You are on page 1of 52

WYDAWCA: TWORZYWA-MEDIA – 44-100 Gliwice, ul. Plebiscytowa 1 • e-mail: redakcja@tworzywa.org.pl, www.kwartalnik.tworzywa.

pl

WE WSPÓŁPRACY Z:
J
S
N TR.
AT 1
Y 3
W WN TE
Y
w
ST CH Y S ND
R K EN nu
ST . 2 J S ŁA CJ
R. 6 G TR DN E
UR 28 LO . 2 IK CE
Z W B 2N J N
m
RZ ĄDZ ŁÓ ALN AG STR I ZA
YW EN KN Y RO . 1 PA
er
ET J IA A B RY DY 9 P SÓ
Y S D I W
ze
A N
PO LE TR O R NA EK ZA ĘĆ J
N .
DB O 37 EC NO BIO INN HA ST
:
J IĆ W P YK W T O L R.
ST A IA L E W W W 1
P
Cena: 12 zł (zawiera 8% VAT)
Numer 1 (42), WIOSNA 2011
ISSN 1641-6325

LS R. 4 OŁ J S NK ING J S OR AC YST 5 A
CZASOPISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU PRZETWÓRCÓW TWORZYW SZTUCZNYCH

KIE 8 U TR A U T ZY JE AW LT
W D P T R W E
M J ZI PO NIE . 48 OL WO . 3 J J O R
I E I 0
wyłączny przedstawiciel węgierskiego producenta
Tiszai Vegyi Kombinat Plc. (TVK) oraz słowackiego producenta
Slovnaft Petrochemicals s.r.o. na rynku polskim

Szukajcie nas na www.tvkpolska.pl


www.oxoplast.pl

ZAK S.A. to znany na ca³ym œwiecie producent


chemikaliów, który ³¹czy 60-letnie doœwiadczenie
z nieustannym poszukiwaniem innowacyjnych
rozwi¹zañ, efektywniejszym zarz¹dzaniem zasobami
firmy, d¹¿eniem do podnoszenia wartoœci firmy.
To wszystko pozostaje w symbiozie z jakoœci¹ wyrobów,
bezpieczeñstwem za³ogi oraz poszanowaniem
œrodowiska.
DLA PRZEMYS£U TWORZYW, FARB
I LAKIERÓW mamy w ofercie plastyfikatory do tworzyw
sztucznych: Oxoplast O®, Oxoplast IB®i Oxoplast PH
®

szczególnie do zmiêkczania PCW oraz surowce do ich


wyrobu w tym alkohole OXO (2etyloheksanol, butanole),
bezwodnik ftalowy.
Oferujemy równie¿ bezwodnik maleinowy oraz
aldehydy mas³owe.
DLA INNYCH GA£ÊZI GOSPODARKI
Spó³ka wytwarza ponadto nawozy azotowe dla rolnictwa
oraz organiczne i nieorganiczne surowce dla przemys³u
chemicznego.

www.zak.eu ZAK S.A., ul. Mostowa 30 A, skr. poczt. 163, 47-220 Kêdzierzyn-KoŸle
JB Oxoplast, tel.: 77 481 22 79, fax: 77 481 32 43, e-mail: oxoplast@zak.com.pl
www.toptechnik.pl

 *OLZLFH
XO 7RV]HFND 
WHOID[    
HPDLO ELXUR#WRSWHFKQLNSO
ZHEVLWH ZZZWRSWHFKQLNSO

ta obejmuje:
ľ /LQLH GR Z\WïDF]DQLD 5HSUH]HQWXMHP\ SRQLĝV]H ğUP\

 UXU ] 3( 33 RUD] 335 3(; 39&


 SURğOL ] 39& 38 735 $%6 :3&
 IROLL L Sï\W ] 39& 3(7 33 36 $%6 300$
ľ /LQLH GR UHF\NOLQJX 3(7 +'3(
ľ 7HUPRIRUPLHUNL GR RSDNRZDñ MHGQRUD]RZ\FK
ľ 5R]GPXFKLZDUNL Z\WïDF]DQLH L ZWU\VNRUR]GPXFK
ľ 5RERW\ GR ZWU\VNDUHN L ,0/
ľ 8U]ÈG]HQLD FKïRGQLF]H L WHUPRUHJXODF\MQH
ľ ,QQH PDV]\Q\ GR 376
ľ /LQLH GR GUXNRZDQLDPDORZDQLD WZRU]\Z

.RPSOHNVRZD L SURIHVMRQDOQD REVïXJD


Projektowanie, dostawa, rozruch
0DV]\Q\ ] FHUW\ğNDWHP &(

www.toptechnik.pl
tworzywa P1 11 9

Spis treści
Tendencje cen i zapasów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 Certyfikat oszczędności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38
Współpraca z uczelnią . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38
Technologia produkcji kabli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39
stowarzyszenie
Maszyny produkujące elementy dla motoryzacji . . . . . . . . . . . . . . .40
Strategia i taktyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
Kompakt do biotworzyw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43
Morskie śmieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
Produkcja zabawek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43
Alternatywny składnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Przegląd sytuacji w krajach Europy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16
Producent okien i profili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 surowce
Tworzywa do zastosowań w motoryzacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
Podbić południe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48
rynek
W polskiej ziemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48
Pięć hal wystawowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19
Pozytywne odczucia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Rynki maszyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Nagrody za innowacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
Powrót konferencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
Energia wiatru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 POMAGAJĄ NAM:

Folie rolnicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24


Assocomaplast
Globalny rynek biotworzyw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 WŁOSKIE STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW
MASZYN DO PRZETWÓRSTWA TWORZYW
SZTUCZNYCH I GUMY

tworzywa i Êrodowisko PZPTS


Szerokie stosowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 POLSKI ZWIĄZEK
PRZETWÓRCÓW TWORZYW
Włókna bananowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 SZTUCZNYCH

maszyny i urzàdzenia CZASOPISMO TECHNICZNE BRANŻY


Urządzenia do recyklingu tworzyw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 TWORZYW SZTUCZNYCH I GUMY

Precyzyjne dozowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34


Produkcja toreb i worków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35
Medycyna i kosmetyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
Pianka polietylenowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 PATRONUJEMY TARGOM PLASTPOL

Pierścienie na rury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37


Bogini serca i domu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38
IPM

tworzywa nr 1 (42)/2011
tworzywa są organem prasowym Polskiego Związku
KWARTALNIK POŚWIĘCONY EKONOMICZNYM Przetwórców Tworzyw Sztucznych
I TECHNICZNYM PROBLEMOM tworzywa współpracują z magazynem Macplas,
PRZETWÓRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH wydawanym także po angielsku, arabsku, hiszpańsku,
rosyjsku i włosku.
Wydawca: TWORZYWA-MEDIA
Redaguje zespół. Adres redakcji: Tworzywa
Redaktor Naczelny: Wojciech Filek 44-100 Gliwice, ul. Plebiscytowa 1
Redaktor techniczny: Lechosław Węglorz tel.: +48 32 746 03 13, fax: +48 39 139 66 02
Współpraca: Claudio Celata, Veronica Zucchi e-mail: redakcja@tworzywa.org.pl

Rada programowa: Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca.


Tadeusz Nowicki – Przewodniczący Rady Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian w nadsyłanych
materiałach. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść i formę
Jan Polaczek
ogłoszeń. Kolportaż wyłącznie w prenumeracie.
Grzegorz Kalisiak Nakład 3000 egz.
Krzysztof Pieńkowski Skład i łamanie: BET Studio, Druk: Drukarnia Rawlik – Zabrze
Piotr Pęczak Ogłoszenia i reklamy przyjmuje redakcja. W sprawie reklam telefon:
Sabina Nowosielska +48 32 746 03 13, (0) 504 278 832
Robert Szyman – Sekretarz Rady e-mail: reklama@tworzywa.org.pl • www.kwartalnik.tworzywa.pl
Od środy 8 maja
do soboty 12 maja 2012
w Mediolanie
odbywać się będą
organizowane w cyklu trzyletnim
Międzynarodowe Targi
Przemysłu Tworzyw Sztucznych
i Gumy.
Ponad 1.500 wystawców
z 50 krajów prezentować
się będzie na powierzchni
70.000 metrów kwadratowych.
Na podstawie danych
z poprzednich edycji
organizatorzy spodziewają się
przyjazdu 60.000 gości
z całego świata.

Organizator:
Promaplast srl
www.plastonline.org
tworzywa P1 11 11

W tym wydaniu
polecamy
IPM

Str. 22
Polichlorek winylu jest niezasłużonym przedmiotem krytyki środowisk
ekologicznych. Jego własności użytkowe doceniają użytkownicy. Kon-
cern chemiczny jest patronem konkursu na innowacje związane z wyko-
rzystaniem tego tworzywa. Artykuł podsumowuje wyniki konkursu. „Zwy-
cięzcy konkursu 2010 SolVin dla Innowacji PVC zostali ogłoszeni 28 paź-
dziernika ubiegłego roku, podczas Międzynarodowych Targów Tworzyw
Sztucznych K 2010 w Düsseldorfie. Uhonorowano w ten sposób najlep-
szych innowatorów wśród 141 współzawodników reprezentujących
wszystkie elementy łańcucha wartości przemysłu winylowego. Podczas
czwartej już ceremonii wręczenia nagród konkursu SolVin, jury doceniło in-
nowacje, które mają za zadanie podkreślenie decydującego wkładu PVC
w zrównoważony rozwój, łączący zminimalizowanie wpływu na środowi-
sko. Oceniano kreatywność projektu oraz jego wpływ na szeroko rozumia-
ną poprawę jakości życia”

Str. 26
Biotworzywa wzbudzają kontrowersje w środowisku producentów i prze- Specjalizujemy się w leasingu maszyn do przetwórstwa
twórców tworzyw. Jedni widzą w nim szansę rozwoju, inni upatrują zagro- tworzyw sztucznych:
żenia dla przemysłu i środowiska naturalnego. Dynamikę rozwoju tego - maszyny nowe i używane
sektora ukazuje materiał dwóch firm badawczych. „Biotworzywa są two- - maszyny z kraju i z zagranicy
rzywami wytwarzanymi z zasobów odnawialnych, takich jak plony żywno-
ściowe lub biomasa. Terminy „biotworzywa” i „tworzywa biodegradowal- - współpraca z wieloma renomowanymi dystrybutorami
ne” są stosowane zamiennie, jednakże istnieje różnica pomiędzy tymi dwo-
ma rodzajami polimerów. Pośrednictwo finansowe także w zakresie:
Władze rządzące rynkami, w szczególności zwracające uwagę na zagroże- - kredytów inwestycyjnych
nia dla środowiska, takie jak globalne ocieplenie oraz usuwanie produktów
zawierających materiały toksyczne, silnie naciskają na opracowywanie - kredytów samochodowych, hipotecznych, konsolidacyjnych
i stosowanie tych materiałów.
W celu zmaksymalizowania wpływu na rynek, obecnie istnieje rosnący
trend polegający na tworzeniu mieszanek tworzyw na bazie biotworzyw
z tworzywami produkowanymi na bazie ropy naftowej, które są następnie
wprowadzane na rynek w postaci wytrzymałych produktów przeznaczo-
nych do produkcji samochodów, telefonów komórkowych i innych. Uwaga
przesunęła się na całkowity wpływ na środowisko, odsuwając się od wpły-
wu na strumień odpadów stałych.”

Str. 40, Str. 44


W tym wydaniu sporo o tworzywach w motoryzacji. W jednym z tekstów
prezentujemy konstrukcje maszyn pracujących dla tego sektora i wytwa-
rzających komponenty znajdujące zastosowanie w produkcji aut. W dru-
gim dokonujemy przeglądu surowców tworzywowych spełniających suro-
we wymagania przemysłu samochodowego.
„Kiedy mówimy o aplikacjach tworzyw sztucznych w motoryzacji, mamy
najczęściej na myśli te działania projektantów, które zmierzają do redukcji
masy pojazdów. Współdziałanie przemysłu motoryzacyjnego i tworzyw
sztucznych prowadzi do ciągłego polepszania parametrów samochodów,
czyniąc je bardziej wydajnymi i bezpiecznymi. W praktyce tworzywa tel. 509719797 • kredyty.walor@gmail.com
w pierwszym etapie zastępowania metali znalazły zastosowanie w takich
oczywistych z dzisiejszego punktu widzenia elementach jak zbiorniki, prze- www.walor.biz
wody, zderzaki, czy elementy wnętrza, czyniąc je lżejszymi, odporniejszy-
mi na korozję czy wreszcie tańszymi. Kolejny etap, z którym mamy do czy-
Autoryzowany przedstawiciel GETIN LEASING
nienia obecnie, to zastosowanie najnowszych tworzyw technicznych w ele-
mentach konstrukcyjnych nadwozia, silnika, hamulców.”
Chcesz sprzedać swoją firmę?
Do you want to buy a company?

W wielu przedsiębiorstwach naszego regionu występują problemy związane z brakiem kapitału. Dla
jednych perspektywą dalszego rozwoju będzie otwarcie się na nowe rynki, inne zaczynają szukać
możliwości współpracy z firmami konkurencyjnymi, które zaopatrzone są w nowoczesne technologie.
Sprzedać firmę, czy też znaleźć partnera kapitałowego nie jest łatwym zadaniem. W momencie, kie-
dy przedsiębiorca ogłosi sprzedaż swojej firmy, jego konkurencja dowiaduje się o tym, co nigdy nie
jest pożądane. W przypadku, gdy sprzedawca próbuje bezpośrednio informować inwestorów o swych
zamiarach, z naszych doświadczeń wynika, że podczas negocjacji cena sprzedaży spada poniżej prze-
ciętnego poziomu. Dla poszukujących nabywców znajdziemy najodpowiedniejszego inwestora. Pod-
czas procesu sprzedaży, dla naszych klientów usiłujących sprzedać firmę zapewniamy niezbędną po-
moc techniczną.

We are assisting professional and financial investors in finding safe and attractive investment
opportunities in the fields of plastics processing and compounding. Thanks to our multi-channel
contacts with industry players, we at ECEBD regularly come across several pre-qualified investment
targets. Knowing the needs of our investor clients, we are able to present the most suitable
investment opportunities for them. Our services include identifying target companies in the plastics
industry, carrying out competition analysis, and conducting a review of their professional credentials
from a marketing and technical aspect. On request, we will also undertake detailed financial and legal
due diligence, in cooperation with our partners.

ECEBD - Eastern and Central European Business Development – Budapest, www.ecebd.com

Nasz przedstawiciel w Polsce/Our representative in Poland:


TWORZYWA-MEDIA, tel. 32 2313031, biuro@tworzywa.org.pl
tworzywa P1 11 13

względu na rozpoczęcie sezonu optymistyczni, zakładając plano-


Prognoza cenowa na wiosnę 2011 budowlanego. wane wykorzystanie zdolności
na poziomie 93-94%. Wykorzysta-
Prognozy produkcji na kwiecień nie wydajności produkcyjnej bę-
Przetwórcy tworzyw sztucznych dzie najprawdopodobniej najwięk-
przewidują optymistyczne progno- sze w Polsce, Chorwacji, Słowenii,
zy na kwiecień. Producenci rur i fir- Słowacji (przekraczając 96%), na-
my zajmujące się formowaniem tomiast najniższe w Rumunii

Tendencje cen i zapasów


wtryskowym elementów technicz- i na Węgrzech (94%). Stanie się tak
nych raportują większe wykorzy- ze względu na niewielkie ilości pro-
stanie zdolności produkcyjnych dukcyjne folii PE i sznurka PP.
(powyżej 99%). Producenci folii
LDPE i sznurków PP nie są tak www.ecebd.com

Stan rynku poliolefin W regionie Europy Środkowej


w marcu 2011 i Wschodniej nie nastąpiło zmniej-
Wpływ globalizacji na rynek ropy szenie produkcji, za wyjątkiem An-
naftowej i polimerów jest schema- wilu, który pracuje w ostatnich ty-
tem, który wszyscy doskonale zna- godniach z 50% wydajnością. Oka-
ją. Jednakże, aby dowiedzieć się zuje się, że producenci polimerów
co wydarzyło się na rynkach świa- całkowicie wykorzystali swoje zdol-
towych, musimy podsumować wy- ności produkcyjne.
darzenia z ostatniego okresu: Inaczej było w przypadku prze-
• trzęsienie ziemi w Japonii; twórców tworzyw sztucznych,
• otwarta wojna cywilna w Libii. z których wielu wstrzymało produk-
Analiza wpływu trzęsienia ziemi cję ze względu na wysokie ceny
w Japonii jest skomplikowanym za- surowców. Wzrost cen był dla nich
daniem. Japonia charakteryzuje zbyt duży, aby można było je zrzu-
się dużym zapotrzebowaniem cić na nabywców gotowych pro-
na ropę naftową, surowce tworzyw duktów; dlatego też nie mogli oni
sztucznych oraz inne zasoby. sprzedać tyle, ile mogliby sobie ży-
Oczywiste jest stwierdzenie, że jed- czyć. To w szczególności dotyczy- RYSUNEK 1. ŚREDNIE CENY LDPE W EUROPIE ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ
ną z konsekwencji katastrofy jest ło producentów wiader z PP oraz OD 13 TYGODNIA 2010 WRAZ Z PROGNOZĄ DO 26 TYGODNIA 2011
zmniejszone zapotrzebowanie toreb na zakupy z PE. Jednakże
na te produkty w Japonii; spadek producenci sznurka również nie są
ten musi być również odczuwalny w dobrej sytuacji, ponieważ są oni
na skalę globalną. Z drugiej strony w stanie zrealizować swoje kon-
Japonia jest również znaczącym trakty długoterminowe ze stratą
eksporterem w regionie Azji przy marcowych cenach surowca.
Wschodniej, głównie polipropyle- Niektórzy przetwórcy tworzyw
nów i PVC. W rezultacie ceny tych sztucznych próbują zmniejszyć
produktów definitywnie wzrosną. wpływ skoków cenowych zużywa-
Jedną z oznak zbliżających się jąc jak największą ilość swoich
wzrostów cen PP jest fakt, że ceny wcześniejszych zapasów, mając
PP juz zaczęły rosnąć w USA. nadzieję, że ceny zaczną spadać
Wzrost cen PVC będzie mile widzia- w kwietniu.
ny, ponieważ producenci PVC
obecnie działają na marginesie Ceny poliolefin w marcu 2011
strat. Jeżeli chodzi jednak o poliety- oraz prognozy cenowe
leny, jest to całkowicie inna historia. na kwiecień
Okazuje się, że ceny PE w naszym Jednakże spadków cen nigdzie nie
rejonie są wyższe, niż w innych czę- widać; mały wzrost cen umownych
RYSUNEK 2. ŚREDNIE CENY HDPE W EUROPIE ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ
ściach świata. Jednakże niemal nie- etylenu i propylenu jest niemal OD 13 TYGODNIA 2010 WRAZ Z PROGNOZĄ DO 26 TYGODNIA 2011
możliwe jest konkurowanie z ryn- pewny, a trendy rynkowe opisane
kiem europejskim jeżeli chodzi powyżej również wskazują na
o dostawy chwilowe, ponieważ wzrosty cen, których prawdopo-
– dzięki legislacji REACH – na rynek dobny wzrost zostanie zaprezento-
można wprowadzać wyłącznie za- wany w poniższej tabeli.
rejestrowany i sklasyfikowany ma- Drugi kwartał roku wciąż jest zwią-
teriał. Powracając do cen ropy naf- zany ze wzrostem cen. W kwietniu
towej jako czynnika napędowego: zakres wzrostu cen może wy-
nieobecność Libii lub co najmniej nieść 30 EUR za tonę i 40 EUR
znaczny spadek jej wydajności po- w przypadku PVC. W maju ceny
woduje większy spadek w świato- gatunków do produkcji rur z HDPE
wych dostawach, niż spadek zapo- i PVC mogą wciąż wzrastać, pod-
trzebowania w Japonii. Oprócz te- czas gdy inne gatunki powinny
go, w okresie średnioterminowym charakteryzować się różnymi wzro-
znaczna część zapotrzebowania stami od 10 do 30 EUR. W przeci-
na energię w Japonii może ponow- wieństwie, czerwiec powinien być
nie powrócić do ropy naftowej i ga- bardziej zrównoważony cenowo,
zu ziemnego. To może definitywnie przy założeniu, że warunki nie ule-
spowodować wzrost cen. Jednakże gną znacznym zmianom. Jednakże RYSUNEK 2. ŚREDNIE CENY PP W EUROPIE ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ
nie powinniśmy spodziewać się ceny PVC powinny wykazać się OD 13 TYGODNIA 2010 WRAZ Z PROGNOZĄ DO 26 TYGODNIA 2011

spadku cen przed końcem drugie- nieprzerwanym wzrostem w nad-


go kwartału tego roku. chodzącym kwartale, głównie ze
14 stowarzyszenie tworzywa P1 11

Biuletyn EuPC

Morskie
Strategia i taktyka śmieci
FKUR

Włoski zakaz dotyczący wane. Oprócz tego, podejmując dla środowiska. Wymagane są Z inicjatywy europejskiego prze-
nieulegających rozkładowi tak radykalne środki jak zakaz, zmiany strukturalne w ekonomii mysłu tworzyw sztucznych
torebek z tworzyw sztucznych Włochy naruszają zasadę propor- w celu zapewnienia wydajności za- i w porozumieniu organizacjami
Od 1 stycznia 2011 włoskie przepi- cjonalności, która wymaga, aby sobów, wymuszających lepszą sy- przemysłu tworzyw sztucznych
sy zabraniają stosowania „nieule- działania były odpowiednie nergię pomiędzy istniejącą polityką z całego świata powstała „Wspól-
gających rozkładowi” torebek do osiągniętego celu, a nie wykra- wspólnotową oraz dalsze zmiany na Deklaracja w sprawie rozwią-
z tworzyw sztucznych. Sklepy i su- czały poza to, co należy osiągnąć. w polityce, łącznie z areną między- zania problemu zaśmiecenia śro-
permarkety mogą zużyć takie wor- EuPC złożyła zażalenie przeciwko narodową. dowiska morskiego”, która zosta-
ki, które posiadają jeszcze w swo- temu zakazowi do Komisji Europej- ła podpisana na Hawajach, pod-
ich zapasach pod warunkiem, że skiej i będzie robić to, co tylko leży Europejski przemysł wody czas 5 Międzynarodowej Konfe-
będą je rozdawać bezpłatnie. Wło- w jej mocy, aby zwalczyć ten prze- butelkowanej i napojów napędza rencji na temat zaśmiecenia wód
ski rząd chce poprzez wprowadze- pis z prawnego punktu widzenia. inicjatywę poprawy możliwości morskich (5. International Marine
nie tego zakazu zredukować emi- Badania Komisji obecnie trwają recyklingu butelek PET Debris Conference). Deklaracja
sję CO2 i przyczynić się do ochro- i prawdopodobnie potrwają przez zawiera listę określonych celów
ny środowiska. Następnie Włochy pewien czas. W międzyczasie, bio- Unia Europejskich Stowarzyszeń i działań przemysłu tworzyw
chcą wspierać swój sektor rolniczy rąc pod uwagę fakt, że Włochy nie Napojów Bezalkoholowych (UNES- sztucznych i wzywa do ścisłej
poprzez komercjalizację biomate- zgłosiły tego zakazu Komisji Euro- DA) wraz z EFBW – Europejską Fe- współpracy wśród szerokiego
riałów. pejskiej, oraz że kraj członkowski deracją Wód Butelkowanych, zale- grona zainteresowanych stron,
EuPC mocno protestuje przeciwko nie dopełnił obowiązku zgłoszenia, ciły swoim członkom przestrzega- w celu osiągnięcia znaczącego
temu zakazowi, który jest nieuspra- zakaz nie ma zastosowania i powi- nie specyficznych przepisów zwią- postępu w ograniczaniu szkód
wiedliwionym naruszeniem przepi- nien być zniesiony przez sądy wło- zanych z projektami, w celu popra- w środowisku morskim.
sów UE, a dokładnie Dyrektywy skie. Federazione Plastica pracuje wy zdolności recyklingu. Zgodnie z sześciopunktową stra-
Opakowań i Odpadów Opakowań nad tym zagadnieniem z włoskimi Niekompatybilne materiały mogą tegią, zawartą w deklaracji, prze-
(Dyrektywa 94/62/WE). Zakaz ten sądami. mieć negatywny wpływ na proces mysł zamierza:
stanowi nie tylko naruszenie klau- recyklingu PET. Komponenty opa- • Współpracować w ramach
zuli dotyczącej swobodnego prze- Mapa drogowa do Europy kowań – butelek PET, takie jak ba- partnerstwa publiczno-prywat-
pływu towarów, opisanej w artyku- z wydajnymi zasobami riery, dodatki, rękawy obejmujące nego, zmierzającego do zapo-
le 18* Dyrektywy 94/62, lecz rów- cały korpus oraz nieprzeźroczyste biegania zaśmiecaniu środowi-
nież stanowi naruszenie hierarchii Strategia Europa 2020 jest zasad- barwniki prowadzą do pogorszenia ska morskiego;
traktowania odpadów określonej niczą strategią reformy ekonomicz- jakości PET poddawanych recy- • Współpracować ze środowi-
przez Dyrektywę Ramową Odpa- nej Unii Europejskiej. Jako część klingowi, co wywiera negatywny skami naukowymi w celu lep-
dów 2008/98/WE. Zgodnie z tą hie- strategii, Komisja tworzy siedem wpływ na recykling „butelka z bu- szego poznania i zrozumienia
rarchią postępowania z odpadami, „flagowych” inicjatyw łącznie z jed- telki”. W celu poprawy jakości i ży- skali, przyczyn powstawania
zapobieganie, ponowne wykorzy- ną dotyczącą „Europy z wydajnymi wotności recyklingu butelek PET, i wpływu zaśmiecenia na śro-
stywanie oraz recykling są prefero- zasobami”. W tym kontekście DG UNESDA i EFBW zalecają swoim dowisko morskie, z uwzględ-
wanymi opcjami usuwania odpa- ENW będzie przeprowadzać roz- członkom wdrożenie „Instrukcji nieniem dostępnych rozwiązań
dów, dopiero później znajduje się wój „Mapy drogowej do Europy projektu dla recyklingu” – jako ze- dla tego problemu;
odzysk i usuwanie. Włoski zakaz z wydajnymi zasobami” w le- stawu specjalnych kryteriów usta- • Promować spójną, wielkoob-
nie respektuje całkowicie faktu, że cie 2011 roku, opisującą wizję bar- nowionych przez Europejską Plat- szarową i opartą na wiedzy na-
tradycyjne, nie ulegające biologicz- dziej wydajnej w zasoby gospodar- formę Butelek PET (EPBP) ukowej politykę ustawodawczą
nemu rozkładowi torebki są po- ki w roku 2050 i zaproponuje nowe przy uczestnictwie PETCORE wraz z wzmacnianiem istnieją-
nownie wykorzystywane, podlega- inicjatywy polityczne dla krótko- i EuPR. „Przemysł związany z bu- cego prawa zapobiegającego
ją recyklingowi i mogą być odzyski- i długoterminowej ekonomii i zalet telkowaną wodą i napojami jest zo- zaśmiecaniu środowiska mor-
AXION bowiązany do działania w sposób skiego;
zrównoważony dla środowiska. Na- • Promować najlepsze praktyki
szym celem jest zachęcenie człon- w zakresie zagospodarowania
ków do rozważenia recyklingu bu- odpadów, szczególnie w regio-
telek PET na samym początku pro- nach nadmorskich;
cesu planowania, podczas opraco- • Wzmocnić zaangażowanie
wywania nowych projektów bute- w kierunku zwiększenia odzy-
lek PET” powiedział Philippe Dier- sku odpadów z tworzyw
cxsens, wiodący ekspert do spraw sztucznych poprzez recykling
opakowań i wiceprzewodniczący i odzysk energii;
Komitetu Środowiska EFBW. Pod- • Zapewnić należyty nadzór
dawane recyklingowi PET (r-PET) nad transportem i dystrybucją
są wartościowymi zasobami, nie wyrobów przemysłu tworzyw
tylko jako surowiec wtórny dla no- sztucznych – granulatu i pół-
wych butelek, ale również dla in- produktów – wśród swoich
nych zastosowań typu second life. klientów i promować takie dzia-
łania wśród innych uczestni-
www.plasticsconverters.eu ków łańcucha dostaw.
tworzywa P1 11 stowarzyszenie 15

