Professional Documents
Culture Documents
Maciej Wieloch
• Maciej Wieloch
• Katedra Finansów Przedsiębiorstwa
• pok. 127 bud. F
• www.e-sgh.pl/wieloch/bp
• maciej.wieloch@sgh.waw.pl
• Zaliczenie
1
Literatura
• K. Marecki, M. Wieloch (red.) Biznesplan – elementy planowania działalności
rozwojowej przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2008
• Z. Pawlak, Biznesplan – zastosowania i przykłady, Poltext, Warszawa 2005
• E. Filar, J. Skrzypek, Biznes plan, Poltext 2004
• J. Pasieczny, Biznesplan. Problemy i metody, Wydawnictwo WyŜszej Szkoły
Przedsiębiorczości i Zarządzania, Warszawa 2002
• A. Korczyn, Jak opracować biznes plan?, Wydawnictwo Sigma, Skierniewice
2006
• R. Sangajło, M. Wienskowska, A. Dymek, D. Stronka, Biznes plan jako
narzędzie realizacji strategii przedsiębiorstwa, Wydawnictwo WyŜszej Szkoły
Komunikacji i Zarządzania, Poznań 2003
• K. Opolski, K. Waśniewski, Biznes plan, CeDeWu, Warszawa 2007
• M. Ciechan-Kujawa, Biznes plan. Standardy i praktyka, Towarzystwo Naukowe
Organizacji i Kierownictwa, Toruń 2007
• N. Cohen, Biznes plan doskonały, Business press, Warszawa 1998
• E. Blackwell, Biznes plan od podstaw, Helion, Gliwice 2005
• J. Skrzypek, Zasady konstrukcji studium wykonalności lub biznes planu dla
projektów współfinansowanych ze środków UE, Twigger, Warszawa 2007
Przydatne linki
• www.aip.pl
• www.aipsgh.pl
• www.efs.gov.pl
• www.franchising.info.pl
• www.funduszestrukturalne.gov.pl
• www.ipo.pl/biznes_plany/biznes_plany
• www.parp.gov.pl
• www.pi.gov.pl
• www.twoja-firma.pl
• www.ifirma.pl
• www.mazowia.eu
• www.mazovia.pl
• www.psik.org.pl
2
(Biznes???) plan
zajęć
• Co to jest biznes plan?
• Cele biznes planu
• Funkcje biznes planu
• Adresaci biznes planu i ich wymagania
• Dlaczego biznes plan jest trudny?
• Dlaczego biznes plan jest łatwy?
• Typowe błędy popełniane przy pisaniu biznes
planu
• Zawartość biznes planu
3
• Co to jest biznes plan???
4
Cele biznes planu (2)
• Wizytówka przedsiębiorstwa/przedsięwzięcia
Funkcja wewnętrzna
– biznes plan jest wykorzystywany na uŜytek własny przedsiębiorcy
uruchamiającego nowe przedsięwzięcie (lub na uŜytek własny
inwestora w procesie zarządzania przedsięwzięciem
inwestycyjnym)
– biznes plan jest wykorzystywany na uŜytek własny menedŜerów
w procesie zarządzania przedsiębiorstwem
Funkcja zewnętrzna
– biznes plan jest podstawą podejmowania decyzji i działań przez
podmioty zewnętrzne (np. banki, fundusze inwestycyjne) w
stosunku do zarządu przedsiębiorstwa lub inwestora.
Przykładowo będzie on wymagany przy ubieganiu się o kredyt
bankowy i w duŜej mierze właśnie od niego zaleŜeć będzie
decyzja banku (wizytówka, podstawa oceny)
5
Dla kogo?
• Zarząd
przedsiębiorstwa
• Właściciele DECYDENCI
• Banki I
DOSTARCZYCIELE
• Inwestorzy KAPITAŁU
• Organy państwowe,
samorządowe
6
Po co biznes plan?
Po co biznes plan?
– start działalności gospodarczej
7
Po co biznes plan?
– pozyskiwanie kapitału
Po co biznes plan?
