Sejm

Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne
z 78 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 23 listopada 2010 r.

(pierwszy dzień obrad)

Wa r s z a w a
2010
 str.
TREŚĆ
78. posiedzenia Sejmu
(Obrady w dniu 23 listopada 2010 r.)
str.
Otwarcie posiedzenia
Zmiana porządku dziennego
Marszałek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Komunikaty
Sekretarz Poseł Katarzyna Matusik-Lipiec . . . 6
Punkt 1. porządku dziennego: Sprawozda-
nie Komisji Infrastruktury o rządowym
projekcie ustawy o kierujących pojaz-
dami
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa . . . . . . . . . . 6
Poseł Monika Wielichowska . . . . . . . . . . . . . . . 9
Poseł Krzysztof Tchórzewski . . . . . . . . . . . . . 10
Poseł Monika Wielichowska . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Zbigniew Matuszczak . . . . . . . . . . . . . . 11
Poseł Józef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 13
Poseł Anna Sobecka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Poseł Bogusław Kowalski . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Poseł Jacek Krupa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Punkt 2. porządku dziennego: Sprawozda-
nie Komisji Infrastruktury o rządowym
projekcie ustawy o publicznym trans-
porcie zbiorowym
Poseł Sprawozdawca Czesław Mroczek . . . . . 17
Poseł Andrzej Kania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Poseł Bogusław Kowalski . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański . . . . . . . . 20
Poseł Janusz Piechociński. . . . . . . . . . . . . . . . 21
Poseł Kazimierz Gwiazdowski . . . . . . . . . . . . 22
Poseł Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . . . 22
Poseł Bogusław Kowalski . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański . . . . . . . . 23
Poseł Mirosław Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Poseł Czesław Mroczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Punkt 3. porządku dziennego: Pierwsze
czytanie rządowego projektu ustawy
str.
str.
o zmianie ustawy o finansach publicz-
nych oraz niektórych innych ustaw
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Poseł Aleksander Marek Skorupa. . . . . . . . . . 30
Poseł Beata Szydło. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Poseł Stanisław Stec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Poseł Jan Łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Poseł Jerzy Gosiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Poseł Dariusz Bąk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Poseł Jan Religa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Poseł Józef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Poseł Marek Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Anna Paluch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Eugeniusz Czykwin . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Poseł Aleksander Marek Skorupa. . . . . . . . . . 38
Poseł Jan Rzymełka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Poseł Krzysztof Tołwiński. . . . . . . . . . . . . . . . 39
Poseł Jan Szyszko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Punkt 4. porządku dziennego: Pierwsze
czytanie komisyjnego projektu ustawy
Przepisy wprowadzające ustawę Ko-
deks wyborczy
Poseł Marek Wójcik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Poseł Adam Żyliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Poseł Andrzej Mikołaj Dera. . . . . . . . . . . . . . . 42
Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski . . . . . . . 43
Poseł Eugeniusz Kłopotek. . . . . . . . . . . . . . . . 43
Poseł Jan Rzymełka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Piotr Kołodziejczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Poseł Marek Wójcik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Oświadczenia
Poseł Piotr Ołowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Poseł Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Poseł Zbigniew Kruszewski . . . . . . . . . . . . . . 47
(Przerwa w posiedzeniu)
Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło-
szonych
Poseł Józef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
 (Początek posiedzenia o godz. 16 min 02)
(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu
Grzegorz Schetyna oraz wicemarszałkowie Jerzy
Wenderlich i Ewa Kierzkowska)
Marszałek:
Dzień dobry.
Otwieram posiedzenie.
(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)
Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią
poseł Katarzynę Matusik-Lipiec oraz pana posła Ra-
dosława Witkowskiego.
Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan
poseł Radosław Witkowski.
Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie
miejsc przy stole prezydialnym.
Protokół 77. posiedzenia Sejmu uważam za przy-
jęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.
Na poprzednim posiedzeniu Sejm nie przeprowa-
dził głosowań:
— nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czy-
taniu poselskiego projektu ustawy o spółdzielniach,
— nad wnioskami o odrzucenie w pierwszym czy-
taniu oraz w sprawie skierowania do komisji posel-
skiego projektu ustawy o spółdzielniach mieszkanio-
wych,
— nad poprawkami Senatu do ustawy o zmianie
ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska, ustawy o dzia-
łach administracji rządowej oraz ustawy o wojewo-
dzie i administracji rządowej w województwie.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkty obejmujące te gło-
sowania.
Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o zmia-
nie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych
innych ustaw.
Projekt ten został paniom i panom posłom dorę-
czony w druku nr 3576.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze
czytanie tego projektu ustawy.
Komisja Nadzwyczajna przedłożyła projekt ustawy
Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy.
Projekt ten został paniom i panom posłom dorę-
czony w druku nr 3586.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze
czytanie tego projektu ustawy.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził
zgodę na zastosowanie art. 37 ust. 4 regulaminu
Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Komisja do Spraw Unii Europejskiej przedłożyła
projekty uchwał:
— zawierającą uzasadnioną opinię w sprawie nie-
zgodności z zasadą pomocniczości projektu rozporzą-
dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniają-
cego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 w spra-
wie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Eu-
ropejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów
Wiejskich (EFRROW) (KOM(2010) 537 wersja osta-
teczna);
— zawierającą uzasadnioną opinię w sprawie nie-
zgodności z zasadą pomocniczości projektu rozporzą-
dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniają-
cego rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 ustana-
wiającego wspólne zasady dla systemów wsparcia
bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej po-
lityki rolnej i ustanawiającego określone systemy
wsparcia dla rolników (KOM(2010) 539 wersja osta-
teczna).
Projekty te zostały paniom i panom posłom dorę-
czone odpowiednio w drukach nr 3589 i 3588.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkty obejmujące pierw-
sze czytania tych projektów uchwał.
Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził
zgodę na zastosowanie art. 37 ust. 4 regulaminu
Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro-
jektach ustaw:
— o kierujących pojazdami,
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
4 Porządek dzienny
Marszałek
— o zmianie ustawy o broni i amunicji oraz usta-
wy o wykonywaniu działalności gospodarczej w za-
kresie wytwarzania i obrotu materiałami wybucho-
wymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią
o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
— o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektó-
rych innych ustaw.
Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom
doręczone odpowiednio w drukach nr 3503, 3499
i 3563.
Na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu podją-
łem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punk-
ty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.
Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro-
jektach ustaw:
— o Centralnym Ośrodku Badania Odmian Ro-
ślin Uprawnych,
— o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sej-
mu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospo-
litej Polskiej, ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin,
rad powiatów i sejmików województw oraz ustawy
Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego,
w związku z wprowadzeniem parytetu płci na listach
kandydatów.
Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom
doręczone odpowiednio w drukach nr 3557 i 3577.
W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii
Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję po uzupełnie-
niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa-
trzenie tych sprawozdań.
Proponuję, aby Sejm w tych przypadkach wyra-
ził zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu
Sejmu.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycje przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał
10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-
-minutowych oświadczeń w imieniu kół w pierwszym
czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie usta-
wy o finansach publicznych, a także w dyskusji nad
sprawozdaniem głównego inspektora pracy z działal-
ności Państwowej Inspekcji Pracy w 2009 roku wraz
ze stanowiskiem Rady Ochrony Pracy oraz ze stano-
wiskiem komisji.
Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby
Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu
klubów i kół w dyskusjach nad sprawozdaniami ko-
misji:
— o projektach uchwał: w sprawie ustanowienia
honorowego patronatu Sejmu RP nad Polskim Słow-
nikiem Biograficznym, a także w sprawie przyjęcia
pakietu dla ochrony przeciwpowodziowej,
— o projektach ustaw: o zmianie ustawy o zasa-
dach użycia lub pobycie Sił Zbrojnych Rzeczypospo-
litej Polskiej poza granicami państwa, o Funduszu
Pomocy Ofiarom Katastrof, a także o zapobieganiu
skutkom powodzi.
Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm
wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klu-
bów i kół w łącznej dyskusji w pierwszych czytaniach
komisyjnych projektów uchwał zawierających uza-
sadnioną opinię w sprawie niezgodności z zasadą
pomocniczości projektów rozporządzeń Parlamentu
Europejskiego i Rady zmieniających rozporządzenia
Rady (WE) nr 1698/2005 oraz nr 73/2009.
Jednocześnie Prezydium Sejmu proponuje, aby
Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu
klubów i kół nad pozostałymi punktami porządku
dziennego.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Za chwilę rozpatrzymy sprawozdania komisji o pro-
jektach ustaw:
— o kierujących pojazdami,
— o publicznym transporcie zbiorowym.
Następnie przeprowadzimy pierwsze czytania
projektów ustaw:
— o zmianie ustawy o finansach publicznych,
— Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wy-
borczy.
Jutro rano przeprowadzimy ewentualne głosowa-
nia, po których rozpatrzymy sprawozdania komisji
o projektach ustaw:
— o zmianie ustawy o broni i amunicji oraz usta-
wy o wykonywaniu działalności gospodarczej w za-
kresie wytwarzania i obrotu materiałami wybucho-
wymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią
o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
— o zmianie ustawy Kodeks karny.
Następnie przeprowadzimy pierwsze czytanie
projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny.
W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania
komisji o projektach ustaw:
— o zmianie ustawy Kodeks pracy,
— o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektó-
rych innych ustaw,
— o Centralnym Ośrodku Badania Odmian Ro-
ślin Uprawnych.
Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji
o projekcie uchwały w sprawie ustanowienia honoro-
wego patronatu Sejmu RP nad Polskim Słownikiem
Biograficznym.
Kolejnym punktem będzie sprawozdanie komisji
o projekcie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wy-
borcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy Ordynacja wybor-
cza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw
oraz ustawy Ordynacja wyborcza do Parlamentu Eu-
ropejskiego, w związku z wprowadzeniem parytetu
płci na listach kandydatów.
Następnie przeprowadzimy pierwsze czytania
projektów uchwał zawierających uzasadnioną opinię
w sprawie niezgodności z zasadą pomocniczości pro-
jektów rozporządzeń Parlamentu Europejskiego.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Porządek dzienny
Marszałek
W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze
czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie usta-
wy o podatkach i opłatach lokalnych.
Kolejnymi planowanymi punktami porządku
dziennego będą sprawozdania komisji o projektach
ustaw:
— o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu
Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw,
— o zmianie ustawy o Banku Gospodarstwa Kra-
jowego oraz niektórych innych ustaw,
— o zmianie ustawy o uruchamianiu środków
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przezna-
czonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej.
W dalszej kolejności planowane jest rozpatrzenie
sprawozdania komisji o stanowisku Senatu w spra-
wie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym
od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym
podatku dochodowym od niektórych przychodów
osiąganych przez osoby fizyczne.
W czwartek rano przeprowadzimy głosowania.
W bloku głosowań przeprowadzimy głosowania
nad poprawkami Senatu do ustawy o zmianie ustawy
o Inspekcji Ochrony Środowiska, ustawy o działach
administracji rządowej oraz ustawy o wojewodzie
i administracji rządowej w województwie.
W bloku głosowań planowane jest również prze-
prowadzenie pierwszego czytania przedstawionego
przez Prezydium Sejmu projektu uchwały o zmianie
uchwały w sprawie powołania i wyboru składu oso-
bowego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia nie-
których projektów ustaw z zakresu prawa wybor-
czego.
Po głosowaniu rozpatrzymy pytania w sprawach
bieżących.
Informacja bieżąca zostanie rozpatrzona w pią-
tek, bezpośrednio po głosowaniach.
Po rozpatrzeniu pytań w sprawach bieżących
przeprowadzimy pierwsze czytanie poselskiego pro-
jektu ustawy o Rzeczniku do Spraw Przeciwdziałania
Dyskryminacji.
Następnie rozpatrzymy sprawozdanie głównego
inspektora pracy z działalności Państwowej Inspek-
cji Pracy w 2009 roku wraz ze stanowiskiem Rady
Ochrony Pracy oraz ze stanowiskiem komisji.
W dalszej kolejności planowane jest rozpatrzenie
sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w spra-
wie ustaw:
— o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy
o Policji,
— o zmianie ustawy o usługach detektywistycz-
nych,
— o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego
i organizacji niektórych rynków rolnych,
— o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku
obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o zasa-
dach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospoli-
tej Polskiej poza granicami państwa.
5
Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji:
— o projektach ustaw: o zmianie ustawy o zasa-
dach użycia lub pobycie Sił Zbrojnych Rzeczypospo-
litej Polskiej poza granicami państwa, o Funduszu
Pomocy Ofiarom Katastrof, o zapobieganiu skutkom
powodzi,
— o projekcie uchwały w sprawie przyjęcia pakie-
tu dla ochrony przeciwpowodziowej.
W dalszej kolejności planowane jest rozpatrzenie
sprawozdania komisji o stanowisku Senatu w spra-
wie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych
z realizacją ustawy budżetowej.
Następnie planowane jest rozpatrzenie sprawoz-
dania komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy
o transporcie drogowym.
W piątek rano przeprowadzimy głosowania.
W bloku głosowań przeprowadzimy głosowanie
nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu
poselskiego projektu ustawy o spółdzielniach, a tak-
że głosowania nad wnioskami o odrzucenie w pierw-
szym czytaniu oraz w sprawie skierowania do komi-
sji poselskiego projektu ustawy o spółdzielniach
mieszkaniowych.
W bloku głosowań planowane jest również dokona-
nie wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego.
Po głosowaniach rozpatrzymy informację bieżącą.
Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie
zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym
posiedzeniu informacji w sprawie przygotowań Pol-
ski do przyjęcia prezydencji w Unii Europejskiej,
o której przedstawienie wnosił Klub Parlamentarny
Platforma Obywatelska.
Następnie planowane jest rozpatrzenie informacji
o istotnych problemach wynikających z działalności
i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2009
roku wraz ze stanowiskiem komisji.
Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:
— o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i na-
prawcze,
— o zmianie ustawy o Państwowym Ratownic-
twie Medycznym oraz niektórych innych ustaw,
— o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej,
— o zmianie ustawy o pracownikach urzędów
państwowych oraz ustawy o pracownikach samorzą-
dowych,
— o zmianie ustawy o służbie funkcjonariuszy
Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wy-
wiadu Wojskowego,
— o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macie-
rzyństwa,
— o zmianie ustawy o towarach paczkowanych,
— o zmianie ustawy o portowych urządzeniach
do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych
ze statków,
— o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o bez-
pieczeństwie żywności i żywienia,
— o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców
i warzyw, rynku chmielu, tytoniu, suszu paszowego
oraz niektórych innych ustaw,
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
6 Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Marszałek
— o ratyfikacji Konwencji UNESCO w sprawie
ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, spo-
rządzonej w Paryżu dnia 17 października 2003 roku,
— o zmianie ustawy o podatku akcyzowym,
— a także o zmianie ustawy o rehabilitacji zawo-
dowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełno-
sprawnych oraz niektórych innych ustaw.
Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.
Sekretarz Poseł
Katarzyna Matusik-Lipiec:
Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po-
siedzenia Komisji:
— Zdrowia – godz. 16.15,
— Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie
z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny – godz.
16.30,
— Finansów Publicznych – godz. 16.30,
— Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komi-
sją Obrony Narodowej – godz. 16.30,
— Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegal-
nego wywierania wpływu przez członków Rady Mi-
nistrów, Komendanta Głównego Policji, Szefa Cen-
tralnego Biura Antykorupcyjnego oraz Szefa Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego na funkcjonariuszy
Policji, Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, prokurato-
rów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru
sprawiedliwości w celu wymuszenia przekroczenia
uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związ-
ku z postępowaniami karnymi oraz czynnościami
operacyjno-rozpoznawczymi w sprawach z udziałem
lub przeciwko członkom Rady Ministrów, posłom na
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i dziennikarzom,
w okresie od 31 października 2005 r. do 16 listopada
2007 r. – godz. 16.30,
— Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 17,
— Skarbu Państwa – godz. 18,
— Infrastruktury – godz. 20.
Marszałek:
Dziękuję bardzo.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra-
struktury o rządowym projekcie ustawy o kieru-
jących pojazdami (druki nr 2879 i 3503).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
pana posła Jacka Krupę.
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
Mam zaszczyt w imieniu Komisji Infrastruktury
przedłożyć Wysokiej Izbie sprawozdanie z prac komi-
sji nad rządowym projektem ustawy o kierujących
pojazdami (druki nr 2879 i 3503).
Wspomnę tylko o tym, że druk sprawozdania za-
wiera aż 139 artykułów. Jest to jeden z ważniejszych
aktów prawnych związanych z ruchem na drogach.
Pierwsze czytanie projektu ustawy odbyło się na
posiedzeniu Komisji Infrastruktury 8 kwietnia 2010 r.
Projekt został przedstawiony przez pana Tadeusza
Jarmuziewicza, sekretarza stanu w Ministerstwie
Infrastruktury. Po zakończeniu pierwszego czytania
komisja powołała podkomisję nadzwyczajną, na cze-
le której stanął pan poseł Jan Tomaka. W ciągu pra-
wie 6 miesięcy odbyło się 17 posiedzeń podkomisji,
a efektem jej prac było sprawozdanie, które zostało
rozpatrzone i przyjęte przez Komisję Infrastruktury
w dniu 6 października br. W pracach podkomisji
i komisji brali czynny udział przedstawiciele środo-
wisk i instytucji, których bezpośrednio lub pośrednio
dotyczą regulacje zawarte w procedowanym projekcie
ustawy.
Wysoka Izbo! Głównym celem ustawy jest popra-
wa bezpieczeństwa ruchu drogowego przez podnie-
sienie kwalifikacji kierujących pojazdami i minima-
lizacja negatywnych zjawisk związanych z procesem
uzyskiwania uprawnień do kierowania pojazdami,
takich jak oszustwa, nierzetelne wykonywanie usług
w zakresie szkolenia kierowców i korupcja.
Projekt ustawy o kierujących pojazdami stanowi
propozycję uregulowania w jednym akcie prawnym
całokształtu spraw związanych z kierowaniem pojaz-
dami na terytorium Polski, ze szczególnym uwzględ-
nieniem następujących zagadnień: wymagań w sto-
sunku do kierujących pojazdami silnikowymi, tram-
wajami, motorowerami, rowerami i pojazdami za-
przęgowymi; warunków, trybu i zasad uzyskiwania
dokumentów stwierdzających posiadanie uprawnień
do kierowania pojazdami; warunków i zasad szkole-
nia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowa-
nia pojazdami; warunków i zasad sprawdzania kwa-
lifikacji osób ubiegających się o uprawnienia do kie-
rowania pojazdami i kierujących pojazdami; nadzoru
nad szkoleniem, egzaminowaniem i wydawaniem
uprawnień do kierowania pojazdami; nadzoru nad
kierującymi pojazdami, w tym określenia zasad
działania systemu punktów karnych; wymagań w sto-
sunku do kierujących pojazdami uprzywilejowany-
mi. Jednocześnie projekt proponuje uchylenie odpo-
wiednich przepisów w ustawie Prawo o ruchu dro-
gowym odnoszących się do wcześniej wymienionych
zagadnień.
Z formalnego punktu widzenia projekt ustawy ma
swoje bezpośrednie źródła w takich dokumentach,
jak: dyrektywa nr 2006/126/WE Parlamentu Euro-
pejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie
praw jazdy; program poprawy bezpieczeństwa ruchu
drogowego w Polsce przyjęty przez Radę Ministrów
w dniu 8 maja 2001 r.; uchwała nr 2 z dnia 28 marca
2002 r. Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Dro-
gowego w sprawie zadań Krajowej Rady Bezpieczeń-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa
stwa Ruchu Drogowego w 2002 r.; rządowa strategia
antykorupcyjna; dokument programowy Krajowej
Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego pt. „Nowy
system uzyskiwania uprawnień do kierowania pojaz-
dami”.
Wysoka Izbo! W trakcie prac nad projektem usta-
wy o kierujących pojazdami w podkomisji i Komisji
Infrastruktury posłowie wprowadzili szereg istot-
nych zmian wynikających z przesłanek merytorycz-
nych, często będących konsekwencją postulowanych
zmian wnoszonych przez stronę społeczną. Do naj-
ważniejszych z nich należą:
— możliwość prowadzenia przez ośrodek szkole-
nia kierowców szkolenia w powiecie, w którym jest
zarejestrowany, oraz w powiecie ościennym (art. 26
ust. 8) – w przedłożeniu rządowym przewidziano, że
przedsiębiorcy prowadzący ośrodki szkolenia kierow-
ców będą mogli prowadzić szkolenie wyłącznie na
terenie powiatu, w którym są wpisani do rejestru
działalności regulowanej. Posłowie wprowadzili po-
prawkę polegającą na dodatkowym zezwoleniu na
wykonywanie tej działalności na terenie powiatu
ościennego. Rozwiązanie to pozwoli na ograniczenie
kosztów prowadzenia działalności ośrodków szkole-
nia kierowców bez wpływu na pogorszenie się jakości
świadczonych przez te ośrodki usług;
— obowiązek informowania starosty o egzaminie
wewnętrznym nałożony na kierownika ośrodka szko-
lenia kierowców (art. 27 ust. 1 pkt 3) – w przedłoże-
niu rządowym przewidziano, że kierownik ośrodka
szkolenia kierowców będzie informował wyłącznie
o rozpoczęciu i zakończeniu kursu dla kandydatów
na kierowców. Posłowie uznali, że starosta dla spra-
wowania właściwego nadzoru nad procesem szkole-
nia powinien także dysponować informacją na temat
daty i miejsca przeprowadzenia egzaminu wewnętrz-
nego na kursie dla kandydatów na kierowców. Roz-
wiązanie to powinno przyczynić się do podniesienia
jakości szkolenia kierowców;
— wprowadzenie dodatkowego warunku niezbęd-
nego do rozpoczęcia działalności gospodarczej w za-
kresie ośrodka szkolenia kierowców w postaci obo-
wiązku posiadania trzech lat praktyki w zakresie
szkolenia kandydatów na kierowców jako instruktor
nauki jazdy lub obowiązku zatrudnienia instruktora
posiadającego takie doświadczenie (art. 28 ust. 2 pkt
2) – w przedłożeniu rządowym nie było takiego wy-
magania. Wprowadzone przez posłów rozwiązanie
przyczyni się do poprawy jakości szkolenia kierow-
ców poprzez zapewnienie, że działalność gospodarczą
w zakresie prowadzenia ośrodków szkolenia kierow-
ców będą mogły rozpocząć i prowadzić tylko osoby
posiadające odpowiednie doświadczenie w szkoleniu
kandydatów na kierowców. Nie pozwoli to na otwie-
ranie ośrodków szkolenia kierowców przez przypad-
kowe osoby;
— wprowadzenie szczegółowego wykazu dodatko-
wych wymagań dla ośrodka szkolenia kierowców
7
starającego się o poświadczenie dodatkowych wyma-
gań, dające mu prawo m.in. do szkolenia instrukto-
rów nauki jazdy (art. 31) – w przedłożeniu rządowym
wymagania dla tych przedsiębiorców miały być okre-
ślone przez ministra właściwego do spraw transpor-
tu w odpowiednim rozporządzeniu, jednakże według
opinii Biura Legislacyjnego Sejmu rozwiązanie to
byłoby niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Pol-
skiej, dlatego też postanowiono przenieść te wyma-
gania do ustawy;
— wprowadzenie nowych zaostrzonych wymagań
dla instruktorów nauki jazdy, w tym obowiązku po-
siadania co najmniej 3-letniej praktyki w szkoleniu
kandydatów na kierowców w zakresie prawa jazdy
kategorii B w przypadku ubiegania się o uprawnienia
do prowadzenia szkolenia w zakresie wyższych kate-
gorii prawa jazdy (art. 33 ust. 1 pkt 2 lit. c) – w przed-
łożeniu rządowym nie było przedmiotowego rozwią-
zania. Wprowadzone przez posłów rozwiązanie ma
na celu zapewnienie, że dopiero doświadczeni in-
struktorzy będą mogli uzyskać uprawnienia do szko-
lenia kandydatów na kierowców ubiegających się o upraw-
nienia do kierowania samochodami ciężarowymi i au-
tobusami. Wpłynie to na poprawę umiejętności przy-
szłych kierowców zawodowych, a tym samym na po-
prawę bezpieczeństwa ruchu drogowego;
— wprowadzenie obowiązku odbywania zajęć po-
zwalających na uzyskanie karty rowerowej przez
wszystkich uczniów szkół podstawowych (art. 41) –
w przedłożeniu rządowym wskazano, gdzie prowa-
dzone są zajęcia w zakresie uzyskiwania karty rowe-
rowej. Posłowie dodatkowo wprowadzili obowiązek
odbywania tych zajęć przez wszystkich uczniów…
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Jerzy Wenderlich)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Panie pośle, bardzo pana przepraszam.
Szanowni państwo, widzę nie dwie, nie trzy,
a chyba sześć grupek konwersujących ze sobą.
Wiem, ile ważnych spraw jest do przekazania po
tak długiej przerwie, ale gdybyście państwo zapew-
nili panu posłowi komfort przemawiania, byłby
bardzo zobowiązany.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa:
Panie marszałku, wobec tego będę mówił głośniej.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
A tam powinien ten gwarek trochę przycichnąć
i tak niech się stanie.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
8 Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa:
Dziękuję bardzo.
…szkół podstawowych. Przypominam, że chodzi
o zajęcia przygotowujące do uzyskania karty rowe-
rowej. Zajęcia te staną się pierwszym stopniem edu-
kacji komunikacyjnej najmłodszych uczestników
ruchu i przyczynią się do popularyzacji wiedzy o bez-
piecznym poruszaniu się w ruchu drogowym;
— wprowadzenie w ramach pomocy merytorycz-
nej możliwości udziału przedstawiciela wojewódzkie-
go ośrodka ruchu drogowego w prowadzonej przez
starostę kontroli w ośrodkach szkolenia kandydatów
na kierowców. Ze względu na konieczność wspomo-
żenia merytorycznego starostów wykonujących nad-
zór nad szkoleniem kandydatów na kierowców posło-
wie postanowili skorzystać z wiedzy zatrudnionych
w wojewódzkich ośrodkach ruchu drogowego egza-
minatorów. Przyjęte rozwiązanie pomoże organom
samorządowym w prowadzeniu na właściwym pozio-
mie merytorycznym nadzoru nad szkoleniem kandy-
datów na kierowców;
— wprowadzenie zasady powoływania przez wo-
jewódzkie ośrodki ruchu drogowego do komisji prze-
targowych rozstrzygających o zakupie pojazdów eg-
zaminacyjnych przedstawicieli organizacji społecz-
nych zrzeszających przedsiębiorców prowadzących
ośrodki szkolenia kierowców (art. 53 ust. 5). Przyję-
te przez posłów rozwiązanie przyczyni się do trans-
parentności procesu zakupu pojazdów egzaminacyj-
nych przez wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego,
co wpłynie na znaczne ograniczenie sytuacji konflik-
towych pomiędzy środowiskami właścicieli ośrodków
szkolenia kierowców a wojewódzkimi ośrodkami ru-
chu drogowego;
— wprowadzenie możliwości rejestracji przebiegu
egzaminów innych niż dla prawa jazdy kategorii B
(art. 54 ust. 3) – przedłożenie rządowe zawierało je-
dynie obowiązek rejestracji przebiegu egzaminu w za-
kresie prawa jazdy kategorii B. Ze względu na nieja-
sną sytuację w zakresie pozostałych kategorii prawa
jazdy posłowie postanowili uzupełnić przepisy o moż-
liwość rejestrowania przebiegu egzaminu dla tych
kategorii. Zapewni to możliwość uzyskania dodatko-
wego materiału dowodowego w przypadku wątpliwo-
ści co do przebiegu egzaminu w zakresie wszystkich
kategorii prawa jazdy;
— wprowadzenie nowych zaostrzonych wymagań
dla egzaminatorów, w tym obowiązku posiadania co
najmniej trzyletniej praktyki w egzaminowaniu kan-
dydatów na kierowców w zakresie prawa jazdy kate-
gorii B w przypadku ubiegania się o uprawnienia do
egzaminowania w zakresie pozostałych kategorii
prawa jazdy (art. 58 ust. 1 pkt 3). W przedłożeniu
rządowym nie było przedmiotowego rozwiązania.
Wprowadzone przez posłów rozwiązanie ma na celu
zapewnienie, że dopiero doświadczeni egzaminatorzy
będą mogli uzyskać uprawnienia do egzaminowania
kandydatów na kierowców ubiegających się o upraw-
nienia do kierowania samochodami ciężarowymi i au-
tobusami. Wpłynie to na poprawę umiejętności przy-
szłych kierowców zawodowych, a tym samym na
poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego. Dodatko-
wo należy wskazać, że rozwiązanie takie jest stoso-
wane w większości krajów Unii Europejskiej;
— wprowadzenie (myślę, że to najważniejsza
zmiana, najbardziej w każdym razie nośna społecz-
nie) w dwuletnim okresie próbnym dla kierowców,
którzy po raz pierwszy uzyskali prawo jazdy: obo-
wiązku ukończenia pomiędzy 4. a 8. miesiącem od
dnia uzyskania prawa jazdy kursu dokształcającego
w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego i prak-
tycznego szkolenia w zakresie zagrożeń w ruchu dro-
gowym, obowiązku kierowania do 8. miesiąca pojaz-
dem oznaczonym zielonym liściem klonowym, zaka-
zu przekraczania prędkości 50 km/ha w obszarze
zabudowanym i 80 km/ha poza obszarem zabudowa-
nym (do 8. miesiąca), zakazu, przed upływem 8. mie-
siąca, podejmowania pracy zarobkowej w charakterze
kierowcy pojazdu określonego w prawie jazdy kate-
gorii B, zakazu, przed upływem 8. miesiąca, wyko-
nywania działalności gospodarczej w charakterze
kierowcy pojazdu określonego w prawie jazdy kate-
gorii B. W przedłożeniu rządowym okres próbny
ograniczał się jedynie do dwuletniego nadzoru nad
osobami, które po raz pierwszy uzyskały prawo jazdy,
w zakresie popełniania wykroczeń przeciwko bezpie-
czeństwu w komunikacji. Zaproponowane przez po-
słów rozwiązania uzupełniają ideę okresu próbnego
m.in. o konieczność ukończenia dodatkowych zajęć
teoretycznych i praktycznych w zakresie bezpieczeń-
stwa w ruchu drogowym, co przyczyni się do wska-
zania i poprawy słabych punktów w wiedzy i umie-
jętnościach kierowców. Dodatkowo wprowadzono
zakaz wykonywania działalności gospodarczej w cha-
rakterze kierowcy, co pozwoli na ograniczenie moż-
liwości kierowania przez niedoświadczonych kierow-
ców m.in. busami przewożącymi osoby. Proponowane
rozwiązania w znacznym stopniu wpłyną na poprawę
bezpieczeństwa ruchu drogowego;
— zmiana systemu uzyskiwania i gromadzenia
punktów karnych za wykroczenia w ruchu drogo-
wym. Punkty będą przyznawane kierowcy dopiero
w przypadku uprawomocnienia się orzeczenia. Jed-
norazowo będzie można przyznać nie więcej niż 10
punktów (brak możliwości kumulacji, art. 98).