Mając świadomość, że przyczyny nym. Ta ogólnoświatowa deklara- określenia i zapobieżenia niedo-


zanieczyszczenia środowiska cja będzie działać jak katalizator ciągnięciom podczas wdrażania
morskiego są bardzo złożone konkretnych działań na poziomie zasad zagospodarowania odpa-
i jest ich bardzo wiele oraz że pro- krajowym, regionalnym i między- dów w całej Europie. PlasticsEu-
blem nie może zostać rozwiązany narodowym. Dla naszego przemy- rope popiera obecne wzmożone
samodzielnie przez jedną tylko
zainteresowaną grupę, europejski
przemysł tworzyw sztucznych jest
słu ten wkład w znaczące zmniej-
szenie zaśmiecenia środowiska
morskiego jest niezwykle istot-
zainteresowanie UE sprawami
związanymi ze środowiskiem
morskim, z niecierpliwością ocze-
Alternatywny
składnik
zdecydowany prowadzić skoor- ny.” kując kontynuowania ścisłej
dynowane działania w tej sprawie, Ocenia się, że ponad 80% zanie- współpracy zarówno z instytucja-
które angażować będą wiele zain- czyszczeń w środowisku morskim mi europejskimi, jak i administra-
teresowanych stron zarówno ma swoje źródło na lądzie, będąc cją krajową w zakresie ramowej
w skali europejskiej, jak i świato- skutkiem nieefektywnej gospo- dyrektywy UE w dziedzinie polity-
wej. darki odpadowej. Europejski ki środowiska morskiego oraz in-
Wypowiadając się na ten temat przemysł tworzyw sztucznych nych powiązanych inicjatyw usta- Zazwyczaj akceleratory na bazie
Jacques van Rijckevorsel, Prezes współpracuje z władzami, organi- wodawczych. „Tworzywa sztucz- tiomocznika są stosowane w pro-
PlasticsEurope powiedział: „Pla- zacjami pozarządowymi, przed- ne w istotny sposób zwiększają cesie wulkanizacji gumy syntetycz-
stikowe śmieci są nie do zaakcep- stawicielami nauki oraz innymi za- komfort i jakość naszego życia, nej (w szczególności chloroprenu),
towania w środowisku natural- interesowanymi stronami w celu oszczędzając surowce naturalne ponieważ ułatwiają one utwardza-
ARC i umożliwiając postęp technolo- nie gumy i tworzenie połączeń łań-
giczny i innowacje. Jednocześnie cuchów molekularnych, skracając
powinny być używane w sposób czas trwania procesu i poziomy
odpowiedzialny, a odpady z two- temperatur.
rzyw powinny być właściwie za- Tiomocznik etylenowy (ethylene
gospodarowane – poprzez recy- thiourea – ETU) jest uważany
kling lub odzysk energii. za możliwą przyczynę poważnych
Poprzez promowanie i wspieranie problemów zdrowotnych: klasyfi-
działań, dzięki którym tworzywa kacje UE, IARC i EPA określiły go
sztuczne nie trafiają na wysypisko jako substancje rakotwórcze kate-
lub do naszych mórz, kraje euro- gorii 2. Z punktu widzenia aktyw-
pejskie będą miały duży udział ności biologicznej związki rako-
w rozwiązaniu problemu zaśmie- twórcze dzielimy na: genotoksycz-
cania środowiska morskiego”- ne – wywierające bezpośredni
stwierdził Jacques van Rijckevor- wpływ na materiał genetyczny oraz
sel. epigenetyczne – nie wiążące się
z materiałem genetycznym, ale za-
www.plasticseurope.org burzające np. równowagę hormo-
16 stowarzyszenie tworzywa P1 11

nalną, procesy różnicowania się Konsorcjum SAFERUBBER pra- „Na badania prowadzące do tych
komórek, itp. gnie stworzyć bezpieczna metodę wniosków uzyskano fundusze
Zgodnie z dyrektywą REACH, ETU wulkanizacji gumy polichloropre- z Siódmego Programu Ramowego
powinny zostać sklasyfikowane ja- nowej oraz – ostatecznie – innych wspólnoty Europejskiej zarządza-
ko substancja CMR – rakotwórcze, rodzajów gumy. Badania powinny nego przez Agencję Badań REA
mutageniczne i toksyczne dla ko- również doprowadzić do 90% re- http://ec.europa.eu/research/rea
mórek rozrodczych – dlatego też dukcji ilości MgO i ZnO wymaga- ([FP7/2007-2013] [FP7/2007-
ich stosowanie może zostać zabro- nych podczas wulkanizacji, z za- 2011]) na bazie umowy o dotację
nione lub drastycznie ograniczone. stosowaniem wielofunkcyjnego ak- n° [243756-2]”.
Takie ograniczenie mogłoby mieć celeratora i umożliwiając małym
negatywny wpływ na europejskie i średnim przedsiębiorstwom kon-
firmy związane z biznesem gumo- kurencyjność z dostawcami z Dale-
wym, co spowodowałoby powsta- kiego Wschodu. www.saferubber.eu
nie jeszcze bardziej niekorzystnej ARC

sytuacji w porównaniu z firmami


z Azji, które nie muszą przestrze- Torby foliowe
gać przepisów UE, czerpiąc korzy-
ści z niższej bazy kosztowej i eks-
portując do UE produkty z gumy
chloroprenowej o wartości 80 milio-
nów euro każdego roku (całkowity
rynek światowy jest oceniany
na 240 milionów euro).
Przegląd sytuacji
Zgodnie z zasadą zapobiegania,
opracowano projekt SAFERUBBER
związany z wymienionymi zagad-
w krajach Europy
nieniami, odnośnie zarówno bez-
pieczeństwa, jak i zdrowia oraz za- ISTOCK

gadnień ekonomicznych. Jest to Polski Związek Przetwórców Two- toreb polietylenowych o grubości sztucznych ulegających degrada-
projekt badawczy finansowany rzyw Sztucznych stale monitoruje powyżej 20 mikronów lub papie- cji oraz naruszenie unijnych prze-
przez Komisję Europejską w ra- rozwój sytuacji prawnej w po- rowych. pisów (Traktatu Ustanawiającego
mach FP7, mający na celu opraco- szczególnych krajach Unii Euro- Wspólnotę Europejską i ustawy
wanie nowego, bezpiecznego, wie- pejskiej. Na bieżąco aktualizowa- Cypr wtórnej – dyrektywy nr
lofunkcyjnego akceleratora, który ne informacje można znaleźć Parlament cypryjski 3 marca 2008 1994/62/EW o opakowaniach). Po
byłby w stanie zastąpić akcelerato- na stronie internetowej Związku. r. debatował nad dwoma projekta- wniesieniu skargi Komisja Euro-
ry na bazie tiomocznika w procesie Poniżej przedstawiamy zestawie- mi ustaw. Jedna z nich żądała, pejska i liczne państwa członkow-
wulkanizacji. nie stanu legislacji w kilku kra- aby każda torba z tworzyw była skie opublikowały swoją szczegó-
Projekt SAFERUBBER został opra- jach. biodegradowalna, a druga zaka- łową opinię, po czym Francja zre-
cowany i jest realizowany przez zywałaby supermarketom nieod- zygnowała z realizacji tego pomy-
konsorcjum, którego członkami są: *** płatne rozdawanie reklamówek. słu. Ilość toreb rozdanych przez
Stowarzyszenie Małych i Średnich Na Cyprze używa się rocznie po- francuskie supermarkety znacz-
Przedsiębiorstw (stowarzyszenie Belgia nad dwa tysiące ton toreb tworzy- nie się obniżyła w ostatnich la-
włoskich producentów maszyn Rząd federalny Belgii w 2007 r. wowych. Supermarkety w dal- tach. Wielu uważa, że jest to skut-
i narzędzi do przetwórstwa tworzyw wprowadził „podatek ekologicz- szym ciągu za darmo rozdają kiem kampanii wprowadzonej
sztucznych i gumy, ASSOCOMA- ny” w wysokości 3 euro na każdy klientom reklamówki. na rzecz rozprzestrzeniania toreb
PLAST – Association des Produc- kilogram toreb z tworzyw sztucz- przydatnych do recyklingu przez
teurs d’Articles en Matières Plasti- nych jednorazowego użytku, na- Estonia niektóre większe sieci handlowe,
ques et Elastomères, ASBL – Bri- tomiast zwolnione będą z niego Obecnie jest w toku projekt usta- np. przez Carrefour.
tish Rubber and Polyurethane Pro- torby przydatne do recyklingu, jak wy o podniesieniu podatku na tor-
ducts Association Ltd oraz Europe- i ulegające biodegradacji. Niektó- by z tworzyw sztucznych. Zgodnie Niemcy
an Tyre and Rubber Manufactu- re sieci handlowe, jak np. Delha- z nią, koszt torby zostałby pod- Podobnie jak w Holandii, w Niem-
rers” Association, ETRMA); uczest- ize wykorzystały sprawę podatku niesiony o 19 eurocentów, czyli czech za reklamówki jednorazo-
nicy Stowarzyszenia Małych i Śred- ekologicznego do tego, aby za- do ok. 32 eurocentów za sztukę. wego użytku też trzeba płacić.
nich Przedsiębiorstw (Clwyd Com- przestać rozdawania toreb jedno- Celem planowanego podatku jest, W wyniku tego kupujący używają
pounders Ltd – Robinson Brothers razowego użytku za darmo i za- aby odzwyczaić klientów od uży- przeważnie trwałych toreb wielo-
Ltd – MGN Transformaciones del częły odpłatnie sprzedawać torby wania toreb z tworzyw sztucznych krotnego użytku przydatnych
Caucho SA and Mixer spa); RDT przydatne do recyklingu oraz ule- jednorazowego użytku i zachęcić do recyklingu oraz koszyków.
(Grand Synthesis Latvia – Univer- gające rozpadowi. do innych rozwiązań alternatyw-
sità degli Studi di Milano-Bicocca nych, jak np. używania toreb pa- Irlandia
– Norner Innovation AS i UK Mate- Bułgaria pierowych lub tekstylnych, albo Irlandia w 2002 r. wprowadziła
rials Technology Research Institute Ministerstwo ochrony środowiska torebek z tworzyw sztucznych „podatek ekologiczny” na torby
Ltd). ASSOCOMAPLAST poprzez i gospodarki wodnej w Bułgarii przydatnych do recyklingu. z tworzyw sztucznych. Ten poda-
swoją firmę handlową PROMA- planuje wprowadzić podatek śro- tek w oryginalnej wersji obciążał
PLAST, zajmuje się koordynacją dowiskowy na torby polietyleno- Francja wydatki konsumentów o 15 euro-
projektu. we od 1 czerwca 2011 r., począt- Władze francuskie już raz podjęły centów za każdą torbę. Handlow-
Filozofią SAFERUBBER jest opra- kowo w wysokości 7,7 eurocen- próbę zakazania sprzedaży i roz- cy ustawowo zmuszeni byli
cowanie innowacyjnej idei wspiera- tów za sztukę, który do 2014 r. zo- prowadzania toreb z tworzyw do przerzucania tego kosztu
nia małych i średnich przedsię- stałby stopniowo podniesiony i wszelkich innych opakowań na kupujących. Tak więc celem
biorstw, skupiając uwagę na zwięk- do 28 eurocentów. z tworzyw sztucznych nie ulegają- tego podatku było, aby zmienić
szeniu konkurencyjności europej- Celem jest, aby zaprzestać uży- cych degradacji. Z tego to powo- przyzwyczajenia klienta, oraz
skich małych i średnich przedsię- wania lekkich toreb polietyleno- du w 2006 r. EuPC wniósł skargę stworzyć bodziec finansowy
biorstw produkujących gumę syn- wych – zdaniem ministerstwa to do Komisji Europejskiej, powołu- do korzystania z alternatyw przy-
tetyczną, z wykorzystaniem zalet one zanieczyszczają środowisko jąc się na wątpliwe korzyści śro- jaznych dla środowiska, zamiast
doświadczenia i wiedzy ważnych – i wspomagać rozprzestrzenianie dowiskowe, wymuszoną orienta- używania toreb tworzywowych
instytutów badawczych. toreb wielokrotnego użytku, np. cję rynku w kierunku tworzyw jednorazowego użytku.
tworzywa P1 11 stowarzyszenie 17

Wprowadzenie tego podatku wy- o torbach tworzywowych jednora- nr 296/06. EuPC wniosło do Komi- ekologiczny”. Za torby tworzyw
warło natychmiastowy efekt w za- zowego użytku (Single Use Plastic sji Europejskiej skargę przeciwko sztucznych jednorazowego użyt-
chowaniu konsumentów: roczne Bags Bill, NIA Bill 8/10), ale wej- zakazowi (w piśmie z 26 lip- ku konsumenci płacą 25 eurocen-
zużycie toreb tworzywowych dzie on w życie dopiero później. ca 2010 r.); badanie jest w toku. tów. W wyniku tego używanie
z ok. 328 szt. na osobę (w su- Przedstawiciele EuPC są w kon- reklamówek wielokrotnego użyt-
mie 1,2 mld toreb) momentalnie Włochy takcie z osobami kompetentnymi, ku rozpowszechniło się w całym
spadło na 21 szt., co oznaczało 1 stycznia 2011 r. Włochy zakaza- wyznaczonymi przez Komisję Eu- kraju.
spadek większy niż 90% (źródło: ły używania toreb „nieulegających ropejską do rozeznania sprawy.
Ministerstwo Ochrony Środowi- biodegradacji” (a nie toreb z two- Osoby te stwierdziły, że oficjalne Polska
ska Irlandii). Ten podatek rzyw sztucznych jednorazowego badanie jeszcze trwa, obecnie W listopadzie 2007 r. rada miejska
w 2007 r. został podniesiony do 22 użytku, jak to przewidywał orygi- przeprowadzane są wewnętrzne w Łodzi podjęła uchwałę o zakazie
eurocentów, ponieważ w 2006 r. nalny projekt). Zakaz wszedł w ży- przeglądy. Dodały, że badanie używania jednorazowych toreb
zużycie worków na osobę wzrosło cie w następstwie komunikatu mi- prawdopodobnie potrwa do czerw- z tworzyw sztucznych. W następ-
do 31 sztuk. Irlandzki „podatek nisterstwa ochrony środowiska. ca lub lipca 2011 r. EuPC pragnie stwie skargi EuPC i podpierającej
ekologiczny”, jakim obciążono Minister Stefania Prestigiacomo zainicjować spotkanie z osobami ją argumentacji prawnej uznano,
torby, ma na celu przede wszyst- potwierdziła moc prawną zakazu z Komisji Europejskiej zajmujący- że uchwała jest sprzeczna z kon-
kim zwalczanie zaśmiecania. Pra- od pierwszego stycznia, ale jed- mi się tą sprawą w celu przyspie- stytucją. Po tym inicjator oryginal-
wo irlandzkie nie robi różnicy mię- nocześnie zezwoliła sklepom i su- szania tego procesu i zajęcia bar- nej uchwały, Krzystof Piątkowski
dzy torbami ulegającymi biode- permarketom na wykorzystanie dziej niż dotychczas aktywnej po- zorganizował ruch obywatelski
gradacji a innymi. Zdaniem Mini- istniejących zapasów toreb, stawy w tej sprawie. w celu modyfikacji ustawy o opa-
sterstwa Ochrony Środowiska Ir- pod warunkiem, że będą one kowaniach i odpadach opakowa-
landii proces degradacji toreb roz- przekazywane klientom za darmo. Łotwa niowych. Zebrano 100 tys. podpi-
kładających się „i tak jest długo- Pani minister dodała jeszcze, że W Łotwie przedłożono projekt sów, po czym projekt ustawy zo-
trwały” i z tego powodu „te torby zakaz będzie surowo kontrolowa- ustawy dot. podniesienia podatku stał przedłożony do Sejmu. W Pol-
wyrzucone na ulicę lub do śmiet- ny i wszyscy dołożą wszelkich „na rzecz zasobów naturalnych” sce w chwili obecnej istnieją jedy-
nika dalej będą nas kłuć w oczy”. starań, aby go przestrzegano. za reklamówki, aby ograniczyć nie lokalne przepisy obciążające
Włoskie ministerstwo rozwoju go- zużycie tych toreb. Projekt ustawy torby różnymi podatkami i ograni-
Irlandia Północna spodarczego wydało również ko- przewiduje obniżenie podatku czeniami, ale brak jest jednolitej,
Irlandia Północna również nosi się munikat według którego format, za reklamówki podatne na biode- narodowej regulacji prawnej.
z zamiarem opodatkowania rekla- grubość i wymiary toreb nie są gradację, dążąc do tego, aby tra- W ministerstwie ochrony środowi-
mówek jednorazowego użytku. ważne, a jedynym kryterium decy- dycyjne torby z tworzyw zostały ska trwa obecnie przygotowywa-
Jego wysokość wyniesie 15 pen- dującym o zakazie pewnych ty- zastąpione torbami z takich two- nie odnośnego rozporządzenia,
sów za torbę. Odnośnie toreb pów jest ich materiał. Komunikat rzyw sztucznych. które ma być przyjęte w bieżącym
z tworzyw sztucznych będzie to powołuje się na normę europej- roku, a uzyskałoby pełną waż-
także pewien „podatek ekologicz- ską EN 13432 o materiałach ule- Holandia ność w 2015 r.
ny”. Przepis ten został przyjęty 6 gających biodegradacji, o której W Holandii zostanie wprowadzo-
grudnia 2010 r. w ramach ustawy nie wspomina jeszcze ustawa ny podobny jak w Belgii „podatek www.pzpts.com.pl
18 stowarzyszenie tworzywa P1 11

cji, dotyczących przetwórstwa two-


Związek Przetwórców przedstawia rzyw sztucznych na bazie własnych
doświadczeń.

Dla każdego
coś niezbędnego
Marka Thermoplast z wielkim impe-
tem powróciła na rynek stolarki
okiennej. Po zaprezentowaniu no-

Producent okien i profili wych systemów najlepszej jakości,


firma Thermoplast pokazała, w jaki
sposób buduje się prestiż.
Thermoplast jako pionier w produk-
THERMOPLAST
cji okien i drzwi PVC w Polsce,
Kontynuujemy cykl prezentacji firm czonych polskich specjalistów oraz łodobowa produkcja przy wykorzy- wprowadził na rynek siedem no-
wstępujących do Polskiego Związ- zaangażowaniu niemieckiego i au- staniu nowoczesnych ekstruderów wych systemów okiennych, po-
ku Przetwórców Tworzyw Sztucz- striackiego zespołu pracowników zapewnia krótkie terminy dostaw. cząwszy od ekonomicznego syste-
nych. Spośród kilku nowych przed- jesteśmy w stanie w krótkim czasie Thermoplast posiada własne labo- mu Classic 2.0, ekskluzywnego
siębiorstw członkowskich, w tym zrealizować indywidualne zamó- ratoria i dział R&D, w których opra- Prestige 2.0 i Baron 2.0, przez sys-
wydaniu witamy firmę Thermoplast. wienia. Nasze produkty nie mają cowywane i testowane są najnowo- tem Royal utrzymany w stylu soft-li-
sobie równych. cześniejsze technologie. Wyniki ne – flagowy produkt Thermoplast
*** Marka Thermoplast od początku badań są na bieżąco wdrażane od ponad 20 lat, skończywszy
kojarzona jest przez klientów z naj- przez linie produkcyjne, by zapew- na systemach Helvetia, TPX-treme
Co powinieneś wiedzieć wyższą jakością i niepowtarzalną nić klientom nowatorskie rozwiąza- i TPX-Passivhaus, gwarantujących
o Thermoplast estetyką wykonania. nia ich zapotrzebowań – na przy- maksymalne bezpieczeństwo
Firma Thermoplast jest ekspertem Produkty Thermoplast adresowane kład: produkcja nowego materiału i oszczędność energii.
w dziedzinie profili z tworzyw są do klientów, szukających inno- odpornego na temperaturę do Firma daje klientowi najbogatsze
sztucznych. Zaistniała na rynku wacyjnych i trwałych rozwiązań, 200°C w piecach niskotemperatu- na rynku wyposażenie stolarki
polskim ponad 20 lat temu jako a różnorodna oferta spełni wyma- rowych. okiennej i drzwiowej w standardzie.
szwajcarsko-polskie joint venture. gania każdego klienta. Niewątpli- Duży magazyn i współpraca z re- Należy pamiętać, że Thermoplast
Kompleksowo zajmuje się projek- wym atutem firmy jest jej światowy nomowanymi firmami dostawczymi to nie tylko okna i drzwi. Asorty-
towaniem i produkcją systemów zasięg – produkty Thermoplast gwarantują bardzo krótkie terminy ment obejmuje również profile me-
profili dla wszystkich zastosowań, eksportowane są do Austrii, Szwaj- dostaw. Do tego dochodzą bez- blowe, profile budowlane, a także
z wszelkich materiałów, o różnych carii, Niemiec, Danii, Czech, Słowa- pieczne, niezawodne i optymalne profile techniczne, w zależności
stopniach twardości, powierzch- cji, Rumunii, Rosji, Ukrainy, Ka- opakowania, będące gwarancją od potrzeb klienta.
niach i kolorach. Przy wykorzysta- zachstanu, do krajów nadbałtyc- niezawodnego transportu. Oferuje wszelkie elementy niezbęd-
niu maszyn i know-how doświad- kich, Chin i Bahrajnu. Ponadto ca- Jednym z celów polityki firmy Ther- ne do starannego i eleganckiego
moplast w zakresie zapewnienia ja- wykończenia domu, jak profile tyn-
kości jest rozwój i doskonalenie karskie apro, ćwierćwałki, kątowni-
Systemu Zarządzania Jakością ki, listwy przyblatowe, taśmy ABS
zgodnego z normą PN-EN i PVC, cokoły, a także rolety we-
ISO 9001:2001, będącego aktyw- wnętrzne, systemy szyn sufito-
nym narzędziem zwiększania sku- wych. Wszystkie produkty dostęp-
teczności i efektywności firmy ne są w szerokiej gamie kolorów.
INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH w osiąganiu wyznaczonych celów. Thermoplast, mając na celu bez-
I BARWNIKÓW w TORUNIU Firma objęta jest regularną okreso- pieczeństwo środowiska naturalne-
wą certyfikacją w zakresie projekto- go i ochronę przed hałasem, pro-
ODDZIAŁ ZAMIEJSCOWY FARB I TWORZYW w GLIWICACH wania i produkcji narzędzi do wy- dukuje wysokiej jakości ekrany
zaprasza do udziału w IX Międzynarodowej Konferencji tłaczania profili oraz produkcji pro- akustyczne.
fili oraz stolarki okiennej. Posiada Dzięki nowatorskim rozwiązaniom
pt. ADVANCES IN PLASTICS TECHNOLOGY również certyfikat zgodności CE.
W strategii działalności Thermo-
i zastosowaniu nowoczesnych
technologii panele akustyczne
(POSTĘPY W TECHNOLOGII TWORZYW POLIMEROWYCH) plast dominuje dążenie do utrzy- Thermoplast skutecznie minimali-
mania nieskazitelnego środowiska zują przenikanie hałasu, którego
która odbędzie się w dniach 15 – 17 listopada 2011 r. naturalnego dla przyszłych poko- poziom w związku z intensywnym
na terenie Międzynarodowych Targów Katowickich, Katowice, ul. Bytkowska 1b leń i odpowiedzialne korzystanie rozwojem motoryzacji i z rozbudo-
Tematyka Konferencji: z jego zasobów. wą infrastruktury drogowej w ostat-
• Nowości w zakresie bazy surowcowej dla tworzyw W tym celu stosowane przez firmę nim czasie znacznie się podwyż-
(polimery, pigmenty, napełniacze, środki pomocnicze i modyfikatory) tworzywa sztuczne nadają się szył.
• Nowoczesne rozwiązania dotyczące maszyn i oprzyrządowania w 100% do ponownego przetwa- Nowością firmy Thermoplast są ta-
w przetwórstwie tworzyw rzania, cechują się długowieczno- śmy ogrodzeniowe, dające poczu-
• Ochrona środowiska naturalnego, recykling, regulacje prawne ścią i relatywnie małym nakładem cie prywatności i chroniące
• Zagadnienia badawcze i rozwojowe oraz kontrolno-pomiarowe energii przy ich produkcji (np. przed negatywnymi skutkami wa-
• Badania rynku w porównaniu z metalem). Również runków atmosferycznych. Mogą
Językiem konferencji będzie język angielski i polski z symultanicznym personel doradczy przyczynia się być zastosowane zarówno w ce-
tłumaczeniem. do ochrony środowiska, polecając lach prywatnych (np. do wypełnie-
Istnieje możliwość promocji firmy w formie wkładki reklamowej, plakatu tylko te materiały, które wspoma- nia ogrodzenia, aby skutecznie
lub stanowiska promocyjnego w czasie trwania konferencji. gają energooszczędną gospodar- uniknąć wzroku sąsiada) lub w ce-
Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników kę. Ponadto wszystkie linie produk- lach przemysłowych (np. do ogro-
Oddział Zamiejscowy Farb i Tworzyw w Gliwicach, ul. Chorzowska 50A, cyjne spełniają wszelkie wymaga- dzenia hali magazynowej, placu
44-100 Gliwice nia Unii Europejskiej z zakresu rozładunkowego czy firmy).
Komitet Organizacyjny Konferencji APT ’11 – mgr inż. Anna Pająk ochrony środowiska.
tel. +48 (32) 231 9043; fax: +48 (32) 231 2674; Thermoplast ściśle współpracuje
e-mail: a.pajak@impib.pl; www. impib.pl z głównymi ośrodkami uniwersy-
teckimi prowadząc program prelek- www.thermoplast.eu
tworzywa P1 11 rynek 19

bywcy pierwszego, drugiego i trze-


Piętnasta edycja ciego miejsca.
Na targach PLASTPOL znaleźć bę-
dzie można maszyny i urządzenia
do przetwórstwa tworzyw, formy
i narzędzia wykorzystywane
w branży, tworzywa sztuczne, kom-
ponenty, technologie recyklingu
oraz zastosowania systemów infor-

