panu Bogu świeczkę, ce korzyści. Natomiast są to sformułowania bardzo,
a diabłu ogarek”. Jak pan uważa, panie pośle, nie bardzo miękkie.
będę tego komentował. Pan poseł Sławomir Kopyciński pytał o zaległe
Pan Jarosław Matwiejuk pytał, czy należy doko- urlopy. Starałem się wytłumaczyć, skąd nagła zmia-
nać korekty ustawy o stosunku państwa do Kościoła na naszego stanowiska, bo pytanie o to również zo-
itd. Przyznam, że nie analizowaliśmy tej sprawy. Być stało sformułowane, a wcześniej na nie nie odpowie-
może w trakcie prac w komisji należy się nad tym działem.
zastanowić i ewentualnie wyjść z taką inicjatywą. Pan poseł Miron Sycz pytał, czy brano pod uwagę,
Myślę, że każdy klub parlamentarny, wszyscy posło- że jest to święto innych obrządków. Tak, jest to
wie mają inicjatywę legislacyjną, w związku z tym, w uzasadnieniu. Podkreśliłem to szczególnie, wyni-
jeżeli państwo uważacie, iż taka inicjatywa byłaby kało to z moich informacji, że wyznawców obrządków
cenna, nic nie stoi na przeszkodzie, ażeby zebrać co wschodnich jest trochę więcej, ale to nieważne, czy
najmniej 15 posłów i z taką inicjatywą wystąpić. My ich jest 400 tys., 500 tys. czy milion. Są oni istotną
się nad tym nie zastanawialiśmy. częścią naszego społeczeństwa, narodu i cieszę się,
Pan poseł Tomaszewski pytał najpierw o uszano- że również oni będą mogli z tego skorzystać i godniej
wanie obywateli, czyli o te dwa projekty. Wyjaśniłem obchodzić swoje święta Bożego Narodzenia niż było
wcześniej, dlaczego nasze stanowisko było takie, a nie to do tej pory.
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o komercjalizacji,
restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” 161
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sejmu Stefan Niesiołowski)
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności
168 poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego
Poseł Józef Zych cyjnego z chwilą otwarcia spadku. Czy należy rozu-
mieć, że przedmiot zapisu windykacyjnego jest wyłą-
w okresie powojennym problem kosztów pogrzebu czony z masy spadkowej?
przeszedł całą ewolucję. Jeśli popatrzymy na orzecz- Ostatnie pytanie. Jakie dokumenty powinien posia-
nictwo Sądu Najwyższego – ono z reguły wiązało się dać zapisobierca, aby udokumentować fakt otrzymania
z wypadkami drogowymi i odpowiedzialnością w ra- zapisu: postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia
mach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – to spadku, akt poświadczenia dziedziczenia wystawiony
widzimy, że nastąpiło znaczne rozszerzenie. Przypo- przez notariusza, czy jedno i drugie? Dziękuję.
mnę, że na początku był np. problem, czy stypa orga-
nizowana zwyczajowo po pogrzebie należy do kosz-
tów pogrzebu, czy nie; czy ofiara składana na rzecz Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
duchownego należy do kosztów pogrzebu, czy też nie;
wreszcie, bardzo istotna kwestia, czy wybudowanie Dziękuję, pani poseł.
nagrobka, popularnie nazywanego w niektórych śro- Pan poseł Sławomir Worach, Prawo i Sprawiedli-
dowiskach pomnikiem, także należy do kosztów po- wość.
grzebu. Oczywiście dzisiaj w świetle orzecznictwa
Sądu Najwyższego nie ma co do tego wątpliwości.
Sądzę jednak, że przy takim zapisie, mianowicie cho- Poseł Sławomir Worach:
dzi o koszty pogrzebu, problemy, które wykraczają
poza to, co wiąże się ze zwykłymi kosztami pogrzebu, Dziękuję.
tak jak chociażby w przypadku nagrobka, to może Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z projek-
być już kwestia interpretacyjna. tem, istnienie zapisu windykacyjnego będzie stwier-
Wysoki Sejmie, sądzę, że Komisja Nadzwyczajna dzane w postanowieniu sądu o nabyciu spadku lub
do spraw zmian w kodyfikacjach bardzo wnikliwie notarialnym poświadczeniu dziedziczenia. Warun-
zapozna się z tym projektem. Zresztą wnoszę, tak jak kiem poświadczenia takiego zapisu będzie legitymo-
moi koledzy, o skierowanie do niej tego projektu. wanie się prawem własności do danego przedmiotu
Przy okazji wystąpienia pana posła Kozdronia, czy do danego prawa majątkowego. Wobec tego na
a także pana ministra co do procedowania nad róż- sąd nałożony będzie nowy obowiązek ustalenia praw
nymi projektami, sądzę, że oczywiście, jeżeli materia do przedmiotu zapisu. Dotychczas sąd w ogóle nie
jest zbieżna, to taka praktyka istnieje. Powinno się zajmował się ustaleniem, co wchodzi w skład spadku,
łączyć te projekty, żeby nie dopuszczać później do bo to było ewentualnie przedmiotem fakultatywnego
różnego rodzaju rozwiązań. Opowiadam się za takim postępowania o dział spadku.
wnioskiem. Dziękuję. (Oklaski) W związku z tym należy zadać pytanie, panie mi-
nistrze, czy proponowane rozwiązania nie spowodują
znacznego przedłużenia postępowania o stwierdzenie
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nabycia spadku. Czy tego typu analizy były prowadzo-
ne przez ministerstwo? Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Dziękuję panu posłowi.