– pozyskiwanie kapitału (2)
• W przypadku kredytu bankowego w procedurze pozyskiwania kapitału
pierwszą czynnością jest opracowanie biznes planu, uzasadniającego
rodzaj kredytu oraz określającego jego warunki
• Kolejną fazą jest badanie przez bank wiarygodności klienta oraz ocena
ryzyka kredytowego przedsięwzięcia
8
Dlaczego trudny? (1)
9
Dlaczego łatwy?
• Syntetyczność
Zasady przygotowania
biznes planu
• Kompleksowość
• Długofalowość
• Adekwatność
• Czytelność
• Optymalna objętość
• Rzetelność załoŜeń i wiarygodność danych
• Problem „punktu wyjścia”
• Wariantowość
• Elastyczność
• Sposób liczenia
• Rezerwa na nakłady i koszty
• Uczestnictwo kadry kierowniczej
• Poufność
• Wysoka jakość
• Operacyjność
10
Zasady przygotowania
biznes planu –
kompleksowość
• W biznes planie powinny być zawarte przewidywania co
do wszystkich istotnych aspektów przyszłej działalności
przedsiębiorstwa, takich jak: sprzedaŜ, odbiorcy,
dostawcy, koszty, wyniki, nakłady, źródła finansowania,
struktura organizacyjna, zatrudnienie i inne
Zasady przygotowania
biznes planu –
długofalowość
11
Zasady przygotowania
biznes planu – adekwatność
Zasady przygotowania
biznes planu – czytelność
12
Zasady przygotowania
biznes planu –
optymalna objętość
13
Zasady przygotowania
biznes planu – problem
„punktu wyjścia”
• WiąŜe się z on ustaleniem początku
okresu, który będzie analizowany w biznes
planie
Zasady przygotowania
biznes planu – wariantowość
14
Zasady przygotowania
biznes planu – elastyczność
Zasady przygotowania
biznes planu – sposób
liczenia
• Wybór sposobu liczenia wiąŜe się z tym, Ŝe w
biznesplanie moŜemy przeprowadzać obliczenia (np.
przychodów, kosztów i wyniku finansowego) w dwóch
rodzajach cen: stałych (bez uwzględnienia inflacji) oraz
bieŜących (uwzględniając inflację)
15
Zasady przygotowania
biznes planu – rezerwa na
nakłady i koszty
Zasady przygotowania
biznes planu – uczestnictwo
kadry zarządzającej
• Ma zastosowanie w szczególności do
przygotowywania biznes planu działającego
przedsiębiorstwa
16
Zasady przygotowania
biznes planu – poufność
17
Zasady przygotowania
biznes planu – operacyjność
Typowe błędy
• Zachwiana struktura biznes planu
– wyraźna dysproporcja między szczegółowością i obszernością
poszczególnych rozdziałów
• Niespójność biznes planu
• Nadmierna sztywność biznes planu
– załoŜenie pewności niektórych czynników, brak elastyczności i
wariantowości
• Błędnie sformułowane cele
– brak wyznaczenia ram czasowych i hierarchii celów, zbyt ogólne
sformułowanie celów, bez moŜliwości ich zmierzenia
• Brak realizmu w załoŜeniach
– wzięcie danych „z powietrza”, zbytni optymizm
• Nieprzestrzeganie konwencji biznesplanu
– świadczy o nieprofesjonalizmie autora i podwaŜa wiarygodność
przedsięwzięcia
• Brak staranności i rzetelności
• Nieciekawa i niedopracowana forma
18
Jak sobie NIE radzić
z błędami?
19
Słynne „wpadki”
Pewna
przyszłość????
• „światowy rynek komputerów to nie więcej
niŜ 5 systemów” – T.J.Watson, prezes IBM
1954r.
• „człowiek nie wzniesie się w powietrze w
ciągu najbliŜszego tysiąca lat” – Wilbur
Wright, 1901r.
• „nie mogę sobie wyobrazić warunków, które
spowodowałyby zatonięcie tego statku. Nie
przypuszczam, aby mogła mu się przydarzyć
jakakolwiek powaŜniejsza awaria”. E.J.Smith,
kapitan Titanica 1912r.