Pięć hal wystawowych matycznych w przetwórstwie two-


rzyw.
Swoje rozwiązania technologiczne
oraz gotowe produkty zaoferują
PLASTPOL
również firmy z branży opakowań
XV Międzynarodowe Targi Prze- zaprezentują A. Schulman, Albis, Czas udzielania odpowiedzi mi- z tworzyw sztucznych. Po raz
twórstwa Tworzyw Sztucznych Ampacet, Ashland, Azoty, Basf, nie 30 kwietnia. W samo południe 5 pierwszy zakres branżowy targów
i Gumy PLASTPOL to największa Bassel Orlen, Biesterfeld, Borealis, maja odbędzie się drugi etap elimi- został poszerzony o gumę.
impreza dla branży tworzyw sztucz- Brenntag, Gabriel Chemie, Resi- nacji. Jedną z rynkowych nowości poka-
nych w tej części Europy. nex, Sabic, TVK. Najlepsi zawodnicy pierwszej run- że Netstal. Na stoisku swojego
Do dyspozycji biorących udział Po raz drugi już w związku z targa- dy ponownie dostaną pytania dro- przedstawiciela, firmy MUEHSAM-
w targach przeznaczono rekordo- mi odbywa się specjalny konkurs gą mailową, tym razem czas na od- -ELEKTROMECH (hala F, stoisko
wo aż 5 hal wystawienniczych, dla polskich branżowców OMNI- powiedź będzie o wiele krótszy. 20 F1), zaprezentuje najbardziej uzna-
w tym najnowocześniejszą halę tar- PLAST, którego regulamin dostęp- maja jury wyłoni dziesiątkę finali- ną na rynku wtryskarkę elektryczną
gową w Polsce. Zapraszamy na ny jest na stronie targowej. stów. z serii ELION.
Targi Kielce od 24 do 27 maja! Wydarzenie współorganizowane Etap trzeci zostanie przeprowadzo- Zastosowanie tej wtryskarki do pro-
Swój udział w targach PLAST- jest przez tworzywa.pl. Pierwszy ny w formie pisemnej w trakcie dukcji wyrobów cienkościennych
POL 2011 potwierdziły czołowe fir- etap zmagań rozpoczął się 1 lute- pierwszego dnia XV Międzynarodo- przekonuje o coraz większym za-
my z branży. go. wych Targów Przetwórstwa Two- stosowaniu linii elektrycznych. Sys-
Wśród producentów i dystrybuto- Po dokonaniu rejestracji każdy rzyw Sztucznych i Gumy PLAST- tem ten pozwala zaoszczędzić aż
rów maszyn znajdą się między in- z uczestników konkursu otrzymał POL 2011 w Kielcach na terenie do 70% zużycia energii.
nymi: A. Marciniak, Arburg, Auto- drogą mailową zestaw 10 pytań Targów Kielce. Targom PLASTPOL towarzyszyć
desk, Battenfeld, BMB, Demag, De- związanych z technologiami prze- Nagrodami o łącznej wartości 12 będzie szereg konferencji i spotkań
sma, Dopak, Elbi, Engel, Erema, twórstwa TS oraz właściwościami tys. zł są bony rabatowe na wynaję- branżowych. W programie m.in. se-
MT Recykling, Muehsam, Nissei, materiałów polimerowych, a także cie powierzchni wystawienniczej minarium techniczne Plastech Info.
Plastigo, Plastline, Reifenhauser, poświęconych ogólnej tematyce na targach PLASTPOL 2011. Od-
Stork, Wadim Plast, Wema. Z kolei rynku tworzyw sztucznych w Pol- powiednio na kwoty 6 tys., 4 tys.,
wśród firm tworzywowych stoiska sce i w Europie. i 2 tys. złotych, a otrzymają je zdo- www.plastpol.com
20 rynek tworzywa P1 11

Pozytywne Rynki
odczucia maszyn
ARC K MESSE

Według wstępnego bilansu opraco- niej, jednak się poprawia. Według Maszyny w USA ***
wanego przez stowarzyszenie As- wymienionych powyżej wskaźni-
socomaplast, włoscy producenci ków Assocomaplast prognozuje Handel zagraniczny Stanów Zjed- Niemiecki wrzesień
maszyn do przetwórstwa tworzyw wyjście z impasu związanego z ma- noczonych związany z maszyna-
sztucznych i gumy mogli zanoto- szynami do formowania wtryskowe- mi do przetwórstwa tworzyw Dzięki poprawie sytuacji związa-
wać w roku 2010 wzrost produkcji go w ciągu nadchodzących miesię- sztucznych i gumy wydaje się wy- nej z maszynami do formowania
o około 8%, do 3,55 miliarda euro. cy. Natomiast rynek linii wytłacza- chodzić z kryzysu. W pierwszym wtryskowego, niemiecki handel
Jeżeli chodzi o eksport, na podsta- nia i maszyn do formowania wtry- kwartale 2010 roku zanotowano związany z maszynami do prze-
wie danych ISTAT (Włoskiego Urzę- skowego powinien utrzymać się trend spadkowy zarówno dla im- twórstwa tworzyw sztucznych
du Statystycznego) Stowarzyszenie na dobrym poziomie osiągniętym portu, jak i dla eksportu. Trend i gumy doznał mocnego ożywie-
szacuje wzrost o 10%. Natomiast je- w roku 2010 dzięki pozytywnym ten uległ odwróceniu w czerwcu nia od stycznia do września 2010,
żeli weźmiemy pod uwagę jedynie trendom w przemyśle opakowań. i wzmocnił się we wrześniu: w porównaniu z takim samym
główne maszyny rdzenne, z wytła- Z drugiej strony, producenci ma- +19% dla importu i +5% dla eks- okresem w roku 2009, w szczegól-
czaniem części/podzespołów i form, szyn i urządzeń do produkcji mate- portu w porównaniu z okresem ności jeżeli chodzi o eksport. Eks-
osiąga on 15%. Wyższe wartości riałów budowlanych są mniej opty- styczeń-czerwiec 2009. Niemal port maszyn do formowania wtry-
wzrostu są prognozowane dla linii mistyczni, ponieważ klimat w sekto- w przypadku wszystkich kodów skowego zanotował poważny
wytłaczania (+30%), maszyn do for- rze jest wciąż niepewny. W tym celnych, za wyjątkiem urządzeń wzrost wynoszący +60% ze
mowania wtryskowego (+20%), ma- kontekście eksport do Polski, która jedno/wielowłóknowych i maszyn względu na duże wartości sprze-
szyn do formowania termicznego jest cały czas w pierwszej dziesiąt- do formowania wtryskowego za- daży do Stanów Zjednoczonych,
(w ostatnim kwartale zanotowano ce głównych kierunków eksportu notowano dwucyfrowy wzrost im- Meksyku, Chin i Polski. Pozytyw-
znaczną sprzedaż), podczas gdy dla włoskich producentów, zanoto- portu. Natomiast sytuacja jest ne wyniki zostały osiągnięte rów-
maszyny do formowania rozdmu- wał przyspieszenie w ostatnim nieco mniej jasna w przypadku nież dzięki maszynom do formo-
chowego są sprzedawane na śred- kwartale 2010 roku, a odpowiednia eksportu, gdzie można zauważyć wania rozdmuchowego ze wzglę-
nim poziomie trendu. Pierwsza an- wartość końcowa powinna osią- równomierny rozkład zarówno du na zwiększone zyski w Chi-
kieta w roku 2011 przeprowadzona gnąć poziom 70 milionów euro, ujemnych, jak i dodatnich warto- nach, podczas gdy eksport wytła-
przez Assocomaplast wśród swo- w szczególności dzięki zwiększonej ści. Na przykład eksport wytła- czarek zmniejszył się ze względu
ich członków przedstawiła dosyć sprzedaży wytłaczarek, pras, ma- czarek zwiększył się o 67% dzięki na spadek zamówień z Chin
pozytywne odczucia wśród wło- szyn do formowania wtryskowego znacznej sprzedaży do Brazylii, i Wspólnoty Niepodległych
skich producentów odnośnie spo- i maszyn do druku fleksograficzne- podczas gdy wartość eksportu Państw (w szczególności z Rosji).
dziewanych obrotów w pierwszej go. Taka ilość całkowita może maszyn do formowania wtrysko- Biorąc pod uwagę całość wszyst-
połowie bieżącego roku, w porów- oznaczać, że polscy przetwórcy wego zmniejszyła się o 21%. kich typów maszyn i form, jak rów-
naniu z okresem lipiec-gru- rozpoczęli ponowne inwestycje Jeżeli chodzi o import, Kanada nież główne kierunki światowe,
dzień 2010. Nieco mniej niż połowa w nowe maszyny i włoscy produ- jest dostawcą nr 1 dla przetwór- przewidywany jest trend wzrosto-
respondentów spodziewa się oży- cenci maszyn powinni wkrótce ców z USA, z jedną trzecią udzia- wy eksportu do Stanów Zjedno-
wienia w biznesie i raportuje, że za- osiągnąć wielkość sprzedaży łu ogółem (jednakże ponad poło- czonych i Brazylii, natomiast moż-
mówienia na styczeń 2011 były sprzed kryzysu. W tym celu wielu wę reprezentują formy). Następ- na zauważyć zaskakująco duże
większe niż w tym samym miesiącu z nich planuje swój udział, bezpo- nymi krajami w kolejności są zmniejszenie sprzedaży do Indii
roku 2010. Dobre są też wyniki eks- średnio lub poprzez swoich agen- Niemcy, Japonia, Chiny i Włochy. i Wspólnoty Niepodległych
portu, w szczególności do krajów tów lokalnych w targach PLAST- Wartość wytłaczarek, maszyn Państw (oraz w pewnym stopniu
UE i krajów azjatyckich. Ostatnie POL, które są tradycyjnie główną do druku fleksograficznego i pras do Chin), które są zwyczajowo
ankiety wykazały, że na Dalekim imprezą targową sektora w kraju. do produkcji opon i dętek dostar- uważane za rynki wschodzące.
Wschodzie trend sprzedaży do czanych przez Włochy szybko
Chin jest wciąż nieco poniżej śred- www.assocomaplast.org wzrasta. t
ARC K MESSE
uznana marka

nowe mo˝liwoÊci

do zobaczenia na targach PL ASTPOL 24-27 maja stoisko F21


22 rynek tworzywa P1 11

Konkurs przetwórców PVC

Powrót
Nagrody za innowacje konferencji
MOLUSK

Zwycięzcy konkursu 2010 SolVin dzo cienkich ściankach i znakomi- *** Coca Cola i Danone, jako jedni
dla Innowacji PVC zostali ogłosze- tych właściwościach optycznych z najważniejszych użytkowników
ni 28 października ubiegłego roku, i doskonałych powierzchniach we- Brązowa nagroda SolVin PET, potwierdzili swoje prezenta-
podczas Międzynarodowych Tar- wnętrznych. dla Alkor Draka z Francji cje na konferencji CEEPET & Bal-
gów Tworzyw Sztucznych K 2010 Europejskie normy dla podwiesza- kans Markets, planowanej na 30-
w Düsseldorfie. Uhonorowano *** nych sufitów wymagają stosowania 31 maja 2011. XII konferencja
w ten sposób najlepszych innowa- materiałów o bezpiecznej reakcji CMT na temat PET dotycząca
torów wśród 141 współzawodni- Srebrna nagroda SolVin za inno- na ogień oraz średniej emisji dymu Centralnej i Wschodniej Europy
ków reprezentujących wszystkie wacje SureCel dla Rohm & Haas (BS2D0). Dla oznaczenia CE zgod- oraz rynków bałkańskich jest
elementy łańcucha wartości prze- (Francja) nie z normą NF EN 14716 norma ważnym wydarzeniem w branży,
mysłu winylowego. Podczas SureCel™ to przełomowy środek EN 13501-1 dotycząca pomiaru re- odwiedzanym przez szerokie gro-
czwartej już ceremonii wręczenia pomocniczy w technologii produk- akcji ogniowej i emisji dymu no uczestników całego łańcucha
nagród konkursu SolVin jury doce- cji sztywnej pianki PVC. Ta techno- uwzględnia trzy różne aspekty kla- dostaw branży PET – począwszy
niło innowacje, które mają za zada- logia bazuje na reakcji środka w ce- syfikacji materiałów: wysoka tem- od dostawców surowców a skoń-
nie podkreślenie decydującego lu tworzenia specyficznej sieci poli- peratura, dym i kapanie. czywszy na końcowych użytkow-
wkładu PVC w zrównoważony roz- merowej w stopie w procesie wytła- Ponieważ gęstość dymu jest głów- nikach z całego świata. Konferen-
wój, łączący zminimalizowanie czania. Jego stosowanie prowadzi ną przyczyną śmierci ludzi w przy- cja przyciąga corocznie oko-
wpływu na środowisko. Oceniano do modyfikacji reologii umożliwiają- padku pożaru, celem firmy Alkor ło 120 delegatów z całego świata.
kreatywność projektu oraz jego cej taką redukcję gęstości, która Draka była poprawa bieżącego Impreza była już organizowana
wpływ na szeroko rozumianą po- jest niemożliwa do osiągnięcia stanu materiałów stosowanych poprzednio w Pradze, Budapesz-
prawę jakości życia. za pomocą obecnych środków po- do produkcji podwieszanych sufi- cie, Krakowie, Moskwie, Peters-
mocniczych stosowanych w prze- tów. Stosując odpowiednią kombi- burgu, Słowenii, Wilnie, Warsza-
*** twórstwie. Redukcja gęstości nację nowych materiałów oraz od- wie, Odessie, Wiedniu i Istambu-
do 20% oznacza nie tylko lżejsze powiedniego procesu kalandrowa- le. Doceniając znaczny rozwój
Złota nagroda SolVin materiały, ale również redukcję ilo- nia firma opracowała i wyproduko- rynku w Polsce konferencja wra-
o wartości 50.000 euro trafiła ści mieszanki PVC niezbędnego wała nowe plastyfikowane folie ca ponownie do Krakowa. Agen-
w ręce firmy Georg Fischer Deka do wyprodukowania jednostki spie- PVC o klasyfikacji Bs1d0, co ozna- da tegorocznej imprezy przewi-
z Niemiec za innowacyjne nionego produktu z PVC. Na przy- cza najlepszą klasyfikację dymo- duje szerokie spektrum wystą-
fotobioreaktory. kład można zwiększyć grubość ar- wą, jaka może zostać osiągnięta pień dotyczących tematu głów-
Projekt ten jest związany z produk- kusza płyty ze spienionego PVC za- za pomocą folii z tworzyw sztucz- nego, jakim jest „Krytyczny nie-
cją rur i złączek wykonanych chowując idealną strukturę komór- nych. dobór surowca PET, Wyzwania
ze 100% przeźroczystego PVC kową oraz wagę. SureCel™ można odnośnie zaopatrzenia w suro-
do zastosowań w fotobioreakto- stosować w miejsce konwencjonal- Nagroda SolVin za recykling wiec, Spojrzenie na sytuację
rach do hodowli mikro alg. Produk- nych środków pomocniczych bez Profine – Niemcy w regionie.”
ty te są stabilizowane UV i charak- niekorzystnego wpływu na recy- KBE System 88mm to najnowszy Inne tematy to m. in.:
teryzują się innowacyjnymi ele- kling i ponowne użycie produktu. produkt opracowany przez Grupę – Ostatnie projekty i działania
mentami, które można łączyć w ce- SureCel™ oraz spieniany PVC wy- Profine. To nowe okno z PVC od- w regionie dotyczące PET,
lu spektralnej modulacji światła twarzany z jego użyciem stanowią powiada wymaganiom technolo- Globalne spojrzenie na rynek
(UV/vis/NIR) oświetlającego zawie- innowacyjne połączenie dla mate- gicznym, które będą obowiązywać – Rynek recyklatu PET oraz
sinę alg. Seria produktów jest sze- riałów budowlanych odpowiadają- w nadchodzących latach, a ponad- problem ograniczonych zaso-
roka. Łączy integrację mieszalni- cych zasadom zrównoważonego to wykorzystuje do 50% PVC po re- bów dla recyklingu PET na
ków statycznych z orurowaniem rozwoju i pozwalają na znaczne cyklingu. Osiągnięcie to jest spek- rynku europejskim
oraz możliwość produkcji rur o bar- oszczędności surowców. takularne pod względem oszczęd- – Dostępność surowców oraz
GEORG FISCHER ności energii i redukcji emisji CO2. rozwój w zasobach surowco-
wych dla Bio PET – Innowacje
*** technologiczne począwszy od
preform, a skończywszy na
Nagroda za kreatywny projekt powłokach barierowych.
SolVin Molusk – Francja Oprócz Coca-Coli I Danone tak-
Biżuteria Aquatic firmy Molusk. In- że inni eksperci potwierdzili
spirowana oceanem biżuteria Mo- uczestnictwo w tym prestiżowym
lusk jest wyjątkowo kreatywna. panelu. Między innymi: Artenius
Różne technologie, takie jak stoso- (APPE), Hanex, Terrachim Ne-
wanie jedwabnej siatki oraz meta- xtek, PCI, Nexant, Belu Water,
lowe pozłacanie umożliwiają prze- KHS, S & S, Petainer, UNM Inter-
kształcenie tworzywa w wyrafino- national i wielu innych. Polski
wane i stylowe projekty. Miękka, Związek Przetwórców Tworzyw
elastyczna biżuteria zdaje się ada- Sztucznych jest patronem konfe-
ptować i przyjmować kształt ciała. rencji.

www.solvinaward.com www.pzpts.com.pl
24 rynek tworzywa P1 11

syk, Chiny, Indie i Rosja to rynki


szybko rosnące i dążące do wzro-
stu wydajności swojego rolnictwa.
W Europie zapowiada się konku-
rencja pomiędzy uprawami roślin

Energia Folie żywnościowych i energetycznych


(z przeznaczeniem na bioetanol).
Dyrektywa Europejska 2003/30

wiatru rolnicze
stwierdza, że do roku 2020, 10%
paliw kopalnych ma zostać zastą-
pionych przez biopaliwa. Ten fakt
zmieni zapotrzebowania na tworzy-
wa sztuczne, np. pakowanie kiszo-
EUROS
nek dla zwierząt zastąpi pakowanie
Światowa produkcja energii wia- łączenia polskiego i niemieckie- Tworzywa sztuczne są używane roślin w celu ich przetwarzania
trowej rośnie gwałtownie i po- go kapitału. Aby rozpocząć pro- w celu podniesienia wydajności na paliwa. Wielka ilość upraw bę-
dwajała się co kolejne 3 lata dukcję w Polsce, niemiecka spół- produkcji rolnej i ogrodniczej od 50 dzie musiała być pakowana, prze-
w przeciągu okresu ostatnich 30 ka EUROS Entwicklungsgesell- lat. Według badań rynkowych w ro- chowywana i transportowana w ra-
lat. Oblicza się, że energia wia- schaft für Windkraftanlagen mbH ku 2009 wielkość rynku folii rolni- mach nowego przemysłu produkcji
trowa zaspokajała ok. 1,6% świa- nawiązała kontakt z dwoma pol- czych wynosiła 2.8 miliona ton. Za- biopaliw, a przetwórcy tworzyw bę-
towego zużycia energii w ro- skimi firmami z Bielska-Białej, stosowania folii w rolnictwie obej- dą musieli dostosować się do jego
ku 2010 wynosiła 331 TWh. Eks- zajmującymi się produkcją szy- mują między innymi aplikacje nowych wymagań.
pansja energetyki wiatrowej wy- bowców. W ramach współpracy szklarniowe 31%, mulcz 45% i ki- Dokonując przeglądu środowisko-
maga rozwoju produkcji wielkich utworzono spółkę, która kupiła szonki 24%. Zabezpieczenie odpo- wych aspektów stosowania two-
kompozytowych łopat turbin wia- halę produkcyjną, gdzie wiedniej ilości żywności staje się rzyw sztucznych w rolnictwie.
trowych. Firma Applied Market w 1999 r. rozpoczęto produkcję. światowym wyzwaniem, tworzywa Główne aplikacje produkcji owo-
Information w grudniu ubiegłego We wrześniu 199 9r. w Ustroniu, sztuczne mogą pomóc w zrówno- ców i roślin ozdobnych mają na ce-
roku zwołała konferencję, gro- prototyp pierwszej serii łopat zo- ważonym rozwoju rolnictwa, pod- lu ochronę upraw przed wiatrem,
madząc wszystkich uczestników stał poddany testom wytrzymało- nieść wydajność produkcji żywno- śniegiem, gradem i silnym desz-
łańcucha dostaw związanych ściowym, które zakończyły się ści. Jak donosi Międzynarodowa czem, a także mają tworzyć lepszy
z produkcją łopat. Celem konfe- dużym sukcesem oraz otrzymał Federacja Producentów Rolni- mikroklimat dla wzrostu. W połu-
rencji był przegląd innowacji certyfikat Germanischer Lloyd, czych produkcja żywności musi dniowych Włoszech występuje
w dziedzinie projektowania i pro- światowego towarzystwa klasyfi- zostać podwojona do roku 2050. wzrost zainteresowania zabezpie-
dukcji tych technicznie skompli- kacyjnego. Jednocześnie taki Raport ONZ na temat światowej czeń dla takich upraw jak winnice
kowanych produktów. sam certyfikat otrzymała linia populacji ludności potwierdza i kiwi rosnących w tradycyjnych
Proces produkcji łopat jest nie- produkcyjna w Ustroniu. trend wzrostu od roku 2009 do strukturach. Istnieje nagląca po-
zwykle pracochłonny, związany Od 2000 r., każdy seryjnie produ- 2050. Biorąc pod uwagę wzrost trzeba opracowania nowych typów
z ręcznym wylewaniem. Opraco- kowany typ łopat otrzymał certy- liczby ludności w Ameryce Północ- folii osłonowych, które wywierać
wywane są metody automatyza- fikat Germanischer Lloyd, świa- nej i Południowej, Afyce i Azji oraz będą mniejszy, negatywny wpływ
cji i kontroli jakości od etapów towego towarzystwa certyfikacyj- spadek liczby mieszkańców Euro- na krajobraz atrakcyjnych tury-
produkcji do montażu na farmie nego. EUROS posiada także cer- py, raport przewiduje zwiększenie stycznie regionów, w których duże
wiatrowej. tyfikat zakładu produkcyjnego wy- liczby mieszkańców Ziemi z 6.829 obszary zajmują opisane uprawy.
Koszty produkcji energii są dany przez DEWI-OCC Offshore miliarda w roku 2009 do 9.149 mi- Odpady folii stanowią osobny, po-
mniejsze, gdy turbina wiatrowa and Certification Centre GmbH liarda w roku 2050. Firma BSK ważny problem. Osłony degradują
jest większa, ponieważ mniejsze w zakresie produkcji łopat z uży- Plast PAck & Agrarservice przestu- się wraz z upływem czasu. Wdro-
są koszty instalacji. To powoduje ciem technik laminacyjnych. diowała ten raport pod kątem za- żono program LabelAgriWaste
stale rosnące rozmiary łopat. Aktualnie Grupa EUROS obejmu- potrzebowania na tworzywa w celu zachęcenia producentów
Projektowanie łopat i turbin za- je 3 spółki (2 polskie, 1 niemiec- sztuczne: Europa, Japonia i kraje do oznaczania folii i ich recyklingu.
kłada ich niezawodność, ponie- ką) związane osobami udziałow- Anzac wydają się być rynkami doj-
waż ze względu na trudny dostęp ców. rzałymi, tymczasem Brazylia, Mek- www.amiplastics.com
ich serwisowanie jest bardzo Działalność EUROS obejmuje: ARC

kosztowne. • produkcję i dystrybucję łopat


Łopata składa się z części mon- do turbin wiatrowych,
tażowej, nasady odpowiedzialnej • działalność w zakresie prac ba-
za połączenie z wirnikiem oraz dawczo-rozwojowych, w tym
części aerodynamicznej. Struktu- opracowywania prototypów
ra jest oparta na elementach no- nowych modeli aerodynamicz-
śnych. Proces produkcji łopat nych łopat do turbin wiatro-
obejmuje przygotowanie surow- wych,
ca, przygotowanie narzędzi, for- • wydawanie licencji produkcyj-
mowanie elementów, montaż nych,
i wykańczanie. Czynnikami, które • działalność szkoleniową.
mogą wpłynąć negatywnie na ja- Prace badawczo-rozwojowe oraz
kość produktu to nielinearność szkolenia prowadzone są przez
i falistość włókien, „puste dziury” zespół wykwalifikowanych inży-
– braki żywicy i błędy w klejeniu. nierów w centrum badawczo-roz-
wojowym grupy w Niemczech.
*** Działalność produkcyjna prowa-
dzona jest w zakładzie w Ustro-
Jednym z ważnych uczestników niu oraz w Katowickiej Specjal-
tej wysoko specjalistycznej kon- nej Strefie Ekonomicznej w War-
ferencji była polsko-niemiecka szowicach.
spółka EUROS. EUROS Pol-
ska Sp. z o.o. (EUROS) została
założona w 1999 r. w wyniku po- www.amiplastics.com
:ÚJODQ ZDSQLD
ļ QDSHïQLDF] GR UXU

Omya Sp. z o.o.


ul. Krucza 16/22 00-526 Warszawa
tel. 22/525 89 00
www.omya.com
26 rynek tworzywa P1 11

Partnerstwo z kluczowymi uczest-


Ekologiczny bilans nikami rynku będzie krytyczne dla
długofalowego sukcesu na szybko
rozwijającym się rynku biotworzyw.
Na przykład partnerstwo z główny-
mi formami chemicznymi zapewni,
że producenci biotworzyw o głów-
nie rolniczym podłożu uzyskają
szybki dostęp do krytycznej tech-