W stosunku do przedłożenia rządowego posłowie za-
proponowali nowe brzmienie przepisu dotyczącego
nakładania punktów karnych na kierowców. Dotych-
czasowe brzmienie wynikające z ustawy Prawo o ru-
chu drogowym oraz rządowego przedłożenia projektu
ustawy o kierujących pojazdami stanowiło problem
interpretacyjny, co wielokrotnie doprowadzało do
sytuacji, w której kierowcy popełniający wykroczenia
w ruchu drogowym pozostawali bezkarni. Zapropo-
nowane rozwiązanie jest jednoznaczne i pozwoli na
ściślejsze i jednolite stosowanie prawa;
— wprowadzenie (ostatnia zmiana zaproponowa-
na przez posłów) do ustawy zasad wykonywania dzia-
łalności gospodarczej przez przedsiębiorców prowa-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa
dzących ośrodki doskonalenia techniki jazdy (roz-
dział 17). Przedłożenie rządowe przewidywało prze-
niesienie zasad prowadzenia tej działalności do
ustawy o transporcie drogowym, posłowie uznali jed-
nak, że charakter tej działalności jest bezpośrednio
związany z uzyskiwaniem i posiadaniem uprawnień
do kierowania pojazdami, dlatego też regulacje te
powinny znajdować się w ustawie o kierujących po-
jazdami.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komi-
sji Infrastruktury wnoszę o uchwalenie ustawy o kie-
rujących pojazdami w brzmieniu zawartym w druku
sejmowym nr 3503. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Jackowi Krupie.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Jako pierwsza w imieniu Klubu Parlamentarnego
Platforma Obywatelska głos zabierze pani poseł Mo-
nika Wielichowska.
Uprzejmie proszę.
Poseł Monika Wielichowska:
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze!
Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego
Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić
Wysokiemu Sejmowi nasze stanowisko, naszą opinię
co do sprawozdania komisji o rządowym projekcie
ustawy o kierujących pojazdami, druk nr 2879 oraz
druk nr 3503.
Wysoka Izbo! Procedowany projekt ustawy zawie-
ra elementy dotyczące poprawy bezpieczeństwa ru-
chu drogowego przez podniesienie kwalifikacji kieru-
jących pojazdami oraz minimalizację negatywnych
zjawisk związanych z procesem uzyskiwania upraw-
nień do kierowania pojazdami, takich jak oszustwa,
nierzetelne wykonywanie usług w zakresie szkolenia
kierowców czy też korupcja.
W projekcie ustawy o kierujących pojazdami re-
guluje się w jednym akcie prawnym całokształt
spraw, które są związane z kierowaniem pojazdami
na terytorium Polski, ze szczególnym uwzględnie-
niem wielu zagadnień, między innymi: wymagania
w stosunku do kierujących pojazdami silnikowymi,
tramwajami, motorowerami, rowerami i pojazdami
zaprzęgowymi; warunki, tryb i zasady uzyskiwania
dokumentów stwierdzających posiadanie uprawnień
do kierowania pojazdami; warunki i zasady szkolenia
osób, które ubiegają się o uprawnienia do kierowania
pojazdami; warunki i zasady sprawdzania kwalifika-
cji osób, które ubiegają się o uprawnienia do kierowa-
9
nia pojazdami, i kierujących pojazdami; nadzór nad
szkoleniem, egzaminowaniem i wydawaniem upraw-
nień do kierowania pojazdami; nadzór nad kierują-
cymi pojazdami, w tym określenie zasad działania
systemu punktów karnych; wymagania w stosunku
do kierujących pojazdami uprzywilejowanymi. W pro-
jekcie proponuje się także uchylenie odpowiednich
przepisów w ustawie Prawo o ruchu drogowym, któ-
re odnoszą się do wyżej wymienionego przeze mnie
zakresu zagadnień.
Wysoka Izbo! W trakcie prac nad projektem usta-
wy o kierujących pojazdami zarówno w podkomisji,
jak i w Komisji Infrastruktury posłowie wprowadzi-
li szereg istotnych zmian, które wynikają z przesła-
nek merytorycznych, ale często są też konsekwencją
postulowanych zmian wnoszonych przez stronę spo-
łeczną, która bardzo aktywnie brała udział we
wszystkich pracach i podkomisji, i komisji. Wymienię
najważniejsze z nich.
Wprowadzono możliwość prowadzenia przez ośro-
dek szkolenia kierowców szkolenia w powiecie, w któ-
rym jest zarejestrowany, oraz w powiecie ościennym.
Rozwiązanie to pozwoli na ograniczenie kosztów pro-
wadzenia działalności ośrodków szkolenia, co nie
wpłynie na pogorszenie się jakości usług świadczo-
nych przez te ośrodki.
Wprowadzono obowiązek informowania starosty
o egzaminie wewnętrznym nałożony na kierownika
ośrodka szkolenia kierowców. Dzięki tym zmianom
starosta, dla sprawowania właściwego nadzoru nad
procesem szkolenia, powinien także dysponować in-
formacją na temat daty i miejsca przeprowadzenia
egzaminu wewnętrznego na kursie dla kandydatów
na kierowców. Uważamy, że rozwiązanie to powinno
przyczynić się do podniesienia jakości szkolenia
wszystkich kierowców.
Wprowadzono dodatkowy warunek niezbędny do
rozpoczęcia działalności gospodarczej w zakresie
ośrodka szkolenia kierowców w postaci obowiązku
posiadania 3 lat praktyki w zakresie szkolenia kan-
dydatów na kierowców jako instruktor nauki jazdy
lub obowiązku zatrudniania instruktora posiadają-
cego takie doświadczenie.
Po przyjęciu projektu nastąpi także wprowadze-
nie szczegółowego wykazu dodatkowych wymagań
dla ośrodka szkolenia kierowców, który starać się
będzie o poświadczenie dodatkowych wymagań da-
jących mu prawo między innymi do szkolenia in-
struktorów nauki jazdy.
Wprowadzono nowe, zaostrzone wymagania dla
instruktorów nauki jazdy, w tym obowiązek posiada-
nia co najmniej trzyletniej praktyki w szkoleniu kan-
dydatów na kierowców w zakresie prawa jazdy kate-
gorii B w przypadku ubiegania się o uprawnienia do
prowadzenia szkolenia w zakresie wyższych katego-
rii prawa jazdy. Wprowadzenie tego zapisu spowodu-
je, że dopiero doświadczeni instruktorzy będą mogli
uzyskać uprawnienia do szkolenia kandydatów na
kierowców ubiegających się o uprawnienia do kiero-
wania samochodami ciężarowymi czy też autobusa-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
10 Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Poseł Monika Wielichowska
mi. Klub Platformy Obywatelskiej uważa, że wpłynie
to na poprawę umiejętności przyszłych kierowców
zawodowych, a tym samym na poprawę bezpieczeń-
stwa ruchu drogowego.
Wprowadzono obowiązek odbywania zajęć pozwa-
lających na uzyskanie karty rowerowej przez wszyst-
kich uczniów szkół podstawowych. Zajęcia te stano-
wić będą pierwszy stopień edukacji komunikacyjnej
najmłodszych uczestników ruchu i przyczynią się do
popularyzacji wiedzy o bezpiecznym poruszaniu się
w ruchu drogowym.
Wprowadzono, w ramach pomocy merytorycznej,
możliwość udziału przedstawiciela wojewódzkiego
ośrodka ruchu drogowego w prowadzonej przez sta-
rostę kontroli w ośrodkach szkolenia kandydatów na
kierowców. Przyjęte rozwiązanie pomoże organom
samorządowym w prowadzeniu na właściwym pozio-
mie merytorycznym nadzoru nad szkoleniem kandy-
datów na kierowców.
Jeżeli chodzi o wprowadzenie zasady powoływa-
nia przez wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego do
komisji przetargowych rozstrzygających o zakupie
pojazdów egzaminacyjnych przedstawicieli organiza-
cji społecznych zrzeszających przedsiębiorców prowa-
dzących ośrodki szkolenia kierowców, to takie przy-
jęte rozwiązanie przyczyni się do transparentności
procesu zakupu pojazdów egzaminacyjnych przez
WORD-y.
Wprowadzono też możliwość rejestracji przebiegu
egzaminów innych niż na prawo jazdy kategorii B
i nowe zaostrzone wymagania wobec egzaminatorów,
w tym obowiązek posiadania co najmniej 3-letniej
praktyki w egzaminowaniu kandydatów na kierow-
ców w zakresie prawa jazdy kategorii B w przypadku
ubiegania się (Dzwonek) o uprawnienia do egzamino-
wania w zakresie pozostałych kategorii.
Panie marszałku, już kończę.
Rzeczą bardzo ważną w tym projekcie jest jeszcze
zmiana systemu uzyskiwania i gromadzenia punktów
karnych za wykroczenia w ruchu drogowym. Punkty
będą przyznawane kierowcy dopiero w przypadku
uprawomocnienia się orzeczenia. Za jednym razem
będzie można przyznać nie więcej niż 10 punktów.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby-
watelska mam zaszczyt przekazać, że klub poprze
rządowy projekt ustawy o kierujących pojazdami za-
warty w druku sejmowym nr 3503 i jednocześnie
dziękuje panu posłowi Janowi Tomace za trwającą
wiele miesięcy sprawną pracę w podkomisji, którą
kierował. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Żebyście państwo mieli świadomość, że każdy
marszałek prowadzący obrady widzi, co dzieje się nie
tylko na sali, ale i na galerii sejmowej, to powitam
uczniów liceum z Ostrołęki. Cieszę się, że przysłu-
chują się naszym obradom. (Oklaski)
A teraz w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo
i Sprawiedliwość proszę o zabranie głosu pana posła
Krzysztofa Tchórzewskiego.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Krzysztof Tchórzewski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedsta-
wiam stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji
Infrastruktury w sprawie rządowego projektu usta-
wy o kierujących pojazdami.
Przyjęty przez komisję i przedstawiany Wyso-
kiej Izbie projekt w jednym akcie prawnym odnosi
się do wszystkich spraw związanych z kierowaniem
pojazdami.
Wątpliwości, które w związku z tym w naszym
klubie powstały, dotyczyły jakby naruszenia global-
nej zasady dotychczas stosowanej, że wszystkie spra-
wy związane z ruchem drogowym znajdują się w jed-
nym akcie prawnym, to jest w Kodeksie drogowym.
Tutaj idziemy w poprzek tej tendencji, jeżeli chodzi
o główną zasadą, którą się staramy w tej chwili kie-
rować przy aktach prawnych, żeby sprawy związane
z daną dziedziną porządkować w ramach kodeksów.
Niemniej jednak ta ustawa w dużym zakresie wiele
niedopowiedzianych rzeczy związanych z kierującym
pojazdami wyjaśnia.
Nasze zastrzeżenia co do sprawozdania komisji
dotyczą zasadniczo dużych tych restrykcji finanso-
wych dla obywateli, które ta ustawa wywołuje. Po-
woduje ona bardzo znaczący wzrost granicznych
opłat w porównaniu ze stosowanymi obecnie zarów-
no za szkolenia, jak i za egzaminy. Wygląda na to, że
w tej dziedzinie koszty, które w związku z uzyskiwa-
niem i posiadaniem prawa jazdy będzie ponosił oby-
watel, w najbliższym czasie mogą dojść nawet do
dwukrotnej wartości obecnych kosztów. To jest jedna
sprawa.
A druga sprawa jest związana ze zwielokrotnie-
niem wymagań w dziedzinie szkoleniowej z tym się
łączącej, a więc z wymuszeniem powołania szeregu
ośrodków szkoleniowych w zakresie zarówno szkole-
nia dokształcającego, jak i tzw. reedukacyjnego, któ-
re wynikają z tej ustawy. Żeby ograniczyć te czynni-
ki związane z kosztami, związane też tak naprawdę
z tym, że dużo częściej stosowane są takie środki, jak
utrata prawa jazdy, obowiązek szkoleń, co nieko-
niecznie wynika z tego, że to może powodować po-
prawę ruchu drogowego, chcemy, aby poprawki, któ-
re składamy, były w jakiś sposób skierowane bardziej
do obywateli. Chodzi o to, żeby przepisy były mniej
restrykcyjne w stosunku do tych, którzy uzyskują
prawo jazdy po raz pierwszy. W tej ustawie wprowa-
dzamy zasadę, że jest dwuletni okres próbny. Kto
w ciągu dwóch lat popełni jakiekolwiek dwa wykro-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Poseł Krzysztof Tchórzewski
czenia – nie mówimy o przestępstwach w ruchu dro-
gowym, tylko o wykroczeniach – jest jakby z urzędu
kierowany na specjalne szkolenia. Kto popełni wię-
cej wykroczeń, traci z urzędu prawo kierowania
pojazdami.
Biorąc pod uwagę sytuację na drogach i szczegól-
ne problemy z tym związane, można powiedzieć, że
obecnie najwięcej kar dotyczy właśnie parkowania,
a złe zaparkowanie jest wykroczeniem. Popełnienie
w ciągu dwóch lat dwóch takich wykroczeń często
wynika z podjęcia decyzji: zaparkuję w złym miejscu
i zapłacę związaną z tym karę za wykroczenie, ale
się nie spóźnię, co w życiu też jest niezwykle ważne.
W obecnej sytuacji, kiedy brakuje parkingów i mamy
trudności z zaparkowaniem, są to wybory, których
ludzie muszą dokonywać.
Jeżeli chodzi o ten dwuletni okres, to rzecz jest
bardzo trudna. Pozostaje pytanie, dlaczego ktoś, kto
właśnie w czasie tych pierwszych dwóch lat uzyskał
właściwe zaświadczenie lekarskie, musi być po tym
cofnięciu uprawnień czy skierowaniu na kurs reedu-
kacyjny kierowany także na ponowne badania psy-
chologiczne. Te rzeczy są tutaj wątpliwe, dlatego też
ujmujemy to w poprawkach. (Dzwonek)
Wprowadzając stosowną poprawkę, zwracamy też
uwagę, że orzeczenie psychologiczne negatywne dla
danej osoby, która je uzyskuje, musi posiadać uzasad-
nienie, dlaczego lekarz wydał takie orzeczenie, żeby
umożliwić rzeczywiste odwołanie się od tej decyzji.
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję, panie pośle.
Praca legislacyjna wymaga namysłu i rozwagi.
Regulaminowo pani poseł Wielichowska powinna
złożyć poprawki po zakończeniu swojego wystąpie-
nia, ale jeżeli ma to sprzyjać jakości pracy, to teraz
oczywiście też może.
Poseł Monika Wielichowska:
Panie marszałku, dziękuję bardzo. Proszę pozwo-
lić mi złożyć na pana ręce dwie poprawki klubu par-
lamentarnego.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Teraz o zabranie głosu proszę pana posła Zbignie-
wa Matuszczaka z Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy
Demokratycznej.
11
Poseł Zbigniew Matuszczak:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam za-
szczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania
Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie usta-
wy o kierujących pojazdami.
Omawiany projekt ustawy to zupełnie nowa, od-
rębna ustawa, która obejmuje regulację procedur
administracyjnych i działalności gospodarczej zwią-
zanej z ruchem drogowym. Dotychczas takie zagad-
nienia, jak wymagania w stosunku do osób kierują-
cych pojazdami, warunki i zasady uzyskiwania
uprawnień do prowadzenia pojazdów, zasady i tryb
szkolenia kierowców, nadzór nad szkoleniem i egza-
minowaniem kierowców, wymagania w stosunku do
osób kierujących pojazdami uprzywilejowanymi, były
regulowane w ustawie Prawo o ruchu drogowym oraz
aktach wykonawczych wydanych na jej podstawie.
Zakres wprowadzanych zmian jest przemyślany,
szeroki i obejmuje przede wszystkim następujące za-
gadnienia. Zamiast dotychczasowej karty motorowe-
rowej tworzy się nową kategorię prawa jazdy AM,
upoważniającą do kierowania motorowerem i cztero-
kołowcem lekkim. Jednocześnie limit wieku upoważ-
niający do uzyskania takiego prawa jazdy podnosi się
z 13 do 14 lat. Aby uzyskać to prawo jazdy, należy
ukończyć kurs w ośrodku szkolenia kierowców, a na-
stępnie zdać egzamin w wojewódzkim ośrodku ruchu
drogowego.
Wprowadza się dwuletni okres próbny dla mło-
dych kierowców po uzyskaniu prawa jazdy kategorii
B, w trakcie którego kierowca jest poddany dalszemu
szkoleniu i szczególnemu nadzorowi, który obejmuje:
zakaz prowadzenia przez osiem miesięcy od otrzy-
mania prawa jazdy działalności zarobkowej polega-
jącej na kierowaniu pojazdem lub pracy w charakte-
rze kierowcy, nakaz umieszczenia, obowiązujący
przez osiem miesięcy, na kierowanym samochodzie
znaku liścia klonowego, zakaz przekraczania w ta-
kim samym okresie prędkości 50 km/godz. na terenie
zabudowanym i 80 km/godz. poza terenem zabudo-
wanym, obowiązek odbycia w okresie pomiędzy
czwartym a ósmym miesiącem od otrzymania prawa
jazdy kursu dokształcającego w zakresie bezpieczeń-
stwa ruchu drogowego i praktycznego szkolenia
w zakresie zagrożeń ruchu drogowego. Okres próbny
jest przedłużony po popełnieniu przez młodego kie-
rowcę dwóch wykroczeń w ruchu drogowym, przy
czym jest on kierowany na kurs reedukacyjny, zaś po
trzecim wykroczeniu prawo jazdy ulega cofnięciu.
Dla kierowców z prawem jazdy kategorii D przewóz
osób będzie dozwolony dopiero po ukończeniu 21.
roku życia. Rozszerza się zakres badań lekarskich
i psychologicznych oraz przewiduje się odmowę wy-
dania prawa jazdy osobie uzależnionej od alkoholu
lub środków odurzających.
Wprowadza się także poprawę jakości szkolenia
kierowców poprzez podniesie poziomu kwalifikacji
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
12 Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Poseł Zbigniew Matuszczak
wymaganych od instruktorów, w tym obowiązek co-
rocznego uczestnictwa w warsztatach doskonalenia
zawodowego, zwiększenie wymagań wobec ośrodków
szkolenia kierowców, podniesienie wymagań kwali-
fikacyjnych wobec egzaminatorów.
W związku z wdrożeniem do prawa polskiego dy-
rektyw unijnych wprowadza się w projekcie następu-
jące zmiany: wprowadzenie nowego wzoru prawa
jazdy oraz obowiązku wymiany dotychczasowych
praw jazdy do 2033 r.; wprowadzenie nowych kate-
gorii praw jazdy: AM – o którym wspomniałem – na
motorower, które będzie zamiennikiem dzisiejszej
karty motorowerowej, ale także kategorii A2 – po-
średniej kategorii prawa jazdy na motocykl z silni-
kiem o mocy do 35 kW i trójkołowiec o mocy nieprze-
kraczającej 15kW. W ten sposób tworzy się trzy ka-
tegorie praw jazdy motocyklowych – od najniższej A1,
poprzez A2, do najwyższej kategorii A. Podnosi się
także wiek umożliwiający uzyskanie motocyklowego
prawa jazdy kategorii A na cięższe i szybsze motocy-
kle z 18 do 24 lat.
W zakresie nadzoru nad kierowcami wprowadzo-
no dodatkowe obostrzenia polegające na tym, że po
uzyskaniu 24 punktów karnych następuje obligato-
ryjne skierowanie na kurs reedukacyjny – zamiast,
jak dotychczas, na egzamin – i na cofnięciu prawa
jazdy, jeżeli w okresie pięciu lat od skierowania na
kurs reedukacyjny kierowca ponownie uzyska 24
punkty karne.
Ustawa w obecnym kształcie spowoduje poprawę
bezpieczeństwa ruchu drogowego poprzez podniesie-
nie kwalifikacji kierujących pojazdami i ograniczenie
negatywnych zjawisk związanych z procesem uzyski-
wania uprawnień do kierowania pojazdami, takich
jak: oszustwa, nierzetelne wykonywanie usług w za-
kresie szkolenia kierowców i korupcja, oraz przyczy-
ni się do zdyscyplinowania uczestników ruchu dro-
gowego, a tym samym do zmniejszania liczby wypad-
ków (Dzwonek) drogowych, zwłaszcza wypadków
ciężkich i powodowanych przez młodych, niedoświad-
czonych kierowców.
Mając na uwadze wszystkie wymienione względy,
Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej bę-
dzie głosował za przyjęciem omawianej ustawy. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Matuszczakowi.
O zabranie głosu proszę pana posła Józefa Rac-
kiego z Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa
Ludowego.
Poseł Józef Racki:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa
Ludowego mam zaszczyt odnieść się do projektu usta-
wy o kierujących pojazdami (druk nr 2879).
Rządowy projekt ustawy o kierujących pojazdami
powstał jako odpowiedź na program poprawy bezpie-
czeństwa ruchu drogowego mający na celu zmniej-
szenie liczby wypadków drogowych. Projekt ustawy
wdraża szereg dyrektyw Parlamentu Europejskiego
i Rady. Wprowadzenie nowych rozwiązań pozwoli na
podniesienie kwalifikacji kierowców rozpoczynąją-
cych przygodę z samochodem. Projekt wdraża nowe
rozwiązania w oparciu o doświadczenia krajów o wy-
sokim stopniu rozwoju motoryzacji.
W rozdziale 2 zdefiniowano pojęcie osób upraw-
nionych do kierowania pojazdami, kto, kiedy i jakie
prawo jazdy może otrzymać. Określono wymagalny,
minimalny wiek do kierowania pojazdem. W rozdzia-
le 3 zapisano, że prawo jazdy jest wydawane przez
starostę, na wniosek osoby zainteresowanej, za opła-
tą. W art. 17 zapisano, że kartę rowerową wydaje
nieodpłatnie, za pisemną zgodą rodzica lub opiekuna,
dyrektor szkoły lub dyrektor wojewódzkiego ośrodka
ruchu drogowego. W rozdziałach 4 i 5 zdefiniowano
pojęcie ośrodka szkolenia kierowców i inne podmioty
prowadzące szkolenia oraz określono zakres tych
szkoleń.
W art. 21 zapisano, że osoba ubiegająca się o uzy-
skanie uprawnienia do kierowania motorowerem,
pojazdem silnikowym lub do kierowania tramwajem
może rozpocząć szkolenie nie wcześniej niż 3 miesią-
ce przed osiągnięciem minimalnego wieku, wymaga-
nego od kierującego pojazdem objętym tym upraw-
nieniem. Osoba, która nie ukończyła 18 lat, może
rozpocząć szkolenie za pisemną zgodą rodzica lub
opiekuna.
W art. 28 zapisano, że działalność gospodarcza
w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierow-
ców jest działalnością regulowaną w przepisach usta-
wy o swobodzie działalności gospodarczej. Starosta
prowadzi ewidencję podmiotów prowadzących szko-
lenie i nadzór nad nimi.
W rozdziale 6 opisano sposób otrzymywania kwa-
lifikacji do prowadzenia zajęć przez instruktora
i wykładowcę.
Sprawdzenie kwalifikacji i przeprowadzenie egza-
minu państwowego opisano w art. 49. Egzamin skła-
da się z dwóch części: z części teoretycznej przepro-
wadzonej w formie testów i z części praktycznej prze-
prowadzonej przy użyciu pojazdu odpowiedniego do
uprawnienia. Warunkiem przystąpienia do praktycz-
nej części egzaminu państwowego jest uzyskanie
pozytywnego wyniku z części teoretycznej. Przebieg
praktycznej części egzaminu państwowego w zakre-
sie uprawnień prawa jazdy kategorii B jest rejestro-
wany za pomocą urządzenia technicznego służącego
do zapisu obrazu i dźwięku. Egzamin jest organizo-
wany przez wojewódzki ośrodek ruchu drogowego,
a przeprowadza go egzaminator zatrudniony przez
dyrektora wojewódzkiego ośrodka. Nadzór nad pro-
wadzeniem egzaminu oraz nad wykonaniem badań
lekarskich sprawuje marszałek województwa.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Poseł Józef Racki
W rozdziale 13: Badania psychologiczne w sposób
jednoznaczny wskazano, kto, kiedy i przez kogo bę-
dzie na takie badania kierowany.
Bardzo ważnym zapisem prawnym dla osób, któ-
re po raz pierwszy uzyskały prawo jazdy kategorii B,
jest art. 91. Zapisem tym wprowadzono okres próbny
na prowadzenie pojazdów, który trwa 2 lata, począw-
szy od dnia, w którym został tej osobie wydany ten
dokument. W przypadku kolizji z prawem przez kie-
rującego okres próbny może zostać decyzją starosty
wydłużony o kolejne 2 lata.
Zapisy art. 124 określają terminy ważności prawa
jazdy. Osoby posiadające prawo jazdy wydane do dnia
18 stycznia 2013 r. są obowiązane dokonać ich wy-
miany od dnia 19 stycznia 2028 r. do dnia 18 stycznia
2033 r.
Mając na uwadze czytelność i jednoznaczność za-
pisów ustawy, Klub Poselski Polskiego Stronnictwa
Ludowego podejmie decyzję co do głosowania po roz-
patrzeniu zgłoszonych poprawek. Dziękuję za uwagę.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Do zadania pytania zgłosiła się grupa posłów.
Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zapisać się do
zadania pytania?
Nie widzę.
Zamykam więc listę posłów zapisanych do zada-
nia pytania.
Jako pierwszego proszę o zadanie pytania pana
posła Kazimierza Gwiazdowskiego, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam 2 pytania
dotyczące zmienianej ustawy Prawo o ruchu drogo-
wym. Pierwsze z nich dotyczy art. 119 ust. 3 zmie-
nianej ustawy, z którego wynika, że wojewódzki
ośrodek ruchu drogowego przeznacza pozostałe wol-
ne środki uzyskane ze swojej działalności na działa-
nia na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogo-
wego na obszarze województwa jedynie wtedy, gdy
nie zostaną wykorzystane na cele, o których mowa
w art. 119 ust. 3 pkt 1–3.
Czy to oznacza, że ośrodek ten nie będzie mógł
wydatkować tych środków na rzecz poprawy bezpie-
czeństwa ruchu drogowego, jeżeli wcześniej wydat-
kował je np. na zakup nowych samochodów? Czy nie
lepiej byłoby dopuścić możliwość wydatkowania tych
środków, jeżeli zachodzi potrzeba poprawy bezpie-
czeństwa ruchu drogowego, bez konieczności udawa-
nia, że zostały już poniesione wszystkie wydatki, po
czym dopiero wtedy wydajemy to, co pozostało, na
poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego? Czy uży-
13
ty w art. 119 ust. 3 pkt 4 wyraz „przeznacza” ozna-
cza, że ośrodek ma obowiązek przeznaczyć wolne
środki na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego
i nie może np. lokować tych środków na lokatach ter-
minowych w bankach?
Kolejne moje pytanie dotyczy art. 17 projektu
ustawy o kierujących pojazdami. Czy tylko dyrektor
wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego może wy-
dać kartę rowerową, czy też może on upoważnić do
tego swojego zastępcę lub innego pracownika ośrod-
ka? A jeżeli tak, to na jakiej podstawie?
Podobne pytanie dotyczy czynności dyrektora wo-
jewódzkiego ośrodka ruchu drogowego przewidzia-
nych w art. 62 omawianego projektu ustawy.
Prosiłbym też o wyjaśnienie, czy użyty w art. 56
ust. 2 wyraz „zatrudniony” oznacza, że egzaminy pań-
stwowe mogą przeprowadzać wyłącznie egzaminatorzy
pozostający z wojewódzkim ośrodkiem ruchu drogowe-
go w stosunku pracy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję.
O zadanie pytania proszę panią poseł Annę So-
becką, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Anna Sobecka:
Dziękuję. Panie Marszałku!
Wysoka Izbo! W uzasadnieniu projektu ustawy
czytamy, że jej główne cele stanowią poprawa bezpie-
czeństwa ruchu drogowego poprzez podniesienie
kwalifikacji kierujących pojazdami oraz minimaliza-
cja negatywnych, związanych z procesem uzyskiwa-
nia uprawnienia do kierowania pojazdami zjawisk,
takich jak oszustwa, nierzetelne wykonywanie usług
w zakresie szkolenia kierowców czy korupcja.
Moje pytanie brzmi zatem następująco: Czy pro-
jekt ustawy zakłada wprowadzenie zmian w szkole-
niu praktycznym kierowców, które miałyby na celu
przyłożenie większej wagi do nauki na przykład me-
tod wyprowadzania samochodu z poślizgu kosztem
nauki na przykład parkowania na placu manewro-
wym? Z punktu widzenia bezpieczeństwa byłoby to
bardziej zasadne. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo, pani poseł.
O zadanie pytania proszę pana posła Bogusława
Kowalskiego, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Bogusław Kowalski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam dwa krót-
kie pytania do posła sprawozdawcy. Pierwsze z nich
dotyczy opłat. Otóż w projekcie ustawy wprowadzono
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
14 Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Poseł Bogusław Kowalski
różne stawki opłat za różne czynności: ponowne wy-
danie prawa jazdy, badania psychologiczne czy prze-
prowadzanie kursu. Kiedy śledzi się te stawki, które
określono w projekcie, odnosi się wrażenie, że są one
znacznie zawyżone w stosunku do rzeczywistych
kosztów. Tak więc nie możemy mówić jedynie o re-
kompensowaniu tych kosztów, chodzi tu też chyba
o jakiś element o charakterze fiskalnym, który musi
budzić wątpliwości, ponieważ tak naprawdę stanowi
dodatkową barierę w uzyskaniu prawa jazdy.
Moje drugie pytanie dotyczy problemu, który już
w pewnym stopniu poruszył pan poseł Gwiazdow-
ski. Mianowicie ośrodki egzaminujące przeznaczają
część przychodów na działania związane z poprawą
bezpieczeństwa ruchu drogowego. Z mojego do-
świadczenia wynika, iż definicja tego pojęcia jest
tak pojemna i ogólna, że bardzo często zdarza się,
iż te środki są wydawane na niepotrzebne, margi-
nalne rzeczy. Moje pytanie odnosi się do tego, czy
podczas prac komisji i podkomisji nad tym projek-
tem nie zastanawialiście się państwo nad tym, jak
ten problem rozwiązać, w jaki sposób tę definicję
doprecyzować, tak żebyśmy generalnie wiedzieli, na
jakie konkretne przedsięwzięcia ośrodki egzamina-
cyjne powinny kierować dochody. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję panu posłowi.
O zabranie głosu proszę pana posła Romualda
Ajchlera, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Poseł Romuald Ajchler:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do
pana posła sprawozdawcy. Otóż w swoim wystąpie-
niu, którego słuchałem bardzo wnikliwie, używał
pan często sformułowań o doświadczonym instruk-
torze i trzyletniej praktyce. Chciałbym, aby pan okre-
ślił bardziej szczegółowo, co to znaczy „doświadczony
instruktor” oraz to, czy trzyletnia praktyka skutku-
je nabyciem takiego doświadczenia, które sprawia,
że instruktora nazywa się doświadczonym, przy czym
o jaką i gdzie odbywaną praktykę może tu chodzić.
Niejednokrotnie bowiem jest tak, że aby zostać do-
świadczonym kierowcą, najpierw trzeba przejść kil-
kuletni okres próbny, jak słyszymy, a jeżeli, nie daj
Boże, w międzyczasie zdarzy się jakaś kolizja, ktoś
źle zaparkuje i okres stażu wydłuży się dwukrotnie,
to wówczas może się okazać, że z tym doświadcze-
niem bywa bardzo różnie.
Drugie pytanie kieruję do pana ministra, a także
do pana sprawozdawcy. Otóż, panie ministrze, korzy-
stając z tej okazji, chciałbym zapytać o jedno. Dotych-
czasowe przepisy o ruchu drogowym wymagają, co
jest dotkliwe szczególnie na wsi w okresie żniw, zgo-
dy starosty na przejazd maszyną. Ta ustawa też od-
nosi się w pewnym sensie do takich kwestii. Myślę tu
o kombajnie zbożowym. Zdarza się tak, że rolnik, aby
dostać się na swoje pole, musi, korzystając oczywiście
z drogi publicznej, przejechać odległość 100–200 m.