Przechodzimy do pytań.
Zapisane są 4 osoby. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Czy są jeszcze chętni?
Nie ma. Dziękuję panu posłowi.
Zamykam listę. Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedli-
Czas na zadanie pytania – 1 minuta. wość.
Głos zabierze pani posłanka Krystyna Grabicka,
Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Jerzy Gosiewski:
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: śnie w tej naszej ustawie, o której mówiłem przed
chwileczką, z 3 października 2008 r. o udostępnianiu
Dziękuję panu posłowi. informacji o środowisku i jego ochronie. I w art. 72
Pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Lu- ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku po-
dowe. przez dodanie w ust. 1 tej jednostki redakcyjnej
Proszę bardzo, panie marszałku. pkt 16 zmiana ta skutkowałaby powstaniem kolizji
pomiędzy brzmieniem ustawy o udostępnianiu infor-
macji o środowisku nadanym niniejszą nowelizacją
Poseł Józef Zych: a brzmieniem wspomnianej wcześniej ustawy o wspie-
raniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- W związku z tym w konsekwencji wystąpienia po-
mie! Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego wyższej sytuacji niezbędne jest również dostosowa-
głosować będzie zgodnie z rekomendacją komisji. Na- nie odesłań do art. 72, żeby nie było tej kolizji z in-
tomiast trzeba podkreślić, że istotnie można mieć nymi przepisami opiniowanej ustawy.
wątpliwości co do pewnych kwestii. Mój kolega Ry- Poprawka 2. rozszerza wprowadzony przez usta-
dzoń przed chwilą, Rydzoń (on wie, dlaczego powtó- wodawcę zamknięty katalog decyzji, których wyda-
rzyłem dwukrotnie), podniósł kwestię właśnie tej nie musi być poprzedzone uzyskaniem przez podmiot
poprawki 3. Oczywiście byłoby idealnie, gdyby moż- zainteresowany realizacją przedsięwzięcia decyzji
liwe było zawsze precyzyjne określanie również ter- o środowiskowych uwarunkowaniach. Tym samym
minu wykonania, ale biorąc pod uwagę te wszystkie poprawka ta usuwa rozbieżności, które wystąpiłyby
okoliczności – to, że to jest przecież i nowość, i koszty, w wyniku wprowadzenia przez niniejszą nowelizację
i organizacyjnie trudne do uchwycenia – i rozumiejąc zmian do ustawy o udostępnianiu informacji o śro-
pogląd i stanowisko mojego kolegi z PiS, uważam dowisku oraz do art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca
jednak, że w tej sytuacji to rozwiązanie jest rozsądne. 1994 r. Prawo budowlane.
Dziękuję. (Oklaski) Poprawka 3. wprowadza do ustawy o udostępnia-
niu informacji o środowisku regulację, zgodnie z któ-
rą wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowa-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: niach następuje również przed dokonaniem zgłosze-
nia budowy lub wykonania robót budowlanych oraz
Dziękuję panu marszałkowi. zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu bu-
Zamykam dyskusję. dowlanego lub jego części. Dokonanie tej zmiany za-
Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy pobiega również powstawaniu rozbieżności pomiędzy
w bloku głosowań. przepisami ustawy Prawo budowlane a przepisami
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32. ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochro- I poprawki 4. i 9., które odrzuciliśmy dzisiaj.
ny Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic- W tych poprawkach Senat stanął na stanowisku, że
twa o stanowisku Senatu w sprawie ustawy w przypadku zamieszczenia bezpośrednio po przepi-
o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji sie merytorycznym wyjątku od tego przepisu lub od
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeń- któregoś z jego elementów niecelowe jest zamieszcza-
stwa w ochronie środowiska oraz o ocenach od- nie formuły „z zastrzeżeniem” jako nieniosącej żad-
działywania na środowisko oraz niektórych in- nej treści normatywnej i mogącej powodować wątpli-
nych ustaw (druki nr 3049 i 3079). wości interpretacyjne. Doszliśmy do wniosku, że jest
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji to dopuszczalne i te poprawki odrzuciliśmy.
pana posła Jana Musiała. Poprawka 5. usuwa kolizję wynikającą z sytu-
Proszę bardzo, panie pośle. acji analogicznej do przedstawionej w omawianej
przeze mnie poprawce 1. Poprawka 6. ma charak-
ter redakcyjny, chodzi o poprawność gramatyczną
Poseł Sprawozdawca Jan Musiał: przepisu. Poprawka 7. precyzuje, że gospodarka
leśna prowadzona jest na podstawie określonych
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach pla-
posiedzeniu w dniu 13 maja 2010 r. Senat rozpatrzył nów urządzenia lasu.