Globalny rynek biotworzyw nologii oraz możliwości rozwoju


rynku. „Dostawcy biotworzyw po-
winni koncentrować się na popra-
wie właściwości produktów oraz
NOVAMONT
na poszerzeniu swojej palety pro-
Według najnowszego raportu z ba- które są następnie wprowadzane zie biologicznej”, zauważa dr Brian duktów, jeżeli chcą odnieść sukces
dań rynkowych BIOPLASTICS: na rynek w postaci wytrzymałych Balmer, szef przemysłu materiało- na szybko ewoluujących rynkach
TECHNOLOGIES AND GLOBAL produktów przeznaczonych wego Frost & Sullivan. „Coraz dla tworzyw na bazie biologicznej”,
MARKETS (PLS050A) przeprowa- do produkcji samochodów, telefo- większy udział mieszanek produk- konkluduje dr Balmer. „Użytkowni-
dzonych przez BCC Research, glo- nów komórkowych i innych. Uwaga tów w biotworzywach zapewni, że cy końcowi muszą być świadomi
balny rynek biotworzyw w ro- przesunęła się na całkowity wpływ dla tworzyw na bazie biologicznej odnośnie różnych alternatyw zwią-
ku 2010 powinien osiągnąć wiel- na środowisko, odsuwając się dostępna będzie szeroka paleta za- zanych z tworzywami na bazie bio-
kość niemal 572.000 ton metrycz- od wpływu na strumień odpadów stosowań”. logicznej, z wyraźną definicją wła-
nych, a do roku 2015 powinien stałych. Tworzywa rozszerzają się na coraz ściwości oraz charakterystyki po
osiągnąć ponad 3,2 ton metrycz- Ze względu na wzrost zaintereso- nowsze obszary zastosowań, które zakończeniu żywotności każdego
nych, co odpowiada rocznej wiel- wania zmianami klimatycznymi były tradycyjnie zarezerwowane z tych tworzyw na bazie biologicz-
kości wzrostu (CAGR) wynoszą- oraz negatywnym wpływem dla tworzyw inżynierskich, takich nej”.
cej 41,4%. na zdrowie wielu istniejących mate- jak politereftalan butylenu (PTB) Jeżeli chcą Państwo uzyskać do-
Największym segmentem rynku riałów, raport ten będzie interesują- i ABS. Było to możliwe dzięki datkowe informacje związane z tym
jest Ameryka Północna. W ro- cy dla każdego, kto zajmuje się znacznemu usprawnieniu metod studium prosimy o kontakt e-mailo-
ku 2015 rynek ten powinien osią- sprzedażą, projektowaniem lub produkcji oraz dodatków w tworzy- wy z p. Moniką Kwiecińską pod ad-
gnąć wartość niemal 1,5 miliona produkcją wyrobów, które są lub wach na bazie biologicznej, co po- resem monika.kwiecinska@frost.com,
ton metrycznych, po wzroście mogą być wytwarzane z materia- zwoliło otworzyć nowe możliwości podając swoje nazwisko, nazwę fir-
CAGR w wysokości 41,4% wyno- łów polimerowych. Raport ten jest wzrostu dla tworzyw na bazie biolo- my, adres e-mail, adres strony in-
szącym szacunkowo 258.000 ton wartościowym dokumentem także gicznej. ternetowej firmy, miejscowość oraz
metrycznych. dla osób chcących tworzyć pu- Rozwój związany z towarami otrzy- kraj.
Drugi co do wielkości segment bliczną politykę odnośnie zagad- mywanymi z biotworzyw oraz two- Globalny Rynek Tworzyw na Bazie
– rynek europejski – powinien uzy- nień obejmujących ograniczanie rzyw technicznych wytyczy ścieżkę Biologicznej jest częścią programu
skać wzrost ze 175.000 ton me- zastosowań opakowań z tworzyw rozwoju biotworzyw w dwóch kie- Chemicals & Materials Growth Part-
trycznych w roku 2010 do nie- sztucznych oraz potencjalnych runkach skali jakości. nership Services, obejmującego
mal 754.000 ton w roku 2015, ograniczeń dotyczących stosowa- Podczas gdy tworzywa na bazie również badania na następujących
przy CAGR wynoszącym 33,9%. nia mieszanek winylowych w zasto- biologicznej przeznaczone do pro- rynkach: Europejskie Rynki Two-
Segment rynku obejmujący Azję sowaniach medycznych. dukcji artykułów pierwszej potrze- rzyw dla Urządzeń Medycznych,
Pacyficzną osiągnie wartość prze- by spowodują przyspieszenie 2009, Europejskie rynki dla Two-
kraczającą 592.000 ton metrycz- www. bccresearch. com wzrostu zastosowania biotworzyw rzyw w Pojazdach Osobowych,
nych w roku 2015, po zwiększeniu w opakowaniach i podobnych za- 2009, Rynek Tworzyw Inżynier-
CAGR w wysokości 45,9% z 89.700 *** stosowaniach, wzrost związany skich w Ameryce Łacińskiej, 2009,
ton metrycznych w roku 2010. z tworzywami technicznymi na ba- oraz Rynki Europejskie dla Kompo-
Segment Ameryki Południowej po- Poprawa właściwości produktów zie biologicznej umożliwi ekspan- zytów z Włókien Naturalnych, 2008.
winien wzrastać przy stabilnym oraz zwiększająca się paleta pro- sję na rynkach motoryzacyjnym, Wszystkie usługi związane z bada-
CAGR wynoszącym 53,2% duktów kieruje tworzywa na bazie elektronicznym i artykułów kon- niami zawarte w subskrypcji przed-
z 44.460 ton metrycznych w ro- biologicznej w kierunku nowych sumpcyjnych. stawiają dokładne możliwości ryn-
ku 2010 do blisko 375.000 ton me- i szybko rozwijających się zastoso- Główne wyzwanie, z jakim musi się ków oraz trendy przemysłowe, któ-
trycznych w roku 2015. wań, pomimo wyzwań, jakie po- zmierzyć rynek tworzyw na bazie re zostały oszacowane poprzez in-
Biotworzywa są tworzywami wy- wstały wskutek kryzysu gospodar- biologicznej w krótkim okresie cza- tensywne rozmowy z uczestnikami
twarzanymi z zasobów odnawial- czego oraz związanego z tym fak- su, jest wpływ kryzysu gospodar- rynków.
nych, takich jak plony żywnościo- tem znaczenia cen dla klientów. czego, który utrudnia finansowanie
we lub biomasa. Terminy „biotwo- Globalny rynek biotworzyw osią- rozwoju głównych projektów. Nie- www.chemicals.frost.com
rzywa” i „tworzywa biodegradowal- gnął krytyczny punkt w fazie wzro- mniej jednak w dłuższym okresie POLENGHI

ne” są stosowane zamiennie, jed- stu, gdzie duża ilość firm kieruje czasu, wyzwania wydają się być
nakże istnieje różnica pomiędzy ty- uwagę na przejście od skali labora- bardziej strukturalne, jak na przy-
mi dwoma rodzajami polimerów. toryjnej i pilotażowej do pełnoska- kład poprawa infrastruktury recy-
Władze rządzące rynkami, w szcze- lowej komercjalizacji. klingu, jak również właściwości
gólności zwracające uwagę na za- Nowe analizy Frost & Sullivan doty- technicznych biotworzyw.
grożenia dla środowiska, takie jak czące globalnego rynku biotwo- „Recesja spowodowała wycofanie
globalne ocieplenie oraz usuwanie rzyw dowodzą, że rynek w 2008 ro- kilku ważnych projektów związa-
produktów zawierających materiały ku osiągnął zyski wynoszące 570,6 nych z ekspansją i wejściem
toksyczne, silnie naciskają na opra- milionów EUR, a szacuje się, że na rynki” wyjaśnia dr Balmer. „Jed-
cowywanie i stosowanie tych mate- do roku 2015 jego zyski osiągną nakże obecnie dostępne są odpo-
riałów. wartość 1,1 miliarda EUR. wiednie moce dla większości two-
W celu zmaksymalizowania wpły- „Przejście w kierunku zrównoważo- rzyw na bazie biologicznej i rozwój
wu na rynek, obecnie istnieje ro- nego rozwoju na kluczowym rynku rynków w przyszłości będzie
snący trend polegający na tworze- użytkowników końcowych tworzyw w głównej mierze zależeć od istot-
niu mieszanek tworzyw na bazie sztucznych będzie kontynuowane, nych dodatków związanych z wy-
biotworzyw z tworzywami produko- napędzając zapotrzebowanie dajnością, zgodnie z harmonogra-
wanymi na bazie ropy naftowej, na zrównoważone tworzywa na ba- mem”.
28 tworzywa i Êrodowisko tworzywa P1 11

folii pęcherzykowych, tacek, po- oraz w wysokich i niskich tempe-


kryw łupinowych do zabezpie- raturach w celu produkcji nowa-
czenia miękkich owoców i innego torskich produktów końcowych
rodzaju zawartości. Przemysł o nowych właściwościach. Pomi-
produkcji arkuszy już od dawna mo tego, że innowacje te pozo-

Szerokie posiada zdolność do wytłaczania


arkuszy wielowarstwowych, dzię-
ki czemu można wkładać war-
stają we wczesnych fazach roz-
woju, posiadają one potencjał
do poprawy zbiórki i odzysku

stosowanie
stwę R-PET pomiędzy dwie ze- najczęściej poddawanych recy-
wnętrzne warstwy dziewiczego klingowi w Europie polimerów
PET, głównie z przeznaczeniem z opakowań.
na rynki artykułów spożywczych.
W roku 2001 zużyto 16.000 ton www.petcore.org
R-PET do produkcji pojemników. ARC

Od roku 2001 Petcore zleca PCI Niemal wszystkie z nich były


wykonanie corocznego zestawie- przeznaczone dla rynków nie źródło dla produkcji nowych materia-
nia danych dotyczących europej- związanych z żywnością. Speł- łów kompozytowych z tworzyw
skiej zbiórki butelek PET. Każde- nienie wymagań UE 282/2008 do- sztucznych. Podjęto prace mające
go roku stowarzyszenie przed- tyczących tworzyw sztucznych za zadanie scharakteryzowanie

Włókna
stawia raport informujący, ile ton po recyklingu oraz artykułów i przeanalizowanie włókien różnych
zebrano oraz jaki procent podda- przeznaczonych do kontaktu gatunków bananów uprawianych
nego recyklingowi PET jest sto- z żywnością oznacza, że wszyst- na Wyspach Kanaryjskich oraz opra-
sowany do produkcji włókien, ar- kie kraje członkowskie UE ze- cowania preparatów do modyfikacji
kuszy, pojemników itp. Włókna
były pierwotnym źródłem dla
RPET (PET po recyklingu) i wciąż
zwolą na stosowanie R-PET po-
chodzących z zatwierdzonych
zakładów do stosowania w po-
bananowe powierzchni włókna w celu zapew-
nienia dobrej adhezji pomiędzy włók-
nami i polimerem. Wybrano udane
stanowią bardzo duży udział wa- jemnikach przeznaczonych do preparaty i przeprowadzono próby
gowy. kontaktu z żywnością. Duże i ma- na skalę laboratoryjną, które objęły
W roku 2001 zużycie R-PET w za- łe firmy zużyły 163.000 ton R-PET Projekt Badana finansowany przez formowanie wtryskowe i formowanie
stosowaniach związanych w pojemnikach w roku 2008. Ta- Wspólnotę Europejską znajduje się rotacyjne nowo opracowanych kom-
z włóknami osiągnęło 144.000 śmy do pakowania, zielone ta- obecnie w połowie okresu finanso- pozytów z tworzyw sztucznych. Wy-
ton (62% wszystkich dostaw eu- śmy mocujące skrzynie na pale- wania. Udało się osiągnąć znaczny niki badań wykazały dobre zachowa-
ropejskich), natomiast w ro- tach transportowych są stałymi postęp w odniesieniu do jego kluczo- nia włókien w porównaniu z innymi
ku 2008 sięgnęło już 363.000 rynkami zbytu dla R-PET: w ro- wych celów. Projekt rozpoczął się włóknami naturalnymi pod wzglę-
(45%). Początkowym zastosowa- ku 2008 zużyto 88.000 ton tego w lipcu 2009 i będzie trwał do czerw- dem właściwości mechanicznych
niem R-PET były włókna serii materiału. Ostatnią kategorią ca 2011. Konsorcjum projektu oraz łączenia z matrycą tworzywa
dTex, takie jak włókna staplowe w tym przeglądzie rynków jest pod kierownictwem Smithers Rapra (główny problem, jaki należy rozwią-
do wypełniania kurtek narciar- formowanie wtryskowe i inni od- obejmuje 11 partnerów z całej Euro- zać w naturalnych kompozytach
skich itp. dzięki właściwościom biorcy. Zastosowania te wykorzy- py. Jego celem jest opracowanie z tworzyw), jak również odporność
izolacyjnym włókien PET. Ciągły stują mniej niż 20.000 ton R-PET i nadanie ważności procedurom eks- na rozpad w warunkach procesu.
rozwój i poprawa jakości R-PET rocznie i podlegają bardzo du- trakcji i obróbki naturalnych włókien W ciągu najbliższych kilku miesięcy
doprowadziły do rozpoczęcia żym wahaniom. R-PET można otrzymywanych z odpadów po upra- prace nad projektem Badana skon-
produkcji tkaniny typu polar wy- wypełnić włóknem szklanym wie bananów w Unii Europejskiej. centrują się na zakończeniu prób
konanej z delikatnej przędzy i formować wtryskowo w celu Włókna będą stosowane do opraco- z MPDM na skalę laboratoryjną.
ze 100% RPET. Znakomitej jako- utworzenia złożonych kompo- wywania innowacyjnych, zrównowa- Uwaga zostanie zwrócona na opty-
ści plecaki, torby podróżne oraz nentów inżynierskich. Również żonych, otrzymywanych w procesie malizację projektu maszyny. Po jej
torby na laptopy są obecnie wy- za pomocą formowania wtrysko- formowania rotacyjnego i formowa- dokonaniu zostaną wykonane prace
twarzane z wykorzystaniem PET wego wytwarzana jest tulejka Pi- nia wtryskowego produktów z kom- związane z produkcją kompozytów
po recyklingu, który jest również lot B2P (bottle to pen – pióro pozytów termoplastycznych, skiero- z tworzyw na skalę przemysłową
znakomitą bazą dla włóknin ta- z butelki). wanych głównie do przemysłu moto- w celu umożliwienia wykonania prób
kich jak geotekstylia, filtry ryzacyjnego oraz AGD. Jednym przemysłowych. Przykładowe czę-
i szmaty. R-PET częstokroć był *** z kluczowych osiągnięć projektu jest ści, jakie są planowane do produkcji
„niedostrzeganym bohaterem”, opracowanie pierwszego prototypu podczas prób przemysłowych, to
jednakże w tym roku został Widać, że R-PET posiada rynki wielofazowej maszyny do korowania komponenty drzwi samochodowych,
w pełni dostrzeżony. Na Igrzy- zbytu dla każdej jakości. Czyst- (MPDM), która automatyzuje proces pralek i kajaków.
skach Olimpijskich w Vancouver, sze pelety o lepszej jakości oraz ekstrakcji włókien z liści bananowca,
Coca-Cola dostarczyła swoim płatki są stosowane w przemyśle zapewniając niezawodne i wydajne www.smithers.com
przedstawicielom odzież wyko- opakowań żywności, a płatki, ARC

naną w 100% z R-PET, a Nike które nie przeszły końcowego


przygotowała dla 9 drużyn piłkar- procesu oczyszczania dla celów
skich na Mistrzostwa Świata kontaktu z żywnością lub płatki
w RPA oficjalne stroje w całości barwione znajdują swój rynek
z R-PET. Repliki strojów tych dru- zbytu w zastosowaniach „ukry-
żyn zostaną również wykonane tych” i barwionych. To nie ko-
z tkanin otrzymanych z R-PET. niec.
Nike szacuje, że zużyje do tego Trwają ciągłe badania nad zasto-
celu 275.000 ton R-PET. sowaniami R-PET oraz nad tech-
nikami odzysku. Innowacyjne
*** procesy tworzą nowe zastosowa-
nia dla tego materiału.
W roku 2008 zużyto 177.000 ton Niektóre z metod obejmują roz-
R-PET do wyprodukowania czy- puszczanie pokonsumenckich
stych arkuszy. Większość z tych PET, przetwarzanie odpadów po-
arkuszy było kształtowanych ter- konsumenckich i poprzemysło-
micznie w celu wyprodukowania wych w wysokich temperaturach
30 maszyny i urzàdzenia tworzywa P1 11

Przegląd konstrukcji maszyn

URZĄDZENIA DO RECYKLINGU TWORZYW


STARLINGER

Dzisiaj, jak nigdy w przeszłości densacji w stanie stałym) jest zna- walnych danych produkcyjnych. tektorów. Jest to wykonywane
w działaniu branży producentów komita do oczyszczania płatków To jest ważne dla spełnienia suro- po umyciu całych butelek, co po-
maszyn do przetwórstwa tworzyw i charakteryzuje się znakomitymi wych norm związanych z produk- woduje usunięcie wszystkich za-
sztucznych, założenia zrównowa- właściwościami prowadzącymi cją materiałów stosowanych w za- nieczyszczeń zewnętrznych i nie-
żonego rozwoju mają bezpośredni do zmniejszenia kosztów energii stosowaniach żywnościowych. mal wszystkich etykiet z butelek,
wpływ na kierunki badań i postępu. przetwarzania czystych płatków R- W Paryżu firma AMUT uruchomiła dzięki czemu detektory mogą pra-
Technologie recyklingu tworzyw -PET z linii myjącej AMUT na wyso- również największy na świecie za- cować przy maksymalnej wydajno-
sztucznych są jednymi z tych kie- kiej jakości pelety PET. kład recyklingu butelek PET, który ści.
runków, które odpowiadają na wy- Następnie są one utylizowane został zakupiony przez France Pla- Firma AMUT opracowała nowy pro-
zwania przyszłości. w maszynach do formowania wtry- stique Recyclage. jekt dla modułu mycia płatków: sta-
Nowe zastosowania tworzyw po- skowego w celu produkcji preform We wrześniu zakład ten przetwo- cję, w której umieszczono sekcje
chodzących z odzysku wymuszają na nowe butelki do wody. Połącze- rzy 40.000 ton butelek PET na wy- mycia płatków PET w postaci jed-
na konstruktorach niespotykaną nie systemów STARLINGER sokiej jakości płatki R-PET każde- nej konstrukcji, jako pojedyncza
do tej pory innowacyjność w podej- i AMUT będzie pierwszą tego ro- go roku, przy wydajności godzino- jednostka. W środku modułu znaj-
ściu do oczekiwań rozwijającego dzaju operacją w Ameryce Północ- wej wynoszącej 4.000 kg gotowe- duje się cierne urządzenie myjące,
się rynku. Współpraca producen- nej. Najciekawszym elementem za- go R-PET. Bazując na tej samej które eliminuje zanieczyszczenia
tów maszyn z ich klientami prowa- kładu jest opatentowany przez technologii zakład paryski posiada organiczne oraz klej.
dzi do powstawania nowoczesnych AMUT system wstępnego mycia liczne zalety techniczne.
rozwiązań, o których piszemy poni- całych butelek z gorącym myciem Przerób 5,5 ton materiałów post- ***
żej. przy dużym tarciu. Poprzez wyko- konsumenckich na godzinę odpo-
rzystanie minimalnej ilości deter- wiada około 20 do 25 bali na godzi- Następnym krokiem w rozwoju
*** gentów oraz specjalnej technologii nę, co wymaga zastosowania sys- sprawdzonego systemu wytłacza-
dystrybucji wody osiąga się steryli- temu łamania bali o większych nia TVE z wysokiej jakości odgazo-
Kanadyjska firma Ice River Springs zację. prędkościach, który jest w stanie waniem dla trudnych zadań zwią-
of Feversham, ogłosiła niedawno Urządzenie zużywa jedynie litr wo- również usuwać taśmy metalowe. zanych z recyklingiem było znacz-
swoje plany związane z budową dy na każdy kilogram materiału R- Drut do balowania jest automatycz- ne poprawienie wydajności związa-
zakładu recyklingu PET i produkcji -PET, co pozwala na zaoszczędze- nie cięty na małe kawałki do recy- nej z odgazowaniem i homogeniza-
butelek PET na wodę, która może nie kosztów operacyjnych. Na róż- klingu. cją TVEplus.
być poddana recyklingowi w 100%, nych stopniach procesu mycia za- Opatentowana „zimna” technolo- System obejmuje również nowe
dzięki czemu firma z Ontario dys- stosowano specjalne filtry, których gia wstępnego mycia całych bute- i poprawione komponenty znajdu-
ponować będzie zakładem o świa- zadaniem jest zapewnienie, że wła- lek przy dużym tarciu zastępuje tra- jące się w końcowej części linii,
towej klasie i swym działaniem za- ściwości wody pozostaną nie- dycyjny gorący system. Nowa związane z technologią, serwiso-
mknie on pętle recyklingu w Ame- zmienne na każdym etapie. technologia może być stosowana waniem i czyszczeniem od pelety-
ryce Północnej. Praca urządzenia jest w pełni do obróbki butelek PET, pozwala- zera do wirówki suszącej.
Ice River Springs jest wiodącą zautomatyzowana i kontrolowana jąc na zaoszczędzenie energii Na targach K zaprezentowano
amerykańską firmą zajmującą się przez komputer centralny, podają- i zmniejszenie kosztów kapitało- możliwości i korzyści płynące z in-
produkcją butelkowanej wody, cy informacje o statusie różnych wych. nych rozwiązań systemowych recy-
z zakładami produkcyjnymi roz- maszyn, procesów i urządzeń pod- Ponieważ bale z pokonsumenckich klingu EREMA podczas przetwa-
mieszczonymi w ośmiu miejscach czas procesu mycia. butelek PET są zanieczyszczone rzania czystych odpadów produk-
w Kanadzie i USA. Wszystkie wartości są zapisywane polimerami nie-PET, jak również cyjnych do odpadów postkonsu-
To będzie pierwszy zakład produk- w czasie rzeczywistym, a grafiki kolorowymi butelkami PET, separa- menckich.
cji R-PET przeznaczonego do kon- trendu umożliwiają przeglądanie cja w nowym zakładzie jest realizo- W szczegółach przedstawiono sys-
taktu z artykułami spożywczymi na monitorach i zapisywanie archi- wana za pośrednictwem trzech de- temy „szyte na miarę” dla poliolefin
w Kanadzie. Zakład dywersyfiko- AMUT i tworzyw technicznych, systemy
wać będzie działania Ice Rivers po- recyklingu PET „butelka z butelki”,
przez produkcję tworzyw dla po- technologię in-line do bezpośred-
trzeb własnych związanych z pro- niej produkcji folii, włókien i taśm
dukcją napojów oraz sprzedając z płatków powstałych z butelek
RPET do innych firm produkują- PET za pomocą technologii VACU-
cych żywność i napoje dla różnych REMA, obejmującą automatyczne
typów opakowań. Stosowa- filtry stopionego materiału i syste-
nie 100% R-PET do butelek na na- my peletowania
poje jest niezwykle innowacyjne. Spółka zależna od EREMA 3S, spe-
Ice River będzie pierwszą firmą pro- cjalista w dziedzinie takich podze-
dukującą butelkowaną wodę społów, jak ślimaki, cylindry i ele-
w Ameryce Północnej, która sama menty układów wlotowych do wytła-
dla siebie wytwarza surowce czania również zaprezentowała no-
do produkcji butelek. we systemy służące do pomiaru zu-
Do procesu oczyszczania wtórne- życia cylindrów wytłaczarki oraz
go PET-a wybrano firmę STARLIN- – z nowym procesem LASEX – ślima-
GER. Technologia SSP (polikon- ki szczególnie odporne na zużycie.
tworzywa P1 11 maszyny i urzàdzenia 31

Wraz z dalszym rozwojem konfigu- wiony projekt ślimaka wytłaczarki, na prezentacji wodoodpornych cy-
racji wytłaczarek TVE z filtrem sto- umożliwiając uzyskanie niższych lindrów dla stożkowych, dwuślima-
pionego materiału umieszczonym temperatur stopionego materiału. kowych wytłaczarek plus na no-
w górnej części filtra stopionego Dzięki temu jest on wyjątkowo wym systemie pomiaru zużycia dla
materiału odcinka wytłaczarki, przyjazny dla materiału, osiągając stożkowych wytłaczarek dwuślima-
w którym następuje odgazowanie równocześnie wyższą wydajność. kowych.
stopionego materiału, którego Dalsze unowocześnienia otwierają
efektem jest powstanie technologii również rozszerzone możliwości ***
TVEplus, nawet ekstremalnie trud- dla technologii VACUREMA,
ne materiały odpadów – łącznie w szczególności podczas przetwa- Tandem jest nową linią zaprojekto-
z całopowierzchniowymi, wielowar- rzania płatków z butelek PET w ce- waną przez firmę GAMMA
stwowo drukowanymi foliami opa- lu wyprodukowania R-PET, który MECCANICA specjalnie do recy-
kowaniowymi, które są w coraz nadaje się do zastosowań związa- klingu materiałów z tworzyw
częstszym użyciu – można prze- nych z kontaktem z żywnością. EREMA
sztucznych, które są bardzo zadru-
twarzać podczas jednego przejścia Zostało to udokumentowane przez o dodatkowe 10%. Przetwórcy nie kowane, materiałów o wilgotności
w celu wyprodukowania pelet wiele krajowych i międzynarodo- tylko oszczędzają koszty energii, przekraczającej 10% oraz materia-
po recyklingu o wysokiej jakości. wych organizacji certyfikujących. lecz również odgrywają aktywną łów silnie zanieczyszczonych.
Środki wiążące i zanieczyszczenia, Na przykład, nowo opracowany rolę w ochronie klimatu, dodatko- System składa się z systemu poda-
które zawsze są obecne w tuszach, kompaktowy krystalizator umożli- wo zmniejszając emisję CO2. wania AFT 125 ECOTRONIC Com-
są szczególnie problematyczne. wia przetwórcom utrzymanie odpo- Zaprezentowany po raz pierwszy pac i dwóch wytłaczarek GM125
Ulegają one bowiem rozkładowi wiedniej zawartości aldehydu octo- na ubiegłorocznych targach K, 3S ustawionych w systemie „tandem”.
w temperaturze przetwarzania ma- wego (AA) poniżej 1 ppm w pele- oferuje obecnie uzbrojone ślimaki Wydajność systemu jest gwaranto-
trycy z tworzywa i nie można ich tach PET poddanych recyklingowi. z zastosowaniem procesu lasero- wana poprzez innowacyjny (i opa-
efektywnie usuwać w strefie odga- Wymagana wartość IV, zgodnie wego LASEX (kontrolowane nagro- tentowany) system odgazowania.
zowania wytłaczarki. z zastosowaniem, może zostać madzenie metalu) do długości 6 Dwa zmieniacze sit są podłączone
Nowe właściwości wytłaczarki TVE- osiągnięta w elastyczny sposób metrów i w średnicach sięgających do linii. Jeden za wytłaczarką głów-
plus to w szczególności nowa stre- w procesie poprzez modularny od 50 do 500 mm. ną, która usuwa zanieczyszczony
fa mieszania ślimaka wytłaczarki, koncept VACUREMA z fazami tech- Przykładem jest zbrojenie gwintów materiał o wielkości powyżej 5 mm
która jest umieszczona pomiędzy nologicznymi określanymi jako Ba- ślimaka za pomocą powszechnie oraz drugi za drugą wytłaczarką,
filtrem stopionego materiału oraz sic, Advanced i Prime (IV wartość stosowanego procesu PTA (Pla- która umożliwia usuwanie cząste-
stacją odgazowania stopionego podobna do nowego PET). sma Transfer Arc), pozwalającego czek o wielkości 50-100 mikronów.
materiału zapewniając, że zarówno Wszystkie systemy recyklingu ERE- na uzyskanie twardości około 50 Jest to perfekcyjne rozwiązanie
przetwarzanie, jak i odgazowanie MA będą wykorzystywać technolo- HRC (Rockwell). w przypadku silnie zanieczyszczo-
stopionego materiału jest obecnie gię ecoSAVE wdrożoną w ro- Nowy proces LASEX pozwala osią- nych materiałów po recyklingu. Ko-
bardzo efektywne. ku 2010. To zmniejsza już i tak bar- gnąć 57 HRC, znacznie zwiększa- niec linii składa się z peletyzera
Wydajność filtracji również się dzo niskie specyficzne zużycie jąc w ten sposób żywotność ślima- TDA 4.0. AFT 125 ECOTRONIC
zwiększyła ze względu na popra- energii tej technologii recyklingu ków. Oprócz tego 3S skupiła się Compac ze względu na nowy sys-
32 maszyny i urzàdzenia tworzywa P1 11

tem transmisji z elektronicznym siada wydajność produkcyjną mniej materiału, niż w procesach
sterowaniem mocy, zapewnia do 1500 kg/h. konwencjonalnych.
znaczne oszczędności energii, Typową zaletą IRD jest ogromna
brak obecności wody w układzie *** pomoc, ponieważ nie ma koniecz-
sterowania temperaturą, możliwość ności stosowania dużych naczyń
recyklingu materiałów o wilgotno- Znakomita wydajność wynoszą- suszących – w szczególności
ści przekraczającej 10% oraz więk- ca 3.500 kg/h płatków z butelek przy dużych wydajnościach w po-
szą stałość temperatury materiału PET jest cechą charakterystyczną łączeniu z małą gęstością nasypo-
wewnątrz silosu zasilającego. Sta- największego bębna na podczer- wą płatków. Przy zastosowaniu
cja odgazowania zainstalowana wień (IRD), który został wykonany technologii suszenia podczerwie-
na GM125 Tandem jest bardzo wy- i dostarczony przez Kreyenborg nią Kreyenborg Plant Technology
dajna podczas przetwarzania ma- Plant Technology w pierwszej poło- jest dostępna na rynku od ro-
teriałów zawierających ponad wie 2010 roku. ku 2005. Oferuje ona maszyny
100% nadruku. IRD o znacznych rozmiarach śred- o wydajności od 20 do 4000 kg/h, LINDNER