Aby odbyło się to zgodnie z przepisami ruchu drogo-
wego, taki rolnik ma obowiązek wystąpić do starosty
o pozwolenie na przejazd kombajnem. Ba, do tego
potrzebny jest jeszcze pilot, który będzie pilotował te
200 m. Mówię o tym dlatego, że już dzisiaj policja
wymaga tego typu dokumentów. W tej kwestii rolni-
cy dopiero zaczynają się zastanawiać, czy te przepisy
zmierzają w dobrym kierunku. Obawiam się – i takie
zadaję pytanie – czy ta ustawa nie zmierza w takim
kierunku, że państwo skomplikujecie uzyskanie pra-
wa jazdy poprzez stworzenie przepisów, które nieko-
niecznie muszą być stosowane.
Następna kwestia. Chciałbym zapytać, w jakim
stopniu, o ile procent, podrożeje prawo jazdy. Szcze-
gólnie jest to istotne dla młodych ludzi, tych, którzy
siedzą dzisiaj na sali i przysłuchują się tej debacie.
Chcieliby wiedzieć, o ile więcej będą musieli zapłacić
za prawo jazdy, kiedy spełnią oczekiwania wynikają-
ce z tej ustawy.
Ostatnia sprawa dotyczy wycieczek, których ce-
lem jest uzyskanie prawa jazdy. Dzisiaj modne są na
przykład wycieczki do Czech po to, żeby w łatwiejszy
sposób niż w Polsce uzyskać prawo jazdy. Czy ta
ustawa, wskutek zaostrzania przepisów, nie będzie
symptomem organizowania wycieczek po prawo jaz-
dy? O tych sprawach często pisze się w prasie. Dzię-
kuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Jako że padło wiele pytań, jak również zostało
poruszonych wiele kwestii, uprzejmie proszę o odnie-
sienie się do nich sekretarza stanu w Ministerstwie
Infrastruktury pana ministra Tadeusza Jarmuzie-
wicza.
Panie ministrze, uprzejmie proszę.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz:
Bardzo dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka uwag na-
tury systemowej. Pragnę przypomnieć państwu, że
niewiele brakowało, aby tę ustawę, w niemalże iden-
tycznym brzmieniu, zatwierdził Sejm poprzedniej
kadencji. Ten projekt jest powtórzeniem pomysłu le-
gislacyjnego z poprzedniej kadencji, dlatego że, pro-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz
szę zauważyć, bezpieczeństwo na drodze nie jest
domeną polityczną. Z całą pewnością wszyscy jedna-
kowo troszczymy się o to, żeby mniej ludzi ginęło na
drogach, a szczególnie o to, żeby młodzi ludzie byli
bezpieczni na drogach.
Pan poseł Tchórzewski zapytał o kwestię podzia-
łu ustawy na części. Powtarzam, to jest świadomy
pomysł, nie chcę być w tym wypadku złośliwy, który
jest powieleniem pomysłu poprzedniej ekipy rządzą-
cej, a mianowicie polegający na tym, żeby całość pro-
blematyki związanej z poruszaniem się po drogach
podzielić na trzy części: akty prawne dotyczące kie-
rowców, ich szkolenia, egzaminowania, karania itd.,
czyli ustawę o kierujących pojazdami, ustawę o do-
puszczeniu pojazdów do ruchu, która zostanie rozpa-
trzona na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów,
już jest gotowa, która mówi o tym, jak należałoby
opisać, sparametryzować samochód, jak go badać
przed dopuszczeniem do ruchu, jakie powinien speł-
niać parametry, jak należy zorganizować stacje kon-
troli pojazdów i nadzór nad nimi, to wszystko jest
w ustawie o kierujących pojazdami, i wreszcie to, co
pozostaje: zasady poruszania się po drogach, czyli
przepisy ruchu drogowego stricte, którą stroną jeź-
dzimy, kiedy obowiązuje zakaz wjazdu, ograniczenie
prędkości, wszystko to, co dotyczy bezpieczeństwa
poruszania się po drogach, będzie się składało na
ostateczny kodeks ruchu drogowego, który, jak pań-
stwo wiecie, obejmuje wszystko, przepisy dotyczące
kierowców, pojazdów, zasad poruszania się po dro-
gach. Tak rozumiemy porządek. Można to zrobić tak,
jak jest dzisiaj, natomiast ze względu na transparent-
ność sytuacji będziemy mieli trzy oddzielne ustawy
monotematyczne, a każda z ustaw będzie dotyczyła
oddzielnej grupy problemów.
Niektórzy z państwa, m.in. poseł Ajchler, poseł
Tchórzewski, kontynuują temat, który wdał się chy-
ba gdzieś w mediach, nie wiem, w którym momencie,
dotyczący podwyższenia kosztów szkolenia kierow-
ców. Dzisiaj koszt egzaminu na prawo jazdy kategorii
B – jeśli pomylę się o parę złotych, to proszę mi wy-
baczyć – wynosi około 150 zł, koszt wydania prawa
jazdy przez starostę wynosi około 80 zł. Koszty egza-
minów nie były zmieniane od 6 lat, w tym roku zo-
stała uwzględniona inflacja. Bodajże od 2006 r. wy-
danie prawa jazdy przez starostę kosztuje 80 zł. Ta
kwota została podwyższona tylko o wartość wynika-
jącą z inflacji. W ustawie nie mówi się o jakiejkolwiek
zwyżce cen, w związku z tym jeśli chodzi o pytanie,
szczególnie pana posła Ajchlera, zadawane też przez
młodych ludzi, o ile wzrosną koszty egzaminu, to nie
ma takiego tematu, w ustawie nie porusza się w ogó-
le kwestii cen.
Jeżeli chodzi o szkolenie kierowców, tutaj mamy
rynek, państwo upoważniło podmioty prywatne do
tego, aby szkoliły. Jak cię dobrze nauczą, to szybko
zdasz, a jak źle – to nie zdasz. W związku z tym jest
15
swego rodzaju konkurencja i tym, którzy rozpoczy-
nają kurs, radzę, żeby zwrócili uwagę na reputację
szkoły, która szkoli kandydatów na kierowców.
Zanotowałem uwagi pana posła Tchórzewskiego
– pan poseł mówił o restrykcjach, szczególnie doty-
czących młodych. Rzeczywiście, jest taki pomysł, aby
w ciągu dwóch lat, jeżeli popełni dwa wykroczenia
drogowe, młody kierowca był poddany reedukacji.
Rozmawiamy w szczególnym momencie, nie chcę sza-
fować liczbami, bo niezręczne mówić o śmierci na
drogach przez pryzmat liczb, natomiast proszę za-
uważyć, że w 2008 r. było 5400 zabitych, w 2009 r.
– 4500, czyli mamy spadek o 20%. Każda metoda,
która powoduje, że będzie mniej zabitych na drogach,
jest dobra. Najmłodsi kierowcy to jest grupa najwyż-
szego ryzyka, jeżeli chodzi o powodowanie wypadków
i bycie ofiarami wypadków. W związku z tym, chcąc
zdyscyplinować młodych kierowców, taki mamy po-
mysł. Jeżeli państwo podczas posiedzenia komisji
czy już w Senacie uznacie, że to za daleko idzie, to
jesteśmy otwarci na poprawki. To jest propozycja
rządowa, ja się jej nie wstydzę, tak sobie wyobraża-
my chronienie ludzi, szczególnie młodych, na pol-
skich drogach.
Pan poseł Gwiazdowski pytał o politykę WORD-ów
w dwóch aspektach, chodzi o środki na bezpieczeń-
stwo ruchu drogowego. W rzeczy samej jest tak, że
szef WORD-u najpierw decyduje o tym, jakie mają
być wydatki na funkcjonowanie WORD-u, a pozosta-
łe środki przeznacza na bezpieczeństwo. Proszę za-
uważyć, że budżet WORD jest akceptowany przez
marszałka, to jest zwierzchnik, czyli tak naprawdę
to nie do WORD-ów pytanie, a do samych marszał-
ków, na ile są świadomi, ile środków przeznaczyć na
bezpieczeństwo ruchu drogowego, a ile na doposaże-
nie WORD-ów.
Jak państwo wiecie, mamy za sobą dość trudny
okres w WORD-ach, może nad nimi teraz się pochy-
lę. Jeszcze parę miesięcy temu wojewódzkie ośrodki
ruchu drogowego miały wielki problem, myślę o gi-
gantycznych kolejkach. W związku z tym, że dzisiaj
możemy mówić o mierzalnym, dającym się ująć w licz-
bach, niżu demograficznym, to te kolejki się zmniej-
szyły do tego stopnia, że marszałek będzie miał re-
zerwę na bezpieczeństwo ruchu drogowego, z roku
na rok większą. Można tego oczekiwać, bo zarówno
sprzętu, jak i pracowników w WORD-ach będzie po-
trzebował prawdopodobnie z każdym rokiem mniej,
w związku z tym ten problem rozwiązuje się sam,
populacyjnie.
Pan poseł Gwiazdowski pytał o upoważnienie pra-
cownika do wydawania kart rowerowych czy innych
dokumentów. Oczywiście, że tak, bo doprowadziłoby
to do kompletnego paraliżu organizacyjnego, gdyby
dyrektor WORD-u miał osobiście wydawać każdy
dokument. Tego typu sytuacji mamy mnóstwo. Weź-
my na przykład starostę, który teoretycznie wydaje
prawa jazdy, natomiast czyni odpowiedzialnym za to
pracownika. Trudno sobie wyobrazić, żeby szef jed-
nostki wykonywał dziesiątki czy wręcz setki takich
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
16 Projekt ustawy o kierujących pojazdami
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz
czynności osobiście, podpisywał to sam. Dla uspraw-
nienia funkcjonowania urzędu konieczne jest podej-
mowanie tego typu decyzji.
Pani poseł Sobecka mówiła o tym, żeby bardziej
się nastawić na ćwiczenie poślizgów, a nie na par-
kowanie. Pewnie ważne jest jedno i drugie, szcze-
gólnie w wypadku młodych kierowców. Proszę za-
uważyć, że projekt zawiera zapisy, których wcześniej
nie było, mianowicie między czwartym a ósmym
miesiącem posiadania prawa jazdy niezbędne jest
odbycie przez młodych kierowców godzinnej reedu-
kacji, tak więc młody kierowca będzie miał do czy-
nienia z tego typu problematyką. Na początek tyle,
zobaczymy, jak to będzie się sprawdzało w życiu.
Powiadam, jest to nowość, nie było tego w istnieją-
cym systemie prawnym.
Pan poseł Ajchler pytał o szczególne sytuacje
związane z maszynami drogowymi. Problematyka
ta, również gotowa do przesłania Radzie Ministrów,
zawarta jest w ustawie o przewozie ładunków nienor-
matywnych. Mamy gotowy projekt ustawy, który
ujmuje to całościowo. Rzeczywiście to było porozrzu-
cane po różnych ustawach, kompetencyjnie nie dość
jasne i uciążliwe, powiedzmy sobie szczerze, szczegól-
nie dla polskiego transportu. Te problemy w całości
rozwiążemy w projekcie ustawy o przewozie ładun-
ków ponadnormatywnych, który lada chwila będzie
w parlamencie. Wtedy będzie stosowny moment, aby
tę sprawę przedyskutować. Bardzo dziękuję, panie
marszałku. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo, panie ministrze.
O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji
pana posła Jacka Krupę.
Poseł Jacek Krupa:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan minister
w dużej mierze odpowiedział na większość zadanych
pytań, które były również skierowane do mnie, ale
pozwólcie państwo na dwie odpowiedzi.
Pan poseł Kowalski mówił o opłatach zawyżonych
w stosunku do kosztów. W przypadku tej problema-
tyki możemy mówić o dwóch rodzajach opłat. Są to
opłaty administracyjne, czyli te, które wnosimy za
wydanie jakiegoś dokumentu, a także koszty, które
ponoszą kierowcy, a które związane są ze szkolenia-
mi: tym podstawowym na kursie prawa jazdy oraz
tymi, które są prowadzone w tej chwili dodatkowo,
czyli po tych czterech miesiącach, chodzi tu o dodat-
kowe, obowiązkowe szkolenie teoretyczne i praktycz-
ne w zakresie zagrożeń ruchu drogowego. Rzeczywi-
ście pojawi się tutaj ten koszt. To, jaki on będzie
wysoki, w dużej mierze będzie weryfikował rynek.
Natomiast przypomnę, że zdecydowaliśmy się gene-
ralnie w Polsce na walkę o bezpieczeństwo ruchu
drogowego. Ponad 5 tys. osób rocznie zabitych na
drogach w poprzednich latach, a w 2009 r. po raz
pierwszy poniżej 5 tys., zobowiązuje nas jednak do
zdecydowanej próby podniesienia jakości szkolenia.
Dzisiaj koleżanka posłanka, już nie będę wymieniał
jej z imienia, kiedy mówiłem, o czym będziemy roz-
mawiać, powiedziała: Wyobraź sobie, że mój syn do-
kładnie w tamtym tygodniu, po dwóch latach od
uzyskania prawa jazdy, rozbił mi samochód na mo-
krej drodze. Ta świadomość jest bardzo niska, jeśli
chodzi o zachowanie samochodów na drodze, między
innymi o przyczepność. Tego nie uczy się na tym
kursie podstawowym, gdzie kierowcy zdobywają
podstawowe umiejętności. Po tych paru miesiącach
jazdy rzeczywiście pojawi się więc dodatkowy koszt
– zobaczymy, jak wysoki – związany ze zdobyciem
tych dodatkowych kwalifikacji, a może doświadcze-
nia i wiedzy.
Pan minister mówił na temat nadwyżki środków
w WORD-ach, ale chciałbym dodać jedno. Pojawiło
się również tutaj w projekcie nowe zadanie. Ono nie
jest obligatoryjne, ale fakultatywne. Otóż dyrektor
szkoły może nawiązać kontakt czy podpisać umowę
z WORD-em i na koszt tego WORD-u, z jego środków
mogą być prowadzone między innymi szkolenia,
przygotowanie uczniów czy przeprowadzenie egza-
minów na kartę rowerową. Te środki mogą być prze-
znaczone między innymi na tego typu działalność,
a poza tym są ujęte po stronie wydatkowej, jak rów-
nież w planie finansowym nadzorowanym przez mar-
szałka.
Jeśli chodzi o pytanie pana posła Ajchlera, co to
znaczy: doświadczony instruktor, jak to należałoby
rozumieć, rozumiem to w następujący sposób, zresz-
tą nie tylko ja, bo na ten temat było bardzo dużo
dyskusji na posiedzeniach podkomisji i komisji. W ogó-
le w przypadku każdego tematu związanego z tym
projektem dyskusje były wielogodzinne i wielokrotnie
wracały na poszczególnych posiedzeniach komisji te
same kwestie, ciągłe pytania i próby rozwiązania
tego. Jeżeli mówimy w tym projekcie ustawy o do-
świadczeniu, to podam przykład. Tutaj w moim wy-
stąpieniu chodzi między innymi o takie rozwiązanie.
Jeżeli ktoś chce być instruktorem nauki jazdy w przy-
padku kategorii D, to oczywiście może zdobyć takie
kwalifikacje, czyli musi mieć odpowiednią kategorię
prawa jazdy – D, plus odpowiednie przeszkolenie.
Natomiast mówimy tak: Doświadczony będziesz
wtedy, jeżeli najpierw przez co najmniej 3 lata, ma-
jąc takie uprawnienia, będziesz szkolił kierowców
kategorii B i dopiero potem możesz szkolić kierow-
ców autobusów, nie od razu. Na tym polega ta zmia-
na. Tak więc oczywiście słowo „doświadczenie” jest
słowem miękkim, nie ostrym, natomiast tu jest ten
wymóg: jeśli chcesz być instruktorem szkolącym
kierowców pojazdów ciężarowych i autobusów, mu-
sisz mieć za sobą co najmniej 3-lata szkolenia kie-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Jacek Krupa
rowców kategorii B, więc jakieś doświadczenie jest
tu wymagane, przynajmniej od strony formalnej ten
wymóg musi być spełniony. Bardzo dziękuję, panie
marszałku. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Zamykam dyskusję.
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
do przedłożonego projektu ustawy zgłoszono popraw-
ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował projekt
do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia
sprawozdania.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. po-
rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra-
struktury o rządowym projekcie ustawy o pu-
blicznym transporcie zbiorowym (druki nr 2916
i 3545).
Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana
posła Czesława Mroczka, który niecierpliwi się, kiedy
będzie mógł przedstawić państwu stanowisko komisji.
Uprzejmie proszę, panie pośle.
Poseł Sprawozdawca
Czesław Mroczek:
Panie marszałku, czekałem cierpliwie i z przyjem-
nością przedstawię sprawozdanie.
Panie Ministrze! Panie Dyrektorze! Panie i Pa-
nowie Posłowie! Rządowy projekt ustawy o publicz-
nym transporcie zbiorowym to długo oczekiwana
i przygotowywana w Ministerstwie Infrastruktury
regulacja prawna odnosząca się do wielu gałęzi trans-
portu w Polsce. Tak jak powiedziałem, była ona po-
przedzona długimi analizami i dyskusjami, które
były prowadzone nie tylko w Polsce. Przez kilka
ostatnich lat w ramach struktur Unii Europejskiej
trwała dyskusja na temat transportu jako szczegól-
nie ważnej z punktu widzenia życia społecznego ga-
łęzi gospodarki. Kilkakrotnie formułowano na forum
Unii postulaty dotyczące kierunków rozwoju trans-
portu publicznego. Przede wszystkim wskazywano
na konieczność zmiany struktury transportu poprzez
wzmocnienie transportu kolejowego, uważanego za
bardziej sprzyjający ochronie środowiska oraz ko-
rzystniejszy ze względów społecznych. Chodzi o mniej-
szą wypadkowość. Duży nacisk kładziono też na li-
kwidację tłoku na drogach, co stanowi wyraz dba-
łości zarówno o środowisko naturalne, jak i o zdro-
wie publiczne. W ograniczaniu transportu, w szcze-
gólności osobistego, dostrzegano szansę na większe
zrównoważenie transportu. Zresztą pojęcie „zrów-
noważony transport” jest głównym motywem, jeśli
17
chodzi o regulacje europejskie, które w tym zakresie
przyjęto.
Po tych wszystkich dyskusjach, przygotowaniu
projektów, materiałów wstępnych, wreszcie w 2007 r.
zakończono prace nad rozporządzeniem nr 1370 Par-
lamentu Europejskiego i Rady dotyczącym usług
publicznych w zakresie kolejowego i drogowego trans-
portu pasażerskiego. W rozporządzeniu tym wymie-
niono instrumenty, które będą mogły być stosowa-
ne w ramach prawa europejskiego przez władze
krajowe w celu realizacji wybranych przez nie sys-
temów funkcjonowania transportu publicznego.
Natomiast nie ustanowiono instytucjonalnych
struktur zarządzania transportem publicznym ani
nie narzucono jednolitego europejskiego mechani-
zmu, jaki miałby być stosowany we wszystkich
państwach członkowskich.
Omawiany projekt ustawy jest uszczegółowieniem
regulacji zawartych w wymienionym rozporządzeniu
i wraz z nim ma stanowić ramy prawne dotyczące
wykonywania usług z zakresu transportu publiczne-
go w Polsce.
Proszę państwa, tak jak mówiłem, jest to komplek-
sowy projekt ustawy, a jest on kompleksowy również
przez to, że odnosi się do wielu dziedzin transportu.
Ustawa ta określa zasady organizacji i funkcjonowa-
nia regularnego przewozu osób wykonywanego w ra-
mach publicznego transportu zbiorowego realizowa-
nego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz
w strefie transgranicznej. Chodzi o transport drogowy,
kolejowy, inny szynowy, linowy, linowo- terenowy,
morski oraz żeglugę śródlądową.
Projekt tej ustawy był długo przygotowywany,
oczekiwany przez wszystkie podmioty zainteresowa-
ne kwestiami związanymi z transportem, zajmujące
się wykonywaniem czy organizowaniem transportu,
czyli zarówno przez przewoźników, jak i jednostki
samorządu terytorialnego czy Ministerstwo Infra-
struktury. Był on szeroko konsultowany. Jego kom-
pleksowość – dzięki zawartym w nim regulacjom –
polega na możliwości zbudowania pewnego systemu,
hierarchii.
Projekt ustawy wprowadza pojęcia organizatora
transportu i operatora. Jeżeli chodzi o organizatora
publicznego transportu zbiorowego, to właściwymi
organami, w zależności od obszaru działania lub za-
sięgu przewozów, są: gmina, związek międzygminny,
powiat, województwo, związek powiatów, wojewódz-
two oraz minister właściwy do spraw transportu.
Osią czy głównym narzędziem organizacji pu-
blicznego transportu zbiorowego będzie plan trans-
portowy. Plany transportowe mogą być przygotowy-
wane przez wszystkich organizatorów. W projekcie
ustawy wprowadzono zasadę, że obowiązek opraco-
wywania planów transportowych spoczywa na gmi-
nach mających powyżej 50 tys. mieszkańców, powia-
tach zamieszkałych przez co najmniej 80 tys. osób,
a także na województwach i ministrze.
Istnieje pewna hierarchiczność tych planów trans-
portowych, o których mówiłem. Mianowicie w planie
transportowym, który opracowuje powiat, muszą być
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
18 Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Sprawozdawca Czesław Mroczek
uwzględnione rozwiązania czy rozstrzygnięcia za-
warte w wojewódzkim planie transportowym. Dzięki
temu będziemy mogli tworzyć system. Linie komuni-
kacyjne w danym powiecie będą uwzględniały woje-
wódzki publiczny system transportowy, będą nawią-
zywały do linii komunikacyjnych w województwie.
W ten sposób zaczynając od planu wojewódzkiego,
zejdziemy na etap gminny, stworzymy system, sieć
komunikacji publicznej w Polsce.
Jeżeli chodzi o zasady dokonywania transportu,
w art. 5 projektu ustawy, powielając rozstrzygnięcia
europejskie, przyjęto, że publiczny transport zbioro-
wy odbywa się na zasadach konkurencji regulowanej
i może odbywać się na podstawie umowy o świadcze-
nie usług w zakresie publicznego transportu zbioro-
wego oraz na podstawie potwierdzenia zgłoszenia
przewozu, a jeśli chodzi o transport kolejowy – na
podstawie decyzji o przyznaniu otwartego dostępu.
W obszarze czysto konkurencyjnym będziemy więc
mieli do czynienia z grą rynkową. W tym obszarze
organizator będzie mógł zawrzeć umowę z każdym
przewoźnikiem posiadającym potwierdzenie zgłosze-
nia przewozu, z którego wynika, czy przewoźnik do-
konujący zgłoszenia może prowadzić działalność
transportową.
W zakresie publicznego transportu zbiorowego
określonego w planach transportowych będą mogły
być zawierane umowy o świadczenie usług w zakresie
publicznego transportu zbiorowego. Jest to rynek
regulowany. W zakresie tej regulacji rynku mogą być
zawierane umowy o świadczenie usług w zakresie
publicznego transportu zbiorowego. W niektórych
ściśle określonych w projekcie ustawy sytuacjach or-
ganizator będzie mógł zawrzeć umowę bezpośrednio
z przewoźnikiem.
W czasie prac podkomisji, jak również komisji
bardzo poważne wątpliwości budził zapis regulacji,
który znalazł się w projekcie rządowym, mianowicie
o niedupuszczalności prawa wyłącznego. Projekt rzą-
dowy wprowadzał zakaz prawa wyłącznego, nato-
miast w trakcie prac podkomisji posłowie uznali, że
prawo wyłączne, które jest dopuszczone przepisami
Unii Europejskiej, jest jednym z elementów pojęcia
rynku regulowanego, który ma zmierzać do zapew-
nienia stabilności transportu publicznego. Zdecydo-
waliśmy się na to, by nie ograniczać tej regulacji
europejskiej i postanowiliśmy usunąć z projektu
ustawy zakaz stosowania prawa wyłącznego.
Dosyć duże kontrowersje w pracy zarówno podko-
misji, jak i Komisji Infrastruktury budziła kwestia
określenia racjonalnego zysku, który przysługuje
w określonych sytuacjach przewoźnikom. To pojęcie
nie było zdefiniowane. Strona społeczna wskazywała
na to, że tak naprawdę będziemy mieli olbrzymie
trudności z jego określeniem, z wykonaniem tej re-
gulacji prawnej. I tak w wielu miejscach czy w wielu
województwach w zależności, najkrócej mówiąc, od
organizatora będziemy mieli różne interpretacje i róż-
ne zasady stosowania, ustalania tego pojęcia. Zdecy-
dowaliśmy się zatem jako komisja na wprowadzenie
delegacji dla ministra finansów w uzgodnieniu z mi-
nistrem infrastruktury do określenia w rozporządze-
niu sposobu ustalania racjonalnego zysku.
Proszę państwa, nad tym projektem rządowym
prace trwały w ministerstwie kilka lat, kilka miesię-
cy trwały nad nim prace w podkomisji i w Komisji
Infrastruktury. Dzisiaj w imieniu komisji przedkła-
dam państwu sprawozdanie dotyczące rządowego
projektu ustawy o publicznym transporcie zbioro-
wym w przekonaniu, że to jest regulacja, która upo-
rządkuje czy stworzy system transportu publicznego
w Polsce. Zwracam się do państwa, do Wysokiej Izby,
z prośbą o przyjęcie tego projektu ustawy. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Otwieram dyskusję.
W wystąpieniach w imieniu klubów głos zabierać
będą posłowie, a jako pierwszy będzie pan poseł An-
drzej Kania, przedstawiciel Klubu Parlamentarnego
Platforma Obywatelska.
Poseł Andrzej Kania:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Panie Ministrze, wraz z ca-
łym zespołem, który naprawdę włożył w to wiele
pracy! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klu-
bu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przed-
stawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o pu-
blicznym transporcie zbiorowym, zawartego w dru-
kach nr 2916 i 3545.
Rządowy projekt ustawy wychodzi naprzeciw
potrzebom i oczekiwaniom społecznym w zakresie
transportu zbiorowego i jednocześnie ma na celu
zasadniczą zmianę dotychczasowego sposobu funk-
cjonowania i organizowania przewozów w zbioro-
wym transporcie publicznym. Według zawartych
w projekcie ustawy zasad transport publiczny pole-
gać będzie na wprowadzeniu regularnego przewozu
osób, który wykonywany będzie w ramach publicz-
nego transportu zbiorowego opartego głównie na
zasadach rynkowych. Zgodnie z założeniami ustawy
podstawowymi miernikami oceny konkurencyjności
transportu publicznego będą: czas pracy, koszt prze-
jazdu i jakość usługi przewozowej. Dzięki temu czas
podróży będzie można regulować poprzez odpowied-
nią organizację ruchu, preferującą pojazdy wykonu-
jące przewóz o charakterze użyteczności publicznej,
a także przez integrację różnych systemów trans-
portu. Konkurencyjne koszty przejazdu osiągnięte
zostaną za pomocą stosowania odpowiednich cen
i taryf usług przewozowych, zaś koszty eksploata-
cyjne można będzie współfinansować ze środków
publicznych.
Bardzo ważnym elementem procedowanej ustawy
jest zagwarantowanie lokalnym społecznościom oraz
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Andrzej Kania
zainteresowanym podmiotom udziału w etapie opra-
cowywania projektu planu transportowego. W usta-
wie przewidziano obowiązek organizatora do ogło-
szenia w miejscowej prasie oraz w sposób zwyczajowo
przyjęty informacji o możliwości składania opinii
dotyczących tego projektu, ze wskazaniem miejsca
wyłożenia projektu oraz formy, miejsca i terminu
składania takich opinii.
Nowa ustawa będzie miała wpływ na rynek pracy
przez zmianę zasad dostępu do wykonywania usług
przewozowych, zwłaszcza w transporcie drogowym.
W myśl tych zasad przewoźnik będzie miał zapew-
nioną rentowność usług oraz pewność ich wykony-
wania przez okres ustalony w zawartej umowie. Ta-
kie warunki pozwolą przewoźnikom na stabilizację
zatrudnienia, czego nie gwarantuje obecnie funkcjo-
nujący system.
Ponadto projekt ustawy zapewnia pozytywny
wpływ na rozwój regionalny przez wprowadzenie
obowiązku opracowania planu rozwoju transportu
publicznego. Wprowadzenie usług użyteczności pu-
blicznej w przewozach osób w transporcie drogowym
może zwiększyć mobilność mieszkańców w regio-
nach. Projekt ustawy daje możliwości znacznego pod-
niesienia poziomu jakości oferty przewozowej, co
powinno skutkować zwiększeniem liczby osób korzy-
stających ze zbiorowego transportu publicznego,
w tym osób, które zrezygnują z podróży własnym
samochodem osobowym na rzecz tego transportu.
Efektem takich zmian może być zmniejszenie pozio-
mu emisji zanieczyszczeń do środowiska, hałasu,
zmniejszenie zatłoczenia dróg, poprawa bezpieczeń-
stwa ruchu drogowego, a także zmniejszenie liczby
ofiar wypadków, co może być najbardziej znaczące.
Procedowany projekt ustawy był bardzo szeroko
konsultowany i, tak jak wspomniał sprawozdawca
komisji pan poseł Czesław Mroczek, rzeczywiście
wiele środowisk mogło wyrazić swoją opinię w tej
materii.
Dlatego też informuję Wysoką Izbę, że Klub Par-
lamentarny Platformy Obywatelskiej głosować bę-
dzie za przyjęciem projektu ustawy o publicznym
transporcie zbiorowym. Jednocześnie w imieniu Klu-
bu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej skła-
dam 22 poprawki redakcyjno-legislacyjne – podkre-
ślam, redakcyjno-legislacyjne – do tego projektu
ustawy, które nie wnoszą niczego istotnego, a jedynie
uściślają zapisy procedowanej ustawy. Dziękuję bar-
dzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję uprzejmie.
O zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentar-
nego Prawo i Sprawiedliwość proszę pana posła Bo-
gusława Kowalskiego.
Uprzejmie proszę, panie pośle. (Dzwonek)
19
Poseł Bogusław Kowalski:
Panie marszałku, rozumiem, że czas mi się jesz-
cze nie skończył, tak?
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Nie, dopiero się zaczął…
Poseł Bogusław Kowalski:
Dopiero się zaczął.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
…i uprzejmie proszę z niego korzystać.
Poseł Bogusław Kowalski:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Chciałbym wyrazić satysfakcję, że ten projekt
ustawy przybrał taki kształt, że jest już na końco-
wym etapie prac. Rzeczywiście jest to ustawa bardzo
istotna, oczekiwana przez rynek transportowy, jest
to, co bardzo ważne, ustawa pokazująca, że w trans-
porcie publicznym najważniejszy jest pasażer, że
transport publiczny jest dla pasażera, który chce
mieć odpowiedni standard usługi, i jest mu obojętne,
kto na ten cały system transportowy się składa. Waż-
ne jest, aby jakość transportu, aby możliwość prze-
mieszczania się z jednego miejsca w drugie przy wy-
korzystaniu różnych form technicznych, różnych
pojazdów transportowych, była zgodna ze standar-
dami państwa europejskiego XXI w., członka Unii
Europejskiej.