ustawę o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji I jeszcze została poprawka 8. wynikająca ze zbyt
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa wąskiego zdaniem Izby zakresu pojęciowego wpro-
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania wadzonego w art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 14 kwietnia
na środowisko oraz niektórych innych ustaw i uchwa- 2004 r. o ochronie przyrody wyrażenia „zabiegi pie-
lił 9 poprawek do niej. Dzisiaj na posiedzeniu komisji lęgnacyjne”, które nie obejmuje zabiegów technicz-
2 poprawki odrzuciliśmy, a 7 przyjęliśmy. nych polegających na usuwaniu gałęzi wchodzących
Jeżeli chodzi o 1. poprawkę, z dniem 7 maja 2010 r. w kolizje z obiektami budowlanymi lub urządzeniami
ustawa o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomu- technicznymi. W poprawce tej ponadto w celu ujed-
nikacyjnych w art. 72 wprowadza szereg zmian wła- nolicenia terminologii stosowanej w ustawie o ochro-
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji
190 o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
Poseł Józef Piotr Klim nych. Obejmuje ona dosyć dużo jednostek podziału
terytorialnego, bo 93 po stronie polskiej i 89 po stro-
województwa podlaskiego, gdzie obszarem tej współ- nie białoruskiej, więc to jest rzeczywiście znaczący
pracy objęte będą 52 gminy, dla województwa lubel- obszar po obu stronach. Myślę, że te wszystkie ocze-
skiego – 35 gmin, a nawet województwa mazowiec- kiwania, jakie sformułował pan poseł sprawozdawca,
kiego, bo tam również 6 gmin będzie miało możliwość będą się powoli wypełniać. Potrzeba na to oczywiście
takiej współpracy. Wszyscy czekaliśmy na tę umowę, czasu, ale trzeba dać temu początek.
że przypomnę tylko ilość interpelacji w tej sprawie Ja w odróżnieniu od panów posłów z Platformy
i zainteresowanie tym posłów, ale szczególnie czekają Obywatelskiej nie będę chwalił obecnego rządu, choć
na podpisanie tej umowy mieszkańcy tych terenów. przyjęliśmy zgodnie podczas wspólnego posiedzenia
Kontakty sąsiedzkie, o czym mówił pan poseł komisji projekt ustawy w tej sprawie. Chcę jednak
sprawozdawca, kontakty samorządów, wymiana kul- przypomnieć tylko, dla porządku, że 25 października
turalna to jest coś, co ożywi te tereny. Nie ulega wąt- 2007 r. przyjęte zostały przez ministra spraw zagra-
pliwości, że ożywi je również wymiana handlowa. I to nicznych oraz ministra spraw wewnętrznych i admi-
jest bardzo dobre, szczególnie dla tych obszarów, nistracji założenia do umów z Białorusią, Federacją
o których wcześniej wspominałem. Myślę, że dla tych Rosyjską i Ukrainą. Ta umowa zawarta 8 lutego
obszarów ma to pewne znaczenie historyczne, jest to 2008 r. jest sfinalizowaniem tamtych prac nad zało-
pewien przełom w kontaktach granicznych. Jeżeli żeniami. Rozbieżności politycznych w tej sprawie nie
państwo ma stymulować rozwój Polski wschodniej, ma, nasze spojrzenie na ten problem jest podobne.
rozwój obszarów wschodnich, to taka umowa jest Trzeba zadbać – i to jest zadanie polskiego rządu
bardzo dobrym instrumentem wsparcia tych obsza- – w ramach działalności dyplomatycznej o to, by stro-
rów. I za to, panie ministrze, dziękujemy. na białoruska, skoro umowa została podpisana, wy-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zwracam też pełniła procedury ratyfikacyjne jak najszybciej, by
uwagę na fakt, iż koszty zezwolenia i koszty ubezpie- bez zbędnej zwłoki, jeżeli taka jest wola po obu stro-
czenia po obu stronach są niskie i jest to dostępne dla nach, a ona została wyrażona podopisami, ta umowa
wszystkich mieszkańców, czyli one zostały ustawione mogła wejść w życie. Oczekują tego mieszkańcy tere-
na bardzo dobrym poziomie. Mam wrażenie też, że nów przygranicznych położonych po stronie polskiej.
strona polska i strona białoruska będą do tego przy- Dobrze o tym wiemy. Sądzę, że po stronie białoru-
gotowane logistycznie po uruchomieniu tej umowy. skiej oczekiwanie nie jest mniejsze, być może jest
Mam nadzieję, że na jesieni 2010 r. (Dzwonek) strona jeszcze większe, ponieważ to ciążenie obywateli Bia-
białoruska tę umowę ratyfikuje i od stycznia 2011 r. łorusi i różnych instytucji w stronę zachodnią wbrew
wejdzie ona w życie. sytuacji politycznej, a może właśnie w związku z nią,
Biorąc powyższe pod uwagę, Klub Parlamentarny jest bardzo duże. Myślę też, że obsługa związana
Platforma Obywatelska w pełni popiera ustawę o ra- z wydawaniem zezwoleń będzie prowadzona spraw-
tyfikacji umowy o małym ruchu granicznym z Bia- nie po obu stronach. Trzeba będzie czuwać nad tym,
łorusią, oczekując kolejnej umowy, z Rosją. Dziękuję żeby kwestie finansowe, które nie stanowią większe-
bardzo. (Oklaski) go problemu, oraz przede wszystkim kwestie organi-
zacyjne zostały rozwiązane tak, by nie tworzyły się
jakieś zatory, kolejki, by obywatele, którzy będą
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: chcieli przekraczać granicę na mocy tej umowy, nie
czekali długo.
Dziękuję panu posłowi. Słowem, to przedsięwzięcie jest bardzo wskaza-
Pan poseł Jarosław Zieliński, Prawo i Sprawie- ne, oceniane pozytywne, niebudzące zastrzeżeń ani
dliwość. kontrowersji. Ustawa powinna być przez polską
stronę, przez polskie państwo przyjęta, ratyfikowa-
na i wdrożona w życie. Niech służy dobrze rozwojo-
Poseł Jarosław Zieliński: wi naszych stosunków i dobru obywateli. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wysoki Sejmie! Panowie Ministrowie! Ta umowa
nie wzbudza kontrowersji, powinna być udzielona
zgoda przez polski Sejm na jej ratyfikację. Mój klub, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
klub Prawa i Sprawiedliwości, będzie głosował za
przyjęciem projektu ustawy ratyfikującej tę umowę. Dziękuję panu posłowi.