System bazuje na zasadzie stwo- nicy bębna wynoszących obie w trybie pracy ciągłej i maso- od 10 do 300 mm zapewniają jesz-
rzenia bardzo dużej powierzchni 2,500 mm i o mocy bębna wyno- wej. cze większą wszechstronność.
ekspozycji materiału na próżnię szącej 540 kW zainstalowanej wy- Nowo opracowany podajnik o sile
oraz na wzroście czasu przebywa- dajności radiatora, otwiera nowe *** wewnętrznej może zostać w indy-
nia materiału w odcinku odgazowa- wymiary dla przetwarzania butelek widualny sposób zaadaptowany
nia. Gaz lub para są formowane PET po recyklingu. Firma Lindner reSource poprzez do określonych zastosowań, a jego
przez temperaturę stopu i są mie- Duża maszyna została zaprojekto- swoją serię Micromat Plus w różny zwiększona wydajność napełniania
szane w formie bardziej lub mniej wana do suszenia płatków z bute- sposób konfigurowanych jedno- zapewnia stały, wysoki przepływ
rozłożonych pęcherzy, a są usuwa- lek PET o gęstości nasypowej wy- wałkowych młynków do recyklingu materiału.
ne przez siłę stworzoną przez eks- noszącej około 0,35 kg/dm3, odpadów z tworzyw sztucznych za- Odpady produkcyjne materiałów
trakcję próżni. od wilgotności początkowej 1% prezentowała na targach K 2010 o różnych właściwościach – np.
Urządzenie nadaje się do regene- do < 0.05% oraz do ich równocze- nowy koncept maszyny. Jednostki twardych tworzyw, włókien lub folii
racji drukowanej folii o bardzo du- snej krystalizacji. te dostępne w trzech rozmiarach są – mogą być mielone optymalnie
żej wilgotności i posiada wydaj- Dla tych zastosowań ważne jest systematycznie projektowane ma- do dalszego przetwarzania jako
ność produkcyjną sięgającą 750 uzyskanie jednorodnej wilgotności jąc na uwadze niskie zużycie ener- tworzywa pokonsumenckie, takie
kg/h. Dzięki bocznemu systemowi szczątkowej płatków. W praktyce gii oraz wysoką produktywność. jak butelki PET, folie rolnicze lub
dozowania może być również uży- może ona być poddawana dużym Różne koncepty napędów spełnia- wykładziny.
wany do regenerowania ciężkiego zmianom ze względu na proces ją szczególne potrzeby. Opatentowany otwór rewizyjny
regranulatu. Poprzedni model, przetwarzania i magazynowanie Dostępna seria kwadratowych i serwisowy ułatwia wymianę ostrzy
GM 180 Tandem pracuje u francu- materiału. ostrzy lub szpiczastych wirników i przeciwostrzy, jak również usuwa-
skiego klienta i służy do recyklingu Ze względu na krótki czas przeby- może zostać wyposażona w ostrza nie usterek.
butelek posiadających po- wania wynoszący 10-15 minut, o zmiennej wielkości. Łatwo wy- Dzięki temu można znacznie skró-
nad 100% nadruku. Urządzenie po- w procesie występuje znacznie mienialne sita o średnicach otworu cić czasy wyłączenia. Te właściwo-

System recyklingowo-granulacyjny do przetwarzania


tworzyw termoplastycznych – nawet zadrukowanych
w bardzo silnym stopniu
Twoje bardzo ekonomiczne narzĊdzie, dające wysokiej
jakoĞci regranulat:
®
EREMA TVEplus
znakomite odgazowanie oraz doskonaáa homogenizacja
uplastycznionej masy polimerowej
standard wewnĊtrzny, zapewniający
redukcjĊ emisji CO2 oraz spore oszczĊdnoĞci
energetyczne
ww w. er e m a. a t

zaawansowane nowatorstwo granulacyjne,


przy uproszczeniu czynnoĞci obsáugowych oraz
zapewnieniu dáugiej ĪywotnoĞci elementów
eksploatacyjnych
praktyczna godzinowa wydajnoĞü granulacyjna:
od 250 do 2.500 kg/h
(w zaleĪnosci od typu oraz rodzaju przetwarzanych
materiaáów wsadowych)

We know how.
ANADEXIM . Mr. Adam Boguslawski . Al. Niepodleglosci 39/41 m. 8 . PL-02653 Warszawa . Poland . a.boguslawski@k2.pl . Mobil: +48 602325126
EREMA Engineering Recycling Maschinen und Anlagen Ges.m.b.H. . Unterfeldstr. 3 . A-4052 Ansfelden . Austria . erema@erema.at
tworzywa P1 11 maszyny i urzàdzenia 33

ści, w połączeniu z dogodnym do- prędkością wirnika i zmniejszenia do wirnika i przeciwostrzy i istnieje
stępem do sita powodują, że sys- kosztów energii. łatwa możliwość usunięcia prze-
tem można szybko zaadaptować Optymalny typ wirnika i ostrza bę- szkód. Inną opatentowaną innowa-
do zmieniających się wymagań. dzie prawdopodobnie uzależniony cją jest przeprojektowany obszar
Dla większości użytkowników zwią- od zastosowań. Dla problematycz- sita, z elastycznie wstępnie naprę-
zanych z recyklingiem tworzyw nych materiałów dla rozdrabniania, żonymi i zaciśniętymi modułami si-
sztucznych, standardowy koncept takich jak big bagi, włókna lub folie ta.
(Basic) firmy Lindner reSource z sil- typu stretch, firma Lindner reSour- Kosz sita można otworzyć hydrau-
nikiem, pasem napędowym, sprzę- ce proponuje swój wirnik typu po- licznie, a prace serwisowe lub wy-
głem i przekładnią – przeznaczony int-blade zapewniający dużą precy- miana modułów mogą być z łatwo-
dla prędkości obrotowych w zakre- zję cięcia. ścią wykonywane ręcznie.
sie od 80 do 1000 obr/min. Wirnik z ostrzami o przekroju kwa-
– sprawdził się już wielokrotnie. dratowym jest zoptymalizowany ***
Do mielenia głównie dużych, sta- dla twardych tworzyw i łączy zna- MAAG

łych lub ewentualnie bardzo zanie- komitą kontrolę ciągnięcia Od teraz najnowsza generacja W ten sposób można w znacznej
czyszczonych materiałów, zopty- z oszczędnością energetyczną, zmieniaczy sit produkowanych mierze uniknąć zmian ciśnienia
malizowano odporną wersję o du- małym zapotrzebowaniem na ener- przez firmę Maag spełnia również i objętości, minimalizując wpływ
żym momencie bez przekładni gię i małą prędkością obrotową. wszystkie wymagania związane na produkt końcowy. Geometria
(Extend); dzięki dużemu kołu paso- Standardowa średnica wirnika wy- z procesami bezpośredniego recy- kanału przepływu, który jest całko-
wemu i sprzęgłu, jednostka jest nosi 563 mm przy długościach wir- klingu, takie jak produkcja folii wicie wolny od martwych plam, jak
przeznaczona do prędkości od 100 nika 1530 mm, 2030 mm do pakowania żywności z płatków również swobodna nastawa ciśnień
do 200 obr/min. lub 2530 mm. Wszystkie wirniki są z butelek PET tylko w jednym kroku przepływu wstecznego, ilości i cza-
Gdy odpady produkcyjne mają być dostępne z zabezpieczeniem przed procesu. Stało się to możliwe w no- su ułatwiają przetwarzanie wszyst-
mielone na drobny regranulat, za- zużyciem i mogą być wyposażone wo zaprojektowanej linii produktów kich sprzedawalnych tworzyw
stosowanie wersji z napędem bez- w układ chłodzenia. Uchwyty zmieniaczy sit CSC/BF-PE dzięki po recyklingu i termicznie wrażli-
pośrednim jest odpowiednim wy- ostrzy dla pięciu rodzajów ostrzy całkowicie zautomatyzowanemu wych polimerów.
borem. (od 40 x 40 mm do 116 x 116 mm) czyszczeniu sit, które może zostać Po wprowadzeniu specyficznych
Maszyna może być obsługiwana mogą być stosowane cztery razy dostosowane do wszelkiego rodza- punktów nastawy linii produkcyjnej
przy prędkościach od 200 do 300 i łatwo je wymienić. ju procesu. Ilość materiału wyma- do systemu sterowania, filtr płuka-
obr/min., umożliwiając uzyskanie Wszystkie jednowałkowe rozdrab- ganego do płukania sit jest zbiera- nia przechodzi na tryb pracy i uru-
wysokich wydajności. Zgodnie z fi- niacze Micromat Plus sprzedawane na w permanentnie płukanej prze- chamia w pełni zautomatyzowane
lozofią Lindner reSource, wszystkie przez firmę Lindner reSource cha- strzeni akumulacji. czyszczenie sit, co jest kontrolowa-
trzy wersje napędów charakteryzu- rakteryzują się nowoczesnymi, du- Następnie zostanie wykonane ne przez ciśnienie lub czas i jest
ją się sprzęgłami bezpieczeństwa żymi otworami serwisowymi otwie- czyszczenie zanieczyszczonej tka- uzależnione od poziomu akumula-
i mogą zostać wyposażone w do- rającymi się do wewnątrz za pomo- niny sita na zewnątrz procesu pro- cji zanieczyszczeń.
datkowe przetworniki częstotliwo- cą systemu hydraulicznego. dukcyjnego poprzez płukanie Zmieniacze sit recyklingu bazują
ści do bezstopniowego sterowania Projekt zapewnia dogodny dostęp wsteczne. na sprawdzonym projekcie dwutło-

,QQRZDF\MQH L SU]HïRPRZH UR]ZLÈ]DQLD


dla recyklingu tworzyw sztucznych.
34 maszyny i urzàdzenia tworzywa P1 11

kowym, który pracuje bez dodatko- wany do arkuszy o szerokości montować przy zmianie obrabiane-
wych uszczelnień i gwarantuje nie- do 980 mm. Oprócz rotora i noży go materiału. Między demontażem
zawodną i szczelną pracę. Linia w komorze tnącej zamontowane są a montażem dostęp do komory cię-
produktów zmieniaczy sit CSC / obrotowe dyski chroniące rotor i ło- cia, rotora, kieszeni i noży jest bez-
BF-PE będzie dostępna we wszyst- żyska przed zanieczyszczeniem problemowy i wygodny, co znacz-
kich wielkościach i można ją włą-
czyć w dowolną linię wytłaczania.
drobinami rozdrabnianego mate-
riału.
Nowy model 100-30TR jest oko-
nie skraca czas czyszczenia, kon-
serwacji i wymiany zużytych ele-
mentów.
Precyzyjne
dozowanie
*** ło 15% mniejszy niż ten sam młyn Popychacze podczas pracy poru-
w poprzedniej wersji i oferuje moż- szają się na zewnętrznie montowa-
Linia do wytłaczania Mini60 zapre- liwość mielenia arkuszy o struktu- nych pasach prowadzących (ła-
zentowana na targach K 2010 rze plastra miodu o grubości twość wymiany!), a magazynowa-
przez firmę Tecnova, która sprze- do 130 mm. ne są na plastikowych rolkach
dała już kilka jednostek zarówno Silnik o mocy 15kW pozwala – chroniących elementy prowadzą-
w Europie, jak i na innych konty- na zmniejszenie zużycia energii. ce przed niepotrzebnym zużyciem. Maszyny wysokociśnieniowe zo-
nentach, przeznaczona do recy- Rozdrabnianie odpadów wlewek Dodatkowo jednostkę hydrauliczną stały opracowane przez OMS
klingu odpadów na materiał ulega- i gałązek z PP, szerokość 655 mm można całkowicie usunąć z każde- Group dla wtryskiwania materia-
jący biodegradacji, jest jednym x grubość 0,4mm z wydajno- go układu docisku na czas serwi- łów DCPD w zamkniętej formie.
z pierwszych urządzeń opracowa- ścią 160 kg/godz. powoduje zuży- sowania i konserwacji, co znacznie Jednostki dozujące Ecomaster
nych przez firmę specjalnie dla te- cie energii wynoszące 2,4 zwiększa przestrzeń roboczą. Ukła- tworzą trzon wielu maszyn, które
go segmentu zastosowań. kW/godz., co odpowiada kosztom dy docisku są kontrolowane przez zostały sprzedane przez firmę
Dzięki temu projektowi producenci bieżącym wynoszącym zaled- bardzo precyzyjny system monito- do produkcji komponentów
zamierzają w pełni wykorzystać po- wie 0,29 EUR na godzinę! rowania pozycji popychacza, który z DCPD. Uważa się, że materiał
tencjał pochodzący z rozwijające- zastąpił używane wcześniej czujni- ten posiada znakomite możliwo-
go się rynku, taki jak na przykład *** ki krańcowe. ści nie tylko ze względu na rela-
przetwarzanie biotworzyw. Rozdrabniacze SPIDER wyposażo- tywnie niskie koszty urządzeń
Urządzenie, które jest niezwykle HRS SPIDER to na pierwszy rzut ne są w hydraulicznie podnoszony produkcyjnych i form, lecz rów-
kompaktowe i umożliwia przy ogra- oka następca popularnej serii uni- kosz sita – mechanizm pozwalają- nież ze względu na możliwość
niczonym zużyciu energii produk- wersalnych kruszarek WLK. Ale cy zapobiegać utykaniu materiału formowania wtryskowego artyku-
cję od 120 do 150 kg materiału, SPIDER to trzy rozdrabniacze pomiędzy rotorem i sitem. Po- łów o cienkich ściankach z mate-
składa się ze specjalnego młynka w jednym dzięki modułowemu wierzchnia materiału rozciągająca riałów przystosowanych do ma-
i systemu cięcia czołowego, układowi docisku, przeznaczone- się wokół rotora także została szyn, które nie wymagają ani du-
oprócz układu chłodzenia dla pe- mu do obróbki całej palety wyma- zwiększona po to, by szybciej od- żych ilości dozowania, ani wtry-
let, który umożliwia natychmiasto- gających odpadów: zlepów, folii, prowadzać materiał. Sito podzielo- skarek o dużej sile zwarcia.
we użycie w celu ponownej pro- pojemników po wtrysku z rozdmu- ne jest na moduły, co upraszcza Ostatnim odbiorcą wysokociśnie-
dukcji folii ulegającej biodegrada- chem, itp. i przyspiesza jego wymianę. niowej jednostki dozującej Eco-
cji. Gotowy do pracy rozdrabniacz Dobierając rozdrabniacz do swoich master 2 100/50 była portugalska
Urządzenie posiada również cichy składa się z dwóch modułów: pod- potrzeb można wybrać rotor o dłu- firma CEIIA (Centro Excelência
młynek wyposażony w zaciskane stawy (z układem napędowym oraz gości 1000, 1500 lub 2000 mm, e Inovação para a Indústria Auto-
rolki i silosy oraz system wymuszo- komorą cięcia zbudowaną wokół o średnicy 450 mm i prędkości ob- móvel), która jest centrum rozwo-
nego podawania zapewniający rotora) i układu docisku. Układ do- rotowej do 150 obr/min. ju sektora motoryzacyjnego
równomierność i ciągłość na tym cisku można zmieniać dopasowu- Od 25 lat WEIMA Maschinenbau w Maia, Porto.
etapie. jąc go do strumienia odpadów. GmbH jest wiodącym producen- Przy zakresie wydajności sięgają-
Trzy układy docisku występują tem urządzeń do rozdrabniania cym od 600 do 1600 gram na se-
*** opcjonalnie w zależności od rodza- przydatnych w branżach przetwór- kundę, maszyna jest szczególnie
ju rozdrabnianego materiału: stwa drewna, tworzyw sztucznych przeznaczona do bezpiecznego
Dwa nowe młyny typu 100-30TR – poziomy popychacz (H – hori- i odpadów na całym świecie. przetwarzania DCPD poprzez
do odzysku odpadów formowa- zontal) do rozdrabniania zlepów Firma zatrudnia ponad 160 pra- włączenie następujących istot-
nych termicznie przystosowane – „bananowy” popychacz (R – ro- cowników w Niemczech i poza gra- nych funkcji: system zwiększania
do pracy w linii produkcyjnej zosta- und) do rozdrabniania folii nicami, działa również za pośred- ciśnienia azotu dla zbiorników
ły dostarczone przez firmę TRIA – ukośny popychacz (S – sloping) nictwem ponad 50 autoryzowa- komponentów, bariera Ex-i dla
do klienta w Arabii Saudyjskiej. Za- do rozdrabniania pojemników nych przedstawicielstw na całym sterowników poziomów reaktan-
stosowanie tych młynów w linii po wtrysku z rozdmuchem i in- świecie. cji pojemnościowej, dodatkowy
spełni wymagania produkcyjne nych pustych w środku kształ- poziom Supermax mający za za-
związane z redukcją zużycia ener- tów. danie zapobieganie przed prze-
gii o 20%. Klient w swoim zakładzie Wymienne układy docisku można pełnieniem zbiornika, oddziela-
używa obecnie ponad dwadzieścia łatwo i szybko zdemontować i za- t cze wilgoci i filtry, filtry samo-
młynów TRIA. WEIMA czyszczące po stronie zasysania
Młyny 100-30TR umożliwiły kliento- pompy oraz czujniki detekcji cie-
wi zmniejszenie poboru energii czy w wanience ściekowej
oraz zapewniły osiągnięcie dodat- w przypadku rozlania.
kowych korzyści; 0 3% mniejsza Maszyna jest uzupełniona o sa-
liczba zanieczyszczeń w regranula- moczyszczącą głowicę mieszają-
cie, wydłużone okresy użytkowania cą Y2K z samobezpiecznymi wy-
noży oraz łatwy dostęp do maszy- łącznikami zbliżeniowymi w celu
ny i konserwacja elementów tną- pełnego wykorzystania możliwo-
cych. ści produkcji wysokiej jakości
Granulator 100-30TR jest przezna- komponentów Klasy 1 dla samo-
czony do przetwarzania na godzi- chodów ciężarowych, traktorów,
nę 250-300 kg odpadów wlewek koparek, wózków widłowych itp.
i gałązek oraz maksymalnie 600 charakteryzujących się wytrzy-
kg/h odpadów z arkuszy. małością, dzięki czemu ta seria
Otwór podawania materiału do ko- materiałów jest tak interesująca.
mory tnącej o wymiarach 1,000
x 300mm jest idealnie przystoso- www.omsgroup.it
tworzywa P1 11 maszyny i urzàdzenia 35

Najpopularniejszym kształtem jest nia; jeden, dwa lub trzy przebijane


Nowoczesne rozwiązania obecnie stożkowata torebka stoso- na gorąco otwory o góry stosu; dol-
wana do pakowania ciętych kwia- ne zamknięcie, potrzebne wów-
tów i roślin w doniczkach. Torebka czas, gdy rośliny w doniczkach ma-
o stożkowym kształcie zabezpie- ją być prezentowane na półkach
cza kwiaty, dzięki czemu są one przez kilka dni i muszą być nawad-
bardziej atrakcyjne, mogą zostać niane bez zanieczyszczania oto-
wyposażone w nadruk, oraz uła- czenia; bananowy otwór na uchwy-
twia transport. Te pozycje są po- ty ułatwiające przenoszenie; wstęp-

Produkcja toreb i worków wszechnie sprzedawane w dużych


supermarketach, w ogromnych ilo-
ściach. W wielu przypadkach za-
ne wycięcie z boku umożliwiające
rozerwanie torebki i wyjęcie delikat-
nych płatków np. orchidei bez ich
równo cięte kwiaty, jak i rośliny do- uszkadzania.
niczkowe są pakowane automa-
Torebki mogą być inne głowica zamykająca nigdy nie jest tycznie, a torebki muszą być per- www.cibra.it
Na całym świecie używa się dużej taka sama; po drugie, system pię- fekcyjnie piętrowane ze zwisający-
ilości torebek polietylenowych i po- trowania musi być przystosowany mi otworami, wstępnie ciętymi ***
lipropylenowych o prostokątnym do kształtu torebki; wreszcie, więk- skrzydełkami itp.
kształcie do pakowania różnych ro- szość kształtów tworzy nieregular- Wszystkie te wymagania spełnia li- Duża prędkość
dzajów produktów, jednakże istnie- ne odpady, które muszą być usu- nia służąca do produkcji torebek Pomimo tego, że w ostatnich latach
je mniej znany, lecz bardzo intere- wane z linii oddzielnie od torebek. FlowerTOP firmy Cibra. można było zauważyć znaczny roz-
sujący rynek torebek o innych Cibra produkuje maszyny do pro- Maszyna może używać wszelkiego wój maszyn do zgrzewania torebek
kształtach. dukcji torebek o nietypowych rodzaju folii: PE, PLA, BOPP, CPP. na rolkach, to również maszyny
Zapotrzebowanie na torebki kształtach przy zastosowaniu uni- Ta ostatnia może być mikroperforo- do zgrzewania przeznaczone
o okrągłym dnie, torebki o kształcie kalnej technologii wykonywania wana. Można stosować dwie od- do torebek w stosach podlegają
trójkątnym, stożkowym wzrasta za- głowic zamykających. Każda jed- dzielne rolki w celu stworzenia spe- ciągłym zmianom, które poprawia-
równo z powodów estetycznych, nostka jest wykonywana za pomo- cjalnych efektów, takich jak: metali- ją ich wydajność, a przez to ich ren-
jak i praktycznych. Niektóre kształ- cą wykonywanego ręcznie tłoczni- zowana i przeźroczysta folia. towność.
ty, takie jak pokrywy butów i ręka- ka, gdzie rezystancja jest wkładana Pręty zamykające są proste, Dzięki ewolucji urządzeń elektrycz-
wiczki są szeroko stosowanymi ar- do materiału izolacyjnego, który umieszczone na zgrzewanej z bo- nych i elektromechanicznych osią-
tykułami jednorazowymi do zasto- nadaje im kształt. Tłoczniki są za- ku konstrukcji, która umożliwia wy- gnęły one bardzo dużą wydajność,
sowań higienicznych. wsze wykonywane według projektu konywanie torebek o wielkości często przekraczającą 1000 tore-
Maszyny do produkcji torebek klienta. Wymiary i kształty głowicy od 15 do 110 cm. Można je regulo- bek na minutę. Te prędkości pro-
o nietypowych kształtach różnią się zamykającej można w łatwy spo- wać pod dowolnym kątem. dukcyjne posiadają bardzo krótkie
od regularnych maszyn do produk- sób modyfikować w celu umożli- Torebki są dostarczane we wstęp- czasy cyklu i wymagają zastosowa-
cji torebek ze względu na trzy wienia produkcji kilku elementów nie przeliczanych stosach, z kilko- nia systemów zautomatyzowanych
główne motywy. Przede wszystkim, na tej samej maszynie. ma opcjami: otwory do oddycha- do zbierania torebek.
36 maszyny i urzàdzenia tworzywa P1 11

Przykładem jest system automa- stwami zgrzewającymi o długości Największą wagę przywiązuje się W przypadku tej maszyny istnieje
tycznego piętrowania wiązek, opa- do 2000 mm oraz z możliwością do jakości zgrzewów, ponieważ du- możliwość zapisania całego skom-
tentowany przez firmę Mobert, któ- produkcji na wielu torach, z dodat- ża podatność na zniszczenie pako- puteryzowanego zarządzania na-
ry umożliwia jednemu operatorowi, kiem grupy szczeliny uszczelniają- wanych produktów oraz ich duża stawą produkcji, które może być
lub alternatywnie maszynie auto- cej umieszczonej pomiędzy ele- wartość nie pozwalają na pomyłki. następnie wywołane i powtarzane
matycznej, łatwe pakowanie pro- mentem zgrzewającym i nawijarką. Dzięki niezawodnemu zamknięciu w dowolnym momencie. Ponadto
dukcji, dostarczając przylegające Wreszcie, wśród najbardziej wy- oraz dużej prędkości produkcyjnej SA90TVB może zostać wyposażo-
wiązki zawierające 500 torebek. specjalizowanych urządzeń należy (około 150 skoków/min.) maszyna na w szeroki i interesujący zakres
Takie duże ilości produkcyjne po- wymienić SSH 110, która jest przy- ta jest w stanie sprostać wymaga- akcesoriów, które są w stanie spro-
wodują powstanie problemów, któ- datna do automatycznej produkcji niom producentów, którzy docenia- stać trendom rynkowym, co jest
rych nie należy niedoceniać: torebek z „miękkim uchwytem pę- ją również łatwość przygotowania niezwykle ważne dla tego sektora.
w przypadku błędu, z jakiegokol- tlowym” na dwóch torach. maszyny w zależności od wymaga-
wiek powodu, produkowana jest Linia ta, bazująca na układzie „C” nych wydajności produkcyjnych. www.elba-spa.it
duża ilość odpadów. Umiejętności w celu zoptymalizowania przestrze-
operatora są z pewnością użytecz- ni, składa się z trzech głównych
ne, jak to było w przyszłości, jed- sekcji, odpowiadającym trzem stro-
nakże przy obecnych prędko- nom układu:
ściach nawet bardzo doświadczo- – pierwsza sekcja do rozwijania ro-
nemu operatorowi trudno jest mo- lek oraz do produkowania tore-

Medycyna
nitorować produkcję i podjąć szyb- bek zgrzewanych od spodu
kie działania zmierzające do ogra- – druga sekcja, ustawiona pod ką-
niczenia strat. Stąd też koniecz- tem 90° do pierwszej, gdzie to-
ność polegania na automatycz- rebki są przesuwane na dywanie
nych i niezawodnych systemach
sterowania jakością, które zapobie-
gają produkcji odpadów, zamiast
i gdzie nakładane są uchwyty
(typ miękkiej pętli) z dwoma cał-
kowicie automatycznymi urzą-
i kosmetyki
ich wyszukiwać z możliwością za- dzeniami
trzymania systemu. – trzecia sekcja, ponownie usta- MECCANOPLASTICA