Moi przedmówcy dość obszernie omówili charak-
ter tej ustawy, ja chciałbym zwrócić uwagę tylko na
kilka bardzo istotnych elementów. Główną zaletą
ustawy jest to, że tworzy jeden spójny system trans-
portowy, czyli to, na co pasażerowie od dawna ocze-
kiwali, i reguluje obszar rynku, który stanowi styk
działalności publicznej, ingerencji państwa w celu
zapewnienia odpowiedniej sieci transportowej, odpo-
wiednich powiązań komunikacyjnych i funkcjonowa-
nia rynku. Ten styk był ciągle obszarem pewnego
chaosu, bałaganu, który generował, po pierwsze, złą
jakość, a po drugie, marnotrawstwo środków publicz-
nych. Zbudowanie systemu poprzez wprowadzenie
obowiązku ustalania czy uchwalania planów trans-
portowych przez ministra i poszczególne jednostki
samorządu terytorialnego gwarantuje – a będą to
plany transportowe, które mają status aktu prawa
miejscowego – że ten system będzie uporządkowany,
przejrzysty i że wreszcie będziemy mieli dokumenty
operacyjne w stosunku do pewnych wizji funkcjono-
wania transportu. To jest jego bardzo duża zaleta.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
20 Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Bogusław Kowalski
W pracach podkomisji dyskutowaliśmy o tym, na
jakim poziomie określić obowiązek ustalania planów
transportowych, a w jakim zakresie pozostawić do-
wolność. Jak wiadomo, plan transportowy wymaga
pewnych nakładów, pewnych kosztów, stąd wprowa-
dzono pułap 50 tys. dla gmin, a więc gminy poniżej
50 tys. mieszkańców nie muszą takiego planu uchwa-
lać, i odpowiednio 80 tys. dla powiatów. Wydaje się,
że ten pułap jest jednak za wysoki. Podam przykład
Trójmiasta – Gdańsk i Gdynia będą musiały stwo-
rzyć plan transportowy, a już Sopot takiego planu
transportowego nie będzie musiał ustalać. A więc
istnieje niebezpieczeństwo, że określając tak wysoko
pułap dotyczący tego obowiązku, sami będziemy
działać przeciwko efektywności tego systemu, two-
rząc w nim znaczne „dziury”, że tak powiem, powsta-
jące na skutek tego, że nie wszystkie jednostki będą
taki plan tworzyły. Stąd zgłaszam propozycję, w prze-
ciwieństwie do mojego kolegi z Platformy tylko jedną,
co do właśnie obniżenia tego pułapu, tak aby obowią-
zek dotyczył gmin od 25 tys. i powiatów od 50 tys.
Dlaczego 25 tys.? Miasta powiatowe z reguły wokół
tego oscylują, więc wydaje się, że to jest taki mini-
malny poziom – przy tych parametrach transport
publiczny jest na tyle zaawansowany, że plan trans-
portowy powinien powstać.
I jeszcze dwie uwagi. Pierwsza z nich dotyczy
kwestii praw wyłącznych. Tutaj rzeczywiście zaha-
czaliśmy o konstytucyjne prawa, kwestię ogranicza-
nia konkurencji i tu spotykaliśmy się z krytyką. Ta
krytyka jest nieuzasadniona. Otóż zgodnie z dorob-
kiem prawodawczym Unii Europejskiej tam, gdzie
mamy do czynienia z wydawaniem pieniędzy pu-
blicznych na dofinansowywanie przewozów, pań-
stwo ma również prawo ograniczyć konkurencję,
która tylko będzie zmuszała do ponoszenia coraz
większych nakładów lub powodowała brak efektyw-
ności nakładów publicznych. Tak że prawa wyłącz-
ne, wydaje się, dopełniają cały system. Gdyby ich
nie było, powstałaby kolejna dziura w funkcjonowa-
niu tego mechanizmu.
I druga, ostatnia uwaga – kwestia definicji roz-
sądnego zysku. Wprowadzenie (Dzwonek) tej definicji
w ustawie było konieczne z dwóch powodów. Po pierw-
sze, brak tego zapisu, który funkcjonuje w dyrekty-
wie unijnej, i tak dawałby przewoźnikom prawo do
zgłaszania roszczeń w oparciu o ten zapis dyrektywy
unijnej właśnie dotyczących rozsądnego zysku. Brak
sprecyzowania, co to oznacza w polskim systemie,
dawałby daleko idącą swobodę interpretacyjną i też
tworzyłby pewien chaos. Po drugie, jest to kwestia
pewnego woluntaryzmu w podejmowaniu decyzji.
Jeżeli będzie to ustalane przez ministra finansów,
tak jak proponujemy, nie będzie takiego problemu, że
w jednej gminie rozsądny zysk jest ustalany na po-
ziomie 20%, w innej 2%, a w trzeciej 5%. W jakimś
stopniu to doregulowanie rynku, o którym mówiłem,
poprzez ten zapis zostanie dopełnione.
Składam tę poprawkę, a jednocześnie chcę oświad-
czyć, że klub Prawa i Sprawiedliwości poprze ten
projekt ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję, panie pośle.
O zabranie głosu w imieniu Klubu Poselskiego
Sojusz Lewicy Demokratycznej proszę pana posła
Wiesława Szczepańskiego.
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demo-
kratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko
naszego klubu odnośnie do rządowego projektu usta-
wy o publicznym transporcie zbiorowym, zawartego
w drukach nr 2916 i 3545.
Projekt zakłada, że samorządy i minister infra-
struktury będą zajmowali się organizowaniem nie-
zbędnego z punktu widzenia interesu społecznego
przewozu osób. Pozostałe przewozy mają wykony-
wać na zasadach rynkowych przewoźnicy komercyj-
ni. Organizator przewozów będzie planował rozwój
transportu i organizował sieć komunikacyjną. Bę-
dzie mógł zlecić świadczenie publicznego transportu
zbiorowego samorządowemu zakładowi budżetowe-
mu lub prywatnemu przedsiębiorcy. Organizatorzy
przewozów, czyli resort infrastruktury lub woje-
wództwa, w opracowanych planach transportowych
określaliby, jakie jest zapotrzebowanie społeczne na
przewozy i które połączenia mają być dotowane
z kasy państwowej. Na tej podstawie miałyby być
organizowane przetargi na wykonywanie dotowa-
nych połączeń. Te przepisy miały uniemożliwić wy-
stępowanie sytuacji, którą mamy obecnie, a więc
bezpośrednie konkurowanie pomiędzy pociągami
TLK uruchamianymi przez PKP InterCity a pocią-
gami InterRegio uruchamianymi przez Przewozy
Regionalne, co powoduje wielomilionowe straty u obu
przewoźników.
W trakcie prac zarówno w podkomisji, jak i w ko-
misji szereg rozwiązań zaproponowanych w projekcie
budziło kontrowersje. Kontrowersje te dotyczyły
przyznania wyłączności na wykonywanie danego po-
łączenia przewoźnikowi, który zawiera umowę obję-
tą dotacją w ramach służby publicznej, i obowiązku
ogłaszania przetargu na świadczenie przewozów ko-
lejowych. Według niektórych ekspertów przyjęcie tej
ustawy może uniemożliwić konkurencję na polskim
rynku kolejowym. Mówił o tym pan poseł Kowalski.
Ma o tym świadczyć fakt, iż w ustawie nie uwzględ-
niono obowiązku ogłoszenia przetargu na świadcze-
nie przewozów kolejowych. Samorząd albo minister
infrastruktury będzie więc mógł wybrać przewoźni-
ka, który niekoniecznie mógłby zaproponować naj-
lepszą ofertę. Pojawiają się opinie, iż zapisy ustawy
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański
zablokują wejście na rynek kolejowy nowych prze-
woźników. Według szacunków największego polskie-
go przewoźnika kolejowego, Przewozów Regional-
nych, łączna wartość umów na dofinansowanie prze-
wozów to ok. 1 mld zł. Przedstawiciele spółki uważa-
ją, że projekt ustawy narusza prawo wspólnotowe
i polską konstytucję. Powoduje on uznaniowość przy
wyborze przewoźnika.
Wątpliwości tych nie udało się wyeliminować pod-
czas kolejnych posiedzeń komisji. Również opinia
prawna z dnia 25 października nie usuwa wspomnia-
nych kontrowersji dotyczących przyjętych rozwiązań.
Jednakże ta ustawa jest potrzebna i oczekiwana oraz
jest próbą uporządkowania transportu publicznego.
Mając to wszystko na uwadze, mój klub zagło-
suje za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi.
O zabranie głosu proszę pana posła Janusza
Piechocińskiego z Klubu Poselskiego PSL.
Poseł Janusz Piechociński:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończy się jeden
z najtrudniejszych rozdziałów prac związanych z ob-
szarem transportu, szczególnie transportu publicz-
nego. Przyjęcie tej ustawy zamyka okres funkcjono-
wania szarej strefy, kiedy odchodziliśmy od admini-
strowania organizacją i zarządzaniem transportu na
rzecz pełnej regulacji. A więc to jest nie tylko dopeł-
nienie wymogów związanych z naszą obecnością
w Unii, ale tak naprawdę nadanie mocy ustawowej
regułom występującym na coraz bardziej konkuren-
cyjnym rynku.
Proszę zwrócić uwagę, że dyskusja w podkomisji,
w sejmowej Komisji Infrastruktury czy dzisiaj na sali
plenarnej oraz cytowane tutaj różne ekspertyzy czy
opinie dotyczą przede wszystkim najmniej konkuren-
cyjnego działu transportu, czyli transportu kolejowe-
go. Mamy tam do czynienia z dominacją albo dotąd
wręcz wyłącznością, a stosunkowo małą konkuren-
cyjnością. Podyktowane to jest nie tylko kwestiami
regulacyjnymi, finansowymi, procesami prawnymi
pomiędzy zamawiającymi usługę a tymi, którzy mogą
ją świadczyć, ale także wymogami ekonomicznymi.
Wejście na ten rynek wymaga bowiem określonych
nakładów, a niepewność funkcjonowania na rynku
niedoregulowanym, krótkoterminowość umów, które
można było w tym zakresie zawierać, powodowały,
że de facto przy w miarę pełnej konkurencyjności
w obszarze ładunków niestety nie osiągnęliśmy na ryn-
ku kolejowym konkurencyjności pożądanej z punktu
21
widzenia klienta czy pasażera kolei. Natrafiano tu-
taj na bariery o charakterze rynkowym. Dotyczy to
także przewidywalności osiągnięcia stosownego
efektu ekonomicznego przez podmioty, które chcia-
łyby na tym rynku spełniać swoją misję. W związku
z tym ten projekt jest spóźniony w czasie, bo mówi-
my o projekcie, który był potrzebny co najmniej
10–15 lat temu, a dopiero w roku 2010 kończymy
nad nim prace. Przypomnę, że poprzednie próby
kończyły się z reguły na pracach wewnątrzresorto-
wych albo rządowych, albo też na zgłoszeniu do Sej-
mu de facto słowniczka do ustawy o transporcie pu-
blicznym, a nie projektu zawierającego ważne ele-
menty dotyczące i regulacji formalnoprawnych, i re-
gulacji finansowych, i wzajemnych regulacji działal-
ności na rynku. Czego jednak będzie wymagać ta
ustawa od rządu, czego jednak będzie wymagać ta
ustawa po przyjęciu – bo decyzja w parlamencie i w spra-
wie podpisu prezydenta jest najłatwiejsza – od rynku
i od samorządu? Przede wszystkim pełnego monito-
ringu jej wdrażania i jej konsekwencji, dlatego że
będzie to zupełnie nowa jakość w funkcjonowaniu
i po stronie zamawiającego usługę, i po stronie tego,
który podejmie się w określonym trybie jej realizacji.
Stąd apeluję w tej sprawie do rządu, ponieważ kadry
w Polsce, jeśli chodzi o specjalność: zarządzanie
transportem publicznym, wyrosły same, a wiemy,
jaki był kłopot przez te ostatnie lata z dostępnością
kadr w obszarze infrastruktury polskiej wobec nie-
wydolności kształcenia przede wszystkim na poli-
technikach. W związku z tymi faktami, z jakimi
mamy do czynienia, kluczowe jest to, aby to był rok
2011, kiedy także środki unijne, także środki krajowe
przeznaczymy na pełne szkolenie tych kadr, wymia-
nę informacji. Za to jesteśmy odpowiedzialni my,
którzy tę ustawę przyjmujemy, nieważne, w jakim
w końcu kształcie, bo różnimy się już, jak państwo
widzicie, na tym etapie tylko w szczegółach. Cieszę
się, że mamy tak mało poprawek o charakterze me-
rytorycznym, bobyśmy inaczej wracali do dyskusji,
które odbyliśmy, w których znowu mówilibyśmy
o sposobie stawiania oczekiwań wobec ustawy o trans-
porcie publicznym z uwzględnieniem jednego seg-
mentu, jednej części rynku czy jednego rodzaju prze-
woźników i de facto wracalibyśmy do punktu wyjścia.
Przecież w tych długotrwałych i bardzo merytorycz-
nych spotkaniach, posiedzeniach, analizach, konfe-
rencjach, wymianach opinii posuwaliśmy się do przo-
du i zbliżaliśmy do pewnego consensusu w sprawie
rozwiązań. Niewątpliwie w obszarze regulacji doty-
czących transportu drogowego przychodziło to dużo
łatwiej, a w obszarze regulacji związanych z trans-
portem kolejowym, tak jak mówiłem, wystąpiły ogra-
niczenia, ale wiemy, że sprawą fundamentalną jest
dzisiaj wykształcenie, szkolenie i monitorowanie tego
pod względem jakości kadr, które będą tymi proce-
sami zarządzać, dlatego że widzieliśmy, kiedy samo-
rządy przejmowały sprawy związane z transportem
publicznym kolejowym – obserwowaliśmy wtedy, ja-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
22 Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Janusz Piechociński
kie były relacje pomiędzy transportem drogowym
a sejmikami jako organizatorami transportu będą-
cymi podmiotami pierwszego kontraktu – jakie wy-
wołuje to emocje i jakie są regionalne różnice. Choć-
by na podstawie wystąpień do sejmowej Komisji In-
frastruktury, do poszczególnych posłów zobaczyli-
śmy, na jakie to trafia bariery mentalne, organiza-
cyjne, a przede wszystkim ludzkie. Tak że, panie
ministrze, od rządu oczekujemy też oświaty publicz-
nej, też szkolnictwa wyższego (Dzwonek) dla kadr,
dla środowiska transportowego. Wydaje się, że mate-
ria ustawy, jej konsekwencje są najistotniejsze w wy-
niku dobrego jej wdrożenia w życie, a wymaga ona
bieżącego monitoringu, bo spodziewam się, że po
dwóch, trzech latach od jej wejścia w życie będzie
wymagała ona określonej korekty, bo życie pokaże
nam, gdzie przeregulowaliśmy, gdzie można spokoj-
nie jeszcze w większym stopniu urynkowić pewne
procesy, zachowując istotę publicznego transportu.
Klub PSL-u poprze w tym kształcie przedłożenie.
Zapoznamy się z poprawkami legislacyjnymi, a także
jeszcze raz pochylimy się nad kwestią planu trans-
portowego, jeśli chodzi o liczbę mieszkańców. Dzię-
kuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo, panie pośle.
Do zadania pytania zapisało się 7 posłów.
Chciałbym zapytać: Czy ktoś z państwa chciałby
jeszcze tę listę wzbogacić?
Nie widzę.
Zamykam więc listę posłów zapisanych do zada-
nia pytania.
Jako pierwszego zapraszam na trybunę pana po-
sła Kazimierza Gwiazdowskiego, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Może jeszcze określmy czas zadania pytania. My-
ślałem o 1 minucie...
Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo…
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
...ale w ramach szczodrości…
Jeśli pan pozwoli, to jeszcze określę czas zadania
pytania.
…niech będzie 1,5 minuty na zadanie pytania.
Poseł Kazimierz Gwiazdowski:
Moje pierwsze pytanie dotyczy art. 13 ust. 3 pro-
jektu ustawy. Wynika z niego, że wójt powinien
uzgodnić plan transportu drogowego z właściwymi
organami z sąsiednich gmin w zakresie linii komu-
nikacyjnych przebiegających na obszarach ich wła-
ściwości. Prosiłbym o odpowiedź na pytanie, o jakie
właściwie organy gmin chodzi w tym przepisie. Czy
są to wójtowie, czy też może rady tych gmin?
Drugie pytanie dotyczy art. 18 pkt 2 projektu
ustawy, a konkretnie nowego obowiązku nakłada-
nego na gminy, to jest obowiązku budowy, przebu-
dowy i remontu wiat przystankowych usytuowa-
nych w pasie drogowym dróg publicznych bez
względu na kategorię tych dróg. Czy możliwe jest
ustalenie wysokości kosztów związanych z tymi
dodatkowymi obowiązkami, które będą musiały
ponieść gminy, pomijając źródła, z których, zda-
niem rządu, koszty te będą pokrywane? Kto będzie
ponosił koszty budowy, przebudowy i remontu wiat
przystankowych usytuowanych poza pasem drogo-
wym dróg publicznych?
Ostatnia sprawa to prośba o przybliżenie trybu
wyboru operatora, z którym będzie zawierana umo-
wa, o której mowa w art. 21 ust. 1 projektu ustawy.
Przede wszystkim prosiłbym o wyjaśnienie, jakie
będą kryteria wyboru danego operatora. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Proszę o zadanie pytania pana posła Zbigniewa
Chmielowca, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Zbigniew Chmielowiec:
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze!
Wysoka Izbo! W projekcie ustawy wprowadza się pla-
ny transportowe, czyli akty prawa miejscowego. Są
w nim ustalane granice, powyżej których jest obliga-
toryjny obowiązek uchwalania tych planów przez
samorządy. W przypadku gmin ta granica wynosi
50 tys. mieszkańców, a w przypadku powiatów
– 80 tys. mieszkańców.
Stąd moje dwa krótkie pytania. Czym się kiero-
wano, wprowadzając takie kryteria? Drugie pytanie:
Czy zamiast kryteriów ilościowych nie byłoby lepsze
wprowadzenie na przykład kryteriów jakościowych,
aby tymi planami objąć wszystkie powiaty? Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Proszę o zadanie pytania pana posła Bogusława
Kowalskiego, Prawo i Sprawiedliwość.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Bogusław Kowalski:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie
do pana posła sprawozdawcy, żeby troszeczkę roz-
wiać wątpliwości. W dyskusji wokół tej ustawy mówi
się o tym, że daje ona prawo bezprzetargowego wy-
boru operatora, co budzi emocje i wątpliwości, czy nie
będzie to oznaczało korupcji i nadużyć. Otóż chciał-
bym zapytać, jakiego rodzaju operator może być
w takim trybie wybrany. Z tego, co wiemy, wynika,
że będzie określona definicja tego operatora, który
musi mieć odpowiedni status.
Drugie pytanie dotyczy doprecyzowania wiedzy
na temat godziwego zysku. Otóż chciałbym zapytać,
jak w ocenie pana posła sprawozdawcy wprowadzenie
tej definicji wpłynie na możliwość napływu prywat-
nego kapitału do inwestycji w obszarze transportu
publicznego, w tabor, w otoczenie taboru. Jak wiemy,
do tej pory w większości są to inwestycje publiczne,
natomiast dobrze by było, żeby były one realizowane
także ze środków prywatnych. Powstaje pytanie,
w jakim stopniu wprowadzenie tej definicji pomoże
w tego typu operacji. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława
Szczepańskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Poseł Wiesław Andrzej Szczepański:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań
do pana ministra. Czytając ostatnio prasę, natkną-
łem się na kilka negatywnych artykułów odnoszą-
cych się do omawianej dziś ustawy. Myślę, że pan
minister być może wyjaśni te wątpliwości.
Panie ministrze, czy podziela pan pogląd niektó-
rych ekspertów rynku kolejowego, którzy twierdzą,
iż ta ustawa otworzy drzwi do korupcji, że nikt nie
jest w stanie upilnować wszystkich szczebli władz
samorządowych przy udzielaniu zamówień z wolnej
ręki? Czy podziela pan również pogląd, iż przyjęte
zapisy naruszają prawo wspólnotowe i polską kon-
stytucję? Czy nie istnieje obawa, iż nastąpi zanika-
nie konkurencji albo zostanie ona zupełnie unie-
możliwiona? Czy ta ustawa nie wprowadza zupełnej
uznaniowości przy wyborze przewoźnika? Dziękuję
bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję panu posłowi.
Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława
Pawlaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.
23
Poseł Mirosław Pawlak:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini-
strze! Mam trzy pytania związane z tą ustawą. Pro-
szę o wskazanie trybu odwoławczego dla przewoźni-
ka od kar pieniężnych nałożonych w drodze decyzji
administracyjnej.
Drugie pytanie. Czy w przypadkach losowych,
niezależnych od uprawnionego do ulgi przy przejaz-
dach, a po ukończeniu przez taką osobę 24. roku ży-
cia, ulga będzie mogła być przedłużona na przykład
o rok lub dwa?
Pytanie trzecie. Proszę o doprecyzowanie zapisu
w projekcie rozporządzenia: Prognozy potrzeb prze-
wozowych. Czy nie może się zdarzyć tak, iż jeden
przewoźnik zechce wyeliminować z rynku innego,
wskazując, iż sam zaspokaja owe potrzeby? Dziękuję
bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo panu posłowi Pawlakowi.
O zadanie pytania proszę pana posła Romualda
Ajchlera z SLD, który dwoi się i troi. Był tu na try-
bunie, na posiedzeniu komisji i zdążył wrócić.
Bardzo proszę.
Poseł Romuald Ajchler:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Mam przed sobą artykuł pt. „Rynek kolejowy”. Od-
nosi się on do tegoż projektu ustawy, właściwie nie
zostawiając na tym projekcie suchej nitki. Ba, stawia
bardzo poważny zarzut, który przytoczę, żeby nie być
tutaj gołosłownym. Otóż przygotowany projekt usta-
wy o publicznym transporcie zbiorowym narusza
przepisy polskiej konstytucji oraz zagraża konkuren-
cji na rynku kolejowym – oceniają przedstawiciele
Przewozów Regionalnych.
Panie ministrze, jeżeli dalej pójdziemy tym tro-
pem, to właściwie ten projekt ustawy należałoby na
tym etapie odrzucić. W związku z powyższym mam
pytanie do pana posła sprawozdawcy: Czy potwier-
dzi pan lub zaprzeczy, że projektowana ustawa jest
niezgodna z konstytucją? Chciałbym mieć tutaj ja-
sność, gdyż nigdy nie zgodzę się na to – mając świa-
domość tego, co jest w tym artykule – by głosować
za tą ustawą.
I kolejna kwestia dotycząca korupcji. Jest to bar-
dzo dobry artykuł, warto by się, panie ministrze,
z nim zapoznać. Być może ma pan widzę na ten te-
mat, być może pan go czytał. Chciałbym, żeby pan
odniósł się do tego miliarda złotych, jak to się mówi,
umów, które będą zawierane z wolnej ręki. Jak to
wygląda? Jak zdaniem pana odnieść się tutaj do tegoż
akapitu? (Dzwonek) Generalnie do tej pory wciąż
mamy jakieś zmiany – już kończę, panie marszałku
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
24 Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Romuald Ajchler
– zmienia się projekt ustawy. Jak odnieść się do tego,
iż mając przed sobą tak obszerny dokument, nie za-
łatwiacie państwo jeszcze szeregu innych spraw?
Mówi się także o SOK-u, o ustawie czy o dwóch pro-
jektach ustaw, które są w Sejmie, które dotyczą tak-
że przewozów. Czy nie warto byłoby pochylić się jesz-
cze bardziej i opracować jeden zwarty projekt, który
nie dawałby powodów do zadawania tych pytań?
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję, panie pośle.
O zadanie pytania proszę pana posła Jerzego Go-
siewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.
Poseł Jerzy Gosiewski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Mini-
strze! W pierwotnym projekcie omawianej ustawy
jak i w tym, który jest załącznikiem do sprawozda-
nia Komisji Infrastruktury, w art. 68 zmieniają-
cym ustawę o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach proponuje się wprowadzenie obowiązku
gminy w zakresie utrzymywania czystości i po-
rządku na przystankach komunikacyjnych, któ-
rych właścicielem jest gmina lub które położone są
na jej obszarze, bez względu na kategorię dróg,
przy których są usytuowane. W kolejnym art. 69
poszerza się kompetencje strażników straży gmin-
nych do przeprowadzania kontroli w transporcie
drogowym. To są kolejne zadania dla gmin. Czy
w związku z tym rząd przewiduje nowe dotacje dla
gmin na te dodatkowe zadania?
Kolejne pytanie: Czy wprowadzany obowiązek
gmin w zakresie utrzymywania czystości i porządku
na przystankach komunikacyjnych dotyczyć będzie
również najbliższego otoczenia, w tym szczególnie
drzewostanu, lasu, który praktycznie bardzo często
jest zaśmiecany, zanieczyszczany przez oczekujących
pasażerów? Czy w tym przypadku nie należałoby
wprowadzić obowiązku instalowania pojemników na
śmieci (Dzwonek) oraz szaletów? Bardzo dziękuję.
(Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Zadano dużo pytań, m.in. takich jak: Czy podzie-
la pan pogląd, czy istnieje obawa, czy potwierdza pan
lub zaprzecza? W związku z tym odpowiedzi powi-
nien udzielić sekretarz stanu w Ministerstwie Infra-
struktury pan Tadeusz Jarmuziewicz.
Panie ministrze, uprzejmie proszę.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz:
Dziękuję bardzo.
Panie Marszałku! Zacznę od tych syntetycznie
zebranych przez pana pytań, jeżeli pan pozwoli.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
To już wybór pana ministra.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz:
Rzeczywiście padały pytania, które mogłyby pod-
ważać całość ustawy. Najpierw, na początku, kiedy
mieliśmy projekt ustawy, poprosiliśmy Biuro Analiz
Sejmowych przede wszystkim o ocenę zgodności
z konstytucją. W związku z tym, że projekt przecho-
dził różnego rodzaju przeobrażenia, poprosiliśmy o to
też pod koniec prac. Nie dysponujemy opiniami, któ-
re podważałyby konstytucyjność. Jeśli chodzi o cyto-
wany przez pana posła Ajchlera fragment jakiegoś
artykułu, to rozumiem, że pańskie obawy wynikają
z jednej prostej sprawy: tam, gdzie jest pełna konku-
rencja, czyli otwarte drogi, mamy do czynienia z kom-
pletnie inną sytuacją niż w miejscach, gdzie ingeruje
państwo. Przy organizowaniu transportu kolejowego
nie będzie pełnej konkurencji w takim rozumieniu
jak na drogach. Z definicji. Po prostu są to dwa inne,
zupełnie inaczej zorganizowane media transportowe,
w związku z czym nie można oczekiwać, żeby na ko-
lejach była taka konkurencja jak... I całe szczęście,
że jest ten, który odpowiada za zorganizowanie
transportu. Dajmy mu wolną rękę. Całość ustawy
sprowadza się do tego, żeby wreszcie był gospodarz
na swoim terenie, żeby nie było takiej partyzantki,
jaka ma miejsce w tej chwili.
Mam notatki, które robiłem nie sam, w związ-
ku z czym mogę mieć problemy z ich odszyfrowy-
waniem.
(Poseł Romuald Ajchler: 1 mld zł.)
1 mld zł na co?
(Poseł Romuald Ajchler: Bez przetargu?)
Wie pan, tylko jedno słowo przychodzi mi do gło-
wy: demagogia. Przepraszam, że tak odpowiadam.
(Poseł Romuald Ajchler: Ale to z tego artykułu,
panie ministrze...)
Ale ja dzisiaj odpowiadam w imieniu rządu za
ustawę, a nie za jakiś artykuł. Sorry.
Aha, kilka pytań, które dotyczyły wątpliwości
co do sposobu wyłaniania operatorów. Przychodzi
moment, kiedy jest ogłoszony plan przez zarządcę,
i w tym momencie poprzez opisanie planu już rodzi
się profil potencjalnych wykonawców, bo mówimy,
że chcemy mieć w takim standardzie, mówimy, że
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Sekretarz Stanu w Ministerstwie
Infrastruktury Tadeusz Jarmuziewicz
chcemy mieć prawdopodobnie taki rodzaj taboru,
z tego pewnie będzie wynikała cena. W związku
z tym mamy do czynienia z najnormalniejszymi
w świecie negocjacjami rynkowymi, które wcze-
śniej parametryzują potencjalnego oferenta. I do
tego to się sprowadza. Mówimy w tym miejscu aku-
rat o swego rodzaju zliberalizowaniu: zamawiający
mówi, czego chce, a przychodzą rozmaitego rodza-
ju instytucje, przedsiębiorstwa, a może tak się zda-
rzyć, że najbliższa ciału będzie instytucja, która
jest własnością tego, który jest odpowiedzialny za
zorganizowanie transportu, i że z punktu widzenia
interesów gminy czy powiatu jest to najsensowniej-
sze rozwiązanie.
Czy przepisy ustawy naruszają przepisy Wspólno-
ty Europejskiej i konstytucyjne? Na to pytanie już
odpowiadałem. Mamy w tym zakresie tak twarde
oceny Biura Analiz Sejmowych, że absolutnie nie
obawiam się o kilkakrotnie padające zarzuty niekon-
stytucyjności, bo w czasie prac podkomisji i komisji
wyłaziło to tyle razy... Rozumiem państwa troskę, bo
i sprawa jest godna takiej troski, dlatego że w związ-
ku z tym, iż tę ustawę celebrowano przez kilka lat:
i w poprzednich kadencjach, i teraz, i wreszcie udało
się nam doprowadzić do szczęśliwego, mam nadzieję,
zakończenia prac nad nią, tak ciężki zarzut jak nie-
konstytucyjność musiał być rozwiany przez nas sa-
mych, żebyśmy mieli czyste sumienie, podnosząc
rękę. Tak więc jeszcze raz wracam do tego najbar-
dziej fundamentalnego zarzutu.
Z czego wynika potrzeba badania potrzeb przewo-
zowych, pyta poseł Pawlak. Panie pośle, elementarz,
tzn. ten, który zamawia, musi sprawdzić, czego on
tak naprawdę chce. Potoki podróżnych, czasy poten-
cjalnych natężeń ruchu, kierunki, na których ruch
będzie się odbywał. W związku z tym to jest też ele-
mentarna zasada przy tworzeniu planu, a potem lo-
kowaniu zamówienia.
Sprzątanie przystanków to też temat, który był
wielokrotnie podnoszony. Panie pośle, za porządek
w gminie odpowiedzialna jest gmina i żeby teraz do-
prowadzić do jednolitej sytuacji, powinna sprzątać
też ten przystanek. W związku z tym pańskie pyta-
nie dotyczące tego, jak daleko ma to być od przystan-
ku, czy 10, czy 20 m, czy do granicy lasu, odnosi się
do ram administracyjnych gminy, do jej kształtu,
który jest narysowany na mapie. W związku z tym
sprowadza się ono do tego, czy gmina, a co za tym
idzie, przystanek mają być czyste.
Jeżeli chodzi o to, jak będą wyglądały rozliczenia
zamawiającego z przewoźnikami, czyli z tymi, którzy
korzystają z przystanków, to jest to już inna sprawa.
Powinno to zostać zawarte w umowie.
Panie marszałku, chyba pokrótce odpowiedziałem
na pytania. W związku z tym, że się one powtarzały,
odpowiedziom nie poświęciłem aż tak wiele czasu.
25
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Myślę, że pan minister dokonał syntezy w najmą-
drzejszy sposób.
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz:
Zawstydza mnie pan, panie marszałku, ale jeżeli
pan tak twierdzi...
(Głos z sali: Bardzo szczegółowo.)
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Jeżeli ktoś z państwa miałby jeszcze chęć zadać
panu ministrowi pytanie, to jest na to ostatnia
szansa.
Jeśli nie, to uprzejmie proszę sprawozdawcę ko-
misji pana posła Czesława Mroczka o spuentowanie
tej debaty.
Poseł Czesław Mroczek:
Bardzo dziękuję, panie marszałku.
Proszę państwa, chciałbym tak naprawdę poru-
szyć tylko trzy kwestie.
Po pierwsze, chodzi o zarzut niekonstytucyjności.
Pan minister już o tym mówił, ale jako poseł spra-
wozdawca chcę państwa zapewnić, że po sformuło-
waniu tych zarzutów przez jednego z przewoźników
zleciliśmy wykonanie dodatkowej ekspertyzy przez
konstytucjonalistę. Zarzut dotyczący niekonstytucyj-
ności tych przepisów jest nietrafny. Został odrzucony
przez eksperta jako nietrafny.