Pan poseł sprawozdawca scharakteryzował – nie Pan poseł Jarosław Matwiejuk, Lewica.
chcę tego powtarzać, tym bardziej że w ciągu 3 minut
tego się zrobić nie da – cele i znaczenie tej umowy.
Ona ma wprowadzić ułatwienia w przekraczaniu Poseł Jarosław Matwiejuk:
granicy polsko-białoruskiej, ma ożywić kontakty
obywateli, instytucji, ożywić w aspekcie społecznym Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pa-
i gospodarczym współpracę regionów przygranicz- nowie Ministrowie! Mam przyjemność przedstawić
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem RP
194 a Rządem Republiki Białorusi o zasadach małego ruchu granicznego
Marszałek: Marszałek:
...wszyscy, jak tutaj jesteśmy – będzie to nasza Dobrze, dziękuję. Prostuję poprzednią wypowiedź,
wspólna porażka. (Oklaski) ponieważ pan przewodniczący Schetyna mógł się nie
(Poseł Bogusław Wontor: Brawo!) domyślić, że zwracam się pośrednio także do niego.
(Wesołość na sali, oklaski)
Otóż, panie przewodniczący, minister Giersz na-
Marszałek: uczył mnie, że to nie rozum nosi tornister, tylko cia-
ło. Bardzo ważne są lekcje wychowania fizycznego.
Dziękuję bardzo.
Nie niszczmy tego, co jest efektem pracy całego par-
Przepraszam, ale...
lamentu. (Oklaski)
(Głosy z sali: Brawo!)
Poseł Krystyna Łybacka:
Marszałek Moje pytanie jest takie: Czy pan minister nie wi-
dzi jednak potrzeby obniżenia opłaty rocznej za użyt-
Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzu- kowanie wieczyste z 1% do 0,3%? (Oklaski)
cił. (Głos z sali: Brawo!)
W 13. wniosku mniejszości do art. 10 ust. 3 usta-
wy o gospodarce komunalnej wnioskodawcy propo-
nują, aby ograniczenia dotyczące tworzenia spółek Marszałek:
prawa handlowego i przystępowania przez gminę do
nich nie miały zastosowania do posiadanych przez Bardzo proszę, panie ministrze.
gminę akcji lub udziałów m.in. spółek będących klu-
bami sportowymi w rozumieniu ustawy o sporcie.
Przystępujemy do głosowania.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. Minister Sportu i Turystyki
wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Adam Giersz:
przycisk.
Kto jest przeciw? Ta poprawka znalazła się w całym pakiecie popra-
Kto się wstrzymał? wek, które zapewniają zwolnienia podatkowe dla
W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano sportu, ale uważamy, że samorządy terytorialne
185 głosów, przeciw – 211, 1 osoba się wstrzymała. same powinny decydować o skali opodatkowania po-
Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzu- datkami lokalnymi i opłatami.
cił. (Oklaski) (Poseł Bogusław Wontor: W tym sensie nie
W poprawce 31. do art. 72 ust. 3, polegającej na mogą.)
dodaniu pkt 2a oraz nadaniu nowego brzmienia pkt W tym przypadku jest to rzeczywiście sztywna
4, ustawy o gospodarce nieruchomościami wniosko- stawka 1-procentowa, ale jej zmiana spowodowałaby
dawcy proponują, aby wysokość stawek procentowych wymierne uszczuplenia podatkowe, uszczuplenia do-
chodów budżetu państwa. W tej chwili budżet pań-
opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego
stwa nie jest gotowy, żeby rekompensować te uszczu-
wynosiła: za nieruchomości gruntowe oddane na
plenia samorządom z tytułu wprowadzenia obniżenia
działalność sportową – 0,3% ceny, za nieruchomości
tej stawki podatkowej. Dziękuję.
gruntowe oddane na cele mieszkaniowe, na realizację
urządzeń infrastruktury technicznej i innych celów
publicznych – 1% ceny.
Marszałek:
Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.
Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 14. Dziękuję bardzo.
wniosku mniejszości. Przystępujemy do głosowania.
Do zadania pytania zgłosił się jeden poseł. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
Zamykam listę. prawki 31., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy-
Pan poseł Wiesław Szczepański. cisk.
1 minuta na zadanie pytania. Kto jest przeciw?
Kto się wstrzymał?
W głosowaniu wzięło udział 399 posłów. Za odda-
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: no 186 głosów, przeciw – 208, 5 osób się wstrzymało.
(Oklaski)
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.
chciałbym wycofać wniosek 14. z uwagi na to, że po- W 14. wniosku mniejszości do art. 72 ust. 3 usta-
prawka 31. jest lepiej skonstruowana i dalej idąca. wy…
Moje pytanie odnosi się natomiast do art. 64 usta- (Głos z sali: Wycofany.)
wy o gospodarce nieruchomościami. Panie ministrze, Wycofany, tak?
dotychczas nie zostały przyjęte żadne rozwiązania Nie otrzymałem takiej informacji, dziękuję bar-
ułatwiające w zakresie podatków pracę klubów spor- dzo.
towych i związków sportowych. Dziś w ustawie o Wniosek 14. jest wycofany.
gospodarce nieruchomościami jest zapis, iż opłata W takim razie w 15. wniosku mniejszości do usta-
roczna za użytkowanie wieczyste w przypadku dzia- wy o broni i amunicji wnioskodawcy w dodawanym
łalności naukowej, społecznej, oświaty, wychowania, art. 49a proponują nowe przepisy dotyczące uprawia-
obronności wynosi 0,3% wartości nieruchomości. W nia sportów o charakterze strzeleckim.
przypadku sportu jest to 1%. Z reguły kluby ten 1% Przystępujemy do głosowania.
ponownie wpłacają do gminy jako zapłatę za użytko- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15.
wanie wieczyste gruntów. Jak wiemy, w ostatnim wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć
okresie, jeśli chodzi o te grunty, wzrosło to dziesię- przycisk.
ciokrotnie. Kto jest przeciw?