Umożliwił to Vision System opraco- wiona pod kątem 90° do po- Jedną z dwóch maszyn przedsta- dzięki czemu uzyskujemy przy-
wany i opatentowany przez firmę przedniej, gdzie gotowe torebki wionych przez firmę Meccano- jemne otoczenie pracy
Mobert, wyposażony w kamery są automatycznie ustawiane plastica na targach K 2010 był • higiena: wyeliminowanie za-
drugiej generacji połączone w cza- w dwóch rzędach, gotowe do po- model do formowania wtrysko- nieczyszczeń w miejscu pracy
sie rzeczywistym z automatyczny- bierania i wkładania do skrzynek. wego z rozdmuchiwaniem JE- ze względu na brak stosowa-
mi dewiatorami, które są w stanie Ten typ torebek, bardzo popular- T55/L, wyposażona w formę o 8 nia oleju hydraulicznego, za-
korygować położenie torów i zapo- nych w sklepach typu boutique, gniazdach przeznaczoną do pro- pewniając uzyskanie całkowi-
biegać powstawaniu odpadów. można produkować z materiałów dukcji małych pojemników na ko- cie aseptycznych pojemników;
Ten system kontroli, pomimo swo- biodegradowalnych, tak samo jak smetyki o pojemności 30 ml • przyjazna dla użytkownika:
jej złożoności, jest bardzo prosty wszystkie inne typy torebek produ- z PET. zmniejsza zapotrzebowanie
w użyciu. Bazuje on na kamerze kowane przez maszyny Mobert. Meccanoplastica kieruje ten no- związane z obsługą maszyny
umieszczonej blisko miejsca pro- wy typ maszyny z całkowicie i naprawami.
dukcji torebek, precyzyjnie wykry- www.mobert.it elektrycznym systemem w szcze- JET55/L, tak samo, jak JET55,
wającej wielkość przebijanych gólności do klientów, którzy in- posiada całkowicie zainstalowa-
uchwytów i porównując go z usta- *** westują w celu zintegrowania ną moc 55 ton, z których 50 jest
wionymi wymiarami. swoich własnych tradycyjnych wykorzystywanych do zwierania
Gdy wielkość zacznie się różnić Zgrzewanie w trakcji produktów z produktami wykony- formy wtryskowej do produkcji
od ustawionej wartości, system za- Firma Elba zaprojektowała automa- wanymi w pomieszczeniach probówek, a 5 do zwierania for-
mkniętej pętli zaczyna współdzia- tyczną maszynę typu SA90TVB słu- aseptycznych. my do rozdmuchiwania probó-
łać z dewiatorami w celu dokona- żącą do produkcji worków próżnio- JET55/L jest więc idealną maszy- wek. Jednakże znacząca różnicą
nia modyfikacji pozycji torów zanim wych z termokurczliwego materiału ną dla klientów, którzy zrozumie- pomiędzy tą nową wersją oraz
wielkość uchwytów nie przekroczy do pakowania produktów żywno- li znaczenie pozytywnej redukcji wersją poprzednią jest znaczne
określonej tolerancji. ściowych. wpływu kosztów energii na koń- zwiększenie wewnętrznej prze-
Inną linią, która jest poddawana Może ona produkować worki cowy koszt wytwarzanego wyro- strzeni produkcyjnej maszyny.
ciągłym modyfikacjom jest Roll to z bocznym zgrzewem drutowym, bu, ponieważ pobór energii elek- Obecnie JET55/L charakteryzuje
Roll, specjalizująca się w produkcji z dolnym i bocznym zgrzewem trycznej zmierzonej podczas pro- się nadzwyczajnymi cechami (ta-
torebek o średniej wielkości zwija- w postaci płaskiej taśmy (min. sze- dukcji JET55/L waha się w zakre- kimi jak na przykład, „pręt spu-
nych w rolkach, ze wstępnym cię- rokość worka 80 mm) oraz ze sie od 7 do 9 kW max. To wszyst- stowy” o długości 665 mm w po-
ciem. Maszyna ta jest przeznaczo- zgrzewem w postaci płaskiej taśmy ko oczywiście w połączeniu równaniu z poprzednimi 410
na głównie do produkcji torebek do zgrzewania o kształcie półkoli- z niezawodnością maszyny oraz mm), umożliwiający użytkowni-
do zastosowań przemysłowych stym. Główną cechą charaktery- jakością wytwarzanych butelek. kowi zainstalowanie form o wielu
i dlatego może produkować rolki styczną jest wykrój torby, który nie Zasada działania JET55 zasadni- gniazdach, zwiększając w ten
torebek o średnicy do 400 mm jest wykonywany wraz z operacją czo łączy cykl wtryskiwania z ty- sposób potencjał produkcji.
na 3” kartonowym rdzeniu. zgrzewania. To rozwiązanie, inno- powym procesem rozdmuchiwa- Oprócz tego umożliwia ona użyt-
Również w tym przypadku główną wacyjne w porównaniu z konkuren- nia maszyn do formowania wtry- kownikom produkcję kontene-
cechą maszyny jest duża prędkość cją, umożliwia trzymanie zgrzewa- skowego z rozdmuchiwaniem rów o pojemnościach wolume-
produkcji, do 250 cykli na minutę, nia do momentu całkowitego w celu uzyskania finalnego po- trycznych do 200 ml maksymal-
w połączeniu z całkowicie zauto- ochłodzenia, w celu zabezpiecze- jemnika. nie.
matyzowaną nawijarką, która nia przed sklejaniem się krawędzi; W pełni elektryczna praca ma- Elektryczne maszyny do formo-
umożliwia wymianę trzpienia z sys- oprócz tego operator może ustawić szyny umożliwia uzyskanie przez wania wtryskowego z rozdmuchi-
temem obrotowym, nacinaną czę- odległość pomiędzy cięciem i sa- użytkownika serii bardzo przy- waniem Meccanoplastica są
ścią odrywaną na końcu rolki oraz mym zgrzewaniem. datnych cech: przeznaczone przede wszystkim
ich rozładunek na podłodze, Maszyna może również zbierać • ogromna redukcja zużycia dla przemysłu medyczno-farma-
wszystko w trybie całkowicie auto- worki na stosach lub w „sposób ka- energii: w celu ograniczenia ceutycznego i kosmetycznego.
matycznym. skadowy” na wstępnie sklejonych kosztów bieżących
Te linie do produkcji torebek są do- taśmach, przechowywanych na za- • bezgłośny proces: niemal cał-
stępne w różnych wielkościach, z li- kładkę. kowite wyeliminowanie hałasu, www.meccanoplastica.com
tworzywa P1 11 maszyny i urzàdzenia 37

Wtryskiwanie gazu zmienia sta- czania wzdłuż ślimaków w celu


bilność termiczną i tworzy strefy zagwarantowania jak najlepsze-
krystalizacji w materiale, które go transferu termicznego i zapo-
muszą być mieszane i redystry- biegania zmianom temperatury
buowane w stopionym materiale. ze względu na różną masę bęb-

Pianka W tym celu zaprojektowano spe-


cjalne ślimaki o odpowiednich
profilach, które tworzą pierwszą
nów.
Celem jest dostarczenie materia-
łu o możliwie największej jedno-
Pierścienie
polietylenowa na rury
strefę mieszania, gdzie zapobie- rodności, w takim samym stanie,
ga się przed formowaniem nie- do głowicy wytłaczającej w celu
jednorodnej masy. uzyskania jednorodnej wydajno-
Po pierwszej fazie, obrabiany ści.
stopiony materiał przechodzi Oczywiste jest, że po osiągnięciu
przez fazę nukleacji, przejściową matrycy przez wytłaczaną masę,
W ostatnim czasie firma FAP fazę kontrolowanej transforma- ze względu na różnicę ciśnień W systemach kanalizacyjnych pod-
otrzymała zamówienie na linie cji. pomiędzy wnętrzem wytłaczarki ziemnych rur wykonanych z rur fali-
do wytłaczania pianki polietyle- Podczas tej fazy bardzo ważne i zewnętrzną atmosferą, nawet stych, hermetyczne uszczelnienie
nowej, która może być uważana jest, aby zapobiec tworzeniu się najmniejsza niedoskonałość tulejek łączących rury lub gniazda
za jedną z największych na ryn- w podawanej masie stref peryfe- temperaturowa jest zwiększana stosowane do łączenia jednej koń-
ku, łącznie z wytłaczarką dwuśli- ryjnych, która mogłaby przejść kilkukrotnie, tak samo, jak współ- cówki rury z drugą jest realizowane
makową, o wydajności do 1500 odmienną krystalizację ze wzglę- czynnik rozszerzalności (od 15 za pomocą elastomerowych
kg/h. du na różnicę temperatur, a po do 30 razy) podczas fazy roz- uszczelek w pierwszym pofałdowa-
Cykl produkcyjny materiałów uformowaniu zmienić jednorod- dmuchiwania. niu rury. Podczas wkładania
spienianych z zastosowaniem ność stopu. Liniowa jakość gotowego pro- uszczelka jest rozciągana do mo-
technologii bezpośredniego ga- Takie rozwiązania, jak profile śli- duktu może zostać w ten sposób mentu, w którym osiągnie we-
zowania, tzn. fizycznego rozdmu- maków ze zmienną wielkością zmieniona i zarówno pod wzglę- wnętrzną średnicę rury. Sica
chiwania w przeciwieństwie rozładowania i kontrolą tempera- dem ekonomicznym, jak i jako- zautomatyzowała ten proces za
do chemicznego rozpoczyna się tur chłodzenia umożliwiają poda- ściowym może osiągnąć wartość pomocą urządzenia do wkładania
od wtryskiwania gazu w formie wanie, mieszanie i homogeniza- od 5 do 10% nawet pomimo tego, pierścieni Masterfit 1200 CPE 9 za-
płynnej do surowego materiału cję stopu do momentu osiągnię- że ta różnica dla folii pianki jest prezentowanego na targach K2010.
pod koniec fazy plastyfikacji. cia głowicy wytłaczającej. Zasto- mierzona w dziesiątych czę- Maszyna przenosi, rozciąga i za-
Istotne jest, aby gaz był równo- sowanie termoregulatorów prze- ściach milimetra. kłada uszczelki bezpiecznie w po-
miernie rozprowadzany i miesza- pływu umożliwia perfekcyjny mo- fałdowania, zapewniając perfekcyj-
ny ze stopionym materiałem, któ- nitoring temperatur podczas tej ne przyleganie. Maszyna pracuje
ry w tej fazie jest wciąż bardzo fazy przejściowej. z uszczelkami o wielkości do
płynny ze względu na wysokie Stopiony materiał jest podawany 90x85 mm na rurach falistych
temperatury. bezpośrednio do bębna wytła- www.fapitaly.com o średnicy maksymalnej 1200 mm.

4th edition 1st edition


International exhibition on technologies International exhibition on technologies
for the recovery and recycling for the recovery and recycling of industrial materials,
of ferrous and non ferrous metals environmental quality, energy efficiency

gives life to

the expo on technologies for industrial recycling is born

19 - 21 May 2011
Garda Exhibition Centre - Montichiari - Brescia - Italy

With the patronage of:


AIB - AIM - AIR - APER - ASS.TO ALLA TUTELA DELL’AMBIENTE ECOLOGIA ED ATTIVITÀ ESTRATTIVE-ENERGIA DELLA
PROVINCIA DI BRESCIA - ASSOFERMET - ASSOMET - ASSORIMAP - BIR - CARPI - CCIAA BRESCIA - CIAL - CONFCOMMERCIO
CONSORZIO ARGO - ECODOM - ENEA - FACE - FEDERACCIAI - OEA - UNCSAAL

Edimet Spa Tel. 030 9981045 - commerciale@edimet.com - www.metalriciclo.com - www.recomatexpo.com


38 maszyny i urzàdzenia tworzywa P1 11

Maszyna jest wyposażona w 6 roz- trycznej w jednostce wtryskiwa-


ciąganych ramion, z których każde nia umożliwia dokonywanie nie-
jest wyposażone w uchwyt zwykle precyzyjnych pomiarów
uszczelki i chwytak. Typowy cykl ciśnień – co przekłada się pozy-
procesu składa się z pierwszej fa- tywnie na wyniki wytłaczania
zy, w której uszczelka jest ładowa-
na na maszynę, albo manualnie
(przez operatora), albo automa-
Bogini – oraz pracę bez kontaktu z ma-
teriałem. Współpraca
serca i domu z uczelnią
tycznie i jest pozycjonowana
na uchwytach. Po załadowaniu
uszczelka jest następnie rozciąga-
na. Chwytaki stosowane do chwy-
tania uszczelki są zaprojektowane www.negribossi.com
w taki sposób, że po ich zamknię-
ciu nie mogą się one przypadkowo Vesta, nazwana tak na cześć Dzięki współpracy nawiązanej
otworzyć (system przegubowy), co rzymskiej bogini serca i domu, w roku 2004, Icma San Giorgio
gwarantuje, że chwytak jest efek- jest nową, całkowicie elektrycz- zainstalowała w laboratorium In-
tywnie blokowany w ciągu całego na wtryskarką opracowaną żynierii Polimerów w Departa-
procesu rozciągania. Podczas tej (i po raz pierwszy zaprezentowa- mencie Chemii, Materiałów i In-

Certyfikat
fazy uszczelka jest rozciągana ną na targach K 2010) przez fir- żynierii Chemicznej „Giulio Nat-
do średnicy odpowiedniej mę Negri Bossi (Sacmi Group). ta” Politechniki Mediolańskiej
do umieszczenia na rurze. Po roz- Wszystkie rozwiązania zastoso- kompletną linię laboratorium
ciągnięciu uszczelki podajnik (za- wane od zarządzania różnymi kompaundowania wyposażoną
zwyczaj zmotoryzowany kanał łań-
cucha podpierający rurę) przenosi
rurę w kierunku maszyny aż
stopniami procesu formowania
wtryskowego, od jednostki wtry-
skiwania do napędów podwój-
oszczędności w wytłaczarkę dwuślimakową
współbieżną. Wytłaczarka ta na-
leży do mniejszej serii rodzi-
do płyty oporowej, podczas gdy nych, są całkowicie nowe i za- ny MCM o dużym momencie ob-
fotokomórka wykrywa równocze- pewniają wydłużoną żywotność rotowym i została zaprojektowa-
śnie jej obecność. Gdy rura jest maszyny, która jest dodatkowo Celem udzielenia klientom dodat- na do przetwarzania szerokiej
w odpowiedniej pozycji, zostaje przedłużona poprzez pełną do- kowej gwarancji dotyczącej palety materiałów polimerowych
włożona uszczelka: ramiona chwy- stępność do istotnych części oszczędności energii, które można podczas działań związanych
taka zamykają się progresywnie elektrycznych i mechanicznych. uzyskać za pomocą systemów su- z badaniami i rozwojem przepro-
w stronę powierzchni rury; uszczel- Wtryskarka jest wyposażona szenia Genesys, firma Piovan zle- wadzanych przez Politechnikę
ka kurczy się progresywnie w taki w jednostkę zamykania z mecha- ciła firmie TÜV* – niezależnej jed- i ICMA w szczególności w dzie-
sposób, że częściowo wchodzi nizmem kolanowym, napędza- nostce certyfikującej – przetesto- dzinie przygotowania mikro-
w odpowiedni rowek. nym przez silnik momentowy, wanie systemu zainstalowanego i nanokompozytów obciążonych
Częściowe włożenie uszczelki podwójne napędy ślimaka z łoży- w zakładach europejskiego produ- cząsteczkami lub krótkimi włók-
gwarantuje, że następujące całko- skami kulowymi dla wyrzutnika centa napojów. nami.
wite włożenie i odbywa się bez formy, trzy napędy dla strefy Według TÜV mierzone zużycie Wykorzystanie tych materiałów
skręcania części, która jest wciąż wtryskiwania oraz jedną dla por- energii wyniosło 69.2 W/kg/h (ra- wymaga specjalnego projektu,
przytrzymywana przez chwytaki cjowania materiału w fazie pla- port badań nr 204325), po 7 mie- zarówno pod względem konfigu-
i tworzy naturalną prowadnicę dla styfikacji oraz dwa napędy ślima- siącach pracy systemu. racji mechanicznej wytłaczarki,
kompletnego i prawidłowego osa- ków z łożyskami kulowymi służą- Jest to najniższa wartość, jaka zo- jak również chemicznej formuły
dzenia uszczelki w rowku. ce do przekazywania ruchu pod- stała kiedykolwiek zmierzona, po- użytkowej w celu uzyskania zop-
6-punktowy zespół chwytaka za- czas wytryskiwania materiału. kazując w jaki sposób można tymalizowanej mikrostruktury
pewnia, że uszczelka jest rozciąga- Zaprojektowana do pracy przy ci- zmniejszyć koszty energii o 50% pod koniec procesu transforma-
na w o wiele mniejszym stopniu śnieniach przekraczających 2000 w porównaniu z tradycyjnymi sys- cji. W tym zakresie istotne jest
(~ -60%) z mniejszym napręże- bar, wtryskarka charakteryzuje temami suszenia PET. określenie prawidłowej korelacji
niem elastycznym w porównaniu się prędkością wtryskiwania Specjaliści TÜV przeprowadzili test pomiędzy składem, zmiennymi
z popularnie stosowanymi 4 ramio- o 50% wyższą, niż poprzednia na suszarce Genesys GP55, połą- procesu, mikro- i nanostrukturą
nami. To powoduje zwiększenie całkowicie elektryczna seria fir- czonej z 4500 litrowym lejem, pra- oraz końcowymi właściwościami
gwarancji, że sama uszczelka nie my. cując przy temperaturze powietrza kompozytu. Maszyna będzie
zostanie uszkodzona i zmniejsza Zostały opracowane takie pozio- procesu wynoszącej 175°C. również dostępna dla studentów
możliwość skręcenia i nieprawidło- my wydajności, że maszyna mo- Typem przetwarzanego materiału inżynierii materiałowej i nano-
wej lokalizacji na rurze. że być wykorzystywana w dzie- jest żywica PET o dużej lepkości technologii, do przeprowadzania
dzinach zastosowań o dużej za- istotnej (IV 0.8 dl/g), popularnie ćwiczeń oraz dla celów prac na-
www.sica-italy.com wartości technologicznej, cha- stosowana do produkcji butelek ukowych. Giorgio Colombo, Dy-
SICA rakteryzujących się konieczno- na napoje. rektor Zarządzający Icma San
ścią produkcji coraz cieńszych Firma Piovan coraz bardziej kon- Giorgio powiedział: „To jest
elementów, od opakowań hi-tech centruje się na opracowywaniu se- szczególnie znaczący moment
do przemysłu medycznego. rii produktów, które oferują znacz- dla naszej firmy, który konsoli-
Maszyna została również zapro- ne oszczędności energii. Ten waż- duje strategiczny sojusz z dzia-
jektowana w sposób umożliwia- ny wynik tworzy konkretny i przej- łem o dużej tradycji i prestiżu
jący zmniejszone zużycie, wyno- rzysty dowód zdolności innowacyj- na świecie, w szczególności
szące około 0,3 W/g/h dzięki nych firmy, która zna się lepiej w branży materiałów polimero-
między innymi brakowi przekład- na przetwarzaniu PET, niż ktokol- wych. Jest również powodem
ni, a przez to dzięki wyelimino- wiek inny. do dumy, że możemy zobaczyć
waniu konieczności stosowania włoską technologię, uważaną
wielu stacji chłodzenia, które * TÜV Italia jest niezależną jednost- za jedną z najbardziej zaawanso-
w przypadku tej maszyny znajdu- ką certyfikacji i kontroli, która dzia- wanych na świecie, w służbie in-
ją się tylko przy silnikach. ła we Włoszech od roku 1987 i na- nowacyjnego i nowoczesnego
Silniki są chłodzone wodą, co leży do grupy TÜV SÜD założonej centrum naukowego, jakim jest
jest również korzystne z punktu w roku 1866, www.tuv.it Politechnika Mediolańska”
widzenia hałasu. Komórka detek-
cji ciśnienia w pozycji barycen- www.piovan.com www.icmasg.it
tworzywa P1 11 reklama 39

GŁOWICA POWLEKAJĄCA zuje się przechodząc przez parę,


Polska myśl techniczna a następnie chłodzi wodą pom-
Z kompensatora przewód prze- powaną do dolnej części rury.
chodzi na odciąg podający, skąd Poziom wody można regulować
wprowadzany jest do głowicy po- zamykając króćce, którymi jest
wlekającej. Na wprowadzany drut doprowadzana. Po wyjściu z rury
lub przewód jest wytłaczana po- kabel posiadający już zwulkani-
włoka gumowa dostarczana zowaną izolację jest odciągany
pod wysokim ciśnieniem z wytła- przez odciąg odbierający. Od-

Technologia produkcji kabli czarki. Głowice mogą współpra-


cować z jedną lub większą liczbą
wytłaczarek, w zależności od
ciąg odbierający wspólnie z opi-
sanym wcześniej odciągiem po-
dającym stanowią parę zapew-
liczby warstw wytłaczanej powło- niającą optymalny naciąg kabla.
ki oraz pasków znakujących Z odciągu odbierającego przez
PRODUKCJA KABLI W GUMIE urządzenia zdawcze budowane itp. Utrzymanie stałej temperatu- kompensator kabel podawany
są jako podwójne. ry (w zakresie od około 60°C jest na nawijarkę. Podobnie jak
Kable, ze względu na rodzaj ma- Takie rozwiązanie umożliwia do 85°C) w głowicach i wytłaczar- w przypadku urządzeń zdaw-
teriału powłoki izolacyjnej, moż- szybkie przełączanie zdawania kach do gumy zapewnia płaszcz czych, nawijarki pracują zwykle
na podzielić na dwie podstawo- przewodów z jednej pustej już wodny (lub rzadziej olejowy). Ci- w parach. Funkcja kompensatora
we grupy: kable w izolacji z gumy szpuli na przygotowaną wcze- śnienia wytłaczania są znacznie umieszczonego przed nawijarka-
oraz tworzyw termoplastycznych. śniej pełną szpulę na sąsiednim wyższe niż w przypadku głowic mi jest analogiczna do kompen-
Grupy te różnią się znacznie urządzeniu. do termoplastów. satora za urządzeniami zdawczy-
technologią wytwarzania powłok. Za urządzeniem zdawczym Izolacja kabla po wyjściu z głowi- mi. Nawijarki wyposaża się
Ze względu na ograniczoną ilość umieszcza się zwykle kompensa- cy wymaga zwulkanizowania. w układacz.
miejsca w poniższym artykule tor w postaci szeregu zestawów Wulkanizacja odbywa się zwykle
skupimy się na technologii pro- rolek osadzonych na ruchomych w tzw. rurze wulkanizacyjnej, wy- URZĄDZENIA POMOCNICZE
dukcji kabli w gumie. osiach. konanej ze stali nierdzewnej. Wy-
Prosty ciąg technologiczny linii W stanie napełnionym osie rolek lot głowicy wytłaczarki jest Oprócz opisanych wyżej maszyn,
do produkcji kabli w gumie roz- są rozsunięte na maksymalną od- szczelnie połączony z wejściem linie do produkcji kabli wyposaża
poczyna się w urządzeniu zdaw- ległość, by stopniowo się zjeż- do rury wulkanizacyjnej. się w szereg urządzeń pomocni-
czym, którego zadaniem jest od- dżać w miarę opróżniania kom- Rurę w jej dolnej części wypełnia czych. Często przewody przez
wijanie drutu lub przewodu prze- pensatora. się do około 20-25% długości wprowadzeniem do głowicy prze-
znaczonego do pokrycia izolacją Zgromadzona na kompensatorze wodą, resztę objętości zajmuje chodzą przez talkownicę. Nanie-
oraz zapewnienie stałego nacią- rezerwa przewodu jest zużywana para przegrzana o ciśnieniu prze- siona warstwa talku poprawia
gu zdawanego przewodu. w czasie przełączania zdawania kraczającym 20 barów i tempera- elastyczność przewodu oraz póź-
Ze względu na konieczność za- przewodu z jednego urządzenia turze powyżej 200°C. Po wyjściu niejsze zdejmowanie izolacji, co
pewnienia ciągłości pracy linii zdawczego na drugie. z głowicy izolacja kabla wulkani- znacznie ułatwia pracę z kablem.
40 maszyny i urzàdzenia tworzywa P1 11

Innym niezbędnym urządzeniem przesyłane do układu sterowa- dotykowych paneli operator- je się i produkuje maszyny i całe
pomocniczym jest tester izolacji. nia, który na bieżąco wprowadza skich. linie technologiczne do produkcji
W przypadku nieciągłości lub odpowiednie poprawki do para- Wszystko to sprawia, że obsługa kabli w gumie.
zbyt małej grubości izolacji na- metrów pracy linii. Za pomiar dłu- ww. linii jest relatywnie łatwa W tej dziedzinie polskie produkty
stępuje przekazanie informacji gości kabla odpowiada umiesz- i wygodna. nie odbiegają jakością od stan-
do układu sterowania linią. czony przed nawijarkami legali- Produkcja kabli w izolacji gumo- dardów obowiązujących w Euro-
Kolejnym urządzeniem pomocni- zowany miernik. wej ma w Polsce długą, kilku- pie Zachodniej.
czym jest układ do pomiaru śred- Obecnie w liniach ZAMAK stosu- dziesięcioletnią tradycję. Równo-
nicy kabla. je się w pełni zautomatyzowane legle do niej następuje postęp
Pomiar odbywa się bezdotyko- układy sterowania oparte o ste- techniczny w zakresie produkcji
wo, najczęściej przy użyciu pro- rownik PLC. maszyn kablowych.
mieni lasera. Wszelkie odchyłki Nastawy parametrów linii są zwy- W firmie ZAMAK – Zakład Maszyn
od wymiaru nominalnego są kle zadawane za pośrednictwem Kablowych od wielu lat projektu- www.zamak.pl

Wymagający odbiorcy o wysokiej jakości wytwarzanych


na wydajnych i niezawodnych
urządzeniach.
Dlatego też firma Impianti OMS po-
święciła się wytwarzaniu urządzeń

Maszyny produkujące produkcyjnych i systemów prze-


znaczonych wyłącznie dla przemy-
słu poliuretanu.

elementy dla motoryzacji Dzięki doświadczonym specjali-


stom jest ona w stanie opracowy-
wać koncepty i produkować kom-
pletne rozwiązania produkcyjne
UNILOY spełniające specyficzne wymaga-
Kiedy mówimy o aplikacjach two- jednego formowania wtryskowego ostatnio przez firmę W. Mueller nia klientów. W tej zdywersyfikowa-
rzyw sztucznych w motoryzacji, z rozdmuchiwaniem. Formowanie GmbH (Niemcy). Głowica – do- nej dziedzinie Impianti OMS insta-
mamy najczęściej na myśli te dzia- rozdmuchowe PPS w wysokiej stępna wyłącznie dla Uniloy Mila- luje urządzenia do produkcji sie-
łania projektantów, które zmierzają temperaturze (powyżej 300°C) cron Srl – obejmująca opcję dla dzeń samochodowych HR o po-
do redukcji masy pojazdów. w celu wyprodukowania kanałów trzeciej warstwy oraz rewolucyjny dwójnej twardości, koła kierownicy,
Współdziałanie przemysłu motory- powietrza 3D dla silników turbodo- system RPV (Radial Thickness Va- zagłówki, elementy wnętrza, ze-
zacyjnego i tworzyw sztucznych ładowanych wymaga zastosowa- riation) do asymetrycznego stero- wnętrzne RIM i części nadwozia
prowadzi do ciągłego polepszania nia specjalnie zaprojektowanych wania grubością kształtki. RRIM, komponenty absorpcji hała-
parametrów samochodów, czyniąc maszyn do formowania wtryskowe- Projekt Uniloy sekwencyjnych ma- su, dywaniki itp.
je bardziej wydajnymi i bezpieczny- go. szyn do współwytłaczania obsłu- Zainteresowanie DCPD jako alter-
mi. Firma Uniloy Milacron Srl (Włochy) guje wtryskiwacze jak jednostki natywa dla konwencjonalnego for-
W praktyce tworzywa w pierwszym zaleca stosowanie 2 oddzielnych przetwarzania, jednakże został on mowania RIM w ciągu ostatnich
etapie zastępowania metali znala- jednostek wytłaczarka+głowica poprawiony o układ w kształcie lite- miesięcy znacznie się zwiększyło.
zły zastosowanie w takich oczywi- (jedna z nich jest dedykowana wy- ry V w celu zminimalizowania drogi Jest to interesujący materiał, ponie-
stych z dzisiejszego punktu widze- łącznie dla PPS), jeżeli ta sama ma- tworzywa oraz osiągnięcia możli- waż umożliwia uzyskanie bardzo
nia elementach jak zbiorniki, prze- szyna musi przetwarzać inne two- wości szybszej kontroli sekwencji dużych elementów o cienkich
wody, zderzaki, czy elementy wnę- rzywa (takie jak PA). kształtek. ściankach bez konieczności du-
trza czyniąc je lżejszymi, odporniej- Dwie jednostki przetwarzania Jeżeli porównujemy z innymi tech- żych inwestycji w maszyny o dużej
szymi na korozję czy wreszcie tań- umożliwiają szybsze zmiany pro- nologiami konkurentów, jak wydajności oraz we wtryskarki wy-
szymi. dukcyjne bez zanieczyszczenia na przykład komory wstępnej aku- sokotonażowe.
Kolejny etap, z którym mamy PPS innymi surowcami. Zapobie- mulacji („shot pots”), wtryskiwacze Zamknięte formowanie wtryskowe
do czynienia obecnie, to zastoso- ganie zanieczyszczeniom – bez charakteryzują się kilkoma główny- z niskimi ciśnieniami o wartości na-
wanie najnowszych tworzyw tech- długiej procedury czyszczenia mi zaletami: wet 2/3 bar również oznacza, że
nicznych w elementach konstruk- przy każdej zmianie tworzywa – jest • Mniejsze zużycie mocy (krótsze można uniknąć konieczności sto-
cyjnych nadwozia, silnika, hamul- główną zaletą w przypadku prze- drogi tworzywa, mniejsza ilość sowania drogich narzędzi.
ców. Opis nowych technologii znaj- twarzania drogich tworzyw inży- komponentów do podgrzewa- W rzeczywistości materiał może
dziecie w poniższym zestawieniu nierskich. nia); być dostosowany do dostępnych
konstrukcji maszyn. Aby ustawienie maszyny było jesz- • Krótszy czas czyszczenia i mniej- urządzeń, dzięki czemu mniejsze
cze szybsze i wolne od pomyłek sza ilość odpadów drogich two- zakłady przetwórcze wciąż mogą
*** podczas zmiany formy, Uniloy do- rzyw w łańcuchu produkcji; być konkurencyjne. OMS Group
starcza automatyczny system po- • Mniejsze ryzyko usterki (mniej zajmowała się DCPD od momentu
Centrum doskonalenia technologii zycjonowania głowicy. Silniki elek- komponentów i okablowania); jego pierwszego wprowadzenia
formowania rozdmuchowego dla tryczne – kontrolowane w zamknię- • Łatwiejsze serwisowanie (prost- na rynek i w tym okresie sprzedała
zastosowań motoryzacyjnych Mila- tej pętli poprzez przetworniki pozy- szy układ maszyny oraz lepsza kilka maszyn. To doświadczenie
cron zaprezentowało na targach cji – przesuwają wytłaczarkę i gło- dostępność); opłacało się i umożliwiło dostarcza-
K 2010 całkowicie elektryczny, no- wicę w prawe położenie nad formą, • Czystsza maszyna (bezprzecie- nie urządzeń specjalnie skonfiguro-
wy model rozdmuchiwarki UMA 12 zgodnie ze wstępnie ustawionymi kowa droga tworzywa – w przeci- wanych w taki sposób, aby uzy-
SeCo2 EnergiaZero przeznaczony parametrami zapisanymi w recep- wieństwie do „shot pots”, które skać z materiału to, co najlepsze.
do produkcji przewodów powietrza turze formy. wymagają pewnych przecieków, Urządzenie zainstalowane ostatnio
z podwójnego materiału do silni- W ciągu ostatnich dwóch lat firma aby zabezpieczyć przed przypa- w portugalskim ośrodku badaw-
ków turbodoładowanych. Uniloy (Włochy) wprowadziła inne leniem). czym przemysłu motoryzacyjnego
Maszyna obsługuje sekwencyjny ważne innowacje do produkcji for- CEIIA – Ecomaster 2 100/50 posia-
proces współwytłaczania dwóch mowanych rozdmuchowo kanałów *** dają wydajność od 600 do 1600
różnych tworzyw w celu uzyskania powietrza dla przemysłu motoryza- gr/s.
różnych właściwości mechanicz- cyjnego. Producenci komponentów dla Są one wyposażone w specjalne
nych w różnych odcinkach kanału To np. nowa sekwencyjna głowica przemysłu motoryzacyjnego na ca- akcesoria gwarantujące osiągnię-
powietrza otrzymywanego podczas do współwytłaczania, opracowana łym świecie wymagają wyrobów cie najlepszych wyników:
tworzywa P1 11 maszyny i urzàdzenia 41