Po drugie, jeżeli chodzi o kwestie odnoszące się do
wyboru, zawarcia bezpośredniego umowy i tego, jaki
to ma być operator, to ustawa wyraźnie wprowadza
dokładnie cztery przesłanki dotyczące tego, kiedy
tryb bezpośredniego zawarcia umowy jest w ogóle
dopuszczalny. Organizator, dopuszczając zastosowa-
nie tego trybu, zawsze będzie się kierował tym, by
operator miał odpowiedni potencjał gwarantujący
stabilne wykonywane umowy oraz wysoką jakość
i wysoki standard realizacji usługi.
Ostatnia kwestia jest związana z definicją rozsąd-
nego zysku. Proszę państwa, sens tej regulacji sta-
nowi to, że w zakresie tych rozwiązań wprowadzamy
przede wszystkim system, o czym już mówiłem, i ich
długotrwałość. Odchodzimy od pewnej doraźności,
która jest w tym obszarze w tej chwili obecna. Chodzi
o to, że dana firma wchodzi na rynek i dopóki jakaś
linia jest opłacalna, realizuje daną usługę. Kiedy się
okazuje, że zaczyna być ona mało opłacalna, taka
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
26 Projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Poseł Czesław Mroczek
firma wycofuje się, w związku z czym pojawiają się
problemy społeczne, bo nie ma jak dojechać do pracy
albo do szkoły. Wprowadzamy trwałość i stabilność
świadczonych usług. Umowy mogą być zawierane na
10 bądź 15 lat w przypadku wyłonienia operatora
w wyniku postępowania konkurencyjnego. Wprowa-
dzamy pojęcie rozsądnego zysku jako elementu rekom-
pensaty dla operatora. W związku z tym taki operator
może inwestować w tabor, wzmacniać potencjał wła-
snej firmy, żeby podnosić jakość usług, bo ma pewność,
że za rok bądź za dwa lata nie zostanie z tego rynku
w jakiś nadzwyczajny sposób wyrugowany. Tak więc
w tej sytuacji będzie istniała konkurencja w walce
o rynek, a później pewność i stabilność wykonywanych
umów. Mam nadzieję, że tak będzie.
Chcę bardzo serdecznie podziękować wszystkim,
którzy brali udział w pracach nad tym projektem
ustawy tutaj, w Sejmie, zarówno w ramach podkomi-
sji, jak i Komisji Infrastruktury. W tych pracach
oprócz posłów pracujących w podkomisji, którzy wy-
stępowali w imieniu własnych klubów, brało udział
kilkudziesięciu przedstawicieli strony społecznej, któ-
rzy naprawdę wnieśli duży wkład i przyczynili się do
tego, że treść tej ustawy została poprawiona. Wszyst-
kim bardzo dziękuję, panie marszałku.
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Przecież pytałem, czy ktoś z panów i pań posłów
chce jeszcze coś dodać, i nie było chętnych. W jakim
trybie chce pan zabrać głos, panie pośle?
(Poseł Romuald Ajchler: W trybie sprostowania,
panie marszałku.)
W trybie sprostowania.
Proszę uprzejmie.
Poseł Romuald Ajchler:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chyba nie zrozu-
mieliśmy się z panem ministrem. Zresztą pan mini-
ster tak bardzo lakonicznie podszedł do odpowiedzi
na temat tych przetargów, nieogłaszania ich, chodzi
o tę kwotę 1 mld zł.
Panie ministrze, pan lekceważy ten artykuł. Nie
doczytałem się do tej pory, żebyście sprostowali ar-
tykuł, o którym mówiłem z tej mównicy. Jeżeli jest
poważny zarzut, że ustawa przewiduje oraz daje moż-
liwość zawierania umów na przewozy kolejowe bez
konieczności ogłoszenia przetargów, to prosiłbym,
panie ministrze, aby pan jednym słowem odniósł się
do tego. Ocenia się tę wartość na ponad miliard zło-
tych. Pan minister kwituje to tylko ot tak. To jest nie
bardzo. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Dziękuję bardzo.
Rzeczywiście, wątpliwość jest bardzo poważna.
Czy pan minister zechciałby udzielić odpowiedzi
na tę wątpliwość pana posła Ajchlera?
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Tadeusz Jarmuziewicz:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Panie pośle, rozumiem, że pan mówi o art. 21.
Jeżeli miało być gdzieś odwzorowanie zapisów tego
artykułu i tego, co jest w omawianym projekcie, to art. 21
brzmi mniej więcej tak: organizator może bezpośred-
nio zawrzeć umowę o świadczenie usług w zakresie
publicznego transportu zbiorowego w przypadku, gdy
średnia wartość roczna przedmiotu umowy jest mniej-
sza niż 1 mln euro lub świadczenie usług w zakresie
publicznego transportu zbiorowego dotyczy świadcze-
nia tych usług w wymiarze mniejszym niż 300 tys.
km. Jest także wymieniony katalog innych sytuacji.
Myślę, że stąd to pan wziął. Dajemy samorządom, któ-
re to organizują, możliwość zawarcia tego typu umo-
wy. Można dyskutować: może być mniej, może być
więcej. Niech wpłynie poprawka, wówczas będziemy
się nad tym zastanawiali. Nie chcąc usztywnić możli-
wości manewru tego, kto organizuje transport, zapro-
ponowaliśmy takie rozwiązanie. Rozumiem, że zapis
dotyczący miliarda euro, który pojawił się w artykule,
bo nic innego nie przychodzi mi do głowy, mógł być
odwzorowaniem tego, że można bezpośrednio zawrzeć
umowę o świadczenie usług w sytuacji, kiedy wartość
jest do 1 mln euro lub spełniony jest ten drugi waru-
nek, dotyczący 300 tys. km. Chyba stąd wzięły się te
zapisy. Dziękuję.
(Poseł Romuald Ajchler: Cytowałem, panie mini-
strze, dokładnie to, co tam jest.)
Zapoznam się z tym, panie pośle, to jest cenna
uwaga. Dziękuję bardzo.
(Poseł Romuald Ajchler: Bardzo prosiłbym o to.)
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
Pan poseł uzyskał satysfakcję.
Dziękuję panu ministrowi za tę dodatkową odpo-
wiedź.
Zamykam dyskusję.
W związku z tym, że w czasie drugiego czytania
zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu usta-
wy, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten pro-
jekt do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia
sprawozdania.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm
propozycję przyjął.
Nie słyszę sprzeciwu.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich
Szanowni Państwo! Zanim przystąpimy do roz-
patrzenia kolejnego punktu porządku dziennego,
z którym jest związana obecność naszych godnych
i bardzo miłych gości na galerii, choć w zasadzie nie
ma takiej praktyki, żeby witać gości na galerii, ale
skoro jest takie piękne grono pań leśniczek i panów
leśników, chciałbym powitać państwa serdecznie.
(Oklaski)
Oto garstka oklasków, ale myślę, że była szczerość
w tym powitaniu.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po-
rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego
projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach
publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk
nr 3576).
Proszę o zabranie głosu panią podsekretarz stanu
w Ministerstwie Finansów Hannę Majszczyk w celu
przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.
Pani minister, uprzejmie proszę.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt
przedstawić państwu projekt ustawy zmieniający
ustawę o finansach publicznych. Głównym celem tej
nowelizacji jest wprowadzenie pewnych zmian, które
pozwoliłyby na zapewnienie równowagi finansowej
oraz uchronienie przed przekroczeniem drugiego
progu ostrożnościowego, o którym mowa w ustawie
o finansach publicznych, czyli 55-procentowego pro-
gu relacji długu publicznego do PKB. Jak wiemy,
mimo kryzysu gospodarczego Polska była krajem,
który bardzo dobrze poradził sobie z tym kryzysem
i cały czas osiągał dodatni wskaźnik PKB. Niemniej
jednak ostatnie wydarzenia, spowolnienie wzrostu
gospodarczego i brak zmian strukturalnych, z któ-
rymi mieliśmy do czynienia w ostatnich latach spo-
wodowały, że finanse publiczne osiągnęły pewną
nierównowagę. Z pewnością można powiedzieć, że
w bieżącym roku zostanie przekroczony 50-procen-
towy próg i istnieje duże prawdopodobieństwo prze-
kroczenia w przyszłym roku tego drugiego progu
– czyli 55-procentowego, jeżeli chodzi o relację długu
publicznego do PKB.
Nie bez znaczenia jest również to, że od pewnego
czasu jesteśmy również ze strony Komisji Europej-
skiej poddani procedurze nadmiernego deficytu.
Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej Polska
do końca 2012 r. powinna w sposób trwały i wiary-
godny zmniejszyć ten deficyt do 3%. Wszystkie te
czynniki powodują, że niezbędne jest dokonanie
istotnych zmian w zarządzaniu środkami publiczny-
mi w taki sposób, aby znacznie obniżyć dług publicz-
ny w relacji do PKB oraz wprowadzić zmiany, które
27
umożliwią ograniczenie wydatków i zahamowanie
ewentualnego zadłużania się na przyszłość.
W projekcie ustawy zmieniającej ustawę o finan-
sach publicznych zaproponowano rozwiązania, które
można podzielić na kilka części.
Pierwsza część zmian wiąże się z rozwiązaniami,
których celem jest wprowadzenie określonych reguł
dyscyplinujących wydatki publiczne. W tym zakre-
sie proponuje się w tej ustawie wprowadzenie regu-
ły, zgodnie z którą każda ustawa przyjmowana przez
Radę Ministrów po wejściu w życiu tej nowelizacji
będzie musiała mieć, nie w uzasadnieniu, ale w tre-
ści ustawy, zapisane limitowane wydatki na okres
najbliższych 10 lat. Te zmiany, które będą powodo-
wały ewentualne zmniejszenie dochodów, zwiększe-
nie wydatków, które będą miały przełożenie na do-
chody budżetu państwa, jednostek samorządu tery-
torialnego czy innych jednostek sektora finansów
publicznych, będą musiały mieć określone limity na
okres 10 lat. Jeżeli czas trwania poszczególnych roz-
wiązań będzie krótszy, krótsze będzie również zali-
mitowanie tych wydatków. Zakłada się, że ustawo-
dawca i jednostka wnosząca projekt ustawy pod
obrady Rady Ministrów będą zobowiązani do przed-
stawienia w treści ustawy mechanizmów korygują-
cych na wypadek, gdyby w trakcie roku możliwe
było przekroczenie limitu wydatków, który został
w tej ustawie zapisany.
W ustawie w art. 50 przewiduje się, jakie kryteria,
mechanizmy korygujące te wydatki mogłyby być
wprowadzone. Między innymi jest to zalimitowanie
pewnych świadczeń, z którymi wiążą się określone
wydatki, czy też uzależnienie tych wydatków od okre-
ślonego progu dochodowości. Istotne jest jednak to,
że takie postawienie sprawy i wprowadzenie określo-
nych limitów wydatków, które będą związane z okre-
ślonymi rozwiązaniami... Te rozwiązania nie mogą
oczywiście mieć zastosowania do wszystkich katego-
rii wydatków. Zdajemy sobie sprawę z tego, że istnie-
ją takie kategorie wydatków, zwłaszcza jeżeli chodzi
o zabezpieczenie społeczne, które w żadnym przypad-
ku takiemu limitowaniu nie mogą być poddane, dla-
tego też w projekcie tej ustawy przewiduje się listę
działań, listę wydatków, w odniesieniu do których
10-letnie limitowanie w kategoriach zastrzeżeń i wa-
runków, o których powiedziałam przed chwilą, nie
będzie miało miejsca.
Do takich wydatków w projekcie zalicza się mię-
dzy innymi wydatki związane ze składkami wpłaca-
nymi do budżetu Unii Europejskiej, wydatki na re-
alizację programów finansowych z udziałem między
innymi środków zagranicznych, wydatki związane
z obsługą świadczeń rodzinnych, świadczeń z fundu-
szy alimentacyjnych, składek na ubezpieczenia eme-
rytalne i inne, które zostały wskazane w art. 112a
ust. 2 tego projektu ustawy.
Takie reguły przyjęte w projekcie tej ustawy, któ-
re będą obowiązywały wszystkie ustawy uchwalane
począwszy od wejścia w życie tej ustawy, oczywiście
w zasadniczy sposób wpłyną na planowanie wielolet-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
28 Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Finansów Hanna Majszczyk
nie i wydatki te poddane zostaną określonej kontro-
li. Obok tych regulacji zawartych w samych projek-
tach ustaw wprowadzających określone rozwiązania,
dotyczących planowania wydatków, jakie pociągną
za sobą te uregulowania, a także określonym ich li-
mitowaniem ich kontrolowaniem na bieżąco, w pro-
jekcie ustawy o finansach publicznych proponuje się
wprowadzenie tzw. reguły wydatkowej dyscyplinują-
cej, zgodnie z którą cały budżet państwa, jeśli chodzi
o tzw. wydatki elastyczne, czyli niezdeterminowane
na sztywno w drodze ustawy, te wydatki budżetu
państwa mogłyby rosnąć z roku na rok tylko w gra-
nicach inflacji plus 1%. Tak więc realny wzrost tych
wydatków mógłby być tylko do wysokości 1%.
Zarówno w tych przypadkach, o których mówiłam
na wstępie, czyli limitowania wydatków na okresy
10-letnie lub krótsze, jeżeli ustawa sama dotyczyłaby
takiego krótszego okresu, jak również w przypadku
tych rozwiązań związanych z limitowaniem wzrostu
wydatków w całej ustawie budżetowej przy planowa-
niu budżetu na rok następny, jeżeli chodzi o wydatki
o charakterze elastycznym, zgodnie z projektem tej
ustawy przewiduje się, że to ograniczenie w odniesie-
niu do wzrostu tych wydatków oraz to limitowanie
na 10 lat poszczególnych wydatków miałyby zastoso-
wanie w okresie tej procedury nadmiernego deficytu,
który został wobec Polski wdrożony ze strony Komi-
sji Europejskiej, o czym mówiłam na wstępie. Te roz-
wiązania, te ograniczenia i limity miałyby zastoso-
wanie właśnie w takich okresach.
Oprócz tych rozwiązań w projekcie ustawy prze-
widuje się i proponuje się, aby również w czasie tej
procedury nadmiernego deficytu poddać ocenie za-
rządczej wydatki inwestycyjne, które są finansowane
lub dofinansowywane z budżetu państwa w wysoko-
ści co najmniej 50%, po to, aby ocenić zarówno celo-
wość wydatkowania tych środków, jak i ich racjonal-
ność. Oczywiście trzeba zacząć od tego, że powodem
wprowadzenia tych zmian jest sytuacja związana
z określonym poziomem długu publicznego i relacją
tego długu publicznego do PKB. Istotnym elementem
związanym ze zmianami zaproponowanymi w tym
projekcie ustawy są rozwiązania zmierzające do wpro-
wadzenia pewnych oszczędności, jeżeli chodzi o za-
rządzanie długiem publicznym i płynnością środków
publicznych. W tym zakresie przewiduje się bardzo
istotne zmiany polegające na tym, że środki publicz-
ne będące w dyspozycji jednostek sektora finansów
publicznych co do zasady będą zarządzane lub też
będą oddawane w depozyt do ministra finansów. Ta-
kie rozwiązanie, które zostało zaproponowane w pro-
jekcie tej ustawy, umożliwi istotne oszczędności, je-
żeli chodzi o zadłużanie się Skarbu Państwa w sytu-
acji, kiedy środki publiczne niewykorzystywane przez
wiele jednostek sektora finansów publicznych są lo-
kowane w tym samym czasie w bankach i nie ma to
żadnego wpływu na zmniejszenie długu publicznego,
który cały czas jest powiększany w związku z zacią-
ganiem tych zobowiązań przez Skarb Państwa i emi-
towaniem określonych papierów wartościowych.
Lokowanie – w cudzysłowie – oddawanie w depozyt,
w zarządzanie tych środków do ministra finansów
będzie oprocentowane. To oprocentowanie zostało
uzgodnione w trakcie prac nad projektem tej ustawy
i będzie zależne od tego, na jak długo te środki będą
oddawane w depozyt, czy też w jakim okresie będzie
można nimi zarządzać po to, aby zmniejszyć te po-
trzeby w zakresie finansowania długu publicznego.
Oczywiście jeżeli chodzi o wprowadzenie rozwiązań
w zakresie zarządzania tymi środkami publicznymi,
rozwiązania te są zróżnicowane. Powiedziałam
przed chwilą, że część tych środków będzie oddawa-
na w depozyt, a częścią będzie zarządzał minister
finansów. Nie będzie tutaj jednak rozróżnienia, jeże-
li chodzi o sposób wynagradzania podmiotów, które
skierują swoje wolne środki publiczne w depozyt lub
do zarządzania przez ministra finansów. Rozróżnie-
nie na: depozyt czy też oddanie w zarządzanie ma
jedynie charakter prawny. W przypadku osób praw-
nych środki będą oddawane w depozyt, a w przypad-
ku innych podmiotów, które nie mają osobowości
prawnej i należą do Skarbu Państwa, środki oczywi-
ście będą oddawane w zarządzanie, ale jest to, tak
jak zaznaczyłam, jedynie rozróżnienie o charakterze
formalnoprawnym, które nie ma przełożenia na spo-
sób wynagradzania poszczególnych dysponentów i opro-
centowanie tych środków. W uzasadnieniu do projek-
tu ustawy dokładnie zostały przedstawione korzyści,
które są związane z wprowadzeniem tego typu roz-
wiązań.
Jeżeli chodzi o propozycje, o których wspomnia-
łam przed chwilą, czyli te związane z zarządzaniem
lub przyjęciem w depozyt wolnych środków publicz-
nych, to oszczędności z tym związane będą sięgały
ponad 19 mld zł. To wyraźnie wynika z tabeli załą-
czonej do uzasadnienia do projektu ustawy. Z tego
względu rozwiązania te zasługują na szczególną uwa-
gę, gdyż mają bardzo istotne znaczenie dla funkcjo-
nowania systemu finansów publicznych państwa.
Efekty wynikające ze zmniejszenia potrzeb po-
życzkowych państwa i z poprawą relacji długu pu-
blicznego do PKB, jak również poprawieniem wyni-
ków sektora – bardzo istotne zmiany, które zostały
zaproponowane – związane są z poszerzeniem zakre-
su jednostek sektora finansów publicznych.
W jednym z pierwszych artykułów nowelizacji
zaproponowano rozszerzenie katalogu jednostek sek-
tora finansów publicznych o Lasy Państwowe. Włą-
czenie tej jednostki do tego sektora ma jednakże
charakter bardzo ograniczony. Zasadniczo będzie ono
miało charakter stricte statystyczny, ze względu na
wpływ ustawy o finansach publicznych na funkcjo-
nowanie tego przedsiębiorstwa. Będzie to ważne
w przypadku zarządzania częścią środków znajdują-
cych się w jego dyspozycji, ponieważ akurat wtedy
nie będzie to zarządzanie całością wolnych środków
publicznych, ale jedynie tą ich częścią, która przypa-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Finansów Hanna Majszczyk
da na fundusze celowe, na dyrektora generalnego
oraz na regionalne dyrekcje Lasów Państwowych.
Tylko w tym zakresie wolne środki publiczne, który-
mi dysponuje ten podmiot, będą zarządzane przez
Skarb Państwa. W pozostałym zakresie ustawa
o finansach publicznych nie będzie miała odniesienia
do tego przedsiębiorstwa, ponieważ w dalszym ciągu
jego funkcjonowanie, gospodarka finansowa tego
podmiotu będzie określana i regulowana zgodnie
z zasadami wynikającymi z ustawy o lasach i z wy-
danym, obowiązującym już od wielu lat rozporządze-
niem wykonawczym Rady Ministrów, które określa
jego zasady finansowe.
Kolejną grupą zmian, która została zaproponowa-
na w pakiecie tych rozwiązań, w ustawie zmieniają-
cej ustawę o finansach publicznych oraz niektóre
inne ustawy, są rozwiązania, które tak naprawdę
mają charakter ostrożnościowy. Co do zasady tego się
nie przewiduje. Wynika to też z wieloletniego planu
finansowego, który został przesłany przez rząd do
parlamentu. Świadczą o tym wszelkie działania, któ-
re podejmuje się po to, aby ten drugi próg ostrożno-
ściowy nie został przekroczony. Wierzymy, że to się
nie stanie, między innymi właśnie dzięki podejmo-
waniu tych działań. Niemniej jednak istnieje potrze-
ba zabezpieczenia się na wypadek, gdyby taka sytu-
acja miała miejsce w przyszłości. Polska jest jednym
z nielicznych krajów, gdzie już w ustawie zasadniczej,
w samej konstytucji została sformułowana pewna
reguła wydatkowa. Ta reguła wydatkowa – w cudzy-
słowie oczywiście – związana jest z tym, że w art. 216
konstytucji wprowadzone zostały ograniczenia zwią-
zane z zaciąganiem pewnych zobowiązań, dokonywa-
niem określonych wydatków, poręczeń, określony
został limit państwowego długu publicznego w rela-
cji do PKB, który nie może przekroczyć 2/3 tych wy-
datków. Ta zapisana w konstytucji reguła wsparta
jest w ustawie o finansach publicznych trzema pro-
gami ostrożnościowymi, o których już kilkakrotnie
mówiłam: progiem 50, 55 i 60%. Wprowadzenie
wzmocnienia tych reguł ostrożnościowych, zwłaszcza
jeżeli chodzi o ten próg 55-procentowy, umożliwi
– w przypadku zaistnienia takiej okoliczności – szyb-
szy powrót do równowagi finansowej. Dlatego też
w tym projekcie zawarte są pewne rozwiązania doty-
czące ewentualnego przekroczenia progu w wysoko-
ści 55% czy 60%. Proponuje się uzupełnienie listy
działań, które i tak ze względu na obowiązujące roz-
wiązania należałoby podjąć, aby zapewnić właściwą
relację długu publicznego do PKB. Są to dodatkowe
rozwiązania, które wzmacniają regulacje już istnie-
jące. Należy zwrócić szczególną uwagę na te, które
dotyczą konieczności dokonania przeglądu przez Radę
Ministrów rozwiązań prawnych związanych z prze-
pisami dotyczącymi opodatkowania, jeśli chodzi
o podatki pośrednie.
29
Jedną z ustaw zmienianych przy okazji zmiany
ustawy o finansach publicznych jest ustawa o podat-
ku od towarów i usług. W tej ustawie – w związku
z zapisem dodanym w art. 86, propozycją tego zapisu,
która jest zawarta w projekcie ustawy zmieniającej
ustawę o finansach publicznych, w sytuacji przekro-
czenia tego drugiego progu ostrożnościowego, jeśli
chodzi o relację długu publicznego do PKB w 2011 r.
i ogłoszenie tego przez ministra finansów – przewi-
duje się, że stawki podatku od towarów i usług ule-
gałyby wzrostowi, począwszy od lipca 2012 r., o 1 punkt
procentowy, następnie od lipca 2013 r. do lipca 2014 r.
o kolejny punkt procentowy, i od lipca 2014 r. do koń-
ca roku 2014 o kolejny punkt procentowy. W ustawie
tej zaproponowano rozwiązania zakładające stopnio-
we odchodzenie od tych podwyższonych stawek po-
datku i powrót do zasadniczego opodatkowania, jakie
wynika z przepisów ustawy o podatku od towarów
i usług
Oczywiście wejście w życie poszczególnych zwięk-
szonych stawek podatku od towarów i usług, termin
wejścia w życie regulacji z tym związanych zależy od
tego, czy ten próg zostanie przekroczony. Wierzymy,
że tak nie będzie. Jeżeli zdarzyłoby się jednak, że na
przykład nie w 2011 r., ale w 2012 r. sytuacja taka
miałaby miejsce, to procedura podwyższania stawki
podatku od towarów i usług jest rozpisana, z tym że
podwyższanie tej stawki rozpoczyna się odpowiednio
rok później.
Kolejną propozycją wzmacniającą procedury ostroż-
nościowe wynikającą z przepisów ustawy o finansach
publicznych, czyli propozycją związaną ze zmianą
przepisów w art. 86 uzupełniającą istniejące obecnie
rozwiązania, jest określenie dotacji, jeśli chodzi o Pań-
stwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnospraw-
nych. Ma to być dotacja w wysokości do 30% środ-
ków zaplanowanych na realizację tego zadania na
dany rok.
Ponadto przewiduje się, że gdyby taka sytuacja
miała miejsce, organy administracji rządowej mogą
zaciągać nowe zobowiązania na przygotowanie inwe-
stycji, o ile mają zapewnienie finansowania z udziałem
środków publicznych zagranicznych niepodlegających
zwrotowi na maksymalnym dopuszczalnym poziomie,
określone w przepisach lub procedurach dotyczących
danego rodzaju inwestycji, nie mniejszym jednak niż
50% całości kosztów. Od tej zasady przewiduje się pew-
ne wyjątki związane m.in. z sytuacją odbudowy lub
przebudowy dróg krajowych w celu usunięcia zagro-
żenia naruszenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Wyłącza się również inwestycję związaną ze szczegól-
nymi rozwiązaniami w zakresie usuwania skutków
powodzi czy też z przygotowaniem, wdrożeniem i bu-
dową oraz eksploatacją systemów elektronicznego
poboru opłat.
W zmianach zaproponowanych w projekcie usta-
wy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz
niektórych innych ustaw przewiduje się również
nowe rozwiązania zmieniające ustawę o emeryturach
i rentach, zgodnie z którymi odchodzi się od łączenia
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
30 Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Finansów Hanna Majszczyk
emerytury i stosunku pracy, zawiesza się po prostu
przekazywanie emerytury, w przypadku gdy nie zo-
stała rozwiązana umowa o pracę przynajmniej na
jeden dzień. Ta sytuacja, która jest obecnie, umożli-
wiająca łączenie tych dwóch świadczeń, świadczeń ze
stosunku pracy i świadczeń emerytalnych, jest zwią-
zana z pewnymi zmianami wprowadzonymi ustawą
w roku 2008, a po analizie została szczegółowo opi-
sana w uzasadnieniu tego projektu ustawy. Okazuje
się, że w pewien sposób, biorąc pod uwagę pewne spo-
wolnienie gospodarcze, które miało miejsce, i sytu-
ację na świecie, blokuje to również miejsca pracy dla
młodych osób, które wchodzą na rynek pracy. Ta pro-
pozycja zmierza do tego, aby jednak, mimo wszystko,
podjęcie inicjatywy dalszej pracy po osiągnięciu wie-
ku emerytalnego odbywało się za solidarną zgodą
zarówno pracodawcy, jak i pracownika. W przypadku
gdy pracownik zechce nadal pracować po osiągnięciu
wieku emerytalnego, a zostanie z nim rozwiązana
umowa, ale pracodawca będzie tym zainteresowany,
nie będzie przeszkód w kontynuowaniu takiego sto-
sunku pracy i łączenia tych dwóch świadczeń. Z sza-
cunków, które zostały przeprowadzone w związku
z tą propozycją zmian i które przedstawiono w uza-
sadnieniu tego projektu ustawy, wynika, że oszczęd-
ności z tym związane wynoszą ok. 700 mln zł.
Jeżeli chodzi o kwestie związane z wprowadza-
niem samej dyscyplinującej reguły wydatkowej, to jej
skutki będą oczywiście coraz większe w poszczegól-
nych latach, ponieważ zastosowanie tej reguły będzie
obligowało poszczególnych dysponentów do racjonal-
nego wprowadzania zmian i szukania w razie ko-
nieczności czy też potrzeby nowych rozwiązań pocią-
gających za sobą określone skutki finansowe, będzie
wymuszało to również pewne oszczędności, odsztyw-
nianie pewnych rozwiązań, które pozwolą uelastycz-
nić dysponowanie tymi środkami finansowymi, i w ten
sposób nie będą usztywniały one całego budżetu.
Oszczędności związane z wdrażaniem reguły wydat-
kowej będą coraz większe, tak jak powiedziałam,
z upływem lat – od szacowanych w 2011 r. na kwotę
2,8 mld zł do prawie 30 mld zł w 2014 r.
Jeżeli chodzi o skutki związane z wprowadzonymi
hipotetycznymi podwyżkami w zakresie podatku od
towarów i usług, oczywiście w zależności od danego
roku i stawki, która będzie obowiązywała, to będą
one różne, od 7 do 8 mld, ale potem zgodnie z tymi
zapisami, które są tutaj przedstawione i które mia-
łyby zastosowanie niejako automatyczne w kolejnych
latach, gdzie zaproponowano schodzenie z tych pod-
wyższonych stawek do poziomu zasadniczego, pocią-
gałoby to za sobą określone spadki w zakresie tych
dochodów. Tyle, jeżeli chodzi o najważniejsze założe-
nia. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek
Sejmu Ewa Kierzkowska)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, pani minister.
Otwieram dyskusję.
W imieniu klubu Platforma Obywatelska głos za-
bierze pan poseł Aleksander Skorupa.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Aleksander Marek Skorupa:
Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo!
Opiniując w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej
rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o finan-
sach publicznych oraz niektórych innych ustaw wraz
z projektem aktu wykonawczego (druk nr 3576),
chciałbym zwrócić uwagę na fundamentalne znacze-
nie proponowanej ustawy dla procesu zacieśnienia
polityki fiskalnej.
Zauważmy, że strukturalne podłoże nierównowa-
gi fiskalnej w połączeniu ze skutkami światowego
kryzysu przyczyniło się do szybkiego wzrostu długu
publicznego w Polsce. Co więcej, jak zauważyła pani
minister, przekraczamy pierwszy ustawowy próg
ostrożnościowy (50-procentowy) relacji długu publicz-
nego do PKB, a jednocześnie istnieje istotne ryzyko
przekroczenia drugiego progu (55-procentowego)
w roku 2011. Aby zmniejszyć to ryzyko, musimy pod-
jąć działania nakierowane na uzdrowienie finansów
publicznych. Konieczne jest zatem zmniejszenie wzro-
stu długu publicznego, co wymaga przede wszystkim
ograniczenia wzrostu wydatków publicznych.
Proponowana ustawa ma realizować trzy podsta-
wowe cele: po pierwsze, obniżenie poziomu długu
publicznego oraz kosztów jego obsługi poprzez zmniej-
szenie potrzeb pożyczkowych Skarbu Państwa dzięki
wykorzystaniu aktywów finansowych jednostek sek-
tora finansów w zarządzaniu płynnością budżetu
państwa; po drugie, obniżenie deficytu sektora finan-
sów publicznych poprzez wprowadzenie wydatkowej
reguły dyscyplinującej; i wreszcie, po trzecie, wzmoc-
nienie konstrukcji i efektów oddziaływania norm
ostrożnościowych w budżecie państwa.
Potrzeba, wręcz konieczność podjęcia działań re-
alizujących powyższe cele jest bezwzględna. Oczywi-
ście zdaję sobie sprawę, że poszczególne rozwiązania
i propozycje, przedstawione tu szeroko przez panią
minister, podczas dalszych prac legislacyjnych będą
budziły różne wątpliwości, ale co do intencji idą one
we właściwym kierunku. Niepodjęcie proponowanych
działań mogłoby się wiązać z istotnym wzrostem po-
datków, a to byłoby zagrożenie dla naszego wzrostu
gospodarczego w najbliższych latach. Jesteśmy za wy-
korzystaniem aktywów finansowych jednostek sekto-
ra publicznego w zarządzaniu płynnością budżetu
państwa. Tu nasuwa się refleksja, dlaczego dzieje się
to tak późno. Wiemy jednak, że już się dzieje i wywo-
łuje emocje, stąd też obecność naszych gości. Musimy
również dyscyplinować wydatki, a temu służą propo-
zycje wprowadzenia wydatkowej reguły dyscyplinują-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Aleksander Marek Skorupa
cej, która ma ograniczyć dynamikę i ryzyko nadmier-
nego wzrostu wydatków budżetu.