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
214 Punkt 29. porządku dziennego – głosowanie
Marszałek Marszałek:
Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo.
W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za oddano Odpowiedzi udzieli pan poseł sprawozdawca.
185 głosów, przeciw – 208, 2 osoby się wstrzymały. Proszę bardzo.
Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzu-
cił.
Poprawki 32. i 33. zostały już rozpatrzone. Poseł Ireneusz Raś:
W poprawce 34. do art. 37a ustawy o żegludze
śródlądowej wnioskodawcy proponują, aby opłaty za Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwrócimy na to
przeprowadzenie egzaminu z zakresu żeglarstwa uwagę w czasie prac w Senacie.
oraz wydania dokumentu dla uczniów i studentów w (Głos z sali: Aaa!)
Natomiast jeśli chodzi o uregulowanie dotyczące
wieku do 26. roku życia podlegały obniżce o 70%.
sportowych spółek akcyjnych, to właśnie ta nowa
Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.
ustawa daje możliwość…
Przystępujemy do głosowania.
(Poseł Bogusław Wontor: W którym miejscu?)
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po-
…żeby samorządy mogły kapitałowo tworzyć ta-
prawki 34., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy-
kie spółki, żeby one mogły formalnie funkcjonować i
cisk.
nie były podważane przez RIO czy w wyniku innych
Kto jest przeciw?
kontroli. Do tej pory było to regulowane takim trochę
Kto się wstrzymał? wytrychem. Dziękuję bardzo.
W głosowaniu udział wzięło 396 posłów. Za odda-
no 388 głosów, przeciw – 8, nikt się nie wstrzymał.
Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Marszałek:
Poprawkę 35. już rozpatrzyliśmy.
W poprawce 36. do art. 71 zawierającego zmiany Dziękuję.
do ustawy o działalności pożytku publicznego i o wo- Pan poseł w trybie sprostowania, tak?
lontariacie wnioskodawcy proponują zmiany legisla- Proszę bardzo.
cyjne.
Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.
Do zadania pytania zgłosiła się 1 osoba. Poseł Tadeusz Tomaszewski:
Zamykam listę.
Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski. Panie Marszałku! Króciutkie sprostowanie dla
Czas na zadanie pytania – 1 minuta. naszej wiedzy. Jeśli chodzi o samorząd, to będzie on
mógł wchodzić w spółki akcyjne, w spółki z ograni-
czoną odpowiedzialnością, ale nie z dopiskiem: spor-
Poseł Tadeusz Tomaszewski: towe spółki akcyjne, w związku z powyższym ten
przepis w ogóle nie ma tu zastosowania. Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie (Oklaski)
do pana posła sprawozdawcy. Jest to pytanie specja-
listyczne. Marszałek:
(Głos z sali: Ooo...)
Myślę, że w czasie prac w Senacie pan poseł powi- Proszę bardzo, pan minister Giersz.
nien zwrócić uwagę na to, że z ustawy o pożytku pu-
blicznym przepisaliśmy mechanicznie: spółki akcyjne,
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a także klu- Minister Sportu i Turystyki
by sportowe, o których mowa w ustawie o kulturze Adam Giersz:
fizycznej. Napisaliśmy tutaj: w ustawie o sporcie, a w
ustawie o sporcie nie ma żadnych wzmianek o spół- Może jedno zdanie wyjaśnienia. Rozszerzamy for-
kach akcyjnych będących klubami sportowymi. Kluby mułę działalności klubów sportowych, czyli kluby
sportowe mogą działać jako osoba prawna, a wcześniej sportowe mogą działać w każdej formie prawnej, mu-
jest zapis: spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpo- szą działać jako osoba prawna, więc oczywiście rów-
wiedzialnością. W związku z powyższym moim zda- nież jako spółka z .o.o. i jako spółka akcyjna. Dzięku-
niem ten zapis w ogóle nie jest potrzebny. ję bardzo.
Wobec powyższego, w kontekście tego zapisu,
chciałbym zadać pytanie: Gdzie w ustawie o sporcie
jest mowa o klubach sportowych działających w for- Marszałek:
mie spółek akcyjnych? Czy jest to tam jakoś uregu-
lowane? (Oklaski) Dziękuję bardzo.
(Poseł Bogusław Wontor: Brawo!) Proszę państwa, przystępujemy do głosowania.
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
Punkt 29. porządku dziennego – głosowanie 215
Dziękuję bardzo.
Poseł Tadeusz Tomaszewski: Przystępujemy do głosowania nad całością pro-
jektu ustawy.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym miejscu i Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w
minister Giersz, i pan wicemarszałek Jerzy Szmaj- całości projektu ustawy o sporcie, w brzmieniu pro-
dziński przedstawiali dwa równorzędne projekty ponowanym przez Komisję Kultury Fizycznej, Sportu
67. posiedzenie Sejmu w dniu 20 maja 2010 r.