20
Struktura biznes planu
(przykład)
1. Streszczenie
2. Źródła informacji do biznes planu
3. Cel opracowania
4. Opis przedsiębiorstwa i kadry kierowniczej
5. Analiza SWOT
6. Cele przedsiębiorstwa
7. Plan marketingowy
8. Plan działalności operacyjnej
9. Plan organizacji i zarządzania
10. Harmonogram głównych działań
11. Plan finansowy
12. Ocena finansowa
13. Załączniki
14. Spis tabel, wykresów, rysunków
Zawartość streszczenia
• Jaki jest pomysł na biznes (przedmiot biznes planu) i w czym tkwi jego
unikalność?
• Kim są docelowi klienci? Jaką produkt tworzy dla nich wartość?
• Jak duŜy jest potencjalny rynek? Ilu klientów zamierza się pozyskać i w
jakim czasie?
• Kim jest konkurencja?
• Jak produkt będzie produkowany? Jak usługa będzie świadczona?
• Jakie są planowane kanały dystrybucji?
• Krótka charakterystyka osób, które mają zarządzać przedsięwzięciem?
• Jakie są planowane koszty związane z realizacją inwestycji?
• W jaki sposób (z jakich źródeł) zostanie sfinansowane przedsięwzięcie?
• Jakie są mocne strony przedsięwzięcia?
• Jakie są wnioski płyną z analizy finansowej?
• Streszczenie powinno być moŜliwe do przeczytania i zrozumienia
w ciągu 5-10 minut
21
Źródła informacji
Cel opracowania
22
Opis przedsiębiorstwa (1)
• Nazwa
• Forma organizacyjno-prawna
• Dane teleadresowe
• Przedmiot działalności (czym przedsiębiorstwo będzie się zajmować?)
• Data uruchomienia (kiedy planowany jest start przedsiębiorstwa?)
• Lokalizacja (siedziba)
• Właściciele/kadra/zespół
• Lokalizacja (siedziba)
– Opis walorów wybranej lokalizacji
– Uwarunkowania prawne: podatki/ulgi podatkowe, zezwolenia na
produkcję
– Uwarunkowania ekonomiczne: wysokość bezrobocia, ceny gruntu,
ceny wynajmu powierzchni biurowych, wysokość wynagrodzeń
– Bliskość rynków zbytu, dostawców, kontrahentów
– Dostęp do specjalistycznego personelu i usług
• Właściciel/kadra zarządzająca
– kim jest właściciel/członkowie zespołu zarządzającego i co ich
wyróŜnia (jakie mają specyficzne umiejętności, doświadczenia)?
– jakich umiejętności im brakuje? w jaki sposób zostanie ten brak
wypełniony?
– jak silna jest motywacja właściciela/członków kadry zarządzającej
do realizacji tego przedsięwzięcia?
23
Analiza SWOT (1)
• Silne strony
(Strengths) Silne strony (S) Słabe strony (W)
• Słabe strony
(Weaknesses)
• Szanse
(Opportunities)
Szanse (O) ZagroŜenia (T)
• ZagroŜenia
(Threats)
24
Cele przedsiębiorstwa (1)
• Cele krótkoterminowe
– horyzont czasowy: do 1 roku
• Cele długoterminowe
– horyzont czasowy: powyŜej 1 roku
• Przykładowe cele:
– zdobyć 20 stałych klientów w ciągu pierwszego roku działalności
– osiągnąć wartość sprzedaŜy na poziomie X w pierwszym roku, Y
w drugim roku i Z w trzecim roku działalności
– w drugim roku działalności uzyskać rentowność sprzedaŜy na
poziomie 20%
– w ciągu dwóch lat wykreować wizerunek przedsiębiorstwa
oferującego wysokiej jakości usługi po umiarkowanej cenie
25
Plan marketingowy
• Produkt
• Odbiorcy
• Konkurenci
• Ceny i polityka cenowa
• Dystrybucja
• Promocja
Analiza strategiczna
26
Obszary analizy
makrootoczenia
- Ekonomiczny
- Polityczno-prawny
- Międzynarodowy
- Społeczno-Demograficzny
- Technologiczny
Analiza otoczenia
konkurencyjnego wg
M. Portera
dostawcy nabywcy
Sektor, w którym
działa
przedsiębiorstwo
potencjalni substytuty
konkurenci
27
Idea bilansu
strategicznego
przedsiębiorstwa
Zasoby marketingowe a Zasoby ludzkie a w tym:
w tym: -
- -
- Zasoby produkcyjno-
logistyczne a w tym:
Zasoby finansowe a w
tym: -
-
-
Zasoby informacyjno-
- zarządcze a w tym:
-
-
Plan działalności
operacyjnej
• Technologia
• Nakłady inwestycyjne (co trzeba kupić?)