Trzeba również przygotować procedury ostrożno-
ściowe i sanacyjne powstrzymujące narastanie długu
publicznego przez odpowiednio wcześniejsze dostoso-
wanie dochodów i wydatków państwa wobec ryzyka
przekroczenia kolejnego progu. Należy jednak za-
uważyć, że, jak już wspomniała pani minister, w Wie-
loletnim Planie Finansowym Państwa na lata 2010–
–2013 nie przewiduje się sytuacji, w której poziom
państwowego długu w relacji do PKB przekroczy
55%. Dlatego niektóre proponowane rozwiązania, na
przykład konieczność podwyższenia stawek VAT po
2011 r., realnie mogą nie zostać wprowadzone, stąd
niektóre proponowane przepisy można traktować
wyłącznie jako warunkowe.
Wejście w życie tej ustawy powinno również wpły-
nąć na zwiększenie tak potrzebnej nam konkuren-
cyjności gospodarki i przedsiębiorczość. Pozwolić też
na zdjęcie z Polski procedury nadmiernego deficytu,
zwiększy także przewidywalność polityki budżeto-
wej, a tym samym jej wiarygodność.
Wysoka Izbo! W imieniu Platformy Obywatelskiej
wnoszę o skierowanie projektu ustawy (druk nr 3576)
do dalszych prac. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Przypomnę tylko o ustaleniu Sejmu – o 10-minu-
towych oświadczeniach w imieniu klubów i 5-minu-
towych oświadczeniach w imieniu kół.
Głos w imieniu Klubu Prawo i Sprawiedliwość
zabierze pani posłanka Beata Szydło.
Bardzo proszę.
Poseł Beata Szydło:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przez rynki finan-
sowe przechodzi dzisiaj fala spadków związana z kry-
zysem zadłużenia w Irlandii. Spadek Dow Jones sięga
w momencie, kiedy obradujemy, 180 punktów, w Eu-
ropie mieliśmy półtoraprocentowe spadki na giełdach,
euro drastycznie osłabło w stosunku do dolara, w cią-
gu dnia aż o 5 centów. Złoty poszedł w dół w stosun-
ku do wszystkich głównych walut – jeszcze 3 grosze
i za franka szwajcarskiego będziemy znowu płacili
3 zł, podobnie jak za dolara. Nawet w stosunku do
słabego euro złoty poszedł dzisiaj bardzo wyraźnie
w dół. Tymczasem prezes Narodowego Banku Pol-
skiego oświadczył dzisiaj po posiedzeniu Rady Poli-
tyki Pieniężnej, że złoty umocni się w najbliższym
czasie o 10%. Jak się to ma do rzeczywistości i trendu
na rynku? Nijak.
Dzisiaj obradujemy nad ustawą o zmianie ustawy
o finansach publicznych, która ma pozwolić na kon-
31
tynuację kreatywnej księgowości w naszym pań-
stwie. Długi polskich kolei zostały spłacone przez
fundusz kolejnictwa, który został zasilony środkami
przez Skarb Państwa – informuje dzisiaj jeden z dzien-
ników w artykule pt. „Niższy dług polskich kolei”.
Można zadać pytanie: Czy wzrosło zatem rzeczywiste
zadłużenie Skarbu Państwa? Oczywiście tak. Czy
zwiększył się oficjalny dług publiczny? Oczywiście
nie. Ustawowe rozwiązania pozwalają nie traktować
pożyczek jako długu publicznego i choć Skarb Pań-
stwa musiał przecież pożyczyć środki, które później
przekazał do funduszu kolejnictwa, nie powiększyły
one długu publicznego ani deficytu budżetowego. To
tylko jeden z przykładów. Ustawa o finansach pu-
blicznych, o której dzisiaj rozmawiamy, w tym kon-
tekście musi być omawiana również z uwzględnie-
niem dwóch innych ustaw, które w ostatnich tygo-
dniach znalazły się w Wysokiej Izbie: ustawy budże-
towej na rok przyszły oraz proponowanej zmiany
ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego.
Czy ustawa o zmianie ustawy o finansach publicz-
nych ma przeciwdziałać tej kreatywnej księgowości,
o której wcześniej wspominałam? W naszym przeko-
naniu, w przekonaniu mojego klubu ma ją tylko wes-
przeć. I właśnie te pozostałe ustawy są również tego
dowodem. Analiza ustawy o zmianie ustawy o finan-
sach publicznych wskazuje na stan, w którym pań-
stwo przechodzi przez kryzys związany z brakiem
płynności finansowej. Drastycznym tego dowodem
jest wprowadzenie zmiany w sposobie zarządzania
płynnością w finansach publicznych, m.in. ogranicze-
nie związane z lokowaniem wolnych środków przez
osoby prawne, takie jak fundusze, samorządy czy
Lasy Państwowe. Będzie to szczególnie szkodliwe dla
samorządów oraz dla Lasów Państwowych. Wystar-
czy właściwie tutaj poprzestać na dwóch tylko przy-
kładach, które w tej ustawie są pokazane, w tym
odwołać się do sytuacji Lasów Państwowych. Po raz
pierwszy w historii naszego kraju dochodzi do tego,
że ma być zburzony system, w którym Lasy Państwo-
we są przedsiębiorstwem państwowym zarabiającym
na własne potrzeby, przynoszącym naszemu krajowi
również zyski w postaci bezpieczeństwa ekologiczne-
go – bezpieczeństwa, które te lasy zapewniają i same
na to zarabiają. W Europie to niespotykana rzecz.
I teraz ma to być po prostu zburzone.
Pytanie jest jedno: Dlaczego środki akurat Lasów
Państwowych mają znaleźć się w tej chwili w obsza-
rze finansów publicznych? Dlaczego ma być to ręczne
zarządzanie, dlaczego pieniądze Lasów Państwowych
mają być właśnie do dyspozycji ministra finansów?
Pani minister powiedziała, że jest to częściowe wy-
korzystanie tych środków, jest to zabieg bardziej sta-
tystyczny. W moim przekonaniu, w przekonaniu mo-
jego klubu jest wręcz odwrotnie. To jest zabieg mają-
cy na celu doprowadzenie w końcowym efekcie do
prywatyzacji Lasów Państwowych. Proszę zauważyć,
że pojawia się nowy instrument finansowy możliwy
do stosowania przez Bank Gospodarstwa Krajowego,
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
32 Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Beata Szydło
jakim jest list zastawny. Wystarczy właściwie tylko
zapytać: Co rząd będzie zastawiał? Czy lasy? Dlacze-
go właśnie Lasy Państwowe mają być jedynym przed-
siębiorstwem państwowym, które jest objęte tymi
zmianami? Chcę jeszcze nadmienić, że Lasy Pań-
stwowe, poza bezpieczeństwem ekologicznym, o któ-
rym mówiliśmy, poza tym, że są dobrem narodowym,
co wszyscy podkreślają, przynoszą również konkret-
ne dochody w postaci podatków na rzecz samorządów
gminnych.
Druga kwestia, o której trzeba mówić, trzeba gło-
śno powiedzieć, że jest to w tej chwili zamach na pol-
skich podatników, to podwyżka VAT-u, automatyczne
podnoszenie kolejnych stawek. Jaka jest gwarancja,
że te stawki po zapisanym w ustawie okresie będą
obniżone? Jedno pytanie: A jeżeli relacja państwowe-
go długu do PKB nadal będzie po tych trzech latach
przekraczała 55%, to co wtedy? Czy te stawki zosta-
ną obniżone? Czy może jest to kolejna polska prowi-
zorka i udajemy, że tak będzie przez jakiś czas,
a potem Polacy już się do tego przyzwyczają i stawki
25-procentowe będą po prostu obowiązywały?
To są dwa najjaskrawsze przykłady zamieszczone
w tej ustawie, na podstawie których składam w imie-
niu mojego klubu parlamentarnego, Klubu Parlamen-
tarnego Prawo i Sprawiedliwość, wniosek o odrzuce-
nie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmianie
ustawy o finansach publicznych (druk nr 3576). Je-
żeli Wysoka Izba ten wniosek odrzuci, wówczas bę-
dziemy składali wniosek o publiczne wysłuchanie na
posiedzeniu dwóch połączonych komisji. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława
Steca w imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokra-
tycznej.
Poseł Stanisław Stec:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Rozważamy bar-
dzo ważną zmianę ustawy o finansach publicznych.
Pani minister, współczuję pani, bo wysłano panią
samą w towarzystwie dyrektorów. A gdzie szef finan-
sów publicznych? (Oklaski)
(Głos z sali: W Londynie.)
A gdzie koledzy, którzy odpowiadają za pobór po-
datków? Dlaczego pani jest samotna przy tak ważnej
ustawie?
(Poseł Romuald Ajchler: Wstydzą się przyjść.)
(Głos z sali: Gdzie diabeł nie może, tam babę
pośle.)
Rozumiem potrzebę zapewnienia równowagi fi-
nansowej. Domagamy się tego od dwóch lat. Rozu-
miem, że chcecie podjąć działania, aby się zabezpie-
czyć przed przekroczeniem progu 55-procentowego.
Ale w uzasadnieniu w jednej części piszecie, że w przy-
szłym roku jest możliwość przekroczenia progu 55-
-procentowego, a w drugiej części piszecie, że w wie-
loletnim planie finansowym na lata 2011–2013 nie
przewidujecie przekroczenia. Trzeba więc tu się okre-
ślić – albo jest zagrożenie, albo go nie ma. Powiem
z całą odpowiedzialnością, że jeżeli nie będziecie nic
robić w tym zakresie, tak jak dotychczas, to jest ab-
solutne zagrożenie przekroczenia progu ostrożno-
ściowego 55-procentowego, a w najbliższym czasie
również 60-procentowego.
Ale czy te rozwiązania, które proponujecie, są
zgodne z hasłem, że mamy chronić najuboższych?
Jeżeli chcemy obciążać VAT-em, podatkiem od towa-
rów i usług, polskie społeczeństwo, to przecież obcią-
żamy głównie najuboższych: emerytów, rencistów,
tych, którzy nie mają pracy, i tych, którzy mało za-
rabiają, bo oni całe swoje dochody przeznaczają na
bieżące wydatki, a te wydatki się zwiększą. Czy tak
trudno to zrozumieć? Dlaczego nie sięgamy do in-
nych rozwiązań, do zwiększenia wpływów z podat-
ków, ale od tych, którzy mogą płacić? Czy stawka 32%
dla osób zarabiających ponad 200 tys. miesięcznie to
jest duże opodatkowanie? Czy pracujący w banku czy
w innych instytucjach finansowych, czy też w ener-
getyce…
(Poseł Romuald Ajchler: Artyści.)
…z tych pieniędzy stworzy nowe miejsca pracy?
Sięgnijmy po to. Pan premier Tusk już dwukrotnie
mówił, że w wypadku zagrożenia sięgnie po nieuza-
sadnione ulgi w podatku dochodowym od osób fizycz-
nych. Dlaczego milczymy? Dlaczego rząd pominął tę
sprawę? Ja sobie zdaję sprawę, że wybory są w przy-
szłym roku, że dotyczy to twórców i innych, którzy
mają wpływ na opinię publiczną, ale jeżeli się rządzi,
jeżeli jest ciężka sytuacja, trzeba podejmować męskie
decyzje, trudne decyzje. Nie tylko dobre decyzje się
podejmuje, kiedy się rządzi, ale i trudne. Dlaczego nie
ograniczy się na trzy lata na przykład stosowania
ustawy o modernizacji i przebudowie technicznej Sił
Zbrojnych? 1,95, przy jednoczesnym wycofaniu się
z Afganistanu. Dlaczego nie rozpatrujemy sprawy
– nie wiem, czy to jest w pełni konstytucyjne, ale
trzeba się nad tym zastanowić, jest zgłoszony już je-
den taki projekt ustawy – opodatkowania instytucji
finansowych? Rozpatrzmy to. Przeanalizujmy, jakie
wpływy będą z tego tytułu. Mam tu sprawozdanie
Ministerstwa Finansów wskazujące, że podatki do-
chodowe od osób prawnych za 10 miesięcy w tym
roku w 62% nie będą wykonane. W związku z tym
trzeba odpowiedzieć na pytanie dlaczego. Jeżeli mamy
wzrost gospodarczy, mówimy o tym wzroście, że bę-
dzie on wynosił ponad 3%, to dlaczego ustawa o po-
datku dochodowym od osób prawnych jest niereali-
zowana, nie ma tu planowanych wpływów podatko-
wych? Oprócz pani minister powinien wystąpić szef
służb skarbowych i powiedzieć, co chce zrobić, żeby
ograniczyć szarą strefę, która się rozszerza, jakie
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Stanisław Stec
działania będzie podejmował, aby wszyscy, którzy są
na rynku, płacili podatki, i nie było tak, że jeden,
prowadząc pełną księgowość, płaci te podatki, a dru-
gi, mając możliwości, unika ich płacenia.
Włączenie Lasów Państwowych do finansów pu-
blicznych. Czy to uzgodniono z leśnikami? Przecież
oni podnoszą tę sprawę codziennie w naszych biurach
poselskich, bojąc się prywatyzacji. I my tę obawę po-
dzielamy, bo nie chcemy mieć w naszym kraju takiej
sytuacji, że będzie tabliczka: las prywatny...
(Poseł Romuald Ajchler: Wstęp wzbroniony.)
...wstęp wzbroniony. Nie chcemy tego.
Pani minister, od września dyskutuje się na temat
OFE. Było wielkie spotkanie, w zeszłym tygodniu
miała Rada Ministrów podjąć decyzję, nie podjęła.
Nie wiem, czy dzisiaj podjęła. Czemu brakuje odwagi?
Przecież i tak w tej sprawie będziecie musieli podjąć
decyzję, bo budżet nie wytrzyma obciążeń wynikają-
cych z refundacji brakujących środków Funduszowi
Ubezpieczeń Społecznych. Brakuje mi tutaj szefa,
a on mówił, referując budżet, ile zabrakło wpływów
z tytułu decyzji podjętych jeszcze w poprzednim par-
lamencie odnośnie do składki rentowej, odnośnie do
podatku dochodowego od osób fizycznych, gdzie ob-
niżono stawkę z 40 do 32%. Pytam, co zrobiono przez
te trzy lata, żeby przynajmniej o 1% skorygować
składkę rentową. Co zrobiono?
Z uwagi na to, że w tym projekcie ustawy rząd
zakłada wzrost VAT-u nawet do 25%, a obniżanie
stawki do 10%, my, jako klub Sojuszu Lewicy Demo-
kratycznej, nie możemy tego poprzeć. Zgłaszam rów-
nież wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierw-
szym czytaniu. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludo-
wego przedstawi pan poseł Jan Łopata.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Jan Łopata:
Dziękuję bardzo, pani marszałek.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Pani
Minister! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko
Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego
wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o finan-
sach publicznych oraz niektórych innych ustaw,
druk nr 3576.
Wysoka Izbo! Sytuacja finansów publicznych
w Polsce od dłuższego czasu pozostawia wiele do ży-
czenia. W debacie budżetowej analizowałem zagad-
nienie deficytu budżetowego i długu publicznego
również w kontekście nieco historycznym. Przypo-
mnę, że od 1991 r. we wszystkich kolejnych latach do
33
budżetu wpływało mniej środków niż wynosiły wy-
datki, na przykład w 2004 r. rekordowy deficyt wy-
niósł ponad 41 mld zł, a w 2002 r. – 39,4 mld.
(Poseł Anna Paluch: A za waszych rządów wyno-
si 100 mld.)
Mam świadomość, że porównywanie deficytu w uję-
ciu kwotowym jest mało miarodajne, nie odzwierciedla
bowiem inflacji czy też poziomu wydatków i wpływów
budżetowych oraz tempa wzrostu gospodarczego. Dla-
tego lepszym miernikiem deficytu jest jego relacja do
produktu krajowego brutto. Gdyby tak spojrzeć na de-
ficyt, to najtrudniejsza sytuacja miała miejsce w latach
2001–2004, kiedy deficyt przekraczał poziom 5% PKB.
To było w 2002 r. Jeszcze gorsza sytuacja była w 1992 r.,
gdy relacja deficytu do produktu krajowego brutto wy-
nosiła aż 6%, a w budżecie zabrakło prawie 7 mld zł,
a gdyby to odnieść do realnych pieniędzy roku 2010,
byłoby to 82 mld zł.
Przytaczam te dane, droga pani poseł, by uświa-
domić ten problem, bo to jest problem. Nie jest to
zjawisko, które pojawiło się w bieżącym roku, lecz
narastało od lat. Jestem również przekonany, że
wcześniejsze rządy, w tym poprzedni rząd, również
zdawały sobie sprawę z tego narastającego zjawiska,
ale niestety, podkreślam, niestety, pewnym pomy-
słom legislacyjnym towarzyszyła bardziej dbałość
o bieżący wizerunek, a nie o przyszłe konsekwencje.
Tę konieczną reformę należało przeprowadzić wtedy,
kiedy rozwijała się gospodarka. Poprzedni rząd za-
niechał tego i roczna praca nad ustawą o finansach
publicznych poszła wówczas na marne.
Teraz w związku z kryzysem ekonomicznym mu-
simy co chwila wprowadzać oszczędności budżetowe.
Polska jest co prawda krajem, w którym skutki świa-
towego kryzysu dla realnej gospodarki okazały się
znacznie mniej dotkliwe niż w większości innych kra-
jów OECD. W szczególności polska gospodarka jako
jedyna w Unii Europejskiej i jedna z nielicznych od-
notowała wzrost gospodarczy w 2009 r. Mimo to,
w wyniku silnego spowolnienia wzrostu gospodarcze-
go, niekorzystnej z fiskalnego punktu widzenia struk-
tury tego wzrostu oraz wpływu reform struktural-
nych na obniżenie poziomu dochodu sektora instytucji
rządowych i samorządowych, również w Polsce nastą-
piło znaczne pogłębienie nierówności fiskalnej. W re-
zultacie deficyt sektora instytucji rządowych i samo-
rządowych wzrósł z 3,7% PKB do 7,1% PKB w 2009 r.
Rzeczywiście taka sytuacja powoduje konieczność
wprowadzenia zmian i kolejnych oszczędności.
Omawiana ustawa proponuje trzy podstawowe
cele. Pierwszy z nich to obniżenie poziomu długu pu-
blicznego oraz kosztów jego obsługi m.in. poprzez
zmniejszenie potrzeb pożyczkowych Skarbu Państwa
wynikające z wykorzystania aktywów finansowych
jednostek sektora finansów publicznych w zarządza-
niu płynnością budżetu państwa. Ma on być zreali-
zowany poprzez wprowadzenie obowiązku lokowania
wolnych środków wybranych jednostek sektora fi-
nansów publicznych w formie depozytu prowadzone-
go przez ministra finansów lub też oddawanie w za-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
34 Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Jan Łopata
rządzanie wolnych środków stanowiących aktywa
finansowe Skarbu Państwa oraz możliwości takiego
lokowania w przypadku innych jednostek sektora.
W samym uzasadnieniu rząd pisze, że obecnie
znaczna część środków jednostek sektora finansów
publicznych – kwota 45 mld zł jest wymieniana na
koniec 2009 r. w całym sektorze finansów publicz-
nych – nie jest wykorzystywana na bieżącą działal-
ność jednostek i jest lokowana przede wszystkim
w sektorze bankowym. Z drugiej strony Skarb Pań-
stwa w celu finansowania potrzeb pożyczkowych
budżetu państwa pozyskuje na rynku środki po-
przez sprzedaż skarbowych papierów wartościo-
wych. Znaczna część tych środków pochodzi z sek-
tora bankowego, w tym ze środków lokowanych
przez jednostki sektora finansów publicznych w ban-
kach. Taka sytuacja jest nieefektywna z punktu
widzenia zarządzania płynnością Skarbu Państwa
oraz całego sektora finansów publicznych i powodu-
je powstanie niepotrzebnych kosztów w postaci róż-
nicy pomiędzy kosztem zaciąganych przez Skarb
Państwa zobowiązań a oprocentowaniem krótkoter-
minowych lokat jednostek sektora finansów publicz-
nych. Tyle z uzasadnienia.
I powiem tak: święta prawda, pani minister,
święta prawda. Tylko proszę mi wytłumaczyć – był
tutaj już ten temat poruszany – na czym polega me-
chanizm otwartych funduszy emerytalnych. Prze-
cież my tam nie odkładamy nadwyżek, lecz tylko,
jak można by powiedzieć, pani minister zaciąga kre-
dyt po to, żeby odłożyć w tym systemie. Kredyt jed-
nak ma to do siebie, że po pierwsze, trzeba go spła-
cać, a po drugie, trzeba spłacać odsetki. Mówiąc
szczerze, nie pojmuję tych dwóch filozofii w jednej,
bardzo ważnej sprawie, o której się mówi w pierw-
szym celu tej ustawy.
Drugim celem jest obniżenie deficytu sektora fi-
nansów publicznych poprzez wprowadzenie wydat-
kowej reguły dyscyplinującej, która ma ograniczyć
dynamikę i ryzyko nadmiernego wzrostu wydatków
budżetu państwa.
Trzecim celem jest wzmocnienie reform ostrożno-
ściowych w budżecie państwa.
O ile chodzi o drugi cel, a więc wprowadzenie no-
wych rozwiązań, w tym o reguły fiskalne koncentru-
jące się na stronie wydatkowej sektora finansów pu-
blicznych, a także działania uzupełniające. Muszą
one zostać uwzględnione w polskim ustawodawstwie
i znaleźć odzwierciedlenie w ustawie budżetowej,
a także w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa.
Słusznie wprowadza się procedury ostrożnościo-
we i sanacyjne, gdyż nie można dopuścić do sytuacji,
w której relacja długu do PKB zbliżałaby się do kon-
stytucyjnego limitu 60%. Zatem te procedury miały-
by być uruchamiane po przekroczeniu kolejnych
progów relacji długu publicznego do PKB po to, by
powstrzymać jego narastanie. Stabilizacja finansów
publicznych jest priorytetem i ustawodawca propo-
nuje w projekcie system progów, których przekrocze-
nie powoduje wzmocnienie określonych procedur.
Uważam jednak, że nad szczegółowymi zapisanymi
w tej ustawie powinniśmy pracować w Komisji Fi-
nansów Publicznych.
Na zakończenie chciałbym, pani minister, zgłosić
nasze wątpliwości co do propozycji zawierającej roz-
wiązania w zakresie włączenia Państwowego Gospo-
darstwa Leśnego Lasy Państwowe do sektora finan-
sów publicznych. Pomysł powraca w momentach słab-
nącego budżetu, potrzebującego doraźnej pomocy.
Pomocy, wydawałoby się, łatwej do pozyskania, bo
Lasy Państwowe odłożyły – można by rzec – na swo-
je nieszczęście 2 mld zł, przepraszam za to sformuło-
wanie, a ich roczny obrót sięga ponad 5 mld zł. Jako
członek Komisji Finansów Publicznych – można po-
wiedzieć – finansista powinienem przyklasnąć każ-
demu pomysłowi przynoszącemu dodatkowe środki
do budżetu, ale jako przyrodnik, członek mojego klu-
bu jestem przeciwny temu, aby dobrze funkcjonującą
organizację, jaką są Lasy Państwowe, włączać do
sektora finansów publicznych, z kilku przyczyn.
W kilku zdaniach je wyartykułuję.
Otóż, po pierwsze, wypracowane przez dziesięcio-
lecia, sprawdzone metody zarządzania polskimi la-
sami nie obciążają budżetu państwa, co warto pod-
kreślić. Lasy są samowystarczalne, a jak wiemy – o tym
też już dzisiaj była mowa – realizują wiele zadań wy-
kraczających poza produkcję i sprzedaż drewna. W coraz
większej mierze realizują zadania z zakresu ochrony
przyrody, dbając w ten sposób o kondycję zdrowotną
wszystkich Polaków.
Po drugie, Lasy Państwowe poprzez fundusz le-
śny, fundusze klęskowe zabezpieczają się na wypadek
wystąpienia klęsk ekologicznych, co niestety coraz
częściej się zdarza. Wichury, okiść, pożary wyrządza-
ją coraz większe szkody w lasach, liczone w milionach
złotych. Dzięki temu, że Lasy Państwowe są dużą
i mocną organizacją, dają sobie radę z usuwaniem
skutków tych żywiołów.
W tym miejscu przepraszam partnera koalicyj-
nego, ale chciałbym użyć trzeciego argumentu. Otóż
doktryna liberalna głosi, że państwo powinno ogra-
niczać swoją rolę do – czasami padają takie sformu-
łowania – nocnego stróża, powierzając życie gospo-
darcze obywatelom. Jeśli więc mamy do czynienia
ze sprawdzoną strukturą zarządzającą w imieniu
Skarbu Państwa wielkim zasobem ojczystej przyro-
dy, jakim są lasy, po cóż więc na siłę poprawiać to,
co dobrze funkcjonuje? Jeśli potrzeby finansów pu-
blicznych wymagają daniny od Lasów Państwowych,
to wydaje się, że można to przeprowadzić w inny
sposób.
Apeluję w związku z tym do pani minister, do
pana ministra finansów, by wycofać się z tej drogi,
drogi prowadzącej do włączenia Lasów Państwowych
do sfery finansów publicznych, bo coraz trudniej
obronić taką…
(Głos z sali: To jest teza o prywatyzacji.)
Tak jest.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Jan Łopata
...tezę o prywatyzacji i komercjalizacji. (Dzwonek)
A więc tak jak mówiłem na wstępie, jesteśmy za
przekazaniem tej ustawy, tego projektu do Komisji
Finansów Publicznych, gdzie można również te miej-
sca, do których miałem zastrzeżenia, o których mó-
wiłem, podregulować. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Do zadania pytań zapisało się jedenaścioro pań
i panów posłów.
Czy ktoś z państwa...
(Poseł Jan Szyszko: Przepraszam bardzo, jeszcze
ja dwunasty.)
Dwanaścioro.
Bardzo proszę, czas na zadanie pytania to 1,5 mi-
nuty.
Pierwszy zabierze głos pan poseł Jerzy Gosiewski,
Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę.
(Poseł Romuald Ajchler: Nie ma.)
(Głos z sali: Jest, jest.)
(Poseł Romuald Ajchler: To niech się spieszy, pani
marszałek.)
(Głos z sali: Musiał być przez nas zauważony.)
Poseł Jerzy Gosiewski:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sza-
nowna Pani Minister! Witam serdecznie koleżanki
i kolegów…
(Poseł Romuald Ajchler: To nie powitanie.)
Witamy serdecznie kolegów leśników (Oklaski),
którzy tak samo jak my są bardzo zaniepokojeni pró-
bami zniszczenia dorobku wielu pokoleń leśników
i odebrania nam Polakom najważniejszego dobra na-
rodowego, jakim są polskie lasy. (Oklaski)
Swoje pytania kieruję, przepraszam, nie do pani
minister, tylko do pana Rostowskiego, ministra fi-
nansów, i oczekuję pisemnej odpowiedzi.
Moje pytania: Czy zna pan przynajmniej podsta-
wowe problemy lasów, dotyczące tego, że lasy są za-
grożone czynnikami biotycznymi, abiotycznymi i an-
tropogenicznymi? Czy wie pan, że stałe oddziaływanie
zanieczyszczeń powietrza, warunki pogodowo-klima-
tyczne powodują nasilanie klęsk żywiołowych: hura-
ganów, gradobić, pożarów, powodzi, które zwiększają
podatność drzew na choroby? Czy wie pan, że koszty
usuwania tych skutków sukcesywnie wzrastają?
Panie ministrze, czy zdaje pan sobie sprawę z tego,
że negatywne skutki powodzi stanowią zagrożenie
dla długookresowego cyklu produkcji leśnej? Czy zna
pan przewidywane koszty finansowe, jakie należy
przeznaczyć na likwidację tych szkód? (Dzwonek) Czy
dokonał pan analizy, ile środków finansowych będzie
35
musiało nasze państwo przeznaczyć w przyszłości na
konieczną modernizację infrastruktury, szczególnie
komunikacyjnej, w Lasach Państwowych, które w cią-
gu ostatnich 3 lat oszczędzały na czym się da? A ta-
kich ograniczeń w dłuższym okresie Lasy Państwowe
nie wytrzymają.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Poseł Jerzy Gosiewski:
Ostatnie pytanie, pani marszałek. Bardzo proszę.
Panie ministrze, bardzo pana proszę o uzyskanie
od właściwych specjalistów informacji na zadane
przeze mnie pytania. Mam nadzieję, że wówczas ta
wiedza spowoduje, iż zrezygnuje pan z tego niebez-
piecznego pomysłu przekazania dotychczas dobrze
prosperujących Lasów Państwowych…
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Panie pośle, dziękuję uprzejmie.
Poseł Jerzy Gosiewski:
…do sektora finansów publicznych, i że w pana
resorcie nie powstaną już nigdy tak fatalne w skut-
kach pomysły. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, panie pośle.
To nie było pytanie.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana Dariusza
Bąka z klubu Prawo i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Dariusz Bąk:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Drodzy Goście
Leśnicy! Zastaw się, a postaw się. Taka jest dewiza
rządu Donalda Tuska. Szkoda, że nie powiedział tego
pan premier Donald Tusk w swoim exposé. Domagał
się zaufania, ciągle powtarzał: zaufajcie mi. W exposé
została też poruszona sprawa Lasów Państwowych.
Pan premier zapewniał, że nie będzie jakiejkolwiek
prywatyzacji Lasów Państwowych, a dzisiaj próbuje
zniszczyć tę dobrze funkcjonującą instytucję.
Szanowni państwo, dziwię się przedstawicielce
ministra finansów, że oszukuje nawet samą siebie.
Nie musi pani tego robić, bo po prostu nie damy się
już oszukać. Mówi pani, że poprawienie relacji długu
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
36 Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Dariusz Bąk
publicznego do PKB, to uregulowanie doprowadzi
tylko do zabiegu statystycznego, że zarządzanie środ-
kami będzie bardziej celowe.
Szanowni państwo, to są opowiastki dla dzieci.
Nie damy się na to nabrać. Cały naród zbiera podpi-
sy dotyczące referendum. Skoro lekceważycie głos
posłów, to naród przyniesie tutaj kilkaset tysięcy,
a może i milionów podpisów, żeby was uwrażliwić na
sprawę Polski i polskich lasów.
Szanowni państwo, czy wiecie, co oznacza w od-
niesieniu do działalności gospodarczej zabrać pienią-
dze instytucji, która sama zarabia, sama się finansu-
je? Mówicie, że weźmiecie je w depozyt. W jednost-
kach organizacyjnych Lasów Państwowych są kasy.
Dzisiaj pieniądze trzyma się na kontach. O jaki de-
pozyt chodzi?
Szanowni państwo, mówicie o tym, że czas na lep-
sze zarządzanie. Leśnicy mają obowiązki wynikające
z wieloletnich planów urządzania lasu oraz z ustawy
o lasach i ustawy o ochronie przyrody.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie.
Poseł Dariusz Bąk:
Pieniądze są potrzebne. Tam potrafi się zarzą-
dzać. A wy chcecie 1/4 terytorium Polski zniszczyć
i być może narazić na straty. Dziwię się hipokrytom
z PSL. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Głos z sali: Brawo.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Szkoda, że nie zdążył pan zadać pytania w tym
czasie.
Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana
Religę, Prawo i Sprawiedliwość.
(Głos z sali: Półtorej minuty wolności – to nasze.)
(Poseł Jan Łopata: Pani marszałek, na pewne
choroby nie ma lekarstw.)
Poseł Jan Religa:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
Dlaczego resort finansów szuka sposobu na uzdro-
wienie, że tak powiem, w ogóle sytuacji finansowej
i deficytu budżetowego właśnie w obszarze Lasów
Państwowych? To jest absolutnie zły pomysł. Nawet
jeśli chcielibyśmy sprywatyzować Lasy Państwowe
i dokonalibyśmy tego siłą, to nie osiągnęlibyśmy suk-
cesu ani żadnego pożądanego efektu. To jest pierwsza
sprawa.
Do mojego biura przychodzą ludzie, którzy prote-
stują przeciwko temu pomysłowi i już zbierają podpi-
sy. Sprzeciw narasta niemal z dnia na dzień. Podpisy
złożone w moim biurze dołączę do tych, które już zo-
stały zebrane.