216 Oświadczenia poselskie
Poseł Zenon Durka rannych patrol 12. Pułku Ułanów Podolskich, dowo-
dzony przez podporucznika Gurbiela, dotarł do
mowie, jak również z administracją samorządową opuszczonego nocą przez Niemców klasztoru. Tylko
gminy Wieliszew, udzielając jej pomocy i wsparcia w dzięki pełnemu poświęceniu i odwadze natarcia pol-
organizowaniu zespołów kryzysowych działających skich oddziałów niemiecka obrona na linii Gustawa
na wypadek powstania zagrożeń nadzwyczajnych i została przełamana.
klęsk żywiołowych, a także służąc doraźną pomocą. W bitwie pod Monte Cassino straty 2. korpusu
Z okazji jubileuszu życzę żołnierzom dywizjonu wyniosły 924 zabitych, 2930 rannych i 345 zaginio-
kolejnych sukcesów w wykonywaniu zadań bojowych, nych. Te 5 miesięcy trwania walk z hitlerowskimi
a w życiu prywatnym im i ich rodzinom wszelkiej Niemcami przyczyniło się do ogromnych strat alian-
pomyślności. Dziękuję bardzo. tów. Na stoku Monte Cassino znajduje się polski
cmentarz wojskowy, na którym zostali pochowani
polegli żołnierze z 2. Korpusu Polskiego, wraz z ge-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nerałem Władysławem Andersem.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Stojąc dziś w
Bardzo dziękuję panu posłowi. Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej, pragnę złożyć hołd
Pan poseł Zbigniew Chmielowiec, Prawo i Spra- wszystkim Polakom poległym w tej krwawej bitwie
wiedliwość. pod Monte Cassino w 66. rocznicę zwycięstwa nad
Wehrmachtem. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
powiedział, czerpało wiarę z naszej wiary i nadzieję pogrzebu. Czy należy rozumieć, że pochówek w małej
z naszej nadziei. biednej wsi musi być możliwie najskromniejszy, zaś
Kończąc, chciałbym zadać jedno pytanie: Czy nie np. w mieście stołecznym jego koszt może sięgać dzie-
uważacie państwo, że zmiana zasad zwracania dni siątków tysięcy złotych? Kto i co o tym zdecyduje?
wolnych za święto, jaka została zaproponowana, Czy z projektowanego przepisu art. 968 § 2 K.c. wy-
może być problemem dla niektórych firm? Załóżmy, nika jednoznacznie, że dalszy zapis może być nałożo-
że dniem wolnym od pracy w danej jednostce może ny wyłącznie na zapisobiercę zwykłego czy może być
być np. poniedziałek, a nie sobota. Jak firmy mają nałożony również na zapisobiercę windykacyjnego?
rozliczyć czas pracy, jeśli święto wypadnie np. w ich
pracującą sobotę lub wolny od pracy w ich przypadku
poniedziałek? Dziękuję. Pierwsze czytanie rządowego projektu usta-
wy o zmianie ustawy Kodeks postępowania
administracyjnego oraz ustawy Prawo o postę-
Pierwsze czytanie rządowego projektu usta- powaniu przed sądami administracyjnymi
wy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz nie- – punkt 26. porządku dziennego
których innych ustaw
– punkt 25. porządku dziennego Poseł Wojciech Kossakowski (Klub Parlamen-
tarny Prawo i Sprawiedliwość)
Poseł Wojciech Kossakowski (Klub Parlamen-
tarny Prawo i Sprawiedliwość) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt przewi-
duje usprawnienie postępowania administracyjnego
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Głównym celem przez eliminację istniejących ograniczeń, stworzenie
przedłożonego projektu jest wprowadzenie regulacji możliwości skarżenia nie tylko bezczynności organu
dopuszczającej stosowanie tzw. zapisu windykacyjne- administracji publicznej, lecz również prowadzenia
go, czyli rozwiązań pozwalających na skuteczne przez te organy postępowania w sposób przewlekły.
przesądzenie przez spadkodawcę o sposobie podziału Bardzo jestem rad, że problem ten został wreszcie
pozostałego po nim majątku. W związku z tym, że
dostrzeżony. Wielokrotnie do mojego biura poselskie-
jest to dopiero pierwsze czytanie i odbędą się jeszcze
go przychodzili ludzie zdesperowani przewlekłością
prace w komisji, chciałbym tylko zasygnalizować
postępowania administracyjnego. Cieszę się tym bar-
pewne dość ogólne kwestie, ale jednak ważne. Może
dziej, że właśnie przygotowywałem interpelację w tej
warto będzie zastanowić się nad nimi w toku dalsze-
sprawie, jak również zapytanie do Biura Analiz Sej-
go procedowania.
mowych o prawne aspekty udzielania pomocy takim
Moje uwagi są następujące. Po pierwsze, projekt
osobom. Mam nadzieję, że prace nad tą materią prze-
przesądza o dopuszczalności ustanowienia więcej niż
jednego wykonawcy testamentu, co nie jest powszech- biegną sprawnie i będą merytoryczne, a w efekcie
nie aprobowane. Po drugie, może wprowadzając do wzrośnie zaufanie obywateli do instytucji publicz-
polskiego prawa spadkowego zapis windykacyjny na- nych. Dziękuję.