– sprzęgła magnetyczne do mie- starczenie 14 kołków przez robota czujnika mocznika, zapewniające-
szalników i pomp dozujących wkładającego Scara. go precyzyjne i prawidłowe dozo-
– systemy zwiększania ciśnienia System przenoszenia FPT jest od- wanie wodnego roztworu mocznika
azotu i oddzielacze wilgoci powiedzialny zarówno za wyjmo- AdBlue, który znajduje się w dodat-
– specjalne filtry samoczyszczące wanie, jak i i za odkładanie goto- kowym zbiorniku w pojeździe.
– bariery ochronne IP 55 oraz czuj- wych, formowanych części, jak AdBlue jest przetwarzany na amo-
niki wycieków zapewniające bez- również za wkładanie styków niak w rurze wydechowej. W dolnej
pieczną pracę do formy. Po włożeniu w dwa części przetwornika katalitycznego
– precyzyjne sterowanie tempera- gniazda rozpoczyna się zamknię- SCR amoniak zamienia tlenki wo-
turą materiału (+/- 1˚C) cie styków. Następnie gotowe czę- doru w nieszkodliwy tlen i wodę.
Kombinacja materiałów, które są ści są wyjmowane przez system W ten sposób można filtrować
w stanie wyprodukować wykończe- przenoszenia FPT i przenoszone do 80% tlenków wodoru w pojaz-
nie pierwszej klasy dla malowa- do punktu kontroli za pomocą ka- dach z silnikiem wysokoprężnym.
nych części zewnętrznych dla pa- ARBURG
mery. Jest to niezwykle interesująca tech-
sażerów, lekkich i ciężkich samo- dów z silnikiem wysokoprężnym. System redukcji zanieczyszczeń nologia, której perfekcyjne działa-
chodów ciężarowych, traktorów, MKT Metall- und Kunststofftechnik BLUETEC jest w samochodach nie jest możliwe dzięki precyzji ma-
koparek i wózków widłowych, GmbH dostarcza obudowy i pokry- z silnikiem wysokoprężnych naj- szyn do formowania wtryskowego
a w pełni opracowana maszyna wy do jednostek sterowania czujni- bliższym odpowiednikiem kataliza- ALLROUNDER.
przetwórcza pozwalają na odnie- ków mocznika, które są produko- tora w silnikach spalinowych. Mer-
sienie sukcesu. wane przez wtryskarki ARBURG cedes Benz Cars opracował tę ***
ALLROUNDER. technologię filtracji wyłącznie dla
*** Wysoce zautomatyzowana komór- pojazdów Mercedes-Benz. Firma Hengst zastosowała do pro-
ka produkcyjna została stworzona BLUETEC jest już stosowany z suk- dukcji przewodów 3D w formie ka-
Dziś w większym stopniu niż kiedy- w ścisłej współpracy i konsultacji cesem w samochodach przezna- nału w kształcie litery Y za pomocą
kolwiek istnieje zapotrzebowanie przez MKT i dział projektów AR- czonych na rynek amerykański, technologii łączącej wspomaganie
na innowacyjne koncepcje „samo- BURG. Zawiera ona maszynę ze lecz również w Niemczech pierw- gazem (GIT) oraz wodą (WIT) oraz
chodu przyszłości”. W czasach, stołem obrotowym ALLROUN- sza masowa produkcja pojazdów pozyskiwanie nowych danych pro-
gdy producenci samochodów oraz DER 1200 T 800-150 o sile zwar- z BLUETEC trafiła na drogi. dukcyjnych z PME fluidtec.
– nawet w większym stopniu – ich cia 800 kN i wielkości 150 jedno- Technologia ta łączy kilka zmniej- Firma Hengst opracowała cały mo-
dostawcy cierpią z powodu global- stek wtryskiwania, robota Scara szających zanieczyszczenie wa- duł przedziału V do zastosowania
nej recesji, tzw. „technologie przy- i system przenoszenia FPT. Całość riantów, które oprócz redukcji wę- w przedziale silnika samochodów
szłości” mają pierwszorzędne zna- jest obsługiwana centralnie po- glowodorów, tlenku węgla i cząste- AUDI V6 z silnikami benzynowymi,
czenie. przez system sterowania maszyny czek, są również przeznaczone zastępując w ten sposób elementy
Jedna z tych technologii jest opra- SELOGICA. do rozkładania tlenków wodoru. odlewane.
cowana przez Mercedes Benz Pierwszym krokiem procesu ko- Komponenty produkowane przez Sercem komponentu z tworzywa
Cars: „BLUETEC”, system filtracji mórki produkcyjnej jest wstępne MKT są stosowane w procesie SCR jest ostro zakrzywiony, asymetrycz-
gazów spalinowych dla samocho- sortowanie styków, a następnie do- (Selective Catalytic Reduction) dla ny, ukształtowany w formie litery Y

1T[IKPCĜ +DORYX NC J@żCDI JNOHH 4JÙ@C RSDQNV@MH@ 2$+.&(" TLNżKHVH@ OQNFQ@LNV@MHD NODQ@BIH
SDBGMNKNFHBYMXBG FQ@ÖBYMD OQNFQ@LNV@MHD BXJKT OQ@BX Ù@SVŅ HMSDFQ@BIŐ L@MHOTK@SNQ¹V JNMSQNKŐ ONOQ@VMNūBH C@MXBG
SDQ@Y S@JżD HMSTHBXIMD OQNFQ@LNV@MHD NODQ@BIH VSQXRJ@QJH ++1.4-#$1 H ENQLX VSQXRJNVDI 3N VRYXRSJN QD@KHYTID
SXKJN NQXFHM@Ù YD 2YV@QBV@KCT m M@ B@ÙXL ūVHDBHDâ
VVV @QATQF OK

#4$74) 2QNUMC 5R \ QQ † TK /NKM@  †   .O@BY J 6@QRY@VX † 3DK 


     † %@W
     † D L@HK
ONK@MC@QATQF BNL
42 maszyny i urzàdzenia tworzywa P1 11

kanał poliamidowy (PA), który pełni sterowania przepływem objętościo- jącego rozpuszczalników wielo- wy „Badania dla produkcji jutra”
funkcję przewodu i który jest zinte- wym zapewnianym przez firmę komponentowego systemu reak- jest wspierany przez fundusze z Fe-
growany z wielofunkcyjnym modu- PME fluidtec dla niezawodnego, re- cyjnego na bazie akrylatu. Charak- deralnego Ministerstwa Edukacji
łem separatora mgły olejowej. produkowalnego procesu przy mi- teryzuje się on znakomitym przyle- Niemiec (BMBF).
Produkcja kanału w kształcie litery nimalnych wielkościach odrzutów. ganiem do PMMA nadającym po- W jednym ze swoich projektów
Y bazuje na zastosowaniu łączone- Modułem WIT stosowanym przez wierzchni komponentu znakomitą KraussMaffei, jedyny na świecie
go procesu formowania wtrysko- firmę Hengst jest PME WIT-Power- odporność na zarysowania producent posiadający istotne do-
wego GIT-WIT o nazwie CIT (Com- Module ze zintegrowanym modu- i na wiele agresywnych chemika- świadczenia dotyczące formowa-
bined Injection Technology) z PME łem GIT. liów. nia wtryskowego i reakcyjnego
fluidtec, w którym stosowana jest PME-PowerModule jest wyposażo- Jednostka dozująca małe ilości oraz technologii wytłaczania,
ściśliwa ciecz pomiędzy frontami ny w dwie napędzane siłownikami opracowana specjalnie przez firmę wspólnie z innymi partnerami prze-
stopu i przepływu wody. pompy wysokociśnieniowe, zbior- KraussMaffei wtryskuje płynny, mysłowymi i naukowymi opracował
Dla komponentu pokrywy modułu nik wody procesu z wbudowanym wieloskładnikowy system reakcyj- niedrogą metodę produkcji części
firma Hengst wybrała zmodyfiko- układem filtracji, 8-stopniową jed- ny do gniazda maszyny wtrysko- bardzo stabilnych mechanicznie.
wany PA66 GF30 (30% wypełnienia nostkę hydrauliczną z oddzielnymi wej CX. Docelowe zastosowania są związa-
włóknem szklanym). Kanał ustawieniami ciśnienia i prędkości, Podczas następującego kroku ne z przemysłem motoryzacyjnym,
w kształcie litery Y komponentu po- wysokociśnieniowy moduł GIT oraz sprężania powłoka jest równomier- transportem i z sektorem inżynierii
siada średnią średnicę wewnętrzną wydajny, programowalny system nie rozkładana na powierzchni ele- mechanicznej.
wynoszącą około 25 mm. Toleran- sterowania (PLC) z opatentowa- mentu, tworząc warstwy o grubości Firma zastosowała nowe procesy
cje są powtarzalne w zakresie dzie- nym systemem operacyjnym do wi- nie przekraczającej 50 µm. Maszy- do produkcji części o złożonych
siątych części milimetra. Zastoso- zualizacji. Zastosowanie płaskiego ny serii CX są odpowiednie do czy- geometriach o dużej wytrzymałości
wanie WIT do ukształtowania kana- ekranu dotykowego zapewnia stych pomieszczeń, co sprawia że i o dużych zdolnościach absorpcji
łu poprzedza wtrysk ściśliwej cie- przyjazne dla użytkownika i przej- pomieszczenie produkcyjne pozo- energii, które są znacznie lżejsze,
czy pomiędzy frontami stopionego rzyste wprowadzanie zmiennych staje niezapylone, co wyklucza ry- niż porównywalne części wykona-
materiału i przepływu wody. procesów przez przetwórcę. zyko zanieczyszczenia innych ne ze stali i aluminium. To powodu-
Tworzenie się komory kanału od- komponentów. je, że nadają się one znakomicie ja-
bywa się za pośrednictwem precy- *** Ponieważ powłoka częściowo ko dynamicznie obciążane części
zyjnie sterowanego przemieszcze- utwardza się w formie, komponent konstrukcyjne w sektorze motory-
nia stopionego tworzywa. Proces CoverForm jest nową technologią można w łatwy sposób wyjąć z for- zacyjnym. Arkusze organiczne to
ten należy zaliczyć do jednej z naj- powierzchniową firmy Evonik my. Po wyjęciu części powłoka od- arkusze termoplastyczne wzmac-
bardziej skomplikowanych techno- i KraussMaffei, która spełnia naj- porna na zarysowania jest całkowi- niane włóknami ciągłymi, które są
logii przetwarzania poliamidów. ostrzejsze wymagania. To innowa- cie utwardzana za pomocą promie- formowane termicznie i zamykane
Skomplikowana geometria kanału cyjne rozwiązanie systemowe niowania UV. we wtryskarce.
w kształcie litery Y doprowadziła umożliwia bezpośrednie nakłada- W Centrum Kompetencji Cover- Koszty produkcji są o wiele niższe,
do zastosowania tej kombinacji nia cienkiej, funkcjonalnej warstwy Form potencjalni użytkownicy mo- niż w przypadku metalowych czę-
technologii jako ekonomicznego na kształtki PMMA podczas proce- gą korzystać z rozwiązania syste- ści hybrydowych. Na targach
rozwiązania pod względem prze- su formowania wtryskowego, bez mowego CoverForm i przekonać K2010 firma KraussMaffei przedsta-
twarzania. Wyzwanie obejmuje za- konieczności późniejszego powle- się o jego zaletach. wiła kompletny, w pełni zautomaty-
pewnienie krótkich czasów cyklu, kania. Powłoka odporna na zaryso- Nowe rozwiązanie systemowe Co- zowany proces. Podczas procesu
przy jednoczesnym zachowaniu wania dla komponentów Cover- verForm znacznie zmniejsza koszty in-line, arkusze organiczne firmy
optymalnego rozkładu grubości Form może być stosowana produkcji komponentów z tworzyw Bond-Laminates GmbH były for-
ścianki, zapobieganiu tworzenia się na przykład w celu wyposażenia sztucznych pokrywanych warstwą mowane termicznie w formie, a na-
dwóch ścianek wewnętrznych oraz komponentów PMMA w trudno- odporną na zarysowania, ponieważ stępnie były obrabiane z zastoso-
wykonanie całkowicie wolnej ścieralną powierzchnię, na przy- nie ma konieczności ich później- waniem poliamidu wzmacnianego
od odkształceń formowanej wtry- kład powłokę odporną na zaryso- szego pokrywania. włóknem szklanym firmy La-
skowo części, dla której można wania, która równocześnie zapew- nxess. 300-tonowa maszyna do for-
udokumentować stabilność i po- nia znakomitą odporność chemicz- *** mowania wtryskowego KraussMaf-
wtarzalność procesu. ną dla bardzo zaawansowanych fei bazująca na serii CX firmy, jest
Proces CIT wymaga bardzo do- zastosowań. Na targach K2010 firma KraussMaf- stosowana do dokładnego wmie-
kładnych impulsów wtryskiwania W tym celu specjaliści od metakry- fei zaprezentowała nowy proces szania włókien o różnej długości
dla asymetrycznego kanału latów w firmie Evonik opracowali in- produkcji, łączący zalety formowa- w poliamid w jednostopniowym
w kształcie litery Y. nowacyjne połączenie materiałów. nia wtryskowego materiałów ter- procesie bezpośrednio przed wtry-
Z tego powodu firma Hengst bazu- Składa się ono ze specjalnej mie- moplastycznych z półproduktami skiwaniem.
je na niezawodnej technologii wtry- szanki PLEXIGLAS CF oraz precy- formowania termicznego wzmac-
skiwaczy i zależnego od ciśnienia zyjnie regulowanego, nie zawiera- nianymi włóknami. Koncept ramo- t
EVONIK KRAUSSMAFFEI
tworzywa P1 11 maszyny i urzàdzenia 43

Kompakt do Produkcja
biotworzyw zabawek
TECNOVA PLAYMOBIL

Linia wytłaczania Mini60 zaprezen- stowe użycie do ponownej produk- Jak ogłosił w styczniu japońsko- swojego parku maszynowego.
towana na targach K2010 przez fir- cji folii ulegającej rozkładowi biolo- -niemiecki koncern Sumitomo Firma zdecydowała się na wtry-
mę Tecnova, która już sprzedała gicznemu. Demag Plastics Machinery, jed- skarki Sumitomo Demag Sy-
kilka egzemplarzy w Europie Zestaw urządzeń jest wyposażony na z największych firm zabaw- stec 25-120 ze względu na tech-
i w USA służąca do recyklingu od- również w cichy młynek, z rolkami karskich Geobra Brandstätter niczne zalety tych maszyn jak
padów z materiałów ulegających zaciskającymi i silosem, w wymu- GmbH, znana na całym świecie na przykład stabilny liniowy prze-
biodegradacji. szony system podawania, który za- z marki Playmobil zamówiła do- suw minimalizujący zużycie for-
Jest jedną z pierwszych maszyn pewnia ujednorodnianie i ciągłość stawę 30 wtryskarek hydraulicz- my. Czas pomiędzy wymianami
opracowanych przez firmę specjal- na tym etapie. nych Systec 25-120 dla swojego oleju hydraulicznego w przypad-
nie dla tego segmentu zastoso- Tecnova to firma powstała w ro- zakładu produkcyjnego w Die- ku tych maszyn to 40.000 godzin
wań. ku 1982. Od początku istnienia tenhofen. pracy, osiągnięty dzięki zastoso-
Za pomocą tego projektu produ- specjalizuje się w produkcji wytła- To największy w Niemczech za- waniu systemu inteligentnej go-
cent zamierza w pełni wykorzystać czarek i kompletnych linii do recy- kład produkcji zabawek. Pracuje spodarki olejem znanym jako
potencjał rosnącego rynku, jaki klingu tworzyw: w nim ponad 400 wtryskarek, „activeCool&Clean”. Na ubiegło-
stwarza przetwarzanie biotworzyw. • wytłaczarek jednoślimakowych, a dzienna produkcja to ok. 7 mi- rocznych targach K, Sumitomo
Urządzenie, które jest niezwykle • wytłaczarek do gumy, lionów wyprasek. W roku 2009 Demag prezentował linię wyro-
kompaktowe i umożliwia produkcję • miękkiego i twardego PVC, z zakładu wysyłano do odbior- bów Systec z pełnym wachla-
w zakresie od 120 do 150 kg na go- • linii do regeneracji tworzyw, ców ponad 45 milionów komple- rzem usprawnień napędów i za-
dzinę przy niewielkim zużyciu ener- • linii myjących i suszących. tów zabawek. W ciągu ostat- worów systemu hydraulicznego
gii, składa się ze specjalnego nich 10 lat firma zainwestowała poprawiających dynamikę ma-
młynka oraz systemu obcinania w tym zakładzie blisko 500 milio- szyny.
czołowego, systemu chłodzenia nów euro. Geobra Brandstätter
pelet, który umożliwia natychmia- www.tecnova-srl.it stale dokonuje modernizacji www.dpg.com
44 surowce tworzywa P1 11

Przegląd osiągnięć firm chemicznych

TWORZYWA DO ZASTOSOWAŃ
W MOTORYZACJI
BOREALIS

Wraz z francuską firmą Faurecia, cesach formowania wtryskowego


jednym z największych dostawców oraz technologii po formowaniu
rynku motoryzacyjnego, BASF wtryskowym, takich jak bezpośred-
opracował oparcie fotela samocho- nie przykręcanie.
dowego umożliwiające zastosowa- XMOD GB306SAF jest mieszanką
nie nowych technologii tworzyw PP o wysokiej sztywności i zawar-
sztucznych. tości 35% wzmocnienia z włókien
Trzecim partnerem w zespole pro- szklanych, gwarantującym długo-
jektowym jest PMC (Performance terminową odporność na wysoką
Materials Corporation) z Kalifornii. temperaturę i chemikalia, odpor-
Specjalnie dla tego projektu opra- ność na drgania w połączeniu z du-
cowano nowy gatunek poliamidu żą odpornością na zmęczenie oraz
– Ultramid. Nowa technologia za- szeroki zakres temperatur w zakre-
stępuje obecną strukturę metalu sie od -40°C do +120°C. Można
poprzez wdrożenie jednoczęścio- stosować istniejące urządzenia
wego elementu z tworzywa, co mi- produkcyjne oraz procesy do pro-
nimalizuje piankę i wycięcie. Opar- dukcji kolektorów wlotowych po-
cie fotela waży o około 20% mniej, wietrza.
niż konwencjonalne siedzenia sa- Oprócz tego, ze względu na mniej-
mochodowe i jest o około 30% szą wagę, mniejszą gęstość mate-
cieńsze. riału możliwa jest redukcja wagi ko-
Specjalnymi cechami oparcia sie- lektorów wlotowych powietrza
dzenia są warstwy ciągłego tworzy- do 15%, oferując jednocześnie
wa wzmacnianego włóknem, znakomite tłumienie dźwięków,
na który w drugim kroku jest nakła- przewyższające obecne właściwo-
dany PA. ści akustyczne kolektorów wloto-
Nowy gatunek poliamidu zastoso- wych powietrza.
wany w tym przypadku posiada XMOD GB306SAF przyczynia się
specjalnie dobrane właściwości LAMBORGHINI
do obniżenia ogólnych kosztów
mechaniczne, co umożliwia łącze- GB306SAF pomaga firmie Volks- peratur pod maską samochodu, produkcji kolektorów wlotowych
nie ze strukturami o włóknach cią- wagen (VW) i producentowi części konieczność poprawy integracji powietrza poprzez niższe ceny ma-
głych. MAHLE Filter Systems UK popra- funkcji, redukcja hałasów oraz co- teriałów oraz mniejszą wagę, co
W tym projekcie ekspertyzy doty- wić efektywność kosztów produkcji raz lżejsze komponenty plus ko- ma wpływ na ułatwienie obsługi
czące materiałów i technologii łą- i uzyskać korzyści związane zarów- nieczność redukcji własnych kosz- i obniżenie kosztów energii. Niższe
czą się z know-how dotyczącym no z wydajnością, jak i z ochroną tów oraz ogólnych kosztów syste- temperatury przetwarzania oraz
konstrukcji i produkcji siedzeń. Je- środowiska podczas produkcji ko- mowych naszych klientów ozna- brak konieczności wstępnego su-
żeli chodzi o wzmacnianie włókna- lektorów wlotowych powietrza sto- cza, że musimy spoglądać dalej niż szenia dodatkowo zmniejszają
mi ciągłymi, jak w przypadku in- sowanych w wielu modelach samo- poliamidy, aby stawić czoła tym ogólne zużycie energii i pozwalają
nych skomplikowanych konstrukcji chodów VW. wyzwaniom.” wyeliminować niektóre kroki pro-
części samochodowych, symulacja Wybór wysokiej jakości materiału Borealis ściśle współpracował z fir- dukcyjne, prowadząc do osiągnię-
zachowania podczas wypadku jest XMOD GB306SAF firmy Borealis, mą MAHLE Filter Systems, dostar- cia bardziej efektywnej kosztowo
pierwszym krokiem w procesie roz- powoduje, że VW jest pierwszym czając rozwiązania materiałowe produkcji.
woju. BASF asystował firmie Faure- OEM w branży motoryzacyjnej, któ- oraz komputerowo wspomagane
cia podczas stosowania Ultrasim, ry przestawia się z poliamidów programowanie oraz wsparcie www.borealisgroup.com
instrumentu do symulacji. wzmacnianych włóknem szklanym związane z badaniami w celu za-
Specjalnie dla tego projektu został na PP dla tych zaawansowanych pewnienia, aby XMOD GB306SAF ***
on rozszerzony o dane materiało- technologicznie zastosowań był optymalnym rozwiązaniem
we związane z tworzywami wzmac- pod maską silnika. do produkcji kolektorów wlotowych Już od lat siedemdziesiątych ukła-
nianymi włóknami szklanymi „Kolektory wlotowe powietrza powietrza, które spełniałyby specy- dy wspomagania hamulców stano-
i obecnie jest w stanie przewidy- z tworzywa są stosowane w więk- ficzne wymagania firmy VW. Są to wią integralną część konstrukcji sa-
wać zachowanie komponentów szości pojazdów produkowanych niższe koszty systemowe bez mochodów. Dodatkowa siła hamo-
o bardzo dużej anizotropii i zawar- obecnie na całym świecie ze znacznych zmian związanych wania jest wytwarzana przez próż-
tości włókien podczas wypadku. względu na zoptymalizowany prze- z projektowaniem narzędzi i części, nię wytwarzaną przez silnik,
pływ powietrza, swobodę projekto- lepsze właściwości akustyczne przy czym układ wspomagania ha-
www.basf.com wania oraz ogólne ograniczenia oraz zastosowanie materiałów mulców przenosi próżnię z syste-
związane z redukcją wagi i kosz- przyjaznych dla środowiska. mu wlotowego silnika lub z pompy
*** tów, które są w stanie zaoferować Podstawowym zadaniem było wy- próżniowej do próżniowego układu
w porównaniu ze swoimi odpo- eliminowanie konieczności inwe- wspomagania.
Unikalna mieszanka polipropylenu wiednikami z metalu” skomentował stowania firmy MAHLE w urządze- Wymaga to, aby stosowane mate-
(PP) wzmacnianego włóknem Dennis Nicholls, project manager nia, uzyskanie takiej samej prędko- riały charakteryzowały się wyższą
szklanym formy Borealis XMOD MAHLE UK. „Jednakże wzrost tem- ści produkcji przy istniejących pro- odpornością na podciśnienie – i to
tworzywa P1 11 surowce 45

przy bardzo wysokich temperatu- LANXESS, znana również jako


rach. Oprócz odporności na podci- technologia hybrydowa, sprawdzi-
śnienie to wahania temperatur po- ła się w przemyśle motoryzacyjnym
wodują, że materiał musi charakte- wśród producentów lekkich części
ryzować się szczególną wytrzyma- konstrukcyjnych o dużej wytrzyma-
łością. łości, takiej jak przody, wsporniki
Przy wysokich temperaturach pedałów i pedały hamulca.
układ hamulcowy musi pozosta- Wcześniej jako komponenty meta-
wać stabilny wymiarowo i odporny lowe stosowano stal lub alumi-
na ciśnienie próżni. Z drugiej stro- nium. Obecnie po raz pierwszy za-
ny, projektowana pozycja montażu stosowano arkusz tworzywa orga-
wymaga dużej elastyczności nicznego wraz z arkuszem alumi-
przy niskich temperaturach. Rów- niowym w produkcji hybrydowej
noważenie, które było możliwe po- EMS
części przedniej: dla dolnej belki LANXESS