Chciałbym zgłosić jeszcze jedną, niezwykle istot-
ną uwagę. Szanowni państwo, w roku 2008 deficyt
wyniósł 3,7% PKB – chodzi mi o nierównowagę fi-
skalną i relacje między deficytem sektora publicz-
nego a instytucjami rządowymi i samorządowymi
– a w roku 2009 był równy 7,1%.
Szanowni państwo, od trzech lat rośnie deficyt.
Rząd w tym zakresie nic nie robi. Dobrze, że dzisiaj
pojawił się ten temat, ale nie powinien on dotyczyć
obszarów Lasów Państwowych. Musimy znaleźć roz-
wiązanie na obniżenie deficytu, bo staniemy się po-
śmiewiskiem w Europie. Dlatego apeluję i proponuję,
aby temu tematowi nadać rangę i zdobyć się na kom-
promis, na wprowadzenie rozwiązań, że tak powiem,
ponad ugrupowaniami politycznymi, bo to leży w in-
teresie Polski. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Józef Rojek:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dro-
dzy Leśnicy! Pani Minister! Wydaje się, że Minister-
stwo Finansów w ogóle nie rozumie tego, co się dzie-
je w kontekście wprowadzania tej ustawy poza mini-
sterstwem, oraz kwestii, które dotyczą Lasów Pań-
stwowych.
Drodzy państwo, chcecie uzdrowić wskaźnik 55%
tymi uciułanymi przez Lasy Państwowe nadwyżka-
mi. Przecież dzisiaj, kiedy czytamy uzasadnienie tej
ustawy, to aż śmiech wzbiera, bo są kolejne wybory
i w kolejnych punktach wyszczególniacie, jaki to
straszny kryzys jest w Polsce, a przed każdymi wy-
borami nie ma kryzysu. Proszę państwa, co to znaczy
odebrać środki Lasom Państwowym? Ano to znaczy
doprowadzić do tego, żeby pokazać Polakom, iż leśni-
cy nie umieją gospodarzyć, bo jeżeli odbierze się im
te środki, to oni nie będą mieli na odtworzenie i szkó-
łek leśnych, i dróg, i wszystkiego, wszystkiego, co się
w lasach dzieje. Proszę teraz pojechać na południe
i zobaczyć, co się dzieje w wyniku osuwisk. To nie są
jakieś półhektarowe osuwiska, ale to jest, można po-
wiedzieć, Haiti, to są stuhektarowe połacie, gdzie
trzeba odbudować drogi. Na to nie ma pieniędzy,
a ministerstwo stwierdza, że tymi pieniędzmi uzdro-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Józef Rojek
wi wskaźnik 55%. (Dzwonek) Pani minister, sądzę
– proszę potwierdzić, to prawda – że doprowadzacie
do sprywatyzowania Lasów Państwowych, by dać
w zastaw pod te kredyty, które musicie wziąć, a nie
macie już co w tej Polsce zostawić.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Józef Rojek:
Odstąpcie w ogóle od tego tematu, jeśli chodzi
o Lasy Państwowe, bo to jest po prostu sabotaż
w naszej ojczyźnie. Dziękuję. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie, panie pośle.
Głos ma pan poseł Marek Suski, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Bardzo proszę.
Poseł Marek Suski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister!
W uzasadnieniu pana posła Skorupy usłyszałem, że
chodzi o zmniejszenie zwiększania tempa wzrostu
zadłużenia. Krótko mówiąc, chodzi o pieniądze, o to,
żeby te pieniądze wydobyć z Lasów Państwowych,
czyli lasy mają sfinansować wzrost ogromnego zadłu-
żenia zgodnie z planem ministra Rostowskiego. Mam
kilka pytań do pana ministra. Po pierwsze, gdzie pan
jest, panie ministrze, bo, jak widać, z reformą finan-
sów publicznych jest pan w lesie. W tym lesie pan
szuka pieniędzy, zamiast reformować finanse pu-
bliczne. Gdzie pan minister uczył się ekonomii? Chy-
ba w jakichś uniwersytetach jeszcze marksistowsko-
-leninowskich, bo tu jest ekonomia centralistyczna,
a liberałowie nam mówili, że najlepiej jest właśnie
decentralizować, że najlepiej rządzą się samorządy,
że instytucje, choćby takie jak Lasy Państwowe,
same wiedzą, jak wydawać pieniądze, zaś w tym wy-
padku centralizuje się, czyli jest to zaprzeczenie libe-
ralizmu, to jest jakiś postkomunistyczny centralizm.
Mam pytanie, jak wpłynie to na funkcjonowanie la-
sów, czy lasy będą w roli dziada proszalnego na wszel-
kie, różne potrzebne rzeczy, będą po prostu stać
u ministra w przedpokoju i prosić o pieniądze, bo je-
śli te pieniądze pójdą do ministerstwa, to taka sytu-
acja grozi Lasom Państwowym. I jak wobec tej sytu-
acji (Dzwonek) państwo zapewnicie, że lasy będą
mogły w terminie wykonywać różnego rodzaju po-
37
trzebne operacje, co do których przyroda wymaga,
żeby były wykonywane w terminie? Dziękuję bardzo.
(Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Pytania zada pani posłanka Anna Paluch, Prawo
i Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Anna Paluch:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po trzech latach
sprawowania władzy rząd zauważył nareszcie pro-
blemy sektora finansów publicznych. Nie wiadomo,
czy nie za późno zauważył. Powiem tak: zamiast
opowiadać przed dwoma laty o wejściu do strefy
euro, trzeba było wtedy podejmować środki zarad-
cze, aby nie narastał deficyt finansów publicznych,
przed czym wówczas ostrzegaliśmy. Deficyt sekto-
ra finansów publicznych w roku ubiegłym, w 2009 r.,
stanowił ponad 7% PKB. Środki zaradcze, które są
w tej sytuacji stosowane przez rząd, mają znamio-
na wylewania dziecka z kąpielą. A zatem pytam,
dlaczego rząd nie poprawia ściągalności podatków,
dlaczego nie oszczędza na apanażach gabinetów
politycznych, dlaczego pracownicy spółki związa-
nej z Euro 2012 otrzymują bajońskie gaże, zupełnie
nieadekwatne do wykonywanej pracy i do jej efek-
tów. Tu jest, proszę państwa, pole do racjonalizacji
wydatków i do oszczędności. Pytam, dlaczego rząd
psuje dobrze funkcjonującą jednostkę organizacyj-
ną, jaką są Lasy Państwowe. Czy pan minister fi-
nansów zdaje sobie sprawę z tego, ile sił, środków,
nakładów wymaga wyhodowanie lasu, jego utrzy-
manie? Ile pokoleń leśników pracowało na taki
stan lasów w Polsce, jaki obecnie mamy? Dlaczego
pan chce to zniszczyć? Czy pan minister wie, jak
ważne są względy przyrodnicze, zdrowotne? (Dzwo-
nek) O jakości życia obywateli decyduje zdrowe
środowisko.
Pani marszałek, już kończę.
Czy pan minister zdaje sobie sprawę, jak wielkie
nakłady ponoszą kraje starej Unii dla przywrócenia
naruszonej równowagi przyrodniczej? Jeżeli pan mi-
nister tego nie wie, to niech zapyta specjalistów, oni
mu to policzą. Niech te dane zostaną porównane
– koszt zniszczonego środowiska i koszt tych iluzo-
rycznych oszczędności. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani poseł.
Głos ma pan poseł Romuald Ajchler, Sojusz Lewi-
cy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
38 Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Romuald Ajchler:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pani Minister!
Wysoka Izbo! Otóż klub Sojuszu Lewicy Demokra-
tycznej nie poprze tego przedłożenia, które pani mi-
nister przedstawiła. Nie poprze tego, jak słyszałem,
PiS, taki był wniosek. Patrzę na kolegów z Polskiego
Stronnictwa Ludowego – oni trochę kręcą, ale myślę,
że nie poprą przede wszystkim sprawy Lasów Pań-
stwowych, tej sytuacji.
(Poseł Adam Krzyśków: Nie zawsze popieramy.)
Ma pani problem – najprościej wycofać się z tego
bez rozgłosu, bez krzyku i nie będzie żadnych pro-
blemów.
Zastanawiam się, dlaczego państwo sięgnęliście
po ten pomysł. Otóż zapachniały ministrowi finan-
sów 2 mld zł. Zastanawiał się on kilka tygodni, co
zrobić, żeby je po prostu wziąć i przeznaczyć na ten
cel, o którym dzisiaj pani minister między innymi
mówiła. Pan minister finansów o jednym zapomniał,
że Lasy Państwowe… Każdy gospodarz musi mieć
środki, żeby dobrze gospodarzyć. Gdyby pan minister
finansów zapytał leśników, czy w razie wystąpienia
na przykład brudnicy mniszki – takiej choroby… Czy
zapewni on środki Lasom Państwowym (Dzwonek),
czy nie będą one miały na co liczyć? Dzisiaj mamy
taką sytuację, i to muszę powiedzieć, minister Sawic-
ki sprzedaje ziemię...
(Poseł Jan Łopata: Chłopom.)
...minister finansów przygotowuje Lasy Pań-
stwowe do prywatyzacji, zostaną nam drogi i auto-
strady, których nie zdążyliśmy jeszcze wybudować,
a ponoć jesteśmy, pani minister, rekinem gospodar-
czym Europy.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, panie pośle.
Poseł Romuald Ajchler:
Już kończę, jedno zdanie, pani marszałek.
Dzisiaj, jadąc przez Warszawę, widziałem naprze-
ciwko banku PKO taką piękną tablicę, a na niej in-
formację o ponad 740 mld zł zadłużenia. To jest wy-
nik waszej trzyletniej pracy i gospodarności. Dzięku-
ję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pan poseł Eugeniusz Czykwin, Sojusz
Lewicy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
Poseł Eugeniusz Czykwin:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister!
W związku z propozycją włączenia przedsiębiorstwa
Lasy Państwowe do sfery finansów publicznych w
środowiskach związanych z lasami istnieje duży – co
obserwujemy – niepokój. Mój niepokój z tym związa-
ny, a biorę pod uwagę merytoryczne, podnoszone w
dyskusji argumenty, wynika też z obserwacji sytuacji
innego przedsiębiorstwa, tak samo ważnego dla pań-
stwa, dla gospodarki jak Lasy Państwowe, a jest nim
przedsiębiorstwo Polskie Koleje Państwowe. Tak się
złożyło, że z zawodu jestem kolejarzem. Katastrofal-
na sytuacja PKP jest wynikiem nieustannych reform,
restrukturyzacji, zbawiennych projektów kolejnych
ekip politycznych. Gdy podejmowano te działania, to
najmniej był słyszany głos kolejarzy. Dzisiaj jest to
sytuacja trudna, wręcz niewyobrażalna, nie wiado-
mo, jak można by ją uzdrowić. Istnieją obawy, że mo-
żemy poprzez takie działania doprowadzić do podob-
nej sytuacji w wypadku dobrze funkcjonującego
przedsiębiorstwa Lasy Państwowe.
Mam też dwa konkretne pytania, które chciałbym
postawić. Po pierwsze, jak będą finansowane ochrona
przyrody i utrzymanie rezerwatów przyrody, jeśli
Wysoka Izba uchwaliłaby projekt ustawy zgłoszony
przez rząd? Po drugie, jak będą finansowane plany
urządzania lasów wykonywane przez biura urządza-
nia lasów? Dziękuję bardzo. (Oklaski)
(Poseł Adam Krzyśków: Biją brawo...)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Aleksander Skorupa, Platfor-
ma Obywatelska.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Aleksander Marek Skorupa:
Pani Marszałek! Pani Minister! Rzeczywiście
sprawa Lasów Państwowych zdominowała dyskusję
nad projektem ustawy, który tylko w maleńkim frag-
mencie odnosi się do Lasów Państwowych, a który
omawia zupełnie inne kwestie, dotyczy dziesiątków
podmiotów, takich jak państwowe fundusze celowe,
agencje wykonawcze, NFZ, który ma więcej pienię-
dzy, jednostki samorządu terytorialnego. Natomiast
Lasy Państwowe budzą takie emocje.
W związku z tym chciałbym zadać pytanie: Czy
omawiany projekt ustawy ma jakikolwiek element,
czy mówi wprost o prywatyzacji Lasów Państwo-
wych? Nigdy nie spotkałem żadnego posła, który
chciałby prywatyzacji Lasów Państwowych, a ten
temat ciągle się powtarza i krąży, słyszy się o nim na
korytarzach. Nie rozumiem tej sytuacji. Powiem wię-
cej. Czy intencją albo jakimkolwiek skutkiem propo-
nowanych w projekcie ustawy zmian jest ogranicza-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Aleksander Marek Skorupa
nie zdolności, zadań merytorycznych w Lasach Pań-
stwowych, pani minister? Moim zdaniem na oba te
pytania odpowiedź jest taka, że takie rozwiązania
nie istnieją w tym projekcie. Nie wiem, co my tutaj
chcemy osiągnąć. Dziękuję.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Głos ma pan poseł Jan Rzymełka, Platforma Oby-
watelska.
Bardzo proszę.
Poseł Jan Rzymełka:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowna Wyso-
ka Izbo! Chciałbym zapytać, czy możemy rozmawiać
o przyszłości Lasów Państwowych bez emocji, mery-
torycznie. To, co dzisiaj tu usłyszałem o prywatyzo-
waniu siłą, niszczeniu Lasów Państwowych, psuciu
itd., nie powinno mieć miejsca w Wysokiej Izbie. Po-
winniśmy rozmawiać merytorycznie. Dlatego chciał-
bym zapytać panią minister, czy prawdą jest, że w
interesie Polski stabilne finanse publiczne, niski dług
publiczny i szybkie wejście w strefę euro są prioryte-
tami, są to bardzo ważne kwestie.
(Głos z sali: Nie da się...)
Kolejne pytanie. Czy propozycja wynikająca z
tego projektu ustawy – bo rozmawiamy o tym projek-
cie – zmienia dobry model Lasów Państwowych? Czy
ten projekt ustawy tym, o czym pani powiedziała,
zmienia model na jakiś gorszy? Ciągle jest tutaj bo-
wiem obawa, że będzie gorzej, jeśli chodzi o Lasy
Państwowe. Proszę wyjaśnić, czego dotyczy przejęcie
finansów w tym właśnie zakresie, mam na myśli wol-
ne środki, które są potrzebne do zbilansowania, do
pokazania Brukseli, że nie jesteśmy krajem zadłużo-
nym, że możemy szybko wejść do strefy euro.
Chciałbym jeszcze zapytać o to, czy prawidłowe jest
łączenie zmiany systemu finansowania Lasów Pań-
stwowych – o którym za wiele jeszcze nie wiemy, nie
znamy szczegółów, nie dokonano bilansu pozytywnych
(Dzwonek) i negatywnych skutków – z prywatyzacją.
Rząd, szefowie Lasów Państwowych nic na temat pry-
watyzacji bowiem nie mówili, natomiast opozycja cią-
gle używa tego argumentu i robi wodę z mózgu tym,
którzy podpisują się pod referendum, myśląc, że nagle
rząd chce prywatyzować i rozdać lasy obszarnikom.
To jest bardzo niebezpieczna tendencja i nie powinna
mieć miejsca. Chciałbym, żeby...
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
39
Poseł Jan Rzymełka:
Już kończę.
Chciałbym, żeby pani minister bardzo wyraźnie
powiedziała, czy możemy łączyć to przedsięwzięcie,
o którym mowa w tym projekcie, z tym, o czym sły-
szymy w wypowiedziach kolegów siedzących tu w
ławach. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Głos ma pan poseł Krzysztof Tołwiński, Prawo i
Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Krzysztof Tołwiński:
Dziękuję.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Leśnicy!
Włącznie Państwowego Gospodarstwa Leśnego do
sektora finansów publicznych stwarza zagrożenie dla
Lasów Państwowych nie gorsze niż to, które mieli-
śmy za rządów AWS–Unii Wolności. Co się wówczas
stało? Pan Stanisław Żelichowski stanął na czele ru-
chu obrony Lasów Państwowych. Polskie Stronnic-
two Ludowe – takie jakie znam, jakie było wówczas
– stanęło jak jeden mąż w obronie polskich lasów.
(Poseł Adam Krzyśków: Pytanie, panie pośle.)
Podpisywało się pod hasłem: Lasy nie są tylko
własnością Skarbu Państwa, ale strategicznym zaso-
bem środowiskowym, własnością narodu. Przed
chwilą wysłuchaliśmy wystąpienia pana posła Łopa-
ty, przedstawiciela obecnego Polskiego Stronnictwa
Ludowego. Żałosny spektakl, który został tutaj na tej
sali odegrany.
Panie pośle, pan mówi...
(Poseł Adam Krzyśków: To ma być pytanie.)
...zgadza się z nami, widzi pan zagrożenie, a jed-
nocześnie kieruje pan tę ustawę do dalszych prac.
Panie pośle, kto dzisiaj rządzi? Chyba rządzi Platfor-
ma Obywatelska i Polskie Stronnictwo Ludowe...
(Głos z sali: To dobre.)
...czyli rząd, za który państwo odpowiadacie. Mam
do was pytanie, ale oczywiście dam też satysfakcję
pani marszałek i zadam pytanie: Za co to przehan-
dlowaliście? Opamiętajcie się, wszyscy do was mówią.
(Oklaski)
Pani minister, zadaję pytanie: Ile budżet państwa
dopłaca do Lasów Państwowych? Dziękuję. (Oklaski)
(Głos z sali: O, o, o!)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Głos ma pan poseł Jan Szyszko, Prawo i Sprawie-
dliwość.
Bardzo proszę.
(Poseł Adam Krzyśków: Słusznie, pani marszałek,
nie ma co komentować. Na głupotę nie ma lekarstwa.)
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
40 Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Poseł Jan Szyszko:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sza-
nowni Goście! Zacznę od pytań, a pierwsze powtórzę,
ale proszę również o odpowiedź na piśmie. Dlaczego
nie ma tutaj ministra finansów i dlaczego na różne
spotkania w tej sprawie przychodzą podsekretarze
albo sekretarze stanu? Czyżby głównym powodem
było to, że państwo zdajecie sobie sprawę, że to są
zmiany konstytucyjne, w związku z czym grozi za to
Trybunał Stanu? Państwu taki trybunał nie grozi.
Druga rzecz. Polskie Lasy Państwowe to ewene-
ment w skali europejskiej, światowej, mówią o tym
wszyscy i w Polsce, i za granicą. Równocześnie zapro-
ponowane przez państwa zmiany wpłyną na nie de-
strukcyjnie, destabilizacyjnie, a więc w przyszłości
czekają nas również zmiany, jeśli chodzi o bezpieczeń-
stwo ekologiczne państwa. O tym mówią specjaliści,
naukowcy, począwszy od ekonomistów, a kończąc na
przyrodnikach. W związku z tym mam pytanie: Czy
przeanalizowaliście, jaki to będzie miało faktyczny
wpływ na bezpieczeństwo ekologiczne państwa?
I szanowna pani, ostatnie pytanie. Pani powiedzia-
ła: Charakter stricte statystyczny. A więc kreatywna
księgowość, a więc wirtualny byt. Pani minister, za to
grozi odpowiedzialność karna. (Dzwonek) W związku
z tym mam pytanie: Jaki jest główny cel włączenia
Lasów Państwowych do sektora finansów publicz-
nych? Przecież te 2 mld zł nie uratują konających fi-
nansów publicznych tego państwa. Natomiast czy
głównym celem jest to, żeby zaczęły funkcjonować li-
sty zastawne? Pani minister, czy głównym celem jest
to, aby wykorzystać te 300 mld zł na pożyczki, żeby
później to przedsiębiorstwo naprawdę przeszło na wła-
sność banków komercyjnych czy banków prywatnych?
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
pana.
Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie
Finansów pani Hanna Majszczyk.
Bardzo proszę, pani minister.
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie
Posłowie! Właściwie wszystkie pytania, które zosta-
ły zadane w związku z przedstawionym projektem
ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
oraz niektórych innych ustaw, skupiają się na jednym
problemie, czyli włączeniu Lasów Państwowych do
sektora finansów publicznych.
Może zacznę od odpowiedzi na pytanie pana posła
Skorupy i pana posła Rzymełki, ponieważ w zasadzie
odpowiedź na te pytania będzie, moim zdaniem, od-
powiedzią na większość pytań, które tutaj zostały
zadane.
Często pojawiały się zarzuty, że proponowane
zmiany związane są z chęcią prywatyzacji Lasów
Państwowych. I słusznie zostało zadane pytanie, czy
w jakikolwiek sposób ustawa przedstawiana państwu
w dniu dzisiejszym w ogóle do tego nawiązuje. W żad-
nym miejscu tej ustawy nie ma jakiegokolwiek sfor-
mułowania, na podstawie którego można byłoby
wyciągnąć podobne wnioski. Co więcej, ja nie przy-
pominam sobie, ale jeżeli jestem w błędzie, to oczy-
wiście przyjmę tutaj krytykę, ale nie przypominam
sobie, żeby w ostatnich latach, jak sięgnę pamięcią,
w ogóle ktokolwiek prywatyzował jednostki sektora
finansów publicznych. Nawet nie znam takiego przy-
kładu, którym można byłoby się tutaj posłużyć, aby
snuć jakieś wizje w tym zakresie.
Jeżeli chodzi o pytania dotyczące możliwości za-
grożenia funkcjonowania i bytu Lasów Państwowych
wskutek dokonywanych zmian, jak również przed-
stawiane przez panie posłanki i panów posłów przy-
kłady, to pojawiały się w nich wątpliwości, jak Lasy
Państwowe będą mogły funkcjonować, gdy nie będą
miały tych środków, kto będzie finansował niezbędne
działania, jak nasadzenia lub inne działania podej-
mowane na przykład w celu usunięcia jakichś plag
czy skutków klęsk, które mogą się pojawić. Myślę, że
akurat w tym zakresie funkcjonowanie tego przed-
siębiorstwa nie zmieni się. Żaden z przepisów nie
ingeruje w planowanie finansowe w tej jednostce, nie
kreuje jej planów finansowych.
Chciałabym zwrócić uwagę na to, o czym nikt nie
wspomniał. Myślę, że te obawy mogą wynikać z po-
minięcia w ocenie projektu ustawy o finansach pu-
blicznych dwóch artykułów, które mają istotne zna-
czenie dla zweryfikowania, czy zagraża to funkcjono-
waniu tego podmiotu, który w ten system – mam na
myśli zarządzanie środkami publicznymi czy też ich
depozyt – będzie wchodził. Przede wszystkim mówi-
my tutaj o wolnych środkach płatniczych. Nie ma tu
mowy o zabieraniu jakichkolwiek wolnych środków
płatniczych, które są wykorzystywane przez te pod-
mioty w związku z prowadzoną przez nich działalno-
ścią. Przepisy wyraźnie mówią o wolnych środkach.
Jeżeli spojrzymy na art. 78c dodawany do ustawy
o finansach publicznych i art. 78d, który bezpośred-
nio odnosi się do przedsiębiorstwa Lasy Państwowe
i odsyła do art. 78c, to widać wyraźnie, że okres, na
który środki są lokowane do zarządzania, jest okre-
ślany przez zainteresowaną jednostkę. To ona decy-
duje, ile wolnych środków płatniczych i na jaki okres
może oddać do zarządzania. Z tego przepisu wynika
też, że środki te podlegają zwrotowi danej jednostce
zgodnie z jej dyspozycją. Nie ma zatem żadnego za-
grożenia, jeśli chodzi o funkcjonowanie Lasów.
Były też pytania, ile to kosztuje Lasy Państwowe
i o jakiej wysokości środków mówimy. Gdybyśmy od-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Hanna Majszczyk
nieśli się do sytuacji na koniec roku 2009 – ponieważ
jest to jedyny okres, do którego możemy się obecnie
odnieść, gdyż pewne dane są już zweryfikowane – to
biorąc pod uwagę rozwiązania zaproponowane w tym
projekcie i wolne środki, którymi w wysokości prawie
2 mld zł dysponowało to przedsiębiorstwo na koniec
tego okresu, przy przyjęciu założeń zawartych w pro-
pozycji ustawy zmieniającej ustawę o finansach pu-
blicznych, do ewentualnego zarządzania byłoby od-
dane niecałe 700 mln zł. Zgodnie z przyjętymi tutaj
rozwiązaniami, jeśli chodzi o te środki, byłby to taki
zakres.
(Poseł Jan Rzymełka: 700 mln zł samych Lasów
Państwowych, tak?)
Tak. Ze wszystkich oszczędności. Tak jak mówi-
łam w czasie swojego wystąpienia, są potrzeby po-
życzkowe i zadłużeniowe. To ponad 19 mld zł.
Były pytania o to, dlaczego w ogóle takie działa-
nie jest podejmowane. Jak zaznaczyłam na wstępie,
chodzi o poprawę potrzeb pożyczkowych Skarbu
Państwa. Bez wątpienia takie działania, które zmie-
rzają do zarządzania wolnymi środkami, mają istot-
ne znaczenie dla jednostek, które te wolne środki
mają i osiągają pozytywne wyniki. Natomiast z całą
pewnością ma to również przełożenie na wynik sek-
tora finansów publicznych, poprawia ten wynik, a
poprzez zmniejszenie potrzeb pożyczkowych Skarbu
Państwa zmniejsza relatywnie relację długu publicz-
nego do PKB.
Trzeba też zwrócić uwagę, że nie ma zmian, o
czym mówiłam, w ustawie o Lasach Państwowych
ani w rozporządzeniu Rady Ministrów kreującym
zasady gospodarki finansowej tego przedsiębiorstwa.
Nikt z państwa, zadając pytania, przedstawiając za-
strzeżenia do tego sposobu rozwiązań, nie wspo-
mniał, że to przedsiębiorstwo operuje na majątku
Skarbu Państwa i – według planu na rok 2011– otrzy-
ma z budżetu państwa dotację w wysokości ponad
4 mln zł.
(Głos z sali: Przy ponad 5 mln.)
Nie należy również zapominać o tym, że jeżeli jest
to przedsiębiorstwo, które może zaciągać zobowiąza-
nia w imieniu Skarbu Państwa, które nie są rejestro-
wane, to w tych okolicznościach trudno się dziwić, że
akurat działania zmierzające do poprawy funkcjono-
wania sektora finansów publicznych są skierowane
na to, aby ten podmiot znalazł się w sektorze finan-
sów publicznych. Zwłaszcza że jeżeli nie będziemy
ograniczać potrzeb pożyczkowych Skarbu Państwa,
szczególnie przy wykorzystaniu możliwości, jakie
dają jednostki, które operują na majątku Skarbu
Państwa – nie wykorzystując takich możliwości – nie
możemy też oszukiwać się, że poszukiwanie środków
na inne cele, na inne potrzeby nie będzie również
dokonywało się kosztem pewnych ograniczeń w wy-
datkach budżetu państwa, w wydatkach, które są
możliwe dzięki dochodom uzyskiwanym m.in. od po-
41
datników z podatków. A więc szukanie tych źródeł
musi być tutaj odpowiednio zrównoważone. Dziękuję
bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję, pani minister.
Zamykam dyskusję.
W dyskusji zgłoszono wnioski o odrzucenie pro-
jektu ustawy w pierwszym czytaniu oraz o skierowa-
nie projektu ustawy również do Komisji Ochrony
Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.
Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy
jutro rano w bloku głosowań.
Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. po-
rządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyj-
nego projektu ustawy Przepisy wprowadzające
ustawę Kodeks wyborczy (druk nr 3586).
Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wójci-
ka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu
ustawy.
Poseł Marek Wójcik:
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia
niektórych projektów ustaw z zakresu prawa wybor-
czego mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy
Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy.
Wysoka Izbo! W trakcie prac nad projektem usta-
wy Kodeks wyborczy komisja doszła do wniosku, iż
zgodnie z zasadami techniki prawodawczej tak ob-
szerną ustawę należy poprzedzić ustawą, która bę-
dzie zawierała przepisy wprowadzające. Inicjatywa
ustawodawcza została podjęta przez komisję jedno-
myślnie, w związku z czym sądzę, że propozycja ta
nie powinna budzić w Wysokiej Izbie kontrowersji.
Najważniejszym założeniem ustawy jest wejście w
życie 1 lutego 2011 r. Kodeksu wyborczego i zastoso-
wanie nowych przepisów do wyborów, które będą
zarządzone po upływie 6 miesięcy od wejścia w życie
tej ustawy.
Podczas prac komisji pewne kontrowersje wzbudzi-
ła kwestia 6-miesięcznego terminu. Przypomnę, że
ten termin wynika z orzeczenia Trybunału Konsty-
tucyjnego. Trybunał zalecił ustawodawcy, aby istotne
zmiany w prawie wyborczym wprowadzać właśnie na
6 miesięcy przed pierwszą czynnością z kalendarza
czynności wyborczych przed wyborami, których mo-
żemy się spodziewać. Dyskusja na posiedzeniu doty-
czyła tego, czy zapisywać ten okres sztywno w usta-
wie, czy w związku z tym, że ustawodawca, czyli Sejm
i Senat, zachowa ten okres 6-miesięczny, w takiej sy-
tuacji jest sens zapisywania tego w ustawie i czy nie
lepiej założyć, że postulat pewności prawa jest lepiej
realizowany wtedy, kiedy ustawa po prostu wchodzi
w życie z jakimś dniem. Myślę, że ta sprawa będzie
analizowana jeszcze podczas prac komisji. Spodzie-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
42 Projekt ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy
Poseł Marek Wójcik
wam się, że taka dyskusja będzie podczas prac komi-
syjnych, być może zostaną zgłoszone tam poprawki.
Chciałbym również zaznaczyć, że projekt ustawy
Przepisy wprowadzające jest procedowany dzisiaj,
dlatego że już kończymy prace nad Kodeksem wybor-
czym. Spodziewany się drugiego czytania już na na-
stępnym posiedzeniu Sejmu. W związku z czym mam
nadzieję, że Przepisy wprowadzające będą procedo-
wane również bardzo szybko, tak aby w przyszłym
tygodniu można było jednocześnie przeprowadzić
drugie czytanie zarówno Kodeksu wyborczego, jak i
Przepisów wprowadzających, i szybko tę potrzebną
ustawę przyjąć po to, aby nowoczesne i dobre rozwią-
zania zawarte w projekcie Kodeksu wyborczego jak
najszybciej weszły w życie. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad-
czeń w imieniu klubów i kół.
Otwieram dyskusję.
Głos zabierze pan poseł Adam Żyliński, który
przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Plat-
forma Obywatelska.
Bardzo proszę.
Poseł Adam Żyliński:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w
udziale zaszczyt zaprezentowania w imieniu klubu
Platformy Obywatelskiej komisyjnego projektu
ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wy-
borczy.
Niniejsza ustawa wobec szczególnie obszernej
ustawy głównej, mającej za zadanie zastąpić dotych-
czasowe ustawy regulujące wybory do Sejmu i do
Senatu, wybory prezydenta RP, wybory do Parlamen-
tu Europejskiego oraz wybory organów samorządu
terytorialnego, stanowi oddzielną ustawę, tzw. usta-
wę wprowadzającą. Ustawa ta reguluje przede
wszystkim przepisy o wejściu w życie ustawy głów-
nej. Projekt zakłada, że Kodeks wyborczy wejdzie w
życie z dniem 1 lutego 2011 r. i będzie miał zastoso-
wanie do wyborów zarządzonych po upływie 6 mie-
sięcy od dnia wejścia jego w życie oraz do kadencji
rozpoczętych po przeprowadzeniu tych wyborów. Ten
zapis wywołał ożywioną dyskusję pośród posłów Ko-
misji Nadzwyczajnej. Część z nich uważała, że orze-
czenie Trybunału Konstytucyjnego jedynie zaleca
niedokonywanie zmian w ordynacji wyborczej na 6
miesięcy przed wyborami, co nie wymaga specjalne-
go zapisu w ustawie. Zapewne w dalszym toku prac
nad ustawą powrócimy do tego problemu.