leżałby zastanowić się nad jednoczesnym zrezygno-
waniem z istniejącego zapisu art. 968 § l Kodeksu
cywilnego w celu wprowadzenia większej klarowno- Oświadczenia poselskie
ści. Po trzecie, wprowadzona instytucja zapisu win-
dykacyjnego może być wykorzystywana do obejścia Poseł Witold Namyślak (Klub Parlamentarny
przepisów o odpowiedzialności za długi spadkowe. Na Platforma Obywatelska)
pierwszy rzut oka wydaje się to bardzo prawdopodob-
ne. I ostatnia kwestia: Dlaczego wprowadza się wy- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W marcu tego
móg sądowego trybu potwierdzenia faktu nabycia roku minęła 18. rocznica powstania diecezji pelpliń-
przedmiotu zapisu windykacyjnego np. przy testa- skiej.
mentach potwierdzonych notarialnie? Wydaje się, że Papież Jan Paweł II w marcu 1992 r. dokonał
w tych przypadkach powoduje to tylko piętrzenie for- reorganizacji administracyjnej Kościoła w Polsce.
malności. Bullą „Totus tuus Poloniae populus” utworzył m.in.
metropolię gdańską oraz diecezje pelplińską i toruń-
ską, likwidując jednocześnie diecezję chełmińską.
Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Pol- Nowo utworzona diecezja pelplińska objęła zachod-
skiego Stronnictwa Ludowego) nią i południową część woj. pomorskiego, od Łeby i
Lęborka aż po Tucholę i Świecie w woj. kujawsko-
Proszę o precyzyjne wyjaśnienie części zapisu -pomorskim.
art. 156, dotyczącej faktu zobowiązania wynikające- Opiekę nad metropolią gdańską objął arcybiskup
go z bezpodstawnego wzbogacenia i czynności po nim Tadeusz Gocłowski. Pierwszym biskupem pelpliń-
następujących. Konstrukcja zapisu noweli art. 922 skim został Jan Bernard Szlaga, który 29 marca
§ 3 nasuwa istotną wątpliwość w kwestii kosztów 1992 r. w obecności Kolegium Konsultorów uroczy-
3
ście objął opiekę nad diecezją. Biskupem pomocni- menizmu. Za wybitne osiągnięcia w pracy naukowej
czym został Piotr Krupa. i dydaktycznej, za zasługi w działalności duszpa-
Początkowo diecezja pelplińska składała się z 21 sterskiej i zaangażowanie w niesienie pomocy lu-
dekanatów. Po utworzeniu w 2004 r. diecezji bydgo- dziom potrzebującym w maju 2009 r. prezydent
skiej pod zwierzchnictwo biskupa pelplińskiego włą- Lech Kaczyński odznaczył księdza biskupa Jana
czono kolejne dekanaty i jednocześnie utworzono Bernarda Szlagę Krzyżem Komandorskim Orderu
nowe. Obecnie jest ich 30. Odrodzenia Polski.
Dynamiczny rozwój diecezji, wynikający z potrzeb Z okazji 18. rocznicy ingresu księdza biskupa
wiernych, doprowadził do utworzenia uczelni diece- Jana Bernarda Szlagi i objęcia opieki nad diecezją
zjalnych. Już w październiku 1992 r. zainaugurowa- pelplińską oraz 70. rocznicy urodzin chciałbym zło-
no pierwszy rok akademicki w Wyższym Seminarium żyć księdzu biskupowi, w imieniu posłów i senatorów
Duchownym, uczelni, która w 2001 r. obchodziła ju- z Pomorza, najserdeczniejsze życzenia wszelkiej po-
bileusz 350-lecia, zaś w styczniu 2000 r. ustanowiono myślności, najlepszego zdrowia, jednocześnie życząc
Instytut Teologiczny Diecezji Pelplińskiej im. św. dalszych sukcesów w posłudze kapłańskiej, wielu
Królowej Jadwigi w Tczewie. W roku 2000 doszło łask bożych i poczucia duchowego spełnienia.
również do inauguracji liceum katolickiego Colle-
gium Marianum.
Niezwykle ważnym wydarzeniem w historii die- Poseł Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny
cezji pelplińskiej była wizyta Jana Pawła II. W 1999 r., Prawo i Sprawiedliwość)
w czasie Jego najdłuższej pielgrzymki do Polski, wie-
le miast zabiegało o udzielenie gościny. Wybór padł Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 70 lat temu,
m.in. na Pelplin. Została tam odprawiona uroczysta 20 maja 1940 r., przywieziono do obozu w Oświęcimiu
msza święta z homilią Jana Pawła II, modlitwa na pierwszych więźniów. Było to 30 niemieckich prze-
Anioł Pański, było także przemówienie papieża. Na stępców kryminalnych. Nadzór nad tymi więźniami
pamiątkę tego wydarzenia 6 czerwca Pelplin obcho- sprawowało 15 esesmanów.
dzi Święto Miasta. Obóz założony został na podstawie rozkazu Him-
Od momentu powstania diecezji pelplińskiej opie- mlera i miał pełnić funkcję tzw. obozu kwarantanny,
kę nad nią sprawował ksiądz biskup prof. dr hab. Jan z którego więźniowie byliby przenoszeni do innych
Bernard Szlaga. W jego niemal 20-letniej pracy dusz- obozów. Na wybór Oświęcimia jako miejsca obozu
pasterskiej jako biskupa ordynariusza diecezji pel- złożyło się szereg czynników. Po pierwsze, istniały
plińskiej wyraźnie można zauważyć poświęcenie i za- tam wcześniej możliwe do zagospodarowania muro-
angażowanie, jakie towarzyszą mu na co dzień. wane i drewniane budynki koszar polskiej artylerii.