przednio wyłącznie w temperatu- Ta elastyczność rury przy niskich przodu nowego Audi A8, gdzie za- mieckim Leverkusen dostarcza
rach do 160°C. temperaturach jest szczególnie stosowano profil w kształcie litery „szyte na miarę” gatunki poliami-
EMS-Grivory podjął wyzwanie sta- ważna dla akustyki. U wykonany z lekkiego materiału. du 6 ze swojej serii Durethan nie
wiane przez wymagane szerokie Wartości współczynnika E mierzo- „Taka część przednia udowadnia, tylko do produkcji organicznych ar-
spektrum temperatur i opracował ne dla nowych produktów w tem- że arkusze tworzywa organicznego kuszy, lecz również do formowania
nowe materiały o właściwościach peraturze 180°C wynoszą odpo- są w stanie spełnić wszystkie wy- wtryskowego hybrydowych części
przekraczających właściwości kon- wiednio 55 i 90 MPa. Wartość ta magania związane na przykład przedniej. Organiczny arkusz jest
wencjonalnych gatunków zarówno jest dwukrotnie większa, niż w przy- z wytrzymałością na skręcanie produkowany przez firmę Bond-La-
dla właściwości wysokotemperatu- padku materiałów konwencjonal- i na zginanie. minates GmbH z Brilonu.
rowych, jak i dla elastyczności nych. Podczas wykonywania te- Jest to znakomita alternatywa dla Arkusze organiczne są to materiały
przy niskich temperaturach. stów przy podciśnieniu 200 mbar arkuszy ze stali i aluminium w tech- termoplastyczne (w tym przypadku
Podczas gdy konwencjonalne ela- bardziej elastyczny gatunek pozo- nologii hybrydowej. Postrzegamy z poliamidem 6 jako matrycą),
stomery PA612 wykazują już pierw- staje sztywny do temperatury komponenty jako pośredni krok wzmacniane włóknami ciągłymi. Ze
sze oznaki zmiękczania w tempera- 180°C, a sztywniejszy gatunek do powstania hybrydowej części względu na dużą wytrzymałość
turze 150°C, Grilamid 2S pozostaje osiąga temperaturę 200°C przed przedniej wyłącznie z tworzyw, któ- i sztywność w połączeniu z małą
sztywny w temperaturach przekra- załamaniem rury. ry będzie produkowany na linii pro- gęstością są one niezwykle lekkimi
czających 200°C. Wartości określa- dukcyjnej z zastosowaniem wy- materiałami konstrukcyjnymi.
jące sztywność dwóch gatunków www.emsgrivory.com łącznie wkładek z arkuszy orga- Aby wyprodukować hybrydowy
Grilamid 2S w temperaturach -40°C nicznych w połączeniu z poliami- komponent, organiczny arkusz jest
wynoszą odpowiednio 1,700 *** dem 6” powiedział Ulrich Dajek, najpierw podgrzewany, formowany
i 1,900 MPa. W porównaniu z nimi, ekspert projektowania w firmie LA- i przycinany.
elastomery PA612 charakteryzują Technologia kompozytów tworzy- NXESS. LANXESS, specjalistyczna Część zostaje następnie umiesz-
się wartością 2,400 MPa. wo-metal opracowana przez firmę firma chemiczna z siedzibą w nie- czona w narzędziu do formowania
46 surowce tworzywa P1 11

wtryskowego i jest wzmacniana ***


za pomocą użebrowania lub za po-
mocą specjalnych wzmocnień, System DEF (Diesel Exhaust Fluid)
na przykład z poliamidu 6, tworząc opracowany przez firmę Ford Mo-
wiązanie materiałowe. tor dla swoich dużych pick-upów
Wraz z kilkoma swoimi partnerami został zdobywcą Wielkiej Nagrody
firma LANXESS pracuje obecnie oraz Nagrody Kategorii (napędy)
nad przeniesieniem poprzednio w edycji 2010 Konkursu Innowacji
oddzielnego kroku formowania Motoryzacyjnych zorganizowane-
do formy wtryskowej, dzięki czemu go przez SPE (Society of Plastics
można przeprowadzać procesy for- Engineers).
mowania i wtryskiwania podczas Został wyprodukowany w procesie
pojedynczej operacji w celu osią- formowania wtryskowego przez fir-
gnięcia większej efektywności mę Kautex Textron (Niemcy)
kosztów i wydajności. Wzmocnie- na zlecenie firmy Robert Bosch.
nia z arkuszy organicznych dla dol- Jest to pierwsze urządzenie o dużej
nej belki – arkusz aluminiowy jest pojemności do zastosowań w po-
wykorzystywany do produkcji gór- jazdach typu pick-up z zastosowa-
nej belki – jego grubość wynosi za- niem wykonanego całkowicie
ledwie 1,0 mm. z tworzywa systemu napełniania,
Gdy samochód znajduje się magazynowania i dostarczania
na drodze, część jest poddawana DEF do układu wydechowego
znacznym obciążeniom, ponieważ w celu spełnienia surowych wymo-
dolna belka stanowi między innymi gów związanych z emisjami spalin
dolną osłonę nogi, zderzak, osłonę przez silniki wysokoprężne.
podwozia oraz stanowi punkt mo- System ten jest związany z wielo-
cowania dla modułu chłodzenia. ma materiałami i procesami formo-
Pomimo tego, możliwe było zapro- wania wtryskowego, z których 90%
jektowanie profilu w kształcie litery komponentów to polimery, łącznie
U, cieńszego niż arkusz aluminio- AUDI
z zespołem rury napełniania z two-
wy. Poliamid 6 o dużej plastyczno- Na przykład, przeprowadzone zo- i może zostać włączony podczas rzywa (nie wymagającej zacisków),
ści prasowniczej Durethan BKV 30 stały analizy przepływu w formie kompaundowania za pośrednic- modułu dostarczania z tworzywa
EF wzmacniany 30 procentami w celu zminimalizowania możliwo- twem podajnika bocznego. Jest on ze zintegrowaną pompą, zaworem
włókien szklanych jest stosowany ści wypaczenia komponentów oraz dodawany na poziomie jednej trze- zwrotnym, czujnikiem ciśnienia,
do formowania wtryskowego hy- uzyskania optymalnego wypełnia- ciej wartości typowo wymaganej grzejnikiem i jednostką filtracji.
brydowej części przedniej. Można nia formy. Ponadto przeprowadzo- dla talku. Dodatkowe komponenty z tworzy-
go przetwarzać przy ciśnieniach ne zostały testy zachowania zwią- Oznacza to, że części będą lżejsze wa w systemie to podgrzewany
wtryskiwania do 40 procent niż- zane z odpornością na skręcanie do 15% i samochody mogą dzięki zbiornik wlotowy (ze zintegrowa-
szych, niż w przypadku porówny- i odkształcanie nośników z arkuszy temu zużywać mniej paliwa i wy- nym grzejnikiem), czujnik poziomu,
walnych standardowych gatunków organicznych w celu oceny symu- wierać mniejszy wpływ na środowi- filtr i czujnik temperatury. Jedynym
poliamidu 6. Oznacza to mniejsze lacji zachowania podczas zderze- sko. innym rodzajem materiału, który
zużycie formy, a w związku z tym nia. Próby ze zderzakami formowanymi jest odporny na płyn DEF, jest stal
niższe koszty utrzymania formy. wtryskowo udowodniły, że mie- nierdzewna, która jest jednak sied-
Oprócz tego ścianki mogą być www.lanxess.com szanka zawierająca 9% HPR-803 miokrotnie cięższa i kosztuje 40%
cieńsze i mogą mieć delikatniejszą umożliwia zaoszczędzenie 10% więcej.
konstrukcję, a geometrię można *** wagi w porównaniu z mieszankami
odtwarzać w sposób bardziej do- wypełnianymi 20% talkiem, jedno- ***
kładny. Dodatkowe oszczędności Nowa rodzina syntetycznych włó- cześnie pozostając wciąż stabilną
są uzyskiwane wskutek niższych kien na bazie mineralnej Hyperform wymiarowo, i spełniając wymaga- Firma Ticona oferuje różne materia-
temperatur wtryskiwania (zużycie HPR firmy Milliken daje przetwór- nia dotyczące sztywności i odpor- ły o znakomitym profilu właściwo-
energii, czas cyklu). Ponadto wy- com nowe możliwości produkcji ności na uderzenia. HPR-803 ści, w szczególności dla zastoso-
magana jest mniejsza ilość punk- części polipropylenowych o wyso- umożliwia również produkowanie wań związanych z elektromobilno-
tów wtryskiwania, co pomaga kiej wydajności przy niewielkiej wa- części przy krótszych czasach ścią. W niektórych przypadkach ich
w osiągnięciu jednorodnej orienta- dze. chłodzenia, a więc przy ogólnie zastosowanie w pojazdach elek-
cji włókien szklanych, co minimali- Hyperform HPR-803 został zapro- krótszym czasu cyklu. trycznych zostało już z sukcesem
zuje obkurczanie i możliwość wy- jektowany w szczególności dla Ponadto elementy testowe charak- przetestowane w praktyce.
paczeń. sektora motoryzacyjnego. teryzowały się znakomitymi właści- Silniki elektryczne mają jedną
Tak, jak w przypadku wcześniej- Umożliwia on produkcję mieszanek wościami podczas badań stabilno- główną wadę: ilość energii w kon-
szych hybrydowych części przed- PP o właściwościach mechanicz- ści termicznej. wencjonalnych akumulatorach
nich, wiele funkcji zintegrowano nych podobnych lub lepszych, niż Naturalny kolor dodatku jest jesz- starcza jedynie na przejechanie
w hybrydowej części przedniej Au- w przypadku mieszanek wypełnia- cze bardziej biały niż talk, dzięki niewielkiej odległości – a ładowa-
di A8, co znacznie ułatwia później- nych minerałami, lecz przy niższej czemu przetwórcy mogą zreduko- nie trwa wiele godzin. Jedną z przy-
szy montaż oraz związane z tym wadze. wać użycie pigmentu w celu osią- czyn takiego krótkiego zasięgu jest
operacje logistyczne. Mieszanki takie mają zastąpić typy gnięcia pożądanego koloru. waga pojazdu, ponieważ jest to
Funkcje takie obejmują punkty mo- wypełniane talkiem i w miarę możli- Części zawierające nowy dodatek najważniejszy czynnik mający
cowania chłodnicy, czujnik zderze- wości inne materiały nie bazujące wzmacniający charakteryzują się wpływ na zużycie paliwa. To jest
nia, czerpak powietrza chłodnicy na PP. Testy wykazały również, że znacznie lepszym wykończeniem właśnie powód, dla którego LFT
oleju oraz lampa przednia wraz z jej HPR-803 pracuje bardzo dobrze powierzchni, a zatem i lepszą od- (tworzywa termoplastyczne
ramką. Zintegrowane zostały rów- w połączeniu z talkiem, umożliwia- pornością na warunki atmosferycz- wzmacniane długimi włóknami) ta-
nież gwintowane tuleje oraz połą- jąc przetwórcom i użytkownikom ne, niż części z PP wzmacniane kie jak Celstran i Factor są typowy-
czenia z uchwytem błotnika, jak końcowym możliwość przejścia włóknem szklanym o podobnych mi materiałami do konstrukcji no-
również poszycie błotnika. LA- na nową technologię krok po kro- właściwościach mechanicznych. woczesnych pojazdów.
NXESS dostarcza swoim partne- ku. Ich matryce – zazwyczaj polipropy-
rom rozległe wsparcie dotyczące HPR-803 jest dostępny w postaci len lub poliamid – umożliwiają za-
opracowania części przedniej. proszku o swobodnym przepływie www.millikenchemical.com oszczędzenie wagi, podczas gdy
tworzywa P1 11 surowce 47

*** ne jest uszczelnienie o minimal-


nych odkształceniach trwałych
Firma Wacker opracowała dwa no- po ściskaniu. To jest właśnie ideal-
we elastomery silikonowe dla prze- ne zastosowanie nowego elasto-
mysłu motoryzacyjnego: Elastosil meru silikonowego. LR 3092/65
LR 3092/65 i R plus 4060. jest szybkoutwardzalną, dwuskład-
Oba produkty charakteryzują się nikową gumą silikonową, która jest
małym odkształceniem trwałym w stanie wytrzymać temperatury
po ściskaniu oraz dużą odporno- sięgające do 220°C. R plus 4060
ścią na wysoką temperaturę, co jest natomiast jednoskładnikową
powoduje, że są to znakomite ma- gumą silikonową posiadającą takie
teriały uszczelniające, na przykład same właściwości podstawowe,
do intercoolerów. lecz która może wytrzymać jeszcze
Oprócz tego, nakładki na świece wyższe temperatury.
zapłonowe wykonane z R plus Kolejnym zastosowaniem jest
4060 gwarantują optymalną ochro- membrana stosowana do kontrolo-
nę przed wilgocią i rozbryzgiwaną wania ciśnienia doładowania w tur-
wodą nawet w wysokich tempera- bosprężarce przy pomocy siłowni-
turach. ka. Siłownik ten zapobiega przed
Spalinowe systemy turbodołado- przeładowaniem ciśnienia w cylin-
wania mogą być uważane za serce drze.
nowoczesnych silników wysoko- Małe odkształcenie trwałe po ści-
prężnych, ponieważ znacznie skaniu oraz duża odporność na
zwiększają one moc silnika i mo- temperaturę nowych elastomerów
ment napędowy. powodują, że nadają się one rów-
Kluczowym elementem jest w tym nież do takich zastosowań.
przypadku intercooler umieszczo- R plus 4060 jest również idealny
ny pomiędzy turbosprężarką i silni- do produkcji nakładek na świece
kiem. Redukuje on wysokie tempe- zapłonowe. Gwarantuje znakomitą
TICONA
ratury spowodowane sprężaniem ochronę przed wilgocią, brudem
„szkielet z włókna” gwarantuje sta- wego składanego ogranicznika powietrza wlotowego i zapewnia, i rozbryzgiwaną wodą. Połączenie
bilność formowanych wtryskowo zderzenia z pieszymi, którego za- że większa masa powietrza, dużej odporności cieplnej i małego
części poddawanych dużym na- daniem jest ograniczenie obrażeń a przez to i tlenu, jest kierowana odkształcenia trwałego po ściska-
prężeniom. pieszych i ochrona życia. do cylindrów. niu jest dodatkową zaletą w tych
Oba materiały charakteryzują się Ogranicznik zderzenia z pieszymi, Aby intercooler mógł prawidłowo zastosowaniach.
dużą odpornością temperaturową. który jest przymocowany pod ma- wykonywać swoją pracę przez cały
Z tego względu są one idealne ską silnika działa, gdy nastąpi kon- okres żywotności silnika, wymaga- www.wacker.com
do produkcji wsporników akumula- takt pieszego z przednią częścią
torów lub obudów akumulatorów samochodu.
w pojeździe elektrycznym, jak rów- Ogranicznik zderzenia zapobiega
nież dla paneli podłogowych i de- bezpośredniemu uderzeniu piesze-
sek rozdzielczych. go w blok silnika, znacznie zmniej-
Oprócz tego Celanex PBT można szając prawdopodobieństwo od-
używać do produkcji złączy linii niesienia przez niego poważnych
elektrycznych, dzięki dobrym wła- obrażeń.
ściwościom poślizgowym, wyso- Rozwiązanie zostało opracowane
kim temperaturom pracy i odpor- specjalnie w celu zmniejszenia ry-
ności na chemikalia i starzenie zyka poważnego obrażenia głowy.
w warunkach atmosferycznych. Co Ogranicznik zderzenia z pieszymi
więcej, Fortron PPS można stoso- został pomysłowo zaprojektowany
wać w pompach czynnika chłodni- w celu umożliwienia łatwej integra-
czego i wentylatorach oraz w pod- cji z mechanizmem otwierania / za-
porach cewek silników w piastach mykania pokrywy maski silnika.
kół. Dzięki poprawionym właściwo- Ogranicznik zderzenia składa się
ściom poślizgowym lub odporno- z regulowanego zderzaka gumo-
ści na promieniowanie UV Hosta- wego z EPDM oraz ze składanego
form POM jest idealnym profilem elementu metalowego przymoco-
dla komponentów mechanicznych wanego do wspornika z tworzywa.
stosowanych w pojazdach elek- Po uderzeniu metalowa konstruk-
trycznych. cja natychmiast się spłaszcza, co
Niskoemisyjne gatunki XAP tego gwarantuje, że znaczny poziom
materiału są odpowiednie do za- energii działającej na pieszego jest
stosowań we wnętrzach pojazdu. pochłaniany, znacznie zmniejsza-
Wreszcie, GUR UHMW-PE charak- jąc prawdopodobieństwo powsta-
teryzuje się niską wagą i można nia poważnych obrażeń u pie-
włączyć procesy żelowe w celu ich szych.
włączenia do separatorów baterii Składana część metalowa jest na-
dla silnika elektrycznego. stępnie wymieniana, aby ogranicz-
nik zderzenia mógł prawidłowo
www.ticona.com działać w przypadku kolejnej kolizji
w przyszłości.
***

Firma Trelleborg Automotive opra-


cowała pionierskie rozwiązanie no- www.trelleborg.com
48 surowce tworzywa P1 11

Podbić W polskiej
południe ziemi
BASF BOREALIS

Dzięki tworzywu Luran HH 120 i je- temperaturę. Punkt zmiękczania Vi- Materiały przystosowane do pro- drol Ltd z Koszalina określił, że
go producentowi, specjaliście cat wynosi 120°C i jest znacznie dukcji rur BorSafe zostały spe- zarówno instalacje przebiegają-
od tworzyw sztucznych SAN, spół- wyższy, niż temperatura Vicat PVC cjalnie opracowane w celu za- ce w otwartych kanałach, jak
ce zależnej koncernu BASF – Styro- wynosząca około 75°C. pewnienia dużej odporności również bardziej przyjazne dla
lution, francuska firma Regolit On- Biorąc pod uwagę tę wysoką war- na obciążenie punktowe oraz środowiska metody wiercenia
dex wejdzie na rynki krajów basenu tość Vicat, mieszanka PVC i Luranu w celu ograniczenia powolnych kierunkowego będą konieczne
Morza Śródziemnego. Renolit On- HH 120 jest bardziej odporna pęknięć. w celu uniknięcia przerwania
dex, francuska firma zależna nie- na wysokie temperatury, niż sam Mieszkańcy pięciu polskich gmin w obszarach zabudowanych oraz
mieckiej grupy Regolit Worms prze- PVC. Na przykład, mieszanka 80% w Zachodniopomorskiem już ko- jak najmniejszej ingerencji w śro-
twarza PVC w procesie wytłaczania PVC i 20% Luran HH wytrzymuje rzystają z poprawionej jakości dowisko naturalne.
na arkusze faliste na dachy stoso- temperaturę wyższą o 8°C, niż sam wody pitnej i sieci sanitarnych. Łatwość, a w związku z tym pręd-
wane w szklarniach i budynkach PVC. Mieszanka z Luran HH 120 Dzieje się to dzięki trwającemu kość instalacji, jak również inte-
przemysłowych. PVC oraz w szcze- umożliwia Renolit Ondex oferowa- projektowi aktualizacji i rozbudo- gralność rur w celu zminimalizo-
gólności ciemniejsze kolory PVC nie serii ciemnych arkuszy z blachy wy istniejącej sieci przy pomocy wania potencjalnych wymagań
mogą ulegać degradacji i deforma- falistej, spełniających te same wy- rur bazujących na materiale Bor- związanych z serwisowaniem po-
cji w bardziej słonecznych regio- magania, co arkusze o jaśniejszych Safe PE100 LS-H firmy Borealis, siada najwyższy priorytet ze
nach. Konieczne jest, aby były one kolorach. W celu uzyskania opty- wiodącego dostawcy chemicz- względu na potrzeby lokalizacji
bardziej odporne na wysoką tem- malnej odporności na uderzenia nych i innowacyjnych rozwiązań oraz ogólnie dużą skalę projektu.
peraturę, a zatem aby były przysto- dla mieszanki, BASF oferuje rów- tworzyw sztucznych. BorSafe HE3490-LS-H i BorSafe
sowane do sprzedaży we Francji, nież specyficzne dodatki, takie jak Obecnie ponad 60% z 281 kilo- HE3494-LS-H są wiodącymi pro-
Hiszpanii, Włoszech, Portugalii środek pomocniczy do przetwarza- metrów nowych rurociągów dla duktami na bazie opatentowanej
i w Afryce Północnej. Dział badań nia PVC Vinuran stosowany w wielu wody pitnej oraz 219 km sieci ka- przez firmę Borealis technologii
i rozwoju przetwórcy ściśle współ- mieszankach PVC. Oprócz klasycz- nalizacji o wymuszonym obiegu bimodalnej Borstar.
pracował z firmą BASF w celu stwo- nego granulatu, Luran HH 120 jest jest wykorzystywanych w woje- Materiały zostały opracowane
rzenia ciemnej mieszanki PVC i Lu- obecnie dostępny w formie proszku wództwie zachodniopomorskim specjalnie tak, aby były szcze-
ran HH 120 w celu sprostania po- w celu umożliwienia mieszania w basenie rzeki Parsęta, poma- gólnie odporne na obciążenie
trzebom rynku związanym z arku- z PVC. Innym sposobem poprawy gając spełnić rosnące zapotrze- punktowe oraz na powstawanie
szami falistymi o ciemniejszych ko- PVC jest współwytłaczanie z Luran bowanie gmin oraz normy unijne. powolnych pęknięć. Rury na ba-
lorach. Luran HH 120 jest kopoli- S, kopolimerem BASF ASA (ester W wielu przypadkach, nim nie zie tych materiałów posiadają
merem AMSAN. Od stycznia 2011 akrylowy-styren-akrylonitryl). W tym wybudowano sieci wodociągo- spodziewaną żywotność przekra-
jest on sprzedawany przez firmę przypadku współwytłaczana górna wej, woda pitna była pobierana czającą 100 lat.
Styrolution, nową spółkę zależną warstwa charakteryzuje się nie tyl- bezpośrednio ze studni przy nie- Mały współczynnik wrażliwości
firmy BASF odpowiedzialną za poli- ko znakomitą odpornością na tem- odpowiednim uzdatnianiu lub na- na działanie karbu zapewnia od-
mery styrenowe. Materiał jest mo- peraturę i starzenie w warunkach wet bez niego. Poza tym, po- porność na przecięcia i otarcia
dyfikowanym SAN (kopolimerem atmosferycznych. przednie rurociągi położono podczas transportu i instalacji,
styrenowo-akrylonitrylowym) z po- na cemencie azbestowym, który dzięki czemu rury są idealnie
prawioną odpornością na wysoką www.styrolution.com w wielu krajach jest obecnie za- przystosowane do potrzeb wier-
kazany jako niebezpieczny dla cenia kierunkowego.
zdrowia. Wytrzymała natura rur oznacza,

PLAMA Trzyletni projekt modernizacji


sieci planowany i nadzorowany
przez Regionalną Spółkę Wod-
no-Kanalizacyjną, rozpoczął się
że surowe materiały wykopywa-
ne podczas tworzenia wykopów
mogą być stosowane do wypeł-
niania po położeniu rur, eliminu-
Engineering GmbH w listopadzie 2008 roku. Wybra- jąc w ten sposób dodatkowe
no wielowarstwowe rury ciśnie- koszty przywozu bardziej mięk-
• Wytłaczarki jedno- i dwuślimakowe niowe TYTAN PE100-RC produ- kiej gleby do celów wypełniania
• Linie wytłaczarkowe do rur, profili, płyt i folii kowane przez polską firmę bez kompromisu dla realizacji
– Przedsiębiorstwo Barbara podczas użytkowania.
• Wtryskarki Kaczmarek Sp. Jawna, na bazie Wraz ze 185 km sieci wody pitnej
• Rozdmuchiwarki BorSafe HE3490-LS-H i BorSafe i 97 km nowego systemu kanali-
HE3494-LS-H w celu zapewnie- zacji już położonymi, projekt po-
• Rozdmuchiwarki preform PET nia długiej żywotności oraz speł- winien zostać zakończony w ro-
• Gwarancja na używane urządzenia nienia wymagań budżetowych ku bieżącym.
oraz surowych warunków ukła- Połączenie zalet gwarantuje

www.PLAMA.de dania dla tego głównego projek-


tu.
prędkość i ekonomię instalacji
z jednoczesną wydajnością pod-
PLAMA Engineering GmbH Ze względu na mieszane otocze- czas użytkowania.
Bergische Sr. 15 D-42781 Haan nie miejsko-wiejskie, w którym
P: +49-2129-94160 F:+49-2129-941699 przebiega sieć, regionalny spe-
e-mail: info@plama.de cjalista do spraw systemów wod-
nych i kanalizacyjnych EkoWo- www.borealisgroup.com
4WORZYWA SZTUCZNE W NOWOCZESNYCH
ZASTOSOWANIACH TO
q OSZCZÆDNOx ENERGII I ZASOBÏW NATURALNYCH
q ZMNIEJSZENIE EMISJI
q WYKORZYSTANIE ODNAWIALNYCH {RÏDE ENERGII

WWWPLASTICSEUROPEORG
SPIS REKLAMODAWCÓW

Reklama Strona Strona www

ANWIL . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . . . . . . . . . . . www.anwil.pl
APT’11 . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 . . . . . . . . . . www.impb.pl
ARBURG. . . . . . . . . . . . . . . . 41 . . . . . . . . . . www.arburg.pl
(39) 139 66 02

ASSOCOMAPLAST . . . . . . . 51 . . . . . . . . . . www.assocomaplast.org
AZOTY TARNÓW . . . . . . . . . 29 . . . . . . . . . . www.azoty.tarnow.pl
BATTENFELD. . . . . . . . . . . . 45 . . . . . . . . . . www.battenfeld.pl
DOPAK . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 . . . . . . . . . . www.dopak.pl
ECEBD . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 . . . . . . . . . . www.ecebd.com
EREMA . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 . . . . . . . . . . www.erema.at
GAMMA MECCANICA . . . . . 33 . . . . . . . . . . www.gamma-meccanica.it
GRAFE . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 . . . . . . . . . . www.grafe.pl
LANXESS . . . . . . . . . . . . . . . 2 . . . . . . . . . . . www.lanxess.com
METALCHEM GLIWICE . . . . 21 . . . . . . . . . . www.zmchmetalchem.gliwice.pl
MT RECYKLING . . . . . . . . . . 31 . . . . . . . . . . www.mtrecykling.pl
OMYA . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 . . . . . . . . . . www.omya.com
PIOVAN . . . . . . . . . . . . . . . . 23 . . . . . . . . . . www.piovan.com
PLAMA . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 . . . . . . . . . . www.plama.de
PLAST 2012 . . . . . . . . . . . . . 9 . . . . . . . . . . . www.plastonline.org
PLASTICSEUROPE . . . . . . . 49 . . . . . . . . . . www.plasticseurope.pl
PLASTIGO . . . . . . . . . . . . . . 27 . . . . . . . . . . www.plastigo.pl
PLASTLINE. . . . . . . . . . . . . . 15, 17, 19 . . . . www.plastline.com.pl
PLASTPOL . . . . . . . . . . . . . . 6 . . . . . . . . . . . www.plastpol.com
RECOMAT . . . . . . . . . . . . . . 37 . . . . . . . . . . www.recomatexpo.com
SABIC . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 . . . . . . . . . . www.sabic.com
SUMITOMO-DEMAG . . . . . . 43 . . . . . . . . . . www.sumitomo-demag.pl
TOP TECHNIK . . . . . . . . . . . 8 . . . . . . . . . . . www.toptechnik.pl
TVK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . . . . . . . . . . . www.tvkpolska.pl
TWORZYWA.PL . . . . . . . . . . 4 . . . . . . . . . . . www.tworzywa.pl
WALOR. . . . . . . . . . . . . . . . . 11 . . . . . . . . . . www.walor.biz
ZAK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 . . . . . . . . . . . www.zak.eu
ZAMAK . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 . . . . . . . . . . www.zamak.pl

Reklamy na terenie Polski (i krajów innych niż wymienione poniżej)


przyjmuje wyłącznie redakcja
• tel. +48 32 746 03 13
Na terenie:
Niemiec, Austrii i Szwajcarii – Lerner Media Consulting GmbH
• tel. +49 6226 971515
Włoch i pozostałych krajów UE – Promaplast srl.
• tel. +39 02 8228371
Azji – Worldwide Services Co. Ltd. (Tajwan)
• tel. +886 4 23251784
Nasza oferta dostępna jest w Internecie: www.kwartalnik.tworzywa.pl
Play it Pl
as

tic
!
MADE ITALY
* ORYGINALNOŚĆ
* DOŚWIADCZENIE
* NIEZAWODNOŚĆ
PROMAPLAST

W∑OSKIE STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW MASZYN


DO PRZETWÓRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH I GUMY

ASSOCOMAPLAST
Centro Direzionale Milanofiori
Palazzo F/3 - 20090 Assago (Milan), Italy
tel +39 02 8228371 - fax +39 02 57512490
e-mail: info@assocomaplast.org - www.assocomaplast.org

You might also like