Przepisy Kodeksu wyborczego nie będą miały
zastosowania do wyborów przeprowadzonych w
trakcie kadencji, jeżeli wybory na tę kadencję będą
przeprowadzone z zastosowaniem przepisów dotych-
czasowych.
W osobny rozdział, Projekty ustawy wprowadza-
jącej, zostały ujęte zmiany przepisów szeregu ustaw.
Zmiany te odnoszą się do przepisów tych ustaw, któ-
re Kodeks wyborczy zastąpi.
Projekt ustawy zawiera również przepis, na mocy
którego ilekroć w dotychczasowych przepisach mowa
jest o przepisach ustaw wyborczych zastępowanych
przez Kodeks wyborczy, będzie się przez to rozumieć
odpowiednie przepisy kodeksu.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Z wielką satys-
fakcją w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej re-
komenduję do dalszych prac w Sejmie projekt ustawy
wprowadzającej ustawę Kodeks wyborczy. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra-
wiedliwość głos zabierze pan poseł Andrzej Mikołaj
Dera.
Bardzo proszę.
Poseł Andrzej Mikołaj Dera:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam za-
szczyt zaprezentować stanowisko naszego klubu od-
nośnie do projektu ustawy Przepisy wprowadzające
ustawę Kodeks wyborczy.
Tak jak przed chwileczką powiedzieli moi koledzy,
parlament kończy pracę nad Kodeksem wyborczym.
Kodeks wyborczy to jest ogromne dzieło tego parla-
mentu i komisji powołanej do tego celu. Ujednolica
on wszystkie przepisy wyborcze, które były rozsiane
po szeregu ustaw, tworzy jeden spójny katalog prze-
pisów dotyczących wszystkich rodzajów wyborów
i części szczegółowych powstałych z uwagi na od-
mienność poszczególnych wyborów. Stąd też niezbęd-
ne jest jego przygotowanie i stąd projekt przepisów
wprowadzających ustawę Kodeks wyborczy. Te prze-
pisy regulują okres trwania kadencji, zasady uchyla-
nia określonych przepisów po wejściu w życie Kodek-
su wyborczego, czyli całą tę otoczkę związaną z wpro-
wadzeniem Kodeksu wyborczego. Są one niezbędne,
muszą zostać wprowadzone i rozpatrywane łącznie z
kodeksem, gdyż, jak wskazuje sama nazwa projektu:
Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy,
są połączone z Kodeksem wyborczym.
Dobrze, że to czytanie dzisiaj się odbywa. Myślę,
iż tutaj praktycznie nie ma żadnych kontrowersji.
Zapis o tym, że ustawa wchodzi w życie z konkretnym
dniem – mamy orzeczenie Trybunału Konstytucyj-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy
Poseł Andrzej Mikołaj Dera
nego, które mówi, że przez 6 miesięcy nie powinno
się wprowadzać istotnych zmian, a przecież, powiedz-
my sobie szczerze, wprowadzenie kodeksu jest jednak
istotnym novum, bo tam jest szereg zapisów, które
są nowatorskie. Będzie to po prostu bezpiecznie za-
pisane, zgodnie z uzasadnieniem wyroku Trybunału
Konstytucyjnego. Myślę, że ten zapis jest czytelny, a
to jest ważne, bo ta norma jest adresowana do odbior-
ców Kodeksu wyborczego. Wydaje się, że bardzo czy-
telnie w tym projekcie ustawy jest zapisane, w jakich
sytuacjach obowiązują dotychczasowe przepisy, a w
jakich wchodzi już w rachubę kodeks. Ten 6-mie-
sięczny okres został tu przyjęty i nikt nie powinien
być tą ustawą zaskoczony.
A więc z naszej strony jest pełne poparcie dla tego
projektu i nie będziemy zgłaszać żadnych uwag ani
poprawek. Ten projekt jest przygotowany rzetelnie,
solidnie, obejmuje całą materię związaną z wprowa-
dzeniem w życie Kodeksu wyborczego. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Głos ma pan poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski
w imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt
ustawy, o którym mówimy dzisiaj, jest konsekwencją
zakończenia prac nad projektem Kodeksu wyborczego,
legislacji bardzo rozległej, obejmującej wszystkie or-
dynacje wyborcze i, praktycznie rzecz biorąc, wszyst-
kie wybory, jakie w Rzeczypospolitej odbywały się czy
mają się odbywać. I stąd też – zgodnie zarówno z logi-
ką, jak i z zasadami techniki legislacyjnej – wydaje się
zupełnie zrozumiałe, iż wejście w życie ustawy Kodeks
wyborczy warunkowane jest osobnym przygotowa-
niem projektu ustawy, która wprowadzałaby przepisy
zawarte w Kodeksie wyborczym.
Rozwiązania, które Komisja Nadzwyczajna jako
autor projektu zawarła w projekcie ustawy, mówią o
terminach wejścia w życie kodeksu, o okolicznościach
jego wejścia w życie. Ważny moim zdaniem jest prze-
pis dotyczący 6-miesięcznego vacatio legis dla wszyst-
kich regulacji związanych ze zmianami prawa wy-
borczego. Rzeczywiście na posiedzeniu komisji były
pewne kontrowersje – może nie tyle kontrowersje, co
różnice zdań – dotyczące konieczności umieszczania
tego przepisu. Ja uważam, że przepisy wprowadzają-
ce ustawę Kodeks wyborczy mają charakter instruk-
cyjny i informacyjny dla konsumentów, dla tych,
którzy to prawo muszą stosować albo chcą je poznać,
i jest potrzebne jednoznaczne wskazanie terminu, w
43
którym zmiany nie powinny być wprowadzane, a jed-
nocześnie wszystkie zaszłości związane z wyborami
przedterminowymi, wyborami uzupełniającymi po-
winny być rozstrzygane na zasadach obowiązujących
do czasu wejścia w życie Kodeksu wyborczego, jaki
Wysokiej Izbie w przyszłym tygodniu zaproponujemy
w sprawozdaniu.
Wszystkie te przepisy uzyskały aprobatę człon-
ków komisji. Nie ma tu rzeczywiście rozwiązań kon-
trowersyjnych, budzących wątpliwości – one mają
charakter ściśle merytoryczny, pozbawione są akcen-
tów politycznych, nie są mniej czy bardziej korzystne
dla różnych formacji, które w Sejmie są reprezento-
wane. Stąd też wydaje się rzeczą wskazaną, żeby je
poprzeć. I to czyni mój klub. Popieramy wszystkie
regulacje zaproponowane w projekcie ustawy Prze-
pisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy, a jed-
nocześnie zwracamy się, także do pani marszałek, o
to, aby projektowi ustawy nadać taki tryb, by mógł
być jak najszybciej uchwalony w zgodzie z naszym,
posłów, interesem, a także z interesem publicznym.
Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe-
go głos zabierze pan poseł Eugeniusz Kłopotek.
Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Eugeniusz Kłopotek:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu
Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego zgła-
szam gotowość do popierania projektu ustawy Prze-
pisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy z dru-
ku nr 3586.
Idea słuszna, ale terminy bardzo krótkie. Wpraw-
dzie tutaj się zarzekamy, że już kończymy prace nad
Kodeksem wyborczym, ale przypominam – jesteśmy
jeszcze przed drugim czytaniem, a w trakcie drugie-
go czytania, zapowiadam to również w imieniu mo-
jego klubu, będziemy zgłaszać poprawki. Będziemy
też musieli trochę podyskutować na temat tych po-
prawek. Potem przyjdzie trzecie czytanie, potem
Senat – propozycje, uchwała Senatu. Znowu trzeba
będzie to rozpatrywać na posiedzeniach naszej ko-
misji. Później jeszcze prezydent, sprawa jego podpi-
su, a zostały nam dwa miesiące. Czyli o ile nie mamy
oczywiście zastrzeżeń co do tych dat, o tyle nie wiem,
czy zdążymy wszystko załatwić z Kodeksem wybor-
czym do połowy stycznia, żeby dać jeszcze szansę
prezydentowi na podpisanie ustawy Kodeks wybor-
czy, tak aby ta ustawa mogła 1 lutego wejść w życie.
Ale nie martwmy się na zapas, jesteśmy pełni chęci
i zapału, gotowi do pracy. W związku z tym tak trzy-
mać i do przodu. Wszystkiego dobrego. (Wesołość na
sali, oklaski)
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
44 Projekt ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Do zadania pytań zapisał się jeden pan poseł.
Czy jeszcze ktoś z państwa chce się zapisać do
zadania pytania?
Nie widzę. Zamykam listę.
Pan poseł Jan Rzymełka, Platforma Obywatel-
ska.
Ma pan minutę, panie pośle.
Bardzo proszę.
Poseł Jan Rzymełka:
Dziękuję, pani marszałek.
Szanowna Wysoka Izbo! Chciałbym na bazie sy-
gnałów z ostatniej kampanii wyborczej zapytać: Czy
nie powinno się uregulować w kodeksie lub w ustawie
problemu dostępności miejsc publicznych, jeśli chodzi
o wieszanie plakatów na obiektach, które nie są
gminnymi obiektami, a które kiedyś były gminnymi
obiektami? Myślę na przykład o sieci czy słupach
oświetleniowych. Mamy dzisiaj do czynienia z czymś
takim, że kandydat na radnego dowiaduje się po pew-
nym czasie, już po otrzymaniu limitu, że musi zapła-
cić za to, że przylepił plakat na obiektach elektrycz-
nych czy na innych obiektach. Jest to bardzo trudne.
Słupy oświetleniowe kiedyś, w starym systemie, były
własnością społeczną, później były własnością samo-
rządu, dziś okazuje się, że prywatne firmy stają się
właścicielami miejsc ogłoszeniowych przed wyborami
po to, żeby kasować pieniądze od kandydatów w róż-
nych wyborach. Czy tej sprawy nie należałoby wy-
raźnie uregulować w ten sposób, że to może być miej-
sce (Dzwonek) reklamowe, ale w okresie wyborów
ogłoszonych przez Państwową Komisję Wyborczą
pieniądze od tych, którzy wieszają plakaty wyborcze,
nie podlegają ściąganiu? Bo jest z tym spore zamie-
szanie. Są to uwagi praktyczne z kampanii wybor-
czych. Kończy się kampania, przychodzi wiadomość
przez telefon czy przychodzi rachunek i trzeba zapła-
cić komuś tam, bo on sobie wynajął te słupy, o czym
nikogo nie poinformował...
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Jan Rzymełka:
...nie podał stawek itd.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję.
Poseł Jan Rzymełka:
Chciałbym prosić o odpowiedź: Czy tego nie nale-
żałoby uregulować? Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Za cenne uwagi pana posła dziękuję.
Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w
Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji
pana Piotra Kołodziejczyka.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych i Administracji
Piotr Kołodziejczyk:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie
Posłowie! Wobec niniejszej inicjatywy ustawodawczej
rząd nie przygotował jeszcze stanowiska, to dopiero
pierwsze czytanie, natomiast podzielam pogląd wy-
rażany tutaj przez wielu mówców, że idea uporząd-
kowania spraw wyborczych zawartych w różnych
aktach prawnych i przedstawienia ich w formie ko-
deksu jest ideą bardzo ciekawą i wartą uwagi. Chciał-
bym zwrócić uwagę jedynie na to, że niektóre prze-
pisy wprowadzające, które modyfikują na przykład
ustawę o samorządzie gminnym, a które mówią o
skutkach wynikających ze zmian w podziale teryto-
rialnym kraju, prawdopodobnie powinny być dopra-
cowane. Myślę, że w trakcie dalszych prac legislacyj-
nych wątpliwości, które mogą się pojawiać w trakcie
czytania tego projektu, zostaną usunięte. Dziękuję
bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wniosko-
dawców pana posła Marka Wójcika.
Bardzo proszę.
Poseł Marek Wójcik:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Bardzo cieszę się z tego, że ten projekt ustawy nie
budzi kontrowersji i może liczyć na wsparcie ze stro-
ny wszystkich klubów.
Chciałbym zaapelować do pana ministra w związ-
ku z podniesionymi wątpliwościami. Oczywiście
przedstawiciel MSWiA uczestniczy w naszych pra-
cach. Posiedzenie będzie w czwartek, więc jeżeli tyl-
ko MSWiA będzie w stanie przygotować jakieś uwa-
gi do przygotowanych przez nas projektów przepisów,
myślę, że chętnie się nad nimi pochylimy. W czwartek
będzie czas i miejsce na to, żeby te poprawki rozwa-
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Projekt ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy
Poseł Marek Wójcik
żyć i ewentualnie podczas prac Komisji Nadzwyczaj-
nej dokonać stosownych zmian.
Odpowiadając na pytanie pana posła Rzymełki,
chciałbym powiedzieć, że to pytanie wybiega trochę
poza zakres ustawy, natomiast z całą pewnością w
odniesieniu do kwestii wynajmu tych powierzchni nie
da się odpowiedzieć na to pytanie bez rozstrzygnię-
cia, kto tak naprawdę jest właścicielem słupów ener-
getycznych. Wiem, że samorządy podejmują różne
inicjatywy związane z tym, żeby uporządkować kwe-
stie słupów, opraw oświetleniowych, tego, aby było
wiadomo, czy coś jest własnością zakładów energe-
tycznych, czy coś jest...
(Poseł Jan Rzymełka: Wyłączenie z opłat słupów
na czas kampanii wyborczej. To by było chyba naj-
lepsze rozwiązanie. W czasie kampanii reklamowych
poza wyborami mogą sobie, że tak powiem, pobierać
pieniądze, ale nie przez te dwa, trzy tygodnie przed
wyborami.)
Nie wiem, panie pośle. Sądzę, że jeżeli to jest ma-
jątek prywatny, to wtedy byłaby to zbyt daleka inge-
rencja w swobodę dysponowania prywatnym mająt-
kiem.
(Poseł Jan Rzymełka: To jest przekazanie kolejne
majątku publicznego…)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Panie pośle...
Poseł Marek Wójcik:
Myślę, że to jest kwestia tak naprawdę innego
rodzaju. Sądzę, że pan poseł powinien po prostu po-
prosić o jakąś analizę, ewentualnie wystąpić z inter-
pelacjami do ministra skarbu, dlatego że właścicie-
lem części słupów energetycznych są spółki Skarbu
Państwa, w związku z czym być może w sprawie sta-
nu prawnego tych słupów dałoby się jakieś jedno-
znaczne stanowisko uzyskać. Natomiast przedmio-
towy projekt ustawy nie porusza tej kwestii. Rzeczy-
wiście w codziennej pracy z tym wszystkim się spo-
tykamy. Myślę jednak, że bez całościowego uregulo-
wania kwestii słupów, opraw energetycznych, przed
tym zabiegiem, jakieś wspólne działanie, które doty-
czyłoby ogólnie słupów energetycznych nie miałoby
sensu, dlatego że jest święte prawo własności, które-
go musimy przestrzegać. Dziękuję bardzo.
(Poseł Jan Rzymełka: Zgadza się.)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję uprzejmie panu posłowi.
Zamykam dyskusję.
45
Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy-
dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował komisyj-
ny projekt ustawy Przepisy wprowadzające ustawę
Kodeks wyborczy zawarty w druku nr 3586 do Ko-
misji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia niektórych pro-
jektów ustaw z zakresu prawa wyborczego w celu
rozpatrzenia.
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że
Sejm propozycję przyjął.
Sprzeciwu nie słyszę.
Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów
porządku dziennego zaplanowanych na dzień 23 li-
stopada br.
Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło-
szenia oświadczeń poselskich.
Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze
wygłosić oświadczenie?
Nikt się nie zgłasza.
Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam
zatem za zamkniętą.
Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Ołow-
skiego, Platforma Obywatelska.
Poseł Piotr Ołowski:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W
dniu 3 listopada we Wróblewie w gminie Suchy Dąb
odbyło się uroczyste otwarcie szlaku menonitów zor-
ganizowane przez władze samorządowe powiatu
gdańskiego, gminy Pruszcz Gdański, Suchy Dąb i
Cedry Wielkie. Stworzenie turystycznego szlaku me-
nonitów to niezwykle cenna inicjatywa, oferta dla
okolicznych mieszkańców i dla turystów. Nie jest to
jednak zwykły szlak promujący walory regionu, lecz
wyjątkowo wartościowa propozycja pokazania dzie-
dzictwa historycznego Żuław na tle jej unikalnych
walorów przyrodniczych.
Menonici osiedlili się na Żuławach w XVI w., gdy
Polska była oazą uciekinierów prześladowanych za
wiarę. Mieli wpływ na kształtowanie się stosunków
społecznych i gospodarczych prowincji. Przybywali
do nas z Niderlandów. Społeczność tę nazywano me-
nonitami od imienia jej holenderskiego przywódcy
duchowego Menno Simonsa. Jej wyznanie jest odła-
mem anabaptyzmu. Zasady jej religii znajdowały
ścisłe odzwierciedlenie w jej organizacji społecznej.
Menonici dali się poznać jako ludzie pracowici i bo-
gobojni, posiadający umiejętności rzemieślnicze, ku-
pieckie i rolnicze. W dziedzinie rolnictwa wykazali
szczególnie wysokie kwalifikacje w osuszaniu ziemi
i odzyskiwaniu dla celów użytkowych bagiennych
terenów w delcie Wisły.
W XVI w. Żuławy były zniszczone działaniami
wojennymi i powodziami, znajdowały się w trudnej
sytuacji gospodarczej. Przybyłym tu menonitom wy-
dzierżawiano zwykle mokradła i tereny określane
jako nieużytki. Wykorzystując swoje umiejętności,
menonici osuszali teren, budując wały przeciwpowo-
dziowe, kanały, rowy melioracyjne oraz wiatraki. W
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
46 Oświadczenia poselskie
Poseł Piotr Ołowski
krótkim czasie osadnicy ci umożliwili produkcję rol-
ną na dużych połaciach ziemi.
W czasie gdy większość krajów europejskich była
niszczona przez nietolerancję religijną i gdy w wielu
krajach dysydentów palono na stosach, królowie pol-
scy przyjęli politykę religijnej tolerancji. Ziemia nad-
wiślańska była domem dla licznych społeczności
menonickich, począwszy od lat 30. XVI w., aż do koń-
ca II wojny światowej. Bez względu na lokalną poli-
tykę religijną każdy król Polski od Zygmunta Augu-
sta potwierdzał nadane przez poprzednika menoni-
tom prawa i wydawał edykty zezwalające im na
praktykowanie ich religii, doceniając także liczne ich
zasługi. Królowie polscy od początku osadnictwa ho-
lenderskiego na ziemiach polskich do końca istnienia
monarchii pozostawali w stosunku do menonitów
mistrzami tolerancji.
Rozbiory spowodowały, że tereny Żuław znalazły
się pod zaborem pruskim. Zmiana polityki sprawiła,
że menonici od końca XVIII w. emigrowali do Rosji i
Stanów Zjednoczonych. Aktywne gminy menonickie
istniały tu jednak do końca II wojny światowej.
Menonici stanowili głównie ludność wieśniaczą,
która w życiu codziennym związana była rygory-
zmem wyznaniowym i zwyczajowym. Społeczność ta
zostawiła po sobie na Żuławach niezwykle ciekawą
kulturę materialną, m.in. zadbane wioski, schludne
i czyste chałupy, cmentarze. Pozostałości tej kultury
i historii naszego kraju można odkryć na otwartym
3 listopada 2010 r. „Szlaku menonitów”.
Promocja i wsparcie, także finansowe, takich ini-
cjatyw to działania konieczne. Odkrywanie pełni i
różnorodności naszej kultury, a więc i Żuław, jest
fragmentem budowania naszego bogatego „dziś”,
przywracaniem pamięci, która wiele uczy.
Historia menonitów to zaledwie niewielka część
bogatego lokalnego dziedzictwa, które wnosimy do
kultury europejskiej, dziedzictwa, za którego ocale-
nie odpowiedzialność spoczywa na nas wszystkich.
Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Oświadczenie wygłosi pan poseł Romuald Ajchler,
Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
Poseł Romuald Ajchler:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W ostatnich dniach
w związku z wyborami do samorządów odbywało się
na terenie całego kraju wiele spotkań. Posłowie So-
juszu Lewicy Demokratycznej również brali udział w
tego typu spotkaniach, organizowali je i zapraszali
mieszkańców celem przedyskutowania różnych
spraw, które dotyczą lokalnej społeczności, lokalnych
problemów, a także ich spraw osobistych. Na takie
spotkania przychodzili rozżaleni ludzie, przedstawia-
jąc sytuację, uznając za winnych nawet posłów opo-
zycji, do czego w pewnym sensie się przyznajemy,
dlatego że jesteśmy posłami. Choć mamy ograniczo-
ny wpływ na tworzenie prawa, po części także czuje-
my się odpowiedzialni za tę sytuację.
Na jednym ze spotkań, które miało miejsce w Sza-
motułach w woj. wielkopolskim, podeszła do mnie
osoba, która prosiła mnie o przeczytanie listu, który
mam przed sobą. Treść listu jest następująca, czytam
dosłownie, tak jak jest w liście:
„Do wiadomości: do pana PiS Jarosława Kaczyń-
ski.
Do marszałka Sejmu! Prezydenta Komorowski!
Premiera Tusk!
My niewolnicy nakazów, zakazów, dyktatury, co
nam wolno, co nie wolno, co musimy! Żądamy pod-
wyżki płac, za ciężką pracę niewolniczą, za ochłapy
wynagrodzeń, podwyżki płac nie było od ponad 30
lat. Tylko podwyżki ze strony chorego rządu. Mamy
chore prawo! Praca na umowę zlecenie, za ochłapy,
umowa o dzieło za ochłapy, na 3/4 etatu, na 1/2 etatu
lub na staż, w nieskończoność, a chory rząd robi pod-
wyżki za podwyżkami. Dość tego. Rząd za daleko się
posunął. Prezydentowi, premierowi, marszałkowi
Sejmu jest dobrze, dobre pensyjki, dobre diety, dobre
przywileje! I nic wam nie brakuje. Zwrócono się do
Unii Europejskiej ze skargą, gdyż polski rząd nie
spełnia wymogów unijnych, tylko myślą o sobie. Do-
syć tego! Podwyżki za podwyżkami, brak pracy dla
młodych ludzi. Wyhodowana została przez rząd pa-
tologia w ludziach, a teraz rząd pielęgnuje patologię.
Ludzie chcą żyć godnie za ciężką pracę, a nie podwyż-
ki za podwyżkami. Dosyć tego chamstwa! Renciści
i emeryci zajmują etaty młodym ludziom!”.
To jest list, Wysoka Izbo, który dostałem i w ca-
łości przeczytałem. Nie odpowiadam bezpośrednio za
treść tych słów, ale zobowiązałem się, że jeżeli nie
będą użyte słowa, które są ogólnie uznane za nie-
przyzwoite, to w czasie przysługującym posłowi, mia-
nowicie w czasie oświadczenia poselskiego, taki list
odczytam. Zresztą wiele żalów wylewano na spotka-
niach z wyborcami i przedstawiano sytuację niemal
tak jak w tym liście, który przeczytałem, zacytowa-
łem. Ponieważ list był kierowany do osób, które wy-
mieniłem na początku, łącznie z panem prezesem
Jarosławem Kaczyńskim, nie miałem innego sposobu
jak wygłoszenie oświadczenia. Myślę, że osoby te za-
poznają się z treścią tego listu. Treść niniejszego listu
dedykuję nie tylko sobie, bo ja go już przeczytałem,
ale także całej Wysokiej Izbie. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
 78. posiedzenie Sejmu w dniu 23 listopada 2010 r.
Oświadczenia poselskie
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska
Oświadczenie wygłosi pan poseł Zbigniew Kru-
szewski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Bardzo proszę.
Poseł Zbigniew Kruszewski:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W roku
2010 minęło 190 lat od powstania najstarszego z ist-
niejących obecnie towarzystw naukowych – Towa-
rzystwa Naukowego Płockiego, które zostało utwo-
rzone 3 czerwca 1820 r. Mam zaszczyt pełnić w nim
społecznie służbę prezesa.
Towarzystwo Naukowe Płockie jest stowarzysze-
niem regionalnym, otwartym, o charakterze ogól-
nym, które ma na celu popularyzowanie nauki jako
narzędzia postępu. Powstało z inicjatywy Stanisława
Kostki Potockiego, ministra wyznań i oświecenia
publicznego, w celu propagowania planu rozwoju na-
uki i oświaty na prowincji.
W pierwszym okresie działalności towarzystwo
uczestniczyło w pracach archeologicznych i bada-
niach prowadzonych na terenie Płocka i Mazowsza
Płockiego, organizowało posiedzenia naukowe i ze-
brania publiczne. Członkami honorowymi, opiekuna-
mi TNP w tym czasie byli m.in.: Bogumił Linde,
Julian Ursyn Niemcewicz, Stanisław Kostka Potocki,
ksiądz Stanisław Staszic, pierwszy rektor Uniwersy-
tetu Warszawskiego ksiądz Wojciech Szweykowski i
generał Józef Zajączek.
Z inicjatywy TNP powstało w 1821 r. muzeum,
które nosi dzisiaj nazwę Muzeum Mazowieckiego w
Płocku i szczyci się wyjątkowymi zbiorami secesji.
Po klęsce powstania listopadowego represje za-
borcy spowodowały przerwanie prac Towarzystwa
Naukowego Płockiego. Wznowiono je 23 marca 1907
r. staraniem m.in. dr. Aleksandra Macieszy, który
został jego prezesem i sprawował tę funkcję przez 38
lat. Dr Aleksander Maciesza był pierwszym prezy-
dentem Płocka w odrodzonej Polsce.
Kolejny raz funkcjonowanie stowarzyszenia zo-
stało przerwane na czas II wojny światowej.
Obecna działalność Towarzystwa Naukowego
Płockiego jest kontynuacją wcześniejszych założeń,
czyli krzewienia i upowszechniania nauki metodami
i środkami właściwymi dla organizacji społecznych.
Aktualnie towarzystwo liczy 369 członków zwy-
czajnych i 7 członków honorowych.
Od 1970 r. przy Towarzystwie Naukowych Płoc-
kim istnieje seminarium doktoranckie, za pośrednic-
twem którego doktoryzowało się ponad 20 osób.
TNP zajmuje się także działalnością wydawniczą.
Od 1956 r. wydaje kwartalnik „Notatki Płockie”. Do
ważnych wydawnictw książkowych TNP w ostatnim
(Przerwa w posiedzeniu o godz. 20 min 21)
47
okresie należy wymienić 3 edycje „Dziejów Płocka”,
3 edycje „Sztuki Płocka” Kazimierza Askanasa, „Po-
ezje zebrane” Władysława Broniewskiego pod redak-
cją Feliksy Lichodziejewskiej, album „Goya. Les Ca-
prichos”.
Stanowiąca własność Towarzystwa Naukowego
Płockiego i zarządzana przez nie Biblioteka im. Zie-
lińskich jest jedną z najstarszych bibliotek w kraju.
Od 29 kwietnia 1907 r. biblioteka nosi nazwą Biblio-
teki im. Zielińskich – dla uczczenia Gustawa Zieliń-
skiego, właściciela księgozbioru Biblioteki Skępskiej,
który to księgozbiór jest w posiadaniu towarzystwa.
Placówka posiada status biblioteki naukowej na mocy
uchwały Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1971 r.
Mocą ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. – załącznik z
dnia 24 listopada 1998 r. – Biblioteka im. Zielińskich
TNP została włączona do elitarnego grona 55 biblio-
tek tworzących narodowy zasób biblioteczny.
Do białych kruków biblioteki należą: Dante, „La
Commedia” – „Boska Komedia”, Brescia, „Boninus
de Boninis”, 1487 r., Mikołaj Kopernik, „De revolu-
tionibus orbium coelestium”, Norymberga, Johannes
Petreius, 1543 r., pierwsze wydanie, Francisco Goya,
„Los Caprichos” – „Kaprysy”, jedyny w Polsce kom-
plet 80 grafik pierwszego wydania z 1799 r. Łącznie
Biblioteka im. Zielińskich posiada 370 tys. wolumi-
nów i należy do największych na Mazowszu, oczywi-
ście bez Warszawy.
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W
okresie nieistnienia polskiej państwowości stowarzy-
szenia naukowe takie jak Towarzystwo Naukowe
Płockie nieformalnie pełniły funkcje związane z utrzy-
maniem polskości poprzez jej dokumentowanie i za-
chowanie dla późniejszych pokoleń. Między innymi
dzięki takim instytucjom było możliwe odrodzenie
Polski w 1918 r. W 190. rocznicę powstania Towarzy-
stwa Naukowego Płockiego wydaje się właściwe o tym
przypomnieć, zwłaszcza w kontekście bardzo trudnej
obecnie sytuacji finansowej podobnego typu stowarzy-
szeń. Kieruję te słowa do Wysokiej Izby w związku z
całkowitym brakiem zainteresowania towarzystwami
naukowymi ze strony władz Rzeczypospolitej. Dzię-
kuję za uwagę. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję panu posłowi.
Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.*)
Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do
24 listopada 2010 r., do godz. 9.
Dziękuję.
*) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za-
łączniku nr 1.

Teksty wystąpień niewygłoszonych
Oświadczenia poselskie
Poseł Józef Rojek (Klub Parlamentarny Prawo
i Sprawiedliwość)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W połowie
października ubiegłego roku padał już śnieg. Na
drogi musiały wyjechać pługi i piaskarki, żeby wal-
czyć z przedwczesną zimą. W bieżącym roku, cho-
ciaż minęła już połowa listopada, w naszym kraju
wciąż jest jeszcze ciepło. Wbrew pozorom nie są to
moje rozważania nad zmiennością polskiego klima-
tu, lecz informacje, które w ostatnim czasie przez
niektórych naszych rodaków były traktowane pra-
wie jak najważniejsze. Chodzi mi o tych, którzy po
tegorocznej powodzi musieli zamieszkać w konte-
nerach. Zamieszkali w nich i mieszkają tam nadal.
O ile mi wiadomo, są ich tysiące. W Słupcu, najni-
żej położonej miejscowości w Małopolsce, stoi mia-
steczko kontenerów. W całej gminie jeszcze pod
koniec października ponad 100 rodzin pozbawio-
nych dachu nad głową wegetowało w tego typu
prowizorycznych warunkach. Takich miejsc jest
Załącznik nr 1
w Polsce więcej. W Wilkowie na Lubelszczyźnie
powodzianie także marzną w nieogrzewanych, me-
talowych pojemnikach. Nie mają domów, bo zabrała
im je powódź. Nie odbudowali ich ani nie wyremon-
towali, bo za późno przyszli rzeczoznawcy albo trze-
ba było wzywać kolejne komisje, żeby rzeczywiste
straty zostały wreszcie uznane. Czasami pieniądze
dostali za późno albo dostali ich o wiele za mało na
to, żeby wystarczyło na pokrycie kosztów remontu.
Przyczyny tego stanu rzeczy są bardzo różne i nie
sposób ich wszystkich nawet bardzo pobieżnie wy-
mienić, niemniej jednak ta sytuacja wskazuje, że
problem powodzian, którzy utracili swoje domy, nie
został przed nadchodzącymi mrozami rozwiązany.
Reasumując, przypomnę państwu, że w jednym
ze swoich wystąpień już raz krytykowałem rządzącą
ekipę, która zawiodła w czasie tegorocznej powodzi,
właśnie za brak skuteczności w usuwaniu jej skut-
ków. Natomiast nie sądziłem, że w Polsce XXI w.,
w listopadzie ludzie poszkodowani przez żywioł mogą
mieszkać w pozbawionych ogrzewania blaszanych
pojemnikach, a co gorsza, wiele wskazuje na to, że
będą tam żyć również przez cała zimę. Dziękuję.