Jan Bernard Szlaga urodził się 24 maja 1940 r. Po drugie, teren planowanego obozu miał dogodne
w Gdyni. Jako dziecko nauki pobierał m.in. w Colle- połączenie kolejowe. Po trzecie, położenie obozu uła-
gium Marianum w Pelplinie. Po ukończeniu Wyższe- twiało odizolowanie go od świata, zaś niezabudowane
go Seminarium Duchownego w Pelplinie, w ówcze- otoczenie umożliwiało rozbudowę obozu w przyszło-
snej diecezji chełmińskiej, w czerwcu 1963 r. przyjął ści. Człowiekiem, który w decydujący sposób przyczy-
święcenia kapłańskie. Pracę duszpasterską rozpo- nił się do wyboru Oświęcimia jako miejsca na obóz
czął jako wikariusz w Łęgu i Jabłonowie Pomorskim. koncentracyjny, był jego pierwszy komendant Rudolf
Studiował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, Franz Hoess.
gdzie po ukończeniu nauki pełnił m.in. funkcje dzie- 14 czerwca 1940 r. do Oświęcimia przybył z Tar-
kana wydziału teologii i prorektora. Studiował także nowa pierwszy transport Polaków liczący 728 osób.
w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie. Był wy- W tym transporcie przyjechał do Oświęcimia m.in.
kładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym Józef Szajna. Od tego dnia obóz w Oświęcimiu stał
w Lublinie i Pelplinie. Uchodzi za jednego z najlep- się oficjalnie obozem koncentracyjnym, gdyż w mię-
szych biblistów polskich. dzyczasie koncepcja obozu kwarantanny została po-
W dniu 13 czerwca 1988 r. został biskupem nomi- rzucona.
natem, a 25 czerwca tego samego roku biskupem Od marca 1941 r. obóz oświęcimski był systema-
pomocniczym diecezji chełmińskiej. Papież Jan Pa- tycznie rozbudowywany i obejmował obóz macierzy-
weł II dokonał uroczystego mianowania księdza Jana sty w Oświęcimiu, obóz Birkenau w Brzezince, obóz
Bernarda Szlagi, jako pierwszego biskupa nowo po- Monowitz w Monowicach i ponad 40 podobozów
wstałej diecezji pelplińskiej, 25 marca 1992 r. Uro- umieszczonych głównie na Śląsku. W 1942 r. hitle-
czysty ingres odbył się w maju tego samego roku. rowcy przekształcili obóz w Oświęcimiu w ośrodek
Aktualnie ksiądz biskup jest wykładowcą Wyż- masowej eksterminacji.
szego Seminarium Duchownego w Pelplinie, Uni- Dokładna liczba ofiar Oświęcimia jest trudna do
wersytetu Toruńskiego oraz Uniwersytetu Gdań- określenia, ponieważ SS zacierała ślady zbrodni
skiego. Jest także członkiem Rady Naukowej Kon- i niszczyła większość dokumentacji. Naczelny Try-
ferencji Episkopatu Polski, w której pełnił funkcję bunał Narodowy na podstawie m.in. zeznań Rudolfa
przewodniczącego. Należy również do Rady ds. Eku- Hoessa przyjął, że w Oświęcimiu i jego podobozach
4
zginęło 2,8 mln ludzi. W niektórych publikacjach po- ich niewolnicza praca, głód, nieludzkie warunki byto-
dawana jest liczba 4,5 mln osób. Obecnie na podsta- wania, choroby, bicie, tortury i egzekucje.
wie szczątkowej dokumentacji ocenia się, że w Oświę- Mimo tego terroru od 1940 r. działała w Oświęci-
cimiu zamordowano 1,5 mln więźniów, z czego 90% miu polska, a od 1943 r. międzynarodowa organizacja
stanowili Żydzi. ruchu oporu. Organizowano samopomoc, ucieczki
Zarejestrowanych i skazanych na dłuższy pobyt więźniów, przekazywano aliantom informacje o do-
w Oświęcimiu było ok. 400 tys. więźniów. Połowę konanych w Oświęcimiu zbrodniach.
18 stycznia 1945 r. hitlerowcy rozpoczęli pospiesz-
z nich stanowili Żydzi. Drugą co do liczebności grupą
ną ewakuację pozostałych przy życiu 58 tys. więź-
byli Polacy (140 tys.), z których połowa zginęła.
niów. Tysiące z nich zginęło podczas tzw. marszu
Wiosną 1942 r. na jeńcach sowieckich i chorych śmierci. Dziewięć dni później do obozu wkroczyły
więźniach dokonano pierwszych prób masowego wojska sowieckie, zastając w obozie ok. 7,5 tys. skraj-
uśmiercania za pomocą gazu – cyklonu B. W Brzezince nie wycieńczonych więźniów. Część z nich zmarła
zbudowano cztery komory gazowe i cztery krematoria. wkrótce po wyzwoleniu obozu z powodu wcześniej-
W okresie gdy do Oświęcimia przybywało najwięcej szego wycieńczenia organizmu.
transportów, każdego dnia mordowano w nich, a na- Na mocy uchwały Sejmu z 1947 r. teren obozu
stępnie palono ok. 20 tys. ludzi. Więźniowie w Oświęci- Auschwitz-Birkenau został uznany za Pomnik Mę-
miu ginęli nie tylko w komorach gazowych, ale zabijała czeństwa Narodu Polskiego i Innych Narodów.