• Zdolności produkcyjne i ich wykorzystanie
• Wielkość produkcji (ilość świadczonych
usług)
• Logistyka
• Regulacje prawne (wymagania
techniczne,
sanitarne itd.)
• Procedury kontroli jakości
28
Plan organizacji i
zatrudnienia
• Struktura organizacyjna
• Charakterystyka zarządzających /
właścicieli (doświadczenie,
wykształcenie)
• Zatrudnienie
– Opis wymagań wobec pracowników
– Czas pracy (godziny, zmianowość)
– Wynagrodzenie (stawki, zasady ustalania:
akord, system prowizyjny)
Plan finansowy
• Przychody
• Koszty
• Bilans
• Rachunek zysków i strat
• Przepływy pienięŜne
• Źródła finansowania
• Nakłady inwestycyjne
• Kapitał obrotowy
• Ocena planu finansowego
29
Przychody ze
sprzedaŜy
Kategoria przychodu Okresy
Koszty działalności
30
Aktywa
Aktywa Dzień
A. Aktywa trwałe (I + II + III)
I. Wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe (1+2+3+4+5)
1. grunty (w tym prawo uŜytkowania wieczystego gruntu)
2. budynki i budowle
3. urządzenia techniczne i maszyny
4. środki transportu
5. pozostałe środki trwałe
III. Pozostałe aktywa trwałe
B. Aktywa obrotowe (I+II+III+IV)
I. Zapasy
II. NaleŜności krótkoterminowe
III. Inwestycje krótkoterminowe (w tym środki pienięŜne)
Aktywa razem (A+B)
Pasywa
Pasywa Dzień
C. Kapitał (fundusz) własny
D. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
(I+II+III+IV)
I. Rezerwy na zobowiązania
II. Zobowiązania długoterminowe (1+2)
1. Kredyty i poŜyczki
2. Pozostałe
III. Zobowiązania krótkoterminowe (1+2+3)
1. Z tytułu dostaw i usług
2. Kredyty i poŜyczki
3. Pozostałe
IV. Rozliczenia międzyokresowe
Pasywa razem (C+D)
31
Rachunek przepływów
pienięŜnych
2. Amortyzacja
I. Razem (1+2+3+4+5+6)
Rachunek przepływów
pienięŜnych
B. Przepływy środków pienięŜnych z działalności inwestycyjnej Okres
1. SprzedaŜ składników majątku trwałego
2. Nabycie składników majątku trwałego
3. Inne
II. Razem (1+2+3)
C. Przepływy środków pienięŜnych z działalności finansowej
1. Zaciągnięcie kredytów i poŜyczek
2. Spłata kredytów i poŜyczek
3. Dotacje
4. Wypłaty na rzecz właścicieli
5. Wpłaty dokonane przez właścicieli
III. Razem (1+2+3+4+5+6)
D. P r z e p ł y w y p i e n i ę Ŝ n e n e t t o r a z e
m (I+II+III)
F. Ś r o d k i p i e n i ę Ŝ n e n a p o c z ą t e k o k r e s u
G. Ś r o d k i p i e n i ę Ŝ n e n a k o n i e c o k r e s u (F + D)
32
Prezentacja planu
finansowego
600
500
400
300 Przychody
Koszty
200
Zysk (Strata) netto
100
-100
I rok II rok III rok IV rok V rok
Próg rentowności
Zbyt
Próg wyrównania (rentowności)
Koszt łączny
Wartość w zł
Koszty zmienne
Koszty stałe
33
Dziękuję za uwagę!!!
maciej.wieloch@sgh.waw.pl
34